EKPMANLARININ KULLANIMINDA SALIK VE GVENLK ARTLARI

YNETMEL
Resmi Gazete Tarihi: 25.04.2013 Says:28628 www.bilgit.com
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, iyerinde i ekipmanlarnn kullanm ile ilgili salk ve
gvenlik ynnden uyulmas gerekli asgari artlar belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayl Sal ve Gvenlii Kanunu
kapsamna giren tm iyerlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik; 6331 sayl Sal ve Gvenlii Kanununun 30 ve 31 inci
maddeleri ile9/1/1985 tarihli ve 3146 sayl alma ve Sosyal Gvenlik Bakanlnn Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanunun 2 ve 12 nci maddelerine dayanlarak ve 3/10/2009 tarihli ve 2009/104/EC sayl Avrupa
Birlii Direktifine paralel olarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte geen;
a) Bakanlk: alma ve Sosyal Gvenlik Bakanln,
b) Bakm: ekipmannda yaplan her trl temizlik, ayar, kalibrasyon gibi ilemlerin tamamn,
c) ekipman: in yaplmasnda kullanlan herhangi bir makine, alet, tesis ve tesisat,
) ekipmannn kullanm: ekipmannn altrlmas, durdurulmas, kullanlmas, tanmas,
tamiri, tadili, bakm, hizmete sunulmas ve temizlenmesi gibi i ekipman ile ilgili her trl faaliyeti,
d) Maruz kii: Tamamen veya ksmen tehlikeli blgede bulunan kiiyi,
e) Operatr: ekipmann kullanma grevi verilen alan veya alanlar,
f) zel risk tayan i ekipman: Tehlikelerin teknik nlemlerle tam olarak kontrol altna
alnamad i ekipmann,
g) Periyodik kontrol: ekipmanlarnn, bu Ynetmelikte ngrlen aralklarda ve belirtilen
yntemlere uygun olarak, yetkili kiilerce yaplan muayene, deney ve test faaliyetlerini,
)
Periyodik
kontrolleri
yapmaya
yetkili
kii:
Bu
Ynetmelikte
belirtilen
i ekipmanlarnn teknik zelliklerinin gerektirdii ve EK-IIIte yer alan istisnalar sakl kalmak kaydyla
ilgili branlardan mhendis, tekniker ve yksek teknikerleri,
h) Tehlikeli blge: ekipmannn bnyesinde veya evresinde yer alan ve kiiler iin salk ve
gvenlik ynnden risklerin bulunduu blgeyi,
ifade eder.
KNC BLM
verenlerin Ykmllkleri
Genel ykmllkler
MADDE 5 (1) veren, iyerinde kullanlacak i ekipmannn yaplacak ie uygun olmas ve bu
ekipmann alanlara salk ve gvenlik ynnden zarar vermemesi iin gerekli tm tedbirleri alr.
(2) veren:
a) ekipmann seerken iyerindeki zel alma artlarn, salk ve gvenlik ynnden tehlikeleri
gz nnde bulundurarak, bu ekipmann kullanmnn ek bir tehlike oluturmamasna dikkat eder.
b) ekipmannn, alanlarn
salk
ve
gvenlii
ynnden
tamamen
tehlikesiz
olmasn salayamyorsa, kabul edilebilir risk seviyesine indirecek uygun nlemleri alr.
ekipman ile ilgili kurallar
MADDE 6 (1) yerlerinde kullanlan i ekipmanlar ile ilgili aadaki hususlara uyulur:
a) 5 inci madde hkm sakl kalmak kaydyla, iveren; i ekipmannn bu Ynetmeliin EKIinde belirlenen asgari gereklere uygun olmasn salar.
bilgit.com 1 / 16

b) veren, i ekipmannn kullanm sresince, yeterli bakmn yaptrarak bu maddenin (a) bendinde
belirtilen hususlara uygun durumda olmas iin gerekli nlemleri alr.
(2) veren, iyerinde kullanlan i ekipmannn, EK-IIde belirtilen hususlara uygun gvenlik
dzeyinde olmasn salar.
ekipmannn kontrol
MADDE 7 (1) yerinde kullanlan i ekipmannn kontrol ile ilgili aadaki hususlara uyulur.
a) ekipmannn gvenliinin kurulma ve montaj artlarna bal olduu durumlarda, ekipmann
kurulmasndan sonra ve ilk defa kullanlmadan nce ve her yer deiikliinde ekipmann, periyodik
kontrolleri
yapmaya
yetkili
kiiler
tarafndan
kontrol yaplr,
doru
kurulduu
ve
gvenli ekilde altn gsteren belge dzenlenir.
b) verence, arzaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek i ekipmannn;
1) Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiilerce periyodik kontrollerinin yaplmas,
2) alma eklinde
deiiklikler,
kazalar,
doal
olaylar
veya ekipmann uzun
sre
kullanlmamas gibi i ekipmanndaki gvenliin bozulmasna neden olabilecek durumlardan sonra, arzann
zamannda belirlenip giderilmesi ve salk ve gvenlik koullarnn korunmas iin periyodik kontrolleri
yapmaya yetkili kiilerce gerekli kontrollerin yaplmas,
salanr.
c) Kontrol sonular kayt altna alnr ve yetkililer her istediinde gsterilmek zere uygun ekilde
saklanr.
(2) ekipman iletme dnda kullanldnda, yaplan son kontrol ile ilgili belge de ekipmanla
birlikte bulundurulur.
(3) Hangi tr i ekipmann kontrole tabi tutulaca, bu kontrollerin hangi sklkla ve hangi artlar
altnda yaplaca ile kontrol sonucu dzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar EK-IIIte belirtilmitir.
zel risk tayan i ekipman
MADDE
8 (1) alanlarn
salk
ve
gvenlii
ynnden, zel
risk
tayan
i ekipmanlarnn kullanlmasnda aadaki nlemler alnr.
a) ekipman, sadece o ekipman kullanmak zere grevlendirilen kiilerce kullanlr.
b) Bu ekipmanlarn tamiri, tadili, kontrol, bakm ve hizmete alnmas bu ileri yapmakla zel
olarak grevlendirilen kiilerce yaplr.
sal ve ergonomi
MADDE 9 (1) Asgari salk ve gvenlik gereklerinin uygulanmasnda, alanlarn
i ekipman kullanm srasndaki duru pozisyonlar ve alma ekilleri ile ergonomi prensipleri iverence
tam olarak dikkate alnr.
alanlarn bilgilendirilmesi
MADDE 10 (1) veren, i ekipmanlar ve bunlarn kullanmna ilikin olarak alanlarn
bilgilendirilmesinde aada belirtilen hususlara uymakla ykmldr.
a) alanlara, kullandklar i ekipmanna ve bu i ekipmann kullanmna ilikin yeterli bilgi ve
uygun olmas halinde yazl talimat verilir. Bu talimat, imalat tarafndan i ekipmanyla birlikte verilen
kullanm klavuzu dikkate alnarak hazrlanr. Talimatlar i ekipmanyla beraber bulundurulur. Bu bilgiler ve
yazl talimatlar en az aadaki bilgileri ierecek ekilde hazrlanr.
1) ekipmannn kullanm koullar.
2) ekipmannda ngrlen anormal durumlar.
3) Bulunmas halinde i ekipmannn nceki kullanm deneyiminden elde edilen sonular.
(2) alanlar, kendileri kullanmasalar bile alma alannda veya iyerinde bulunan
i ekipmanlarnn kendilerini etkileyebilecek tehlikelerinden ve i ekipman zerinde yaplacak
deiikliklerden kaynaklanabilecek tehlikelerden haberdar edilir.
(3) Bu bilgiler ve yazl talimatlarn, basit ve kolay anlalr bir ekilde olmas gerekir.
alanlarn eitimi
MADDE 11 (1) verence i ekipmann kullanmakla grevli alanlara, bunlarn kullanmndan
kaynaklanabilecek riskler ve bunlardan kanma yollarna ilikin eitim almalar salanr. Ayrca 8 inci
maddenin birinci fkrasnn (b) bendinde belirtilen, i ekipmannn tamiri, tadili, kontrol ve
bakm konularnda alanlara iverenlerce yeterli zel eitim verilir.
bilgit.com 2 / 16

