Professional Documents
Culture Documents
2015 Ucret
2015 Ucret
VERG REHBER
2015
Bu rehber sadece pdf formatnda hazrlanmtr.
1
www.gib.gov.tr
Bilgi Edinme Hakk Kanunu erevesinde renmek istediiniz her bilgi iin doru
insanlarla temasa gemeniz konusunda sizleri ynlendireceiz.
Vergi ile ilgili ykmllklerinizin yerine getirilmesinde sizlere her trl kolayl
salayacaz.
Srekli olarak kendimizi yenileyecek, daha iyi hizmet sunmann aray iinde olacaz.
NDEKLER
1. Giri5
2. cretin Tanm........5
2.1. cret Olarak Vergilendirilecek Dier demeler............5
3. cretin Unsurlar................6
4. cret Gelirinin Vergilendirme ekli ve cret stisnalar.......................6
4.1. Gerek cretler.............................10
4.1.1. cretin Safi Tutarnn Tespiti.................10
4.1.1.1. Emekli Aidat ve Sosyal Sigorta Primleri...................10
4.1.1.2. Sosyal Gvenlik Destekleme Primi.....11
4.1.1.3. sizlik Sigortas Primi................11
4.1.1.4. ahs Sigorta Primleri .........................11
4.1.1.5. Sendikalara denen Aidatlar.......12
4.1.1.6. Engellilik ndirimi...........12
4.1.2. Gerek Usule Tabi cretlerin Vergilendirilmesi.......13
4.1.2.1. Kesinti Yoluyla Vergilendirme.......13
4.1.2.2. cretin Yllk Beyanname ile Beyan Edilmesi.......13
4.1.2.2.1. Birden Fazla verenden Alnan cretler.........13
4.1.2.2.2. Yabanc Bir lkedeki veren Tarafndan Dorudan Doruya denen cretler........16
4.1.2.2.3. Yabanc Elilik ve Konsolosluklarda alan ve stisnadan Faydalanmayan Memur ve
Hizmetlilere denen cretler...17
4.1.3. Yllk Beyannameye Dahil Edilen Gelirlerden Yaplacak ndirimler........17
4.1.3.1. ahs Sigorta Primleri......18
4.1.3.2. Eitim ve Salk Harcamalar.........19
4.1.3.3. Ba ve Yardmlar..........19
4.1.3.3.1. Snrl ndirilecekler..........19
4.1.3.3.2. Snrsz ndirilecekler.......19
4.1.3.4. Sponsorluk Harcamalar......20
4.1.3.5. Babakanlka veya Bakanlar Kurulunca Balatlan Yardm Kampanyalarna Yaplan Ayni ve
Nakdi Balar..........20
4.1.3.6. Trkiye Kzlay Derneine ve Trkiye Yeilay Cemiyetine Makbuz Karl Yaplan
Nakdi Ba ve Yardmlar....20
4.1.3.7. EXPO 2016 Antalya Ajansna Yaplan Her Trl Nakd ve Ayni Ba ve Yardmlar.....20
4.1.3.8. Dier Kanunlara Gre Tamam ndirilecek Ba ve Yardmlar............................................21
4.1.4. Yllk Beyan Esasnda Beyannamenin Verilme Zaman ve Yeri.......21
4.1.5. Hesaplanan Verginin denme Zaman ve Yeri.....22
4.1.6. Vergi Tarifesi......22
4.2. Dier cretler................22
5. Asgari Geim ndirimi......24
5.1. Asgari Geim ndiriminden Yararlanacak ve Yararlanamayacak Olan cretliler....24
5.2. Asgari Geim ndirimi Tutarnn Hesaplanmas...24
5.3. Asgari Geim ndiriminde Aile Fertlerinin, Emekli Maa Olanlarn ve Boananlarn
Durumu.........25
5.4. Engellilik ndiriminden Faydalanan cretlilerde Asgari Geim ndirimi Uygulamas........25
5.4.1. 2015 Yl Asgari Geim ndirimi Tutarlar........26
5.5. Medeni Halin ve ocuk Saysnn Deimesi Durumunda Asgari Geim ndirimi.....27
5.6. Yllk Beyanname Veren cretlilerde Asgari Geim ndirimi Uygulamas.................27
5.7. Yllk Beyannamede Mahsup Edilecek 2014 Yl Asgari Geim ndirimi Tutarlar.........28
6. cret Geliri ile Dier Gelirlerin Birlikte Beyan Edilmesi Durumu.............28
7. cret Gelirlerinin Beyanna likin rnekler...........29
8. Beyannamenin Doldurulmasnda Dikkat Edilecek Hususlar.......34
9.Verginizi deyebileceiniz Anlamal Bankalar......35
1. GR
Bu rehber, gerek usulde cret geliri elde eden kiilere, iverenler tarafndan yaplan cret
demelerinin yl iinde kesinti suretiyle vergilendirilmesi ile 2014 ylnda elde edilen cret
gelirleri iin hangi hallerde yllk beyanname verilmesi gerektii hususlarnda mkellefleri
bilgilendirmek amacyla hazrlanmtr.
Bu rehberde; cretin tanm, unsurlar, cret matrahndan indirim konusu yaplan unsurlar, asgari
geim indirimi uygulamas ile 2014 takvim ylnda tevkifata tabi olmayan cret geliri elde eden
cretlilerle, birden fazla iverenden cret alan kiilerin hangi hallerde beyanname verecekleri ve
beyanname verilmesi durumunda beyan edilecek gelirin tespitine ilikin rnekli aklamalara yer
verilmitir.
2. CRETN TANIMI
cret, iverene tabi ve belirli bir iyerine bal olarak alanlara hizmet karl verilen para ve
aynlar (hizmet karlnn mal olarak verilmesi) ile salanan ve para ile temsil edilebilen
(konut, ara salanmas vb.) menfaatlerdir. Gerek kiilerin bir takvim yl iinde elde etmi
olduklar cret gelirleri gelir vergisine tabidir. cret, bedensel ya da zihinsel bir emek
karlnda iverenden elde edilen hslay ifade eder. Bu hasla para eklinde olabilecei gibi
ayni veya para ile temsil edilebilen menfaat eklinde de olabilir.
cretin denek, tazminat, kasa tazminat (mali sorumluluk tazminat), tahsisat, zam, avans, aidat,
huzur hakk, prim, ikramiye, gider karl veya baka adlar altnda denmi olmas veya bir
ortaklk ilikisi niteliinde olmamak art ile kazancn belli bir yzdesi eklinde tayin edilmi
bulunmas cretin niteliini deitirmez.
2.1. cret Olarak Vergilendirilecek Dier demeler
cretin unsurlarnn var olup olmadna baklmakszn aada yazl demeler de cret
saylmaktadr.
Kanunla kurulan emekli sandklar ile 506 sayl Sosyal Sigortalar Kanununun geici 20 nci
maddesinde belirtilen sandklar tarafndan denen ve en yksek Devlet memuruna yaplan en
yksek deme tutarn aan emekli, malliyet, dul ve yetim aylklar.
Daha nce yaplm veya gelecekte yaplacak hizmetler karlnda verilen para ve aynlarla
salanan menfaatler.
TBMM, l Genel Meclisi ve Belediye Meclisi yeleri ile zel kanunlarna veya idari kararlara
gre kurulan daimi veya geici btn komisyonlarn yelerine ve yukarda saylanlara benzer
dier kiilere bu sfatlar dolaysyla denen veya salanan para, ayn ve menfaatler.
Ynetim ve Denetim Kurullar bakan ve yeleriyle, tasfiye memurlarna bu sfatlar
dolaysyla denen veya salanan para, ayn ve menfaatler.
Bilirkiilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her trl yarma jrisi
yelerine denen veya salanan para, ayn ve menfaatler.
Sporculara transfer creti veya sair adlarla yaplan demeler ve salanan menfaatler.
