CHNG I.

IN TCH IN TRNG
I. Lc tng tc gia 2 in tch im.
1. in tch q1; q2 t trong chn ko (hoc ko kh 0 ):
F12 F21 F k.

q 1 .q 2
r2

2. in tch q1; q2 t trong in mi c hng s in mi :

F'

Trong :
k 9.10 9

q .q
F
k. 1 2 2

N.m 2
l h s t l.
C2

q 1 ; q 2 : in tch (C)

r : khong cch gia hai in tch (m)

q n.e
II. in tch q ca mt vt tch in:
+ Vt thiu electron (tch in dng): q = + n.e
+ Vt tha electron (tch in m):
q = n.e
19
e

1
,
6
.
10
C
Vi:
: l in tch nguyn t.
n : s ht electron b tha hoc thiu.
DNG 1: LC TNH IN.
I. Bi tp v lc tng tc gia cc in tch im.
1. Dng 1: Bi tp n gin (Hc sinh t lm)
Bi 1. Hai in tch q 1 2.10 8 C , q 2 10 8 C t cch nhau 20cm trong khng kh. Xc nh ln v
v hnh lc tng tc gia chng?
S: 4,5.10 5 N
Bi 2. Hai in tch q 1 2.10 6 C , q 2 2.10 6 C t ti hai im A v B trong khng kh. Lc tng tc
gia chng l 0,4N. Xc nh khong cch AB, v hnh lc tng tc .
S: 30cm
Bi 3. Hai in tch t cch nhau mt khong r trong khng kh th lc tng tc gia chng l 2.10 3 N.
Nu vi khong cch m t trong in mi th lc tng tc gia chng l 10 3 N.
a/ Xc nh hng s in mi ca in mi.
b/ lc tng tc gia hai in tch khi t trong in mi bng lc tng tc khi t trong khng
kh th phi t hai in tch cch nhau bao nhiu? Bit trong khng kh hai in tch cch nhau 20cm.
S: 2 ; 14,14cm.
Bi 4. Trong nguyn t hir (e) chuyn ng trn u quanh ht nhn theo qu o trn c bn knh 5.10 -9
cm.
a. Xc nh lc ht tnh in gia (e) v ht nhn.
b. Xc nh tn s ca (e)

Bi 5. Mt qu cu c khi lng ring (aKLR) = 9,8.103 kg/m3,bn knh R=1cm tch in q = -10 -6 C
c treo vo u mt si dy mnh c chiu di l =10cm. Ti im treo c t mt in tch m q 0 = - 10 -6
C .Tt c t trong du c KLR D= 0,8 .10 3 kg/m3, hng s in mi =3.Tnh lc cng ca dy? Ly
g=10m/s2.
Bi 6. Trong chn khng t 2 electron (e) (coi nh 2 in tch im) cch nhau 5.10 -9 cm. Cho bit in tch
ca mi e l qe = -1,6.10-19 C.
a. 2 in tch ny tng tc vi nhau nh th no?
b.Tm lc tng tc gia chng ? Hy so snh lc tnh in ny vi lc hp dn gia 2 e ?
c.Nu cho 2 e ny vo du la th lc tng tc gia chng s thay i nh th no? ( =2,1)
d.Nu khong cch gia 2 e tng ln 2.10-6 cm, th lc tng tc gia chng tng hay gim ?

Trang 1

Bi 7. Hai in tch im dng q 1 v q2 c cng ln in tch l 8.10 -7 C c t trong khng kh cch

