KANOLA BTKS

KANOLA TOHUMU

KANOLA TOHUMU ETLER :

LICROWN

LICORD

KANOLA TOHUM
KILIK - YALIK KANOLA TOHUMLARI

Licrown
* ERKEN EKLENEN VE OLGUNLAAN BR ETTR.
* YKSEK VERMLDR
* YA ORANI YKSEKTR. ( Alclar tarafndan tercih sebebidir.)
* YATMAYA DAYANIKLILII YKSEKTR
* SICAK VE KURAK KOULLARA ADAPTASYONU Y BR ETTR
* NFORM OLGUNLAMASI SEBEBYLE HASADI KOLAYDIR

Licord
* SOUA DAYANIKLILII OK Y BR ETTR

* YA ORANI YKSEKTR
* Y GELEN KK SSTEM LE KURAK ARTLARA DAYANIKLILII YKSEKTR.
* STRES ARTLARINDA YKSEK VERMLLN KORUR
* YATMAYA DAYANIKLIDIR
* KUMLU TOPRAKLARA KADAR DEK TOPRAK ARTLARINA ADAPTASYON
* ERKEN EKLENR, ORTA ERKENC BR ETTR.

EKM NBET : lgili hastalk ve zararllarn younlamamas iin

rotasyonda ,lahana,kanabahar,brokoli gibi akraba trlerin ard ardna
ekilmemesine dikkat edilmesi gerekmektedir.
TOPRAK HAZIRLII : Kanola tohumu ok kk olduundan iyi hazrlanm
bir tohum yatana ihtiya duyar. nceki bitkinin hasadndan sonra toprak
8-10 cm derinliinde pullukla srlr veya iki kere goble ekilir.
Ekimde tohumun istenen derinlie dmesini salamak iin
tapan ekilmelidir.
TOHUMLUK SEM : Kanola retiminde pratik olarak erusik asit ve
glukosinolat iermeyen
eitler kullanmak arttr.Kullanlan eidin
yksek
verimli ,ya oran yksek,ka hastalk ve zararllara dayankl,makineli
hasata
uygun olmas gerekir.Ekilecek tohumluun srme gcnn yksek ve
sertifikal olmasna dikkat edilmelidir.
olan

EKM : En uygun ekim zaman Austos sonundan Eyll ortasna kadar

dnemdir.Bu dnemde tavl topraa ekilen kanola,ka 6,10

yaprakla girer ve -15 derece dk scaklklara dayanabilir.
Dekara atlan tohum miktar 400-500 gramdr.Kanola,yonca ve buday gibi
kk tohumlar ekebilen mekanik veya pnmatik mibzerle 1,5-2 cm
derinlikte
ekilir.Uygun bitki skl Licort ve Licrown eitleri iin metre kareye 6070

bitkidir.
GBRELEME :
Kanola tarmnda toprak
analizi
hazrlanacak
uygun bir gbreleme programnn nemi byktr.

