Khi qut v hng ro phi thu quan trong thng mi quc t

1.1.

Khi nim v s cn thit ca hng ro phi thu quan trong

thng mi quc t

Chnh sch thng mi quc t l mt h thng cc quan im,

bin php v cc cng c m cc quc gia s dng nhm iu
chnh cc hot ng ngoi thng ph hp vi cc li th quc gia
nhm em li li ch cao nht cho nc mnh. Khi tham gia thng mi
quc t, mi nc va pht huy c nhng th mnh ca mnh va
tn dng nhng li ch m hot ng ngoi thng em li. Nhng
mt khc cng s bc l nhng mt yu km ca nn kinh t
quc gia . Do vy, cc quc gia phi s dng mt h thng cc
cng c iu chnh hot ng ngoi thng. Trong phi k
n vic s dng hng ro phi thu quan mt cng c c coi l
linh hot c tc ng nhanh, mnh trc nhng tnh th khn cp.
S dng hng ro phi thu quan sao cho hp l v hiu qu s bo
v th trng ni a mi nc trnh c tc ng tiu cc ca hng
ho ngoi nhp.
1.1.1. Khi nim v phn loi hng ro phi thu quan
a. Khi nim
Hin nay, trn th gii cha c mt khi nim thng nht no v
hng ro phi thu quan (Non-Tariff Trade Barriers- NTBs). Mi mt
t chc, quc gia li c quan nim khc nhau v hng ro phi thu
quan .
T chc Thng mi Th gii - WTO quan nim rng: Hng ro
phi thu quan l nhng bin php phi thu quan mang tnh cn
tr i vi thng mi m khng da trn c s php l, khoa hc
hoc bnh ng[16, tr - 13]. Theo , WTO a ra nh
ngha bin php phi thu quan nh sau: Bin php phi thu quan l
nhng bin php ngoi thu quan, lin quan hoc nh hng n
s lun chuyn hng ho gia cc nc[16, tr 13].
Trong khi , Phng Thng Mi M (USTR) li quan nim: Bo
h phi thu quan l tt c nhng quy nh c ban hnh di dng

vn bn lut hoc nhng quy nh, chnh sch hoc cc bin

php khc ca nh nc, ngoi cc bin php thu quan vi mc ch
bo v hng sn xut trong nc khi s cnh tranh ca hng ngoi
nhp v thc y pht trin sn xut mt s ngnh kinh t trng
im v kch thch xut khu hoc v cc mc tiu kinh t x hi
khc.[ 15, 19, 21]
Nm 1995, theo nghin cu ca Hi ng hp tc kinh t Thi
Bnh Dng (PECC) nhn xt: Hng ro phi thu quan l mi
cng c phi thu quan can thip vo thng mi, bng cch ny lm
bin dng sn xut trong nc [ 16, tr 11].
T chc Hp tc v Pht trin kinh t (OEDC) nm 1997 cng a ra mt nh ngha khc: Hng ro phi thu quan l nhng
bin php bin gii nm ngoi phm vi thu quan c th c cc
quc gia s dng, thng thng da trn c s la chn, nhm hn
ch nhp khu [ 16, tr 11].
Vit Nam, trong qu trnh nghin cu, cc nh kinh t thng
s dng khi nim v hng ro phi thu quan ca B Thng Mi:
Ngoi thu quan ra, tt c cc bin php khc, d l theo quy nh
php l hay tn ti trn thc t, nh hng n mc v phng hng nhp khu c gi l cc hng ro phi thu quan [4,tr 293]
Tm li, khi nim hng ro phi thu quan rt phong ph, tu
thuc vo gc nghin cu hay mc ch p dng m ngi ta s
dng khi nim cho ph hp.
b. Phn loi
C nhiu cch phn loi hng ro phi thu quan. Chng hn,
trong cun Cnh tranh trong thng mi quc t ca Nh xut bn
Chnh tr quc gia, ton b h thng hng ro phi thu quan trn
th gii nhn chung c th chia thnh 5 nhm sau:
Nhm1: Nhng vic Chnh ph thng tham gia hn ch thng mi.
Nhm 2: Cc bin php hn ch nhp khu c tnh cht hnh
chnh v do hi quan thc hin.
Nhm 3: Hng ro c tnh cht k thut i vi thng mi.

Nhm 4: Hn ch c th, nh hn ch cp php nhp khu, hn

ch xut khu, quy ch v gi trong nc.
Nhm 5: L ph nhp khu, nh tin k qu, thu iu tit
nhp khu, hn ch cho vay c tnh cht phn bit i x....
Hoc trong cun sch Thng mi quc t v an ninh lng
thc ca Nh xut bn Chnh tr quc gia nm 2001, hng ro phi
thu quan c phn loi nh sau:
- Hn ngch (quota) tc hn ch s lng mt mt hng nht
nh c th cho php nhp (c khi ch quy nh i vi mt nc
no , chng hn xe t ca Nht bn sang M).
- Quy nh tiu chun hoc dn nhn trn mt hng m nh
sn xut nc ngoi khng c tp qun lm nh vy.
- Cc chnh sch yu cu cng chc phi mua sm hng ni.
- Cc chin dch vn ng dn chng tiu dng hng trong nc.
Bn cng , B Thng mi Vit Nam cng phn loi hng
ro phi thu quan bng cch lit k mt s cc nhm hng ro phi
thu quan chnh nh sau:
- Cc bin php hn ch nh lng (nh cm, hn ngch, giy
php);
- Cc bin php qun l gi (nh tr gi tnh thu quan ti thiu,
gi nhp khu ti a, ph thay i, ph thu);
- Cc bin php qun l u mi (nh u mi xut khu, nhp
khu);
- Cc bin php k thut (nh quy nh k thut, tiu chun, th
tc xc nh s ph hp, yu cu v nhn mc, kim dch ng
thc vt);
- Cc bin php bo v thng mi tm thi (t v, tr cp v cc
bin php i khng, bin php chng bn ph gi);
- Cc bin php lin quan ti u t (thu sut thu nhp khu
ph thuc t l ni a ha, hn ch tip cn ngoi t, yu cu
xut khu, u i gn vi thnh tch xut khu);

- Cc bin php khc (tem thu, biu thu nhp khu hay thay
i, yu cu m bo thanh ton, yu cu kt hi, th tc hnh
chnh, th tc hi quan, mua sm chnh ph, quy tc xut x).
1.1.2. S cn thit ca bo h phi thu quan trong xu
th ton cu ho

