VN PHNG QUC HI

LAWDATA

C S D LIU LUT VIT NAM

HIN PHP

N C C N G H O X H I C H N G H A VI T N A M
NM 1992

LI NI U

Tri qua my nghn nm lch s, nhn dn Vit Nam lao ng cn c, sng to,
chin u anh dng dng nc v gi nc, hun c nn truyn thng on kt,
nhn ngha, kin cng bt khut ca dn tc v xy dng nn nn vn hin Vit Nam.
T nm 1930, di s lnh o ca ng cng sn Vit Nam do Ch tch H
Ch Minh sng lp v rn luyn, nhn dn ta tin hnh cuc u tranh cch mng lu
di, y gian kh hy sinh, lm Cch mng thng Tm thnh cng. Ngy 2 thng 9 nm
1945 Ch tch H Ch Minh c Tuyn ngn c lp, nc Vit Nam dn ch cng
ho ra i. Tip , sut my chc nm, nhn dn cc dn tc nc ta lin tc chin
u, vi s gip qu bu ca b bn trn th gii, nht l cc nc x hi ch ngha
v cc nc lng ging, lp nn nhng chin cng oanh lit, c bit l chin dch in
Bin Ph v chin dch H Ch Minh lch s, nh thng hai cuc chin tranh xm lc
ca thc dn v quc, gii phng t nc, thng nht T quc, hon thnh cch
mng dn tc, dn ch nhn dn. Ngy 2 thng 7 nm 1976 Quc hi nc Vit Nam
thng nht quyt nh i tn nc l Cng ho x hi ch ngha Vit Nam; c nc
bc vo thi k qu ln ch ngha x hi, ra sc xy dng t nc, kin cng
bo v T quc ng thi lm ngha v quc t.
Qua cc thi k khng chin kin quc, nc ta c Hin php nm 1946, Hin
php nm 1959 v Hin php nm 1980.
T nm 1986 n nay, cng cuc i mi ton din t nc do i hi ln th
VI ca ng cng sn Vit Nam xng t c nhng thnh tu bc u rt
quan trng. Quc hi quyt nh sa i Hin php nm 1980 p ng yu cu ca
tnh hnh v nhim v mi.
Hin php ny quy nh ch chnh tr, kinh t, vn ho, x hi, quc phng, an
ninh, quyn v ngha v c bn ca cng dn, c cu, nguyn tc t chc v hot ng
ca cc c quan Nh nc, th ch ho mi quan h gia ng lnh o, nhn dn lm
ch, Nh nc qun l.
Di nh sng ca ch ngha Mc - L nin v t tng H Ch Minh, thc hin
Cng lnh xy dng t nc trong thi k qa ln ch ngha x hi, nhn dn Vit
Nam nguyn on kt mt lng, nu cao tinh thn t lc, t cng xy dng t nc,
thc hin ng li i ngoi c lp, t ch, ho bnh, hu ngh, hp tc vi tt c
cc nc, nghim chnh thi hnh Hin php, ginh nhng thng li to ln hn na
trong s nghip i mi, xy dng v bo v T quc.

CHNG I
NC CNG HO X HI CH NGHA VIT NAM - CH CHNH TR

iu 1

2
Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l mt nc c lp, c ch quyn,
thng nht v ton vn lnh th, bao gm t lin, cc hi o, vng bin v vng tri.

iu 2
Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l Nh nc ca nhn dn, do
nhn dn, v nhn dn. Tt c quyn lc Nh nc thuc v nhn dn m nn tng l
lin minh giai cp cng nhn vi giai cp nng dn v tng lp tr thc.

iu 3
Nh nc bo m v khng ngng pht huy quyn lm ch v mi mt ca
nhn dn, nghim tr mi hnh ng xm phm li ch ca T quc v ca nhn dn;
xy dng t nc giu mnh, thc hin cng bng x hi, mi ngi c cuc sng m
no, t do, hnh phc, c iu kin pht trin ton din.

iu 4
ng cng sn Vit Nam, i tin phong ca giai cp cng nhn Vit Nam, i
biu trung thnh quyn li ca giai cp cng nhn, nhn dn lao ng v ca c dn
tc, theo ch ngha Mc - L Nin v t tng H Ch Minh, l lc lng lnh o Nh
nc v x hi.
Mi t chc ca ng hot ng trong khun kh Hin php v php lut.

iu 5
Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, l Nh nc thng nht ca cc
dn tc cng sinh sng trn t nc Vit Nam.
Nh nc thc hin chnh sch bnh ng, on kt, tng tr gia cc dn tc,
nghim cm mi hnh vi k th, chia r dn tc.
Cc dn tc c quyn dng ting ni, ch vit, gi gn bn sc dn tc v pht
huy nhng phong tc, tp qun, truyn thng v vn ho tt p ca mnh.
Nh nc thc hin chnh sch pht trin v mi mt, tng bc nng cao i
sng vt cht v tinh thn ca ng bo dn tc thiu s.

iu 6
Nhn dn s dng quyn lc Nh nc thng qua Quc hi v Hi ng nhn
dn l nhng c quan i din cho ch v nguyn vng ca nhn dn, do nhn dn
bu ra v chu trch nhim trc nhn dn.
Quc hi, Hi ng nhn dn v cc c quan khc ca Nh nc u t chc v
hot ng theo nguyn tc tp trung dn ch.

iu 7
Vic bu c i biu Quc hi v i biu Hi ng nhn dn tin hnh theo
nguyn tc ph thng, bnh ng, trc tip v b phiu kn.

3
i biu Quc hi b c tri hoc Quc hi bi nhim v i biu Hi ng nhn
dn b c tri hoc Hi ng nhn dn bi nhim khi i biu khng cn xng ng
vi s tn nhim ca nhn dn.

iu 8
Cc c quan Nh nc, cn b, vin chc Nh nc phi tn trng nhn dn, tn
ty phc v nhn dn, lin h cht ch vi nhn dn, lng nghe kin v chu s gim
st ca nhn dn; kin quyt u tranh chng mi biu hin quan liu, hch dch, ca
quyn, tham nhng.

iu 9
Mt trn T quc Vit Nam v cc t chc thnh vin l c s chnh tr ca chnh
quyn nhn dn. Mt trn pht huy truyn thng on kt ton dn, tng cng s
nht tr v chnh tr v tinh thn trong nhn dn, tham gia xy dng v cng c chnh
quyn nhn dn, cng Nh nc chm lo v bo v li ch chnh ng ca nhn dn,
ng vin nhn dn thc hin quyn lm ch, nghim chnh thi hnh Hin php v php
lut, gim st hot ng ca c quan Nh nc, i biu dn c v cn b, vin chc
Nh nc.
Nh nc to iu kin Mt trn T quc v cc t chc thnh vin hot
ng c hiu qu.

iu 10
Cng on l t chc chnh tr - x hi ca giai cp cng nhn v ca ngi lao
ng cng vi c quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi chm lo v bo v
quyn li ca cn b, cng nhn, vin chc v nhng ngi lao ng khc; tham gia
qun l Nh nc v x hi, tham gia kim tra, gim st hot ng ca c quan Nh
nc, t chc kinh t; gio dc cn b, cng nhn, vin chc v nhng ngi lao ng
khc xy dng v bo v T quc.

iu 11
Cng dn thc hin quyn lm ch ca mnh c s bng cch tham gia cng
vic ca Nh nc v x hi, c trch nhim bo v ca cng, bo v quyn v li ch
hp php ca cng dn, gi gn an ninh quc gia v trt t, an ton x hi, t chc i
sng cng cng.

iu 12
Nh nc qun l x hi bng php lut, khng ngng tng cng php ch x
hi ch ngha.
Cc c quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, n v v trang nhn dn
v mi cng dn phi nghim chnh chp hnh Hin php, php lut, u tranh phng
nga v chng cc ti phm, cc vi phm Hin php v php lut.
Mi hnh ng xm phm li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca
tp th v ca cng dn u b x l theo php lut.

iu 13
T quc Vit Nam l thing ling, bt kh xm phm.
Mi m mu v hnh ng chng li c lp, ch quyn, thng nht v ton vn
lnh th ca T quc, chng li s nghip xy dng v bo v T quc Vit Nam x
hi ch ngha u b nghim tr theo php lut.