sonularna

gre

AZOT :Kanolann azot ihtiyac dekara 13-20 kg'dr.Bunun 3-4 kg kadar sonbaharda
ekim ncesi verilmelidir.Geri kalan miktar ktan kmadan nce ve sapa kalkma dneminin
banda olmak zere iki dnemde verilmelidir.
FOSFOR ve POTASYUM :Toprak analizi sonularna gre gerek duyulursa ekim
ncesinde dekara 5-10 kg fosfor,10 kg'a kadar potasyum verilebilir.
KKRT
:Kanolada kkrt nemli bir ihtiyatr;sapa kalkma ncesi dekara
1,5-5 kg kkrt verilmelidir.
MKRO ELEMENTLER : Toprak pH's yksek olduunda bor,mangan ve inko,
dk olduunda ise molibden eksikliine kar dikkatli olmak gerekir.
YABANCI OT MCADELES : Kanola tarmnda yabanc yabanc ot
mcadelesi byk nem tamaktadr.Kanola toprak yzeyini rtene kadar
yabanc otlarla mcadele etmek gerekir. Ekim ncesi geni yaprakl
yabanc
otlara kar trifluralin ve dar yaprakllara kar avadex topraa kartrlr.
Ekim sonras k ncesi kullanlan alachlor toprak yzeyine
uygulanr.k
sonrasnda da propyzamide gibi kimyasallar kullanlmaktadr.Kanola
tarmnda nemli bir yabanc ot olan Papatyaya kar clopyralid kullanlr.
Yabani hardal gibi kanola ile ayn cinsten bitkilerle etkin bir ekilde
mcadele edilmelidir. Aksi halde rnn kalitesi bozulabilir.
HASTALIK ve ZARARLILARLA MCADELE : Kanola'nn Toprak Piresi ,Tarla
salyangozu,Kanola Sap Hortumlu Bcei,Yaprak Biti ve lahana bcei gibi
zararllar vardr.Yaprak Biti ve Lahana Bcei nemli zararlara sebeb
olabildiinden mcadele yaplmaldr.
Kanolada Mildiyo, Kolza Kk Uru,Kuruni kf nemli hastalklar olmakla
beraber bu gn iin yaygn deildirler.
Tarlada nemli dzeyde grlecek bir hastalk veya zararl program
hakknda uzmanlarn grne bavurulmaldr.
HASAT HARMAN ve DEPOLAMA : Hasat olgunluuna gelen bitkide sap,
yaprak ve kapsller kuruyup krmzms sar,tohumlar ise koyu kahverengi
siyah bir renk alr.
Tohum rutubeti %9-10 zerindeyken yaplan hasat tam olgunlamam
tohum orann arttrr,depoda kzma ve kflenmeye sebeb olabilir.Hasat,
tohum rutubeti %9'a ulat dnemde tohum dkmeyi azaltmak iin

sabahn erken saatlerinde yaplmaldr. Biim ykseklii en alt dal alacak

ekilde olmaldr.Hasatta bierdverin batr,kont-batr,vantilatr ve
elek ayarlar iyi yapilmaldr.Kanola hasat iin uygun silindir hz dakikada
500-600 devirdir.

kanola bitkisi

KANOLA TOHUMU ETLER

KANOLA (Kolza) retim Teknolojisi ve Sistemleri

1. GENEL
Klk olarak yetitirilecek kolzann retimi hububat retiminden ok farkl deildir. Sonbaharda iyi
hazrlanm tavl bir tohum yata hazrlayarak mmkn olduunca erken ekim yapmak ve iyi bir
yabanc ot mcadelesi ile kolza retimini gerekletirmek mmkndr. Yalnz yazlk olarak retilecek
kolza da sulama ve gerektiinde yabanc ot mcadelesini tekrarlamak gerekecektir. Ancak lkemiz
artlarnda yazlk olarak kolza yetitirmek ok marjinal alanlar dnda pek ekonomik olmayacaktr.
Dolays ile burada bahsedilen retim teknii klk kolza iindir.
klim ve Toprak stekleri : Kolza, verimli ve iyi drenajl topraklara ihtiya gstermektedir. Gneli
gnler ve souk geceler kolza yetimesi iin olduka uygundur; hasat zamannda havann kuru olmas
gerekmektedir. Kolzann 300 ile 2800 mm yllk yaa, 5 ile 27 oC arasnda yllk ortalama scakla, ve
4.2 ile 8.2 arasna pH\'a toleransl olduu bildirilmektedir.
2. TOPRAK LEME-EKM-BTK SIKLII
Toprak ileme ve Tohum Yata Hazrl : Kolza, geleneksel hububat tarmnda kullanlan toprak
ileme aletlerinin dnda zel bir alete ihtiya gstermez. Tohum yata hazrlanmas baarl bir Kolza
retimi iin olduka nemlidir. Geni yaprakl yabanc otlara kar en iyi savunma hzl imlenme, k
ve bymeyle elde edilmektedir. Homojen yzeysel bir ekim imlenmeyi hzlandrmakta ve rnn
yabanc otlarla mcadele yeteneini arttrmaktadr. Maksimum srm derinlii genellikle 10 ila 13 cm
(4-5 in) arasnda deimektedir. Killi veya killi kumlu gibi ince tekstrl topraklar amak, karlarn
erimesine veya yamur sularnn szlmesine izin vermek amacyla derin leme yaplabilir. 15 ila 18
cm den daha derin ilemenin byk bir deeri yoktur ve sadece dikkate deer bir ekilde daha fazla
masrafa
sebep
olmaktadr.

