You are on page 1of 94

B GIO DC V O TO

TRNG I HC NNG NGHIP H NI

HONG TRUNG DNG

" NGHIN CU NH HNG CA CH PHM EMINA


N SINH TRNG, NNG SUT V KH NNG
CHNG CHU SU BNH CA CY CI NGT,
CY U A TRNG TI LM THAO PH TH"

LUN VN THC S NNG NGHIP


Chuyn ngnh : Trng Trt
M s

: 60.62.01

Ngi hng dn khoa hc: GS.TS. Nguyn Quang Thch

H NI - 2011

Li cam oan

Ti xin cam oan s liu v kt qu nghin cu trong lun vn ny


l trung thc v cha h c s dng bo v mt hc v no.
Mi s gip cho vic thc hin lun vn c cm n v cc
thng tin trch dn c ch r ngun gc.
Tc gi lun vn

Hong Trung Dng

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

Li cm n

Ti xin by t lng bit n su sc ti GS. TS. Nguyn Quang


Thch, ngi tn tnh gip , hng dn ti trong sut thi gian thc
hin ti, cng nh trong qu trnh hon chnh lun vn tt nghip.
Ti xin chn thnh cm n cc thy c gio Khoa Sau i hc; Khoa
Nng hc, (Trng i hc Nng nghip H Ni).
Chn thnh cm n cc anh, ch - Vin SHNN, bn b, ng
nghip, gia nh v ngi thn nhit tnh ng h, gip ti trong sut
thi gian thc hin ti v hon chnh lun vn tt nghip.
Tc gi

Hong Trung Dng

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

ii

MC LC
Li cam oan

Li cm n

ii

Mc lc

iii

Danh mc bng

vi

Danh mc th

vii

PHN I M U

1.1

TNH CP THIT CA TI

1.2

MC CH, YU CU

1.2.1

Mc ch

12.2

Yu cu

1.3

NGHA KHOA HC V NGHA THC TIN

1.3.1

ngha khoa hc

1.3.2

ngha thc tin

PHN II TNG QUAN TI LIU V C S KHOA HC


2.1

TNH HNH NGHIN CU CH PHM VSV HU HIU


EM (Efectivie Microorganisms)

2.1.1

Tnh hnh nghin cu, ng dng cc nc trn th gii

2.1.2

Ti Vit Nam

10

2.2

NHNG NG DNG CH PHM EM

13

2.2.1

Trong nng nghip

13

2.2.2

Trong mi trng

14

2.2.3

Trong xy dng

15

2.2.4

Trong y t

16

2.3

CH PHM EMINA (Effective Microogarnism Institute of

2.3.1

Agrobiology)

16

ng dng ch phm EMINA

17

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

iii

2.3.2

Thnh phn ca ch phm EMINA

18

2.3.3

Mt s dng ch phm EMINA

24

2.4

TNH HNH SN XUT V TIU TH RAU

26

2.4.1

S cn thit ca rau xanh

26

2.4.2

Thc trng sn xut rau Vit Nam

28

2.4.3

Mt s c im khi qut v cy ci ngt, cy u a v su


c qu

PHN III

30

I TNG, NI DUNG V PHNG PHP

NGHIN CU

33

3.1

I TNG NGHIN CU

33

3.2

NI DUNG V PHNG PHP NGHIN CU

33

3.2.1

Cc th nghim

33

3.3

PHNG PHP LY MU, THU THP V X L S


LIU

PHN IV KT QU NGHIN CU V THO LUN


4.1

39

nh hng ca EMINA dinh dng ti ng thi tng trng v


khi lng ti

4.1.4

37

nh hng EMINA dinh dng ti ng thi tng trng chiu


cao cy

4.1.3

37

nh hng ca EMINA dinh dng ti ng thi tng trng s


l

4.1.2

37

nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti qu trnh sinh


trng cy ci ngt

4.1.1

36

41

nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti nng sut v


phm cht cy ci ngt

42

4.1.5

nh hng ca EMINA dinh dng ti hiu qu kinh t

46

4.2

nh hng ca ch phm EMINA tho dc trong vic phng


chng su c qu gy hi trn u a

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

47
iv

4.2.1

nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti tnh hnh sinh


trng pht trin cy u a

4.2.2

47

nh hng EMINA tho dc ti din bin t l su c qu


gy hi trn n, hoa v qu

49

4.2.3

nh hng EMINA tho dc ti din bin mt su hi

53

4.2.4

nh hng EMINA tho dc ti nng sut, phm cp qu

4.2.5

thng phm

55

nh hng EMINA tho dc ti hiu qu kinh t

59

PHN 5 K LUN V NGH

60

5.1

Kt lun

60

5.2

ngh

61

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

DANH MC BNG
Bng 2.1: Thnh phn dinh dng c trong ci ngt.

30

Bng 2.2: Thnh phn cc cht c trong u a.

31

Bng 4.1.1: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng n s l

38

Bng 4.1.2: nh hng ca EMINA dinh dng ti chiu cao cy

40

Bng 4.1.3: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti khi


lng ti ca cy

41

Bng 4.1.4: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti nng sut 42


Bng 4.1.5: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti chiu cao
ngng hoa

43

Bng 4.1.6: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti mt s


ch tiu cht lng

44

Bng 4.1.7: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti hm


lng mt s kim loi nng

45

Bng 4.1.8: Hiu qu kinh t t c khi s dng ch phm EMINA


dinh dng (1.000 )

46

Bng 4.2.1: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti s l


(l/cy)

48

Bng 4.2.2: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti din bin t


l su gy hi trn n, hoa

50

Bng 4.2.3: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti din bin t


l su gy hi trn qu

52

Bng 4.2.4: Din bin mt su c qu gy hi trn u a (con/cy) 54


Bng 4.2.5: nh hng ca ch phm EMINA tho dc n khi
lng, chiu di v ng knh qu u a lc thu hoch

55

Bng 4.2.6: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti tnh trng


qu thu hoch

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

56

vi

DANH MC TH
Hnh 4.1: nh hng ca ch phm EMINA ti tc ra l

39

Hnh 4.2: nh hng ca EMINA dinh dng ti nng sut

43

Hnh 4.3: Din bin t l su c qu gy hi trn n hoa

51

Hnh 4.4: Din bin t l su gy hi trn qu

53

Hnh 4.5: So snh nng sut l thuyt v nng sut thc thu

58

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

vii

PHN I
M U
1.1 TNH CP THIT CA TI

t lu vn sn xut rau an ton (RAT) c trin khai thc


hin nc ta, c bit trong thi gian gn y vn RAT lun nhn c
s ch o st sao ca cc c quan qun l, cng vi l nhng u t ln
v ti chnh v cng sc xy dng cc m hnh, cc vng trng RAT.
Nhng n nay y vn l vn nng, khng ch vi ngi trng rau m vi
c ngi tiu dng.
V sinh an ton thc phm (VSATTP) vi nng sn nht l vi rau
xanh ang c x hi c bit quan tm. V rau l thc phn khng th thiu
trong ba n hng ngy, l ngun cung cp vitamin, khong cht, vi lng,
cht x... cho c th con ngi m khng th thay th. Vic nhim vi sinh
vt, ha cht c hi, kim loi nng v thuc BVTV tn d trn rau, c bit
l rau n l gy nh hng khng nh trc mt cng nh lu di i vi
sc khe cng ng.
Ngy nay do ngi trng rau qu lm dng thuc BVTV, phn bn ha
hc cng nh s dng nc, t ang b nhim trong qu trnh canh tc nn
trong rau xanh tn ti nhiu yu t gy c hi ti sc khe con ngi. Thi
gian qua, rau lun l th phm s mt trong cc v ng c thc n. Cng v
th ni lo ca ngi tiu dng v cht lng rau ngy cng ln, hn lc no
ht nhu cu s dng RAT ca ngi tiu dng li nhiu nh hin nay.
Thi gian qua, c nhng nghin cu, ng dng v bc u cho
nhng hiu qu nht nh nh: Xy dng vng sn xut rau an ton, m hnh
canh tc nng nghip hu c, phong tro 3 gim 3 tng, ICM, S dng ch
phm vi sinh, qun l ng rung pht hin su bnh kp thi, bn phn v s

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

dng thuc BVTV, ng lc, ng cch, ng liu lng l nng ct xy


dng nn nng nghip sinh thi.
Hin nay, trn th gii ch phm sinh hc ang c s dng ph bin
v rt thnh cng trong nhiu lnh vc, c bit l trong lnh vc sn xut rau
an ton ca nhiu nc pht trin nh M, Nht Bn, Trung Quc ... Mt trong
nhng ch phm sinh hc ang c p dng rng ri v rt thnh cng ti
nhiu quc gia ny, l ch phm EM (Effective Microorganisms). EM c
nh gi l mt sn phm cc k hiu qu. Ti Vit Nam, ch phm EM em
li nhng thnh cng nht nh. Da trn nguyn tc hot ng v phi ch ca
ch phm EM, Vin Sinh hc Nng nghip - Trng i hc Nng nghip H
Ni sn xut ra ch phm EMINA.
Ch phm EMINA c th nghim v ng dng c hiu qu trn
nhiu lnh vc nh trong mi trng, trong nng nghip ... vi mong mun l
nng cao hn na tc dng ca ch phm EMINA, cn phi thc hin nhiu
nghin cu trong nhiu lnh vc khc nhau, nhiu vng sinh thi. Da trn
tiu ch , chng ti i vo tin hnh thc hin ti Nghin cu nh
hng ca ch phm EMINA n sinh trng, nng sut v kh nng
chng chu su bnh ca cy ci ngt, cy u a trng ti Lm Thao Ph Th.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

1.2 MC CH, YU CU

1.2.1 Mc ch
- nh gi kh nng tc ng v xut s dng mt s dng ch phm
vi sinh vt hu hiu EMINA trong sn xut rau an ton ti Ph Th.
12.2 Yu cu
- nh gi c tc ng ca ch phm EMINA lm dinh dng bn l
trn cy ci ngt,
- nh gi c tc ng ca ch phm EMINA tho dc trong vic
phng tr su c qu trn cy u a.
1.3 NGHA KHOA HC V NGHA THC TIN

1.3.1 ngha khoa hc


- ti gp phn b sung vo c s khoa hc trong vic ng dng ch
phm EMINA vo sn xut nng nghip ni chung v sn xut rau an ton
Ph Th ni ring.
1.3.2 ngha thc tin
- B xung, xy dng quy trnh ng dng ch phm EMINA trong sn
xut rau ci ngt v rau u a Ph Th, gp phn hn ch nhim mi
trng v m bo pht trin nn nng nghip bn vng.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

PHN II
TNG QUAN TI LIU V C S KHOA HC
2.1 TNH HNH NGHIN CU CH PHM VSV HU HIU EM (Efectivie
Microorganisms)

2.1.1 Tnh hnh nghin cu, ng dng cc nc trn th gii


Vi sinh vt (VSV) c pht hin t th k 17 bi cc nh khoa hc
chu u. n th k 19, khi u bng ch phm vi sinh c nh nit phn t,
ngnh cng ngh vi sinh ngy cng pht trin mnh m. T 1964, hng lot
ch phm VSV c nghin cu sn xut: cc ch phm VSV c nh m,
ch phm VSV phn gii cellulose, ch phm VSV phn gii ln, ch phm
VSV a chc nng v nhiu loi ch phm VSV x l mi trng t, bo v
thc vt c ng dng rng ri.
Vi sinh vt hu hiu EM (Efectivie Microorganisms) l tp hp cc loi
vi sinh vt c ch sng cng sinh trong cng mi trng nh vi khun lactic,
nm men, x khun, nm mc C th p dng chng nh mt cht nhm
tng cng tnh a dng VSV t, b xung cc VSV c ch vo mi trng t
nhin, t gim thiu c nhim mi trng. Kt qu l n c th ci
thin c kt cu ca t, chng li s xm nhim ca bnh do VSV gy nn
vo cy trng, ng thi tng hiu qu cc cht hu c trong cy.
Vic s dng VSV hu hiu EM c bt u ng dng t thp nin
80 ti Nht, do Gio s Tin s Teuro Higa Trng i hc tng hp
Ryukysu, Okinawa sng ch ra, n nay cng ngh EM c ng dng
rng khp cc lc a, trong hn 150 quc gia v ang c sn xut nhiu
nc trn th gii. tt c cc nc u coi l gii php cho s pht trin
nn nng nghip bn vng, lm tng nng sut v cht lng cy trng. Theo
Gio s Teuro Higa h thng nng nghip thin nhin c s dng cng ngh

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

VSV hu hiu, EM l h thng nng nghip c nng sut cao, n nh, khng
c hi v ci thin mi trng bn vng.
GS. Teuro Higa cho bit ch phm EM gip cho qu trnh sinh ra cc
cht chng oxi ho nh inositol, ubiquinone, saponine, polysaccharide phn
t thp, polyphenol v cc mui chelate. Cc cht ny c kh nng hn ch
bnh, km hm cc vi sinh vt c hi v kch thch cc vi sinh vt c li. ng
thi cc cht ny cng gii c cc cht c hi do c s hnh thnh cc enzym
phn hu. Vai tr ca EM cn c pht huy bi s cng hng sng trng
lc (gravity wave) sinh ra bi cc vi khun quang dng, cc sng ny c tn
s cao hn v c nng lng thp hn so vi tia gama v tia X. Do vy, chng
c kh nng chuyn cc dng nng lng c hi trong t nhin thnh dng
nng lng c li thng qua s cng hng.
Thy c li ch ca VSV hu hiu trong t nhin, Tin s Teuro Higa
nghin cu phn lp, trn ln 80 loi VSV c ch thuc 5 nhm l vi khun
quang hp: tng hp cht hu c t CO2 v H2O; vi khun lactic: chuyn ha
thc n d tiu thnh kh tiu; nm men: sn xut ra cc vitamin v axit amin;
x khun: sn sinh ra cc khng sinh, c ch vi sinh vt gy bnh v phn gii
cc cht hu c; nm si: s dng cht hu c ca vi khun quang hp
chuyn ha N2 trong khng kh thnh cc hp cht cha N2, cc nhm vi
khun ny kt hp vi nhau to ra ch phm EM (Efectivie Microorganisms)
(Higa, Wididana, 1989).
EM bao gm 80 loi VSV k kh v him kh c la chn t hn
2000 loi c s dng ph bin trong cng nghip thc phm v cng ngh
ln men (Phm Th Kim Hon, 2008). Ch phm EM ra i, nhanh chng
c tip thu v ng dng trong nhiu lnh vc cc nc trn th gii. Cc
t chc nghin cu cng ngh EM gi tt l EMRO (Efectivie
Microorganisms Research Orgsnization) c hnh thnh nhiu nc trn

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

th gii v c quan h cht ch vi EMRO Nht Bn (Phm Vn Ty, V


Nguyn Thnh 2006).
Cc nghin cu, p dng cng ngh EM t c kt qu mt cch
rng ri trong cc lnh vc x l mi trng, ch bin thc n chn nui, sn
xut phn bn vi sinh cho cy trng Qua cc bo co khoa hc ti cc hi
ngh quc t v cng ngh u cho thy rng EM c th gia tng cn bng
sinh quyn, tng tnh a dng ca t nng nghip, lm phong ph thm cc
thnh phn c trong t nhm nng cao cht lng t trng. EM gip cho
kh nng sinh trng pht trin, cht lng sn phm nng nghip ln mt
tm cao mi. V th cc nc trn th gii n nhn EM l mt gii php
m bo cho mt nn nng nghip pht trin bn vng v bo v mi trng.
Thng 10 nm 1989, ti Thi Lan t chc Hi ngh Quc t ln th
nht v Nng nghip Thin nhin cu th v nng nghip EM. Cc nh khoa
hc tho lun v gi tr ca cng ngh EM v tng cng s dng n. Nh
vy mng li Nng nghip Thin nhin Chu - Thi Bnh Dng
(APNAN) c thnh lp, l mt t chc phi chnh ph vi mc ch thc
y vic nghin cu, pht trin v tin hnh p dng thc tin cc gii php
cng ngh vi Nng nghip thin nhin gn vi cng ngh VSV hu hiu EM
(Phm Kim Hon, 2008). Ti hi ngh ny c nhiu bo co khoa hc v
nghin cu ng dng ca EM i vi Nng nghip nh: Bo co ca T. Higa
v G.N Wididana - Trng i hc Ryukyus, Okinawa, Nht Bn v khi
nim v gi thuyt ca EM (Higa, Wididana, 1989). Bo co ca D. N. Lin Trung tm nghin cu canh tc t nhin ca Hn Quc v hiu qu ca EM
n sinh trng, pht trin v nng sut la (Lin, 1989). Bo co ca S.
Panchaban - Trng i hc Khon Kaen, Thi Lan v hiu qu ca EM n
sinh trng, pht trin v nng sut ng (Panchaban, 1989).
Hi ngh quc t ln th 2 t chc ti Brazil thng 10 nm 1991 cng c
mt lot cc bo co v hiu qu ca EM n sinh trng, pht trin v nng sut mt
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

s cy trng nh la, khoai lang, rau spinach, khoai ty, ci bp, t, cc nc


Nht Bn, Myanma, Sri Lanka, Hn Quc, Brazin (Phm Th Kim Hon, 2008).
Hi ngh quc t ln th 3 vo nm 1993, ln th 4 vo nm 1995, ln
th 5 vo nm 1997, ln th 6 vo nm 1999 v ln th 7 vo nm 2002.
Nhiu nghin cu mi v EM v nhng ng dng ca EM trn khp th gii
c cng b cc hi ngh nh nghin cu v tc dng ca EM ti sc
ny mm ca ht ging; nh hng ca EM ti t; hiu qu ca EM n sinh
trng, pht trin v nng sut mt s cy trng nh ng, u, u tng, c
chua, da chut, b, khoai ty, rau cc loi, chui,; hiu qu ca EM n r
cy trng v t; tc dng ca EM i vi ngh trng hoa; EM trong qun l
su bnh tng hp. Ngoi ra cn mt s nghin cu khc ngoi cy trng nh
hiu qu ca EM trong nui trng thu sn; trong x l cht thi, nc thi;
EM vi b tng,... c bit trong y hc c 2 hi ngh quc t ln chuyn
tho lun v EM vi y hc. Hi ngh th nht vo nm 2001, hi ngh ln th
2 vo nm 2003 ti Nht Bn, nhiu cng trnh khoa hc c cng b
khng nh tc dng ca EM i vi y hc v con ngi (Phm Th Kim
Hon, 2008).
Tin s James F. Parr - Cc nghin cu Nng nghip - B nng nghip
M ni "Chng ti nhn nhn Cng ngh EM nh mt cng c tim tng
c gi tr c th gip nng dn pht trin h thng canh tc bn vng v
kinh t, mi trng v x hi" (Higa, Parr, 1994).
Theo Ahmad R.T. v ctv (1993), s dng EM cho cc cy trng nh
la, la m, bng, ng v rau Pakistan lm tng nng sut cc cy trng.
Nng sut la tng 9,5%, bng tng 27,7%. c bit, bn kt hp EM-2 v
EM-4 cho ng lm tng nng sut ln r rt. Bn EM-4 cho la, ma v rau
lm tng hm lng cht d tiu trong t. Hm lng m d tiu tng
2,2% khi bn kt hp NPK + EM-4 (Zacharia P.P., 1993).