nhau 10 cm.
a. Hy xc nh lc tng tc gia hai in tch .
b. t hai in tch vo trong mi trng c hng s in mi l = 2 th lc tng tc gia chng
s thay i th no ? lc tng tc gia chng l khng i (bng lc tng tc khi t trong khng kh)
th khong cch gia chng khi t trong mi trng c hng s in mi =2 l bao nhiu ?
Bi 8. Hai in tch im q1 = q2 = 5.10-10 C t trong khng kh cch nhau mt on 10 cm.
a. Xc nh lc tng tc gia hai in tch?
b. em h hai in tch ny t vo mi trng nc ( = 81), hi lc tng tc gia hai in tch s
thay i th no ? lc tng tc gia hai in tch khng thay i (nh t trong khng kh) th khong
cch gia hai in tch l bao nhiu?
Bi 9. Hai qu cu nh, ging nhau, bng kim loi. Qu cu A mang in tch 4,50 C; qu cu B mang in
tch
2,40 C. Cho chng tip xc nhau ri a chng ra cch nhau 1,56 cm. Tnh lc tng tc in gia chng.
Bi 10. Hai qu cu nh bng kim loi ging ht nhau, mang in tch nh nhau q t cch nhau mt khong
R, chng y nhau mt lc c ln 6,4 N. Sau khi cho chng tip xc nhau ri tch ra mt khong 2R th
chng y nhau mt lc bao nhiu ?
Bi 11. Hai qu cu kim loi ging nhau, c tch in 3.10 -5 C v 2.10-5 C. Cho hai qu cu tip xc nhau
ri t cch nhau mt khong 1m. Lc in tc dng ln mi qu cu c ln l bao nhiu?
Bi 12. Hai in tch q1 v q2 t cch nhau d= 30cm trong khng kh th lc tng tc gia chng l F .Nu
t chng trong du th lc tng tc ny yu i 2,25 ln.Vy cn dch chng li mt khong bao nhiu lc
tng tc gia chng vn l F .
DNG 2: LN IN TCH.
Dng 2: Xc nh ln v du cc in tch.
- Khi gii dng BT ny cn ch :
Hai in tch c ln bng nhau th: q1 q 2
Hai in tch c ln bng nhau nhng tri du th: q 1 q 2
Hai in tch bng nhau th: q 1 q 2 .
Hai in tch cng du: q 1 .q 2 0 q 1 .q 2 q 1 .q 2 .
Hai in tch tri du: q 1 .q 2 0 q 1 .q 2 q 1 .q 2
- p dng h thc ca nh lut Coulomb tm ra q 1 .q 2 sau ty iu kin bi ton chng ra s
tm c q1 v q2.
- Nu bi ch yu cu tm ln th ch cn tm q 1 ; q 2
2.1/Bi tp v d:
Hai qu cu nh tch in c ln bng nhau, t cch nhau 5cm trong chn khng th ht nhau bng mt
lc 0,9N. Xc nh in tch ca hai qu cu .
Tm tt:
q1 q 2

r 5cm 0,05m
F 0,9 N , lc ht.

q1 ? q 2 ?

Gii.
Theo nh lut Coulomb:
q .q
F.r 2
F k. 1 2 2 q 1 .q 2
k
r
2
q 1 .q 2 0,9.0,05
25.10 14
9
9.10

Trang 2

q1 q 2

nn

q1

25.10 14

q 2 q 1 5.10 7 C

Do hai in tch ht nhau nn: q 1 5.10 7 C ; q 2 5.10 7 C

hoc: q 1 5.10 7 C ; q 2 5.10 7 C
2.2/ Bi tp luyn tp
Bi 1. Hai in tch im bng nhau, t trong chn khng, cch nhau 10 cm. Lc y gia chng l 9.10-5N.
a/ Xc nh du v ln hai in tch .
b/ lc tng cc gia hai in tch tng 3 ln th phi tng hay gim khong cch gia hai in tch
bao nhiu ln? V sao? Xc nh khong cch gia hai in tch lc .
S: a/ q 1 q 2 10 8 C ; hoc q 1 q 2 10 8 C
b/Gim 3 ln; r ' 5,77cm
Bi 2. Hai in tch c ln bng nhau, t cch nhau 25cm trong in mi c hng s in mi bng 2 th
lc tng tc gia chng l 6,48.10-3 N.
a/ Xc nh ln cc in tch.
b/ Nu a hai in tch ra khng kh v vn gi khong cch th lc tng tc gia chng thay i nh
th no? V sao?
c/ lc tng tc ca hai in tch trong khng kh vn l 6,48.10-3 N th phi t chng cch nhau bng
bao nhiu?
7
S: a/ q 1 q 2 3.10 C ; b/ tng 2 ln c/ rkk rm . 35,36cm .
Bi 3. Hai vt nh tch in t cch nhau 50cm, ht nhau bng mt lc 0,18N. in tch tng cng ca hai
vt l 4.10-6C. Tnh in tch mi vt?

q. 21 5.10 q. 5.10 q 0 C1
6 6 6
1 qq 2 4.10 1 qq 2 4.10 q25. 0 C1
12

S:

