Professional Documents
Culture Documents
19
phn tch tng hp l mt phng php rt c ch cho chng ta gii quyt nhng
vn cn trong vng tranh ci. Phn tch tng hp cng c th gip cho chng
ta nhn ra nhng lnh vc no cn phi nghin cu thm hay cn thm bng
chng.
Kt qu ca mi nghin cu n l thng c nh gi hoc l tch
cc (tc l, chng hn nh, thut iu tr c hiu qu), hoc l tiu cc (tc
l thut iu tr khng c hiu qu), v s nh gi ny da vo tr s P. Thut
ng ting Anh gi qui trnh l significance testing th nghim ngha
thng k. Nhng ngha thng k ty thuc vo s mu c chn trong
nghin cu, v mt kt qu tiu cc khng c ngha l gi thit ca nghin
cu sai, m c th l tn hiu cho thy s lng mu cha y i n
mt kt lun ng tin cy. Ci logic ca phn tch tng hp, do , l chuyn
hng t significance testing sang c tnh effect size - mc nh hng.
Cu tr li m phn tch tng hp mun a ra khng ch n gin l c hay
khng c ngha thng k (significant hay insignificant) m l mc nh
hng bao nhiu, c ng chng ta quan tm, c thch hp chng ta ng
dng vo thc t hay khng.
20
x1 = M + e1
x2 = M + e2
x100 = M + e100
Hay ni chung l:
xi = M + ei
Phn tch tng hp nh hng bin thin xem mc khc bit (cn
gi l variance hay phng sai) gia cc s trung bnh l do hai nhm yu t
gy nn: cc yu t lin quan n mi nghin cu (within-study variance) v
cc yu t gia cc nghin cu (between-study variance). Cc yu t khc bit
gia cc nghin cu nh a im, tui, gii tnh, dinh dng, v.v cn
phi c xem xt v phn tch. Ni cch khc, phn tch tng hp nh hng
bin thin i xa hn phn tch tng hp nh hng bt bin mt bc bng cch
xem xt n nhng khc bit gia cc nghin cu. Do , kt qu t phn tch
tng hp nh hng bin thin thng bo th hn cc phn tch tng hp
nh hng bt bin.
Quan im ca phn tch tng hp nh hng bin thin cho rng mi
nghin cu c mt gi tr trung bnh c bit phi c tnh, gi l mi . Do ,
xi l mt bin s gm hai phn: mt phn phn nh s trung bnh ca qun th
21
Trong :
Do :
mi = M + i
xi = M + i + ei
22
23
24
di = LOS1i LOS2i
2
Phng sai ca di (ti s k hiu l si ) c c tnh bng mt cng thc
chun da vo lch chun v s i tng trong tng nghin cu. Vi mi
nghin cu i (i = 1, 2, 3, , 9), chng ta c:
2
i
(
N1i 1) SD12i + ( N 2i 1) SD22i
1
1
N + N
2i
1i
N1i + N 2i 2
( 155 1) ( 47 )
=
+ ( 156 1) ( 64 ) 1
1
+
= 40.59
155 + 156 2
155 156
2
25
Nghin cu (i)
di
1
2
3
4
5
6
7
8
9
20
2
55
71
4
-1
-11
10
-7
si2
40.6
2.0
15.3
150.2
20.2
1.2
95.4
8.0
20.7
si
6.37
1.43
3.91
12.26
4.49
1.11
9.77
2.83
4.55
di-1.96*si
7.51
-0.80
47.34
46.98
-4.81
-3.17
-30.14
4.45
-15.92
di+1.96*si
32.49
4.80
62.66
95.02
12.81
1.17
8.14
15.55
1.92
Wi = 1 / si2
26
1
= 0.0246
40.59
di
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Tng s
20
2
55
71
4
-1
-11
10
-7
Wi
si2
40.6
2.0
15.3
150.2
20.2
1.2
95.4
8.0
20.7
0.0246
0.4886
0.0654
0.0067
0.0495
0.8173
0.0105
0.1245
0.0483
1.6354
d=
W d
i =1
9
W
i =1
27
sd2 =
1
9
W
i =1
di
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Tng s
20
2
55
71
4
-1
-11
10
-7
si2
40.6
2.0
15.3
150.2
20.2
1.2
95.4
8.0
20.7
Wi
0.0246
0.4886
0.0654
0.0067
0.0495
0.8173
0.0105
0.1245
0.0483
1.6354
Wi d i
0.4928
0.9771
3.5993
0.4726
0.1981
-0.8173
-0.1153
1.2450
-0.3383
5.7140
d=
W d
i =1
9
W
i =1
28
2
V phng sai ca d l: sd =
1
= 0.61 .