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

Khi bn kt hp phn hu c vi EM cho cy lc vng t ca


Trung Quc, lm tng hm lng cht d tiu trong t, tng m tng s
v gim t l C/N. EM lm tng kh nng ny mm ca lc, tng nng sut v
tng khi lng sinh vt hc (Zhao Q, 1995).
Rochayat Y. v ctv (2000) nghin cu nh hng ca vic bn Bokashi,
phn ln n sinh trng pht trin v nng sut ca cy khoai ty trng
Ty Java, ni c cao trung bnh 545m so vi mt nc bin cho rng:
bn Bokashi vi 20 tn/ha lm tng chiu cao cy, din tch l, khi lng
cht kh, s c/khm v tng nng sut c mt cch r rt.
Susan Carrodus (2002) cho rng EM Bokashi c nh hng tch cc n
sinh trng, lm tng hm lng dip lc ca cy ging ci bp v ci c. S
r tng ln v s hot ng ca b r nhiu hn, cc l xanh hn. Kt qu ny
l do s cung cp cc cht dinh dng lin tc cho cy t Bokashi, cn EM c
cha cc phytohormon hoc cc hot cht sinh hc khc lm tr hon s gi
ho ca cy (Dato v ctv, 1997; Yamada v Xu, 2000).
Theo Sopit V. (2006), vng ng bc Thi Lan, bn ring Bokashi cho
ng ngt, nng sut tng 16% so vi i chng, thp hn nhiu so vi bn
NPK (15:15:15), nhng gi phn NPK t gp 10 ln so vi Bokashi. Hn
na, gi phn ho hc cao v li ch trong sn xut nng nghip hu c cho
ngi nng dn, c bit i vi ngi nng dn ngho l ch ca nhng
mnh t cn ci th vic ng dng cng ngh EM l rt hu ch.
Theo kt qu nghin cu ca Yamada K. v ctv (1996), Hiu lc ca EM
Bokashi n hm lng cc cht dinh dng trong t v sinh trng pht
trin ca cy trng do cc yu t to nn l ngun hu c, ngun vi sinh vt
hu hiu v cc cht ng ho c trong EM.
Milagrosa S.P. v E.T. Balaki (1996) cho rng, bn ring bit Bokashi
cho khoai ty hn ch c bnh ho xanh vi khun Pseudomonas
solanacearum.
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

Nh nhng kt qu nghin cu ng dng c hiu qu, cng ngh EM


c trin khai hn 150 quc gia v ang c sn xut trn 50 nc.
Cc nc trn th gii n nhn EM nh mt gii php m bo cho mt
nn nng nghip pht trin bn vng v bo v mi trng (Apnan news,
2007). Nhiu nh my, xng sn xut EM c xy dng nhiu quc
gia v vng lnh th, hng nm sn xut c hng ngn tn EM nh: M,
Trung Quc, Thi Lan (hn 1.000 tn/nm), Myanmar, Nht Bn, Brazil
(1.200 tn/nm), Srilanca, Nepal, Indonesia (50 60 tn/nm)... (Phm Th
Kim Hon, 2008).
EM ang c kinh doanh trn khp th gii bi mt s c s sn xut
v cc nh cung ng di mt s tn sn phm, tn nhn hiu, nhn mc
ng k thng hiu nh Efficient Microbes (EM), EMRO USA Effective
Microorganisms, EM-1, EM1, EM1, Beneficial Microbes (aka BM),
Beneficial Microorganisms (BM), Beneficial and Effective Microbes (BEM),
EM Kyusei, Kyusei EM, Vita Biosa, Terra Biosa, Effective Microbes,
Essential

Microorganisms,

Efficient

Microorganisms,

Compound

Microorganisms (CM), Complex Fermented Microorganisms (CFM),


Fermented Microorganisms, Molasses Culture, Cultured Molasses, Stuff for
Food Dregs, Bokashi, EM-X health beverage, EM Ceramics, EM Salt, or
EM Soap v trn hai t cc tn khc. Mt s nc c sn phm EM ni ting
c cp chng ch nh Nht Bn, Canada, M, Mexico, c, an mch,
Brazin (Phm Th Kim Hon, 2008).
Cng vi vic s dng v sn xut EM rng ri trn th gii th cng
hnh thnh cc c quan chc nng cp chng ch cho sn phm, nhn mc v
nhn hiu sn phm. C 2 c quan cp chng nhn ln nht th gii cho cng
ngh EM v tn sn phm thng mi l EMRO v EMCO, c 2 u Nht
Bn. Ngoi ra cn c Vin nghin cu cy trng nhit i (aka TPR or TPRI
or TPRR) Nht Bn chng nhn cho sn phm EM-X, APNAN chng nhn
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

cho cc sn phm sn xut v phn phi chu . mi nc cng c c


quan xc nhn cho sn phm ca nc mnh (Phm Th Kim Hon, 2008).
2.1.2 Ti Vit Nam
Vit Nam, cc cng trnh nghin cu v ch phm VSV c tin
hnh t nhng nm u ca thp nin 60 n sau nhng nm 80 mi c
a vo cc chng trnh khoa hc cp Nh nc nh: Sinh hc phc v
nng nghip giai on 1982 - 1990; chng trnh "Cng ngh sinh hc"
KC.08 giai on 1991 - 1995; chng trnh "Cng ngh sinh hc phc v
pht trin nng, lm nghip bn vng, bo v mi trng v sc kho con
ngi" KHCN.02 giai on 1996 - 2000, chng trnh "Nghin cu khoa hc
v pht trin cng ngh sinh hc" giai on sau 2001. Ngoi cc chng trnh
Quc gia, nhiu B, Ngnh cng trin khai nhiu ti, d n v vn ny
(Nguyn Xun Thnh, 2003).
Cng ngh EM c bit n t nm 1994 - 1995 Cn Th, Hi
Phng,... Nm 1997, mt s c quan nghin cu v a phng nh Vin Bo
v thc vt, trng i hc Nng nghip H Ni, trng i hc Quc gia
H Ni, tnh Thi Bnh, thnh ph H Ni,... tin hnh th nghim thm d
bc u ch phm EM trn mt s lnh vc trng trt, bo v thc vt, v
sinh mi trng thy c hiu qu tch cc ca cng ngh EM. Nm
1998, B Khoa hc Cng ngh v Mi trng quyt nh cho thc hin
ti c lp cp Nh nc: "Nghin cu th nghim v tip thu cng ngh EM
trong cc lnh vc nng nghip v v sinh mi trng" t nm 1998 - 2000 do
GS.TS Nguyn Quang Thch lm ch nhim. ti nh gi an ton
ca ch phm EM, xc nh thnh phn bin ng s lng v c tnh ca
ch phm EM, hiu qu ca EM trong x l rc thi, v sinh mi trng,
trong trng trt v chn nui. T n nay c nhiu nghin cu ng dng
cng ngh EM nhiu Vin, Trung tm, cc Tnh thnh nht l trong lnh vc
mi trng.
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

10

Cc kt qu nghin cu, ng dng ch phm EM trn mt s cy trng


Vit Nam khng nh EM lm tng nng sut v cht lng ca cy
trng (c chua gim bnh ho xanh, bnh thi en nh qu); hn ch s gia
tng ca bnh bc l, bnh kh vn, bnh vng l hi la. EM c tc dng rt
ngn thi gian sinh trng, tng nng sut la. Trn cy u tng, x l EM
tng t l ny mm, tng hm lng dip lc. Phun EM cho ng cy cao hn,
l to, xanh hn, tr c tp trung hn. Da chut c phun EM, cy sinh
trng, pht trin tt hn, s lng hoa qu nhiu hn. EM lm tng chiu
cao, ng knh gc ghp cc cy vi, na, nhn so vi i chng khng x l
EM (Nguyn Quang Thch, 2001).
Qua 2 nm (2003- 2004) thc hin ti "Nghin cu quy trnh sn
xut v ng dng ch phm vi sinh hu hiu EM phc v trng trt, chn
nui, nui trng thy sn ti Bnh nh", PGS-TS L D - ging vin trng
i hc Quy Nhn cho thy nhng kt qu kh quan trong vic ng dng
ch phm EM vo cc loi cy trng, vt nui trong tnh. Trong khun kh
ti tin hnh cc m hnh thc nghim ch phm EM trn cc loi cy: la,
u phng, u nnh, rau m, kh qua v 2 loi con: heo, tm s. Trong qu
trnh thc nghim bc u cho thy nhng tc ng tch cc ca cc loi
ch phm EM trong vic hn ch su bnh, ci to t sau thu hoch, tng kh
nng khng bnh cho cy trng, vt nui, gp phn hn ch nhim mi
trng...(L D, 2004).
Khi a vo ng dng thc t trong cc lnh vc sn xut nng nghip v
x l mi trng nhiu a phng, ch phm cho rt nhiu kt qu tch cc.
Trong nm 2004, nh ng dng cng ngh EM lm thc n chn nui m
cng tc phng chng dch cm gia cm cho hiu qu tt nhiu a
phng nh Vnh Phc, Ha Bnh, Thi Nguyn, Qung Tr, Vnh Long. Kt
qu cho thy, n g ca nhng c s chn nui c s dng ch phm EM
vn an ton, mnh kho, sinh trng tt (L Khc Qung, 2004). Theo thng
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

11

tn x Vit Nam, trong thng 7/2009, huyn Qung in (tnh Tha ThinHu) phi hp vi trng i hc Nng lm Hu hng dn k thut v
h tr kinh ph gip 24 h dn x Qung An nui tm sch bnh bng ch
phm sinh hc EM nhm gim thiu nhim mi trng m ph Tam
Giang - Cu Hai. Kt qu cho thy tt c cc h nui tm, vi din tch th
nui 15,25 ha mt nc, u cho thu hoch vi nng sut 1,7 t/1.000m2;
bnh qun li 25 triu ng trn mi h nui, gp gn 4 ln so vi nui tm
theo phng thc truyn thng. Theo cng thng tin chnh thc ca tnh Lng
Sn, nm 2007, Trung tm ng dng tin b KH&CN tnh Lng Sn tip
nhn hon chnh cng ngh sn xut ch phm EM ca s KH&CN tnh Thi
Nguyn sau cung cp phc v nhu cu sn xut v x l nhim mi
trng rc thi trn phm vi ton tnh Lng Sn. Kt qu cho hiu qu tt
hn rt nhiu, rc thi hu c phn hy nhanh v mi hi thi gim nhiu.
Thi Bnh, khi x l EM cho ht ci bp, thc ging cho thy t l
ny mm cao hn, cy con sng kho hn v c tc sinh trng, pht trin
nhanh hn. Khi phun EM cho rau mung, nng sut tng 21 25 %, phun cho
u tng, nng sut tng 15 - 20 %.
Ti Hi Phng x l EM cho cc loi cy n qu: vi, cam, qut
lm cho cy pht trin mnh hn, qu to, chn sm, v p hn v nng sut
tng 10 - 15 %.
Nhm nghin cu ca Th.S Hi Lan (khoa Sinh - Ho, H Ty
Bc) cho bit c th x l EM 1% vi cy lan H ip Tm Nhung khi va
a ra khi phng nui cy m tng cng kh nng thch nghi ca cy
vi iu kin ngoi cnh mi. Cng c th x l EM giai on cy cn non
kch thch s sinh trng sinh dng, to iu kin cho s pht trin mnh
m ca cy lan giai on sau.
Trung tm nghin cu thu sn 3 (B Thu sn) ng dng thnh
cng EM trong x l h nui tm s Vit Nam. Ch phm EM lm cho tng
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

12

s nhm VSV c li trong h lun cao hn so vi nhm VSV khng c li t


2 - 7 ln, ch s N-NH3 mc thp (di 0,02mg/l), cc ch s mi trng
nh pH v mu to n nh trong thi gian di.
Ti trng H Nng nghip H Ni, x l EM cho la lm nng sut
tng 8 - 15 % v khng b bnh kh vn l. V cn rt nhiu m hnh nghin
cu, ng dng thc tin cc a phng khc nhau trong c nc cho
thy hiu qu r rt ca ch phm EM nc ta.
2.2 NHNG NG DNG CH PHM EM

Theo bo co tng kt ca EMRO( EM Research Organization) nm


2010, ch phm EM th hin c rt nhiu tc dng trong cc lnh vc
khc nhau ca cuc sng.
2.2.1 Trong nng nghip
i vi trng trt, nhn chung vic s dng EM l mt bin php thc
y kinh t m vn duy tr chu trnh tun hon ti nguyn nng nghip bn
vng v thn thin vi mi trng. EM gip phn hy cc cht hu c (bao
gm c b v cht thi hu c) ng thi ci thin hiu qu ca phn bn. EM
gip tun hon, nng cao dinh dng cho cy trng, c nh nit trong kh
quyn, ha tan cc ngun dng cht khng tan thnh cht ha tan gip cy
trng c th hp th c. EM cn c tc dng sn xut ra polysaccharide
gip ci thin tnh kt t t. Bn cnh , EM hn ch cc mm bnh pht
sinh t t. c nhng ch phm EM tho dc t nhin cho thy tc dng
ca EM vi vic gim thiu s ph hi ca cn trng vi ma mng.
i vi ngnh chn nui, hot ng chn nui i hi chng ta phi
gii quyt vn mi xu u n t nc tiu v phn ca vt nui. Nng
cao ca nc tiu to ra kh ammoniac, gy kh chu cho ng h hp,
khng ch nh hng n ngi chn nui m cn nh hng n c cc ng
vt sng khc v kt qu l nh hng n sn xut. Hng gii quyt chung
c a ra l lm gim hoc loi b kh ammoniac. Nhiu vi khun c li
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

13

trong t nhin c kh nng loi b ammoniac. Amoniac l mt cht chng oxi


ha, n l nhn t h tr s tng trng ca cc vi khun gy bnh. EM c tc
dng chng oxy ha mnh m trn phn bn. N c tc dng chng oxy ho,
chng li s thi ra, ngn nga mi c hi. Ngoi ra, EM thc y s pht trin
ca cc vi khun c li khc do s t ch s pht trin ca vi khun gy bnh.
2.2.2 Trong mi trng
X l cht thi l mt bin php mang thc bo v mi trng v to
ra mt sn phm c gi tr t cht thi hu c. Hin nay, nhng thch thc c
bn trong cng tc rc l vic thng kh ng . S dng phng php
thng thng khi rc l cc cc thng kh phi c chuyn thng xuyn,
nu khng ng c th thnh k kh v thi ra. Khi iu ny xy ra, cc
cht kh c mi hi nh amoniac, mecaptan c sn sinh v vi khun c hi
sinh si ny n. Lc ny, rui xut hin mang theo ngun bnh c th li
trong ng . Vic lin tc phi chuyn cc ngn chn s thi ra c hai
nhc im. Mt l, n tn nhiu cng lao ng nn tn km chi ph. Hai
l, thm ch khi cc thng xuyn c lun chuyn khng phi lc no cng
t c hiu qu 100% v khi khng trnh khi ti k kh xut hin gy
thi ra. EM c th gip hot ng ca bn vt qua nhng thch thc ny.
EM l mt mi trng pha trn ca cc vi khun c li trong c vi khun
Lactic, nm men, vi khun quang dng. Vic b sung EM vo qu trnh
phn c th ngn chn cc vn mi hi v thit lp li li ch tng trng
bng cch ngn nga vi khun k kh t cc ti thi ra. Khi qun l mt
cch cn thn, EM c kh nng lm gim tn sut di chuyn cc thng
kh, tit kim thi gian v tng hiu qu kinh t.
Qu trnh lc nc trong t nhin, vi sinh vt c rt nhiu. Ngay c
trong cng ngh lc nc mi nht nh qu trnh bn hot tnh, vi sinh vt
ng vai tr chnh. Kh nng t thanh lc ca nc hot ng tt di s hot
ng ca cc h sinh thi bn a. Trong nc b nhim vi bn tch t
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

14

y v gy mi hi thi, kh nng t thanh lc b gim l kt qu ca s tn


ti nhng vi sinh vt c hi. iu ny dn n gim dinh dng cn thit cho
h sinh thi v chc nng thanh lc ca chng. p dng cho nc b nhim,
EM gi mt v tr thng lnh trong lp ca vi sinh vt, gip phc hi cc h
sinh thi ng thi gim bn v mi hi thi. Mc ch ca EM l lm sch
nc khng dng cc bin php ha hc, phc hi chc nng ca h sinh
thi nc.
mt kha cnh khc, kha cnh ti x l nc thi, EM cng cho thy
tc dng tuyt vi ca mnh. Nc thi thng i qua mt s b t hoi hoc
thng qua mt h thng x l nc thi ca b x l nu n khng trc tip
ra h thng thot nc ca thnh ph. Hu ht nc s dng trong thnh ph
hoc h thng thot nc cng cng sau chc chn s i ra sng, h, v i
dng. Mt tnh trng thiu nc c th gy ra hu qu nghim trng. Hu
ht, lng nc thi trn c th c ti ch v lm sch s dng vo cc mc
ch: ra xe, lm sch ng ph, ti c, lm vn.... iu ny gip hn ch
tnh trng thiu nc.
EM ngn nga s n mn thng qua vic t ch cc hot ng ca cc
gc t do, do ngn nga s suy gim chc nng ca h thng thot nc
thi. iu ny s chuyn thnh tin tit kim di hn trong chi ph bo tr. EM
chy dc h thng thot nc v vo trong sng, h, i dng, EM c th
gip thc vt c th pht tn sinh sn. V nh vy s ti sinh thc vt dc
theo b sng, b bin, c th ngn nga s xi mn ca t.
2.2.3 Trong xy dng
Trong lnh vc thi cng xy dng, khi ngi mi sn, vt liu xy dng
mi v cht kt dnh, cng nhn c th b bnh. EM s gip bn ca ta
nh c ci thin, v trong xy dng thc t n c cho thy rng nhng
nh hng tiu cc gy ra bi cht kt dnh v cc dung mi hu c c th
c gim. Hin nay sn phm EM-1 v EM-X gm s ang c s
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

