TEMEL TANIMLAR

Bir gemiyi tanmlamak iin aadaki bilgiler gereklidir:

a) Geminin bykl
b) Ana boyutlar
c) Tekne form katsaylar
Geminin Bykl:
Geminin arl (Deplasman ,Dead Weight Tonaj)
Geminin hacimsel kapasitesi (Gross Tonaj, Net Tonaj)
Deplasman Tonaj (): Geminin toplam arlna ve yer deitiren suyun arlna eittir.
Dead Weight Tonaj (DWT): Geminin yk tama kapasitesinin bir ls olup; kargo, yakt,
mrettebat, kumanya vs. oluur.
Deplasman Tonaj ile Dead Weight arasnda kalan arlk (geminin tekne, makine ve sabit
donanm arlklar) Light Ship (Bo gemi) Arl olarak adlandrlr.
Gross Tonaj (GT): Geminin hacimsel kapasitesinin bir ls olup; tekne, st yap ve tm
kapal hacimlerin toplamna baldr. Bu tonaj havuzlama ve srvey
ilemlerinde kullanlr.

GT = K 1 .V
V : Gemideki tm kapal hacimler (m3)
K 1 = 0.2 + 0.02 log V
Net Tonaj (NT): Geminin para kazanma kapasitesinin ls olup; kargo blmelerinin
hacimleri ile yolcu saysna baldr. Liman ve kargo vergilerinde
kullanlr.

N
4T
NT = K 2 .Vc .
+ K 3 .( N 1 + 2 )
10
3D
Vc : Gemideki kargo blmelerinin toplam hacmi (m3)
T : Geminin draft (m)
D : Geminin derinlii (m)
N1 : 8 yataa kadar kapasiteli kabinlerdeki yolcu says
N2 : N1in dnda kalan yolcu says

K 2 = 0.2 + 0.02 log Vc

PDF processed with CutePDF evaluation edition www.CutePDF.com

GT

K 3 = 1.251 +

10000

Net Tonaj hesaplanrken aadaki artlarn da salanmas gerekir:

2

4T
a)
>/ 1 aksi halde 1 alnr.
3D
2

4T
b) K 2 .Vc .
</ 0.25GT aksi halde 0.25GT alnr.
3D
c) N 1 + N 2 12 ise N1 = 0 ve N2 = 0 alnr.
d) NT </ 0.3GT aksi halde 0.3GT alnr.

MHENDSLK DZAYNI
Genel anlamda bir mhendislik dizayn 6 aamada gerekletirilir:
1. Problemin tanmlanmas ve formlasyonu
2. Gerekli bilgi kaynaklarnn toplanmas
3. Probleme zm olabilecek eitli kavramlarn gelitirilmesi
4. Gelitirilen alternatif kavramlarn teorik, ampirik ve deneysel yntemler kullanlarak
analizi
5. Gelitirilen alternatiflerden birisinin bir optimizasyon teknii kullanlarak seilmesi
6. 1-5 arasndaki ilemler teknik raporlar ve izimler halinde belgelenir ve ilgili kiilere
sunulur.

Bir mhendislik dizaynnn temel aamalar

Problemin tanmlanmas ve
formlasyonu

Bilgi birikimi

Kavram Dizayn

Sentez
Alternatiflerin gelitirilmesi

Analiz
Alternatiflerin analizi

Deerlendirme ve optimizasyon

Sunu

GEM DZAYNI
Dizayner eitli kstlar altnda farkl dizaynlar gelitirir ve en uygun olann seer.
Gemi dizaynndaki temel admlar:
1. Gemiden beklenen ilev ve performans karakteristikleri belirlenerek ina ve iletim
maliyetleri hesaplanr, dizayn ve ina iin takvim hazrlanr.
2. Dizayn snrlayacak kstlar belirlenir.
3. eitli dizayn alternatifleri gelitirilir.
4. Gelitirilen alternatiflerden optimum dizayn seilir.
5. Seilen dizaynn detaylar gelitirilir.
6. Geminin inas tamamlanarak seyir ve servis tecrbeleri daha sonraki dizaynlarda
yararlanlmak zere dizaynere verilir.

DZAYN SPRAL
Gemi dizayn, aadaki ekilde gsterilen ilem sras takip edilerek gerekletirilir.
Genellikle tek aamada istenilen optimum dizayna ulalamaz ve baz deiiklerle ayn ilem
sras defalarca tekrar edilir. Spiral eklinde dardan ieriye doru takip edilen bu srece
Dizayn Spirali denir. Spiralin merkezine varldnda istenilen dizayna ulalm demektir.
.

Dizayn gerekleri
Maliyet analizi
Stabilite kontrol

Gemi tip ve tonaj

Ana boyutlar

Arlk hesab
Makine seimi
G hesab
Tekne formu

Genel yerletirme
Form katsaylar
Deplasman hesab

GEM N DZAYNI
Mal sahibinin istekleri olan belli bir DWTa sahip, V hznda ve seyir yarap R olan bir
ticaret gemisinin n dizayn genellikle ekilde gerekletirilir:
a) Ana gemiden hareketle n dizayn (Ana gemi yaklam)
b) Daha nceki gemilerden yararlanlarak n dizayn
1. Grafik yntemle
2. Ampirik formller yardmyla
c) Parametrik analiz yntemi
PARAMETRK ANALZ YNTEMLER
B
L
V
, Fn =
, Cp, ,
, Cm
gibi parametreler deitirilerek bir gemi kmesi
T
D
gL
oluturulur ve bu kmeden optimum dizayna sahip gemi seilir. Bu yntemlerden biri
Sistematik Analiz Yntemidir.

L,

SSTEMATK ANALZ YNTEM

B L
Lo, , ana gemiye ait deerler
T o B o
L1

L2

Lo

L3

L4

B

T 1

B

T 2

B

T o

B

T 3

B

T 4

L

B 1

L

B 2

L

B o

L

B 3

L

B 4

125 gemi retilir

B

T x
L
L
L

B
B 1
B
T
Form katsaylar
Stabilite
G
Arlk
Maliyet

Li

L

B 2

L

B o

L

B 3

L

B 4