Çevre Ve Katı Atık Yönetmeliği

YNETMELKLER
EVRE KANUNU ve KATI ATIK

YNETM LE LGL
ISBN:978-975-6311-47-9

YNETM LE LGL
YNETMELKLER
evre Kanunu ve Kat Atk Ynetimi

ile ilgili Ynetmelikler
ARALIK - 2011
ANKARA
2011 | 1
Bu kitapn basm tarihinden sonra mevzuatta olabilecek

deiikliklere karn, gncel mevzuatn
www.mevzuat.gov.tr adresinden takip edilmesinde fayda
bulunmaktadr.
TRKYE BELEDYELER BRL

Atatrk Bulvar No:229, 06680
Kavakldere / ANKARA
Tel: (0 312) 419 21 00 Faks: (0 312) 419 21 30
www.tbb.gov.tr tbb@tbb.gov.tr
ISBN: 978-975-6311-47-9
Bask
POZTF Matbaaclk
amlca Mah. Anadolu Blv. 145.Sk No:10/16
Yenimahalle / ANKARA
Tel: (0 312) 397 00 31
2 | 2011
NDEKLER
2872 Sayl evre Kanunu ...........................................................5
evre ve ehircilik Bakanlnn Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanun Hkmnde Kararname ..............................57
Orman ve Su leri Bakanlnn Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanun Hkmnde Kararname ............................119
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn Elektrik Enerjisi retimi Amal Kullanmna likin Kanun ................................... 151
evre Denetimi Ynetmelii...................................................175
evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii .........................205
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmelik .............265
Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii .....................................357
Atklarn Dzenli Depolanmasna Dair Ynetmelik............381
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii .............................439
Tehlikeli Maddelerin Su ve evresinde Neden Olduu
Kirliliin Kontrol Ynetmelii..............................................533
Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii ...................................599
Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii ..........................647
Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmelii ............695
2011 | 3
Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii ......................................735

Bitkisel Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii ........................771
evresel Grltnn Deerlendirilmesi ve Ynetimi
Ynetmelii ...............................................................................797
evre Dzeni Planlarna Dair Ynetmelik............................855
Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarnn Kontrol
Ynetmelii ...............................................................................873
yonlatrc Olmayan Radyasyonun Olumsuz Etkilerinden evre ve Halkn Salnn Korunmasna Ynelik
Alnmas Gereken Tedbirlere likin Ynetmelik .................901
evrenin Korunmas Ynnden Kontrol Altnda Tutulan
Atklarn thalatna Dair D Ticarette Standardizasyon
Teblii ........................................................................................911
4 | 2011
EVRE KANUNU
EVRE KANUNU1 2
Kanun Numaras
: 2872
Kabul Tarihi
: 9/8/1983
Yaymland R.Gazete
: Tarih:11/8/1983 Say: 18132
Yaymland Dstur: Tertip : 5 Cilt: 22 Sayfa: 499
Bu Kanunun yrrlkte olmayan hkmleri iin baknz

"Yrrlkteki Baz Kanunlarn Mlga Hkmleri Klliyat"
Cilt: 2 Sayfa: 1233
BRNC BLM
Ama, Tanmlar ve lkeler
Ama:
Madde 1 (Deiik: 26/4/2006 5491/1 md.)
19/10/1989 tarih ve 383 sayl KHK'nin 25 inci maddesi; bu Kanun ile evre
Mstearlna verilen yetkilerin, zel evre Koruma Kurumu Bakanlna
geeceini hkm altna almtr.
2 9/8/1991 tarih ve 443 sayl KHK'nin geici 1 inci maddesi ile eitli mevzuatta
geen "evre Mstearl" ve "evreden Sorumlu Devlet Bakanl" ibareleri
"evre Bakanl", "evreden Sorumlu Devlet Bakan" ve "evre Mstear"
ibareleri "evre Bakan" olarak deitirilmitir.
1
2011 | 5
EVRE KANUNU
Bu Kanunun amac, btn canllarn ortak varl olan evrenin, srdrlebilir evre ve srdrlebilir kalknma ilkeleri
dorultusunda korunmasn salamaktr.
Tanmlar:
Madde 2 (Deiik: 26/4/2006 5491/2 md.)
Bu Kanunda geen terimlerden;
evre: Canllarn yaamlar boyunca ilikilerini srdrdkleri ve karlkl olarak etkileim iinde bulunduklar
biyolojik, fiziksel, sosyal, ekonomik ve kltrel ortam,
evre korunmas: evresel deerlerin ve ekolojik dengenin
tahribini, bozulmasn ve yok olmasn nlemeye, mevcut bozulmalar gidermeye, evreyi iyiletirmeye ve gelitirmeye,
evre kirliliini nlemeye ynelik almalarn btnn,
evre kirlilii: evrede meydana gelen ve canllarn saln,
evresel deerleri ve ekolojik dengeyi bozabilecek her trl
olumsuz etkiyi,
Srdrlebilir evre: Gelecek kuaklarn ihtiya duyaca
kaynaklarn varln ve kalitesini tehlikeye atmadan, hem
bugnn hem de gelecek kuaklarn evresini oluturan tm
evresel deerlerin her alanda (sosyal, ekonomik, fizik vb.)
slah, korunmas ve gelitirilmesi srecini,
Srdrlebilir kalknma: Bugnk ve gelecek kuaklarn,
salkl bir evrede yaamasn gvence altna alan evresel,
ekonomik ve sosyal hedefler arasnda denge kurulmas esasna
dayal kalknma ve gelimeyi,
6 | 2011
EVRE KANUNU
Alc ortam: Hava, su, toprak ortamlar ile bu ortamlarla ilikili ekosistemleri,
Doal varlk: Btn bitki, hayvan, mikroorganizmalar ile
bunlarn yaama ortamlarn,
Doal kaynak: Hava, su, toprak ve doada bulunan cansz
varlklar,
Kirleten: Faaliyetleri srasnda veya sonrasnda dorudan
veya dolayl olarak evre kirliliine, ekolojik dengenin ve evrenin bozulmasna neden olan gerek ve tzel kiileri,
Ekosistem: Canllarn kendi aralarnda ve cansz evreleriyle
ilikilerini bir dzen iinde yrttkleri biyolojik, fiziksel ve
kimyasal sistemi,
Atksu: Evsel, endstriyel, tarmsal ve dier kullanmlar sonucunda kirlenmi veya zellikleri ksmen veya tamamen deimi sular,
Atksu altyap tesisleri: Evsel ve/veya endstriyel atksular
toplayan kanalizasyon sistemi ile atksularn artld ve alc
ortama verilmesinin saland sistem ve tesislerin tamamn,
Artma tesisi: Her trl faaliyet sonucu oluan kat, sv ve
gaz halindeki atklarn ynetmeliklerde belirlenen standartlar
salayacak ekilde artld tesisleri,
Ekolojik denge: nsan ve dier canllarn varlk ve gelimelerini doal yaplarna uygun bir ekilde srdrebilmeleri iin
gerekli olan artlarn btnn,
2011 | 7
EVRE KANUNU
Sulak alan: Doal veya yapay, devaml veya geici, sular

durgun veya akntl, tatl, ac veya tuzlu, denizlerin gelgit hareketlerinin ekilme devresinde alt metreyi gemeyen derinlikleri kapsayan, bata su kular olmak zere canllarn yaama
ortam olarak nem tayan btn sular, bataklk, sazlk ve
turbiyeler ile bu alanlarn ky kenar izgisinden itibaren kara
tarafna doru ekolojik adan sulak alan kalan yerleri,
Biyolojik eitlilik: Ekosistemlerin, trlerin, genlerin ve bunlar arasndaki ilikilerin tamamn,
Atk: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluan, evreye atlan
veya braklan her trl maddeyi,
Kat atk: reticisi tarafndan atlmak istenen ve toplumun
huzuru ile zellikle evrenin korunmas bakmndan, dzenli
bir ekilde bertaraf edilmesi gereken kat atk maddeleri,
Evsel kat atk: Tehlikeli ve zararl atk kapsamna girmeyen
konut, sanayi, iyeri, piknik alanlar gibi yerlerden gelen kat
atklar,
Tehlikeli atk: Fiziksel, kimyasal ve/veya biyolojik ynden
olumsuz etki yaparak ekolojik denge ile insan ve dier canllarn doal yaplarnn bozulmasna neden olan atklar ve bu
atklarla kirlenmi maddeleri,
Tehlikeli kimyasallar: Fiziksel, kimyasal ve/veya biyolojik
ynden olumsuz etki yaparak ekolojik denge ile insan ve dier
canllarn doal yaplarnn bozulmasna neden olan her trl
kimyasal madde ve rnleri,
Kirli balast: Duran veya seyir halindeki tankerden, gemiden
8 | 2011
EVRE KANUNU
veya dier deniz aralarndan su zerine brakldnda; su

stnde veya bitiik sahil hattnda petrol, petrol trevi veya
ya izlerinin grlmesine neden olan veya su stnde ya da su
altnda renk deiiklii oluturan veya askda kat madde/emlsiyon halinde maddelerin birikmesine yol aan balast
suyunu,
evresel etki deerlendirmesi: Gerekletirilmesi plnlanan
projelerin evreye olabilecek olumlu ve olumsuz etkilerinin
belirlenmesinde, olumsuz yndeki etkilerin nlenmesi ya da
evreye zarar vermeyecek lde en aza indirilmesi iin alnacak nlemlerin, seilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek deerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasnn izlenmesi ve kontrolnde srdrlecek almalar,
Proje tantm dosyas: Gereklemesi plnlanan projenin yerini, zelliklerini, olas olumsuz etkilerini ve ngrlen nlemleri ieren, projeyi genel boyutlar ile tantan bilgi ve belgeleri
ieren dosyay,
Stratejik evresel deerlendirme: Onaya tbi pln ya da programn onayndan nce plnlama veya programlama srecinin
balangcndan itibaren, evresel deerlerin pln ve programa
entegre edilmesini salamak, pln ya da programn olas evresel etkilerini en aza indirmek ve karar vericilere yardmc olmak
zere katlmc bir yaklamla srdrlen ve yazl bir raporu
da ieren evresel deerlendirme almalarn,
evre ynetimi: dar, teknik, hukuk, politik, ekonomik, sosyal ve kltrel aralar kullanarak doal ve yapay evre unsurlarnn srdrlebilir kullanmn ve gelimesini salamak
2011 | 9
EVRE KANUNU
zere yerel, blgesel, ulusal ve kresel dzeyde belirlenen

politika ve stratejilerin uygulanmasn,
evre ynetim birimi/evre grevlisi: Bu Kanun ve Kanuna
gre yrrle konulan dzenlemeler uyarnca denetime tbi
tesislerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluunu, alnan tedbirlerin etkili olarak uygulanp uygulanmadn deerlendiren,
tesis ii yllk denetim programlar dzenleyen birim ya da
grevliyi,
evre gnlls: Bakanlka, uygun niteliklere sahip kiiler
arasndan seilen ve bu Kanun ve Kanuna gre yrrle konulan dzenlemelere aykr faaliyetleri Bakanla iletmekle
grevli ve yetkili kiiyi,
Hassas alan: trofikasyon riski yksek olan ve Bakanlka
belirlenecek ky ve i su alanlarn,
evreye ilikin bilgi: Su, hava, toprak, bitki ve hayvan varl
ile bunlar olumsuz olarak etkileyen veya etkileme ihtimali
bulunan faaliyetler ve alnan idar ve teknik nlemlere ilikin
olarak mevcut bulunan her trl yazl, szl veya grntl
bilgi veya veriyi,
termin pln: Atksu ve evsel nitelikli kat atk kaynaklarnn ynetmelikte belirtilen alc ortam dearj standartlarn
salamak iin yapmalar gereken atksu artma tesisi ve/veya
kanalizasyon gibi altyap tesisleri ile kat atk bertaraf tesislerinin gerekletirilmesi srecinde yer alan yer seimi, proje,
ihale, inaat, iletmeye alma gibi ilerin zamanlamasn gsteren pln,
10 | 2011
EVRE KANUNU
Risk deerlendirmesi: Belirli kimyasal madde ya da maddelerin potansiyel tehlikelerinin belirlenmesi ve sonularnn hesaplanmas ynnde kullanlan yntemler btnn,
yonlatrc olmayan radyasyon: yonlamaya neden olmayan elektromanyetik dalgalar,
Elektromanyetik alan: Elektrik ve manyetik alan bileenleri
olan dalgalarn oluturduu alan,
Koku: nsanda koku alma duygusunu harekete geiren ve
kokunun alglanmasna neden olan uucu maddelerin yaratt
etkiyi,
Hava kalitesi: nsan ve evresi zerine etki eden hava kirliliinin gstergesi olan, evre havasnda mevcut hava kirleticilerin artan miktaryla azalan kalitelerini,
Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
ifade eder.
lkeler:
Madde 3 (Deiik: 26/4/2006 5491/3 md.)
evrenin korunmasna, iyiletirilmesine ve kirliliinin nlenmesine ilikin genel ilkeler unlardr:
a) Bata idare, meslek odalar, birlikler ve sivil toplum kurulular olmak zere herkes, evrenin korunmas ve kirliliin
nlenmesi ile grevli olup bu konuda alnacak tedbirlere ve
belirlenen esaslara uymakla ykmldrler.
2011 | 11
EVRE KANUNU
b) evrenin korunmas, evrenin bozulmasnn nlenmesi ve

kirliliin giderilmesi alanlarndaki her trl faaliyette; Bakanlk
ve yerel ynetimler, gerekli hallerde meslek odalar, birlikler ve
sivil toplum kurulular ile ibirlii yaparlar.
c) Arazi ve kaynak kullanm kararlarn veren ve proje deerlendirmesi yapan yetkili kurulular, karar alma srelerinde
srdrlebilir kalknma ilkesini gzetirler.
d) Yaplacak ekonomik faaliyetlerin faydas ile doal kaynaklar zerindeki etkisi srdrlebilir kalknma ilkesi erevesinde
uzun dnemli olarak deerlendirilir.
e) evre politikalarnn olumasnda katlm hakk esastr.
Bakanlk ve yerel ynetimler; meslek odalar, birlikler, sivil
toplum kurulular ve vatandalarn evre hakkn kullanacaklar katlm ortamn yaratmakla ykmldr.
f) Her trl faaliyet srasnda doal kaynaklarn ve enerjinin
verimli bir ekilde kullanlmas amacyla atk oluumunu kaynanda azaltan ve atklarn geri kazanlmasn salayan evre
ile uyumlu teknolojilerin kullanlmas esastr.
g) Kirlenme ve bozulmann nlenmesi, snrlandrlmas, giderilmesi ve evrenin iyiletirilmesi iin yaplan harcamalar
kirleten veya bozulmaya neden olan tarafndan karlanr. Kirletenin kirlenmeyi veya bozulmay durdurmak, gidermek veya
azaltmak iin gerekli nlemleri almamas veya bu nlemlerin
yetkili makamlarca dorudan alnmas nedeniyle kamu kurum
ve kurulularnca yaplan gerekli harcamalar 6183 sayl Amme
Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmlerine gre
kirletenden tahsil edilir.
12 | 2011
EVRE KANUNU
h) evrenin korunmas, evre kirliliinin nlenmesi ve giderilmesi iin uyulmas zorunlu standartlar ile vergi, har, katlma
pay, yenilenebilir enerji kaynaklarnn ve temiz teknolojilerin
teviki, emisyon creti ve kirletme bedeli alnmas, karbon
ticareti gibi piyasaya dayal mekanizmalar ile ekonomik aralar
ve tevikler kullanlr.
) Blgesel ve kresel evre sorunlarnn zmne ynelik
olarak taraf olduumuz uluslararas anlamalar sonucu ortaya
kan ulusal hak ve ykmllklerin yerine getirilmesi iin
gerekli teknik, idar, mal ve hukuk dzenlemeler Bakanln
koordinasyonunda yaplr.
Gerek ve tzel kiiler, bu dzenlemeler sonucu ortaya kabilecek maliyetleri karlamakla ykmldr.
j) evrenin korunmas, evre kirliliinin nlenmesi ve evre
sorunlarnn zmne ynelik gerekli teknik, idar, mal ve
hukuk dzenlemeler Bakanln koordinasyonunda yaplr. 2690
sayl Trkiye Atom Enerjisi Kurumu Kanunu kapsamndaki
konular Trkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafndan yrtlr.
KNC BLM
Yksek evre Kurulu ve Grevleri1
Yksek evre Kurulu(1)
26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun 4 nc maddesiyle ikinci blm bal

Merkezi ve Mahalli dari Blmleri ve Grevleri, 4 nc madde bal Merkez
evre Kurulu iken metne ilendii ekilde deitirilmitir.
2011 | 13
EVRE KANUNU
Madde 4 (Mlga: 9/8/1991 - KHK - 443/43 md.; Yeniden

dzenleme: 26/4/2006 5491/4 md.)
Babakann bakanlnda, Babakann bulunmad zamanlarda evre ve Orman Bakannn bakanlnda, Babakann
belirleyecei sayda bakan ile Bakanlk Mstearndan oluan
Yksek evre Kurulu kurulmutur.
Dier bakanlar gndeme gre Kurul toplantlarna bakan
tarafndan arlabilir.
Kurul ylda en az bir defa toplanr.
Kurulun sekretarya hizmetleri Bakanlka yrtlr.
Kurulun almalar ile ilgili konularda n hazrlk ve deerlendirme yapmak zere, Bakanlk Mstearnn bakanlnda
ilgili bakanlk mstearlar, dier kurum ve kurulularn en st
dzey yetkili amirlerinin katlm ile toplantlar dzenlenir. Bu
toplantlara gndeme gre ilgili kamu kurumu niteliindeki
kurulularn birlik temsilcileri, meslek kurulular, sivil toplum
kurulular, yerel ynetim temsilcileri, niversite temsilcileri ve
bilimsel kurulularn temsilcileri davet edilir.
Kurulun alma usl ve esaslar ile dier hususlar ynetmelikle belirlenir.
Yksek evre Kurulunun grevleri1
Madde 5 (Mlga: 13/3/1990 - KHK - 409/12 md.; Yeniden
Bu madde bal "l evre Kurulu" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun 5 inci maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
14 | 2011
EVRE KANUNU
dzenleme: 26/4/2006 5491/5 md.)

Yksek evre Kurulunun grevleri unlardr:
a) Etkin bir evre ynetiminin salanmas iin hedef, politika
ve strateji belirlemek.
b) Srdrlebilir kalknma ilkesi erevesinde ekonomik kararlara evre boyutunun dahil edilmesine imkn veren hukuk
ve idar tedbirleri belirlemek.
c) Birden fazla bakanlk ve kuruluu ilgilendiren evre konularna ilikin uyumazlklarda nihai karar vermek.
Madde 6 7 (Mlga: 8/6/1984 - KHK 222/30 md.)
NC BLM
evre Korunmasna likin nlemler ve Yasaklar
Kirletme yasa:
Madde 8 Her trl atk ve art, evreye zarar verecek ekilde, ilgili ynetmeliklerde belirlenen standartlara ve yntemlere aykr olarak dorudan ve dolayl biimde alc ortama
vermek, depolamak, tamak, uzaklatrmak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktr.
Kirlenme ihtimalinin bulunduu durumlarda ilgililer kirlenmeyi nlemekle; kirlenmenin meydana geldii hallerde kirleten, kirlenmeyi durdurmak, kirlenmenin etkilerini gidermek
2011 | 15
EVRE KANUNU
veya azaltmak iin gerekli tedbirleri almakla ykmldrler.

evrenin korunmasi1
Madde 9 (Deiik: 26/4/2006 5491/6 md.)
evrenin korunmas amacyla;
a) Doal evreyi oluturan biyolojik eitlilik ile bu eitlilii
barndran ekosistemin korunmas esastr. Biyolojik eitlilii
koruma ve kullanm esaslar, yerel ynetimlerin, niversitelerin, sivil toplum kurulularnn ve ilgili dier kurulularn grleri alnarak belirlenir.
b) lke fizik meknnda, srdrlebilir kalknma ilkesi dorultusunda, koruma-kullanma dengesi gzetilerek kentsel ve
krsal nfusun barnma, alma, dinlenme, ulam gibi ihtiyalarn karlanmas sonucu oluabilecek evre kirliliini nlemek
amacyla nazm ve uygulama imar plnlarna esas tekil etmek
zere blge ve havza baznda 1/50.000-1/100.000 lekli evre
dzeni plnlar Bakanlka yaplr, yaptrlr ve onaylanr.
Blge ve havza baznda evre dzeni plnlarnn yaplmasna
ilikin usl ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
c) Ulusal mevzuat ve taraf olduumuz uluslararas szlemeler ile koruma altna alnarak koruma stats kazandrlm
alanlar ve ekolojik deeri olan hassas alanlarn her tr lekteki plnlarda gsterilmesi zorunludur. Koruma stats
Bu madde bal evre Korunmas iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl

Kanunun 6 nc maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
16 | 2011
EVRE KANUNU
kazandrlm alanlar ve ekolojik deeri olan alanlar, pln karar dnda kullanlamaz.
d) lke ve dnya leinde ekolojik nemi olan, evre kirlenmeleri ve bozulmalarna duyarl toprak ve su alanlarn,
biyolojik eitliliin, doal kaynaklarn ve bunlarla ilgili kltrel kaynaklarn gelecek kuaklara ulamasn emniyet altna
almak zere gerekli dzenlemelerin yaplabilmesi amacyla,
zel evre Koruma Blgesi olarak tespit ve ilan etmeye, bu
alanlarda uygulanacak koruma ve kullanma esaslar ile pln ve
projelerin hangi bakanlka hazrlanp yrtleceini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu blgelere ilikin pln ve projelerde; 3/5/1985 tarihli ve
3194 sayl mar Kanununun 9 uncu maddesi, 4/4/1990 tarihli
ve 3621 sayl Ky Kanununun pln onama yetkisini dzenleyen hkmleri, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayl Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Kanununun 8 inci maddesinin tabiat
varlklar, doal sit alanlar ve bunlarn korunma alanlarnn
tespit ve tescili dnda kalan yetkileri dzenleyen hkmleri ile
ayn Kanunun 17 nci maddesinin (a) bendi hkmleri uygulanmaz.
e) Sulak alanlarn doal yaplarnn ve ekolojik dengelerinin
korunmas esastr. Sulak alanlarn doldurulmas ve kurutulmas
yolu ile arazi kazanlamaz. Bu hkme aykr olarak arazi kazanlmas halinde sz konusu alan faaliyet sahibince eski haline
getirilir.
Sulak alanlarn korunmas ve ynetimine ilikin usl ve esaslar ilgili kurum ve kurulularn gr alnarak Bakanlka
2011 | 17
EVRE KANUNU
karlacak ynetmelikle belirlenir.