15

dng trong b tng, cc cng trnh c hon thnh thc hin vic s dng
cng ngh EM trong vt liu xy dng ngay t thit k. Vt liu xy dng b
tng c hi sinh qua vic s dng cng ngh EM.
Cht ty ra tng hp rt c hiu qu v d dng i ph vi du
m, vt bn v nm mc trong nh. Tuy nhin, thnh phn ha hc ca h c
th c hp th vo c th qua da v gy ra vn ng rut, d ng... Hn
na, chng gy nhim mi trng khi chy ra sng, h, i dng. EM c
th thay th cc cht ty ra ha hc. EM c tc dng lm sch vt dng bng
cch phn hy cc cht hu c.
2.2.4 Trong y t
Trong lnh vc y t d phng, cha kha c bn c khe mnh l
tng cng kh nng cha lnh t nhin ca bn. V vy, cn a mi trng
(t, nc, khng kh) tr li s trong lnh nguyn thy vn c ca n. Cng
ngh EM kt hp cc vi sinh vt c li v ln men m cn tn ti trong thin
nhin, tch hp cc tim nng cha lnh t nhin v s min dch ngi,
mi trng. V khi c mt mi trng nh vy, sc khe con ngi s c tng
cng thng xuyn.
2.3 CH PHM EMINA (Effective Microogarnism Institute of Agrobiology)

Da trn nguyn tc hot ng v phi ch ca ch phm EM, nhiu c


quan Vit Nam sn xut ra cc dng EM ca Vit Nam nh EMUNI ca
trng i hc Khoa hc t nhin, EMINA ca Vin Sinh hc Nng nghip Trng i hc Nng nghip H Ni. Trong , ch phm EMINA c
th nghim v ng dng c hiu qu trn nhiu lnh vc nng nghip, mi
trng. Ch phm c cht lng tng ng vi ch phm EM nhp ni,
nhng gim c 1/3 gi thnh sn xut. V th ch phm EMINA c s
dng rng ri th trng trong nc vi ngun tiu th hng nghn lt mt
nm (Phm Th Kim Hon, 2008).
EMINA (Effective Microogarnism Institute of Agrobiology) l ch phm
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

16

probiotic ca Vin sinh hc Nng nghip thuc Trng i hc Nng nghip H


Ni. EMINA bao gm cc chng vi sinh vt hu hiu (EM) thuc cc nhm vi
khun Lactic, Bacillus, vi khun quang hp ta khng lu hunh v nm men. Cc
chng vi sinh vt c phn lp t cc mu t, nc ly t ngun t nhin trong
nc, hon ton khng gy c vi con ngi v vt nui, m bo cht lng cho
ch phm (Lng c Phm, 2007).

2.3.1 ng dng ch phm EMINA


2.3.1.1 Trong trng trt:
Cng vi cht hu c, vi sinh vt sng trong t, nc u c mi quan
h rt cht ch vi cy trng. Hu nh mi qu trnh xy ra trong t u c
s tham gia trc tip, hay gin tip ca vi sinh vt (mn ho, khong ho cht
hu c, phn gii, c nh cht hu c...). V vy, vi sinh vt c coi l h
thng ca b phn dinh dng tng hp cho cy trng. S dng EMINA l
nhm s dng vi sinh vt sng hoc cc hot cht sinh hc ca chng to nn cc
dinh dng cn thit cho cy trng hay thng qua gip cy trng sinh trng,
pht trin v s dng dinh dng tt hn (Phm Vn Ton, 2002).
EMINA c tc dng vi nhiu loi cy trng (cy lng thc, cy n
qu, cy rau,...) mi giai on sinh trng, pht trin khc nhau. Nhng th
nghim cho thy rng EMINA c tc dng kch thch sinh trng, lm tng
nng sut v cht lng cy trng, ci to cht lng t. C th:
- Lm tng sc sng cho cy trng, tng kh nng chu hn, chu
ng v chu nhit.
- Kch thch s ny mm, ra hoa, kt qu v lm chn (y mnh qu
trnh ng ho).
- Tng cng kh nng quang hp ca cy trng.
- Tng cng kh nng hp th v hiu sut s dng cc cht dinh dng.
- Ko di thi gian bo qun, lm hoa tri ti lu, tng cht lng bo
qun cc loi nng sn ti sng.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

17

- Ci thin mi trng t, lm cho t tr nn ti xp, ph nhiu.


- Hn ch s pht trin ca c di v su bnh (Lng c Phm, 2007).
2.3.1.2 Trong chn nui:
- Lm tng sc kho vt nui, tng sc khng v kh nng chng
chu vi cc iu kin ngoi cnh.
- Tng cng kh nng tiu ho v hp th cc loi thc n.
- Kch thch kh nng sinh sn.
- Tng sn lng v cht lng trong chn nui.
- Tiu dit cc vi sinh vt c hi, hn ch s nhim trong chung tri
chn nui (Lng c Phm, 2007).
2.3.1.3 Trong bo v mi trng
Do tc dng tiu dit cc vi sinh vt gy thi (sinh ra cc loi kh H2S,
SO2, NH3,...) nn khi phun EMINA vo rc thi, cng rnh, toalet, chung tri
chn nui, ... s kh mi hi mt cch nhanh chng. ng thi s lng rui,
mui, ve, cc loi cn trng bay khc gim hn. Rc hu c c x l bng
EMINA ch sau mt ngy c th ht mi v tc mn ho din ra rt nhanh.
Trong cc kho bo qun ch bin nng sn, s dng EMINA c tc dng ngn
chn qu trnh gy thi, mc (Lng c Phm, 2007).
2.3.2 Thnh phn ca ch phm EMINA
Ch phm EMINA l s kt hp cng sinh ca bn nhm vi sinh vt,
mi nhm u c nhng c tnh sinh trng v tc dng c trng.
2.3.2.1 Vi khun Latic
Vi khun Lactic c xp chung vo h Lactobacillaceae thuc b
Eubacteriales. y l nhm vi khun khng ng nht v mt t bo (hnh
que ngn, di, hnh cu, ng ring r, kt i hoc kt thnh chui,...) nhng
chng tng i ng nht v mt sinh l. Tt c chng u c c im
chung l vi khun Gram (+), khng sinh bo t (tr Lactobcillus inulinus) v
khng chuyn ng. Axit lactic sinh ra c th dng D(-), D(+) hay dng DL.
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

18

Khc vi mt s vi khun ng rut cng c kh nng sinh axit lactic, tt c


vi khun Lactic u l vi khun ln men k kh bt buc, khng cha
xitocrom, catanase, nitratoreductase. Mc d vy chng vn c kh nng sng
trong iu kin c oxy khng kh l do peoxydase phn gii H2O2 thnh H2O
v O2. Nh vy vi khun Lactic sng t k kh n vi hiu kh (Pfennig,
1992), (Ledesma o.V, 1977). Vi khun Lactic c kh nng sinh trng trong
khong nhit rng t 5 - 55oC, sinh trng tt trong iu kin nhit 15 45oC. Nhit c nh hng mnh n s hot ng ca cc enzyme, trong
mt khong nhit no th tc phn ng tng khi nhit tng, nhng
khi nhit tng qu cao th xy ra hin tng bin tnh enzyme.
Hot ng ca vi khun Lactic, c bit l hot ng ca h enzyme chu tc
ng mnh ca pH. Vi khun Lactic c pH ti u cho s pht trin l 5,6 - 6,2
(Lactobacillus); 5,5 - 6,5 (Pediococcus); 6,3 - 6,5 (Leuconotoc); 5,75 (Lactococcus)
(Seppo Salminen, 2004).
Vi khun Lactic sinh ra axit lactic lm thay i pH mi trng sang
vng axit. y l tc dng c ch cc vi khun gy thi ra thc phm cha
Nit d dy v rut non, m bo cho qu trnh sinh dng c tt. Axit
lactic cong c tc dng c ch vi khun gy bnh ng rut hoc gy vim
nhim ni tng. Vi nhiu vi khun Lactic c kh nng iu ha pH mi
trng trong tng b phn ca ng tiu ha, gi nhp hot ng cho cc nhm
vi khun khc trong ng rut cng nh mi trng. y cn thy axit
lactic c th l c cht dinh dng cho nhiu nhm trong ng rut. Chnh
v vy nhm vi khun ny c tc dng phc hi h vi sinh vt ng rut.
Ngoi ra, vi khun Lactic c kh nng to ra cc sn phm c th c ch mt
s vi sinh vt c hi trong qu trnh trao i cht c bit c bacteirocin - l
cht c kh nng c ch s pht trin ca vi sinh vt gy thi, hng v mang
mm bnh trong cc sn phm thc phm. V vy, vi khun Lactic c phi
hp cng vi cc loi vi sinh vt hu ch khc trong ch to ch phm sinh
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

19

hc s dng trong chn nui gia sc gia cm, nui trng thy sn, x l
nc thi chn nui v ao nui trng thy sn (Lng c Phm, 2007).
2.3.2.2 Vi khun Bacillus
Bacillus l nhm trc khun ph bin trong t nhin ( t, nc, trn
cc loi thc vt nh c kh, khoai ty, rau qu...), sng k kh tu tin nhng
trong iu kin hiu kh th hot ng mnh hn. Tt c cc vi khun Bacillus
u c kh nng phn gii cc hp cht cha nit, nh protein nh sinh ra
enzym proteaza ngoi bo, ngoi ra chng cn c kh nng sinh ra enzym
amylaza lm long tinh bt, bin cht ny thnh dng d ho tan v thu phn
tip theo thnh cc dextrin v cc ng hp thnh, mt s chng Bacillus
subtilis, B. Mesentericus,... c kh nng sinh tng hp enzym xenluloza v
hemixenluloza phn hu xenlulo v hemyxenlulo (Lng c Phm, 2007).
Qu trnh phn gii protein tm tt theo s sau:
Protein polypeptit oligopeptit axit amin

NH3.

Bacillus l nhng trc khun hnh que, nhum mu Gram dng. Kch
thc khc nhau (0,25 - 0,5) x (1,2 - 10) m, c chm tim mao gip chng
c th di chuyn c, cc t bo vi khun Bacillus c th ng ring r, lin
kt thnh chui, hoc thnh si (Lng c Phm, 2007).
Ngoi cc enzyme ngoi bo trn, cc chng vi khun cn c kh nng
sinh ra bacteriocin - cht c hot tnh khng sinh, nh insulin, subtilin t
Bacillus subtilis. Bacitracin t B.licheniformis cc cht c hot tnh ny
thng khng dng trong y t nn khng xy ra hin tng nhn thuc vi
cc vi sinh vt gy bnh, ring bacitracin l cht b sung vo thc n chn
nui c ch cc sinh vt gy bnh ng rut cng nh kch thch tiu ho
v tng trng cho vt nui (Lng c Phm, 2007).
Vi khun Bacillus c kh nng sinh bo t. Khi sinh bo t khng bin
dng hnh thi t bo, do mi t bo ch sinh ra mt bo t nn y khng
phi l loi bo t c kh nng sinh si ny n nh nm m chng li cc
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

20

iu kin bt li ca mi trng (Lng c Phm, 2007).


a s Bacillus sinh trng pH = 7,0 mt s ph hp vi pH = 9 - 10
nh B.Alcalophillus hay c loi ph hp vi pH = 2 - 6 nh B. Acidocaldrius.
C chng a nhit cao ( 45 - 75oC) hay a lnh (5 - 25oC). Thng
gp Bacillus sng nhit 34 - 37oC.
Ch mt s t loi thuc chi Bacillus gy bnh ngi v ng vt nh
B.Anthracis, B.Lentimorbus, B.Cereus gy c cho cn trng. a s cn li
u c ch. (Goden, 1973).
2.3.2.3. Vi khun quang hp
Vi khun quang hp l nhm vi sinh vt tin nhn sng quang
dng c kh nng s dng cc cht kh ca lu hunh, hydro phn t
hay cc acid hu c n gin lm ngun in t thay th nc trong qu
trnh quang hp. Chng c th cha lu hunh sinh ra trong t bo dng
git. Vi khun quang dng thng c mu sc t ta n xanh lc
(Nguyn Ln Dng, 2003).
Vi khun quang hp thuc nhm vi khun Gram (-) n bo, a dng
v hnh thi v kch thc. Hnh cu (Thiocystis, Thicapsa roseopersicina,
Th.pfennigii, Amoebobacter), hnh que (Chromatium, Thiodictyon), hnh du
phy (Ectothiorhodospira). Mt s loi vi khun c th chuyn ng nh tin
mao mc u t bo. V kch thc, t bo vi khun quang dng thng
c kch thc t 0,3 - 0,6m (Nguyn Th Kim Yn, 2003).
Cc t bo vi khun quang hp sinh sn bng cch phn i nhng
cng c loi sinh sn bng cch ny chi, chng sng k kh nhng c nhiu
loi thuc nhm vi khun ta khng lu hunh c th sng v hot ng
iu kin vi hiu kh. Sinh trng trong iu kin nh sng t bo ca chng
c mu ta, tm, nu, vng, nu hay xanh. S khc nhau v mu sc do kh
nng hp th nh sng. Khi sinh trng trong mi trng c hp cht lu
hunh v c chiu sng vi khun quang hp ta lu hunh tch t git
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

21

nguyn t ny dng git trong t bo cn cc vi khun khng lu hunh th


khng c hin tng ny. y l c tnh c bn phn loi 2 nhm vi khun
ta (Lng c Phm, 2007).
Vi khun quang hp l cc th quang dng v c c th s dng cc
cht v c nh CO2, H2S xy dng cht hu c cho t bo ca chng.
Ngoi ra, chng cn l cc th quang dng hu c s dng cc cht hu c
lm cht kh trong qu trnh oxy ha cc hp cht ny thu nng lng v
cc vt liu t bo (Lng c Phm, 2007).
Theo h thng phn loi ca Bergey nm 2001 (Gurrero R,1987) th tn
mi ca vi khun quang hp ta c lu hunh l Chromatiaceae, vi khun
quang hp ta khng lu hunh l Rhodospirillaceae.
Theo GS.TS. Nguyn Ln Dng, ng chia thnh 4 nhm:
- Nhm vi khun quang dng ta khng lu hunh (Purple nonsulfur bacteria)
- Nhm vi khun quang dng ta lu hunh (Purple sulfur bacteria)
- Nhm vi khun quang dng mu xanh c lu hunh (Green sulfur bacteria)
- Nhm vi khun quang dng mu xanh khng lu hunh (Green nonsulfur bacteria)
Vi khun quang hp thng c tm thy vng k kh ngp nc,
trong cc ao h nc nng, trong cc dng chy chm v y vnh nh. Ngoi
ra, cn c th gp i din ca h vi khun quang dng trong mt s thu vc
kim ho hoc cc sui nc nng. Nhng rt him gp chng vng ca bin
v ni ny c hm lng oxi ha tan trong nc cao gy cn tr s sinh trng
pht trin ca chng (Nguyn Th Kim Yn, 2003).
ni nh sng mt tri xuyn qua d dng thy mu c trng ca vi
khun quang hp - mu nu, v vy thu c chng vi khun quang hp
tt nht nn ly mu ti h thng x l bn v h thng x l nc thi ni
nh sng mt tri ri ti (Phm Vn Ty, V Nguyn Thnh, 2006).
Vi khun quang hp tng hp ln cc cht c li nh axit amin,
hormon sinh trng, ng v cc hot ng sinh hc khc. Tt c chng
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

22

thc y s sinh trng, pht trin ca thc vt do qu trnh hp th trc tip


vo c th. Mt khc cc sn phm trao i cht ca vi khun quang hp ng
thi cng l cht dinh dng cho cc vi sinh vt t khc. Nh vy vi khun
quang hp c b sung trong t pht trin tt s gp phn vo qu trnh
thc y cc vi sinh vt hu ch v lm tng thm hiu qu ca cc vi sinh vt
. V d vi khun quang hp tng hp ln axit amin l cht nit lm cht
nn cho nm VA c tc dng ln trong vic ho tan photpho cho cy hp th,
ng thi cng tham gia tng cng kh nng c nh nit cng vi vi khun c
nh m cho cc cy h u (Phm Th Kim Hon, 2008).
2.3.2.4. Nm men (Yeasts)
Nm men thuc vi nm, c cu trc n bo. Nm men tham gia vo
qu trnh chuyn ho vt cht, phn hu cc cht hu c trong t. Nm men
cn tng hp cc cht khng sinh c ch cho s sinh trng ca cy trng t
axit amin v ng c to thnh trong qu trnh trao i cht ca vi khun
quang hp. Cc cht c hot tnh sinh hc nh hormon v enzym do nm men
to ra thc y t bo hot ng. Nhng cht c to thnh trong qu trnh
trao i cht th li l ngun dinh dng cho cc vi sinh vt hu hiu khc nh
vi khun Lactic, vi khun Bacillus. Ngoi hot tnh sinh l, bn thn nm men
c rt nhiu loi vitamin v cc axit amin, c bit l cc axit amin khng thay
th. Do c tnh ny nn ch phm EMINA cn c dng b sung thc n
cho gia sc to nng sut cao (Phm Th Kim Hon, 2008).
Trong thnh phn t bo ca nm men rt giu protein, vitamin, v cht
khong. Nm men l nhng vi sinh vt k kh tu tin, trong iu kin hiu
kh chng h hp vi oxy cho sn phm l CO2, H2O v tng sinh khi, trong
iu kin k kh chng ln men cho sn phm l ru v CO2 (ng thi cng
tng sinh khi). Sinh khi nm men trong iu kin k kh ch bng khong
1/4 v tc sinh trng ch bng 1/20 so vi iu kin hiu kh. Khi ln men
mi trng c mi thm ca ru v este lm ci thin mi v mi trng rt
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

23

nhiu (Lng c Phm, 2007).


