Professional Documents
Culture Documents
http://www.kurtuluscephesi.com
KURTULU CEPHES
SORUMLU: Sezai Grr
Yazma Adresi:
kurcephe@kurtuluscephesi.org
DEMOKRAS VE
HUKUK DEVLET
12
22
ERNESTO
CHE GUEVARA
24
SERDAR SOYERGN
FARUK AL
LEVENT ERTMER
ZYA ERDNMEZ
26
KOLOMBYADA GERLLA
29
CEBERUT DEVLETN
ZEL KUVVETLER
http://www.kurtuluscephesi.com
http://www.kurtuluscephesi.org
http://www.kurtuluscephesi.net
http://www.kurtuluscephesi.de
(Bu siteler, Trkiyede zel yetkili mahkeme kararlaryla TB tarafndan eriime kapatlmtr.)
layamayaca aktr.
Bu da sandksal demokrasi iinde kalarak birleik toplumsal muhalefetin hibir
zaman ve hibir koulda iktidar olamayaca demektir. eriatlarn ve faistlerin toplum iindeki gleri ve arlklar, her durumda %60 dolayndadr. Bu oran deimedii srece (ki sandksal demokrasinin 65
yllk tarihi buna tanktr) solun iktidara gelebilmesi olanakszdr.
Hi kukusuz toplumsal muhalefet gleri de yanlabilirler, yanlsama iine girebilirler. Cumhurbakannn dorudan seilmesi sistemi lke tarihinde bir ilktir ve ilk olduu iin de ne olduu kitleler tarafndan
anlalmayabilir. Ancak zaman iinde, kendi siyasal deneyimleriyle bunun ne olduunu greceklerdir. Elbette o zamana kadar
sistemle iktidara gelenler mevcut oyunun
kuraln, yani anayasal hukuku fiilen ya da
kanunen deitirmemi olurlarsa!
Evet, bugn toplumsal muhalefet asndan Recep Tayyip Erdoan iktidarnn gayr
meruluu aka ifade edilmemektedir.
Yasallk (legalizm) kendi varln korumak uruna bu gerei grmezlikten gelmektedir. Bu, kitlelerin bilincinin bulanklatrlmasnn birinci nedenidir.
kinci olarak, toplumsal muhalefet gayr
meru iktidar devirmek iin kendilerini yeterince hakl ve gl grmemektedirler.
rgtsz olan, direnme hakknn gerektirdii zor kullanma olanana sahip olmayan kitlelerin gayr meru iktidara kar
direnmesi, mcadele etmesi ve savamas
elbette beklenemez. Ama bu yaplamaz demek deildir.
Doal ve mantki olarak buradan kan
sonu, kitlelerin rgtlenmesinin ve zor kullanma tekelini krmasnn zorunlu ve gerekli olduudur.
Bunun yolu ise, hereyden nce, gnlk maiet derdi, vs. iinde kaybolan, emperyalist yaynla artlanm, dzenin u veya bu partisine umudunu balam kitlelerin dikkatini devrim hareketine ekmekten
geer.
Bu, gayr meru iktidara kar direnme
hakknn kullanlmasnn bir yolu olan devrimci silahl mcadele demektir.
Bugn gayr meru Recep Tayyip Erdoan iktidarna kar mcadele etmek, devrimci silahl mcadeleyi rgtlemek ve yrtmekle olanakldr.
Legalizm ne kadar geni olanaklara sahip olursa olsun, yanda medya karsnda gsz ve etkisizdir. Kentler, bir yandan
gayr meru iktidarn resmi zor gleri tarafndan, dier yandan lmpen i sava
gleri tarafndan igal edilmitir. En masum protesto hareketleri bile bu gler tarafndan engellenilmekte ve yaplamaz hale getirilmektedir. Dier bir ifadeyle, kitlelerin ekonomik ve demokratik hak ve zgrlkler mcadelesi, terrle ya da terr tehdidiyle bastrlmaktadr. Bu koullarda, kitle-
[Bu yaz ilk kez Kurtulu Cephesinin Ocak-ubat 2010 tarihli 113. saysnda yaynlanmtr.]
Demokrasi ve
Hukuk Devleti
redeki ekonomik ilikiler tarafndan belirlenen kurallar ve normlarn o ilikiler varolduu srece varlnn kabul edilmesi ve onaylanmas ilkesinden baka bir ey deildir.
likiler deitiinde, er ya da ge hukuksal
kurallar ve normlar (yasalar, anayasalar vb.)
bu deiiklie uymak zorundadr. Bu zorunluluk, aktr ki, eski, yani deiimden nceki hukukun ortadan kalkmas ve yerine
yeni, deien koullara uygun bir hukukun
konulmas demektir. Ama bu yer deitirmenin kapsam ve genilii, her durumda
ekonomik ilikilerdeki deiimin kapsam ve
geniliine baldr. Eer deiim, bir retim
ilikisinden bir baka retim ilikisine geile ortaya kmsa, kanlmaz olarak hukuk
da bylesi temelsel bir deiime uygun olarak temelden deiir. zel mlkiyete dayanan her retim ilikisinde hukuk, her eyden nce bu zel mlkiyetin varlyla belirlenen ortak ve genel zelliklere sahiptir.
Dolaysyla bu ortak ve genel zellik iindeki deiim, zsel olarak egemen ilikilerin
deiimini ierdiinden, hukuk da bu yeni
egemen ilikinin ifadesi olur. zel mlkiyet
dzeninde hukukun bu yeni biimi, eski hukukun deitirilmi ve yeniden biimlendirilmi hali olarak ortaya kar.
Ancak her durumda, hukuk ne denli deiirse deisin, hukukun stnl kavram varln srdrr. Hukukun stnl kavram, dn eski ekonomik ilikilere
uygun den hukuksal normlara ve kurallara uyulmas demekken, imdi yeni ekonomik ilikilere uygun den hukuksal normlara ve kurallara uyulmas halini almtr. Dier ifadeyle, hukuksal normlar ve kurallar
nucuna baldr. Bu iktidar mcadelesini kazanan taraf kendi hukukunu (eski ya da yeni hukuk) stn klacaktr. Bu nedenle hukuk alannda srdrlen tartmalar (anayasa tartmalar vb.), her durumda iktidar
mcadelesinin bir parasdr.