alanlarn grlerinin alnmas ve katlmlarnn salanmas

MADDE 12 (1) veren, bu Ynetmelik ve eklerinde belirtilen konularda alanlarn veya
temsilcilerinin grlerini alr ve katlmlarn salar.
NC BLM
Dier Hususlar
Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiilerin bildirimi
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelik kapsamnda periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler,
bilgilerini Bakanla elektronik ortamda kayt yaptrr.
a) Bakanla elektronik ortamda yaplacak kayt, asgari aadaki bilgileri ierir.
1) Ad ve soyad.
2) T.C. kimlik numaras.
3) Mezun olduu okul, blm, tarihi ve diploma numaras.
4) Hizmet zorunluluu bulunmas halinde alt kurum veya iletmenin sigorta sicil numaras.
5) Periyodik kontrol yapaca i ekipman.
(2) Bildirimde beyan esastr. Bu kiilere Bakanlka kayt numaras verilir.
(3) Bakanlka yaplan aratrma sonucu beyan edilen bilgilerin doru olmad tespit edilenlerin
kayd silinir. Kayd silinenler Bakanln internet sitesinde iln edilir. Bu kiiler hakknda ilgili
mevzuat erevesinde ilem yaplr.
(4) Kayd silinenlerin silinme tarihinden itibaren yl ierisinde yapt bavurular, yln
tamamlanmasna kadar askya alnr.
(5) Periyodik kontrol raporlarnda kayt numaralarnn bulunmas gerekir.
(6) Beyan edilen bilgilerin doru olmad tespit edilenler ile kayt numaras almayanlar tarafndan
dzenlenen periyodik kontrol raporlar geersiz saylr.
Yetkilendirme, eitim ve denetim
MADDE 14 (1) Periyodik kontrol yapacak kii ve kurululara akreditasyon, yetkilendirme ve
eitim zorunluluu getirmeye Bakanlk yetkilidir.
(2) Periyodik kontrolleri yaplm i ekipmanlar ile ilgili olarak, periyodik kontrol raporunun
geree aykr dzenlenmesi, bu Ynetmelikte yer alan kriterlere uygun olmayan kiilerce yaplmas, uygun
olmayan deney ve test yntemleri kullanlarak yaplmas gibi uygunsuzluklarn Bakanlka tespit edilmesi
durumunda, periyodik kontrol raporlargeersiz saylr. Ayrca dzenleyen kiiler hakknda
13 nc maddenin nc fkrasna gre ilem yaplr.
DRDNC BLM
eitli ve Son Hkmler
Yrrlkten kaldrlan ynetmelik
MADDE 15 (1) 11/2/2004 tarihli ve 25370 sayl Resm Gazetede yaymlanan Ekipmanlarnn
Kullanmnda Salk ve Gvenlik artlar Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.
Daha nce dzenlenmi olan periyodik kontrol raporlar
GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihten nce dzenlenmi olan
periyodik kontrol raporlar sresince geerlidir.
(2) Bu Ynetmeliin yaym tarihinden itibaren (Deiik ibare:RG-2/5/2014-28988)(1)
yl boyunca periyodik kontrol raporunda kayt numaras aranmaz.
Yrrlk
MADDE 16 (1) Bu Ynetmeliin;
a) 13 nc maddesi yaym tarihinden itibaren (Deiik ibare:RG-2/5/2014-28988)(1) yl sonra,
b) Dier hkmleri yaym tarihinde,
yrrle girer.
Yrtme
MADDE 17 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini alma ve Sosyal Gvenlik Bakan yrtr.
____________
(1)

Bu deiiklik 25/4/2014 tarihinden geerli olmak zere yaym tarihinde yrrle girer.

bilgit.com 3 / 16

1.
2.
3.

Ynetmeliin Yaymland Resm Gazetenin

Tarihi
Says
25/4/2013
28628
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland
Resm Gazetelerin
Tarihi
Says
2/5/2014
28988

bilgit.com 4 / 16

EK - I
EKPMANLARINDA BULUNACAK ASGAR GEREKLER
1. Genel hususlar
1.1. Bu ekte belirtilen hususlar, bu Ynetmelik hkmleri dikkate alnarak ve sz konusu
i ekipmannda bunlara karlk gelen riskin bulunduu durumlarda uygulanr.
1.2. Bu ekte belirtilen asgari gerekler, i ekipmanlarnda aranacak temel gereklerdir.
2. ekipmanlarnda bulunacak asgari genel gerekler
2.1. ekipmannda bulunan ve gvenlii etkileyen kumanda cihazlar iin asgari gerekler;
2.1.1. ekipmannda bulunan ve gvenlii etkileyen kumanda cihazlar aka grlebilir ve
tannabilir zellikte olur. Gerektiinde uygun ekilde iaretlenir.
2.1.2. Kumanda cihazlar zorunlu haller dnda, tehlikeli blgenin dna yerletirilir ve bunlarn
kullanm ek bir tehlike oluturmaz. Kumanda cihazlar, istem d hareketlerde tehlikeye neden
olmamas gerekir.
2.1.3. Operatr, ana kumanda yerinden tehlike blgesinde herhangi bir kimsenin bulunmadndan
emin olmas gerekir. Bu mmkn deilse makine almaya balamadan nce otomatik olarak devreye
girecek sesli ve kl ikaz sistemi bulunur.
2.1.4. ekipmannn altrlmas veya durdurulmas sebebiyle doabilecek tehlikelere maruz
kalan alanlar yeterli zaman ve imkn salayan tedbirlerle bu tehlikelerden korunur.
2.1.5. Kumanda sistemleri gvenli ve planlanan kullanm artlarnda meydana gelebilecek arza,
bozulma veya herhangi bir zorlanma gz nne alnarak uygun nitelikte seilir.
2.2. ekipmanlarnn altrlmas, bu ama iin yaplm kumandalarn ancak bilerek ve isteyerek
kullanlmas ile salanr.
2.2.1. Bu kural, alanlar iin tehlike oluturmad srece;
a) Herhangi bir sebeple i ekipmann durmasndan sonra tekrar altrlmasnda,
b) Hz, basn gibi alma artlarnda nemli deiiklikler yaplrken de,
uygulanr.
2.2.2. Bu kural otomatik alan i ekipmannn normal alma programnn devam sresindeki
tekrar harekete geme veya alma artlarndaki deiiklikler iin uygulanmaz.
2.3. Btn i ekipmanlarnda, ekipman tmyle ve gvenli bir ekilde durdurabilecek bir sistem
bulunur. Her bir alma yerinde, tehlikenin durumuna gre, i ekipmannn tamamn veya bir
ksmn durdurabilecek ve bu ekipmann gvenli bir durumda kalmasn salayacak kumanda sistemi
bulunur. ekipmanlarnn durdurma sistemleri, altrma sistemlerine gre ncelikli olmas gerekir.
ekipman veya tehlikeli ksmlar durdurulduunda, bunlar harekete geiren enerji de kesilecek zellie
sahip olur.
2.4. ekipmannn tehlikesi ve normal durma sresinin gerektirmesi halinde i ekipmannda acil
durdurma sistemi bulunur.
2.5. Para frlamas veya dmesi riski tayan i ekipmanlar, bu riskleri ortadan kaldrmaya uygun
gvenlik tertibat ile donatlr.
2.5.1. Gaz, buhar, sv veya toz karma tehlikesi olan i ekipmanlar, bunlar kaynanda tutacak
veya ekecek uygun sistemlerle donatlr.
2.6. alanlarn sal ve gvenlii asndan gerekiyorsa, i ekipman ve paralar uygun
yntemlerle sabitlenir.
2.7. alanlarn salk ve gvenlii asndan nemli bir tehlike oluturabilecek, i ekipmannn
paralarnn krlmas, kopmas veya dalmas riskine kar uygun koruma nlemleri alnr.
2.8. ekipmannn hareketli paralaryla mekanik temas riskinin kazaya yol aabilecei hallerde;
i ekipman, tehlikeli blgeye ulamay nleyecek veya bu blgeye ulalmadan nce hareketli paralarn
durdurulmasn salayacak uygun koruyucular veya koruma donanm ile donatlr.
2.8.1. Koruyucular ve koruma donanm;
a) Salam yapda olur,
b) lave bir tehlikeye sebep olmayacak zellikte olur,
c) Kolayca yerinden karlmayacak veya etkisiz hale getirilemeyecek ekilde olur,
bilgit.com 5 / 16