Nm men ch hp thu cc ng n, ng i v mt s
olygosaccarit, khng ng ho c tinh bt. Mun ng ho c tinh bt
th nm men phi nh enzyme amylaza ca nm mc, vi khun hay x khun
sng cng qun th (Lng c Phm, 2007).
T bo nm men thng hnh ovan, sinh sn ch yu bng hnh thc
ny chi. Nm men dng trong sn xut cc ch phm probiotic thng l cc
loi Saccharomices cerevisiae, S.Carlsbergensis, S.Vini hoc S.Pombe
(Lng c Phm, 2007).
2.3.3 Mt s dng ch phm EMINA
Thc trng nn nng nghip nc ta hin nay ang din ra tnh trng
nh sn xut v ngi nng dn ang chy theo li nhun th trng m qun
i tnh an ton ca nng sn. Cc hin tng ni bt nh, dng thuc tr su,
phn bn ha hc trn lan, khng r ngun gc, phun vi nng qu mc
cho php, li d lng thuc bo v thc vt trn sn phm qu ln, vt
nhiu ln so vi ngng cho php ca cc v sinh an ton thc phm v c
th gy ra nhiu hu qu nghim trng nh: gy ng c cho ngi s dng,
thm ch c th gy ung th. V vy, cc nh khoa hc lun nghin cu v
a ra cc gii php gii quyt thc trng ny, trong hng nghin cu s
dng cc ch phm vi sinh vt hu hiu ang l mt hng mi ha hn
nhiu kt qu kh quan. Vin Sinh hc Nng nghip trng i hc Nng
nghip H Ni l mt trong nhng trung tm nghin cu tin phong nc ta
v ch phm vi sinh vt hu hiu ny. Sau y chng ti xin gii thiu v mt
s dng ca ch phm EMINA c Vin Sinh hc Nng nghip nghin cu v
sang ch.
2.3.3.1 Ch phm EMINA dung dch
L ch phm dng dung dch mu nu vng, mi thm du, v chua
ngt, pH 4,5. Ch phm l hn hp cc chng vi sinh vt hu hiu, c
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

24

bit l 2 nhm vi khun quang hp ta v vi khun Bacillus. Ch phm c


s dng phi trn cng phn chung v rc thi hu c mt t l nht
nh. Ch phm gip thc y qu trnh phn gii hu c, lm gim mi kh
chu ca phn chung, chuyn ha phn chung thnh dng mn, khng cn
mi hi thi v lm phn bn cho cy trng. Ch phm dng gc c th
c pha thnh dng th cp phun trc tip vo chung tri lm gim mi
hi thi, ci to mi trng trong sch.
2.3.3.2 Ch phm EMINA tho dc
Ch phm ny l s kt hp ca ch phm EMINA dung dch vi cc
loi tho dc gia v t nhin sn c l gng, ti, t. Do mt s cht c trng
trong thnh phn ca ch phm kt hp thm s hot ng ca cc vi sinh vt
hu hiu trong ch phm m ch phm c tc dng xua ui nhiu loi cn
trng c hi cho nng nghip. Mt u im ni bt ca ch phm so vi thuc
tr su ha hc l hon ton thn thin vi mi trng v an ton cho ngi
s dng, khng tn d cc cht c hi trn sn phm, khng tn d cc cht
c hi trong t.
2.3.3.3 Ch phm EMINA dinh dng
y l ch phm c thnh phn l cc vi sinh vt hu hiu kt hp vi
dch axit amin. Dch axit amin y l sn phm ca qu trnh thy phn
protein t cc ngun giu protein t nhin. Tc dng ca ch phm l b sung
dinh dng ln l cho cc loi rau n l. u im ca ni bt ca ch phm l
khng tn d cc cht c hi nh kim loi nng v c bit l NO3- di
mc cho php, an ton cho ngi s dng.
2.3.3.4 Ch phm EMINA dng bt
y l ch phm vi sinh vt hu hiu dnh cho lnh vc mi trng.
Ch phm dng bt c thnh phn l bt ng, bt goy l cc cht
mang hu hiu cho cc vi sinh vt bm v s dng lm cht dinh dng. Khi
dng kh, ch phm cha c tc dng, nhng khi a vo mi trng nc,
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

25

cc vi sinh vt tch cc cht mang v tham gia vo mi trng nc. Tc dng


ni bt ca ch phm l phn hy cc cht thi trong nc nhanh, kh mi tt,
thn thin vi mi trng v con ngi.
2.4 TNH HNH SN XUT V TIU TH RAU

2.4.1 S cn thit ca rau xanh


Rau qu thuc loi thc phm khng th thiu c trong ba n hng
ngy ca nhn dn ta. Ngoi gi tr dinh dng cn thit cho s pht trin c
th nh cht khong (Ca, P, Fe ), vitamin (A, C), cht x, n cn l
mt hng xut khu mang li li nhun ln cho ngi sn xut, gp phn
nng cao ngun thu nhp cho nn kinh t quc dn.
Trong rau c cc thnh phn l tc nhn chng ung th nh
Carotenoids Antioxidant c trong c chua, da hu; Flavonoids
Antioxidant trong cam qut, trong hu ht cc loi rau, ch hay Sulfides
stimulant c trong hnh ti; Glucosinolates/Indoles protectant c trong cc
loi rau h ci, h thp t v Saponin c trong hnh ti, cc loi rau u.
Trong n ung hng ngy, rau ti c vai tr c bit quan trng. Tuy
lng protid v lipid trong rau ti khng ng k nhng chng cung cp cho c
th nhiu mui khng c tnh kim, cc vitamin, axit hu c Ngoi ra, rau
ti cn nh hng tt n qu trnh tiu ha v kch thch s thm n. Rau ti
nc ta rt phong ph, c th chia thnh nhiu nhm: nhm rau xanh nh rau
ci, rau mung, rau x lch, rau cn; nhm r c nh c rt, c ci, su ho;
nhm cho qu nh u a, u c ve, c chua, da chut,
Thnh phn v gi tr dinh dng ca rau ti khc nhau ty theo tng
loi rau. Lng protid trong rau ti ni chung thp dao ng t 0,5 1,5 %.
Tuy vy c nhiu loi rau cha hm lng protid ng k nh nhm u ti,
u a 4- 6%, rau mung 2,7%, rau ngt 4,1%, cn ty 3,1%, su ho, rau
dn, rau ay 1,8 2,2 %. V gucid, trong rau ti c cc loi ng n d

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

26

hp thu, tinh bt, xenluloza v cc cht pectin. Hm lng trung bnh ca


glucid trong rau ti khong 3 4%, c nhng loi ln ti 6- 8%. Cht
xenluloza ca rau c vai tr sinh l ln v cu trc ca n mn mng hn
xeluloza ca ng cc. Trong rau, xenluloza di dng lin kt vi cc cht
pectin to thnh phc hp pectin-xenluloza c tc dng kch thch mnh chc
nng nhu ng rut v tit dch ca rut gip tiu ha d dng.
Rau ti cn l ngun vitamin v mui khong quan trng, nht l cc
cht khong c tnh kim nh kali, canxi, magi. Trong c th nhng cht ny
cho nhng gc t do cn thit trung ha cc sn phm axit do thc n hoc
do qu trnh chuyn ha to thnh. c bit rau c nhiu kali di dng kali
cacbonat, mui kali ca cc axit hu c v nhiu cht khc d tan trong nc
v dch tiu ha. Cc mui kali lm gim kh nng tch cha nc ca protid
t chc, do c tc dng li tiu. Lng magi trong rau ti cng rt
ng ch , dao ng t 5 -75 mg%. c bit l cc loi rau thm, rau dn,
rau u c rt nhiu magi. Cht st trong rau ti c c th hp thu tt
hn st cc hp cht v c. Cc loi rau u, x lch l ngun cung cp
mangan rt tt. Trong ba n hng ngy ca chng ta khng th thiu rau.
iu quan trng l phi m bo rau sch, khng c vi khun gy bnh v cc
ha cht c nguy him.
Ngi Vit Nam tiu th rt nhiu rau. H Ni, mi ngi tiu th
ht khong 92 kg rau mt nm trong 52% l rau n l. Vo ma ma (t
thng 4 n thng 9) lng tiu dng gim xung khong 11% i vi rau n
qu v rau n qu c b li bng rau n l (Moustiere, Paule, 2006).
Rau ci ngt l mt loi rau n l chnh. Cc loi rau n l quan trng
khc l rau mung cn hoc rau mung nc, rau ci bp, ci xanh, ci cc,
ci soong, rau ngt, mng ti Mc d trong thc t cc loi rau n l ng
vai tr quan trng trong ba n hng ngy ca ngi Vit Nam, ngi tiu

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

27

dng H Ni cho rng cc loi rau n l l khng an ton. Theo mt cuc iu


tra ngi tiu dng H Ni 88,5% ngi c hi cho bit rau l mt trong
ba loi thc phm nguy him nht i vi sc khe ngi tiu dng. c bit
l rau mung v cc loi rau n l khc k c rau ci xanh, ci ngt, ci bp.
Ngi tiu dng hu ht lo ngi v lng s dng cc loi ha cht trong
nng nghip (Figuie, Muriel, 2003).
2.4.2 Thc trng sn xut rau Vit Nam
Din tch trng rau qu Vit Nam l 1.685.000 ha trong rau
910.000 ha, qu 775.000 ha, sn lng c nm l 17.653.100 tn. Trong ,
rau 10.969.300 tn, qu 6.500.000 tn (s liu nm 2007 ca Cc trng trt
B Nng nghip v Pht trin nng thn). Hng nm Vit Nam xut khu
khong 300 triu USD rau qa cho trn 30 th trng Chu , Chu u, Bc
M. Xut khu rau qu 10 nm (2001-2010) t yu cu xut khu 1 t USD
rau qu vo nm 2010. Trng rau xanh mang li gi tr kinh t cao do c thi
gian sinh trng ngn nn trng c nhiu v trong nm lm tng sn lng
v gi tr kinh t trn mt n v din tch. Gi tr 1 ha trng rau gp 2-3 ln
trng la (T Thu Cc v CTV, 2002).
Sn xut rau nc ta hnh thnh nn cc vng chuyn canh rau ln
ng bng sng Hng, ng bng sng Cu Long v ng Nam B... Pht
trin ngh trng rau khng nhng gii quyt tt vic lm cho lc lng lao
ng nng thn, chuyn dch c cu cy trng m cn nng cao thu nhp cho
ngi sn xut rau vng thm canh.
Pht trin ngh trng rau an ton nhm pht huy nhng mt thun li
v t nhin, kinh t, x hi mi vng. Sn phm rau tan ton c th trng tiu
th n nh, p ng ngy cng cao ca ngi tiu dng trong nc v ngoi
nc. Tuy nhin v ci li trc mt ca ngi trng rau cng nh s hiu
bit cha thu o ca ngi tiu dng nh hng khng nh ti vn

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

28

ny. Theo mt kt qu phn tch mi y ca Chi cc BVTV H Ni, trong


tng s 478 vng sn xut rau c H Ni c n 108 vng trng khng t
tiu chun an ton v t, v nc, bn cnh doanh nghip mua rau tri ni
trn th trng ri v ng nhn mc rau an ton l rt ph bin. Mt khc c
n gn 74% lng rau sn xut theo quy trnh an ton phi bn trn th
trng, ch c 24% bn trong cc ca hng, siu th.
p ng nhu cu v lng thc, thc phm cung cp cho con ngi
ngy mt tng, qu trnh sn xut nng nghip ngy cng c pht trin.
ng thi vi qu trnh pht trin sn xut th s xut hin ca dch hi l
nguyn nhn gy bt n n nng sut v cht lng nng sn, gy thit hi
ti 20 30% sn lng, i khi cn cao hn. phng chng dch hi bo v
cy trng con ngi s dng cc bin php khc nhau: bin php th cng,
bin php vt l, bin php hc hc, bin php sinh hc Trong thi gian
qua bin php ha hc c coi l bin php tch cc cho hiu qu cao,
nhanh, n gin, d s dng. Nhng bin php ny cng bc l nhiu tn ti.
Mt tri ca thuc ha hc th hin ch nu s dng khng hp l,
khng ng, s dng lu di, s ko theo hng lot vn nh: nh hng ti
sc khe con ngi v ng vt, tng kh nng hnh thnh tnh khng thuc
ca su bnh, tiu dit thin ch, ph v cn bng sinh hc, gy ra nhiu dch
hi mi, gy nh hng xu ti mi trng Chnh v nhng hn ch ny
m nhiu tc gi ngh cn thay i quan im trong phng chng v
kim sot dch hi, c bit cn gim s lng thuc ha hc.
Kim tra d lng thuc BVTV trong rau vn pht hiu c 8,3 % s
mu c d lng thuc BVTV vt mc d lng ti a cho php, trong
c nhng mu c d lng thuc BVTV cm, thuc hn ch s dng. iu
ny ry ln hi chung cnh tnh cho ngi sn xut cng nh ngi tiu
dng hy lng nghe v hnh ng v sc khe ca mnh, sc khe cng ng
phi sn xut an ton hn.
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

29

2.4.3 Mt s c im khi qut v cy ci ngt, cy u a v su c qu


2.4.3.1 Cy ci ngt
Cy ci ngt thuc nhm ci c hoa hay cn gi l ci Trung Quc.
Cy ci ngt c tn la tinh (Brassica rapa var. parachinensis hoc Brassica
chinensis var. parachinensis) ci ngt hay cn c gi l ci tha (tn Vit
Nam); ngoi ra n cn mt s tn khc nh Tsoi sum, Cai xin (tn Trung Quc),
pakauyai hoc pakaukeo (tn Thi Lan), Saishin (tn Nht Bn), Chinese soup
green, White flowering cabbage and mosk pak choy (tn Ting Anh)
Ngng ci v l non c dng lm salad hoc xo, luc dng trong
ba n hng ngy. Ci ngt rt giu Carotene (tin vitamin A), canxi, cht x,
kali v c bit l axit folic (mt ngng ci ngt nu c th cung cp khong
80 micrograms folate. Mt lng m b m mang thai nn hp th thm trong
3 thng mang thai nhm trnh khuyt tt cho thai nhi).
Bng 2.1: Thnh phn dinh dng c trong ci ngt.
Tn thc
n

Ci ngt

Thnh phn ha hc (g%)

%
n

cho

Pro- Acid Glu- Cel- Tro


c Nc
tid Hc cid lulose
93

Mui
khong
(mg%)

Calo

85

1.1

2.1

100

Ca

Vitamin (mg%)

Fe Ca-

B1

B2

PP

0.02

0.04

0.3

20

ten
42

61

37

0.5

0.01

(Trch t cun "Bng thnh phn ha hc thc n Vit Nam" NXB Y hc 1972)

Ci ngt c kh nng chu ng cao vi kh hu nng m. Trong ma


ng ci ngt sinh trng nhanh v cho nng sut cao. Ci ngt l cy cho
khi lng thn l ln, tuy nhin b r ca ci ngt nh, n nng, cy sinh
trng ngn ngy do rt cn nc v yu cu c gi m thng xuyn
trong sut qu trnh sinh trng. Ci ngt yu cu t c pH t 5.5 6.5,
t gi mn v thot nc nhanh.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

30

2.4.3.2 Cy u a
Cy u a (thuc u rau) Vigna unguiculata spp sespuipedalis L.
thuc h u (Fabaceae) l mt trong 10 loi rau quan trng nht vng
ng Nam , i Loan, Trung Quc v Bngladesh (Trn Khc Thi, Trn
Ngc Hng, 2002). y l loi rau n qu giu protein v axit amin dng
nhiu trong ba n hng ngy.
Bng 2.2: Thnh phn cc cht c trong u a.
Calo

Thnh phn ha hc (g%)


% n

100

Nc

Protid

Acid
Hc

Glucid

Cellulose

Tro

74.7

5.4

4.5

1.8

0.6

gam
53

Vitamin (mg%)

(mg%)

cho

90

Mui khong

CaCa

Fe

42.3

14.4

1.4

ten
0.45

B1

B2

PP

0.26

0.16

1.6

(Trch t cun "Bng thnh phn ha hc thc n Vit Nam" NXB Y hc 1972)

u a l cy trng hng nm c thn leo khe, thn u a c th chia


thnh ba nhm: dng bi (sinh trng hu hn); dng bn leo (sinh trng bn
hu hn) v dng leo b (sinh trng v hn). Hoa u a l loi hoa lng
tnh, t th phn l ch yu. Hoa c c im n vo sng sm, khp li trc
tra v rng vo cui ngy. Chiu di qu thay i ty theo ging.
u a l cy a kh hu m p vi nhit trung bnh hng thng t
20 - 300C trong qu trnh sinh trng pht trin ca n. Nhit thch hp
cho s ny mm l 25 - 300C . u a l cy chu nng v c th pht trin
chm khi nhit trn 350C, nhng nhit cao nh vy s nh hng ti
qu trnh th phn (T Thu Cc, 2005).
u a a cng nh sng mnh, khng chu bng rm, l cy
trng thch nghi trn nhiu loi t nhng thch hp nht vn l t ct pha
hay tht nh.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

31

2.4.3.3 Su c qu
Su c qu (Maruca testulalis Geyer) l i tng gy hi nghim
trng v kh phng tr nht trn u a. Su pht sinh gy hi tt c cc
giai on ca cy nhng gy hi nng nht v nh hng trc tip n nng
sut cy u a giai on cy bt u c n hoa, qu n khi thu hoch.
Cho n nay cha c bin php phng tr no ti u, a phn ngi dn vn
s dng thuc ha hc tuy nhin bin php ny cn cha ng rt nhiu ri ro
cho ngi tiu dng cng nh nh hng ti h sinh thi.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

