Professional Documents
Culture Documents
6edcaa3bd08fe4b Ek PDF
6edcaa3bd08fe4b Ek PDF
Makina Mhendisi
duud@viessmann.com
Neden buhar?
Kabul: Kazanlar gnde 12 saat, ylda 300 gn ve ortalama %75 kapasitede iletilmektedir.
Durum 1:
Geleneksel sko tipi buhar kazan ( k=0,85)
Q = 10.000 x (2.770-427) / 0,85 = 26.741 MJ/h = 7.428 kW
Durum 2:
Yksek verimli buhar kazan ( k=0,9)
Q = 10.000 x (2.770-427) / 0,9 = 26.033 MJ/h = 7.231 kW
Durum 3:
Entegre ekonomizrl buhar kazan ( k=0,95)
Q = 10.000 x (2.770-427) / 0,95 = 24.663 MJ/h = 6.851 kW
Entegre ekonomizrl
buhar kazan
Is yk
7.428 kW
7.231 kW
6.851 kW
alma sresi
12 h/gn x 300 gn/yl
3600 h/yl
3600 h/yl
3600 h/yl
Ortalama kapasite
kullanm oran
%75
%75
%75
22.055,6 MWh
19.523,5 MWh
18.497,7 MWh
2.297.458 m3
2.033.698 m3
1.926.844 m3
0,35 /m3
0,35 /m3
0,35 /m3
873.034 /yl
711.794 /yl
674.395 Euro/yl
20 yl iinde toplam
masraf
28.810.000
23.489.000
22.255.000
k = 1 (k1+k2+k3+k4)
eklinde ifade edilebilir. Burada;
k1: Baca gaz scaklna bal kayp oran
k2 : Duman gaz iinde bulunan su buharnn bnyesinde tad sdan dolay oluan kayp oran
k3: Kazan terk eden duman gazlarnda bulunan CO ve/veya O2 miktarna bal kayp oran
k4: Kazan d yzeylerinden d ortama kaan sdan kaynaklanan kayp oran
Buhar kazanlarnn baca gaz scakl, buharn kazan iletme basncndaki doyma scaklndan 5075 C daha yksektir.
Bnyesinde bulunan sdan etkin bir ekilde yararlanlmadan kazan terk eden duman gazlar,
verim kaybnn en nemli sebebidir.
dg
x cp x T
6480 - 204
6480 / 0,91
= %88
Burada 16 g metan (CH4), 64 g oksijenle (O2) birleerek 36 g su (H2O), yani 1kg metan (CH4), 2.25 kg
su (H2O) oluturmaktadr. Metan (CH4)n alt sl deerini hesaplayacak olursak ;
Hu = 13250 600 x 2.25 = 11900 Kcal/kg -CH4 olmaktadr.
Metann younluu = 0.715 Kg/Nm3 kabul edilirse (16 g/22.4 lt), Nm3 baznda sz konusu alt ve
st sl deerler ile yanma sonucu oluan su miktar ;
Yakma havasnn eksik olmas halinde yaktn bir ksm yanmasn tamamlamadan bacada atlr. ok
fazla yakma havas olmas durumunda ise gereinden fazla hava ktlesi yanma scaklna
ykseltildii iin verim kaybna sebep olur.
CO2
% 10,0 11,2
% 11,5 13,7
Stokiyometrik hava
O2
Doalgaz iin: % 1 3
Normal iletme
Verimli bir alma iin baca gaznda bulunmas gereken O2 ve CO2 oranlar u ekildedir:
EN 12953e gre bir kazann d cidar kayplar, kazan kapasitesinin %1i ile snrl olmaldr.
-Tasarm eksiklikleri/hatalar
10 t/h (6500 kW) kapasiteli iki buhar kazanndan birinin d cidar kayplar %2,
dierinin %0,3tr. Bu kazanlarn doalgaz tketimleri arasndaki fark nedir?
