B I B L I

T H E C A
SCBIPTOaVM GRAECORVM ET ROMANO.RV>
T E V B N E R i A N A

DIOiiEMS
L

OENOAM

mLLIAM

D55-8

\i

I901
N

L
A B D I

1280
I
,B

P
V

S
S

B. G.

A
T

E
E

ft

DI0GENI8 OENOANDENSIS

FRAGMENTA.

ORDINAVIT ET EXPLICAVIT

lOHANNES WILLIAM

MCMVn

LIPSIAE
B. G. TEVBNERI

IN AEDIBVS

Pft

D6b'S'

i9or

LIPSIAK TYPIS
:

^'r*llll^4l

.11

B. G.

TEVBNEKI

l<.^VlrV> 11^'k

HERMANNO DIELS

Praefatio.
1884

Diogenis

anno

docti

atque

inse-

anno

1889

Oenoandensis fragmenta, quae

Francogallici Holleaux et Paris
quenti anno Diehl et Cousin reppererunt,
descripsit Cousin annoque 1892 edidit in
viri

ephemeridis

76.
Bulletin de correspondance Hellenique tomo XVI p. 1
qua editione nisus eodem iam anno vir doctissimus Her-

mannus Usener, quem nuper mortuum esse omnes vehementer dolemus, sagacissime fragmenta illa tractavit in
Musei llhenmn tomo 47 et ut acrius solum illud Lyciae
fertile pervestigaretur admonuit.
et optime meriti sunt
viri docti Austriaci Heberdey et Kalinka, quod anno 1895
monumenta illa lapidea recognoverunt et anno 1897 in
illius

Bulldini tomo

XXI

p.

346

443

ediderunt.

qua

editione prior Cousini prorsus fere obscurata et plerumqne

tum solum adhibenda est, si fragmenta servat ab Austriacis

nam et ipsorum lapidum

reperta.
editione invenis diligenter depictam et

non

formam

in

horum

descriptam, unde

quae gravissimo momento sunt, et

nonpraebentur multo accuratiores
etiam maior
nulla quoque nova fragmenta accesserunt.
fit huius editionis utilitas et verborum supplementis
quae
partim ex Useneri opusculo reeepta partim ab editoribus
aliisque viris doctis praebita efficiunt, ut faciHus contextus intelligi possit, et appendice, qua sermonis quae
memoratione digna sunt diligenter ab editoribus componiulta disci

lectiones

possunt,

ipsae

tibi

nuntur.

Talibus fundamentis
viderit.

innisum aliquid novi

se

efticere

speret, qui non ipse lapides illos loquaces

cnm enim multa a viris doctis adhuc enucleata

posse etiam

is

VI

tamen hand pauca nondum expedita, nonnulla non

nam neque contextum
recte
neque
perceptum
semper rectis suppleubique
ipsum
mentis auctum neque fragmentorum ordinem semper restitutum esse puto.
accedit, quod de scriptore quoque
sint,

recte intellecta esse mihi videntur.

nam etiam ipsius Epicuri fragmenta

seu de scriptoribus
falsae nonnuUae ut mihi videntur vulgatae
servata sunt

praeterea non inutile esse puto cum his

quae Diogenes praebet semper cetera doctrinae Epicureae
documenta componere, praesertim cum hoc modo id quoque
videri possit, quanti ea aestimanda sint.
quae cum ita
sint, animum induxi ut Diogenis fragmenta eo qui mihi

sunt opiniones.

probabilis esse videretur ordine proponerem et interpretarer.

sed antea de fragmentorum ordine ratio reddenda et de

personis scriptorum quid mihi videatur dicendum

Caput

est.

I.

De ordinandis fragmentis.
Non omnia

fragmenta ad idem scriptum pertinere,

scriptorum reliquias nobis servatas esse
iam Cousin vidit et nos nunc in novissima editione innisi
multo melius statuere possumus. itaque hoc primum agensed diversorum

dum

est illi qui de his fragmentis disserat, ut suo quodcuius muneris maque fragmentum attribuatur scripto.
gnam partem iam solverunt editores, sed cum nonnuUa
relicta sint, de hac quoque re nobis disputandum est.

Duo
sidia,

in

species

fragmentis

lapidum

prius agendum est.

hic iterum describere,
{JBidl.

pag.
diciis

de corr.

fragmenta

nobis

offeruntur

prae-

argumentum. de specie lapidum

atque non opus esse puto omnia
sed sufficit ad novissimam editionein

te revocare, ubi ea inde a

postea depicta atque accuratis ininvenis.
hoc solum nunc dicendum est,

Hell.

348 descripta
instructa

digerendis
et

XXI)

et

et altitudine

lapidum

et

magnitudine litterarum

VII

versuum numero in unam columnam coniunctorum inter

consentaneum igitur erat similia similibus
differre.
hac autem in re illud primum considerandum
adiungere.
et

se

est,

murum

limum

esse

promiscue

illum, in

non

quo inscriptio incisa

erat,

verisimil-

aedificatum fuisse, ut singuli lapides

et confuse nulla magnitudinis eorum ratione
ita

iuxta

habita alius
alii ordini

alium

fere

supra positi essent, sed ut

magnorum lapidura alius iuxta alium
et

aeque
positorum alius ordo impositus esset iterum aequalium lapidum.
atque lapides alius iuxta alium iacentes revera
fere aequales fuisse vel ex eo apparet, quod multi lapides
qui pari magnitudine sunt, eandem rem tractant, cfr. iniprimis apud Heb. et Kal. frr. 6084 et 4045, 4850,
5254 (apud me frr. XXIII XXXIX, XLI et fr. III X,

Xni, XIV, XX). itaque primum omnia fragmenta coniungenda sunt, quibus aequa altitudo est. nam cum eius-

dem

ordinis lapides

fuisse

credendum

sit,

ut

modo

dixi

eadem fere
eadem

rursus lapides qui

altitudine

altitudine

sunt, fortasse ad eundem ordinem pertinent, et si ad eundem ordinem, fortasse etiam ad idem scriptum. fortasse
dico,

nam

fieri

magnos habuerint
plura

scripta

potest,

ut

et

lapides et in

incisa

fuerint.

complures

ordines

aeque

eodem lapidum ordine com-

hoc igitur modo nobis pro-

grediendum esse videtur, ut primum omnes lapides aequales

coniungamus, deinde autem ex argumento aliisque indiciis
singulos aut artius conectamus aut discernamus.
Quattuor autem si ad altitudinem spectas genera lapidum distinguenda sunt. unum est eorum, quorum minima
altitudo est 56 cm, maxima 62 cm; ad quod pertinent
Heb. et Kal. frr. 6075, 77, 8083 (lapides corruptos
alias ob causas huc vel illuc revocandos nunc non commemoro), 3739, 46, 5556, 28, 29 (fiT. XXIII XXX,

XXXIII, XXXIY, XXXV col. II, XXXVI XXXIX, XVHI,

XIX, XXI, XXII, XXV, LVII, LVIII). alterum genus est
eorum quorum minimi 46 cm, maximi 50 cm alti sunt;
ad quod pertinent frr. 4143, 45, 4850, 5254,
5759, 2, 26, 5, 8, 15 16, 18 19 (frr. I, II,.IV Vni,

VIII

XIV, LXV, LXVI, LXIX, LXXT pars inferior, LXXIL

LXXIII pars inferior, LXXVIII, LXXX); etiam fr. 17
43 cm altum huc pertinet. tertium genus
(fr. LXXIX)
est eorum, quorum altitudo minima 37 cm, maxima 41 cm
est, quo pertinent frr. 3, 4, 10, 2124 (frr. LXII LXIV,
LXX, LXXIV). quarti generis sunt frr. 6 (fr. LXXUI
col. I V. 15, col. II V. 15), 7 (fr. LXXI col. I v. 15,
col. n V. 15), 9 (fr. LXVIII), quorum altitudo est 33,5
et 34 cm, et fr. 1 (LXVII [35 cmj).
fragmentis sic dispositis ex litterarum magnitudine et numero versuum
singularum columnarum et argumento facile videri potest

non quidem omnia in aequalibus lapidibus incisa fragmenta

ad idem scriptum pertinere, sed contra illa, quae quin
eiusdem scripti sint dubitari non potest (omnia fragmenta
disputationis ethicae fr. 60 sqq. [fr. XXTTT sqq.] et fragmenta
sententiarum 28 [LVII] et 29 [LVIII], et fragmenta eiusdem epistulae 21 24 [LXIII et LXIV])wetiam eiusdem

fere

altitudinis

quibus

de

scripta

sint,

lapidum

senectute

esse.

agitur,

excepta

sunt

fragmenta

quae, cum maximis

litteris

tantam habent columnarum altitudinem, ut

totam columnam complecti non possit. sed hic

unus lapis
quoque aequabilitatem quandam agnoscere

licet,

cum

in-

columnarum lapides (fr. 5 [LXXIII col. 11], 8 [LXXI

col. II,
610], 15 [LXXU], 16 [LXXVIII], 18 [LXIXj,
19 [LXXX]) ad secundum genus (46
50 cm), superiores
feriores

(fr.

[LXXm

col.

15,

col.

15]

[LXXI

col.

9 [LXVIII]) ad quartum (33,5

35 cm) pertinere videamus. quod autem nonnulli (fr. 4
[LXX], 10 [LXXIV], quae utrum ex media an infima an

15,

col. II

15],

suprema parte columnae sint cognosci non potest, et fr. 1 7

[LXXIX], quod, etsi infima pars est, tamen 43 tantum cm
altum est) ab hac lege paulum discrepant, non mirum est,
cum meminerimus, lapides inferiorum ordinum non accurate aequa esse altitudine et in aedificando muro, quo
magis murus cresceret, eo magis ordines lapidum illam ob
causam turbatos esse, ideoque interdum paulo maiore sive
minore lapide inserto inaequalitates exaequandas fuisse.

IX

quae cum ita sint, si horum lapidum ovdinem (inferiores

50 cm, superiores 33,5 35 cm) nonnumquam turba46
tum esse videmus, non mirari oportet, praesertim cum haec
fragmenta propter maximam litterarum magnitudinem summum tenuisse locum iam ab Usenero 1. c. p.418 probatum sit.
Itaque hoc cum tenendum sit, murum illum aequabiliter exstructum fuisse, fieri non potest, ut inter fragmenta
phvsicam tractantia, quorum altitudo est inter 46 et 50 cm,

ponamus aliquos lapides ex iis, qui maximi generis sunt

62 cm). quod quam non recte fecerint editores,
(56

etiam

in nullo enim alterius

ex alia re cognosci potest.
50 cm) adhibita est interpunctio illa,

generis lapide (46

TTapaYpaqpri quae dicitur, exceptis

II col. I) V. 8, 9, 10
locis hanc ob causam
(fr.

59
laesum
et

(fr.

fortasse fragmentis 57
I) col. II v. 4, quibus

esse lapidem magis crediderim (57 [II col. 1] v. 8 interpunctio nullura sanum habet
sensum, et CYM<t)ePON v. 9 fortasse falso lectum est pro
5:YM<t)ePON (hanc formam litterae H habes fr. 30 [LIX] v. 10)
vel ZYM<t>ePON. fragmento 59 (I) col. II v. 4 linea incurva
sanum quidem sensum habet, cfr. ad fr. XXIII col. III 12.
sed licet revera illic positae sint Trapafpacpai, in universum

in nuUo alio genere lapidum nisi maximorum usurpatas eas esse concedendum est. itaque si diversa magnitudine fragmentorum 37, 38, 39, 46 non deterrearis, ne
illa eidem scripto attribuas atque cetera fragmenta phy-

tamen

hoc tamen impediris, quod in his omnibus intei^punctio

est.
nam miinim esset putare interpunctionem,
cum in ceteris eiusdem scripti fragmentis neglegatur, in
sica,

adhibita

tamen usurpari, eaque casu quodam maiorem

lapidum altitudinem. itaque consentaneum esse
videtur fragmenta 37, 38 (XVIII), 39 (XIX), 46 (XXI),
56 (XV) coniungere, qaippe quae eandem habeant altitudineni et sententias interpunctione distinctas, neque tamen
propter argumentum et lineam quintam decimam omissam
ad disputationem ethicam neque ad sententias ethicas pernonnullis

habere

tineant.

quae ut

admonemur, quod

sic

coniungamus praeterea primum eo

Antipatrum quendam et in fr. 38

scriptor

56 fXV) alloquitur, deinde quod secunda

sic etiam fr. 39
(XIX) v. 3 (irapabebo)uevou<s utto aoO Xotou^) occurrit, ut hoc quoque
fragmentum aut ex epistula aut ex dialogo aliquo esse
appareat, tum maxime eo, quod, cum in fr. 37/38 (XVIII)

(XVni)

in

efc

fr.

persona ut in his fragmentis

tjol.

I promissa

sit

plijsica

disputatio de innumerabilitate

mundorum, omnibus illis fragmentis tale est argumentum,

quale ad eam quaestionem optime quadret; nam fr. 39
(XIX) V. 5 legimus 6\[ov Tov K6[a]jU0V dvai[peiv], eodem
fragmento
legitur);

14 de terra agitur (etiam paragraphe v, 1

46 (XXI) autem quomodo in hanc disputatio-

v.

fr.

nem inserendum
te

ad

V.

14

juiav

suo

sit,

be Tiva

loco

ThM

dicemus,

hic

satis

est

revocare,

ut

videas

de

numero terrarum agi (etiam paragraphe adhibita est). atque cum omnium horum fragmentorum hoc quoque commune sit, quod spatia magna supra et infra columnas
relicta sunt (quia non habent quintam decimam lineam ut
fragmenta ethica) iis adiungendum esse videtur etiam fr. 85
(XVII), quo secundam quoque personam invenis (TToBeTc; eKeTvo). De fr. 82 (XXVIII), quod utrum quintam decimam
habuerit lineam necne non cognoscitur, dubitari potest, resque ex eo pendet, quomodo versus corrupti suppleantur
(ethicae disputationi attribui). accedit unum fragmentum,
quod a Cousino solo servatum (fr. 10 Cous., fr. 44 Heb.
et Kal. [XX]) nullis indiciis instructum est, quibus lapidis formam cognoscas.
sed cum col. 11 v. 12 scriptor de
hoc mundo loquatur (oub' 6he 6 k6(T)lio<^), putaveris huic
mundo alios oppositos esse; itaque hoc quoque fragmen-

tum

disputationi

de

mundorum

num

innumerabilitate inserui.

fragmentum ab eodem Cousino solo nobis traditum (fr. 15 Cous., 51 Heb, et Kal.
[XVI]) recte huc referatur. sed cum nullum aliud fragmagis dubitaveris

aliud

mentum exstet quattuordecim versuum, quo scriptor amicum aliquem alloquatur, nisi ea quae epistulae illius ad
sunt, hoc
stulae esse tribuendum.

Antipatrum datae

Venimus ad

quoque mihi videtur

reliquos lapides qui

eadem

illi

epi-

altitudine sunt,


id est ad frr.

sive propter

causas

28
29 sententias continentia. cum quibus
solum argumentuin sive etiam propter alias

magna

sinistra parte

spatia

columnae

menta quorum de
32 (LIX
LXI).

lias

XI

supra columnam et a dextra et

coniungenda sunt frag-

relicta

altitudine nihil constat

ac

27 (LVI), 30

primum quidem apparet eum

qui

insculpsit id operam dedisse, ut sententiae

lapide inceptae in eodem etiam finirentur. itaque

sententias

in uno
factum est, ut fr. 27 (LVI) decem, fr. 28 (LVII) undecim,
fr. 29
(LVin) novem tantum habeat versus; de ceteris non
constat. cum igitur cognoscatur versuum numeri eum qui
insculpsit rationem non habuisse, verisimillimum esse videtur, quamquam versuum numerus non idem est, hos
lapides eidem lapidiun seriei attribuendos esse atque ceteros lapides aeque magnos, qui et epistulam ad Antipatrum et ethicam disputationem complectuntur. quod si
iure facimus, quid rursus probabilius est, quam haec fragmenta cum quinto decimo illo versu per totam ethicae

dissertationis

longitudinem

percurrente

coniungenda

esse,

cum is quoque sententias contineat? quod simplicissimum

in modum fit, si quintum decimum illum versum ethica disputatione finita his in lapidibus iuxta disputationem sitis
ex eo autem sequitur, quod

ontinuatam esse arbitramur.

maximi momenti
constat,

ita

sicut illas sententias Epicuri esse

quoque Epicuro vindicandae sint. vel

est, ut,

hae

cum in gnomologio quodam cum Epicuri sententiis

Metrodori quoque nonnullas cuniunctas esse videamus
{Wiener Sindicn X, 191 sqq.), cautius dicendum est, seu
Epicuri seu Metrodori seu Polyaeni seu Hermarchi has
sententias esse (cfr. quae Usenerus disputat eodem loco
potius

p.

187

cum
cile

et Epicurea p. LlXsqq.).
profecto sermonis usum
Epicuri loquendi consuetudine maxime congruere favideri potest, et postea nonnulla quae simiUa esse

videntur adnotabo.

Ceterorum fragmentorum quae inter se cohaereant quae

non cohaereant, facile intellegitur. ex altero lapidum ordine (46
50 cm) ad disputationem physicam pertinent

XII

45 (Vni), 4850 (X XH), 52

(VII,XilI,XIV), 5759 (n,l), id est ea fragmenta,
59 [II etl]
quae XIV versuum eolumnas habent (de frr. 57
infra p. XVIsq.); ad disputationem de senectute pertinent
fiT.

4143 (IV VI),

54

frr.

5 (LXXIII

col. I

v.

610),

(LXXI

col. II

v.

610),

(LXXII, LXXVIII LXXX, LXIX), quae inferiorem tantum partem columnarum continent; fr. 2 (LXVI
[11 versus]) et 26 (LXV [10 versus]) proprium obtinent
locum (testamentum et epistula). ex tertio lapidum ordine (37
41 cm) ad disputationem de senectute pertinent
frr.
4(LXX), 10 (LXXIV), 25 (LXXXI), ad epistulam ad
matrem datam frr. 21 24 (LXIII et LXIV); proprium
locum tenet fr. 3 (LXII [prooemium]). ex quarto lapidum
35 cm) qui servati sunt lapides omnes maxiordine (33
mis litteris inscripti eiusdem de senectute disputationis co-

1519

lumnarum superiorem partem continent (frr. 6 [LXXIH

col. I 15, col. n 15], 7 [LXXI col. I 15, col. II
15], 9 [LXVni]); fr. 1 (LXVII) igitur in eadem muri
altitudine scriptum

dem

atque hi et ut hi in inferiorem lapi-

transcurrens titulum huius de senectute disputationis

partem esse puto,

tores arbitrantur.

non

totius inscriptionis,

quod omnes

edi-

Restant nonnulla fragmenta, quae cum pauca tantum

nullius momenti sunt et vix digna quorum de sede disputetur. fragmenta 13 (LXXVI), 14
litteras praebeant,

(LXXVII),
servatum
tationi

p.

de

33 (LXXXII),
32,5) maximis
senectute

propter versum

11 (LXXV,
litteris scripta

attribuenda

TrdOri,

ethicae

disputationi

et
si

Cousino

solo

nimirum dispu-

fr. 72
(XXXIV)
78 (XXXI) et 79
fr. 20
(XL, a Cousino
recte conieci xd vjjuxikoi

sunt;

quintum decimum,

(XXXII) propter argumentum

solo servatum p. 27 media A)

frr.

vindicanda sunt;

fr.

40

(III)

propter argumentum et parvum tantum supra columnam

relictum spatium, fr. 47 (IX, a Cousino solo servatum
fr. 15
Cj propter argumentum disputationi physicae inserenda sunt.
cetera fragmenta quo referantur prorsus

incertum

est:

etiam

fr.

12

(LXXXIII, a

Cousino

solo

xin
inc. p. 27 media C) ab Austiiacis disputationi
de senectute iusertum vix huc pertinet, quoniam a Cousino

servatum h\

mutilatorum lapidum
pellantur, qui parvis

tantum fragments

ii

litteris inscripti

sunt

incei-tains"

(cfr.

apCous. p. 60).

Hoc modo fragmentis suae quoque disputationi attributis considerare necesse est, quem locum in harum unaquaque teneant. ac primum quidem de dissertatione ethica
agamus. editores adhuc eam legem secuti sunt, ut quinto
nam
decimo illo versu quasi norma ordinandi uterentui\
verisimile esse putaverunt sententias eodem ordine aliam
aliam excepisse, quem habet gnomologium illud apud Diogenem Laertium servatum, Kupia^ boEa^ quas vocant. sed
hoc non idem esse ex frr. 76, 77 (L), 80/81 (XLVni),

84 (LV) cognoscitur, quippe quae nobis praebeant reliquias sententiarum, quas Diogenes Laertius non habet; et
inter Kup. boH. YI et VIII deest septima, ut ex fr. 66/67

(XLIV)
etiam

32

cognoscitur.

frr.

27

quod nunc iam magis apparet, cum

(LVI LXI), quae ad idem gnomo-

logium pertinere me probasse spero, sententias habeant

simile
quae apud Diogenem Laertium non inveniantur.
igitur hoc gnomologium est illi, quod nuper inventum a
"Wotkio {Wien. Stud. X 191 sqq.) editiun est.
nam in
illo

quoque inter

alias

sententias

Kupia<;

botac,

sparsas

quod nunc maximi momenti

ordine Laertiano nisi initio. itaque non licet

esse videmus, et eas quidem,

non illo
sumere hoc de quo loquimur gnomologium Laertii servasse
ordinem.
quae cum ita sint, uullum in huius disputationis fragraentis ordinandis habemus externum indicium
nisi tum, cum eiusdem sententiae reliquiae in duobus lapidibus rei)eriuntur (fr. 62 et 63
XLVI). argumentum

est,

ipsum nobis satis indicii esse debet.

Atque frr. 60 et 61 (XXIU et XXIV) initio scripti tribuenda esse apparet, cum manifesto ad praefationem pertineant.
fragmentum 63 (XXIX) autem, quod rem et
partitionem rei indicat, nobis praesidii aliquid praebet, quo
in

digerendis

scriptor

se

ceteris

primum

dicit
fragmentis uti liceat.
KaTaaTr)judTUJV deinde

irepi

enim
Trepi

XIV

TTpdteuJV dicere velle, tnm prius caput incipit et id Trd6r|,

quibus sublatis voluptas animum capiat, enumerat: cpopov

eK 6eu)V,

qpopov

diTO

6avdTou, qpopov

dTr'

dXYtiboviuv,

eTn6u)Liiav; eundem ordinem in disputatione servatum esse

consentaneum est et a deorum metu quem primum posuit

ex
revera scriptorem incipere videmus col. II v, 1 2 sqq.
hoc ipso cum iam probabile sit, fr. 71 (XXX) quo de
duobus timoris generibus agitur huc revocandum esse,
in fr. 63
paene certa fit res versu quinto decimo.
ad
finem
deducta
est
enim
Epicuri KUp.
prope
(XXIX)
565. III, in fragm. 71 (XXX) autem altera (k. b. XIII) vix-

dum

coepta est, ut videre possis, in uno lapide angusto

utrumque sito et finem illius et parvo relicto spatio
(spatium ante sententiae initium habes etiam fr. 80

inter

XLVIII) huius initium fuisse; atque eadem fere forma

et latitudine perditus hic lapis erat atque fr. 71, cum et
extremam partem columnae dextrae fr. 63 (XXIX) et pri-

mam maximamque

partem eiusdem columnae contineret^

hic igitur prope
cuius reliquias in fr. 71 (XXX) habemus.
certo exemplo demonstratur, non servatum esse sententia-

rum ordinem, quem

Laertius nobis exhibet,

cum KUpiav

bo^av tertiam excipiat decima tertia, quamquam etiam

quarta, quinta, sexta, octava, decima huic gnomologio insint.
Cetera fragmenta ita partitioni quam modo commemoravi accommodanda esse puto: ad hunc locum, quo de
metu deorum agitur, pertinent etiam fir. 78 81 (XXXI

XXXIII), quibus de divinatione et de fato loquitur scrividetur antea refutavisse Stoicos ex divinatione fal^tor.

tum

ad secundum locum, metus mortis quo

73-75 (XXXVI), 72 (XXXIV),
7677 fXXXV), ut videtur fr. 83 (XXXVH) quoque prorsus mutilatum.
ad tertium, quo agitur de metu doloris,
non enim frr. 64
spectantia fragmenta nulla habemus.
et 65 (XXXVIII et XXXIX) huc recte referri ab Usenero
esse firmantes.

tractatur, referenda sunt frr.

et editoribus Austriacis puto, sed magis crediderim ea perextremam partem totius de tollendis affectibus capi-

tinere ad
tis

(cfr.

ad

fr.

XXXVIII).

etiam quarti loci capitis prioris,


quo

XV

nuUa fragmenta exstant.

quae in secundum
quod indicat Diogenes fr. 63 (XXIX),

de cupiditatibus dictum
70 (XXV
restant frr. 66

caput

Trepi TTpdHecuv,

XXVI).
est,

referunt Heberdey et Kalinka, non recte ut opinor.

nam
scriptor cum de actionibus" disputans ad virtutes venisset^

ad beatam vitam conferrent demonstrafere loqui potuit: has ad quas nuno

venimus virtutes non debet arbitrari ipsum esse TeXoc; vel
ipsam esse vitam beatam, sed efficere tantum illam". at
sic non loquitur ille, sed dicit fr. 66/67
(XXV) col. I: ei
^ev .... eTricTKeiiJiv eixev, li Tfj^^ eubai|uovia(; TTOiriTiKOV,
oubev dX\'
epouXovTO h' ouTOi Tciq dpeTCK; XeYeiv
si

quantum

certe

visset,

eas

sic

ebei

TTOieTv

r|

toutok;

cruvojuofvuj)LiovoOvTa<;

}Ar\

exeiv

t6 rrpopXriiua ou touto
ecTTiv, Ti Tfi^ eubaijuoviaq TTOiriTiKov, Ti be t6 eubai|uoveiv
ecTTiv, Kai ou KaTd t6 ecrxaTOV r\ qpucTK^ fi)uujv ppeTeTai
t6 TeXo^), Tfjv juev f|bovf|v 9r||ui Kai vOv Kai aiei
(i. e.
Tf\q dpicTTric^ biaTUiTfl^; UTidpxeiv TeXoq, Td<; be
dpeTdq .... TeXoc; )uev oubafuoO, TroniTiKdq be toO TeXouc;
vides id quaerere
eivai, quod postea demonstrare studet.
scriptorem, quid TeXo(; sit (^i t6 eubai|uoveiv ecTTiv), non
quales virtutes sint, et eos reprehendere qui hoc TeXo^
de quc quaeratur, virtutes esse putent.
itaque haec frageTTei

TTpdxiuaTa.

h\

ibq

XeYUJ,

menta cum appareat non esse referenda in illam secundam

partem disputationis atque cum ne in primam quidem
partem quadrent, qua de affectibus agitur, potius et ante
hanc et ante illam in initio scripti ponenda sunt. nonne
iam fr. 60 (XXIH) scriptor de summo bono loquitur? quem
,

verisimile est eiusdem fragmenti col. III promisisse, de ea

re se

postea

genem

ita

acturum

esse.

opusculum suum

itaque

credendum

instituisse, ut

est,

Dio-

primum quae ab

Epicureis ratione TTepi TeXou<; docerentur exponeret et adversarios (Stoicos) refelleret, deinde autem, postquam fibovfiv sumraum bonum esse ostendisset, explicaret, quomodo
in vitae usu nobis haec scientia adhibenda esset (cfr. fr. 63

[XXIX]
flbu<;

col. I

TGvrjTai).

fi)u[eT<;

2[r|To]0|uev

fjbri,

ttux;

6 pioq

fiiueTv

XVI

Hoc unum tamen quintus decimus ille versus

quot columnae minimum inter singula fragmenta

indicat,

servata

quod ita cognoscimus, ut in antecedenti fragmento quae legitur sententiae litteras ab extrema littera
servata usque ad finem numeremus, et in proximo fragmento quae est sententiae litteras ab initio usque ad priperierint.

mam

nam cum

servatam.
senae

intercedente

sub singulis columnis spatio

denae fere litterae scriptae sint, inde

columnarum perditarum numerus computando

effici potest.

singulos numeros infra fragmentis addam, nunc id tantum

commemoro, quot columnas tota haec disputatio minimum

olim complexa

columnarum

cum quadraginta

sit.

tres

columnae vel

servatae sint, plus quam quinquaginta sex perierint, sequitur ut plus centam columnis toreliquiae

tum opusculum olim complexum sit

sumimus, sententias quarum reliquiae
a

si

quidem recte

servatae sunt, totas

scriptore esse allatas.

In ordinandis fragmentis physicis in universum editores

recentissimos sequor (excepta sunt

nimirum

illa,

quae ad

disputationem Trepi dTreipia<; k6(J|UUJV pertinent). nam Diogenem ab elementis orsum deinde quae ex iis composita
sint tractavisse (quo pertinet etiam mundi structura), tum
de rebus humanis et de diis egisse et ex ipsa re verisimile est et ex Lucretii ordine.
fragmentum 52 (VII)

solum

alio

loco posui.
dubitari potest, quin

Non iam

quoque propter

lapidis

altitudinem

frr.

57,

58

(11),

59

(I)

numemmque versuum

huic physicae disputationi vindicanda et eius praefationem

fuisse

putanda

sint.

nam quod Heberdey

et

Kalinka

350

dicunt, ein Grund, mit jeder ColumneDreihe eine

neue Schrift beginnen zu lassen liegt ja gar nicht vor",
cum per se non incredibile sit, tamen probari non potest,

p.

inscriptus est, in
atque cetera fragmenta

tuit

in

superiore

(XXIV) idem

serie

55
XXII) in lapide 61 cm
(fr.
eadem igitur lapidum serie erat
ethica.
itaque praefatio non po-

quia titulus huius scripti

alto

accedit

scripta esse.

fere legitur atque

fr.

58

(II).

quod

fr.

61

qualia autem

XVII

videmus scriptorem demonstrantem, eandem

prodesse, et fr. 59 (I),
deflendam esse hominum vitam tempus perdentium, quia
nesciant, quae animo quae corpori usui sint, talia in prae-

fr.

57

(11 col. Ij

rem (diapaEiav) omnibus hominibus

fatione

commemorari non

physicae disputationis

cum Epicurus

ipse initio epistulae secundae,

mireris,

qua de rebus

caelestibus agitur, hoc scripserit ( 85, Us. p. 36, Isqq.

ti tcXo^ ek tti^; Tiepi )Li6Teuupu}v
TTpuuTOV |Liev ouv }ir]

dWo

Yvujaeujc;

eivai

vo)Lii^eiv

r\

Tiep

aliis

tiuv

ai

r]}id(;

Kai

dTapaHiav

pepaiov KaBdTrep xai em tujv Xoittujv.

verbis idem dictum est, ut Kup. boH. XI

TricTTiv

aliis locis
ei

)ur|6ev

iueTeiupiuv urroipiai tiviuxXouv Kai ai irepi

GavdTou, juriTTOTe Trp6<; fi,ud<; ^ ti,

Tou^ opou^ Tiuv dXTribovujv Kai
TTpoO"ebe6|ue6a q)ucrioXoYia(;

cfr.

que cum videamus physiologiam

eTi Te

t6

KaTavoeTv
ouk dv

|ufi

tiIjv eTTi6u|uiiJUV,

itaetiam Kup. boH. X.

ancillam
ethicae
quasi

Epicureos existimasse, nihil habet oftensionis, quod in praefatione physiologici scripti de studiis hominum perversis
et de illa animi condicione,
quam dTapaEiav vocant
Graeci, agi videmus, cum notitia rerum naturae ob nullam
aliam causam petenda sit secundum Epicurum nisi quod
v.

(=

cum autem

efficiat.

dTapaHiav
fr.

II col.

I,

fr.

col. II,

57

v.

13

fr.

58

col. I

l) dicat scriptor, se antea

duas attulisse causas cur libellum componeret, fr. 59 (I)

autem caiisa scribendi aliqua afferatur, hoc ante illud
collocandum est; quod recte ita fieri quodam modo probatur

fr.

legimus
boEia)

58

col. III

scriptorem

(fr.

II col.

antea

hominum locutum

de

IV) versibus 3

ubi

sqq.,

falsis

esse,

opinionibus (vpeuboquibus verbis fr. 59 (I)

optime congruit.
Epistulae ad matrem datae fragmenta pauca ab edi-

24
recte ordinata sunt, nam frr. 23
(LXIV), quae utrum ante frr. 2122 (LXni) an post
coUocanda essent dubitari potuit, arte coniuncta sunt cum
fragmenti 22 (LXIII) columna ultima, ut suo loco
toribus

Austriacis

probabo.
Disputationis de senectute fragmenta ita ordinavi,
William.
b

UiOQEXis OiiNOAKDKNSis fragmenta ed

ut


ea

priora

collocarem
utilitate

quae

de

molestiis

senectutis

(de

membrorum tarditate) deinde ea

agunt, quam senes quoque hominibus

sensuum hebetatione
quae de

XVIII

et

haec sequuntur fragmenta incerta.

fragautem, quod ita incipit: TToXXaKic
tov 'HpaKXea Kai T^YavdKTriaa ktX. totius
iL veoi
vri
initium
fuisse verisimile esse mihi quidem videtur.
scripti
Singularem locum occupat fr. 3 (LXII). legimus enim
V. 3 sqq.: eTn(TTd)Lievo(; be dKpeipOu^; oti ty\ jvibaei tujv
afFerre possint.

mentum

9 (LXVIII)

7TpaT|udTUJV il)v ev Taiq uTroKdTUj x^Poti< ebr|XujO"a qpuaiad totam igitur inscriKUJV Te d|ua Kai Tra0r|TiKU)V ...
ptionem spectat et super physicis et ethicis scriptis erat

inscriptum, propter altitudinem autem (38,5 cm) et litterarum magnitudinem in eundem lapidum ordinem atque
24 (LXni LXIV) referendum est. itaque hoc
fr. 21
fragmentum, cum eadem in altitudine inscriptum esse vi-

deatur atque
cisa

epistulae

esse nobis

nondum

credendum

incisa

et ethica,

inferiore

loco

in-

nonne tum inscriptum

cum epistulae et cetera scripta

maxime igitur probo, quod edi-

est,

erant?

tores recentissimi p.
est de senectute et

sola scripta

et

commemoret physica

350

arbitrantur, dissertationem quae

omnia

alia scripta maioribus litteris

scripta physica et ethica incisa post haec inscripta
esse; et illa praefatione, cuius hoc fragmentum pars est,
causam attulisse scriptorem puto, cur ad illa scripta phy-

quam

sica et ethica haec

nova (epistulas

et alia) adderet.

quam

ob rem etiam illa primo tractavi.

Unum hoc quoque liceat mihi exponere, quomodo tota
inscriptio ordinata fuisse mihi videatur. de ea re confer etiam
quae Us. 1. c. p. 418 et Heb. et Kal. p. 348 dixerint. ex
his hoc maxime probo, quod fragmenta maximis litteris
scripta altissimum tenuisse locum censuerunt; cetera autem,
si recta sunt quae adhuc disputavi, paulum mutanda sunt.
itaque memineris velim, quae supra de lapidum altitudine
dixerim, et conferas lapidum

formam apud

editores recentis-

simos depictam. res enim simplicissima est, si putamus omnia

62 cm alta, id est epistulam ad Antipatrum
fragmenta 56

XIX

de innuiiierabilitate mundorum et disputationem ethicam

cum quinto decimo versu sententias continente et sententias
frr.

27

32 (LVIsqq.) eadem

in altitudine inscriptas fuisse,

autem alteram lapidum seriem (46 50 cm), quae

solam disputationem physicam haberet (cfr. tabulam p. 105).
super his autem series lapidum erat, quae mixtos habebat
50 cm et 37 41 cm altos, ut inaequalitates
lapides 45
inferiorum lapidum exaequarentur (cfr. quae iam supra dixi
p. VIII sq.); nam ut exemplum afferam, lapidi 56 cm alto
cum imponerentur duo lapides 46 cm alti, eadem effecta
est altitudo atque cum lapidi 60 cm alto imponeretur latalem
pis 50 cm huicque lapis 38 cm altus (148 cm).
autem ut sumam lapidum diversa altitudine seriem cum
super

liis

eo commoveor, quod epistulas et in hoc et in

lapidum

LXIV]

incisas
et

esse

videmus

(cfr.

frr.

21

illo

24

26 [LXV]), tum maxime eo, quod

genere
[LXIII,

etiam

dis-

putatio de senectute in utroque genere lapidum scripta est

frr. 5 [LXXIII col. II 610], 8 [LXXI col. II 610],
(cfr.

LXXVm

1519

LXXX] et frr. 4 [LXX],

[LXIX, LXXII,
10 [LXXIV], 25 [LXXXI]; semel [fr. 17 =LXXIX] etiam
lapis 43 cm altus invenitur). qua in serie legebantur prae24
fatio (fr. 3 [LXII]), epistulae et testamentum (fn-. 21
[LXIII], 26 [LXV], 2 [LXVI]) et inferiores partes columnarum disputationis de senectute (frr. 4 [LXXJ, 5 [LXXIII
col. II 610], 8 [LXXI col. n 610], 10 [LXXIV], 15
19 [LXIX, LXXII, LXXVin LXXX], 25 [LXXXI]).
hoc autem sententia mea aliquo modo probatur. si huius

illius generis lapides variabant, ut inaequalitates exaequarentur, nimirura superiores margines utriusque generis

et

fere

eadem

in altitudine erant, inferiores autem margines

50 cm) inferius erant quam hu-

altiorum lapidum (46

miliorum (37
41 cm).
itaque in iuscribendis epistulis
et testamento ut aequa coluranarum aititudo servaretur,
altionim lapidum partem inferiorem vacuani relinquere
oportuit. quod revera in frr. 2 (LXVI) et 26 (LXV) factum
esse videmus.
huic autem seriei impositi erant lapides
33
35 cm fere alti, qui superiorem tantum partera tituli
b*

 XX
et

columnarum ad disputationem de senectute pertinentium

1 [LXVII], 6 [LXXIII col. I 15,
(cfr. frr.

continebant

coL
15], 7 [LXXI col. 1 15, coL II 15], 9 [LXVm]).
haec igitur pars ex tota reliqua inscriptione prominebat.
Fortasse scriptor, cum epistularum litterae minores essent
quam ut tanta in altitudine muri scriptae perspicue legi
possent, novam de senectute disputationem maioribus litteris et columnis inscribi iussit, ut etiam supra posita

lapidum abuti necesse

serie

esset.

Caput

11.

De epistula ad matrem

data.

et LXIV (Heb. et Kal. 2124) non

nostro studio digna habentur. continent
quam non ab ignobili homine, sed ab

Fragmenta LXIII

summo

sine causa

enim epistulam,

ipso Epicuro scriptam esse a viris doctis affirmatur. acrius

ac primum quidem causas, quiigitur inspicienda sunt.

bus

viri

docti

adducti

sint,

ut Epicuro banc

epistulam

attribuerent, consideremus. Cousin p. 68 sq. his fragmentis

et aliis, quae nunc ab editoribus recentissimis recte in

unum

de

comprehensa sunt, a ceteris

habent litterarum ductus, ac non
iam Antipater sed mater ab eo qui scripsit appellatur
(omnia enim cetera fragmenta falso, ut nunc videmus,
epistulae ad Antipatrum datae inseruit), in his simplicius
senectute

quod

segregatis,

et clarius

libellum

altiores

esse dicendi genus censet

et

formam

ij(pei(JTr|-

Keaav (fr. LXIII [Heb. et KaL 21] col. 11 v. 9) in aetatem

multo antiquiorem quam qua vixerit Diogenes nos revocare statuit.
quae cum ita sint et cum haec fragmenta
eodem loco atque cetera inventa simile habeant iis argumentum et hanc ob causam quin in eodem fuerint monumento dubitari non possit, credendum esse nobis Diogenem
praesidis

ut

scholae Epicureae epistulam producere,

quas ipse proferat sententias magis stabiliat.

alicuius

scilicet

et

ut

XXI

Epicuh Kupia^ boHaq ab eo

afferri

videamus, ita

epistulam quoque ipsius Epicuri afferri nihil impedire quominus credamus. ceterum de epistula Epicuri ad matrem
data etsi nihil adhuc audiverimus, tamen epistularum quae
simile habeant argumentum fragmenta exstare Us. Eincurea p. 155
158, ex quibus unum (fr. 184) fortasse ad

eandem epistulam pertinere atque hoc quod a Diogene

servatimi est. dicere enim Epicurum in illo fragmento se
quotannis centum et viginti drachmas accipere velle Tiap*
dKaiepou, in fr. autem LXIV col. III (Heb. et Kal. fr. 24)
V. 8 nos legere oukouv eKdiepov u)uu)V ibia bei papeTo"Bai bi
cit,

f))ud^.

sed hanc similitudinem Cousin, ut ipse diid potissimum monet, Cleontis nomen

non premens

LXIV col. III v. 5

Heb. et Kal. fr. 24 v. 5)
(fr.
ab Epicuro ineunte ad Pythoclem epistula commemorari.
itaque aut ab Epicuro aut ab aequali aliquo illius
sectatore scriptatn esse hanc epistulam.
lam confidentior Usener 1. c. p. 424 sqq. statuit, de
alio auctore cogitari non posse nisi de Epicuro, cum unam
hanc afferat causam. vocem et notionem eu9u)uia^, quae
vox legitur apud Cous. fr. 30, Heb. et Kal. fr. 27 (LVI),
in ethica Democritea locum suum habere; a qua Epicurum
et

hic

et

quoque primum profectum esse, sed cum magis magisque

a doctrina Democritea discederet et proprias insisteret
vias, hanc quoque notionem eu6u|uiaq eum abiecisse: nam
neque vocem neque notionem in scriptis Epicuri quae
nobis servata sunt exstare. inde apparere, epistulam illam
ab Epicuro ipso scriptam esse idque iis temporibus, cum

philosophiam discipulos docere modo inciperet. has Coasini

et Useneri argumentationes novissimi editores adeo ut videtur probant, ut ne verbo quidem addito satis habeant
huic epistulae notam Epicuri imprimere (p. 348).

Spectemus igitur, qualem habeant fidem virorum doctorum argumentationes. ac primum quidem ciuod maiores
sunt horum fragmentorum litterae quam ceterorum, eo
fortasse divinari potest non ad eandem disputationem
illa fragmenta pertinere; quod quidem etiam eo demon-


hic

quod

stratur,

sed minime

alibi

matrem,
allocutio

alia

XXII

et

alloquitur auctor.
litterarum magnitudo

alios

alia

auctorem indicant, et satis est te revocare ad

Heb. et Kal. o, quod aeque magnis litteris scriptum atque haec de qua agimus epistula propter argualium

LXII

fr.

mentum

a nullo

Diogene

(.

cfr.

fr.

II col.

col. I et

n=

scriptum esse potest nisi ab ipso

alio

Touq e7Tibr||uoiJVTav Eevujv qpiXdvOpuJTTOV;

V Heb. et Kal. fr. 58 col. IV et fr. XXIV

Heb.

et Kal.

uTTOKaTUJ

ev

Toic;

Kai

7Ta0r|TlKiJUV.).

fr.

x^9^K

61;

et tiIjv TrpaT|udTUJV, ujv

ebr|\uj(Ta

qpucriKUJV

Te

diua

quod fragmentum quomodo a Cousino

ei-

dem

epistulae, quam Epicuri sive familiaris eius esse putat,

inseri potuerit non intellego. de diversa autem litterarum

magnitudine cfr. quae supra dixi et Usenerum loco citato

418. sed veniamus ad ceteras causas quas affert Cousin.
orationem multo simpliciorem et clariorem esse dicit. sed
talia fallere possunt et sermoni huius epistulae non deesse
obscuritates postea, ut opinor, ostendam, cum ad accuratam interpretationem venero (cfr. quae ad fr. LXIII col. II
dixi). deinde statuit talem formam qualis sit uq)ei(TTr|Ke(Jav
nos in antiquiorem aetatem revocare, scriptorem Diogenis
aetate viventem nimirum
ucpecTTacJav dicturum fuisse
ratus.
sed et in universum perfecti formae in -Ka desip.

nentes recentiores sunt

aliis (cfr.

formae longiores ab
ores represserunt adeo
et

a.

Chr.

saeculi

illas

G.

Mejer Gramm.

p.

634sq.)

derivatas paulatim breviinscriptiones Atticae quarti

formas nobis praebeant (cfr.

e(JTr|Ka

ut

solas

vide etiam quod dicit W. Schmid

396:
Die kurzen und die langen Formen
p.
des Perfectums von 0vr|(TKUJ und iaTr||ui gehen, w^ie im
Attischen, so bei den Schriftstellern der KOivr) .... und
den Atticisten nebeneinander her." et G. Schmidt, Jahrh.

Meisterhans

Atficismus

p.

152).

IV

Mass. Philol. Suppl. X p. 481 de Flavio Josepho locutus:

In plusquamperfecti indicativo formae longiores longe
praevalent" et Winer-Schmiedel, Gramm. d. neutesfam.
Sprachidimns 14, 5: Das Perf. von lardvai zeigt im

f.

Indicativ nie die kiirzeren

Formen

eaTajuev, ecTTaTe, eCTTd-

XXIII

aber stets im Inf. eaxdvai u. Part. ecTTUJCTa."

apud
Epicurum ipsum, ut hoc quoque addam, utramque formam
invenimus: ep. I 81 Us. p. 30, 14 xeGvdvai, p. 52, 13
CTiv,

ecTxdvai

15 irepieaTdvai,

et

ucpecTTiJUTaq,
p.

