Professional Documents
Culture Documents
PHƯƠNG PHAP CHUẨN DỘ AXIT
PHƯƠNG PHAP CHUẨN DỘ AXIT
I. c im.
Dng phng php ny xc nh nng axit, baz.
L phng php phn tch th tch da trn phn ng chun :
H+ + OH- H2O
- Trong qu trnh chun nng ion H+ v ion OH- lun thay i ngha l pH dung
dch thay i.
- ng biu din s bin thin ca pH vi lng dung dch chun cho vo gi
l ng chun axit baz.
- xc nh im tng ng trong qu trnh chun , ngi ta dng cht ch th
axit baz.
II. Cht ch th axit-baz (cht ch th pH).
L nhng cht c mu thay i theo s thay i ca pH.
- Thng l nhng axit yu hu c (HInd) hoc baz yu hu c (IndOH), trong ,
dng axit (HInd; Ind+) v baz lin hp (Ind-; IndOH) c mu khc nhau.
- Trong dung dch cht ch th tn ti ng thi 2 dng axt v baz lin hp c mu
khc nhau:
H+ + Ind-
HInd
(a)
IndOH
Ind+ + OH(b)
- Nu nng ca chng hn km nhau khng qu 10 ln mt ta thy s tn ti ca
c 2 dng mu.
- Nu nng ca chng hn nhau t 10 ln tr ln, mt ta nhn thy mu ca dng c
nng ln hn.
V d: ch th metyldacam l axit yu (HInd) trong dung dch tn ti cn bng phn ly
HInd
H+ + Ind
Vng
Khi pH gim (ngha l nng H+ tng):cn bng chuyn dch v pha tri nng
Khi pH tng (ngha l nng H+ gim):cn bng chuyn dch v pha phi nng
Dung mi
Metyldacam
(Heliantin)
Nc
hng
vng
3,1 4,4
Bromphenol xanh
Brom crezol lc
Nc
Nc
Vng
Vng
Nu tm
Xanh
3,0 4,6
3,8 5,4
Metyl
Nc
hng
Vng
4,4 6,2
Nc
Nc
Vng
Vng
Xanh
6,2 7,6
6,4 8,0
Thymol xanh
Nc
Vng
Xanh
8,0 9,6
Phenolphtalein
Ru 70%
Khng mu
8,0 9,8
Thymolphtalein
Ru 90%
Khng mu
Xanh
9,4 10,6
= 4,3
c. Th tch dung dch NaOH tiu th l 20mL (ti im tng ng): dung dch ch
cha NaCl.
pH = 7
d. Th tch dung dch NaOH tiu th l 20,2mL (sau im tng ng): dung dch
gm c NaCl v NaOH d.
pH = 14 pOH = 14 + lg
= 9,7
v ng cong chun dung dch HCl 0,1 M bng dung dch NaOH 0,1M ta nn
tnh pH ti cc thi im theo bng 1.
Bng 1:
ng chun HCl
0,1M
pH
bng NaOH 0,1M
+
VNaOH(mL)
%q
[H ]
0,00
18,00
19,80
19,98
-100
-10
-1
-0,1
10-1
5.10-3
5.10-4
5.10-5
pH
1
2,3
3,3
4,
3
20,00
10-7
20,02
20,20
22,00
+0,1
+1
+10
2.10-10
2.10-11
2.10-12
9,7
10,7
VNaOH
11,7
40,00
+100
3.10-13
12,5
* Nhn xt:
- ng chun l ng cong khng u trc v sau cch xa im tng ng
dc ca ng cong rt nh (ngha l pH t ph thuc vo th tch dung dch chun cho
vo), cn ln cn im tng ng dc ng cong ln (ngha l pH ph thuc
nhiu vo th tch dung dch chun cho vo ).
- Khong pH thay i t ngt khi lng dung dch chun cho vo t thiu n tha
0,1% c gi l bc nhy pH ca ng chun (tng ng vi khong pH t
4,3 n 9,7)
* Nhn xt:
- Khi chun axit mnh bng baz mnh vi cc nng khc nhau th im tng
ng lun pH =7.
- pH ph thuc vo nng ca cc cht phn ng: nng cng ln bc nhy pH cng
di. Trng hp dung dch qu long, bc nhy pH ca ng chun ngn chnh
xc chun gim .
* Cch chn cht ch th:
V nguyn tc, ta ch chn cht ch th thay i mu ng im tng ng (pH = 7)
nh Bromthymol xanh (6,2 7,6), phenol (6,4 - 8), nhng nu chp nhn sai s chun
0,1% ta c th chn cc cht ch th c khong i mu pH nm trong bc nhy
pH.
b. Chun n baz mnh bng n axit mnh:
Kho st s chun V0 (mL) dung dch baz mnh BOH c nng C0(M) bng
dung dch axit mnh HA c nng C (M), gi s th tch HA tiu th trong qu trnh
chun l V (mL).
* Phn ng chun :
H+ + OHH2O
* Phng trnh ng chun :
- Trc khi chun : dung dch l dung dch baz mnh BOH c nng C0(M).
pH = 14 + lgC0
- Trc im tng ng: dung dch hn hp gm baz mnh BOH d v mui ca
n vi axit mnh BA.
pH = 14 - pOH = 14 + lg
Ch :
- Trong khong i mu ca cht ch th c mt gi tr mu ti mu ca cht ch th
thay i r nht, gi tr ny gi l ch s chun (pT) ca cht ch th. V vy qu trnh
chun kt thc ti pH = pT.
- Gi tr pT ph thuc vo bn cht cht ch th v cht chun . pT cng gn pH im
tng ng th cng chnh xc.
ng chun CH-
%q
-100
-10
-1
-0,1
[H ]
1,33.10-3
1,98.10-6
1,80.10-7
1,78.10-8
pH
2,9
5,7
6.7
im
tng
ng
7,7
20,00
1,88.10-9
8,7
20,02
20,20
22,00
40,00
+0,1
+1
+10
+100
2,0.10-10
2,0.10-11
2,0.10-12
3,0.10-10
9,7
10,7
11,7
12,5
CB =
CA =
- Ti im tng ng: dung dch l dung dch ca mui c to bi baz yu v
axit mnh BA nn c tnh axit. pH ca dung dch c xc nh theo cng thc tnh pH
ca dung dch axit yu B+ c hng s axit Ka =
pH = - lg[H+] = (pKa lgCA)
CA =
=
- Sau im tng ng: dung dch hn hp gm axit mnh HA v axit yu B+ nn pH
ca dung dch c th tnh gn ng theo cng thc tnh pH ca dung dch baz mnh .
pH = -lg[H+] = - lg CA
CA =
V d: V ng chun trong trng hp chun 20 mL dung dch NH3 0,1M; hng
s baz Kb = 10-4,75bng dung dch HCl 0,1M
ng chun NH3 0,1M bng HCl 0,1M
Nhn xt:
- ng chun l
ng cong khng
u gn im
tng ng dc ca ng cong chun ln, to nn bc nhy pH ca ng
chun .
- Bc nhy pH ca ng chun cng b nu axit (hoc baz) cng yu v ngc li.
Nng dung dch chun cng b bc nhy cng b v ngc li.
- pH ti im tng ng khng trng vi im trung tnh m n lch v pha axit (vi
baz yu) hoc kim (vi axit yu) nu Ka hoc Kb ca axit hoc baz cng yu cng ln
th pH ti im tng ng lch v pha mi trng baz hoc axit cng nhiu.