BML 3012

SEJARAH BAHASA MELAYU

RANCANGAN INSTRUKSIONAL
Jabatan Bahasa dan Kesusasteraan Melayu
Fakulti Bahasa dan Komunikasi
Universiti Pendidikan Sultan Idris

SESI 2016/2017

1|Page

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00
Pengesahan Ketua Jabatan:

Tarikh:

RANCANGAN INSTRUKSIONAL
Fakulti
:
Jabatan
:
Semester
:
Sesi
:
Nama Kursus:
Kod Kursus :
Jam Kredit :
Pra Syarat :

Bahasa dan Komunikasi

Bahasa dan Kesusasteraan Melayu

1
2016/ 2017
Sejarah Bahasa Melayu
BML 3012
2
Tiada

MAKLUMAT PENSYARAH:
Nama
E-mel
Nombor telefon
Nombor bilik

:
:
:
:

Dr.Haji Zulkeflee Haji Yaacob

zulkeflee@fbk.upsi.edu.my
05-4506026
215/1 IPSI

SINOPSIS KURSUS:
Kursus ini memberi pendedahan tentang sejarah asal asul bahasa Melayu.
Perbincangan dan penelitian mencakupi tahap perkembangan bahasa Melayu purba,
menjadi lingua franca seterusnya sebagai bahasa rasmi dan bahasa kebangsaan
Malaysia. Di samping itu, kursus ini turut memberi penekanan terhadap badan-badan
bahasa dan tokoh-tokoh bahasa dalam memperkembangkan bahasa Melayu sehingga
mencapai tahap bahasa Melayu moden.

RASIONAL KURSUS:
Kursus ini mendedahkan pelajar dengan sejarah asal usul bahasa Melayu yang
menjadi asas kepada bahasa Melayu moden seterusnya sebagai bahasa
kebangsaan dan bahasa rasmi negara.

2 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

HASIL PEMBELAJARAN:
1. Menjelaskan teori-teori asal-usul bahasa Melayu.
2. Kemahiran mencari maklumat daripada sumber arkib.
3. Menganalisa isu-isu yang berkaitan dengan perkembangan bahasa Melayu.
4. Menilai tahap perkembangan bahasa Melayu.

KEMAHIRAN YANG BOLEH DIPINDAHKAN:

i. Mengaplikasikan penghayatan sejarah dalam kehidupan.
RUJUKAN UTAMA :
Abdullah Hassan. (2006). Kongres Bahasa dan Persuratan Melayu I-VI (1953-2002).
Kuala Lumpur: Persatuan Penterjemah Malaysia.
Abdullah Hassan. (2007). Kongres Bahasa dan Persuratan Melayu VII. Kuala Lumpur:
Persatuan Penterjemah Malaysia.
Asmah Hj. Omar. 1988. Susur galur bahasa Melayu. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa
dan Pustaka.
Darwis Harahap. 1989. Sejarah pertumbuhan bahasa Melayu. Pulau Pinang:Penerbit
USM.
Ismail Hussain. 1992. Sejarah pertumbuhan bahasa kebangsaan kita. Kuala Lumpur:
Dewan Bahasa dan Pustaka.
Hashim Musa. 2006. Epigrafi Melayu Sejarah tulisan dan bahasa Melayu. Kuala Lumpur:
Dewan Bahasa dan Pustaka.

RUJUKAN TAMBAHAN:
Abdul Rahman Al-Ahmadi. (2003). Tamadun Rumpun Budaya Melayu. Kuala Lumpur:
Kementerian Kebudayaan, Kesenian dan Warisan Malaysia.
Adnan Haji Nawang. (1994). Zaba Patriot dan Pendeta Melayu. Kuala Lumpur: Yayasan
Penataran Ilmu.
Asmah Hj Omar. (1993). Bahasa dan Alam Pemikiran Melayu. Kuala Lumpur : Dewan
Bahasa dan Pustaka.
Noriah Mohamed, (1998). Sosiolinguistik Bahasa Melayu di Malaysia. Pulau Pinang:
Penerbit Universiti Sains Malaysia.
Noriah Mohamed, (1999). Sejarah Sosiolinguistik Bahasa Melayu Lama. Pulau Pinang:
Penerbit Universiti Sains Malaysia.
Mohd. Thani Ahmad dan Zaini Mohamed Zain (ed). 1988. Rekonstruksi dan cabangcabang bahasa Melayu Induk. Kuala Lumpur : Dewan Bahasa dan Pustaka.