Bo h phi thu l cn thit trong giai on hi nhp kinh

t quc t
Thc tin hot ng thng mi quc t cho thy: nhu cu bo
h sn xut trong nc l cn thit trong bt c giai on no, thi k
no, ngay c vi cc quc gia hng mnh nh Hoa K, Nht Bn, EU...
Ngay t thi Ch ngha trng thng, vai tr ca Nh nc c
cao thng qua vic vic p dng cc bin php phi thu quan nh
qun l lng vng, ban hnh cc quy nh nhm khuyn khch xut
khu v hn ch nhp khu. Trong sut nhng th k qua, bn cnh
vic p dng cc bin php thu quan to ngun thu cho ngn sch
Nh nc, cc quc gia cng p dng nhiu bin php bo h phi thu
nh hn ch nhp khu, qun l ngoi hi bo v sn xut trong
nc.
Bt u t gia th k 20, xu th ton cu ha, khu vc ha
lan nhanh, cc quc gia u thy c li ch v tm quan trng ca
xu th ny v hu nh u ch ng hi nhp kinh t quc t.
Hng lot cc t chc kinh t quc t ra i nh Cng ng kinh t
chung Chu u (EU), T chc thng mi th gii (WTO), Khu vc
mu dch t do ASEAN. Trong , WTO l t chc c quy m ln
nht, c tm nh hng rng nht. WTO khuyn khch t do ha thng mi quc t v yu cu d b cc hng ro phi thu quan. V
cn bn, so vi giai on trc, cc bin php bo h phi thu quan
c ct gim rt nhiu, nhng do nhng ch li v hiu qu ca
bin php ny m hin nay n vn c tt c cc quc gia trn th
gii p dng di hnh thc ny hay hnh thc khc.
Do trnh pht trin gia cc quc gia trn th gii khng
ng u, cht lng hng ha, dch v v gi c gia nc ny vi nc khc c s khc bit ln. V vy, cc nc thng c xu hng phn

cng lao ng tp trung ngun lc sn xut nhng mt hng

m mnh c li th hn. Tuy nhin, khng phi quc gia no cng
d dng chp nhn t b mt mt hng ang c u th hoc c
tim nng pht trin chuyn sang sn xut mt mt hng
khc, chnh iu ny lm pht sinh nhu cu bo h. V d: Trung
Quc duy tr mc bo h rt cao cho ngnh cng nghip t, mc
d h khng c li th sn xut mt hng ny nh Hoa K v
Nht Bn, ngc li Nht Bn li duy tr bo h cao vi ngnh nng
nghip. Thc t ny c th do nhiu nguyn nhn:
Th nht, c th trng quc t tc l c s trao i hng ho
gia cc quc gia. Gi s mt quc gia khng c li th sn xut
mt mt hng no , nu n cnh trnh t do th l d nhin
l s b o thi. Trong mt s trng hp, cc quc gia ny vn duy
tr sn xut mt hng , do nhng vn nhy cm hay mc
ch kinh t x hi khc, lm pht sinh nhu cu bo h.
Th hai, v thc tin, tt c cc quc gia tng trng cao nh
xut khu, d gn t ti t xut t do ho hon ton, h vn
thc hin mt s bin php bo h th trng trong nc. R rng vn
bo h th trng trong nc bng bin php phi thu cc quc
gia ny vn tn ti, mc d h l ngi khi xng v dn dt vic ct
gim bo h v tin ti t do ho hon ton thng mi th gii.
V d: D l mt nn kinh t mnh nht th gii, khi xng cho
xu th t do ha thng mi v c tm nh hng ln trong WTO, Hoa
K vn p dng cc bin php bo h sn xut trong nc, d ch vi
mt ngnh sn xut nh nh c da trn (V kin bn ph gi c tra c ba sa ca Vit Nam vo th trng Hoa K).
Th ba, vn bo h mu dch cng c bit c ch trng
nhng quc gia ang pht trin, khi m li th cnh tranh cha cao
v nhiu ngnh sn xut trong nc cn non tr. V d: Vit Nam
ang n lc hi nhp kinh t quc t, nhng hi nhp th li phi
i mt vi nhng thch thc ln trc s xm nhp ca hng ho nc ngoi. C th ni, cc ngnh sn xut ca Vit Nam c rt t li
th cnh tranh (ngay c vi mt s mt hng c kim ngch xut

khu cao nh go, c ph...), cc mt hng khc nh in t, sn

phm c hm lng khoa hc k thut cao, nu t do cnh tranh vi
hng nhp ngoi th s b nh bi ngay trn th trng ni a. Do
, vi nhng ngnh sn xut cn c ch trng c lin quan mt
thit ti s pht trin ca nn kinh t th cn phi c s bo h hp
l v thch ng c th sc ng vng v cnh tranh trn
th trng quc t.
Tm li, chnh sch thng mi t do c mc tiu l thc y
chuyn mn ha quc t, ti a ha li ch kinh t i vi cc nn
kinh t nhng chnh sch t do thng mi khng phi lc no cng
mang li li ch nh vy. Thc tin cho thy, xu th t do ha thng
mi lun song hnh cng vi nhu cu bo h trong nhng iu kin
nht nh. T do ha khng phi l mt khi nim mang tnh
tuyt i. Do mi quc gia c trnh pht trin khc nhau, xut
pht im vi qu trnh hi nhp khc nhau, mc tiu kinh t,
chnh tr khng ng nht nn vic p dng cc chnh sch thng
mi vi ni dung bo h hay t do ha l khc nhau. Nhu cu bo h
khng ch vi nhng nc ang pht trin m ngay c i vi nhng
nc pht trin.

Bo h phi thu l cn thit xt trn yu t cnh tranh

quc gia v phn phi ngun lc
Do v th ca cc quc gia trn th gii l khng ging nhau v
li th so snh cng khc nhau, nn trong qu trnh t do ha thng
mi, cc quc gia thng ny sinh mu thun v li ch. iu ny lm
cho cc chnh sch t do ha thng mi b cn tr, ch yu xut
pht t s km hiu qu trong phn phi ngun lc v tht bi ca
th trng trong nc. Gi s di tc ng ca t do ha thng mi,
khu vc sn xut c hiu qu nh ngnh in t c c hi m rng
quy m sn xut; nhng ng thi, cc doanh nghip km hiu qu
s gim dn quy m nh ngnh ma ng. Tuy nhin, nh u t
khng th chuyn hng kinh doanh t ngnh ma ng sang cc
ngnh khc (v d in t) v ngi lao ng trong ngnh ma
khng th sang lm trong ngnh in t, nn s chuyn i vn