3. CRETN UNSURLARI
Gelir vergisi asndan bir demenin cret ya da baka bir gelir unsuru olarak vergilendirilip
vergilendirilmeyecei aada saylan unsura gre tespit edilecektir. Bu unsur birlikte varsa
elde edilen gelir cret olarak vergilendirilecek, aksi takdirde cretten sz etmek mmkn
olmayacaktr.
cret gelirini meydana getiren 3 temel unsur yledir:
Bir iverene tabi olma: Herhangi bir demenin cret olarak kabul edilebilmesi iin gerekli
olan ilk unsur alann iverene tabi olmasdr. veren, hizmet erbabn ie alan, emir ve
talimatlar dahilinde altran gerek ve tzel kiilerdir. alann iverene ball, fiili
olabilecei gibi kanun, tzk, ynetmelik veya szlemelerle de saptanm olabilmektedir.
Belli bir i yerine bal olma: yeri ticari, snai, zirai ve mesleki bir faaliyetin yrtlmesi
iin tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanlan yerlerdir. Bu yerlere ballk, hukuki anlamda
bir ballktr. Hizmetin mutlaka fiilen i yerinde yaplmas zorunlu deildir.
Hizmetin karl olarak bir demenin yaplmas: deme bir hizmet karl deilse
cret saylmasna imkn yoktur. Hizmet karl olarak yaplan deme, nakit (haftalk, aylk
vb.), ayn (hizmet karlnn mal olarak verilmesi) veya para ile temsil edilebilen menfaatler
(konut, ara salanmas gibi) eklinde olabilir.
7. 1475 ve 854 sayl Kanun'lara gre denmesi gereken kdem tazminatlarnn tamam ile 5953
sayl Kanun'a gre denen kdem tazminatlarnn hizmet erbabnn 24 ayln amayan
miktarlar (hizmet ifa etmeksizin denen cretler tazminat saylmaz);
8. Genel olarak nafakalar (Alanlar iin);
9. Yardm sandklar tarafndan statleri gereince kendi yelerine lm, engellilik, hastalk,
doum, evlenme gibi sebeplerle yaplan yardmlar.
10. Yabanc lkelerde bulunan sosyal gvenlik kurumlar tarafndan denen emekli, dul, yetim
ve evlenme ikramiyeleri veya iade olunan mevduat, srelerini doldurmam bulunanlarla, dul ve
yetimlerine toptan denen tazminat ve yardmlar.
Vatan Hizmetleri Yardmlarnda stisnalar
GVKnn 26. Maddesinde yer alan aadaki yazl vatan hizmetleri yardmlar Gelir
Vergisi'nden mstesnadr:
1. Harp malull zamlar;
2. Harp malullerine ve ehit, dul ve yetimlerine verilen tekel beyiyeleri;
3. ehitlerin dul ve yetimlerine ehit, dul ve yetimi sfatyla yaplan bilumum demeler (Bu
hkmn tatbikinde hususi kanunlarna gre kendilerine ehit sfat verilenlerle harp, isyan,
ekiya, kaak takip ve msademesi, sanklarn ve mahkumlarn takibi, manevra, talim ve
tatbikat esnasnda grev banda veya grevden doan sebeplerle lenler ehit saylr.);
4. Vatan hizmetleri tertibinden balanan aylklar ile denen mkafatlar.
Tehizat ve Tayn Bedellerinde stisnalar
GVKnn 27. Maddesinde yer alan aada yazl tehizat ve tayn bedelleri Gelir Vergisi'nden
mstesnadr:
1. zel kanunlara dayanarak verilen yemek ve hayvan yem bedelleri veya bu mahiyette yaplan
demeler;
2. Demirba olarak verilen giyim eyas (Resmi ve zel daire ve messeselerce hizmet erbabna
iin icab olarak verilen ve bunlarn iten ayrlmalar halinde geri alnan giyim eyas);
3. Tahsilde bulunanlar iin yaplan giyim giderleri.
takdirde, aradaki fark cret olarak vergiye tabi tutulur.) (Asli grev veya memuriyet dolaysyla
alnan cretler bu istisnaya dahil deildir);
2. Resm ve zel messeselere ve ahslar hesabna Trkiye'de tahsilde bulunan renciye iae,
ibate ve tahsil gideri olarak denen paralar;
3. rencilere tatbikat dolaysyla retim messeseleri veya tahsil masraflar deruhte edenler
tarafndan verilen paralar.
Tevik, kramiye ve Mkafatlarda stisnalar
GVKnn 29. Maddesinde yer alan tevik gayesiyle verilen aada yazl ikramiye ve mkafatlar
Gelir Vergisi'nden mstesnadr:
1. lim ve fenni, gzel sanatlar, tarm, hayvan yetitirilmesini ve memleket bakmndan faydal
olan dier ileri ve faaliyetleri tevik maksadyla verilen ikramiyeler ve mkafatlar;
2. Subay, astsubay, erba ve erlere ve ordu hizmetinde bulunan sivil makinistlere, uu, dal gibi
hizmetleri dolaysyla verilen tazminatlar, gndelikler, ikramiyeler, zamlar ile Trk Hava
Kurumu veya kanuni veya i merkezi Trkiye'de bulunan messeselerde uu maksadyla
grevlendirilen, hava aracnn sevk ve idaresiyle grevli pilotlar ile uu esnasnda uak iinde
hizmet veren yetkili sivil havaclk otoritesince sertifikalandrlm personele; fiilen uu hizmeti,
denizaltna dal yapanlara fiilen dal hizmetleri dolaysyla yaplan ayn mahiyetteki demeler;
3. Spor yarmalarna katlan amatr sporculara denen dl ve ikramiyeler;
4. Spor yarmalarn yneten hakemlere denen cretler.
4.1. Gerek cretler
cret gelirlerinin vergilendirilmesinde ilke olarak gerek usul kabul edilmitir. Vergi, gelirin
gerek ve safi tutar zerinden alnmaktadr.
4.1.1. cretin Safi Tutarnn Tespiti
cretin safi tutar, iveren tarafndan verilen para ve aynlarla salanan yararlar toplamndan
(yani cretin gayrisafi tutarndan) belli indirimlerin yaplmasndan sonra kalan miktardr.
Bu indirimler unlardr:
Emekli Sand ve Sosyal Sigorta Kurumu yelerine, eitli yasalarla, daha nceki dnemlerde
denmemi bulunan aidat veya primlerin borlanmak suretiyle deme ve dolaysyla emeklilie
esas alnacak hizmet srelerini uzatabilme hakk tannmaktadr.
Emeklilik aidat ve sosyal sigorta primlerinin gider olarak indirilmesi, yasal olarak kabul edilmi
bulunan kurumlara, yasalarnda ngrlen ekilde cretten kesilmek suretiyle denen borlanma
aidat ve primlerinin tutarna ve oranna baklmakszn, kesildii aya ait gelir vergisi matrahnn
tespitinde indirim olarak dikkate alnmaktadr.
Aidat pein olarak toptan denmi ise denen tutarn tamam indirim konusu yaplncaya kadar
gayrisafi cret tutarndan indirim konusu yaplmas gerekir.
cretin gerek ve safi tutarnn tespitinde indirim konusu yaplan aidat ve primleri, herhangi bir
nedenle geri alan ve kendilerine toptan deme yaplanlarn, yeniden itiraki durumuna girmeleri
nedeniyle ilgili kuruma pein ya da borlanma suretiyle iade ettikleri aidat ve primleri tekrar
cret matrahndan indirim konusu yapmalar mmkn deildir.
4.1.1.2. Sosyal Gvenlik Destekleme Primi
5510 sayl Sosyal Sigortalar ve Genel Salk Sigortas Kanununa gre hesaplanarak iiden kesilen
sosyal gvenlik destekleme primi de cretin gerek safi tutarnn hesaplanmas srasnda indirim
unsuru olarak dikkate alnabilecektir.