Ekim : Kolza tohumu kk olduundan sonbahar toprak srm ve sk bir tohum yatann
hazrlanmas arzu edilmektedir. Ekimden nce topran bastrlmas sk ve dzgn bir tohum yata
hazrlna yardm eder. Tohumlar ok kk olduundan kolza tohumunun yaylabilmesi iin
tohumun yar yarya krk tohumla kartrlmas nerilir; hektara 10 kg tohum iin mibzerin hektara
20 kg kark tohum olacak ekilde

GVENEBLECENZ BTKSEL YAKIT

kalibrasyonu yaplmaldr. Tohumun ekim derinlii 2.5 cm ve daha az olmaldr, fakat toprak kaymak
tabakas balamazsa fideler 5 cm ve daha derinden k yapabilmektedir. Ekim derinlii kan
fidelerin saysn ve gelimesini byk lde etkilemektedir. Kolza tohumu imlenme iin yeterli neme
ulamak iin gereinden daha derin ekilmemelidir. 12 ile 25 mm derinlikte, sk, nemli, ve lk tohum
yatana ekilen Kolza tohumlar yksek bir k yzdesiyle birlikte hzl bir imlenme
gstermektedirler. Kolza ekimi iin optimum toprak scaklnn 10 derece olduu yaplan almalarla
belirlenmitir. 10 derecenin zerindeki toprak scakl yksek imlenme oran, hzl k ve hzl bir
yaprak gelimesi salamaktadr. Sk bir ekilde bastrlm tohum yata tohum iin mkemmel bir
nem ve oksijen salamaktadr. Bu yzden ekimden sonra tohum yata kadar bastrlmaldr.
Birim Alandaki Bitki Skl (Tohum Miktar) : Kolza verime ok az etkisi olan, nispeten deiik
oranlarda deien ekim younluuna veya bitki populasyonuna olduka esnek bir rndr. Yaplan
aratrmalar m2 ye 60 ile 200 bitki salayan ekim younluunun hem Kolza hem de Brassica rapa da
verim bakmndan benzer sonular verdiini gstermitir. m2 de 200 den fazla bitki saysnn verimi az
miktarda azaltt bulunmutur. m2 deki bitki populasyonunun 60'n altna dmesi verimde ok
byk bir azalmaya neden olmaktadr.yi bir ekim sralardaki boluklar minimize etmeli ve m2 de 80
ile 180 arsnda bitki populasyonu salamaya aba gsterilmelidir. 15 cm lik mibzer sra aras metre
bana 12-27 bitki kna ihtiya gstermektedir. Kolzann bir kilogramnda ortalama 250 000 tohum
bulunmaktadr. Tohum miktar ve imlenme yzdesi birim alandan mmkn olan maksimum bitki
saysn belirler.
Ekim Zaman : Klk kolzada erken ekimler daha yksek verim vermektedir. Bunun belli bal sebebi
ka rozet dnemi denilen 4-5 yaprakl dnemde girebilmesidir. Daha ge ekimlerde souk zarar
grlebilir. ok erken ekimlerde ise havann iyi gitmesi durumunda bitkiler zamansz sapa kalkarak
zararlanabilirler.

