1.

TOPIDERSKA CRKVA
-Iz vremena kneza Miloa
-Izgraena 1834.g.
-stil:kasni barok, klasicizam i orjentalizam
-jednobrodna, priprata, zvonik
-Milo je hteo da lii na manastir Vraevnica
-Svetlo udi kamen na fasadi, mermerni pod
-Plastina dekoracija: oko portala su vree, loza, aneli

2.SABORNA CRKVA U BEOGRADU

-Izgraena 1578.g. stara, posveena Sv. Mihajlu
-Stradala je u poarima i au-turskom ratu
-1845. izgraena nova, dananja
-Mitropolit Petar je poslao Milou 3 plana: 2 Johana Hestnera i 1 Franca
Jankea(Jankeov je odabran)
-Izgraana je u zapadnjakom stilu (barok, klasicizam)
-Oslikao ju je (i ikonostas) Dimitrije Avramovi

3.PRVA VAROKA BOLNICA

-1868. izgraena, vreme kneza Mihajla
-Projektovao Josif Frencl; radove izveo Josif tajnlehner;
-Novitet u arh. prozori podeljeni na 3 dela
-Suteren, prizemlje, 2 sprata
-Stil: romantizam (graena uporedo sa Kapetan-Miinim zdanjem)
-Graena po uzoru na Jevrejsku bolnicu u Berlinu

4.NARODNO POZORITE
-Arhitekta: Aleksandar Bugarski
-Graena po uzoru na Milansku skalu
-Ima odlike izalijanskog teatra mala scena, veliko gledalite
-Konstrukcije su unutra drvene, gipsani nosai sa pozlatom
-1922. velika obnova, dobija dananji izgled
-Stil: obnova je u duhu ranog akademizma i eklekticizma (elementi neobaroka,
neorenesanse, secesije, klasicizma)

5.STARI DVOR

-Arhitekta: Aleksandar Bugarski

-Stil: akademizam, sa neorenesansnom dekoracijom
-AKADEMIZAM SE POJAVIO KAD JE SRBIJA STEKLA SAMOSTALNOST U VREME KNEZA
MIHAJLA. ZAETNICI SU BUGARSKI I VUKOVI.
-Ovde je iveo i proglaen za kralja Petar I, abdicirao Milan Obrenovi...
-Bitan detalj fasade: karijatide i dorski stubovi
-U okviru kompleksa je podignut i Novi dvor Stojan Titelbah

6.CRKVA PREOBRAENJA U PANEVU

-Arhitekta: Svetozar Ivakovi
-Stil: neovizantijski
-Izgraena 1878.g.
-Osn. slobodnog +, kvadrifore, kupola sa lanternom
-2 ulaza, na jugu i zapadu
-priprata sa galerijom za gor
-zvonik povezan tremom sa crkvom
-polihromna fasada, izdeljena vencima

7.CRKVA SV. ORA NA OPLENCU

-Crkva-mauzolej; u vreme kralja Petra raspisan konkurs

(uesnici: Ruvidi, Popovi, Nestorovi, Nai)

-Stil: nacionalni, srpsko-vizantijski
-Izgraena 1912.g. (sa prekidima zbog balkanskih ratova)
-Osnova +, 5 kupola, konhe na bonim kracima
-2-etana, sa kriptom(sa krstastim svodovima); na postamentu je
-Graena opekom, obloena mermerom
-Plast. dekoracija: kamene rozete u rako-moravskom stilu
-Fasada: podeljena vencima u 3 pojasa
-Iznad portala: luneta sa mozaikom iz Venecije, po nacrtu Paje Jovanovia;
iznad toga je grb Karaorevia;
-Unutra: mermerni pod iz Venecije, bronzani polijelej u obl. izvrnute krune; mozaici
rad ruskih umetnika, uzor San Vitale u Raveni