4.1.1.3. sizlik Sigortas Primi
4447 sayl sizlik Sigortas Kanununun 49 uncu maddesi kapsamnda cretliler tarafndan denen
isizlik sigortas primleri de ayrca cretin gerek safi tutarnn hesaplanmas srasnda indirim unsuru
olarak dikkate alnabilecektir.
4.1.1.4. ahs Sigorta Primleri
cretin gerek safi deerinin tespitinde ahs sigorta primlerinin indirim konusu yaplmas ile
ilgili Gelir Vergisi Kanunun 63 nc maddesinin birinci fkrasnn 3 nc bendinde Sigortann
Trkiye'de kin ve merkezi Trkiye'de bulunan bir emeklilik veya sigorta irketi nezdinde
akdedilmi olmas artyla; cretlinin ahsna, eine ve kk ocuklarna ait hayat sigortas
polieleri iin hizmet erbab tarafndan denen primlerin %50'si ile lm, kaza, salk, hastalk,
engellilik, isizlik, analk, doum ve tahsil gibi ahs sigorta polieleri iin hizmet erbab
tarafndan denen primler (ndirim konusu yaplacak primler toplam, dendii ayda elde edilen
cretin %15'ini ve yllk olarak asgari cretin yllk tutarn aamaz. Bakanlar Kurulu bu bentte
yer alan oranlar yarsna kadar indirmeye, iki katna kadar artrmaya ve belirtilen haddi, asgari
cretin yllk tutarnn iki katn gememek zere yeniden belirlemeye yetkilidir.) hkm yer
almaktadr.
cretin safi tutarnn tespitinde dikkate alnacak sigorta primleri;
lm, kaza, hastalk, salk, engellilik, analk, doum ve tahsil gibi ahs sigorta
primlerinin %100nden olumaktadr.
ndirim konusu yaplacak primlerin toplam, dendii ayda elde edilen cretin %15'ini ve yllk
olarak asgari cretin yllk tutarn aamayacaktr. (2014 yl gelirlerine ilikin olarak kullanlacak
olan asgari cretin yllk brt tutar [(1.071,00 x 6) + (1.134,00x6)]= 13.230,00 TLdir.
11
880 TL
440 TL
200 TL
- 2014 ylnda elde edilen cret gelirlerinin yllk beyanname ile beyannda dikkate alnacak
engellilik indirimi yllk tutarlar yledir:
Birinci derece engelliler iin
kinci derece engelliler iin
nc derece engelliler iin
(800 x 12)
(400 x 12)
(190 x 12)
9.600 TL
4.800 TL
2.280 TL
cretli kiinin kendisi engelli ise engellilik indirimi tutar gelir vergisi kesintisi yaplrken cret
matrahndan indirilerek uygulanr. Bu indirimden bakmakla ykml olduu engelli kii bulunan
hizmet erbab da yararlanr.
Ayrca cret gelirlerini yllk beyanname ile beyan eden ve bakmakla ykml olduu engelli
kii bulunan hizmet erbab da engellilik indiriminden yararlanabilecektir.
cret geliri yl iinde kesintiye tabi olmad iin gelir vergisi beyannamesi veren hizmet
erbaplar da bu indirimi yllk olarak hesaplayp beyanname zerinden indirebilirler. Ancak, yl
iinde cret matrahndan indirim konusu yaplan engellilik indirimi tutarnn ikinci kez yllk
beyannamede indirim konusu yaplmas mmkn deildir.
cretin gerek ve safi tutarlarnn tespitinde gelir vergisi gibi kiisel vergiler ve cret
dolaysyla denen damga vergisi gibi cretle ilgili vergiler, cretin gayrisafi tutarndan
indirilemez.
12
te yandan dar mkellef gerek kiiler, tamam Trkiye'de tevkif suretiyle vergilendirilmi olan
cret gelirleri iin yllk beyanname vermeyecekler ve dier gelirleri iin beyanname vermeleri
halinde de bu gelirlerini beyannameye dahil etmeyeceklerdir.
4.1.2.2.1. Birden Fazla verenden Alnan cretler
Birden fazla iverenden cret alan ve birden sonraki iverenden aldklar cretlerin toplam Gelir
Vergisi Kanununda yazl tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutar (2014 yl iin bu tutar
27.000 TLdir.) amayan mkelleflerin, tamam kesinti yoluyla vergilendirilmi cretleri yllk
beyanname ile beyan edilmeyecektir. Ancak, birden sonraki iverenden alnan cretlerin toplam
27.000 TLyi amas durumunda, cretlerin tamam (ilk iverenden alnan crette dahil olmak
zere) yllk beyannameye dahil edilecektir. Birden fazla iverenden cret alnmas halinde,
birinci iverenden alnan cretin hangisi olaca cretli tarafndan serbeste belirlenecektir.
13
60.000 TL
35.000 TL
25.000 TL
4.800 TL
%14 sigorta primi ve % 1 isizlik sigortas primi toplam olan % 15 oran uygulanarak sigorta
kesintisi hesaplanacaktr.
35.000 TL X %15 = 5.250 TL. 35.000 5.250 = 29.750 TL
25.000 TL X %15 = 3.750 TL. 25.000 3.750 = 21.250 TL
29.750 + 21.250 4800 = 46.200 TL
Buna gre, 46.200 TL cret beyan snr olan 27.000 TL yi at iin birinci iverenden elde
ettii cret de dahil olmak zere 120.000 TL beyan edecektir.
2014 ylnda tevkifata tabi olarak birden fazla iverenden elde edilen cret gelirlerinin yllk
beyanname ile beyan ile cret geliri ve dier gelir unsurlarnn birlikte elde edilmesi durumunda
beyan edilecek gelirin tespitine ilikin rnekler aada yer almaktadr.
rneklerde, cret ve dier gelir unsurlarndan yl iinde yaplan gelir vergisi tevkifat tutarlar
dikkate alnmam olup; yllk beyanname ile beyan edilen gelir unsurlar ile ilgili olarak yl
iinde tevkif suretiyle denen vergilerin beyannamede hesaplanan gelir vergisinden mahsup
edilecei tabiidir.
rneklerde; gelir vergisi hesaplanrken, cret gelirlerinden %15 orannda sigorta prim ve isizlik
sigortas prim kesintisi yapld varsaylmtr.
RNEK 1: Bayan (A), 2014 ylnda ayr iverenden cret geliri elde etmi ve cretlerin
tamam kesinti yoluyla vergilendirilmitir.
Birinci iverenden alnan cret
kinci iverenden alnan cret
nc iverenden alnan cret
Beyan edilecek gelir tutar
45.000 TL
16.000 TL
9.000 TL
Yok
rnekte yer alan ve birinci iverenden alnan cret toplama dahil edilmeyecek olup, ikinci ve
nc iverenden alnan (16.000 + 9.000 =) 25.000 TL cretler toplam 27.000 TLlik beyan
snrn amadndan cret gelirlerinin tamam beyan edilmeyecektir.
14
RNEK 2: Bay (B), 2014 ylnda ayr iverenden tamam tevkif yoluyla vergilendirilmi
cret geliri elde etmitir.
Birinci iverenden alnan cret
kinci iverenden alnan cret
nc iverenden alnan cret
Beyan edilecek gelir tutar
35.000 TL
26.000 TL
19.000 TL
80.000 TL
Birinci iverenden alnan cret toplama dahil edilmeyecek olup, 2 nci ve 3 nc iverenden
alnan cretler toplam (26.000 + 19.000) = 45.000 TL, 27.000 TLlik beyan snrn at iin
birinci iverenden ald 35.000 TL dahil olmak zere 80.000 TL cret gelirinin tamam beyan
edilecektir.
RNEK 3: Serbest meslek erbab Bayan (C) nin 2014 ylnda serbest meslek kazancnn
yannda tamam kesinti yoluyla vergilendirilmi iki iverenden cret geliri elde etmitir.
Serbest meslek kazanc
Birinci iverenden alnan cret
kinci iverenden alnan cret
Beyan edilecek gelir tutar
50.000 TL
37.000 TL
25.000 TL
50.000 TL
Mkellef elde etmi olduu serbest meslek kazanc nedeniyle mutlaka beyanname verecektir.