32

PHN III
I TNG, NI DUNG V PHNG PHP NGHIN CU
3.1 I TNG NGHIN CU

- Ch phm EMINA do Vin Sinh hc Nng nghip ch to: ch phm


EMINA dinh dng, ch phm EMINA tho dc
- Cc ging rau: ging u a cao sn F901, ging rau ci ngt FL301
- Thuc tr su Bini 58 c tr su c qu;
- Phn bn l Demiral dng bt vi thnh phn NPK l 20:15:15 ca
Cng ty h tr v chuyn giao cng ngh SUTRACO
3.2 NI DUNG V PHNG PHP NGHIN CU

3.2.1 Cc th nghim
Th nghim 1: nh gi nh hng ca ch phm EMINA dinh dng
trong vic tng cng dinh dng cy ci ngt;
- Cc cng thc
CT 1: Nn + Phun nc l
CT 2: Nn + phun phn bn l Demiral vi nng pha 12,5g/16 lt nc
CT 3: Nn + phun ch phm EMINA dinh dng vi nng 0,5%
CT 4: Nn + phun ch phm EMINA dinh dng vi nng 0,75%
CT 5: Nn + phun ch phm EMINA dinh dng vi nng

0,1%

Nn:
Lng phn
cho 1 ha
(kg)

Cch bn
Nn

Thc ln 1 khi

Thc ln 2 sau

(Bn lt)

cy c 2 l tht

ln thc 1 t 7

(kg)

(kg)

10 ngy (kg)

Phn chung

1500

1500

Ln Supe

520

520

m ure

150

60

40

50

Kali clorua

100

40

30

30

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

33

- Thi im tin hnh phun khi cy ci ngt ra c 2 l tht


- Khong cch gia cc ln phun l 4 ngy
- Liu lng phun l 0,1 lt dung dch/m2
- Th nghim c thit k hon ton ngu nhin vi 3 ln nhc li,
din tch mi th nghim l 15 m2 (3m x 5m).
Ch tiu theo di v nh gi
- nh gi ngoi ng rung: Theo di, nh du 20 c th theo 5 im
ng cho gc
+ Theo di s l 4 ngy 1 ln t khi cy ra c 2 l tht ti khi thu hoch.
+ Tc ra l qua cc ln phun, bt u phun ln u khi cy c 2 l tht.
+ Theo di s tn ti v pht trin ca l th 3: o chiu di t gc
cung l ti mp trn cng ca phin l; o chiu rng phin l: o ch rng
nht ca phin l;
- nh gi trong phng: Ti 5 im ng cho gc tin hnh nh 5 c
th ng u v i din cho tng giai on v tin hnh o
+ S tng trng v kch thc: o t c r ti nh cao nht ca cy
+ S tng trng v khi lng: cn cc c th bng cn phn tch ti Nng sut thu hoch bng tng khi lng qua cc ln thu hi.
+ nh gi cht lng: phn tch nng NO3-, v mt s kim loi
nng As, Pb, Hg, Cd: nh lng NO3- tin hnh trn my o a ch tiu
Cyberscan k hiu PCD6500. So vi th chun suy ra lng NO3- c trong
dung dch mu phn tch.
+ nh lng vitamin C theo phng php chun bng Iot
Nguyn l: Vitamin C c th kh dung dch Iot. Da vo lng iot b
kh bi vitamin C c trong mu suy ra hm lng vitamin C.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

34

Th nghim 2: nh hng ca ch phm EMINA tho dc trong vic


phng chng su c qu gy hi trn u a
- Cc cng thc
CT 1: Phun nc
CT 2: Phun thuc ha hc WAMTOX 100EC
CT 3: Phun ch phm EMINA tho dc vi nng 0,5%
CT 4: Phun ch phm EMINA tho dc vi nng 0,75%
CT 5: Phun ch phm EMINA tho dc vi nng 0,1%
- Thuc ha hc: Phun thuc ha hc Wamtox theo khuyn co nh
sn xut ( phun ln u khi cy bt u hnh thnh qu non), cc ln phun tip
theo c thi gian cch nhau khong 10 ngy/ln phun .
- EMINA tho dc: bt u phun khi u a bt u ra n, c 4 ngy
phun 1 ln vi liu lng 0,15 lt dung dch/m2 v phun ton b cy
- Th nghim c thit k hon ton ngu nhin vi 3 ln nhc li,
din tch mi th nghim l 15 m2 (3m x 5m).
* Thi im bt u ra n c tnh khi c trn 50% cy c n
Tt c cc cng thc c chm sc, cung cp dinh dng nh nhau
Lng phn
cho 1 ha
(kg)

Cch bn

Phn chung

1500

Bn lt
(kg)
1500

Thc ln 1
(kg)

Thc ln 2
(kg)

Thc ln 3
(kg)

Supe ln

400

400

m ure

200

50

50

70

30

Kali clorua

200

60

40

50

50

Thc ln 1: Khi cy bt u leo, kt hp vi lm c vun gc


Thc ln 2: Khi cy cho thu hoch qu r
Thc ln 3 sau ln 2: 10 ngy

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

35

Ch tiu theo di v nh gi
- Theo di ngoi ng rung
+ S tng trng s l: m, nh du 10 c th 7 ngy 1 ln,
+ Theo di, m, nh du n, hoa b hi 4 ngy 1 ln, thi im hoa
n r 3 ngy 1 ln.
T l hi (%) =

Tng s n, hoa b hi
Tng s n, hoa iu tra

+ Theo di, nh gi mt su hi qua cc thi im


- Theo di trong phng
+ T 10 c th nh du, khi c thu hoch 4 ngy thu 1 ln, thi
im qu r 3 ngy thu 1 ln. Tin hnh kim tra qu b hi v khng b hi
T l hi (%) =

Tng s qu b hi
Tng s qu iu tra

+ Chiu di qu, ng knh qu, khi lng qu, s vt su c trn


qu, nng sut l thuyt v nng sut thc thu
3.3 PHNG PHP LY MU, THU THP V X L S LIU

- S dng phng php chn mu ngu nhin n gin, la chn cc c


th i din v c trng cho tng giai on sinh trng v thi im iu tra.
- Cc s liu thu thp c trong th nghim c tng hp v x l
thng k sinh hc trn my vi tnh theo chng trnh EXEL v IRISTART.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

36

PHN IV
KT QU NGHIN CU V THO LUN
4.1 nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti qu trnh sinh
trng cy ci ngt
Ci ngt l cy trng mang li gi tr kinh t cao bi ci ngt l loi rau
n l c thi gian sinh trng ngn nn trng c nhiu v do hiu qu
khai thc trn mt n v din tch ln hn cc cy trng khc. Ngoi ra ci
ngt d chm sc v tiu th
Ci ngt c th trng c nhiu v trong nm, l mn n b dng v
tr thnh mn n yu thch ca nhiu ngi, ngoi chc nng cung cp
cht x, cht khong, cc vitamin A, C... n cn l v thuc qu tr bnh co
tht, chng au dy thn kinh... y l loi rau n l rt in hnh, do l
i tng rt ph hp cho th nghim ca chng ti.
4.1.1 nh hng ca EMINA dinh dng ti ng thi tng trng s l
L l c quan dinh dng ht sc quan trng i vi cy trng, l c
chc nng chnh l c quan quang hp to ra cc hp cht hu c v cung
cp nng lng cho hot ng sng ca cy.
Tc ra l l mt trong nhng ch tiu quan trng nh gi kh nng
sinh trng ca cy. Tc ra l lin h mt thit vi vi s tng trng
chiu cao cy. Mt khc, tc ra l cn ph thuc rt nhiu vo ging v
iu kin ngoi cnh hay ch chm sc ...
Theo di ng thi tng trng s l ca cc cng thc, chng ti thu
c kt qu nh sau:

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

37

Bng 4.1.1: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng n s l


Ngy sau trng (ngy)
Cng thc

Thu hoch

20
(l/cy)

24
(l/cy)

28
(l/cy)

32
(l/cy)

36
(l/cy)

CT 1
(Nc)

2,29

3,42

4,99

6,93

8,06

CT 2
(Phn bn l)

2,37

4,25

6,36

8,43

9,58

CT 3
(EMINA 0,5%)

2,30

3,56

5,78

7,10

8,33

CT 4
(EMINA 0,75%)

2,28

4,04

6,14

8,11

9,04

CT 5
(EMINA 1%)

2,28

4,12

6,32

8,39

9,43

CV %

2,7

LSD 0,05

1,53

Nhn xt:
Vo thi im gieo ht do gp phi iu kin thi tit bt thun; nhit
thp trung bnh 15,10C, tri khng c nng nn giai on u ht chm ny
mm v cy sinh trng chm hn so vi bnh thng t 4 - 6 ngy.
Ti thi im bt u thu hoch, s l dao ng t 8,06 l n 9,58 l,
tuy nhin s khc nhau v s l ca cc cng thc l khng c ngha
(LSD0,05 = 1,53). Ni cch khc tt c cc cng thc s l ca cy l nh
nhau, hay khi s dng ch phm EMINA dinh dng, phn bn l u khng
nh hng ti s l cy ci ngt.
Tc ra l cc cng thc u tng dn t khi gieo cho n 28 ngy
sau trng, mi ngy tc ra l trung bnh dao ng t 0,28 - 0,55 l/ngy
trong CT 1 phun nc c tc ra l thp nht 0,28 l/ngy v CT 2 s
dng phn bn l c tc ra l cao nht 0,55 l/ngy.
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

38

T 32 ngy sau trng tc ra l chm li, cy bc vo qu trnh sinh


trng sinh thc, trung bnh mi ngy cy ra c 0,23 - 0,3 l/ ngy
Tc ra l

Tc ra l (l/ngy)

0,6
0,5
Sau trng 24 ngy

0,4

Sau trng 28 ngy

0,3

Sau trng 32 ngy

0,2

Sau trng 36 ngy

0,1
0,0
CT 1

CT 2

CT 3

CT 4

CT 5

Cc cng thc

Hnh 4.1: nh hng ca ch phm EMINA ti tc ra l


Vy khi phun nc, phun phn bn l v ch phm EMINA dinh dng
th tc ra l ca ca cy ci ngt cc cng thc l khc nhau nhng s l
m cy ra c ti thi im thu hoch th nh nhau.

4.1.2 nh hng EMINA dinh dng ti ng thi tng trng chiu cao cy
Song song vi qu trnh tng ln v s l l qu trnh tng trng chiu
cao cy. S tng trng chiu cao cy l kt qu ca hai qu trnh gin t bo
v phn chia nh sinh trng. Chiu cao cy c nh hng tt v tng quan
cng chiu vi nng sut cy trng. Chiu cao cy l mt c trng hnh thi
sinh l, n chi phi s l v din tch l. ng thi tng trng chiu cao cy
l ch tiu phn nh sc sinh trng v pht trin cy trng. Khi cng mt
ging v iu kin ngoi cnh th chiu cao cy rt c th ph thuc vo ch
chm sc.
Theo di ng thi tng trng chiu cao cy ci ngt chng ti thu
c kt qu th hin qua bng:

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

39

Bng 4.1.2: nh hng ca EMINA dinh dng ti chiu cao cy


Cng thc
CT 1
(Nc)
CT 2
(Phn bn l)
CT 3
(EMINA
0,5%)
CT 4
(EMINA
0,75%)
CT 5
(EMINA 1%)
CV %
LSD 0,05
Nhn xt:

Ngy sau trng (ngy)


20
24
28
32
(cm/cy) (cm/cy) (cm/cy) (cm/cy)

Thu hoch
36
(cm/cy)

4,14

5,81

15,58

21,61

23,68

3,87

6,83

18,58

25,77

28,45

4,23

6,79

17,87

22,56

25,70

4,19

6,71

17,90

22,69

24,69

3,98

6,78

18,49

25,95

28,13
1,1
0,52

Chiu cao cy tng nhanh nht sau 28 ngy trng. Chiu cao cy ci
ngt cng thc 2 (18,58 cm), cng thc 5 (18,49cm) l ln hn c. Chiu
cao cy cng thc 1 l nh nht (15,58 cm). Cc cng thc c s dng ch
phm EMINA dinh dng u c chiu cao cy ln hn cng thc 1, chiu
cao cy dao ng t 17,87 cm n 18,49 cm.
Sau 32 ngy trng, chiu cao cy tng chm dn v cy chuyn dn vo
qu trnh sinh trng sinh thc. Cng thc 1 c chiu cao cy thp nht 21,61
cm, tip n l chiu cao cy cng thc 3, cng thc 4. Cy cng thc 2
v cng thc 5 l c chiu cao cy ln hn c.
Ti thi im bt u thu hoch (36 ngy sau trng) chiu cao cy ci
ngt cc cng thc dao ng t 23,68 cm n 28,45 cm. Cng thc 1, cng
thc 3 v cng thc 4 c chiu cao cy tng ng nhau v thp nht (23,68
cm). Cng thc 2, cng thc 5 c chiu cao tng ng nhau v cao nht.
Nh vy, cng mt ging, trong iu kin ngoi cnh nh nhau, nhng
do ch dinh dng khc nhau th chiu cao cy ci ngt khc nhau, phun vi
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

40

nng m c hn cho hiu qu tt. Cng thc 5 phun ch phm EMINA


dinh dng vi nng 0,1% cho kt qu tt nht v tng ng vi cng
thc 2 phun phn bn l v vt tri hn hn so vi s dng phun nc.
4.1.3 nh hng ca EMINA dinh dng ti ng thi tng trng v khi
lng ti
nh gi qu trnh sinh trng pht trin cng nh mc tch ly
chng ti tin hnh nghin cu ng thi tng trng khi lng ti. Khi
lng ti l mt trong nhng yu t cu thnh nng sut
Kt qu nghin cu c th hin nh sau
Bng 4.1.3: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng
ti khi lng ti ca cy
Cng thc
CT 1
(Nc)
CT 2
(Phn bn l)
CT 3
(EMINA
0,5%)
CT 4
(EMINA
0,75%)
CT 5
(EMINA 1%)
CV %
LSD 0,05

Ngy sau trng (ngy)


20
24
28
32
(g/cy)
(g/cy)
(g/cy)
(g/cy)

Thu hoch
36
(g/cy)

2,33

3,45

4,52

6,63

12,54

2,24

3,55

4,78

8,66

13,71

2,38

3,59

4,65

7,14

12,66

2,36

3,58

4,89

8,71

12,76

2,32

3,60

4,56

7,86

13,69
1,1
0,41

Nhn xt:
Sau trng 28 ngy khi lng cy cc cng thc khng c s khc
nhau. Khi lng cy dao ng t 4,52g n 4,89g.
Sau trng 32 ngy, cy bt u i vo qu trnh tch ly khi lng cy
bt u c s khc nhau cc cng thc. Cng thc 1, cng thc 5 khi lng

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

41

gn nh l tng ng (6,63g : 6,86 g) v mc thp nht. Cng thc 2, cng


thc 4 cy c khi lng cao nht v tng ng nhau (8,66g : 8,71g).
Thi im cy bt u cho thu hoch (36 ngy sau trng), tt c cc
cng thc s dng ch phm EMINA dinh dng v phun phn bn qua l
cy ci ngt u c khi lng ln hn so vi khi lng ca cy ch phun
bng nc l.
4.1.4 nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti nng sut v phm
cht cy ci ngt
Trong sn xut nng nghip ni chung, mc ch quan trng nht ca
ngi sn xut l thu c nng sut cao, sn phm cht lng tt mang li
hiu qu kinh t cao. Nng sut lun l ch tiu quan trng v u tin ca qu
trnh sn xut. Nng sut l yu t tng hp phn nh kh nng sinh trng v
pht trin ca ging.
Bng 4.1.4: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng ti nng sut

Cng thc
CT 1
(Nc)
CT 2
(Phn bn l)
CT 3
(EMINA 0,5%)
CT 4
(EMINA 0,75%)
CT 5
(EMINA 1%)
CV %
LSD 0,05

Nng sut
Khi lng
(tn/ha)
cy
S cy / m2
(g/cy)
(cy)
NSLT NSTT

Tng so vi
C (%)

12,54

183,3

19,54

15,53

13,71

181,6

21,17

18,63

20,0

12,66

181,3

19,51

16,68

7,4

12,76

182,5

19,79

16,77

7,9

13,69

181,5

21,12

18,19

17,1

2,3
0,73

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

42

NSLT v NSTT
25
20
Nng sut 15
(tn/ha) 10

NSLT
NSTT

5
0
CT 1

CT 2

CT 3

CT 4

CT 5

Cng thc

Hnh 4.2: nh hng ca EMINA dinh dng ti nng sut


Nhn xt
Cc ch chm sc khc nhau th cho nng sut thu hoch khc nhau,
nng sut thc thu dao ng t 15,53 tn/ha n 18,63 tn/ha. Cc cng thc
c s dng ch phm EMINA dinh dng v phn bn qua l u cho nng
sut cao hn hn so vi cng thc 1 (phun nc).
Cc cng thc s dng ch phm nng sut thc thu dao ng t 16,68
tn/ha n 18,19 tn/ha, nng sut ci ngt tng theo nng ch phm phun.
Sau 36 ngy trng, cy bt u cho thu hoch. Thi im thu hoch
thun li m cy ci ngt cho gi tr cao nht l lc nh sinh trng c pht
sinh n. V sau ngng hoa ko di lm gim phm cht ca sn phm.
Bng 4.1.5: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng
ti chiu cao ngng hoa
Chiu cao ngng hoa (cm)
CT 2
CT 3
CT 4
(Phn bn
(EMINA (EMINA
l)
0,5 %)
0,75 %)
4,61
5,23
5,63

Sau trng
(ngy)

CT 1
(Nc)