8.ELEZNIKA STANICA U BEOGRADU

-Projektant: Dragutin Milutinovi
-Graditelji: Fon Flatih i Fon liht
-Stil: antiki motivi i modernizam
-Izgraena 1876/7
-U vreme gradnje, ta lokacija je bila van grada.
-el. stanice se grade irom evrope usled industrihjske revolucije u Engleskoj
-U levom krilu je bila kraljevska ekaonica, u desnom za graane
-Ima edikulu sa satom i 3 prolaza (ka Karaorevoj ulici)
-Centralni deo je okrenut Nemanjinoj, nekad spomenikoj ulici, kao trijumf.
zavretak

9.NARODNA SKUPTINA

-Arhitekta: Jovan Ilki (prve planove je izveo Konstantin Jovanovi; odabran je Ilkiev
zbog finansijske i politike situacije)
-Na mestu nekadanje Batal-damije
-Stil: anacionalni akademizam (renes.,barok.,klasic. elem.)
-Prekidana gradnja tokom Balkanskih ratova; nastavljena posle I sv. rata po planu
Ilkievog sina
-Izgraena 1936.g.
-Dekoraciju i nametaj je projektovao Nikola Krasnov
-Kupola je po projektu Jovanovia

10.BEOGRADSKA ZADRUGA
-Arhitekte: Nikola Nestorovi i Andra Stevanovi
-Izgraena 1907.g.
-Ugaona palata od armiranog betona
-Vajani ukras izveli: Franja Valdman i Bora Kovaevi
-Stil: pod uticajem pariske izlozbe 1900-te godine i dekorativizma pariske kole
-Znaajan detalj: velika staklena povrina na glavnoj fasadi, ka sveanoj sali

11.NARODNA BANKA
-Arhitekta: Konstantin Jovanovi
-Izgraena 1890.g., dograena 1925.g.
-Obrada fasade: Petra;
-Slikarski radovi: Pako Vueti i Moa Pijade
-Bista: ore Jovanovi
-Prozori su sa vitraima, ima tuko dekoraciju
-Stil: akademizam (uticaj ital. renesanse)

12.UPRAVA FONDOVA (NARODNI MUZEJ)

-Arhitekte: Nikola Nestorovi i Andra Stevanovi
-Izgraeno 1903.g., dograeno 1930.g.
-Upotreba novog materijala: crvene keramike ploice
-Na mestu je nekadanje kafane Dardaneli
-Stil: akademizam
-Slobodnije tretiranje fasada zahvaljujui Stevanoviu

13.ROBNI MAGAZIN (KUA BENCINA BULIJA)

-Arhitekta: Viktor David Azriel
-Stil: secesija
-Izgraeno 1907.g.
-Prva moderna robna kua u Beogradu
-Materijali: gvoe, armirani beton, staklo
-Osvetljenje prua fasada u staklu i lanterna
-Ima kovane ograde, dvostruko stepenite i most koji spaja galerije (unutra)

14.PALATA SRPSKE KRALJEVSKE AKADEMIJE

-Arhitekte: Andra Stevanovi i Dragutin orevi
-Izgraeno 1924.g.
-Stil: odbacuje se akademizam, preovladava secesija (+ neki elementi renesanse)
-Ima i vitrae

15.TELEFONSKA CENTRALA

-Arhitekta: Branko Tanazevi

-Izgraeno 1908.g.
-Stil: secesija +moravski stil (uticaj tanji u pogtrazi za nacionalnim identitetom)
-fasada asocira na kloazone nain gradnje

16.TEHNIKI FAKULTET
-Tu je ranije bilo trkalite od Pravnog fakulteta do Vukovog spomenika
-Izgraen 1928.g.
-Graeno opekom sa ukrasima od vetakog kamena
-Skulpture su alegorije: vajarstvo, arhitektura, graevinarstvo, fizika... Plastika
naglaava funkciju zdanja.
-U glavnom zabatu je ena sa olovkom i papirom simbol nauke
-Stil: strogi akademizam
-Enterijer: veoma nefunkcionalan