Birinci iverenden alnan hari, ikinci iverenden alnan cret geliri ise 27.000 TLlik beyan
snrn amadndan cret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
RNEK 4: Bay (D)nin tamam zerinden tevkifat yaplm olan 2014 yl gelirleri aadaki
gibidir.
Birinci iverenden alnan cret
kinci iverenden alnan cret
yeri kira geliri (Brt)
Beyan edilecek gelir tutar
55.000 TL
23.000 TL
35.000 TL
35.000 TL
Mkellefin birden sonraki iverenden ald cret geliri olan 23.000 TL, 27.000 TLlik beyan
snrn amadndan, cret gelirleri beyan edilmeyecektir.
Tevkifata tabi iyeri kira geliri ise 2014 yl iin geerli olan 27.000 TLlik beyanname verme
snrn atndan mkellef sadece bu gelirini beyan edecektir.
RNEK 5: Bay (E), ayr irkette ynetim kurulu yesi olup, 2014 ylnda elde ettii cret
gelirlerinin tamam tevkif yoluyla vergilendirilmitir. devli ayrca 15.000 TL konut kira geliri
elde etmitir.
Birinci iverenden alnan cret
kinci iverenden alnan cret
nc iverenden alnan cret
Konut kira geliri
Beyan edilecek gelir tutar
34.000 TL
25.000 TL
14.000 TL
15.000 TL
88.000 TL
15
devli, birden fazla iverenden ald cret gelirinin yan sra konut kira geliri elde etmitir.
Beyanname verilip verilmeyecei ncelikle cret gelirleri dikkate alnarak deerlendirilecektir.
cret gelirleri ile ilgili olarak birinci iverenden alnan cret hari, ikinci ve nc iverenden
alnan cretlerin toplam (25.000 +14.000 =) 39.000 TL, 27.000 TLlik beyan snrn at iin
birinci iverenden alnan cret de dahil olmak zere cret gelirlerinin tamam olan 73.000 TL
beyan edilecektir.
Konut kira geliri ise 2014 yl iin belirlenen 3.300 TLlik istisna tutarn atndan tamam
beyannameye dahil edilecektir. devli mesken istisnasndan yararlanacaktr.
cret Gelirini ve Kira Gelirini Birlikte Elde Edenlerin stisnadan Faydalanma Durumlar
stisna haddinin zerinde haslat elde edenlerden, Gelir Vergisi Kanununun 103 nc
maddesinde yazl tarifenin nc diliminde cret gelirleri iin yer alan tutarn (2014 yl
gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alnmak zere 97.000 TL) zerinde cret, menkul sermaye
irad, gayrimenkul sermaye irad ile dier kazan ve irat elde edenler sz konusu istisnadan
yararlanamayacaklardr. Mesken kira gelirine istisna uygulanp uygulanmayacana ynelik
tutarn tespitinde cret, menkul sermaye irad, gayrimenkul sermaye irad ile dier kazan ve
iratlarn, ayr ayr veya birlikte elde edilmesine baklmakszn, elde edilen kazan ve iratlarn brt
tutarlarnn toplam dikkate alnacaktr. Sz konusu tutarn tespitinde, saylan bu kazan ve
iratlarn beyan edilip edilmemesinin ya da bu kazan ve iratlara herhangi bir istisna uygulanp
uygulanmamasnn nemi bulunmamaktadr. Konu ile ilgili ayrntl aklamalar 286 seri no.lu
Gelir Vergisi Tebliinde yer almaktadr.
4.1.2.2.2. Yabanc Bir lkedeki veren Tarafndan Dorudan Doruya denen cretler
Yabanc lkelerde bulunan iverenlerden alnan ve tevkifata tabi olmayan cretler (varsa Trkiye
dahilindeki kazan ve iratlaryla birlikte) ikametghn bulunduu yerin vergi dairesine yllk
beyanname ile beyan edilir.
Ancak; Gelir Vergisi Kanununun 23 nc maddesinin 14 numaral bendi gereince, kanun ve i
merkezi Trkiye'de bulunmayan dar mkellefiyete tabi iverenlerin yannda alan hizmet
erbabna, iverenin Trkiye dnda elde ettii kazanlar zerinden dviz olarak dedii cretler
Gelir Vergisinden istisna edilmitir.
Bu istisnann uygulanabilmesi iin;
- Trkiyede hizmet arz eden gerek kiinin bal bulunduu iverenin dar mkellef kurum
olmas, bu kurumun da Trkiyede hibir ekilde kazan elde edecek mahiyette faaliyette
bulunmamas,
- Dar mkellef kurumda alan kiinin hizmet erbab ve yaplan demenin de cret niteliinde
olmas,
- Dar mkellef kurumun Trkiyedeki personeline yapaca demenin bu kurumun yurtd
kazanlarndan karlanmas,
- cretin dviz olarak denmesi,
- denen cretin dar mkellef kurumun Trkiyedeki hesaplarna gider olarak kaydedilmemesi
artlarn bir arada tamas gerekmektedir.
16
RNEK 6: (X) Firmasnn stanbuldaki irtibat brosunda alan Bay (A)ya, ivereni
tarafndan Trkiye dnda elde ettii kazanlar zerinden 2014 ylnda 40.000 Dolar tevkifata
tabi tutulmam cret denmitir. Gelir Vergisi Kanununun 23 nc maddesinin 14 numaral
bendine gre dviz olarak denen cretler gelir vergisinden istisna olduundan devli yllk
beyanname vermeyecektir.
4.1.2.2.3. Yabanc Elilik ve Konsolosluklarda alan ve stisnadan Faydalanmayan
Memur ve Hizmetlilere denen cretler
Yabanc lkelerin Trkiyede bulunan eli, maslahatgzar ve konsoloslar ile elilik ve
konsolosluklara mensup olan ve o lkenin uyruunda bulunan memurlar dnda kalan memur
ve hizmetlilerin yalnzca bu ilerden dolay aldklar cretler, karlkl olmak kouluyla gelir
vergisinden istisna edilmitir.
Karlkllk esasnn uygulanmad durumlarda karlk esasna uymayan lkenin Trkiyedeki
temsilciliinde alan memurlar istisnadan yararlanamazlar. Bu durumda cret sahipleri elde
ettikleri tevkifatsz cret gelirini yllk gelir vergisi beyannamesiyle oturduklar mahallin vergi
dairesine beyan edeceklerdir.
RNEK 7: Ankaradaki (Y) Konsolosluunda alan Trk uyruklu Bayan (B), 2014 ylnda
54.000 TL cret geliri elde etmitir. Karlkllk ilkesinin geerli olmamas nedeniyle, anlan
personelin elde ettii cret istisna kapsamnda deildir.
Buna gre, (Y) Konsolosluunda alan Trk uyruklu personel, cretinden tevkifat
yaplmadndan ve karlkllk esasnn geerli olmamas nedeniyle, 54.000 TL cret gelirinin
tamamn yllk beyanname ile beyan edecektir.
4.1.3. Yllk Beyannameye Dahil Edilen Gelirlerden Yaplacak ndirimler
Yllk beyanname ile bildirilecek gelirlere ilikin indirimler Gelir Vergisi Kanunu ile dier
kanunlarda belirtilmitir. Gelir vergisi matrahnn tespitinde gelir vergisi beyannamesinde
bildirilecek gelirlerden aada belirtilen indirimlerin yaplabilmesi iin yllk beyanname ile
bildirilecek bir gelirin bulunmas ve yaplacak indirimlerin ilgili mevzuatta belirtilen artlar
tamas gerekmektedir.
Buna gre indirim konusu yaplabilecek baz hususlar unlardr:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
17
18
devam etmesine ynelik yaplan ba ve yardmlarn; anlan amalarla kurulmu bulunan vakf
veya derneklere de yaplmas mmkndr.