36

5,83

38

18,37

10,53

11,85

13,25

9,83

40

25,72

22,46

18,83

21,87

16,67

30,38

27,47

26,82

22,81

Hoa n

Hoa n

Hoa n

42
44
46

Hoa n

CT 5
(EMINA
1%)
4,26

31,66
Hoa n

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

43

Nhn xt
i vi cng thc 1 (phun nc) phi thu hoch song trc 40 ngy
sau trng. Cng thc 2, cng thc 3, cng thc 4 phi thu trc 42 ngy sau
trng. Cng thc 5 thu hoch trc 44 ngy sau trng. Vic c th ko di
thi gian thu hoch s to iu kin cho ngi sn xut la chn thi im
thu hoch c gi bn cao, mt khc s ng u ca sn phm gim rt nhiu
cng thu hoch v c th p dng c gii ha.
Ngoi cc yu t cu thnh nng sut th yu t cht lng cng v
cng quan trng. N quyt nh thnh phn dinh dng cung cp cho con
ngi v c bit an ton cho ngi tiu dng. V l chng ti tin
hnh nh gi mt s ch tiu quan trng v hm lng cc cht trong cy ci
ngt khi thu hoch
Bng 4.1.6: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng
ti mt s ch tiu cht lng
Hm lng

Hm lng

ng tng s

Vitamin C

(%)

(mg/100g)

CT 1
(Nc)

1,07

28,96

531,06

CT 2
(Phn bn l)

1,84

33,23

961,55

CT 3
(EMINA 0,5%)

1,45

29,45

576,22

CT 4
(EMINA 0,75%)

1,58

32,67

562,86

CT 5
(EMINA 1%)

1,71

32,82

665,27

Cng thc

TCVN

Hm lng NO-3
(mg/kg ti)

1000

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

44

Nhn xt:
Qua bng trn chng ti nhn thy, hm lng ng tng s, hm
lng vitamin C v hm lng NO-3 ca cng thc 1 l thp nht, v cng
thc 2 l cao nht. C 3 cng thc phun ch phm EMINA dinh dng u
cho 3 ch tiu cao hn cng thc 1 khng phun v thp hn cng thc 2.
Trong cng thc 5 u cho cc ch tiu theo di cao hn hai cng thc 3,4.
Tuy nhin da theo tiu chun (TCVN 5247:1990) th c 5 cng thc trn u
c hm lng NO-3 di mc cho php, an ton cho ngi s dng.
Bng 4.1.7: nh hng ca ch phm EMINA dinh dng
ti hm lng mt s kim loi nng
Hg

As

Cd

Pb

(mg/kg ti)

(mg/kg ti)

(mg/kg ti)

(mg/kg ti)

CT 1
(Nc)

0,0028

0,0048

0,0123

0,6073

CT 2
(Phn bn l)

0,0021

0,0068

0,0143

0,6108

CT 3
(EMINA 0,5%)

0,0027

0,0060

0,0133

0,5708

CT 4
(EMINA 0,75%)

0,0021

0,0051

0,0134

0,5701

CT 5
(EMINA 1%)

0,0020

0,0052

0,0136

0,5697

TCVN

0,005

0,2

0,02

0,5 1,0

Nhn xt
Hm lng kim loi nng Hg, As, Cd v Pb trong sn phm rau vi cc
cng thc cho chng ti kt lun hm lng kim loi nng trong sn phm
tt c cc cng thc u nm trong hoc thp hn TCVN quy nh.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

45

4.1.5 nh hng ca EMINA dinh dng ti hiu qu kinh t


Ci ngt thu hoch c bo qun tt nht nhit trong khong t
10C n 50C vi m tng i t 90 95%. Ti 10C, ci ngt c th bo
qun c lu hn 20 ngy trong khi 100C ch c th bo qun c t 3
n 4 ngy.
Rau ci ngt c thi gian sinh trng ngn, tng i d trng. i vi
nhiu h t t canh tc, ci ngt l cy rau ngn ngy, yu cu u t t, c
a thch v n c th to ra dng tin mt nhanh chng cho cc h ny. Do
thi gian sinh trng ngn, ngi dn c th quay vng c nhiu v, bi
vy tng thu nhp t sn xut rau l tng i cao.
Bng 4.1.8: Hiu qu kinh t t c khi s dng ch phm EMINA
dinh dng (1.000 )
Hng mc
Ht ging
Phn bn
Lm t, gieo ht,
chm sc
Ch phm, cng
phun
Tng chi
Tng thu
Li nhun

CT 1
(Nc)

CT 2
(Phn
bn l)

CT 3
(EMINA
0,5 %)

CT 4
(EMINA
0,75 %)

CT 5
(EMINA
1%)

664
9 160

664
9 160

664
9 160

664
9 160

664
9 160

20 000

20 000

20 000

20 000

20 000

400

1 100

814

954

1 232

36 224
54 355
18 131

36 924
65 205
28 281

36 638
58 380
21 742

36 778
58 695
21 917

37 056
63 665
26 609

Lng u t cho sn xut ci ngt bin ng theo ma sn xut cng


nh thi gian ca mt la rau. Trong iu kin thi tit thun li cho cy ci
ngt, nh v ng th lng phn bn v thuc BVTV u t thp. Ngc li,
vo v h nhit cao v ma nhiu, lng phn bn v thuc BVTV u t
cao. Tuy nhin, mc d yu cu u t t v vt cht ( 9.160.000 /ha), ci

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

46

ngt l cy rau i hi nhiu cng lao ng (20.000.000 /ha) tng ng


khong 200 cng lao ng.
Nh phn tch trn, CT 5 khi s dng ch EMINA dinh dng
gip tng s ng u cho cy gim thiu thi gian thu hoch v tiu th tc
l gim cng, lm tng li nhun. Mt khc khi s dng ch phm ny cy ci
ngt nng cao c nng sut tng thm thu nhp. Vi mi ha s dng ch
phm EMINA lm tng thu nhp so vi phng php sn xut thng thng
t 3.611.000 n 8.478.000 . Cng thc phun ch phm EMINA vi nng
1% cho hiu qu cao nht.
Ni tm li, EMINA dinh dng rt tt cho cy ci ngt, gip cy sinh
trng pht trin tt, ng u lm tng nng sut cy trng ln trn 17 %,
tng thu nhp hn 26.609.000 /ha cho ngi sn xut. Trong cc nng s
dng phun th nng 1% ti u hn c.
4.2 nh hng ca ch phm EMINA tho dc trong vic phng chng
su c qu gy hi trn u a
Gn y rt nhiu nh khoa hc cng nhau nghin cu nhng li ch
ca ch phm EMINA, trong khun kh ca ti ny tin hnh nghin
cu nhng nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti sinh trng cy
u a cng nh t l gy hi ca su c qu.
4.2.1 nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti tnh hnh sinh
trng pht trin cy u a
Ch phm EMINA tho dc l s kt hp ca ch phm EMINA vi
cc loi tho dc nh gng, t, ti... Mt cu hi t ra l: Liu cc cht nh
axit absixic c trong t, khng sinh c trong ti, v nhiu hp cht khc c
trong cc loi tho dc c nh hng n s sinh trng pht trin ca cy
u a hay khng? Kt qu theo di c th hin qua bng

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

47

Bng 4.2.1: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti s l (l/cy)


CT
CT 1
( Nc)
CT 2
(Thuc HHc)
CT 3
(EMINA 0,5 %)
CT 4
(EMINA 0,75 %)
CT 5
(EMINA 1 %)

Ngy sau trng (ngy)


13

27

41

2,03

4,45

2,18

THC

55

69

83

90

8,48

13,50

17,05

19,60

20,30

20,83

4,37

8,55

13,66

17,22

19,72

20,26

20,87

2,20

4,42

8,43

13,55

17,13

19,60

20,22

20,80

2,15

4,35

8,53

13,68

17,18

19,68

20,28

20,82

2,12

4,33

8,52

13,62

17,07

19,62

20,18

20,73

THC: Thu hoch t cui


Nhn xt
Qua theo di, chng ti nhn thy cc cng thc CT 2, CT 3, CT 4, CT
5 u c s l v tc tng trng tng ng nhau, tng ng i
chng (CT 1) t iu ny c th nhn nh ch phm EMINA tho dc
khng nh hng ti qu trnh tng trng s l ca u a v d on ch
phm EMINA tho dc khng nh hng ti qu trnh sinh trng pht trin
cy. Ni mt cch khc cy u a vn sinh trng pht trin bnh thng
khi s dng ch phm EMINA tho dc.
Su c qu l loi gy hi, n c nh hng rt ln ti cy u a,
lm gim phm cht hoa v qu, lm gim nng sut, gim gi tr thng
phm ca qu. Ngy nay c rt nhiu loi thuc phng tr loi su ny.
Tuy nhin m bo an ton cho ngi s dng, lm tng cht lng nng
sn th vn an ton thc phm phi c t ln hng u. EMINA tho
dc l 1 trong nhng gii php mi ang c nghin cu gn y.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

48

4.2.2 nh hng EMINA tho dc ti din bin t l su c qu gy hi


trn n, hoa v qu
Su c qu l loi gy hi nng nht trn u a. thi k cy u
a ra n, hoa su c qu ph hi lm hng kt cu ca n, nh hng ti
qu trnh n ca hoa khin qu trnh to qu b nh hng nghim trng, i
khi hoa khng n c. Mt su non c th ph hu t 4- 6 hoa nguy him
hn khi su non c vo chm hoa lm chm hoa khng c kh nng to ra
cc hoa mi thay th cc hoa mt.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

49

Bng 4.2.2: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti din bin t l su gy hi trn n, hoa
Ngy sau trng (ngy)

Cng
thc
CT 1
( Nc)
CT 2
(Thuc HHc)
CT 3
(EMINA 0,5 %)
CT 4
(EMINA 0,75 %)
CT 5
(EMINA 1 %)

TB

48

52

56

59

62

65

68

71

74

77

80

83

86

89

92

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

15,67 20,89 23,17 25,42 30,81 31,11 37,61 38,08 27,35 23,31 21,53 18,75 32,78 17,83 9,58 25,59

16,52

7,21

11,43

7,84

6,27

15,92 13,97 14,39 13,78 11,83 10,44 10,42 12,67 13,64 14,33 15,46 14,61 12,36

9,86

8,06 12,56

15,58 12,22 11,81 11,25

8,36

8,67

12,36 11,94 10,56

9,17

8,83

10,14

9,03

7,92

6,67

16,47

9,36

9,92

13,06 12,64 12,06 10,83

9,31

10,97

9,17

8,75

7,08 10,72

12,5

8,34

8,68

12,36 12,08

9,03

9,79

11,79

6,77

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

7,23

7,83

8,25

9,47

50

8,57

9,92

T l su hi trn n hoa
40

T l (%)

35

CT 1

30

CT 2

25

CT 3

20

CT 4

15

CT 5

10
5
48 52 56 59 62 65 68 71 74 77 80 83 86 89 92
Ngy sau trng

Hnh 4.3: Din bin t l su c qu gy hi trn n hoa


Nhn xt
Su c qu pht sinh gy hi t trc khi cy u ra hoa, qu non cho ti
cui v, lin tc v khng thnh la r rt. Tuy nhin, khi s dng ch phm
EMINA tho dc th t l su gy hi trn n, hoa, u thp hn s vi i
chng phun nc v cao hn i chng s dng thuc ho hc. Mc d su pht
sinh gy hi khng thnh la r rt nhng kt qu theo di cho thy din bin t
l su hi tng gim theo chu k sinh trng pht trin ca su.
Trong sut qu trnh sinh trng pht trin ca cy, CT 1 ch phun
nc vo thi im 71 ngy sau gieo t l su gy hi ln ti 38,8%. T l
ny ch gim khi vo cui v lng hoa t dn i, su tp trung gy hi trn
qu. Trung bnh t l su gy hi trn n, hoa: 25,59 %
i vi CT 2, khi s dng thuc ha hc th t l su c qu gy hi
cao nht l 11,79% thi im 68 ngy sau trng, trung bnh t l su gy
hi: 8,57%
i vi cc cng thc s dng ch phm EMINA tho dc t l trung
bnh su gy hi dao ng t 9,92% n 12,56%, phun vi nng 0,75 % th
t l su gy thp nht.
Khi c qu non, su dn dn tin vo gy hi trn qu. Din bin t l
su hi trn qu c th hin qua bng sau:
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

51

Bng 4.2.3: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti din bin t l su gy hi trn qu


Cng
thc
CT 1
( Nc)
CT 2
(Thuc HHc)
CT 3
(EMINA 0,5 %)
CT 4
(EMINA 0,75 %)
CT 5
(EMINA 1 %)

Ngy sau trng (ngy)

TB

58

62

66

70

73

76

79

83

87

92

97

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

(%)

26,78

31,33

32,72

37,46

27,33

24,39

23,28

21,22

29,83

19,83

12,94

26,10

7,52

7,13

7,32

8,79

8,03

7,76

7,13

7,35

7,69

6,03

5,11

7,26

15,39

15,06

18,17

16,56

14,22

11,56

9,11

17,67

12,72

8,17

5,83

13,13

10,84

10,28

12,28

9,73

8,17

7,61

7,33

9,89

7,67

7,17

5,28

8,75

13,11

13,33

15,44

13,93

11,59

10,67

8,06

10,22

8,44

7,78

6,67

10,84

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

(%)

52

T l su hi trn qu
40
T l hi (% )

35

CT 1

30

CT 2

25

CT 3

20

CT 4

15

CT 5

10
5
58

62

66

70

73

76

79

83

87

92

97

Ngy sau trng (ngy)

Hnh 4.4: Din bin t l su gy hi trn qu


Nhn xt

T l su hi trn qu cng tng gim theo chu k cc cng thc, tuy


nhin t l gy hi ny l khc nhau gia cc cng thc.
cng thc 1 phun nc t l su hi cao, dao ng t 12,94% n
37,46%, t l gy hi cao nht vo thi im 70 ngy sau trng, trung bnh t
l gy hi 26,10%.
cng thc 2 phun thuc ho hc t l su hi thp nht, trung bnh t
l gy hi ny l 7,26%. T l gy hi ny cao nht 8,79% ti thi im 70
ngy sau trng.
cc cng thc phun ch phm EMINA tho dc t l su hi trung
bnh dao ng t 8,75% n 13,13%. Cc nng phun khc nhau th t l
su gy hi khc nhau, cng thc 4 phun vi nng 0,75% cho t l gy hi
thp nht.
Ni tm li tt c cc thi im, cc cng thc c phun ch phm
EMINA tho dc u c t l su c qu gy hi thp hn i vi cng
thc phun nc v cao hn cng thc c phun thuc ho hc.
4.2.3 nh hng EMINA tho dc ti din bin mt su hi
Su c qu xut hin sm t giai on cy c t 8 - 9 l tht vi mt
thp nht 0,72 con/cy v cao nht 1,10 con/cy. Su sng trn bp, ngn

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

53

v l non lm chm qu trnh leo cao ca cy. Khi cy u bt u c n th


chng chuyn sang sinh sng trn n, hoa v qu non.
Mt su c qu tng ln khi cy u c hoa v qu non. Trn mt
hoa c th c 1-2 su non sinh sng, chng cn b phn sinh sn ca hoa lm
rng hoa. Mt su non c th ph hu t 4- 6 hoa, nguy him hn khi su non
c vo chm hoa lm chm hoa khng c kh nng to ra cc hoa mi
thay th cc hoa mt.
Mt su tng cao v n nh trong sut thi gian u a ra hoa r,
ra qu non. V cui v t l su gim hn, mt phn vo cui chu k sinh
trng ca su, mt phn v cui v su ht thc n v cng rt c th nhng
cn ma u ma lm tri ht trng su.
Bng 4.2.4: Din bin mt su c qu gy hi trn u a (con/cy)
Sau
trng
(ngy)

41
48
55
62
69
76
83
90
97

Giai on sinh trng

8 9 l tht
Bt u c hoa
Pht trin thn l, ra
hoa, qu non
Pht trin thn l,
ra hoa, qu non
Ra hoa r, thu qu
Ra hoa, qu - thu hoch
Ra hoa, qu - thu hoch
Ra hoa, qu - thu hoch
Thu hoch t cui

CT 1
CT 2
(Nc) (Thuc
HHc)

CT 3
(EMINA
0,5%)

CT 4
(EMINA
0,75%)

CT 5
(EMINA
1%)

0,72
1,75

0,85
1,82

0,75
1,78

0,83
1,67

1,10
2,04

2,12

0,58

2,10

1,95

1,89

3,40

1,07

3,32

2,21

2,36

3,68
5,63
5,11
4,37
2,08

0,74
1,53
0,71
0,55
0,48

3,43
4,04
3,86
3,54
2,77

2,57
2,02
3,05
2,62
2,14

2,68
2,98
3,12
2,76
2,35

Nhn xt
Trong cc giai on sinh trng ca cy mt su lun ln nht
cng thc 1, thp nht cng thc 2, cc cng thc dng ch phm c mt
su nm trong khong gia ca 2 cng thc 1 v 2.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

54

Mt su cao nht thi im cy ang ra hoa, qu r nh cng thc


1 thi im 76-83 ngy sau trng mt su ln ti 5,63 con/cy, cng thc 3
mt 4,04 con/cy, cng thc 5 mt 3,12mcon/cy, cng thc 4 mt
3,05 con/cy. Trong khi cng thc 2 mt su lc no cng xung
quang 1 con/cy.
mi cng thc mt su cng tng gim theo chu k, giai on pht
sinh pht trin ca su.