17.POTA 1 PALATA GLAVNE POTE

-Izgraena 1938.g.
-Dva konkursa: I Josip Piman, Andrija Baranjija (arhitekte iz Zagreba)
II Raspisao Aleksandar Karaorevi zbog ekonomske krize i
nedefinisanosti stila u kojem zdanje treba da bude
-Arhitekta: Vasilij Androsov (jedino njegovo profane delo)
-Skice je razradio Dimitrije Leko
-Stil: Akademizam (sa elementima klasicistike umet.)
-Unutra: manje kancelarije oko velikih sala; dve alter sale kao dvorske sale;
Prostorije za Potu, telegraf, biblioteku i sale za konferencije.
-Eksterijer: kameni granitni blokovi i vetaki kamen; ima 4 dekorisana ulaza, 4
fasade; etvrtasta kula na vrhu zdanja;
-Cilj zdanja: Iskazati mo kraljeve vladavine

18.HOTEL MOSKVA
-Izgraen 1907.g.
-Arhitekta: Jovan Ilki
-Gradnju je finansiralo Osiguravajue drutvo Rossija iz Petrograda
-Stil: secesija (ruski i beki uticaj)
-Prizemlje + 4 sprata
-Polihromna fasada: vedski granit, keramike ploice, fajans +reljefni ukrasi
-Detalj: po 2 erkera duz svih fasada + kube izduene osnove na uglu sa dva iljka

19.STARI GENERALTAB
-Arhitekta: Vilijem Baumgarten (ruski arh.)

-Izgraen 1928.g. (kad i Tehniki fakultet)

-Tu je bilo smeteno Ministarstvo vojske i mornarice SHS
-Podignut je od novca Ausstro-Ugarske, kao ratna odteta
-Stil: akademizam
-Fasada: vertikalne i horizontalne podele, kubine mase, simerija;
-Na I spratu prozori sa edikulama; II sprat lune edikule;
-Plastina dekoracija: od vetakog kamena, antiki motive (delo Ivana Rika);
naglaava funkciju zdanja;
-Na atici su poprsja ratnika;
-Stradao 99

20.POTA 2 U SAVSKOJ ULICI

-Arhitekta: Momir Korunovi (zaetnik savremenog srpsko-nacionalnog stila)
-Izgraena 1929.g.
-Posle II sv. rata, 1947.g., skinuta joj je sva dekoracija (isticala je srpski nacionalni
identitet, to tadanjoj vlasti nije odgovaralo izvrio arh. Pavle Krat)
-Stil: sve 4 fasade slobodno; imala je barokne dekor. elem (ritam konveksnih i
konkavnih povrina)

21.MINISTARSTVO UMA, RUDA I ENERGETIKE (MINISTARSTVO SPOLJNIH POSLOVA)

-Arhitekta: Nikola Krasnov (ruski arh.)
-Izgraena 1928.g. (kad i Tehniki fakultet, Stari generaltab)
-Stil: akademizam
-I projekat: Nestorovi i Braovan
-Bogata plastina dekoracija od bronze i vetakog kamena; izskazuje funkciju
zdanja;
(vajari: Dragomir Arambai, ivojin Luki, Petar Palavini)
-Na vrhu kupole je skulptura, rad ora Jovanovia
-Jovanovi I krasnov brinuli o rasporedu plastike
-Skulpture su personifikacije: umarstvo, etelatvo, Stoarstvo, Poljoprivreda,
Vinogradarstvo

22. PATRIJARIJA
-Arhitekta: Viktor Lukomski (ruski arh.)
-Izgraena 1935.g. na mestu nekadanje Mitropolije
-Stil: modernizovani srpsko-vizantijski stil (akademizam)
-Trebala je da bude privremeno reenje i da bude na Svetosavskom trgu
-Posebno je istaknut glavni ulaz (iznad je mozaik Jovana Krstitelja, delo Vladimira
Predojevia)
-U sklopu je i kapela Sv. Simeona Mirotoivog (aps. iznad gl. ulaza)
-Ima ukrase od vetakog kamena

23.MINISTARSTVO POTE, TELEFONA I TELEGRAFA

-Arhitekta: Momir Korunovi
-Stil: ekspresionizam; eki kubizam, neomoravski i sanktpeterburki stil
-Najvee masonsko zdanje u Beogradu (ima masonske motive na fasadi)
-Izgraeno 1930.g.
-ZA KORINOVIA JE TIPINO ISTICANJE RIZALITA, KAO NA OVOJ GRAEVINI. DELA SU
MU UGLAVNOM BILA VRLO REPREZENTATIVNA, ALI NEFUNKCIONALNA.
-Iznad ulaza su dve skulpture neimara (delo Stamenka urevia) i grb SHS
-Polihromne fasade: sivo, crveno, belo
-Danas je PTT muzej