Dzenlemede yer alan okul ifadesinden, dorudan eitim-retim hizmetlerinin verildii temel
birimlerin anlalmas gerekmekte olup, rehberlik ve aratrma merkezi, mesleki eitim merkezi,
i eitim merkezi, mesleki ve teknik eitim merkezi ve akam sanat okullar da bu kapsamda
deerlendirilecektir.
Dzenlemede yer alan salk tesisi ifadesinden ise Salk Bakanlnca salk tesisi
kapsamnda deerlendirilen kurum ve kurulularn anlalmas gerekmektedir.
b) Fakirlere yardm amacyla gda bankacl faaliyetinde bulunan dernek ve vakflara Maliye
Bakanlnca belirlenen usul ve esaslar erevesinde balanan gda, temizlik, giyecek ve
yakacak maddelerinin maliyet bedellerinin tamam beyan edilecek gelirden indirilebilecektir.
c) Genel ve zel bteli kamu idareleri, il zel idareleri, belediyeler, kyler, kamu yararna
alan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tannan vakflar ve bilimsel aratrma
faaliyetinde bulunan kurum ve kurulular tarafndan yaplan ya da Kltr ve Turizm
Bakanlnca desteklenen veya desteklenmesi uygun grlen almalara ilikin harcamalar ile
bu amala yaplan her trl ba ve yardmlarn tamam beyan edilen gelirden indirim konusu
yaplabilecektir.
4.1.3.4. Sponsorluk Harcamalar
193 sayl Gelir Vergisi Kanununun 89/8 maddesine gre 3289 sayl Genlik ve Spor Genel
Mdrlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun ile 3813 sayl Trkiye Futbol
Federasyonu Kurulu ve Grevleri Hakknda Kanun kapsamnda yaplan sponsorluk
harcamalarnn;
Amatr spor dallar iin tamam,
Profesyonel spor dallar iin % 50si
Beyanname verme sresinin son gnnn resmi tatile rastlamas halinde, resmi tatili izleyen ilk
i gnnn tatil saatine kadar beyanname verilebilmektedir.
4.1.5. Hesaplanan Verginin denme Zaman ve Yeri
Beyanname zerinden hesaplanan gelir vergisi, 2015 ylnn Mart ve Temmuz aylarnda iki eit
taksitte denecektir. Birinci taksit 01-31 Mart 2015, ikinci taksit ise 01-31 Temmuz 2015
tarihleri arasnda denecektir.
Memleketi terk ve lm gibi mkellefiyetin kalkmasn gerektiren durumlarda, beyan zerine
tarh edilen vergiler beyanname verme sreleri iinde denecektir.
Hesaplanan vergi;
Mkellefin bal bulunduu vergi dairesine,
Bal olunan vergi dairesindeki hesabn bildirilmesi artyla dier vergi dairelerine,
Tahsile yetkili banka ubelerine denebilir.
4.1.6. Vergi Tarifesi
Gelir Vergisi Kanununun 103 nc maddesi uyarnca 2014 takvim yl gelirlerine uygulanacak
vergi tarifesi yledir;
11.000 TL'ye kadar
27.000 TL'nin 11.000 TL'si iin 1.650 TL, fazlas
60.000 TL'nin 27.000 TL'si iin 4.850 TL (cret gelirlerinde 97.000 TL'nin
27.000 TL'si iin 4.850 TL), fazlas
60.000 TL'den fazlasnn 60.000 TL'si iin 13.760 TL (cret gelirlerinde
97.000 TL'den fazlasnn 97.000 TL'si iin 23.750 TL), fazlas
% 15
% 20
% 27
% 35
% 15
% 20
% 27
% 35
14.418 TL
3.604,50 TL
3.604,50 TL
540,675 TL
270,34 TL
270,33 TL
2015 yl iin hesaplanan yllk vergi tutar 540,675 TL olup, dier cretli Bay (B)nin ubat
2015 aynda vergi karnesine kaydettirecei vergi tutarn ubat ve Austos/2015 aylarnda iki
taksitte (270,34 ve 270,33 TL olarak) demesi gerekmektedir.
213 sayl Vergi Usul Kanununun 251 inci maddesine gre, kazanlar basit usulde tespit edilen
ticaret erbab ile gtr gider usuln kabul eden gayrimenkul sermaye irad sahipleri, yanlarnda
alan hizmet erbabnn belirlenen sre iinde karne almalarn ve karnelerinde yazl vergileri
demelerini temin etmeye mecburdurlar. Bu mecburiyete uyulmad takdirde;
- Zamannda karne almam veya vergisini tarh ettirmemi olan hizmet erbabnn vergisi iveren
adna tarh edilir ve vergi cezas da ayn iveren adna kesilerek ondan tahsil edilir.
- Vergi Karnesini zamannda alm ve vergisini tarh ettirmi olan hizmet erbabnn zamannda
denmemi olan vergisi ve gecikme zamm da yannda alt tespit edilen iverenden tahsil
edilir.
23
olmak zere cretlinin ahsi ve medeni durumu dikkate alnarak hesaplanan indirim oranlarnn
uygulanmas sonucu bulunacak tutarn gelir vergisi tarifesinin birinci gelir dilimine karlk gelen
%15'lik oranla arpm sonucunun 12ye blnmesiyle her aya isabet eden tutar hesaplanr.
Hesaplanan bu tutar ise denecek gelir vergisinden mahsup edilir. Hesaplamada kullanlan
forml yledir:
A.G.. Yllk Tutar = (Asgari cretin Yllk Brt Tutar x A.G.. Oran) x %15
Asgari geim indiriminin yllk tutar, her cretli iin asgari cret zerinden hesaplanan yllk
vergi tutarn amayacak ve yl ierisinde asgari cret tutarnda meydana gelen deiiklikler,
asgari geim indirimi uygulamasnda dikkate alnmayacaktr.
2014 ylnda tevkifata tabi tutulmayan cret geliri nedeniyle yllk beyanname veren ve asgari
geim indiriminden yararlanmak isteyen cretliler, yllk beyannamede hesaplanan gelir
vergisinden mahsup edilecek asgari geim indirimi tutarn hesaplarken 2014 ylnn bilgilerini
dikkate alarak hesaplama yapacaklardr. 2015 ylnda tevkif suretiyle vergilendirilen cret geliri
elde eden cretlilere denecek asgari geim indirimi tutarnn hesaplamasnda ise 2015 takvim
yl banda geerli olan asgari cret dikkate alnacaktr.
Asgari cret Tespit Komisyonu tarafndan 16 yandan bykler iin asgari cret 2014 ylnn
birinci alt aylk dneminde aylk brt 1.071 TL, ikinci alt aylk dnemi iin ise aylk brt 1.134
TL olarak tespit edilmi olup, asgari cretin yllk brt tutarnn hesaplanmasnda cretin elde
edildii takvim yl banda geerli olan tutar dikkate alnacaktr. Dolaysyla, asgari cretin yllk
brt tutar olarak (1.071 x 12=) 12.852 TLnin dikkate alnmas gerekir. Hesaplamalarda bu tutar
12 ay boyunca kullanlacak olup, 2014 ylnn ikinci yarsnda asgari cretin farkl uygulanmas
bu hesaplamalar etkilemeyecektir.
24
14.418 TL
%75
10.813,50 TL
1.622,02 TL
135,17 TL
5.3. Asgari Geim ndiriminde, Aile Fertlerinin, Emekli Maa Olanlarn ve Boananlarn
Durumu
Asgari geim indirimi uygulamasnda;
Asgari geim indirimi, cret geliri elde eden aile fertlerinden her biri iin ayr ayr
hesaplanacaktr.
Sadece cret geliri elde eden e, "almayan ve herhangi bir geliri olmayan e" kapsamnda
deerlendirilmeyecektir. Bunlar dndakiler ise almayan ve herhangi bir geliri olmayan e
kapsamnda deerlendirilecek olup, mnhasran emekli maa alanlar da almayan ve herhangi
bir geliri olmayan e olarak kabul edilecektir.