1. Kazan:
D cidarlardan kaybedilen s: 6500 x 0.02 = 130 kW
Doalgaz miktar: 130 / 9,6= 13,54 m3/h
2. Kazan:
D cidarlardan kaybedilen s: 6500 x 0.003 = 19,5 kW
Doalgaz miktar: 19,5 / 9,6= 2,03 m3/h
Fark: 13,54 2,03 = 11,51 m3/h
3600 h/yl, %75 ortalama kapasite kullanm iin yllk doalgaz tketimi:
11,51 x 3600 x 0,75 = 31.077 m3/yl
31.077 x 0,35 = 10.877 /yl
Masuralar
Ana buhar
flan
Payandalar
Seviye kontrolr
balant nozullar
Arka duman
sand
Temizleme
kapa
Damla tutucu
Kazan aya
Cehennemlik
letkenlik elektrodu ve
yzey blf vanas
flanlar
Gzetim delikleri
2. ve 3. duman
gaz geileri
Kaynak dikileri
Temizleme
akl
Geni buhar
hacmi
Emniyet ventili
flanlar
Kazan kaps
Seviye gstergesi
balantlar
Kazan konstrksiyonu
Kaynak teknii
Geleneksel uygulama
Doru uygulama
Geleneksel uygulama
Su soutmal brlr balant az
Yeniliki uygulama
zolasyon
Kontroller ve sevkiyat
Seviye kontrol
Tadiye cihaz
Seviye elektrodu
Seviye kontrol
Tadiye cihaz alma prensibi:
Basn kontrol
q = m x c x T
q = (2 x 20 4) x 5 x 1 x (175 102)
q = 13 140 kcal
Edeer doalgaz miktar: 13140 / (8250 x 0,9) = 1,8 m3
Ylda harcanan fazladan doalgaz: 648 m3
Emniyet ventili
Kollektr ve vanalar
1
2
3
4
5
Yakma havas
Gaz
Motorin
ekirdek hava
kincil hava
Brlr
Brlr
Ekonomizr
Youmal ekonomizr
Degazr sistemi
Su scakl (C)
Su scakl (C)
Degazr sistemi
Ek besi suyu ve sistemden dnen kondens
domun st blmnden degazre girer.
Domun alt blmnden ise dk basnl
buhar beslemesi yaplr.
Dom iine giren su, delikli kaskat plakalardan
kk damlalar halinde szlerek aaya doru
hareket ederken, yukar doru ilerleyen dk
basnl buharla temas eder.
Suyun kk damlalar halinde buharla
bulumas sayesinde scakl artarken,
znm gazlar da ekstrakte edilir.
Degazr genellikle 102C scaklkta ve
0,2 bar basnta iletilir.
mB = 5000 kg/h
Degazr hesaplar
mnet
matk
md
mbs
mts
mk
Degazr hesaplar
Degazr iin termodinamiin 1. yasasna gre giren ve kan ktlelerin enerji denklemi yazlrsa:
Qkan = Qgiren
Kondens istasyonu
Kondens istasyonu, buhar kullanm yerlerinden
geri dnen kondensi toplayarak, besi suyu
tankna basmak zere tasarlanr.
Kondens tank, zerinde bulunan bir havalk
borusu ve/veya vanas sayesinde atmosferik
alr. Bu sayede kondens, bir kar basnla
karlamadan tanka akabilir.
Su yumuatma nitesi
- Kalsiyum ve magnezyum iyonlar su iinde znm halde bulunur.
-Bu elementler, s kazan tana sebep olan elementlerdir.
-Kazan ta oluumu, snn duman tarafndan su tarafna geiine engel olur.
-Bu durum ncelikle yksek baca gaz scaklklarna ve dk verime sebep olur.
-Kazan ta kalnl arttka, metal yzeylerinin yeterince soutulamamas sebebiyle kazan s
transfer yzeyleri tahrip olur.
-Bu sebeple besi suyu kazana yumuatlarak gnderilmelidir.
Su yumuatma nitesi
yon deitiriciler, aktif abzorbe edici gruplu
kresel reinelerden oluur. Su yumuatc
reineler sodyum iyonler ierir. Sert suyun iyon
deitirici zerinden akmasyla, sodyum iyonlar,
kalsiyum ve magnezyum iyonlar ile deitirilir.
letmeye zarar verici kazan tana sebep olan bu
sayede sudan tasfiye edilir.