79

eqpecTTriKOTai;,

OvriKOTec;,
et

p. 61, 3 bebievai, p. 71, 9

KaOecTTUiTUJV, p. 76, 5 uqpecTTriKoq,
p. 80, 6 TrepiecTTiuTUJV, p. 164, 6 tc-

74, 9

p.

168, 2 Ka6eaTr|KU)criv,

p.

quid iudicabimus,

si

p. 283, 5 KaGecTTiuTeq.
viderimus, quod etiam recentisMuii

433 optime admonent, Diogenem ipsum numaliam

formam perfecti eCTTriKa adhibere nisi longiquam
orem? concedendum igitur est hanc formam minime nos
cogere, ut illud fragmentum ab antiquiore aliquo auctore
editores p.

quam Diogene
Cum igitur

scriptum esse putemus.

eae quas Cousin ex loquendi consuetudine

siunptas affert causae nihil valeant, relinquuntur eae, quas

argumentum et rem nobis praebere arbitratur. ac pecunia

quidem talis
commemorari

a quolibet homine in epistula

nimis autem audacter Cousin conicere

est res, quaiis

possit.

mihi videtur, epistularum ab Usenero Epicurea pag. 157

fr. 184
coniunctarum priorem eandem esse atque hanc,
cum ad eundem eam datam esse atque posteriorem verisimillimum sit. sed ipsum Philodemi locum, quem pleniorem nobis praebet Gomperz Hermae tom. Y p. 394 pro-

ponam:

P[opJeioi(^

euauTa)[i K]dv
dTroaTe[XejTv, TauTriv Kai

[cTuvejTdEaTO

tuaiv

ev

'Yrrep-

jLiovriv

em-

TdTTUJ.

[ejKaTOV Tdp Ka[i eJiKoai [b]p[ax])Lid[(; )a6v]a<;

KaT' eviauTov pouXojuai irap' eKaTepou Xa)updveiv." Kai
bi' eTepa^" riveTKe uoi KTriaiTTTTO^; Triv k^t' eviauTov
fjv drreaTeiXaq uTiep Te toO 7TaTp6<; Kai aeauMiGpeT be* 6 Tdp opoq 6 KaTaTeTaY|Lievo<; Tf|<;
."
non opus est multa verba de hoc
[a]uvTd[H]euj<;
loco facere, cum appareat, verbis MiGpeT be Philodemum,
oum antea de Ctesippo locutus sit, ad alium hominem
transire, verbis autem Kai bi' eTepa<; ad aliam quidem
opistulam, non tameu ad alium hominem, et verbis TTap'
eKaTepou eosdem, quorum postea mentio tit, Ctesippum
haec igitur epistula
eiusque patrem intelligendos esse.

auvTaHiv,
ToO."

XXIV

atque ea de qua iam dudum

quod Epicurus illa epistula ab utroque
agimus.
centum viginti dracbmas liagitat, is autem qui hanc epistulam scripsit, a matre quidem nihil accipere velle videunum igitur boc restat argumentum: Cleon aliquis
tur. et ab Epicuro et ab auctore huius epistulae nominatur.

Tninime

eadem

esse

potest

accedit

et certe

si

probaretur Cleontem

commemoratur non posse alium

eum

qui in hac epistula

quem no-

esse nisi illum,

minat Epicurus, Cousino credendum esset. sed hoc, quod

quaestionis caput esse videmus, neque probari potest neque
refelli, quia de amico illo Epicuri hoc tantum scimus,
quod Usener in indice nominum p. 400 dicit: K\euJV
fingitur a scriptore epistulae II 84 litteras Pythoclis ad
Epicurum attulisse." neque tam raro in documentis Graecis quae exstant nomen Cleontis invenitur,
ut hanc ob
causam aliquis hoc loco de nullo alio cogitari posse credat nisi de

illo

Epicuri amico.

nam

Kirchner in Frosopo-

grapMa Attica non minus quam

nomine Cleontis enumerat

viginti quattuor Athenienses

et Pape in Onomastico praeter

Athenienses et amicum illum Epicuri viginti tres Graecos

aliis
itaque hoc dicendum est,
oppidis ortos collegit.
Cousino quidem non contigisse, ut ab Epicuro vel aequali

hanc epistulam scriptam esse probaret.

illo quod Usener affert argumento agendum est. qui adeo sibi persuasit litteras illas non a Diogene conscriptas esse, ut hoc tantum demonstrare studeat,
non familiarem aliquem Epicuri, sed magistrum ipsum eas
concepisse, quod ut supra dixi uno verbo eu0u)Liia^ in illis
posito evinci putat. sed cum iam argutius sit voce quae
apud Epicurum non inveniatur originem Epicuream demonstrare, nunc e novissima editione videmus, fragmentum
illud, in quo vox L)6u)Liia(; exstat, ne pertinere quidem ad
hanc epistulam, sed Sententiis inserendum esse. maxime

eius discipulo

Brevius de

igitur miror,

quod recentissimi

editores, etsi gravissima ut

mihi videtur argumenta ipsi sustulerunt, cum non nisi

formas longiores ab ecTTriKa derivatas a Diogene usurpatas
esse et fragmentum cui inest vox eu0U)Liia<; ab his litteris

tamen reliqua argumenta

secernendum

esse

ostenderent,

idonea

esse

putaverunt ad originem Epicuream de-

satis

monstrandam.
Sed non satis

est exponere non multum valere argumenta quae proponuntur, cum tamen aliquis satis fidei

tribuat

fortasse

et

similitudini

rei

et

Cleontis

nomini.

itaque e contrario probari fortasse potest ab Epicuro qui-

dem

epistulam scribi non potuisse. quod certissime evinci

posse puto sermone huius epistulae cum Epicuri quae servata sunt scriptis collato. quam quaestionem ita institui,

primum verborum in Epicuri scriptis et fragmentis

traditomm indicem composuerim, deinde viderim, quae in
hac epistula exstant verba utrum ab Epicuro usurpata
sint necne, tum ea, quibus ille non utitur, apud quos scriut

et qua aetate inveniantur exquisiverim, praecipue

autem, utrum Epicuri temporibus iam usitata fuerint necne.
proponam igitur indicem eorum verborum, quae ad
hanc quaestionem nobis usui sunt.
fr. 21,
dvTi\a)updv6(T0ai (fr. LXIVcol.I v.2
col. I V. 2) ea quam hic habet significationem (= aicTGdvecrGai, percipere) neque ab Epicuro usurpatur neque ab

ptores

= HK

ullo

Plut.

ante Epicurum scriptore.

neque enim quae leguntur
adv. Col. 5 p. 1109 d bibdcTKOucriv [hq dvaTreqpup-

ILievujv

Kai

cru)Li)ne)uiT)nevujv

6)uoO

ti

rrdvTUJV,

dWou

b'

dX\LU TieqpuKOTo^; evap)Li6TTeiv, ouk eaTi Tr\(; auTfi<; ttoidTrjTO^ eTTacpf] Kai dvTi\r|i|ii(; kt\. cur Metrodori propria

verba habenda sint ulla est causa (Korie Metrod. fr. l),
neque Aristophanis Thesmoph. versus 242 sine dubio corruptus TTpiv

dvTi\apecr0ai TTpuuKTOV

Tfj<;

(p\oT6(S

ullius

apud Arium
Didymum, tum Aetium, raro etiam apud Plutarchum, at
usitatissimum est apud scriptores philosophos posteriorum
temporum, ut Porphyrium et Aristottlis commentatores

momenti

esse potest.

immo primum

(etiam dvTi\rivpi<; et dvTi\r)TrTiK6q

= perceptio et perclpiens

apud Diogenem ipsum habes vocem dvTiIV (= Heb. et Kal. 41) col. II v. 7. ae fort-asse
contingit, ut quomodo vox dvTi\a|ipdvea0ai illam

huc pertinent).
\tih;i<; fr.

nobis

legitur


significationem nancta
et ante Aiium

XXVI

sit

curum

post Epi-

cognoscere possimus.

Didymum

et

Attium hoc factum

cum autem dvTiXa,updvea0ai xivo^ proesse necesse est.

priam habeat significationem preliendeyidi., quaerendum est,
quomodo ea, quae sensibus percipiantur, prelwndantur. et
optime nos adiuvat doctrina Stoicorum quae de sensibus
traditur, qua de re conferas velim quae disputat L. Stein
FsycJiologie der Stoa 11 133 sqq.
neque enim Stoici sensus ita fieri putant, ut animus noster tantum patiatur
plagas extrinsecus sibi illatas, sed ita, ut ipse quoque agat
animus (testimonia habes apud Steinium 1. c. p. 127 sqq.).
qua actione animum res prehendere Stoici dicunt. legimus
enim haec apud Aet. Plac. IV 8, 1: oi Ztuoikoi opilovTai
ouTuj^ Triv aicrBricriv

aTaGricric;

ecTTiv

dvTiXrii|Ji<;

bi'

ai-

a6r|Tr|piou f| KaTdXriHJK^, et apud Nemesium de nat. hom.

cap. 7 ecTTi be aicr6r|cri<; dvTiXriiyi^ tiuv aicr6r|TUJV
eTi be Kai oijtuj- b\3va)aiv v|juxrj<; dvTiXriiTTiKfiv tOjv ai0"6r|TUJV.

in definitione

qua

Stoicorum

dvTiXriijJiv

propriam

significationem apparet, cum nisi ita esset, nulla

esset definitio; sed facile intelligitur, vocem dvTiXrmJiv (et

habere

dvTiXaiupdvecr6ai et dvTiXr|TrTiK6<;) ipsam vim percipiendi

nancisci potuisse.
itaque si revera vox dvTiXa)Updvecr6ai
Stoicis debet vim percipiendi
et certo e vulgari ser-

mone sumpta

esse

sophis
opinio

eorum,

(addendum

non

adhibeatur

solis

fragmenta illa Epicuri esse putent.

quod etiam similia verba KaTdXr|i|Ji<; et

qui

est,

KaTaXriTTTiKO^

cum a scriptoribus philoquam maxime reicienda est

videtur,

a Stoicis originem ducere Cicero testatur.)

Heb. et Kal.
LXIV col. III v. 9
(fr.

papeT(J6ai
fr.

24,

V.

9) hoc sensu adhibitum

est

(=

papeuj<; qpepeiv,

apud poetas papuvecr6aij in LXX Exod. 7, 14, in novo

Testamento 2. Cor. I, 8 et V, 4. ab aliis scriptoribus additur res qua animus gravatur, ut exemplum afferam, a
Plutarcho vit. par. p. 273 D 7Tev6ei pe^aprijuevo^. vulgaris
igitur haec significatio vocabuli est. vox ipsa papeTv poetica est,

cfr.

e-rraipeiv

praef.

cap. III.

eauTov

(fr.

LXIV

col. I

v.

Heb. et

- xxvn
23) eandera vim habet atqiie cmmmm erujere et
seeundum ea verba, quae motum aliquem animi
indicant, im xivi.
neque haec structura neque omnino
verbum ipsum hoc sensu alias exstare videtur.
Heb. et. Kal. 22,
OvriTOTTi^; (fr. LXIII col. I\r v. 4
V. 4), ut iam Usener adnotat, valde recens est verbum,
ouius exempla notantur apud Tatianum, Didymum AlexanKal.

fr.

onstruitur

drinum, Joh. Chrysost., Nemesium, Nilum, dialog. de anima

addo
adv. Platonem, schol. Philostrati, schol. Luciani.
schol. Yen. ad Iliadem H 59, Pseudalexandrum Aphrod. in

Metaphys. K 1, I p. 637, 26 (i. e. Michaelem Ephesium),

Davida in Porphyr. isagogen in ed. Ac. Ber. XVIII, 2;
sed apud Alexandi-um et Davida 0vr|T6Tri<;, ut nunc diciest, apud ceteros autem et ipsum
Diogenem fr. XXXV col. III v. 3 haec vox ita usurpatur,
ut eam iam in usu cotidiano fuisse appareat.

mus, abstractio logica

XeiTrei \xo\ ti (fr. LXIV col. II [Heb.

23] v. 6 et 7) apud Polybium primum invenitur
10, 18, 8 fipeTO Ti XeiTTei tujv eTTiTribeiiuv auTai^. Plutarchus non habet, sed Epictetus, Galenus, commentatores
Structura

et Kal.

Aristotelis,

alii

recentiores.

Trpo(T(pdTaj<;
V.

LXIV

(fr.

4) quod est ntipcr

vulgaris igitur structura est.

col. III [Heb. et Kal. 24]

apud Machonem poetam coraicum

p. 581 e) eK Triq KopivOou

priraum inveniraus (Athen. 13,

TTpoacpdTUjq dcpiTjnevoq deinde in LXX Deut. 24, 5, saepius apud Polybiura, tura Posidonio coniectura restituitur
,

(apud Athen.

4, p.

153), porro exstat in Diodoro Siculo

1,

36

t 14, 115 serael in Parthenio et Galeno et Babrio 30, 3,

in Gregorio Nazianzeno, in Phalaridis epistulis.
quibus

addenda sunt Acta Apost. 18, 2 (cfr. DeissBibelstudien p. 211), Aristeas c. 5, Pap. Grecs Paris.
p. 370, 10 (165 a. Chr.), Dio Chrysost. (cfr. Schraid Aitidsmus p. 701), Eustratius XX 96, 20 et 394, 10, Anonyraus
exemplis

mann

in Aristot.

Rhet.

XXI

2,

82, 8.

in

exeraplo

illo

Posido-

Td be ppuj)uaTa dpTOi .... Kai tujv 7Tpocrq)dTUjq

KaOiepeuGevTUJV OTTTd baijJiXfi, si quidem recte mutatum
est TTpoO"(pdTUJ^ ex TTpocT^dTUJV, propria vis nondura obniano:

 xxvm
scurata

fonnam adiectivam

est.

habet

teles

7Tp6cr(paTOi

(reccns^

iudpTUpeq,

7Tp6cr(paTO<^

etiam

sed

qui

translata

iam Aristosignificatione

vox

opponuntur

7Ta\aioT(;).

LXIV

III [Heb. et

vulgaris.

avfX9f\aeai tivi

(fr.

col.

ut

V.

24]
mtil

KaL

sit

si10) primus usurpat Polybius idque ita,

aut simpliciter uti.
huius vero significatioijis,
hic habet familiariter uti, Umgang pflegen mit jmdm.,

nti

quam
unum

repperi exemplum quod in Thesauro notatur Evang^

Joh. 4 ou fdp cTuTXP^VTai 'loubaioi Za|LiapeiTai(S.
verbi
significatio

vulgaris esse videtur.

TTpodboKdv Tiva TTOioOvTa

(fr.

LXIV

[Heb. et Kal.

23] col. I V. 7) nusquam alibi exstare videtur.

u(pi(TTa(T0ai de imaginibus hominum in animos
nostros subrepentibus dictum (fr. LXIII col. II [Heb. et
Kal. fr. 21 col. II] v. 9) nusquam apud Epicurum legitur

fr.

neque apud

alios

scriptores inveni, sed

rrpocTTTiTTTeiv

vel

similitudinem quandam habent rursus Polybiana 11, 30, 2 tuj be TTXr|6ei TOiouTOV UTTecTTri beoq, animos miJgi talis terror subrepsit.
Addo quod dicendi formula ocfov eTr' e|UOi (fr. LXIII

UTTOTriTTTeiV vel UTrepxecrGai dici solet.

[Heb. et Kal.

fr.

21]

col.

II

v.

5)

in

Epicuri

non invenitur, apud Aristotelem semel notatur

p.

1270b 12,

in

posteriorum

Plutarcho, Luciano,

que ipsum

fr.

aliis

scriptoribus

9,

ut

saepe legitur, apud Diogenem quo-

I (Heb. et Kal.

Quod verba

tempomm

scriptis

Polit.

TTepiYiveTai

59)
tivi

col. II

ti

v. 13.

(fr.

LXIII

col.

IV

21/22 col. IV] v. l), eXdTTUJcri<; (fr. LXIV

fr.
23] col. I v. 3), TiGriJui Tiva TTOiouvTd
Ti (fr.
[Heb. et Kal. fr. 21/22] col. IH v. 36)
in Epicuri quae supersunt scriptis non leguntur, casu factum esse magis crediderim, cum TTepiYiveCFGai quidem hoc
sensu obtingcndi apud complures ante Epicurum scriptores
exstet (Demosth., Thucyd., Aristotelem bis), et eXXdTTUuai^
semel apud Aristotelem Top. 6, 3 p. 141 a 16 et in Anaximenis Rhetoricis 37, 1442a 16, TiGriiuii Tiva TTOioOvTd Ti
iam apud Platonem bis adnotentur ab Astio.
[Heb. et Kal.
[Heb. et Kal.

LXm

fr.

XXIX

Satis igitur multa his quamvis exiguis fragmentis insunt vocabula vel structurae vel dicendi fonnulae, quae
neque in scriptis Epicuri inveniantur neque omnino aetate

Epicuri usurpata fuerint.

sed

cavendum

nam cum

et inconsiderate progrediamur.

est,

ne temere

huius epistulae

auctorem vulgari sermone uti videamus, nunc quaeritur,

quae ratio Epicuro cum vulgari sermone intercedat. qua de
re nuper disseruit P. Linde dc Epicnri vocdbulis ah optima
Atthide alienis (Vratisl. 1906), qui illius verborum suppel-

cum aliis linguae Graecae testimoniis collata praeter

hoc praecipue demonstrat, illum multa vocabula ex
KOivfj dialecto haurientem mediura fere inter Aristotelem et
Polybium locum obtinere (p. 54). itaque quod in hac epistula non pauca vulgaris sermonis exempla invenimus,
quae in Epicuri scriptis non leguntur, hoc quidem certo
demonstrari non potest, eam ab Epicuro alienam esse,
cuius parum multa documenta nobis tradita sunt, quam

lectile

alia

vocabulum ab eo certa fide abiudicari

tamen valet magnus pro tam exiguo fragmento vulgarium et recentium vocum numerus, quo nimiut hoc vel illud

possit.

rum

plus

dubitatio

movetur,

num

epistulae

auctorem

inter

Aristotelem et Polybium ponere possimus. maximi autem

ponderis est, si recte iudicavi, quod huic fragmento inest
vox ex Stoicorum officina orta. itaque nulla est causa,
cur haec epistula illi attribuatur.
Sed etiam argumentum epistulae non satis congruere
videtur iis, quae de parentibus Epicuri nobis tradita sunt.

nam

epistulae auctor

col. II

V. 1

scribit

fr.

sqq. et col. III (Heb.

LXIY

(Heb.

et Kal.

fr.

et

24)

Kal. 23)
v. 2 sqq.

perpetuo (cTuvexuJ^) a matre et a patre pecuniam

sed Epicuri parentes num tantis opibus fuerint,
valde dubitari potest.
Diogenis quidem Laertii (X, 4)
testibus si fidem habemus, Epicurus et patrem pro exigua
mercede pueros docentem et matrem Ka0ap)uou<; canentem

sibi

mitti.

adiavabat, ut perquam miseram fuisse parentum condicio-

nem

cognosci possit.
Itaque haec epistula

cum ab Epicuro

scripta

non

sit.

XXX

cur non ipsi Diogeni attribuatur; nam

sermone scriptoris in antiquiora tempora
revocemur, quod Cousin putat, ut valde recentis aetatis
niilla

est

tantum

causa,

abest, ut

scriptorem

esse

cum autem

videamus.

(Heb. et Kal.

tota

inscriptio

442) propter scripturam et

reliquorum fragmentorum sermonem exeunti secundo post
Christum saeculo attribuatur, cur non Diogenem ut cetera
ita hanc quoque epistulam
haec
scripsisse credamus?
tantum repeto, verbi dvTiXajupdvecrOai substantivum dvTiformulam
XTiipi^ inveniri apud Diogenem fr. IV col. II 7
oaov eqp' eauTaT^ redire fr. I col. II 14 (ocrov eaT' ecp'
et valde recens OvriTOTri^ etiam
f))ueTv), verbum rarissimum
fr. XXXV col.
3 legi, denique cum structura fr. LXIII
viris

doctis

p.

col. II 7 Triv

auTriv exoucTi buvajuiv

apte comparari posse

fr.

XVIII

Tfi

col. III

otc uqpeicfTriKecrav
2 iva bi] t6 iCTov

TevriTai tuj KCtv Trapuiv ibiuoXoTeiq.

Quae cum ita sint, etiam fr. LXV (Heb. et Kal.

26) vix quisquam propter nomen Cari (col. III v. 8)
antiquioris alicuius Epicuri sectatoris epistulam esse crediderit a Diogene prolatam (sic Heb. et Kal. p. 443) cum
et cum
non unus Lucretius habuerit cognomen Cari.
col. III V. 2 legamus scriptorem Rhodi aliquamdiu versatum
esse, monendum est, etiam Diogenem (col. II 10 fragmenti
fr.

XV

[Heb. et Kal.

fr.

56]) ibi

commoratum

esse.

Caput in.

De sermonis Diogeniani vulgaritate.

Diogenem neque ingenio neque doctrina praestitisse
videri potest, quod Empedoclem Acragae cuiusdam
filium facit, Heracliti de continuo omnium rerum fluxu et
motu sententiam Aristoteli attribuit, ipsum quoque Epicurum magistrum non numquam falso intellegit. quod de
rebus levibus atque minutis multa verba facit et idem bis
vel ter dicere non veretur, ad ingeniolum eius optime quainde

XXXI

ut tamen integram Diogenis imaginem effingamus,

sermonem quoque eius respicere ne omittamus, quoniam

drat.

homo.

atque Diogenem, quamvis Atticorum et

TrpdTTeiv pro iTpdcrcreiv dicat, tamen
plebeium sermonem omnino exuere non potuisse facile cocum autem illis temporibus (exeunte saeculo
gnoscitur.
secundo) doctrina eorum, qui Atticos scriptores sibi imitandos proponebant, talem iam vim nancta sit, ut nemo,
si quidem scripta sua in multorum uotitiam perferri velstilus

est

Atticistarum more

vulgari sermone in scribendo uti posset, litteris quoque eum minus politum esse videmus, quam tum usus
ferebat; id quod cum ignorantia eius optime congruit.
Quare operae pretium esse videtur de elocutione eius
agere, et exponere quatenus vulgaris sermonis signa prae
se ferat.
qua in re primum monendura est, Atticistarum
quoque scripta non plane carere plebei sermonis vestigiis,
let,

W.

Schmidii libro Aiticismus cognoscas, ubi apud

unumquemque scriptorem vulgaria vocabula notata sunt.
itaque quaecumque voces vel loquendi formae apud scriput

ex

non usitatae Diogeni cum illis Atticistis

tamen vulgares sunt habendae, si etiam
idem
in scriptis vulgari sermone compositis inveniuntur.
de vocabulis poeticis" censendum est, de quibus conferantur quae disputat Thumb Gricchischc Sprache im Zeitaltcr des HcUcnismus p. 216 sqq., imprimis p. 224.
quae
cumque enim voces poeticae" scriptorum recentiorum
etiam in inscriptionibus papyris, novo Testamento, aliis
vulgaris sermonis testimoniis exstant, non orationis exornandae causa e poetis, sed e sermone vivo haustae sunt.
De Diogenis loquendi usu multa atque utilia composita sunt iam ab Heberdey et Kalinka Bull. de corr. Hell.
XXI p. 427, ubi etiam tabulam invenis verborum, quae
ob hanc vel aliam causam insignia sunt.
nos nunc illa
tantum tractamus, quae ad plebeium eius sermonem specnon tamen omnia, quae huc pertinent, nos tractare
tant.
haud ignoramus neque quisquam mirabitur, cum ad ilhid
negotium plene perficiendum multo amplioribus studiis
tores

Atticos

communes

sunt,


illa

sit.

opus

XXXII

maxime conspicua

nobis

elegimus, quae

esse videbantur.

Progrediar ita, ut primum vocabula recentiora et vequidem sed novam significationem adepta, deinde
vocabula poetica, tum ea, quae ad phoneticam, tum

tusta

quae ad flexionem spectant, postremo structuras vulgares

enumerem.

Vocabula recentiora sive vetusta sed nova

I.

significatione praedita.
otKribeia sive dKribia

fr.

XXIY

col. III 9.

dKribeia habet

Apollon. Rhod. III 298, dKrjbia legitur in

ad Att. 12, 44, apud Lucianum,

tustissimus testis est Hippocrates
fortasse lonica vox est.

dKr|pa(Tia dubium
col.

IV

est

num

5, integritas.

tt.

Cic.

ve-

dbivujv p. 272, 39.

recte suppleatur

legitur

LXX,

alios recentiores.

fr.

XXXIX

apud ApoUin. Metaphr.

sed dKr|14, 3 et 17, 54, ubi significat puritas.

paxoc; etiam integer est et Hesychius notat dKTipecria"

Ps.

dqpGapcria.

XXIV

col. III 10.

primus habere videtur Zeno
Alex.
Paed.
III
Clem.
11, 74 (fr. 246 Arnim),
apud
saepius habet Plutarchus et idem Clem. Alex.
dv pro edv semper dicitur. cfr. Schmid Atticismus IV

dXu^

p.

fr.

123

aliquoties in oratoribus Atticis et inscria. Chr., numquam in

sqq.

ptionibus Atticis inde a saec.

papyris Parisinis, fere

posterioris

tamen

in

numquam

aetatis

NT

invenitur, in

sermone plebeio rursus sae-

pius usurpatur.

dTToqpaaiq pro (pdai<;, cpda|ua

non invenitur.
pttpeo|Liai

pro

col. III 9.

cfr.

papeuu^; qpepeiv,
Praef. p. XXVI.

fr.

Vni

col.

XuireiaBai

II 8

fr.

alibi

LXIV

propter significationem
enumeratur, sed cfr. etiam sub vocibus poeticis.
pdaiq pro aKeXoq, ttoO^ fr. XXXIX col. III 6. semel legitur apud Platonem Tim. 92 a, saepe apud Philonem
hic

xxxni

,.....-_,.,..
XT
Acta Apost.

biapaiveiv
fr.

3, 7.

xiva pro bir|Kiv (pertinere ad aliquem)

cfr. ibi adnotationem.
9.

exc,

col.

fr. 11 col. VI 12. de vocibus in -laioc^ desiquarum tamen stirps vocalem non habet, cfr.
Mayserum Gramm. d. griech. Pap. d. Ftolemaerz. p. 448,
qui complura exempla vocabuli )Lir|ViaTo^, quod semel iam

eXaxiCTTiaio^;

nentibus,

ab Aeschylo adhibetur Suppl. 226, ex papyris collecta

enumerat, et Schmidium 1. c. IV p. 700, qui ex Luciano
notat vocabula 7TTa)Lir|ViaTo(;, KoXocraiaTo^, Kua)LiiaToq.
hoc tamen verbum eXaxiCTTiaTo^ e superlativo derivari
etiam magis mirum est; quamquam considerari oportet
vocis

temporibus

posterioribus

eXdxiCTTO^

superlativi

vim adeo evanuisse, ut ex ea comparativus

lativus eXaxiCTTOTepoq
fr.

eHocpedX)nuj(;

et super-

eXaxiCFTOTttTO^; derivaretur.
col. II 13.
apud Platonem, Xe-

XXXVI

nophontem, Aristotelem eE6qp9aX)U0(; appellatur is, qui

oculos prominentes habet. hanc tamen significationem
manifestus non habet nisi apud Polybium 1, 10, 3 bid
t6 boKeiv eH6q)8aX)Liov eivai Tf]v dXoxiav Tfi<; porjGeia^.
eiraipeiv eauTOV eiri tivi fr. LXTV col. I 8 habet significationem erigendi ut hono animo sis de aliqua re,
OappeTv eveKd tivo^.
apud alios scriptores non invenitur et eTTaipeaBai aliud significat.

ecpiCTTdvai
in

Tivi

aliquid.

saepe

notat

Pseudarist.

fr.

XXIV

eTTiCFTficrai

tt.

Bonitz,
KdcT^iiou

col. III

10 animimi

convertere

dictum ex Aristotele
etiam cum dativo Tivi
391 a 26. posterioribus

absolute

semel
1

p.

temporibus non insolens est.

vox apud scriptores posterioris
T]bu) fr. XXIX col. I 13.
aetatis non inusitata, ut apud Musonium, Pseudoplat.
Axiochum, Aelianum, Clem. Alex., alios, cf. W. Schmidium
1. c.
III p. 200. teste Polluce III 98 verbum ab lonibus, imprimis ab Anacreonte usurpatum est.
0VTiT6Tnq mortalitas fr. LXHl col. IV 4 et fr. XXXV
col. III 3.
cfr. Praef. p. XXVII.
DiOGEWis Oenoaitdensis fragmenta ed. William.

TTiXriTOi; vel 7Ti\u)t6(;

KaCTiUTO^; pro

bum

XXXIV

fr.

112.

col.

ver-

vulgari sermone adiectiva

huius generis valde usitata erant. Aristeas, ut exempla proferam, haec vocabula usurpat: KpivujToq, Ki(T-

non

alibi

cru)T6<;,

in

exstat.

cpoXibujT^q,

YOjuqpujTOf;,

biKTuujT6(;,

pa^buj-

Wendlandii indicem), etsi verba

Kpivou), (po\ib6uj, papb6uj, pO)Up6uj nobis quidem nota
non sunt. sic KaO"uJT6<; quoque quasi a verbo KaO^^uj
derivatur, cuius exempla quidem non habemus, quamquam exstare id verbum certo negari non potest, cum
etiam adiectivorum quae supra enumeravi Kicro"UJT6<;,
biKTUuJT6<^ certum sit extitisse verba, ex
Y0,uq)UJT6<;
quibus derivata sunt. nomen autem ipsum KdcTO^ vel
t6<;,

p0)UpuJT6^

(cfr.

Kaaaoq apud Hesychium explicatur ifndTiov Traxu Kai

Tpaxu 7Tepip6Xaiov, cfr. Wilcken Ostraca I p. 225 adn.,
qui has vestes ex pellibus ovilibus paratas fuisse demonstrat.
cuius vocis exemplum nunc legitur in
Bcrliner TJrkimden TLl 759, 17: dcpe\6)uevoi juoi
Kai i|udTiov Kai Kdcrov Kai dpfupiou bpaxiud^ biubeKa;
verbum compositum nunc novimus KacTo-

praeterea
Troi6<;

vel KacrcfOTTOi6^ ex

FHnders

Petric Pap. II, 32,

(KacroTTOi6(;), Wilcken Ostraca 1081 sqq. (KacToTT0i6<; et KacT(yoTTOi6<^ ), cfr. Mavserum 1. c. p. 215; ac1,

10

cedit Oxyr. Pap. II 389 KacroTT[oi

forma Kacrfi<;
.].
in
Teht.
22
Kai
Pap. I, 38,
legitur
(Kacrf)
fir|\uJTaT<;)
et 181 (TuXri Kaivr), Kaafj<;, x^kti xoTviH), Kd<; in
.

Greek pap. of

the

Mus.

Brit.

II

11, 5

p.

(Kd<;

eqpiTT-

ex prioribus temporibus haec vox nota est ex

TTioc;).
solo Xenophonte Cyrop. 8, 3, 6 (Kacrd<; ecpiTTTTiou<;).

KaTaTTOveiv
Majserum
nota est

defatigare

fr.

I,

in

c.

Plutarcho, Polybio, Diodoro,

quoque Dion. Halic, Dione

W. Schmidium

1.

KttTaTpexeiv Tiva
\

insectari,

papyris

p. 407 {Greelcpap.
vox etiam ex Menandro
1.

c.
fr.

XII

col. I

sic

aliis,

Chrys.,

lU

legitur

Mus.

(Stob.

NT,

160, 365;

reprehendere.

Brit.

flor.

I p.

cfr.

232).

29, 19),

ex Atticistis

Aeliano,

cfr.

244.

translata significatione

primus

verbum usurpat

- XXXV Plato leg.

oiJTUU

806c tov Hevov

KttTabpaiLieTv ,

edcro)uev Tr^v ZTrdpTr|v

tamen propria verbi

ubi

fiiuiv

vis

ad-

deinde Dionis Cassii nonnulla exempla

cum genetivo construunt Athen. et Diog.

hiic perlucet.

Laert.

W. Schmid

cfr.

1.

c.

p.

219.

Xi pro ouxi fr. VIII col. 11 10. vulgaris est dipthongi

mutatio. cfr. exempla, quae collegit Cronert Memoria
Graeca Herculanensis
129: obe == oube Berl. Urk.

Pnotantur.
I, 98, 21;

6k

p.

ouK

LXX

(Exod. 7, 23, Hesai. 40, 16,

Jerem. 12, 3; 22, 12); 6x
oux Hesai. 58, 7 (cod.
6k
cod.
Pentateuchi Ambros.
eiCrjKOucTev
Sinait.);
ohi pap. Henoch (s. VI) col. 13, 4 et
(s. V) fol. 36;

6k

col.

apud Graecos
quod notetur.

6x1 hodie

14, 13.

minime dignum
Trepai6aj pro Trepaivuu
dici

Berl. Vrl:

est

in responso

fr. VIII col. I 6.

legitur etiam
33, 7: e^Oj "fdp ejuauTOV ouk exiu, ei juf}

to Trpdf^a touto, II 417, 26: oiba fdp,

TidvTa TTepaiuj6r|creTai. notantur praeterea Philo Judaeus de caritate 1
Justinus Tryph.
Alex.
Irenaeus
Clemens
68, 77,
1, 9, 5,
p. 734, Leo
TiepaiujGri

edv

OTi,

6e\r]<;,

Diac. Hist. p. 37, 19.

cuius significationis exemplum
ex vetustis scriptoribus unum notum est Xenoph. Hell.
2, 4,

39, ubi

lectio

tradita TrepaiujGevTiJUV a

bachio mutata est in TiepavGevTUJV.

Wytten-

Hesychius notat

TrepaiujOfivar TeXeiujGfjvai.
i.

TiXriv
d.

q.

dXXd

neutest.

fr.

VIII

11.

col. II

Griechisch p.

262

et,

cfr.

Blass

exemplum habeas, Fayum Pap. 20, 15 oube

|Lioi

(TTTOubai^Tepov eH dTidvTUJV

lndXXov
TauTriv

Te

qpiXavOpujTcia
Triv

dpxfjv.

inde

Kai

Gramm.

ut e papyris quoque
"fdp

xpr\}jiaTile(SQai,

to0t6
ttXiiv

auvepTia^; CTuvauteiv
Polybio valde usitatum

iam Demosthenis locus affertur (Kiihner-Gerth

Gr. Gr. II, 2 p. 285 adn. 5) vocis TiXfiv ante negationem usurpatae or. 56, 23 TiXeouaa TravTaxocTe
TtXfiv OUK eiq 'AGfjvaq, quo exemplo manifesto doceest.

tur,

quomodo propria

potuerit.

vis

praetrr

in

sed

declinare

fr.

TTpocTTaYTl

invenitur apud scriptores valde re-

XI, 2.

Moeris

centes.

p.

207 Bekker:

TrpodTaTn "\\rive<;.
TTpocrqpdTUJ^ miper fr. LXIV

cum

XXXVI

'Attikoi,

TTpocTTaEic;

col. III 4.

cfr.

p.

XXVII.

numquam adhibetur. de hac voce cfr.

Tjcho Mommsen Beitr. z. Lehre v. d. griecli. Prdpos..,
qui summa diligentia usum praepositionum cOv et jueTd

(Juv

dativo

est.

perscrutatus

vocem poeticam, quae etiam

Herodotum, Hippocratem, AniAretaeum praeponderat, primus repri(TOv

scriptores lonicos

apud

anum

(MvbiKr)),

mit Euripides, perraro adhibent scriptores Attici atque

Aristot., Theophr., Polyb., Diod., Strabo, Longinus,
Philo Jud., Apoll. Dysc, Josephus, Plut., Dio Cass.;
saepius adhibent, rarius tamen quam |UTd c.
Artemid., Marc. Aur., Athen., Galenus, Lucianus.

qui

aequum

utriusque

praepositionis
Atticistae autem

praebeant.

gen.

sunt

numerum

fere

universum (Tuv antegen., cfr. etiam Schmid

in

ponunt praepositioni jueTd c.

1. c.
IV p. 625. in NT quoque apud Lucam, Paulum
solos saepius invenitur, etsi aliis quoque non deest,
ctr. Blass Gr. d. NT p. 128..
Epicteti tria tantum

exempla notat in indice Schenkl.

tivi
uti
0"uvxpficr6ai
famiUariter
col. III

(TKeTruj

10.

tegere

cfr.
fr.

p.

LXIV

fr.

aliqiio

xxvin.

col. I 7.

invenitur apud Polybium,

praeterea
23, 13 (dTTO(TKe'TTa) III 22, 65).
notantur in Thesauro Aretaeus, Arrianus, Heliodorus
Emesenus et ex Atticistis Lucianus, ad quem accedunt
Epictet.

fr.

Dio Chrysost.

et

Aelianus

(cfr.

Schmid

1.

c.

163,

III 254).'

aupuj pro

e\KUJ

fr. I, 7.

exstat in

LXX,

NT

(Joh. 21, 8

aupovTe^ t6 biKTuov), apud Strabonem, Plutarchum,

Cassium Dionem, Herodianum, Lucianum, Philostratum
secundum (cfr. Schmid 1. c. IV p. 331), alios; etiam
poetae Anthologiae primorum imperatorum aetate viventes vocabulum usurpant.
Tpavoui fr. XXX col. II 3 et 5, fortasse etiam fr. XXI

xxxvn

primus habet secundum lexica Philo Judaeus,

Nicomachus arithm. isag. II 6, 2, Origenes,
Gregorius Nazianzenus, Eustathius epigr. adesp. Antho-

col. I 9.

deinde

logiae 445, alii.

notantur testes vocabuli
TU(p\uJCri<; fr. LXX col. I 9.
scholiastae et scriptores valde recentes.
scriptor vul-

garis sermonis Aristeas libenter utitur talibus vocibus

in -ujai^ desinentibus (6u)HUJ(Ti<;, KoXTraJCTK;, \i0u)ai<;,
TrTd\uJCri<;

pdpbujcri<;

II.

cfr.

Wendlandium

p.

222).

Vocabula poetica".

fr. XXIII col. II 8.

vocabulum ex AeschyU
notum usurpat praeter Philonem, Plutarchum,
Athenaeum semel iam Thucydides.

dppobiaiTO^
Persis 41

d)LiaiJpuj(Ti<;
s.

de

fr.

LXX

de exitu

col. I 7.

-UJCTiq cfr.

supra

T\j(p\ujaiq. vox ipsa, quam habet iam Aristoteles

anima I 4, praeterea Phitarchus, Dioscorides, Ga-

V.

Graecorum poesi occurrere non videtur, sed

est, quae apud Attiinvenitur (cfr. Schmid 1. c. IV p. 673), sed etiam

lenus, in

adiectivum djuaup6<; poetica vox

cistas

Mayser Gramm. d. griecli. Pap. p. 25)

apud Plutarchum, ut eam iam in vulgarem sermonem receptam esse appareat. ante Aristotelem vocem
d|uaup6<; habet rursus solus Xenophon (cfr. supra Kdcro<;
in papyris (cfr.

et

et Tiepaiduj).

d)uaup6uj praeter Polybium, Plutarchum,

Aristotelem, Xenophontem etiam ab Herodoto et Hipfortasse per lones ut pleraque
pocrate adhibetur.
KOivfi<;

propria ita haec vox poetica" divulgata

est.

quantum lones ad copiam vocum poeticarum", qua

posterioris aetatis sermo
Thumb Griech. Sprache
p.

216

dTr\aTO<;

abundat, contulerint, docet

i.

Zeitalter

d.

Hellenismm

sqq.
fr.

XXXIX

col.

I 12

num

Attica vox

sit

pro

quod Moeris testatur et "Cronert

Mem. Herctdan. p. 102 confirmare studet, valde dubium est. habent enim vetusta aetate soli poetae, ut

vulgari

dTr\eTO<;,

xxxvni

Pind., Soph., Eurip. (Xenoph. anab. 4, 11 solus cod.

ctTTXaTOc;, ceteri meliores dnXeTOc;)^ contra voce d-

utuntur praeter eosdem poetas Herod., Xeno-

7TXeT0<;

recentiore autem aetate

c), Plato, Aristot.
in scriptoribus pedestribus non solum ciTrXeTOc; (Polyb.,

phon

(1,

Dio Chrys

Aelianus, Lucianus) sed etiam dTrXaTog

Cronert 1. c, qui ex LXX, papyris, Philoinvenitur,
demo, Diodoro, schol. Apoll. Rhod. (3, 41 dTrXaTG,

cfr.

Porphjrio exempla affert, ad quae accedit

recentissimum
Eudocia Macremb. (222 drrXaexemplum
inde ne dTrXaTO^ quidem in Atticorum
T0)aeTe6r|^).
sermone fuisse videtur, sed in poetarum tantum usu
)LieYe0ei(;),

autem lonica vox fuisse, quae etiam

mere Atticorum orationem irreperet
Plato leg. 683 a et fortasse 676 c);

viguisse, dTrXeTO^
in scriptorum non
1.

(Xenoph.

c,

quarum utraque postea in usum vulgarem transiit.

dpTio^ fr. LXXIV de mente integra, ut dpTicppuuv,
recte

suppletur

dpTiou<;

417 ou ydp

ades
OTLU

)Lir]

[qppeva^].

cfr.

Eurip.

Theogn. 154

dpTia<; exei<; cppevaq,

v6o(; dpTio^

legitur etiam

r\.

si

Tro-

apud recentem

scriptorem pedestrem Cjrill. Alex. vol. 6

p. 2

toT<;

dpTiOK; Tfjv qppeva.

papeopai fr. LXIV

p. XXXn. praeter

col. III 9.

cfr.

poetas reperitur in

supra

p.

XXVI

LXX, NT,

et

papyris.

Luciani Pseudosoph. c 7 papeiv" be tivo<; eiTTOVToq,

ecTTiv, e(pr|, t6 papuveiv", uj<; vev6)niKa<;. Atticistae vocem non habere videntur.
hodierna quoque
lingua Graeca papil) sive Papduu dicitur.
cfr.

ouK

epeuva

fr.

XVni

col. II

Mayserum

1.

c.

XV

12.

recentibus

et scriptoribus

in Pseudoarist. Oecon. 2, 30
occunit et in papyris (cfr.

p. 28).
col. I 10.

'Yti' eK0u|uou qppevo^ legitur

Aesch. Pers. 364, quod tamen quomodo explicandum

eK0u)UUjq
sit,

fr.

utrum animo

stuclioso

nino ita legendum

)Liou,

que,

ambigitur.

habet

vim

certe

an amens, atque

cum Mediceus

sit,

num om-

exhibeat eu0u-

posteriore aetate, ut hic quostudioso qua vi est apud

animo

XXXIX

Philonem, Dion. Hal., Plutarchum, Appianum, Luciarecentiores.

num,

XXIX

14.
praeter Homerum et
huius
verbi
ante Aristotelem
tragicos poetas exempla
nota sunt unum Herodoti, nonnulla Hippocratis. exstat
etiam in LXX, NT, Oxyr. pap. II 169 col. II 4. rursus

oxXeTv

fr.

col. I

10

et

supra s. v. d)uaijpujai^) vox poetica" per lones

vulgarem sermonem transmanasse videtur.
e tra(TKuXXui fr. I 4 cexare.
cfr. Thumb 1. c. p. 219.
(cfr.

in

goedia

sumptum

est,

invenitur

in

NT

et

papyris.

notantur praeter Matthaeum, Marcum,

Lucam, Lucianum scriptores valde recentes.
papyri
praeter verbum aKuXXiu (ut Fayum pap. 134, 2; Greek
pap. Brit. Mus. p. 34, 21) praebent etiam (TkuX)u6^
testes vocabuli

(Oxyr. pap. I 125, 14 et 17; Tebt. pap. 41, 7-, 48, 22)
dcTKuXTO^ (Oxyr. pap. III 532, 14). e Dione Chrysost. unum exemplum notat Schmid 1. c. I 153.
et

aTpem6<;

fr.

6 113

col. I 9.

(TTpeTTTOcs

31 quid

Xit*J^v

apud Home-

sunt qui
ambigitur.
textilem esse putant. quam vim Diogenem
quoque voci (TTpeTTTO^ attribuere apparet, quamquam

i-um H.

et

sit

eum vestem

neque aTpeTTToq neque

ficatione

exstare

ille

adhibuerit an

non

potest.

crTpe'(pei,y

videtur.

ex ipso

itaque

usquam

tali

signi-

vulgaremne vocem

Homero sumpserit

discerni

Ad phoneticam spectat.
XXXIX col. II 9 (fr. X col. IV 11

III.

tr.
quod suppletur paCTiXee^ non rectum esse videtur). formae non
contractae in
quoque occurrunt, cfr. Blass 1. c.
p. 25 (ut 6crTea Luc. 24, 39, 6(JTeuJV Matth. 23, 27,

6(TTeoi(;

NT

Hebr. 11, 22), et apud Plutarchum.

Schmid 1. c. IV
p. 580 etiam ex Atticistis pauca huius vulgaris ser-

monis exempla affert. quae vero in vetustis scriptoribus pedestribus eiusmodi tradita sunt, mutanda esse
censet Kiihuer-Blass Gr. Gr. 1 1 p. 402.

XL

Ad flexionem

IV.

fr.

KaTr|vaYKacrjuevuj(;

spectant

XXXIII

col.

