Uzgajivai imaginarnog Balkana

Kao podruje na kome su se uticaji velikih sila ukrtali kroz minule vjekove, Balkan je bio rtva
njihovih pretenzionih radnji i igara. Upravo e kao edo tih procesa iznii termin "balkanizacija"
- pojam koji oznaava politiku usitnjenost. Bez sumnje, ta podijeljenost nije dola sama po
sebe, ve je bila plod neije mate, a ova ve ranije uzrokovana tenjom za neijim interesom.
Ve od 1774. godine kontinuirano traje aktivna borba velikih sila oko podjele interesnih sfera na
Balkanu, kada su (po njima) one trebale na ovom prostoru da naslijede posrnulo Osmansko
carstvo. U toj borbi, narednih dvjestaetrdesetdvije godine, tj. sve do danas, balkanski narodi e
postati samo figure kojima e upravljati velemajstori te politike igre.
Upravo tako e od strane tih centara moi na Balkanu doi do potenciranja i jaanja sredstava,
koji su nesumnjivo imali za cilj "balkanizaciju" Balkana. Tako e doi do hiper jaanja
nacionalne svijesti i vjerskog fanatizma, koji se tu odravaju s ciljem da to bolje veu njihove
centre i njih, ali i da sto vie razjedine unutar heterogenog Balkana. Uz takve ojaale drutvene
fenomene isplivae politiari sa guslama u naruju, romantiarskom penzijom u depu i
moralom ostavljenim na tavanu.
Kada se u takvim okolnostima ovjek na Balkanu nae u ovakvoj zbilji, postavlja se pitanje da li
e on prihvatiti da uestvuje u istoj, da joj mijenja tok stvari, da misli da je sve u njegovim
rukama? Odgovor je: naravno da da. Tada e jedan Balkanac, inspirisan svirkom onog guslara,
uzeti puku u ruke i krenuti da prekraja granice. Zasigurno mu u tome hrabrosti i iskrenosti nee
faliti, ali hoe perfidnosti. Taj soldat treba da zna da se sudbina Balkana ne rjeava u nekom
blatnjavom hladnom rovu, ve u nekoj sakrivenoj toploj sobi sa planovima na stolu i velikoj
geografskoj karti na zidu. Upravo iz te sobe, ve nekoliko godina unazad, prije nego se zapone
sa konkretnim deavanjima, bio je konstruisan tok stvari koji e da se desi.
Danas, lakovjernosti i podvidljivosti na Balkanu nema granica. Istorija soldatu nije bila
uiteljica, nego maeha. Dovoljan je i najbanalniji dogaaj ili vijest, pa da se strasti uzburkaju,
da se revanizam pokrene. Kada uvidite da ljudi tek olako povjeruju facebook event-u u kome se
govori da e u Podgorici biti odran koncert hrvatskog pjevaa Marka Perkovia Thompsona,
kada taj izmiljeni dogaaj izazove veliku panju javnosti i burnu reakciju suprotstavljenog
nacionalnog tabora, onda moete zamisliti to od istih tih ljudi i njihovih stavova moe uraditi
viegodinji propagandni rad neke obavjetajne slube, ili prosto nekog medija, a koji imaju za
cilj jasno rasijani Balkan.
Tako je posljednjih godina. Nakon eskalacije ovinizma tokom 90-tih godina, u javnosti i
dnevnim deavanjima esto moete vieti vijest koja uzburka strasti, posvaa posvaane i uvijek
ih odrava takve. Nije mi jasno zato se u ovom sluaju, ba kada treba, ne pojavi inat kao
svojstvena karakterna crta Balkanaca? Inat prema stvarnom zloslutniku, a ne onom
imaginarnom. Ipak, vjerovatno e moju utopiju jo dugo nadjaavati sve ono sto se ve deavalo.
Oni velemajstori su ve pripremili teren za sljedeu igru, a da nijesu ni zavrili onu prethodnu
(nerijeeno pitanje BiH).
Umjesto da na relativno malom i heterogenom prostoru koje imamo batinimo bogatstvo
raznolikosti, ista e biti iskoritena kao kamen spoticanja. Svi su izgledi da e Balkan i dalje biti
rtva svoje geopolitike pozicije, trgovako - privrednih aktivnosti, ko zna kojih djelatnika.
Soldat i dalje nee znati da on u stvari svoj ivot troi za tamo neke usputne stanice, Luke, Mora,
Moreuze ili Kanale.