Ynetmelikler
Bayndrlk Bakanl Yap leri Makina Tesisat Genel Teknik artnamesine gre:
0,5 bardan daha yksek basnl buhar ve kzgn su kazanlar
Kazan su hacmi (m3) x letme basnc (bar) 10 m3.bar
artn salamas halinde muskn hacimlere yerletirilebilir. Bu art salamayan kazanlar iin zerinde kat
bulunmayan ayr bir kazan dairesi yaplmas zorunluluu vardr.
Belediyelerin Ruhsat Denetim Mdrl kurallarna gre kazanlar snfa ayrlr:
I. snf kazanlar:
Kazan su hacmi-m3 x (Doyma scakln-C 100) 200
Kazan dairesi zerine kat yaplamaz, meskn ve genel kullanm amal binalarda en az 20 m mesafede ina
edilmelidir. 20 mden daha yakn mesafeler iin koruma duvar yaplmaldr.
II. snf kazanlar:
Kazan su hacmi-m3 x (Doyma scakln-C 100) < 200
Kazan dairesi mesn ve genel kullanm amal binalara en az 10 m mesafede olmaldr veya 45cm
kalnlda bir koruma duvaryla ayrlmak zere meskn binalarn iine koyulabilir.
III. Snf kazanlar:
Kazan su hacmi-m3 x (Doyma scakln-C 100) 50
Kazanlar her trl bina iine yerletirilebilir.
Grlt kontrol
Alanlar
Lgndz
(dBA)
Lakam
(dBA)
Lgece
(dBA)
55
50
60
55
63
58
65
60
Buhar datm
Buharn istenen basn, kalite ve miktarda buhar kullanan cihaza salanmas, teknie uygun tasarlanp
uygulanm bir buhar datm hatt ile mmkndr.
Buhar tesisat
Buhar tesisat
Basn artka buharn zgl hacmi azalr. Yksek basnl buhar, dk basnl buhardan daha kk
hacim kaplar. Dolaysyla buharn kazanda yksek basnta retilip, datlmas halinde datm
borularnn aplar, ayn sl kapasitedeki dk basnl bir sisteme gre daha kk olur.
Buhar tesisat
Buhar tesisat
Cevap:
Kazan ve cihaz arasndaki boru mesafesi bilinmesine ramen, hat zerindeki fittingsin sebep olduu kayplar
iin bu mesafe bir katsay ile arttrlmaldr. Bu katsay:
50 mden ksa hatlar iin: 1,05
100 mden uzun ve az miktarda fittings bulunan hatlar iin: 1,10
100 mden uzun ve ok miktarda fittings bulunan hatlar iin: 1,20
olarak kabul edilebilir.
Bu durumda edeer boru uzunluu:
150 x 1,10 = 165 m
olarak hesaplanr
Buhar tesisat
Buhar tesisat
100 m mesafe iin basn kayb:
(8 7,6 ) x 100 165 = 0,24 bar/100m
Bu durumda kullanlacak boru apnn 60
mm olmas gerektii grlyor.
Hz kontrol:
Debi x zgl hacim
Hz =
3600 x x D2 / 4
500x0,22
u=
u=
3600 x x 0,062 / 4
Doymu
buhar
11 m/s
Buhar scakl ( C)
Boru anma ap
Kimi durumlarda, antiye koullar yukarda gsterilen ekilde bir tesisata uygun deildir. Buhar tesisat dah
yksek bir kota tanaca zaman aadaki ema uygulanmaldr:
Buhar tesisat
Doru uygulama
Hat sonu
Yanl uygulama
Boru ap - D
Cep ap - d
Cep ykseklii - h
DN100e kadar
d=D
h 100 mm
DN125 DN200
d = 100 mm
h 150 mm
DN250 ve zeri
d D/2
hD
Buhar tesisat
Su kou
Su kou, hatta biriken kondensin fittings, armatr ve buhat kullanan cihazlara yksek hzda arpmasyla
oluan grltdr. Kondensin yksek hzda olmas byk bir kinetik enerji tamasna yol aar. Bu durum
tesisat elemanlarnn zarar grmesine sebep olur.
Su kou oluumu
Buhar tesisat
Su kou
Su kounun engellenmesi iin hatta kondens birikiminin nlenmesi gerekir.
Buhar tesisat
Buhar tesisat