You are on page 1of 127

HC VIN CNG NGH BU CHNH VIN THNG

K THUT

TRUYN S LIU
(Dng cho sinh vin h o to i hc t xa)
Lu hnh ni b

H NI - 2007

HC VIN CNG NGH BU CHNH VIN THNG

K THUT TRUYN S LIU

Bin son :

THS. PHM NGC NH

LI NI U
K thut truyn s liu l mt mng kin thc khng th thiu i vi sinh vin chuyn
ngnh in t vin thng v cng ngh thng tin. y l nn tng nghin cu chuyn su trong
chuyn ngnh ny. Mc d mang m gii php cho dch v s liu, nhng k thut truyn s liu
ngy nay li l xut pht im cho a dch v mt xu th tt yu trong mng vin thng v mng
my tnh hin i. Chng ta u bit rng khng c kin thc c s vng vng s khng c pht
trin ng dng v vy ti liu ny s gip cho sinh vin trang b cho mnh nhng kin thc cn bn
nht, thit thc nht. Cun sch ny khng ch hu ch i vi sinh vin ngnh vin thng v cng
ngh thng tin, m cn cn thit cho c cc cn b k thut ang theo hc cc lp b tc hon
thin kin thc ca mnh.
Ti liu gm 5 chng c sp xp theo th t nhng ch t mc vt l n giao
thc.
Chng 1 MNG TRUYN S LIU V S CHUN HA
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 Thng tin v truyn thng : mt vn ang c x hi quan tm trong nn kinh t
mi nn kinh t thng tin , nn kinh t tr thc, nn kinh t hc hi, nn kinh t s
9 Ci nhn tng qut v mng s liu
9 T chc v mng mng truyn s liu hin i , Cc k thut c dng truyn s
liu
9 Nhng vn cn bn trong chun ha v m hnh tham chiu ca mng
Chng 2 GIAO TIP VT L V MI TRNG TRUYN D LIU
Chng ny bao gm nhng ni dung :
9 Cc loi tn hiu :
9 S suy gim v bin dng tn hiu
9 Mi trng truyn dn
9 Chun giao tip vt l
Chng 3 GIAO TIP KT NI S LIU
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh nh sau:
9 Cc khi nim c bn v truyn s liu.
9 Thng tin ni tip khng ng b
9 Thng tin ni tip ng b
9 Mch iu khin truyn s liu
9 Cc thit b iu khin

Chng 4 CC GIAO THC IU KHIN LIN KT S LIU.


Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 Tng quan v iu khin lin kt d liu
9 Cc mi trng ng dng
9 Cc giao thc thin hng k t
9 Cc giao thc thin hng bit
Chng 5 X L S LIU TRUYN
Chng ny coc cc ni dung nh sau:
9 M ha s liu mc vt l
9 Pht hin li v sa sai
9 Mt m ha s liu
9 Nn s liu
9 K thut truyn s liu trong mng my tnh cc b

Trong khi bin son mc d c nhiu c gng nhng cng khng trnh khi thiu st.
Chng ti mong bn c xa gn ng gp kin nhy cng hon thin hn.
H Ni, thng 6 nm 2007
Tc gi

CHNG 1
MNG TRUYN S LIU V S CHUN HA
I PHN GII THIU
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 Thng tin v truyn thng : mt vn ang c x hi quan tm trong nn kinh t
mi nn kinh t thng tin , nn kinh t tr thc, nn kinh t hc hi, nn kinh t s
9 Ci nhn tng qut v mng s liu
9 T chc v mng mng truyn s liu hin i , Cc k thut c dng truyn s
liu
9 Nhng vn cn bn trong chun ha v m hnh tham chiu ca mng

Mc ch : gip sinh vin thy r vai tr ca truyn thng d liu ng vai tr quan trng
trong cuc sng ca con ngi trong th gii vn minh hin i. Nhng khi nim ban u nhng
ht sc cn thit trong lnh vc thng tin nh cc dng thng tin. Phn bit mt cch chnh xc
gia thng tin v tn hiu, gia cng ch bin tn hiu cho ph hp vi mc ch v ph hp vi
ng truyn vt l, s ha cc dng tn hiu, X l cc dng tn hiu s. Hiu bit mt cch tng
qut v mng s liu t chc truyn i trong mng sao cho c hiu qu nht, bit mt cch
su sc s kt hp gia phn cng, cc giao thc truyn thng cc thut ton to ra cc h
thng truyn s liu hin i
Yu cu : Mi sinh vin khi c hiu chng ny phi t mnh nh gi kin thc ca mnh
theo cc vn chnh sau :
9 Tin tc v tn hiu c hiu nh th no ?
9 M hnh tng qut ca mt h thng truyn s liu
9 S kt hp gia cng ngh thng tin v truyn thng to ra h thng truyn s liu
hin i v m hnh h thng truyn s liu hin i c trnh by nh th no ?
9 Cc k thut c ng dng truyn s liu trn mng s liu hin i c chun
ha nh th no

II. NI DUNG
1.1. THNG TIN V TRUYN THNG
Thng tin lin lc ng vai tr ht sc quang trng trong cuc sng, hu ht chng ta lun gn
lin vi mt vi dng thng tin no . Cc dng trao i tin c th nh: m thoi ngi vi
ngi, c sch, gi v nhn th, ni chuyn qua in thoi, xem phim hay truyn hnh, xem trin
lm tranh , tham d din n . . .
C hng nghn v d khc nhau v thng tin lin lc, trong gia cng ch bin truyn i
trong thng tin s liu l mt phn c bit trong lnh vc thng tin.

My tnh A

My tnh B
Thng tin user - n - user

AP

H thng phc v
truyn tin

AP
Thng tin
My tnh - n my tnh
H thng phc v
truyn tin

Thng tin my tnhn mng

Mng truyn s liu


AP = Applicayion process : Qu trnh ng dng
Hnh 1.1. Mt h thng thng tin c bn
T cc v d trn chng ta nhn thy rng mi h thng truyn tin u c cc c trng ring
nhng c mt s c tnh chung cho tt c cc h thng. c trng chung c tnh nguyn l l tt
c cc h thng truyn tin u nhm mc ch chuyn ti thng tin t im ny n im
khc.Trong cc h thng truyn s liu, thng gi thng tin l d liu hay thng ip.Thng ip
c nhiu dng khc nhau, truyn thng ip t mt im ny n im khc cn phi c s
tham gia ca 3 thnh phn ca h thng: ngun tin l ni pht sinh v chuyn thng ip ln mi
trng truyn, mi trng l phng tin mang thng ip ti ch thu. Cc phn t ny l yu
cu ti thiu trong bt c qu trnh truyn tin no. Nu mt trong cc thnh phn ny khng tn
ti , truyn tin khng th xy ra . Mt h thng truyn tin thng thng c miu t trn hnh.
Cc thnh phn c bn c th xut hin di dng khc nhau tu thuc vo h thng. Khi xy
dng cc thnh phn ca mt h thng truyn tin, cn phi xc nh mt s cc yu t lin quan
n phm cht hot ng ca n.
truyn tin hiu qu cc ch phi hiu c thng ip. Ni thu nhn thng ip phi c
kh nng dch thng ip mt cch chnh xc. iu ny l hin nhin bi v trong giao tip hng
ngy nu chng ta dng mt t m ngi ta khng th hiu th hiu qu thng tin khng t yu
cu .Tng t, nu my tnh mong mun thng tin n vi tc ch nh v mt dng m no
nhng thng tin li n vi tc khc v vi dng m khc th r rng khng th t c
hiu qu truyn.
Cc c trng ton cc ca mt h thng truyn c xc nh v b gii hn bi cc thuc
tnh ring ca ngun tin, ca mi trng truyn v ch thu. Nhn chung, dng thng tin cn
truyn quyt nh kiu ngun tin, mi trng v ch thu .
Trong mt h thng truyn, hin tng nhiu c th xy ra trong tin trnh truyn v thng
ip c th b ngt qung. Bt k s xm nhp khng mong mun no vo tn hiu u b gi l
nhiu. C nhiu ngun nhiu v nhiu dng nhiu khc nhau.

Hiu bit c cc nguyn tc cn bn v truyn tin s gip chng ta d dng tip cn mt


lnh vc c bit hp dn l thng tin s liu.Thng tin s liu lin quan n mt t hp ngun
tin , mi trng v my thu trong cc kiu mng truyn s liu khc nhau.

1.2. CC DNG THNG TIN V X L THNG TIN


Tt c nhng g m con ngi mun trao i vi nhau c hiu l thng tin nhng thng tin
nguyn thu ny c gia cng ch bin truyn i trong khng gian c hiu l tn hiu. Tu
theo vic s dng ng truyn, tn hiu c th tm chia tn hiu thnh hai dng : tn hiu in-t
v tn hiu khng phi in t . Vic gia cng tn hiu cho ph hp vi mc ch v ph hp vi
ng truyn vt l c gi l x l tn hiu
Ngy nay vi s pht trin ca cng ngh tin hc to ra mt cng ngh mi v truyn s
liu. My tnh vi nhng tnh nng v cng to ln tr thnh ht nhn trong vic x l thng tin,
iu khin cc qu trnh truy nhp s liu, my tnh v cc h thng thng tin to thnh mt h
thng truyn s liu.
C 2 ngun thng tin l thng tin tng t v thng tin s . Trong ngun thng tin tng
t lin tc theo s thay i ca gi tr vt l th hin thng tin vi c tnh cht lng nh ting
ni, tn hiu hnh nh , cn ngun thng tin s l tn hiu gin on th hin thng tin bi nhm
cc gi tr gin on xc nh c tnh cht lng bng quan h vi thi gian nh tn hiu s liu.
Thng tin s c nhiu u im hn so vi thng tin tng t nh : thng tin s c nhiu kh
nng chng nhiu tt hn v n c cc b lp ti to li tn hiu, cung cp cht lng truyn
dn tt hn vi cc khong cch, n kt hp c mi ngun dch v hin ang c, n to ra c
mt t hp truyn dn s v tng i s. Nhng phn t bn dn dng trong truyn dn s l
nhng mch t hp n c sn xut hng lot, v mng lin lc tr thnh mng thng minh v d
chuyn i tc cho cc loi dch v khc nhau thay i th tc, x l tn hiu s (DSP) chuyn
i phng tin truyn dn ...
H thng thng tin s cho php thng tin iu khin c ci t vo v tch dng thng tin
thc hin mt cch c lp vi vi bn cht ca phng tin truyn tin ( cp ng trc, cp si
quang, vi ba, v tinh..),. V vy thit b bo hiu c th thit k ring bit vi h thng truyn dn.
Chc nng iu khin c th thay i m khng ph thuc vo h thng truyn dn, ngc li h
thng c th nng cp khng nh hng ti cc chc nng iu khin c 2 u ca ng truyn

1.3 KHI QUT MNG TRUYN S LIU


Ngy nay vi s pht trin ca k thut v cng ngh to ra mt bc tin di trong lnh
vc truyn s liu. S kt hp gia phn cng, cc giao thc truyn thng cc thut ton to ra
cc h thng truyn s liu hin di, nhng k thut c s vn c dng nhng chng c x l
tinh vi hn. V c bn mt h thng truyn s liu hin i m t nh hnh 1..2. :

Giao tip
DTE - DCE

Giao tip
DTE - DCE

DTE

DCE

H thng truyn ( nhn) tin

DCE

Knh truyn tin

DTE

H thng nhn ( truyn ) tin

Hnh 1.2 M hnh mng truyn s liu hin i


a). DTE ( Data Terminal Equipment Thit b u cui d liu)
y l thit b lu tr v x l thng tin. Trong h thng truyn s liu hin i thi DTE
thng l my tnh hoc my Fax hoc l trm cui ( terminal). Nh vy tt c cc ng dng ca
ngi s dng ( chng trnh, d liu ) u nm trong DTE Chc nng ca DTE thng lu tr
cc phn mm ng dng , ng gi d liu ri gi ra DCE hoc nhn gi d liu t DCE theo mt
giao thc ( protocol) xc nh DTE trao i vi DCE thng qua mt chun giao tip no . Nh
vy mng truyn s liu chnh l ni cc DTE li cho php chng ta phn chia ti nguyn , trao
i d liu v lu tr thng tin dng chung
b). DCE (Data Circuit terminal Equipment- Thit b cui knh d liu )
y l thut ng dng ch cc thit b dng ni cc DTE vi cc ng ( mng) truyn
thng n c th l mt Modem, Multiplexer, Card mng...hoc mt thit b s no nh mt
my tnh no trong trng hp my tnh l mt nt mng v DTE c ni vi mng qua
nt mng . DCE c th c ci t bn trong DTE hoc ng ring nh mt thit b c lp.
Trong thit b DCE thng c cc phn mm c ghi vo b nh ROM phn mm v phn cng
kt hp vi nhau thc hin nhim v ca n vn l chuyn i tn hiu biu din d liu ca
ngi dng thnh dng chp nhn c bi ng truyn. Gia 2 thit b DTE vic trao i d
liu phi tun th theo chun, d liu phi gi theo mt Format xc nh. Th d nh chun trao
i d liu tng 2 ca m hnh 7 lp l HDLC ( High level Data Link Control) Trong my Fax th
giao tip gia DTE v DCE thit k v c tch hp vo trong mt thit b, phn mm iu
khin c ci t trong ROM.

c). Knh truyn tin


Knh truyn tin l mi trng m trn 2 thit b DTE trao i d liu vi nhau trong phin
lm vic

DTE

DTE

Cp si
quang

Cp ng
trc

Transducerr

Modem

Hnh 1.3. Knh thng tin


Trong mi trng thc ny 2 h thng c ni vi nhau bng mt on cp ng trc v mt
on cp si quang, modem C chuyn i tn hiu s sang tn hiu tng t truyn trong cp
ng trc modem D li chuyn tn hiu thnh tn hiu s v qua Tranducer E chuyn i t
tn hiu in sang tn hiu quang truyn trn cp si quang cui cng Tranducer F li chuyn
tn hiu quang thnh tn hiu in ti DTE

1.4. MNG TRUYN S LIU


Mng truyn s liu bao gm hai hay nhiu h thng truyn ( nhn ) tin nh hnh 1..2.c
ghp ni vi nhau theo nhiu hnh thc nh phn cp hoc phn chia thnh cc trung tm x l
trao i tin vi cc chc nng ring ...
Mng truyn s liu l mt h thng nhm ni cc my tnh li vi nhau, s thng tin gia
chng c thc hin bi cc giao thc c chun ho, c ngha cc phn mm trong cc
my tnh khc nhau c th cng nhau gii quyt mt cng vic hoc trao i thng tin vi nhau.
Cc ng dng tin hc ngy cng rng ri do y cc hng ng dng mng x l s
liu, mng u ni c th c cu trc tuyn tnh cu trc vng cu trc hnh sao... Cu trc mng
phi c kh nng tip nhn cc c th khc nhau ca cc n v tc l mng phi c tnh a nng
, tnh tng thch
Mng s liu c thit k nhm mc ch c th ni nhiu thit b u cui vi nhau .
truyn s liu ta c th dng mng in thoi hoc dng ng truyn ring c tc cao . Dch
v truyn s lu trn knh thoi l mt trong cc dch v u tin ca vic truyn s liu. Trn
mng ny c th c nhiu my tnh cng chng loi hoc khc loi c ghp ni li vi nhau,
khi cn gii quyt nhng vn phn chia ti nguyn . cc my tnh cc u cui c th
lm vic c vi nhau cn phi c cng mt protocol nht nh .
Dng thc ca phng tin truyn s liu c qui nh bi bn cht t nhin ca ng dng,
bi s lng my tnh lin quan v khong cch vt l gia chng. Cc dng truyn s liu trn
cc dng sau:
a) Nu ch c hai my tnh v c hai u t mt vn phng, th phng tin truyn s liu c
th ch gm mt lin kt im ni n gin.Tuy nhin, nu chng to lc nhng v tr khc
nhau trong mt thnh ph hay mt quc gia th phi cn n cc phng tin truyn ti cng

cng.. Mng in thoi cng cng c dng nhiu nht, trong trng hp ny s cn n b
thch nghi gi l Modem. Sp xp truyn theo dng ny c trnh by trn hnh1.4

AP

AP

H thng phc v
Truyn tin

H thng phc v
Truyn tin

PSTN

Modem

Modem

Hnh 1.4 Truyn s liu ni qua mng in thoi cng cng dng modem
b) Khi cn nhiu my tnh trong mt ng dng, mt mng chuyn mch s c dng cho
php tt c cc my tnh c th lin lc vi nhau vo bt c thi im no. Nu tt c my tnh
u nm trong mt to nh , c th xy dng mt mng ring .Mt mng nh vy c xem nh
mng cc b LAN (Local Area Network) .Nhiu chun mng LAN v cc thit b lin kt c
to ra cho cc ng dng thc t . Hai h thng mng Lan c bn c trnh by trn hnh 1.5.
Khi my tnh c t nhiu ni cch xa nhau cn lin lc vi nhau, phi dng n cc
phng tin cng cng .Vic lin kt my tnh ny to nn mt mng rng ln, c gi l mng
din rng WAN (Wide Area Network). Kiu mng WAN c dng ph thuc vo tng ng
dng t nhin .
My tnh A

AP

H thng phc v
Truyn tin

My tnh B

AP

H thng phc v
Truyn tin

Hnh 1.5. Cc h thng LAN c bn ( lin kt LAN qua backbone trong mt vn phng )
V d nu tt c cc my tnh u thuc v mt cng ty v c yu cu truyn mt s lng d
liu quan trng gia cc im , th gii php n gin nht cho vn l thu cc ng truyn t
nh cung cp phng tin truyn dn v xy dng h thng chuyn mch ring ti mt Im
to thnh mng t nhn .

Cc gii php thu knh ch hiu qu i vi cc cng ty ln v c ti hu ch cn i vi gi


thu knh. Trong hu ht cc trng hp khc u cn n cc mng truyn dn cng cng . Bn
cnh vic cung cp dch v in thoi cng cng, ngy nay hu ht cc nh cung cp dch v
truyn dn u cung cp mt dch v chuyn mch s liu mang tnh cng cng. Tht ra cc mng
ny tng t nh mng PSTN l c lin kt quc t, ch khc ch c thit k chuyn cho
truyn s liu . Nh vy cc ng dng lin quan n my tnh c phc v bi mng s liu
chuyn mch cng cng PSDN. Ngoi ra cn c th chuyn i cc mng PSTN c sn sao cho
c th truyn c s liu m khng cn dng modem.Cc mng ny hot ng trong ch s
(digital) hon ton c gi l mng s lin kt a dch v ISDN

1.4.1. Phn loi mng truyn s liu


Mng truyn s liu a dng v chng loi cng nh v s lng , c nhiu cch phn chia
mng s liu
a). Phn loi theo a l
Mng ni b
Mng din rng
Mng ton cu
b). Phn loi theo tnh cht s dng mng
Mng truyn s liu k sinh
Mng truyn s liu chuyn dng
c). Phn loi theo topo mng
Mng tuyn tnh
Mng hnh sao
Mng vng
d). Phn loi theo k thut
Mng chuyn mch knh
Mng chuyn mch gi
Mng chuyn mch thng bo
1.4.2. K thut chuyn mch gia cc node trong mng
thc hin vic lin lc gi cc thu bao ngi ta to ra mng lin lc vi cc NODE. Cc
thu bao c ni n cc node . cc thu bao c ni vo mng thng qua cc Node. S lng
cc node ph thuc vo ln ca mng, nh vy mi thu bao ch cn mt cng I/O.
Mi mng bao gm cc Node , cc node c ni vi nhau , s liu s truyn t ngi gi n
ngi nhn theo con ng thng qua mng, cc Node c ni vi nhau theo hng truyn, s
liu c nh ng t Node ny sang node ny sang node khc.

1.4.2.1. K thut chuyn mch knh


Lin lc thng qua chuyn mch knh c trng bi vic cung cp cc ng ni c nh gia
2 thu bao. S lin lc qua mng chuyn mch knh bao gm 3 giai on : xc lp, truyn s liu
v gii phng mch
a) Xc lp mch
Trc khi c th truyn s liu , ng truyn cn c thit lp, T thu bao truy nhp vo
mt node , node ny cn phi tm cc nhnh i qua mt s node khc n c thu bao b gi
vic tm kim ny da vo cc thng tin v tm ng v cc thng s khc, cui cng khi 2 node
thuc thu bao gi v b gi c ni vi nhau n cn kim tra xem node thuc thu bao b gi c
bn khng. Nh vy l con ng ni t thu bao gi n thu bao b gi c thit lp

b) Truyn s liu
Thng tin bt u truyn t im A n im E c th trong dng s hoc tng t qua im
ni mch bn trong mi node, s ni mch cho php truyn 2 chiu ton phn v d liu c th
truyn 2 chiu.
c) Gii phng mch
Sau khi hon thnh s truyn, c tn hiu bo ca thu bao gi (A) hoc b gi (E) bo cho cc
node trung gian gii phng s ni mch, ng ni t A n E khng cn na. ng ni c
thit lp trc khi truyn d liu nh vy dung lng cc knh cn phi d tr cho mi cp thu
bao v mi node cng phi c lng chuyn mch tng ng bn trong bo m bo c s
yu cu ni mch. Trong b chuyn mch s lng knh ni phi bo m bo sut c qu trnh
yu cu ni cho d c hay khng c d liu truyn qua.
Tuy nhin khi ng ni gia 2 thu bao c ni th d liu c truyn trn mt ng c
nh.

1.4.2.2. K thut chuyn mch thng bo


Chuyn mch knh c 2 nhc im:
9 2 thu bao cn phi hot ng trong cng thi gian truyn
9 Nhng ngun cung cp cng phi n nh v cung cp qua mng gia 2 thu bao
Hin nay nhng bc in bo, th in t, Files ca my tnh c gi l nhng thng bo v n
c truyn qua mng nh s trao i nhng d liu s c trao i 2 chiu gia cc thu bao .
Mt trong nhng loi mch phc v s trao i thng tin c gi l chuyn mch thng
bo .
Vi chuyn mch thng bo khng tn ti s thit lp v cung cp l trnh c nh gia 2 thu
bao, mi thu bao mun truyn mt thng bo, n s gn a ch ca ngi nhn vo thng bo.
Thng bo s c chuyn qua mng t node ny qua node khc.Ti mi node thng bo c
nhn tm gi v chuyn sang node khc . cc node thng thng l nhng my tnh n gi thng
bo b m. Thi gian tr mi b m bao gm c thi gian nhn thng bo vo node v
thi gian xp hng ch n lt mnh c chuyn n node sau . H thng chuyn mch
thng bo l h thng lun gi v chuyn tip.

1.4.2.3.Chuyn mch gi
Chuyn mch gi gn ging chuyn mch thng bo . Ch khc nhau c bn l di ca mt
khi d liu a vo mng c ch thnh cc gi v c gi i ti tng thi im, mi gi bao
gm d liu cng vi a ch v cc thng s cn thit, cc gi khng phi l file .
Trong mng chuyn mch gi c 2 cch truyn gi c dng : Datagram v Virtual Circuit
1. DATAGRAM : cc gi l c lp ging nh trong chuyn mch thng bo, cc thng bo
c lp nhau. Cch truyn nh vy, mi gi c lp ng i c th khng ging nhau gi l
DATAGRAM ( DG)
2. MCH O ( Virtual Circuit ) : Trong mch o s ni logic mch c thit lp trc khi
truyn mi gi, mi gi by gi gm c nhn dng VC v d liu. Mi Node vi con ng
nh bit c cn phi truyn gi trc tip n u khng cn phi tm ng na. Mt trong 2
trm s chm dt kt ni bng cch truyn gi CLEAR REQUEST

10

Cng mt thi gian mt trm c th c nhiu VC n mt trm khc v c th c nhiu VC n


nhiu trm khc. Nh vy tnh cht c bn ca VC l ng ni logic gia 2 trm c thit lp
trc khi truyn d liu , iu khng c ngha l c mt con ng c th nh trong chuyn
mch knh. Gi c gi mt node v sp hng c a ra trn ng ni. Ch khc vi
DATAGRAM l trong VC NODE khng cn tm ng cho mi gi m n ch lm mt ln cho
mt ln ni.
Ch : Nu mt Node b h tt c cc VC qua Node u b, cn vi DG nu node b h
th gi tm con ng khc.
Nhng iu chnh yu ca mng chuyn mch gi l :

Routing : Chc nng u tin ca PS l nhn nhng gi t trm ngun v cung cp n n ngi
nhn, hon thnh vic , mt hoc nhiu con ng thng qua mng c chn, thng thng
kh nng cho php nhiu hn 1. iu c ngha l con ng c chn cn phi m bo mt
s yu cu cn thit trong chc nng ng truyn nh chnh xc , n gin, n nh hp l ti
u
S chn ng da vo tiu chun n gin l chn ng ngn nht ( mt ng vi node t
nht ) thng qua mng. Thc t l ngi ta thng dng cc con ng c thi gian i l nh
nht, Nhng khng phi khi no con ng i c thi gian nh nht cng l con ng ngn
nht. Gi tr nh nht bao gm cho tng ng v ng thng qua mng bao gm tch lu gi tr
b nht ca cc ng thnh phn, Nhng im cn quyt nh khi la chn gm:
9 S quyt nh v thi gian
9 S quyt nh v v tr
9 Routing phn tn
9 Routinh tp trung
Mt trong nhng cch tm ng n gin l tm ng c nh. Trong trng hp , mt
con ng c xc nh cho mt cp ngun. Mt th mc tm ng ti trung tm c to
nn. th mc cho ta Node ngun Node ch v node ln cn phi qua. Th mc c lu li b
iu khin trung tm mng.
Mt k thut tm ng n gin khc l tm ng ng, K thut ny khng yu cu bt k
thng tin no ca mng v n lm vic nh sau :
Gi gi t mt ngun n mi Node ln cn. ti mi node n, gi va mi n li chuyn i
trn trn mi ng ra, ngoi ng n n, v c tip tc nh vy
Trafic control : gi tr lu lng trong mng cn phi iu ho tng hiu sut v n nh cng
sut. cc phn t ca Traffic control..Traffic control c 4 loi vi mc ch khc nhau : Flow
control, Congestion control, Deadlock control.
9 Flow control lin quan n vic iu chnh lu lng ca d liu truyn gia 2 im, c
s ca Flow control l cho php b thu vi lu lng sao cho khng b trn .
in hnh ca Flow control l thc hin vi mt s loi k thut nh ca s trt
9 Congestion control l kim tra s nghn mc ch l nm c s ca packet c a
vo mng theo mc . Mng chuyn mch gi l l mt mng xp hng ti mi Node, cc
gi c xp hng da ra theo mt ng ra no , nu nh s lng cc gi n xp

11

hng nhiu hn nhiu hn lng cc gi c th truyn th ln ca hng cng phnh ra,


cn nu nh lng cc gi n ( tc ) t hn lng gi i th vn d xp hng khng xy
ra v tc n bng tc truyn i. Trn mi ng c cc gi n hoc i. Ta c th
gi thit rng c 2 buffer cho mi ng 1 dnh cho cc gi n v 1 dnh cho gi xp
hng chuyn i.
Trong trng hp, gi n n c lu li b nh m n ca ng dy tng ng, Node
kim tra gi n v quyt nh ng i v chuyn gi n buffer ra thch hp. gi c xp
hng ch a ra vi kh nng nhanh nht, Nu nh gi n qu nhanh so vi hot ng ca Node
hoc qu nhanh so vi vic xo trong b nh m ra th ng nhin gi s n m khng c
gi li v lm cho ng truyn b nghn.
9 Deadlock control Mt Node khng chp nhn chuyn tip cc gi v n khng c buffer
dng

9 Error control chc nng cui cng ca chuyn mch gi l kim tra sai c nhiu nguyn
nhn dn n sai, mt gi trong chuyn mch gi l : ng ni h, Node h, Trm
thu nhn h

1.5. CHUN HO V M HNH THAM CHIU OSI


1.5.1. Kin trc phn tng
gim phc tp khi thit k v ci t mng mng s liu c thit k theo quan im
kin trc 7 tng nguyn tc l : mi h thng trong mt mng u c s lng tng l 7 chc nng
ca mi tng l nh nhau , xc nh giao din gia 2 tng k nhau v giao thc gia 2 tng ng
mc ca 2 h thng kt ni vi nhau .
Trn thc t d liu khng c truyn trc tip t tng th i ca h thng ny sang tng th i
ca h thng kia ( tr tng thp nht trc tip s dng ng truyn vt l ) . T h thng gi
truyn sang h thng nhn theo quy trnh nh sau :
D liu t tng i ca h thng gi s i t tng trn xung tng di v tip tc n tng di
cng tng vt l qua ng truyn vt l chuyn n h thng nhn v d liu s i ngc ln
cc tng trn n tng ng mc th i. Nh vy 2 h thng kt ni vi nhau ch c tng vt l mi
c kt ni vt l cn cc tng khc ch c kt ni logic

1.5.2. M hnh tham chiu


M hnh OSI c hnh thnh vo nm 1974 bi hi ng cc tiu chun c bit nh t
chc cc tiu chun quc t (ISO). M hnh ny, nh l m hnh lin kt cc h thng m, hoc
m hnh OSI, phn chia h thng thng tin thnh 7 lp. Mi lp thc hin mt chc nng ring
bit nh mt phn cng vic cho php cc chng trnh ng dng trn cc h thng khc lin
lc, nu nh chng ang hot ng trn cng mt h thng.
M hnh OSI l mt m hnh kin trc c bn. M hnh khng dnh ring cho phn mm hoc
phn cng no. OSI miu t cc chc nng ca mi lp nhng khng cung cp phn mm hoc
thit k phn cng phc v cho m hnh ny. Mc ch sau cng ca m hnh l cho kh nng
hot ng tng lai ca nhiu thit b truyn thng.
Mt thit b truyn thng c th c thit k da trn m hnh ny. Thng qua vic cp
nhiu ln bi cc qui nh ca LAN, c mt s d liu v thng tin thoi c thit k theo m
hnh OSI.

12

C 7 v ch 7 lp to ln m hnh ny (Vic qui nh cc mc v cc lp c th c s dng,


hnh 1.6 m t cc lp theo trnh t t di ln trn; Lp vt l (physical layer), lp lin kt d
liu Data link layer), lp mng (Network layer), lp vn chuyn (Transport layer), lp tp hp
(Session layer), lp trnh by (presentation) v lp ng dng (application layer). Mi lp c mt
mc ch ring v c chc nng c lp ca chng.

ng dng
Trnh by
Phin
Vn chuyn
Mng
Lin kt d liu
Vt L

Application
Presentation
Session
Transport
Network
Datalink
Physical
Hnh 1.6.. M hnh OSI

Physical layer: Lp ny nh ngha cc phng php s dng truyn v thu d liu trn
mng, n bao gm: cp, cc thit b c s dng kt ni b giao tip mng ca trm ti cp.
Tn hiu lin quan ti d liu truyn/thu v kh nng xc nh cc li d liu tr phng tin
mng ( the cable plant).
Datalink layer: lp ny ng b ho truyn dn v vn dng iu khin li vo mc khung v
phc hi thng tin c th truyn trn lp vt l. Khun dng khung v CRC (kim tra vng) c
thc hin ti cc lp vt l. Lp ny thc hin cc phng php truy nhp nh Ethernet v Token
Ring. N lun cung cp a ch lp vt l cho khung truyn.
Network layer: Lp ny iu khin vic chuyn tip cc thng bo gia cc trm. Trn c s
mt s thng tin, lp ny s cho php d liu theo trnh t gia hai trm hn ch cho c hai
ng logic v vt l. Lp ny cho php cc khi d liu c truyn ti cc mng khc thng
qua vic s dng mt s thit b c bit nh router. Qua cc router c nh ngha ti lp ny.
Transport layer: Lp ny cung cp cho truyn dn end - to - end ca d liu ( trm ngun ti
trm ch). N cho php d liu c truyn mt cch tin cy, v m bo rng d liu c
truyn hoc c thu khng c li, chnh xc theo trnh t.
Session layer: Lp ny thit lp, duy tr v ct t lin kt gia hai trm trn mt mng. Lp
ny chu trch nhim bin dch a ch tn trm.
Presentation layer: Lp ny thc hin chuyn i c php d liu p ng yu cu truyn
d liu ca cc ng dng qua mi trng OSI.
Application layer: Lp ny c s dng cho cc ng dng, l yu t thc hin trn
mng. Cc ng dng nh truyn file, th in t ...
Trn y l nhng g m m hnh OSI thc hin. Ngay sau khi m hnh OSI ny ra i th
n c dng lm c s ni cc h thng m phc v cho cc ng dng phn tn. T m
y ni ln kh nng hai h thng c th kt ni trao i thng tin vi nhau, nu chng tun th
theo m hnh tham chin v cc chun lin quan.
iu quan trng nht ca m hnh OSI l a ra cc gii php cho vn truyn thng gia
cc trm khng ging nhau . Hai h thng d khc nhau nh th no u c th truyn thng vi
nhau nu chng bo m nhng iu kin sau :

13

9 Chng ci t cng mt tp cc chc nng truyn thng.


9 Cc chc nng c t chc thnh mt tp cc tng cc tng ng mc phi cung cp
cc chc nng nh nhau
9 Cc tng ng mc phi s dng mt giao thc chung
bo m bo cc iu kin trn cn phi c cc chun. Cc chun phi xc nh cc chc
nng v dch v ca tng. cc chun cng phi cng xc nh cc giao thc gia cc tng ng
mc . M hnh OSI 7 lp chnh l c s xy dng cc chun .

1.5.3. Phng thc hot ng


mi tng trong m hnh OSI c 2 phng thc hot ng : phng thc c lin kt
(connection oriented) v phng thc khng lin kt (connectionless)
Vi phng thc c lin kt trc khi truyn d liu cn thit lp mt lin lt logic gia cc
thc th ng mc. nh vy qu trnh truyn thng gm 3 giai on:
9 Thit lp lin kt logic : 2 thc th ng mc 2 h thng s thng lng vi nhau v cc
thng s s s dng trong giai on sau
9 Truyn d liu : D liu s c truyn vi c ch kim sot v qun l km theo ( nh
kim sot li , kim sot lung, ct/hp d liu )
9 Hu b lin kt : gii phng cc ti nguyn h thng c cp pht cho lin kt dng
cho cc lin kt khc
Mi giai on trn thng c th hin bng mt hm tng ng. Th d hm connect th
hin giai on thit lp lin kt, hm Data th hin giai on truyn d liu v hm Disconnect th
hin giai on hu b lin kt. Cng vi 4 hm nguyn thu trn cho mi giai on ta s c 12 th
tc chnh xy dng cc dch v v cc giao thc chun theo kiu OSI.
Cn i vi phng thc khng lin kt th khng cn thit lp lin kt logic v mi n v d
liu c truyn c lp vi cc n v d liu trc hoc sau n. Phng thc ny ch c duy
nht mt giai on truyn d liu
So snh 2 phng thc hot ng trn thi phng thc c lin kt cho php truyn d liu tin
cy, do c kim sot v qun l cht ch theo tng lin kt lgic, nhng ci t kh khn .
Phng thc khng lin kt cho php cc PDU c th c truyn i theo nhiu ng khc nhau
ti ch, thch nghi c vi s thay i trng thi ca mng, nhng li gp phi kh khn khi
tp hp li cc PDU chuyn ti ngi dng. V nguyn tc 2 tng ln cn khng nht thit phi
dng chung mt phng thc hot ng.

