UNIDADE DIDCTICA 1: O NACEMENTO DO ESTADO MODERNO: SOCIEDADE E

CULTURA
Obxectivos de etapa: A, C, D, F,
G, H, L, N, ,

Competencias clave: CSC,CAA ,CCL,CCEC,

CMCCT

Obxectivos didcticos:
.
Contidos :
-

B1.1. Sculo XVIII en Europa: do feudalismo ao absolutismo e o

parlamentarismo das minoras. Francia, Inglaterra, Espaa e Galicia.
B1.2. Ilustracin.
B1.3. Arte e ciencia en Europa no sculo XVIII.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B1.1. Explicar as
caractersticas do
Antigo Rxime nos seus
sentidos poltico, social
e econmico.

B1.2. Coecer o alcance

da Ilustracin como
novo movemento
cultural e social en
Europa e en Amrica.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE
XHB1.1.1. Establece, a
travs da anlise de
textos, a diferenza
entre o Absolutismo e o
Parlamentarismo.
XHB1.1.2. Distingue
conceptos histricos
como Antigo Rxime e
Ilustracin.
XHB1.2.1. Describe as
caractersticas da
cultura da Ilustracin e
as implicacins que ten
nalgunhas monarquas.

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

B1.3. Coecer os
avances da Revolucin
Cientfica desde os
sculos XVII e XVIII.

XHB1.3.1. Aprecia os
avances cientficos e a
sa aplicacin vida
diaria, e contextualiza o
papel dos cientficos na
sa propia poca.
XHB1.3.2. Comprende
as implicacins do
empiricismo e o mtodo
cientfico nunha
variedade de reas.

UNIDADE DIDCTICA 2: ESPAA, DO ANTIGO RXIME RESTAURACIN

Obxectivos de etapa: A, C, D, F,
G, H, L, N, ,

Competencias clave: CSC,CAA ,CCL,CCEC,

CMCCT

Obxectivos didcticos:
.
Contidos :
-

B1.1. Sculo XVIII en Europa: do feudalismo ao absolutismo e o

parlamentarismo das minoras. Francia, Inglaterra, Espaa e Galicia.
B1.2. Ilustracin.
B1.3. Arte e ciencia en Europa no sculo XVIII.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

UNIDADE DIDCTICA 3: REVOLUCINS LIBERAIS E NOVAS CORRENTES DE

PENSAMENTO
Obxectivos de etapa: A, C, D, G,
H, L, ,

Competencias clave: CSC,CAA ,CCL.

Obxectivos didcticos:
.
Contidos :
-

B2.1. Revolucins burguesas nos sculos XVIII e XIX: bases ideolxicas

(liberalismo,nacionalismo e rexionalismo), econmicas e sociais; principais
consecuencias.
B2.2. Revolucins burguesas nos sculos XVIII e XIX: periodizacin e feitos
principais. Restauracin. Procesos unificadores e independentistas. O caso
espaol.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B2.1. Comprender o
alcance e as limitacins
dos procesos
revolucionarios dos
sculos XVIII e XIX.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE
XHB2.1.1. Sopesa as
razns dos
revolucionarios para
actuar como o fixeron.
XHB2.1.2. Recoece,
mediante a anlise de
fontes de diversas
pocas, o valor destas
non s como
informacin senn

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

B2.2. Identificar os
principais feitos das
revolucins liberais
burguesas en Europa e
Amrica nos sculos
XVIII e XIX.

tamn como evidencia

para os/as
historiadores/as.
XHB2.2.1. Redacta unha
narrativa sinttica cos
principais feitos
dalgunha das
revolucins burguesas
da primeira metade do
sculo XIX, acudindo a
explicacins causais, e
sinala os proles e os
contras.
XHB2.2.2. Redacta unha
narrativa sinttica cos
principais feitos
dalgunha das
revolucins burguesas
do sculo XVIII,
acudindo a explicacins
causais, e indica os
proles e os contras.
XHB2.2.3. Discute as
implicacins da
violencia empregando
diversos tipos de
fontes.

UNIDADE DIDCTICA 4: A REVOLUCIN INDUSTRIAL: ORIXE E DESENVOLVEMENTO

Obxectivos de etapa: A, C, D, F,
G, H, L, M, .

