Linh Sn

Cao Hnh Kin

Nguyn bn ting Php: LA MONTAGNE DE LME NXB Aube. Paris. 2000

Ngi dch: Trn nh
i li v tc gi

Cao Hnh Kin (Gao Xingjian), nh vn u tin ca Trung Hoa c gii thng Vn Chng tng i sng gi
nht ca nhn loi trong sut 100 nm qua - gii Vn Chng Nobel. Trong s nghip vn chng phong ph bao
gm nhiu th loi, tc phm tiu thuyt tiu biu nht a Cao Hnh Kin ln hng Nobel vn gi l cun
Linh Sn (Soul Mountain/ La Montagne de l'me), mt tc phm di trn 500 trang. Linh Sn l mt tc phm kt
cu tng hp nhiu hnh thi v th loi sng to vn chng. Trong , hi k, chuyn tnh, phng s x hi, thc
t, h cu, trit l, hot k, hi thoi, i thai, c thoi... quyn vo nhau nh tri ni mang nhiu v hin thc v
k b ty theo thi gian v th ngm.
Cao Hnh Kin sinh nm 1940 ti Cng Chu (Ganzhou), Qung Ty, Trung Hoa. Vn l mt ngh s a ti trong
cc lnh vc vn chng, hi ha, kch ngh, ph bnh, dch thut, Cao ln n ln ln gia thi i Mao Trch
ng. Trong thi k Cch Mng Vn Ha (1966-76) ng b a vo tri hc tp ci to v phi m thm thiu
hy c mt va-li y bn tho tc phm ca mnh.
Trong bi cnh x hi v vn ha t trng tm trn i sng tp th, c nhn khng cn ch ng v c khi b tan
long trong cn l t ca tm l qun chng, tnh cm tp th, v suy tng mt chiu. Cao sng st v cu c
mnh trong cn i hng thy ca t tng. Ngn ni Linh Sn l mt ngn ni o nh nhng ci bng sng sng
m v hnh ca n tr thnh im ta ca mnh v cho chnh mnh v n l ngn ni ca bn ng.
Trung Hoa t nm 1942 v nht l qua bin c quc hu ha vn chng nm 1949 tr v sau, s mng c tn
sng to vn ngh l phc v chnh tr. Nh vn mun sng cn th phi t bin thnh ci rng ca ca bnh xe
trong gung my chnh tr tp th. Cao Hnh Kin l mt trong nhng vn ngh s tin phong ca Trung Hoa thi
hu Mao c v, u tranh cho quyn sng tc vn ngh t do v ch thc. Trong tc phm Tham lun khi u
v ngh thut ca tiu thuyt hin i (Premier essai sur les techniques du roman moderne) nm 1981, ng dy
ln cuc bt chin y sng gi v Quan im Mi trong sng tc vn ngh. Nm 1985, tc phm K Rng R
(L'Homme sauvage) l bc phn cng bo lit nht v gung my vn ngh tp th lm lu m ti nng ngh s.
Quan im vn ngh tm li con ngi chn thc ca ng gy ra nhng cuc bt chin si ni trong nc v
li ko c s ch ca cng ng vn bt th gii. n nm 1986, tc phm B Bn Khc (The Other Shore)
b gii vn ngh cm quyn Trung Hoa cm on, ph phn gt gao.
gi cho ngn ni bn ng c n mnh an tr trong cn ging bo thi th, Cao Hnh Kin lm mt cuc
hnh hng trong sut mi thng. ng bc i trn l trnh di 15000 cy s qua nhng vng ni non him
tr min T Xuyn; t ngn ngun sng Dng T (cn c tn l Trng Giang) dc ti bin khi. Cht liu chnh
ca tc phm Linh Sn l dng suy tng, l cnh sng ni chp chng, l dng tri t bao la, l khun mt tht
ca con ngi, l nhng mnh i mun v; v quan trng nht l s tm v ngn ngun, v bn cht ca s bnh
an su lng v t do thc s trong chnh mnh. Gio s Lee Mabel, ngi dch tc phm Linh Sn sang ting Anh
nhn nh: Linh Sn l cu chuyn ca ngi i tm s an bnh v t do bn trong.
Trong cuc hnh trnh tm v Linh Sn, c chng nhng ngi cm bt Vit Nam bn kia cng nh bn ny t
nc ang m thm nhp cuc. S tr trng cho mt s chi t, nhng s khng bao gi mun mng cho mt s

nhp cuc. Nhp cuc trn ng v Linh Sn cng c ngha l chia tay. C can m chia tay vi m ng n o,
quyn th, ph hoa, vng ng mi c th tr li bn b ca dng sng T Ng trong chnh lng mnh. V t
tm v Linh Sn, ngn ni ca bn ng hay chnh l linh hn cn nguyn vn trong mi con ngi.
Ngun: http://phuongvy.com
Linh Sn
Quanh ta, ngi ta dy ta rng cuc sng l ngun ca vn hc; vn hc phi trung thnh vi cuc sng; trung
thnh vi ci chn thc ca cuc sng. M li lm ca ta chnh l la xa cuc sng, vi phm ci chn thc ca
cuc sng. Chn thc ca cuc sng khng ging cc hin tng bn ngoi ca n. Chn thc ca cuc sng, hay
bn cht ca n, vn phi l th ny ch khng phi th kia. Nu ta la xa ci chn thc ny v y l v ta by la
lit ra cc hin tng ca cuc sng, v ng nhin khng th no phn nh chnh xc c cuc sng, kt qu
ch l bc vo con ng ngot ngoo xuyn tc hin thc.
Mt cuc i khng ti ni?
Gii vn hc Nobel nm 2000 vo tay mt nh vn Trung Quc (quc tch Php): ng Cao Hnh Kin, sinh nm
1940, qu Giang Ty (Giang Ty c ni Y, ni V ang m ng c ni ti trong sch ny). ng tt nghip
ting Php Hc vin ngoi ng Bc Kinh. Dch Samuel Beckett, Ionesco, Jacques Prevert. V nay vit bng c
ting Php.
Cao Hnh Kin vit kch (Ci bo ng, Bn xe khch, Ngi mng mui...) v kch ng c hoan nghnh ti
Lin hoan Avignon Php, ti o v Italy. ng lm th. V (tranh mc tu, quc ha). Vit l lun (Bi vn ng
bn v k thut tiu thuyt hin i khi dy mt tranh lun si ni trong gii vn hc Trung Quc nhng nm
u 1980). D nhin ng vit tiu thuyt. M Linh Sn Ni Hn l tiu biu.
Nhiu ngi coi ng nh tc gi may mn nht, trung dung nht thi ny. Linh Sn rt hin i ( bt php, b cc
chng v ta v chng v mi i nhau u n, dng chy gn nh nhnh nhang khng b ca vit...)
nhng cng y kh ct, hn phch Trung Hoa. Va dn tc tnh, va hin i, c hai u mc cao, ng c y
ban gii thng Nobel chn c l v l do . Mt biu hin ca kt hp ny l ng pht trin thm ln ting
Trung Quc, c im c y ban gii thng Nobel nhn mnh n trong nh gi chung. Rt tic khun kh
sch khng cho php i su vo cng hin ny.
Linh Sn vit nm 1982. Xong nm 1988. Cng nm y, ng lp c Php.
*
**
Linh Sn khng c truyn u ui pht trin cng vi xung t, mu thun ti cao tro, theo nh chun nh.
Cng khng nhn vt, (theo nh chun nh) vi c im din mo, hnh hi, tnh cch, cnh ng. y l mt
gallery nhng khun mt thp thong, le li. Thm ch nhng hnh dng, nhng bng, c ma ln o th. Tuy vy tt
c hn su vo tm tr ngi c. Ging nh cc bc thy mc thm thm p nh ton chm ph. Bt v Cao
Hnh Kin nh hng khng nh ti bt vit Cao Hnh Kin.
Nhng mt ngi, bng ngi vo Linh Sn u ct ln cng mt cu hi ct li: ta l g? ta cn g? ta phi lm g?
Hi hin lnh, rn rn. T nhng s phn quen vi lnh t d nhiu. T nhng s phn thiu s...
Con th lng trng, mt , bn ca ta trong truyn ni lnh bnh, nhp nha trong h phn; con cn cng bn?
cht ui trong sng qua lng; con gu trc i m v xin n gia khuya khot rng su..., nhng s phn thp
thong y cng gp ri sng vo nhng mnh sng hm hiu, ri ro. c Ni Hn c nh ti mt cu ca Andr
Malraux: mt i chng bng ci qui g nhng chng ci qui g bng mt i. Phi chng v ci ch quyt sng?
Ngay trong lc vt vng tm ngha sng cng mang ci ch ln y i cng.
Mi ci vo tiu thuyt ca Cao Hnh Kin u lm xc ng. Nh p trong th ha cht khin nao lng: k
nim. K nim lun chen bn hin ti, rc r, chy bng trong Ni Hn. Nh m hc o Fisher tng ni: nh vn
phi bin mi vt liu bn ngoi thnh k nim ca chnh bn thn hn vit ra.

Tc gi nu ra hai iu ng nhn b ch: vit khng ng chun v tiu thuyt khng truyn,k khng nhn vt.
ng t bo v ra sao? c sch ta s tn thnh hay phn i, ty ta.
*
**
Linh Sn, ci a im tc gi ct cng i tm kia u?
Chuyn i vt v hnh nh cng cc. Nhng rt li cun, k th.
Linh Sn Ni Hn bn ny Y m... , bn kia Y ch... Nhng Y v pha no ca sng, bn ny, bn
kia? ng khng lm, ch c ngi i lm thi...
Ni Hn c l trong ta. Nhng ta v pha no ca Ni Hn? Pha cng hay pha tr?
Ni rt nhiu nhng ch mt Ni Hn. Ngi rt ng nhng ci hn ngi, ci ngi ra hn th sao?

Chng 1
1

Mi leo ln mt xe but ng di. c tn trang cho hp vi thnh ph, c xe gi nua xc ln xc xung sut
mi hai gi lin trn con ng ni bo dng cc ti, y y h, trc khi ti ci th trn ny.
Xc trn lng, x ct tay, mi a mt lt quanh khp ci bn xe la lit giy gi kem que v b ma.
n ng k n ti xch mi c, n b, tr nh trn tay bc xung xe, bng qua bi xe trong khi mt m
thanh nin, chng xc ln chng ln gi, ly ra t ti qun cc b i ht hng dng, ln lt nm tng ht vo
ming ri tc khc nh v. Chng cn vi s lch lm, cn pht ra ting hut gi, ci v thoi mi thung dung ny
chnh l kiu cch s ti. y l qu hng chng, chng v c no m chng li khng sng cho th sc t do; gc
r chng i ny qua i khc cm su vo mnh t y ri. Mi t xa n tm gc r ti ch ca chng l ung
cng thi. Nhng vi nhng ngi ri chn ny i t lu th th ci trm xe ng b ny cha h tng tn ti,
nhng ci xe khch kia li cng cha na. Mun i ng thy phi p mt con thuyn y bng nhng tm lip
tre cn ng b th phi thu mt xe ct kt. Nu tht s khng tin, ngi ta ch cn c th trng vo i giy
m thi. By gi tt c nhng ai cn sng, c t bn kia Thi Bnh Dng, ang thi nhau tr v, hoc bng xe
ring, hoc bng xe ln c my iu ha khng kh. Mt s giu, c nhng ngi tr ln ni ting, c nhng
ngi li chng l ci g nhng tt c u i n y v ci l tui cao ca h. Mnh sng ti hn ri, ai c th
thot c ni lu luyn qu xa? Nhng ngi cha tng bao gi nui kht vng ri b ni ny th li c phn t
nhin hn, hai tay bung thng, ln ting ni ci, chng my may ngng nghu. Ting ni h du dng, thn mt,
gn nh xc ng. Khi l chn quen bit gp nhau, hc trao i vi nhau khng phi bng nhng li l l trng
rng, gt u hoc bt tay ging nh thnh ph. Lc th h gi tn nhau ra, lc th h v mnh vo vai nhau, m
thng thch m nhau vo ngc, chuyn ny khng nhng gia n b vi n b m gia n ng vi nhau c l
li nhiu hn. Gn b xi mng ra xe, ch c hai ngi n b rt tr. H ru rt mi, tay cm tay. Ngn ng n
b x ny cng mm mi n ni mi khng th ngn mi vi lic h. Nhn t lng, nhng chic khn i u ca h,
lm bng th vi hoa vn mu lam cng cch buc khn truyn t i ny sang i khc, xem ra c mt nt c
o khc thng. Mi bt gic n gn. Chic khn tht di cm, hnh ba cnh, lm ni ln nhng khun mt xinh
xn vi cc ng nt thanh t ha hp vi vc dng yu kiu ca h. Mi i st bn h. Hai bn tay h vn gn ly
nhau, u cng , cng th nh nhau vi nhng t xng to. Chc y l nhng c du mi ci n thm nh
bn hay tr li nh b m mnh. Nhng y ch "c dy tr" chuyn ch v ca con trai mnh. Nu dng ch y
tro i theo cch nhng ngi min Bc ch bt c c gi tr no va mi lp gia nh, ngi ta s lp tc chuc
ly mt hi chi ra. Mt khi ci, ngi thiu ph gi chng l "ng lo" cng ht nh ni "ng lo t",
"ng lo cu". y thin h c ch ngha ring ca hc, mc d h tt c u l ngi Trung Quc chu con ca
Hin Vin hong khi nghip, thuc cng tc v cng vn ha chung.
Ngay c mi, mi khng bit r ti sao mi li n y. Tnh c trn xe la mi nghe thy mt ngi no ni n
mt ni gi l Linh Sn, Ni Hn. Ngi y ngi trc mi, tch tr ca hn t cnh tch tr ca mi v con tu
rung lc lm cho np tch ca hai ngi va vo nhau lanh canh. Chuyn c l s ch dng y nu chng tip tc
va lanh canh hay mt lc sau dng li, nhng s tnh c l lc hai ci np chm vo nhau ku lanh canh th cng
lc vi hn, mi c dch chng i, m vo chnh ci thi im y, chng im bt. Nhng hai ngi va mi quay
mt i, chng li va nhau ku. Hai ngi cng cha tay ra, chng li im. Khng ni nng g, hn v mi ci. Lc y
hai ngi bn ch x mt cht ci np li bp chuyn. Mi hi hn i u.
- i Linh Sn.
- Ci g ch?
- Linh Sn, Linh trong linh hn, sn trong sn thy, Ni Hn.
Mi l ngi i t bc ch nam, khp Trung Quc, n nhiu ni non ni ting vy m mi cha bao gi nghe
ni n ci ch ny.

Ngi bn trc mt mi kh nhm mt li, hn dng thn. B mt ni t m kh hiu khuy ng, mi mun
thy trong kin thc v cc danh lam thng cnh ca mi ang c mt ch thiu ht no. Trong cn hm, mi khng
th chu c rng cn c mt ni mi cha bao gi nghe ni n. Mi bn hi Linh Sn u.
- ngun sng Vu, hn m mt ra tr li.
Con sng Vu u, mi chng hay nhng mi khng dm hi. Mi nh gt g, ci iu c th hiu ra thnh hai
cch: vng, cm n hay ng, ti bit. Lng hiu thng ca mi c tha mn nhng t m ca mi th
chc chn l khng. Mt lt sau, cui cng mi hi hn i n nh th no v c th vo trong ni bng li
no.
- C th i xe khch ti th trn nho nh Y ri ngc sng Vu bng thuyn.
- c g nh? Ta c th xem phong cnh, n miu? Di tch? Lm ra v th mi hi.
- y mi ci u dng s khai.
- C rng nguyn sinh?
- Hn i ri, nhng khng ch c th thi u.
- C ngi rng na? mi pha tr ni.
Hn ci, khng cht giu ct, iu lm cho mi cng b kch thch. Mi phi bit ngi bn ngi trc mt kia l
ai.
- Anh nghin cu sinh thi ? Anh l nh sinh vt hc chng? Nh c nhn hc? Nh kho c hc?
- Ti quan tm nhiu hn n ngi sng, hn lc u ni sau mi gi ca mi.
- Anh iu tra v phong tc dn gian? Anh l nh x hi hc? Chuyn gia vn ngh dn gian? Nh dn tc hc?
Hay l nh bo vy? Nh phiu lu?
- L tt c nhng ci nhng m nghip d.
C hai u ci.
- u l nhng mn chi u hng c.
Hai ngi u ci, thnh tht hn. Hn chm mt iu thuc v m my n, k mi th tuyt vi v Linh Sn.
Ri theo ngh ca mi, hn x bao thuc rng v ra mt bn ch con ng i ti .
min Bc lc ny m thu. y, ci nng h vn cha h suy yu. Trc khi bin mt vo sau ni, mt tri
cn gi nguyn sc mnh v khi n nn vo thn xc, m hi lin chy dc lng. Mi ra khi bn xe ng di,
quan st chung quanh. Trc mt ch c mt qun tr nh hai tng, kiu c, quy hng bng g. Cc vn g ku ct
kt khi ngi ta i trn gc nhng ci ng s nht l gi v chiu en nhn. Mun tm ra phi ch m ti
ci qun v ht nc vo ngi vi mt chu thau trong mnh sn hp m t. y l mt chng dng chn cho
nhng ngi nng thn ra bun bn v lm th cng.
Trc m ti, tri cn sm, mi c tha thi gian tm mt khch sn sch hn. Mi lang thang trong ph, ti xc
lng, mong pht hin ra trong th trn ny mt du hiu, mt biu hin, cho d ch l mt ci tn gm c hai ch
Linh Sn chng t mi khng lm, mi lm chuyn i ny khng ung. Mi nhn khp nhng chng tm
thy du vt no. Trong nhng ngi cng xung xe vi mi, khng ai c v i du lch. Th c n mi na, d nhin,
nhng khng ai li n mc nh mi: mt i giy i ni nh m bn, mt ti eo lng. Nhng ngi qua li trong
ph ny n mc nh mi. D nhin y khng phi loi a im du lch ni ting, ni m nhng cp v chng mi
ci v nhng ngi v hu n , ni m mi ci u c lm ra v du lch, ni m u u cng c xe khch
, ni m ngi ta c th mua bn du lch ti mi gc ph u ng, ti cc ca hng by nhng m m vt,
o ba l, o dt chui c, khn tay mang tn a im vi cc khch sn m ngi nc ngoi n tr bng ngoi
t, vi cc trung tm n tip hay ngh ngi m ngi ta ch c th vo nu c th gii thiu, khng h b qun cc

khch sn t be b ginh khch ln nhau, tt c chng u mang ci tn linh thing kia lm bin hiu. Mi khng
n loi a im ny gii khuy theo on theo i trn mt con ng ni vi nhng con ngi xem xt nhau,
x y nhau, chen ln nhau v qung v da, chai nc ngt, v hp, giy bn, u mu thuc l xung t.
y ri cng th, mt ngy no n s ging y nh th. Mi ng n y trc khi ngi ta ct ln cc gian
hng, ki t, sn tri, thp xinh p, ng chen chc trc m bia ca mt ai ni ting hay trc my nh ca
mt nh bo. Trong thm tm, mi vui nhng vn nui mt vi ng vc. Trong ci ph ny, khng mt du hiu no
ht cun khch du lch, mi b chi khm ri sao? Mi tin vo mt ng i v nguch ngoc trn bao
thuc l giu trong o ca mi, tin vo k ng hnh mi gp tnh c trn xe la. Chng ci g chng t rng hn
ni tht. Mi cha c nhng k s ch thc v du lch; ngay c cc sch ln ni v cc a im du lch mi in gn
y cng khng c mc ca ci tn ny. D nhin ngi ta d dng tm thy nhng a im c tn Linh i,
Linh Khu, Linh Nham v thm ch c Linh Sn nu lt gi tp bn Trung Quc cc tnh. Mi cng nn bit rng
a im Linh Sn c ghi trong v s cc sch v, vn bn lch s c xa, t tc phm bi ton v ma thut
c i Sn Hi Kinh, n b sch lu i v a l nhan Thy Kinh Ch. Chnh ni ny c Pht gio ha
cho ng t s th nht ch tn Ma ha ca dip. Mi khng ngc nghch, mi phi nh n tr thng minh ca mi,
trc ht hy tm ci th trn nho nh vi tn gi Y ghi trn gi thuc l v con ng dn vo Linh Sn, Ni
Hn .
Quay li bn xe ng di mi vo phng ch, ni no nhit nht ca ci thnh ph nh min ni ny, vo gi ny
n hon ton trng khng. Cc quy bn v v k gi hnh l b mt tm vn bt kn. Mi g, khng kt qu. Mi ch
cn vic ngng u m tn cc ga u p nh nhau ni hng trn ca quy: Trng X, Sa Ph, Thy n xng,
L c, Nga vng, i Nin, Chng thy, Long loan, o hoa vc... nhng chng ci no ng vi ci ni mi
kim. Th trn ny tuy nh, cc ga cui cng v xe khch li rt nhiu. Ch trong mt ngy m c ti nm su xe
khch, nhng a im Xng xi mng th chc chn khng phi l du lch. Tuyn t khch nht ch c mt xe
phc v mi ngy. Chc phi l ni ho lnh nht nhng Y li chnh l cng tuyn ng. N khng li cun
ch , ging nh tt c cc tn a phng khc, khng c cht linh kh no. Nhng mi, ta nh cui cng tm
thy u ca mt cun ch ri m mi ht hy vng g, nu mi khng sng in ln th t nht cng yn tm.
C l mi phi mua v trc lc xe chy mt gi. Kinh nghim bo mi rng trn cc tuyn ng ni ch mt
chuyn xe phc v mi ngy ny, cn phi vt ln ln c xe, nu khng chun b xng pha, mi s phi xp
hng rt sm.
Lc ny mi c thi gian trc mt, nhng ci ti du lch bt u nng ln vai mi. Mi ln ph, nhng xe cam
nhng ch g i st vo mi, ci r. Mi thy trn con ng hp i ngang qua th trn, cc xe cam nhng
mi kch c khng ngng r ci. Trn cc xe khch, ngi bn v th tay qua ca s p khng ngng vo thnh
xe, lm tng thm ci m bao trm trong ph. l cch duy nhy cho ngi i ng trnh ra.
Nhng ngi nh c k mi bn ph by ra mt tin bng g mi th. Ngi ta bun bn tng trt, cn trn
gc ngi ta phi o qun: t t lt tr em n nt v, t qun i v n khn tri ging in hoa, bay php phi
trong bi v ting xe c, ging nh tng y c x ca cc nc trn ton th gii. u ng, trn cc ct mc xi
mng, ngang tm mt, mi kiu p phch qung co c trng ln. Mt trong s , khoe sn phm chng hi
nch c bit khin mi phi ch . Khng phi v mi mc cc bnh ny m v b cch vit c o ca n li cun.
Sau thut ng "h x" n cu gii thch gia ngoc:
(H x (cn gi l Mi hi ca tin) l mt bnh kh chu sn sinh ra mt mi thi khn. V n, nhiu ngi
phi hon hn nhn hay gp cc s kh khn trong kt bn. Cc thanh nhin nam n b cn tr trong tm vic lm
hay nhp ng, h thng au kh gh gm v bnh ny m khng gii ta c cc day dt ca mnh. By gi
nh mt sn phm tng hp mi, ngi ta c th dit c ci mi hi ny hon ton. Hiu nghim 97,5%. V
nim vui ca cc bn trong i v v hnh phc tng lai ca cc bn, xin hy n cha tr tim chng ti...)
Ri mi n mt cu . Khng mi hi nch. Mt ln gi mt thi nh nh, lm ti tnh v th v. Cy cu bc
ngang qua mt con sng rng. Tuy mt cu ri nha, ngi ta vn l m phn bit ra nhng con s t chm khc
trn nhng ct khot rnh. Chc hn phi rt lu i. Da vao lan can gia c thm b tng, mi ngm nhn hai
phn ca tiu trn ni li bng cy cu. mi bn, mi ngi en khng m xu xp thnh hng chn nhau tri di
ht tm mt. Gia cc qu ni, mt thung lng m ra, cc tha rung vng rc c khm nhng bi tre xanh. Nc
con sng mt mu lam thun khit tri m gia hai bi ct. Khi n cc chn cu bng tc chia tch n, nc
sng tr nn su thm v chuyn sang mu xanh thm. Va qua khi vm cu, n pht ra mt ting gm v sng
bc u hnh thnh trn cc con lc d di ca n. Nc li du tch ca nhiu mc khc nhau trn con d
cao hn mi mt. Mc mi nht, mu vng xm nh nh, c t v lt ma h va ri. Sng Vu y chng? N
ly ngun t Linh Sn ?

Mt tri sp ln. Hnh bn cu ca n ging nh mt np vung mu da cam. N cn sng nhng khng chi na.
Mi a tm mt n ni hai sn thung lng gp nhau, ch y, cc nh cy cao qun qut trong sng m v
my. Bc tranh huyn o mt mu en rt sng ng ny ang t bn di gm nhm dn dn vng mt tri lp
lnh c v nh ang quay. Ri cng nhum , mt tri ang ln cng du i. N phng nhng nh sng vng ri
ha ln vo nhau trong nhng con sng l x v nhng cm nc tung to. Qu cu ta cng tot ra nhiu thanh
thn yn tnh hn na, nhng xung n gia lng, n li mang mt sc quyn r no trong v trang trng ca
mnh. Th ri c nhng m thanh. Mi nghe thy trong , kh nm bt, bt u l vang ngn ln trong tim mi, lan
ta dn, hi run ry cht t, nh nhn trn u ngn chn, tut bung ra v bin mt vo cnh quan en ngm ca
ni, rt y cc vng tri sng m hong hn. Gi chiu rt bn tai mi nh m thanh khng ngng ca ci xe hi.
Lc qua cu mi pht hin ra u cu mt tm bng mi khc nhng ch bi cho ni ln: Cu Vnh Ninh, xy
dng trong nm th ba thi Khai Nguyn nh Tng, trng tu nm 1962. t bng nm 1983. y, mt du hiu
thng bo ngnh du lch ti.
u cu c hai dy qun n. Mi n dy bn tri mt bt c u, loi c u mm v ngon tuyt, ch gia v kho,
th ny ngi ta bn khp ph to ng ng hp nhng mt thi gian bin mt, song by gi c lm li nh
mt mt php gia truyn. Ri dy bn phi, mi n hai ci bnh Khao pnh c vng vi hnh va ra l, nng hi,
thm phc; cui cng, mi cn n bn no mi cng khng nh na - nhng vin bi ron ron bng th np ln men,
ch nhnh hn nhng ht ngc cht nh, va ngt. D nhin mi khng cu n nh Tin sinh Hai M du lch
Ty H nhng mi thy kh ngon ming. Va nhm nhp cc mn n ca t tin, mi va nghe chuyn tr ca khch
v ch hiu thuc r ni ny. Mi mun li cng ha chuyn, ni ci ting du nh mang ging qu ma ca h.
Mi sng lu ngy thnh ph, mi c nhu cu gn gi trong mi mt cm gic v qu hng, mi mun c qu
hng, n cho mi cht t an i, mi c th quay lai thi u th, tm li thy nhng k nim mt ca mi.
Cui cng mi tm c mt khch sn pha bn ny cu, trong mt ph c lt . Sn g lau ra c coi l sch.
Trong gian phng n m mi thu, k mt tm vn, tri chiu trc v chic chn vi bng xm m ngi ta khng
r do bn hay vn d ci mu gc gc ca n. Mi la n xung di chiu, gt chic gi nhn m ra. May sao tri
nng, chiu chn thnh v ch. Lc ny, mi thy cn phi t ci xc lng tr thnh rt nng xung, r gt i ht
mi bi bm, m hi ang dnh bt ngi mi. Mi ci trn nm ging, chn ging. Trong gian phng bn, ngi
ta gi hi nhau. Ngi ta nh bi. Mi nghe r ting qun bi qut xung bn. Ch mt tm vn chia cch mi v h,
qua cc khe h ca tm thm tng rch, mi c th l m nhn thy vi g trai trng mnh trn tri li. Mi khng
n ni mt qu ng i ngay nn mi g vo vch ngn. Mt ting qut ct ln bn. Khng phi vi mi m
vi h vi nhau. C ngi c k thua, k thua chm tr n. Trong khch sn ny, ngi ta chi bc cng khai
mc d yt th ca cnh st huyn treo trong phng quy nh cm c bc v mi dm. Mi tht bng mun i xem
ci quy tc ny c c tun th khng. Mi mc qun o, ra hnh lang ri g vo cnh ca h m ca gian phng.
Ting n o tip tc, chng ai bn tm n mi. Mi ng hong bc vo, y ca ra. Bn g trai ngi quanh mt
chic ging k gia phng quay li nhn mi. H khng ngc nhin cht no, chnh mi mi ngc nhin nht.
Bn b mt k qui vi nhng mu giy dn trn lng my, trn mi, trn mi v m. H nom va d s va h.
Nhng h khng ci, m cam chu nhn ng mi. Mi quy ry h, r rng h tc.
- , cc anh chi bi... Mi ch cn cch xin li.
V h tip tc trang bi. Nhng qun bi rt di, vi nhng hnh v en nh trong mt chc. Chng cng c
thin mn, a ngc. Ngi thua b ngi c pht bng cch dn mt mnh giy bo vo mt ni nh. ch
l mt tr a c, mt cch gii ta cc dn nn, hay mt du hiu m ngi chi bc t ra cho php k c
ngi thua thanh ton vi nhau, ngi bn ngoi khng th no bit c.
Mi i li ra, tr li phng. Mi li nm di ln ging ngm cc vt chi cht trn trn, quanh bng n in, tht ra
l nhng con mui khng th m xu ch tt nh sng n t mi. Mi vi bung mn xung. nh cht vo
vn bng mt que tre un trn, vi mn ph mt khng gian hnh tr. lu mi khng ng di loi mn ny v mi
qu xa ci tui m chm trong m tng, hai con mt m to gn chm chm vo nh mn. Hm nay mi khng
bit dc lc no khin cho mi hot ng ngy mai, mi, k hc bit ht nhng g cn hc th mi cn i tm
kim ci g na y ch? n tui chn chn, l no mi cn khng sng yn n, t t thi hnh nhim v ca mi
mt nhim s chng qu thp chng qu cao, ng vai tr ngi chng v ng b, lp mt t m m cho mi, gi
ngn hng cht tin n s tch ly theo nm thng v s li cho mi cht t di sn sau khi tr i cc chi ph dng
lo chng?
2

 ro t qu , gia cc cao nguyn Ty Tng v ng bng T Xuyn, ti x s dn tc Khng, trong trung

phn ca ni Cng Lai, ta thy s tn th la v mt tn d ca nn vn ha khi thy ca loi ngi. T tin
cc dn tc u th la, ci mang n cho h vn minh ban u. La l mt v thn.
Ngi trc la, hn ung ru nhng trc khi nhp, hn nhng mt ngn tay vo trong bt ri vy ln trn ng
than hng bt u ku xo xo v ph ra mt ln khi lam. Lc ny ta nhn ra rng ta ang tn ti tht s.
- Ta dng l ny ln thn bp v nh ngi m chng ta c ci n ci ung.
nh la chiu sng hai m hm, ci mi di v i g m cao ca hn. Hn bo ta hn thuc v dn tc Khng,
qu qun lng Cnh t. Ngi hi ngay hn v cc v thn v ma qui, ta ch bo hn rng ta n nghin cu dn
ca ca vng ni ny, ta hi hn liu y ngi ta cn nhy ci iu gi l ca trang khng. Hn tuyn b chnh hn
nhy c, rng ngy xa, trai trai gi gi nhy quanh la thng m cho ti sm mai nhng ri sau ny b cm.
- Ti sao ch? Ta hon ton bit cu tr li nhng vn c hi.
- V Cch mng vn ha. H bo rng li cc bi ht khng lnh mnh v thay chng bng cc cu dn ca Mao.
- Ri sau na? Ta vn c t cu hi, ci ny tr thnh mt thi quen lu ngy mt ri.
- Sau ri chng c ai ht chng na. By gi, ngi ta li bt u nhy ma nhng him c thanh nin bit na. Ti
dy nhng bi cho chng.
Ta xin hn biu din xem. Hn lp tc ng ngay ln v chng do d bt u va nhy va ht. Ging hn trm,
khe, mt ging hay t nhin. Ta tin rng hn l dn tc Khng nhng cc cng an vin ph trch h khu li ng
iu ny. H ngh tt c nhng ai tuyn b thuc v dn tc Ty Tng hay Khng ch ct thot c s hn ch
sinh m thi.
Hn ht mt bi ri mt bi na. Hn ni hn rt thch vui chi, iu m ta cng tin l th. Va trt b ci trch
nhim trng lng, hn li ging nh mt ngi dn min ni, mt ng gi min ni y yu i. Khn thay, hn
qu tui ca cc cuc phiu lu tnh i.
Hn cng c th c thuc v s thn ch, th php thn b m nhng ngi i sn s dng khi vo ni, nhng ci
gi l "php ni en" hay "ph thy". Hn khng chi vic ny. Hn inh ninh tin rng cc thn ch kia c th y
con mi vo h hay kch chng t sa vo by. Ma thut khng ch c dng chng ging vt m cn c gia con
ngi vi mc ch tr th. Nu "php ni en" c em ra dng chng li mt con ngi, th ngi ny s lm
vo cnh khng th ra khi ni. iu ny ging nh cu chuyn ta nghe khi cn b: con ma dng ln mt bc
tng. Mt ngi i m trn con ng ni, hn i, i v thnh lnh hin ln trc mt hn mt bc tng, mt
tng thnh dng ng hay mt dng sng su hn khng th vt qua. Nu hn khng ph c ba m, hn
khng th tin thm mt bc nh no v hn khng ngng quay li im xut pht. Th l khi mt tri mc, hn
nhn thy hn ch quanh qun i ti ch. V nghim trng hn: ma thut c th dn vo mt li ct v lc l
cht.
Hn c ht thn ch ny n thn ch khc. Chng khng bun, khng m du nh cc bi hn va ht m tri li
ton lm rm rt gp gp, nh th hn hn. Ta khng hiu c tt c nhng iu hn ni, nhng sc m d ca
ngn ng ny, hi th nn ngt ngt ca cc qui vt v ma qu m hn gi ln ang y trn cn bung en s
v khi. Ngn la lim ci ni om tht cu, lm cho cc con mt lp lnh: y l mt cnh ch thc.
Khi mi ang tm kim con ng a ti Linh Sn th ta, do dc con sng Trng Giang, ta tm kim chn l. Ta
va bit mt s kin nghim trng. Cc bc s chn on lm ta b ung th phi. Ci cht rn vi ta nhng
cui cng ta vt qua c ci vt cn m n em chia ra cho ta. Trong lng, ta sung sng. Cuc i li cho
ta mt nim ti tr bao la. T lu l ra ta phi ri b ci mi trng nhim ca ta m quay tr li thin nhin
kim tm mt cuc sng ch thc.
Quanh ta, ngi ta dy ta rng cuc sng l ngun ca vn hc, vn hc phi trung thnh vi cuc sng, trung
thnh vi ci chn thc ca cuc sng. M li lm ca ta chnh l la xa cuc sng, vi phm ci chn thc ca
cuc sng. Chn thc ca cuc sng khng ging cc hin tng bn ngoi ca n. Chn thc ca cuc sng, hay
bn cht ca n, vn phi l th ny ch khng phi l th kia. Nu ta la xa ci chn thc ny th y l v ta

by la lit ra cc hin tng ca cuc sng, v ng nhin khng th no phn nh chnh xc c cuc sng, kt
qu ch l bc vo con ng ngot ngoo xuyn tc hin thc.
Ta khng bit gi y liu ta c tht s i trn con ng ng hay khng; du xao ta mun ri b th gii vn hc
ang si sc m trn vo gian bung ca ta lun y khi thuc. Nhng quyn sch chng cht trong sp ly
ta, n mc ngn cn ta th. Chng by ra mi th chn thc, t chn thc lch s n chn thc v lm ngi v
ta chng bit chng c ch li g khng na. Nhng chng vng cn ta v ta vng vy trong cc tm li ca
chng, ging nh mt con su sa vo by ca mt tm mng nhn. May sao, ngi thy thuc lm trong chn on
cu sng ta. l mt ngi rt ngay thng. ng cho ta so hai tm X quang v phi m ng chp. Trn
b ca phi tri, mt ci bng vi ng vin l m lan rng ra n kh qun. Cho d ngi ta c b ht thy phi
tri i na, ci cng s chng nn tch s g. Kt lun ny hin ra hin nhin. B ta cht v ung th phi v
ch c ba thng tri qua gia vic pht hin bnh v ci cht ca ng. Cng ng thy thuc chn on cho ta.
Ta tin cy ng v ng tin cy khoa hc. Cc tm X quang ta chp hai bnh vin khc nhau u ging nhau t u
n cui, khng th no c chuyn sai st k thut y. Bc s cng cho y lnh tin hnh ni soi cho ta. Ta
khng vi v bi chc chn n s xc nhn ci khi u m thi. Trc khi b ta cht, ngi ta cng lm ng
nh th, ta chng qua ch l bc ln vt ca ng, ci khng c g l c sc c. y vy m ta lt qua cc
ngn tay ca t thn, ta khng th chi rng ta may mn. Ta tin khoa hc nhng cng tin s mnh na.
Ta nhn thy mt mu g, di hn mi ba phn ty, c mt nh dn tc hc thu thp c trong nhng nm
ba mi vng dn tc Khng, tc mt ngi ci u xung p mt ln hai bn tay, nt mt bi en. Trn thn
ng vit hai ch: "Trng mnh". Ngi ta gi n l Ng Xng[1] u ci xung, Qu tht c mt ci g bo
im g n. Ta hi ngi trng lng v hu kia xem liu ngi ta cn tm thy c nhng h thn loi ny
khng. Hn bo ta rng tn cc thn y gil "lo cn" (nhng r gi). Pho tng nh ny phi vi a b s sinh
sut c i n, cho ti lc cht. Ri ngi ta mang n i cng vi ci xc v khi chn ci xc ri th em pho tng
t vo gia ni gip cho linh hn ngi cht quay v li vi thin nhin. Khi ta hi hn liu hn c th kim
cho ta mt bc tng nh th ta mang theo ngi th hn ci m bo ta rng ngi ta i sn vn la tng
vo trong o qun ca h cu xin s phn, nhng chng chng c mt t tch s no i vi nhng ngi nh ta
u.
- C th tm ra mt th sn gi bit php ph thy khng, ti s i sn cng vi ng ta?
- Lo Thch l cao th nht, hn p sau mt hi suy ngh.
- Tm c lo ta ch?
- Tm ci nh ca lo Thch[2].
- ch no?
- Nu anh tip tc i t y ln mi dm th s ti Khe M Bc. T ch y, anh theo sui thc chy qua khe n
tn cng th s thy mt ci nh .
- y l tn ni y hay chnh l nh bng ca lo Thch?
Hn gii thch rng y l tn ni y nhng cng c mt nh bng ca lo Thch tht.
- ng a ti n c khng? Ta li hi.
- ng y cht ri. Ng m cht, nm trn ging. Gi lm ri, hn chn chc tui, theo mt vi ngi th hn c
trm y. Tht ra chng ai bit r lm tui ca ng ta.
Ta khng th khng hi:
- Con chu ng ta cn sng ch?
- ng ta thuc i ng ni ti... Thy ngi ta bo ti rng ng ta sng c mi mt mnh.
- Khng v?

- Sng mt mnh trong Khe M Bc, khng gia nh, khng rut tht, mt ci nh nh nh cho ch mnh ng ta.
nh ng ta cn treo cy sng ca ng ta.
Ta hi ni th ngha l th no.
Hn gii thch ng lo l mt th sn gii, y php thut, by gi th chng cn ai bng c ng lo na ri. Tt
c u bit khu sng ca ng lo vn treo trn tng nh ng lo, khu sng ny khng bn trt mt pht no
bao gi nhng chng ai dm ly n i.
Ta khng hiu v sao.
- ng ti Khe M Bc b ct mt ri.
- Khng vo c na ?
- Khng. Xa c ngi m mt m bc ch y ri mt cng ty Thnh tuyn th lm y. Sau n b
cp, th i c. Ci cu dy qua khe dn ti m bc b x hay mc nt nhiu ch.
- Nh th t hi no?
- Hi ng ti cn sng c m, phi n nm chc nm y ch.
Khng l rng by gi hn v hu. Hn thuc v lch s, mt lch s chn thc.
- Khng c ai vo bao gi na sao?
Ta ngy cng mun bit tng tn s b n.
- Khng chc th no, nhng du sao n khng d u.
- Ci nh y n cng mc nt ri sao?
- Mt ci nh bng li mc nt ?
- Ti ni cc ko cc ct y m.
- , chc th ri.
Ta ngh, hn toan da ta v hn khng mun a ta n hay gii thiu ta vi mt th sn.
- Nhng sao ng bit khu sng vn cn treo trn tng? Ta li hi.
- Nghe ni th, c ai trng thy. Ngi ta cng bo rng lo Thch ny k quc lm. Ngi lo khng h ra
m th rng cng khng dm m vo. Lo nm thng bng trn ging, kh t, khu sng treo trn tng.
- Khng th nh th c, trong ni rt m, ci xc chc chn phi ra nt v khu sng th bin thnh mt ng
st g ri ch.
- Ti ch bit, t lu ngi ta ni nh th m.
Hn tip tc ni nhng ci m hn mun, khng qun n kin ta. Nhng nh la sng ln trong mt hn. Ta thy
mt hn y tinh qui.
Ta li sc hi tr li:
- ng khng nhn thy ng ta phi khng?

- Mt vi ngi nhn thy ng ta. Nom nh ng, gy, kh t, khu sng treo trn tng, hn c ci ging y ni
tip. Lo ta c php thut. Khng ch ngi khng dm ly khu sng ca lo m c th rng cng khng dm
ng n ngi lo.
Ngi th sn kia c thn thnh ha. Chuyn k v li n trn ln, mt d s dn gian ra i. Chn thc ch
tn ti trong Kinh Lch v hn na, ch trong Kinh Lch ca mi ngi; ngay c trong trng hp y na, mt khi
n c thut li th n ha thnh truyn k. Khng th chng minh cho chn thc ca s vt v cng chng nn
lm vic y. Hay cc nh tho bin chng tranh lun v chn thc ca cuc i. Ci quan trng l chnh bn
thn cuc i. Ci c tht l ta ang ngi bn ng la ny, trong gian phong en ngm i v khi du ny, l ta
nhn nhng ngn la ny nhy nht trong mt hn, ci c tht l chnh bn thn ta, l ci cm gic thong qua ta
va nhn thy, khng th truyn li cho ngi khc. Bn ngoi sng sa, ni non sm ti nha i, m thanh
con sng chy xit di vang ln trong ngi mi v nh th .
3
Th l mi n th trn Y. Trong ci ph hp di lt hn su cc vt bnh xe ct kt, thnh lnh mi tr li thi
th u, vi ci sn thn nho nh m mi qua ht tui thanh xun . Nhng mi khng cn thy xe ct kt y
bng tay na. Ting chung xe p lanh lnh thay cho ting ct kt ca cc trc bnh lm bng g to bi trn bng
du u nnh. y mun li mt chic xe p phi c ti ca din vin xic i thng bng, mt ti xc to tng
mc vo yn, len li qua ngi i ng, cc gng gnh, xe ngi ko, cc quy hng. Kh trnh cc cu chi ra,
nhng trong m huyn no ny ca ting ci, ting gi ca nhng ngi bun bn khoe sn phm v cc khch
hng mc c, nhng ting chung c v y sc sng. Mi ht th cc mi pha trn ca ra da mui, ca lng ln,
ca da mi thuc, ca du khuynh dip, ca rm r, ca vi. Mt mi o sang mi bn ph, n cc tim hoa qu
kh, u nnh, du n, go, n hiu thuc bn cc dc phm Trung Quc v phng Ty, n nh hng vi vc
t la, n quy giy dp, ngi bn tr, quy tht ln, nh may, bp l un nc, cc gm v dy thng, cc
ca hng tp ha bn hng v tin giy tang l. Qun qun k st bn nhau, chng my thay i to tt chc l t
i Tin Thanh. Qun n lu i Chn Thch, thnh vng tht, ni nhng ci ni phng y y nhng tht bm
tm bt rn khng ngng va nhau, tm li c tm bin hiu tng b p v ca n, l c cho hay y l hng
n "hng nht" bay php phi trong gi. Ca hng bch ha quc doanh d nhin l ca hng b th nht. Ta nh
xi mng hai tng c lm mi li, mt ca knh thay cho ci quy hng c nhng bi ngp bn trong trng
c v nh cha bao gi c dn c. Cc quy hng nh cng rt bt mt. Chng y nhng nh thiu n lm
duyn hay n vn sang trng, nh phn bi son nh din tung. l nhng sc p c tn c tui a phng
m vi cng chng th c v xa cch hn cc ngi sao cc p phch in nh. V qu l a phng ny
thy ra i nhng nhan sc p hn c ngc, m xc thm lng, lng my k theo s by t t m ca ngi th
nh, vi cc mu qu , mu xanh qu xanh. Ngi ta cng mi phng nh mu. Mt thng bo ch dn
rng c th ly nh phng i trong hai mi ngy nhng ngi ta giu i vic ngi ta phi ln tn huyn l
phng in. Nu phi c duyn mnh s, c l mi sinh ra th trn ny, mi ln ln y, lp gia nh nh
ci mt trong cc nhan sc l ra cho mi t lu nhng a con c trai ln gi kia. Mi ci cho ci ngh ny v
vi lng xa trnh cho ngi ta ng mi ch n mt a no trong m con gi, trnh cho ngi ta t huyn vu
v bng nhng o tng. Mi cho u c la trong khi nhn cc gian p mi trn cc quy hng. Nhng tm
rm treo ca s,. nhng hoa v cy th t trn g ca. Mi khng th khng thm hi nhng ngi ng y
sng ra sao. C mt ci thp cao ca kha. Cc ct nghing, cc u rui v dy lan can g chm tr mc nt ht
ca cn thp ni r ln quyn lc m nhng ngi c ng y trc kia tng hng: s phn ca ngi ch ngi
nh ny cng con chu ngi y lm cho bng khung. Trong ca hng bn cnh, tri li, ngi ta bn qun jean v
o s mi kiu Hng Kng cng nh bt tt ni lng di. Cc bc qung co vi nhng ph n nc ngoi ph by
i v. Trn ca ra vo mt bin hiu vi nhng ch vng rc: Cng ty mi khai thc khoa k m ngi ta
chng bit l ci khoa k g. Xa hn mt cht, mt quy hng y ph vi ti. Mt khong trng cm nhng
cy so, dy thp chng gia chng c min vt trn. Mi quay u v vo mt ph nh m ra cnh hng tr. Mi
li chm m trong hi c.
Sau mt hi vo che y na vi, mt mnh sn nh m t. Mt khong vn nho nh b hoang, vng lng.
Trong gc, l mt ng vi va vn. Mi nh n mnh sn gn nh mi m tng bao quanh . Ci sn lm
mi s va cun ht mi. Mi ngh rng cc con h ly ci ngi ta ni n trong truyn l ra t y. Tan hc, mi
khng th ngn ni mi i n mt mnh, s tht c hng li. Mi cha bao gi thy h ly ci y nhng ci cm
gic thn b ny c lun i km hi c tui th mi. ch y c mt chic gh di bng v v mt ci ging
chc cn. Vo chnh thu, gi thi trn mi, y c vng rm mc y cng mt tri ta sng rc r. Nhng
nh m ca c ng im m kia c lch s vi chng. N ging vi mt cu chuyn c mi im. Ma ng, gi
rt trong cc ng. i giy bng mi, mi cng vi nhng a tr nn gt gc bc tng v chc chn mi cn
nh bi ht:

Trng sng vng vc, ci nga ta thp hng, ta t cht ch La, ta tru tiu th u tam nng pht cu, u
tam nng hi u, nhng trong v li rng, ch ly lo T, lo T qu b, ch li ci cua, con cua ba qua ci
h, con sn xo ln, con sn li mch lo v con cua, kin nhau ra tn nh s, con cua c kinh, cu xin b
Quan m, b Quan m i, b i ra a qu con, n lm cho b au bao t, ta gi thn Ti, thn nhp
ng khng thnh, th l ta mt toi hai trm ng.
Trn mi nh, c kh hay ti, trng hay xanh nh nh ung a trong gi. Th l bao nhiu nm ri mi khng
nhn thy c kia trn mi nh? Chn trn, mi p chn trn cc vin lt hn su vt bnh xe ct kt v mi vt
ni ln t tui th mi, mi vt ni vo hin ti. Gan bn chn trn v bn ca mi p en t trc mt mi. Mi c
p chn ln t tht khng, ci khng quan trng nht. Ci mi cn l ci hnh nh trong lng kia.
Cui cng mi ra khi cc ng quanh co rc ri v n ng ci; ti y, xe khch t huyn l n l quay mi v
ln bnh ngay. Bn xe ng di bn ng. Trong bn, mt quy bn v v nhng chic gh di. Chnh mi
xung xe lc ny y. Gn nh i din, mt ngi nh thp, mt khch sn tng qut vi vi mt dng ch :
c nhiu phng p. Mi i xem v thy c v sch. Du g mi cng phi tm mt ni . Mi bc vo. Mt b phc
v lung tui ang qut hnh lang. Mi hi c phng trng khng. B ta ch p "c". Mi hi y n Linh Sn cn
xa khng. B nhn nghing sang mi, ci nhn ni rng mi ang trong khch sn quc doanh. B ta lnh
lng thng, b ta chng c g ni thm vi khch.
- Phng hai. B ch cho mi mt ca m bng ci cn chi.
Mi vo, xc trong tay. Bn trong, c hai chic ging. Trn mt chic, mt ngi ang nm, hai chn qup li, mt
quyn sch gia hai bn tay. Nhan , Tiu s khng chnh chc ca h ly ci, vit trn th giy gi hng dng bc
che ba sch. R rng l mt quyn sch i thu. Mi ra hiu cho. Ngi kia bn t sch xung v n lt hn gt
u v pha mi.
- Cho.
- Anh mi n?
- .
- Ht thuc? Hn vy cho mi mt iu thuc.
- Cm n. Mi ngi xung ci ging i din ging hn. Hn ang cn mt ngi chuyn gu.
- Anh n y bao lu ri?
- Hn mt chc ngy. Hn ngi ln chm thuc.
- Anh n mua hng? Mi hi cu u.
- Ti coi g.
- y vic c kh khng?
- Anh bit cc ch tiu ? Hn p li, rt quan tm.
- Cc ch tiu no?
- Cc ch tiu ca k hoch quc gia.
- Khng.
- Vy th l kh. Hn li nm di ra.
- G vng rng ny cng thiu ?

- G y , c y, nhng n gi c th li khc. Nhn ra mi khng phi dn thnh tho, hn tr li u oi.

- Anh ch gi h phi khng?
- Hm. Hn tn thnh l m ri li cm ly sch.
Mi phi khen hn mt hai cu c th tm hiu qua hn:
- Anh bit nhiu v ch ny, anh chy khp mua vt liu m!
- Khng h cht no, hn khim tn p.
- i Linh Sn nh th no nh?
Khng cu tr li. Mi ch c th gii thch rng mi n ngm phong cnh ri hi hn nhng ni p th tm u.
- b sng y, c mt thy t. Khi ngi y ngm ni ng trc mt cng khng xong.
- Ti anh ngh thi, mi ni vi ging ly lng.
Mi t ti du lch xung v i ng k ch b phc v trc khi ra ngoi. Bn tu u cng ng ci. Nhng
bc dng ng tt xung n hn mi mt. y u cc thuyn ph chiu en, vi nhng bi cho di bng
tre. Dng nc mnh d ca con sng chy trong mt lng sng rt rng. R rng ang khng trong ma l. Trn
b i din l mt ci ph, ngi ta x y nhau trn . Nhng ngi ngi trn bc pha mi cng ang ch ph.
Bn trn b ke, qu nhin c mt nh thy t mi cong. Bn b chung quanh ch ton nhng st bng tre an. Nng
dn b bn kia bn xong hng vo ngi trong st. Qua chuyn gu ca h, mi c cm tng nhn ra c
ngn ng ca cc chuyn k thi Tng. Nh thy t va mi c qut sn li. Di lp mi cha, cc hoa vn
rng phng mu sc chi li, v trn hai cy ct mt nc, hai v cu i trng vo nhau:
Ngi, mi phi bit ci sai ca ngi nhng ch ni ra
Ln ng, tn hng nc trong lnh ca cc Long Kh
Mi i qua ng sau cc cy ct ny. C hai cu i khc vit :
Khi i ra, mi ch qun nhng li chc ngi ta ni vo tai
Hay quai li m ngm thng cnh phng hong trong Linh Sn.
Lp tc phn khch lm mi rm rt. Ph chc ti: nhng ngi hng mt i, quang gnh ln vai. Tr mt ng
c gi li.
- C gi i, xin c, hai cu ny...
- Cu mun ni n i cu i kia? ng gi lp tc un nn.
- Vng, c i, tha xin hi, ai vit hai cu ny? Mi cng hi knh cn hn.
- i s ph c nhn Trn Tin Ninh y! ng gi p vi v chm ch, ging trch mc ra mt. ng ta m ming
ra cho thy vi ci rng him hoi en en.
- Chu cha nghe ni n ng y bao gi. Mi ch cn bit th nhn s ngu dt ca mi. Bc i s ph y dy
trng i hc no y ?
- Cu khng hiu l thng tnh thi, ng y sng cch y hn nghn nm ri, ng gi p, khinh mit su thm
trong ging.
- C ch giu chu, c i, mi ni c t bo cha.

- Cu khng c knh hay sao? ng gi ni, ch vo u x nh ra.

Mi ngng ln nhn mt x ngang khng c sn li. Qu nhin, ngi ta c th c c y mt dng ch vit
bng son: Xy ct chnh nguyt nm Canh Thn mnh xun, nm th mi triu i Thiu Hng nh Tng, trng
tu ngy hai mi chnh thng ba nm Gip Tut, nm th mi chn triu i Cn Long nh Thanh.
4
trung tm n tip ca khu bo tn t nhin ra, ta quay li nh trng lng v hu ca dn tc Khng. Trn ca
treo chic kha. Ta n y ba ln m khng th tm thy ng ta. Ta ngh ci ca m ra cho ta mt th gii b
mt ny t nay b ng li.
Ta ln ng i la c di ma bi. Nhiu nm ri ta khng i trong ma v sng m nh th ny na. Ta qua
gn trung tm cha bnh ca tng Nga Long nom c v nh b khng; trong rng, mt s yn tnh trn vn bao
trm tt c, n ch b ting lo xo ca mt con thc xa xa ct qung. T lu ta khng c cm thy v t l nh
th ny. Chng c nhu cu suy ngh na, ta bung mc cho u c rong chi. Khng bng dng mt ngi hay mt
xe c no trn ng ci, tt c xanh rn, ang ma xun.
Bn ng, mt ngi nh ln c qunh v trng khng. Phi chng ng l no li l so huyt ca tng cp
Tng Quc Thi m chnh y ca khu bo tn t nhin ni vi ta ti hm qua? Bn chc nm trc, ch c mt
ng ni m cc on ngi nga mn n l i qua y. Ln pha bc, n vt qua dy ni Ba Lng cao hn
nm nghn mt ri vo vng dn tc Tng ca cc cao nguyn Thanh Hi v Ty Tng; v pha Nam, n men theo
sng Mn Giang vo ng bng T Xuyn. Bn bun lu t phng Nam n cht y thuc phin, v bn t
phng Bc ti, cht y mui, tt c u rt ngoan ngon np t np cng, coi chuyn nh l mt vinh d, v
nhng ai khng c li s b rch mt. Lc l chuyn i khng quay u tr li n vi Dim vng.
y l mt ngi nh g c k; hai cnh ca nng n m toang ra mt ci sn rng b hoang vi nhng ta nh vy
quanh, ci sn c th cha hn mt on nhiu chc con nga. Ta ngh thi , ch cn cnh cng ln ng li v
cc tn cp v trang sng ng trn cc lan can g chy trn nc cc ta nh th nhng on ngi nga qua m
y lin sa by. Ngay trong c trng hp n sng, ci sn khng c ly mt gc cht cn con no n khng
lt vo c.
Trong sn, c hai cu thang. Ta leo ln, lm cc bc ku ct kt. Ta bc nng chn bo hiu ta n nhng tng
gc vn c vng lng. Ta y cnh ca, cc gian phng trng khng, ch thy bi v mi m mc. Duy nht c mt
chic khn mu xm vt si dy thp v mt chic giy hng cho thy c ngi y, chc l nhiu nm
trc kia. T ngy lp ra khu bo tn t nhin, tt c cc c quan v nhn vin tng chim c ta nh ln: hp tc
x cung cp mua bn, trm thu mua th sn, ca hng du v ht cc, trung tm th y, u chuyn vo ci ph nh
di trm mt do vn phng qun tr xy nn. Cn mt trm ngi t tp theo lnh ca Tng Quc Thi tng hai
ca ta nh ln ny cng t du vt hn, chng thy c ngi ln v kh ca h. Thi y, h nm trn cc chiu
rm, va ht thuc phin va gho cc c gi cp c. Ban ngy cc c phi lo cm nc cho h, ban m, ln
lt lun phin ng vi h. i khi, v chia chc km ng u cc th cp c hay v mt n b tr m n
ra ci c, phi gii quyt bng sng. Ta ngh n s no nhit chc tng ng tr trn cc vn sn ny.
- Ch th lnh Tng Quc Thi ca chng mi thn phc ni chng. Hn ta ni ting hung d v mu mo.
Ngi ni iu ny, vin chnh y, tin chc th khi ng pht biu thnh li. ng ni rng trong cc dp tp hun,
ng lm cho cc n sinh phi nc mt khi ng trnh by v bo v gu trc hay c v lng yu nc na.
ng ni rng mt trong nhng ngi n b b bn cp bt i vn cn ang sng, l mt n chin s Hng
qun. Nm 1936, khi cuc Trng Chinh i qua tho nguyn Mao Nh Ci, mt trung on Hng qun ri vo
phc kch ca bn cp. Mt chc c th git tr tui ngi Giang Ty b bt v b hm hip. Ngi tr nht c
mi by, mi tm tui, v l ngi sng st duy nht. C b chuyn qua nhiu tay trc khi c mt ng gi
min ni, dn tc Khng mua v lm v. B nay sng trong mt thung lng quanh qun y. B cn c th khai
ra i i v n v ca mnh cng nh tn ca chnh tr vin nay tr thnh vin chc cao cp. Th di nh
st, chnh y ni thm rng d nhin ng khng th k nhng iu cho sinh vin, ri ng li ni v tn th lnh
cp Tng Quc Thi.

Thot u, ng ni, Tng Quc Thi ch l mt vin th li nh nhy vo bun bn thuc phin lu vi mt li
bun. Ngi li bun b th lnh cp ng y h th, Tng Quc Thi bn np mnh cho ch mi. Sau hng
nghn bin c, hn tr thnh k than tn ca tng cp, sng trong mt ci sn con ng sau ngi nh. Sau
ny, ci sn con b sng ci ca Qun gii phng ph hy, by gi n b cy c xm ln. Lc y, y l mt tiu
Trng Khnh tht s[3]. Lo Trn, tng cp, ngy m lao vo try lc sa a trong ci hang cha y nng
hu ca lo. Tng Quc Thi l ngi duy nht c php hu h lo trong ngi nh. Mt ngy n, mt on li
bun t M Nh Khang n, tht ra l mt ton cp mun ot ly ci so huyt c an bi sn ny. Hai ton
cp nh nhau hai ngy rng r, c hai bn u thng vong m vn bt phn thng bi. C hai bn thng lng
ha gii v k kt bng cch qut mu mt con vt vo mm mnh. Lc y ngi ta mi m cng ln n tip
i th. Khp ni trong ngi nh, bn cp ha ln vo nhau, n ung. Thc t, y l mt ci mo ca lo th lnh
gi mong chuc ru cho cc k th ca mnh say ty ly. Lo cng ra lnh cho cc ngi v tr ca lo trt v v
ra quay ln nh nhng con bm gia ci bn tic. Ai c th thanh ton c ci bng cp ny y? Mi
ngi ung cho n lc say mm. Ch cn hai tn tng duy nht ngi li bn. Theo mt du hiu hn trc ca
lo Trn, Tng Quc Thi hu ru. Nhng vo lc rt ru, hn cm ly khu sng c n quay m tn
tng i ch t cnh ngi, th ri k li th lu hn lm, hn bn ngay hai pht, git cht lo Trn v k
th ca lo. Sau , hn hi cc tn cp khc: a no c tuyt hng tao? Bn cp nhn nhau khng dm ho
he mt li. Sau cc s kin ny, Tng Quc Thi sng trong ci sn con ca lo Trn, tt c n b u l ca
hn.
Chnh y say sa k li chuyn ny. ng khng hunh hoang khi cho rng bng cch k ca mnh ng lm
cho cc c n sinh phi chy nc mt. Sau ng ni rng nm 1950, binh lnh hai i i ban m bao vy
vo ci sn con, n sang sm, h ku gi bn cp h v kh tr li con ng t t. Cng ln b n ca nhiu
khu sng my chn li, khng ai c th chy trn. C th ni rng chnh ng ta ch than tham gia trn nh.
- Th ri sao?
- Mi u chng khng c, d nhin ri, ci sn con b ph hy bng sng ci. Nhng a sng st nm v kh
xung hng nhng Tng Quc Thi th khng. Nhng ngi khc vo lc li sn trong nhng h ch tm thy
y my ngi n b than khc. Ngi ta ni rng trong bung ca hn c mt li ngm ra ni nhng khng ai
pht hin ra v hn ta bin khi. By gi, bn chc nm tri qua. Mt s ngi ni rng hn cn sng, mt s
khc li cho rng hn cht, chng c mt bng chng no. Ch on chng m thi.
ng ng vo gh my tip tc ni, bm u ngn tay:
- V on sau ca hn, c ba gi thuyt: mt l hn chy trn n mt tnh khc, y hn c l lm cho mi
ngi qun hn i v sinh sng nh mt nng dn. Hai l hn cht trong khi nh nhau nhng bn cp khng
ni g n chuyn . Chng c lut ring ca chng. Chng c th nh nhau tn bo nht nhng chng khng
bao gi tin cy ngi bn ngoi. Chng c o c ca chng tinh thn thng v ca bn sng ngoi php lut
m vn gi nguyn ci tnh c c cc k. Bn cp cng c tnh cch kp y. Cn m n b, tuy b bt,
nhng mt khi ri vo so huyt ri, h li thuc v bng cp v khng phn bi chng bao gi, cho d phi chu
nhng s xc phm ca chng.
ng gt gt u, khng phi v khng hiu m ng hn c l cm khi v ci s ngh phc tp ca con ngi ta.
- Hn ri, v khng th loi b c ci kh nng th ba: c l hn trn vo ni, khng th ra khi na ri
cht i.
- xy ra chuyn mt ai lc vo trong ni m cht trong cha?
- Cn phi ni? Khng nhng nng dn t cc vng khc n hi nht cy thuc y m c th sn ca x ny
cng cht i trong ni y.
- th? Ta cm thy ht sc th v vi li khng nh ny.
- Nm ngoi, mt ngi trong s h hn mi ngy trong ni m chng tr v. B m ngi ny trnh bo
chnh quyn ca th ph tiu khu, y ngi ta li quay sang chng ti. Chng ti tip xc vi c quan cnh
st ca khu lm nghip, v h th mt con ch nghip v i tm. Ngi ta cho n ngi qun o ngi mt tch,
n ln theo du vt anh ny. Cui cng tm thy anh ta cht ri, kt vo gia khe nt mt tng .

- Sao c th th c nh?
- Tt c u c th. Hong s, sn bn tri php Sn bn b nghim cm trong vng bo h. Cng c mt
ngi git cht em mnh y.
- M ti sao ch?
- Lm thnh ra con gu. Hai anh em t by trong ni thu hoch x hng. Ci y ra tin lm. By gi by
c hin i ha. G dy cp ca cc cng trng thi cng lm trng, mt nm con dy thp l c mt ci
by, ln ni mt ngy l t hng trm ci by ri. Vng t qu ln, chng ti khng th kim sot ht c, v li
vi lng tham ca h, chng c cch no cho li. Hai anh em nh ny t xong ht by ny n by khc trong ni
ri chia tay nhau. Nu bng vo li h ni trong ni ny th ra li m tn mt ri, ni h l nn nhn ca mt ba
m. Hai ngi i vng quanh mt mm ni ri th no va kho h chm trn nhau. Trong sng m dy c,
ngi anh tng bng ngi em l gu, bn cht. Anh ta tr v gia m, mang theo khu sng ca ngi em.
Anh ta t hai khu sng vo ca hng ro bi nui ln nh mnh m anh ta nhn thy khi sm mai b cho sc
vt n. Chng tt vo nh na, anh ta quay li ni, tm n ni ngi em cht ri t ct c mnh.
T ta nh trng khng ta xung ng quanh qun mt lc ci sn l ra c th cha c mt on ngi nga ri
i ra xa ng ci ln. Vn khng c xe c ln ngi i ng. Ta ngm ni xanh xanh mt bit vo sng m
trc mt. C th nhn ra mt ng lao g dng ng mu xam xm. Tm chn thc vt b ph hy hon ton.
Ngy xa, trc khi con ng n c ti y, hai sn ni t ph y rng rm. Ta lun thm mun vo rng
nguyn sinh, chng th ni ti sao n li quyn r ta n th.
Ma bi khng ngng ri, ngy mt se ht, to thnh mt tm mn mng nh che ph cc mm ni, lm nha nht
i cc lng nh v khe vc. Mt ting sm m m, khng r rt gm ln sau cc nh cao. Ta cht nhn ra ci
ting ng ta nghe thy nhiu hn c li l ting sng bn di ng. N khng bao gi ngng, mi mi go
tht, vi cng ci lu lng d di nh vy. Xung t cc ni tuyt nm mnh vo sng Mn Giang, con sng
chy vi mt sc dng mnh ch y mt nng lng hung him m sng nc di ng bng chng th no c
c.
5
Mi gp nng gn nh thy t kia. Mt ch chc l m, mt hy vng m h, mt gp g tnh c, mt k ng. Lc
hong hn, mi quay tr li b sng. Bn di cc bc thang bng , m thanh trong tro ca ting chy p o
qun ln vn bn trn mt nc. Nng ng , cnh thy t. Nh mi, nng nhn nhng qu ni tri di tt tp b
bn kia, cn mi, mi khng th ngn mi nhn nng. Trong ci th trn ni nh nhoi ny, nng qu xut chng: hnh
dng, phong , v b v lc lng ca nng l khng th no thuc c vo mt ai y c. Mi i ra xa nhng
thm tm ngh n nng, ri khi mi tr li trc thy t, nng bin mt. Tri ti. Hai chm ca thuc l
lp le sng bn trong, ngi ta ci ni nh nh. Mi khng phn bit c mt mi h nhng theo m sc ging
ni mi c th nhn ra l hai chng trai v hai c gi. H c v cng chng phi ngi x ny. Ging h c quyt
v ting ni ca h vang, d l khi a vui hay khi ci v. Lng tai, mi nghe thy hai i ny gii thch cho nhau
cc mnh dng la b m v sp ca h, cc l do h vin ra hon ton t do lnh i c. Rt hi lng
v mnh, h khng ngng ph ci. qua la tui ny, mi chng phi chu ng ci kiu tr ngi ny na, mi
khng cn bit n nim vui tng t nh h. C l h va mi n bng chuyn xe khch chiu nay, nhng mi
nh ra rng ch c mi chuyn xe khch bui sng, n t huyn l. Vy th h phi n bng cch thc ring ca
h. Chc nng khng cng vi h, v nng khng c vui v nh th. Mi ri thy t, i dc sng, bc xung
thng trc mt. Mi thuc ni ny: gia c chc ca vo cc ngi nh nm trn b sng, duy nht ci cui
cng l mt hng bch ha bn ru, thuc l v giy v sinh, ri ci ph lt quay theo hng th trn. Sau ,
ngi ta i dc cc bc tng cao vy quanh sn cc ngi nh, v bn phi, di ct n vi nh sng vng vt l
mt ci ca en ngm: li vo c quan hnh chnh ca th ph tiu khu. y chc l mt ni c xa ca lp
ngi giu, ci xt thy tm vc ci sn v chiu cao cc ta nh c cc thp canh p bn. Xa na, vn rau
c bc tng nh bng gch v quy kn li, v trc mt n l bnh vin. Tch bit ra bi mt ng hp, mt
phng chiu phim va mi xy xong, ang chiu mt b phim v thut. Mi nhiu ln o qua khp ci th trn
nh ny v mi bit gi cc bui chiu ti m chng cn n gn n. i bng li ng dc bnh vin, ngi ta c th
thng ra ph chnh, ngay trc ta bch ha tng hp s. Tt c u r rt trong u mi, ta nh mi l mt
ngi dn lu i ca th trn ny. Mi cn c th nhn lm c hng dn vin c nu mt ai cn n. V mi
tht s cm thy c nhu cu chuyn tr vi ngi.

iu mi khng thy trc l ci ph nh ny ban ti li vn ng c th ny. Duy nht ch bch ha tng hp

h tm rm st ca n xung v kha cht cc ca xp li. Cc ca hng khc vn m toang. C iu cc quy
hng by trc ca trong ngy u c dn i. Thay bng bn, gh ta hay chng tre. Ngi ta n, ngi ta
tn gu trn ng ph, hay ngi ta xem truyn hnh k bn trong cc ca hiu. Trn gc ni ln nhng ci bong
chuyn ng ca nhng ngi trong ngi nh. Ngi th thi so, tr em khc. Nh thi nhau lm cho ra c lm
ting n vy. Cc my ghi m pht i nhng bi ht m my nm trc l thi thng thnh ph. Ht theo kiu
o l v iu b, chng vn c n nhp vi tit tu hung tn ca m nhc in t. Ngi trn bc ca nh mnh, mt
ngi tranh lun vi ngi i mt. Lc , mt ngi n b mc may ba l v qun soc, i dp nha x na
vi vo chn, mang mt chu nc bn i ra ri ht ra gia ph. Tr con i thnh by thnh n qua. Tay trong
tay, vai k vai, cc c thiu n ln quanh. V thnh lnh mi li thy nng, trc mt quy hoa qu. Mi gp bc.
Nng mua bi, nhng qu bi mi em n ch. Mi n gn. Mi cng hi gi. Nng s nn mt qu bi p,
rt trn, xanh gt ri i. Mi cng ni, m ng th tht, bi ny qu xanh. Mi ui kp nng. C ngh h sao? Hnh
nh mi nghe thy nng ni mt ting vng long thong ri nng ht u lm cho tc kh lay. Mi hi c cht lo
ngi, s b nng tng kh. Mi khng ngh nng s li tr li t nhin nh vy. Lp tc mi nh nhm ngi v bc
theo nhp chn nng.
- C n y cng l i Linh Sn ch? Mi cn phi t ra c duyn hn. Nng li lc lc mi tc. Vy l nng v
mi c mt ngn ng chung.
- C c mt mnh?
Nng khng tr li. Trc mt hiu ct tc thp n hunh quang, mi thy mt nng, rt tr nhng c v mi mt.
Nh th ch cng gy xc ng hn. Nhn mt ph n u chp mt chic m in un tc, mi ni hin i ha tht
l nhanh nht y. Mt nng hi ng y ri nng ci. Mi bt chc nng. Tc nng en ng r xung vai. Mi
mun ni tc nng tuyt p nhng li ngh ni th qu li cho nn mi thi. Mi im lng i bn nng, chng phi mi
khng mun tip xc m v thnh lnh mi chng tm ra ni ch no. Hi ngng ngp, mi mun ra khi th qun
ny cng nhanh cng tt.
- Ti i b mt cht vi c c ch? Li mt cu d dn.
- Anh ny n l hay!
Hnh nh mi nghe thy nng lng bng: mt li tn thnh hay phn i u l c th c. Nhng mi cm thy nng
t ra tht lng vui, th l mi bn i theo nhp chn mm mi ca nng. Nng ng ra chng phi l mt a tr v
mi, mi cng u c phi mt chng trai tr g. Mi c th quyn r nng.
- Ti c th lm hng dn vin cho c, mi ni. Cng trnh kin trc ny c t thi Minh, t ra nm trm nm.
Ci m mi ch vo l bc tng vy ng sau hiu thuc truyn thng, mi ca n cha ra cong vt, gc trn u
x, trong bong ti, nh sng sao lm tn thm v p ca chng. Ti nay khng trng. Cch nay nm trm nm
thi Minh, khng, s rng, mi ch cch nay vi chc nm thi, ban m ra ph l phi mang n lng. Nu c
khng tin, c c vic b ci ph chnh ny m vo cc li ng en ngm v qunh qu kia xem, ch cch c vi
bc chn l c ngoi ngc n thi c y c ri.
Ni ti y, hai ngi ti trc qun Nht phm hng tr. C tr con ln ngi ln ang chen nhau trc ca
v gc tng qun tr. Nhn vo trong, c nng v mi u dng li. Mt lot bn k trong mt gian phng di
hp. Ngi nh xp thnh hng li u n trn cc gh di t theo chiu ngang nh v chnh gia l mt ci
bn trn c ph tm vi vin nhng hnh thu mu vng; ng sau bn, trn mt gh di cao chn, mt ngi
mc o di rng tay ang k chuyn.
ng Ty, mt tri ang ln, nhng m my dy che khut mt trng; nh thng l B rn M rn dn u
m yu ma qu qui i n ngi miu Lam Hong. Trc cnh nhng a tr trai gi bo tt, ln da ht sc mn
mn, trc cnh b, ln, cu bn ng, nim vui ca chng mi tht l to ln dng bao! B rn bo m rn:
i hin th, v ta, nu hm nay l vt nhiu n nh th ny th tc l n hu c trao cho nng t ri y.
M rn p: Hm nay l l sinh nht ca mu thn chng, chng ta phi trng sao cho khng c thiu cc
nhc c. L l phi th, u cha hang bn lng Cht! nh thc c ta, ngi k chuyn p ci phch
ng cm trong tay ln mt bn: Tt, tt!

t phch xung, ng ly mt ci di nh g lien hi vo mt ci trng m mt da hi chng, to ra mt m thanh

n iu, cn tay kia, ng nm ly mt vng trn cc qu nhc nho nh, trn ci vng trn c xu nhng mnh kim
loi lc ku lanh canh. ng t t lc n ri tip bng ci ging khan khan:
Ngay lp tc, B rn truyn lnh v ai ny bn rn vo vic. Trong c mt lc, ngi miu Lam Hong c
trang hong v cc nhc c bt u tu. ng th bo ct cao ging ln: Con ch lin ht om sm, con c ngoy
di trng. ng c ly ci ging ngm ngi ca cc din vin truyn hnh, gy nn mt trn ci trong cng
chng.
Mi nhn nng v c hai u ci. Mi, chnh l ch ci n ci ny.
- Ta vo ch? Mi tm thy mt ci g ni. Mi dn nng ln quanh cc bn gh v cc chn ngi. Mi chn
mt gh di hy cn ch v hai ngi np vo nhau ngi xung. Hai ngi nhn thy ngi k chuyn lm
cho gian phng hon ton ho hng. ng ng dy, ln na g ci phch ln bn gy mt ting m inh tai.
L sinh nht bt u! Cc yu ma Tht ra nhng i, i, i, nhng i, i, i, ng quay sang tri gi mt nm tay
c nm tay kia m ly ra hiu chc mng cng h ri quay sang phi vi vi hai tay, bt chc mt con yu ma
gi nua: Xin tha mng, xin ngi tha mng!
- Mi ngi bo rng ng ta k ci chuyn ny c l c nghn nm ri, mi ni tho vo tai nng.
- V cn c th tip tc, nng tr li hng ng.
- Li nghn nm na?
- h Nng ng , ming mm li, nh mt a tr tinh qui. Mi cm thy trong lng tht s mng r.
Li ni Trn Php Thng kia i trong c ba ngy chuyn hnh trnh bnh thng lu phi by ln by bn mi
chin ngy n chn dy ni ng Cung. Hn gp Vng o s. Php Thng qu xung trc mt Vng: Knh
cho s ph tn knh. Ngi o s p li: Cho ngi th ch tn knh. Xin hi, cha Lam Hong u vy? M
sao hi th? ng y xut hin nhng yu ma qu qui hung d, chng u ng s c, ai dm i ti y? K
ti t ca ngi, h Trn, t Php Thng c bit ti y bt con yu ma qu qui y. Ngi o s th di ni:
Thng thay, m con trai con gi hm nay va i ti c ri, ai bit liu vo bng bn yu ma hay cha y?
Nghe ni th, Php Thng ku ln: i! Cn phi cp tc i cu ngay bn chng!
Cht! Ngi k chuyn cm trong tay phi chic di trng v tay tri lc vng lc lc. ng ln ngc lng trng
mt, mm lm rm v ton thn run ly by Mi ngi thy mt mi thm tinh t xuyn qua mi thuc l v m
hi kh chu. N ta ra t tc nng, n ta ra t nng. Mi nghe thy c ting cn ht da t tch ca ngi ngi
cnh mi khng ri mt k chuyn mc o di l hi. Tay phi ng nm ao, tay tri nm sng rng. ng ni mi
lc mt gp, ta h ng bng t hai mi ng ra mt chui nhng ht ngc trai vy.
Ba ln, cht cht cht, ng pht ra ba lnh thc qun tp hp thin binh thin tng nh tri ti nhng ni L
Sn, Mao Sn, Long H Sn, i, a ha ha, cc t rng tng chng, y h c Ngc hong Thng , c
N vng di trn, ti l ca Chn qun i y, ngi phi ti i git m yu ma qu qui. Kim trong
tay, ti bay i cc ni bng bnh xe la v gi
Nng quay li ri ng ln. Mi theo sau, tro qua chn khan gi ang nhn mi vi nhng con mt gin d.
- H ha tc c y nh chiu ch ca nh vua y!
Ting ci ran ln sau nng v mi.
C sao khng? Chng sao c?
Sao khng li?
Ti hi lm ging.
C kh chu ?

Khng, tt ri. trong ti khng th c.

Hai ngi i trn ph, nhng ngi ngi chuyn gu hai bn ph nhn h.
Ta tm mt ch yn tnh, ng khng?
Vng.
Mi ko nng vo mt ng hp, b ting rm ran v cc nh n li sau. Trong ng hp, khng ct n, ch c nh
sng vng vt lt qua ca s cc ngi nh. Nng chm chn li. Mn din mi va mi xem li tr li u c mi.
C c thy c v ti chng ta hai a ging nh bn yu ma qu qui ngi ta mun ui i khng?
Nng ph ci.
Khng km c, hai ngi ci ph ln, nng phi gp ngi li.
Giy da ca nng vang ln c bit trn cc tng lt. u ng c mt tha rung. Trong nh sng yu t, ngi
ta l m nhn ra vi cn nh. Mi bit y l trng trung hc ph thng duy nht ca th trn ny. Xa na, trong
m xm en, di nh sao nht nht, cc dy ni dng ln. Gi ni. Mt trn gi mt bt u thi, ri n quay li
nu n trong mi thm du nh ca rm r la. Mi ta vo vai nng. Nng khng dch ra. Hai ngi khng ni g
na, men theo cc b rng nh nh trng i ln.
Em thch khng?
Thch.
Em khng thy th ny tuyt vi ?
Em khng bit, em khng ni ra c. ng hi em.
Mi np st vo tay nng, nng cng np st vo mi. Mi ci u xung nhn nng. Mi khng phn bit thy cc
nt v mt nng, ch thy mi nng nhn. Mi ht hi th m p ca nng, n quen thuc vi mi. Thnh lnh dng
dng li.
Chng ta v i, nng th thm.
V u?
Em phi ngh.
Anh a em v.
Em khng mun ai a em.
Nng tr thnh bng bnh.
Em c bn hay gia nh y khng? Hay em ch n y tiu khin.
Nng khng p. Mi khng bit nng t u n v nng i u. Mi ch c th a nng ra n ph. Nng bng b
i v bin mt u cng con ph nh, nh mt cu chuyn, hay nh mt gic m.
--------------[1] Ng Xng: lm iu tri, by b.
[2] Nh , ting Trung Quc l thch. y hai ch Thch.

[3] Thnh ph ln T Xuyn, ni y lc th v xa hoa thi by gi.

Chng 2
6

cao hai nghn nm trm mt, tri quan st gu trc t m nhng nc. Chn mm ca ta bo ha m. Ta
qua hai m y. Trong ngy, ta mc chic o blu dng bng lng chim tri cp cho. Ngi ta lp nhp v m.
Lc th v duy nht n l khi c n trc la, thng thc mt bt canh nng. Mt ni nhm to mc ln x
ngang ca nh tr n bng mt si dy thp dng lm bp. Bn di, cnh cy cht ng, khng b ch. Chng
chy dn dn bn ng tro. Nhng ngn la cao bc vt ln thay cho n m thp sng. Mi bn ta n bn la
n, mt con sc khng th thiu c li n bn bp, o hai con mt trn xoe. V ch vo lc n cm ti, mi
ngi mi c th quy qun. a rn. n cui ba, tri en hn, khu tri c rng su tm ti khoanh li,
mi ngi len li trong cc ni n np ca h lm nhng cng vic ring di nh n du ha.
nhiu nm di dc h ni sn cng thy tn ny. H ni ht nhng g h cn phi ni. H khng c mt tin
tc no ca bn ngoi. Ch mt ngi Khng vng ni m h mun l mang mt ci gi trn lng gm rau xanh
v nhng ming tht ln hay cu t ci lng cui cng ca vng ni y, o Nga Long, trn cao hai nghn
nm trm mt. Trung tm qun tr khu bo tn t nhin cn xa hn ci lng. Mi thng h ch thay phin nhau
xung c mt ln, thm ch t hn, ngh ngi mt hai ngy. H n y ct tc, tm gi hay lm mt ba
n ngon. Khi h tch cp c cc ngy ngh, h ly xe ca khu bo tn t nhin i thm bn gi Thnh
hay tr v gia nh sng ti cc thnh ph khc. Vi h, cuc sng ch bt u t lc y. tri, h khng c
bo, khng nghe i pht thanh. Tng thng Reagan, ci cch kinh t, lm pht, dit tr nhim tinh thn, gii
thng Trm Hoa ca in nh v.v, ci th gii n y, qu xa vi vi h, li trong thnh ph. Ch mt
ngi tt nghip i hc c iu v y nm ngoi l khng ri khi tai i my nghe m thi. Li gn anh ta, ta
nhn ra rng anh ta hc ting Anh. Mt thanh nin khc hc di nh sng ngn n du ha. C hai chun b d
thi tr thnh ph tin s ch ct ri c khi ch ny. Mt ngi khc na ghi ln bn trc a bng my bay
tng tn hiu radio anh ta thu nht trong ngy. Cc tn hiu y pht ra t cc my pht sng m ngi ta trang b
vo c cc con gu trc b bt sng ri li c th v rng bt ngn.
Nh thc vt hc gi i vi ta khp cc qu ni ny hai ngy va qua i nm. Ta khng bit ng ta ng hay thc.
Nm trong nhng tm chn m x, mc nguyn qun o, ta khng ti no lm cho mnh m ln c. Ta c cm
tng no ta cng b ng lnh. Tuy vy bn ngoi nhng dy ni ny, l thng Nm xun sc. Ta cm thy mt
con b ve cn m i ta. Trong ngy, chc n leo qua ng qun ta khi ta bc trong c. N to bng mng tay t
v rn cng nh mt ci so. Ta bo n rt mnh m khng dt ni n ra. Ta bit rng ko n mnh na, ta c c
lm n a thnh hai, v ming n cn cht vo tht ri. Ta ch cn cch nh mt cng nhn tri nm trn ging
ng cnh ta gip cho thi. Anh ta bt ta ci qun o, pht cho ta mt ci tht mnh vo i, va pht va git con
qu ht mu kia ra. Anh ta nm n vo mt ngn n v mt mi bnh rn nhi tht bc ln. Anh ta ha s a ta
mt i x cp vo ngy mai.
Trong ni n np, yn tnh hon ton bao trm, ch nghe thy nc nh git, bn ngoi, trong rng. Xa xa, gi li
gn, h rt trong cc lng thm thm ng xa. Ri nc bt u r ra trn vch g, trn u ta, ngay trn tm chn
ca ta. Ma ? Ta t hi mt cch bn nng. Bn ngoi, bn trong, mi ci u m ht, v nc chy tng git,
tng git Khuya hn na, ta nghe thy mt ting qut nh t va r va nng, lan i trong lng.
Ci ny l Hn trng y, ai ni.
- S n, chng bn trm, ngi khc chi.
Tt c u thc dy, t ra h cha h ng.
- My gi ri?
- Na m km nm pht.
Chng ai ni thm na, ta nh ngi ta ch mt pht sng th hai. Nhng khng nghe thy g na. Trong bu im
lng b ph v ang cn treo li l lng, ch nhng git nc bn ngoi ni tr n v cc xao ng ang tt lm

trong lng l vang ln m thi. Thnh lnh c cm gic nghe thy bc chn mt th rng. y l th gii ca th
d, y vy m, con ngi no c cho chng yn u. Trong m ti, khp mi ng, ngi ta on ra s rm
rch, s vn ng. m cng t ra nguy him hn v th, n nh thc dy trong mi ni s thng trc b rnh
m, theo di, sp sa vo mt ci by. Khng th tm thy s thanh thn m mi i hi nng nhit bit bao nhiu
- N y y!
- Ai?
- Bi Bi[4]! Anh sinh vin ht.
No lon trong ni tr n. Mi ngi nhy ra khi ging.
bn ngoi, ting th v ting gm g ca mt ci mm. Con gu trc m hu sn m h cu sng ang tr v,
i, tm ci n! H ang ch n n. H tin n s quay tr li. Hn mi ngy nay, h m ngy m gi khng
nh n sp tr li. N phi tr li trc khi mng non nh v ng l ang xy ra nh th. Ci vt bu ca h ang
ly mng gi gi cc vn vch.
Mt ngi trong h thot u m h cnh ca ri li ngay ra vi ci x y cho ng trong tay. Tt c theo sau anh
ta. Trong m ti hnh th mu sc m nha i ht, mt khi to tng en s ung a i n. Ngi kia bn
ngay ci x vo mt chu thau, con gu trc tin n, n th mnh khin pht ra ting gm g ln. Mi cy n pin
u cha vo con th rng, vo thn hnh mu xm trng, vo ci lng en s v i mt vin qung en ca n. N
chng bn tm g n s m ch mi n, chng c ngng u ln. Ai mun chp nh n: nh n chp chc
thng m ti. Ln lt tng ngi n gn con vt, s s n, vut ve b lng n cng nh lng ln. N ngng
u, mi ngi vi t lng xa tr vo gian tr n. y l th d: con gu trc vm v c sc nh nhau vi c
mt con bo. Ln u tin n n trong ci chu thau bng nhm y thc n, n xi cng lc lun c ci dng
c m sau n thi ra thnh nhng ming nho nh. Lc ngi ta i theo cc du vt chn cu n. tri nui
gu trc nm trong trung tm qun tr, di chn ni, mt nh bo mun t ra rng gu trc cng lnh hin nh mt
ch mo con th m mt con trong tay chp nh. Mt nht mng co, con vt bu t mt b phn sinh
dc ca anh ta, ngi ta phi gi ngay anh i Thnh bng xe jeep cu mng.
Khi n n xong, con gu trc ngom vo cy ma ri ve vy ci ui to ng m bin vo trong ci bi tre mi
tn gn tri.
- Ti bo hm nay l Bi Bi v m li.
- Thng thng n hay v vo lc ny, gia hai ba gi.
- Ti nghe thy n gm g khi n co ca.
- Bit n xin y, con u!
- i meo m, n ht c x.
- Ti s vo n, bo ra.
H ho hng bn bc tng chi tit: ai nghe thy u tin, ai m ca trc, ngi ta thy n qua khe ca th no, n
theo ngi ta vc u vo x ra sao, n ngi xung cnh ci chu thau th no, n n hng hc th no. Mt ngi
cn gii thch rng anh cho ng vo c cho ng ca gu trc. N cng thch cu ngt y! Lc bnh thng
nhng con ngi ny rt t tr chuyn th gi y nh th h ang ni n ngi tnh khi h ni v Bi Bi.
Ta xem ng h, tt c chuyn va ri ch lu chng mi pht nhng h ni mi ni hoi. Nhng ngn n du
c thp ln v nhiu ngi ngi ngay ngn trn ging. S kin ny hn nhin l mt an i trong cuc sng
n iu, c n ca h trong ni. Ri h quay ra ni n Hn Hn[5], mt con gu trc khc. Ting sng va
di ln lm cho h lo lng. Hn Hn b mt nng dn tn l Lnh Ch Trung git cht trong ni. Lc , h
nhn c cc tn hiu ca Hn Hn c ch mi c mt im c nh, ta nh con vt khng i li na. Xt thy c
th n m m tnh trng nghim trng, h ln ng tm. H o trong rng ra xc ca Hn Hn vi di lp
t r rng mi xi ln cng vi ci c d gi my pht sng. Ri vi con ch sn i cng, h eo ui vic tm
kim n tn nh tay Lnh Ch Trung kia, y h tm ra b da cun trn li ca con vt treo bn di mi cha.

Tn hiu mt con gu trc khc na tn l Li Li[6], con ny b bt v cng eo mt my pht sng, im lm hn

trong bao la ca rng r. Mt con bo cn ci c d lm t n hay con vt sa phi mt th sn ranh ma hn,
hn ly bng sng p v c d, ci ny khng th no bit c.
Khi tri sp rng, hai pht sng li vang ln di tri. Ting vng ca chng, lm ngt ngt, ko di mi trong
lng, nh khi sng i bc pht ph bay lc n n u nng, chng mun long tan i.
7
Mi tic khng t ra vi nng mt ln hn, mi tic khng i theo nng, mi tic thiu dng cm khng
bm rit ly nng, khng c kch ng v lng mn, khng c o huyn. Tm li, mi tic tut tay. Mi thng
him khi mt ng vy m khng ng m qua. Sng n mi cm thy mi ng ngn, nhng may thay, khng m
m. S t ngt ny lm lng t i ca mi b tn thng nhng mi li ght ci s qu tnh to ca mi. Mi khng
bit yu, mi yu hn n mt i c kh phch n ng, mi nh mt nng lc hnh ng. Cui cng mi cng
quyt nh ra b sng th vn may xem.
Mi ngi trong thu t ngm phong cnh trc mt nh ngi chuyn thu mua vt liu g khuyn. Bui sng,
bn ph ti bi, si sc. Ngi ta b ln cht trn ph m ng mn nc ln ti qu cp. Ph va cp bn, dy
d cha ct buc, hnh khch chen ln, x y nhau xung ke. Cc st tre treo trn n gnh v cc xe p
y bng tay va qut nhau, ngi ta chi th, ngi ta chen nhau ln pha th trn. Ph qua sng ri li quay li
cho nhng ngi ch trn b bn kia c qua. Cui cng, bn ph tr li im ng. Mi ngi mt mnh trong thu t,
nh mt thng ngu, rt u t ch mt cuc h hn cha tng c xp t, mt ngi n b bin i khng
li du tch, nh m gia ban ngy. Thc cht, mi sng bun t, khng mt tia la khng mt am m n quy
o cuc i nht nho ca mi, n ch c l bun chn th. Mi c cn nh bt u li i mi, bt u i kinh lch,
th nghim mt hi na khng y?
Thnh lnh b sng li no hot nhng ln ny ton l n b. H st cnh nhau trn nhng bc chn nc, h
git qun o, ra rau hay vo go. Mt ci thuyn mui bng chiu tre sp cp b, tay so mi thuyn ku ln v
pha h. H bn lu ru i, khng nhng ch cho ngi ny. Mi khng phn bit c ni y l tr gho ct hay
ci c nhau tht s. Ri cui cng, mi li thy hnh dng nng. Mi bo nng mi ngh rng nng s li n, rng
nng s n bn thu t ny, ci thu t m mi thy thch k lch s vi nng. Mi bo rng lch s thu t ny mi
nghe c mt ng gi, ng cng ngi y, gn nh que ci, mp my i mi b gi my lm cho kh khng
khc, cu nhu cu nhu nh mt con ma. Nng ni nng s ma, th l mi lin khng nh lun rng vy th nghe
n u u nh gi vut trn ng dy cao th. Mi ni ci th trn ny sm c ghi nhn trong S K ca T M
Thin[7], bn ph trc mt hai ngi y xa gi l Bn V, nh ngi ta bo th, chnh V Vng tr thu ch
ny m. Trn b sng, mt tng trn chm khc, ngi ta l m c c trn mi by ch c hnh con
nng nc. Bi chng ai c ni nhng ch ny cho nn ngi ta nh mn hn xy cu, nhng bi khng
vn cho nn cui cng cu li khng lm c. Mi ch cho nng xem cc ct c cc hng cu i ca bn tay
mt bc thy thi Tng vit ra. Ci ni Hn m mi n tn y tm y c c nhn ghi li cng t lu ri.
Nng dn sng ht i ny qua i khc y khng bit lch s ni y, m h cng chng bit g hn n c
chnh ngay lch s ca h. Nu ngi ta vit ra giy, khng ba t thm tht khng n giu lch s ca tng ngi
tng ngi sng trong nhng ci sn, cc gian phng p mi ca th trn ny th cc tiu thuyt gia s phi trn
mt. Mi hi nng c tin l nh th khng. Th d b c mm mm kia, da nhn nheo nh ca la thu ngm x du, y
nh mt xc cht cn sng, ang ngi trn bc ca nh b c nhn n, ch c hai trng mt tt ngm l cn
ng y di y hai h mt su hom, ngy xa b c nm nhng giy pht huy hong ca mnh, trong vi
chc dm quanh vng y, b c tng c tn trong cc nhan sc nht hng nh hng ca ci x ny. Ai ngi cha
tng chim ngng b c c ch? By gi ai hnh dung ra ni c phong trc kia ca b c? M cng khng
th hnh dung ra c ci thi b c l v mt tn tng cp. Tng cp l nh Cha cng ca ci th trn
ny thi xa. Lc by gi, tr gi u gi hn l nh Cha cng, phn no phnh hn nhng trc ht v knh
trng, nh v thc bc ca hn trong gia nh v cng v hn l anh em kt ngha n th trong ni b mt
bng cp. Tuy ci mnh sn b c ang ngi trc n b nhng khi vo trong ri, ta li thy nhng sn khc ln
lt ni nhau, vo thi y, bn cp ra trn nhng sn ny hng thng hng thng bc. Lc ny b c ang m
m nhn vo con thuyn mui bng nhng lip tre. B c thi xa b cp i chnh l trn mt ci thuyn loi th
ny. Thi b c ging nh cc c gi vi bm tc di ang v p o qun trn cc bc kia. Khc mt iu l
ngy y b c xung ra rau, mt r tre trong tay, i guc g ch khng phi giy nha. Mt con thuyn y lip
gh st, cha hiu ci g xy ra, hai ngi n ng b vn tay c li, y c ln thuyn: trc khi c c th ku
cu, ngi ta buc cht ming c li. Thuyn i cha ti nm dm, c b nhiu tn cp chim dng. Trong
con thuyn ny, ging nh mi con thuyn xui ngc dng sng nghn nm nay, di tm phn tre, nhng xm

phm nh th din ra gia thanh thin bch nht. m u tin, c nm mit trn mui, trn trung nh nhng,
nhng ngay t m th hai, c nhm la mi thuyn, chun b cm nc...
Mi ni na i, ni g nh? Ni c tr thnh v ca nh Cha cng nh th no. C c l nh th, ngi trn
bc ca ch? , vo thi y, c cha c ci nhn cht lng th ny. C lun mang bn ngi mt khung tre v v
may, thu tha. Vi nhng ngn tay trng tro, nu khng thu uyn ng rn nc th c thu cng ma xo ui.
C thay bm tc bng mt bi tc gi bng mt ci kp bc khm ngc bch, i lng my v t ca c tn mt
c ln, v mc d v quyn r ca c, chng ai dm ni nng vi c mt li. Ngi ta bit rt r rng trong ci
khung tre c xp cc si ch nhiu mu, nhng bn di l mt cp sng lc en x, bng long bn hai mi pht;
nng lun np n. Ch cn binh lnh chnh quy t mt con thuyn cp b xung, hai bn tay rt tho thu kia
lin ln lt bn gc tng a trong khi nh Cha cng, c ti thot hin thot n nh thn, c vic ng thoi
mi. S d ngi n b ny c nh Cha cng lu li, l v c tun theo cu tc ng quy nh ci phn
n b: Ly g lm chng, theo g, ly ch lm chng, theo ch. Nhng trong th trn, khng c ai t gic sao?
Ngay n con th rng cn hiu khng c n c gn hang ca n. Vy m c sng st, nh th c khc no
mt iu diu k. Chng no tng cp nh Cha cng tn tui lng ly v nhn t cn sng, chng y khng
mt bn b no ca hn n thm bng thy b hay bng nhng cch thc khc, li c bao gi dm rp xin ly n
hu ca c u bi v lp tc k s tm thy ci cht chnh tay ngi n b. Ti sao ch? nh Cha cng
tn c y, nhng ngi v cn tn c hn. mt ny, n b vt ln trn n ng. Nu em khng tin ta, em c
th i hi gio s Ng dy trng trung hc ph thng th trn ny. ng chun b mt tp truyn lch s a
phng. Phng du lch va mi lp th ph huyn t ng lm. Trng phng du lch l cu rut v ca ngi
chu gio s Ng, khng nh th th ci vic ny c l chng n tay ng. Tt c nhng ai cm r mnh t ny
u bit cc chuyn lch s v n v ng khng phi l ngi duy nht c th vit c, nhng, ai m chng mong
mi lu danh li l nh s hc? Hn na, khi vic cho php lnh mt khon tr cp, khng phi nhun bt ng
trc m l tin th lao cho vic lm ngoi gi. Ngoi ra, gio s Ng li xut thn t gia nh quan li a phng
lu i, trong cch mng Vn Ha, cc s sch bc la vng m ngi ta em ra khi nh ng ri t chy cng
khai, tri ra di n bn mt. T tin ng u vang danh, d l tng coi qun cm v ca triu nh hong Vn
nh Hn hay l hn lm hc s trong thi Quang T nh Thanh, nhng s bun phin bt u t vi chc nm
nay, vo i b ng, khi chia rung t trong cuc ci cch in a, khi h c khoc vo lng cho ci ba-l a
ch. By gi, ng sp ti tui v hu. Ngi anh c ca ng i nh c nc ngoi, tng bt tin tc v ri cui
cng li ha thnh gio s, tr v thm nc trong mt chic xe con, c huyn ph h tng. ng anh mang
cho ng em mt my truyn hnh mu, by gi cn b th trn nhn ng em bng mt con mt khc. Thi, khng
ni chuyn y. ng, gia m, nng dn ni lon cm uc t gn sch ht ci ph. Ngy xa, ph chnh ca
th trn l b ke dc sng, bn xe ng di hin nay l v tr ca miu th Long vng, u ci ph ny. Vo
thi ngi miu cha phi l mt ng gch, ngy rm thng Ging m lch, trong m hi, tm mt ch sn khu
trong miu ngm ma rng n t mi lng ca hai b sng qu l mt k cng. Mi ton eo mt bng thun
mt mu , vng, lam, trng hay en ty theo mu con rng ca ton y. Ching, trng khua vang theo nhp, trong
ph, ngi ta chen chc nhau. Dc b sng, cc ca hiu treo u mt cy so tre mt phong bao ng mt
mn tin hoc t nhiu, hiu no cng mun ko ti lc n vi bun bn ca mnh nh treo ci tng vt ny.
Thng thng phong bao ca ch ca hng go gn trc mt miu Long vng l hu h nht, cc bnh
pho kp nm trm qu th t trn nc nh ng ta xung n tn t. Trong tia la n ran tung te, m tr em ht
sc lc hoa hoa cc cy n, to thnh mt iu ma kt thc trong cn lc quay trn. Ngi mang u rng v
tung hng vi mt qu cu thu nhiu mu cng phi b sc nhiu hn. Khi hai con rng n ni, mt ca lng
Cc Lai, mu v mt, mu lam ca ngay th trn y, do Ng Qu T cm u... ng ni na, c ch, tip tc
i. Em mun ta ni v con rng lam? Em mun ta ni rng ci tay Ng Qu T kia l mt nh v ch lng ly
th trn ny phi khng? Nhn thy cha ny, khng mt ngi n b i cht lng l no m li gi ni cho con
mt khng lng ling. Hoc h gi cha ny mi mt cht tr hoc h biu cha mt bt ru trng... Cn! Cn
sao? C ni i, thch g anh c ni. Ng Qu T ny cho con rng lam ma sut dc ng. Mt ln hi nng bc
ln khp ngi Ng. n trc miu Long vng, cha ny ngang nhin ci chic o khoc khng ng tay ra nm
vo nhng ngi qua ng xem biu din, l ra mt con rng lam xm ngc. Lp tc m tr quy quanh
lin hoan h m m. Lc y, con rng ca Cc Lai n t u ph ng kia. Hai chc trai tr cng la tui, y
hng hi, cng n chim ly chic phong bao ca ng ch ca hng go. Lp tc, hai con rng bt u ma,
khng con no chu nhng con no. Trong nhng ci n to thnh rng, con con lam, cc ngn nn chy sng,
lc ngi ta ch cn thy hai con rng la quay o trong m ng, vn u, quy ui. Ng Qu T vn qu
cu la, xoay trn vi hai cnh tay trn trn cc tng lt ng, ko con rng lam vo mt vng quay rc la.
Con rng khng chu thua km. Khng ri mt khi qu cu bng vi thu, n b rp ri l x nh sng, nh
mt con rt qup trong ming mt con mi sng. Khi trng pho kp nm trm qu va n ht, bn tr con cho
n cc cht n khc. Hai m ma th hn ha hn hn, m hi ln trn ngi lm cho h ging nh nhng con c
va vt ra khi ao. H chen nhau gn quy hng ginh nhau ci phong bao treo u mt cy so, cui cng
mt g trai ca lng Cc Lai nhy ln chp ly n. m ca Ng Qu T khng chu c s h nhc ny.

Nhng li chi ra vng ra t hai m lin t i ting pho v hai con rng th chp vo nhau khng ti no g ra
ni. Ngi xem khng th ni ai khi u, nhng mun g th h cng u nga ngy hai qu m. Cc trn
nh nhau thng m u nh vy. Nhng ting ku s hi lan i, do n b tr con tht ra, nhng ngi n b
ngi trn cc gh di trc ca nh h vi mang tr nh tr vo, li nhng ci gh lm v kh cho m nh
nhau. th trn ny c mt nhn vin cnh st, nhng lc ny, hoc ngi ta mi hn ung ru hoc hn ang
mi xem nh bi, thu mt khon phn trm ly t c bc v ngi ta khng ai mt cng khng gi gn an ninh
trt t. Loi nh ln trong dn chng ny khng ko theo kin co. Kt qu ca trn nh l mt ngi cht trong
m ma rng lam v hai trong m rng , khng tnh ngi em ca Tiu Anh T v c b m ng ng ri
b gim bp, vt b li vi ba chic xng sn gy. May sao hn c cu sng nh ci cao da ch t tin
tay ng R mt truyn li, ng R mt m mt ca hiu cnh H Xun ng, nh ny quanh nm ngy
thng thp mt ngn n . Tt c nhng th u l chuyn tm pho nhng ngi ta cng c th coi chng
nh cc chuyn k, mi c th tip tc k cho nng. Nhng nng khng mun nghe mi na.
8
bn di tri, trong rng thch v oan, nh thc vt hc i km ta vo ni pht hin mt cy si khng l,
cao hn bn chc mt, ha thch thc vt duy nht sng t thi k sng bng, lu hn mt triu nm. Phi nga
c mi nhn thy nhng l non t xu u cng cc cnh cy tr tri. Thn cy b khot mt l ln c th lm hang
cho mt con gu. Nh thc vt hc gi cho ta vo , bo m nu mt con gu tr trong th n ch vo
ma ng. Ta trn vo, cc vch ru ph mt nh nhung. bn ngoi cng th, ci cy to ln cng ph nhng
ru mt nh nhung. R v cnh chng cht lun vo nhau nh rng nh rn trong cc bi cy v c cao.
- Ny chng tr tui, y l t nhin trng thi ch thc mai di y nh. ng ni, g ci m cuc chim vo thn
cy si. ng gi tt c cc thnh vin ca khu bo tn l chng tr tui. ci tui su mi, ng gi c sc
khe rt tt. dng ci cuc chim nh cy gy chng, ng i khng ngng khp cng ni non.
- H n cc cy qu ly vt liu. Nu khng c ci hc ny cy si y c l cng tiu lun mt ri. y
khng cn l rng nguyn sinh theo ngha hp ca t y na, qu lm ch l mt rng nguyn sinh hng hai, ng
th di.
ng n thu thp mu vt ca cy trc-mi tn, thc n ca gu trc. Ta i theo ng len li gia cc bi trc ho
kh, cao hn u ngi. Khng thy mt cy trc no sng. ng gii thch rng gia k chng ra hoa, ny mm
v kh ho ri mc ln mng mi trc khi li ra hoa l tri i su chc nm tri. Thi gian ny va ng mt
Kip, vng lun hi nhng tn ti v hi sinh trong o Pht.
- Con ngi theo cc o ca t, t theo cc o ca Tri, Tri theo cc o ca o, v o theo cc o ca
t nhin, ng ln ging ni, khng nn c nhng hnh vi i tri vi t nhin, khng nn lm ci bt kh.
- Vic cu gu trc mang mt gi tr khoa hc no nh?
- Ch l mt tng trng, mt an i, con ngi c nhu cu t la m mnh. Mt mt, hn cu mt loi mt bn
lnh sng st, mt khc hn y nhanh vic hy hoi mi trng cho php hn tn ti. Hy nhn hai b sng Mn
Giang xem, rng y b n ht v ngay con sng cng ch l mt dng bn en chy. V ch ni n sng
Trng Giang. H mun xy thm mt h nhn to bng cch chn n li qung Tam Mn Hip, Ba Hm! C
nhng d n hoang ng th d nhin l rt lng mn ri. Lch s chng nhn nhiu ln c nhng st t ci
vng ca khe nt a cht hc ny, xy dng mt con p s ph hy ht cn bng sinh thi ca lu vc sng
Trng Giang. Nu khng may ci khe nt y gy ra mt trn ng t th hng trm triu ngi dn sng h
lu, trung lu con sng s ha thnh ra! D nhin chng ai hoi hi nghe li l ca mt ng gi nh ti. Con ngi
trn lt ca t nhin, t nhin cui cng th no cng phc th.
Ta theo ng vo rng, lch gia cc lm dng x cao n ngang lng, l chng qun li nom ging nh nhng ci
phu s. L mu xanh ngc bch nhng thm hn, cc cy qu ng khinh rodgersia aesulifolia vi by l hon
sinh th mc trn xoe. u u cng mt khng kh bo ha hi nc. Ta khng th ngn mnh hi:
- Trong c rm ny c rn khng?
- Cha n ma, u h, khi tri du i, chng mi tr thnh nguy him.
- Th th d?

- Ci ng s khng phi l th d m ng hn l ngi!

ng gii thch vi ta rng trong thi tr ca ng, mt hm ng gp ba con h. h m v h con i qua gn ng.
con th ba, con c, ngng u ln v li gn. ngi v h nhn nhau ri h quay mt i, n lt n cng lng xa.
- Ni chung h khng tn cng ngi trong khi ngi th theo ui h khp ni tr dit n. Ngi ta khng tm
ra du vt h min nam Trung Quc na. By gi cu phi c bit may mn mi gp c mt con.
ng ni iu vi ging chm bim.
- Th ru cao h ct ngi ta bn khp chn th sao?
- Nhm! Ngay cc nh bo tng cng khng th thu thp c cc mu vt. Mi nm va ri, ngi ta khng mua
c mt b da h no trong c nc. Mt ai n mt ci lng Phc Kin mua mt b xng h,
nhng khi kim nh, ngi ta thy l xng ln vi xng ch.
ng ph ln ci ri ht hi, ng ngh mt lt t ngi vo cc cuc chim:
- Trong i ti, ti thot cht nhiu ln nhng cha bao gi v mng vut ca th d. Mt ln, ti b cp bt,
chng mun i ti ly mt nn vng, tng ti xut thn t gia nh giu c. Chng khng hnh dung ni ti, mt
sinh vin ngho, vo ni iu tra li ch c ti sn duy nht l mt ci ng h mn ca bn. Mt ln khc, trong
mt trn bom Nht. Qu bom ri vo cn nh ti , lm bay ht ngi nhng n li khng n. Ln th ba, l lc
ngi ta u t ti, kt ti ti l phn t hu phi ri a i lao ng ci to mt nng trng. Trong thi k
thin tai, chng c g n, ngi ti ph sng ht sut cht. Chng tr tui i, t nhin khng ng s u, ngi
mi ng s! Cu ch cn kt thn vi t nhin l n s n vi cu. Con ngi, hn ta y, d nhin nu thng
minh, hn ta s c th sng ch ra mi ci nhng ng thi, hn ta mi ngy li cng tr dit i mt hai hay ba loi
ca th gii. y, ci tr bp ca con ngi.
tri, ta ch c ng chuyn tr, c th v ng l ngi duy nht n t mt th gii sng ng, nhng ngi kia,
nm ny qua nm khc lm vic trong ni ny u lm l v h tin li nh cy c. Vi ngy sau, n lt ng
cng ra i. Ta hi lo vi ci ta khng th giao tip vi nhng ngi khc. Ta bit rng trong mt h, ta ch l mt
k ngao du b ci c hiu k n n y. Ni cho cng, ti sao ta li vo trong my qu ni y. Phi chng th
nghim i sng trong cc tri nghin cu khoa hc ny? Ci loi kinh nghim ny c ngha g ch? Nu ch l
chy trn cc kh khn ta gp phi th c mt cch cn d lm hn th. Vy th c th ta mong tm mt cuc sng
khc? B i cng xa cng tt ci th gii bun chn n kinh hong ca con ngi. V ta chy trn th gii, nn
giao lu vi ngi th hi c tch s g? Khng bit ta tm kim ci g, iu ny mi chnh l mi phin mun tht
s. Qu nhiu t bin, qu nhiu l-gch. Bn thn cuc sng khng tun theo l-gch no th ti sao ngi ta li c
mun suy din ngha ca cuc sng bng l-gch? Th ri, l-gch l ci g? Ta ngh, c l ta phi thot khi t
bin bi v nghip ch ca ta n ra t y.
Ta hi lo Ng, ngi gip ta bt con b ve, liu y c cn rng nguyn sinh khng.
ng tr li rng ngy xa chung quanh y u ch l um tm rng nguyn sinh.
Ta bo ng iu hin nhin nhng ta mun bit l by gi ta cn c th tm ra rng nguyn sinh u khng.
- , th i n Trng y. Chng t vch ra mt ng nho nh.
Ta hi ng c phi y l hn trng ni ln gia ci bin rng xanh thm, trn nh mt vch m ngi ta
vo bng con ng mn bng qua mt khe vc, bn di tri hay khng.
ng gt u.
Ta i n y, rng dy c hn nhiu, nhng trong cc khe vc, nhng thn cy to tng en s cha b l cc con
sng cun i nm ngn ngang.
- y ngi ta cng n h cy, ta ni.

- y l trc khi m khu bo tn t nhin.

- Rt cc th trong khu bo tn t nhin ny vn cn mt rng nguyn sinh cha mang tn tch ph phch ca con
ngi phi khng?
- ng th, phi i n sng Chnh.
- C th c ?
- Ngay chng t, vi vt liu v thit b, chng t cng cha h i ti khu vc chnh gia ca n. y l nhng
hm ni hun ht, a hnh a th phc tp, ni tuyt cao nm su nghn mt vy kn chung quanh.
- Lm th no i xem c mt rng ch tht nguyn sinh.
- im gn nht nn n l 11M 12M.
ng ni n mt im trc a ghi trn bn , dng trong kho st a hnh bng my bay.
- Nhng cu, cu khng n mt mnh c u.
ng gii thch rng nm ngoi, c hai ngi tt nghip i hc va c phn cng n tri ra i, mang mt la
bn v mt gi bch quy theo, inh ninh khng c chuyn g xy ra c, nhng chiu ti, h khng tr v. Ch n
cui ngy th t, mt ngi trong h leo ln ng ci c mt on xe i Thanh Hi trng thy. Ngi ta
xung tr li tm, ngi bn anh ta i l. ng dn ta ng bao gi i xa mt mnh, cnh bo ta rng nu ta tht
s mun i xem rng nguyn sinh th hy ch dp mt ngi trong bn h n im 11M 12M tc nghip thu thp
cc tn hiu hot ng ca gu trc.
9
Em c chuyn phin h?
Mi tm cch a nng.
Cn c u m anh ni th?
R th cn g, mt c gi trn n mt ni th ny.
Th anh y, anh cng mt mnh thi, ng khng?
Anh quen nh th ri. Anh thch i la c mt mnh, lc y ngi ta c th chm vo ngh ca ring mnh. Cn mt
c gi nh em...
ri! Khng ch n ng mi ngh thi nh.
Anh chng ni l em khng ngh.
ng ra c nhng n ng chng ngh g ht.
Xem v em gp nhng kh khn.
Ai cng ngh, chng phi ch khi c kh khn.
Anh khng mun tranh ci vi em.
Em cng th.
Anh hy vng gip c em cht t.
Khi no em cn.