1.6345
sd = 0.61 = 0.782 .
Khong tin cy 95% (95% confidence interval hay 95%CI) c th c c tnh
nh sau:
3.49 1,96*0.782 = 1.96 n 5.02.
n y, chng ta c th ni rng, tnh trung bnh, thi gian nm vin ti cc
bnh vin a khoa di hn cc bnh vin chuyn khoa 3.49 ngy v 95%
khong tin cy l t 1.96 ngy n 5.02 ngy.
Bc 5: c tnh ch s ng nht (homogeneity) v bt ng nht
(heterogeneity) gia cc nghin cu [3]. Trong thc t, y l ch s o lng
khc bit gia mi nghin cu v tr s trung bnh trng s. Ch s ng
nht (index of homogeneity) c tnh theo cng thc sau y:
k
Q = Wi ( d i d )
i =1
Q ( k 1)
Q
29
di
si2
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Tng s
20
2
55
71
4
-1
-11
10
-7
40.6
2.0
15.3
150.2
20.2
1.2
95.4
8.0
20.7
Wi
0.0246
0.4886
0.0654
0.0067
0.0495
0.8173
0.0105
0.1245
0.0483
1.6354
Wi d i
0.4928
0.9771
3.5993
0.4726
0.1981
-0.8173
-0.1153
1.2450
-0.3383
5.7140
Wi ( d i d )
6.7129
1.0903
173.6080
30.3356
0.0127
16.5054
2.2026
5.2701
5.3215
241.05
Q = Wi ( d i d ) = 241.05
2
i =1
T , I2 c th c tnh nh sau:
I2 =
241.05 8
= 0.966
241.05
30
1
sdi
di
1
2
3
4
5
6
7
8
9
20
2
55
71
4
-1
-11
10
-7
si2
40.6
2.0
15.3
150.2
20.2
1.2
95.4
8.0
20.7
1/si
0.1570
0.6990
0.2558
0.0816
0.2225
0.9041
0.1024
0.3528
0.2198
31
di
, a v b l hai thng s phi c tnh t m hnh hi
sdi
32
di
20
2
55
71
4
-1
-11
10
-7
Ni
311
63
146
36
21
109
67
293
112
33
> n1 <c(155,31,75,18,8,57,34,110,60)
> los1 <- c(55,27,64,66,14,19,52,21,30)
> sd1 <- c(47,7,17,20,8,7,45,16,27)
> n2 <c(156,32,71,18,13,52,33,183,52)
> los2 <- c(75,29,119,137,18,18,41,31,23)
> sd2 <- c(64,4,29,48,11,4,34,27,20)
> los <- data.frame(n1,los1,sd1,n2,los2,sd2)
34
95%-CI
[ -4.96; -1.96]
[-24.03; -3.93]
z
-4.53
-2.73
p.value
<0.0001
0.0064
Quantifying heterogeneity:
tau^2 = 205.4094; H = 5.46 [4.54; 6.58];
I^2 = 96.7% [95.2%; 97.7%]
Test of heterogeneity:
Q d.f. p.value
238.92
8 < 0.0001
Method: Inverse variance method
meta cung cp cho chng ta hai kt qu: mt kt qu da vo m hnh fixedeffects v mt da vo m hnh random-effects. Nh thy qua kt qu trn,
mc khc bit gia hai m hnh kh ln, nhng kt qu chung th ging
nhau, tc kt qu ca c hai m hnh u c ngha thng k.