Ak olan, iktidar mcadelesinden galip
kan taraf, kendi hukukuna uyulmasn ve
boyun eilmesini salar. Bunu da hukukun
stnl szleriyle dile getirir.
Gerekte ise, asl olan hukukun stnl deil, verili koullarda varolan hukuka uygun olarak hareket edilip edilmediidir. ster deitirilmek istenen hukuk olsun,
ister deitirilmi yeni bir hukuk olsun, her
durumda hukuk, toplumsal ilikilerde uyulmas zorunlu olan ve uymayanlarn devlet
gcyle uydurulduu kurallar ve normlar
btndr. Hukuktan sz edilen yerde, bu
hukukun ortaya koyduu kurallara ve normlara herkesin uyaca ve uymayanlarn uydurulacandan sz ediliyor demektir. Halk
deyiiyle, dere geerken at deitirmek, yani belli bir hukuk varln srdrrken yeni
bir hukuk ortaya karmak bir eydir, varolan hukuku hie saymak, onu yok kabul etmek baka bir eydir. lkemizin somut tarihsel gerei, birinci durumdan daha ok
ikinci duruma ilikindir.
Egemen snflar arasndaki ya da daha
geni anlamda smrc snflar arasndaki ekonomik ilikilerde meydana gelen deiimlere uygun olarak ortaya kan siyasal
iktidarlar, her zaman mevcut hukukun kendi siyasal iktidarlarn tam olarak temsil etmediini, dolaysyla deitirilmesi gerektiini ortaya koyarken, ayn zamanda ekonomik ilikilerdeki deiimi mutlak ve kalc
hale getirme istemlerini dile getirmi olurlar.
Demokrasi ad verilen ynetim biimi
ise, deien snf ilikilerine bal olarak deiik iktidarlarn ortaya kabileceini ngrrken, ayn zamanda temel hukuksal yapnn deimezliini esas alr. Bu balamda
demokrasi, fiili g ilikileri ne denli deiirse deisin, egemen snflar arasndaki
ilikilerin anayasada ifadesini bulan belli bir
consensusa dayal olarak srdrlmesi
demektir. Eer bir siyasal iktidar bu consensusu ortadan kaldrmaya ynelirse,
aktr ki, egemen snflar arasndaki iliki
kkten deiime uramtr ya da siyasal
iktidar araclyla byle bir kkten deii-
me uratlmas istenmektedir.
Egemen snflar arasndaki ilikilere bal olarak ortaya kan bu anayasal deiim
istemi ya da giriimi, her durumda alttaki
snflarn tabi olduklar ya da olacaklar yeni bir kurallar ve normlar btnl ortaya
kartr. Hukuksal olarak nasl ifade edilirse
edilsin, bu kurallar ve normlar, kesin olarak
alttaki snflarn, yani yurttalarn hak ve
zgrlklerini deil, yeni egemenlere kar
ykmllklerini ve grevlerini saptar. Bu
nedenle de, egemen snflar arasndaki iktidar mcadelesinin bir arac ve yanss olan
hukuk ve anayasa tartmalar, birincil dereceden sadece egemenlerin, yani ynetenlerin deil, ynetilenlerin de kaderini belirler.
lkemizin ok partili yakn tarihine bakldnda, asl olann iktidar sahiplerinin iktidarlarn pekitirmek ve srdrmek amacyla kendi dndaki smrc snflara yeni bir consensus dayatmasndan daha
ok, alttakilerin, yani yurttalarn kabul
edilen hukuk karsndaki konumlardr.
Hangi anayasal dzen altnda olunursa
olunsun, ne denli hukukun stnlnden
sz edilirse edilsin, somut gereklikte, iktidar sahipleri kendi oluturduklar hukuku
bir sre sonra grmezlikten gelmeye balarlar ve kendi hukuklarn aka inerler.
Kimi durumda yrtmenin yasama ve yarg karsnda mutlak stnlnn salanmas eklinde ortaya kan bu hukuk tanmazlk, hukuk ihlalleri, mutlak iktidar isteminin bir yanssdr. lkemizin temel sorunlarndan birisi de bu mutlak iktidar istemi
ve bu isteme bal olarak ortaya kan hukuksuzluktur.
Demokratik devrimin tamamlanmad,
yani gerek bir demokrasinin mevcut olmad, dolaysyla demokratik hukuk ilikilerinin kklemedii bizim gibi lkelerde her
yeni iktidarn, kendisini iktidara getiren hukuksal ilikileri deitirmeye kalkmas ve
stelik hukukun kendi iktidarn snrladn dnerek mevcut hukukun dna kmas genel bir zelliktir, sistemin temel niteliidir. Bugn sivil vesayet ya da tek
parti diktatrl denilen durum, bu zelliin AKP iktidar koullarnda bir kez daha
ortaya kndan baka bir ey deildir.
Bugn AKP iktidar, kendisini iktidara tayan hukuksal yapy deitirmeye kalkrken, zaten uyulmayan ve srekli inenen
10
giritii ilk icraat, yeni vergi yasalarnn Maliye Bakanlna tand ve yarg denetiminin dna kartlm yaptrm gcn muhalif esnaf ve kk sermaye kesimi zerinde alabildiine kullanmas olmutur.
2003-2005 arasnda vergi denetimi ad altnda yrtlen ekonomik baskyla muhalif esnaf ve kk sermaye kesimi sindirilmitir. Burada sz konusu olan, her vergi
hukukunda mevcut olan vergi denetimi
deil, Kemal Dervi yasalaryla Maliye Bakanlna verilmi olan her trl bankaclk
ilemlerinin bakanlka denetlenmesi yetkisidir. AKP iktidar, bu yetkiye dayanarak esnaf ve kk sermaye kesimlerinin banka
ilemlerini gzetime alm ve muhalif esnaf ve kk sermaye sahiplerini vergi kardklar gerekesiyle denetime almtr. stelik bu iddiada esas olan, iddia sahibinin,
yani Maliye Bakanlnn vergi kaakl iddiasn kantlamas deil, iddia edilenin kendi susuzluunu kantlamasnn istenmesidir. Ancak AKP bununla da yetinmemi,
gerek d banka ilemleri ve hesaplar uydurarak, muhalif esnaf ve kk sermaye sahiplerini tehdit etmitir.