By gi cha cn sao?
Cm n, cha. Em ch cn mt mnh v ngi ta ng n quy em.
Th l r em ang c nhng chuyn phin.
Nu anh thch ni nh th.
Em ang c iu n c.
Khng nghim trng n mc y.
Vy l em nhn c chuyn phin mun.
Ai cng c chuyn phin m.
Nhng em, em tm ly chuyn phin mun.
Ti sao?
Chng cn phi bc hc lm.
Anh y, anh tht l ranh ma.
Nu nh y khng phi l li chn ght.
Th cng khng c ngha l thch!
Nhng i mt vng dc b sng th em khng t chi y nh?
Mi c nhu cu th hin vi chnh bn thn mnh rng mi cn c kh nng hp dn cc c gi. Cui cng nng i
theo mi. Hai ngi i theo con ln ngc sng.
Mi c nhu cu tm hnh phc, nng c nhu cu tm au kh?
Nng ni nng khng dm nhn xung di thp, mi ni mi bit rt r l nng s.
S ci g?
S nc.
Nng bn ci, nhng mi cm thy ci ci hi min cng.
Em s khng dm nhy u, mi ni, c tnh i st b. Di chn nc sng si cun.
Th nu em nhy?
Anh s nho xung cu em. Mi bit, ni nh th mi ginh c thin cm ca nng.
Nng ni hi chng mt, rng nhy th d thi m, ch cn nhm mt li, rng l cch cht t au n nht v
hn na li phn khch nh say. Mi ni con sng ny, mt c gi tr nh nng, cng t thnh ph n nh nng,
nhy xung. C gi y tr hn, cng n gin hn. Mi khng mun ni rng nng, chnh nng, l c bit phc
tp, nhng ngi by gi cng chng ngu hn hay ngu km ngi ngy xa, m ci ngy xa y cng chng c xa
qu lm u. Mi bo rng nhng m khng trng, con sng c v cng su hn. V ngi ch vng g sau
ny k, lc y, m kh lay thc chng dy, bo hn l m nghe thy xch gi cc dy cp ku lanh canh. M
mun dy i xem, ri m li nghe c ting h v ng l gi. M ngh rng khng th c ngi n cp thuyn,
v ting h rt vang v ch m khng sa trong ci m khuya khot v yn tnh y. Vy m li i ng. ang
ng m li nghe thy ting h vng ln mt ln na. M dy lng tai nghe. M bo do y nu c ai chy n, c

gi c l khng t t. Tt c do li ca lo qu gi ny ng say nh cht. Thng vn c mt ai g vo ca

s hay gi khi mun qua sng gp gia m. iu m khng hiu l ti sao c gi li dch xch i t t, phi
chng mun ly thuyn i huyn l ri t y v thnh ph tm li b m? L ra c y c th p xe khch ca
huyn vo bui tra, tr phi c y s b ngi ta trng thy. Khng ai c th ni c y ngh n ci g trc khi
cht. Thc t l c gi rt oan trang ny chng c l do r rt no phi n lm rung lm nng ci lng c
chng h c h mc b bn y. C b hip, ti k gy ra chuyn mi gm lm sao! Mi tng sng, my ngi
sng trn mt ci b tm thy c gi trn mt mom ct cch y ba chc dm. Trn trung, qun o chc b
mc vo cnh cy mt khc sng ln. Giy th thao th cn, xp ngay ngn trn mt hn ni , ci hn ni
c khc cc ch t m bng vt son bn v. Ri mai kia, khi khch du lch leo ln hn ni y chp nh, h
s gi li hai ch ny lm k nim, cn vong hn c gi, nn nhn ca mt bt cng th s b qun i mi mi.
Em nghe y ch? Mi hi.
Ni tip i, nng khe kh tr li.
Ngy xa, y lun c ngi cht. Tr con, thiu n, tr con nhy t hn xung. Nu chng khng ni ln th
ngi ta bo th l chng m ci cht. Th l v b m kip trc ca chng n chng v. Cc nn nhn ca bt
cng lun l n b. Nu khng l cc c n sinh b xua ui khi thnh ph th l cc nng du tr b m chng v
chng hnh h, v c c nhng c gi p n t t v tht tnh na. Cho nn trc c cc kho chng ca ng gio
s v th trn, nng dn y gi Bn V l vch oan hn do khi tr con n y tm, ngi ln chng
bao gi yn tm. Ngi ta cn k rng vo na m thng thy hin ra mt con ma n mc qun o trng tot ht
mt bi m ngi ta nghe khng r li. Ngi th bo l mt bi ng dao, ngi th bo l li than th ca mt k
n my. D nhin l m tn d oan thi, con ngi ta thng t mnh da cho mnh s. Nhng y thc s c
mt con chim nc, ngi a phng gi n l con u xanh, nhng ngi c hc hnh th ni y l con lam
iu, chim lam c vit n trong th ng. Nng dn t cho ci tn u xanh v lng n di m xanh. Em
thy n ri y, hn l th ri, n b, thn mu xanh lam thm, li c hai ci mo trn u mu ngc bch, con
ny rt kho v y linh hot, dng li p na. N hay u ni rm mt, chn hay ra rng tre rm, bn mp
nc, rnh tri ng phi, rt thung dung. Em c th nhn thng vo n ngm n nhng h ch ng mt t l n
bay v i lp tc. Con chim xanh m ht cho Ty Vng mu m Sn Hi kinh ni n l mt loi chim tuyt vi.
N khng cng loi vi con u xanh ca nng dn nhng cng c php thn thng tng t. Mi bo con chim
xanh ny ging nh n b. D nhin l c nhng n b ngc nghch nhng y mi ni n nhng n b t nh
nht, a cm nht. Nhng ngi ny him c bit n mt cuc i sung sng, bi l n ng mun mt ngi
n b cho ci lc th ca ring hn, ngi chng mun mt ngi v trng nom nh ca v lm cm nc,
nhng ngi gi mun mt nng du bo m dng ging. Khng ai tm kim tnh yu. Ri lc mi ni n mt
c gi khc na, mt nng dn tr th nng chm ch nghe mi. Khi mi ni c gi y cht, nn nhn ca mt bt
cng, ti con sng ny, khi mi gii thch nhng ci ngi ta ni th nng gt gt u. Nng ngy di nghe mi. Ci
v ngy di y lm cho nng cng ng yu hn trong con mt mi.
Mi ni c gi tr tui c ha g cho mt ngi nhng khi ngi ca nh chng n n th nng bit
mt. Nng i vi ngi tnh ca nng, mt chng trai tr thn qu.
Anh ta cng ma n rng ch? Nng hi.
m thanh nin n th trn u n rng l ca lng Cc Lai. Gia nh ca g trai tr kia li Vng Nin,
cch y nm chc dm v chuyn xy ra cn xa hn na v thi gian. y l mt chng tr tui tuyt vi,
chng tin ca cng chng quyn th. Gia nh anh ch c vi chc thc t, rung li cn t hn. y, nu
ngi ta lm lng vt v, ngi ta khng s cht i. D nhin, vi iu kin khng b thin tai, khng b chin
tranh, iu tng xy ra v khi y th dn lng cht chn cn mt. Chng tr tui ny, ngi tnh ca c gi,
khng ca ci ci c gi va thng minh va p. Mt v hn th nh th ng mt ci gi c nh r:
mt i vng bc lm tin ci tr dn, hai ln tm hp bnh ngt lm l su, hai rng v hai t qun o kim
tuyn lm hi mn, tt c do ngi mua c gi v hn th gnh vc. Ngi mua c gi sng mt ci ng nm
sau hiu nh hin nay. Ngi nh thay ch s hu t lu. Hi y, v ngi ch ngi nh ch sinh ton con gi.
Do mun c mt a con trai, ng ta quyt nh ly mt nng hu. V pha mnh, m ca c gi, mt b ga y
khn ngoan, ngh rng vi con gi mnh th lm nng hu ca mt gia nh giu c cn hn i vi mt a ngho
buc phi cy cuc ming t ca hn sut i. Vic ny c gii quyt nh mt ngi mi. Ngi ta quyt
nh b kiu hoa, qun o, lt may nhng vo ngy nh, c gi b trn trong m ch mang mt tay ni
ng vi b o qun, c gi gia m hm khuya khot n g ca s nh ngi bn mnh, ko anh ra ngoi ri
la tnh thiu t, c hin thn cho anh ngay ti ch. Sau , lau nc mt, h th mi mi trung thnh v quyt
nh b trn vo ni, khai hoang trong sng ln hi. Khi h n bn , ngm nhn mt nc ni bt, chng trai

bn do d, ni phi v ly mt ci ru. Ri b m anh bt gp anh n cp vi th sng. ng b ly gy nh

a con trai xu xa ny, b m nt rut nt gan nhng cng khng dt khot c l cho anh i. ng b nh
tip v b m khc cho n khi bnh minh ti. Nhng ngi qua lc sng sm ni thy mt ngi n b
khoc tay ni, trc khi sng m tan. Ngy cng mun, sng m cng dy, tri trn sng vn v. Ngay c khi
mt tri nh mt hn than rc. Ngi ch cng cn cnh gic: nu va phi mt ci thuyn khc th chng
c g nghim trng nhng b mt on g cy ng b va phi, y mi l tai ha. m ng i ch t tp trn b
nh h lm nh th t t nht ba nghn nm. Trong m, chc mt ai nghe thy ting ku xuyn trong sng
m ri tan i ng xa, sau ting mt thn ngi ri xung nc. Nhng h bt u tr chuyn li v chng cn
ting ng no cn c th nghe lt na. y l mt bn rt no nhit, nu khng vua i V chng i qua.
Con thuyn ch ci, than ci, k, khoai lang, nm hng, hoa hu kh, mc nh, tr, trng, ngi v ln, cy so
tre un qun li v sc nng, nc ln chm mn thuyn, trn mt nc nh nh trng, ngi ta ch nhn ra ci
bng xam xm ca hn Vch Oan hn. Cc b lm li c th ni rng sng hm , rt sm, h nghe thy
ting qu, im g. Con qu ln trn u v ku. N chc nh hi thy mi cht. Ngay trc khi cht i, con
ngi tot ra mt mi v cht chc, n ging nh ci kh g nhn khng thy, nghe khng ra, hon ton da vo
cm gic.
Em c mang ci kh g y khng? Nng hi.
Chng qua l em khng qua ni c vi em thi. Em c xu hng t lm cho em kh.
Mi c tru gho nng.
Khng phi th u, cuc i y au kh m! Mi nghe thy nng ku ln.
10
Trn ru cc thn cy, t nhnh cc cnh cy trn u ta, trn nhng a y r xa xung nh nhng mi tc di,
trong ngay c khng kh, nc c a r ra khp mi ni m ngi ta chng bit n t u ti. Nhng git to, sng
v lng lnh, chy trn mt ta tng git, tng git, ln trn c ta, lnh but. Mi bc chn ta li p ln ru dy
mt, mm tch li tng lp tng tng. Ru sng bm trn cc thn cy khng l ng rp trn t, ru cht dn v
li t i mi khng ngng. Giy ta m nc, mi bc li cm ngp vo trong , gy ra mt ting mt om op.
M li trai, tc, o rt anorak c m trm u, qun ca ta, tt c u sng nc, qun o lt ca ta ngm m hi,
dnh vo ngi.
Hn dng li pha trn ta, khng quay u li. Sau gy hn, b ru ng ten lm bng ba cy kim loi hy cn rung
rung. Khi ta ti ngang cao ca hn, hn li i, trc khi ta c c thi c ly li hi th. ng ra l thp b,
hn gy n ni trng hn ging nh mt con kh nhanh nhn; hn s mt nu i theo cc khc ln quanh co ca
con ng, th l chng h ngn ngi, hn lao thng vo dc. Ct chn t sng sm di tri, chng ta i hai gi
lin m hn chng ni vi ta mt li. Ta ngh kho hn dng ci cch ny r b ta y, cho ta thoi lui. Ta
c theo hn nhng ci khong cch chia ct gia hai ngi ngy mt ln. Hn bn thnh thong dng li ch ta
v tranh th nhng lc ta c th li bnh thng hn ko n ten ra, i m nghe vo kim tn hiu, ri vit ngh
ngoy vo s tay.
Trong mt khu rng tha, cc dng c kh tng c b tr. Hn quan st chng, lm vi ghi nhn ri bo ta rng
m bo ha. y l cu u tin hn gi ta, ta ci l mt biu th hu ngh. Ngay lp tc sau khi tip tc
ln ng, hn ra hiu cho ta theo hn vo trong mt bi trc-mi tn kh, trong c mt ci ci cao ngang
u ngi lm bng nhng ci cc. Ca ci m. L xo bn trong khng ging. Cc con gu trc b d vo trong
ci ri b v hiu ha bng mt pht n gy ng. Ngi ta eo mt c d pht sng cho chng trc khi li th
chng vo rng. Hn ch vo ci my nh ta eo trc ngc. Ta a cho hn v hn chp cho ta mt tm nh ng
trc ci ci. May qu, khng bn trong.
Chng ti vo rng oan v thch m u. Ting chim s ng chim chip trong cc bi catalpa thu qun hoa trng
chm gn xa i mi cm ngh c n. Ch b ln cao 2700 - 2800, bt u khu vc rng tng bch, rng
dn quang qu hn. Cy tsugas thit sam en mt mu kim loi dng vt ln, thn cnh to tng cng mnh xe ra
nh nhng tn tn. Cc cy thng sapin nu xm vt ln khi chng n ba hay bn chc mt, c cy thm tr n
c nm su chc mt. Ci ngn nhn hot ca chng, ni mc ra nhng l kim xm xanh, em li cho chng mt
v trang nh. Trong rng, cc bi cy bin mt, tm mt c xa phng. Gia cc thn cy sam to ln, vi cy
quyn ni cao hn bn mt trn tra trn di ph kn hoa mi n mu thy hng. Ci thn nghing nghing
ca chng c v nh khng th cng ng ni v rc r trn tr ny. Chng rc cc cnh hoa to xung gc, thanh

thot by ra v huy hong v tn ca sc hoa. S k diu ca t nhin trng thi th mc ny li lm ny ra

trong ta mt nim luyn tic kh nh ngha. Nhng luyn tic ny thun ch lin quan n c nhn ta, d nhin, n
khng l thuc tnh ca t nhin.
y, khng a y, khng cc rng tha ton trc mi tn, khng lm bi, cc khong trng kh rng ri gia cc
cy lm cho rng cng sng sa v c th phng tm mt nhn kh xa. ng xa, mt cy quyn trng nh tuyt,
mnh mai, yu kiu, v thun khit ca n gi ln mt nim hng phn khng th c ch. Ta cng n gn, n cng
ln. N mang nhng chm hoa to knh, cnh hoa ca n cn to dy hn cnh hoa quyn ta thy di
kia. Nhng cnh hoa mang mt mu trng thun khyt la lit trn t, khng sao ho ni. Sc sng ca n v bin,
n din t mt ham mun c t ph by khng th cng li, khng i hi li th g, cng khng mc ch,
khng i i li th g, cng khng mc ch, khng nh ti c biu trng ln n d, khng lm tr rp ni min
cng ln lin tng; l ci p t nhin khng trang sc.
Trng nh tuyt, lng bng nh ngc, cc cy l quyn ni tip nhau ra xa mi, bit lp, ha tan trong rng lnh
sam dong dng cao, ta nhng con chim v hnh khng bit mt ang cun ht mi mi tm hn con ngi i xa
hn na. Ta ht su khng kh trong lnh ca rng. Ta mt t hi, nhng ta khng tiu hao nng lng. Phi ta
hnh nh c thanh lc, khng kh lt vo n gan bn chn ta. Thn xc v tinh thn ta ang bc vo vng
i tun hon ca t nhin, ta ang trong mt trng thi thanh thn m trc y cha tng bao gi bit n.
Sng m dy bng bnh cch mt t mt mt, m ra trc bc chn ta. Ta ly tay kha n, bc git li, ta
nh n l khi. Ta kh ui theo n nhng khng sao tm c n v n th ch qut nh vo ta. Trc mt ta,
phong cnh nha m i. Mu sc mt, sng m nh ht dng ln, cun cun. Ta li li, mt cch bn nng, quay
u theo n. n trn sn dc, ta tut mt n th thnh lnh nhn thy bn di chn mnh mt hm ni su
thm. Mt dy ni ng b dng ln trc mt, lam nht, my trng qun quanh. Lp my dy vn v khp ni,
nhng trong hm ni, ch bng bnh mt vi vt sng m dy ht tan bin mau. Ci si trng nh tuyt kia l mt
con thc dng mnh bng qua rng gia hm ni. Chc chn khng phi ci lng nh ta i theo vi ngy trc
y vo ni. y t ra cn c mt ci lng v vi tha rung trng trt vi mt cy cu treo mc rt ti tnh
vo hai bn sn. Trong ci lng nh u ti ny, ta ch thy nhng lm cy rm dy v nhng hn ni cheo leo
k qui, khng mt du vt ngi. Ch nhn n thi thy lnh sng lng.
Rt mau mt tri li xut hin, chiu sng dy ni trc mt. Khng kh trong lnh n ni lc rng cy c nha
bn di lp my to thnh mt vt xanh thm r rt khin ta ngy ngt. N nh mt bi ht m m c l
dng ln t y phi v lan i, ln theo bng ti v nh sng, thay i ging trong tng nhy mt. Ta chy, ta nhy
cng, ui theo bng ti bin o ca my, chp ht nh ny n nh khc.
Sng m xam xm tr li sau lng ta, chng bn tm cht no n h, n li lm ca t, n cc thn cy
nm di. Ta khng c cch no trn n, n bt ly ta, khng vi v. Ta b vi trong sng m. Phong cnh bin
mt trc mt ta, tt c mung lung. Ch cn li trong u ta nhng cm gic ta va th nghim. Ta ang phn
vn, th mt tia mt tri xuyn qua trn u, chiu sng ru ph mt t. Lc ta bn pht hin ra di chn ta
mt th gii thc vt k d, mt t, nhng dy ni, nhng ng c, nhng lm cy mt mu xanh nhng nhnh.
Trong thi gian ta ngi sp xung, sng m tr li, lan t pha, nh ra t bn tay mt nh o thut, ch li
mt b mt xam xm mt m.
Ta ng ln. Ta ch, tht lc. Ta gi, khng ai tr li. Ta gi ln na nhng ta ch nghe thy ting ta bun v run
ry ang tt lm. Ngay lp tc, ci s gh cht ly ta. N ln t gan bn chn v mu ta ng bng li. Ta gi na,
khng ai c tr li. Quanh ta, ch l bng en ca lnh sam ging ht nhau. Ta bt u chy, ta ku, ta nho sang
tri, sang phi, ta hoang mang. Ta phi bnh tnh, tr li im xut pht, khng, trc ht ta phi c tm hng
nhng chung quanh ta u u cng dng ln bng nhng cy sam en ngm. Khng mt im mc no. Ta
nhn mi ci nhng li ta h nh chng thy ci g. Mch mu thi dng ta p mnh. Ta hiu rng t nhin
bn ct ta, vi ta, ci ngi t xu chng tn ngng, chng bit s, chng c ci g lt vo mt ny.
- ! !
Ta gi. Ta khng hi tn ngi i cng. Ta ch c th h, mt cch in lon, nh mt con th. Ting ku ca
chnh ta lm tc ta dng ngc ln. Ta c ng trong ni lun c ting vng. Ngay c ting vng bun thm nht, c
n nht c l cng hay hn ci im lng ng s ny. y, m thanh mt vo trong kh quyn bo ha m v
sng m dy c. Lc ta nhn thy ta s chng th no a ni c ngay c ting ni ca ta khi ming, ta ri
vo cnh mt tinh thn hon ton.

Trn nn tri xam xm ni ln hnh bng c bit ca mt ci cy; n mc nghing, thn chia lm hai phn cng
kch thc vn ln thng, khng cnh, khng l. Hon ton tr tri, n chc cht; n ging nh mt mi lao
bt c voi khng l v d hnh ang tr bu tri. Ta n pha n. Tht ra n nm cui cng rng. Bn di chc l
ci hm ni m u b sng m che giu; vy th l hng a thng ti ci cht. Nhng ta khng th ri c
ci cy na, im chun duy nht ca ta. Ta c tp hp li trong tr nh nhng phong cnh ta thy trn sut
dc ng. Trc ht phi tm li nhng hnh nh c nh, nh ci cy ny, ch khng phi cc n tng chp
nhong. Tt c ang c mt trong tm tr ta v ta c sp xp trt t s dng cc k nim kia nh cc im mc
cho s tr v. Nhng tr nh ta khng lm ni vic v nh cc qun bi b xa i, ta cng sp li cc hnh nh
ny, trt t ca chng cng ln vo nhau. Kit sc, cui cng ta bung mnh ng xung ru m t.
Th l ta mt lin lc vi ngi dn ng, ta b lc trong rng nguyn sinh ti khu vc ca im trc a ca
ng hng khng 12M, cao hn ba nghn mt. Th nht, ta khng c trong ngi bn trc a ny. Th
hai, ta khng c la bn. Trong ti, ta ch tm thy mt nm ko m ng thc vt hc gi li cho ta khi ng t
bit ta i. ng khuyn ta, vo ni, hy mang mt gi ko, phng trng hp nu nh i lc. Ta m bng u
ngn tay s ko trong ti: by ci tt c. Ta ch c th ngi ch ngi dn ng n tm ta.
Tt c chuyn k v nhng ngi cht, lc trong ni m ta nghe ni my ngy va qua, ang tr li tm tr ta,
khng b ta. Ta cm thy mnh sa by. Lc , ta ging nh mt con c mc trong tm li s b mt mi lao
khng l xuyn thng; n giy gia m khng th thay i c s phn, tr nh php mu. Nhng trong i mnh,
chng phi l ta lun i ch mi mt php mu sao?

------------[4] Bi bi ting Trung Quc l ngc qu.

[5] Hn Hn: ng
[6] Li Li: hoa nhi.
[7] S gia Trung Quc ni ting, 145-85 trc Cng Nguyn

Chng 3
11

Nng ni, sau ny nng ni ra iu y. Nng tht s mun cht, chuyn rt d m. ng trn mt tn cao
ca con sng, nng ch cn nhm mt ri gieo mnh vo khong khng! Nhng ngh rng nng c th ri ln g
ca b sng lm cho nng lnh cng i v s. Nng khng dm hnh dung cnh gh rn ca c nng pht ra
khi hp s b ch v. Ci qu tm. Nu nng cht, th s l ci cht p, ht c v nng tnh thng v thin
cm.
Nng ni l ra nng phi ngc sng ln, i theo b sng. Khi no tm ra mt ci bi, nng s i xung. D nhin
khng ai c trng thy nng, khng ai c bit chuyn ny. Nng s bc vo nc en ngm gia m khuya,
chng c ci giy. Nng khng mun li du vt. Vy l nng c tin ln, giy chn. Tng bc mt nng s
vo nc, khi nc n eo nng, trc khi ti tm ngc lm cho nng khng th c th dng nc s tr nn
hung hn, n s ko tut nng i, cun nng vo gia lng sng. Nng khng th no ni ln mt nc c na
nhng nng vn vng vy mc d khng mun. Ci ham mun thuc v bn nng sng cn s chng c tch s
g. Thm na, nng s p khe kh chn tay. Tt c s din ra rt nhanh, tt c s kt thc khng c thi gian m
au n. Nng s khng th ku. S chng cn my may hy vng no, cho d nng ku th nc lp tc bp ngt
nng. khng ai c th nghe thy nng, s chng cn cch no cu nng. V ci i tha ny s t xa i khi th
gii ny, chng li my may du vt. Bi l khng c cch no r b cho mnh ni au kh ny th chi bng t
gii thot nh ci cht, gii quyt ci ti t t gc, mt cch sch s. Ci cht s phi trong sch, c nng cng th.
Nu nng c th cht trong s trong sch th s rt hay nhng nu ngi m trng ln dt vo bn di h lu,
mt quai sng y ct th n s kh qut i di nng, bt u thi ra, s l mi ca mt n rui. Bt gic, mt
cm gic gh tm li xm chim nng. khng ci g gh tm bng ci cht. Khng lm g r b c ci gh
tm ny. Khng ci g, khng ci g c.
Nng ni rng chng ai c th nhn ra nng, chng ai bit tn bit h ca nng. Nhng h tn nng a ra khi vit
vo s ng k khch sn u gi. Khng ai trong gia nh nng s c th tm ra nng, khng ai c th hnh dung
nng li trn n ci th trn ni b nh ny. Tri li, nng hnh dung ra hon ho thi ca b m. D gh nng
chc gi in thoi n bnh vin, ni nng lm vic, bng ci ging m m ca b ta, ta nh b cm lnh vy, vi
thm ch c vi ting nc n trong c hng na. V, chc l theo yu cu khn thit ca b nng. Nng bit rt r
rng nu nng cht, ngi d gh s khng khc tht tnh u. Nng ch l gnh nng cho ci gia nh ny. Ngi d
gh c a con trai ring, mt g kh c tui. Khi nng mun v nh qua m, em trai nng phi ng trn chic
ging gp trong hnh lang. H ch i ci bung ca nng, mong mi nng ly chng sao cho nhanh nht.
Nhng nng khng mun sng bnh vin. Trong cc bung ngh cho cc n y t trc, lun bao trm mt mi
thuc st trng. Sut ngy, trong ci v tr nhng khn ri ging trng, nhng o blu trng, nhng mn trng,
nhng mt n trng, nng hnh ch cn i mt v lng my lm ca ring. Cn, kp ln, kp nh, ting ko lch
cch v cc dao m, ra tay hoi hoi ht ngy, cnh tay thc lin min vo thuc st trng n mc da ha thnh
trng xn, mt i mu mu. C theo ny, c n ng ln n b ca b phn phu thut gi i, da tay ca h t c
ci mu ca chut bch. Vi nng na, mt ngy no s ch cn li hai bn tay bc phch. Hai bn tay y dt
vo bi ct s c ph kn rui. Nng li thy gh tm. Nng ght vic ca mnh, gia nh mnh, thm ch c b
m mnh, mt ngi v dng khng c mt t kin gii no mi khi ngi d gh ca nng cao ging ln. Ni bt
i, ng ch? D ng tri vi b, ng cng khng mun l ra. Ny, bo ti i, ng li tiu tin u ri? ng
ngu trc tui, lm sao ngi ta li c th tin cho ng c na ch? Mt cu ko thnh mi cu, ging ca
ngi d gh lc no cng m m. ng b khng th ni li no. ng ng vo chn nng, d dm di bn; khi
ngi d gh v em trai nng khng c y, ch c hai b con, ng li ung qu nhiu. Nng tha th cho b
nhng ng thi cng khng th tha th. ng b chng c tch s g, nng ght ci tnh n hn ca ng. ng
khng phi l mt ngi b buc con ci phi khm phc, mt ngi n ng chn chnh m nng c th da vo,
m nng ly lm t ho. Nng mun t b ngi thn ca mnh t lu, nng lun mong c mt gia nh nho nh
ca ring mnh. Nhng y, nng li cng chn. Trong ti mnh, nng tm thy mt bao cao su trnh thai. Nng
ung vin trnh thai, khng bao gi lo ngi v chuyn ny. Nng khng th ni nng b ngay c st vi hn. Nhng
y l ngi n ng u tin nng gp m dm tn tnh nng. Hn hn nng. Nng bt u ngh n hn. H
gp li nhau ri nh mt cuc hn. Hn mun nng, nng hin mnh cho hn. H bn chn ch i nhau, h
say nhau. Nng bi ri, tim p mnh, y s hi nhng bng lng hon ton. Tt c u bnh thng, y hnh
phc, v p, y t, khng dung tc. Nng ni rng, v nng bit, em mun trc ht hy yu anh v c anh

yu ri mi lm v anh, tr thnh mt ngi m, mt ngi m tr. Hm , sau gi lm, nng khng tr v k tc

x v chng n g ht nho vi n nh hn. Nng va bc vo, hn m ly nng v lm tnh vi nng,
chng cho nng kp th. Hn ni cn phi tranh th tui thanh xun, ht lng tranh th chuyn yu. Np vo
ngc hn, nng nhn li. Thot u, h khng mun c con c th vui chi v t vi nm. H dnh dm i
du lch cht t. Lc u h khng sa sang nh. C l h ch cn c mt cn phng nho nh v hn c mt ri,
cn nng, nng ch mong mi c hn thi. H in r, chng ci g ngn gi c h, khng bao gi, khng bao
gi c... Nng khng c th gi tranh th tnh yu, cn li vi nng ch l chn ght. Mt s chn ght khng th
nn i c, n gy ra tm lm. V sau, nng bt u khc v chi ngi n ng nh mt con khng! Tnh yu
ca nng vi hn th l ht. Nng d yu bit my mi m hi o may hn. Ngay c khi hn sch, nng vn cn
nhn ra n. Vy m, hn y, hn qu t xng ng c yu, hn c th lm ci y bt c lc no vi bt c ngi
n b no. n ng bn thu dng no! Cuc i nng va mi bt u b bn, nh chn tri ging ca ci
khch sn con con m tt c thin h n ng . Chng khng bao gi c thay, chng sc mi m hi n
ng. Nng s khng n ci loi ni y na!
Th ri em i u? Mi hi.
Nng ni nng khng bit, nng khng bit ti sao nng c th mt thn mt mnh n c y. Nng cn ni
nng tm mt ch nh ch ny, ni khng ai c th nhn ra nng, nng ni nng mt thn mt mnh i theo con
sng, c ngc n m ln chng ngh ngi g ht, c i thng tip mi cho ti khi kit sc, cho ti ng vt ra cht
cng trn ng...
Mi ni nng l mt a b d i .
Khng! Nng ni chng ai hiu nng c. C anh na.
Mi hi nng liu c th qua sng vi mi khng. b bn kia c Ni Hn, Linh Sn, y c th thy nhng ci
diu k qun i cc au kh ca nng v c c s gii thot. Mi c sc quyn r nng.
Nng ni nng gii thch cho gia nh rng bnh vin t chc mt chuyn i, cn bnh vin th nng ni b
m. Nng xin ngh vi ngy sn sc.
Mi bo nng hy cn mnh mng y.
Nng ni nng cha c ngc u.

12
Trc khi lm chuyn i di ny, trong nhng ngy thy thuc on ung th phi, vic duy nht ta c th lm l i
do trong cc cng vin ngoi thnh. Mi ngi ni rng trong ci thnh ph nhim ny, ch cn khng kh
cng vin l cht lng tt, hn khng kh cc cng vin ngoi thnh. Nhng g ng nho nh ni ln gn nhng
bc tng thnh ca thnh ph ngy xa l nhng ni thiu xc v m m. Gn y chng mi c ci to thnh
cng vin do th ha nhng nm qua ln ti cc m m b hoang, ngi sng xy nh trn cc sn i,
tranh t ct vi ngi cht.
By gi ch cc mm i cn b hoang; cht ng y cc tm trc kia tng l bia gi khng dng n.
Ngi gi quanh vng sng sng n y tp th dc v a chim ca h i do. Qu chn gi, khi mt tri ri vo
nh i, h tr v nh, lng chim trong tay. Cui cng, mt mnh, trong yn tnh, ta ly trong ti ra mt quyn
Kinh Dch. Ta c, ta c, v di nh nng m p ngy thu, ta cm thy gic ng xm chim ta. Ta nm ln mt
lt t k u vo quyn sch lm gi. Ta nh li trong u cc nt ca bt qui m ta va c, hnh nh mu lam
sng long ca chng tri lt trn mt ta ang ng v sc nng mt tri.
Thot u, ta khng c nh c. Ta c thm hay bt mt quyn sch, ta c hay khng c, s khng hon
i ci gi thiu xc ta. Nu ta c Kinh dch th ch l vic thun ty ngu nhin. Mt bn thi th u, bit n
tnh hnh ta c bit n thm ta ngh gip . Anh ni n cc thc hnh th ca kh cng, qigong.
Anh nghe ni mt s dng cch ny tr ung th, anh bit mt ngi thc hnh mt thut lin quan vi bt
qui. Anh khuyn ta cng th xem, ta hiu tt ca anh. n giai on ny con ngi sn sng lm tt c
i khi . Ta hi anh c th xoay cho ta mt quyn Kinh dch m ta cha c bao gi khng. Ngay hm sau,

anh mang sch n. Rt cm ng, ta tm s vi anh rng khi cn b, ta nghi anh ly cp ci kn c-m-ni-ca ta
va mua. Ta quy ti oan cho anh, v ta li tm thy ci kn. Anh c nh chuyn y khng? Mt ci ci lm rng
sng khun mt trn trn chc nch ca anh v anh hi ngng nghu bo ta: Ni li ci lm g? Rt cc, chnh
anh bi ri ch khng phi ta. R rng anh khng qun nhng anh gi tnh bn cho ta. Lc ta nhn ra chnh ta,
ta phm cc li lm, v khng phi ch ngi khc mi kt oan ti cho ta. C phi l mt n nn pha ta?
C phi l trng thi tinh thn i trc ci cht khng?
Ta khng bit trong i mnh, cui cng liu c phi l ta t ra bi bc vi ngi khc hay ngi khc bi bc
vi ta. Ta bit mt s tht tnh yu ta, nh m ta nay cht, mt s ght ta, nh ngi v m ta chia tay,
nhng tnh s m lm g, lc ta ch cn qu t th gi sng? Vi nhng ngi ta t ra bi bc, ci cht ca ta
c l s l mt n b, cn vi nhng ngi khc, ta khng th lm g c na. Cuc i chung quy ch l mt nt
nhng on hn khng th g, tnh c liu n c mt ngha khc khng y? Nhng kt thc n nh th ny th
tht l sm. Ta nhn ra ta khng sng mt cch tha ng bao gi, v nu ta c th c mt cuc i khc, c l
chc chn ta s thay i cch sng ca ta, vi iu kin mt php mu xen vo.
Ta khng tin vo cc php mu cng nh khng tin, lc u, vo s mnh, nhng khi ngi ta vo mt tnh
hung tuyt vng, cn li chng phi l cc php mu m ngi ta c th hy vng vo y sao?
Mi lm ngy sau, n ngy gi nh, ta n bnh vin lm ni soi nh hn. Lo lng, em ta quyt i cng
ta, tri vi ta. Ta khng mun l tm trng ca ta trc ngi thn. Mt mnh, ta c th t kim sot ta d hn,
nhng ta thuyt phc sao ni hn. bnh vin cng c mt anh bn thi trung hc ph thng ang lm vic, anh
a ta n thng gp ngi ph trch X quang.
eo knh, ngi trn mt gh quay, sau khi c chn on ghi trong y b ri xem cc phim X quang ca phi ta, ng
tuyn b cn phi lm thm mt X quang phi na. Ngay sau , ng tho mt l th ta chp ln na mt b
phn khc, ni r ng s i ly phim trc khi chng kh.
Mt mt tri ti tn ma thu chiu sng. Trong nh, c bit mt. Ngi trong gian phng ny qua ca s nhn tm
thm c ngp nng, ta c mt cm gic v ci p v cng. Trong qu kh, ta cha bao gi nhn nng bng cch
ny. Trong khi ch ra trng phim trong phng ti, ta ngm mt tri qua ca s. Nhng mt tri qu xa cn ta th
li phi ngh ti ci sp xy ra trc mt ta lc ny. Nhng nh th th c i phi suy ngh na khng y? Tnh
cnh ta ging y nh tnh cnh k git ngi ang sp n nhn nhng co trng gay gt, ang ch quan ta tuyn
n t hnh. Hn ch cn hy vng mt php mu can thip vo m thi.
Ta cht nhn ra ta ang nim thm tn c Pht A di mt lc ri, lc no khng r, c l vo lc ta ngm
mt tri qua ca s. Ta nim Pht lc ta mc li qun o, lc ta i ra ci phng y cht my mc m trong
ngi ta bo ngi bnh nm di ra, ci phng ging nh mt xng git ngi.
Trc lc , nu ta ngh c ngy no ta nim Pht th chc chn ta s thy n l hon ton l bch. H thy
trong cha chin cc ng b gi thp hng, qu gi lm rm gi c Pht A di , ta li u cm thy thng hi
cho h. Cn ni rng s thng hi y khng gn vi s thng cm. Nu phi din t cm tng ny ra bng li th
i khi n s l: "i! nhng con ngi ti nghip, h ng thng, h gi yu. Khi no hy vng ca h, d ch
nh nht nht, kh thc hin th h ch cn bit cu xin cho nguyn y ca hc c thc hin v tm l". Ta
khng th quan nim mt ngi n ng ang trung nin hay mt ngi n b p li c th cu nguyn. Khi
no cht nghe thy ni n tn c Pht trong ming nhng tn ch tr tui, ta li mun ci to hay by t r mt
v c . Ta khng th no hiu c mt ngi ang gia hi thnh t li bp vo c tr d dn loi ny, vy m
hm nay, ta y, ta cu nguyn hn hoi, vi lng thnh tn ln nht, bng tt c tri tim ta. S mnh qu i c
nghit m con ngi th qu i yu ui. ng trc cng qun, con ngi chng l ci g ht.
V trong khi ch bn n t hnh ca ta, ta thy mnh trong ci tnh hung m chng l g ht na ta ang ngm
nhn mt tri ma thu qua ca s v im lng nim Pht.
Ngi bn hc lu ngy ca ta khng nhn c na. Anh vo phng ti, em ta theo sau. Ngi ta bt em ta tr
ra, hn nh ch thp th ca phng b phn X quang. Mt lc sau, n lt bn ta ra cng ch ci ca ny.
H chuyn s ch t k b kt ti sang bn phn quyt t hnh. Ci n d ny khng chnh xc hn. Ta nhn h
vo ra nh mt k quan st hon ton ngoi cuc, ch cn mi khng ngng nim i nim li thm tn Pht. Thnh
lnh ta thy hai ngi h ku ln:
- Sao th ny?

- Khng c g c ?
- Kim tra li xem no!
- Th nh trc l chiu nay ch c mt ci chp ngc thi m, trong phng ti ngi ta cu knh tr li.
Em ta v bn ta c hai ang cm nhng ci kp gi phim ln xem. Ngi k thut vin cng ra khi bung ti, anh
lic hc mt ci, ni vi cu g khng r ri khng mng ti h na.
Nam m A di Pht. Thot u chng thay cho li khn cu c Pht, by gi chng ang ha ra thnh ci li
din ta nht nho nht ca nim vui. Tm trng u tin ca ta l nh th. Sau khi ta thot ra khi ci tnh th tuyt
vng ni trn c Pht qun chiu n ta, php mu linh nghim. Nhng ta gi nim vui sng trong lng,
khng dm nng ni l cm ngh ca ta ra.
Ta khng bao gi yn tm hn. Ta cm tm phim cn m bng hai ngn tay ri i n ng ph trch eo knh nh
cho kim tra li.
ng ni, giang hai tay ra, c ch ht sc kch:
- Qu tt, khng ?
- C phi lm ci g khc na khng? Ta hi, v chuyn ni soi.
- Lm ci g ch? ng hi ta vi ci ging qu mng. ng c quyn nh th. ng cu mng sng con ngi m.
Ri ng cho ta ng vo trc my X quang, bo ta th mnh, ho, quay ngi, sang tri, sang phi.
Thc ra ta chng nhn thy r ci g c: trong no ta, l cho c, trn mn hnh en trng l xng ngc ta.
- Chng c ci g ht, ng khng? ng li ni vi ci ging qu mng, ta nh ta c tnh kim phin toi cho ng
vy.
- Nhng gii thch nh th no v ci ngi ta thy trn cc phim chp phi kia? Ta khng th ngn mnh hi ng
cu ny.
- Nu chng c g th l chng c g c. N bin mt. Gii thch n nh th no? Mt trn cm, b vim phi u
c th lm hin ra mt ci bng. V n bin mt khi bnh khi.
Ta khng hi g v vn tm trng. Cc tm trng c th lm cho hin ra nhng ci bng khng?
- Hy sng yn n, ngi tr tui! ng cho gh bnh quay i v khng n ta na.
ng th, ta va mi sng li, ta cm thy mnh cn tr hn c mt a b s sinh.
Em ta hp tp p xe i, v hn cn c mt cuc hp.
nh nng li thuc v ta. Ta c quyn hng n. Ngi trn mt ci gh ta, ra thm c, anh bn hc cng lp bt
u hng hn ni n s phn. Ngi ta ch ni n s phn lc khng cn cn thit na.
- Cuc sng l mt ci g k diu, anh ni, tuyt i l mt hin tng ca ngu nhin. C th tnh s lng cc
kh nng tnh tn ti trong trt t cc nhim sc th nhng cc vn may by ra cho mt a b s sinh th c thy
trc c khng?
Anh thao thao bt tuyt. Anh hng v di truyn hc. Khi anh vit lun vn tt nghip, ci kt lun m anh i n
lc kt thc cc th nghim ca anh khng trng vi kin ca ngi ng u nhm ch o anh v trong mt
ln tip xc, anh ni tri vi b th chi b ng cng ca nhm ny. Th l tt nghip xong, anh b c n mt
tri dy ni i Hng An chn nui hu. Sau ny, anh ch c b v mt trng i hc mi lp ng
Sn khi m nhiu s rc ri chm ht. y anh u ng ti s b "li ra khi hang " v b kt ti l "tay sai

ca hc bang phn cch mng". Anh chu ng nhng ni thng kh trong gn mi nm trc khi ngi ta kt
lun: "Thiu bng chng". Ai c th ngh rng trc trn ng t ng Sn mi ngy, anh b iu i ni
khc, v nhng ngi tng lm cho anh au n th b cht ht trong nhng ta nh sp ca h? Ban m,
khng ai chy kp ra khi nh.
- Trong tm ti, mi ngi mt s mnh! Anh ni.
Cn ta, ta phi suy ngh v cch sng ca ta, by gi khi m ta va mi c mt cuc i mi.

13
Trc mt, mt ci xm vi nhng cn nh nht nht ging nhau, gch lam, ngi en, ri rc dc b sng, chn cc
tha rung bc thang v cc qu i. u xm, mt con sui chy qua, nhng tm an di bng ph che ln
n. V cn y na, mi thy mt ci ph lt mu xanh-xm b my bnh xe ct kt hn su xung, dn vo lng.
V mi li cn nghe thy ting bn chn trn ca mi v lch bch vo , li mt vt m. N kch thch mi i vo.
y l mt ci ph nh ging ci ph nh ca tui th mi, vi nhng vt bn trn . Cui cng mi pht hin ra,
qua cc khe h, mt dng sui nh ct ngang lng, bn di con ng. Trc ca mi nh dng mt tm an
cho php mc nc v c git. Nhng mu l bp ci vn nt tri trn cc gn sng loang long. Mi cng nghe
thy sau cnh ca mi nh ting cc cc ca g mi ang ginh nhau m ht. Trong cc ng, mi khng thy qua
mt bng ngi, khng tr m, khng ch m, ni ny yn ng v c qunh.
gc mt ngi nh, mt tri n chiu sng bc bnh phong cun th qut vi trng. Chi la do tng phn, nh
sng ca bnh phong ni bt ln trong ci ng ph ti tm. Bn trn lanh t ca, tm gng trang tr hnh bt qui
lp lnh sng. ng di vng, mi pht hin thy tm gng tr t ma ny quay cha v gc bc bnh phong,
y n y tr li t kh t trc mt n. Nu mi chp mt bc nh t ch y, th cc sc mu tng phn ca bc
bnh phong ngp trong nng vng, ca bng ti lam-xm, ca ci ng v ca cc tm an bng xm s cho mt
cm gic yn bnh v hnh phc. Nhng vin ngi v ca vng cc mi cong, nhng vt nt ca cc bc tng
cng khiu gi nn mt th hoi cm. Hoc l, mt bc nh chp di mt gc khc ca cng chnh ngi nh,
vi nh phn chiu ca tm gng hnh bt qui, vi ngng ca m t tr con mi mi ha bng nhn, tm
nh y s cho ra mt hnh tng chn tht m nh n c l mi th hn i i kip kip khuy ng hai gia nh
s khng cn tm ra du vt na.
Anh ton k cho em chuyn c v s, nng ni, em khng thch nghe.
Vy em thch nghe g?
K cho em nhng chuyn p c cc nhn vt p y.
Em thch anh k chuyn nhng ngi n b ci hoa khng?
Em khng thch nghe chuyn cc m ph thy.
Khng phi ph thy. Cc m ph thy l nhng b gi xu x gm ghic, n b ci hoa bao gi cng tr p.
Nh v nh Cha cng ch? Em khng thch nghe loi chuyn d man ny.
n b ci hoa va m hoc ngi li va tt na.
Ra ngoi lng, ngc dng sui ln, cc hn tng tr nn trn, b nc mi nhn nhi.
Nng i giy da trn cc hn m ph ru. Mi bo nng rng cm chc nng khng th i xa nhng nng bo mi
nm tay nng. Mi bo trc nhng nng c ng. Mi ko nng vo mi, ni rng mi khng c lm ng, nhng
nng bo mi ti, nng nhu lng my li. khe ming nng tuy vy h n mt n ci. Nng mm cht mi.
Mi khng kim gi c hn nng. Nng lp tc thi mm cht mi v mi ngc nhin thy mi nng mm ra. Mi
hng hi th m du ca nng. Mi ni thng hay xy ra cc chuyn i loi nh th ny trong ni. Nng th
quyn r v mi th b quyn r. Ng vo mi, nng nhm mt li.

Ni vi em i!
V g?
Ni cho em v cc ngi n b ci hoa .
H quyn r n ng, trong ni, trn cc con ng mn u ti trong ni[8], cc khc ng qunh v thng
trong cc nh t trn nh ni
Anh thy cha?
D nhin ri. C ta ngi thng bng trn tm gh di ca mt ngi nh t xy gia ng. Khng th no
trnh c ta c. l mt sn n rt tr, mc s mi mu l nht bng vi lanh, cc vi ci bn, c v ng tay thu
trng; i mt ci khn bng batik, cch tht cng rt tinh t. Khng mun song mi chm chn li v c tnh i
n ngh ci gh di, trc mt c ta. Dng dng nh khng, c ta quan st mi, chng h quay u li, i mi
thanh t thm vn mm cht. Lng my v mt c ta en nh mun c t m bng mt mu g liu h qua
la. C ta bit y sc hp dn ca mnh, v chng giu dim cht no, lic a tnh bng i mt long lanh.
n ng bao gi cng ngng nghu i din vi c ta. C mi, bi ri, mi ng ln i. Trn con ng vng
v u ti ny, c ta lm mi b mt ht hn va tm t. Mi bit r rng vt h mi ch c yu ba phn cn knh trng
by, mi ch c th tng t nh nhung ch khng dm tht th. Mi bo nhng ngi th cnh co trc mi.
Mi ng m trong ni tr n ca h. H khai thc trong ni, c ti mi ung ru, ni chuyn n b vi h.
Mi bo nng l mi khng th a nng n y v mi khng bo m c an ton cho nng. Ch mt ngi n b
ci hoa mi tr c cc th ny. H ni nhng n b hoa u c th chm cu bng tay khng. Ngh
thut ny c cha ng truyn li. Bn tay nhanh nhn ca h c th cha khi cc bnh trm trng m n ng
khng th, t kinh git ca tr con cho n bn thn bt toi. Cn v cc vic hn nhn, ma chay, cc b mt gia
n ng n b, tt c u nh vo ci ming thnh tho ca h mi li v dn xp. Khi trong ni, gp mt
bng hoa di nh th, ngi ta nn ngm thi ch khng nn ngt n. Nhng ngi th ni mt hm, ba anh em
kt ngha n th khng tin li h. Trn mt ng mn, ba ngi gp mt ngi n b hoa , v xu ny
ra trong u h. Ba n ng th ny m khng lm cho c mt ngi n b khut phc hay sao? Sau khi bn
bc, ba ngi nhy b vo ngi n b, dng sc ko vo mt ci hang. ng l mt ngi n b, khng th
cng li ni ba a trai trng. Khi hai a u xong chuyn vi mnh, ngi n b van xin ngi th ba: n
bo n, on bo on. Anh cn tr, ng lm nh chng. Bung ti ra, ti xin anh, ri ti bo anh mt mt php. Sau
ny anh s li dng c n. Anh s c th ly v v sng thoi mi theo anh. Ng vc nhng ngi th ba vn
cho ngi n b i, v thng.
Anh na, anh xc phm c ta cha? Nng hi.
Mi ni mi ng ln i, nhng mi khng th km, mi quay li nhn vi c ta mt ci m lc y mi thy hai m
c ta v mt bng hoa ci trn thi dng. u lng my v khe mi c ta la nh nh chp, soi sng thnh
lnh ci lng ti tm. Tim mi bng bng chy. Mi lp tc bit rng gp phi mt ngi n b hoa . C ta
ngi , rt sng ng, ngc i cng o s mi bng lanh mu l nht. C ta mang r tre, y kn bng mt khn
tay thu mi tinh. Chn i i giy, cng mi, bng vi l c hoa. C ta ni ln nh bc tranh ct giy trn ca s.
Li gn y! Nng ra hiu cho mi.
Ngi trn mt tng , nng ly tay ci i giy cao gt, bn chn trn hng d dm thn trng cc hn cui
trn nhn. Trong nc trong vt, cc ngn chn trng mut ca nng ln sng nh nhng con tm mp b. Mi
khng hiu chuyn xy ra nh th no. Mi thnh lnh nga u nng ln m ci di cnh b nc. Nng n
ngi ln cc ngn tay mi ln tm mc chic nt v sau lng ri mi gii thot cho i v trn ny trng nh thu
sng ca nng ra di nng. Mi thy nm v ca nng dng bt ra v nhng ng mch mu phn pht mu
nc bin ni rnh r bn di qung v. Nng tht ra mt ting ku kh v hai bn chn nng tut vo nc. Mt
con chim en chn trng, mi bit n tn l bch thanh, u ln mt hn , trn nh bu v chnh gia dng sui.
nh sng ln tn ca sng lp la trn ng vin thn hnh n. C hai, nng v mi, trt xung nc, nng tic
cho chic vy b t ch khng phi cho mnh. Con mt long lanh t ca nng nom nh nc sui ang phn
chiu nh nng. Cui cng mi chp v ly nng, con th hoang di b nh ang giy gia trong lng mi bng tr
nn nhu m, nghe li ri bt u khc khng thnh ting.

Con bch thanh ng tri ng phi, nghn ui, dng v cp ci m nh sp ca n. Mi mi hi li gn, n

vo bay, l st mt nc, n u vo hn khng xa y, tip tc ng y. N quay u li pha mi, chng ui
v u. N mi li gn mi bay ri kh chim chip ch mi. Ci hn ma mu en ny l c y y.
Ai c?
Hn c y.
Nhng c y l ai?
Mi ni c y cht ri. Nhng a u cng kia a c ra b sng tm m. Tr v, chng ni ch sau khi ln
b ri, chng mi thy mt c. D nhin l ni di nhng chng c ni th y. Chng cn ni nu ngi ta khng
tin th ngi ta i tm php y tin hnh phu thut. B m c khng th lm c chuyn y. Khi cht, c gi
mi va trn mi su. Lc y, mi cn tr hn c gi, nhng mi bit y l mt n mng c xp t trc. Mi
bit bn chng nhiu ln hn gp c ban m, bn chng lm c ngt th di chn mt ci cu ri tng a
chng ln lt tro ln ngi c, sau chng li gp nhau trao i kinh nghim. Chng ch nho mi, bo mi l
thng ngu v khng li dng c. T lu chng t mo chim ot c. Mi nhiu ln nghe nhng tr chuyn
tm ln ca chng trong lun nhc n tn c. Mi ln mch c phi cn thn ch i cng chng n ban m.
C ni vi mi c s chng n nhng khng dm t chi m tip tc theo chng n. C y cng s chng, y nh mi
chng l cng s sao? Mi tht l hn! Bn u gi y git c, chi th nhn ti c. Nhng mi cng khng
dm tit l m. T nhiu nm nay hnh nh c y nng ln tim mi, nh mt c mng. Oan hn c y khng cho
mi yn tnh, n hin ra di mi hnh dng, duy nht ci hnh dng cui cng mi c v c y khi c y t di chn
cu i ra l khng h thay i. C y lun trc mt mi, chp chp ci hn thing mu en b xu ny, con
bch thanh chn trng m ny. Mi tm mt cnh my, nm mt r cy hong dng trong khe nt mt tng
ri i vo khe sui leo ngc ln. y c ng i ln.
Cm tay nng, mi dn nng t chn ln mt hn .
Nng ku ln mt ting.
G vy?
Em b si chn.
Vi i giy cao gt th ny, khng c cch no m i ni u.
Nhng em khng c chun bi leo ni.
Nhng vo ni th phi chun b chu au kh thi.
14
Nu nhn qua ca s trn gc mt cn nh c ci ng ngon ngoo rut g ny, ngi ta c th ngm n ht tm
mt cc mi ngi khp khing. Cng thy ca s mt b ca mt tng gc xp kp gia hai ci mi. Trc ca s
mt b, trn nhng vin ngi phi nhng i giy. Trong gian xp p mi, l mt ging c tn bng g chm tr,
ci tn c mt mn mui bao bc, mt t ng bng g cm lai cn mt tm gng trn v trc ca s c
mt chic gh da bng my. Cnh ca ra vo, c mt ci gh di hp m nng bo ta ngi ln. y cht gn nh
khng th nhc nhch. Ta mi lm quen vi nng ti qua, nh mt ngi bn lm bo. Chng ta cng nhau ht
thuc, ung ri, chuyn gu, ni vui v tnh dc m nng khng bao gi c ln n, iu t ra rt tn k ci th
trn ni nh b ny. Ri ti lc ngi ta ni v vn ca ta, bn ta ni cn mt ngi n b hng dn ta. Nng
sng khoi nhn li v qu nhin a ta n y.
Nng th tho vo tai ta nhng dn d cp thit bng ting th ng a phng: Khi b y n, anh phi dng
dng cho b y, ri qu xung li ba ly. Anh tuyt i phi lm theo ng cc quy nh ny. Ging ni v ng
x ca nng v mi im ging nh ging ni v ng x ca n b ni y. Ngi st vo nng trn chic gh di
hp v ngn ny, trong mt thong ta c cm gic mnh ang lm mt iu g xu ci th trn nh y, ta nh ta
c quan h ngoi tnh vi nng, ta nh do v ai ai cng bit nhau, nn ch c th n y ln trao tnh. Ta
ngi thy mi khn khn chua ca rau da mui dng ln. Tuy trong ci gian p mi ny, khng c mt ht bi, sn

c c ra k n n l ra ci mu ban u ca g chnh tm ca n. Ca c che bng mt tm thm rt

sch, y khng c ch da mui.
Tc nng chm mt ta. Nng gh vo tai ta:
- B y n y.
Mt ngi n b ta bo trung nin bc vo, theo sau l mt b gi. Ngi n b to bo ci tp d, phi phi bi
trn qun o bc mu tuy c chng na, chng cng hon ton sch. B va nu xong cm. B gi nh b ht u
v pha ta.
- i theo b y! Bn gi ta bo ta.
Ta ng dy i theo vo trong cu thang, y b gi gy g m mt ca khut kn. Bn trong, l mt cn bung t
xu, ch c mt ci bn, mt ban th thp hng v cc bi v th Thi thng lo qun, Quang Hoa i v
Pht b Quan m. Trc ban th by l vt bnh ngt, hoa qu, nc l v ru. Trn vch, treo nhng c hiu
vin mt di trang sc mu en hay nhng rng ca mu vng v cc ch cu ti li, tr tai ch. Mt tri trn nc
chiu xuyn vo qua cc vin ngi thu quang ca mi nh, khi mt cy hng ang chy ct ln un o gia ct
sng, to ra mt khng kh tnh tm. Ta hiu ti sao bn gi ta th thm khi bc vo gian phng. T cc ngn
di gm bn, b gi ly ra mt th hng gi trong giy vng. Ta lp tc a ngay cho b mt nguyn[9], theo li
khuyn ca bn gi. Ta cm ly hng chm vo nhng cun giy quyn b t ln v hai tay chp li, ta qu
xung tm m trc ban th. Ri ta khu ly ba ly. B gi c mt c ch t ra tn thng cho du hiu thnh knh
ny. B li cm hng, chia ra lm ba nm cm vo bt hng.
Khi ti ta tr li gian phng, ngi n b to bo xp t tt c xong xui, b ngi oan trang trn chic gh da
my, m mt cp xung. R rng l b ng tip xc vi cc hn. B gi ngi xung u ging, thm th vi b to
bo vi cu ri quay v bn gi ta hi gi v ni sinh ca ta. Ta cho ngy sinh theo dng lch. Theo m lch th
ta khng nh r lm nhng ngi ta c th tnh ra. B gi sau hi ta v gi sinh. Ta p rng ta khng bit, b
m ta u cht. B t v rt bi ri, li bt u bn khe kh vi b ng ang x xo ci g. Ta hiu b ni rng
khng nghim trng lm. Sau , t hai bn tay ln u gi b ngi yn, mt nhm li. Sau lng b, ngoi ca s,
mt con b cu u trn mi ngi v g, mt tm lng c x ln phng ra nhng nh chp tim tm. Ta t nhin
hiu rng y l mt con b cu c ang gia cuc trng din gi tnh. Thnh lnh b ng tht ra mt ting th
di lm con chim b cu bay mt.
Ta nhn cc vin ngi mang u hoi. St nh vy c, chng gi li trong ta nhng k nim tui u th. Ta ngh li
nhng ngy ma, khi nhng git nc lng lnh thm m cc mng nhn gc nh, run ry trong gi. Ri ta ngh
khng bit ti sao ta li n ci th gian ny; nhng vin ngi nh c mt sc li cun lm cho yu ui khin ta
v phng chng tr. Ta hi mun khc nhng ta khng cn bit khc na.
B ng nc mt ci. Chc hn mt vong nhp vo b. B khng ngng nc tng kh khng kh cha trong
bao t b. B c nhiu kh cn tng kh qu n ni ta cng n lt mun nc. Nhng ta khng dm v ta ngt
ngt trong ngi. Ta s lm cho b tiu tan mt tnh ri b li tng tng ra rng ta ch n gy phin phc
cho b cng nh ch giu b. Ta tht s thnh tm thnh , cho d ta khng tht tin ci chuyn ny. Nc ngy mt
gp, ngi b ln nhng cn git nhng xem v b khng lm ra b. Theo ta, cc cn co git t pht c th l hiu
qu ca tnh ta kh cng. Ton thn b bt u run ry. Thnh lnh, b dng ngn tay ln trn khng cng tc l v
pha ta, nhng b vn nhm mt. Mi ngn tay xe ra, hai ngn tay tr trong li r rnh rnh b vo ta. Sau
lng ta l vch vn, ta khng th li, ta nh thng ngi ln v khng nhn bn gi. Nng chc chn tm thnh hn
ta, cho d nng ch l i km ta. Chic gh da my khng ngng ku ct kt di chn b to bo ung a. B
lm rm nhng li ch kh hiu, ci g i khi nh: Vng mu nng nng, thin a ch thn linh, qun thn
trong ngi nh ng cy tc tng, bc ln thin lun, a lun, yu ma qu qui l l nh git tt c khng phi
cm k. B ni mi lc mt nhanh. ng l b phi c mt tp luyn c bit. Ta chc by gi b nhp ng.
B gi gh gn vo tai ta ri kh tuyn b vi ta:
- Anh, ci vn ca anh khng tt, anh phi cn thn!
Ta bit Bch H ch ngi n b cc k quyn r m nu sa vo li ca n th ngi ta rt kh g ra. Tht th, ta
tha thit mong sa vo li ca Bch H nhng ta cng mun bit liu ta c thot c khi ci vn xu ca ta
khng.

- Khng, b gi lc u ni, anh s kh thot c nguy khn.

Xem li ta ng khng phi ngi may mn v chng c h cha tng c my ci han tan may. Ci ta mong
mi khng bao gi c thc hin, ci ta e s th lun xy ra. Trong i ta, tai ha ni tip tai ha, ta khng ngng
c nhng phin no vi n b, nhng nhng e do ta nhn c th li khng nht thit n t h. Tht ra ta cha
tng c xung t li hi tht s nghim trng vi bt k ai, ta khng bit ngng cn ai cha, ta ch mong rng
khng c ai ngng cn ta m thi.
- Hin nay anh ang gp tai ch to ln lm, b gi ni tip, anh b cc tiu nhn vy quanh ri.
Ta cng bit cc tiu nhn ny l g. Trong o Trang" c t rng nhng tiu nhn mnh trn thn tri gi l
tam thi lc bnh thng sng k vo thn ngi ta, np trong hng h, n nc ri ca h, li ch lc ngi ta ng
th mi ln thin ng bo co vi Ngc hong thng cc ti li ca h.
B gi cn ni mt ngi c c mt ngu ang mun trng pht ta, ta kh lng thot c hn, cho d c cu
xin v thp hng i na.
B to bo trn tt xung t, ln ngi trn sn nh. Tho no n sch n nh th; lp tc ta nhn thy cc
ngh ca ta u nn mi nhn nhng li nguyn ra ca b. B cam oan rng t nht c n chn v Bch H vy
quanh ta.
- Ti cn c th c cu thot khng? Ta nhn v hi b.
B khc ra mt vt bp mp nh nh trng, mt b o trng d, nhiu phn ang t thi min mnh, ang bc
vo trng thi ht-t-ri. Gian phng khng cho b ln ln, ngi b va vo chn ta. Ta vi rt mnh chn v,
ng ln, mt nhn chm chm vo ci thn hnh bo ang n ra giy gia trn t.
Ni s xm chim ta. Ta khng bit l s v s phn ta hay s nhng li nguyn ca b. Ta chi tin a
chi vi b, cch ny hay cch khc, ta phi b trng pht. i khi cc quan h gia con ngi cng tht s gy nn
kinh hi.
B ng khng ngng lm rm, ta quay li b ga hiu ngha nhng li b to bo ni. B gi ch gt gt u
khng gii thch g ht. Lc ta thy ci thn hnh bo , qun qui v nhng cn co git ang dn dn un cong
lng li ri t t co qup chn gh da my, nh mt con vt b thng. Tht th, con ngi thuc v ci loi vt
m mt khi b thng th c th tr nn c bit hung d. Ci lm cho con ngi s khng phi l con ngi vt
th m chnh l cn in lon ca n, v khi ha in ri th n t dy v cho n cht trong in lon, l
iu ta ngh lc ny.
B tht ra mt ting th di m m quay o trong hng b, mt ting ku ca th hoang di. Mt nhm nghin, b
m mm ng ln. B gi hp tp li gn b v gip b ngi vo gh. Ta tin chc b ta va ln mt cn htt-ri tht s.
Cm gic ca b khng sai. Do ta n tm mt tiu khin th b ch c th tr th v nguyn ra s mnh ta. Nhng
ngi bn gi i theo ta li rt lo lng, nng thng lng vi b gi t chc mt bui na nhm thp hng v
cu xin cho ta. B gi hi b ng, b ny lm rm ci g, mt vn nhm nghin.
- C ng ni mt bui na cng khng .
- Ti phi mua nhiu hng nn na phi khng? Ta hi.
Bn gi ta bn hi b gi ta phi a bao nhiu tin. Hai mi nguyn, b gi ni. Trong thm tm, ta tnh thy qu
lm cng bng tin mi mt ngi bn i nh hng n mt ba, khng k rng y ch l cho mnh ta thi. B gi
tip tc bn vi b ng ri ni:
- Anh c lm cng khng tt u.
- Vy l ti khng th trnh c ci vn xu ?
B gi li chuyn cu hi. B ng lm rm mt cu v b gi ni thm:

- Ci cn xem.
Xem ci g? Xem lng thnh ca ta?
Ting b cu g li tip tc sau ca s. Ta ngh con b cu c nht nh nhy ln ngi con mi ri. Mt ln
na ta cng li khng nhn c cu tr li.
15
u lng, cnh l cy bch en chy i v sng gi ng sang mu thm. ng di cy, t vo ci thung,
l mt ngi n ng mt xm, nht nh thn cht. Mi hi hn ta lng ny tn l g. Hn nhn mi, con mt sc,
khng tr li. Mi quay li bo nng rng g ny l mt tn o trm m m. Nng khng th nhn c ci, khi
hai ngi vt qua hn, nng gh vo tai mi rng hn ta chc b nhim c thy ngn ri. Mi ni hn
qu lu trong ng hm mt ngi m m hn ang n trm v tn ng ng vi hn cht. Mnh hn sng st.
Mi bo rng ng hn c i lm ci vic y, ng ca ng hn cng th. Khi ng cha dn vo ci loi sinh nhai
ny th ngi ta kh m c c bn tay sch s. Nhng ci ny khng ging nh ht thuc phin, ht thuc phin
cui cng l ph tn c nghip v lm bi hoi gia nh. Nhng k n cp m m ly c nhiu li lc ln lm
m chng cn c vn ling c bit g. H ch cn to tn nhy vo cng vic y. Khi ngi ta phm vo n mt
ln, ngi l lin bp vo n i ny qua i khc. Ni vi nng nh th, mi lm cho nng vui. Nng cm ly tay
mi, nng sn sng i theo mi khp ni.
Mi ni vo thi ng ca ng ci g va ri, Hong Cn Long c lm mt chuyn tun du. Trong m quan li
a phng, ai m khng mun nnh Hong ? Trm phng nghn k nu khng l chn ra nhng n b con
gi p nht trong vng th l thu nht kho bu ca cc triu i qua. B ca ng ca ng hn ch c mt t
t cn lm ca tha k. Ngy ma, ng ta trng trt cn trong ma nng nhn, ng ta i khp cc xm lng, th
trn, n gnh trn vai, rao bn cc tng xinh xinh ng ta lm bng cch nu vi cn ng trn ln vi mi mu
sc. ng ta kim c li to nh to ra nhng ci ci cho tr con v nhng nhn vt nh Tr Bt Gii, con ln
ni ting cng mt c gi trn lng. Tn ca ng ca ng hn l L Tam, L th ba. Ngi ny c gin quanh nm
ngy thng chng c my may nh hc cch ch to nhng ci tng xinh xinh bng ng m li bt u m
mng cng c cng mt c gi trn lng. Khi hn thy mt ngi n b, hn bt chuyn v mi ngi lng
gi hn l thng v tch s. Mt hm, mt ngi cha rn cn i n lng. Mang mt ng tre, mt que ci bp l,
mt ci mc st, mt ti vi trn lng y rn, len li gia cc nm m. L Tam, thy hay hay i theo v thnh
ngi gip vic. Ngi cha rn cn ny cho hn mt ht u chng rn cn ging nh mt cc phn en, dn hn
hy ngm trong mm. Ci ca ny, ngt l, chc lm cho ging hn thanh ra. Sau mi lm ngy L pht hin
ra s bp. Bt rn l ci b ngoi, cp m trm m mi l vic tht. Do ngi nui rn cng ang cn tr th, L
Tam bn bt u s nghip nh th.
Khi L tr v lng, hn i trn u ci m v da c nhng mi bng la en v nh m nh mt cc ngc. D
nhin y l mt ci m c mua r ca hng cm ca Trn R Hoa ti th trn Y, l ni ci ph c thi cha
b lon ng Thi Bnh Thin Quc t chy. Hn nom tht oai v, c v pht phc nh dn lng ni. Mt s
ngi thm ch cn qua c ngng ca nh hn cu thn vi b hn. Cui cng hn ci mt ngi ga tr,
chng hiu l ch ta quyn r hn trc hay hn tm ch ta. Du sao ngi ta ni L Tam thng lui ti H Xun
ng, nh ma xun vui v vi ngn n treo ca ci ph bn di ca th trn Y, y hn chi nhng
nn bc ng nh. D nhin, hn khng th ni rng cc nn ny trong cc ngi m mt thi gian di b vi v
thch tn n. May sao hn c chng vo gt giy rt nhiu.
Ngi m ny trn mt g , cch i Lc Phng hai dm v pha ng. Sau cn ma thy hn pht hin ra mt
dng nc chy thng vo mt ci l. Cng chc, d bng gy, ci l cng rng ra. T u bui chiu n sm ti
hn o, cho ti khi mt ngi c th lch vo v d nhin hn phi vo u tin. Hn b, b v thnh lnh hn
ngt i. Cui cng, ln m trong bn, hn thy no v no bnh m hn thng tay p v. Hn cng pht hin
ra mt tm gng ng m hn ly ra t cc tm vn mt chic o quan mc, mm nh b u ph. Tm gng
ny vn cn en bng, cha c mt vt g xanh no; l mt ci gng l tng cho bn con gi! "Bo m ca
L Tam y, hn ni, nu ti ni di na li, ti ch l con ca ging ch! Khng may, thy hn ly tm gng,
ch cho hn mt ci ti bc. c ln mo him ny dy cho, hn nhn ra rng hn c th t bay bng bng
chnh i cnh hn.

Mi bn i n miu th t tin h L, L th tng t gia lng. Trn lanh t ca ci ca trng tu, mt hn st

m, khc nhng hc, hu, tng, mai. Mi m cnh ca ln h sn. Lp tc mt ting ni t y thi gian n hi
mi: "Anh lm g?" Mi ni n xem qua mt t. Mt c gi thp b t trong mt gian phng c hnh lang che
khut i ra. R rng trng coi miu th t tin cng l mt vic vt v vang.
Ngi l khng c la c y, ng gi va ni va y mi. Mi ni mi cng h L, mi l con chu ca ci th
tc ny, lang thang t lu ngoi v nay tr v thm qu hng bn qun. ng lo nhu i lng my bc trng,
quan st mi t u n chn. Mi hi ng lo liu c bit trc y lu lng ny c mt ngi n trm cc nm
m khng. Nhng vt nhn trn mt ng lo cng su hom, mt nt khin cho ngi ta au n. Hi tng ni
chung chng bao gi m khng au kh. Mi khng bit liu ng lo ang lc tm trong k c hay c nhn dng mi.
Du sao mi cm thy ngng nghu phi tip tc nhn chm ch vo b mt gi nua ang bin dng ny. ng lo
lm rm mt lc lu, khng dm tin vo a con chu i giy du lch ch khng phi giy gai. Cui cng ng lo
p ng ni: Cha phi l cht ? Nhng ai cht ch? Lun ch l ngi gi cht ch u phi con tr.
Khi mi bo ng lo rng chu cht nh h L lm giu nc ngoi, ng lo h hc mm ra, ri mi i qua,
ci xung cho mi v a mi n trc ban th t tin, nh mt ngi qun gia gi. ng lo i nhng chic giy
en, tay cm cha kha. ng lo ni n ci thi t ng cha b bin thnh trng hc ri ni ng li lm tip
tc chc nng ca mnh v trng tiu hc li dn i.
ng lo ch cho mi mt tm honh phi nc sn rn, ging nh mt di vt kho c nhng ch vit theo li
chnh quy, khi th. Tng sng t ngi, my ci ch cha b m i cht no. Di bi v l mt ci mc
st,ng nhin dng treo tc ph, c iu lc bnh thng ngi ta khng em ph n ra v bo tn n l cng
vic ca trng h.
Mi bo ng lo rng l mt cun giy theo chiu dc, biu bng la vng. ng, ng, ng ni. Cun y b
t trong ci cch rung t v chia rung t, nhng sau ngi ta ln lt lm li n v gi trong nh kho.
Vo lc c phong tro lm r ngun gc giai cp, ngi ta bt cc thanh vn sn nh v n b pht hin ri
b t mt ln na. Ci cun ngi ta nm hin na c ba anh em nh h L ti to theo tr nh v c b ca
Mao Nhi, ng gio lng y phc hi. Mao Nhi c mt a con gi ln tm nhng anh ta cn mun mt a con
trai. Khng phi l by gi sinh b kim sot sao? Khng nhng phi np tin pht v nu ngi ta c mt
a con th hai, m thm na, ngi ta khng cho anh c h khu thng tr. Mi gt u ni thm rng mi mun
xem cun tc ph kia. Chc chn l anh c trong , chc chn m, ng lo nhc li, tt c nhng ai h L trong
ci lng ny u nm trong cun giy y. ng lo cng ni rng ch c ba h ngi ngoi u l nhng ngi
ly con gi ca h L; nu khng th th xin ngh ng c trong lng. Nhng ngi h ngoi s c mi l ngi
h ngoi v ni chung, n b khng th vo c cun giy y.
Mi ni rng mi hiu ci , rng i hong nh ng, L Th Dn cng h L trc khi tr thnh hong ,
nhng nhng ngi h L lng ny khng bao gi li i nhn mnh l h ca hong . Tuy th, nhiu ngi t
tin ca h L tng l tng qun hay t m ch khng phi ch c nhng ngi n trm m m thi u.
Ra ca miu, mi b nhng a tr vy quanh mi khng bit chng t u n, ngy mt ng. Mi gi my nh ln,
c bn bn chy. Chng theo mi khp noi. Mi bo chng l nhng con su dnh vo mng nhng chng vn theo,
ci ng ngh. Ch mt a ng ra ni my nh ca mi khng c phim, mi c th m ra m xem. l mt thng
con trai b nh thng minh, thanh mnh, nhanh nh con ct.
- Ny, c ci g hay xem y khng? Mi hi n.
- Sn khu.
- Sn khu no?
Chng bn chy vo trong mt ng nh. Mi theo chng. gc mt ngi nh, trn mt phin ct ln u ng
c khc cc ch: ng l Thi Sn. Mi s khng bao gi hiu ngha chnh xc ca li ghi ny, by gi cng
chng ai c th gii thch r rng cho mi. Tm li, tt c cc ci gn vi cc k nim u th ca mi. Trong ci
ph nh trng vng, ch c th mt ngi duy nht gnh thng nc i lt, mi cn nghe thy ting v kh khc
ca bn chn mi trn cc tm an bng xanh, trn cc vt nc kh i di nng.
Mi ra khi ph v thnh lnh r vo mt sn phi ph rm. Trong khng kh, phng pht mi thm du du, ngt
ngo ca rm r mi ct. u sn phi qu nhin c mt sn khu nh ht lu i lm ton bng g. Sn khu

cao ngang thn ngi. Nhng b rm buc cht ng y. By kh con tro ln bng cch leo mt ci ct ri
bung xung sn phi, x y nhau trong cc b rm. Trn ci sn khu trng tunh tong, bn cy ct ly ci
mi rng bn gc cong ln. Di mi, vi x ngang trc kia chc l dng treo cc c hiu, y mc n cng
nh dy d ca cc mn nho ln.
Cc x ngang v dc u c sn nhng sn then rn.
y din kch, cho rng nhng ci u, hi ngh, k nim cc s kin ln. Nhiu ngi qu mp,
cng c ngi khu u ly, vo ma thu hoch ngi ta cht rm r vo y, tr con thi nhau leo ln tro
xung. Trong nhng a h L ngy xa leo ln tt xung ng rm, mt s gi lo, mt s cht v ngi ta
khng bit r na nhng ai c trong tc ph. Ci ph h ti dng theo tr nh c khp ng vi bn gc khng?
Cui cng cng chng c khc nhau g to tt gia ngi c trong gia ph v ngi khng. Nu khng i bit tm
bit tch th chc phi lm t lm ct sinh nhai, cn li cho h ch l nhng a tr v rm r.
i din sn khu, mt ngi miu c xy li trn nn nt ca ci c, bnh che vi cc mu rc r. Trn
cng chnh chi v hai ng h php, mt xanh mt , vung kim v ru, mt nh qu chung ng. Trn cc
bc tng vi trng vit my ch bng bt lng: Miu Hoa Quang trng tu nh cng c lit k trong danh sch
y: M trm nguyn, M trm hai mi nguyn, M trm hai mi nhm nguyn, M nm mi nguyn, M su
mi nguyn, M hai trm nguyn ri cui cng lc khan: Do cc i bi ca ngi gi, ngi trung nin v
thanh nin Linh Nham, Hn Hn cng b.
Mi bc vo. Trong miu, chn pho tng Hoa Quang i , mt dy cc b gi, tt c u mm ang hoc
ng hoc qu trc hng n thp nn hng. Hoa Quang i c mt khun mt trn bng nhong, mt rng
m vung, y l hnh nh cu hnh phc m cc cun khi hng ang lm cho thm t bi nhn hu. Trn ci bn
hp di k trc mt ngi c t bt lng, nghin y nh trn bn giy mt vin quan chc dn s. Trc cc
bn l vt, trn c gi nn, bt hng, treo mt ming vi vi dng ch thu bng la nhiu mu: H
quc, bang dn, gi nc gip dn. Trn cc chng rm, tn tn, mt honh phi mang dng ch en: Hin thnh
v ra, mt hng ch nh: S t v dn lng Linh Nham, Hn Hn dng cng, ngi ta khng bit ci c vt
ny c chnh xc t bao gi.
Th l mi nhn ra ni ny l Linh Nham, Hn Hn. Vy ngh tt phi c nhng ni n mang tn linh, hn na,
n chng minh mi khng lm khi ct chn ti y i Linh Sn, Ni Hn. Mi hi cc b gi, cc b mm mm
tr li mi vi nhng ting huyt gi xi xi xi xi. Chng mt ai ch r cho mi c ng n Linh Sn.
- cnh lng ny , ng khng?
- ng, ng phi y
- C phi khng xa lng ny khng?
- ng, ng, phi y
- Phi r, ng khng?
- ng, ng, phi y
- Hy cn hai dm na?
- Phi y, ng, ng
- Nm dm ?
- ng, ng, phi y
- Nm hay by dm?
- Nm hay by hay by hay nm

C mt cy cu khng? Khng c cu ? Ngi ta theo sng n ch? Hay theo ng? i ng th xa

hn phi khng? i nh th xa hn nhng r rng hn phi khng? Nu r rng hn, th ngi ta tm thy ngay
y nh? Ci quan trng l tht tm ? Tht tm th linh nghim, linh nghim th ti Linh Sn[10]. Linh nghim
hay khng, tt c da hon ton vo may ri. Nhng ai hnh phc th khng cn i tm, ng khng? Ngi ta c
th i st cng khng tm thy n bng tnh c li v vo n u! Ci Ni Hn ny chng phi l mt tng
bng bnh sao? Nu ni nh th khng tt th phi ni nh th no? Ci ty hon ton mi, mi nhn nng nh
th no th nng ra th ny, mi ngh nng l m nhn th nng l m nhn, trong lng mang ci t c th s ch l ma
qu.

--[8] Nguyn tc Trung vn vit sn m o thng, mt cch dng ch tinh vi nhiu ng vn t cnh ny.
[9] Tin Trung Quc
[10] C chi ch y. Ting Trung Quc, Linh nham, Hn ni hn v Linh nghim, chnh xc, c nh nhau,
lingyan.

Chng 4
16

Khi ta ti i Linh Nham, hn hn ln, m cha bung xung hn. Ta i sut ngy trn ng ni, men
theo mt khe hm di, su, nhng vch dng ng, mu nu, ph ru xanh vin bn. u vc, nh li la,
nh mt tri ln cui cng chy rc ln trn cc chm ni.
Di chn vch , sau mt rng cy thy sam, di nhng cy bch qu gi nghn tui, dng ln mt ngi miu
c ci to thnh trung tm n tip khch i ng. Bn kia cng chnh, mt ph y l bch qu mu vng
nht. Khng mt ting ngi. Ta i thng n sn sau, bn tri ta nh, ni cui cng ta tm ra mt u bp ang c
ra ni. Ta xin anh cho mt ba n nhng chng ngng u ln, anh tr li rng qu gi n.
- y ni chung n ti n my gi ?
- Su gi.
Ta mi anh ta nhn ng h. Mi su gi km hai mi.
- Ni vi ti ch tch s g, anh ni, vn tip tc c ni. Anh i gp ngi qun l y. Ti ch cn c vo phiu n
chia ra.
Ta li i qua cc hnh lang un khc trong ta nh ln trng khng, chng thy mt ai ch cn cch ln ting gi:
- i! C ai trc y khng?
Sau nhiu ln gi, mt ting p li, ging ko di, ting bc chn vang ln v mt c phc v mc tp d trng
hin ra trong hnh lang. C nhn tin cho cn phng v ba n, tin t cc cho chic cha kha. C m mt cn
phng cho ta ri b i. Ba ti ch c mt a nhng mn n tha v mt bt canh trng m m, khng c t khi
no bc ln. Ta tic khng ng nh nng.
Nng, ta gp trn con ng ni, li ra ca Long m, Vc Rng. Nng i bnh thn trc ta, mc qun vi
hoa, hai b dng x to ng treo trn n gnh. Vo hai, ba gi chiu, mt tri chnh thu vn cn nguyn sc
nng. Lng nng m m hi v o nng dnh bt vo tng chic xng sn. Nng gi lng rt thng, ch c
eo on ng xung. Ta theo st nng. R rng nng nghe thy ting chn ta. Nng i n gnh, mt u c mi
st nhn, cho ta i qua, nhng cc b dng x mc trn n gnh vn chn con ng mn hp.
- C ng ngi, ta ni, c c i i, ch bn cho ti.
Sau , qua mt con sui, nng phi t quang gnh. Ta c th thy nhng ln tc b m hi lm dnh vo m,
i mi mng v khun mt tr th ca nng nhng ngc nng i cao. Ta hi tui nng. Nng ni mi su;
song nng khng h c tt c ci v nht nht m cc c gi vng ni by ra khi gp mt ngi l. Ta ni vi nng:
- i mt mnh ng mn ny m khng s ? Khng c ai, khng c lng mc no trc mt c.
Nng lic vo ci n gnh nhn u trong cc b dng x:
- Khi i mt mnh trn ng mn, ch cn mang mt ci gy ui si.
Nng cn ni nng khng xa, ngay trong lng ni.
Ta hi nng: C cn i hc?
Nng ni nng i nhng by gi n lt em trai nng.

Ta ni: Ti sao b c khng cho c hc tip?

Nng ni b nng cht.
Ta hi nng: Trong nh c cn li ai?
Nng ni nng cn m.
Ta hi: Ci gnh ny phi nng n mt na t ch, ng khng?
Nng ni un nu m khng cn ci na th phi trng vo dng x.
Nng ta i ln trc. Va vt qua chm ni, ta thy mt ngi nh gch l loi, np sn ni.
- Anh nhn kia! Ci nh vi cy mn trng trc mt y, l nh em.
L cy gn nh rng ht. Ch cn vi chc sm run ry trn cc cnh mu tm sng bng.
- Cy mn trc ca nh em rt l. N n hoa vo ma xun, ri n li n hoa vo ma thu, hoa ca n trng
nh tuyt, mi rng my ngy va qua thi. Nhng khng nh vo ma xun, khng cho ra mt qu no c.
Khi ta i qua cnh nh nng, nng mun ta vo ung tr. Ta leo cc bc v ngi xung ci ci xay trc ca.
Nng em cc b dng x vo sau nh.
Mt lt sau, nng m ca ln gia nh v i ra, vi mt m tr bng gm, y tr vo mt ci bt vi c nn
mu lam. m tr chc vn trn than hng bp l v nc tr nng.
Ta vo ci ging bng x c ca ci cn phng trung tm n tip, ta rt. Ca s ng nhng trn tng mt,
khng kh lnh d dng i qua bc tng bng vn. Du sao y cng l mt ti gia ma thu trong lng ni. Ta
cn nh nng ci nh th no khi rt tr cho ta, thy ta hai tay bng ci bt ln ming. Mi nng h ra. Mi
di rt mng, nh sng sng. Nng vn mc chic o vt ngn m m hi. Ta bo nng:
- Nh th ny c b lnh mt.
- Cc anh th c, cc anh ngi thnh ph y. Ngay ma rt, em vn tm nc lnh, nng ni. Anh khng mun
ng y sao?
Thy ta ngc nhin, nng vi ni ngay:
- Ma h khi khch i ng nhiu, nh em cho h tr.
Ta vo trong nh, theo con mt nng dn i. Cc bc tng bng vn che mt na bng nhng bc nh mu k
chuyn Phn L Hu, mt n tng thi c xa. Lc b ta c nghe ni n n anh hng ny nhng ta qun mt.
- C thch c tiu thuyt ? Ta hi, ch vo cc bc tranh.
- Em c bit thch kch ht.
Ta hiu rng nng ni n cc tit mc h kch i pht thanh truyn i.
- Anh khng mun ra mt sao? Em mang cho anh mt thau nc nng nh? Nng hi.
Ta ni khng cn, ta c th ra bp. Nng bn lp tc a ta i ngay, cm ly mt ci thau m rt nhanh nng mc
mt go nc trong cng ra ri c n. Nng y nc nng vo thau, a cho ta v nhn ta ni:
- Anh vo xem phng, sch lm.
Ta khng chu c nh mt n t ca nng. Ta quyt nh li.

- Ai y?
Mt ting trm trm ca n b ct ln sau bc vch g.
- M, mt ngi khch, nng ku ln trc khi ni vi ta. M m, nm lit ging mt nm ri.
Ta cm ly chic khn tay nng nng a cho ri nng vo trong bung. Ta nghe thy h th thm. Ta lau mt, cm
thy tnh to i cht, nhc ba l ln, i ra ca, n ngi ln chic ci sn. Khi nng ch ra, ta hi:
- Bao nhiu tin nc?
- Khng phi tin.
Ta ly trong ti ra ch tin l nht vo tay nng. Nng cau my li m m nhn ta. Ta xung ng mn v ch
ngoi li lc xa hn mt cht. Nng vn ng bn ci, nm cht mn tin trong tay.
Ta cn mt ai ngui vi ni nim. Ta xung ging, i trong phng.
Bn cnh, vn sn cng ct kt. Ta g vo vch:
- C ai khng?
- Ai y? Mt ting ni trm trm ca n ng hi
- Anh cng n chi ni sao?
- Khng, ti n lm vic, sau mt pht ngp ngng, ging y p.
- Ti c thm quy qu anh c khng?
- Ty.
Ta ra g vo ca phng bn cnh. Khi anh ta m ca, ta pht hin thy nhiu tranh sn du v k ha dt trn bn
v thnh ca s. Anh ta hn lu cha ng n ru tc. Chc l c . Ta ni:
- Lnh th ch!
- Nu c ru th d chu hn, nhng khng c ai ca hng bch ha c.
Ta chi th: Ci x cht tit ny!
- Nhng con gi y - anh ta ch cho ta mt k ha v mt c gi mi mng - gi dc lm.
- Anh ni n mi ca h?
- H gi dc khng i try.
- Anh tin c ci dm khng i try?
- Tt c n b u gi dc nhng h lun cho anh mt cm gic v p m ngh thut th cn c ci y, anh ni.
- Vy anh khng ngh l c mt ci p khng dnh n i try sao?
- C l l ngi ta t la ngi ta thi! Anh ni khng quanh co.
- Anh khng mun ra ngoi lm mt vi vng, xem cht t ni ban m sao?
- D nhin, d nhin, anh ta ni. Nhng bn ngoi chng nhn thy g na u, ti lm mt vng ri. Anh ta li
ngm i mi mng.

Ta ra sn. Vn ln t sui, cc cy bch qu s che khut nhng cy n m nh sng em cho l mt mu

nht nht. Ta quay u li, ni v tri ban m m i trong sng m u ti trong cc ngn n sng ln yu t.
Duy nht ni bt ln mi cha ca ta nh. Giam cm trong ci nh sng l lng ny, ta hi chong vng.
Cng chnh ng. Ta m mm ko cht. Va bc qua ngng ca, ta lp tc ngp vo bng ti, ta nghe thy
ting mt con sui r r.
c vi bc, ta quay li. Di chn vch , cc ngn n bin mt, sng m xm phn pht lam cun li trn
cc nh ni. Di y vc, mt con d ct ln ting rc ngp ngng. Ting sui lc di lc chm, li ging nh
gi, m gi th li ang xuyn i qua gia khe su.
Sng m m trn ln ci khe, xa xa, hnh bng cc cy bch qu to tng c nh n chiu vo ang nha ln
trong sng m nng ht. Bng ni hin ln dn dn. Ta i xung hm ni vi cc vch dng ng. Sau ci khi
m m en ca ni, chp chn mt nh sng yu t, nhng ta ang b bng ti dy c ba vy v dn sit cht
gng km ca n li.
Ta nhn ln cao, mt hnh th khng l en ngm vt dng ln vo bu tri uy hip ta. chnh tm ca n, ta nhn
ra u mt con i bng s, cnh thu li, ta nh ang ly bay. Di nhng mng vut to tng ca con ma
ni hung d ny, ta ngp th.
Xa hn na, trong rng cy thy sam dng ln n mt chiu cao chng mt hai bn, bng ti hon ton c st
n mc n to thnh mt bc tng dy m ngi ta c c va phi nu i ln mt bc. Ta quay li mt cch bn
nng. ng sau ta, qua bng ti cy ci, nh n sng nh xu ca mt ngn n khng r rt, nh mt mng thc
l m, mt k nim xa kh tm li thy. Ta h ta ang ti mt ni khng xc nh quan st ci ni ta n t
, m cng chng c ng; ci mng thc cha bin mt ny c chn vn trc mt ta.
Ta gi tay ln yn ch ta tn ti tht nhng ta chng thy g ht. Ta nh bt la, nhn thy tay ta gi ln qu
cao, ta nh vung mt b uc. Nhng mm la lp tc tt ngm ngay, d khng c gi. C n ting rc ca d
cng cm bt. Tai ta y bng ti, mt bng ti nguyn khai. Theo bn nng, con ngi th la l thng ci s
bn trong mnh.
Ta li nh bt la. nh la yu t run ry v lp tc b mt ln gi en ngm v hnh dit lun. Trong bng ti
man di, ni kinh hong dn nut chng ta, n lm ta mt t tin, mt tr nh vi phng hng. Ta thm nh mi s
ri vo vc nu mi c i thng tip na. Ta quay li th chng cn ng di chn. Ta ngp ngng d vi bc.
Trong rng, mt di nh sng yu t nh mt hng ro nhp nhy ra hiu cho ta ri tt. Ta nhn ra mnh ang
trong khu rng bn tri con ng, vy ng chc phi l bn phi ta. Loay hoay ln m ta c chnh hng i,
trc ht ta cn tm li c Hn i bng tm ti, dng ng v c c.
Sng m mt mng c, li ging nh mt ln khi dng ln h xung theo nhng mp m ca mt t, trong
lp lnh vi ba nh sng. Cui cng ta quay li di Hn i bng m ci mu en ngm ca n p ln ta.
Thnh lnh ta pht hin gia hai cnh ging rng ca n, mt ci c xam xm, c hnh mt b gi, mt o khoc
ln vt vai, nom v khng c cht no tt lnh, cung cch ng l mt m ph thy, u ci xung, thn hnh kh
xc. Di lp o khoc ca m, mt ngi n b trn trung qu, trn lng ch thy l m cc du xng sn.
Mt mt quay v con vt ma qui kia, ngi n b nh ang than khc, hai tay chp li, khuu tay xa ngi cng
l r hn thn hnh trn tri. Mt vn khng cho r nt nhng ng vin m phi th thy thanh t v mm mi.
B tc r xung vai v hai tay lm ni thm thn ngi ln, Qu trn hai gi, u ci, l mt c gi. C nh
kinh hong cu khn ku van. i khi c i dng nhng ngay tc th ly li dng v thiu ph, mt ngi n b
than khc, hai b tay chp nhau. Ch cn quay ngi li, c li tr ra ngay thnh mt c gi vi nhng ng nt
kiu dim hn. ng ln v tri trong khonh khc vt hin ra, ri li khng thy na.
Qua ca miu, bng ti tan hon ton. Ta tr li di nh sng m m cc cy n. Nhng chic l cui cng cha
rng ca cc cy bch qu gi vn ln t sui ha ln vo trong m. Ch cc hnh lang v cc mi cha c
chiu sng l thc ti.
17

Khi mi i n cui lng, mt ngi n b trung nin, qun tp d quanh o di ngi xm bn khe sui chy
trc nh b. Dao trong tay, b lm tht nhng con c khng di hn ngn tay l my. Trn khe sui, mt b uc
thng, nh sng nhy nht ca n phn chiu ln li dao sng long. Xa hn na, ni khut trong bng ti. Vi
m my nhum ta ko ln trn nh. Khng mt bng ngi. Mi tr li. B uc thng li cun mi, chc th.
Mi ti bn ngi n b hi liu mi c tr li c khng.
- Ngi ta vn thng ngh chn nh ti.
B nhn thng mi. t dao xung, lau tay vo tp d, b lic ngi con gi mi dt i, ri a mi i khng ni mt
li. B vo trong nh thp mt ngn n du ha, cm n ln. Mi theo b. Sn nh ct kt di chn hai ngi.
Trn gc, phng pht rt r mi thm r mi ct.
- Tt c cc phng trn gc u cn trng. Ti i kim chn. m vng ni chng ti rt.
B t ngn n du ha xung thnh ca s ri i xung.
Nng ni khng mun qua m di nh, nng ni nng s. Nng cng khng chu ng cng vi mi, nng ni
nng cng s. Mi bn n cho nng, chn dn dp rm trn sn ri sang phng bn. Mi ni mi khng thch
ng trn ging vn, mi thch rc rm. Nng ni nng ng quay u vo mi, hai ngi c th ni chuyn qua vch.
Vn vch khng ln st mi, nhn thy vng trn ca nh n sng trn trn g phng nng.
Th ny th c sc y nh, mi ni.
B gi m chn n.
Nng li ni mun nc nng.
B tr li xch mt x nc nng.
Ri mi nghe thy nng cht ca phng li.
Ci trn, mt khn tay trn vai, mi xung nh. Khng nh sng. Ngn n du ha duy nht ca cn nh li trn
gc. B ch ang ng trc bp l. B mt khng biu cm ca b c cc ngn la chiu sng. Cc que ci n
lch tch v mi cm chn bc ln.
Mi ly mt ci x i xung sui. Trn cc nh ni, nhng m my cui cng nhum ta bin mt, bng ti
ca hong hn bao trm khp ni. Nhng mnh nh sng nhp nhy trn nhng gn sng trong veo. Sao mc trn
tri, ch nhi p op khp ni.
ng trc mt, ting tr con cui chc thng bng ti su y ca ni. Bn kia con sng, ng rung tri di, mt
sn p la ni hn trong bng ti. C l tr con ang chi bt mt bt d . Mt vt ti chia ct sn p la vi
ng rung. Ting ci ca mt c gi vang ln. Chc chn l nng. Sng ngay trong bng ti nh nhem i din
vi mi, tui th b qun khuy i ca mi sng li. Mt ngy no , mt a no trong nhng a tr kia cng
s nh li ngy th u ca n. Mt ngy no , ting ni choe che ca cc qu con ny s tr nn rn ri hn,
vang su hn, trm hn. Hai bn chn trn v ln cc tm an ca sn p la, cng c th li nhng vt m m,
s a chng ra khi tui th v n th gii th gii ln rng. V mi bn nghe thy ting chn trn v lch bch
trn cc tm an. Mt a tr trn b chi th thuyn bng ci khung thu ca b n. B n gi, n quay li v vt
chn ln c chy. Ting chn v ln tm an nghe trong veo nh pha l. V trong ng, mi li thy hnh bng nng
vi bm tc en nh mun trn lng. Trong cc ng ca th trn Y, gi ma ng bc chc hn lnh bng. Nng
qung vai mt gnh nc lnh v i nhng bc ngn ngn trn cc tm an bng . Nhng thng nc ln
i vai mnh d ca ngi thiu n. Nng au lng. Nghe ting mi gi, nng dng li. Trong thng, nc gn sng
v chy xung cc tm an. Nng quay u, thy mi nng ci. Ri nhng bc chn con cn li tip tc. Nng i
i giy vi mu tm. Trong bng ti, tr con tht ln nhng ting gi rt r nhng mi khng nm c ngha ca
chng. Ngi ta s c th ni l mt ting vng khng dtya ya
Trong khonh khc y, k nim u th ca mi li ni ln. Gm r, nhng chic my bay b nho xung. Trong nh
chp, cc cnh en ngm ca chng lt qua u mi. Mi np vo ngc m, di mt cy to di nho nh, gai ca
n x rch tm o vi bng ca m v l ra hai cnh tay trn trn. Ri sau li ch v, v b mi ln tay, mi
thch np vo ch. ung a i v to tng ca mnh, ch thm cho mi cht mui vo vo ming chy cm vng

thm h kh gc bp; mi thch n trong bp ca ch. Trong bng ti, lng lnh hai i mt thm ca cp th
trng mi nui. Mt con cht trong chung, chn cn, con kia bin mt. Sau mi li tm thy n, lng nhem
nhuc, lnh bnh trong thng nc tiu ca chung x. Sau nh, trong sn, mt ci cy mc gia cch hn gch v
v mnh ngi ph ru. Ci nhn ca mi khng bao gi vt qu chc cy, ngang mp tng. Nu tm mt mi xa
na, mi khng bit s pht hin ra ci g. Mi ch c th king chn ln dn ti cao ngang mt ci l trn thn
cy. Mi nm vo . Ngi ta bo cy c th ha thnh ma, nhng con ma nh ngi vy; chng s c. Nu
mi chc mt ci gy vo trong l y, ci cy s ci ph ln, nh khi mi thc nch nng; lc y nng qut cht hai
tay li v ci ht c hi. Mi cn nh nng thiu mt ci rng! Ka, mt mt ci rng! Ngi ta gi n l Yaya[11]!
"Mi khi mi reo ln nh th nng li tc in. Nng b i, khng bit n mi na. t bn nh mt ln khi en
pht ln nhng ci u, cc thn ngi, cc b mt. M mi ng dy, phi t ct cho mi, mi khng ch sao c.
Nhng mi nghe thy mt ting h di chi tai, nhng khng phi ca m mi, do mt ngi n b khc pht ra. Ri
mi b lc l khng thi trn cc con ng ni, ngi tromg mt chic cam nhng ph bt, b kp gia chn ngi
ln, gia nhng va ly v hm xing. Nhng git nc ma ln trn mi mi. nh th! Tt c xung y i! Bnh
xe cam nhng quay tt trong bn, bn te ln ngi ta. nh th! Mi bt chic cu chi ca ngi ti x, l
cu chi u tin ca mi. Mi chi bn lm tt mt chic giy ca mi ra! Ya yating tr con cn reo vang trn
sn p la. Chng ci, chng reo v ui theo nhau. Ht tui th, trc mt mi, ch bng ni en ngm cn li
Khi mi quay li ca phng nng, mi van nng m. Nng bo mi ng c lm tr v vn, by gi nng kh ri.
Nng cn yn tnh, nng khng mun ci , nng cn thi gian, nng cn qun, nng cm thng cm ch khng
cn tnh yu, nng ch mun mt ngi no gii by tm s. Nng hy vng mi khng lm hng quan h ca
hai ngi, nng va cho mi lng tin ca nng, nng ni nng mun tip tc i vi mi, vo Linh Sn, nng s quan
nm thng vi mi. Nhng khng phi by gi. Nng xin mi hy tha th cho nng, nng khng mun, nng khng
th.
Mi ni mi khng mun g ht, mi ch n gin nhn thy qua khe vch mt nh sng nho nh bn kia m thi.
Vy nng v mi khng phi l mt mnh, mt ngi khc na ang trn gc. Mi bo nng n xem.
- Khng, anh ng la ngi, ng lm em s.
Mi ni mi thy r tia nh sng nho nh chiu qua khe vch, mi c th m bo rng c mt gian phng na ng
sau. Mi ra khi phng, rm ri trn sn lm vng chn mi. Gi tay ln, mi c th chm cc vin ngi trn mi dc
nging. Mun i xa na, phi ci xung.
Va m mm mi va ni: Cn mt ci ca na.
- Anh thy ci g? trong phng nng hi.
- Ch thy g. Khng c khe ca. , ca cn kh kha.
- ng s.
Mi nghe thy nng ni sau vch.
Mi quay v phng. Mi tm thy mt st che ln, em p n ln ng rm. Mi leo ln trn, tay nm vo x ngang.
- Bo em mau ln, anh nhn thy ci g? trong phng bn cnh nng vt ni.
- Anh thy c mt ci n du ang chy, n t trong mt ci khm ng vo tng. Mt bi v th t tin dng
trong cng khm. B ch y chc chn l mt m ng ct gi c hn ngi cht v giam cm hn phch, v
lm m mn u c ngi sng. M chc phi thi min ngi sng cho ma nhp vo ngi h ri ni ra bng
ming ca h.
- Im i! Nng vt ni. V mi nghe thy ngi nng da vo vch trt xung.
Mi ni rng khi cn tr ngi n b ny c l cha c g l mt ng ct ht. Nh mi ngi n b trc tui m,
m hon ton bnh thng. Nm hai mi tui, ng vo tui cn mt ngi n ng u ym th chng m cht.
Nng hi: Sao m cht?

Mi ni hn ta cng vi mt ngi anh em thc b ban m i n cp cy long no trong rng mt lng bn. Lc
ci cy sp , chn hn li mc phi ci r gi li. Nghe thy cy nghin ken kt, mun chy trn, hn li lm
pha, chy v hng cy s xung. Trc khi ku ln c th hn ta b nghin nt nh cho.
- Em nghe thy ch? Mi hi.
- Em nghe, nng ni.
Mi ni ngi anh em h ca ngi chng s qu c th chy trn khng dm bo tin hn ta cht. Ri ngi n b
tr ny gp trong ni mt ngi gnh than ci mc u quang gnh mt chic giy bng gai, ngi ny trn
ng gi mi ngi hy i nhn mt xc cht. M chnh tay l ra nhng chic giy c thu ch trn mt
v gt ny. Lm sao m khng nhn c ra ch? Lc y m ngt i, gy c th p xung t. M phi bt mp
trng r ri ln li di t ku go: Ma qu kia, gi cho chng n n tt c i! Gi cho chng n tt c i!
- Em cng mun ku, nng bo mi.
- Th th ku i.
- Ku khng ra ting.
Ting ca nng khn khn ng thng. Mi li gi nng, nhng nng vn t chi qua bc vch. Tuy th li mun
mi k tip.
- K ci g?
- Ni v m ta, ni v ci m in ny.
Mi ni n b ci lng ny khng ti no gi cht c m. Phi nhiu n ng ci ln ngi m, gia ly tay m
mi tri c m li. T ngy y m pht in. Ton bo trc cc tai ng cng nhng thay i xy ra lng.
M bo tin th d rng m ca H Mao s thnh ga ba, v ci n tht.
- Em cng mun tr th.
- Tr th ai? Bn trai em ? Hay a con gi c quan h vi hn? Em mun hn li vt b c gi sau khi chi
a vi c gi hay sao? Nh hn lm vi em y ?
- Hn ni yu em. Hn ch l a ch lt vi c ta thi.
- C ta tr? p hn em ch?
- Mt n ton tn nhang, mm th rng ngoc!
- N gi dc hn em ?
- Hn bo l n chi n ng, n c th lm mi ci, hn mun em nh n!
- Ci g nh n?
- ng hi em ci !
- Vy l em bit ht tt c ci g chng n lm cng vi nhau ?
- D.
- V n, n bit ci m em vi hn lm ch?
- i, ng ni na.
- Vy ni ci g y? Ni ngi n b hoa kia ch?

- Em tht s mun tr th!

- Nh m ng ny?
- M lm g?
- n b tt c u kip nhng li nguyn ra ca m. an ng tt c u n tm m tn chuyn. M li ko h
n ri vt b h. V sau m phn son qu ng lm lp mt ban th lm mi th ng o ng s cu xin ma
qu.
- Ti sao m h lm th?
- Phi bit rng m ln su nh hn vi a b cha ra i. Nm mi hai tui, m sng gia nh thng
chng trong khi thng ny cn th l mi. Ri mt hm, cng trn ci gc ny, trn ng rm ny, b chng lm
dng m. M va mi bn. Sau , mi ln nh mt mnh, m li run bn ngi. Sau na, m phi ru
thng chng b t hay cn tn nhn v m. Mun hay khng m c phi chu ng, gng gnh, cht ci, ko ba.
Cui cng, n tui trng thnh, vo tui yu c v th thng chng b cy cht. B m chng ca m
gi, cng vic ng ng v nh ca da hon ton vo m. Hai ngi gi khng dm kim sot m cht na, s h
b m m i bc na. By gi c hai cht ri. M tht s tin rng m giao lu c vi thn linh, m c th
ty goi ra lnh bng cu khn hay mang li ci d bng cc li nguyn ca m. D nhin m bt nhng ai n
thp hng phi tr tin. Ci l thng nht l by gi m c th bng php thut lm cho ngt i ti ch mt a
b mi tui ri lm cho qua mm n, ngi b ngoi cht t lu m con b khng bit, ni ln bng ng ging
ca b ta. Nhng ngi tham d tt nhin sn ht da g.
- Li y i, nng van ta, em s.
18
Khi ta n b h to, ngun ca sng Giang, Sng en, tri sm x v lnh. Bn h xy mt ta nh mi. y
l trung tm qun tr ca khu bo tn t nhin mi m, ng mt mnh gia ci vng bn mnh mng ny, da trn
nhng mng cao lm bng phin xp chn. Ngi ta n bng mt ng mn ly v xp; h lui rt xa,
nhng trn b c cn mc ln y nhng c nc him hoi. Leo cu thang bn ta nh, ngi ta n nhng
gian c chiu sng hon ho nh cc ca s ln, nhng mu vt chim, c, b st cht ng y.
Ngi ph trch trung tm qun tr tm vc cao, mt tot ra lng lng. ng cm bp in rt y tr vo
mt ci ca trng men ln. ng ra hiu bo ta li gn la ung tr ang nng.
ng ni rng mi nm trc, quanh h, mt vng chung quanh hng trm, ni hy cn cy che ph. Hai mi
nm sm hn na, mt rng rm v tm ti tri ra n tn b h v ng thng tnh c nhn thy h. By gi, ngay
n cc bi cy cng bin mt khi cc ni, i. G dng nu cm v nht l si. Mi nm va ri, ma
ng c bit rt, bng gi sm v hn hn ma xun rt gay gt. Trong Cch mng vn ha, y ban cch mng
huyn va mi lp mun cch tn bng dn nc ci to ng rung trong ton huyn. Huy ng mt trm
nghn dn cng nh mn m hng chc con mng ti tiu v p p ngn h. Nhng lm cn ci h vi nhng
trm tch lu hng nhiu triu nm khng d. Nm mt trn gi lc ni ln trn mt h, nng dn c quyt
rng con rng en ca h To b quy ry chy trn. By gi ch cn li mt phn ba khi lng nc. B h
ha thnh m ly. Ngi ta chng lm cn cc m ly y m ri cng chng tr li c cho chng ci dng v
ban u.
ca s t mt ng nhm c tm nhn rt ln. Trong ng knh, vng nc xa nhiu cy s ang bin thnh mt
b mt mnh mng la trng. Ngi ta phn bit bng mt thng mt chm nh ti ti. l mt ci thuyn vi
ng mi bng hai ngi hin ra nhng mt vn b l m. ng ui, mt ngi ang c ng, ta nh qung
li.
- Din tch h ln th ny, khng ti no kim sot c h. Khi mnh n, h chun t lu, ng ni.
- Ci h ny nhiu c khng?

- Bt y c trm thm ch c nghn cn c mt m l chuyn d. Vn l ngi ta cn c dng mn. Con ngi

ta tham m, lm sao li c.
ng lc u, v chnh ng chu trch nhim v ci trm qun tr ca khu vc bo v t nhin.
ng bo ta hi u nhng nm nm mi, mt ngi tin s c c n y sau khi anh ta nc ngoi v.
Anh ta qu qun Thng Hi, n lm y; y nhit tnh, anh ng u mt nhm bn sinh vin tt nghip
sinh hc v thy canh lp mt trm chn nui ng vt hoang di. Anh nui thnh cng ri c, co bc,
ngng u loang l cng nh nhiu loi chim nc v c. Nhng rt nhanh anh mu thun vi nng dn sn bt
tri php. Mt hm anh i qua rung ng, mt nng dn phc sn chp ly u anh t ng lng, qung vo c
anh mt r ng mi b ri cho anh n cp m nh anh n hc mu mm. Khng mt cn b no ca huyn y
dm ng ra bo v chnh ngha ca mt phn t tr thc, th l anh cht, tc cht. Trm chn nui t gii th, ri
c c em chia cho cc c quan khc nhau ca huyn y tht chn.
- Anh y khng c gia nh ?
- Khng ai ni chuyn . Cc sinh vin i theo anh y n dy hc cac trng i hc, ti Trung Khnh v
Qu Dng.
- Cng chng ai n t vn chuyn anh y?
ng ni rng vo dp thanh lc cc h s lin quan cc v lu ngy ca huyn mi pht hin ra hn mt chc s tay
ca anh y, trong ghi nhiu iu ch dn v mi sinh ca h ny. ng xem xt k v thy chng rt t m m
vit cng rt vn v. Nu ta thy th, ng c th cho xem.
Mt m thanh rng khng ct ln, n t u khng r, nh ting ca mt ng gi c ho.
- Ting g th?
- Hc, ng ni.
ng a ta xung tng trt. Trong gia chn nui quy bng li st, c mt con hc c en u , cao hn mt
mt v nhiu con hc xm, chc chc chng li ku ln. ng bo ta rng con hc c en b thng vo chn v h
bt c n nui, cn cc hc xm ra nm nay th bt c t trc khi bit bay. Trc kia, vo ma
thu, hc n qua ma ng y. Chng khp ni trong cc m lau sy ven h nhng v sau, chng gn nh
bin mt hon ton v sn bn. Sau khi lp khu vc t nhin, cch y hai nm, khong su chc con tr li v
nm ngoi, hn ba trm con hc xm c en. ng hn c vn l hc xm, nhng vn cha thy hc u v.
Ta hi ng liu c ra h c khng. ng bo mai, nu c mt tri, ng s bm xung cao su a ta lm mt vng.
Hm nay, gi qu mnh v tri qu lnh.
Ta co bit ng ri th bc i ra pha h.
Men theo mt con ng nh sn ni, ta n mt ci chm c by, tm gia nh sinh sng. Ct ko cc ngi
nh u bng . Ch c nhng cy non mi trng trc ca nh v trong sn. Cch y vi chc nm, rng su
en ngm chc phi vin bc ly ci chm ny.
Ta xung ti ven h, bc qua cc vng t mm nho, ly li gia cc tha rung. Thi tit ny tt giy chn i
khng th qu lnh nhng giy th bn c dy thm dn di . Trc mt ta, tn u cng cnh ng, c mt
con thuyn v mt a b bn h. N mang x v cn cu. Ta thm y con thuyn n ch n, bn hi n:
- Cho thuyn ny xung nc c khng?
N i chn t, qun xn cao qu gi. N nom v mi ba hay mi bn tui. Mt n khng vo ta m hng
v sau ta na. Quay u li, ta thy mt hnh ngi ra lng ang gi n. rt xa, ci bng ny nh mc o cnh
mu sc ti tn, v l dng mt a con gi. Ta bc mt bc li pha thng b. Giy ta sc hon ton vo bn.
- iyayiy!

m thanh xa y ni ci g ta nghe khng r, ch thy ting gi tron veo d chu. Chc l gi thng b. Cn cu trn
vai, n i ngang qua ngi ta.
Ta cng i ln cng kh, nhng n ven h ri th u bng ta c ra gia h nhn xem mt ci. Ci thuyn cch
ta qu lm mi bc. Ta ch vic xoc cng xang ch thng b va ng l n c ti thuyn, ch t y
c v kh rn hn. Mt so tre cm mi thuyn. Ta d ra thy trong lau sy nhng con chim nc ang bay.
C l vt tri. Chng ang ku nhng v gi thi t b n cho nn nghe thy ting gi rt xa ca hai a b m
khng r c ting chim nc ku ch gn trn mt nc ny.
Ta t nh ch cn y ci thuyn cho ra khi cc bi sy th ti c cc vng nc rng ln kia. cho ta mt
mnh tri bng bnh gia h, trong cc i cao bit lp v m ny, ta s chng phi ni vi ai m ha tan vo
cnh quan ch cn l mt vi nh h, sc tri, cc mu ni cng khng phi l xong. Ta rt chn i ln mt
bc nhng ta lin tht n na ng chn vo bn. Ta khng dm a sc nng ca ta v ng trc. Ta bit rng
mt khi u gi ta b ngp, ta s khng cn cch no thot ra khi y. Ta cng khng dm x dch bn chn
sau. Khng th tin thoi, ta khng bit lm g na. Tnh hung h, d nhin, nhng v khng ai thy ta, khng ai c
th ci nhng cng chnh v th li cng t ngi n gip ta c hn. Ci ny mi ng ngn.
Cng ging nh lc ny ta tng thy nhng ngi trn thuyn ca h nh ci ng nhm ca trung tm qun tr,
by gi ta cng ch c th hin ra qua ng nhm ca h nh mt ci bng thp thong khng r mt. Cho d c
cha ng nhm vo ta, ngi ta cng ngh y ch l mt nng dn ra h vt nht vi sn phm g c thm thu
nhp v chng ai s quan tm n vic .
Mt nc im lng, l chim nc bin mt. Mt nc lp lnh ang dn dn ti li, khng th phn bit ra. Sc
mu hong hn t cc bi lau sp lan rng i, khng kh lnh dng ln di chn ta. Ta t cng. Khng ting d
rc, khng ting ch nhi ku. Rt cc, c th y chnh l ci im lm nguyn thy tri ht ngha m ta nm bt
c chng?
19
Mt ti rt but, gia thu. Mt mn ti dy su dm ngp ci b mt hn n s khai; tri v t, cy ci v ni
ha ln, con ng khng th nhn thy, mi ch c th nguyn ti ch khng th rt chn ra, thn ngi chi v
ng trc, hai tang dang rng m s ln trong ci m en ti ngm ny, mi nghe thy ng y nhng khng
phi l gi, chnh l ci mn ti trong chng c trn c di, chng c tri c phi, chng c xa c gn, chng
mt trt t nht nh no, mi ha trn han ton vo trong ci hn mang y, mi ch bit thn hnh mi c mt ng
vin nhng ngay c ci ng vin y cng ang dn nht nha i trong tm tng mi, mt nh sng dng ln
trong mi, nh m la c n ca mt ngn nn trong mn tm ti, la ta ra nh sng nhng khng mang
nhit, mt nh sng bng gi ang trn ra c th mi, tro ra khi ng vin c th, nhng ng vin m mi bo
tn trong tm tng, hai tay mi qup li gn gi ngn la y, ci thc lnh bng v thu sut, mi cn ci cm
gic y, mi gng bo v n, trc mt mi hin ra mt h yn tnh v bn kia, cc lm cy dng ln, nhng ci cy
mt ht l, v c nhng cy khc, cha hon ton tr tri, nhng cy dng thon th cn mc li vi chic l
vng, nhng cy to mt mu en kim loi vi mt hay hai chic l vng nht run ry trong gi, nhng cy bch
ta ch dy ch tha u ging nh nhng cuc sng m; mt h, khng mt gn sng, ch l nhng nh chiu
ngc r vi nhng mu sc phong ph bin i trn nhiu tng cp , t thm n ta, da cam, vng du,
xanh gt, xm, nguyt bch, mi suy ngh dn dp ri thnh lnh cc mu sc bin mt ha vo thnh v vn
nhng sc thi xm, en, trng m hay sng nht, nh mt bc nh c phai, ch duy nht cc bng ti cn r
nt, thay v ni mi ang trn mt t th hy ni rng mi ang trong mt khng gian khc, mi nn th quan st
hnh nh ca chnh tm cnh mi, tt c m bit bao, ci m lm mi lo s, mi c cm gic y l mt gic mng,
mi khng nn s nhng chnh li l mi khng th ngn mi s bi v ci m n qu hon ho, mt m d thng.
Mi hi nng c trng thy ci bng y khng?
Nng bo c trng thy.
Mi hi nng c thy chic thuyn khng.
Nng bo c ci thuyn th mt h mi cng m ra kia.
Thnh lnh mi nghe thy nng th, mi vn tay ra s vo nng, bn tay mi ngp ngng trn ngi nng b mt
tay nng ngn li, mi nm ly c tay nng, ko nng li, nng cng lin quay li np vo ngc mi, mi ngi thy mi

thm m p ca tc nng, mi tm mi nng, nng quay ngi trnh, thn nng m nng, sng ng th rn ln, tim
nng bt u p nhanh mnh hn trong lng bn tay mi.
Mi ni mi mun ci thuyn con m.
Nng ni th thn thuyn y nc ri m.
Mi dch nng ra, i vo thn ngi m t ca nng.
Nng bit s l nh th, nng th di v tc th ngi nng chng th, mt ht gn ct.
Mi mun nng ni nng l mt con c!
Khng!
Mi mun nng ni nng t do.
A, khng.
Mi mun nng m chm, mun nng qun ht c.
Nng ni nng s.
Mi hi nng s g.
Nng bo nng khng bit ni ra, nng li ni nng s m ti, nng s m chm.
Sau l nhng m nng bng, nhng li la nhy nht, lp tc b bng m nut chng, nhng thn ngi xon
vn, nng bo mi nh nh mt t, nng ku au! Nng giy, nng gi mi l th d! Nng sa by, b sn ui, b x
nt, b nut sng, a... Ci mn ti dy c, s m c ny, ci hn mang cha tng m, chng c tri ln chng c
t, chng c khng gian ln thi gian, c, chng c chng c, chng c c ln chng c, c chng c c chng c
c, chng c chng c c chng c chng c, ngn la nng bng ca than, con mt t, ci huyt m, nhng cun
khi sng, nhng mi nng bng, nhng ting ku trm khn t c, ngi v vt, ku gi m ti s khai, ni kh
ca con cp d trong rng, lng tham, la dng ln, nng ku khc, tht ra nhng ting tht thanh, con th
ngom cn, gm g, n b qu m, n nhy dng ln, quay cung, la ngy mt t sng, nhng ngn la bin ha
khng ngng, hnh dng trong ci l huyt c nhng cun khi ct ln, mt cuc vt ln sng mi xy ra, con th
nho xung t, ku chi li, li nhy li go rt, bp cht v nut chng... K n trm la chy, ngn uc i
xa, nhp su vo trong m en, nh dn, ngn la ch cn l ci chm t teo chp chn trong gi ti lnh[12]. N
tt ngm.
Em s, nng ni.
S g?
Em khng s g nhng em thch ni em s.
C b ng ny.
B bn kia,
Em bo sao? Mi khng hiu.
Em yu anh khng?
Em khng bit,
Em ght anh khng?
Em khng bit,

Em cha lm ci ny bao gi?