24.SOKOLSKI DOM MATICA (STARI DIF)

-Arhitekta: Momir Korunovi
-Izgraeno 1935.g., rekonstruisano 1947.g.
-Finansirao je Aleksandar Karaorevi
-Stil: modernizam + nacionalni stil
-Izbaeni su svi ukrasi sem na portalu i malo na kapitelima pilastra
-Portal je izveo Nikola Krasnov

25.HRAM SVETOG SAVE NA VRAARU

-1895.g. osnovano je drutvo za podizanje hrama
-1906.g. raspisan je konkurs i radovi su slati na Petrogradsku akademiju
-1925.g. raspisan drugi konkurs (zbog rata) za crkvu u srpsko-vizantijskom stilu
vremena kneza Lazara
(Uesnici: Nestorovi Bogdan, Deroko, braa Krsti, Zlokovi; Komisija: Stevanovi,
Korunovi, Popovi, ivanovi)
-1932.g. konani projekat kombinacija Nestrorovia, Deroka i Zaine
-Zbog II sv. rata, gradnja je nastavljena 1985.g. do 2002.g. (arh. Branko Pei)
-1973.g. podignuta Narodna biblioteka (arh. Ivo Kurtovi);
-1969.g. projekat za Svetosavski trg (arh. Mihajlo Mitrovi)
-tetrakonhos, ima riznicu, kriptu;
-spolja obloen mermerom i granitom
-Enterijer: u planu je mozaika dekoracija

26.DVORSKI KOMPLEKS NA DEDINJU

-Kupljen plac od Patrijarije 1922.g.
-Izgraen 1929.g. (te godine se uselio kralj Aleksandar tu)
-Arhitekte: Lukomski (rus. arh.)
-Projektovao: ivojin Nikoli
-Eksterijer: Nikola Krasnov
-Kompleks ine Beli dvor, Kraljevski dvor, Kapela Sv.Andrije, Slamnata kua
-Kompleks okruen vrtovima u stilu eng. vrtova
-Stil: vizant., zapadnjai, renesansa, uticaj izgleda varoke kue...
-Rad metrovia: skulp. Povest Hrvata, Njego, Autoportret, vaze sa reljefima
konjanika i etelaca...
-Svaka prostorija je posveena 1 fazi razvoja umetnosti
-Plavi salon stil Luja 15, Zlatni salon stil renesanse;
-Ima i terase Rata i Mira u stilu fr. vrtova

-KAPELA SV. ANDRIJE Lukomski/Nikoli 1929.g. po uzoru na Kraljevu crkvu u

Studenici;
-BELI DVOR orevi 1936.g.- poela gradnja u vreme AleksandraI (rezidencija
za sinove), zavrio knez Pavle; U dvoru ima umet. dela Pusena, Mijea, Veronezea,
Brojgela... + portret Aleksandra I delo Paje Jovanovia

27.DEIJA KLINIKA U TIROVOJ

-Arhitekta: Milan Zlokovi
-Izgraena 1940.g.
-Stil: kasni modernizam
-Nadograen dvovodni krov koji odudara od celine

28.KOMANDA RATNOG VAZDUHOPLOVSTVA U ZEMUNU

-Arhitekta: Dragia Braovan
-Izgraeno: 1935/36
-Stil: ekspresionizam
-Posveena je Aleksandru Karaoreviu
-Zanimljivost: projektovana je u vodu stilizovanog aviona
-Skulptura Ikar, delo Zlate Markov

29.BANSKA PALATA U NOVOM SADU (BANOVINA)

-Arhitekta: Dragia Braovan
-Stil: ekspresionizam, hladni modernizam
-Lokacija: Na Malom i Velikom Limanu

-Ima oblik zatvorene potkovice; stilizovani Dunav, tj. brod na Dunavu

-Izgraena 1930.g. (1929.g. Aleksandar Karaorevi je proglasio NS seditem
Dunavske banovine)
-Ukrasi: 3 okulusa (ZATITNI ZNAK BRAOVANA) i medaljoni sa likovima Petra I,
Aleksandra Karaorevia, Vojvode Miia, Radomira Putnika, Vojvode Stepanovia i
Petra Bojovia.