) Tehlike blgesinden yeterli uzaklkta bulunur,

d) Ekipmann grlmesi gereken operasyon noktalarna engel olmayacak zellikte olur,
e) Sadece ilem yaplan alana eriimi kstlar ve bunlarn karlmasna gerek kalmadan para
taklmas, sklmesi ve bakm iin gerekli ilemlerin yaplmas mmkn olur.
2.9. ekipmannn allan veya bakm yaplan blge ve operasyon noktalar, yaplacak ileme
uygun ekilde aydnlatlr.
2.10. ekipmannn yksek veya ok dk scaklktaki paralarna alanlarn yaklamasn veya
temasn engelleyecek tedbirler alnr.
2.11. ekipmanna ait ikaz donanmlar kolay alglanr ve anlalr olur.
2.12. ekipman sadece tasarm ve imalat amacna uygun ilerde ve artlarda kullanlr.
2.13. ekipmannn bakm ileri, ancak i ekipman kapal iken yaplabilir. Bunun mmkn
olmad hallerde, bakm ileri yrtlrken gerekli nlemler alnr veya bu ilerin tehlike blgesi dnda
yaplmas salanr.
2.13.1. Bakm defteri bulunan makinelerde bakmla ilgili ilemler gn gnne bu deftere ilenir.
5070 sayl Elektronik mza Kanununa uygun olarak gvenli elektronik imza ile imzalanm ve elektronik
ortamda saklanan kaytlar da bakm defteri olarak kabul edilir.
2.14. ekipmanlarnn enerji kaynaklarn kesecek ara ve gereler kolayca grlebilir ve
tannabilir zellikte olur. Ekipmann enerji kaynaklarna yeniden balanmas alanlar iin tehlikeye sebep
olmayacak zellikte olur.
2.15. ekipmanlarnda, alanlarn gvenliinin salanmasnda esas olan ikaz ve iaretler bulunur.
2.16. alanlarn retim, bakm ve ayar ilemleri yapacaklar yerlere gvenli bir ekilde
ulaabilmeleri ve orada gvenli bir ekilde alabilmeleri iin uygun artlar salanr.
2.17. Btn i ekipmanlar, ekipmann ar snmas veya yanmasna veya ekipmandan gaz, toz, sv,
buhar veya retilen, kullanlan veya depolanan dier maddelerin yaylmas riskine kar alanlarn
korunmasna uygun olur.
2.18. Btn i ekipmanlar, ekipmanda retilen, kullanlan veya depolanan maddelerin veya
ekipmann patlama riskini nleyecek zellikte olur.
2.19. Btn i ekipmanlar, alanlarn dorudan veya dolayl olarak elektrikle temas riskinden
korunmasna uygun olur.
3. zel tipteki i ekipmannda bulunacak asgari ek gerekler
3.1. Kendinden hareketli veya bir baka ara vastasyla hareket edebilen i ekipmanlar iin
asgari gerekler;
3.1.1. zerinde alan bulunan i ekipman, ekipmann bir yerden bir yere gtrlmesi srasnda
tekerleklere veya paletlere taklma veya temas etme riski de dahil alanlar iin oluabilecek btn riskleri
azaltabilecek uygun sistemlerle donatlr.
3.1.2. ekipmannn ekicisi ile ekilen ekipman veya aksesuarlar ya da yedekte ekilen herhangi
bir nesnenin, birbirine arpma veya skma riskinin bulunduu durumlarda, bu ekipmanlar arpma ve
skmay nleyecek koruyucularla donatlr.
3.1.2.1. arpma veya skma riski nlenemiyorsa, alanlarn olumsuz etkilenmemesi iin
gerekli nlemler alnr.
3.1.3. ekipmannn hareketli ksmlar arasnda enerji aktarmn salayan ksmlarn yere
temas nedeniyle hasar grmesi veya kirlenmesine kar nlem alnr.
3.1.4. zerinde alan bulunan hareketli i ekipman, normal alma koullarnda devrilme riskine
kar;
a) Cihaz bir eyrekten (90 derecelik a) fazla dnmeyecek ekilde yaplm olur veya
b) Bir eyrekten fazla dnyorsa, zerinde bulunan alann etrafnda yeterli aklk bulunur veya
c) Ayn etkiyi salayacak baka koruyucu yap veya sistem bulunur.
3.1.4.1. Bu koruyucu yap veya sistem i ekipmannn kendi paras olabilir.
3.1.4.2. alma srasnda i ekipman sabitleniyorsa veya i ekipmannn, devrilmesi mmkn
olmayacak ekilde tasarm yaplmsa koruyucu yap veya sistemler gerekmez.
3.1.4.3. ekipmannda; devrilmesi halinde, zerinde bulunan alann ekipman ile yer arasnda
skarak ezilmesini nleyici koruyucu yap veya sistem bulunur.
bilgit.com 6 / 16

3.1.5. zerinde bir veya daha fazla alann bulunduu forkliftlerin devrilmesinden kaynaklanan
risklerin azaltlmas iin;
a) Src iin kabin bulunur veya
b) Forklift devrilmeyecek yapda olur veya
c) Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli ksmlar arasnda tanan alanlar iin,
yeterli aklk kalmasn salayacak yapda veya
) Forklift, devrilmesi halinde srcnn forkliftin paralar tarafndan ezilmesini nleyecek yapda
olur.
3.1.6. Kendinden hareketli i ekipman hareket halinde iken kiiler iin risk oluturuyorsa
aadaki artlar salar:
a) Yetkisiz kiilerce altrlmasn nleyecek donanm bulunur.
b) Ayn anda hareket eden birden fazla eleman bulunan i ekipmannda bu elemanlarn arpmasnn
etkilerini en aza indirecek nlemler alnr.
c) ekipmannda frenleme ve durdurma donanm bulunur. Gvenlik artlar gerektiriyorsa, ayrca
bu donanmn bozulmas halinde otomatik olarak devreye giren veya kolayca ulalabilecek ekilde
yaplm acil frenleme ve durdurma sistemi bulunur.
)
Srcnn
gr alannn
kstland durumlarda,
gvenliin
salanmas iin
gr alann iyiletirecek uygun yardmc aralar kullanlr.
d) Gece veya karanlk yerlerde kullanlmak zere tasarmlanm i ekipmannda, yaplan ii
yrtmeye uygun ve alanlarn gvenliini salayacak aydnlatma sistemi bulunur.
e) alanlar etkileyebilecek yangn kma tehlikesi olan i ekipmannn kendisinin veya yedekte
tad ekipmann kullanld yerin hemen yaknnda yangn sndrme cihazlar bulunmuyorsa, bu
ekipmanlarda yeterli yangn sndrme cihazlar bulunur.
f) Uzaktan kumandal i ekipmannn, kontrol snrlarnn dna kmas halinde otomatik olarak
hemen duracak ekilde olmas gerekir.
g) Uzaktan kumandal i ekipman, normal artlarda arpma ve ezilme tehlikelerine
kar korunakl olur, bunun salanamad hallerde dier uygun aralarla arpma riski kontrol altna alnr.
3.2. Yklerin kaldrlmasnda kullanlan i ekipmanlar iin asgari gerekler;
3.2.1. Yk kaldrma ekipman kalc olarak kurulduunda, zellikle kaldrlan yk ve montaj veya
balant noktalarndaki gerilmeler dikkate alnarak ekipmann mukavemet ve kararll salanr.
3.2.2. Yklerin kaldrlmas iin kullanlan makinelerde, kaldrlabilecek maksimum yk aka
grnecek ekilde iaretlenir, makinenin deiik ekillerde kullanmnda da maksimum yk gsteren
levhalar veya iaretler bulunur.
3.2.2.1. Kaldrma iin kullanlan aksesuarlar da gvenli kullanm iin gereken zelliklerini
gsterecek ekilde iaretlenir.
3.2.2.2. nsan kaldrmak ve tamak iin tasarlanmam i ekipmanlar, amac dnda
kullanmn nlemek iin uygun bir ekilde ve aka iaretlenir.
3.2.3. Sabit olarak kurulacak i ekipman, ykn;
a) alanlara arpmas,
b) Tehlikeli bir ekilde srklenmesi veya dmesi,
c) stem d kurtulmas,
riskini azaltacak ekilde tesis edilir.
3.2.4. alanlar kaldrma veya tamada kullanlan i ekipmanlarnda;
a) Tama kabininin dme riski uygun aralarla nlenir,
b) Kullancnn kendisinin kabinden dme riski nlenir,
c) zellikle cisimlerle istenmeyen temas sonucu, kullancnn arpma, skma veya ezilme
riski nlenir,
) Herhangi bir olay neticesinde kabin iinde mahsur kalan alanlarn tehlikeye maruz
kalmamas ve kurtarlmas salanr.
3.2.4.1. ayet, alma yerinin zellii ve ykseklik farkllklarndan dolay tama kabininin dme
riski, alnan gvenlik nlemlerine ramen nlenemiyorsa, emniyet katsays daha yksek gvenlik halat ile
tehiz edilip, her alma gn kontrol edilir.
bilgit.com 7 / 16