II 11.

ad-

talia

verbia ex participio derivata in vulgari sermone usitata

sunt, ut in Aristea (cfr. indicem Wendlandii p. 22 1)
dTreppi)uevuj^,

bir|XXaY|Lievuj<;,

eTrojuevujq,

quamquam

saepe etiam in Atticistarum orationem e vulgari sermone

asciscuntur.

XII

13 augmento carens.
37:
p.
augmentum syllabicum
plusquamperfecti deesse solet in NT.
saepe etiam
apud Epictetum deest. ne ab Atticistis quidem hic
vulgaris usus alienus est, cfr. Schmidium 1. c. IV p. 591.
nonnulla exempla apud ipsos Atticos scriptores inveniuntur, quae tollere vult Kiihner-Blass Gir. Gr. 1 2,
p. 219.

dvTixeGriKei forma
cfr.

Blassium

col. II

NT

Structurae vulgares.

V.
1.

fr.

Grr. d.

ejuauTOV fr. 11 col. IV 1 TrdvTa [Td?] Trap'

efuauTOV errpaTTOV dv omnia facerem, quae in mea potestate essent.
ad hanc structuram conferas velim
Tiap'

Epicteti
cKbeHai

diss.

II 2,

20

ei

ydp

CTTaupujBflvai

9eXei(;,

6 cfTaupo^;' ei b' uTraKoOcrai Xofoq

aipei Kai TreTcrai t6 fe Ttap' auTov (pro aeauTOv) ktX,
t6
Plutarchi Nic. et Crassi comp. p. 566 e boKU)V
Ktti

fiHei

Trap' auTOV dTTOCTTepeiv ZiKeXia^; Tr]v tt6Xiv, idem

de Stoic. comm. not. p. 1071 a TrdvTa Td Trap' eauTov TTOieTv eKacTTOV eveKa tou TUTXveiv tujv TrpiuTUJV KaTd cpucriv. quibus locis quid significent verba
t6 Trap' auT6v et Td Ttap' eauTOV perspicuum est,
minus fortasse perspicuum, quomodo TTapd cum accusativo coniunctum hanc significationem nanctum sit.
una tamen huius quaestionis solvendae via mihi pa-

Trapd cum acc, ut causa indicetur, qua

aliquid fiat, notissima et usitatissima posterioribus
quidem temporibus est structura; quae significatio ex

tere videtur.

XLI
secundum aliquid orta esse videtui' et iam
apud Thucydidem semel, apud oratores Atticos ali-

altera

quoties
p.

invenitur,

513.

sin

cfr.

autem

in

Kiihner-Gerth
tali

sententia

Gr. Gr. II 1
est De-

qualis

mosthenica illa (4, 11): oube ouTOcg irapd ir\\f avToO p(ju)ur|v TOcrouTOV eTiriuEriTai ocrov Trapd Tf]v
f]|ueTepav djueXeiav non actio sive natura hominis,
per quam aliquid fit, sed homo ipse nominatur, oritur eiusmodi orationis forma: oube outO(; Trap' auTOV

toctoOtov

eTTriuEriTai

ocrov

Ttap'

f])udq.

qua ratione

praepositio illa adhibita est in Epicuri epistula tertia

134 (Us. p. 65, 9): <(d )uev Tdp auTUJV KaT' dvdTxrjv

TivecrOai vo)uiZ;ei,)> d be diro tuxti^, d be Trap'

et in Aristea 224: Kai oubei^ Trap' ^auTOV

fi|ud(;

quae proprie nobis infolge von uns

von uns (sicJf) aus intellegenda sunt.
tum
formulae instar verba adhibebantur, ex crebro, puto,
usu philosophorum, fortasse Epicureorum, qui illis
ecTTi

pacriXeu<;,

(sich),

verbis aliquid libera voluntate fieri significabant. Epicurus enim ipse verbis Trap' fi)ud<; quasi formula utitur paulo post verba, quae modo citata sunt, bid t6

dvd^Kriv dvuTTeu0uvov eivai, Triv be Tuxrjv

Tiap' fi)ud<; dbecTTroTov, et Plutarchus Quaest. conv. p. 722 e dicit exei be Ti Kai
t6 TTap' fijudq aiTiov, cs Jiat auch das^ tvas vmi uns
aiis geschieJit, etwas Schuld daran.
quae formulae
articulo praeeunte adverbii instar adhibentur locis illis
quos initio citavi Epict. II 2, 20 Plut. scr. mor. 566 e,
1071 a, ubi verba Trap' auTOV revera significant was
Tfjv

)uev

daTaTov opdv, t6 be

von mir aus geschehen liami, quamquam prope accedunt ad similem formulam valde usitatam t6 y*
eadem ratione Plutarchi
eqp' fi|uTv soviel hei uns steht.
quoque verba de Stoic. comm. not. 1071 a quae supra
memorata sunt TcdvTa Td TTap' dauT6v TTOieiv et
Diogenis, quae huius digressionis causa fuerunt, intellegenda sunt. itaque quod legitur Plut. scr. mor. 222f:
ou TTdp' eva Td ZTTdpTa*;, si proprie vertis, non est

XLIl

ano homine posita est salus Lacedaemonis sed ex

uno Imnine est, ex tmo homine pendet. et 177e irap*
fi)Lidq auTOU^ (TTi Kai t6 KaXujc; Kal t6 KaKtuq dKoOin

iv

mmime

nosfra potesfate

recte vertitur in

hene

est

male aadire^ cum Trapd hic et paulo antea 177d

(TTap' fi)ad<;) manifesto propriam vim habeat secundum:
et

Der

gufe

selher,
2.

uqp'
acc.

sive

und der

schlechte

Ruf

richtet sich

nach

u/ns

col. I 13.

utt6

cum

nach wnserm Verhalten.

eva Kaipov

XXXVIII

fr.

non tempus significans, sub quod aliquid fit, i. e.

eodem tempore sive paulo antea vel postea, sed

certum temporis momentum, in vulgari usu sermonis

est, cfr. Epict. III 22, 33 dv b' auT0u<^ oi Tpuje<; \xx\
dTTOKTeivuuaiv, ou \xx\ aTToGdvujcriv
vai, akV oux
;

ucp' ev TTdvTe^, Philo de vit. Mosis c. 178 eK^oriadvTUJV b' ucp' ev, Aristeas cap. 178 6)uo6ujuab6v be

TTdvTUDV eiTTOVTUJV u7t6 juiav qpuuvriv.

3.

euj^ Tivoq

fr.

VIII

col. I 6.

adverbium

euj<;

cum

genitivo in vulgari sermone praepositionis instar usur-

patum perraro adhibetur apud Atticistas,

Att. IV 628, Krebs Frdposifionsadverhia
hisior.

tur,

Grdcifdt 13sqq.
Blass Gr. d.

cfr.

Paulum, Jacobum,
4.

in

saepe in

LXX

Schmidium

cfr.

in der spdferen
et
inveni-

NT

NT

124, rarius tamcD

epistula ad Hebraeos.

eTXeiptiv Ti fr. XII col. III 2.

mor. p. 239 a et vit. Lys. cap. 24,

apud

legitur in Plut. scr.

44 7 c (accusativus

p.

pronominis neutr. gen.) et Plut. Stromat. c. 5 TTapfievibii^ .... Triv evavTiav evexeipricrev (TTdcriv.
5.

e)Li3aiveiv Ti fr. IV col. II 1. cfr. Schmidium 1. c. IV

p. 97: Poetische, aber auch der KOivr) nicht fremde
Sitte, an Verba, meist solche^ welche mit Prap. zusammengesetzt sind, Nomina ohne Prap. im reinen

Casus anzuschlieBen." qui mos etiam apud Atticistas

invenitur.
hanc vocem ita constructam habes Polyb.
30, 2, 11 dvepn TOV Xeju^ov et Philostr. ApolL Tyan.

IV 34 dvepn vauv.
6.

XeiTTei )uoi ti

fr.

LXIV

col.

6.

cfr.

p.

XXVIL


7.

Neutri

nuraeri

generis

XLEI

subiecto

pluralis

respondet

quoque numerus pluralis, siquidem recte supusus Homeripletui' fr. IX 9 et fr. XXXV col. I 6.
cus et vulgaris, qui tamen non numquam etiam apud
verbi

Thucjdidem
et

laris

ut

Xenophontem invenitur. in NT singunumerus verbi inconstanter variant

et

pluralis

apud Homerum,

cfr.

Blass

1.

c.

p.

77

sq.; sic et

apud

Aristeam.
papyri quoque saepius pluralem habent,
ut Pap. magica ed. Dieterich col. XII 2 ovojuaTd
eicTiv.
apud Atticistas quoque pluralis invenitur
(cfr.

Schmidium

c.

1.

IV

p.

632), qui hodie a Graecis

solus adhibetur.
8.

Perfectum
fr.

XXVI

fr.

pro praesente

col. I

14

diTobebujKevai, pro aoristo

II col.
fr.

TreTTOvGe,

XXXIX

9 biaPepr|K,
col. III 9

XXXVIH
col. II 7

eKTToXiop-

infinitivus
Kr|0evTO(; .... Kai KaTapepriKOToq.
fecti pro infiuitivo aoristi libenter ponitur etiam

per-

apud
Atticistas post XP^I et similia verba, cfr. Schmidium 1. c.
IV p. 617. sed scriptores vulgares etiam ultra hanc
formulam perfecto abutuntur ut Aristeas cap. 21 ouk
dxpricrTOv oio,uai KaTaKexiupicrOai, cap. 1 bid t6 ae
Trepi TToXXoO rreTTOificreai \jTTO,ui|LivricrKeiv, Greek pap.
Brit. Mus. I p. 30
Ce be unbev Te6u|ufi(TBai toO
TTapaYevecrGai

|ur|b'

evpepXoqpevai

Sed non solus

TTepicTTacriv.

dicunt

eiq t\]v fi|LieTepav

infinitivus ita adhibetur,

195, Lehrsius
47. Dielsius
Doxogr. 256, imprimis Radermacher ad Demetr. de
eloc. p. 85. exemplar eius luxuriae praebent Timothei
Gazaei excerpta Constant. ed. Lambros (Suppl. Arist.
cfr.

quae

quaest.

ac.
9.

epicae

p.

Blassius

276

1.

c.

PindarscJiol.

p.

p.

Bor. I 1 Ber. 1885).

miscentur fr. XXXIX col. II 3 et 8, fr. XXXV

8.
ex NT notat Blass 1. c. Apocal. 5, 7
KOi
fjXee
eiXricpe; 8, 5; 7, 14; 19, 3; Matth. 13, 46;
Jak. 1, 24; saepius exstare videtur, ut Joh. 3, 32
eubpaKe Kai rJKOucTe. Aristeas quoque dicit cap. 173
TicTTTacrdiueea .... Kai .... dTrobebiuKaiuev, cap. 40

Tempora

col. II

6 et

XLIV

cap. 43 eKoiuiZ^ov
quae Radermacher 1. c.

biaXeEo|Lievou<; (Toi Kai KO|uiZ:ovTa<;,

di

Kai )ueTebuJKav;

cfr.

notavit.

10.

Aoristus gnomicus in sententia ponitur, quae ipsa

non comparativa est sed cum comparatione aliqua
cohaeret fr. XXXIX col. I 9 Kai jap ei jufi tov dpi9-

dW

oiiv t^
hielojaev outuj<;
.,
iuov icrov exei
Kai dvTebTiO"e beZijuoujuevri, ujCTrep tiuv ottujv 6 Ppa.

XVJTaToq dTrXaTOV TdXa. cfr. Blassium 1. c. p. 189, qui

Joh. 15, 6: edv )Lir| ti<; |ueivri ev ejuoi, epXr|9r|
alterum aoristum
^Eu) \JJ<; t6 KXfijua Kai eHr|pdv9r|.
aflfert

sed

gnomicum

habes in eodem
11.

Coniunctivus
col. II

9 et

fr.

sine
fr.

adiuncta

comparatione
col.

fortasse

IV

2sq.
deliberativus tertiae personae fr.
XXIX col. I 3. qui usus etiam apud

XX

Atticos scriptores non omnino deest, cfr. Ktihner-Gerth

Gr. Gr. II 1 p. 221, saepius autem in sermone vulex Epicteti primo libro adnoto 9,6;
gari invenitur.
13, 3; 15, 5; 17, 2 et 3; 18,
1.

12.

c.

14

et 19.

cfr.

Blassium

p 205.

dv voce omissa in sententia relativa coniunctivus pofr. lY col. 112.

cfr. quae ibi adnotantur.
apud

nitur

Atticistas
p.

13.

numquam

invenitur,

cfr.

Schmidium

1.

c.

IV^

621.

iva coniunctionem etiam antecedente tempore praesic etiam in

semper coniunctivus sequitur.
NT (cfr. Blassium 1. c. p. 216), et apud Aristeam (cfr.
"Wendlandium p. 194) et plerumque apud Epictetum,
cuius duo tantum exempla optativi in indice notat
Schenkl.
notum est modum optativum in sermone

terito

vulgari paulatim evanuisse.

14.

ujOTe

semper

cum

col. II

11, ubi

manifesto

infinitivo

struitur

structura

excepto

XX

non UTTOTaKTiKn

est sed TTapaTaKTiKr|. usus

vulgaris. in Aristea semper,
plerumque ita struitur, cfr. Blassium 1. c. p. 219.

in

NT

15. u)q (pro

ujcTTe) cum infinitivo stmitur. sic etiam poetae tragici, Herodotus, Xenophon, cfr. Ktihner-Gerth


Gr. Gr. 11 2

p.

XLV

501 adn. Aristeas semel habet

90),

(c.

Josephus, non numquam Epictetus; Atticistae

quoque habent, de quibus cfr. Schmidium Att. IV
p. 622, III p. 85, IV p. 87.
16. ujCTTe omisso infinitivus solus consecutionem exprimit
14.
ex exempHs Blassianis Gr. d.
fr. XXIV col.
saepe

NT

p.

bid

Ti

219 huic simillimum

eTiXripujcrev

vjjeiiaaaGai
0ai ktX.

17. K a i T o i

est

ZaTavdq

Actorum Apost.
Tf]v

Kapbiav

5,

(Tou,

ae t6 TiveOjua t6 dfiov Kai vocrqpicraaKaiTrep fr. LXIV coL II 9. mos

temporibus usitatissimus (cfr. Blassium

cum participio pro

posterioribus

L c. p. 242), qui tamen iam apud Simonidem et Lysiam semel occurrit. cfr. Kiihner-Gerth Gr. Gr. II 2, 85.
e vulgari sermone etiam in Atticistas irrepsit, cfr.

Schmidium L
18.

c.

IV

p.

Atticistae
p.

623.

non omnino ignorant, cfr. Schmidium L c. IV

iam apud vetustos scriptores huius generis

pauca exempla exstant,

p.

19.

620.

negatio pro oi) in sententiis relativis, etiam post

OTi vulgaris sermonis usus est, quem tamen etiam
\xx\

cfr.

Kiihner-Gerth Gr. Gi\ II 2

188.

ouv non numquam

tum

est,

fr.

XXHI

a sententiae initio longius remoXXXIII coL I 14

coL I 8 et fr.
II coL I 14 quarto.

tertio loco, fr.

Ti t6 KiuXOov ouv,

cfr.

Aristeas

c.

11

quae exempla ex
Epicteto in indice notat Schenkl, in quibus ouv tertium,
quartum, immo bis quintum locum tenet fr. 28, 1
ou TTepi ToO Tux6vT0<; ouv, IV 1, 125 bid ti eiTi \x6VOU OIJV TOO dvGpUUTTOU ktX.
20. Adverbium, quo adiectivum accuratius definitur,
huic postponitur fr. VII coL I 12 (XeTTTf]V b'
aKpujq),
fr. VIII coL IV 2
(XeTTT^v aKpuj^), fr. XXXVLQ coL I 4
in NT plerumque fit, cfr. Blass L c.
ILieiKpuj TTdvu).
p.

eiTrev,

ecTTiv

et

283.

21. Tic;

pronomen indefinitum cum genetivo

quente

fr.

paiiitivo seIII coL II 1 (Tive^ tujv qpiXocro^ujv), fr. XXIII

XLVI

col. I 9 (iva ouv Ti Tiuv eiprijueviuv).

apud Epictetum
quoque hoc pronomen saepius cum genitivo partitivo

sequente

quam

praecedente

adhibetur,

cfr.

indicem

Schenkelii.

22.

Sententia
adhibetur

fr.

tota

articulo

XVIII

praeposito nominis instar

3 iva br\ t6 icTov fi\r]-

col. III

rai TUJ KOtv Trapujv uj|UoX6Tei<;.

e contextu soluta sic diceretur

sententia enim, quae

ei

7Tapf|0"Ga sive Tra-

pujv auT6(; uj)UoX6Tei<; av, anteposito articulo additoque verbo Kai ut saepe in sententiis correlativis, cum

voce iO"ov coniungitur,

tamquam

icTov TVTiTai TUJ TvojLievu)

av,

si

dicatur iva

ei

Trapfiaea.

hx]

t6

DIOGENIS OENOANDENSIS

FEAGMENTA

Notis usus

Usener

H K = Heberdey

= descriptio

et

Kalinka

quam
tom.

hisce:

= Cousin

U=

sum

= descriptio

praebet

XYI

p.

Cousin

BuU.

de

quam praebent Heberdey et Kalinka

de Corr. tom. XXI p. 356426.

mutilae sed non dubiae

aaa

litterae

aa a

litterae incertae.

Corr.

132
Bull.

A.

DI0GENI8 DE

= HK 59,

fr. I
col. I

T]fi

MTUEA KERUM
C

5,

LIBER.

14.

pouq

v|i[u]x[n]

eTTiqpepovTot; kqi biKttiaq, OTi lafi beov-

amr\q aKuXXe-

TUJ^ utt'
5

Ttti

Ktti

KaTaTTOveiTai

Kai ei<; ouK dvaYKaia

cupeTai TTpdTluaTa'

Td

Tdp

|Liev

utt'

auToO

lueiKpd ei10 vai Kai euTTopiCTTa, iLv

Z!r|TOU|neva

buvaTai

Ktti

f\

ipuxn

cTuvaTToXavjoucra

KaXuj^ bidTeiv, Td b' uTTO TTiq H^uxnq lueTdXa Te

Kai buaTTopicTTa, TTpo^ be

col. 11

TO)

iLiribev

lucpeXeTv Triv

9uaiv Kai Kivbuvouq

toutou^
eTTiqpepovTa,

>
5

ouv opujv (irdXiv

Totp tTra-

vaXr||uivo|Liai) biaKeijievouq ouTUjq, KaTuu-

Xocpupdjuriv |uev auTUJV

Tov piov Kai eTTebdKpu10

aa

Tfj

Tujv xpovujv dxpY]aTo\j be

TTUjXeia,
fr. I

V.

col. I

V.

T]f\

H[u]xf]

[kqi

biaq)6]pou^ suppl.

12 auvaiToXau in rasura.

1*

HK.

Tivoq f]Yr|(Td,ur|V dvhpoq, oaov e(JT eqp' f]|neiv

ToT(; eucTuvKpiTOKS aucol.

ni

T[a)v
i

aiTia

v[

<J-

Tpa[(pn<; ct^Tn

Tr\<;

ydp q)6To[v
Pov eK G[avdTou beiHuj ev

Tiv.
5

)uev

TO) 7Tav[Ti

piu)

TrXeicTTOuc^

Ka[Texeiv, t6 be

fijuujv

Tiorj-

eu0uxo^pd[^ Te ou Td 9ea-

tik6v

dXri9u)(;

Tfi[<;

\xiac,

Kai
Tpa Kai )Li[
paXaveia [eivai ....

10

"

Kai dXei)Li[)uaTa

Tau-

Ta XeXoiTr[a)uev toT^
TrXf|0eaiv o
fr. II

[oux

fiKicTTa be, iva

col. I

= HK

57 58,

oubev

3,

15.

eXejx^ tou^ biapdXXeiv

[av Treipuj)uev]ou<;

(Tu|u]cpepe[iv

Tf^v qpiXocroqpi-

oti

au-

buvaT]ai, outuj[(^ e-

TTi

Kai ou TTo[Xei-

TTo[ir|cra].

iravTi aGevei fJo7-i]0[e]iv.

[upopXima
to [Zf\v d96pu]Pov ^k
ea]Tiv
v. 67
V. 3
8 supplevi.
Gomperz ita: [t6 6^]
suppl. HK.
v. 8sqq. Tf|[<; |ueT' eu6u]|uia<; xop[<^
i^uiuv Ka[TaOKeijaa]TiK6v.
oo Ta 9ea]Tpa Kai |u[ouoeia Kai] paXaveia [Koi suppl. HK.
v. 12
14 (3:Xei,u[|LiaTa suppl. HK, TaO]Ta
Xapa[<; Te scripsi.
col. III V. 1 sqq.

be]

fpa{(pf\c

Tf|<;

t[Ouv

toOto

XeXoiTT^aiuev supplevi.
(iXei|u[|LiaTa
Geaiv [ol TrXoOaioi HK.
fr. II

col. I

Tr6[Xei] U.

comma,
ponunt

v.

V.

K(iYU)

au|u]qp^pe[iv

supplevi
oOtiu

bOva|u]ai

HK

ita

ir^ouijv].

yv]oO<;
v.

6ti

[iToXXa
outuu [tt]]

eodem mo(io interjmnxi atque C. ante koi

ante beiKvOeiv punctum, v. 13 ante Kui comma

v.

et

a Ka]TaXeXoiTr[aai toT^] ttXiV

HK.

Teyoiuevoq bia Tr][q

T]paqpfiq KaedTiep Tra-

piuv XeTtu TaOxa, be[i-

Kjvueiv be 7Teipu))nevoq, ujq t6 Tfj qpijcrei

aujncpepov, oTrep ia-

10

Tiv dTapaHia, Kai evi

Kai

TTdcTi

col.

t6 auTo ed-

Kai Tf]v beuTe-

Tiv.

pav ouv dTTobou(; aiTi]av Tou cruvTpdjLi-

II

)Li]aTO(;,

t6 KaTecTTTOu-

baaiaevov
ecTTiv

[vO]v
ottoiov

fiiuujv

TTpo(TTi9r|)ai,

Kai Tiv' exei qpu-

aiv].
eTTi

bu]cr)nai^

Tdp

nbTi

ToO p]iou Ka0eaTr|KOTe]^ bid t6 T^lpa^;

Kai 6]aov outtu) jueX-

10

XovT]e(; dvaXueiv
eK t]oO lr\v )LieTd

KaXo]0 Trai[dvo<g
col. III

TTe-

pi ToO] Tuuv [oXujv

ujv TTXr|p(jb)LiaTO(; r\-

BeXriaajuev, iva
TTpoXTi)uqp0uj^ev,
r|0eiv fibri

toT(;

r\he-

|ifi

^oeu-

10 au|uq)epov, lortasse Eu|uq)6pov,

vOv seii i\hr] supplenduin est.

Praef. cap. I.
F. unde Kav
col. 1, 6
editores, irdv Sudhaus. f\br] pro .,nunc" cfr. fr.
et huius iragm. col. III, 4. v pro r) saepius scriptum est (fr. VIII
58 eol. V, 14).
col. I,
45, et huius fragm. col. VI,
V. 5 q)u[oiv suppl. HK.
v. G versus qui desideratur in F plus
notatur in D.
vis continuisse videtur (sic HK);
[Y(ON]CYN[A]
V. 712 suppl. HK.
V. 12/13
ante me iam suppl. Diels.
eol. I V,

col. II V. 3

7=HK

V.

13/14 exempli causa supplevi.

efr.

KAN

XXV

14=HK


ei

auvKpiTOK;.

ouv

ei^

Tpeic,

r\

TTevTe

f|

^ev
bv

juovov

r|

TeTTape<;
'eH

rj

r\

ocrou^;,

r\

avGpujTTe, pouXei tiuv

TocrouTuuv eivai TrXeio-

10

vaq,

|ufi

\o\)<;,

Ttdvu be ttoX-

bieKeivTO Ka-

Kav Ka6' e[va eK-

KUJ^,

K]aXou|uevo<^ [ttoivcol.

IV Ta

rrap'

ejuauTOV eiTpaT-

Tov

eiq

Tfjv

dpjcTTriv.

auupouXiav

ib^ TTpoeiTTa,
5

KaGdTTep ev

eTTei

o\

be,

TTXeigT[o]i

Xoijuil)

TUJV TTpaTfidTUUV
ipeuboboHia vocrouTTepl

Tfi

CTi

Koivujc;,

10

YeivovTtti be

bid ydp
Tov dXXr|Xujv IfiXov
dWoq eH dXXou Xaju-

Ktti

TTXeiove^;

pdvei Triv vocrov, ujc;

T]d TTpopaTa
biKaio[v

b'

col.

ecTTi

Kai]

judq eaojuevoiq
0fj(Tai

be

KdKeTvoi

Kai

YeTovaai

TriiJ

bfi

)ueO'

fi-

por]-

fijueTepoi

eicTiv
[|uf)]

ToT<;

ydp
ei

TTp6<;

qpiXdvBpujTTOV

Kai ToT<; TTapaTeivo,ue-

ni

Ka6' [va tK-] ex parvis litterarum reliquiis

y. 14 [frdv^Ta suppl. HK,
KaG' e[v ^k] U.
fortasse [irdvTa] Td scribeudum est.
irp6<; xd trap' ^)a. U.
col. lY V. 4 TrXeiOTOi suppl. HK.
v. 13 sq.
supplevi.
col.

restituerunt

V.

18

HK,

iiKaio[v i^JYoOiuai] toic, suppl. U, biKaio[i

col.
V. 4 N.M F
N[AI] D, corr. U.

eauev Kai]

toic;

HK.

voi^ eTTiKoupeiv Ee-

voi^,

eTreibfi

ouv

ex^

TrXeiova!; biapeprj10

Ke xd por|9riviaTa
ToO cruvYpdu|uaTO<;,
Ti0e\r|cra Tfi cTTod Tau-

KaTaxpr|crd^evo<;
e]v Koivuj Td Tfi<; CTujTri-

Tr|

col.

VI pia^ TTpoGepvai
ujv bfi

Ktt.

Tiei

Tr[dvTa Td

fi,ue[i]<;

qpavev[Ta.

eibri
5

av

y'

qpdpjua(pa[T]ue[v evi I-

tou<;

Tdp uaTaiox; KaT[exovTa<;

Ti|ud<;

q)6pou<;

d-

TreXucrdueOa, tujv [T]e

XuTTUJV Td<; uev ^i [ttuj]<;
eHeKdi|iajuev ei<; Te10

Xeiov, Td<; be q)ucriKd<;

ueiKpov Kouibfj
eXaXicTTiaTov auTUJV t[6
ei<;

cnjvecTTeiXauev

juTeGo<;

Tro[fi]a[avTe<;,

fr.
col. I litterae
V.

7 ouv,

col. II Tive<;

III

= HK 40.

ijiGiinullae
V.

8 fiueiv,

servatae
v.

sunt:

9 urrpuj,

v.

v.

10

'2

6r|,

Kai.

TUiv q)iXo[cr6q)UJv

Kai udXicTTa oT TT[epi Zuj-

KpdTHv, To b[e q)ucrioXoTCiv Kai Tci [ucTeujcol. VI V. 1.

nPOeeii. F: 7rpoee[ivai q)dp|na]Ka HK,
V. 2
5 suppl. HK.
v. 6 7 q)6pou(;
iTpoe^[aeai T\i]K(}t U.
F sequente
[d]Tre\. suppl. HK, q^opout; [6Xuj<;? dJireX. U,
v. 8 y [Truj](; scripsi,
V. 7
T scripsi, r F.
spatio.
v. 14 suppl. HK,
r..'c F, unde [KJe^vd]^ HK.
F.

OYC^

HONC

pa 7ToXuTTpaT)i[oveTv
TTepiTTov q)acf[iv eivai
Kai
b'

dEioOcriv T

TIUV

eiTi

10 Ti

desunt quattuor versus.

fr.

IV

HK41, C

6,

17

d]vTiKpU(; ou

col. I

i
cpucTioXoTiav
V aicrxuvo-

jLievoi
5

crai,

TouG'] 6)aoXoTrieT]epa) be Tivi ej^o-

^]^^ XpuJVTai axr|)uaTi.

OTav

Totp dKaTdXr||UTTTa
qpdaKuucTiv eivai Td rrpd-

uXXo cpaaiv,
bei (pucTioXoTeTv

T)LiaTa, Ti
10 Ti

)Lif)

\ia<;;

ti^

Z^rjTeTv,

r\

6-

r\-

Tdp aipriaeTai

)ari7To6'

eupii;.

'ApiaTOTeXriq ouv Kai

oT
col. II

Tov auTov 'Apia-

To[T]eXei ejupa.vov-

xe^ TTepiiraTov oubev

eTTiaTriTov cpaaiv eivar
5

peTv Tdp aiei Td TTpdT)uaTa Kai bi' 6HuTr|Ta

r. III col. II suppl.

toiou]tujv lin[iaXeia0ai.

IV

HK,

etiam

v.

9/10

oi)[b'

dtioOaiv t[u}v

sqq. U. ita supplet: eiTreiv ju^v dJvxiKpuc

qpuaioXoTiav [beiv iTpdTTeiJv aiaxuv6 [fievoi ToOe'j
v. 1 et 2 ut U, deinde ToXiuujaiv
6|Lio\oTfi[aai, ^T^Jpuu ktX.
ot[i qpuoioXoTiav [yir\ bei daKeiJv aiaxuv6[nvoi [ToOe'J 6|uoX. ktX.
col. II V. 1 1\..eAeK IMAIIIoN F, unde supplevi; iueTaPaivovTe<; Gomperz. ApiOTOTeXeiK^v. XeT[ov Tec suppl. C, 'ApiaTOT^ei [|Lieo]6euovT(; U.
fr.

col. I V. 1

ou [toX|uu)Oiv

fir]]

HK

peucreujc; Tf)v fmeTepav eKqpeuTeiv dvTiTfi<^

fi)uei(;

Xri|Liv|jiv.

be Triv

peOdiv auTfiv 6|uoXoTou)aev, ou juevTOi

Ktti t6 outuj(; oHeiav
)Liev

10

auTTiv uTrdpxeiv, ujaTe

jurjbevi xpoviu Tf]v eKdcTTOu qpuaiv KaTaXr|)ucol. III

TTTfiv

ai(J0fia[ei

eicTxucrav
boEri
5

t6

eivai.

Tdp oub' d[v eKeivo

Kai

eiTT^eTv

Tfibe

Tfj

[xpa)|uevoi,

oiov (pe[poucri, ttotc

eivai Tobe [XeuK6v

bx]

juev

Kai Tobe jueXa[v, TTOTe

be ouT tout[o XeuK6v out' eKeivo )ueX[av, ei )ufi TTpo10

Tepov fjbeicrafv Tf^v XeuKou Te Kai ,ueX[avo<; cpuKai TOi(; e

CTiv.

be XeTO)uevoi(;
ujv

bfjXa KuX
fr.

= HK 42,

7,

18.

col. I

o
.

d be TTpaT)udTUj]v

cTtoi-

suppl. U, aiaefiaeoi eivai HK.

V; v. 5 8, 10, 11 suppl. HK.
V.
Kai tP oub' a[uToi TroTe] eioxuaav
t6 bf], oiov qp^[pouai,
eiTT^eiv Ti Tf\] bo^Y] Tf][be ouucpujvov]
TTOTe] )Li^v elvai T6b[e XeuKovj Koi T66e |u^Xa[v, iroTe] be out6
tout[o XeuKov ou]t' ^Keivo |Li^X[av, ei koI Trp6]Tepov rjbeiaa[v ti^v
X6u]kou t6 Koi )u^[Xavo(; qpujaiv, Koi Toic; ^[T^pu;8i uj]6e XeTOcol. III V. 1

V.

2
2

eivai

aiaGriaei
9 supplevi;
2
14 HK ita supplent:
v.

4,

ouba|uijj(;

M^voic;
fr.

[ijTTO

touto
NcTol F, supplevi; S

Toijujv bfjXa KufXieaOai,

col. I V. 3

Top[6ueTai suppl.

HK.

be] aToi[xeia Trpo]aa-

10

Xeia 7Tpo]craYOp[e]veTai eE dpB

uqpeairiKOTa

)u]ev

xr\c,

Kai 6v]Ta dcpGapTa, Yevvujv-

Ta be]

TTpdfiuaTa, Tiva

Tot

eaTi]v, 7Tapa6r|ao)uev TrpobiaX]ucrd)uevoi Tdq eTe10

boHaq.

piuv]

ouv 6

juev]

'HpdK\eiTO(;
'qpecrio<;

Trup

el-

vai cr]ToixeTov eiTrev, 0a\r]<; b]| 6 MeiXricTioq ubuup,

Ai0Tevr|<; be 6] 'AttoXXuucol. II vidTri^

depa,

Ktti

'AvaHi)uevri<;

'E)UTTeboKXfi(;

Kpdfou

6 'A-

b'

[K]ai ttOp Kai

depa

Kai ubujp Kai TTlv, 'AvaHaTopa^ b' 6 KXaZ;o|uevioq

Td^ 6)uoio|uepeia<; eK&aTOU TTpdT)UaTO<^, 01 b' dTTO

OTod<; uXriv Kai 9eAr|,u6KpiT0^ be 6 'A-

Tfi<;

6v.
10

eiTTe

pbr|peiTTi<;

)uev

dT6-

KaXux^ Te ttoiujv, eTTei be TTepi auTuuv

eacpdXr) Tivd, ev Taiq fijuejJLOvc,

(pucrei<;

Tepai^ b6Hai<; eTTiOKecol.

ni

vuvei

(p9r|creTai.

b[iri

Toi<;

dvbpd[aiv evKaXecrojuev, ou (piXo[veieipr|)uevoi(;

Kuj
5

TTp6<;

auTOU(; TTd[9ei

xpiJ^)uevoi,

Tfjv

b'

dX[r|9ei-

av auj9fivai 9eXo[vTe<;,

col. I V.
V.

V.

suppl.

1012 suppl. U.
V.
"
14
'^nOAAW
col.

m
1

HK.

V.

8 Trpo[Teu]ad|aevoi

Gomperz.

13 0a[XnJ(; suppl. U, 0a[Xf|(; b]^

F, suppl. HK. AioTevri<; 6 U.
suppl. U; V. 1 Ai F, h^ suppl. HK.

HK.

Kai 'HpaKXeiTUJ TTpiij[TOV,

eTrei Kai TrpiJUTo<; fi)u[eiv TeTttKTai.
10

KaKUjqj 'Hpd[KXeiXe-

eivai aToixei[ov

Te, TTup
Tei<;.

ouTe Totp d^OapTOV

ecTTiv,

eTTei

q)eeip6)u[evov
6piu|uev auTo, ouTe 6u[va-

Tai Tevvdv

fr.
col. I

TI

Tct

TTpdT|Li[cxTa

= HK43,

8,

19.

ToioJTcrbe [Tupojauj-

Tepuj Triv Tr]p6[p]acriv

eva Tipoq
q TOUTO TOV
5

e](TTi

errei?

uribev

t]6 Kev6v

ou buvaTa]i^ Tra9eiv, ebei ouK eTr]i|Lie[v]eiv Kai

t6] aTieipov Trpopaiveiv] tu) jurjbev
KujXueiv
]o<; eTioiKO
ei<;

10

ujTO,

u-

)ur|be

TToXapeiv OTi] outo^ TrpoCTujTepuj x^p]eiv ou bu-

vaTai ToO TeXeuTaiou,

col. II

OTi oTbev auT6.

Xr|

b'

ecrqpd-

eauTOu

dvaEiuj<;

Kai Ari,u6KpiT0<; Td^

dT6)uou<; )u6va<; k^t' d-

Xr|0eiav eiTiujv uTidpxeiv

ev Toi<;

oijcri,

v]o)uicrTei

col.

ni

fr.VI
col.

V.

713

col. I
V.

Xomd

Td be

KaTd

dTravTa.

suppl. C.

y.

nonnulla aupplevi;

[TJOM D, .OM

F.

14 suppl.
v.

HK.

8 IIMeACiNKAI

12

Tov aov \6tov, lu Ar)oux OTTox; t6 doube

Xr|Be<; eupeiv,
Totp

10 lilOKplTe,

dW

buvriO"6|Lie6a,

lr\v

)ari-

Te To TrOp q)u\aTT6)uevoi [)ur|Te T]fiv aqpayriv

col. III |ur|[Te

initia

tantum exstant

V.

V.

11 TeK,

r|)ae,

v.

V.

12

fr.

v.

Taa,
TiTi,

VII =^

)lii,

v.

V.

13

HK

Tertiae columnae versuum

v. 3 tiju, v. 4 djr, v. 5 vuv,
Trjv,

52,

vo,

14

eTTi.

v.

vacat,

v.

26,

v.

10 fw^

C 15A.

col. I TO)u[ev]ujv

6p
evTO T
ac^i
KaGeubo .... vau
Kevd )aev ouv [(TjKia.

Tpacp^MCtTa Tfj^ biavoiaq ouK eaTi Td qpdo")aaTa, uj<; dHioOmv oi

ZTujiKoi* Kai Yttp ^^ M^v ouTojc,

10

Kevd,

auTd Xeyouaiv
\h(; exovTa )uev

auu)LiaTiKnv

qpuaiv, Xe-

be dKpuu<s Kai ouX u7t67ttujtov TaT<; aiaTTTfiv

Oriaeai,
col. II

if\

epjurjveicx

Kexp]r|VTai KaKfj* g[uj)ua-

Ta T]d[p] Td eibuj[Xo]TT[o]TKd

b[eT

KaXeTa]9ai Kai XeTTTd ovTa.

col. II v.

913

integri servati sunt in D.

VII eol.I V. 2 to [iravTdTrJaafi HK.

aOjTOJv U, Ka9eij6o[u0i ^]v au[Tfi HK.
fr.

col. II V. 1

HK
V.

ita

suppl:

KXp]nvTai suppl.
l^-rrel]

[^&ei

2 ...\.TAclAC...iiKAA.

HK;

avJTO.

v.

cetera

v.
:?

v.

14 suppl. C.

KaGeu66[vTUj]v

13

re]i6o[TroriTjiK<]i

supplevi;
X[^Tecr]eai.

13

be.ouTuu Kv6., dx;

61
5 b'

0\J-

exovTtt (Tuu)uaTiKfjV q)u(Tiv, o bf] Ka[i

6\uj<;

povj\ovTai,

|Li[d\]Xov

XeT0[VTUJV] t6 7TpU)T0V,
TrOu(; oiov t t6 Kev6v
10

dva^uiYpacpe[i]g6ai
oub* IgTiv; \eTrT[fi]v
,

)LiV

Ta

Td

exi

bx]

eKTreqpeuTuTav
col. III {jjq]

qpdcTiua-

auvKpicJiv Kai

[T]fiv

oipe

Tfj<;

voi )uev
Trp[i]Ti[v

KaTap)uoi
5

xprwiaTO.
Keivjuo

vov a
vo
Ga^ TToW

Tro[i]eTy

10 TT\riTn<;
.

rjY

(Jeicr0a[i]

|ue6a eK

9e
p
tivo^ ....

toO a

iv ouv oucTia
fr.
col. I

yill== HK45, C

9,

U21

vai (pepoucr[i
auTr|v.

dTT[a]vT(;

luev

ouv

V. H \e"f6[vTuuv]
suppl. Diels;
suppl. HK.
Kai MciXXov poOXovTai Xey^eiv f]] t6 irpOuTOv, sed
proponunt etiam 6 br^ xal |Li[aX]\ov pouXovTai, \6T[eiv 6e]T t6
v. 8 post irpOuTov A notatur in F.
TTpOuTOv, irOuc; kt\.

col.

HK

11

V.

scribunt 6

fr.

Vni

br]

col. I V. 1.

U. proponit ^KeTjvai qpepouoiv.

ri]v] auTi^v 6tTravTe<; [K]e[rjvoOvTai aqpaipav;

oOb^

KaTa

Tfiv]

aOTf|v fiiTavTec;
F.

An.NTecr.fNOYN

HK

[b]e[i]voOv[Tai

oO Yap

vai q)epou(Ji[v,
v. 2
i6^]av.


a\y

av,

01 juev auauvavTO)-

t]ujv d\\r|Xoi<;
5

01 b' OU, Kttl 01

(TJiV,

66v
poi,

fi

cre-

Ka6d-

dpKTO(;, eTi b' oi )uev

f]

uvpTi\f]V

II

ETe-

be t6v auTou ku-

01

01

b'

6 fi\ioq Kai

k\ov O^TpeqpovTai

Ttti,

col.

\oH6v

bp6)Liov,
ujcTTTep

\r|vr|,

TTep

TOV 6p-

)L16V

euj^ Tiv6^ Trepaiou-

(Ti[v]

10

14

9epov-

Z!ijuvr|v

au

b'

TaTreivf|v,

Kai

Tdp tout' dTvooOcFiv oi tto\t6v t]oOv fi\iov utto\oi.

\a|updvouaiv ouTuu^ eivai TaTTeiv6v, ujO"Trep qpaiveTtti,

TTeivov.

ovTa

|ufi

ei

outuj(S Ta-

Tdp

fjv

ouTUjq, ev-

TTupi^eo6ai ti^v Tfjv ebei

Kai Td eTr' auTfj^ TrdvTa

10

[[TTpa]]

ouv dTTOqpacriv 6puj)uev auToO TaTTeivf|v,

6x1 auT6v.
TT\[fi]v toOto )uev TTapev^eTTpdT)uaTa.

Tfjv

dW

p\f)a6uj.
b' dvaTo\ODv

Trepi

\eTuj)uev Kai bucreujv Kai tujv

eqpeHfi^;, Keivo TTpo6evTe(;,

col. III

libri

OTi t6v ^riToOvTd ti Trepi

dv p\eTn-] toxjc,
ToO buvaToO Tp6Trou<; TT\eiova^, TTCpi ToObe Tivoq
Tiuv dbfi\ujv,

|u6vou To\)ur|p6v KaTaTTO)udvTeuj^

qpaivecr6ai.

V.

11

col. I V. 7

CIH F et D,

col. II

V.

TTANN F

corr. C.

evNHAIoN F,
et D.

v.

Tdp

suppl. HK, Tro\[Xo{ iam U.

12 post pXfiaeuu magnum spatium.

15
t6 toioOtov
t6 iiievTOi

)Lid\\6v ecTTiv

d[v|6p6q

f)

CToqpoO.

\eTeiv TrdvTa^; iuev evbe-

10

TTiOavoJTepov

XO|uevo\j<g,

eivai T6vbe ToObe opOiu^

b'

evbexTai ToiTapfi\iov dvGpaKUjTiva kuk\ov [eivai kqi

exei.

oOv t6v
col.

IV

br|

\e7TT6v dKpUUq,

IJTTO

[oq

7Tveu|udTiuv aiiu[peTTai
TTriYfjq

Te eTrex[ei Tpo-

ToO
eH auToO

TTOV,

d[TTi6vToq
toO be (Tuv-

juev

Trup6[(;

peovToc; eK toO [oujUTTavT0<;

KaTd

Tiva<;

)ueiKp[d(;

TOUTOU

(JUVKplCTei^ bld [TflV

TTo\u)uiY[eiav bi6 Kai e-

10

irapKeTv au[T6<; TTeqpuKe Tuj K6a|U(ju" [f) toO Tiepie-

X0VT0<; eue[)UTTpicrTOu

Tuvxdv[ovTO<;
fr.

IX

C 15

ppe[(p]uubou<;

V.

lY

V. 1

AHAPOC F
HK.

C,

23

(HK

47).

....

aTri
.

col.

r|

et D.

3 supplevi; kukXov [eivai

V. 2
Kai] XeTTTov diKpwc, [utto OfpobpOjv] -rrveoucxTUJv aiuj[poij)Lievov HK.
V. 4 lTTx[ei TpdTTov supplevi, ^Tre^xeiv Tcijirov U, ^trex^ovTa TofTrov
HK. T. 5 7 suppL HK, v. 7 [Trepiexov ]to(; U. v. 8 suppl. U;
col.

suppl.

V.

914

supplevi.

7roXu)LUY[eiav

V.

[TravTi].

fr.IX

V.

12 HK

v.

11 TTOpxeiv D.

7sqq supplevi

f|][K]pii>bou^

Kai (yTpp]a<; ^H^paivov

[f^

Tou dvGpuuTTOU [n^Xr), uu<;] <^ Trapujv X^yoc;

[Tr]poa[eXapov] T66e ti Tf|c; iox^o[c; ^v]6v
V.
12 ppo[Tol] Tobe Ti Tfjq ioxuo[<;
BPe. (OAO^CH
D.

Tci

bid [bt ti^v]

ir^qpu^Ke tOj koo^liuj

supplent:

auToO koI ^]TrapKeiv au[T6 touto

^[xi, ^k] xf\c, (puvT<;

rf\

.]ov

qpuoei

HK.

suppl.
v.