f) Biyolojik eitliliin srdrlebilirliliinin salanmas bakmndan nesli tehdit veya tehlike altnda olanlar ile nadir bitki
ve hayvan trlerinin korunmas esas olup, mevzuata aykr
biimde ticarete konu edilmeleri yasaktr.
g) Doal kaynaklarn ve varlklarn korunmas, kirliliinin ve
tahribatnn nlenmesi ve kalitesinin iyiletirilmesi iin gerekli
idar, hukuk ve teknik esaslar Bakanlk tarafndan belirlenir.
h) lkenin deniz, yeralt ve yerst su kaynaklarnn ve su
rnleri istihsal alanlarnn korunarak kullanlmasnn salanmas ve kirlenmeye kar korunmas esastr. Atksu ynetimi ile
ilgili politikalarn oluturulmas ve koordinasyonunun salanmas Bakanln sorumluluundadr. Su rnleri istihsal alanlar ile ilgili alc ortam standartlar Tarm ve Kyileri Bakanlnca belirlenir.
Denizlerde yaplacak balk iftlikleri, hassas alan niteliindeki kapal koy ve krfezler ile doal ve arkeolojik sit alanlarnda
kurulamaz.
Alc su ortamlarna atksu dearjlarna ilikin usl ve esaslar
Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
) evrenin korunmas ve kamuoyunda evre bilincinin gelitirilmesi amacyla, okul ncesi eitimden balanarak Mill Eitim Bakanlna bal rgn eitim kurumlarnn retim programlarnda evre ile ilgili konulara yer verilmesi esastr.
Yaygn eitime ynelik olarak, radyo ve televizyon programlarnda da evrenin nemine ve evre bilincinin gelitirilmesine
18 | 2011
EVRE KANUNU
ynelik programlara yer verilmesi esastr. Trkiye Radyo Televizyon Kurumu ile zel televizyon kanallarna ait televizyon programlarnda ayda en az iki saat, zel radyo kanallarnn programlarnda ise ayda en az yarm saat eitici yaynlarn yaplmas zorunludur. Bu yaynlarn % 20sinin izlenme ve
dinlenme oran en yksek saatlerde yaplmas esastr. Radyo ve
Televizyon st Kurulu, grev alanna giren hususlarda bu
maddenin takibi ile ykmldr.
j) evre ile ilgili olarak toplanan her trl kaynak ve gelir, tahsisi mahiyette olup, ncelikle evrenin korunmas,
gelitirilmesi, slah ve kirliliin nlenmesi iin kullanlr.
evresel etki deerlendirilmesi:
Madde 10 (Deiik: 26/4/2006 5491/7 md.)
Gerekletirmeyi plnladklar faaliyetleri sonucu evre sorunlarna yol aabilecek kurum, kurulu ve iletmeler, evresel
Etki Deerlendirmesi Raporu veya proje tantm dosyas hazrlamakla ykmldrler.
evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu Karar veya evresel
Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir Karar alnmadka bu
projelerle ilgili onay, izin, tevik, yap ve kullanm ruhsat verilemez; proje iin yatrma balanamaz ve ihale edilemez.
(ptal nc fkra: Anayasa Mahkemesinin 15/1/2009 tarihli ve E.:2006/99, K.:2009/9 sayl Karar ile.)
evresel Etki Deerlendirmesine tbi projeler ve Stratejik evresel Deerlendirmeye tbi pln ve programlar ve konuya ilikin
usl ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmeliklerle belirlenir.
2011 | 19
EVRE KANUNU
zin alma, artma ve bertaraf etme ykmll1

Madde 11 (Deiik: 26/4/2006 5491/8 md.)
retim, tketim ve hizmet faaliyetleri sonucunda oluan atklarn alc ortamlara dorudan veya dolayl vermeleri uygun
grlmeyen tesis ve iletmeler ile yerleim birimleri atklarn
ynetmeliklerde belirlenen standart ve yntemlere uygun olarak artmak ve bertaraf etmekle veya ettirmekle ve ngrlen
izinleri almakla ykmldrler.
Birinci fkrada belirtilen ykmll bulunan tesis ve iletmeler ile yerleim birimlerine;
1) naat ruhsat aamasnda bu ykmlln yerine getireceini gsterir proje ve belgeleri ilgili kuruma sunmadka
inaat ruhsat verilmez.
2) naat bitmi olanlardan, bu ykmll yerine getirmeyenlere iletme ruhsat ve/veya yap kullanma ruhsat verilmez.
3) naat ruhsatna, yap kullanma veya iletme ruhsatn haiz
olmakla birlikte artma ve bertaraf ykmllklerini yerine
getirmemeleri halinde, verilmi yap kullanma izni veya iletme
izni iptal edilir.
Faaliyetlerinde deiiklik yapmay ve/veya tesislerini bytmeyi plnlayan gerek ve tzel kiiler ynetmelikle belirle-
Bu madde bal "letme izni ve haber verme ykmll: iken, 26/4/2006

tarihli ve 5491 sayl Kanunun 8 inci maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
1
20 | 2011
EVRE KANUNU
nen usl ve esaslar erevesinde atklarn artma veya bertaraf

etme ykmlln yerine getirmek zorundadrlar.
Atksular toplayan kanalizasyon sistemi ile atksularn artld ve artlm atksularn bertarafnn saland atksu altyap sistemlerinin kurulmas, bakm, onarm, slah ve iletilmesinden; bykehirlerde 20/11/1981 tarihli ve 2560 sayl
stanbul Su ve Kanalizasyon daresi Genel Mdrl Kurulu
ve Grevleri Hakknda Kanunla belirlenen kurulular, belediye
ve mcavir alan snrlar iinde belediyeler, bunlarn dnda
iskna konu her trl kullanm alannda valiliin denetiminde
bu alanlar kullananlar sorumludur.
Serbest ve/veya endstri blgelerinde blge mdrlkleri,
kltr ve turizm koruma ve gelime blgelerinde, turizm merkezlerinde Kltr ve Turizm Bakanl veya yetkili kld birimler, organize sanayi blgelerinde organize sanayi blgesi
ynetimi, kk sanayi sitelerinde kooperatif bakanlklar,
mevcut yerleim alanlarndan kopuk olarak mnferit yaplm
tatil ky, tatil sitesi, turizm tesis alanlar vb. kullanm alanlarnda ise site ynetimleri veya tesis iletmecileri atksu altyap
sistemlerinin kurulmas, bakm, onarm ve iletilmesinden
sorumludurlar.
Atksu altyap sistemlerini kullanan ve/veya kullanacaklar,
balant sistemlerinin olup olmadna baklmakszn, artma
sistemlerinden sorumlu ynetimlerin yapaca her trl yatrm, iletme, bakm, onarm, slah ve temizleme harcamalarnn
tamamna kirlilik yk ve atksu miktar orannda katlmak
zorundadrlar. Bu hizmetlerden yararlananlardan, belediye
meclisince ve bu maddede sorumluluk verilen dier idarelerce
2011 | 21
EVRE KANUNU
belirlenecek tarifeye gre atksu toplama, artma ve bertaraf

creti alnr. Bu fkra uyarnca tahsil edilen cretler, atksu ile
ilgili hizmetler dnda kullanlamaz.
Atksu toplama havzasnn birden fazla belediye veya kurumun yetki sahasnda olmas halinde; atksu artma tesisini ileten kurum, atksu ile ilgili yatrm ve harcama giderlerini kirletenlerden kirlilik yk ve atksu miktar nispetinde tahsil eder.
Atk reticileri uygun metot ve teknolojiler ile atklarn en
az dzeye drecek tedbirleri almak zorundadrlar.
Atklarn retiminin ve zararlarnn nlenmesi veya azaltlmas ile atklarn geri kazanlmas ve geri kazanlabilen atklarn
kaynanda ayr toplanmas esastr. Atk ynetim plnlarnn
hazrlanmasna ilikin esaslar, Bakanlka karlacak ynetmelikle dzenlenir.
Geri kazanm imkn olmayan atklar, ynetmeliklerle belirlenen uygun yntemlerle bertaraf edilir.
Bykehir belediyeleri ve belediyeler evsel kat atk bertaraf
tesislerini kurmak, kurdurmak, iletmek veya ilettirmekle
ykmldrler. Bu hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacaklar, sorumlu ynetimlerin yapaca yatrm, iletme, bakm,
onarm ve slah harcamalarna katlmakla ykmldr. Bu
hizmetten yararlananlardan, belediye meclisince belirlenecek
tarifeye gre kat atk toplama, tama ve bertaraf creti alnr.
Bu fkra uyarnca tahsil edilen cretler, kat atkla ilgili hizmetler dnda kullanlamaz.
retici, ithalat ve piyasaya srenlerin sorumluluu kapsa22 | 2011
EVRE KANUNU
mnda ykmllk getirilen reticiler, ithalatlar ve piyasaya

srenler, rnlerinin faydal kullanm mr sonucunda oluan
atklarnn toplanmas, tanmas, geri kazanm, geri dnm ve bertaraf edilmelerine dair ykmllklerinin yerine
getirilmesi ve bunlara ynelik gerekli harcamalarnn karlanmas, eitim faaliyetlerinin gerekletirilmesi amacyla Bakanln koordinasyonunda bir araya gelerek tzel kiilii haiz birlikler olutururlar. Bu kapsamda ykmllk getirilen kurum
ve kurulularn sorumluluklarnn bu birliklere devrine ilikin
usl ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmeliklerle belirlenir.
Tehlikeli atk reticileri, ynetmelikle belirlenecek esaslara
gre atklarn bertaraf etmek veya ettirmekle ykmldrler.
Atk geri kazanm, geri dnm ve bertaraf tesislerini kurmak ve iletmek isteyen gerek ve/veya tzel kiiler, ynetmelikle belirlenen esaslar dorultusunda, rn standard, rnlerinin sata uygunluu ve piyasadaki denetimi ile ilgili izni,
ilgili kurumlardan almak kayd ile Bakanlktan lisans almakla
ykmldr.
Evsel atklar hari olmak zere, atk tama ve/veya toplama
ilerini yapan kurum veya kurulular Bakanlktan lisans almak
zorundadr. Evsel atklarn tama ve toplama ilerini yapan
kurum ve kurulular Bakanlka kayt altna alnr.
Atksu artm, atk bertaraf ve atk geri kazanm tesisleri
yapmak amacyla belediyelerin hizmet birlikleri kurmalar
halinde, bu hizmet birliklerine aratrma, ett ve proje konularnda Bakanlka teknik ve mal yardm yaplr. Tesis yapm
projeleri ise bu Kanunun 18 inci maddesi erevesinde kredi
2011 | 23
EVRE KANUNU
veya yardm ile desteklenebilir. Kredi borcunun geri denmemesi durumunda 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul
Hakknda Kanun hkmlerine gre takip yaplr ve ncelikle
2380 sayl Belediyelere ve l zel darelerine Genel Bte Vergi
Gelirlerinden Pay Verilmesi Hakknda Kanunun ek 4 nc
maddesi hkmleri erevesinde ilgili belediyelerin ller Bankasndaki paylarndan tahsil olunur.
Artma ve bertaraf etme ykmllne tbi tesis ve iletmeler ile yerleim birimleri, bu ykmlle istinaden kurulmas
zorunlu olan artma ve bertaraf sistemleri, atksu artma ve n
artma sistemleri ile atksu altyap sistemlerinin kurulmas, onarm, slah, iletilmesi ve harcamalara katk paylarnn belirlenmesi ile ilgili usl ve esaslar Bakanlka ynetmeliklerle dzenlenir. Bu konuda dier kanunlarla verilen yetkiler sakldr.
Bu Kanunun uygulanmasn salamak zere alnmas gereken izinler ve bu izinlerin tbi olaca usl ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmeliklerle belirlenir.
Faaliyetleri nedeniyle evreye olumsuz etkileri olabilecek kurum, kurulu ve iletmeler tarafndan, faaliyetlerine ilikin olas
bir kaza durumunda, kazann evreye olumsuz etkilerini kontrol altna almak ve azaltmak zere uygulanacak acil durum
plnlar hazrlanmas zorunludur. Buna ilikin usl ve esaslar
Bakanlka karlacak ynetmelikle dzenlenir.
Bu plnlar dikkate alnarak Bakanln koordinasyonunda
ilgili kurum ve kurulularca yerel, blgesel ve ulusal acil durum plnlar hazrlanr.
Liman, tersane, gemi bakm-onarm, gemi skm, marina gi24 | 2011
EVRE KANUNU
bi ky tesisleri; kendi tesislerinde ve gemi ve dier deniz aralarnda oluan petroll, yal kat atklar ve sintine, kirli balast,
sla, slop gibi sv atklar ile evsel atksu ve kat atklarn alnmas, depolanmas, tanmas ve bertaraf ile ilgili ilemleri ve
tesisleri yapmak veya yaptrmakla ykmldrler. Buna ilikin
usl ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Denetim, bilgi verme ve bildirim ykmll1
Madde 12 (Deiik: 26/4/2006 5491/9 md.)
Bu Kanun hkmlerine uyulup uyulmadn denetleme yetkisi Bakanla aittir. Gerektiinde bu yetki, Bakanlka; il zel
idarelerine, evre denetim birimlerini kuran belediye bakanlklarna, Denizcilik Mstearlna, Sahil Gvenlik Komutanlna, 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayl Karayollar Trafik Kanununa gre belirlenen denetleme grevlilerine ()22 devredilir.
Denetimler, Bakanln belirledii denetim usl ve esaslar
erevesinde yaplr.2
Asker iyerleri, asker blgeler ve tatbikatlarn bu Kanun
erevesindeki denetimi ve neticelerine ait ilemler; Genelkurmay Bakanl, Mill Savunma Bakanl, ileri Bakanl ve
Bakanlk tarafndan mtereken hazrlanacak ynetmelie gre
yrtlr.
lgililer, Bakanln veya denetimle yetkili dier mercilerin
Bu madde bal "Denetim" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun 9
uncu maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
2 Bu fkrada yer alan veya Bakanlka uygun grlen dier kurum ve kurululara
ibaresi; Anayasa Mahkemesinin 15/1/2009 tarihli ve E.:2006/99, K.:2009/9 sayl
Kararyla iptal edilmitir.
1
2011 | 25
EVRE KANUNU
isteyecekleri bilgi ve belgeleri vermek, yetkililerin yaptracaklar analiz ve lmlerin giderlerini karlamak, denetim esnasnda her trl kolayl gstermek zorundadrlar.
lgililer, evre kirliliine neden olabilecek faaliyetleri ile ilgili
olarak, kullandklar hammadde, yakt, kardklar rn ve
atklar ile retim emalarn, acil durum plnlarn, izleme sistemleri ve kirlilik raporlar ile dier bilgi ve belgeleri talep
edilmesi halinde Bakanla veya yetkili denetim birimine vermek zorundadrlar.
Denetim, bilgi verme ve bildirim ykmllne ilikin usl
ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle dzenlenir.
Tehlikeli kimyasallar ve atklar1
Madde 13 (Deiik: 26/4/2006 5491/10 md.)
Tehlikeli kimyasallarn belirlenmesi, retimi, ithalat, atk
konumuna gelinceye kadar geen srete kullanm alanlar ve
miktarlar, etiketlenmesi, ambalajlanmas, snflandrlmas,
depolanmas, risk deerlendirilmesi, tanmas ile ihracatna
ilikin usl ve esaslar ilgili kurum ve kurulularn grleri
alnarak Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Ynetmelik hkmlerine aykr olarak piyasaya srld
tespit edilen tehlikeli kimyasallar ile bu kimyasallar ieren
eya, bunlar sat ve kullanm amacyla piyasaya sren kurum,
kurulu ve iletmelere toplattrlr ve imha ettirilir. Nakil ve
imha iin gereken masraflar ilgililerince karlanr. Bu ykmBu madde bal Zararl kimyasal maddeler: iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491
sayl Kanunun 10 uncu maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
26 | 2011
EVRE KANUNU
lln yerine getirilmemesi halinde bu masraflar, ilgili kurum, kurulu ve iletmelerden 6183 sayl Amme Alacaklarnn
Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmlerine gre tahsil edilir.
Babakanlk D Ticaret Mstearl baz yaktlarn, maddelerin, atklarn, tehlikeli kimyasallar ile bu kimyasallar ieren
eyalarn ithalini, Bakanln grn alarak yasaklayabilir
veya kontrole tbi tutabilir.
Tehlikeli atklarn ithalat yasaktr.
Tehlikeli atklarn tanm ile tehlikeli atklarn oluum aamasndan itibaren toplanmas, ayrlmas, geici ve ara depolanmas, geri kazanlmas, yeniden kullanlmas, tanmas, bertaraf,
bertaraf sonras kontrol, ihracat, transit geii, ambalajlanmas, etiketlenmesi, denetimi ve atk ynetim plnlarnn hazrlanmas ile ilgili usl ve esaslar Bakanlka yaymlanacak ynetmelikle belirlenir.
Tehlikeli kimyasallarn retimi, sat, depolanmas, kullanlmas ve tanmas faaliyetleri ile tehlikeli atklarn toplanmas, tanmas, geici ve ara depolanmas, geri kazanm, yeniden
kullanlmas ve bertaraf faaliyetlerinde bulunanlar, bu Kanun
ile getirilen ykmllkler asndan mteselsilen sorumludurlar. Sorumlular bu Kanunda belirtilen meslek faaliyetleri nedeniyle oluacak bir kaza dolaysyla nc ahslara verebilecekleri zararlara kar tehlikeli kimyasal ve tehlikeli atk mal
sorumluluk sigortas yaptrmak zorunda olup, faaliyetlerine
balamadan nce Bakanlktan gerekli izni alrlar. Sigorta yaptrma zorunluluuna uymayan kurum, kurulu ve iletmelere
bu faaliyetler iin izin verilmez.
2011 | 27
EVRE KANUNU
Bu maddede ngrlen zorunlu mal sorumluluk sigortas,

mal yeterliliklerine gre, Hazine Mstearlnca belirlenen
sigorta irketleri tarafndan ya da bal olduu Bakann onay
ile Hazine Mstearlnca karlacak bir ynetmelikle oluturulacak bir havuz tarafndan temin edilir. Havuzun ynetim ve
ileyii ile ilgili usl ve esaslar da ayn ynetmelikle belirlenir.
Havuz, sigorta ve/veya reasrans havuzu eklinde oluturulur.
Kamu adna havuzda belirli bir payn korunmasna karar verilmesi hususunda Hazine Mstearlnn bal bulunduu
Bakan yetkilidir. Havuzun balang giderleri iin geri denmek zere Hazine Mstearl btesinden avans kullandrlabilir. Havuzun ykmllkleri; prim gelirleri ve bunlarn getirileri, piyasalardan salayaca reasrans ve benzeri korumalar
ve deme gcyle snrldr.
Bakanlk, Hazine Mstearlnn uygun grn almak
kaydyla, tehlikeli kimyasallar ve tehlikeli atklarla ilgili faaliyetlerde bulunanlarn mal sorumluluk sigortas yaptrma zorunluluunu, bu sigortaya ilikin genel artlar ile tarife ve talimatlarn yrrle girmesinden itibaren en ok bir yl ertelemeye yetkilidir.
Her bir sorumlu tarafndan yaptrlacak mal sorumluluk sigortasna ilikin sigorta genel artlar Hazine Mstearlnca
onaylanr. Mal sorumluluk sigortas tarife ve talimatlar Hazine Mstearlnn bal olduu Bakan tarafndan tespit edilir.
Hazine Mstearlnn bal olduu Bakan tarifeyi serbest
brakmaya yetkilidir.
28 | 2011
EVRE KANUNU
Grlt:
Madde 14 (Deiik: 26/4/2006 5491/11 md.)
Kiilerin huzur ve skununu, beden ve ruh saln bozacak
ekilde ilgili ynetmeliklerle belirlenen standartlar zerinde
grlt ve titreim oluturulmas yasaktr.
Ulam aralar, antiye, fabrika, atlye, iyeri, elence yeri, hizmet binalar ve konutlardan kaynaklanan grlt ve titreimin
ynetmeliklerle belirlenen standartlara indirilmesi iin faaliyet
sahipleri tarafndan gerekli tedbirler alnr.
Faaliyetlerin durdurulmas:
Madde 15 (Deiik: 26/4/2006 5491/12 md.)
Bu Kanun ve bu Kanun uyarnca yaymlanan ynetmeliklere
aykr davrananlara sz konusu aykr faaliyeti dzeltmek
zere Bakanlka ya da 12 nci maddenin birinci fkras uyarnca
denetim yetkisinin devredildii kurum ve merciler tarafndan
bir defaya mahsus olmak zere esaslar ynetmelikle belirlenen
ve bir yl amamak zere sre verilebilir.
Faaliyet; sre verilmemesi halinde derhal, sre verilmesi durumunda, bu sre sonunda aykrlk dzeltilmez ise Bakanlka
ya da 12 nci maddenin birinci fkras uyarnca denetim yetkisinin devredildii kurum ve merciler tarafndan ksmen veya
tamamen, sreli veya sresiz olarak durdurulur. evre ve insan sal ynnden tehlike yaratan faaliyetler sre verilmeksizin durdurulur.
evresel Etki Deerlendirmesi incelemesi yaplmakszn ba2011 | 29
EVRE KANUNU
lanan faaliyetler Bakanlka, proje tantm dosyas hazrlanmakszn balanan faaliyetler ise mahallin en byk mlk amiri
tarafndan sre verilmeksizin durdurulur.
Sre verilmesi ve faaliyetin durdurulmas, bu Kanunda ngrlen cezalarn uygulanmasna engel tekil etmez.
Tehlikeli hallerde faaliyetin durdurulmas:
Madde 16 (Mlga: 26/4/2006 5491/24 md.)
DRDNC BLM1 (1)

evre Kirliliini nleme Fonu
Fonun kurulmas ve fondan yararlanma:

