II/Kinh t chnh tr

1/Gi tr hang ho l g?
Gi tr hng ho l lao ng x hi ca ngi sn xut kt tinh trong hang ho .

2/Cc yu t cu thnh gi tr hng ho?

-

+ Gi tr trao i l hnh thc biu hin ca gi tr

+ Gi tr l ni dung , l c s ca gi tr trao i
Lng gi tr ca hng ha l lng lao ng ca ngi s/x hng ha kt tinh trong
hng ha , c o bng thi gian lao ng sng v qu kh.
Lng gi tr c bit ca tng ngi sn xut l lng lao ng hao ph c bit ca
tng ngi sn xut hng ha c o bng thi gian lao ng c bit.Thi gian ca
tng ngi khc nhau do tay ngh k thut khc nhau.
Khi trao i hang ha trn th trng khng cn c vo gi tr c bit ca hang ha v
nu nh vy ngi sn xut ra hang ha c lng gi tr cao s c li cho nn ngi ta
cn c vo lng gi tr XH ca hang ha.Khi cp n lng gi tr hang ha l cp
n lng gi tr hang ha XH.
Lng gi tr ca hang ha l thi gian lao ng XH cn thit ra hang ha.
Lng thi gian sn lao ng XH ca hang ha l khong thi gian cn thit sn
xut ra hang ha trong iu kin sn xut trung bnh ca XH,tc l trnh KT trung
bnh , trnh lnh ngh trung bnh v cng lm lao ng trung bnh trong thc t
thi gian lao ng XH cn thit l thi gian lao ng c bit ca nhng ngi XH hang

ha cung cp tuyt i b phn hang ha ra th trng

3/Lng gi tr hng ho l gi?
- Lng gi tr hng ho l lng hao ph sn xut ra hng ho ( bao gm lao
ng sng v lao ng vt th ho th hin t liu sn xut) hay cn gi l lao ng qu
kh.
- Lng gi tr hng ho nhiu hay t l do lng hao ph sn xut ra hng ho
quyt nh l thi gian lao ng x hi cn thit ( l thi gian cn thit sn xut ra 1
n v sn phm vi 1 trnh ,nng sut lao ng v iu kin sn xut mc trung
bnh lm ra 1 sn phm ).

4/Cc yu t nh hng lng gi tr hng ho?

Nng sut lao ng: l nng lc ca ngi lao ng, n c tnh bng s lng sn
phm to ra trong 1 n v thi gian hay thi gian to ra 1 sn phm. Khi nng sut lao
ng tng ln th s lng sn phm cng tng tng ng nhng lng gi tr kt tinh
vo trong n s gim i => Nng sut lao ng t l nghch lng hng ho.Cng lao
ng l mc hao ph sc lao ng trn 1 n v thi gian khi tng cng lao ng
th s lng sn phm cng s tng ln v thi gian lao ng x hi cn thitt s pht
trin ,do gi tr hng ho khng thay i. Tng cng lao ng thc cht l ko di
thi gian lao ng.
- Mc phc tp ca lao ng : nh hng nht nh n s lng gi tr ca
hng ho.

+ Lao ng n gin: l s hao ph lao ng mt cch gin n m bt k

mt ngi bnh thng no c kh nng lao ng cng c th thc hin
c.
+ Lao ng phc tp: l lao ng i hi phi c o to ,hun luyn
lao ng lnh ngh.

5/Quy lut gi tr ?
-

Quy lut gi tr l quy lut kinh t cn bn ca sn xut hng v trao i hng

ho, u c sn xut v trao i hng ho th c s tn ti v pht huy
tc dng ca quy lut gi tr .
Quy lut gi tr yu cu sn xut v trao i hng ho da trn c s gi tr
ca n,tc l da trn c s hao ph lao ng x hi cn thit.C th l:
+ Trong sn xut,quy lut gi tr i hi ngi sn xut phi iu chnh
lm cho hao ph lao ng c bit ca mnh ph hp vi mc chi ph m x
hi chp nhn c.
+ Trong lu thong,trao i pho theo nguyn tc ngang gi .
S vn ng ca gi c th trng ca hng ho xoay quanh trc gi tr ca n
chnh l c ch hot ng ca quy lut gi tr.

6/Phn tch 2 thuc tnh hng ho sc lao ng?