Em ch bit sm mun ri cng n ci ngy ny.
Em thch khng?
Em l ca anh, hy ni nhng iu du dng vi em, cng em ni n bng ti.
Bn C vung li ba m tri.[13]
ng ni Bn C.
K ci g y?
K ci thuyn kia,
Mt ci thuyn con sp m.
Ngi ta tng n sp m nhng n m khng c.
Cui cng n c m khng?
Em khng bit.
Em ng l mt a tr.
K chuyn cho em i.
Sau i hng thy, gia tri v t s ch cn li mt ci thuyn con, trn thuyn ch c hai anh em, mt trai, mt
gi, chng khng chu c na cnh c n, chng m cht ly nhau, ch c thn xc k kia mi l c tht, mi
chng nhn c cho s tn ti ca k ny.
Anh yu em,
c gi b con rn quyn r,
con rn l a anh trai.

20
Mt ca s ngi dn tc Di dn ta vo ni, pha sau h To, trong cc lng xm ca dn tc Di. Cng i ln nh
ni cng c v trn xoe, cy ci um tm v sum su, tot ra mt th mi n b nguyn thy.
Nc da rt nu, mi thng, mt nh di, n b Di tht p. H rt t khi nhn thng vo mt ngi l. Ngay d
ch ngot ca ng mn trn ni, ngng mt v anh ta, h vn gi con mt ci xung v dng li, khng mt li,
nhng cho anh ta i.
Ngi dn ng ca ta khe kh ht cho ta vi bi dn ca Di, u bun ging nh nhng li than, ngay c tnh
ca cng th.
Nu mt ti trng em i ra,
ch t uc trn ng,
nu t uc trn ng,

mt trng n s au lng y.
Vo ma cy ci du ra hoa,
em ng mang r i hi hoa,
nu em mang r i hi hoa,
cy ci du n s au lng y.
Nu my yu mt c gi chn tht,
th ch c do d,
nu my do d,
ngi con gi n s au lng y.
Anh ta cho bit hin nay hn nhn gia con trai con gi Di vn do b m xp t. Trai tr mun yu nhau t do th
phi i n trong ni c gp nhau. Nu b pht hin chng s b bt v thi xa cn b gia nh git cht.
Con cu gy v con g cng nhau m ht,
Con g c ch, con cu gy th khng,
ch con g n tm n,
cn li con cu gy mt mnh.
C gi v chng trai cng nhau n rn,
C gi c ch, chng trai th khng,
ch c gi n tm c gi,
cn li chng trai c mt mnh.
Nhng bi tnh ca ny, anh ta khng ht c nh trc v con. Anh ta n nh khch, ni ta tr v ca ng li,
anh ta ht, ging m du bng ting Di, ng thi ln lt dch ra cho ta nghe.
o di, tht lng qun quanh lng, anh ta c cp mt bun v hai m hc hc. Chnh anh ta cng dch cc bi
ht ny ra ting Hn, bng mt ngn ng y chn thnh t pht chy thng ra t tri tim. y l mt nh th bm
sinh.
Tui anh ta khng xa tui ta lm nhng anh ta ni anh ta gi. Lm ta ht sc ngc nhin, anh ta ni by gi anh
ta chng cn c ci tch s g, nhng anh ta c hai a con, mt trai mi by, mt gi mi hai, v anh ta phi
lm n vt v v chng. Sau , khi ta n qu hng anh ta, mt sn thn, ta thy trong bi chn th sc vt st vi
nh , anh ta nui hai con ln. Trong nh, nn bng t nn, trn ging ch c mt tm chn mng bng vi bng
nh nh en c. V anh ta m. Hon ton r rng rng cuc i l mt gnh nng cho anh ta.
Cng chnh anh ta a ta i gp pimo, mt thy tu Di. Ta v anh ta vo mt nh rt su, i qua nhng hnh lang
hp, ti ti mt mnh sn ngang, y thy tu c mt bung n c, vi mt ca ra vo. Anh ta y ca sn ri
gi. Lp tc vang ln mt ting n ng p li. Anh ta bo ta vo. Bn trong, trc ci bn gn ca s, mt ngi
n ng mc o di mu lam ang ngi. ng ta ng dy. ng cng eo tht lng v i khn en trn u.
Ca s gii thiu ta bng ting Di ri ni vi ta rng thy tu ngi vng Kha Lc, xut thn t mt i gia tc nay
t trn tri ni cao c mi xung lm php s cho ngi Di th ph huyn, ba mi tui. Khng chp mt,
php s nhn ta chm chm, mt sng long lanh. Kh ng li ni ci nhn ca ng ta. Tuy ng chm chm nhn

thng vo ta nhng tht ra ng nhn n ni khc. Chc l mt th gii khc, th gii ca rng ni hoc ca cc hn
linh.
Ta ngi vo bn trc mt ng. Ca s ni r v sao ta n. ng ang chp li mt bi vn th cng kinh in bng
ting Di, ng cng dng bt lng nh ngi Hn. Khi nghe ta ni xong, ng gt gt u, qut bt vo nghin mc
cho t, cm bt vo mt ci bnh, y nghin mc li. Sau ng t ngay ngn trc mt bi kinh th cng,
cng vit bng bt lng trn giy da th ng vng, m n ra u mt chng on, thnh lnh ct ting nim
ln.
Ting ng qu vang i vi cn phng nh b nh th ny. N but thot ra, u u, ging rt cao ri trm bng
ln xung vo khong gia bn hay nm m cao: mt nht li khn cu a bn n cc vng t bng ca
vng cao nguyn.
Trong gian bung ti ny, qua ca s sau ng, nh nng xem v c bit rc r, t ly li sn chi la. Mt con
g trng vn c ln nh nghe ng ri li bt u m ht, u ci xung, quen thuc vi ci ting ni ny,
ta nh vi n vic tng nim cc bi vn th cng ny l chuyn cm ba.
Ta hi ngi a ng:
- ng ta ht g y?
Anh ta ni l nhng bi vn th cng dnh ring cho cuc i tho lui, ci cht ca mt ngi. Nhng bi vn
ny c sng tc bng ting Di c, anh ta chng hiu c g nhiu trong . Qua anh ta, ta tm hiu phong tc tp
qun ngi Di trong hn nhn v ma chay, ta nh anh ta xem liu ta trc ht c dp no d mt l tang ging
nh nhng g anh ta va k cho ta nghe khng. Thi bui ny vic y l mt cnh tng him. Ci ging nam cao
lin min trm bng pht thng t hng ngi thy cng ra, vang ln trong hc mi ri thot ra ngoi, ci m thanh
y sc sng nhng c ro ny lm hin ln trong ta mt m ma vi nhng ngi nh trng, thi kn x na,
ma cc l c cng nh mang cc ngi giy, nga giy i ro. Cc c gi ci nga, cc cu trai vc sng, sut
dc ng i, ting sng n rn.
Ta cng thy ngi nh tng ca hn ngi cht. t trn quan ti, n lm bng tre an bi giy mu. Mt bc
tng bng cc cnh cy an nhau vy quanh n. Ni lm tang l, nhng ng ci cao ang chy. Ngi thn ca
ngi cht ngi vng trn quanh mt trong nhng ng la ; cc ngn la bc ln mi lc mt cao hn trong khi
vang ln trong m ti ting nim kinh th cng; m ng chy, nhy, nh trng ching, n sng.
Con ngi n vi th gii trong ting khc ting ku ri la b th gii trong huyn no, xem ra l ph hp vi
bn tnh ngi.
Phong tc ny khng phi ca ring cc lng tri dn tc Di. Ngi ta tm thy n trong tt c lu vc Trng
Giang, nhng phn ln n mang mt du n qu dung tc, mt i hm ngha nguyn s ca ci cnh m ny.
Phong , T Xuyn, ni tng c gi l qu thnh, t c xa ca ngi nc Ba, ta d l tang ca b vin
gim c mt ca hng bch ha ln ca huyn. Trn quan ti, ngi ta t mt nh tng giy cho hn ngi qu
c. Trc ca nh ng ta, xp y xe p ca nhng ngi ti chia bun cn bn pha i li chng cht vng hoa,
ngi nga hng m. Cnh ng, ba nhm kn x na ln lt thi t sng ti chiu theo ca, nhng khng mt
ngi thn thch no, khng mt mi quan h no n khc ngi cht m li ht nhng bi hiu ca hay nhy
nhng iu ma l. H chi bi x sn, tm tm bn nhng ci bn. Ta mun chp mt bc nh v nhng phong
tc hin i ny nhng ng gim c gi my nh ca ta v i xem giy t.
D nhin cn nhng ngi bit nhng bi hiu ca ca con ci. Trong vng Kinh Chu, ti Giang Lng, t c ca
ngi nc S, nhng bi hiu ca ny c truyn li ti ngy nay. Chng c ht ln trong l gi hn do o
s ca lng t chc. Ngi ta gi l C bn ca, g chu m ht. Ngi ta tm thy vt tch trong Trang T[14]:
khi v Trang T cht, ng bn ht v g vo mt ci bn, bin chuyn tang ma thnh chuyn vui v, m thnh bi
ht ny hn phi l vang di n nay.
Mt s chuyn gia hin nay v dn tc Di chng minh rng ng t sng lp ca ngi Hn, Phc Hi, c mt mi
quan h vi con h vt t ca ngi Di, vt t ny ngi ta tm thy mt t du vt ca n mi ni ti cc t Ba
v S. Trn cc vin gch triu i Hn pht hin ti T Xuyn, Ty Vng Mu c trnh by di dng mt
con h ci mang mt ngi. Khi ci lng ngi ca s Di, ta quan st hai a b n t, trc mt hng ro
my an. Chng i m c u h, thu ch , ging nh cc m ca tr con vng Nam Giang Ty v Nam An

Huy. Trong cc di ch c ca nc Ng nc Vit, trn h lu Trng Giang, ngi Giang T v Trit Giang ni
ting v thng minh, vn gi li ni s h ci. C phi l mt thi c b vi su trong v thc nhng ngi tn th
cc vt t h ci vo thi mu h khng? Khng ai bit c. Cui cng, lch s ch l mt mn sng dy. Ch c
ting ht ca ngi php s l r rng, sng sa.
Ta hi ngi dn ng c th dch cho ta ngha i khi ca cc bi kinh th cng kia khng. Chng ch cho vong
linh ngi cht con ng i trong ci m, anh ta ni. Chng tha vi Ngc Hong, vi t phng ch thn, vi
sn thn, thy thn v cui cng k r gc gc tin t ngi cht t u m n. Lc hn ngi cht c th tr
v qu hng bn qun, theo ci mch ng c ch dn ny.
Sau ta hi thy tu m c bao nhiu sng trong ci l ln m ng t chc. ng ngh mt lc, ri qua ngi
dn ng p rng c hn mt trm. Nhng trong tang l mt nh th ty, ng tng thy mt nghn hai trm
sng. Lc ng mi lm tui, ng ph l cho cha ng; h ng, pimo thy cng l t truyn.
Mt cn b ngi Di ca huyn nhit tnh dnh cho ta mt se Jeep a ta i Yn Thng tham quan ngi m
hng thin khng l, m vua thi xa ca ngi Di. l mt qu i trn, nh lm xung, cao nm chc mt.
Vo thi k khai thc gi tr t ai v cch mng, ngi ta ha r ha di. lm vi, ngi ta mang i ba
hng ro dng cho ma chay bao quanh qu i, h o ri p v cc bnh ng tro ngi cht, em gieo ng
ln khong t trng ny. By gi ch cn vi ngn c di cn ci, b gi thi rp l cn mc y. Theo nhng
ngi nghin cu thuc dn tc Di, cc i t nhng ngi cht t Ba c cc t liu Trung Quc ca Hoa
Dng Quc ch xc nhn l rt ging vi ngi m hng thin kia. Cc i c dnh cho vic th phng tin
t v c dng vo vic quan st tri.
ng khng nh rng t tin ngi Di qu qun gc gc vng A Bt ti ty bc T Xuyn, h cng c t tin
chung vi ngi Khng c. Ta ng v quan im ca ng. Ngi Khng v ngi Di rt gn nhau mu da,
khun mt v th cch sinh l, ta c th lm chng cho ci v ta cc vng tr v. ng v vo vai ta mi
ta n nh ung ru. Chng ta thnh bn. Ta hi ng liu ngi Di c cn c phi ung ru ha mu tht
cht tnh bn khng. ng gt u: ngi ta phi git mt con g trng, ha mu n vo ru. Cn ng, ng cho
con g vo ni ri, chng ta s n v ung lun mt th. ng va cho con gi i Bc Kinh hc. ng giao ph n
cho ta, nh ta sn sc n. ng cng vit mt kch bn phim, ly ti t mt s thi anh hng thi c c lu
truyn bng ming. Nu ta gip c ng tm ra mt xng phim thc hin n th ng tm cch iu ng mt
on k s Di tham gia quay phim. Ta on ng thuc v giai cp qu tc ch s hu n l ngi Di en. ng
khng ci chnh. ng k nm ngoi, ng n dy ni i Lng. ng lm c vic ngoi ngc ln i th
mi hay thm ch hng chc i ta khng nh na t tin ca ci chi m ng c chung vi mt cn b a
phng ngi Di.
Ta hi ng trong x hi Di ngy xa liu ng cp cc b tc c ngt lm khng. Mt con trai v mt con gi cng
b tc mun ly nhau hay c quan h tnh dc vi nhau c b git hay khng? Vi anh ch em con ch con bc
cng th. Nu mt n l Di trng c quan h tnh dc vi mt ph n qu tc Di en, th a con trai c b kt ti
t hnh v ngi con gi c b bc t khng?
- ng, ng ni, nhng chng phi cng c nh th ngi Hn cc anh y ?
Ta ngh mt lt, m ng.
Ta nghe ni cc n t st c th c tin hnh bng cc hnh thc treo c, ung thuc c, trm mnh xung sng
hay nhy t trn cao vo khong khng. Cn t hnh, do ngi khc lm cho, th l bp c, lng tr, dm cht ui
vi mt hn buc vo ngi, y ng t nh cao xung, git bng dao hoc sng. Ta hi ng c nh th hay
khng.
- C nh th, nhng ngi Hn cc anh chng phi cng c nh th y ?
Ta ngh mt ci li cng thy ng.
Ta li hi liu cc hnh pht tn nhn hn th na c cn nhiu hay khng. Ct gt chn chng hn, cht cc ngn
tay, xo tai, mc mt, xuyn thng mi, chc v con ngi.
- u c c nhng l trong qu kh. Th trong Cch mng vn ha chng lm nh th y thi?

ng ni ng, sao ta li ngc nhin c ch?

ng k ng gp trong ni i Lang mt s quan c ca Quc dn ng vn c tip tc t gii thiu mnh l tt
nghip kha my nm my ca hc vin qun s Hong Ph v l thng t ca i i no, s on no, qun
on no trong qun i quc gia. B bt lm t binh v b mt t trng b tc thu lm n l, ng chy trn nhng
ri b bt li. Ngi ta ko l ng ra ch, xch vo xng n gnh v bn cho mt ngi ch khc ly bn
chc nn bc. Khi ng cng sn n, thn phn n l c cu ng khi b cc hnh pht v chng c ai bit l
lch ca ng. By gi, khi ngi ta ang li ni n mt lin minh mi ra i gia ng cng sn v Quc dn
ng th ng mi dm k ra. Lc ngi ta mun c ng lm y vin Hi ngh hip thng nhn dn Trung
Quc nhng ng thoi thc. ng by mi tui, c nm con ra i khi ng l n l. Ch n cho ng hai
ngi v v ng c chn con, bn a cht. ng cn ang sng trong ni, khng mun bit xem cht no ci g
xy ra vi ngi v th nht v cc con ng. Ngi cn b hi ta c vit tiu thuyt khng. Anh ta sn sng cho
khng ta cu chuyn ny.
Sau ba n, khi ta ra khi nh anh ta, ci ph nh chm trong bng ti; gia hai hng mi, nn tri hin ra thnh
mt hnh ch nht di mu xm thm. Mt ngy phin ch, ph s y nhng ngi Di u qun khn v ngi
Mo vi mnh khn mi soa buc tc, nhng n khng khc my vi mt ci ph ni a.
Trn ng v trung tm n tip, ni ta tr, ta i qua mt rp chiu bng. Ta khng bit c ang l mt bui chiu
hay khng. Mt tm p phch mi khch v mt ngi n b huy hong vi b ngc nh cao, n ri vo sng
choang. Tn phim i khi khng phi l mt tn n b th l dnh tnh yu. Tri cn sm, ta khng mun quay li
gian phng c bn ci ging vng lnh. Ta quay gt i n nh mt ngi bn ta va mi quen. Anh hc kho
c hc i hc. Ta khng bit anh n y nh th no v ta cha hi. Anh ch n gin ni mt cch min
cng rng anh cha c bng tin s.
Theo quan im ca anh, dn tc Di sng ch yu trong lu vc sng Kim Sa Giang v chi lu ca n, Nha Cng
Giang. Thy t ca h l ngi Khng, di c dn dn ti y khi ch n l thi Thng v Chu ng bng
trung b bin mt. Vo thi chin quc, khi nc Tn v nc S nh nhau Qu Chu hin nay, t tin ca
h li tip tc di c n Vn Nam. y l s vic c xc nhn mt cch khng th nghi ng trong Bin nin
s ca ngi Di Ty Nam, bn vn c bng ting Di. Nhng nm ngoi anh pht hin b h To hn mt
trm cng c c t thi c, ri cng ti ch , nhng cng c thi mi, s mi bng cng ch tc ging
hon ton vi nhng dng c di ch H Mu , bn M sng, ti h lu Trng Giang. Nhng vt tch kin
trc ging vi nh sn cng c khai qut huyn bn Hch Chng. Vy nn anh ngh rng thi mi,
tn ti mt quan h gia cc a im m chnh anh v ta ang y vi vn ha ca t tin cc b tc Di.
Khi anh thy ta n, anh ly di gm ging ca tr con ra mt r , ng ta n xem cc cng c anh tm thy.
C hai nhn nhau ci. Ta bo anh:
- Ti khng n v .
- ng th, y h, khng phi l th cp bch nht, no li y, li y.
Anh t ngay ci r vo sau ca ri gi v:
- Cho ci ung nh!
Ta ni ta va ung ru ri.
- Khng lo, ch ti y, anh hon ton c th say b ra mi thi, nu say th ng li y!
Anh chc ngi T Xuyn. Nghe cch anh ni, ta cm thy gn anh v bn ni theo ging T Xuyn. V anh
chun b tc khc nhng mn km vi mt loi ru c hng v m . Trn y phn khch, anh bn lao vo
nhng trng giang i hi: v cc mnh ha thch ca voi rng kim machairodus ly ra t cc m ly ca h To
m nhng ngi bn c em bn, v cc cn b a phng c th hi hp c mt bui sng quyt nh mua c
duy nht mt ci bn tnh.
Trc khi mua n, phi h n qua la i cht xem cc qu ln l bng sng b hay g sn.
Hng tht hay hng gi?

C hai chng ta u ci ht hi, ci au c bng. Tht t khi vui nh th.

Khi ta ra khi nh anh, di chn ta bng thy nh bng, iu him c vng cao nguyn ny. Ta bit ta ung
va thi, khng vt qu bn lnh ca ta. Sau ta nh qun khng ly trong r ca anh mt li tm st
m cc hu du ca ngi Nguyn Mu tng s dng[15]. Ch cho ta trong r sau ca, anh ku to
ln lc y:
- Mun ly bao nhiu ty thch, y l nhng php bo t truyn ca chng ta y!

----------[11] Ya, ting Trung Quc, va l ting reo va ng m vi rng, nha.

[12] Nguyn tc: lnh m phong. Ch li dng ch m i vi phong, cho ra mt t mi.
[13] Nhn vt huyn thoi, ngi m ra bu tri.
[14] Tc phm ca Trang Chu, trit gia o Lo, th k 4 trc C.N.
[15] Di ch kho c tnh Vn Nam.

Chng 5
21

Nng bo nng s chut, ting chut chy trn sn. Nng cng s rn. Rn khp ni trong ni, nng s nhng con
rn hoa ri t trn x nh xung, lun chui vo chn, nng mun mi m nng cht trong tay, nng ni nng s c
n.
Nng ni nng mun nghe ting ni ca mi, ting ni ca mi lm nng yn tm. Nng cng mun ng vo u vai
mi. Nng mun nghe mi ni, ni khng ngng, khng thi, nng s khng cm thy l loi na.
Nng ni nng thch nghe mi k chuyn, nng mun bit ti sao nh cha cng li chim ngi con gi m bn
cp bt cc ngay trc ca nh nng, lm sao c ta li khut phc hn v sau lm sao ci mng sng ca
nh cha cng li kt thc bng chnh tay c ta.
Nng ni nng khng mun nghe chuyn c gi n t thnh ph ri nhy sng, rng mi khng c t ci xc
trng phnh, trn trung, nng khng mun t t na, nng khng mun nghe na chuyn nhng ngi n ng
t lm cho xng sn b gy trong ma rng.
Mu th nng thy qu nhiu phng phu thut bnh vin. Nng thm nghe nhng chuyn vui nhn, nh
chuyn ngi n b hoa , nng khng mun cc chuyn d di na.
Nng hi mi c th ny vi cc c gi khc khng. Nng khng mun bit ci m mi lm vi h. Nng mun bit
nng c phi l ngi u tin mi d vo trong ni nh th ny khng. Mi hi nng ngh nh th no v vic .
Em chng bit na, nng ni. Mi bo nng on xem. Nng ni nng khng th on v mi s ch ni chuyn ra
vi nng d cho n xy ra. Nng khng mun bit n, nng ch bit nng n y l theo thch ca nng, nu
nng b la th l li ca nng, nng ni by gi nng ch yu cu mi hiu nng, che ch nng, trng nom nng,
bn tm n nng.
Nng ni, nng ni ln u tin khi mt ngi n ng chim hu nng, hn ta rt th bo, nng ni rng nng
khng ni mi, nng ni ci a kia, hn khng g ti nng. Lc , nng hon ton b ng, nng chng c
cht thm mun no, nng chng h thy kch ng my may. Hn vi vi vng vng tt vy nng ra, nng trc
sau c mt chn t ln mt t cnh ging. Hn c bit ch k, l mt con ln, hn ch mun cng hip
nng. D nhin nng bng lng nhng nng cm thy au, hn lm cho nng b rt au. Nng bit l c c
b au v nng lm chuyn nh cho xong mt nhim v, kch thch hn yu nng, hn ci nng.
Nng ni lc y vi hn, nng chng c mt khoi cm no, nng thy tinh dch hn chy trn i nng lin nn
ngay. Sau , mi ln ngi thy ci mi y lp tc li gi khng ni mun nn. Nng ni nng thun ty l cng c
hn tha mn cn dc, ch cn nng dnh phi ci kia ca hn l nng li c cm vi chnh th xc ca nng
ngay.
Nng ni y l ln u tin nng bung th mnh, rng y l ln u tin nng dng thn xc mnh yu mt
ngi n ng. Khng c nn o. Nng bit n mi cho nng khoi cm kia. Nng ni chnh l nng mun tr th
hn bng ci cch ny, tr th tn bn ca nng, nng s bo hn rng nng cng ng vi mt ngi n ng
khc. Mt ngi nhiu tui hn nng nhiu, mt ngi bit hng th nng v bit cho nng hng khoi.
Nng ni nng bit ri n s phi ra nh th, rng nng bit nng s m ca cho mi vo, nng bit rng mi
s thn trng ca nng tht ra ch l mt cch t la m thi. Nhng ti sao nng li mun t trng pht ch? Ti
sao nng li khng th hng th theo nng? Nng ni mi cho nng cuc sng v hy vng, nng mun tip tc
sng, nng li c ham mun.
Nng cn ni rng khi cn b, c mt con ch con nh nng thch n t ca n nh thc nng, v i khi
nhy c ln ging. Nng thch m cht con vt trong tay. M nng ni, m tht ca nng lc ny cn sng, ni
ch c b cn ngi. Sau cm nui ch trong thnh ph v mt hm nng khng nh, mt tp thu bt ch
mang c ch ca nng i v nh cht n, nng khc v khng chu n ti hm . Lc by gi, nng ni, nng

c bit tt. Nng khng hiu ti sao th gii con ngi li xu nh th. Ti sao trong quan h con ngi li thiu
tnh thng nhau. Nng ni nng khng bit na ti sao nng ni nhng ci .
Mi bo nng ni tip i.
Nng ni nng c cm tng nng ang m mt ci my ni, nng ni, ni khng dt.
Mi ni nng ni rt hay.
Nng ni nng thm mun va c cn b li va trng thnh, nng mong mun c yu, mong mun thin h
nhn nng trong khi vn s ci nhn ca n ng lun bn thu, rng h khng nhn b mt xinh p ca n b m
c nhn ci khc.
Mi ni mi cng l n ng.
Anh l ngoi l, nng ni mi lm nng yn n, nng mun trong tay mi.
Mi hi liu nng c thy mi cng bn thu khng.
Anh ng ni th, nng ni nng khng thy, nng yu mi. Nng thy mi ci mi u ht sc thn thit du dng,
nng ni by gi nng mi bit cuc i l g. Nhng nng ni i khi nng c bit s, cm thy cuc i ging
nh mt ci vc khng y.
Nng ni khng ai yu nng thc tnh, nng t hi trong th gii ny cuc i c ngha g y nu nh chng ai
yu nng c. Nng ni nng s ci . Tnh yu ca n ng qu ch k, h ch ngh ti chim ot, h cho ci g
i li nh ?
H cng c cho, mi ni.
Ch khi no h mun th thi.
Nhng n b cng ging nh th, khng th la khi n ng, ng khng? Mi ni rng y l tri, ng tri
cho hai hn mi nhn m dng ha vo nhau ri, mi ni, rng ci l trong bn tnh ngi, nng vic g m
phi s.
Nng ni chnh mi n y nng.
Mi hi nh th c lm cho nng thch khng.
Khng, min l mi ci din ra u t nhin, nng ni.
Vy th no li y, tip nhn c ht thn xc ln tm hn no. Mi khu gi nng.
i, nng ni, em mun ht.
Ht g? Mi hi nng.
Ht rng, em ang vi anh, nng ni.
Thch g em c ht. Mi khuyn khch nng ht ht ging.
Nng mun mi vut ve nng.
Mi ni mi mun nng th gin.
Nng mun mi hn u v nng...
V mi hn nng.

Nng ni nng cng yu c ngi mi, chng ci g trn ngi mi cn lm cho nng s na, nng lm mi ci g mi
mun, i, nng ni nng mun nhn thy ngi mi ang i vo ngi nng.
Mi ni nng tr nn mt ngi n b thc th.
Vng, nng ni, mt ngi n b m mt ngi n ng chim ot, nng ni nng chng hiu nng ni g na,
nng ni nng cha bao gi li thy sung sng th ny, nng ni nng ang bng bnh trn mt con thuyn, nng
khng bit n s bng bnh n u, nng khng thuc v nng na. Nng ang c ru trn mt bin mt mu
en sn then, nng v mi, khng, ch cn t mnh nng, nng tht chng s g ht, ch thy c bit h khng m
thi, nng mun cht, ci cht cng quyn r nng, nng mun ng xung bin cho sng en ngm dm ngp
nng i, nng cn mi, hi nng ngi mi, sc ca mi trn ngi nng, ci c phi l mt an i khng nh,
nng hi mi c bit ci khng. Nng c bit cn ci .
Cn mt ngi n ng h? Mi d d nng.
Vng, cn tnh yu ca n ng, nng c nhu cu b chim ot. Nng ni rng vng, nng mun b chim ot,
nng mun phng ng, qun ht, i, nng bit n mi, nng ni ln u tin nng hi s s, ng, nng ni nng
mun, nng bit nng thm nhng nng li rt s, nng khng bit lm nh th no, nng mun khc, ku ln,
mun bo tp xua nng vo ng qu vng lng, bo tp lt tri nng, cnh cy co rch da tht nng, nng au m
khng th g, th d xu x nng! Nng ni nng nhn thy m ta, ngi n b phng ng mc en t xoa
nn v bng hai bn tay, mt ci ct, cch i ngoy mng ca m ta, mt con dm ph, nng ni, anh khng hiu
u, anh chc chn khng hiu ci u, anh khng hiu g ht, anh ng ny!

22
Ta ri vng i bng xe khch gip ranh hai tnh Vn Nam, Qu Chu; ti Thu Thnh, ta phi ch xe la mi.
T ga ti th ph huyn cn mt qung ng di. Ci vng chng ra thnh ph m cng chng ra nng thn ny
khin cho ta thy l m i cht, nht l khi nhn thy, ra mt ci ging nh ph m li khng phi ph hai
cu i dn song song trn li st ca s mt cn nh c k vi nhng x en: Tr chi ngoi song, ngi ln
trong ngoi nh u yn. Ta lin ta h nh khng i ln na m l quay gt v tui th, phng pht nh ta cha
h tri qua chin tranh, cng chng tri qua cch mng, cng chng qua u tranh ri li ti u tranh, ph phn ri
phn ph phn v gi y th quay sang i mi; phng pht nh b m ta cng cha cht, bn thn ta cng cha
nm kh nn, ci nghip cn ta u c trng thnh ln ln v iu y khin ta xc ng mun khc ly i cht.
Ta n ngi ln mt ng g r xung cnh ng xe la ngh i cht v s th ca ta. Mt ngi n b, trc
ba chc tui, mt au kh n gn. B ta mun ta gip b mua mt v xe la. B chc nghe thy mt lc trc
y, quy v nh ga, ta khng ni ting a phng ny. B ni mun i Bc Kinh khiu kin nhng khng c
tin mua v. Ta hi b mun khiu kin g. B ni hoi cng khng sao r. Khng ngoi vic chng b cht, b
mt ai chnh cho cht trong mt v n oan no nhng chng ai mun nhn li v b chng nhn c tr cp
no. Ta cho b mt nguyn thot c b, ri n ngi bn b sng. Ta ngm nhn nhiu gi sng ni trc mt.
Chiu, qu tm gi, cui cng coi nh ta ti An Thun. Ta xc vo ni k gi, n ngy cng nng. Trong c
mt vin gch hoa vn m ta mang t Hch Chng. y, nng dn dng gch ca cc m i Hn xy cc
bi th ln. Mt ngn n thp sng quy k gi, nhng khng c ai. Ta g nhiu ln, mt n nhn vin i n.
Ch ta cm tin a, mc mt ci nhn vo xc ca ta ri t n ln mt ci gi trng khng trc khi quay gt.
Phng ch rng ri vng tanh, khng ging cht no vi cc phng ch thng thng cht nch ngi v m ,
mi ngi ngi xm ngay c ln thnh ca s, nm ln gh di, ngi trn hnh l, la c khng mc ch, nho vo
mi tr mua bn. Khi ngi ta ra khi nh ga vng lng ny, ta nghe thy ting chn ta.
Nhng m my en lao vun vt trn u, nhng m sng. Sng chiu ho vo my, rc ln nhiu sc mu. tt
ng cui bi tri di ra trc mt, nhng qu ni cao trn xoe dng ln. Ng tr bn trn cao nguyn, chng nom
ging nh bu v n b thnh thc. Nhng khi li gn, chng li c v s v tr thnh ra sp. Ta khng bit
c phi l do cc m my lng cht trn u hay khng nhng ta cm gic mt t thnh nghing i v ta ang
chn cao chn thp. Nhng ta u c ung nhiu. Bui ti An Thun ny li cho ta mt cm gic k l.

Trc mt nh ga, ta tm thy mt qun tr nh. Trong tranh ti tranh sng, khng nhn r cn phng c ghp
dng nh th no, ng ra cn phng b nh mt ngn nui b cu, u ngi c v nh sp chm vo trn. Ch c
nm c m thi.
Ta i xung ph, dc ng cc qun cm ni tip nhau, bn by ra ngoi, di nhng ngn n chi lo. K quc
l khng c mt khch n no. Chiu ti nay, mi ci u d, ta khng th khng theo bn nng nghi ngi nhng
ci qun n ny. Xa na ch c hai ngi khc ang ngi mt ci bn vung. Ta n ngi xung trc mt h, gi
mt bt ph b vi ht tiu cay.
l hai g trai gy, kh t. Trc mt mt g l chic bnh toong thic y ru, g kia t mt chn ln chic
gh di. Mi g cm trong tay mt chn gm nho nh, cng chng thy ln mn nhm. Hai ngi cm ly a, u
a ch vo nhau. Cng lc, mt ngi ni tm nn, ngi kia ni n gnh. Chng ai thng ai, hai u a li
ri ra, c hai cng bt u ung ru. Hai ngi cng im lng tp trung t tng, u a li chm vo nhau. Mt
ngi ni n gnh, ngi kia ni ch. n gnh d nhin l nh ch ri, vy th ngi ni ch thua. Ngi
thng bn tho nt bnh toong mt t ru vo chn i th. Ngi thua tp mt hi cn v hai chic a li
c t chu vo nhau. S thanh thn v tinh t ca h lm cho ta khng th khng ngh h l hai ng tin. Nhng
quan st gn hn na ta tht mt mi h vn bnh thng. Chng qua l ta hnh dung tin phi ung ru theo cch
ca h m thi.
n xong ph b, ta ng ln i, vn cn nghe thy hai ngi dng ru cho nhau, ting h c bit vang trong ci
ph vng ny.
Ta n mt ph c. Hai bn ch l nhng ngi nh l lot sp r sp vi nhng mi cha ra gia ng. Ta cng i,
ph cng hp li. Cc mi nh gn nh sp chm nhau v c v cng sp sp x. Trc mi ci ca l mt quy
hng ho: vi chai ru, bi, hoa qu kh. C qun o, ung a trc gi nh hn ma nhng k treo c. Ph di
v tn ng nh khng ti tn u cng th gii. B ngoi ta, nay cht, tng dt ta qua y, ta nh b dt i mua
mt con quay. Con quay m a con hng xm lm cho quay tt khin ta rt thm, nhng ngi ta ch c th
mua loi chi ny vo dp Tt, Xun tit. Lc thng cc quy hng c bit ca ca hng bch ho cng khng
bn quay. Hai b chu phi i n miu thnh hong nam thnh ph. y c th tm thy quay, y c
din xic kh, ma v v ngi ta bn c cao da ch. Ta nh rng qua miu thnh hong mua quay mi i vo ci
ph ny; lu ri, ta khng chi vi ci mn xong xnh y na, thc chi cng ngy cng quay tt ln khi
ngi ta cng qut dy vo n. Nhng trong ci ph ny, khng ai bn quay. Trong cc gi hang ho by ton
nhng mt hng ging nhau, cng nhn cng ch mt hng. Ta thm hi rt cc th ai mua cc ca hiu bch ho
ny? Nhng thng nhn ny l tht hay gi? Hoc l h c mt cng vic chnh no khc na? Y nh kiu vo
nm trc, ngi ta dn ln ca nh nhng li trch dn ca Mao Ch tch cho mt tin nh mnh c cht t th,
th nay by ra cc gi hng cng l nh vy.
Sau r nh th no khng r, ta li ra mt ph to. Ln ny cc ca hng thng nghip quc doanh ngc li
u ng ca tt c trong khi thng nhn tht s vn m ca hng v ngi vn i li trong ph. D nhin,
ngi ta trc tin n cc c gi, mi son v giy da cao gt d lp cp trn va h. h mc nhng b b
st ngi, mu sc s, h vai v c. chng c nhp vo t Hng Kng, nh vi s bun bn hay thm tr bun
lu. C th khng phi tt c cc c gi u i n cc hp m, nhng u c v nh n mt cuc hn.
ng t, ngi cn ng hn, tt c thnh ph hnh nh ra y. H ng hong i chnh gia ng ph b
xe c lm cho vng tanh, ta h ci i l ny c xy ct duy nht ginh cho h. Nhn khng gian b ci ng
t ny chim gi v dng dp cc cn nh, ta t hi phi chng ta i ti Ng T Ln. Trung tm cc thnh ph
vng cao nguyn thng c gi nh th. Tuy vy, do tng phn vi ci ph bun bn cht hp sng choang nh
n, tng tm ng t c v nh chm trong bng ti. Mt in hay ngi ta coi vic h cu giao in qun h lc
thay ca? Khng th bit. nhn bin tn ph, ta phi n gn mt cn nh c nh sng lt ra.
Qu ng y l Ng T Ln, qung trng trung tm thnh ph, ni din ra c l hi chnh thc v cc cuc tun
hnh.
Ta nghe thy trong bng ti va h ting ngi ta i i a a, t m n gn th pht hin nhiu ngi ang ngi chen st
nhau chn tng. Ci xung xem k, ta nhn ta ton l ngi gi. C n c trm v khng nhn ra ton l
ngi gi. C n c trm v khng c v g l ang tin hnh mt cuc biu tnh ngi. Khng ch ci ni m cn
ht. Mt ngi cm mt cy nh, dy ln sai, ting khn c. V nhc s gi ny trng ging mt lo th ng giy
ang ng li . Cnh ng, mt ng gi da tng ht mt bi nho nh Ngy nm canh. Bi ht ca mt ngi
n b yu say m ch i ngi tnh bi bc. Hay l ch khng ch c ng gi m cn c cc b gi, nhng ci

bng co vai rt c. Ting cc c b ho vang to hn. Ting ho nh i ra t cc hnh nhn nho nh hng m dng
trong tang l. Mt s nh nh, u nh ni m hay ng hn nh ch ct ni cho ring h thi. Tuy vy, nhng
ting ci vn r ln theo. Lng nghe, ta hiu rng mt ng gi ang tn mt b gi: Anh ang nht c bao
nhiu ci trong ni, anh i? Em i, chnh bn tay em y thu c bao nhiu chic giy hoa? H hi p
nhau nh trong cc bi ht i min ni. Chc h tranh th bng m bin ci Ng T Ln ny thnh mt sn
ht ging nh nhng ci sn h thng vn lui ti lc tr. Cng c th h t tnh vi nhau ti y. Khng ch
i ba ngi gi ht tnh ca, ngi chuyn gu ci a cang nhiu hn. Ta khng hiu h ni g v c ci g m
h vui nh th? Ting hut gi pht ra t hai hng li mm mm ca h ch c th hiu c gia h vi nhau.
Ta ng m nhng ta quan st th nhng ngi quanh ta y u ang tht s sng r rng. Ta t cu i qua
qun, vn l ci au quen thuc. Tt c l thc ti: ta n vng cao nguyn ny, cha xung phng Nam v mai s
p chuyn xe ng di u tin ca bui sng mai xung Hong Qu Th di phi nam. di y, trong
cc thc nc, ta s ra sch khi ngi ta cc n tng k l ny, ci hon cnh ny v bn thn ra, tt c u l
thc ti, khng th no h nghi c.
Trn ng ti cc thc nc Hong Qu Th, ta qua trc ht Long Quan. Mt du thuyn nho nh sn nhiu
mu sc tri trn mt nc phng nh mt tm gng m chiu su th khng th d ni. Chng ngh ngi, hnh
khch ginh nhau hang nm bn vch dng ng u ti. Khi con thuyn n gn , mt nc nhn mn bt
u gm r chy xung khng ti no cng li c, ch c vng ti ch ra ca cnh nc h rt di chn ni
ny th mi hiu c l nguy him n th no. i khi con thuyn li gn ci hang c ba bn mt, nh l cho mt
ln du h cui cng trc khi nho vo mt bt hnh nh. Tt c din ra di nh mt tri. Khi ngi trn thuyn,
ta khng th ngn ta nghi ng thc ti ny.
Dc ng, con thc phng n hung d cun i nhng dng nc ngu bt, nhng qu ni trn v bu tri rc r
th chi lo, nhng mi nh bng phng bt lp lnh trong nng, cc ng vin hin r nh mt lot tranh t
mu x bng nhng nt bt thnh tao. Ngi trong xe xa lc l ht tc trn ng, ta nhn thy mt cm gic
khng trong lng, ton b c th ta nh ang ln. Ta khng bit ri ta s tri lng n u? Cng khng bit ta
ang kim tm g?
23
Mi ni vi va mi m xong. Nng ni ng th, mi y thi, nng cn ni vi mi, mi c v nh cha ng hn m,
nng ni nng vut ve mi v trong kh mi nm m, nng s mch mi, ch mi mt cht y thi. Mi ni ng
y, tt c cn r m, mi cm thy v nng m du, bng nng th. Nng ni nng m mi, nng s mch mi. Mi
ni mi thy b mt en ngm ca bin dng cao, ci b mt hon ton phng lng t t nng ln, khng sao
cng li c. B p li, ng chn tri bin mt v ci b mt en ngm chim i ht tt c khng gian,
Nng ni mi ng, dnh vo ngc nng. Mi ni mi thy v nng trng ln, nh mt thu triu en ngm, con
nc tro dng ging nh mt dc vng ang phng n ngy mt mnh; n sp nut chng mi, mi ni mi cm
thy nh m th lo u. Nng ni mi trn ngc nng nh mt a b ngoan, ch c mch ca mi p gp ln
thi. Mi ni mi cm thy mt kiu nn, cn thu triu dng ln v lan rng khng th no ngn gi kia tr
thnh mt b mt phng mnh mng kn v mi, khng mt gn sng, nhn v trn tut nh di la en xo v
tn, n chy loang, khng c g gi n li ri n li bin thnh mt thc nc en ri t mt im v hnh rt
cao xung mt ci vc khng th d thy y, tuyt khng mt li lm nh nht no trn ng n chy i. Nng
ni: anh tht l ng, cho em ve vut anh no. Mi ni mi thy ci i dng en ngom vi nhng cn sng
ln o o ca ni kia, ci b mt t nhc ln chim ly tt c khng gian v khng chu dng li kia. Anh
ang trn ngc em, nng ni, em ang m anh vo tay y m, vi mi thm du du ny em y. Mi ni khng
phi. Nng ni c phi, th em ang m anh y, ang s mch ca anh y, mch mi lc mt p mnh y. Mi
ni rng trong cc con sng en tung to kia, mt con ln m t v trn nh nh chp ang bi, nhng ngay lp
tc n b con sng en ngm nut chng. Nng ni nng c thy con ln y, nng cm thy n. Sau , khi
con sng i qua, ch cn li bi khng gii hn, b mt phng trn nhng ht ct thu triu rt ri, ch cn li
nhng bt th mi thy nhng thn ngi en i, qu gi, b trn, vn vo, qun xon ly nhau, y nhau ra ri
li cun nu li vi nhau, i u nhau im lng tuyt i trn bi bin mnh mng, cng khng ting gi, h trn
ln vo nhau, ngc ln, ng xung, u v cng, tay v chn ho ln vo nhau khng th phn bit c, Ngi ta
s bo l nhng voi bin, nhng hon ton khng nh th, h ln ln, ngc ln, ng xung, li ln, li ngc ln, li
ng xung. Nng ni rng nng cm thy mi, sau mt phen thon tht p d di, mch li du i, li di p li,
nng u cm thy. Mi ni mi thy nhng th bim mang dng ngi hay nhng thn ngi mang dng th
bin, nhng thn en s, nhn, hi sang sng, nh mt ming la en, nh mt lp lng dy bng nhy, chng qun
qui v li ng xung ngay sau khi va ng li ln, ln ln khng ngng, cun qun vo nhau khng th g tch,
khng th r l nh nhau hay git nhau, khng mt ting ng, khng mt m vang, mi nhn r trn bi vng

tanh ny, khng mt gn gi, ng xa nhng thn hnh y ang ln ln, ang un o trong im lng tuyt i. Nng
ni l mch ca mi. Sau nhiu ln thon tht p d di, n du li ri p mnh hn v li du li. Mi ni mi
nhn thy cc thn hnh nhn v en ca ging vt bin mang dng v ngi kia hay nhng thn ngi mang
dng dp ging vt kia, sng ln mt nh sng nho nh, nh lu en, nh lp lng dy v bng nhy, chng vn
vo, ln ln, cun qun vo nhau khng th g tch, chng h bao gi ngng, thong th, bnh thn, nh nhau hay
git ln nhau, mi nhn thy chng rt r trn bi bt ng xa xa, ma nhn thy chng ln ln rt r. Nang
ni mi t u mi ln ngi nng, nh mt a b ngoan, ngi mi y m hi. Mi ni mi va mi m xong, nm
trn nng. Nng ni mi nhn thy bin, mi cng nhn thy mt bin en ngm nng ln ri chy i t t, khng
th cng li, mi cm thy mt th lo s. Nng ni mi l mt a b ng ngn, mi chng hiu ci g ht. Nhng mi
ni mi nhn thy tt c rt r, rnh mch, n tro ln i nh th ny, n chim ht khng gian, ci con sng en
dng mnh, khng gii hn tro ln i khng th ngn gi li, khng mt ting ngm nhn nh la n xo m,
n chy nh mt thc nc, cng mu en, chng c mt t li lm no, chng c sng bt ngu, nho vo trong
mt ci vc khng th d thy y, mi nhn thy tt c. Nng ni nng m mi vo ngc, lng mi y m hi.
Bc tng en dng ng v trn kia tun chy lm cho mi lo s, mi min cng nhm mt li, mi tip tc cm
thy s hin din ca n, nhng mi c cho n tun chy khng th km c n, mi thy tt c, nhng mi
chng thy ci g, ci bin trnh nghing kia, mi chm, mi li ni ln mt nc, nhng con vt en s, nh nhau
hay git nhau, vn vo khng ngng trn bi vng tanh v khng c gi. Nng u mi vo ngc nng, mi
gi cc chi tit cn con kia hn khc vo tr nh mi nhng mi khng th nhc li c chng. Nng ni li mun s
mch mi, nng mun th, nng cng mun c cc con th mang mt ngi ang vn vo kia, trn u im lm kia,
nh mt cuc git chc, qun qut vo nhau khng th no g tch ra, chng di chuyn trn bi bin phng trn,
nhng ht ct t xu, ch cn li nhng bt bong bng, nng mun ci y, nng cn mun ci y na. Khi con nc
triu en kia rt i ri, trn bi bin cn li ci g y?
24
l chic mt n tr vo g ca con vt mang mt ngi, bn hai ci sng trn nh u cn c hai ci sng
nhn nh hn. Vy th khng th l th hin b hay cu gia sc. Chc phi l mt th d v ci mt k l v ma
qui ny khng c v du hin ca mt con hu. ch mt, hai ci h trn trng hoc c mt ng g ni vin
quanh. Di mi lng my, mt hm su. Trn nhn, nhng ho tit chm tr trn lng my lm ni r hai h mt.
Con mt lin e do i phng ngay ging nh mt th d lc xng vo con ngi.
Trong h mt li en ngm, ng t ca k mang mt n ny chc phi phng ra nhng nh chp nh ci nhn ca
mt th d. Hai hnh li lim, nhn hai u, kht rng di hai con mt, cho thm v tn c vo ci nhn. Mi
ming, g m, v quai hm di c v hon ho, mt ci ming mm mm ca ng gi, ci lm chnh gia
cm cng khng b b qun. Da kh qut, g m nh. Nt khc r kho. khng ch l mt mt ng gi m cn
tot ra mt th tinh thn cng ngh. hai kho mp tr ni hai rng nanh sc nhn cong ngc mi ln hai cnh
mi. Hai l mi tt, mang mt v ch nho v khinh b. Rng u rng khng phi v gi m v ngi ta thay
vo ch ca chng nhng ci nanh. gc hai mi mm li, hai l nho nh c khot chc l cho ru cp
thi y ra. B mt ngi ny thng minh ng thi cng mang m du n mng mui ca th vt.
Quan st cnh mi, kho ming, mi, g m, trn, n ng cho thy ngi th c phi hiu bit tng tn hnh
thi hc ca xng v cc c mt ngi. Duy nht hai h mt v sng trn u l c cng iu cn nt v cc
c bp ca mt to nn mt th cng thng. Khng cm ru cp, y c th l mt ca ngi nguyn thu xm
hnh m s nhn hiu bn thn v t nhin u c cha ng hon ton trong cc l en ngm ca nhng h mt
trn xoe ca n. Hai l kho mi th hin s mit th ca t nhin i vi con ngi ng thi c s knh n ca
con ngi i vi t nhin. B mt ny cng phn nh hon ho ni s ca con ngi i vi ci tnh th vt vi
ng loi v ca bn thn hn.
Con ngi ht cch gt b ci mt n ny. N l phng chiu ca nhc th v linh hn ca con ngi. Con ngi s
khng g xung c chnh mt mnh ci mt n mc ln y nh l da tht ny v vy l hn ton sng trong
kinh ngc, ta h khng tin ci ny li l ca chnh hn m n li tht s l chnh bn thn hn. Khng c cch no
g i ci mt n ny, hn au kh ht chu ni. Nhng ci lm nn mt ca hn, mt khi hin ra th cng khng th
xo sch, v n vn d vo hn, n khng c ch ca n hoc gi n mong c ch m khng c cch mu cu
thc hin th ngc li cng bng l khng c ch, n bn li cho hn ci b mt vnh vin ngc nhin quan st
hn ny.
y thc s l mt kit tc. Ta tm thy n trong ng trin lm phm bo tng ti Qu Dng. Lc , nh
bo tng ang ng ca tu sa. Nh bn b gip ta ly giy gii thiu ri li phin ngi quen gi in thoi
mn l do ny l do kia v ta, ta lm kinh ng n vin ph nh bo tng, mt ngi tt bng, bo , lun c

tch tr trong tay. Ta ngh chc nay ng co lo v hu ri. ng cho m hai gian lu tr v cho php ta i
do gia cc gi y nhng ng, v kh v mi loi gm. D nhin l tuyt p ri nhng ra khng tm c
ra y mt th g c th lu li ta mt k nim bt dit. Tranh th lng lng ca ng, ta quay tr li .
ng th l vi ta rng hai gian lu tr ca ng qu ti v thc t ng khng hiu lm rng ta mun xem ci g.
Tt hn c l ng cho ta mt bng lit k trong mi vt bo tng u c km theo mt bc nh. Cui cng
ta tm thy chic mt n nuo[16] trong cc vt tn gio m tn c xp hng ny. ng gii thch cho ta rng
c th ny vn lun ct kn, cha tng bao gi trng by, rng ta tht tnh mun xem chng th trc ht ta phi
lm mt s th tc. Khi ta tr li ln th ba, ngi bo tn tt bng sai a ln mt hm ln cho ta. Khi ng ln
lt ly ra tng chic mt n mt, ta ng h hc ming.
Tng cng c khong hai chc mt n b cng an tch thu u nhng nm nm mi nh l vt m tn. Ta thm
hi ai lm c ci vic tt lnh nh th, bi v nh vy chng ta khng b ly lm ci un m chy sch
snh sanh c ri, tri li c a vo nh bo tng, n tr nh c qua s cp ph ca cch mng vn ho. Theo
wocs on cu nh kho c nh bo tng ny, y l nhng ch tc cui i Thanh. Mu sc trn mt n bong
gn ht, nhng vt sn then cn st say xn en li, mt i nhn bng. Trn cc phch c ghi ni n ca
chng: huyn Hong Bnh v Thin Tr thng lu sng V Thu v Thanh Thu, mt vng t ngi Hn,
ngi Mo, ngi ng, ngi Th gia cng tp c. Th l sau ta i n cc ni ny.
25
Trong nh sng vng da cam ca bui sng, cc mu sc cu ni non thun khit v ti tn, khong kh trong lnh,
quang qu, mi khng c v nh thc trng mt m, mi gh cht b vai mm du, u nng ta vo mi. Mi
khng bit nng c phi l c gi mi m thy m qua khng, mi khng phn bit c cc c gi no thc ti
hn trong hai c. Lc ny mi ch bit nng c i theo mi ngoan ngon, chng th h bn tm xem rt cc mi mun
i n u na.
Thun theo con ng ni ny, ti nh dc, mi khng ng li n mt bnh nguyn, tng tng rung bc thang tip
nhau tri n v tn. Hai cy ct dng ln gia cc tha rung chc l mt ci cng t ngy xa. Nhng
mnh v ca s t , trng nm ri rc hai bn. Mi ni ngy xa mt dng h c tn tui ln sng y. Mt
khi qua cng s thy nhng ci sn ni tip nhng ci sn. To dinh c phi di n mt dm nhng by gi u l
rung.
Tt c b t chy ht khi qun Thi Bnh thin quc ni ln ri ko n th trn Y phi khng? Nng hi.
Mi ni v ho hon xy ra mun hn sau ny. Ngy xa, lo nh gia, chu ni ca ngi con trai c ca dng h
ny l mt ng quan to trong triu. c b lm thng th b Hnh, ng dnh lu vo mt v bun mui. Trong
thc t, ng ra th ng khng nh rng ng vi phm php lut v n hi l, m ni chnh xc ra l Hong ,
trong s xun ngc ca mnh, tin vo nhng li buc ti sai cu cc hon quan. Hong nghi ng nhng
vo mt m mu c h hng Hong hu ngm ngm b tr chim ngi vua; tip theo l tch thu ton b ti
sn ca ng, cht u ton th cc thnh vin ca dng h ng. Trong ba trm ngi sng c ngi mnh mng
ny, tt c n ng, n c tr con, di mt tui u b git, n b th b em cho lm ti t. Tht s ci m ngi
ta gi l tit ging l nh th. Lm sao m ci dinh c ny li khng b san bng ch nh?
Mi cng c th k khc i cu chuyn. Xem con ra en, v mt na nh ln kh t kia, nhng ci cng kia,
nhng trng v s t kia nh mt qun th kin trc th ch ny ngy xa khng phi mt dinh c m gn hn
phi l mt ngi m. R rng vi li i di mt dm ca n, ngi m ny phi tng rt oai v b th nhng ci
by gi kh m kho chng c. Tm bia dng trn lng con ra lc ci cch rung t b mt nng dn
mang i bin n thnh ci ci xay, cc b khc th mt l trng lng ca chng khng cho php ngi ta tha i
n ch cn dng, hai l vic tha i i hi qu nhiu nhn cng di chuyn do chng vn b vi su. Ni n ci m
ny th r rng mt ngi dn thng khng th c vo chn y, ngay c ho l s ti cng u dm t
dnh ly mt s sang trng n th ny cho d hn s hu bao nhiu rung t. Tr phi l vng cng i thn.
ng th, ngi m mi ni n chnh l mt khai quc cng thn tng theo cuc ni dy ca Chu Nguyn Chng
nh ui bn Tc-ta, nhng cng thn ginh c thin h phn ln li thng khng c hng ci cht t t.
Ch nhng ai bn lnh phi thng mi c th cht trn ging m vn hng tang l hu. R rng ngi ch
tng lai ca ngi m ny chng kin cc lo tng bn ngi Hong ln lt theo nhau b git. Th l ni
s dy v sng ti, cui cng ng dng ln Hong biu t qun. Ngy nay t nc ho bnh, dn chng
yn vui, ng vit, n lc ca hong Thng vi ti l mnh mng, vn thn v tng chen vai thch cnh y
triu hin nay, cn v thn bt ti, tui li qu na trm, nh m gi c qu mt i, lao lc sinh bnh, thn trc

mt khng cn c bao nm na cho nn ci xin c troe m m v qu hu h m gi. Khi bc biu t quan

n tay Hong Thng, ng ra khi kinh thnh. Khng th khng mt phen luyn tic, Hong thng d nhin
ban thng cho ng rt hu. Ngoi ra, Hong thng cn h c t tay ph mt chiu th cho ng c quyn
chn trong mt ngi m ln sau khi cht cho hu th i i xng tng cng c ca ng.
Cu chuyn ny cn c mt cch k khc xa vi nhng g ghi trong cc sch s m gn hn vi bt k, tiu thuyt.
Theo cch ny th khi ngi ch m thy Hong Thng ly danh ngha chnh n triu chnh loi b cc bc
nguyn lo, ng ni c chu tang b ri b nhim s trn v qu. Sau , ng cn gi in gi di, khng gp
ai na. Hong thng ng. Ngi phi cm y v vt ni bng rng n nh ng, ch thy ca ng, bn mn th
tuyn c chiu ch m t nhp vo nh. No hay ng ch t nh trong b ra sa nh ch? S gi cha tin, bn
nhn danh Hong thng lnh cho ng mc qun vo hi kinh. ng ta li n ht ht ng ct ch gc tng ri
va nut chng ct ch va gt gt u. Cm y v ch cn cch v triu tu s tnh ln Hong Thng, cc mi
nghi ng ca Ngi lp tc tiu tan. Sau khi ngi kia cht, Hong thng cho ng c hu tng. Tht ra ng ct
ch l do ngi hu gi sng i ca ng lm bng ng trn vi vng. Nhng lm sao m Hong thng Ngi
bit c vic ?
y cng c mt nho s lng qu mt d mu tm cng danh. Qu na i chui rc lu thi, vo tui nm mi,
trng c bng nhn vi danh, ng nng lng ch i tng ngy c b lm mt chc quan. Ai c th ngh rng
con gi ng cha chng li u mu cui mt ci ngi anh r n ri c cha. Con b ngu xun tng ngu
hong c th lm xy c thai, th l au bng ko di hai thng, ngi gy i tng ngy trong khi bng li c
dn dn to ra. Cui cng gia nh pht hin, b m c gi lp tc bn lon. cu vt thnh danh, ng b bt chc
phng php Hong Thng dng vi cc lon thn nghch t bng cch bc t. ng khng ngn ngi giam con
gi lm bi hoi gia phong vo trong mt quan ti bng vn. V ny lan truyn i nhanh chng v n tn huyn l.
Lun s b mt ci m quna, huyn trng, ngi tng b tai ting v nhng vic lm km chnh thng ph bin
vng ny, bn cho nu mt tm gn, chuyn t v ny ln tng c v chnh tng c ni cng chuyn
t ln triu nh.
m p i phi, Hong Thng t lu b b cng vic trong triu, nhng mt hm bun tng cht, nag bn tm
hiu dn tnh. Cc b lc bn bo co cu chuyn gng mu ny v ngi khng trnh khi phi th di v
ngi l mt ngi c lng tri. y l mt gia nh rt bit l tit, ngi phn. Nhng li ny lp tc tr thnh ch
d ca hong thng v c tng t n dinh tng c. y, quan tng c phn thm: ch d ny phi
c lp tc khc ln mt th bi v loan bo khng chm tr trong ton th dn chng. Sau n c ho tc
truyn xung l s cu huyn. Vin tri huyn khng do d ln mt ci kiu c sai nha h tng, va g ching va
h ht hai bn ng trnh xa. Ri khi qu sp nhn ch d ca hong Thng ban xung, vin nho s g thi
nt kia li khng ri c nhng git nc mt bit n sao? Tri huyn cn dn nghim khc lo: Ch d thin
t ban xung ng gi hn mt nghn lng vng. Hy dng ngay mt cng cho danh d v cho khc ch d ny
khng bao gi qun n. S kin tuyt vi ny s mang li v vang cho t tin ng v lm cho t tri cm kch!
ng gi vay hng chc nghn cn go v thu th v lo trng nom cng vic m ngy. Ht su nm, cng
cho chm tr t m c hon thnh trc ngy ng ch. khnh thnh n, lo gi m mt tic ln mi tt
c dn bang lng ging n v cui nm lo gi tnh s. Lo cn mc n bn mi lng bc v mt trm su mi
ng tin vng. Cui sng lo trng cm mo v ng bnh. Lo khng hi phc c sc kho na, cht trc v
gieo cy ma xun.
Cng cho k nim vn dng ln ca ng lng, tr chn tru li bing ton dng n buc tru b. Ch c
iu dng ch chy ngang gia hai ct khng hp vi ch tch U ban cch mng huyn khi ng ta n th st cc
vng nng thn ny, ng ra lnh cho b th ca lng thay n bng khu hiu Nng nghip hc tp i Tri.
Hai hng cu i ca mt cng: Trung thnh, hiu tho truyn t b n con du. Thi kinh, Th Kinh k tip
trong th gian bn bn thay bng Canh tc v cch mng, ch cng v t. Thi y, ai m bit c mt hnh i
Tri sau li ho thnh m hnh rm, rung t li c tr v tay nng dn? Bay gi, c nhn cng lao ng cng
giu, chng cn ai hiu c ngha cc khu hiu ngy xa ny na. Ngoi ra con ci nh ny tinh khng kho
mnh chy i bun bn u pht ti c, cn ngi no trong m h nhn ci tm m tr v thay cc chm ngn kia
y?
Sau cng cho, mt b gi ngi trc ca vn nh u tin, cm cc chy nghin ci g trong mt ci ci g.
Cnh b, con ch vng ht ht nh hi khp chung quanh. B gi gi chy ln hm hm chi: Ct i, bin!
Nhng mi, u c phi l ch, c th tin ln hi b lo:
- B lo i b lm u ph cay y phi khng?

Chng chng khng, b ta lic mi mt ci ri li ci xung nghin t ti.

- Chu xin li, y c mt ni n no gi l Linh Nham khng b?
Mi bit hi b lo v mt ci cao xa nh Linh Sn l ung cng, mi ni vi b lo rng mi t ci lng di kia,
thp hn, lng h Mng n y, c ngi bo mi v mt lng Linh Nham no ng trc y.
Lc ny b ta mi ngng vic, xem mt ci, c bit xem c gi ca mi trc ht, ri quay li hi mi:
- Anh ch i cu t phi khng? Hi rt t m.
B ta gi tay ln ko mi nhng mi ngu lu li hi:
- Linh Nham vi cu t th c quan h g?
- Sao li khng quan h? B lo the th ku ln.
u l n b n y. Khng c con trai mi n y thp hng.
B ta bt u ci lc cc, nh c ngi c.
- Th nh ch ny mun c con trai ?
Lnh lng, b lo xng xc i n pha nng.
Mi ni vi b ta:
- Chng ti i du lch, u cng mun xem mt t.
- Nh qu th c ci g hay m xem? My hm va qua cng th, nhiu cp t thnh ph n lm, lm ch ca hay
g bay, nho nhc c ci lng ny ln.
Mi khng th khng hi:
- H n lm g?
- Xch mt ci hp in, c oe o nh qu khc, si tru vng c trong ni ln. m nhau , vn t, ti sn phi kia
ka, tht l xu h.
- A, th ra h cng tm Linh Sn?
Mi cng thy quan tm hn.
- Ci Linh Sn c ma c qu ca nh anh y! Ti bo anh y l ni n b mun cu t th n thp hng ri
m li.
- Ti sao n ng khng n c?
- Nu khng s xi quy th anh n c y. Nh ch ny ngn anh i h?
B ta li git git tay mi nhng mi vn khng hiu.
- Anh m n y th s b mu n vi tung to ln ngi anh y.
Mi khng hiu b gi mch mi hay ra mi hy cn thn.
- B lo bo n ng n y l k.

Nng mun lui h cho mi.

- Em hy bo l chng c cm c k g c.
- B y ni mu thng ca ph n y, nng ni kh vo tai mi, nhc mi mau b i.
- Mu thng th lm sao?
Mi ni mu cho mi cng k.
- C i, i xem cui cng Linh Nham ra th no.
Nng ni thi, thi. Li ni nng khng thch i n y. Mi hi nng s ci g, nng ni s li l b gi.
- Sao li lm php tc nh th ch? No i! Mi bo nng.
Mi hi b gi ng i.
- Khng hay u, cc ngi s ko ma ko qu tm ti y.
B gi sau lng mi. Ln ny r l li ra.
Nng ni nng s, nng nh c linh cm khng hay. Mi c phi nng s gp phi mt ng c khng? Mi cn ni
thm rng cc lng min ni ny, cc b gi u l ng c, cn gn nh con gi tr u l h ly tinh.
- Nh vy l c c em na? Nng hi mi.
- Sao khng ch? Em chng phi l n b sao?
- Th th anh, anh l ma qu! Nng tr ming.
- Trong mt n b, n ng u l ma qu ht.
- Vy l em ang vi mt ma qu y ? Nng ngng u nhn mi hi.
Ma qu dn yu tinh i, mi ni.
Nng ci khanh khch. Nhng li van mi ng i n .
- i th xy ra chuyn g? Mi dng li hi. S gp phi bt hnh sao? Gp phi tai ho ? C g m s ch nh?
Np vo mi nng ni ch cn bn mi l nng yn tm nhng mi quan st thy mt bng ti trong nng. Mi c
xua tan n i, c ni to ln vi nng.

-------------[16] c theo m Vit nua, ngha l nc, mt n.

Chng 6
26

Ta khng bit l mi bao gi ngh n ci iu l lng ny cha, y l ci ti. Ta cng quan st n, n cng thay
i, nh khi nm trong c, bn nhn m m vo my trn tri. Thot u n ging nh mt con lc , ri mt
ngi n b, cui cng ha thnh mt c gi ru di. Nhng khng ci g l c nh c, v trong nhy mt chng
thay hnh i dng.
Th ni chng hn vo nh v sinh mt cn h c k i, cc bc tng b nc vy bn, hng ngy mi vo
nh v sinh, cc vt nc lu nin kia u c s thay i. Lc u, mi thy n ging mt mt ngi, ri mt con
ch cht, lng rut x tung ra. Ln sau, n thnh mt ci cy c mt a b gi ci mt con nga gy cm bn
di. Mi hay mi lm ngy sau, c th nhiu thng sau, mt sng n, thnh lnh mi pht hin ra thy nhng vt
nc kia li mang hnh mt mt ngi.
Nm trn ging mi nhn trn nh. Do nh n chiu vo, ci trn nh trng cng c th xy ra nhng bin ha. Mi
ch cn tp trung xem k vo ci ti ca mi, mi s thy ci ti ny ca mi n ang i xa dn ra khi ci hnh dng
m mi quen thuc, n s mang nhiu b mt khin cho ta kinh d. Th cho nn ta s khng th khng hi hng, nu
nh ta phi din t tm tt bn cht ch yu ca chnh ta. Ta khng hiu trong nhiu b mt ca ta, ci no n tiu
biu cho ta hn c, ta cng quan st chng, cc bin ha li cng r rt hn ln.
Mi cng c th ch, ch cho cc vt nc tr li hnh th ban u, mt mt ngi, v mi cng c th hy vng, hy
vng mt ngy no n s sinh ra mt hnh th no . Nhng kinh nghim cho ta thy rng thi gian cng tri
i, hnh nh kia cng t bin ha theo mi m hon ton tri li, n thng tr thnh mt ci qui thai mi khng th
chp nhn, n bung ra m xt cho cng n li l thot thai ra t ci ti ca mi, mi khng th chp nhn.
Mt hm, ta ch ti bc nh dn trn th xe thng ca ta trn bn. Mi u ta cm thy ci mm ci ny l
mong cu cho mi ngi vui v nhng sau li thy ng ra l n ma mai, hi c , hi lnh, ra t lng t yu
mnh, t thng thc, t cho mnh cao hn hn mi ngi. K tht li c mt th su no l le li ra ni c n,
ri li c mt th s hi bt an vt le ra ch khng phi l v mt k u ng thng cuc, mt th chua cht
na.ng nhin khng c c n ci thng thng ra t hnh phc hn nhin m li nghi ng hnh phc
. Ci tr thnh ng s thm ch v dung, h v, mt cm gic ri xung mi khng ti y, th l ta bn
chng thit c nhn li vo ci bc nh na.
Sau ta i quan st ngi khc, khi quan st h, ta pht hin thy ci ti ng ght v l mt ra khp ni kia
cng li xen c vo y ri, n khng cho mt b mt no m khng b n can thip khi ta quan st, ci ny
tht l ngn ht sc. Khi ta quan st k khc, ta vn tip tc quan st bn thn ta. Ta tm kim cc b mt ta yu hay
mt biu hin m ta chp nhn c. Nu mt b mt khng khin ta xc ng, nu trong nhng ngi i ngang
qua trc mt ta, ta khng tm c ra k ta nhn dng ra chnh ta th ta s quan st h m chng h thy h.
Trong mt phng ch xe, trong mt toa xe la, trn mt boong tu, trong mt qun cc hay mt cng vin hay
thm ch trong lc do chi ngoi ph, ta u ch c nm bt nhng b mt hay nhng hnh dng ta h gn gi
quen thuc vi ta, hoc l, ta kim ly mt vi m d c th lm ni ln li mt k nim ang vi trong tr
nh. Khi quan st ngi khc, ta u coi h nh nhng ci gng cho ta soi vo trong chnh ta v s quan st ny
hon ton l thuc vo iu kin tm tr ta lc . Ngay c khi nhn mt c gi, ta cng dng cm quan ca chnh ta
nm bt c, dng kinh lch bn thn ta, cng thm tng tng, trc khi cho ra mt phn on. Tht ra s hiu
ngi khc, k c n b, ta l hi ht, v on. Trong con mt ta, n b chng l ci g ngoi nhng o tng ta
t to m hoc bn thn ta. l iu bi ai ta. Cho nn cc quan h ca ta vi n b u tht bi. Ngc li
nu ta li l n b th chung sng vi n ng ta cng li kh au nh th. Vn l s tnh ng trong ni tm
ca ta, con qui vt dn vt khin cho ta khng th yn tnh ny. Lng t yu mnh, t tn hi mnh, s gi gn t,
lng k v cm ght u bt ngun t m ra, ci ta tht s l cn nguyn bt hnh ca loi ngi. Vy th
phi gii quyt bt hnh ny chng phi l li cn bp cht i ci m n tnh ng ra kia sao?
Cho nn c Pht dy mi hnh nh u gi, khng hnh nh cng gi?

27
Nng ni nng tht lng mung quay v tui th, ci thi nng chng bit n kh no ln dn vt. i hc hng
ngy, b ngoi nng tt tc cho nng. Hai ci bm di, sng nh, khng qu cht cng chng qu lng. Ai cng ni
hai ci bm rt p. B cht, nng lin khng tt bm na, ct tc i, c ct rt ngn, n hai ci mu bn chi be
b theo mt. Hng v binh nng cng khng th lm c l ct phn khng. Lc , b nng, i tng ca
mt cuc thm tra, b a i khi gia nh v b giam trong ta nh ln ni ng cng tc, khng c v nh, m
phi na thng mt ln mang qun o thay n cho b nhng khng bao gi m mun nng i. Sau , m v nng
u b ui v nng thn. Nng chng c c c t cch lm Hng v binh. Nng ni thi k sung sng nht ca
i nng l thi nng mang hai bm tc di. B nng ging nh mt con mo gi, lun ng bn cnh nng, nng
cm thy c bit yn tm. Nng ni by gi, nng gi. tim cng gi, nng chng cn cm thy d b cc ci nho
nh lm cho khuy ng na . Ngy xa nng c th khc v duyn, v c. Nc mt nng nhiu gin gia, chng
chy ra thng t tim nng chng cn phi c sc g, nh th c bit d chu.
Nng ni nng c mt bn gi tn l Linh Linh. Hai a l bn thn t b t. N rt ng yu, n ch cn nhn anh,
nhn anh, nhn anh l hin ra hai lm ng tin trn m. By gi Linh Linh l m ri, ni chuyn ton mt iu
ko di ci m cui cng cho tht di ra, c nh l cha tnh ng vy. Khi cn nh, ting Linh Linh chi chi cha cha
khng lc no ngng nghe nh mt con s. Ling thong sut ngy, khng ngng lc no, ni i ra ngoi chi, h
c tri ma l bun, khng hiu ti sao, mun bp c v ng th bp tht lc lm cho ngi ta pht ho.
Mt ti h, hai a ngi b h ngm nhn m. Nng ni mun nm ln trn ngc Linh Linh, Linh Linh ni nng
mun lm m y th rt hai ngi bt ph ci, y huch nhau, ri trc khi trng mc, Linh Linh hi em liu
c hiu khng, m mu xm xanh v trng ln, i, ci nh sng trong vt chy n t mt trng, n hi em nhn
thy ci phong cnh nh th ny bao gi cha, ci nh sng ang cun cun chy v loang trn mt t, nh mt
mn sng cun cun n. Nng ni hai ngi cn nghe thy c nh trng lao xao, cnh cy nh c nc ln l
trong nc vy, hai a th l khc. Nc mt chy ra nh sui, nh nh trng. Hai a cm thy hnh phc qu,
tc Linh Linh qut vo mt nng, by gi nng cn cm thy tc y, mt hai a p vo nhau, mt Linh Linh nng
ran. C mt loi sen n ban m, khng phi hoa sng cng khng phi hoa sen n b hn hoa sen m to hn hoa
sng. Nhy ca n mu vng rc ta sng trong ti, cnh ca n bng nh bng sp, nh i tai hng hng ca
Linh Linh khi cn b nhng m t lng t hn, sng bng nh mng ngn tay t Linh Linh, i! Thi y nng nui
mng ngn tay t nom nh mt con c, nhng m khng phi, nhng cnh hoa mu hng kia khng sng bng t
no c, chng cng dy nh mt ci tai v run ry h m ra t t.
Mi ni mi cng nhn thy nh th, mi nhn thy nhng cnh hoa y m ra run ry v chnh gia mt ci
nhy c lng vng rc rn rn rung. ng y, nng ni. Mi cm tay nng. , ng, nng ni, nng mun mi tip
tc nghe nng ni. Nng ni nng ang nghim tc y, anh khng thy nh th sao? C phi l anh khng mun
thy nh th phi khng? Khng mun hiu nng phi khng? Nng ni ci s nghim trang ny n ging nhc
thnh ca. Nng c bit yu c M ng trinh, hnh nh c M vi hi ng, mi mt h xung, hai bn tay mm
du vi nhng ngn rt chi l tinh t. Nng ni nng hy vng lm mt ngi m, b trong tay cc bo bi nho nh
ca nng, ci sinh mng m nng, thun khit ang mt rt sa t v ca nng kia . l mt tnh cm sng trong,
thun khit, anh c hiu khng? Mi ni mi tin l mi hiu. Ny, nu anh khng hiu ci g th anh cn bt mnh,
th anh tht s l ngu ngc y! Nng ni.
Nng ni v cc bc rm dy r xung. Khi ngi ta i vo gia chng, ngi ta c cm gic trt tri. Vn nh
nh cc bc rm nhung mu xanh l cy thm ra, len li vo gi chng, ngi ta chng cn phi thy mt ai, chng
mt ting ng, nhung hp th ht mi m thanh, ch c mt si m nhc, hon ton thun khit, khng tp cht,
nh cc bc rm hp th, lc i, mt si m nhc lun chy ra du du, n t mt ngn ngun trong veo y
tru mn trong m ti, ch n i qua, mt lung nh sng yu t hin ra.
Nng ni nng c mt b c rt p thng i li trc mt nng trong nh, mc c c mt chic nt v t xu v
ci qun b to teo. Nng lun thm s vo nhng ci i trn sng bng ca c nhng khng bao gi dm. Nng
ni thi y nng cn l mt a b gi cm nhom. Nng ngh nng s chng bao gi tr nn p c nh b c l
ngi c lm bn v thng nhn nhiu bc th tnh cng mt lc. B c l din vin, rt nhiu n ng theo ui
c. C lun ni h quy c d nhng tht ra c thch chuyn . Sau ny, c ly mt s quan, ng ny gim st c
cht ch. C v hi mun, ng li tra hi v i khi nh c. Nng ni thi nng khng hiu ti sao b c khng
b ngi chng kia, li c chu ng s c hip ny.

Nng cn ni nng yu mt gio s, gio s ton ca nng, , ch l tnh cm ca mt a con gi b bng thi.
Nng yu ting ni ca thy trong lp, ton l mt mn hc lm ngi ta ngn, kh khc, v v nhng nng li
yu ting thy ni v nng lm bi c bit k. Mt hm, nng ch c tm mi chn trn mt trm im trong
mt k thi, nng khc mt bao nhiu nc mt. ang gi hc, lc tr bi thi, nhn thy bi ca mnh, nng bt
ln nc n. Gio s ly li bi thi ni thy s xem li, ri thy cho thm vi im. Nng ni nng khng mun th,
khng m, nng khng mun th, ri nng vt bi thi xung t. Trc tt c cc bn trong lp, nng khng sao
ngn c mnh khc. Nng d nhin rt xu h v ci chuyn ny, nng khng ti thy gio na, cng
khng gi thy l gio s. Sau ngh h, thy thi dy lp, nng vn nh ti thy, nng yu ting ni ca thy, ci
ting ni c bit hn hu, trm trm t c hng kia.

28
T Thch Cn v Giang Khu, gia ng c chng ra mt di bng . Mt chic xe con chn chic xe khch
ng di m ta ang i.Mt ngi n ng v mt ngi n b bng tay leo ln. Ch cn eo ci loi bng
ny vo, ngi ta lin c mt thn phn c bit v u mang kh th d dn. Ta ng truy lng ai nhng may
sao ch l kim sot vin chu trch nhim theo di cc quc l ln xem xt v hnh khch.
Sau khi cho xe chy mt t, ngi li sot v ngay chng dng u tin. Mt nng dn mun li i nhng ci
bao ca anh ta li b kt ca xe do ngi li kp ng cht li. Sau khi buc phi thi ra mi nguyn, anh ta
c ngi li nm tr cho ci bao. Bt chp ngi nng dn chi t tt, anh ti r ga n my khin cho anh nng
dn phi nho vi xung h ven ng. vng ni, xe c t, vic cm li t ngi ti x ln cao hn mi
chng sinh, c xe u p mt c cm r rt vi anh ta.
Ai hay ngi n ng v ngi n b eo bng ln xe cn th bo hn anh ti. Ngi n ng git ly v t tay
mt hnh khch, ch tay vo mt anh ti nt:
- Xung! Xung!
Ngi li ngoan ngon xung. Ngi n b vit bin lai pht anh ta ba trm nguyn, tc l ba trm ln gi ci v
m cung khng b x i, vt ny khng ch vt kia, ci cng l mt php tc ca nhn gian ch khng phi
ch trong gii t nhin.
Lc u, ngi ti xe gii thch. Anh ta ni c bn khng bit ngi hnh khch ny, khng th no bn li c
ci v ny v ging c th cao dn ln, ci li. Nhng hai ngi kim sot vin khng lung lay cht no, mt lnh
nh tin, c l v nh p dng ch khon xe, lng ngi li xe cao hn lng ca h hoc h mun t uy lc
ca ci bng tay. Rm r mt hi, ngi li xe bt u ly b mt ti nghip ra van xin. Mt gi tri i chic
xe vn khng chy tip c. Bn pht v bn b pht qun mt rng hnh khch nht trong xe chu nng rn chn
cng l b pht. c cm vi ngi li dn dn chuyn sang cm ght ci bng . Hnh khch p vo thnh xe ku
ln bt bnh. Ngi n b eo bng lc y nhn ra ch ang l mc tiu ca m ng. Bn vi x t bin lai
pht nht vo tay anh li. Ngi kim sot vin kia vy vy mt l c nh trong tay. Xe ca h lp tc n, h ln
xe ri bin mt v pha xa, li mt trn bi m mt.
Nhng ngi li xe ngi xm trn t v t chi ng dy. u th ta ca xe, hnh khch c ngt ngo an i
anh ta, li hn mt na gi na, dn dn h mt kin nhn, bt u chi ra. Anh ti mi min cng leo ln xe.
Chic xe va i mt qung, qua mt ci lng th dng li tuy chng c ai ln xung. Ca trc ca sau m rm rm
ri ngi li nhy khi ca bin tuyn b:
- Tt c xung xe, xung, khng i na, cn ly xng.
V anh ta th l b i. Hnh khch li trn xe sau mt hi chi bi chng thy ai bn nghe h bn ch cn cch
cng ln lt xung xe.
Bn ng, ngoi mt hng n, cn mt hiu tp ha, thuc l, ru, trc cng mt tm bt ln che nng, c
bn tr.

Mt tri xung thp nhng di tm vi che cn rt nng. Ta ung lin hai bt tr lnh, vn cha thy chic xe
ly xng. Ngi li th mt tm. L lng l hnh khch trnh nng di cc bng cy hay di tm vi che cng
dn d tn mc ht.
Ta vo ci hng n tm nhng ch c nhng ci bn vung, nhng gh bng trng khng, ngi i u c, tht l
khng hiu. Cui cng ta tm ra anh ti x trong bp, trc mt anh ta l hai a xo v mt chai ru. Anh ta
ang tn chuyn vi ngi ch ngi cng .
Ta ni vi anh ta, ging d nhin km thn thin:
- Bao gi i?
Hn tr li cng ging tng t:
- Sng mai, su gi.
- Ti sao th?
- Anh khng thy l ti ung ru ri ?
- Khng phi ti pht anh. Anh c cu cng khng c g li vo hnh khch, th no m ci y cng khng
hiu?
Ta c gi bnh tnh.
- Ung ru m li xe th b pht, anh hiu ch?
Qu l hn ta sc mi ru v ang trng ra ci b mt hon ton trng tro. Nhn i mt ti h di trn hn nhn
li khi hn nhai thc n, ta ni gin n mc mun p lun ci chai ru vo u hn. Ta vi ra khi hng n.
Quay li ng, trc c xe trng khng, ta ng ra rng ci i vn chng c o l no ni, khng ln ci xe
ny chng phi l ta trnh c cc s phin toi sao? S khng c ti x, hnh khch ln kim sot vin, pht
v nhng vn by gi l kim ly ch qua m.
Ta tr li di tm che, ni ngi ta bn tr. Ta tm thy mt hnh khch.
- Ci xe ph ny khng i na.
- Bit. Anh ni.
- Anh ngh m u?
- Ti cng ang tm.
- Hnh khch i u c ri y nh?
Anh bo ta h ngi quanh vng c th no h cng c ni n, h chng thit th gi, sm mt ngy, mun mt
ngy chng h g vi h. Ch c anh t s th Qu Dng, y nhn c mt bc in ca huyn n Giang bo
l dn min ni bt c mt con th hoang khng bit l con g, ngay chiu nay anh phi n huyn l sng
mai phi vo ni, n mun th s rng con th cht mt.
- Cht th chu thi ch! C th pht anh ? Ta hi.
- Khng, ci ny anh khng hiu u.
Ta bo trong ci i ny, khng cch no m hiu c ci g?
Anh ni rng anh ni n con th l ch khng ni ci i.

Ta hi anh liu tht l c s khc bit ln gia ci i v mt con th l khng.

Anh bn mc bc in ra cho xem. Bc in qu l vit: Nng dn bn huyn bt sng c con th l, ha tc c
ngi n nhn dng. Cn k s th ca anh c ln nhn c in thoi bo tin pht hin mt con k nhng
khng l nng hai mi n hai mi lm cn b mt con sng trn ni ht dt ln b nh th no, khi h phi
ngi n, khng nhng con k nhng cht m dn lng cn x tht chia cho nhau; khng th ti to li c v
chc chn l khng th no gi cho c mt mu vt. Ln ny, anh nht nh phi ch trn ng m chn xe i
nh n kp.
Ta ng ni chuyn vi anh mt lc. Nhiu cam nhng chy qua. Anh gi bc in ln nhng chng ai ti
anh. Ta khng c ngha v cu mt th rng hay th gii, h tt ng y nut khi ? Ta quyt nh quay li n
hng n.
Ta hi c phc v l c ng li y c khng. C nm cho ta mt ci nhn y hn hc, ta nh ta hi l c c
tip khch khng.
- ng khng thy ? y l hng n.
Ta t th l khng leo ln chic xe khch kia na, nhng trc mt cn li cho ta mt trm cy s thanh ton
m i chn th t ra ta s phi mt qung hai ngy.
Khi ta tr li bn ng, ngi s th khng cn y na; khng bit anh ta c xin i nh xe c khng.
Mt tri sp ln. Di tm che, ni ngi ta ung tr, chic gh bng c dn dp. Bn di v ng ni ln
ting trng khua. Ta thm hi l chuyn g. Nhn t trn cao, ngi lng ch l mt dy k tip nhng mi ngi v
gia cc ngi nh l nhng sn lt . Xa hn na, nhng trn rung bc thang, la sm c thu hoch.
Mt s tha rung c cy, bn en lt nga.
Ta xung dc theo hng ting trng khua. Mt ngi nng dn t di rung leo ln, qun xn, bp chn en
nhm bn. Xa na, mt a tr dt tru ti ci ao ra lng. Trc cnh khi bc ln t cc mi nh, mt cm gic
yn bnh xm chim lng ngi.
Ta dng li nghe ting trng. Khng cn tay li xe, khng cn nhng kim sot vin eo bng , khng cn ci xe
khch gy bc dc, khng cn in ha tc yu cu nhn dng mt con th l, mi vt bng quay tr v li vi t
nhin. Ta nh n nhng nm sng nng thn, buc phi tham gia lao ng ci to. Nu tnh th khng tin ha,
phi chng ta cng li nh h th kia, vn ang cn trng trt t ct y ? Cng ht gi lm vic, bp chn y
bn, mt n chng thit g tm ra, nhng th th ta li khng bit n ni bn chn ny. Cng khng phi ti sao
phi vi v i n di ny. Chng c ci g t nhin hn khi bp trong nh hong hn kia, nhng mi ngi kia,
nhng hi trng khua lc xa lc gn kia.
Nhng ting trng lp i lp li hnh nh tng nim rm ran mt truyn thuyt khng li. V ch cn li duy nht
cc mi nh ang ti dn i theo cng vi mu ca nc v nh sng ca vm tri bin ha, cc tm an xam xm
phn bit ra l m gia cc sn nh, mt bn cn gi hi nng m cu nng, hi th ph ra t mm tru, nhng
m thanh ct ln t cc cn nh nh nhng li ci c, v c gi chiu, l cy rung rinh trn u ta na, mi rm r
v mi chung b, ting lc c ca nc b ngi ta khuy o, ting cnh ca ko kt, c l th, hay ting nghin
rt ca dy ti ko nc mt ci ging, v ting mt cp chim cu g u trong t, ting gi lanh lnh ca n
b v tr con, mi l ngi v ting vo ve ca cn trng bay, lp bn di chn kh mt ngoi nhn bn trong,
lng ham mun v ni kht khao hnh phc m , cn chn ng m ting trng ang gi dy, cng li c thm i
chn t, ngi ngng ca b ngi i qua i li nhiu ln lm cho lng bng, cc ci trn nhn, mm mi
din ra.

29
Mt s gi ca ph thy Thin Mn quan, o Cng tri, n Mc Tng Binh, sn bi ca nhng ngi th
mc yu cu ng th iu khc gi tc u n thn Thin La. ng ta ni s ch thn quay li ly tng dng ln
n thn ngy hai mi by thng Chp trn bn th t tin. S gi tr trc mt phn tin cng bng mt con

ngng sng v ha rng nu cng vic xong ng hn th s cho mt h ru trng v mt na u ln: ng gi c

th n Tt nguyn n bng cc mn c. Lc y ng th iu khc gi bn tht kinh, thy rng mng ca ng
th l c m tng ngy. c Pht b Quan m l ngi cai qun i sng chng ta, Thin La l n thn.
Nhng nm va qua, ngoi vic mc ra, ng lm khng t tng, ng tc tng Thn Ti, thn La Hn ci,
ha thng Kim Tc, Nam To Bc u trng nom s sch ngi sng v ngi cht, ng cng gia cng cho
gnh ht nuo hng lot mt n, nhng Trng Khai San na ngi na thn, nhng M Soi na ngi na vt,
nhng sc sinh tiu yu na ngi na qu v c nhng tng h ca Tn ng nhn nh cho ngi ta vui. ng
lo cng tc tng Quan m cho nhng ngi n t pha bn kia ni, nhug cha c ai, tht th, bo ng tc tng
n thn Thin La, cha t hung tn cai qun mng ngi; th m y, by gi b n i mng ng. Lm sao ng
li c th h nhn li d dng nh vy c? l v tui gi ca ng, v lng tham to qu ca ng. Ch cn
ngi ta dm vi ng mt vt c gi tr l ng tc bt c ci g ngay. Mi ngi ng thanh ni cc bc tng ca
ng lo y sc sng. Thot nhn l ngi ta nhn ra ngay Thn Ti, ha thng Kim Tc, Nam To Bc u cai
qun s sng s cht, tng Trng Khai San, mt M Soi hay Quan m, ng ch bit l mt b m ph h
cho s sinh n con tr. Khi mt ngi n b n t bn kia ni mang li cho ng hai tc vi nh lm mt
tng Quan m, ch ta ngh m ti nh ng. Sng sau, ch ta li ln ng, ht sc hi lng, mang theo tng
Quan m m chnh i tay ng cho ra i trong mt m. Nhng c i ng cha bao gi tc tng Thin La,
trc ht v khng ai nh ng vic , sau na l ci mt hung d ny ch c th em t trn bn th ca ph
thy. ng khng th gi c khi rng mnh. Ngi ng lnh tot; ng bit thn Thin La bn ch ly i
mng sng ca ng.
ng leo ln ng g ly mt khc g phi trn x, khc g c nhng th thanh thot, khng th bin dng hay
nt n. ng ct n vo y nhiu nm trc, khng n dng n vo mt cng dng thng thng. Leo ln n
ng g, khi ng vi tay ly khc g th ng b trt chn v ci ng g sp xung. ng c kinh nhng ng
bit ci g ang xy ra. m cht khc g trong tay, ng ra ngi ln gc cy phong vn dng lm tht. Vi mt vic
bnh thng, ng vc vt liu bng vi nht ru, chng cn tm vo , ri khc tc bng c, theo cc phoi g
ht ra t li c dn dn hin ln hnh dng. l n np quen. Nhng cha bao gi ng tc tng thn Thin La
cho nn ng c ngi , m m i, khc g trong tay. Khi cm thy kh lnh nhp vo ngi, ng t khc g
xung t. ng vo trong nh, ngi ln mt khc cy b khi bp lm cho en s v v nhiu ngi ngi nn
n bng ln. ng tn s ri. ng nhn ra khng qua c nm nay. H t ng tng ny cho ngy hai mi
by thng Chp, ng sau ngy cng To qun, chng cn ch c n ngy rm thng Ging, Hi Hoa ng. Quyt
khng cho ng yn n qua Tt ri.
Lo y gy nhiu ti c, nng ni.
N thn Thin La bo nh th sao?
ng, nng ni, lo y khng tt, khng bit an phn.
C th.
Thm tm ng ta bit ng ta c bao nhiu ti.
ng ta quyn r ngi n b tr n cu t ?
Chnh ngi n b y mi ng khinh, ch ta hon ton vui lng m.
Th khng coi l ti li ch?
C th.
Th th, ti li ca ng y, l
Lo y lm hng i mt c gi cm.
nh ng ta?

 nh th khng dm, mt hm lo y ni khc. Nhng th th cng lm lng xa nh nh lo ta thng mt

mnh lu ngy. H c cht t tin nong v li i. Tm ra n b ng khng kh. Mt s n b lm ci v li.
Nhng l ra lo ta khng c lm dng mt c gi cm ch. Lo ta lm nhc, a rn ri b c y.
Khi n thn Thin La n ly mng lo, lo c nhn ra rng l ti c gi cm khng?
Chc l phi ngh nh th ri, c cm y hin ra vi lo m lo khng th xa c y i c.
Vy l mt s tr th?
ng. Tt c cc c gi h b lm nhc u hy vng tr th. Nu c y cn sng, nu c y tm c ra lo, c y
s mc mt lo, c y s chi ngp u lo ln vi nhng cu nhc nh nht, c y s xin qu thn em lo n tn
mi tm tng m ph, c y s bt lo chu cc th cc hnh gh gm nht! Nhng c gi ny b cm, khng c
cch no cho ngi khc hiu c; ri n khi b cha, c y b ui khi nh, c y bn i lang thang v lm
im, n my. C gi tr thnh mt ng tht h hng, ai cng ght. Ban u, c y khng phi khng duyn dng
u v l ra rt c th ly c mt nng dn lng thin, sng mt cuc i v chng bnh thng. C gi l ra
c mt mi m t che ch v cho nhng a con ra i, ri khi cht th c c mt c o quan.
Lo ta khng ngh n ci , ch ngh n lo ta.
Nhng hai mt ca c gi y trng trng nhn lo khng bung.
Mt ca n thn Thin La.
Mt ca c gi cm khng ni c y.
i mt y kinh hong ca c gi khi lo chim ot c gi?
i mt phc th!
i mt van xin.
C y khng th van xin, c y git tc bt tc m khc.
C y nhn lo, n ra.
Khng, c y ku
Nhng chng ai hiu cc ting ku i i a a y l g, mi ngi thy li ci.
V lo ta ln trong m ng lo ta cng ci.
n th?
n qu ch! Lc y, lo vn cha bit s v lo cn c ch. Lo ngh chng ai c th tm c ra lo.
S phn bit phc th.
B y n, n thn Thin La, khi lo ta ang ci than hng, b hin hin ra trong la v khi. Lo nhm nghin
ngay mt li v nc mt chy ra.
ng c lm dng cho lo i anh!
Ai chng khc khi mt y khi. Lo x mi vo nhng ngn tay kh rp nh nhng que ci kh ca lo. Lo
tp tnh ra sn, ko l i giy vi, lo ly khc g, ngi xm gn gc cy phong, lo vc n bng ru cho n tn
chiu ti. Ri lo quay vo nh, ming g trong tay. Ngi bn la, lo kp n vo gia hai i v a bn tay y
chai ln vut ve n. Lo bit y l bc tng cui cng lo lm trong i v lo s khng th gi tc xong.
Lo mun thnh cng trc sm mai v lo bit vo lc ci hnh nh lo lu gi trong lng s bin mt, u
cc ngn tay lo l bng hnh c gi, ming c gi, mi trn ca c gi mm cht khi c lc u, di tai c gi mm

qu nhng c bit dy dn, th ny c l tai c phi eo nhng i khuyn rt to mt; da cng nhng mm mn,
mt nhn v thanh t, mi v cm nhn nhng khng sc cnh. Bn tay lo trn vo trong c o m ln ly c
c...
Bui sng dn lng i ch phin Lc Phng Ba, Dc Phng Ri, mua sm Tt gi lo nhng lo khng tr li.
Ca m toang v phng pht c mi chy. Ngi ta vo nh, pht hin thy lo ng vt vo trong bp l. Lo
cht. C ngi ni lo l nn nhn ca tai bin tim mch, c ngi ni lo b cht chy. Di chn lo, nm chng
ch tng n thn Thin La gn xong, u i mt vng m gai. ra m c chc bn ci l. T mi ci l th ra
mt con ra en, u vn thng, nh mt th rng rnh mi, np trong hang . M mt bc tng cp xung nh
ng m khng ng, sng mi thanh t tip vo i lng my cnh phng cho cm gic chng hi cau li, mi
mng v nh th mm cht, c mt th v khinh mit cuc i, hai ng t en kh nhn thy tuy vy vn phng
ra mt nh mt lnh bng. Lng my, mt, mi, ming, mt, cm, cn c thanh t v di ca bc tng, tt c u
cho hin ra nt tinh t ca mt thiu n; ch hai di tai dy v chc l c nhng ci khuyn bng nhng ming ng
hnh mi do treo lng lng y l chm l ra cht gi dc m thi, c bc tng b b cht trong c dng ln
rt cao ca b qun o. V n thn Thin La v sau c dng ln trn ban th ca ngi php s Thin Mn
Quan o Cng Tri.

30
T lu ta nghe nhng truyn thuyt v con rn k ni ting cng nc tuyt c ca n. nng thn, ngi ta
thng gi n l Rng Ng B v ngi ta cho rng ngi hay con th b n cn s cht trc khi i c nm
bc chn. Nhng ngi khc li ni t c c may thot c n nu i cch n cha ti nm bc. Chc n
lm ra i cu tc ng: "Con rng mnh nht khng thng c con rn trn mt t". Tt c ng thanh ni rng
n khc hn vi cc con rn c khc. Ngay rn h mang bnh, nguy him n th no, cng d dng b ngi lm
cho s. Khi n m, ta phi dn u ln cng cao cng tt ri vn thng ngi m ht to khng b n. Khi gp
n, c th rt d dng t bo v bng cch nm mt ci g vo cnh n. Nu khng c g nm th ch cn qung
giy hay m ca mnh ri lnh i vo lc con rn tn cng cc th kia, ng ang c chuyn vi con mi. Nhng khi
gp rn k th trong mi trng hp n tm hay chn l n tn cng trc khi ngi c th gi trng thy n.
Trong cc vng ni min nam An Huy, ta nghe nhng chuyn gn nh huyn thoi v con rn ny. N c kh
nng bi binh b trn v nh du lnh th ca n bng mt ci si cn mnh hn t nhn. Nu mt con vt chm
vo , n tn cng ngay, nhanh nh chp. u c con rn ny th sng lu hnh mi loi thn ch. Nu c
thm cc thn ch ny s c mt quyn lc che ch, nhng ngi dn min ni khng truyn chng cho ngi l.
Khi i cht cy, h qun x cp hay mang giy cao c lm bng vi th. Ngi dn huyn l t quen thuc vi ni
non, k cho ta nhng iu cn ng s hn na: nhng con rn cn c c giy da v h khuyn ta mang
theo thuc chng nc c d trong thc t n chng c my hiu lc vi rn k.
Trn ng t n Kh n An Khnh, qua Thch i, ta gp trong qun n nh gn trm xa ng di mt
nng dn b ct mt bn tay. Anh k cho ta rng chnh anh cht n sau khi b rn k cn. Chc anh l ngi duy
nht sng st c vi vt cn ny. Anh i mt ci m rm mm vnh hp, theo hnh m l hi, loi m m nng
dn i bn ba bn sng, i th m ny phn ln l nhng ngi tng tri. Ta gi mt bt m ng trong ci qun
n m di mt tm bt trng. Ngi ng trc mt ta, anh cm a bng tay tri, hoa hoa khng ngng trc mt
ta ci mu ct ca cnh tay phi. Thc mc, ta ni chuyn vi anh, nhn r rng anh c th tn gu:
- ng anh, anh c thy phin g nu k cho ti anh b thng nh th no khng? Ti tr tin m cho anh.
Anh k anh vo ni tm cy k.
- Cy g?
- Cy k. Cha c bnh ghen. M v ti gh gm lm. H mt ngi n b no chuyn vi ti l m sn sng
qung cho lun mt ci bt vo mt ti ngay. Ti mun cho v ti ung nc cy k.
- Mt th thuc khng nghim chnh ?
- Khng, anh ci ph ni. Di chic m rm, mm anh ngoc ra l chic rng vng. Anh pha tr a ti.

Anh ni h l c mt on ngi i n cy lm than ci. Hi y thng nghip cha c hng thnh nh by

gi, n cy ly g nht nh phi bn cho i sn xut, khng th phm php, anh li khng mun phm php m
cn mun kim tin th l i lm than hoa. Nhng cng phi bit xoay xa. c bit phi tm cy thanh cng
trng v v than ly t cy ny c mt mu xm bc, khi ta g vo n ku vang ln ting trong. Mt gnh than ny
ngang tin hai gnh than thng. Ta anh ni ty thch, du g ta ch mt c tin mt bt m.
Anh k rng anh i u, mang ba ru. Cc bn cng i cn ng sau tn chuyn, ht thuc. Anh va ci xung
th cm thy t gan bn chn bc ln mt lung kh lnh. Anh ngh hng to n ni ri. Anh ni ci ngi ny lc
y chng khc g ch, mt con ch l ngi thy mi bo hoa l khng dm i ln na m ch c cn ku ti ch nh
mo. Lc , hai cng anh n mm ot theo. G trai trng cng rn nht gp phi con rn k cng chng c hy
vng. Hung chi anh li chnh mt trng thy con rn cun trn trn mt tng trong bi gai, u ngng ln, thn
th thu li thnh mt khi tht chc nch. Ni lu, lm nhanh, anh vung ru ln nhng ch trong nhy mt, anh cm
thy ni c tay lnh but, mt cn run ry lan khp ngi nh khi b in git. Mt tm mu en ngm lt qua
trc mt anh. Mt tri sm ti, tim anh lnh ngt v anh thi nghe thy ting gi, ting chim, ting cn trng,
chng cn nghe thy g na. Bu tri m m bng ha sm s, mt tri, cy ct tt c u phng ra ton nh sng
lnh lo. Anh nhn thy u c vn cn hot ng v anh phi lm nhanh, khng c cht, anh cn mt c may,
th l anh bn ly ru cht phng lun c tay. on anh lp tc ngi sp xung, bu cht ly mch mu ca cnh
tay ct. Mu vt ra trn cc tng , chm vo , mu nht ngay mu, bin thnh nhng bt bong bng vng nht.
Sau bn ngh a anh v lng, mang theo c ci bn tay t la, en sm, y nhng mng tm bm. Cnh tay
cn li cng en. Khi dng cn ht cc thuc thang ca dc hc Trung Hoa chng rn c cn, mi coi l nng li
c.
- Ci nh anh ny, anh tht l quyt on y.
Anh ni nu anh do d mt cht thi, hay vt cn trn cao hn mt t, anh cht.
- Mt mt bn tay i ly ci sng, ng lm, ng khng? Ngay con b nga cng c kh nng trt b i cng
khi n khng th g cng ra c c m.
- y l cn trng.
- Th no? Con ngi li khng bng cn trng ? Con co sa by cng c th gm t cng thot thn, con
ngi khng th km tinh khn hn con co.
Anh t mt t mi nguyn ln bn, t chi tin m ta tr, ni by gi anh c bun bn, chc kim khng t
hn mt ngi c sch nh ta.
Trong sut hnh trnh, ta iu tra v con rn ny, cui cng th trng thy n trn ng a ti ni Phn
Tnh. Chng ang b phi kh, cun trn trn mi trm mua bn ca th trn c ci tn l Mn Hiu hay Thch
Trng. Nom chng ging vi li m Liu Tng Nguyn, vin quan i ng miu t: "nn en im trng" .
Chng l nguyn liu qu cho y hc Trung Hoa, lm ra mt phng thuc tt th gin gn ct v hot huyt,
khu tr phong thp, tr cm lnh. l loi hng t tin thu mua vi gi cao, nhiu ngi dng cm lun liu
mng tm bt.
Liu Tng Nguyn gi con rn ny l ng s hn h. kch ch h khc, ng ni n cn khng khip
hn h. ng l quan thch s, cn ta, ta l mt ngi bnh thng. Lm quan chc ng phi bn tm u tin n
cc s bt hnh trn th gian. Ta i trong ci i, ta ch bn tm n s tn ti ca ta.
Ch nhn nhng con rn kh cun b li l cha vi ta. Ta mun tm thy mt con sng, hc cch nhn ra chng
t bo v chng li chng.
Cui cng ta thy hai con chn ni Phn Tnh, vng quc rn c, ti mt trm kim sot ca khu bo tn t
nhin, thu hi li t tay mt ngi vo ni bt trm rn, nht trong chung li st v ta c th ngm nhn tng
tn.
Tn khoa hc ca chng l phc x nhn mi. Hai mu vt ny di mt mt, khng to bng c tay ngi, c mt
khu ui rt nh. Ngi chng ph y hoa vn tam gic nu sm v xm xen nhau khng r rt lm cho nn cn
mt tn gi khc, rn bn c. Nhn b ngoi khng thy c tnh hung c ca n. Thu mp thn hnh li trn
mt hn trn ni, chng nom ging nh mt hn t. Khi quan st gn, ci u hnh tam gic mu nu xn, ci

mm nhn mc thm mt mu vy ging li cu u cng, i mt thm m em li cho chng mt v hi

hc m li tham tn, ci v khng trnh khi c gi n mt vai h trong Kinh kch. Chng khng trng vo th
gic d mi. Gia mm v mt chng c mt ci l, l c quan nhy cm vi nhit , c bit vi tia hng
ngoi, nh th chng c th thy c nhit thay i ti mt phn hai mi trong vng ba mt chung
quanh. Ch cn mt con vt c thn nhit cao hn thn nhin chng xut hin quanh qun l chng lin c th pht
gic v tn cng. Cc chi tit ny v sau mt chuyn gia v rn cn khu bo tn t nhin mi tit l vi ta, khi ta
vo dy ni V Di.
Cng con ng ta i y, thng lu sng Thn, nhnh ca sng Nguyn, nc sng Cm Giang khng b
nhim m chy mnh. Nc sng c trong vt nh vy, c bit trong. Tr tru th mnh cho dng nc cun dt
thng ti bi sng di xui na vi trm mt ri mi dng li. Ting chng truyn li lanh lnh.
Di v ng, mt c gi tr trn trung tm sng, thy chic xe khch i ngang qua, nng ng thng ln nh
mt chic c trng, quay u li ri ngn mi ra nhn. Di nng tra chy bng, nh sng phn quang trn nc
chi la. Cc ci d nhin chng dnh dng g ti con rn k.

Chng 7
31

Nng bt ci to, mi hi ti sao. Nng ni nng vui, nhng nng bit nng khng vui; chng qua nng lm ra v,
nng khng mun ngi ta bit k tht nng khng vui.
Nng ni mt hm i trong ph nng thy mt ngi n ng chy theo chic xe in va ln bnh. ng ta va
chy va nhy c ku, va ra sc go v mt chic giy ca ng kt vo ca xe khi ng xung. Chc ng ta nng
thn ra. Khi nng cn b, thy c gio dy nng khng c ch giu nng dn, ln ln ri th m nng d khng
c v duyn v c ci vi n ng, h s mang t ng rng nng lm duyn lm dng. Nng ci nh th,
nng li cun n ng tht s. H lun c con mt khc nhn n b, anh khng c lm u y nh.
Nng ni ln u tin nng trao thn cho mt ngi n ng, m nng khng c yu, hn b trn ngi nng,
chim hu nng ri hn vn cha bit nng cn trinh, hn hi lm sao nng khc. Nng ni khng phi v khng
chu c au m ch l nng thng thn nng. Hn lau nc mt cho nng, nhng nhng git nc mt c
phi chy ra v hn u. Nng gt hn ra, ci lo o vy, soi gng sa li u tc, nng khng mun hn gip
nng, cng gip cng hng ht. Li dng mt pht yu ui thong qua nng, hn hng c nng.
Nng khng th ni l hn cng bc nng, hn mi nng n nh n cm tra. Nng n, ung mt cc ru, hi
vui vui nhng cng chng phi l tht vui v th l nng ci ln nh vy.
Nng ni khng hon ton trch hn, lc , nng ch mun bit xem s c th xy ra ci g thi. u c nng hi
l m mt cht, nng khng bit ci ru y li nng nh vy, nng cm thy mt mnh ran v nng bt u
ci v duyn v c. Th l hn m nng, nga nng ra ging, tht m, nng khng chng c, khi hn vn
vy nng ln, nng bit.
l gio s ca nng, nng l hc tr, gia hai ngi l ra khng nn xy ra chuyn y. Nng nghe thy ngoi
phng, trong hnh lang, ting chn ngi i li, lun c ting ci ni, con ngi lun c qu nhiu ci v v
ni. ang tra, nhng ngi n xong cng tin tr v bung h, nng nghe thy h rt r. Trong khung cnh y,
hnh vi n xem nh gian t, nng xu h kinh khng; con vt, mi l con vt, nng t bo thm.
Sau , nng m ca bung, i ra, n ngc, cao u, khi nng n u cu thang, thnh lnh c ai ku tn nng,
nng ni lc y nng mng mt ta nh vy nng tc ln m chng mc th g bn di. May sao li vo cu
thang rt ti. ng l c mt bn cng lp mun nng i cng n nh gio s ni v chng trnh cc lp
ngoi kha hc k sau. Nng ni thc l phi i xem xi n, b mun ri, nng chy trn. Nhng khng bao gi
nng qun ting gi y, nng ni tim nng sut na th vng ra ngoi lng ngc; ngay c khi ngi n ng chim
nng, tim nng cng khng p mnh nh th. By gi, nng tr th c hn ri, nng tr th cho mnh, tr
th cho tt c cc ni dn vt v s hi ca nhng nm va qua, nng tr c th cho bn thn. Nng ni hm
y, trn sn vn ng, mt tri c bit sng chi, trong nh nng c mt ting chi tai xuyn thu vo tim nh li
dao co ca vo thy tinh.
Mi hi nng xt n cng th nng l th no nh.
Nng ni nng l nng, ri li ph ln ci.
Mi vn phn vn.
Nng bn an i mi, nng ni nng ch l k mt cu chuyn, cu chuyn nng nghe mt a bn gi. N l sinh
vin Hc vin y khoa n thc tp bnh vin nng. N tr thnh mt trong nhng a bn thn nht ca nng.
Mi khng tin.
Ti sao mi ch mi c k chuyn? Nng k th khng n ?

Mi bo nng tip tc k.
Nng bo ni ht ri.
Mi bo chuyn nng n qu t ngt.
Nng ni nng khng bit nh mi gii ni ci h gi, hn na, anh k nhiu chuyn ri, nng chng qua mi l
bt u.
y, th k tip i, mi ni.
Nng ni nng ht hng ri, khng mun ni na.
l mt h ly tinh, mi ni sau giy lt suy ngh.
Khng phi ch n ng mi c dc vng.
Hn ri, n b cng th, mi ni.
Ti sao nhiu ci n ng c php lm m li cm n b? u l bn tnh ngi.
Mi ni mi khng h ln n n b, mi ch l ni nng l mt k mi chi, mt h ly tinh.
L th cng chng xu nh.
Mi ni mi khng tranh ci, mi ch k li.
Th th anh k xong ri y.
Cn k g na y?
Anh mun ni n m b ba m y th ni v m y i, nng ni.
Mi ni chng ca ci m b ba m y cht trc c mn tht...
Mn tht l ci g?
Ngy xa, khi mt ngi cht i, phi canh hn by ngy bn mi chn ngy.
By l con s khng tt ?
By l ngy tt, ct nht, cho cc vong linh.
Khng nn ni n vong linh.
Vy th ni n ci ngi cha cht ny vy, nhng di vi trng khu trn mt giy ca c ta vn cha b b i, c
ta ging nh c gi mi dm H Xun ng ti trn Y y, ta ca ng im, hai tay t trn eo, mt chn
chng u oi. Khi thy n ng i vo, bn lm duyn, nhn hn ta nh dng dng ngoi con mt ct quyn r
hn ta.
Nng ni l mi lng m n b.
Khng, mi ni, c n b cng khng chu c kiu ny ca c ta m vi trnh xa ht. Ch c ch du th t Tn
t tu, ci m lm mm mp y, mi ng li nh tot vo c ta.
Nhng khi n ng i qua, chng phi l u n sng nut ti mi bng mt y ?
Khng th no khc c, h u quay u li ht, ngay g g nm chc tui hn hoi ri vn vo c c i chm
chm nhn c ta. Em ng vi ci.