Madde 17 (Mlga: 21/2/2001 - 4629/6 md.)
evre katk pay alnmas, dier gelirler ve bte denekleri2
Madde 18 (Mlga: 21/2/2001 - 4629/6 md.; Yeniden dzenleme: 26/4/2006-5491/13 md.)
evre kirliliinin nlenmesi, evrenin iyiletirilmesi ve evre
ile ilgili yatrmlarn desteklenmesi amacyla;
Drdnc Blm bal 21/2/2001 tarih ve 4629 sayl Kanunun 6 nc maddesiyle yrrlkten kaldrlmtr.
2 Bu madde bal "Fonun gelirleri" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun 13 nc maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
1
30 | 2011
EVRE KANUNU
a) thaline izin verilen kontrole tbi yakt ve atklarn CIF bedelinin yzde biri ile hurdalarn CIF bedelinin binde bei orannda alnacak miktar,
b) Bykehir belediyeleri su ve kanalizasyon idarelerince
tahsil edilen su ve kullanlm sular uzaklatrma bedelinin
yzde biri,
evre katk pay olarak tahsil edilir. Tahsil edilen bu tutarlar,
ilgililerce en ge ertesi ayn onbeine kadar ilgili mal saymanlklar hesaplarna aktarlr ve bteye gelir kaydedilir.
Ayrca, yurt ii ve yurt dndan temin edilecek her trl hibe, yardm ve balar ile kredi anapara geri dnleri ve kredi
faizleri de tahsil edilerek, evre ve Orman Bakanl Merkez
Saymanlk Mdrl hesabna yatrlr ve bteye gelir kaydedilir.
Bu maddede saylan gelirlerin tahsilatnda 6183 sayl Amme
Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmleri uygulanr.
Bakanlar Kurulu (a) ve (b) bentlerinde yer alan oranlar ayr
ayr veya topluca sfra kadar indirmeye veya kanun oranna
kadar ykseltmeye yetkilidir.
Atksu artm, atk bertaraf ve kat atk geri kazanm tesislerinin gzetim, fizibilite, ett, proje ve inaat ilerinin kredi veya
yardm suretiyle desteklenmesi ile evre dzeni plnlarnn
yapm, hava, su ve toprak kalitesinin lm ve izleme ann
oluturulmas, grltnn nlenmesi ile ilgili ett ve projelerin
desteklenmesi, acil mdahale plnlarnn hazrlanmas, evresel Etki Deerlendirmesi faaliyetleri, havza koruma pln al2011 | 31
EVRE KANUNU
malar, biyolojik eitliliin korunmas, lleme ve iklim

deiiklii ile mcadele almalar, stratejik evresel deerlendirme, nesli tehlikede olan bitki ve hayvan trleri ile yaama
ortamlarnn korunmas, uluslararas szlemelerden kaynaklanan ykmllklerin karlanmas, evre eitimi ve yayn ile
ilgili faaliyetler ve ihtisas komisyonlar iin yaplan harcamalar
ile evre kirliliinin giderilmesi almalar iin Bakanlk
btesine, yl bte gelirleri ierisinde tahmin edilen yukardaki gelirler karl denek ngrlr.
Yukarda saylan gelirlerin tahsili ve btede ngrlen deneklerin kullanm ile ilgili usl ve esaslar, Maliye Bakanlnn
uygun gr zerine Bakanlka karlacak ynetmelikle
belirlenir.
Fonun kullanlmas:
Madde 19 (Mlga: 21/2/2001 - 4629/6 md.)
BENC BLM
Cezai hkmler
dari nitelikteki cezalar:1

Madde 20 (Deiik: 26/4/2006 5491/14 md.)
Bu maddedeki idari para cezalarnn 1/1/2011 tarihinden itibaren uygulanmas ile
ilgili olarak, 25/12/2010 tarihli ve 27796 sayl Resmi Gazetede yaymlanan evre
Bakanlnn 2011/1 sayl Tebliine baknz.
32 | 2011
EVRE KANUNU
dar nitelikteki cezalar unlardr:

a) Ek 4 nc madde uyarnca emisyon lm yaptrmayan
motorlu tat sahiplerine 500 Trk Liras, ynetmeliklerle belirlenen standartlara aykr emisyona sebep olan motorlu tat
sahiplerine 1.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
b) Hava kirlilii ynnden nemli etkileri nedeniyle kurulmas ve iletilmesi ynetmelikle izne tbi tutulan tesisleri, yetkili makamlardan izin almadan kuran ve ileten veya iznin iptal
edilmesine ramen kurmaya ve iletmeye devam eden veya bu
tesislerde izin almakszn sonradan deiiklik yapan veya yetkili makamlarn gerekli grdkleri deiiklikleri tannan srede
yapmayanlara 24.000 Trk Liras idar para cezas verilir. Bu
tesislerde emisyon miktarlar ynetmelikle belirlenen snrlar
ayorsa 48.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
zne tbi tesisleri, aldklar izin belgesinde veya ynetmeliklerde ngrlen nlemleri almadan veya ynetmeliklerde belirlenen emisyon standartlarna ve snrlamalarna aykr olarak
iletenlere 24.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
c) Hava kirlilii ynnden kurulmas ve iletilmesi izne tbi
olmayan tesislerin iletilmesi srasnda ynetmelikle belirlenen
standartlara aykr emisyona neden olanlara 6.000 Trk Liras
idar para cezas verilir.
Bu Kanunun ek 9 uncu maddesine aykr davrananlara 2.000
Trk Liras idar para cezas verilir.
Bu bendin birinci paragrafnda ngrlen fiilin konutlarla ilgili olarak ilenmesi halinde verilecek ceza toplu veya ferd
2011 | 33
EVRE KANUNU
stlan konutlarda her bamsz blm iin 300 Trk Lirasdr.

Bu cezai sorumluluk toplu stlan konutlarda yneticiye, ferd
stlan konutlarda ise konutu kullanana aittir.
d) Hava kirlilii ynnden zel nem tayan blgelerde veya kirliliin ciddi boyutlara ulat zamanlarda ve yerlerde
veya kritik meteorolojik artlarda ynetmeliklerle ngrlen
nlemleri almayan, yasaklara aykr davranan ya da mahall
evre kurullarnca bu konuda alnan kararlara uymayanlara bu
maddenin (b) ve (c) bentlerinde ngrlen cezalar bir kat artrlarak verilir.
Bu fiilin konutlarla ilgili olarak ilenmesi halinde cezai sorumluluk bu maddenin (c) bendinin nc paragrafna gre
tespit edilir.
e) evresel Etki Deerlendirmesi srecine balamadan veya
bu sreci tamamlamadan inaata balayan ya da faaliyete geenlere yaplan proje bedelinin yzde ikisi orannda idar para
cezas verilir. Cezaya konu olan durumlarda yatrmc faaliyet
alann eski hale getirmekle ykmldr.
evresel Etki Deerlendirmesi srecinde verdikleri taahhtnameye aykr davrananlara, her bir ihlal iin 10.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
f) 11 inci maddeye gre kurulmas zorunlu olan atk alm, n
artma, artma veya bertaraf tesislerini kurmayanlar ile kurup
da altrmayanlara 60.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
g) 12 nci maddede ngrlen bildirim ve bilgi verme ykmlln yerine getirmeyenlere 6.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
34 | 2011
EVRE KANUNU
h) Bu Kanunun 14 nc maddesine gre karlan ynetmelikle belirlenen nlemleri almayan veya standartlara aykr
ekilde grlt ve titreime neden olanlara, konutlar iin 400
Trk Liras, ulam aralar iin 1.200 Trk Liras, iyerleri ve
atlyeler iin 4.000 Trk Liras, fabrika, antiye ve elence grlts iin 12.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
) Bu Kanunda ngrlen yasaklara ve snrlamalara aykr
olarak lkenin egemenlik alanlarndaki denizlerde ve yarglama yetkisine tbi olan deniz yetki alanlarnda ve bunlarla balantl sularda, tabi veya sun gller ve baraj glleri ile akarsularda;
1) Petrol ve petrol trevleri (ham petrol, akaryakt, sintine,
sla, slop, rafine rn, yal atk vb.) tahliyesi veya dearj yapan tankerlerden, bin (dahil) gros tona kadar olanlar iin gros
ton bana 40 Trk Liras, bin il bebin (dahil) gros ton arasnda olanlara, bu miktar ve ilave her gros ton bana 10 Trk
Liras, bebin gros tondan fazla olanlara ise, yukardaki miktarlar ve ilave her gros ton bana 100 Kuru,
2) Kirli balast tahliyesi yapan tankerlerden bin (dahil) gros
tona kadar olanlar iin gros ton bana 30 Trk Liras, bin il
bebin (dahil) gros ton arasnda olanlara bu miktar ve ilave her
gros ton bana 6 Trk Liras, bebin gros tondan fazla olanlara
ise, yukardaki miktarlar ve ilave her gros ton bana 100 Kuru,
3) Petrol trevleri (sintine, sla, slop, akaryakt, yal atk vb.)
veya kirli balast tahliyesi yapan gemi ve dier deniz vastalarndan bin gros tona kadar olanlar iin gros ton bana 20 Trk
Liras, bin il bebin (dahil) gros ton arasnda olanlara bu mik2011 | 35
EVRE KANUNU
tar ve ilave her gros ton bana 4 Trk Liras, bebin gros tondan fazla olanlara ise, yukardaki miktarlar ve ilave her gros
ton bana 100 Kuru,
4) Kat atk brakan veya evsel atksu dearj yapan tanker,
gemi ve dier deniz aralarndan bin (dahil) gros tona kadar
olanlar iin gros ton bana 10 Trk Liras, bin il bebin (dahil)
gros ton arasnda olanlara bu miktar ve ilave her gros ton bana 2 Trk Liras, bebin gros tondan fazla olanlara ise, yukardaki miktarlar ve ilave her gros ton bana 40 Kuru,
Tehlikeli madde ve atklarn dearj durumunda uygulanacak
idar para cezalar, petrol ve trevleri kategorisi esas alnarak
on kat verilir.
Kirliliin olumasn mteakip gemi veya deniz aracnn kendi
imknlar ile neden olduu kirlilii giderdiinin tespit edilmesi
durumunda, idar para cezas 1/3 orannda uygulanr.
Cezann derhal ve defaten denmemesi veya bu hususta yeterli teminat gsterilmemesi halinde, gemiler ve gtrlebilen
dier deniz vastalar en yakn liman yetkilisine teslim edilerek
seyrseferden ve faaliyetten men edilir. Banka teminat mektubu veya geminin bal olduu kulp sigortacs tarafndan
dzenlenecek teminat mektubu teminat olarak kabul edilir.
Yabanc devlet egemenlii altndaki sularda bu devletlerin
mevzuatnn Trk bayrakl gemiler tarafndan ihlali durumunda,
ilgili devletin ceza uygulamamas ve Trkiye'nin cezalandrmasn talep etmesi durumunda bu Kanun hkmleri uygulanr.
36 | 2011
EVRE KANUNU
Bu bendin birinci paragraf dnda, bu Kanun ve bu Kanun

uyarnca karlan ynetmeliklere aykr olarak lkenin egemenlik alanndaki denizlere ve yarglama yetkisine tbi olan
deniz yetki alanlarna, ime ve kullanma suyu salama amacna
ynelik olmayan sulara atk boaltanlara 24.000 Trk Liras
idar para cezas verilir. Yukarda ngrlen fiilin konutlarla
ilgili olarak ilenmesi halinde her konut ve bamsz blm iin
600 Trk Liras idar para cezas verilir. Bu cezai sorumluluk,
mstakil konutlarda konutu kullanana, dier konutlarda ise
yneticiye aittir.
i) Bu Kanunun ek 8 inci maddesi uyarnca yrrle konulan
ynetmelik hkmlerine aykr davrananlara 1.000 Trk Liras
j) Kanunda ve ynetmelikte ngrlen yasaklara veya standartlara aykr olarak veya nlemleri almadan atklar topraa
verenlere 24.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
Bu fiilin konutlarla ilgili olarak ilenmesi halinde her konut
ve bamsz blm iin 600 Trk Liras idar para cezas verilir.
Bu cezai sorumluluk, mstakil konutlarda konutu kullanana,
dier konutlarda ise yneticiye aittir.
k) Bu Kanunun 9 uncu maddesinin (a) bendinde belirtilen hususlara aykr olarak biyolojik eitlilii tahrip edenlere, (d) bendi uyarnca ilan edilen zel evre Koruma Blgeleri
iin tespit edilen koruma ve kullanma esaslarna aykr davrananlara ve (e) bendinin ikinci paragraf uyarnca sulak alanlar
iin ynetmelikle belirlenen koruma ve kullanm usl ve esaslarna aykr davrananlar ile (f) bendinde belirlenen esaslara ve
2011 | 37
EVRE KANUNU
yasaklamalara aykr davrananlara 20.000 Trk Liras, (e) bendinin birinci paragrafna aykr davrananlara 100.000 Trk
Liras idar para cezas verilir.
l) Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (c) bendine aykr olarak
anz yakanlara her dekar iin 20 Trk Liras idar para cezas
verilir. Anz yakma fiilinin orman ve sulak alanlara bitiik
yerler ile meskn mahallerde ilenmesi durumunda ceza be
kat artrlr.
Bu Kanunun ek 1 inci maddesinin (d) bendi uyarnca tespit
edilen esaslara aykr olarak lkenin egemenlik alanlarndaki
denizlerden ve kazasna tbi olan deniz yetki alanlarndan,
akarsular ve gller ile tarm alanlarndan belirlenen esaslara
aykr olarak kum, akl ve benzeri maddeleri alanlara metrekp bana 120 Trk Liras idar para cezas verilir.
m) Bu Kanunun ek 2 nci maddesinde ngrlen evre ynetim birimini kurmayanlara 6.000 Trk Liras, evre grevlisi
bulundurmayanlara ya da Bakanlka yetkilendirilmi firmalardan hizmet almayanlara 4.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
n) Bu Kanunun 9 uncu maddesi uyarnca belirlenen koruma
esaslarna aykr olarak ime ve kullanma suyu koruma alanlarna, kaynan kendisine ve bu kayna besleyen yerst ve
yeralt sularna, sulama ve drenaj kanallarna atk boaltanlara
48.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
Bu fiilin konutlarla ilgili olarak ilenmesi halinde her konut
ve bamsz blm iin 1.200 Trk Liras idar para cezas verilir. Bu cezai sorumluluk, mstakil konutlarda konutu kullanana, dier konutlarda ise yneticiye aittir.
38 | 2011
EVRE KANUNU
Bu alanlarda Kanuna ve ynetmeliklere aykr olarak yaplan

yaplar 3194 sayl mar Kanununda belirlenen esaslara gre
yktrlr.
o) Bu Kanunun 11 inci maddesinde ngrlen acil durum
plnlarn ynetmelikle belirlenen usl ve esaslara uygun olarak hazrlamayan ve bu plnlarn uygulanmas iin gerekli
tedbirleri almayan, ekip ve ekipmanlar bulundurmayanlar ile
yerel, blgesel ve ulusal acil durum plnlarna uymayanlara
12.000 Trk Liras idar para cezas verilir.
p) Bu Kanunun 13 nc maddesinde ngrlen mal sorumluluk sigortasn yaptrmayanlara 24.000 Trk Liras idar para
cezas verilir.
r) Bu Kanunda ve ynetmeliklerde ngrlen usl ve esaslara, yasaklara veya snrlamalara aykr olarak atk toplayan,
tayan, geici ve ara depolama yapan, geri kazanan, geri dnm salayan, tekrar kullanan veya bertaraf edenlere 24.000
Trk Liras, ithal edenlere 60.000 Trk Liras idar para cezas
verilir.
s) Umuma ak yerlerde her ne ekilde olursa olsun evreyi
kirletenlere 100 Trk Liras idar para cezas verilir.
t) Tehlikeli atklarn her ne ekilde olursa olsun lkeye giriini salayanlara ayr ayr 2.000.000 Trk Liras idar para cezas
verilir.
u) Tehlikeli atklar ilgili mercilere n bildirimde bulunmadan ihra eden veya transit geiini yapanlara 2.000.000 Trk
Liras idar para cezas verilir.
2011 | 39
EVRE KANUNU
v) Bu Kanunda ve ilgili ynetmeliklerde ngrlen yasaklara

veya snrlamalara aykr olarak tehlikeli atklar toplayan, ayran, geici ve ara depolama yapan, geri kazanan, yeniden kullanan, tayan, ambalajlayan, etiketleyen, bertaraf eden ve
mr dolan tehlikeli atk bertaraf tesislerini kurallara uygun
olarak kapatmayanlara 100.000 Trk Lirasndan 1.000.000 Trk
Lirasna kadar idar para cezas verilir.
y) Tehlikeli kimyasallar ve bu kimyasallar ieren eyay bu
Kanunda ve ilgili ynetmeliklerde belirtilen usl ve esaslara,
yasak ve snrlamalara aykr olarak reten, ileyen, ithal ve
ihra eden, tayan, depolayan, kullanan, ambalajlayan, etiketleyen, satan ve sata sunanlara, 100.000 Trk Lirasndan
1.000.000 Trk Lirasna kadar idar para cezas verilir.
Bu maddenin (k), (l), (r), (s), (t), (u), (v) ve (y) bentlerinde ngrlen idar para cezalar kurum, kurulu ve iletmelere
kat olarak verilir.
Bu maddede ngrlen ceza miktarlarn on katna kadar artrmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu maddenin uygulamasnda Trk Ceza Kanunu ile dier kanunlarn, fiilin su oluturmas haline ilikin hkmleri sakldr.
Kurulu ve iletmelere verilecek idari nitelikte cezalar:
Madde 21 (Mlga: 26/4/2006 5491/24 md.)
Gemiler iin verilecek cezalar:
Madde 22 (Mlga: 26/4/2006 5491/24 md.)
40 | 2011
EVRE KANUNU
Fiillerin tekrar:
Madde 23 (Deiik : 26/4/2006 5491/15 md.)
Bu Kanunda belirtilen idar para cezalar, bu cezalarn verilmesini gerektiren fiillerin ilenmesinden itibaren yl iinde
birinci tekrarnda bir kat, ikinci ve mteakip tekrarnda iki kat
artrlarak verilir.
dari cezalarda yetki:
Madde 24 (Deiik: 26/4/2006 5491/16 md.)
Bu Kanunda ngrlen idar yaptrm kararlarn verme
yetkisi Bakanla aittir.
Bu yetki, 12 nci maddenin birinci fkras uyarnca denetim
yetkisinin devredildii kurum ve merciler tarafndan da kullanlr.
Bu Kanunda ngrlen idar yaptrm kararlar Bakanlk
merkez tekiltnda genel mdrler, tara tekiltnda il evre
ve orman mdrlerince verilir.
Bu Kanunun 12 nci maddesinin birinci fkras uyarnca denetim yetkisi verilen kurum ve merciler tarafndan verilen idar
para cezalarnn yzde ellisi, bu Kanun uyarnca yaplacak
denetimlerle ilgili harcamalar karlamak ve dier evre hizmetlerinde kullanlmak zere bu kurumlarn btesine gelir
kaydedilir, yzde ellisi ise genel bteye gelir kaydedilir.
Bu Kanun uyarnca yaplacak denetimlerle ilgili harcamalar
karlamak ve dier evre hizmetlerinde kullanlmak zere,
2011 | 41
EVRE KANUNU
Bakanlk btesine, genel bteye gelir kaydedilecek idar para

cezalar karl gerekli denek ngrlr.
dar yaptrmlarn uygulanmas, tahsil usl ve itiraz1
Madde 25 (Deiik: 26/4/2006 5491/17 md.)
Bu Kanunda ngrlen idar yaptrmlarn uygulanmasn
gerektiren fiillerle ilgili olarak yetkili denetleme elemanlarnca bir tutanak tanzim edilir. Bu tutanak denetleme elemanlarnn bal bulunduu ve idar yaptrm kararn vermeye
yetkili mercie intikal ettirilir. Bu merci, tutana deerlendirerek gerekli idar yaptrm kararn verir. dar yaptrm karar,
11/2/1959 tarihli ve 7201 sayl Tebligat Kanunu hkmlerine
gre idar yaptrm kararn veren merci tarafndan ilgiliye
tebli edilir.
dar yaptrm kararlarna kar tebli tarihinden itibaren otuz
gn iinde idare mahkemesinde dava alabilir. Dava am
olmak idarece verilen cezann tahsilini durdurmaz.
dar para cezalarnn tahsil usl hakknda 30/3/2005 tarihli
ve 5326 sayl Kabahatler Kanunu hkmleri uygulanr.
Ceza vermeye yetkili kurum ve merciler tarafndan tahsil edilen idar para cezalar, Maliye Bakanlndan izin alnarak Bakanlka bastrlan ve datlan makbuz karlnda tahsil edilir.
Bu Kanuna gre verilecek idar para cezalarnda ihlalin tespiti ve cezann kesilmesi uslleri ile ceza uygulamasnda kullanBu madde bal "dari cezalara itiraz:" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl
Kanunun 17 nci maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
42 | 2011
EVRE KANUNU
lacak makbuzlarn ekli, datm ve kontrolne ilikin usl ve

esaslar Maliye Bakanlnn gr alnarak Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Adl nitelikteki cezalar1
Madde 26 (Deiik: 26/4/2006 5491/18 md.)
Bu Kanunun 12 nci maddesinde ngrlen bildirim ve bilgi
verme ykmllne aykr olarak yanl ve yanltc bilgi
verenler, alt aydan bir yla kadar hapis cezas ile cezalandrlr.
Bu Kanunun uygulanmasnda yanl ve yanltc belge dzenleyenler ve kullananlar hakknda 26/9/2004 tarihli ve 5237
sayl Trk Ceza Kanununun belgede sahtecilik suuna ilikin
hkmleri uygulanr.
Bu maddeye gre yargya intikal eden evresel etki deerlendirmesine ilikin ihtilaflarda evresel etki deerlendirmesi
sreci yarglama sonuna kadar durur.
Dier kanunlarda yazl cezalar:
Madde 27 Bu Kanunda yazl fiiller hakknda verilecek idari
nitelikteki cezalar, bu fiiller iin dier kanunlarda yazl cezalarn uygulanmasna engel olmaz.
1Bu
madde bal "Mahkemece verilecek cezalar:" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491

sayl Kanunun 18 inci maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
2011 | 43
EVRE KANUNU
ALTINCI BLM
eitli Hkmler
Kirletenin sorumluluu:
Madde 28 (Deiik: 3/3/1988 - 3416/8.md.)
evreyi kirletenler ve evreye zarar verenler sebep olduklar
kirlenme ve bozulmadan doan zararlardan dolay kusur art
aranmakszn sorumludurlar.
Kirletenin, meydana gelen zararlardan tr genel hkmlere gre de tazminat sorumluluu sakldr.
(Ek fkra: 26/4/2006 5491/19 md.) evreye verilen zararlarn
tazminine ilikin talepler zarar grenin zarar ve tazminat ykmlsn rendii tarihten itibaren be yl sonra zamanamna urar.
Tevik:
Madde 29 (Deiik birinci fkra: 26/4/2006 5491/20 md.)
evre kirliliinin nlenmesi ve giderilmesine ilikin faaliyetler
tevik tedbirlerinden yararlandrlr. Bu amala her yln banda belirlenen tevik sistemine Bakanln gr alnmak sureti
ile Hazine Mstearlnca yeni esaslar getirilebilir.
(Ek fkra: 26/4/2006 5491/20 md.) Artma tesisi kuran, ileten ve ynetmeliklerde belirtilen ykmllkleri yerine getiren
kurulularn artma tesislerinde kullandklar elektrik enerjisi
tarifesinin, sanayi tesislerinde kullanlan enerji tarifesinin yz44 | 2011
EVRE KANUNU
de ellisine kadar indirim uygulamaya Bakanln teklifi zerine

Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Tevik tedbirleri ile ilgili esaslar ynetmelikle belirlenir. Bu
Kanunda belirlenen cezalara neden olan fiilleri ileyen gerek
ve tzelkiiler, verilen sre iinde sz konusu ykmllklerini
yerine getirmedikleri takdirde bu maddede yazl tevik tedbirlerinden yararlanamazlar ve daha nce kendileri ile ilgili olarak
uygulanmakta olan tevik tedbirleri durdurulur.
Bilgi edinme ve bavuru hakk12
Madde 30 (Deiik: 26/4/2006 5491/21 md.)
evreyi kirleten veya bozan bir faaliyetten zarar gren veya
haberdar olan herkes ilgili mercilere bavurarak faaliyetle ilgili
gerekli nlemlerin alnmasn veya faaliyetin durdurulmasn
isteyebilir.
Herkes, 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayl Bilgi Edinme Hakk
Kanunu kapsamnda evreye ilikin bilgilere ulama hakkna
sahiptir. Ancak, aklanmas halinde reme alanlar, nadir trler gibi evresel deerlere zarar verecek bilgilere ilikin talepler
de bu Kanun kapsamnda reddedilebilir.
Ynetmelikler:
Madde 31 (Deiik: 3/3/1988 - 3416/9 md.)
Bu madde bal "dari makamlara bavurma:" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491
sayl Kanunun 21 inci maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
3 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun 22 nci maddesiyle bu maddede yeralan
evre Genel Mdrlnce ibaresi Bakanlka olarak deitirilmi ve metne
ilenmitir.
2
2011 | 45
EVRE KANUNU
Bu Kanunun uygulanmasyla ilgili olarak karlacak ynetmelikler, ilgili Bakanlklarn gr alnarak Bakanlka hazrlanr. Kanunun yyrrle girmesinden balayarak en ge be
ay iinde Resmi Gazede yaymlanarak yrrle konulur.ii
Uygulanmayacak Hkmler
Madde 32 (Deiik: 3/3/1988 - 3416/10 md.)
Bu Kanuna gre yrrle konulacak ynetmeliklerin yaymndan itibaren deniz kirliliinin nlenmesi hususunda 618
sayl Limanlar Kanununun 4 ve 11 inci maddeleri gerei yrrlkte bulunan ceza hkmleri ile 1380 sayl Su rnleri Kanununun 3288 sayl Kanunla deiik geici 1 inci maddesi hkmleri uygulanmaz.
Ek Madde (Ek: 4/6/1986 - 3301/6 md.; Mlga: 26/4/2006
5491/24 md.)
Ek Madde 1 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Topran korunmasna ve kirliliinin nlenmesine ilikin
esaslar unlardr:
a) Topran korunmasna ve kirliliinin nlenmesine, giderilmesine ilikin usl ve esaslar ilgili kurulularn grleri
alnarak Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
b) Taoca ve madencilik faaliyetleri, malzeme ve toprak
temini iin arazide yaplan kazlar, dkmler ve doaya braklan atklarla bozulan doal yapnn yeniden kazanlmasna
ilikin usl ve esaslar ilgili kurulularn grleri alnarak Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
46 | 2011
EVRE KANUNU
c) Anz yaklmas, ayr ve mer'alarn tahribi ve erozyona sebebiyet verecek her trl faaliyet yasaktr. Ancak, ikinci rn
ekilen yrelerde valiliklerce hazrlanan eylem pln erevesinde ve valiliklerin sorumluluunda kontroll anz yakmaya izin
verilebilir.
d) lkenin egemenlik alanlarndaki denizlerden, akar ve kuru dere yataklarndan, gl yataklarndan ve tarm arazilerinden
kum, akl ve benzeri maddelerin alnmas ile ilgili esaslar ilgili
kurum ve kurulularn grleri alnarak Bakanlka karlacak
ynetmelikle belirlenir.
Ek Madde 2 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Faaliyetleri sonucu evre kirliliine neden olacak veya evreye zarar verecek kurum, kurulu ve iletmeler evre ynetim
birimi kurmak, evre grevlisi istihdam etmek veya Bakanlka
yetkilendirilmi kurum ve kurululardan bu amala hizmet
satn almakla ykmldrler. Bu konuyla ilgili usl ve esaslar
Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Ek Madde 3 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Bakanlk, ynetmelikte belirtilen koullar tayanlar evre
gnlls olarak grevlendirebilir. Bu grev iin ilgililere herhangi bir cret denmez.
Grevini ktye kulland tespit edilen evre gnlllerinin
bu grevleri sona erdirilir.
evre gnlllerinin alma ve eitimlerine ilikin usl ve
esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle dzenlenir.
2011 | 47
EVRE KANUNU
Ek Madde 4 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)

Motorlu tat sahipleri, egzoz emisyonlarnn ynetmelikle
belirlenen standartlara uygunluunu belgelemek zere egzoz
emisyon lm yaptrmak zorundadrlar. Trafikte seyreden
tatlarn egzoz emisyon lmleri ve standartlar ile ilgili usl
ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Motorlu tat reticileri de retim aamasnda ynetmelikle
belirlenen emisyon standartlarn salamakla ykmldr.
Ek Madde 5 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Bakanlk, bu Kanunla ngrlen lme, izleme ve denetleme faaliyetleri ile evre sorunlarnn zmne ynelik dier faaliyetleri
yerine getirmek zere gerekli kurumsal altyapy oluturur.
Ek Madde 6 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Hava kalitesinin korunmas ve hava kirliliinin nlenmesi
iin, ulusal enerji kaynaklar ncelikli olmak zere, Bakanlka
belirlenen standartlara uygun temiz ve kaliteli yaktlarn ve
yakma sistemlerinin retilmesi ve kullanlmas zorunludur.
Standartlara uygun olmayan yakma sistemi ve yakt retenlere
ruhsat verilmez, verilenlerin ruhsatlar iptal edilir.
Bakanlka, belirlenen temiz hava politikalarnn il ve ile merkezlerinde uygulanmas ve hava kalitesinin izlenmesi esastr.
Hava kalitesinin belirlenmesi, izlenmesi ve llmesine ynelik yntemler, hava kalitesi snr deerleri ve bu snr deerlerin
almamas iin alnmas gerekli nlemler ile kamuoyunun
bilgilendirilmesi ve bilinlendirilmesine ilikin almalar Ba48 | 2011
EVRE KANUNU
kanlka yrtlr. Bu almalara ilikin usl ve esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Ek Madde 7 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Bakanlk, evre ile ilgili olarak gerekli grd her trl veri
ve bilgiyi, kamu kurum ve kurulular ile gerek ve tzel kiilerden dorudan istemeye yetkilidir. Kendilerinden veri ve
bilgi istenen tm kamu kurum ve kurulular ile gerek ve tzel
kiiler bu veri ve bilgileri bedelsiz olarak ve talep edilen srede
vermekle ykmldr.
Ek Madde 8 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
yonlatrc olmayan radyasyon yaylm sonucu oluan
elektromanyetik alanlarn evre ve insan sal zerindeki
olumsuz etkilerinin nlenmesi iin usl ve esaslar, ilgili kurum
ve kurulularn grleri alnarak Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Ek Madde 9 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)
Kokuya sebep olan emisyonlarn, ynetmelikle belirlenen snr deerlerin zerinde evreye verilmesi yasaktr. Kokuya
sebep olanlar, koku emisyonlarnn nlenmesine ilikin tedbirleri almakla ykmldr. Buna ilikin idar ve teknik usl ve
esaslar Bakanlka karlacak ynetmelikle belirlenir.
Geici Madde 1 (2872 sayl Kanunun numarasz geici
maddesi olup teselsl iin numaralandrlmtr.)
Bu Kanunda belirtilen ilgili ynetmelikler yrrle konuluncaya kadar gemiler ve dier deniz tat aralarna 618 sayl
2011 | 49
EVRE KANUNU
Limanlar Kanununun hkmlerine gre denizlerin kirletilmesi

ile ilgili olarak yaplan ceza uygulamasna devam olunur.
Geici Madde 2 (Ek: 3/3/1988 - 3416/11.md.)
Bu Kanunun 12 ve 13 nc maddelerinde belirtilen ilgili ynetmelikler yrrle konuluncaya kadar, her trl yakt, atk,
artk ve kimyasal maddenin ithali evre Genel Mdrlnn
bal olduu Devlet Bakannn onayna tabidir.
Yrrlk:
Madde 33 Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme:
Madde 34 Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.
9/8/1983 TARH VE 2872 SAYILI
LENEMEYEN GEC MADDELER
ANA
KANUNA
1 - 3/3/1988 tarih ve 3416 sayl Kanunun Geici Maddesi:

Geici Madde 1 Bu Kanunun 6 nc maddesiyle deitirilen
2872 sayl evre Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi
gereince Fona denmesi gereken mebla, 1986 yl iin on lira
zerinden alnr.
2 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun Geici Maddeleri:
Geici Madde 1 Bu Kanunun 6 nc maddesiyle deitirilen
2872 sayl evre Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi
gereince Fona denmesi gereken mebla, 1986 yl iin on lira
zerinden alnr.
50 | 2011
EVRE KANUNU
2 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun Geici Maddeleri:

Geici Madde 1 Bu Kanun uyarnca ilgili bakanlklarn gr alnmak suretiyle Bakanlka karlacak ynetmelikler bu
Kanunun yrrle girmesinden itibaren en ge bir yl; Hazine
Mstearl tarafndan tespit edilecek sigorta genel artlar ile
Hazine Mstearlnn bal bulunduu Bakan tarafndan
onaylanacak tarife ve talimatlar bu Kanunun yrrle girmesinden itibaren en ge bir yl iinde yaymlanr.
Geici Madde 2 (ptal birinci fkra: Anayasa Mahkemesinin
15/1/2009 tarihli ve E.:2006/99, K.:2009/9 sayl Karar ile.)
2872 sayl evre Kanununun 9 uncu maddesinin (h) bendine
aykr tesisler, bu Kanunun yaym tarihinden itibaren bir yl
ierisinde kapatlr.
Geici Madde 3 Bu Kanunun yrrle girmesinden nce
evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii hkmlerine tbi
olduu halde, ykmllklerini yerine getirmeyenlerden, halihazrda yer seimi uygun olanlar, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren alt ay iinde, ilgili ynetmelikler erevesinde gerekli ykmllklerini yerine getirdiklerini gsterir
evresel durum deerlendirme raporunu hazrlayarak Bakanla sunar. lgili ynetmeliklerde belirlenen artlar salayanlar
bavuru tarihinden itibaren alt ay iinde karara balanr.
evresel durum deerlendirme raporunu alt ay iinde Bakanla sunmayan ya da raporun Bakanla sunulmasndan
itibaren alt ay ierisinde gerekli evre koruma nlemlerini
almayan faaliyetler Bakanlka sre verilmeksizin durdurulur.
2011 | 51
EVRE KANUNU
Yrrlkteki mevzuat uyarnca yer seimi uygun olmayan faaliyetler iin ilgili mevzuat hkmlerinin uygulanmas esastr.
Geici Madde 4 Atksu artma ve evsel nitelikli kat atk
bertaraf tesisini kurmam belediyeler ile, halihazrda faaliyette
olup, atksu artma tesisini kurmam organize sanayi blgeleri,
dier sanayi kurulular ile yerleim birimleri, bu tesislerin
kurulmasna ilikin i termin plnlarn bu Kanunun yrrle
girdii tarihten itibaren bir yl iinde Bakanla sunmak ve
aada belirtilen srelerde iletmeye almak zorundadr.
letmeye alma sreleri, i termin plnnn Bakanla sunulmasndan itibaren; belediyelerde nfusu, 100.000den fazla
olanlarda 3 yl, 100.000 il 50.000 arasnda olanlarda 5 yl, 50.000
il 10.000 arasnda olanlarda 7 yl, 10.000 il 2.000 arasnda
olanlarda 10 yl, organize sanayi blgeleriyle bunlarn dnda
kalan endstri tesislerinde ve atksu reten her trl tesiste 2
yldr.
Halen inaat devam eden atksu artma ve kat atk bertaraf
tesisleri iin i termin pln hazrlanmas art aranmaz. Tesisin
iletmeye alnma sresi bu maddede belirlenen iletmeye
alnma srelerini geemez.
Belediyeler, organize sanayi blgeleri, dier sanayi kurulular ile yerleim yerleri bu hkmden yararlanmak iin bu Kanunun yaym tarihinden itibaren ay iinde Bakanla bavurmak zorundadr.
Bu Kanunun 8 inci maddesi ile atksu altyap sistemlerinin ve
kat atk bertaraf tesisleri kurma ykmll verilen kurum
ve kurulularn, bu ykmllklerini, bu maddede belirtilen
52 | 2011
EVRE KANUNU
sre iinde yerine getirmemeleri halinde; belediyelerde nfusu

100.000den fazla olanlara 50.000 Trk Liras, 100.000 il 50.000
arasnda olanlara 30.000 Trk Liras, 50.000 il 10.000 arasnda
olanlara 20.000 Trk Liras, 10.000 il 2.000 arasnda olanlara
10.000 Trk Liras, organize sanayi blgelerinde 100.000 Trk
Liras, bunlarn dnda kalan endstri tesislerine ve atksu
reten her trl tesise 60.000 Trk Liras idar para cezas verilir.1
Geici Madde 5 Bu Kanuna ekli (1) sayl listede gsterilen
kadrolar iptal edilerek, 190 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin eki (I) sayl cetvelin evre ve Orman Bakanlna ilikin
blmnden kartlm, ekli (2) sayl listede gsterilen kadrolar ise ihdas edilerek, 190 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin eki (I) sayl cetvelin evre ve Orman Bakanlna ilikin
blmne eklenmitir.
Geici Madde 6 Bu Kanunda geen Trk Liras ibaresi karlnda, uygulamada 28/1/2004 tarihli ve 5083 sayl Trkiye
Cumhuriyeti Devletinin Para Birimi Hakknda Kanun hkmlerine gre lkede tedavlde bulunan para "Yeni Trk Liras"
olarak adlandrld srece bu ibare kullanlr.
1 Bu maddedeki idari para cezalarnn 1/1/2009 tarihinden itibaren uygulanmas ile

ilgili olarak, 30/12/2008 tarihli ve 27096 sayl Resmi Gazetede yaymlanan evre
Bakanlnn 2009/1 sayl Tebliine baknz.
2011 | 53
EVRE KANUNU
2872 SAYILI KANUNDA EK VE DEKLK YAPAN

MEVZUATIN YRRLKTEN KALDlRDII KANUN VE
HKMLER GSTERR LSTE
Yrrlkten Kaldran Mevzuatn
-------------------------------Yrrlkten Kaldrlan
Kanun veya Kanun
Hkmleri
Tarihi
Says
Maddesi
---------------------------------- ------------- --------------- --------------2872 sayl Kanun 4, 5, 6, 7

nci maddeleri ve dier Kanunlarn bu KHK'ye aykr
hkmleri
8/6/1984
KHK-222
30
13/3/1990 KHK-409
12
9/8/1991
43
2872 sayl Kanunun

5 inci maddesi
2872 sayl Kanunun
4 nc maddesi
54 | 2011
KHK-443
EVRE KANUNU
2872 SAYILI KANUNA EK VE DEKLK GETREN

MEVZUATIN YRRLE GR TARHN GSTERR
LSTE
Kanun
Farkl tarihte yrrle
No.
giren maddeler
Yrrle
giri tarihi
KHK-222
18/6/1984
3301
19/6/1986
3362
26/5/1987
3416
11/3/1988
KHK-409
10/4/1990
KHK-443
21/8/1991
4629
1/1/2002 ta-
5177
10
5/6/2004
5216
24
23/7/2004
5491
1, 2, 3, 4,5,9,10,11,12,13,14,15,
rihinden geerli
olmak zere
3/3/2001 tarihinde
16,18,20,21,22,23,24,25,26,
2011 | 55
EVRE KANUNU
28,29,30,31, Ek Madde,
1,2,3,4,5,6,7,8,9, lenemeyen
Hkm Geici Madde 1,2,3,4,5
ve 6
56 | 2011
13/5/2006
EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

GREVLER HAK. KANUN HKMNDE KARARNAME
EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ

TEKLAT VE GREVLER
HAKKINDA KANUN HKMNDE KARARNAME
Kanun Hk. Kar. nin Tarihi : 29/6/2011, No : 644
Yetki Kanununun Tarihi
: 6/4/2011,
No : 6223
Yaymland R.G. Tarihi
: 4/7/2011,
No : 27984 Mk.
Yaymland Dstur
: Tertip : 5
Cilt : 50
BRNC BLM
Ama, Kapsam ve Grevler
Ama ve kapsam
MADDE 1 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin amac;
evre ve ehircilik Bakanlnn kurulu, grev, yetki ve sorumluluklarn dzenlemektir.
Grevler1
MADDE 2 (1) evre ve ehircilik Bakanlnn grevleri
unlardr:
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 1 inci maddesi ile bu maddenin birinci
fkrasna () bendinden sonra gelmek zere (h) ve () bentleri eklenmi ve mevcut
bentler buna gre teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 57
EVRE EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

a) Yerlemeye, evreye ve yaplamaya dair imar, evre, yap

ve yapm mevzuatn hazrlamak, uygulamalar izlemek ve
denetlemek, Bakanln grev alan ile ilgili mesleki hizmetlerin
norm ve standartlarn hazrlamak, gelitirmek, uygulanmasn
salamak ve ilgililerin kaytlarn tutmak.
b) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 1 md.) evrenin korunmas,
iyiletirilmesi ile evre kirliliinin nlenmesine ynelik prensip
ve politikalar tespit etmek, standart ve ltler gelitirmek,
programlar hazrlamak; bu erevede eitim, aratrma, projelendirme, eylem planlar ve kirlilik haritalarn oluturmak,
bunlarn uygulama esaslarn tespit etmek ve izlemek, iklim
deiiklii ile ilgili i ve ilemleri yrtmek.
c) Faaliyetleri sonucu alc ortamlara kat, sv ve gaz halde
atk brakarak kirlilik oluturan veya oluturmas muhtemel her
trl tesis ve faaliyetin, evresel etkilerini deerlendirmek; alc
ortamlar ile ilgili lm ve izleme almalarn yapmak; bahse
konu tesis ve faaliyetleri izlemek, izin vermek, denetlemek ve
grltnn kontrol edilmesini salamak.
) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 1 md.) Her tr ve lekteki
fiziki planlara ve bunlarn uygulanmasna ynelik temel ilke,
strateji ve standartlar belirlemek ve bunlarn uygulanmasn
salamak, Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen alanlar ile merkezi idarenin yetkisi iindeki kamu yatrmlar, mlkiyeti kamuya ait arsa ve araziler zerinde yaplacak her trl yap,
milli gvenlie dair tesisler, askeri yasak blgeler, genel snak
alanlar, zel gvenlik blgeleri, enerji ve telekomnikasyon
tesislerine ilikin ettleri, harita, her tr ve lekte evre dze58 | 2010

ni, nazm ve uygulama imar planlarn, parselasyon planlarn

ve deiikliklerini resen yapmak, yaptrmak, onaylamak ve
bavuru tarihinden itibaren iki ay iinde yetkili idarelerce ruhsatlandrma yaplmamas halinde resen ruhsat ve yap kullanma izni vermek.
d) Meknsal strateji planlarn ilgili kurum ve kurulularla
ibirlii yapmak suretiyle hazrlamak ve mahalli idarelerin plan
kararlarnn bu stratejilere uygunluunu denetlemek.
e) Milli Savunma Bakanlnn inaat milli ve NATO alt yap
hizmetleri ile Ulatrma Bakanlna bal genel mdrlklere
kanunlarla yapm yetkisi verilmi olan zel ihtisas ileri hari
talepleri halinde kamu kurum ve kurulularna ait bina ve tesislerin ihtiya programlarn hazrlamak, her trl ett, proje ve
maliyet hesaplarn yapmak veya yaptrmak, onaylamak veya
onaylanmasn salamak, ina, glendirme, tadil ve esasl
onarmlarn yapmak, yaptrmak ve denetlemek veya denetlenmesini salamak.1
f) Yap denetimi sistemini oluturmak ve yaplarda enerji verimliliini artran dzenlemeleri yapmak, ynetmek, izlemek;
yap malzemelerinin denetimine ve uygunluk deerlendirmesine ilikin i ve ilemleri yapmak.
g) Konut sektrne ilikin strateji gelitirme ve programlama
i ve ilemlerini yrtmek, yap kooperatifiliinin gelimesini
salayacak tedbirleri almak ve 5543 sayl skn Kanunu uya-
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 1 inci maddesi ile bu bende zel ihtisas
ileri hari ibaresinden sonra gelmek zere talepleri halinde ibaresi eklenmi ve
metne ilenmitir.
2010 | 59

rnca Bakanla verilen grevleri yapmak.