3 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

KAEDAH PENERAPAN KEMAHIRAN INSANIAH:

Aktiviti
1.Pembentangan

KOM

PBPM

2.Kertas kerja

Singkatan

BKMM

KKBP

KKU

KKP

EM

Kemahiran

KOM

Kemahiran Komunikasi

BKMM

Pemikiran Kritis dan Kemahiran Menyelesaikan Masalah

PBPM

Pembelajaran Berterusan dan Pengurusan Maklumat

KKBP

Kemahiran Kerja Berpasukan

KKU

Kemahiran Keusahawanan

KKP

Kemahiran Kepimpinan

EM

Etika dan Moral Profesional

PENILAIAN PRESTASI PELAJAR

4 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Kerja Kursus

Perincian

Peratusan

LO

Tugasan 1 : Pembentangan Kum.

L1, L2 dan L3

35

Tugasan 2 : Esei (Individu)

L1 dan L2

15

Tugasan 3 : Kuiz

L1 dan L4

10

Peperiksaan Akhir

L1, L3 dan L4

40

Jumlah

100%

SKALA PENGGREDAN:
5 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Gred

Julat markah

PNGS/PNGK

80 100

4.00

A-

75 79

3.75

B+

70 74

3.50

65 69

3.00

B-

60 64

2.75

C+

55 59

2.50

50 54

2.00

C-

45 49

1.75

D+

40 44

1.50

35 39

1.00

0 34

SKALA PENGGREDAN KEMAHIRAN INSANIAH:

Skala
4

Cemerlang

Baik

Sederhana

Lemah

Rubrik Sebagaimana Dalam

Buku Kemahiran Insaniah.

6 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

JADUAL PENGAJARAN MINGGUAN:

*Singkatan
Kul.

Aktiviti

Singkatan

Penilaian

Kuliah

Lat. Subj.

Latihan Subjektif

Perbcg.

Perbincangan

P.Aliran

Peta Aliran

Pembtg.

Pembentangan

Kz.
K.Krs.

Kuiz
Kerja Kursus

*Pilihan

7 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Hasil pembelajaran
Tajuk

Minggu

Pada akhir setiap minggu,

pelajar dapat:

Menerangkan Rancangan
Instruksional dan Peraturan
Kedatangan dan Keperluannya.

Penerangan kerja kursus

kumpulan dan individu

Mengenal pasti rangka kursus

Kemahiran
Insaniah

BKMM &
EM

Aktiviti PdP

Penilaian

Kuliah dan
Perbincangan

Rancangan
Instruksional

Tugasan Kerja
Kursus

Pengenalan Kursus Sejarah

Bahasa Melayu

8 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Istilah Melayu

Hipotesis dan teori asal usul bangsa

Melayu

Kuliah &
Perbincangan
Menghubung kait sejarah asal-

Soal Jawab
Kz.

BKMM

usul bahasa Melayu daripada

zaman kuno hingga moden
3

Salasilah bahasa

Keluarga bahasa Melayu

Menghubung kait sejarah asalusul bahasa Melayu daripada

zaman kuno hingga moden

EM
BKMM

Kuliah &
Perbincangan

Latihan Subj.
Mempamerkan rasa cinta dan
bangga terhadap bahasa
Melayu

Kedudukan bahasa Melayu

Rumpun bahasa Melayu

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

P. Aliran

EM
BKMM

Kuliah &
Perbincangan

Kuiz

Bekerja secara berpasukan

bagi melaksanakan tugasan

9 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

yang diamanahkan

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Bahasa Melayu Kuno

Definisi
Ciri
Bahan Bukti
Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

Bahasa Melayu Klasik

Definisi
Ciri
Bahan Bukti

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

EM
BKMM

Kuliah &
Perbincangan
Pembentangan

Bekerja secara berpasukan

bagi melaksanakan tugasan
yang diamanahkan.