iu 14
Nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam thc hin chnh sch ho bnh, hu
ngh, m rng giao lu v hp tc vi tt c cc nc trn th gii, khng phn bit
ch chnh tr v x hi khc nhau, trn c s tn trng c lp, ch quyn v ton
vn lnh th ca nhau, khng can thip vo cng vic ni b ca nhau, bnh ng v
cc bn cng c li; tng cng tnh on kt hu ngh v quan h hp tc vi cc
nc x hi ch ngha v cc nc lng ging; tch cc ng h v gp phn vo cuc
u tranh chung ca nhn dn th gii v ho bnh, c lp dn tc, dn ch v tin b
x hi.
CHNG II
CH KINH T

iu 15
Nh nc pht trin nn kinh t hng ho nhiu thnh phn theo c ch th
trng c s qun l ca Nh nc, theo nh hng x hi ch ngha. C cu kinh t
nhiu thnh phn vi cc hnh thc t chc sn xut, kinh doanh a dng da trn ch
s hu ton dn, s hu tp th, s hu t nhn, trong s hu ton dn v s
hu tp th l nn tng.

iu 16
Mc ch chnh sch kinh t ca Nh nc l lm cho dn giu nc mnh, p
ng ngy cng tt hn nhu cu vt cht v tinh thn ca nhn dn trn c s gii
phng mi nng lc sn xut, pht huy mi tim nng ca cc thnh phn kinh t: kinh
t quc doanh, kinh t tp th, kinh t c th, kinh t t bn t nhn v kinh t t bn
Nh nc di nhiu hnh thc, thc y xy dng c s vt cht - k thut, m rng
hp tc kinh t, khoa hc, k thut v giao lu vi th trng th gii.

iu 17
t ai, rng ni, sng h, ngun nc, ti nguyn trong lng t, ngun li
vng bin, thm lc a v vng tri, phn vn v ti sn do Nh nc u t vo cc
x nghip, cng trnh thuc cc ngnh v lnh vc kinh t, vn ho, x hi, khoa hc,
k thut, ngoi giao, quc phng, an ninh cng cc ti sn khc m php lut quy nh
l ca Nh nc, u thuc s hu ton dn.

iu 18

5
Nh nc thng nht qun l ton b t ai theo quy hoch v php lut, bo
m s dng ng mc ch v c hiu qu.
Nh nc giao t cho cc t chc v c nhn s dng n nh lu di.
T chc v c nhn c trch nhim bo v, bi b, khai thc hp l, s dng tit
kim t, c chuyn quyn s dng t c Nh nc giao theo quy nh ca php
lut.

iu 19
Kinh t quc doanh c cng c v pht trin, nht l trong nhng ngnh v
lnh vc then cht, gi vai tr ch o trong nn kinh t quc dn.
C s kinh t quc doanh c quyn t ch trong sn xut, kinh doanh, bo
m sn xut, kinh doanh c hiu qu.

iu 20
Kinh t tp th do cng dn gp vn, gp sc hp tc sn xut, kinh doanh c
t chc di nhiu hnh thc trn nguyn tc t nguyn, dn ch v cng c li.
Nh nc to iu kin cng c v m rng cc hp tc x hot ng c hiu
qu.

iu 21
Kinh t c th, kinh t t bn t nhn c chn hnh thc t chc sn xut, kinh
doanh, c thnh lp doanh nghip khng b hn ch v quy m hot ng trong
nhng ngnh, ngh c li cho quc k dn sinh.
Kinh t gia nh c khuyn khch pht trin.

iu 22
Cc c s sn xut, kinh doanh thuc mi thnh phn kinh t phi thc hin y
cc ngha v i vi Nh nc, u bnh ng trc php lut, vn v ti sn hp
php c Nh nc bo h.
Doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t c lin doanh, lin kt vi c
nhn, t chc kinh t trong v ngoi nc theo quy nh ca php lut.

iu 23
Ti sn hp php ca c nhn, t chc khng b quc hu ho.
Trong trng hp tht cn thit v l do quc phng, an ninh v v li ch quc
gia, Nh nc trng mua hoc trng dng c bi thng ti sn ca c nhn hoc t
chc theo thi gi th trng.
Th thc trng mua, trng dng do lut nh.

iu 24

6
Nh nc thng nht qun l v m rng hot ng kinh t i ngoi, pht trin
cc hnh thc quan h kinh t vi mi quc gia, mi t chc quc t trn nguyn tc
tn trng c lp, ch quyn v cng c li, bo v v thc y sn xut trong nc.

iu 25
Nh nc khuyn khch cc t chc, c nhn nc ngoi u t vn, cng ngh
vo Vit Nam ph hp vi php lut Vit Nam, php lut v thng l quc t; bo m
quyn s hu hp php i vi vn, ti sn v cc quyn li khc ca cc t chc, c
nhn nc ngoi. Doanh nghip c vn u t nc ngoi khng b quc hu ho.
Nh nc to iu kin thun li cho ngi Vit Nam nh c nc ngoi u
t v nc.

iu 26
Nh nc thng nht qun l nn kinh t quc dn bng php lut, k hoch,
chnh sch; phn cng trch nhim v phn cp qun l Nh nc gia cc ngnh, cc
cp; kt hp li ch ca c nhn, ca tp th vi li ch ca Nh nc.

iu 27
Mi hot ng kinh t, x hi v qun l Nh nc phi thc hnh chnh sch tit
kim.

iu 28
Mi hot ng sn xut, kinh doanh bt hp php, mi hnh vi ph hoi nn kinh
t quc dn, lm thit hi n li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca tp
th v ca cng dn u b x l nghim minh theo php lut.
Nh nc c chnh sch bo h quyn li ca ngi sn xut v ngi tiu dng.

iu 29
C quan Nh nc, n v v trang, t chc kinh t, t chc x hi, mi c nhn
phi thc hin cc quy nh ca Nh nc v s dng hp l ti nguyn thin nhin v
bo v mi trng.
Nghim cm mi hnh ng lm suy kit ti nguyn v hu hoi mi trng.
CHNG III
VN HA, GIO DC, KHOA HC, CNG NGH

iu 30
Nh nc v x hi bo tn, pht trin nn vn ho Vit Nam: dn tc, hin i,
nhn vn; k tha v pht huy nhng gi tr ca nn vn hin cc dn tc Vit Nam, t

7
tng, o c, phong cch H Ch Minh; tip thu tinh hoa vn ho nhn loi; pht
huy mi ti nng sng to trong nhn dn.
Nh nc thng nht qun l s nghip vn ho. Nghim cm truyn b t tng
v vn ho phn ng, i try; bi tr m tn, h tc.

iu 31
Nh nc to iu kin cng dn pht trin ton din, gio dc thc cng
dn, sng v lm vic theo Hin php v php lut, gi gn thun phong m tc, xy
dng gia nh c vn ha, hnh phc, c tinh thn yu nc, yu ch x hi ch
ngha, c tinh thn quc t chn chnh, hu ngh v hp tc vi cc dn tc trn th
gii.

iu 32
Vn hc, ngh thut gp phn bi dng nhn cch v tm hn cao p ca
ngi Vit Nam.
Nh nc u t pht trin vn ho, vn hc, ngh thut, to iu kin nhn
dn c thng thc nhng tc phm vn hc, ngh thut c gi tr; bo tr pht
trin cc ti nng sng to vn ha, ngh thut.
Nh nc pht trin cc hnh thc a dng ca hot ng vn hc, ngh thut,
khuyn khch cc hot ng vn hc, ngh thut qun chng.

iu 33
Nh nc pht trin cng tc thng tin, bo ch, pht thanh, truyn hnh, in
nh, xut bn, th vin v cc phng tin thng tin i chng khc. Nghim cm
nhng hot ng vn ho, thng tin lm tn hi li ch quc gia, ph hoi nhn cch,
o c v li sng tt p ca ngi Vit Nam.

iu 34
Nh nc v x hi bo tn, pht trin cc di sn vn ho dn tc; chm lo cng
tc bo tn, bo tng, tu b, tn to, bo v v pht huy tc dng ca cc di tch lch
s, cch mng, cc di sn vn ho, cc cng trnh ngh thut, cc danh lam, thng
cnh.
Nghim cm cc hnh ng xm phm n cc di tch lch s, cch mng, cc
cng trnh ngh thut v danh lam, thng cnh.

iu 35
Gio dc v o to l quc sch hng u.
Nh nc pht trin gio dc nhm nng cao dn tr, o to nhn lc, bi
dng nhn ti.