III. PHN TM TT
Trong x hi thng tin yu cu c c thng tin mt cch nhanh chng, chnh xc , v kp
thi l nhu cu cn thit ca mi ngi. Trn cc phng tin truyn thng cn phi m bo
phc v tt nh cu ny. Cc sinh vin sau khi hc xong chng ny s phi nm c cc ni
dung chnh nh sau :

14

Chuyn i thng tin thnh tn hiu, cc dng tn hiu, gia cng ch bin tn hiu, u im ni bt
ca tn hiu s. Cc mng truyn thng s liu, nhng m hnh truyn thng c in v cc m
hnh truyn s liu hin i. Cc khi chnh ca mng truyn s liu hin i bao gm:

Cc thit b u cui d liu. DTE ( Data Terminal Equipment) y l thit b lu tr v x


l thng tin. Trong h thng truyn s liu hin i thi DTE thng l my tnh hoc my Fax
hoc l trm cui ( terminal). Nh vy tt c cc ng dng ca ngi s dng ( chng trnh, d
liu ) u nm trong DTE Chc nng ca DTE thng lu tr cc phn mm ng dng , ng gi
d liu ri gi ra DCE hoc nhn gi d liu t DCE theo mt giao thc ( protocol) xc nh DTE
trao i vi DCE thng qua mt chun giao tip no . Nh vy mng truyn s liu chnh l
ni cc DTE li cho php chng ta phn chia ti nguyn, trao i d liu v lu tr thng tin dng
chung
Thit b cui knh d liu DCE (Data Circuit terminal Equipment-) y l thut ng dng
ch cc thit b dng ni cc DTE vi cc ng ( mng) truyn thng n c th l mt
Modem, Multiplexer, Card mng...hoc mt thit b s no nh mt my tnh no trong
trng hp my tnh l mt nt mng v DTE c ni vi mng qua nt mng . DCE c
th c ci t bn trong DTE hoc ng ring nh mt thit b c lp. Trong thit b DCE
thng c cc phn mm c ghi vo b nh ROM phn mm v phn cng kt hp vi nhau
thc hin nhim v ca n vn l chuyn i tn hiu biu din d liu ca ngi dng thnh
dng chp nhn c bi ng truyn. Gia 2 thit b DTE vic trao i d liu phi tun th
theo chun, d liu phi gi theo mt Format xc nh. Th d nh chun trao i d liu tng 2
ca m hnh 7 lp l HDLC ( High level Data Link Control) Trong my Fax th giao tip gia
DTE v DCE thit k v c tch hp vo trong mt thit b, phn mm iu khin c ci
t trong ROM.
Knh truyn tin Knh truyn tin l mi trng m trn 2 thit b DTE trao i d liu vi
nhau trong phin lm vic ca mnh

Phn loi mng truyn s liu theo cc tiu ch :


a). Phn loi theo a l
b). Phn loi theo tnh cht s dng mng
c). Phn loi theo topo mng
d). Phn loi theo k thut
K thut chuyn mch gia cc node trong mng
K thut chuyn mch knh
S lin lc qua mng chuyn mch knh bao gm 3 giai on :
9 xc lp,
9 truyn s liu
9 gii phng mch

K thut chuyn mch thng bo


Vi chuyn mch thng bo khng tn ti s thit lp v cung cp l trnh c nh gia 2 thu
bao,
gi v chuyn tip.
Mi thu bao mun truyn mt thng bo, n s gn a ch ca ngi nhn vo thng bo. Thng

15

bo s c chuyn qua mng t node ny qua node khc.Ti mi node thng bo c nhn tm
gi
v chuyn sang node khc . cc node thng thng l nhng my tnh n gi thng bo b m.
Thi gian tr mi b m bao gm c thi gian nhn thng bo vo node v thi gian xp
hng
ch n lt mnh c chuyn n node sau . H thng chuyn mch thng bo l h thng
lun

Chuyn mch gi
Chuyn mch gi gn ging chuyn mch thng bo . Ch khc nhau c bn l di ca mt
khi d liu a vo mng c ch thnh cc gi v c gi i ti tng thi im, mi gi bao
gm d liu cng vi a ch v cc thng s cn thit, cc gi khng phi l file .
Trong mng chuyn mch gi c 2 cch truyn gi c dng : Datagram v Virtual Circuit
1. DATAGRAM : cc gi l c lp ging nh trong chuyn mch thng bo, cc thng bo
c lp nhau. Cch truyn nh vy, mi gi c lp ng i c th khng ging nhau gi l
DATAGRAM ( DG)
3. MCH O ( Virtual Circuit ) : Trong mch o s ni logic mch c thit lp trc khi
truyn mi gi, mi gi by gi gm c nhn dng VC v d liu. Mi Node vi con ng
nh bit c cn phi truyn gi trc tip n u khng cn phi tm ng na. Mt trong 2
trm s chm dt kt ni bng cch truyn gi CLEAR REQUEST

Kin trc phn tng


gim phc tp khi thit k v ci t mng mng s liu c thit k theo quan im
kin trc 7 tng nguyn tc l : mi h thng trong mt mng u c s lng tng l 7 chc nng
ca mi tng l nh nhau , xc nh giao din gia 2 tng k nhau v giao thc gia 2 tng ng
mc ca 2 h thng kt ni vi nhau. Nh vy 2 h thng kt ni vi nhau ch c tng vt l mi
c kt ni vt l cn cc tng khc ch c kt ni logic
M hnh tham chiu
M hnh OSI l mt m hnh kin trc c bn. M hnh khng dnh ring cho phn mm hoc
phn cng no. OSI miu t cc chc nng ca mi lp nhng khng cung cp phn mm hoc
thit
k phn cng phc v cho m hnh ny. Mc ch sau cng ca m hnh l cho kh nng hot
ng tng lai ca nhiu thit b truyn thng.

IV. PHN CU HI V BI TP
Cu 1 : Trong h thng truyn s liu cc khi c bn gm c

16

2 khi

4 Khi

5 Khi

7 Khi

Cu 2 : truyn d liu t mt im ny n im khc cn phi c s tham gia ca


A

Ngun tin, ch thu tin

Ngun tin, Mi trng truyn tin

Mi trng truyn tin

C A v C

Cu 3 : c trng chung c tnh nguyn l cho tt c cc h thng truyn s liu l :


A

. Cc thit b dng trong h thng l ging nhau

. Truyn s liu c iu khin

C.

. Truyn ti thng tin t im ny n im khc.

. A v B u dng

Cu 4 : Mi trng truyn tin l


A

. Khng gian t do

. Cc phng tin vt l bt k c trn mng

. L phng tin mang d liu ti ch thu

. C 3 trn u ng

Cu 5: Ngun tin trong h thng truyn l ni


A

. To ra thng ip

. Pht sinh v chuyn thng ip ln mi trng truyn

C.

H thng my pht sng

. C 3 trn u sai

Cu 6 : Pht biu no sau y l ng


A

Dng thng tin cn truyn.ph thuc mi trng truyn

Dng thng tin cn truyn.ph thuc kiu ngun tin

Dng thng tin cn truyn.ph thuc ch thu

Dng thng tin cn truyn quyt nh kiu ngun tin, mi trng v ch thu

Cu 7 : Trong mt h thng truyn s liu, hin tng nhiu c th


A

Lm thng ip b ngt qung

17

B.

Xm nhp khng mong mun no vo tn hiu

Do nhiu ngun nhiu khc nhau

D.

C 3 trn u ng

Cu 8: Thng tin s liu lin quan n


A

Mt t hp ngun tin

Mi trng truyn tin

ch thu tin

C 3 trn

Cu 9 :Tn hiu c truyn trn mng d liu l


A

Tt c nhng g m con ngi mun trao i vi nhau

Thng tin m con ngi mun trao i vi nhau

Nhng thng tin nguyn thu c gia cng truyn i trn mng

C ba trn u ng

Cu 10: X l tn hiu l
.A

Gia cng tn hiu

Ch bin tn hiu

Lm cho tn hiu ph hp vi mc ch v ph hp vi ng truyn vt l

C ba trn u ng

Cu 11: u im ca tn hiu s l
A

C nhiu kh nng chng nhiu tt

C th dng cc b lp ti to li tn hiu

N kt hp c mi ngun dch v hin ang c

C ba trn

Cu 12 : DTE v DCE l nhng thit b

18

C chc nng ging nhau nhng c tn gi khc nhau

u l thit b u cui ca knh truyn

u l thit b u cui d liu

L hai thit b khc nhau

Cu 13 : Trong thit b DCE c


A

Cc phn mm c ghi vo b nh ROM

Khng c phn mm no

Phn mm v phn cng kt hp vi nhau thc hin nhim v

A v C l nhng ng

Cu 14 : Chc nng ca DTE


A

Lu tr cc phn mm ng dng

ng gi d liu ri gi ra DCE

Nhn gi d liu t DCE

C ba trn u ng

Cu 15: Nu ch c hai my tnh v c hai u t mt vn phng, th.


A

Phng tin truyn s liu c th ch gm mt lin kt im ni n gin

Phi dng modem

Phi truyn qua h thng PSTN

Phi truyn qua h thng ISDN

Cu 16 : Khi cn nhiu my tnh trong mt ng dng th cn phi


A

Mt mng chuyn mch s c dng cho php tt c cc my tnh c th lin


lc vi nhau vo bt c thi im no

Xy dng mt mang LAN

Nu tt c my tnh u nm trong mt to nh , c th xy dng mt mng


ring

Mt trong ba trn

Cu 17 : Mng s liu c th phn loi thnh


A

Phn loi theo a l

Phn loi theo topo mng

Phn loi theo k thut

C ba cch trn

19

Cu 18 : Lin lc thng qua chuyn mch knh c trng bi vic cung cp cc ng ni c


nh gia 2 thu bao. S lin lc qua mng chuyn mch knh bao gm
A

2 giai on

3 giai on

4 giai on

Tt c cc trn u sai

Cu 19: Lin lc thng qua chuyn mch knh c trng bi vic cung cp cc ng ni c
nh gia 2 thu bao. S lin lc qua mng chuyn mch knh bao gm
A

2 giai on

4 giai on

8 giai on

Tt c cc trn u sai

Cu 20 : M hnh OSI l mt m hnh kin trc c bn.


A

Khng dnh ring cho phn mm hoc phn cng no.

.M hnh ny c 5 lp

Cho kh nng hot ng tng lai ca nhiu thit b truyn thng

A v C l ng

V. TI LIU THAM KHO


[1]. Michael Duck, Peter Bishop, Richard Read. Data communication, addison wesley
1996.
[2]. Trung T. Cng ngh ATM - gii php cho mng vin thng bng rng 1998
[3] Nguyn hng Sn, Hong c Hi. K thut truyn s liu. Nh xut bn Lao ng
2002.
[4] William Stallings, Data and computer communications, Prentice Hall, 2004.

20

CHNG 2
GIAO TIP VT L V MI TRNG TRUYN D LIU
I PHN GII THIU
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 Cc loi tn hiu :
9 S suy gim v bin dng tn hiu
9 Mi trng truyn dn
9 Chun giao tip vt l

Mc ch : Gip sinh vin thy r cc loi tn hiu c dng trong h thng truyn s liu
hin i. Khi hai u cui kt ni vi nhau bng tc va phi c th truyn d liu bng
cc dy i khng xon v cc mch giao tip n gin Khi dng mi trng truyn khc
nhau cn phi chuyn i cc tn hiu in t cc DTE thnh dng tn hiu ph hp vi ng
truyn nh hng ca suy gim v bin dng ni chung c th lm thoi ho mt tn hiu
trong qu trnh truyn S suy gim tn hiu gia tng theo mt hm ca tn s. Bng thng ch ra
cc thnh phn tn s no ca tn hiu s c truyn qua knh m khng b suy gim. Mt ng
truyn 2 dy khng xon l mi trng truyn dn n gin nht, Chng ta c th loi b cc tn
hiu nhiu bng cch dng cp xon i,. Mc d c nhiu ci tin nhng cc loi dy cp kim
loi vn b gii hn v tc truyn dn. Cp quang khc xa vi cc loi cp trc y, cp
quang mang thng tin di dng cc chm dao ng ca nh trong si thu tinh. S liu cng c
th truyn bng cch dng sng in t qua khng gian t do nh cc h thng thng tin v tinh.
Mt chm sng vi ba trc x trn mang s liu c iu ch, c truyn n v tinh t
trm mt t
Nhng khi nim v tn hiu, tc , bng thng, s suy gim tn hiu, s bin dng, can
nhiu, tp m nhng nh hng ca chng trong cht lng truyn. nh hng ca mi trng
truyn n cht lng truyn v nhng chun giao tip vt l quy nh nhm nng cao cht
lng truyn Yu cu : Mi sinh vin khi c hiu chng ny phi t mnh nh gi kin thc
ca mnh theo cc vn chnh sau :
9 Cc loi tn hiu ang c dng trong mng truyn s liu hin i
9 S suy gim v bin dng ca tn hiu trn ng truyn ph thuc vo nhng yu t
no ?
9 Mi trng truyn s liu c phn loi nh th no ?
9 Cc chun giao tip vt l c s dng hin nay l nhng chun g ?

II. NI DUNG
2.1 CC LOI TN HIU
Khi hai u cui kt ni vi nhau bng tc va phi c th truyn d liu bng cc dy
i khng xon v cc mch giao tip n gin. Cc mch giao tip ny thay i cc mc tn
hiu c dng bn trong thit b thnh mc tn hiu tng thch vi cp ni. Tuy nhin khi
s khc bit gia cc u cui v tc bit gia tng cn phi dng cc k thut v mch phc
tp hn. Hn na nu cc u cui nm cch xa nhau trn phm vi quc gia hay quc t v
21

khng c cc dch v truyn s liu cng cng, th ch c cch dng cc ng truyn c


cung cp bi cc nh khai thc dch v in thoi v cc dch v vin thng khc. Khi dng
mi trng ny cn phi chuyn i cc tn hiu in t cc DTE thnh dng tn hiu analog
mang cc thng ip m thoi. Tng t khi nhn cng cn chuyn i tr v dng tn hiu
ph hp vi dng tn hiu c dng bi DTE ch.
2.1.1 Tn hiu dng theo chun V.28
Cc mc tn hiu c quy nh dng cho mt s giao tip EIA/ITU-T c ch ra trong
khuyn ngh v.28. Chun V.28 c xem l giao tip in khng cn bng. Cc tn hiu in
p c dng trn ng dy l i xng so vi mc tham chiu gc (ground) v t nht l
mc, +3vdc cho bit 0 v -3vdc cho bit 1. Trong thc t ngun cung cp cho mch giao tip c
mc in th l 12vdc hay 15vdc, cc mch truyn cn chuyn mc tn hiu in p thp
trong cc thit thit b sang mc in p cao ngoi ng dy. Cc mc tn hiu c dng
y cao hn so vi mc ca TTL (2.0v 5.0 v l mc 1 v 0.2v 0.8v l mc 0) c tc dng
chng suy gim v loi nhiu tt.
2.1.2. Tn hiu Dng 20mA
Mt dng tn hiu khc c th chn bn cnh EIA 232D/v.28 l giao tip dng 20mA tn ca
giao tip ny ng rng dng tn hiu l dng in thay cho in p.Mc d khng m rng tc
nhng n tng khong cch vt l gia 2 thit b thng tin. Tip cn c bn c trnh by trn hnh
2.11 .Hot ng chnh l trng thi chuyn mch c iu khin bi lung bit d liu truyn :
chuyn mch ng tng ng vi bit 1 ,do cho dng 20mA qua ,v ngc li chuyn mch m
cho bit 0 do khng cho dng 20mA qua.Ti u thu dng in c pht hin bi mch cm bin
dng v cc tn hiu nh phn c ti to li giao tip ny loi b nhiu tt hn so vi giao tip iu
khin bng in p. Ph hp vi ng dy di (n 1Km), nhng tc va phi.

2.1.3. Tn hiu dng theo chun RS-422A/V.11


Nu mun tng khong cch vt l v tc chng ta s dng RS-422A/V.11.Chun ny c bn
da trn cp xon i v mch thu pht vi phn v c xem nh giao tip in cn bng. Mt
mch pht vi phn to ra tn hiu sinh i bng nhau v ngc cc theo mi tn hiu nh phn 0
hay 1 khi c truyn. Tng t mch thu ch cm nhn theo hiu s gia hai tn hiu trn hai
u vo ca chng nh nhiu tc ng ng thi ln c 2 dy s khng nh hng n tn hiu
cn thu. Mt dn xut ca RS- 422A/V.11 v RS 423/V10 c th c dng cho cc u ra in
p khng cn bng bi cc giao tip EIA-232D/V.24 vi mt b thu vi phn RS- 22A/V.11 thch
hp trong trng hp dng cp xon i, truyn c ly 10m vi tc 10Mbps v 1Km vi tc
100kbps.

2.1.4 Cc tn hiu truyn trn cp ng trc


Khng nh bng thng thp sn c trong kt ni qua mng chuyn mch in thoi , bng thng
hu hn trong cp ng trc c th ln n 350MHz (hay cao hn). C th dng bng tn cao ny
mt trong 2 cch :

Ch bng c bn : trong tt c bng thng sn c c dng tip nhn mt knh tc


cao (10Mbps hay cao hn).
Ch bng rng : trong bng thng sn c c chia thnh mt s cc knh c tc
nh hn trn mt cp.

22

2.1.4.1.Ch bng c bn
Trong ch ny cp c diu khin bi mt ngun in p ti mt u. Nh hnh dng ca
cp nn hn ch c can nhiu t ngoi,. ph hp vi truyn s liu tc cao ln n 10Mbps
qua khong cch vi trm mt.

2.1.4.2.Ch bng rng


Dng ch ,cc knh truyn c thc hin trn mt cp nh k thut ghp knh phn tng
FDM (Frequency Division multiplexing).FDM yu cu mt modem RF (Radio Frequency) gia
mi thit b v cp. Dng thut ng RF v mi knh dng tn s thuc ph tn RF. Sng mang
truyn c iu ch bng d liu truyn v sng thu c gii iu ch suy ra s liu.

2.1.5. Cc tn hiu cp quang


C mt s dng m ho tn hiu quang.Mt da trn lc m ho lng cc. Loi ny to ra
u ra quang 3 mc, ph hp vi hot ng ca cp t DC n 50 Mbps. 3 mc nng lng quang
l : zero, mt na mc ti a v mc ti a. Module truyn thc hin t cc mc in p nh phn
bn trong sang tn hiu quang 3 mc t ln cp nh cc b ni c bit v mt LED tc cao.
Ti b thu, cp c kt cui vi mt b ni c bit i n diode thu quang tc cao ng
trong mt module thu c bit. Module ny cha cc mch in t cn cho vic chuyn i tn
hiu to ra bi diode quang t l vi mc nh sng , thnh cc mc in p bn trong tng ng
vi bit 1 v 0.

2.1.6. Tn hiu v tinh v Radio


Knh truyn trong cc h thng v tinh v radio c to ra nh ghp knh phn chia tn s
(FDM Frequency Division multiplexing). Bn cnh dung lng sn c ca mi knh cn c
chia nh hn nh k thut ghp knh phn thi gian ng b (TDM : Time Division multiplexing)
C mt s phng php iu khin truy xut khc nhau c dng iu khin truy xut vo
phn dung lng c sn.
9 Truy xut ngu nhin : tt c cc trm tranh chp knh truyn theo ngu nhin (khng
c iu khin).
9 Gn c nh : c khe thi gian cng nh tn s c gn trc cho mi trm
9 Gn theo yu cu : khi mt trm mun truyn s liu , trc ht n yu cu dung
lng knh t trung tm trung tm c chc nng phn phi dung lng truyn cho cc
trm yu cu.
Truy xut ngu nhin l phng php truy xut c in nht v c dng ln u tin iu
khin truy xut mt knh v tinh dng chung (chia s) N ch dng vi cc ng dng trong
dng th nht l ton b ti c cung cp ch l phn nh ca dung lng knh c sn v dng
th hai l tt c cc hot ng truyn phn b ngu nhin.
Vi phng php gn c nh , c khe thi gian v knh tn s c gn trc cho mi trm.
Nhn chung vic gn trc cc knh tn s d hn gn khe thi gian. V d : trong cc ng dng
v tinh da vo hub trung tm mt knh tn s c nh c gn cho mi VSAT v sau trung
tm pht qung b (broadcast) ln cc knh tn s c gn trc khc. Nhn chung v ch c mt
knh t hub n VSAT, nn bng tn ca knh ny rng hn so vi knh c dng cho hot
ng truyn t VSAT n hub. Thng thng tc bit l 64kbps cho mi knh VSAT n hub
v n 2Mbps cho knh broadcast t hub n VSAT. Lc iu khin truy xut ny c gi
l a truy xut phn tn c gn trc (preassigned fequency-division multiple access hay
preassigned FDMA).

23

Chng ta c th t c hiu xut knh tt hn bng cch dng phng php iu khin truy
xut gn theo yu cu. Lc ny cung cp mt s khe thi gian theo yu cu _gi tt l khe
thi gian theo yu cu (request time slot) , trong VSAT v cc trm di ng c th gi yu cu
n hub hay trm c bn (base station) ly mt hay nhiu khe thi gian thng ip (message
time slot). Nu c sn cc im trung tm s gn cc khe thi gian thng ip c bit cho hot
ng truyn v thng bo vi trm yu cu bng khe thi gian bo nhn (acknowledgment time
slot).Lc ny c gi l a truy xut phn thi c gn theo yu cu (demand assigned
time-divion multiple access hay demand-assigned TDMA)

2.2. S SUY GIM V BIN DNG TN HIU


nh hng ca suy gim v bin dng ni chung c th lm thoi ho mt tn hiu trong
qu trnh truyn
2.2.1 S suy gim
Khi mt tn hiu lan truyn dc dy dn v l do no bin ca n gim xung c gi l
s suy gim tn hiu.Thng thng mc suy gim cho php c quy nh trn chiu di cp
dn m bo rng h thng nhn c th pht hin v dch c tn hiu my thu.Nu trng
hp cp qu di th c mt hay nhiu b khuch i (hay cn gi l repeater) c chn vo tng
khong dc theo cp nhm tip nhn v ti sinh tn hiu.
S suy gim tn hiu gia tng theo mt hm ca tn s trong khi tn hiu li bao gm mt
gii tn v vy tn hiu s b bin dng do cc thnh phn suy gim khng bng nhau. khc
phc vn ny, cc b khuch i c thit k sao cho khuch i cc tn hiu c tn s khc
nhau vi h s khuch i khc nhau. Ngoi ra cn c thit b cn chnh gi l equalizer c
dng cn bng s suy gim xuyn qua mt bng tn c xc nh

2.2.2 Bng thng b gii hn


Bt k mt knh hay ng truyn no : cp xon, cp ng trc, radio u c mt bng
thng xc nh lin h vi n, bng thng ch ra cc thnh phn tn s no ca tn hiu s c
truyn qua knh m khng b suy gim. Do khi truyn d liu qua mt knh cn phi nh gi
nh hng ca bng thng ca knh i vi tn hiu s c truyn.
Thng thng phi dng phng php ton hc nh gi ,cng c thng c dng nht l
phng php phn tch Fourier. Phn tch Fourier cho rng bt k tn hiu tun hon no u
c hnh thnh t mt dy xc nh cc thnh phn tn s ring bit. Chu k ca tn hiu xc
nh thnh phn tn s c bn. Cc thnh phn tn s khc c tn s l bi s ca tn s c bn gi
l cc hi bc cao ca tn s c bn.
V cc knh thng tin c bng thng b gii hn nn khi tn hiu nh phn truyn qua knh , ch
nhng thnh phn tn s trong di thng s c nhn bi my thu

2.2.3. S bin dng do tr pha


Tc lan truyn ca tn hiu thun nht dc theo mt ng truyn thay i tu tn s. Do
khi truyn mt tn hiu s, cc thnh phn tn s khc nhau to nn n s n my thu vi tr pha
khc nhau, dn n bin dng do tr ca tn hiu ti my thu. S bin dng s gia tng khi tc bit
tng.Bin dng tr lm thay i cc thi khc ca tn hiu gy kh khn trong vic ly mu tn hiu.

2.2.4 S can nhiu (tp m)


Khi khng c tn hiu mt ng truyn dn hay knh truyn c xem l l tng nu mc
in th trn l zero.Trong thc t c nhng tc ng ngu nhin lm cho tn hiu trn ng

24

truyn vn khc zero, cho d khng c tn hiu s no c truyn trn . Mc tn hiu ny c


gi l mc nhiu ng dy. Khi mt tn hiu b suy gim th bin ca n gim n mc nhiu
ng (line noise).T s nng lng trung bnh ca mt tn hiu thu c S so vi nng lng ca
mc nhiu ng dy N c gi l t s tn hiu trn nhiu SNR(Signal _to_noise Ratio), y l
tham s quan trng lin quan n ng truyn thng thng SNR c biu din qua n v
decibel (dB)
SNR = 10 log 10 (S/N) (dB)
R dng nu t s SNR cng cao th cht lng tn hiu thu cng cao.Ngc li nu SNR thp
c ngha l cht lng tn hiu thu thp.

2.3. MI TRNG TRUYN DN


2.3.1 Mi trng truyn dn c dy
2.3.1.1. Cc ng truyn 2 dy khng xon
Mt ng truyn 2 dy khng xon l mi trng truyn dn n gin nht. Mi dy cch ly
vi dy kia v c 2 xuyn t do (khng xon nhau qua mi trng khng kh). Loi dy ny thch
hp cho kt ni 2 thit b cch xa nhau n 50 m dng tc bit nh hn 19,2kbps. Tn hiu
thng l mc in th hay cng dng in vo tham chiu in th t (ground , khng cn
bng) t ln mt dy trong khi in th t t vo dy kia
Mc d mt ng 2 dy c th c dng ni 2 my tnh mt cch trc tip, nhng thng
dng nht l cho kt ni mt DTE n mt thit b kt cui mch d liu cc b DCE (data circuit
terminating equipment), v d nh Modem cc kt ni nh vy thng dng dy a ng cch t
chc thng thng l cch ly ring mt dy cho mi tn hiu v mt dy ni t (ground). B dy
hon chnh c bc trong mt cp nhiu li c bo v hay di dng mt hp Vi loi dy
ny cn phi cn thn trnh can nhiu gia cc tn hiu in trong cc dy dn k nhau trong cng
mt cp. Hin tng ny gi l nhiu xuyn m.Ngoi ra cu trc khng xon khin chng rt d
b xm nhp bi cc tn hiu nhiu bt ngun t cc ngun tn hiu khc do bc x in t, tr
ngi chnh i vi cc tn hiu truyn trn loi dy ny l ch mt dy c th b can nhiu, v d
nh dy tn hiu to thm mc sai lch tn hiu gia 2 dy. V my thu hot ng trn c s phn
bit mc chnh lch in th gia hai dy, nn iu ny dn n c sai tn hiu gc. Cc yu t
nh hng ny ng thi to ra gii hn v c ly cng nh v tc truyn

2.3.1.2 Cc ng dy xon i
Chng ta c th loi b cc tn hiu nhiu bng cch dng cp xon i, trong mt cp dy
xon li vi nhau. S xp x cc ng dy tham chiu dt v dy tn hiu c ngha khi bt k
tn hiu no thm nhp th s vo c hai dy nh hng ca chng s gim i bi s trit tiu nhau.
Hn na nu c nhiu cp dy xon trong cng mt cp th s xon ca mi cp trong cp cng
lm gim nhiu xuyn m.
Cc ng xon i cng vi mch pht v thu thch hp li dng cc u th c c t cc
phng php hnh hc s l ng truyn tc xp x 1 Mbps qua c ly ngn (ngn hn 100m)
v tc thp qua c ly di hn. Cc ng y ny gi l cp xon i khng bo v UTP
(Unshielded Twisted Pair), c dng rng ri trong mng in thoi v trong nhiu ng dng
truyn s liu. i vi cc cp xon bo v STP (Shielded Twisted Pair) c dng thm mt li
bo v gim hn na nh hng ca tn hiu xuyn nhiu

25

2.3.1.3. Cp ng trc
Cc yu t gii hn chnh i vi cp xon l kh nng v hin tng dc gi l hiu ng ngoi
da . Khi tc bit truyn gia tng dng in chy trn ng dy c khuynh hng ch chy trn
b mt ca dy dn, do dng rt t phn dy c sn iu ny lm tng tr khng ca ng dy
i vi c tn hiu c tn s cao, dn n suy hao ln i vi tn hiu. Ngoi ra vi tn s cao th
nng lng tn hiu b tiu hao nhiu do nh hng bc x. Chnh v vy trong cc ng dng yu
cu tc bit cao hn 1Mbps, chng ta dng cc mch thu pht phc tp hn
Dy tn hiu trung tm c bo v hiu qu i vi cc tn hiu xuyn nhiu t ngoi nh li
dy bao quanh bn ngoi, ch suy hao lng ti thiu do bc x in t v hiu ng ngoi da do c
lp dy dn bao quanh. Cp ng trc c th dng vi mt s loi tn hiu khc nhau nhng thng
dng nht l dng cho tc 10 Mbps trn c ly vi trm mt, nu dng iu ch tt th c th t
c thng s cao hn

2.3.1.4. Cp quang
Mc d c nhiu ci tin nhng cc loi dy cp kim loi vn b gii hn v tc truyn dn.
Cp quang khc xa vi cc loi cp trc y , cp quang mang thng tin di dng cc chm dao
ng ca nh trong si thu tinh. Sng nh sng c bng thng rng hn sng in t , iu ny cho
php cp quang t c tc truyn kh cao ln n hng trm Mbps. Sng nh sng cng min
dch i vi cc nhiu in t v nhiu xuyn m. Cp quang cng cc k hu dng trong vic cc
tn hiu tc thp trong mi trng xuyn nhiu nng v d nh in cao th, chuyn mch. Ngoi
ra cn dng cc ni c nhu cu bo mt, v rt kh mc xen r (cu trm v mt vt l).
Mt cp quang bao gm mt si thu tinh cho mi tn hiu c truyn c bc bi mt lp
ph bo v ngn nga bt k mt ngun sng no t bn ngoi tn hiu nh sng pht ra bi mt
b pht quang thit b ny thc hin chuyn i cc tn hiu in thng thng t mt u cui d
liu thnh tn hiu quang. Mt b thu quang c dng chuyn ngc li (t quang sang
in)ti my thu , thng thng b pht l diode pht quang hay laser thc hin chuyn i tn
hiu in thnh tn hiu quang. Cc b thu dng photodiode cm quang hay photo transistor.

2.3.2. Mi trng truyn dn khng dy


2.3.2.1. ng truyn v tinh
Tt c cc mi trng truyn c tho lun trn u dng mt ng dy vt l mang
thng tin truyn. S liu cng c th truyn bng cch dng sng in t qua khng gian t do
nh cc h thng thng tin v tinh. Mt chm sng vi ba trc x trn mang s liu c
iu ch, c truyn n v tinh t trm mt t. Trm sng ny c thu v c truyn li n
cc ch xc nh trc nh mt mch tch hp thng c gi l transponder. Mt v tinh c
nhiu transponder, mi transponder m trch mt bng tn c bit. Mi knh v tinh thng
thng u c mt bng thng cc cao (500MHz) v c th cung cp cho hng trm lin kt tc
cao thng qua k thut ghp knh. Cc v tinh dng cho mc ch lin lc thng thuc dng
a tnh, c ngha l v tinh bay ht qu o quanh tri t mi 24 gi nhm ng b vi s quay
quanh mnh ca tri t v do v tr ca v tinh l ng yn so vi mt t, qu o ca v tinh
c chn sao cho ng truyn thng ti trm thu pht mt t, mc chun trc ca chm
sng truyn li t v tinh c th khng cao tn hiu c th c tip nhn trn mt vng rng
ln, hoc c th hi t tt ch thu c trn mt vng gii hn. Trong trng hp th hai tn
hiu c nng lng ln cho php dng cc b thu c ng knh nh hn thng c gi l cho
parabol, l cc u cui c m rt nh hay VSAT (Very Small Aperture Terminal). Cc v
tinh c dng rng ri trong cc ng dng truyn s liu t lin kt cc mng my tnh ca quc

26

gia khc nhau cho n cung cp cc ng truyn tc cao cho cc lin kt truyn tin gia cc
mng trong cng mt quc gia.
Mt h thng thng tin v tin thng thng c trnh by trn hnh 2.1 ch trnh by mt
ng dn n hng nhng l ng song cng c s dng trong hu ht cc ng dng thc
t vi cc knh ng ln (up link) v knh ng xung (down link) lin kt vi mi trm mt
t hot ng vi tn s khc nhau.Cc cu hnh thng dng khc c lin quan n trm mt t
trung tm trm ny lin lc vi mt s trm VSAT phn b trn phm vi quc gia.Dng tiu biu
c mt my tnh ni n mi trm VSAT v c th truyn s liu vi my tnh trung tm c ni
n trm trung tm nh hnh 2.1 (b). Thng thng , im trung tm truyn rng ri n tt c cc
VSAT trn mt tn s no , trong khi hng ngc li mi VSAT truyn n trung tm bng
tn s khc nhau.

V tinh
Antenna
Up link

Down link

Trm mt

VSATs

t
Qu t

trm trung tm

Hnh 2.1 Truyn dn v tinh :(a) im ni im (b) a im

2.3.2.2. ng truyn vi ba
Cc lin kt vi ba mt t c dng rng ri thc hin cc lin kt thng tin khi khng th
hay qu t tin thc hin mt mi trng truyn vt l, v d khi vt sng, sa mc, i ni
him tr.v.v. Khi chm sng vi ba trc x i xuyn ngang mi trng kh quyn n c th b nhiu
bi nhiu yu t nh a hnh v cc iu kin thi tit bt li. Trong khi i vi mt lin kt v
tinh th chm sng i qua khong khng gian t do hn nn nh hng ca cc yu t ny t
hn.Tuy nhin ,lin lc vi ba trc x xuyn mi trng kh quyn c th dng mt cch tin cy
cho c ly truyn di hn 50 km.
2.3.2.3. ng truyn v tuyn tn s thp
Sng v tuyn tn s thp cng c dng thay th cc lin kt hu tuyn c c ly va phi
thng qua cc b thu pht khu vc. V d kt ni mt s ln cc my tnh thu nhp s liu b tr
trong mt vng n mt tnh gim st s liu t xa, hay kt ni cc my tnh trong mt thnh ph
n mt my cc b hay xa. Mt trm pht v tuyn c gi l trm c bn (base station) c
t ti im kt cui hu tuyn nh trn hnh 2.2 cung cp mt lin kt khng dy gia my tnh

27

v trung tm. Cn nhiu trm c bn cho cc ng dng trn yu cu phm vi rng v mt phn
b user cao Phm vi bao ph ca mi trm c bn l gii hn, do s gii hn ngun pht ca n,
n ch knh h tr cho ton b ti trong phm vi . Phm vi rng hn c th c thc
hin bng cch t chc a trm theo cu trc t bo (cell), xem hnh 2.3. Trong thc t kch thc
ca mi t bo thay i v c xc nh bi cc yu t nh mt ca v a hnh cc b.
Mi trm c bn dng mt di tn s khc vi trm k. Tuy nhin, v vng ph ca mi trm c
gii hn nn c th dng li bng tn ca n cho cc phn khc ca mng. Cc trm c bn c
kt ni thnh mng hu tuyn. Thng thng tc s liu ca mi my tnh trong mt t bo
(cell) t c vi chc kbps.

Vng ph sng trm thu pht

BS

My tnh / mng c nh

BS = Base station
= u cui thu bao
Hnh 2.2 Truyn dn v tuyn theo khu vc mt t bo

F1 , F2 , F3 : tn s c dng trong cell


Hnh 2.3 Truyn dn v tuyn theo khu vc a t bo

28

2.4. CC CHUN GIAO TIP VT L


2.4.1. Giao tip EIA 232D/V24
Giao tip EIA 232D/V24 c nh ngha nh l mt giao tip chun cho vic kt ni gia
DTE v modem. ITU-T gi l V24.Thng thng modem c cp n nh mt DCE (Data
connect Equipment) lc hnh thc hnh 2.4 ch ra v tr ca giao tip trong kt ni im ni
im gia hai DTE (Data Terminal Equipment).u ni gia DTE v modem l u ni 25

Modem

chuyn mch

(DCE)

hay thu ring

modem
(DCE)

EIA-232D/V.24
Calling
DTE

modem
(DCE)

EIA-232D/V.24
PSTN

Calling
DTE

Hnh 2.4. chun giao tip EIA-232D/V.24


Chc nng giao tip
Cc ng d liu truyn TxD (Transmitted Data) v d liu RxD (Received Data) l cc
ng c DTE dng truyn v nhn d liu. Cc ng khc thc hin cc chc nng nh
thi v iu khin lin quan n thit lp, xo cuc ni qua PSTN (Public Switching Telephone
Network) v cc hot ng kim th tu chn.
Cc tn hiu nh thi TxClK v RxClk c lin quan n s truyn v nhn ca d liu trn
ng truyn nhn d liu. Nh bit, d liu c truyn theo ch ng b hoc ch bt
ng b. Trong ch truyn bt ng b c hai ng h truyn v thu u c thc thc hin
c lp c hai u my pht v my thu. Trong ch ny ch cc ng d liu truyn/nhn l
c ni n modem v cc ng iu khin cn thit khc. Cc ng tn hiu ng h v vy
khng cn dng v khng ni n modem. Tuy nhin trong ch truyn ng b s liu truyn
v nhn c truyn nhn mt cch ng b vi tn hiu ng h tng ng v thng c to ra
bi modem. Cc modem lm vic trong ch th hai ny gi l modem ng b khi tc baud
nh hn tc bit th cc tn hiu ng h c to ra bi modem hot ng vi tn s thch hp
so vi tc thay i tn hiu trn ng truyn
Chng ta s d hiu hn v cc ng iu khin vi cc chc nng v tun t hot ng ca n
trong qu trnh thit lp hay xo cuc ni qua mng in thoi cng cng (PSTN) hnh 2.5 s m
t tin trnh mt cuc gi qua bc thit lp u tin ri s liu c trao i trong ch bn
song cng v sau cng l cu ni s b xo.Gi s DTE khi xng gi l mt my tnh c nhn v
modem ca n c dch v gi t ng. Cc dch v ny c nh ngha trong khuyn ngh V.25
Khi DTE sn sng yu cu truyn nhn d liu, tn hiu trn DTR c t mc tch cc v
modem ni b s p ng bng tn hiu tch cc c t trn DSR.
Cuc ni c thit lp bi DTE pht cuc gi gi s in u ra modem thc hin quay
s (trng hp quay qua PSTN) n modem thu. Khi nhn c tn hiu chung t tng i gi
n ,modem c gi s t RI ln mc tch cc v DTE c gi p ng li bng cch t RTS

29

vo mc tch cc.Trong s p ng ny modem c gi ng thi gi sng mang (m hiu d


liu ca bit 1) n modem gi bo rng cuc gi c chp nhn, sau mt thi khc gi l
thi gian tr hon thi tr ny cho php modem ni gi chun b nhn d liu modem c gi t
CTS mc tch cc thng bo cho DTE c gi rng n c th bt u truyn s liu. Khi
pht hin c sng mang u xa gi n modem gi t CD mc tch cc lc ny cu ni
c thit lp cung on chuyn tin c th bt u

Hnh 2.5 EIA 232D/V.24 : kt ni truyn d liu


Bn song cng v tun t xo cu ni

30

DTE c gi bt u vi vic gi mt thng ip ngn mang tnh thm d qua cu ni. Khi
thng ip c gi i, n lp tc chun b nhn p ng t DTE gi bng cch t RTS v
mc khng tch cc (off), pht hin c iu ny modem c gi ngng gi tn hiu sng mang
v tr CD v mc khng tch cc, pha gi modem gi pht hin sng mang t u xa mt s
p ng bng cch tr CD v off. truyn thng ip p ng DTE gi t RTS ln mc tch
cc v modem s p ng bng mc tch trn CTS v bt u truyn s liu th tc ny sau
c lp li khi mt bn tin c trao i gia hai DTE.
Cui cng sau khi truyn xong cuc gi s b xo, cng vic ny u c th thc hin bi c
hai DTE bng cch t RTS ca chng v mc khng tch cc, ln lt khin hai modem ct sng
mang. iu ny c pht hin c hai modem v chng s t CD v off. C hai DTE sau s
t DTR ca chng v off v hai modem s p ng vi mc off trn DSR do cu ni b xo.
Sau mt khong thi gian DTE c gi chun b nhn cuc gi mi bng cch t DTR ln
mc tch cc.