12 6
21 1

Bi 4. in tch im q1 = 6.10-5 C, t cch in tch q2 mt on r = 6mm, gia 2 in tch trn xut hin
lc ht tnh in c ln F = 2.10-3 N.
a.Cho bit in tch q2 l in tch dng hay m? V sao?
b.Tm ln in tch ca q2
c.Nu lc tng tc gia 2 in tch trn tng 2 ln, hy cho bit khong cch gia 2 in tch lc ny?
Bi 5. Hai in tch im c ln bng nhau t trong chn khng, cch nhau 1 khong 5 cm, gia chng
xut hin lc y F = 1,6.10-4 N.
a.Hy xc nh ln ca 2 in tch im trn?
b. lc tng tc gia chng l 2,5.10-4N th khong cch gia chng l bao nhiu?
Bi 6. Hai in tch im nh nhau t trong chn khng cch nhau mt on 4 cm, lc y tnh in gia
chng l 10-5 N.
a. Tm ln mi in tch.
b. Tm khong cch gia chng lc y tnh in gia chng l 2,5. 10-6 N
Bi 7. Hai vt nh t trong khng kh cch nhau mt on 1m, y nhau mt lc F= 1,8 N. in tch tng
cng ca hai vt l 3.10-5 C. Tm in tch ca mi vt.
Bi 8. Cho h in tch c cu to gm 1 ion + e v 2 ion m ging ht nhau nm cn bng .Khong cch gia
2 ion m l a. B qua trng lng cc ion.

Trang 3

a, Hy cho bit cu trc ca h v khong cch gia cc ion dng v m.

b, Tnh in tch ca ion m (theo e)
Bi 9. Hai qu cu kim loi nh nh nhau mang cc in tch q 1 v q2 t trong khng kh cch nhau 2 cm,
y nhau bng mt lc 2,7.10-4 N. Cho hai qu cu tip xc nhau ri li a v v tr c, ch y nhau bng
mt lc 3,6.10-4 N. Tnh q1, q2 ?
Bi 10. Hai qu cu nh ging nhau bng kim loi c khi lng 5g c treo vo cng mt im bng 2 si
ch nh khng gin di 10cm. Hai qu cu tip xc nhau tch in cho mt qu cu th thy hai qu cu y
nhau cho n khi 2 dy treo hp vi nhau mt gc 60 0.Tnh in tch m ta truyn cho cc qu cu qu
cu.Cho g=10 m/s2.
Bi 11. Mt qu cu nh c m = 6g ,in tch q = 2. 10 -7 C c treo bng si t mnh. pha di n 10 cm
cn t mt in tch q2 nh th no sc cng ca si dy tng gp i?
Bi 12. Hai qu cu nh tch in q1= 1,3.10 -9 C ,q2 = 6,5.10-9 Ct cch nhau mt khong r trong chn khng
th y nhau vi mt nhng lc bng F. Cho 2 qu cu y tip xc nhau ri t cch nhau cng mt khong r
trong mt cht in mi th lc y gia chng vn l F.
a, Xc nh hng s in mi ca cht in mi .
b, Bit F = 4,5.10 -6 N ,tm r
DNG 3: TNG TC CA NHIU IN TCH
Dng 3: Hp lc do nhiu in tch tc
dng ln mt in tch.
F
* Phng php: Cc bc tm hp lc o do cc in tch q1; q2; ... tc dng ln in tch qo:
Bc 1: Xc nh v tr im t cc in tch (v hnh).
Bc 2: Tnh ln cc lc F10 ; F20 ... ln lt do q1 v q2 tc dng ln qo.

Bc 3: V hnh cc vect lc F10 ; F20

Bc 4: T hnh v xc nh phng, chiu, ln ca hp lc Fo .

+ Cc trng hp c bit:

3.1/ Bi tp v d:
Trong chn khng, cho hai in tch q 1 q 2 10 7 C t ti hai im A v B cch nhau 8cm. Ti im C
nm trn ng trung trc ca AB v cch AB 3cm ngi ta t in tch q o 10 7 C . Xc nh lc in
tng hp tc dng ln qo.
Tm tt:
q 1 10 7 C
q 2 10 7 C
q o 10 7 C; AB 8cm; AH 3cm

Trang 4


Fo ?

Gii:
V tr cc in tch nh hnh v.

+ Lc do q1 tc dng ln qo:
F10 k

q 1q 0
AC 2

9.10

10 7.10 7
0,05 2

0,036 N

+ Lc do q2 tc dng ln qo:
F20 F10 0,036 N ( do q 1 q 2 )
+ Do F20 F10 nn hp lc Fo tc dng ln qo:
Fo 2F10 . cos C1 2.F10 . cos A 2.F10 .
Fo 2.0,036.