Medyaya yansmayan ve medyann
hi szn etmedii bu rtl operasyonla
muhalefet sindirilmi ve kendisine biat etmeye zorlanmtr.
Dorudan MFnin istemiyle bankalara el
konulmasn ve tasfiyesini hibir yasal engel
olmakszn gerekletirmek amacyla oluturulmu olan TMSF, AKP tarafndan servetin el deitirmesi ya da servetin yeniden
datm iin alabildiine kullanld gibi,
orta ve byk sermaye kesimlerinin siyasal
bask altna alnmas iin de kullanlmtr.
Bu iki rnek, mevcut yasal dzenlemelerin nasl yasad amalarla kullanldnn,
yani hukukun, hukuku inemek iin kullanldnn ak rnekleridir.
Benzer durum iletiimin yarg kararyla dinlenmesi konusunda da ortaya kmtr. Teknik takip, ortam dinlenmesi vb. yollarla lke apnda her trl iletiimin yarg
kararyla denetim altna alnmas ve bu denetim yoluyla sulamalarn yaplmas bir
baka hukuksuzluk rneidir.
Bu ekonomik ve siyasal hukuksuzluk yannda ceza hukuku ve hukuk usulleri yasalar da nasiplerini almtr. rnein Mnevver Karabulut cinayetinde, hukuk aka
inenmitir. Medyann salad meru-
iyetle sankn akrabalar tutuklanarak rehin alnm ve zengin amcas benzer bir
rehin alnma tehdidi altnda sank teslim etmeye zorlanmtr. Aktr ki, emniyetin bu cinayetin failini yakalamada gsterdii stn baarda, hukukun suun ahsilii ilkesi tmyle bir yana braklmtr. Ne
kadar hukuk devletinden, hukukun stnlnden sz edilirse edilsin, tm yurttalara ilikin bir hukuk ilkesi (suun ahsilii
ilkesi) ayaklar altna alnrken, hi kimse sesini kartmamtr.
Dier bir rnek ise, toplumda infial yaratan, insanlk d su olarak ilan edilen
kk ocuklarn rzna geilmesi ve ldrlmesi sularndan tutuklanan kiilerin cezaevinde intihar etmeleri ya da dier tutuklular tarafndan lin edilmesi olaydr.
Bu olayda, mevcut hukuk sistemi, hukuk
ilkeleri ve bizatihi yasalar yok saylmtr. Sann sululuu hkmen, yani bir yarg kararyla sabit oluncaya kadar susuz saylmas ilkesi (susuzluk karinesi) medya araclyla ortadan kaldrlm ve hkm verilmitir. stelik yasalarn hkmettii ceza
dnda lm cezas hkm verilmi ve
cezaevlerinde fiilen infaz edilmitir. Bylece hibir suluya, iledii sutan tr yasalarn ngrdnden farkl ve ar ceza
verilemeyecei ilkesi de ayaklar altna alnmtr. Bu da, toplum iinde fiili cezalandrma anlaynn ortaya kmasna, dolaysyla da lin giriimleri iin uygun ortam yaratlmasna yol amtr.
Ekonomik ilikilerden siyasal ilikilere,
zel hukuktan ceza hukukuna kadar tm
alanlarda mevcut hukuk kural ve normlarnn fiilen ilemez hale getirilmesi ya da askya alnmas, grmezlikten gelinmesi, ayn
zamanda mevcut yasalarn yasa koyucunun
amac dnda yorumlanmas ve amac dnda kullanlmasyla birlikte ortaya kmaktadr.
Tm bunlara baz mahkemelerin ve yarglarn siyasal iktidarn istedii trden kararlar alabilmesi ve bu yolla yasad, hukuk
d uygulamalara yasal grnm kazandrlmas rnekleri de eklendiinde, lkede
szcn gerek anlamyla bir hukuktan,
hukuk devletinden ve hukukun stnlnden sz etmenin olanaksz olduu aka
grlecektir.
Bylesine hukuksuzluun, hukuk dln kolayca uygulanabildii, yasalarn kolay-
Eer bir toplumda, yasa koyucular ve yasalar uygulamakla ykml olanlar kendi
koyduklar yasalar iniyorlar, ykmllklerini yerine getirmiyorlarsa ya da yasalar
fiilen uygulanamaz hale getiriyorlarsa, o toplumda hukuktan, hukuk devletinden ya da
hukukta ifadesini bulan bir toplumsal dzenden sz edilemez. Byle bir toplumda,
hukuka uymakla ykmlendirilmi her kesim ve herkes, bu hukuka uymama hakkna sahiptir, artk hukuk hi kimseyi balamaz. 1789 Fransz Devriminde nsan ve
Yurtta Haklar Bildirgesinde ifadesini bulan direnme hakk, bu koullarda tm
yurttalarn hakk ve grevidir.
11
12
* Yerel zorba.
bir deyile, mcadelenin belli bir aamasnda varolan glerin savata ve harektta
nasl kullanlacana ilikindir. Bu nedenle
de, gerilla savann bugne kadar doruluu defalarca kantlanm strateji ve taktikleri, savan belli bir aamasndaki varolan
glere dayand iin, savan rgtlenmesi ve balatlmasna ilikin bilgi ve deneyimleri kapsamaz. Yani gerilla savann
ne yapmals bilinen ve doruluu kantlanm strateji ve taktiklerle yazlamaz.
inde yaanlan somut koullar ya da
konjonktrler gerilla savann nasl rgtleneceini ve balatlacan belirler. yle koullar ortaya kar ki, bu koullar altnda gerilla savann rgtlenmesi ve balatlmas,
bir baka koullara gre ok daha zorludur.
rnein, Che Guevarann ortaya koyduu gibi, Youn bir ehirlemenin ve gerek
bir sanayileme deilse bile az ok gelimi
bir hafif ve orta sanayinin bulunduu lkelerde gerilla gruplar tekil etmek daha zordur. ehirlerin ideolojik etkisi, barl usullerle rgtlenmi kitle savalar umudunu
yaratarak gerilla savalarn frenler. Bu da
bir eit kurumculuk yaratr ki, az ok normal saylabilecek olan dnemlerde, halkn
geim artlarnn baka durumlara nazaran
pek o kadar etin olmamas ile nitelenebilir. (Che Guevara, Kba: Bir stisna m,
Yoksa Smrgecilie Kar Mcadelenin ncs m?)