U;
8

16
eHePaivov

a<;

Tot

[qpOXa

ToO dvGpuuTTOu, [rrpobriXoT

10

6 TTapubv X6to<;.
(puvT<;

jr\<;

e[K be

Tr\c;

pp[e(pa)b6i(;

Tobe Ti Tfi<; i(Jx^[o<; ev6v Tfi (pucrei

X = HK

fr.
col. I

48,

13,

-24.

ovTO(; x^iM^va
cpeu]TOVTe<; eiq eTriv6-

oiK]rm(iTa)v f)XOov
bid] be Tujv TTepiPoXuav,
a<; eiroioOvTO toT<^ cfajjuaTi(Jiv

auTd

eiTe (puXXoi<;

(j]iv,

(j]KeTrovTe<; eiTe ^OTdvai<; eiTe Kai bopaT<;, dvai-

poOvTe<;
10

Ta,

ei<;

OriToiv,
ouTTo;,

fibri

Td TTp[6]pa-

ev0u|ur|criv

OTTOiuuvoOv.

r|

ea-

(TTpeTrTUJV fiev
KaauuTuuv b' icFuu<;

eiTa be

TTpopaivuuv 6 XP6vo<;
TaT<; eTTivoiai<; auTuuv

col. II

Tiuv )ueT' auTOu<; evepaXev Kai tov ictt^v.

fi

ei<;
uj<s

Tfiv

V.

V.

12

ouv oube)uiav Texvr|v

o]ube TauTa<s, out' dXXo[v] Tivd Oeuuv ouTe

'A9r|vdv TTapaXriju-

ACezeBAJNON TA

BPOC

D.

V.

D.
V) icxre D.

v.

10

nOYI

D.

D.
v. 2 (peuTovrec;
fr.
col. 1
[/ O]NONTOCXeiM0aNA[CJ
HhA F, unde oiKriiudtTUiv
v. 3
auppl. U, ^TTivoriaiv HK.
ANNHMATCjON D, unde ^Trivo[i]av vrnudtTUJv U.
suppl. Gomp.
V. 4 suppl. U, .[rejAC D.
V. 5 wc, o]\)bi suppl. U.
col.
.

'

17

TTTeov Trdcra^ tdp tTcvai xpeiai Ka\ ttc-

VTicrav

10 piTTTUJcreK;

Xpovou.

tou

jueTd

Kai TUUV

906vTujv be eveKev (XeTtu be Tuuv Te 6vo)adTUJV

Kai Tujv prijudTUJV, u)V
col.

in

Td^ TrpuuTaq
dvaqpGevHeic; oi dTro

eTTOir|cravTo

Tn^

qpuvTe^;

dvepujjTTOi)

Tov Xpjifiy Trapa-

|ur|Te

Xa)Lipdvujfiev

ba(TKaXiav,

Tiveq

bi-

ei<^

ujc;

cpacriv

TTepicpavfi<;

amr\ ye dboXeaxia

Tujv cpiXocrdcpujv
toic^ Xe-

|ur|Te
10

fdp

TricTTeuuJiuev

TOucTi

KaTd

Kai

6e(Tiv

bibaxnv eTTiTeefivai
Td 6v6,uaTa Toi<; TTpdY[^aiva auTUJv exujcr[i arnuei-

cTiv,

col.

lY

a Tfjq TTpoq [dXjXfiXout; eveKa pabiac: dTTobiiXujcreux; ol

dvepujTTOi.
ecTTi,
5

10

Toq T^Xoiou YeXoidTepov TTp6<; TU) Kai to dbuva[T]o[v] auTOu TTpoaeTvai, cr[uva]YaYeiv ^iev
Tiva Td [To]ordbe TrXfieri,
eva TuvxdvovTa
oube

Tdp
col. III V. 3
col.
V.

IV

TcXoiov -fdp

judXXov be Trav-

TTUJ

T[6T]e

[avGpujjTTOi suppl. C.

suppl. U.
11 nO)l ICb/

V. 1 [(iX]XfiXou<;

9 suppl. U.

TAreCH D;

Xae<;

V.

v.

f\-

v. 14 suppl. U.
8 a[i)va]YaYiv suppl. U.

c ICeCH

F.

fT(.)[T

Us. coni. pidrope^, Biicheler pdaTaY<;,

DiOGENis Oekoandknsis fragnienta ed. William.

HK
2

e]8A-

paaiX^<;(!)

oube

crav

TOi

Trepi

oi

)Lir|be

qp66v-

xdp toutuuv Kai

= HK 49,

XI

fr.

T[p]d)a)ua-

)ir\v

OTTOu T^

la,

18

14,

25.

(pe6v]Tuj[v eb]e[r|ae, uj]cr[T]e

bid] TrpoCTTaTriq Tf]V
cru[v]aTUJTi1v auTUJV t^ve(T0ai
cruvaTaT^vTa

be Ka6r|Teicr0ai Tp[a]|Li,u[a]TlCrTO0 Tp67TOV,

[bo-

dv[Ti\ap6juevov, Kai eKdcTTOu tuj[v

Keib6<;

10

Tivo<;

irpaTfidTUJV 0ivTdvovTa eTTiXeTGiv, oti touKaXeicr0uj Xi-

)uev

Te|\]

0]o^, TOUTei be EuXov,

T[o]uTe[i] be dv0pujTToq,
V u 10" VOICT
.

XII

fr.

HK

50.

dTr6X]ujXev, Kai

col. I

TOU(;

ujq

6aiuj]TdTou<;

uj<;

d-

oe^eiq Xeia]v KaTaTpe5

fr.

priori

XOucTi, iva]
Tai bfiXov],

Kai T^vri-

hx]
uj<;

ouxi

r\-

XI Novum fragmenti numerum scripsi, quia niim recte

annectatur dubitari potest. v. 1/2 supplevi.
coni:

HK

TTpi

Tap TOUTUJv Kai

rnv

ktX.

V.

[auvaTujTri<; M(3vov paoiXiKfic; ^beij 'rrpoaTaTr|<;

n*) ...
V. 6/7 [&okJiC C F.
.

v. 7 dv[TiXap6J|Lievov suppl. U.
suppl. E. Rohcle, [6KpJei6o<; U.
13 fcYTeAe F. OY7 /16 D. toutcI b^ coni. U.
v. 14. U.

bo<;
V.

proposuit
fr.

f|

Xn

supplevi;

V.

[ojO[c
col.

f)J

V.

ovoc;.

4 eijbri Kai

diroXujXev
-fivr]

HK.

suppl.

Gomperz.

v.


lneT^

dvaipojO)U6v tou<;

dW

Geouq

AiaTopaq

01

eijepoi.

)ue]v

MriXioq ev]
10 6ubri|Liuj

Tfi

Tr\q\

ouv 6
rrapd

b6E.r]<;

dvTi-

dTTobei^ei]
Kpu(S

19

elTTe

eTv]ai 0e-

ixx]

ovq

ToT^

^aII

col.

TTpuuTa-

xccyd|uevo(;.

Topa^ be 6

buvd)aei ttiv

juev

Tfj

'Apbr|peiTr|<;

auT^v rjvevKe AiaTopa

boHav,

Toic;

XeHecTiv be

eTepai<; expriaaTO, uj^

t6 Xeiav iTaiuov

auTf)<;

eKqpeuHoujuevoq.

eqprj-

(Te

fap

oi

10

eibevai, ei 6e-

iix]

toOto b'

eiaiv.

t6 auT6
vai OTi

)uf|

ecTTiv

Xefeiv eibe-

Tiu

eiaiv.

ei

)uev

Tdp

dvTiTeefjKei Tfj
TTpujTrj qpuivfi 'ou )ufiv
oTi

III

ol.

)uf|

eiaiv',

ecTTi

[bf)X6<;

(lXeb6v eTxei[pOuv Tipoqpadiv Tiva Trp6<; [t6 )ufi boKeTv TeXeox; [dvaipeTv
Tou^ 0eou<;, e^irrujv Kai

eivai auTou<; [dTiopov Kai

eivai,

)uf)

col. I

V.

11

suppl.

supplent

d[Xr|0e<;

HK,

(v.

be
9 MfiXio<;

ev

rf\ Trap(i 06f]|au) Tr\c, b6i.Y\c, d-noheilei

Diels.
V. 12
supplevi; (xvTi[\^Tei uf)

oq)6bpa

bi]]

col.

scriptum
col.

Diels.

V.

t6

toi(;
V.

^v

rf\

uapa-).

exempli causa
eivjai

ee[ou<;,

vojuiZouoi] |aaxad|Li6vo<; suppl. HK.

inter hanc et antecedentem columnam

[dWa

13.

est.

ni
V.

V.

113

supplevi.

3/4 Gomperz suppl.:

v. 6
irp6<;

dTropov et
[t6 bojxeiv

v.

14 supp).

t.

dvaipeiv.

2*


TTOiujv
eiTrdjv
10

20

laov A[iaT6pa,
TO juf] [eibevai

ei

OTi eicfiv aij[ToO bi] eTTaucTaTO.

T^auTov ouv, uj(TTTep

\4.foj,

f\

[t6 TauT6v

buvdjuevo[v eKeivuu
fjvevKe[v eq jieaov.

Xm = HK

fr.

53.

Duae columnae prorsus depravatae,

ut

haec tantum

verba secundae columnae cognosci possint:

V. 11
... XuvujVTai eiKOTuj^q
... V e\q uTrov|ji[av] au
Ktti

d?]7T0TeXe[T
brijuioupYOV [Tiva eivai

TTio"Tiv

XIV

fr.

HK

54.

Tres columnae perquam depravatae. Primae quattuor

tantum litterae exstant, secundae haec verba cognoscere potes:

10

V.

dvapipdZ;ovTo[<;]

Kcti

T0U<;

KaTacTKeudZ^oyTe^; auT
(pd-

[^luaTa?]
tertiae haec:

12

V.

ibq

Ar|,ur][T]ep[a]

6eou<;

bouXeu-

HK

cohiinnam

^YXi[pei

ita

supplent:

embo]oiv riva

Tipoc,

ori

}jly]

t6 boKGTv

eiaiv

[eibdvai,]

reX^ujc;

axebov

[dvaipeivj rovc,

eTvai auTOLK;, [XeTi hi]] ,ur^ eivai, t6

[bio ei Kai] eiTrujv t6 |u[ri eibevaij 6ti eialv
au[Toi }JLi] ^jTrauoaTO, t[u) ovti, KaOdjTiep XeYUJ, ri[Toi t6v ioo-]
sed inde a versu 5 alia
buva|Li[o]v ^[Keivuj irpoJriveYKe X[6yov;
quoque supplementa praebent: tguc; Geou^" e[i be, t6J eTvai

6eou<;*

e[i

[AiaY^paJ

6'

eibevai]

Troiujv loov.

auTOuc; [Kai t6j

t6

}Jii]

eib^vaij oti
Sjirep X^Y^ ktX.
}i[i\

eivai ToX[)LOipuj<;] ttoiujv iaov, T]p2aToJ eirrdjv

eioiv au[T0u bi ^jTrauaaTo, t[out' ^otiv,

B.

DIOGENIS DE INNUMERABILITATE MUN-

DORUM EPISTULA AD ANTIPATRUM.

col. I

= HKo6,

XV

fr.

TrdTpuu]-

TTi^
5

C 2A.

xciipciv.
ar|)LiTa

)Lioi

crfi]<;*,

eHeuj(;

13,

Avti-

AiOTev]Ti(;-

TToXXd]

'AvTiTTaTpe,

TTapejaxr|Ka^ bi'

d)v Te

ev]avxoq

eTrefLi-

ipa^ n^eT]v TpaMILidTiuv Kai d\\o]Te TrpoTepov,

10

eH

mv] ae Tipoq

croqpiav opiu]

(pi\o-

eK0u)uujq i-

TriPa\6vTa] ev fi[b]ovfi bidyeiv.

TaTq] dpiaTai(;

po\aT^ TaiJTa]iq

CTu

eTii-

xp(jj

if(b be] TauTri xe toi

Kai )ud\icrTa auTUj Te
aoi Kai Toic, be dWoiq
aiei.

col. II

ToTq

Te Kai

'A6r|vr|cri

ev Xa\Kibi Kai 0r|pai^

5

q)i\oi^ TTd\iv
crai

bid

7TdvTa(^

dTravTfl-

crTroubfj<;
\)}Jid(;

extu,

uTro\a)Li-

col I.
Priinorum versiium litterae paulo maiores sunt.
unde
v. 2 TXAIP6IN D,
Pauciores igitur supplendae sunt.
5 ^Heujc; supplevi.
v. 4 ICANT.
evi xaipeiv
v, 3
suppl C.

v. 9
5 7rap]axTiKa(; usque ad v. 9 Trpoxe^pov suppl. HK.
v. 11
eH iDv usque ad v. 14 supplevi, v. 13 ^iripoXaiq iam HK.
eNHTONHAI F. v. 13 r^lCCY F. ^Tri[po\a}i(; au xpaj[,uevo(; HK,V.

22

pdvujv TauTo Trdcrxeiv.

TauTi be cfoi vOv dTro

Pobou

10

Tpdqpuu

ima-

Tr\(;

ou Trpo
ToXfj^
TToXXou ToO x^i^^vog dpxd(; IxovToq
TauTr)(;,

Keivriee\<;

XVI

fr.
col. I

dTTO Tfi^ Tra[Tpibo<;

12

(HK

51).

ToO GavdTou XeTOV-

Tiepi

Kai TTeTTeiKdc;

Ti

15,

|ie

Ka-

TaTeXdv auToO. qpopoO)Liai Tdp oubev bid tou^

TiTuou<; Kai tou<; [TavJ
T]avTdXou<;, ouq [[dva]]

dv]aTpdcpoucriv ev "A-

bou
10

oube

Tive<;,

Tuu Tfiv

qppiT-

ev-

)u[u]br|criv

0uju]ou)uevo<; Tf]v

ToO

cr]iu)uaT6<;

t^ Trep

XoiKoXaiT
H^uxf|<;

aicrape

oub' dXXo
oubev.

col. II

bi

TauTri b
OTi CTTe

bx]

Kai T

Z^fjv

TTpoXeiipiu

col. 11 V.
fr.

T.

E.
V.

XVI

14 7ra[Tpi6o(; suppl.
D solo servatum.

in

HK.
col. I v.

7,8 "A[6ou suppl. C.

THNMHAHCIN. (ppiTxui corr. U,

OPH;
Rohde et W. Schmid.
v. 9/10 ^v[eu|Lx]ou|uevo<;
8/9

ToO

11

suppl.

o]{h}AaToc,

suppl. C.

TT[eP D.

v.

13

aic;

^<)br]aiv

suppl. U.
[dpeTal';]

HK.

col.
Tf^<;]

V.

irpoXeiiiiUj

3 sq.

hx]

suppl. U.

8ti (yTe[pfiOO|uai toO] lf\v Kai T[dTri

Tf\<;,

23

VTaO0a
Ta-

lueid Tri[v
,uribe

(pfjv

Kov Tau
10 Tfi(;

iaxup

poq

aiiTOi

TTOCTKeuri

uu-

q)ai

br|(Tei

TTpoq TOU<;

fr.

XVII

HK

85

ebio ....

10

Oq

TflV

TOO ^TiTouue-

vou

.]ujiov

ctTrav

eKeivo. *

Tro9ei<g

fr.
col. I

XVIII

= HK 37/38,

4,

16

bid t6 ev toT^
TTpdT|ua(Ti TTOiKiXujq decTTiv

cTTaTOV Kai t6 e,u6v eHuj0e Tnpa<;, Td Tiepi d6 Treipia<;

u)(Ja<s,

k6Z!,uujv,

^hq

riHi-

dTrecTTeiXd aoi.

cTuv-

Tuxia be toO TTpdY.uaT0<;

TTpiv
10 Tfiv

dTaGfl Kexpr|(Tar
fi

fdp eXOeiv crou

0eo-

eTTiaToXfiv

bujpibac; 6

Taipo<;

Aivbio<;,

fiiLiiJuv,

^-

ov ouk d-

TvoeT^, dpx6,uevo^ eTi

ToO

n V. 7 et
XVn col. I

col.
fr.

qpiXocroqpeTv,

tov

12 suppl. Diels.
V. 12 ToO 2:titouvi[vou suppl.

HK.

24

auTOv eTTpaTxev X6-

col. II

Tov.
b'

evapOpoTepoc;
eT[e]iveTO bid

omoq

t6 ev d)uqpo[i]v
5

fifieiv

TiapoOai (JT[p]eqpea0ai.
ai

^^ dXXriXujv

Tap

(TuvKaTa9[(Te]i<; Te

Kai dvTicpd[(Jei]q, eTi b'

(XKpeipea-

puiTr|cy6i(s
10

Tepav eTT[oio]0vTO
ToO Ir|To[u]Mevou
Triv

bid toO-

epe[uv]av.

To ouv, 'Av[T]i7TaTpe,
col. III

Tr]v

bidXeHiv eKei-

vr|v

dTTecn;eiXd

t6

bx]

Kdv

iv[a

0eobujpiba

)Lioiuj<;

5 Ttt

croi,

yevriTai tuj
Trapujv amdc; 6icrov

jLiev

u)juoX6Tei<;,

oi<;

b' eTTriTT6pei^, Kai TTpocf-

eTTuvGdvou.

ecTTiv

be auTr) ToiauTrivei ti-

va
10 u)

Tr]v

dpxrjv exoucra'

Ai6Tve<;, 6 0eo-

bujpiba^;

eiTTev,

oti

iuev dXr|ee<; eaTiv

TO 'ETTlKOUpUJ TTCpi d-

7Teipia<;

K6a|uujv Ka[TapXri9ev

columnae IV nonnullae
V.

5 bp,

V.

XVin

x>

V. 7

aa,

v.

litterae

Ka,

v.

b^THa

exstant:

)ur|,

v.

10

)ua,

media columna perditas suppl.

recte lectus est.
qui ab
v. 14 suppl. U.
col. III ante v. 10 aster.scus*.
fr.

C praeter

col. II litteras in

v. 2,

HK


V.

11 oiov 6,

12 Tievfe,

V.

a^TTeipiaq?
fr.
1

L>6

13 'Gttikoup,

v.

XIX

KaTaTe\[u)] Kai

v.

14

pa<; Trepi

HK39.
tou<;

eib[iu]<;

TTapabebo)ne[voJu<; fi)ueTv
UTTO (Tou Xofou^ t[uj]v qpota5

kJovtuuv Touq [TTepJl '|TTjiK[0Udvaipjov Tov

K6|cr])u[ovJ

Tov dvTeiX

)uev

]f|[(pj0ai

Kai

TauTri<^,

biaPo\fi<;|

TTdvTa^ be
10

6\i-

eTTiTiG |a)[)uej0a

peTv,

Tfj^

ei<;

KaTa\6tov

6cr[o]i

bfij

Tt\uj(Ti fi)ua)v tJov

TTjor|a[d])u[e]voi.

vo<;

)ufi

Tf]v

V.

a\\oi 6)uo0, )u6Tnv T ^PXii vai.

XX =

fr.
col. I

ouv,

)ugi<;

6ttuj<;

10,

[e\KO?J

20

eiv

(HK

44).

e-

t(jJxdTri<;

)UTOV TTapa
aTe auTaT<; Kai
10

....

aTuuq [eu

p?J aea

Tei[)ur|\ep .|a)ue
.

TjoiT[aJpouv

uTTjoKei)uevai

V.

IK

fr.

XIX Supplementa

V.

4
.

60JNI

v.

fi)ueTv

KaTd to
4 et inde a

v.

Karafe\[(i)] Kai eib[ia toOc; suppl.

qpaaKOVTUJv suppl.
F.
.

v.

OAI F;

v.

HK.

v.

6 valde incerta sunt.

HK;

ONTONKOIM \ANAI
5

10

eibujc;

supplevi
F.

supplevi.

TOYC
v.

supplere conatus sum;

6
v.

HC-

K[aii6X]ov Tov Koojiov (ivai[pouv tujv v]^ujv HK. v. 7 HC0AI F. v. 11

v. 18 MhAAAOI F, supplevi, ai]
01 IC. MNOI F, suppl. HK.

dXboi

HK.

XX

v. 9 iJj]aTe suppl. U.
suppl. U.
d6uva?]Tei. [ireiTepaa^iLie^vai t]oiT[a]poOv [Oir^oKei^uevai suppl. U.
fr.

V.

col. I v. 7 ^a]xoiTri(;

10 d.op]drwc, U.

v.

11

13

2Q>

ai aiojuoi qpuK]ai bi' a<; eipriKajuev

TiJXflOo^
col. II

(5e\q

dauveXeucTToi

aiTiJa^;

Tuvxdvoucrai,
auTd<; dXXai
5

ai

t'

elaiv,

t6

TrXfj9o<;

^dp

jueTd

ouKe-

qpuo^eK;

TrepiXapoOcrai

auTUJV Kd-

TiuBev Te UTrepeiaoucri
Ktti eK Tujv TtXaYiujv CTuvdHoucTiv auTdc;

Truj<;

drro-

Td TrpdYiua-

10 Tvvricrujcri

Ta x^^pk dXXriXujv; ujcrt' ouk dv fjv oub' obe 6

Ydp

ei

)uo^.

cruveX9eTv ouk T^^buvavT' dv.

)uevai,

XXI

fr.

kocf-

TTerrepacr-

rjCTav

= HK 46,

col. I

11,

22.

UJ

,ua

Youc;
5

TOu[<;]

X6-

Tro]ir|crujjue-

0a, TTpO^
ujbei

TTUJ<;

TOU^
.]ovTa^
ou^ dvbpac;
.

X]eTOVTe<;' a)

ouTe Triv
ouTe t6 dTTe]ipov Tpaviu-

dvbpe^,
Tfiv

10 cravTe<^

u|ueT<;]

exeTe.

TT]oTepa ydp

t^]v KaTd
Eevoq)dvriv dvuj0]ev kukXuj
u|ueTq

col. II V. 1

suppl.

U.

Triv

suppl.

V,

HK,

cpu[ai(;

Kev]ai h\

hc,

U.

v.

2 aixija^;

14 ri[&iJvavTO suppl. U.

v. 4
fr. XXI col. I V. 3 MATOYAO F.
[M]MATOYAO D.
IHGOMG F [X]HC(jOMD. v. 35 supplevi; h\ ^TTpaJ^MOtTou X6-

Me- suppl. U, Tcp6^\vi\\xa toO X6[tou

tto]
v. 8/9 ouTe xr\v
HK. v. 7 14 supplevi.
^e[Td t6
v. 11 INKATA F.
lir' direipov HK.
eic; t6 <5l-rTe]ipov U,

-n-apiaTV]r|(; (b

[Tou
iriauj
.

YNKATA

D.

27

oupavoO 7Tpi]Tpa(poveJvGev dpxoM^vriv eiq irjv KaTuu

!<;

col.

'

VT,

XfJtlp^lV

TrdcTiv
5

d7Tipov eKTi-

71

lVJVr\y/

|UV

XeYOVTeq

OjUOO

ibiuuTai(;

T Kai qpi\ocr6cpoi<;, 6i boKoOo"iv dvuu T Kai KdTu)

TrepiTpexecrOai Tf]v
Tujv dcTTepujv,

Tfjv UTTO

eHdYOVT<; be tov
10

Y\\\ov
7Tp6<;

eEuj ToO K6l\Jiov

Td TTXd^ia Kai ck

Tujv TTXaTiuuv TTdXiv eicr-

dTOVTe<;,

ou
col. III

r\

(paT,

toOto

)Liiav

luev

be Tiva

Tn[v

Tertiae colmnnae initia tantum

versuum servata sunt:

V.

2 bu[o, V. 3 )U, V. 4 crai, v. 5 dpi[G)u, v. 6 Gei, v. 7 Trj,

8 Tr|, V. 9 eiX, v. 10 Xo, v. 11 t, v. V2 oio, v. 13 Xei,

V.

14 TO

V.

v. 14 N0N F,
col. I V. 13 TPA F, PrPA D;
[TJOeN D.
13/14 8ir]p TP9ov[Te<; dvuiGev briTtoJuGev dpxouevr|v suppl.
U, V. 14 IvGev HK.
V.

col. III V.

ff\[y

suppl.

HK,

Tfi[v Kivrioiv

U.

C.

DIOGENIg DISPUTATIO ETHICA.

= HK

XXII.

fr.

Oivo-

ToO-

AioTevou(;[-

55.

dvbeuj(;- 7T[epl xeXouq,

Tra0a)v Kai [TTpdHeuuv
eTriTO)Li[ai.

(Antecedebat plus una columna).

col. I

a]iv

IIK 60, C

aq [eve]Kev t6
fJTOi

\hc,

wTiijv

Trap'

KTf])Lia qpiXocroqpia
TTeTricTTeuTm
oux
.

va ouv
10 luevujv

ibi-

i-

Kai fuaeiv

-^i-

TTpo^ TTjv au-

Tf]v

djpiafiaaiuev

TTpd-

Siv,

a\y

eubai-

OTTUjq

)uovf|(Tuj)uev

XXII supplevi;

t6

eTTi-

utt6 Tfj^

toO

XXIII

col. I V.

et

diTiTO|Li[ai

Diels,

Aioy^vouc;

^mT0)Li[n. suppl. HK.

v. 2 suppl. C.
1 veK]ev suppl. U.

[Oivo]avb^uic; [Tiepii TTaeOuv Kai[

fr.

qpiXo-

Tiuv eipr]-

Ti

col. 11 Z;r|Tou)uevov

fr.

27.

paaiXeoiv, o\q
Kai Teijuiov

r|

Ti

vrjTai,

TTopioujuevoi

TauTa
)LieYa

16,

jueTabiuuKOu-

ao](peT[v]

XXIII.

fr.

Tl

TXo<;.

TO, OTi T6
5

ToO-

ttXoO-

jLiriTe

auTo bOvaTai

Toc,

TTapacrxeiv

Ha

ecTTi

b'

PacriXeia

56-

)ur|Te

TToXeiTiKf)

|ar|T

)Lir|0'

dppo-

biaiToq pioq Kai Tpa10 TieZ^ujv

TToXuTeXeia

dcppobeicriuuv

,uriT'

eTXeXeTiuevujv r\bo-

vai

|ar|T*

dXXo

^ir]-

bev, q)iXocToq)ia be
col.

in

TTepiTTo[ieT

[ucTTepov

fiiLieTq

)uev

toOto

)Li6vr|,

beiHo-

6X[ov brjXoOvTeq t6

TTp6pXri[jua ujueTv.
5

Tr)v-

be )uev [^dp Tfjv Tpaqpfiv oux [fiiuujv auTtuv xdpiv dXX' u[)LiiI)v eveKa, iJu ttoXeiTai, K^aTecTKeuaad)ue9a a[ujuq)epou-

10

crav u)ue[Tv eTTi rrpocr6buj t' o[ijaav toO X6-

Tou KaT[aHia evTaOKai ^[v )u6vov b'

0a.
u|uujv

col.

ni

V. 1

b[eo)uai

supplevi;

ita

suppl.

TTepmo[iei |ii6vr|],
HK. suppl. irepiKai 6] r^iueic; [|uev aacpwc, io]^ev, 6\[iToi bt
-rroi^ei M6vri,
4 6X[ov briXoOvrec; t6] TrpopXri^iLia i)|ueiv suppl. Diels,
V. 3
v. 4
14 supplevi.
v. 5
iTpopXrma iam HK.
TpacpViv et.
V. 6 xa[piv suppl. U.
V. 7 Ka[\eTTai U.
v. 11 ^p]T0U U.
ToO Diels.

i*liaei(;

[xe aaqpax; io]|Lxev, ou[t'

dWoc, oubeic;?]:

minimum

(Intercedebant

XXIT

fr.
col. I

xpovoi

bY]

17,

28.

TTa-

Kai laO-

e(TKe]uujpo\j)ae6a

Ka0n]|uevou(;

r\}Jidc,

(pi]Xoaoqpia<;

dtYa-

9d 7Tpo0]eO"6ai )afi
(Tiv ToT]<; evTau6a

Trd-

ouaiv d\]\d ToTq ToOTO )uf]? a]T[0)uax[ecra?])u[eo]uk

vok;.
fijueTq

TaOTa
col.

TOUTU)]v je eveKev
OTTUJ^; fj] Kai t6 oikoi
TCt

10

sed vix plures).

col.

= HK 61,

paairicroJvTai.

la

30

fiKicTTa

be

eTT]pdTTO)Liev

Ka]i bid touc;

JI KaXoujueyou^ juev
Hevou<;, ou )uriv t^ ovKa6' eKdcTTriv

raq.
)uev

Yoip

5 Tfj<;

Yfi<;

TTaTpi<;

Tf]y

dTTOTO|uf]v

dXXuuv dXXii
ecTTiv, KaTd be

6Xr|v rrepioxfiv

To[0]be ToO Kocr^uou juia TT]dvTUJV TTaTpi<; ed10

Tiv

fi

TTdcFa ^f\

6 Kocr^uo^

oTko<;.

b4.^a b' u)uuiv

Kai ei^
ou-

auvap-

fr. XXIV. col. I y.

1/2 Tra[paaTf]ao]vTai scripsi, ira^piaTaJvTai
V. 3 TaO[Ta ^aK]uujpou)Lie0a suppl. U, bi] addidi.
suppl. U.
v. 8 Trpoe]^a6ai suppl. Gom7 suppl.
V. 4
(Tva f] v. 5).
v. 8 sqq. jjlx] Tra[ai toic; dvTaOGa (iYpa)Li|u]dToi<;
perz, (pp]aGai U.
D.
v. 11
v. 10 AA F,
suppl. U; oOaiv d.\]\a scripsi.
v. 13/14
v. 12
supplevi;
o]0k (sic) suppl. HK.
supplevi.
feTr]pdTTo^ev [auTCi Ka]l suppl. HK, [Tobei? Ka]i U.

MA

61

ndloj pabiujq Kai dveTricTKeTTTei

juapiupeiv
XeTo[)aevoi^, oti

col. III TOi(;

ecTT'

(Ta

d\r|efj[

oubev

Yotp

[dWd

eboYlLAdTi-

Ta TTepi6eujp[eiTe ^ei
5

juou

ev

auv\oY[iJl6)Lievoi.
b'

ILiovov

dHiiJJ

Kai e-

[ihq

vavxo(;, u|udq

Ttdv-

e-

Tra-

|u[iri

pobeuovTUJV t[p6ttov,
|ur|b' dv Ti dKrib[eia<;
Kai d\uo<^

10

e^iaTeTp[aMM^vok;, TTOiKi\iU(; [npdq, auTdvai

[evfj,

Toi<;

Tujv eKacTTOv e^TTicTTpe(povTa<; Kai Tra

(Intercedebant
fr.

col. I Tri^

col.

Toic;

HK.

16

V.

uuc;]

ra

33.

el

U, djairep

HK.
K.

uy]

iar'

AcrO^ ^F, AerOY D;

v.

Isqq.

f)

OKeTrTea] uou ouv Xo[tiohOu] suppl. U;

Trepi9eui[pr|T^a Kal dJjLioO ouv
4 TTePI06(>)l F.
v. 6 6 kqi ^vavxoc; suppl.

v.

e.

T|Linjaa]Ta

[KaTct

HK.

v.

YMACA

beuovTUJv T[p6Trov] suppl.

HK,
v. 9 dv ti scripsi.
uevoc; ti U.
dKTi6[eiac;]

TTOiKiXiuc;

d.\Y]Qf\[c,

irepl 0eOu[v

Tup oube

XoT[ia^UL)]

Kai

fiXuoc;

v.

F;

v.

7 sq.

[pLX]

Tra]po-

TTa]pobeu6vTUJv t[^14 supplevi.

v. 9
14

biKr]v

10

[}ii]

[^qpea^Tdvai

Toiq

TeTpa[|LM^]voi<;

vn-](povTac; suppl. U;
[6puJvV]TUJv ^KaOTOv, [dXXd?
kuI
dXuoq [^qpea]Tdvai toic; TeTPu[MM^]voic;,
v. 10 ivf\ sive
bt au]TOuv ^KaOTOv [dKTpd](povTac; HK.

dKT-|b[e{ac;

TroiKiX[uu(;
tXr)

e-

TPu^ii] suppl. U,
Txdaa Top suppl.
X^toijL^^i^v ofi ouk] cot' dXiiGri^c; ^ fpa(pr\.
V. 3 0YA6I F,
0YA6K D; v. 35 Trajaa T<ip oub' ^k

[ja^pouc,

dvTl

et B,

)ueTd )uei-

v. 1

supplevi;

\eTo[|Li^voic;.

Trd]aa

otvTi

5 col.)

eTib be Trepi )u[ev

dqppocruvr|<;

Tfi<;

22

KaKdvou K[ai

oucrr|<;

Keivri^.

TOK

minimum

XXV = HK 66/67,

puto scribendum
fr.

XXV

esse.

col. I v. 1

K[al ^jKcivric; suppl.

HK,

K[d]Kivr](;

U.

32
Kpov
5

Epuj,

ei

f\br].

be tuuv d-

Trepi

pexOuv Kai xfi^

fibovfj^;
iL

juev,

dvbp[e]<;,

t6 lueTaHu toutuuv Te Kai

fiiuujv

TrpopepXrijuevov
eixev, ti Tfl^

eTTiCTKenjiv
10

eubaiiuoviaq rroiriTiKov,
epouXovTO b' ouTOi Tdq dpeTac, Xeyeiv, 6 bi] koX d\r|-

eTuvxavev, oubev

6e<;

a\y
col. II

ebei rroieTv

toutok;

f|

auvo])uoTvuu|uovoOvTaq mi] exeiv TTpaYuaTa.

eTr]ei h\ ib<; XeYiu, t6 Trpop[\r||u]a ou TOUTO eCTiv
T[i

eubaijuovia^; ttoi-

Tr\\c,

Ti

riT[i]K6v,

be t6 eubai-

ecTTiv,

|uov[e]iv

Kai ou Ka-

Td To [e]o"xaTov
fi|uuu[v]
10 juev

vOy
(Ti

K[ai]

pappdpoi<; jueya
Tfi<;

bia[T]ujTfi<;

vOv

q)ucri<;

[fi]bovf|v [qpr|ju]i Kai

[K]ai dei Trdaiv "\\ri-

evp[o]Ouv
col. III \o<;,

fi

opexeTai, [T]fiv

Td<;

dpicjTriq

uTrdpxeiv je-

be dpeTd<; Td<;

dKaipuj<; uTr6 tou-

TU)v evox\ou|ueva<^
(dTr6

col. I V.
col. 11

Tdp

Tfi<;

toO

iTOiriTiKoO

10 uoir]TiKO in rasura.

auvo],uoTvuj|uovoOv[Ta
ixY]
irap^xeiv U.
suppl. HK;
V. 4 Trp6p[\r||u]a suppl. C.
v. 5

suppl.
v.

HK.

eTrJei

v.

sappl.

THC

juVi

HK;

D.

xeiv
ei

U.

^otiv ti Tfi<;
corr. U; an ^oti TiJTfic; scribendum?
v. 10 NHNl
IKAI F,
\KAI D; [qpr||u]i scripsi; [6t)ua] Kai suppl. C; [epuj]
NHN
v. 13 ^v[po]OL)v suppl. U.
KQi U; [6|uo0|ua]i xai HK.
Tf-

F,

x^pot<S

!(;

33
TOO

ifiv

T'X0U(;

.ueTa^epovTQi,) TeXo^;
oubttjuoO, TTOiriTibe ToO Te\ou<; eivai.

juev

kok;

toOto Toivuv OTi eaT' d10

XnOeq, r\br\ XeTUJjuev

ev0ev dpHd)uevoi.
ei
Ti^ ctpa epiuTr|(Tai Tivd,
KaiTTep eur|0ou<; 6vto<;

IV

col.

ToO

puuTri,uaTO<;

Tiv,

ov ubqpeXoOdiv ai dp[e-

ecr-

Ti<;

Ttti

auTai, bf|Xov oti

crei

Tov dv0pajTrov.

(pr|-

o[u

Y^ tOuv TTapiTTTaiue-

br|

vujv TOUTUJV oiujviuv, 6-

TTTr|(TOVTai KaXuj^,
Tuuv dXXujv Z^ujujv eKd[crTOU TTOloOVTai TTjV TTpO7TJL<;
f|

voidv, KaTaXiTToOgai
10 Tr]v

Ktti

(puaiv
uqp'

r]q

fi

auveicTiv

TeTtvvTiVTa[i

dXXd

TauTr|<; eveKa TTp[dTToucTi TTdvTa Kai eicTiv a[i d-

peTai.

KdcrTr|v oijv

(Intercedebant
fr.

XXVI

= HK 69/70.
apud C

col.

minimum 15
Columnam
28,

col.
|

ITI et

IV etiam

34.

TCIV UTTO,ue-

PouXo)Liai
o]ijv Kai tov KaTe-

vovt]6<;.
)Liev

XOVT]a u,udq ueTd

col.
fr.

IV

V.

XXVI

2 aurai U, aOral

et

col. I V. 2 i)Tro,u^[vovT]<;

DioGKNis Oenoaxdbnsis fragmenta

cd.

HK.
HK.

William.

v.

34

suppl.
3

HK.

34

au toO TrdGou^

)LieiKp6v]

biaKpJeivai TrXdvov,

oiav TdxJicTTa
br]

ouK

7Tp6<;

boYlua

eiTTUj]

ecTTiv

dXr|6]e<;.

Toic,

7Tpd]T|LAacri

ttoititi-

Kd TTpujTo]xpoveT
ou|Liev]ujv,

va

n y

be ou-

oux d]TravTa Td ev

10 Tuj(;.

col.

ev

u)liujv

ttoi-

tiIjv

Kai Td TTXeio-

ei

TTe]TTOvee toOto, d\-

auTUJV Td

)u[ev

irpuj-

TOXpoveT, Td be [cTuvxpoveT, Td be )ueTa[xpo]v[e]T.

Ktti
5

TTpuj[T]oxpo[veT] |u[e]Y,
qpepei

ujcTTTep

Kai
beT

x]

T0)Lir)

f]

[Ka]0[a]i^

t6 cr[Tvd^eiv.

fap evTa09[a Td^

dXTrib6v[a^ TTpoeTTiqpepecrGai, [ujcfTe )U6Td T]aO-

Ta

10

Tfiv

[qp]uj[viriv

KoXou0e[Tv.

e]TTa-

cTuvxpo-

veT be ujcTTrep [cTTeppd

Kai y[T]pot Tpo[(peTa, TT]p6q
be TouTo[i^] KaL [Td dcppocol. III

ou [Tdp] ecTGiodpjTov Kai t60' f\b6[)ue]0a, oube TTeivo)uev

beicTia].

)uev

oivo]v Kai t60' fib6)uecol. I V. 5

HK.

siipplevi;

\AYTOY

F;

uexd [xaOTa]

HK.

v.

Kal |nd\]iaTa Trpo(Tev[Te6^v Td]

v. 10
14 suppl. HK.
b6TMa 0|aOuv [t6 vpeub]^<; HK.
v. 9
col. II V. 1
7 suppl. HK.
V. 8 suppl. Gomperz.
v. 10
13 suppl.
[koI jueTd T]aOTa suppl HK; Oijot scripsi.
v. 14 Td dqppobeioia scnpsi.
HK.
Ka[l dqppobeiaiiwv
i^bovai]
suppl. HK, quod nimis longum videtur esse.
col. IH v. 1 ou [Top] usque ad v. 7 i^56[|ue]0a suppl. HK.

Buppl.

V. 7

supplevi;

!j

35

9a oub]e [d7r]o[plpaivo|ae[v
t6]v tovov Kai t66' r\b6)Li]0a, au^TiKa be?] X
v
i
iveTe TauV
n
t6 7roniTi]K6v
.

10

ticrcti

u ouba

)ne?]Ta Triv [K]aTagTpooivov.

cpfiv
col.

lY

KaiTTep Tcip nbo)uevuuv r\hr\ tOuv dvGpuuTTUJV, biOTi

ecTTai tk; auTUJV
TOU(; eTt' aYaOuj
5

t6 7TOiriTiK6v

OjJiixx;

au-

ineT'

|Livr|)Lir|,

Tfiq

nbovfi^ auGiq T^iveTai.

jaq ouv biaq)Opd<; TauTa(;

u)ueTc

Te)Lieiv

buvdfievoi
10

\xr\

Td(;

)Lir|be

eib6Te<; oti

dpeTd^

TUJV auVXPOVOUVTUJV
TTOiriTlKUJV TOl^ TTOIOU-

xd}pav exoucTi,

)Lievoiq

((TuveTTKpepovTai Tdp e[Keivoi^

minimum

(Intercedebant
fr.

XXVII
col. I

V. 1

x^<Sj

OTOK^,
V.

V.

7 0e,

V.

12 e^,
col.

2 ai,

V.

HK

62.

18,

29.

reliquiae exstant:
v.

yia(5,

aq,

v.

4 ev]ioTe,

oto,

v.

10

v.

ev,

v.

jue,

v.

11

je,

13 av.

V. 7

cixpocpriv suppl.
col. IV V. 8

bieXeiv U.

V.

V.

==

5 col.)

v.

et

HK.

10 supplevi.
v. 13
v. 14 k]oiv6v HK.

TcMeiN

F.

[T6]MeiN D;

14 l[Kivoic suppl.

\TATHN
T)iiiv

F.;

HK,

HK.
8

Kaxa\i3eiv C,


V.

36

14

e\]m<;

col. II

jueT'

eTXoTfj<; to[utijuv?

Kai 7T\[avu)-

BepaTTeia Tia-

iuevujv
Giuv.

OTTOu,

oijv

cpriiui,

Kai 6 Kivbuvoq
Kai 6 KapTTo^.

|ueYa<;,

evTauBa

be eKTperreaBai bei tou(;

XoTOU^

croqpiO"TiKou(;

Tomovc,

eTTipouXouc;
Kai TTpoTTr|XaKicrTd(; Kai

10

\jj(;

eH ovojudTuuv koivo-

TnTOc;

|ue|UTixavr|)Lie-

vou<; TTi
TTUUpUUV
col. III

T]a[paxfi
a, v. 2 jy,
reliquae exstant: v. 1
5 )ur|, V. 6 TTp, v. 7 bei, v. 8 koi,

col. III

V.
V.

4 Toi,
10 |uri,

Tujv TaXai-

Tfj

dvGpuUTTUUV

V.

11 ov,

V.

12

V.

v.

vr|,

13 TTpa,

v.

14

v.

v.

9 yeq,

.,

Xoi.

(Nulla columna intercedente prioris fragmenti col. III deexcipitur, si quidem recte lioc fragm. huc refertur.

leta

Nam

inter

XXVII

fr.

et

XXIX

certe tres

tantum columnae

perierunt.)

fn XXVIIl
col. I

<;

Tov KapTTJov

|uev

fr.

XXVII

icrxei

Ka-

14 i\]m<; scripsi.
ante Kai litterae utrum erasae sint an deletae

col. I V.

col. II V. 2

dubitant HK.

auTUJ Trpo-

dXX' uucrjTTep eTepov

C 15 B.

TTeibri

uj<;
.

= HK 82,

irX^avajJiudvujv suppl. U, 7r[apopuj]|u^vu)v

col. III V. 1

T]a[paxfi suppl.

HK;

O notatum
.

Gomperz.
unde

in D,

v]6[auj] U.
fr.

HK.

XXVIII
V.

col. I

V.

314 supplevi.
HK.

4 d]viaxi suppl.

v.

i)Tr]^p

suppl.

Toi

TToba, dXJX

....

b'

Tiva

|LieT]a

37

6v[r|a]i(;

ejri

einr[i-

q)aivo)ueva^], outuj^; xai t6

TTOveTv.

ueTot] Totp KctTapoTUJV Cr7T]ep)LldT(JUV

XfjV

Tuj

10 ovrjCTiv

e|v0e)aevuj

aujjfiv exoucTiv,

oux'i Tfjv

dXX' auTlujv Td uev

auTiKa TJfiv eKcpugiv
Kai t6 KapTro(pop]eTv
col. 11

ttoi-

ou|ue[va
e

eT[XoTflv f])LieT^ tujv

f]beujv Ka\ [tu)V dvia-

puuv [TT]o[ir|(Td)ue]voi
oiK

TeXr)

pcr

[fibo-?

vr|v.

Kai

10

Ttt

ev

(TTiJU.

Tiv

col. I
col. I

XTINACI

XXIX

V.
ICI

5
F.

HK

XXIX

63,

cfr.

C 19

fr.

ad

fr.

XXVIII.)

inc. p. 26/27,

30.

eT(yav Tdqppov.

xOAONvloCIC F, unde 656v

V.

8 12'HK

aTre]p)adTUJv [ttoXXOu^v Ge^a^vuj

V. 14 ~IN F.
U^v.
col. II V. 4 et 6 supplevi.
fr.

)Li

intercedebat.

col.

(Nulla
fr.

Td[p

[)Li]ev

......

UJV

ouv

be

ei

p(XT

juev

col. I V.

12

6ICANTA(DP0N

[ei<;

in

v.

voeic;

ita suppl.: tOj]

HK.

v.

(>

Tap KaTapo[\i?iv

Tf^v] t^v, ^xo^^J^v [TOiiTUJv] Tct

5 suppl. HK. v. 8 [f|bo]vfiv

solo servati:
v^NiefsjHAH.

HK.

HV

tci (ppovifi)Li[aTa
secundi versus litteras praebet Hi^.
suppl. C et U (dubitans tamen); yjb]eiaav t[6] d^pov suppl. HK..

F.

be Z;r|To]0)uev

f)(Ji[ei^

Tidjq

38

rjbri,

fibuq

fijueTv

pio<;

Yevriiai Kai ev toi^ KaTa(TTri)ua(Ji Kai ev TaT^

TrpdHecriv.

be tuj

Trepi

KaTa(JTr|)LidTUJv Trpuj-

Tov

eiTTUJ)uev,

TripoOvTeg t6
10

eKeTvo
oti tujv

bx]

oxXoOvTUJV Tfiv H^uxfiv

TTaBujv uTTeHaipeGevTujv Td fibovTa auTf)v
dvTiTTapepxeTai.