Ngoi ra, chng ta cng c th s dng hm plot th hin kt qu trn bng
biu forest nh sau:
> plot(res, lwd=3)
-100
-80
-60
-40
-20
Weighted mean difference
20
35
36
Beta-blocker
N1
T vong (d1)
25
5
9
1
194
23
25
1
105
4
320
53
33
3
261
12
133
6
232
2
1327
156
1990
145
214
8
4879
420
N2
25
16
189
25
34
321
16
84
145
134
1320
2001
212
4516
Placebo
T vong (d2)
6
2
21
2
2
67
2
13
11
5
228
217
17
612
N: s bnh nhn nghin cu; T vong: s bnh nhn cht trong thi gian theo di.
RR =
p1
p2
8
= 0,24 .
25
RR =
5
= 0,20 v
25
0,20
= 0,833 . Tnh ton tng t cho cc nghin cu cn li, chng ta
0,24
s c mt bng nh sau:
Bng 2a. c tnh t l t vong v t s nguy c tng i
37
Nghin cu (i)
T l t vong
nhm BB (p1)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
0.200
0.111
0.119
0.040
0.038
0.166
0.091
0.046
0.045
0.009
0.118
0.073
0.037
T l t vong
nhm placebo
(p2)
0.240
0.125
0.111
0.080
0.059
0.209
0.125
0.155
0.076
0.037
0.173
0.108
0.080
T s nguy c
(RR)
0.833
0.889
1.067
0.500
0.648
0.794
0.727
0.297
0.595
0.231
0.681
0.672
0.466
1
1
1
1
d1 N 1 d1 d 2 N 2 d 2
1
1
1
1
d1 N1 d1 d 2 N 2 d 2
var[log RR ] =
38
1
1
1
1
+
= 0.264
5 25 5 6 25 6
V sai s chun:
T s
nguy
c
(RR)
Log[RR]
Var[logRR]
SE[logRR]
Phn
thp
95%CI
ca RR
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
0.200
0.111
0.119
0.040
0.038
0.166
0.091
0.046
0.045
0.009
0.118
0.073
0.037
-0.182
-0.118
0.065
-0.693
-0.434
-0.231
-0.318
-1.214
-0.520
-1.465
-0.385
-0.398
-0.763
0.264
1.304
0.079
1.415
0.709
0.026
0.729
0.142
0.242
0.688
0.009
0.010
0.174
0.514
1.142
0.282
1.189
0.842
0.162
0.854
0.377
0.492
0.829
0.095
0.102
0.417
0.30
0.09
0.61
0.05
0.12
0.58
0.14
0.14
0.23
0.05
0.56
0.55
0.21
Phn
cao
95%
CI ca
RR
2.28
8.33
1.85
5.15
3.37
1.09
3.87
0.62
1.56
1.17
0.82
0.82
1.06
39
W log[ RR ]
i
log wRR =
Vi phng sai:
40
1
Var[logwRR] =
v sai s chun:
SE [ log wRR ] =
i1
W1 =
v
1
= 3.79
0, 264
Log[RR]
-0.182
-0.118
0.065
-0.693
-0.434
-0.231
-0.318
-1.214
-0.520
-1.465
-0.385
-0.398
-0.763
Var[logRR]
0.264
1.304
0.079
1.415
0.709
0.026
0.729
0.142
0.242
0.688
0.009
0.010
0.174
Wi
3.79
0.77
12.61
0.71
1.41
38.30
1.37
7.03
4.13
1.45
110.78
96.13
5.75
284.24
Wilog[RRi]
-0.69
-0.09
0.82
-0.49
-0.61
-8.86
-0.44
-8.54
-2.15
-2.13
-42.63
-38.23
-4.39
-108.42
41
W log[ RR ]
i
log wRR =
108, 42
= 0.38
284, 24
Vi phng sai:
1
= 0.0035
284.24
v sai s chun:
SE [ log wRR ] =
= 0.0035 = 0.06
42
Log[RRi]
-0.182
-0.118
0.065
-0.693
-0.434
-0.231
-0.318
-1.214
-0.520
-1.465
-0.385
-0.398
-0.763
Wi
3.79
0.77
12.61
0.71
1.41
38.30
1.37
7.03
4.13
1.45
110.78
96.13
5.75
284.24
0.1502
0.0533
2.5118
0.0687
0.0040
0.8635
0.0054
4.8731
0.0790
1.7074
0.0012
0.0253
0.8382
11.1811
V d 2 c k = 13 nghin cu. Do .
k
i =1
V.