Gerilla savann ne yapmal ve nasl
yapmal sorular balamnda Che Guevarann ikinci saptamas da udur:
Bir hkmet, hileli olsun ya da
olmasn, belli bir biimde halk oyuyla iktidara gelmise ve en azndan
anayasal yasall (meruiyeti) koruyorsa, henz barl mcadele olanaklar tketilmediinden gerilla k geliemez. (Gerilla Sava)
Chenin birinci saptamas, dorudan
nispi refah koullaryla balantldr. Bilindii gibi, nispi refah, ayn zamanda suni
dengenin oluturulmas ve srdrlmesinde etkin bir unsurdur.
kinci saptama ise, dorudan doruya
(stelik hileli olsun ya da olmasn) seimle iktidara gelmi bir iktidarn meruiyetiyle
ilgilidir. Che, seimlerde hile yaplm olsa
bile, anayasal meruiyetini koruyan bir iktidar koullarnda (barl mcadele ola-
13
14
balarsak, herhangi bir tarihsel dne-mete hazrlksz yakalanma ansmz o kadar az olur.
KIR VE KENT GERLLA SAVAI
Silahl devrimci mcadele olarak gerilla
sava (politiklemi askeri sava), mcadele biimi asndan, silahl propagandann
ana unsurudur. Silahl propaganda ise, nc Savann gerekliidir. Dolaysyla gerilla savann rgtlenmesi ve yrtlmesi ile
nc Savann rgtlenmesi ve yrtlmesi bir ve ayn eydir.
Hi kukusuz, gerilla sava, zayf bir gcn hareketli ve esnek bir sava yrterek
dman zayflatmas olduundan, tek bana dman glerinin (askeri olarak) yenilgiye uratlmasn salayamaz. Bunun baarlabilinmesi iin, gerilla savann gelitirilmesi ve giderek hareketli savaa ve oradan
da dzenli ordu savana geilmesi gerekir.
Savan, devrimci savan amac dman
glerini yenilgiye uratmakken, gerilla savann amac da, dman ypratarak hareketli ve dzenli ordu savana geii salamaktr. Ama bu gerilla savann sonu demek deildir. Bu gei salandnda ve saland lde gerilla sava ikincil hale gelir ve dier sava biimlerinin tamamlayc
ve yardmc unsuru olur.
Belli ve yeterli bir rgtl g mevcut
olduu koullarda, gerilla savann stratejik hedefi, dman glerinin ypratlmas
ve hareketli ve dzenli ordu savann koullarnn yaratlmasdr. Dier bir ifadeyle,
gerilla sava temelinde yrtlen nc Savann Halk Savana dntrlmesidir. Bu
da, gerilla savanda askeri eylemlerin ve
harektlarn amacdr.
Gerilla savanda ypratma ya da genel
olarak (psikolojik ve maddi ypratma olarak) ypratma sava, her durumda iki ynl sonular retir. Clausewitzin tanmyla,
ypratma kavram, uzun sren bir harekt
aracl ile dmann maddi kuvvetlerinin
ve iradesinin giderek tkenmesi anlamna
gelir. Bu sonuca ulaabilmek iinde, savaa dmandan daha uzun bir sre dayanabilmek gerekir. Bu da, bir ynyle savan niteliine, dier ynyle de savalarn
zelliklerine baldr.
Tm savalarda, karlkl glerin d-
15
16
deildir.
En yaln haliyle, dalara kacak olan
belli sayda militann rgtlenmesi ve bir
araya getirilmesi bile bir dizi n hazrl ve
ilikiyi gerektirir. Bunlar da dorudan siyasal alana ilikin konulardr ve zlmesi siyasal olarak gereken sorunlardr.
Snfsal ve toplumsal elikilerin alabildiine keskinletii, halkn mevcut dzene
kar tepki ve memnuniyetsizliin fiilen aa kt ve eyleme dnt koullarda
(suni dengenin bozulmas), yani herkesin
gerilladan ve gerilla olmaktan sz ettii bir
evrede belli sayda militan bir araya getirmek ve daa karmak teknik bir sorun
olarak grnse de, byle bir durum istisnai
bir durum olarak ortaya kar. Che byle bir
durumu, oligarik diktatrlk ile halkn
basks arasnda kurulmu olan kararsz
denge durumu olarak tanmlar (Gerilla Sava: Bir Yntem).
Kararsz denge, her an taraflardan birisinin ar basaca bir geici ve zel bir
durumdur. Burada denge durumunun
devrimci glerin lehine bozulmas, oligarinin silah tekelini sona erdirecek bir silahl gcn ortaya kmasyla olanakldr. Bu
nedenle de, teknik olarak hazrln tamamlam bir gerilla gcnn harekete
gemesi belirleyicidir.
rnein, Kolombiyada gerilla gleri
(bilinen adlaryla FARC ve ELN), 1948-1953
yllar arasnda sre giden i sava (La Violencia) tarihine dayanr. Silahl kyl birlikleri ve zsavunma (bamsz cumhuriyetler) bu dnemde ortaya kmtr. Ama
FARC ve ELN gerilla rgtlerinin etkinlii,
asl olarak iktidarn 1961 ylnda bamsz
cumhuriyetlere kar askeri harekata girimesiyle balamtr. Ortada bir i sava ve
bu i sava koullarnda olumu zsavunma birlikleri ve bamsz cumhuriyetler bulunmaktadr. Kyller de, bamsz cumhuriyetler de silahlanm durumdadr. Bu kararsz denge durumunda gerillalar, yani rgtl silahl gler hzla geliebilmitir.
Byle bir ortamda gerillann rgtlenmesi teknik bir hazrlkla salanabilir.
Burada unutulmamas gereken, kararsz
denge durumlar ile suni denge durumunun
birbirinden farkl zelliklere sahip olmasdr.