Td ouv oxXoOvTa Tiva

col. II

ecTTiv; qpdpoi )uev [eicTiv

6 |u]ev eK 6euuv 6 [b' dTro
0a[vdTou, 6 b' dTr' [dXTri-

b]6vu}v, Trp6(; b[e tou5

Toi(;

eTTiOu^ia tto[Xu tou<;

opouc; [eKTpevcai jap pi[la\

XoucTa
KaKUJv TrdvTUJV [eialv
cpucriKou<^
.

auTai, Kdv Tau[Ta<;

[oubev tujv
KaKUJv fmeTv u[tto-

10 uTTOTejuujjuey,

cpuaeTai.

tov ou[v

eK 9eujv

fi)ueTv t[iv6luevov (p6pov bi

.

col. I V. 2
col. II.

bi

r)|Li[ei(;

Z:r|Td)])uev

suppl.

HK,

Lapidem columnae superiorem

et

Z:titoO|U6v

U.

dextram partem

continentem huc primus revocavit U, sed nimis longum intervallum inter lapides sumens.
v. 1
Recte adnectunt HK.
suppl.

HK;

V.

24

suppl. U.

V.

ni0YMIAnO

F.

XOYCA'AI F;

v. 7

^Tn0u)Liia[i xou^] qpuoiKOUc; opouc; [^KTp^xo^(Jct[i 1

al fd.p .suppl. HK. (^KTpdxo^<Jcii iam U).
Quod scripsi propius
ad reliquias accedit.
v. 10
D suppl. HK;
12 suppl.
v. 7
V.
11
HK.
v.
13
U;
D, HM6IN F;
0[TreK](pijaeTai

HMGNr

T[iv6]|Lievov suppl. C.


(Intercedebat 1

V.

Praef. p.

cfr.

71,

exstant:

24,

XIV.)

3G.

XH, ^. 2 u^,
4 u, V. 5 u, V. 6 go, V. 7 ujv, v. 8 cTi, v. 9 ^,
11 ou, V. 12 TTO, V. 13 va, v. 14 Xu.
col.

V.

col.

XXX = HK

fr.

39

col.

reliquiae

evieq y

v. 1

v.
v.

u,

10

omo(; 6 qpopoq t[ot

daTlV TTpa[viU)U-

|HV

VO^ TOT
5

b'

dTpa[vujTO<;
TTpaVa))UVO<; [,UV,
OTav K qpavpo[0 6v
Tl

t6

(pUYUJ|UV UJ(T[Trp

qpopouju[voi bl

TTup,

aUTOU

TUJ

10 Tr0"T(T9ai,

[7Tpl-

dTpdv[ujTO<;

OTav Trp6q dXX[rj

be,

VI

GavdTUJ

Tfi<;

ti-

biavoia<; u^irap-

Xoucrri^

vbbuju[evri
qpuaei Kai uTroqpuj^TiZleiv auTriv
juf]

(Incertom
fr.

est,

buva,uvr|<;,

Tappujuev

quot columnae iutercesserint.)

78, C fr. inc. p. 28, Va 39.

XXXI = HK

Ti ouv |ud[XXov t6 Tp]aiviv Tiv[d

XXX

fr.
col. II V. 25, 7, 10, 12 suppl. C.
v. ti q)avepo[0
v. 8 qpopoune^voi suppl. C, 6i' suppl. U
suppl. C, 6v addidi.
v. 9 eavd[TUJ suppl. C, [TrepijTr. HK, [^vJtt. C.
v 11, 13, 14
V. 11 sqq.
supplevi.
d\\[LU dYUjJvi xf\c, biavoiac; u[Trap]xouor|<;

^vbebu[Kri Ti Tr|] qpuoei Kai iiTroq)uu[Xeijr| U, d\X[uu Ti]vi Tti<; 5ia^vbe5u[u^vov] qpuaei Kai UTroq)a)[Xe06v ti HK.
fr. XXXI
U et
scribunt: ti oOv fAd[XXov
supplevi.

voia<; u[Trap]xouar|<;

HK

5i auv]aiveiv Tiv[a Tf\v )LiavTi]KiPiv uqpe[aTr|K^vai

ei

Ydp

a]r||Lii6v

ToO

uqpe[aT)i-

)LiavTilKriv

Kevai

40

cr]r|)Liei6v

ea[Ti

t6 Tiva lujri eTPaiveiv

ToO )ufi u(pJe[a]TriKevai

r\

auTriv;

d\\'] eToiiuai

10

6]piZ;o)Liai

desunt quattuor versus.

(Incertum
fr.

est,

XXXI1 =

col.

quot
C

intercesserint.)

inc. p.

fr.

28B (HK

79).

ijuavTi
o.<;

bi

U(T

(Incertum
fr.

est,

quot

col.

XXXI1I = HK 80-81,

col. I

Tttp

Ti]<;

\ex6ev

)Lif]

40.

t6

)aev

iTpo-

exeiv
eijTTOi, Triv be
out]lu(;

dvotTKriv bJiacpeuTeiv

eHeivai,

jjLX]

T]iriv

ouTTOTe \ucre]r

To

ei

Tr\dvr|v

be toO-

otKpiTa )LiedcTTjaTa Kai d-

TricTTeuoi],

9r|aei
10

A + B, U

xo|Li^voiq.
ei

intercesserint.)

C 26

d)<;

pe^aia KdKeiva.]

Tivi

Tdp

d\\r| xP^crJeTai TTi(TTei

TOUTUUV llKUp]uJ)LieVUJV,
iolri

t6 TToWa

}i]y]

Tujv,] eTUJ^ai [Kai br)

efpaiveiv [f\ dei ^vea]Tr)Kevai

v.
Kai 6io]pi2;o|aai ....

[tujv
7

boEdv-

6THKGNAI

et D.

v. 2
col. I V. 213
TTpo^ppi^eev
supplevi.
v. 4 TOITHNAE
suppl. U, postea coni. Trp6[Tepov].
F et D. ujc; qpaoiv au]Toi suppl, HK.
v. 5 b]ia(peuTeiv suppl.
iam HK.
v. 11 6TAI F,
ONTAI D; Tivi Ydp [toOtou xP^-

fr.

XXXIII

oijt]ul)(;

cfjovTai suppl. U.

41
bfjXov OTi ou]x eHei.

ouK
col. II

ov

(TrmeT-

ei|uap)LievTiq

eaTiv

dv Td[p]

dX\[o].
5

ouv

dvripriiaejvriq

inavTiKfjq

KpiTou

Ti[<;]

\6yuu,

|Lir|be)Liiav

Til)

AtiIlIO-

x[p]n(^nTai
)Liev

dXeuGepav [qp]daKajv
Tai^ dT6)Li[o]ic; Keivriaiv eivai bi[d] Tf]v "rrpo^
dXXf]Xa<; o"[uv]Kpouaiv
10

auTiuv, ev[Be]v be cpaivecr9ai KaT^Ti^yavKaa|uevuj(; Ti:[dvT]a KeiveTa6ai, q)fi[ao|Lie]v 7Tp6<;

auT6v [ouKOuv]

6(J-

oiba<g,

TTOTe ei, Kai eXeuGe-

col. III Tiq

pav Tivd ev TaT^ dT6uok; Keivriaiv eivai,

|uev ou-

r\[v

Ar|)Li6KpiT0<;
5

X evpev, 'GTiiKoupoc; be
cpa)[q]

ei<;

nTotTev, irapev-

KXiTiKriv uTidpxouaav,
u)<^ eK Tojv 9aivo|ue-

vmv beiKvuaiv; t6
10

Tctp ei^ap)uevTiq

aTi<;

col.

modo

V.

suppl.

\6Yo]|Uvujv

14

dviipr||Lie]vric;

HK:

[Ktti

ttvr}pri!a^vri(;]

be

)LieTiaTov TTiaTeuGei-

rivi

Tivi X]Ei

supplet

iam U.

v.

10

14

hoc

xpr\a]Ta\ TriOTei [toutu)v

v. 14 ouk
[dvripr||Li^vr|<;] oOv kt\.

jap

[oi3to<;

scripsi.

v. 6 [qp]dOKiuv
4 TIOXHCHTAI F et D; corr. U.
9 a[uv]Kpouaiv suppl. U,
v. 10 N NAF; v8v
T. ANA D, unde ^T^pav bi
scripsi; eve[pee]v be HK.
C et U.
v. 14 oijKOUv suppl. HK, ouk C,
V. 12/i:^ supp]. U.
Sti ouk U.
col. lU T. 3 Ti[v suppl. U.

col. II V.

Hudhaus.

V.

42

aTperai iracra vou0ecr[ia Kai eTTiTei)Lir|cri<; xai

oube Tou^
(Incertum

est,

TTOvripouc;

col.

quot

fr.

sententia innota incipit.)

XXXIV = HK

11

|U

quod sub tragm.

intercesserint,

XXXIII (HK 81) nova

72,

29,

42.

a]7TUjX\[uT0
01 Kai T\vdaf[6pa<; ou
jjiovoc,

(Plus

)uaiv[eTai ....

quam

XXXV

fr.

col.
col.

col. I. jueTdpacri<;

col.

intercedebant)

=C
n = HK

2.0,

77,

38,

(HK

12,

76),

U37.

ev Td[p tuu

bi' o[u t6
jueTapaiveiv auTa[i<; xeiveTai, Ivjov qpucTiv [|uri irap-

|LieTa[H]u

x[po]vuj,

exovTi TrdvTa t^ X^^^P^J^ ^"

crovTar ei b' d)uri[Ye7Tr|

exoucri[v

cra)|uaTO^, Ti

10

ni

ydp,

b]e[i|

d[veu

|u[dXicrT]a

eauTU) Trapexei[<; TTpdYMCtTa, |u[d]XXov [be e-

suppl. iHaxai KoXdCeiv.

v. 13 TTueaT[6pa<;
dTrujXX[oTo suppl. U.
v. 14 |ua(v[Tai suppl. HK; fortasse
addidi.
Buppl.
continuandum dXXd xai 'E^nreboKXf|(;.
col. I a Cousino solo servata ut sanaretur, nonnullis locis
fortioribus remediis opus erat.
7 supplevi; v. 8/9 suppl.
v. 1
v. 2
U; V. 1012 supplevi; v. 13 suppl. U; v. 14 supplevi.
col.

fr.

V.

14 post Trovripouc;

XXXIV
HK, ou

V.

12

v. 7
XOYCIMeNrAPA D.
correxi.
v. 10
8 litterae ultimae reliquiae notantur in F (HK 77) \.
littera ultima in F notatur o.
M[]AAON
|naXXov corr. iam

MTAYYX(0NG0AIO D;
V.

Keivai<;,

Kai

4o

[(T]ijp[ujv

auTd<;

|i6TapipdZl[ujv e\q

eTepov e[E] eTep[ou KuOV Kai TaUTtt TTO[lUJV

,

col.

aiei ei]^

dv

tov [aiojva, eujq

auTd<;
Kai eTrdp]ri[<;] T[e\o<g ei^
9eovjq; r) -fa^P dTrXuxs d5

\a)U7Tp]uvr|[<;

q)9dpTou<g [xP^v] Tdq i|juXd^ Ka9' ^auTd<: Tro[ieiv Kai |ufi ei<; )ua-

Kpov evpaXeiv auT[d<;

TTepirrXouv, iva (Tou t6
10

TiaveaxaTov ae)Liv6Tepov uTTfipxe ^o}

jua-

ri

croi

|uev,

\\)eva'EvTTe-

b6KXei^, dTTiaTri(TO)ue[v
Td<;

|ueTapdoei<; Ta[u

(Plus
fr.

quam 4

XXXVI = HK

col.

73-75;

Taq

intercedebant.')

75 etiam C 27 et

41.

buva-

col. I

VTO<;
col. I V. 11

totam columnam

KINAIC 6YPIC D.
sic scribit:

eZ6T6P[A] D.

13

v.

uexdpaaK; (^v Yd[p tu)]

U.

jueT' <ii|>uxujv,

Ai6[y6V<;?] ueTapaiveiv auT<i [qpai]veTai), Ziuuou qpuoiv [auTiw?]

^XovTi irdvTa tc xl^P^l^^ovrai ei b' d|Lifi[viToi] (^xo^cfi M^v Tdp,
<i[XX' oO] ouuuaToc;), ti |u<i[Xi0Ta] ^avrd) irapexeiEc; Trpd]T|LiaTa,
!u[a]XXov 6' ^xeivaic; eupia[Kri Kai |ueTapipd[2ei(; eic] ^Tepov ^g
iniie a v. 8
.;
^T^p[ou 2uJ]ov; Kai TaOTa Tro[XXric; dvoiac;
supplent: ti ,ud[Xi0Ta] ^auTiJu Trap^xei [iTpd]YMaTa, ludXXov b' ^v
v. 14
^Keivaic; e()pio[KeTai] Kai ,ueTapipd^[ei ktX. ut Usener.
col. II V. 4 exempli causa supplevi.
uj

HK

col. II

HK.

v. 4 <5|ueivov Yd]p Gomperz, f\ yAp

3 HO"" F.
5 XPH"^ suppl. U.
<S)ueivov Yd]p dTrXiiic; dq)0. [i^v]
11 t6 uncis inclusit Diels.
v. 12
Ante f] sentenv.

V.

scripsi.
V.

tiam claudunt C, U,

HK.

44
bi-

fir]

a|UVlV )Liov]ou)Uvriv
Tiv he

ouv

Tr]uj<;

bia)LAViv

bu]vr|0"Tai

], n

n(x)<;

touto
(Tu)apri(TTai]
10 Toj t (ya))Lia]Ti xai
Tfj

Kai )Li]ovou-

ipuxri

Kai

fievri

|uov]ou)li-

}iy]

01 Ituui^koi be,

vr|;

Kai VTaO]9a KaivoTepa X[e]Tiv d\errei

col. II

Xujv 0e\[o]ucriv, aiT\uj[<;

dqp6[d]pT0u<; ou

)LiV

cpacJi
5

lac;

[i|ju]xd<;,

r\br]

be Td<; ,ue[v tujv )UTpiu)v euOeuj^ |ueTd Tr)[v

bidKpicTiv

Tou

(Jdj)Lia-

qpGeipeaGai \eTOUCTlV, Td<; be TUJV (T7t[ouT0<;

10

baiujv eTribiajueveiv
dvbpOjv, Kai auTd<;

be (p0ipea0ai TioTe.

t6

ouv eHo(p0d[\diTiOavov au-

)LiV

|uuj<;

col. III

Tujv 6pdT*

uj<;

Tdp ou

auTf]v exovTUJv
OvriTOTriTa tujv t (ToTfjv

Kai Tujv

qjojv
5

xdv

Toj

)ufi

\0Ti(T|uuLJ

(To(puj[v,

bia-

fr. XXXVI col. I

v. 12 .uovoujLievri
V. 4, 7, 11
|uovou|avvi,
v. 12 Troi]ou|Lie[ea HK.
12 suppl. Diels.
supplevi, cetera v. 9
v.
13/14 supplevi; iTUJiJKoi bi [Tivec;, Ka]6d Kaiv6Tpa kt\.

proposuit iam Gomperz.

col. II

suppl. U.

v.

4,

6, 9, 13 litteras deletas suppl.

HK.

v.

TTOioOvTai Tf][v

q)epujcri,

dTToJqpaaiv.
b'

45

0au|LidZ!uj

^Ke]Tvo eYUj judXXov

t6 TTpOTTejTe^ TTUJ<;, ei dTra[E

auTaiq |ufi] edTai buva,

10

|ui^

ToO] e[i]vai bixa to[0

auj)uaT]o^ TTdv t6 [iueX-

Xov, xpo]vov eiTTUj^^ev

Tiva
u Kai Tov
]

(Intercedebat minimuni 1

col.

fr. XXXVII = HK 83.

col. I

ei

]9(y

Keivr|-

a..e.v
.

ovTO

ei

ov

(Ti

Tf\<;

ov
.

VKa

XeYo[)Lie]y
.eivai

10

... po
~
l

....

...

TOO

Tfiq

TTp6<;

(T.

.u]eTd t6

cTujjua

V auTfiv

.... t]u}
col. II

e(T[Ti]v

avy-

cruj)uaTi

vo

ei

col. III V. 6 dTr6]q)aaiv suppl.

U.

14

9 t6 TrpoTTe]T^^ suppl.
exempli causa siipplevi;
V.

U.

HK;

f|

v. 7/8 b' ^KeJivo suppl,

v. 9
oi? 6lTr6v]Tq U.

AYNAI D;
v. 10 AYNA F,
OC. ANTON F, OCIANTON D; v. 13 ante ov linea quae
et i et dextra hasta litterae N esse potest. v. 9/10 to[0 auj|uaTO<;]
iam suppl. U, qui v. 9
12 ita scribit txOjc, ei dTra[X\ax6>'l](yTai (dTrd[\XaKTO<;] ^arai HK), 6i)va[Tai i\ H^uxflJ elvai bixa to[0
v. 12
14 kSv t6v [^\axiaTia]iov 6i7nw|u]v toO
aujfiaT]o<;.

V.

12

Xp6vo]u suppl. Gomperz.


ToO

[a-

TOMOi a
a
V
vo
\io av ouv
.

ui^
.

OIV

KOl

01

age
10

46

VllK
XiXi
riv

K]ai

010

Yap ev t

(Intercedebant plus qiiam 11

fr.
col. I

XXXVIIl

= HK 64,

20,

col.)

31.

... 7T]d0r| Tf]<; ^efevvi]Kuia]^ auTot aiTia^; )ua-

Kpil)]

jueiZ^ova.

Ofjpi]

(LieiKpUJ

Kal
TTOtVU

cTTriv-

TY\-

XiK6]v5e eireHdTTTeTai
KaTaqpXe-

ttOp, fi]XiKOV

Tei X]i)ueva(; Kai TToXei^.

be ea-

bucre^TTiXoTicTTo^
Ti
10

To]T^ TToXXoTc;

i|juxi]kijuv

oxf]]

r\

tijuv

toutujv uTrep-

Tra0a)V.

ouK e]aTiv

eH

eTTei

Tdp

dvTiTTa-

paKp]icreiU(; uqp'

eva Kai-

pov] djuqpoTepac; TTa0eTv

fr.

TrJdGri

XXXVIII
xf\c,

col. I V.

12

suppl.- C;

TeTevvri[|U^vri](; ai)T(3i airiav

|li.

^x^i ^^ Tct
ju.

U.

xfic;

v. 3

vjjuxn^;

CTTIN F,

niN D, suppl. HK.

v. 6 suppl.
V. 5 suppl. Gomperz.
v. 13 Miinsterberg.
v. 7 HK,
12 et 14 C,
v. 8
Miinsterberg.
V. 8 dve]Tn\6TicrT0<; et v.
12/13 dvTiTrd[\ou qpu]aeuj<; U.

47
col. 11

Td<;

dKpoTTiTa^;, (tiuv

TUJV T (TUU|LiaTlKUJV), bl-

d t6 crTraviuj<; TroTe toOTO auiLiPaiveiv, Kal 6Tav be auvpfi, [t]6 [l]r\v dvaipeTa0ai, tovj^tujv] ^Tepujv
Tf\(;

UTrepoxit^ t6 Kpi-

THpiov oux [e]upi[cr]KeTai.

10

dXX' OTav juev ev Taiq

aujjuaTiKai^ dXfriboai

Tuvxdvri tk;,

Taq Ttuv
ILieilova^,
col. III

Tau-

cpricri

eivai

i|JuxiKUJV

OTav

ev

b'

[TaT^ ijiuxiKaT^ Tuvxdvri,

>i[eiIova(; eivai qpr|cn

TauTaq.

[eTiei

ydp tujv dTTOV-

Tujv aiei Td [TtapovTa

5

tti-

OaviuTepa, Ka^Taqpeprjt;
eKacTTo^ ecTTiv r| [bi' dvdvKr|v r| bid fibovfiv tuu

KaTexovTi auT6v Tid6ei Triv uTrepoxnv dTT[o10

bebujKevai.

croq)6^

be dvfip t6 bucreTTiXoficTTOV

TOUTO

ToT<;

Tro[X-

XoT^ eH dXXujv Te dv[aXoTi2!eTai ttoXXujv

.

2 KAGfjOC D, confirmat F. nihilominus Useneri iraesse videtur. fortasse lapicida lapsus est.
v. 6
Hc HNA F, T[/ .T]HNA D; suppl. U.
col. III V. 1
V. 36 [tiwv
V. -z suppl. HK.
suppl. U.
Tap dir6v]TiJUv alel to [irap6vTa mJGavijuTepa Ka[l 0TroTrTO<;]
v. 5 supplevi,
?Ka<JT6<; ^OTiv suppl. U; v. 3 ^Trel T<ip scripsi.
V. 6 f^ [6i' <ivdv]KTiv HK,
Ka[l hf]\o(^] HK.
[bia Xij]irTiv U.
col.

eu)v

verum

V.

minimum

(Intercedebant

col.

ai[Ti]av

lf\v

|ufi

Trapex^i

Tfj

\]

65,

21,

32.

vpuxr]

Kai Yoip

cpuaei.

ei

Tov dpiGiuov laov tOjv

|ufi

exei tuj 0"uu|uaTe ToO XotiKoO

dtToiuiJuv
5

2 coL, sed vix plures.)

XXXIX = HK

fr.

48

jueToi

Tl,

Ti0e|uevr| |uepou(; auTfi^

Kai ToO dXoTOu, d\\ ouv ^e

TOV 6\0V dvBpUUTTOV

bi-

elvJOev om(jjq Kai dvTe10

brjae beZijuouiuevri, ujcrTuuv OTTiJuv 6 ppaxu-

Tiep

TaTO<; dTr\aTOV Yd\a.

be toO Tfi^ aiTi-

(Triiueiov
ac;

col. II

TT\eoveKTri[|u]aTO^

Kd[K]eTv6 ecTTiv Tro\\Ol)v

)ueT'

dWujv.

Tro\-

fdp eKTTo\iopKr|GevToq ToO adj\iaTOC, u\dKi<;

|uaKpd<; vocrou

TTO

ei^ TOcrauTr|v

Ta Kai
k6to<;,

TfjEiv
uj<;

Kai

icrxvoTr)-

KaTapepr)-

jueiKpoO be[Tv

Hripov t6 bepjua toT<; octeivai Trpocrq)ue<;,

10 Teoi<;

Kevfiv be tujv

aTr\dv-

Xvuuv boKeiv Tfiv cpucriv

Kai dvaijuov eivai, 6)uuj<;

col. III

fr.

XXXIX

col. II

D.

cra

V.

biov U.

\]

vpuxfl

ouK ed

col. I

TTapajuevou-

9vf|crKeiv

AIHAN

F;

TToX in rasura.

t6

corr.

HK.

v.

8 be[iv]

AIHAH

D.

HK, AfO F

49

Kai o\) toOto be |u6Z^iuov.

vov Tf)<; uTrepoxn^; crr||ueT6v ecTTiv, dXXd Kai x^i5

pUJV dTTOKOTTai, TToXXdKiq

dvKuuvujv oXujv f| pd-

b'

XO-

TTupi Kai (Tibripuj

(Teujv

t6

ou buvavTai. toctoOtov auToO t6 iyuxiK6v

crai

10 f])Liu)v

Iy\v

pacnXeuei

|uepo(;.

OTe be ToO

^CTTiv

cfijujua-

To^ oXoKXripou Te 6vKai )ur|be)aiav uqpai-

Toc;

peaiv ToO |ueTe0ou(;

IV

ol.

ei-

Xr|(p6T0^ [XeiTiei t6 ai(T-

[oubev ouv

9r|TiK6v.

(peXnge

[Tr\c;

uj-

Mn u-

ijiuxnq

TTobiajue[v6vTUJV dT6)uujv
5

ToO

f)

dKripa-

cruj)Li[aTO(;

6[aov b' uTTobialuevovTa [TaOTa opOu-

cria'

]uev

ei<;

{jjc,

10

aiTia
ecTTiv

cra

f)

r\

to(ToOtov

[irfiTlua?,

dv0pujTT[o<;

lr\.

ecr[xdTr|

r\

^j[uxf|.

toO
f|

Kex[ujpi(T|uevri

oijv

|uev

r\

lr\v

^dp evoO.

Xi

col.
V.

IV

supplevi, receptis nonnullis ab

6pu),uev Diels.

OrjTiKov

t6v piov]

[ofiujc;
f)

ToO

ouk

HK

ita supplent:

ibqp^XricTe^v

oubev

HK

et

Gomperzio.

eiXriqpoTOc;

[Kard t6 aia]-

t6

uj-rrobiaiu^^veiv

Trp6<;

ou),u[aTO<; (iKr|pa]aia {d.Kr]paaia suppl.

Gomperz),

6 [t6 i^uxik6v ou 6ia]|n^vov Tct [|u^pr| TeTeXea],u^vu)[(; ye toO

ZuOou bi^uaev]. (iv9pu)Tr[oi(; oijv toO Zifiv] aiTia f) la[Tiv f| oukti]
eOTlv ^ xp^uxn ^ bia,u^vou]aa f| Ke[xu)pia,u^vr| dir^ toO auu.uaV. 6 post aia spatium.
v. 8 MN(J(ir F.
Toc,].
ei<;

DioOKifis Oexoaxdessis fragmenta ed.

WiUiam.


fr.

XL

50
C

p.

27

A (HK

20).

d7T?]eipov

T]d be [i|Jux]iKd
xe juov Tiv[a
.

TidGri

juo

|ua

DISPUTATIONIS ETHICA EFRAGMENTUM INCERTAE

SEDIS.
fr.
11

XLI

= HK

84,

fr.

inc. p.

28 C.

VOl
ei,

ai

ujCTTrep

\[ef\jj

t]6 dvuTTO
fr.

pr^XiKd

XL AAeBHKIKAnAGHMO D.
U p. 456.
v. 2 sq. fortasse

[viJUx]iKd scripsi,
|uox0[icf]|Li6v

Tiv[a

T]d [6]e
^xovai.

EPICURI SENTENTIAE.

D.
fr.

XLII

= HK

60,

16,

27. (Kup. h6l.

1).

[T6 iLiaKdpiov Ktti dcp0apT]ov ouxe aiiTO TipdTiaaTa

exei ouTe a\X[u)] Trapex[ei, uj(TTe ouTe 6pTaT<; ouTe xdpicTi o^uvexeTar ev daOevei ^dp Tidv t6 toioutov.]
fr.

XLIII

= HK

61,

17,

28. (Kup. 665.

II).

['0 edv]aToq oubev Tipdq r[}idq' t6 xdp biaXuGev

dvai(T9ri[Tei* t6 b' dvai(T0riToOv oubev 7Tp6^ Vci?.]
fr.

XLIV = HK

C 22

60,67,

A + B, U 33.

(Kup. b6l.

VI. ["GveKa tou 0appeTv eH dv0pu)7Tiuv

dya^ov,

iLv

eH

dv TTOTe

oI6(;

t']

YI

et Vin.)

KaTd cpucTiv
touto Trapa-

fjv
f\

(TKeu[dZ!e(T0ai.]

VIIL

[Oube)Liia fib]ovfi Ka0' eauTrjv KCt^KOV dXXd Td tivujv f|bovujv 7T0ir|TiKd TToXXaTTXaaiouq eiTiqpepei jck;

6x\r\aeiq
fr.

[i

Td

tijuv

XLV

fibovujv.]

C 23

et

HK

69/70.

(Kup. b6l. X).

TTOirjTiKd tujv TTepi daiuTOu<; fibovtuv

eXue Touq

biavoia^ tou<; Te TTepi tOuv jueTeiupujv Kai 0avdTou Kai dXYTibdvuJV, eTi Te t6 TTepaq tuuv Te e7Ti0u)Liiujv Kai
(p6pou<;

Tfl<;

Sententiarum

mentorum
fr.

D. L.
KttO'

fr.

XLH LV

disputationis ethicae.

XLFV^ toOto

oi6<; t'

i^

ordo pendet ex ordine fragcfr.

Praef. cap. I.
140. KaO' ^auTi^v

Diog. Laert.

141 codd. deteriores et Wotke, Wiener Stud.

^auTO D. L. codd. meliores.

s.

50;

52

ouk dv Troie

Tiujv dXYTl^ovajv ebibaa[Kev],

eixo|uev,

[oti

TravTax6]9ev eKTrXrip[o]u)uev[oi]<; Ta)[v

fibovujv Kai ouTC t6 Xurrouiuevov ouTe] t6 dXYo[uv exou(Tiv, oirep ecTTi t6 KaKov].
e)ue)Liivd|ue6a auToT^;

XLVI

fr.

= HK 62/63,

18/19,

29/30. (Kup. 665. HI).

["Opo(; Tou |ueTe9ou<s tOjv fibovujv r[ tou dXT]ouvToq dTTavTO<; uTreHaipeaK;. [oiq b' dv t6 fib6|uevov evfi,
Ka0' 6v dv xpovov fj, ouk dv eTi 6xXoTv]to tuu dX-

TOuvTi

r|

XuTTOUjuevai

XLVII

fr.

= HK

a[uva)U90Tepuj.]

r|

71,

24,

36.

(Kup. bot.

XUW

[Ou0e]v rjv 6(peXo[^ Triv k^t' dv^piuTTOuq dcrcpdXeiav KaTa(TKeud2;ecr0ai tijuv dviu0ev utt^tttiuv Ka0ecrTuuTiuv Kai Tuuv utt6 yti^ Kai dTrXuuq tuuv ev tuu dTreipuu.]
fr.

XLYIII

= HK 80/81,

i fjv exq dTr[eipov

C 26

A+

B,

40.

oi^ K[ai] fibovfj<g ei^ dTTe[i-

pov
(Sententia fortasse similis erat KUp.
fr.

[i

tuuv

XLIX = HK
|ufi

29,

42.

(Kup.

boL XXY).

Trapd TTdvTa Kaip6v eTTav]oicrai^ eKa[crTov

eTTi
t6 TeXo<; Tf\<; cpucTeuuq, dXXd

TTpaTTO)uevujv

TTpoKaTaaTpev|Jei<;
i<;

72,

boL XX.

dXXo

Ti,

eiTe

qpuYriv

ouK ecrovTai aoi

eiTe
toT<;

biuuHiv

Xotok;

TTOiou)uevo<;
ai TTpdEei<s

dK6Xou0oi.]
fr. XLV
V. 4 tiIjv
(xXYribovujv interpolatum esse videtur
v. 6
Usenero; D. L. X 142 t6 irepac; tujv ^ttiGuiuiOuv ^bi&aOKev.
Kal oOt t6 XuTTOUjLievov ouTe] t6 (xXyoOv, quod scripsi, propter
Kai ouTe t6 (iXYoOv ouTe t6 Xu7rou|uevov
spatium postulatur.
D. L. 1. c.
fr. XLVI i^ uavT6(; tou d\YoOvTo<; i)TreSaipeai<; D. L. X 139.
Inde a voce o\c, Useneri coniectura.
D. L, 1. c. ^ttou b' &v
t6 y|b6)uevov ivr\, K.6.d.x.^, ouk ^aTi to dXYoOv f\ t6 Xuttou)ivov f\ t6 ouva]uq)6Tepov
fr. XLVII OuO^v
6qp\o<; r\v D. L. X 143 et Wotke 1. c. s. 72.
.

fr.
.

fr.

LI

oube

= HK

ouxe (pucTiKai

iuev

U 41.

(Kup. b6E.

XXIX).

LII

Xu

\i

(Fortasse ex Kup.

eicTiv

ouk

|uev,

fr.

Tou^

27,

38 et 37.

|UYd\r|

qpuaiKai Kai dvavdvavKaiai b]e, ai be

o[u]Te dvavKaiai, rrapd b[6Hav Kevfjv be
qpuaiKai

Yeiv6)uevai.

Kai

et 12,

ouaa o[u]be

ai

e7Ti0u)uiijL)v

be

ai

C 25

76/77,

)Li]eiKpd

7375, partim etiam C

[Tiuv
Kaiai,

= HK

53

HK

83.

boL XX:

[r\

be bidvoia ....

tou aiujvoq eK]\u[aacr]a t[6v TravTe\f]

uTrep

piov TTapeaKeuaaev.])

LIII

fr.

= HK 64,

20,

U 31.

(Kup. boE. IV).

t6 d\TOuv auvexiJu^; ev Tfj aapKi,

juev dKpov t6v e\dxiaTov xP^^ov irdpeaTi, t6
be )u6vov uTTepTeTvov t6 fib6|uevov KaTd adpKa ou tto\-

[Ou

dWd

\aq

xpoviZlei

t6

ai

f])uepaq au)upaivei.

aTiujv

7T\e]ovdz;ov

exouai

be TTo\uxp6vioi tu)V dppwt6 fib6)uevov iv if[ aapKi

t6 d\Y[oOv.

fiTTep

fr.

LIY

[OuK eOTiv
Ka\ujq

Kgi

= HK

65,

fibeiuq

biKaiujc;,

21,

Z^fjv

oube

32.

dveu

(Kup. boE. V).

tou

q)povi)u]uj(;

Kai

q)povi)uujq Kai Ka\iu^ Kai bi-

fr. L
ujeiKpci oOaa o[u]5 fi6Y0i\r| suppl. iam HK, qui
etiam duos lapides, quibus haec sententia inscripta, est coniunxerunt. (Fortasse de dolore agitur, qui neque cum magnus
est neque cum parvus metuendu.s est. cfr. Kup. &6E. lY et Us.
fr. 446 sqq., Wotke 1. c. s. 4.)
fr. LI
ai b^ qpuaiKal ju^v ouk dvaYKaiai b etiam Wotke
s. 20.
d\Xd itapd
Apud D. L. X 149 locus corruptus est.
Kvi?]v 662av Wotke L c.
fr. Lin ^xow^Ji t6 i^b6,uvov ^v tti aapKi etiam D.L. X 140;

Tf) aapKl t6 ri56|Uvov Wotke s.

LIY Gassendi supplementum apud D.

exouai ^v
fr.

(ppov(|Liu)q

.S.

Kai KaXOuc Kai 5iKaiujc> confirmatur.

L.

140 (^ovbt

54

Ka[iuu^ dvu xoO fibeuu^;' otuu b' ev toutuuv |uri uTrdpxei,

oiov Iriv qppovijuuu^, Kai KaXuuc^ Kai biKaiuuc; uTrdpxei,

ouK
fr.

ecTTi

TOUTOV

LV = HK

84

fibeuu<;

lf\v.

incertae sedis, sequentibus

tamen

antecedit.

e]TTivor|cra

Sententianim sequentium ordo ineertus

fr.

LVI

Oubev

ouTuu(;

TTOiriTiKOV,

a<;

30,

(HK

est.

27).

euGujuiujq

t6

TToXXd TTpdacreiv
jufi
|ur|be bucTKoXoK^ eTri5

xeipeTv TTpdYiuacriv
luribe

Ti

Trapd buvajuiv
eau-

pidz;ecr6ai ttiv

Tou" TrdvTa ydp

TaOTa Tapaxd<;
10

evTToiei

Tfi

fr.

cpucr[ei.

LVII

= HK 28.

T6

KecpdXaiov Tfj^ eubaijuoviac; x] bidGe-

(Tk;,

fi^

fijueic;

Kupioi.

XaXeTT6v (JTpaTeia
Kdv eTepuuv dpxfi'
t6 priTOpeueiv crqpuY|uoO
Kai Tapaxfl<; T^^ov,
Ti ouv
ei TreTcrai buvaTai.

10

jueTabiuuKO)uev TTpdT|ua toioOtov, ou Tf^v

e]|oucriav exoucriv^XXoi;
fr.

LYI

fr.

LVII

10 (pua[ei suppL C.
8 post buvarai graviter
v. 11 ^E]ouaiav suppl.
pofiuerunt HK.
V.

V.

interpunxi,

HK.

comma


fr.

Tijuv

55

= HK 29.

LVIII

dXYTibovujv

ai ciKpai xpov[i|^[iv

ou buvavxai*

r\

laxu t6 lr\y
dvaipoOcTai auy-

TOtp
5

avaipoOvTai K[a]i
auTai,

uqpaipecriv

fj

XajnpdvoucTi

Tfj^,

dKpOTTlTO^.
fr.

= HK 30.

LIX

aio

aai, Tiveq qpucri^Kai] tujv

eTTiOujuiuuv Kai Tiveq
Kevai.
5

Oux n qpucTK; ^ia ^e ovaa Tuuv TrdvToiv euYeveTc;

r|

eTTOiTiae,

buaTeveic;
dXX' ai Tipd-

leiq Kai biaOeaei^.

fr.

LX

= HK 31,

fr.

inc. p.

26 B.

dvBpuuTTOK; ou |udXXov aujuqpepei 6 Trapd Tf^v]

[ToTc;

cpuOiv ttXoOto[<;

f|

Yeiiu Tivi TrXfiper

5

ubuup dv[djuqpoTepa

TtepipeTv eHuuGev [uTToXriTTTeOV.

Auvd|ue0a pXeTreiv [d06pupoi

Kai Td Tuuv dXXuuv KTf|[)uaTa
fr.

LIX

V.

2 suppl.

vacuum.
fr.

LX

V. 1

HK;

lofCON F.

HK

supplevi.

Tov Trapd] qpuaiv ttXoOto^v,

Qc,

v.

ita suppleut:

[t6 ^TriCrjTeiv

irWipe^i Kal
v. 7 suppl. Gom-

^oikev dvJYeiuj Tivi

jueXXovTi] Tuepipeiv IHujGev, [fidXa .ueinTrT^ov

V. 8
9 HK.
perz.

4 post Kevai spatium

56

KdKeivojv ye fibecrOai [Ka6a10

puuTepov.

^ap e^Keivujv

Tfi<;

[dTUDvia^; eXeuGepoi
fr.

T6

)uev

LXI

ecr)Liev.

= HK 32.

[o]i)U|uoi

\e-

feiv (JuveTTicTTe-

vdZ^ovTa laiq d\Yr|b6(Tiv

5

fiiLidq

x]

(pvOic,

dvavKdZ[ei,

t6 be e[7T]i6priveiv,
OTl jueTd

TIJUV

u-

yiaivovTUjy [Kai eu
10

7TpaTT6[VTUUV OUK eO"[tiv xciipeiv, irapd Ke[vf]v

fr.
fr.

V.

LX

10/11 exempli causa supplevi.

corr. HK.
1 CIMMOI F,
ita
exempli causa supplevi.

LXI

8 sqq.

boHav T^iveTai.

V.

V.

5ti luexa tiuv

TTiv qpuaiv eOTiv.
liTiGpiiveTv,

HK

()Tiaiv6vTUJv

v.

suppl.

f\[br\] TrpdTT[ojLiev

HK.

t6

supplent:
,

be

irapa

E.

DIOGENIS OENOANDENSIS SCEIPTA

PRIVATA.
fr.

LXII

= HK
[.

3,

32,

8.

TUJV eiq TOTTOUC; T0U||-]

eTnbrmouy-

Tovc,

Tiuv Eevujv q)i\dvGpuuTTOv.

be

vo<;
5

eTTi(TTd)aedKpeipiJU(;,

oti

Yvujcrei Tujv TTpaYfadTuuv, iLv ev Taiq

Tf|

uTTOKdTuu x^pcti^ ebriXuuaa, qpucTiKUJV Te

d)aa Kai Tra9r|Tik[ uj]v,

EPISTULA AD MATREM DATA

fr. LXIII = HK 21/22,
col. I

Trejpi

Tapaxr]v

C 33

(fr.

LXIII

A -f-

B,

et

LXIV.)

10.

auTuuv

)ue]TicTTriv

ai 9avTacri]ai.

ai

)Liev

cpavTacriai] tujv dTrdvTuiv eK Tfi<; oip^eujq eTTi-

Tdp
5

pdXXoucTi qpdpov] tov )Lieei be auj^uTTape-

YicTTov,

crovTai, oub'

dv

b'

ujpfi<;
fr.

LXn

Tujv ^vu)v
fr.
v.

9/10

ante

eXdxicr]Tov.
eu Triv qpuaiv] bia8eaUTUJV, dv]TiKpu(;

v. 1

versuni supplevi.

v. 1

touc; dTribTi)aoOv[Ta^]

quod U. proposuit, non permittit spatium.

LXIII coll

V. 2

la^vToi fiv]TiKpO<;

HK.

14 supplevi.
TapaxT*iv Diels; cetera v.
ai i|JUXiKal] 5iae^[ai<;

al] biaG[aei<; ^Keivujv dv]TiKpu<; U.


col. II

58

eiai TOiaOiai

Kai

juri

TTapovTuuv olai Kai TraPOVTUJV dTTTai Totp ouK

5

biavoriTai be,
ocTov ecp' eau-

oijcrai,

auTriv,

Triv

exouCi buvauiv
Tou^ TrapovTa^

Ta[T]<;,

7Tp6<^

OTe Kai TTapOVTUUV

Tf|

eKeivujv uqpeicJTriKe-

TTpoq ouv TaOTa,

aav.
col. III

ai

luflTep,

ydp

[9dpper oubev

eTri[bri\oi

o^oi

Td] cpd-

tiZ^juaTa f|)u[ujv KaKov].

0ei b' au T[ouvavTiov] Ka5

9'

f])uepa[v xP^cri)u]6v ti

fijudc;

TT[apaK]Tuu|ue-

vou<;

ei<g

poj

Tfi<;

[t6 )uaKp]oTe-

e[ubai|u]oviaq

TTpopaiv[eiv.
10

col.

IV

Kpd oube[v

t'

ou] ydp jueiicrx]^ovTa

TTepiTeivcTai fi[)u]e[T]v

Tdb\ oia
illuOuv

Tr^v bid9eo;iv
icr69eov TTOieT,

Kai oube bid Tr^v 9vri5

TdTriTtt Tfi^

dcp9dpT0u

Kai |uaKapia<; qpuaeuu^

col II V. 7 Tout; (^Trovxac; aut juri TrapovTag proposuit U.
8 Kai [luv]] irapovTUJv scribunt HK.
14
col. III V. 1 edppei suppl. U.
u Gdppei HK. versus 2
ita supplent: (b |uf|T6p [Odppei (eu Gdppei HK).
supplevi. U et
ou] jdp ^Tri\[oYiOTeov Td] qpdZi^aTtt fiju[d<; pXd-nTeiv,] Ti0ei 6' auT[d
IxdXXov Ka]0' fm^pa[v Kai dyaG^ov ti f||udc; Tr[oieiv, Treip^oj^evout;

V.

HK

(HK
(HK

eic; [Ka\d(; t6]t' ^puJTriae[i<;

d.faoQ]iv[T]ac,
^pujTr]ae[iq .... ^]via(;) Trpopai[veiv ou] y<^P MeiKpd oube [Td
v. 2 6TTIA F.
Tv\]6vTa
[aa\eu]ovTa) TrepiYeiveTai kt\.
v 9
V. 8 CNIAc F.
F.
V. 6 "(jaMe^NOYC F.

UTroxpe]a)|u^vou<;)

(HK

col.

Td

b'

IV

V. 1

oia scribit

TAP

TAIH 60N F, rmeiv

l',

f\

[y]e

ovTa

6'

Tdb',

oia

HK.

oia

scrip.si;

ri|ueiv,

59

60
Tov TraTepa rmeiv

Tie}i-

TTiv

dpTupiov, TTpocrcpdTuu(; be bi] Kai bid toO K\eLuvo(; Td<; evvea ^ivdc;

oukouv

dTrecTTa\k6T0<;.

eKttTepov ujuujv ibia bei

papeicrGai bi

xpnc^Qai ^^

10

fr.

r\}idi<;,

TiJ^

LXV

cruv-

eTepuj

= HK

tMv

[eTepov

26.

EPISTULA AD AMICOS DATA.

reliquiae exstant v. 1 paai\i, v. 2 juacTav, v. 3
TeTpa-, v. 4 lov Kai, v, 5 qQai fu-, v. 6 kuj Kai,
vujcra, V. 8 fijuajv, v. 9 lec, oi.
col. I

10

[Tie-

be )ud\\ov
dvevevKeiv fijudq

col. 11

TTeicTiuai

uTTo Te crou cruvcTTa-

Mev-

0evTa(; auTfi,

vea q)i\TaTe, bid

TTpoc;

r\}Jid.q

Tf)V

bidGecTiv

Kai eTTicTTaTeiav

crou

Tou Te Gaujuaaiou Kdpou Kai Aiovucriou tou

fiiueTepou, KaG' ov

10

XPOVo[v ev
Tfj Pobuj
Tdc; TTttp' au-

col. III

biaTpi-

Tfl
5

^ac,

eTTOi-

ou|ue0a.
eppa)cr0e
Trd\iv.

10 t[6]v [^Tcpov suppl. Gomperz.

F.
coL I V. 10 Nl
TrejTreiaiuai suppL

col. III V.
fr.

col.

LXV

V. 1

suppl.

HK.

HK.

crei

v.


fr.

LXYI

61

= HK

2,

2 B,

13 b.

DIOGENIS TESTAMENTUM.
AioTivr|(s TOi<; (TuvTevegi
Ktti

Ktti

oiKeioK;

qpiXoKg Tci-

be evTe\\o|uar
vocTiuv ouTiu^; luaTe
5

TflV

2:fiv

TOO

2:fjV

f|

juoi

vO[v

)aTlK6T[l

uTTdpxeiv KpicTiv
KapbittKov ydp

peT Trd6o<;
vuijaai,
10

^Tl

dv

\ie

|uev

biaqpo-

biate-

bibojuevov eTi

uoi t6 ^fiv fibeoK; \f|)uip[o|uar dv

|uf]

biaTevuufuai b' 6

F.