EK - II
EKPMANININ KULLANIMI LE LGL HUSUSLAR
Bu ekte belirtilen hususlar, bu Ynetmelik hkmleri dikkate alnarak ve sz
konusu ekipmanda bunlara karlk gelen riskin bulunduu durumlarda uygulanr.
1. Tm i ekipmanlar iin genel hkmler
1.1. ekipmanlar, bunlar kullananlara ve dier alanlara en az risk oluturacak ekilde
yerletirilir, kurulur ve kullanlr. Bu amala, i ekipmannn hareketli ksmlar ile evresinde bulunan sabit
veya hareketli ksmlar arasnda yeterli mesafe bulundurulur. Ayrca i ekipmannda kullanlan ya da retilen
enerjinin veya maddelerin gvenli bir ekilde temini ve uzaklatrlmas salanr.
1.2. ekipmannn kurulmas veya sklmesi, zellikle imalat tarafndan verilen kullanma
talimat dorultusunda gvenli koullar altnda yaplr.
1.3. Kullanm srasnda yldrm dmesi ihtimali bulunan i ekipman yldrmn etkilerine
kar uygun aralarla korunur.
2.
Kendinden
hareketli
veya
bir
baka
ara vastasyla
hareket
edebilen
i ekipmanlarnn kullanm ile ilgili hkmler
2.1. Kendinden hareketli i ekipmanlar, bu ekipmanlarn gvenli kullanm ile ilgili uygun eitim
alm alanlar tarafndan kullanlr.
2.2. ekipman bir alma alan iinde hareket ediyorsa, uygun trafik kurallar ile hz
snrlar konulur ve uygulanr.
2.3.1. Kendinden hareketli i ekipmannn alma alannda, grevli olmayan alanlarn
bulunmasn nleyecek gerekli dzenleme yaplr.
2.3.2. in gerei olarak bu alanda alan bulunmas zorunlu ise, bu alanlarn i ekipman
nedeniyle zarar grmesini nleyecek uygun tedbirler alnr.
2.4. Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar i ekipmanlarnda, ancak gvenliin tam olarak
salanmas halinde alan tanmasna izin verilebilir. Tama srasnda i yaplmas gerekiyorsa ekipmann
hz gerektii gibi ayarlanr.
2.5. alma yerlerinde, alanlar iin gvenlik ve salk riski yaratmayacak yeterli hava
salanmas artyla iten yanmal motorlu seyyar i ekipman kullanlabilir.
3. Yk kaldrmada kullanlan i ekipman ile ilgili hkmler
3.1. Genel hususlar
3.1.1. Yk kaldrmak iin tasarlanm seyyar veya sklp-taklabilir i ekipmanlarnn zemin
zellikleri de dikkate alnarak ngrlen btn kullanm artlarnda salam ve kararl bir ekilde
kullanlmas salanr.
3.1.2. nsanlarn kaldrlmasnda sadece bu ama iin salanan i ekipman ve aksesuarlar kullanlr.
3.1.2.1. Olaanst veya acil olan istisnai durumlarda insanlar kaldrmak amacyla yaplmam i
ekipman, gerekli nlemleri almak ve gzetim altnda olmak artyla insanlarn kaldrlmasnda
kullanlabilir.
3.1.2.2. alanlar yk kaldrmak iin tasarlanm i ekipman zerindeyken, ekipmann
kumandas iin her zaman grevli bir kii bulunur. Kaldrma ekipmanndaki kiilerin gvenilir haberleme
imknlaryla herhangi bir tehlike halinde tahliye iin gvenilir aralar bulunur.
3.1.3. Teknik zorunluluk olmadka kaldrlan ykn altnda insan bulunmamas iin gerekli tedbir
alnr. alanlarn bulunabilecei korunmasz alma yerlerinin zerinden yk geirilmez. Bunun mmkn
olmad hallerde uygun alma yntemleri belirlenir ve uygulanr.
3.1.4. Kaldrma aksesuarlar, sapann ekli ve yaps dikkate alnarak, kaldrlacak yke, kavrama
noktalarna, balant elemanlarna ve atmosfer artlarna uygun seilir. Kaldrmada kullanlan balant
elemanlar kullanmdan sonra sklmyorsa, bunlarn zellikleri hakknda kullanclarn bilgi sahibi
olmas iin belirgin bir ekilde iaretlenir.
3.1.5. Kaldrma aksesuarlar bozulmayacak veya hasar grmeyecek ekilde muhafaza edilir.
3.2. Klavuzsuz (askda iken serbest olan) ykleri kaldrmakta kullanlan i ekipman
3.2.1. alma alanlar kesien iki veya daha fazla kaldrma arac ile klavuzsuz yklerin
kaldrld bir alanda, yklerin ve kaldrma aralarnn elemanlarnn arpmamas iin gerekli nlemler
alnr.
bilgit.com 8 / 16