Hnh 2.6

Kim th : (a) ni b (b) u xa

Nu modem ni b coi nh tt, tip theo DTE tin hnh kim tra th modem u xa bng cch
t RL mc tch cc pht hin c iu ny modem ni b pht lnh qui nh trc n
modem u xa v tin hnh kim th. Modem u xa sau t TM mc tch cc bo DTE
ni b bit ang b kim th (khng th truyn s liu lc ny) v gi tr li mt lnh thng bo
chp nhn n modem th.Modem th sau khi nhn lnh p ng s t TM ln mc tch cc v
DTE khi pht hin iu ny s gi mu th. Nu s liu truyn v nhn nh nhau th c hai
modem hot ng tt v li ch c th DTE u xa. Nu khng c tn hiu nhn c th ng
dy c vn

31

2.4.2. Modem rng (Null Modem)


Vi tn hiu c phn b nh hnh 2.7 th c truyn v nhn s liu t u cui n my tnh
u trn cng mt ng, v modem c cng chc nng c hai pha. Tuy nhin theo nh ngha
nguyn thu chun EIA-232D/V24 l giao tip chun ni cc thit b ngoi vi vo my tnh nn
dng c cn quyt nh thit b no s l my tnh v thit b no s l thit b ngoi vi v c hai
thit b khng th truyn v nhn s liu trn cng mt ng dy, c 3 kh nng la chn :
(1) u cui m phng modem v nh ngha cc ng mt cch thch hp hon chnh
hot ng
(2) My tnh m phng modem
(3) C u cui v my tnh u khng thay i v cc dy dn c ni li
Bt tin ca hai la chn u l khng c u cui no hay my tnh no c th c dng trc
tip vi mt modem T tip cn tng qut cho vn l bng cch ni li tn hiu trn cng
giao tip EIA-232D/V24 m phng mt moem, cho php u cui v my tnh ni trc tip
vo modem, la chn th 3 c dng rng ri, yu cu mt modem rng (Null Modem) chn vo
gia u cui v my tnh, cc ng kt ni nh m t hnh 2.7

Hnh 2.7 Kt ni modem rng


Nh chng ta thy, cc ng truyn nhn trao i vi nhau tng i mt cc ng iu
khin cng c i li. V d v thng thng u cui v my tnh hot ng ch song
cng hon ton. Cc ng RTS v CTS c ni vi nhau ti u ng dy v sau tn hiu
ny c ni n ng vo DTR. Tn hiu signal ground v shield ground c ni trc tip.
Khi hai thit b lin lc vi nhau qua mt lin kt s liu ng b th ng h truyn t mi thit
b thng c ni n v c dng nh ng h thu ti thit b kia, Trong vi trng hp khng

32

c thit b no c ng h v ng h cho c hai thit b c to ra trong modem rng thnh phn


ny c gi l b modem eliminator.

2.4.3. Giao tip EIA-530


Chun EIA-530 l giao tip c tp tn hiu ging giao tip EIA-232D/V24. iu khc nhau l
giao tip EIA-530 dng cc tn hiu in v sai theo RS 422A/V11 t c c ly truyn xa hn
v tc cao hn. Dng b ni 37 chn cng vi b ni tng cng 9 chn nu tp tn hiu th
hai cng c dng

2.4.4. Giao tip EIA-430/V35


Giao tip EIA-430/V35 c nh ngha cho vic giao tip gia mt DTE vi mt modem ng
b bng rng hot ng v tc t 48Kbps n 168 Kbps. Giao tip ny dng tp tn hiu ging
vi giao tip EIA-232D/V24 ngoi tr khng c cc ng thuc knh th hai hay kim th. Cc
tn hiu in l mt tp hp theo li khng cn bng (V28) v cn bng (RS 422A/V11). Cc
ng tn hiu khng cn bng dng cho cc chc nng iu khin ; cc ng tn hiu cn bng
dng cho d liu v tn hiu ng h. V tt c cc ng tn hiu d liu v ng h l cn bng
nn trong cc trng hp truyn vi ng cp di thng hay s dng cc ng truyn nhn
EIA-430/V35. Giao tip EIA-430/V35 dng b ni 34 chn hnh 2.8 (a), nhng vi cc p dng
ch dng cc ng truyn s liu v ng h th c b kt ni nh hn. Cc tn hiu v giao tip
ca V35 c m t trn hnh 2.8 (b)

Hnh 2.8.(a) Giao tip EIA-430/V35 dng b ni 34 chn

33

Hnh 2.8 (b) Giao tip V35 cc tn hiu

2.4.5.Giao tip X21


Giao tip X21 c nh ngha cho giao tip gia mt DTE v DCE trong mt mng d liu cng
cng.Giao tip X21 cng c dng nh mt giao tip kt cui cho cc mch thu ring s tc
l bi s ca 64Kbps. u ni v cc ng tn hiu c trnh by trn hnh 2.9
Tt c cc ng tn hiu dng ng b pht v thu cn bng (RS-422A/V11). L giao tip ng
b , bn cnh cp tn hiu truyn (T) v nhn (R) cn c tn hiu nh thi phn t bit (s) v nh

34

thi byte (B). Cc tn hiu iu khin (C) v (I) c dng vi cc ng truyn v thu thit lp
nn cu ni xuyn qua mt mng d liu chuyn mch s ho hon ton.

Hnh 2.9

Giao tip chun X.21 : (a) chc nng giao tip (b) cc tn hiu

2.4.6. Giao tip ISDN


Giao tip ISDN l giao tip thay th c s ho hon ton vo PSTN. Mch thoi c s ho
hot ng ti tc 64kbps v mt kt cui tc c bn cung cp hai mch nh vy cng vi
mt mch 16kbps cho mc ch thit lp v xo cuc gi. Ba mch ring bit c ghp knh cho
mc ch truyn n v i t mt tng i gn nht ln mt cp dy.Thit b kt cui mng NT
(Network Termination) tch bit cc ng dn i v n ln hai cp dy ring bit.Nng lng c
th c cp t NT cho cc DTE nu c nhu cu.Giao tip gia user v NT trn hai cp dy c
gi l giao tip S xem hnh 2.11. Ngun nng lng chnh t NT n thit b u cui c dn
xut t cc cp truyn /nhn. Mt ngun nng lng th hai cng c sn qua chn 7 v 8. Nhm

35

kt ni thit b c tc thp vo giao tip S c tc cao ny cn dng thit b c tn l b


thch nghi u cui TA (terminal Adapter).

Hnh 2.11

Giao tip S ISDN : (a) chc nng (b) cc tn hiu

III. PHN TM TT
xy dng mng truyn s liu theo m hnh hin i, cht lng truyn trn mng cao,
ph thuc vo rt nhiu yu t. Trc ht sinh vin cn phi nm vng cc loi tn hiu
Tn hiu V.28
l tn hiu theo chun V.28. Cc mc tn hiu c quy nh dng cho mt s giao tip
EIA/ITU-T c ch ra trong khuyn ngh v.28. Chun V.28 c xem l giao tip in
khng cn bng. Cc tn hiu in p c dng trn ng dy l i xng so vi mc tham
chiu gc (ground) v t nht l mc, +3vdc cho bit 0 v -3vdc cho bit 1.
Tn hiu Dng 20mA
Mt dng tn hiu khc c th chn bn cnh EIA 232D/v.28 l giao tip dng 20mA tn ca
giao tip ny ng rng dng tn hiu l dng in thay cho in p.Mc d khng m rng tc
nhng n tng khong cch vt l gia 2 thit b thng tin.

36

Tn hiu RS-422A/V.11
Nu mun tng khong cch vt l v tc chng ta s dng RS-422A/V.11.Chun ny c bn
da trn cp xon i v mch thu pht vi phn v c xem nh giao tip in cn bng. Mt
mch pht vi phn to ra tn hiu sinh i bng nhau v ngc cc theo mi tn hiu nh phn 0
hay 1 khi c truyn.

Cc tn hiu truyn trn cp ng trc


Khng nh bng thng thp sn c trong kt ni qua mng chuyn mch in thoi , bng thng
hu hn trong cp ng trc c th ln n 350MHz (hay cao hn). C th dng bng tn cao ny
mt trong 2 cch: Ch bng c bn : trong tt c bng thng sn c c dng tip nhn
mt knh tc cao (10Mbps hay cao hn).Ch bng rng : trong bng thng sn c c
chia thnh mt s cc knh c tc nh hn trn mt cp

S suy gim
Khi mt tn hiu lan truyn dc dy dn v l do no bin ca n gim xung c gi l
s suy gim tn hiu
S suy gim tn hiu gia tng theo mt hm ca tn s trong khi tn hiu li bao gm mt gii
tn v vy tn hiu s b bin dng do cc thnh phn suy gim khng bng nhau

Bng thng b gii hn


Bt k mt knh hay ng truyn no : cp xon, cp ng trc, radio u c mt bng thng
xc nh lin h vi n, bng thng ch ra cc thnh phn tn s no ca tn hiu s c truyn
qua knh m khng b suy gim

S bin dng do tr pha


Tc lan truyn ca tn hiu thun nht dc theo mt ng truyn thay i tu tn s. Do
khi truyn mt tn hiu s, cc thnh phn tn s khc nhau to nn n s n my thu vi tr
pha khc nhau, dn n bin dng do tr ca tn hiu ti my thu

S can nhiu (tp m)


Khi khng c tn hiu mt ng truyn dn hay knh truyn c xem l l tng nu mc in
th trn l zero.Trong thc t c nhng tc ng ngu nhin lm cho tn hiu trn ng truyn
vn khc zero, cho d khng c tn hiu s no c truyn trn .Mc tn hiu ny c gi l
mc nhiu ng dy

Mi trng truyn c dy
Cc ng truyn 2 dy khng xon
Mt ng truyn 2 dy khng xon l mi trng truyn dn n gin nht

Cc ng dy xon i
Chng ta c th loi b cc tn hiu nhiu bng cch dng cp xon i, trong mt cp dy
xon li vi nhau.

Mi trng truyn dn khng dy


ng truyn v tinh : S liu cng c th truyn bng cch dng sng in t qua khng gian
t do nh cc h thng thng tin v tinh
ng truyn vi ba : lin lc vi ba trc x xuyn mi trng kh quyn c th dng mt cch
tin cy cho c ly truyn di hn 50 km.

37

ng truyn v tuyn tn s thp : Sng v tuyn tn s thp cng c dng thay th


cc lin kt hu tuyn c c ly va phi thng qua cc b thu pht khu vc, Mi trm c bn dng
mt di tn s khc vi trm k
Cc chun giao tip vt l
Cc chun trnh by trn ch l mt phn ca cc chun c nh ngha bi ITU-T dng vi
mng PSTN v thng c gi l cc chun h V (V series). Hai chun giao tip vt l thng
dng l V.24(EIA-232D) v V.35(EIA-430). Dng V.24 c khuynh hng ph dng vi PSTN v
V35 th p dng cho cc mch bng rng tc cao hn. Cc chun khc nhau c nh ngha
mt cch cng nhc v bao gm s xc nh chnh xc lc iu ch phi dng.

IV. PHN CU HI V BI TP
Cu 1 : Chc nng cc mch giao tip :

A Thay i cc mc tn hiu
B Khng thay i cc mc tn hiu
C Lin kt cc mc tn hiu
D Thay i cc mc tn hiu c dng bn trong thit b thnh mc
tn hiu tng thch vi cp ni

Cu 2 : Khi dng cc ng truyn c cung cp bi cc nh khai thc dch v in thoi


v cc dch v vin thng khc cn phi chuyn i cc tn hiu in t cc DTE
thnh
A

Cc tn hiu nh phn

B Khng cn chuyn i tn hiu


C Cn phi chuyn i cc tn hiu in t cc DTE thnh dng tn
hiu analog
D

C ba trn u sai

Cu 3 : Cc mc tn hiu c quy nh trong khuyn ngh v.28


A

L cc tn hiu 2B1Q

B L tn hiu Analogy
C Tn hiu in p c dng trn ng dy l i xng so vi mc
tham chiu gc (ground)
D

C ba trn u sai

Cu 4 : Tn hiu dng 20mA tn ca giao tip ny mc ch


38

A Dng tn hiu l dng in thay cho in p.


B Khng tng c tc truyn
C Tng khong cch vt l gia 2 thit b thng tin
D

C ba trn u ng

Cu 5 : Chun RS-422A/V.11 c cc c trng


A Tng khong cch vt l v tc khi truyn
B S dng mt mch pht vi phn to ra tn hiu sinh i bng nhau v
ngc cc
C Chun ny c bn da trn cp xon i v mch thu pht vi phn
D

C ba trn u ng

Cu 6 : Trong cp ng trc bng tn c th ln n 350MHz (hay cao hn). C th dng bng


tn cao ny mt trong cc cch :
A Ch bng hp
B Ch bng c bn
C

Ch bng rng

B v C l ng

Cu 7 : C mt s dng m ho tn hiu quang.Mt da trn lc m ho lng cc. Loi


ny to ra u ra quang
A

2 mc

3 mc

Loi ny to ra u ra quang 3 mc, ph hp vi hot ng ca cp t DC n 50 Mbps

4 mc mt chiu

Cu 8 : Ba mc nng lng quang l :


A

Zero, 1/3 mc ti a , mc ti a

B Zero, 1/4 mc ti a , mc ti a
C
D

Zero, 1/2 mc ti a , mc ti a
4 mc mt chiu

39

Cu 9 : Ti b thu, cp c kt cui vi mt b ni c bit i n diode thu quang tc cao


ng trong mt module thu c bit chc nng ca modem ny l

Module ny cha cc mch in t

B i tn hiu to ra bi diode quang


C i tn hiu to ra bi diode quang t l vi mc nh sng , thnh
cc mc in p bn trong tng ng vi bit 1 v 0
D C ba trn u sai

Cu 10 : Knh truyn trong cc h thng v tinh v radio c to ra nh


A

K thut ghp knh phn thi gian ng b (TDM : Time Division


multiplexing)

B Ghp knh phn chia tn s (FDM Frequency Division


multiplexing)
C C A v B
D Tt c cc trn u sai

Cu 11: C mt s phng php iu khin truy xut khc nhau c dng iu khin truy
xut vo phn dung lng c sn
A Truy xut ngu nhin
B Gn c nh
C Gn theo yu cu
D Tt c cc trn u ng

Cu 12 : Truy xut ngu nhin l


A Tt c cc trm tranh chp knh truyn khng c iu khin
B Tt c cc trm s dng knh truyn theo danh sch ng k
C

Tt c cc trm truy nhp knh theo kim sot ca my ch

D Tt c cc trn u ng

Cu 13 : Truy xut knh truyn theo phng php gn c nh l :

40

A Khe thi gian c gn trc cho mi trm


B Knh tn s c gn trc cho mi trm
C C khe thi gian v knh tn s c gn trc cho mi trm
D Tt c cc trn u sai
Cu 14 : Truy xut knh truyn theo phng php gn theo yu cu l :
Cung cp mt s khe thi gian theo yu cu _gi tt l khe thi gian
theo yu cu
B Trm c bn cung cp mt hay nhiu khe thi gian thng ip
(message time slot).

C C A v B u ng
D C A v B u sai

Cu 15 : Mc suy gim cho php ca ng truyn cp l mc :


A Mc c quy nh trn chiu di cp m bo h thng nhn c
th pht hin v dch c tn hiu my thu
B Mc m bo t s S/N ti bt k im no trn dng cp
C Mc tng ch ca b khuch i
D Mc can nhiu trn chiu di cp

Cu 16 : Bt k mt knh truyn no u c mt bng thng xc nh lin h vi n nh hng


ca n ti
A Cc thnh phn tn s ca tn hiu
B Bin ca tn hiu
C Gc pha ca tn hiu
D Khng nh hng g n tn hiu
Cu 17 : Khi khng c tn hiu mt ng truyn l l tng nu mc in th trn l zero.
Nhng trn ng truyn vn khc zero.Mc tn hiu ny c gi l mc nhiu ng
dy nguyn nhn gy nhiu c th l
A L nhiu xuyn m (crosstalk). Nhiu hnh thnh do 2 dy dn t k nhau
B Nhiu xung in
C Nhiu nhit (therm noise)
D A, B v C u l nguyn nhn gy can nhiu ng dy
41

Cu 18 : Mt mi trng truyn dn n gin nht l


A ng truyn 2 dy khng xon
B ng truyn 2 dy xon
C ng truyn cp ng trc
D ng truyn v tinh

Cu 19 : Cc v tinh dng cho mc ch lin lc thng thuc dng a tnh pht biu no sau
y l ng
A

Khng cn ng b vi s quay ca tri t

Cn ng b vi s quay ca tri t

Qu o quanh tri t mt 24 gi nhm ng b vi s quay quanh mnh ca tri t


v do v tr ca v tinh l ng yn so vi mt t

Qu o quanh tri t mt 12 gi

Cu 20 : Dng cc tn hiu in v sai nhm t c c ly truyn xa hn v tc cao hn.tn


hiu ny trong cc chun no

A Giao tip EIA-530


B Giao tip EIA-430/V35
C Giao tip RS 422A/V11
D A v C
V. TI LIU THAM KHO
[1]. Michael Duck, Peter Bishop, Richard Read. Data communication, addison wesley
1996.
[2]. Trung T. Cng ngh ATM - gii php cho mng vin thng bng rng 1998
[3] Nguyn hng Sn, Hong c Hi. K thut truyn s liu. Nh xut bn Lao ng
2002.
[4] William Stallings, Data and computer communications, Prentice Hall, 2004.

42

CHNG 3
GIAO TIP KT NI S LIU
I PHN GII THIU
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 Cc khi nim c bn v truyn s liu.
9 Thng tin ni tip khng ng b
9 Thng tin ni tip ng b
9 Mch iu khin truyn s liu
9 Cc thit b iu khin

Mc ch : Gip sinh vin hiu r cc khi nim c bn v truyn s liu, nh cc ch


thng tin n cng (one way hay simplex), Bn song cng (either way hay half-duplex), Song
cng hon ton (both way hay full-duplex ).
Cch thc truyn bt ng b, trong cc k t d liu m ho thng tin c truyn i ti
nhng thi im khc nhau m khong thi gian ni tip gia hai k t khng cn thit phi l
mt gi tr c nh. Phng php truyn ny thng c dng khi truyn dng d liu pht sinh
theo nhng khong thi gian ngu nhin.
Cch thc truyn bt ng b, l cch thc truyn trong khong thi gian cho mi bit l
nh nhau, v trong h thng truyn k t khong thi gian t bit cui ca k t ny n bit u
ca k t k tip bng khng hoc bng bi s tng thi gian cn thit truyn hon chnh mt k
t.
Nhng vn kim sot li. Trong qu trnh truyn lung bit gia hai DTE, rt thng xy ra
sai lc thng tin, c ngha l mc tn hiu tng ng vi bit 0 b thay i lm cho my thu dch ra
l bit 1 v ngc li, c bit khi c khong cch vt l truyn kh xa v d nh dng mng PSTN
truyn.V th, khi truyn s liu gia hai thit b cn c phng tin pht hin cc li c th
xy ra v khi xy ra li nn c phng tin sa cha chng.
Nhng vn iu khin lung d liu. Nu s lng d liu truyn gia hai thit b l nh,
thit b pht c th truyn tt c d liu ngay ng thi v c my thu c ti nguyn nhn
d liu. Tuy nhin, trong nhiu tnh hung truyn tn iu kin ny khng th c. Do chng ta
phi dng mt phng php iu khin lung d liu m bo my thu khng b qua bt k
phn d liu no do khng ti nguyn lu gi.
Cc giao thc lin kt.. V c bn, mt giao thc l mt tp hp cc tiu chun hay quy nh
phi tun theo bi c hai i tc hai du, nhm m bo thng tin ang trao i xuyn qua mt
lin kt s liu ni tip c tip nhn v c bin dch ra mt cch chnh xc. Bn cnh kim
sot li v iu khin lung, giao thc lin kt s liu cng nh ngha nhng chi tit sau: Khun
dng ca mu s liu ang trao i, ngha l s bit trn mt phn t thng tin v dng lc m
bo ang c dng. Dng v th t cc thng ip c trao i t c tin cy gia hai
i tc truyn.

43

Cc hnh thc truyn :Truyn song song Truyn ni tip, M truyn (transmission code), Cc
n v d liu (data unit), Giao thc (protocol), Hot ng kt ni, ng ni v lin kt. cng l
nhng iu cn thit m sinh vin phi nm c
Nhng vn v ng b bit, ng b k t, Cc nguyn tc ng b, thc hin c cc
phng thc truyn mt cch c th, cc nh ch to cung cp mt lot cc IC chuyn dng,
cc IC ny chnh l phn cng vt l trong mt h thng thng tin, chng hot ng theo nguyn
tc ca k thut s v v vy ch truyn ng b hay bt ng b ph thuc vo vic s dng
ng h chung hay ring khi truyn tn hiu s i xa.
Cc IC u l cc vi mch c th lp trnh c. u tin lp trnh ch hot ng mong
mun bng cch ghi mt byte c ngha v thanh ghi ch mode register. Sau ghi tip byte
iu khin vo thanh ghi lnh command register vi mch theo m hot ng.
Giao tip truyn c th lp trnh UART 8250 cu Intel
National 8250 UART dng vi h vi x l 8088/80x86 ca Intel.
Cc thit b iu khin. C hai dng thit b ghp knh l : cc b ghp knh phn thi , v
cc b ghp knh thng k. B ghp knh phn thi phn phi c nh cho mi u cui mt phn
kh nng truyn cng chia s dng truyn tc cao vi cc u cui khc. B ghp knh
thng k ch phn phi kh nng truyn theo nhu cu mang tnh thng k

Yu cu : Mi sinh vin khi c hiu chng ny phi t mnh nh gi kin thc ca mnh theo
cc vn chnh sau :
9 Cc ch thng tin , cc ch truyn
9 Nhng vn kim sot li, iu khin lung d liu, cc giao thc lin kt
9 Cc nguyn tc ng b bit v ng b k t
9 Cc mch iu khin trong mng truyn s liu

II. NI DUNG
3.1.CC KHI NIM C BN V TRUYN S LIU.
3.1.1.Cc ch thng tin (Communication Modes)
Khi mt ngi ang din thuyt th thng tin c truyn i ch theo mt chiu.Tuy nhin ,
trong mt cuc m thoi gia hai ngi th thng ip c trao i theo hai hng .Cc thng
ip ny thng c trao i ln lt nhng cng c th xy ra ng thi.Tng t, khi truyn
s liu gia hai thit b, c th dng mt trong 3 ch thng tin sau :
9 n cng (one way hay simplex) : c dng khi d liu c truyn ch theo mt
hng, v d trong mt h thng thu nhp s liu nh k.
9 Bn song cng (either way hay half-duplex) : c dng khi hai thit b kt ni vi
nhau mun trao i thng tin mt cch lun phin, v d mt thit b ch gi d liu p
li khi p ng mt yu cu t thit b kia. R rng hai thit b phi c th chuyn i
qua li gia truyn v nhn sau mi ln truyn.
9 Song cng hon ton (both way hay full-duplex ) :c dng khi s liu c trao i
gia hai thit b theo c hai hng mt cch ng thi.

44

3.1.2. Cc ch truyn (Transmission modes)


3.1.2.1.Truyn bt ng b :(asynchronous transmission)
Cch thc truyn trong cc k t d liu m ho thng tin c truyn i ti nhng thi im
khc nhau m khong thi gian ni tip gia hai k t khng cn thit phi l mt gi tr c nh.
ch truyn ny hiu theo bn cht truyn tn hiu s th my pht v my thu c lp trong
vic s dng ng h, ng h chnh l b pht xung clock cho vic dch bit d liu (shift) v nh
vy khng cn knh truyn tn hiu ng h gia hai u pht v thu. Tt nhin, c th nhn
c d liu, my thu buc phi ng b theo tng k t mt.
Mc d c dng ch yu truyn k t gia mt bn phm v mt my tnh, truyn bt
ng b cng cn c dng truyn cc khi k t gia hai my tnh.Trong trng hp ny,
mi k t k tip i ngay sau stop bit ca k t trc v cc k t trong mt khi c truyn
tc thi ngay sau k t m khng c khong thi gian tr hon no gia chng.

3.1.2.2. Truyn ng b (Synchronous transmission)


Cch thc truyn trong khong thi gian cho mi bit l nh nhau, v trong h thng truyn
k t khong thi gian t bit cui ca k t ny n bit u ca k t k tip bng khng hoc
bng bi s tng thi gian cn thit truyn hon chnh mt k t.
V gc truyn tn hiu s th my pht v my thu s dng mt ng h chung, nh my
thu c th ng b c vi my pht trong hot ng dch bit thu d liu.Nh vy,cn phi c
knh (cn hiu hoc l cp dy dn hoc l mt knh trn ng ghp knh hay knh do m ho )
th hai cho tn hiu ng h chung.
Tuy nhin, khi xt n cc mc thng tin cao hn mc vt l trong m hnh h thng m th
vic ng b ny c thc hin theo tng khi d liu v c tnh truyn ng b hiu theo
ngha hp trong mt khi.
Vi truyn ng b, khi d liu hon chnh c truyn nh mt lung bit lin tc khng c
tr hon gia mi phn t 8 bit. cho php thit b thu hot ng c cc mc ng b khc
nhau , cn c cc c trng sau:
9 Lung bit truyn c m ho mt cch thch hp my thu c th duy tr trong
mt c cu ng b bit.
9 Tt c c frame c dn u bi mt hay nhiu byte iu khin nhm m bo
my thu c th dch lung bit n theo cc ranh gii byte hay k t mt cch chnh
xc.
9 Ni dung ca mi frame oc ng gi gia mt cp k t iu khin ng b
frame.
Trong trng hp truyn ng b, khong thi gian gian gia hai frame truyn lin tip c cc
byte nhn ri c truyn lin tip my thu duy tr c cu ng b bit v ng b byte hoc
mi frame c dn u bi hai hay nhiu byte ng b c bit cho php my thu thc hin ti
ng b.

3.1.3.Kim sot li (error control )


Trong qu trnh truyn lung bit gia hai DTE, rt thng xy ra sai lc thng tin, c ngha l
mc tn hiu tng ng vi bit 0 b thay i lm cho my thu dch ra l bit 1 v ngc li, c bit
khi c khong cch vt l truyn kh xa v d nh dng mng PSTN truyn.V th, khi truyn

45

s liu gia hai thit b cn c phng tin pht hin cc li c th xy ra v khi xy ra li nn c


phng tin sa cha chng.
Chng ta c th dng mt s cc lc , nhng vic chn loi no l tu thuc vo phng php
truyn c dng. Khi dng phng php truyn bt ng b, v mi k t c chm sc nh
mt thc t ring bit, nn thng thm mt s k s nh phn vo mi k t c truyn. K s
nh phn thm vo ny gi l bit chn l parity bit.
Ngc li, khi dng phng php truyn ng b, chng ta thng xc nh cc li xy ra trn
mt frame hon chnh. Hn th na, ni dung ca mt frame c th rt ln v xc sut nhiu hn
mt bit li gia tng. V vy cn dng tun t kim tra li phc tp hn. Cng c mt s dng kim
tra li khc nhau, nhng nhn chung thit b s tnh ton ra tun t cc k s kim tra da vo ni
dung ca frame ang c truyn v gn tun t ny vo ui ca frame sau k t d liu hay
trc byte bo hiu kt thc frame.
Trong qu trnh duyt frame, my thu c th tnh ton li mt cch tun t kim tra mi da
vo nhn oc t frame hon chnh v so snh vi cc k s kim tra nhn c t my pht. Nu
hai chui k s ny khng ging nhau, coi nh c mt li truyn xy ra.
C hai lc ni trn ch cho php my thu pht hin li truyn. Chng ta cn my thu ly
c mt bn copy khc t ngun khi bn truyn b li. C mt s lc cho php iu ny.V
d xem xt trng hp mt u cui v mt my tnh truyn s liu truyn bt ng b. Khi user
g vo bn phm, k t m ho c truyn n my tnh di dng in c. Ngay sau , k
t tng ng vi lung bit va thu c my tnh di tr li (echo) u cui v hin ln mn hnh.
Nu k t xut hin khng ging nh k t truyn trc , user c th gi mt k t c bit
thng bo vi my tnh b qua k t va nhn. iu ny c gi l kim sot li. Mt phng
thc c chc nng tng t cng phi c dng khi truyn cc khi k t. Chng ta s quay tr
li phn sau.

3.1.4. iu khin lung (flow control)


. iu ny l ht sc quan trng khi hai thit b ang truyn thng tin qua mng s liu, khi m
rt nhiu mng s m s liu trong cc b m c kch thc gii hn. Nu hai thit b hot ng
vi tc khc nhau, chng ta thng phi iu khin s liu u ra ca thit b tc cao hn
ngn chn trng hp tc nghn trn mng. iu khin lung thng tin gia hai thit b truyn
thng c gi vn tt l iu khin lung (flow control) .

3.1.5.Cc giao thc lin kt d liu.


Kim sot li v iu khin lung l hai thnh phn thit yu ca mt ch tng qut hn
l giao thc iu khin truyn s liu. V c bn, mt giao thc l mt tp hp cc tiu chun hay
quy nh phi tun theo bi c hai i tc hai du, nhm m bo thng tin ang trao i xuyn
qua mt lin kt s liu ni tip c tip nhn v c bin dch ra mt cch chnh xc. Bn
cnh kim sot li v iu khin lung, giao thc lin kt s liu cng nh ngha nhng chi tit
sau:
9 Khun dng ca mu s liu ang trao i, ngha l s bit trn mt phn t thng
tin v dng lc m bo ang c dng.
9 Dng v th t cc thng ip c trao i t c tin cy gia hai i tc
truyn.

46

3.1.6. M truyn (transmission code)


Trong h thng thng tin s liu,thng mun truyn dng cc vn bn, cc gi tr s, hnh nh,
m thanh,..v.v. t ni ny n ni khc. Cc thng tin th c nhiu dng, tuy nhin my tnh hay
cc thit b u cui ch bit cc bit 1 hay 0 v chng l cc h thng nh phn. Cn phi chuyn
cc thng tin v dng nh phn thc hin vn ph hp d liu cho my tnh, ng thi cng
phi c du hiu no cho con ngi hiu c hay chuyn v dng thng tin hiu c khi
nhn thng tin nh phn. Nhu cu ny l nguyn nhn cho vic ra i cc b m. Cc b m l tp
hp mt s gii hn cc t hp nh phn, mi t hp bit nh phn mang ngha ca mt k t no
theo quy nh ca tng b m. S lng bit nh phn trong mt t hp bit ni ln quy m ca
mt b m hay s k t cha trong b m. nu gi n l s bit trong mt t hp bit th s k t c
th m ho l 2n .C mt s b m thng dng nh Baudot, BCD, EBCDIC, ASCII.
Mc d cc m ny c dng xut nhp, nhng mt khi d liu c nhp vo trong my
tnh n c chuyn i v c lu gi di dng s nh phn tng ng c s bit c nh,
thng thng l 8, 16, hay 32 bit. Chng ta gi mu nh phn 8 bit l mt byte v mu di hn l
mt t. V mt dy bit c dng biu din cho mi t , nn thng dng nhiu phn t 8 bit
khi truyn d liu gia hai DTE. Do trong vi trng hp 8 bit c qua mt lin kt s liu c
th i din cho mt k t c th in c m ho nh phn ( 7 bit cng vi mt bit kim tra ) trong
khi trng hp khc n c th i din cho thnh phn 8 bit ca mt gi tr ln hn.Trong
trng hp sau chng ta s xem xt phn t nh l byte hoc nh l octet cho cc mc ch truyn
tin.

3.1.7. Cc n v d liu (data unit)


Theo n v o lng dung lng thng tin th n v c bn l byte, mt byte l mt t hp 8
bit
1Kb= 2 10 byte = 1024 byte
1Mb= 210 Kb =1024 Kb
1Gb= 210 Mb = 1024 Mb
1Tb= 210 Gb = 1024 Gb
Trong k thut truyn s liu i khi xem cc n v d liu truyn di dng mt k t hay
mt khi gm nhiu cc k t .Vic nhm cc k t li thnh mt khi gi l ng gi d liu, v
khi d liu c xem nh mt n v d liu truyn trong mt giao thc no .Mt khi d liu
nh vy c gi l mt gi (packet) hay mt khung (frame).

3.1.8. Giao thc (protocol)


Giao thc truyn l tp hp cc quy nh lin quan n cc yu t k thut truyn s liu , c
th ho cc cng tc cn thit v quy trnh thc hin vic truyn nhn s liu t u n cui.
Tu vo vic la chn cc gii php k thut v thit k quy trnh lm vic m s c cc giao
thc khc nhau. Mi giao thc s c s dng tng ng vi thit k ca n.

3.1.9.Hot ng kt ni
im ni im (point-to-point) l dng kt ni trao i thng tin trong mt u cui s liu
ch lm vic vi mt u cui khc ti mt thi im .
a im (multipoint) l dng kt ni trao i thng tin trong mt u cui s liu c th
thng tin vi nhiu u cui khc mt cch ng thi.

47

3.1.10. ng ni v lin kt
ng ni l ng kt ni thc t xuyn qua mi trng truyn, v vy n l i tng truyn
dn mng tnh vt l.
Lin kt l kt ni gia cc u cui da trn cc ng ni v tn ti trong mt khong thi
gian nht nh, mi ng ni c th cha nhiu lin kt, ngoi ra mt lin kt c th c kt
hp t nhiu lin kt hay mt lin kt c th phn thnh nhiu lin kt. Do lin kt l i tng
truyn dn ph thuc mang tnh lgic

3.2.THNG TIN NI TIP BT NG B.


3.2.1. Khi qut
Nh cp trong phn khi nim, thng thng s liu c truyn gia hai DTE di dng
chui lin tip cc bit gm nhiu phn t 8 bit, gi l byte hay k t, dng ch truyn hoc
ng b hoc bt ng b. Trong cc DTE, mi phn t nh vy c lu tr, x l v truyn
di dng thc song song. Do , cc mch iu khin trong DTE hnh thnh nn giao tip gia
thit b v lin kt d liu ni tip, v phi thc thi cc chc nng sau:
9 Chuyn t song song sang ni tip cho mi k t hay byte chun b truyn
chng ra lin kt .
9 Chuyn t ni tip sang song song cho mi k t hay byte chun b lu tr v
x l bn trong thit b.
9 Ti my thu phi t c s ng b bit, byte, v frame.
9 Thc hin c cu pht sinh cc k s kim tra thch hp pht hin li v kh
nng pht hin li my thu phi kh thi.
Vic chuyn t song song sang ni tip bi thanh ghi PISO (Parallel Input Serial Out) v vic
chuyn ngc li do SIPO (Serial Input Parallel Output).

3.2.2. Nguyn tc ng b bit


Trong truyn bt ng b, ng h thu chy mt cch bt ng b vi tn hiu thu. x l thu
hiu qu, cn phi c k hoch dng ng h thu ly mu tn hiu n, ngay im gia thi ca
bit d liu. t c iu ny, tn hiu ng h thu nhanh gp N ln ng h pht v mi bit
c dch vo SIPO sau N chu k xung ng h. S chuyn trng thi t 1 xung 0 l du hiu
ca bit start, c ngha bt u ca mt k t v chng c dng khi ng b m xung
clock my thu. Mi bit bao gm c bit start, c ly mu ti khong gia ca thi bit. Ngay
sau khi pht hin , bit start c ly mu sau N/2 chu k xung clock, tip tc ly mu sau mi N
xung clock tip theo cho mi bit trong k t.
Cn lu rng, ng h thu chy bt ng b vi tn hiu n, cc v tr tng i ca hai tn
hiu c th bt k v tr no trong mt chu k ca xung ng h thu, vi N cng ln th v tr ly
mu c khuynh hng gn gia thi bit hn. Do vy ch truyn ny tc truyn khng th
cao c.

3.2.3.Nguyn tc ng b k t.
Mch iu khin truyn nhn c lp trnh hot ng vi s bit bng nhau trong mt k t
k c s stop bit, start bit v bit kim tra gia thu v pht. Sau khi pht hin v nhn start bit, vic
ng b k t t c ti u thu rt n gin, ch vic m ng s bit c lp trnh. Sau
s chuyn k t nhn c vo thanh ghi m thu ni b v pht tn hiu thng bo vi thit b

48

iu khin (CPU) rng nhn c mt k t mi.v s i cho n khi pht hin mt start bit
k tip.