u t v lao ng khng th din ra mt cch bnh thng m ngc

li lm tng i ng tht nghip, bn tht nghip v gy nh
tr sn xut, kinh doanh.
Li ch ca t do thng mi l r rng; tuy nhin, thc t qu
trnh chuyn i sn xut v phn phi li ngun lc nhm p
ng qu trnh chuyn mn ha cc quc gia li khng xy ra d
dng. iu ny lm pht sinh nhu cu bo h sn xut trong nc ca
cc quc gia trc sc p ca t do ha thng mi.
1.1.3. Mc ch ca bo h ph thu quan
Mc ch ca bo h phi thu quan trong giai on hi nhp
kinh t quc t i vi cc quc gia ang pht trin l bo v cc
ngnh sn xut trong nc trc s cnh tranh ca hng ha nc ngoi
nhm pht trin sn xut, khuyn khch xut khu v to tng
trng trc sc p ca ton cu ha.
Bi vy, khng nn hiu cc bin php phi thu nh l mt ro
cn trong qu trnh hi nhp kinh t quc t v t do ha thng
mi. Cc NTB c th bao gm cc bin php thc y xut khu nh
cc bin php ti tr hoc tr gi hoc cc bin php hn ch nhp
khu c quc t cng nhn nh s dng cc quy nh v k thut,
v sinh dch t.
Mc ch ca bo h l thc y pht trin sn xut,
khng th bo h trn lan, m phi tun theo mt s nguyn tc
c bn sau:
-

Ch bo h nhng mt hng m sn xut trong nc p ng

nhu cu tng trng kinh t, c tim nng pht trin trong tng lai,
to c ngun thu ngn sch v gii quyt lao ng

Vic bo h c thng nht cho mi thnh phn kinh t, k

c cc x nghip c vn u t nc ngoi.

Chnh sch bo h c quy nh trong tng trng hp, tng thi

k v khng bo h vnh vin cho bt k hng ha no.

Bo h th trng trong nc phi ph hp vi tin trnh t do ho thng mi v cc hip nh quc t m Chnh ph Vit Nam k
kt.

Vn bo h nh th no cho ph hp vi cc quy nh v
thng l ca cc t chc kinh t khu vc v quc t m Vit Nam
tham gia (AFTA, APEC..) hay ang xc tin qu trnh gia nhp
(WTO) i hi phi c nhng bc i thn trng v xc nh nhng
l trnh bo h hp l ph hp vi xu th ton cu ha, chuyn
mn ha v hi nhp kinh t quc t hin nay.
1.1.4. u im, nhc im ca hng ro phi thu quan
a. u im
Mt l, hng ro phi thu quan rt phong ph v hnh thc:
nhiu bin php phi thu khc nhau c th p ng cng mt mc
tiu, p dng cho cng mt mt hng.
Cc bin php phi thu trong thc t rt phong ph v hnh
thc nn tc ng, kh nng v mc p ng mc tiu ca
chng cng rt a dng. Do , nu s dng bin php phi thu
phc v mt mc tiu ra th c th c nhiu s la chn,
kt hp nhiu bin php hn m khng b g b trong khun kh
mt cng c duy nht nh thu quan. V d: nhm hn ch nhp
khu phn bn, c th ng thi p dng cc bin php hn ngch
nhp khu, cp giy php nhp khu khng t ng, u mi
nhp khu, ph thu nhp khu.
Hai l, hng ro phi thu quan p ng nhiu mc tiu
Mi quc gia thng theo ui nhiu mc tiu trong chnh sch
kinh t, thng mi ca mnh. Cc mc tiu c th l: 1) Bo h
sn xut trong nc, khuyn khch pht trin mt s ngnh ngh; 2)
Bo v an ton sc khe con ngi, ng thc vt, mi trng; 3) Hn
ch tiu dng; 4) m bo cn bng cn cn thanh ton; 5) Bo
m an ninh quc gia, trt t an ton x hi, v.v...
Bng mt bin php phi thu c th ng thi p ng nhiu
mc tiu m em li hiu qu cao. V d: quy nh v v sinh
kim dch i vi nng sn nhp khu va m bo an ton sc
khe con ngi, ng thc vt li va gin tip bo h sn xut nng
nghip trong nc mt cch hp php. Hay cp php khng t ng
i vi dc phm nhp khu va gip bo h ngnh dc ni a,

dnh c quyn cho mt s u mi nhp khu nht nh, qun

l chuyn ngnh mt mt hng quan trng i vi sc khe con ngi.
Ba l, vic bo h sn xut trong nc trong qu trnh hi nhp
kinh t quc t bng hng ro phi thu quan tng i thun li v
nhiu bin php phi thu quan cha b cam kt rng buc ct gim
hay loi b. Hin nay, cc hip nh ca WTO ch mi iu chnh
vic s dng mt s bin php phi thu nht nh. Trong , tt
c cc bin php phi thu hn ch nh lng1 u khng c php
p dng, tr trng hp ngoi l. Mt s bin php phi thu khc tuy
c th nhm mc tiu hn ch nhp khu, bo h sn xut trong nc
nhng vn c WTO cho php p dng vi iu kin tun th nhng
quy nh c th, r rng, khch quan. Chng hn nh tiu chun k
thut, bin php kim dch ng thc vt, t v, thu chng bn
ph gi, cc bin php chng tr cp, thu i khng, v.v
b. Nhc im
Bn cnh nhng li th m hng ro phi thu quan mang li th
cc bin php ny vn cn mt s nhc im.
Th nht l tnh mp m v kh d on. Hin nay, do hnh
thc th hin ca cc bin php phi thu quan rt phong ph nn
nhiu bin php cha chu s iu chnh ca cc quy tc thng
mi. Cho nn, d tc ng ca chng c th ln nhng li l tc ng
ngm, c th che y hoc bin h bng cch ny hay cch khc.
Vic d on mt mt hng no c p dng cc bin php phi
thu quan hay khng l rt kh, v thc t chng thng c vn
dng trn c s d on ch quan, i khi tu tin ca nh qun l
v sn xut v nhu cu tiu dng trong nc. Trong bi cnh kinh t
phc tp v thng xuyn bin ng nh hin nay, vic a ra mt d
on tng i chnh xc l rt kh khn. Hu qu ca vic d
on khng chnh xc s rt nghim trng chng hn nh gy ra
1 Cc bin php phi thu hn ch nh lng nh cm nhp khu, hn ngch, giy php
nhp khu khng t ng v.v... gy cn tr, bp mo thng mi v thng b coi l cc
Hng ro phi thu (NTBs).