3.2.2. Klavuzsuz yklerin seyyar i ekipman ile kaldrlmasnda ekipmann eilmemesi,

devrilmemesi ve eer gerekiyorsa kaymamas veya yerinden oynamamas iin gerekli tedbirler alnr.
Bu nlemlerin tam olarak uygulanmasn salayacak kontroller yaplr.
3.2.3. Klavuzsuz ykleri kaldrmakta kullanlan i ekipmannn operatr dorudan veya gerekli
bilgileri salayan yardmc cihazlar vastasyla yk yolunun tamamn gremiyorsa, operatre yol gsterecek
bu konuda eitimli ve deneyimli bir kii grevlendirilir. alanlar, yklerin birbiriyle arpmasndan
kaynaklanan tehlikelerden korumak iin gerekli organizasyonel nlemler alnr.
3.2.4. Ykn elle balanmas veya zlmesinin gvenle yaplabilmesi iin zellikle i ekipmannn
kontrol dorudan ya da dolayl olarak alanda bulunacak ekilde gerekli dzenleme yaplr.
3.2.5. Btn yk kaldrma ileri alanlarn gvenliini korumak iin uygun ekilde planlanr ve
gzetim altnda yrtlr. zellikle bir yk, klavuzsuz ykleri kaldrmakta kullanlan iki veya daha fazla
i ekipmanyla ayn anda kaldrlacaksa operatrler arasnda egdm salayacak dzenleme yaplr ve
uygulanr.
3.2.6. Klavuzsuz yklerin kaldrlmasnda kullanlan i ekipman, kendisini besleyen g kayna
tamamen veya ksmen kesildiinde yk askda tutamyorsa, ortaya kabilecek risklerden alanlar
korumak iin uygun nlemler alnr. Tehlikeli blgeye giri engellenmedike veya ykn gvenli bir ekilde
askda kalmas salanmadka askdaki yk gzetimsiz braklmaz.
3.2.7.
Hava artlarnn,
gvenli
kullanm engelleyecek
ve alanlar tehlikeye
maruz
brakacak ekilde bozulmas halinde, klavuzsuz yklerin kaldrlmas iin tasarlanm i ekipmanlarnn ak
havada kullanlmas durdurulur. alanlar riske atmamak iin zellikle i ekipmannn devrilmesini
nleyecek tedbirler alnr.
4. Yksekte yaplan geici ilerde, i ekipmannn kullanm ile ilgili hkmler
4.1. Genel hususlar
4.1.1. Bu Ynetmeliin 5 inci maddesine uygun olarak, yksekte yaplan geici iler uygun bir
platformda, gvenlik iinde ve uygun ergonomik koullarda yaplamyorsa, gvenli alma koullarn
salayacak ve devam ettirecek en uygun i ekipman seilir. Toplu koruma nlemlerine kiisel koruma
nlemlerine gre ncelik verilir. ekipmannn boyutlar, yaplacak iin doasna ve ngrlen yke uygun,
geilerin tehlikesiz ekilde yaplmasn salayacak ekilde olmas gerekir.
4.1.1.1. Yksekteki geici alma yerlerine ulamak iin en uygun yol ve aralar, geilerin skl,
sz konusu yerin ykseklii ve kullanm sresi gz nne alnarak belirlenir. Seilen bu aralar, yakn bir
tehlike durumunda alanlarn tahliyesini de mmkn klacak ekilde olur. Ulamda kullanlan yol, ara ve
platformlar ile katlar veya ara geitler arasndaki geilerde dme riski ortadan kaldrlr.
4.1.2. El merdivenleri ancak dk risk nedeniyle daha gvenli bir i ekipman kullanm
gerekmiyorsa, ksa sre kullanlacaksa veya iverence deitirilmesi mmkn olmayan iyeri koullarnda,
EK-II madde 4.1.1de belirtilen artlara uymak kaydyla yksekte yaplan almalarda kullanlabilir.
4.1.3. Halat kullanlarak yaplan almalar ancak risk deerlendirmesi sonucuna gre iin gvenle
yaplabilecei ve daha gvenli i ekipman kullanlmasnn gerekmedii durumlarda yaplabilir.
4.1.3.1.Risk deerlendirmesi gz nnde bulundurularak ve zellikle iin sresine ve ergonomik
zorlamalara bal olarak, uygun aksesuarl oturma yerleri salanr.
4.1.4. Seilen i ekipmannn trne bal olarak i ekipmannn yapsnda bulunan riskleri
minimuma indirmek iin uygun nlemler belirlenir. Eer gerekiyorsa yksekten dmeyi nleyecek
ve alanlarn yaralanmasna da meydan vermeyecek ekilde uygun yapda ve yeterli salamlkta
koruyucular yaplr. Dmeleri nleyen toplu korumaya ynelik koruyucular ancak seyyar veya sabit
merdiven balarnda kesintiye urayabilir.
4.1.5. Dmeleri nleyen toplu korumaya ynelik koruyucularn, zel bir iin yaplmas iin geici
olarak kaldrlmas gerektii durumlarda, ayn korumay salayacak dier gvenlik nlemleri alnr.
Bu nlemler alnncaya kadar alma yaplmaz. Bu zel i geici veya kesin olarak tamamlandktan sonra
koruyucular tekrar yerine konulur.
4.1.6. Yksekte yaplan geici iler, alanlarn salk ve gvenliklerini tehlikeye atmayacak uygun
hava koullarnda srdrlr.
4.2. El merdivenlerinin kullanm ile ilgili zel hkmler
4.2.1. El merdivenleri, kullanm srasnda salam bir ekilde yerletirilir. Portatif el merdivenleri,
basamaklar yatay konumda olacak ekilde dzgn, salam, ls uygun, sabit pabular zerinde
bilgit.com 9 / 16

durmaldr. Asl duran el merdivenleri gvenli bir ekilde tutturulur, ip merdivenler hari,
yerlerinden karlmas ve sallanmas nlenir.
4.2.2. Portatif el merdivenlerinin kullanm srasnda st veya alt ular sabitlenerek veya kaymaz bir
malzeme kullanlarak veya ayn korumay salayan dier tedbirlerle, ayaklarnn kaymas nlenir.
Platformlara kmakta kullanlan el merdivenleri, platformda tutunacak yer bulunmad durumlarda,
gvenli k salamak iin platform seviyesini yeteri kadar aacak uzunlukta tesis edilir. Uzatlp
kilitlenebilir ve eklenebilir el merdivenleri, paralarnn birbirinden ayr hareket etmeleri nlenecek ekilde
kullanlr. Mobil el merdivenleri, zerine klmadan nce hareketleri durdurulur ve sabitlenir.
4.2.3. El merdivenlerinde her zaman alanlarn elleriyle tutunabilecekleri uygun yer ve salam
destek bulunur. zellikle, bir el merdiveni zerinde elle yk tanyorsa bu durum elle tutacak yer
bulunmas zorunluluunu ortadan kaldrmaz.
4.3. skelelerin kullanm ile ilgili zel hkmler
4.3.1. Seilen iskelenin salamlk ve dayankllk hesab mevcut deilse veya var olan hesaplar
seilen iskele tipinde tasarlanan yapsal deiikliklere uygun deilse veya iskelenin genel olarak
allm standart konfigrasyonlara uygun yapda imal edilmemi olduu durumlarda bunlarn salamlk ve
dayankllk hesaplar yaplr. Bu hesaplar yaplmadan iskeleler kullanlamaz.
4.3.2. Seilen iskelenin karmaklna bal olarak kurma, kullanma ve skme plan; yap ilerinde
inaat mhendisi, inaat teknikeri veya yksek teknikeri; gemi inas ve skm ilerinde ise gemi
inaat mhendisi tarafndan yaplr veya yaptrlr. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri ieren standart
form eklinde olabilir.
4.3.3. skelenin tayc elemanlarnn kaymas; yeterli salamlktaki tayc zemine sabitlenerek,
kaymaz aralar kullanarak veya ayn etkiye sahip dier yntemlerle nlenir. skelenin salam ve dengeli
olmas salanr. Yksekte alma srasnda tekerlekli iskelelerin kazara hareket etmesini nleyecek uygun
aralar kullanlr.
4.3.4. skele platformlarnn boyutu, ekli ve yerletirilmesi yaplan iin zelliklerine ve tanan yke
uygun ve gvenli alma ve geilere izin verecek ekilde olmas gerekir. skele platformlar normal
kullanmda, elemanlar hareket etmeyecek ekilde kurulur. Platform elemanlar ve dikey korkuluklarn
arasnda dmelere neden olabilecek tehlikeli boluklar bulunmamas gerekir.
4.3.5. Kurma, skme veya deiiklik yaplmas srasnda iskelenin kullanma hazr olmayan
ksmlar, 23/12/2003tarihli ve 25325 sayl Resm Gazetede yaymlanan Gvenlik ve Salk aretleri
Ynetmeliine uygun ekilde genel uyar iaretleri ile iaretlenir ve tehlikeli blgeye giriler fiziki olarak
engellenir.
4.3.6. skelelerin kurulmas, sklmesi veya zerinde nemli deiiklik yaplmas, grevli inaat
mhendisi, inaat teknikeri veya yksek teknikeri; tersanelerde ise gemi inaat mhendisi gzetimi altnda
ve bu Ynetmeliin 11 inci maddesi uyarnca, zel riskleri ve ayrca aada belirtilen hususlar kapsayan
konularda yapacaklar ile ilgili yeterli eitim alm alanlar tarafndan yaplr.
a) skelelerin kurulmas, sklmesi veya deiiklik yaplmas ile ilgili planlarn anlalmas,
b) skelelerin kurulmas, sklmesi veya deiiklik yaplmas srasnda gvenlik,
c) alanlarn veya malzemelerin dme riskini nleyecek tedbirler,
) skelelerde gvenlii olumsuz etkileyebilecek deien hava koullarna gre alnacak
gvenlik nlemleri,
d) skelelerin tayabilecei ykler,
e) skelelerin kurulmas, sklmesi veya deiiklik yaplmas ilemleri srasnda ortaya kabilecek
dier riskler.
4.3.6.1. Gzetim yapan kii ve ilgili alanlara gerekli talimatlar da ieren EK-II madde 4.3.2.de
belirtilen kurma ve skme planlar verilir.
4.4. Halat kullanarak yaplan almalarla ilgili zel hkmler
4.4.1 Halat kullanlarak yaplan almalarda aadaki artlara uyulur.
a) Sistemde biri, inip kmada veya destek olarak kullanlan alma halat, dieri ise gvenlik
halat olacak ekilde ayr kancal en az iki halat bulunur.
b) alanlara, alma halatna bal parat tipi emniyet kemeri verilir ve kullandrlr. Emniyet
kemerinin ayrca gvenlik halat ile balants salanr.
bilgit.com 10 / 16