W06EOTS DE SENECTUTE
C
fr. LXVII = HK
1,

LIBER.

1.

AiOTevo[u<;

LXVIII

fr.
col. I

= HK
d)

TToXXdKK;,

9,

p. 31, 1,

1.

6.

veoi,

Tov 'HpaKXea

vri

Kai nfavdKTricTa
TTpoq Tovc; OUbeTTU)
5

TeTi1p[a]K[6]Ta(;

iLiev

desunt
col.

qmnque

v.

II Tepuj^ ouTuu(; ev Tiai-

beia TrpoPeprjKOTeiS,
u)q

fr.
5

)n6vov eTTaivejv

)Lifi

Tov

TreocTTLUTTricriobo

= HK

LXIX

ci\<?.?^?^!

iaI<S
TY\(;

fr.

fr.

LXVn

y.2

LXVm

nomen Hesiodi
fr.

suppl.

LXIX
HK,

V.

col

''r

V.

p. 31, 8,

[iLiexPi

bi[aTa-

e(TxdTri<5

Teiv ToO lf\v

p[ibiov.

18,

fi)Li[epaq.

,^rir

fortasse

Oivoavb^u)]<; l[v]xi-

TONneOCTCOnHCIOAO

F.

Latetne

(tov TroiriTT^v 'Haiobov)?

5 litteranim inferior pars tantum servata est;
7 suppl. U;
V. 5
suppl: [^pou\6,ur]v iv

TttUTaiq] TuTq aloerioecyi [iu^xpi

HK

'"l*;

^JX^iTri^

5i[aXri]Teiv

toO

Iy]v

63

ifih b' iva ^K TTpia[(ToO

diTTavTricriu toi[(^ oio-

10

^6voi<;

Lb<;

eHav[axujpeiv bei Ik toO lr]v

ToOq
fr.

col. I

V. 1

br|

)noi

LXX = HK

4.

desunt.

3.

Kai

TTpoKeiTai.

t6 tc TTpujTOV euOeuu^
eKeivo ecTTiv.
ei

)nev

Ti<g

tck;

piuge;<; TUJV

10

col. II
3

a)Liau-

TepovTiuv

TucpXujaei^ \e[5]eie,
oTv b6[paT]i TteKOi av.
V. 1

2 desunt.

(TUjU

(TuvTeXouvT
5

ei

(Tu)LiPai[v]ei

Ta t6
Ti

va

PouXo)Lievou
Totp

.'

Trp6<;
10

fr.

Kcti

LXXI

col. I

fr.

LXIX

uj

(TTrdviov
.

paivoi

Tou<;

)ie

Top

= HK

7/8,

LXX

2 et 3.

Tou] eXe^avTOc
TOUTUJ Tci]p PpabuKei-

V. 8

suppl. Gomperz.

exempli causa supplevi,

fr.

p. 32, 3 et 1,

(xXXct

^H dvdvKr|<;
col. I V. 9 X^Eeie suppl.

ClpAoC^CI ITCKOIAN F;
fr. LXXI duos lapides
supplevi; U etHK ita:

t^koi

<5v

v. 9

suppl. U.

v.

10

Gomperz.

HK.
HK.

coniunxerunt

v.

HK.

10 suppL Diels;
col. I v.

(uuaTrepHK) xoO] ^X^qpavroc; [uird, xi

Ti] PpabuKei[vr|Tov to]0 auujuaToc; ([^oti t6 i)7re]pPpabuKei[vr|Tov
koI
ei
HK). [dXXd toOto] t
Ka[TaTeivuuaKo]uai juoxOnCpo'^ elvai....].
[iju<;


vr|(Jia
ecTTi
5

To]0

avjjJiaToc,

je

jLieTotXri]

TabeiKv]uoucri
piav, TOTe]

64

Kai Ka-

ei

luoxOri-

........ p
ov
^Xn

po
Tiav.

10

col. II

Kai 6 Trepi tuuv

TTUJV

laq

Tivec,

\u-

K[ai Tau-

Tra[picrTd-

a[XXd t6

ToiouTO^.

ai,
5

eTiei

be,

TTpUUTOV )UeV o[u KttTd

t]ujv Yep[6]vTa)V

urrdp-

Xei X6to<;. Ka06Xou

}iev ydp iLv ouk eicTiv

opeHeig TTpaYiudTUJV,
10

Tiepi

LXXII

fr.

TOUTUJV oube Xu^Tiai

T[x)q

vi](x)c;'

XaK]uj<;*

fl

HK

15,

p. 31, 4,

7.

[oueub[e] xpov[ov jua-

ydp bkri

t^-

e^o^Ti

p6vt]ujv."
eYUJ )u]ev
10

col. I V. 5

ouv

cr.

qpriiui

YCTripaK^TOc; o

''OYCI F.

col. II V. 1

coniecerimt

HK;

in

contextu scripserunt:

6 Trepi [dv9pu;]TruJv be, eTiei [KOivoxrijTdc; Tivec; Tra[pi(TTd]ai,

toioOtoc; [X^TCTai.] TrpiUTOV |uev oijv irepi tujv Te[p6]vTiuv ktX.
6 coniciunt eidem TrpuJTOv |uev o[u6ei(; tou]tijuv t [Trdv^TUJv
V. 4
()Trdpxei X-OTOc;;
[dWd t6 iTpujTov |u^v o[i) KaTd] tuuv t^P^vtujv
V. 10 XO^Tiai TcivovTai suppl. U.
scripsi.
fr. LXXII V. 5
ouTUJc; tt^ujc; scripsi, X^t^i be Tr]uj<; HK.
V. 6 sqq. suppl. U, versum Homericum agnoscens.
Gomperz
Ktti

proponit dXXd tov alei," XeTOi|uev dv KaX]Cu^, eube xp6v[ov

v. 9 ^t^] M^v ouv,
i^
Tdp biKr] ^a[Tl 6av6vT]uJv.
|aaXaK]u)(;.
ouv qprim, o[wixaroc,] TeTripa<pri|ui, a[uv]TeTripaK6T0<; U; l^\h ,uev
KOTOc; 6 [vouc;

HK.


fr.
col. I

LXXIII

=-

HK

6b
5/6,

reliquiae exstant

4 et

p. 32,

v.

v.

ou,

2,

U
x^i,

6 et
v.

4.

9 v.

vov XPn<^i-

col. II

]ui

|u

(Tiu|aaTi

oi^ Trpoo"Tr6ctv
5

veaiv Kai

eiq TTapajapjcrTr][v

a])Li'

6 auToq "0[|uripo<;, XeYujv

pou\fiv b[e TrpujTov
)LieTa0u[juujv

10

col.

lU

\le

tc-

povTUJv" [xai CtWTl'

T^pai br\ [TroXejuoio
TreTrau[)uevoi dXX' d-

TOpr|T[ai ecrOXoi"

be Tou
TTpo^
5

Tpay.
desunt quinque versus.

LXXiy = HK
dX] V eTi TToX-

10.

fr.

Xouq

r\br\

T]eTnpK6Ta<;
auToTq Koti

t]oT(;

laxupoT^aTOv dipauevou(S auT]u)V ^r|b' oti

ou Trpov]oeTv u)v eTpr|Ka buvav]Tai, dpTiou^ [be ^xo^^Ji qppeva^

HK

duo lapides ab
fr. LXXni
versus Homericos aguovit.
coL II V. 16
Buppl. ita:

HK

T]dj

coniuncti,

postquam

[6uvd|Lie]vov xpn(Ji[Mov eivai

aui,uaTi [ouinqp^peiv r]oic, Trpoair[aoOaiv X(a]v

i<; irapai^vcaiv
5 xai d]|u' dpiOTriv
v. 9. Kai dXXt] scripsi, Kui irdXiv HK.
ita supplent: [tOu] bk toO [^iriKoO Xotuj]

Tiyv] dpiaxri^v] 6 auToc; "0[}ir\p6c, cpriai].

-cripsi

MftPiCTh F.

col. III V. 2

HK
;')

7rpoa[TieeTai Kai 6] TpaT[iK6(;

iroiriTric;]

v.

LXXIV

supplere conatus sum.

DioOBMis OfNOANDEXSis fragmenta ed. William.
fr.


LXXY =

fr.

66
C

p. 32, 5

(HK

11).

ou ToO fe
ira.

cra. .eiKuuq

toOtov buf
Kai ouKeT[i.
bid TO.
vr|^'
.

LXXVI

fr.

==

HK

13.

Xio
(T)Lll

OlOCTaCTO

ivxopo(;

= HK

LXXVII

fr.

14.

dXX
(TriiTavY

LXXVIII

fr.
6

Xea

= HK

16.

OKctv

Kai eHuj be to[utou

)Li]eTa, u) veoi, p.e^a [t6

i.

7TX]eoveKTr||Lia t.
10

fr.
col. I

Xu Tieveiav 6p

LXXIX

= HK

17.

eiqpiuai

V ottXoi^ ou

avoK;
0r|
10

col. 11

fr.

V. 1

LXXVIII

LXXIX

eTTi

Trr|-

qpu-

^ Tfj(; 6pTfi<;
5 desunt.

suppl.

6p[eo0vTO(;.
fr.

em

Kai

col. I

HK,

HK ita

oO[Tiba]voi<; ^TnTrri[6ri]efi koi

etiam v 9/10

t[oi)

ppab]u ireveiav

suppl.: dXeiqpujm
^TTi(pu[ai]<; Tf]^

opYfic.

^]v ^ttXok;

b7

vea6[ai .......
ILieXo

Tivap
XoTOi
10

Itiwt
fr.

LXXX = HK

\l]r\

dTVOU))LlV,

bict

t6

ffipac,

19,

p. 27.

[OTl

eT[vov-

t6 ai TTapaKo[7TJa[i
Tiva eTepav ....

10

(pvaeuu[q

T]f\c,

LXXXI

fr.
COl. I S

= HK 26.

0]UX OUTO^
Tr]pdT|naai
Kai boErj

..... av

Tfi(;

tX^TTiq

bovfj^;?

.]oc,

i-

Tnq ntoOtoi^

ppu)<5

TaUTOV

10

col. II

1^2

V.

desunt.

Tfi

(Tuv

Tg

TTeiioi

Tivo^ jaT^ .....

u)(TTe

dv[aei(; iTa-

pexeiv TT[oXXdKi(;
|Lir|Te

10
fr.

LXXX

fr.

LXXXI

ir\OY]

HK.

TTecpu^Kevai

Td^ dXTr|[b6va(;
TO

V.

6 et 7 suppl. HK.
v. 8 TrapaKoiral eupplevi.
col I V. 7
8 supplere conatus sum.
v. 6 dima6 Trp]6(; toutoi^ HK.
v. 9 ^jppwao supplent

V.

qui hoc fragmentum epistulis attribuunt. quod tamen

propter litterarum magnitudinem fieri non potest.
col. n V. 6/7 supplevi;
v. 6
8 ita supplent: Ojot^

HK,

HK

fiv ^[O^Xti

Tra]pXiv Tr[puT|iiaTa, |ar)T tr(p[uK^vai]

xdic,

(iXTTi[b6vaq.

5*

fr.

LXXXII

OUl
aTujvi
uXri

Ktt

Ol^

TU)

xai.

ou

IX

68

= HK

33,

p. 31, 2.

PBAfiMENTA INCERTA.

tt.

LXXXIII

fr.

p. 27,

HK

12.

ouK ea[Ti
aiq rny (?)

LXXXIV = HK

fr.

34,

p.

26 C.

34.

p.

2G

o)na
Ttt

ev

va pXagiv
fr.

LXXXV = HK

(propter latum marginem super primum versum relictum aut

Epicuri Sententiis aut Epistulae ad Antipatrum adiungendum est).

TeXriPpu)
fiCt.

fr.

LXXXVI

p.

26

D (HK

OTr|X
epavfii.

fr.

ool. I

col. II

LXXXVII
Xu)

o
TTOXXd KO
TTOvrip

HK

86.

36).


fr.

70

LXXXYIII

p.

A (HK

28

87).

abi

col. I
col. II

Tivoc;

TTTIKO

fr.

LXXXIX

ovav
avKO
XTl

XV
etTTi

==

p.

28

B (HK

88).

Adnotationes.
fr. I col. I V. 1 tale
Tf\c,

quid antecesait: [6pujv

dKoXoueoOvTac;

bdlaic,

Hjuxn<;

Kai

toO<; rai^; Kvai<;

dKOuovTa<;

pLX]

oa)|uaTO<;

^TKXriaei<;] rf\ \\fvxr\ ^'mq)^povTo<; Kal biKaiat;, oti ktX.

quod col. II V. 4 excipitur toutouc; ouv dpu)v, TrdXiv xdp ^irava-

XrmHio.uai, 6iaKi|Lievou<; oOtux;.

V.

juev

verba Democriti

Iqp

159 Diels Kai AniLiOKpiTO^;

KaKux; TreiToveev, auT6<; y^voito toO

dv KaTavpriqjiaaaeai tti^ vv^Xn^t
oTc; Td |U6v d-rriJuXeae toO au)|LiaTO(; tui^; diueXeiaic; Kai ^E^Xuae
be KUTeqpeeipe Kal bi^OTraae Taic; qpiXri boviai(;,
|u^eai<;, Td
lijv

iubuvr|Tai

<^Kal^

^YKXr]|aaTO<; bi<KaaTri<;),
'
Taic;

fr.

Tf\v Hiuxnv dvaqpepujv <^ti^v aiTiav Tf\c,y KaKobai|Liov<^ia<;^

'el Tou au).uaTo<; auTfj biKnv Xax6vT0<; uapd TrdvTa tov

<priOiv

piov

cfr.

3sqq.

km

uiairep

opydvou

tiv6<;

r|b^uj<;

f\

OKeuou^ KaKux;

^xoy/xoc,

aiTiaadjuevo^;' et Epic. apud Us. fr. 445

adpKa uj<; tujv ueYdXujv KaKiuv alTiav |ur|5'
irujiuev Td<; buaqpopdc;,

^v be

Tr)

hjuxtJ Td<;

ijir]b^
ei<;

Td

toutujv

t6v xpuJ,uevov
aiTiujiueea

ttiv

-irpdYiuaTa TpeaiTia<; ludXXov

Zr|TUJ|uev ktX.

de corpore non multo indigente cfr. Us. frr. 200 et

Stud. X 193 sent. 33 aapK6<; cpwv^ t6 un
TaOTa fdp k\vjy x\c, Kai
TTeivfiv, t6 ^y] 6iv|jf|v, t6 ,ur*| ^iyoOv.
etiam Kup.
^XTTiZiujv ^Eeiv Kdv Aii uTT^p eu5aijuovia<; .uax^aaiTo.
66E. lo et 21 et fr. 469 Us. conferenda sunt (fr. 469 xdpic, ri]
uuKapia qpuaei, 6ti Td dvaYKUia ^iToiriaev euTrdpiOTa, Tdb^
buaTTopiaTa ouk dvaYKaia'.
V. 10 sqq. lijv
5uvaTai kuI f) hjux1 auvaTToXauouaa kuXux;
bidYeiv] cfr. imprimis Us. fr. 429 ei b' dKOuei<; uutujv luapTupouV.

602 et

8/9

Wotke Wien.

u^vujv Kui
Xaipeiv

Kai

poujvTUJv,
YfiXr|vi2^eiv

uj<;

^tt'

ttXt^v

oObevi
^ttI

TrpoaboKUJ|uevai(;, Kai toOto auTq<;

cfr. etiam frr. 425, 418.
aoi ktX.

v|juxVi

auj|uaTO<;

tujv

ovtujv

TTeq)UKe

i^5ovai<; TTapouaai<;

f\

dYaOdv ^otiv, dp' oO boKoOai

de iis dictum est, qui

prosint ea quaerunt quae non prosunt, id est secundum Epicurum ii, qui tuic; Kevai^ Tri<; vvuxn<;
cfr. praecipue Epictet. diss. III 26, 36 Kai
b6Eai<; obsequuntur.
t6 toO qpiXoaoqpou bujpov toOto r\w (scil. dvapXeTreiv opOoi^; Toi<;
col.

V.

quia nesciunt

10

Tf\

quae

Tujv xp6vujv dTTUjXeia]

sibi

72

dq^^^^MOic; irpoq touc irXouaioiJc;, Tzpbc,

IEe\uar)
GappOuv, ctWd TrepiTp^uujv

loijc,

xupdvvouc;)

toic

i|uaTi6{oic

oi) 6'

ouk

Kai

toic

&uaTr|ve, outujc; dTnuXeoa^ tov |u^xpi vOv xpovov.

quae vox repetitur fr. II col. III v. 4
59 II 4), ab Usenero p. 431 ita explicatur: ^eOouYKpiToi
(=
sind dem Verf. die urteilsfahioren die Wert und Unwert verdpYupuijuaTioK;.

14

V.

euauvKpiTOK;

HK

schiedener Lebensgrundsatze abzumessen vermogen" cum activam significationem ut videtur voci tribuat. alia explicatio
omnia corpora ex atomis concreta ouymihi magis arridet.
atqui Us. fr. 178 legimus |ur|6eva
KpiOiv vocant Epicurei.
ooqpuuTepov 'uiKoupou YeTov^vai |ur|b' eivai, )^ be lurjTrip dT6|uouc
^oxev ev aOTr) TOOauTac;, oiai auveXGoOaai aoqpov dv ^Yevv>-|aav;
cfr. Diog. Laert. X 117 ou6e ,uriv eK iido^c, auj|uaTOC eSeujc; aoqpov
Yev^aGai. euauvKpiTOi igitur videntur esse qui ex talibus atomis
concreti sunt, quales efficiant hominem euq)uf|.
col. III V. 2 aiTia] Tfic jpa(pf\(; cfr. fr. 11 coL I v. 13 sqq,

GavdTOu] cfr. fr. XXIX col. II v. 1 qpdpoi |ue]v

eK 8eu)v, 6 [5' diro 0a]vdTOU 6 6' dir' d\Yri56vujv.
et revera hac disputatione
conicias etiam [qp6]Pov Ik G[eujv].
de dis agit scriptor (fr. XII), sed nimirum idem de anima et
V.

qpopoc; e k

eiaiv 6 |u]ev

morte.
Ka[Texiv] ut

v. 7
i^iuac;

fr. 11

col.

VI

5 touc

v.

KaT[X0v]Tac

qpopouc;.

14 quod veram voluptatem efficit, dqpo^ia vel dTapatia

loquatur; cfr. fr. II col. I v. 9 ux; t6
qpuaei aujuqpepov, Sirep eOTlv dTapaSia, Kai evi Kai iraai to
V.

est,
rr\

cum antea de metu

qOto ^OTiv (beiKvueiv

fr. II
V.

13

14.

ireipujiuevoc;).

versus primos ita supplevi ut ad eos spectent

altera causa scripti haec est, quod adiuvare vult

coL

homines miseros

(fr. I coL II et III), altera haec, quod refellere

eos qui philosophiae (an physiologiae? cfr. fr. III et IV) malead v. 4 cfr. Us. fr. 552 ou iroXiTeueaGai.
dicunt.
V. 6 KaGdTtep Trapujv, nam ipse aegrotus ut videtur oikoi
KdGrjTai ut dicit fr, XXIV col. I v. 5.
V. 7
col. II 6 tam dissimiles sunt res (beiKvueiv ireipiju6ti t6 au|uqpepov rf] qpuaei .... iraai t6 auTd ^otiv et
|Lievo<;
beuT^pav aiTiav diroboiljc; tou auYTPaM|uaToq) ut vix in unani
sententiam comprehendi possint, et vox o\5v, v. 14 novam sententiam indicat (aliter interpungunt U et HK).

II V. 12/13
restituendi sunt secundum Metrodori
quod nunc integrum invenis Wien. Stud. X Wotke

coi.

dictum,
aent. 47

ev^qppaSa.

TTpoKaTiXr)|u|uai ae, uD Tuxri, Kai Trdaav ai^v rrap^iabuaiv

Kai ouTe aol ouTe dXXr) ou6e|uiqi irepiaTdaei bujaofiev

^auTouc eKbdTOugTrpoairTuaavTec tuj

dXX'
Zf\v

OTav
Kai

toi<;

i^|ud<;

t6

auTUj

xp^div

Kevujc;

^SdYr),

|UYa

TrepiTrXeKoiu^voK:

io

dTniaev k toO Zf\v .uexd

KaXoO Traiiuvo^ (corr. U, cod.

eO ^}i\v pepiiuTai.
V. 13/14 ut in sententia Metrodori sic hic quoque paeanis
argumentum afferri puto. ad verba irXfipujfia TiiJv 6Xujv ^ib^ujv
cfr. Metrodori verba vol. Herc. coU. alt.
col. XIV f. 78 (Korte
Metrodor p. 587) fj b' dv t6 -n-XripuJiua tOuv dTaGujv ti<; ^v 6|huaaiv Ti6v|Tai ktX.
col. III V. 4 eOauvKpiTOK; cfr. ad fr. I col. 11 14.
vocem
TrXeiovoq), eTTi(pujvoOvTe<;

uj(;

ad

r\hY\

eOauvKpiTOiq

refert

Usener,

cum iam ad extremum

scriptor se,

non

recte;

dicit

vitae finem pervenerit,

enim
nunc

tandem

(ribrii, ne morte praeveniatur (iva \i^ 7rpoXr||Li(p0u)|nev),

adiuvare velle Toug euouvKpiTouc. itaque ne hoc quidem recte
statuitur ab Heberdey et Kalinka p. 437, sententiam con-

struendam esse Vva

\xr\

TrpoXr|,u(p9u))aev poriGeTv.

Trdvu be TroXXouQ a verbo pouXei pendet; sed non

pouXei. scd pouXeaGai ae bei subaudiendum est.
v. 14 sqq. vix facias cum Heb. et Kal., qui p. 440 1 maxi-

11

V.

iam

|ufi

mam

verborum perturbationem statuentes sic construunt: kov

Ka9' eva lKKaXou|uevoc Trap' ^iuauTov ei<; aujupouXiav -z^v dpiOTTiv,
TidvTa ^TrpaTTOv.
nam TrdvTa TrpdTTeiv ek ti saepius dicitur
efr. Epicur. ep. III 122 (Us. p. 59, 12) TrdvTa TrpdTTOjuev ei<; t6
TauTr|v exeiv; significat igitur omnem operam dare ut aliquid
verba

flat.

me

Trap'

^jiauT^v
sqq.

XL

autem vim habent quantum qtiidem

fortasse TrdvTa Td Ttap' ^ju. scribenitaque haec construenda sunt: omnia quae in mea
potestate essent. facerem, ut optimum iis daretur consilium.
col. IV V. 7 Tfj ipeuboboSia voaoOai koivOj^:] cfr, Epic. fr. 224

in

dum

est,

cfr. p.

est.

Us. 6

ai)T6<;

('TriKoupo<;)

tt^v

oiriaiv

voaov IXexev,

iepdv

ob

eam causam. opinor, quod oTr|ai<; ut iepd voaoc ovium (cfr.

col. IV 12) ab alio in alium transit;
Diogenes quoque versibus sequentibus talia dicit.
sed dubium est, num hoc fragmentum ex florilegio Monacensi sumptum recte Epicuro attribuatur, cum idem Heraclitus dixisse tradatur a Diog. Laert.
IX

Te oir]aiv iepdv voaov IXeTe Kai Tfjv

Senec. de v. beat. I 4, unde hoc afferam:
nemo sibi tantummodo errat, sed alieni erroris et causa et auctor
7

(fr.

46

Diels)

opaaiv \|;eubea9ai.
est.

cfr.

Tf|v

cfr.

eiusd. epist. 94, 54.

13/14 &iKaio[v 6' ^oti Kai] Toi<; ktX. una longa periodus
Us. atque
inde a col. IV v. 3 usque ad coL VI v. 2 pertinet.
Heb. et. Kal. coL V v. 2 iam sententiae finem faciunt, cum
a col. IV v. 13/14 apodosin incipiant, vel biKaio[v fiToOiuai] toi<;
v.

iLieG'

fi|Lid<;

vel

6iKaio[i

^aiuev

tamen nullus sanus sensus

|u.

f).

scribentes.

nam quo modo

quo
dicerc

cum plurimi homines falsis opinionibus laborent,

esse etiam posteros adiuvare, nisi ab arte dialectica
dissidet? apparet curam posterorum novam esse causam.

potest aliquis,

aequum
maxime

Kai] Toi<;
efficitur.

74

admoneatur ut iii lapidibus aeternis praecepta sua

parenthesi autem cur sibi curae esse debeant
posteri causa addita, hanc tertiam affert causam incidendi
libelli col. V v. 4, quod humani viri est, etiam peregrinos

qua

acriptor
in
incidat.

cum

sed

adiuvare.
sententia,
(col.

iam

videri potest,

V.

multis

additamentis nimis intumesceret

iam opus erat eius initium in mentem revocari

8); tum denique sequitur apodosis col, V v. 12.

quam

HK

significationem habeat vox 6iaPePr]K

cum totum hoc fragmentum

cuidam ad Antipatrum datae attribuant, hanc
ipsam ob causam perfecti formam habere arbitrantur. ita
enim, ut videtur, eam vocem intellegunt, quasi Diogenes dicat,
col.

V. 9,

quam

p. 433,

epistulae alteri

cum Antipater epistulam accepturus

subsidia (Por|Gr]|aaTa)

sit,

iam ad plures transitura fuisse, id est, iam plures tum subsidiorum iliorum participes futuros esse. quae vis^ siquidem
recte adhuc interpretati sumus, illi verbo nuUo modo inesse

immo

potius verbis eTreibr] ouv ei<; ttX. biapePriKe xa

quibus comprehendi totam sententiam antecedentem
cognovimus, nihil novi inesse potest, itaque eo pervenimus,
ut verbis bia^e^Y]K eic, Tiva signiticationem pertinendi ad aliquem
attribuamus. dicit scriptor, si pauci homines aegri essent (cfr.
col. III) se singulos sanaturum esse, cum autem plurimi aegrotent hucque et hi et illi accedant
cum igitur ad plures
(non ad paucos) subsidia scripti pertineant, se in porticu illa
simul omnibus medicamenta morbi praebere velle. idem igitur

potest.
p.

T. o.

verbum atque

significat illud

biaTeiveiv

vel

bir^Keiv

eic;

Tiva,

euius propria vis etiam similitudinem quandam habet (5i

r^Keiv, 6ia
quam significationem tanto labore
^aiveiv).
erutam gaudeo confirmari usu scriptoris sane recentioris,
Stephani in Aristot. Rhet. ed. Acad. Ber. XXI 2 p. 281, 5, qui

ita scribit: el

jdp

tic;

^traivei 'AGrivaiouc; ev 'A0r|vaioi<;, eu-rrapd-

beKTa Kai Ka\d ^aovTai

Tct

XeYoiueva

wc,

Kai

ei<;

avrovc,

roijc,

dKpoaTcic; biapaivovTa.
perfecti forma autem pe^riKa praesentis quoque vim habere notum est et Diogenes alibi quoque

perfectum ita adhibere solet

dTrobebuDKevai.

cfr.

fr.

XXX VIII

col. III

v.

10

4 omnia remediorum genera uno se verbo

col. VI V. 2
complecti posse dicit: affectus semovendi sunt. genera remediorum autem affectuum generibus respondent.
V. 5 Toijc;
juaTaiujc; KaTexovTac; i^|ud<; qp^pouq] cogitat de
metu deorum et mortis et dolorum; cfr. ad fr. XXIX et XXX
.

et

fr. I

col. III V. 5.

10 non omnes aegritudines sapienti ex animo tollendas esse Epicurus arbitratur (cfr. Us. fr. 597 Kai \vTiY\oeaQai
Tov ao(p6v), Cyrenaicos secutus (cfr. Diog. Laert. II 91 XuTrrioeaeai luevToi Kai (popriaeaeai, qpuaiKiJuc; Tap ^X^O- ^fr. etiam
v.

^o

Cic. Tusc. in 13, 28 (Us. fr. 444) Epicuro autem placet opinionem mali aegritudinem esse natura [ea natitra coni. Us.], ut
quicttmque intueatur in aliquod viaius malum si id sihi acci,

disse opinetur, sit conti^iuo in aegritudine. itaque scriptor dicit

naturales aegritudines se coercuisse tantum, ceteras autem

funditus exstirpasse.
V. 11 KO|uibfj pertinet ad )UiKp6v, cfr. ad fr. YIII col. IV v. 2.
V. 12 vox ^XaxicJTiaToc; alibi exstare non videtur, cfr. p. XXXIII.
V. 14 de forma rroeiv cfr. Cronert Memoria Hercuh 116.
fr. III col. II V. 2 Cynicos et Cyrenaicos philosophos intellegit.
fr.

IV

de alio genere

col. I.

hominum atque

fr, III

nunc

loquitur, de iis qui non aperte inutilem physiologiam ducunt,

sed res non comprehendi posse putant, ut Sceptici etAcademici.
V. 5
^Ypo^n<;] i- 6. reiectio.
CKpdXXeiv saepe habere vim
reiciendi monet tJsener.
V. 6 axrmaTi pro TrpoaxniuaTi ut saepe dici videtur.

XXV

HK

12 a |LiriiTo6' eupT].]
p. 437
comparant fr.
13 ei.
^maKeiviv elxe
^PouXovto b' oOtoi tck;
X^Yeiv, 6 h^ Kai dXrie^t; ^TUvxavev, oub^v dXX' ^bei ttoi-

V,

col. I

V.

dpeTcic;

et

fr.

Xn

col. III

v. 2

axebdv
dvTiTeGriKei
intellegendum est, neque
illo opus erat dicere 8 bri Kai dXriGe^ ^TUvxavev dv, nam
verum est etiam tum, si negarent. jDraeterea prorsus alia est
res in sententia relativa quae modum coniunctiATim habet ateiv,

f|

^YXipT.

sed hoc

exempium

ei

aliter

in

que in apodosi condicionali. tamen nihil mutandum est (Us.

proponit d ou \xr\noQ' eupr]); cfr. Blass Gramm. d. neniest.
Griech. 65,7: Die Moglichkeit des Fehlens von dv wird fiir
dOTic, behauptet, aber nirgends stimmen alle Zeugen zu" (citatur Matth. 10, 33, Jacob. 2, 10) et 6aoi ohne dv Herm. S. VIII
11,3 (2mal)''. quae quidem exempla, quamquam dubia sunt,
magis ad hunc locum quadrant. locus Hermae Similit. VIII
11

3 (apud

Hilgendorffium) sic legitur: 6aoi" qjriaiv, ^2

outOuv [jueTavoriaujai Kai] KaGapiauuai ^auTOuc;
Xrn|JovTai laaiv, 6aoi b^, cpr\oi, TtpoaOuJai .... Kai dvaOTpaqpOuaiv
KaTaKpivoOaiv ^auTouc; eic; GdvaTov. praeterea
certa illius formae exempla habemus Le Bas, Voyages arch.
ni, 136a 44 circa 86 a. Chr.): oaoi dvaXdpiuaiv Td 6TrXa Kai
.... dvaYpdijiUJVTai et Bull. Corr. H. VI 439 tit. Palmyr. (Dittenberger Or. inscr. II 331) III b 90 8<; Kevoc; eiaaxOfi. omnia igitur
sana sunt, praesertim cum litterae d imqTroe' eupr| in rasura
correctae igitur sunt, ut fr. I (HK 59) col. I v. 12 et
sint;
fr. XXV
(HK 66) col. I v. 10 et fr. XXXIX (HK 65) H v. 1.
oXric;

Kapbiaq
,

senno vulgaris
col. II V. 1

Praef. p. XLII.

est.

^u^aiveiv,

quod supplevi, cum accusativo

cfr.

76

V. 4.
^eiv Yoip <Ji'it' Tct TTpdYiuaTa] imprudens Aristoteli
attribuit sententiam Heracliti.
8 cfr. Aristot. Metaph. 1 6 p. 987 a .... raic; 'HpaV. 5
KXeiTaiaic; boSaic;, wc, dTrdvTuuv tOjv aia0r|TuJv aiei ^eovTUJv Kai

emaTriiuric; Trepi auTUJv ouk ovar]c,.

Y. 8 dvTi\r]HJiv] non i. q. KaTdXrivyiv

{comprehensionem , in-

telligentiam), sed i. q. aiaOriaiv ut ex v. 14 apparet.

haec ^eOaic; apud Epicureum scriptorem nihil
V. 8 sqq.
aliud esse potest nisi sempiternus lluxus atomorum et imagi-

num

a rebus effluentium rursusque adfluentium, cfr. Epic. ep.

548 (Us. p. 11, 3sqq.) Kai Yctp ^eOOK; d-rro tujv auj|udTUJv toO
eiTiTroXfic; avjvexri<;, oOk ^mbriXoc; tt) jueiujaei bid tt^v dvTavaTrXr)-

pujaiv et Lucr.

69 fluere omnia cernimus.

scriptor ostendit, Scepticos ipsos secum
ex eo, quod aliquid nunc album nunc nigrum

II,

col. III V. 2 sqq.

cum

pugnare,

esse videatur, demonstrare velint, nos quale re vera sit scire

non posse. neque enim id ipsum Sceptici dicere possent, aliquid tum album esse tum nigrum, nisi antea, quod ipsi negacfr. exemrent, albi et nigri naturam iam cognitam haberent.

causa Cic. de

fin. I 19, 64 quos (sc. sensus) qui tollunt et

posse percipi dicunt, ii remotis sensibus ne id ipsum quidem expedire possunt, quod disserunt.
Epicurum autem
omnes sensus veros esse docere notum est.
Cum hoc ioco
etiam Lucr. lY v. 479 sqq. conferre licet, praecipue 497 sqq.

pli

niliil

non porro poterunt (sensus) ipsi reprehendere sese, aequa fides

quoniam debehii semper haheri, proinde qiiod in quoquest his
visum tempore verumst.
v.

2 et 5 CKeivo .... t6

hr[

oiov qpepouai, ktX. cfr. fr. XXIX

dvTnrapepx^Tai.
necesse est qualitates
et ipsa sempiterna esse ea opus

col. I v. 8/9 eKeivo TripoOvTec; t6 hr\ oti.

7.
col. I v. 4
duas igitur
fr.

habeant corporum elementa;

est et corpora construere.

coL

IT

v. 2.

Empedoclem Agrigentinum

filium

Acragae

cuiusdam

facit ('AKpdYaq).
8 liXriv Kai 6e6v, sic

etiam Diog. Laert. VII 134.

12sqq. Trepi auTUJv eaqpdXr) Tivd] nonnullis rebus Epicurus a Democriti de atomis sententia discrepat, cum non innumerabiles esse atomorum formas (Ep. ep. I 55/6 et Diels
Vorsokr. p. 377 v. 28, 35, 37) atomisque pondus inesse putet
V,

V.

378, 11 et Us. fr. 281,275, Epic. ep. I 54).

9 sqq.]
contra Heraclitum ignem elementum
esse sumentem disputans Lucr. I v. 635
704 hoc argumentum
non afl^ert. sed cfr. , quod apud Ciceronem de nat. deor. in
(Diels

c.

1.

col.

35

III

37

p.

v,

Cotta philosophus Academicus disputat, qui ignem

ostendit, quia intereat, nisi alatur ( 37)
14 fortasse legebatur ^Trei qpOeipov auTd bf^Xov ^aTiv;

non immortalem esse

post

v.

c. 36
ego autem non intellego, quo modo calore
corpora intereant, non intereant umore aut spiritu
amisso, praesertim cum intereant etiam nimio calore contra
eos locutum, qui per igneam vim animalia vivere volunt.
de infinito spatio agi reliquiae litterarum
fr. yi col. I.
cfr. Lucr. I v. 968 sqq. iwaeterea si
indicare mihi videntur.
iam finitum constituatur omne quod est spatium, si quis procurrat ad oras uJtimas extremas iaciatque volatile telum, id
validis utrum contortum viribus ire quo fuerit inissum mavis

cfr.

Cic.

1.

extincto

longeqiie volare,
non igitur hiic

an prohibere aliquid censes obstareque posse?

e. q. s.

contra Stoicos disputatur (quod Usener putat),

quamquam fr. Y col. II 7 ante Democritum Stoici nominantur.
sed eodem loco (col. III 9 sqq.) scriptor etiam lioc dicit, Democritum recte quidem atomos rerum elementa duxisse, sed cum
in nonnullis erraverit, postea, cum Epicureorum veram sententiam exponat, se de eo iudicaturum esse. itaque huic frag-

mento iam alia anteisse putanda sunt, quibus Epicuro quid

placeret de elementis explicatum esset. Praeterea quae Democrito col.
obiciuntur, non ad atomos ipsas pertinent, sed ad
finita igicorpora ex illis composita eorumque qualitates.
tur iam est tota huius disputationis pars qua atomos elementa
rerum esse et Democritum quibusdam in rebus errasse demonstrabatur.
V. 6/7 cfr. Ep. ep. I 67 t6 Kevov oCxe Troifiaai otJTe TraSeiv
bOvaTai.
V. 13.
subiectum erat fortasse oiotoc; {volatile telum Lu-

cretius).
col. II V. 2 oTi oibev ai)T6] scil. t6 tcXoc;, t6 T^pjua.
nihil,
inquit scriptor, impedit, ne telum extra termmum universi a
vobis constitutum egrediatur, cum inane ei non obstet. neque
enim credi potest, ob eam causam illud telum progredi non
iocosus est
posse, quia sciat hunc esse terminum universi.
col. III v. 2/3.
scriptor ut fr. XI et
V. 8 vojuiaTei] nonnulla huius verbi exempla adnotat Usener
I p. 417 K.,
t.
Marc.
(Galen. de elem. sec. Hippocr.
Aur. 7,31, Sext. Emp. hypot. 3,232),
sensus veraces esse
caput quoddam erat doctrinae Epicureae, et ideo, quamvis

XXV

12

atomi ipsae qualitates non haberent nisi formam, magnitvidinem, alia eiusmodi (Ep. ep. I 54), tamen necesse erat corporibus ex iis compositis ceteras quoque qualitates vindicare.
itaque Colotes in libro quem inscripsit 6ti KaTa tu)v fiXXuiv
(piXoaoqpujv 66Y|uaTa oxihi tf\v ^otiv" etiam contra Democritum
disputavit has omnes qualitates tollentem (cfr. Plut. adv. Col.
cap. 8sqq.); atque non solum Democrito sed omnibus quoque
ceteris philosophis obiecit, quod vitam omnem tollerent.
itaque cum idem a Diogene v. 9 sqq. Democrito obici videmus,


librum

Colotis

putaveris

78
ab

eo

fragmentum liic abrumpi.

tates omnes corporum divisit

est,

esse.

usurpatuiii
Epicurus autem

dolendum
ipse quali-

in av}jL^^r]K6Ta et a\j|LnTTuO|uaTa
(Ep. ep. I 68 sqq.), illa semper, haec non semper corporibus adesse statuens, atque de illis dicit ou6' luc KaS' eavTdc,
oi5t6 6\uiq uu<; ouk eioiv, (de
101 cpvoeic, boHaOT^ov,
Democrito opinor cogitans) oub' iu<; ^Tep' ctTTa TrpoauirdpxovTa
Democriti senTOUTUJ d0iu|uaTa, oi>b' wc, |u6pia toutou kt\.
tentia nota est (fr. 125 Diels Vors.'^ p. 408, 17) vojutu xpoir],
v6|LiLu Y^wi^^J) v6|LiLu iriKp6v, eTefj b' dTO|aa Kai Kev6v.
fr. VII col. I V. 9 et II v. 4 outuj^ scil. ea significatione.
Nam si in illa defmitione (v. 4) vocem v,tva ita intellegi volunt,
ut imagines corpora quidem habeant., valde tamen tenuia, non
apto verbo utuntur."

3.
col. II V. 1
quae simulacra efficere possunt, ea non
vacua appellare debet sed corpora. cfr. Ep. ep. I 67 t6 Kevov
ouTe TTOifiaai ouTe iraGeiv buvaTai. Stoici quoque ipsi nihil nisi

corpus aliquid facere posse volunt.

v. 6
6 bfi Kai ,ua\\ov 3o6\ovTai].
vide, ut in simili re
difficultatem evitare studeant apud Diog. Laert. VII 61 evv6r|jua
be ^OTi q)dvTao|ua biavoiac, ouTe ti 6v ouTe ttoi6v, luoavei hi ti
6v Kai uuaavei Troi6v.
V. 9
11: quomodo vacumn, si ne exstat quidem (i. e. si

corpus non habet,

fr.

VIII

col.

v. 5), speciem aliquam induere potest?

agitur de stellarum motu.
.d\\ri\oic auvavTiwaiv] cfr. Ep. ep. II 114

cfr.

I.

dW

V. 3
oi |Li^v.
Tivd doTpa UTro\eiTr6|uevd tivujv Oeujpeiaeai aujupaivei Kai uapd
Kai Trapd to ttiv evavTiav KiveiaOai dvTiaTruj|ueva utto
t6
luna et stellae fixae, ut exemplum afferam,
T0iauTri<; bivriq.
contrarium cursum tenere videntur.
.

oi |u^v

V. 5.

XXXV

t6v 6p06v

Praef. p.
cur dicat nescio.

euj^

tiv6<;

Tiepaiouaiv bp6juov.] cfr.

videtur,

quod ad 6p06v pertinere

^ux; tiv6<;,

v. 7 \oH6v b' ^Tepoi] cfr. Ep. ep. II 93 (Us. p. 40), ubi complures eius motus causas invenis.
V. 9 01 be Tov auToO kuk\ov OTp] cfr. Ep. ep. II 112 (Us.
Tivd dOTpa OTp^qpeaOai auToO au|u3aivei.
Usener
p. 62, 13):

optime

affert

(peTai.
V. 11

Hom.

II.

1 488

dpKTOv

y\

t'

auTou OTp^-

oi juev uv}jr|\fiv
oi b' aO TaTTeivfjv] cfr. Ep. ep.
(astra relinqui videntur) Kai TTapd t6 TTepicp^peaOai
Td |U6v bid TT\eiovo<; TdTTOu, Td bi h\ e\dTTOvo(;, Tfjv aurfjv
bivnv TTeplKUK\oOVTa.
col.
V. 1.
quae hic de solis magnitudine dicuntur,
aliunde nobis nota non sunt. disputant de ea re Ep. ep. I 91,
564 sqq. magnitudo enim solis et ceterarura stellarum,
Lucr.

II

114

ut

ait

Epicurus,

r)\iKov

q)aiv6Tai,

Kard
KaTci

p.^v

6e

79
t6
t6

irpoc;

^fiac,

koB'

^0x6

xriXiKoOTov eaTiv
uei^ov toO

yJTOi

sed quid
opujjuevou f\ iniKpuj eXaTTOv r| TriXiKoOTOv TUYxavei.
hoc est, quod v. 8 legimus, nos visum solis videre, non ipsum
Bolem, cum talia nobis in Epicuri doctrina alias non occur-

(nam aliud

rant?

est,

quod docet, nos per simulacra

res vi-

quomodo cum Epicuri sententiis congruit v. 5sqq.?

quomodo enim sol, si tam humilis est quam videtur, terram
comburere potest, si quidem tantus est, quantus esse videtur,
et

dere).

est bipedalem tantum vel non multo maius (Lucr. V 564)

spatium comprehendat? prorsus e contrario Epicureis necesse
esse videbatur ostendere, quomodo tantuliis ille sol mundum
lumine et calore complere posset (cfr. Lucr. V 590 613). vix
credas Diogenem nobis veram Epicuri sententiam tradere. mihi
quidem hoc videtur: Epicurus cum fidem sensuum servare studeret, sicut de magnitudine solis duplicem protulit sententiam
(cfr. supra), ita distantiam quoque eius dixit KaTci uev t6 tipbc,
tantam esse quanta videretur, KaTct be t6 Ka0' auTO
^\ia.c,
fortasse maiorem.
quod a Diogene ita intellectum est, quasi
diceret ille, quod quidem nos videremus tantum distare quantum videretur, solem ipsum autem, quem non videremus, revera multo maiore spatio abesse.
hoc cum ita intellegeret
Diogenes, statim finxit ineptam causam, cur sol tam humilis
fortasse etiam meminit Empedocleae de
esse non posset.
duplicitate solis doctrinae 21 A 56 Vors.- 162,18 0.
V. 8 diroqpaaK; insolenter dictum pro qpdai<; vel qpdaua quasi

id

cfr. Praef. p. XXXV.

Kai Tujv ^qpeEfi^, i. e. de defectu solis et lunae, de
dierum et noctium varia longitudine, quae a Lucr.
564 770
et ab Epicuro ep. 11 90 sqq. tractata sunt.
col. III V. 2 sqq.] praeceptum ab Epicuro ep. I 79 sqq. et
in secunda epistula saepius repetitum (II 87, 104, 113, 114),
cfr. et Lucr. V v. 526533.
V. 5 sqq.
obscurus et contortus est sermo. diroqpaiveaGai
V.

11 oxi pro ouxi

V.

14

Trepi

Tivo(;

cum

KaTaiToqpaiveaeai

sententiam

uam

significet sententiam

etiam
dicere

dicere de

aliqiia rc,

vox

maiorem vim habet graviter, fortiter

quasi una vera sit; (qua significatione

haec vox alibi exstare non videtur). et ad verba irepi to06^

structura igitur haec
Tivoi; (v. 5) supplenda est vox TpdTTOu.
est: ^KeTvo irpoGevTe^;, oti ToX|Lir|p6v (^OTi) t6v lY^TOvvzd ti irepi
tOuv dbriXuuv, dv pX^irri touc toO buvaToO TpoTTOuq TrXeiovac, Trepi
ToOb^ Tivoq (TpoTTOu) |u6vou KaTaTToqpaiveaGai, quod est: audacis est, quaerentem aliquid obscuri et videntem
quam multis
modis illud fieri possit, tamen de uno certo modo confidenter
sententiam dicere. 6be tk; inde ab Aristotele in philosopho-


rum sennone
cf.

usurpatur
V. 7

80

individuos significat et
Simplic. phys. ed. ac.

ludWov]
113 laaviKov Kai ou

ladvTeujc; Yctp

cfr.

postea generalius etiam

1410.