Ai ci c ch?
Mi li k v lo Lc, hng xm ca c , va mi n cm chiu xong ra ngi ca khu t giy, nhn thy
ht tt c bn ku ln: Ka, Lo G, xo phi ct ch ri ka! Lo G ngng gh gm. Gia hm rt nng, dn
lng n cm ti ht ngoi ng, khi thy c mang n quy i thng khng ngoy mng i ngang qua tng
nh. M tay Xm vo chng bng i a, ci vo sau cho m hng mt trn n. B au, m rn rm
sut m. n b c chng trong lng ch c mt thch: ging cho ci con v loi y nhng ci tt. Ri m tay
Xm nht quyt phi lt trung, tm tc, n mt con vo mt thng ct.
Tht l gh gm, nng ni.
Nhng chuyn i n din ra nh vy y, mi ni. u tin, c b v lo L hng xm bt cht thy. Lo Chu
khng kim ra v lun li vo trong hm ct bu b ca c , ni l gip vi phn tro, nhng k tht lo vi ra
ch. Nu tt c chuyn ny khng n tai v lo Tn, th s tnh khng ti ci n bi kch. Tn ni hn vo ni t
sng sm kim ci nhng tht ra, n gnh trn vai, lo lm mt vng qua cc con ph trong lng ri leo tng
sn nh con . Trc khi lo tr ra, v lo lun canh chng n p n gnh vo ca gi. C m ca, nh
chng c chuyn g xy ra ht, tay ci li cc o. V lo Tn lm sao m cho qua c? K li th lu, thc t th
nhanh, v lo nhy pht vo trong nh ri hai ngi n b bt u nh nhau ku la go khc. Tt c thin h chy
n. n b d nhin ng v pha v lo Tn cn n ng im lng xem hai bn qun tho. C b x ht qun o,
mt b co cu. Sau v lo Tn th tht rng m c tnh tm cch lm bin dng c i. C a hai tay ln
m mt khc, vn vo ngi nh mt con su. Tht mt t cch nhng rt cc l chuyn n b. Ch Su, Lc
thc thc v trng lng ng hi xa ra mt cht bng lng ho khan vi nhau. iu ny lm cho m n b cng
thm tc gin, h quyt nh trng tr . Sau khi tha thun vi nhau, nhiu ngi trong m h, nhng ai tay to
cng khe, n phc ng ni, ni i kim ci ri lt qun o ra. H tri li, la n vo tay chn
khing i. C ch cn cch ku cu. Nhng ngay c cc bn tnh ca c cho d nghe thy m chy n cng
khng dm xut u l din khi nhn thy st kh d tn ca cc b v, cc b sn sng lt da h. Cc m khing c
ra Vc o Hoa. Ngy xa ci vc ny, ni nhng ngi n b dm ng sa a sinh sng, vn l lng ngi
hi. Cc m nm c xung y, trn con ng c o trong vc ra ri giy xo ln, khc nh ln ngi c ,
chi ra c . Cui cng cc m v lng.
Ri sau th sao?
Ri sau, ma, ma nhiu ngy m lin min. Mt hm, bui tra, ai trng thy c v lng, qun rch t ti,
thn ngi trn tri bc trong mt ci o rm chng ma, mi ti nht. Tr con n di cc mi hin b chy, cc
cnh ca ng vi lc c qua. t ngy sau, hon hn, c li trong nh i ra. C v m dng hn, mi
thm, m o: mt hnh tng sng ng v ci loi mi chi n ng. Nhng c khng dm ln diu trong lng
na. C ra b sui kn nc hay git qun o trc khi tri sng hay sau khi m bung. C i men st
tng, u ci. Nu bn tr trng thy, chng s gi t xa: Con hi, con hi, mi my s ct, mm my s ci!
Ri chng mc chn ln c chy. Dn dn, dn lng qun c i, mi bn rn vi cc cng vic gt la, p la
ca c. Ri n v cy ba, gieo cy, thu hoch la sm, cy la mun. H thnh lnh nhn ra cc rung ca
ngi n b kia cc vic khng c lm v cng t lu h khng nhn thy c . Ngi ta bn quyt nh
c mt ngi ti nh c . Sau bao phen ln la, ngi ta ch nh hng xm ca c , v lo L, i xem ci g
xy ra. Tr v, m ni: Con ph thy ny cui cng b trng tr ri. Mt n y nhng mn, tho no n khng
ra khi nh n na! n b th di nh nhm, h khng phi lun lo lng cho cc ng ng chng ca h.
Ri sao na?
Ri sau phi gt la mun. Khi ngi ta thu hoch xong tha ng cui cng, sng gi xut hin, tit sng
ging. Dn lng bt u mua bn cho ngy Tt nguyn n, c ra ci xay go ly bt. V g Xm pht hin
nhng mng rp trn lng chng mnh ci trn n cn ci. M khng dm ni ci vi ai, tr vi ngi ch du.
Ai ni c rng hm sau ngi ch du ny li thy nhng ci mn hin ln trn ngc chng mnh! Ci nn ny
e lan rng v lan i th m n b khng th gi b mt mi c na. Ngay lo Bn Tn cng thy mc ln
cng chn nhng ci mn to chy m. R rng l Tt din ra m thm, cc b c ni nim c, chng cc b khng
che u th bt mt, nhng n thi v cy cy t u ma xun, u v mt c bt kn th qu khng tin. Vn ch
n mt mi n ng, by gi cc b thy da h bong tng mng, hoc tc rng hoc mn li mc ra. Mt mn
rp nc mc ngay chm mi ch Su. Tt c mi ngi u chung cnh ng, chng c g m ni trong khi
t th vn phi lm. Sau cy, ngi ta rt cc c th i cht vy l ngi ta bn ngh n con m mi chi

n ng, nay khng bit sng cht ra sao. Nhng ai cng ni nu ngi vo ci gh ca ngi hi, ngi ta c c
h mc mn t v chng cn ai dm i qua ca nh c na.
ng i ci m n ng y, nng ni.
Ngi n b u tin ra ng lm c, mt ph mt chic khn tay l v lo Bn Tn. Ngi gi ni: c gi c
bo ngay ti sinh thi. Nhng lm sao y? C v lo L cng khng thot, m b vim ty ri ph m v. m
con gi con trai tr tui cha v cha chng c l kh m thot khi tai ha nu nh chng khng bin i rt xa n
cc lng khc.
K xong cha? Nng hi.
Xong ri.
Nng ni rng ci chuyn ny, nng khng chu ni.
V y l mt cu chuyn v n ng.
Chuyn cng c ca n ng n b? Nng hi.
Mi ni d nhin c chuyn n ng, nhng chuyn m n ng k cho n b v nhng chuyn v n ng m n
b thch nghe, mi hi nng thch nghe chuyn no.
Nng ni cc chuyn ca mi ngy cng c c, ngy cng th tc.
Mi ni chnh l th gii n ng m.
Nh th th th gii n b th no?
Th gii n b th ch n b mi bit.
Khng c cch no hai bn giao tip vi nhau c ?
V l hai gc khc nhau.
Nhng tnh yu lm cho h giao tip ch.
Mi hi: em tin tnh yu ?
Khng tin th anh i yu lm g? Nng vn.
V nh th c ngha l nng cn mun tin.
Nu ch cn li ham mun m khng tnh yu th con ngi ta sng c ngha g ch?
Mi ni rng ci y l trit hc n b.
Anh ng c m ch n b, n b; n b cng l con ngi.
Con ngi u c N Oa nn ra bng t[17].
y l kin ca anh v n b h?
Mi ni mi ch trnh by s vt.
Trnh by cng l mt th kin gii ch.
Mi ni rng mi khng c tranh lun.

32
Mi ni mi k cc chuyn, tr i nhng ci dung tc, xu xa th u ging chuyn nc c rn k, khng bng
nghe cc chuyn v n b, hay nhng chuyn n b k cho n ng.
Nng ni nng khng bit k chuyn, nng khng nh mi ni ging ni cui c, nng cn ci chn thc, chn
thc khng che khng giu.
Chn thc n b.
Ti sao chn thc n b.
Ti v chn thc ca n ng khng phi l chn thc ca n b.
Anh ngy cng mt k quc i y.
Ti sao?
Ti v anh c c ci m anh mun, tt c nhng g cc anh c c ri, cc anh u khng thit tha na.
c, em cng tha nhn ngoi th gii n ng cn c th gii n b?
ng ni chuyn n b vi em.
Th ni g?
Ni v tui th ca anh, ni v anh.
Nng khng mun nghe cc chuyn kia ca mi na, nng mun bit qu kh mi, tui th mi, m mi, ng mi, c
nhng chi tit nh nht nht, cc k nim ca mi khi mi cn trong ni, nng mun bit ht v mi, v nhng tnh
cm giu kn ca mi. Mi ni mi qun ht c ri. Nng ni nng ch mun gip mi thy li cc k nim ca mi,
gi li nhng vic, nhng ngi mi qun, nng mun la c vi mi trong k c mi, lt vo tm hn mi, cng mi
sng li mt ln cuc i qua i ca mi.
Nng ni nng mun chim hu tm hn mi. Nng ni ng l th, khng ch c chim hu xc thn mi m phi
chim hu mi ton vn, nng mun nghe ting mi ni, mun i vo k c mi, cn mun tham d c vo tng
tng ca mi, thm nhp n y cng ca tm hn mi, cng mi rn chi vi tr tng tng ca mi, nng ni cn
mun ha ra thnh tm hn mi.
ng l yu tinh, mi ni. Nng ni ng th, nng mun tr thnh nhng u mt ca cc si thn kinh mi, nng
mun mi dng cc ngn tay nng m s, dng mt nng m nhn, mun mi cng vi nng to nhng gic m,
c hai cng leo ln Linh Sn, nng mun ngm ton vn tm hn mi trn , k c d nhin ri, cc ngc ngch
giu che nht ca ngi mi, nhng b mt mi khng th th tht. Nng hung hn ni ngay c nhng ti li ca mi,
mi cng khng c giu nng, nng mun nhn rnh mch, r rng.
Mi hi nng c mun mi sm hi khai ti ra vi nng khng? , ng c ni quan trng nh th, y cng l anh
t nguyn, l sc mnh ca tnh yu c phi th khng? Nng hi mi.
Mi ni mi khng cng li c nng, mi hi nng bt u k t u y. Nng bo mi thch u th k y, vi
iu kin duy nht l k v bn thn mi.
Mi ni lc b mi c xem mt ng thy bi, nhng mi khng nh r l m hay b dn mi i gp.
Ci y khng quan trng, nng ni.
Ci m mi nh rt r l ng thy bi c nhng mng tay rt di, ng ta dng nhng qun c bng ng xp tm
ch ng vi s ra i ca mi, t chng ln trn bt qui trn, li cn cho mt ci la bn quay. Mi hi nng

nghe thy ngi ta ni n ci gi l t vi u s khng. l mt mn hc vn cao thm ca tng s c i cho

php on trc tng lai, sinh t ca mt ngi. Mi ni khi ng thy by cc qun c, ng gy mng tay lch
chch nghe d s lm, ming th lm rm thn ch, ni nhng ci g papakaka, kakapapa! ri ng tuyn b a
b s gp nhiu kh nhc trong i, b m kip trc ca a b, tc l mi, mun ly mi v, kh nui y, ti kip
trc chng cht qu nhiu! M mi, c th l b ngoi mi, hi gii nn gii ch cho mi nh th no. ng thy ni
phi p cho v i hnh nh mi cho cc oan hn khng nhn ra c hn phch mi khi h n triu hn phch
mi i. B ngoi bn tranh th lc m mi vng nh xu l tai cho mi. B v di tai mi bng ht u xanh ri bp n
bng mui, bo l khng au. B v nn nhiu qu, ci tai mi sng tng ln, cng ngy cng nga, nhng b cha
kp xu kim chc l tai th m mi v, m mi ci nhau to vi b mt trn. B cu nhu v nh thi, cn mi, vo thi
y, mi chng c ch kin g v chuyn xu hay khng xu l tai.
Mi hi nng cn thch nghe g na? Mi ni tui th mi khng phi khng hnh phc, mi c php mn ci gy
chng ca ng mi li mt ci chu con trn dng nc cun cun cc ng sau ma ro. Mi cng nh ma h,
nm trn chng tre, qua ci ca s trn mi mi m sao, tm mt sao lm ra chm sao ca ring mi. Mi cn nh
vo bui tra, ngy l Rng, m tm ly mi, bi ln tai mi ru pha vi bt k quan thch, mng g, cn nh
v ln u mi ch vng na. Ma h ngi ta bi nh th trnh cho tr con b l gh, inh nht. S xu, mi giy
gia ri phng chy i trc khi m vit xong ch. By gi m t bit ci i ny lu ri.
Nng ni m nng cng cht ri, cht trng cn b 5-7, lc i nng thn m mc bnh. Lc y, ton thnh ph
s tn chun b chin tranh, ni l bn rm ru Lin X sp nh n. , nng ni nng cng chy lon, sn ga
xe la b tr y vng gc, khng nhng qun i eo lon m c dn qun t v cng mc qun phc eo bng
tay . Gii qua mt ton t lao ng ci to va i va ht, qun o rch ri, ging nh mt l n my, c c ng
gi ln b gi, mi ngi eo mt cun khn gi xanh, tay cm cc gm hay bt n, nht lot ht vang: Thnh tht
ci u nhn ti, chng li ci to l vo ng cht. Nng ni lc y nng mi tm tui, khng hiu v sao li a
khc, cht cng khng chu ln xe la, ln ra t ku i v nh. M lin d, ni nng thn chi vui hn thnh
ph, li khng phi ti no cng m lng cho m. trng cn b ng l c ngy vi m. Lc mi ngi hc tp
chnh tr c ng lc Mao Ch tch, xem x lun bo, lc y trn bo c lm x lun cho m c lm, nng li c
th dnh vo lng m. H ra ng lao ng nng cng ra n bn, h gt la nng cn gip xp la. Mi ngi u
thch tru nng, y l lc hnh phc nht ca i nng. Nu nh khng xem bc Lng b ph u, ng di n
b y ng, nh rng ht rng, y mm mu th nng hy cn thch trng cn b. Trong trng cn trng rt lm
da hu, mi ngi u mua, ai n da cng ku nng li, c i nng cha bao gi n nhiu da bng lc y.
Mi cng nh ci m Tt nguyn n y, nm mi thi t ti. y l ln u tin mi khiu v vi mt c gi, mi
khng ngng gim ln chn c, mi ngng qu gm, nhng c gi ni i ni li khng h g. m giao tha y,
tuyn ri, cc bng tuyt tan trn mt mi v trn ng v nh sau bui d hi, mi con cn bc bt kp c
gi mi cng khiu v v ang i trc mi...
ng ni n cc c gi khc!
Vy em mun anh ni g y?
Ty anh nhng ng ni n n b na. Mi hi nng lm sao?
Rng mi khng yu nng.
Sao em li ni nh th c ch?
Khi mi lm tnh vi nng, mi ngh n ngi khc.
Khng ng! Em khng nh chng da vo ci g c.
Nng ni nng khng mun nghe mi ni na, nng khng mun bit ci g ht.
Tha li cho anh, mi ngt li nng.
Anh khng c ni g na y.
Mi ni mi nghe nng y.

Nng ni xa nay mi cha bao gi nghe nng c.

Mi van nng ni tip, mi ha khng ngt li na.
Nng ni nng chng c g ng ni.

33
T huyn Giang Khu, u ngun Cm Giang, cng ngc sng Thi Bnh ln th ni hai bn b cng tr nn hng
v. Qua khi tri Phn Kh c ngi Hn, ngi Th gia v ngi Mo tr ng, l vo khu bo tn t nhin. y
cc dy ni xanh rn bt u sp nhau, lng sng tht hp li v su ti. Trm kim sot sng Hc Loan, mt ta
nh nho nh bng gch mt tng gc nm trong cng mt vc sng. Trm trng l mt ngi trung nin, cao,
en nhm v gy kh. Hai con rn ta thy chnh l do ng thu v t tay mt g sn bn trm xa l vi a phng.
ng gii thch vi ta rng trn hai b sng. ng gii thch vi ta rng trn hai b sng, rn k c bit nhiu,
trong m l ay di Apocynum venetum y.
- y l vng quc rn k, ng ni.
Nh loi rn y m khu rng nhit i rm rp l ny mi c bo tn trng thi gn nh nguyn thy cho ti
tn ngy nay.
L lnh ri l cn b, ng i nhiu nhng by gi ng chng nhc nhch na. Mi y ng va t chi mt chc
trng cng an v trng trm trng trt ca khu bo tn. ng thch li y mt mnh, trng coi ci dy ni m
ng em lng yu mn ny.
Theo li ng, nm nm trc, vn c h n v trm b trong thn nhng by gi chng cn ai thy du vt
chng na. Nm ngoi, ng tch thu mt con bo b dn ni git ri gi n n vn phng qun tr huyn.
Ngi ta ngm xng n vo anhydride thch tn gi n nh mt mu vt ri em nim phong li. Nhng
qua ng thot nc v ca s, mt thng n trm vo phng v ly n. Bn nh xng h ngm ru, xng
ny c coi l em li tui th.
ng ni vi ta rng ng khng phi nh bo v mi sinh cng khng phi nh nghin cu. ng ch l ngi coi gi
ni tng ci trm ny t ngy xy dng n. Trn ci gc nho nh ca ng c nhiu phng, c th tip n nhiu
chuyn gia n t mi ni hoc iu tra hoc thu thp mu vt.
Vai tr ca ng l lm cho h sinh hot c thun tin y.
Ta thy r ng khng v khng con.
- n b l ci s rt phin, ng ni.
Th l ng li k thi ng l lnh, trong Cch mng vn ha, n b cng i no lm, c mt c t v mi chn
tui tng theo lp hun luyn qun s v l tay sng gii ca tnh. Trong lc v u, c i vo ni vi trung i c,
mt cy sng ca c ln lt bn h nm chin s m trung i c bao vy. i i trng ca nhng ngi b git
h lnh bt sng c. Ht n, cui cng c b bt.
Khi ng ph trch nhn s mt m than nho nh, cng nhn cng nh nhau bng dao bng kim v mt ngi
n b. Vy l ng chng kin qu nhiu rc ri v n b. ng ly v nhng ri b nhau v ng chng mun
nghe ni n hn nhn na.
- Anh c th n y m vit lch. Chng ta c th ung ru vi nhau. Ba no ti cng ung, khng nhiu, ch
cht t.
Mt nng dn i qua cy cu lm bng thn cy bc trc ca nh. Anh ta cm mt xu c. Ch nh ca ta cho
ri ra hiu cho anh ta li gn, gii thch rng ng ang c khch.
- Ti s lm mn c rn cay vi vng, i vi ru l va hay.

ng ni nu mun n tht ti, ng c th bo nng dn i ch. ci xm gn nht, cch hai chc dm, c mt ca
hng nho nh bn ru v thuc l. u ph cng hay c n, nh nng dn no lm u ph u dnh cho ng
mt phn. ng cng nui vi con g. Trng v g khng thnh vn .
ang tra di chn ni xanh rn, ta ung ru vi ng, nhm mn c cay vi vng v mn tht mui.
- ng l cuc i ca thn tin, ta ni.
- Thn tin hay khng th mun g y cng yn tnh m , khng c nhiu chuyn phin lng. Cng vic ti
cng n gin, y ln ni duy nht c mt con ng v n i qua ngay trc mt ti, ti lm trn nhim v coi
ni l xong.
Trn huyn ta nghe ni khu bo tn t nhin sng Hc Loan ny c gi gn tt nht. Ta ngh l nh thi
nhn sinh m bc ca ng. Theo li ng, nng dn y vi ng u l chi c. Mi ma xun, mt lo nng
li mang n cho ng mt ti con r kh.
- Anh nhai mt on r ny khi vo ni, rn s trnh anh. y rn k nguy him ti tnh mng.
Va ni ng va ng ln i vo trong phng ly ra mt ti giy y c, m ra cho ta mt ci r c nu. Ta hi c
g, ng ni khng bit tn, ng cng chng hi. y l mt mt dc tng truyn. Ngi min ni c quy tc ca
h.
Theo ng, n Kim nh, ngn ni chnh, i v phi mt ba ngy. Phi mang go, du, mui, trng v mt t rau
cng u ph. Qua m trn ni, ta ch c th ng trong hang, trc y c vi ci chn bng cc nh
khoa hc n nghin cu dng, v ni gi thi mnh, tri rt rt, cn phi c chn. Ri ng ni ng sp n
lng xem c tm c ai c th ln ng ngay hm nay. Ri ng i, bng li cu c mc.
Ta lm mt vng trong vc sng. ch cn, nc sng chy hot. N lp lnh di nng nhng trong cc gc rm,
n sm s v m , xem v ang tng tr v vn cc mi him c. Trn b cy c sum su gn nh qu qut, mt
mu xanh ta h en, cy ci tot ra mt hi m lm cho ngi ta lo s: c th tng tng ra ni y nhung nhc
v rn. Ta sang b bn kia, n lt ta cng qua li cu c mc. Mt xm nh c nm su ngi nh g cao c k
np mnh sau rng, cc tng vch bng vn, x ko u en i v qu m do ma nhiu.
Xm nh yn tnh, khng mt ting ngi. Cc ca nh u m toang, trn cc bao ln khng lan can, c kh,
nng c v nhng g, tre. Ta nh gh vo mt nh xem th thnh lnh mt con ch vn xm en hm h lao vo
ta, sa d tn. Ta vi v li ra sau ri tr v bn kia cu g, nga mt ngm nhn ni s mu xm xanh phi
trong nng, ng sau ta nh nho nh ca trm kim sot.
ng sau ta vang ln ting ci ca n b. Quay li ta thy mt ph n i qua cu sang, tay hoa hoa mt n gnh
trn cun khoanh mt con rn to di chng thc ri thc tm, ui ng nguy. R rng ch ra hiu cho ta n
gn sng. Ch hi:
- Ny! C mua rn khng?
Chng h hn, ch hi h ci, on mt tay kp cht c con rn, mt tay cha cho ta ci n gnh c con rn un
khc giy. May sau, trng trm kp thi xut hin, ng ln ting gi ch ta:
- V i! Nghe thy khng? V mau!
Ngi n b min cng li li n cu ri ngoan ngon b di.
- Ch ta d ngi. C thy ngi l l y rng by ra mt ci mo ci tr g .
ng tm c mt ngi nng dn gip ta gng gnh v ch ng. Anh cn phi xp t vic ring nh, sau
s chun b rau go cho nhiu ngy. Ta c th i trc, anh s ui theo. Ngi min ni tho ng, ngi hng
dn s mau chng bt kp ta cng vi thc n ci ung. Ch c mt ng mn, ta khng th lm c. Xa na,
cch by tm dm, l khu vc m ng tng c khai thc cht t ri b khng kh lu. Nu nh khng thy
anh ta n, ta vn c th ngh ngi ti c.

ng cng khuyn ta li ci xc lng, ngi nng dn s mang cho ta. Ri ng cho ta mt cy gy n s trnh
cho ta phi mt sc leo dc v cho php ta ui rn. Cui cng, ng dn ta nhai mt t r cy ng cho. Ta cho
ng, ng gi tay vy ta ri quay ngi i. Ci u c tr, b mt en v gy, ph y mt b ru mi mc ca ng
bin mt.
V by gi, ta khng th khng nh ng, nh ci thi m bc ca ng i vi cuc i. Ta cng nh b sng
ti sm, pha bn kia cy cu, nhng cn nh g en s xm nh, con ch hm h vi b lng xm vn, ngi
n b a vi con rn trn u n gnh; tt c ci hnh nh hin th ra cho ta mt iu g , ht nh qu ni
khng l sau cn gc nh kia, ta cho rng n vn mang nhiu v hn th nhng ta khng th hiu thu c
ngha ca n m thi.

34
Mi i trong bn, tri ma bi m mt, ng lng ngt, ngoi tr ting chn mi dnh mt vo bn. Mi khuyn nng
i vo ch t rn v mi nghe thy ting ng. Mi quay li, thy nng nm knh ra trong bn, tay chng t, mt
tiu nghu. Mi gi tay ra ko nng ai ng nng li trt chn, bn tay lm lem li trt bn ln nng. Mi khuyn nng
hy dt khot b giy cao gt, nng bn khc thm hi v ngi pht hn vo bn. Mi ni vi nng rng vic nng b
bn chng h lm sao, rng ci khng nghim trng, rng cn phi tm mt ci nh tm ra nhng nng dt
khot khng chu i na.
Tht r l n b, mi ni. Va mun leo ni chi li va s kh.
Nng ni nng cn bn khng nn theo mi i vo con ng en i ny.
Mi ni trong ni khng ch c phong cnh p m cn c ma gi. Nng y ri th cn g m n hn.
Nng ni nng mc la mi, trn ng ti ci Linh Sn qu qui ny chng thy bng mt ai.
Mi ni nu mun thy ngi ch khng phi ni th nng thy h ng ph ti thnh ph ri y. Do ca
hng bch ha, t gian bnh ngt n gian m phm, nhng th m n b cn c th u thy ngi y.
Nng bt khc nc n, hai bn tay bn m ly mt, nh mt a b. Mi st rut, mi ko nng ng ln nng i.
Mi ni mun g cng khng nn nn li di ma, trc mt kia c l c ngi, c ngi s c bp la, c la th
s m v nng s khng cm thy lc lng b v nh th ny, nng s c i cht an i.
D nhin mi cng bit sau cc bc tng xiu vo kia, cc l bp chc nt, ni niu g thng t lu. Trn ci
ni ny, c di mc trn, sau cc nm m c cm cc c giy ti t. Cng khng th nghe thy li than khc ca
mt n hn ma. Chnh lc ny mi mi khao kht tm thy ngi trong ni, thay qun o kh sch, thoi mi ngi
vo mt gh da my tre trc la, mt bt tr nng trong tay, i din vi ma li ti ri t mi xung, k mt
chuyn ng thoi chng dnh g ti nng v th gii ngi ln phin tp ny! Ngn s l c b gi rt ngoan ca
ngi dn x ni ci ct mt mnh, nng s np vo mi, ngi trn u gi mi.
Mi ni rng thn la l mt thng b trai au trn trung sinh chi nhng tr tai qui. N chuyn xut hin trong
cc rng mi n cht. N ch tm lt nhng l kh ln cho ku sot sot ri t oi tng ngng n leo ln xung
gia cc cnh ca ci cy b cht .
Nng k cho mi tnh u ca nng, mt ngng vng yu th ng hn, mi tnh ca mt con b cha hiu i.
Nng ni vo thi y, anh ta va mi t mt nng trng lao ng ci to v thnh ph. Anh ta rt en, rt gy, hai
m hm y vt nhn su i l su nhng lng d nng lun hng v anh ta. Nng say m nghe anh ta k mi u
kh anh ta chu ng.
Mi ni y l mt chuyn rt c, mi nghe c t bn i ca mi ni, chnh mt c thy n, n ang di gc
cy sn tr c n nm ngoi b ra. C lc lc u, inh ninh i mt gi nua ca mnh b la. C va t trn nh
ni xung, vc mt cy sn tr nh, chu c nc, vt liu tt lm tu thuyn.

Nng ni thi y mi mi su, anh ta bn by hay bn tm, l b nng. Thm na, anh ta l bn hc c thi
i hc ca b nng, mt ngi bn lu ngy. Sau khi c phc hi minh oan, quay v thnh ph, anh ta khng
cn ai quen bit, ton n nh nng ung ru vi b nng, k li cho b nng cuc i ca phn t hu phi ti
tri ci to. Nng nghe, nghe, hai mt t m. Anh ta cha ly li sc, kh xc, rt khc vi ci con ngi anh ta
sau ny khi c chc danh, lm tng cng trnh s. Lc anh ta mc b Ty, s mi c cn l thng cng ton
m phanh, nhng ci lm cho anh ta nom lch s trang nh qu.Nhng thi nh say nh l, nng yu anh ta.
Nng mun khc h anh ta, nng ch ngh n an i anh ta anh ta c th c sung sng ci na i sau ca
anh ta. Nng ch thm mong anh ta chp nhn tnh yu ca nng, ci con b ny tht th y, nng ni, nng chng
bn n ci g khc na c.
Mi ni thi , c bn i ca mi gnh mt thn cy sn tr xung ni th nhn thy thn la leo mt cy sn tr.
C chng dm chm bc, cng chng dm nhn k, v n ca h gnh xung, cha vo nh, ku to ln:
Khn kh to ri! Thi , ng ni mi cn sng, bn hi c: Ci g th b?. C mi gii thch rng trng thy
thn la Chu Dung, thi th l chm dt ngy tt lnh ri y!
Nhng, nng ni, anh ta, bn cha nng, anh ta khng h bit, ngu m. Mi sau khi nng vo i hc my nm
mi bo anh ta, anh ta mi ni c v v mt a con trai. Anh ta i ci to tri, v anh ta ch trn hai chc
nm, con trai anh ta cn nhiu tui hn nng. Hn na cha nng li l mt bn lu ngy, lm sao anh ta i i vi
cha nng nh th c? Sao m nht th! nht! Nng ni thi nng va khc va ra anh ta. Nng ni ngay
cuc gp mt cng l nng ch ng. Lc y, anh ta chia tay vi cha nng xong va ra n ca, nng bn cng
ly c n tm mt c bn thu nh nay cng nh tp th vi anh ta. Th l hai ngi i ra cng lc. Thng
thng, nng gi anh ta l Ch Si, nay vn gi th.Nng ni: Ch Si, chu c iu mun ni vi ch. ng
, no ln ny c th chng ta va i va ni. Khng, nng khng mun ni nh th, gia ng gia s th ny.
Anh ta ngh mt lt ri hn nng ti s gp mt mt cng vin.
Mi ni sau tai ha tip lin tai ha. Thi , mi cn l con nt, khng cm c sng cng chng i sn c.
Mi ch c th theo h, vi ci mai trn vai o mng thi. C bn i ca mi g, trn gy li mc ra mt cc
tht to do khing vc nhiu cy. B bo mi rng ngy xa c l tay sn bn v song; th nhng c b git cht
sau khi trng thy Chu Dung hai ngy. Vin n xuyn thng qua t, i ra bn mt tri. Ngp trong mu lnh lng,
c gng c v ti ngng ca mi la i, mu vy ht c ln r cy long no ga trong sn. Dy sm chun
b cho ln n, b mi mi pht hin ra c. C m b chng nghe thy c ku mt ting no.
Khi ngi n nng chng ni g, ch ni chuyn trng, khng lin quan g n anh ta. Sau ba n, anh ta ngh
vo cng vin i mt vng, i n di bng cy, anh ta x s nh tt c cnh n ng, mn ru ng ng anh
ta mun hn nng nhng nng khng nghe. Nng bo rng nng cn gi anh ta l Ch Si, nng ch mun anh ta
bit rng nng tng yu anh ta n th no, nng tng trng pht mnh nh th no, nng hin mnh cho
ngi khc, mt ngi nng khng yu, chng qua trong mt pht m m thong chc, cho ngi a rn nng,
ng nh th y, nng dng ch a rn, ch l mt xung ng nht thi. Nghe nng ni th, anh ta lng l
nh m nng nhng nng y ra.
Mi ni lc y, tri cha sng hn. B ni mi vp phi c ni, th l b ht m ln. Thi y, b ang c cha b
mi. ng ni ko ci xc c vo trong. ng ni c b sa vo mt mai phc, c b bn t sau, trng mt vin
n ton l mt st sn ln li. ng ni mi cng ni c cht khng lu th la pht chy trong ni, la rng
tn ph khu rng lin mi ngy sau . Khng th no dp c la rng. nh la chiu ln c vm tri, bin ni
H Nht thnh mt qu ni la tht s. ng ni cn ni c ni, b h th ng lc la bt u nhen. Sau b mi
li khng nh c ni cht khng lin quan g n Chu Dung, c ri vo mt mai phc ca mt k t th. Cho
ti lc cht, ng ni vn mun tm ra hung th m hi b mnh, nhng n b mi k li chuyn ny th b ch
th di mt ting m thi.
Nng ni anh ta cn ni yu nng nhng nng bo anh ta Khng ng Anh ta bo tht lng ngh n nng,
nng ni nhng qu mun ri. Anh ta hi ti sao. Nng ni ka, li cn phi hi? Anh ta hi tai sao cho hn nng
mt ln m cng khng c. Nng ni c th ng vi bt c ngi n ng no nhng khng vi anh ta. i i
nng ku to ln, ch vnh vin khng hiu c u. Nng ni nng hn cht anh ta, nng khng cn mun
gp anh ta na, nng c th l y mnh anh ta ri chy.
Mi bo nng dt khot khng phi l y t ci g c, sut dc ng nng ch k ton nhng chuyn di tr, nng
khng ni n mt c bn no c m ni chnh nng, chnh kinh lch ca nng. Nng p li rng mi cng th thi,
mi khng ni n c bn i, ng ba i, b ca mi v bn thn mi u, mi ba ra chuyn cho nng s. Mi bo
bo mi ni trc vi nng p li rng nng khng phi l tr con, rng nng khng nghe cc loi chuyn nh

th na, rng nng ch mong c cuc sng tht s, rng nng khng tin vo tnh yu na, rng nng mt mi,
rng n ng tt c u dm dc ho sc. Th n b? mi hi. n b cng xu xa, nng ni, nng nhn thu
tt tn mi ci ri, nng chng cn thit sng, nng khng mun au kh nhiu na, nng ch khao kht mt giy
lt vui v thi. Nng hi mi cn mun nng khng.
y, trn t t t th ny?
Th chng l khng thch hn sao?
Mi ni nng tht l b i, nng ni th chng phi l n ng vn thch nh th y ? Va n gin, va thoi mi
li va kch thch, xong chuyn l i, chng phi a mang o bng. Em ng vi bao nhiu n ng ri? Mi hi
nng. Hn trm, t ra. Mi khng tin.
C khi m tin vi khng tin ch? Tht ra rt n gin, i khi ch cn vi pht.
Trong thang my?
Ti sao li trong thang my? Anh xem trong phim nh phng Ty ch g. Ngi ta c th lm ci bt c u,
di mt gc cy, mt gc tng
Vi mt ngi n ng chng h quen bit g ht?
Nh th cng hay, t nguy c b ngng na nu c gp lai.
Mi hi nng c hay lm nh th khng.
Ch lc no thm.
Th ng khng tm ra n ng?
n ng th tm c kh g ch? Ch cn cho mt khe mt l h n lin.
Mi ni nng c cho c ci lic, mi cng khng chc theo nng.
Nng ni c th anh khng dm nhng c ngi dm y. n ng chng phi l mun ci y m?
Th l em a rn vi n ng.
Ti sao ch cho n ng a rn vi n b? Ci c g l k qui u?
Mi ni nh th th ni l nng a rn vi chnh bn thn nng.
Th ti sao li khng?
Trong bn ny ?
Nng bn ci du dng bo mi rng nng thch mi, nhng khng l yu. Cn ni mi phi cn thn, nu nh nng
tht s yu phi mi
Th th l tai ha.
Cho anh hay cho em?
Cho c hai.
Anh thng minh tht y. Nng ni nng thch ci u thng minh ca mi.
Mi ni tic khng phi l thn xc.

Nng ni thn xc th ai cng c. Li ni nng khng mun sng qu mt mi th ri nng th di mt ci, bo mi

k mt chuyn vui vui.
K chuyn la na? Hay a b t i tng ngng?
Ty anh.
Mi bn ni v thn la y, Chu Dung, a b l cha t ca qu ni Cu Sn ny. Di chn ni H Nht, trc
kia miu thn la b b hoang lu, mi ngi qun cng l m em ru tht ring mnh hng. B b qun, v
thn la ni gin ra tay v khi c bn i ca mi n th
Ti sao khng ni tip i?
Ci m c cht, khi mi ngi ang yn ng li b th mt lung sng chi rc ln trong ni tm ti.Gi a mt
mi tht chy, mi ngi ang ng bt u b ngt th bn vi vng tnh dy. Trng thy la rng, h ch cn ng
sng ra nhn. n sng, khi m mt trn n, ng ni i cu na, n chy trn cng khng kp ri. Th rng
hong lon b la rng sc ui, h, bo, ln li, si n np ln ln trong sng. Ch dng nc cun cun ca sng
mi ngn c la lan i. m ng t tp trn b nhn m chy cht thy mt con chim ln mu chn u bay
ln. Khc li la, ko ci ui di rc, n tht ln mt ting ging nh ting tr s sinh gi oa oa khc ri bin
vo bu tri. Nhng cy c lo khng l trm nghn nm vt ln tri nh nhng ci lng chim, pht ra ting rng
rc ri nh nhng ri xung bin la.
35
Trong m ta thy vch ko kt m ra sau lng ta, bu tri mu bng c hin hn ln gia nhng tng , di
bu tri c mt ng nh, hoang vng, khng ngi, cnh c mt ci ca ngch, ta bit n dn vo mt ngi
miu ln, n khng bao gi m, ca vo chng mt si dy ni lng trn phi qun o tr con, ta nhn ra ch ny,
ta n, y l ngi miu Hai Vua huyn Qun, T Xuyn, ta i do trn chia cch nc cun cun ca con
sng bn di chn ta, trn b trng la i din, nhng ph tch ca mt ngi miu b b hoang khc, ta mun
vo nhng khng tm ra ca, ta ch thy rn-c b trn cc mi cha en s, con vt th ra ngoi cc bc tng
bao quanh sn, nm vo si dy cp, ta i ln mt t, trn b sng trng xa, c mt ngi n ng ang cu c, ta
mun i n ch y xem, nc dng ln, ta ch c th li li, nc vy ly ta, ta chnh gia, ang tr li thnh a
tr, vo giy lt y, ng ci ca sau mc y c di, ta nhn a tr lc y l ta i giy vi, khng th tin cng
khng th li, mt trn giy c nhng cc vi, trng tiu hc, bn tr ni nhng li tc tu bo rng ta i giy
con gi, chng lm cho ta ngng chnh l t ming nhng thng con trai ny trn ng ph, ln u tin ta hiu
hm ngha ca cu chi ngi. Chng cng ni n b l ng nt ve chai, cng ni ci b to bo bn khao pnh,
bnh rn dt gc ph l dnh nhau vi n ng, ta bit l nhng li xu lin quan n xc tht ca n ng.,
n b nhng bn cht nhng quan h y vn c l rt m h trong u ta, chng bo rng ta yu a con gi b
en gy lp ta, con b cho ta mt t giy thm, ta mt ri mt hm, sau hi ta tiu hc ln s trung,
trong k ngh h, ta gp m tr trong mt bui chiu phim dnh cho hc sinh, chng bo ta rng con b nay
trng ra nhiu, mt thiu n rt p, c y cng hi thm chng v ta, chng hi ta sao khng hn gp c ta, sau
ta ng vo xc th n b. Ngy xa ta khng dng cm lm, ta bit ta sa a nhng trong thm ln ta li thch,
i khi ta bit l ngi n b ta mun c m khng c, khun mt xinh p ca nng ta khng th nhn
thy, ta mun hn nng th ta li b mt ngi n b khc hn bng ming, thm tm r l khng yu nhng li
vn thy khai cm, ta cng thy i mt bun ca b ta, ng im lng, ta bit ng cht, ta bit l khng ng,
trong m ta c th th sc bung th; ri ta nghe thy ting cnh ca ko kt trong gi, ta nh l ta ng trong mt
hang ni, trn u ta, trn hang c qui ang ln cao h thp chnh l mt vch c mt ngn n bo chiu
sng, ta ng vi nguyn qun o trong nhng ci chn bo ha m, qun o ta cng t m, hai bn chn ta
bng gi, ta khng ti no lm cho chng nng ln, gi rt d, h ln mi ln cnh ca ng sm, nh mt th rng
y mu, nm di trong mt hang ni ng kn bng mt tm vn n gin, ta chm ch nghe, nhng ting h ca
gi t trn cc nh ni trn v lng ln trong ng c v rng cy qun.
Qu bun tiu tin, ta ng ln, vi ly ngn n bo, ta i li giy. Ta ko tm vn chn cnh ca lm bng nhng
khc thn cy. Ca b gi thi m nh rm. Ngn n ch chiu sng mt vng trn di chn ta, trong tm rm
en ngm ca m. Ta i hai bc, ci cc qun th thnh lnh ngng u ln ta thy mt ci bng cao hn mi
mt dng ng trc mt. Ta ku ln, sut nh ngn n. Ci bng mnh mng c ng cng mt tit tu
vi ta. Ta tng tng l bng qu c ni n trong Kho lun v ni Phan Tnh. Ta lc ngn n, ci
bng cng ng y. S tht l ci bng ta mang vo trong m.

Ngi nng dn dn ng cho ta nghe thy ting ng i ra, ru trong tay. Ta cha nh thn li, khng th ni
c vi anh ta. p ng, ta hoa ngn n soi cho anh. Hai ci bng mnh mng lin ni ln trn tm rm en ngm
ca m v nhy nht theo tit tu ca ting chng ta ku. Sng s bit my khi l chnh mnh, hn th na chnh
ci bng ca mnh lm cho mnh khip m! Nh hai a tr, c hai va i va nhy cho ci bng ma qui
cng nhy. cng l lm yn tm chng ta, lm vng li tm thn ri lon ca chng ta.
Vo hang, ta khng ng li c v b kch thch. Ngi bn cng i ca ta cng tr mnh trn . Ta bo anh hy k
cho ta nhng chuyn vng ni. Anh lng bng nhng ri t din t bng th ng, mi cu th tm lt ra khi tai
ta. Hnh nh anh k chuyn mt ngi anh em h xa, lm cng vic no , b gu mc mt mt mt v
khng cng thn ni trc khi i vo . Khng th bit liu c phi l cch anh ta qu trch ta khng.
Dy sm, ta vn c i Cu Long Tr, h Chn Rng. Mt mn sng m dy c bung xung. Ngi dn
ng i trc, cch anh ta ba bc ch l ci bng mp m, cch hn nm bc anh ta khng nghe thy ta na d
cho ta c ht vng ln. Khng l g nu nh trong m hm qua, ngn n c th ht bng ln mt mn sng
m cng dy c nh th ny. Vi ta, y chc chn l mt kch lch mi; mi ln th ra, mt lung hi trng li
n y vo ci khng gian cn c li t do trong ming. Cch hang cha ti trm bc, anh ta dng
chn quay li ni khng th i tip.
- Ti sao?
Nm ngoi cng thi tit nh th ny, su ngi vo ni nht trm cy thuc th ch c ba ngi v, anh ta p ng
ni.
- Anh ng da ti.
- Anh mun i c i, ti dt khot khng.
- Nhng anh l ngi i cng ti m! D nhin ta c hi cu.
- Trm trng c ti i.
- Nhng c anh i v ti.
Ta khng bo chnh ta tr tin cng cho anh ta.
- Xy ra chuyn g vi anh, ti s phi kim im vi trm trng.
- Anh chng vic g phi kim im vi ng y. ng y khng phi sp ca ti. Ti cng khng mun ng y ph
trch ti. T ti ph trch ti. Ti ch l mun n h Chn Rng.
Anh ta bo y khng phi h. Vi ci ao nc th thi.
- H hay ao ti bt cn, ti mun xem ru tc vng mc y h y, ti n ni l xem ci th ru tc vng dy
n mt thc y, ti mun n nm ln ln ci thm ru y.
Anh ta bo khng nm ln ln c, y l c nc.
Ta mun bo th chnh trm trng k vi ta l ln ln trn th ru y cn th hn l ln trn thm, nhng ta
khng cn phi gii thch vi anh ta.
Anh ta im, i ln trc, ci u. Ta li ct chn. y, chin thng ca ta: bt mt ngi dn ng m ta chi tin
phi thc hin khng cn thit ch ca ta. Ta ch l mun chng t rng ta c ch, l ci ngha ca vic ta n
ni ny, ni m bn thn ma qu cng khng dm thm nhp.
Anh ta li bin mt. Ta i chm li mt t th l anh ta tan bin vo trong lp sng m trng xa. Ta vi ui theo,
nhng ta vp phi mt cy ta. Nu mt mnh ta phi tm ng quay v th ta s khng bit i ng no. Ta mt
phng hng, ta bt u ln ting gi anh ta.

Cui cng, anh ta li pht hin ra trong sng m, hoa chn ma tay vi mt v k d v pha ta. Ta ch nghe thy
anh ta gi khi n trc mt anh ta, vn c lun trong mn sng m ng nguyn ra ny.
- Anh gin ti y ? Ta ngh nn xin li.
- Ti khng gin, gin cng khng gin anh m chnh anh mi nn gin ti.
Anh ta tip tc vung tay m ni to nhng m thanh qua mn sng vng n nh b ngt. Ta ng nhin bit ta v
l.
Ta ch vic bm sau anh ta, ta h st gt. D nhin nh th khng thoi mi, i khng xa c. Ta khng phi n
ni ny chim ngng gt chn con ngi ny. Vy ti sao n? C th lin quan n gic m v ci bng ma
qu m qua, n qun o m t, n ci m tri qua gn nh trng v ta mt. Ta c mt linh cm xu, bn th
tay vo ti s mi ang dn bt vo lng ta ly mu r cy ra nhng ta khng tm thy n na.
- Thi v
Anh ta khng nghe thy ta ni. Ta phi ku to:
- V.
Mi s tr nn hi hc, nhng anh ta khong ci. Ch lm bm:
- L ra v t lu ri
Cui cng ta nghe anh ta quay li. Vo hang, anh ta lp tc nhm la nhng p sut khng kh qu thp, khi
khng thot ra c s m mt, khng sao m c mt. Ngi trc la, anh ta lm bm.
- Anh ni g vi la th?
- Ni ngi khng thng c mnh.
Ri anh ta leo ln ch nm. Mt lt sau, ta nghe thy anh ta ngy m . y l mt con ngi n gin, lng tm
yn n trong khi ta, ta l mt k ch k, vnh vin truy tm mt i sng tm linh, nhng vn li l ch khi n
hin ra th c th ta s chng c sc m gic ng thy. M gic ng thy ri th n dn ta i u?
Ta v cng cm cnh, trong ci hang m thp ny, vi qun o t t v lnh bng ang dnh vo da tht. Lc
ny, iu ta ao c hn ht l mt ca s, mt ca s c chiu sng, mt t m cng, mt ngi ta yu, ngi
cng yu ta. C th thi. Tt c ngai ra l ho. Nhng ci khung ca s vn ch l h o.
Ta hay m thy ta i tm li cn nh ca tui th u, tm li cc k nim m p ca ta. Trong m ta trng thy mt
dy sn ni tip nhau rt xa nh mt m cung vi ngch ngang u ti, cht v ngon ngoo, ta khng bao gi tm
thy li ra ca chng. Mi bn m nh th, cc con ng li khc i, i khi trong ci sn trong, ni nh ta , l
mt ngch i ca hng xm, ta khng th lm ci g m li khng b ngi ta nhn thy, ta khng c hng tnh
t thm kn m du cho d ta trong nh mnh, cc bc vch khng ln n tn trn th giy dn tng li rch
hoc mt bc tng xung, ta leo cu thang ln gc nhn xung, bn trong gian phng ch l vi va gch vn,
bn ngoi vn l rung bu b, ta b toi di dy bu b bt d, lng bu b cng m hi c v tay lm cho c
ngi ta pht nga, i khi di nh nng chang chang, gch vn vi va ny, ngi ta xy nhng nh mi,
khng bit lc no, vi cc ca s lun im m. Di ci dinh c gn nh khng tng che chn y, b ngoi ta
ang dn mt hm qun o c bng g , n gi nh b, np hm m ra, b cht t lu nhng du th ta vn c
phi tm ly cht k nim m p, gic m thi th nh ca ta, ta mun tm li cc bn thi th nh, nhng bn t
to m ta qun mt tn, c mt a b so do ng mi di, n c v qu tht th, n c mt ci h bng t sa,
sa thch , chuyn nui d, bo ta rng ci h y l t i ng n truyn li. Ta cng thch ch n, mt c gi
cao rt du dng nhng ta cha bao gi ni vi c y iu ny, sau ny ta bit c ly chng. Tr li nh c by
gi cng chng nn tch s g, thm ch chng tm c thng bn thi th u vi ci so mi na. Ta i ht ci
ng vi cnh ca cc ngi nh ni k nhau, cc mi cha ca chng trn ra n gn gia ph. Ta vi v v nh, b
ngoi ang ch ta n cm, c n gi n, b li ro to gi ta, nghe thy b ro gi, ta li ngh b ang ci nhau vi
mt ngi no. B hay ci nhau vi m, b d ni cu, b cng gi tnh nt cng l lng, b khng hp vi con gi
b, b phi tr v qu sng vi h hng bn ngoi. Sau , nghe ni b cht nh dng lo, ta phi tm ci

ni y xng ng vi m ta cht, lc ny, ta ngh nhiu n nhng ngi khut, c th l v lc bnh

thng ta khng ngh ti h, tuy l nhng ngi thn yu nht ca ta, trong ci hang ni ny, i mt vi la,
nhng ngn la nhy nht gi ngi hi tng, ta di mt ta y khi, khng sao m ra c.
Ta ng dy i ra. Sng m tan i mt t, c th nhn c qu mi bc. Tri ma bi. Ta pht hin thy
trong cc khe c nhng chn hng cm cng nh mt cnh cy c buc vi . C phi y l Linh Sn m
n b n xin cho mt a con trai khng.
T trn kia, nhng ct s ha ln vo sng m, ta men theo sn ni i, khng ngh l trong sng m
li s xut hin ra mt thnh ph cht.

-------------[17] N Qoa hay N Oa l mt nhn vt huyn thoi di dng mt qui nhn na ngi na c. V hay em gi
ca Phc Hi, mt trong cc v hong huyn thoi, b v li vm tri v to ra con ngi bng nn h ra t t
st.

Chng 8
36

Anh cn g khc ni khng?

Mi ni vi nng v nhng hoang tn b lau sy ln chim v b gi d dn ca cc nh cao qut p, v nhng vin
gch v, ph y ru v a y, v con tc k b trn mt tm an rn nt.
Mi ni vi nng ngy xa y vang ln nh th no ting chung thnh sm v ting trng thu khng. Khi
hng un ln nh th no, chn trm chn mi chn v s tng sng nh th no trong mt nghn cn tng
phng ca ngi cha ngy vin tch, nhng hi l tn gio linh nh din ra nh th no.
Mi ni rng khi khi hng ta ra t v vn cc bt hng, tn trong vng vi trm dm ko n chnh mt
chng kin v s gi ngi i ln ci chn phc. Thin nam tn n chen nhau trn cc ng ng qua rng.
Mi ni nhng li tng nim kinh php vang lan ra c ngoi cng ln ngi cha. Trong cha khng cn tm chiu
no khng. Nhng ngi n sau qu ngay xung t v nhng ngi n sau na th phi ch ngoi. ng
sau khi ng o cc tn khng vo ni li cn mt m ng bao la na ang chen chc nhau. ng l mt
cuc tp hp khc thng.
Mi ni khng mt tn no li khng mong c v lo ha thng ban phc. Mi t hy vng nhn c chn
truyn t ng ta v trc khi vo ci chn phc vin tch, bc i s s ging mt hi Pht php. Kinh ng, ni
ng ta ang ni y lc ny l v bn tri ta i Hng Bo in, lu tng gi kinh php.
Mi ni rng trong sn, trc gian phng ny, hai cy qu ang chnh gia ma hoa, hoa trng, hoa ta hng
thm ngt, mt t ri y chiu t gian phng ra ti sn. Di nng thu m du, cc v s tng tm can yn tnh
ngi ch bc ha thng gi ging dy ln cui cng Pht php.
Mi ni bc ha thng ngi dng chn co gi trn mt ci b bng g trm hng en, chm tr hoa sen, rng
ngi ang thc hnh v tht, mt cuc thanh ty v king nhn tuyt i t by ngy by m ri, khng n khng
ung, mt vn nhm, mt chic o di v vu ph pht trn vai ngi. Trc bn th, trong cc l ng chm tr,
nhng ming trm trng ang nghi ngt chy, mi thm lan ra khp gian phng. Hai t ca ngi bn cnh
ngi, v khong mt chc v s c ngi chnh tay xung tc ang knh cn ch di chn b. Tay tri
ngi mn m ln chui trng ht, tay phi ngi cm mt ci chung con m ngi g nh nh vo n bng mt
thanh a nh bng st kp gia cc ngn tay. Nh mt di la nh tnh, ting chung by ln, chn vn gia
cc l c hiu treo r trong phng.
Mi bo rng lc cc v s nghe thy ting ni du ngt ca v ha thng gi: c Pht dy chng ta rng
mun bit n gic ng, ta khng nn bit n c Pht bng dung mo xc thn ca Pht; ci m ngi ta gi l
dung mo xc thn ca Pht ch l nhng hnh tng o ca xc thn Pht, nhng hnh tng ta nhn thy khng
phi l dung mo ca Ngi, chng l s ph nh ca dung mo Ngi. iu ti truyn gio li cc v l rng ngay
c iu Pht ni cng va khng th chp nhn va khng th truyn gio, iu khng th truyn gio v khng th
chp nhn nhng li khng th khng chp nhn, l iu ta tryn gio cho cc ngi, l i php m Pht
truyn gio cho cc ngi, cc ngi c hi g khng?.
Mi ni rng trong m ng tn t, chng ai hiu ngha ca cc li ng ging nhng chng dm hi ng. Vi
hai t trng nom ng hai bn tri phi, y l vic kh khn nht. T by hm nay h khng dm ri ng mt
lc, im lng ch s ph cho ra cc nh v hun ch ca ng. Trn bt hng, cy hng cui cng chy ht.
Cui cng, t th nht bn mnh bo ln. ng tin ln mt bc, qu gi ri hai tay chp li khu u: t
ca s ph c mt cu hi nhng khng bit c nn t ra khng.
V ha thng gi kh m mt, hi cu hi l g. Ngi t ngng u, nhn chung quanh mt lt v hi:
Trc khi ti Nit Bn, s ph s truyn hun ch cho mt ngi k tc khng? Mi ngi u hiu: s ph tuyt

i phi ch nh mt v k tc trng nom tu vin rng nh th ny vi ngn ny nhng ng, hng nn.
Lm sao mt v i s ph nh ngi y li khng c ai thay th?
i s ph gt u, cm bt ng cc ca b th eo trc ngc v ni:Nh ngi cm ly ci bt ny
Hng chy ht, nhng cun khi ct ln trn khng thnh nhng vng trn mo trc khi tan long. Qu
chung bng st nng su tn ca cha i Php Bo, c trong nin i Trn Nguyn nh ng bt u vang
ln, c ting trng m theo. Trong gian phng kinh php, cc nh s vi g vo cc con c g v cc hn
pht ra m thanh. Hiu rng i s ph truyn th hun ch v ch nh ngi k tc, m ng tng kinh v
nim Nam m A di Pht.
Nhng hai ngi t th nht vn cn phn vn, h khng nghe thy sau cu Cm ci bt ny, i s ph
cn ni thm v i khut thc. H ch thy mi s ph mp my nhng c hai chng ai thu nhn c hun ch
ca Ngi. C hai cng cha tay ra nm ly ci bt ng b th ri chng ai mun b tay. Cui cng ci bt
v. Hai ngi ngn ra bng hong. H hiu s ph l nh th no nhng khng dm ni. Ch v cao tng mi
nhn thy rng ngi cha mt ngy no s sp thnh hoang ph. Khng chu ng hn na vin cnh , ng
nhm mt li, ngi nhp thin h v trn chic gh hnh hoa sen, hai tay bt cho, ng lng l tp trung ch vo
huyt mnh mn v chm dt s tn ti ca bn thn bng ch ca chnh mnh.
Mi ni chung trng vang ln nh th no trong phng kinh php v bn ngoi. Bn trong, cc s tng ng
thanh tng kinh, ting tng kinh lan ra n tn ngoi sn. y, m ng cc s tng cng tng li cho ti ba gian
phng v hai bn cnh ch mn ri ti tn bn ngoi cha, ni cc tn chen chc nhau vi nhng vng kiu, la
nga ca h. Khng mun l ngi ngoi cuc, cc tn khng lt vo c ta nh nim vng ln Nam m A
di Pht, nim to n ni trong cha ngi ta cng nghe thy!
Cc s tng khing ci chum ln trong t v cao tng vo ci chn phc, c Pht bng gm thu b tng i,
hai t th nht hoa pht trn m ng v ry ru thanh ty cho linh hn v xc thn, cn m ng tn
th ra sc nho vo trong ngi cha c duyn phc chim ngm hnh hi ca i s ph cht. Nhng ngi
nhn thy ku ln: h, hi i!, nhng ngi khng c nhn thy th kch ng n cc im, h king ln
u ngn chn chen y nhau, mt m mt giy, nh l hng, bt hng, chng bn tm g n ci ni trang
trng ny na.
Np chum y li ri, chum c em t ln mt ng ci trc i Hng Bo in ri trc khi chm la, mt
chu tng kinh cho linh hn siu thot bt u, khng th thiu mt l thc no, mt s xut nh l khng th
quan nim ni nhng chng c ngi cha no li c th cha c hng chc nghn con ngi chen chc, x y
nh th, nhng g khe mnh nht cng khng cung li c ln sng ca m ng, nhng ngi b y b gim
xo ku ln rt thm thng! Khng ai c th ni c la bt chy t u, bao nhiu mng ngi cht chy hay
xo nt, liu c cn nhng ngi cht v ngt th hay v bng hay khng, du sao, la ko di ba ngy ba m
trc khi ng Hong thin trn kia, mi lng thng, cui cng cho mt trn ma phc c sau ch li
mt bi rng tro tn nghi ngt khi m thi. Sau thm ha ny, cn li ch l nhng nt, nhng tm bia v lm
i tng nghin cu cho cc th h ho s mai sau.
37
ng sau bc tng , b, m, b ngoi ta cht c u ngi ch ta n cm. By gi ta phiu bt kh nhiu,
khng v nh kh lu. Ta thm c ngi n cng cc v ni chuyn nh chuyn ca nh nhng ngy bc s
chun on ta b ung th ta n nh thng em t, hai anh em trong ba n ni nhng chuyn ch ni c vi
nhau trong gia nh. Thi y, vo ba n, a chu gi ta lun mun xem truyn hnh, n khng bit rng cc
chng trnh truyn hnh u l nh ph nhim tinh thn, cc ngi sao ca gii vn ha ln gii thch cho tt c
mi ngi, ln lt tng v by t lp trng, nhc lp li li l ca cc vn kin chnh thng. y khng phi l
cc tit mc tr con mun xem v d nhin chng thch hp my vi s n ung. Ta chn cc tin tc ca i pht
thanh, bo v truyn hnh, ta ch ao c c tr li vi i sng ca chnh bn thn ta, c ni n qu kh b
lng qun ca gia nh, chng hn nh v ngi c t bn i b in, c ch mt lng thm kht lm quan v v th
cng tt c ti sn, hn mt dy ph, chng mc ra ni thm ch mt na ci gh vin chc, ri c ha in khi
hiu ra c b ngi ta la. Lc c phng ha thiu ngi nh cui cng, ngi nh c ang , lc cht c va qua,
tr hn ta by gi. Ci tui ba mi m Khng T lo phu gi l tam thp nhi ny nn ni vn c l ci tui mong
manh d sa phi bnh tm thn phn lit. Em trai ta v ta cha bao gi xem nh c c bn i, c l thi c cha
c nhip nh a vo Trung Quc hoc l a vo ri nhng mi ch dnh cho hong tc m thi. Nhng em v
ta n nhng mn n tuyt vi ngon c t b nu, mn li n tng mnh nht l mn tm say ru, tht tm

cn ny lt bt khi ngi ta cho n vo trong ming. Trc khi n mt con, chng ta phi ly hi lu dng kh. Ta
cn nh rng c t sau mt cn trng phong bi lit, v thu mt cn nh c k ca nng dn trnh cc cuc
nm bom ca Nht. ng nm mit trong gian chnh trn mt chng tre di, khun mt mang vng ho quang ca
b tc bc trng c gi a vo qua ca m rng lm cho pht ph bay. Mi khi c bo ng phng khng, ng
rm ngi li v kinh hong. M ta bo rng m ch c th nhc i nhc li khng ngi vo tai ng rng Nht khn
c bom, chng cn phi dnh bom cho cc thnh ph. Vo thi y, ta cn b hn a chu gi b ca ta by
gi, ta va mi tp i. Ta nh rng i ra sn sau, phi bc qua mt ngng ca rt cao v ngoi li cn phi
xung mt bc tam cp na. Ta khng th mt mnh qua ci ngng ca, ci sn vi ta lun lun l mt ni b n.
Trc ca ra vo l sn p la, ta nh ta cng vi tr con nng dn ln ln nh th no trong rm ang phi.
Trong dng nc m ca con sng chy dc theo sn p la, mt con ch con b cht ui. Ta khng bit c
phi mt k bn thu no nm n xung nc hay t n cht ui, nhng cc xc ca n nm li lu trn b. M
ta dt khot cm ta chi a b sng, ta ch c th theo ngi ln n o ct ly nc. H o nhng ci l
trn bi sng, cht nc t trong ct.
Ta hiu rng ta ang c mt th gii ngi cht vy quanh, rng sau bc tng ny l nhng ngi thn
cht ca ta. Ta thm quay tr li vi h, cng ngi bn n, nghe nhng iu lt vt nht, ta thm nghe ting ni ca
h, nhn thy nh mt ca h, ngi tht vi h bn d ta khng n. Ta bit rng di m, n ung l mt tng
trng, mt th nghi l m ngi sng khng c hng, ngi cng bn nghe k h cng l nim hnh phc ri. Ta
bn thn trng i n gn h, nhng h ta vt qua bc tng l h li ng ln, lng l bin mt vo sau mt
bc tng khc. Ta nghe thy xa dn ting chn ca h bc khng ra ting ng, thm ch nhn thy ci bn h
li. Trong giy lt, ci bn ph y ru non mn mn, nt ra v sp xung trong ng hn n, gia cc
khe nt, nhng ngn c di lp tc mc ln. Ta cng bit h ang bn lun n ta trong mt cn nh nt khc,
khng tn thnh hnh vi ca ta, lo lng cho ta. Tht ra ta c ci g cho h phi bn tm u, nhng h vn c
phi lo lng, c l ngi cht thng thch bn lng cho ngi sng, ta ngh. H ang ln bn vi nhau nhng thy
ta p tai vo bc tng m t ph y ru h li im bt, ly mt thay li, ni ta khng th sng nh th ny
mi, ta cn mt gia nh bnh thng, mt ngi v hin trng nom cm nc cho ta, cai qun ngi nh, s d ta b
mt bnh nan y th ch l do s n ung ca ta khng thch ng. H bn mo can thip th no vo i ta, ta
cn phi ni rng h khng phi lo lng, n tui trung nin, ta c li sng ring ca ta, li sng y ta t la chn
ly, ta khng th quay tr v no ng h t ra cho ta. Ta khng th ging nh h, hn na, i h v tt tt
nhng ta khng th ngn ta ngh n h, ta mun nhn h, nghe ting ni ca h, ni vi h v qu kh trong trong
k c. Ta mun hi m ta c phi m a ra i thuyn trn sng Tng Giang khng. Ta nh n con thuyn g
vi cnh bum bng phn tre, ngi chen chc trn thuyn, ngi trn nhng gh di hai bn khoang, u gi
ng vo gi. Qua cnh bum, c th thy nc sng sp trn qua thnh thuyn. Con thuyn khng ngng trng
trnh nhng khng ai ni nng, ai cng lm b nh chng c g ht cho d tt c u nhn thy con thuyn qu
ti ang c nguy c lt p n ni. Khng ai mun i mt vi s tht. C ta, ta cng lm b nh chng c chuyn
g, chng khc ln nhn nhc, c khng ngh n tai ha c th xy ra bt c luc no. Ta mun hi m xem c phi
y cng l chy lon khng? Nu ta thy li loi thuyn ny trn sng Tng Giang th k nim kia l tht. Ta cn
mun hi m c phi trn th ph phi np vo trong chung ln khng? Hm y, thi tit ging hm nay.
Tri ma bi, lc ln ni, xe quo gp sang mt bn, ngi ti x khng ngng than th gi tay li ca ng
vng th khng xa h. Ta nh l hai bnh bn phi xe v rng sau , nhng ngi ngi trn xe u phi
xung v mang hnh l sang pha bn tri ca con ng, sn ni, ri tt c n y nhng bnh xe c tip tc
quay trt trong trong bn, v hiu. Chic xe c trang b mt ci l t bng than ci v cn chin tranh, cc xe
dn s khng chy bng xng. n my, trc ht phi quay d di mt cho n khi xe nh rm mi khi ng.
Thi y, xe c cng nh con ngi, chng ch thy d chu khi trt vi c cc hi kh m ch trong bng, nhng
ln ny ngay c khi rm rt ri, chic xe cng vn ch quay tt bnh v ht bn vo u mt nhng ngi ang
y n m thi. Ngi ti x c sc ra hiu vi cc xe i qua nhng khng ci no mun dng li cha gip.
Vo gi ny, tri ti lm, h ch ngh ti chuyn lnh nn. Chic xe cui cng st vo thnh xe chy qua, nhng
chic n pha vng vng ca n sng nh ln nh mt mt con th hoang. Sau , hnh khch bt chp ma leo
dc, ln m trong m ti, khng ngng trt chn ln ng ni ly li, ngi sau tm ly o ngi i trc.
l mt on ch ton cc ng gi, ph n v tr con. on ngi, cui cng cc nhc n c mt cn nh nng
dn khng nh sng, bn trong khng ai chu m ca. Mi ngi ch c th chen nhau trong bi nui ln trnh
ma; ting sng khng ngng n trong ni, nhng nh uc loang long. Chc c cp. Ci s lm cho khng ai
ni mt li.
Ta bng qua nhng bc tng nt, ng sau, ch c mt bi hong dng l b nh ngn t, ang run ry trong
gi gia nhng cn nh ph hy, khng mi. Trc mt, cn li mt na ca s, c th t ln nhn ra ngoi.
Gia cc tm quyn v trc-mi tn hin ra cc tm ph mt lp ru m nhn t xa c v rt mm mi, ging
mt ngi thn nm di, u gi co, tay giang. Trn mi vng ca ngi cha ngy xa gm hng nghn in th v
tng phng, gi ni hung d lm hng nhng vin ngi kim loi. Cc tng ni rt ng, i theo hong phi th

chn ca ph hong hong Vn Lch nh Minh n y tu hnh. Hng khi v chung thnh nht bui sng,
trng thu khng bui chiu, khng th khng li du vt. Ta mun tm mt di vt thi nhng ta ch lm
c c mi vic lt mt mnh bia v ln m thi. Nm trm nm, nhng ngi st thp kia l no li khng han g
ht c hay sao?
38
Cn ni g na?
Ni rng nm trm nm sau, ngi cha c hoang ph tr thnh so huyt ca bn cp ngy ng, m xung
ni vo cc lng mc cp bc. V chnh ngay di chn ni c con gi ca mt vin chc sng trong nh tu ca
cc ni c. Nng tu Pht nhng khng lm s. chuc cc li lm ca qu kh, nng chong chong canh cc
ngn n du. Nhng nng lt mt tn chm cp, hn bt cc nng v p nng lm v. Th cht ch khng
nghe theo, nng b hm hip ri cht u.
Cn na ch?
Tr ln mt nghn nm trm nm v trc, thi khng c du vt cha chin no, duy nht ch c mt gia lu c,
mt danh s treo n ci m i n. Ngy ngy khi vng ng le rng, ng quay v phng ng ht th, ht ci
tinh ca t vi vo ri vn c th ra hi di. m thanh trong tro ca ng vang ln trong lng nh hoang vu, nhng
con vn leo ln vch dng ng ht vng li. Tnh c mt chn quen bit n thm, ng mi ngi y tr thay
ru, ly ra mt bn c hay tr chuyn di trng. Tui gi n n cng coi chuyn thng. Tiu phu i qua, nhn
ng t xa v ng vo truyn thuyt. Ni y gi li tn Vch ng tin l nh vy.
V cn ni g na nh?
Ni rng mt nghn nm trm bn mi by nm v sau , ngoi ni c mt qun phit qu na i binh m sinh
nhai cui cng lm ti qun trng th v qu lm l cng gi t tin. ngi y t gi ca m, ng chn
mt ngy lnh ci nng lm thip th by, tnh theo th t trc sau. Ngo mn t b th vi dn s ti, ng m
mt ba tic mt trm linh mt bn. Bn thn chen nhau quanh cc bn n, d nhin l tn tng, l vt cng tng,
ru h li ung khng sao? ng lc mi ngi chc tng nhau th hin ca mt ngi n my, qun o t ti,
u tc chc gh. Ngi canh cng cho hn mt bt cm nhng hn khng i, mun bng mi gi chc phc tn
lang. Ni li nh, vin tng ra lnh cho ph quan ui i bng nhng bng sng. Gia m trong khi mi ngi
yn ng v v tn lang ang c nhng gic m tuyt vi th ai hay la ni ln bn gc ta dinh c, tiu hy
gn nh qu na t nghip ca vin tng li? Mt ngi ni ci ny l T cng Pht sng ra php thut thay
tri hnh o trng pht k c. Li cn ngi ni ngi n my dn u mt ton v li trm dm quanh vng
gy ti c ny. Vin tng thiu l vi hn, na m canh ba hn lin sai thuc h nm qua tng cao nhng
cun hng vng chy vo cc ng c kh v ci. i tng qun, ng u c nghn binh m m khng th t
v trc k v dng kia. Ci ny minh ha rt hay cho ngn ng c: "Mnh long khng thng ni con rn di
t".
V na ch?
Na th k sau, tuy vng ni ny bit lp v khc nghit, ni y vn khng bao gi c yn do cac ri lon do
con ngi gy ra. Con gi ca v ch tch mi ln ca y ban cch mng huyn, mt c gi xu x, th no li
mt ti ngi ngi chu ni ca mt a ch c. Khng nghe lnh b, khng khng ngoan c kt hn, ln n cp
trong ngn ko tem phiu ca b mi chn cn lng thc v mt trm linh by nguyn tin mt. C hai trn vo
ni, ng c th sng ln hi bng trng trt. Ngy ngy tuyn truyn u tranh giai cp, nhn thy con gi rut
chun i vi con chu a ch, lm sao ngi b li khng ni c li nh? ng ra lnh cnh st in pht i nh
i trai gi, thng bo ton huyn. Cp trai gi non tr kia lm sao m thot c v trang t v lng sc? Ci hang
ca h b bao vy. Anh con trai nng ni cht c trc ngi v cha ci bng mt ci ru ly cp ri sau t
cht c cng bng ru.
Nng ni mun nhn thy mu. Nng mun chm kim vo ngn tay gia, mi ngn tay l lin vi tim m nh th
cng lc lm lun cho tim nng au nhi. Nng mun thy mu pht ra, vng ln, chy trn ra, nhum tt c cc
ngn tay nng cho ti khi ti chn ngn tay, chy gia cc k dc theo ng ch tay nng cho ti tn chnh tm
lng bn tay, lng bn tay nng cng m a mu.
Mi hi nng v sao.

Nng ni l kt qu mi nn nng.
Mi ni ci sc nn n t chnh tim nng.
Nhng cng l do anh.
Mi ni mi ch k chuyn, khng c lm ci g khc.
Nng ni nhng iu mi k lm nng bun, lm nng khng th c.
Mi hi liu nng c cht no bnh hon.
Bnh ha cng l do anh to ra!
Mi ni mi khng hiu mi lm ci g.
o c gi th! Nng ni, ri ci r ri.
Mi khng th khng hi s s nhn nng, mi tha nhn mi mun kch thch ham mun ca nng, nhng mu ca
mt ngi n b ch c th lm cho mi phn cm.
Nng ni ng l nng mun cho mi nhn thy mu, lm cho mu chy trn c tay nng, ri trn cnh tay nng,
di nch, trn ngc nng, nng mun mu ti ca nng chy ngang ngc trng ngn ca nng, mt mu mu
thm mu c cc anh nh tm bm v en, nng ngp trong ci mu tm en , cho mi khng nhn khng
c.
Nng ni nng mun cht ui, chm vo ni su nht, nng khng hiu ti sao li c mt thm mun mnh nh
th, cac con sng vi nng, nng thy mnh nm trn bi ct, cc con sng che ph ngi nng, bi ct cha ht cn
hon ton, mt con sng mi khng th cng ni li dng ln, nng mun mi i vo thn xc nng, mi vn nn
nng, mi co x nng, khng c thng, nng ni nng khng bit thn u, nng khng s na, nng s,
nhng nng ni nng s ch tht ra khng s, nhng nng cng s sa vo ci vc en ngm kia, khng ngng tri
dp dnh trong , nng mun chm i, nng ni nng thy thy triu en nh nh dng ln t cc vc khng th
d thy y, sng bc u sm s nut chng nng hon ton, nng ni nng sng t t, nhng mt khi sng
th khng sao ngng li c, nng khng hiu ti sao nng li c th tr thnh khng tha mn c nh th ny,
a, nng mun mi bo nng phng ng, nng mun mi bo bng khng phi l phng ng, nng ch nh th vi
mi m thi, nng ch cm thy nhu cu y vi mi thi, nng ni nng yu mi, nng mun mi cng ni mi yu nng,
nhng mi khng bao gi ni cu y, mi tht l lnh, ci mi mun ch l n b nhng ci nng mun li l tnh yu,
nng c nhu cu cm thy tnh yu ton thn, tim gan nng, cho d c phi xung a ngc vi mi, nng cu xin
mi ch c b nng, ng bao gi ht hi nng, nng ch s c n, ch s trng tr, nng bit tt c cc ci u
l tm thi, ch mun t la di, mi khng bit ni nhng iu lm cho nng vui c ? Ba ra cho nng mt
chuyn cho nng vui?
, h rt vui, mt i mt, ngi dng cng, u gi gp li trn chiu. Nhng mn n by p trc mt h, tit
canh ln en, u ph trng, t ngt , u lng xanh, i ln mui vi x du, sn hp, tht ln bo luc, ru
ung bng nhng ci bt to tng.. C lng n Tt nguyn n, mt nht git chn con ln, ba con b, m mi v
ru lu nm. Mt my ng, mi bng nhn. ng gi trng xm tri qu cng ng ln go to, ging khn nh
ting g trng: "Ti sao li ngi l t rng ri trng ng trn ni M Hoa, n l ni ci truyn t bao nhiu
i y?" Rng rng ht, ng va ni va phun ph ph nc bt. Ch nn ngh rng trong lng h ch cn sng
nhng ng gi tiu ty, kh nh rm nh r, ch nn ngh rng dn lng y d cho ngi xc phm. By gi, cho
d cc c khng th mang n gnh bt st u cng nh sng th con chu ca ci lng ny khng phi l nhng
ht ging ti u?
"Ka, m thng i Bo, ch khng th ko chn sau thng con nh ch ra cho n ln ln hay sao?" Lc lc chic
vng bc eo cnh tay, ngi n b p li" "Im i, ng lo, tt c dn lng u thy thng i Bo nh ti ln,
thng con ti b bn ngoi khinh r v lm tr ci trong lng; ng trch n, trong lm gia nh ngi ta ch
con gi, khng c n con trai u!"Nghe nhng cu ny, nhng ngi n b ni a: "Ka, m thng i Bo,
sao li b sang chuyn khc th nh?" Nu dn lng khng th vn thng lng ln bn ngoi th lm sao m gi
ni th din ch? Bn tr cng gay gt v kch ng, phanh o ra v ngc. Trng lng, sng trong tay ny

khng bit nhn l th no nh! "Xin tun lnh, th trng, hy c ring bn ti ln tuyn u nu cc b ch du
chng ti nht cc ng anh chng ti nh!" Nghe cu ny, nhng ngi n b tr ni cn li nh, qut li bn
h: "Lng trn mp chng c bit ma mai ri ? Nu b m cc cu sn sng hy sinh cho cc cu i th chng ta
l no li khng h?" Mt ngi n ng ng pht ln, hai mt trn xoe. "Ka, thng nh, trong lng cha n lt
my pht ngn u!" Em cn nghe khng y.
Tip tc i, nng ni nng ch mun nghe ting mi.
Mi tnh to li ri k m ng bn v tay nh th no. Ngi b ni ngn ra lp tc tm ly mt con g trng, cht
phng c n. Cnh con g cn p. Mu nng c pha vo ru trong mt ci bt. Hn ni to: "Ai khng ung
s chu ch n khin" "Nhng a no khng ung s chu cho ch khin!" n ng xn tay o ln, di di ln
bi m trn mt t m th vi nhau c tri xanh chng gim. Mt quch, h quay v ly cng c. Ngi
mi dao, ngi lau chi v kh. B m gi mi gia nh thp n lng ln, o mt ci h bn cnh mt t. n
b li gi nh, h ct nhng phn giy s c mang n u cc nm m vi nhng ci ko h dng sa
tc ngy ci v ct rn ngy h con. Tng sng, khi sng m ban mai sp hin ra, ng gi c nhc nn trng
m m. n b lau nc mt ra khi nh, rnh pha cng lng, nhn cnh n ng, dao trong tay v sng trn vai g
ching. H ln ting h to ri xng xung ni, v t tin, v th tc, v t ai v rng ni, v con chu, h n sng
git nhau ri len ln tha cc xc cht v. Sau n b li bt u than khc ku tri gi t. Ri yn tnh li tr
li. Tip theo l cy ba, gieo cy, thu hoch v p la phi phng. Ma xun qua i, ma thu ti, ma ng k
tip ma ng, khi cc nm m c di mc ln, gi go vng trm vi m trai tr, bn m ci ln khn thnh
ngi, ni au bun b qun khuy i, ch cn ghi li trong tr c ci s v vang ca t tin. Cho ti mt ti giao
tha, trc khi cng t tin, ngi gi mi bt u k li mi hn truyn i ca gia nh, bn tr li bt u ung
ru, bu mu nng ca chng li phng phng dng ln
Ma ri khng ngng, c m, ngn la b dn ch cn ging nh ht , hoa sng nh ln vi mt ci mm
ngn ngt xanh chnh gia. Ci mm pht trin, bng hoa cng tp, mu ca n cng sm, chuyn t vng nht
sang da cam. Thnh lnh nh sng chy trn khi cai bc, bng ti tr thnh dy c hn, ta nh sp nn b
ng cng, lm bin mt i nh sng run ry ca ngn la. Mi dch ra khi ci thn nng hi ca ngi n b ng
st vo mi ri mi nghe ting ma g t tch trn cc l cy. Gi h bun trong lng qua cc cnh thng. Cc mi c
mc ngn n du bt u dt, nc ma ri xung tn mt mi. Mi co rm li trong tp lu tranh ct bng lau sy
kh dng lm ni trng coi ni. Mi ngi thy mt mi mc ca c ra nhng cng li c mt hi th ngt ngo
thm.
39
Ta phi ri ci hang ny, cao ba nghn hai trm mt, lng ma hng nm ba nghn bn trm milimet, hai ngy
p tri mi nm, gi h go mi giy thi hn mt trm mt: nh dy ni Ng Lnh, a u ca bn tnh Qu
Chu, T Xuyn, H Bc v H Nam. Gi th nghch v lnh but. Ta phi quay tr li vi khi la ci ngi, tm
li mt tri v hi nng, nim vui, m ng, cnh no nhit; nhng dn vt m chng bt ta chu ng mun g i
na vn c l sinh kh con ngi.
Ta i qua ng Nhn vi cc con ph nh c xa b ln cht vo nhau, vi nhng mi cha t cc ngi nh ph ra
tn tm ph. Ngi i b khng ngng b thng mng r r bng tre ca nhng ngi i qua x y. Ta khng nn
n my y, gp dp lin p lun xe khch ng trng. Ngay chiu hm y, ta n mt trm xe ng
trng tn l Ngc Bnh. Cnh , ngi ta mi xy nhng qun tr t nhn nho nh. Ta thu mt gian t xu c
ci ging c nhn l c duy nht. Mun hiu st nhng nu bung mn th ta cht ngt. Bn ngoi vang ln
ting nhc qu mnh trn ln vi ting chuyn tr c xen cch qung bng ting khc, ting go nghe m sn gai
c. Ngi ta chiu phim ngoi tri trn sn bng r, u l loi phim k nhng chuyn trng giang i hi, bi
thm, vui vy, chia ly, sum hp, vi nhiu chng hi bt tn.
Hai gi sng, ta ln xe la i Khi L. Tng sng, ta n th ph khu t tr Mo.
Ta tm hiu cac l hi thuyn rng din ra Thi ng, mt lng Mo. M cn b ca y ban dn tc thiu s tiu
khu gii thch vi ta t c chc nm, nm nay l hi mi m li ln u. Hn mi nghn ngi Mo, i khi t cc
lng ni xa nht s xung d. Nhng ngi lnh o ca tnh v khu t tr cng s d. Ta hi anh lm sao n
c th anh tr li rng l hi s tin hnh cch y hn hai trm cy s, khng th i ti m khng c xe hi.
Anh c v bi ri khi ta xin anh a ta i, nhng nh chu kh thng lng, cui cng ta thuyt phc c anh
nhn li sng mai hi by gi ta n xem liu c ch cho ta khng.

Hm sau, ta m tr s y ban sm trc hn mi pht. Nhng xe to y m qua bin mt. Bn trong

khng c mt ai. Cui cng ta moi ra c mt nhn vin bo ta rng xe i t lu. Ta hiu rng ta b vo
trng nhng tnh hnh rt khn cp li cho ta mt . h anh ny, ta ly ra th hi vin Hi nh vn, ci th cha
bao gi gip ta c bt c th g m theo thng l li hay ko n cho ta nhng phin toi. Ta tuyn b m m
rng ta c cch t Bc Kinh n y vit mt phng s v hi l v ta yu cu anh ta ngay tc khc tip xc vi
chnh ph khu t tr tiu khu. Khng nghi ng g tr la bp ny, anh ta gi nhiu c in thoi v cui sng th
tht vi ta rng xe ca trng tiu thu vn cha ln ng. Ta chy mt lo ti tr s chnh ph. May mn mm
ci vi ta v ngi thu trng nghe ta gii thch v mi ta ngi chen vo trong chic xe nh ca ng, chng h t
cu hi.
Ra khi thnh ph, trn con ng gp ghnh xc, m bi nh my ct ln, ko di ra v tn mt dng xe hi v
xe cam nhng vi mi kiu ngi chng cht trn. l cn b, nhn vin cc c quan chnh quyn v c cc
trng hc, cc nh my ca tiu khu t tr trn ng n l hi. Trng tiu khu, cu vng ca ngi Mo,
chc s ch tr nghi thc no . Mt cn b ngi cnh ti x m ca xe khng ngng ku qut ln. Xe ta tip tc
vt cc xe khc v i qua nhiu lng mc li xuyn qua hai huyn thnh, cui cng b kt li trc mt bn ph.
Mt chic xe khng ln c ph, bnh trc ca n ngm trong nc. Mt chic Volga s, tht s ni bt gia
cc xe khc cng b dng li. Ting n lan i rng l xe ca b th ng y tiu khu, trong c tnh trng b
kt. Trn bn ph, cng an ra sc h ht. Sau mt gi chy ngc chy xui di chuyn xe c, h y hn chic
xe chm mt na xung nc cho chic Volga ln c ph. Chic xe but mini lc c th n sau chic
Volga, km bn l mt chic xe ca cng an. Cui cng chic ph cidr dy ct v ri bn.
ng ng, on xe chng ti rm rm r r vo ci lng Mo nm bn b sng Thanh Thy rng thong. Mt
tri phng vo mt nc nhng tia nng lp la. hia bn ng, l mt cuc diu hnh khng dt nhng chic d
Ty vi mu v nhng khn i u cao bng bc m ph n Mo vn dng. Trn ph dc sng dng mt ta nh
gch nho nh hai tng vi mt sn thng trn cng, mi toanh: l tr s hnh chnh x. Dc b sng, cc
ngi nh sn bng g ca ngi Mo ni tip nhau. T sn thng tr s hnh chnh x, c th nhn thy hai bn b
sng nghn nght nhng u ngi i ng xen ln vi nhng chic d mu v nhng chic m rng vnh bng
nhong v du cy i kch, i li gia nhng thi hng nho nh t di cc tm bt trng. Nhiu chc chic
thuyn rng trang tr ruy bng , mi vnh cao, lng l lt trn mt sng lp lnh.
Khi ta vo ta nh theo sau th trng, ta c hng s i x tng t vi cc cn b m ta i k. Cng an cng
ng nghim cho ta. Nhng c gi Mo mc qun o hi l, mt sng long lanh v rng trng, mang cc thau nc
nng n, mi tt c mi ngi nhng khn mt xc nc thm lng mi tinh cho mt m. Sau cc c dng cho
mi ngi mt cc nc tr mi pha mt ta ra mi hng t nh. Cnh tng ging nh c cnh tng trong cc
phng s v mt ngi lnh o Nh nc ving thm cc vng dn tc thiu s. Ta hi mt cn b trong s n
tip chng ta c phi cc c gi ny l din vin ca on ca ma tiu khu khng. Anh gii thch vi ta tht ra y
l hc sinh "nm u im" ca trng trung hc ti th ph ca huyn, hc c y ban cc dn tc o to c
bit trong sut c mt tun. Sau hai ngi trong cc c ht mt bi tnh ca Mo. Cc th trng ni vi cu khen
ngi ri mi khch vo trong phng n by sn bn tic. Bia v soda c mi dng. H gii thiu ta vi b th
ng v trng x, hai ng c bit vi ba ting Hn. Trong tic, tt c mi ngi ca ngi ti ngh ngi nu bp
c n t th ph v. Mi ln dn mn mi, ng ta li cm hai tay t khoi thc. Sau ba n, li mang tr v
khn mt n. hai gi, cuc ua thuyn rng sp bt u.
B th ng dn ng, km bn c trng x. ng ph y ngi. Di bng cc ngi nh sn, cc c gi mc
vy thu xp ly. Nhn thy nhm ngi c cng an h tng ny, cc c ngng soi gng sa sang u tc t m
quan st m h gi cng ang ngm khn m, vng tay, dy c m cc c lm dng trn ngi, i khi nng n
my ki l. Khng cn bit ai nhn ai na.
Gh ta v gh bng c k trn khn i ta nh sn bng gch, nhn ra sng. An ta u y ri, mi ngi
nhn mt chic d nh ging nh nhng chic cc c gi Mo hay dng, nhng trong tay cc v lnh o chng
mt i ci v duyn dng ca chng. Mt tri chy bng, mi ngi m hi di cc chic d. Ta thch c
xung b sng tr trn vo m ng.
Mi thuc l, bp ci cay cay, m hi, nhng lung hi tanh thi ca cc bn bn c, tht ln, tht b bc ln trong
hi nng. Ngi ta bn th: vi vc v hng nghn mn hng khc, mi loi bnh ko nh ko mch nha, u
phng, u ph, ht da. S no nhit ln n nh im: y l mt m m thanh hn n ca ting mc c, ting
ci, ting trai gi gho nhau, thm na m tr con chy i chy li khng ngng gia m ng. Ta kh nhc
len ra b sng nhng lin tc b x y v sut th ng xung nc. Ta ch thot him nh nhy ln mt chic
thuyn con u . Trc mt ta ang bp bnh mt chic thuyn rng khot hn t mt thn cy khng l.

gi chc thng bng cho n, mt thn cy khc c ct cht mi mn, ngang vi ng mn nc. Khong
ba chc tay cho ngi , n mc nh nhau: qun ngn, nhum mu chm sng bng ly t cao sng tru, nn
nh an tinh xo bng tre. H eo knh en v tht lng kin loi lp lnh.
Gia thuyn mt cu con trai trang im thnh gi, trn u mang trang sc bc v cp tc ca con gi. i hi
cu ta li g v ci ching treo trc mt c m thanh trong tro. mi thuyn, chic u rng nng g chm tr
bi mu vn ln, cao hn mt ngi ng, ph mt ming vi c cm nhng l c nho nh. Hng chc con
ngng con vt sng mc vo khng ngng qung quc.
Nhng trng pho n ran v mi ngi mang l vt n cng t. ng trc con thuyn, mt ng gi g trng,
ra hiu cho m trai trng ng. Mt ngi ng tui m trong tay v ru trng to tng ri chng xn qun, li
n na ngi vo nc cho mi ta cho mt bt ru. m trai trng deo knh en va ung tm tp va ht
va ku to ln cm n, ri t tay vi ru cn y bt vo dng sng.
Sau , mt ngi c tui, c mt ngi khc bn, cng li xung nc mang mt con ln sng, chn cng
b tri ang rng ln nhng ting chi tai inh c. S no nhit n cng cc. Cui cng, v ru to tng v
con ln c t ln mt chic thuyn nh ch l vt i theo chic thuyn rng.
Khi ta li ln khn i ta nh sn, gn nm gi. Trn sng, ting trng khua rn ni tip nhau, lc mnh, lc
nh, lc khoan lc nht. Ba chc chic thuyn rng tip tc vn chy mi chic mt cch, khng cho cm gic l
chng sp bt u cuc thi. Mt s c v nh mun ui kp nhng thnh lnh, nhanh nh tn bn, chng li ri ra.
Trn gc, chng ai nng rut. Mt thnh vin ca y ban dn tc thiu s, ri mt cn b ca y ban th dc th
thao c gi ln. Mt quyt nh va c trn ra: cho mi thuyn rng mt gii thng mt trm nguyn
v tem phiu mua mt t ng cc nu tham d thi. Mt lc lu sau, mt tri khut dn, hi nng gim dn, d
khng cn cn na; nhng cc thuyn vn c phn tn, cuc thi cha bt u. Lc , mt ngi thng bo hm
nay khng thi thuyn, cc khn gi mun d th ngy mai phi xui xung di na, cuc thi s t chc cch y
ba chc dm, trong mt lng Mo khc. D nhin, ngi xem rt tiu nghu. Sau mt hi no hot, ngi ta ri khn
i.
on xe nh con rng di chuyn mnh v mi pht sau bin mt vo m bi vng vng. Trong ph ch cn li
nhng ton con trai con gi Mo i li. R rng ci th v nht ca hi l s din ra m nay.
Ta rt mun li nhng cn b cnh bo ta rng mai s khng c xe. Ta p ta s i b. Anh ta kh t t giao
ph ta cho hai cn b Mo v dn h ch : "Nu c g xy ra vi ng y, cc anh phi chu trch nhim!" B th
ng v trng x ht u: "ng lo!" Khi ta tr v tr s hnh chnh x, khng c ai na, ca kha then ci. Ta
khng bit b th ng v trng x i say sa u v cng chng tm ra cn b no ni ting Hn. Thnh lnh ta
cm thy c gii thot v ta quyt nh do chi trong lng.
Trong dy ph c dc sng, tng gia nh tip n bn b v thn thch; mt s nh khch kha nhiu n ni
bn y mn n phi k trn ra ph. ca vo mi nh, t nhng x cm, bt a. C vic n ty thch, chng ai
n. Ta i, chng cn phi khch so lm g. Do khng th giao lu do ngn ng bt ng, ta cng cm
ly bt a: h mi ta n. y l mt tp qun lu i ca ngi Mo. Him khi ta cm thy thoi mi t nhin nh
th ny.
Nhng bi tnh ca bt u lc hong hn. Thnh nhng nhm nm su ngi mt, cc c gi i xung b sng,
nhm ny lm thnh vng trn, nhm kia cm tay nhau v h bt u gi bn tnh. Ting ht lan nhanh trong m
bung xung. ng trc v ng sau ta, u cng cc c gi, khn tay hay qut cm tay, v vn chic d.
Trong m h c nhng c b mi ba mi bn tui, mi chm dy th.
Mi nhm li c mt c lnh xng, cc c ng ca theo. Dn ht gn nh lun l c gi p nht. Ngi p nht
c chn l u n, ci cng l hp vi t nhin.
Ting ht ca c lnh xng ct cao ln thoi mi, cc c khc tip theo. Ni l ht c th thiu chnh xc. Nhng
ging kim trong tro n t lc ph ng tng. Khng c g ngc nhin nu ngi ta gi chng l "nhng ca khc
bay", chng n t su thm con ngi. Chng khng iu b ln g p. Chng cht cu k, chng vt b mi
ngng ngng. Cc c gi dng mnh ton vn li cun bn tnh.
Khng ngi s st, m con trai n trc mt h t chn ly c gi hn thch, ta nh chn da. Lc , nu cm
thy c nhn mt, cc c gi bn vy khn tay hay qut ri ht cng say m hn na. Nu hai bn n , cu con

trai bn cm tay c gi ko i. Bi ch, sut ngy c c nghn ngi ti y i li gia cc thi hng, by gi ch l
mt bi ht rng. Ta lp tc chm vo cc bn tnh ca. Ta thm nh lc m u nhn loi, chc ngi ta tn tnh
nhau cng theo cch ny. Sau , ci gi l vn minh to lp nn s chia ly gia xung nng tnh dc v tnh yu.
Cng by t ra cac khi nim hn nhn, tin t, tn gio, lun l cng vi ci m ngi ta gi l sc p vn ha,
tht s l s ngu xun ca ging ngi.
m dn mt en ngm. Mt sng ti thm, ting trng rn im bt, uc thp ln trn cc chic thuyn.
Cht ta nghe thy gi "anh!" bng ting Hn, nhng vi mt ting gi tnh th ch th l . Ta gp mt ci nhn
ch i m m trong bng ti, ta lin ng sng, tim bt u p di. Lp tc ta tr v nhng nm th u, tr v
vi nhng ham mun ca ta. Mt xc ng t lu ta khng cn cm thy bng chy ln trong ta. Theo bn nng,
ta n gn nhn nng, chc l theo kiu cc chng trai tr tui y nhng cng c th v nh sng ti m. Ta thy
mi nng hi mp my, khng mt m thanh no tht ra. Nng ch. Cc bn nng cng ngng ht. Nng cn ht
sc tr, mt khun mt th di, mt vng trn cao, mi hch v ming nh. Ta bit ch cn mt c ch nho nh ca
ta l nng theo ta, np vo ngi ta. Nng vui v gi cao d ln. Khng chu ni cuc i mt ang ko di ra, ta
lc u ri ci ln d dn. Qu s, ta quay gt b i, chng dm ngoi li nhn ln na.
Cha bao gi ta bit n kiu yu ng ny tuy mi chnh l iu ta m tng nht. By gi c hi xut hin,
ta tut. Ta phi nhn rng con mt long lanh y ch n ca c gi mi hch, trn cao v thanh t kia chnh l
nt chung ca cc c gi Mo, n nh thc dy trong ta mt nim tru mn au u m ta qun khuy i lu
nay; ta nhn ta ta chng cn bao gi cm th ni c th tnh yu thun ty na. Ta phi tha nhn ta gi.
Khng phi ch tui tc v mi th khong cch khng tn chia cch ta vi nng, d nng c rt gn gi ta, d ta c
th a tay ko nng i theo th cng th thi, bi v ci trm trng nht chnh li l tri tim ta gi nua, ta khng
th yu cung ln, yu in ln m chng ngh ti bt c ci g. Cc quan h ca ta vi n b t lu mt i ci
thun nht t nhin , ch dc vng xc tht cn li m thi. Cho d ta tm kim khoi lc trong chc lt, ta cng
s phi gnh vc trch nhim. Ta khng l si, chng qua ch mun tr thnh si n trn vo t nhin, nhng ta
khng ti no trt b c ci v nhn hnh ca ta, ta chng qua l mt qui vt c lp v ngi u cng khng
tm c ra ni quay v.
Ting khn ct ln. Cng lc, trong cc lm cy b sng, sau mi chic d, cc i np vo nhau, m p, nm ra
gia tri t m chm vo th gii ca mnh. Th gii y, nh mt truyn k c xa, qu l xa vi vi th gii
ca chng ta. Chua cht, ta ra b sng.
Trn bi t c ting khn, chi li ln nh sng trng nh tuyt ca mt ngn n chy bng xng treo trn mt
so tre to.
Nng c mt ming vi en qun u, buc nh khn, mt vng bc nng tc nng ln ti nh u vn i mt
chic m lp lnh vi phng vn mi bn m, nm phin bc, hnh lng chim phng, phe phy theo mi c
ng ca chn tay. Buc vo cc phin bc bn tri l mt di khn sc s r xung tn eo, mi ng tc ca
nng, tm khn li lm ni r nt tm lng ong ca nng. Nng mc vy di b chn, ng tay rng l ra hai c
tay ph y vng bc. C ngi nng qun trong khn v vy di en. Ch nhn c thy c v gy nng trang
im bng mt si dy chuyn to nng. Vt cho qua ngi l mt dy trng mnh vi cc hoa vn chm tr tinh
xo, mi vng khoen ca si dy kh nh vng ung a trc b ngc hi g ln ca nng.
Nng thc y rng trang phc nng ht mt nhiu hn so vi o qun nhng c gi khc. B trang sc bc
ca nng ch ra gc gc qu tc. Hai bn chn trn cng y duyn dng yu kiu, khi nng nhy ma theo khn,
cc vng c chn nng lanh canh nh ting pha l.
Nng n t mt xm ni ca ngi Mo en, bng phong lan trng vi hai ln mi nh hoa sn tr h m l
hng rng x c xinh p. Mi phng, th tr, m trn bu, mt ci ct, ng t lp lnh mt mu en ht na, tt
c cng tng thm v rc r khc thng ca nng.
Nng chng cn i dc b sng li ko bn tnh theo. m trai tr bng bnh nht mi lng n ci rp trc
mt nng, nhng ting khn cao gp i ngi, trang im vi nhng di ng sc php phi trong gi. Phng m,
ung a chn, phc qua nhng bc nhy, h cun ht nhng t vy xp hng trm ly n quay trn. Nhng nng,
nng ch kh nhc bn chn tri ln ri xoay ngi, duyn dng l lng. Nng buc m trai tr phi nghing mnh
trc nng, phi ht hi ht sc thi khn. Nng v cng kiu hnh thy h phn khch ln l v nng.
Nng khng bit n ci ngi ta gi l ghen tung, nng khng bit n lng c c ca n b, nng khng bit
nhng mi chi n ng phi ly rt, ong v v, rn c, kin v mt nm tc ca chnh cc cng mu v nc

bt trn ln li vi nhau ri nht tt c vo mt ci h vi qun o lt bm nt ca ngi n ng bi bc m em

h th ton b xung su mt thc lm ci g.
Nng ch bit rng mt bn sng c mt chng trai v bn kia sng c mt c gi, n tui yu ng bt u
sinh ra ru r. Khi h gp nhau trn bi khn, v p ca hai ngi lm cho hai ngi sng s v nhng mm non
ca tnh yu bn r lun vo tim h.
Nng ch bit rng vo gia m, khi bp ph y tro, ngi gi ngy, tr con ni m th nng ng ln m
ca sau nh chn trn ra ngoi vn. Chng trai n, i m c mm sng bng bc. Anh i sau hng ro kh
hut so. Bui sng, ng b gi chn ln: nu gi hn, b m s bc. Cm mt ci gy, ng y ca bung nhng
trn ging chng ai na.
m khuya, ta nm di mt mi hin, trn b sng. Sao v nh sng trn mt nc tt. Sng ni ha vo
nhau trong cng mt mn ti en, gi ni mt ni, ting ch si tru ln. B dt ra khi m mng, ta dng tai ln
s hi. S tht l ting ku tuyt vng ca mt r gi yu, bun khng khip, na ht na h chc chc li vng
ln tng chp.
40
Nng ni rng hnh phc y , nng khng bit n l ci g, nng cn ni rng tt c nhng g nng nn c, nng
u c, chng, a con trai, mt gia nh nho nh hnh phc di mt ngi khc, chng l k s my tnh, mi
bit hin nay ngh ny ang trng qu, anh ta tr, y tng lai, nghe ni anh ta ch cn kim ra ch li l giu thi.
Vy m, nng khng hnh phc. Sau ba nm kt hn, nhit tnh ca nng i vi tnh yu v hn nhn bin mt.
Cn a con trai, i khi nng thy n l gnh nng. That u ci ngy nng thc ra iu nng rt ngc
nhin. Ri nng quen i, du g nng vn yu n, nng yu ci vt t to y, th duy nht c th em li cho nng
i cht an i. Nhng nng khng cho n b, gi co gi eo. vin ca nng, khi nng ci vy trng ca nng
ra tm vi sen, cc ng nghip c con u thm kinh khng ci ngi ca nng.
Li vy trng, mi ni.
l c bn ca nng, nng ni. C y lun lun k vi nng v ni kh no ca mnh. Nng ni nng khng th
b ht ngy ra ch ni n con ci vi bn ng nghip v an o len cho con cho chng lc cng vic ri ri.
Mt ngi n b u c l n l ca chng con. D nhin l nng an o cho con nhng mi phin mun ca
nng chnh li n t ci o len y y.
N lm sao ch, ci o len y?
Nng mun mi tip tc nghe nng, mi khng c ngt li nng, em ni n u nh? Nng hi.
Em ni n ci o len v nhng phin mun m o len gy ra.
Khng, nng ni nng ch tm thy cht cht m khi nghe n phong cm v cc bi ht trong cc thnh l nh
th. i khi, ch nht, nng i l nh th, cho chng trng con. Anh y cng phi chm sc tr ch, gnh nng
khng c ri ln mt mnh nng. Nng khng tin Cha nhng mt hm nng i nh th. By gi nh th
m ca, c th t do ra vo. Nng nghe v sau h c th gi nng li n . Nng cng yu Bach, ng th,
nng nghe nhc cu siu requiem ca Bach, nng ght gh gm nhc theo mt hin nay, nng khng th vt qua
c cc phin mun ca nng na, nng hi c phi nng k qu ln xn phi khng?
Nng ni nng bt u ung thuc ng. Nng gp bc s. ng ta ni nng b suy nhc thn kinh, nng cm
thy mt mi d s, nng khng bao gi ng no mt, nhng nu nng khng ung thuc ng th nng cng s
chng th no ng c. Nng khng b lnh cm, mi khng c hiu lm ra th, vi chng, nng bit n cc
khoi, anh ta khng cho nng cm thy khng tha mn, mi khng c tng tng ra ci , anh ta cn tr
hn mi nhiu, l mt ci u rt dm lm, anh ta c cng vic, anh ta cn c c mt cht tham vng, tham vng,
mt ngi c i cht tham vng chng c g l xu. Anh ta thng giam mnh sut m trong phng lm vic v
anh ta s nh b thng con ph m. L ra nng cha c con sm nh th, nhng anh ta mun th, anh ta yu
nng, anh ta mun nng cho anh ta mt a con v vn pht sinh chnh l t a tr ny.
y, vic xy ra th ny, nng an cho con trai mt o len c nh bng hoa, theo mt mt t nng ngh ra, mt
ci o nng thy cn p hn nhng ci c gii thiu trong cc trin lm qun o tr con. Nh c v xem khng

mt tin ca n v cng tc pht cho, nng cng vi mt ng nghip nam mi iu n s i ti trin lm bn

hng thi trang. Hm h khng c vic lm v my mc ca phng th nghim phi sa cha. Bn ng nghip
i vi nng, ni c th tm mua th g cho v nhng c hai khng mua g c. Tri li, anh ta ni ci o len
nng an cho con trai cn p hn nhiu nhng mt hng trin lm, nng tht s c th to mu thi trang. Sau
nng my m suy ngh, li mua mt quyn sch dy may mc tham kho. Vi mt ming vi bng dy mu
l nng mua m khng dng n bao gi v mt khn qung nng khng my khi qung, nng may mt o lin
vy h vai ri mc i lm. Anh ta trng thy n trc khi nng thay qun o vo phng my, ri khen ngi nng,
rng nng nn t may ly qun o cho mnh. Hai ngy sau anh ta mi nng n mt bui biu din thi trang.
V tt c bt u vn ngi mu.
Nng mun mi nghe tip, anh ta ni nu nng ln sn din, mc ci vy lin o h vai ca nng, nng c th hon
ton hn t cc c ngi mu, rng ngi nng c bit p. Nhng nng bit rt r rng nng qu gy. Nhng
anh ta vn li rng ngi mu khng nn c b ngc qu to, ch cn c i chn di v hnh dng p. Anh ta
thm rng ng nt ngi nng c bit thanh mnh, nht l khi nng mc ci o lin vy kia. Nng ni nng cng
rt thch mc o vy i lm v nng t tay lm ly v rng mi ln nng mc n th anh ta li mt quan st
k nng. Mt ln, trong khi nng va thay o qun, anh ta khng ri mt khi nng ri mi nng i n ti.
Nng t chi, nng phi i n con nh tr, nng khng th con nh m khng coi n. Anh ta hi liu
chng nng c cm nng i ti mt mnh khng. Khng, nhng ni chung, khi i ti, nng u mang con theo v
v sm v con cn ng. D nhin nng tng con cho chng trng nhng ti nay, nng khng th i n ti vi
anh ta. Mt ln khc, anh ta mi nng n tra nh anh ta vo ngy hm sau, trong gi ngh, nng thng thc
ci mn anh ta thnh cng nht, tht bm vin t phc.
Nng li t chi.
Khng, lc u nng nhn. Nhng anh ta li ni thm rng anh ta hy vng nng mc ci o vy vi bng mu l.
Nng nhn li ?
Khng, v nng ni thm rng nng khng chc i c. Nhng hm sau nng i lm vi ci vy kia. V
bui tra th nng n nh anh ta. Nng khng bit ci vy ny n c g c bit, nng ch l khu lin li hai cp
png vi v tm khn qung la in hoa kia m thi, ci khn qung mt mnh n nom c phn thiu thm m. Hp
lm tng th th c o. Nng khng ngh rng hnh dng nng c g l hay, chng nng vn ni a rng nng
qu dt, nng khng hp dn lm, nng c tht s p hn th ny khi m nng mc ci o vy khng?
Mi ni vn khng ci vy.
Vy u? Nng bit mi mun ni g.
Mi ni mi khng ni vn u nhng mun g cng khng phi l ci o lin vy.
N ch chng nng rt th n o qun nng mc. Nng ni nng chng mun quyn r ai c.
Mi vi v thanh minh rng mi khng nh ni ci g c.
Nng ni nng s chng ni g na. Mi hi nng chng phi l nng inh tm mt ai gii by tm s y ?
Hy ni n cc dn vt ca nng.
Nhng dn vt ca c bn gi nng ? Mi xi cho nng ni tip.
Nng khng bit nng thch k ci g.
Em ni n tht bm vin t phc y, ci mn m anh chng kia lm gii y.
Nng ni anh ta sp t trc c ri. V anh ta i cng tc vng.
Mi lm cho nng nhn thy ra rng nng n nh anh ta truc ht khng phi xem v anh ta m l n, l ra
nng phi phng t trc vic v anh ta vng nh, nng phi cnh gic mi phi.

Nng tha nhn rng ng l phi nh th, nhng nng cng gi gn th li cng cng thng hn ln.
V kh nng t kim sot cng yu na i?
Nng khng th khng c.
Khi anh ta thy ci o lin vy?
Nng ch cn bit nhm mt li.
Em khng mun nhn thy em mt l tr i nh th ch g?
Vng, ng th.
Em khng mun thy em cng in r nh ai phi khng?
Nng ni nng ngu xun, nng khng ngh ti s thnh ra nh th, nng bit rng do nng khng h yu hn.
Chng nng cn hn hn ta m, bt c mt no.
Mi ni tht ra nng chng yu ai u.
Nng ni nng ch yu con trai nng.
Mi ni nng ch yu c nng.
C th ng, c th khng. Nng ni sau nng i, nng khng mun mt mnh nng gp hn ta na.
Nhng ri vn gp?
Vng.
Vn nh hn?
Nng bo nng mun lm cho r rng ra vi hn.
Mi ni ci th khng th ni r rng.
ng th, khng, nng ght hn, nng ght c nng.
Ri em li in r li?
ng ni chuyn na! Nng b dn vt gh gm, nng khng hiu ti sao phi ni tt c ci , nng ch mun
mi ci kt thc cho nhanh.
Mi ni nng kt thc nh th no cho c?
Nng ni nng cng chng bit na.

Chng 9
41

ng cht trc khi ta ti y hai nm. Lc , ng l t s, thy tu cui cng cn sng trong khong mt trm lng
dn tc Mo thiu s quanh vng, t nhiu chc nm nay ngi ta khng t chc l lp ln cng t tin na. ng
bit chng lu la ng s chu tri v nu nh ng c th sng th n ngn ny, l nh ng chm th phng cng
l: cc vong hn khng dm v c n nhiu m ng. ng s mt bui sng no ng khng th thc dy c
v khng qua ni ma ng ny.
m giao tha Tt nguyn n, nhn i chn cn mang c ngi, ng t chic bn vung trc ca nh, ngi
nh xy nh ra trn sng. B sng vng tanh, lng l. Ai cng trong nh n giao tha. By gi ngi ta l t
tin y nh n giao tha: ngy mt n gin. i ny n i kia, con ngi suy vi i khng th no cha c.
ng by ln bn nhiu bt ng y ru trng, u ph, bnh ngt Tn Nin bng go np v lng tru hng xm
biu. Di bn, ng mt b la, pha trc ng cht mt ng than ci. Qu mt, ng ng lng mt lc th ly
li hi sc. Ri ng leo ln bc thang vo nh tm trong bp m mu than hng. ng thong th ngi sp xung,
ci u thi cc than. Khi lm nc mt gin ra i mt kh khc. Thi mt chp cui cng la bc cao v ng ho
mt hi. Cn ho ch i khi ng ung mt ngm ru l vt.
Trn b bn kia, nh sng cui cng ca ngy ang bin mt sau cc nh ni mt mu xanh thm, gi m bt u
rn r trn sng. Mt t hi, ng ngi ln chic gh bng cao, quay mt vo bn, chn k ln b la. ng li thy
m trong lng, ngng u ln ngm dy ni m thm tri ng, cm thy nc mt mnh v ci git nc chm
mi ang lnh i.
Ngy xa khi ng lm l cng t tin, hai mi bn ngi chu ng sai bo. Hai ngi bo tin, hai ch s, hai
ngi mang th, hai ngi ph l, hai ngi mang ao, hai ngi dng ru, hai ngi hu mn n, hai c long
n, hai ngi truyn lnh, nhng ngi nm cm, linh nh khng k xit, t nht ba tru, nhiu nht chn tru.
n cng ng, ngi ch xin ng lm l phi np cho ng by ln go np: ln u by v ng vo ni cht
cy trng. Ln th hai tm v ng mang cc trng vo hang. Ln th ba, chn v mang trng v lng. Ln th
t, mi v buc trng vo nhau. Ln th nm, mui mt v gt tru v cng n cho cc trng. Ln th su,
mi hai v nhy trng. Ln th by, mi ba v a trng i. Php tc tin t nh ra nh vy.
Khi ng lm ci l cui cng, ngi ch c hai mi lm ngi mang n cho ng cm, thc n v ru. Oai lm
sao! Than i, nhng ngy ti sng y h tht ri! Nm y, gi cht ly con tru lng ph trc khi b git,
ngi ta cm mt cy ct ng sc ti ch. Ngi ch xin l mc qun o mi ri khn v trng ni ln. ng mc
o di trng bo mu ta, i mt chic m nhung . Chic lng chim i bng cm c o. Tay phi ng lc
nhng qu nhc con, tay tri ng cm mt ci qut lm bng mt tu l chui ln. A
Tru i tru,
My ra trong nc m
My ln ln trn bi ct
trong ln nc my theo m my
trn ni g my theo b my
my tranh ci trng cng vi con chu chu,
my tranh cy tre cng vi con b nga,
my nh nhau trn ba b dc,

my xung st by vc sng
my thng con chu chu,
my gt con b nga,
my cp cy tre
my ot ci trng ln,
my ly cy tre cng m my
my ly ci trng cng b my
Tru i tru,
my mang bn gi bc
v bn gi vng cng lc
my i vi m vi b
my vo hang ti
my s gim phi ca ca trng,
my trng coi vi m cc thung lng
my trng coi vi b cng lng
ngn t ma khng lm hi ngi,
cm qu qui vo nh t tin,
cho m my nghn nm c yn,
cho mt trm i b my m cng.
n lc y, mt ngi n ng buc mt si dy thng vo mm con tru c, chng hai sng n bng mt si v
cy di ri ko n. Ngi ch xin l ng trc con tru qu gi ba ln, khu u chn ln. Va ht bng mt ging
cao vt, ngi ch t va cm mt ci do v ui theo con tru git n. Ri ln lt chuyn nhau con dao gm,
ti tr n m con vt theo ting nhc v ting trng. Con tru chy cung cung quanh cy ct ng sc v chy
ht mu. Cui cng khng cn hi sc n qu xung. Lc m ng cht u n v chia nhau tht. c con vt
c gi l vt s hu ca ch t. Nhng ngy ti sng y by gi chm dt tht ri!
Gi y, rng ng rng ht v ng ch n c cht cho. Nhng ngy sung sng kia, ng tng tht s sng
qua nhng hin gi chng ai n hu h ng na. Bn tr mt khi c tin ri th hc nht vo mm iu thuc l,
tay cm ci hp in ku oe e ri eo nhng ci knh en s trng chng ging nh qu. Chng c cn ngh ti t
tin cha ng khng? ng cng ht cng thy cay ng.
ng nh ra mnh qun by bt hng nhng nu ng quay vo ca tm, ng phi leo ln cc bc thang bng .
ng bn chm cc cy hng vo nhng cc than hoa rc ri cm vo ct, trc ci bn vung. Ngy xa, trn
mt t, phi ri mt ming vi en di hai mt ri t b la ln trn.
ng v p b la v nhm mt li. Trc mt ng hin ra hai long n mi mi su, nhng c gi p nht lng,
mt sng trong nh nc sng. y l trc ma l, by gi h ma to mt trn, sng li c ngu v hn na,
trong vng mi dm quanh y, khng sao tm ra c cy to dng vo cng t. t nht cn mi hai i cy

c nhng tinh du khc nhau nhng phi cng mt kch thc di, to. T g trng nh cy thanh cang n g
nh cy phong; ngi ta c th st ly bc t thanh cang, ly vng t phong.
Ln ng no! B trng bng g phong,
ln ng no! M bng g si
hy i theo g phong,
hy i theo g thanh cang,
n ni c vua ca nm thng,
n ni c t tin ng cha
khi my m theo vi trng, hy dt i ci nm,
thy ch t rt dao ra khi v
rt dao ra cht cy,
dt ci nm i m km vi trng,
tng cc tng tng onh,
tng cc tng tng onh,
cc tng cc onh onh,
onh cc tng tng cc,

Hng chc li ru lm vic sut m. Chng phi hon thin nhim v. Hai c long n ng nt thanh t n th,
eo tht lng ong n th cui cng rn ngi ln.
Nhng ngi n b mun chng,
Nhng n ng mun v,
h s lm ra tr con trong phng,
h ch ra chng m khng cho ai bit,
dng di khng c dit
i chu con khng c li tt,
by a con gi kho tay c ra
chn a con trai gii p xut hin trn mt t.
Hai c long n c m m nhn. Con ngi en nhnh quay ht c vo ng. ng li cm thy mt ham mun xc
tht, dng kh ng tr li v ng bt u to ging ht, mt nga ln tri, g trng bn ct ting gy , ng
Thin Li phng tm st, ma qui khng u g v nhy trn mt trng nh mt cn ma nhng ht u, ! Nhng
m cao bng bc, nhng hoa tai nng trch, hi nng cun cun dng ln t l si cht y than hoa, ng ra mt,
nim vui trn ngp, cc thn linh hi lng, cc ngi tri ra mt cu thang tri, b m t trn i xung, trng
cng nh cng hng, va thc m ra, chn ni v chn v khng ng ci ht chut, la cng chy d,
than rc hng, ca ci ph qu y, linh hn ca T Mu cui cng n, y l di do, chn thng cm trng

bc khi, tt c n nm nhng nm cm chim chim, trng u, trng u: Ch trng bt u du i, ng t theo

sau. ng trc, ng sau, khp chn khp ng ni gt. Ngi ch trng khp li sau cng cuc diu i.
Hy n tm trong nc ca ph qy
Hy tm m nc ca pht ti
Nc ph qu s cho chng my mt a con,
mt a con trai s t trong nc ma ra i,
con v chu cht nh nhng cy sy
bn tr nh nhng con c con
chen chc nh ch trng
chng ung chn sng ru
chng ly cm cng t
chng ry ru ra t
khn xin thn tri nhn ly
khn xin qu t n i
t tng vung kim ln,
t tin rt kim, vt qua cc i,
xin cho h vnh hng
ngi ta nh li m
khot mt cp tre pheo, lm ra hai ci trng
ng ht vng cho ti khi kit sc. Ting ng khn ging nh mt cy gy tre nt rn r ln trong gi. C hng ng
kh khc. ng ung vi git ru. ng bit y l ln cui cng, linh hn ng t bit ng, i theo ting ht ca
ng ang thot vo khng trung.
Ai nghe thy ng bn b con sng ti tm v vng lng ny? May sao mt b gi m ca ht nc bn v b
hnh nh ch thong nghe thy c ting ht xa xa. Lc b nhn ra nh la trn b sng v ngh l mt ngi
Hn ang cu c. H len li khp ni, bt c ni no c tin kim. B ng ca li ri thnh lnh hiu ra rng
ngi Hn cng nh ngi Mo ti nay n giao tha, tr nhng ai tht s khng c ly mt xu. C th y l mt
ngi n xin. B ly y mt bt nhng thc n tha ca ba cm ngy Tt ri i xung tn ch nh la. B sng
st nhn ra ng gi ngi trc ci bn vung.
Chng b lo dy ng ca, go lnh a vo nh, ng nh ra v ng va em bt thc n cho ngi n xin. ng
cng i ra v n lt ng sng lng i v ngc nhin khi n trc ngn la. Ri con gi con trai ng b gi, tt c
u khng ri i c. Cui cng ngi con trai tng my nm i hc trng x ln ting.
- Mi ngi ngoi nh th ny c th b cm lnh y, anh ta va ni va i ln. Con a v nh no.
ng gi, git nc mt u mi, khng n anh ta, c tip tc khe kh ht, ging khn khn rung ln c
hng, hai mt nhm nghin.