c) alma halat, gvenli ini ve k aralar ile tehiz edilir ve kullancnn hareket
kontroln kaybetmesi halinde, dmesini nlemek iin kendiliinden kilitlenebilen sisteme sahip
olmas gerekir. Gvenlik halatnda da, alan ile birlikte hareket eden dmeyi nleyici bir sistem bulunur.
) alan tarafndan kullanlan alet, edevat ve dier aksesuarlar parat tipi emniyet kemerine
veya oturma yerine veya baka uygun bir yere balanarak gvenli hale getirilir.
d) Acil bir durumda alann derhal kurtarlabilmesi iin i uygun ekilde planlanr ve gzetim
salanr.
e) Bu Ynetmeliin 11 inci maddesi dorultusunda, alanlara yapacaklar ie uygun ve zellikle
kurtarma konusunda yeterli eitim verilir.
4.4.2 Risk deerlendirmesi gz nnde bulundurularak ikinci bir halat kullanlmasnn iin
yaplmasn daha tehlikeli hale getirdii istisnai durumlarda, gvenlii salayacak yeterli nlemler
alnmak artyla tek bir halatla alma yaplabilir.
EK-III
BAKIM, ONARIM VE PERYODK KONTROLLER LE LGL HUSUSLAR
1. Genel hususlar
1.1. ekipmanlarnn bakm,
onarm
ve
periyodik
kontrolleri,
ilgili
ulusal
ve
uluslararas standartlarda belirlenen aralklarda ve kriterlerde, imalat verileri ile fen ve tekniin
gereklilikleri dikkate alnarak yaplr.
1.2. ekipmanlarnn bakmlar (gnlk, haftalk, aylk, aylk, alt aylk ve benzeri), ilgili
standartlarda belirlenen veya imalatnn belirledii ekilde, imalat tarafndan yetkilendirilmi servislerce
veya iyeri tarafndan grevlendirilmi kiilerce yaplr.
1.3. ekipmanlarnn, her almaya balamadan nce, operatrleri tarafndan kontrollere tabi
tutulmalar salanr.
1.3.1. Test, deney ve tahribatsz muayeneler dnda i ekipman gnlk muayeneden geirilir.
Kullanm srasnda ekipman, atlak, gevemi balantlar, paralardaki deformasyon, anma, korozyon ve
benzeri belirtiler bakmndan gzle muayene edilir.
1.3.2. atlak, ar anma ve benzeri tespit edilen herhangi bir i ekipman daha ayrntl muayene
iin kullanm d braklr. Gzle muayene, operatr veya i ekipmann ve ilevlerini bilen personel
tarafndan yaplarak kayt altna alnr.
1.3.3. Muayeneler; haftalk, aylk, aylk ve benzeri periyotlarla i ekipmannn ilgili olduu
standartlarn veya imalatsnn ngrd dzenli aralklarla tekrarlanr.
1.3.4. ekipmannda gnlk, haftalk, aylk, aylk ve benzeri dzenli aralklarla yaplan
muayeneler ile tm bakm ve onarmlar kayt altna alnr.
1.4. Periyodik kontrol aral ve kriterleri standartlar ile belirlenmemi i ekipmanlarnn periyodik
kontrolleri, varsa imalatnn ngrd aralk ve kriterlerde yaplr. Bu hususlar, imalat tarafndan
belirlenmemi ise i ekipmannn periyodik kontrol, bulunduu iyeri ortam koullar, kullanm skl ile
kullanm sresi gibi faktrler gz nnde bulundurularak, yaplacak risk deerlendirmesi sonularna gre,
belirlenecek aralklarda yaplr. Belirlenen periyodik kontrol aralnn bu Ynetmelikte belirtilen
istisnalar(*) dnda bir yl amamas gerekir.
1.5. Birden fazla i yapmak amacyla imal edilen i ekipmanlar yaptklar iler gz nnde
bulundurularak ayr ayr periyodik kontrole tabi tutulur.
1.6. Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler tarafndan yaplacak kontroller sonucunda
periyodik kontrol raporu dzenlenir. Dzenlenen belgeler, i ekipmannn kullanld srece saklanr.
1.7. ekipmannn periyodik kontrol sonucunda dzenlenecek raporda aadaki blmler bulunur:
1.7.1. Genel bilgiler: Bu blmde iyerinin ad, adresi, iletiim bilgileri (telefon, faks, elektronik
posta adresi, internet sitesi ve benzeri), periyodik kontrol tarihi, normal artlarda yaplmas gereken bir
sonraki periyodik kontrol tarihi ve gerekli grlen dier bilgilere yer verilir.
1.7.2. ekipmanna ait teknik zellikler: Raporun bu blmnde periyodik kontrole tabi tutulacak
i ekipmannn ad, markas, modeli, imal yl, ekipmann seri numaras, konumu, kullanm amac ile gerek
grlen teknik zellikler ve dier bilgilere yer verilir.
bilgit.com 11 / 16