3.2.4. Nguyn tc ng b frame


Khi thng ip gm khi cc k t thng xem nh mt frame thng tin (information frame)
c truyn, bn cnh vic ng b bit v ng b k t, my thu cn phi xc nh c im
u v im kt thc mt frame. iu ny c gi l s ng b frame.
Nguyn tc n gin nht truyn mt khi k t c th in c l ng gi chng thnh mt
khi hon chnh bng hai k t iu khin truyn c bit l STX v ETX. Mc d k hoch ny
tho mn cho ng b frame nhng c tr ngi l nu trong d liu li c bit ging STX hay ETX
th sao. khc phc vn ny, khi truyn STX hay ETX chng ta s c km theo mt DLE
(Data Link Escape). Mt khc trnh nhm ln gia k t DLE i km vi STX hay ETX v
byte ging DLE trong phn ni dung ca frame, khi xut hin mt byte ging DLE trong phn ni
dung, n s c gp i khi truyn i.

3.3.THNG TIN NI TIP NG B.


3.3.1. Khi qut
Vic thm cc start bit v nhiu stop bit vo mi mt k t hay byte trong thng tin ni tip bt
ng b lm cho hiu sut truyn gim xung, c bit l khi truyn mt thng ip gm mt khi
k t. Mt khc phng php ng b bit c dng y tr ln thiu tin cy khi gia tng tc
truyn. V l do ny ngi ta a ra phng php mi gi l truyn ng b, truyn ng b khc
phc c nhng nhc im nh trn .Tuy nhin, cng ging nh truyn bt ng b chng ta
ch cho php nhng phng php no cho php my thu t c s ng b bit , ng b k t
v ng b frame. Trong thc t c hai lc truyn ni tip ng b: truyn ng b thin
hng bit v truyn ng b thin hng k t.

3.3.2. Nguyn tc ng b bit.


S khc nhau c bn ca truyn bt ng b v ng b l i vi truyn bt ng b ng h
thu chy bt ng b vi tn hiu n, cn truyn ng b th ng h thu chy ng b vi tn
hiu n, cc start bit v stop bit khng c dng, thay v vy mi frame c truyn nh l
dng lin tc cc k s nh phn. My thu ng b bit trong hai cch .Hoc l thng tin nh thi
c nhng vo trong tn hiu truyn v sau c tch ra bi my thu, hoc my thu c mt
ng h cc b c gi ng b vi tn hiu thu nh mt thit b gi l DPLL (Digital Phase
Lock-Loop). Nh chng ta s thy, DPLL li dng s chuyn trng thi t bit 1->0 hay t 0 ->1
trong tn hiu thu duy tr s ng b qua mt khong thi gian nh k no .Lc lai ghp
l kt hp c hai cch.Nguyn l hot ng ca cc lc ny c trnh by trn hnh 3.1.

49

a)M ho xung ng h

My pht

PISO

TxD

RxD

My thu

B m ho
ng h
Mch tch
tn hiu
ng h

ng h
cc b

SIPO

b)Dng DPLL
TxD

My pht

RxD
B gii
m bit

B m ho
bit
DPLL

PISO

ng h
cc b

SIPO

Nx ng
h cc
b

c) Phi hp hai cch trn

TxD

RxD

B m ho
ng h
DPLL

PISO

ng h
cc b

Nx ng
h cc
b

Hnh 3.1 Cc phng php ng b xung ng h

50

SIPO

My thu

3.3.3.Truyn ng b thin hng k t.


C hai kiu iu khin truyn ng b: ng b thin hng k t v ng b thin hng
bit. C hai u dng cc nguyn tc ng b bit ging nhau. Khc nhau ch yu gia hai lc
l phng php c dng t c s ng b k t v ng b frame.
Truyn ng b thin hng k t c dng ch yu truyn cc khi k t, nh l cc
tp tin dng text. V khng c start bit hay stop bit nn cn phi c cch thc ng b k
t. thc hin ng b ny, my pht thm vo cc k t iu khin truyn, gi l cc k t
ng b SYN, ngay trc cc khi k t truyn. Cc k t iu khin ny phi c hai chc
nng: trc ht, chng cho my thu thu duy tr ng b bit, th hai, khi iu khin c
thc hin, chng cho php my thu bt u bin dch lung bit theo cc danh gii k t chnh
xc_s ng b k t.
Hnh 3. 2 (a) trnh by s ng b frame t c theo phng thc ging nh truyn bt
ng b bng cch ng gi khi k t gia cp k t iu khin truyn STX-ETX. Cc k t
iu khin SYN thng c dng bi b thu ng b k t th ng trc k t STX
(start of frame) .Khi my thu c ng b bit th n chuyn vo ch lm vic gi l
ch bt s liu. iu ny c trnh by trn hnh 3.2(b).
Khi b thu vo ch bt s liu, n bt u dch dng bit trong mt ca s 8 bit khi tip
nhn mt bit mi. Bng cch ny, khi nhn c mi bit, n kim tra xem 8 bit sau cng c
ng bng k t ng b hay khng. Nu khng bng, n tip tc thu bit k tip v lp li
thao tc kim tra ny. Nu tm thy k t ng b, cc k t tip c c sau mi 8 bit thu
c.
Khi trong trng thi ng b k t (v do c cc k t theo ng danh gii bit), my
thu bt u x l mi k t thu ni tip d ra k t STX u frame. Khi pht hin mt
STX, my thu x l nhn ni dung frame v ch kt thc cng vic ny khi pht hin ra k t
ETX. Trn mt lin kt im-ni-im, thng thng my pht s quay tr li truyn cc k
t SYN my thu duy tr c cu ng b. D nhin, ton b th tc trn u phi c lp
li mi khi truyn mt frame mi.
Khi d liu nh phn ang c truyn, s trong sut d liu t c ging nh phng
php c m t trong mc nguyn tc ng b frame trc y, c ngha l dng mt k
t DLE chn vo trc STX v ETX, v chn mt DLE vo bt c v tr no trong ni dung
c cha mt DLE. Trong trng hp ny , cc k t SYN ng trc k t DLE u tin.

51

Thi gian

a)

Hng truyn
SYN

SYN

ng b k t

STX

ETX

K t u frame

b)

Ni dung frame

K t cui frame

Hng truyn

Thi gian
SYN

SYN

SYN

00011010000110100001101000010000000110
STX

Ni dung frame

My thu vo ch
bt d liu

My thu trong trng thi ng


b k t

My thu pht hin


k t SYN

c)
Chn DLE

Hng truyn
SYN

SYN

DLE

STX

Tun t u
frame

DLE

Ni dung frame

Hnh 3.2 Truyn ng b thin hng l t


a) khun dng frame ; b) S ng b k t. ;

DLE

Thi gian

DLE

ETX

Tun t
cui frame

c)S trong sut ca d liu

3.3.4.Truyn ng b thin hng bit.


Vic dng mt cp k t bt u v kt thc mt frame ng b frame, cng vi vic thm
vo cc k t DLE khng hiu qu cho vic truyn s liu nh phn. Hn na, dng ca cc k t

52

iu khin truyn thay i theo cc b m k t khc nhau, v vy ch c th s dng vi mt b


k t. khc phc cc vn ny ngi ta dng lc truyn ng b thin hng bit .Lc
ny c xem nh lc iu khin dng cho vic truyn cc frame d liu gm d liu in
c v d liu nh phn.Ba lc thin hng bit ch yu c trnh by trn hnh 3.3. Chng
khc nhau ch yu phng php bt u v kt thc mi frame.
Lc hnh 3.3 (a) c dng nhiu cho cc lin kt im-ni-im. Bt u v kt thc mt
frame bng mt c 8 bit 01111110. Dng thut ng thin hng bit v lung thu c d theo
tng bit. Do v nguyn l ni dung ca frame khng nht thit phi l mt bi s ca bit.
cho php my thu tip cn v duy tr c cu ng b bit, my pht phi gi mt chui cc
byte idle (nhn ri) 01111111 ng trc c bt u frame.Vi NRZI m ho bit 0 trong idle cho
php DPLL ti my thu tip cn v duy tr s ng b ng h. Khi nhn c c khi u frame,
ni dung ca frame c c v dch theo cc khong 8 bit cho n khi gp c kt thc frame.
t c tnh trong sut d liu, cn m bo c khng c nhn lm trong phn ni dung.
V l do ny ngi ta dng k thut chn bit 0 hay cn gi l k thut nhi bit (bit stuffing ).
Mch thc hin chc nng ny t ti u ra ca thanh ghi PISO. Mch ny ch hot ng trong
qu trnh truyn ni dung ca frame. Khi c mt tun t 5 bit 1 lin tc n s t ng chn vo
mt bit 0 .Bng cch ny s khng bao gi c c trong phn ni dung truyn i. Mt mch tng
t ti my thu nm ngay trc li vo thanh ghi PISO thc hin chc nng g b bit 0 theo hng
ngc li.

53

(a) (i)
Hng truyn
ng
dy
nhn ri

01111101111101111110

01 1 1 1 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0

C m

C ng

Ni dung frame
(a) (ii)
My pht
Cho php /cm

My thu

S chn
bit zero

PIS

Cho php /cm

S chn
bit zero

RxC

TxC

SIP

(a) (iii)
Hng truyn

Cc bit zero c chn

0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 1 0 1 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 0 - - 1 1 0 1 1 1 1 1 10
C m

Ni dung frame
Hnh 3.3. Cc phng php ng b frame thin hng bit
a)Dng c

54

C ng

(b)
101010 10

10101011

Preamable

Ranh gii
u frame

Preamable

JK0JK000

Ranh gii
u frame

Ni dung frame

Header
c nh

Chiu di
S byte c xc nh bi vng
phn ni
ch chiu di phn ni dung
dung(bytes)

ui c
nh

JK1JK111

Ni dung frame

Ranh gii
cui frame

(c)

Lung bit c m ho
Manchester vi cng bc bit
1

0 J K 0 J K 0

0 0

Hnh 3.3.(tip) Cc phng php ng b frame thin hng bit


b)Ch
nh chiu di v ranh gii bt u frame ; c) Cng bc m ho bit

Lc trinh by trong hnh 3.3 (b) c dng trong mt vi mng LAN .Khi mi trng
truyn l mi trng qung b v chia s cho tt c cc DTE. cho php tt c cc trm khc
nhau t c s ng b bit. Trm truyn t vo trc ni dung frame mt mu bit gi l mu
m u _preamble_ bao gm mi cp 10. Mt khi ng b, my thu d tng dng bit mt
cho n khi tm thy byte khi u khung 10101011.Mt header c nh xc nh pha sau bao
gm a ch, thng tin chiu di phn ni dung. Do , vi lc ny my thu ch cn m s
byte thch hp xc nh s kt thc mi frame.
Lc trnh by trn hnh 3.3 (c) cng c dng vi LAN. S bt u v kt thc ca mi
frame c ch nh bi cc mu m bo bit khng chun. V d m Manchester, thay cho truyn
mt tn hiu ti gia thi bit, mc tn hiu duy tr ti cng mc nh bit trc trong thi bit hon
chnh (J) hay ti mc ngc (K).Mt ln na, pht hin u v cui frame, my thu d tng
bit, trc ht pht hin JK0JK000 v sau pht hin mu kt thc JK1JK111 .V cc k hiu J,
K l cc m bit khng chun, nn trong phn ni dung ca frame s khng cha cc k hiu ny,
nh vy t c s trong sut d liu.

55

3.4. MCH IU KHIN TRUYN S LIU


3.4.1. Khi qut
thc hin c cc phng thc truyn mt cch c th, cc nh ch to cung cp mt
lot cc IC chuyn dng, cc IC ny chnh l phn cng vt l trong mt h thng thng tin, chng
hot ng theo nguyn tc ca k thut s v v vy ch truyn ng b hay bt ng b ph
thuc vo vic s dng ng h chung hay ring khi truyn tn hiu s i xa.
Cc IC u l cc vi mch c th lp trnh c. u tin lp trnh ch hot ng mong
mun bng cch ghi mt byte c ngha v thanh ghi ch mode register. Sau ghi tip byte
iu khin vo thanh ghi lnh command register vi mch theo m hot ng.
V cc giao tip truyn c dng kh rng ri trong cc thit b in t hin i, cc vi mch
ngoi vi LSI c bit c pht trin cho php thc hin cc loi giao tip ny. Tn tng qut
ca hu ht cc IC ny l:
9 UART (Universal Asynchronous Receiver Transmitter)
9 USRT (Universal Synchronous Receiver Transmitter):mch ny ng b thin
hng k t.
9 USART c th hot ng theo UART hay USRT tu chn
9 BOPs (Bit-Oriented Protocol circuits) mch ny ng b thin hng bit
9 UCCs (Universal Communication Control circuits) c th lp trnh cho c 3 loi
trn (UART,USRT hay BOPs)
C UART v USART u c kh nng thc hin nhu cu chuyn i song song sang ni tip
truyn s liu i xa v chuyn i ni tip sang song song khi tip nhn s liu. i vi s liu
c truyn theo ch bt ng b chng cng c kh nng ng khung cho k t mt cch t
ng vi START bit, PARITY bit, v cc STOP bit thch hp.
Hn na, tip nhn d liu, UART v USART u c kh nng kim tra cc k t mt cch
t ng pht hin li parity, v c hai loi li khc l li nh dng frame (framing error) v li
chng chp k t nhn (overrun erro). Li nh dng frame c ngha l sau khi pht hin u k t
vi mt START bit, my thu khng pht hin c s STOP bit thch hp. iu ny c ngha l
k t truyn khng c nhn mt cch hon ho v cn phi truyn li. Li chng chp k t c
ngha l k t c nhn nhng khng c b vi x l c ra khi thanh ghi d liu thu ca
USART trc khi nhn tip mt k t mi.Do , k t trc b mt v s phi truyn li.
Mt s khi ca UART c trnh by trn hnh 3.4. y chng ta thy rng n c bn
giao tip tn hiu ch yu : giao tip vi b vi x l, giao tip truyn, giao tip thu v giao tip
iu khin bt tay (handshake control interface).
Cc LSI UART v USART khng th ng mt mnh trong h thng truyn tin.Hot ng ca
chng c c iu khin bi mt b x l c ng dng tng qut v d nh cc b x l thng
thng. Giao tip vi b x l l giao tip c dng kt ni UART vo n v x l trung
tm CPU (Central Processing Unit) .Xem hnh 3.4 , chng ta thy rng giao tip ny bao gm
mt bus d liu hai chiu 8-bit (D0 n D7) v 3 ng iu khin, CS,RD v WR.
Tt c d liu truyn gia UART v CPU din ra qua bus d liu 8 bit ny.Hai hot ng c s
dng bus ny l np d liu t phn thu ca UART vo v xut hin d liu ra phn truyn ca

56

n. Cc loi thng tin khc cng c chuyn qua gia CPU v UART . V d cc ch th iu
khin ch , cc ch th lnh iu hnh, v cc thng tin trng thi.

D0-D7

TxD
TxRDT

Giao
tip
vi vi
x l

CS
UART
RD

RxD
RxRD

WR

RTS
CTS
DSR

Giao
tip
truyn

Giao
tip thu

Giao tip
thu iu
khin bng
tay.

DTR
Hnh 3. 4 S khi tng qut ca UART

Cc LSI UART c th c cu hnh cho cc ch hot ng khc nhau thng qua phn
mm. Cc ch th iu khin ch l nhng g phi c gi n UART khi dng cc thanh
ghi iu khin ca n to ch hot ng mong mun. V d nh khung dng ca frame c
dng truyn hay nhn d liu c th c cu hnh thng qua phn mm. Cc tu chn tiu
biu gm chiu di k t thay i t 5 n 8 bit; kim tra chn, kim tra l hay khng kim tra,
Chng ta bit mt UARRT khng th t thc hin c chc nng truyn tin. Tht vy, tun
t ca cc s kin cn thit khi ng truyn v nhn c iu khin bi cc lnh ca CPU gi
n UARt. V d CPU c th bt u yu cu truyn s liu bng cch ghi mt lnh vo UART
khin ng iu khin hng ra RTS c thit lp mc tch cc(0). Mc tn hiu tch cc 0 trn
RTS bo cho h thng u bn kia ca ng truyn( v d DCE) chun b nhn d liu .ti u
thu ca ng truyn tin, CPU c th chp nhn sn sng nhn gi d liu bng bng cch gi
mt lnh cho UART ca n, lm cho tn hiu iu khin DTR xung mc thp (0).
Hu ht cc UART u c thanh ghi trng thi (status register) cha thng tin lin quan n
trng thi hin hnh ca n. V d c th cha cc bit c ( flag bits) biu th trng thi hin hnh
cu cc ng tn hiu nh RTS v DTR. iu ny cho php CPU kim tra cc trng thi lgic
ca cc ng dy ny bng phn mm.
Ngoi cc thng tin v mc logic ca cc ng iu khin, thanh ghi trng thi cn cha cc
bit c biu th cc iu kin li nh parity, li nh dng frame v li chng chp k t.Sau khi

57

nhn mt k t, trc ht CPU c cc bit ny chc chn rng nhn c mt k t hp l,


v nu cc bit ny khng mc tch cc ( khng li) th k t c c ra t thanh ghi d liu thu
trong UART.
Pha bn phi ca s khi hnh 3.4 chng ta c th thy giao tip truyn v giao tip thu
.Giao tip truyn c hai ng tn hiu : transmit data (TxD) v transmit ready (TxRDY) . TxD l
ng m qua b phn truyn ca UART xut k t ni tip ra ng truyn. Nh trnh by
trn hnh 3.5., ng ra ny c ni n ng nhp d liu thu (RxD) ca b phn thu trong h
thng u xa ca ng truyn.

u
cui

RTS

RTS

CTS

CTS

DSR

DSR

DTR

DTR

TxD

TxD

RxD

RxD

Common

My
tnh

Common

Hnh 3.5 Giao tip truyn bt c ng b n gin gia mt


my tnh v mt u cui s liu.

Thng thng b phn truyn ca mt LSI UART ch c th gi c mt k t ti mt thi


im .Cc k t ny c gi trong thanh ghi d liu truyn (transmit data register ) trong UART.
V ch c mt k t c th c gi trong UART, nn UART phi pht tn hiu cho CPU mi khi
n hon thnh truyn k t ny.ng TxRDY c cung cp cho mc ch ny. Ngay sau khi
hon tt truyn k t trong thanh ghi d liu truyn, b phn truyn chuyn TxRDY sang mc
tch cc. Tn hiu ny s gi mt ngt (Interrupt) vo CPU. Bng cch ny, s xut hin ca n c
th khin cho chng trnh iu khin qua chng trnh phc v thch hp v s xut cc k t
khc ra thanh ghi d liu truyn v sau hot ng truyn c khi ng tr li.
B phn thu tng t nh b truyn m chng ta mi m t. Tuy nhin, y ng d liu
thu (RxD ) l ng nhp, n chp nhn cc chui bit k t ni tip c truyn t b phn truyn
ca h thng u xa ca ng truyn. Lu rng trong hnh 3.5. u nhp d liu ni n
u truyn d liu (TxD) ca b phn truyn trong h thng ti u xa. y tn hiu hng ra
(RxRDY) c dng nh mt ngt gi n CPU, thng bo cho CPU bit nhn c mt k
t. Chng trnh con phc v ngt ny c khi dng, trc ht n phi xc nh k t ny c
hp l hay khng v nu hp l, n phi c k t ny ra khi thanh ghi d liu thu ca UART.

58

Dng cc tn hiu iu khin bt tay RTS, DTR v CTS, cc loi giao thc truyn bt ng b
khc nhau c th thc hin c thng qua cc giao tip ny. Mt giao tip truyn bt ng b
dng cc ng iu khin ny c trnh by trn hnh 3.5 . Trong v d, mt giao thc c th
c thit lp sao cho khi u cui s liu mun gi s liu n my tnh n s pht mt yu cu
qua u ra RTS ca n. lm iu ny, CPU ca u cui s liu mt lnh n UART, lnh
ny yu cu n a ng tn hiu RTS xung mc tch cc (mc lgic 0) .Mc tch cc trn
RTS ca u cui c p vo u nhp DRS ca my tnh. Bng cch ny, n bo cho my tnh
bit rng u cui s liu mun truyn s liu vo my tnh.
Khi my tnh sn sng nhn s liu, n chp nhn yu cu ny bng cch kch hot ng ra DTR
trn UART ca n. CPU trong my tnh thc hin iu ny bng cch gi mt lnh cho UART
bo n chuyn DTR xung mc tch cc (mc 0). Tn hiu ny p vo u ra CTS ca UART
cu u cui s liu v bo vi UART trong u cui s liu bit c th bt u xut s liu ln
TxD. Cng lc , b phn thu trong UART my tnh cng bt u c s liu t ng nhp RxD
ca n.

3.4.2. Giao tip truyn c th lp trnh UART 8250 ca Intel


Cc h thng thng tin bt ng b thng dng cc chip LSI gi thnh r nh : Motorola 6850
ACIA (Asynchronous Communication Interface Adapters) dng vi h vi x l 6800/68000 ca
Motorola.
National 8250 UART dng vi h vi x l 8088/80x86 ca Intel.
Hnh 3.6 M t cu hnh c bn ca 8250 vi ba phn giao tip chnh l : giao tip vi bus xut
/nhp IO ca h thng , mch nh thi v giao tip RS-232.

C
P
U

D7- D0

SOUT

I/OR

DISTR

SIN

I/OW

DOSTR

RTS

Giao

INTRDT

DTR

Tip

MR

DSR

EIA

A0

DCD

A1

CTS

A2

RI

INTRT
RESET

B
U
S

A0
A1
A2

CS

ADS
DOSTR
DISTR
CS2
CS1
BAUDOT

RS-232C

XTAL1

XTAL2

Hnh 3.6 Cu hnh c bn ca 8250

59

3.4.2.1.Giao tip bus:


9 m d liu hai chiu 3 trng thi (D0 - D7) : l ca ng trao i d liu song song ,
cc t iu khin , v t trng thi vi CPU.
9 DISTR,DISRT (Data Input Strobe ): tn hiu hng vo chn c thng tin t 8250
, s dng mt trong hai ng.
9 DOSTR, DOSTR (Data Output Strobe ) : tn hiu hng vo chn ghi thng tin ra
8250 , dng mt trong hai ng.
9 A0, A1,A2 : tn hiu nhp, l a ch dng chn cc thanh ghi bn trong 8250. S
phn b cc a ch tng ng c tnh by trong bng 3.2.
9 CS0, CS1, CS2 : cho php 8250 hot ng khi CS0=0, CS1= 1v CS2=0.
9 ADS (Address Strobe ) khi mc logic 0 cho php thit t a ch A0, A1 ,A2 v
cc CS, cho cc tn hiu ny n nh trc khi s dng.
9 MR (Master Reset) ): khi mc logic 1 a 8250 v trng thi ban u.
9 INTRPT : l ng xut yu cu ngt qung v CPU. Tn hiu ny ln mc logic 1
khi xy ra mt trong bn loi ngt qung m 8250 c th pht ra : c c li mc
tch cc do s liu nh phn b sai ; nhn s liu tt; b m truyn khng cn s
liu truyn; c thay i trng thi trn cc ng tn hiu iu khin modem.
9 CSOUT (Chip Select Output) : khi mc logic 1 bo cho bit 8250 c chn.
9 DDIS (Driver Disable ) : mc logic 0 khi CPU ang c 8250.

3.4.2.2.Xung ng h v s nh thi gian:


Tn s xung ng h ca 8250 c th c ly t mt tn hiu bn ngoi hoc do mt mch dao
ng bn trong to ra nh ni vi thch anh.Cc tn s ny xc nh chn XTAL1, sau qua
mt mch chia tn ( c th lp trnh c ) to ra mt tn s tn hiu ng h ch. Tn s ny
cao hn tc baud chn 16 ln. Tn hiu ng h ch c dng iu khin mch pht bn
trong 8250 sao cho mch pht v mch thu c th lm vic theo nhng tn s khc nhau.
Tn s tn hiu ng h ch ny c a ra chn BAUDOT, nu chn tn s ng h ng
h khc cho mch thu th a vo cc chn RCLK, cn nu dng cng tng s th ni hai chn
ny li vi nhau. Cng c th x l ti tn s ng h ch to ra tn s xung ng h cho mch
thu.

3.4.2.3.Cu trc bn trong v hot ng ca 8250


Hot ng ca 8250 c iu khin bi cc thnh phn iu khin v h tr iu khin gm
cc thanh ghi : thanh ghi iu khin ng truyn LCR (Line Control Register) , thanh ghi trng
thi ng truyn (Line Status Register ), thanh ghi nhn dng ngt qung IIR ( Interrupt
Identification Register), thanh ghi cho php ngt qung IER (Interrupt Enable Register), thanh ghi
iu khin modem MCR (Modem Control Register), thanh ghi m truyn THR (Transsmitter
Holding Register) thanh ghi m nhn

3.5. CC THIT B IU KHIN TRUYN S LIU


3.5.1. Khi qut
Trong nhiu ng dng truyn d liu c mt yu cu chung l phi p ng s phn tn cc u
cui thng tin , th d nh cc my tnh c nhn, tt c cc u cui u c nhu cu truy xut mt
dch v tnh ton trung tm. Dch v ny c th iu hnh mt dch v th in t trung tm hay
mt c s d liu trung tm. Nu tt c cc u cui t cc v tr khc nhau, ch c mt gii

60

php cung cp mt ng thng tin ring bit cho mi u cui. Gi s cc u cui c phn
b xung quang ni trc tip vo my tnh trung tm,cn nu nh cc my tnh c phn b xa
trung tm hu ht du phi dng mt Modem thc hin cu ni chuyn mch hay dng ng
dy thu ring. Trong cc trng hp c nhiu u cui gn nhau c th dng mt thit b gi l
b ghp knh MUX (multiplexer ) ti thiu s dy dn cn ni n trung tm. Cc thit b ny
c dng cng vi ng truyn dn c tc cao hn tc ca cc thit b u cui thnh
phn.
C hai dng thit b ghp knh l : cc b ghp knh phn thi , v cc b ghp knh thng
k. B ghp knh phn thi phn phi c nh cho mi u cui mt phn kh nng truyn
cng chia s dng truyn tc cao vi cc u cui khc. B ghp knh thng k ch phn phi
kh nng truyn theo nhu cu mang tnh thng k

3.5.2. B ghp knh phn thi


thc hin hot ng ghp knh, vi x l dng 2 b m 2 byte cho mi UART, mt cp cho
truyn v mt cp cho nhn. truyn, mi byte nhn t UART c lu gi n gin theo
phng php lp trong b m 2 byte. ng thi vi x l c ni dung hin hnh ca mi b m
2 byte theo cc on 8 bit ng b vi tc bit ca lin kt tc cao. Th tc theo chiu ngc
licng c xc tin tip nhn t lin kt tc cao dng b m kia. Cc bit iu khin bt
tay c ci theo phng php thng nht trc nhm phn nh trng thi tng ng ca
ng dy lin quan n giao tip tng ng.

3.5.3. B ghp knh thng k


Mi u cui trong mt b ghp knh phn thi lin quan n mt khe k t c nh trong mi
frame. Nu u cui hay my tnh khng c d liu truyn khi b x l qut qua UART tng
ng, vi x l phi chn cc k t NUL vo trong khe ny, v th rt khng hiu qu trong vic s
dng bng thng ng truyn sn c. Nu lin kt d liu thuc s hu t nhn th iu ny
khng cn bn tm. Nhng nu l ng truyn cng cng th n c nh hng rt ln. Phng
php ghp knh hiu qu hn l ghp knh thng k ( statistical multiplexing ).
B ghp knh thng k hot ng theo nguyn l tc trung bnh d liu ca k t nhp ti
mt u cui thng thp hn nhiu so vi kh nng truyn dn ca ng dy. Nu dng tc
d liu ca ngi dng thay v tc ca ng truyn th tc bit ca lin kt d liu chung
thp hn nhiu v gi thnh gim i ng k. Gi s mt v tr xa c 8 u cui cn ni n mt
my tnh trung tm xa qua ng truyn dn cng cng, gi s ng truyn c tc ti a l
4800bps. Dng mt MUX c bn v mt ng dy n, tc hot ng danh nh ca mi
u cui phi nh hn 600 bp, gi s l 300 bps. nh hng ca gii hn ny l thi gian p ng
ca my tnh i vi mi k t c g vo u cui thng thp hoc mt nu mt khi k t
ang c truyn n u cui th thi gian gian tr c th nhn thy c. D nhin nu tc
d liu trung bnh u cui l 300 bps th vi b ghp knh thng k th d liu c th c
truyn bi mt u cui vi tc ti a c th l 4800 bps, do , thi gian p ng trung bnh
i vi mi k t g vo c ci thin ng k. v cc k t c truyn trn lin kt s liu
chung cn c theo thng k thay cho s phn phi trc, nn mi k t hay nhm k t c
truyn cng phi mang thm thng tin nhn dng

III. TM TT
Cc khi nim c bn v truyn s liu khi truyn s liu gia hai thit b, c th dng mt
trong 3 ch thng tin sau :

61

9 n cng (one way hay simplex) : c dng khi d liu c truyn ch theo mt
hng,.
9 Bn song cng (either way hay half-duplex) : c dng khi hai thit b kt ni vi
nhau mun trao i thng tin mt cch lun phin
9 Song cng hon ton (both way hay full-duplex ) :c dng khi s liu c trao i
gia hai thit b theo c hai hng mt cch ng thi.
Cc ch truyn
Truyn bt ng b :(asynchronous transmission)
Cch thc truyn trong cc k t d liu m ho thng tin c truyn i ti nhng thi im
khc nhau m khong thi gian ni tip gia hai k t khng cn thit phi l mt gi tr c nh.
ch truyn ny hiu theo bn cht truyn tn hiu s th my pht v my thu c lp trong
vic s dng ng h, ng h chnh l b pht xung clock cho vic dch bit d liu (shift) v nh
vy khng cn knh truyn tn hiu ng h gia hai u pht v thu.

Truyn ng b (Synchronous transmission) Cch thc truyn trong khong thi gian cho
mi bit l nh nhau, v trong h thng truyn k t khong thi gian t bit cui ca k t ny n
bit u ca k t k tip bng khng hoc bng bi s tng thi gian cn thit truyn hon chnh
mt k t.
Kim sot li Trong qu trnh truyn lung bit gia hai DTE, rt thng xy ra sai lc thng tin,
c ngha l mc tn hiu tng ng vi bit 0 b thay i lm cho my thu dch ra l bit 1 v ngc
li, c bit khi c khong cch vt l truyn kh xa v d nh dng mng PSTN truyn.V th,
khi truyn s liu gia hai thit b cn c phng tin pht hin cc li c th xy ra v khi xy ra
li nn c phng tin sa cha chng.
iu khin lung d liu iu ny l ht sc quan trng khi hai thit b ang truyn thng tin
qua mng s liu
giao thc lin kt s liu cng nh ngha nhng chi tit sau:
9 Khun dng ca mu s liu ang trao i, ngha l s bit trn mt phn t thng
tin v dng lc m bo ang c dng.
9 Dng v th t cc thng ip c trao i t c tin cy gia hai i tc
truyn.
M truyn (transmission code) mi t hp bit nh phn mang ngha ca mt k t no theo
quy nh ca tng b m. S lng bit nh phn trong mt t hp bit ni ln quy m ca mt b
m hay s k t cha trong b m. nu gi n l s bit trong mt t hp bit th s k t c th m
ho l 2n
Cc n v d liu (data unit) Theo n v o lng dung lng thng tin th n v c bn l
byte, mt byte l mt t hp 8 bit
Giao thc truyn l tp hp cc quy nh lin quan n cc yu t k thut truyn s liu , c th
ho cc cng tc cn thit v quy trnh thc hin vic truyn nhn s liu t u n cui.
ng ni l ng kt ni thc t xuyn qua mi trng truyn, v vy n l i tng truyn
dn mng tnh vt l.

Thng tin ni tip bt ng b. Nguyn tc ng b bit, nguyn tc ng b k t, nguyn tc


ng b frame
Thng tin ni tip ng b Vic thm cc start bit v nhiu stop bit vo mi mt k t hay
byte trong thng tin ni tip bt ng b lm cho hiu sut truyn gim xung, c bit l khi
62

truyn mt thng ip gm mt khi k t. Mt khc phng php ng b bit c dng y


tr ln thiu tin cy khi gia tng tc truyn. V l do ny ngi ta a ra phng php mi gi
l truyn ng b, truyn ng b khc phc c nhng nhc im nh trn

Nguyn tc ng b bit.
Trong truyn bt ng b, ng h thu chy mt cch bt ng b vi tn hiu thu. x l thu
hiu qu, cn phi c k hoch dng ng h thu ly mu tn hiu n, ngay im gia thi ca
bit d liu
Truyn ng b thin hng k t.
Truyn ng b thin hng k t c dng ch yu truyn cc khi k t, V khng c
start bit hay stop bit nn cn phi c cch thc ng b k t. thc hin ng b ny,
my pht thm vo cc k t iu khin truyn, gi l cc k t ng b SYN, ngay trc cc
khi k t truyn
Truyn ng b thin hng bit.
Bt u v kt thc mt frame bng mt c 8 bit 01111110. Dng thut ng thin hng bit v
lung thu c d theo tng bit. Do v nguyn l ni dung ca frame khng nht thit phi l
mt bi s ca bit.
cho php my thu tip cn v duy tr c cu ng b bit, my pht phi gi mt chui cc byte
idle (nhn ri) 01111111 ng trc c bt u frame.Vi NRZI m ho bit 0 trong idle cho php
DPLL ti my thu tip cn v duy tr s ng b ng h. Khi nhn c c khi u frame, ni
dung ca frame c c v dch theo cc khong 8 bit cho n khi gp c kt thc frame.
Cc thit b iu khin truyn s liu Cc IC u l cc vi mch c th lp trnh c. u tin
lp trnh ch hot ng mong mun bng cch ghi mt byte c ngha v thanh ghi ch mode
register. Sau ghi tip byte iu khin vo thanh ghi lnh command register vi mch theo
m hot ng.
V cc giao tip truyn c dng kh rng ri trong cc thit b in t hin i, cc vi mch
ngoi vi LSI c bit c pht trin cho php thc hin cc loi giao tip ny. Tn tng qut
ca hu ht cc IC ny l:
9 UART (Universal Asynchronous Receiver Transmitter)
9 USRT (Universal Synchronous Receiver Transmitter):mch ny ng b thin
hng k t.
9 USART c th hot ng theo UART hay USRT tu chn
9 BOPs (Bit-Oriented Protocol circuits) mch ny ng b thin hng bit
9 UCCs (Universal Communication Control circuits) c th lp trnh cho c 3 loi
trn (UART,USRT hay BOPs)
C UART v USART u c kh nng thc hin nhu cu chuyn i song song sang ni tip
truyn s liu i xa v chuyn i ni tip sang song song khi tip nhn s liu. i vi s liu
c truyn theo ch bt ng b chng cng c kh nng ng khung cho k t mt cch t
ng vi START bit, PARITY bit, v cc STOP bit thch hp.
B ghp knh phn thi thc hin hot ng ghp knh, vi x l dng 2 b m 2 byte cho
mi UART, mt cp cho truyn v mt cp cho nhn

63

B ghp knh thng k B ghp knh thng k hot ng theo nguyn l tc trung bnh d
liu ca k t nhp ti mt u cui thng thp hn nhiu so vi kh nng truyn dn ca ng
dy

IV. PHN CU HI V BI TP
Cu 1 :: Khi truyn s liu gia hai thit b, c th dng ch thng tin no

A n cng (one way hay simplex)


B Bn song cng (either way hay half-duplex)
C Song cng hon ton (both way hay full-duplex )
D Mt trong ba cch A, B, C

Cu 2 : Pht biu no sau y l ng trong truyn bt ng b


A

Cc k t d liu m ho thng tin c truyn i ti nhng thi im khc nhau m khong


thi gian ni tip gia hai k t khng cn thit phi l mt gi tr c nh.

Cc k t d liu m ho thng tin c truyn i ti nhng thi im khc nhau m khong


thi gian ni tip gia hai k t cn thit phi l mt gi tr c nh.