Elerin her ikisinin de cretli olmas halinde ocuklar yalnzca sosyal gvenlik ynnden tabi
olduklar ein bildirimine dahil edilecektir.
Boananlar iin indirim tutarnn hesabnda, nafakasn saladklar ocuk says dikkate
alnacaktr.
Yl iinde i yeri ve ivereni deien cretliler, yeni i yerlerinde veya iverenleri
nezdinde almaya baladklar aydan itibaren asgari geim indiriminden
yararlanmaya devam edeceklerdir.
5.4. Engellilik ndiriminden Faydalanan cretlilerde Asgari Geim ndirimi Uygulamas
Engellilik indiriminden yararlanan cretlinin gelir vergisi matrah hesaplanrken engellilik
indirimi dlecek, kalan gelir vergisi matrah zerinden hesaplanan gelir vergisi tutarndan da
yllk asgari geim indirimi tutarnn 1/12'si mahsup edilecektir. ndirilecek tutar, kalan gelir
vergisi tutarn aamayacak ve asgari geim indirimi fark dier dnemlerde de
deerlendirilmeyecektir.
RNEK 10: Ei cretli olarak alan, 3 ocuu olan ve 3. derece engellilik indiriminden
faydalanan asgari cretli Bay (C)nin, ubat/2015 ay asgari geim indirimi tutar u ekilde
hesaplanacaktr.
2015 ylnda Asgari cretin Yllk Brt Tutar (1.201,50 x 12)
Mkellefin Asgari Geim ndirimi Oran
- Mkellefin kendisi iin %50
- Mkellefin ocuklar iin (%7,5 + %7,5 + %5 ) %20
Asgari Geim ndirimine Esas Tutar (14.418 TL x % 70)
Asgari Geim ndiriminin Yllk Tutar (10.092,60 TL x % 15)
14.418,00 TL
% 70
10.092,60 TL
1.513,89 TL
25
Hesaplanan yllk tutarn 1/12'si olan (1.513,89/12=) 126,16 TL, aylk olarak hesaplanan gelir
vergisi tutarndan mahsup edilecektir. Bu cretlinin ubat/2015 ay iin, asgari geim indirimi
mahsup ilemi aadaki ekilde gerekletirilecektir:
2015 Yl ubat Ay Brt creti
2015 Yl ubat Ay Tevkifat Matrah
nc Derece Engellilik ndirimi Tutar
Engellilik ndirimi Dldkten Sonra Kalan Tevkifat Matrah
2014 Yl ubat Ay cretinden Hesaplanan Gelir Vergisi
2014Yl ubat Ay Mahsup Edilecek A.G.. Tutar
2014Yl ubat Ay denecek Gelir Vergisi
2014Yl ubat Aynda Yararlanlacak A.G.. Tutar
1.201,50 TL
1.021,28 TL
200,00 TL
821,28 TL
123,19 TL
126,16 TL
123,19 TL
Gelir vergisi hesaplanrken, %15 orannda sigorta primi ve isizlik sigortas prim kesintisi
yaplmtr. 2015 yl ubat ay brt creti olan 1.201,50 TL den (1.201,50 x %15) 180,22 TL
sigorta primi ve isizlik sigortas primi indirilecektir. Dolaysyla 2015 yl ubat ay tevkifat
matrah (1.201,50-180,22=) 1021,28 TL olacaktr. Bu cretlinin gelir vergisi matrah
hesaplanrken engellilik indirimi de mahsup edilecek, engellilik indiriminin mahsubundan sonra
kalan gelir vergisi matrah zerinden hesaplanan gelir vergisi tutarndan da yllk asgari geim
indirimi tutarnn 1/12'si olan 126,16 TL mahsup edilecektir. Mahsup edilecek tutar hesaplanan
gelir vergisi tutarn aamayacandan cretli yalnzca 123,19 TLlik tutardan yararlanacak olup,
kalan 2,97lik TL tutar sonraki dnemlere devredilemeyecektir.
5.4.1 2015 Yl Asgari Geim ndirimi Tutarlar
2015 ylnda tevkifata tabi cret geliri elde eden cretlilerin yararlanabilecei asgari geim
indirimi tutarlar aadaki tabloda yer almaktadr.
ASGAR GEM NDRMNN HESAPLANMASINA LKN TABLO
(Asgari cret; 2015 yl iin aylk 1.201,50 TL yllk 14.418,00 TL olarak dikkate alnmtr)
MATRAH
CRETLNN MEDEN
ORAN
(Yllk Brt
NDRM
AYLIK
DURUMU
(%)
Asgari cret
TUTARI
TUTAR
(1)
(2)
X AG
[(3) X %15]
[(4)/12]
Oran)
(4)
(5)
(3)
50,00
7.209,00
1.081,35
90,11
Bekr
60,00
8.650,80
1.297,62
108,14
Evli ei almayan
67,50
9.732,15
1.459,82
121,65
Evli ei almayan 1 ocuklu
75,00
10.813,50
1.622,02
135,17
Evli ei almayan 2 ocuklu
80,00
11.534,40
1.730,16
144,18
Evli ei almayan 3 ocuklu
85,00
12.255,30
1.838,29
153,19
Evli ei almayan 4 ocuklu*
50,00
7.209,00
1.081,35
90,11
Evli ei alan
57,50
8.290,35
1.243,55
103,63
Evli ei alan
1 ocuklu
65,00
9.371,70
1.405,75
117,15
Evli ei alan
2 ocuklu
70,00
10.092,60
1.513,89
126,16
Evli ei alan
3 ocuklu
75,00
10.813,50
1.622,02
135,17
Evli ei alan
4 ocuklu
80,00
11.534,40
1.730,16
144,18
Evli ei alan
5 ocuklu
85,00
12.255,30
1.838,29
153,19
Evli ei alan
6 ocuklu*
*Asgari cretin 2015 yl ilk 6 aylk dnemi iin hesaplanan Gelir Vergisi tutar 153,19 TL. olduundan,
Asgari Geim ndirimi 2015 ylnda 153,19 TL.yi aamayacaktr.
26
5.5. Medeni Halin ve ocuk Saysnn Deimesi Durumunda Asgari Geim ndirimi
cretliler, medeni durumlar ve ocuk saylar ile einin i ve gelir durumu hakknda "Aile
Durumu Bildirimi" ile iverenlerine bildirimde bulunacaklardr. Durumlarnda herhangi bir
deiiklik olmas halinde (evlenme, boanma, lm, doum vb.) bu deiiklikleri iverene bir ay
ierisinde bildireceklerdir. Asgari geim indirimi orann etkileyen deiiklikler, sz konusu
deiikliin iverene bildirildii tarih itibariyle uygulanacaktr.
27
5.7. Yllk Beyannamede Mahsup Edilecek 2014 Yl Asgari Geim ndirimi Tutarlar
ASGAR GEM NDRMNN HESAPLANMASINA LKN TABLO
(Asgari cret; 2014 yl iin aylk 1.071 TL yllk 12.852 TL olarak dikkate alnmtr)
MATRAH
CRETLNN MEDEN
ORAN (Yllk Brt
NDRM
AYLIK
DURUMU
(%)
Asgari cret
TUTARI
TUTAR
(1)
(2)
X AG
[(3) X %15]
[(4)/12]
Oran)
(4)
(5)
(3)
50,00
6.426,00
963,90
80,33
Bekr
60,00
7.711,20
1.156,68
96,39
Evli ei almayan
67,50
8.675,10
1.301,27
108,44
Evli ei almayan 1 ocuklu
75,00
9.639,00
1.445,85
120,49
Evli ei almayan 2 ocuklu
80,00
10.281,60
1.542,24
128,52
Evli ei almayan 3 ocuklu
85,00
10.924,20
1.638,63
136,55
Evli ei almayan 4 ocuklu*
50,00
6.426,00
963,90
80,33
Evli ei alan
57,50
7.389,90
1.108,49
92.37
Evli ei alan
1 ocuklu
65,00
8.353,80
1.253,07
104,42
Evli ei alan
2 ocuklu
70,00
8.996,40
1.349,46
112,46
Evli ei alan
3 ocuklu
75,00
9.639,00
1.445,85
120,49
Evli ei alan
4 ocuklu
80,00
10.281,60
1.542,24
128,52
Evli ei alan
5 ocuklu
85,00
10.924,20
1.638,63
136,55
Evli ei alan
6 ocuklu*
*Asgari cretin 2014 yl ilk 6 aylk dnemi iin hesaplanan Gelir Vergisi tutar 136,55 TL. olduundan,
Asgari Geim ndirimi 2014 ylnda 136,55 TL.yi aamayacaktr.