thiu ht trm trng ngun cung cp hng ha khi sn xut trong nc c nhu cu cao hay ang trong thi v khin gi c tng vt (st
nng) hoc tri li dn n tnh trng cung vt cu qu ln trn th
trng gy ra tnh trng st gi (st lnh). Cc bin php phi thu
quan i khi cng lm nhiu tn hiu ca th trng m ngi sn
xut v ngi tiu dng trong nc thng da vo ra quyt
nh. Tn hiu ny chnh l gi th trng, mt khi b lm sai lch,
n s phn nh khng trung thc li th cnh tranh thc s, ch dn
sai vic phn b ngun lc trong ni b nn kinh t. Do , kh
nng xy dng k hoch u t, sn xut, kinh doanh hiu qu
trong trung hn v di hn ca ngi sn xut b hn ch.
Hiu qu m cc bin php phi thu quan em li thng rt ln
nhng li kh c th c lng ho r rng nh tc ng ca thu quan.
Nu mc bo h thng qua thu quan i vi mt sn phm c th
xc nh c mt cch d dng thng qua mc thu sut nh ln
sn phm th mc bo h thng qua bin php phi thu
quan l tng mc bo h ca cc bin php phi thu quan ring r
p dng cho cng mt sn phm. Bn thn mc bo h ca mi
bin php phi thu quan cng ch c th c c lng mt cch tng
i ch khng th lng ho r rng nh bin php thu quan. Cng
v mc bo h ca cc bin php phi thu khng d xc nh
nn rt kh xy dng mt l trnh t do ho thng mi nh vi bo
h ch bng thu quan.
Th hai l hng ro phi thu quan gy kh khn v tn km
trong qun l. V kh d on nn khi s dng cc hng ro phi
thu, nh nc thng tiu tn nhn lc v phi tr mt khon chi ph
kh cao duy tr h thng iu hnh, kim sot. Khng ch c
vy, mt s NTBs li thuc thm quyn v phm vi qun l ca
nhiu c quan vi nhng mc tiu khc nhau, i khi cn mu
thun nhau, nn c th gy ra kh khn cho cc nh hoch nh
chnh sch. Mt kh khn khc trong vic qun l cc NTB l s
xut hin ca nhng NTB b ng. Nhng NTB b ng chnh
l s quan liu trong b my qun l thng mi, nng lc thp ca

cc nhn vin hi quan, cc vn bn php l khng c cng b

cng khai,v.v Vn bit rng nhng NTB ny l do s ch quan ca
con ngi nhng li ang l mt thc t m cc nh hoch nh
chnh sch phi i mt v tm cch khc phc. Tuy nhin,
khc phc c tnh trng ny i hi phi c s phi hp thc hin
ng b ca cc cp, b ngnh c lin quan.
Th ba, vic s dng hng ro phi thu quan nhm hn ch
nhp khu, bo h sn xut trong nc khng em li ngun thu ti
chnh trc tip no cho nh nc m thng ch lm li cho mt s
doanh nghip hoc mt s ngnh nht nh c bo h hoc c
hng u i, c quyn nh c phn b hn ngch, c ch nh
lm u mi nhp khu. Chnh iu ny

dn n s mt

bnh ng gia cc doanh nghip trong ni b nn kinh t ca

mi quc gia.
1.2. Quy nh ca WTO v hng ro phi thu quan

1.2.1. WTO v tm quan trng ca WTO vi t do ha thng mi th gii

WTO (The World Trade Organization - T chc Thng mi th
gii) l mt th ch php l ca h thng thng mi a phng, n
a ra nhng ngha v c tnh nguyn tc chnh ph cc nc
thit lp khun kh cc lut l v quy nh thng mi trong nc
ph hp vi thng mi th gii. WTO c th ni l t chc kinh t
quc t ln nht m tm nh hng ca n bao trm v rng khp.
Hin nay, WTO c 147 thnh vin, cc quy tc ca n iu chnh
phn ln khi lng hng ho giao dch trn th trng th gii. nh hng ca WTO ti thng mi th gii l tch cc, to ra mt quy tc
chung v c bn l thng thong cc nc c th iu chnh
quan h thng mi vi nhau.
Khi tham gia vo WTO, cc quc gia phi dnh cho nhau quy
ch i ng ti hu quc MFN, tc l i x nh nhau theo mt quy
nh thng nht. Vi cc nc cha phi l thnh vin ca WTO th
phi m phn song phng c hng MFN vi tng quc gia v
c th phi chu cc quy nh, trng pht thng mi v l, n ph-

ng t cc quc gia khc p t (quy ch cm vn ca Hoa K vi

Cuba, Iraq...). Thc t cho thy, khi cha phi l thnh vin ca WTO,
Vit Nam cng gp phi rt nhiu kh khn trong bun bn, lm n
vi cc nc v cha c ch da vin dn v bo v quyn li. V
d, nm 2000, Vit Nam b Trung Quc p dng hn ngch n phng v nhp khu hoa qu ti gy thit hi khng nh.
Gia nhp vo WTO, cc quc gia ang pht trin v c v th
cn thp trn trng quc t nh Vit Nam mi c th yn tm v v
tr ca mnh trong thng mi quc t v mi c iu kin n
nh xy dng sn xut trong nc hng theo m hnh ton cu
ha, chuyn mn ha. Gia nhp vo WTO tc l khng nh tinh
thn hp tc, ci m, mong mun tham gia vo xu th hi nhp
chung. Ngoi ra, chng ta cn c cn c bo v li ch v quyn
li ca mnh, trnh c s o p ca cc quc gia mnh hn. Bi vy,
mc tiu gia nhp vo WTO l mt ch trng ng n ca ng
v Nh nc nhm a kinh t t nc tin ln.
Tuy nhin, cc quy tc ca WTO tng i kht khe v khng
phi quc gia no cng p dng d dng, nht l vi nhng nn
kinh t m nng lc cnh tranh cn thp nh Vit Nam. t mc
tiu gia nhp t chc ny, chng ta khng cn cch no khc l phi
xy dng ngay h thng php l iu chnh cc hnh vi thng mi
quc t ph hp vi cc quy nh ca WTO. Cc bin php bo h
sn xut trc kia khng cn ph hp phi loi b v thay vo l s
dng cc bin php khc ph hp vi cc quy nh v chun mc ca
WTO.
Vn ny i hi s nghin cu k v nhng bt cp trong
mi quan h gia bo h v hi nhp; kinh nghim x l ca cc
quc gia; cng nh h thng php l iu chnh cc ni dung ny
ca WTO.
1.2.2. Quy nh v s dng Hn ngch
Hn ngch nhp khu l quy nh ca Nh nc v s lng hoc
gi tr ca mt mt hng no c nhp khu t mt th trng
no trong mt thi gian nht nh (thng l 1 nm). Hn ngch