1.7.3. Periyodik kontrol metodu: lgili standart numaras ve ad, periyodik kontrol esnasnda
kullanlan ekipmanlarn zellikleri ve dier bilgiler belirtilir.
1.7.4. Tespit ve deerlendirme: Raporun bu blmnde EK-III madde 1.7.3te belirlenen kurallar ve
yaplan periyodik kontrolden elde edilen deerlerin, yine EK-III madde 1.7.2de yer verilen
i ekipmannn teknik zelliklerini karlayp karlamad hususu ile ilgili standart ve teknik literatrde yer
alan snr deerlere uygun olup olmad kyaslanarak deerlendirilir. Periyodik kontrolde uygulanan test ve
dier ilemlere ilikin bilgilere yer verilir.
1.7.5. Test, deney ve muayene: ekipmannn periyodik kontrol esnasnda yaplan test deney ve
muayene (hidrostatik test, statik test, dinamik test, tahribatsz muayene yntemleri ve benzeri)
sonular belirtilir.
1.7.6. kaz ve neriler: Yaplan periyodik kontrol sonucunda i sal ve gvenlii ynnden uygun
bulunmayan hususlarn belirlenmesi halinde, bunlarn nasl uygun hale getirileceine ilikin neriler ile bu
hususlar giderilmeden i ekipmannn kullanmnn gvenli olmayaca belirtilir.
1.7.7. Sonu ve kanaat: Raporun bu blmnde periyodik kontrole tabi tutulan i ekipmannn varsa
tespit edilen ve giderilen noksanlklar aklanarak, bir sonraki periyodik kontrole kadar geecek sre
ierisinde grevini gvenli bir ekilde yapp yapamayaca aka belirtilir.
1.7.8. Onay: Bu blmde periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiinin/kiilerin kimlik bilgileri,
meslei, diploma tarihi ve numarasna ilikin bilgiler, Bakanlk kayt numaras ile raporun ka nsha olarak
dzenlendii belirtilerek, imza altna alnr. Yukardaki bilgilerin veya yetkili kiinin imzasnn
bulunmad raporlar geersizdir.
1.8. ekipmannn zellii gerei birden fazla brantaki periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler
tarafndan periyodik kontroln yaplmas gerekmesi halinde, mtereken veya her bir brantan yetkili kii
kendi konusu ile ilgili ksmn raporunu dzenleyip imzalar.
1.9. sal ve gvenlii ynnden uygun bulunmayan hususlarn tespit edilmesi ve bu hususlar
giderilmeden i ekipmannn kullanlmasnn uygun olmadnn belirtilmesi halinde; bu hususlar
giderilinceye kadar i ekipman kullanlmaz. Sz konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yaplacak
ikinci kontrol sonucunda; eksikliklerin giderilmesi iin yaplan i ve ilemler ile i ekipmannn bir sonraki
kontrol tarihine kadar gvenle kullanlabilecei ibaresinin de yer ald ikinci bir belge dzenlenir.
2. Periyodik kontrole tabi i ekipmanlar
2.1. Basnl kap ve tesisatlar
2.1.1. Basnl kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yaplmas esastr. Bu testler,
standartlarda aksi belirtilmedii srece iletme basncnn 1,5 kat ile ve bir yl amayan srelerle yaplr.
Ancak i ekipmannn zellii ve iletmeden kaynaklanan zorunlu artlar gereince hidrostatik test yapma
imkn olmayan basnl kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsz muayene
yntemleri de uygulanabilir. Bu durumda, dzenlenecek periyodik kontrol raporlarnda bu husus gerekesi
ile birlikte belirtilir.
2.1.2. Basnl kap ve tesisatlarn periyodik kontrolleri, 22/1/2007 tarihli ve 26411
sayl Resm Gazetede yaymlanan Basnl Ekipmanlar Ynetmelii, 31/12/2012 tarihli ve 28514
sayl Resm Gazetede yaymlanan Tanabilir Basnl Ekipmanlar Ynetmelii ve 30/12/2006 tarihli ve
26392 sayl Resm Gazetede yaymlanan Basit Basnl Kaplar Ynetmeliinde yer alan ve bu Ynetmelik
hkmlerine aykr olmayan hususlar sakl kalmak kaydyla ilgili standartlarda belirtilen kriterlere gre
yaplr.
2.1.3. Basnl kap ve tesisatlarn periyodik kontrolleri, makine mhendisleri ve makine tekniker
veya yksek teknikerleri tarafndan yaplr. Sz konusu periyodik kontrollerin tahribatsz muayene
yntemleri ile yaplmas durumunda, bu kontroller sadece TS EN 473 standardna gre eitim
alm mhendisler ve ayn eitimi alm tekniker veya yksek teknikerler tarafndan yaplabilir.
2.1.4. Madde 2.1.1.de belirtilen kriterler sakl kalmak kayd ile bir ksm basnl kap ve tesisatn
periyodik kontrol sreleri ile kontrol kriterleri Tablo: 1de belirtilmitir.

bilgit.com 12 / 16

KONTROL
PERYODU
(Azami Sre)
EKPMAN ADI

Buhar kazanlar

Kalorifer kazanlar
Tanabilir gaz tpleri
(Dikili, dikisiz)

Tanabilir asetilen tpleri

Manifoldlu asetilen tp demetleri

Manifoldlu tp demetleri

(lgili
standardn ngrd sreler
sakl kalmak
koulu ile)
Standartlarda
sre
belirtilmemise
1 Yl
Standartlarda
sre
belirtilmemise
1 Yl
Standartlarda
sre
belirtilmemise
3Yl
TS EN 12863
standardnda
belirtilen
srelerde
Standartlarda
sre
belirtilmemise
1 Yl
Standartlarda
sre
belirtilmemise
1 Yl

Svlatrlm gaz tanklar (LPG, ve

benzeri) (yerst) (1)

10 Yl

Svlatrlm gaz tanklar (LPG, ve

benzeri) (yer alt) (1)

10 Yl

Kullanmdaki LPG tpleri

Standartlarda
sre
belirtilmemise
1 Yl

Basnl hava tanklar(2), (3)

Kriyojenik tanklar

Standartlarda
sre
belirtilmemise
1 Yl
TS EN:13458
3 standardnda
belirtilen

PERYODK KONTROL
KRTERLER
(lgili standartlar aada belirtilmitir.)**

TS 2025 ve TS EN 13445-5
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
TS EN 12952-6 standardnda
belirtilen kriterlereuygun olarak yaplr.
TS EN 1802, TS EN 1803, TS EN 1968,
TS EN 13322, TS EN 14876, TS EN ISO
9809 ve TS EN ISO 16148 standartlarnda
belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
TS EN 12863 standardnda
belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
TS EN 12755 ve TS EN 13720
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
TS EN 13385 ve TS EN 13769
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
TS 55, TS 1445, TS 1446, TS EN 12817
ve TS EN 12819 standartlarnda belirtilen
kriterlere uygun olarak yaplr.
TS EN12817, TS EN 12819
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
TS EN 1440:2008+A1:2012, TS EN
14767,
TS EN 14795, TS EN 14914
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1:2010,
TS EN 13445-5 standartlarnda belirtilen
kriterlere uygun olarak yaplr.
TS EN 1251-3, TS EN:13458 3, TS EN
13530-3 ve TS EN 14197-3,
standartlarnda belirtilenkriterlere uygun
bilgit.com 13 / 16

srelerde.

olarak yaplr.

10 Yl(5)

API 620, API 650, API 653, API 2610

standartlarda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
(1)
LPG tanklarnda bulunan emniyet valfleri ise 5 ylda bir kontrol ve teste tabi tutulur.
(2)
Seyyar veya sabit kompresr hava tanklar ile basnl hava ihtiva eden her trl kap ve bunlarn
sabit donanm.
(3)
Kademeli sktrma yapan kompresrlerin her kademesinde hidrostatik basn deneyi, basnl
hava tanklar ile bunlarn sabit donanmlarnn, o kademede msaade edilen en yksek basncnn 1,5
kat ile yaplr.
(4)
Tehlikeli svlar: andrc veya sala zararl svlardr.
(5)
Tahribatsz muayene yntemleri kullanlr.
(*)
Periyodik kontrol sreleri API 510 standard esas alnarak belirlenen basnl ekipmanlarda;
basnl ekipmandaki ierik (basn ve benzeri) kayplar ile korozyon gibi nedenlerle meydana gelen
bozulmalar dikkate alnarak yaplan risk deerlendirmesi ve ynetimi erevesinde belirlenen
periyodik kontrol sreleri, ekipmann kalan mrnn yarsn ve her halkarda be yl amamas
gerekir.
(**)
Periyodik kontrol kriteri iin referans olarak tabloda belirtilen standartlar rnek olarak verilmi
olup burada belirtilmeyen ya da Ynetmeliin yaym tarihinden sonra yaymlanan konuyla ilgili
standartlarn da dikkate alnmas gerekir.
Tehlikeli svlarn(4) bulunduu tank
ve depolar

2.2. Kaldrma ve iletme ekipmanlar

2.2.1. Standartlarda aksi belirtilmedii srece, kaldrma ve iletme ekipmanlar, beyan edilen ykn
en az 1,25 katn, etkili ve gvenli bir ekilde kaldracak ve askda tutabilecek gte olur ve bunlarn bu yke
dayankl ve yeterli yk frenleri bulunur.
2.2.2. Kaldrma ve iletme ekipmanlarnn periyodik kontrolleri, makine mhendisleri ve makine
tekniker veya yksek teknikerleri tarafndan yaplr. Sz konusu periyodik kontrollerin tahribatsz muayene
yntemleri ile yaplmas durumunda, bu kontroller sadece TS EN 473 standardna gre eitim
alm mhendisler ve ayn eitimi alm tekniker veya yksek teknikerler tarafndan yaplabilir.
2.2.3. Madde 2.1.1.de belirtilen kriterler sakl kalmak kayd ile bir ksm kaldrma ve iletme
ekipmannn periyodik kontrol kriterleri ve kontrol sreleri Tablo: 2de belirtilmitir.
KONTROL
PERYODU
(Azami Sre)
EKPMAN ADI