Ca cc ngi nh khc ln lt m ra. Cc b gi, ng gi theo sau l con ci; cui cng c lng t tp b sng.
Mt s ngi quay v nh kim nhng bt bnh np, ngi khc mang n con vt, ngi khc na mt bt ru
cng mt t tht tru. Sau ht, h t trc mt ng gi mt na ci th ln.
- Qun t tin ng b ng vi l mt ti c, ng gi khng ngng lm bm. Cm ng, mt c gi chy v nh ly
ci chn c chun b cho m ci ca mnh. C p n ln ng gi ri lau mi cho ng bng mt chic khn tay
thu.
- B gi i, v nh i, c khuyn.
- Ti nghip ng lo! m tr ku ln.
- M ca cy phong, b ca cy thanh cang, nu cc ngi qun t tin ng b ng vi th bo ng, cc ngi s
phi tr ci ti y.
Li ng quay cung trong c hng ng. ng khc.
- B gi i, b gi mt ht c ting ri.
- B v nh mau i.
m tr toan ng.
- Ti cht y
ng gi giy gia. Cui cng ng ku ln nh mt a b anh .
- cho ng y ht, mt b gi ni. ng y khng qua c ma xun ny u.
Quyn sch Li t trng ta c trong tay. Cc bi ht t l c mt ngi bn Mo ta kt giao su tp v dch
ra ting Trung Quc. Nu ta vit ra cu chuyn trn y th cng coi l mt cch t n.

42
Mt ngy rt quang ng, tri khng my, nh sng trong veo v bu tri su thm khin mi thy nghn ngo. Di
kia, ngi lng tch mch vi nhng np nh sn ta vo vch nh nhng ong treo vo sn ni. l mt
cnh mng, mi lng vng quanh i qun li di chn ni, khng tm thy li i vo. Mi tn mt thy gn vi
ngi lng nhng tht ra mi li ang xa n. Tr i tr li mi lm mi mt thi gi cui cng ch nh b cuc. Mi
thun chn men theo mt ng ni cho ti khi ngi lng mt dng sau ni. Mi du g vn c cm thy ni tic. Mi
khng bit con ng di chn mi y n dn ti u, tuy mi chng c ci ch no r rt.
Mi i thng ln ng trc trn ng ni ngon ngoo. Trong i, mi vn khng bao gi c ch r rt, cc mc
tiu mi t ra cho mi khng ngng bin i cng vi iu kin v thi gian, rt cc li mi chng c tn ch no ht.
Nu ngh k th ci ch ti hu ca i ngi ta l khng quan trng, n nh mt ong. B th thng m vng
th ti, gy nn cnh hn lon cng cc, tt hn c l b n li ni n ang ri quan st n ch ng m vo
n. Ngh nh th mi thy chn bc nh nhm nhiu, mi i u, ci t quan trng, min l c phong cnh p
ngm.
ng mn men gia mt rng dng mai nhng cha phi ma ra qu. Khi qu dng mai chn, mi s u,
khng th no bit. Mai c ch ngi khng? Hay ngi ch mai? y, mt vn siu hnh c th dn n v
cng v tn li gii. Cc li gii c th c a ra ht ri. Nhng cy dng mai vn chng bao gi thay i v
con ngi mi vn c ging ci ta xa. Cng c th ni rng dng mai nm nay khng ging dng mai nm sau,
ngi hm nay khng ging ngi hm qua. Vn l bit ngi hm nay hay ngi hm qua, k no tht? Hy
cho cc nh siu hnh hc ni siu hnh hc, mi hy nom n con ng ca mi.
Mi khng ngng leo dc, ngi m m hi ri thnh lnh mi ra u lng. Nhn thy bng rm ca ngi lng, mi
lin c mt cm gic ti mt trong lng.

Cha bao gi mi ngh rng di chn nh sn, cc tm lt di s li c ngi ngi y ht. Mi ch c th lch ly
mt li i nh len li qua nhng chn cng cng. Chng ai nhn mi, h ang ci xung lm rm mt bi khn nim,
tt c u c v rt au kh. Cc bc lt un ln dc dy ph. Mi bn dy ph, cc nh g nghing vo, da
ln vo nhau nhng khng th - tr phi gp phi ng t hay l ni, tt c s sp nho.
Cc c gi ngi kia, h cng da vo nhau ging ht cc ngi nh. Ch cn x mt ngi l tt c cng ng nh cc
con bi -mi-n. Mi khng dm chm kh vo h, s gy nn tai ha.
Mi rt ch t chn vo gia chn cng h. Bt tt vi bc cc bn chn gy guc ging nh nhng ngn chn g.
Gia ting than trch ca h vang ln nhng ting nghin lc khc, khng th bit chng do cc ngi nh pht ra
hay do cc khp xng ca h. Tui cao y a h vo cnh run ly by, trong khi h ng nghing tng nim, u
h khng ngng lc l.
Sut dc ph ngon ngoo, v tn u l n ng, h mc nhng b o qun xam xm bng vi bng c sn v
v nh nhau, tt c u ngi trn tm lt ng. bao ln cc ngi nh cao ang phi chn, vi tri ging,
mn lm bng gai th. Mt v trang trong su lng tot ra t cc c gi ang chm m trong au n ny.
Trong ting tng nim ca cc c mt m thanh chi tai tr i tr li, n xuyn vo mi nh cc mng mo, n nm
gi mi, li cun mi, buc mi phi i ln ng trc. Khng th ni n n t u nhng khi mi nhn thy nhng
xu tin giy treo trc ca mt ngi nh v khi hng lt qua nhng tm rm r th mi hiu rng ngi ta ang
khc thng mt ngi cht. Mi tin ln mt cch kh khn. Ngi ngy mt chen nhau st hn, mi khng th t
c chn mi na. Mi s gim gy xng ca h. Mi phi ht sc ch chn mt ch trng trong m chn cng
chng cht y, mi nn th i ln tng bc mt.
Khng ai ngn u ln nhn mi. Trn u, h i khn hay mt khn tay vi. Mi khng phn bit c nt mt h.
Lc ny h ang cng nhau ht mt bi; chm ch nghe mi nm c li.
Cc ngi n tt c,
Trong mt ngy chy nhng su ln
Mi mt ln chy hng su dm,
Cc ngi rc go di m,
C vic cn cc ngi n cng ng.
Ci ging the th lnh xng l ca mt b c ngi thm ca bng , ngay bn mi. B khc vi ngi khc: u
vai u chong kn vi en, b p bn tay run run ln u gi, ung a ngi t ng trc ra ng sau theo li
ht. B bn cnh mt bt nc l, mt on tre y cm cng mt ng tin hnh vung bng giy dy, c chc
thng nhng hng l nho nh. B nhng ngn tay vo bt nc ri bc mt t tin giy tung vo trong khng
trung.
Khng bit bao gi cc ngi n,
Khng bit bao gi cc ngi i,
Tt c cc ngi i n u tri cui t,
o pha ng ng kia,
Tu Tan a Tu Tan [18]!
git mt ngi, n khng cn n na ht cm,
cu mt mng, n khng cn n na xu,
Nhng ai kh nn u c cu,

No mi cc ngi hp nhau vo !
Mi mun i vng qua ngi b c nhng mi s va vo b th b s ng mt, chc chn l th ri. Mi toan co cng
bc qua b ta nhng b ta bt u the th ro ln:
Tu Tan a! Tu Tan !
Chn b nh i a,
u to nh ci lng vt,
N n th vic xong nhanh
N n th ta nh v c
Cu cho n n nhanh
Bo n ng c chm!
B vn go ro, t t ng ln, vy vy tay v pha mi, cc mng tay b nh nhng mng g con cha vo mt mi.
Mi khng hiu sc mnh no y mi gt tay b ta ra, git mnh vi en ph ln u b. Hin ra mt b mt b to,
kh qut, hai h mt v thn lm su trong s, hai mi m ra cho thy mt chic rng, nh ph ra mt n ci m
li khng phi l ci. B tip tc va ro va nhy:
Rn ng hoa b khp ni,
H bo i ra,
Ca ni m m m,
Tt c qua ci cng y n,
u u chng cng h ng thanh,
Tt c u ting ku nh th.
Nhanh nhanh ln, hy cu con ngi
lm cnh khn
Mi mun g mi ra khi b c nhng cc ng gi kh nh ci t t ng dy, vy ly mi v tip tc ku ln bng ci
ging run ry:
Tu Tan a! Tu Tan !
Mau mau m ca khn vi t phng,
Gi dn ang mi gi mo n,
Cu n B Sm v M St
No, c nga cng ci
c tin cng tiu.
m ng nho vo mi go tht, m thanh nghn trong hng mi: Mi ch cn cch y h ra, h ln lt ng ln ra
t, nh nh giy, khng ting ng ri tt c bn b ha ra im lng, mt im lng thm thm. Lc y, mi hiu ra

ngay ra rng ci ngi nm trn vn sn sau bc rm chnh l mi. Mi khng cam cht nh th, mi mun tr v vi
nhn gian.

43
Ri lng Mo, ta i trn mt ng ni vng, t rng sng ti chiu. Khng mt cam nhng ko moc ch y g
hay tre, khng mt xe khch ng di no dng li khi ta ra hiu.
Mt tri chiu thng vo mt ta, gi lnh ni ln trong lng nh. Trn ng ci ngon ngeo, khng lng mc,
khng k i ng, ta b ni bun cm gia. Ta c n c huyn l trc chiu ti khng? Nu khng c xe no
mun cho ta p, khng bit ta s qua m u. Thnh lnh ta nh ra c mt my nh trong xc eo lng. Ti sao
ta khng th lm cho ta thnh nh bo nh?
Ta nghe thy mt chic xe li gn. Ta ng hong ra ng hn gia ng chn li, gi chic my nh ln.
Mt chic cam nhng ph bt gp ghnh i ti. N lao vo v ch n pht cui cng mi rm r phanh dng li.
- Con nh con m no m li cn ng th ny h? Mun cht h? Ngi ti x qut, th u ra khi ca bin.
l mt ngi Hn, t ra ta hiu c anh ta ni g.
Ta vi vt n ca xe:
- Ti xin li, ti l nh bo, ti n iu tra mt lng Mo, rt vi, ti phi gi mt bc in huyn l trc lc
tri ti.
Loi ngi mt rng, m vung v mm ta ny ni chung d thuyt phc. Anh nhn ta soi mi t u n chn ri
cau my:
- Xe ti ch ln, khng ch ngi, n khng ln huyn l.
ng th, ta nghe thy ting ln ku bn trong.
Ta ci tht rng:
- Anh khng a ti n l st sinh l tt ri.
V kh chu, anh ta m ca. Ta nhy vo ca bin, ri rt cm n.
Anh t chi iu thuc ta mi. Xe chy mt on, chng ai ni g. By gi ngi yn ch, ta chng cn gii thch.
Thnh thong anh ti lic chic my nh ta c eo vo c. Ta bit trong con mt ngi dn vng ny, Bc Kinh
tc l trung ng, mt nh bo n t trung ng th dt khot phi l oai, nhng sao khng c cn b huyn i
cng v khng c xe jeep no i n. Gii thch iu ny nh th no? Kh xa tan c nhng nghi ng ca anh
ti.
Chc anh ta ngh ta l mt thng bp. Ta nghe ni c bn y tht. Mang my nh khng phim, lm b lm iu,
chng n vng ni chp nh cho nng dn, khng nh rng bng gi ca chng h. Chng gi tr nh vy mt
thi gian ri ra thnh ph tiu mn tin chng bp c. Ngh anh ti coi ta l loi bp nh th, ta thy vui vui.
Thnh thong ta cng phi t cho mnh i cht khoan khoi ko khng chuyn i di s tht s l qu gian nan.
Thnh lnh anh ti lic ta, lnh lng hi:
- Rt cc anh i u?
- Ti v huyn l.
- Huyn l no?
V i trong xe ca vua Mo, ta khng nh tn cc huyn l qua. Ta khng th tr li c.

- ng no th ti cng n trung tm n tip ca y ban huyn gn nht m! Ta ni.

- Th th xung y.
Trc mt ta, mt ng t cng vng tanh, khng mt bng ngi. Ta khng bit liu anh ta mun da ta hay anh ta
cng c c hi hc.
Chic cam nhng chm li ri dng.
- Ti th quay li, anh ta ni thm.
- Nhng anh i n u?
- n cng ty thu mua ln sng.
Anh ci xung m ca cho ta. l mt s mi xung. D nhin khng phi l hi vui, ta ch c th nhy ra
khi ca bin v hi:
- Ta ra khi khu t tr Mo cha?
- Ra lu ri, anh ch cch thnh ph c khong chc cy s thi, anh s n thnh ph trc m ti y, anh ta tr
li lnh lng.
Ca sp li, m bi v chic cam nhng khut vo ng xa.
Ta nh thm nu ta l n b con gi i mt mnh, anh ti c l s chng lnh nh th. Ta bit trn loi ng ni
ny, cc ti x xe ti lm dng n b con gi thn chic m n b thn chic th chng th c nh d ln xe ch
hng ng di ny c. Ngi ta lun phi cnh gic nhau.
Mt tri khut, sng chiu ko l trn vm tri vy t t. Trc mt ta, mt di d di xam xm. Chn ta m,
lng y m hi, ta khng rnh ng xe c na, ta ch ao c c ngh nh dc trc khi li ln ng ban m.
Khng bao gi ta li ngh gp mt ngi cng cnh y. Hn cng n nh dc mt lc. Tc ri b, ru ria
khng co nhiu ngy, hn cng mang mt ci xc. Ta mang xc trn vai, cn hn cm tay. Hn mc qun lao
ng xm nht, loi qun th m, th n vn mc. Ta, qun gin, t nhiu thng nay cha git.
T ci lic u tin, ta hiu ngay rng cuc gp g ny bo trc iu khng hay. Hn xt nt ta t u n chn
ri chuyn sang nhn ci xc ca ta. Ta c cm tng i din vi mt con si. Ci khc duy nht l con si coi k
n gp l con mi cn con ngi th quan tm n ca ci ca con mi. Ta khng th khng nhn hn chm chp.
Ta cng ch mc vo xc ca hn. Hn c v kh bn trong khng? Nu ta i qua, hn c tn cng ta t ng sau
khng? Ta dng li. Xc ca ta khng nh, nht l vi ci my nh vung ln th cng kh nng lm c v kh.
Ta cho n tt khi vai xung tay ri ta ngi xung ng ta-luy v ng. Ta tranh th th li u n v sn sng
i u vi hn. Hn cng ly li hi v ngi xung mt hn , bn kia ng. Cha ti mi bc ngn cch.
R rng hn khe hn ta. Nu nh nhau ta khng bng hn nhng ta bit trong xc c mt dao th in khi du lch
ta thng mang theo, n hu ch v li lm c v kh cho ta phng thn. Hnh nh hn khng c ci tng
xng C mt con dao nh hn chc chn hn ta khng thng. Ta li cn gii php quay u chy, nhng nh th
c l s li cng d d hn ng ta c tin ca tht v ta hn yu do kch hn tin cng ta. Qua ci nhn ca hn,
ta bit ng ng sau ta cng vng tanh nh ng ng sau hn. Ta phi cho hn bit l ta ang canh chng
v ta khng s.
Ta chm mt iu thuc ri lm b ngh ngi. Hn cng ly thuc ra t ti sau qun. C hai trnh nhn thng vo
nhau, nhng d nhau bng ui con mt.
Nu hn khng chc chn ta mang mt ci g qu bu trong ngi th s khng c nh chc. Trong xc ca ta, ch
c mt my ghi m xch tay c k gn nh khng nghe c m l ra ta qung i t lu nu nh ta c tin mua
mt ci khc. Thc t vt gi tr ta c ch l chic my nh Nht vi cc chc nng kh ton din ny, nhng
cng chng b phi liu mng v n. Ta cng c mt trm nguyn tin l g . Li cng chng b mu v ci

khon t i n nh th. Ta th khi vo i giy xam xm ca ta. By gi ta ngi, o s mi dt chui c y m hi

dn vo lng, ta lnh tot lng v nghe thy gi go trn nh cao.
Hn bu mi khinh khnh, l rng nanh. C l ta cng c biu l tng t th. C l ta cng ph rng ra, chc vi
b mt cng k cp nh hn. Nu ta m ming, ta s tht ra cng nhng li tc tn nh hn, ta c th tr thnh
hung tn, cm dao m hn ri chun i ngay lp tc. Hn c cng trang thi tm l nh ta khng, mc d ci v
dng dng hn ang c lc ny, c hai tay ang kp cht ly u mu thuc l, cng sn sng t v?
Hn khng th pht hin ra rng vt duy nht ng gi trn ngi ta l i giy. Ta mua chng dng cho chuyn
i xa ny nhng ma, bn v nc sng lm cho chng bin dng. Chng bn, en kh m nhn ra chng l sn
phm du lch tng treo cao gi l mt mi. Ta rt mt hi thuc di ri di iu thuc xung t. Lp tc hn
cng bng ci u mu i, nh tr li ta. Khinh mit pha hn, nhng cng c l t v.
Chng ta cng ng ln, khng tm cch n trnh nhau. C hai tin ra gia ng v i ngc chiu nhau, vai chm
vai nhau. Rt cuc khng phi si, ng hn l hai con ch hoang ang lng ra xa nhau khi nh hi nhau.
Trc mt ta, dc xung dng ng. Ta chy ht tc cho ti tn bi t phng. Khi ta quay li, di ng xam
xm leo ln nh ni hoang vng hnh nh li cng c qunh hn trong cnh hong hn.
44
Nng ni nng gi, bui sng im trc gng, ny thy nhng vt nhn ui mt m chng kem phn no xa
c. Ci gng l du hiu r rt cho nng thy nhng nm thng p nht trong i phung ph mt toi. Ch
chiu n nng mi cm thy i cht tc gin. Nng mun tt c cc bui ti ca nng u bn, c mc ch ra
ngoi hay thm ving, nng khng chu c s c n. Nng mun sng gp, anh c hiu ci cm gic khn cp
khng? Khng, anh khng hiu c n u.
Nng ni nng ch cn cm thy vn sng khi nng i nhy, khi ngi nhy vi nng chm vo nng v nng nhm
mt li. Nng bit chng ai c th s yu nng, nng s nhng vt nhn ui mt, s nc da nng mi ngy mt
nhu phai, nng khng chu c b nhn chm ch. Nng bit rng n ng, khi cn mt ngi n b, u tun ra
nhng li ng mt v khi tha mn, li ln ng kim mt chinh phc mi. Khi tm ra mt ngi n b tr
p, lp tc li bt u gi tr ng o n n ca cc anh. Tui tr ca ngi n b hi c bao lu g? y, s
phn ca h l nh th y. Mi ch ni vi nng nhng li cm kch vo ban m trn ging, khi mi khng thy
c cc vt nhn ca nng, khi nng cho mi khoi cm, khi mi nghe nng k l! Nng ni mi ch mt c hi
b ri nng, mi khng c ni.
Hy yn tm i, nng ni nng khng phi hng n b bu cht ly n ng khng bung, nng cn c sc tm ra
c mt g khc, nng bit rt rnh t xoay s ly mt mnh t an i. Nng bit mi sp ni ci y, ng c
ni vi nng chuyn s nghip, ti ngy nng chng tm ra n ng na nng s bit rt r t tm ly cho nng ci
gi l s nghip. Nhng nng khng c di gnh ly chuyn gii i ca ngi khc, lm trung gian mi li hay
nghe mt ai gii by ni au. Nng cng chng di i lm n tu s, anh ng c v lm b ci i, cc cha
chin by gi y p cc c gi v lm ni c song ct cho ngi nc ngoi n. Cc n tu s c tuyn hin
nay u c i sng gia nh. Nng c th suy ngh n ci ny, nng c th c mt a con t nhin, mt ht
ging hoang, hy nghe em ni!
Ch l mi c th cho nng mt a con ? Mi c th cho nng cho n ra i khng? Nng mun mt ci mm ca
mi, mi cho nng khng y, no? Mi khng dm, mi s, yn tm i, nng s khng bo n l con mi, n s khng
c b, n s l kt qu ca cuc i phng ng ca m n, n s khng bao gi bit ai l b n, mi y, nng hiu
mi n mc nhp tm, mi ng ch c th lm dng cc c gi tr, nhng bn chng c hiu c tht s tnh yu
khng? C tht s yu mi khng? C trng nom mi nh mt ngi v tht s khng? ngi n b, khng phi
ch c tnh dc, ngi n b khng phi l mt cng c n gin cho php n ng tun th lai lng ci ham mun
tnh dc ca mnh. Ngi n b khe mnh d nhin cn tnh dc, nhng ci khng , h cn mnh l ngi
v, cn c i, sng gia nh. Tt c m n b ri mi tm thy u s mun da vo mi, n b c nhu cu nng
ta vo n ng, vy th trong trng hp nh th mi s lm g? Khng chc g n b li c th yu mi nh nng
u, nh mt ngi m yu thng con b ca mnh; trn ngc nng, mi ch l mt a tr ng thng. Mi l
khng th tha mn nhng mi ch tng rng mi khe, mi s gi nhanh y, mi s nhanh chng chng l ci g na
u. Hy i m chi bi vi m con gi i, nhng ri cui cng mi li quay v vi nng, mi vn s l ca nng,
chng no nng cn chu c mi, nng s cn khoan dung vi cc yu ui ca mi, mi tm ra u mt ngi n
b nh nng ch?

Nng trng rng ri, nng ni nng chng cn cm thy ci g na, nng b hng cn, nng ch l thn xc
rng, ta nh nng ri vo mt vc su, nng chng tic g ht, by gi i nng tri qua, th th y, nng
cng yu, v nng c yu, ging nh mt bt nc tr nht hot phi ht i, mi vn c l s c n y,
ht xung ng ri v nu c cn li t cht th ch va p li cc ngha v, chnh mi ct t mt n, nh
nhng khc rn mu me, cch x s ca mi l c, nng chng phi n hn ci g, y l li ca nng, ai bo nng
sinh ra lm n b? Nng chng cn di chy ngoi ph gia m nh mt con in v khc d dn di chn
ct n na. Nng chng di chy di ma, ku la nh mt ngi b ht-t-ri, buc xe c phi phanh t ngt st
ngay ngi nng, ngi tot dng lnh ngt, nng s khng s cht nh mt vch cheo leo na, nng b
m chm khng theo nng, nh tm li thng m chng ai s vt ln, nhng ngy cn li vi nng l v v,
nng s tri ni theo gi cho ti lc nng chm xung tn y ri cht mt cch ngoan ngon, nng khng nh mi
s cht qu u, nng cng khng yu ui nh mi u, trc khi cht th tim nng cht ri c m, nhng au
thng m n b chu ng u d dn hn cc au thng ca n nhiu, t ngy u tin nng b chim hu,
thn xc v tri tim nng ho tn ri c m, mi cn mun g na ch?
Nu mi mun vt nng, th vt i! Mi khng nn ni vi nng nhng li ng mt! Ci khng an i c nng,
khng phi rng nng c tuyt tnh yu u, mun c c, n b cn c c hn n ng bi v h nhn v nhiu
thng tch hn! Ch cn li lng kin nhn, nng s tr th nh th no y nh? Khi m n b mun tr th
Nng ni nng khng c mun tr th mi, nng ch c chu ng nng c th chu ng ht, nng khng nh mi
kh au ku tong, n b nhy cm hn n ng. Nng khng tic mnh l n b, n b c lng t trng
ca n b, ng i qu ti thnh kiu ngo thi, nng khng tic ci , nu phi u thai li vo mt th gii
khc, nng vn li mun lm n b, nng mun chu ng nhng kh nn m n b phi chu ng v nng cn
mun li cm thy ci au ca ln u tin, nim vui lm m u tin, ci du du sau khi mng trinh b rch,
hng th li ln xc ng u tin ca gi trinh, cn cng thng thng xuyn khng dt, ci nhn e s, s tip
xc vi ci nhn bn lon ca n ng. Vi ni au ca s ging m lm trn nc mt, nng mun bit n tt c
cc ci mt ln na, nu c kip sau th mi hy nh nhiu n nng, nh n tnh yu nng cho mi, nng bit
mi khng yu nng na, nng t i l xong m.
Nng ni nng mun i mt mnh vo hoang d, y my en v ng i nhp vo nhau, tn a u, nng
mun i ti ci ch y, ti ni cng cc khng ranh gii kia. Con ng dui ra v tn th no ri th cng dn n
ci ch tri t gp nhau, cc bc chn nng ch vic dt nng i trn con ng vt qua ci ch y leo ln, di
bng nhng m my. Khi nng n u cng ca con ng v tn, n s vn cn tip na v nng c khng
ngng i ln, tim trng rng. Nng c hn c ngh cht i, chm dt ngy thng ca nng nhng mun t st,
li cn phi c i cht hng hi m ci hng hi y thm ch nng cng khng c na. Khi mt ngi chm dt
i mnh th lun lun l v mt ai hay mt ci g , nng by gi n ci bc cht chng v ai ln chng v
ci g, v nng khng cn sc t mnh chm dt cho mnh, tt c cc nhc nhn v au kh, nng u chu
ng, by gi tim nng t nhin cng khng nhy cm na.
45
Nng hi:
- Anh sp i ?
- Xe ca chy khng phi l lc by gi sao?
- By ch, hy cn mt t thi gian.
Ta xp ci xc eo lng: gp qun o bn, nht c vo trong xc. Lc u ta ngh ngi thm hai ngy na huyn
l ny, git ht qun o v ly li hi sc. Ta bit nng ng sau ta, ang nhn ta. Ta khng ngng u ln, s
khng chu ni ci nhn ca nng. Ta c th s khng i na v s cng t trch mc mnh hn.
Trong thi gian phng trng khng, ch c mt ging n v mt bn con gn ca s. Tt c l ca ta ri trn
ging. Ta v t gian bung ca nng, m qua ta , nm st vo nng nhn qua ca s nh nh trng.
Hai hm trc, ta n huyn l ny bng xe khch. Lc bui chiu, ta gp nng trong ci ph duy nht ca th
trn, ci ch ca s tr ra. Cc ca hng ng ca, ng ph gn nh vng ngt. Nng i trc ta v ta bt
kp nng hi Trung tm vn ha u tm mt ch qua m, ta t cu u vi nng cu hi y. Nng quay

u li. Nng khng tht p nhng nc da trng ca nng rt hp dn v i mi dy ca nng c khe phn
minh r rng.
Nng ni ta c vic theo nng ri hi ta tm ai Trung tm vn ha. Ta ni ci khng quan trng, d nhin tt
hn c l gp gim c. Ti sao? Ta gii thch rng ta su tm ti liu. Ti liu g? lm g? Ri nng hi ta
u n. Ta ni ta c giy t chng nhn cho cn cc ta.
- Ti xem c khng? Nng cau my, ta nh sp sa tin hnh tra vn.
Ta ly trong ti s mi ra th hi vin Hi nh vn vi ci ba cht do mu lam. Ta bit rng tn ta t lu vo
trong cc ti liu ni b. T cc c quan ca y ban Trung ng cho ti cc cp khc nhau c s, nhng ngi
ph trch ng, Nh nc v cc c s bn ha hn c th xem n. Ta cng bit u u cng c nhng ngi
thch vit ln cp trn cc bo co, y h s xem hnh vi ngn lun ca ta ri cn c ci ging iu c xc
inh trong vn kin m tho thnh ti liu gi i. Cc bn tng nm qua kinh lch ny bo trc ta rng ta cn
trnh nhng ngi nh th di tnh khi ht n ta cc s phin toi. Nhng vic ta thm nhp lng Mo
chng t rng tm th ny i khi cng c nhng ci tin li. V y, ngi i thoi ca ta l mt c gi t c c
hi ti ta.
Nng qu chm ch nhn ta kim tra ci nh trong th hi vin nh vn c hp vi ta khng.
- Anh l nh vn? Nng hi, lng my chng xung.
- Mt ngi nghin cu ngi rng th ng hn, ta a.
- Em chnh l Trung tm vn ha y.
Tht kho.
- Tn c l g, xin php hi?
Nng ni tn nng khng quan trng, nng c cc tc phm ca ta v nng thch chng lm. Trung tm vn ha
c mi mt bung duy nht cho khch dnh cho cn b cc lng ln cn n thnh ph. R hn v sch hn l
khch sn. Vo gi ny, cc vn phng ng ca, nhng nng c th dt ta n thng nh gim c.
Nng bt u bn tm n ta.
- Gim c khng c vn ha.
Ri nng ni thm:
- Nhng ngi tt.
Gim c, mt ngi c tui, thp v bo, mun xem th ca ta trc tin. ng xem xt n cc k cn thn. Ci
du ng ln bc nh d nhin khng th no l gi c. Sau ng suy ngh mt hi lu, ri mt ng rng sng
ln, ng ci tot v tr li ta ci th.
- Thng l khi ngi ta, c cc nh vn nh bo n vi chng ti, h u c vn phng huyn y v phng
tuyn truyn huyn tip n. Khng c nh th th gim c vn ha mi ra mt.
D nhin ta bit rng chc gim c Trung tm vn ha huyn tht s l mt chc bo b. c ch nh vo chc
cng ging nh gi ri khng ai oi hoi c cho n Vin dng lo. D ng c oc cc ti liu v ta, ng
cng khng th c tr nh kh tt nh c n. Gp mt ngi gi va khng vn ha va t t tht l may.
- Ti ch l mt nh vn nh thi, ta vi khng nh, khng cn kinh ng nhiu.
- y, ng ni tip, chng ti ch t chc cc hot ng ph cp vn ha c tnh nhn dn. Chng hn chng ti
v nng thn thu nhp cc bi dn ca
- Ci y ti m nht, ta ngt li ng, chnh l ti ang c nh thu thp cc vt liu trong lnh vc ny.

- Phng khch trn gc khng trng ?

Con mt lp lnh thng minh nhn ta, c gi rnh ng lc xen vo.
- iu kin n ca chng ti y khng c tt, ng p, chng ti khng c cng tin, anh phi n ngoi
ph.
- Cng tin cho ti v rng ti mun i n cc lng quanh y.
- Thi th c th no anh hy bng lng th y.
ng t ra rt khch kh.
V ta li y nh th y. Nng a ta ln gc ca Trung tm vn ha, vo phng khch u cu thang.
Ta t xc xung, nng ni r bung nng cui hnh lang. Nng mi ta n ngi mt lt.
Trong cn phng nho nh phng pht mi thm ca phn v kem. Gn ca s, trn gi, ci gng trn xinh xinh,
nhng l con cng con. By gi cc c gi ph huyn cng dng m phm. Tng ph y cc p phch in nh,
chc l cc ngi sao nng tn th. Cng c c nh mt v n n , chn trn, mc vy bng hng t thu sut,
bc nh ct ra t tp ch. Di chic mn, trn nhng tm chn xp gn gng ngay ngn, chm ch mt ch gu
mo bng bng trng v en. Li mt mt by gi. th cng duy nht ca a phng l mt x nc gia cng
tinh xo, sn mi mu son bng lng, t trong gc. Ta va i khp cc rng su ni cao trong nhiu thng, ta
sng vi cn b, nng dn cc lng, ng trn rm r, ni th l tc tn, ung ru n chy hng, cn
phng nho nh sng ti vi mi thm ca phn ca ke ny lp tc cho ta chm ngay vo mt cn ngy ngt hon
ton.
- Ti chc y rn l rn, ta ni kiu nh xin li.
Nng ci mt ci khng ly l iu:
- Vy th anh tm i, cn nc nng trong cc phch y, em mi ly ln tra nay. Anh tm thy y mi ci anh
cn n.
- Tht l ngng, ti i v bung ti y, ti mn c ci thau c khng?
- Thau lm g? C nc lnh trong x y.
Va ni nng va ly gm ging ra mt chu to bng g nh vc ni ri sa son x phng, khn tm.
- Anh ng ngi, em ra vn phng c mt t. bn cnh y l phng bo tn cc c vt, xa hn l vn phng v
u cng ng kia l bung anh.
- C g l di tch y khng?
- Em khng r na. Anh mun xem ? Em c cha kha.
- D nhin l mun ri, th th nht.
Nng gii thch rng tng trt c mt phng c sch bo cng mt phng gii tr vn ha ngi ta din tp
cc tit mc nh. Lt na nng s dn ta ti .
Tm xong, ta thy vng trn ngi ta cng ci hng thm nh nng. Sau nng tr li chun b cho ta mt
tch tr. Ta thy sng khoi d chu bung nng, ta khng mun i xe c vt na.
Ta hi nng v cng vic ca nng. Nng tt nghip Hc vin s phm a phng, nng hc ma v nhc. Nhng
b gi trng coi th vin ca Trung tm vn ha b m, nng thay b trng nom phng c. Nng lm y sp
mt nm. Nng cng ni nng sp hai mi mt.

- C ht c cc bi ht vng ny khng?
- Em khng dm u .
- Cn c cc ca s gi khng?
- D nhin cn. th trn nh cch y bn chc dm c mt ngi bit nhiu lm.
- Tm ra ng ta khng?
- ng ta sng Lc Ph, mt trong nhng lng ht ca vng ny. i xe khch, anh c th n ri v trong ngy.
Nhng nng ni thm l khng may, nng khng th i cng ta. Chc gim c khng mun v khng c ai thay
nng; Ch nht th cn c th. Song nng c th gi in thoi, y chnh l qu nng, nng c th gi in thoi ra
y ban th trn h dn ngi ca s tip ta, nng quen mi ngi y ban. Xe tr li hi bn gi chiu, nng mi
ta n ch ca nng khi ta quay v. ng no th nng cng phi nu cm cho nng m.
Sau nng k rng trong th trn ny c mt c may qun o thi trang, ch ca mt a bn hc ca nng, mt
ngi n b p c bit, mt sc p him thy, da trng, nh mt pho tng ngc.
- Anh s i gp ch y, em bo m vi anh rng
- Bo m ci g?
Nng bo nng ni nh th a vui thi. Ngi n b tr y sng nh ci ca hng may mc mt ph nh ti
trn Lc Ph. T ngoi pht c th nhn thy ch y nhng h bo ch y b hi.
- Tht nhm, chng ai dm ly ch y, nng ni.
- Nu tht b hi th ch y phi vo vin cch ly ch.
- Mi ngi ni th bu xu ch y ch em khng tin.
- Ch y c th n bnh vin khm v xin giy chng nhn, ta gi .
- Nhng ngi mt n ch y khng c nui ci tin n, con ngi ta c c lm. Giy chng nhn th
gip c g?
Sau nng k, mt trong cc ch em ca nng m nng c quan h rt tt ly mt nhn vin thu v. Hn nh
ch y d n ni ngi ch y nhng vt tm bm.
Ta hi v sao.
- V m tn hn, hn pht hin ch y khng cn trinh! Ngi y th thin lm, tn nhn lm, khng nh ngi
thnh ph cc anh.
- C ta yu cha?
Ta mo mui hi.
- Tng c mt bn cng lp s phm. Em vi anh y tt. Sau khi tt nghip, chng em tip tc vit th cho
nhau nhng gn y, anh y ly v, em khng hiu trong hon cnh no. D nhin l em khng c quan h u n
vi anh y, chng em c tnh cm vi nhau nhng cha chc tht s ni ra. Khi nhn c th anh y ly v, em
khc. Anh khng thch nghe cc loi chuyn nh th ny h?
- khng, ta ni, ci y kh vit c vo tiu thuyt.
- Em khng bo anh vit. Nhng ci g m li khng vit ra c, anh l nh vn c m?

- Nu mun vit th mi vit c.

- Ch y tht ti nghip! nng th di.
Ta khng bit nng th di cho c th may thi trang ca th trn ny hay cho ch em nng.
- Ti nghip tht.
Ta buc phi t ra c thong cm.
- Anh nh li y bao nhiu hm?
- Mt hai ngy. Anh ngh mt t ri i.
- Anh cn mun thm nhiu ni ch?
- ng, cn khng t ni anh cha n m.
- Nhng ni anh n th c i em chng bao gi n.
- Em khng mun i Thng Hi v Bc Kinh, em cn tm gp anh, anh c nhn c ra em khng?
- Sao khng?
- Anh s qun em ngay thi.
- Em nh gi anh thp qu!
- Em ni tht, ngi quen bit anh rt ng, ng khng?
- Ngh ca anh th tip xc vi nhiu ngi nhng ngi ng yu th rt him.
- Nh vn cc anh rt kho ni. Anh khng th li thm vi ngy na sao? Khng phi ch Lc Ph mi bit ht
nhng bi dn ca.
- ng, d nhin anh c th li.
Ta cm thy b mc trong tm li tru mn m c gi nh ny vung v pha ta. Ta on nng nh th th cng
ngay lp tc cm thy ta khng lng thin lm.
- Em mt ?
- Hi mt.
Ta nhn ra cn phi nng li mt mnh ri ta hi gi xe khch ngy mai chy i Lc Ph.
Khng bao gi ta ngh rng t ngy mai, theo ch dn ca nng, ta i sut mt ngy rng, chng c dy sm ln git
qun o bn na. V cn hn th, sut thi gian ta mong n chiu gp li nng.
Khi ta tr li ba n sn sng. Bp cn t, mt ni xp lim rim si trn ngn la. Thy nhng mn n nng
lm, ta ngh i mua ru.
- Em c.
- Em ung ?
- ng mt to thi.

Ta m gi tht mui v ngng quay bc l sen mua mt tim nho nh trc bi xe ng di. Trong huyn l
ny, ngi ta vn gi thi quen gi hng nh th ny. Ta nh li ngy b, trong cc hng n, ngi ta lm nh th
v nh vy tht c mi thm c bit. Sn nh ct kt di mi bc chn, khng kh bit lp do chic mn mui
v ci x g nh mu sn mi cng phu to nn, tt c a ta v li vi tui th.
- Anh gp ngi ca s gi cha? Nng hi, rt cho ta mt chn ru ngon.
- C, anh gp.
- ng ta c ht khng?
- C, c ht.
- C ht c nhng bi hi c bit ch?
- Nhng bi th no?
- ng ta khng cho anh nghe nhng bi y ? ng, trc mt ngi l, ng ta khng dm.
- Em nh ni n cc bi tnh ca rt sng sng ?
Nng ci, hi ngng nghu.
- ng ta khng ht cc bi y trc mt n b u, nng gii thch.
- Ci ty. Gia nhng ngi quen bit th c n b ng ta cng ht khe.
- Anh c su tm c nhng ti liu c ch khng? Nng i sang chuyn khc. Anh i ri, em c gi in thoi
t vn phng n y ban th trn yu cu h bo trc cho ng lo ca s bit rng c mt nh vn Bc Kinh
n thm ng lo. Th no? Ngi ta c bo trc cho ng ta khng?
- ng ta c vic i vng, anh gp v ng ta.
- Vy l anh i cng cc, nng ku ln.
- Khng, khng th gi l cng cc. Anh n ngi mt hi lu mt qun tr v hc c khng t ci .
Anh khng ng vn cn nhng ci qun nh th. tng di cng nh trn gc, nng dn i ch vo ngi ng
tng v nh ra.
- Em t khi n nhng ni nh th.
- Rt th v. Ngi ta bn chuyn lm n, ngi ta chuyn gu, rt no nhit. Anh cng tho lun vi h, i
m, ci cng l i.
- Nh vn l nhng ngi k d.
- Anh gp mi loi ngi. Mt ngi trong m hi anh liu c cch no mua cho anh ta mt chic xe t
khng. Loi no, anh hi? Mt chic Gii phng hay mt cam nhng hai tn ri?
Nng ci cng vi ta.
- Mt s ngi giu tht y. Mt ngi ch ni n cc v lm n trn mi nghn nguyn thi. Anh gp mt
ngi nui cn trng. Anh ta c n hng chc nghn chum y cn trng. Anh ta sp bn hn mi nghn con rt
mi con t nht nm phn[19]
- ng ni rt vi em i, em s run ln ri y.
- ng , ni chuyn khc vy.

Ta ni ta la c c ngy trong qun tr. Tht ra c chuyn xe tra ta c th p v sm cht t git qun o bn
nhng ta s nng tht vng. V bui chiu, vo gi nng nh hay hn. Ta i mt vng vo cc lng ln cn
nhng ta khng ni vi nng.
- Anh cng nh th lm n bun bn, ta ni khng ngh ngi.
- n thua khng?
- Khng, anh mi ch tn gu, anh khng quen ai cng lm n v anh cng khng c nng lc lm n.
Nng mi ta ung.
- Anh ung i, anh s mt.
- Bnh thng, em cng ung ru trng ?
- Khng, ru ny em mua v mt bn hc c n thm cch y vi thng. y khi c khch, ngi ta u mi
ru.
- No, chc sc khe em.
Khng ngn ngi, nng chm cc v ung cn mt hi.
Bn ngoi c ting t tch.
- Ma ?
Nng ra nhm ca s:
- May m anh v ch khng t ht.
- Ma qu hay. Ci bung nho nh ny v ma ri bn ngoi.
Nng ci du dng, mt nng . Ma t tch g trn mi nh nng hay trn ngi nh bn cnh.
- Sao em khng ni g?
- Em nghe ma.
Ri nng ni thm:
- Em ng ca s li nh?
- ng, d nhin ri, s th v hn.
Ca s ng li, ta cm thy thnh lnh gn gi nng hn, nh trn ma nho nh tuyt vi ny. Khi nng tr v bn,
nng chm kh vo cnh tay ta. Ta bn m ly eo nng, ko nng vo lng ta. Ngi nng theo, m v mm mi.
- Anh yu em tht khng? Nng th thm.
- Anh ngh n em sut c ngy.
Ta ch ni c tt c c th v l s tht.
Lc nng quay mt li, ta tm mi nng m trong khonh khc nng h ra, ri ta nga nng xung ging.
Nng ln i nhanh nh mt con c va quy vo b sng. Ta khng km c mnh na nhng nng van ta tt n,
bung mn.
- ng nhn em, ng nhn

Nng kh van ta trong m, bn tai.

- Anh chng nhn thy g ht m! Ta ni, ln s ngi nng ang khng thi ca quy.
Thnh lnh nng ngi ln cm ly c tay ta. Nng nh nh a tay ta vo di chic s mi m ta phanh ra ri t
n ln chic nt v cng cng. Nng dn thng v khng ni g na. Nh ta nng ch ci nng hi v nhng
vut ve ny. Ru, ma, mn r cho nng mt cm gic an ton. Khng xu h na, nng ta ci qun o
nng ra. Ta hn c, u v v cc chi m t ang dng ra nh nh. Ta p ng bo trc:
- Anh sp i vo em y
- Khng, anh ng th. Nng th di.
Ta lp tc nm ln ngi nng.
- Anh i vo em y!
Ta khng bit ti sao ta li bo trc nh vy, c phi l tm kim mt kch thch? Hay gim nh trch nhim
ca ta i?
- Em cn trinh y
Ta nghe thy nng khc.
Ta hi ngp ngng:
- Liu ri em c n hn khng?
- Anh s khng ly em u. Nng rt tnh to v chnh ci khin nng khc.
Ci khn l ta khng th la nng, ta bit ta ch ang cn n n b; ang chn nn, ta ch mun hng th nng
khng thi, ta khng th gnh mt trch nhim ln hn na vi nng. Ta rt tht vng nm xung cnh nng;
khng ngng hn nng, ta hi:
- Em gi ci y lm ?
Nng im lng lc u.
- Em khng s chng em nh nu hn nhn ra hm ci ?
Nng rng mnh.
- Em bng lng tr mt gi t nh th v anh ?
Ta vut ve hai mi nng ang cn vo nhau, nng nhiu ln gt u lm cho ta thng hi. Ta m u nng vo hai
bn tay, hn mt nng, c nng, hai m t m ca nng. Nng im lng khc.
Ta khng th tn nhn nh th ny vi nng, buc nng phi tr mt ci gi ngn y tha mn cn ham mun
nht thi ca ta. Tuy vy ta khng th ngn ta thch nng c, ta bit y khng phi l tnh yu, nhng th no l
tnh yu y? Ngi nng ti mt v nhy cm, ta y dc vng i vi nng, ci g ta cng lm ri, ch l
khng vt qua c gii hn cui cng ny. V nng, nng ch , tnh to, ngoan kho, cho ta lm mi ci.
Khng cn c g kch thch hn. Ta s nh li tng ci run bn bt ca tng b phn c th nng v ta s lm sao
cho c thn xc ln tinh thn ca nng khng bao gi qun ta. Nng tip tc run v khc, c ngi nng trn di
u t. Ta thm hi ci chng phi l cn tn nhn hn na sao. Nng ch du ngui khi nhng nh sng u
tin ca ban mai lc qua chic mn h xung lng chng.
Da ln thnh ging ta ngm thn ngi nng trng ngn nm m , hon ton ph by.

- Anh khng yu em?

Ta khng p, ta khng th tr li.
Sau nng ng dy ra ta vo ca s. Hnh dng v khun mt nng ci nghing nghing lm tim ta tan nt.
- Ti sao anh khng?
au kh l ra trong ting ni ca nng, r rng nng tip tc t dn vt.
Ta cn ni c g ch?
- Anh chc c nhiu kinh nghim, hn l th m.
- Khng! Ta bt dy, cng vi mt xung ng khng cn thit.
- ng n gn!
Nng gin d ngn ta li v mc qun o.
T di ph dng ln ting n o nhng bc chn, ting ni ca ngi qua ng, chc l nng dn i ch.
- Em ch c gi anh u, nng va ni va sa u tc trc gng.
Ta mun ni rng ta s nng b nh, s sau ny nng khng hnh phc, s chng may nng c thai, ta bit ngi
th trn be b ny s ngh nh th no v mt ngi n b khng chng m ph thai, ta mun ni vi nng:
- Anh
- ng ni g c, nghe em. Em bit anh lo ci g, em s rt nhanh tm ra ngi em ly thi m, em cng khng gin
anh u.
Nng th di rt di.
- Anh ngh rng
- ng! Anh im ng y, mun qu ri.
- Anh ngh anh phi i hm nay, ta ni.
- Em bit em khng ng vi anh nhng anh l mt ngi tt.
Ci chng l l tht cn thit ?
-Anh khng quan tm my n thn th ngi n b.
Ta mun bo nng rng khng phi th.
- ng! Anh ng ni g c.
Lc y l ra ta phi ni nhng ta khng ni g c.
Nng chi u k cng, nc cho ta ra ry ri ngi ln mt gh da ch ta xong vic. By gi tri sng
bch.
Ta v bung khch sp xp c. Mt lc sau, nng n. Ta bit nng sau ta nhng ta ch dm quay li khi
cho mi th vo trong xc v kho kha.

Trc khi ra, ta m ly nng, nng ngonh mt i v nhm mt li. Ta mun hn nng mt ln na nhng nng
g ra.
ng ra ga di. Bui sng, ngi qua ng khng ngng nm np ti lui v cng hn n.
Nng i rt nhanh, gi khong cch vi ta, ta nh hai ngi xa l.
Nng a ta ra bn xe ng di. y nng gp nhiu ngi quen. Nng cho h, c nhiu chuyn ni vi
tng ngi trong m h. Nng c v hon ton t nhin, thoi mi. Nng ch trnh ci nhn ca ta, m ta, ta cng
khng dm bt gp mt nng. Ta nghe thy nng gii thiu ta, y l nh vn, n su tm dn ca. Ch n lc xe
ln bnh, ta mi nhn mt nng. Ta khng chu c ci nh sng trong vt ca i mt nng, ta chu khng ni
kht vng thun khit ca nng.

---------[18] Tu Tan l tn mt ma qu ca ngi Mo.

[19] Bng xu ca tin Vit Nam.

Chng 10
46

Nng ni ght mi!

Ti sao? Mi chm chm nhn con dao nng lm lm trong tay.
Nng ni mi hy dit i nng.
Mi ni tui nng cha coi l ln.
Mi tn ph nhng nm thng p nht ca nng, nng ni chnh l anh, anh y!
Mi ni cn c th bt u li mt cuc i mi m.
Anh y, ng, anh lm li c, cn nng th qu mun ri.
Mi khng hiu ti sao li qu mun.
V l n b.
n ng n b th cng nh nhau.
Anh ni nghe hay tht! Nng ci lnh lng.
Mi thy nng vung dao v mi ng dy.
Nng khng th mi rt ra ngon nh th ny c, nng ni nng mun git mi!
Git ngi th phi n mng, mi va ni va chuyn ch trong khi nhn nng chm chm.
Ci i ny khng ng sng na ri, nng ni.
Mi hi c phi trc kia nng sng l v mi khng. Mi mun lm du khng kh i i cht.
Sng v ai cng khng ng! Nng cha dao vo mi.
dao xung! Mi nhc nng cn thn.
Anh s cht ? Nng ci lnh lng hn.
Ai cng s cht, mi sn sng th nhn l s cht cho nng con dao xung.
Nng, nng khng s cht, nng ni n nc ny, nng chng cn s ci g na!
Mi khng dm chc tc nng thm nhng mi phi gi ti n ni gii khng nng nhn ra rng mi s.
Ti g m cht theo cch ny, mi ni cn c mt cch cht tt hn: cht gi vi tui.
Anh khng n c ngy u, nng ni v hoa con dao ln loa la.
Mi dch ra xa hn mt cht v nghing mt nhn nng.
Thnh lnh nng bt ci ha h.

Mi hi nng c in khng y.
Chnh cng l anh y em ha in.
y ti ci g? Mi ni rng hai ngi khng th sng vi nhau na th ch c vic chia tay nhau. Hai ngi vi
nhau l t nguyn, th chia tay nhau cng li nh vy m. Mi gng gi cho tht bnh tnh.
u d nh th?
Th th ra ta.
Khng ra.
Vy th chia tay.
Nng ni khng cho mi rt ra ngon nh th u, nng vung dao ln n gn mi.
Mi ng ln ngi trc mt nng.
Nng cng ng ln, mnh trn, v thng, mt tc gin, quc ln, kch ng n cc im.
Mi khng th chu c cc cn ht-t-ri ca nng, mi khng chu c cc cn ng bng ca nng. Mi quyt
b nng nhng trnh kch ng nng thm th tt nht l c ni ci khc.
Anh nh chy trn?
Trn ci g?
Trn ci cht? Nng ch nho mi, va xoay xoay con dao va nhn nhy nh t nhng khng tho, ch c u
v ca nng nhy nhy.
Mi ni mi ght nng! Nhng cu ny rt cc lt ra qua hm rng nghin cht ca mi.
Anh ght em t lu ri nhng ti sao khng bo sm vi em? B trng n, nng bt u go khc, khng ch v
m c ngi nng run ln.
Lc y, cha ti mc ny, mi ni lc y mi khng th ngh nng li bin ra ti ch lm cho mi ght nh th ny,
mi ni mi ght nng tn tim gan, mi qung cho nng nhng li ti tn nht.
L ra anh phi ni sm hn, nng h dao xung khc.
Mi ni thi ca nng lm cho mi khng th khng ght! Mi quyt nh lm cho nng b xc phm su xa nht.
Nng ku ln mt ting v vt con dao xung t. L ra anh phi ni ci ny t sm hn na, by gi th qu mun
ri, qu mun ri, ti sao mi khng bo nng sm hn? Nng go ln kiu ht-t-ri, tay m lin hi xung t.
Mi mun an i nng nhng mi c gng v quyt tm ca mi s v ch, tt c c c li ti din nh trc v mi s
cng gay go hn r c nng.
Nng than khc m , nng ln ra t trn trung, khng ti con dao t cnh nng.
Mi ci xung gi tay ra ly con dao nhng nng nm ly ng li. Mi toan cy bn tay nng ra nhng nng li
cng nm cht hn.
Em sp t tay ny! Mi ku vo tai nng v vn tay nng cho ti lc nng m cc ngn tay. Mu thm chy
lng bn tay nng. Mi nm cht c tay nng, n ht sc vo mch nng. Nng cm ly con dao bng tay kia. Mi
bung nng ra tt cho nng mt ci. N om m, nng bung ri con dao.

Nng nhn mi, ng ngn, thnh lnh nng ging mt a tr, hai con mt y tuyt vng v nng im lng khc.
Mi khng th ngn mnh cm thy i cht thng hi nng, mi cm bn tay b thng ca nng, mt mu ang
chy ra. Nng ko mi vo nng, vn khc, mi mun g ra nhng nng m mi ngy mt cht trong tay v cui cng
nng gh mi st vo ngc nng.
Em lm g th? Mi gin in ln.
Nng mun mi lm tnh vi nng, nng mun th! Nng ni ch mun lm tnh vi mi thi.
Mi cht vt g ra khi tay nng, mi th hn hn m bo nng rng mi khng phi l mt con vt!
C phi y, ng m! Anh l mt con vt! nng go ln man r, mt ngn la qui l chy ln trong con ngi
nng.
Va c an i nng, mi va van nng hy thi i, hy bnh tnh li.
Nng lm bm m ni trong ting st st rng nng yu mi, cc ngoa ngot ca nng l do ci tnh yu y m ra,
nng s mi b nng.
Mi ni mi khng th chiu theo ci tnh ng bng ca mt ngi n b, mi khng th sng trong ci bng ti
ny, nng lm mi ngt th, mi khng th ha thnh n l ca bt k ai, mi khng khut phc trc sc p ca bt
c sc mnh no, cc th on ai gi ra nh th no mi cng khng khut phc, mi s khng l n l ca bt c
ngi n b no.
Nng ni nng s cho mi t do vi iu kin l mi yu nng, mi khng b nng, mi li vi nng, mi tip tc tha
mn nng, mi cn mun nng, nng xon vn ly quanh ngi mi, nng hm mi min min man man, nng trt
qut nc mt ca nng ln ngi mi, mt mi, nng ha thnh mt cun, mt bi vi mi, nng thng, mi cng
khng li c na, mi li ri vo ham mun nhc dc, mi khng dt c mi ra khi ham mun xc tht.
47
Ta i trn mt ng ni u ti v vng lng. Gia chng, ma ri, mi u nh nh v cm thy ma trn mt, ni
cho ng ra l d chu, ri cng ngy cng nng, buc ta phi chy, u tc o qun t ht. Ta leo vi ln mt ci
hang ta nhn thy bn trn con ng. Ci g c cht ng cn thn . Trn kh cao, hi nghing vo
mt gc. Mt tia sng lt vo trong hang. Ta i ln bng nhng bc o gt s si. Mt bp l lm bng xp
ln nhau ang ly mt ci ni. Tia sng i qua khe bn trn bp.
Ta quay li. ng sau ta, c ngi ngi trn mt khung g lm ging ang c sch. Ta ngc nhin nhng khng
dm quy ry anh ta. Ta nh nhn ma xam xm qua cc khe h ca . Tri ma qu nng ht, ta khng th li
ln ng tht ri.
- ng ngi, anh ngh li y. Anh ta t ra ni trc, t sch xung.
Tc anh ta di bung xung vai. Anh ta mc b qun o xm qu rng. Anh ta trc ba mi tui.
- Anh l o s trong ni ny ?
- Cha u, ti cht ci cho miu o gio, anh tr li.
Trn ging c mt s tp ch Tiu thuyt nguyt san ang m ra.
- Anh cng th ci ny ?
- Tri thi gian y m, anh ta tr li l m. Anh b t ri, hy lau ngi i.
Anh ta mc nc nng trong ni ra vo thau ri a cho ta mt chic khn mt.
Ta cm n ri ng hong ci trn ra. Lau ra xong ta cm thy d chu hn nhiu.

- Ch ny hay qu! Ta ni, ngi xung mt khc g trc mt anh ta. Anh ci hang ny ?
Anh gii thch rng anh qu lng di chn ni nhng anh ght tt c thin h, anh v ch du, hng xm v cn
b lng x.
- H ch tin. Trong quan h con ngi, ch ni c c vi thua v xem trng ng tin, anh ta ni. Ti ct ht
lin h vi h.
- Anh n ci cho tu vin kim sng ?
- Ti xut gia gn mt nm nhng h vn cha nhn ti.
- Ti sao?
- o trng gi mun xem ti c tht lng v kin tm hay khng.
- Ri sau s nhn anh?
- ng.
Vy l anh ta tin chc mnh tm thnh.
- Sng mt mnh lu trong ci hang ny c ngn khng? Ta hi v li lic nhn vo t tp ch vn hc.
- Ti c yn n v thoi mi hn lng, anh p bnh thn, khng c v nh thy rng ta quy ry. V li hng
ngy ti c bi hc, anh ni thm.
- Bi hc loi g y anh?
- Anh ly di chn ra mt bn in Huyn mn nht kha, Cc bi hc hng ngy ca o s.
- Hai ngy va qua khng cht c ci, ti ch c c tiu thuyt, sau , thy mt ta t vo t tp ch m ra
trn ging anh gii thch.
- Cc cun tiu thuyt ny c cn tr anh hc khng?
Ta mun tha tr t m.
- , ngi ta ch k chuyn thng tnh gia n ng n b, anh ci p. Anh gii thch rng anh hc ht
trung hc ph thng v anh nghin cu vn hc. Nhng lc ri, anh c sch.
- Tht ra cuc i cng ging nh th thi.
Ta khng dm hi xem anh ly v cha cng nh tm hiu cc b mt ca ngi i tu. Ma g bn ngoi nhng
ci ting ng u u y li d chu.
Ta khng nn quy qu anh hn na, ta bn ngi gn anh m khng ng y. C hai ngi qua mt lc lu nh
th, u c rng khng, chm vo trong ting nhc ca ma.
Ta khng bit ma tnh lc no. Khi tnh ra, ta ng ln ln ng v cm n ngi ch hang.
- Cm n, lm ci g cng u l mt th c duyn.
l trong dy ni Thanh Thnh.
Sau ny, trc mt ngi cha trn mt bi bi nh gia sng Trng Giang, ta gp mt nh s, u co trc,
mc o c sa thm. ng chp hai tay trc Pht php, qu gi khu gip u xung t. Nhng ngi qua
ng quy trn li nhn ng. Khng vi v, nim kinh xong, ng ci tm php y, nht n vo trong mt ci ti gi

da mu en, cm ly chic cn cong dng lm gy chng ri i. Ta theo mt lt, v khi vt qua khi m
ng t m, ta lin hi ng:
- S ph, xin php, ti c mi s ph mt chn tr c khng? Ti mun hi s ph vi vn v Pht php.
ng nhn li, khng khi kh th di mt ci.
Mt gy, ngi y tinh thn, ng ch qu nm chc. ng i nhanh nhn, ng qun xn ln. Ta phi ro bc bt
kp.
- S ph, xem v s ph ang lm mt chuyn i di.
- Trc tin ti i Giang Ty thm vi v s gi ri i nhiu ni khc na.
- Ti cng l ngi i mt mnh, sng bit lp vi th gian nhng ti khng c ngoan cng v chn thnh nh
s ph, s ph mang trong lng mt mc tiu thing ling.
Ta cn tm nhng ch chnh xc lm ng xc ng.
- Tht ra chn chnh hnh gi, ngi i xa ch thc th khng c mc ch no ht. Lm c nh vy mi l
ngi i xa tt cng.
- S ph c phi ngi vng ny khng? Lm chuyn i ny chc l s ph c li bit qu hng phi khng ?
- Qu hng gia c ca ngi quy y quy php l bn b, vn khng c ci gi l qu.
ng lm cho ta cm nn. Ta mi ng ung tr trong cng vin. Ta chn mt ni yn tnh, cch bit, mi ng
ngi. Ta hi php danh ca ng ri ng v ta trao i tn h. Ta gi im lng.
Chnh ng ct ting u tin.
- Thch ci g xin anh c hi, ngi xut gia khng c g l khng th ni vi mi ngi.
Ta bn i thng vo ch:
- Ti mun bit ti sao s ph li xut gia i tu? Nu nh hi khng c iu g phng ngi.
ng ci khe kh, ung mt ngm tr sau khi nh nh thi gt i cc cnh tr ni trn mt bt, ri ng nhn thng
vo ta:
- Anh khng phi l mt ngi i du lch bnh thng, c mt nhim v trong ngi ch?
- Khng, d nhin ti khng c iu tra no phi lm, ch l thy s ph nhanh nhn nh th, ti ngng m. Tuy
ti khng c mc tiu no r rt nhng c l khng th t b c.
- T b ci g? ng hi, vn vi n ci du du.
- Th gian.
C hai cng bt ci.
- Ni b th b c m, ng ni sng khoi.
- Thc t ng l th tht, ta ni, gt gt u. Nhng ti mun c bit s ph lm th no m b c.
ng qu k li cho ta nghe tt c cu chuyn, khng giu gim.
ng ni lc mi su tui ang hc trung hc ph thng, ng thot ly tham gia cch mng, nh du kch mt
nm trong ni. Mi by tui tr v thnh ph cng i qun, tip qun mt ngn hng v ng tha sc lm

mt ngi lnh o. Nhng ng li c mun hc y. Tt nghip y ri ng c c lm cn b s y t thnh ph

nhng ng li khng khng mun thnh bc s. Sau ng va vp vi b th ng ti bnh vin, b khai tr khi
ng, b chp ci m phn t phi hu v a v nng thn lm rung. Cui cng ng tr thnh thy thuc
trong vi nm khi qu ng, cng x nhn dn lp mt bnh vin. Trong thi gian , ng ly mt c gi nng
thn v c lin ba con vi ngi ny. Ai bo ri ng s tin vo cha? Hay tin mt hng y gio ch dng
Franciscain n thm Qung Chu, ng lm hn mt chuyn i tm hiu chnh hng y ngha thc s ca
o C c. Kt qu: khng nhng ng khng gp c hng y m cn b nghi l mun tip xc vi ngi nc
ngoi, mi nghi ny tr thnh ti trng kt n ng. B ui khi bnh vin cng x, ng tip tc mt mnh hc y
hc Trung Quc ri kim k sinh nhai bng cch tr trn vi m du th du thc cng lang bm. Mt hm, ng
thnh lnh nhn ra rng khng th lt vo o C c phng Ty vy th tt nht l quay v vi truyn thng cha
ng ri sau on tuyt dt khot vi gia nh. K t ngy y, ng xung tc lm s. ng kt lun cu chuyn
bng mt trn ci gin tan.
- S ph c cn ngh ti gia nh khng?
- H c th t lo ly cho h m.
- S ph tht s khng qun ngi g n h c ?
- Cc t ca Pht khng bit n lo s ln on hn.
- Ngi nh c ght s ph khng?
ng ni ng khng mun bit. ng cha nhiu nm th anh con trai c n gp bo cho ng rng ng
c minh oan hon ton. Nu ng tr v, ng s c hng i ng ca lo cn b v lo cch mng, c th lm
li ngh y, truy lnh mt khon tng ng vi lng ca ng b ct mt trong nhiu nm b ci to. ng ni
ng khng cn mt xu no, nh c vic chia nhau tin y. V y l mt quan h nhn qu, khng nn ngi
nh ng thnh nn nhn cng toi ca mt s bt cng vi ng. Sau anh con trai khng tr li v gia nh ng
mt hn tm hi ng.
- By gi s ph sng ch bng nhng ca b th trn ng i thi sao?
ng gii thch rng con ngi ta ang tr nn xu i, nh cha xin b th khng c nhiu bng n my. ng
sng ch yu bng ngh y nhng lm vic , ng mc qun o dn thng khng lm hi n hnh nh ca
ngi ca Pht.
- Liu ca Pht c b qua cho cc t xoay s nh th khng?
- c Pht sng trong lng anh.
Ta tin chc rng ng ti ch r b c cc dn vt ni tm, ng c v hon ton m . ng sp i xa, ng sung
sng v vic .
Ta hi i ng ng n th no. ng ni trong cc cha, ng ch vic cho xem giy chng nhn ha thng l
c tip nhn. Nhng hin nay u u iu kin cng xu, s khng nhiu, tt c lao ng l t nui mnh
th nn ngi ta khng cho php ng li lu v chng cn ai cng ng cha. Ch cc cha ln nhn cht t tr
cp gn nh v ngha ca chnh ph m thi. D nhin ng khng c lm nng thm gnh ca cc v s khc. ng
ni ng c tm hn ca hnh gi, ngi i ng, ng i n nhiu ni ni ting. ng cm thy sc khe hon
ho, c th i c c vn dm na.
- Ti c xem c ci giy chng nhn s khng?
Ta c cm tng n s c ch cho ta hn ci th hi nh vn.
- C g l b mt u, Pht mn khng thn b, m ra cho mi ngi m.
ng ly trong ngc ra mt t giy to gp li c in hnh Pht Nh Lai ngi tnh ta trn mt ngai hnh hoa sen,
u ngng cao, mt du son vung to tng ng vo . C c php danh ca bc s ph co u v cho ng

th gii. Cui cng ghi chng trnh tu luyn cng cp bc ca ng, php ch, vy l ng c th ging dy kinh
Pht v ch tr cc vic Pht.
- Mt hm no , bit u ti c th s theo chn s ph, ta na a na tht ni.
- l c duyn ri, ng p rt chn tnh. Ri ng ln, chp tay li cho ta.
ng i rt nhanh. Ta theo ng mt lc nhng ng mau chng mt ht vo trong m ng ngi qua ng. ta
hiu rng cc phm cn, ci r trn tc ca ta cha t on.
Sau , trc cha Quc Thanh, di chn ni Thin i, trc ta thp x l c t i Ty, trong khi ta ang xem
mt dng bia sc tch th v tnh nghe thy mt cuc chuyn tr.
- Con nn v vi b, mt ting n ng ni pha sau bn kia tng gch.
- Khng, b i i, mt ngi n ng khc p li, ging trong tro hn.
- Nu khng v b m v th hy ngh n m con.
- B c bo m rng con rt khe.
- Chnh m con bo b n y, m con m.
- Bnh g?
- C ku au d dy.
Anh con trai khng ni g na.
- M con ni l b mang cho con i giy.
- Con c giy ri.
- y l giy th thao m con vn thm nh bng r.
- t lm y! mua lm g?
- i th xem!
- y con khng chi bng r, con khng i giy ny, b mang v i. Khng ai mang loi giy ny y u m.
ang l bui sng, chim ht lu lo rt vui trong rng. Gia ting chim chip ca s, mt con chim ht ln mt
trng d d, nhng n n trong m l ken dy ca cy bch qu, khng bit n u cnh no. Ri cc con c l
choang choc n. ng sau ngi cha gch l im lng. Ng mi ngi i, ta vng ra sau. Ta bn pht hin ra
mt ngi tr tui, u ngng cao ang nghe chim ht; u anh ta co trc nhng cha c so hng chm. Anh
ta mc mt o ngn ca s; duyn dng, mt hng ho, cha c nc da vng ng ca cc s kh hnh lu ngy.
B anh c dng mt nng dn, cng y sc lc, ng cm tay mt i giy bt kt mi trng, vch v l
m ng va ly trong hp ra. Ta chng y l mt ng b mun p con ly v. Anh thanh nin kia ri c th
gii khng?
48
Mi mun k cho nng mt chuyn c t i nh Tn. Chuyn ni c n xin b th ca mt i tng qun ni
ting v ngo mn. Theo l, ngi ta bo vi qun gia v qun gia cho ni c mt xu nghn ng chinh. Ni c t
chi, mun gp th ch, ngi ban tin cho mnh. Qun gia nh chuyn t li thnh cu ny ln tng qun gia,
tng qun gia mun r gt nh s nn ra lnh cho gia nhn mang a cho ni c mt lng bc. Ai dm ni ni c
li mt ln na t chi, li yu cu gp ch thn i tng qun, khng nh chc chn rng ng ta ang lm nn
v ni c n y c bit cu kinh ha gii cho ng ta. Tng qun gia ch cn c th trnh ln v vin tng ra
lnh a ni c vo.

Khi nhn thy khun mt ca nh s mc d y bi nhng rt thanh t v thot tc, v tng ngh ngay ni c
khng c cht no l k la bp hay mt m n b chuyn tr dm t, ng bn hi nh s mun g. Ni c tin ln,
chp tay cho ri li li ni inh ninh rng t lu nghe thy i tng qun ho hip v khoan dung. Ni c t xa
c bit n y thc hnh by by bn chn ngy chay gii v vong linh ca m tng qun cht. ng thi
ni c cu xin Pht A Di ging phc cho vin tng, ph h tr cho ng tai qua nn khi. Cui cng, vin
tng ra lnh cho qun gia xp t mt gian phng sn trong v cho gia nhn sa son bn hng i snh.
T hm y, ting tng kinh g m c vang ln t sng n chiu trong tng ph. Thi gian tri i, vin tng cm
thy ngy mt ngui du trong lng v s knh trng ca ng i vi v s n khng ngng tng ln. Nhng mi
chiu v s n tr li b ra mt gi tm tp. Vin tng ngc nhin: nh s khng tc th vic g phi bn n u
tc cng trang im nh mt ngi n b bnh thng. Vy ti sao tm, nghi l n gin thanh ty tm can
trc khi thay hng, li ko di n nh th? Hn na, vo lc y, ngi ta nghe thy nc chy khng ngng. Ni
c di nc ln mnh lin tc hay sao? Tng qun bt u b s t m m nh.
Mt hm ng i vo sn trong. Ting m c im. Mt lt sau, ng nghe thy nc chy. ng bit ni c sp thp
hng bn i ti i snh ch. Ting nc ngy mt mnh, vng n khng dt. Nhng s nghi hoc ny ra
trong ng v ng i xung cc bc tam cp. Cnh ca bung ni c h m. ng ng hong i n ng vo trong.
Th thy ni c, quay mt ra ca, nc da hng ho, hm rng trng bng, m nh phn v gy ngc, vai nhn mn
mng, i mng trn tra, ch thc mt ngi ngc. ng vi lnh tr li i snh, hi tm tnh tr li.
Ting nc vng mi ln trong bung, ko ng min cng ti. ng i theo hnh lang, rn rn tr li trc gian
bung. Nn th, ng dn mt vo khe ca. Bn thy mi ngn tay rt bp mng ang xe m ra xoa vn hai
bu v y n, trng nh tuyt, p thm bi hai n hoa sn sng bung n. Ln da t m nh nhng dng ln h
xung, mt ng nt thanh tao hin ra t rn n mu. Vin tng kinh ngc khuu gi xung, khng th ng ln
ni.
Ri ng thy hai bn tay trng ngn y ly ra mt ci ko trong thau, khp hai cnh ko li ri cm mnh chng
vo bng ni c. Mu ti thm vt ra bn di rn. Kinh hong, khng dm ng y ng nhm mt li,
khng nhn ni na.
Mt lt sau, ting nc li ni ln. ng m mt, m hoc thy ni c trc u m mnh trong mu nhng hai bn
tay khng ngng c ng ly rut gan ra c vo trong thau.
Xut thn t mt dng h lu i tng lnh, con ngi ny tri v vn chin trn, ng khng ngt i. ng ht
mt hi di khng kh ti lnh ri chau my quyt lm r s th. Vo lc y, ni c khng c mt vt mu no trn
mt. Nhm mt, lng mi khp li, i mi nht ti, nng hi run ry. Nng c v ang rn r nhng khng nghe r
c m thanh no. Ch c ting nc chy vng ln m thi.
Hai bn tay m mu, ni c cm ly rut mnh, xoa nn ri ra ry k lng, vt ln cnh tay. Sau khi ra ry rut
sch s, ni c nng chng ln ri t tr li vo trong bng. Nng ly mt ci go y nc ln lt ra tay ngc,
nhng np bn, bn chn v c mng chn, ta h chng tng c ci g xy ra ht. Vin tng vi v ng ln,
quay li i snh ri ng ch ni c.
Mt lt sau, ca m v ni c xut hin, cm chui trng ht. Nng mc y o qun, i n ban th, hng
trong bt hng va tt ngm. Trn nn hng, mt si khi ang thoi thp dn. Nng bnh thn thay hng mi.
Nh va nng nhc tnh ra khi mt cn m, cha th kim ch c mnh, ng hi ngi ni c. Nng p khng
bin ging: Cha cng, nu ngi c ln ngai vng th s phn ca ngi s ging ht nh ci cnh m ngi va
thy. Qu l c mu m tim ot ngi vua, nghe thy th, tng qun ht sc ct hng, t y khng cn dm i
xa ra khi chnh o, gi c danh vng lim trinh ca v tng. Vy l cu chuyn ny gc gc c mt ngha
gio dc chnh tr.
Mi bo rng thay i kt lun ca chuyn ny, cng li c th lm ra c mt bi ging lun l cnh gii loi
ngi ch c tham dm ho sc.
Cu chuyn ny cng c th l mt gio hun tn gio khuyn con ngi quy theo o Pht.

Cng c th c dng lm trit l x th, dy ngi qun t mi ngy ba ln t vn lng tm, vch cho con
ngi thy rng i ngi tc l b kh, cc au kh ca cuc i u l t ta m ra, hay na t ngi ta c
th suy ra nhiu l thuyt t nh, tinh vi khc. Tt c ty vo li gii thch cui cng ca ngi k a ra i vi n.
Nhn vt chnh ca chuyn ny, v i s t m tng qun c danh tnh kim tra ra c trong cc sch lch s
v th tch c. Mi khng phi l nh s hc, mi khng c tham vng chnh tr. Mi cng khng c nh lm mt s
ph ca o hc thuyt gio hay t mnh ra lm mu mc. Ci mi thch chnh l bn thn cu chuyn ny vi
ci v thun khit hon ho ca n. Tht ra chng gii thch no m li trc tip lin quan n n c c. Mi ch
mun dng ngn ng k li n mt ln na m thi.
49
Trong mt ph c ca th trn. Trc mt ca hng tp ha ng gi k hai tm vn cho ci quy th php ca mnh.
Nhng cu i ly khc vit trn giy sp c treo ln. Long phng dn tng, h khnh lm mn, rng
phng a phc n, hn nhn g ca nh, Gp s vui bn ngoi, tin trn mt t, Bun bn sinh si trn
bn bin, Ti ph nhn bi ba sng. l nhng cu i c c thay bng cc li trch dn v cc khu
hiu cch mng. Hai cu na l: Khi gp mt ngi, mt n ci ng ba phn hnh phc, C vic v tm th t
vic bin i. Ta khng bit ng gi ngh ra n hay l tha hng t t tin. ng gi vit theo phong cch bay
bm: ct cch ch kh t, c th ni l c cht o ba ca o s.
ng gi kh cao tui, ngi sau quy, mc o vt kiu c c hai vt bt cho v i mt ci m li trai c ca qun
i, mu bc, n em li cho ng gi mt dng v hi hi. Trn quy ca ng, ta thy c bt qui dng lm ci
chn giy. Ta n gn bt chuyn.
- D, ng lm n c ch?
- c.
- Th mt i cu i bao nhiu tin ?
- C ng hai nguyn, c ng ba nguyn, ty ch nhiu t.
- Ch mt ch phc th sao?
- Mt nguyn.
- Mi mt ch?
- ng, nhng ti vit ngay trc mt anh.
- Th v ba gii hn tr t?
- Ci th y, kh v y, ng gi ngng u ln v pha ta ni.
- Ti sao?
- Anh l cn b, ti sao khng bit?
- Ti khng l cn b.
- Nhng r l anh n ci ni cm ca Nh nc m, ng gi khng nh dt khot.
- ng i, ta va ni va n gn, ng chng phi l o s ca o gio y sao?
- Ti khng lm t lu ri.
- Ti bit, nhng ti hi ng vn cn bit lm l o gio hay khng.
- D nhin vn, nhng chnh ph cm m tn d oan m.

- Ai bo ng m tn d oan? Ti su tm m nhc m cho cc cu kinh, ng c th ht ln cho ti nghe c

khng? Hi cc o s ni Thanh Thnh by gi bt u chnh thc hot ng tr li ri, ng cn s ci g
na?
- y l mt ta i miu, cn chng ti y, nhng ngi o s dn gian lng th ngi ta khng cho lm u.
Ta li cng thy quan tm hn:
- Chnh l ti tm mt o s dn gian nh ng y. ng ht cho ti mt hai bi c khng? Bi kinh tng cho
m ma hay kinh tng xua t ui qu.
ng gi ht hai cu ri ngng bt ngay:
- Ty tin kinh ng qu thn nh th ny khng tt, trc ht phi thp hng thnh cu cc v.
Trong khi ng gi ht, nhiu ngi ko n, ri mt ngi trong m ct ting gi ng, th l n ra mt trn ci:
- Ny ng, ht cho chng ti bi g n hoa l y!
- Ti s ht cho cc v mt bi ht min ni, - ng gi bn tuyn b ta nh t c v chnh mnh.
- Ht i, ht i!
ng thnh lnh ct ln mt ging ht rt cao:
Em gi trong ni hi ch,
Di ng bng chng cha ci ca em ct ci,
Chim uyn ng ca hai bn bay ln,
Em gi v chng cha ci sp hp thnh i.
Trong m ng, ngi th v tay ngi th khuyn khch ng:
- Ht bi tc y!
- No ht i, ng gi!
ng gi xua xua tay v pha m ng:
- Khng c, khng c, nu ti ht th l phm nguyn tc.
- Ht mt bi th phm nguyn tc ln n u?
- ng lo, ng i, ht i!
m ng ro gi to, ph nh en c ngi, xe p khng i qua c bp chung.
- c nh, chnh l cc v mun th y nh! ng gi b m ng thc y va ni va ng ln.
- Ht bi con kh i m bng v da m vo bung n b y.
Mi ngi v tay hoan h bi ht c chn. ng gi lau lau ming sp sa ht th bng ni kh:
- Cng an!
Mi ngi quay li. Khng xa, mt cng an vin i tun, u i m li trai vnh trng im di bng .

- Cng an th c ci g?
- Ngi ta vui chi mt t c g quan trng?
- Cng an khng qun cc chuyn loi ny u!
- Ni g mc cc v nhng i i, ti cn lm n hay thi y ng gi ni xong li ngi xung.
Khi ngi cng an i ri, m ng tic r gii tn. Ta hi ng gi:
- ng i, liu ti c th mi ng n ht bung ti c khng? Khi no dn quy xong ti s a ng i n
nh hng v ung ru vi ti, ng khng?
ngh ca ta li cun c ng gi.
- ng , ti dn hng. Ti xp quy y, ch ti ct cc tm vn i .
- Nhng ti lm mt th gi ca c ri y, - ta ni nh xin li.
- Khng sao, l bn m. Ti chng nh vo n u. Ra thnh ph th tin th bn vi ch, kim t tin vt.
Nu ti ch da vo giy mc th ti cht i lu ri.
Ta i trc gi thc n v ru trong mt qun n gc ph. Mt lt sau, ng gi gnh hai ci thng i n.
C hai va n va tr chuyn. ng gi gii thch rng nm ln mi, cha ng gi ng n o vin gip vic
nh bp, theo ng nguyn ca ng ni lc ang b m truyn li. ng cn c th c ngc khng vp quyn
sch Huyn mn nht kha m lo s ph v lng cho ng. Khi s ph ng cht, ng cai qun o vin v
bit mi l lp nghi thc. Sau , trong ci cch rung t, ng lm o s, chnh ph ra lnh ng tr v lng cy
cy. Khi ta hi ng v phong thy, v ng li ch php, v b php t vi, v thun s nn xng xem tng mt,
ng u bit c. Ta mng r, nhng qun n y nhng ngi nng dn lm n xong v kim c tin ung
ru ma tay ni ci m m d s. Ta ni ta c mt my ghi m trong xc, tt c nhng g ng gii thch cho ta
u l nhng t liu qu ht. Ta mun ng n khch sn ta tr sau ba n, ng s tha h tng kinh v ht. ng lo
lau mm:
- Anh cm ly ru mang v nh ti ung. nh ti c o o bo v cc ph php cn thit.
- C c dao t ca o s ui t m na?
- Ci g m chng c.
- C c lnh bi iu thn khin tng na ch?
- Ti c c ching trng, tt c nhng g cn cho l bi. Ti s cho anh xem tt tn tt.
- ng ! Ta ni v p tay xung bn, ng ln theo ng gi ra ca.
- Nh ng huyn l ?
- Khng xa, khng xa. Ti i gi ci n gnh nh ai , anh i trc ch ti bn xe ng di y.
Nm pht sau ng gi ro bc ti, gic ta leo ln mt xe khch sp ln bnh. Ta ln xe khng h suy ngh. Xe
chy khng ngh, ta nhn qua ca xe nh nng cui cng khut sau rng ni. Khi xe n trm cht, mt th trn nh,
i c ngt hai chc cy s. Xe li chuyn bnh tc th, l chuyn cui cng ca ngy hm nay.
Th trn thc ra ch l mt con ph duy nht di nm chc mt l cng. Ta khng bit c mt qun n no y
khng. ng bo ta ch ri vo mt cn nh. Ta ngh rng nu ta y vi con ngi nng nhit ny th l cuc
gp g tin nh. ng trong nh i ra, hai tay bng lng chu u ph, bo ta i theo.

Ra khi th trn, trn con ng t, m bt u xung.

- ng lng gn th trn?
- Khng xa, khng xa u, - ng gi ch tr li nh vy.
Chng my chc khng cn thy nh ca no v m th dy c. Khp ni trong rung vang ln ting ch nhi
ku om op. Ta hi e ngi nhng khng dm hi. ng sau ta ni ln ting nc ca mt ng c my ko c nhn.
Lp tc, ngi ng hnh ca ta ma tay ra hiu ri chy ui theo. Ta cng bt kp ng gi v nhy vo c moc.
i khong c chc dm na trn ng t, c hai cng xc tung ln nh nhng ht u trong chic moc trng
khng. Trong m ti, lp la nh cht, nh n pha vng ca mt chic my ko c nhn chiu sng con ng g
gh mt vng hai chc bc. Khng mt ngi i b. ng gi lin hi chuyn vng ln vi ngi ti x bng th
ng a phng, ta nh ang ci nhau, nhng ta khng sao nm c mt cu no ca h v ting my n. C cho
l h ang bn vic tht ta nh th no th ta cng ch c th nh tri m thi.
Cui cng n kch ng. y sng sng mt ngi nh ti om: ch c xe ko v n nh. Khi anh ta m
ca, hai ngi chia nhau vi mu u ph trong thau. Theo sau ngi dn ng, ta ln m trn li mn ln
ngon ngoo gia cc b rung.
- Cn xa khng?
- Khng xa, khng xa u, - ng gi nhc li.
May sao ng ta i trc. Nu ng ta t thau xung tr quyn cc kung fu vi ta v ta bit tt c cc o s gi
u m v thut ta ch cn cch nhy m xung rung m ln i trong bn. By gi ni ht bng xung cc rung
bc thang, ting ch nhi him. Ta tm cch ni li chuyn. Ta hi v thu hoch ma ri n cc kh khn m
ng gp phi. ng ni con ngi ta khng giu c nu nh l thuc hon ton vo t ct. Nm nay, ng chi
ba nghn nguyn bin my mu rung thnh ao. Ta hi ng c nui ra khng v thnh ph hin gi n ra l
ci mt. Ngi ta bo n ra chng ung th hn na cn trng dng. Ra bn rt t. ng ni ng th c bt
nhng ra chn mt ht. By gi ng c tin th g vn c kh mua. ng c su con trai, ch c thng c ly v,
nhng a khc ch lm xong nh mi ra ring. Thy yn tm hn, ta ngm sao, hng cnh m.
Trong bng ni, pha trc mt lp lnh nh la. v ti ni.
- Ti bo l khng xa m.
R l ngi nng thn c khi nim ring ca h v khong cch.
Hn mi gi m, th l ta n mt sn thn nho nh. ca ra vo nh, hng thp ch nhng bc tng
g hay t nhiu st m. Chc h thu nht chng trong cha miu khi cha miu b ph phch trong cuc u
tranh chng T cu[20] cch y hn mi nm. By gi, ng lo c th cng khai by bin chng v dn cc
o ba c ln rui ko trn mi. Nhng a con trai ng i ra, ln nht mi tm, nh nht mi mt. Thng c
khng y. B v ng b t teo, b m gi ca ng tm mi tui nhng vn hot bt lm. V ng v l con xm
xt n cn bn ta, ta l thng khch trong con mt h. Khng nhng h ly nc cho ta lau mt m cn mun c
ra chn ta v cho ta i giy vi ca ch nh. Ri h pha tr cho ta.
Mt lt sau, cc ngi con trai ng mang ching, trng, no bt n, mt ci ching b v mt ci ching to mc
vo gi g. Lp tc nhc ni ln, ng gi thong th, ng b t trn gc bc xung. ng thay i hn ct
cch, mc o bo, o di c mu tm ca o s, o v v c trang tr hnh c m dng cng nhng bt qui. ng
t tay thp hng, ci rp ngi xung trc th ch thn. Ngi lng la tui c ching trng nh thc
dy ang chen nhau bc ca. Khung cnh bin thnh mt bui l no nhit. ng gi khng ni di ta.
u tin hai tay ng nng ln mt bt nc trong, ming lm rm ri bng mt ci ry nc ra bn gc nh. Khi
nc bn vo chn nhng ngi chen chc ca, mt ting rm ran ln ln vi ting ci ct ln. Ring ng gi
khng bin sc mt, hai mt lim dim, khe mp tr xung, ph ra v trn trng ca ngi ang giao tip vi thn
linh. Nhng m ng ci mi lc mt to. Thnh lnh ng vn tay o di p mnh vo mt ci phch trn bn,
lm cc ting ci nn bt. ng quay li hi ta:

- Ti c th ht Bi ht ca nm ln ng ci ln, bi ht Ct hung Cu tinh chn sao, Bi ht con chu, Bi ht v

bin dng i hnh, Ba ch ng nghim bn hung tinh, Li thnh phn danh tnh php lm ca phng ng b, Kinh
chc l th thn, Li thnh gi hn Bc u, anh mun nghe nhng g?
- No, hy nghe li thnh gi hn Bc u trc .
- Ci ny l che ch cho tr con khi bnh hon cng tai ha. Cc ngi y mun che ch cho a tr no?
Cho ti tn n cng ngy sinh gi sinh.
- Chng ta cho thng Cn n i, - c ngi ngh.
- , chu u.
Mt a trai nh ngi trn bc ca ng ln trn vo m ng. Mi ngi li r ln.
- My lm sao m s, thng kia? ng lo lm cho my my khng cn au m na m, - mt ngi n b ni.
a b np trong m ng khng chu ra v bt c l do g trn i ny.
Pht pht ng tay o, ng gi gii thch cho ta:
- Tt ri, thng thng ta phi sa mt bt cm, luc mt qu trng g t ln bt cm ri thp hng cng thnh.
a b phi qu ly trc ban th, ngi ta s ku xin chn qun t phng, T vi i th, Din th tinh qun
nam phng, cu trn gii ch tinh qun, nh v th h tn thn bc phng, cha m qu c ca gia nh, con
chu To qun ph thn cho tt c cng ging phc cho a b.
Va ni ng va vung cao dao l, nhy ln ri bt u ht vng:
- Hn hi hn i, hy mau tr l! Phng ng a tr mc o lam, phng Nam a tr mc o qun , phng
Ty, a tr mc o qun trng ph h cho my, cn a tr phng Bc mc o qun en th i cng vi my.
Hi vong hn, hi hn ang i xa xin ng i na, ng di, v nh khng c d. Ta cm mt cy thc ngc
o ng phng khi nh ngi n phi vng tm ti. Nu nh ngi sa phi li tri ta s ct t chng bng li
ko ca ta. Nu nh ngi i kht, nu nh ngi mt mi, ta c cm go cho nh ngi y. Ch nghe chim ht
trong rng, ch nhn c di ao su, nu ngi ta gi nh ngi nghn ln, ngi ch tr li, hn hi hn i, mau
v nh ngay! Thn linh ph h che ch cho nh ngi, ch c ngng tu nhn tch c! T nay hn s nguyn vn,
phch s ch che, gi lnh gi my khng th lt vo, nc ni, t ct khng phm n, tr con th khe mnh,
ngi gi th cng cp, tt c mnh trng trm tui!
ng hoa hoa con dao l lm thnh mt vng trn to trn khng. Phng m, ng thi mnh vo ci t v bng sng
tru ri ng quay li pha ta:
- Nu ti v mt o ba na, ai eo n s gp ton may mn.
Ta khng ti no nhn c ra liu ng lo c tin vo cc ph php ca chnh ng khng, nhng xem ra du g ng
cng hoa chn ma tay tht lng v mang mt v mt rt hi lng. Hnh l ngay ti nh mnh, c con ci khuyn
khch, dn lng n trng v hn na trc mt ngi l, vic y chc chn l a ng n cc im kch ng.
Sau ng c ht ch ny n ch kia, ng gi tri t, ngha l cc li ng ni ra ngy mt m h, ng tc c
ch ca ng ngy mt in lon. Chung quanh ban th, ng tr ti ngh quyn thut v kim thut. Cc con ng
m theo s bin ha ca ng bng cch ha nhp chn v iu ht ca ng vi nhng ching trng m h biu din
mi lc mt hng. Nht l ngi con t nh trng: anh ta ngang nhin xn tay o, nc da en ca anh ta nh ln,
vai ni . Ngoi ca, ngi xem mi lc mt t tp ng hn. Nhng ngi hng u b x y n ni h vt
qua c ngng ca gian bung, dn nhng ngi trong ln cht vo gc. Mt s ngi ngi pht ngay xung t.
Sau mi bi ht, tt c li theo ta v tay, hoan h. ng gi ngy cng phn ph hn. ng ph din tt c cc chiu
v ng bit, khng cht s st, ng ln lt gi tn cc qu thn ng s hu trong ngi, mt trng thi na say
na cung. ng ch ngng li th khi ta o bng ct-xt ca my ghi m. Trong gian bung v bn ngoi, m
ng b kch ng n cc im. Ngi ta ci, ngi ta gi nhau, ngi ta tn chuyn. Nhng cuc hi hp ln
ca nng dn chc cng khng no nhit nh th ny.

Va lau ngi bng khn tay, ng gi va ni vi m con gi trc mt:

- Ht i, c chng my na, ht cho gio s nghe.
m con gi ci khc khch, nhao nhao ln ri y huch ln nhau trc khi c thiu n tn l Mao Mui ra khi
m. Duyn dng, c gi mi ch mi bn mi lm nhng khng c v nht nht cht no. C hi, hai con mt
to trn chm chp:
- Ht bi g?
- Mt bi min ni y.
- Ti ht bi m ci ca cc ch!.
- Hoa thm bn ma hn.
Bn ca, mt b trung nin bo ta:
- Tt hn c l n ht Cc ch khc ly chng, bi y hay.
C gi nhn ta, ci ngi ri quay mt i. Ting trong veo nh pha l ca c xuyn qua ting n o ca m ng
m vt thng ln khng. C gi lp tc a ta vo ni. Gi, nhng con sui trong vt v sm ti, nhng cc nhc
chy tri theo dng nc va xa vi va r rt. Ta tng tng ra nhng b uc ca khch i ng trong bng
ti ca ni. Trc mt ta bng bnh hnh nh mt ng gi, b uc thng chy trong tay ang a mt c gi cng
tui vi Mao Mui y, rt gy, trong b qun o mu. H i ngang qua trc ca ng hng s ca mt ci lng
nho nh. Ta dng li ngh ngi trong gian phng ny, ta khng bit h t u n, h i n u, trc mt h,
mt qu ni s vi nhng cnh rng su thm. H lic nhn ta m khng dng chn ri lt vo rng. Mt tn la
rt xung trc ca cn sng lu mi. Khi ta quay mt i tm li du vt ca ngn uc, ta thy mt ngn la t
xu nhy nht trong bng ti bn kia cc tng . N chp chn trong m en, cc tn la t n ri ra ang b
mt vch ra con ng h ln theo. Ri tt c b xa i, ngn la nh nhy nht, cc tn la, nh mt bi ht,
mt bi ca bun thm, thun khit v la sng, ang chp chn trong bng ti gian phng hay trong mt bc n,
khng to hn mt ht u. Nhng nm , ta cng nh h, chn trn trong rung lm t lm ct v tri va ti l
chng c ch no i, ngi nh ca ng thy tiu hc l ni tr ny duy nht ta c th tn gu, ung tr, ngi v
tiu khin gip ta qua cnh c qunh.
Bun thm ng chm n tt c mi ngi, khng ai ni mt li. C gi ngng ht mt lc lu th mt c khc,
nhiu tui hn, ng ta ca, th di tht no n. Chc l mt c gi sp ly chng:
- Bun th!
Ri m ng li hch:
- Ht mt bi tu i!
- Bc i, ht m nm canh!
- Mi tm ci vut ve y.
m thanh nin gi ng.
ng gi ly hi, ci o di ng ln khi chic gh bng y c gi va ht v m tr con ngi trn bc ca.
- i, no tr con, i v nh ng i! Khng ht na u, i ng i.
Chng ai mun . Ngi n b trung nin, ng trc ca lc bn ln lt gi tn tng a b. ng gi gim
chn ta nh bc mnh ri bt u ku ln:
- i ra ht! Tao ng ca, tao ng ca y ny, v ng i!

Ngi n b i vo trong phng y bn con gi b ra ngoi ri qut bn con trai b:

- Ra i, chng my na.
Bn con gi l li ra p li ri ku ln mt ting l:
- Y...
Cui cng hai c gi ln ngoan ngon i ra. m ng ui nt bn tr con. Ngi n b i ng ca, nhng
ngi ln tui tranh th lc ny a vo. Khi then ci, nhit ln cng vi mt mi m hi nng nc. ng gi
dng hng khe kh, nh xung t, nhy mt v m ng. ng i din mo. Vi mt v nghch ngm, ng i
ng theo kiu mt con mo.
Ngi n ng sa son, hn sa son ci g?
Hn sa son ci gy ca hn,
Ngi n b sa son, sa son ci g?
, sa son ci cng ca .
m ng hoan h ng. ng gi lau mp bng tay:
Ci gy ri vo trong
N giy ln nh mt con c dic!
Ting ci ran ran ln, ngi th ci gp ngi li m ci, ngi th nhy tng tng.
- Ht cho chng ti bi Thng ngu ly v na i! Mt ting ni ct ln.
- Cha ch! m thanh nin ku ln.
ng gi gt ci bn ra ly ch trong phng. ng ngi xm xung t th thnh lnh c ngi g ca. Bt bnh ng
hi:
- Ai y?
- Ti y, bn ngoi ting mt ngi n ng p.
Ca m mt ngi tr tui i vo, o vt vt vai, tc r ngi. Mi ngi lm rm:
- Trng thn, trng thn, trng thn...
ng gi ng ln. Ngi mi n hi mm ci nhng lp tc n ci tt ngm khi con mt anh ta dng li chic
my ghi m gia bn, anh ta i v pha ta.
- y l khch ca b.
ng gi quay li gii thiu ta vi ngi tr tui:
- Con c ti y!
Ta cha tay ra. Anh ta h ci o vai xung, khng bun bt tay ta ch hi:
- Anh u n?
- Anh y l gio s Bc Kinh, - ng gi vi gii thch.

Anh con trai cau my:

- Anh c giy gii thiu chnh thc khng?
- Ti c giy chng nhn, - ta ni v ly ra th hi vin Hi nh vn.
Anh ta xem ngc xem xui ri tr li.
- Nu anh khng c cng vn chnh thc th khng c.
- Anh mun cng vn chnh thc no?
- Ca hnh chnh x hay con du ca hnh chnh huyn.
- Nhng th ca ti c ng du y.
Anh ta phn vn, cm li tm th n xem chm ch di n.
- Trng khng r lm.
- Ti t Bc Kinh n su tm dn ca!
Ta khng chu li bc, d nhin, cng chng bn tm qu n x giao. Thy ta vng vng, anh ta bn quay v pha
ngi cha v nghim khc qu trch:
- B, b bit r nh th l tri nguyn tc c m.
- Anh y l mt ngi bn b mi quen.
Ngi cha mun gii thch tip nhng trc con trai ng trng thn, ng thiu dng kh.
- Tt c mi ngi v ng i! Phm nguyn tc.
Anh con cn nhc li cu ny vi m ngi xem. Mt s li i, m em trai ca anh ta xp dn nhc c v
cng t. Ta khng l ngi duy nht tiu nghu, ng gi tht tnh chn nn, ta nh ng va nhn c mt thau
nc lnh vo u. Tt c s linh hot v tinh khn ri b ng, hai con mt ng trng khng, ng co rm li ti
nghip. Ta buc phi gii thch:
- Cha anh l mt ngh nhn dn gian him c, ti c bit n hc tp ng y. nguyn tc ca anh v nguyn tc l
tt, nhng cn nhng nguyn tc ln hn ch o c cc nguyn tc ca anh...
Vy m lc ny ta cng kh gii thch vi anh ta ci nguyn tc ln hn kia l g.
- Mai anh n hnh chnh x, h s ni c c hay khng, c th anh quay li vi mt con du.
Anh ta du ging, ko cha li mt gc thm th ci g vo tai. Cui cng anh ta ht ci o ln vai ri i ra.
Khi mi ngi ra v ht, ng gi ci then ca ri i vo bp. Mt lt sau, b v mnh khnh ca ng mang ra mt
bt tng u ph luc vi tht mui v cc th rau da mui. Ta thoi thc nhng ng gi ni n. C hai cng ngi
n, khng ai ni nng g. Sau , ng bo ta ng vi ng trong gian bung st bp, thng vi chung ln. hn
mt gi sng.
n va tt mui tn cng. Ta p lin hi k trn vo mt, vo u, vo tai. Khng kh ngt ngt, trong gian
phng mt mi khn khn. S hin din ca ta trong nh khin cho con ch kch ng n cao . N ra li vo,
lm cho l ln khng ngng n n v lin tc ca quy. Di ging vi con g mi ngi ta qun nht chung
cng b con ch quy. Thnh thong chng p cnh. Ta qu mt nhoi m khng ti no ng ni. Lt sau, con g
trng di gm ging ct ln hi gy c c nhng ng lo vn c ngy. Ta khng bit mui c t ng khng hay
ch t ngi l. Tr phi ng gi ny mt khi thip vo gic ng l mt ht tri gic. Khng chu c hn na, ta
dt khot dy, m ca phng chnh v ngi ngng ca.

Mt ln gi mt ni ln. Ngi ta thi m hi. Qua ng vin l m ca cy rng, ta khng nhn ra bt k mt

ngi sao no trong mn m xm nh nh. Mi ngi vn ng say trong cc ngi nh ri rc vi nhng mi ngi
en s. Khng bao gi ta li c th tng tng mnh c qua mt ti vui nhn n nh th trong ci sn thn
nh b ny, cha ti chc gia nh. Tht vng b ct t lng chng tiu tan khi hi lnh xm chim ta; ci m
ngi ta thng thng vn gi l cuc i, n vn c l trong ci khng li.
50
Nng ni: th ri, anh ng k na!
Mi cng nng i dc b sng dng ng, bn di nc xoy rt mnh. Trc mt hai ngi, mt vc nh su tri
ra. Khi nc vo vc, nc dt ra thnh vng cung ri b mt hon ton nhn ca n tr nn xanh sm, khng
mt gn sng. ng mi lc mt hp.
Nng ni nng mun v, nng s mi y nng xung sng.
Gin d bc ln trong ngi, mi hi nng c phi l in ri khng.
Nng ni chnh l v nng vi mt con qu nh mi m nng b rt rng ht, rng tim nng by gi kh cn;
nng chng th no m chng ha in c. Nng bit r l nu mi cn i vi nng dc con sng ny th l v
mi tm c hi y nng xung nc. Mi mun nng cht ui cho nng khng lu li du vt g.
Ct i! Mi khng km c, mi ra nng.
Nng ni, anh xem y, anh xem y, chnh l anh ngh tht nh th y, bng d anh him c; tht tnh mi cn
bn chng yu nng, khng yu l xong, th nhng ti sao mi li quyn r nng? Ti sao mi li ko nng n trc
ch vc su ny?
Mi nhn ra trong mt nng mt s hi tht s, mi mun n gn an i nng.
Khng! Khng! Nng cm mi bc gn thm mt bc na. Nng van mi hy i ra xa, nng c sng. Nng
ni, trng thy ci vc khng y ny, tim nng lnh bng i v s. Nng mun v mau, tm li cuc i ngy xa
ca nng; nng ln n lm n v cho mt qui vt nh mi dn n nhng a u hoang vu ny. Nng mun
tr li gn hn, tm li cn bung b nh ca hn, v ln ny nng s c th tha th cho hn tt c, cho d hn lun
hung bo trong cc quan h tnh giao. Nng ni rng by gi nng hiu ra rng chnh v hn yu nng m hn hng
hc nh th, rng dc vng la l ca hn chng t lng thnh ca hn ch cn nng khng chu ni c s lnh
lng ca mi, mi o c gi gp trm ln hn, mi y, tht ra mi chn nng t lu ri nhng mi khng ni ra, mi
lm nng au kh v tm hn cn c c hn l lm cho nng au kh v thn xc.
Nng ni nng ngh n hn, rng nh hn, cui cng nng t do, nng cn mt t m, nng c th nu n,
nng ch mun tr thnh mt b ch nh, hn ni mun ly nng, nng tin hn, cn mi, ngay nhng li nh th mi
cng khng bao gi ni ra. Khi hn lm tnh vi nng, hn ni n mt ngi n b khc nhng ci duy nht
ch kch thch nng ln thi, cn mi, li l ca mi ch gy nn bng gi trong nng, by gi nng nhn ra nng
yu hn tht. V th nng mi thn kinh th ny, v th nng mi khng trong trng thi bnh thng. Nu nng
b i th ch l mun hn n lt phi kh, nhng by gi nh th ri. Nng tr th tm tm ri, c l cn
qu ng na. Khi hn bit ra iu y, hn s in mt, chc l th, nhng hn s vn c mun nng v bit t ra
khoan th.
Nng ni nng cng ngh ti gia nh, rng d b d gh c tai c th nng vn l ngi ca h. Cha nng hn l
phi lo lng khng khip, chc phi tm nng khp ni, vo tui cha nh th d xy ra bnh.
Nng cng ngh ti cc ng nghip, cho d h c ph phim, h tin, ghen t ln nhau, ngy m mt a trong
m mua c cho mnh b qun o hp thi trang th u ci ra cho cc bn mc th.
Nng cng ngh ti c nhng v hi lun lun chn ngy m v th ngi ta phi i giy mi, xc nc hoa, vi
th nhc v n nhp nhy lm cho nng rung chuyn c tim gan ln kia.

Ngay c phng phu thut sc mi thuc, sch s khng ch vo u c, trt t hon ho: mi ci l chim mt
ch chnh xc, lun lun ly ngay c chng, tt c nhng ci qu quen thuc, qu thn thit. nng phi
ri b ci ni ng nguyn ra ny, Linh Sn ci g, ch l nhng th v vn la bp.
Nng ni chnh mi tuyn b rng tnh yu ch l mt o tng m ngi ta dng t la mnh. Mi khng bao
gi tin l c th tn ti mt tnh yu chn chnh, hoc ngi n ng chim hu ngi n b hoc tri li. V sau
, phi sng ch ra mi th chuyn ng dao hay ho cho cc ci u yu ui c th n nng nu .
chnh l li ca mi, mi ni ri mi li qun, mi c th chi mi ci mi ni, nhng bng ti mi li trong tim
nng th khng th xa i c. Nng ku to ln l nng khng th theo mi na! Trc ci vc nh m ny, vng
nc su v ti thm ny, nng khng th i ln hn na vi mi ti ci vc y; ch cn mi c mt c ch v pha
nng, nng s bu cht ly mi, khng bung mi ra, nng s ko mi i vi nng xung gp Dim Vng!
Nng cn ni nng khng bm ly c ci g c, mi nn cho nng mt li ra, nng s khng lm lin ly ti mi,
mi s khng phi ko l gnh nng v mi s nh nhm hn i ti Linh Sn, hay a ngc. Mi khng cn phi y
nng, nng t i, i xa ra khi mi, nng s khng gp mi na, nng s khng ngh ti mi na, mi khng phi lo lng
cho nng, nng s t i, mi chng c li lm g, mi chng phi n hn, chng phi trch nhim v khi nng khng
cn u na, mi cng s chng phi cn rt lng tm, coi nh cha tng c nng. Mi xem, mi khng ni nng
c g v nng bm ng vo ch lm cho mi au, nng vch vi ra ngh ca mi, mi khng dm th nhn,
nng ni ra tt c thay cho mi.
Nng ni nng s v, v gn hn, v cn phng nho nh ca nng, v vi phng phu thut ca nng, v gia nh
nng, ni li quan h vi b d gh nng. Nng lun sng xong xnh, nng s tm li s xong xnh, nng s nh
nhng con ngi xong xnh, du sao nng s khng i thm mt bc na vi mi, nng khng th xung a ngc
vi mt con qu nh mi!
Nng ni nng s mi, mi hnh nng, d nhin nng cng hnh mi, by gi nng khng mun ni g na ht, nng
khng mun bit g na ht, nng bit c ri, nng bit qu nhiu iu ri, hay l tt hn nng khng bit g ht,
nng mun qun ht, nhng g nng khng th qun i th mt ngy no nng phi qun i, li cui cng nng
c vi mi s l cm n mi, cm n mi v ci on ng mi i cng vi nng, cm m mi v mi cu nng
khi ni c n. Nhng nng vn cm thy c n hn na v tip tc nh th th nng s khng th no chu ng
c.
Cui cng nng quay ngi i, mi c tnh khng nhn nng. Mi bit nng ch mi quay u li, ch cn mi nhn
nng mt ci l nng khng i, nng s c c mc cht ly mi bng con mt cho ti khi nc mt gin ra. Mi s c
th nao nng m van nng li v th l li nhng li an i v nhng ci hn, nng s c c ng vo tay mi, con
mt m a l, ni ra nhng li bn lon v yu, v phn khch v v bun, nhng cnh tay nng mnh mai nh
nhng mm dng liu s qun ly quanh mi ri buc mi li tip tc ln ng cng nhau.
Mi quyt nh khng nhn nng, tip tc i dc con dng ng. n mt ch r, mi khng cm c na bn
quay li, nhng nng bin mt. mi cm thy trng tri mnh mng ni tim mi, mt cm gic hng ht nhng
cng l gii phng.
Mi ngi ln mt tng ta nh ch nng tr li, nhng mi hon ton bit rng nng dt i mi mi.
Chnh mi tn nhn, khng phi nng, mi tuyt i mun hi tng li nhng li nguyn v s c c ca nng
qut hn nng ra khi lng mi, nng khng li cho mi mt luyn tic no.
Mi tnh c gp nng ti ci trn Y nh th, mi c n, nng kh nn.
Mi khng bao gi bit nng ni tht hay ni di hay va tht va di. nhng ba t ca nng v ca mi ha ln
vo nhau khng th phn bit.
Nng cng vy, khng bit g ht v mi. Ch v nng l n b, mi l n ng, di nh sng l m ca ngn n c
bit y, ci cn phng di mi ti tm y, mi rm r, v chnh l bui ti y, nh trong mt gic m, trong mt
ni xa l, v ci lnh sm mt m thu, nng nh thc dy trong mi cc k nim ca mi, cc o tng ca mi,
cc o tng ca nng v ham mun ca mi.
Cn mi, vi nng, mi hnh ng nh nng.

ng th, mi quyn r nng, nhng nng cng quyn r mi nh th. Gia cc mu mo ca n b v lng
tham ca n ng, tm xem ci no chu trch nhim hn th phng c hay ho g?
V tm ni Linh Sn kia u by gi y? C th ch l mt qu ni d dn m nhng ngi n b khao kht
con i n. Nng c l mt ngi n b vi hoa khng? Hay nng l c gi cho bn con trai ko i tm sng
m? Du g nng cng chng cn tr lm v mi chng cn l mt cu thiu nin, mi ch nh n nhng quan h mi
c vi nng v vo lc ny, mi pht hin ra mi s khng th t c mt nng, s khng nhn ra ting ni ca
nng, c h l mt kinh lch tng tri qua hay c th qu lm mt o tng; v chng ranh gii gia k nim
v o tng nm u y? Ci no trong hai l chc chn nht v nh gi n lm sao nh?
Tnh c gp ngi n b ny trong th trn nh no , bn xe ng di no , trn bn ph, trong ph, bn l
ng, mi chng nh thc dy trong mi nhng gic mng xa xm y sao? V by gi mi quay li ci th trn
y, bn ph y, u ph, l ng y, th lm sao m mi li c th tm ra du vt ca nng c y?

Chng 11
51

Trn b sng dng ng, mt tri chiu phng nhng tia sng nghing nghing xung trc miu Bch . Di
chn dc dng ng, nc sng cun xoy, t xa nghe thy ting m m ca nc. Trc mt ta vch ca
Qu Mn quan dng ln nh b vc mt nht dao. Nu t vo lan can st nhn xung di, c th phn bit mt
ng phn cch gia nc trong leo lo v lp lnh ca con sng nh cng dng nc hung d ngu bn ca
Trng Giang.
b bn kia, mt ngi n b mang d tm i bn sn ni gia c cy, trn mt con ng nhn khng thy leo
n tn nh ca ngn ni dng ngc. Ngi y i ln ri bin mt. Chc c ngi sng trn nh ni.
Nhng tia nng vng ri n vo sau ni, lp tc hai b hm sng ti sm li. Nhng ngn n dng lm hiu
bo cho tu thuyn mc l l mt nc ln lt thp sng. Mt con tu ba boong t thng lu sng i n, y
ngi ng ngm phong cnh. Ting rng trm trm ca ci tu vang mi trong hm .
Ngi ta ni rng trn Bt Qui m Gia Ct Lng by ly gia sng l nm ni sng con gp Trng
giang, bn kia Qu mn quan. Ta nhiu ln vt ca quan ny bng tu v tt c mi ngi trn boong u ch
tr vo mt ci g, v nh trng thy n nhng ta khng bao gi c th nhn ra, ngay c hm nay, t c thnh Bch
b sng. Lu B gi gm a con trai duy nht y nhng ai c th bit liu cc cu chuyn k li trong
cc tiu thuyt lch s l c tht hay khng?
Trong miu Bch , trn cc b , tng thnh thn b nh c thay bng cc tng mi bng t st bi
mu, th to hnh minh ha nhng bin c lch s cho ra mt trng din sn khu; ngi miu ny khng cn ging
vi mt th g na.
Ta vng quanh miu, n sau mt khch sn mi xy. Tt c chung quanh ch l ni trc, la tha vi bi cy.
lng dc, vn thy l m nhng vt tch bc tng bn nguyt vy bc ca mt c thnh thi Hn. N phi di n
vi cy s. ng gim c vn ha a phng ch cho ta thy. Nh kho c ny phn khch mt cch chn thnh
i vi cng vic ca ng. ng gii thch rng ng xin cc c quan chnh ph hu quan ti tr cho vic bo tn cc
di tch ny: theo ng, c cho chng trong trng thi hoang tn man di ny li tt hn. Nu tin c tho
khon th nhiu phn ngi ta li xy cc nh t, cao c sc s ri s m khch sn lm cho phong cnh bin cht
mt.
ng cho ta xem mt con dao , hn bn nghn nm, nhn v bng nh ngc. Cn dao c chc mt l, chc
buc vo tht lng. Trn hai b Trng Giang, pht hin nhiu cng c mi tinh xo v gm c t thi
mun. Cng tm thy nhng v kh bng ng trong mt ci hang b sng. ng gii thch cho ta rng sau
Qu mn quan, trong mt ci hang nm gn vch nghe n Gia Ct Lng giu tc phm v binh php ca
ng, hai ngi, mt cm mt g va mi h chic quan ti treo cui cng xung. N vn tan thnh bi. Hai
ngi thu xng bn nh bn xng rng cho cc hiu thuc ng y, cc hiu thuc ny kim nghim xong lin
bo vi cng an. Cui cng cng an tm ra ngi cm; mi u h khng ly c tin tc g hn, nhng sau
vi ci tt, hn dn cng an ti ni, men theo vch trn mt con tu nh ri hn cho cng an thy ti ngh leo
tro ca hn. Ni y, cn li vi mu vn g chc l vt tch ca mt m phn thi Chin Quc. Chic quan ti c
v nh cha vi vt bng ng nhng khng th cn cho bit nay chng thnh ra nh th no na.
Trong phng trin lm ca trung tm vn ha, c th xem nhng con xa dt vi bng gm trang tr hoa vn trn
en. Nhng hnh v ny gn ging vi c m dng, i khi chc cng vo thi k ca nhng con xa tm thy
Khut Gia Lnh di h lu Trng giang thuc H Bc. Chng lu bn nghn nm. Khi chng quay, Rng v
y ln lt hin ra, quay trn ri li bt u, tc l hin ra Thi Cc ca o gio[21]. Ta tng tng ra rng
y l s xut hin c xa nht ca biu tng ny, gc gc pht tch ca cc nguyn l trit hc v hin hu, t tc
phm Kinh dch n o gio: m dng b tc cho nhau, l thuc ln nhau gia hnh phc v bt hnh. Cc khi
nim u tin ca loi ngi l ra t hnh nh ri gn vi m thanh v cui cng th vi ngn ng, lc ngha
mi xut hin.

Ban u mt vt liu l tnh c ri vo mt con xa bng t ang nung. Chc ngi n b quay con xa nhn
ra ci vn ng bin ha xoay trn ri li m u li. Ngi n ng gn ngha vo bin ha c tn gi l Phc
Hi. Nhng d nhin chnh l ngi n b cho Phc Hi s sng, c thng minh, ci ngi n b sng to ra s
thng minh ca con ngi c tn gi l N Oa. Ngi n b u tin c tn N Oa v ngi n ng u tin c
tn gi Phc Hi tht ra l ngha v s lin kt gia n ng v n b.
Vi ci mnh rn v u ngi, nh c hnh dung ra nh th trn cc vin gch i Hn, v nh tng xut
hin trong cc truyn thuyt, trong cc quan h giao hp ca ng vi N Oa, Phc Hi l hin thn ca cc xung lc
tnh dc ca ngi nguyn thy. Ngi ta bin hai ngi t con th man di thnh linh qui ri nng ln cc v
thn thy t, s ha thn mang tnh bn nng n gin ca ham mun tnh dc v ting ku ca i sng.
Vo thi k y, c nhn khng tn ti, ngi ta khng phn bit ci ti v mi. Ci ti xut hin u tin, do
s cht; ci vt l khng phi l ti sau mi bin ra thnh ci m ngi ta gi l mi. Lc con ngi cn cha
c kh nng bit s bn thn, nhn thc v bn thn ch n duy nht t i phng. T vic chim hu hay b
chim hu, b hng phc hay i hng phc mi xc nhn c hn trong cuc sinh tn ca hn. Hn, ci ngi
th ba khng quan h trc tip vi ta v mi ch c tch bit ra dn dn. Sau y ci ta y mi pht hin ra
ci hn kia u tn ti khc vi mnh, ngha v ta v mi u cn c vo hn m c. Trong cnh tranh
sinh tn vi k khc, con ngi nht qun dn i ci ti b vi nh ht ct trong th gii to ln, phong ph, hn tp.
Ta lm c g cho phn cn li ca i ta? l cu hi ta t t ra khi nghe trong m yn tnh ting nc chy
m h ca con sng. Ra b nc nht cc qu cn bng m ng dn i Kh dng khi ko li ? Ta c mt
hn cui trn b chc thng gia nh mt li ru bng . Mt ngi bn cho ta cch y hai ngy, trn thng
lu Vn huyn. anh ni vo ma nc cn, c th nht nhng hn cui nh th b sng. Bn tch li v lng sng
cao dn ln mi nm. Hn na, ngi ta d nh xy mt con p u ra ca hm ni. Khi con to ln hm
hnh c xy ct ln ri, bc tng thuc c thnh i Hn s b chm trong y nc. lc vic thu thp cc
di vt ca vin c s cn ngha no nh?
Ta lun i tm ngha nhng rt cc ngha l ci g? Ta c th ngn h khi h xy con p lm bia k nim
honh trng kia tc l khi ph mt hi c ca chnh bn thn h khng? Ta ch c th tin hnh nhng tm ti v ci
ti ca bn thn ta, ht ct t hon. Ta ch c th vit mt cun sch v ti khng cn bit n c c ra mt hay
khng. V vit thm hay bt i mt quyn sch th ci c ngha g? Nn vn ha b h ph i, liu s c thnh
thiu vng khng? M con ngi c tht s cn n vn ha khng? V vn ha l ci g?
Tri va hng ta dy p chuyn tu thy nho nh. Nhng chic x lan nc ngp mp m kia ang xui vun
vt theo dng. Gia tra th n ni Vu Sn, ni Cc m Ph thy, ni vua Hoi vng nc S nm mng
giao cu vi tin n. Ta nhn thy n b trong cc ph ca huyn l khng c g l hp dn. Tri li, trn tu thy,
mt nhm by tm a trai v gi ging c st Bc Kinh, qun ng loe mang n ghi ta in v mt dn trng,
ang ci ni li l, y v bt cn i. Chng kim ra tin nh chi vi iu nhc thi thng v nhc disco (lc
ny nhc rock cn b cm) v nh chng t tm s vi ta th chng ang lm cho hai b sng ny cht m cht mt
y.
Trong cc nin biu vit trn da tru rch khuyt v huyn ch c ghi:
Thi ng Nghiu, ni Vu Sn ly tn t V Hm. V Hm l thy thuc c y thut rng ln ca Nghiu, ra
i trong mt gia nh i quan, cht nh mt qu thn, lnh a ca ng l qu ni m ng em li cho n ci
tn (Xem ph v ni Vu Hm, Quch Phc).
Thi Ngu Thun, in c v Thun ch ra: ni Vu Sn vn khu vc Kinh, Lng.
Thi nh H, V chia nc ra lm chn chu, ni Vu Sn vn khu vc Kinh, Lmg.
Thi nh Thng, trong Tng ca v nh Thng, chn ln chim, chn ln vy, c ghi: cc vng c Vu Sn khng
khc vi thi nh H.
Thi nh Chu, Vu l t ca Qu T Xun Thu, nc Dung vo ma thu nm th ba mi su i H Cng, ngi
ca S dit Qu, sp nhp vi S, ni Vu Sn bn thnh mt phn ca S.