nhp khu l mt loi ro cn thng mi mc thp. Tc ng

ca n khng c minh bch, thu nhp hay li t s ri vo tay
nhng ngi nm gi hn ngch u i, mc bo h khng r rng
v s cch ly khi th trng c th mc tuyt i. Tuy nhin, vi
c im ring ca mnh, hn ngch nhp khu khi c p dng s
c vai tr nht nh trong chnh sch bo h thng qua qun l
nhp khu ca mt quc gia.
Hn ngch nhp khu lm cho s lng nhp khu ca hng ho
chu s qun l nh hn lng nhp khu trong iu kin t do thng mi, nn gi ca hng ho ny trn th trng ni a s cao hn
mc gi th gii. Nh tc ng ny, hn ngch nhp khu c th c
s dng nh mt bin php ca chnh sch qun l xut nhp khu
phc v mc tiu bo h sn xut trong nc. Bn cnh , khi s
dng hn ngch nhp khu, Chnh ph s xc nh trc c khi lng
nhp khu v c th tc ng n hot ng xut khu ca mt
hay mt s quc gia khc. V nhng c im ny, hn ngch cn
c th c dng nh l bin php gip s dng c hiu qu ngun
ngoi t, thc hin cc cam kt ca Chnh ph vi nc ngoi v l
cng c iu tit hot ng nhp khu.
WTO khng cho php cc thnh vin ca mnh p dng bin
php hn ngch. Tuy nhin, trong mt s trng hp c bit, bin
php hn ngch c th c s dng trn c s khng phn bit i
x. l nhng trng hp sau:
p dng bin php hn ngch cm hoc hn ch xut khu tm
thi nhm ngn nga hay khc phc s khan him trm trng v lng thc, thc phm hay cc sn phm thit yu khc.
p dng bin php hn ngch (cm hoc hn ch xut nhp khu)
thc thi cc tiu chun hay quy ch v phn loi (classification),
phn cp (grading) hay tip th cc sn phm trong thng mi
quc t.
p dng hn ngch hn ch nhp khu i vi mi sn phm
nng, ng nghip. Trong trng hp ny, nc thnh vin phi cng b

tng khi lng hay tng tr gi ca sn phm c php nhp khu

trong mt thi k nht nh trong tng lai v mi thay i v s
lng hay tr gi ni trn.
Cc nc thnh vin WTO c th p dng bin php hn ngch hn
ch s lng hay tr gi hng ho nhp khu nhm mc ch bo v
tnh hnh ti chnh i ngoi v cn cn thanh ton ca nc
mnh. Cc hn ch nhp khu c nh ra, duy tr hay m rng
v mc ch ny khng c vt qu mc cn thit l ngn
nga s e do sp xy ra hay chn li s thiu ht nghim
trng d tr tin t, hoc trong trng hp mt nc thnh vin c d
tr tin t rt thp, nng d tr tin t ln mt mc hp l.
[10, tr 97]
iu c ngha l, cc nc thnh vin c th hn ch s lng
hoc gi tr hng ho nhp khu, nhng mc hn ch khng c
vt qu mc cn thit phng hoc ngn chn nguy c d
tr tin t gim mnh. i vi nhng nc c d tr tin qu mng
th mc hn ch khng c vt qu mc cn thit tng d
tr mt cch hp l. ng thi, WTO cng yu cu cc quc gia thnh
vin khi thi hnh chnh sch trong nc phi c ngha v cn i thu
chi quc t lu di, trnh s dng ti nguyn mt cch phi kinh t,
phi tn dng mi kh nng m rng thng mi quc t.
Cc nc ang pht trin c th p dng cc bin php hn ch
s lng trong chng trnh tr gip ca Chnh ph thc y kinh
t pht trin, hn ch bo v th trng v mt s ngnh cng
nghip c th. S h tr ca chnh ph, c bit l chnh ph cc nc
c mc sng thp, mc tng trng thp, s gip ch cho vic thc hin
cc tn ch ca WTO. V vy, WTO cho php cc nc ny c p dng
cc bin php hn ch s lng hoc gi tr hng nhp khu kim sot
mc nhp khu, nhm thc hin k hoch pht trin kinh t ca nc
mnh.
Ngoi ra, WTO cn quy nh cc ngoi l chung c p dng
cho vic hn ch s lng hng ho xut nhp khu, khi chnh ph
thy cn thit bo v: o c x hi, con ngi v ng thc

vt; ti sn quc gia v ngh thut, lch s hay kho c; ti

nguyn thin nhin khan him v lin quan n xut nhp khu
vng v bc, vi iu kin l cc bin php ny phi thc hin km
theo vic hn ch sn xut hay tiu dng ni a lin quan n
chng.
Tuy nhin, WTO cng yu cu cc quc gia thnh vin khi p
dng bin php hn ngch hn ch nhp khu phi cam kt
trnh gy ra tn tht khng cn thit cho quyn li kinh t v thng mi ca cc nc thnh vin khc. Khi tnh hnh kinh t trong nc c ci thin, WTO yu cu cc quc gia thnh vin phi dn
dn ni lng cc hn ch, ch duy tr cc hn ch mc cn
thit, cn khi tnh hnh kinh t trong nc thay i theo chiu hng
tt khng cn thit phi duy tr nhng hn ch na th phi
loi b cc hn ch ngay lp tc.
Bn cnh , WTO cng quy nh v vic cm phn bit i
x khi p dng hn ngch. Vic cm on hay hn ch c thc hin
i vi vic nhp khu nhng sn phm cng loi ca tt c cc nc
hoc i vi vic xut khu nhng sn phm cng loi sang bt k
nc no.
Khi hn ch vic nhp khu ca sn phm no , cc nc
thnh vin phi tn dng mi kh nng vic phn phi nhng
sn phm y phi st vi mc m cc nc thnh vin khc d tnh c
th xut khu c khi khng c cc bin php hn ch s lng.
C th WTO yu cu cc quc gia nh sau:
Khi c th tin hnh c, phi xc nh hn ngch nhp khu v
cng b hn ngch ny trong tng thi gian c th v nhng thay
i nu c.
Nu khng th xc nh hn ngch c th c th dng giy php
nhp khu khng c hn ngch hoc giy chng nhn nhp khu
hn ch.

