Professional Documents
Culture Documents
Chuong 2 Dong Luc Hoc
Chuong 2 Dong Luc Hoc
Chuong 2 Dong Luc Hoc
TS Phan Tn Tng
Chng 2
NG LC HC
Chuyn ng quay
I = m.R 2
M men qun tnh ca a hnh trn khi lng m, bn knh R
R
m.R 2
2
M men qun tnh ca hnh cu c khi lng m, bn knh R
2
I = m.R 2
5
I=
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
1
m.L2
12
M men qun tnh ca thanh khi lng m,chiu di L, trc quay i qua 1
u ca thanh
I=
1
I = m.L2
3
Cng thc di trc: bit m men qun tnh ca vt rn vi mt trc l IG.
Vy m men qun tnh ca vt rn vi trc song song trc G v cch
trc G mt khong d l
l
I = I G + m.d 2
2.1.3 Nhc li v vec t
Tch c hng ca 2 vc t l mt vc t
T
C 2 vc t a = [a1 a2 a3 ] ; b = [b1 b2
a1 b1
a2b3 a3b2
a3 b3
a1b2 a2b1
b3 ] T
Vy a b = a2 b2 = (a1b3 a3b1 )
a b = (a2 .b3 a3 .b2 )i (a1.b3 a3 .b1 ) j + (a1.b2 a2 .b1 )k
2.1.4 ng nng v th nng
ng nng
ng nng ca vt rn chuyn ng tnh tin
ng lc hc v iu khin robot
KL =
TS Phan Tn Tng
m.v 2
2
KR =
I . 2
2
Th nng
P = m.g .h
Lc Coriolis
FCor = 2.m.v
Gi s c vt chu tc ng lc f chuyn ng ln
ng nng
K=
1
m. y& 2
2
Th nng
P = m.g . y
Cc lc tc ng ln vt khi lng m chu tc ng lc f di chuyn theo phng y
vi gia tc a
3
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
m.&y& = f m.g
Ta c
m.&y& =
d
(m. y& ) = d 1 m. y& 2 = d K
dt
dt y& 2
dt y&
m.g =
(m.g. y ) = P
y
y
1
m. y& 2 m.g . y
2
Vy
L K
L
P
=
v
=
y& y&
y
y
Phng trnh Euler Lagrange
d L L
= f
dt y& y
V d:
ng nng ca h K =
1 &2
I .
2
1 &2
I . m.g.r.(1 cos )
2
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
d L L
= I .&& + m.g.r.sin =
&
dt
Gi q = [q1 q2 K qn ] l vc t n bin
Phng trnh Euler Lagrange ca h n bc t do
d L L
= fi
dt q&i qi
V d :
Khu 1 :
ng nng K1 =
1
m1.L12 .&12
2
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
(
2( 1
)
2)
1 1
2 &2
L1 .1
L22
ng nng
K2 =
1
m2 L12 .&12 + L22 &12 + 2.&1.&2 + &22 + 2.L1.L2 . &12 + &1.&2 . cos 2
2
Th nng
P2 = m2 .g.[L1. sin 1 + L2 . sin (1 + 2 )]
Phng trnh Lagrange
L = (K1 + K 2 ) (P1 + P2 )
1
1
L = m1.L12 .&12 + m2 L12 .&12 + L22 &12 + 2.&1.&2 + &22 + 2.L1.L2 . &12 + &1.&2 . cos 2
2
2
m1.g .L1. sin 1 m2 .g .[L1. sin 1 + L2 . sin (1 + 2 )]
i vi khu 1
&
L L
= & = (m1 + m2 ).L12 .&1 + m2 .L22 . &1 + &2 + 2.m2 .L1.L2 . cos 2 .&1 + 2
q&1 1
2
&2
d L
2 &&
2 &&
&& 2.m .L .L . sin .& .& + 2
(
)
=
+
.
.
+
.
.