Competencias clave: CSC,CAA ,CCL,

CSIEE,CMCCT

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B3.1. Revolucin Industrial: concepto; factores econmicos, sociais e

ideolxicos que a fan posible.
B3.2. Revolucin Industrial: desde Gran Bretaa ao resto de Europa.
B3.3. Consecuencias da Revolucin Industrial. Movemento obreiro (orixes,
ideoloxas e formas de organizacin).
B3.4. Discusin en torno s caractersticas da industrializacin en Espaa e

Galicia: xito ou fracaso?

B3.5. A ciencia no sculo XIX.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B3.1. Describir os feitos
salientables da
Revolucin Industrial e
o seu encadeamento
causal.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE
XHB3.1.1. Analiza os
proles e os contras da
primeira Revolucin
Industrial en Inglaterra.

B3.2. Analizar as vantaxes e os

XHB3.2.1. Analiza e
compara a
industrializacin de
diferentes pases de
Europa, Amrica e Asia,
nas sas distintas
escalas temporais e
xeogrficas.
XHB3.2.1. Compara o
proceso de
industrializacin en
Inglaterra e nos pases
nrdicos.

inconvenientes de ser un pas

pioneiro nos cambios.

B3.3. Entender o
concepto de progreso, e

XHB3.3.1. Explica a situacin laboral

feminina e infantil nas cidades

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

os sacrificios e os
avances que leva
consigo.
B3.4. Analizar a
evolucin dos cambios
econmicos en Espaa
e en Galicia, a raz da
industrializacin parcial
do pas.
B3.5. Coecer os
principais avances
cientficos e
tecnolxicos do sculo
XIX, e a sa relacin
coas revolucins
industriais

industriais.

XHB3.4.1.

Especifica
algunhas
repercusins
polticas
como
consecuencia
dos
cambios
econmicos en Espaa.

XHB3.5.1.

UNIDADE DIDCTICA 5:

Elabora
un
eixe
cronolxico,
diacrnico
e
sincrnico, cos principais avances
cientficos e tecnolxicos do sculo
XIX.

NACINS E IMPERIOS

Obxectivos de etapa: G, H, L, N.

Competencias clave: CSC, CCL, CAA, CCEC.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B4.1. O imperialismo no sculo XIX: concepto.

B4.2. Imperialismo: causas, desenvolvemento e consecuencias.
B4.5. A arte no sculo XIX.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

B4.1.
Identificar
as
potencias XHB4.1.1. Explica razoadamente que o
imperialistas e a reparticin de poder
concepto imperialismo reflicte unha
econmico e poltico no mundo no
realidade que influir na xeopoltica
derradeiro cuarto do sculo XIX e no
mundial e nas relacins econmicas
principio do XX.
transnacionais.
XHB4.1.2. Elabora discusins sobre
eurocentrismo e a globalizacin.

XHB4.2.1. Sabe
recoecer cadeas e
interconexins causais
entre colonialismo,
imperialismo e a Gran
Guerra de 1914.

B4.2. Establecer xerarquas causais

(aspecto e escala temporal) da
evolucin do imperialismo.

B4.5. Relacionar
movementos culturais
como o romanticismo,
en distintas reas, e
recoecer a
orixinalidade de
movementos artsticos
como o impresionismo,
o expresionismo e
outros "ismos" en
Europa.

XHB4.5.1.

Comenta analiticamente
cadros, esculturas e exemplos
arquitectnicos da arte do sculo XIX.

XHB4.5.2.

Compara
movementos
artsticos europeos e asiticos.

UNIDADE DIDCTICA 6: A GRAN GUERRA E O PERODO DE ENTREGUERRAS

Obxectivos de etapa: A, C, D, G,
H, L.

Competencias clave: CSC, CCL, CAA.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B4.3. Causas e consecuencias da Gran Guerra (1914-1919) ou I Guerra

Mundial.
B5.1. Perodo de entreguerras: do final da Gran Guerra ao crac do 29 e a Gran
Depresin.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B4.3. Coecer os
principais
acontecementos da
Gran Guerra, as sas
interconexins coa
Revolucin Rusa e as
consecuencias dos
tratados de Versalles.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

XHB4.3.1.

Diferencia
os
acontecementos dos procesos, nunha
explicacin histrica, da I Guerra
Mundial.
XHB4.3.2. Analiza o novo mapa poltico
de Europa.
XHB4.3.3.

B5.1.