 Nu p dng hn ngch cho tng nc th phi t c tho thun v

phn phi hn ngch vi cc nc thnh vin c quan h li ch ln vi
nc mnh.
Ngoi cc quy nh chung v hn ngch nh trn, i vi cc sn
phm nng nghip (quy nh ti iu IV Hip nh Nng nghip
ca WTO) c th p dng mt hnh thc hn ngch c bit gi l
Hn ngch thu quan (Tariff Rate Quota - TRQ).
1.2.3. Quy nh v s dng giy php nhp khu
a. Nhng quy nh chung ca WTO v vic cp giy
php nhp khu
Giy php nhp khu l vn bn php l do c quan c thm
quyn v qun l xut nhp khu cp cho nh nhp khu h c
quyn nhp khu hng ho.
WTO quy nh vic cp php nhp khu phi n gin, r
rng v d d on. Cc chnh ph phi cng b thng tin y
cho cc nh kinh doanh bit giy php c cp nh th no v cn
c cp. Khi t ra cc th tc cp php nhp khu mi hay
thay i cc th tc hin ti, cc thnh vin phi thng bo theo
nhng quy nh c th cho WTO. Vic xt n nhp khu cng
phi tun th cc quy nh cht ch. iu 1, Hip nh v th tc
cp php nhp khu quy nh chi tit nh sau:
Cp php nhp khu c hiu l cc th tc hnh chnh c
s dng thc hin ch cp php nhp khu, yu cu phi
np n xin nhp khu hoc cc loi giy t khc (khng lin quan
n mc ch Hi quan) cho cc c quan hnh chnh thch hp
nh l iu kin tin quyt c php nhp khu. [10, tr 106]
Cc thnh vin ca WTO phi m bo rng nhng th tc
hnh chnh thc hin ch cp php nhn khu khng c
bp mo thng mi do vic s dng khng thch hp cc th tc .
Cc quy nh i vi th tc cp php nhp khu phi c p dng
trung lp v c qun l theo mt cch thc cng bng v hp l. WTO
cng quy nh rng mi thng tin v quy nh lin quan n th tc
np n xin giy php nhp khu nh tiu chun ca nh nhp khu, c

quan tip nhn, danh mc hng ha phi c cng b sao cho Chnh
ph cc nc v cc nh kinh doanh c th nm bt c. Nu iu kin
cho php, cc thnh vin phi thng bo cng khai cc thng tin trn
trong thi hn 21 ngy trc khi cc quy nh v yu cu c hiu lc, tuy
nhin trong mi trng hp khng c mun hn ngy c hiu lc. Tt c
cc trng hp ngoi l hoc thay i quy nh lin quan n th tc
cp php nhp khu hay danh mc cc mt hng phi c cng b
theo cch thc v trong cng thi hn ni trn.
Ngoi ra, WTO cng quy nh rng ngi c giy php c quyn
tip cn ngun ngoi hi cn thit thanh ton hng nhp khu
cn giy php theo cng iu kin i vi cc nh nhp khu hng
khng cn giy php.
b. Cc trng hp cp php nhp khu trong WTO
Theo WTO, th tc cp php nhp khu c chia thnh 2 trng hp:
- Th tc cp php nhp khu t ng: WTO quy nh tt c
nhng ngi, c quan hoc t chc p ng y yu cu php
l ca thnh vin nhp khu v vic tham gia hot ng nhp khu
mt hng thuc din cp php t ng u c quyn np n
xin cp php v c ph chun ngay lp tc m khng b gy kh
khn tr ngi g.
- Th tc cp php nhp khu khng t ng: Giy php nhp
khu khng t ng c cc chnh ph s dng nhm mc ch
hn ch hng nhp khu. Theo quy nh ca WTO, cp php khng
t ng khng c to thm nhng tc ng hn ch hoc cn tr
thng mi. i vi loi giy php ny, WTO quy nh phi gim ti
a cc tr ngi cho ngi xin giy php, ch gii hn nhng g ht
sc cn thit cho cng tc qun l nhp khu. Thi gian xt duyt
theo yu cu ca WTO khng vt qu 60 ngy v thi hn c hiu lc
ca giy php phi hp l, khng nn qu ngn nh hng ti
vic nhp khu cng nh khng gy tr ngi cho hng ho nhp
khu t xa.
Tt c nhng ngi, cng ty hoc t chc p ng y yu
cu php l v hnh chnh ca thnh vin nhp khu u c quyn

ngang nhau trong vic np n xin cp v c xem xt cp

php. Nu n xin cp php khng c chp nhn th theo yu
cu ca ngi np n, c quan chc nng phi thng bo l do
khng chp nhn v ngi np n c quyn khiu kin v yu
cu xem xt li theo php lut v th tc trong nc ca thnh vin
nhp khu. Khi phn b giy php, cc nc thnh vin cn xem xt
tnh hnh nhp khu ca ngi np n. C th l, cn phi xt
xem liu giy php cp cho ngi np n trong qu kh c c s
dng ht khng? Trong trng hp ngi np n khng s dng ht
giy php c cp, c quan chc nng phi tm hiu l do ti
sao v cn nhc nhng l do ny khi phn b giy php mi. Nu
lng hng ho nhp khu qu mc c cp php nhng vn c th
chp nhn c th c th s iu chnh mc phn b giy php
trong tng lai b li lng nhp qu php.
Nhm thc hin tt cc quy nh trn v th tc cp php
nhp khu, WTO thnh lp U ban v cp php nhp khu. U
ban ny to cc c hi thng lng thc y vic thc hin cc
quy nh ny ca cc nc thnh vin. Khi ban hnh hoc thay i
th tc cp php nhp khu, cc thnh vin phi thng bo cho U
ban trong vng 60 ngy k t ngy cng b vic ban hnh hay thay
i .

1.2.4. Quy nh v tr cp v cc bin php i khng

a. Nhng quy nh chung
Trong thng mi th gii, bun bn cng bng v ngay thng l
iu kin quan trng thc y t do ho thng mi, gp phn
bo m s n nh v minh bch trong thng mi. Tho thun
v tr cp v chng tr cp t c trong thi k GATT, sau
Hip nh ny tip tc c sa i, hon thin v cu thnh
nn h thng php l ca WTO ngy nay. Khng ging nh Hip
nh tin nhim, Hip nh mi v tr cp ca WTO cha ng
nh ngha v tr cp v a ra khi nim v tr cp c th hay
cn gi l tr cp ring. Ch cc tr cp c th hay tr cp ring
mi chu s iu chnh bi cc nguyn tc c quy nh trong
hip nh ny.
Tr cp xy ra khi mt s li ch c chuyn giao nh c s h tr
ca chnh ph v gi hay thu nhp, hay c s ng gp ti chnh
ca chnh ph cng nh cc t chc cng cng, chng hn nh
chuyn giao trc tip cc khon tin hay bo lnh tn dng; hoc
b qua cc khon tin l ra phi thu cho ngn sch nh nc, chng
hn nh cc u i v thu (tr thu gin thu); hoc chnh ph cung
cp hng ho v dch v khng thuc nhm c s h tng, hay
thng qua vic mua hng ho.
Hip nh cng quy nh tr cp ring l loi tr cp ch dnh
cho mt ngnh hoc mt s ngnh, mt doanh nghip hay mt
nhm doanh nghip nht nh, v cc c quan c thm quyn hay
cc vn bn php lut khng ch ra mt cch r rng, cng khai cc
tiu chun khch quan t c tr cp.
Tr cp p dng gii hn cho cc doanh nghip nht nh nm
trong mt vng a l xc nh thuc phm vi thm quyn ca nh
chc trch cp tr cp th cng

c coi l tr cp ring. Vic xc

nh tr cp ring phi c chng minh r rng trn c s chng c thc

t.
b. Nhng quy nh c th ca WTO v cc loi tr cp v
cc bin php i khng p dng cho mi loi tr cp