8
Mc tiu ca gio dc l hnh thnh v bi dng nhn cch, phm cht v nng
lc ca cng dn; o to nhng ngi lao ng c ngh, nng ng v sng to, c
nim t ho dn tc, c o c, c ch vn ln gp phn lm cho dn giu nc
mnh, p ng yu cu ca s nghip xy dng v bo v T quc.

iu 36
Nh nc thng nht qun l h thng gio dc quc dn v mc tiu, chng
trnh, ni dung, k hoch gio dc, tiu chun gio vin, quy ch thi c v h thng
vn bng.
Nh nc pht trin cn i h thng gio dc: gio dc mm non, gio dc ph
thng, gio dc ngh nghip, gio dc i hc v sau i hc, ph cp gio dc tiu
hc, xo nn m ch; pht trin cc hnh thc trng quc lp, dn lp v cc hnh
thc gio dc khc.
Nh nc u tin u t cho gio dc, khuyn khch cc ngun u t khc.
Nh nc thc hin chnh sch u tin bo m pht trin gio dc min ni,
cc vng dn tc thiu s v cc vng c bit kh khn.
Cc on th nhn dn, trc ht l on thanh nin cng sn H Ch Minh, cc
t chc x hi, cc t chc kinh t, gia nh cng nh trng c trch nhim gio dc
thanh nin, thiu nin v nhi ng.

iu 37
Khoa hc v cng ngh gi vai tr then cht trong s nghip pht trin kinh t x hi ca t nc.
Nh nc xy dng v thc hin chnh sch khoa hc, cng ngh quc gia; xy
dng nn khoa hc, cng ngh tin tin; pht trin ng b cc ngnh khoa hc nhm
xy dng lun c khoa hc cho vic nh ra ng li, chnh sch v php lut, i mi
cng ngh, pht trin lc lng sn xut, nng cao trnh qun l, bo m cht
lng v tc pht trin ca nn kinh t; gp phn bo m quc phng, an ninh
quc gia.

iu 38
Nh nc u t v khuyn khch ti tr cho khoa hc bng nhiu ngun vn
khc nhau, u tin cho nhng hng khoa hc, cng ngh mi nhn; chm lo o to
v s dng hp l i ng cn b khoa hc, k thut nht l nhng ngi c trnh
cao, cng nhn lnh ngh v ngh nhn; to iu kin cc nh khoa hc sng to v
cng hin; pht trin nhiu hnh thc t chc, hot ng nghin cu khoa hc, gn
nghin cu khoa hc vi nhu cu pht trin kinh t - x hi, kt hp cht ch gia
nghin cu khoa hc, o to vi sn xut, kinh doanh.

iu 39
Nh nc u t, pht trin v thng nht qun l s nghip bo v sc kho ca
nhn dn, huy ng v t chc mi lc lng x hi xy dng v pht trin nn y hc
Vit Nam theo hng d phng; kt hp phng bnh vi cha bnh; pht trin v kt
hp y dc hc c truyn vi y dc hc hin i; kt hp pht trin y t Nh nc vi

9
y t nhn dn; thc hin bo him y t, to iu kin mi ngi dn c chm sc
sc kho.
Nh nc u tin thc hin chng trnh chm sc sc kho cho ng bo min
ni v dn tc thiu s.
Nghim cm t chc v t nhn cha bnh, sn xut, bun bn thuc cha bnh
tri php gy tn hi cho sc kho ca nhn dn.

iu 40
Nh nc, x hi, gia nh v cng dn c trch nhim bo v, chm sc b m
v tr em; thc hin chng trnh dn s v k hoch ho gia nh.

iu 41
Nh nc v x hi pht trin nn th dc, th thao dn tc, khoa hc v nhn
dn.
Nh nc thng nht qun l s nghip pht trin th dc, th thao; quy nh ch
gio dc th cht bt buc trong trng hc; khuyn khch v gip pht trin
cc hnh thc t chc th dc, th thao t nguyn ca nhn dn, to cc iu kin cn
thit khng ngng m rng cc hot ng th dc, th thao qun chng, ch trng
hot ng th thao chuyn nghip, bi dng cc ti nng th thao.

iu 42
Nh nc v x hi pht trin du lch, m rng hot ng du lch trong nc v
du lch quc t.

iu 43
Nh nc m rng giao lu v hp tc quc t trn cc lnh vc vn ho, thng
tin, vn hc, ngh thut, khoa hc, cng ngh, gio dc, y t, th dc, th thao.
CHNG IV
BO V T QUC VIT NAM X HI CH NGHA

iu 44
Bo v T quc Vit Nam x hi ch ngha, gi vng an ninh quc gia l s
nghip ca ton dn.
Nh nc cng c v tng cng nn quc phng ton dn v an ninh nhn dn
nng ct l cc lc lng v trang nhn dn; pht huy sc mnh tng hp ca t nc
bo v vng chc T quc.
C quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi v cng dn phi lm y
nhim v quc phng v an ninh do php lut quy nh.

10

iu 45
Cc lc lng v trang nhn dn phi tuyt i trung thnh vi T quc v nhn
dn, c nhim v sn sng chin u bo v c lp, ch quyn, thng nht, ton vn
lnh th ca T quc, an ninh quc gia v trt t, an ton x hi, bo v ch x hi
ch ngha v nhng thnh qu ca cch mng, cng ton dn xy dng t nc.

iu 46
Nh nc xy dng qun i nhn dn cch mng chnh quy, tinh nhu, tng
bc hin i, xy dng lc lng d b ng vin, dn qun t v hng hu trn c s
kt hp xy dng vi bo v T quc, kt hp sc mnh ca lc lng v trang nhn
dn vi sc mnh ca ton dn, kt hp sc mnh truyn thng on kt dn tc
chng ngoi xm vi sc mnh ca ch x hi ch ngha.

iu 47
Nh nc xy dng cng an nhn dn cch mng, chnh quy, tinh nhu, tng
bc hin i, da vo nhn dn v lm nng ct cho phong tro nhn dn bo v
an ninh quc gia, trt t, an ton x hi, bo m s n nh chnh tr v cc quyn t
do, dn ch ca cng dn, bo v tnh mng, ti sn ca nhn dn, ti sn x hi ch
ngha, u tranh phng nga v chng cc loi ti phm.

iu 48
Nh nc pht huy tinh thn yu nc v ch ngha anh hng cch mng ca
nhn dn, gio dc quc phng v an ninh cho ton dn, thc hin ch ngha v
qun s, chnh sch hu phng qun i, xy dng cng nghip quc phng, bo m
trang b cho lc lng v trang, kt hp quc phng vi kinh t, kinh t vi quc
phng, bo m i sng vt cht v tinh thn ca cn b v chin s, cng nhn, nhn
vin quc phng, xy dng cc lc lng v trang nhn dn hng mnh, khng ngng
tng cng kh nng bo v t nc.
CHNG V
QUYN V NGHA V C BN CA CNG DN

iu 49
Cng dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l ngi c quc tch Vit
Nam.

iu 50
nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam, cc quyn con ngi v chnh tr,
dn s, kinh t, vn ho v x hi c tn trng, th hin cc quyn cng dn v
c quy nh trong Hin php v lut.

iu 51

11
Quyn ca cng dn khng tch ri ngha v ca cng dn.
Nh nc bo m cc quyn ca cng dn; cng dn phi lm trn ngha v ca
mnh i vi Nh nc v x hi.
Quyn v ngha v ca cng dn do Hin php v lut quy nh.

iu 52
Mi cng dn u bnh ng trc php lut.

iu 53
Cng dn c quyn tham gia qun l Nh nc v x hi, tham gia tho lun cc
vn chung ca c nc v a phng, kin ngh vi c quan Nh nc, biu quyt
khi Nh nc t chc trng cu dn.

iu 54
Cng dn, khng phn bit dn tc, nam n, thnh phn x hi, tn ngng, tn
gio, trnh vn ho, ngh nghip, thi hn c tr, mi tm tui tr ln u c
quyn bu c v hai mi mt tui tr ln u c quyn ng c vo Quc hi, Hi
ng nhn dn theo quy nh ca php lut.

iu 55
Lao ng l quyn v ngha v ca cng dn.
Nh nc v x hi c k hoch to ngy cng nhiu vic lm cho ngi lao
ng.

iu 56
Nh nc ban hnh chnh sch, ch bo h lao ng.
Nh nc quy nh thi gian lao ng, ch tin lng, ch ngh ngi v
ch bo him x hi i vi vin chc Nh nc v nhng ngi lm cng n
lng; khuyn khch pht trin cc hnh thc bo him x hi khc i vi ngi lao
ng.

iu 57
Cng dn c quyn t do kinh doanh theo quy nh ca php lut.

iu 58
Cng dn c quyn s hu v thu nhp hp php, ca ci dnh, nh , t liu
sinh hot, t liu sn xut, vn v ti sn khc trong doanh nghip hoc trong cc t
chc kinh t khc; i vi t c Nh nc giao s dng th theo quy nh ti iu
17 v iu 18.