C ch truyn ny hiu theo bn cht truyn tn hiu s th my pht v my thu khng c


lp trong vic s dng ng h
D

C ba trn u sai

Cu 3 : Pht biu no sau y l dng


A

Cch thc truyn trong khong thi gian cho mi bit l nh nhau l cch truyn
ng b

B Trong h thng truyn k t khong thi gian t bit cui ca k t ny n bit u ca


k t k tip bng khng l cch truyn ng b
C A v B l pht biu cho phng thc truyn ng b
D

C A, B, C u sai

Cu 4 : Khi dng phng php truyn ng b, chng ta thng


A Xc nh cc li xy ra trn mt frame hon chnh.
B Thm mt s k s nh phn vo mi k t c truyn
C Mi k t c kim tra nh mt thc th ring bit
D

C ba trn u ng

Cu 5 : iu khin lung d liu l


64

A Tng khong cch vt l v tc khi truyn


B L ht sc quan trng khi hai thit b ang truyn thng tin qua mng s liu
C ngn chn trng hp tc nghn trn mng
D

C B v C u ng

Cu 6 : Giao thc lin kt s liu nh ngha


A Khun dng ca mu s liu ang trao i, ngha l s bit trn mt phn t thng tin v dng
lc m ha ang c dng
B Dng v th t cc thng ip c trao i t c tin cy gia hai i tc truyn.
C

Ch bng rng

A v B l ng

Cu 7 : Truyn song song l


A Phng thc truyn trong cc bit ca mt hay nhiu k t c th nhn c c th c
truyn ng thi
B

Mi bit ca k t cn mt knh truyn

K t c to ra trc s c truyn trc

D C A, B, C u ng
Cu 8 : Truyn ni tip l
A L phng thc truyn trong cc bit d liu t mt ngun c truyn tun t ni tip
nhau qua mt knh thng tin
B L phng thc truyn trong cc bit d liu t mt ngun c truyn tun t ni tip
nhau qua nhiu knh thng tin
C K t to ra trc trong khi d liu thng nht s truyn sau k t to ra sau s c truyn
trc
D

C A,B, C u ng

Cu 9 : Cc b m c th l

A M p ng cho tt c cc k t thng thng, ch s v cc du chm cu_tp hp cc k t


ny c gi l k t in c
B M p ng cho mt s cc k t iu khin (control character) _ cng c gi l cc k t
khng th in c
C Mt s cc k t iu khin (control character)
D C A,B,C u ng
65

Cu 10 : n v d liu truyn c th l
A Di dng mt k t mt khi gm nhiu cc k t
B Di dng mt khi gm nhiu cc k t
C C A v B
D Tt c cc trn u sai

Cu 11: Pht biu no v giao thc truyn di y l ng


A L tp hp cc quy nh lin quan n cc yu t k thut truyn s liu
B C th ho cc cng tc cn thit thc hin vic truyn nhn s liu t u n cui
C Tu vo vic la chn cc gii php k thut v thit k quy trnh lm vic m s c cc giao
thc khc nhau
D Tt c cc trn u ng
Cu 12 : Hot ng kt ni bao gm
A Kt ni trao i thng tin trong mt u cui s liu ch lm vic vi mt u cui khc ti
mt thi im .
B Kt ni trao i thng tin trong mt u cui s liu c th thng tin vi nhiu u cui
khc mt cch ng thi.
C

Tt c cc trm truy nhp knh theo kim sot ca my ch

D Ch bao gm A v B
Cu 13 : Pht biu no v ng ni sau y l ng
A ng ni l ng kt ni thc t xuyn qua mi trng truyn, v vy n l i tng
truyn dn mng tnh vt l.
B Mi ng ni c th cha nhiu lin kt
C Cc ng ni tn ti trong mt khong thi gian nht nh c gi l lin kt
D Tt c cc trn u ng
Cu 14 :ng b bit c c trng
A

Mch iu khin truyn nhn c lp trnh hot ng vi s bit bng nhau trong mt k
t k c s stop bit, start bit v bit kim tra gia thu v pht

B Sau khi pht hin v nhn start bit, vic ng b k t t c ti u thu rt n gin, ch
vic m ng s bit c lp trnh
C C A v B u ng
D C A v B u sai

66

Cu 15 :ng b theo hng k t:


A khng c start bit hay stop bit
B thc hin ng b ny, my pht thm vo cc k t iu khin truyn, gi l cc k
t ng b SYN, ngay trc cc khi k t truyn.
C A l pht biu sai
D C A v B u ng
Cu 16 : Mch iu khin truyn s liu
A C UART v USRT u c kh nng thc hin nhu cu chuyn i song song sang ni tip
truyn s liu i xa
B UART l mch thu pht khng ng b vn nng c kh nng chuyn i ni tip sang song
song khi tip nhn s liu
C USRT l mch thu pht ng b vn nng theo hng k t
D C A, B. C u ng
Cu 17 : Li nh dng frame c ngha l
A Sau khi pht hin u k t vi mt START bit, my thu khng pht hin c s STOP bit
thch hp
B Ngha l k t truyn khng c nhn mt cch hon ho v cn phi truyn li.
C

Khng pht hin c START bit

D A, B u dng
Cu 18 : B ghp knh phn thi dng
A Dng 2 b m 2 byte cho mi UART
B Vi x l c ni dung hin hnh ca mi b m 2 byte theo cc on 8 bit ng b vi tc
bit ca lin kt tc cao
C Dng 4 b m 2 byte cho mi UART
D A v B l pht biu ng
Cu 19 : Pht biu no v b ghp knh thng k sau y l ng
A Tc trung bnh d liu ca k t nhp ti mt u cui thng thp hn nhiu so vi kh
nng truyn dn ca ng dy
B Phng php ghp knh thng k ( statistical multiplexing ). hiu qu hn ghp knh phn
thi
C Tc trung bnh d liu ca k t nhp ti mt u cui thng cao hn rt nhiu so vi
kh nng truyn dn ca ng dy
D

C A v B l pht biu ng

Cu 20 : Pht biu no sau y v b ghp knh l ng

67

A C hai dng thit b ghp knh l : cc b ghp knh phn thi , v cc b ghp knh thng
k
B B ghp knh phn thi phn phi c nh cho mi u cui mt phn kh nng truyn
cng chia s dng truyn tc cao vi cc u cui khc
C Mi u cui trong mt b ghp knh phn thi lin quan n mt khe k t c nh trong
mi frame
D A ,B v C u ng

V. TI LIU THAM KHO


[1]. Michael Duck, Peter Bishop, Richard Read. Data communication, addison wesley
1996.
[2]. Trung T. Cng ngh ATM - gii php cho mng vin thng bng rng 1998
[3] Nguyn hng Sn, Hong c Hi. K thut truyn s liu. Nh xut bn Lao ng
2002.
[4] William Stallings, Data and computer communications, Prentice Hall, 2004.

68

CHNG 4.
CC GIAO THC IU KHIN LIN KT S LIU.
I PHN GII THIU
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 Tng quan v iu khin lin kt d liu
9 Cc mi trng ng dng
9 Cc giao thc thin hng k t
9 Cc giao thc thin hng bit

Mc ch :
Gip sinh vin hiu r cc khi nim c bn v lp iu khin s liu lin quan n vic
chuyn thng tin s liu qua mt lp lin kt s liu ni tip. Lin kt s liu c th l mt knh
vt l im-ni-im. Do lp iu khin lin kt s liu l nn tng hot ng ca tt c cc
ng dng truyn s liu v thng gi tt l lp lin kt s liu. Trong cc ng dng im-niim n gin, lp lin kt s liu ng vai tr l lp ng dng trc tip ..Trong cc ng dng
phc tp hn, chng hn nh cc ng dng thng qua cc mng chuyn mch, lp lin kt s liu
cung cp mt dch v xc nh cho tp hp cc giao thc mc cao hn
Mt vi mi trng ng dng c trnh by gip sinh vin vn dng cc lin kt .Lin
kt s liu c th l mt knh im-ni-im, n c th l mt kt ni vt l trc tip mt knh
c thit lp qua mng in thoi cng cng dng modem, hoc mt lin kt v tuyn nh lin
kt vi ba mt t hay lin kt v tinh. Lin kt s liu hot ng trn c s u cui n u cui
v trong nhiu p dng nh vy, n phc v cho ng dng mt cch trc tip
Loi giao thc lin kt s liu c dng tu thuc vo khong cch hai u cui thng tin v
tc bit ca lin kt. i vi cc lin kt tc thp nh lin kt dng modem, th giao thc
hng k t idle RQ c dng. i vi cc lin kt tc c cao hn v c bit l cc lin kt c
c l xa nh lin kt v tinh hay cc knh xuyn qua cc mng ghp knh t nhn, mt giao thc
thuc loi continuous c gi l HDLC (High-Level Data link Control) c dng. y l giao
thc thin hng bit ph hp vi nhiu ch khc nhau.
iu khin truy nhp vo mi trng truyn chia s mt cch bnh ng, thng dng mt
giao thc lin kt d liu c to cu ni. Cc giao thc trc y dng cho cc kin trc nh vy
ch yu da vo s pht trin ca giao thc idle RQ thin hng k t c gi l BSC (Binary
Synchronous Control) hay bisync.

Cc giao thc thin hng k t bao gm Cc giao thc n cng (simplex protocols), cc
giao thc bn song cng, cc giao thc song cng hon ton.
Yu cu :
Mi sinh vin khi c hiu chng ny phi t mnh nh ga kin thc ca mnh theo cc
vn chnh sau :
9 Lp iu khin s liu lin quan n vic chuyn thng tin s liu qua mt lp lin kt
s liu ni tip. lp lin kt s liu cung cp mt dch v xc nh cho tp hp cc giao
thc mc cao hn
9 Lin kt s liu hot ng trn c s u cui n u cui v trong nhiu p dng nh
vy, n phc v cho ng dng mt cch trc tip

69

9 Cc giao thc lin kt. Loi giao thc lin kt s liu c dng tu thuc vo khong
cch hai u cui thng tin v tc bit ca lin kt
9 i vi cc lin kt tc thp nh lin kt dng modem, th giao thc hng k t
idle RQ c dng
9 Tt c cc giao thc lin kt s liu mi u l giao thc thin hng bit

II. NI DUNG
4.1. TNG QUAN.
Lp iu khin s liu lin quan n vic chuyn thng tin s liu qua mt lp lin kt s liu
ni tip. Lin kt s liu c th l mt knh vt l im-ni-im (dng cp xon , cp ng trc
hay cp quang) hoc mt knh v tuyn nh lin kt v tinh hoc mt lin kt vt l hay lgic qua
cc mng chuyn mch. Ch truyn c th l bt ng b v da trn giao thc iu khin
truyn thin hng bit hay thin hng k t. Do lp iu khin lin kt s liu l nn tng
hot ng ca tt c cc ng dng truyn s liu v thng gi tt l lp lin kt s liu.
Trong cc ng dng im-ni-im n gin, lp lin kt s liu ng vai tr l lp ng dng trc
tip ..Trong cc ng dng phc tp hn, chng hn nh cc ng dng thng qua cc mng chuyn
mch, lp lin kt s liu cung cp mt dch v xc nh cho tp hp cc giao thc mc cao
hn.Tu thuc vo ng dng, dch v user c cung cp bi lp lin kt s liu c th l dch v
khng to cu ni (connectionless) hay dch v c to cu ni (connection-oriented) .Hai loi dch
v c trnh by trn s tun t theo thi gian hnh 4.1
Dch v khng to cu ni c ngha l cho d c cc bit kim tra pht hin li, nhng nu
pht hin bt k frame no b li th thc th giao thc lp lin kt ch lm mt thao tc n gin
l loi b frame ny. Dch v ny cng c xem l dch v khng bo nhn v chc nng truyn
li tr thnh mt chc nng hin nhin ca mt lp giao thc cao hn.V d , c thc hin
trong cc ng dng da trn cc mng chuyn mch trong tham s BER ca cc ng truyn
rt thp do xc sut truyn li nh , chng hn nh trong cc mng LAN v ISDN.
Nh li rng vi loi dch v ny, giao thc lin kt s liu dng cc th tc kim sot li v
iu khin lung to ra dch v tin cy. Do xc sut s liu khng li, khng trng kh cao
v cc thng ip s c phn phi theo th t ging nh khi c np truyn i. t c
iu ny ,trc khi truyn bt c mt frame thng tin no, mt cu ni logic gia hai thc th
giao thc c thit lp thng qua dch v L_CONNECT .Tt c s liu c chuyn giao nh
vo giao thc iu khin lung v truyn li thch hp. Khi tt c cc s liu c trao i, cu
ni logic b xo bng dch v L_DISCONNECT.

70

(a)

DTE

DTE

Phn mn user/
Giao thc lp cao hn

lp iu
hin lin
kt DL

lp iu
khin lin
kt DL

phn mm user/
Giao thc lp cao hn

L_UNITDATA.request
L_UNITDATA.indication
L_UNITDATA.request

L_UNITDATA.indication

(b)
L_CONNECT.request
L_CONNECT.indication

L_CONNECT.confirm
L_DATA.request
L_DATA.indication
L_DATA.request
L_DATA.indication
L_DISCONNECT.request

L_DISCONNECT.indication
L_DISCONNECT.conf

Thi gian

Hnh 4.1 Cc hm thc th dch v lp iu khin lin kt d liu :


(a) khng to cu ni (b) c to cu ni

Bi di ng dng ca lp lin kt s liu kh rng nn trc ht chng ta s xem xt vi mi


trng ng dng khc nhau lin quan n n. Chng ta s xem xt hot ng chi tit ca cc giao
thc khc nhau trong cc mc tip theo.

71

4.2. CC MI TRNG NG DNG


Mt vi mi trng ng dng c trnh by trn hnh 4.2. Chng ta c th thy rng, trong vi
trng hp cc giao thc lin kt s liu ngay trong hai u cui thng tin (DTE), v d nh
my tnh v tm hot ng ca giao thc c xem nh t u cui n u cui. Trong cc
trng hp khc, giao thc hot ng thng qua lin kt cc b, v d lin kt ni DTE vo mng.
Trng hp nh vy, ta ni giao thc ch c ngha cc b.
Trong hnh 4.2 (a), lin kt s liu l mt knh im-ni-im, n c th l mt kt ni vt l
trc tip (dng cp xon i, cp ng trc hay cp quang), mt knh c thit lp qua mng
in thoi cng cng dng modem, mt knh thng qua mng ghp knh t nhn, hoc mt lin
kt v tuyn nh lin kt vi ba mt t hay lin kt v tinh. Lin kt s liu hot ng trn c s
u cui n u cui v trong nhiu p dng nh vy, n phc v cho ng dng mt cch trc
tip. Do , thng dng dch v theo hng kt ni tin cy.
Loi giao thc lin kt s liu c dng tu thuc vo khong cch hai u cui thng tin v
tc bit ca lin kt. i vi cc lin kt tc thp nh lin kt dng modem, th giao thc
hng k t idle RQ c dng .Cc giao thc loi ny v d nh Kermit v X-modem c hai l
cc giao thc truyn tp tin n gin c dng m rng truyn tin gia cc my tnh c nhn.
Chng rt ging vi giao thc idle RQ
i vi cc lin kt tc c cao hn v c bit l cc lin kt c c l xa nh lin kt v tinh
hay cc knh xuyn qua cc mng ghp knh t nhn, mt giao thc thuc loi continuous c
gi l HDLC (High-Level Data link Control) c dng. y l giao thc thin hng bit ph
hp vi nhiu ch khc nhau.
Kin trc ng dng c gi l topo a im. Nh chng ta thy, c mt ng dy truyn
c gi l bus c dng kt ni tt c cc my tnh li vi nhau. Do chng ta phi m
bo rng tt c cc hot ng truyn u c thc hin theo mt phng php c kim sot v
khng bao gi c hai hot ng truyn li xy ra ng thi. Cc kin trc nh vy thng c
dng trong cc ng dng c lin quan n m hnh thng tin my tnh ch/t (master/slave), trong
c mt my ch (master) kt ni vi mt nhm phn tn cc my tnh t (slave). V d nh
my tnh ch iu khin mt s cc u cui t phn tn ti cc im bn hng ca mt siu th
hay my tnh qun l trong mt qui trnh iu khin mt nhm cc trang thit b thng minh ( dng
cng ngh my tnh) t phn tn trong mt nh my. Tt c cc hot ng truyn u din ra
gia my tnh ch v my tnh t chn., v vy my tnh ch iu khin th t ca tt c cc
hot ng truyn.
iu khin truy nhp vo mi trng truyn chia s mt cch bnh ng, thng dng mt
giao thc lin kt d liu c to cu ni. Cc giao thc trc y dng cho cc kin trc nh vy
ch yu da vo s pht trin ca giao thc idle RQ thin hng k t c gi l BSC (Binary
Synchronous Control) hay bisync. Cc hin thc gn y da vo mt trong cc ch hot ng
ca giao thc HDLC thin hng bit c gi l ch p ng thng thng NRM (Normal
Response Mode) .C bisync v NRM u hot ng theo ch qut - chn (poll-select); khi my
ch mun nhn d liu t mt my t , n gi cho my t mt thng ip qut (poll message),
v nu n mun gi d liu n cho my t th s gi cho my t mt thng ip chn (select
message).

72

(a)
DTE

DTE

DTE

DCE

DCE

DTE

PST
N
DLP
DLP
DTE = DATA terminal equipment
= h thng truyn tin

= modem

(b)

DCE = DATA circuit- terminating


equipment

DTE ch (master)

DLP

Cc DTE t (slave)
(c)
Mng chuyn
mch gi
(PS) X 25

(c)
DTE
PSE

ISDN
DTE
PSE

DLP

DTE

DTE
NTE

NTE

DLP
DLP

PS = packet switching
PSE = packet switching exchange

DLP

NTE = network termination equipment

Hnh 4.2 Cc mi trng ng dng truyn giao thc lin kt d liu


(a) im ni - im (b) a im (c) cc WAN

73

(d)
DTE

DLP

RING

Bus chung
DLP = Data link protocol

Hnh 4.2 (d) cc mi trng ng dng truyn giao thc lin kt d liu
cc LAN
Hai kin trc c trnh by trn hnh 4.2(c) u lin h n cc ng dng c lin quan n cc
mng chuyn mch din rng (WAN).Trong v d u tin, giao thc lin kt ch c ngha cc
b v ch hot ng gia DTE v DCE, nh trong trng hp mt mng chuyn mch gi X.25.
Tp giao thc X.25 c dng trong cc mng nh vy ch p dng cho lin kt cc b gia DTE
v DCE.Giao thc lin kt s liu dng vi X.25 cng dn xut t HDLC, c gi l LAP-B
(Link Access Procedure _Balanced).
Kin trc th hai c dng vi cc mng s liu chuyn mch mch (circuit-switched data
networks) v d nh IDSN. Khi mt mch c thit lp thng qua mng, n cung cp mt lin
kt dim-ni-im c xem nh mch o _cho cung on chuyn d liu.Giao thc ny c th
to cu ni hay khng to cu ni, c gi tng ng l chuyn frame (frame switching) v tip
frame (frame relay) .Ngoi ra, th tc thit lp cuc gi lin h vi IDSN c thc hin nh
dng lin kt ring gi l knh bo hiu hay knh D.Th tc ny dng mt giao thc lin kt l
mt dn xut ca HDLC c gi l LAPD (Link Access Procedure D-channel).
Sau cng, hai cu hnh c trnh by trn hnh 4.2(d) lin quan n ng dng trn mng cc
b (LAN) .Mt c trng ca cc mng ny l dng cc lin kt c t l li bit thp, c li ngn v
hot ng vi tc bit cao (xp x 10Mps). Kt qu l li him khi xy ra v thi gian chuyn
frame gia u cui vi u cui din ra rt nhanh. Cc mng nh vy thng hot ng theo ch
khng to cu ni, trong ch ny tt c cc hot ng truyn li v cc chc nng iu khin
lung c giao cho mt lp giao thc cao hn trong hai h thng u cui. Giao thc lin kt
c dng vi cc LAN l mt lp con ca HDLC c gi l LLC (Logical Link Control).
Tm li, c mt s di cc giao thc lin kt s liu, mi giao thc c thit k dng cho
mt mi trng ng dng c bit.

4.3.CC GIAO THC THIN HNG K T.


Cc giao thc thin hng k t c dng trong cc ng dng im-ni-im v c a im.
c trng ca cc giao thc ny l dng cc k t iu khin truyn thc hin cc chc nng
iu khin lin quan n qun l d lin kt, nh du u v cui frame, kim sot li v trong
sut d liu. Trong sut d liu l chc nng c bit nhm ngn chn s nhm ln d liu v
thng tin iu khin.

74

Trong khi cp n cc giao thc hng k t, chng ta xem xt mt lin kt s liu imni-im v mt lung frame n cng (mt chiu) trnh by cc kha cnh khc nhau ca cc
giao thc lin kt.Tuy nhin, trong hu ht cc ng dng thc t chng ta phi m rng cc khi
nim c gii thiu chp nhn s liu c trao i theo c hai hng. Tng t, nu nh
c nhiu hn hai ch th truyn tham gia vo trong cu hnh a im, chng ta phi cn n mt
phng php iu khin truy nhp vo mi trng truyn chia s. Chng ta s bn n cc ch
im ny khi kho st cc giao thc khc nhau.

4.3.1.Cc giao thc n cng (simplex protocols).


Lp giao thc ny l n gin nht v n ch cho php chuyn s liu theo mt hng t my
tnh (DTE) ny n mt my tnh khc qua mt lin kt s liu im-ni-im.N c dng vi
cu hnh trong hnh 4.2(a).Mt ng dng tiu biu l truyn tp tin d liu t my tnh ny n
my tnh khc Mt trong nhng giao thc c dng rng ri nht l kermit. Kermit c dng
rng ri truyn ni dung ca mt hay nhiu tp tin t mt my tnh ny ti mt my tnh kia
thng qua mt lin kt im-ni-im. Lin kt c th l mt knh c thit lp thng qua mng
in thoi cng cng (chuyn mch analog) s dng cc modem hay mt cp dy xon i vi
cc b iu khin thu/pht thch hp. Thng dng truyn ng b .
Mt s phin bn ca Kermit cho php n truyn tp tin gia hai my tnh c nhn hoc gia mt
my tnh c nhn vi mt my tnh server hay mainframe. C cu truyn tp tin c bn trong mi
phin bn l ging nhau. Cc khc bit ch yu l cch thc m user cu my ngun dng chng
trnh kermit truy nhp vo chng trnh kermit my tnh ch thi im khi u. Trc
ht chng ta s xem xt phin bn c dng truyn cc tp tin gia hai my tnh c nhn.
Mt tp lnh n gin sn sng cho c hai user sau khi chng trnh c chy c hai h
thng.Chng c trnh by trong lc tun t theo thi gian hnh 4.3.
Nu ang dng modem th mt modem phi c t ch gi v modem kia phi t ch
tr li. D nhin, c hai modem phi c ci tc hot ng bng nhau. Mi user chy
chng trnh kermit v nhp lnh CONNECT, lnh ny nu thnh cng s cho kt qu l mt lin
kt vt l c thit lp gia hai h thng. Sau user trong h thng s nhn tp tin nhp lnh
RECEIVE v user trong h thng truyn tp tin nhp vo lnh SEND cng vi tn tp tin mun
truyn. Sau kermit trong h thng truyn s chuyn cc tp tin di dng nguyn vn ca
chng. Khi mi phn on tp tin c truyn, mt thng bo c xut ra mn hnh ca c hai
user. Sau khi tt c cc phn on ca tp tin c truyn, c hai user u thot ra khi kermit
v tr v h iu hnh cc b bng lnh EXIT. truyn tp tin theo hng ngc li, th t ca
cc lnh c o li gia hai my.
Chng ta c th thy rng kermit khng n gin l mt giao thc lin kt s liu v n thc
hin mt s cc chc nng thm vo nh c ghi tp tin cng nh phn on v ti thit tp tin.
N cng c cc loi frame (cng gi l gi) lin quan n mi chc nng ny nh chng ta c th
thy t dng frame chun hnh 4.4(a).
C hai khc bit chnh gia dng frame c dng trong kermit v dng frame c cp n
.Trc ht, mt byte xc nh chiu di (length character) c dng ch chiu di ca mi
frame thay v dng mt k t iu khin ETX. Khc bit th hai l cc I-frame, ACK-frame v
NAK-frame u c cng dng c bn. Cng c k t iu khin d phng CR (carriage return)
c dng ti cui cu mi frame.Vic dng k t ch chiu di c li ch l ni dung frame c
th l dng text hay dng nh phn v my thu ch lm cng vic n gin l nhn v ni li mt s
k t hay byte thch hp (nh c ch nh trong phn header) khi tp tin ang oc ti thit

75

lp. Thng thng user trong my tnh thu bit c dng tp tin hay c th suy ra n t tn ca
tp tin.
Ni dung ca tp tin dng text c truyn theo tun t cc khi 80 k t, mi khi c kt
thc bi cp k t CR/LF (carriage return /line type).Tuy nhin , cc tp tin nh phn c truyn
di dng n gin hn gm mt chui cc byte 8 bit. Bt c k t iu khin dng no nm
trong phn ni dung _text hay nh phn_u oc m ho trc khi truyn nhm m bo khng
gy nh hng n trng thi ca thit b thng tin trong khi truyn. iu ny l c trng ca
hot ng iu khin lung trong mt s modem. Mi k t iu khin c pht hin v c
i thnh tun t ca hai k t in c bao gm mt k t tin t iu khin _# ca ASCII_ km
theo mt k t ASCII c th in c nm trong cng hng v ct 4 hoc ct 5 ln lt tng
ng vi ct 0 hoc ct 1 trong bng m ASCII. Do Ctrl-A tr thnh #A, CR tr thnh #M v
FS tr thnh #\. Khi xut hin bt k k t # no , u phi thm mt # phia trc.
Tun t trao i cc frame bi cc thc th giao thc ca kermit truyn mt tp tin .Frame
c gi trc tin khi ng truyn tp tin l frame gi li mi (S) . N bao gm mt danh
sch tham s lin quan n giao thc, nh chiu di frame ti a v khong thi gian bt kh dng
_timeout_c dng truyn li. My thu phc p bng mt frame chp nhn (Y) vi cc tham
s iu khin truyn c thng nht.
K tip my pht x l truyn ni dung tp tin.Trc ht, mt frame u tp tin c cha tn tp
tin c truyn, tip theo l tun t cc frame d liu (D) cha ni dung ca tp tin. Sau khi frame
d liu cui cng ca tp tin c truyn, my thu c thng bo bng mt thng bo kt
thc tp tin (Z).Sau , cc tp tin khc c th c truyn theo cch tng t. Cui cng, khi tt
c cc tp tin c truyn, my thu gi mt frame kt thc giao tc (B ) cho my thu.
Kermit l mt giao thc idle RQ Do , sau khi truyn mi I-frame (I), my thu pht i cho
n khi nhn c frame bo nhn (Y) _kim tra tng khi ng_hoc mt frame t chi
(N)_BCC sai . d phng trng hp cc frame ny b hng, mt b nh thi c khi ng
mi khi truyn mt frame mi. Ch s tun t truyn trong mi I-frame tng ln tng n v theo
modulo-64 v ch s tun t thu trong mi ACK-frame (Y) v NAK-frame(N) trng vi ch s
tun t trong I-frame m n bo nhn hay t chi.
Cc c trng m chng ta va tho lun l c trng ti thiu lin quan n kermit

4.3.2.Cc giao thc bn song cng


Hu ht cc giao thc thin hng k t hot ng theo idle RQ, bn song cng. Ni ting nht
l mt phin bn c pht trin bi IBM c gi l iu khin ng b nh phn, thng ni tt
l bisync hay BSC (Binary Synchronous Control). V n l nn tng ca giao thc thin hng k
t ca ISO gi l ch c bn (basic mode), nn chng ta s dng BSC nh mt v d .

Nh bao hm trong tn gi ca n, BSC thng c dng trong cc lc iu khin


truyn ng b. N l giao thc c to cu ni (connection-oriented) v c dng ch yu
trong cc ng dng a im, trong c mt trm (my tnh) ch iu khin tt c cc thng
ip truyn n v i t mt nhm cc trm ph thuc (trm t). Cc trm ph thuc c kt
ni n trm ch bng cc mng a im nu tt c cc trm u to lc ti nhng a im
cch xa nhau v dng cc modem, hoc c kt ni n trm ch thng qua mng bus a
im nu tt c cc trm u cng mt a im v dng cc b thu/pht. Hai cu hnh c
trnh by trn hnh 4.3.

76

(a)
D
L
P

4 wire(2-pair)line

D
L
P

D
L
P

BP

DTE ch (master)
D
L
P
= 4-wire modem
BP = Branching point
DLP = Data link protocol

cc DTE t ( slave)

(b)
D
L
P

LD/R

DTE ch (master)

u cui
dy
LD
/R

LD
/R

LD
/R

DLP

DLP

DLP

Cc DTE t ( slave )

LD/R = line driver /Receiver


Hnh 4.3 Cc mng thin hng k t
(a) a im (b) bus a im

4.3.2.1.Cc dng frame


thc hin cc chc nng khc nhau lin quan n qun l lin kt, cn dng thm cc frame
iu khin bn cnh cc frame mang thng tin. Ngoi ra i vi truyn ng b thin hng k
t, my thu cn phi t cho c s ng b k t v ng b frame.
Cc kiu frame thng tin khc nhau_trong BSC c gi l cc khi d liu (data block)_c
trnh by trn hnh 4.4.(a).

77

(a)
SYN

SYN

SOH

identifer

/C trm

STX

Text

ETX

BCC

STX

Text

ETX

BCC

bn tin c mt khi
SYN

SYN

SOH

identifer

/C trm

Khi u tin ca bn tin a khi


SYN

SYN

SOH

identifer

STX

Text

ETX

BCC

Text

ETX

BCC

Khi k tip
SYN

SYN

SOH

identifer

STX

Khi sau cng


Ideniifier : ch s tun t ca khi
Hnh 4.4 (a) Cc dng frame ca BSC (a) d liu (b)
SYN

SYN

EOT

/C trm

P/S

ENQ

Tun t qut/chn
SYN

SYN

ACK

p ng chn chp nhn


SYN

SYN

NAK

p ng chn t chi
SYN

SYN

ACK

0/1

bo nhn cho cc frame nh s chn l


SYN

SYN

NAK

0/1

t chi cho cc frame nh s chn l


SYN

SYN EOT

kt thc truyn khng cn thng ip gi


Hnh 4.4(b) Cc dng frame ca BSC (b) qun l
Cc frame iu khin khc nhau lin quan n giao thc BSC c trnh by trn hnh 4.4 (c).
Cc k t iu khin ACK v NAK c hai chc nng:
9 Thng bo tnh trng nhn :ACK hay ANK c my thu gi li cho my pht trong khi
p ng mt khi d liu c truyn n trc v do c cha mt ch s tun t.

78

9 Phc p cho mt thng ip iu khin chn: mt ACK ch nh rng trm c chn c


th nhn mt khi d liu trong khi NK ch ra s t chi t trm chn.
K t iu khin ENQ c dng trong c hai frame iu khin qut (poll) v chn
(select).Theo sau a ch trm ph thuc (slave) c qut hay c chn tng ng l k t iu
khin P (poll) hay S (select) , tip n l k t ENQ.
Sau cng l k t iu khin EOT c hai chc nng:
9 t du hiu kt thc mt tun t trao i bn tin hon chnh v xo lin kt lun l gia
hai ch th tham gia truyn tin.
9 Cung cp mt phng tin tr lin kt v trng thi nhn ri (reset).
4.3.2.2. Hot ng ca giao thc .
My tnh ch chu trch nhim lp lch cho tt c cc hot ng truyn trn mi lin kt s liu
chia s. Bn tin iu khin qut c dng yu cu mt my ph thuc no gi bt k s
liu ang i no m n c; bn tin iu khin chn dng hi my ph thuc c sn sng nhn
s liu hay khng.
(a)

Ch

poll X
T
X

(1)

(4)

thng ip (2)

(3)

Select Y

thng ip
T
Y

79

(b)
DLP ch

DLP t

Tun t chn
Hoc : t khng sn sng
Hoc t sn sng

Bnh thng
Truyn s liu

Kt thc truyn
Chn nhanh
Chn nhanh
Chuyn s liu

Hnh 4.5. (a) (b) cc tun t Frame ca BSC (a) lc qut chn
(b) chn

80

(c)
DLP ch

DLP t (X)

Tun t qut
Hoc : khng c g truyn
Hoc c s liu cn truyn

Chuyn s liu

Kt thc truyn

Thi gian
Hnh 4.5. (c)

cc tun t Frame ca BSC (c ) qut

Hnh 4.5 (a) trnh by mt tun t qut v chn tiu biu. Mt tun t ca cc frame trao i
trn mt ng dy a nhnh c m t trn hnh 4.5 (b) v 4.5 (c). Phn (b) trnh by c tun
t thnh cng v khng thnh cng lin quan n hot ng chn (select) , trong khi phn (c) m
t tun t lin quan n hot ng qut (poll)
Trong vi trng hp, khi chn mt trm khng nht thit phi i mt bo nhn cho thng ip
ENQ trc khi gi mt bn tin. V d, nu mt trm c chn trc v cu ni logic cha
b xo. Trong trng hp nh vy my ch gi bn tin ngay sau thng ip iu khin chn,
khng cn phi i mt ACK (hay NAK). iu ny c gi l tun t chn nhanh (fast select
sequence).
Trong pha qut, trc ht trm ch gi mt thng ip qut trong a ch ca trm c qut
trc k t ENQ. Sau , gi s trm c qut c mt bn tin ang i truyn, n p ng
bng cch gi bn tin ny. Khi nhn khi d liu, trm ch tnh ton li tun t kim tra, gi s
khng c li n s gi thng bo chp nhn (ACK). Cui cng, khi hon tt truyn bn tin v
c bo nhn, cu ni lun l b xo bi iu khin EOT.
Hnh 4.5 m t BSC l mt giao thc idle RQ bi sau khi gi mt khi d liu, my pht phi
i mt ACK hoc NAK trc khi gi khi k tip, v nu nhn c NAK th phi truyn li
khi b hng. Vic dng thng ip NAK m bo rng khi d liu b hng s c truyn li
khi nhn thng ip NAK thay v phi i sau khong thi gian timeout. Nh chng ta cp
n, nu khi d liu truyn b hng hon ton, mt c cu timeout c tng cng nhm m

81

bo cho s truyn li khi b hng ny. Dng danh nh hay ch s tun t gip my thu c th
pht hin d dng s trng khi d liu .

4.3.2.3. Hiu sut ca giao thc.


Chng ta tho lun nhiu hiu sut lin kt t c i vi giao thc idle RQ Tuy nhin,
y chng ta li tip tc vi ti ny bi mc tiu ch yu trong vic s dng BSC l dng cho
cc ng dng trong c trm ch gi v nhn d liu t nhiu trm ph thuc. Khi cn c
mt tham s nh gi hiu sut kh quan trng na l thi gian trung bnh qut hoc chn tt
c cc trm ph thuc trn lin kt.
Trong thc t, v idle RQ c hiu sut lin kt thp hn so vi lin kt continuous RQ, nn giao
thc idle RQ c dng ch yu trong cc lin kt a nhnh (multidrop) hot ng vi tc n
64Kbps (gi s). Trong cc lin kt nh vy , thi gian cn truyn mt bn tin s l khong thi
gian no vt tri trong tun t qut hay chn. V d , nu mt bn tin trung bnh l 1000 bit v
tc lin kt l 10Kbps, th thi gian cn truyn mt bn tin l 0.1s. Ngc li thng ip iu
khin lin quan n tun t qut hay chn l ng?n (gi s 30bit), v vy thi gian cn truyn cc
thng ip ny cng ngn (0,003s i vi tc 10Kbps).Ngay c tnh lun khong thi gian
0,001s x l cc thng ip ny th tng thi gian cho mi tun t qut hay chn (0,004s) cng
rt nh so vi thi gian truyn bn tin.

4.3.3.Cc giao thc song cng hon ton


C mt giao thc thin hng k t hot ng trong ch song cng hon ton (full-duplex).
minh ho chng ta s xem xt giao thc lin kt s liu dng sm nht trong mng ARPANET
iu khin lung frame thng tin xuyn qua cc lin kt ni n cc node chuyn mch trong
mt mng. Cc node chuyn mch nh vy cng c gi l cc b x l thng ip giao tip vit
tt l IMP (Interface Message Processor). Giao thc ny hot ng thng qua cc lin kt song
cng im -ni-im kt ni hai node chuyn mch vi nhau.
Giao thc ny gip truyn cc frame thng tin theo c hai hng mt cch ng thi v dng
lc iu khin truyn continuous RQ cho c hai hng. Giao thc hot ng hiu qu vi ca
s truyn K=8 cho cc lin kt mt t hoc K=16 cho cc lin kt v tinh. m bo mt lung
frame lin tc, cho php 8 (hay 16 i vi v tinh ) lung thng tin dng-v-ch (stop-and-wait)
ring bit ti bt c thi im no trong tin trnh.
t c iu ny, mt lin kt vt l c php hot ng nh l 8 (hay 16) lin kt logic
ring bit, lung frame i qua mi lin kt c iu khin bi c cu giao thc dng-v-ch ca
n. Ch s tun t truyn trong mi header ca mi frame l hp ca hai field : mt s tun t mt
bit_0 hay_1 l ch s tun t truyn bnh thng lin h vi giao thc idle RQ, v ch s knh
logic LCN (logical Channel Number) ch nh knh logic m frame c gn vo .

4.3.4.V d v cc giao thc thin hng k t thng gp.


4.3.4.1.Giao thc XMODEM
Giao thc XMODEM c s dng rt rng ri v tr thnh mt trong nhng giao thc truyn
nhn tp tin chun m tt c cc chng rtnh truyn s liu phi c.

82

Gi d liu ca XMODEM
Trong giao thc XMODEM tt c cc field ngoi tr field thng tin, u c di l mt byte nh
sau
SOH

Ch s th t

B 1 ca s th t

Thng tin

Kim tra

9 Ch s th t ca gi truyn du tin l 1 v cc s tip theo c tng dn , module vi


256.Ngoi ra cn c field cha gi tr b 1 ca s th t gi hin hnh trong field s th
t trc .
9 Vng thng tin c di c nh l 128 bytes, thng tin c th l dng text hoc nh phn.
9 Vng kim tra l mt byte , dng phng php kim tra kiu tng BSC v ch tnh theo ni
dung ca vng thng tin.
Sau ny giao thc XMODEM-CRC s dng field kim tra c di 2 byte v dng phng
php kim tra CRC vi a thc sinh theo CCITT l X16 +X12+X5 +1 .

4.3.4.2.Giao thc YMODEM.