Kaldrma ve/veya iletme

aralar (1), (2),(3)

(lgili
standardn ngrd
sreler sakl
kalmak koulu
ile)

PERYODK KONTROL KRTERLER

(lgili standartlar aada belirtilmitir.)**

TS 10116, TS EN 280 + A2, TS EN 818-6 + A1, TS

EN 1495 + A2, TS EN 1709, TS EN 12079-3, TS EN
12927-7, TS EN 13157+A1, TS EN ISO 13534, TS
Standartlarda
ISO 789-2, TS ISO 3056, TS ISO 4309, TS ISO
sre
7592, TS ISO 9927-1, TS ISO 11662-1, TS ISO
belirtilmemise
12480-1, TS ISO 12482
1 Yl
1, FEM 9.751, FEM 9.752, FEM 9.755 ve
FEM 9.756 standartlarnda belirtilen kriterlere uygun
olarak yaplr.
bilgit.com 14 / 16

31/1/2007 tarihli ve 26420 sayl Resm Gazetede

yaymlanan Asansr Ynetmelii ile 18/11/2008
Standartlarda
tarihli ve 27058 sayl Resm Gazetede yaymlanan
Asansr (nsan ve Yk
sre
Asansr Bakm ve letme Ynetmeliinde yer alan
Tayan) (4)
belirtilmemise
hususlar sakl kalmak kaydyla TS EN 813, TS EN
1 Yl
13015, TS ISO 9386-1 ve TS ISO 9386-2,
standartlarnda belirtilen kriterlere gre yaplr.
Standartlarda
Yryen merdiven ve
sre
TS EN 13015 standardnda belirtilen artlar
yryen bant
belirtilmemise kapsamnda yaplr.
1 Yl
Standartlarda
TS 10689, TS EN 1757-2, TS ISO 5057, TS 10201
stif Makinesi
sre
ISO 3184, TS ISO 6055, TS ISO 1074 ve FEM 4.004
(forklift, transpalet, lift)
belirtilmemise standartlarnda belirtilen kriterlere uygun olarak
1 Yl
yaplr.
Standartlarda
TS EN 1495 + A2, TS EN 1808 ve TS EN 12811-3
sre
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun olarak ve
Yap skeleleri(5),(6)
belirtilmemise EK- II nin 4 nc maddesinde belirtilen hususlar
6 Ay
dikkate alnarak yaplr.
(1)
Vinlerin periyodik kontrollerinde yaplacak olan statik deneyde deney yk, beyan edilen
ykn en az 1,25 kat, dinamik deneyde ise en az 1,1 kat olmas gerekir.
(2)
Mobil kaldrma ekipmanlarnn dnda kalan kaldrma ekipmanlar iin kararllk deneyi ise
gerek grldnde ilgili standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yaplr.
(3)
Kapasitesinin altnda kullanlacak kaldrma aralarnda beyan edilen kaldrlacak azami yk
grnecek ekilde iaretlenir. Beyan edilen ykn stnde bir arln kaldrlmasnn sz konusu
olduu durumlarda kaldrma arac kaldrlacak ykn miktar esas alnarak yukarda
belirtilen kriterler erevesinde teste tabi tutulmadan kullanlamaz. (Beyan yk; kaldrma aracnda
iveren tarafndan beyan edilen kaldrlacak maksimum arlktr.)
(4)
Elektronik kumanda sistemi ile donatlm kaldrma ve iletme ekipmannn periyodik kontrolnde
makine ve elektrik ile ilgili branlarda periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kiiler birlikte grev
alr.
(5)
skelelerin periyodik kontrolleri mhendislik ve mimarlk fakltelerinden inaat ve makine
mhendislii ile mimarlk blm mezunlar makine ve inaat teknikeri veya yksek teknikerleri,
gemi inas ilerinde ise gemi inaat mhendisi tarafndan yaplr.
(6)

skeleler, zerlerinde tayabilecei azami yk grnecek ekilde iaretlenir.

Periyodik kontrol kriteri iin referans olarak tabloda belirtilen standartlar rnek olarak verilmi
olup burada belirtilmeyen ya da Ynetmeliin yaym tarihinden sonra yaymlanan konuyla ilgili
standartlarn da dikkate alnmas gerekir.
(**)

2.3. Tesisatlar
2.3.1. lgili standartlarda aksi belirtilmedii srece, tesisatlarn periyodik kontrolleri ylda bir yaplr.
2.3.2. Elektrik tesisat, topraklama tesisat, paratoner tesisat ile akmlatr ve transformatr ve
benzeri elektrik ile ilgili tesisatn periyodik kontrolleri elektrik mhendisleri, elektrik tekniker veya yksek
teknikerleri tarafndan yaplr.
2.3.3. Elektrik dnda kalan dier tesisatn periyodik kontrolleri makine mhendisleri, makine
tekniker veya yksek teknikerleri tarafndan yaplr.
2.3.4. Madde 2.1.1.de belirtilen kriterler sakl kalmak kayd ile bir ksm tesisatn periyodik kontrol
kriterleri ve kontrol sreleri Tablo: 3te belirtilmitir.

bilgit.com 15 / 16

KONTROL
PERYODU
(Azami Sre)
PERYODK KONTROL KRTERLER
(lgili standardn
n-grd
(lgili standartlar aada belirtilmitir.)**
sreler sakl
kalmak koulu
ile)
21/8/2001 tarihli ve 24500 sayl Resm Gazetede
Yaynlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar
Standartlarda
Ynetmelii, 30/11/2000 tarihli ve 24246 sayl
Elektrik Tesisat, Topraklama
sre
Resm Gazetede yaymlanan Elektrik Kuvvetli
Tesisat, Paratoner
belirtilmemise Akm Tesisleri Ynetmelii ve 4/11/1984 tarihli
1 Yl
ve 18565 sayl Resm Gazetede yaymlanan
Elektrik Tesisleri Ynetmelii ile TS EN 60079
standardnda belirtilen hususlara gre yaplr.
malatnn belirleyecei artlar kapsamnda
Akmlatr, Transformatr
1 Yl
yaplr.
Standartlarda
Projede belirtilen kriterlere uygun olup
sre
olmadnn belirlenmesine ynelik olarak yaplr.
Yangn Tesisat ve Hortumlar, belirtilmemise Ayrca TS 9811, TS EN 671-3, TS EN 12416-1 +
Motopomplar, Boru Tesisat
1 Yl
A2, TS EN 12416-2 + A1, TS EN 12845 + A2
standartlarnda belirtilen kriterlere uygun olarak
yaplr.
TS ISO 11602-2 TS ISO 11602-2 standardnda belirtilen kriterlere
standardnda
uygun olarak yaplr.
Yangn Sndrme cihaz
belirtilen
srelerde
Havalandrma ve Klima
Projede belirtilen kriterlere uygun olup
1 Yl
Tesisat
olmadnn belirlenmesine ynelik olarak yaplr.
(**)
Periyodik kontrol kriteri iin referans olarak tabloda belirtilen standartlar rnek olarak verilmi
olup burada belirtilmeyen ya da Ynetmeliin yaym tarihinden sonra yaymlanan konuyla ilgili
standartlarn da dikkate alnmas gerekir.
EKPMAN ADI

2.4. Tezghlar
2.4.1. Makine ve tezghlarn periyodik kontrolleri EK-III, madde 1.4.te yer alan hususlara uygun
olarak yaplr.
2.4.2. Makine ve tezghlarn periyodik kontrolleri, makine mhendisleri, makine tekniker veya
yksek teknikerleri tarafndan yaplr.
2.4.3. Elektronik kumanda sistemi ile donatlm makine ve tezghlarn periyodik kontrol; makine
veya mekatronik mhendisi ile elektrik mhendisleri ve/veya bunlarn teknikerleri tarafndan birlikte yaplr.

bilgit.com 16 / 16