28
12.852 TL
% 70
8.996,40 TL
1.349,46 TL
29
cret geliri nedeniyle verilen yllk beyanname zerinden hesaplanan gelir vergisi tutar
14.772,50 TL'dir. Yllk beyannamede hesaplanan vergi toplamndan, asgari geim indirimi tutar
olan 1.349,46 TL mahsup edilecektir. Bylece yllk beyanname ile bildirilen cret gelirine isabet
eden vergiden, asgari geim indirimi tutar mahsup edilerek indirim tutar cretliye
yanstlacaktr. Bu durumda denecek gelir vergisi aadaki gibi hesaplanacaktr.
cret Geliri
Sigorta prim demesi (75.000 x %15)
75.000 TL
11.250 TL
Kalan (75.000-11.250)
Vergiye Tabi Gelir (Matrah)
Hesaplanan Gelir Vergisi (%15-20-27)
63.750 TL
63.750 TL
14.772,50 TL
1.349,46 TL
13.423,04 TL
45,30 TL
RNEK 13: Bayan (C)nin 2014 ylnda elde ettii gelirlere ilikin bilgileri aadaki gibidir.
(X) irketinden elde ettii cret gelirinin yllk tutar
(Y) irketinden elde ettii cret gelirinin yllk tutar
Beyan edilecek gayri safi cret tutar
53.000 TL
43.000 TL
96.000 TL
Mkellef iki ayr iverenden cret geliri elde etmekte olup, cretlerin tamam tevkif yoluyla
vergilendirilmi bulunmaktadr. devli, yl iinde en fazla cret ald ivereni araclyla
asgari geim indirimi uygulamasndan yararlanmtr.
kinci iverenden elde edilen cret gelirinin beyan snrn ap amadnn tespiti iin;
Elde edilen 43.000 TL lik cret gelirinden bu gelire isabet eden %14 sigorta primi ve % 1 isizlik
sigortas primi toplam olan % 15 oran karlacaktr.
Buna gre, 43.000 (43.000x % 15)= 36.550 TL 2014 yl iin 27.000 TL'lik beyan snrn
at iin, birinci ve ikinci iverenden alnan toplam (53.000 + 43.000 =) 96.000 TL cret
tutarnn tamam beyan edilecektir.
Mkellef yl iinde (9.723,50 + 7.428,50 =) 17.152 TL kesinti yoluyla vergi (asgari geim
indirimi mahsup edilmeden nceki vergi tevkifat tutar) ve 14.400 TL sigorta primi demitir.
Mkellef ayrca kendisine, eine ve kk ocuklarna ilikin 5.000 TL eitim ve salk
harcamasnda, Milli Eitim Bakanlna bal (A) lkretim Okuluna da 3.000 TL bata
bulunmutur.
Mkellef gelir vergisi matrahnn tespitinde (Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesi
uyarnca);
Beyan ettii gelirinin % 10' unu amamas, Trkiye'de yaplmas ve gelir veya kurumlar
vergisi mkellefiyeti bulunan gerek veya tzel kiilerden alnacak belgelerle tevsik edilmesi
artyla, mkellefin kendisi, ei ve kk ocuklarna ilikin olarak yaplan eitim ve salk
harcamalarn,
Genel ve zel bteli kamu idarelerine, il zel idarelerine, belediyelere ve kylere balanan
okul, salk tesisi ve yz yatak (kalknmada ncelikli yrelerde elli yatak) kapasitesinden az
olmamak zere renci yurdu ile ocuk yuvas, yetitirme yurdu, huzurevi, bakm ve
30
rehabilitasyon merkezi inas dolaysyla yaplan harcamalar veya bu tesislerin inas iin bu
kurululara yaplan her trl ba ve yardmlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam
ettirebilmeleri iin yaplan her trl nakd ve ayn ba ve yardmlarn tamamn;
gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirim konusu yapabilecektir.
Buna gre; mkellefin yapm olduu eitim ve salk harcamas tutar olan 5.000 TL, beyan
edilen gelirin %10u olan (81.600 x %10=) 8.160 TLnin altnda kaldndan, 2014 takvim
ylnda yaplan 5.000 TL eitim ve salk harcamasnn tamam indirilecektir. Ayrca, (A)
lkretim Okuluna yapt 3.000 TLlik ba tutarnn tamam da yukardaki hkm gereince
gelir vergisi matrahndan indirilebilecektir.
Mkellefin beyan aadaki gibi olacaktr:
cret Geliri
Sigorta Prim demesi
Kalan (Beyan edilen cret geliri) (96.000 14.400)
Eitim ve Salk Harcamas
Eitim ve Salk Tesislerine likin Ba ve Yardmlar
ndirimler Toplam (5.000 + 3.000)
Vergiye Tabi Gelir (Matrah) (81.600 8.000)
Hesaplanan Gelir Vergisi
Mahsup Edilecek Gelir Vergisi
(Asgari Geim ndirimi mahsup edilmeden nceki vergi)
denecek Gelir Vergisi (16.140- 15.945)
denecek Damga Vergisi
96.000 TL
14.400 TL
81.600 TL
5.000 TL
3.000 TL
8.000 TL
73.600 TL
17.432 TL
17.152 TL
280 TL
45,30 TL
Not: 14, 15 ve 16 nolu rneklerde; gelir vergisi hesaplanrken, cret gelirlerinden %15
orannda sigorta prim ve isizlik sigortas prim kesintisi yapld varsaylmtr.
RNEK 14: Bay (A)nn 2014 ylna ilikin Yllk Gelir Vergisi Beyannamesindeki gelirleri
aadaki gibidir.
Beyan Edilen Serbest Meslek Kazanc
45.000 TL
32.000 TL
30.000 TL
107.000 TL
Serbest meslek kazanc nedeniyle her halkarda beyanname verilecektir. Birinci iveren hari,
ikinci iverenden alnan cret tutar 27.000 TLlik beyan snrn atndan birinci iverenden
alnan cret geliri dahil cret gelirinin tamam da beyan edilecektir.
Mkellef yl iinde (Birinci cret iin 6.200 + kinci cret iin 5.660 + Serbest Meslek Kazanc
iin 9.000 =) 20.860 TL kesinti yoluyla vergi demitir.
Dier taraftan, 2014 takvim ylnda elde edilen cret ve dier gelirlerin vergilendirilmesinde
uygulanacak tarife Gelir Vergisi Kanununun 103 nc maddesinde belirlenmi olup, cret geliri
ile dier gelir unsurlarnn birlikte beyan edilmesi ve beyannamedeki toplam gelirin 60.000 TLyi
31
amas nedeniyle, gelir vergisinin hesaplanmas 75 Sra No.lu Gelir Vergisi Sirklerinde yaplan
aklamalara gre yaplacaktr.
Buna gre, gelir vergisi tutar aadaki ekilde hesaplanacaktr.