+
m
m
L
m
L
1
2
1 1
2 2
1
2
2 1 2
2 1 2
2
dt &1
&&
+ 2.m2 .L1.L2 . cos 2 .&&1 + 2
2
L
L
=
= (m1 + m2 ).g.L1. cos 1 m2 .g.L2 . cos(1 + 2 )
q1 1
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
Do m men tc ng ln khp 1 l :
1 =
d L L
& 2
= (m1 + m2 ).L12 .&&1 + m2 .L22 . &&1 + &&2 2.m2 .L1.L2 . sin 2 .&1.&2 + 2
dt q&1 q1
2
&&
+ 2.m2 .L1.L2 . cos 2 .&&1 + 2 + (m1 + m2 ).g .L1. cos 1 + m2 .g.L2 . cos(1 + 2 )
2
Hay
1 = m2 L22 &&1 + &&2 + m2 L1L2C2 2&&1 + &&2 + (m1 + m2 )L12&&1 m2 L1L2&22 S 2 2m2 L1L2&1&2 S 2
+ m2 L2 gC12 + (m1 + m2 )L1 gC1
i vi khu 2
L
L
= & = m2 .L22 . &1 + &2 + m2 .L1.L2 .&1. cos 2
&
q2 2
d L
= m2 .L22 . &&1 + &&2 m2 .L1.L2 .&1.&2 . sin 2 + m2 .L1.L2 .&&1 cos 2
dt &2
L
L
=
= m2 .L1.L2 .&12 sin 2 m2 .L1.L2 .&1.&2 . sin 2 m2 .g.L2 . cos(1 + 2 )
q2 2
Do m men tc ng ln khp 2 l :
2 =
d L L
= m2 .L22 . &&1 + &&2 + m2 .L1.L2 .&12 . sin 2 + m2 .L1.L2 .&&1. cos 2 + m2 .g.L2 . cos(1 + 2 )
dt q&2 q2
hay
2 = m2 .L1.L2 .&&1.C2 + m2 .L1.L2 .&12 .S2 + m2 .g .L2 .C12 + m2 .L22 . &&1 + &&2
. &&
m2 .L22 + m2 .L1.L2 . cos 2
m2 .L22
2
2.m2 .L1.L2 .&1.&2 .sin 2 m2 .L1.L2 .&22 .sin 2
+
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
Dng tng qut ca phng trnh ng lc hc trong khng gian trng thi
( )
M ( ).&& + V ,& + G ( ) =
M : ma trn khi lng. Ma trn ny l ma trn i xng v xc nh dng nn lun
nghch o c.
V : ma trn vn tc
Hay vit di dng
(m1 + m2 ).L12 + m2 .L22 + 2.m2 .L1.L2 . cos 2
0
2.m2 .L1.L2 . sin 2 & &
.
+
+
1
2
m .L .L . sin
0
2
2 1 2
ng lc hc v iu khin robot
i +1
M men i +1 l m men do khu th i+1 tc ng ln khu th i ti
khp i+1
i
Lc f i l lc do khu th i-1 tc ng ln khu th i ti khp i
i
M men i l m men do khu th i-1 tc ng ln khu th i ti khp i
TS Phan Tn Tng
i
Trong cc lc ny th ta c th xc nh c cc lc qun tnh Fi v m
i
i
i +1
i
i +1
men qun tnh N i , cn cc lc f i , f i +1 v m men i , i +1 cha bit.