Kararsz denge, karlkl glerin durumuyla ilgilidir. Ama suni denge, kitlelerin
17
Gerilla savann hazrlk aamasnda ortaya kan ikinci bir engel, nispi refah koullarnda mevcut dzene kar tepkilerin byk lde pasifize olmasdr. zellikle aydn kesim (ki renci genlik de bu kesimin
iinde yer alr), greceli ekonomik gelimeden pay alr (ya da pay alabilecei beklentisine girer). Bylece mevcut dzenin niteliini ve ne ynde evrileceini daha kolay
anlayabilen aydn kesimin dzene balanmasna yol aar.
Yine bunun doal uzants ise, bu kesimlerin, yani dzenin bir paras haline gelen aydn kesimin soldaki pasifizmin ve legalizmin
en temel destekisi haline gelmesidir.
Hazrlk aamasna ilikin nc bir sorun da, gerek hazrlk aamasnn, gerekse
bizatihi gerilla savann uzun sreli olmasndan kaynaklanr. zellikle 12 Eyll askeri darbesinin terr ve ardndan Sovyetler
Birliinin datlmlnn yaratt demoralizasyon devrimci silahl mcadeleye nemli darbeler vurmutur. Bir dnem eldeki
kadrolarla mcadele srdrlmeye allmsa da, her durumda mcadeleye yeni
unsurlarn katlm srekli olarak gerilemitir. Bu da, gerilla savann hazrlk aamasnn grece olarak daha uzun sreli olmas sonucunu dourmutur.
i snf ve kyllk gibi sabrl olmayan kentli kitleler (ki bunlara kk-burjuvazi demek fazlaca yanl olmayacaktr)
hereyin bir anda ve ksa srede olup bitmesini isterler. Uzun sreli bir sava kadar
uzun sreli bir hazrlk almas da bu kesimler iin bktrc, usan vericidir. Gelien konjonktrel siyasal olaylar bu kesimleri harekete gemeye itse de, bu hareketler ksa sreli hareketler olarak, bir eit anlk patlamalar olarak kalr.
Kitlesel lekteki bu durum, doal ve kanlmaz olarak bireylere de yansr. Gelien
siyasal olaylar karsnda bireyler yaplmas gerektiini dnen bireyler, bu ortamda ve bu hava iinde yaplacaklarn bir an
nce yaplmasn isterler. Amerikan emperyalizminin kltr tekelinin ifadesi olan
now! (imdi) szc bu durumdaki bireyler iin ok uygun der. (Genel tekerlemeyle sylersek, Bar istiyoruz, Ne zaman istiyoruz?, Hemen imdi!)
18
Batan itibaren altn izerek ifade ettiimiz gibi, gerilla sava, uzatlm bir savan
balangcnda temel mcadele biimidir.
Sava, dorudan devrimci gler tarafndan
uzatlmaktadr. Bu uzatlm sava araclyla, maddi ve teknik olarak gl dman ypratarak yenilgiye uratmak olanakldr.
Ayn ekilde, yukarda ifade ettiimiz gibi, askeri darbe koullarnda ar darbeler
alm, giderek demoralize olmu devrimci
glerin, depolitizasyon (apolitikletirme)
ve ideolojisizleme koullarnda yeniden rgtlenmesi ve savaa hazrlanmas ksa vadeli bir olay deil, uzun vadeli bir almay gerektirir.
kinci olarak, savan belli bir kent snrlar ya da yre iinde yrtlemeyecek olmas gerei, lke apnda asgari bir rgtlenmenin yaratlmasn (ki hazrlk aamas bu asgari rgtlenmenin yaratlmasn
hedefler) gerektirir. lkenin eitsiz geliimi,
kitlelerin blgesel farkllklar (ki seimlerde grld gibi, Ege ve Akdeniz ky blgeleri politik olarak daha duyarl iken,
ve Dou Anadolu ile Karadeniz blgesindeki kitleler mevcut dzenin ve iktidarn mutlak egemen olduu yerlerdir), asgari rgtlenmenin eit olarak geliimini engeller. Baz blgelerde hazrlk almalar ok daha
kolay ve hzla geliebilirken, dier blgelerde ya hi gelimemitir ya da asgari koullara gre ok az gelimitir. Bu nedenle de,
rgtlenme almalarnn hzla gelitii yerler ile henz gelien ya da hi gelimeyen
yerler arasnda farkllklar ortaya kar. Hazrllk almalarnn hzla gelitii yerlerde
bir an nce harekete geilmesi beklentisi
ve istemi (Ne zaman?, Hemen imdi!)
ortaya karken, lke apnda byle bir hareketin asgari koullar olumamtr. Dolaysyla lke apnda mcadele edecek bir
rgtlenmenin yapabilecei tek ey, dier
blgelerdeki rgtlenmeyi (hazrlk almalarn) gelitirmektir. Ama hazrlk almalarnn hzla gerekletii yerlerdeki beklenti ve istem, giderek bir basn oluturur.
Bu basn karsnda beklenti ve istemlere uygun olarak harekete gemek, lke apnda mcadeleyi esas alan stratejinin terk
edilmesini, yresel ya da tek bir kentle snrl mcadeleyi getirir. Bu da silahl devrimci mcadelenin mutlak yenilgisine yol
aar.
te yandan, hazrlk aamasnn uzun olmas ve uzamas, daha hzl gelien blgelerde sabrszla neden olur. Aradan geen aylar ve hatta yllar, var olan devrimci
enerjinin tkenmesine ve tketilmesine neden olur. Giderek hzl gelien blgelerdeki
almalar dalmaya balar. Bu da hazrlk
almalarn engelleyerek gerilla savan
frenler.
Hi kukusuz, bu durum kentlerin kk-burjuva nitelii ile aklanabilir. Nitekim Rgis Debray kentlerin bu kk-burjuva niteliinden yola karak, da, burjuva ve kyl elemanlar proleterletirir; ehir,
proleterleri burjuvalatrr sonucuna ulamtr. Bunun mantki sonucu da, yle hazrlk aamas gibi teferruatlarla fazlaca
uramakszn, eline silah alp srt antasn yklenerek daa kmaktan sz eder.