12
Nh nc bo h quyn s hu hp php v quyn tha k ca cng dn.

iu 59
Hc tp l quyn v ngha v ca cng dn.
Bc tiu hc l bt buc, khng phi tr hc ph.
Cng dn c quyn hc vn ho v hc ngh bng nhiu hnh thc.
Hc sinh c nng khiu c Nh nc v x hi to iu kin hc tp pht
trin ti nng.
Nh nc c chnh sch hc ph, hc bng.
Nh nc v x hi to iu kin cho tr em tn tt c hc vn ho v hc
ngh ph hp.

iu 60
Cng dn c quyn nghin cu khoa hc, k thut, pht minh, sng ch, sng
kin ci tin k thut, hp l ho sn xut, sng tc, ph bnh vn hc, ngh thut v
tham gia cc hot ng vn ho khc. Nh nc bo h quyn tc gi, quyn s hu
cng nghip.

iu 61
Cng dn c quyn c hng ch bo v sc kho.
Nh nc quy nh ch vin ph, ch min, gim vin ph.
Cng dn c ngha v thc hin cc quy nh v v sinh phng bnh v v sinh
cng cng.
Nghim cm sn xut, vn chuyn, bun bn, tng tr, s dng tri php thuc
phin v cc cht ma tu khc. Nh nc quy nh ch bt buc cai nghin v cha
cc bnh x hi nguy him.

iu 62
Cng dn c quyn xy dng nh theo quy hoch v php lut. Quyn li ca
ngi thu nh v ngi c nh cho thu c bo h theo php lut.

iu 63
Cng dn n v nam c quyn ngang nhau v mi mt chnh tr, kinh t, vn ho,
x hi v gia nh.
Nghim cm mi hnh vi phn bit i x vi ph n, xc phm nhn phm ph
n.
Lao ng n v nam vic lm nh nhau th tin lng ngang nhau. Lao ng n
c quyn hng ch thai sn. Ph n l vin chc Nh nc v ngi lm cng n
lng c quyn ngh trc v sau khi sinh m vn hng lng, ph cp theo quy
nh ca php lut.

13
Nh nc v x hi to iu kin ph n nng cao trnh mi mt, khng
ngng pht huy vai tr ca mnh trong x hi; chm lo pht trin cc nh h sinh, khoa
nhi, nh tr v cc c s phc li x hi khc gim nh gnh nng gia nh, to iu
kin cho ph n sn xut, cng tc, hc tp, cha bnh, ngh ngi v lm trn bn
phn ca ngi m.

iu 64
Gia nh l t bo ca x hi.
Nh nc bo h hn nhn v gia nh.
Hn nhn theo nguyn tc t nguyn, tin b, mt v mt chng, v chng bnh
ng.
Cha m c trch nhim nui dy con thnh nhng cng dn tt. Con chu c bn
phn knh trng v chm sc ng b, cha m.
Nh nc v x hi khng tha nhn vic phn bit i x gia cc con.

iu 65
Tr em c gia nh, Nh nc v x hi bo v, chm sc v gio dc.

iu 66
Thanh nin c gia nh, Nh nc v x hi to iu kin hc tp, lao ng v
gii tr, pht trin th lc, tr tu, bi dng v o c, truyn thng dn tc, thc
cng dn v l tng x hi ch ngha, i u trong cng cuc lao ng sng to v
bo v T quc.

iu 67
Thng binh, bnh binh, gia nh lit s c hng cc chnh sch u i ca
Nh nc. Thng binh c to iu kin phc hi chc nng lao ng, c vic lm
ph hp vi sc kho v c i sng n nh.
Nhng ngi v gia nh c cng vi nc c khen thng, chm sc.
Ngi gi, ngi tn tt, tr m ci khng ni nng ta c Nh nc v x
hi gip .

iu 68
Cng dn c quyn t do i li v c tr trong nc, c quyn ra nc ngoi
v t nc ngoi v nc theo quy nh ca php lut.

iu 69
Cng dn c quyn t do ngn lun, t do bo ch; c quyn c thng tin; c
quyn hi hp, lp hi, biu tnh theo quy nh ca php lut.

14

iu 70
Cng dn c quyn t do tn ngng, tn gio, theo hoc khng theo mt tn
gio no. Cc tn gio u bnh ng trc php lut.
Nhng ni th t ca cc tn ngng, tn gio c php lut bo h.
Khng ai c xm phm t do tn ngng, tn gio hoc li dng tn ngng,
tn gio lm tri php lut v chnh sch ca Nh nc.

iu 71
Cng dn c quyn bt kh xm phm v thn th, c php lut bo h v tnh
mng, sc kho, danh d v nhn phm.
Khng ai b bt, nu khng c quyt nh ca To n nhn dn, quyt nh hoc
ph chun ca Vin kim st nhn dn, tr trng hp phm ti qu tang. Vic bt v
giam gi ngi phi ng php lut.
Nghim cm mi hnh thc truy bc, nhc hnh, xc phm danh d, nhn phm
ca cng dn.

iu 72
Khng ai b coi l c ti v phi chu hnh pht khi cha c bn n kt ti ca
To n c hiu lc php lut.
Ngi b bt, b giam gi, b truy t, xt x tri php lut c quyn c bi
thng thit hi v vt cht v phc hi danh d. Ngi lm tri php lut trong vic
bt, giam gi, truy t, xt x gy thit hi cho ngi khc phi b x l nghim minh.

iu 73
Cng dn c quyn bt kh xm phm v ch .
Khng ai c t vo ch ca ngi khc nu ngi khng ng , tr
trng hp c php lut cho php.
Th tn, in thoi, in tn ca cng dn c bo m an ton v b mt.
Vic khm xt ch , vic bc m, kim sot, thu gi th tn, in tn ca cng
dn phi do ngi c thm quyn tin hnh theo quy nh ca php lut.

iu 74
Cng dn c quyn khiu ni, quyn t co vi c quan Nh nc c thm
quyn v nhng vic lm tri php lut ca c quan Nh nc, t chc kinh t, t chc
x hi, n v v trang nhn dn hoc bt c c nhn no.
Vic khiu ni, t co phi c c quan Nh nc xem xt v gii quyt trong
thi hn php lut quy nh.
Mi hnh vi xm phm li ch ca Nh nc, quyn v li ch hp php ca tp
th v ca cng dn phi c kp thi x l nghim minh. Ngi b thit hi c quyn
c bi thng v vt cht v phc hi danh d.
Nghim cm vic tr th ngi khiu ni, t co hoc li dng quyn khiu ni,
t co vu khng, vu co lm hi ngi khc.

15

iu 75
Nh nc bo h quyn li chnh ng ca ngi Vit Nam nh c nc
ngoi.
Nh nc to iu kin ngi Vit Nam nh c nc ngoi gi quan h gn
b vi gia nh v qu hng, gp phn xy dng qu hng, t nc.

iu 76
Cng dn phi trung thnh vi T quc.
Phn bi T quc l ti nng nht.

iu 77
Bo v T quc l ngha v thing ling v quyn cao qu ca cng dn.
Cng dn phi lm ngha v qun s v tham gia xy dng quc phng ton dn.

iu 78
Cng dn c ngha v tn trng v bo v ti sn ca Nh nc v li ch cng
cng.

iu 79
Cng dn c ngha v tun theo Hin php, php lut, tham gia bo v an ninh
quc gia, trt t, an ton x hi, gi gn b mt quc gia, chp hnh nhng quy tc sinh
hot cng cng.

iu 80
Cng dn c ngha v ng thu v lao ng cng ch theo quy nh ca php
lut.

iu 81
Ngi nc ngoi c tr Vit Nam phi tun theo Hin php v php lut Vit
Nam, c Nh nc bo h tnh mng, ti sn v cc quyn li chnh ng theo php
lut Vit Nam.

iu 82
Ngi nc ngoi u tranh v t do v c lp dn tc, v ch ngha x hi, dn
ch v ho bnh, hoc v s nghip khoa hc m b bc hi th c Nh nc Cng
ho x hi ch ngha Vit Nam xem xt vic cho c tr.