Nu ch da vo 2 phng trnh cn bng lc v m men th khng th xc
nh c 4 n s ny.
n +1
f n +1 v m
n +1
men n +1 v l cc thnh phn ngoi lc tc ng ln khp n+1 chnh l
End Effector (v d l bn kp ca tay my). Do , da vo phng trnh cn
bng lc v m men ca khu th n ta c th xc nh c cc thnh phn
n
n
lc f n v m men n tc ng ln khp n.
n
n
Tip tc vi khu n-1, v ta bit lc f n v m men n nn da vo
phng trnh cn bng lc v m men ca khu th n-1 ta c th xc nh
n 1
f n 1 v m men n 1 n 1 tc ng ln khp n-1.
c cc thnh phn lc
Khp quay
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
i +1
Vi
i +1
i +1
i +1 = i+1Ri ii
Khp quay
i +1
i +1
Khp quay
i +1
)]
Vi
i
i +1
)]
Vi
d&&i l gia tc di ca khp th i
ng lc hc v iu khin robot
i +1
TS Phan Tn Tng
i +1
Fi +1 = mi +1 i +1v&C (i +1)
Vi I C (i +1) l mmen qun tnh ca khu i+1 i vi trc qua tm khi lng Ci+1 v c
cng hng vi h i+1
Bc 2: Tnh lc v mmen ti cc khp t khp n n khp 1
1. Lc tc ng ti khp i
i
f i = i Fi + i Ri +1 i +1 f i +1
i
Vi Ri +1 ma trn quay chuyn t h i+1 v h i
2. Mmen tc ng ti khp i
i = i iT i Z i
4. Trng hp khp tnh tin lc ti khp l
i = i f iT i Z i
V d:
11
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
Do ng yn v trc Y thng ng
0
& 0 = 0;
0 = 0;
0
v&0 = g
0
Khu 1
Vect vn tc gc
i +1
0 0
1 = &1 Z i = &1 0 = 0
1 &i
Vect gia tc gc
i +1
0 0
&
&
&
&
&1 = 1Z i = 1 0 = 0
1 &&1
Vect gia tc di
i +1
)]
C1 S1 0 0 gS1
i +1
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
0 L1 0 0 L1 gS1
v&C1 = 0 0 + 0 0 0 + gC1
&&1 0 &1 &1 0 0
2
2
0 L1&1 gS1 L1&1 + gS1
0 0 0 gS1
1
v&C1 = L1&&1 + 0 L1&1 + gC1 1v&C1 = L1&&1 + 0 + gC1 = L1&&1 + gC1
0 0 0
0 &1 0 0
0
i +1
Fi +1 = mi +1 i +1v&C (i +1)
m1L1&12 + m1gS1
1
F1 = m1.1 v&C1 = m1L1&&1 + m1gC1
i +1
0
N1 = 0
0
Khu 2
Vect vn tc gc
C2
&
i +1
i +1 = i +1Ri ii + &i +1Z i +1 2 = R1. 1 + 2 Z 2 = S 2
0
Vect gia tc gc
2
S2
C2
0
0 0
0 0
0. 0 + &2 0 = 0
1 &1 + &2
1 &1
& i +1 = i +1Ri i& i + i +1Ri ii &i +1Z i +1 + &&i+1Z i +1 2& 2 = 2R1 1&1 + 2 R1 11 &2 Z 2 + &&2 2 Z 2
i +1
C2
& 2 = S 2
0
S2
C2
0 0 C 2
0. 0 + S 2
1 &&1 0
S2
C2
0
0 0
0
0 0
0. 0 &2 .0 + &&2 .0 = 0
1
1 &&1 + &&2
1 &1
Vect gia tc di
i +1
)]
13
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
)]
0 gS1 0 L1 0 0 L1