Ama Latin-Amerika pratiinde ve lkemiz
somutluunda grlmtr ki, bylesine bir
foko oluturma anlay, savalar ne kadar stn niteliklere sahip olurlarsa olsunlar, sonuta gerillalarn yok edilmesine, yenilgiye yol amtr.
Hazrlk aamasnn drdnc sorunu,
zellikle gerilla savann yrtlecei krsal
alanlarda politik kitle almasnn asgari
dzeyde yaplmas gerekliliidir.
Bu kitle almas, sadece kr gerillasnn
teknik ve askeri gereklilikleriyle snrl (yani
lojistik vb. ihtiyalar iin) bir alma olmayp, halkn en ileri kesimlerinin rgtlenmesine dayanmas gerekir. Bu da, kentlerde ve
kasabalarda politik kitle almas yrtlmesi demektir. Doal olarak bu alma,
belli lde gizlilik ierse de, ou durumda ak-legal alma olmak durumundadr.
Bir yandan ak-legal alma, yani kitlelerin ekonomik ve demokratik hak ve zgrlkleri iin mcadele etme, te yanda mutlak gizlilik iinde yrtlmesi gereken kr
gerilla savann hazrlklar szkonusu olur.
ou durumda da, zellikle balangta bu
iki faaliyet ayn kadrolar tarafndan yrtlmek zorundadr. Legal ve illegal, ak ve gizli alma arasnda doru bir iliki gelitirme deneyimine sahip olmayan kadrolarn
bu iki faaliyeti yrtebilmesi olanakszdr.
Bunun sonucu olarak, faaliyetlerden birisi
ikincil hale gelir ve bir sre sonra nemsizleir. Genellikle gerilla savann hazrlk almalar bu ikincil ve nemsizleen almaya dnr. Bu da, bir baka frenleme
19
20
ban olarak kaldklar srece salt bu ekonomik nedenlerle kasabada yaamalarna olanak tannmaktadr. Bu yabanlarn ounluu da bir baka kasabann rencileri durumundadrlar. Bir bakma, cami imam ky
retmenini yenmitir.
Gerilla savann hazrlk aamasna ilikin bu ve dier sorunlar zlmek ve almak zorundadr. Bu gerekletirilemedii
srece, kr gerillas, kendi z kaynaklarndan (arlkl olarak kentlerden) beslenen,
kendi iinde devinen, krsal kitleyle iletiimi olmayan bir fokoya dnmek durumunda kalacaktr. Bunun trajik sonular da
devrimci mcadelelerin tarihinde yer almaktadr.
Bugn gayr merulam ve sadece
zel harekatlara dayanan bir Recep Tayyip Erdoan iktidar karsnda mcadele etmek, gemi dnemlere kyasla ok daha
elverili ve avantajl bir durum yaratmtr.
15 Temmuz darbe giriimi ile tm komuta yaps dalm TSK, srekli tasfiyelere urayan polis tekilat, butik gvenlik gleri haline dnmtr. Yzbinlerce kiinin
FET kapsamnda grevden alnmas ve
tutuklanmas devlet kurumlarn alamaz
hale getirmitir. Devlet kurumlarna deiik
hizmetler iin Recep Tayyip Erdoana
mutlak biat etmi komiserlerin yerletirilmesi ve kurumun almalarnn bunlarca
denetlenmesi, en sradan ilerin bile bunlara sorulmadan yaplamaz hale gelmesine
yol amaktadr. Bu da brokratik devlet mekanizmasn ilemez hale sokmaktadr.
Hi kukusuz butiklemi gvenlik
gleri operasyonal ilevlerini yerine getirmektedir. Ancak bunlar nokta operasyonlar dnda gerek bir gvenlik unsuru
deillerdir. Jandarma ve polis zel harekat
gc, tmyle kontra-gerilla gc olarak kurulmu ve eitilmilerse de, bugn sadece
Recep Tayyip Erdoann zel gvenlik gc durumundadrlar. Hi phesiz bu zel
harekatlarn operasyonel gc kmsenemez, ancak sadece buna dayanan bir silahl gcn varl (ki hepsi paral askerlerdir) gerilla sava asndan avantaj salamaktadr. Doal olarak gerilla karsnda kaesnafn, hem halkn madur etmitir. Birok ev kiralanm ve ilede sosyal yap etkilenmitir. Vatanda
ile btnleen ve ile ekonomisine katks olan rencilerimizin il merkezine alnmasn asla doru bulmuyoruz.
te yandan 15 Temmuz darbe giriiminin yaratm olduu korku, OHAL araclyla, byk bir tasfiye hareketi ortaya karmtr. zellikle ordu ve poliste yaplan tasfiyeler, bu iki zor gcnn sadece prestijini ve imajn deil, dev gibi gl, kar konulmaz gcn de byk lde zaafa uratmtr. Her ne kadar Suriyeye ynelik askeri harektla prestij ve imaj dzeltilmeye allsa da, ordu ve polisin gszletii gerei deimemitir.
Bugn gayr meru iktidar, kendi iinde
gvensiz ve korku iindedir. Sadece jandarma ve polis zel harektclara dayanarak
ayakta kalmaya almaktadr. Bu abasnda 16 Temmuz sabah harekete geirilen gerici ve lmpen kitlenin varln kullanmaktadr. Olas yeni bir darbe giriimine kar
bir silah olarak bu kitlenin kullanlmas, ayn zamanda kendi gszlnn de da
vurumudur.
ktidarn bu durumu baz itahlar artrsa da, yepyeni akllar retilmesine* yol
asa da, toplumsal muhalefette dmanlk duygusu ve dmanlk niyeti, yani iktidara kar kin ve nefret ok belirgin deildir. Bu kin ve nefret (ki toplumsal ve snfsal nitelikte olmaldr) olmad srece iktidar ykmaya ynelik bir kitlesel sava verilmesi olanakszdr. Bunu yaratmak da, dorudan devrimcilere ve devrimci mcadeleye dmektedir.