Ep. ep.

II

104 uovoc; 6 ^06o(;

114 t6
KaOriKOVTUJc; TrpdTTOjuev,
be dirXux; d-rrotpaiveoGai irepi toutujv KaOfiKov eoTi toi^ TepdTeOeaeai ti
pouXoju^voic;, 87 ^iri be tov uOOov KaTappei.
V. 14 dvepaKuubri
kukXov] cfr. Us. fr. 343 (Aet. II 20, 14)
'ETTiKoupoc; Y^ivov iruKvuJiua tov y\\i6\ qprioiv eivai Kiar|poeibe<;
Kai a-rroTYO^ib^c; (paulo ergo aliter quam Diogenes) raic, KaTad-rr^OTUJ,

Tpriaeaiv Otto irupoq dvr||Li|u^vov,

sumptum

est.

quod a Diogene Apolloniata

13

terram quidem ab aere sustineri Epicurus

col. IV V.
putabat, solem tamen ventis toUi eum existimasse alibi nobis
non traditum est. vox dKpuj<; autem coniungenda est cum
XeTTTOv (cfr. Vn col. I v. 12 XeiTTi^v b^ dKpux;, fr. XXXVEI col. I
V. 4 ineiKpuj Trdvu, fr. II col. VI v. 11 jueiKpov Kouibfi).
V. 412] ad rem confer Lucr. V 590603.
mundum variis rebus mixtum
V. 9] cfr. Lucr. II 660 sqq.
esse admonet, ne quis miretur, unde elemeuta vaporis ad

solem veniant.
V.

13 sqq. sequitur altera explicatio,

quam

Lucretius tradit

V^ 604 609.
V.

13

eOejUTrprjaTou

exempli

causa supplevi;

vox exstare

non videtur.
fr.

terrae

IX

cfr. Lucr. V 783 sqq.

praecipue 805 sqq. ex
prodeunt infantes (810) et 816 ierrci cibum

de re

uteris

inde ppe[9]ijupraebebat, suc^im consimilem lactis.

V. 12 3p[e(pu)5eiq] supplevi.
col. I iam ad initia cultus humani i^rogreditur disfr.
ad totum locum cfr. Lucr. V 925 sqq.
putatio.
antecessit fortasse toO bk xpo^ou TrpoPaiv]ovTO<; cfr.
V. 1
V. 14.
primos homines non domus, sed speluncas et frutices
cfr. Lucr.
et nemora incoluisse docet Epicurus.
v. 955 sqq.,
Diodor. I 8, 6.
V. 8 eiTe Kai bopaic;] cfr. Lucr. V 1011 inde casas postquam

pueris
bovc,

V.

8 et

ac pelles ignemque pararunt, antea enim nuda corpora habebant, nocte tantum foliis se involventes (v. 970 et 954).
V. 11 de voce aTpeiTTOc; cfr. p. XXXIX.
vestes autem
V. 12 KaaujTiuvJ de hac voce cfr. p. XXXIV.
illorum hominum Kaaujrdc; fuisse necesse est, quia ferrea instrumenta nondum inventa erant; cfr. Lucr. V 1350 nexilis
ante fuit vestis quam textile tegmen et vv. sqq.
ad verba autem irpocol. n V. 3 de iugo cfr. Lucr. 1. c.
Paivujv 6 xpovoc; TaT<; ^7rivoiai<; a. L k. t. i. et v. 8 irdaa^ ydp
^Y^vvr^aav ai xp^Tai Koi TrepiTrTuuaeK; iiieTd toO xpovou cfr. Lucr.
usus et
V 1448 sqq. navigia atque agri culturas, moenia

81

experientia mentis paulatim docuit pedetemptim progredientis

et V. 1029 utilitas expressit nomina rerum\ Epic. ep. I 75
d\Xd \xr\v UTToXritrT^ov koI xy\v qpuoiv TToXXd Kai TravToia utto
aiTUJv tOuv TrpaYMdTOJV 6ibax6r|"vai- eandem sententiam fert iam
Xenophanes (Diels Vorsokr. fr. 18) outoi dir' dpx^i^ udvTa Geoi
.

dXXd XP^vtu ^rjTouvTec; ^qpeupiaKOuaiv fi|aeivov.

7 p. 633 v. 18 sqq. Nauck.
V. 5 ubc; oube TauTac;] ad nullam artem, ut ne ad has quidem, adhibendum est numen ullum deorum.
V. 7 ouTe TY\v 'A0r|vdv TrapaXr||LnrT^ov et col. III 4 |uriTe tov
*p|Lifiv TrapaX.] talia enim non curant dei, utpote qui securam
vitam agant, cfr. quod Ep. ep. I 76 de stellarum motu dicit,
et ep. II 97 Kai i^ Geia cpvoic, Tipoc, TaOTa luribaiLir) TrapaYeaeu),
evr^Toia' uirebeiHav,

Moschionem

cfr.

fr.

dXX' dXeiToupYriToq biaTripeiaeuu Kai ^v irdar) ,uaKapi6Tr]Ti.

de loquellae origine cfr. Ep. ep. I 75/76 et
V, 11
1028 sqq.
fr. 334/5; Lucr.

Us.

v.

12 parenthesis X^fiu 6e

ujv ^iroiriaav rac, TrpuLjTa<;

non sine causa additantum vocabula qpuaei orta esse, postea

O^aiv quoque multum valuisse ad nomina rebus tri-

dvaq^e^vHeic; oi diro
tur.
nam prima

autem rr^w
buenda Epicurus
^Ovri

Td

Yev^aOai
col.

Td<;

i6ia

jf\c,

dvepuj-rroi

<puvT<;

dicit ep. I 75

uOTepov b^ Koivdx; KaO' eKaOTa

t6

Td<; briXu)aei<; fJTTOv d|ui(pip6Xou<;

Teef]Vai

Trp6<;

dXXr)Xoi<; Kai auvTOinuiTepujc; br)Xouja^va<;.

in

TrpujTa<;

V. 1

cfr.

tu)v

vol. Hercul. coll. alt.

6vo|LidTU)v

TII

dvaqpujvriaei<;

col.

26 qpuaei b^

YeTovevai

XeYO|aev

Epicureo incerti auctoris).

V. 4 de Mercurio loquellam docente narrat Diodor. I 15/16
ydp toutou TrpOuTOv |uev ttjv Te KOivriv bidXeKTOv biapepuj-

(e libro

iL)Tr6

efjvai Kai TToXXd tu)v dvujvujuujv

tuxgw Trpoar]Topia<;.
sermonem ortum esse

rati HeraDemocritus et Aristoteles.

col. lY Td Toadbe TrXrjer], scilicet 6vo|LidTU)v, non hominum,
ut ex V. 12 apparet.
dicit enim eum, qui vocabula rerum
inveniret, solum tantam vocabulorum multitudinem colligere
non potuisse. nam, si quidem revera Oeaei orta sunt vocabula,
unum hominem prima finxisse consentaneum est, cum, si quis
animum induxisset, ut vocabula fingeret, consilium suum verbis
nondum inventis cum aliis communicare non potuerit. praeterea omnia vocabula a se inventa memoria tenere eum necesse
rat, cum litteris quae nondum inventae erant ea mandare
V.

9 sqq. philosophi O^aei

clitus erant et

non posset

(v. 12).

nam

litterae, inquit v. 14, ut colligerentur,

opus erat etiam verbis, per quae imperaretur collectio (v. 14

usque ad fr. XI 4). quod si recte a nobis intellegitur, v 12
neque vox paaiXeec; ullum habet locum neque PidTope<; neque
pdoTaYeq, cum de colligendis non hominibus sed vocabulis agaDiOGEXis Oeoadkxbi8 fragmenta

ed.

WiUiam.

maxime

iuihi

tur.

placuerit

XI

nam quod ad

V. 1

i.

e.

tabulae sive cata-

XII

col. I V. 1

liUeras]attinet, etiam vocibus opiis

earum

erat, ut iussu collectio

fr.

irivaKec;,

quibus vocabula inscribantur.

logi, iu

fr.

82

fieret.

cfr.

Philodem.

irepi

eOoepeiac; p.

144

KaTarp^xciv iwa persequi aliquem cfr.Praef.p. XXXIV.

Gomperz.
ad V. 7 cfr. Ep. ep. III 123 daeprjt; h^ oux 6 touc; tujv ttoWOuv

dW

6 tck; tujv iroWOuv boEac; Geoiq TrpoadiTTUJv.

0eou<; dvaipujv,
col. II V. 8 sqq.] ad rem cfr. Diels Vorsokr. p. 519, 33. Protagorae vox irepi ]U6v 6eujv ouk exuj eibevai ou9' ujq eiolv ouG' uq ouk

sed etiam in breviorem formulam

ut tertium sententiae membrum omitHanc forp. 513, 32 et p. 516, 32 sqq.
praebet (v. 9/10 et v. 14 usque ad

eioiv ouG' OTToioi Tive<; Ib^av;

redacta ita tradebatur,

teretur.

mam

cfr.

Diels

1.

c.

etiam Diogenes

col. III V. 1).

col. III

cum revera Protagoras priori sententiae opposuerit

aliam, quam scriptor inde a col. II v. 14 col. III v. 1 affert,
non possunt recta esse quae
dederunt supplementa. praeterea spatium post ^TrauoaTO v. 11 iinem sententiae indicare
videtur.
itaque ita supplevi, ut posteriorem sententiam ob
eam causam tantum addidisse Protagoram ostenderetur, ut t6
Xeiav iTaiLiov prioris sententiae vitaret (cfr. col, H v. 6
8),
revera autem eum eandem atque Diagoram sententiam ferre

HK

(cfr.

col. II
v.

35).

2 ^YX^^Ptiv

fr.

XV

conferenda sunt
exeiv, cfr.

cum

accusativo

cfr.

Praef. p. XLII.

^^d dicendi formam

qualia sunt 6id |uvr]|uri(; exeiv, 6id Ti|afi<;
Sextum Pyrrh. I 106, 28 rraial aq^aipai Kai Tpoxol 6id

col. II

V.

bid

OTroubfic;

^x^]

talia,

OTToubfi*; eiaiv.
V. 9

TauTel

Tfj(;

e7riaTo\f|<; TauTric;]

hanc epistulae partem, quae disputationi

intellegere videtur

rrepl dTreipia^; kooiuujv

antecedit.
V. 11

iamne profectus est Diogenes, ut amicos in Graecia

habitantes adiret? (cfr. v. 5, 6.) Sed cfr. fr. LXV.
fr. XVI hoc fragmentum cur epistulae ad Antipatrum
datae insererem dixi Praef. p. X.
col. I V. 3 sqq. de vano metu poenarum apud inferos solvendarum cfr. Us. fr. 341 et Sen. ep. 24, 18 non sum tam ineptus ut Epicuream cantilenam hoc loco persequar et dicam
vanos esse inferorum metus, nec Ixionem rota volvi nec saxum
umeris Sisyphi trudi in adversum nec ullius viscera et renasci
cfr. Lact. div. inst. III 17, 42 et VII 7, 13
piosse cotidie et carpi.
(apud Us. 1. c). in universum autem de contemnenda morte
inprimis cfr. Ep. ep. III 124 sqq. et Kup. 56E. II.

V.

Ti^v

|uu6r|aiv

cfr.

83

Lucr. III 870 sqq.

proinde ubi

hominem indignarier ipsum, post mortem

putescat corpore toto aut e. q. s.
videas

fare

se

aut

ut

XVIII

col. I ante v. 1 tale quid periisse putat Usebl t6 fieXXov dTriaTdv] ^otiv sive iJTrou\6v] ^otiv,
HK: ^ireibi^ b^ lueXXeiv ouk eE]ecrTiv. magis mihi tale quid
..Kaiirep eibux; 8ti toOto xaXeTr6v] eJTiv 5ia t6 kt\.,
placuerit:
ut verba ^v toic; TrpdYMaai ttoikiXudc; uOTaTOv ad eas res quas
tractaturus sit referantur, et verba t6 ^|li6v ^HujOe yf\pac, significent, scriptorem senectute iam nimis confectum esse quam ut
tam difficilem rem tractet.
col. II V. 2 dvapGpoTepoc;] cJarior, dilucidior.
col. III V. 2 sqq. t6 laov tuj kSv Trapuiv uj|LioX6Yei(;.
toti
sententiae articulus praeponitur etiam fr. LXIII col. II 8 cfir.
Praef. p. XLVI.
V. 13 cfr. Epic. ep. I 45 dXXa \xr\yj Kai Koaiuoi dTreipoi eiaiv

fr.

ner:

eTreibri

et

fr.

301, Lucr. II 1048 sqq.

XX

demonstratur atomos infinitas esse. nam nisi ita

ne huiic quidem mundum orturum fuisse. cfr. Ep. ep. I 42
(Us. p, 7) ei Te Y<5ip ^^ t6 Kev6v direipov, tci bk. au)|uaTa dipiaju^va,
oubauoO dv e|ueve ib. auj)uaTa, dXX' ^qp^peTo KaTCi t6 dTreipov Kev6v
bieOTrapiu^va, ouk ^xovTa tci UTrepeibovTa Kai OT^XXovTa KaTd
Tdq dvaKOTrdq (h. e. quod Diog. dicit ^k tujv TrXaxiujv. nam plagis
efficiuntur motus obliqui atomorum cfr. Ep. ep. I 1, 61 o06' i^
{"r.

esset,

dvu) oOe' r\ eic; t6 rrXdYiov bid tujv KpoOaeujv qpopd ouG' i\ KdTU)
bid tOuv Ibiujv papujv).
qua demonstratione opus erat ad
demonstrandam infinitatem mundorum. nam atomi si infinitae

potest, quin mundi quociue innumerabiles sint.

p. 9 v. 4 sqq.) dXXd jufiv Kal K6a|uoi dTreiai' Te fap dTOjuoi
poi eiaiv oi G' ojuoioi toutuj Kal oi dv6|uoioi.
dTrtipoi ouaai, ujq dpTi dTrebeixGri, 9^povTai Kal TroppuJTdTUJ. ou

sunt,
cfr.

fieri

non

Ep. ep.

45 (Us.

ydp KaTavriXujvTai ai ToiaOTai dTO|uoi, eS u)v dv YevoiTO k6o\xoc,

ucp' ujv dv TroiriGeiri, out' eic ?va out' elq TreTreipaa,u^vouq ktX.
f|
(cfr. Lucr. II 1067 sqq.).

14 dTOjuoi q)uaei<; cfr. fr. V (HK 42) col. H 11 et

41 dT6|uou<; aujjudTUJV qpuaeic;.
col. II V. 2 dauv^XeuOTOi] Apollon. de pronom. p. 67 A et
144 C et de constr. ]). 304, 8 dauveXeuOTout; appellat duas voces
'^ut ^|uol auTUj) non convenientes (^juauTuJ) sed separatas.
V. 3 jueTd auTdc;, i. e. a tergo earum, post extremas atomos.
ut
V. 9
Trujq
dTroYCvvriaujai coniunctivus deliberativus
col. I V.

Ep. ep.

fr.

XXIX (HK

63) col. I 3

Z:riToO|uev

Trujc;

pioc; i^jue^v

^bxic,

r^-

vr|Tai.

fr.

XXI

col. I V.

excipi cognoverunt

10 verba Tr6Tepa Ydp postea col. II v. 13

de terra priore columua quin agatur

HK.


vix dubitari potest,

praesertim

toOto

juiav

|Liev

ou

qpttTe,

84

cum

col. 11

h^ Tiva yf][v

v.

13 legamus

f\

atque omnia in se-

cunda columna cum quadrent ad Xenophanem, columnae prioris quoque partem infimam ita supplevi, ut eius sententia et

nomen
fiviu

afFeratur.

10 sqq.

V.

Trapct

cfr.

TTOOoiv

Xenoph.

fr.

28 Diels

^air]c,

fiireipov iKveTTai.
col. II V. 3 (tVjv
V.

14

T66e -rreipac;
t6 KdTiu b' kc,

\iev

6paTai ri^pi TrpoairXcxrov,

y^v) ?v0ev dpxo|a^vr|v eic; ti^v KdTUJ

cfr. ad v. 10 et Aristot. de caelo

ZdjvY\v ^tt' direipov ^KTeiveTe]

B 13, 294 a 21 (Diels Vors. p. 48)

t6 KdTUJ Tf\q YH^ ^^"^1 cpaoiv,

oi

|aev

ydp bid TauTa dTreipov

auTi^v ^ppiZiujaOai
X^ovTec;, UjaTrep Hevoqpdvrjc; 6 KoXoqpuuvioc; ktX., quam opinionem
iam Empodocles huic vitio dat (Diels Vors. p. 196) cfr. etiam
fr.

e-rr'

direipov

28.

col.
V. 5 scriptor hanc doctorum et indoctorum opinonem
ipse probare videtur, quasi unice vera sit, non tamen accurate
secutus magistrum, cum is etiam fieri posse existimet, ut sidera non sub terra cursum pergant sed exstinguantur rursusque accendantur, cf. Ep. ep. II 95 et Lucr. v. 650 679.
V. 9 kM^ovxec, bk t6v fiXiov ^Hoj toO Ko^fiou irpot; t6 TrXdYia ktX.] i. e. solem ad latus praeter terram transducunt recta
linea. fortasse Xenophanis sententiam in animo habet fr. A 41
Diels 6 b' aOT^c; (Xen.) t6v viXiov etc; dTieipov |uev Trpoievai, 6oobstat tamen, quod
Keiv bk KUKXeiaOai bid ri]v andaxaaiv.
V. 12 non alium cotidie sed eundem solem in mundum inducentes fingit adversarios. fieri etiam potest, ut de Anaximene
cogitet, cfr. fr. A 7 6 Diels et A 14.
Restat ut de loco quem habuerit hoc fragmentum in dis-

putatione Trepi drreipiac; K6a|uu)v loquamur. atque hoc mihi

videtur veri simillimum esse. cum iam probatum sit, infinitas
atomos esse (fr. XX), nunc demonstratur ex infinitis atomis infinitos mundos oriri necesse esse, et scriptor hic cum iis pug-

argumentis convicti illud quidem iam non negant,

atomos, hoc tamen nondum concedunt, infinitos
esse mundos.
Itaque inde a col. I v. 7 hoc modo argumentatur: si mundorum innumerabilitatem concedere non vultis,
necesse est (scilicet ut tota moles atomorum infinitarum absumatur) vos sumere terram infinitam esse, quod iam Xenophanes voluit tum autem apparet sidera terram in orbem circumfeni non posse; itaque hoc quoque sumere necesse est solem
hoc
(et omnia cetera sidera) in latus tellurem praeterire.
autem si vobis credi non posse videtur, fortasse unam terram,
quia infinita esse debeat, exstare non posse arbitrati potius
duas esse terras putaveritis (col. II v. 13 f| toOto |u^v ou qpaTe,

nat,

qui

infinitas esse

|Li(av

be

Tiva yf][v

bO[o....).

sed facile videri potest,

85

ne duabus quidem terris finitis immensam multitudinem atomorum consumi, eed harum utramque non minus infinitam
magnitudinem habere credendum esse quam illam unam. atque
ita progredientes videbitis nullum finitum terrarum mundorumque numerum conficere immensam molem atomorum. Infinitos ergo mundos esse necese est.
tali modo Epicurus
quoque iunumerabilitatem mundorum probasse videtur. cfr.
quae brevibus verbis dicit ep. I 45 (Us. p. 9 v. G sqq.) oi) Ycip

KaTavr]\ujvTai ai ToiaOTai dTO)aoi,

^S

ujv fiv y^^^oito k^oihoc;

?\

Oq)' ujv dv Troir)0eiTi, out' ei<; ^va out' eic, ireirepaaiu^vout;,

oi6' boox TOiouToi Oi)6' oaoi bidqpopoi toutok;' luOTe oub^v Td
^|Lnro6oaTaTf| a6v t* ^oti TTp6<; tV]v direipiav tujv K6a|Liu)v.

fr.

XXII

fr.

titulus

disputationis ethicae.

XXIX (HK 63)

XXIII col. I V. 18

cfr. fr.

plevi

et

quae

dixi p.

ad ea quae sup-

XV.

dicit contra eos qui ex philosophia

pecuniam honoresque faciant (ttoXXoI yap xpr]}idTUJv Kal TeiILiujv ^veKJev versui primo antecessisseputatlF.). nontamen omnino
Epicurus vetuit sapientem tali modo sibi pecuniam parare,
sibi

cum

diceret Kai |u6vapxov iv Kaipuj

eepaTreuaeiv

dW

(t6v aoqpov)

577 Us.) et xpimaTiaeaGai Te (tov ao(p6v),

d-ir^ ju6vr|<; aosed in universum quidem sapi(pia<;, diropriaavTa (fr. 567 Us.).
entem vitare regum aulam docuit, cfr. illud \d6 piujaa<; et
Wotke Wien. Stud. X s. 67 ^\e066po^ pio^ ou buvaTai KTriaaa6ai
XpriiLia^T^a TroWd bict t6 t6 iTpciYl^a<^M>*l)> jSxjt&iov el|aai x^'P'K QiiTeia^;
6x\ujv vj buvaaTUJv kt\.
col. II V. 1 t6 ^TTiZiriTouiaevov (iir^ Tfi<; qpuaeuj<;
Te\o<;].
similibus verbis utitur Polystratus irepi d\6Y0U KaTaqppovriaeuj<;
col. IXb, V. 6 sqq. (p. 17 ed. Wilke) &ujOKUj[|Lie]v au|uq)ujvuj[(;]
(fr.

ri
qpuaK fijLiujv a^T[i] Zr]]Tei reXoc, et col. XXIII a 7 sqq
81 Wilke) Trapd t6 ,ufi 6uvaa6ai biaYvuJvai, ti f) qpuai(; )i,uujv
auTfi ZiriTei t^\o^ Kai ^k tivujv toOto au|Lnr\r|po0a6ai TreqpuKev.
cfr. etiam Cic. de fin. I 7, 23 confirmat (Epicurus) autem illud
vel inaxime quod ipsa natura, ut ait ille, sciscat et probet, id
est voluptatem et dolorem (et I 9, 30) cfr. etiam Us. fr. 260 et
Ep. ep. III 129 (Us. p. 63, 1).
V. 3.
verba ti b' ^OTi toOto, 6ti Te |ufiTe it\oOto<; auTO
buvoTai TTapaaxeiv lufiTe b6Ha kt\. quid habeant ofi^ensi non
video (HK p. 434 in his verbis oifendunt.). dicit enim scriptor
.

(p.

demonstrare se velle primum quid sit illud t^\o<;, deinde

neque divitiis neque honoribus neque aliis rebus illud comparari posse sed philosophia sola.
4 sqq. non satis esse divitias ad beatam vitam comparan.secundum Epicurum notum est. cfr. Us. fr. 548 t6 eubai|Liov
Kai iuaKdpiov ou xpim^^r^v TT\fieoq oOb^ irpaYiLtdTUJv 6yko<; oOb'
d\uTTia Kai iTpa^Triq
dpxai Tiv<; ^xouaiv oOb^ buvd|ai<;,
V.

dam

dW

TraGuJv Kai bidGecTK; vy^Xn';

't'6

Kard qpuaiv opilovaa;

cfr. fr.

470

xapaxriv \u6iv oub^v lox^^eiv

Wotke 1. c. sent. 81 ou Xuei ti^v
Tfic;
H^Jyil'^ Tapaxriv ou6^ tiv' dHioXoYov diroYevvd xcipdv ouTe
ttXoOto^ uTrdpxiAJv 6 lueYit^fOc; ou6' y\ irapd toT^ ttoXXoic; ri}ir\ Kai
iTepipXeipK; out' dXXo ti tiIjv TTapd Tdc; dbiopiOTOuq amac; et
Horatii libri 11 carm. XYI v. 9 sqq.
ne epularum quidem et Veneris voluptates beaV. 8 sqq.
tam efficere vitam Epicurus docet ep. III 132 (Us. p. 64)
01) Yotp TrdToi Kai KUijuoi ouveipovTec; o06' dTToXauait; iTaibujv Kai
irpoc; |U6v <^T6y rfic, i|juxn^ dHi6\oYov
oi)b' 6 Tcac, ttXoutoc; ouvaxOeic; et

YVJvaiKiuv 01)6' ix6uu)v Kai tCDv dXXojv,

6aa

qpepei TToXuTeXi^c;

Tpd-

tov fibuv fevvq. piov.

Tre2a,

col. ni.

in supplenda

columna ansam praebent

initio versus subscriptae, quippe quae

dicent, et spatia post |uev (v. 3), lueGa

et lineolae

finem sententiarum in(v.

9),

0a

13) relicta.

(v.

lineola incurva (v. 12) usui est. neque enim plane eadem
vi videtur esse atque lineola recta, quod putant Heb. et Kal.
(p. SS.^i), si acrius inspicis tres illos locos, quibus de contextu
diiudicari potest.
fr. XXI (HK 46)
(fr. I (HK 59) col. II, 4;

Etiam

XXV (HK

nam illis locis

66, 67) col. IV 11).
ut finem periodi interiectae et progressum

fr.
col. II, 9;
ita adhibitae sunt,

orationis quodam modo

quam maxime fr. I (HK

remorantis significent.
Quod quam59) apparet, ubi magna parenthesis
finitur, tamen ceteris quoque locis nos fugere non potest, quibus brevior est colon interiectum (fr. XXI (HK 46) xct^peiv ju^v
TTdOiv X^YovTec; i6iuuTai(; Te Kai qpiXooocpoic;, oi boKOUOiv ....

XXV

eHdYOVTe<; 6e ktX. et fr.

(HK 66/67) col IV, 11
TTOioOvTai Tf^v TTpovoiav, KaTaXiiToOaai
sic hic quoque v. 12 interYeY^vvr^vTai, dXXd
TTpdTTOuai.
-positae sententiae finis indicatur.
v. 13/14 ita supplevi, ut fr. XXIV col. III v. 6 huc referatur

dOTepujv,
01) 6r]

|u6vov 6'

dHiiI),

fr.XXIT

ujc;

Kai evavxoq, ktX.

de talibus hominibus locutus

nunc quidem contemnerent philosophiam
Epicuri, mox autem procedente tempore ad illam transituri
erat

scriptor,

essent
V.

v. 7

adiuvare
V.

qui

(oi xpovoi [ai)T0uc;] TTapaOTriaovTai).

5 oiKOi KaOiijuevou^.]
senio enim confectus est

col. II v.

V.

col. I V. 1 fortasse

cfr. fr. II

7sqq.
cfr. fr. 11 col

VI v

1.

TTdaiv Toi^ evTauGa ouaiv] touc; euauvKpiTouc aOTiuv

se velle dicit fr. I col. II 14 (cfr. fr. II col. IH v. 4).

|ur*]

12 8qq.

cfr. fr. II

3 11

col.

v.

4 et

fr.

LXII

v. 1.

hoc Cynicis et Stoicis placuit.

causa Musonium p. 42, 1 ed. Hense: ti b' ouxi
col. II v.

cfr.

exempli

Koivri

TTaTplq

dvGpujirLuv dTrdvTUJV 6 Koapioc, iajlv diaTTep r|ciou ^ujKpdTr^c;; ubi

87

Hense revocat nos ad Cic. Tusc. V 37, 108; Plut. de exil.

p. 600 F; Epict. diss. 19, 1; Sen. dial. 711 20, 5, IX 4, 4, ep.
adde Cic. de div. I 57, 137 cum domus sit omnium
28, 4.

una eaque communis. fortasse iam Epicurum ipsum ex hac

sententia praeceptum suum derivasse, quo docet \xr] iroXiTeijeaOai
Tov ooqpov, arbitratur Usener. sed ex omnibus quae habemus
de hac re testimoniis

(Us.

fr.

8 et

9,

552 sqq)

apparet,

ideo

tantum sapientem Epicureum abstinere a gerenda

ne molestias habeat.
honoris et potentiae,

re publica,
cupido inest

illis, quibus nimia

Epicurus plane suadet, ut administrent
rem publicam, quia si cupiditatem suam coercerent, ex otio
ipso etiam maiores iis exorirentur molestiae (fr. 555 et 557).
quod vix suaderet, si sapientem ob eam causam^ quia civis
universi esset, rem publicam vitandam esse censeret.
mihi
quidem magis videtur hoc praeceptum illis temporibus, quibus
ex omnibus disciplinis, quodcumque placeret, eligeretur, in
disciplinam Epicuream transmanasse.
quamquam concedendum est nihil eorum quae Epicurus docuit cum hoc placito

itaque

pugnare.
V. 11
avvapn&Zuj oub^va iiiapTupeiv pro ujOTe uapTupeiv
dici videtur, cfr. Praef. p. XLV. verbum avvapiidZii) hac significatione capere animum eius qui audit dici^.ur etiam ab Anonymo in Arist. Rhet. ed. Ac. Ber. tom. XXI, 2 p. 46, 4 (ouvapirdZieTai 6 diKpoaxr\(;) et a Stephano in Arist. Rhet. ed. Ac. Ber.
XXI p. 299, 8 (auvapird^eiv tov dKpoaTriv).

col. III

V. 1

Toic;

XeYouoi,

quae proxime ad reliquias

ser-

vatas accedunt, nuUo modo recta esse possunt. Nam scriptor

animum eorum qui legunt eo tantum modo capere (auvap-rrdZieiv)
potest, ut concedant ea vera esse quae ille ipse dicat, non ea

quae
v.

alii

dicant.

exempli causa scripsi ^boYMdTioa.

hoc

scriptorem

dixisse puto, se nihil affirmare nullis additis argumentis.

V. 4 TrepiGeiupelTe i. e. ab omnibus partibus, acute considerare et examinare.
v. 6/7 ibc, Kai evavxoc;] fortasse inde a fr. XXIII col. III
v. 13.
V. 10 eqpiOTdvai scripsi; iam Heb. et Kal. p. 433 ^qpeOTdvai
a se suppletum dubitant num rectum sit, quod Diogenes semper
longiore forma ^orriK^vai utatur. ^qpiOTdvai tivi animum convertere in aliquid inde ab Aristotele non insolens est. cfr. Praef.
p. XXXIII.
V. 13 ^TTiaTpeqpovTac; intransitive scilicet dictum, ut saepe
posteriore aetate.
scriptor monet cives suos, ne confuse et

permixte (ttoikiXujc;) tum hanc tum illam in partem inscriptionis

convertant oculos, ut praetereuntes facere solent et otio tabescentes homines, sed ut ab initio ex ordine omnia legant.


fr.

XXY

col.

I.

praefatione

actunim esse promisit,

(fr.

88

summo bono
primum

finita, qua se de
col. II et III) nunc

XXIII

adversariorum (Stoicorum) falsas opiniones dissipat, qui virtutes

summum bonum

esse censent.

2/3 irepi |u^v Tf\c, dq)poauvr]<;] antea fortasse commemoravit Stoicorum illam de sapientibus et stultis doctrinam, qua
omnes qui sapientiae expertes sint, stultorum in numero
V.

habendos esse censent.

v.

(HK
sive
fjv,

12 o

Kai

6i^

ad

p. 437) cfr.

fr.

sive

illi

negant

d\T]9^<;

IV

^Tuvxavev]
col. I v. 12.

affirmant.

cfr.

vox dv non desideratur

revera enim verum est,
talia qualia sunt biKaiov

eiKOc; fjv.
col. II V. 1

ouvo|LioTvai|aoviv alibi exstare non videtur.

Kai ou
dp^fexai] ante ou subaudienda est vox
toOto (Heb. et Kal. p. 434 haec aliter intellegere videntur).
exempli causa affero Ep. ep. II 116 (Us. p. 55 v. 7 sqq.) ot b^
TaOTa fii) KaxafOLTtY]aavTec, rj judXiaTa oOt' dv auTd TaOTa KaXu)(;
V. 7

auvGeujpr]Oaiev ouTe ou ^'veKev bei Geiupeiv TaOTa TrepieiroiriaavTo

e. oOTe toOto TrepieiroiriaavTo ou eveKev bei GetupeTv TaOTa).
V. 8 cfr. ad fr. XXHI col. II v. 1.
KOTd t6 laxaTov cfr.
ad fr.
col.
v. 9 sqq.
V. 9 sqq. ad rem cfr. Ep. ep. HI 128
129 Kai bid toOto
Ti\v i^bovi^v dpxi^v Kai t^Xo^; eivai X^YO^ev eivai toO |uaKapiuj<;
Zr\v et Us. fr. 397 sqq.
V. 11 sqq. iraaiv "XXr|ai Kai pappdpoic; \iifa evpoojv] Putaveris Diogenem eundem scriptorem ante oculos habuisse atque
Ciceronem, qui de fin. II 15, 49, cuni de eadem re agat, hoc
dicit: philosophiis nohilis, a quo non soJuni Graecia et Italia,
sed etiam omnis harbaria commota est, honestum quid sit, si id
non sit in voluptate, negat se intellegere, nisi forte iUud, quod
multitudinis rumore laudetur.
V. 13 |ueTa ^vpoiuv]
Epicurus quoque graves voces libenter
adhibet. huic similia sunt quae traduntur apud Cic. de fin. I

(i.

XXXV

18, 57 clamat
sapienter
curus) ac palam
non sine adiecta

Epicurus .... non posse iucunde vivi nisi

et Sen. de vita beata X, 1 clare inquit (Epitestor, hanc vitam, quam ego iucundam voco,
cfr. etiam Us. fr. 67 |ueYdXr]
virtute contingere.
voce podv utitur Epicurus fr. 200 dqpuaioXoYilTov
^oujOY\c, Tf|q aapKoq poSv Ti\v i^uxriv. cfr. Lucr. II 17
,

TTi

qpuuvf).

t]fov
nihil aliud sihi
|uiri&^v

ni

naturam

latrare.

Stoici virtutibus
Facete vult loqui:
molestias exhibent, cum eas cogant sedem mutare.
V. 6 sqq. cfr. Cic. Tusc. HI 18, 42 (Us. fr. 69 Epicurus ipse
col.

V.

3.

loquitur in libro TTepl cpvaewq) qui si virtutes ehullire volent

aliud dicent nisi eam viam , qua efficiantur
eae voluptates qua^ supra dixi.
Virtutes secundum Epicureos

et sapientias., nihil

89

nisi propter voluptatem appeti notum

138 (Us. fr. 504) 6id bi Tr\w f\bovi\v xal
oO bi' auTd<; et Us. fr. 504 sqq, et Cic. de

non

est.

tck;

cfr. Diog. Laert.

dpexd^ aipeiaGai,
fin. I 13, 42 sqq.
col. rV V. 2 aiJTai unum rectum esse potest (aOTai Heb. et
non enim hic Tirtutibus ea opponuntur quae iis efficiKal).
untur; nam dici non potest virtutes ipsas quidem homini usui

esse,

autem quod

id

alium nescio

14.

virtutibus efficiatur (i. e.

iuvare.
Tirtutes non alium quemquam

f)

e05ai|Liov{a),

quem

adiuTant nisi
hominem ipsum. cfr. Kup. b6 3133, 36, quibus de una e quattuor Tirtutibus agitur, de iustitia, eanique au|nPoXov toO OU|liqp^povTOc; esse dicitur, cuius non participes esse bestias. cfr. etiam
Hermarchum apud Porphyr. de abstin. I 10, ubi postquam expositum est, quomodo inter homines couTenerit, ne quemquam ex
suis occiderent, sic oratio procedit tujv b^ XomOuv Ziibiwv eiKOTUJ^;
o06ev bieKuuXuouv qpGeipeiv oi -rrpuiToi biopioavTec; dTe bei iroieiv
dTe |uri- t6 TOp cjuiuqp^pov i-ni TOUTUiv ^k Tr\c, ivavTiac,
riiLidc;
T. 3

direTeXeiTO Trpdeuj<;, et 12 (p. 95, t. 16 sqq. ed. Nauck^) ei uev

ouv ebuvavTo iroiriaaaeai Tiva auvOriKriv ujairep irpo^ dvepiuTrouq
OUTU) Kai irpoc; Td Xoiird tujv rdjujv Oir^p tou uri KTeiveiv ,ur|b^
i^juujv dKpiTUJc; aOTd KTeiveaeai, KaXOuc; eixe juexpi toOtou
t6 biKaiov ^EdYeiv
^Treibi^ b^ twv d|urixavu)v fjv koivujvfjaai vdfiou Td }i-^ 6ex6|ueva tu)v Z^hwv Xoyov ktX. itaque quod
illic de iustitia dicitur, inter homines solos eam exstare, idem

Trpot;

de omnibus Tirtutibus dici potest.

T. 14.
argumentationem abruptam tali modo progressam
esse puto: apparet Tirtutes nulli alii generi animalium prodesse

hominum, cui uni insunt. unde cognoscitur, oO|uPoXov

aliquod esse Tirtutes inter homines pactum ad conserTandum
et tutandum genus humanum.
non ergo Tirtutes ipsae t^Xoc;
sunt, sed ideo tantum coluntur ab hominibus, ut securitatem
sibi parent.
securitas autem una ex iis rebus est, quibus

nisi

imprimis

maximum bonnm

XXVI

efficitur.

hic fuisse Tidetur: ubi demonstratum est, non Tirtutes esse summum bonum, sed TroiriTiKdc;
tantum illius, summum bonum autem potius in Toluptate esse,
nunc scriptor priusquam ad tractandos affectus transit, iam
unum adTersariorum decretum refellere Tult. falsam enim esse
eorum sententiam, qui dicunt, homines, qui Tirtutes habeant,
continuo etiam summo bono frui, itaque Tirtutes non efficere
summum bonum, sed ipsas esse. qua de causa omnia iroiriTiKd
aut TrpujToxpovoOvTa aut auvxpovouvTa aut jueTaxpovouvTa esse
docet, Tirtutes autem in numero tujv auvxpovoOvTUJv esse (col.
IV T. 10). falli igitur adTersarios, cum illam ob causani Tirtutes ipsas t^Xo^ esse dicant.
(talem contextum esse iam
Heb. et Kal. p. 352 cognoTerunt.)
fr.

contextus


V.

col. I

5/6 ToO irdeouc; TrXdvov.

TrX[aviJu]|u^vu}v eepaireia Traeojv.

nis
illo

90

cfr. fr.

cum autem

XXVII

v. 2

Kal

proximis colum-

non de affectibus sed de virtutibus agat scriptor (col. IV),

modo primae columnae vv. 5 9 supplendae erant.
col. IV V. 3 lOTai Tic auTiiJv eir' dYaeoj |uvri|uri] ad dicendi

cfr. Plut. de curios. c. 11 d)uvr)a9r| 6 &eiva toO betvoc;

dYaeuj, et Polyb. II, 61, 6 t6 b' dKoXoueov Kai t6 Tf\c, iotopiac; ibiov dqpeiXev, tov eiraivov Kai Tr^v ^tt' dYaeiij |uvri|uriv tujv
dEioX6Yuuv TTpoaipeaeujv et VI, 39, 2.
V. 9 sqq.
|ur|be tclc, dpeTdg elboTa^; oti tojv auvxpovouvTuuv
Troir|TiKUJv X- ]
quod hic de virtutibus idem de philosophia
dicitur Wotke Wien. Stud.
p. 193 sent. 27 eTri |uev tuuv dXXujv
^TTiTr|6eu^dTU)v juoXk; TeXeiujeeiaiv 6 KapTroq epxeTai, erri 6e

rationem
^tt'

ou ydp |ueTd
Tvujaei t6 TepTrv6v.
r?\
dXXd djua ^der^OK; Kai dTr6Xauai(;, et de summo
bono 1. c. sent. 42 6 auT^c; xP<^voc; Kal yev^aeujc; toO lueYiaTOu
dYaeoO Kai diroXauaeuj^ (corr. Us. dTruXuaeujc; cod.). uon prorsus
idem sed simile est, quod dicit Epic. ep. III 132 au|UTreqpuKaai
Ydp ai dpeTai tlu Zy]v rjbeujc; Kai t6 Zf\\> ribeujt; toutujv eOTiv
dxujpiOTOv et paulo ante (etiam Kup. b6H V) ouk eOTiv r)5^uj<;
Zf\v dveu Tou qppovifiUJc; Kai KaXujc; Kai biKaiujc;, <^ou5^ qppovi|uuj(;
Kai KaXOuc; Kai 6iKaiuj(;^ dveu toO i^beuu^; unde tamen aliquo
modo cognosci potest virtutes, ut natura cum voluptate coniunctae sint, ita etiam eodem tempore atque illam existere.
auvTpexei

qpiXoaoqpiac;

|uder]aiv dTr6Xauaic;,

fr,

XXYII

col. I

V.

14

vix

aliter

suppleri potest atque

quid sit secundum Epicurum
enarrare videtur, quo etiam pertinet t6 TnaT6v ^XTriajua", cfr.
fr. 68 Us. t6 Ydp euOTaeec; aapK6c; KardaTriiua Kai t6 Trepi TauTT^e;

Diogenes

IX]TTiq.

summum bonum

TriOT^v ^XTTiafua Tr|v dKpoTdTr|v xctpdv Kai ^epaiOTdTriv ^xei roic,

^TriXoYiZ^eaeai buvaju^voi^ et Wotke Wien. Stud.
p. 193 sent.
33 aapK^t; qpuuvi^ t6 |uri Treivfiv
TaOTa yP exuuv tk; Kai
,
eXTTiZ^ujv eEeiv Kdv Aii urr^p eubaifuoviae; |uax^aaiTO.
cfr. Us.
col. II V. 1 |ueT' ^Y^OT^*^] ^ujv i^beuuv, ut videtur.

515 <^r^ ap^TX]} rrepi ti^v ^KXoYrjv eOTi tuuv rjbeujv k^t'
'GTriKOupov et Epic. ep. III 129 Trdaa ouv i^bov)*] bid t6 qpOaiv
^Xeiv oiKeiav dYae6v, ou Trdaa iu^vtoi <y') aipeTri.
V. 2
TTXavuujuevujv TraeOuv] cfr. fr. XXVI col. I v. 5 toO
TTXdvov.
TTdeouc;
V. 4 OTTOU, qprijui, ouv].
sic etiam Heb. et Kal. scribunt in
contextu, sed aliud quoque proponunt 6ttou qpiTfii oijv sine

fr.

quod ita explicant: In den FdlJen also, von

denen ich spreche, ist soivohl e. q. s. illud mihi magis verisimile esse videtur, et maxime Dielesii interpretationem probo
ubi iyitur (hoc repeto) periculum magnum^ ibi etiam lucruin (sc.
Kai in sententia correlativa duplicatur etiam fr.
magnum).

interpunctione

LXin

coJ.

1 sq.

91

V. 7 sqq. fugiendas esse rationes captiosas, quae ita efficiantur, ut vox ambigua nunc hoc nunc illo modo intellegatur,
tales ratiunculas Stoicis (Chrysippo) vitio dant velut Galenus de
Hipp. et Plat. p. 288 Miiller xiuv aoqpiaxiKuiv (\ri|U|udTUJv), direp ^v
^iuujvu^iai<; t^ tioi Kai toT<; Tfjc; X^Eeux; axrmaai ludXiOTa auviaTttTai, et p. 245, ubi exemplum aflFert eius modi rationis, et
p. 237, 3 Td be 6|Liu)vu|uiai(; Tialv f\ toic, Tr\c, \^Heuj<; axr^aai
7reTravoupYri,ueva aocpiaTiKd et p. 250, 8.
itaque hoc loco
Stoicos fortasse intellegit, qui captiosis rationibus (quas antea
commemoravit) virtutes summum bonum esse efficiant. sed

etiam potest, ut iam longius disputatio progressa sit et

Diogenes contra eos pugnet, qui voluptati maledicant, quasi

fieri

summum bonum

Epicurei libidinosas voluptates

(tum ovofidTuuv
iam Epicurus

X^Y^JUfiev i^bov )^vT^\o<; u-irdpxeiv,

ou

Td<; ev dTro\auaei Kei|u^vaq \^fO}JLev,

d|uo\oYoOvTe<;

d\Yeiv

KaTd

esse arbitrentur.

koiv6ty]c, (v. 11) voci i^jbovi^ inest.)

repellit ep. IIl 131 (Us. p.*64,

KaKiuc;

f]

au)|ua

eK6ex6|uevoi

|uriTe

quae crimina

8) 8Tav ouv
Td<; tu)v dauuTiuv ribovd<; Kai

dj<;

Tive<;

dYvoouvTe<; Kal oux

vo|u{2^ouaiv

TapdTTeaOai

dWd

Tf^v vpuxriv.

t6 |ur|Te
atque hoc

magis crediderim; itaque proximum fragmentum huc rettuli.

V. 10 Trpoirri^aKiaTfic; apud Hesychium sub voce Trp07n}\aKia!u6<; explicatur
(vox ipsa irpoirri^aKiaTri^; omissa est, ut vidit
Heinsius) (pi\6veiK0<;, Ko\aKeuTr]<;, uPpiaTiK6<;, dbiKoc;. alibi vox
exstare non videtur.

fr.

giendis.