4.2.4 nh hng EMINA tho dc ti nng sut, phm cp qu


thng phm
Nng sut l yu t m ngi nng dn lun hng ti, tuy nhin
tng gi tr ca sn phm ngi ta cng rt quan tm ti vn phm cp,
cht lng sn phm. Hng ha c mu m p i cng vi n l cht lng
tt th s bn c vi gi cao hn, em li li nhun cao hn, nng cao hiu
qu kinh t.
Bng 4.2.5: nh hng ca ch phm EMINA tho dc n khi lng,
chiu di v ng knh qu u a lc thu hoch
Cng thc
CT 1
( Nc)
CT 2
(Thuc HHc)
CT 3
(EMINA 0,5 %)
CT 4
(EMINA 0,75 %)
CT 5
(EMINA 1 %)

CV %
LSD 0,05

Khi lng qu
(g)

Chiu di qu
(cm)

ng knh qu
(mm)

14,97

49,63

5,14

16,21

57,02

5,58

15,68

53,23

5,26

16,09

56,49

5,47

15,73

54,48

5,34

1,6
0,47

0,4
0,38

1,2
0,12

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

55

Nhn xt:
Vic phun ch phm EMINA tho dc nh hng n khi lng
qu (LSD0,05 = 0,47), chiu di qu (LSD0,05 = 0,38) v khng nh hng ti
ng knh qu (LSD0,05 = 0,12).
i vi khi lng, chiu di qu c s khc bit rt r rng gia vic
phun nc, phun thuc ha hc v phun ch phm EMINA. Phun ch phm
EMINA cho khi lng qu v chiu di qu ln hn khi phun nc v thp
hn khi phun thuc ha hc.
Khi phun thuc ho hc khi lng qu t 16,21g, chiu di qu 57,02
cm trong khi phun nc khi lng qu ch t 14,97g, chiu di qu 49,63
cm. Cng thc 3 phun EMINA vi nng 0,5 % khi lng qu 15,68g,
chiu di qu 53,23 cm; cng thc 4 phun EMINA vi nng 0,75% cho
khi lng qu 16,09 g, chiu di qu 56,49 cm; cn i vi cng thc 5
phun EMINA vi nng 0,1 % cho khi lng qu 15,73g, chiu di qu
54,48 cm.
Thc cht ca vn y khng phi l lm tng khi lng v chiu
di qu m lm tng t l qu thng phm, dn ti khi lng v kch thc
qu trung bnh tng ln. Qu thng phm s s dng lm hng ha.
Bng 4.2.6: nh hng ca ch phm EMINA tho dc ti
tnh trng qu thu hoch
CT 1

Ch tiu

T l qu b su hi

CT 2

CT 3

CT 4

CT 5

(Nc) (Thuc (EMINA (EMINA (EMINA


HHc)

0,5%)

0,75%)

1%)

(%)

26,10

7,26

13,13

8,75

10,84

S vt su hi trn qu

(vt/qu)

4,69

1,94

3,77

2,38

2,41

T l qu thng phm

(%)

85, 86

95,99

89,72

93,51

90,39

Khi lng qu thng phm

(g/qu)

16,26

16,38

16,26

16,35

16,23

Nng sut thc thu

(tn/ha)

22,87

39,12

25,61

28,35

27,75

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

56

Nhn xt
Kt qu thu c nh s liu bng 14 cho thy, cc cng thc c s
dng ch phm EMINA tho dc u cho t l qu b hi thp hn so vi
cng thc phun nc v cao hn so vi cng thc phun thuc ha hc.
Khi phun ch phm EMINA tho dc ln cy u a, hiu qu phng
chng su c qu cho nhng kt qu kh quan. Cng thc 4 khi phun vi
nng 75ml ch phm/10 lit nc kt qu kh quan nht t l qu b hi 8,75%
thp nht v tin gn ti t l qu b hi khi phun bng thuc ha hc 7,26%.
Mt ch tiu rt quan trng chong vic nh gi nng sut l t l qu
thng phm. Cng nh cc ch tiu khc, t l qu thng phm cng thc
1 l thp nht (85,86%), tip n l cc cng thc s dng ch phm EMINA
tho dc (t 89,72% n 93,51) v t l ny l cao nht cng thc s dng
thuc ha hc (95,99%). T kt qu ny chng ta c th d on nng sut
cng thc 2 c s dng thuc ha hc s ln nht.
Kt qu tnh ton nng sut c th hin qua bng di y
Bng 4.2.7: nh hng ca ch phm EMNIA tho dc ti nng sut
v cc yu t cu thnh nng sut qu thng phm
Cng
thc
CT 1
( Nc)
CT 2
(Thuc HHc)
CT 3
(EMINA 0,5 %)
CT 4
(EMINA 0,75 %)
CT 5
(EMINA 1 %)

K. lng
qu thng
phm (g)

S qu
/cy
(qu)

S ln
thu
hoch
(ln)

16,26

2,72

11

200

32,51

22,87

16,38

2,82

11

200

34,04

29,12

16,26

2,76

11

200

32,73

25,61

16,35

2,85

11

200

33,89

28,35

16,23

2,82

11

200

33,25

27,75

S cy / NSLT
NSTT
(cy)
(tn/ha) (tn/ha)

CV %

2,1

LSD 0,05

3,4

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

57

NSLT v NSTT
30
Nng sut 20
(tn/ha)
10

NSLT (tn/ha)
NSTT (tn/ha)

0
CT 1 CT 2 CT 3 CT 4 CT 5
Cng thc

Hnh 4.5: So snh nng sut l thuyt v nng sut thc thu
Nhn xt
Qua bng 4.2.7 v hnh 4.5 chng ta nhn thy cy u a cng thc
2 cho nng sut thc thu cao hn so vi cc cng thc khc 29,12 tn/ha so
vi 28,35 tn/ha; 27,75 tn/ha; 25,61 tn/ha v 22,873 tn/ha. cng thc phun
nc cho nng sut thp hn hn (22,87 tn/ha). Cng thc c s dng ch
phm EMINA cng khc nhau v ph thuc vo nng phun, nng phun
0,75 % nng sut thc thu cao nht.
Ni tm li, hiu lc ca EMINA tho dc trong vic xua ui su
c qu gy hi trn u a c khc nhau khi phun vi cc nng khc
nhau. Cng thc 4 vi nng phun 0,75 % cho hiu qu cao nht trong vic
xua ui su hi v vn thp hn khi s dng thuc ha hc.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

58

4.2.5 nh hng EMINA tho dc ti hiu qu kinh t


Bng 4.2.8: nh hng EMINA tho dc ti hiu qu kinh t (VT 1.000 )
Hng mc

CT 1

CT 2

CT 3

CT 4

CT 5

(Nc)

(Thuc
HHc)

(EMINA
0,5%)

(EMINA
0,75%)

(EMINA
1%)

Ht ging

1 495,8

1 495,8

1 495,8

1 495,8

1 495,8

Phn bn

10 900,0

10 900,0

10 900,0

10 900,0

10 900,0

6 750,0

6 750,0

6 750,0

6 750,0

6 750,0

35 500,0

35 500,0

35 500,0

35 500,0

35 500,0

1 080,0

1 485,0

2 580,0

3 280,0

4 080,0

Cng thu hoch, tiu th

10 000,0

10 000,0

10 000,0

10 000,0

10 000,0

Tng chi

65 725,8

66 130,8

67 225,8

67 925,8

68 725,8

Tng thu

80 045,0 101 920,0

89 635,0

99 225,0

97 125,0

Li nhun

14 319,2

22 409,2

31 299,2

28 399,2

Na
Lm t, gieo ht, chm sc
Ch phm, cng phun

35 789,2

Khi sn xut u a, li nhun thu c l hn 14 triu ng cho mi


ha sn xut. Khi s dng ch phm EMINA tho dc li nhun thu c cho
mi ha tng ln t 10.090.000 - 16.980.000, li nhun ny s cn tng ln
khi m nhng sn phm rau an ton ny c tiu th trong cc h thng siu
th hay ca hng rau an ton.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

59

PHN 5
K LUN V NGH
5.1 Kt lun
1.S dng ch phm vi sinh vt hu hiu EMINA dinh dng trong sn
xut rau ci ngt, c tc dng thc y cy sinh trng pht trin tt, nng
sut c th t l 18,19 tn/ha, trong khi rau c phun bng phn bn l t
18,63 tn/ha v rau sn sut thng thng ch t 15,53 tn/ha.
2. S dng ch phn vi sinh vt hu hiu EMINA dinh dng trong sn
xut rau ci ngt gip tng li nhun t t 3.611.000 n 8.478.000 cho
mt ha sn xut trong mt la.
3. S dng ch phm vi sinh vt hu hiu EMINA dinh dng trong sn
xut rau ci ngt vn m bo c tiu chun cht lng m B NN&PTNT
ph chun.
4. S dng ch phm vi sinh vt hu hiu EMINA tho dc trong
phng tr su c qu trn u a khng nh hng ti qu trnh sinh trng
pht trin ca cy.
5. S dng ch phm vi sinh vt hu hiu EMINA tho dc trong
phng tr su c qu trn u a phn no lm gim t l qu b su hi
xung cn t 8,75 % - 13,13 %. Trong khi s dng thc phun thuc ho hc
t l ny l 7,82% v khi phun nc th t l su c qu l 26,10%.
6. S dng ch phm vi sinh vt hu hiu EMINA tho dc trong
phng tr su c qu trn u, nng phun 0,75% cho hiu qu cao nht.
Khi s dng ch phm th thu nhp mi ha s tng ln t 10.090.000 16.980.000

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

60

5.2 ngh
Th nghim, a vo sn xut ch phm EMINA dinh dng trn
nhiu loi cy trng khc chng minh hiu qu ca ch phm trong cng
tc sn xut rau an ton
Th nghim, a vo sn xut ch phm EMINA tho dc trn cc
i tng cn trng khc khng nh tnh u vit ca loi ch phm trong
cng tc sn xut rau an toan, gp phn bo v mi trng v h sinh thi
nng nghip

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

61

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

62

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

63

TI LIU THAM KHO


Ti liu ting Vit
1. S Khoa hc Cng ngh v Mi trng Thi Bnh, 1998, Hng dn s
dng ch phm vi sinh vt hu hiu EM trong sn xut v i sng.
2. Trung tm pht trin cng ngh Vit - Nht, 2004, Gii thiu cng ngh vi
sinh vt hu hiu EM.
3. Hi Lan, ng Th Hin, Phm Th Hng Nhung, Nguyn Tin
Vng, 2005, Tm hiu nh hng ca ch phm EM ti s sinh trng
pht trin mt s giai on ca hai loi lan H ip tm nhung v ai
chu trng tm. ti nghin cu khoa hc ti H Ty Bc.
4. L Vn Cn, 1975, S tay phn bn, Nh xut bn gii phng
5. Nguyn ng v Nguyn Xun Thnh, 1999, Gio trnh sinh hc t,
Nh xut bn Nng nghip H Ni
6. Nguyn Thanh Hiu, 2003, Phn hu c, phn vi sinh v phn , Nh xut
bn Ngh An.
7. Vin Nng ha Th nhng, 1998, S tay t nc phn bn, Nh xut
bn Nng nghip H Ni
8. Nguyn Ln Dng, Nguyn nh Quyn, Phm Vn Ty (2003), vi sinh vt
hc. NXB Gio dc.
9. Phm Th Kim Hon(2008), Nghin cu kh nng ng dng ch phm vi
sinh vt hu hiu [Emina] trong sn xut khoai ty ti tnh Thi Bnh:
Lun vn thc s khoa hc nng nghip.
10. Lng c Phm (2000), Cng ngh vi sinh vt, NXB Nng Nghip
11. Lng c Phm (2007), Ch phm sinh hc dng trong chn nui v
nui trng thu sn, NXB Nng Nghip.
12. Lng c Phm (ch bin), Trn Cm Vn, inh Th Kim nhung (2007), C
s vi sinh vt hc trong cng ngh mi trng,NXB Gio dc H Ni.
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

64

13. Nguyn Xun Thnh, Nguyn B Hin, Hong Hi, V Th Hon (2005),
Vi sinh vt hc Nng Nghip, NXB Gio dc.
14. Phm Vn Ty, V Nguyn Thnh, Cng Ngh Sinh Hc, tp nm. Cng
ngh vi sinh v mi trng.
15. Nguyn Th Kim Yn (2003) Nghin cu kh nng gy c ch vi khun
gy thi nem chua, Kho lun tt nghip h i hc chnh quy, H
Quc gia H Ni.
16. Phm Vn Ton (2002), Kt qu nghin cu ng dng phn bn vi sinh vt
trong Nng nghip, Tp ch Nng nghip v PTNT, s 1/2002

17. Moustiere, Paule (2006), Pht trin th trng cho cc loi rau ti vng
ven : Tm tt cc hot ng ca SUSPER, trang 8
18. Figuie, Muriel (2003), Thi ngi tiu dng i vi rau Vit Nam
(CIRAD), trang 12
19. T Thu Cc (2005), K thut trng cy u rau, NXB Nng nghip H
Ni
Ti liu ting nc ngoi
1.Teruo Higa. Technology of Effective Microorganisms : Concept and
Phisiology. Royal Agricultural College, Cirencester, UK. 2002.
2. Gurrero R, Pedros Alio C., ESteve I., and Mas J., (1987), Commmunities
of photrophic sulfur bacteria in lakes of

Soainish Mediterranean

region Acta Acdemiae Aboensis 47; 125 151.


3. Pfennig, N Trueper H.G(1992) Characterization and identification of the
Anoxygenic phototrophic bacteria 299- 311, the Prokaryote; ahandbook
of on habitas, isolation and indentification of bacteria. Springer Verlag,
berlin.
4. Ledesma o.V, Holgado A.P, Oliver G, Giori G.S., Raibaud P., Galdin J.V(
1977), A synthetic medium for coparative nutritional studies
Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

65

Lactobacilli, J. Appl. Bacteriol, pp 123 133.


5. Seppo Salminen, Atte von Wright, Arthur Ouwehand, (2004), Lactic acid
bacteria microbiologycal and functional aspect, Marcel Dekker Inc .pp
19 -67
6. Ahmad R.T., Hussain G., Jilani S.A., Shahid S., Naheed Akhtar, and M.A. Abbas
(1993), Use of Effective Microorganisms for sustainable crop production in
Pakistan, Proc. 2nd Conf. on Effective Microorganisms (EM), Nov. 17-19,
1993, Saraburi, Thailand, pp 15-27.

7. Zacharia P.P. (1993), Studies on the application of effective


microorganisms in paddy, sugarcane and vegetable in India, Proc. 2nd Conf.
on Effective Microorganisms (EM), Nov. 17-19, 1993, Saraburi, Thailand, pp
31-41.

8. Zhao Q. (1995), Effect of EM on peanut production and soil fertility in the


red soil region of China, Proc. 4th Intl. Conf. on Kyusei Nature Farming,
June, 19-21, 1995, Paris, France, pp 99-102
9. Milagrosa S.P. and E.T. Balaki (1996), Influence of Bokashi organic
fertilizer and Effective Microorganisms (EM) on growth and yield of field
grown vegetables, Benguet State University, La Trinidad, Benguet,
Philippines.
10. Susan Carrodus (2002), Effect of a microbial inoculent on growth and
chlorophyll level of lettuce and radish seedlings: a preliminary study
11. Sopit V. (2006), Effects of biological and chemical fertilizer on growth
and yield of glutinous corn production, Journal of Agronomy 5(1): 1-4.
12. Yamada K., S. Dato, M. Fujita, H.L. Xu, K. Katase and H. Umemura
(1996), Investigations on the properties of EM Bokashi and development of
its application technology, Proc. 5th Conf. on Effective Microorganisms
(EM), Dec, 08-12, 1996, Saraburi, Thailand

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

66

Ti liu trn internet


1. Gii thiu vn tt ngnh rau qu Vit Nam, Hip hi rau qu Vit Nam
http://www.vinafruit.com/web/index.php
2. Mt s nt v nng nghip v ch bin nng sn ca n , Hip hi rau
qu Vit Nam, 24/6/2011, http://www.vinafruit.com/web/index.php
3.Trung tm xc tin thng mi v u t Thnh ph H Ch Minh,
7/9/2011, http://www.itpc.gov.vn/exporters/news/tinquocte
4. Phng Chc Phong, 2009, Tc dng ca rau ti,
http://www.giangduongykhoa.net/y-hoc-c-s

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

67

PH LC
Ph lc 1: Tnh hnh thi tit kh hu t 9/2/2011 n 22/3/2011
Tun

Tun

Thng

Tun

Tun

11 - 20/2

21 - 28/2

1 - 10/3

11 - 20/3

10 - 15

4-6

15 - 20

15 - 20

97 - 116

100 - 150

t0 TB 0C

15,1

19,1

17,4

17 5

15,3

16,5

t0 Max 0C

27

25,5

27,4

23

21,5

25,2

t0 Min 0C

10,4

14,6

9,5

14

9,1

9,1

88

88 - 90

83 - 86

85 - 88

90 - 92

86

gi nng (h)

7 -10

23 - 25

K0c nng

10 - 15

bc hi (mm)

10 - 15

7 - 10

35 - 45

9 - 12

15 - 18

10

Lng ma (mm)

m (%)

Thng 3

(Ngun: i kh tng thy vn khu vc Vit Bc)

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

68

Ph lc 2: nh hng ca EMINA dinh dng ti s l ci ngt


BALANCED ANOVA FOR VARIATE
N LAI FILE LA CAI
24/11/11 6:41
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 N LAI LAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE
SO LA FILE LA CAI
24/11/11 6:41
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 SO LA LA
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 5.40142
1.35035
23.92 0.000 2
* RESIDUAL
10 .564484
.564484E-01
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 5.96590
.426136
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE LA CAI
24/11/11 6:41
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

N LAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

SO LA
8.05833
9.58333
8.33333
9.43333
9.04167

SE(N=
3)
0.577350
0.137172
5%LSD 10DF
1.81925
1.532234
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE LA CAI
24/11/11 6:41
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

N LAI
SO LA

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 8.8900

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
0.65279
0.23759
2.7 0.0001

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

69

Ph lc 3: nh hng ca EMINA dinh dng ti chiu cao cy ci ngt


BALANCED ANOVA FOR VARIATE
N LAI FILE CCAY
24/11/11 6:50
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 N LAI LAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE
CCAY FILE CCAY
24/11/11 6:50
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 CCAY
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 52.9414
13.2354
162.61 0.000 2
* RESIDUAL
10 .813931
.813931E-01
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 53.7554
3.83967
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE CCAY
24/11/11 6:50
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

N LAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

CCAY
23.6800
28.4500
25.7000
28.1333
24.6933

SE(N=
3)
0.577350
0.164715
5%LSD 10DF
1.81925
0.519023
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE CCAY
24/11/11 6:50
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

N LAI
CCAY

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 26.131

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
1.9595
0.28529
1.1 0.0000

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

70

Ph lc 4: nh hng ca EMINA dinh dng ti khi lng ti cy


ci ngt
BALANCED ANOVA FOR VARIATE
NLAI FILE KLUONG1
24/11/11 7: 0
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 NLAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE KLUONG1 FILE KLUONG1
24/11/11 7: 0
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 KLUONG1
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 4.03789
1.00947
19.97 0.000 2
* RESIDUAL
10 .505386
.505386E-01
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 4.54328
.324520
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE KLUONG1
24/11/11 7: 0
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
-------------------------------------------------------------------------------