AH
AC

4
57,6.10 3 N
5
3

+ Vy Fo c phng // AB, cng chiu vi vect AB (hnh v) v c ln: Fo 57,6.10 N

3.2/ Bi tp luyn tp:
7
7
Bi 1. Cho hai in tch im q1 2.10 C ; q2 3.10 C t ti hai im A v B trong chn khng cch nhau
7
5cm. Xc nh lc in tng hp tc dng ln qo 2.10 C trong hai trng hp:
a/ qo t ti C, vi CA = 2cm; CB = 3cm.
b/ qo t ti D vi DA = 2cm; DB = 7cm.

S: a/ Fo 1,5N ; b/ F 0, 79 N .
8

Bi 2. Hai in tch im q1 3.10 C ; q2 2.10 C t ti hai im A v B trong chn khng, AB = 5cm.

8
in tch qo 2.10 C t ti M, MA = 4cm, MB = 3cm. Xc nh lc in tng hp tc dng ln qo .
3
S: Fo 5, 23.10 N .
7
Bi 3. Trong chn khng, cho hai in tch q1 q2 10 C t ti hai im A v B cch nhau 10cm. Ti im

C nm trn ng trung trc ca AB v cch AB 5cm ngi ta t in tch q o 10 7 C . Xc nh lc in

tng hp tc dng ln qo.
S: Fo 0, 051N .
-6
Bi 4. C 3 din tch im q1 =q2 = q3 =q = 1,6.10 c t trong chn khng ti 3 nh ca mt tam gic u
ABC cnh a= 16 cm.Xc nh lc in tng hp tc dng ln mi in tch.
Bi 5. Ba qu cu nh mang in tch q1 = 6.10 -7 C,q2 = 2.10 -7 C,q3 = 10 -6 C theo th t trn mt ng thng
nhng trong nc nguyn cht c = 81..Khong cch gia chng l r 12 = 40cm,r23 = 60cm.Xc nh lc in
tng hp tc dng ln mi qu cu.
Bi 6. Cho 2 in tch im q1 = -10 -7 C ,q2 =5.10 -7 t ti hai im A v B trong chn khng cch nhau AB=
5cm.a , Xc nh lc in tc dng ln in tch q 0 = 10 -7 C t ti im C cch A l 3cm,cch B l 2 cm.b,
Xc nh lc in tc dng ln in tch q = 10 -7 C t tai D sao cho DA= 3 cm,DB = 4 cm
Bi 7. Hai in tch q1 = 8.10-8 C, q2 = -8.10-8 C t ti A v B trong khng kh (AB = 10 cm). Xc nh lc tc
dng ln q3 = 8.10-8 C , nu:
a. CA = 4 cm, CB = 6 cm. b. CA = 14 cm, CB = 4 cm. c. CA = CB = 10 cm.d. CA=8cm, CB=6cm.

Trang 5

Bi 8. Ngi ta t 3 in tch q1 = 8.10-9 C, q2 = q3 = -8.10-9 C ti ba nh ca mt tam gic u cnh 6 cm

trong khng kh. Xc nh lc tc dng ln in tch q0 = 6.10-9 C t tm O ca tam gic.
Bi 9. Ba in tch im q1 = -10-7 C, q2 = 5.10-7 C, q3 = 4.10-7 C ln lt t ti A, B, C trong khng kh, AB =
5 cm. AC = 4 cm. BC = 1 cm. Tnh lc tc dng ln mi in tch.
Bi 10. Ba in tch im q1 = 4. 10-8 C, q2 = -4. 10-8 C, q3 = 5. 10-8 C. t trong khng kh ti ba nh ca mt
tam gic u cnh 2 cm. Xc nh vect lc tc dng ln q3 ?
Bi 11. Ba in tch im q1 = q2 = q3 = 1,6. 10-19 C. t trong chn khng ti ba nh ca mt tam gic u
cnh 16 cm. Xc nh vect lc tc dng ln q3 ?
Bi 12. Ba in tch im q1 = 27.10-8 C, q2 = 64.10-8 C, q3 = -10-7 C t trong khng kh ln lt ti ba nh
ca mt tam gic vung (vung gc ti C). Cho AC = 30 cm, BC = 40 cm.Xc nh vect lc tc dng ln q3.
Bi 13. Hai in tch q1 = -4.10-8 C, q2 = 4. 10-8 C t ti hai im A v B cch nhau mt khong 4 cm trong
khng kh. Xc nh lc tc dng ln in tch q = 2.10-9 C khi:
a. q t ti trung im O ca AB. b. q t ti M sao cho AM = 4 cm, BM = 8 cm.
DNG 4: CN BNG CA IN TCH
Dng 4: in tch cn bng.
* Phng php:
Hai in tch q1 ; q2 t ti hai im A v B, hy xc nh im C t in tch qo qo cn bng:
- iu kin cn bng ca in tch qo :
r
r
r
r
r
r
F10 F20
Fo F10 F20 0