Ekim zamanna u faktrler etki edebilir :

Blgedeki donsuz periyot,

Ekilecek eit ve olgunlamas iin gerekli gn says,
Kltrel ilemler,
Tarlada ilemlere balamay belirleyen ilkbahardaki hava durumu,
Tohum yata zellii (nem, scaklk)
Toprak yaps ve eim,
eidin toprak scaklna olan tepkisi,
Yabanc ot durumu ve planlanan kontrol metodu,
iftlik bykl ve ekipman

3.GBRELEME
Gerekli Besin Elementleri (Gbreleme) : Kolza da en baarl gbreleme program topraktaki mevcut
besin elementlerinin durumuna bal olarak belirlenendir. Kolza, nitrojen ve fosfat gbrelemesine iyi
tepki vermektedir. Genellikle dekara 10 kg saf azotun yars erken ilkbaharda kullanlmaldr. Fosfor
olarak ise dekara 8 kg yararl gerekmektedir.
4.KANOLA FTNN YEN UMUDU
Burdurda ttn ve pancara alternatif olarak retilen kanola bitkisi, iftilerin umut kaps oldu.
Burdurda 2003 ylnda Tekirda nder ifti retim ve Pazarlama Kooperatifinden salanan kanola
tohumu, szlemeli olarak Bucak, eltiki ve Kemer ilelerinde iftilere datld. Ekim aynda 16
dekarlk alana ekilen kanola bitkisinin gelimesinin olduka iyi olduu belirtildi. Burdur Tarm l
Mdrl yetkilileri, kanola hakknda u bilgiyi verdi. Kanola klk olarak yetitirilen bir ya

bitkisidir. Verimli ve iyi drenajl toprak ister. Gneli gnler ve souk geceler kanola iin
uygundur. 300-2800mm. Yllk ya, 5-27 derece aras scaklk, 4-8 PH isteyen toleransl
bir bitkidir. yi bir tohum yata hazrl kanola iin nemlidir. Homojen ve yzeysel bir
ekim imlenmeyi hzlandrmaktadr. Mibzerle dekara 400 gr Kanola tohumu 2,5 cm
derinlie ekilmeli ve iyice bastrlmaldr. Toprak scakl ekim srasnda on derece ve
zerinde olmaldr. Kanola da nemli olan ka rozet dneminde (4-5) yaprakl
girebilmesidir. Ge ekimlerde souk zarar, erken ekimlerde de zamansz sapa
kalkmadan dolay bitki zarar grr.
5.KANOLA NEDR
Kanola, tohumu %40-50 orannda ya ieren nemli bir kltr bitkisidir. Dk doymam ya oran,
yksek oleik ve linoleik ya asidi ierii ile yemeklik ya kalitesi yksektir.
Alternatif enerji kayna olarak da Kanola yandan Biyodizel retimi son yllarda hzla artmaktadr.
Kanola kspesi, %38-40 oranndaki zengin protein ierii ile kanatllarn ve bykba hayvanlarn
yem rasyonlarnda Bat lkelerinde nemli bir yer tutmaktadr.
Kanola erken baharda aan bol iekli bir bitki olduundan ayn zamanda arclk ynnden byk
nem tar.
Kanola ayrca ieklenme ncesi biilerek kuru ot olarak veya silaj olarak deerlendirilmektedir.
6.NETCE
Dou ve Gneydou Anadoluda yetitirilen eker pancarna kota getirilmesi nedeni ile bunun
yerine iftilerimizin bitkisel yandan, ksbesinden, ieinden (arcl), otundan ve yandan biyodizel
retimi elde edilen kanolaya dn yapmas gelirlerinin katlanmasna neden olacaktr. 2004 yl rn
kfl pamuk, yal ayiei, soya fasulyesi, KANOLA, Dane msr ve zeytinya reticilerin destekleme
pirimi demesine ilikin Bakanlar Kurulu Karar uygulama teblii Tarm ve Kyileri Bakanlnn
teblii 22 Eyll 2004 tarih ve 25591 sayl Resmi Gazetede yaynlanarak yrrl girmitir.

BU BLGLER
w.erzurumtb.org.tr/Faaliyet ADRESNDEN ALINMITIR.