Cc quy nh v tr cp ca WTO trong Hip nh ny p dng

i vi cc sn phm phi nng nghip, bao gm 3 loi tr cp: tr cp b
cm, tr cp c th i khng, v tr cp khng th i khng (hay cn
gi l tr cp c th chp nhn c).
Tr cp b cm: Tr cp ny c th c s dng h tr cho
mt ngnh sn xut non tr vn ln chim lnh th trng hoc v
cc mc ch kinh t khc. Tuy nhin, c mt s hnh thc tr cp
b cm trong WTO. WTO c bit cm cc thnh vin khng c s
dng cc bin php tr cp gn vi thnh tch xut khu (tr cp
xut khu) cng nh cc tr cp gn vi vic u tin s dng hng ni
a hn hng nhp khu (tc l tr cp sn xut ra nhng sn
phm thay th hng nhp khu)
Tr cp c th i khng: iu 5 - Hip nh v tr cp v cc
bin php i khng ca WTO quy nh nhng trng hp sau y
s c coi l tr cp c th i khng:
Trng hp tr cp c xc nh r l gy ra phng hi (tn hi)
cho nn cng nghip ni a ca mt nc hoc v hiu ho hoc
tc i mt li ch m thng thng nc vn thu nhn c, c
bit l li ch thu c do ch nhn nhng ln nhau v thu
quan.
Trng hp tr cp gy ra phng hi (tn hi) nghim trng ti li ch
ca nc th ba l thnh vin ca WTO. Quy nh ca WTO cng ch
ra r rng, phng hi (tn hi) nghim trng trong trng hp ny c
ngha l:
-

Tng tr cp tnh theo gi tr ca mt sn phm vt qu 5% tr

gi ca n.

Tr cp b cho s thua l ko di trong hot ng kinh doanh

ca mt ngnh sn xut.

Tr cp b cho cc hot ng kinh doanh thua l ca mt

doanh nghip, tr khi l mt bin php nht thi mang tnh
cht mt ln v khng lp li vi doanh nghip v c cp ch
thun tu cho php c thi gian tm kim mt gii php lu
di v trnh pht sinh mt vn x hi gay gt.

Trc tip xo n cho doanh nghip, v d nh xo mt khon n

Nh nc hay cp kinh ph thanh ton n.
Cc nc thnh vin ca WTO s khng c p dng mt trong cc
loi tr cp nu trn. Nu mt thnh vin ca WTO chng minh
c rng mt nc thnh vin khc ang p dng hay duy tr mt
khon tr cp dn n thit hi, lm v hiu ho, suy gim hay gy
phng hi nghim trng mt ngnh sn xut ca mnh th thnh
vin ny c quyn khiu ni ln c quan gii quyt tranh chp ca
WTO. Nu c quan ny xc nh iu khiu ni trn l ng th
thnh vin ang thc hnh hay duy tr tr cp phi rt b ngay tr
cp hoc phi c nhng bin php thch hp loi b tc
ng c hi t vic tr cp gy ra cho cc thnh vin khc. Nu
khng, c quan gii quyt tranh chp cho php bn khiu ni c
quyn thc hin bin php i khng. Thu i khng phi c
nh vi mc thu ph hp vi tng trng hp v trn c s khng
phn bit i x.
Tr cp khng th i khng (tr cp c th chp nhn c):
y l loi tr cp khng phi l tr cp ring (quy nh phn trn)
hoc cng c th l tr cp ring nhng lin quan ti cc vn sau:

H tr cho cc hot ng nghin cu nh: chi ph nhn s, chi ph

cng c, thit b, t ai nh ca s dng cho hot ng nghin
cu; chi ph t vn v dch v hon ton cho hot ng nghin cu;
chi ph b sung ph tri pht sinh trc tip t hot ng nghin
cu; cc chi ph iu hnh khc pht sinh trc tip t hot ng
nghin cu.

Tr gip cho cc vng kh khn trn lnh th ca mt nc thnh

vin. Vng kh khn phi c xc nh ranh gii mt cch r rng
v a l vi nhng c im kinh t v hnh chnh nht nh.
Vng c coi l vng kh khn trn c s nhng tiu thc v t v
khch quan, nu r rng nhng kh khn ca vng pht sinh t
nhng nhn t khng mang tnh nht thi; cc tiu thc phi
c nu r trong lut, quy ch hay nhng vn bn chnh thc khc
c th cho php kim tra c.

H tr nhm xc tin nng cp nhng phng tin h tng hin

c cho ph hp vi yu cu mi v mi trng. Tuy nhin, s h tr
ch l bin php nht thi khng ko di, c gii hn khng qu 20%
chi ph nng cp, v khng bao gm chi ph thay th hay vn
hnh nhng khon u t c h tr. Khon h tr ny cng c
th c cp cho mi doanh nghip ng dng thit b mi hay quy
trnh sn xut mi. Tuy nhin, nu mt nc thnh vin no trong
WTO c l do chng minh c rng, tr cp loi ny dn ti
nhng tc hi nghim trng cho ngnh sn xut trong nc ca nc
thnh vin th h c th khiu ni ln U ban v Tr Cp v Cc
bin php i khng ca WTO. Nu U ban ny xc nh iu
khiu ni trn l ng th c th khuyn ngh vi nc ang p
dng tr cp iu chnh chng trnh tr cp sao cho trit tiu c
tc ng xu ca n ti cc thnh vin khc. U ban phi c kt lun
trong vng 120 ngy k t ngy vn c a ra trc U ban.
Trong trng hp cc khuyn ngh ni trn khng c tun th trong
vng 6 thng, U ban s cho php bn khiu ni c p dng nhng
bin php i khng tng xng vi tnh cht v mc ca tc
ng c xc nh.
1.2.5. Quy nh v cc bin php chng bn ph gi v
t v
Vic rng buc thu quan khng c tng v p dng chng
mt cch bnh ng vi mi i tc thng mi (Quy ch ti hu
quc-MFN) l mt cng c ch yu m bo thng mi ton
cu c tin hnh thun li. Tuy nhin, trong mt s trng hp nht
nh, WTO cho php mt nc thnh vin c th khng tun th
nguyn tc ny khi xy ra hin tng bn ph gi.
a. Chng bn ph gi
Bn ph gi xy ra khi mt cng ty xut khu mt sn phm vi
gi thp hn gi thng thng ti nc sn xut. Khng phi khi no
bn ph gi cng to ra cnh tranh khng cng bng. Khi hnh ng
bn ph gi gy thit hi nghim trng cho mt ngnh sn xut ca
mt thnh vin, WTO cho php thnh vin t ra thu chng