* 4. Bunalm Dnemi savunucusu bir siyasal izginin bir unsuru yle bir aklyrtmektedir:
Bu atmosfer Krt halknn, uygun bir strateji ve
bu stratejiye gre belirlenmi bir taktik izgiyle (eylemlerin Karadenizden Marmaraya ve hatta Egeye
btn iddeti ve hzyla yaylmas) bir btn olarak
PKKnin arkasnda zorunlu olarak saf tutmasn salayabilir.
Krt Siyasi Hareketinin yapaca bylesi bir srama, kukusuz Batda, zellikle srecin banda ovenizmin ve faizmin en st dzeye kmasna yol aacaktr. Ve elbette bu durum en fazla sosyalistleri olumsuz etkileyecektir. Ancak bylesi koullarda siyasal
varln ve elbette siyasal faaliyeti srdrebilen ve srece sosyalist ilkelerle mdahale edebilen hareketler,
Trkiye halklar iin bir baka seenei oluturacaklardr. (Ural Krolu, 30 Eyll 2016, sendika.org)
Bu aklyrtc, bunu Baty kapsayacak bir
i savaa ilerletme olarak grmektedir. stelik btn bunlar i sava hazrlklarn uzun sredir srdren ve bizatihi alanda snayan bir iktidar koullarnda ileri srmektedir. Bu da, halk ne kadar fazla ezilirse, devrimci mcadeleye o kadar fazla katlr trnden aydn anarizminin bir ifadesidir.
21
22
Barl mcadele, hkmeti istifaya zorlayan bunalmn zel koullarnda kitle hareketleri yoluyla yrtlebilir; bylece halk gleri
sonunda iktidar alabilirler ve proletarya diktatoryasn kurabilirler. Teorik olarak doru. Latin-Amerika balamnda bunu tahlil ettiimizde, u
mantki sonulara ulamalyz: Genel olarak bu ktada, kitleleri burjuva
ve toprak sahiplerinin hkmetlerine kar iddet eylemlerine srkleyen nesnel koullar mevcuttur. Pek ok lkede iktidar bunalmlar ve
devrim iin gerekli baz znel koullar vardr. Aktr ki, bu koullarn
hepsinin olduu lkelerde iktidar ele geirmemek su oluturacaktr.
Bu koullarn var olmad lkelerde ise, deiik alternatiflerin ortaya
kmas ve teorik tartmalarla her lkeye uygun bir karara varlmas elbette dorudur. Tarihin izin vermeyecei tek ey, proletarya politikalarnn teorisyen ve uygulayclarnn yapacaklar hatadr. Hi kimse nc
parti konumuna, niversite diplomas gibi sahip olamaz. nc parti olmak, iktidar ele geirme mcadelesinde ii snfnn en nnde olmaktr; zafere giden en ksa yoldan bu savaa klavuzluk etmeyi bilmek
demektir. Bu, devrimci partilerimizin grevidir ve hata yapmamak iin
tahlilleri derinlikli ve kapsaml olmaldr.
Bugn Amerikada oligarik diktatrlk ile halkn basks arasnda
kararsz bir denge durumu gryoruz. Biz, oligari szcn, feodalizmin az ya da ok varln srdrd lkelerdeki burjuvazi ile toprak
sahibi snf arasndaki gerici ittifak tanmlamak iin kullanyoruz. Bu diktatrlkler, kendi snrsz snf egemenlikleri dnemi boyunca ilerini kolaylatrmak iin kendi kendilerine oluturduklar belli bir legal ere-
Che Guevara
23
SERDAR SOYERGN
1960/ADANA
26 EKM 1980/ADANA
1960 ylnda Adanada dodu. Faist milis saldrlarn younlat bir dnemde, lisede devrimci mcadeleye katld. Liseden sonra Adana Eitim
Enstitsne girdi ve burada THKP-C/HDnin rgtsel faaliyetleriyle tant.
1979 ylnda THKP-C/HD yesi olarak okul ve mahalle ilikilerinde alt ve
1979 ortalarnda Adana ukobirlik Ya Fabrikasna ii olarak girerek, sendikal almalarn rgtlenmesinde yer ald. Bu almalarndaki etkinlii, sar
sendikaclar tarafndan etkisizletirilmek amacyla polise ihbar edildi ve bir
sre polis tarafndan gzaltna alnd. 1980 bandan itibaren polis tarafndan
aranmas zerine, illegal rgtsel faaliyette bulunmakla grevlendirildi.
14 Eyll 1980 gn Sleyman AYDEMR yoldala birlikte gerekletirdikleri cezalandrma eylemi sonrasnda oligarinin resmi zor gleriyle silahl atmaya girdiler ve atmada bir tank yzbasn ldrdler. Serdar yolda,
atma srasnda ald iki kurun yaras sonucu oligarinin eline tutsak dt.
Olayda bir yzbann ldrlmesi nedeniyle 12 Eyll faist askeri ynetimi lgna dnd, halka ve devrimcilere duyduklar btn kinlerini Serdar yoldan yarglanmasnda gsterdi.
40 gn sren tm yarg-yargtay ve onay ilemleri, hi bir hukuk kuralna
uyulmakszn gerekletirildi ve idam cezas 25-26 Ekim 1980 gecesi infaz
edildi.
Serdar yoldan son istei, zafer gn yoldalaryla birlikte imeyi dnd kahveyi, cellatlarn gzlerinin iine bakarak imek olmutur.
24
LEVENT ERTMER
1959/BERGAMA
14 EYLL 1977/BERGAMA
FARUK AL
1959/BERGAMA
14 EYLL 1977/BERGAMA
ZYA ERDNMEZ
1954 SVAS/KANGAL
17 EKM 1980 STANBUL/KADIKY
1954 Sivas/Kangal doumlu Ziya yolda,
1973 ylnda stanbul ktisat Fakltesine giriiyle devrimci mcadeleye aktif olarak katlmtr. 1973-76 arasnda renci hareketi
iinde alm ve 1974 ylnda ASne ynelik faist saldrlarda yaralanmtr. 197576 dneminde YKD Ynetim Kurulu yesi olarak alm ve 1977de THKP-C/HDnin nc Savana balamasyla birlikte
profesyonel kadro olarak devrimci savaa
katlmtr. 1979 sonlarnda THKP-C/HD stanbul l Komitesi yeliine getirilmi ve
1980de Genel Komite yesi olmutur. 17
Ekim 1980 gn Kadky Nfus Dairesinin
baslmas eylemi srasnda oligarinin resmi
zor gleriyle girdii atmada katledilmitir.