) Gecekondu, ky alanlar ve tesisleri ile niteliinin bozulmas nedeniyle orman ve mera dna karlan alanlar dhil
kentsel ve krsal alan ve yerlemelerde yaplacak iyiletirme,
yenileme ve dnm uygulamalarnda idarelerce uyulacak
usul ve esaslar belirlemek, Bakanlar Kurulunca belirlenen bu
nitelikteki uygulamalar ile finans merkezleri ve benzeri zel
proje alanlar ve zel yapm gerektiren yaplamalar ile 2985
sayl Toplu Konut Kanunu ve 775 sayl Gecekondu Kanunu
uyarnca Toplu Konut daresi Bakanl tarafndan yaplan
uygulamalara ilikin her tr ve lekte ett, harita, plan, parselasyon plan ve yap projelerini yapmak, yaptrmak, onaylamak, kamulatrma, ruhsat ve yapm ilerini gerekletirmek,
yap kullanma izinlerini vermek ve bu alanlarda kat mlkiyetinin kurulmasn salamak.
h) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 1 md.; Deiik: 23/8/2011-KHK653/6 md.) Devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan veya
mlkiyeti Hazineye, kamu kurum veya kurulularna veya
gerek kiilere veyahut zel hukuk tzel kiilerine ait olan
tanmazlar zerinde kamu veya zel sektr tarafndan gerekletirilecek olan yatrmlara ilikin olarak ilgililerince hazrland veya hazrlatld halde yetkili idarece ay ierisinde
onaylanmayan ett, harita, her tr ve lekteki evre dzeni,
nazm ve uygulama imar planlarn, parselasyon planlarn ve
deiikliklerini ilgililerinin valilikten talep etmesi ve valiliin
Bakanla teklifte bulunmas zerine bedeli mukabilinde yapmak, yaptrmak ve onaylamak, bavuru tarihinden itibaren iki
ay iinde yetkili idarece verilmemesi halinde bedeli mukabilin60 | 2010

de resen yap ruhsat ve yap kullanma izni ile iyeri ama ve

alma ruhsatn vermek.
) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 1 md.) Depreme kar dayanksz
yaplar ile imar mevzuatna, plan, proje ve eklerine aykr yaplarn ve bunlarn bulunduu alanlarn dnm projelerini ve
uygulamalarn yapmak veya yaptrmak.
i) 657 sayl Harita Genel Komutanl Kanunu hkmleri
sakl kalmak kaydyla, Ulusal Corafi Bilgi Sisteminin kurulmasna, kullanlmasna ve gelitirilmesine dair i ve ilemleri
yapmak, yaptrmak, mahalli idarelerin planlama, harita, altyap
ve styapya ilikin faaliyetleri ile ilgili kent bilgi sistemlerinin
kurulmas, kullanlmas ve Ulusal Corafi Bilgi Sistemi ile entegre olmasn desteklemek.
j) Bakanln grev alanna giren konularda mahalli idarelerin idari ve teknik kapasitesinin gelitirilmesi iin almalarda
bulunmak ve bunlara teknik destek salamak.
k) Bayndrlk ve iskn ileri ile ilgili artname, tip szleme,
yllk rayi, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tarifleri
hazrlamak ve yaymlamak.
l) Kresel iklim deiiklii ve bununla ilgili gerekli tedbirlerin alnmas iin plan ve politikalar belirlemek.
m) Bakanln grev alanna giren konularda uluslararas almalarn izlenmesi ve bunlara katkda bulunulmas maksadyla ulusal dzeyde yaplan hazrlklar ilgili kurulularla ibirlii
halinde yrtmek.
2010 | 61

n) Mevzuatla Bakanla verilen dier grev ve hizmetleri

yapmak.
KNC BLM
Bakanlk Tekilat
Tekilat
MADDE 3 (1) Bakanlk, merkez ve tara tekilatndan oluur.
(2) Bakanlk merkez tekilat ekli (I) sayl cetvelde gsterilmitir.
Bakan
MADDE 4 (1) Bakanlk tekilatnn en st amiri olan Bakan,
Bakanlk icraatndan ve emri altndakilerin faaliyet ve ilemlerinden Babakana kar sorumlu olup aadaki grev, yetki ve
sorumluluklara sahiptir:
a) Bakanl Anayasaya, kanunlara, hkmet programna ve
Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun
olarak ynetmek.
b) Bakanln grev alanna giren hususlarda politika ve stratejiler gelitirmek, bunlara uygun olarak yllk ama ve hedefler
oluturmak, performans ltleri belirlemek, Bakanlk btesini
hazrlamak, gerekli kanuni ve idari dzenleme almalarn
yapmak, belirlenen stratejiler, amalar ve performans ltleri
dorultusunda uygulamay koordine etmek, izlemek ve deerlendirmek.
c) Bakanlk faaliyetlerini ve ilemlerini denetlemek, ynetim sis62 | 2010

temlerini gzden geirmek, tekilat yaps ve ynetim srelerinin

etkililiini gzetmek ve ynetimin gelitirilmesini salamak.
) Faaliyet alanna giren konularda dier bakanlklar, kamu
kurum ve kurulular ile ibirlii ve koordinasyonu salamak.
Mstear ve Mstear Yardmclar
MADDE 5 (1) Mstear, Bakandan sonra gelen en st dzey kamu grevlisi olup Bakanlk hizmetlerini, Bakan adna ve
onun emir ve ynlendirmesi dorultusunda, mevzuat hkmlerine, Bakanln ama ve politikalarna, stratejik planna uygun olarak dzenler ve yrtr. Bu amala, Bakanlk kurulularna gereken emirleri verir ve bunlarn uygulanmasn gzetir
ve salar. Mstear bu hizmetlerin yrtlmesinden Bakana
kar sorumludur.
(2) Msteara yardmc olmak zere be Mstear Yardmcs
grevlendirilebilir.1
NC BLM
Hizmet Birimleri
Hizmet birimleri2
8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 2 nci maddesi ile bu fkrada yer alan drt
ibaresi be eklinde deitirilmi ve metne ilenmiir.
2 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 3 nc maddesi ile bu maddenin birinci fkrasnn (f) bendinden sonra gelmek zere (g) bendi eklenmi ve mevcut bentler buna gre
teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 63

MADDE 6 (1) Bakanln hizmet birimleri unlardr:

a) Meknsal Planlama Genel Mdrl.
b) evre Ynetimi Genel Mdrl.
c) evresel Etki Deerlendirmesi, zin ve Denetim Genel
Mdrl.
) Yap leri Genel Mdrl.
d) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 3 md.) Altyap Hizmetleri
Genel Mdrl.
e) Mesleki Hizmetler Genel Mdrl.
f) Corafi Bilgi Sistemleri Genel Mdrl.
g) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 3 md.) Tabiat Varlklarn Koruma
Genel Mdrl.
) Rehberlik ve Tefti Bakanl.
h) Strateji Gelitirme Bakanl.
) Yksek Fen Kurulu Bakanl.
i) Hukuk Mavirlii.
j) D likiler Dairesi Bakanl.
k) Avrupa Birlii Yatrmlar Dairesi Bakanl.
l) Eitim ve Yayn Dairesi Bakanl.
m) Personel Dairesi Bakanl.
64 | 2010

n) Destek Hizmetleri Dairesi Bakanl.

o) Basn ve Halkla likiler Mavirlii.
) zel Kalem Mdrl.
Meknsal Planlama Genel Mdrl 1 2
MADDE 7 (1) Meknsal Planlama Genel Mdrlnn
grevleri unlardr:
a) Yerleme, yaplama ve arazi kullanmna yn veren, her
tr ve lekte fiziki planlara ve uygulamalara esas tekil eden
st lekli meknsal strateji planlarn ve evre dzeni planlarn ilgili kurum ve kurulularla ibirlii yaparak hazrlamak,
hazrlatmak, onaylamak ve uygulamann bu stratejilere gre
yrtlmesini salamak.
b) Kentlerde ve krsal alanlarda arazi kullanmna ilikin temel ilke, strateji ve standartlar belirlemek ve uygulanmasn
salamak.
c) Havza ve blge bazndaki evre dzeni planlar da dhil her
tr ve lekteki evre dzeni planlarnn ve imar planlarnn
yaplmasna ilikin usul ve esaslar belirlemek, havza veya blge
baznda evre dzeni planlarn yapmak, yaptrmak, onaylamak
ve bu planlarn uygulanmasn ve denetlenmesini salamak.
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 4 nc maddesi ile bu maddenin birinci

fkrasnn (d) bendinden sonra gelmek zere (e) bendi eklenmi ve mevcut bentler
buna gre teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
2 23/8/2011 tarihli ve 653 sayl KHKnin 7 nci maddesiyle, bu maddenin birinci
fkrasnn (e) bendinde yer alan (h) bendinde ibaresi () bendinde eklinde
deitirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 65

) Sektrel planlarn havza veya blge dzeyindeki meknsal

strateji planlarna ve evre dzeni planlarna uyumlu hazrlanmasn salamak.
d) Risk ynetimi ve saknm planlarnn yaplmasna ve onaylanmasna ilikin kurallar belirlemek ve izlemek, plana esas
jeolojik ve jeoteknik ettleri yapmak, yaptrmak ve onaylamak.
e) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 4 md.) 2 nci maddenin birinci fkrasnn () bendinde belirtilen konularla ilgili olarak 2985 sayl
Toplu Konut Kanununun ek 7 nci maddesi erevesinde uygulama yapmak veya yaptrmak, bu uygulamalara ynelik olarak
kentsel dnm, yenileme ve transfer alanlar gelitirmek, bu
alanlarn her lekteki imar plan ve imar uygulamalarn, kentsel tasarm projelerini yapmak, yaptrmak ve onaylamak, bu
erevede payl mlkiyetleri ayrmak, birletirmek, arsa ve
arazi dzenlemeleri yapmak, imar hakk transfer etmek, kamulatrma ve gerektiinde usulne uygun olarak acele kamulatrma yoluna gitmek, yap ruhsat ve yap kullanma izinlerini
vermek ve kat mlkiyeti tesis ve tescilini salamak. (2)
f) Arazi ve arsa dzenlemesi ve parselasyon planlarnn hazrlanmasna ilikin genel ilke, strateji ve esaslar belirlemek ve
uygulanmasn salamak.
g) Bakanlar Kurulunca belirlenen proje kapsam ierisinde kalmak
kaydyla kamuya ait tescilli araziler ile tescil d araziler ve muvafakatleri alnmak kouluyla zel kii veya kurululara ait arazilerin
yeniden fonksiyon kazandrlp gelitirilmesine ynelik olarak her
tr ve lekte ett, harita, plan, parselasyon plan, kamulatrma,
arazi ve arsa dzenlemesi yapmak, yaptrmak ve onaylamak.
66 | 2010

) Belediyelerin mcavir alanlar ile kylerin yerleik alanlarnn snrlarnn tespitine ilikin usul ve esaslar belirlemek ve
tespit edilen snrlar onaylamak.
h) darelerin ihtilaf halinde, genel imar dzeni ve uyumunu
salamak zere, her trl ett, harita ve imar plan, plan deiiklii, plan revizyonu, parselasyon plan hazrlanmas, onaylanmas ve uygulanmasnda koordinasyon salamak, ihtilaflar
gidermek, gerektiinde ihtilaf konusu ii resen yapmak, yaptrmak ve onaylamak.
) Her tr ve lekteki fiziki planlarn birbiriyle uyumunu ve
meknsal strateji planlar hedeflerine ve kararlarna uygunluunu salamak amacyla gerekli tedbirleri almak, ilgili idareler
tarafndan Bakanlka verilen sre iinde yaplmayan il evre
dzeni planlarn yapmak, yaptrmak ve resen onaylamak.
i) Btnleik ky alanlar ynetimi ve planlamas almalar,
ky alanlarnn dzenlenmesine dair i ve ilemler ile bu alanlara ilikin jeolojik ve jeoteknik ettleri yapmak, yaptrmak ve
onaylamak, ky kenar izgisini tespit etmek, onaylamak ve
tescilini salamak.
j) Ky ve dolgu alanlar ile bu alanlarn fonksiyonel ve fiziksel olarak devam niteliindeki geri sahalarna ilikin her tr ve
lekteki ett, harita ve planlar yapmak, yaptrmak ve resen
onaylamak ve bunlarn uygulanmasn salamak.
k) Bakanlar Kurulunca yetkilendirilen alanlar ile merkezi idarenin yetkisi iindeki kamu yatrmlar, mlkiyeti kamuya ait
arsa ve araziler zerinde yaplacak her trl yap, milli gven2010 | 67

lie dair tesisler, askeri yasak blgeler, 7269 sayl Umumi Hayata Messir Afetler Dolaysiyle Alnacak Tedbirlerle Yaplacak
Yardmlara Dair Kanun hkmleri erevesinde yaplacak
binalar, genel snak alanlar, zel gvenlik blgeleri, enerji ve
telekomnikasyon tesisleri ile ilgili altyap, styap ve iletim
hatlar, yanc, parlayc ve patlayc madde retim tesisleri ve
depolar, akaryakt ve svlatrlm petrol gaz istasyonlar gibi
alanlar ile ilgili her tr ve lekteki planlarn yaplmasna ilikin
esaslar belirlemek, bunlara ilikin her tr ve lekteki harita,
ett, plan ve parselasyon planlarn gerektiinde yapmak, yaptrmak ve resen onaylamak.1
l) Planlamaya ilikin i ve ilemlerde, bakanlklar, mahalli
idareler ve meslek kurulular arasnda koordinasyonu salamak, planlama srecinin iyiletirilmesini ve gelitirilmesini
temin etmek.
m) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
(2) evre dzeni planlarnn Bakanlka belirlenen meknsal
strateji planlarna, imar planlarnn ise meknsal strateji planlarna veya evre dzeni planlarna aykrlnn tespit edilmesi
halinde ilgili idareler Bakanlka verilen sre ierisinde aykrlklar giderir.
(3) Birinci fkrann (a) bendinde belirtilen ulusal ve blgesel
nitelikteki fiziki planlar Bakanlk yapar, yaptrr ve onaylar.
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 4 nc maddesi ile bu bentte yer alan
kamu yatrmlar, ibaresinden sonra gelmek zere mlkiyeti kamuya ait arsa ve
araziler zerinde yaplacak her trl yap, ibaresi eklenmi ve metne ilenmitir
68 | 2010

Bykehir belediyeleri snrlar ierisindeki evre dzeni planlarn bykehir belediyeleri, bykehir olmayan illerde ise
Bakanlk yapar, yaptrr ve onaylar.
evre Ynetimi Genel Mdrl1
MADDE 8 (1) evre Ynetimi Genel Mdrlnn grevleri unlardr:
a) evre kirliliinin nlenmesi ve kontrol ile ilgili mevzuat
hazrlamak, standart gelitirmek, lm, tespit ve kalite ltlerini belirlemek; alc ortam zelliklerine gre evre kirlilii
ynnden gr vermek.
b) Hava kalitesinin korunmas, hava kirlilii, grlt ve titreimin azaltlmas veya bertaraf edilmesi iin hedef ve ilkeleri
belirlemek; temiz hava eylem planlar yapmak ve yaptrmak;
konuyla ilgili kurum ve kurulularla koordineli almalar
yapmak, lt ve standartlar belirlemek.
c) Temiz retim ve entegre kirlilik nleme almalarna ynelik politika ve stratejileri belirlemek ve ilgili mevzuat hazrlamak.
) Yenilenebilir enerji kaynaklar bata olmak zere, temiz
enerji kullanmn tevik etmek, yaktlarn hava kirliliine yol
amayacak ekilde kullanlabilmesi iin hedef ve ltleri belirlemek.
fkrasnn (m) bendinden sonra gelmek zere (n) ve (o) bentleri eklenmi ve mevcut
bentler buna gre teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 69

d) Serbest blgeler dhil olmak zere, lke genelinde evreye

olumsuz etkileri olan atk ve kimyasallar ile hava kirlilii, grlt ve titreim ile ilgili ltleri belirlemek.
e) Trkiye Atom Enerjisi Kurumu ile nkleer gvenlik konusunda ibirlii yapmak.
f) Etkili bir evre ynetimi gerekletirmek, atk ve kimyasallarn evre ile uyumunu salamak zere gerekli ekonomik
aralar belirlemek ve bu konuda standartlar gelitirmek.
g) Motorlu kara tatlarnn egzoz emisyonlarnn kontrol
iin idari, mali ve teknik usul ve esaslar ile standartlar belirlemek.
) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 5 md.) Yeralt ve yerst sularnn, denizlerin ve topran korunmas, kirliliin nlenmesi
veya bertaraf edilmesi maksadyla kirletici unsurlar ile kirliliin
giderilmesi ve kontrolne ilikin usul ve esaslar tespit etmek
ve uygulamay salamak, acil mdahale planlar yapmak ve
yaptrmak, evrenin korunmas maksadyla uygun teknolojileri
belirlemek ve bu maksatla kurulacak tesislerin vasflarn tespit
etmek ve bu erevede gerekli tedbirleri almak ve aldrmak.
h) Atk ve kimyasallarn ynetimine ilikin hedef, politika ve
ltleri belirlemek.
) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 5 md.) Atksu artma tesislerinin tasarm esaslarn ve kriterlerini belirlemek, onay ilemlerini yrtmek.
i) Atklarn kaynanda en aza indirilmesi, snflara ayrlmas,
70 | 2010

toplanmas, tanmas, geici depolanmas, geri kazanlmas,

bertaraf edilmesi, yeniden kullanlmas, artlmas, enerjiye
dntrlmesi ve nihai depolanmas konularnda politika ve
strateji belirlemek ve mevzuat oluturmak.
j) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 5 md.) lgili kurum ve kurulularla ibirlii iinde atklarn tanmas ile tehlikeli atklarn
tanma lisanslarna ilikin esaslar belirlemek, uygulanmasn
salamak, izlemek, atk ve kimyasallarla kirlenmi alanlarn
mevcut kirlilik durumlarn tespit etmek, evre ve insan salna ynelik risklere ve kirlenmi alanlarn iyiletirilmesine
ilikin almalar yapmak ve yaptrmak.
k) Yasaklanacak ve kstlanacak yakt, atk ve kimyasallarn
ve bunlar ile evre kirliliine yol aabilecek dier maddelerin
ithalat ve ihracatna ilikin ltleri belirlemek, uygulanmasn
salamak.1
l) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 5 md.) Ulusal evre stratejisi
ve eylem planlarn hazrlamak, yrtmek ve koordinasyonu
salamak.
m) Kresel iklim deiiklii ve ozon tabakasnn incelmesi ile
ilgili tedbirlerin alnmasna ynelik plan, politika ve stratejileri
belirlemek amacyla dier kurum ve kurulularla koordinasyon
salamak.
n) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 5 md.) Mahalli evre kurullarnn
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 5 inci maddesi ile bu bentte yer
alanltleri belirlemek ibaresinden sonra gelmek zere , uygulanmasn salamak ibaresi eklenmi ve metne ilenmitir.
2010 | 71

almalarn takip etmek ve ynlendirmek.

o) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 5 md.) Yerleik alanlarda bina ve
sair yaplarda grnt kirliliine yol aan uygulamalar nleyici tedbirler almak.
) Grev alanna giren konularda ulusal ve uluslararas almalar izlemek ve yrtmek.
p) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
evresel Etki Deerlendirmesi, zin ve Denetim Genel
Mdrl1
MADDE 9 (1) evresel Etki Deerlendirmesi, zin ve Denetim Genel Mdrlnn grevleri unlardr:
a) evresel etki deerlendirmesi ve stratejik evresel deerlendirme almalarn yapmak ve bu konuda gerekli kararlar
almak, izlemek ve denetlemek.
b) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 6 md.) evre kirliliini nleme ve evre kalitesini iyiletirmeye ynelik her trl faaliyet
ve tesisi izlemek, gerekli tedbirleri almak ve aldrmak, denetlemek, evre izni ve lisans vermek.
c) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 6 md.) evre kirliliine neden olan faaliyet ve tesislerin emisyon, dearj ve atklar ile
artma ve bertaraf sistemlerini izlemek ve denetlemek.
8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 6 nc maddesi ile bu maddenin birinci
fkrasnn (), (d), (f), () ve (k) bentleri yrrlkten kaldrlm, mevcut bentler
buna gre teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
72 | 2010

) Serbest blgeler dhil olmak zere, lke genelinde evreye

olumsuz etkileri olan atk ve kimyasallar ile hava kirlilii, grlt,
titreim ve iyonlatrc olmayan radyasyon ile ilgili faaliyetleri
izlemek, yeralt ve yerst sularna, denizlere ve topraa olumsuz
etkileri olan her trl faaliyeti belirlemek, denetlemek, tehlikeli
hallerde veya gerekli durumlarda faaliyetleri durdurmak.
d) Temiz hava merkezlerinin kurulmas ve ynetilmesiyle ilgili i ve ilemleri yrtmek.
e) Motorlu kara tatlar egzoz emisyonlarnn belirlenen
standartlara uygunluunu belgelemek, izlemek ve denetlemek.
f) Alc ortamlar izlemek, buna ilikin altyapy oluturmak,
evre kirlilii ile ilgili olarak lm, ve analiz ltlerini belirlemek, uygulamak ve uygulanmasn salamak; evreyle ilgili
her trl lm, izleme, analiz ve kontroller yapacak
laboratuvarlar kurmak, kurdurmak, bunlarn akreditasyon
ilemlerini yapmak, yaptrmak; alc ortamlar konusunda lm
yapacak kurulular belirlemek.1
g) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 6 md.) Her trl atk bertaraf
tesisine lisans vermek, bunlar izlemek ve denetlemek.
) Bakanln grev alanna giren rnlerin ilgili mevzuat ve
teknik dzenlemelere uygunluunu ve gvenirliini tespit
etmek amacyla denetim yapmak, yaptrmak, yetkili kurulular
arasnda koordinasyonu salamak.
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 6 nc maddesi ile bu bentte yer alan ,
tespit ve kalite ltlerini ibaresi ve analiz ltlerini belirlemek, eklinde deitirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 73

h) evre envanterini ve evre durum raporlarn hazrlamak

ve Avrupa evre Ajans ile ilikileri yrtmek.
) Grev alanna giren faaliyetleri izlemek ve denetlemek,
uluslararas almalar izlemek ve ulusal dzeyde uygulanmasn salamak.
i) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Yap leri Genel Mdrl
MADDE 10 (1) Yap leri Genel Mdrlnn grevleri
unlardr:
a) Kamu kurum ve kurulularna ait her trl yaplar ile ilgili
genel ilkeleri, stratejileri ve standartlar belirlemek ve uygulanmasn salamak.
b) Kamu yatrmlarnn projeleri ve yapmla ilgili i ve ilemlere ilikin usul ve esaslar ile ett ve projelerin niteliklerini
belirlemek ve uygulanmasn salamak.
c) Genel bte kapsamndaki kamu kurum ve kurulularna
ait bina ve tesislerin ihtiya programlarn hazrlamak, ett ve
projelerini ve maliyet hesaplarn yapmak veya yaptrmak,
onaylamak veya onaylanmasn salamak, ina, glendirme,
tadil ve esasl onarmlarn yapmak veya yaptrmak.
) Talep edilmesi ve uygun grlmesi halinde, zel bteli
idareler ve dzenleyici ve denetleyici kurumlar ile sosyal gvenlik kurumlarnn yatrm programnda bulunan bina ve
tesislerin proje, maliyet hesab ve inaatlarn yapmak veya
74 | 2010

yaptrmak, onaylamak veya onaylanmasn salamak.