16
CHNG VI
QUC HI

iu 83
Quc hi l c quan i biu cao nht ca nhn dn, c quan quyn lc Nh
nc cao nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
Quc hi l c quan duy nht c quyn lp hin v lp php.
Quc hi quyt nh nhng chnh sch c bn v i ni v i ngoi, nhim v
kinh t - x hi, quc phng, an ninh ca t nc, nhng nguyn tc ch yu v t
chc v hot ng ca b my Nh nc, v quan h x hi v hot ng ca cng
dn.
Quc hi thc hin quyn gim st ti cao i vi ton b hot ng ca Nh
nc.

iu 84
Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1- Lm Hin php v sa i Hin php; lm lut v sa i lut; quyt nh
chng trnh xy dng lut, php lnh;
2- Thc hin quyn gim st ti cao vic tun theo Hin php, lut v ngh quyt
ca Quc hi; xt bo co hot ng ca Ch tch nc, U ban thng v Quc hi,
Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao;
3- Quyt nh k hoch pht trin kinh t - x hi ca t nc;
4- Quyt nh chnh sch ti chnh, tin t quc gia; quyt nh d ton ngn sch
Nh nc v phn b ngn sch Nh nc, ph chun quyt ton ngn sch Nh nc;
quy nh, sa i hoc bi b cc th thu;
5- Quyt nh chnh sch dn tc ca Nh nc;
6- Quy nh t chc v hot ng ca Quc hi, Ch tch nc, Chnh ph, To
n nhn dn, Vin kim st nhn dn v chnh quyn a phng;
7- Bu, min nhim, bi nhim Ch tch nc, Ph Ch tch nc, Ch tch Quc
hi, cc Ph Ch tch Quc hi v cc y vin U ban thng v Quc hi, Th tng
Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti
cao; ph chun ngh ca Ch tch nc v vic thnh lp Hi ng quc phng v
an ninh; ph chun ngh ca Th tng Chnh ph v vic b nhim, min nhim,
cch chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph;
8- Quyt nh thnh lp, bi b cc B v cc c quan ngang B ca Chnh ph;
thnh lp mi, nhp, chia, iu chnh a gii tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
thnh lp hoc gii th n v hnh chnh - kinh t c bit;
9- Bi b cc vn bn ca Ch tch nc, U ban thng v Quc hi, Chnh
ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao v Vin kim st nhn dn ti cao
tri vi Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi;
10- Quyt nh i x;

17
11- Quy nh hm, cp trong cc lc lng v trang nhn dn, hm, cp ngoi
giao v nhng hm, cp Nh nc khc; quy nh hun chng, huy chng v danh
hiu vinh d Nh nc;
12- Quyt nh vn chin tranh v ho bnh; quy nh v tnh trng khn cp,
cc bin php c bit khc bo m quc phng v an ninh quc gia;
13- Quyt nh chnh sch c bn v i ngoi; ph chun hoc bi b cc iu
c quc t k kt hoc tham gia theo ngh ca Ch tch nc;
14- Quyt nh vic trng cu dn.

iu 85
Nhim k ca mi kho Quc hi l nm nm.
Hai thng trc khi Quc hi ht nhim k, Quc hi kho mi phi c bu
xong. Th l bu c v s i biu Quc hi do lut nh.
Trong trng hp c bit, nu c t nht hai phn ba tng s i biu Quc
hi biu quyt tn thnh, th Quc hi quyt nh rt ngn hoc ko di nhim k ca
mnh.

iu 86
Quc hi hp mi nm hai k do U ban thng v Quc hi triu tp.
Trong trng hp Ch tch nc, Th tng Chnh ph hoc t nht mt phn ba
tng s i biu Quc hi yu cu hoc theo quyt nh ca mnh, U ban thng v
Quc hi triu tp Quc hi hp bt thng.
K hp th nht ca Quc hi kho mi c triu tp chm nht l hai thng k
t ngy bu c i biu Quc hi v do Ch tch Quc hi kho trc khai mc v ch
ta cho n khi Quc hi bu Ch tch Quc hi kho mi.

iu 87
Ch tch nc, U ban thng v Quc hi, Hi ng dn tc v cc U ban ca
Quc hi, Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao, Mt
trn T quc Vit Nam v cc t chc thnh vin ca Mt trn c quyn trnh d n
lut ra trc Quc hi.
i biu Quc hi c quyn trnh kin ngh v lut v d n lut ra trc Quc
hi.
Th tc trnh Quc hi d n lut, kin ngh v lut do lut nh.

iu 88
Lut, ngh quyt ca Quc hi phi c qu na tng s i biu Quc hi biu
quyt tn thnh, tr cc trng hp Quc hi bi nhim i biu Quc hi quy nh ti
iu 7, rt ngn hoc ko di nhim k ca Quc hi quy nh ti iu 85 v sa i

18
Hin php quy nh ti iu 147, th phi c t nht l hai phn ba tng s i biu
Quc hi biu quyt tn thnh.
Lut, ngh quyt ca Quc hi phi c cng b chm nht l mi lm ngy
k t ngy c thng qua.

iu 89
Quc hi bu U ban thm tra t cch i biu Quc hi v cn c vo bo co
ca U ban m quyt nh xc nhn t cch i biu ca i biu Quc hi.

iu 90
U ban thng v Quc hi l c quan thng trc ca Quc hi.
U ban thng v Quc hi gm c:
- Ch tch Quc hi;
- Cc Ph Ch tch Quc hi;
- Cc y vin.
S thnh vin U ban thng v Quc hi do Quc hi quyt nh. Thnh vin
U ban thng v Quc hi khng th ng thi l thnh vin Chnh ph.
U ban thng v Quc hi ca mi kho Quc hi thc hin nhim v, quyn
hn ca mnh cho n khi Quc hi kho mi bu U ban thng v Quc hi mi.

iu 91
U ban thng v Quc hi c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1- Cng b v ch tr vic bu c i biu Quc hi;
2- T chc vic chun b, triu tp v ch tr cc k hp Quc hi;
3- Gii thch Hin php, lut, php lnh;
4- Ra php lnh v nhng vn c Quc hi giao;
5- Gim st vic thi hnh Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh,
ngh quyt ca U ban thng v Quc hi; gim st hot ng ca Chnh ph, To n
nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao; nh ch vic thi hnh cc vn bn
ca Chnh ph, Th tng Chnh ph, To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn
ti cao tri vi Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi v trnh Quc hi quyt nh
vic hu b cc vn bn ; hu b cc vn bn ca Chnh ph, Th tng Chnh ph,
To n nhn dn ti cao, Vin kim st nhn dn ti cao tri vi php lnh, ngh quyt
ca U ban thng v Quc hi;
6- Gim st v hng dn hot ng ca Hi ng nhn dn; bi b cc ngh
quyt sai tri ca Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng; gii tn
Hi ng nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng trong trng hp Hi ng
nhn dn lm thit hi nghim trng n li ch ca nhn dn;
7- Ch o, iu ho, phi hp hot ng ca Hi ng dn tc v cc U ban
ca Quc hi; hng dn v bo m iu kin hot ng ca cc i biu Quc hi;

19
8- Trong thi gian Quc hi khng hp, ph chun ngh ca Th tng Chnh
ph v vic b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng, cc thnh
vin khc ca Chnh ph v bo co vi Quc hi ti k hp gn nht ca Quc hi;
9- Trong thi gian Quc hi khng hp, quyt nh vic tuyn b tnh trng
chin tranh khi nc nh b xm lc v trnh Quc hi ph chun quyt nh ti k
hp gn nht ca Quc hi;
10- Quyt nh tng ng vin hoc ng vin cc b; ban b tnh trng khn
cp trong c nc hoc tng a phng;
11- Thc hin quan h i ngoi ca Quc hi;
12- T chc trng cu dn theo quyt nh ca Quc hi.

iu 92
Ch tch Quc hi ch to cc phin hp ca Quc hi; k chng thc lut, ngh
quyt ca Quc hi; lnh o cng tc ca U ban thng v Quc hi; t chc vic
thc hin quan h i ngoi ca Quc hi; gi quan h vi cc i biu Quc hi.
Cc Ph Ch tch Quc hi gip Ch tch lm nhim v theo s phn cng ca
Ch tch.

iu 93
Php lnh, ngh quyt ca U ban thng v Quc hi phi c qu na tng
s thnh vin U ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh. Php lnh, ngh quyt
ca U ban thng v Quc hi phi c cng b chm nht l mi lm ngy k t
ngy c thng qua, tr trng hp Ch tch nc trnh Quc hi xem xt li.

iu 94
Quc hi bu Hi ng dn tc gm Ch tch, cc Ph Ch tch v cc y vin.
Hi ng dn tc nghin cu v kin ngh vi Quc hi nhng vn v dn
tc; thc hin quyn gim st vic thi hnh chnh sch dn tc, cc chng trnh, k
hoch pht trin kinh t - x hi min ni v vng c ng bo dn tc thiu s.
Trc khi ban hnh cc quyt nh v chnh sch dn tc, Chnh ph phi tham
kho kin ca Hi ng dn tc.
Ch tch Hi ng dn tc c tham d cc phin hp ca U ban thng v
Quc hi, c mi tham d cc phin hp ca Chnh ph bn vic thc hin chnh
sch dn tc.
Hi ng dn tc cn c nhng nhim v, quyn hn khc nh cc U ban ca
Quc hi quy nh ti iu 95.
Hi ng dn tc c mt s thnh vin lm vic theo ch chuyn trch.