Giao thc YMODEM l c m rng ca giao thc XMODEM, c a ra u tin vo
nm 1981 chy trn h iu hnh CP/M .
YMODEM c im ci tin so vi XMODEM l n cho php truyn nhn cc khi d liu c
di 1024 bytes (gp 10 ln khi d liu ca XMODEM ) . Nu ng truyn khng tt,
YMODEM t ng gim di khi xung 128 bytes gim bt s byte phi truyn li khi pht
hin sai. Nh vy trong trng hp xu nht th di v cht lng truyn s bng giao thc
XMODEM Bn cnh , YMODEM cn c mt ci tin nhm gim kh nng h hng khi kt
thc truyn mt tp tin.Nh bit XMODEM s hu b vic truyn nhn mt tp tin ngay khi
nhn c mu bit ca k t Ctrl-X (k t ASCII l CAN) mu bit ny rt d c to ra bi
nhiu trn ng truyn .Trong khi YMODEM yu cu phi c hai k t CAN lin tip nhau mi
hu b vic truyn nhn tp tin.
YMODEM cn cung cp 2 tnh nng c ngha cho ngi s dng, l vic s dng phng
php pht hin v kim tra sai CRC v truyn cc thng tin lin quan n tp tin truyn cho my
thu. Cc thng tin ny gm c tn tp tin, ngy, gi v kch thc tp tin c truyn, cc thng
tin ny trong khi u tin khi bt u vic truyn.

4.3.4.3.Giao thc Kermit.


Giao thc Kermit xut pht t trng i hc Columbia vo nm 1981. Giao thc kermit khng
ch cho php thc hin truyn v nhn tp tin gia cc my tnh nh nh giao thc XMDM m
cn cho php truyn v nhn tp tin gia cc h thng ln nh DCSSTM-20 v BM-370.
Do giao thc kermit rt phc tp, kermit cng s dng th tc idle RQ (dng v ch) nh
XMODEM, nhng c mt s im khc bit quan trng so vi XMODEM nh sau:
9 Kermit cho php truyn v nhn nhiu tp tin cng mt lc.
9 Kermit yu cu i vi knh truyn rt ti thiu , nh knh ch c th truyn mt k t m
ASCII , k t iu khin SOH
9 Gi d liu ca kermit c chiu di thay i c.
9 Cc tn hiu tr li ca my thu l nhng gi (trong khi XMODEM ch dng cc k t)
.Kermit cng c th dng th tc continuous RQ nh trong gi ACK v NAK c vng
(field) cha ch s th t truyn (hay nhn) ca gi.

83

9 Kermit c cc gi a tin nh c th m rng cc chc nng ca giao thc m khng


nh hng n hot ng ca cc phin bn trc, v c th b qua mt s thng s quan
trng.

Gi kermit tng qut :


MARK

LEN

SEQ

TYPE

DATA

CHK1

CHK2

CHK3

Gi ca kermit bao gm 6 vng(field): vng thng tin (data) c di thay i tu theo kiu
gi , cc vng cn li c gi l vng iu khin (hoc l vng phc v) .Kermit qui nh d liu
truyn u l cc k t m ASCII in c (t 20H-7EH) ngoi tr vng nh du (MARK), nh
vy i vi cc vng cha gi tr s nh vng ch s th t th phi c chuyn i sang m in
c (printable character) trc khi truyn bng cch cng thm 20H. Sau khi nhn c s
chuyn tr li bng cch tr i 20H. Nh vy gi tr s ca cc vng ny khng c ln hn 94(
5EH), v nu n bng 5EH th sau khi i s tr thnh 7FH l k t iu khin DEL ch khng
phi k t in c., cn nu ln hn na th sau khi i s khng cn trong phm vi ca bng
ASCII .
iu ny khng th p dng vng thng tin v byte d liu cn truyn c th c gi tr bt k.
Nu c cc k t iu khin trong thng tin, th kermit s chuyn i bng cch :
9 Chn thm 1 k t in c pha trc (thng dng k t # , m ASCII l 23H)
9 EXOR k t iu khin vi 40H.
i vi cc h thng s dng k t di 8 bit, th nhng k t c bit c ngha ln nht (MSB bit)
bng 1 s c kermit i sang m ASCII in c bng cch vo trc mt k t (&).
ngha vng trong gi c m t nh sau:
9 Vng nh du (MARK) ; nh du bt u ca gi l k t SOH m 01H.
9 Vng di (LEN) : s bytes trong gi tnh t sau byte ny (tc l di ca gi tr 2),
gi tr ti a l 94 nh vy di ti a mt gi l 96 bytes.
9 Vng s th t (SEQ) : s th t ca gi, modulo vi 64.Gi truyn u tin (gi S) s c
s th t l 0, s th t ca gi k tip sau gi c s th t l 63 s tr li l 0.
9 Vng kiu gi (TYPE) : phn bit cc kiu gi khc nhau.Mi kiu gi s c ni dung
v nhim v khc nhau.
9 Vng thng tin (DATA) : ni dung ca tp tin cn truyn c cha trong gi D , cn
trong gi F cha tn tp tin .trong mt s kiu gi khc , vng ny khng cha g.
9 Vng kim tra (CHECK) : c th chn vng 1 byte tng kim tra hoc 2 byte tng kim
tra, hoc 3 byte CRC.Gi tr kim tra c tnh t vng i di (khng tnh vng nh
du) .V cc byte ny cng phi c i ra k t in c , nhng chng li c gia tr bt
k khng th gii hn gi tr nh hn 5EH nn trc khi i th 2 bit 6 v 7 s c trch
ra v cng vo 6 bit thp cn li.Nh u thu c th ly li c hai gi tr ny., cn
u pht sau khi bin i ta s c hai bit 6 v 7 u l 0.

4.4. CC GIAO THC THIN HNG BIT


Tt c cc giao thc lin kt s liu mi u l giao thc thin hng bit. Lu rng cc giao
thc nh vy c s dng cc mu bit c nh ngha thay cho cc k t iu khin truyn
nh du m u hay kt thc mt frame. My thu duyt lung bit thu theo tng bit mt tm

84

mu bit u v cui frame. ba phng php bo hiu bt u v kt thc mt frame c gi l


phn nh danh gii frame ( delimiting ) c trnh by trn hnh 4.11, gm c :
9 Mu bit duy nht khng trng vi mu no bt u v kt thc mt frame c gi
l c ( 01111110 ) , kt hp vi k thut nhi cc bit 0
9 Mt mu bit duy nht c nh du u frame , c gi l danh gii u frame (
10101011) v mt byte ch chiu di ( n v l byte ) trong phn header ca frame
9 Mu xc nh danh gii u v cui frame duy nht gm cc bit c to ra do
cng bc m ho
Nhn chung, phng php u tin c dng vi giao thc iu khin lin kt s liu mc cao (
HDLC ) , trong khi hai phng php cn li c dng vi giao thc LLC. Trong thc t hu
ht cc giao thc thin hng bt u l dn xut t giao thc HDLC , do chng ta s bn n
giao thc ny trc tin .

4.4.1 Giao thc iu khin lin kt s liu mc cao HDLC ( high level Data link control
)
Giao thc DHLC l mt giao thc chun ho quc t c nh ngha bi ISO dng cho
c lin kt im ni - im v a im. N h tr hot ng ch trong sut, song cng hon
ton v ngy nay c dng mt cch rng di trong cc mng a im v trong cc mng my
tnh.
HDLC c 3 c ch hot ng :
1. Ch p ng thng thng NRM ( nomal response Mode) : ch ny c dng
trong cu hnh khng cn bng Trong ch ny trm th cp ch c th truyn khi nhn
c ch th c bit ca trm s cp. Lin kt ny c th l im ni - im hay a
im trng hp a im ch cho php mt trm s cp .
2. Ch p ng bt ng b ARM ( Asynchronous response mode ) ch ny c
dng trong cu hnh khng cn bng N cho php mt trm th cp xc tin mt hot
ng truyn m khng cn s cho php t trm s cp > Ch ny thng c dng
trong cc cu hnh im ni - im v cc lin kt song cng v cho php th cp truyn
cc frame mt cch bt ng b vi s cp .
3. Ch cn bng bt ng b ABM ( Asynchronous Balanced mode ) ; ch ny c
dng ch yu trn cc lin kt song cng im ni - im cho cc ng dng truyn s
liu my tnh - n my tnh v cho cc kt ni gia my tnh v mng s liu cng cng
( PSDN ) .Trong ch ny mi trm c trng thi nh nhau v thc hin c hai chc
nng s cp v th cp . N l ch c dng trong giao thc ni ting X.25

4.4.2.Th tc truy xut lin kt LAPB.


Th tc truy xut lin kt phin bn B cn c gi l LAPB (Link Access Procedure version
B) l mt tp con ca HDLC, n c dng iu khin truyn cc I-frame qua mt lin kt s
liu song cng im-ni-im ni gia mt my tnh vi mt mng chuyn mch gi cng cng
(hay t nhn) Cc mng nh vy trc y thng l mng X25. Thc ra LAPB l mt phin bn
m rng ca mt tp con ni ting ca HDLC l th tc truy xut lin kt phin bn A hay cn
gi l LAPA.
LAPB c dng iu khin cc frame thng tin qua giao tip DTE-DCE cc b v c gi
l c ngha cc b .

85

LAPB dng ch cn bng bt ng b trong DTE v DCE nh l cc trm kt hp (s


cp /th cp) v tt c cc I-frame c xem nh cc frame lnh .Giao thc LAPA trc y dng
ch p ng bt ng b v khng dng cc REJ-frame hay RNR-frame nh l cc frame lnh.

Bng 4.1
LAPA

LAPB

Loi
Cc lnh
RR

Cc lnh

Cc p ng

RR

RR

RR

RNR

RNR

RNR

REJ

REJ

REJ

SARM

UA

SABM

UA

DISC

CMDR

DISC

DM

Qun l

Khng nh s

Cc p ng

FRMR
Thng tin

Frame c dng trong LAPA v LAPB c trnh by trong bng 4.1. RR-frame v REJ-frame
c dng kim sot li v RNR c dng iu khin lung. Cc frame ny khng h tr
chin lc truyn li c chn la (SREJ). V d v tun t frame c trnh by trong cc hnh
trc y lin quan n HDLC u ng cho LAPB.Nh chng ta ni, truyn mt frame thng
tin (lnh 0 vi bit P c set th kt qu l trm s p ng mt frame qun l vi bit F cng c
set. C hai trm u c th thit lp lin kt. phn bit gia hai trm, cc a ch DTE v DCE
c dng theo bng 4.2.Nu mt DTE khng hot ng v mt logic m tip nhn mt frame
yu cu xy dng lin kt (SABM/SABME), n phi phc p bng mt DM.

Bng 4. 2
Hng

Cc a ch
Cc lnh

DTE DCE

01 HEX (B)

03 HEX (A)

DCE DTE

03 HEX (A)

01 HEX (B)

Nh rng trong ch SABM dng mt octet (8 bit) cho field iu khin .Cn cc ch s tun
t truyn v nhn, mi ch s chim 3 bit_c 8 ch s tun t_ cho php ca s truyn v nhn ti
a l 7. Nu dng ch m rng (SABME), th field iu khin c 2 octet. Do cc ch s
tun t truyn v nhn c m rng n 7 bit_c 128 s tun t _lc cho php kch thc ti
a ca ca s truyn l 127. Ch ny c dng cho cc lin kt rt xa v cc lin kt c tc
cao.

86

Ngy nay c sn cc vi mch tch hp c ln (LSI) trong c th hin thc LAPB v ghi trong
b nh c bit, c gi l phn mm LAPB. Cc vi mch ny thng c xem l cc mch
X.25 mc d trong ch hin thc LAPB thay v hin thc y tp giao thc X.25. S xut
hin cc vi mch ny lm gia tng ng k vic s dng LAPB trong cc ng dng c s dng
truyn tin gia my tnh vi my tnh.

4.4.3. Th tc a truy xut


Chng ta m t vic s dng HDLC iu khin truyn cc frame s liu qua mt lin kt
song cng.V HDLC iu khin truyn qua lin kt n nh vy nn cn c gi l th tc lin
kt n SLP (Single Link Procedure) .Tuy nhin, trong mt vi trng hp, thng lng c sn
ca mt lin kt n nh vy khng p ng nhu cu ca cc ng dng, v vy chng ta phi
dng n a lin kt. phc v iu ny, mt th tc m rng ca LAPB c nh ngha v
c gi l th tc a lin kt MLP (Multiple Procedure ) .
Mt MLP hot ng trn mt tp cc th tc lin kt v xem chng n gin nh l mt nhm
cc lin kt c sn truyn thng tin ca user .iu ny c ngha l phn mm user khng h
bit c nhiu lin kt vt l ang c dng v c x nh mt giao tip lin kt logic trc y.
MLP xem tp tin cc th tc lin kt nh l mt nhm lin kt m qua s truyn cc frame
ca user. N hot ng vi tp cc s tun t ring v cc th tc iu khin lung cng nh
kim sot li l c lp trong tng SLP. Do nu mt SLp t dng khng hot ng, th MLP s
khi ng truyn li cc frame theo cch thc thng thng dng tp lin kt c sn nh hn.
thc hin lc ny, MLP thm mt field iu khin vo u ca mi frame m n tip
nhn truyn trc khi chuyn frame ny cho mt SLP. Vng ny c gi l vng iu khin
a lin kt MLC (Multilink Control) v kh trong sut i vi mt SLP. SLP xem phn MLC kt
hp v phn ni dung frame nh l vng thng tin thng nht v x l thm vng a ch (A) v
vng iu khin (C). Cc c cu iu khin lung v kim sot li lin h vi MLP rt ging nh
nhng g c dng vi LAPB.
Vng MLC bao gm hai octet v cha mt ch s tun t 12 bit. iu ny cung cp 4096 (0 n
4095) s tun t v do kch thc ti a ca ca s truyn l 4095 , cho php mt s lng ln
lin kt ng k, mi lin kt c kh nng hot ng vi tc cao. .

4.4.4.Th tc truy xut lin kt LAPM.


Cc modem c kh nng khc phc li ngy nay s dng mt th tc c gi l LAPM
(Link Access Procedure for Modem). Thng qua th tc ny chng c th chp nhn s liu
c truyn bt ng b t DTE nhng s truyn s liu i theo ch d ng b thin hng
bit (bit-oriented) v dng mt giao thc khc phc li da trn HDLC.
4.4.5. Th tc truy xut lin kt LAPD.
Th tc truy xut lin kt knh D gi tt l LAPD (Link Access Procedure D-channel) l mt
tp con ca HDLC dng cho ISDN. N c nh ngha iu khin lung I-frame lin quan
mt thit vi knh bo hiu. Knh bo hiu c gi l knh D.LAPD cn c dng di dng
m rng iu khin lung I-frame qua mt knh thu bao lin quan n mt dch v c gi
l tip frame ( frame relay
C hai loi dch v c nh ngha dng vi LAPD .Mt s tun t theo thi gian
m t hai tp hm thc th dch v . Nh chng ta c th thy, c hai loi dch v c to cu ni
v khng to cu ni u c h tr.Ging nh PSTN analog, ISDN l mng chuyn mch-mch
(circuit-switching network) c nghia l cn thit lp mt mch trc khi bt k thng tin no

87

c truyn. iu ny c thc hin bng cch dng knh bo hiu ring_knh_D_ c mt tp


giao thc ring trong LAPD l mt phn cu thnh.
Dch v to cu ni c dng truyn cc thng ip thit lp gi gia mt thit b u cui
v tng i cc b. Giao thc lin h c kt hp vi kim sot li.Dch v khng to cu ni c
dng truyn cc bn tin lin quan n qun l v giao thc lin quan dng tip cn tng lc
(best_try, cch din t khc ca dch v khng to cu ni ) khng bo nhn.
Chng ta s thy , c n 8 thit b u cui c th chia s mt mch truy xut c bn ( do
cng chia s cng knh D) gia mt v tr khch hng v tng i b ISDN.Tuy nhin , tt c cc
bn tin thit lp gi u c gi n thit b kt cui c bit c ch ra trong vng i ch
LAPD.iu ny ging vi nguyn l a ch ho c dng trong ch NRM, ngoi tr LAPD
khng c my ch (master) v kin trc bus vt l ca n cho php cc u cui c ni vo truy
xut bus theo mt phng thc bnh ng.
Hai octet c dng cho vng a ch. Chng bao gm hai a ch thnh phn: mt danh nh
ca im truy xut dch v SAPI (Service Access Point Indentifier) v mt danh nh ca thit b
cui TEI (Terminal Endpoint Indentifier). v c bn, SAPI nh danh mt lp dch v m u
cui lin h-thoi, s liu , va thoi va s liu _v TEI nh danh duy nht cho thit b cui
trong lp dch v . Cng c mt a ch broadcast (tt c cc bit u l 1) cho php gi thng
ip n tt c cc du cui trong mt lp) V d, c th s dng tt c cc my in thoi u
nhn mt thng ip yu cu thit lp gi c gi n.

4.4.6.iu khin lin kt logic


iu khin lin kt logic LLC (Logical Link Control) l mt dn xut HDLC c dng trong
cc mng LAN. Nhng t chc tng qut ca hai loi topo c bn l bus v ring
C hai topo u dng mt mi trng chia s_bus hay ring_l ni din ra tt c cc hot ng
truyn frame. Ging nh mt mng a im, chng ta cn mt phng thc iu khin truyn
frame c trt t. Khng ging nh cc mng a im , khng c my tnh , v vy cn mt gii
thut phn tn m bo rng mi trng c s dng theo mt phng thc bnh ng bi tt c
cc DTE kt ni vo . i vi LAN, lp lin kt s liu bao gm c hai lp con: lp con iu
khin truy xut mi trng MAC (Medium Access Control ), hin thc gii thut iu khin
truy xut phn tn, v lp con LLC. Hot ng chi tit ca cc lp MAC khc nhau, phn ny ch
tp trung vo hot ng ca lp LLC. Lu rng i vi LAN, v khng c cc tng i chuyn
mch trong mng, nn lp LLC hot ng da theo giao tip ngang hng (peer basis).

III. TM TT
Trong phn tng quan nhng vn chnh c trnh by l :
Lin kt s liu c th l mt knh vt l im-ni-im (dng cp xon , cp ng trc hay
cp quang) hoc mt knh v tuyn nh lin kt v tinh hoc mt lin kt vt l hay lgic qua cc
mng chuyn mch. Ch truyn c th l bt ng b v da trn giao thc iu khin truyn
thin hng bit hay thin hng k t. Do lp iu khin lin kt s liu l nn tng hot ng
ca tt c cc ng dng truyn s liu v thng gi tt l lp lin kt s liu. Trong cc ng dng
im-ni-im n gin, lp lin kt s liu ng vai tr l lp ng dng trc tip. Dch v khng
to cu ni c ngha l cho d c cc bit kim tra pht hin li, nhng nu pht hin bt k
frame no b li th thc th giao thc lp lin kt ch lm mt thao tc n gin l loi b frame
ny. Dch v ny cng c xem l dch v khng bo nhn v chc nng truyn li tr thnh
mt chc nng hin nhin ca mt lp giao thc cao hn

88

Trong phn cc mi trng ng dng Mt vi mi trng ng dng c trnh by trn hnh


4.2. Chng ta c th thy rng, trong vi trng hp cc giao thc lin kt s liu ngay trong
hai u cui thng tin (DTE), v d nh my tnh v tm hot ng ca giao thc c xem nh
t u cui n u cui. Trong cc trng hp khc, giao thc hot ng thng qua lin kt cc
b, v d lin kt ni DTE vo mng. Trng hp nh vy, ta ni giao thc ch c ngha cc b.
Loi giao thc lin kt s liu c dng tu thuc vo khong cch hai u cui thng tin v tc
bit ca lin kt. i vi cc lin kt tc thp nh lin kt dng modem, th giao thc hng
k t idle RQ c dng .Cc giao thc loi ny v d nh Kermit v X-modem c hai l cc giao
thc truyn tp tin n gin c dng m rng truyn tin gia cc my tnh c nhn. Chng
rt ging vi giao thc idle RQ
i vi cc lin kt tc c cao hn v c bit l cc lin kt c c l xa nh lin kt v tinh
hay cc knh xuyn qua cc mng ghp knh t nhn, mt giao thc thuc loi continuous c
gi l HDLC (High-Level Data link Control) c dng. y l giao thc thin hng bit ph
hp vi nhiu ch khc nhau.
Kin trc ng dng c gi l topo a im. Nh chng ta thy, c mt ng dy truyn
c gi l bus c dng kt ni tt c cc my tnh li vi nhau. Do chng ta phi m
bo rng tt c cc hot ng truyn u c thc hin theo mt phng php c kim sot v
khng bao gi c hai hot ng truyn li xy ra ng thi. Cc kin trc nh vy thng c
dng trong cc ng dng c lin quan n m hnh thng tin my tnh ch/t (master/slave), trong
c mt my ch (master) kt ni vi mt nhm phn tn cc my tnh t (slave).
iu khin truy nhp vo mi trng truyn chia s mt cch bnh ng, thng dng mt
giao thc lin kt d liu c to cu ni. Cc giao thc trc y dng cho cc kin trc nh vy
ch yu da vo s pht trin ca giao thc idle RQ thin hng k t c gi l BSC (Binary
Synchronous Control) hay bisync
Kin trc c dng vi cc mng s liu chuyn mch mch (circuit-switched data networks)
v d nh IDSN. Khi mt mch c thit lp thng qua mng, n cung cp mt lin kt dimni-im c xem nh mch o _cho cung on chuyn d liu.Giao thc ny c th to cu ni
hay khng to cu ni, c gi tng ng l chuyn frame (frame switching) v chuyn tip
frame (frame relay)
Phn cc giao thc thin hng k t gii quyt cc giao thc c dng nh sau :
Cc giao thc thin hng k t c dng trong cc ng dng im-ni-im v c a im.
c trng ca cc giao thc ny l dng cc k t iu khin truyn thc hin cc chc nng
iu khin lin quan n qun l d lin kt, nh du u v cui frame, kim sot li v trong
sut d liu. Trong khi cp n cc giao thc hng k t, chng ta xem xt mt lin kt
s liu im-ni-im v mt lung frame n cng (mt chiu) trnh by cc kha cnh khc
nhau ca cc giao thc lin kt.Tuy nhin, trong hu ht cc ng dng thc t chng ta phi m
rng cc khi nim c gii thiu chp nhn s liu c trao i theo c hai hng.
Tng t, nu nh c nhiu hn hai ch th truyn tham gia vo trong cu hnh a im, chng ta
phi cn n mt phng php iu khin truy nhp vo mi trng truyn chia sng sut d liu
l chc nng c bit nhm ngn chn s nhm ln d liu v thng tin iu khin.
Cc giao thc n cng (simplex protocols).
Lp giao thc ny l n gin nht v n ch cho php chuyn s liu theo mt hng t my
tnh (DTE) ny n mt my tnh khc qua mt lin kt s liu im-ni-im.N c dng vi
cu hnh trong hnh 4.2(a).Mt ng dng tiu biu l truyn tp tin d liu t my tnh ny n

89

my tnh khc Mt trong nhng giao thc c dng rng ri nht l kermit. Kermit c dng
rng ri truyn ni dung ca mt hay nhiu tp tin t mt my tnh ny ti mt my tnh kia
thng qua mt lin kt im-ni-im. Lin kt c th l mt knh c thit lp thng qua mng
in thoi cng cng (chuyn mch analog) s dng cc modem hay mt cp dy xon i vi
cc b iu khin thu/pht thch hp. Thng dng truyn ng b .
Cc giao thc bn song cng
Hu ht cc giao thc thin hng k t hot ng theo idle RQ, bn song cng. Ni ting nht
l mt phin bn c pht trin bi IBM c gi l iu khin ng b nh phn, thng ni tt
l bisync hay BSC (Binary Synchronous Control). V n l nn tng ca giao thc thin hng k
t ca ISO gi l ch c bn (basic mode)
Giao thc song cng hon ton
C mt giao thc thin hng k t hot ng trong ch song cng hon ton (full-duplex).
Giao thc ny gip truyn cc frame thng tin theo c hai hng mt cch ng thi v dng
lc iu khin truyn continuous RQ cho c hai hng. Giao thc hot ng hiu qu vi ca
s truyn K=8 cho cc lin kt mt t hoc K=16 cho cc lin kt v tinh. m bo mt lung
frame lin tc, cho php 8 (hay 16 i vi v tinh ) lung thng tin dng-v-ch (stop-and-wait)
ring bit ti bt c thi im no trong tin trnh.
t c iu ny, mt lin kt vt l c php hot ng nh l 8 (hay 16) lin kt logic
ring bit, lung frame i qua mi lin kt c iu khin bi c cu giao thc dng-v-ch ca
n. Ch s tun t truyn trong mi header ca mi frame l hp ca hai field : mt s tun t mt
bit_0 hay_1 l ch s tun t truyn bnh thng lin h vi giao thc idle RQ, v ch s knh
logic LCN (logical Channel Number) ch nh knh logic m frame c gn vo .
phc v lung fram song cng hon tan, cc lin kt vt l trong c hai chiu xui v ngc
u h tr 8 ( hay 16) lin kt logic. Do , trong mi knh logic giao thc lin kt d liu ti
mi phia ca lin kt u duy tr cc bin tun t truyn tin v nhn ring bit. Bin tun t
truyn_0 hay 1_ l mt ch s tun t truyn s c gn vo frame mi k tip truyn ln knh
ng ra, trong khi bin tun t thu l ch s tun t ca frame thng tin k tip mong nhn c
trn knh ngc li. Ngoi ra, nhm m bo mi knh ng ra hot ng trong ch dng-vch, mi bn cng c mt bit bo bn hay rnh ri (busy/idle) lin h n mi knh, n l du
hiu bo knh bn hay khng, ngha l c mt bo nhn vn cn ang pht trn knh hay khng.
Phn giao thc thin hng bit
Tt c cc giao thc lin kt s liu mi u l giao thc thin hng bit. Lu rng cc giao
thc nh vy c s dng cc mu bit c nh ngha thay cho cc k t iu khin truyn
nh du m u hay kt thc mt frame. My thu duyt lung bit thu theo tng bit mt tm
mu bit u v cui frame. ba phng php bo hiu bt u v kt thc mt frame c gi l
phn nh danh gii frame ( delimiting )
Giao thc DHLC
. Giao thc DHLC l mt giao thc chun ho quc t c nh ngha bi ISO dng cho
c lin kt im ni - im v a im. N h tr hot ng ch trong sut, song cng hon
ton v ngy nay c dng mt cch rng di trong cc mng a im v trong cc mng my
tnh. Mc d t vit tt DHLC kh ph bin nhng mt s nh my ln v cc t chc tiu chun
vn cn gi giao thc ny bng tn ring ca h v d SDLC ( synchronous Data link control )
ca IBM. y l tin thn ca HDLC v ADCCP ( Advanced Data communications control
procedure ) l tn c dng bi t chc ANSI ( American National Standards Institude ) . Bi

90

HDLC c nh gha nh mt nh mt giao thc iu khin lin kt s liu tng qut. Trong
HDLC cc frame c gi t trm s cp n trm th cp c gi nh cc lnh ( command ) v
cc frame c gi t th cp n s cp c gi l cc p ng ( response )
HDLC c 3 c ch hot ng :
1

ch p ng thng thng NRM ( nomal response Mode) : ch ny c dng trong


cu hnh khng cn bng Trong ch ny trm th cp ch c th truyn khi nhn c
ch th c bit ca trm s cp. Lin kt ny c th l im ni - im hay a im
trng hp a im ch cho php mt trm s cp .

ch p ng bt ng b ARM ( Asynchronous response mode ) ch ny c dng


trong cu hnh khng cn bng N cho php mt trm th cp xc tin mt hot ng
truyn m khng cn s cho php t trm s cp > Ch ny thng c dng trong
cc cu hnh im ni - im v cc lin kt song cng v cho php th cp truyn cc
frame mt cch bt ng b vi s cp .

Ch cn bng bt ng b ABM ( Asynchronous Balanced mode ) ; ch ny c


dng ch yu trn cc lin kt song cng im ni - im cho cc ng dng truyn s
liu my tnh - n my tnh v cho cc kt ni gia my tnh v mng s liu cng cng
( PSDN ) .Trong ch ny mi trm c trng thi nh nhau v thc hin c hai chc
nng s cp v th cp . N l ch c dng trong giao thc ni ting X.25

Hot ng ca giao thc


9 Qun l lin kt
Trc khi truyn bt k thng tin s liu no gia s cp v mt trm th cp trn mt lin kt a
im hay gia hai trm vi nhau qua mt lin kt im-ni-im, mt cu ni logic gia hai ch
th truyn tin phi c thit lp.iu ny hon thnh nh s trao i frame khng nh s.

9 Chuyn s liu
Trong NRM, tt c cc I-frame c truyn di s iu khin ca trm s cp .Cc frame qut
khng nh s UP-frame (Unnumbered Poll-frame) vi bit P c set l 1, thng c trm so
cp dng qut mt trm th cp. Nu th cp khng c s liu truyn, n gi p mt RRframe trong bit F c set.Nu c s liu ang i truyn, n s truyn ngay di dng cc Iframe, trong I-frame cui cng bit F c set l 1.
Hai kha cnh quan trng nht trong cung on chuyn s liu l iu khin lung v kim
sot li .Kim sot li dng th tc continuous RQ theo chin lc truyn li c la chn hay
truyn mt nhm, trong khi iu khin lung da vo c cu ca s.
Th tc truy xut lin kt
Th tc truy xut lin kt phin bn B cn c gi l LAPB (Link Access Procedure version B)
l mt tp con ca HDLC, n c dng iu khin truyn cc I-frame qua mt lin kt s liu
song cng im-ni-im ni gia mt my tnh vi mt mng chuyn mch gi cng cng.
Th tc a truy xut
Chng ta m t vic s dng HDLC iu khin truyn cc frame s liu qua mt lin kt
song cng.V HDLC iu khin truyn qua lin kt n nh vy nn cn c gi l th tc lin
kt n SLP (Single Link Procedure) .Tuy nhin, trong mt vi trng hp, thng lng c sn
ca mt lin kt n nh vy khng p ng nhu cu ca cc ng dng, v vy chng ta phi
dng n a lin kt. phc v iu ny, mt th tc m rng ca LAPB c nh ngha v
c gi l th tc a lin kt MLP (Multiple Procedure ) .

91

Th tc truy xut lin kt LAPM

Cc modem c kh nng khc phc li ngy nay s dng mt th tc c gi l LAPM


(Link Access Procedure for Modem). Thng qua th tc ny chng c th chp nhn s liu
c truyn bt ng b t DTE nhng s truyn s liu i theo ch d ng b thin hng
bit (bit-oriented) v dng mt giao thc khc phc li da trn HDLC.
Th tc truy xut lin kt LAPD
Th tc truy xut lin kt knh D gi tt l LAPD (Link Access Procedure D-channel) l mt tp
con ca HDLC dng cho ISDN. N c nh ngha iu khin lung I-frame lin quan mt
thit vi knh bo hiu. Knh bo hiu c gi l knh D.LAPD cn c dng di dng m
rng iu khin lung I-frame qua mt knh thu bao lin quan n mt dch v c gi l
tip frame ( frame relay .
iu khin lin kt logic
iu khin lin kt logic LLC (Logical Link Control) l mt dn xut HDLC c dng trong
cc mng LAN. Nhng t chc tng qut ca hai loi topo c bn l bus v ring
C hai topo u dng mt mi trng chia s_bus hay ring_l ni din ra tt c cc hot ng
truyn frame

IV. PHN CU HI V BI TP
Cu 1 :: Lin kt s liu c th l

A knh vt l im-ni-im
B knh v tuyn nh lin kt v tinh
C Lin kt vt l hay lgic qua cc mng chuyn mch.
D Mt trong ba cch A, B, C

Cu 2 : u l lin kt s liu
A

Mt kt ni vt l trc tip (dng cp xon i, cp ng trc hay cp quang)

Mt knh c thit lp qua mng in thoi cng cng dng modem,

Mt lin kt v tuyn nh lin kt vi ba mt t hay lin kt v tinh

Mt trong ba trn

Cu 3 : Pht biu no sau y l ng


A

Loi giao thc lin kt s liu c dng tu thuc vo khong cch hai u cui thng tin
v tc bit ca lin kt

B Giao thc hng k t idle RQ c dng khi cc lin kt tc thp nh lin kt dng
modem,
C Loi giao thc lin kt s liu c dng khng ph thuc vo khong cch v tc bit
D
92

C A, B u ng

Cu 4 : Giao thc HDLC (High-Level Data link Control) c dc tnh


A L giao thc thin hng bit ph hp vi nhiu ch khc nhau.
B Thm mt s k s nh phn vo mi k t c truyn
C Mi k t c kim tra nh mt thc th ring bit
D

C ba trn u ng

Cu 5 : Giao thc HDLC (High-Level Data link Control)


A Dng vi cc lin kt tc c cao
B Dng vi cc lin kt c c l xa nh lin kt v tinh
C Thng dng vi cc lin kt tc c thp
D

C A v B u ng

Cu 6 : Topo a im yu cu
A C mt ng dy truyn c gi l bus c dng kt ni tt c cc my tnh li vi
nhau
B Phi m bo rng tt c cc hot ng truyn u c thc hin theo mt phng php c
kim sot v khng bao gi c hai hot ng truyn li xy ra ng thi
C Tt c cc hot ng truyn u din ra gia my tnh ch v my tnh t chn., v vy
my tnh ch iu khin th t ca tt c cc hot ng truyn.
D

Mt trong ba trn l ng

Cu 7 : Cc giao thc thin hng k t


A c dng trong cc ng dng im-ni-im v c a im
B Khng dng trong cc ng dng im-ni-im
C Khng dng cc k t iu khin truyn nh du u v cui frame, kim sot li v
trong sut d liu.
D C A, B, C u ng
Cu 8 Pht biu no sau y l ng vi cc giao thc thin hng k t
A L phng thc truyn trong cc bit d liu t mt ngun c truyn tun t ni tip
nhau qua mt knh thng tin
B Dng cc k t iu khin truyn thc hin cc chc nng iu khin lin quan n qun
l d lin kt
C Tt c cc giao thc lin kt s liu mi u l giao thc thin hng k t.
D

C A,B, C u ng

93

Cu 9 : Cc giao thc n cng ( simplex Protocol) c th

A Cho php chuyn s liu theo mt hng t my tnh (DTE) ny n mt my tnh khc qua
mt lin kt s liu im-ni-im
B Lin kt c th l mt knh c thit lp thng qua mng in thoi cng cng
C S dng cc modem hay mt cp dy xon i vi cc b iu khin thu/pht thch hp.
D C A,B,C u ng
Cu 10 : Dng giao thc n cng ( simplex Protocol) th
A Nu ang dng modem th mt modem phi c t ch gi v modem kia phi t
ch tr li
B .C hai modem phi c ci tc hot ng bng nhau
C C A v B u ng
D Tt c cc trn u sai
Cu 11: Cc giao thc thin hng k t hot ng theo bn song cng. Pht biu no sau y
l ng
A c gi l iu khin ng b nh phn thng ni tt l bisync hay BSC (Binary
Synchronous Control).
B N l nn tng ca giao thc thin hng k t ca ISO
C Pht biu A v B l ng
D Tt c cc trn u sai
Cu 12 : : Cc giao thc thin hng k t thc hin cc chc nng khc nhau lin quan n
qun l lin kt cn
A Cn dng thm cc frame iu khin bn cnh cc frame mang thng tin
B i vi truyn ng b thin hng k t, my thu cn phi t cho c s ng b k t
v ng b frame.
C

Pht biu A v B u ng

Pht biu A ng cn pht biu B l sai

Cu 13 : Hot ng ca giao thc thin hng k t th hin


A My tnh ch chu trch nhim lp lch cho tt c cc hot ng truyn trn mi lin kt s
liu chia s.
B Bn tin iu khin qut c dng yu cu mt my ph thuc no gi bt k s liu
ang i no m n c
C Bn tin iu khin chn dng hi my ph thuc c sn sng nhn s liu hay khng.
D
94

Mt trong ba trn u ng

Cu 14 : Giao thc thin hng k t hot ng trong ch song cng hon ton (fullduplex).
A Gip truyn cc frame thng tin theo c hai hng mt cch ng thi v dng lc iu
khin truyn continuous RQ cho c hai hng
B Giao thc hot ng hiu qu vi ca s truyn K=8 cho cc lin kt mt t hoc K=16 cho
cc lin kt v tinh
C Giao thc hot ng hiu qu vi ca s truyn K=16 cho cc lin kt mt t hoc K=8 cho
cc lin kt v tinh
D C A v B u ng
Cu 15 : Giao thc thin hng k t hot ng trong ch song cng hon ton (full-duplex)
yu cu .
A Mt lin kt vt l c php hot ng nh l 8 (hay 16) lin kt logic ring bit
B Lung frame i qua mi lin kt c iu khin bi c cu giao thc dng-v-ch ca n.
C B l pht biu sai
D C A v B u ng
Cu 16 : Ch s trong mi header ca Frame trong giao thc thin hng k t hot ng trong
ch song cng hon ton l
A Hp ca hai field : mt s tun t mt bit_0 hay_1 l ch s tun t truyn bnh thng v ch
s knh logic LCN (logical Channel Number) ch nh knh logic m frame c gn vo
.
B Ch c 1 field : mt s tun t mt bit_0 hay_1 l ch s tun t truyn bnh thng
C

Ch c mt field : ch s knh logic LCN (logical Channel Number) ch nh knh logic m


frame c gn vo .