d) 5543 sayl Kanun ile Bakanla verilen grevleri yapmak.
e) 5543 sayl Kanun uyarnca daimi iskn iin kamu kurum
ve kurulularnca yaptrlacak her trl yaplara ve konutlara
ilikin ett ve planlama ilerini yapmak veya yaptrmak, onaylamak veya onaylanmasn salamak, daimi iskn iin yaptrlacak her trl yaplarn inaatlarn yapmak veya yaptrmak.
f) (Mlga: 8/8/2011-KHK-648/ 7 md.)
g) (Mlga: 8/8/2011-KHK-648/ 7 md.)
) (Mlga: 8/8/2011-KHK-648/ 7 md.)
h) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
(2) Birinci fkrann (c) bendi Bakanlka yeterli teknik tekilat
olduu kabul edilen kurum ve kurulular hakknda uygulanmayabilir.1
Altyap Hizmetleri Genel Mdrl2 3
MADDE 11 (1) Altyap Hizmetleri Genel Mdrlnn
8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 7 nci maddesi ile bu fkrada yer alan ()
ibaresi (c) eklinde deitirilmi ve metne ilenmitir.
2 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 8 inci maddesi ile bu maddenin bal
mar ve Kentsel Altyap Genel Mdrl iken metne ilendii ekilde deitirilmitir.
fkrasnn (f) bendinden sonra gelmek zere (g) bendi eklenmi ve mevcut (g) bendi
() bendi olarak teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
1
2010 | 75

grevleri unlardr1:
a) Mahalli idarelerin su temini, kanalizasyon, su ve atksu
artma, yamur suyu drenaj, kat atklarn bertaraf, ulatrma,
elektrik, doalgaz gibi enerji altyap sistemleri ile telefon, bilgisayar ve benzeri iletiim altyap sistemleri ile ilgili genel planlama, programlama, fizibilite, projelendirme, ina, iletme,
finansman ihtiyac ve yatrm nceliklerini belirlemek.
b) Meknsal strateji planlar ile evre dzeni ve imar planlarna uygun olarak teknik altyap tesislerinin planlamasna,
projelendirilmesine ve yaplmasna ilikin usul ve esaslar belirlemek, gerektiinde yapmak, yaptrmak, onaylamak, izlemek
ve uygulanmasn denetlemek.
c) Mahalli idarelere altyap konularnda teknik destek salamak ve eitim vermek.
) Altyap birlikleri kurulmas konusunda mahalli idareler
arasnda ibirlii ve koordinasyonu salamak.
d) Mahalli idarelerin talepleri zerine teknik altyap tesislerine ait harita, plan, proje, keif ve ettleri yapmak veya yaptrmak, tesis ve yaplardan mahallince yaptrlmasna imkn olmayan veya Bakanlk tarafndan toplu olarak yaptrlmasnda
fayda bulunanlar yatrm programna alarak, mahalli idarelerin
talepleri aranmakszn hibe veya fon yardmlarnn katksyla
gerekletirilecek olanlar yapmak veya yaptrmak.
8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 8 inci maddesi ile bu fkrada yer alan mar
ve Kentsel Altyap Genel Mdrlnn ibaresi Altyap Hizmetleri Genel
Mdrlnn eklinde deitirilmi ve metne ilenmitir.
1
76 | 2010

e) Teknik altyapya ilikin tm konularda bakanlklar aras ve

Bakanlk birimleri arasnda uygulamada birliktelik ve koordinasyon salamak ve teknik altyap tesislerine ilikin envanteri
tutmak.
f) Her trl altyapya ilikin zemin ettleri dhil tm ettlere,
yap projelerine, yap ruhsat ve yap kullanma izni dzenlenmesine dair usul ve esaslar belirlemek, uygulamalarda mahalli
idareleri ynlendirmek ve rehberlik etmek.
g) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 8 md.) 2 nci maddenin birinci fkrasnn () bendi kapsamndaki uygulamalara ilikin her trl
altyap, katl ve kprl kavak gibi yaplarn proje ve uygulamalarn yapmak, yaptrmak, bu alanlarda mlk sahiplerinden
altyap katlm bedellerini tahsil etmeye dnk dzenlemeler
yapmak.
) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Mesleki Hizmetler Genel Mdrl1
MADDE 12 (1) Mesleki Hizmetler Genel Mdrlnn
grevleri unlardr:
a) Yerleme ve yaplamaya ynelik mimarlk, mhendislik,
mteahhitlik ve mavirlik hizmetlerine ilikin dzenlemeleri
yapmak, uygulamalar denetlemek ve izlemek.
b) Gerek kiilere ve zel hukuk tzel kiilerine ait her trl
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 9 uncu maddesi ile bu maddenin birinci
fkrasna (l) bendinden sonra gelmek zere (m) ve (n) bentleri eklenmi ve mevcut
(m) bendi (o) bendi olarak teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 77

yaplar ile ilgili genel ilkeleri, stratejileri ve standartlar belirlemek ve uygulanmasn salamak.
c) Planlama, harita yapm, arazi ve arsa dzenlemesi, deerleme, parselasyon, ett ve proje melliflii, harita plan, proje ve
yapm kontrol mavirlii, her trl altyap ve tesisat dhil
olmak zere yap mteahhitlii gibi hizmet alanlarnda alan
gerek veya tzel kiilerin grev, yetki ve sorumluluklarna ve
kaytlarnn tutulmasna ilikin esaslar belirlemek, mesleki
yeterlikleri ile kurulu yeterliklerini deerlendirerek bunlara
tescil ve yeterlik belgeleri vermek veya verilmesini ve kaytlarnn tutulmasn salamak.
) Planl ve plansz alanlardaki projelendirme ve yaplamaya, yap ruhsat ve yap kullanma izinlerinin ulusal adres veri
tabanna dayal olarak dzenlenmesine ilikin usul, esas ve
standartlar belirlemek.
d) Planlama, projelendirme, yapm ve kamulatrma i ve ilemlerinde grev alacak bilirkiilerin niteliklerine ve mesleki
yeterliklerine ilikin usul ve esaslar belirlemek.
e) 4708 sayl Yap Denetimi Hakknda Kanun ile Bakanla
verilen grevleri yapmak.
f) Yresel mimarinin ve yaplarda yerel malzemenin kullanmnn tevik edilmesi, binalarda enerji verimliliinin salanmas ve ileri yapm teknolojilerinin kullanlmas ve yaygnlatrlmas iin gerekli tedbirleri almak.
g) Kamu kurum ve kurulular ile gerek kiilere ve zel hukuk tzel kiilerine ait her trl yaplarn denetlenmesinde
78 | 2010

grev alan mimar ve mhendisler ile yardmc kontrol elemanlarn denetlemek, ilgili idareler ile denetim ve mavirlik kurulularnca denetlenmesini salamak.
) Yapm ilerinde grev alan antiye efleri, fen elemanlar
ve yetki belgeli ustalarn faaliyetlerinin, durumlarna gre, ilgili
idarelerce veya meslek kurulularnca denetlenmesini salamak.
h) Kamuya ve zel sektre ait her trl yap ve tesisin projelerinin ve yapm ilerinin denetlenmesinde grev alacak mimar
ve mhendisler ile yardmc kontrol elemanlarnn, yap denetim kurulularnn ve mavirlik kurulularnn niteliklerine,
grev, yetki ve sorumluluklarna ilikin esaslar belirlemek,
mesleki yeterlikleri ile kurulu yeterliklerini deerlendirerek
bunlara belge verilmesini ve kaytlarnn tutulmasn salamak.
) Bakanln grev alanna giren konularla ilgili olarak mimarlk ve mhendislik meslek kurulularna ilikin mevzuat
hazrlamak ve bunlar denetlemek.
i) evre ynetimi, evre denetimi ve evresel etki deerlendirilmesi i ve ilemlerinde grev alanlarn niteliklerine, grev,
yetki ve sorumluluklarna ilikin esaslar belirlemek, mesleki
yeterlikleri ile kurulu yeterliklerini deerlendirerek bunlara
belge verilmesini ve kaytlarnn tutulmasn salamak.
j) evresel etki deerlendirmesi raporu hazrlanmasnda,
evre laboratuvarlar, evre danmanlk firmalar ile belediyelerin evre koruma tesislerinin projelerinde ve iletilmesinde
grev alacak elemanlar eitmek, proje ve tesis ltlerini geli2010 | 79

tirmek ve mesleki yetkinlii artrmak.

k) Konut politikalarnn belirlenmesine ynelik almalarda
bulunmak, belirlenmi politika, plan ve stratejilere gre uygulamay temin ve sonularn takip etmek.
l) Yap kooperatiflerinin ve st birliklerinin kurulmas, ileyii ve denetlenmesine ilikin i ve ilemleri yrtmek, kurulu
kaytlarnn ve sicillerinin tutulmasn salamak ve uygulamalar denetlemek.
m) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 9 md.) Yaplarda kullanlacak
malzemelerin kullanm amacna uygunluuna dair esaslar
belirlemek, koordinasyon ve yetkilendirme almalarn yrtmek, yap malzemelerine ilikin standartlarn hazrlanp
yaymlanmasn salamak.
n) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 9 md.) Yap malzemelerinin retim, sat, nakil ve kullanma safhalarnda her trl meknda ve
ortamda gzetim ve denetimini yapmak, yap malzemesi numunelerinin test ve deneylerini ilgili standarda gre yapmak,
yaptrmak ve laboratuvar altyapsn gelitirmek.
o) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Corafi Bilgi Sistemleri Genel Mdrl
MADDE 13 (1) Corafi Bilgi Sistemleri Genel Mdrlnn grevleri unlardr:
a) Ulusal Corafi Bilgi Sisteminin kurulmasna, kullanlmasna ve gelitirilmesine dair i ve ilemleri yapmak ve yaptrmak.
80 | 2010

b) ada corafi bilgi teknolojilerinin lkede etkin ve verimli

bir ekilde kullanlmasn tevik etmek ve egdm salamak.
c) Corafi veri ve bilginin ulusal dzeyde retimine, kalitesine ve paylamna ynelik standartlar ile bunlara ilikin temel
politika ve stratejilerin belirlenmesini salamak ve gerekli mevzuat hazrlamak.
) Corafi bilgi sistemleri konusunda ulusal ve uluslararas
kurum ve kurulularca gerekletirilen almalarda lkemizi
temsil etmek, ibirlii ve uyum almalarn koordine etmek.
d) Ulusal Corafi Bilgi Sistemi kapsamna giren tm konularda, resmi ve zel kurum ve kurulularca retilen verilerin
Bakanlk birimlerince kullanlmasn ve deerlendirilmesini
salamak.
e) Bakanlk hizmetlerinin etkin bir ekilde yrtlebilmesi
iin Bakanlk meknsal veri altyapsnn oluturulmas ve gelitirilmesi ile Bakanln ihtiya duyaca her trl verinin iletilmesi ve temin edilmesi konularnda almalar yrtmek.
f) Kent bilgi sistemlerinin standart ve yaygn bir ekilde oluturulmas iin gerekli dzenlemeler yapmak.
g) Ulusal Corafi Bilgi Sistemi kapsamnda resmi ve zel kurum ve kurulularca retilen meknsal verilerin sunulduu
portal kurmak ve iletmek.
) Uluslararas veri paylam alarna katlmak.
h) Corafi bilgi sistemleri ile ilgili sertifikasyon ve akreditas2010 | 81

yon almalarnn yaplmasn salamak.

) Corafi bilgi sistemleri uygulamalarn btnleyen
navigasyon, ynetim, otomasyon ve dokmantasyon sistemleri
ile uzaktan alglama teknii konularnda uygulama, dzenleme, gelitirme ve izleme faaliyetlerini yrtmek.
i) Bakanln bilgi ilem hizmetlerini yrtmek.
j) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Tabiat Varlklarn Koruma Genel Mdrl
MADDE 13/A (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 10 md.)
(1) Tabiat Varlklarn Koruma Genel Mdrlnn grevleri unlardr:
a) Milli parklar, tabiat parklar, tabiat antlar, tabiat koruma
alanlar, sulak alanlar ve benzeri koruma stats bulunan dier
alanlarn tescil, onay ve ilanna dair usul ve esaslar belirlemek
ve bu alanlarn snrlarn tescil etmek.
b) Tabiat varlklar ve doal sit alanlar ile zel evre koruma
blgelerinin tespit, tescil, onay, deiiklik ve ilanna dair usul
ve esaslar belirlemek ve bu alanlarn snrlarn tespit ve tescil
etmek, ynetmek ve ynetilmesini salamak.
c) Milli parklar, tabiat parklar, tabiat antlar, tabiat koruma
alanlar, doal sit alanlar, sulak alanlar, zel evre koruma
blgeleri ve benzeri koruma stats bulunan dier alanlarn
kullanma ve yaplamaya ynelik ilke kararlarn belirlemek ve
her tr ve lekte evre dzeni, nazm ve uygulama imar plan82 | 2010

larn yapmak, yaptrmak, deitirmek, uygulamak veya uygulanmasn salamak.

) Tabiat varlklar, doal, tarihi, arkeolojik ve kentsel sitler
ile koruma stats bulunan dier alanlarn akt yerlerde
koruma ve kullanma esaslarn ilgili bakanlklarn grn
alarak belirlemek ve bu alanlarn ksmen veya tamamen hangi
idarelerce ynetileceine karar vermek, her tr ve lekteki
evre dzeni, nazm ve uygulama imar planlarn yapmak,
yaptrmak ve onaylamak.
d) Orman alanlar dnda yer alan korunmas gerekli tanmaz tabiat varlklar, koruma alanlar ve doal sit alanlarnn
Bakanlka belirlenen ilke kararlarna, onaylanan planlara uygun olarak kullanlmak zere tahsisini gerekletirmek, uygulamalarn tahsis artlarna uygun olarak gereklemesini izlemek ve denetlemek.
e) Tabiat varlklar ve doal sit alanlar ile zel evre koruma
blgelerine ilikin olarak; hlihazr haritalar aldrmak, gerekli
grlen projeleri yapmak, yaptrmak ve onaylamak, her trl
aratrma ve inceleme yapmak, yaptrmak, izlemek, eitim ve
bilinlendirme almalar yrtmek, kullanm yasa getirilen
alanlarn kamulatrma veya benzer yollarla kamunun eline
geirilmesini salamak, kontrol ve denetim yapmak, gerekli
grlen alanlarn korunmas ve kirliliin nlenmesi amacyla
yatrm yapmak veya ilgili idarelerin yatrm projelerini desteklemek, bu alan ve blgelerde Devletin hkm ve tasarrufu
altndaki yerlere ilikin her trl tasarrufta bulunmak, iletmek,
ilettirmek ve kullanm izinlerini vermek, korunan alanlara
2010 | 83

ilikin insan ve finansman kayna salamak.

f) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
(2) Orman ve orman rejimine tabi olmayan yerlerde Orman
ve Su leri Bakanlnca tespit edilen veya ettirilen tabiat parklar, tabiat antlar, tabiat koruma alanlar, sulak alanlar ve
benzeri dier koruma alanlar ile Bakanlka tespit edilen doal
sit alanlar, tabiat varlklar ve bunlarn koruma alanlarnn
tescil ve ilan Bakann onay ile yaplr. Ancak Bakanlka yap
yasa nerilen tabiat varlklar ve doal sit alanlar dahil orman rejimine tabi olmayan btn koruma alanlar Bakanlar
Kurulu karar ile tescil ve ilan edilir. Uygulama imar plan
karar ile yap yasa getirilen zel mlkiyete konu alanlara
ilikin arazi ve arsa dzenlemesi, trampa veya kamulatrma
ilemleri, bu alanlarn ynetimi ve iletmesini stlenen kurulularca veya Bakanlka gerekletirilir.
Rehberlik ve Tefti Bakanl
MADDE 14 (1) Rehberlik ve Tefti Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Bakanlk tekilatnn her trl faaliyet ve ilemleriyle ilgili
olarak tefti, inceleme ve soruturmalar yapmak.
b) Bakanln amalarn daha iyi gerekletirmek, mevzuata,
plan ve programlara uygun almasn temin etmek amacyla
gerekli teklifleri hazrlamak ve Bakana sunmak.
c) Kanunlarla ve Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri
yapmak.
84 | 2010

(2) Birinci fkrada ve dier mevzuatta verilen grevleri yapmak zere Bakanlkta Mfetti istihdam edilir.
(3) Mfetti Yardmclarnn giri ve yeterlik snavlarnn usul
ve esaslar, Mfettilie ykselmeleri, grev, yetki ve sorumluluklar, Bakanln alma usul ve esaslar ile dier hususlar
Strateji Gelitirme Bakanl
MADDE 15 (1) Strateji Gelitirme Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanunu,
22/12/2005 tarihli ve 5436 sayl Kanunun 15 inci maddesi ve
dier mevzuatla strateji gelitirme ve mali hizmetler birimlerine
b) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Yksek Fen Kurulu Bakanl
MADDE 16 (1) Yksek Fen Kurulu Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Kamu kurum ve kurulularnca yapm ve yapm ile ilgili
danmanlk hizmet ilerine ilikin olarak akdedilen szlemelerin yrtlmesinden doan yeni fiyat tespiti anlamazlklar
hari olmak zere dier anlamazlklar ilgili idarenin talebine
istinaden inceleyip karara balamak ve yeni fiyat tespiti anlamazlklarnda ise taraflar balayacak ekilde fiyat kesin olarak
tespit etmek.
2010 | 85

b) evre ve imar mevzuatnn yrtlmesinden doan anlamazlklar ilgili idarelerin talebine istinaden inceleyip karara
balamak.
c) Teknik veya fiziki ynden birbirini etkileyen plan ve yapm ileri ile ilgili olarak, kamu kurum ve kurulular arasnda
doan anlamazlklar, taraf olan idarelerin birlikte talep etmeleri halinde inceleyip karara balamak.
) Plan, evre, yapm ve yapmla ilgili hizmet ilerine ilikin
konularda kamu kurum ve kurulular ile yap kooperatiflerine
gr vermek.
d) Bayndrlk ve iskn ileri ile ilgili artname, tip szleme,
yllk rayi, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tarifleri
hazrlamak ve yaymlamak.
e) Yap, tesis ve onarm ileri ihalelerinde kullanlan mteahhitlik karneleri ve i bitirme belgelerinin yllara ait deerlendirme katsaylarn, mimarlk ve mhendislik hizmet bedellerinin hesabnda kullanlacak yap yaklak birim maliyetlerini ve
proje ve kontrollk ilerinde uygulanacak fiyat art oranlarn
tespit etmek ve yaymlamak.
f) Bakanln grev alan ile ilgili olarak yurtiinde ve yurtdnda meydana gelen teknik gelimeleri izlemek, deerlendirmek
ve bunlardan faydal grlenler hakknda teklifte bulunmak.
g) Bakanlk birimleri arasnda teknik konularda uygulama
birlii ve koordinasyonu salamak.
86 | 2010

(2) Yksek Fen Kurulu; bir Bakan ve onyedi yeden oluur.