Coecer e comprender os
acontecementos, os feitos e os procesos
mis importantes do perodo de
entreguerras, e a sa conexin co
presente, e estudar a xerarqua causal
nas explicacins histricas sobre esta
poca.

Describe a derrota de
Alemaa desde a sa propia
perspectiva e desde a dos aliados.

XHB5.1.1.
Analiza
interpretacins
diversas de fontes histricas e
historiogrficas de distinta procedencia.
XHB5.1.2. Relaciona algunhas cuestins
concretas do pasado co presente e as
posibilidades do futuro, como o
alcance das crises financeiras de
1929 e de 2008.
XHB5.1.3. Discute as circunstancias da
loita polo sufraxio da muller.
XHB5.3.2. Explica as causas da Guerra
Civil espaola no contexto europeo e
internacional.

UNIDADE DIDCTICA 7: XNESE DO COMUNISMO E CONSTITUCIN DUN NOVO

MODELO DE ESTADO: A URSS
Obxectivos de etapa: A,C, D, G,
H, L.
Obxectivos didcticos:

Contidos :

Competencias clave: CSC, CAA, CCL.

B4.4. Revolucin Rusa.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

B4.4. Esquematizar a orixe, o

desenvolvemento e as consecuencias
da Revolucin Rusa.

XHB4.4.1.
Contrasta
algunhas
interpretacins do alcance da
Revolucin Rusa na sa poca e na
actualidade.

UNIDADE DIDCTICA 8:

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

AUXE DOS FASCISMOS

Obxectivos de etapa: A,C, D, G,

H, L.

Competencias clave: CSC, CCL.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B5.2. Fascismo italiano e nazismo alemn.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE

ESTNDARES DE

INSTRUMENTOS

AVALIACIN
B5.2. Analizar as causas do auxe dos
fascismos en Europa.

APRENDIZAXE
XHB5.2.1. Explica
diversos factores que
fixeron posible o auxe
do fascismo en Europa.

UNIDADE DIDCTICA 9:

AVALIACIN

CAUSAS E CONSECUENCIAS DA 2 GUERRA MUNDIAL

Obxectivos de etapa: A, D, G, H,
L.

Competencias clave: CSC, CAA, CCL.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B6.1. Orixes da II Guerra Mundial.

B6.2. Desenvolvemento da II Guerra Mundial: extensin, fases, formas de
guerra e principais consecuencias.
B6.3. O Holocausto.
B6.5. Procesos de descolonizacin en Asia e frica.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B6.1. Coecer as causas da II Guerra
Mundial.

B6.2. Coecer os principais feitos da II

Guerra Mundial, diferenciar as
escalas xeogrficas nesta guerra
(europea e mundial) e entender o
concepto de guerra total.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE
XHB6.1.1. Recoece a
xerarqua causal
(diferente importancia
dunhas causas ou
outras segundo as
narrativas).
XHB6.2.1. Sita nun mapa as fases do
conflito.
XHB6.2.2. D unha interpretacin de por
que rematou antes a guerra europea
que a mundial.
XHB6.2.3. Elabora unha narrativa

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

explicativa das causas e as

consecuencias da II Guerra Mundial,
a distintos niveis temporais e
xeogrficos.

XHB6.3.1. Recoece a
significacin do
Holocausto na historia
mundial.

B6.3. Entender o contexto en que se

desenvolveu o Holocausto na guerra
europea e as sas consecuencias.
B6.5. Organizar os feitos mis
importantes da descolonizacin de
posguerra no sculo XX e comprender
os lmites da descolonizacin e da
independencia nun mundo desigual

XHB6.5.1. Describe os feitos relevantes

do proceso descolonizador.
XHB6.5.2. Distingue entre contextos

diferentes do mesmo proceso, por

exemplo, frica subsahariana (anos
50 e 60) e a India (1947).

UNIDADE DIDCTICA 10:

O MUNDO EN BLOQUES: A GUERRA FRA

Obxectivos de etapa: F, G, H, L,
M.

Competencias clave: CSC, CAA, CCL.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B6.4. Nova xeopoltica mundial: Guerra Fra e plans de reconstrucin posblica.

B7.1. Evolucin dos bloques sovitico e capitalista. O "Welfare State".
B7.2. Crise do petrleo (1973).