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Lat.Subj.
Kuiz

EM

Kuliah &
Perbincangan

Pemb. K.Krs
Mengaplikasi pengetahuan dan
kemahiran dalam aktiviti-aktiviti
kebahasaan;

Latihan Subj/
Kuiz

10 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Bahasa Melayu Moden

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Konsep
Ciri
Fungsi BM Moden
Abad ke-19 dan 20

Badan-badan
bahasa.

dan

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Balai Pustaka
Sumpah Pemuda
PBMPB
Pejabat Karang Mengarang,

Badan-badan
bahasa.

dan

Dewan Bahasa dan Pustaka

Fungsi
Peranan
Perancangan Korpus

Badan-badan
bahasa.

dan

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

KKBP

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

BKMM

Kuiz
Lat. Obj.

KKU

EM

KKBP

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

Kuiz

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

Kuiz

BKMM

KKU

Bekerja secara berpasukan

bagi melaksanakan tugasan
yang diamanahkan

pertubuhan

Jawatan Kuasa Tetap BM

MABBIM, MABM dan
Persatuan Penulis(GAPENA)

EM

Mengaplikasi pengetahuan dan

kemahiran dalam aktiviti-aktiviti
kebahasaan;

pertubuhan

Pembentangan Pelajar (Kumpulan

10

Pemb. K.Krs

Bekerja secara berpasukan

bagi melaksanakan tugasan
yang diamanahkan

pertubuhan

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

9

EM

Kuiz

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

Kuliah &
Perbincangan

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

KKU

EM
KKBP

BKMM

Bekerja secara berpasukan

11 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

11

bagi melaksanakan tugasan

yang diamanahkan

Sumbangan tokoh-tokoh bahasa.

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Raja Ali Haji

Munsyi Abdullah,
Zaba
Mejar Said Sulaiman

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Asmah Hj Omar
Nik Safiah Karim
Abdullah Hassan dan
Tokoh-tokoh lain

Bahasa Melayu
pendidikan.

dalam

sistem

Perancangan Taraf
Dasar bahasa

Bahasa Melayu
pendidikan.
Sistem ejaan
Pembentukan istilah

dalam

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

Kuiz

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

EM
KKBP

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

Soal selidik

EM
KKBP

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

Kuiz/

Mengaplikasi pengetahuan dan

kemahiran dalam aktiviti-aktiviti
kebahasaan;

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

14

KKU
KKP

Bekerja secara berpasukan

bagi melaksanakan tugasan
yang diamanahkan

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

13

Soal jawab

Mengaplikasi pengetahuan dan

kemahiran dalam aktiviti-aktiviti
kebahasaan;

Sumbangan tokoh-tokoh bahasa.

Kuliah
Perbincangan &
Pembentangan

Kuiz

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

12

KKP

sistem

Mempamerkan rasa cinta dan

bangga terhadap bahasa
Melayu.

Lat. Subj.
Bekerja

secara

berpasukan

12 / 13

UPSI(ISO)/FAK/PdP/P01/RI(BM)
Pindaan 00

Isu-isu bahasa semasa

Bahasa pengantar
Bahasa baku

bagi melaksanakan
yang diamanahkan

tugasan

Pembentangan Pelajar (Kumpulan)

RANCANGAN TUTORIAL / MAKMAL

Bil

Topik

Hasil Pembelajaran

Kemahiran
Insaniah

Aktiviti PdP

Penilaian

Peringatan:
1. Pelajar wajib hadir semua kuliah, tutorial, makmal, studio atau aktiviti lain yang berhubung dengan kursus pengajiannya.(perkara 4.1)
2. Kehadiran yang kurang daripada 80% menyebabkan pelajar dihalang daripada menduduki peperiksaan akhir kursus berkenaan.(perkara 4.2)
3. Bagi kursus yang tiada peperiksaan akhir, pelajar wajib hadir semua kuliah, tutorial, makmal, studio atau aktiviti lain berhubung kursus
berkaitan. Kehadiran yang kurang daripada 80% boleh menjejaskan pencapaian pelajar dalam kursus berkenaan.(perkara 4.3)
4. Perkara 4.1, 4.2 dan 4.3 boleh dikecualikan kepada pelajar yang mengalami masalah kesihatan yang disahkan oleh pegawai perubatan
kerajaan atau mewakili negara dalam acara sukan atau menjalani aktiviti yang diarahkan oleh kerajaan atau universiti untuk tempoh tertentu
yang diperakukan oleh Dekan dan mendapat kelulusan Bahagian Hal Ehwal Akademik.

13 / 13