30. DRAVNA TAMPARIJA (ZGRADA BIGZ-A)

-Arhitekta: Dragia Braovan
-Izgraena 1941.g.
-Stil: jugoslovenska moderna
-I graevina u Beogradu na kojoj je primenjen betonski skeletni sistem
-U zgradi se danas nalaze tamparije, skladita, kancelarije, muziki studiji, likovni
ateljei, zanatske i umetnike radionice, kola kapuere, radio-stanica, kulturni centar,
cirkus... smatra se nekom vrstom neformalnog kulturnog centra;

31.AMBASADA FRANCUSKE
-Arhitekta: Roe-Emil Eksper
-Izgraena 1933.g.
-Stil: izraz je fr. modernistike arhitekture (ima i elemente neoklasicizma i
paladijanizma)
- Zdanje iz Pariske ulice sadri prostor diplomatske i konzularne kancelarije kao i
vojnog ataea. S druge strane, iz Graanike ulice, nalazi se ulaz u rezidenciju.
-Ima i pomone prostorije i sve imaju prirodno osvetljenje
-U dvorani za prijem su 4 medaljona simboli fr. reka Loare, Rone, Garone i Sene

-Iznad ulaza je medaljon Marijana, simbol Francuske

-Fasada je obloena venakim mermerom
-Na vrhu zdanja su 3 bronzane skulpture Sloboda, Jednakost i Bratstvo (delo
Karla Sarabezoa)
-Ograde i kapije je izveo Rejmon Sib

32.STARO SAJMITE
-Tokom II svetskog rata ovde je bio jedan od najkrvavijih logora
-Izgraen je 1938.g.
-Posle rata je dat umetnicima za ateljee
-Do 1941.g. tu su odravane izlobe
-Osnovao ga je GESTAPO

33.CRKVA SVETOG ANTUNA PADOVANSKOG

-Arhitekta: Josip Plenik

-Izgraena 1932.g.
-Rotonda sa zvonikom takoe krune osnove; 3 galerije, deambolatorijum; nema
kupolu, tavanica je na drvenim gredama;
-zidana je opekom
-Podignuta u spomen Sv. Franje Asikog
-Stil: izgraena je pod uticajem antike i ranohrianske umetnosti

34.PALATA ALBANIJA
-Arhitekte: Branko Bon, Miladin Grkali(I projekat); Miladin Prljevi, ore
Lazarevi(zavrni projekat)
-Izgraena 1940.g.
-Stil: internacionalni modernizam
-Do podizanja Beograanke, bila je najvia zgrada u Beogradu
-Na mestu je nekadanje istoimene kafane
-Podignuta je za potrebe Hipotekarne banke
-Fasade su obloene sivo-plavim mermerom
-Ima 13 nadzemnih i 4 podzemna sprata

35.EVANGELISTIKA CRKVA BITEF

-Arhitekta: Oto Bartning

-Izgraena 1948.g.
-Stil:neogotiki; odgovara uslovima prostora i crkvenog obreda(protestantska crkva
nema striktne kanone o orjentaciji crkve)
-Na nepravilnoj trougaonoj parceli; crkva + rezidencijalni deo;
-U crkvi nema podela na traveje, jedinstvena celina; velika panja na akustinosti
prostora;
-Skromni ukrasi (protestantizam tei jednostavnosti)
-Graena je opekom i drvetom; izraena vertikalnost;
-Menjala je funkcije: u II sv. ratu je bila skladite za municiju, posle Arhiv Jugoslavije,
magacin pozorita Boko Buha; stambeni deo je dat Tanjugu i rimokatolikoj crkvi;
prostorija u zvoniku atelje Gradimira Aleksia;
-1987.g. postaje Bitef teatar i Bitef klub