Thi Chin Quc, nc S gm qun Vu. Trong Chin Quc sch, c thy: T Tn cnh tnh S Uy vng nh
sau: pha nam l qun Vu. Trong Qut a ch c thy: Vu cch Qu mt trm dm v pha ng, sau gi l Nam
qun p.
Thi Tn, s k, chng Tn bn k ni: vo nm th ba mi, vua Chiu Tng chim qun Vu ca S; ci n
thnh qun Vu ca Nam qun.
Thi hu Hn, Kin An, tin cha i lm qun Nghi ri nm 25, Tn Quyn t n vo qun C Lng, Tn
Hu ca Ng li t n vo qun Kin Bnh.
Thi nh Tn, lc u ly huyn Vu lm bin gii gia Ng v S, do y qun Kin Bnh cai qun, ri n vo
nm trong huyn Bc Tnh. Vo nm th t i Hn Bnh, y c i lm qun Kin Bnh, li t ra huyn
Nam Lng.
i Tng, T, Lng khng thay i.
Thi hu Chu, nm i Nguyn Ha, huyn Vu thuc v qun Kin Bnh ri li t huyn Giang Lng.
i Ty, u triu vua Khai Hong, b qun thay bng huyn Bch, Vu Sn thuc v qun Ba ng.
i ng v Ng i n thuc v chu Qu.
i Tng thuc l Qu Chn.
i Nguyn, nh c.
i Thanh, nm th chn i vua Khang Hi, i Xng b xa, nhp vo huyn Vu Sn.
Ph thnh cch nm mi dm v pha nam.
Nh s Phc t, V la m, tn Vn Khng, t Nguyn Nguyn, ngi Ph Ct ti Giang Ty dng am ti sn
bc ni Tr ng. Ngi nhp nh gia ni. Trong vng bn mi nm gic ng, ch n tru ca la m, do c
bit danh. Lu sau ny, khi ng bin mt, trong ni khng ngi, dn trong ni ng trc trng thy nh sng
lp lnh trong am ba nm.
...
Truyn thng ni rng con gi Xch hong , Dao C, cht khi i trn sng nc, c chn trn sn ni v
pha mt tri mc, mt ngi miu thn n c xy cho nng, ph thy nam n nhy ma y m lm cho cc
ng thn linh ging xung.
...
Trn An Bnh v pha nam huyn 90 dm... (mt my ch), nhng trn ghi trn y n nay nt, t khi
qun lnh nh Minh t chy, nh ca cc lng nt, dn a s t cc tnh khc n v tn b thay i tng
thi...
n nay, cc thn trn c cn tn ti hay khng?
52
Mi bit ta chng qua l t chuyn tr vi bn thn gii ni c n. Mi bit c n ca ta l v phng cu cha,
khng ai khuy kha c, ta ch c th nh cy vo ta lm i tc cho cc cuc ni nng ca ta.
Trong cuc i thoi di ny, mi l i tng m ta thut t, l bn thn ta ang nghe ta, mi chng qua l ci
nh ca ta.
Lc ta nghe mi hay ta bn thn, ta cho mi to ra nng, v mi cng ging nh ta, u khng chu c c n,
cng u cn tm ra mt i tng ni chuyn.

Th l mi vui v nng, cng nh ta vui v mi.

Phi sinh ra t mi, n lt nng li xc nhn li ta.
i tng chuyn tr ca ta, mi em kinh lch v tng tng ca ta chuyn ra thnh quan h gia mi v nng,
m khng th phn bit c tng tng ra vi kinh lch.
Ngay ta cng khng lm r c trong k nim v n tng ca ta c bao nhiu phn l mng m, th lm sao mi
li c th phn tch ra c kinh lch v tng tng ca ta c ch?
Nng, ci to vt ca kinh lch v tng tng kia, bin thnh mi th hoang tng, n diu ln, d d mi ch
l bi v ci to vt mi ny cng mun d d nng, c hai u khng chu c c n.
Trn ng i, nhn sinh vui bun cng l ng i, ta m chm trong tng tng, ta cng ci hnh phn nh ca
ta tc l mi, k lm cuc i ni tm, trong hai cuc i ny, cuc no quan trng? Vn c rch nhng phin lng
ny c th bin sang thnh cuc tho lun ci no chn thc hn, c lc li ha thnh ci gi l bin lun, ci ny
do con ngi tch bch ra ch i vi ta chm m trong cuc i hoc mi trong cuc thn du, cuc i trong ni tam,
th h c quan h g u?
Mi trong cuc i ni tm, ta trong cuc i tam t trn y th gii ca bn thn, hai chng ta cng i xa cng tip
cn nhau, ti lc khng khi kh lng tch c ta v mi ra khi nhau, lc li cn phi li bc, h ra mt
khong cch nht nh, khong cch ny l hn, hn chnh l hnh nh mi khi quay u li ri b ta.
V lun l ta hay hnh tng phn nh ca ta th mt mi hn th no u khng nhn thy, bit l mt nh
tng ng sau l ri.
Mi, ci to vt ta ra, nng, ci c mi to ra, din mo d nhin u l h o, th th lm sao c phi c m
miu t?
Nng ch l mt hnh nh l m hin ra nh lin tng, chp chn khng r rt trong k c, hung h, ci hnh nh
nng ny li khng ngng bin i.
i vi mi v ta, ci gi l cc nng chng qua ch l tp hp cc hnh nh khc nhau ca nng, ch c vy m thi.
H, cng li l nhiu hnh tng ca hn. Th gii bao la, ni m ci li k no chng c, u l ngoi mi v ta.
Ni cch khc, u ch l phng chiu ca bng hnh ng sau lng ca ta, khng th r b c, khng r b
c th l khng th r b, vy h tt phi r b?
Mi c bit ch ti hay khng? Khi ta ni ta v mi v nng v hn, thm ch c n cc hn ch tuyt nhin khng
h ni chng ta bao gi. Ta cho rng ci chng ta kh hiu v o c gi y qu tht l tha.
i vi ta, th mi v nng v hn, thm ch cc hn v cc nng, tuy l nhng hnh nh h o nhng u l c ni
dung hn so vi ci gi l chng ta. Nu nh ta ni ti chng ta, lp tc ta do d, trong ci ny rt cc c bao nhiu
ta? Hay l c bao nhiu mi, ci hnh nh lm mt i lp ca ta, c bao nhiu hn, ci hnh nh ng sau lng ca
ta, cng nh l c bao nhiu nng, ci hoang tng do ta v mi pht sinh ra, hoc gi c bao nhiu cc hn cng
cc nng? iu h gi nht cng phi thua km ci chng ta ny.
Th nhng ta c th ni chng mi; lc ta i din nhiu ngi, ta nu khng ly lng th l qu trch, hoc tc
gin, hoc mng r, hoc khinh b, ta u a v chc chn vng vng, thm ch so vi bt c lc no ta cng thy
ta mnh m. Th nhng chng ta th c ci ngha g y? Tr mt th v vnh iu b m ngi ta khng th tm ra
phng cha tr. Cho nn ta lun ln trnh ci chng ta n n, o c gi, khng ngng bnh trng kia. Nu
mt ngy no ta phi ti bc dng n chng ta th s l mt du hiu ca s hn yu, mt s trng rng
khng th chu c ta.
Ta lp ra cho bn thn ta th h thng ny, hoc l ni mt th l gch ny, hoc l mt th nhn qu. Trong ci
th gian hn n ny, con ngi lun dng xy nn cc h thng, l gch, quan h nhn qu t khng nh. Tai
sao ta khng t sng ch chng ra cho ta? Lm c nh th ta c th trn chy vo trong chng, an thn lp mnh
trong chng, yn n vi lng tm trong chng.

Nhng ton b bt hnh ca ta li ch gi thc dy ci con qu ri ro l mi. Tht ra mi khng bt hnh, bt

hnh ca mi bt ngun hon ton t ta, n n duy nht t ci tnh yu ta dnh cho bn thn ta. Ci ta ng ght
ny ch yu n, yu n cht bn thn n.
Thong v ma qu vn d c hay khng khng bit, u do mi gi n, mi va l hin thn hnh phc va l
hin thn tai ha ca ta, khi mi bin i, thng v ma qu cng ng thi quay tr v vi ci h v.
Ta ch r b c bn thn chng no ta tho g c mi ra. Nhng gi mi ra ri th ta lm sao r b c mi
na? Ta thm hi: nu ta i ch cho mi th kt qu s ra sao? Ni cch khc, nu th ta s l ci bng ca mi cn
tri li, mi s thnh thc th ca ta, tr chi ny ng y.
Phn tch cho cng, trit hc cng l mt tr chi tr tu, n nm cc a u m ton hc v cc khoa hc thc
chng khng th i ti, n cung cp cc cu trc v khung kh kiu loi. Khi cc cu trc hon thnh, tr chi
lin kt thc.
Tiu thuyt v trit hc khc nhau ch tiu thuyt l sn phm ca cm tnh, n gim cc m s tn hiu xy dng
nn mt cch c on vo dung dch cc dc vng, khi no h thng ny ha gii thnh ra cc t bo th cuc sng
xut hin. Lc y ngi ta thy n thai nghn v sinh n, ci iu cn b ch, l th hn cc tr chi tr tu, nhng
li ging vi cuc i, n chng ng cho bt c mc ch no ht.
53
ang tra, tri nng hn bn mi . Ta n thnh c Giang Lng bng chic xe p thu. Nha ng, va mi
ri chy ra mm nho di nh nng chnh h. Ln gi a vo trong cng ca thnh ph c Kinh Chu, xy dng t
thi Chin Quc cng nng bng. Mt b gi nm trn gh bnh my, sau quy bn tr. Chng cht ngng ngng,
b lo phanh chic o lanh ngn cn bt si v git gi nhiu, h c hai ci v nhn nhm nh hai ci da rng
khng. B nm ngh, hai mt nhm, v cho ta ung mt chai nc ga bng rt trong tay, chng kim tra xem tin ta
a cho b c hay khng. Mt con ch th hn hn, li th l, mm r di, ang nm trong bng rm ca cnh
ca.
Ngoi thnh ph, nhng tha rung cha gt vi nhng bng la chn vng chi chang chy di. nhng tha
gt anh nh ln mu xanh sng bng ca m mun va cy xong. ng v rung vng. Mi ngi cn trnh nng
trong nh v gn nh khng c xe c ngoi ng.
Ta p xe chnh gia ng v hai bn ng, tng lung hi nng dng ln nh nhng ngn la. Lng ta l
la m hi, ta thng thng b chic s mi ra che ln u chng nng. Khi ta p nhanh, n php phi bay v gi m
thi vo hai tai ta.
Trn t kh hn, nhng cy bng n bung nhng bng hoa to tng, vng vng. Cy vng treo cc bng
hoa trng thnh nhng dy di. Mt s yn tnh l thng bao trm di ci nng la mt ny; ngc nhin l khng
nghe thy ting c ve ln ch nhi.
Ta ra sc p, qun soc t m v dn vo chn. Ta mun lt n ra p xe cho thoi mi. Ta khng khi
ngh ti nhng ngi nng dn vo thi thanh nin ca ta trn trung ngi gung nc v cng t nhin, nhng
cnh tay rm nng ca h t ln thanh chn ngang ca c xe nc. Khi mt ngi n b i qua b rung, h ct
ting ht nhng bi nh nht nhng khng t . Ngi n b mm mi ci, nhng ngi ht qun i cht mt
nhc. Loi bi ht ny chc ra i nh th y. Vng ny l qu hng ca cc bi ht c nhp git cc m
ngi ta gi l Ching trng cho vic nh c, nhng by gi khng dng cc xe gung nc na, ti rung
bng my bm. Cnh tng kia mai mt khng bao gi thy na.
Ta bit khng cn di tch no v tr ca c nc S, chc l n ung cng toi. Tuy vy, ch c hai mi
cy s ngn cch v ta c c li n hn l khng n tnh tm mc nim y trc khi ri Giang Lng i. Ta
quy qu mt cp tr tui trng coi di tch kho c ang ng tra. Tt nghip i hc cha ti mt nm, h c
iu n y lm gim st vin bo v cc hoang ph ang ng su di t, chng bit khi no mi c ra nh
sng mt tri. i v chng mi ci, cha kh cnh c n, h tip ta rt nng nhit. C v rt cho ta lin hai bt
to tng tr lnh v cht, pha vi cc cy thuc gip xua i ci nng qu qut. Anh chng dn ta n mt tha
rung ni y nhng t. Anh ta ch cho ta nhng rung bt u thu hoch v ni cao hn, cnh qu i, trng
bng v vng.

- Sau khi Tn dit S, thnh K Nam b ph b, khng ai , - anh thanh nin gii thch; - y khng tm ra bt
c di tch vn vt no sau thi Chin Quc. Tri li bn trong thnh ph, ngi ta pht hin mt ngi m. Thnh
ph hnh nh c t trung k ca thi Chin Quc. Trong cc ti liu lch s c ni rng kinh c di n
Dnh, tc K Nam, trc vua S Hoi vng. Nu tnh t th kinh hn bn trm nm. D nhin mt s s
gia c kin khc. H ngh rng Dnh khng y. Nhng nu da vo cc d liu kho c, ngi ta nhn thy
trong khi cy rung nng dn khai qut nhng mnh gm v ng ca thi Chin Quc. Nu lc tm, chc
chn s c nhng pht hin quan trng.
Ri ch n mt im xa xa, anh ni thm:
- i tng tng ch huy Bch Khi ca Tn vy nh Dnh, nc sng c chuyn dng lm ngp kinh thnh.
Ban u kinh thnh vn m ba pha ra sng: sng Chu chy t ca Nam n ca Bc qua pha ng; pha ny l
g m m chng ta ang ng v mt ci h thng ra Trng Giang. Thi y, con sng i ngang st gn Kinh
Chu nhng by gi n dch xung di na, cch hai cy s. Trong ni K, trc mt, c cc phn mt ca giai
cp qu tc S, pha ty, trong ni Bt Lnh, l cc phn mt ca S vng nhng tt c u b ly trm.
ng xa ni ln vi qu i thoai thoi. Cc s liu gi chng l ni th cng chng nn bo l khng phi.
- y l ci thp dng bn trn cng thnh, anh ta ch vo tha rung la bo ta. Sau cc trn lt, bn bi ln
y dy hn mi mt.
M ng l ngoi vi t cch qung y gia cc tha rung ra, ch c cao ny ni bt ln trn ton cnh.
- Cung in ng-nam, vng xng th cng pha bc v ty nam, ngi ta cng pht hin ra di tch mt
xng c. Pha nam, mc nc qu cao, vic bo tn di tch khng c tt bng.
Ta gt g theo tng li gii thch v c bn hnh dung ra thnh quch. Nu khng phi l ang tra nng chi mt
v ma hin ra th nht nh ci thnh m ngy phi no nhit khc thng.
n di chn i, anh ta ra hiu rng hai ngi ra khi kinh thnh. Ci h ln thi y nay l mt ci ao b t l
sen ph kn, nhng bng hoa mu hng khe khon n r gia m l. Khi b ui khi triu nh, quan Tam l i
phu Khut Nguyn chc i qua chn qu i ny, chc hi nhng bng hoa ny dt vo tht lng. Trc khi
ci h ha thnh ao, mi th c thm phng tho mc y b. Chc l Khut Nguyn tt hoa c thnh m
i ln u. Bn b h chc ng ct ln nhng bi ht bi phn th n tn by gi chng mi vn cn li. Nu
khng b ui ra khi triu nh, bit u Khut Nguyn li chng bao gi tr thnh mt nh th v i.
V sau ny, nu ng Huyn Tng khng ui L Bch khi triu, L Bch cng c th chng bao gi tr thnh
thi tin, v cng chng bao gi c truyn thuyt ng cht v say ru, ngi thuyn toan vt trng di nc.
Ngi ta ni rng ni ng cht ui Thi Thch C, di h lu sng Trng Giang. By gi nc Trng
Giang rt ra xa, ni ny ha thnh mt di ct rt nhim. Ngay c thnh c Kinh Chu hin cng ang bn
di dng sng. C con ln bo v n khng th t lu n l cung in di nc dnh cho loi rng.
Sau ny ta quay li H Nam, i qua sng Ct La, ni Khut Nguyn trm mnh chm dt cuc i nhng ta
khng i tm vt tch ca ng bn h ng nh, v nhiu nh sinh thi hc cho ta bit rng ngy nay ci vng
nc kia ch cn li c mt phn ba ca s tm trm dm ghi trn bn m thi. H au kh bo trc rng tc
kh cn t v trm tch s gy nn hin tng bin mt ci h nc ngt ln nht ca Trung Quc trong vng
hai chc nm ti.
Ta khng bit Linh Lng, ti ci lng m ta dn ta, thng b chy bom Nht n , cc con ch con c cn b
cht ui ngoi sng na khng. By gi, ta vn cn thy con ch cht vi b lng m nc, vt trn ct ni b
sng kia. V m ta, cng b cht ui. Thi y, m ta tnh nguyn i xung nng thn chu cuc ci to t tng.
Mt sng, sau phin gc, m ra b sng ra ry v chc b cht ui y. M ta cha ti bn mi. Ta c
cun s tay y k nim tui mi by ca m. M v ng i, nhng ngi tham gia phong tro cu quc,
vit nhng bi th y hng kh tr trung. D nhin khng c thnh cng nh th ca Khut Nguyn.
Em trai t ca m cng b cht ui. Ta khng bit y l thiu nin anh hng hay nhit tnh yu nc, nhng ci
hm cu c nhn vo Trng hng khng, cu ht sc phn khi mi mt nhm bn b ra sng Cn tm. T trn
cy cu ni bc xa ra ngoi, cu nhy vo dng nc chy xit, trong khi cc bn ca cu mi bn chia nhau s tin

l m h tm thy trong ti qun cu. Khi h bit xy ra tai nn, h lp tc gii tn. Cu t tm ly ci cht, nm
mi lm tui. B ngoi ta khc cn nc mt.
Con trai c ca b, bc ta khng yu nc bng th, ng hn l mt cng t n chi, nhng bc khng lai vng
ti nhng cuc chi g hay nhng cuc ua ch. Bc thch ci g modern thi y, bt k ci g du nhp t nc
ngoi vo u modern, thut ng m by gi ngi ta dch ra l hin i ha. Bc vn Ty cng c vt, tt c
rt modern, cho d cc qun ng loe cha thnh modern. Chi chp nh, l nh cao modern. Bc1 khng l k
gi vy m bc khng ngng chp nh, bc in trng ly, c bit l chp nh v d. Tht k l, mt bc chi d cn
c gi ti tn ngy nay: ngi ta qun khng t n. Bc cng cht rt sm, v bnh thng hn. Theo li m ta
ni th bc bt u khi bnh nhng v ngn ngu xi mt bt cm rang trng v th l n kt thc cuc i
bc. Bc mun modern nhng bc khng hiu cht no v y hc hin i.
B ngoi ta cht sau m ta. Cc con ca b u cht yu, nhng b may mn hn v b cn sng sau cc con b v
i ht cuc i b trong nh dng lo. Tuy khng phi l mt hu du ca nc S, mc d nng chy, ta i
mc nim kinh thnh c xa ca h, vy th ta cng c l do tm kim nhng ni b ngoi ta sng, b
tng dt tay ta ra ch phin mua mt con quay. Ta c bit v ci cht ca b ngoi qua mt b c em b, c cng
cht yu. Ti sao gn nh tt c ngi thn ca ta u cht? Ta thm hi liu c phi ta gi i hay th gii ny
gi qu mt ri.
By gi ta nh rng hnh nh b ngai ta thuc v mt th gii khc. B tin vo cc sc mnh ca qu thn v b
s nht a ngc. B ch c mt mong mi: tch c n i sau c ban thng. Ga chng t hi cn tr, b
c ng li cho ca ci nhng b lun b mt by nhng ngi v cng ri ngh vy quanh, h lm h ha ra
thnh thnh thn hay ma qui. H vy quanh b nh rui, tt c thng ng vi nhau kch b ph tn ti sn tha
k. H thuyt phc b m m nm tin xung ging. K thc h t li st di ging thu v dt vo
hu bao nhng tin bc b nm xung. H ci rn khoe nh th thn qu chn. Cui cng, b bn ht ca ci,
ch gi ci danh a ch m t ai rung vn b cm c t lu, ri b n vi con gi. Sau ny, khi nghe ni
n nng thn ci cch rung t, m ta cht ngh ra vi bo b trt ht cc th trong hm ca b ra, m tm
c mt t giy hon ton nhu nt, vng v m s qu vi vng vt vo l t i.
Tnh kh b ngoi ta rt d. Khi b ni, hnh nh b lun ci nhau vi mi ngi v b khng hp vi m ta. B
thng ni khi no b mun v qu, b s ch ta, chu trai ca b ln , thi trng nguyn li hn xe con v n
b trng nom b. B u bit chu ngoi b n khng thuc vo ci hng lm quan, n s chng c c ngi
yn ti vn phng th m v sau n cn b a xung nng thn lm rung v ci to. Chnh lc ta ang b ci
to th b cht trong mt c lo vin. Trong nhng nm thng lon lc y, khng c tin tc g v b, em t ta i
tm b, mn danh ngha tuyn truyn cch mng c min ph xe c tu b. N hi thm nhiu nh
dng lo m khng tm ra c b. Cui cng ngi ta hi n:Anh tm vin c lo, ngi gi c n hay knh
lo vin, ngi ta gi ng knh? Khc g nhau ch nh? em ta vn li. H bn ht sc nghim tc tr li: Ngi
gi ng knh th sng trong nh hu tr, l nhng ngi khng c vn chnh tr, qu kh hon ton trong
sch, cn ngi gi c vn hay qu kh khng minh bch th a vo c lo vin. Em ta lin gi in thoi cho
mt c lo vin. Ngi ta hi ging cn nghim tc hn na: Anh c quan h th no vi b c? Ti sao li tm?
Hi y, em ta va ra trng, cha tm c ni lm vic n cm, vi v cp my v s b tc mt h khu thng
tr thnh ph. Nhng nm sau , trng hc thnh ni hun luyn qun s, qun i n cai qun cc c quan
hnh chnh cng nh my, mi ngi u im re, hc cch gi gn li n ting ni. Ht thi gian ci to, c rut ta t
nng thn quay v thnh ph. Lc c vit th cho ta bo tin rng theo nh c nghe ni th b ngoi ta cht hai
nm ri.
Ri th ta d hi xem c tn ti ci loi c lo vin ny hay khng, ngoi thnh, cch thnh ph chc cy s, sau
hn mt gi p xe di nng chi chang, ta n mt ni gi l o hoa thn v tm ra ta kin trc c tm bin
cho hay l nh dng lo bn cnh mt x nghip g, chng thy c mt cy o no. Bn trong ct ln dm cn
nh th s mt tng gc, khng thy c c gi no ht. C th cc c n trong bung trn nng bc.
Ta i qua vn phng m toang ca, mt cn b mt o lt dt kim, gc chn ln bn, ng vo gh my, chm ch
quan tm n vn thi s. Ta hi c phi ch ny trc l c lo vin khng. Anh ta t bo xung:
- Li i tr li ri. By gi khng c c lo vin na, nay gi l dng lo vin.
Ta khng hi liu c cn knh lo vin na khng, ta ch xin xem trong s ng k c tn b ngai ta mt ri
hay khng. Khng bi vic cng hi giy t, anh ly trong ngn ko ra mt quyn s ng k, lt m tng nm.
Cui cng anh dng li mt trang hi tn ngi cht.

- Mt ph n?
- Vng, ta ni.
Anh ko quyn s n trc mt ta ta c th t nhn ra ci tn . ng l tn b ngoi, tui gn gn tng ng.
- B c cht hn mi nm ri, -anh ta th di.
- Vng, - ta ni. Ri hi thm: - anh c cn nh hnh dng ngi khut khng.
- ti ngh . Anh ta nga u vo lng gh. Mt b c c tui, b nh v gy?
n lt ta gt u. Nhng ta li ngh n nhng bc nh c ca gia nh, ta thy b bo tt. D nhin l nhng
bc nh rt c v l thi y ta cn chi quay. Sau b khng bao gi cho chp nh na. Dng dp hnh hi ca b
nhiu chc nm sau rt c th thay i, s ch c b xng l khng thay i. M ta khng cao, b chc cng
khng cao c.
- B c lu bu sut, ng khng?
Him c c b no gi m khng cu nhu, nhng quan trng hn c l tn gi th ng.
B c ni vi anh rng b c c hai thng chu ngoi khng?
- Anh l chu ngoi b c?
- Vng.
- Hnh nh b c c ni vi ti l c chu ngoi anh ta va ni va gt u.
- B c ni mt ngy no s n n c khng?
- C ni, c ni.
- Nhng thi y ti ang nng thn.
- i Cch mng vn ha m, anh ta gii thch h ta ri ni thm: - , b c cht t nhin.
Khng hi xem anh hiu th no v ci cht khng t nhin, ta ch hi ni b yn ngh.
- B c c ha tng. Chng ti dng l thiu, khng phi ch cho ngi gi m cho c ngay chng ti.
- Ngi thnh ph ng qu, khng cn ch chn h.
Ta ni ht cu h anh ri hi tip:
- Tro ca b c vn c gi ch?
- Thanh ton ri. y, tro ca cc c khng c gia nh, ngi ta b i
- C mt ci h tp th khng?
- Hm, - anh suy ngh tm cch tr li cho ta.
Ci ngi ng b trch mc l ta, chu ca b thiu lng hiu tho ch khng phi anh ta, ta ch c th cm n
anh ta thi.

 trong nh dng lo i ra, ta leo ln xe p v ngh rng tuy c ci h tp th ny nhng ri s chng c gi tr

kho c. Nhng ta, ta vn c th coi nh ta tng nh n vong linh b ngoi qu c ca ta, b mua cho ta
mt con quay.
54
Mi thng xuyn tm kim tui th ca mi, ci tr thnh bnh tht s. tt c nhng ni mi tng sng thi th,
mi u mun tm thy li mt phen ci cn nh, mnh sn, gc ph m nh cc k nim ca mi.
Mi bit rng mi sng trn gc mt ngi nh nh bit lp, lnh lo, trc nh l bi t y nhng gch
nt. Mi khng bit y l tn tch mt trn ha hon hay mt trn bom. Gia cc bc tng hoang tn mc ln
nhng c ui ch v i khi di cc vin gch v, ngi v, d b len li. C mt loi d c bit tinh khn, gi
l Hc t, i cnh en nhnh ca n rung ln pht ra mt m thanh ci li. Loi khc, gi l Hong trng, to con,
chi gii, rng m rt rng. Mi qua hng gi tuyt diu trn khong t trng y gch v, va vn ny.
Mi cn nh mi trong cng ci sn m li vo c mt cng ln en ngm dy nng ng li, mi phi king chn
vi ti ci vng st p ca. Mt khi cnh cng nng n m ra, mi phi men vng bc tng cun th, bc
tng c i k ln tc chu hai bn sng sng bng ln v b dng nhiu, tr con mi ln i qua li chm tay
vo n. Sau bc tng cun th, mi pht hin ra mnh sn trong m t, gc ph y ru. l ch ngi ta
nc thi, y trn. Hi y, mi nui hai con th trng ging albinos. Mt con b chn cn ngay trong chung st.
Con kia t lu sau bin mt. Mi li tm thy n sau vi ngy khi chi sn sau, lng lm lem, chm trong chu
nc tiu. Mi xem xt n hi lu ri t y mi nh l mi khng bao gi chi ci sn sau y na.
Mi cn nh trong mt ci nh c ca hnh mt trng, cc vng v hoa mo g ta mc y; c l v th
hoa m mt tri chiu rc r n th trong nh. Trong cng, mt ca con con m ra cu thang bng , di
chn cu thang l mt ci h tri ra mnh mng. m trung thu, ngi ln m ci ca ny ra, k mt bn y
nhng bnh mt trng, da, hoa qu. Ngi ta ngm trng trn mt h, cn ht da, ung tr. ng xa xa, mt nc
ti sm ni lin vi bu tri c vng trng ta sng, trn xoe. Mt mt trng khc lp lnh trong nc h, b ko di
ra qu ng. Mt ti, mt mnh mi n y rt then ca ra. Lp tc mi sng s v nc h, en thm v m . V
p qu su xa ny, mt a tr khng chu ng c, mi lin b chy. Sau , mi khi qua li ci ca ny, mi
ch khng ng vo then ca.
Mi cn nh mi mt cn nh khc, c vn hoa, nhng mi ch nh rng mi c th nh bi trong gian phng lt
gch men trang tr nm tng trt. M cm mi chi trong vn. Thi y, mi m yu nn phn ln thi gian l
phi nm trn ging; mi ch c th cho cc vin bi mu ln trong gian phng. Khi m khng y, mi bn
ng trn ging nhn ra ngoi, tay bm vo ca s, nhng l c nhiu mu sc cm trn cc tu thy ln vy
phn pht trong gi ngoi ke.
Mi tr li nhng ni xa c y nhng mi chng tm thy g na. Bi t rng y gch v, cn nh nh, cnh
ca to, nng v en ngm vi mt vng st, con ph nh yn tnh chy qua ng trc, tt c bin mt, c mnh
sn vi bc tng c cun th. ch , c th m mt con ng nha y xe cam nhng ci ku chi ta,
cht ngt hng ho, bi v cc giy gi kem que bay tung ln, nhng xe khch ng di knh ca xc xch, mui
y nhng va li v ba l cha cng mi loi sn phm a phng, qun o may sn, nhng mt hng thng
dng, i tng ca mi chuyn bun bn; mt t ngp ht da v v ma nh t ca xe. Khng ru na, khng
cn ca hnh mt trng na, khng cn cc vng ri v hoa mo g ta na, khng cn nhng nh phn chiu
ko di ra trn mt nc h na, khng cn c n v su gh rn na, ch l mt dy nhng cn nh th s
bng gch xp hng dc theo li i cht hp, trc ca mi nh u c l thn. Bn b sng, ting c vy phn
pht ca cc con tu thy ln cm bt. Ch cn l nhng nh kho, nh kho, nh kho, ni k gi, nhng nh kho,
ni k gi, nhng nh kho, nhng bao xi mng bng giy dai, chc, nhng bao phn bn bng cht do dy v
nhng ting h go hay nhng ca khc chi tai do cc loa tip m i pht thanh e ra.
Mi lang thang nh th t thnh ph ny n thnh ph khc, t huyn l sang th ph a khu, t th ph tnh
ny sang th ph tnh khc, c th ln i khng dt. Mt hm tnh c mi bt ng pht hin ra mt ngi nh c, ca
rng m, trong mt ph con con ngang nhin b k hoch ha th qun mt hay k hoch ha cha mt ti n,
hay na, k hoch cha c mt ti n hay thm ch khng th bao np n vo trong k hoch. Mi dng
li ngng ca, ngm nhn mnh sn bn trong c o qun phi trn so tre. Mi c cm tng ch cn bc
vo l mi quay ngay v vi tui th ri em li sc sng vo cc k nim m h ca mi.

Mi cn nhn ra rng nhng ni mi i qua u qu tnh cho php mi tm li du vt ca tui th mi: mnh ao ph
y bo, nhng qun n th trn nh, cc ca s ca cn nh trng ra ph, cy cu c nhng vm v cc con
tu phng dt i qua bn di, nhng bc dn t ca sau cc cn nh ra b sng, mt ging cn b khng; tt c
ha trn vo cc k nim th u ca mi, khu ln trong mi mt nim bun thng khng th nn ni, cho d
chng h l ci ni mi tng sng. Nhng cn nh c k mi ngi xanh th trn nh Tn Hi kia chng hn, v dy
bn vung k trc cc nh ung tr v hng mt, lm di ln trong mi ni su nh qu. Li na, ngi m ca
nh th Lc Qu Mng i ng, c th ch l ngi m cha cc m o ca ng, nm trong khonh sn, sau ngi
trng c y tm gi v gai di m mi cha h nghe ni n bao gi. Cnh nhng tha rung tri di v sng
sng mt c th. nh chiu t cng lm cho ni bun man mc ca mi tng thm. Khng cn ni n nhng ci sn
vi mt ta thp ca vng dn tc Di, khp kn, hoang vng, c qunh m ngay trong m mi cng cha bao gi
trng thy, n nhng kin trc bng g trn ct ca cc xm Mo thp thong trn sn ni xa xa, chng cng ni
vi mi mt ci g. Mi khng th khng thm hi phi chng mi c mt mnh khc, cn gi li c vi mng k
nim kip trc, m nu khng phi th th l kt cc ca mt kip sau chng. Nhng k nim y c l ging
nh ru, cng mang theo mt qu trnh cht lc v lm mi ngy ngt v hng v.
Ni cho cng k nim thi th nh l g? Lm sao ta c th chng minh c s tn ti ca chng? Tt nht l gi
ly chng trong lng, kim chng chng lm g?
Mi bt ng nhn ra rng ci tui th m mi ung cng tm kim khng bt buc din ra ti mt ni nht nh.
Ci m ngi ta gi l qu hng chng phi cng l tng t nh th ? Khi lam chn vn trn mi ngi nh
ngi ta th trn nh, ting la t tch reo trong l un ci, con cn trng mu vng gn nh trong sut, chn cao
cng mnh, bp l trong nh dn min ni, cc ong bng g treo trn tng, trt kn bng t, gi ln trong mi
ni su qu. y, chng li tr thnh qu hng c x m mi nhn thy trong m.
Tuy mi sng trong thnh ph, ln ln thnh ph, qua gn c i thnh ph, mi vn khng sao coi c ci
thnh ph s ny l qu hng mi. C l v chng qu ln nn mi ch c th tm ra k nim thun ty thuc v
mi mt ch no , mt gc no 1o, mt gian phng no , mt khonh khc no trong ci thnh ph y m
thi. Ch c trong th k nim y mi mi c th bo ton bn thn mi, khng b thng tn. Rt li trong ci
ngi mang mang ny, qu lm mi ch l mt git va nh nhoi va yu ui ca b du thi m.
Mi nn bit ci m mi tm kim ci th ny khng nhiu, chng cn phi c lng tham n th. Tt c nhng g
tu chung mi thu v c ch l k nim, m h, l m nh cc gic m v khng bao gi nh v n ch ngha.
Khi mi miu t li k nim th lc ch l nhng cu c sp xp rt c th t lp lang, c cu trc ngn ng tu
sc bi ln cho cht t nc mu.
55
Ta n mt thnh ph n o, ngp nh n, li vn cc ph en ngm ngi, dng xe hi chy khng t on, n
hiu hai mu thay nhau nhp nhy, xe p bng h sa s chy i nh con l ph tung ca van, vn nhng o dt
kim chui c T-shirt, nhng bin hiu n ng, nhng qung co v cc m n.
Ta mun tm mt khch sn coi c gn ga, tm nng bng voi hoa sen, n mt ba ngon lnh, ly li sc cht t
v ng mt gic ngon lnh xa i hn mi ngy mt nhc. Nhng sau khi i qua nhiu ph, ta phi nhn ra s
tht ny: tt c cc phng c nhn u c ngi tr, ng nh thin h lm n bun bn u giu sang. V ti nay
ta quyt tiu tin, khng chu ng trong nh ng tp th nng nc mi m hi hay trn mt ci ging k thm
ngoi hnh lang m ta s b xua ui t sm cho nn ta thch ngi canh trong gian snh ca mt khch sn ch
khch p tu m tr li bung. ang bun chn, ta bng ngh rng ta c s in thoi ring ca mt ngi bn
ca bn ta Bc Kinh. Anh dn ta nu qua thnh ph ny th no ta cng n gp anh. Ta th cu u. Ai
nhc my. Bo ta ch, ging khng lch s. Trong ng nghe thy nhng ting oo hi lu, ngi ta cha ct my. Ta
lun s gi in thoi. Trc ht, ta khng c in thoi ring, sau na ta bit nhng ngi mt th bc no
m c in thoi thng khng ngn ngi bo rng h vng nh v t my thng thng khi h khng mun ni
chuyn vi ngi l. Phn ln cc bn ca ta khng c in thoi, nhng bn ca anh bn ny cha chc ln
quan. Ta khng nht lot c thnh kin vi ngi lm quan, ta cha n gin i n th, nhng ta thy in
thoi l mt dng c khng cho php chuyn ti tnh cm v ch nn s dng lc bt c d. Trong ng nghe vn
lo xo. Nu ta t my, ta s phi ch trong gian snh ca khch sn ny, th rng c nghe tip, t ra ta cng c
khuy kha.

Cui cng mt ging ni t hu ngh ct ln. Ta phi nhc li tn, lp tc ngi y ku to ln hi xem ta ang
u: anh mun n tm ta ngay tc khc! ng l bn ca ta ri , anh cha gp ta nhng i x nh quen bit
nhau t lu vy. Ta b ngh tr khch sn, hi xem n nh anh th p xe khch s my ri cm ly ti xc ra i.
Lc sp g ca, ta hi ngp ngng. Ch nh m ca v ly c ca ta. Anh khng bt tay v x giao m m
ly hai vai ta a ta vo nh.
Ngi nh tin nghi, hai bung tr ra gian snh cng vo; by bin c thm m: gh bnh my, bn tr t mt
knh, cc mn c nho nh, t kiu ty phng. Trn tng treo cc a s c trang tr, sn nh mu nu, bng
sng n ngi ta khng dm t chn ln. Trc tin ta ngm i giy bn thu ca mnh ri nhn mnh trong
gng, tc b x, mt en nhm v ght. Ta cha i th co nhiu thng, kh khn lm ta mi nhn ra c ta.
Ta thy xu h gh gm.
- Ti t ni n, ti c mi nt ca ngi rng y.
- Chng ti c mi cng khng gp c anh nu khng c c hi ny, ngi ch nh ni.
V anh bt tay ta, ri gp gp pha tr. Con gi h cha y mi tui cho ta, ta vo ca, va chm chm nhn ta
va mm ci.
Ch nh gii thch vi ta rng qua th ca bn anh Bc Kinh, anh bit rng ta lm mt chuyn tiu dao di v anh
i ta t lu. Ri anh cho ta hay nhng tin tc ca gii vn hc ngh thut v chnh tr: ngi no ni ln,
ngi no rt xung, m ny hay m khc c din vn th ny, th kia, mt m khc nhn mnh li cc
nguyn tc ln c bn. Thm ch cn mt bi bo li nu hn c tn ta ln. Bi bo vit tuy mt s tc phm
ca ta l xu nhng khng nn cho tc gi mt gy cht ti, nht cn t. Ta ni ta ch quan tm cht no n
cc bi bo , rng ci m ta cn l cuc sng, chng hn by gi ta cn tm mt trn nc nng ra tr. V anh
ci ph ln ri vi v i un nc.
Ta tm tp xong, ch nh dn ta vo bung con gi anh, ni cng l th vin. Anh ngh ta ngh mt lt, chc na
anh s gi ta n cm. Ta nghe thy v anh bn rn trong bp.
Nm trn ci ging sch s ca con gi anh, gi u ln ci gi thu nhng con mo, ta t khen l c gng gi
in thoi. Cui cng th in thoi cng khng t hi lm. Ta hi c phi anh lm quan, vo tng lp dng in
thoi khng th anh gii thch rng tht ra c mt in thoi cng cng tng trt, ngi gc my n tm anh.
Mt vi ngi trong cc bn tr ca anh chc cng mun gp ta. y, ma h mi ngi ng rt mun. Mt s
ngi cc cao c quanh y, mt s khc, nu ta mun gp, anh c th gi in thoi. Ta lin nhn li. Ta nghe
thy ting cnh ca m, ting chn lc tc trong cu thang v ting ni trong phng khch. Ni n mi, m phng
pht ging nh mt ngi bo v chn l vy, chng li cc bt bnh trong x hi, mi ni mi chng khng li u,
mi ngh rng s phn bit ci phi l vi ci khng phi l l ch ct nhm ni ngi lm quan, cng nhn ci th gii
ny v loi ngi cng thy k l, mi khng ng cn nhng ngi bn quan tm n mi, iu lm cho mi cm
thy rng cuc i ny du sao cng ng sng, h bn vi nhau xem ngy mai c th tm m con gi n cng
khiu v. Ti sao khng? Cu ny chnh l mi ni. Nhng c gi hot bt, vui nhn khng l din vin tp s th l
n sinh vin mi tt nghip i hc, h ch che quyt nh i d ngai lm nm trong rng tng, y, mt
kin d nhin l tuyt vi, cc c khng s bi ng c sao? Anh khng th nm nm c ? Khi nm ri th tt
c mi cng n, ai ni mi phi lm anh hng nh? Anh hng th trc ht phi hy sinh v m nhn! H khng bao
gi mun thua, mi ni cht v mt c gi, l l tng, cc c ni cc c khng tn nhn n th, du g cc c
cng khng ging nh V Tc Thin mi, Giang Thanh, hay n hong T Hi(1), h khng cn bit cc m ph
thy gi y sng hay cht, h mun gi mi, mi nhm la nu nm ri va ni cc c va i tm mt chu than
v nht ci, cn mi, mi nmg xoi ra t thi l v cnh tng kh, mt ln v khi, ngn la bt u bc ln,
mi ngi reo vui nhy quanh la, ai chi ghi ta, mi bn ln long lc trong c, mi ngi v tay hoan h mi,
mt anh chng thp b ng th thng nh ci cy, khng ngng tru gho mt c nng, i c chng tay ln mt
vng trn khng nh bnh xe quay, c ni c c th ma bt c iu g nhng ma th bn dn thin h ai m
chng ma c, mi ngi mun thng thc bi t tuyt vi ca c, c ni c ang mc vy, ka, vy th s g
vy? Ai mun xem vy u, ngi ta mun xem th dc mm do ch. L con trai khng bung tha c, mt a
cn ni c l nh v ch. L con gi c c, y c ln trn t, khng cho c kp th, mi ni trong ni mi hc
c php ph thy, mi bit lm cho ngi sng cht i v ngi cht sng li, cc c cc cu bo mi ni khoc,
cc c cc cu nu khng tin th hy th i no? H ch nh c gi kia, c nm trn t nhm mt li v cht, mi
ct mt cnh liu vung ln, mi o trng mt trng d, mi lm rm gia hai hm rng, mi quay chung quanh c
ui ma qui t phng, bn tr qu gi chung quanh, hai tay chp tng nim, bn con gi ghen ln, ku c ng

dy, m mt nhn xem tt c m n ng ny ang chim cu y! Mi ht ln mt ting, nhp ng, mnh trn, l
li, mi va nhy va h, tt c cng nhy vng trn nh qu m quanh c gi ri nng c ln t tri! Xin hin t
cc ng thnh thn! Th n xung nc dng cho vua H B i! C khng nhn c na ku ln cu!, ging
tht thanh Cu vi! C ni c s ma, ma bt c iu g mi ngi thch, nhng hy tha cho c, ch vt c
xung nc, bn con trai bn pht c, bt c, ng xoc chn, hai tay gi cao, khng c ng y, chng hnh
cho c pht in r! in r y ! Bn con gi phn i, khng cho bn con trai lm, tt c mi ngi ln ln trn
c, ci au c bng, thi c, thi c, k chuyn cho chng em, k g nh? K nhng ci anh thy trong
chuyn i, mi ni mi i tm ngi rng, ka, mi trng thy ngi rng tht ? Mi ni mi trng thy mt con
gu trc, nh th th c g l l? Trong s th y gu trc, mi ni mi nhn thy con gu trc vo trong lu kim n,
n sc u vo trong chn ca mi, khng ng, khng ng! Mi ni qu tht mi mun i n Thn Nng Gi, u
ni ngi rng y, thm ch mi cn mun bt sng mt tn ri dy cho n ni ting ngi nhng khng m
c coi ngi ta ai cng nh mt a b, mi ch l mun quay li thi th u, mi ni mi tm du vt ci thi y
khp mi ni, v cc c gi, cc c cng ni thi th u l hay nht, ngi ta gi nhiu k nim p nht, ti th
khng th, mt ging ni ct ln, tui th ca ti chng c g l th, ti thch sng hin ti hn, thch nhn sao trn
u, thi, hy ni cc tc phm ca anh, mt ting ni khc ct ln ca n: nhng g anh vit u c in ton
vn, nhng g anh khng xut bn oc th anh cng cha vit, anh khng phi l ngi tht s nghim tc, mi ni
mi nghim tc qu, cho nn khng mun nghim na, mi khng sung sng cht no c. Mt ting th di! La
l la l la, ch , ta sp ht ny! Em l ngi duy nht p, em l ngi duy nht hay c kha nh th, cc c nh
nhau i, ai thng l ngi p nht, nhng cc c khng mun mi lm trng ti, mi ni ai cng mun phn xt mi,
ai bo mi cn ni ting? Mi tha nhn mi cng c ngh ti chuyn , nhng khng bao gi mi ng c rng ni
ting li em n cho mi lm phin no n nh th. Mi ngi ci, ai ni: hay l chng ta bi qua sng nh?
Tay cm tay chng ta vo trong hang ny i! Ngi i u tht ln mt ting ku l, hn b p u, khin mi
ngi ci nh nc n, trong hang ti nh mc, phi ci xung khng b va vo nhng li hc phi mng
ngi i trc, hay nht l hn nhau trong hang! Chng ai thy ai, ai hn ngi y bit, tr ny khng hay, hy tm
i, nhy xung nc, khng ai c lm tr by b vi ngi khc nh! Cho ai? Ngi lm ci y th bit l cho ai!
Hay l ht ng ca vi nhau nh? Ht bi cy c, khng, ng, c ht mi bi ny, bi ngi ch ca rng th
hn, ai ch ai? Ch mi yu nc mi, ch mi lm phin ngi khc, ch mi lm phin ta, cc c ng ci nhau, ng
khng? Cc bn ng tn knh ta sp cht ui y! Ai ng ngn nh th? Ta i hi nm trong dng nc
sng en ngm Ci g? Ci g h? Khng c g c, chng hi c ci g, ch hi c bun thi, no chng ta
ng bi, ng ch? Khng, phi ngh mt c qu i? Vy th chi bi bridge, ai c ra en? Ta rt c
vua! Ta may tht, ai khng tm kim n th lun lun c n, l s phn, h! Mi tin s phn ? S phn tru
ngi con ngi, hy cho n cun xo vi qu i! ng ni n qu, ta s ngi ta ban m ni n qu, mi i
trong mt con sng su, mi chng phi l i n Phong , thnh ph ca qu y sao? K cho chng em xem
ci thnh ph y c d chu khng? By gi ch ngi ta dn ln mt i cu i bi tr m tn d oan. Mi
tin th n c, mi khng tin th n khng. Cc cu i y l g? Ch c nhng cu i song song i xng chnh t
mi c quyn l cu i chn chnh phi khng? Khng th c c cc cu i t do ? Nu mi mun p tan ht
th mi c th p tan c chn l khng? ng dng ci m to da ngi i, chng phi mi l mt ngi v
thn khng s mt ci g sao? Mi ni mi s, s ci g? S c n. Mi l mt ngi tt, hn na l mt trang nam
nhi. Nam nhi hay khng nam nhi, mi c s n b p, m nhn c ci g ng s n th? Mi s b m l, a, ci
ny mi ln y! Ka, hi ng bo thn mn! Mi lm ci g th? C cn cu t quc khng? Mi ch cu chnh mi
thi, ci thng c nhn ch ngha bt tr. Mi hong n ni ngi mi tot m hi lnh. Mi mun, mi mun, mi
mun quay v vi h, nhng mi chng tm thy mt ai na c

-------------[20] Trong cch mng vn ha, bn ci c phi chng l phong tc, tp qun, t tng v truyn thng.
[21] Nn tng uyn nguyn ca v tr, thi cc ca o gio c th hin bng hnh v m dng, mt trng,
mt en, mi ci mang mt vng trn ca mu sc i li vi n.

Chng 12
56

Nng mun mi bi ch tay cho nng. Bn tay nh nh cu nng rt mm mi, rt p, rt n b. Mi m lng bn

tay nng ra, nng n, bo rng nng c mt tnh cch rt bit iu, nng l c gi rt hin hu. nng gt gt u,
nng tn thnh.
Mi ni y l bn tay ca mt ngi rt tru mn, rt tnh cm, nng bt ci, ting ci du dng th.
b ngoi nng hin du nhng bn trong, nng si sc, nng bn chn. nng cau my li. nng bn chn v nng tm
kim tnh yu mt cch say m nhng nng rt kh m tm c mt ngi m nng s c th trao ph c tm hn
ln th xc. Nng qu t nh, nng rt him khi hi lng, y, bn tay ny t ni ln nh th y. Nng bu mi,
nng c mt dng ng ng.
Nng khng ch yu mi mt ln
Bo nhiu ln? Nng bo mi on.
Mi ni nng bt u yu t lc cn rt tr.
Bao nhiu tui? Nng hi.
Mi ni nng l mt ni yu, rng nng khao khc tnh yu t rt sm. nng ci.
Mi cnh bo nng rng trong i ny, khng c hong t ng yu, nng s ht tht vng ny li n tht vng
khc m thi. Nng trnh nhn vo mt mi.
Mi ni ln no nng cng s b la v nng cng s la mi ln Nng bomi ni tip i.
Mi ni ch tay ca nng ri, lun qung phi nhiu ngi cng mt lc.
, khng phi, nng phn i.
Mi ngn nng phn i, mi ni khi nng yu mt ngi, nng cn ngh ti ngi khc, nng bt ngi tnh mi
trc khi ct t vi ngi tnh c.
Anh ni qu, nng ni.
Mi ni i khi nng t gic, i khi khng, mi khng phn xt nng, mi ch ni nhng iu ng ch tay nng cho
thy thi. C nhng iu l no li khng nn ni ch? Mi nhn vo mt nng.
Ngp ngng mt pht nng khng nh d nhin nn ni ht.
Mi ni nng khng bit chuyn ch vo tnh yu. Mi bm vo xng tay nng, ni mi khng ch xem ch tay, mi
cn quan st c tng xng ct ca tay na. mi ni bt c ai nm ly bn tay nh thanh mm mi th ny u c
th ko n i theo c.
Anh th xem! Nng mun rt tay v nhng mi khng cho n tut.
N b hm vo bun kh, mi ni y l ni bn tay nng.
Ti sao?
Nng nn t hi.

Nng ni nng ch mun ht lng yu mt ngi.

Mi tha nhn nng c mun th, vn l nng khng lm c nh th.
Ti sao?
Mi ni nng nn hi cc ch tay ca nng, bn tay nng thuc v nng, mi khng th tr li thay.
Anh khn tht y.
Mi ni khng phi mi khn, m l bn tay nng qu thanh, qu mm du, kh c th nhn thy chc chn trc.
Nng th di bo mi ni tip.
Mi ni mi m tip th th c c nng s khng vui.
Chng c g m li khng vui.
Mi ni nng gin ri y.
Nng dt khot rng khng.
Mi dt khat rng nng thm ch ch bit yu l g.
Nng khng hiu, nng ni nng khng hiu mi ni g.
Mi bo nng hy suy ngh mt cht hy ni.
Nng ni nng suy ngh nhng vn khng hiu.
th th c ngh l nng, chnh nng, cng khng bit mnh yu ci g.
Yu mt ngi, mt ngi c bit xut sc.
c bit xut sc ngha l nh th no?
Mt ngi m mi nhn thy nng ng lng, mt ngi m lp tc nng c th trao tnh yu ca nng cho, mt
ngi m nng c th i cng khp chn, n tn cui t u tri.
Mi ni l mt am m lng mn la rm.
Chnh l cn ci th am m y.
Bnh tm li th am m khng ni.
Nng ni nng am m nh th.
Nhng mun g th khi s vt ngui lnh ri, nng s nhn nhn s vt c khc.
Nng ni nu nng yu th am m ca nng khng th no li ngui lnh.
Ni nh th c ngha l cha yu. Mi nhn chm ch vo mt nng, nng quay mt i ri nng ni nng khng bit.
Rt cc l khng bit nng c yu ahy khng, bi v nng qu yu bn thn nng.
Nng e mi ng c m c khu i.
Mi ni tt c l do nng qu p, nn lun ch ch ti nhng n tng nng gy nn ngi khc.

Anh ni tip i!
Nng hi bc, mi ni nng khng bit ch tht ra l mt th tri cho, thin tnh.
Anh ni ci y l th no? Nng chau my.
Mi ch mun ni ci thin tnh nng n r qu, chng qua l nng hp dn qu n ni tt c u phi lng nng,
v l tai v ca nng.
Nng lc u ni khng chi c vi mi.
Mi ni chnh l nng mun bi ch tay v mun mi ni s tht.
Nng phn i nh nhng, nhng anh hi cng iu.
S tht khng th vui tai, va lng, s tht t nhiu vn buc phi c phn gay gt nu khng th th sao m nhn
c thng vo vn mnh ca bn thn c ch? Mi hi nng c mun mi tip tc khng.
Anh ni cho xong nhanh ln i!
Mi ni nng cn xe cc ngn tay ra, mi va lay lay cc ngn tay nng va ni y l xem nng lm ch c
s phn nng hay l s phn lm ch nng.
Vy ai lm ch ai no? Anh n em nghe.
Mi bo nng khp bn tay li, mi nm cht n li ri mi nng n ln, gi mi ngi nhn!
Tt c bt ci, nng rt tay li.
Mi ni kh qu, ci ngi mi ni chnh l mi, ch u c ni nng. n lt nng ph ci.
Mi hi c cn ai mun bi ch tay na khng. Cc c gi im lng. Lc , mt bn tay vi nhng ngn rt di cha
v mi ri mt ging e l ni: Xem em i.
Mi ni mi ch xem ch tay khng xem ngi.
Nng sa: bo xem s phn ca em m!
y l mt bn tay y sc mnh, mi s nn n.
Anh ni xem em c s nghip khng, ch ni ci khc.
Mi ni bn tay nng c nhiu c tnh.
Anh xem xem s nghip ca em c thnh t hay khng.
Mi ch c th ni bn tay ny c s nghip nhng nh th khng c ngha l thnh t.
Nu khng thnh t th l s nghip th no c ch li?
Ni rng c s nghip c l cng l mt cch khuyn khch.
Anh nh ni sao?
Anh mun ni rng em khng c d tm.
Nng th di mt ci, cc ngn tay cng cht mm ra. Nng tha nhn mnh khng c d tm.

Mi ni nng l mt c gi ngoan cng nhng ch thiu d tm, nng khng thch chi phi ngi khc.
Vng, c th, nng cn mi.
S nghip thng kh tch ra c vi d tm. Vi mt ngi n ng nu bo hn c d tm th c ngha l hn
c tinh thn lp nghip, d tm l nn tng ca s nghip, d tm chng qua l phn bit mnh hn ngi khc.
ng th, nng khng mun phn bit mnh hn ngi khc.
Mi ni nng ch mun t khng nh, nng khng gi l p nhng ci tm nng tt. Thnh cng ca mt s nghip
khng th thiu s cnh tranh nhng v nng qu tt nn nng khng th nh bi c i th v nh vy t nhin
nng s khng bit n kt qu quan trng.
Nng ni kh l nng bit th.
C s nghip m khng nht thit thnh cng cng l mt th hnh phc, mi ni.
Nhng nng ni khng th coi l hnh phc.
S nghip khng thnh cng khng c ngha l bt hnh, mi khng nh li.
Vy th l loi hnh phc no?
Mi mun ni n loi hnh phc mt tnh cm.
Nng khe kh th di.
Mi ni c mt ngi ang thm yu nng nhng nng khng coi torng5, thm ch khng c ngh n chuyn .
Vy ngi y l ai?
Ci ny phi ngh cn thn, mi bung tay nng ra ni.
Nng m to mt, nng c v chm ch n ni mi ngi ph ln ci. Ngng nghu, nng cng ci v ly tay
che mt. Tht ng l mt bui ti vui, m con gi quy ly mi, tranh nhau cha tay ra cho mi c tng lai.
Mi ni mi khng l thy bi, mi ch l mt ph thy. Ph thy ka, ng s! ng s! m con gi ku ln.
Khng, chnh ra ti li yu ph thy, ti tn sng h! M c gi m mi v cha bn tay mm mm ra: Xem h mt
cht no, em c tin khng? Nng m nt bn tay kia: em khng cn tnh yu vi cng vic, em ch mun mt
ngi chng y tin.
Mt c gi khc a: y kim ly mt lo khm gi cho l c.
Ti sao bt buc phi l mt lo gi? C gi c bn tay mm mm vn li.
Khi lo cht, tt c tin bc ca lo thuc v y, lc by gi y s tm li ngi yu ca y. C ny qu l c c hi
hc chm chc. th ng lo khng cht th c phi l khn kh khng? ng c khu nh th. C gi c bn tay
mm mm p li.
Bn tay mm mm ny rt l ngon lnh y, mi ni.
Tt c mi ngi v tay hut so, hoan h.
Xem ch tay cho em i no, c gi ra lnh, v ng c ai m ngang!
Khi ni i bn tay ny c nhc cm, mi ni nghim tc, mi mun ni rng bn tay ny hp dn nhiu n ng v
nng kh m chn la, nng khng bit ai l ngi hay hn.

C tnh yu, ci y th hay y, nhng cn tin th sao? Nng bu mi hi.

Li mt trn ci.
Ngi cu tnh yu khng cu tin th li khng c tnh yu, ngi tm tin m li khng c tin th li c tnh yu,
y nh th gi l s phn, mi nghim tc bo nng.
Ci s y l rt tt ri! mt c gi ku ln.
C gi c bn tay mm mm kh nghch mi ln. Khng c tin th ti lm p th no c y? Nu ti khng
lm cho ti p th cn ai mun tui na, ng khng?
ng! Cc c gi khc ng thanh ph ha.
Cn mi! Mi mi tham lm sao! Mi ch mun cc c gi tt c u ln vy quanh mi. mt c ni sau mi: Th
anh, anh yu cha?
Quay li m ngi vui nhn ny, mi ni bn tay no mi cng yu, mi mun tt c cc c.
Khng, khng, anh ch yu c anh thi! tt c cc bn tay hoa hoa ln. Ngi ta la, ngi ta phn i.
57
Ri huyn phng, pha bc hn na, ta vo huyn Thn Nng Gi. y chnh l ni hn nay mi ngi ang ni
nhiu nht n ngi rng. Theo Vn Dng ph ch trong cc vng rng tri ra trn tm trm dm t bc xung
nam ny, ch l ting h gm gia ban ngy v ting kh ku khng dt, bng chng v s bit lp ca a im.
ta khng h n y iu tra v ngi rng, ng ra l ta n xem rng t nhin c cn hay khng. y cng
chng phi l mt s mnh cm khin ta hat ng ln ny, cho d n cha mt i trong ta. Ci cm y nng
ln ta, n ngn ta sng t nhin. Ch ngh t thng ngun sng Trng Giang, t cc cao nguyn i xung nh
th ny, th ta lm sao li b qua c vng trung lu y. Khng c mc ch cng l mc ch, kim tm cng l
mt mc tiu, bt k mc tiu kim tm l g. bn thn cuc i ban u c mc ch g u, ch l c i ln nh th
m thi.
Sut m ma nh thc, n tng sng, tri tip tc ma nh. Dc hai bn ng ci, khng c rng an xng vi
tn gi, ch l nhng bi gai ct ng v nhng cy o kh mt b lan. Mt dng nc vng nh nh chy trong
cc sng sui. Mi mt gi tra, n huyn l, ta tt vo trung tm n tip ca s lm nghip kim mt ci xe c
th a ta vo rng. Ta ri vo hi ngh cn b ba cp khc nhau. Ta khng r l nhng ng cp no nhng tt c
h u lm torng ngnh khai thc g.
Vo gi n, trng mt cung on n tip ta, bit rng ta l nh vn Bc Kinh, ng mi ta cng d v ta ngi
bn cnh ngi ti x s a ta i trong chiu hm y. li xe mi ta cn chn.
- Khng ung c ru nu khng c mt nh vn cng bn! anh ta t t v vui v reo ln.
Ung tng bt y mt, ru go chy bng, chy trong c hng v mt ht ln. Ta khng th lm h ct hng
nn ung vi h. Cui ba, u ta quay cung v ti x th khng li xe ni na.
Chiu, nhng ngi d hi ngh tip tc hp nhng anh ti x m ca mt phng khch ri mi ngi leo ln mt
ci ging ng ti tn ti.
Ba ti, nhng mn tha bui tra v ru c dn ln. Li say, ta ch c th qua m trung tm n tip. Ti
x n bo cho ta bit trong ni, nc lm ngp ng, khng bit ngy mai liu c i c ni khng. Anh ti
sung sng v tranh th c c hi ngh ngi.
Ti y, trng cung on n tn gu vi ta. ng mn bit th ngi ta n nhng g. Cc mn bng ln trc
tin l g? Ri cc mn bng ln sau? ng ni tng gp mt ai tng tham quan C Cung Bc Kinh, k v
ng ta rng xa ngi ta git nhng mt trm con vt lm c mt mn cho T Hi thi hu. C ng th khng?
Th ch Mao Ch tch , c n tham quan c khng? Ta thy b qun o v ca ch tch chiu ln truyn
hnh cha? Cn ta th tranh th chuyn tr hi ng v tnh hnh hin nay ni ny.

ng k rng trc gii phng, ni ny khng c my ngi: mt gia nh tiu phu gc gc Nam H, mt gia nh
khc ngi u H. G a i bng ng sng. lng g bn ra ngoi khng n mt trm nm chc mt khi
mi nm. T y n Thn Nng Gi, ch m c ba nc nh. Trc nm 1960, rng cha b ph my, sau
m mt con ng to v s tnh bn thay i. By gi phi np nm mi nghn mt khi g mi nm, sn lng
pht trin, ngi n nhiu. Ngy xa, bt u c sm xun, c xut hin trong cc h nc trn ni, ly tre chn
dng li bt c hng r c. By gi chng c n c na.
Ta hi thm ng v lch s huyn ny. ng b giy ngi dng chn trn ging:
- Nu ni lch s th phi ngc ln xa y! rt gn ch ny, cc nh kho c hc tm thy rng ngi vn c
pitcantrp.
Thy ta khng my quan tm ti my con vn gi c l, ng bt u ni sang ngi rng.
- Nu anh gp n, n c th nm ly hai vai anh m lc cho n khi anh chng mt ln mi b i m ci khanh
khch rt to.
Ta ngh chc ng c ci ny trong cc sch c.
- ng nhn thy ngi rng cha?
- Tt nht l ng nhn thy. n cao hn cnh ta, trn hai mt, y lng , tc xa di. Ni n n khng thy hi
nhng nu trng thy n tht th khip lm. Nhng t dng th n khng lm hi. Nu khng lm g n, n cn ia
i ku ln nh tr chuyn, m c bit h thy ph n, th li ngac mm ra ci.
Tt c nhg u ny ng u nghe thy ngi ta ni, s rng ni hng nghn nm, ng cng chng ni iu g
mi. Ta th ct li ng:
- Trong s cng nhn vin y, c ai nhn thy n cha?
- Hn l ri ch. Ch tch y ban cch mng th trn Tng Bch mt hm o xe jeep vi nhng ngi khc b
mt s ngi rng ra chn li. Hsng s c ra th ri thy n ung a ngi m b i. H l cn b vng ny,
chng ti u bit r.
- T hi cn y ban cch mng, th th chuyn xy ra cng l lu ri. Gn y ngi ta c thy n khng?
- i ngi n iu tra v ngi rng, mi nm c trm, t khp mi ni, Vin khoa hc trung ng Bc Kinh ny,
cc gio s i hc Thng Hi ny, cc chnh y qun i ny v nm ngoi c c hai ngi t Hng Kng n,
mt thng gia v mt lnh cu ha; chng ti khng cho h vo.
- c ngi nhn thy ngi rng ri ch?
- Chc ch! Ngi m ti mun ni vi anh, l chnh y ca nhm tm kim ngi rng, ng ta l qun nhn,
ngay trong xe ca ng ta c hai anh bo v. Cng li l mt ln ma c m. ng ngp, sng m dy c dng
ln. H gp ng ngi rng.
- H c bt n khng?
- n pha ch chiu sng c c hai ba mt. H ly c sng v xung xe th n chy trn mt ri.
Tht vng, ta gt gt u.
- Mi y lp ra mt Hi nghin cu ngi rng do nguyn v trng tuyn truyn ca y ban ng ch thn
lnh o. H c nh v vt chn, tc v lng ca ngi rng y.
- Ci , ti c xem, trong mt trin lm chc l ca Hi ny t chc. Ti cng xem c nhng nh phng
to cc vt chn. Ngai ra h cn xut bn mt tp t liu cung cp nhiu trch dn trong cc sch c v ngi rng

cng nh cc phng s nc ngoi v ngi rng yeti v cc nh v nhng vt chn khng l.H cn gii thiu c
cc tng trnh ca nhng chng nhn.
Ta mun cho ng thy ta y hiu bit chuyn ny.
- Ti tng xem nh bn chn ngi rng.
- N nh th no? ng ci v pha ta v hi.
- Ging chn con gu trc, kh qut li.
- Th th l ca gi, ng gt u ni, gu trc l gu trc, bn chn ngi rng phi to hn bn chn gu trc ch,
i khi cng nh bn chn ngi thng. ti sao lc trc ti ni vi anh v rng vn ngy xa? Theo ti, ngi
rng l ngi vn pincantrp khng tin ha thnh ngi! Anh ngh sao?
- Khng chc, ta ni sau khi ngp mt ci chc l do ru go.
ng vn vai, ngp theo ta, mt mi v hp hnh c ngy v ch chn.
Hm sau, h li hp tip. ta buc phi ngh thm mt ngy v theo anh ti x, ng cha sa xong. Ta quay li
gp ng trng cung on:
- Ti khng mn quy ngtrong khai ang hp th ny nhng liu c mt cn b gi no hiu bit lch s a
phng khng? Ti mun ni chuyn vi mt ng nh th.
ng ch cho ta nguyn huyn trng thi Quc dn ng, mi ra khi tri ci to lao ng:
- ng ny bit ht y. ng l mt tr thc. T va c lp ra son tho bin nin s ca huyn thng n
hi ng y ng y kim tra cc ti liu c bn ca h.
Sau khi hi thm tng nh mt, ta mi tm thy ng gi kia trong ci ng m ti, ly li.
l mt ng gi gy cm, mt qung quc. ng mi ta ngi vo gian nh chnh ri va hng hng ho va mi ta
dng tr v ht da. R rng l ng rt lo ngi, ng khng hiu l do thm ving ca ta.
Ta gii thch rng ta c vit mt cun tiu thuyt lch s khng h lin quan ti thi k hin nay. Ta ch mun
n gp ng nghe ng c vn. Nh ngi, ng ngng ho v nhm ln, chm mt iu thuc ri ng ta lng
thng nh ch I vo mt chic gh da bng g. ng bt u ni, vng tm:
- Di thi Ty Chu y thuc v t Bnh, thi Xun Thu thuc t S; thi Chin Quc th tr thnh im chin
lc Tn, S tranh nhau. Khi giao tranh d di, ngi cht nh rui. chuyn xy ra lu lm, t ny vn c
hoang vu. Sau khi ngi Mn vt qua quan i ton huyn dn inh hn ba nghn ngi m b git ch cn ba trm.
T hi c cc cuc ni dy ca Khn di thi Nguyn, vng ny khng lc no ngng cp bc.
Ta khng bit ng c coi Khn nh gic cp khng.
- Th lc ca L T Thnh cui i nh Minh ch b tiu dit vo nm Khang Hy th hai. Nm u tin i Gia
Khnh, tt c vng ny do gio phi Bch Lin kim sot. Trng Hin Trung v qun lnh Nim cng tng
nh chim ni y. Ri lnh ca Thi Bnh Thin Quc, thi Cng ha th bn quan ph, th ph v binh ph.
- Ni y vy lun l so huyt ph?
ng ci khng tr li.
- Ha bnh tr li, ngi cc ni li n, dn s mi vng ln. Sch s ghi rng vua Bnh nh Chu thu
thp dn ca y, chng t hn by trm nm trc cng nguyn, dn ca phn thnh.
- Qu l c xa tht, ta ni. n g c th cho nghe nhng chuyn chnh ng tri qua? Chng hn thi Cng ha
cc th ph lm lon nh th no?

- V bn quan ph ti c th ly mt th d. Mt s on hai nghn lnh lm binh bn. Chng hip hng trm ph
n, bt theo hn hai trm con tin, c ngi ln ln tr con, i ly sng n, vi bng v n pin. Mi th cp
khong mt hai nghn nguyn, phi np ng hn, np dn dn. Ngi c ch nh s mang tin n ni hn.
Nu chm, d ch na ngy, a tr b bt lm con tin cng b hnh quyt. V i khi, nhng ngi np tin chuc
cng ch nhn c mt ci tai. Cn bn cp nh khng t chc thnh on thnh m th ch i cp tin v
c, git nhng ai nh chng li.
- Th c bit n nhng thi k ha bnh v thnh vng khng?
- Thi k ha bnh v thnh vng !... ng gt g, suy ngh cht t. Vng, cng c. Thi y ti n huyn l d
ch phin ca cha, ngy ba thng Ba: m c chn sn khu kch vi cc rui ko sn then v chm khc, mt
ch gnh ht ni tip nhau ngy m. Sau cch mng Tn Hi nm 1911, nm th nm ca nc Cng Ha, cc
trng huyn l tr thnh ni nam n hc sinh cng hc chung lp, y t chc cc cuc thi u th thao
ln, cc vn ng vin n mc qun i ngn thi chy. Sau nm 26 ca ch Cng ha, cc tp qun cng thay
i hng nm t ngy mng mt n ngy mi su u nm, cc ng t ph huyn ngi ta k hng chc bng
c bc. trong mt m, mt i a ch thua mt mt trm linh tm ngi miu th th a. Anh tnh xem nh th
th bng bao nhiu cnh ng v rng r ch! C n hn hai chc ci nh th. Khng treo bin hiu, nhng th l
tt. H y ngy m, t trm dm xa gn. Sau n cuc chin gia ba qun phit, Tng Gii Thch, Phng
Ngc Tng v Dim Tch Sn, ri khng chin, ngi Nht ph sch tt c. Cui cng l quyn lc ca cc
bang hi b ng, chng cc thnh cho ti khi chinh ph nhn dn nm c mi s. Thi y, trong tm trm ngi
ca huyn l, Hc bang, ng en c bn trm mn . Quyn lc ca n lt vo tn cc tng lp trn, cc th
li ca ph huyn cng trong t chc ny, di na n c ngi ngho. Chng lm chuyn: bt cc n b,
trm cp, bun bn ph n ga chng. Bn trm cng phi qu li Lo Nm, Lo Nm th lnh iu n m ci,
m ma hng trm a n my. Nu khng cho chng i ba u i no th ngay n c sng cng khng trc ni
chng i. Thnh vin ca Hc bang tui trc i mi cn thnh vin ca Hng bang, hi th gi hn v ni
chung chng ch huy cc trm cp.
- Thnh vin cc hi kn y c m hiu g nhn ra nhau?
Ta bt u quan tm n vn .
- Hc bang, trong nh cc thnh vin u gi nhau h L, ra ngoi l h Phan, gp nhau xng h huynh ri
ni ming khg ri Phan, tay khng ri tam.
ng lm mt vng trn bng ngn tay ci v ngn tr ri dui ba ngn kia ra.
- y, m hiu nhn nhau ca chng. Chng gi nhau l Lo Nm, Lo Chn, n b th Ch T, Ch By. Nhng
ngi khc th h th l Cha v Con, S ph hay S mu. Ngi ca Hng bang gi nhau l ng ln, ngi ca
Hc bang l i ca. Trong cc qun tr, chug ch cn ngi xung ri t ci m b cong vnh ln bn l lp tc
ung tr ht thuc khng mt tin.
- Bn thn ng, ng c tham gia vo bang no cha? Ta thn trng hi.
ng lm mt ngm tr ri khe kh ci
- Vo thi y, khng c mt vi quan h, khng th no thnh quan huyn c u.
Ri ng lc u ni thm:
- L chuyn trc kia ri.
- ng c ngh l thi Cch mng vn ha, cc b phi vi nhau cng c t cht ging nh th khng?
- Mt ng din ra gia cch ng ch cch mng, mt ng gia bon ph nh ng m so snh sao c, ng kin
quyt bc li.
Khng kh lnh i mt lt. ng ng ln v li bt u khm nm mi ta tr, ht da.

- Ti khng b chnh ph hnh h. Ti, mt ti phm, nu khng vo t th l ra phi n trnh din trc cc
phong tro qun chng v c th ti chng sng ni c ti hm nay.
- Nhng thi k i tr thi bnh ln l him.
- Nh ngy nay! Chng ta ang tri qua mt thi k m t nc thi bnh v dn chng yn n, ng khng? ng
thn trng hi ta.
- C cm n v cn c th ung ru.
- Cn i g hn na ch?
- ng th.
- Dung cho ti c c sch, y mi l sung sng. Kin nhn a s thy tri nhn, thy ngi i bn b v cng
vic mi bt u hiu ch nhn, ng nhn ra sn ni.
Ma bi li bt u ri ngoi sn.
58
Khi N Oa to ra con ngi, b lm ra c ni bt hnh Rut gan ca N Oa bn thnh ngi, sinh ra trong
mu n b hn khng bao gi ra c cho sch.
ng thm d cc tm hn, ng tm ti nhn qu, ng tm ngha, t c ch l hn mang.
Con ngi ch ku ln khi hn khng hiu, k khng hiu g ht mi ku. Con ngi l mt sinh vt khn n t
mnh to ra nhng au kh cho chnh mnh.
Ci ta m trong ci mi kia chng qua l phn nh trong gng, hnh nh o ngc ca nhng bng hoa trong
nc; nu mi khng vo trong gng, mi s khng th no vt c bt c ci g v mi ch cn nhn ci bng m t
thng bn thn mnh mt trng.
Vi mi tt nht vn l tip tc yu thng say m chng sinh trm lun trong bin c kia, ci gi l nhu cu tinh
thn chng qua l t quy qu mnh, mi s mang mt b mt kh no.
Tr tu cng l mt th xa x, mt th tiu dng.
Mi ch mun nh vo th ngn ng vt khi ngn ng nhn qu v l gch m trnh by s vic. Thin h k
qu nhiu chuyn tm pho ri, mi chng ngi g cng khng k nh th.
Mi ba ra t u n ui, mi chi vi ngn t nh a tr chi vi cc khi lp ghp hnh. Nhng vi cc khi lp
ghp, ch c th xy dng ra nhng hnh c nh, mi cu trc u c cha ng trong cc khi lp ghp kia,
bt k gi tr g ngi ta cng khng th lm ra c ci g mi.
Ngn t nh mt th h c, khu t ra ch c l cu c, mi vt b cu c i th ta nh mi sa vo mt bi snh
ly, ch c ngp vo su mi.
Trong phin mun, day dt, con ngi n thng c m. Mt khi mi ng vo , mi phi t tm ly li m b
ra, khng c Cha cu th lo nhng chuyn vt y cho mi.
Mi bi tai trong ngn t, ko l nhng ngha nng trch. Mi mun rt ly mt si ch gip mi thot ra, nhng
cng ba toi mi cng ht hi, mi b si ch ca ngn t tri li; nh con tm ko kn, mi to ra mt tm li
vy quanh mi, mi sit cht ly mi torng bng ti, mi lc mt su dy. nh sng yu t t su thm tim mi mi lc
mt leo lt, u tm li ch l hn n.
Khi hnh tng mt i, khng gian lin mt. Khi m thanh mt i, ngn t cng mt nt. U u khng thnh
ting, ngi ta khng hiu rt li mnh k ci g, ch trong su thm ca thc vn cn st li i cht nguyn,
nhng nu ci ch cht nguyn y khng cn na th ngi t bc vo ci nit bn.

Lm sao cui cng tm ra c mt ngn t thun ty, trong veo, c nhc tnh, khng h tch chia, thng hoa hn
giai iu, vt ra ngoi hn ch ca hnh thi hc, ca c php, khng phn bit tn ng, v ng, xo qua nhn
xng, qung i l gch, c th ko di, chng phi nh n mt hnh tng n d ln hi hay biu trng, mt
ngn gn trong veo thun cht. Mt ngn t c th din t trn vn cc au kh ca cuc i, ni s cht, nhng
cc nhc v nim vui, c n v khch l, phn vn v i ch, ngp ngng v quyt ch, yu ui v can m,
ghen t v hi tic, yn tnh, nn nng v t tin, khoan dung v ngi ngng, nhn i v th hn, tnh thng v nn
lng, bng quang v yn bnh, hn h v c c, cao qu v nhn tm, hung tn v nhn i, nhit tnh v lnh lng,
l lm, chn thnh v s sng, hm hnh v tham lam, Kinh th v trng th, t ph v hoi nghi, khim tn v kiu
ngo, ngoan cng v bi phn, ai on v h thn, hoi nghi, kinh ngc v chn chng v i bi v gic ng ln
v v minh vnh hng v v minh mi mi v cn na, v ct bc ln ng v tt c nhng ci c ngn ng
nh th khng?
59
Ta nm trn ging l xo c khn tri ging trng tinh. Trn tng, giy sn mu vng nht vi nhng ha tit
hoa ni, ca s, rm trng thu mc, thm sm trn mt t, cp gh bnh to tng gi sch s bng hai chic
khn ln. Gian phng c bung nc vi bn tm Nu ta khng cm trongtay mt quyn in sao ra nhiu bn cc
bi ht ca nng dn, Trng Chic cho vic co c th kh khn lm mi nhn ra rng ta ang trong khu lm
nghip Thn Nng Gi. Ngi nh mt tng gc mi toanh ny c xy ln cho nhm kho st ngi M nhng v
mt l do khng r no h khng n, th l ngi ta bin ngi nh thnh trung tm n tip cc v lnh o
n y th st. Nh trng cung on n cn, ta c hng mt i ng u tien trong khu vc lm nghip. Tin
tr tnh vi ta gi thp nht v mi ba n cn c phc v c bia, tuy ta thch ru trng hn. Tin nghi v sch
s em li cho ta mt ngui du su xa v ta thch li y thm vi ngy na. Ngh cho k, chng c ci g buc ta
phi vi v ln ng.
Ta nghe nh c ting st sot. Ta ngh ti mt con cn trng, nhng quan st cn phng, ta nhn thy khng c ch
no cho mt con no c th n c v trn nh v chao n u mt mu trng sa. Ting st sot tip tc, nh l
lng trong khng. Lng li, ta c cm gic l mt ting n b ang ln l quanh ta v bin mt khi ta bung
sch xung. Ta cm sch ln, li nghe thy ci ting ni kia bn tai. Ng b tai, ta dt khot ng dy m ca
s.
Trc ta nh mt bi si tri di, ngp nng. ang tra, khng mt bng ngi; c l ci m thanh kia n t
chnh ta. l mt tit tu kh d theo, khng r li nhng vi ta hnh nh n quen thuc, hi ging nhng bi ht
tang ma ca ph n nng dn vng ni.
Ta quyt nh ra ngoi ng quanh. Bn di chn ta nh mt dng sui hung d chy sit, nc mu lam sng la
trong nng. Chng quanh d khng c rng che ph th cc nh ni vn c mt tm thm thc vt phong ph.
Di chn dc, con ng t dn ti th trn nh cch xa hn mt hay hai dm. Bn tay tri, di chn cc nh
xanh rn l trng hc. Khng mt hc sinh no trn sn vn ng, c th chng ang ln lp. Mun sao thy c
ca ci sn thn ny cng khng th dy cho tr ca h cc bi ht ma chay. V li, yn tnh hon ton bao trm
ni y. Ch nghr thy gi go trong ni v ting sui th thm Trn b sui c nh tr n cho ngi lao ng,
nhng ta khng nhn thy ai bn trong.
Ta quay li phng mnh, ngi vo bn giy, gn ca s chp li cc t liu ca ta v dn ca, nhng vo lc ta
nghe thy m thanh kia ti din, ta nh sau cn au, by gi n din t mt ni bun du khuy, nhng khng th
thot, ni bun ang nh nh lan dn. Ta bt u cm thy ci g k quc v ang mun bit r v n: mt ai
ang ht hay l ta ang ha qun? Khi ta ngng u ln, m thanh n t sau gy v khi ta quay li, n li vn l
lng treo trong khng, r rt nh mt si t nhn ngoi ng. Si t nhn ph pht trong gi th c hnh, n li
khng, khng th no nm bt ni. Ta ng ln tay gh bnh c d theo n. Cui cng ta pht hin ra rng n n
t ca ph thng hi trn ca ra vo. Ta ln mt gh da m ln knh sch nh lau nh ly ra ngoi bao ln. Ta
mang gh da ra khi phng, nhng vn cha cao nhn xem m thanh t u n. Trc bao ln, mt mnh
sn nh trng xi mng phi mnh trong nng, ta chng ln y mt si dy thp phi qun o va git ngay
sng nay. R rng l qun o khng bit ht. Xa na l bc tng bao di chn ni v pha sau l sn dc chn
ngang bng mt di t hoang v nhng bi gai. Khng c ng i. Ta ra ngoi bao ln i vo nng. m thanh
cng r hn, hnh nh n n t nh nng chi chang, bn trn mi nh. Ta nheo mt nhn ln tri, l th m
thanh ca kim loi, sc v r nt. Mt tri chi chang. Mt ta m i ri chuyn thnh nh lam en, do bn tay ta che
chn, ta nhn ra trn lng ni tr tri, vi ba hnh dng t xu ang hoa hoa tay. m thanh kim loi n t y. Cui
cng ta nhn thy l nhng ngi p . Mt ngi trong m hnh nh mc may cn cc ngi khc

mnh trn th ni khng r trn vch ni mu nu vng b mn m phanh ra. Ting ht bay trong nng, theo gi, i
khi rt mnh, i khi thong nh.
Ta ny l c th dng ng knh cc xa ca my nh ko h gn li. Qu nhin, ngi mc may dng mt
ci ba t; m thanh ging vi bi ht ma chay ca ngi n b nng thn l ng vo ting p x beng khc,
mnh tn hnh nh lm ting vng li cho n.
C th h ti nh mt tri phn chiu trn ng knh my nh v ting ht ngng bt. Nhng ngi p
dng vic nhn v pha ta. Khng mt ting ni no na, mt s im lng gn nh e s. Tuy vy ta hi lng. iu
ny chng t rng khng phi ta m au v thnh gic ta vn bnh thng.
Ta quay li phng, ta mun vit mt ci g, nhng ci g ch? Ti sao li khng vit ting ht ca nhng ngi p
? Nhng ta khng sao vit ra ni mt ch no.
Ta t nh chng c g cn ta n ung ru v tn gu vi h ti nay. Nh th s lm ta gii su. Vy l ta t bt
xung v i vo th trn.
Ta mua mt chai ru v lc rang ca hng nh. Tnh c trn ng ta gp ngi bn cho ta mn ti liu.
Anh bo anh tp hp c cc bi ht dn ca vng ni. Ta khng cn i hi g hn bn mi anh n tn gu
vi ta. V lc ny bn, anh hn gp nhau sau ba ti.
Ti, ta ch anh n hn mi gi. Ta l ngi khch duy nht ca trung tm n tip v bu khng kh im lng tht
ngt ngt. Ta tht s tic khng i tn chuyn vi nhng ngi p th thnh lnh c ting g vo ca knh.
Nhn ra ting anh bn, ta m ca s. Anh gii thch rng cc c trc trn gc kha ca chnh v i ng ri. Ta
cho anh cy n pin v ci ti giy; anh vo bng ca s, iu t nhiu lm ta vui. Lp tc ta m chai ru v
mi ngi t hu mnh hn na cc.
Ta khng th nh li hnh dng ca anh. Hnh nh anh thp gy, thn hnh nh v thanh mnh. Anh c v hi
nht nht nhng cch ni nng ca anh vn cn ci nhit tnh m cuc i cha ph hy c. Hnh hi din mo
anh khn quan trng, ta khoi nht l vic anh cho ta xem kho bu ca anh. Anh m ci ti giy. Ngoi vi quyn
s tay ghi chp, tt c l tp bn tho cc bi dn ca lu truyn n nay. Ta ln lt m xem. Khi thy ta hi lng
n mc no ri, anh si ni tuyn b:
- Anh c vic chp li nhng bi anh thch. vng ni ny, t rt lu dn ca phong ph ri. Nu tm c mt
lo s ph dn ca, ng y c th ht c ngy ln m khng ngh y.
Ta bn hi anh v bi ht ca nhng ngi p .
- , l nhng ln iu rt cao. Dn ca vng Ba ng, vng y, cy ci u b n sch. H ri que hng i
p .
- C h cng c nhng ln iu dn ca v li ht ring ?
- Ln iu t nhiu c chung nhng li th h ngu hng. H ht nhng g thong qua u v phn ln th rt th l.
- Chi tc trong cc bi ht y ?
- m th y, anh ci gii thch cho ta, lu ngy xa n b, xa nh, h t khuy kha trong khi p m.
- Ti nghe cc giai iu ca h. Sao m bun v xc ng n th?
- Th y, khng hiu li th ngi ta ng l mt bi than, nghe rt hay, nhng tht ra li chng c cht l th no
u. Anh nghe th xem cc li ny.
Anh bn ly ra cun s tay t trong xc, m ra chia cho ta. Sau Hc m truyn (Bi ca m u), c th c thy:
Vo mt ngy lnh, tri v t chia tay.
Nh hiu, m bn b mi chng ta ht v g.

n si ht, ta ct ting do u.
Mt hai ba bn nm, kim mc thy ha th.
Kh khn thay bi ht m u ca ti,
Ming cha m, m hi chy di.
m khuya khot, ngi im ng, trng sng v sao tha.
Chng ta chun b ct ln bi ht m u.
Nu n di m s li khuya,
Nu n ngn n s xong trc khi tri sng,
Ch c ht khng ngn khng di,
Chng ta mi khng lm mun nhng ngi ht khc.

u tin m tri t nc
Th n m mt tri mt trng v sao
Th ba m nm phng th a
Th t M Tm St chp nhoang nhong
Th nm m bn Bn C tch t khi tri,
Th su m Tam Hong, Ng qun vng mi i
Th by m s t en, voi trng, rng vng v chim phng
Th tm m con ch d canh cng,
Th chn m cc thn cht, thn rng, thn nc,
Th mi m h, bo, si v si lang,
Cc ngidp c sang bn, trnh vo mt pha
Cho php anh em ht chng ti, lang qun bc vo si ht!
- Tuyt! Anh tm n u?
- Cch y hai nm, khi ti l gio vin vng ni, mt ngh nhn d ht v ti ghi li.
- Ngn ng ny tht l p, li hon ton tht ra t tm can, khng c b thi lut ca nhng ci gi l dn ca ng
ngn hay tht ngn g b.
- Anh ni ng, y chnh l dn ca ch thc.
Tnh e d ca anh hon ton tan bin mt do tc dng ca ru.

- Chng ti khng b cc vn nhn lm h hng! y l cc bi ht t tm hn. Anh hiu ci ch? Anh cu

mt nn vn ha! Khng phi ch cc dn tc thiu s m c dn tc Hn cng vn cn c c mt nn vn ha
dn gian chn chnh, cha b lun l gio ha ca nho gia lm cho nhim!
Ta cao hng n cc im.
- Anh li ni ng y, nhng khoan, c tip i!
y cao hng, anh r b ci khim tn b ngoi ca mt vin chc nh. Anh ang hong cm ly s tay ri bt
u ngm nga cc bi th, bt chc mt ngh nhn ang biu din:
y ti chp tay cho,
Anh l ngi x no, ca s?
Qu bi ht u?
Nh ti chu no, ph no?
Ti sao anh n?
y, ti xin p l:
Ti l tay li tay trng t Dng Chu
Qu bi ht l Liu Chu
Ti n thm cc bn ht si ht bn bin
Ti xin cc ngi chiu xem th li
Anh mang ci g trn vai kia?
Anh gi ci lng g trong tay?
Nng m lng anh g, ngi anh ci xung
Ra mt chng ti i, s ph ht, xin mi,
Trn vai ti mang mt gnh bi ca
Trong tay ti quyn sch l ti cm
Ch v s ph c ht c cha?
Ti c bit n qu ph y hc hi,
Ta c cm tng nh nhn thy ngi ny, nghe thy ting ni ny cng c ting ching ting trng. Tuy vy
bn ngoi ch c ting gi ni go v ting sui th thm.
Ti ch i ba trm su mi gnh bi ht
Cc bn chn gnh no?
Ti c ba vn su nghn bn ht,
Cc bn mun bn no?
Ti mun tha vi S ph ht rng ti bit ci tnh

Quyn th nht l nhng sch v ngun v gc,

Bn th nht l vn v gc b ngun,
Ti hiu ra ngay lp tc,
Su p ht cng l mt ngi i ng
ng c th bit nhng vic gc ngun,
ng c th bit a l, thin vn i sau.
y ti n hi
Nm no, thng no bi ht ra i?
Ngy no, thng no bi ht c cuc sng?
Ta c cm tng nghe thy ting ht th lng v bng gi ca mt c gi trong bng ti, m bng ting gi v.
Phc Hi ch ra cy c cm
N Oa ngh ra ci khn.
Nh m m ra ngn ng
Nh dng m ra m thanh.
m dng giao ha mi c ngi.
C ngi mi c ting ni,
C ting ni mi c bi ht,
Bi ht nhiu, ngi ta thu nhp thnh tp.
Thi y, nhng sch do Khng T bin tp
b mt i trong vng hoang,
Tp th nht gi thi ln tn tri
Th mi c tnh yu Ngu lang Chc n
Quyn th hai b thi vo trong bin,
Ng ng thu n ln ht oan hn.
Quyn th ba gi y vo cha chin
Cc s o pht v thy tu o gio bn tng cc bi kinh
Quyn th t ri xung ph lng,
Con gi con trai bn ht n tnh.
Quyn th nm ri vo rung nc,

Nng dn ht ln nhng bi ht ni.

Quyn th su chnh l "Truyn bng ti" ny y,
S ph ht nht n em v ht vong hn,
- y mi ch l bi m u, cn Truyn v bng ti th sao nh? Ta hi anh bn trong khi vn i i li li trong
phng.
Anh ni vi ta rng tc phm y l mt tp hp nhn bi ht hiu ca ngi ta ht trong cc m ma vng ni
t lu ri. Ht ba ngy ba m lin khng ngh trn bi t trc quan ti cha h huyt. Nhng khng c ty
tin. Nhng khng c ty tin ht trong cc hon cnh khc. ht chng ln th cc bi khc s ha thnh cm
k. Anh y mi ch ghi c phn nh, khng ng ngi ngh nhn ht kia bnh ri cht.
- Ti sao do y anh khng chp nt i?
- ng c rt m. ng c nm trn mt ci ging b to chng chiu chn, anh gii thch ta nh phm mt sai
lm. Anh li ly li v nht nht.
- Khng cn ai c th ht c cc bi y tng ni ?
- Cn nhng ngi bit on m u nhng chng ai tm ra ai ht c ton b na.
Anh cn bit mt ngh nhn gi na c ci hm st y cac tp bi ht trong c Truyn bng ti. Vo thi k
ngi ta kim k sch s, sch ny b coi l mt th d in hnh v i tng m tn d oan phn ng. ng
gi chn ci hm i. Vi thng sau, khi ng o n ln, cc sch b mc. ng em phi sn nhng mt
ngi no t gic ng. Ngi ta c cng an n buc ng lo phi np tt c cho cc quan chc. Sau t lu,
ng c cht.
- Ngi ta tm u ra ni cung knh cc vong linh y? Tm u ra cc bi ht thin h lng nghe, thm ch qu
nghe chuyn ch cc k? Ngi ta khng tn th nhng g cn tn th na, ch cn tn th nhng ci ba lng
nhng! Mt t nc v hn n th ny! Mt dn tc nh mt hn ca n!
Phn n lm ta khng khi.
Ta hiu ta qu chn khin la t bc ln ta hiu khi thy nt mt anh bn su no nhn ta.
Bui sang, mt chic xe jeep trc ta nh. H n bo cho ta bit cc th trng v cn b ca khu lm
nghip triu tp mt hi ngh bo co cng vic ca h cho ta, iu khin ta ht sc bi ri. Lc huyn l, chc
l ti hi men, ta tuyn b g lm cho h ng ta t th n kim tra. H tng tng ta c th chuyn t
nhng phn nn thc mc ca h ln cp trn. Xe ca, khng th nh tho c.
Cc cn b ngi t lu trong phng hp, mi ngi mt tch tr trc mt. Va yn v, h a cho ta khn
mt nng. ng y nh khi ta i cng on i biu nh vn. Hi nh vn thnh thong t chc nhng chuyn tham
quan nh my, tri lnh, ng rung, hm m, trung tm nghin cu ngh th cng nhn dn, vin bo tng k nim
cch mng, vi l do gip nh vn hin cuc sng. Nhng dp , lun c ngi lnh o cc nh vn hay c nh
vn lnh o cc nh vn khc c din vn v tr danh d. Nhng nh vn nh nh ta chng hn, ch cho
thm ng, lun lun c th tm c mt ch khut mt trong gc ung tr, ch khng pho ni nng g. Nhng
hm nay, hi ngh c triu tp v ta, ta tuyt i phi ngh n nhng iu sp ni.
u tin mt cn b ph trch ni v lch s s lc ca khu vc lm nghip cng vic xy dng n. Anh ta gii
thch rng nm 1907, mt ngi Anh tn l Wilson n su tm mu vt y, Thi y, vng ny ng ca,
ng ta ch c th n c ven ven khu vc. Trc nm 1960, y l rng nguyn sinh, t nhn thy nh nng v ch
nghe thy ting sui. Trong nhng nm ba mi, chnh ph Quc dn ng d kin khai thc g y nhng
khng c ng nn chng ai c th vo ni.
"Nm 1960, Cc khng nh ca b Lm nghip dng nn mt bn . Tng cng, 3250 cy s vung rng ni.
"Nm 1962 bt u khai thc pha Bc v nm 1966 bt u c ng giao thng.

"Nm 1970, mt n v hnh chnh c lp nn, nay gm hn nm mi nghn nng dn v khong mi nghn
cn b, cng nhn trong ngnh nui c cng gia nh h. By gi, hn chn trm nghn mt khi g c cung
cp cho Nh nc.
"Nm 1976, cc nh khoa hc ra li ku gi bao v Thn Nng Gi.
"Nm 1980, ngi ta kin lp mt khu bo tn t nhin.
"Nm 1982, chnh quyn tnh quyt nh vch ra mt khu bo tn rng mt triu hai trm nghm mu.
"Nm 1983, t xy dng ca khu bo tn trc xut t nui th c ra khi khu vc bo v v quy nh tiu ch
bn pha. Lp ra cc i tun tra kim sot. Dng c xe khng dng c ngi. Nm ngoi trong mt thng,
ngi ta m c c n ba bn trm ngi o hong lin, bc v cy nhi, lm n l v cy Eucommia
(Dng trong dc hc Trung Quc), n g hay sn bn tri phrps. Hn na, c c ngi n cm tri tm ngi
rng.
"Trong lnh vc nghin cu khoa hc, mt tiu t trng li vi hc-ta cy ng. Ti sinh sn thnh cng, mt ti
sinh sn v tnh cy thc cng ng. Ngi ta cng trng cy rng lm thuc nh ngc-trn-u, bt-nc-bsng, thn-bt-lng, hoa-by-l, c-cu-i (c phi tn khoa hc ca chng khng?).
"Cng c mt t iu tra v th rng, k c ngi rng. Ngi ta ln danh sch Kh mi hch, bo, gu trng,
cy hng, hu, cu en, cu hoan, tr vng, k nhng khng l cng cc ging vt cn cha bit nh gu ln, si
du la n ln con, theo li nng dn ni.
"T nm 1980, th rng tr li: nm ngoi, ngi ta thy si xm nh nhau vi kh mi hch, mt con kh khc
ku ln ri vua kh chn ng si xm. Vo thng Ba, bt c trn cy mt con kh con cht v khng chu n
ung. Chim rui ng sc l loi n mt hoa quyn. Mnh , ui nh hoa phong lan, m .
"Vn tn ti: tt c mi ngi thiu hiu bit v bo v t nhin. Mt s cng nhn chi v khng c lnh
thng. Mt s cng nhn chi v khng c lnh thng. Nu g giao np khng nhiu nh trc, cp trn s c
kin. Cc c quan ti chnh khng chu cp tin. Bn trong khu bo tn t nhin hy cn bn nghn nng dn, u
kh s n. Cn b v cng nhn khu bo tn t nhin c hai mi ngi. H sng trong nhng ni tr n tm
b v h khn yn tm. Khng c xy dng no c d kin cho h. Vn then cht l ngi ta khng cp
cho chng ti kinh ph, chng ti nhiu ln ku"
Cc cn b bt u ln ting, ta nh ta c th can thip ly c tin cho h. Ta thy tt hn l ngng ghi chp.
Ta khng phi l ngi lnh o cc nh vn hay mt nh vn lnh o cc ng nghip, ngi ngay lp tc c th
vng d ct li v ban ra cc ch th nm c ton b vn cng mt lot nhng ha hn rng tuch, chng hn
nh l vn ny ti c th ni vi b trng ny, thng bo cho n phn lnh o hu quan khc, ti s pht ra
li ku gi ln, ti s bo ng cng lun pht ng ton dn bo v mi trng t nhin ca t nc! Ch c
nh ta, bo v ngay bn thn mnh cha ni th lm c ci g? Ta ch ni c rng bo v mi trng t nhin
l rt quan trng, iu quan h n ti chu cht chng ta v cc th h mai sau, rng sng Trng Giang nh
sng Hong H mt ri, ct bi tch m Tam Mn Hip, Ba Hm, ngi ta cn mun xy ln mt ci p
ln na! Nhng d nhin ngay c nhng iu ta cng chng c th ni c, ta thch t cu hi v ngi rng
hn.
- Ci ngi rng y, ta ni, ngi ta nhc n khp nc
H lao vo vn .
- Ch sao na! Vin khoa hc TW Bc Kinh t chc nhiu cuc iu tra. Ln u tin vo nm 1967 ri vo cc
nm 1977 v 1980. Ln no cng n iu tra chuyn . Cuc iu tra nm 1977 l quan trng nht: mt trm
mi ngi trong t kho st, phn ln l qun i, cha k cn b, cng nhn ca chnh chng ti c n. C c
mt chnh y s on
Ri h tip tc cc din vn ca h.

Ta phi tm th li l no ni thng ra c vi h y? hi h i sng y din ra lm sao. Chc chn h

s li ni n cung cp vt cht, gi c cc mt hng thng dng, lng bng ca h, trong khi ti chnh ca chnh
ta th ci mc gn khng. Hn na, c ng y l ni chuyn tr khng? Ta cng khng th ni vi h rng
ci th gii chng ta hin ang sng cng ngy cng kh hiu, hnh vi ca con ngi ta ngy cng k qui, con
ngi ta chng bit mnh mun lm g m li vn mong tm thy ngi rng. Th th ni n ci g y, nu khng
l ni n ngi rng?
H ni nm ngoi c mt gio vin trng thy ngi rng. Cng vo ma ny, thng Su hay thng By, anh ta
khng dm th l. Anh ta ch tm s vi ngi bn tt nht ca mnh v dn l khng c l bt c iu g.
ng th, cch y t lu, mt nh vn ng Cu chuyn bun v ngi rng Thn Nng trn mt tp ch ca
H Nam, t ng nh. T tp ch ny n y, h c n. Chnh t y m ni ln phong tro t kim ngi
rng ri lan sang n tn H Nam, Giang Ty, Trit Giang, Phc Kin, T Xuyn, Qu Chu, An Huy(Ch thiu
c Thng Hi!) u u ngi ta cng ni n chuyn ! Qung Ty, ngi ta tht s bt c mt ngi
rng b nh di y gi l qu ni - nng dn ngh s em li ri ro nn th ra (Hoi ca th!) Ri c c nhng
ngi xi c tht ngi rng. Ni i, ci y khng quan trng m, c, vi li, h, t iu tra y, chnh l v
in c cc t liu ri m. H khng nh rng nm 1971, khong hai chc ngi, trong c Trng Nhn Quang
v Vng Lng Sn, gn nh tt c u l cng nhn ca khu bo tn, n cp bt chn v bn chn ca mt
ngi rng cng-tin ca nng tri Dng Nht Loan: Gan bn chn di khong bn mi phn, ring ci bn
chn y ti hai mi phn v nng nhng mi lm k - tt c cc t liu y u c xc nhn theo ng
nguyn tc. Mi ngi n mt bt to tht. Mt ngi nng dn Ban Thy bn cht n ri bn mt cng chn
ca n cho cng-tin Dng Nht Loan. Nm 1975, trn ng t cng x nhn daan Kiu Thng n i sn xut
Mang C, Tng Hin Quc b ngi rng tt cho mt ci, ngi rng ny lng hung , cao hn hai mt. Anh ta
ngt i hi lu di t ri sau khi tr v nh th khng ni nng g na, cm khu trong ba, bn ngy. Thc cht
cc bo co ca h l ghi li nhn chng ming, dng phng php thng k ca mn phu tch so snh khi iu
tra, Triu Qu in chng phi l trng thy mt ngi rng ang n du gia ban ngy ban mt y sao? Vo
nm no nh, 1977 hay 1978? Th trc t iu tra th hai ca Vin Hn lm khoa hc c my ngy thi m. Tt c
cc ci d nhin ngi ta khng ai bt buc phi tin. Vi li trong t iu tra ca h, hai quan im i lp nhau.
Nhng nu nghe nng dn ni th ngi rng c nh cc k tai qui. H ni rng n ui theo ph n, n a
chi vi cc b gi, n lm lm ci bun ci hay n bit ni, ty theo bng lng hay gin d m ting ni c khc
i.
- Trong s ch v y, c ai chnh mt mnh trng thy ngi rng cha? Ta hi.
H ci v nhn ta. Ta khng bit nh th c ngha l h c nhn thy hay l khng.
Sau mt cn b cng ta i vo khu vc trung tm ca khu bo tn t nhin c khai thc. nh ca n hon
ton trc. Trong vng hai nm, t 1971, cc khu rng b mt trung on c gii ca qun i n sch. Ngi ta
ni g dng vo quc phng. Ch trn cao hai nghn chn trn thc, ngi ta mi c th nhn thy mt
ng c p nh th ny. Nhng t sng c xanh non ln dp dn trong sng v ma. gia dng ln nhng
bi trc-mi tn trn xoe. Ta ng hi lu trong lnh rt, ngm nhn mu sinh thi t nhin trinh nguyn cn st li
ny. Trang T ni, cch y hn hai nghn nm, rng g hu dng th cht di li ru cn g v dng th th
ca mc. By gi con ngi cn tham tn hn ngy xa, l thuyt tin ha ca Huxley cng ang nghi vn y.
Nhng trn ni ta cng thy mt con gu con ni ct gi g ca mt gia nh. Vi cc dy thng quanh c, n
trng ging nh mt con cn mu vng. N c ln cn leo ln ng g, vn cha bit cn t v. Ch nh bo ta
rng ng nht c n trong ni. Ta khng hi ng c git b m n khng. Ta ch thy con gu ng yu.
Khi thy ta rt me n, ng ngh ta a cho ng hai mi nguyn ri mang n i. Ta khng tnh hc c tit mc
xic v lm sao ta tip tc hnh trnh c vi con gu con ? Ta vn c l ly cht t t do ca ta hn.
Ta cn thy phi ca nh mt tm da bo dng lm nm ging b mi mt xng. H th d nhin mt dng
t hn mi nm nay.
Ta cng thy mt mu vt ca kh lng vng, chc l con b bt trn cy ri tuyt thc cht. l tt c nhng
g m mt con vt b mt t do v t chi thun ha c th lm c, nhng n cn c nhiu ngh lc, con ngi li
khng u c c nh th .
V cng chnh ca ra vo vn phng ca khu bo tn t nhin nay m ta thy mt khu hiu mi toanh: "Nhit
lit hoan nghnh thnh lp y ban ca phong tro nhng ngi cao tui!" Ng mt phong tro chnh tr mi sp
c tung ra, ta vi hi ngi cn b dn khu hiu ny. Anh gii thch rng lnh trn xung bo dn n ch ci

khng dnh dng g n h. Ch cc cn b lo thnh cch mng su mi tui mi c th lnh ti thiu khon
tr cp mt trm nguyn cho cc hot ng th dc th thao nhng y, ngi cn b gi nht mi c nm mi
nhm, ng ta ch nhn c mt s tay lu nim. Sau ta gp mt nh bo tr, anh ta k rng ngi ph trch ci
y ban nhng ngi cao tui chng ai khc chnh l nguyn b th ban chp hnh ng ca vng ny. mng
vic lp y ban ny, ng ta i chnh quyn a phng mt khon tin c triu nguyn. Nh bo tr ny c
vit mt ti liu tham kho ni b gi thng n y ban kim tra k kut ca Ban chp hnh trung ng ng. Anh
ta hi ta c cch no lm cho bo co n ni khng. Ta hiu ni phn n ca anh nhng ta khuyn anh gi bu
in, nh th chc chn hn trao cho ta.
y, cui cng ta gp mt c gi xinh p. Nng c mt t tn hng trn mi, mc o s mi vi bng ngn tay
c rng, mt kiu o T-shirt khc o qun ngi min ni vn mc. Qu nhin nng qu T Quy cng lng vi
Khut Nguyn, nm v pha Nam, bn b Trng Giang. Tt nghip trung hc ph thng, nng n y nh
ngi anh h, ng tm c vic khu bo tn t nhin. Nng gii thch rng hnh chnh huyn cnh bo h
rng cc cng trnh xy dng p ln Ba Hm Tam Hip sp bt u, huyn l ny s b nhn chm. Tt c mi
ngi vit n ng k di dn, di dn s b huy ng tm cc phng tin sinh sng mi. Sau , ta theo
Hng Khu p m hn n Nghi Xng v pha nam, y cho ra i cc m nhn nhan sc bc nht. Ta i
qua gn ngi nh mi cong ngi en ca ngi p Vng Chiu Qun thi c nm trn mt sn i ven sng.
Mt tc gi ngip d Nghi Xung cho ta hay rng thnh ph ca anh s l th ph ca tnh mi Ba Hm Tam
Hip, ng c vin vo chc ch tch Hi nh vn tng lai ca tnh Ba Hm c chn: l mt nh th trng
gii m ta c nghe ni n, tuy ta khng tn thng anh ta bao lm.
T lu ta khng c rung ng th, vit khng ra th na. Ta t hi liu chng ta cn trong mt thi cho th na
khng? Tt c nhng g cn ca ngi v h to u c ca ngi v h to ht ri, cn li th u c in n bng
nhng ch ch nng trch ngi ta gi l tc hiu, hnh nh mang ngha. Th th theo cc hnh nh v ngi rng
nhn thy, nhng g c xy dng t cc suy din khoa hc ly t nhng li miu t ming m cc nhn chng
nhn bng mt cung cp ri c Hi iu tra ngi rng cho xut bn, theo ci con ngi vai xui, thn ci
lom khom, chn i vng king, tc di va c n ci vnh cu kia hn phi l mt tc hiu hnh nh, mang ngha.
V i cnh tng ta thy vo m cui cng trn qung trng C G Thn Nng Gi trong khu bo tn t nhin
ti rng thy nguyn kia cng c th c coi l mt bi th khng y?
Trng chiu trn bi t rng trng vng; di bng ni s, ngi ta dng ln hai cy so tre. Hai ngn n du
ha pht ra th nh sng trng, mc ln hai cy so ngi ta chng ln mt tm mn. Mt gnh xic din trn bi
rng, chic km tom-pt li lm, sai tng i cht v trng c rng to tng b han r, mt m thanh ru r m cho
cc tit mc. Gn hai trm con ngi ni y; tt c ngi ln tr con ca ci lng ni b nh ny, k c cng
nhn, cn b khu bo tn cng vi gia nh, v k c c dong dng cao, nguyn qun lng T Quy , qu ca
Khut Nguyn, mi c tn hng vn chic o dt kim ngn tay, m rng c gi theo cch pht m ting Anh l Tist kia. H t tp thnh ba hng hnh vng cung. gia l nhng ngi xem ngi trn cc gh u khing t nh
n, sau h l ngi ng v nhng ai xa h na s vn c ra xem qua nhng ci u.
Chng trnh gm c cc tit mc kh cng m v gch bng lng bn tay, mt vin, hai vin ri ba vin u gy
ra lm hai ch cn mt nht. Mt ngi n ng sit cht li tht lng, nut cc vin kim loi trn xoe ri nh
chng ra cng vi c ng nc bt. Mt c gi to bo leo ln cc ct tre ri treo nhng ci mc vng. C ta khc
ra la. "Gi y! Lm gii y!" m n b con gi th tho v tr con ha theo. Trng gnh xic hi u ku to
ln:
- Ka coi, ng l mt tit mc khng sai!
ng cm ly mt ngn gio ri bo ngi va nut cc vin kim loi n u mi gio vo ngc ng, a vo c
ng cho ti khi cy gio un cong li nh mt cnh cung. Trn trn ngi trai trng, ni hn ln cc mch mu
xanh. Ting v tay ni ln ran ran, cng chng cui cng mi phc.
Trn bi din, khng kh bt u thoi mi, ting vng ca kn tom-pt chn vn trong ni, trng nghe bun
hn, ngi ta si ni ln. Trng hin ra gia my, nh n hnh nh quc hn. Ngi n b to bo khe mnh
mang trn u mt bt nc y v mi tay mt nm thanh tre lm quay cc ci a. Sau ch xoay thn ngi
trn trnh cm n ngi xem, nhy tng ng trn u ngn chn nh din vin ma vn lm nh th trn truyn
hnh. Ngi xem cng v tay. Trng gnh xic gii ni, nhng cu pha tr ca ng ta mi lc mt nhiu cn tit
mc mi lc mt t. Khng kh tng bng ln, ngi xem vui v.

Tit mc cui cng l un do. C gi mc , t ny n gi a o c, nay nhy ln mt ci bn vung trn

c ba gh u lm thnh mt ci thp. C ta ni ln trn bng ti ca ni, thn ngi tm c nh sng
trng ca hai cy n chiu vo. Trn tri, mt trng trn vnh vnh thong ti i trc nay tr thnh mu da
cam.
Trc tin c lm hnh kim k c lp, kh khp cht mt chn vo hai tay, u ngng cao. Mi ngi v tay. Ri
c xoc thng hai chn ngang ra, ngi ln gh u, khng ng y mt ly. Mi ngi li hoan h. Cui cng, c
li xoc hai chn, nga ngi li ng sau, bng di gy nh mu g i ln. Ngi ta nn th. u c t t li
l ra gia hai i, nh mt con qui vt. C b kp cht u mnh vo gia hai i, mt bm tc di lng lng. C
m to hai con mt to trn v en, y v bun, ta nh c ang ngm nhn mt th gii xa l. Ri c a tay m
ly b mt nho nh tr th ca mnh. C th bo l mt con nhn k d mang hnh ngi trn trn nhn m
ng phng pht nh ang nhn vo mt th gii xa l. ang sp sa v tay, ngi xem bng ngng li. C chng
hai bn tay, nhc cao chn ln ri bt u quay ngi trn mt bn tay; qua ln o hin ln r rnh rnh hai u
v. Ngi ta nghe thy ting ngi xem th, mt mi m hi bc ln. Mt a b toan ni th b ngi n b b
n kh v cho mt ci ngn li. C gi nghin rng, bng php phng nh nh, mt t bng. Di vng
trng sng ny, trong bng ti su thm ca qu ni ny, c un ngi cho ti mt ht hnh dng ngi. Duy
nht i mi thanh tao, i mt long lanh ca c biu hin s bi ai. V nt bi ai y cng thi bng ln ci ham
mun tn nhn ca con ngi.
m y, ngi xem b kch ng gh gm, ta nh mu g trng ang chy trong mch mu h. Tuy qu khuya,
gn nh cc cn nh u vn cn sng, bn trong vang ln hi lu ting ngi ni, ting c va ng. Vi c ta
na, khng tm ra c gic ng, bc chn a ta ra ci bi by gi vng tanh. Cc ngn n du ha h
xung, ch cn bn b nh trng, trong veo nh nc. Ta khng ti no ng ni rng di bng nhng qu ni ny,
trang nghim v su thm, ngi ta biu din mt tit mc m trong hnh hi con ngi b bin dng i
n mc y, ta thm hi y phi chng l mng.
60
- Khi nhy anh ng l m ngh n ci g khc.
Mi va lm quen vi nng, nhy bi u tin vi nng v nng bo nh th.
- Sao vy? Mi hi.
- Nhy l nhy, ng c lm ra thm trm.
Mi bt ci.
- ng ci, m em no.
- c.
Nng ph ci.
- Em ci g th?
- Anh khng bit m cht hn hay sao?
- Bit qu i ch, d nhin m.
Mi m cht nng. Mi cm thy ngc nng mm mi v mi ngi thy mi thm du du dng ln c chic o vy
khot rng ca nng. Trong phng, nh n rt ti, chic en t trc cy n ng trong gc. Mt nhng cp
ang nhy nha vo trong bng ti. T chic ct-xt pht ra th m nhc du dng.
- Nh th ny rt hay, nng ni kh.
Hi th ca mi lm m tc t thi dng nng la xa v mn man vo m ca mi.
- Em rt hp dn.