D C A, B. u ng
Cu 17 : Th tc truy xut lin kt phin bn B cn c gi l LAPB (Link Access Procedure
version B) l mt tp con ca HDLC, n dng
A iu khin truyn cc I-frame qua mt lin kt s liu song cng im-ni-im ni gia mt
my tnh vi mt mng chuyn mch gi cng cng
B LAPB c dng iu khin cc frame thng tin qua giao tip DTE-DCE cc b
C

LAPB khng dng iu khin cc frame thng tin qua giao tip DTE-DCE cc b

D A, B u dng
Cu 18 : Pht biu no sau y v th tc a lin kt MLP (Multiple Procedure ) l ng .
95

A L th tc m rng ca LAPB
B Trong mt vi trng hp, thng lng c sn ca mt lin kt n nh vy khng p
ng nhu cu ca cc ng dng v vy chng ta phi dng n th tc a lin kt MLP
(Multiple Procedure ) .
C L th tc m rng ca LAPB dng 4 b m 2 byte cho mi UART
D A v B l pht biu ng
Cu 19 : Cc modem c kh nng
A Khc phc li
B Khc phc li nu s dng mt th tc c gi l LAPM (Link Access Procedure for
Modem)
C Khng c kh nng khc phc li
D

C A v B l pht biu ng

Cu 20 : iu khin lin kt logic LLC (Logical Link Control) l

A L mt dn xut HDLC c dng trong cc mng LAN.


B S dng loi topo c bn l bus v ring
C C hai topo u dng mt mi trng chia s_bus hay ring_l ni din ra tt c cc hot ng
truyn frame
D A ,B v C u ng

V. TI LIU THAM KHO


[1]. Michael Duck, Peter Bishop, Richard Read. Data communication, addison wesley
1996.
[2]. Trung T. Cng ngh ATM - gii php cho mng vin thng bng rng 1998
[3] Nguyn hng Sn, Hong c Hi. K thut truyn s liu. Nh xut bn Lao ng
2002.
[4] William Stallings, Data and computer communications, Prentice Hall, 2004.

96

CHNG 5
X L S LIU TRUYN
I PHN GII THIU
Chng ny c trnh by thnh cc mc chnh c sp xp nh sau:
9 M ha s liu mc vt l
9 Pht hin li v sa sai
9 Mt m ha s liu
9 Nn s liu
9 K thut truyn s liu trong mng my tnh cc b

Mc ch : gip sinh vin nhn thc c nhng kin thc v s liu c cung cp t my
tnh hoc cc thit b u cui s liu thng dng nh phn n cc (unipolar)vi cc bit 0 v 1
c biu din cng mc in p m hoc dng. Tc truyn dn ca chng c tnh bng s
bit truyn trong mt giy.
Cc s liu ny khi truyn i s c bin i sang dng tn hiu s theo cc k thut m ha
khc nhau. Cc tn hiu ny c c trng bng s thay i mc in, tc truyn ca chng
v th c xc nh bng tc ca s thay i ny, cn c gi l tc iu ch v c tnh
bng Baud.
M ha s liu mc vt l gip sinh vin hiu c mt s phng php m ha thng dng,
so snh cc loi m ny ngi ta cn c vo cc yu t nh ph tn hiu, kh nng ng b tn
hiu, kh nng pht hin sai, kh nng chng nhiu v giao thoa tn hiu, phc tp v kh thi.
Ph tn ca tn hiu sau khi m ha s quyt nh n mt s kha cnh ca vic truyn s liu
nh rng bng tn cn thit, kh nng ghp ni vi ng truyn lin quan n tn hiu c
thnh phn mt chiu hay khng, cc loi m ph dng hin nay cng nh nhng c tnh ca
chng nh : M lng cc, M BNZS (M lng cc vi s thay th N s 0 ,) M lng cc
mt cao HDBN

Phn pht hin li v sa sai cho ta thy Khi d liu c truyn gia 2 DTE, cc tn hiu in
i din lung bit truyn rt d b thay i sai s do nhiu nguyn nhn : ng dy truyn,
lu lng truyn, loi m ng, loi iu ch, loi thit b pht, thit b thu, c bit l do s thm
nhp in t cm ng ln cc ng dy t cc thit b in gn . chng sai khi truyn s
liu thng c 2 cch :

Dng b gii m c kh nng t sa sai

Truyn li mt b phn ca d liu thc hin vic sa sai, cch ny gi l ARQ


Automatic Repeat Request .

Phng php thng dng nht c dng pht hin li ca bit trong truyn khng ng b
v truyn ng b hng k t l phng php parity bit. Khi truyn i mt khi thng tin, mi
k t c truyn i s c kim tra tnh chn l theo chiu ngang, ng thi c khi thng tin
ny cng c kim tra tnh chn l theo chiu dc. Nh vy c sau mt s byte nht nh th mt
byte kim tra chn l cng c gi i. byte chn l ny c to ra bng cch kim ta tnh chn
l ca khi k t theo ct. Da vo cc bit kim tra ngang v dc ta xc nh c to ca bit
sai v sa c bit sai ny, phng php ny c gi l phng php kim tra theo ma trn.

97

Ngoi ra phng php kim tra tn hiu bng m vng c thc hin nh sau : Tn hiu cn pht
i trong khung gm k bit s c bn pht thm vo n bit na kim tra dc gi l Frame
Check Sequence (FCS). Nh vy tn hiu pht i bao gm k+n bit. Bn thu khi nhn c tn
hiu nay s em chia cho mt a thc c gi l a thc sinh bit trc ( bn pht v bn thu
u cng chn a thc ny ). Nu kt qu chia khng d coi nh tn hiu nhn c l ng.

Phn mt m s liu gii thiu cho sinh vin mt cch khi qut ng truyn s liu trong mt
s trng hp cn phi c bo mt, th d nh quc phng, ngn hng .v.v..Nh vy ngoi cc
bin php x l s liu cn thit truyn thnh cng v hiu qu,s liu cn c mt m ha
bng phng php no , theo mt kha m no m ch my pht v my thu mi bit c.
Qu trnh mt m ha v gii mt thng c thc hin mc lin kt s liu (Data link). Tuy
nhin cng c nhng vi mch c ln chuyn thc hin mt m ha v gii mt s liu. Cc chip
ny cho php ngi s dng thay i cc gii thut mt m phc tp vi rt nhiu kha khc
nhau la chn. Ngy nay mt m ha mc vt l cng c quan tm nhiu, c bit l mt m
ha theo ng cng ngh, mt s phng php li dng cng ngh cao tin hnh mt m n,
thm m mun bit bn gc phi t c trnh cng ngh tng ng mi c th thc hin
c.
Nn s liu khi truyn gip chng ta bit rng ni dung thng tin truyn i bao gm d liu gc
di dng chui k t c chiu di c nh. Cho d y l trng hp ca nhiu ng dngtruyn
s liu, vn cn c nhng trng h khc, trong d liu c nn trc khi truyn i, nn d
liu l mt vic lm thit yu trong cc dch v truyn dn cng cng, v d truyn qua mng
PSTN, v trong cc mng cc mng nh vy vic tnh cc da vo thi gian v c ly truyn. .
V d chng ta truyn d liu qua mng PSTN dng tc 4800 bps, thi gian truyn ht d
liu l 20 pht. R rng nu dng nn d liu chng ta c th gim mt na s lng d liu
truyn, v c th tit kim 50% gi tin. iu ny tng ng vi vic dng tc truyn 9600
bps nhng khng nn .
Trong thc t chng ta c th dng mt lot cc gii thut nn khc nhau, mi gii thut s ph
hp vi mt loi d liu. Vi modem thng minh s cung cp c trung nn thch nghi t ng
thc hin cc gii thut nn ph hp vi loi d liu ang c truyn

Phn k thut truyn s liu qua mng my tnh cc b to cho sinh vin nhn thc c cc
mng s liu cc b thng c gi n gin l mng cc b v gi tt l LAN. Chng thng
c dng lin kt cc u cui thng tin phn b trong mt ta nh hay mt cm cng s no
. Th d c th dng LAN lin kt cc my trm phn b cc vn phng trong mt cao c hay
trong khun vin ca trng i hc, cng c th lin kt cc trang thit b m nn tng cu to
ca chng l my tnh phn b xung quanh mt nh my hay mt bnh vin. V tt c cc thit b
u c lp t trong mt phm vi hep, nn cc LAN thng c xy dng v qun l bi mt
t chc no . Chnh v l do ny m cc LAN c xem l cc mng d liu t nhn, im khc
bit ch yu gia mt ng truyn thng tin c thit lp bng LAN v mt cu ni c thc
hin thng qua mng s liu cng cng l mt LAN thng cho tc truyn s liu nhanh hn
do c trng phn cch v mt a l v c ly ngn. Trong ng cnh ca m hnh tham chiu
OSI th khc bit ny ch t biu l ti cc lp ph thuc mng. Trong nhiu trng hp cc lp
giao thc cp cao hn trong m hnh tham chiu ging nhau trong c LAN v mng s liu cng
cng. C hai loi LAN hon ton khc nhau : LAN ni dy () v LAN khng dy (wireless LAN)
nh bao hm trong tn ca tng loi , LAN ni dy dng cc dy ni c nh thc nh cp xon,
cp ng trc lm mi trng truyn dn trong khi cc LAN khng dy dng sng v
tuyn hay sng nh sng eer lm mi trng truyn dn, cch tip cn vi hai loi l khc nhau
98

Yu cu : Mi sinh vin khi c hiu chng ny phi t mnh nh ga kin thc ca mnh theo
cc vn chnh sau :
9 M ha s liu mc vt l l th no
9 Nguyn nhn li khi truyn s liu trn ng truyn cc phng php pht hin li v
khc phc
9 Mt m ha s liu mc ch v bin php tin hnh
9 Nn s liu mc ch v bin php tin hnh
9 Mng cc b phn loi v k thut truyn s liu trn mng cc b

II. NI DUNG
5.1. M HA S LIU MC VT L
S liu cung cp t my tnh hoc cc thit b u cui s liu thng dng nh phn dn cc
(unipolar) vi cc bit 0 v 1 c biu din cng mc in p m hoc dng. Tc truyn dn
ca chng c tnh bng s bit truyn trong mt giy.
Cc s liu ny khi truyn i s c bin i sang dng tn hiu s theo cc k thut m ha
khc nhau. Cc tn hiu ny c c trng bng s thay i mc in, tc truyn ca chng
v th c xc nh bng tc ca s thay i ny, cn c gi l tc iu ch v c tnh
bng Baud.
Cc phng php m ha thng dng bao gm :
9 M ha NRZ
9 M lng cc
9 M Miller
9 M nh phn a mc
so snh cc loi m ny ngi ta cn c vo cc yu t nh ph tn hiu, kh nng ng b
tn hiu, kh nng pht hin sai, kh nng chng nhiu v giao thoa tn hiu, phc tp v kh
thi. Ph tn ca tn hiu sau khi m ha s quyt nh n mt s kha cnh ca vic truyn s liu
nh rng bng tn cn thit, kh nng ghp ni vi ng truyn lin quan n tn hiu c
thnh phn mt chiu hay khng, nhiu hay t. Nu tn hiu khng c thnh phn mt chiu th s
c th ghp bng bin p, nh cch ly ng truyn bn ngoi vi my thu pht bn trong,
gim s giao thoa do nh hng ca dng mt chiu. Kh nng ng b tn hiu lin quan n
c tnh chuyn trng thi ca tn hiu c m ha gip xc nh thi im bt u v kt thc
ca mi bit chnh xc v thun li hn. Ty theo phng php m ha c th cung cp kh nng
pht hin sai n gin. ta xem xt mt s loi m lm th d nh sau

5.1.1. Mt s th d
5.1.1.1. M lng cc
Phng php ny thc hin vic chuyn i 0 ca tn hiu nh phn sang xung ca mc 0
v 1 ca tn hiu nh phn thnh xung ca 2 mc +A v -A. c tnh ca loi m ny l khng
tn ti thnh phn mt chiu v x dng lun phin +A, -A c th pht hin li. Nhc im
ca loi m ny l khng c chc nng kh cc m 0 lin tc, u thu c nhiu kh khn trong
vic tch ring tn hiu thi gian. gii quyt vn ny mt loi m khng c di nht nh
c chuyn sang cc mu c bit dng mt m lng cc mt cao ( nh BNZS, HDBN)
99

5.1.1.2. M BNZS (M lng cc vi s thay th N s 0 )


Phng php m ho ny thc hin vic chuyn i N s 0 lin tc ca m thnh N s cc
m c bit c xung vi phm quy tc lung cc . V mt thu nhn tin, s tch cc m vi phm
lng cc sau chuyn chng thnh s 0 nhn c m gc . Cc m BNZS gm cc loi
sau :
M B6ZS l cc m nhn c do chuyn i 6 ch s 0 lin tc thnh cc mu OVBOVB. cc
m ny c dng bi AT & T coi nh tiu chun giao tip ca h thng chun m ITU-T khuyn
ngh cho vic bo hiu ghp knh cp 2 ( lung 6,312 Mbps).
K hiu
9 B : xung lng cc thng thng ( cc thay i )
9 V : xung vi phm
9 O : xung mc 0

M B3ZS
Vi m ny, nu s cc xung gia 3 s 0 lin tc v xung V ngay trc, cc m my c
chuyn i thnh BOV v nu l n c chuyn i thnh OOV. Ti Bc M chng c s
dng h thng 44,736 Mbps

M B8ZS
l m nhn c bi chuyn i 8 s 0 lin tc thnh mu OOVBOVB. Chng c dng
h thng 1,544 Mbps ca Bc M

5.1.1.3. M lng cc mt cao HDBN


y l phng php chuyn i cc m s thnh cc xeri xung vi phm lng cc ( V:
Violate) ti bit cui cng s (N+1) ca cc m s 0 lin tc. b gii m loi b c thnh
phn 1 chiu c th dc gy ra bi cc xung khng lin tc th s xung B gia xung v v xung i
sau n phi l s chn. do s phn cc ca xung V lun thay i nn cc yu t mt chiu b trit
tiu. Cc dng c bit hin c gm BOO...V hock OOO...V y v tr bit u tin c dng
bin s xung B gia cc xung V thnh s l v tr bit cui cng phi lun lun l V . Tt c c
v tr cn li phi l O. Th d v m lng cc my cao nh sau :
-

HDB2

HDB3

5.2. PHT HIN LI V SA SAI.


5.2.1. Tng quan
Khi d liu c truyn gia 2 DTE, cc tn hiu in i din lung bit truyn rt d b thay
i sai s do nhiu nguyn nhn : ng dy truyn, lu lng truyn, loi m ng, loi iu
ch, loi thit b pht, thit b thu, c bit l do s thm nhp in t cm ng ln cc ng dy
t cc thit b in gn ,Nu cc ng dy tn ti trong mt mi trng xuyn nhiu th d
nh mng in thoi cng cng. iu ny c ngha l cc tn hiu i din cho bit 1 b u thu
dch ra nh bit nh phn 0 v ngc li. xc sut thng tin thu c bi DTE ch ging thng
tin truyn t c gi tr cao, cn phi c mt vi bin php ni thu c kh nng nhn bit
thng tin thu c c cha li hay khng, nu c li s c mt c cu thch hp thu v bn
copy chnh xc ca thng tin.
chng sai khi truyn s liu thng c 2 cch :

100

Dng b gii m c kh nng t sa sai

Truyn li mt b phn ca d liu thc hin vic sa sai, cch ny gi l ARQ


Automatic Repeat Request .

M hnh minh ho vic bo v v sa sai nh sau :


Bo v
M

Truyn li vi s dng v i
ARQ

Sa sai

Truyn li lin tc
Truyn li vi s lp li la chn

T sa

5.2.2. Phng php kim tra chn l theo k t ( parity bit )


Phng php thng dng nht c dng pht hin li ca bit trong truyn khng ng b
v truyn ng b hng k t l phng php parity bit. Vi cch ny my pht s thm vo
mi k t truyn mt bit kim tra parity c tnh ton trc khi truyn. Khi nhn c thng
tin truyn, my thu s thc hin cc thao tc tnh ton trn cc k t thu c , v so snh vi bit
parity thu c. Nu chng bng nhau, c gi s l khng c li, y ta dng t gi s, bi v
cch ny c th khng pht hin c li trong khi li vn tn ti trong d liu. Nhng nu chng
khc nhau th chc chn mt li xy ra .
tnh ton parity bit cho mt k t, s cc bit trong m k t c cng module 2 vi nhau
v parity bit c chn sao cho tng s cc bit 1 bao gm c parity bit l chn (even parity) hoc
l l (odd parity)

Trong b m ASCII mi k t c 7 bit v mt bit kim tra


Vi kim tra chn gi tr ca bit kim tra l 0 nu s lng cc bit c gi tr 1 trong 7 bit l
chn v c gi tr 1 trong trng hp ngc li.
Vi kim tra l th ngc li. Thng thng ngi ta s dng kim tra chn v bit kim tra
gi l P. Gi tr kim tra cho php u thu pht hin nhng sai st n gin
Th d

K t

M ASCII

T m pht i Bit kim tra P

1000001

10000010

1010001

10100011

Phng php parity bit ch pht hin cc li n bit (s lng bit li l s l )v khng th
pht hin cc li 2 bit (hay s bit li l mt s chn)
5.2.3. Phng php kim tra theo ma trn
Khi truyn i mt khi thng tin, mi k t c truyn i s c kim tra tnh chn l theo
chiu ngang, ng thi c khi thng tin ny cng c kim tra tnh chn l theo chiu dc. Nh
vy c sau mt s byte nht nh th mt byte kim tra chn l cng c gi i. byte chn l ny
c to ra bng cch kim ta tnh chn l ca khi k t theo ct. Da vo cc bit kim tra ngang
v dc ta xc nh c to ca bit sai v sa c bit sai ny. Mt Frame coi nh mt khi k
t sp xp c 2 chiu. mi k t c bit kim tra chn l P. Nu ta sp xp cc bit ca k t ng v
tr tng ng t trn xung th ta c mt khi cc k t
Tnh theo chiu ngang, gi tr bit chn l P ca dng th i s l :

101

Rj =

b1j + b2j + +bnj

y l php cng modun 2

Vi Rj :: bit kim tra th t th j


bi j : bit th i ca k t th j
n : s lng bit trong mt k t
Nu tnh theo chiu dc ta c :
Ci = bi 1 + bi 2 + bi 3 ...... + bi m
Vi Ci :: bit kim tra ct th i
m : s lng k t trong mt Frame.
Chng ta c th thy rng mc d cc li 2 bit trong mt k t s thot khi kim tra parity theo
hng, nhng chng s b pht hin bi kim tra parity theo ct tng ng. D nhin iu ny l
ng ch khi khng c li 2 bit xy ra trong cng mt ct ti cng thi im. R rng xc sut xy
ra trng hp ny nh hn nhiu so vi xc sut xy ra li 2 bit trong mt k t. Vic dng kim
tra theo ma trn ci thin ng k cc c trng pht hin li ca kim tra chn l
Tuy nhin phng php ny cung khng hon ton hiu qu. Gi s bit th nht v bit th 3
ca k t th nht b sai kim tra hng s khng b sai, nhng kim tra chn l ca ct s pht
hin bit th nht v th 3 b sai, ta bit s truyn b sai nhng khng bit sai v tr no. By gi
ta lai gi thit rng bit th nht v bit th 3 ca k t th 5 cng b sai ng thi v bit th nht
v bit th 3 ca k t th nht, lc ta khng pht hin c ct b sai, kt qu thu c b sai
nhng ta khng pht hin c

5.2.4. Phng php m d tha CRC


Mt t m c vit di dng mt a thc
C(x) = ( Cn-1 Xn-1 + Cn-2 Xn-2+ ......+ C1 X + C0 )
Phng php kim tra tn hiu bng m vng c thc hin nh sau :
Tn hiu cn pht i trong khung gm k bit s c bn pht thm vo n bit na kim tra
dc gi l Frame Check Sequence (FCS). Nh vy tn hiu pht i bao gm k+n bit. Bn thu khi
nhn c tn hiu nay s em chia cho mt a thc c gi l a thc sinh bit trc ( bn
pht v bn thu u cng chn a thc ny ). Nu kt qu chia khng d coi nh tn hiu nhn
c l ng.
Vn c t ra l n bit thm vo s c xc nh nh th no khi bit khung tin cn
truyn i, bit a thc sinh c chn ?.
N bit thm vo c gi l CRC ( Cyclic Redundancy Check). Phng php to ra CRC
bao gm vic dch thng bo sang tri c bit ( c chnh l bc ca a thc chn trc) sau thc
hin php chia cho da thc c chn ny . Kt qu d li ca php chia chnh l CRC. Bn thu
sau khi nhn c thng bo cng em chia cho hm bit trc nh bn pht. Nu kt qu bng 0.
php truyn khng sai s.
Tnh FCS gm 4 bc :
Bc 1 chuyn thng bo nh phn thnh a thc M(x).Chn hm cho trc G(x) c bc c ,
G(x)= xc+1 ( c chnh l di ca CRC)
Bc 2 : Nhn M(x) vi Xc
Bc 3 Thc hin php tnh M(x).Xc/G(x) ta c phn nguyn v s d:
Q(x)+ R(x)/G(x)

102

R(x) chnh l CRC


Bc 4 : Thnh lp FCS chnh l thng bo cn truyn i
FCS = Xc.M(x) +R(x)
Th d : cn truyn thng tin 110101
1) To M(x) = X5 +X4 + X2 + 1
G(x) = X3 +1

Chn c=3

2) Tnh X3. M(x)/G(x) = Q(x) +R(x)/G(x)

X3 +1

X8 + X7 + X5 + X3
X8

X5
X7 +

X5 + X4 + X +1
X3

X7 + X4
X4 +X
X3 +X
X3 + 1
X+1
Vy

R(x) = X+1
Q(x) = X5 + X4 + X +1

FCS = Xc.M(x) + R(x) + X8 + X7 + X5 + X3 + X + 1


Thng tin cn truyn l
110101011
Thu v kim tra CRC
kim tra sai s khi truyn, b phn thu em khi thng tin thu c chia cho G(x) theo
modul 2 nu phn d cn li l 0 m nhn c l ng, nu phn d khc 0 m nhn c l sai .
Kim tra CRC:
Ta c hm pht i pht i : FCS = Xc.M(x) +R(x)
v

Xc.M(x)/G(x) = Q(x) + R(x)/ G(x)

Ti u thu ta thu c : FCS em gi tr thu c ny chia cho Hm sinh m G(x)

FCS /G(x) =
=
=
=
M ( 1+1)2 = 0

ta c :

Xc.M(x) +R(x)
G(x)
Xc.M(x)
+
G(x)
Q(x)

Q(x) +

R(x)
G(x)

+
R(x)
G(x)

R(x)
.
G(x)

R(x)
G(x)

(1+1)2

FCS /G(x) = Q(x)

103

Phn d bng 0
Th d :
Thng tin truyn i l :
110101011
Thng tin nhn c l :
110101011
iu ny c ngha l truyn ng tc l R(x) phi bng 0
Kim tra CRC nh sau :
Chuyn thng tin nhn c thnh a thc :
X8 + X7 + X5 + X3 +X+1

110101011

a thc sinh m c bn thu v bn pht u bit G(x) = X3 +1


em a thc nhn c chia cho a thc G(x) chc chn phn d s bng 0
Thc hin php chia nh sau :

X3 +1

X8 + X7 + X5 + X3 + X +1
X8

X5
X7 +

X5 + X4 + X +1
X3

X7 + X 4
X4 + X3 + X
X4

+ X
X3

+1

X3

+1
0 =R(x)

Mch to CRC
to m CRC c th dng phn mm d tnh CRC cho tng gi d liu , hoc tnh ton
sn lu vo bng gi tr CRC cho 256 byte sau khi tnh CRC cho tng byte th tra bng. Tuy
nhin trong thc t nhanh v gim thi gian hot ng ca b vi x l ngi ta thng dng
phn cng to CRC v kim tra. Ngi ta c th to m CRC di 12 bit, 16 bit, 32 bit. Mch
in s bao gm cc b ghi dch v cc b cng modul 2, s lng ct ca b ghi dch ph thuc
vo gi tr C chn ca hm sinh G(x)

X2

X1
Q
N
Q

X0
Q

Q
N

Thng bo

N
Q

CLK
Hinh 5.1. Mch to CRC dng ghi dch vi G(x)= X3+1
Thanh ghi

104

X2

X1

X0
Thng bo : 110101

1
2
3
4
5
6
7
8
9

0
0
0
1
1
0
0
1
1
0

0
0
1
1
0
0
1
1
0
1

1
1
0
1
0
1
0
0
0

0
1
1
0
0
1
1
0
1
1

Thng bo

1
0
1
0
1
0
0
0

0
1
0
1
0
0
0

1
0
1
0
0
0

0
1
0
0
0

110101

1
0
0
0

0
0
0

0
0

0 1 1 CRC

5.3. MT M HA S LIU
5.3.1. Khi qut
ng truyn s liu trong mt s trng hp cn phi c bo mt, th d nh quc phng,
ngn hng .v.v..Nh vy ngoi cc bin php x l s liu cn thit truyn thnh cng v hiu
qu,s liu cn c mt m ha bng phng php no , theo mt kha m no m ch my
pht v my thu mi bit c.
Qu trnh mt m ha v gii mt thng c thc hin mc lin kt s liu (Data link). Tuy
nhin cng c nhng vi mch c ln chuyn thc hin mt m ha v gii mt s liu. Cc chip ny
cho php ngi s dng thay i cc gii thut mt m phc tp vi rt nhiu kha khc nhau
la chn. Ngy nay mt m ha mc vt l cng c quan tm nhiu, c bit l mt m ha theo
ng cng ngh, mt s phng php li dng cng ngh cao tin hnh mt m n, thm m
mun bit bn gc phi y c trnh cng ngh tng ng mi c th thc hin c.

5.3.2. Mt m ha c in
Bn gc s c m ha bng mt kha c xc nh trc to ra mt bn m. Bn m
chnh l bn c truyn ln kn. Khi thm nhp vo knh, i phng c th thu trm c bn
m nhng v khng bit kha m nn kh tm ra c bn gc.
V mt ton hc c th m phng mt m c in nh sau :
Mt h thng m l mt tp c 5 thnh phn (P,C,K,E,D) trong :
P l tp hp hu hn cc bn gc c th
C l tp hp hu hn cc m gc c th
K l tp hp kha c th i vi mi k K c mt lut mt m eK : P C; eK E v mt
lut gii m tng ng dK: C P, dK D. Mi eK v dK l nhng nh x sao cho dK(eK(x))=x
x P
Gi s thng tin gc cn truyn l mt chui x1, x2, x3. x4xn vi n l mt s nguyn ln hn
hoc bng 1. Mi k hiu xi (1 i n c mt m bng lut eK vi kha K thng nht vi
bn thu. Ni pht s xc nh cc y theo y= eK(xi)v bn m s pht ln knh l y = y1, y2,
y3,y4.yn. pha thu hp l, s tm ra bn gc bng cch dng nh x dK(yi)=xi, ch eK v dK
phi l cc nh x 1-1, ngha l vi x1 x2 th y1 y2.

105

C nhiu phng php mt m c in sau y chng ta xt mt phng php m dch vng.


Phng php ny c c s l php ton module. minh ha ta xt vic mt m ha trn b ch
ci ting Anh gm 26 ch ci. Dng php module 26 nh sau :
eK(x) =x+K module 26
dK(x) =x - K module 26
Bng 5.1. S tng ng ca cc ch ci v cc s theo module 26 nh sau
A

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

Th d
Gi s kha m dch vng ny l 9 v bn gc l :
Gonewththewind
Tin hnh mt m nh sau :
Trc ht chng ta bin i bn gc thnh chui cc s nguyn theo php ly tng ng trn
bng 5.1 ta c :
6

14

19 7

13

22

19

22

13

Sau cng thm 9 vo mi gi tr ri module 26 ta c :


15 23

22

13

17

13

17

22

12

16

16

T chui cc gi tr trn ly cc gi tr tng ng trong bng 5.1.ta c bng m s truyn i l :


pxwnfrcqcqnfrwm
khi thu c bn m ny, my thu s tin hnh bin i thnh dy cc gi tr tng ng trong
bng 5.1..Ly gi tr tr bt i 9 ri module 26, i gi tr ca kt qu thnh k t cui cng s
c bn c

5.3.3. Mt m kha cng khai


Mt trong nhng phng php mt m ha hin i l mt m kha cng khai. Phng php
mt m ny ng dng tnh cht c bit ca cc hm by sp mt chiu tng kh v gy
cn tr hot ng ca thm m. H mt m kha cng khai da trn logarit ri rc c dng kh
ph bin v c gi l h mt m Elgamal. minh ha h mt m Elgamal sau y s trnh by
mt cc hnh thc cc bc. Trc ht bn gc x s c nh du bng cch nhn vi k to
ra y2. Gi tr k cng c gi i nh mt phn ca bn m ni thu hp l bit c a s suy din
ra c k t k sau s chia y2 cho k c x
Th d cho p = 2579, cho =2, a = 765. khi = 2765 mod 2579=949
Gi s mun gi bn tin x=1299 chn s ngu nhin k=853
y1= 2853 mod 2579 = 435
y2= 1299.949853 mod 2579 =2396

106

u thu khi nhn c bn m y =(435,2396) s tin hnh tnh ra bn gc


x= 2396.(435765)-1 mod 2579 =1299

5.4. NN S LIU
5.4.1.Khi qut
Chng ta vn gi thit rng ni dung thng tin truyn i bao gm d liu gc di dng chui k
t c chiu di c nh. Cho d y l trng hp ca nhiu ng dng truyn s liu, vn cn c
nhng trng hp khc, trong d liu c nn trc khi truyn i, nn d liu l mt vic lm
thit yu trong cc dch v truyn dn cng cng, v d truyn qua mng PSTN, v trong cc mng
cc mng nh vy vic tnh cc da vo thi gian v c ly truyn. .
V d chng ta truyn d liu qua mng PSTN dng tc 4800 bps, thi gian truyn ht d
liu l 20 pht. R rng nu dng nn d liu chng ta c th gim mt na s lng d liu
truyn, v c th tit kim 50% gi tin. iu ny tng ng vi vic dng tc truyn 9600
bps nhng khng nn .
Trong thc t chng ta c th dng mt lot cc gii thut nn khc nhau, mi gii thut s ph
hp vi mt loi d liu. Vi modem thng minh s cung cp c trng nn thch nghi t ng
thc hin cc gii thut nn ph hp vi loi d liu ang c truyn

5.4.2. Nn nh n gin m cho cc ch s (Packed decimal )


Khi cc frame ch bao gm cc k t s hc ang c truyn, chng ta c th tit kim ng
k bng cch gim s bit trn mi k t t 7 xung 4 thng qua m BCD, thay cho m ASCII.

5.4.3. Nn theo m ha quan h.


Mt phng php khc c s dng khi truyn d liu s hc k tip ch khc nhau phn nh
v gi tr l ch gi lng khc nhau gia cc gi tr ny cng vi mt gi tr tham kho. iu ny
c gi l m ha quan h v n c th em li hiu qu c bit trong cc ng dng ghi nhn
d liu.
Th d nu gim st t xa mc nc ca dng sng thng c mc nc theo cc khong thi
gian nh trc . ti thiu thi gian cn truyn thay v truyn gi tr ch mc nc tuyt i,
chng ta ch cn truyn i cc gi tr khc nhau.

5.4.4. Nn bng cch b bt cc k t ging nhau.


Thng thng khi cc frame gm cc k t c th in ang c truyn thng xut hin chui lp
li cc k t ging nhau. Thit b iu khin ti my pht s qut ni dung ca frame trc khi truyn
nu gp mt chui k t lin tip ging nhau th chng s c thay th bi tun t s v k t.

5.4.5. Nn theo m ha thng k


khng phi tt cc cc k t trong mt frame truyn u c cng mt tn sut xut hinCc k
t no c tn sut xut hin ln th c m ha vi s lng bt t hn cc k t c tn sut xut
hin thp. Do s bit trn mi k t thay i nn chng ta phi dng phng php truyn ng
b thin hng bit.

5.5. K THUT TRUYN S LIU TRONG MNG MY TNH CC B


5.5.1. Tng quan
Cc mng s liu cc b thng c gi n gin l mng cc b v gi tt l LAN. Chng
thng c dng lin kt cc u cui thng tin phn b trong mt ta nh hay mt cm cng
s no . Th d c th dng LAN lin kt cc my trm phn b cc vn phng trong mt cao
107

c hay trong khun vin ca trng i hc, cng c th lin kt cc trang thit b m nn tng cu
to ca chng l my tnh phn b xung quanh mt nh my hay mt bnh vin. V tt c cc thit
b u c lp t trong mt phm vi hep nn cc LAN thng c xy dng v qun l bi mt
t chc no . Chnh v l do ny m cc LAN c xem l cc mng d liu t nhn, im khc
bit ch yu gia mt ng truyn thng tin c thit lp bng LAN v mt cu ni c thc
hin thng qua mng s liu cng cng l mt LAN thng cho tc truyn s liu nhanh hn do
c trng phn cch v mt a l v c ly ngn. Trong ng cnh ca m hnh tham chiu OSI th
khc bit ny ch t biu l ti cc lp ph thuc mng. Trong nhiu trng hp cc lp giao thc
cp cao hn trong m hnh tham chiu ging nhau trong c LAN v mng s liu cng cng. C hai
loi LAN hon ton khc nhau : LAN ni dy () v LAN khng dy (wireless LAN) nh bao hm
trong tn ca tng loi , LAN ni dy dng cc dy ni c nh thc nh cp xon, cp ng trc
lm mi trng truyn dn trong khi cc LAN khng dy dng sng v tuyn hay sng nh sng
eer lm mi trng truyn dn, cch tip cn vi hai loi l khc nhau.

5.5.2.Mng LAN ni dy
Trc khi nghin cu cu trc v hot ng ca cc kiu LAN ni y ta cn ch n cc
yu t cn chn la trong xy dng LAN
5.5.2.1. Topo.
Hu ht cc mng din rng WAN th d nh mng in thoi cng cng PSTN ( public
switching telephone network ), dng topo dng li, tuy nhin do c th phm vi vt l gii
hn ca cc thu bao (DTE ) trn LAN nn cho php dng cc topo n gin hn. C 4 topo
thng dng l Star, Bus, Ring, Tree Hnh 5.1.

Dng Bus

Dng cy

Dng Star m rng

Dng Ring

Dng Star

Dng mt li
Hnh 5.1. Cc topo thng dng

108

Tng i PABX l mt dng Star Topo. Mt cu ni c thit lp xuyn qua mt tng i


PABX Analog truyn thng bng nhiu phng php ging vi mt cu ni c thc hin qua
mng PSTN Analog , trong tt c cc con ng xuyn qua mng u c thit k ch
mang tn hiu thoi c bng thng gii hn. Do mun truyn s liu phi dng cc modem, tuy
nhin hu ht cc PABX hin i dng k thut chuyn mch s v do cng c gi l tng
i s c nhn PDX (Pritvate Digital eXchange).Vi s xut hin cc IC gi r thc hin cc chc
nngchuyn i analog digital v ngc li,lm cho vic m rng ch lm vic digital thu bao
nhanh chng tr thnh hin thc. iu ny c ngha nhng ng chuyn mch 64 Kbps thng
c dng cho in thoi s s lun c sn ti mi kt cui thu bao, do c th c dng cho
c thoi v s liu. Tuy nhin ng dng ch yu ca PDX l cung cp mt ng truyn dn
chuyn mch cho phin thng tin cc b gia cc u cui tch hp thoi v s liu, phc v trao
i th in t, truyn tp tin Hn th na, k thut s trong PDX cho php cung cp cc dch
v nh voice store and forward v teleconferencing.
Cc topo thch hp hn vi cc LAN c thit k thc hin chc nng ca cc mng
truyn s liu nh nhm lin kt vi my tinh cc b, l topo dng Bus v dng Ring, thng
thng trong topo dng Bus cp mng c dn qua cc v tr c DTE cn ni vo trong mng, v
mt kt ni vt l c thc hin ti cho php cc DTE truy xut cc dch v mng. tip
l mt mch iu khin truy xut v cc gii thut c dng chia s bng thng truyn dn c
sn cho nhm DTE c ni vo mng.
Vi topo Ring cp mng i t mt DTE n mt DTE khc cho n khi cc DTE c ni
thnh vi nhau thnh mt vng. c trng ca Ring l mt lin kt im ni im trc tip vi
mi DTE lng ging hot ng theo mt chiu.. Cn mt gii thut thch hp lm nhim v chia
s vic s dng Ring gia cc user trong nhm.
Tc truyn d liu c dng trong Bus v Ring vo khong t 1 n 100 Mbps, iu
kh ph hp vi vic lin kt nhm cc thit b cc b da trn nn my tnh chng hn nh cc
Workstation trong cc vn phng hay cc b iu khin thng minh xung quanh mt h x l no
.