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

B6.4. Comprender o concepto de Guerra XHB6.4.1. Utilizando fontes histricas e

Fra no contexto de despois de 1945,
historiogrficas, explica algns dos
e as relacins entre os dous bloques,
conflitos enmarcados na poca da
os EEUU e a URSS.
Guerra Fra.
XHB6.4.2. Describe as consecuencias
da guerra de Vietnam.
B7.1. Entender os avances econmicos XHB7.1.1. Explica os avances dos
dos rximes soviticos e os perigos
rximes soviticos e do "Welfare
do seu illamento interno, as como os
State" en Europa.
avances econmicos do "Welfare XHB7.1.2. Recoece os cambios sociais
State" en Europa.
derivados da incorporacin da muller
ao traballo asalariado.
B7.2. Comprender o concepto de crise
econmica e a sa repercusin mundial
nun caso concreto.

XHB7.2.1. Compara a
crise enerxtica de
1973 coa financeira de
2008.

UNIDADE DIDCTICA 11:

GUERRA CIVIL E DITADURA FRANQUISTA

Obxectivos de etapa: A, C, D, G,
H, L, .

Competencias clave: CSC, CAA, CCL.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B5.3. II Repblica espaola e a Guerra Civil.

B7.3. Ditadura de Franco en Espaa.
B8.3. Transicin poltica en Espaa: da ditadura democracia (1975-1982).

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE

ESTNDARES DE

INSTRUMENTOS

AVALIACIN

APRENDIZAXE

B5.3. Coecer as tensins que levaron

en Espaa proclamacin da II
Repblica e ao estoupido da Guerra
Civil

XHB5.3.1. Explica as principais reformas

durante a II Repblica espaola, e
reaccins a elas.

AVALIACIN

B7.3. Explicar as causas XHB7.3.1. Coece a situacin da

posguerra e a represin en Espaa,
de que se establecera
as como as fases da ditadura de
unha ditadura en
Franco
Espaa tras a Guerra
XHB7.3.2. Discute como se entende en
Espaa e en Europa o concepto de
Civil, e como foi
memoria histrica
evolucionando esa
ditadura desde 1939 a
1975.
UNIDADE DIDCTICA 12:

ESPAA, TRANSICIN E DEMOCRACIA

Obxectivos de etapa: A, C, D, G,
H, L, .

Competencias clave: CSC, CAA, CCL.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B8.3. Transicin poltica en Espaa: da ditadura democracia (1975-1982).

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B8.3. Coecer os

principais feitos que

conduciron ao cambio
poltico e social en

Espaa despois de
1975, e sopesar
distintas interpretacins
sobre ese proceso.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE
XHB8.3.1. Compara interpretacins
sobre a Transicin espaola nos anos
setenta do sculo XX e na
actualidade.
XHB8.3.2. Enumera e describe algns
dos principais fitos que deron lugar ao
cambio na sociedade espaola da
transicin: coroacin de Xon Carlos
I, lei para a reforma poltica de 1976,
lei de amnista de 1977, apertura de
Cortes Constituntes, aprobacin da
Constitucin de 1978, primeiras

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

eleccins xerais, creacin do Estado

das autonomas, etc.
XHB8.3.3.

Analiza o problema do
terrorismo en Espaa durante esta
etapa (ETA, GRAPO, Terra Lliure,
etc.): a xnese e a historia das
organizacins terroristas, a aparicin
dos
primeiros
movementos
asociativos en defensa das vtimas,
etc.

UNIDADE DIDCTICA 13:

O MUNDO ACTUAL

Obxectivos de etapa: A, C, D, G,
H, L.

Competencias clave: CSC, CAA, CCL.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B8.1. Formas econmicas e sociais do capitalismo no mundo.

B8.2. Colapso dos rximes soviticos e as sas consecuencias.
B8.4. Camio cara a Unin Europea: desde a unin econmica a unha futura
unin poltica supranacional.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

B8.1. Interpretar procesos a medio XHB8.1.1. Interpreta o renacemento e o

prazo de cambios econmicos,
declive das nacins no novo mapa
sociais e polticos a nivel mundial.
poltico europeo desa poca
XHB8.1.2. Comprende os proles e
contras do estado do benestar.
B8.2. Coecer as causas e as
XHB8.2.1. Analiza
consecuencias inmediatas do colapso
aspectos polticos,
da URSS e outros rximes socialistas.