- Ngha l th no?
- Anh thch em nhng cha phi tnh yu.
- Th tt: yu mt lm.
Mi ni mi cng ng th.
- Chng ta sinh ra l cho nhau.
- Em khng th ly anh.
- Ti sao li phi ly nhau c ch?
- Vy m em sp ci y.
- Bao gi?
- Nm sau, c th.
- Th th cn sm.
- C cho l nm sau i na th cng khng phi l vi anh.
- Ch cn ni, anh cng bit. Vn l ly ai?
- Mun g th cng l phi ly mt ngi n ng.
- Bt c ai?
- Khng nht thit. Nhng mun g em cng s phi qua bc .
- Ri sau em li hn.
- C th.
- Lc y, anh s li c c may nhy vi em.
- Nhng vn c khng th ly anh.
- Ti sao c tuyt i phi ly nh?
- Anh y, anh cm nhn s vic rt gii.
Nng c v chn tnh.
Mi cm n mt ting.
Bn ngoi ca s hng nghn nh n nhp nhy: n ca cc ta nh hnh khi, n pha xe hi chy thnh lung
bt tn. Mt cp nhy mt vng trn trong gian phng nh v huch vo lng mi. Mi dng li gi nng.
- ng ngh rng em s khen anh l nhy gii.
Nng li dng dp ny tr li cng kch.
- Anh khng nhy biu din.
- Vy ti sao nhy? gn n b ?

- C nhng cch cn gn c hn th.

- Ci ming anh cng khng rng lng nh.
- V em khng bao gi tha anh.
- ng , em khng ni g na.
Nng np vo mi, mi nhm mt li. Nhy vi nng qu l sung sng.
Mi thy li nng, mt m thu mun, gi ty bc lnh but thi. Mi p xe, vt ln vi gi. Trn ng, l rng v
giy bn quay cung. Thnh lnh mi mun gp ngi bn ha s v mi c th ch ngt gi nh anh ta ri li i. Mi
r vo ci ph nh nh n vng vt v ch thy mt hnh bng l loi, u rt vo gia hai vai; c mt cht th
lng.
Trong sn ti nh mc, ni anh bn , ch mt m la sng ca s. Mi g ca. Ting ni m m p li. Anh
bn m ca v dn mi cn thn cu thang ti. Cn phng c chiu sng bng ngn n ang nhp nhy trong v
qu da ca i.
- Va th v. Mi thch ci m cng ca chn ny. Cu lm g?
- Ch lm g, ngi bn p.
Gian phng m nng. Anh ta ch mc o len chui c rng, tc ri b. Ma ng, l si by ra mc thm ng
khi.
- Cu m ?
- Khng.
Mi thong thy mt c ng gn cy nn. L xo c i vng c nghin ku v lc mi pht hin ra mt ngi
n b ta vo mt gc i vng.
- C khch? Mi ni nh xin li.
- Khng h g. Ngi i. Anh ta ch cho mi ci i vng.
V y, cui cng mi mi nhn ra nng. Nng li nhc cha tay ra, mt bn tay yu v mm. Tc di r xung
trc mt. Nng thi vo mt ln gt chng i. Mi pha tr:
- Nu ti nh lu th tc em xa khng di nh by gi.
- Lc th em buc li, lc th xa. Anh khng d y thi.
Nng ci v bu mi.
- Hai ngi bit nhau? Anh bn ha s hi.
- Bn mnh nhy vi nhau nh mt ngi bn.
- , tri li, ci th anh nh y, nng ni, ging hi ch giu.
- Khi nhy vi mt ngi no ri, ngi ta c th qun c sao?
Mi na, mi cng vo cuc.
Anh bn ci la. Nhng ngn la sm ht ln trn nh.

- Cu ung g?
Mi noi mi ch r ngang qua, ngi chi t pht ri i.
- Mnh ch c g c bit phi lm, anh bn ni.
- Khng h sao mnng cng ni, rt kh.
Ri h im.
- Cc bn c chuyn tip i, ti n si m, gi lnh ni ln. Gi ngt l ti i.
- Khng, anh n ng lc, nng ni, ri nng im.
- Tt hn l ni ti nh si tc ng vo bt canh vy.
Mi toan ng ln nhng anh bn di vo vai mi trc khi mi c th gi ng y.
- Cu n va lc chng mnh c th sang chuyn khc. Bn mnh xong ci cn ni ri.
- Ni i, ni i, ti nghe cc bn.
Nng ngi rm ngi trn i vng. Mi chi phn bit ra ng vin trng ca mt nng. Mi, ming nng u rt
nh xinh.
Khng bao gi mi ngh rng rt lu sau mt hm ng tra tnh lnh nng n nh mi. Mi ra m ca v hi:
- Sao em bit nh anh y?
- Chng l khng vui mng n tip ?
- Khng, tri li, vo i.
Mi a nng vo, hi c phi anh bn ha s cho a ch khng. Trc kia mi u nhn nng di nh n trong
bng ti, mi khng chc l nhn c ra nng.
- C th l anh y, c th l ngi khc. a ch ca anh b mt ?
Mi ni mi khng ngh rng cui cng nng n, mi rt ly lm vinh d.
- Anh qun l anh mi em?
- Rt c th.
- V a ch, cng chnh l anh a cho em, anh qun ht tt c sao?
- Chc l nh th, mi ni, tm li, anh rt hi lng l em n.
- Khi mt model n nh, dao li khng thch?
- Em l ngi mu?
Mi khng giu ni ngc nhin.
- l, thm ch kha thn.
Mi ni mi tic khng l ha s nhng mi chi nh nghip d.
- Khch n y c phi ng ? Nng hi.

Mi vi ch gian phng:
- y coi nh nh em, em lm g ty em. Nhn ci phng ny, em c th thy ngay lp tc l ch ca n khng
tun theo mt quy tc no ht.
Nng ngi ln gc bn giy ca mi, a mt nhn quanh.
- C th thy y cn mt ngi n b.
- Nu em mun, nhng vi iu kin khng tr thnh ch ca ch ni ny v l quyn s hu cn phng ny khng
thuc v hn ta.
Mi ln gp nng mi u u khu vi nng, mi khng th thua nng.
- Cm n, nng ni, cm ly tch tr mi pha. Ri va ci va ni thm: Hy ni ci g nghim mt t.
Nng ng u vi mi. Mi ch kp i li:
- c, ng .
n lt mi rt tr vo tch mnh ri ngi xung gh bnh trc bn giy. y mi thy thoi mi hn v quay v
pha nng.
- Chng ta c th tho lun. Ni mt cht i. Em l ngi mu tht ? Anh cng l hi v thng v pht thi.
- By gi thi ri. Ngy xa em tng lm mu cho ha s.
Nng ni tht. Mi phi trnh ti ny.
- Em ng l ngi mu ri! Anh mun ni n ngh nghip ca em, em d nhin c vic lm, ng khng?
- Cu hi ny rt quan trng ? Nng va ci va hi. Nng lu lnh, lun mun chng li mi.
- Khng nht nh, nhng hi bit ng chuyn tr vi em, ni nhng g c em v anh u thch th.
- Em l thy thuc, nng ht u ni.
Trc khi mi kp hiu ra iu nng ni, nng hi.
- Em ht c ch?
- D nhin, anh cng ht.
Lp tc mi y thuc l v ci gt tn li gn nng.
Nng chm mt iu thuc, nut mt hi khi di.
- Trng khng nhn ra c, mi ni, bt u tm hiu l do nng n.
- Cho nn em ni ngh nghip khng quan trng. Anh c tin l em ni tht khi em bo em l ngi mu khng?
Nng nh nh th khi thuc ra, ngng u ln.
V ni l thy thuc th c tht l thy thuc khng? Nhng cu ny mi khng ni ra.
- Anh tng ngi mu u l th n b nh d nng ni c hay sao? Nng hi.

- Khng nht nh - Ngi mu cng l mt cng vic rt nghim tc. Anh mun ni n ngi mu kha thn
c th trn trung, ci chng c g l xu. Tt c ci g l t nhin u p. Cho thy ci p t nhin, l lng
ho hip, khng phi s nh d nng ni. V li, thn th ngi p hn bt c tc phm ngh thut no. Bn cnh
t nhin, ngh thut l m nht v ngho nn. Ch bn in mi cho rng ngh thut cao hn t nhin.
Mi ni vi y lng tin vng vng.
- Th ti sao anh lm vn ngh? Nng hi.
Mi mun ni mi khng lm c vn ngh, ch l vit, vit ci mi mun ni v ty hng m vit.
- Nhng vit cng l ngh thut.
Mi ngh dt khot rng vit ch l mt mn k thut.
- Ch cn c mt k thut; chng hn em c k thut m x d anh khng bit em l a khoa hay hay phu thut,
ci ch h g, c k thut l . Mi ngui u c th vit, cng nh mi ngi u c th hc m.
Nng ci khanh khch.
Sau mi ni mi ngh rng ngh thut khng h thing ling, ngh thut chng qua l mt cch sng. Ngi ta c
cc cch sng khc nhau, ngh thut khng th thay cho tt c.
- Anh rt thng minh, nng ni.
- Em, em cng chng ngc.
- Nhng c ngi ngc y.
- Ai?
- Ha s, h ch bit dng mt nhn.
- Ha s h c cch cm nhn ring ca h, so vi nh vn, h u tin ci nhn.
- Ci nhn cho php hiu c gi tr ni ti ca mt c nhn khng?
- C v l khng, nhng vn ch gi tr n l ci g? Ci ny ty mi ngi m c khc, ai cng c cch nhn
s vt ca ring mnh. Mt gi tr khc ch c ngha vi nhng ngi c chung mt quan im gi tr. Anh khng
mun lm ci vic chc tng sc p ca em, anh khng bit sc p ca em c phi l ni tm hay khng, nhng
ci m anh mun ni l ni chuyn vi em tht d chu. Chng phi con ngi ta lun i tm mt ci g d chu
trong i y thi? Ch nhng a ngu mi chuyn tm ci khng vui.
- C anh bn, em rt vui.
Va ni nng va bt gic cm ly chm cha kha trn bn nghch a vi n. Mi c cm tng nng khng vui
cht no. Mi bn ni vi nng v chic cha kha.
- Chic cha kha no? Nng hi.
- trong tay em.
- , n sao?
Mi ni rng mi nh mt n.
- N chng ang y y thi? Nng cho thy ci cha kha trong lng bn tay nng.
Mi ni mi tng mt n nhng ng l hin n ang trong tay nng tht.

Nng t chic cha xung bn ri thnh lnh ng dy ni nng phi i.

- C g gp?
- Vng, em c vic, nng ni. Ri ni thm: em ly chng.
- Chc mng. Mi hi ct hng.
- Em s li n. Cu ny l mt an i.
- Bao gi em li n?
- Khi no em vui. Em s khng n khi em bun, trnh chuyn sang anh ci bun ca em, nhng khi em qu vui
th cng khng c
- Ty em, anh hiu.
Mi cn ni mi mun tht yn tr rng nng s li n.
- Em s n ni vi anh v ci cha kha m anh nh mt!
Ht u, nng gt xa tc xung vai, ci lu lnh ri ra ca xung thang.

Chng 13
61

Ngi bn hc cng lp ngy xa ca ta, t hn mi nm nay ta cha gp li, cho ta xem bc nh anh y ngn
ko ra. Anh bn mt ngi khng th xc nh c tui v phi. Anh ni y l mt ngi n b. H ang
trong vn rau, trc ngi miu nt. Anh hi ta c bit tiu thuyt Hoang giang n kip khng.
Ta hn l nh ch: b tiu thuyt v hip nhiu tp m mt bn c giu nh v mang n trng tiu hc khi ta
cn l hc sinh ph thng trung hc. Loi tiu thuyt ny b cm ngt. Nhng sch c nh Mi ba hip khch v
by thanh kim, Nga mi kim hip truyn, thp tam mui, nu l bn ca ngi c sch th mi c th em sch v
nh, bng khng phi c gp trong lp,sch giu trong ngn bn.
Ta cng nh rng lc nh hn, ta c mt lot truyn tranh lin hon Hoang giang n hip, khng may ta b mt
mt t v chi bi thua v ta bun sut mt do.
Ta cng nh rng quyn sch ny, Thp tam mui hay N hip khch no , nh hng n s khu dy tnh
dc ca ta, ci m lc ta hon ton khng hay bit. Chc l mt lot tranh lin hon t ca hiu sch c.
Trong tranh c bng hoa o b cung phong cun i v bn di , ngi ta gii thch rng vo mt m ging t
bun thm xy ra chuyn ny chuyn kia. n ngha l "n kim khch" b mt tn lu manh bt mt, tn ny
d nhin cng nm vng cc ngh thut binh ao. trang tip sau, "n hip khch" gi tay cho s ph V Lm v
tp luyn c c chiu b quyt ca phi kim ri ch cn ngh n vic tha lng ra hn, c ta li tm thy
k th, bng u mi kim kha cht u hn li khng cho ng y. Nhng thnh lnh, ni cn thng cm
khng th gii thch, c ta ch cht ca hn mt cnh tay, cho hn lnh mng sng.
- Cu c ngh l cn cc n hip khng? Anh bn hc ngy xa hi ta.
- l ci ngi trong nh ny ?
Ta khng bit anh c inh a khng.
Trng nh, anh bn ta, thn hnh s, cp knh, b ng phc ca cn b a cht, v n gin, lng thin ca
anh c lun khin ngi ta ngh n con mt sch c tn l Pierre trong Chin tranh v Ha bnh ca Tolstoi. Khi
ta c tiu thuyt ny, anh bn ta cn rt gy, nhng b mt trn xoe ca anh tot ln lng nhn t, vi cp knh
lun mc vo u mi, c phn no hi ging cc chn dung ca Pierre trong su tp cc tc phm ca Tolstoi, do
mt ha s Nga minh ha. Trn bc nh, "n hip" ng di vai anh, n mc nh mt ph n nong dn, tm o
hai vt, giy lnh bng cao su chi ln khi gu qun, i mt b nm trn khun mt khng r l n ng hay n
b, tc ct st mang tai theo kiu n cn b nng thn, ch dn duy nht v phi tnh, "n hip" khng ging cht
no ht vi nhng n hip nh nhau trong cc truyn k tinh v hip, cc tranh khc g v tranh lin hon, vi ci
v v b m tm thn b cht trong tm tht lng rng bn em li cho h.
- ng c nh gi thp c y, c y rt cao th trong thut quyn cc ao kim , c y h th d nh nh c
vy.
Anh ni nghim tc.
Trn ng t pha ng n Chu Chu, xe la b tr. Phi dng li mt ga nh, chc l ch cho chuyn tc hnh
trc mt i qua. Tn ga lp tc lm ta n ngi bn hc ang lm vic y, trong i kho st a cht. Ta
bt tin anh t hn mi nm nay. Nm ngoi, tuy tng bin tp mt tp ch c gi n cho ta bn tho mt bi vit
ca anh, a ch trn phong b chnh l ci tn ga dc trn ke. Ta khng c trong ngi a ch ca anh nhng
ta ngh rng trong mt huyn b nh th ny, chc khng c nhiu i kho st a cht. Ta s tm hi chng kh
khn g. Vy l ta lp tc xung tu. Anh l mt ngi bn tt thi th u. Nhng ci tt th him trong ci trn
ny. C hnh phc no ln hn l bt cht n thm mt ngi bn tt khng?

T Trng Sa n, ta i tu Chu Chu. Thot u, ta khng ngh dng li y v ta khng c h hng ln b

bn. y khng c c dn ca ln c vt thm d v ta lang thang sut mt ngy bn b sng Tng Giang.
Ch sau , ta mi hiu ra rng ta chng c vic g lm ngoi vic tm kim n tng m xt cho cng th cng v
v.
T Bc Kinh ta mang theo chn m nh mt k t nn, ti ci vng ni m ta tng n "c ci to li"
trong mt Trng cn b mng 7 thng Nm cch y mi hai, mi ba nm. Thi y, quan h gia ng s cng
mt c quan khng ngng no non bi cc phong tra chnh tr rt cng thng. Tt c h khu hiu, bo v n
cht phi nhm ca mnh, khng ngng s b i th h st. Khng ai li ngh ti mt "ch th ti cao" mi s ra
lnh cho i din qun i n ng trong cc c quan vn ha v mi ngi bt k phi nhm no u phi h
phng xung nng thn.
Ta l mt k t nn ngay t lc sinh ra. M ta ni rng m sinh ta gia trn bom. Knh phng ca bnh vin c
bo v bng cc bng giy phng chng hi bom. May mn m thot khi bom v ta ra i lnh ln. Nhng
ta khng bit khc. Ta ch ct ting ku u tin khi bc s pht cho ta mt ci vo mng. y, c l l
iu tin nh, ta s phi chy trn sut i. Ta n quen vi cnh , ta hc c cch tm ra i cht lc th
trong khng gian trng vng gia cc thi k hn lon. Khi mi ngi li trn xe, ngi trn chn m ch i,
ta nh ngi coi h hnh l ri nh mt con ch lc, ta la c vo trong cc ng ph ca thnh ph. Ta cn gp
li mt i th ngoan c chng li phi nhm ca ta trong mt qun n. Thi y, tht ln c khu phn, mi ngi
c pht hai, ba lng tem phiu gn na cn tht ln mi thng. Ta ngh rng hn cng mun nh ta n mt phn
tht. Trong qun ny, qu nhin thc n c mi mn tht ch nu vi t, ai ai cng gi mt sut. Cng chia s
chung s phn, cng ngi vo mt bn, khng ni khng rng mi bn gi ru ti. Cng nhau ung v n tht ch
c nh cuc u tranh giai cp khng thng xt chng tn ti na, c nh chng ai l k th ca ai. Nhng d
nhin hn v ta khng ai cp n chuyn chnh tr. Tht ra bn ny c qu nhiu vic ngi ta c th ni n,
d l con ph c, giy quyn c mi rm r c th mua c y, vi vc dt tay a phng m ngi ta c
th mua khng cn phiu vi, tr cng bn khng tem phiu v lc rang ng v hon ton bi khng ra Bc Kinh.
Hn v ta u mua lc nhm vi ru. Chnh l nhng k nim nho nh v ngha y y ta dng li y c
mt ngy, khi ta i tu Trng Sa i Chu Chu. Trong trng hp ny, ta ch c l do bo m khng i gp
ngi bn tt t b ca ta; ti sao khng cho anh ta nim vui bt ng ch?
Ta gi ging nm trong khch sn gn ga xp v ti xc y. Nu nh khng gp bn, ta vn c th lm mt
gic khch sn, ch p chuyn tu sng u tin.
Trong qun m nho nh, ta n mt bt cho u xanh, n lm tan i i cht mt nhc. Ta n hi thm mt cn
b ang nm hng mt trn chic gh bnh trc phng tip tn xem y c t kho st a cht no khng.
ng ta lp tc ngi thng ln khng nh rng c, cch y hai dm, thot nhin ng ni nh vy, khng, ba dm,
qu lm nm dm. u ci ph ny, ch khng cn n ng, r vo mt ci ng, i qua nhng tha rung ri
mt con sng con, mt ci cu. Pha bn kia, khng xa lm, c my ngi nh gc kiu hin i, hon ton bit lp,
y t kho st a cht y.
Ra khi th trn, tri m h lm tm sao sng. Khp ni vng ln ting ch nhi. Ta i c vo nhng vng nc
nhng chng , ch ngh ti chuyn tm li anh bn. Cui cng vo qung na m, ta g vo ca nh anh trong
bng ti.
- Ka thng qu! Anh ku ln sung sng. Anh to bo, thn hnh s. Mc soc, mnh trn, anh nn vo ta nhng
nht qut ci ang cm trong tay, lm cho ta c c t gi. y cng l mt thi quen gia bn hc, p vo vai
nhau. Thi xa, ta b nht lp, cc bn gi ta l "Tiu qu", thng nh. By gi hin nhin ta l "lo qu", lo gi.
- Cu u ra?
- di t.
Ta cng sung sng nh in.
- Mang ru, khng, da hu tt hn tri nng qu, anh bo v.
l mt ngi n b khe mnh, y v lng thin. Ch chc l ngi ni y. Ch ch ci, khng ni cu
no. R rng d l gia nh anh vn khng mt tnh nt d thng ngy xa ca anh.

Anh hi xem ta c nhn c bn tho anh gi khng, anh bo anh cc tc phm ca ta xut bn nhng nm
qua. Anh ngh chc l ta nn nn anh gi bn tho ca anh n ban bin tp mt tp ch tng ng mt trong
cc bi bo ca ta, nh chuyn cho ta.
Anh gii thch rng anh vit ci th y v thy nga ngy tay, anh khng nhn c. Mt qu bng thm th, i
khi vy.
Ta cn ni g c vi anh y? Tiu thuyt ca anh k chuyn mt a b nng thn chu ca mt a ch gi.
trng, cc bn hc coi n khng ra g, ngy ngy n nghe thy ging cn phi vch r mt k th giai cp.
Thng b ngh rng mi bt hnh chung quy u do ng n, lo gi m au kia m nn, n pha mt th hoa di
c, th hoa ngi ta phi vt i khi ct c cho ln. Sng sm, vo lc cc loa phng thanh pht i bi ca ng
phng hng gi nng dn i lm, thng b thy ng n cht, nm ln di t, mm y mu en. Anh t tm
trng ca a b ang nhn ci th gian kh hiu ny bng con mt ca mt a tr nng thn. Ta a bn tho
ny cho mt bin tp vin quen bit. ng ta tr li khng cn cc th tc thng dng trong gii vn hc khi tr
li bn tho. Tc phm khng thuc dng chnh thng: tnh tit khng c gia cng, quan nim chung ca tc
phm khng cao, tnh cch nhn vt khng ni hoc tc phm khng c in hnh, khng, n gin ng ta
bo ta rng vit tt y nhng tc gi i qu xa v khng bao gi lnh o li cho xut bn. Ta ch c th ni r vi
ng ta rng tc gi lm vic nng thn vi t cch nh kho st a cht, quen cc ng mn trn ni nhng cc
ranh gii ngi ta p t cho gii vn hc th khng bit.
Ta thng thn k li vi anh tt c chuyn .
- Ny vy th cc ranh gii y l g? Anh hi, v nh lc lng i qua cp knh. Anh vn lun ging vi con mt
sch tn l Pierre. Mi y bo ch chng li khng nh li t do sng tc v s cn thit cho vn hc c
miu t hin thc y ?
- Chnh l v ci hin thc con m n y m t gp s phin phc v by gi ang y y, ta bo anh.
Anh ph ln ci:
- Cng con m n nt c ci chuyn v "Hoang giang n hip" kia na y.
Anh cm ly bc nh ct vo ngn ko.
- Mnh bit c y khi mnh sng trong ngi miu nt lm vic kho st. Sut mt ngy c y ni cho mnh
hay cc th vic ca c y. Mnh ghi y mt s tay. Ci y l kinh nghim ca c y.
Anh ly s tay trong ngn ko ra v d d n v pha ta:
- Tha vit mt quyn sch m tn t ngh ri, s l Ghi chp mi miu nt.
- Khng phi tn ca mt tiu thuyt v hip.
- D nhin khng phi. Nu cu th v, c cm v lic qua xem. Ci ny c th lm vt liu cho mt tiu thuyt
c.
Ri anh ct s tay vo trong ngn ko, bo v:
- Cui cng th em c mang ru ra i.
- ng ni vi t chuyn vit tiu thuyt na, ta ni. By gi t cng chng xut bn ni c nhng th t c
xut bn ri. C thy tn mnh l ngi ta tr li bn tho.
- Anh cng th, tt nht l lo lng t t n vic a cht ca anh ch vit ci g ? V anh mang ru ln, ct li
anh.
- Th th cu by gi lm ci g? K t nghe!
Anh y bn tm vi ta.

- T i lnh nh y trn vic kim tra. T i nhiu thng ri. Khi tai ting yn i, t s th quay v. Nu
tnh hnh xu hn t s tm mt ch v. Mun g cng khng b a ti tri ci to lao ng nh mt con cu
ngoan ngon, nh nhng k "phi hu" nhng nm nm mui.
Chng ti ci vang.
- T s k cho cu mt chuyn vui, ng khng? Anh hi. T trong mt n v c cc nh cm quyn ra lnh
phi tm cc m vng. C ai ng c rng gia ni non chng t li v c mt ngi rngkhng ch?
- Cu ni a. Cu thy tn mt?
- Khng ch thy, m chng t cn bt sng n! Vi a chng t i tm mt li tt trong ni v kp tri trc
m ti. Mt cnh rng di ni b t v trng ng. Trong nng, vng hoe c, chng t thy mt ci g ng
y, chc l th rng. V an ton nn chng t c v trang khi vo nhng chn nh th ny. Chng t ngh ngay
ti ln li. Chng t khng tm thy vng nhng vn may du sao cng mm ci sp mang c tht v. Vi
ngi bn vy ci ch ng y li nhng con vt kia chc nghe thy chng t v n phi vo pha rng.. Chc
l vo qung ba gi chiu. Mt tri ng v ty nhng lng vn cn sng. Khi con vt kia bt u ng y, u n
lin l ra gia cc cy ng. V th l chng t pht hin ra y mt ngi rng tc ph xung vai! Tt c bn
t u nhn thy n. u kch ng n cc im m reo to ln: "Ngi rng! Ngi rng!" "Khng n i mt!"
mt ngi ku to v n sng. C nm h lm trong ni nn him c dp bn. H gii c ch m. Phn khi lm cho
hng ln, h chy, reo, bn. Cui cng h buc c n i ra. Trn trung nh nhng, tay gi cao, nhng n b vt
ng knh ra t. N ch eo mt cp knh buc vo sau u bng mt si dy. Mt knh trn xoe hng, nh
knh mi m.
- Chuyn ba! ta ni
- Tht hon ton y! V anh t trong bung ni vng ra. Ch vn cha ng.
- C mun ba cng khng ba c vi cu. By gi cu l tiu thuyt gia ri.
- Tiu thuyt gia tht phi l anh ny, ta ni vi v anh. Anh ny l mt tay k chuyn bm sinh. Ngy xa, trong
lp chng ti khng ai vt c anh y lnh vc ny u, h m ming l ai cng h hc ra nghe. Tic l tiu
thuyt ca anh y b bp cht t trong trng trc khi c thy mt tri.
Ta khng khi khng cm thy c phn thng bn.
- Anh y nh th y. Anh y ch ni nh th v c anh y thi; bnh thng, anh y khng ni qu mt cu, ch
v ni t trong bung.
- Em nghe thi! Anh bo v.
- Ni tip i! Anh tht s kch thch cn t m ca ta.
Anh ung mt ngm ru ly li nhu kh.
- Nhm chng t li gn, lt knh ca n i ri ly nng sng y n ng. H nghim ging hi: "Nu my l ngi
sao my li ln trn?" Run ln cm cp, n khng ngng rn r. Mt ngi trong m nh kh vo u ni mt ci
v da: "Nu my c chi tip tr qu tr ma th tao bn my!" Lc y, ni bt khc nc n ni rng n trn mt
tri ci to ra v khng dm quay tr li na. Ngi ta khng hi n phm ti g. N ni n l "phn t hu
phi". "Nhng phn t phi hu t lu c phc hi minh oan ri c m, cc bn cng i vi t ku ln, sao
khng t v?". Hn gii thch rng gia nh hn khng dm gi hn v hn trn trong rng. "Gia nh u?"
ti t li hi. " Thng Hi". Bn bn cng i vi t ku to ln: "Gia nh nh my l l u ! Ti sao khng gi
my li?". Hn ni h s lin quan. Tt c bn la m: "lin quan l ci g ch? Phn t phi hu c bi thng
ht tt c ri, by gi nh no cng si sc mong c c ly mt phn t hu phi y!". H cn hi hn: "Th
my c b hm hm khng y?". Hn ni khng, ch cn th nng. Tt c mi ngi th l b ln ra m ci.
V anh cng bt ci bung bn.

- Ch c cu mi k c ci chuyn ny, ta ni v khng th nhn c ci. T kh lu cha bao gi ta vui th

ny.
- Hn b chp m "phi hu" nm 1957, nm 1958 b a n mt nng tri Thanh Hi lao ng ci to. Nm
1960, nn i n ra, chng cn ci g n. Ngi ph ht c, sp cht, hn trn v Thng Hi. Hn n trong nh
hn hai thng, ngi nh hn nht quyt buc hn phi quay v tri v lc y khu phn ng cc ca ai cng khng
n. Lm sao h giu hn lu trong nh c? Th l hn li ln ng phiu lu mo him vo trong ni, ni
hn sng hn hai chc nm tri. Mi ngi hi lm sao hn sng st c th hn tr li nm u mt gia nh
nng dn min ni nhn hn. Hn gip h kim ci, lm vi vic ng rung. Sau , hn nghe ni cng x
nhn dn di kia sp i iu tra v hn, hn bn trn vo xa hn na. Hn sng st nh gia nh kia ln gip
hn, mang cho hn dim, mui, du. Ti sao m hn li thnh "phi hu"? Hn gii thch rng trng i hc,
hn nghin cu v gip ct vn, nhng ch bi ton trn mai ra. Thi y, y nhit huyt ca tui tr, trong mt
cuc tho lu hn ni ra vi li di dt v tnh hnh lc . "ng ln no, bn mnh ni, theo chng tao, my s
i lm tip c nghin cu v ch mai ra ca my!". Nhng hn khng khng c tuyt, ni rng hn phi thu hoch
nng ng v l d tr lng thc c nm ca hn, hn s ln li xo nt c nu hn i. Tt c bn cng ku ln:
" cho ln li chng n a yn ci thn chng n i!" Hn mun i ly qun o. Tt c ku ln: " u?" " trong
mt ci hangm chn vch ". Khi tri khng rt, hn khng mc. Mt ngi cho hn ci o hn qun quanh
ngi. Ri a hn v tri.
- Ht!
- , anh ni. Nhng t tng tng ra mt ci kt khc, c l khng ng.
- C ni xem.
- Hm sau, sau khi n ung no n v ng ngon lnh, thc dy th thnh lnh hn bt khc nc n. Khng th hiu
hn lm sao. Mi ngi hi. Va khc nh ma, gia nhng ting nc n hn ch ni c mt cu. "Nu ti bit
i ny cn c ngi tt nh th ny, ti khng phi chu ng v ch cc bt cng nhng nm va qua!".
Ta mun ci nhng khng ci ra c.
Trong knh anh bn ta le ln mt nh ci tai qui.
- Kt y tha, ta ni sau mt lc suy ngh.
- T c thm ci vo, anh tha nhn, t knh ln bn.
Ta pht hin ra ci nh tai qui ta ng c thy trong con mt anh ng ra l v bun. Khi anh eo knh, th l mt
con ngi khc, vi din mo vui v v n gin. Trc y ta cha thy anh ci dng khng eo knh ny.
- Cu c mun ng lng mt t khng, anh hi ta.
- T chng vi, lc ny t cha bun ng.
Qua ca s, thy nhng nh sng u tin ca ban mai. Bn ngoi, ci nng tiu tan v mt cn gi mt ni
ln.
Anh k cho ta mt ci chng tre cn anh th dng ging gp. Ri anh tt n.
- Cu nn bit thi y, trong phong tro, h iu tra v t v chnh ci t bt ngi rng kia ri li bt giam
t. Sut na h bt cht t, n i st da u, coi l mng t n ln. Ngoi s ra th h l ngi t t c.
- y l ci hay trong chuyn ngi rng ca cu y. N vui trong khi tht ra th con ngi l cc k tn c. Cu
khng nn vit ra tt c.
- Chuyn cu ni ra n l tiu thuyt, chuyn t ni ra l cuc i. Tht tnh t khng ti no vit c tiu thuyt.
- H ni c rn l mi ngi u mun i bt rn, ch s nu nh bn thn l rn th s ra lm sao y?

- Ng nh tt c mi ngi u khng i bt?

- Th s cng b bt nt.
- Nhng cu y, chnh cu cng khng chu i bt c m?
- Th ri s li b bt mt thi.
- Chnh v th m c phi ln ln giang h trn ng phi khng?
- By gi cng kh ra t cht ri phi khng? Nu khng u t dm n nh cu nh cu ung ru vi cu?
i lm ngi rng t lu ri.
- T cng s chng gi cu nh t. Hay l c hai cng i lm ngi rng?
Anh ngi trn ging gp, cui b ra.
- Ci kt kia y, dp i vn l hay hn, n lt anh ni, sau mt lc ngh ngi.
62
Mi ni hn nh mt cha kha.
Nng ni nng bit.
Mi ni hn bit rt r, ci cha trn bn, nhng th ri bin mt, hn ch quay i c mt to.
Nng ni ng th y.
Mi ni l mt ci kha rt thng, khng c vng eo: thot u cng c vng eo y, mt con ch x, ch
Bc Kinh, bng cht do mu . Mt bn gi cho hn, bn gi thi, khng phi b.
Nng ni nng bit r iu y.
Mi ni sau con ch b gy, tht l hi, c con ch gy ch cn mi ci u be b; hn thy nh th th tn
nhn cho nn tho con ch ra khi ci cha.
R! nng ni
Mi ni hn ngh ci cha trn cy n bn giy, cnh my con rp ghim; rp ghim th cn, ci cha th
bin. Hn dn sch trn bn; nhng th ch tr li, cho l nh th, cng , xp thnh chng gn ci n. Ci
cng tc n b mt phong b che mt. Nhng ci cha th khng th tm thy.
Thng hay nh vy, nng ni.
Hn c ci hn cn phi i nhng hn khng th ca ng c. Nu ng li th hn khng th vo khng cha,
phi tm n thi. Gia cc sch v, giy t, th tin, tin ph ln mt bn, mt ci cha th l ra phi d nhn thy
ch.
ng th.
Nhng hn khng tm thy n. Hn b c bn tay chn di gm bn, ly mt ci chi ko ra khng t rc bi v
c mt v xe khch. Khi ci cha ri xung t th lun pht ra ting ng ch, vy m ch c vi quyn sch cht
ng trn bn thi, vn khng thy cha. Khng th ln sch vi cha kha c.
Hn th ri.
N bc hi mt cch thun ty, n gin.

Th trong cc ngn ko?

Hn cng lc. Hn nh m cc ngn ko ra. Hn c thi quen, mt thi quen lu ngy cha trong ngn
ko, bn phi. Ngn ko y mi th ti liu: th, bn tho, bin s xe p, giy chng nhn chm sc y t khng
mt tin, th cung cp ga. C vi th huy chng na, hp bt my, con dao Mng C v mt thanh kim b bng
men c cn nhng ng gn kim loi, ngn y vt ngho khng cht gi tr, ch l nhng th mang vi k nim
no .
Tt c ai cng c nhng ci nh th, chng l qu trong con mt ch nhn.
Cc k nim u rt qu.
ng th. i khi qun chng i li l gii thot. Mt ci cc mt chng hn, ngi ta s chng bao gi dng n
n na; b qun o c khu chic cc o bng thy tinh mu lam thm ny t lu c dng lm gi lau nh
nhng chic cc vn khng b vt i.
Tt, th ri sao?
Sau hn m ht cc ngn ko, dc cc th trong ra.
Ci cha khng th trong c m.
Hn bit nhng hn c dc ht c ra.
D nhin. Th cc ti, lc cha? Lc c ri, ti qun trc sau my ci u lc ht, n nm su ln, ti o vt
trn ging na. Hn lc ti cc qun o ly ra, khng lc ti qun o xp trong va li thi.
Ri sau
Sau hn by xung t tt c nhng g trn bn, hn dn li ngn np cc tp ch trn gi u ging,
hn r chn, m, nhn gm ging, ng, c vo cc chic giy na, v mt hm ng nm phn ri vo
giy hn v hn ch thy khi ra ngoi ca v i n vng.
Nhng giy hn li khng mang chn ?
Mang, nhng v sch trn bn giy u t xung t, khng c ch i m hn th li khng th xo ln sch
bng giy. Hn tt lun giy ra ngi xm lc.
Ti nghip!
Ci cha tht thng, khng c vng eo th l bin mt trong phng. Hn khng i ra na, bt lc ngm ci phng
tanh bnh. Mi pht trc , cuc sng ca hn cn trt t. Hn khng th ni bung hn l sch s v ngn np
hon ton, n khng bao gi c nh th, ng, nhng du sao hn sp t tng vt v hn thy phng ca hn
rt d chu, thoi mi. Tm li, hn c nhng thi quen to ra c cho hn cm gic thoi mi.
ng th.
Nhng y khng phi th. Tt c bt c u, bt c ch no, ty tin.
ng nn st rut, cn suy ngh k.
Hn bo hn phin chn lm, hn khng c ch ng, khng c ch ngi, khng c c ch ng na, cuc sng
hn thnh ci kho cha trm th b dn tht s. Hn ch c th lom khom ci trn cc ng sch. Lm sao m
khng st rut ch? Nhng ch c th on hn. Khng phi li ca ngi khc; l hn nh mt cha kha, l hn
by nn ci mt trt t ny, ci bt nho ny. V hn khng ra ngoi c, bt chp hn buc phi i!
Vng.
Hn khng mun nhn ci cnh ny na, khng mun li trong gian phng ny na.

V c mt cuc hp, ng khng?

Hp vi hnh g, ng, hn phi i ra ngoi, nhng hn l hn n mt gi ri. Khng th ch c mt gi m
khng lm ci g. Hn na, hn khng nh r l hn u, thm ch hn hn vi ai na
Chc l mt bn gi, nng ni kh.
C th ng, c th khng. Hn ni hn tht s khng cn nh na. Nhng hn phi i, hn khng th chu c
na ci ng lung tung xe ny.
Vy l ng ca?
Hn ch cn cch i ra m khng kha ca. Mt khi n chn cu thang, ngi qua ng i li nh thng l, dng
xe chy khng dt, chng bit ci g thc m ngi ta phi hi h n nh th. Hn xung nh v bt u i trn
va h. Khng ai bit hn mt cha kha, khng ai bit rng ca hn vn m, khng ai liu ln nh hn n cp
c. Ch cc bn thn ca hn c th n y nhng khi h bit khng c ch t chn th h s ngi ln ng sch,
gi sch ra ch hn. Ri h cng chn m b i. Lo cho h lm g. Nhng tuy th hn vn lo cho ci phng ca
hn, d chng c ci g b n cp, tr vi quyn sch ra, qun o giy dp u rt bnh thng. i giy tt nht,
hn mang trn chn ri. C hng ng bn tho na nhng hn u ngn trc khi vit xong. Nhn ra iu ,
hn bt u cm thy vui, thi ngh n ci cha kha cht tit b tht lc v n ci ca. Hn bn i do cu u
trong ph. Bnh thng hn lun vi, bn bu, hn khng ngng tt ti v bn thn hay v mt ai hay mt vic
no . By gi hn khng lm cho ai na, hn cha bao gi nh nhm nh th ny. Hn chm bc li, iu hn
lm rt kh nhc nhng lc bnh thng, hn a chn tri ln trc, chng vi nhc chn phi: ci ny khng c
d lm. Hn khng bit i yn n thm ch hn khng bit i do na. Trong khi i do, ngi ta gim c bn chn
ln mt t, ngi hon ton th gin.
Hn c mt cm gic k l khi i nh th ny v ngi i ng t ra thy ci ; chc h nhn ra hn c
ci g bt thng. Hn ln quan st nhng ngi trc mt hn i n nhng hn thy nhng con mt sc so ca
h tht ra ch hng vo bn thn h. D nhin i khi h cng lic mt ci vo cc quy knh hng bch ha thm
hi gi liu c hi khng. Lp tc hn nhn ra hn l ngi duy nht trong ph ny nhn ngi khc, nhng
khng ai nhn thy ci . Cui cng, hn l ngi duy nht i bng c bn chn, gim ln t bng c lng bn
chn. Nhng ngi khc i bng gt, v nhng sc di ngc tr li nh th sut c nm c thng phm n
thn kinh no b ca h. Mi phin mun, lo u ca chnh h l do t bn thn h to nn bng cch y, ng
th khng?
ng.
Hn cng i trong ci ph no nhit, m ny, hn cng cm thy c n. Hn long chong nh mt k mng du.
Ting xe c gm r khng ngng, trong cc nh n nhiu mu, b mt m ng hi h trn h ng chn p x
y, hn bit rng khng bao gi c th chm bc li theo nh mun ca hn. Nu em nhn t trn cao ci cnh
tng ny, nu em quan st hn t ca s mt cao c, bn l ph, th hn s lm em ngh ti mt ci nt chai bng
ki e quay cung mt cch min cng trong mt ming cng sau ma, gia nhng l rng, u mu thuc l, giy
gi kem t-ki-m, nhng a cht do dng ca mt ca hng n nhanh v mi th giy gi ko.
Em thy.
Em thy ci g ch?
Ci nt chai bng bnh gia dng sng ngi y.
y y, hn y.
Vy y l anh.
Khng phi l anh, y l mt th trng thi ta bit n.
Em hiu, anh ni tip.

Ni v ci g?
Ni v ci nt chai tht lc.
Ai lm tht lc n?
T n lm n tht lc. Cc k nim but ra khi hn. Hn c ngh, c nh li vi mi quan h hn c, ti sao hn
li trong thnh ph ny. Hn chc chn bit r n hon ton, vi ci ca hng bch ha to tng xam xm gh s
kia, ci ni quanh nm ngy thng bn cng trnh m rng, ta nh n b mc cm v ci kch thc ca n vy.
Trc mt hn, duy nht qun tr nho nh kiu c, l cha c tn trang. Xa na, ca hng giy dp v trc mt,
mt ca hng giy v mt qu tit kim m hn vo c ri. Vi hn hnh nh c vic phi lm vi ci qu tit
kim ny, hn phi gi v rt tin y, nhng m l rt lu t trc kia. Hnh nh hn c mt ngi v
m sau hn chia tay, nhng hn khng ngh ti c ta na, hn khng mun ngh ti chuyn na.
Tuy vy hn yu c ta.
Hnh nh hn yu c ta, ci ny cng l m nt. Du sao hn cng ngh c nhng quan h vi mt ngi n
b.
V khng phi ch vi mt.
Vi hn hnh nh l th, ng. Trong i hn, chc din ra vi s kin tt o, nhng qu xa, cn li vi n
tng m h, nh mt bc nh ch cho thy ng vin, bt chp thi gian n nm trong thuc hin hnh.
Tuy vy mt c gi tr chc lm cho hn xc ng, li vi chi tit cho hn lm k nim.
Ch cn nh i mi xinh xn, ng nt p, mt nng bng ln khi ni "khng". V khi nng ni khng th
thn xc nng tun theo hn.
V sao na?
Nng mun hn tt n, nng ni nng s sng
Nng khng ni nh th.
Nng ni nh th.
c, ng bn tm xem liu nng c ni hay khng, sau , anh y c tm ra ci cha khng?
Thnh lnh hn nh ra hn khng bt buc phi n cuc hn. y, ngi ta s tn dng di hu vn, s ni
n nhng ngi h quen, n mt ai ly hn, mt ai ang hay vi mt khc, n quyn sch ny, v kch
n, b phim kia va mi ra. Nhng sch, phim v kch y v sau c lun li cho thy l v v nh nhau ht trong
con mt hn. Hoc na, h ni n mt cp no c mt bi ni i mi no nhng s tht t ra l iu
c ni khng bit bao nhiu ln, khng m xu. Lun c l nhng v c thi. Nu hn c n th ch l v
hn khng chu c na cnh c n, nhng ri sau , hn c phi tr v ci gian phng mt trt t ca hn.
Ca phng m ch?
M, khi hn y ca ra, hn sng sng trc nhng sch bo la lit trn mt t. Lc o hn trng thy ci cha
kha khng c vng eo nm ra gi sch, gn ca s. N b phong b mt ci th ch gi che i, ci phong b th
trn cy en bn lm vic. Th l xoc cng chn bc qua cc ng sch, hn nho vo trong phng.
63
Ta c i n ni Long H thm ci thin ng, ng ln tri ca o gio kia, nhng khi xe la qua Qu
Kh, ta do d bc xung. Li i ca ci toa ngt ngt, mun ra c ca ln xung phi len lch gia cc hnh
khch. Phi v m hi nhiu pht ng h i c ti . Ta may mn tm c mt ch gn ca s, gia toa,
v trn ci bn con con trc mt ta, mt tch tr c ang ngm. Khi tu t t chuyn bnh ri khi ga, ta cn do
d.

Nhng ci xc ly li tit tu u n v trn bn con cc np tch li bt u ku lanh canh. Mt ln gi hi

man mt thi vo mt ta. Ta bun ng nhng khng ti no ng c. Nhng chuyn tu qua li t nc ny y
cht ngi, ngy cng nh m. bt c ga no, ngi ta cng chen nhau ln, chen nhau xung. Mi ngi vi v
m chng bit v sao. Ta khng ngi sa cu th ca L Bch: i ng cn kh hn ln tri. Ch ngi nc
ngoi c ngoi t v nhng ngi gi l lnh o i li bng tin Nh nc trong cc toa ging nm l c th
hng i cht lc th ca s i li. Ta th lun phi tnh xem c th tip tc cuc hnh trnh ny bao nhiu lu na
vi ci s tin t i cn li vi ta. T lu, tin nong ca ta bc hi v ta sng bng n tr dn. Bin tp vin ho
hip ca mt nh xut bn ng trc cho ta vi trm nguyn nhun bt ca mt quyn sch m ta khng bit c
c xut bn mt ngy no khng. Ta cng khng bit ta s vit n na khng nhng ta tiu mt na tin
ng. Tht ra gn nh l mt tng phm v khng ai c th bit vi nm sau na ra sao. Tm li, ta c ht sc
mnh trnh khch sn v c tm ra nhng ni tr khng mt tin, nu khng th cng r cng tt. Mc d th, ta
l dp i Qu Kh, trong khi mt c gi mi ta n ti gia nh c.
Ta gp nng trong khi ch tu bn. Hai bm tc con con,hai m rc, v linh hot v hai con mt tinh nhanh,
nng c v nh c gi nguyn vn ci s hiu k i vi th gii hn n ny. Ta hi nng i u, nng p
nng i Hong Thch. ci thnh ph y bi xm xt, khng kh b bo ha v khi en kt ca nhng nh my
thp y th c ci th v g xem ch nh? Nng i thm c. Cn ta, ta i u? Nng hi li ta cu . Ta ni ta
khng c mc ch r rt, ta i i y. Nng m to tng i mt ra ri hi ta lm ngh g. u c, ta ni.
Nng c nhn ci. Nng khng tin. Ta li hi:
- Ti c v mt g bp khng?
Nng lc.
- Khng cht no.
- Theo c, ti c v l g?
- Em khng bit nhng mun g cng khng phi l k bp.
- Tt, th vy th ti l mt ngi lang thang.
- Nhng ngi lang thang cng khng xu.
Nng ni vi mt v chc tin trong ging ni. Ta tn thnh quan im ca nng:
- Ni chung ngi lang thang rt tt. Thng nhng ngi nghim tc mi l k bp.
Nng khng gi c bt ci, ta nh b ai c, y l mt c gi vui tnh.
Nng ni c l nng cng thch i lang thang khp ni nhng b m nng khng thch. H ch cho php nng i
thm c. H bo trc rng h nng tt nghip l nng lp tc phi i lm, rng y l nhng ngy ngh h cui
cng ca nng, nng cn phi tranh th cho tt. Ta thy thng cm. Nng th di:
- Tht ra em rt mun i Bc Kinh. Tic l em khng quen ai y m b m th khng mun em n y mt
mnh. Anh l ng Bc Kinh?
- Ni ting Bc Kinh khng nht nh l ngi Bc Kinh nh. Tuy sng y nhng ti thy cuc sng y ngt
ngt.
- Ka, ti sao vy? Nng hon ton kinh ngc.
- Ngi qu ng, sng qu cht. Hi v mt to l b mt ngi no gim ngay phi gt.
Nng bu mi. Ta li hi nng:
- C u?

- Qu Kh.
- Ch c ni Long H y phi khng?
- Ch cn mt qu ni hoang, cha b ph t lu ri.
Ta ni chnh l ta mun tham quan qu ni hoang , nhng ni cng khng ngi ti ta cng thch n.
- bp c ngi khc? Nng hi, nghch ngm.
Ta ch c th ci m p li:
- Ti mun thnh o s o gio.
- Khng c ai tip cn anh u. Cc s ngy xa b i hay l cht c. Anh khng th tr . Tuy th, phong
cnh y rt p. Ch cch huyn l c hai mi dm, c th i b n, em vi bn b n y chi. Nu anh
tht mun n , anh c th n nh em, b m em rt hiu khch.
Nng c v nghim tc.
- Nhng c phi i Hong Thch m b m c th khng bit ti.
- Khong mi ngy em s tr v. Anh s khng lang thang na.
Khi hai ngi chuyn tr, ph cp bn.
Qua ca xe la, ta thy ni ln xa gn chn tri nhng qu ni xam xm. Dy Long H chc l ng sau .
Chc nhng qu ni y l Vch C tin. Mt gim c Vin bo tng, gp trong chuyn i, cho ta xem nhng
bc nh ca vch . Trong nhng hang khot vo sn vch , bn trn con sng, ngi ta pht hin ra nhng
quan ti treo, y l qun th m tng ca nc Vit i c, c t thi Chin quc. Nhng ngi chnh l tm
thy mt trng dt sn then v mt cy n c bng g di gn hai mt c mi ba dy, nh cc l trn cn di
cho thy. Nhng cho d i n ni Long H ta cng khng nghe c ting trng tng tng ca cc ng ph cng
nhng hp m trong tro v mnh mang ca huyn cm ny.
Vch C tin xa dn ri khut hn. Lc xung tu, hai ngi chia tay nhau, trao i tn v a ch.
Ta ung mt tch tr. Cm thy ni nh tic chua cht st li. C th mt ngy no nng n gp ta, v cng c
th khng. Cuc gp g bo nc ny cho ta mt nim vui nht nh. Ta khng th eo ui mt c gi ngy th
cht phc nh th, ng hn l ta khng th yu tht s c mt ngi n b. Tnh yu, ci qu nng, ta mun
sng nh nhm, vui v, khng phi gnh vc trch nhim. Hn nhn v tt c nhng phin h cng on gin ca
hn nhn qu l mt ngi. Ta tr thnh ngy mt xa cch, khng ai cn c th lm cho mu nng ca ta si ln.
Ta ngh ta gi, ch cn vi hng th khng ng coi l t m vy m cng chng thit tm cch t ti kt thc.
Kt thc y khng kh hnh dung ra, tu chung u l nng n c. Ta thch la c ni ny ni kia, khng li du
vt. Trong th gii bao la ny c qu nhiu ngi, qu nhiu chn n nh th nhng ta khng c mt ch no cm
r, yn mt ci t, gp dt hng xm gp, ni dt nhng li ni, cho anh hoc anh i u y ri li rc vo
ci m bng bong nh mn ca cuc i thng ngy. Trc khi i lm cho cc ci thnh ra bt di bt dch, ta
n ngn. Ta bit ta ht phng cha tr ri.
Ta cng gp mt n tu o gio tr tui. Mt v ti mt mang mt du n trong trng bt ngt tot ra t khun
mt p oan trang vi nc da trng mn, t thn ngi vn thng khoc chic o di rng. Nng ta trong
mt bung cho khch, ti mt bn cnh ca o qun; sn nh c k l ra mu g ban u v nhng th gn.
Gian phng tht sch s, chn m trn ging ta ra mt mi vi vc mi git h. Ta c nh th ti
Thng Thanh Cung.
Mi sng, nng em cho ta mt thau nc nng ra ry, pha cho ta mt tch tr xanh v chuyn tr vi ta. Ting
nng cng du nh tr mi hm, nng ni ci duyn dng, t nhin. Tt nghip trung hc ph thng, nng t
nguyn xin thi lm o c nhng ta khng dm hi ti sao nng ri b gia nh.

Trong nh tu o gio ny, mt chc tiu, gi v trai, c tuyn chn, tt c t nht u c trnh gio dc
trung hc ph thng. V ch tr vin l mt ngi cao ln, ging sng, bc i vng vng, hn tm mi tui. ng
i li khng tnh m xu trong nhiu nm thng lng vi chnh quyn a phng v cc c quan nhiu
cp khc nhau, v tp hp li nhiu o s gi mt ht trong ni cui cng thnh lp tu vin ni Thng
Thanh. Tr gi, tt c ni nng t do thoi mi vi ta. V nh ngi n tu ni: Ai ai y cng yu anh. Nhng
nng ni ai ai ch khng ni bn thn nng.
Nng bo ta thch li bao lu th . Nng cng ni Trng i Thin ha s ni ting cng sng y nhiu
nm. Ta xem mt tng Lo T bng ng lm trong ngi miu Hin Vin dnh cho Phc Hi v Thn Nng
bn cnh miu Thng Thanh. Sau ta c bit cc nh th o gio ni ting c xa nh Phan Trng Sinh
i Tn, nh Quang i ng sng lm n s v vit cc tc phm ca mnh ni y. Ta khng l n s,
ta cn mun n bp n ca con ngi. Ta khng th ni c rng ta li y v ta yu v t nhin v oan trang
ca ngi n b ny, ta ch ni ta yu ci m ca tu vin ni y.
Khi ra khi phng, ta i vo gian snh ln kiu c, by ton nhng bn bng g nam mc, gh bnh c tay v bn
tr. Trn tng treo nhng bc th ha, nhng honh phi trn cc nh ct thc t l nhng tranh khc g c
bo tn li. Nng ni ta c th c v vit y, khi mt ta c th do chi trong mnh sn vung con con ng sau
miu. Ngoi sn nhng cy trc bch dip gia c xanh thm thm, trn nhng hn mt ao chy mt ln ru
xanh nht. Sng chiu, qua rm g chm tr cc ca s, ta nghe thy ting ni ci ca cc o c. y khng
phi l ci khng kh ngt ngt v nghim ngt v cm on ca cc tu vin Pht gio, m ng hn l mt khng
kh thanh thot v mt mi hng bao trm.
Ta cng yu ci yn tnh v trang trng ca mnh sn bn trong ca ngi miu vo lc hong hn, khi nhng ngi
do chi tn i ht. Ta n ngi ln ngng ca bng chnh gia cng ln ca ngi miu ngm bc tranh
bng s ghp mt con g trng. Trong phng l, cc cu i t im cho bn cy ct chnh gia. Cc cu i
ngoi th nh th ny:
T o sinh ra mt, mt sinh ra hai, hai sinh ra ba, ba sinh ra vn vt, Con ngi theo cc o ca t, t theo
cc o ca Tri, Tri theo cc o ca o, o theo ci o ca chnh n.
ng cu nh thc vt hc gi ni vi ta khi trong rng nguyn thy.
Cn cc cu hng ct trong:
Nhn m khng xem, nghe m khng tng, ngi s t ti h khng v thanh thot, p thay, him thay, him
sao! ti y c ba vng tri: tri ngc, tri cao v tri cc nh.
Nm ly m u, tm ra cha m, tt c r rng, ngi s pht hin ra o tri, o t, o ngi.
V ch tr gii thch cho ta ngha ca cc cu i :
- o l gc ca mun loi, cng l php iu hnh mun loi. Ch th v khch th tn trng ln nhau, th ha lm
mt. Ci gc, l hin hu trong khng-hin hu v khng-hin hu trong hin hu, hai ci thng nht th v tr
quan v nhn sinh quan t ti mt. Nhng ngi o gio ly s thanh tnh lm nguyn tc c bn, ly v vi lm
thc th, ly t nhin lm ci s dng, ly trng th lm chn l nhng trng th li cn vng ci ti. y cc
nguyn tc ca o gio ni i khi l nh th.
Trong khi ng ni vi ta, con trai con gi ng vy quanh. Mt o c tr cn qung mt cnh tay ln vai mt
chng trai, y v chm ch th ngy. Ta khng bit liu ta c th t ti trng thi xa i ci ti, yn bnh v
khng dc vng ny khng.
Mt ti, cm xong, tr gi, trai gi quy qun trong sn miu thi thi vo mt con ch bng gm to hn con ch
cho n ku ln. Ngi th thi vang ln c, ngi th khng. Khng kh no nhit mt lc lu ri h gii tn
lm nhng vic bui ti. Ta cn li mt mnh, ngi trn ngng ca, m m nhn mi miu khng h c mt th
trang tr s v hi hng ca nhng rng, rn, ra v c.
Nhng mi cong vi ng nt thun khit ni bt ln nn tri. Pha sau, rng cy vn vt, lng l ung a trong
gi chiu. Mt im lng hon ton dng ln trong giy lt. Tuy vy, vn c cm gic nghe thy mt ting vi vu trong

veo t u n khng bit. N bnh thn ko di ri nh nhng bin i. ca miu, ting sui di cy cu dng
ln, ting r ro ca gi m trong khonh khc lc hnh nh chy ra t chnh tim ta.
64
Ln ny khi tr li, nng ct tc ngn.
- Ti sao em ct tc i?
- Ct ht qu kh.
- Ct c t khng?
- Khng t cng phi t. C lm nh t c ri.
Mi ci.
- C g m ci? Ri nng du dng ni tip. Em hi tic y, anh c nh tc em xa p nh th no khng?
- Th ny cng rt hay. Thoi mi hn. Em khng phi c ly ming thi thi tc em, thi l lm cho ngi ta
chn.
Ln ny nng ci.
- Thi ni n tc em nh, ni ci khc, ng khng?
- Ci khc no?
- V cha kha ca anh. Anh khng nh mt ?
- Anh li tm thy ri. L ra c th ni mt th h tt phi tm lm g.
- Ct t l ct t m.
- Em ni tc em ? Anh th ni n ci cha kha.
- Em ni n cc k nim ca em. Anh vi em l mt cp tri sinh.
Nng mm mi.
- Nhng c b thiu ht mt cht xu.
- Anh khng dm bo l em thiu ht hn anh, anh ni l chng ta lun ch i st bn nhau.
- Ln ny chng l em n hn hoi y ?
- Li i ngay.
- M cng c th li.
- Th th rt hay.
Tuy vy mi cm thy bi ri.
- Anh y, anh ch ni khng lm.
- Lm g?
- Tnh, tri i! Em bit anh cn ci g m.

- Tnh yu ?
- Mt ngi n b. Anh cn mt ngi n b, nng ni ngay tht.
- th, cn em? Mi nhn m m vo mt nng.
- Cng tng t, em cn mt ngi n ng.
Mt nh mt thch thc thong qua trong mt nng.
- Mt ngi, anh s khng vi em.
Mi hi hi ngp ngng.
- , th th ni l em cn n ng.
Nng cn dt khot hn mi.
- Nh th ng hn.
Mi nh nhm ngi i.
- Khi mt ngi n b v mt ngi n ng cng nhau...
- Th gii khng tn ti na...
- ... Ch cn li dc vng.
Nng ni h mi ht cu.
- Phc em tht ri. Mi ni cu ny t y lng. No, by gi th mt ngi n ng v mt ngi n b ang
cng vi nhau.
- Th th li mt phen i, nng ni. Ko mnh i.
- Em thch ti?
- C th qun mnh i.
- Em chng phi l qun ht c ri cn g? Em vn cn s em ?
- Em ngn anh, anh y. Mun nhng khng dm. em gip anh vy no.
Nng ng trc mi, vut tc mi. Mi vi u vo ngc nng kh th thm.
- Anh i ko ci mnh.
- ng mt cng.
Nng lc lc ngi, ci u xung v ko xt kha qun gin. Mi nhn thy mt cn lc vng da tht trng mn b
slip tht li. Mi dn mt vo , hn ln mu m m ca nng. Nng gi tay mi:
- ng vi th.
- Em t lm ly?
- Vng, nh th chng kch thch hn hay sao?

Nng lt o blu qua u, nng lc lc u theo thi quen v tc nng ngn, vic khng cn na. Nng ng
trc mi, gia nhng o qun ri rc, trn trung, dm lng t cng en nh tc nng sng ln mt nh chp
nhong. Ch cn chic nt v dy cng trn ngi nng. Nng a tay li ng lng, ni vi mi bng mt ging qu
mng, lng my cau li:
- C ci ny anh cng khng bit lm hay sao?
Xao xuyn, mi khng hiu ngay nng ni g.
- em mt t ch!
Mi ng ngay ln, ra ng sau nng v ci mc.
- Tt ri. By gi n anh.
Nng th ra mt ci khoan khoi ri ra ngi vo chic gh bnh trc mt mi, khng ngng chm ch nhn mi,
n ci ct nho phng pht trn mi.
Mi cu knh nhng qun o mi va ci ra.
- Em l con qu!
- Khng, n thn, nng nh chnh.
Hon ton trn trung nhng nng vn t ra nghim trang nh th, bt ng ch mi n. Cui cng, nng nhm mt
li, cho mi hn ln khp ngi nng. Mi th thm mt ci g.
- Khng, ng ni g c.
Nng gh cht mi v lng l mi ha vo trong ngi nng.
Mt na gi hay c th mt gi sau, nng ngi trn ging hi.
- Anh c c ph ch?
- Trn gi sch y.
Nng rt y mt tch ln, ri ngoy tha trong tch, nng ngi ln ging bn mi va ung mt ngm va quan
st mi.
- C phi l tuyt khng?
Mi khng ni g ht. Nng va ung va nhm nhp ta nh chng c h g xy ra.
- Em l mt ngi n b l tht. Mi ngm ci nh hoa trn hai v ny n ca nng.
- Chng c g l c, tt c u rt t nhin. Anh cn tnh yu ca mt ngi n b.
- ng ni vi anh v tnh yu, v n b. Em nh th vi tt c mi ngi ch?
- Ch cn l em thch mt ngi v em thm anh ta.
Ci ging khng mn khng nht ca nng lm mi ni gin. Mi c mun xc phm nng nhng mi ch ni:
- im th!
- Chng phi l anh mun th sao? Chng qua ch l khng c n b n thun tin. Nu c ta nhn thy c ri th
ti sao c ta li phi do d m khng hng th ch? Anh cn g ni khng?

Nng t tch xung, quay li pha mi hai nm v to mu nu ri ni vi mt ci ging thng cm:

- Ch b ln xc ti nghip ca em, anh khng mun li bt u na sao?
- Ti sao khng?
Mi i li nng.
- Mun g th chc anh cng tha mn ri, nng ni.
Mi mun gt u thay v ni nhng mi cm thy lng lng bun ng.
- Anh s ni vi em ci g no? Nng van ni vo tai mi.
- Ni g?
- Bt c ci g.
- Ni n ci cha kha?
- Nu cn ci ni.
- Ta c th ni n ci kha kia...
- Em nghe y.
- Chng b mt, th y.
- Ci y anh ni ri.
- Cui cng, hn ra ph...
- Ph nh th no?
- Ph y nhng ngi vi v.
- Ni tip i!
- Hn ta hi ngc nhin.
- V ci g?
- Hn khng hiu ti sao mi ngi li bn bu n th.
- H thch c ci v bn bu.
- C phi l mt b buc khng?
- Nu h khng bn bu, c l h s khng gi c cho h khi b i cht lo s.
- ng th. Tt c u c trn mt mt biu hin k l, ta nh y tm s trong bng.
- Cn ht sc trang nghim na.
- H trang nghim vo cc ca hiu, trang nghim ra khi , trang nghim i mt i dp l trong nh, trang
nghim ly ra t tin, trang nghim mua mt que kem...
- M h mt trang nghim...

- ng ni n kem.
- Chnh anh khi ra.
- ng ngt li, anh ni n u nh?
- Ni h ly tin ra, trc mt ci quy nh h k ko gi c, mt cch trang nghim, h cn lm ci g trang
nghim na y?
- H i trc chu i.
- Ri sau ?
- Cc ca hng ng ca tt c...
- Mi ngi vi v v nh.
- Nhng hn, hn chng vi v u ht, hnh nh hn c ch v, ci m thng thng ngi ta gi l mt mi
m. c c ci ch , hn phi u vi m ngi ph trch nh t.
- Du sao hn cng c mt ci bung kia.
- Nhng hn khng tm ra cha kha.
- Ca chng phi l vn m sao?
- Vn l bit xem liu hn c tuyt i phi v nh khng.
- Hn khng th thch ng m u th ng ?
- Nh mt cha cu b cu bt? Nh mt lung gi bay i ty trong m ca ci thnh ph ny?
- Hn s nhy i ln mt chuyn xe la v xe la i u hn i y!
- Hn khng bao gi ngh rng hn s i n ci ni m bng hn thch nh th, c xa mi ra.
- Tm mt ngi n b, bt k ai, yu cung in vo.
- Yu in cung, cho n kit qu.
- Cht cng b.
- ng th, gi chiu t mi ni thi ti, hn ng trn qung trng trng vng, hn nghe thy m thanh bun,
kh, hn khng th nhn ra l ting gi hay ting ca chnh tim hn, thnh lnh hn c cm gic mt ht mi
trch nhim, cm thy c gii phng, cui cng hn c t do, ci t do vn n t chnh hn, hn c th
lm li tt c t u, nh mt a b s sinh trn tri ri vo mt chu tm, ng trn i chn b nh ku khc t
nhin cho thin h nghe thy ting n, hn mun tha lng khc nhng hn nhn ra hn ch c mt thn xc trng
rng bn trong, khng ku khc c, lc hn bn ngm nhn ci thn xc ca chnh hn, ng gia mt qung
trng trng vng m chng bit i u, hn phi lm mt tn hiu, p vo vai hn, ni vi hn mt cu pha tr
nhng hn bit lc y, ch cn ngi ta ng vo hn l hn cht ngay.
- Nh mt ngi mng du, hn ri b.
- Cui cng hn hiu ra rng au kh ca hn chnh l n t xc thn hn.
- Anh c nh thc hn khng?
- S hn khng chu ni ci . Khi mi cn b, mi nghe ni nu nc lnh vo u mt ngi mng du, ngi
y c c cht, mi ngp ngng c gi tay cao, mi khng dm h tay xung kh chm vo vai hn.

- Ti sao anh khng nh nh nh thc hn.

- Mi ng sau hn, mi i theo ci xc hn, hn nh cn mun i n mt ni no .
- V nh hn? Vo phng hn ch?
- Ci mi khng chc, mi c nh theo sau hn, mi qua mt i l, vo mt ng hm ri ra, ri li n mt i l,
vo mt ng hm khc, li ra.
- Vn tr li ci i l y?
- Tri sp sng mt ri.
- Kia, th th mt ln na, li mt ln na i no...
65
T lu ta mt vi cc cuc u tranh v v ca ci ci con ngi ny. mi cuc tho lun, mi cuc lun
chin, mi bn ci, bt k n tn l g, ta u thy mnh vo chnh gia tm ngm, b phn xt, b mng m, b ln
n. Trong khi ch bn ngh n, ta ung cng hy vng mt vi v thn c th trong cn ho hip ni dy cc v s
can thip o ngc dng chy ca s vt cu ta ra khi thm cnh ny. Nhng cui cng khi v thn hin ra th
nu khng tr c lt mt ng li quay mt i nhn ch khc.
Mi ngi rt thch t coi mnh l ch nhn, ngi lnh o, quan ta, thy thuc, c vn, trng ti, anh c, cha c
nghe sm hi, nh ph bnh chnh thc, ngi gim c thc, th trng, lnh t ca ta, bt cn ta c tht s cn
n h khng, tt c h u mun l cu tinh ca ta, tay chn ca ta ( nh ta ch khng phi nh nhau v ta),
b mi m mi ca ta (v b m tht u cht), hoc thm ch nghim nhin mun thay th c t quc ca ta
trong khi ta chng hiu n l ci g hoc ta c t quc tht hay khng, tm li u c l i biu ta. Tri li, cc
bn, ngi bo v, tt c nhng ai tht s bo v ta u ri vo cng mt tnh cnh nh ta; y, s phn ta n nh
th.
V chng, khng th cn ng vai ngi anh hng bi thm tht bi trong cuc khng c chng li s phn na, tuy
ta ht sc knh trng nhng dng s khng bao gi s tht bi, nh Hnh Thin, ngi anh hng d s nht ci
u b cht t ca mnh ln tip tc chin u. Nhng, ta ch c th nhn h t xa m gi n h nhng li chia
bun cm lng.
Ta cng khng th sng n. Ta khng hiu v sao ta vi v t bit miu Thng Thanh; c phi v ta khng chu
c ci v vi trong s thanh thot kia na chng? C phi v ta khng kin nhn c nhng bn khc g ca
hng nghn tp o tng, Kinh l o gio mt n phm i Minh m may thay, khng b t chy nh s can
thip ca my v thy tu gi? C phi v ta li thm hi v cuc i ca cc c gi tng nm c nghn vn gian
nan kia chng? Hay ta cng s thm d cc b mt ni tm ca cc o c tr kia na? C phi l khng hy
hoi hon ton cc nng lc tinh thn ca ta? Rt cc ta chng qua ch l mt ngi thm m n thun.
Trn ng i Ty Tng, cao hn bn nghn mt so vi mt bin, ta si m cng vi kp cng nhn cu
ng. H sng trong mt ngi nh , bn trong khi m en kt. Chung quanh ch ton ni cao tuyt v bng ph
trng. Trn ng, mt xe khch n, mt nhm ngi rt no nhit bc xung, ngi eo xc lng, ngi cm
nhng ba st nh, ngi th cp cp ba dy y mu vt: sinh vin thc tp. H th u qua ca s ca gian phng
en nhm v b hun khi nhng ch c c gi cm d bc vo. Bn ngoi nhng bng tuyt php phi.
Chc ngh ta l mt cng nhn cu ng, nng hi xin nc. Ta mc cho nng mt mui nc t ci ni en kt
b hng treo trn bp l. Nng ku ln mt ting bng ming. Ta xin li. n bn bp la, nhn ta, nng hi:
- Anh khng phi ngi y, anh y?
Gng mt nng trong khn qung, m ln v rt. T ngy ta trong cc dy ni y, cha bao gi nhn thy
c gi no p rc r n nh th ny. Ta mun tru chng nng.
- C tng ngi min ni khng bit xin li sao?

Nng cng mt ln.

- Anh cng i thc tp?
Ta khng tin ni rng ta c th l gio s ca nng.
- Ti n y chp nh.
- Anh l nh nhip nh?
- Th coi l th i.
- Bn em va thu thp c cc mu y. y phong cnh tht l tuyt! Nng ku ln.
- Rt ng.
Rt cc ta ng l mt nh thm m hc. Khng th no khng ng lng trc mt c gi p n th ny.
- Ti chp mt bc nh c c khng?
- Vi xe ra th ny ? Nng lp tc p li, quay quay ci d nh xinh.
- Phim en trng y.
Ta khng gii thch rng ng ta ra dng phim ca nhng ngi chuyn nghip.
- Khng sao, nh ngh thut tht s ch dng phim en trng thi m.
Nng c v am hiu.
Nng i ra cng ta. Nhng bng tuyt nh chp chn bay trong khng. Nng gi d ln che gi.
Tuy vo xun thng Nm nhng tuyt bn sn ni ny vn cha tan hn. nhng vt t cn li, gia tn
tuyt, khp ni mc y nhng bng hoa tm nho nh hnh chung ca c m n hong v i khi nhng tm
orpin ; di cc tng trc, cc cy nam mc vn ra cc thn cy xanh c lp lng mng vi nhng bng hoa
vng khe khon n tung.
- C ng vo kia, ta h lnh.
Pha sau, ni ph tuyt lp lnh ban sng r hnh th nay ch cn l h nh trong mn bng tuyt xam xm.
- Tt, th ny nh?
Nng nghing u, lm iu. Gi cng thm d di, d ca nng chao i.
Nh th ny, cng c cng li gi, trng nng cng hay hn.
Pha trc dng sui nh b bng giam gi ang chy. Trn b, nhng bng hoa n to, sum su khc thng.
Ta ch con sui gi to:
- Li ng kia!
Nng chy, ginh nhau vi gi ni chic d. Ta ng knh zoom tiu c thay i. Gp hi th ca nng, cc bng
tuyt ha thnh sng mc. Trn khn qung phu la, trn tc nng lp lnh nhng git nc. Ta vy ra hiu vi
nng.
- Xong ch? Nng ku to trong gi.

Nhng vin ngc bng nc sng ln trn lng my nng. Nng tht hon m.
Bun thay, ht phim.
- Anh c gi cho em cc nh ny c khng? Nng hi, y hy vng.
- Nu c cho ti a ch.
Nng nho vo xe ri a qua ca s cho ta mt t giy x trong s tay trn nng vit tn nng v mt ph no
Thnh . Nng ku to rng ta s c hoan nghnh ri hoa hoa tay cho ta.
Sau ny, qua Thnh , ta n ph c . Ta nh s, i qua ca nhng ta khng dng li. V cng khng gi
nh cho nng. Khi ta cho trng ra ht phim ca ta, ta ch cho in rt t nh, ch nhng ci c th c ch li no
cho ta thi. Ta khng bit liu c ngy to ta cho phng to chng v khng bit liu trn giy c gi c lun lm
cho ta xao xuyn khng y.
Trn Hong Cng, mm chnh ca ni V Di, ta chp nh cy tng lc dip tr tri gia mt rng thng ra
nhng ng c. n lng chng, thn cy chia lm hai cnh gn nh sang ngang, ta mt con ct khng l ang
giang cnh ly bay. Gia i cnh, mt cnh khc khin ta ngh l ci u chim ci xung, mt chm chm
nhn pha di.
Thin nhin to ha tht k diu. Khng ch cho hin ra ci p n b tinh vi, sinh ng v bin ha nh th m
li cng l ra c ci t ci c. pha Nam khu bo tn t nhin ca cng nhng dy ni V Di ny, ta thy mt
cy tng torrey Trung Quc mnh mang v l kh, hon ton trng rng, nhng con trn gi c th lm t bn
trong. T thn cy mt mu en kim loi vn cho ln vi cnh m trn run ry nhng chic l nh mu xanh
thm. Vo lc x t, khi thung lng b bng chiu bao ph, n dng thng ln gia nhng t sng tre trc xanh
non vn cn c chiu sng. Cc cnh gy ca n, en v mc, xa ra mi hng nh nhng hung th. Bc nh
ny ta in, mi ln xem n, ta li chm vo mt ni bun su sc, ta khng th nhn n lu. Ta nhn ra rng n
khi dy bng gi trong lng ta, ta bit n ang vn l ra kha cnh thm su u m ca tm hn, nhng ci lm cho
chnh bn thn ta kinh s. Mun g, trc ci xu v ci p, ta ch bit li.
Trong ni V ang, chc ta c gp mt lo s ph cui cng ca o gio thuc phi Mt Chn Chnh, mt
ha thn ca ci t c kia. Ta n tm hiu v ng ni gi l C Doanh. Bn kia bc tng che chn cho cc
bia dnh cho mt hong nh Minh v b chin tranh ph hoi, ngi o c gi sng trong na gian xiu vo. Ta
hi b v thi k tt lnh m ngi miu cn thnh vng v sau ni ti chnh tng ca o gio. B cho ta
bit ch cn li mt lo s ph ca phi Mt Chn chnh, ng hn tm mi tui ri v khng bao gi h sn. C
nm ng trong miu Mi Vng, chng ai dm lm cho ng nhc nhch.
T sng sm ta p chuyn xe la u tin ti Nam Nhai ri bng qua con ng ngang sn ni ta ln miu
Mi Vng vo qu tra. Trn nh, tri my v lnh, khng c mt ngi no do chi. Ta i trong mt m cung
nhng hnh lang vng ngt. Cc li ra u ng, tr mt ca nng n c ng inh c th h m. ta phi ly ht
sc lc y n ra. ng gi ru tc b x ng ln gn l si. Rt cao v khe, mt en, v d tn, ng th l hi
ta:
- Anh lm g y?
- Xin li, c ch tr ni y? Ta hi, ht sc l php.
- y khng c ch tr!
- Ti bit tu vin ny vn cha hot ng li nhng phi chng c l o trng trc kia ni ny?
- y khng c o trng!
- Nh th xin c tha li, c c phi l o s khng?
- Nu th th sao?

ng chau i my hoa rm ri b li.

- Xin c tha li, c l phi Mt Chn chnh phi khng ? Ti nghe ni miu ny ch cn c, ch cn li mt...
- Ti chng cn bit phi no vi phi no!
Chng ch ta ni xong, ng y ta ra v ng ca.
- Ti l nh bo, ta vi gii thch. Hin nay, chnh ph ni phi lm ng chnh sch mi i vi tn gio, liu ti
c th gip c phn nh tnh hnh ca c c khng?
- Ti chng bit nh bo vi li chng nh bo!
V ng ta ng sm ca li.
Sau ta nhn thy c mt b gi v mt c gi ang ngi gn bp l, c l h l ngi trong gia nh ng. Ta
bit cc nh o s thuc phi Mt Chn chnh c th ly v, nui con v thm ch thc hnh thut phng the. Ta
khng th ngn mnh ngh v ng mt cch c c. Vi i mt m to thao lo di hng lng my ri, ting ni
vang v th cn, chc l ng m ngh thut nh m lm. Khng ai dm n tip xc vi ng t lu th cng
chng c g l l. Ta chc s chng c g hn na nu li m ca nh ng. Theo li mn c mt dy xch che
chn men theo mt vch , ta ln vi miu Mi Vng, mi lm hon ton bng ng .
Gi go tht mang nhng git ma. Khi ta tr xung, mt ngi n b trung nin, hai bn tay rng, hai bn chn
to ang chp tay khu u trc ta miu ng im m. B n mc nh nng dn, nhng thi th l cho thy
ci cht n b quen i giang h. Ta lng ra v ngm cnh, ta vo lan can st cht cng vo cc ct. Gi go r
un cong li cc cy thng con mc vo cc khe , my lt trn ng mn, cho thy rng sm ti thp thong
tng ch nh bin tri di vo thung lng.
Ta quay li lic nhn. B ng sau ta, hai chn xoc, mt nhm, khng mt biu hin. Nhng ngi ny c th
gii ca h, mt th gii khp kn, m ta khng bao gi c th lt vo. H c cch tn ti v t v ring ca h,
mt th gii khp kn vi vu bn ngoi ci c gi l x hi. Mun g ta cng ch c th quay v sng mp trong
ci m ngi ta quen gi l cuc sng bnh thng, khng c li thot no khc, ci chc cng l ni bi ai ca
ta.
Ta li tr xung bng ng mn ti mt bi t phng c mt qun n cn m. Bn trong khng cn khch, vi
ngi phc v vi o blu trng ang n. Ta khng vo.
Bn sn ni, mt qu chung ng ln c mt ngi b knh ra t. Ta a tay g nhng khng pht ra mt
m thanh no. Chc y phi c mt ta miu nhng hin nay, tt tp ch l c di b un rp. Ta dc cho ti
khi thy con ng mn ri dng ng dn ti chn ni.
Khng th chm chn li. B ko i, trong c chc pht, ta n mt lng nh su v m . Cy dng hai bn
bc che khut tri. Ting gi nht i v ta thong cm thy hi nc trn mt, chc l n t nhng m my
mc vo cc nh ni. Rng mi lc mt dy. Ta khng bit c phi l ci rng ta nhn thy qua sng m t
trn miu Mi Vng hay khng, ta cng chng nh mn con ng ny lc ln khng n. Khi quay li, nhn
thy v s cc bc , ta khng c can m li leo cc bc ny tm ra li con ng ca ta. Thi th c tip tc
xung.
Nhng tm lt ngy cng b h hng, li i ln lc ny c bo dng tt hn. Nhn ra ta i sang pha bn
kia ca qu ni, ta th cho mnh xung theo nhp chn. Khi gi co chung ca mnh n, chc con ngi ta cng
cho hn ca mnh i xung a ngc m khng km gi tc nh th ny y.
Lc u ta cn ngp ngng, thnh thong ta quay li nhng sau , b cnh tng a ngc m hoc, ta thi suy
ngh. hai bn ng mn, cc chm trn xoe ca cc cy ct nom ging cc ci u hi trc. Di y su
ca lng nh c v cn m t hn, nhng cy ct x ng mi hng, nhng tng b xi mn gm nhm ging
nh cc u ngi cht t hai hng ct. Ta s rng lo o s ph php cho ta b lc v ci tm khng trong
sch ca ta. Ni kinh hong thnh lnh dng ln trong ta, mt kinh hong lm cho tm tr ta hong lon.

Sng m cun cun giam ta li trong nhng tm li ca n, rng ti m thm i. By gi cc bc v ct

m t nom ging cc xc cht. Ta i gia nhng ng xng trng nh nh. Chn ta khng nghe theo tr no ta
na, chng ko ta n nhng vc thm ca ci cht, khng th cng li. M hi chy dc sng lng.
Ta phi tuyt i t kim ch v ht sc gp gp ra khi qu ni ny. Bt chp cc bi cy ph nn rng, ta tranh
th mt ch ng mn r lao vo y v bu vo mt thn cy hm chy ca ta li. Tay ta, mt ta nng
bng, hnh nh mu chy trn m ta. Ngng u, ta thy trn cnh cy mt con mt trn xoe trng trng nhn ta. Ta
nom t pha, u u cng nhng cnh cy m to mt lnh lng quan st.
Ta phi bnh tnh li, du sao ch l mt rng cy sn. Ngi min ni ct cy ly sn li vt ct trn thn
cy. Chng mc ln nh th ny, to nn cnh tng a ngc ny. Ta cng c th ni y ch l o gic do s s
hi trong ngi ta gy ra; tm hn en ti ca ta d xt ta,nhng con mt hng h kia thc t l ta ang quan st ta.
Ta lun c cm gic b d thm, iu khng ngng lm cho cc vn ng ca ta ngng vng. Tht ra ch
l ni s ca ta i vi chnh bn thn ta.
Ta quay li trn ng ni. M nng ht li tip tc. Cc bc m nc. Chng nhn thy g ht, ta i xung
h ha.

Chng 14
66

Mt khi ni lo s u tin v ci cht qua i, mt khi ni lo s y ca mi tiu tan v s no lon ca mi

yn ng, mi cn phi tr cho trng thi u u minh minh. Lc trong rng nguyn thy, mi lang thang di cc cy
cht, tr tri, sp ri. Mi quay i quay li hi lu quanh ci inh ba k d hnh nh ang ch cho mi vm tri m
thm, mi khng dm ra xa xa khi ci im mc duy nht y, ci du hiu cui cng m mi nh c.
Nhng mi khng mun nh mt con c ra khi nc dt mc vo ci inh ba y: tt nht l vt b ci rng buc
cui cng ni mi vi th gii ch ng c sc tp hp li cc k nim ca mi. Mi c th b lc xa hn na nhng
mi mun gi cho mi mt c may sng st cui cng. iu ny hon ton c th hiu c.
ba rng, mi i ti b vc v mi thy mnh ng trc mt th tin lui u kh: hoc quay tr vo rng su hoc
nho xung vc. pha sn ni sp bsong, tri di ra mt ng c ri rc nhng vt thm mu, bng cc ci cy
v xung. y ni ln nhng tng tr tri, sm s v dng ng. Mi khng hiu ti sao mi li cm thy b
dng nc vt thng ra t y vc kia li cun, nhng mi khng ngh ngi na m dc, thot u l nhng si
chn ln ri sau th chy.
Mi bit mi ang la b ci th gii y nhng dn vt nhng t nhiu li c hi m con ngi ny nhng k nim xa
vi li c lun ngng cn mi. Mi tht ln mt ting r bn nng v lao vo dng sn Qun l. Mi r ln, mi chy,
mt ting gm ca nim vui th vt vt ra t ngi mi. Ra i, mi tht ra mt ting ku to, khng mt vng
cn no, nhng sau ny mi b mi th quy tc, l nghi v nguyn tc gio dc chn li. Cui cng mi c ci
hnh phc c t do ku. ng l l mi khng nghe thy ting ca mi. Mi chy, tay dang rng, h ln, hn hn,
ph ph v khng nghe thy mt m thanh no ht. Mi ch nhn thy con sui mnh lit m khng bit n t u
n, n chy i u. Mi c cm gic bng bnh trn khng, ha tan mi trong sng m, mi khng trng lng, mi
cm thy mt s ri thot m mi cha tng bao gi nm tri. Tuy vy, trong y su ca mi vn dai dng mt ni
s m h, khng nguyn nhn r rt, nhiu hn c l l s bi thng.
Mi c cm gic bay ln, x ra lm i, mt hnh hi ha tan mi vo trong quang cnh; hon ton thanh thot,
bng bnh gia vc thm, mi khng ngng gt ra khi ng i ca mi cc cnh cy khp li ng sau. dc
thng bng xung ni tht mt nhoi. Mi cn bnh tm li.
Mt ph, mi ng li ly hi th. Mi nghe thy ting sng r rm. Mi gn n v mi nghe thy ting chy. Nhng
git nc bn te ra, lng lnh nh thy ngn. Con sng nn bt; mi ch cn nghe thy ting c xt ca v vn cc
hn cui nho nh m con sng o lt. Cha bao gi mi nghe c r rt m thanh ca mt dng sng nh th ny.
Cng nghe mi cng on ra cc nh phn quang.
Mi c cm gic i trn mt nc, v mi gim vo c nc. Mi ngp su vo gia dng sng Qun l, c nc
m qun ly mi nh nhng lo toan phin no ca cuc i. Lc ni tuyt vng la b mi hon ton v mi d dm
i trn b nc. Mi gim vo cc hn cui m mi qup ly bng cc ngn chn. N ta nh mi i trong m gia
con sng en a ngc; mt anhs ng xanh en le ln ni cc git nc bn te. Mi ngc nhin, nhng ci ngc
nhin ny giu i mt nim vui l m.
Sau tai mi nghe thy ting th nng nhc. Mi ng ting n t sng nhng dn dn mi nhn ra nhng ngi
n b cht ui. H khc ai on, rn r, ln lt i ngang qua, tc r ri, mt nh sp ti nht. Trong cc hc
sng, gia nhng r cy ngm trong nc vang ln nhng ting sng p tng nht th lng. Thn th mt c gi
t t xui dng nc, tc la xa. Dng sng chy gia khu rng en ti nh mc to thnh mt tm mn che kn
mt trc bu tri v mt tri; nhng ngi n b cht ui chm qut vo mi v th di, mi chng thit b trn.
Mi bit mi i lan man trong m ty X cht, cuc i mi khng cn trong tay mi, mi tip tc th ch l v mt lc
kinh ngc, cuc i mi b treo ln gia trc v sau ni kinh ngc . Nu m mi trt, nu cc hn si mi
qup khng nng ln y nc th mi s chm nghm trong con sng ma qui, nh nhng xc cht th di ang
tri th theo dng kia. Khng c nhiu hng hn u, ng n chuyn , hy c i ln v th l ht. Ch

cn li tm li yn tnh ca con sng, nc en nh ci cht, l cy chm vo mt nc, dng nc chy thnh

nhng np cun xp di ta da cc con si cht, gia con sng Qun l.
Mi cng chng khc lang si my, gy ra kh nhiu tai ha, mi s b cc con si khc cn cht, khng l do.
Trong dng sng Qun l, tt c cc bnh ng, ni n cui cng ca ngi v si lun l ci cht.
Pht hin ny gi ra cho mi mt nim vui nht nh, mt nim vui khin mi mun ku ln nhng hng mi khng
pht c m thanh no, ting ng duy nht mi nghe thy l nhng nht v p m m ca nc vo cc hc bn
di nhng r cy.
Nhng hc ny u ra? Nc khng gii hn, khng su nhng tri ra v tn. C cu ni bin kh khng b, th
chnh mi ang ni tri trong bin kh .
Mi nhn ra mt dy di cc bng ln ngc nhng ngi ang ht nhng bi a ma, nhng bi khng tht s
bun nghe nh cn nhum c hi hc, sng cng vui m cht cng vui; tht ra ch l k nim ca mi. Trong
cc hnh nh t su thm hi c mi tr li c ci no v mt nhm ngi tng kinh ny khng nh? Nu mi nghe
gn hn na, nhng bi ht y li hnh nh dng ln t di ru, lp ru dy v mm mi ln xung di nhng
bc chn. Mi nhc ru ln xem bn di. Nhng con b nhung nhc chy trn v mi ng. Mt cm gic mun
nn e l k ni ln trong mi. Mi hiu l nhng con b n nhng ci xc thi ra. Mi cng th, mt ngy no
sm mun, ngi mi cng b n rng, ci iu tht s chng c g l tt p st c.
67
Ta cng hai ngi bn do chi ba ngy ci x sng nc ny. Ty hng, ta i b hng chc dm, ngi nh
xe, p tu thy. Ta n ci thnh ph ny hon ton do tnh c.
Ngi bn mi ca ta l lut s. Anh bit tng tn cc gii quan chc, cc iu kin sng v phong tc a
phng. Anh cng i vi mt ngi bn, mt ph n tr c ging ni du dng ca ngi T Chu. Ta khng th
tm ra nhng hng dn vin no tt hn h. Trong mt h, mt k lang thang nh ta ha ra mt trang qun t.
H cho rng i cng vi ta l mt th tiu khin tuyt vi. H, tng ngi, u c nhng ngha v gia nh ring
nhng anh bn ta thch nhc i nhc li cu ny: "Thot u k thu con ngi t do nh chim, vy c sao khng
tm kim ly cht lc th ch nh?"
Anh mi l lut s hai nm nay. Khi ngi ta khi phc ci ngh tng b rung b hon ton ny, anh thi
tr thnh lut s v xin t nhim cng vic ca mnh, b mt thm kht duy nht khuy ng: m phng lut ring
ca anh. Anh a gii thch rng ngh ca anh n cng ging nh ngh ca nh vn, mt ngh t do, cho php bo
v ngi m mnh mun trong khi vn gi c c lp ca mnh. Kh thay, anh li khng th lm c g ht cho
ta nhng anh ni rng, mt ngy no , khi ch php quyn c ci thin, ta nht nh phi n gp anh nu
nh ta c chuyn vi php lut. Ta bo anh rng tht ra ta chng c chuyn g dnh n php lut v th nht, ta
khng mc mu v tin nong, th hai, ta khng ng n mt si tc ca ai, th ba, ta khng vu co mt ngi no
bao gi, th t, ta khng n cp ln la o, th nm, khng bao gi mua bn ma ty v th su, khng bao gi
hm hip ph n. V pha ta, ta chng c g khi t, nhng nu ngi ta buc ta phi lm th chc chn ta thua.
Anh xua xua tay ni: anh bit, d nhin, nhn tin th ni qua th thi.
- Ch nn ha vin vng, bn gi anh ni.
Anh nheo mt nhn ch ri quay sang ta:
- Anh c thy c y c bit p khng?
- ng nghe anh y ni, ch bo, anh y u ni v tt c cc bn gi ca anh y nh vy m...
- Bo em p th ch no?
Ch gi tay ln v nh anh.
Hai ngi mi ta n ti trong mt hng n trng ra ph. Cui ba hn mi gi, bn ngi tr tui i vo, mi
ngi gi mt bt to tng ru trng v cc mn n y bn. H c v mun ung ti na m.

Trong ph cc hng n nh, cc ca hiu cn m ca sng ln nh n. vo lc ht ngy ny, vic cp bch l kim
mt khch sn sch s tm ra, pha mt m tr gii mt, th gin ri ngi trong gh bnh hay nm trn
ging tn chuyn.
Hm u tin, c bn vo mt lng c cn gi c cc ngi nh t i Minh; ngm xem cc sn khu kch c, tm
c ngi miu c ri chp nh vm cng, d c cc bia c, thm cc c gi ng knh. Ti ta cng vo cc miu
va mi xy hay mi tu sa bng tin quyn c t cc lng mc, y h xem th cho ti ta. Ti, ti ta ng
trong mt ngi nh mi ra lng. Ch nhn, mt ngi lnh gi phc vin, mi ti ta. Sau ba n, ng ngi, k
li nhng vic lm dng cm ca mnh trong ln trn p mt bn cp v c nhng chuyn cp ngy xa sng
vng ny. Cui cng, thy ti ta mt, ng cho ti ta nm trn sn th ri rm mi, cho mn vi ci chn, dn ti ta
cn thn la m nu thp n du. Ti ta chng c n m thp v ng li em n xung di nh. Hai bn ta
tip tc chuyn tr trong m ti cn ta mau chng thip vo gic ng.
m sau, i di tri sao, ti ta n mt th trn v g ca mt qun tr. Mt ng gi ngi tr, khng c mt ngi
khch no. Cc ca bung u m, ti ta chn ly cho mnh mi ngi mt bung. Anh bn lut s n bung ta
tn gu, ri n lt bn gi anh cng ni mt mnh th s. Ch trn vo cc tm chn ca chic ging khng
ngi nghe anh bn v ta ni.
Anh bit c mt lot nhng chuyn d thng, rt khc vi nhng ngi lnh phc vin. Cng vic lut s cho php
anh c mi th h s, li khai v bin bn. Anh li c th tip xc trc tip vi cc phm nhn hnh s, miu t h
rt sng, nht l nhng ngi dnh lu vo cc v ti phm tnh dc. Bn gi, thu lu nh con mo trong chn khng
ngng hi: Tht ?
- Chc chn l tht ch. Anh cn hi cung c nhiu th phm. Cch y hai nm, khi ngi ta m mt chin dch
chng bn du ng b nghi phm ti, h bt tm trm ngi trong mt huyn. Phn ln ch l m thanh thiu
nin tht tnh bun i, l ra khng chu n g nng c. Nhng ngi c th b n t hnh cng t hn. Th nhng
hng chc con ngi b bn theo lnh t trn xung, vic y lm cho mt s cn b cng an c lng tm
hn ngi khc cng cm thy lng tng.
- Anh c bo cha cho h khng? Ta hi.
- C th gip c ci g? u tranh chng ti phm cng l nm trong mt phong tro chnh tr, khng th chn
c.
Anh ngi ln ging, iu thuc ming.
- K chuyn nhng ngi khiu v kha thn y, bn gi anh gi.
- ngoi c mt nh kho b khng, do rung t c tr li cho nng dn, nay nng dn ct gi thc d tr
ti nh ring. Mi th By, c bt u m xung, m con trai ca th trn li n nhy, vi mt ci my ct
xt v mt c gi trn yn xe p hay xe my ca h. Ca c canh gc, khng cho nng dn a phng vo.
Cc ca s tr rt cao khng nhn c bn trong. B t m thc y, mt ngi lng lao thang ln nhng qu
ti anh ta khng nhn thy g. Ch nghe thy ting nhc. Du vy anh ta bo cng an v cng an lm mt cuc
vy rp, bt hn mt trm thanh nin, phn ln cha qu hai mi tui, con cn b s ti, cng nhn tr, ngi
bun bn tr, nhng ngi tht nghip tr. C hc sinh trung hc ph thng na, hy cn l thiu nin. Mt s b
kt n, ngi th pht ci to lao ng ngi th b bn.
- H nhy trung tht?
- Mt s nhy, nhng phn ln ch lm ci tr s song.
- D nhin c nhng ngi lm tnh. Mt c gi, cha y hai mi tui, ni b hn hai trm ngi chim dng,
cho pht in pht r.
- Lm sao c y ni chc con s nh th? Bn gi anh li hi.
- C ta gii thch rng c ta hon ton ngy ra v ch cn bit m m thi. Anh gp c y, tho lun vi c
y.

- Th anh khng hi ti sao c y li n y ? n lt ta hi.

- C ta ni lc u th do t m. Trc khi n lin hoan , c ta cha bit qua tnh dc nhng khi ci van m
th ng n khng li c na, y chnh l li c ta ni.
- Chc chn y l s tht, bn gi anh ni, thu lu trong chn.
- C y nom th no? Ta hi.
- Nhn c y th anh khng th ng: rt bnh thng, mt hnh th thm ch kh chung chung, khng biu hin cht
no l mt chi mi, u trc, khng th nhn ra ng nt trong b qun o t nhng c ta thp b, mt trn xoe.
ng l c ta ni chng ngng g, tr li mi cu hi khng h bi ri.
- D nhin ri, ngi bn gi ni kh.
- Sau b hnh quyt.
Chng ti gi im lng mt lc lu trc khi ta li hi:
- Vi ti danh g?
- Ti danh ? Anh bn nh t mnh hi mnh. Chc l kch ng sa a v c ta khng n mt mnh m cn a
theo nhng c gi khc. D nhin cc c kia cng chung s phn nh c ta.
- Vn l xem liu c ta c toan quyn r hay gip ngi khc hip dm khng ch? Ta ni.
- ng ngha ra th khng c cng hip. Ti c cc li th nhn. Cn nh d d hip, th ci ny rt kh
chng minh.
- Trong cc trng hp ny... kh m phn nh trch nhim bn ny bn kia, c bn gi ni thm.
- Vy th ng c c ta sao? ca c ta vi cc c gi m c ta dn n? C th l m con trai mun c ta lm
th ny hay mt s a a tin cho c ta lm nh vy.
- Ci y ti khng hi. C ta ni ch lm ci y vi m con trai c ta quen thi, c ta n ung v chi bi vi
h, khng c ai chi tin cho c, c ta c vic lm, c hc hnh v lm vic trong mt ca hng thuc hay mt
trm y t, c ta trng coi thuc men ...
Ngi bn gi ni:
- Ci y chng lin quan g ti hc hnh. C y khng phi gi im, ch l bnh hon tm thn thi.
- Bnh g?
- Nh vn m hi th ka! C y cm thy mnh sa a th mun cc c gi i n cnh mnh cng xu xa i.
- Ti vn khng hiu.
- Tht ra anh hiu rt r, ch bn vt li. Ai cng c ham mun tnh dc nhng chng qua c y bt hnh, chc c
y c yu mt ngi m khng c yu li th l mun tr th. V trc tin l tr th vo ngay chnh ci thn
mnh...
- Th em ngh sao? Lut s quay sang hi bn gi.
- Nu em phi sa ng n th th em git cht anh trc!
- Em cng tn nhn n th ? Anh vn li.
- Trong mi ngi u c mt ci ht sc tn nhn, ta ni.

- Vn l xem c ng hay khng ng b n t hnh, lut s ni thm. Ti ngh, v nguyn tc th ch m bun

ma ty v phng ha t nh mi phi chu n t hnh v h lm hi n cuc sng ngi khc.
- Cn hip dm khng phi ti c? Ch bn ngi dy.
- Anh khng ni th nhng anh ngh kh m lun ti c cho vic d d hip, v loi ti ny bao gi cng
thuc v chuyn i bn.
- D hip thiu n, ci y khng phi l ti c sao?
- Phi xem ngi ta hiu thiu n l g , nu nh l trc thnh nin mi tm tui.
- Nhng trc thnh nin mi tm ngi ta khng c ham mun tnh dc hay sao?
- Lut php bao gi cng phi xc nh ranh gii.
- Em bt cn php lut hay khng php lut.
- Nhng php lut khng bt cn em.
- N dnh g n em? Em khng phm ti, phm ti bao gi cng l n ng cc anh.
Chng ti ph ln ci.
- Cc anh ci g? Ch hi anh bn.
- Em cn hn c php lut, kim sot n c ci ci y ? Anh quay v ch ni.
Chng cn mnh ch mc qun o lt, ch vn vai ri nhn thng vo anh:
- c, anh ni tht vi em nh, anh chi im bao gi cha? Anh ni em xem.
- Cha.
- K cho anh y chuyn xp m nui i! anh y phn x mt t.
- Ti sao ch, chuyn y c g u? Ch l mt bt m nui.
- Tri bit? Ch ku ln.
D nhin ta mun bit nhiu hn na.
- Chuyn y nh th no?
- Gi im khng phi u ch thch tin, h cng c tnh ngi.
- Anh bo anh mi c y n mt bt m nui, c khng no? Ch ct li anh.
- ng, nhng khng ng.
Ch bu mi.
Anh k rng lc y ang m, tri ma bi nho nh trong mt ph vng. Anh thy mt c gi ng di ct n v
anh th lm cho c y ch n mnh. Anh khng ngh c ta s i mt qung vi anh. Hai ngi i n gn mt
quy hng c nhng chic d to bng vi nha che trn. C y ni mun n, anh ch mua c mt bt v khng
tin. Anh khng ng vi c ta nhng bit r nu anh mun c ta s theo anh khp ni. Hai ngi ch ngi trn cng
xi mng t l ng cha t ng nc, m nhau chuyn tr.

Ch lic ta mt ci.
- C y tr v p khng?
- Hai mi tui, mi hch.
- V anh ngoan ngon nh th.
- Ti s c y c th bnh cho ti.
- ng l n ng cc anh y! Ch ku ln ri nm xung.
Anh gii thch rng anh tht tnh thng c gi, c ta n mc s si, qun o t t, tri ma rt.
- Ti tin th hon ton, ta ni. Con ngi tt c u c mt tt mt xu. Khng nh th th chng phi con ngi.
- Ci y bn ngoi lut, anh ni. Nhng nu php lut coi ham mun tnh dc l ti c th nh vy tt c mi ngi
u s l ti phm hnh s.
Ch khe kh th di.
nh n ra, chng ti i mt na ph ti tn mt cy cu v khng tm ra khch sn. u cu, bn b sng,
mt ngn n nho nh chy sng. Khi mt quen vi bng ti ri, chng ti pht hin ra mt thuyn c muid den
ang u dc ke.
Hai ngi n b qua cu, i ngang gn chng ti.
- Ka trng, h lm ci ngh y y! Bn gi anh lut s nm cnh tay ta ni kh vo tai.
Ta quay li v khng n hai ngi nhng ta ch thy mt ci gy, sng ln mt ci cp tc bng cht do
mu v mt khun mt quay nghing.
Anh bn ta nhn h t t i xa, vai st vai.
- H mi gi cc dn thuyn l chnh.
- Anh chc th ch? Ta ngc nhin v h c th hnh ngh cng khai th ny. Ta nhng tng ch c h gn cc
ga, cc bn cng ca nhng thnh ph quan trng n mt c no.
- Nhn mt ci l nhn ra ngay, bn gi anh ni.
n b sinh ra tinh i.
- H c ting lng cho php h ng gi, u l lng quanh y ri m n, h kim nh vy c t tin, anh
gii thch vi ta.
- H thy em i vi cc anh ch ch mnh cc anh th chc h s ch ng n ni chuyn vi cc anh.
- Vy l c mt ch cho h hnh ngh, vo lng cng vi h ch g?
- Chc h c mt ci thuyn to gn y, nhng cng c th vo khch sn vi khch.
- Loi bun bn ny cng lm cng khai khch sn ?
- H ngoc vi mt s ngi. Trn ng anh cha gp h bao gi ?
Lc ta ngh li ngi n b mun n Bc Kinh kin v ni rng khng c tin mua v. Ta cho ch ta mt
nguyn, nhng c th l mt gi im.

- Anh khng lm iu tra x hi hc ? By gi c tt c mi ci.

Ta ch cn c th t nhn li, gii thch rng ta lm khng ni bt c iu tra nh mn no, ta ch l mt con ch
lc lang thang y . Hai ngi ci thng cm.
- i theo ti, ti cho hai ngi qua mt lc hay hay y.
Anh c mt mi. Anh gi to v pha sng:
- , c ai khng?
Anh nhy t b ke xung ci thuyn c mui en.
- Anh mun g? Mt ging hi nghn nght ct ln trong thuyn.
- ng c th cho ci thuyn ny i m c khng?
- i u?
Anh p ng tn mt a im.
- Anh tr bao nhiu? Mt ngi n ng cnh tay trn trong khoang i ra hi.
- Anh mun bao nhiu?
Cuc mc c bt u.
- Hai mi nguyn.
- Khng, mi.
- Mi tm.
- Mi.
- Vy th mi lm.
- Khng, mi.
- Mi nguyn th ti chng i.
Ngi kia quay li vo khoang. C ting n b th tho.
Chng ti ba ngi nhn nhau ri lc u. Khng th nhn c ci.
- Cc anh ch i bn Tiu ng Dng thi phi khng? Mt ting ni khc, xa hn my ci thuyn, hi.
Anh bn ra hiu chng ti im lng ri p li rn ri:
- Ti ch i mi nguyn thi. Anh c v khoi tr.
- Ln ci thuyn trc mt cc anh y, ti cho thuyn ti ti.
Anh bn ta hon ton bit gi c. Bng mt ngi cm co, o vt vai hin ra.
- Th no, ngh sao ch? Th ny tit kim cho chng ta tin khch sn. y chnh l ci m ngi ta gi lnh
nh trn mt con thuyn m trng! Tic l khng c trng. Mun g cng khng c chuyn b qua ru.

- Chng ti bo ngi li thuyn ch mt lt ri chy vo ng mua mt chai i Khc, mt gi u tm luc v hai

cy nn. Chng ti vui v nhy xung thuyn.
Li thuyn l mt ng gi gy g. Vn tm vi en, chng ti d dm vo khoang ri ngi pht trn sn, anh bn
ta nh bt la chm nn.
- ng thp la trn thuyn, ng gi lu bu.
- Ti sao?
Ta tng tng ra mt s king k no.
- Cc anh c th lm chy tm vi che mt.
- Chng ti lm chy ci vi lm g ch? Anh bn lut s hi.
Nhiu ln gi thi tt c bt la. Anh bn gt tm vi ra mt t.
- Chng ti n ng nn chy.
Bn gi anh lch vo gia anh v ta. Th ny cng vui. Mt lc, chng ti cm thy mnh thm sinh kh.
- Tt i! Bung so, ng lo i vo di tm vi.
- Khng cn thp, m ti i thuyn cng th v hn, ta ni.
Anh lut s lc m chai ru, dng chn ra ri by ln chiu khoang thuyn ci gi to tng nhng u tm
luc. Chng ti quay mt vo nhau, chn ghch vo chn nhau. Chng ti chuyn nhau chai ru. Ta vo anh bn,
ch bn i khi gi tay ra nm chai ru ung mt ngm. Trong khc sng ln ngi ta ch nghe thy ting sng
v om op v ci so p nc.
- Anh chng lc ny l mt mt v lm n.
- Thm nm nguyn na hn nhn li y. Khng c l bao.
- Bng ng mt bt m nui nng st.
Chng ti tr thnh ng ngn.
- T c i, ci lng nc ny l mt ni yn hoa, hoa nguyt. Ai cm c chuyn ? y con trai con gi
rt lng l nhng du sao ngi ta cng khng th tiu dit h i c! N nh th y, anh lut s ni trong bng
ti.
Vm tri tm ti rch ra mt lc lt nh sng sao qua ri li ti sm. ng sau thuyn, vang ln ting nc lc
c mi cho gy nn v ting sng nh nh va vo con thuyn. Mt ln gi lnh lm mt m i khng kh a vo
qua tm vi vn ln. Chng ti h tm bnh phong lm bng cc ti nha xung.
Mt nhoi, c ba np vo gia khoang cht chi ca con thuyn. Lut s v ta rm li mi bn, ch bn kp vo
gia. n b l nh vy, h cn hi m.
Trong nh sng nh nhem, ta on ra cc tha rung tri di sau cc b vng b tha v xa na, nhng bi ly y
lau sy. Sau nhiu vng vo un ln, chng ti n mt dng nc chy qua nhng bi sy ken cht, ngi ta c
th git chng ti, dm cht chng ti khng li du vt. Tht ra chng ti l ba chi mt v nu trong chng ti
c mt n b th i mt chng ti ch c mt ng lo, chng ti c th ng yn tr. Ch quay li, g chn ta
chm vo lng ch. Ch lng gn mng ch vo i ta, nhng chng ai n ci .
Trong ci x sng nc ny, thng Mi l thng gt hi, u u ngi ta cng thy nhng chic v nng nnh v
nhng con mt long lanh t. Ngi ch hp dn, n khin ta thm c li gn ch v vut ve ch. Np vo ngc
bn ta, chc ch c cm thy hi nng ngi ta. Ch vn tay ra t ln chn ta ta nh mun an i ta i cht,

hoc do l li hoc do tt bng khng r. Lc , ngi ta nghe thy mt ting rng, gn hn l mt ting ku
than su trm n t cui thuyn. Mt li than th au xt vt v trong m, theo chiu gi, trn mt nc. ng lo
ht, ht bnh thn, hon ton ch tm, an bi xp t cho ging ni i ra t y lng ngc ng; l mt li than
lu ngy dn nn thnh lnh but thot. Mi u li ht nghe khng r ri dn dn, ngi ta c th nm ly m
khng hiu c chng hon ton, v ci th ng ng lo dng n pha mt ging nng dn c st. i khi ci g
nh: Em, em gi mi by, con gi mi tm... em i theo s phn ca anh r em n khp ni... khp ni...
khng ging nh... ngi n t b nh... huy hong... Mt khi nghe b dt dng l ngi ta khng cn hiu g na.
Ta chm tay hai ngi hi:
- C nghe thy khng? ng ta ht g th?
Hai ngi ca mnh, h khng ng.
Lut s co chn li, ngi ln gi to ng ch thuyn.
- Ny, ng lo, ng ht ci g y?
Mt con chim git mnh s, v cnh phn pht va bay ln va rc. Ta vn tm vi ra mt cht, thuyn i gn b.
Trong nhng ch hm vo, nhng bi en nh nh nh vt ln, c l l u nnh. ng lo khng ht na, mt
ln gi mt ni ln xua tan i cn bun ng ca ta. Ta l php ni vi ng lo:
- ng i, ci bi ng va ht nghe nh mt bi t y, phi khng ?
ng khng ni g c, mi bi cho. Thuyn lao nhanh.
- ng ngh tay ung ru vi chng ti i. Sau ht vi ba bi cho chng ti nghe vi.
Lut s n gn ng gi.
ng gi vn im lng cho thuyn.
- Khng vi ng i, n ung mt ngm cho nng ngi i, ti s cho ng thm hai nguyn na ng ht cho
chng ti mt ci g, ng khng?
Nh hn ri xung nc, li lut s khng gp mt ting vng no. ng li ngng hay bc, con thuyn vn c
lt i trn mt nc. Duy nht ch cn ru m chng ti ting nhng xoy nc mi cho to nn v ting nhng
con sng nh p nh vo mn thuyn.
- Chng ta ng i, bn gi lut s th thm.
Hi tht vng,c ti li nm xung. Khoang thuyn c v cht hn, ba chng ti nm di, p st ly nhau. Ta cm
thy hi nng ca ngi ch. Ham mun hay tru mn khng r, ch cm ly tay ta v s vic dng li , khng
ai mun lm bi hoi i ni ro rc b n tng b bi hoi ca ci m ny. Gia ch v lut s, khng mt ting
ng. H ta cm thy thn th ch mm mi v m p, ta li c trn i cn xc ng ang ginh ly ta, nhng ham
mun c ch tng ln v m ti li tm thy ci ro rc b n ca n.
Lu sau , li than li vang ln trong bng ti, ting ku thng ca mt tm hn au kh lang thang v vt trong
m, b day dt, khng tha. Nhng tro hng sng ln mt lc trong ti en. Ch cn li hi nng t c th ngi
v s mm du ca cc ng chm tip xc, cc ngn tay ta an vo cc ngn tay ch nhng khng ai trong hai
chng ta ni cu no, khng ai dm ph bu im lng, mi ngi gi hi th m nghe nhng ting h go ca dng
t ang thi trong mch mu mnh. Ting ng lo khn c chc chc vang ln, n ca ngi nhng v thm ca mt
ngi n b, cp i m hn ca mt ngi n b khc, nhng khng cu th no c nghe r hon ton, ngi
ta ch bt c tng mu ng lo ht l m, ch cm thy c hi th v xc gic, cc cu th tip theo nhau,
khng cu no c nhc li t u n cui nhng chng gn nh u ging nhau, hoa v nhy, nhng khun mt
bng, anh i ng lm th, r cy, r sen, vy t mnh pht ph trong gi, lng ong, v chua ca qu hng,
khng chua m cht, gia hng nghn con mawtsmoong lung, trong vm tri chun chun, khng, khng, ngi ta
khng th tin vo y.

R rng ng nag d tn ni su nht ca tr nh tm cc tnh cm chng s cho sc mnh biu hin vo ngn
ng ng, ngn ng ca ng khng mang mt ngha sng t, n ch chuyn i nhng cm gic bn nng, n thi
bng ln ham mun, chy trong bi ca ca ng nh mt than van, nh mt th di. Mt lc lu sau, ng ngng li,
bn tay ang cm bn tay ta cui cng bung ra. Khng ai ng y na.
ng lo ho, thuyn trng trnh i cht. Ta ngi ln nhn qua tm vi. Mt nc trng ra, con thuyn qua mt
th trn. Cc ngi nh chen chc trn b, di nh sng cc ct n, cc cnh ca ng k lng, cc ca s ti
en. cui thuyn, ng lo khng ngng ho, con thuyn trng trnh mi lc mt mnh, nghe thy ting nc ng
lo i vi xung sng.
68
Mi tip tc leo ni. Mi ln mi n gn nh, kit sc, mi li ngh y l ln cui cng. n ch ri, khi cn kch
ng ca mi lng i cht, mi li khng hi lng. Ci mt ca mi cng mt i th s bt tha ca mi li cng ln,
khi mi ngm nhn dy ni un ln ra tt tp m khi th ham mun leo tro li xm chim mi. Nhng ni mi
leo khng cn t l th no na nhng mi inh ninh rng qu ni sau qu ni ny khc s c nhng ci tn k mi
cha tng nhn thy, ch khi ln n nh ca n, th li chng c ci thn d m mi mong i no st c, nht
lot ch gp gi c n.
Theo cng nm thng, mi thch nghi vi c n, leo ni tr thnh mt th bnh mn tnh. Mi hon ton bit rng
mi s chng tm thy ci g ht, mi ch b s m qung ca mnh thc y v mi khng ngng leo. D nhin trong
ci qu trnh y, mi cn n mt vi an i, mi t ru mi bng nhng huyn hoc ca mi, mi to ra nhng thn thoi
cho chnh mi.
Mi k rng di mt vch ni dng ng, mi nhn thy mt ci hang gn nh b cc tng chng cht bt kn
hon ton. Mi ng l nh ca Lo Thch, mt v thn m cc truyn thuyt ca dn tc Khng ni n.
Mi k rng ng ngi trn mt vn ging mc ru m khi mi chm vo th ri vn ra nh bi. Mi nt u m
t v khng kh kn bng ca ci hang. Mt con sui chy trc ca ra vo v bt c ch no ngi ta t chn
vo th ru u ph kn c.
Ngi ng da vo vch , kh nh mt cnh cy cht, mt vi hai h mt su quay vo mi. Khu sng c ph
php ca ng treo trn mt cnh cy cm vo mt khe nt vch , trn u ng. ng ch vic gi tay ra l nm
c ly cy sng khng h mang mt vt han g no. N vn cn nhng vt m gu en s ph ln.
ng lo hi mi:
- My n lm g?
- Chu n gp ng.
Mi c t ra l php mc d s kinh hong ang tht cht ly mi. ng lo khng phi l mt ng gi, ging nh mt
a tr tai qui, khng hiu l i. Mi lm b cung knh l ri. Mi bit r ng lo c th git mi bng cy sng
nu ng lo cu ln bi nu lm cho ng ta s. i li vi hai h mt su hom, mi khng dm ging mt ln, s
ng lo ngh mi nhm ng cy sng.
- n gp ta lm g?
Mi khng th ni mi n lm ci g.
- lu khng c ai n y, ng cu nhu, ting ni nh i ra t mt hang ng. Cu treo dn n y mc hon
ton ri phi khng?
Mi gii thch rng mi ln y bng li y vc, ch con sng Minh chy.
- Tt c chng my qun tao ri h?
- Khng, mi vi ni, dn ni bit ng c, ng l ng Lo Thch. m khuya tn ru h ni n ng nhng h
khng dm n gp ng.