5.5.2.2. Mi trng truyn dn


Mi trng truyn dn to ra cc ng lin kt vt l cc nt mng c th l cp ng trc,
cp si quang, cp xon i, radio.. Mi loi mi trng truyn dn u ch ph hp vi tnh
trng kt ni mng v yu cu tc truyn d liu gia cc nt mng. Cp xon , cp ng trc ,
cp quang l mi trng truyn dn ca ch yu ca mng LAN
a) Cp xon i ( Twisted- pair Cable)
Loi cp ny gm 2 ng dy dn ng c xon vo nhau nhm gim nhiu in t gy ra
bi mi trng xung quanh v gy ra bi bn thn chng vi nhau. C 2 loi cp xon i c
dng l cp c v bc kim STP (Shield Twisted Pair) v cp khng c v bc kim UTP
STP: Lp bc kim bn ngoi cp xon i c tc dng chng nhiu in t. C nhiu loi STP
c loi ch gm 1 i dy xon trong v bc kim, nhng cng c loi gm nhiu i dy xon.
Tc thng truyn trn cp ny l 155Mbit/s, khong cch l 100 m.
UTP : tnh nng tng t nh STP ch km v kh nng chng nhiu v suy hao do khng c
v bc kim. C 5 loi thng dng l :

109

9 UTP loi 1 v 2 : s dng thch hp cho truyn thoi v s liu tc thp ( di


4Mbit/s)
9 UTP loi 3 : thch hp cho vic truyn d liu tc ln n 16 Mbit/s
9 UTP loi 4 : thch hp cho vic truyn d liu tc ln n 20 Mbit/s
9 UTP loi 5 : thch hp cho vic truyn d liu tc ln n 100 Mbit/s
Trn phn ln cc tuyn thu bao, cp i c dng mt cch ph bin v d dng v kinh t
nhng cp i ny c cch in cn thn bng Polyvinyl hoc Poliethylene, c xon vo mt
si cp, 10 n 2400 chic cp i c nhm li to thnh nhiu loi cp khc nhau tng
thm cc c tnh k thut, PVC hoc PE c c dng v sau lp bc cp s c ph bn
ngoi cc dy cp. trnh h hng v b m h/ ngt mch in ngi ta dng bng nhm hoc
ng vo gia cc v. Mt cch tng qut vi cc loi cp a phng cc dy in li c ng
knh 0,4 0,5, 0,65 v 0,9 mm c s dng mt cch rng ri
b) Cp ng trc (coaxial cable)
Cp ng trc c ch tao bng mt si dy dn ng cht c bao quanh bng mt dy
trung tnh gm nhiu si nh bn li , gia 2 dy ny c mt lp cch ly bn ngoi c mt lp v
bo v. C 2 h thng truyn khc nhau c dng vi cp ng trc:
9 Bng tn c s ( Baseband )
H truyn trn bng tn c s nhn tn hiu s n t my tnh v truyn trc tip tn y qu
cp n trm thu, truyn n knh,tc truyn t ti 10Mbit/s, khong cch ti a l 4000 m
9 Bng rng (Broadband)
H truyn bng rng i tn hiu s thnh tn hiu tng t c tn s v tuyn (RF) v truyn
n n trm thu , ti tn hiu c tn s v tuyn c i li thnh tn hiu s, Mt b gii iu
bin m nhn vic , mi trm phi c mt modem ring dng vi bng tn rng, Cp ng
trc bng tn rng l mi trng truyn a knh, tc truyn ti da 5Mbit/s, khong cch truyn
khong 50Km.
Cc loi cp ng trc sau y thng hay c dng:
9 RG-8 v RG-11 c tr khng 50 m
9 RG-59 c tr khng 75 m
9 RG-62 c tr khng 93 m
9 Cp ng trc c suy hao nh so vi cc loi cp ng khc
c) Cp si quang ( Fiber Optic Cable)
Cp si quang l cng ngh mi nht dc dng trong cc mng. Mt chm tia sng c ri
xuyn sut si thu tinh lun dc theo dy cp, b phn iu bin s iu khin tia sng y
thnh tn hiu.
Do dng chm tia sng truyn tin nn h thng ny chng c nhiu in t bn ngoi ,
bn thn cp khng t gy nhiu nn c th truyn d liu vi tc cc nhanh v khng h sai
st. Cp si quang cng l mi trng a knh ( multichannel medium). Thng lng ca cp si
quang rt ln . Dng cp si quang c nhng kh khn : t tin , kh hn ni , kh mc r nhnh
vo cc trm b xung.
Cp si quang c th hot ng mt trong 2 ch : single mode (ch mt ng dn quang
duy nht ) hoc Multi mode ( c nhiu ng dn quang ) Cn c vo ng knh li si quang,
ng knh lp o bc v ch hot ng hin nay c 4 loi cp si quang hay c dng, l:

110

9 Cp c ng knh li si 8,3 micro/dng knh lp o 125 micro/single mode


9 Cp c ng knh li si 50 micron/dng knh lp o 125micro/single mode
9 Cp c ng knh li si 62,5 micron/dng knh lp o 125 micron/single mode
9 Cp c ng knh li si 100 micron/dng knh lp o 125 micron/single mode
Ta thy ng knh li si rt nh nn rt kh khn khi phi u ni cp si quang, cn phi c
cng ngh c bit i hi chi ph cao
Gii thng cho cp si quang c th t ti 2 Gb/s, suy hao trong cp si quang rt thp,
Tn hiu truyn trn cp si quang khng b pht hin v b thu trm, an ton thng tin trn mng
c bo m bo.

5.4.2.3. ATM LAN


Mng LAN c phn chia thnh 3 th h :
9 Th h th nht tiu biu l CSMA/CD LAN ( Carrier Sense Multiple Access With
Collision Detection) a truy xut cm nhn sng mang c pht hin ng v Token
Ring LAN ( dng Token l mt frame nh c gi l th bi chy vng trn mng
khi tt c cc trm u rnh ri, bt c khi no cc trm mun truyn phi i cho n
khi n pht hin mt Token chuyn qua n.Trm truyn s bt ly Token thng qua
thao tc sa mt bit trong chuyn n t mt Token thnh mt tun t bit nh du
u frame ca mt s frame d liu. Sau trm ny thm v truyn phn cn li ca
cc trng cn thit xy dng mt frame d liu hon chnh. Th h th nht cung
cp kt ni terminal-to-host v h tr cc kin trc Client/server vi tc va phi
9 Th h th hai tiu biu l FDDI, th h th hai p ng nhu cu cho cc LAN ng
trc v h tr cho cc my tram c tc cao
9 Th h th ba tiu biu l cc ATM LAN, th h th ba c thit k cung cp kh
nng phi hp thng lngv bo m truyn ti theo thi gian thc, p ng cho cc
ng dng a phng tin.
Cc yu cu thng thng i vi LAN th h th ba gm c :
9 H tr nhiu lp dch v tin cy, th d dch v video trc tuyn c th yu cu cu
ni tin cy c tc c tc 2Mbps, cht lng dch v c th chp nhn c,
trong khi chuyn tp tin ch cn dng mt lp dch v c bn .
9 Cung cp thng lng di rng, c kh nng m rng dung lng trn tng host (
cho php cc ng dng cn lng d liu xut/nhp ln trn mt host ) v c trn
dung lng phi hp ( cho php ci t m rng t vi host n vi trm host tc
cao)
9 Lm phng tin lin kt mng gia k thut LAN v WAN
ATM rt l tng cho vic p ng cc yu cu trn nh vo cc ng dn o v cc knh
o, rt d tch hp cc lp a dch v. Theo kiu kt ni c nh hay chuyn mch, ATM rt d
m rng bng cch thm nhiu node chuyn mch v dng tc cao hn (hay thp hn)cho cc
thit b kt ni vo. Sau cng, vi vic tng cng s dng phng php vn chuyn bng t bo
(cell) trong xy dng mng din rng, th vic dng ATM trong mt mng u cui cho php xa
dn ranh gii gia LAN v WAN.
Cc loi ATM LAN gm c :

111

9 Getway to ATM LAN l mt chuyn mch ATM ng vai tr nh mt Router v


b tp trung ti lin kt mt mng u cui vo ATM WAN
9 Backbone ATM Switch : l mt chuyn mch ATM n hay mt chuyn mch ATM
cc b lin kt lin kt cc LAN khc nhau.
9 Workgroup ATM : l cc trm a phng tin cht lng cao v cc h thng u
cui khc c kt ni trc tip vo mt chuyn mch ATM
Trn y l ba cu hnh thun nht. Trong thc t mt hn hp ca hai hay c ba loi cng c
th c dng to ra ATM LAN

5.5.3. Cc LAN khng dy


5.5.3.1. Khi qut
Cc loi LAN c dy hu ht u dng cp ng trc hay cp xon i lm mi trng vt
l truyn. Gi thnh ch yu lin quan n LAN chnh l chi ph lp t ng cp vt l. Hn th
na, nu kin trc s kt ni cc my tnh thay i th chi ph thc hin tng ng vi chi
phi lp t t u khi thay i k hoch ni dy. y chnh l mt trong cc l do LAN khng
dy pht trin. Cc lan khng dy l cc LAN khng dng cc ng dy ni vt l lm mi
trng truyn dn chnh.
L do th hai l s xut hin thit b u cui l my tnh xch tay. Khi k thut cng tr nn
tin tin th cc thit b nh vy nhanh chng so snh c vi my tnh c nh. Mc d l do
chnh dng cc thit b ny l tnh di ng, chng thng phi thng tin lin lc vi cc my
tnh khc.Cc my tnh khc c th l my tnh xch tay(di ng) hoc ph bin hn l cc my
tnh c vo mng LAN ni dy . V d nh cc thit b u cui trong siu th lin h vi my
tnh lu tr xa cp nht c s d liu ca kho hng, hoc trong bnh vin, mt y ta vi mt
my tnh xch tay c th truy xut vo h s ca bnh nhn c lu gi trong c s d liu ti
my ch.
Mt tp cc chun LAN khng dy c pht trin bi t chc IEEE gi l IEEE 802.11.
Thut ng v vi thuc tnh c bit ca 802.11 l duy nht i vi chun ny v khng b nh
hng trong tt c cc sn phm thng mi. c tnh ca n tng trng cho cc nng lc mng
c yu cu i vi LAN khng dy
Mt s minh ha hai ng dng ca LAN khng dy c trnh by tn hnh 5.2.
Trong ng dng th nht truy xut vo my tnh server ang c ni vo LAN c dy cn
dng mt thit b trung gian c gi l n v truy xut di ng PAU (Portable Access Unit)
thng thng vng ph sng ca PAU l t 50 n 100 mt v trong mt d n lp t ln c
nhiu n v nh vy phn b xung quanh mt im. Tp hp cc n v ny cung cp kh nng
truy xut vo LAN c dy v do l truy xut vo cc my tnh server cho cc my tnh xch
tay,hay my tnh c nh , mi thit b u cui ny c th bt c ni no xung quanh im ny.
Loi ng dng ny c gi l LAN khng dy c h tng c s.
Trong ng dng th hai mt tp cc my tnh di ng c th thng tin vi nhau hnh thnh
mt LAN khng dy n gin hay LAN khng dy khng c h tng c s. V d iu ny c
th trong phng hi tho hay sn bay.

112

Hnh 5.2. Cc LAN khng dy a) Cc topo ng dng


b) Cc kha cnh k thut

113

5.5.3.2.ng truyn khng dy


C hai loi ng truyn c dng trong LAN khng dy l sng trong di tn s radio v cc
tn hiu hng ngoi tuyn.
5.5.3.2.1.ng truyn bng sng radio
Cc sng rado c dng rng trong pht thanh truyn hnh i chng v cc mng in thoi
di ng, v sng radio c th xuyn qua cc trng ngi vt, nn cc phng php iu khin cht
ch c p dng khi dng ph ca sng radio. Di ng dng rng cng c ngha l bng thng
ca radio l khan him. i vi mt ng dng c bit, mt bng tn xc nh phi c phn
phi mt cch chnh thc. Trc y iu ny c thc hin c bn trn mt quc gia, nhng
vi tc gia tng ng dng th cc sp xp mang tnh quc t ang c k kt, qua ring
cc bng tn chn cho cc ng dng lin quan n quc t.
Cc nhu cu gii hn pht sng radio vo mt bng tn no v trong cc my thu lin quan
ch chn cc tn hiu trong bng tn ny lm cho cc mch inlin quan n cc h thng truyn
tin radio phc tp hn nhiu so vi h thng truyn hng ngoi. Tuy nhin, vic s dng rng ri
sng radio, c bit l trong s lng ln sn phm dn dng khin cho gi thnh thit k h
thng radio mc chp nhn c.
Radio chim gii tn t 10 kHz n 1GHz trong c nhng bng tn nh :
9 Sng ngn
9 VHF ( Very High Frequency)
9 UHF (Ultra High Frequency)

Tn tht ng truyn
Tt cc cc my thu radio u c thit k hot ng vi mt t s SNR quy nh ngha l
t s nng lng tn hiu thu c trn nng lng ca nhiu ti my thu khng c thp hn
mt gi tr cho trc, nhn chung phc tp ca my thu tng th SNR gim, tuy nhin vi gi
thnh h ca cc my tnh xch tay cng c ngha l gi c chp nhn c ca cc n v giao
tip mng radio phi c th so snh tng xng vi gi thnh ca cc my tnh xch tay. Do ,
iu ny cng ng ngha vi t s SNR ca my thu phi c thit k mc cao nu c th.
Nng lng thu c my thu khng ch ph thuc vo nng lng tn hiu pht di m
cn ph thuc vo khong cch gia my thu v my pht. Trong khng gian t do, nng lng
ca tn hiu radio suy gim t l nghch vi bnh phng khong cch tnh t ngun. Ngoi ra
trong mi trng b bao ph bi vn phng cng s, s suy gim cn tng hn na.
Doi cho my thu hot ng c vi mt SNR c th chp nhn c, n phi hot ng
trong h thng c mc nng lng cng cao cng tt v vi mt vng ph sng c gii h. Trong
thc t, vi cc my tnh xch tay, nng lng ca tn hiu c pht b gii hn bi s tiu th
ti n v giao tip mng radi, iu ny lm gia tng mt lng ti i vi ngun ca my tnh.
cng l l do v sao vng ph sng ca LAN n gin khng h tng c s li ngn hn LAN
c h tng c s

Nhiu xuyn knh


V sng radio lan truyn xuyn qua hu ht cc chng ngi vt vi mc suy gim va phi,
iu ny c th to ra to ra s tip nhn nhiu t cc my pht khc cng ang hot ng trong
cng bng tn v c t trong phng k cn ca cng ta nh. Do vi LAN n gin, v
nhiu LAN nh vy c th c thit lp trong cc phng gn nhau, nn cc k thut phi theo l
cho php vi user trong cng mt bng tn cng tn ti.

114

Trong mt LAN khng dy c h tng c s , v topo bit v tng din tch vng ph sng
ca mng khng dy nhiu , tng t nh LAN c dy th bng thng c sn c th c chia
thnh mt s bng con sao cho vng ph sng ca cc bng k nhau dng mt tn s khc nhau .
iu ny to ra mt hiu sut s dng bng thng tt hn v bo m cho tt c cc cell k nhau
mi cell dng mt tn s khc nhau nn mc nhiu xuyn knh c gim ti a

a ng
Cc tn hiu radio chu nh hng bi a ng, ngha l ti bt c thi im no my thu u
nhn tn hiu xut pht t cng mt my pht, mi tn hiu c dn theo mt con ng khc
nhau gia my pht v my thu. iu ny gi l s phn tn a ng v khin cho cc tn hiu
lin quan n mu/bit trc xuyn nhiu cc tn hiu lin quan n mu/ bit k tip. iu ny
c gi l nhiu xuyn mu . R rng tc bit cng cao, khong thi bit cng ngn th xuyn
nhiu mu cng ln.
Ngoi ra cn mt suy gim gi l fading gy ra bi s thay i chiu di ng i ca cc tn
hiu thu khc nhau, n lm gia tng khong dch pha tng quan gia chng, c th to ra cc tn
hiu phn x khc nhau lm suy gim ng k tn hiu trn tuyn trc tip, v trong mt gii hn
no c th kh ln nhau. Hin tng ny gi l Rayleigh Fading. khc phc hin tng
ny, hai anten thng c dng vi khong cch vt l gia chng bng 1/4 bc sng, cc tn
hiu thu c t c hai anten c kt hp li thnh mt tn hiu thu thng nht. K thut ny
c gi l phn tp khng gian ( Space diversity ).
Mt gii php khc l dng k thut c gi l cn bng ( equalization). Cc nh hng suy
gim v tr ca tn hiu trc tip ( tng ng nh tn hiu phn x a ng ) b loi tr khi
tn hiu thu thc s. V cc tn hiu phn x thay i theo cc v tr khc nhau ca my pht v
my thu nn qu trnh ny phi thch nghi. Do mch in c dng y c gi l b cn
bng thch nghi ( adaptive equalizer)

5.5.3.2.2. ng truyn bng sng hng ngoi


Sng hng ngoi c tn s rt cao hn sng radio ( hn 1014 Hz ), cc thit b c phn loi
theo chiu di bc sng ca tn hiu hng ngoi thu c thay v dng tn s, chiu di bc
sng o lng theo nm 1nm bng 10-9 m. hai bc sng c dng ph bin nht l 800nm v
1300nm.
Mt u im ca dng hng ngoi l khng c mt quy nh no v vic dng n. Hng ngoi
c bc sng t nh nh sng nhn thy c v do c biu hin nh nhau : v d nh phn x
t cc b mt nhn bng, n xuyn qua thy tinh , nhng khng xuyn qua c bc tng hay
cc vt th m c khc, do sng hng ngoi b gii hn trong mt cn phng, t lm gim
mc nhiu xuyn knh trong cc ng dng LAN khng dy. Mt im khc cng cn ch l
nhiu do nh sng ca mi trng xung quanh nh nh sng mt tri, nh sng n in, cc
ngun sng hunh quang tt c u cha mt mc ng k tia hng ngoi. lng nh sng hng
ngoi ny c thu t b thu quang cng vi lng hng ngoi t ngun pht chnh, iu ny c
ngha l mc nhiu c th cao , dn n nhu cu pht tn hiu phi cao t c t s SNR chp
nhn c. Trong thc t tn tht ng truyn i vi hng ngoi c th cao. Ngoi ra cc b
pht sng hng ngoi c hiu sut thp khi bin i nng lng t in sang quang. gim mc
nhiu, trong thc t thng chuyn hn hp tn hiu thu c qua b lc bng gc (optical
bandpass filter), b lc ny lm suy gim cc tn hiu nm ngoi bng tn gc ca tn hiu
c truyn

115

III. TM TT
Phn m ha mc vt l cn ch nhng im sau, cc phng php m ha thng dng bao
gm
9 M lng cc
9 M ha NRZ
9 M Miller
9 M nh phn a mc
so snh cc loi m ny ngi ta cn c vo cc yu t nh ph tn hiu, kh nng ng b
tn hiu, kh nng pht hin sai, kh nng chng nhiu v giao thoa tn hiu, phc tp v kh
thi. Ph tn ca tn hiu sau khi m ha s quyt nh n mt s kha cnh ca vic truyn s liu
nh rng bng tn cn thit, kh nng ghp ni vi ng truyn lin quan n tn hiu c
thnh phn mt chiu hay khng, nhiu hay t. Nu tn hiu khng c thnh phn mt chiu th s
c th ghp bng bin p, nh cch ly ng truyn bn ngoi vi my thu pht bn trong,
gim s giao thoa do nh hng ca dng mt chiu. Kh nng ng b tn hiu lin quan n
c tnh chuyn trng thi ca tn hiu c m ha gip xc nh thi im bt u v kt thc
ca mi bit chnh xc v thun li hn.
Phn pht hin li v sa li cn chy Khi d liu c truyn gia 2 DTE, cc tn hiu
in i din lung bit truyn rt d b thay i sai s do nhiu nguyn nhn : ng dy
truyn, lu lng truyn, loi m ng, loi iu ch, loi thit b pht, thit b thu, c bit l do
s thm nhp in t cm ng ln cc ng dy t cc thit b in gn ,Nu cc ng dy
tn ti trong mt mi trng xuyn nhiu th d nh mng in thoi cng cng. iu ny c
ngha l cc tn hiu i din cho bit 1 b u thu dch ra nh bit nh phn 0 v ngc li. xc
sut thng tin thu c bi DTE ch ging thng tin truyn t c gi tr cao, cn phi c
mt vi bin php ni thu c kh nng nhn bit thng tin thu c c cha li hay khng, nu
c li s c mt c cu thch hp thu v bn copy chnh xc ca thng tin.
chng sai khi truyn s liu thng c 2 cch :

Dng b gii m c kh nng t sa sai

Truyn li mt b phn ca d liu thc hin vic sa sai, cch ny gi l ARQ


Automatic Repeat Request .

Phn nn s liu Chng ta vn gi thit rng ni dung thng tin truyn i bao gm d liu gc
di dng chui k t c chiu di c nh. Cho d y l trng hp ca nhiu ng dng truyn
s liu, vn cn c nhng trng h khc, trong d liu c nn trc khi truyn i, nn d
liu l mt vic lm thit yu trong cc dch v truyn dn cng cng, v d truyn qua mng
PSTN, v trong cc mng cc mng nh vy vic tnh cc da vo thi gian v c ly truyn. .
Trong thc t chng ta c th dng mt lot cc gii thut nn khc nhau, mi gii thut s ph
hp vi mt loi d liu. Vi modem thng minh s cung cp c trung nn thch nghi t ng
thc hin cc gii thut nn ph hp vi loi d liu ang c truyn .Khi cc frame ch bao
gm cc k t s hc ang c truyn, chng ta c th tit kim ng k bng cch gim s bit
trn mi k t t 7 xung 4 thng qua m BCD, thay cho m ASCII. Mt phng php khc c
s dng khi truyn d liu s hc k tip ch khc nhau phn nh v gi tr l ch gi lng khc
nhau gia cc gi tr ny cng vi mt gi tr tham kho. iu ny c gi l m ha quan h v
n c th em li hiu qu c bit trong cc ng dng ghi nhn d liu.Thng thng khi cc
frame gm cc k t c th in ang c truyn thng xut hin chui lp li cc k t ging

116

nhau. Thit b iu khin ti my pht s qut ni dung ca frame trc khi truyn nu gp mt
chui k t lin tip ging nhau th chng s c thay th bi tun t s v k t khng phi tt
cc cc k t trong mt frame truyn u c cng mt tn sut xut hin Cc k t no c tn sut
xut hin ln th c m ha vi s lng bt t hn cc k t c tn sut xut hin thp. Do
s bit trn mi k t thay i nn chng ta phi dng phng php truyn ng b thin hng bit
Phn k thut truyn s liu trn mng cc b vi ni dung : Cc mng s liu cc b thng
c gi n gin l mng cc b v gi tt l LAN. Chng thng c dng lin kt cc u
cui thng tin phn b trong mt ta nh hay mt cm cng s no . V tt c cc thit b u
c lp t trong mt phm vi hep nn cc LAN thng c xy dng v qun l bi mt t
chc no . im khc bit ch yu gia mt ng truyn thng tin c thit lp bng LAN v
mt cu ni c thc hin thng qua mng s liu cng cng l mt LAN thng cho tc
truyn s liu nhanh hn do c trng phn cch v mt a l v c ly ngn.
Mng LAN ni dy Hu ht cc mng din rng WAN th d nh mng in thoi cng cng
PSTN ( public switching telephone network ), dng topo dng li, tuy nhin do c th phm
vi vt l gii hn ca cc thu bao (DTE ) trn LAN nn cho php dng cc topo n gin
hn. C 4 topo thng dng l Star, Bus, Ring, Tree . Cc topo thch hp hn vi cc LAN
c thit k thc hin chc nng ca cc mng truyn s liu nh nhm lin kt vi my tinh
cc b, l topo dng Bus v dng Ring. Tc truyn d liu c dng trong Bus v Ring
vo khong t 1 n 100 Mbps, iu kh ph hp vi vic lin kt nhm cc thit b cc b
da trn nn my tnh chng hn nh cc Workstation trong cc vn phng hay cc b iu khin
thng minh xung quanh mt h x l no .

Mng LAN khng dy Mt tp cc chun LAN khng dy c pht trin bi t chc IEEE
gi l IEEE 802.11. Thut ng v vi thuc tnh c bit ca 802.11 l duy nht i vi chun ny
v khng b nh hng trong tt c cc sn phm thng mi. c tnh ca n tng trng cho
cc nng lc mng c yu cu i vi LAN khng dy c hai dng LAN khng dy l LAN
khng dy c h tng c s, LAN khng dy khng c h tng c s

IV. PHN CU HI V BI TP
Cu 1 : so snh cc loi m c dng ngi ta cn c vo

A Ph tn hiu
B Kh nng ng b tn hiu
C Kh nng pht hin sai.
D Mt trong ba cch A, B, C

Cu 2 : Sau khi m ha s liu mc vt l. Ph tn ca tn hiu sau khi m ha


A

Quyt nh n mt s kha cnh ca vic truyn s liu nh rng bng tn cn thit

B Kh nng ghp ni vi ng truyn lin quan n tn hiu c thnh phn mt chiu hay khng,
nhiu hay t.
C

Mt lin kt v tuyn nh lin kt vi ba mt t hay lin kt v tinh

Mt trong ba trn
117

Cu 3 : Sau khi m ha s liu mc vt l. Nu tn hiu khng c thnh phn mt chiu


A C th ghp bng bin p, nh cch ly ng truyn bn ngoi vi my thu pht bn trong
B Khng th ghp bng bin p
C Gim s giao thoa do nh hng ca dng mt chiu
D

C A, C u ng

Cu 4 : Sau khi m ha s liu mc vt l. Pht biu no sau y l ng


A Gip xc nh thi im bt u v kt thc ca mi bit chnh xc v thun li hn..
B Kh nng ng b tn hiu lin quan n c tnh chuyn trng thi ca tn hiu c m ha
C Ty theo phng php m ha c th cung cp kh nng pht hin sai n gin
D

C ba trn u ng

Cu 5 : M lng cc l
A Phng php ny thc hin vic chuyn i 0 ca tn hiu nh phn sang xung ca mc 0
v 1 ca tn hiu nh phn thnh xung ca 2 mc +A v -A
B c tnh ca loi m ny l tn ti thnh phn mt chiu v khng th pht hin li
C c tnh ca loi m ny l khng tn ti thnh phn mt chiu v x dng lun phin +A, -A
c th pht hin li
D

C A v C u ng

Cu 6 : Pht biu no v m BNZS (M lng cc vi s thay th N s 0 ) l ng


A Phng php m ho ny thc hin vic chuyn i N s 0 lin tc ca m thnh N s cc
m c bit c xung vi phm quy tc lung cc
B Tch cc m vi phm lng cc sau chuyn chng thnh s 0 nhn c m gc
C Phng php m ho ny thc hin vic chuyn i N s 1 lin tc ca m thnh N s cc
m c bit c xung vi phm quy tc lung cc
D C ba trn l ng
Cu 7 : Khi d liu c truyn gia 2 DTE, Pht biu no sau y l sai
A Cc tn hiu in i din lung bit truyn khng h b thay i
B Cc tn hiu in i din lung bit truyn rt d b thay i do nhiu nguyn nhn
C ng dy truyn, lu lng truyn, loi m ng, loi iu ch, loi thit b pht, thit b
thu,u c th l nguyn nhn lm bit truyn b thay i
D Bit truyn b sai c ngha l cc tn hiu i din cho bit 1 b u thu dch ra nh bit nh
phn 0 v ngc li
118

Cu 8 xc sut thng tin thu c bi DTE ch ging thng tin truyn t c gi tr


cao
A Cn phi c mt vi bin php ni thu c kh nng nhn bit thng tin thu c c cha
li hay khng
B Nu c li s c mt c cu thch hp thu v bn copy chnh xc ca thng tin.
C Khng cn nhn bit li ti u thu
D

C A,B u ng

Cu 9 : Trong b m ASCII, pht biu no sau y l ng

A Mi k t c 7 bit
B Mi k t c 8 bit
C .K c bit kim tra chn (l) mi k t truyn i c 8 bit
D C A,B,C u sai
Cu 10 : Trong b m ASCII, pht biu no sau y l sai
A Mi k t c 7 bit v mt bit kim tra
B Vi kim tra chn gi tr ca bit kim tra l 0 nu s lng cc bit c gi tr 1 trong 7 bit
l chn v c gi tr 1 trong trng hp ngc li.
C Vi kim tra l gi tr ca bit kim tra l 1 nu s lng cc bit c gi tr 1 trong 7 bit l
chn v c gi tr 0 trong trng hp ngc li.
D Tt c cc trn u sai
Cu 11: tnh ton parity bit cho mt k t, pht biu no sau y l sai
A Ph thuc vo kim tra chn
B Ph thuc vo kim tra l
C S cc bit trong m k t c cng module 2 vi nhau v parity bit c chn sao cho tng
s cc bit 1 bao gm c parity bit l chn (even parity) hoc l l (odd parity)
D Tt c cc trn u sai
Cu 12 : : Pht biu no sau y v phng php parity bit l pht biu sai
A Phng php parity bit ch pht hin cc li n bit (s lng bit li l s l )
B Phng php parity bit khng th pht hin cc li 2 bit (hay s bit li l mt s chn)
C

Phng php parity bit khng th pht hin cc li 1 bit (hay s bit li l mt sl)

Pht biu A,B ng cn pht biu C l sai

119

Cu 13 : Kim tra li theo phng php khi, pht biu no sau y l sai
A Khi truyn i mt khi thng tin, mi k t c truyn i s c kim tra tnh chn l theo
chiu ngang, ng thi c khi thng tin ny cng c kim tra tnh chn l theo chiu dc
B C sau mt s byte nht nh th mt byte kim tra chn l cng c gi i
C Byte chn l ny c to ra bng cch kim ta tnh chn l ca khi k t theo ct
D

Mt trong ba trn u ng

Cu 14 : : Kim tra li theo phng php khi, pht biu no sau y l ng


A Da vo cc bit kim tra ngang v dc ta xc nh c to ca bit sai v sa c bit sai
ny
B Ta khng sp xp cc bit ca k t ng v tr tng ng t trn xung th ta cng c mt
khi cc k t
C Khng cn sp xp cc bit ca k t ng v tr tng ng t trn xung
D C A v B , C u ng
Cu 15 : Kim tra li theo phng php khi, pht biu no l sai
A D cc li 2 bit trong mt k t s thot khi kim tra parity theo hng, nhng chng s b
pht hin bi kim tra parity theo ct tng ng.
B Li 2 bit trong mt k t s thot khi kim tra parity theo hng, v chng s khng b pht
hin bi kim tra parity theo ct tng ng khi c li 2 bit xy ra cng mt ct ti cng mt
thi im
C Vic dng kim tra theo khi ci thin ng k cc c trng pht hin li ca kim tra chn
l
D Li 2 bit trong mt k t s thot khi kim tra parity theo hng, chng cng s khng b pht
hin bi kim tra parity theo ct tng ng.trong bt k trng hp no
Cu 16 : Trong phng php m d tha CRC pht hin li pht biu no sau y l sai
A a thc sinh bit trc ( bn pht v bn thu u cng chn a thc ny ).
B a thc sinh ch bn pht hoc ch bn thu chn trc .
C Bc ca a thc sinh m chnh l di c thm vo t m gc trc khi truyn i
D Ly t m thu c chia cho a thc sinh nu s d bng 0 t m thu c l ng
Cu 17 : N bit thm vo t m gc gi l CRC thao tc no khng dng xc nh CRC
A Dch m gc (thng bo) sang tri C bit. C l bc ca a thc sinh
B Thc hin php chia m gc c dch cho da thc c chn ny
C

Chn a thc sinh

D Khng cn ly phn d trong php chia

120

Cu 18 : Nn nh n gin m cho cc ch s (Packed decimal ) c ngha l


A Khi cc frame ch bao gm cc k t s hc ang c truyn
B Gim s bit trn mi k t t 7 xung 4 thng qua m BCD, thay cho m ASCII.
C Gim s bit trn mi k t v k s t 7 xung 4 thng qua m BCD, thay cho m ASCII.
D A v B l pht biu ng
Cu 19 : Trong vic dng m ha quan h, pht biu no sau y l sai
A Phng php s dng khi truyn d liu s hc k tip ch khc nhau phn nh v gi tr
B Phng php m ha quan h s dng khi truyn d liu l ch gi lng khc nhau gia
cc gi tr ny cng vi mt gi tr tham kho
C Phng php m ha quan h s ch dng khi truyn d liu khng phi d liu s hc
D

C A v B l pht biu ng

Cu 20 : trong mng LAN khng dy dng tn s radio , pht biu no sau y l sai

A Tt cc cc my thu radio u c thit k hot ng vi mt t s SNR quy nh


B T s nng lng tn hiu thu c trn nng lng ca nhiu ti my thu khng c thp
hn mt gi tr cho trc
C phc tp ca my thu tng th SNR gim
D C ba trn u sai

V. TI LIU THAM KHO


[1]. Michael Duck, Peter Bishop, Richard Read. Data communication, addison wesley
1996.
[2]. Trung T. Cng ngh ATM - gii php cho mng vin thng bng rng 1998
[3] Nguyn hng Sn, Hong c Hi. K thut truyn s liu. Nh xut bn Lao ng
2002.
[4] William Stallings, Data and computer communications, Prentice Hall, 2004.

121

P N
CHNG 1
1D
2D

3C

4C

5B

6D

7D

8D

9C

10D

11D

12D

13D

14D

15A

16D

17D

18B

19D

20D

1D

2C

3C

4D

5D

6D

7C

8C

9C

10C

11D

12A

13A

14A

15A

16A

17D

18A

19C

20C

2A
7D
12A
17D

3C
8A
13D
18D

4D
9D
14C
19D

5D
10C
15D
20D

1D

2D

3D

4D

5D

6D

7A

8D

9D

10C

11C

12C

13D

14D

15D

16A

17D

18D

19B

20D

2D
7A
12C
17D

3D
8D
13D
18D

4D
9C
14A
19C

5D
10D
15B
20D

CHNG 2

CHNG 3
1D
6D
11D
16D

CHNG 4

CHNG 5
1D
6A
11D
16B

122

MC LC
CHNG 1.................................................................................................................................... 3
MNG TRUYN S LIU V S CHUN HA................................................................... 3
I
Phn gii thiu..................................................................................................................... 3
II. Ni dung.............................................................................................................................. 3
1.1. Thng tin v truyn thng.................................................................................................... 3
1.2. Cc dng thng tinv x l thng tin
..................................................................... 5
1.3 Khi qut mng truyn s liu ............................................................................................. 5
1.4. Mng truyn s liu ............................................................................................................. 7
1.5. Chun ha v m hnh tham chiu..................................................................................... 12
III. Tm tt ............................................................................................................................... 14
IV. Phn cu hi v bi tp ....................................................................................................... 16
V. Ti liu tham kho................................................................................................................ 20
CHNG 2.................................................................................................................................... 1
GIAO TIP VT L V MI TRNG TRUYN D LIU ........................................... 21
I Phn gii thiu.................................................................................................................... 21
II. Ni dung............................................................................................................................. 21
2.1 Cc loi tn hiu. ............................................................................................................. 21
2.2. S suy gim v bin dng tn hiu ..................................................................................... 24
2.3. Mi trng truyn dn ....................................................................................................... 25
2.4. Cc chun giao tip vt l ................................................................................................. 29
III. Tm tt .............................................................................................................................. 36
IV. Phn cu hi v bi tp ...................................................................................................... 38
V. Ti liu tham kho .............................................................................................................. 43
CHNG 3.................................................................................................................................. 43
GIAO TIP KT NI S LIU ............................................................................................... 43
I Phn gii thiu........................................................................................................................
II. Ni dung............................................................................................................................. 44
3.1. Cc khi nim c bn v truyn s liu. ............................................................................ 44
3.2 Thng tin ni tip bt ng b........................................................................................... 48
3.3. Thng tin ni tip ng b................................................................................................. 49
3.4. Mch iu khin truyn s liu.......................................................................................... 56
3.5. Cc thit b iu khin truyn s liu ................................................................................ 60
III. Tm tt .............................................................................................................................. 61
IV. Phn cu hi v bi tp ...................................................................................................... 64
V. Ti liu tham kho 68
CHNG 4.................................................................................................................................. 69
CC GIAO THC IU KHIN LIN KT S LIU. ..................................................... 69
I
Phn gii thiu................................................................................................................... 69
II. Ni dung............................................................................................................................ 70
4.1. Tng quan. ......................................................................................................................... 70
4.2. Cc mi trng ng dng .................................................................................................. 72
4.3. Cc giao thc thin hng k t........................................................................................ 74
4.4. Cc giao thc thin hng bit............................................................................................ 84
III. Tm tt ............................................................................................................................... 88
IV. Phn cu hi v bi tp ...................................................................................................... 92
V. Ti liu tham kho................................................................................................................ 96
CHNG 5.................................................................................................................................. 97

123

X L S LIU TRUYN ........................................................................................................ 97


I
Phn gii thiu ................................................................................................................... 97
II. Ni dung ............................................................................................................................ 99
5.1. M ha s liu mc vt l ................................................................................................. 99
5.2. Pht hin li v sa li . ................................................................................................... 100
5.3. Mt m ha s liu . ......................................................................................................... 105
5.4. Nn s liu........................................................................................................................ 107
5.5. K thut truyn s liu trong mng my tnh cc b ....................................................... 107
III. Tm tt .............................................................................................................................. 116
IV. Phn cu hi v bi tp...................................................................................................... 117
V. Ti liu tham kho ............................................................................................................ 121
P N CHO CU HI CC CHNG........................................................................... 122

124

K THUT TRUYN S LIU


M s: 412TSL340
Chu trch nhim bn tho
TRUNG TM O TO BU CHNH VIN THNG 1

You might also like