0. gC1 + 0 0 + 0 0 0
C2 S1
2
v&2 = S1 C2
0
0
0 gS1 0 0 0
1 0 0 &1 0
C2 S1
2
v&2 = S1 C2
0
0
0 gS1 0 L1&12
0. gC1 + L1&&1 + 0
1 0 0 0
C2
2
v&2 = S 2
0
1
0
0
S2
C2
0
i +1
i +1 i +1 pC (i +1) + i +1v&i +1
2
0 L2 0 0 L2 L1&&1S 2 L1&1 C2 + gS12
v&C 2
&
&
= L2 1 + &&2
v&C 2
&
&
= L2 1 + &&2
L2 &1 + &2
+
0
0
0
+ 0 L & + &
2 1 2
&1 + &2
0
2
L1&&1S 2 L1&1 C2 + gS12
+ L && C + L & 2 S + gC
12
11 2 11 2
)2
14
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
(
(
)
)
(
(
)
)
0
N 2 = 0
0
2
Lc tc ng ti khp 3
0
f 3 = 0
0
Mmen tc ng ti khp 3
0
3 = 0
0
Lc tc ng ti khp 2
i
f i = i Fi + iRi +1 i +1 f i +1
f 2 = 2F2
Mmen tc ng ti khp 2
15
ng lc hc v iu khin robot
TS Phan Tn Tng
2
2
L2 m2 L1&&1S 2 m2 L1&1 C2 + m2 gS12 m2 L2 &1 + &2
2
2 = 2 pC 2 2 F2 = 0 m2 L1&&1C2 + m2 L1&12 S 2 + m2 gC12 + m2 L2 &&1 + &&2
0
0
0
2 =
2
m2 L1L2&&1C2 + m2 L1L2&1 S 2 + m2 L2 gC12 + m2 L22 &&1 + &&2
2 = 2 2T 2 Z 2
2 = 0 0
m2 L1L2&&1C2 + m2 L1L2&12 S 2
+ m2 L2 gC12 + m2 L22
0
&&1 + &&2 .0
1
)]
Lc tc ng ti khp 1
i
f i = i Fi + iRi +1 i +1 f i +1
f1 =1F1 +1R2 2 f 2
(
(
)
)
2
0 m2 L1&&1S 2 m2 L1&12C2 + m2 gS12 m2 L2 &1 + &2
0
1
0
2
m1L1&12 + m1gS1 m2 L1&12 + m2 gS1 m2 L2C2 &1 + &2 m2 L2 S 2 &&1 + &&2
2
1
f1 = m1L1&&1 + m1 gC1 + m2 L1&&1 + m2 gC1 m2 L2 S 2 &1 + &2 + m2 L2C2 &&1 + &&2
0
0
m L & 2 + m gS m L & 2 + m gS m L C & + & 2 m L S && + &&
1 1
2 1 1
2 1
2 2 2 1
2
2 2 2 1
2
1 11
2
1
f1 = m1L1&&1 + m1 gC1m2 L1&&1 + m2 gC1 m2 L2 S 2 &1 + &2 + m2 L2C2 &&1 + &&2
Mmen tc ng ti khp 1
i
i = i N i + iRi +1 i +1 i +1 + i pCi i Fi + i pi +1i Ri +1 i +1 f i +1
m1L1&12 + m1 gS1 C2
1
f1 = m1L1&&1 + m1 gC1 + S 2
0
0
S2
C2
16
ng lc hc v iu khin robot
0 C2
1 = 0 + S 2
0 0
S2
TS Phan Tn Tng
0
0
0.
0
2
&
&
&
1 m2 L1L21C2 + m2 L1L21 S 2 + m2 L2 gC12 + m2 L22 &&1 + &&2
C2
2
L1 m1L1&1 + m1 gS1
+ 0 m1L1&&1 + m1 gC1
0
0
L1 C2
+ 0 S 2
0 0
S2
C2
0
2
0 m2 L1&&1S 2 m2 L1&12C2 + m2 gS12 m2 L2 &1 + &2
1
0
1
0
1 =
0
0
+
+
2
2 &&
2 &&
m1L11 + m1L1gC1 m2 L11 + m2 L1gC2 m2 L1L2 S 2 &1 + &2 + m2 L1L2C2 &&1 + &&2
0
1 =
m L L && C + m L L & 2 S + m L gC + m L2 && + && + m L2&& + m L gC
2 1 2 1 2
2 2
12
2 2 1
2
1 1 1
1 1
1
2 1 2 1 2
2 1 1
)
(
1
1 =
0
1 =11T 1Z1
Ht Chng 2
17