Mi mun ni vi ng rng vi mi th l s t m ch khng phi lng dng cm y mi n y khi nghe dn ni

ni n ng, nhng mi khng tin gii thch nh th vi ng. V mi tm thy bng chng ca truyn thuyt th
by gi nhn thy ng, mi phi tranh th c hi ni thm ci g.
- T y n ni Cn Ln c xa khng, tha ng?
Ti sao mi li hi ni Cn Ln? l ni t tin, ni Ty Vng Mu sng. B c th hin trn cc vin gch
mu tm thy trong cc ngi m i Hn bng hnh ngi u h, mnh ngi v ui bo. Cc vin gch nng
trch i Hn l hin thc qu i ri.
- A, c i thng th ti Cn Ln.
ng ni th nh th ng ch nh v sinh hay mt rp chiu bng. Mi c trang b lng dng cm hi na:
- Nhng i thng mi bao xa?
- Thng mi...
Ch ng ni tip, mi lic mt ci vo hai h mt rng khng ca ng. Ming mm mm ca ng hai ln m ra li
khp li. Khng th bit ng ni g cha hay l ng sp ni.
Mi mun chy ngang qua ng, nhng s ng thnh lnh ni gin, mi bn c nhn ng, lm ra v khm nm, ta
nh nghe ng ch bo vy. Nhng ng khng ch th, cn bn khng c ch th. Mi cm thy cc c mt mi ang
qu cng trong bt ng, mi bn th chng hai khe mp xung, i ra v vui thch. Nhng mi vn khng thy
phn ng g ng. Th l mi bn dch mt chn cho ng trng tm ri i ln nh nh khng th nhn thy. Mi n
gn hai h mt su hom ca ng, cc con ngi ca ng nhn trng trng nh gi, c l y ch l mt xc p.
Nhng xc cht c bo tn hon ho ca cc ngi m S Giang Lng v Ty Hn M Vng i m ta tng
thy chc chn l cng nh ng y, ngi ri cht.
Mi li gn tng bc m khng dm s vo ng, s ch kh mt c ch lm cho ng ng. Mi gi tay ly
khu sng y vt m gu treo sau lng ng. Ai hay mi va chm vo nng sng, n lin vn ti ra thnh bi. Mi
vi tho chy, chng bn lng mun bit liu mi c i n Ty Vng Mu na hay khng.
Trn u mi vang ln mt ting sm, tri biu l cn gin d! Cc thin binh thin tng dng try bng xng th
d nh vo trng ci lm bng da tru ng Hi.
Chn nghn chn trm chn mi chn con di trng chp chn bay trong hang tht ra nhng ting chi tai, nh
thc dy cc thn ni. Nhng khi ln ri ra khi nh, ko theo mt v trui l bt ngn ging nh mt on
k binh lao xung dc trong mt m my bi.
, ! Thnh lnh trn tri hin ra chn mt tri. Nhng ngi n ng vi nm xng sn, nhng ngi n b vi
mi by si thn kinh nag bt u khua vo cc trng phch v bu dt cc dy n, khng ngng ht, ku ln
v go r.
Lc hn mi la b mi v mi ch cn thy v vn cc nhi, h hc mm quay ln tri nh mt m ng nhng
ngi b nh b cht mt u, tay cha ln tri ku to ln trong nim tuyt vng. Tr li u cho ti! Tr li u cho
ti! Tr li u cho ti! Tr li cho ti u! Tr li ti u! Tr li ti u! u ti u, tr li! u ti, tr li! u
ti, tr i! Tr li ti u! Tr li ti u! Tr li ti u! Tr li cho ti u ti! Tr ti li u ca ti! u, tr li
cho chng ti cho chng ti! n tr li u chng ti!... Ti tr li...
69
Nhng ting chung ting trng nh lin hi ko ta ra khi gic ng. Ta khng nh mnh ang u na. Trong
ti en hon ton, cui cng ta nhn ra mt ca s vi nhng li mt c, hnh nh th, rt mnh. th xem ta c
cn m hay khng, ta c nhc hai mi mt nng tru. Cui cng ta nhn thy nh sng xanh ln tinh ca mt ng h.
Ba gi sng. Ta nhn ra bui c kinh sng bt u v ta ang trong mt ngi cha.

Khi ta ra n sn, ting trng im. Ch cn chung bung tng ting r. Sau cc cy, vm tri ti, ting chung n
t phng i Hng Bo in c nhng bc tng cao che bc. Ta d dm ra n ca ca hnh lang dn n nh n
tp th nhng ca ng. Ta i n u kia ca hnh lang nhng tay ta ch thy mt bc tng gch. Ta l t nhn,
giam trong ci sn b cc bc tng ng kn li. Ta gi nhiu ln nhng ung cng.
Ti qua, ta ni n c tr ti trong cha Quc Thanh. Cc ha thng ang nhn b th ca khch n thp hng
a mt nhn ta, thy u nh ng vc lng m o ca ta. Ta ngoan ngon li cho ti lc ng ca. Cui
cng cc ha thng thnh v lo ha thng ch tr ri b tr cho ta vo trong ci sn ngang sau cha.
Ta khng mun b giam hm, ta khng mun khng vi phm cc nghi l Pht gio trong ngi cha ln hn mt
nghn nm ny khng h ngng hng la, c cn duy tr php tc ca tng phi Thin i[22] khng. Tr li sn,
ta nhn thy mt tia sng lt qua mt ci khe trong gc nh. Ln m, ta pht hin ra mt ca nh v ta m n ra
chng h c php. Thy r l ca Pht, khng c cm a.
Sau bc bnh phong l phng c kinh nho nh, my cy nn chiu sng v khi hng cun cun xm chim gian
phng; trc ban th treo mt ming gm mu tm thu dng ch ln: t ngt bt hng nng khin ta ng
tm, ta nh mt khi th. Ngi ta c th ni l mt mc khi. chng t mnh trong sng, khng n do thm
b mt ca cc thy tu, ta bn ng hong t chiu sng cho ta bng cy nn. Nhng bc t ha c treo trn bn bc
tng; khng bao gi ta ng ti mt ngi cha li c mt ni tht tinh t thanh nh n th ny, c th l ni v
i php s khi c. Ta hi xu h v dm lt vo y nhng ta qu mong mun kim tra xem ngi ta c cn
gi y cc bn vit tay ca hai ha thng ni ting i ng Bn Sn v Thp c hay khng. Ta t cy
nn xung ri ri cn phng i v pha ting chung.
Th l y, ta ang trong mt sn khc, nhng bung con con quy ly n, chc l phng ca cc thy tu, bn
trong cng u sng lp la nh nn. Bt cht mt thy tu mc o di en i ngang sau lng ta. Thot u git mnh
ri ta hiu ng ch ng cho ta. Theo ng, ta i qua nhiu hnh lang. Thnh lnh ng bin mt. Bi ri, ta tm mt
ni no c chiu sng hn. Ta sp bc qua mt ngng ca th ngng u, ta pht hin ra mt v H Php
kim cng, cao bn nm mt, vung v ta ci try, hai mt trn ln gin d. Ta s lnh tot ngi.
Ta vi b ra xa ri tip tc i ln m trong mt hnh lang. Qua mt ca trn c nh sng lt ti le li, ta tnh c n
khu sn bt ngt trc gian i Hng Bo in. Mt con rng lam canh gc mi gc mi c hai u ao cong
vnh ln tri; chnh gia mt tm gng trn lp la. Trong bao la ca m ti sp bnh minh, gia nhng tng
bch, s xut hin ny c mt ci g k o.
Trn sn tri cao, ng sau bt hng ng s, c nghn cy nn long lanh, ting chung m trm lm khng
gian lay ng. Mt v s trong chic o di en y mt cy g to tng treo trn gi, chung khng x dch mt
ly, ci di nh vo qu chung, m thanh xut ra nh do cm ng t nn t ln ngc ti cc rui ko ri xoy
cun ra ngoi ngi cha. Ta hon ton m hoc trong sng m thanh.
Cc thy tu ln lt thp hai hng nn trc mi tm v La Hn, ri cm hng vo bt hng. Hnh bng h
nha li thnh mt khi nh nh en ng lot x dch mt ci bng n trc nhng tm chiu c trang tr nhng
hoa vn khc nhau ri mi ngi an v vo mt ch.
Sau trng nh hai hi, hng trng trng rn lm rut gan o ln ht. Chic trng dng bn tri cha, trn
mt b cao hn u ngi, nh ln khi u ngi thy tu ang lom khom ci xung nh trng ngoi bc sn tri.
ng l ngi duy nht khng mc o di en m mc o ngn, qun v i dp gai. ng gi tay cao ln trn u.
Cc cc.
Tng! Tng!
ng li bt u li.
Cc cc.
Lc ting chung cui cng tan i th trng di vang ln d di, lm rung c t di chn. Lc u ngi ta cn
nhn ra tng ting mt nhng tit tu tng nhanh dn v ting trng ch cn l mt trm sm rn khin tim trong

ngc v mu trong huyt qun u rung chuyn ht. Ting trng li cng mnh thm ln, bn b ngt th v n, ri
mt tit tu m , r rng, sc nhn hn bt u lt chng ln nhng ting trng khua rn trc !
Ngi nh trng l mt v s c tui gy g. ng khng dng di. Ch thy ring gy ng bng nhy gia i vai
trn l ng y. ng dng c n cm tay, ngn tay, qu m, ci ch, c tay, u gi v thm ch bn chn
nh, vut, mn man, v v,phi g nn ln chic trng. Ngi ta c th ni l mt con tc k dn ht thn hnh
n vo mt da trng.
Trong ting m inh tai nhc c bng ngn ln ting chung mnh d n ni thot tin ngi ta ng nghe lm, n
nh si dy v hnh trong gi lnh but, n nh ting d rc gia m thu. N thong qua qu nhanh, gn nh ng
c thng tic nhng trong gia ci m m thanh n o, n vn t phn bit c ra n trong tro n mc
khng th ng rng n tn ti. Ri n ting nhc gho ct ca m c vi nhng m lng v cng tn, bun, c
n, trong veo, chi li, sau m thanh khe ca cc nhc c ha ln vo. Ri tt c quyn li thnh mt bn
giao hng duy nht, mnh mang.
Ta mun bit nhng ting chung y t u n. Cui cng ta pht hin ra bc cao tng Cc lo. Ngi tui rt
cao, mc o di sn v v chng p, tay tri cm qu chung nh v tay phi cm chic a st thanh mnh.
Ngi va cho thanh a lt kh vo ln khi hng. m thanh nh tm li ng ph tung ra, bao bc tt c vo
trong cht nhc ca n, chng ngi no thot khi. S kch ng v hi hng bp nght ta lp tc lin c xa.
C th c thy trn cc honh phi cu i treo trong gian snh ln ca ngi cha. Trang nghim quc th v li
lc hu tnh. Nhng bc rm r t trn xung. Ngi gia chn , ngi ta cht mt i mi th h vinh hm
hnh, ch cm thy trong mnh mt th t bi nhum vi dng dng, nhng dt vt ca ci trn ny bin i trong
chp mt, thi gian thnh lnh nh ng cng li.
Ta khng bit chung im lc no. Bc Cc lo cao tng vn lc qu chung trong khi hai mi mm cht ca ngi
bung ra vi cu kinh khng r rt, lm cho i m hp v cp lng my ng bc rung rung. Cc s mi lp ln
nh oc kinh theo nhp chic chung con. Mt, hai, ba, bn, nm, su, by, tm, chn, mi.... chn mi chn v s
rng rn i theo bc Cc lo cao tng, va tng kinh va quay quanh tng Pht dng trung tm cha. Ta ha
vo vi h, hai tay chp li, nim A di Pht. Ta cn nghe thy mt m thanh khc rt r na, l ting ni ct
ln t ci khi vang ng ny mi lc cu kinh sp chm dt. Hy cn nhit tnh cha b dp tt, hy cn c linh
hn vn b dy v.
70
Ni sao y trc cnh tuyt ca Cng Hin[23]! Nhng bng tuyt ri trong mt yn bnh tuyt i, im lng trong
khng-im lng.
Mt gic m.
Mt cu g trn sng, mt lu c qunh bn nc, mi nhn ra du vt ca con ngi nhng cm gic c n su
sc vn ch ng.
l mt gic m ng cng, ci bng ti khng th chm ti ranh gii ca mng, ch thong cm nhn thy m
thi.
Mt bc thy mc. ng lun s dng mt bt lng rt te, y cm hng i su i xa mi. ng cao th trong vic
iu khin bt v mc. Tranh ca ng bt hn ngi v ci c c l nh mi chi tit u hin ra minh bch
trc mt ngi xem. ng l mt ha s thc th, khng ch l mt vn nhn v tranh.
c im thanh m, trang nh ca ci c nht t gi l hi ha vn nhn thng ch gn vi ngha m
khng c ha, ta chu khng ni cc cun tranh v bng bt ph iu b.
Mi ni ti cc ha s c lm ra thanh tao, chi b cc bng bt lng v bng hnh bng mc, do mt i ci
thn, ci hn ca t nhin. C th bt chc c k thut ny nhng ci thn ci hn ca t nhin n l n t
cuc sng, n tn ti cng vi ni, sng, cy, c. Ci p trong tranh Cng Hin l ci thn, ci hn ca t nhin
khng th nh ngha cng khng th bt chc, ci p y n ta sng ra t tranh ng. C th hc Trnh Bn
Kiu[24], khng hc c Cng Hin.

Bt i Sn nhn[25] cng khng bt chc c. Ngi ta c th bt chc nhng i bng m trn mt ln v

gin d ca ng nhng khng bt chc c n tng c qunh mang mang tot ra t cc con vt, cc hoa sen ca
ng.
Ci hay nht Bt i l tranh sn thy. Cn tc phm din t s chn chng th s v trn tc ch l nhng tc
phm nh nhoi ca ng.
Ngi ta ly ci chn i, ght th tc t mnh thanh cao th e ci thanh cao y s ri vo khun so thng tc;
ly ci tm thng i chng li ci tm thng th ch bng c tm thng khng che y.
Trnh Bn Kiu b ngi i lm ra bin cht i nh th. Ci thanh tao ca ng tr thnh ci trang sc ca ngi
khi khng c , my cnh tre trc b v lm, tr thnh tr th tc bt mc tm thng nht hng.
Ci khng chu c hn c l th h him khi c c nan c h , c ngh tht s mnh h th h
c g l kh?; khng ngh h lm b h ri li ra sc t s thng minh.
ng l mt ti t thm hi, Bt i l mt k in.
u l v in sau in tht. Thnh tu ngh thut ca ng do ch in tht m c ch khng phi v in.
Hoc l ni th gian ny khng nhn chu c na l tr khe mnh, l tr bn in; th nn mi ri phi vo ci
th gian khe mnh.
n cui i; T V[26] cng in nh th, th nn mi i git cht v mnh.
Hoc chi bng ni v ng git ng.
Ni nh th nghe nh tn nhn, nhng khng chu c th tc, ng ch cn c th in thi.
Tri li, ngi khng in l Cng Hin. Vt ln trn th tc, chng mun i chi li th tc, th nn ng mi
gi vng c bn tnh ring.
ng cn bn khng ngh chng li ci h bng ci c gi l l tr, ng rt rt xa sang mt bn, ngp chm
vo trong ci mng sng lng.
cng l mt cch t v, cn bn ng khng oi ti chuyn , th nn ng mi gi trn c nhn cch mnh.
ng khng phi mt n s, cng khng quay n vi tn gio, chng Pht chng o, da vo na mu rung rau
v dm lp hc ng m m c ci n qua ngy, khng ly ha ra nnh i hay ght i, ha ca ng u l trong
ci v ngn.
Tranh ca ng khng cn n t, bn thn ha cho thy du n ca lng d ng.
Mi v ta c th lm c ti ci khng?
ng lm c ti y nh bc tranh v cnh tuyt ny.
Mi c th chng nhn tranh y l chc chn ca ng khng?
iu y l no l quan trng nh? Mi ngh l ng th l ng.
Cn nu khng?
Vy th khng phi ng.
Ni cch khc, mi, ta, chng ta chng qua cho l tng gp ng.
Vy th l ng.

-------------[22] Tng phi Thin i xy dng vo th k 6 trn ni Thin i Trit Giang l mt trong nhng tng phi
Pht Gio quan trng nht ca Trung Quc.
[23] Ha s sng vo 1660-1700.
[24] Cn g l Trnh Kit, sng t 1663-1765.
[25] Sng vo nhng nm 1625-1705.
[26] Ha s c bt php phng tng, am m, 1529-1593.

Chng 15
71

Khi ta ri ni thin i, ta cn n Thiu Hng, ni sn xut ru c khng ch ni ting, n cn cho ra nhng tn

tui ly lng: chnh khch, nh vn, ha s ln v c mt n anh hng cch mng. By gi nh ca h u l cc
nh bo tng k nim. Ngi ta cn dng li ngi miu bng t nn m ci nhn vt thp b nht di ngi bt
ca L Tn, A Quy c coi l tng sng . Ngi ta qut nhiu mu vi ti thm cho n v trang tr
cho n bng mt bin mang t ca mt nh th php ni ting hin thi. Lc b cht u v ti th ph, chc A
Quy khng th ng sau khi cht ng li c mt uy danh ln nh th. Ta nhn ra cc nhn vt nh nhoi ci th
trn nh ny cn kh bo ton c tnh mng h th ni chi n lit s cch mng Thu Cn m ly s hng vong
ca dn tc lm trch nhim ca bn thn.
Nh c ca b treo bc nh b: mt bc ti n con nh th gia, vn th hay, dung nhan p, i cc, tinh anh, tui
mi ngoi hai mi. Vy m b b cht u gia thanh thin bch nht sau khi b p gii bu ph, chn tay xing
xch.
i vn ho L Tn b c i ra chy trn v n np. May sao, cui cng ng t nn mt t gii nc ngoi
nu khng ng cht bnh hay b m st. t nc ny, u cng chng an ton. L Tn vit: Ti mu
ti cho Hin Vin. Cu ny ta hc thuc lng khi cn l sinh vin nhng by gi ta khng th khng nghi ng tnh
chnh ng ca n. Hin Vin, l tn ngi m theo truyn thuyt l hong u tin ca t nc ny, ca t
quc ny, ca dn tc ny. Ti sao tuyt i c phi ry mu ca mnh ra v quang vinh ca tin t? mu ra, ci
c tht ln lao khng? Ngi ta ch c mt ci u, ti sao c phi cht n i cho Hin Vin kia?
T V c cu: Th gian ny, hnh hi u gi, do ngi nn nn, nhng vn d ci mt tht th l ti sng to,
ngh ra cng thy thm thy. Nhng ci hnh hi d gi i na th khng gi tm khng ni ci nhng l no
khng cho ngi nn ly th khng c hay sao? Li ni, ci b mt vn d tht kia, tht hay khng tht cng
khng ni na, vn l ch c th sng to ra c n khng y?
Rt cc ci ph nh vn nguyn tt c ti ch nh ngy xa: Phng sch ph y cy tm gi ca L Tn, ci
sn con mc nhng cy tm gi gi nho nh, bn hc vi nhng ca s sng sa v ci bn tr khng th ch. Mt
ni yn tnh nh vy chc chn gi cho L Tn khi in. Th gian hn khng phi lm ra cho con ngi nhng
du g con ngi vn c phi sng trong . Nu ngi ta mun tn ti v gi b mt tht m sinh ra i, nu
ngi ta khng mun b git, khng mun b in th ngi ta ch cn c cch chy trn. Ci th trn nh ny cng
khng lu c hn na, ta hp tp ln ng.
Bn ngoi thnh ph c m i V trong dy ni Ci K, v qun ch u tin ca triu i c mt ph h kh d
tin cy t th k 11 trc cng nguyn. ng thng nht vng quc, tp hp cc cng hu c ng phong thi p
v khen thng tng ngi theo cng tch chnh l ti ni y.
Ta bng qua cy cu bc ngang sng Nhc Gia, di chn i thng; trc di tch ngi m i V, trn bi
t, ngi ta phi la m. V ma mun c thu hoch. Nng thu lm khe khon con ngi ang dm ta ngp
vao mt trng thi l ma l m th v.
Khi qua cnh ca vo ci sn im lng ny, mt cm gic c n bp nght ly ta. Ta hnh dung ra ti y, cch nay
by nghn nm hu du ca ngi H Mu trng la, nui ln, nn nhng hnh nhn bng t nung nh th no,
hu du ca ngi Lng Trc[27] vch ln gm ca h cc tn hiu rng v cc hoa vn hnh hc, ta hnh
dung t tin ca dn Bch Vit xm mnh, ct tc ngn vi cc vt t chim chc c i V im binh ra sao.
S ph Phng Phong, ngi khng l th lu, qun o bng gai php phi quanh ngi, dy da buc tm li,
n d cuc l duyt b mun, i V lp tc lnh v s cht u.
Cch nay hai nghn nm, T M Thin ch thn ti y iu tra vit tp S k honh trng. ng xc phm
Hong , nu ng gi c th cp th mt b phn sinh dc.

Trn mi ta nh chnh, gia hai con sng, mt tm gng trn ht li nh nng chi la. Trong gian snh ti ca
ngi miu, ngi ta mi dng mt pho tng i V, v nhn t din t tng c phn no theo c l. Tri li,
chn ba ru sau ng, tng trng cho hnh ng bnh nh chn chu ca ng mi c ngha hn.
Thc bn k ni: V nguyn qun huyn Vn Sn, Quang Nhu, sinh ti Thch Nu. Ta va vn t n y,
by gi ch y l ni sinh sng ca ngi Khng Vn Xuyn. Cng l so huyt ca gu trc. M i V th li
ra t bng mt con gu, Sn Hi Kinh c th chng thc iu .
Ngi ta c ni ng c cng tr thy, no thng sng Hong H, ta nghi ng s tht ny. Ta cho rng ng t
thng lu sng Mn (ngun ban u sng Trng Giang v n nay vn l ch o, c th tham kho sch Thy
kinh ch), men theo Trng Giang, qua Tam Hip, bc nh ni Tch Thch, Nam nh cc nc cng cng, ng
nh ni Vn V, con ng chinh chin mt lo nh thng ti b ng Hi. Lc y ti nc Thanh Khu ca h
ly tinh chn ui, sau i thnh Ci K, di chn ni Sn Thanh Thy, gp mt m n ht sc m hn, trong
khi hai bn hp hoan ng l ra nguyn hnh l gu. C gi trinh ny c s khng yn, i V thnh thn khng
th khng st rut, ui theo tro ln, ln ting qut: Ging! th nn mi sinh ra v thi t u tin k v
vng ca con ngi ci th gian ny. Trong mt v ng, i V l mt u gu, trong ming chng nhn th l
thn, di bt cc s gia th vng, ngi vit tiu thuyt li c th vit ng l k git ngi khc thc hin
ch ca mnh. Cn ci truyn thuyt hng thy m ng tr th nh mt ngi nc ngoi gi , l s hi tng
n v nc i m thi.
Trong m i V, mi di tch xc thc u bin mt. Ch cn li tm bia ln i din vi ta miu chnh ph vi
ch vit hnh con nng nc m cha mt chuyn gia no c th c ra. Ta quan st k lng chng, o nt c ri
thnh lnh th l ta ng, ta pht hin ra rng ngi ta c th din gii chng theo cch sau y: lch s l mt b n
hoc: lch s ch l s di tr
hoc: lch s ch l chuyn ba lp
hoc: lch s l li d bo.
hoc na: lch s l mt qu chua cht.
ngi ta cn c th ni: lch s rn chc nh st
hay na: lch s l mt cc bt nho
v thm ch: lch s l tm khm lim
v nu i xa hn na: lch s l liu thuc cho m hi
v xa na, lch s ging nh thn linh vp phi tng, tht bi,
v cng theo cch y xa nh th, lch s l nhng vt trang sc c k xinh xo.
thm ch, lch s l s thc hin ca l tnh
li thm ch c: lch s l kinh nghim
cho ti: lch s chui ht ngc t di
cho c ti: lch s l mt chui nhn duyn
hoc: lch s l so snh
hoc: lch s l trng thi tm thn
li nh: lch s l lch s
v lch s chng phi l ci g ht

cng nh: lch s ch l mt ting than di

i lch s, i lch s, i lch s, lch s
tm li, lch s c th hiu n nh th no cng c, v ci y mi tht s l mt pht kin v i.
72
- y khng phi l tiu thuyt!
- Vy l g? Hn hi.
- Tiu thuyt phi c mt chuyn u ui hn hoi.
Hn ni hn cng k chuyn, nhng mt s no k u ui, mt s khc th khng.
- Nu khng tn trng mt trt t no c th tc gi khng bit dt a tnh tit i nh th no na u.
- c, xin anh cho bit dt a nh th no vy y.
- Trc ht phi c m u, ri pht trin, n cao tro v kt thc. l nhng kin thc c bn vit tiu
thuyt.
Hn hi liu c cch vit no ngoi nhng tiu chun c bn kia khng. Vi chuyn, ngi ta k mt s chuyn
bng bt u t u, mt s khc bng kt cc, mt s c m u nhng khng c kt cc, mt s ch c kt cc
hay mt phn, khng th k li cho n ht, mt s c th k li ht nhng khng phi lun l cn thit v chng c
ci g hay ng k li; vy m tt c vn u l chuyn.
- Anh mun k chuyn ca anh nh th no i na th chuyn vn cn phi c mt nhn vt chnh, ng khng?
Mt cun tiu thuyt mun g cng phi c nhiu nhn vt chnh nhng anh?...
- Ta, mi, nng, hn trong sch ti chng l khng phi l nhn vt? Hn hi.
- Chng qua l nhng nhn xng khc nhau. Thay i gc thut k, anh cng khng min c ci vic khc
ha chn dung nhn vt u. D anh coi cc nhn xng l nhn vt i na th sch ca anh cng chng c mt
hnh tng r rt no. M n miu t trong cng khng th ni l c c na c.
Hn ni hn khng v chn dung.
- ng th, tiu thuyt khng phi l hi ha, n l ngh thut ngn ng. Nhng anh tng s tn ht gia cc
nhn xng y vi nhau l thay c cho vic dng tnh cch nhn vt hay sao?
Hn ni hn cng khng c nh dng tnh cch mt nhn vt no, bn thn hn cng khng bit l hn c tnh
cch na khng c.
- Anh vit ci tiu thuyt g vy y? Chnh anh cng khng hiu tiu thuyt l g m.
Hn bn knh cn xin ngi vui lng cho hn mt nh ngha v tiu thuyt.
Nh ph bnh cui cng vi v mt khinh khnh, rt qua k rng:
- Li mt cha hin i ch ngha bt chc phng Ty m bt chc khng ging.
Hn ni ra y l mt tiu thuyt phng ng.
- phng ng cng c t hn cc th php k qui nh vy, anh em cc chuyn du lch, cc din gii v o
c, cm tng, bt k, tiu phm, ngh lun bt thnh l lun, ng ngn cng chng ra ng ngn ri chp thm t

vo dn ca, ca dao cng vi chuyn ma qu ba t lng nhng khng ra thn thoi, tt c ci trn bt nho vo
vi nhau v nghim nhin coi l vit tiu thuyt.
Hn ni cc sch a phng ch thi Chin quc, cc bn vit v ngi v qui thi Lng H Hn, Ngy tn
Nam triu Bc triu, cc truyn k i ng, cc thoi bn i Tng Nguyn, chng hi v bt k Minh Thanh,
t c cho n nay, chuyn k u ph, din gii o c, cc ghi chp v cc iu k l u l tiu thuyt c, cha
tng c ai t ra quy tc st c.
- Anh li cn thuc c vo trng phi truy tm gc r na c y ?
Hn vi gii thch rng cc nhn hiu chnh l ngi dn ln thi. Nu hn vit tiu thuyt th l cho khi b
kh s v c n, l cho th vui ca ring bn thn hn. Hn khng ngh ri hn s bc vo ci khung ca gii
vn hc, ngay by gi hn mun b ra khi ci ri. Hn vn khng hy vng kim n bng cc loi sch v
ny; vi hn tiu thuyt l mt mn xa x, xa vi vi mi k mu sinh.
- H v ch ngha!
Hn ni tht l hn chng c ci ch ngha no, th nn mi sa vo h v, v chng, h v hnh nh khng c
ngha l trng khng, cng ging nh mi, ci nh tng ca ta trong truyn, m hn li l nh tng pha sau ca
mi, mt hnh nh ca hnh nh, tuy khng c mt mi nhng vn c coi c l mt i t nhn xng.
Nh ph bnh pht tay o i.
Hn tri li phn vn, khng r ci c gi l quan trng trong tiu thuyt c phi l ch k chuyn hay
khng? Hay l cch k? Hay l khng phi cch k m l thi ca lc k? Hay l khng phi thi m
l ch xc nh thi ? Hay l khng phi xc nh thi m l im xut pht ca vic xc nh thi ?
Hay nu khng phi im xut pht th l ci ti ca im xut pht? Hay nu khng phi ci ti th l s cm
nhn ci ti? Hay nu khng c s cm nhn ci ti th l qu trnh cm nhn? Hay nu khng phi qu trnh y m
l chnh bn thn hnh vi? Hay nu khng phi bn thn hnh vi m li chnh l tnh kh nng ca hnh vi y? Hay
nu khng phi tnh kh nng y m li l s la chn tnh kh nng y? Hay nu khng s la chn y m l s tt
yu ca la chn? Hay nu iu quan trng khng trong tnh tt yu m l trong ngn ng? Hay nu khng
phi trong bn thn ngn ng m l ch ngn ng c mi v hay khng? y vy m hn ch l c mi vic say
sa s dng ngn ng k chuyn n ng n b, tnh yu, am m v tnh dc, ci sng v ci cht, tm hn,
nim vui v ni au kh ca th xc con ngi trong xc tht n v con ngi trong cc quan h chnh tr, v s
chy trn ca con ngi trc chnh tr, v ci hin thc m ngi ta khng th chy trn, v s tng tng
ngoi ci hin thc v trong hai th ci no tht hn, v s ph nh ca ph nh vi ci mc ch hu li n
khng tng ng vi tnh tt yu, v tnh phi l ca l gch, v vic gi khong cch i vi suy ngh hp l ra
khi cuc tho lun v ni dung v hnh thc, v hnh thc c ngha v ni dung khng c ngha v th no l
ngha, th no l s quy nh i vi ngha v thng l ai cng mun lm v s sng bi cc ngu tng v
thn v s thm ca t ng c phong l trit gia v tnh yu bn thn v lnh cm m ha in lon, dn ti tu
ha nhp ma v cc bn lnh siu phm v tm thn phn lit v s ngi thin v s ngi m khng thin ni v lm
tng v o dng thn khng phi l o v o c th ni v o khng th ni v o khng th khng ni v
mt v s ni lon chng li ci mt dung tc mt gy nh cht ti v nh tr con v trc ht cho ra nn gio
dc nhi vo bng chng y mc v a no gn mc th en v en th c g l xu v ngi tt ngi xu khng
phi l ngi v tnh ngi li c hn tnh si v c nht l k khc, l a ngc tc l ngay trong tm a v t
tm ly phin no v nit bn v tt c u ht v ci g khng hin hu v ci g hin hu hin hu v khng
hin hu v sinh thnh ca kt cu ca sinh thnh ng php v ci g cha ni khng c ngha l khng ni v ni
cng v ch i vi bin lun v cng nng v chin tranh gia nam n chng ai thng ai trong v nh c ch
tin hay lui qun c tc l dinh dng tnh tnh tc l ci gc ca nhn tnh v ngi phi n cm v cht i l s
vt, tht tit mi l s ln v chn l khng th phn on v bt kh tri lun v kinh nghim l khng ng da
vo, ch ci gy ng da v ng ng th phi ng v o tiu thuyt cch mng ca vn hc m tn v cch
mng tiu thuyt v cch ci mng ca tiu thuyt.
Chng ny c th c c th khng c nhng c ri th thi c c.
73

 mt thnh ph nh ven bin ng Trung Quc m ta t chn n, mt ngi n b trung nin, c thn, ni n
mi ta n n ti nh ch. Ch n mi ta ti nh nhng ngi cho ta tr, gii thch rng bui sng trc khi i lm,
ch mua hi sn: cua, c v ln bin rt bo.
- T xa nh th n y, anh phi thng thc cc c sn ti y! Ngay cc thnh ph ln, cng kh m mua
c cc th ny.
Ch y quan tm i vi ta.
Ta kh lng trnh, bn ngh ngi ch nh ca ta i cng. Rt quen bit ngi n b ny, anh t chi:
- Ch y mi ring anh. C mt mnh, ch y bun v c iu g cn ni vi anh.
R rng h tha thun vi nhau. Ta ch cn c th i theo ch m thi.
Va y xe p i ch va ni vi ta:
- ng khng gn u. Anh ln sau xe, ti ch anh.
Trong ci ph y ngi ny, ta s mnh b coi l ngi khuyt tt.
- Hay l ti ch ch, nu ch thch, ri ch ch ng cho ti i nh th no.
Ch ngi ln ci o hng. Ghi ng xe khng ngng rung ln, ta bp chung lin hi lun lch qua m ng.
L ra ta phi thy khoi l c mt ngi n b mi ring nh th ny, nhng ch qua ci tui huy hong:
mt b mt bun vi nc da nh sp, hai g m nh cao, khng mt cht duyn ph n khi ch ln xe hay dt i.
Ta p xe, hon ton chn nn, tm chuyn ni.
Ch gii thch rng ch lm k ton mt nh my. y l mt ph n trng coi tin nong, iu ny khng lm ta
ngc nhin. Ta khng c nhiu quan h vi la n b ny, nhng ta bit l h rt tinh, khng th moi c ca h
ly mt xu. D nhin y l thi quen do ngh nghip em li, ch khng phi thin bm ca n b.
Ch sng trong mt ci sn c k cng vi nhiu gia nh khc. Ch ta chic xe p p vo tng, di cc ca
s.
Mt chic kha cng cua to tng kha ly ca. Bn trong, gian bung nh c chic ging ln chim mt na
khng gian, v chic bn by ru v cc a thc n trong gc. Trn t, nhng vin gch chng xp ln nhau
ly hai chic hm g. trang im ca ph n ln mt ming knh t trn mt mt hm. Trn u ging
vi cun tp ch c cht ln nhau.
Thy ta xem xt, ch vi thanh minh:
- Xin li anh, mt trt t khng th tng tng c.
- Trong i u phi ch c vic .
- Sc ti u ti xoay s ti , ti khng coi trng my ti ci loi vic ny.
Ch bt n v mi ta ngi vo bn. Ri ch t mt ci xoong ln bp. Cui cng ch ra ngi trc mt ta, rt ru
ra cho ta ri ni, hai khuu tay chng trc mt.
- Ti khng thch n ng.
Ta gt u.
- Ti khng ni anh, m ni n ng ni chung, nhng anh, anh l nh vn.
Ta khng bit nn hay khng nn gt u.

- Ti ly hn lu v sng mt mnh.
- Khng d.
Tht ra ta ni n cuc i i vi mi ngi u khng d dng.
- Trc kia, ti c mt c bn, rt hp nhau t hi cn tiu hc.
Ta thm ngh chc ch ng tnh luyn i.
- Nay ngi bn y cht.
Ta ngi im lng.
- Ti mi anh n k chuyn c bn ny. Ch y rt p. Nu xem nh ch y chc chn anh s thy rung ng.
Tt c u phi lng ch y. Khng phi mt v p thng thng, mt khun mt trn trnh, mt ci ming nho
nh nh tri anh o, lng my l liu, mt xch. Ngi ch y ging nh ngi ca nhng m nhn c in miu
t trong cc tiu thuyt c vy. Ti sao ti k iu vi anh? V ti khng bao gi cn gi c mt bc nh no
ca ch y. Ti mt cnh gic, khi ch y qua i, m ch y n thu ht nh. Anh ung i no!
Ch cng ung. R l ch quen ung ru. Trn tng gian bung, khng mt bc nh, mt bc tranh, cng
khng c hoa cng cc con vt xinh xinh m ph n vn thng yu thch. Chc l ch t trng pht ri tiu tin
vo ru.
- Ti mun anh vit mt cun tiu thuyt v cuc i ch y, ti c th ni vi anh ht v ch y, anh c ti m mt
cun tiu thuyt...
- ... l c ba ra t u n cui, ta va ci va ni.
- Ti khng mun anh ba, d anh c phi dng tn tht ca ch y. Ti khng c tin tr cho mt nh vn
cng tin nhun bt. Nu ti c tin, c l ti s lm ci . iu ti nh anh l mt s gip , ti mun anh vit
v ch y.
Ta hi dn thng ngi ln cm n ch tip i ta.
- Nhng, ci ...
- Ti khng mun mua anh, nu anh thy ch y l nn nhn ca s bt cng, nu anh thng hi ch y th anh s
vit c cun sch. Tic l anh khng c xem nh.
Mt ch lc i vo mt ni no . Ci cht ca c gi l gnh nng trong ch.
- Ti xu x t thu b. Ti thm c nh cc c gi p bit my, mong mun c tr thnh bn b ca h
bit my. Khng hc cng trng vi nhau nhng ngy no ti cng nhn thy ch y, trc v sau gi hc, trn
ng ti trng. T thi ca ch y khng ch lm cho n ng xc ng m c n b cng phi xao xuyn. Ti
mun gp ch. Ch y lun i hc mt mnh, mt hm rnh trn ng, ti tm c ch y v bo rng ti rt
thm ni chuyn vi ch, rng ch ng ly th lm l. Ch y bo l ch bng lng v ti i cng ch. Sau ti
lun ch gn nh ch y n lp v ti quen c ch. C t nhin i, anh t lm ly nh!
Ln bin v xp ngon tuyt.
Va thng thc mn xp, ta va nghe ch th l lm sao ch vo c gia nh ngi bn gi, m ngi bn
gi coi ch nh con . Nhiu khi ch khng v nh m ng chung ging vi bn.
- Ch ngh chng ti c g vi nhau. Ti ch hiu ci iu xy ra gia n ng v n b sau ln ch y b kt n t
mi nm. Chng ti xch mch, ch y khng mun ti li thm na. Vy l ti ly chng. Vi ch y, ti gi
nhng mi quan h trong sng nht, ch hai c gi mi c th lm c. Anh, cc anh dt khot khng hiu c
ci . n ng yu n b nh nhng con vt, khng phi anh, anh l nh vn,nhng ka, anh n cua i ch!

Ch bc mai mt con cua ti nguyn, sc mi i t ri t vo bt ca ta, km vi c ao luc. y li l mt

chuyn chin tranh n ng vi n b, chin tranh tinh thn vi xc tht.
- Cha ch y l mt s quan Quc dn ng. Khi Qun gii phng nam h, m ch y c thai ch y. B nhn
c th ca chng dn d i gp chng trn ra cng, nhng tu chin i mt.
Li mt chuyn c. Ta mt ht thch th vi ngi n b ny. Ta ch ch n con cua.
- Mt m, ch y m ly ti m khc. Ti git mnh hi lm sao. Ch y ni l ngh n cha.
- Nhng ch y khng bao gi gp, ng khng?
- Thi y, m ch y t ht nhng bc nh ng b mc qun phc nhng trong nh th vn cn nh m ci
hai ngi. Cha ch y mc mt b Ty, rt lch s, ch y c a ti xem. Ti lm mi iu an i bn, ti
yu qu ch y. Sau ti m ly ch y v c hai cng khc.
- Vng, ci y l hiu c.
- Nu tt c ai cng ngh nh anh th khng thnh vn nhng ngi ta khng hiu, coi ch y nh mt phn t
phn cch mng. H bo ch y mun lt ch , trn i i Loan.
- Thi , chnh sch khng nh by gi, by gi chng l i ra thnh khuyn khch ngi i Loan n lc a
thm b m h hng.
Ta cn ni c ci g khc na?
- Thi y cn l mt c gi trung hc ph thng, ch y lm sao m hiu c? Li i ghi nht k rng nh b!
- Nh th c c b kt n nu c ai t gic, ta ni. Ta mun bit liu tnh yu i vi ngi cha c chuyn ha
thnh tnh yu ng tnh hay khng.
Ch k c gi y khng vo c i hc v ngun gc gia nh, c c mt gnh kinh kch tuyn. Mt ngy n,
mt vai n ca gnh ht b m, ngi ta nh ch y th vai, v th ngi n din vin kia tr nn k, trong mt
ln i din pht hin ra nht k ca ch y, v bo co vi cp trn. Tr v thnh ph, mt nhn vin An ninh
n gp m ch yu cu thc gic con gi b t th v giao np quyn nht k. S b khm nh, c bn a
nht k sang nh ng ch. B hi, m ch th nhn vi cng an rng con gi ch c quan h vi b v ngi ch.
Vy l ngi ch b ry r, khai ra ch nht k. Cng an n tm n v d nhin ch hong s, th nhn ht.
Thi gian u, ch b cch ly ngay on kch, cm c v nh, ri chnh thc b bt v nm vo t v ti phn
cch mng mun lt ch v vit nht k phn ng.
- C ngha l trong thc t cc ngi u t gic ch y, k c b m v ng ch?
Ta thy chn mn cua. Ngn tay ta y gch cua nhng khng c khn lau.
- Tt c chng ti u vit n t co c k tn. Ngay ng ch y, gi lm ri m cng s, khng dm gp ti na.
B m ni m khp ni rng ti lm h hng con gi b, ti tim cho con gi b t tng phn cch mng, ri
b cm khng cho ti vo nh na.
- Ch y cht th no?
Ta mun bit ngay kt cc cu chuyn.
- Anh nghe y...
Ch nh ang bin bch. Nhng ta u phi quan ta. V nu v ny c ri vo u ta do , chc ta cng chng
minh mn hn. Ta cn nh lc ta cn b, m ta ly trong hm ca b ta ra mt cun cc vn t cm c t t
lu ri em t trong l. Lc trc vic tiu hy bng chng ta cng thy gh tm nh th no. May sao khng

c ai n thanh ton mn n c y v nu thi ngi ta c tra vn ta th khng c g bo m c rng ta s

khng t co b ta, b mua cho ta con quay, v m nui ta; thi th lc y l th mt ri!
Cm gic bun nn khng ch n t mi i t ca cua m l c t bn thn ta. Khng th n tip. Ta nh ung
sung.
Thnh lnh ch bt u kh th, ri p mt vo tay nc n.
Ta khng th an i ch vi hai bn tay y cua. Ta nh hi ch:
- Ti c th lau tay vo khn mt ca ch c khng?
Ch ch cho ta thau nc trong sau cnh ca, trn gi. Ra tay ri, ta a cho ch chic khn git. Cui cng
ch thi khc. Ta ght ci loi n b tt bng ng s ny, ta khng thng ch mt cht no.
Thi y, ch hon ton ngu ngc, ch ni mt nm sau ch mi hiu ra vic ch lm. Ch i hi thm s phn ngi
bn gi v nh chuyn vi th n ngon vo trong t. B kt n mi nm, bn gi ch khng mun gp ch na.
Nhng ch ni vi bn rng ch khng ly chng, ch quyt nh ch bn mn hn ra t ri hai ngi s sng chung
vi nhau. Ch c vic lm, c th chu cp cho cc nhu cu ca bn. C bn nhn qu ca ch.
Ch gii thch nhng ngy sng vi bn trc khi bn t ti l sung sng n th no trong i ch, hai ngi trao
i nht k cho nhau, trao i nhng li l tru mn m ch hai ch em mi c th ni c vi nhau, hai ngi th
khng bao gi ly chng, vnh vin li vi nhau. Trong cp ny ai l chng ai l v? D nhin ch l chng. C
i ci thoi mi khi trn ging, ch cn nghe ting h ci cng sung sng. Cn ta, ta ch ngh n ch
vi mt c cng cc.
- Sau ri sao m ch ly chng?
- Chnh c bn thay i, ch ni. Mt hm ti n thm ch y trong t, mt ch y sng ln v rt lnh lng vi
ti. Ngc nhin, ti hi ch y dn dp. Cui bui thm nom ch chng hai mi pht, ch y bo ti i ly chng
v ng n gp ch y na. Ti hi th ch y th tht l c ngi trong i ri. Ai? ti hi. Mt phm nhn! ch
y p. Sau ti khng gp li ch na. Ti cn vit vo nhiu th nhng khng nhn c hi m. Cui cng ti
ly chng.
Ta mun bo ch rng chnh ch lm cho c bn ch b thit thi, rng m c bn ch ght ch l chnh ng.
Khng c ch, c gi kia c l bit n mt tnh yu bnh thng, ly chng, nui dy con v khng ri vo tnh
cnh ny.
- Ch c con khng? Ta hi.
- Ti khng mun c, t nguyn nh vy m.
y l mt ngi n b xu bng.
- Ly nhau c mt nm, chng ti ly thn. V sau mt nm ci v, chng ti ly hn, ri ti sng mt mnh, ti
ght n ng.
- Ch y cht nh th no?
Ta i hng cu chuyn.
- Ti nghe ni ch y nh trn t. B mt ngi coi ngc bn cht.
Ta khng mun nghe g na.
Ta mun kt thc ngay cu chuyn.
- Ti hm nng li ch xp ny nh?

Ch nhn ta, e ngi.

- Khng cn.
Ch n tm ta ch c th l. Ba n lm cho ta bun nn.
Ch cn gii thch ch lm th no, trong mun nghn kh khn, tm ra c mt bn t n ca c bn, ngi ny
cho hay c gi trao i tin tc vi mt ngi t n ng do mt quyn c thm nom v i do. Ch y cng
th trn. Ngi ta ni vi ch rng do c bn ch mt tr ri, c ngy ch ci hay khc mt mnh. Sau
ny ch tm ra ngi t n ng kia. Khi ch n nh anh ta th c mt ngi n b. V dng dng hay v
s ngi n b ny ghen khng r anh ta khng bun p li cc cu hi ca ch. Cui cng, ch ni cu ln v b
i.
- Liu anh c vit c chuyn ny khng? Ch hi ta, u ci xung.
- Ti xem .
Ch mun a ta v bng xe p nhng ta t chi. Trn ng, gi mt nh nh thi t bin vo, ta nh tri sp
ma. Khi v n nh, nh ca nhng ngi cho ta tr ng, c m y ta thng th h t. Th hi sn kia chc l
khng c ti.
74
H bo ta rng m h nghe thy ting trng ting chung l n t dy ni dc b bin. l cc nh tu nam n
o gio tin hnh cc l b mt ca h. Ngi n ng v ngi n b gii thch cho ta rng h tnh c gp v
trng thy tn mt chnh nhng o s o c y. Hai ngi ni n chuyn ny vi nhau cnh m . Nhng
nu gia ban ngy ln ni th khng th tm ra ngi miu o gio u.
Theo tr nh ca ngi n b, ngi miu cheo leo trn vch , ven bin. Khng, theo ngi n b, ngi miu
sn ni, mt con ng vc vo vch dng ng chy ln miu.
Hai ngi ni rng l mt ngi miu rt p, xy ch hm su, ch vo c bng mt li mn nho nh. D l
thuyn chi bin hay nhng ngi hi cy thuc i li trn ni cng khng th nhn thy n. Hai ngi i n
ban m, ln theo ting nhc, ang m mm trong mn m th bt ng nh sng ca ngn uc ph toang
m ti, cnh ca miu m ra v h ngp chm trong khi hng.
Hai ngi trng thy khong mt trm n ng n b, mt ha trang, mc o di o s, kim v uc trong
tay, mt lim dim ma ht. H ku, h khc. n ng n b ha ln khng cht ngng ngng, gim chn, mt
nga ln tri nh trong trng thi cung lon.
Ngi n b li ni khng nhn thy nhiu ngi bng y, tht ra khng c n ng, tt c u l n b, tr gi,
ha trang rc r. M bi phn thm, mi mu mu, lng my t m bng mt nt than ci v tc th bi cao
trn u thnh bi buc bng vi c cm mt trng hoa nhi. H eo hoa tai. C eo mi khng? Ngi n
b khng nh na. H cng va ht va nhy, pht ng tay o, ht to ln thnh ting, khng kh ht sc kch ng.
Mi hi xem ngi n b c mng m khng. Ch ta ni cn c mt bn gi bn lc . Hai ngi i chi trn ni
nhng n mt ng t ng, m p xung ngn h xung ni. H nghe thy nhng m thanh th i n hng
, tnh c ng vo ngi miu ny. Do y khng c cm k g nn m ca. Ngi n ng cng th nhng anh
ta ch c mt mnh. Anh c thi quen i m trong ni, khng thy s. Anh ta ch s ci c c ca con ngi;
nhng o s ny ang lm l ca h, h khng lm hi ai ht.
Hai ngi, c ngi n ng v ngi n b u ni nhn thy bng chnh mt mnh, nu ch nghe ni khng
thi, h s chng tin. H hc ht cao ng, tr c h lnh mnh v h khng tin vo ma. Lm sao bit c y
c phi l mt o gic n thun khng?
Hai ngi li khng quen bit nhau, h ni h ring r n cng mt ci vch bn b bin y. Mi ln u tin
thy h, nhng mi thy hnh nh gp li nhng chn quen bit c, h lp tc tin mi, khng ci c, khng nghi k,
khng c t che giu, khng c mun la bp ai. H khng bao gi th mun mi mc la, sau kinh lch, h

c tm mt gii thch nhng khng tm ra, h tht s sng ci s kin bng chnh bn thn h v khng th l ra
th khng h.
H ni rng v mi y, v sut trn ng i mi tm kim nhng chuyn k d cho nn mi cn phi n miu
mt ln. H thch i cng vi mi nhng h s khng tm thy g c nu nh ch i n vi mc ch duy nht
y. Loi vic ny ch tnh c thy nu nh ngi ta khng tm n. Mi c th tin hay khng, nhng h, h chng
kin bng chnh mt h, trong nh sng nhng cy nn , s mt nhc ca h bin mt. C hai ngi c th th
tht vic , nu nh th c c mt hiu qu nh nht no cho php mi tin h, th h lp tc th ngay, d th bi
cng khng thay cho kinh lch ca chnh mi c. Mi khng th khng tin s chn thnh ca h.
Cui cng mi i n . Mi leo ln nh qu ni trc lc mt tri ln. Mi ngi ngm qu cu s rc
ang nht dn chm vo b mt v tn ca cc con sng ri chm nghm trong bin mu xm lam. Trong nc,
nhng tia sng ca n ging vi nhng con rn bin. Trn mt bin ch cn li mt vng bn nguyn . Bng bnh
trn nc ti thm ri rng mnh nh nh trc khi chm hn. Trong vm tri ch cn li sng m hong hn.
Mi bt u xung ni. Rt nhanh bng ti bc kn mi li. Mi nht mt cnh cy lm gy chng ri i tng bc
mt, g gy vo cc bc ca ng mn. Thot chc mi lt vo mt vc ti, v mi khng cn nhn thy c
bin ln ng i.
Mi buc phi dn ngi vo vch trn con ng mn b cy c xm chim ny. Mi b ng xung vc. Chn mi
yu i, mi ch cn ph thc vo cy gy tm ng. Mi khng bit bc sau ca mi liu c chc chn khng v
ri cui cng mi thm hi c phi ci bng ti mi lc mt dy c ny n n t chnh tri tim ca mi khng dy.
Mi tt c tin tng vo cy gy. Cui cng mi nh ra mi c bt la trong ti th l chng thc mc xem liu c
th chiu sng cho mi i n c mt con ng t t hay khng, mi ngh t ra n cng gip c mi t cht.
Trong bng ti su dy, ci bt la ch cho ra th nh sng b t run ry ht sc ng lo ngi. Mi phi ly tay che
gi. Ngoi tay mi, mt bc tng en ngm dng ln. Mi bc mi li thm hi liu mi c sp ri vo ch trng
hng khng y. Ri gi thi ngn la tt ngm, mi phi tng bc i ln nh mt ngi m, va i va g gy
trc mt. Con ng ny qu tht l nguy him cho tnh mng.
Cui cng mi m vo mt hc ni, ging mt ci hang, nh sng yu t lt ra qua khe ca. Khng do d mi y
ca, nhng ca ng. Mi dn mt vo khe, ch thy mt ngn n n c, trong nh n, mi nhn thy y l mt
miu ng dnh cho Thi thng tam thnh th hin bng ba pho tng: o c thin tn, nguyn thy thin tn,
linh bo thin tn.
- Anh lm ci g y?
Mt ting ni gay gt thnh lnh gi mi. Mi git mnh quay li nhng nghe thy ting ngi mi li cm thy vng
d.
Mi gii thch rng mi l ngi i do, b lc trong m ti, mi khng bit qua m u.
Khng ni khng rng, ng lo bo mi leo ln cu thang g vo gian phng c ngn n du chiu sng. Lc mi
thy ng gi mc mt o di o s, gu qun tm buc li ni mt c chn. Ci nhn ca ng lo sng quc trong
hai h mt su hom. Chc y l mt trit nhn gi. Mi khng dm bo rng mi n d la cc b mt ca ngi
miu, mi khng ngng xin li quy ry ng ri mi xin ng cho tr m, ha hn ngay sm mai li ln ng.
Va cu nh ng gi va ly chic cha kha mc vn tng ri cm ly cy n. Mi ngoan ngon the ng. Hai
ngi ln gc, ng gi m ca mt gian phng ri quay i khng ni mt li.
nh bt la ln, mi pht hin ra chic ging g, ngoi ra khng g c. Mi nguyn qun o nm co qup li,
chng dm ngh n ci g. Sau , mi nghe thy mt ting chung rt nh vang ln tng gc trn, km theo ting
tng kinh khng r li ca mt ngi n b. Ngc nhin, mi bt u tin vo cuc l b mt h k cho mi nghe:
chc n ang din ra trn gc. Mi mun i xem nhng cui cng mi khng ng y. Ting chung, ting tng
kinh ru mi, trong bng ti, ci mt ba vy mi. Hnh nh mi nhn ra hnh dng mt c gi ngi xp bng trn
ging, tc buc ang g vo chung ng cho ngn ln tng t ni nhau. Ta nh c mt ln nh sng xao
ng, mi khng th ngn mi tin vo c duyn, s phn v s ngh ngi ca tm hn nh kinh k...
Hm sau, sng bch mi mi dy. Mi leo ln tn tng cui cng. Ca m ra mt phng rng trng khng. Khng
ban th, khng rm mn, khng bi v, khng honh phi cu i. Duy nht gia tng mt tm gng mnh

mang quay vo ca hang c mt lan can g n gin che chn. Mi n trc tm gng nhng mi ch thy tri
xanh . Mi ng lng, khng ni mt li.
Khi xung ni, nghe thy ting khc mi bn i v pha . Mt a b trn trung nh nhng ngi chnh gia
ng. N khe kh tht tht khc, ging khn. R rng n khc lu. Mi ci xung:
- C mt mnh chu thi ?
Trng thy mi a tr cng nc n to ln. Mi cm hai cnh tay gy guc ca n ko n dy, mi phi t ct mng
n.
- Chu u?
Mi cng hi, n cng khc to. Khng thy lng no trong tm mt.
- B m chu u?
N nhn mi, mt y nc mt, lc u.
- Chu u?
N tip tc khc. Mi th da n:
- My khc na tao k my y ny!
Th ny hiu nghim hn, n ngng ngay.
- Chu u n y?
N khng tr li.
- Chu c mi mnh thi ?
N c tip tc nhn mi, ng ngh. Mi hi cu:
- Chu c bit ni khng y?
N li bt u khc. Mi ngn n li:
- ng khc!
N h hc mm nh toan khc nhng khng dm.
- Nu cn khc tao cho mt ci t.
N c sc nn, mi bn b n ln.
- Chu mun i u, no chu? Bo vi tao.
N khng cht ngng nghu m ly c mi.
- Chu khng bit ni ?
N ly hai bn tay y t qut ln mt v nhn mi ng ngh. Mi chng bit lm sao na. C th l con ca nng
dn quanh y m chc l b m khng mt n. Tht l in r.
Mi b n i mt qung nhng khng thy mt ngi nh no. Mi bt u mt v khng th b a tr cm ny
xung chn ni c, mi bn ni vi n.

- Chu xung t i c khng?

N lc u, v ti nghip.
Mi li b n i nh th nhng vn chng trng thy ai. Khng mt ln khi bay ln t lng nh. Mi thm nh hay
l ngi ta c tnh em b a tr cm trn ng ni ny. Mi phi a n tr v ch mi thy n, b m n s
tm li n.
- Xung i i chu, tao mt ri.
Mi xoa xoa t n. Tht ra n ng. Chc n b vt b lu y, nn nhn ca s c c ni nhng ngi ln
tui. Mi thm chi ra b m n.
Ti sao h cho n ra i nu nh h khng sc nui dy n.
Mi nhn khun mt be b y vt nc mt ca a b. N ng say. N tin mi n th, lc bnh thng chc n
khng nhn c nhiu u ym nh th ny. Mt tri xuyn qua m my chiu vo mt n. N hp hy mt, quay
i, v mt vo ngc mi.
Mt hi m nh ln sng vt ra t y su lng mi, t lu mi khng cm thy mt s tru mn tng t. Mi ph
thin ra l mi cn yu tr con, l ra mi phi c con sm ri. Cng nhn n, mi cng thy n ging mi. Phi chng mi
tnh c cho n mng sng trong lc tm kim mt giy pht khoi lc? Ri phi chng mi rung b n? Ri
mi chng cn bao gi ngh n n, lc ny nguyn ra b m n th tht ra l mi chi ra chnh bn thn mnh!
Mi hi s, s n thc dy, s n bit ni, s n nhn ra. May sao n cm, may sao n ng, n khng hiu ra bt
hnh ca n. Mi cn n ng trn ng ni, tranh th lc cha ai pht hin ra n mi trn i cng xa cng tt.
Mi t n xung ng. N hi ng y ri cun trn li, giu mt vo hai bn tay. Chc n cm thy t lnh v
chc n s tnh li. Mi co cng chy gia tri quang ngy tnh nh mt tn ti phm b trn. Mi nh nghe thy
ting khc ng sau nhng mi khng dm quay u li.
75
Khi qua Thng Hi, trong phng ch nh ga, nhng hng ngi v tn xp trc cc quy v, ta mua mt v tu
nhanh ca mt dn thng i Bc Kinh tr li. Mt gi sau, ngi trong khoang, ta t cm thy hi lng. Ci thnh
ph mnh mng, ni chng cht hn mi triu ngi dn ny khng cn cht l th no na trong con mt ta. Ta
mun bit ni mt ngi ch h sng, ng y mt trc c cha ta. Chng ai trong hai ngi t ti ci lc
huy hong co lo.
Ra v c sng Ng Tng, con sng en kt chy qua thnh ph v ph ra mi hi thi, cht ri. Ta khng ti
no hiu ni lm sao ngi dn Thng Hi vn c th tip tc sng y. Ngay nc my c x l m vn
vng, vn sc mi v clo. Con ngi chc l chu ng dai dng hn tm c.
Xa ta n ca sng Trng Giang. Ngoi nhng con tu vin dng khng s han g, bng bnh trn sng ln
vng vt, ch thy nhng b bn ly ph y lau sy cng sng nh lin hi. Ph sa bi vo y khng cch g
ngn chn c, s ti ci ngy m tt c kiu Trung Quc s ch l sa mc mnh mng.
Ta nh ngy cn b, nc sng Trng Giang d nng hay ma lc no cng trong. Trn b, t sng n ti nhng
ngi bn hng mi cho nhng con c to tng ct khc ra bn. Nhng trong chuyn i ny, ta qua cc
bn cng dc con sng, ta khng cn thy con c no to nh th. C nhng quy bn c cng him ri. Ch cn
thy chng Vn Huyn, ca ra ca Ba Hm Mn Hip, c thnh ph c mt con cao ba bn mi mt che
ch. Nhng trong cc thng tre ch by rt l c con cho mo th hp. Ngy xa, ta thch ngi trn ke b sng nhn
mi ngi trn cu tu bung cu. Lc c ra khior nc, ta ngm nhn cuc vn ln gay go, hn hn din ra gia
ngi v vt. By gi hn mi nghn ngi qun vic k hoch ha ch trong ring S ci to sng Trng Giang;
ta c mt trong nhng trng phng n tip, trng phng ny chu lnh ca mt chi cc hay b no na ta
khng bit. Khi cp trn i vng, ng ni ring vi ta rng hn mt trm loi c nc ngt gn nh bin mt.
V c Vn Huyn na, tu thy neo li mt m. Thuyn ph n chuyn gu vi ta khi ta ang ngm nhn nh
n thnh ph. ng k cho ta nghe ng np trong ca bin hoa tiu, chng kin mt cuc tn st trong Cch mng

vn ha. D nhin y l ngi b git ch khng phi c. Ba ngi mt, c tay tri vo nhau bng dy thp, ri b
ht xung sng bi nhng trng sng my. H mt ngi trng n l lp tc ko hai ngi kia xung theo, ng
thy h giy gia nh c mc cu, trc khi tri dt trn dng sng nh nhng con ch cht. ng ly lm l l
ngi cng b git th cng ng hn c, cng b cu th hng him i. L ra nn ngc li th tt.
Ngi v c c ch ny ging nhau: v nhn v c ln tt c u b lm cho khng cn. thy th gian ny khng
phi l dng nn cho h.
Ta rt s l ng ch h xa ca ta cng l mt trong cc ngi ln cui cng . Ta khng ni n nhng ngi
hin nay chen nhau thnh m cc bui l lt v yn tic chnh thc. Ta ni nhng ngi m ta tn knh. ng ch
ny l nn nhn ca mt ln dng lm thuc. iu tr bnh vim phi n gin, ng c ngi ta a vo nh
xc hai gi sau khi tim mt mi khng sinh. Ta nghe ni n cc v nh th nhng khng bao gi ta ngh ch
ta s cht nh th. Ln cui cng ta gp ng l trong Cch mng vn ha, cng l ln u tin ng ni chuyn chnh
tr v vn hc vi mt a tr nh ta. Trc kia ng ch a vui vi ta, ging trm v hn hn, ng bit ht Quc t
ca bng quc t ng. ng b hen t lu, ng ni ng mc ci bnh ny l do ht qu nhiu th phm ca thuc l
trong chin tranh. Ngoi mt trn, khi ht thuc l, ngi ta c th ht mi th, th d l bp ci hai bng kh.
Ngi ta phi tho g trong mi tnh hung.
ng cng lun c mt tr lm cho tr con vui. Mt hm, ta ci m, b n, ngui ngt mn xp tht g nu m nui
m m mc cho y bt. Hai ch chi nhau. Ngy b ta cng c ci nghim trang ca ngi ng tui, nh
mt si dy cung cng thng, ta khng lung lay. Lc m ta sp gin, th ch ta cm tay ta dn ra ph mua kem cho.
Tri ma ro, nc xi nh thc. Ch b i bt lnh ra, xn qun ln v dn ta li b bm trong ci ca hng
m ta nc ht hai ci kem to tng. T y cha bao gi ta cn n nhiu kem nh th. Khi ch a ta v nh, m ta
ti ci, thy v ch ti ti, bt cm tay. Cuc chin tranh lnh gia hai m con chm dt. ng ch ny qu
tht c cung cch ca mt v nhn.
Cha ca ch cht v ht thuc phin v m mi lc th n b. C l mt nh t sn. Thi , c cho ch hng
nghn nguyn i M hc v cm ch tham gia cc hot ng b mt ca ng Cng sn. Nhng ch dt khot t
chi, trn n Giang Ty d cuc khng chin chng Nht, trong Tn T Qun.
Ch thch k chuyn khi tn T Qun ng nam An Huy, ch mua mt con bo con ca ngi nng dn v
nui n trong mt ci lng giu di gm ging. C h m xung l bn nng th tr li, n khng ngng gm
g. Khi qun i ln ng, ch khng n lng no git n bn trao n cho mt ngi.
Thi y, cha ta l ngi chuyn tr chnh ca ch. Mi ln n thm, ch u mang mt chai ru khng th tm ra
ni th trng ri ui ngi v s, li xe ca ch ra v. Mt gi to ng cc loi ko ca Thng Hi dnh
ring cho ta. Mi ln hai ngi chuyn tr ti sng, gi li tui u th, tui thanh xun, nh ta by gi mi khi tnh
c gp li bn b c. Hai ngi ni n ci rt trong cn nh c y bim bim ca h, ni n nhng ni kh s cn
con ca h v nh khi ch trng v, chy mu cam, bn c c o. Ch thy s va i va khc, ngi ngoi
ng cng nh h hng xa ca ch u nhn dng dng ch i qua. Ch c b c bn u ph gi ch li, y vo
trong nh, ch xay u nnh ri ly giy quyn ra v v li a ch nht mi.
Hai ngi cng ni n ngi nh c, ngi nh m c ca ta b in phng ha nhng ngi trong gia nh cu
c. Mt c gi sng cnh ngi nh y t t v tnh. Hai hm trc, c ca hng vi i ra, cp mt ming vi
hoa. Ngi ta ng c chun b m ci, nhng hai ngy sau, c t t, nut nhng cy kim, mc chic o di
may bng th vi hoa n.
Qun trn trong chn, ta nghe hai ngi chuyn tr, m hoc, khng mun ng. Ta thy ch ht ht iu thuc ny
sang iu thuc khc d mc bnh hen. Vo nhng lc si ni nht ca cu chuyn ch i i li li trong phng,
bc nhng bc di. Ch ch ao c mt iu: gii ng vit.
Ln cui cng ta i Thng Hi thm ch, thy ch cm trong tay mt bnh xt dng cho nhng khi ho d di. Ta
hi ch vit quyn sch ca ch cha. Cha, may th, nu khng th ch chng cn trong ci i ny ri. y
l ln duy nht ch khng coi ta l mt a tr. Ch dn ta cn thn: thi nay khng cn l vit vn hc u,
cng chng nn lm chnh tr g. Theo ch, khi b cun vo chnh tr l ngi ta c c mt khn m khng bit,
chng cn hiu mnh s t chn vo u. Ta ni r cho ch hay l ta cng khng th theo ui vic hc hnh i
hc na. Th th ka, chu c vic lm ngi quan st. Ch bo by gi ch cng ang quan st. Trc Cch mng
vn ha, vo lc cuc vn ng chng phi hu ang tin hnh d di trn cc bo, khi m mi ngi ang cht

i ch b iu tra. Ch bn bt u quan st, ng ra l, v t y, ch b theo di, kim sot. Khng c l nu

thi cha ta ct t mi quan h vi ch. Ch ch bo cha ta rng ch i th st mt x gc bin chn tri ngoi
o Hi Nam vi tt c l quan s ca ch. Lc y khng th on c nhng cu ny c giu mt thng ip
b mt.
T lc y ngay ln v, trn tuyn ng st Bc Kinh Thng Hi ta bt u quan st: nhng chin s chu trch
nhim ci gi l tin cng bng li l, t v bng v kh, vn cng v v, do trong tay, m cnh liu trn u,
bng vi ni cnh tay, ng xp hng ca toa. Mt hnh khch sa son xung b gic quay tr li. Theo sau
ngi ny h p vo. Ngi ny ht m ln ku cu nhng khng ai dm ho he. Ta thy h ko ngi y ra ngoi
vy kn ly v nh cho mt trn. Ri on tu chuyn bnh, ta khng bit tnh cnh ngi kia sau ra sao na.
Thi y mi thnh ph ta qua u in lon. Cc cng trnh ca con ngi, tng, nh my, ct in cao th, thp
nc, tt c u ph y khu hiu th bo v n cht, o, p nt, huyt chin ti cng. Sut dc ng st,
loa phng thanh trong cc toa xe pht i nhng bi ht chin u ln vo ting ci tu m . ga Minh Quang, pha
bc Trng Giang, c tri mi bit c lm sao c ci tn gi ny nh sng t tng, li vn cn c gi li,
ngi t nn chen chc nhau dc hai bn ng st. Tu khng m ca na, ngi ta bn b chui vo qua ca s,
ln cht trong cc khoang nh c hp. Ngi trn xe ra sc gi cho ca s ng cht. Th l cch nhau mt tm
knh, cng l dn t nn by gi ha thnh th ch ca nhau. Tm knh ny k l, khi cch ngn con ngi, n lm
cho cc khun mt mo i, y gin d v th hn.
Tu bt u chy trong ting ng nhc tai nhc c, ting ma si v nhng trng sm chi ra, ting m nh,
ting knh v, tht ng l cnh a ngc, s d nh th l bi l ngi ta u ang inh ninh mnh chu au kh
nh th ny l bo v chn l.
V vn thi k y, vn trn tuyn ng st y, ta thy thn mt ngi n b tr tui trn trung, b bnh xe
la cht khc ra nh mt con c b li dao bn ct ra vy. on tu rung ln rm rm v rc ci, kim loi, knh
ken kt nghin trong mt ting bc x chi tai. Ngi ta c th ni l mt trn ng t. Nhng nm thng mi
ci u k l. Ta nh tri v ngi cm ng vi nhau v t ha in khng ngng rng rng chuyn ng.
X i chng trm, hai trm mt, con tu mi t ngt dng li. Nhn vin, thnh vin an ninh v hnh khch xung
xe. C mc ri ng b nhng mu tht ngi vy vo. Mt mi mu tanh thi tm m khng kh, mu
ngi c mt mi gt hn mu c. Trn b ta luy ng st mt thn th mm mm ca ph n, khng u, khng
chn, khng tay. Mu chy kit, thn ngi n b ny trng bch, nhn hn mt khi cm thch. Ci xc thn
khe p ca n b tr ny vn cn gi nhng du tch ca s sng v khu dy ham mun. Mt ng gi trong s
hnh khch i kim mt mnh vi mc vo mt cnh cy y vo bng di ca tm thn ct qu. Ngi li
tu lau m hi bng chic m li trai, gii thch tuyt vng rng anh rc ci nh th no khi thy ngi n b
i gia ng st. Ch khng trnh. Anh i chm li nhng khng th phanh qu mnh v hnh khch trn tu v
anh nhn thy tu ln ch ta. Pht cui cng ch toan trnh, nhng... Ch ta mun t t, r rng l tm ci cht,
c phi mt sinh vin b y xung nng thn khng? Hay l nng dn? Ch ta cha c con bao gi, chc ri khng
phi ni. Hnh khch tranh lun vi nhau. Ch ta chc khng mun cht, nu khng ti sao n lc cui cng li
nhy ra? Cht li d nh th ? Cng phi l c mi cht c nh th! C th ch ta mi ngh. u c nh th i
ng b ban ngy ban mt, ng ny l on tu t pha trc lao n pha ch ta m! Tr phi ch ta ic, ch ta
tht lng mun cht, cht cn hn sng. Ngi ni cu ny vi b i ngay.
Ta ch c chin u sng st, khng, ta khng chin u cho ci g c, ta ch t v m thi. Ta khng c lng can
m ca ngi n b ny, ta cha ti bc tuyt vng nh th, ta cn yu say m th gian ny, ta vn cha sng
.

Chng 16
76

Sau chuyn lang thang di trong c qunh, hn n trc mt ng lo chng gy, o chng. Hn xin ng lo li
khuyn bo:
- Phin ng. Linh Sn u ?
- Anh t u n? ng lo vn li.
Hn p hn n t Y.
- Y? ng lo ngh mt lt. , bn kia sng.
Hn ni ng l hn t bn kia sng sang, hn c i lm ng khng.
- ng th khng lm. Lm l ngi i ng.
- Tha ng ni hon ton ng .
Nhng hn mun hi ng lo Linh Sn c phi l bn ny sng khng.
- Bo n b bn kia th n bn kia ch, ng lo tr li y v st rut.
Hn ni hn t b bn kia i sang bn ny.
- Cng i cng xa, ng lo c quyt ni.
- Vy c phi quay li khng ? Hn li hi.
Trong thm tm hn t nh hn tht tnh chng hiu g.
- Ti ni nh th l r lm ri, ng lo lnh lng p.
- Vng ng ni ng, tha ng, ni rt r
Vn l ch hn cha r.
- Cn ci g cha r ch? ng lo hi, chm chm nhn hn, hai hng lng my rm.
Hn ni cui cng hn vn khng hiu i nh th no th n Linh Sn.
ng lo nhm mt li, nh thn.
- ng chng phi l ni n bn kia sng y phi khng?
Hn khng th khng hi li.
- Th nhng ti n b sng bn ny ri.
ng lo st rut ngt li hn: -Th th n bn kia sng.
- Th so n vi th trn Y th n u?

- Th n ng y, bn kia sng.
- Nhng ng l ti t Y sang bn ny sng y m. ng ni b sng bn kia c phi mun ni b bn ny
chng?
- Chng phi l anh mun i Linh Sn y ?
- ng th.
- Th n ng y, b sng bn kia y.
- ng lo i, c phi ng lo ang ni siu hnh hc y phi khng?
ng lo li ni vi ci ging rt nghim tc:
- Anh chng hi ng ti y ?
Hn ni hn c hi.
- Th y, ti mch anh.
ng lo chng gy b i, tng bc xa dn dc sng, khng mng ti hn na.
Cn li hn mt mnh n c b bn sng ny sng, b bn kia ca th trn Y; by gi vn l rt cc th
Y v b bn no ca sng, hn tht tnh khng cn bit th no na. Ch nh n mt ngn ng c my nghn
nm:
C cng v, khng cng v, ng bn sng gi lnh thi.

77
nh phn quang ny khng r c ngha g, mt nc hp, l cy u rng sch, cnh cy xm en, cy ng gn
nht ging nh cy liu, xa hn, hai ci cy st mp nc chc l cy du, pha trc mt, nhng thn liu thanh
mnh, b ph, cnh tri l r ra thnh nhng chc nho nh u cng, khng bit mt nc vi nh phn quang c
ng bng khng, vo lc gi rt c th c mt lp bng mng, tri my nh sp ma, nhng khng ma, khng
th g n ph i khng gian m , khng mt gn rng u cnh, khng gi, tt c lng ngt, ta nh tt c u
cht, tr mt ting nhc duy nht chn vn trong khng kh, khng cho lt vo, cc cy ci hi cong vn, hai cy
d nghing i i cht, mt nghing tri, mt sang phi, thn cy liu ln ng sang phi, ba cnh kch thc t thn
cy ng sang tri, gi thng bng cho cy, ri khng th g ng y, nh mt nc cht, bc tranh hon thnh
khng chu nhn thm bt c thay i no, ngay n mun thay i cng bin mt, khng vn vng, khng ho
hng, khng dc vng, t, nc, cy, cnh, nhng vt nu en trn mt nc chng phi l nhng hn o nh,
nhng mom ct, nhng bi bi, nhng mnh t nho nh nhoi ln mt nc ph i v n iu gn nh nhn to
ca b mt ny, vi cy l th mc trn b m ngi ta khng n, ch bn phi, chng xe cnh ra nh
nhng ngn tay kh khc, c l so snh khng c thch hp, chng xe cnh ra, th thi, chng khng h p,
ngay di gc liu, mt hn , c phi n y cho ngi ta ngi hng mt khng? Hay cho nhng ngi qua
ng t chn ln trnh b t giy khi nc ln? Chng ci no trong cc l do c th l ng, m c th
chng phi l mt hn , c th ch l hai tng t, mt con ng i qua di y hay mt ci g li gn ng y
v bng qua mt nc y. Tt c c th ngp chm khi nc ln, ln ngang cnh liu di thp, ngi ta c th ni
l mt con , l b chn khi nc cao, nhng con ny l h l hng, nc c th vn trn qua, trn v
tt an ton, mt con chim bay ln pha xa xa ri chuyn trn nhng cnh liu thanh mnh, kh m thy n nu
khng di theo t trc, khng ch nhn thy n khi n bay ln, y sc sng, quan st k, c th thy nhiu chim,
chng nhy trn mt t, di gc cy, chng u ri li bay, chng b hn con trn cy, cng khng en bng,
c l l l s v con chuyn trn cy chc l chim so, nu n khng bay ln th tt c ty ch bit c so hay
khng, liu c hay khng c n y nhng nu khng nhn c ra n th cng ch nh nhn ra n m thi,
trn b bn kia, mt ci g ng y, pha y, trn cc bi c vng vt, mt ci xe c ngi y ngi ko, chic xe
ci tin hai cng, hai bnh cao su, n c th ch c na tn c, n di chuyn chm, khng ging chim s cht
no, ngi ta ch thong thy n chuyn ng khi bit ra l mt chic xe ci tin, tt c ty thuc vo ci

ngha m con ngi ta c v s vt, nu ngh rng ng y chc l mt con ng th l mt con ng, mt con
ng tht s, cho d n ngp di nc sau trn ma, gi th n cha b ngp nc, ngi ta cn c th a mt
nhn dc theo nhng m c vng li v tm ra chic xe ci tin, nhng chic xe i xa, n chui vo gia m
cnh liu, thot u ngi ta tng n l mt t chim ri khi mt di qua cnh cy th ngi ita thy l mt
chic xe ci tin ang x dch i cht, n ch rt nng, gch hay t, cy ci trong cnh quan, chim chc, chic xe
ci tin, chng cng c thc v ngha ca hnh thc chng khng y? Gia bu tri xm xt ny, mt nc v
nh phn chiu, cy ci, chim chc, gia chng c mt mi quan h no khng? Tri xm mt vng nc
cy tri l khng mt cht mu xanh nhng m t tt c en s xe ci tin chim chc y tht lc
khng n kch ng sng tro tng t s m ht cc cnh con thu sut thm kht da th ngi ta c
th tt c ma ui con g mi lng v nh bng mu hoa hng m khng y khng n ni ti
gi thong hay y ta bit n em trong ci mu trng khng hnh th vi di ruy bng cun li rt
nnggici v chp chn xa xoy trn c giao hng by gi scn trngkhng xng ct
trong vc sumt ci cccnh en ngmm m rau u cng lnn nngmt ngn la lp
lnhnhng ha tit t mn t la enmt con suht nhn ca t bo quay trong t bo chti mt
ra trc tinhn ni l vn phong c kh nng t sng c nh chnh bn thn n mt di tai nhng vt
tch khng tnkhng bit khi no tuyt ri, khi no tuyt ngng, mt lp mn mng trng xa cha c thi gian
vun li trn cnh. Ba ci cnh mc ngc chiu vi thn cy liu ha ra en ngm. Cy du xa cnh l, sang
tri, sang phi, u cnh, mu trng ca nh nc phn chiu, nh tuyt ri trn mt vng bng phng bn ly,
mt nc chc ng bng. Nhng vt t m ngi ta c th gi l o, bi bi hay mom ct ch cn l mt
bng en ngm, khng hiu ti sao chng lm thnh ci bng en ngm , nu ngi ta khng bit gc gc l
nhng din tch t, v cho d ngi ta c bit i chng na th vn khng hiu ti sao tuyt li khng nm y.
Xa hn na, cc bi c vn c nh vy, lun vng li, trn cao hn, ci nom nh mt con ng vn l m nh
th. Pha trn ci cy con vn cnh ra, ngi ta d ra mt ng con trng trng, ln cao dn, chic xe ci tin
bin khi con ng, khng cn ngi i ng na, h phi hin ra mn mt trn tuyt. Hai hn hay tng t
ging nh hn trc cy liu bin mt, tuyt che ph ht, con ng ngi ta i trn tuyt ni bt ln nh
nhng mch mu di da. V cnh quan bnh thng ta khng my ti m ri li trong ta mt n tng
su xa chnh l nh th . trong ta n thnh lnh lm ny ra mt th nh nguyn vong, ta thm i vo , vo
trong ci cnh tuyt ny, ch cn l mt hnh bng, mt hnh bng d nhin khng c cht ngha no, nu nh
khng ngm n qua ca s. Bu tri m m, mt t tuyt ph cng sng hn do i nghch vi bu tri ti en,
khng cn so khng cn s na, tuyt ht i mt ht mi nim, mi hm ngha.
78
Mt lng cht, tuyt ph y, pha sau, nhng ngn ni cao im lm cng ngp tuyt. Nhng vt en l cc cnh cy
un cong, nhng bi en chc l m l thng nhn nhn v nhng bng th ch c th l nhng hn nhoi ln
khi tuyt; khng mu sc, ngi ta khng bit l m hay l ngy, bng ti pht ra mt th nh sng nht nh,
tuyt hnh nh tip tc ri, cc vt chn i qua lin theo m nha.
Mt lng phong.
C l.
Khng ting ch sa.
H cht c ri.
Mi gi mt lc.
V ch, c ngi sng y, tuyt ph ln bc tng , lp tuyt dy nng vi h vo trong gic mng.
H cht trong khi ng?
Nh th c l m hay, s l c mt cuc thm st, mt cuc th tiu trit , mi ngi u khng thot khi;
trc tin dng nhng ci bnh bao tht trn thch tn dit ch; khng c c khng trng phu c m.
Ch hp hi khng ku ln c sao?
H nh ch bng n gnh, nn vo sng mi, cao th tuyt vi y.

V sao khng nh vo ch khc?

nh ch vo mi mi git cht ti.
Khng c ai chng li ?
H git ht tt c ti trong nh, khng ai chy c ra ngoi ly mt bc.
C tr con ?
H dng ba ru.
C n ph n cng khng ta:
Hm hip ri mi git th mi cng tn khc hn ch.
ng ni na.
Em s ?
Khng cn mt gia nh no ci lng y na ?
Mt gia nh ba anh em.
Cng cht ht ?
Nghe ni anh em nh ny l nn nhn hoc ca mt cuc tr th gia tc nu khng phi l dch bnh hoc l lm
ngh bun bn i vng di sng.
H b nhng ngi l mt git cht?
H ngn ngi n tm vng t ca h.
Lng sng y u?
Di chn chng ta.
Lm sao li khng nhn thy n ch?
Ch nhn thy hi khi t u m bc ln, ch l mt cm gic, y l mt dng sng cht.
V chng ta trn n?
. anh dn em i.
i u?
n b sng bn kia, trn vng tuyt trng tin, ven ng c ba ci cy, khi i ngang qua chng, s n trc mt
qu ni, chn nhng ngi nh sp xung di nhng lp tuyt dy nng. Ch c bc tng nt kia ni
ln. Sau cn c th nht c nhng vin ngi v v nhng mnh bt bng gm en. Mi khng gi c cho
chn mi gt chng i, mt con chim m nng n bay ln lm mi git mnh, mi khng thy tri na, mi ch thy
tuyt tip tc ri v tch t li trn hng ro. Bn trong hng ro l vn rau. Mi bit rng y, di tuyt, ngi
ta trng m tc chng c rt v nhng bu b v nhn nheo nh da cc b c gi. Mi bit r khu vn rau qu
ny, mi bit li i dn ti ngng ca trong cng u; ngi , mi n ht d rang, mi khng bit y l mt
gic m ca tui th hay ci tui th m mi m c, mi khng phn bit c, mi hiu rng mun phn bit c
th cn nhiu sc lc, hi th ca mi by gi yu, mi phi cn thn ch gim phi ui mo, mt n ang le sng
ln trong m ti, mi bit n nhn mi, mi v nh khng thy n, mi phi im thi tht i qua mnh sn trong, ng y
c mt que a chng ci nia an bng tre, ci nia c gi thng bng trn que a, c b v mi, hai a np sau
ca, mt si dy tay rnh chim s, ngi ln nh bi trong nh, tt c u eo knh mt trn gng ng, mt

sng hp v li ra nh mt c vng nhng h khng thy g ht, h a tng qun bi ra trc knh, hai a tr
trn di gm bn; chung quanh hai a, nhng ci chn, mt mng nga v c mt ci ui to xa ra rm rt, mi
bit l mt con co, n khng ngng ca quy v cui cng th ha thnh mt con h ci lng vn, ngi trong
chic gh bnh ln v c th x vo mi bt c lc no, mi khng th b i, mi bit cuc vt ln s rt d tn v n
s nhy vo mi!
G th anh?
Khng c g c, chc anh m, trong gic m, tuyt ri vo mt ci lng, tri m c tuyt chiu sng ln, ci
m ny khng c tht, khng kh lnh, u anh rng khng, anh c m lun thy tuyt, ti ma ng v ti nhng
vt chn trn tuyt vo ma ng, anh ngh n em.
ng ni vi em nh th, em khng mun ln ln u, em ngh ti b em, ch b l tht yu em, anh ch ngh ti
vic ng vi em, em khng th lm tnh m khng c tnh.
Anh yu em,
Khng ng, y l mt thm mun thong qua.
Em lm nhm ci g vy? Anh yu em!
Vng, ln trong tuyt, nh nhng con ch, anh i ng anh i, em ch mun em thi.
Con si c th ngom ly em, n ht em, li cn con gu ch mang em vo trong hang bt em lm v n!
Anh ngh ti ci tc l anh bn tm ti em, lo lng cho tm t em.
Tm t no?
on xem, ngc th, em mun bay
Ci g?
Em thy mt bng hoa trong m.
Hoa no?
Hoa sn tr.
Anh i hi n cho em eo nh,
ng ph n, anh khng phi cht cho em.
Tai sao cht ch?
Yn tm, em chng di i mong anh cht cho em, em qu c n, em ku khng c ting vng li, tt c chung
quanh bnh lng, khng ting sui, khng kh nng n, con sng m h tm vng y u?
Di tuyt di chn em,
Khng ng.
l mt con sng ngm tm ti, h lc nc sng, ngi ci v ng trc,
C mt bi cy?
Ci g?
Khng g c,

Anh c th,
Ai bo em c hi?
! Hnh nh c ting vng trc mt, dn em i nu anh thch.
Ta thy, mi v nng trn tuyt, trong m ti en, kh nhn ra r nhng cn nhn thy mi chn trn trn tuyt.
Anh khng lnh ?
Anh khng bit lnh.
V mi i trong tuyt nh th vi nng, rng rm ha quanh nhng cy rng xanh thm.
Khng c sao ?
Khng, khng c trng.
Khng nh ca?
Khng.
Khng nh n?
Khng, khng g ht, ch mi v nng, th thi, i cng nhau, i trn tuyt, nng qung khn phu la, mi th chn t.
Mi hi rt, khng rt lm. Mi khng thy mnh, ch cm thy minh ang chn trn trong tuyt, nng bn mi, nng
cm tay mi. Mi nm cht tay nng, mi dt nng i.
C phi i lu khng?
C, rt xa y, em c s khng?
Ci m ny l, xanh en, sng, vi anh, em khng s.
Em cm thy an ton?
Vng.
Em ang trong tay anh.
C, em ng vo anh, anh m em nh nh.
Anh hn em khng?
Khng.
Em c mun hn khng?
C, nhng em cng khng ni r ra c, nh th ny rt tt, chng ta ang i xung v em nhn thy mt con ch.
u?
Trc mt em, n ngi y, em nhn ra l mt con ch, v em thy anh th ht, th ra mt lung khi to.
Em c thy hi nng khng?
Khng, nhng em bit anh ang th ra hi nng, anh ch th ht, anh khng ni.

Mt em m ?
Khng. Em nhm mt. Nhng em nhn thy ht, em khng m c mt ra, em bit nu em m ra l anh bin ngay
mt, em tip tc nhn nh th ny v anh tip tc m em, ng m mnh lm, em khng th c na, em cn
mun nhn na, mun gi anh li, , by gi h ri nhau v tip tc i ln.
Vn trong tuyt?
ng, tuyt nu chn li mt t, nhng rt l d chu, anh hi lnh chn, nhng anh cng cn c i tip nh th
ny.
Em c nhn thy hnh dng em khng?
Em khng cn nhn thy, em ch cn cm gic, em hi rt, chn em hi b nu li, em mun cm thy tuyt, cm
thy anh bn em, th l em yn tm, vng d i ln, anh yu, anh c nghe thy em gi anh khng?
C.
Hn em i, hn lng bn tay em i, anh u, ng c i!
Anh bn em.
Khng, em gi hn anh, em gi anh, anh phi li y, ng rung b em.
tr con ngc nghch, khng c chuyn c.
Em s, s anh b em, ng b em, em khng chu c c n.
Em chng phi trong tay anh y sao, lc ny y?
Vng, em bit, em cm n anh, anh yu.
Ng i, yn tm ng i.
Em khng bun ng, u c em hon ton sng sut, em thy m trong sut, rng mu lam, tuyt cht ng,
khng sao, khng trng, tt c cc ci em thy r, ci m ny mi l lm sao, c l em c mun mi vi anh
trong m tuyt ny, ng b em, ng rung b em, em mun khc, em khng bit ti sao, ng rung b em,
ng xa em th, ng hn nhng ngi n b khc!
79
Cng l ma ng ny, tuyt ri y mt ngi bn n k chuyn lc anh lao ng ci to. Anh nheo nheo mt
ngm cnh tuyt qua ca s ta nh nh phn quang qu mnh, ta nh anh chm vo hi c.
Anh k, trong trang tri nng nghip lao ng ci to, c mt ct tn hiu trc a c l phi anh nga c nh gi
qua ca s chiu cao ca ta nh gn ngay y cao t nht nm hay su mi mt, du sao n cng khng thp
hn ci nh ny. Mt by qu bay quanh, xa ri li gn, khng ngng ln v ku qu qu. Trng tri ph trch
kim sot nhng ti nhn phi lao ng ci to l mt ngi lnh lu nm tng tham gia chin tranh Triu Tin v
c thnh tch chin u rc r. L thng binh, anh c mt chn ngn hn chn kia, bc i tp tnh. Khng bit
anh ta gp nhng phin toi no m khng th ln cao hn chc i y v lun chi th l b iu n y
trng coi m t ti ny.
Ci tho con m n, my l con c g m khng cho ng ng th ny? Anh chi vi ging bc Giang T. o
chong lnh to tng vt ln vai, anh quay i quay li quanh ct tn hiu trc a.
Leo ln xem! Anh ra lnh cho ta. Ti phi ci o bng ra v leo ln. n lng chng, gi thi mnh, bp chn ti
run ln. Lic nhn xung, ti cm thy chn mnh mm ot sp bung ra. l nm i. Trong cc lng ln cn,
ngi ta cht i. tri cn d chu hn t cht. Khoai lang, lc chng ti trng cht ng trong kho. i y ly i

mt phn khng giao np cho cp trn. Khu phn mi ngi c bo m v nu c ai b ph thng th mun
g chng ti vn c lao ng c. Nhng ti yu qu khng leo ni.
Ti gi: i y!
Bo tao xem trn y c ci g? Anh ta ht.
Ti ngng u.
Hnh nh c ci ti treo y, ti bo anh.
om m bay trc mt ti.
Ti khng leo ln c na, ti ku.
Th th thay thng khc! Anh ta cho ra mt xu nhng li tc tu tuy bng d anh ta khng xu.
Ti xung.
Tm cho tao Thng n cp, anh ni.
Thng n cp cng l mt ti lao ng ci to, mt tiu qu mi by mi tm tui n cp ti tin ca khch
i xe but. Ngi ta gi n l Thng n cp.
Ti tm ra n. N nhn ln cao, ngp ngng. i y ni cu.
Tao xui my i cht h?
Thng n cp ni n s ng.
i y ra lnh ly cho n mt si dy thng, v ni thm nu n khng leo th ct ba ngy khu phn lng thc.
Thng n cp buc thng vo ngi ri leo. Di ny chng ti m hi v n. n c hai phn ba, n buc
thng vo cc thanh st ngang. N n c nh. By qu tip tc bay ln quanh. N gi tay ui qu ri ci ti
ay bay xung di chn ct. Tt c n xem. Thng l ch v qu m, ci ti vn cn y n mt na lc.
Ci tho m n! i y li bt u chi.
Tp hp!
Ci thi. c, tp hp ton tri. i y bt u mng chi. Ri hi: a no lm ci ny? Khng ai ho he mt li.
T n khng th bay ln c trn y ng khng? Tao li tng tht ngi cht ch li!
Mi ngi c khng ci.
Nu khng ai t th th ngng tip t lng thc ton tri.
Ai cng s chuyn ny. Ngi ta nhn nhau. Cui cng, ai cng thy ch Thng n cp mi c kh nng leo ln .
Mi con mt quay v n. N ci u ri khng gan c na, n qu xung th tht n cp ri giu ci ti ln
. N ni n s b cht i.
My phi dng thng leo ln? i y hi.
Khng.
Th th va ny my ng o nh th l ci g? Thng u ny nhn n mt ngy! i y tuyn b.
Mi ngi hoan h i y.

Thng n cp bt khc.
i y b i, chn thp chn cao.
Mt bn khc n bo n c mt vic ti quan trng cn bn vi ta.
ng , ni i.
Anh bo di lm.
Ta bo th tm tt li.
Anh bo tm tt th vn c phi k t u.
Th c, k i.
Anh hi ta c bit mt v tc v ng tin no ca hong Mn Thanh m anh cho ta tn triu i cng nh tn
v hiu ca cp trn ngi ny khng. Anh l hu du trc h i th by ca v qu tc ny. Ta tin anh, chng h
ngc nhin t no. T tin anh l ti hay i cng thn ti triu i na th cng ch c my nh hng ti anh
thi chng ta.
C y, tuy vy anh vn ni, c tm quan trng ln y. Cc s kho c, cc vin bo tng, cc s lu tr h s,
y ban hip thng chnh tr nhn dn, cc ca hng c, tt c u n gp anh v lm phin anh hoi hoi.
Ta hi anh c gi trong tay mt vi di vt qu khng.
Anh ni ta ni vn di mc s tht.
Mt ci g gi tr khng lng c c ?
Khng lng c hay khng khng bit v d sao cng kh nh gi, cho l c ni ti hng triu, hng chc triu
hay hng nhiu trm triu bc i na. Anh ni y khng phi ch mt hay hai vt m l nhng th t ng nghi
l th cng i n Thng, bch ngc cho ti nhng kim thi Chin quc, cha ni ti cc trang tr nho nh
him qu ca cc thi qua, nhng bc th ha, tranh v v cu i, cht y c mt Vin bo tng. Quyn
mc lc cc vt ny pht hnh t lu, khng di bn tp, ng theo cch thc truyn thng. Ngi ta c th
tham kho n mt th vin sch c. Nhng bu vt ny tch ly trong sut by i, hai trm nm, c bo
tn t triu ng Tr n tn by gi!
Anh ni v pha y khng c g phi s nhng anh khng cn c sng yn n na: gia tc anh, mt gia tc ln,
con chu ca cc ng b anh, ca cha anh, ch bc anh v tt c nhng thn quyn ca anh n gp anh lin lu lin
l ri ci c khng bit dt na, qu l anh chn nn.
H mun chia phn ch g?
Anh ni c ci g m chia. Hng chc nghn bu vt bng vng, bng bc, bng gm y, tt c ti sn ca h nh
anh b qun Thi Bnh Thin quc hoc qun Nht hay cc qun phit khc nhau ny n t chy, cp bc
khng bit bao phen bao bn ri. Sau t tin anh thu thp li ri b m anh em tng cho Nh nc hoc bn
ly li. Ngy xa ngi ta tch thu cc th ca cc c, by gi tay anh chng c mt th g.
Th th by gi ti sao cn ci c nhau? Ta c phn khng hiu.
V th m phi ni t u, anh ni, v au kh. Anh bit n Ngc Bnh Kim Qu Lu, Lu bnh phong ngc v
qu vng ch? D nhin anh ang ni n tn ca ci lu ct gi bu vt qu him kia, th tch, a phng ch v
gia ph h anh u c ghi n tn ci lu ny, ngy nay, ngi b mn vn vt qu hng anh ti min nam
u bit, lc qun Thi bnh thin quc vo thnh Bc Kinh t n, c bn ch cn l ci lu rng m thi, nghe
phong thanh phn ln th tch c u c ch n cc in trang ca h ri, v phn cc bu vt trong mc lc
th ngi i sau ni b mt ct giu i. Nm ngoi, trc khi cht, ch anh ni ring cho anh hay rng qu
tht chng c chn trong mt c ngi c ca gia tc, nhng ng khng bit ch xc a im. ng ch l

cho anh hay t tin ng b truyn cho ng mt tp th vit tay, trong quyn ny mi ngi dng mc en v
mt s ton cc dinh c c ca h vi ri rc cc sn tri, lu cc, vn hoa v ni nhn to. Trong gc trn bn
phi c vit mt bi th t tuyt b mt ch ra ch chn giu cc kho bu kia. Nhng Hng v binh ly mt tp
th khi h vo nh anh v anh khng tm ra du vt n na khi anh c phc hi minh oan. ng ch cn c th
c li bn cu th v v theo tr nh cho anh ci s ca dinh c c ny. Anh thuc lng bi th v u
nm nay, anh lao i tm a im. Nhng n nay, trn nn nt ca dinh c kia, ngi ta xy ct ln cc ta
cao tng, lm cng s hay nh ht mt ri.
Ni g na? Ta hi. Tt c c chn di cc nh cao tng y ri cn g?
Khng, anh ni, nu c cc bu vt di cc ta cao tng y th ngi ta pht hin ra khi o mng ri ch,
nht l vi cc kin trc hin i ny: phi t qu nhiu cc ng dn ny n n mc nn phi o rt su. Anh
i hi cc c quan ph trch cng trnh, h khng pht hin ra bt c di vt kho c no trong khi xy dng. Anh ta
bo ta rng anh nghin cu k bn cu th, phn tch a hnh th n tm hay chn trong mi phn may, anh
c th xc nh ni c ci kia, i khi a im mt khng gian xanh nm gia hai ta cao c.
Anh tnh th no y? o n ln ?
Anh ni chnh l anh mun bn vi ta chuyn .
Ta hi c phi anh cn tin khng.
Anh khng tr li m ngm nhn cc cy con con tri l trn tuyt ngoi kia.
Ni vi anh th no nh? Ch vi ng lng ca ti, ca v ti th nui c a con n, khng dm mng ti
cc chi dng khc, nhng ti khng th bn t tin mnh i nh th c. Ngi ta c th cho ti mt khon phn
thng nhng chc s l ba ln con s khng.
Ta ni vic s l i tng ca mt tin trn bo: con chu no ca i th by mt quan li no biu
tng Nh nc nhng c vt v lnh thng.
Anh ci chua cht ni chia nhau ci phn thng ny, tt c h hng xa gn ca anh s n p v u anh mt
thi. Chng b bn g ci phn thng . Anh ngh rng Nh nc s c dp giu ra.
Vi tt c cc di vt kia khai qut ln, Nh nc chng l giu ri hay sao? Ta vn li.
Anh gt gt u ni anh cng li ngh nu nh mt ngy no anh c b m nng hay xe c m cht th chc
cng s chng c qu no bit n cho anh u.
Th th truyn bn cu th li cho con trai anh i.
Anh ngh ti vic nhng nu con anh sau ny n em bn cc bu vt i th sao?
Anh khng qun c n ?
Con trai ti cn b, phi yn cho n hc hnh. ng nn sau ny v ci chuyn ct i kia n li n bc
mt tr nh mnh. Anh c tuyt dt khot ci ny.
Th ny th hy mt t cng vic cho nhng nh kho c mai sau h lm.
Ta cn ni c g hn th na?
Anh suy ngh, v mt ci vo i: Tt, ti s lm nh anh ni. C chng vi di t nh th i! Anh ng ln
v i
Mt ngi bn khc n gp ta. o mng t len mi cht lng tt, giy da en bng c l tinh xo, trng ging
cn b i tham quan nc ngoi.

Va ci o mng t anh va ln ging gii thch vi ta rng lao vo bun bn anh pht phc lp nghip! Ngi
hm nay khng nh ngi hm qua. Bn trong chic mng t, anh mc mt b ty khng cho vt, may p,
quanh c s mi cng l chic c vt hoa . Trng ging i din ca mt cng ty t nc ngoi.
Ta hi mc th ny anh khng s ci lnh bn ngoi . Anh ni anh khng i xe but cht ph na m n bng tc
xi, ln ny anh Khch sn Bc Kinh! Cu khng tin ? cc khch sn ln ny ch c ngi nc ngoi mi c
quyn n thi! Anh lc lc mt chm cha kha c mt qu bng ng khc dng ch ting Anh.
Ta cho anh bit rng khi ra khi khch sn ngi ta phi a li cha kha cho phng tip tn y.
Xa quen vi cnh ngho, ngi ta lun gi cha kha trn ngi, anh ni, t chm bin. Ri anh ngm cn bung
ca ta.
Lm sao cu cn c th sng trong ci h mt phng th ny c nh? on xem t bao nhiu phng?
Ta ni khng th on c.
Ba phng v mt phng sinh hot, ti Bc Kinh, nh vy tng ng vi nh ca v trng y.
Ta nhn m anh hng ho co nhn nhi. Anh khng ging ci ngi ta quen tnh, gy v xc xch na.
Lm sao n ni cu khng c my thu hnh mu th ny? Anh hi.
Ta ni ta khng xem truyn hnh.
D khng xem th cng l trang tr ch. nh t, t c hai my, mt phng khch, mt bung con gi t.
V t v con gi t mi ngi xem mt chng trnh khc nhau. Cu c mun mua mt ci khng? T i vi cu
ngay tc khc ra Bch ha i lu t mua cho cu mt ci! Tht m. Anh nhn ta, mt m to th l.
Cu s tin n lm cho tay cu bng .
Mun lm thng nghip phi hi l nh quan. H ch c xi ci cm y thi. Cu khng mun h duyt cho cu
k hoch hay ch tiu, phi khng? Khng l th khng c ca. Nhng cu, cu l bn t! Cu c thiu tin khng?
Cho ti mt vn nguyn, cu c th trng vo t. Khng thnh vn .
Ta dn anh cn thn: ng vi phm php lut.
Vi phm php lut? T vui lng biu cht qu. Khng phi t vi phm php lut m nu bt th phi bt cc ng
sp to u.
Cc ng to u, ngi ta li khng bt ni.
V ci ny cu t hn t, cu sng th , cu bit ht! Nhng t bo trc cho cu, bt t khng d th u,
thu m t tr, t n cng bn vi huyn trng v gim c thng nghip a khu. Khng cn ci thi k t lm
gio vin th trn ngoi thnh na ri. cho t c iu i khi nng thn, ni t mc meo hi thi ra , t
chi ra ch t bn thng lng ca t, mi cc tay ph trch phng gio dc n ung.
Anh nheo nheo mt, li li mt bc ri ci ngi xung chm ch xem mt bc tranh thy mc v cnh tuyt.
Anh ngng th mt lc ri ni: Cu khng c li khen th php ca t ? Cu thch n nhng trin lm t nh t
chc trung tm vn ha huyn li khng c chp nhn trong khi mt ch ranh no do mt ai ngi trn hay c
tn tui vch ra th thnh ngay i tng mt cuc trin lm, th ri cc cha y ln ngay ph ch tch hay ch tch
danh d ca Vin th php tc th.
Ta hi anh cn tip tc th php khng.
Ci khng nui sng c bn cu. Cng nh sch vi cu y. Tr phi mt ngy no cu tr nn ni ting, ai
cng dnh vo t cu xin cu mt ch p. X hi l th, t by gi nhn thu ri.
nhn thu th chng phi bn.

Nhng ci u t n kh chu.
Th th cu vn cha nhn thy u. Ta ngt li anh, hi anh n cha.
ng lo chuyn y. Lt na, t gi tc xi a cu n nh hng. u m cu thch. T bit thi gian ca cu l
qu. Trc tin t s ni vi cu iu t cn ni vi cu: t mun cu gip t.
Gip g? Ni i!
Gip cho con gi t vo c mt i hc tn tui.
Ta ni ta khng phi hiu trng i hc.
D nhin, nhng cu chc phi c nhng mi quan h, ng khng? By gi t giu nhng trong mt mi ngi,
t ch l mt u c thng nghip. T khng mun con gi t li tri qua ci cuc sng nh t, t mun cho n
vo mt i hc ni ting sau ny n sng trong cc tng lp trn ca x hi.
Ri n tm cho n con trai mt cn b cao cp.
Ci y t khng qun, t n n bit lm nh th no.
Th nu n khng tm ra?
ng chn t, vic y cu c gip c t khng?
Cn xem kt qu hc ca n, t khng th lm g c c.
, kt qu hc n tt.
Th th n c vic thi thi.
Sao li lc hu th! Cu tng tt c con ci cn b cao cp u thi ?
T khng iu tra ci .
Cu l nh vn.
Th?
Th cu l lng tm ca x hi, cu phi ni cho nhn dn.
ng a i. Cu l nhn dn? Hay t? Hay l ci gi l chng ta? T ch ni li ca t.
Ci t thch l cu bao gi cng ni s tht.
ng th. Thi, ngi anh em thn mn, mc mng t vo, chng mnh i n, t i ri.
Mt ai g ca. Ngi m ca xa l vi ta. Anh cm mt xc nha en. Ta bo ta khng mua trng, ta i n by
gi.
Anh khng bn trng. Anh m ci xc ra cho ta xem n ng g. Khng c v kh trong. Tt, khng phi mt th
ph chy trn. Ngng nghu, anh ly ra mt tp bn tho to tng, ni rng anh n gp ta xin mt li khuyn.
Anh vit tiu thuyt v anh mun ta c qua cho. Ta anh vo v mi ngi.
Anh thoi thc. Anh mun bn tho li ri mt hm no s quay li sau.
Ta ni khng cn, tt nht l ni ngay ra iu cn ni vi nhau.

Anh sc c hai tay vo trong xc rt ra bao thuc l. Ta a dim cho anh, hy vng anh chm nhanh thuc ri ni
xem cn g.
Anh p ng ni anh vit mt chuyn chn thc.
Ta ngt li ni r ta khng phi nh bo, ta khng th g ci chn thc.
Cng lng bng hn, anh ni anh bit vn hc khng ging phng s bo ch. Ci anh vit ng l mt tiu thuyt
da trn s vic v nhn vt c tht, vi h cu cn thit. Anh mong ta ni xem liu tiu thuyt ny c xut bn
c khng.
Ta ni ta khng phi nh xut bn.
Anh bo anh bit r th, anh ch mun ta khuyn bo anh v sa bn tho cho anh. Nu ta bng lng, ta c th thm
c tn ta vo, ci nh th mt s cng tc vy. D nhin tn anh s c t di tn ta ba sch.
Ta ni ta s nu thm tn ta vo li cng kh xut bn.
Ti sao?
V xut bn tc phm ca ti, ti gp phi nhiu kh khn lm.
Anh mt ting chng t rng anh hiu.
Tuy th ta vn s anh cha hiu hon ton, ta ni tt hn c l anh t tm ly ngi bin tp.
Anh im lng, phn vn.
Lo xa, ta hi anh: anh c th mang bn tho i c khng?
Anh c th chuyn h n ti mt nh xut bn c khng? Anh m to mt hi li.
Tt hn l anh trc tip gi n, nh th chc chn trnh c cho anh cc s phin h. Ta nhon mt n ci rng.
Anh cng ci, ct bn tho vo trong xc, p ng vi cu cm n.
Khng, chnh ti phi cm n anh.
Li c ting g ca nhng ta khng c m ca na.
80
Hn hn, tng bc mt, bt chp nghn kh khn, mi i n ni bng. Con sng bng mu xanh ngc thch, ti
thm v trong sut. Di bng nh ang un ln nhng mch ngc bch mnh mang, xanh en.
Mi trc trn b mt trn bng, ci lnh lm t cng m mi, mi pht hin ra trc mt mi nhng git bng ng a
ng nh mun nghn nh la. Hi th t ming mi lp tc t thnh lp sng m ni lng my. Mt c qunh bao
la ba vy mi.
Lng sng ni nh ln, sng bng dch chuyn dn dn, tc khng th o m, cm thy, chng vi mt hay vi
chc mt mi nm
Mi ngc sng bng ln, nh mt cn trng sp b bt ng, ng cng i v gi lnh.
ng trc, trong bng ti m nng khng ti, dng ln mt bc tng bng gi thi thc vo. Khi gi thi ln
trn mt trm mt mt giy, n mi bng ci bc trng thnh hon ton nhn mn ny.

Gia cc vch tinh th bng ny, mi bt ng m cng khng th th. Phi mi au nhi, c mi gn nh hon ton
ng li, mi khng th ngh c na, ci trng khng trng ton vn ny, phi chng l ci trng hung mi ang
tm kim? Mt trng hung nh ci th gii bng ny to nn bng nhng hnh nh m h, lm nn bng nhng
bng ti khng ni ra ci g, khng c mt ngha no, khng th nhn ra ni: s c qunh hon ton cht.
Mi bc mi li sut ng, khng h g, mi tip tc trn, tay chn mi t lu mt ht cm gic.
Trn bng, lp tuyt ngy mt nh mn, n ch vng vo cc gc khut gi. Tuyt rn chc, b mt mm mi ca
n nn li trong v cng ca cc tinh th bng.
Di chn mi, trong vc bng, mt con i bng hi ln trn; mt i sng khc ngoi i ca mi, mi khng bit
c phi ch l n tng m thi khng, quan trng l mi vn cn nhn thy.
Mi leo, ht vng ny sang vng khc nhng trong cc vng y, gia ci sng v ci cht, mi vn vt v. Mi c tn
ti, bi l trong huyt qun mi, mu ang chy, cuc sng ca mi cha ngng li.
Trong im lng mnh mang ny, hnh nh mi nghe thy mt m thanh pha l, m thanh nh b ca mt qu chung
con, ta nh ai g ln bng vy.
Nhng ng my tm hin ln trn sng bng, bo hiu dng t ang quay cung. Ra my ti t cho thy sc mnh
ca dng bo.
m thanh ngy mt r ca qu chung con nh thc tri tim t di ca mi. Mi thy mt ngi n b trn lng
nga. u con vt v hnh bng ngi n b ni bt trn chn tri ngp tuyt. Mt vc thm tri di ra. Hnh nh
mi nghe thy mt bi ht c ting nhc nga m theo.
Ngi n b n t Xng ,
Bm tc mnh mai trn u nh di la
Nhng bng hoa ngc lc tng tai,
Nhng xuyn bc phng ra nghn tia la tay,
Tm tht lng nhiu mu eo o di
Hnh nh mi trng thy mt ph n Ty Tng trn nga i ngang qua cy ct tn hiu trc a trng cnh ng
ci ln, nh du cao nm nghn su trm mt khi mi i trong dy i Tuyt Sn. Nng quay li ci vi mi, d
mi i vo trong vc tm ti v vo lc mi khng th ngn c mi i v pha nng
Nhng ch l nhng k nim, m thanh ca qu chung con chnh trong con ngi mi, ta nh n ngn vang
ln trn, cn au x rch phi l khng th no chu ni, tim p nh in lon, u sp v tung. Khi mu mi
ng t li trong mch, u s v toang, lng l. Cuc i mong manh nhng n vt ln dng mnh, mt ngoan c
ca bn nng hon ton r nt, nh sng y lt vo my, di chuyn trong my, bin thnh mt m tinh vn ging
nh sng m ri n li thay i v ng cng li ha thnh mt tri trn tm ti pht ra th nh sng le li mu
lam, mt mt tri trong mt tri, ng sang mu tm, ri m ra, tm ng cng, n bin sang mu ti v pht ra
nh sng khuch tn mu ta , mi nhm mt ngn cc tia ca n phm ti mi nhng mi khng lm c,
nhng run ry v nhng dc vng dng ln trong tim mi, bn b nhng bng en, mi nghe thy m nhc, ci m
thanh ang thnh hnh kia ang khuch i ln, ko di ra, i qua mi, khng th bit u, ci m thanh pha l v
chi sc y xm chim khp c th mi, mt tn s ngn hn ha vo m mi khng ti no nm bt c tit tu
nhng mi cm nhn thy cao, gn vi mt m thanh khc m n tan ln vo, lan trn, tr thnh mt dng sng
bin i ri li tr li, tr li ri li bin i, mt tri mu lam ti tm quay trong mt mt trng cn tm ti hn th,
mi nn th v ngng suy ngh, mi mt hi th, mi ang n u cng ca cuc i, nhng cc con sng m vang
li mi lc mt mnh, chng nhn chm mi, y mi ti cc im, cn khoi cm tuyt nh thun ty tr no, trc
mt mi v trong tim mi v trong c th mi m mi khng bit mi ang sng trong x xnh no ca n, nh mt tri
trong mt trng tm ti, trong mt m m thanh hn n tun tro mi lc mt mnh, ln ln ln ln ln ln ln
ln, phng i phng i phng i phng i ri n Li im lng tuyt i, mi chm vo mt bng ti cn dy
c hn, mi c vn cm thy nhp p ca tim mi, ci au th xc, ni s trc cht ca ci c th ang sng ny l
c th, ci c th m mi khng sao la b ny ang phc hi thc ca n.

Trong m ti, trong gc gian phng, trn my ghi m n bo cng m thanh nhp nhy lin hi.
81
Qua ca s ta nhn thy mt con ch con trn mt t ph y tuyt. Mt mt nhy, mt mt m. Khng ng y,
con ch quan st ta. Ta hiu l Thng .
Thng hin ra nh th trc mt ta, nhn xem ta c nhn c s ng hay khng.
Ngi dng mt, mt nhm mt m, ni chuyn vi ta. Khi ni vi con ngi, Thng khng mun cho ngi
ta nghe thy ting ni ca Ngi.
Ta cng chng thy ngc nhin ci , ta nh c phi l nh th, ta h Thng vn d l mt con nhi, mt
trn thng minh m to nhn. Ngi sn lng quan chim ta, mt k ng thng th ny l nhn t ri.
Mt mt ca Ngi, nhm m ang ni vi nhn loi nhng iu khng cch no hiu ni, ta nn bit th, cn nh
ta c bit hay khng, ci li khng phi l vic ca Thng .
Ta cng rt c th cho rng ci nhm m mt kia ca Thng l chng c ngha g, m ngha ca n c l li
chnh l ch khng c ngha.
Khng c k tch php mu u. Thng chnh l ni nh th, ni vi ta, ci k bt mn trn i.
Vy th cn c ci g ng truy cu y? Ta hi Thng .
Bn b lng ngt. Tuyt lng l ri. Ta c phn ngc nhin v s m ny. Trn thin ng yn tnh nh th ny
y.
Cng chng c nim vui. Nim vui ch tn ti i li vi ni bun.
Ch tuyt ang ri.
Lc ny ta khng bit ta ang u, ta khng bit thin ng, ci mnh t ny n t u ra. Ta vng nhn bn
pha.
Ta khng bit rng ta chng hiu g ht, m c li cho rng ta hiu ht tt c. S vic xy ra sau lng ta. Lun c
mt con mt b n, ta ch cn cch v l hiu c.
V ra nhng cn hiu th li u chng hiu.
Ta tht tnh ci g cng khng hay, ci g cng khng hiu.
L nh th y.
Ma h 1982 Thng Chn 1989
Bc Kinh - Paris

--------------[27] H Mu (bn Sng M) v Lng Trc l hai di ch mi Trit Giang Trung Quc.