iu 95
Quc hi bu cc U ban ca Quc hi.
Cc U ban ca Quc hi nghin cu, thm tra d n lut, kin ngh v lut, d
n php lnh v d n khc, nhng bo co c Quc hi hoc U ban thng v

20
Quc hi giao; trnh Quc hi, U ban thng v Quc hi kin v chng trnh xy
dng lut, php lnh; thc hin quyn gim st trong phm vi nhim v, quyn hn do
lut nh; kin ngh nhng vn thuc phm v hot ng ca U ban.
Mi U ban c mt s thnh vin lm vic theo ch chuyn trch.

iu 96
Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi c quyn yu cu thnh vin
Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti
cao v vin chc Nh nc hu quan khc trnh by hoc cung cp ti liu v nhng
vn cn thit. Ngi c yu cu c trch nhim p ng yu cu .
Cc c quan Nh nc c trch nhim nghin cu v tr li nhng kin ngh ca
Hi ng dn tc v cc U ban ca Quc hi.

iu 97
i biu Quc hi l ngi i din cho ch, nguyn vng ca nhn dn, khng
ch i din cho nhn dn n v bu c ra mnh m cn i din cho nhn dn c
nc.
i biu Quc hi phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri; thu
thp v phn nh trung thc kin v nguyn vng ca c tri vi Quc hi v cc c
quan Nh nc hu quan; thc hin ch tip xc v bo co vi c tri v hot ng
ca mnh v ca Quc hi; tr li nhng yu cu v kin ngh ca c tri; xem xt, n
c, theo di vic gii quyt khiu ni, t co ca cng dn v hng dn, gip
cng dn thc hin cc quyn .
i biu Quc hi ph bin v vn ng nhn dn thc hin Hin php, lut v
ngh quyt ca Quc hi.

iu 98
i biu Quc hi c quyn cht vn Ch tch nc, Ch tch Quc hi, Th
tng Chnh ph, B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph, Chnh n To n
nhn dn ti cao v Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao.
Ngi b cht vn phi tr li trc Quc hi ti k hp; trong trng hp cn
iu tra th Quc hi c th quyt nh cho tr li trc U ban thng v Quc hi
hoc ti k hp sau ca Quc hi hoc cho tr li bng vn bn.
i biu Quc hi c quyn yu cu c quan Nh nc, t chc x hi, t chc
kinh t, n v v trang tr li nhng vn m i biu Quc hi quan tm. Ngi
ph trch ca cc c quan, t chc, n v ny c trch nhim tr li nhng vn m
i biu Quc hi yu cu trong thi hn lut nh.

iu 99
Khng c s ng ca Quc hi v trong thi gian Quc hi khng hp,
khng c s ng ca U ban thng v Quc hi, th khng c bt giam, truy t
i biu Quc hi.

21
Nu v phm ti qu tang m i biu Quc hi b tm gi, th c quan tm gi
phi lp tc bo co Quc hi hoc U ban thng v Quc hi xt v quyt nh.

iu 100
i biu Quc hi phi dnh thi gian lm nhim v i biu.
U ban thng v Quc hi, Th tng Chnh ph, cc B trng, cc thnh
vin khc ca Chnh ph v cc c quan khc ca Nh nc c trch nhim cung cp
ti liu cn thit m i biu yu cu v to iu kin i biu Quc hi lm nhim
v i biu.
Nh nc bo m kinh ph hot ng ca i biu Quc hi.
CHNG VII
CH TCH NC

iu 101
Ch tch nc l ngi ng u Nh nc, thay mt nc Cng ho x hi ch
ngha Vit Nam v i ni v i ngoi.

iu 102
Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi.
Ch tch nc chu trch nhim v bo co cng tc trc Quc hi.
Nhim k ca Ch tch nc theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht
nhim k, Ch tch nc tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi bu
Ch tch nc mi.

iu 103
Ch tch nc c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1- Cng b Hin php, lut, php lnh;
2- Thng lnh cc lc lng v trang nhn dn v gi chc v Ch tch Hi ng
quc phng v an ninh;
3- ngh Quc hi bu, min nhim, bi nhim Ph Ch tch nc, Th tng
Chnh ph, Chnh n To n nhn dn ti cao, Vin trng Vin kim st nhn dn ti
cao;
4- Cn c vo ngh quyt ca Quc hi hoc ca U ban thng v Quc hi,
b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B trng v cc thnh vin khc
ca Chnh ph;
5- Cn c vo ngh quyt ca Quc hi hoc ca U ban thng v Quc hi,
cng b quyt nh tuyn b tnh trng chin tranh, cng b quyt nh i x;
6- Cn c vo ngh quyt ca U ban thng v Quc hi, ra lnh tng ng
vin hoc ng vin cc b; ban b tnh trng khn cp trong c nc hoc tng a
phng;

22
7- ngh U ban thng v Quc hi xem xt li php lnh, ngh quyt ca U
ban thng v Quc hi v cc vn quy nh ti im 8 v im 9, iu 91 trong
thi hn mi ngy k t ngy php lnh hoc ngh quyt c thng qua; nu php
lnh, ngh quyt vn c U ban thng v Quc hi biu quyt tn thnh m Ch
tch nc vn khng nht tr, th Ch tch nc trnh Quc hi quyt nh ti k hp
gn nht;
8- B nhim, min nhim, cch chc Ph Chnh n, Thm phn To n nhn dn
ti cao, Ph Vin trng, Kim st vin Vin kim st nhn dn ti cao;
9- Quyt nh phong hm, cp s quan cp cao trong cc lc lng v trang nhn
dn, hm, cp ngoi giao v nhng hm cp Nh nc khc; quyt nh tng thng
hun chng, huy chng v danh hiu vinh d Nh nc;
10- C, triu hi i s c mnh ton quyn ca Vit Nam; tip nhn i s c
mnh ton quyn ca nc ngoi; tin hnh m phn, k kt iu c quc t nhn
danh Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam vi ngi ng u Nh nc
khc; quyt nh ph chun hoc tham gia iu c quc t, tr trng hp cn trnh
Quc hi quyt nh;
11- Quyt nh cho nhp quc tch Vit Nam, cho thi quc tch Vit Nam hoc
tc quc tch Vit Nam;
12- Quyt nh c x.

iu 104
Hi ng quc phng v an ninh gm Ch tch, Ph Ch tch, cc y vin.
Ch tch nc ngh danh sch thnh vin Hi ng quc phng v an ninh
trnh Quc hi ph chun. Thnh vin Hi ng quc phng v an ninh khng nht
thit l i biu Quc hi.
Hi ng quc phng v an ninh ng vin mi lc lng v kh nng ca nc
nh bo v T quc.
Trong trng hp c chin tranh, Quc hi c th giao cho Hi ng quc
phng v an ninh nhng nhim v v quyn hn c bit.
Hi ng quc phng v an ninh lm vic theo ch tp th v quyt nh theo
a s.

iu 105
Ch tch nc c quyn tham d cc phin hp ca U ban thng v Quc hi.
Khi xt thy cn thit, Ch tch nc c quyn tham d cc phin hp ca Chnh
ph.

iu 106
Ch tch nc ban hnh lnh, quyt nh thc hin nhim v, quyn hn ca
mnh.

iu 107

23
Ph Ch tch nc do Quc hi bu trong s i biu Quc hi.
Ph Ch tch nc gip Ch tch lm nhim v v c th c Ch tch u nhim
thay Ch tch lm mt s nhim v.

iu 108
Khi Ch tch nc khng lm vic c trong mt thi gian di, th Ph Ch tch
quyn Ch tch.
Trong trng hp khuyt Ch tch nc, th Ph Ch tch quyn Ch tch cho
n khi Quc hi bu Ch tch nc mi.

CHNG VIII
CHNH PH

iu 109
Chnh ph l c quan chp hnh ca Quc hi, c quan hnh chnh Nh nc cao
nht ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.
Chnh ph thng nht qun l vic thc hin cc nhim v chnh tr, kinh t, vn
ho, x hi, quc phng, an ninh v i ngoi ca Nh nc; bo m hiu lc ca b
my Nh nc t trung ng n c s; bo m vic tn trng v chp hnh Hin
php v php lut; pht huy quyn lm ch ca nhn dn trong s nghip xy dng v
bo v T quc, bo m n nh v nng cao i sng vt cht v vn ho ca nhn
dn.
Chnh ph chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc vi Quc hi,
U ban thng v Quc hi, Ch tch nc.

iu 110
Chnh ph gm c Th tng, cc Ph Th tng, cc B trng v cc thnh
vin khc. Ngoi Th tng, cc thnh vin khc ca Chnh ph khng nht thit l i
biu Quc hi.
Th tng Chnh ph chu trch nhim trc Quc hi v bo co cng tc vi
Quc hi, U ban thng v Quc hi, Ch tch nc.
Ph Th tng gip Th tng lm nhim v theo s phn cng ca Th tng.
Khi Th tng vng mt th mt Ph Th tng c Th tng y nhim thay mt
lnh o cng tc ca Chnh ph.

iu 111
Ch tch U ban trung ng Mt trn T quc Vit Nam, Ch tch Tng lin
on lao ng Vit Nam v ngi ng u cc on th nhn dn c mi tham d
cc phin hp ca Chnh ph khi bn cc vn c lin quan.