Kurul Bakan ve yeleri; en az drt yllk eitim veren mhendislik ve mimarlk faklteleri ile bunlara denklii yetkili makamlarca kabul edilen yurtdndaki yksekrenim kurumlarndan mezun olmu, kamu kurum ve kurulularnda en az
oniki yl hizmeti olan il mdr, blge mdr, daire bakan
ve daha st kamu grevlerinde bulunan Bakanln hizmet
alanyla ilgili teknik konularda deneyim sahibi kiiler arasndan, en az dokuzu mhendis, biri mimar, ehir plancs
olmak zere atanr. Mhendislerin an az beinin inaat mhendisi olmas gerekir.
(3) yeler, kendileri ve eleri ile nc dereceye kadar kan
ve ikinci dereceye kadar kayn hsmlarn ilgilendiren kararlarla ilgili toplant ve oylamaya katlamaz.
(4) (Deiik birinci cmle: 8/8/2011-KHK-648/ 11 md.) Yksek Fen Kurulu, en az te iki ounluk ile toplanr ve toplantya katlanlarn ounluu ile karar alr; oylarn eitlii halinde,
Bakann taraf olduu gr ounlukta saylr. yeler ekimser oy kullanamaz. Kar grte olanlar, grlerini yazl
olarak karara ekler.
(5) Yksek Fen Kurulu Bakanlnn alma usul ve esaslar
Hukuk Mavirlii
MADDE 17 (1) Hukuk Mavirliinin grevleri unlardr:
a) Bakanln taraf olduu adli ve idari davalarda, tahkim
yarglamasnda ve icra ilemlerinde Bakanl temsil etmek,
2010 | 87

dava ve icra ilemlerini takip etmek, anlamazlklar nleyici

hukuki tedbirleri zamannda almak.
b) Bakanlk hizmetleriyle ilgili olarak dier kamu kurum ve
kurulular tarafndan hazrlanan mevzuat taslaklarn, Bakanlk birimleri tarafndan dzenlenecek her trl szleme ve
artname taslaklarn, Bakanlk ile nc kiiler arasnda kan
her trl uyumazlklara ilikin ileri ve Bakanlk birimlerince
sorulacak dier ileri inceleyip hukuki mtalaasn bildirmek.
c) Bakanlka hizmet satn alma yoluyla temsil ettirilen dava
ve icra takiplerine ilikin usul ve esaslar belirlemek, bunlar
izlemek, koordine etmek ve denetlemek.
) Bakanln amalarn daha iyi gerekletirmek, mevzuata,
plan ve programa uygun almalarn temin etmek amacyla
gerekli hukuki teklifleri hazrlayp Bakana sunmak.
d) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
(2) Birinci fkrada belirtilen her trl dava ve takip ileri ile
dier grevler Bakanln Hukuk Mavirleri ile Avukatlar
araclyla yerine getirilir. Gerekli hallerde dava ve takip ileri
Hazine Avukatlar araclyla veya ihtiya duyulmas halinde
Bakanlka belirlenecek usul ve esaslar erevesinde 4734 sayl
Kamu hale Kanununun 22 nci maddesinde ngrlen dorudan temin usul ile avukatlar veya avukatlk ortaklklar ile
yaplacak avukatlk szlemeleri yoluyla yrtlr.
(3) Davalarda temsil yetkisi bulunan Hukuk Mavirleri ve
Avukatlarn bir listesi Bakanlka ilgili Cumhuriyet basavclklarna ve blge idare mahkemesi bakanlklarna verilir. Bu
88 | 2010

listelerin birer nshas, Cumhuriyet basavcl tarafndan adli

yarg evresinde, blge idare mahkemesi bakanlnca idari
yarg evresinde bulunan mahkemelere gnderilir. Yksek
mahkemeler ve blge adliye mahkemesindeki durumalarda
temsil yetkisini kullanacaklarn isimleri, ilgili mahkemelerin
basavclklarna veya bakanlklarna bildirilir. Listede isimleri
yer alan Hukuk Mavirleri ve Avukatlar, baroya kayt ve
vekletname ibraz gerekmeksizin temsil yetkilerini kullanr.
Temsil yetkisi sona erenlerin isimleri yukarda yazl mercilere
derhal bildirilir.
(4) Bakanlk lehine sonulanan dava ve icra takipleri nedeniyle hkme balanarak kar taraftan tahsil edilen veklet cretlerinin Hukuk Mavirleri ve Avukatlara datm hakknda,
1389 sayl Devlet Davalarn nta Eden Avukat ve Saireye
Verilecek creti Veklet Hakknda Kanun hkmleri kyas
yoluyla uygulanr.
D likiler Dairesi Bakanl
MADDE 18 (1) D likiler Dairesi Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Avrupa Birlii ile ilikilerde ve Avrupa Birliine ynelik
mevzuat ve uyum almalar ile ekonomik ve teknik ibirliine
ynelik almalarda Bakanlk hizmetlerinin sratli, dzenli,
etkili ve verimli bir ekilde yrtlmesi iin gerekli irtibat ve
egdm salamak.
b) Uluslararas alanda faaliyet gsteren kurulularla Bakanln grev alanna giren konularda uluslararas szlemeler de
2010 | 89

dhil olmak zere ilikileri dzenlemek, gerekli irtibat ve egdm salamak.

c) Bakanln grev alan ile ilgili olarak Avrupa Birlii mevzuat ve uygulamalar konusunda inceleme ve aratrmalar
yapmak, yaptrmak ve ilgililere duyurmak.
) Bakanlk faaliyetleri erevesinde yurtdndan gelen heyetler ve Bakanlktan yurtdna gnderilecekler ile ilgili i ve
ilemleri yrtmek.
d) Yurtd ilikilerle ilgili protokol ilemlerinin yrtlmesini salamak.
e) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Avrupa Birlii Yatrmlar Dairesi Bakanl
MADDE 19 (1) Avrupa Birlii Yatrmlar Dairesi Bakanlnn
grevleri unlardr:
a) Avrupa Birlii ile mali ilikiler erevesindeki operasyonel
programlar yrtmek ve fonlarn uygulanmasn koordine etmek.
b) lgili mevzuat, Avrupa Birlii mktesebat ve uluslararas anlamalar erevesinde operasyonel programlar hazrlamak ve uygulamak.
c) Desteklenecek proje ve faaliyetlere ilikin olarak; projelerin seimini yapmak, nceliklendirmek, ihale ve szlemelerini yapmak
ve yrtlmesini salamak, demelerini gerekletirmek ve muhasebeletirmek, buna ilikin kontrol, izleme ve deerlendirmeleri
yapmak.
90 | 2010

) lgili kurum ve makamlara grevleri ile ilgili bilgi, belge ve

raporlarn intikalini salamak ve operasyonel programn zelliine gre yapsal fonlarn kullanm iin gerekli hazrlklar
yapmak.
Eitim ve Yayn Dairesi Bakanl
MADDE 20 (1) Eitim ve Yayn Dairesi Bakanlnn grevleri unlardr:
a) evre ve ehircilik konularnda yazl, iitsel ve grsel dokmanlarn basm ve yaymn desteklemek.
b) Eitim amacyla Bakanln grev alanyla ilgili her trl
bilgi ve belgeyi toplamak, deerlendirmek, yaymlamak, film,
slayt, fotoraf ve benzeri belgeleri hazrlamak, hazrlatmak,
ariv, dokmantasyon ve ktphane hizmetlerini yrtmek.
c) evre ile ilgili yayn konusunda kamu kurum ve kurulular ve zel kurulularla ibirlii yapmak.
) evre ile ilgili konularda plan ve programlarn hazrlanmasnda, uygulanmasnda ve halkn eitilmesinde Milli Eitim
Bakanl ile bilimsel ve gnll kurulularla ibirlii yapmak.
d) Kamu kurum ve kurulular ile niversitelerin faaliyet ve
aratrma programlarna evre konularn katmak iin ortak
almalar yapmak, gerektiinde ilgili kurulularla ibirlii
yapmak, bilgi, belge ve eiticilerin mbadelesinin salanmas
almalarn yrtmek.
2010 | 91

e) evre deerlerini ortaya karmak ve tantmak amacyla

gerekli almalar yapmak, evre eitimi konusunda uluslararas kurulularn program, proje ve faaliyetlerini izlemek, uluslararas ve kurumlar aras enformasyon hizmetlerini yerine
getirmek.
f) Bakanln grev alanna giren konularda kamu kurum ve
kurulular ile meslek kurulularna mesleki eitim vermek
veya verdirmek.
g) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Personel Dairesi Bakanl
MADDE 21 (1) Personel Dairesi Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Bakanln insan gc planlamas ve personel politikas ile
ilgili almalar yapmak, personel sisteminin gelitirilmesi iin
tekliflerde bulunmak.
b) Bakanlk personelinin atama, nakil, terfi, emeklilik ve benzeri zlk ilemlerini yrtmek.
c) Bakanln eitim plann hazrlamak, uygulamak ve deerlendirmek.
Destek Hizmetleri Dairesi Bakanl
MADDE 22 (1) Destek Hizmetleri Dairesi Bakanlnn grevleri unlardr:
92 | 2010

a) 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanunu hkmleri erevesinde, kiralama ve satn alma ilerini yrtmek,
temizlik, gvenlik, aydnlatma, stma, onarm, tama ve benzeri hizmetleri yapmak veya yaptrmak.
b) Bakanln tanr ve tanmazlarna ilikin ilemleri ilgili
mevzuat erevesinde yrtmek.
c) Genel evrak ve ariv faaliyetlerini dzenlemek ve yrtmek.
) Bakanlk sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yrtmek.
Basn ve Halkla likiler Mavirlii
MADDE 23 (1) Basn ve Halkla likiler Mavirliinin grevleri unlardr:
a) Bakanln basn ve halkla ilikilerle ilgili faaliyetlerini
planlamak ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere gre
yrtlmesini salamak.
b) 4982 sayl Bilgi Edinme Hakk Kanununa gre yaplacak
bilgi edinme bavurularn etkin, sratli ve doru bir ekilde
sonulandrmak zere gerekli tedbirleri almak.
c) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
zel Kalem Mdrl
MADDE 24 (1) zel Kalem Mdrlnn grevleri unlardr:
2010 | 93

a) Bakann alma programn dzenlemek.

b) Bakann resmi ve zel yazmalarn, protokol ve tren ilerini dzenlemek ve yrtmek.
Bakanlk mavirleri
MADDE 25 (1) Bakanlkta zel nem ve ncelik tayan konularda Bakana yardmc olmak zere yirmi Bakanlk maviri
atanabilir. Bakanlk mavirleri Bakanlk Makamna baldr.
(2) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 12 md.) Bakanlk Mavirleri, Bakann uygun grecei merkez veya tara tekilatna ait birimlerde altrlabilir.
DRDNC BLM
Tara Tekilat, Srekli Kurul, ra, alma Gruplar ile
Dner Sermaye
Tara tekilat
MADDE 26 (1) Bakanlk, ilgili mevzuat hkmleri erevesinde tara tekilat kurmaya yetkilidir.
Srekli kurul, ra ve alma gruplar
MADDE 27 (1) Bakanln srekli kurul ve ralar unlardr:
94 | 2010

a) Yksek evre Kurulu.

b) Mahalli evre Kurullar.
c) evre ve ehircilik ras.
(2) Bakanlk, grev alanna giren konularla ilgili olarak almalarda bulunmak zere dier bakanlklar, kamu kurum ve
kurulular, meslek odalar, sivil toplum kurulular, zel sektr
temsilcileri ve konu ile ilgili uzmanlarn katlm ile alma
gruplar oluturabilir.
(3) Kurul, ra ve alma gruplarnn oluturulmas, alma
usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.
Dner sermaye
MADDE 28 (1) Bakanlk ihtiya duyduu hallerde ve lzum grd merkezlerde Bakann onay ile grev ve hizmetleriyle ilgili dner sermayeli iletmeler kurabilir. Dner sermaye miktarn belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
(2) letmelerin grevleri, gelirleri, ileyii ve denetimi ile dier hususlar Maliye Bakanlnn uygun gr zerine yrrle konulan ynetmelikle dzenlenir.
BENC BLM
Sorumluluk ve Yetki
2010 | 95

Yneticilerin sorumluluklar
MADDE 29 (1) Bakanln her kademedeki yneticileri, grevlerini mevzuata, stratejik plan ve programlara, performans
ltlerine ve hizmet kalite standartlarna uygun olarak yrtmekten st kademelere kar sorumludur.
Koordinasyon ve ibirlii
MADDE 30 (1) Bakanlk, hizmet ve grevleriyle ilgili konularda dier bakanlklarn ve kamu kurum ve kurulularnn
uyacaklar esaslar, mevzuata uygun olarak belirlemekle, kaynak israfn nleyecek ve koordinasyonu salayacak tedbirleri
almakla grevli ve yetkilidir.
(2) Bakanlk, dier bakanlklarn hizmet alanna giren konulara ilikin faaliyetlerinde, ilgili bakanlklara danmak ve gerekli ibirlii ve koordinasyonu salamaktan sorumludur.
(3) Bakanlk, hizmet alanna giren konularda mahalli idarelerle koordinasyonu salar.
Yetki devri
MADDE 31 (1) Bakan, Mstear ve her kademedeki Bakanlk yneticileri, snrlarn aka belirtmek ve yazl olmak artyla yetkilerinden bir ksmn alt kademelere devredebilir.
Yetki devri, uygun aralarla ilgililere duyurulur.
Kamu kurum ve kurulularnn ykmll
MADDE 32 (1) Merkezi ynetim kapsamndaki kamu idareleri, sosyal gvenlik kurumlar ve mahalli idareler, ilgili ka96 | 2010

nunlarnda aksine bir hkm bulunmad takdirde 4734 sayl

Kamu hale Kanunu ve 4735 sayl Kamu hale Szlemeleri
Kanununa gre ihale ettikleri iler hari bu Kanun Hkmnde
Kararname uyarnca karlan ynetmelik, tip szleme, artname, rayi, birim fiyat, birim fiyatlara ait analiz ve tariflerine
uymak ve bunlar uygulamakla ykmldr.
(2) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 13 md.; Mlga: 23/8/2011-KHK653/7 md.)
Dzenleme yetkisi
MADDE 33 (1) Bakanlk; grev, yetki ve sorumluluk alanna giren ve nceden kanunla dzenlenmi konularda idari
dzenlemeler yapabilir.
ALTINCI BLM
Personele likin Hkmler
Atama
MADDE 34 (1) 2451 sayl Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanunun eki cetvellerde saylanlar
dnda kalan memurlarn atamalar Bakan tarafndan yaplr.
Bakan bu yetkisini alt kademelere devredebilir.
Kadrolar
MADDE 35 (1) Kadrolarn tespiti, ihdas, kullanm ve ipta2010 | 97

li ile kadrolara ilikin dier hususlar 190 sayl Genel Kadro ve

Usul Hakknda Kanun Hkmnde Kararname hkmlerine
gre dzenlenir.
evre ve ehircilik Uzmanl
MADDE 36 (1) Bakanlk, grev alanna giren konularda altrlmak zere evre ve ehircilik Uzman ile evre ve ehircilik Uzman Yardmcs istihdam eder.
(2) evre ve ehircilik Uzman Yardmclna atanabilmek
iin 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 48 inci maddesinde saylan genel artlara ek olarak aadaki artlar aranr:
a) En az drt yllk eitim veren hukuk, siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat, iletme, mimarlk ve mhendislik
faklteleri ile Bakanln grev alanna giren ve ynetmelikle
belirlenen fakltelerden veya bunlara denklii Yksekretim
Kurulu tarafndan kabul edilen yurtii veya yurtdndaki yksekretim kurumlarndan mezun olmak.
b) Yaplacak yarma snavnda baarl olmak.
(3) evre ve ehircilik Uzman Yardmclna atananlar, en az
yl almak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek
konularda hazrlayacaklar uzmanlk tezinin, oluturulacak tez
jrisi tarafndan kabul edilmesi kaydyla, yaplacak yeterlik
snavna girmeye hak kazanr. Sresi iinde tezlerini sunmayan
veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmalar veya yeni
bir tez hazrlamalar iin alt ay amamak zere ilave sre
verilir. Yeterlik snavnda baarl olanlarn uzman kadrolarna
atanabilmeleri, Kamu Personeli Yabanc Dil Bilgisi Seviye Tes98 | 2010

pit Snavndan asgari (C) dzeyinde veya dil yeterlii bakmndan buna denklii kabul edilen ve uluslararas geerlilii bulunan baka bir belgeye yeterlik snavndan itibaren en ge iki yl
iinde sahip olma artna baldr. Snavda baarl olamayanlar
veya snava girmeye hak kazand halde geerli mazereti olmakszn snav hakkn kullanmayanlara, bir yl iinde ikinci
kez snav hakk verilir. Verilen ilave sre iinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa hazrladklar tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci snavda da baar gsteremeyen veya snav hakkn kullanmayanlar ile sresi iinde yabanc dil yeterlii artn
yerine getirmeyenler, evre ve ehircilik Uzman Yardmcs
unvann kaybeder ve Bakanlkta durumlarna uygun kadrolara
atanr.
(4) evre ve ehircilik Uzman ile evre ve ehircilik Uzman
Yardmclarnn meslee alnmalar, yetitirilmeleri, yarma
snav, tez hazrlama ve yeterlik snav ile dier hususlar ynetmelikle dzenlenir.
Szlemeli personel altrlmas
MADDE 36/A (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 14 md.)
(1) 2 nci maddenin birinci fkrasnn () bendi kapsamnda Bakanlar Kurulunca belirlenen projelerde, proje ve uygulama sresini
amamak kaydyla 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu ile dier
kanunlarn szlemeli personel altrlmasna dair hkmlerine
bal kalnmakszn, zel bilgi ve ihtisas gerektiren konularda szlemeli personel altrlabilir. Bu suretle altrlacaklarn unvan,
says, cretleri ile dier hususlar, Bakanlar Kurulunca yrrle
konulacak hizmet szlemesi esaslarna gre tespit edilir.
2010 | 99

YEDNC BLM
eitli Hkmler
Atflar, yrrlkten kaldrlan ve deitirilen hkmler
MADDE 37 (1) Mevzuatta Bayndrlk ve skan Bakanlna
yaplm olan atflar evre ve ehircilik Bakanlna, Bayndrlk ve skan Bakanna yaplm olan atflar evre ve ehircilik
Bakanna; bu Kanun Hkmnde Kararname ile kurulan evre
ve ehircilik Bakanlna devredilen grevleriyle ilgili olarak
evre ve Orman Bakanlna yaplm olan atflar evre ve
ehircilik Bakanlna, bu grevlerle ilgili olarak evre ve Orman Bakanna yaplm olan atflar evre ve ehircilik Bakanna; Bayndrlk Kuruluna yaplm olan atflar Yksek Fen Kurulu Bakanlna yaplm saylr.
(2) Mevzuatta 13/12/1983 tarihli ve 180 sayl Bayndrlk ve
skan Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun
Hkmnde Kararname ile bu Kanun Hkmnde Kararnameyle
kurulan evre ve ehircilik Bakanlna devredilen grevlerle
ilgili olarak 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayl evre ve Orman
Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanuna yaplm olan
atflar bu Kanun Hkmnde Kararnameye yaplm saylr.
(3) 180 sayl Bayndrlk ve skan Bakanlnn Tekilat ve
Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname yrrlkten kaldrlmtr.
(4) 4856 sayl evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun yrrlkten kaldrlmtr.
100 | 2010

(5) 3/6/2011 tarihli ve 636 sayl evre, Orman ve ehircilik

Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname yrrlkten kaldrlmtr.
(6) 190 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin eki (I) sayl
cetvelin Bayndrlk ve skan Bakanl blm yrrlkten
kaldrlm, 643 sayl Kanun Hkmnde Kararname ile evre,
Orman ve ehircilik Bakanl iin ihdas edilerek 190 sayl
Kanun Hkmnde Kararnameye eklenen Bakan Yardmcs
kadrosu iptal edilmi, ekli (1) sayl listede yer alan kadrolar
ihdas edilerek 190 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin eki
(I) sayl cetvele evre ve ehircilik Bakanl blm olarak
eklenmi ve ekli (3) sayl listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin eki (I) sayl
cetvelin Babakanla ve Ekonomi Bakanlna ait blmlerine
eklenmitir.1
(7) (2/1/1961 tarihli ve 195 sayl Basn lan Kurumu Tekiline Dair Kanun ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
(8) (2/1/1961 tarihli ve 195 sayl Basn lan Kurumu Tekiline Dair Kanun ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
(9) (23/4/1981 tarihli ve 2451 sayl Bakanlklar ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanun ile ilgili olup yerine
ilenmitir.)
(10) (27/9/1984 tarihli ve 3046 sayl Kanun ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
Bu fkrada yer alan kadrolarla ilgili olarak 4/7/2011 tarihli ve 27984 (Mkerrer)
sayl Resmi Gazeteye baknz.
2010 | 101

(11) (27/9/1984 tarihli ve 3046 sayl Kanun ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
(12) (10/10/1984 tarihli ve 3056 sayl Babakanlk Tekilat
Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin Deitirilerek
Kabul Hakknda Kanun ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
(16) (21/4/2005 tarihli ve 5335 sayl Baz Kanun ve Kanun
Hkmnde Kararnamelerde Deiiklik Yaplmasna Dair
Kanun ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
(17) (3/6/2011 tarihli ve 637 sayl Ekonomi Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
(18) 3/6/2011 tarihli ve 637 sayl Ekonomi Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname ile ilgili olup yerine ilenmitir.) (19) (3/6/2011 tarihli ve
643 sayl Kanun Hkmnde Kararname ile ilgili olup yerine
ilenmitir.)
102 | 2010

(20) (21/6/2006 tarihli ve 5523 sayl Trkiye Yatrm Destek

ve Tantm Ajans Kurulmas Hakknda Kanun ile ilgili olup
yerine ilenmitir.)
cetvelin kurumlara ait blmlerinde yer alan Folklor Aratrmacs, Mze Aratrmacs, Ktphaneci, Arivci, Kitap Patologu ve Sosyolog unvanl kadrolarn snf Teknik Hizmetler
Snf olarak deitirilmitir.
1170-1
EK MADDE 1 (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 15 md.)
(1) 19/10/1989 tarihli ve 383 sayl zel evre Koruma Kurumu Bakanl Kurulmasna Dair Kanun Hkmnde Kararname ile kurulan zel evre Koruma Kurumu Bakanl kapatlmtr.
(2) 383 sayl Kanun Hkmnde Kararnamede belirtilen i ve
ilemler, Bakan tarafndan uygun grlen evre ve ehircilik
Bakanlnn birimlerince yrtlr.
(3) Bu Kanun Hkmnde Kararname ile kapatlan zel evre
Koruma Kurumu Bakanlna ait her trl tanr, tat, ara, gere
ve malzeme, bor ve alacaklar, hak ve ykmllkler, yazl ve
elektronik ortamdaki her trl kaytlar ve dokmanlar evre ve
ehircilik Bakanlna hibir ileme gerek kalmakszn devredilmi
saylr. Mlkiyeti Hazineye ait veya Devletin hkm ve tasarrufu
altndaki tanmazlardan zel evre Koruma Kurumu Bakanlna tahsis edilmi olanlar hibir ileme gerek kalmakszn tahsis
amacnda kullanlmak zere Bakanla tahsis edilmi saylr.
2010 | 103