-

Gi tr hng ho sc lao ng:

o Do thi gian lao ng x hi cn thit sn xut v ti sn xut sc lao
ng quy nh.N c xc nh bng gi tr ca nhng t liu sinh
hot v vt cht v tinh thn cn thit duy tr i sng bnh thng
ca cng nhn v gia nh anh ta,cng vi nhng ph tn o to
ngi cng nhn c mt trnh nht nh.
o Gi tr hng ho sc lao ng cn ph thuc vo ngnh ngh v lnh
vc lm vic ca cng nhn trong nn kinh t v ph thuc vo cc
yu t tinh thn ,lch s,tc l ngoi yu cu v vt cht ngi cng
nhn cn c nhu cu v tinh thn,vn hoNhng nhu cu ph
thuc vo hon cnh lch s ca mi nc tng thi k,iu kin a
l,kh hu ca nc v mc tho mn nhng nhu cu phn
ln ph thuc vo trnh vn minh t c ca mi nc.
Gi tr s dng ca hng ho sc lao ng l tho mn nhu cu ca ngi
mua,tc l mua tiu dung vo qu trnh lao ng. Nhng khc vi hng ho
thng thng , qu trnh s dng hng ho sc lao ng c th to ra mt
lng gi tr ln hn gi tr ca bn thn n. chnh l c im c bit ca
hng ho sc lao ng,l cha kho gii quyt mu thun cng thc chung
ca t bn.

7/T bn bt bin v t bn kh bin?

-

T bn bt bin: l b phn t bn tn ti di hnh thi t liu sn xut

(C1:gm nh xng, my mc,thit b. v C2 : gm nhin liu,nguyn
liu,vt liu ph.) m gi tr ca n c bo tn v chuyn nguyn vn vo

sn phm ,tc l gi tr khng thay i v lng trong qu trnh sn xut,k

hiu l C (C=C1+C2).
T bn kh bin l b phn t bn bin thnh sc lao ng khng ti hin
ra,nhng thong qua lao ng tru tng ca cng nhn lm thu m tng
ln,tc l bin i v lng, k hiu l V.
ngha :vch r ngun gc duy nht ca gi tr thng d l do sc lao ng
ca cng nhn lm thu to ra v khng c tr cng.N chng minh rng
khng phi my mc,t liu sn xut m ch c lao ng sng mi to ra gi
tr thng d.Vch r bn cht bc lt ca ch ngha t bn.

8/Gi tr thng d l g? Li nhun l g? T sut gi tr thng d,li

nhun???
-

Gi tr thng d:
o L b phn gi tr d ra ngoi gi tr sc lao ng do cng nhn to
ra,thuc s hu ca t bn.
o Phn nh ng ngun gc v bn cht ca n l kt kt qu lao ng
khng cng ca cng nhn b nh t bn chim ot.
Li nhun:
o L s chnh lch gia tng doanh thu v chi ph sn xut c bn .
o Phn nh sai lch bn cht gia nh t bn vi ngi lao ng.Th
hin: s hnh thnh chi ph sn xut t bn xo nho s khc bit
gia t bn bt bin v t bn kh bin=>li nhun c xem l con
ca t bn ng trc.Chi ph sn xut t bn bao gi cng nh hn
chi ph thc t,li nhun c quan nim l do vic mua bn lu thong
thng to nn.
Mi quan h gia gi tr thng d v li nhun:
o Xt v cht th thng d v li nhun l mt,nhng xt v lng th
chng khng ng nht vi nhau .
o Li nhun c th ln hay nh hn hoc bng gi tr thng d.
o Li nhun che giu gi tr thng d v l s bin tng ca gi tr
thng d =>Gi tr thng d mang hnh thi chuyn ho l li nhun.
T sut gi tr thng d: l t l phn trm gia s lng gi tr thng d vi t
bn kh bin. m=(m/v)*100%
T sut li nhun: l t l phn trm gia li nhun vi ton b chi ph t bn
ng trc. p=(p/k)*100% hay p=(m/(c+v))*100%.
Mi quan h gia t sut gi tr thng d vi t sut li nhun:
o Xt v lng, t sut li nhun < t sut gi tr thng d.
o V cht, t sut gi tr thng d biu hin ng mc bc lt ca t
bn i vi ngi lao ng,cn t sut li nhun ch n i ln mc
doanh li ca u t t bn.