24

iu 112
Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1- Lnh o cng tc ca cc B, cc c quan ngang B v cc c quan thuc
Chnh ph, U ban nhn dn cc cp, xy dng v kin ton h thng thng nht b
my hnh chnh Nh nc t trung ng n c s; hng dn, kim tra Hi ng
nhn dn thc hin cc vn bn ca c quan Nh nc cp trn; to iu kin Hi
ng nhn dn thc hin nhim v v quyn hn theo lut nh; o to, bi dng,
sp xp v s dng i ng vin chc Nh nc;
2- Bo m vic thi hnh Hin php v php lut trong cc c quan Nh nc, t
chc kinh t, t chc x hi, n v v trang v cng dn; t chc v lnh o cng tc
tuyn truyn, gio dc Hin php v php lut trong nhn dn;
3- Trnh d n lut, php lnh v cc d n khc trc Quc hi v U ban
thng v Quc hi;
4- Thng nht qun l vic xy dng, pht trin nn kinh t quc dn; thc hin
chnh sch ti chnh, tin t quc gia; qun l v bo m s dng c hiu qu ti sn
thuc s hu ton dn; pht trin vn ho, gio dc, y t, khoa hc v cng ngh, thc
hin k hoch pht trin kinh t - x hi v ngn sch Nh nc;
5- Thi hnh nhng bin php bo v cc quyn v li ch hp php ca cng dn,
to iu kin cho cng dn s dng quyn v lm trn ngha v ca mnh, bo v ti
sn, li ch ca Nh nc v ca x hi; bo v mi trng;
6- Cng c v tng cng nn quc phng ton dn, an ninh nhn dn; bo m
an ninh quc gia v trt t, an ton x hi; xy dng cc lc lng v trang nhn dn;
thi hnh lnh ng vin, lnh ban b tnh trng khn cp v mi bin php cn thit
khc bo v t nc;
7- T chc v lnh o cng tc kim k, thng k ca Nh nc; cng tc
thanh tra v kim tra Nh nc, chng quan liu, tham nhng trong b my Nh nc;
cng tc gii quyt khiu ni, t co ca cng dn;
8- Thng nht qun l cng tc i ngoi ca Nh nc; k kt, tham gia, ph
duyt iu c quc t nhn danh Chnh ph; ch o vic thc hin cc iu c quc
t m Cng ho x hi ch ngha Vit Nam k kt hoc tham gia; bo v li ch ca
Nh nc, li ch chnh ng ca t chc v cng dn Vit Nam nc ngoi;
9- Thc hin chnh sch x hi, chnh sch dn tc, chnh sch tn gio;
10- Quyt nh vic iu chnh a gii cc n v hnh chnh di cp tnh,
thnh ph trc thuc trung ng;
11- Phi hp vi Mt trn T quc Vit Nam, cc on th nhn dn trong khi
thc hin nhim v, quyn hn ca mnh; to iu kin cc t chc hot ng c
hiu qu.

iu 113
Nhim k ca Chnh ph theo nhim k ca Quc hi. Khi Quc hi ht nhim
k, Chnh ph tip tc lm nhim v cho n khi Quc hi kho mi thnh lp Chnh
ph mi.

iu 114

25
Th tng Chnh ph c nhng nhim v v quyn hn sau y:
1- Lnh o cng tc ca Chnh ph, cc thnh vin Chnh ph, U ban nhn dn
cc cp; ch to cc phin hp ca Chnh ph;
2- ngh Quc hi thnh lp hoc bi b cc B v cc c quan ngang B;
trnh Quc hi v trong thi gian Quc hi khng hp, trnh U ban thng v Quc
hi ph chun ngh v vic b nhim, min nhim, cch chc Ph Th tng, B
trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph;
3- B nhim, min nhim, cch chc cc Th trng v chc v tng ng;
ph chun vic bu c; min nhim, iu ng, cch chc Ch tch, cc Ph Ch tch
U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
4- nh ch vic thi hnh hoc bi b nhng quyt nh, ch th, thng t ca B
trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph, quyt nh, ch th ca U ban nhn dn v
Ch tch U ban nhn dn tnh, thnh ph trc thuc trung ng tri vi Hin php,
lut v cc vn bn ca cc c quan Nh nc cp trn;
5- nh ch vic thi hnh nhng ngh quyt ca Hi ng nhn dn tnh, thnh
ph trc thuc trung ng tri vi Hin php, lut v cc vn bn ca cc c quan Nh
nc cp trn, ng thi ngh U ban thng v Quc hi bi b;
6- Thc hin ch bo co trc nhn dn qua cc phng tin thng tin i
chng v nhng vn quan trng m Chnh ph phi gii quyt.

iu 115
Cn c vo Hin php, lut, ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt ca
U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh ca Ch tch nc, Chnh ph ra ngh
quyt, ngh nh, Th tng Chnh ph ra quyt nh, ch th v kim tra vic thi hnh
cc vn bn .
Nhng vn quan trng thuc thm quyn ca Chnh ph phi c tho lun
tp th v quyt nh theo a s.

iu 116
B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph chu trch nhim qun l Nh
nc v lnh vc, ngnh mnh ph trch trong phm vi c nc, bo m quyn t ch
trong hot ng sn xut, kinh doanh ca cc c s theo quy nh ca php lut.
Cn c vo Hin php, lut v ngh quyt ca Quc hi, php lnh, ngh quyt
ca U ban thng v Quc hi, lnh, quyt nh ca Ch tch nc, cc vn bn ca
Chnh ph v Th tng Chnh ph, B trng, cc thnh vin khc ca Chnh ph,
Th trng cc c quan thuc Chnh ph ra quyt nh, ch th, thng t v kim tra
vic thi hnh cc vn bn i vi tt c cc ngnh, cc a phng v c s.

iu 117
B trng v cc thnh vin khc ca Chnh ph chu trch nhim trc Th
tng Chnh ph, trc Quc hi v lnh vc, ngnh mnh ph trch.

26
CHNG IX
HI NG NHN DN V Y BAN NHN DN

iu 118
Cc n v hnh chnh ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam c phn
nh nh sau:
Nc chia thnh tnh, thnh ph trc thuc trung ng;
Tnh chia thnh huyn, thnh ph thuc tnh v th x; thnh ph trc thuc
trung ng chia thnh qun, huyn v th x;
Huyn chia thnh x, th trn; thnh ph thuc tnh, th x chia thnh phng v
x; qun chia thnh phng.
Vic thnh lp Hi ng nhn dn v U ban nhn dn cc n v hnh chnh
do lut nh.

iu 119
Hi ng nhn dn l c quan quyn lc Nh nc a phng, i din cho
ch, nguyn vng v quyn lm ch ca nhn dn, do nhn dn a phng bu ra, chu
trch nhim trc nhn dn a phng v c quan Nh nc cp trn.

iu 120
Cn c vo Hin php, lut, vn bn ca c quan Nh nc cp trn, Hi ng
nhn dn ra ngh quyt v cc bin php bo m thi hnh nghim chnh Hin php v
php lut a phng; v k hoch pht trin kinh t - x hi v ngn sch; v quc
phng, an ninh a phng; v bin php n nh v nng cao i sng ca nhn dn,
hon thnh mi nhim v cp trn giao cho, lm trn ngha v i vi c nc.

iu 121
i biu Hi ng nhn dn l ngi i din cho ch, nguyn vng ca nhn
dn a phng; phi lin h cht ch vi c tri, chu s gim st ca c tri, thc hin
ch tip xc, bo co vi c tri v hot ng ca mnh v ca Hi ng nhn dn,
tr li nhng yu cu, kin ngh ca c tri; xem xt, n c vic gii quyt khiu ni,
t co ca nhn dn.
i biu Hi ng nhn dn c nhim v vn ng nhn dn thc hin php lut,
chnh sch ca Nh nc, ngh quyt ca Hi ng nhn dn, ng vin nhn dn tham
gia qun l Nh nc.

iu 122
i biu Hi ng nhn dn c quyn cht vn Ch tch Hi ng nhn dn, Ch
tch v cc thnh vin khc ca U ban nhn dn, Chnh n To n nhn dn, Vin
trng Vin kim st nhn dn v th trng cc c quan thuc U ban nhn dn.
Ngi b cht vn phi tr li trc Hi ng nhn dn trong thi hn do lut nh.