I2 =
Q ( k 1) 11.18 12
= 0.16
=
Q
11.18
43
log[RRi] = a + bNi
Da vo bng thng k sau.
Nghin cu (i)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
Log[RRi]
-0.182
-0.118
0.065
-0.693
-0.434
-0.231
-0.318
-1.214
-0.520
-1.465
-0.385
-0.398
-0.763
Ni
50
25
383
50
139
641
49
345
278
366
2647
3991
426
44
# S liu t v d 2
n1
d1
n2
d2
<<<<-
c(25.9.194.25.105.320.33.261.133.232.1327.1990.214)
c(5.1.23.1.4.53.3.12.6.2.156.145.8)
c(25.16.189.25.34.321.16.84.145.134.1320.2001.212)
c(6.2.21.2.2.67.2.13.11.5.228.217.17)
# To mt dataframe ly tn l bb
bb <- data.frame(n1.d1.n2.d2)
95%-CI
z p.value
[0.6064; 0.7672] -6.3741 < 0.0001
[0.6064; 0.7672] -6.3741 < 0.0001
Quantifying heterogeneity:
tau^2 = 0; H = 1 [1; 1.45]; I^2 = 0% [0%; 52.6%]
Test of heterogeneity:
Q d.f. p.value
11
12
0.5292
Method: Inverse variance method
45
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
0.05
0.10
0.20
0.50
1.00
Relative Risk
2.00
5.00
10.00
***
Thc ra, trong khoa hc ni chung, chng ta c mt truyn thng lu
i v vic duyt xt bng chng nghin cu (review), duyt xt kin thc hin
hnh. Nhng cc duyt xt nh th thng mang tnh nh cht (qualitative
review). v v tnh nh cht. chng ta kh m bit chnh xc c nhng khc
bit mang tnh nh lng gia cc nghin cu. Phn tch tng hp cung cp
cho chng ta mt phng tin nh lng h thng bng chng. Vi phn
tch tng hp, chng ta c c hi :
46
47
Phng sai ca d i :
(
n1i 1) s12i + ( n2i 1) s22i
=
i vi cc bin s nh phn
Nhm 1 (s mu. s s kin): n1i .
x1i ; i = 1. 2. 3. . k
Nhm 2 (s mu. s s kin): n2i .
x2i ; i = 1. 2. 3. . k
nh hng (effect size. ES) tnh
bng t s nguy c RR:
x x
RRi = 2i 1i
n2i n1i
Bin chuyn sang logarithm:
i = log( RRi )
Phng sai ca i :
1
1
1
1 s2i = 1 1
+
+
x1i n1i x1i x2i n2i x2i
n
n1i + n2i 2
1i n2i
Sai s (standard error) ca d i :
Sai s ca i :
2
di
sdi = sdi2
1
1
1
1
s =
1
sdi2
c s nh hng chung:
1
s2i
c s nh hng chung:
Trng s: Wi =
k
i =1
i =1
Trng s: Wi =
k
i =1
i =1
d= Wi d i / Wi
= Wii / Wi
Phng sai ca d:
Phng sai ca :
s 2 = 1 / Wi
s 2 = 1 / Wi
i =1
i =1
d 1,96 s
Index of homogeneity:
k
Q = Wi ( d i d )
i =1
Index of heterogeneity:
48
Khong
tin
1,96 s
cy
Index of homogeneity:
k
Q = Wi (i )
i =1
Index of heterogeneity:
95%:
I2 =
Q ( k 1)
Q
I2 =
Q ( k 1)
Q
2
=max 0,
Q ( k 1)
k
2
W
i
k
Wi i =k1
i =1
Wi
i =1
2 =max 0,
Q ( k 1)
k
Wi 2
Wi i =k1
i =1
Wi
i =1
49