F10 F20

F10 F20

(1)
( 2)

+ Trng hp 1: q1 ; q2 cng du:

T (1) C thuc on thng AB: AC + BC = AB (*)
+ Trng hp 2: q1 ; q2 tri du:
T (1) C thuc ng thng AB: AC BC AB (* )
2
2
- T (2) q2 . AC q1 .BC 0 (**)
- Gii h hai pt (*) v (**) hoc (* ) v (**) tm AC v BC.
* Nhn xt: Biu thc (**) khng cha qo nn v tr ca im C cn xc nh khng ph thuc vo du v
ln ca qo .
- iu kin cnbng ca q0 khi chu tc dng bi q1, q2, q3:
+ Gi F0 l tng hp lc do q1, q2, q3 tc dng ln q0:

+ Do q0 cn

F0 F10 F20 F30 0

bng: F0 0

F10 F20 F30 0 F F30
F F30 0
F F10 F20
F F30

* Bi tp luyn tp:
8
8
Bi 1. Hai in tch q1 2.10 C ; q2 8.10 C t ti A v B trong khng kh, AB = 8cm. Mt in tch qo
t ti C. Hi:
a/ C u qo cn bng?
b/ Du v ln ca qo q1 ; q2 cng cn bng?

Trang 6

8
S: a/ CA = 8cm; CB = 16cm; b/ qo 8.10 C .
8
7
Bi 2. Hai in tch q1 2.10 C ; q2 1,8.10 C t ti A v B trong khng kh, AB = 8cm. Mt in tch
q3 t ti C. Hi:
a/ C u q3 cn bng?
b*/ Du v ln ca q3 q1 ; q2 cng cn bng?
8
S: a/ CA = 4cm; CB = 12cm; b/ q3 4,5.10 C .
Bi 3*. Hai qu cu nh ging nhau, mi qu c in tch q v khi lng m = 10g c treo bi hai si dy
cng chiu di l 30cm vo cng mt im O. Gi qu cu 1 c nh theo phng thng ng, dy treo qu
cu 2 s b lch gc 60o so vi phng thng ng. Cho g 10m / s 2 . Tm q?

S: q l

mg
106 C
k

Bi 4. Hai in tch im q1 = 10-8 C, q2 = 4. 10-8 C t ti A v B cch nhau 9 cm trong chn khng.

a. Xc nh lc tng tc gia hai in tch?
b. Xc nh vecto lc tc dng ln in tch q0 = 3. 10-6 C t ti trung im AB.
c. Phi t in tch q3 = 2. 10-6 C ti u in tch q3 nm cn bng?
Bi 5. Hai in tch im q1 = q2 = -4. 10-6C, t ti A v B cch nhau 10 cm trong khng kh. Phi t in
tch q3 = 4. 10-8C ti u q3 nm cn bng?
Bi 6. Hai in tch q1 = - 2. 10-8 C, q2= -8. 10-8 C t ti A v B trong khng kh, AB = 8 cm.Mt in tch q 3
t ti C. Hi: a. C u q3 cn bng? b. Du v ln ca q3 q1 v q2 cng cn bng ?
Bi 7. Hai in tch q1 = - 2. 10-8 C, q2= 1,8. 10-8 C t ti A v B trong khng kh, AB = 8 cm. Mt in tch
q3 t ti C. Hi: a. C u q3 cn bng? b. Du v ln ca q3 q1 v q2 cng cn bng ?
Bi 8. C hai in tch q1= q v q2= 4q t c nh trong khng kh cch nhau mt khong a= 30 cm.Phi t
mt in tch th 3 q0 nh th no v u n cn bng?

Trang 7