27
i biu Hi ng nhn dn c quyn kin ngh vi cc c quan Nh nc a
phng. Ngi ph trch c quan ny c trch nhim tip i biu, xem xt, gii quyt
kin ngh ca i biu.

iu 123
U ban nhn dn do Hi ng nhn dn bu l c quan chp hnh ca Hi ng
nhn dn, c quan hnh chnh Nh nc a phng, chu trch nhim chp hnh
Hin php, lut, cc vn bn ca cc c quan Nh nc cp trn v ngh quyt ca Hi
ng nhn dn.

iu 124
U ban nhn dn trong phm vi nhim v, quyn hn do php lut quy nh, ra
quyt nh, ch th v kim tra vic thi hnh nhng vn bn .
Ch tch U ban nhn dn lnh o, iu hnh hot ng ca U ban nhn dn.
Khi quyt nh nhng vn quan trng ca a phng, U ban nhn dn phi
tho lun tp th v quyt nh theo a s.
Ch tch U ban nhn dn c quyn nh ch vic thi hnh hoc bi b nhng vn
bn sai tri ca cc c quan thuc U ban nhn dn v cc vn bn sai tri ca U ban
nhn dn cp di; nh ch thi hnh ngh quyt sai tri ca Hi ng nhn dn cp
di, ng thi ngh Hi ng nhn dn cp mnh bi b nhng ngh quyt .

iu 125
Ch tch U ban Mt trn T quc Vit Nam v ngi ng u cc on th
nhn dn a phng c mi tham d cc k hp Hi ng nhn dn v c mi
tham d hi ngh U ban nhn dn cng cp khi bn cc vn c lin quan.
Hi ng nhn dn, U ban nhn dn thc hin ch thng bo tnh hnh mi
mt ca a phng cho Mt trn T quc v cc on th nhn dn, lng nghe kin,
kin ngh ca cc t chc ny v xy dng chnh quyn v pht trin kinh t - x hi
a phng; phi hp vi Mt trn T quc v cc on th nhn dn ng vin nhn
dn cng Nh nc thc hin cc nhim v kinh t - x hi, quc phng, an ninh a
phng.
CHNG X
TO N NHN DN V VIN KIM ST NHN DN

iu 126
To n nhn dn v Vin kim st nhn dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit
Nam, trong phm vi chc nng ca mnh, c nhim v bo v php ch x hi ch
ngha, bo v ch x hi ch ngha v quyn lm ch ca nhn dn, bo v ti sn

28
ca Nh nc, ca tp th, bo v tnh mng, ti sn, t do, danh d v nhn phm ca
cng dn.
TO N NHN DN

iu 127
To n nhn dn ti cao, cc To n nhn dn a phng, cc To n qun s v
cc To n khc do lut nh l nhng c quan xt x ca nc Cng ho x hi ch
ngha Vit Nam.
Trong tnh hnh c bit, Quc hi c th quyt nh thnh lp To n c bit.
c s, thnh lp cc t chc thch hp ca nhn dn gii quyt nhng vic vi
phm php lut v tranh chp nh trong nhn dn theo quy nh ca php lut.

iu 128
Nhim k ca Chnh n To n nhn dn ti cao theo nhim k ca Quc hi.
Ch b nhim, min nhim, cch chc v nhim k ca Thm phn, ch
bu c v nhim k ca Hi thm nhn dn To n nhn dn cc cp do lut nh.

iu 129
Vic xt x ca To n nhn dn c Hi thm nhn dn, ca To n qun s c
Hi thm qun nhn tham gia theo quy nh ca php lut. Khi xt x, Hi thm ngang
quyn vi Thm phn.

iu 130
Khi xt x, Thm phn v Hi thm c lp v ch tun theo php lut.

iu 131
To n nhn dn xt x cng khai, tr trng hp do lut nh.
To n nhn dn xt x tp th v quyt nh theo a s.

iu 132
Quyn bo cha ca b co c bo m. B co c th t bo cha hoc nh
ngi khc bo cha cho mnh.
T chc lut s c thnh lp gip b co v cc ng s khc bo v
quyn v li ch hp php ca mnh v gp phn bo v php ch x hi ch ngha.

iu 133
To n nhn dn bo m cho cng dn nc Cng ho x hi ch ngha Vit
Nam thuc cc dn tc quyn dng ting ni v ch vit ca dn tc mnh trc To
n.

29

iu 134
To n nhn dn ti cao l c quan xt x cao nht ca nc Cng ho x hi
ch ngha Vit Nam.
To n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca cc To n nhn dn a
phng v cc To n qun s.
To n nhn dn ti cao gim c vic xt x ca To n c bit v cc to n
khc, tr trng hp Quc hi quy nh khc khi thnh lp To n .

iu 135
Chnh n To n nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc trc
Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co cng
tc trc U ban thng v Quc hi v Ch tch nc.
Chnh n To n nhn dn a phng chu trch nhim v bo co cng tc
trc Hi ng nhn dn.

iu 136
Cc bn n v quyt nh ca To n nhn dn c hiu lc php lut phi
c cc c quan Nh nc, t chc kinh t, t chc x hi, cc n v v trang nhn
dn v mi cng dn tn trng; nhng ngi v n v hu quan phi nghim chnh
chp hnh.
VIN KIM ST NHN DN

iu 137
Vin kim st nhn dn ti cao kim st vic tun theo php lut ca cc B, cc
c quan ngang B, cc c quan khc thuc Chnh ph, cc c quan chnh quyn a
phng, t chc kinh t, t chc x hi, n v v trang nhn dn v cng dn, thc
hnh quyn cng t, bo m cho php lut c chp hnh nghim chnh v thng
nht.
Cc Vin kim st nhn dn a phng, cc Vin kim st qun s kim st vic
tun theo php lut, thc hnh quyn cng t trong phm vi trch nhim do lut nh.

iu 138
Vin kim st nhn dn do Vin trng lnh o. Vin trng Vin kim st nhn
dn cp di chu s lnh o ca Vin trng Vin kim st nhn dn cp trn; Vin
trng Vin kim st nhn dn cc a phng, Vin trng Vin kim st qun s cc
cp chu s lnh o thng nht ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao.

30
Vic thnh lp U ban kim st, nhng vn Vin trng Vin kim st nhn
dn c quyn quyt nh, nhng vn quan trng m U ban kim st phi tho lun
v quyt nh theo a s do lut nh.
Nhim k ca Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao theo nhim k ca
Quc hi.
Vin trng, cc Ph Vin trng v Kim st vin Vin kim st nhn dn a
phng v Vin kim st qun s cc qun khu v khu vc do Vin trng Vin kim
st nhn dn ti cao b nhim, min nhim, cch chc.

iu 139
Vin trng Vin kim st nhn dn ti cao chu trch nhim v bo co cng tc
trc Quc hi; trong thi gian Quc hi khng hp th chu trch nhim v bo co
cng tc trc U ban thng v Quc hi v Ch tch nc.

iu 140
Vin trng cc Vin kim st nhn dn a phng chu trch nhim bo co
trc Hi ng nhn dn v tnh hnh thi hnh php lut a phng v tr li cht
vn ca i biu Hi ng nhn dn.
CHNG XI
QUC K, QUC HUY, QUC CA,
TH , NGY QUC KHNH

iu 141
Quc k nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh ch nht, chiu rng
bng hai phn ba chiu di, nn , gia c ngi sao vng nm cnh.

iu 142
Quc huy nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam hnh trn, nn , gia
c ngi sao vng nm cnh, chung quanh c bng la, di c na bnh xe rng v
dng ch: Cng ho x hi ch ngha Vit Nam.

iu 143
Quc ca nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l nhc v li ca bi "Tin
qun ca".

iu 144
Th nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l H Ni.

31

iu 145
Ngy tuyn ngn c lp 2 thng 9 nm 1945 l ngy Quc khnh.

CHNG XII
HIU LC CA HIN PHP V VIC SA I HIN PHP

iu 146
Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam l lut c bn ca Nh
nc, c hiu lc php l cao nht.
Mi vn bn php lut khc phi ph hp vi Hin php.

iu 147
Ch Quc hi mi c quyn sa i Hin php. Vic sa i Hin php phi
c t nht l hai phn ba tng s i biu Quc hi biu quyt tn thnh.
---------------------------------Bn Hin php ny c Quc hi nc Cng ho x hi ch ngha Vit
Nan kho VIII, k hp th 11 nht tr thng qua trong phin hp ngy 15 thng 4
nm 1992, hi 11 gi 45 pht.