36.MUZEJ SAVREMENE UMETNOSTI

-Arhitekte: Ivan Anti i Ivanka Raspopovi
-Izgraen 1965.g.
-Lokacija: kod Ua
-Stil: modernizam

37.GENERALTAB
-Arhitekta: Nikola Dobrovi
-Izgraen 1956-1965.g.
-ine ga dve zgrade
-Oteen u bombardovanju 99

38.BEOGRADSKI SAJAM
-Arhitekta: Milorad Pantovi
-Izgraen 1957.g.
-ine ga 3 izlobena paviljona povezana pasarelama

39.AVALSKI TORANJ
-Arhitekte: Ugljea Bogunovi i Slobodan Janji
-Izgraen 1964.g.
-Od armiranog je betona i u obl. jednakostraninog trougla
-Sruen je 99 i obnovljen 2002.g.
-Ima dva lifta, restoran
-Visine je 204 m

40.NARODNA BIBLIOTEKA

-Arhitekta: Ivo Kurtovi

-Izgraena je 1972.g.
-stil: moderna graevina sa elementima tradicionalne kue
(bezornamentalna savremena arhitektura)
-Od armiranog je betona sa velikim staklenim povrinama

41.GENEKS KULA
-Arhitekta: Mihajlo Mitrovi (on je izradio i projekat za Svetosavski trg)
-Izgraena 1980.g.
-Stil: brutalistiki (re fr. porekla, beton brut grub beton; Le Korbizje uvodi taj
termin)
-2 betonske kule spojene mostom
-Na 26. spratu je rotirajui restoran
-Zapadna je kapija Beograda i II po visini posle zgrade Ua

42.KAPETAN MIINO ZDANJE

-Arhitekta: Jan Nevole
-Izgraeno 1863.g.

-Kapetan Mia Anastasijevi je bio uveni beogradski trgovac

-kapetan Mia je hteo da ga pokloni svome zetu (ore Karaorevi), ukoliko doe
na srpski presto. Poto se to nije desilo (Milo vraen na vlast), zdanje je dao dravi.
Tu su bile smetene Velika kola, Gimnazija, Narodna biblioteka i Narodni muzej.
-Stil: romantizam (uticaj nemakog romantizma i neki elem. rane renesanse sev.
Italije)
-Restaurisao Bogdan Nestorovi
-Polihromna fasada (oker i crvena-terakota boja)
-U niama iznad gl. ulaza su skulpture Minerve i Apolona
-U vidu je zatvorene kubine forme sa unutranjim dvoritem

43.NOVI DVOR
-Arhitekta: Stojan Titelbah (jedino nejgovo delo u Ministarstvu graevina)
-Izgraen 1914.g.; Obnovljen posle I sv. rata Momir Korunovi; Obnovljen posle II
sv. rata Milan Mini;
-1922. je postao zvanina kraljevska rezidencija
-Stil: eklekticizam, slobodniji akademizam (elementi baroka, renesanse,
istoricizma...)
-Ima sutere, prizemlje, 2 sprata
-3 rizalita, srednji sa grbom Karaorevia
-Na fasadi postoji dekor. u vidu heraldikih motiva
-Kula na uglu sa kupolom na ijem vrhu je skulp. orla
-zbog finans. problema i ratova, nema harmoniju celine
-Na I spratu prostorije za kralja i kraljicu; na II spratu saloni, spavae sobe...
-Tu je neko vreme bio muzej kneza Pavla od njegove zbirke se razvio fond
Narodnog muzeja; do 1948.g.
-Izmeu Starog i Novog dvora je bila jo jedna graevina, ali je sruena i pretvorena
u batu

44.ZGRADA OKRUNOG NAELSTSTVA U VRANJU

-Arhitekta: Petar Pera Popovi (njegovo glavno delo)
-Izgraena 1907/1908.g.
-Stil: akademski komponovana, neomoravski stil
-Ugaona graevina
-Spolj. ukrasi u vizant. stilu: rozete, prepleti, venci, lini otvori...
-Polihromija