XXVIII

col. I

enim

nec

et II agitur de rebus eligendis

semper

et fu-

secundum Epicurum voluptates

eligendae et molestiae fugiendae sunt (cfr. Ep. ep. III 129).

hoc loco de molestiis agitur et explicatur, saepe molestiarum
fructus post longum demum tempus capi posse (semper igitur
Ti^v ri6ovr]v

t6

XXIX

t^\o<; esse).

modo incohavit scriptor secundum caput

XXVIII huic recte antepositum est, illo
fr. col, n V. 10).
postquam priore capite exposuit voluptatem
summum bonum esse, nunc demonstrare studet, quomodo vitam
voluptatum plenam assequamur,
fr.

disputationis

col. I

(si

fr,

V. 4
ev Toic; KaTaOTriiuaai Kai ^v Taic; TrpdHeaiv] Epicurus
voluptates dividit in r)bovriv KaTaaTri|uaTiKr*iv et Tr]v ^v Kivr]aei,
cfr. Us, fr, 1 et 2,

fr.

408 sqq. et 416 sqq.

secundum Epicurum sunt dTapatia

i^boval KaTaaTr]|uaTiKal
et duovia, i. e. tranquillus

status animi et corporis (fr, 2 et 450), quibus opponuntur eae

quae motu aliquo animi sive corporis efticiantur (i^boval Kivr|TiKai),
Diogenem quoque videmus, cum irepi KaTaaTrnudTwv
agat, de semovendis atfectibus loqui (quibus semotis i^bovfj
neque tamen quid sit
KaTaaTTiiuaTiKri, i. e. dTapaEia efficiturj,
Vlbov)^

KaTaOTrmaTiKr]

eum

recte

intellexisse

ex eo

apparet,

92

nam si
KaTaaxriiuaai oppouit toc; irpdSeK; (v. 46).
quomodo vita nostra et in liis et in illis beata
fiat, dubium non est, quin KaTaaTr)|LiaTa et TrpdSeic; ad otia et
negotia, qualia in vita hominum exstant, referat, non ad statum
et motum animi et corporis, unde revera ambae illae voluptates
quod

Toi<;

dicit se quaerere

nomen

acceperunt.

V. 9
^Keivo
illud magistri.

TTipoOvTec; t6
re cfr. Cic.

oti]

hr\

De

i.

e.

tenentes decretum

11, 37 in omni re doloris amotio successionem efficit voluptatis et postea non placuit
JEpicuro medium esse quiddavi inter dolorem et voluptatem.
V.

de

fin. I

cfr. Praef. p. XXXIII.

vox apud Epicuinvenitur.
dvTiTrapepxeTai] in dolorum locum succedunt vo-

12 Td f\hovTa]

rum ipsum nondum

v,

13

luptates.

vox dvTiTiapepxeaGai banc vim alibi habere non

vi-

detur.

14 sqq. Td ouv oxXoOvTa ty]v vjjuxi^v Tiva ^otiv; 96^01

GavdTou, 6 S' dTt' dXYribovuuv, ^ttiEpicureo apud Ciceronem de fin.
118,59 enumerentur morbi animi: cupiditates immensae, aegritudines hominum non intellegentium nihil dolendum esse animo,.
quod sit a dolore corporis praesenti futurove seiunctum (= 96po<; dTr' dXYribovuuv), timor mortis, superstitio.
prorsus eandem
partitionem molestiarum animi habes etiam Epic. Kup. 66H. X
ei Td TTOiriTiKd tOuv Tiepi touc; douuTouc;
i^bovOuv ^Xue tou^ 96V.

... 6

juev ^K eeujv, 6 6' dTio

cfr. qui a Torquato
SojLiia.

Pou<;

Tf|<;

"fr|66vujv,

biavoiat; tou<; Te Trepi fieTeiupujv Kai GavdTou Kal d\eTi Te t6 Tiepa^ tujv ^Tri6ujuia)v ebibaOKev, ouk dv TroTe

ei'xo|uev oti e|ue|un;d|ue0a aiiTOic;.

tom. III col.
3 sqq. Ka[i]

XXIV

cfr,

etiam Vol. Herc.

Trd\[i]v

eKaTaT[i]K[i?i]

coll. I

[9]piKr],

Geujv [K]ai eavdTou Kai [d\]Yrib6vuuv Kai tluv TauTa<; TrapaOKeuetiam apud Porphyr, ad Marc. 29 p. 293,4
d^eiv 6oHa|uevuuv.
ed. Nauck^ (Us. fr. 485) hanc effectuum enumerationem habea

bipertitam

f]

ydp bid 9630V

ti<;

KaKobaiuovei

f\

5i'

d6piaTov Kal

Kevr^v ^Tri0u|uiav.

Sequentis disputationis pleraque perierunt, sed verisimile

dixisse qualia Epicura
mundum administrare neque
omnino homines curare_, cum minime debeat putari eos Trpdx|uaTa ^xeiv; de metu mortis taHa qualia inveniuntur Kup. hoL 2,
de metu dolorum qualia Kup. 665. 4, de cupiditatibus qualia
KUp. hol. 3, 30 alibi.

est scriptorem de metu deorum talia

Kup. 56H. 1 et alibi, deos neque

col. II V.

9 auTai] scil. 96^01 Kai

iixiQvjjLia.

XXX

duo genera metus

fr.
agitur de metu deorum.
discernuntur, metus explanatus (TeTpavuu|uevo<;), quo affecti sumus, si rem ipsam et causam, cur eam timeamus, plane cognovimus, et metus non explanatus (dTpdvuuT0<;)

qui

ille

esse vi-


detur, qiio affecti sumus,

eam timeamus,

cur

V. 3

p.

de

satis

Tpavoiw

93

si neque rem ipsam neque causam,

cognitam habemus.

(cfr.

fr.

XXI

videatur Praef.

col. I v. 9)

XXXYI.
metu

10 de

inani, qui oritur, si quid ratione non cogEpic. ep. I 81, qui eadem de re, de metu deorum et mortis haec dicit ^ttI b^ toutoi^
^Keivo bei KttTavoiv, 6ti Tdpaxoc; 6 KupicuTaTot; .... YiveTai ^v tlu TauTa luaKdpid
T6 boEdZeiv Kai dqpGapTa Kai li-rrevavTiac; exeiv toutlu pouXrjOeiq
V,

nitum

est, cfr.

Tou^

Kai

^v

^popouja^vouc;

dW

tuj

eiTe

|aueou<;
.

aia)vi6v ti beivov dei TrpoaboKav .... KaTCt

Kai auTrjv dvaiaGrioiav Tr^v ^v tlu TeGvdvai
Kal ^v tuj }jir\ bdiaic, TaOTa irdaxeiv

dX^Ytu Y Tivi irapaaTdaei. cfr. etiam Lucretii notis

simos versus 1. II v. 55 sqq. de vano motu puerorum.
V. 11 sqq. mens versatur ad aliam aliquam naturam (scil.
atque ignem), quae non ^k qpavepoO est, sed ^vbebujLi^vr) quam
cum mens illustrare non possit, metu afficimur, cfr. Lucr. I
151 sqq. OTToqpiWTiJ^eiv paulum illustrare, alibi exstare non vi;

detur.

XXXI

cum metu deorum

arte coniunctus est metus

fatum quidem esse probare studet scriptor
et cum fatum esse ex divinatione Stoici effi(cfr. fr. XXXIIT)
ciant (cfr. fr. XXXIII col. II 1), nunc, ut fatum tollat, etiam
fr.

fati.

itaque ne

divinationem

nuUam

col. I V. 3 sqq.

jaavTiKri

flYr|T^

esse ostendit.

ad rem

cfr.

Diog. Laert.

oOaa dvuTrapKToc; ei xal

Td Yiv6|ueva et fr. 395.
,

OTrapKrri,

135 (Us. fr. 27)

oObev Trap' i^.ua<;

V. 10 fortasse scriptor divinationem definivit (opi^ojuai), ut

Chrysippi definitionem legimus apud Cic. de divin. II 63, 130.

XXXIII

sensum quidem et constructionem quin

non dubito, quamvis de singulis verbis dubidicit scriptor, quod antea de divinatione dictum
tari possit.
sit qui non credat, illum adiuvari non posse, sed semper eum
in errore mansurum esse; qui autem credat illud, eum etiam
omnia illa quae de necessitate dicantur valde dubia et incerta
fr.

col. I

recte intellexerim

nam argumentis, quibus divinatio fficiatur,

et ipsa divinatione sublatis nihil aliud relinqui, quo necessitatem esse probari possit.
V. 9 dOTaTa] duhia cfr. fr.
col. I v. 2/3.
col. ni V. 3 sqq. de Democriti sententia cfr. Diels Vors.

iudicaturum esse;

XVm

p.

301

fr.

6668.

10 IvOev bk qpaiveaGai KaTTivavKaaiu^vujq TrdvTa KeiveTaOai]

sententia tota sic intellegenda est: si quis Democritum secutus
atomis nuUum inesse liberum motum dicat, inde autem apparere omnia rnon omnia atoma, sed omnia quae fiant) necessiV.

94

tate moveri contra illum dicamus

quod coniectum est
ab Austriacis evepGev be qpaiveoGai KaxrivavKaaiuevujc; irdvTa KeiveToGai vix rectum esse potest, quod, quamvis dubium sit qualem motum atomi Democriti per se habeant, id quidem certum
,

est, omnes atomos sursum ferri eum non putavisse,

accedit^
quod sententia antecedenti Diogenes adversarium fingit dicenatomis
iiberum
motum
non
inesse
tem,
propter collisionem,
atomi inter se coUisae certam in viam trudantur^
i, e. quod
ad
alias
dum iterum
allidantur, iterumque aliam viam facere

hac igitur in re si cernitur necessitas, quomodo

cogantur.
sententia proxima dici potest omnia necessitate ^vepGev KeiveioSai, et quomodo nova haec affirmatio priori voce be opponi
potest?
col. III V.

37

cfr.

Cic.

da nat. deor.

p, 201, 15) Epicurus invenit quomodo

quod videlicet Democritum fugerat: ait

I 25, 69
(Us. fr. 281
necessitatem effugeret,

atomum, cum pondere

sola
gravitate derecto deorsus feratur, declinare pauUulum.
declinatione atomorum liberam voluntatem servari dicit Lucr.

et

II

251293.

V. 8 quomodo Epicurus declinationem atomorum ex eis

rebus quae oculis videntur probaverit, nescimus (nisi forte ex
ipsa libera voluntate, quam animalibus inesse apparet cfr.

Lucr.

1.

c).

14 cfr. Us. fr. 378 KaiTOi 6 |uev 'ttikoupo<; otjuujt;

OTpeqpeTai Kal cpiXoTexvei ir\c, di6iou Kivr|oeuj(; |ur)xavuO\xevoc, IXeueepOucrai Kai dTToXOoai t6 ^kouoiov uir^p tou \i\\ KaTaXmeiv dv^TK^ilTOv tt^v KaKiav.
V,

Y^

10

TTUJc;

XXXIV

intramus in caput de metu mortis. pugnat

fr.
scriptor contra eos qui animam post mortem permanere putant et hic maxime contra eos, quibus ex alio in aliud corpus
transmigrare
pedoclem.

animam

placet,

Pythagoram

et

(fr.

XXXV) Em-

XXXV

col. I, II sententiam hanc esse puto: scriptor

fr.
refutat Empedoclis sententiam, qui animas ex alio in aliud
animal transire docet, cum dicit animas, si ex alio in aliud
animal transeant, necesse esse etiam per se solas vivere posse;
eo enim ipso tempore, cum transeant, eas corpore solutas per

se solas vivere. nam si Empedocles iis illo transeundi tempore

animalis naturam non attribuat, rem eius (Empedoclis) etiam
peius se habere (v. 1 6. fortasse iam antea accuratius hac
de re locutus est). sin autem animae quolibet modo animalis
nam aliquo modo eas illam
naturam sine corpore habent
cur Empedoclem tum animas
naturam habere necesse est
,
ex aUo in aliud animal transducere? (v. 6 14). aut enim

95

14) simpliciter animas per se solas immortales

(col. n T. 4
aut
reddere oportere transitiones illas praetcrmittentem
ne transitiones qui(si immortales per se ipsas non reddantur)
,

dem illas credi posse (quod supra probatum est), immo potius
tum animas post mortem statim interire credendum esse.

tota igitur oratio Diogenis illuc pertinet: transitiones ut efficiat Empedocles animas necesse est per se ipsas vivere posse
concedat (nam, si quidem transeunt, eo ipso tempore, cum

transeunt, nimirum per se vivunt); sin autem per se ipsas

vivere possunt, supervacaneae sunt illae transitiones multoque
simplicius animas per se ipsas immortales redderct.
V. 8
his
^auTUJ pro aeauxtD, quod nikil habet oflFensionis
tamen in fragmentis non nisi hic invenitur, siquidem recte
,

verba suppleta sunt.

col. II V. 4
14 unam in sententiam verba comprehendi.
aut enim animas per se solas immortales te reddere oportet, aut
si transitiones illas nobis narrahis, tibi quidem non credemus
(immo potius eas si per se manere non possunt, post mortein
interire arbitrabimur)
V. 9
12 iva aoM t6 uaveoxaTov aev|u6Tepov iJTrfipxe [^6]
ut postremum mendacium tuum honestius esset. hoc
ilieOaiLia]
.

postremum mendacium

est placitum illud Empedoclis, animas

ab infimis animalibus ad superiora gradatim ascendentes postremo ad deos pervenire, quod ipsum suo exitio quasi in deorum coetum sublatum confirmasse fabula erat. itaque talia
iam antea col. II v. 1 '6 posita fuisse verisimile est. Empedoclem autem irridens scriptor dicit hoc mendacium honestum
etiam honestius esse, si omnino animas per se immortales redan uTrripxeTO scribendum esb?
ut mendacium tuum
deret.

posiremum honestius initium habiturus esset.

fr. XXXyi col. I sqq. adhuc de anima agitur post mortem non permanente; refelluntur Stoici inde a v. 13.
ostendi videtur animam sine corpore per se (luovouexstare non posse.
cfr. Ep. ep. I G5 (Us. p. 21, 8 sqq.)
et Lucr. III v. 484444, 565579.
col. I

inevri)

12

Chrysippi sententia est, cfr. Diog. Laert.

Doxogr. p. 471, 18 sqq. Diels ttiv hk
ouk
HJUX11V Yvr|Tr]v Kai qpGapTriv \i-io\)0\v (sc. oi Ztuuikoi).
eu0u^ hk Tou auujuaToc; diraXXaTeTaav <p0eipea9ai, dXX' ilTri.u^veiv
Tiva(; xpovoMC, KaB' ^auTrjv t^v \xkv tOuv aTroubaiuuv luexpi Tf\c,
col.

II V.

VII 157, Arium

Didymum

elq TTup dvaXuaeujc; tojv TrdvTuuv, ir\v hi tOuv

dqpp6vuuv

Trp6<; tto-

aou(; Tivac; xp6vouq. t6 be biaiueveiv Tdq vpuxdc; outuuc; X^youoiv,

oTi bia|Lievo|aev f\\x(AC, ijjuxal Yv6|uevoi toO auu|uaTO(; x^pi(^0^vTe<;
ei(; ^XdTTuu |ueTaPaX6vTe<; ouaiav ti^v Tf^c; x|juxfi<;, "^^^ ^^ '^^v
dqpp6vuuv Kai dX^Yuuv Cujuuv hj^X^^; auvaTr^XXuaGai toi<; auj|uaai.

Kai

96

5 KQv Tuj XoYicyfiUJ biaqpepujoi] scilicet ol )Lif] ooneque tum, si prudentia excellunt^ eandem mortalitatem
certum eniin finem constituunt Stoici inter sapientes
habent.
et stultos atque hominem quamvis prudentem nisi sapiens sit,
stultum esse dicunt.
col. III V.

<poi.

cum

T. 9 sqq. supplementa a viris doctis proposita non

illa quidem con solum contra Stoicos sed contra

probo,

omnes,

animam non cum corpore interire censeant, dici possint,

nimirum iam antea dicta sint (nam non contra Stoicos primos pugnat scriptor); cfr. etiam reliquias primae columnae.
multo magis mihi videtur dixisse scriptor, audacis esse animas si quis semel in perpetuum permanere non posse sine
corpore concedat, tamen per tempus aliquod corpori superstites

qui
et

esse perseverare.
fr,

XXXyil

ad quaestionem de mortalitate animae per-

tinere videtur.
fr.

XXXTIII

iam finitum

est

caput de toUendis affectibus

doloris, cupiditatibus) et nunc in univerde illis loquitur scriptor. omnes atfectus parvi oriuntur sed

(metu deorum, mortis,

sum

immensam magnitudinem (usque ad col. I 7). tum

demonstrat animae affectibus corporis affectus valde superari.
(Heb. et Kal. hoc fragmentum et proximum ad metum doloris
pertinere volunt [p. 351]. quos ne sequamur, impedimur col. III
v. 7 f| [bi dvdv]Kr|v f^ 6i' f)bovriv, unde vides non de doloribus
tantum agi, et col. I v. 1 et 11 iTa6u)v (non d\Yr|66vu)v), col. III 8
irdGei; quod autem col. II v. 11 de doloribus solis loquitur,
monendum est, eum ibi exemplum afferre, et ad hoc exemplum
dolores multo aptiores esse quam voluptates. praeterea quae
initio primae columnae de augescentibus affectibus dicuntur,
multo magis ad cupiditates quadrant quam ad metum doloris).
7 cfr. Philodemum irepl bpff]C, p. 54 Gomperz
col. I V. 1
de ira locutum Kal Kaxapx^iuevov dir' IXaxiOTOU |U^xpi ^^^ tiI)v
crescunt ad

^oxdTUiv ^HoK^XXeiv Troiei.

contraria docent Cyrenaici.
V. 8sqq. cfr. Us. fr. 452.
V. 13 Oq)' ^va Kaip6v cfr. Praef. p. XLII.
col.
V. 6 t6 lr\v dvaipeiaGai]. cfr. Epic. Us. fr. 448 '0 rap

Multo igitur facilius et

6 OireppdXXujv ouvdijjei eavdTUJ.
animi et corporis dolores simul urgentes hominem occident.
col.
V. 10 qualia haec sint, e quibus sapiens praestantiam
animi affectuum cognoscat, ex Us. fr. 452 colligi potest. corpus

Tr6vo<;

enim praesentia solum

animus et praesentia et praeterita

de fin. I 17, 55; Tusc. V 33, 96.
10 diTobebujK^vai de perfecti usu cfr. Praef. p. XLIII.

et futura.
V.

fr.

tuum

cfr. et

XXXIX

sentit,

Cic.

ad eundem locum de praestantia animi affecexponitur animam magis causam esse

pertinere videtur.

--

97

inde postea effectum esse verisimile est,

vitae qtiam corpus.
etiam affectus animi multo maioris esse momenti quam corporis (sic

iam Usener).

col. I V. 2

5.

Hac enim

in re Epicurus dissentit a

Demo-

qui corporis atomis singulis singulas animae adiunctas

esse voiuit, eundem igitur numerum harum et illarum eese
putavit. cfr. Lucr. III 370395.
V. 5
cfr. Diog. Laert. X 67 (Us. p. 21 scholion)
Kai
crito,

t6 |h^v Ti dXofov ainf\c, (h^wX^Oi ^

ouuuaTr t6 bk \oyik6v ^v tuJ 9i6paKi

XonruJ TrapeaTrdpOai
Lucr. III 136 sqq.
10 bi^Ziujaev koI dvT^brioe b62)biou|a^vri] constringitur
V. 8
a corpore, rursusqiie corpus comtringit. similiter Lucr. III 323 haec
igitur natura (sc. anima; tenetur corpore ab omni, ipsaque corporis
est custos et causa salutis.
de tempore cfr. Praef. p. XLIV.

v.

12

Praef. p.

dTuXaTov

fd\a]

de

voce

'^H'

.;

cfr.

dirXaToc

XXXVH.

(=

dirXeToq)

cfr.

V. 13sqq.
toti huic loco similis est locus qui legitur apud
Epic. ep. I 65, ubi animae tantum, non corpori sensum innatum esse probatur, et Lucr. v. 396
416, quibus animum
maioris momenti esse quam animam ad servandam vitam
sed confitendum est, ea quae legimus de membris
docetur.
abscissis et talibus rebus ad illas Epicuri et Lucretii argumentationes multo aptius afferri quam ad hanc.
nam si dicitur,
corpore debilitato vel mutilato tamen animam sensum retinere,
sed anima expulsa corpus numquam sentire quamvis integrum
sit, hac quidem ex re concludi potest, animam solam sensus
causam esse, corpusque si sentiat praesente anima, sensum ab
illa tantum mutuum habere.
Lucretius quoque iure dicere

animae quidem magnam partem hominem perdere, cum

perdat (nam animae semina per totum corpus distributa sunt), neque tamen mori, si modo animus in pectore
remaneat, at contra animo interempto etiam animam perire,
atque iure ex eo coUigere potest, animum ad vitam dominantiorem esse quam animam.
sed quid hoc est, quod Diogenes
dicit, debilitato vel obtruncato corpore homines non mori, cum
anima remaneat, auima autem fugiente mori eos quamvis integrum sit corpus, et inde cognosci posse quam multo maioris
ponderis ad vitam servandam sit anima corpore? sanum quidem argumentum non est. eodem iure dicere potuit hominem
obtruncato corpore tamen vivere, cum vita remaneret. nam si
quis quaesivisset Diogenem, unde cognosceret, num perditis
membris anima in corpore permaneret, non dubito, quin responsurus fuerit quia vivit homo'^
Epicuri argumentatio stolide

potest,

membra

mutilata

est.

V. 9
construe tg0oOtov t6
aiiToO} i. e. toO tfy^.
dubito an recte
xyuXiK^v iLi^poc yijnujv aOToO (toO tr\v) paaiXeuei.
Dioosins 0E20ANDENsifi fragmenta ed. William.
7

col.

III

98

conferatur Lucr. III 95 in quo (animo scilicet) consiUmn vitae

regimenque locatum

et

est.

v.

396/97

et

vitai claustra coercens et dominantior ad

animai. v. 5 dKripajaia cfr. Praef. p. XXXII.

est

col. IV V. 8 iTf|Y|ua]
supplementum.

col. I

cfr.

v.

est

mapis

aed valde

11,

animus

vitam quam

vis

dubium

si recte suppletum est,

ad hanc disputationem
fr. XL
secundi
de praestantia animi affectuum referendum est.
capitis, quo Trepi irpdScujv agebatur (cfr. fr. XXIX) nullum
fragmentum servatum est.

LYI prorsus eadem sententia erat Democriti. cfr.

de ira III 6, 4 (fr. 3 Democriti Diels) prod^rit nobis
illud Democriti salutare praeceptum qiio monstratur tranquillitas,
si neque privatim neque publice multa aut maiora viribus 7iostris
sed Epicuri quoque similiter dicta novimus; cfr.
egerimus.
Wotke 1. c. sent. 21 oO piaax^ov ti?iv qpOaiv dWd ireiaT^ov, et
Ep. ep. II 86 juriTe t6 dbuvaTov Kal TrapapidZieaGai et KUp, 66?. XXI
oOb^v irpoabeiTai TrpaYludTUJv a-^divac, KeKTTi|u^vuuv
Diogenes
Epicureus apud Stob. flor. IX 49 oub^v iiukp ti^v 5uva|uiv updTTUJv.
V. 3 updaaeiv. non Attice dictum; cfr. Us. fr. 471 (p. 301, 14)
irup^aaovTec; (sic traditum est), fr. 62 (p. 118, 19) auvouairi, fr.
182 (p, 156, 17) Kuepibiou.
fr.

Senec.

LTII

bidGeaic magni momenti est ad beatam

Us. fr. 548 t6 eObai|Liov Kai laaKdpiov oi
Xpr]|LidTU)v irXfieoc; oObe xrpaYiudTUJv oykoc; o05* dpxai Tive; ^xoucriv
oOb^ 6uvd|uei<; dX\' dXu-rria Kai TrpaoTric; Traeu)v Kai bideeaic; Hiuxfi<;
fr.

V.

vitam parandam.

-^

cfr.

t6 KaTd cpuaiv opirouaa.

V,

cfr.

4 xaX6Tr6v OTpaTeia,

t'r.

LIX

orationis

9.

forma

similis est

in Us.

213 f\h\) r) qpiXou |uvr)|ur| Teevr|K6T0(; et Wotke 1. c. sent. 9

KaK6v dvdYKr), dX\* oube|uia dvdYKr| Zx\v |ueTd dvdYKrjc;. ad rem
cfr. Plut. de occ. viv.
cap. III p, 1128 F 'Tra|ueivdjvb(3t X^y^K
Vi^ OTpaTTiYei'.
V. 6 cfr. Us.fr. 565 (Diog. Laert. X 118) oObe ^riTOpeOaai

fr.

KaXOix; ('TriKoOpLu boKet).

V, 7
Tapdxfi<; y^Mov.

Kup,

b6E

XVII

biKaioq

similiter

loquitur Epicurus etiam

6 b' dbiKoc; TrXeiaTTi<;

dTapaKTdTaTO^

Tapaxfi<; y^I^uuv,
V. 8 el Treiaai bOvaTai.]

i. e. eloquens homo
agitatur et soUivexatur, num persuadere possit, num efficiat quod
vult. ultima sententia et ad militiam et ad eloquentiam per-

citudine

tinet. (aliter

Heb.

et.

Kal. sententiam intellegere videntur,)

ad rem cfr. Kup. b62 IV oO xpoviZiei t6 dXYoOv

ouvexu; ^v T^ aapKi, dXXd t6 |u^v ctKpov t6v ^XdxiOTOv xP^vov
fr.

irdpeaTi,

LVIII

t6 hk u^aov ktX.,

et

Ep. ep.

III

133

t6 hk tuv

99

KaKUJv (Trepaq)
f\
xpovouq fi Tr6vou(; ^x^\ ppax^lq; cfr. etiam
Senec. dial. I 6, 6 contemnite dolorem: aut solvetur aut solvet,
ep. 78 7 et 17, Wotke 1. c. s. 4, Us. fr. 446 sqq.
V.
7/8 iLj^aipeaiv Xa)ipdv6iv. talibus locutionibus libenter
Epicurus utitur, ut XiKJiv Xainpdveiv, xapaxi^v Xaiup., a\i-^x\i(S\v
.

XafLip.,

Kivri(jei<;

Xa^p.

aliis.

LIX

V. 1
4.
fr.
cupiditatum haec duo genera (qpuaiKai
Kvai) habes
apud Ep. ep. III 127 (tria autem Kup. 66fc.
XXIX qpuoiKal Kal dvaYKaiai, qpuoiKai u^v oOk dvatKaiai b^, oOxe
Ktti

qpuaiKai ouxe dvaYKaiai), naturales autem cupiditates iterum

dividuntur in necessarias et tantum physicas (i. e. non necesantecedit fortasse 6ei Kaxavofi^aai
sarias).
V. 9 biae^acK cfr. ad fr. LVH v. 2.

LX

vasis etiam apud Lucr. 111 936 sqq.,

semper homo vel animus eius cum vase comparatur. sic hic quoque supplevi. contra irepipeiv lEujGev nisi
de humore superfluente dici non posse videtur.
v. 4 d)Liqp6Tepa]
ad sententiam v.
scilicet 6 irapd ti^v qpuaiv ttXouto^ et i)6ujp.
fr.

1003 sqq., VI

exemplum
16.

XV

6 cfr. Kup. 662.

1
6 Tf\c, qpuaewq ttXoutoc; Kai O&piaTai Kal
eu7r6piaT6q laTiv 6 bi tujv kcvujv boEOuv eic; direipov ^KTriTiTei.
v. 9/10 f^beaGai KaOapiUTepov] i^bovi^ dKdeapTog legitur Us.
fr. 416 (p. 356,
25) cfr. Cic. de fin. I 58 Uquidae voluptatis
liberae^liuci. 111 40 voluptatem liquidam puramque.
imprimis
autem tam ad hunc dicendi morem quam ad totam sententiam
conferendum est quod legitur Vol. Herc. coU. 1 tom 111 col. XV
et

37 sqq. touto fcip beiTai Ttoieiv tt^v xp^ictv dXuTrov, Kai t6 bid
TauTTjc T^pTrov dK^paiov, t6 ]xt\ Trpoaeivai Tf) TrXoOTOu KTriaei
ToT(; aoqpoiq qppovTiba Papeiav, Truic &uvf]aeTai aibJ^eaeai.

LXI

V. Ssqq.
fr.
Heb. et Kal. ita supplent, ut hominibus
in ipso dolore ingemescentibus opponantur ei, qui dolore iam

remoto postea queruntur et lamentantur. talem significationem

vox eTriOpTiveiv quamquam habere postest, tamen probabilius
esse mihi videtur, gemitui (v. 2) hic opponi luctum et lamentationem, quae in ipso dolore fiunt. Quae etiam apud Ciceronem Tusc. 11 55 gemitui opposita esse videmus ingemescere
nonnumquam viro concessum est, idque raro^ eiulatus ne mulieri
quidem (cfr. 57).
:

hoc fragmentum, cui simile est fr. II col V et

et II, ex novae scriptorum seriei praefatione
esse puto, qua scriptor rationem reddat, cur haec prioribus
scriptis addat (cfr. Praef. p. XVHI).
fr.

fr. LXII
XXIV col. I

v. 1

antecedit fortasse

trp6<;

touc qppoviuouc tujv

tou]tou<; ktX.

7*

elc,

T6irou<;

100

V. 9 tale quid secutum esse puto dxi rf\ yvwaei xOuv .....
[Xeiav Ui(p6\r|6riaea9, xai dXXa uou YTPaMMva jzpoaQr^aw].

LXIII col. I species hominum absentium maximum

metum, quia quomodo fiant ab hominibus explicari
non potest. contra praesentium hominum species ne minimo
quidem metu afficiunt. quamquam, si recte earum naturam
cur
perspicias, prorsus eodem modo fiunt et hae et illae.
fr.

excitant

in hac columna supplenda sint, ex adnotationibus insequentibus cognosces.

col. II locus obscuritatem quandam habet, quam Usener
et editores Austriaci mutato vel addito verbo toUere conati
ac primum videndum est, de qua re agatur. quaeritiir
sunt.
subiectum generis feminini verborum Ixo^JCF^ ^^ tLxpeiaxriKeaav.
quod vix dubium est quin idem significare debeat atque qpdC-

talia

supplevi igitur in prima columna qpavcum in adnot. p. 427 proponit

(col. I V. 9)
[ai b^ TU)v qpaaiudTWv] bia9^[aeic; Kai ibeai fivJTiKpu<; ktX.
quae autem Heb. et Kal. supplent [ai ipuxiKaiJ biaquomodo cum sequentibus congruant non intellego.
6^[aei(;]
has autem notiones idem valere dicit scriptor, si ad absentes
ILiaTa

(col. III V. '2/3).

xaaiai.

idem Usener censet,

quod si ad praesentes pertineant (v. 13).

quod ut demonstret, dicit notiones non posse manu comprehendi (dirTai ouk oijaai), sed animo vel ratione (biavorjTai).
adhuc res perspicua est. admonendum est tantum, secundum
Epicurum homines ut oculis videant ita et animo notiones
res (vel homines)

quaslibet comprehendere per simulacra a rebus affluentia

(cfr.

Ep. ep. I 49 eireiaiovTOt; xivoc, d-rro tOuv ^'Suj6ev tcic; laopqpdt;

6pav ^fiac, koI 6iavoeia9ai). plane igitur rem intellegeremus, si
notiones, quippe quae per simulacra in animum affluentia et
manu non comprehensibilia efficiantur, eandem vim habere
diceret, si ab absentibus hominibus ex magno intervallo atque
si a praesentibus ex propinquo venirent.
legimus autem sequentibus versibus Triv auTiqv oaov ecp' eauTaic; ^\ovoi 5uva|uiv
Trpdc; Tou<;

irapovTa^

ty]

OTe Kai -rrapovTUJv CKeivujv uqpeiaTriKeaav.

nunc paulisper omissa primum ea contemplemur, quae

ab Usenero et editoribus Austriacis temptata sunt. ac primum
quod Usener conicit Tr]v auTriv
exouai buvajuiv Trp6<; tou<;

qua

re

Tiap^vTat;) Tf\ oxe Kai TTap6vTUJv eKeivuJv uqpeiaTrjKeaav melius esse videtur quam quod illi praebent Ti]v
auTrjv .... ^xouai 6uva|uiv npbc, touc; trap^vTac; Tfi 6Te Kai |un
irapovTUJV ^Keivujv uqpeiOTiiKeaav.
neque enim probatur, praedTTovTac; (sive

jj.r\

sentium hominum notiones idem valere atque absentium, sed

absentium idem atque praesentium. sed Useneri quoque mutatio placere non potest.
quid enim est, notiones eandem vim
habere irpoc; toijc; 6iT6vTa<; Tfj Stc Kai TrapovToiv eKeivuiv. uqpet-

101

aTiiKaav? aliud esset, si diceretur Tf]v auTTiv ^xo^^Ji buvaiaiy

qpavToaiai tujv dir^vTUJV Tfj 5t kuI irapovTuiv ^k. Ocp.,
quamquam hoc quoque simplicius et aptius sic dici potest
TTjv auTr]v ixovai buvaiuiv ai cpavxaaiai tujv dTrovTUJv Kal tu)v
irap6vTUJV. sed verba irpoc; touc; dTr6vTa<; sequenti sententiae
omnino opponi non possunt, cum, si Usenerum sequimur, illic
quidem de ea vi quam habeant notiones a praesentibus efiFectae,
hic autem non de ea vi, quam notiones ab absentibus
effectae habeant, loquatur scriptor, sed de ea, quam habeant
in absentes (irpo^; tou^ [dTr]6vTa<;). non igitur fieri potest,
ut hic eodem modo oppositos esse putemus absentes et praesentes atque v. 1
3.
itaque videamus, num nuUo verbo mutato sententia intellegi possit. atque hoc quidem primum apparere mihi videtur verbis (v. 3) diTTai o\jk oOaai et (v. 6) ^xo^^'^
ai

ai qpavTaaiai (i. e. omnes notiones),

si
enim scriptor dixisset
qpavTaaiai tOuv Trap^VTUJv.
V. 1 (ai qpavTaaiai) eiaiv auTai Kai |ufi Trap6vTa)v Kai uap^vTUJv
(eaedem sint et absentium et praesentium notiones), vocibus
ouaai et ^x^vai audienda esset ai qpavTaaiai, sed cum de absentium tantum notionibus loquatur (nam ai qpavTaaiai tOuv |Liri
Trap6vTUJv subiectum est sententiae, et dicitur has tales esse
quales praesentium, non easdem esse has et illas) fieri non
potest, ut proximae sententiae verbo ^xo^JCFi iii universum
omnes notiones audiantur, nisi aperte dicatur iraaai TOP <pcivsed subiectum idem esse necesse
Taaiai dTrrai ouk ouaai ktX.
est atque antecedentis sententiae.
quod si tenemus, tota sententia perspicua fit.
dirTai yP o^k oijaai (ai qpavTaaiai tOuv
dir^vTUJv) Triv auTf]v ^\ovai 6uva|Liiv
Tf\ 6re Kai Trap6vTUJv
lKivujv uqpeiaTriKaav , i. e. eandem vim habent notiones absentium atque tum cum quondam antea illis praesentibus sub-

audienda esse non omnino

sed

ai

propriam habet significationem vox u^eiKaTd

aTTiKeaav aZs sie (dem Geiste) untergetreten ivaren'-^
TrapaaTdaei<; eibiuXujv somnia fieri dicit Democritus (Democriti
fr. 163
praesentes autem illi v. 7, Trpoc; oijc; ai qpavDiels).
Taaiai tujv dir^vTUJv tt^v aOTr^v buvaiuiv Ixo^^i, non alii esse
possunt nisi ii, quibus absentium notiones suboriuntur; praesentes autem dicuntur prolepsi quadam, cum absentibus, quorum accipiunt notiones, opponantur. iiotiones absentium ean-

sisterent (sc. animo).

dem vim habent in praesentes, atque tum, cum ilHs quoque (Kai)
praesentibus animo eorum subsfiterunt. cfr. fr. XVIII col. II v. 5
^vapGp^Tepoi; 6' outoc; ifeivero bid to ^v diuqpoiv fijueiv TrapoOai
OTp^qpeaGai. (non dicit auvoOai, sed TrapoOai, quia de Antipatro
non praesente cogitat, de quo postea col. III v. 3 loquitur.)
col. II V. 12 TOiaOTai Kai iuri TrapdvTUJv oiai Kai Trapdvrujv]
Kai abundat, cfr.
col. III, V.

fr.

10

XXVII

col. II v. 5.

supplementa

satis

certa

esse

videntur.


versus 1

102

ita supplevi ut, sicut postulatur,

oppositi sint se-

quentibus versibus. matrem opinor nocturnis somniis, quibus

filium videre putabat, sollicitatam et filio aliquid accidisse
ratam consolatur Diogenes, cum primum tales species absentium nihili faciendas esse ostendat (usque ad col. III v. 3),
deinde exponat, e contrario se maximis bonis philosophia
praebitis frui (col. III v. 3 usque ad proximi fragmenti col. I
V.

10).

col. IV V. 1 y)|ueTv rdb', oia scripsi, sed dubitans.

non
parva ndbis contingunt haec, quippe qualia nos cum dis admelius diceret <(ToiaO^Ta b\ quae fortasse culpa
aequent.

lapicidae truncata sunt.

V. 3 homines deorum beatitudinem assequi posse saepius
Epicurus dixit, velut fr. 602 ^Xeyev ('ETriKoupoc;) ^TOiiaujc; ^x^w
Ktti
TUi Aii Ott^p ()bai|Liovia(; biaYUJviZ^eaGai fjLoZav ixw\ Kal
Epic. ep. III 135.

(I6ujp et
V. 4

aeternitatem nihil afferre ad beatam vitam dicit Epicurus apud Cic. de fin. II 27, 87 negat Epicurus ne diuturnitatem quidem temporis ad beate vivendum aliquid afferre, nee
minorem voluptatem percipi in brevitate temporis quam si illa
sit sempiterna.
cfr. Cic. 1. c. I 19 62/63, Kup. hol. XIX, XX.
fr.

LXIV

col. I

arte coniuncta est.

cum prioris fragmenti columna quarta

cum vivimus", inquit, aeque atque dei

laetamur, cum mortui sumus, omni sensu caremus, itaque nos

voluptates vitae amisisse non sentimus." quo probatum est,
quocl fr. LXni col. IV dicitur, mortalitatem nos minime impe-

quominus deorum beatitudinem adaequemus.

dire,

5 quin ita intellegendi sint, ut modo dixi, vix duesse potest.

conferendus est ex compluribus similibus
locis imprimis Pseudoplat. Axioch. p. 669 D sqq. (toti huic
libello multa insunt Epicurea): ('AHioxoc;)
^|u^ hk f\ ar^pr\ai<;
TUJv dYaGuJv toO Zf]v XuireT
ZuvdTrTeic; YPr '^
Zu)KpdTri<;
'AHioxe, dveiTiXoYicFTUit; tt) aTepr]<J6i tujv dYaOOuv dvTeiadYU)v KaKU)v aiaOriaiv, eK\a06)Lievo(; 6ti T^6vriKa<;.
XuireT fap t6v aTep6^evov Tujv dYaeOuv r^ dvTiTrdOeia tijuv KttKuJv, 6 b' oOk Ouv o^hk
vv. 1

bium

Tfj^ OTepriaeujq dvTiXajupdveTai.

V. 4 6e tam longe ab initio sententiae remotum in simili
sententia fr. LXVI v. 11 dv }xi] biaY^vujjuai be.
V. 7 Trpoab6Ka viiua^ xctipovTa<; cfr. Praef. p. XXVIII.
v. 9
Usenerum haec
^Tiaipe aeauTT^v ^9' oic, TrpdTTOjuev.

verba interpretantem puto recte proficisci a formula iTiaipe aaut6v, quam saepe apud poetas tragicos et comicos legimus,
i. e.
hic autem metaphorice dicitur ei ut verba gausurge.
dendi et alia eius generis construitur. matrem propter somnia
timentem, ne filius male se habeat (cfr. ad fr. antecedentis

103

in V. 3 et huius fragmenti col. III v. 9 papeiaGai), bono

animo esse, animum colligere iubet de ea re (icp^ olc, irpdTTOjuev), quoniam e contrario talibus bonis fruatur.

col.

7 bidi Td T0u<; ^iXou^; koI Td tov iraT^pa TiiyLtoO KX^ujvoq.

direaTaXKdToc. variae structurae
mire componuntur. non multum abest, quin corrigas lapicidae
errorem in direaTaXKdTa (scil. t6v TraT^pa bid toO KX^ujvoc;).
de voce cfr. Praef. p. XXVI (= pap^ux;
V. 9 papeiaeai.
3 et huius fragmenti
<p^piv), ad rem cfr. fr. LXIII col. III 1
col. I 9 et quae ibi adnotantur.
V. 9^10 auvxpfjaeai intime uti" cfr. Praef. p. XXVIII.
col. III V. 1

ireiv.

.Kal 6id

fr.

auTfi

V.

LXV

col. II V. 3 sqq. construe 0Tr6 Te aoO auvOTae^vTec;

ToO T eau|Liaaiou Kdpou k. A.
10 Kae' 6v xP<^vov redit ad col. II v. 2 dvevKeiv riiadc;.

comperimus Diogenem quondam aegrotantem Rhodo apud mulierem quandam habitasse ibique e morbo convaluisse. nonne
ilHs temporibus epistulam ad Antipatmm scripsit?
(fr. XV
col.

V. 10.)

LXVI initium testamenti esse videtur.

11 dv |ui^ biaT^vuijuai 6'] de voce bk tam longo ab initio
sententiae remota cfr. fr. LXIV col. I 3 dv )Lif] aiaedvriTai 6e.
cum voce Kai coniuncta saepius sic usurpatur.
fr.

V.

fr.
p. XII.

LXVII

cur huc referendum esse putarem, dixi in Praef.

fortasse talia dixit

fr. LXVIII libri initium esse videtur.
scriptor: saepe, o adulescentes, et aegre fereham, quod se7wctutem
ei qui nondum adepti sunt tamen accmant, quMsi molestias eius

iam cognoverint ,

et
insequentibus fragmentis senectus
defenditur.
Epicurus quoque senectutem laudat AVotke L c.
aent. 17 ou v^o<; |uaKapiaT^o<;, dXXd ^ip\xiv pePiujKUJc; KaXOu^.
6
ydp ^vt6c; dK|Lifi<; -iroXu^; Oiro Tfi^; Tuxn<; ^Tepo(ppovujv TrXdileTai.
6 be Y^pujv Kaedrrep ^v Xijudvi tuj TflP<? KaeiupiuiKev Td rrp^Tepov
buaeXmaTou/ieva tOuv dTaeOuv daqpaXei KaTaKXeiaac; xapaKi.

LXIX

antecedit fortasse [KaX6v juevTOi ^otIv dKepaioic;

Diogenem puto pugnare contra
eos, qui senibus perdito aliquo sensu e vita decedendum esse
censeant. profecto eo quidem fragmento, quod post hoc posui,
fr.

XpiI|Lievov] Tat<; aiaefiaeai ktX.

de caecitate loquitur.
fr.

w.

LXX

col. I V. 5 eOe^ujq dicit, quasi pergat -irpoaefiauj.

7 sqq. sic intellegendi esse videntur: si quis oculorum

hebetationem, qua senes afficiuntur, caecitatem appellet, is

ovem gfadio tondeat, i. e. in re exigua graviore utatur voce".
proverbium aliunde mihi non notum.

~
fr.

LXXI

col. I sic intellego:

stias adversarii

ut refutet,
inest
esse

104

etiam

inter alias senectutis moleattulerunt. quos

membrorum tarditatem

dicit:

scriptor

si

elephantum

nam

ei

maxima

memhrorum tarditas
propter tarditatem etiam miserum
verba tamen suppleta non
volunt, tum eis credendum est.

valde placent.
contra eos, qui aegritudines
col. II V. 4 sqq. sic intellego
senectutis accusant, primum dicendum est, illud non contra
senes dici; in universum enim iis, quibus cupiditates non in:

sunt, ne aegritudines quidem insunt (senibus autem cupiditates

non insunt, ergo ne aegritudines quidem). ad v. 7 sqq. cfr.
Lucr. in 900 sq.

8 adversarios puto scriptorem fingere

fr. LXXII V. 5
senectutem accusantes, quod homines inutiles reddat, atque
senes monentes, ut, quod senum sit, somno sese dedant. inde
a versu 9 autem scriptor suam de hac re sententiam exponit.
versus Homericus ab adversariis paulum mutatus est. legitur Od. u) 254 sq. toioOtuj be ^'oiKaq, ^irei XoOoaiTO qpdyoi Te,

eOb^lLievai |ua\aKU)c;*

fr.

LXXni

if\

V. 6

Yctp biKY) koTi Tep<ivTUJv.

6 auTO^.

idem

scilicet,

cuius

versibus

nunc eiusdem
etiam adversarii usi erant fr. antecedente.
versus Homerici
poetae versibus suam sententiam confirmat.
sunt 11. B 53 et r 150; quos Usenerus agnovit.

fr.

LXXiy

dpTiou.; cfr. Praef. p.

XXXVni.

105

n7-41 cm
et
.56-fi2

cm

Druck von

B. G. Teubner in Leipzig.

PA
3965
D558
1907

Diogenes of Oenoanda
Fragmenta

PLEASE

DO NOT REMOVE

CARDS OR SUPS FROM

UNIVERSITY

THIS

POCKET

OF TORONTO UBRARY