bn ph gi khc phc nhng thit hi do vic ny gy ra. Tuy

nhin vic p dng thu chng bn ph gi phi tun theo nhng
th tc cht ch v thng rt phc tp.
b. Cc bin php t v
Khi mt mt hng nhp khu no tng ln t bin gy ra
thit hi nghim trng cho mt ngnh sn xut, WTO cho php cc
thnh vin b thit hi c th s dng cc bin php t v tm thi
k c hn ch nh lng khc phc thit hi do nhp khu gy
ra.
WTO quy nh, mt nc ch c th p dng cc bin php t
v sau khi c s iu tra xc nh tn hi nghim trng
ca cc nh chc trch c thm quyn. Hip nh v cc bin php
t v cng ch r:
Tn hi nghim trng c hiu l s suy gim ton din ng k
ti v tr ca ngnh cng nghip ni a.
e do gy ra tn hi nghim trng c hiu l tn hi nghim
trng r rng s xy ra.
Trong qu trnh iu tra, vic xc nh liu mt hng ho
nhp khu c gy ra hoc e do gy ra tn hi nghim trng cho
sn xut ni a phi da trn c s thc t (ch khng ch l s
phng on, vin dn hay kh nng xa).
Vic p dng bin php t v: WTO cho php cc nc thnh vin
c p dng cc bin php t v ch mc cn thit ngn
chn hoc khc phc nhng tn hi nghim trng v to iu
kin thun li iu chnh ngnh cng nghip c lin quan. Nu cc
nc thnh vin s dng bin php hn ch s lng th khng c
gim khi lng hng nhp khu xung thp hn mc nhp khu
trung bnh trong 3 nm gn y tr khi chng minh c r rng
rng mc hn ch thp hn l cn thit ngn cn hay khc
phc nhng thit hi rt nghim trng ang din ra.
Cc thnh vin s ch p dng cc bin php t v trong khong
thi gian cn thit ngn chn hay khc phc nhng tn hi
nghim trng v to iu kin iu chnh. Thi gian ny khng -

c vt qu 4 nm. Mc d vy, WTO cng ni rng trong trng hp

c bit cho php thi hn c th ko di ti 8 nm tu thuc vo
s nh gi ca cc nh chc trch c thm quyn, nu vic ko
di l cn thit nhm tip tc bo v hay iu chnh nhng tn
tht.
Tuy nhin, trong nhng trng hp nghim trng m s chm tr
c th gy ra thit hi kh c th khc phc c, WTO cho php
mt thnh vin c th p dng bin php t v tm thi (cha cn c
s iu tra ca WTO) da trn xc nh s b nhng chng c r
rng chng t gia tng nhp khu gy ra hoc e do gy ra
tn hi nghim trng. Bin php tm thi c p dng di hnh thc
thu quan, trong thi hn di 200 ngy. Nu nh sau kt qu
iu tra ca WTO cho thy hng nhp khu ny khng gy ra
hoc e da gy ra nhng tn hi nghim trng i vi ngnh sn
xut ni a th nc p dng t v phi hon li lng thu thu.
1.2.6. Mt s bin php phi thu quan khc
Ngoi cc bin php phi thu quan ch yu nh trnh by
trn, WTO cn quy nh v mt s bin php phi thu sau:
a. Quy nh v tr gi tnh thu hi quan v cc ph
thu ti ca khu
WTO quy nh tr gi tnh thu hi quan l tr gi giao dch
(trong giao dch n gin thng thng l gi hp ng). Trong trng
hp khng p dng c tr gi giao dch th phi s dng cc cch tnh
khc, nhng khng c xc nh tr gi tnh thu mt cch tu tin,
chng hn s dng gi nhp khu ti thiu tnh thu.
Ngoi ra hi quan ch c thu cc khon ph v l ph tng
ng vi chi ph cn thit cho th tc thng quan. WTO khng cho
php thu cc khon ph v ph thu v cc mc ch bo h hay
thu ngn sch.
b. Ro cn k thut trong thng mi
Theo Hip nh v ro cn k thut trong thng mi, cc nc
thnh vin WTO phi tun th cc yu cu sau:

- Cc tiu chun hng dn v khi nim ca cc t chc tiu

chun quc t nh ISO, CODEX, IEC... phi c dng lm cn c
thc hin cc quc gia tr khi cc tiu chun quc t c lin quan
hoc mt phn no ca cc tiu chun ny l cc cch thc
khng c hiu qu hoc khng ph hp cho vic thc hin cc mc
tiu hp php ang eo ui, v d nh cc yu t cn bn v kh
hu hoc a l hoc cc vn c bn v cng ngh.
-

Qu trnh xy dng v ban hnh phi theo hnh thc m cc t

chc quc t hng dn.

Cc thnh vin s tch cc xem xt chp nhn cc quy nh

k thut tng ng ca cc thnh vin khc nu nh cc thnh vin
thy rng cc quy nh ny p ng y mc tiu t ra cc
quy nh ca chnh mnh.

Vic xy dng cc quy nh mi c kh nng cn tr thng mi

phi c thng bo kp thi cho cc nc thnh vin WTO.
c. Kim dch ng thc vt
Theo WTO, cc nc thnh vin c quyn s dng cc bin php kim
dch ng - thc vt cn thit bo v cuc sng v sc kho ca
con ngi nhng ch c p dng mc cn thit bo v cuc
sng v sc kho con ngi, ng vt v thc vt v da trn cc nguyn
tc khoa hc v khng c duy tr nu thiu cn c khoa hc xc
ng.
d. Cc doanh nghip thng mi nh nc
Trong WTO, cc doanh nghip c ban cc c quyn thng
mi gi l cc doanh nghip thng mi nh nc d cho chng thuc
s hu nh nc hay s hu t nhn. V d v cc doanh nghip ny
l nhng doanh nghip thuc loi u mi nhp khu, hay l
nhng doanh nghip c php c quyn trong phn phi hng
nhp khu, hoc l nhng doanh nghip c kh nng tip cn ti
cc ngun ti chnh hay ngoi t.
WTO cho php cc thnh vin duy tr doanh nghip thng mi
nh nc song phi cam kt cc hot ng xut nhp khu ca cc
doanh nghip ny ph hp vi cc nguyn tc chung v i x khng

phn bit vi cc doanh nghip khc v phi hot ng hon ton

trn tiu ch thng mi.