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

B8.4. Entender a
evolucin da
construcin da Unin
Europea.

econmicos e culturais
dos cambios producidos
tralo colapso da URSS.
XHB8.4.1. Discute sobre
a construcin da Unin
Europea e do seu
futuro.

UNIDADE DIDCTICA 14:

GLOBALIZACIN E ERA TECNOLXICA

Obxectivos de etapa: E, G, H, L,M

,.

Competencias clave: CSC, CAA, CCL, CD,

CSIEE, CMCCT.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B9.1. A globalizacin econmica: concepto e caractersticas.

B9.2. Papel da Revolucin Tecnolxica na globalizacin.
B9.3. Consecuencias da globalizacin. Relacins interrexionais; focos de
conflito.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

B9.1. Definir a globalizacin e identificar XHB9.1.1. Procura na prensa novas

algns dos seus factores.

dalgn

sector

con

relacins

globalizadas, e elabora argumentos a

favor e en contra.
XHB9.1.2. Elabora discusins sobre o
eurocentrismo e a globalizacin.

XHB9.2.1. Analiza
algunhas ideas de
B9.2. Identificar algns
progreso e retroceso na
dos cambios
implantacin das
fundamentais que
recentes tecnoloxas da
supn a Revolucin
informacin e da
Tecnolxica.
comunicacin, a
distintos niveis
xeogrficos.
B9.3. Recoecer o impacto destes XHB9.3.1. Crea contidos
cambios a nivel local, autonmico, que inclen recursos
estatal e global, pre-vendo posibles
escenarios mis e menos desexables como textos, mapas e
de
cuestins
ambientais grficos, para presentar
transnacionais, e discutir as novas
algn aspecto conflitivo
realidades do espazo globalizado.
das condicins sociais
do proceso de globalizacin.
UNIDADE DIDCTICA 15: A HISTORIA E A XEOGRAFA COMA FO CONDUTOR
ENTRE PASADO E PRESENTE
Obxectivos de etapa: E, F, G, H,
L, .

Competencias clave: CSC, CAA, CCL, CMCCT.

Obxectivos didcticos:

Contidos :
-

B10.1. Relacin entre o pasado, o presente e o futuro a travs da historia e a

xeografa.
B10.2. Cambio e continuidade.
B10.3. Tempo histrico.
B10.4. Vocabulario histrico e artstico: Idade Contempornea.

Actividades de enseanza-aprendizaje:
INICIO:

DESARROLLO:
AMPLIACIN:
REFUERZO:

CRITERIOS DE
AVALIACIN
B10.1. Recoecer que o
pasado non est "morto
e enterrado", senn que
determina o presente e
os posibles futuros e

espazos, ou infle
neles.

ESTNDARES DE
APRENDIZAXE

INSTRUMENTOS
AVALIACIN

XHB10.1.1. Formula posibles beneficios

e desvantaxes para as sociedades
humanas e para o medio natural
dalgunhas
consecuencias
do
quecemento
global,
como
o
desxeamento do Bltico.
XHB10.1.2. Sopesa como unha Europa
en guerra durante o sculo XX pode
chegar a unha unin econmica e
poltica no sculo XXI.
XHB10.1.3. Compara (nun aspecto ou
en varios) as revolucins industriais
do sculo XIX coa revolucin
tecnolxica de finais do sculo XX e
principio do XXI.
B10.2. Explicar as
XHB10.2.1. Ordena temporalmente
algns feitos histricos e outros feitos
caractersticas de cada
salientables, utilizando para iso as
tempo histrico e certos
nocins bsicas de sucesin,
duracin e simultaneidade.
acontecementos que

determinaron cambios
fundamentais no rumbo
da historia,
diferenciando perodos
que facilitan o seu
estudo e a sa interpretacin.
B10.3. Entender que os
acontecementos e os
procesos ocorren ao
longo do tempo e vez
no tempo (diacrona e
sincrona).
B10.4. Utilizar o
vocabulario histrico e
artstico con precisin,
inserndoo no contexto
adecuado.

XHB10.2.2. Realiza diversos tipos de

eixes
cronolxicos
histricos.

mapas

XHB10.3.1. Entende que varias culturas

convivan vez en diferentes

enclaves xeogrficos.

XHB10.4.1. Utiliza con

fluidez e precisin o
vocabulario histrico e
artstico necesario.