1
2
3
4

CT$

NOS
3
3
3
3

NLAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

KLUONG1
12.5333
13.7100
12.6633
12.7587

CT 5

2.00000

13.6913

CT
CT
CT
CT

SE(N=
3)
0.577350
0.129793
5%LSD 10DF
1.81925
0.408982
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE KLUONG1
24/11/11 7: 0
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

NLAI
KLUONG1

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 13.071

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
0.56967
0.22481
1.1 0.0001

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

71

Ph lc 5: nh hng ca EMINA dinh dng ti nng sut cy ci ngt


BALANCED ANOVA FOR VARIATE
NLAI FILE NSUAT 1
24/11/11 21:29
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 NLAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE NSUAT 1 FILE NSUAT 1
24/11/11 21:29
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 NSUAT 1 1
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 18.8089
4.70223
29.12 0.000 2
* RESIDUAL
10 1.61467
.161467
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 20.4236
1.45883
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE NSUAT 1
24/11/11 21:29
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

NLAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

NSUAT 1
15.5333
18.6333
16.7667
16.6800
18.1933

SE(N=
3)
0.577350
0.231996
5%LSD 10DF
1.81925
0.731028
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE NSUAT 1
24/11/11 21:29
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

NLAI
NSUAT 1

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 17.161

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
1.2078
0.40183
2.3 0.0000

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

72

Ph lc 6: Chi ph sn xut, li nhun thu c cho 1 ha trng ci ngt


Hng mc

CT 1

n v

Ht ging
Phn chung

gram
Kg

Ln supe

Lng

Gi/n v
()

8 300
15 000

80
300

664 000
4 500 000

kg

520

3 000

1 560 000

m ure

kg

150

10 000

1 500 000

Kali Clorua

kg

100

16 000

1 600 000

Lm t

Cng

100

100 000

10 000 000

Gieo ht
Chm sc
Cng phun
Ch phm
Thu hoch v tiu th

Cng
Cng
Bnh

30
70
20

100 000
100 000
20 000

Cng

60

100 000

3 000 000
7 000 000
400 000
0
6 000 000

Tng chi
Phn thu c

36 224 000
kg

15 530

3500

Li nhun

CT2

CT 3

Thnh tin
()

54 355 000
18 131 000

Ht ging

gram

8 300

80

664 000

Phn chung

Kg

15 000

300

4 500 000

Ln supe

kg

520

3 000

1 560 000

m ure
Kali Clorua
Lm t
Gieo ht
Chm sc
Cng phun
Ch phm
Thu hoch v tiu th
Tng chi
Phn thu c
Li nhun
Ht ging
Phn chung
Ln supe
m ure
Kali Clorua

kg
kg
Cng
Cng
Cng
Bnh
Gi

150
100
100
30
70
20
140
60

10 000
16 000
100 000
100 000
100 000
20 000
5 000
100 000

18 630

3500

8 300
15 000
520
150
100

80
300
3 000
10 000
16 000

1 500 000
1 600 000
10 000 000
3 000 000
7 000 000
400 000
700 000
6 000 000
36 924 000
65 205 000
28 281 000
664 000
4 500 000
1 560 000
1 500 000
1 600 000

gram
Kg
kg
kg
kg

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

73

CT 4

CT 5

Lm t
Gieo ht
Chm sc
Cng phun
Ch phm
Thu hoch v tiu th
Tng chi
Phn thu c
Li nhun
Ht ging
Phn chung
Ln supe
m ure
Kali Clorua
Lm t
Gieo ht
Chm sc
Cng phun
Ch phm
Thu hoch v tiu th
Tng chi
Phn thu c
Li nhun
Ht ging
Phn chung
Ln supe
m ure
Kali Clorua
Lm t
Gieo ht
Chm sc
Cng phun
Ch phm
Thu hoch v tiu th
Tng chi
Phn thu c
Li nhun

Cng
Cng
Cng
Bnh
Lt

gram
Kg
kg
kg
kg
Cng
Cng
Cng
Bnh
Lt
Cng

gram
Kg
kg
kg
kg
Cng
Cng
Cng
Bnh
Lt
Cng

100
30
70
20
21
60

100 000
100 000
100 000
20 000
20 000
100 000

16 680

3500

8 300
15 000
520
150
100
100
30
70
20
28
60

80
300
3 000
10 000
16 000
100 000
100 000
100 000
20 000
20 000
100 000

16 770

3500

8 300
15 000
520
150
100
100
30
70
20
42
60

80
300
3 000
10 000
16 000
100 000
100 000
100 000
20 000
20 000
100 000

18 190

3500

10 000 000
3 000 000
7 000 000
400 000
414 000
6 000 000
36 638 000
58 380 000
21 742 000
664 000
4 500 000
1 560 000
1 500 000
1 600 000
10 000 000
3 000 000
7 000 000
400 000
554 000
6 000 000
36 778 000
58 695 000
21 917 000
664 000
4 500 000
1 560 000
1 500 000
1 600 000
10 000 000
3 000 000
7 000 000
400 000
832 000
6 000 000
37 056 000
63 665 000
26 609 000

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

74

Ph lc 7: Tnh hnh thi tit kh hu trong thi gian lm th nghim t


14/4/2011 n 20/7/2011
Thng 4

Thng 5

Thng 6

Thng 7

Lng ma (mm)

60 - 70

210 - 380

190 - 260

230 - 378

t0 TB 0C

23,1

25,9 - 26,4

28,5 - 29

28, 5 - 29

t0 Max 0C

31

34,8

37

38,6

t0 Min 0C

14

20

23,8

23,8

m (%)

80 - 85

80 - 83

80 - 85

83 - 87

gi nng (h)

50 - 55

130 - 140

130 - 145

140 - 157

bc hi (mm)

60

65 - 70

60 - 70

65 - 90

(Ngun: i kh tng thy vn khu vc Vit Bc)

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

75

Ph lc 8: nh hng ca EMINA tho dc n khi lng qu


=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE
KL QUA FILE KL QUA
25/11/11 5:51
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 KL QUA
LN

SOURCE OF VARIATION

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 2.82916
.707290
10.55 0.001 2
* RESIDUAL
10 .670733
.670733E-01
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 3.49989
.249992
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE KL QUA
25/11/11 5:51
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

DF

NLAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

KL QUA
14.9700
16.2133
15.6800
16.0900
15.7333

SE(N=
3)
0.577350
0.149525
5%LSD 10DF
1.81925
0.471159
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE KL QUA
25/11/11 5:51
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

NLAI
KL QUA

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 15.737

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
0.49999
0.25899
1.6 0.0015

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

76

Ph lc 9: nh hng ca EMINA tho dc n chiu di qu


BALANCED ANOVA FOR VARIATE
NLAI FILE DAI QUA
25/11/11 6:16
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 NLAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE DAI QUA FILE DAI QUA
25/11/11 6:16
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 DAI QUA
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 103.728
25.9321
597.04 0.000 2
* RESIDUAL
10 .434344
.434344E-01
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 104.163
7.44020
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE DAI QUA
25/11/11 6:16
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

NLAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

DAI QUA
49.6300
57.0200
54.2300
56.4867
53.4833

SE(N=
3)
0.577350
0.120325
5%LSD 10DF
1.81925
0.379149
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE DAI QUA
25/11/11 6:16
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

NLAI
DAI QUA

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 54.170

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
2.7277
0.20841
0.4 0.0000

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

77

Ph lc 10: nh hng ca EMINA tho dc n ng knh qu


BALANCED ANOVA FOR VARIATE
NLAI FILE DKINH
25/11/11 6:24
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 NLAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE
D KINH FILE DKINH
25/11/11 6:24
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 D KINH
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 .351093
.877733E-01 21.83 0.000 2
* RESIDUAL
10 .402001E-01 .402001E-02
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 .391293
.279495E-01
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE DKINH
25/11/11 6:24
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

NLAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

D KINH
5.14333
5.57667
5.25667
5.47000
5.34000

SE(N=
3)
0.577350
0.366061E-01
5%LSD 10DF
1.81925
0.115347
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE DKINH
25/11/11 6:24
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

NLAI
D KINH

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15

5.3573

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
0.16718

0.63404E-01

|
|
|
|

1.2 0.0001

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

78

Ph lc 11: nh hng ca EMINA tho dc ti nng sut u a


BALANCED ANOVA FOR VARIATE
NLAI FILE NSUAT2
25/11/11 5:28
------------------------------------------------------------------ :PAGE
VARIATE V002 NLAI
LN

SOURCE OF VARIATION

DF

LN

SOURCE OF VARIATION

DF

SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4
0.000000
0.000000
0.00 1.000 2
* RESIDUAL
10 10.0000
1.00000
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 10.0000
.714286
----------------------------------------------------------------------------BALANCED ANOVA FOR VARIATE NSUAT 2 FILE NSUAT2
25/11/11 5:28
------------------------------------------------------------------ :PAGE
2
VARIATE V003 NSUAT 2
SUMS OF
MEAN
F RATIO PROB ER
SQUARES
SQUARES
LN
=============================================================================
1 CT$
4 269.894
67.4734
19.10 0.000 2
* RESIDUAL
10 35.3234
3.53234
----------------------------------------------------------------------------* TOTAL (CORRECTED)
14 305.217
21.8012
----------------------------------------------------------------------------TABLE OF MEANS FOR FACTORIAL EFFECTS FILE NSUAT2
25/11/11 5:28
------------------------------------------------------------------ :PAGE
3
MEANS FOR EFFECT CT$
------------------------------------------------------------------------------CT$
CT
CT
CT
CT
CT

1
2
3
4
5

NOS
3
3
3
3
3

NLAI
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000
2.00000

NSUAT 2
22.8733
29.1233
25.6100
28.3500
27.7500

SE(N=
3)
0.577350
1.08510
5%LSD 10DF
1.81925
3.41919
------------------------------------------------------------------------------ANALYSIS OF VARIANCE SUMMARY TABLE FILE NSUAT2
25/11/11 5:28
------------------------------------------------------------------ :PAGE
4
F-PROBABLIITY VALUES FOR EACH EFFECT IN THE MODEL. SECTION - 1
VARIATE

NLAI
NSUAT 2

GRAND MEAN
(N=
15)
NO.
OBS.
15 2.0000
15 91.519

STANDARD
DEVIATION C OF V |CT$
-------------------- SD/MEAN |
BASED ON
BASED ON
%
|
TOTAL SS
RESID SS
|
0.84515
1.0000
50.0 1.0000
4.6692
1.8795
2.1 0.0002

|
|
|
|

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

79

Ph lc 12: Chi ph sn xut, li nhun thu c cho 1 ha trng u a


Hng mc

CT 1

CT 2

n v

Gi/n v
()

Thnh tin
()

Ht ging
Phn chung
Supe ln

kg
kg
kg

33,24
15000
400

45 000
300
3 000

1 495 800
4 500 000
1 200 000

m Ure

kg

200

10 000

2 000 000

Kali clorua

kg

200

16 000

3 200 000

Mua na

270

25 000

6 750 000

Lm t
Gieo ht

cng
cng

80
55

100 000
100 000

8 000 000
5 500 000

Chm sc

cng

220

100 000

22 000 000

Cng phun
Ch phm

bnh

54

20 000

1 080 000
0

Cng thu hoch v tiu th


Tng chi

cng

100

100 000

10 000 000
65 725 800

Tng thu

kg

22870

3 500

80 045 000

Li nhun
Ht ging

kg

33,24

45 000

14 319 200
1 495 800

Phn chung
Supe ln
m Ure

kg
kg
kg

15000
400
200

300
3 000
10 000

4 500 000
1 200 000
2 000 000

Kali clorua

kg

200

16 000

3 200 000

Mua na

270

25 000

6 750 000

Lm t
Gieo ht

cng
cng

80
55

100 000
100 000

8 000 000
5 500 000

Chm sc

cng

220

100 000

22 000 000

Cng phun
Thuc tr su

bnh
Gi

54
135

20 000
3 000

1 080 000
405 000

Thu hoch v tiu th


Tng chi

cng

100

100 000

10 000 000
66 130 800

29120

3500

101 920 000

Phn c hng
CT 3

Lng

Li nhun
Ht ging

kg

33,24

45 000

35 789 200
1 495 800

Phn chung
Supe ln

kg
kg

15000
400

300
3 000

4 500 000
1 200 000

m Ure

kg

200

10 000

2 000 000

Kali clorua

kg

200

16 000

3 200 000

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

80

Mua na
Lm t

b
cng

270
80

25 000
100 000

6 750 000
8 000 000

Gieo ht
Chm sc

cng
cng

55
220

100 000
100 000

5 500 000
22 000 000

Cng phun

bnh

54

20 000

1 080 000

Ch phm

lt

75

20 000

1 500 000

Thu hoch v tiu th

cng

100

100 000

10 000 000

Tng chi

67 225 800

Phn c hng

CT 4

25610

89 635 000

Li nhun
Ht ging
Phn chung

kg
kg

33,24
15000

45 000
300

22 409 200
1 495 800
4 500 000

Supe ln
m Ure

kg
kg

400
200

3 000
10 000

1 200 000
2 000 000

Kali clorua
Mua na

kg
b

200
270

16 000
25 000

3 200 000
6 750 000

Lm t
Gieo ht

cng
cng

80
55

100 000
100 000

8 000 000
5 500 000

Chm sc
Cng phun

cng
bnh

220
54

100 000
20 000

22 000 000
1 080 000

Ch phm
Thu hoch v tiu th

lt
cng

110
100

20 000
100 000

2 200 000
10 000 000

3 500

67 925 800
99 225 000

Tng chi
Phn c hng

CT 5

3 500

28350

Li nhun
Ht ging

kg

33,24

45 000

31 299 200
1 495 800

Phn chung
Supe ln

kg
kg

15000
400

300
3 000

4 500 000
1 200 000

m Ure

kg

200

10 000

2 000 000

Kali clorua

kg

200

16 000

3 200 000

Mua na

270

25 000

6 750 000

Lm t
Gieo ht

cng
cng

80
55

100 000
100 000

8 000 000
5 500 000

Chm sc

cng

220

100 000

22 000 000

Cng phun

bnh

54

20 000

1 080 000

Ch phm

lt

150

20 000

3 000 000

Thu hoch v tiu th


Tng chi

cng

100

100 000

10 000 000
68 725 800

27750

3 500

97 125 000

Phn c hng
Li nhun

28 399 200

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

81

Ph lc 13: Hm lng kim loi cho php trong cc loi thc phm

TT

Thc phm

Asen Ch ng Thic Km

Thy
ngn

Cadini Antimon

As

Pb

Cu

Sn

Zn

Hg

Cd

Sb

Sa v sn phm sa

0,5

30

40

40

0,05

Tht v sn phm tht

20

40

40

0,05

C v sn phm c

30

40

100

0,05

Du m

0,1

0,1

0,1

40

40

0,05

Rau qu

30

40

40

0,05

Nc p rau qu

0,1

0,5

10

40

0,05

10,15

Ch v sn phm ch

150

40

40

0,05

C ph

30

40

40

0,05

Cacao v sn phm

70

40

40

0,05

10

Gia v

30

40

40

0,05

11

Nc chm

0,2

30

40

40

0,05

12

ung c ruu dm

0,5

0,5

40

0,05

0,15

0,1

10

40

25

0,05

0,15

0,1

0,2

40

0,05

0,15

0,1

0,5

40

40

0,05

Nc gii kht cn pha


13

long
Nc gii kht dng
ngay
Thc n tr em ch

14

bin sn, bt dinh


dng, thc n tr em
ng hp
hp cc loi

15

(khng k thc phm

240

0,05

nhm 14)

Ngun: Tp ch pht trin KH&CN, tp 10, s 07- 2007.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

82

Ph lc 14: Mc gii hn ti a cho php ca hm lng Nitrat (NO-3)


trong mt s sn phm rau ti (mg/kg)
TT

Tn rau

Ti a cho php (mg/kg)

Bp ci

500

Su ho

500

Supl

500

Ci c

500

X lch

1.500

u n qu

200

C chua

150

C tm

400

Da hu

60

10

Da b

90

11

Da chut

150

12

Khoai ty

250

13

Hnh ty

80

14

Hnh l

400

15

Bu b

400

16

Ng rau

300

17

C rt

250

18

Mng ty

200

19

Ti

500

20

t ngt

200

21

t cay

400

22

Rau gia v

600

Ngun: Cm nang trng rau n l an ton


Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

83

Ph lc 15: Hm lng ti a cho php ca mt s kim loi nng v c


t trong sn phm rau ti
TT

Tn nguyn t v c t

Mc gii hn (mg/kg,l)

Asen (As)

0,2

Ch (Pb)

Thy ngn (Hg)

ng (Cu)

5,0

Cadimi (Cd)

0,02

Km (Zn)

10,0

Bo (B)

1,8

Thic (Sn)

200

Antimon (Sb)

1,0

10

Patulin (c t)

0,05

11

Aflatoxin (c t)

0,005

0,5 - 1,0
0,005

Ngun: Cm nang trng rau n l an ton


Ph lc 16: Gii hn ti a cho php ca kim loi nng trong t theo
(TCVN 7209: 2000)
TT

Nguyn t

Mc cho php
( mg/kg)

Arsenic (As)

12

Cardimi (Cd)

ng (Cu)

50

Ch (Pb)

70

Km (Zn)

200

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

84

Ph lc 17: S lng mt s vi sinh vt ti a cho php trong rau ti


(TCVN ca B y t )
TT

Vi sinh vt

Mc cho php
(CFU /g)

Salmonella (25g rau)

0/25 g

Coli forms

Staphylococcus aureus

Gii hn bi GAP

Escherichia coli

Gii hn bi GAP

Clostridium perfringens

Gii hn bi GAP

10/g

Ghi ch: Lng Salmonella khng c c trong 25 g rau.

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

85

Trng i hc Nng Nghip H Ni Lun vn thc s khoa hc nng nghip

You might also like