25
Kolombiyada Gerilla
26
Gayr meru bir iktidarn egemen olduu bir lkede, Trkiyede, bu gayr meru
iktidara kar mcadele edilmesi gereklilii
bile pek tartlmazken, birden tm medyann dikkati (ksa bir sreliine de olsa)
Kolombiyaya ve Kolombiyada yaplan bar referandumuna yneldi.
Olay, Kolombiya hkmeti ile FARC-EP
arasnda drt yl nce Osloda balayan bar grmelerinin 27 Eyllde Havanada
varlan 297 sayfalk bar anlamasnn imzalanmas ertesinde, 2 Ekimde yaplan referandumda reddedilmesiydi.
Resmi sonulara gre, referanduma katlan yaklak 13 milyon semenin %50,2si
bar anlamasna hayr oyu verirken,
kabul edenlerin oran %49,8 oldu. Bylece
Kolombiya bar kl pay reddedildi.
6.377.482 evet oyuna kar 6.431.376 hayr oyu kmt. Aradaki fark, sadece 53.
894d. Bu da kl pay denilmesini doal
hale getiriyordu.
Kimi ke yazarlar ya da okbilenlere gre, bu sonucun ortaya kmasnda atmalarn olmad blgelerdeki insanlarn,
savan ne anlama geldiini anlamamalar
belirleyici oldu. Kimilerine gre ise, zaten
temel haklarla ilgili bir konunun referanduma gtrlmesi yanlt, dolaysyla referandum sonular pek de nemsenecek bir durum deildi.
Biraz daha olay anlamaya alan ve
biraz olsun bireyleri aratranlar ise, ortaya
kan tablonun referanduma katlmn dklnden meydana geldiini saptadlar.
Resmi sonulara gre de, referanduma katlm oran %37,4te kalmt.
27
28
* Bu arada merak edenler iin uyuturucu kartellerinin merkezi olarak bilinen ve Kolombiyann
ikinci byk kenti olan Medellindeki referandum sonularn verelim. Referanduma semenlerin %46s
katlm ve evet oylar %37 olurken, hayr oylar
%63 olmutur.
Ceberut Devletin
zel Kuvvetleri
Smrge, yar-smrge ve geri-braktrlm lkelerde, yani emperyalizmin egemenlii altndaki lkelerde, devlet, hereydir.
zellikle servetin datmnda bu lke devletlerinin belirleyici nitelii, her durumda
devletin ele geilmesi ya da devlet grevinde nemli bir yer igal edilmesi ynnde bir
ama ortaya karr. Bu ayn zamanda bu lkelerdeki devletetaparlkn, devlet fetiizminin olumasna hizmet eder.
Devlet fetiizmi (devletetaparlk) kimi zaman yasalarla, kimi zaman dorudan ceberut devlet uygulamalaryla desteklenir.
Bu da faist zihniyetin kendisini devlet fetiizminden beslemesine yol aar.
Ancak devletetaparlk en tipik sonularn sradan, ortalama vatandata ortaya
kard bakalamda kendisini gsterir.
Sradan, ortalama bir vatanda, bu durumda kald srece devletetapar ve devlet karsnda korkuya dayal bir sayg iinde bulunur. Onun gznde, en sradan bir
devlet grevlisi, hereyi yapmaya muktedirdir. Doal olarak da, bu hereyi yapmaya
muktedir devlet grevlisi ceberut devletin
somut varl olarak grnr. Ama yan zamanda servetin datmn da yapabilen bir
gce sahip olarak dnlr. Bu yzden de,
sradan bir devlet grevlisi (ki bunun bir
devlet kurumunda kapc olmas bile
nemli deildir), hem dven (bask ve
iddet), hem de seven (servet dalmn
salayarak maddi kazan salayan) bir g
olarak grnr.
Oysa o devlet grevlisi, devlet grevlisi
olmaktan nce herkes gibi, sradan, ortalama bir vatandatr. Devletetaparlkn
egemen olduu lkelerde bu sradan, ortalama vatanda devlet grevlisi olduu andan itibaren bakalama urar ve kendisini devletle zdeletirir. Gnlk yaamnda
ve grevinde devlet gibi hareket eder.
Devlet kademelerinde ykseldike (ykselebilirse) bu devlet gibi hareket tarz, giderek bizatihi devletin kendisi gibi davranmaya dnr. Asan, kesen, ezen, dven,
ama her durumda efkatl, sevecen bir devlet olur.
Ayn devlet grevlisi devletteki grevinden ayrldktan sonra (emeklilikle vb. nedenlerle) yeniden sradan, ortalama vatanda konumuna geri dner. O andan itibaren, devlet grevlisiyken yapt tm zdeletirmelerden kaynaklanan tutum ve davranlarn sfrlar. Bu konuda Balyoz, Ergenekon (medya diliyle) kumpas davalarnda yarglanan generaller (bata lker
Babu olmak zere hepsi) bunun tipik rneidir. niformalarn kardklar ya da kartldktan sonra, niformalaryla yaptklar tm hizmetlerden muaf hale gelirler. Artk onlar babacan, bilge ve tecrbeli
birer vatandaa dnrler.
Oysa, rnein lker Babu, 12 Mart 1971
askeri mdahalesi dneminde dk dzeyli bir subay olarak hizmet vermitir. Bu
skynetim dnemde (26 Nisan 1971-26 Eyll 1973 arasnda), emir-komuta zinciri
iinde grev icra etmitir. Bu grevlerin iinde aydnlarn tutuklanmasndan, tutuklulara ikence yaplmasna kadar her trl insanlk d grevler yer alr.
Keza, ayn lker Babu, 12 Eyll askeri
darbesinde binba rtbesiyle Trabzonda
29
30
ER YAYINLARI
nternet Adresi:
www.kurtuluscephesi.com
www.kurtuluscephesi.org
www.kurtuluscephesi.net
E-Posta Adresi:
kurcephe@kurtuluscephesi.org
erisyayinlari@kurtuluscephesi.org