Beyan Edilen Vergiye Tabi Gelir (Matrah) zerinden Hesaplanan Vergi
[(107.000- 60.000) x % 35 + 13.760]
Beyan Edilen cret Gelirinin Beyan Edilen Toplam Gelir indeki Oran
[(62.000) / 107.000]
60.000 TLyi Aan Vergiye Tabi Gelirin (Matrah), Beyan Edilen cret
Gelirine Tekabl Eden Ksm
[(107.000 60.000) x % 57,94]
Beyan Edilen cret Geliri Dolaysyla Eksik Hesaplanacak Gelir
Vergisi
(27.231,80 x % 8)
Hesaplanan Gelir Vergisi
(30.210 2.178,54 )
Mahsup Edilecek Gelir Vergisi Toplam
(6.200 + 5.660 + 9.000)
denecek Gelir Vergisi
(28.031,46 20.860 )
denecek Damga Vergisi
30.210 TL
% 57,94
27.231,80 TL
2.178,54 TL
28.031,46 TL
20.860 TL
7.171,46 TL
45,30 TL
RNEK 15: Bay (B)nin 2014 ylna ilikin Yllk Gelir Vergisi Beyannamesindeki gelirleri
aadaki gibidir.
Beyan Edilen Serbest Meslek Kazanc
Beyan Edilen cret Geliri (1.verenden Alnan, Tevkifata Tabi Tutulmu)
Beyan Edilen cret Geliri (2.verenden Alnan, Tevkifata Tabi Tutulmu)
Beyan Edilen cret Geliri (3.verenden Alnan, Tevkifata Tabi Tutulmu)
Konut Kira Geliri (Gtr Gider Usul Tercih Edilmitir)
Toplam Gelir (90.000+50.000+42.000+36.000+54.000)
90.000 TL
50.000 TL
42.000 TL
36.000 TL
54.000 TL
272.000 TL
Serbest meslek kazanc nedeniyle her halkarda beyanname verilecektir. Birinci iveren hari,
ikinci ve nc iverenden alnan cret tutar 27.000 TLlik beyan snrn atndan birinci
iverenden alnan cret geliri dahil cret gelirinin tamam da beyan edilecektir.
Mkellef yl iinde (Birinci iveren 11.060 + kinci iveren 8.900 + nc iveren 7.280 +
Serbest Meslek Kazancndan 18.000 =) 45.240 TL tevkif suretiyle vergi demitir.
Bay (B) serbest meslek kazancn yllk beyanname ile bildirmek zorunda olduundan GVKnn
21 inci maddesinde yer alan 2014 yl iin 3.300 TLlik istisnadan yararlanamayacaktr. Konut
kirasnn gayrisafi tutar 54.000 TL olup, gtr gider usulnde gayrimenkul sermaye iradnn %
25i olan (54.000 x 0,25 =) 13.500 TLyi gider olarak indirerek, bakiye 40.500 TLyi
gayrimenkul sermaye iradndan dolay matrah olarak beyan edilecektir.
Dier taraftan, 2014 takvim ylnda elde edilen cret ve dier gelirlerin vergilendirilmesinde
uygulanacak tarife Gelir Vergisi Kanununun 103 nc maddesinde belirlenmi olup, cret geliri
ile dier gelir unsurlarnn birlikte beyan edilmesi ve beyannamedeki toplam gelirin 60.000 TLyi
amas nedeniyle, gelir vergisinin hesaplanmas 75 Sra No.lu Gelir Vergisi Sirklerinde yaplan
aklamalara gre yaplacaktr.
32
258.500 TL
83.235 TL
% 49,51
37.000 TL
2.960 TL
80.275 TL
45.240 TL
35.035 TL
45,30 TL
RNEK 16: Bayan (C), 2014 ylnda tevkifata tabi tutulmu birinci iverenden 48.000 TL,
ikinci iverenden 40.000 TL cret geliri elde etmitir. devli ayrca, 6.000 TL alacak faizi ve
brt 80.000 TL de tam mkellef bir kurumdan kar pay elde etmitir. devli bunlarn yannda
52.000 TL mevduat faizi ve Katlm Bankasndan 45.000 TL kar ve zarara katlma hesab
karlnda denen kar pay almtr.
Birinci iverenden elde edilen cret geliri
kinci iverenden elde edilen cret geliri
Tam mkellef kurumdan elde edilen toplam kar pay
Alacak faizi
Mevduat faizi
Katlm Bankasndan kar ve zarara katlma hesab karlnda denen
kar paylar
Beyan edilecek gelir tutar (40.000+48.000+40.000+6.000)
48.000 TL
40.000 TL
80.000 TL
6.000 TL
52.000 TL
45.000 TL
134.000 TL
Mkellef yl iinde (Tam mkellef kurumdan elde edilen Kar Payndan 12.000 + Birinci
iverenden 10.520 + kinci iverenden 8.360=) 30.880 TL tevkif suretiyle vergi demitir.
Birinci iveren hari, ikinci ve nc iverenden alnan cret tutar 27.000 TLlik beyan snrn
atndan birinci iverenden alnan cret geliri dahil cret gelirinin tamam olan 88.000 TL
beyan edilecektir.
devlinin tam mkellef bir kurumdan elde ettii kesintiye tabi tutulmu 80.000 TLlik kar
paynn yars gelir vergisinden istisna olup kalan 40.000 TL GVKnn 86/c maddesi hkm
gereince 27.000 TLlik beyanname verme snrn atndan beyan edilecektir. Beyan edilen
tutar zerinden hesaplanan gelir vergisinden, kurum bnyesinde karn datm aamasnda
yaplan vergi kesintisinin tamam (istisnaya isabet eden ksm dahil) mahsup edilecektir.
GVKnn 86/1-d maddesine gre kesinti ve istisna uygulamasna tabi olmayan menkul sermaye
irad toplamnn 2014 yl iin 1.400 TLyi amamas halinde beyan edilmemesi gerekmektedir.
rnekte 6.000 TL alacak faizi kesinti ve istisna uygulanmayan bir gelir olup, bu gelirin toplam
33
2014 yl iin beyanname verme snr olan 1.400 TLyi atndan, 6.000 TLnin tamam beyan
edilecektir.
Mevduat faizi ve Katlm Bankasndan kar ve zarara katlma hesab karlnda denen kar
paylar Gelir Vergisi Kanununun Geici 67 nci maddesi kapsamnda tevkifata tabi tutulduundan
beyannameye dahil edilmeyecektir.
Dier taraftan, 2014 takvim ylnda elde edilen cret ve dier gelirlerin vergilendirilmesinde
uygulanacak tarife Gelir Vergisi Kanununun 103 nc maddesinde belirlenmi olup, cret geliri
ile dier gelir unsurlarnn birlikte beyan edilmesi ve beyannamedeki toplam gelirin 60.000 TL'yi
amas nedeniyle, gelir vergisinin hesaplanmas 75 Sra No.lu Gelir Vergisi Sirklerinde yaplan
aklamalara gre yaplacaktr.
Buna gre, denecek gelir vergisi tutar aadaki ekilde hesaplanacaktr.
Gelir Vergisi Matrah (40.000+6.000+48.000+40.000)
Beyan Edilen Vergiye Tabi Gelir (Matrah) zerinden Hesaplanan Vergi
[(134.000- 60.000) x % 35 + 13.760]
Beyan Edilen cret Gelirinin Beyan Edilen Toplam Gelir indeki Oran
[(88.000) / 134.000]
60.000 TL'yi Aan Vergiye Tabi Gelirin (Matrah), Beyan Edilen cret
Gelirine Tekabl Eden Ksm
[(134.000 60.000) x % 65.67]
(Bu tutar en fazla (97.000-60.000=) 37.000 TL olabilecektir)
Beyan Edilen cret Geliri Dolaysyla Eksik Hesaplanacak Gelir
Vergisi
(37.000x % 8)
Hesaplanan Gelir Vergisi (39.660 2.960)
Mahsup Edilecek Gelir Vergisi Toplam
(12.000 + 10.520 + 8.360=)
denecek Gelir Vergisi
(36.700 30.880)
denecek Damga Vergisi
134.000 TL
39.660 TL
% 65,67
37.000 TL
2.960 TL
36.700 TL
30.880 TL
5.820 TL
45,30 TL
Mavi veya siyah tkenmez kalem kullanlarak BYK MATBAA HARFLER ile
doldurulacaktr.
34
35