(4) Kapatlan zel evre Koruma Kurumu Bakanlnn

harcamalar, 6091 sayl 2011 Yl Merkezi Ynetim Bte Kanununa istinaden Maliye Bakanlnca yeni bir dzenleme yaplncaya kadar, zel evre Koruma Kurumu Bakanlnn 2011
yl btesinde yer alan deneklerden karlanr.
(5) Kapatlan zel evre Koruma Kurumu Bakanlnda
zel evre Koruma Kurumu Bakan, Bakan Yardmcs, I.
Hukuk Maviri ve Daire Bakan kadrosunda bulunanlar, ekli
(3) sayl liste ile ihdas edilen Bakanlk Maviri kadrolarna,
zel evre Koruma Mdr ve zel evre Koruma Mdr
Yardmcs kadrolarnda bulunanlar, bulunduklar illerdeki
evre ve ehircilik l Mdrlnn ube mdr kadrolarna
halen bulunduklar kadro dereceleriyle atanm saylr. Geici 3
nc maddenin beinci fkras hkmleri bunlar hakknda da
uygulanr. Bu madde uyarnca ihdas edilen Bakanlk Maviri
kadrolar, herhangi bir sebeple boalmas halinde hibir ileme
gerek kalmakszn iptal edilmi saylr. Bunlar dnda kalan
personel, hibir ileme gerek kalmakszn kadro ve pozisyonlaryla birlikte evre ve ehircilik Bakanlna devredilmitir.
Devredilen personele ait kadrolar, baka bir ileme gerek kalmakszn devir tarihi itibaryla ihdas edilerek 190 sayl Kanun
Hkmnde Kararnamenin evre ve ehircilik Bakanlna ait
blmne eklenmi ve devredilen szlemeli pozisyonlar ayn
Bakanla vize edilmi saylr.
Dzenleyici ilemler
GEC MADDE 1 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin uygulanmasna ilikin dzenlemeler, bir yl iinde yrrl104 | 2010

e konulur. Bu dzenlemeler yrrle girinceye kadar mevcut

dzenlemelerin bu Kanun Hkmnde Kararnameye aykr
olmayan hkmlerinin uygulanmasna devam olunur.
Hak ve yetkiler ile personelin devri
GEC MADDE 2 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihte Bayndrlk ve skan Bakanlna
ait her trl tanr, tat, ara, gere ve malzeme, bor ve alacaklar, hak ve ykmllkler, yazl ve elektronik ortamdaki
her trl kaytlar ve dokmanlar ile bu birimlere ait kadro ve
pozisyonlarda istihdam edilen personel hibir ileme gerek
kalmakszn evre ve ehircilik Bakanlna devredilmi saylr.
Mlkiyeti Hazineye ait veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmazlardan Bayndrlk ve skan Bakanlna tahsis
edilmi olanlar hibir ileme gerek kalmakszn tahsis amacnda
kullanlmak zere Bakanla tahsis edilmi saylr.
(2) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii
tarihte evre ve Orman Bakanl bnyesinde bulunup Orman
Genel Mdrlne devredilen Doa Koruma ve Milli Parklar
Genel Mdrlnn mesire yerleri ile Aalandrma ve Erozyon Kontrol Genel Mdrl ve Orman-Ky likileri Genel
Mdrlne ait olanlar hari olmak zere evre ve Orman
Bakanlna ait her trl tanr, tat, ara, gere ve malzeme,
bor ve alacaklar, hak ve ykmllkler, yazl ve elektronik
ortamdaki her trl kaytlar ve dokmanlar ile kadro ve pozisyonlarda istihdam edilen personelin ve Orman Genel Mdrlnn mlkiyetinde olanlar hari olmak zere tahsisli tanmazlarn evre ve ehircilik Bakanl ile Orman ve Su leri
2010 | 105

Bakanlna devri evre ve ehircilik Bakan ile Orman ve Su

leri Bakan arasnda yaplacak protokolle belirlenir. Mlkiyeti
Hazineye ait veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmazlardan Orman Genel Mdrlne devredilen birimlere
tahsisli olanlar hari olmak zere evre ve Orman Bakanlna
tahsisli olanlar, sz konusu protokol hkmleri erevesinde
devredildii bakanla hibir ileme gerek kalmakszn tahsis
amacnda kullanlmak zere tahsis edilmi saylr.
(3) evre ve ehircilik Bakanlnn 2011 mali yl harcamalar
6091 sayl 2011 Yl Merkezi Ynetim Bte Kanununa istinaden Maliye Bakanlnca yeni bir dzenleme yaplncaya kadar,
Bayndrlk ve skan Bakanlnn 2011 yl btelerinde yer alan
bte denekleri ile evre ve Orman Bakanlnn Bakanla
devredilen birimlerine ait bte deneklerinden karlanr.
(4) Bayndrlk ve skan Bakanl ile evre ve Orman Bakanlndan Bakanla devredilen birimlerle ilgili dner sermaye
iletmelerine ait her trl tanr, ara, gere, malzeme, demirba ve tatlar, bor ve alacaklar, yazl ve elektronik ortamdaki
her trl kaytlar ve dier dokmanlar ile kadro ve pozisyonlarda bulunan personel, bakaca bir ileme gerek kalmakszn,
bu Kanun Hkmnde Kararname ile kurulan evre ve ehircilik Bakanl dner sermaye iletmesine devredilir ve anlan
iletmeler evre ve ehircilik Bakanl Dner Sermaye letmesi olarak faaliyetlerine devam eder.
(5) Bayndrlk ve skan Bakanl ile evre ve Orman Bakanlnn Bakanla devredilen birimlerinde istihdam edilen srekli iiler kadrolaryla, 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu106 | 2010

nun 4 nc maddesinin (B) ve (C) fkralarna gre istihdam

edilen szlemeli ve geici personel pozisyonlaryla birlikte
Bakanla devredilmitir. Bayndrlk ve skan Bakanl ile
evre ve Orman Bakanlnn Bakanla devredilen birimleri
adna vizeli bo szlemeli personel pozisyonlar ile srekli ii
kadrolar, baka bir ileme gerek kalmakszn Bakanlk adna
vize edilmi saylr.
(6) Bakanln tekilatlanmasyla ilgili olarak tekilat, personel, kadro, demirba devri ve benzeri hususlarda ortaya kabilecek tereddtleri gidermeye evre ve ehircilik Bakan yetkilidir; ancak evre ve Orman Bakanlndan Bakanla devredilen
grevler ve birimler hakknda ortaya kabilecek tereddtler,
evre ve ehircilik Bakan ile Orman ve Su leri Bakan arasnda yaplacak protokolle giderilir.
(7) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 16 md.) Bu Kanun Hkmnde
Kararname ile Bakanla verilen grevlerle ilgili i ve ilemlerden dolay evre ve Orman Bakanlnca taraf olunan ilem ve
szlemelerde Bakanlk taraf olur ve evre ve Orman Bakanl
leh ve aleyhine alm olan davalar ile balatlm olan takiplerde Bakanlk kendiliinden taraf sfatn kazanr. Sz konusu
grevlere ilikin olarak bu maddenin yrrle girmesinden
nce evre ve Orman Bakanlnca yaplm i ve ilemler sebebiyle alacak davalar Bakanla yneltilir. Tabiat varlklar
ile ilgili i ve ilemlerden dolay Kltr ve Turizm Bakanlnn
taraf olduu ilem, szleme, dava ve takipler hakknda da bu
fkra hkm uygulanr.
(8) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 16 md.) Yedinci fkrada belirtilen2010 | 107

ler hari olmak zere bu maddenin yaym tarihinden nce,

evre ve Orman Bakanl ile Bayndrlk ve skan Bakanlna
ilikin i ve ilemler sebebiyle ad geen Bakanlklarn leh ve
aleyhine alm olan davalar ile balatlm takiplerde evre ve
Orman Bakanlnca tesis edilmi ilemler iin husumet Orman
ve Su leri Bakanlna; Bayndrlk ve skan Bakanlnca tesis
edilmi ilemlerde ise husumet evre ve ehircilik Bakanlna
yneltilir.
Mevcut personel
GEC MADDE 3 (1) evre ve Orman Bakanlnn Bakanla devredilen birimleri ile Bayndrlk ve skan Bakanlnda; Mstear, Mstear Yardmcs, evresel Etki Deerlendirmesi ve Planlama Genel Mdr, evre Ynetimi Genel
Mdr, Yap leri Genel Mdr, Teknik Aratrma ve Uygulama Genel Mdr, Genel Mdr Yardmcs, Tefti Kurulu
Bakan, I. Hukuk Maviri, Yksek Fen Kurulu Bakan ve
yeleri, Strateji Gelitirme Bakan, Personel Dairesi Bakan,
dari ve Mali ler Dairesi Bakan, Eitim ve Yayn Daire Bakan, Daire Bakan, Bakanlk Maviri, zel Kalem Mdr,
Basn ve Halkla likiler Maviri, Bayndrlk ve skan l Mdr ve Bayndrlk ve skan l Mdr Yardmcs kadrolarnda bulunanlarn grevi bu Kanun Hkmnde Kararnamenin
yrrle girdii tarihte sona erer. Bu fkra uyarnca grevleri
sona erenlerden Bayndrlk ve skan l Mdr Yardmcs
unvanl kadrolarda bulunanlar ekli (2) sayl liste ile ihdas edilen Aratrmac, dierleri ise ekli (2) sayl liste ile ihdas edilen
Bakanlk Maviri kadrolarna halen bulunduklar kadro dereceleriyle atanm saylr. l evre ve Orman Mdr kadrosun108 | 2010

da bulunanlardan Orman ve Su leri Bakanl Bakanlk Mavirlii kadrosuna atananlar ile l evre ve Orman Mdr Yardmcs kadrosunda bulunanlardan Orman ve Su leri Bakanl Aratrmac kadrosuna atananlardan evre ve ehircilik
Bakan ile Orman ve Su leri Bakan arasnda yaplacak protokolle uygun grlenler, evre ve ehircilik Bakanl Bakanlk
Maviri ve Aratrmac kadrolarna mevzuattaki atama snrlamalarna bal olmakszn atanabilir. Bu madde uyarnca
ihdas edilen Bakanlk Maviri ile Aratrmac kadrolar, herhangi bir sebeple boalmas halinde hibir ileme gerek kalmakszn iptal edilmi saylr.
tarihte evre ve Orman Bakanlnda Hukuk Maviri ile Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarnda bulunanlar arasndan, evre ve ehircilik Bakan ile Orman ve Su
leri Bakan arasnda yaplacak protokolle belirlenenler, evre
ve ehircilik Bakanl Hukuk Maviri ile Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarna baka bir ileme gerek
kalmakszn halen bulunduklar kadro dereceleriyle atanm
saylr. evre ve Orman Bakanlnda Hukuk Maviri, Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarnda geirilen
sreler evre ve ehircilik Bakanlnda Hukuk Maviri, Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarnda gemi
saylr.
tarihte evre ve Orman Bakanlndan Bakanla devredilen
birimlere tahsisli evre ve Orman Uzman ile evre ve Orman
Uzman Yardmcs kadrolarnda bulunanlar, evre ve ehircilik
2010 | 109

Uzman ile evre ve ehircilik Uzman Yardmcs kadrolarna

baka bir ileme gerek kalmakszn halen bulunduklar kadro
dereceleriyle atanm saylr. Bunlardan alt ay iinde talepte
bulunanlardan uygun grlenler ilgili mevzuattaki atama snrlamalarna bal olmakszn Orman ve Su leri Uzman ile
Orman ve Su leri Uzman Yardmcs kadrolarna atanabilirler.
evre ve Orman Uzman ile evre ve Orman Uzman Yardmcs kadrosunda geirilen sreler evre ve ehircilik Uzman ile
evre ve ehircilik Uzman Yardmcs kadrolarnda gemi
saylr.
(4) Bu Kanun Hkmnde Kararname ile Bayndrlk ve skan
Bakanl ile evre ve Orman Bakanlndan Bakanla devredilen birimlere tahsis edilmi kadrolarda bulunan memurlardan yukardaki fkralarda belirtilenler dnda kalanlar, Bakanlk iin ihdas edilen ayn unvanl kadrolara halen bulunduklar
kadro dereceleriyle baka bir ileme gerek kalmakszn atanm
saylr. Bakanla devredilen personelden yukardaki fkralarda
saylanlar hari olmak zere kadro unvanlar deienler veya
kaldrlanlar ise alt ay iinde Bakanlkta kazanlm hak aylk
derecelerine uygun baka bir kadroya atanr. Bunlar atama
ilemi yaplncaya kadar Bakanlka ihtiya duyulan ilerde
grevlendirilir. Bunlar yeni bir kadroya atanncaya kadar eski
kadrolarna ait aylk, ek gsterge, her trl zam ve tazminatlar
ile dier mali haklarn almaya devam eder.
(5) Bu madde uyarnca atanan veya atanm saylan personelin yeni kadrolarna atandklar veya atanm sayldklar tarih
itibaryla eski kadrolarna ilikin olarak en son ayda aldklar
szleme creti, aylk, ek gsterge, ikramiye (bir aya isabet
110 | 2010

eden net tutar), her trl zam ve tazminatlar, makam tazminat, temsil tazminat, grev tazminat, ek cret, ek deme ve
benzeri adlarla yaplan her trl demelerin (ilgili mevzuat
uyarnca fiili almaya bal fazla mesai creti hari) toplam
net tutarnn (bu tutar sabit bir deer olarak esas alnr); yeni
atandklar kadrolara ilikin olarak yaplan szleme creti,
aylk, ek gsterge, ikramiye (bir aya isabet eden net tutar), her
trl zam ve tazminatlar, makam tazminat, temsil tazminat,
grev tazminat, ek cret, ek deme ve benzeri adlarla yaplan
her trl demelerin (ilgili mevzuat uyarnca fiili almaya
bal fazla mesai creti hari) toplam net tutarndan fazla olmas halinde aradaki fark tutar, herhangi bir vergi ve kesintiye
tabi tutulmakszn fark kapanncaya kadar ayrca tazminat
olarak denir. Atandklar veya atanm sayldklar kadro
unvanlarnda istee bal olarak herhangi bir deiiklik olanlarla, kendi istekleriyle baka kurumlara atananlara fark tazminat
denmesine son verilir.
(6) evre ve ehircilik Uzmanlar, 375 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin ek 3 nc maddesi kapsamnda ek demeden yararlanmaya balayncaya kadar, bu Kanun Hkmnde Kararname ile yrrlkten kaldrlan 4856 sayl evre ve
Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 35
inci maddesi uyarnca evre ve Orman Uzmanlarna yaplan ek
demeden ayn usul ve esaslar erevesinde yararlanmaya
devam eder.
(7) Maliye Bakanl uhdesinde Hazine Avukatlar tarafndan
Bayndrlk ve skan Bakanl ile evre ve Orman Bakanlndan Bakanla devredilen birimlerin grevlerine ilikin olarak
2010 | 111

evre ve Orman Bakanln temsilen takip edilmekte olan

dava dosyalar ve icra takiplerine ilikin dosyalar, Maliye Bakanl ve Bakanlka mtereken belirlenecek esaslara gre bu
Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihten
itibaren bir yl iinde Bakanla devredilir. Bu ekilde devredilen dava ve icra takipleri ile ilgili olarak devir tarihine kadar
yaplm her trl ilem Bakanlk adna yaplm saylr.
Kadro deiiklikleri
GEC MADDE 4 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihten itibaren bir yl sreyle 190 sayl
Kanun Hkmnde Kararnamenin 9 uncu maddesindeki snrlamalara bal olmakszn bo kadrolarda snf, unvan ve derece; dolu kadrolarda derece deiiklii yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Mevcut ilerin yrtlmesi
GEC MADDE 5 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararname
ile kurulan evre ve ehircilik Bakanl tekilatlanncaya kadar, Bakanln merkez ve tara tekilatnda deien veya yeni
kurulan birimlere verilen grevler ve hizmetler, Bayndrlk ve
skan Bakanl ile evre ve Orman Bakanlndan Bakanla
devredilen merkez, tara ve dner sermaye tekilatlar tarafndan mevcut personel eliyle yrtlmeye devam olunur.
Mevcut statlerin deerlendirilmesi
GEC MADDE 6 (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 17 md.)
(1) Bu maddenin yrrle girdii tarihte, doal sit alan ve
112 | 2010

tabiat varl olarak tespit ve tescil edilmi alan ve varlklara

ilikin her trl belge, bu alan ve varlklarn statlerinin yeniden deerlendirilmesi iin en ge alt ay iinde Bakanla devredilir. Tabiat varlklar ve doal sitlerle ilgili yeni deerlendirme yaplncaya kadar bu alanlara ilikin olarak kltr ve
tabiat varlklarn koruma blge kurullarnca alnm kararlar
geerlidir.
(2) Devir srecinde arkeolojik, kentsel, tarihi sitlerin ve kltr
varlklarnn bulunduu alanlarn doal sitler, tabiat varlklar
ile benzeri dier koruma statsnde bulunan alanlarla akmas durumunda bu alanlara ilikin konular mevcut doal sit
stats de gznne alnarak kltr varlklarn koruma blge
kurullarnca deerlendirilir ve Kltr ve Turizm Bakanlnn
talebi zerine bu alanlarn ad geen Bakanlka ksmen veya
tamamen ynetilmesine evre ve ehircilik Bakan ile Kltr ve
Turizm Bakannca birlikte karar verilir.
(3) Bakanlk tarafndan konunun uzmanlarndan oluturulacak komisyonca yeniden tespit edilen statler evre ve ehircilik Bakannn onay ile, yap yasa ngrlen statler ise Bakanlar Kurulunca onaylandktan sonra tescil edilir. Bu alanlar
ve varlklar yeni statsne, ren yerleri ise mevcut statsne
uygun koruma-kullanma esaslarna gre yetkili idarelerce ynetilir.
(4) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yaym tarihinden
nce ilan edilmi olan milli parklar, tabiat parklar, tabiat antlar, tabiat koruma alanlar ve sulak alanlardaki kamuya ait alanlarn mevcut halleriyle ynetilmesine ve iletilmesine ilikin i
2010 | 113

ve ilemler, Bakanlka onaylanan her tr ve lekteki evre

dzeni plan ile nazm ve uygulama imar plan kararlarna
uygun olarak Orman ve Su leri Bakanlnca yrtlr.
Yrrlk
MADDE 38 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararname yaym
tarihinde yrrle girer.
Yrtme
MADDE 39 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararname hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.
114 | 2010

(I) SAYILI CETVEL

EVRE VE EHRCLK BAKANLII TEKLATI1
Mstear
Mstear Yardmcs
MsteMstear Yarar
dmcs
Hizmet Birimleri
1) Meknsal Planlama Genel
Mdrl
Mstear Yardmcs
2) evre Ynetimi Genel Mdrl
Mstear Yardmcs
3) evresel Etki Deerlendirmesi, zin ve Denetim Genel

Mdrl
Mstear Yardmcs
4) Yap leri Genel Mdrl
(Ek: 8/8/2011KHK-648/ 18
md.) Mstear
Yardmcs
5) (Deiik: 8/8/2011-KHK648/ 18 md.) Altyap Hizmetleri

Genel Mdrl
6) Mesleki Hizmetler Genel
Mdrl
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 18 inci maddesi ile bu cetvele 7 nci srasndan sonra gelmek zere 8) Tabiat Varlklarn Koruma Genel Mdrl sras
eklenmi ve mevcut sralar buna gre teselsl ettirilmi ve metne ilenmitir.
2010 | 115

7) Corafi Bilgi Sistemleri Genel Mdrl

8) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 18
md.) Tabiat Varlklarn Koruma
Genel Mdrl
9) Rehberlik ve Tefti Bakanl
10) Strateji Gelitirme Bakanl
11) Yksek Fen Kurulu Bakanl
12) Hukuk Mavirlii
13) D likiler Dairesi Bakanl
14) Avrupa Birlii Yatrmlar
Dairesi Bakanl
15) Eitim ve Yayn Dairesi
Bakanl
16)
l
Personel Dairesi Bakan-
17) Destek Hizmetleri Dairesi

Bakanl
116 | 2010

18 Basn ve Halkla likiler

Mavirlii
19) zel Kalem Mdrl
644 SAYILI KHK'YE EK VE DEKLK GETREN

MEVZUATIN YRRLE GR TARHLERN
GSTERR LSTE
Kanun
644 sayl KHKnin
Yrrle
No.
deien maddeleri
giri tarihi
KHK/648
2, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13
17/8/2011
/A, 16, 25, 32, 36/A,

Ek Madde 1, Geici Madde 2,
Geici Madde 6, (I) Sayl Cetvel
KHK/653
2, 7 ve 32
17/9/2011
2010 | 117

118 | 2010
ORMAN VE SU L. BAKANLIININ TEKLAT VE

GREVLER HAKKINDA KANUN HKMNDE KARARNAME
ORMAN VE SU LER BAKANLIININ TEKLAT VE

GREVLER HAKKINDA KANUN HKMNDE
KARARNAME
Kanun Hk. Kar. nin Tarihi : 29/6/2011, No : 645

Yetki Kanununun Tarihi
Yaymland R.G. Tarihi
Yaymland Dstur
: 6/4/2011, No : 6223
: 4/7/2011, No : 27984 Mk.
: Tertip : 5
Cilt : 50
BRNC BLM
Ama, Kapsam ve Grevler
Ama ve kapsam
MADDE 1 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin amac;
Orman ve Su leri Bakanlnn kurulu, grev, yetki ve sorumluluklarn dzenlemektir.
Grevler
MADDE 2 (1) Orman ve Su leri Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Ormanlarn korunmas, gelitirilmesi, iletilmesi, slah ve
bakm, lleme ve erozyonla mcadele, aalandrma ve or2010 | 119
ORMAN VE SU L. BAKANLIININ TEKLAT VE GREVLER

manla ilgili mera slah konularnda politikalar oluturmak.

b) Tabiatn korunmasna ynelik politikalar gelitirmek, korunan alanlarn tespiti, milli parklar, tabiat parklar, tabiat antlar, tabiat koruma alanlar, sulak alanlar ve biyolojik eitlilik
ile av ve yaban hayatnn korunmas, ynetimi, gelitirilmesi,
iletilmesi ve ilettirilmesini salamak.
c) Su kaynaklarnn korunmasna ve srdrlebilir bir ekilde
kullanlmasna dair politikalar oluturmak, ulusal su ynetimini koordine etmek.
) Meteorolojik olaylarn izlenmesi ve bunlarla ilgili gerekli
tedbirlerin alnmasna ynelik politika ve stratejiler belirlemek.
d) Bakanln faaliyet alanna giren konularda uluslararas
almalarn izlenmesi ve bunlara katkda bulunulmas amacyla ulusal dzeyde yaplan hazrlklar ilgili kurulularla ibirlii
halinde yrtmek.
e) Mevzuatla Bakanla verilen dier grev ve hizmetleri
yapmak.
KNC BLM
Bakanlk Tekilat
Tekilat
MADDE 3 (1) Bakanlk, merkez ve tara tekilatndan oluur.
120 | 2010

(2) Bakanlk merkez tekilat ekli (I) sayl cetvelde gsterilmitir.

Bakan
MADDE 4 (1) Bakanlk tekilatnn en st amiri olan Bakan,
Bakanlk icraatndan ve emri altndakilerin faaliyet ve ilemlerinden Babakana kar sorumlu olup aadaki grev, yetki ve
sorumluluklara sahiptir:
a) Bakanl Anayasaya, kanunlara, hkmet programna ve
Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun
olarak ynetmek.
b) Bakanln grev alanna giren hususlarda politika ve stratejiler gelitirmek, bunlara uygun olarak yllk ama ve hedefler
oluturmak, performans ltleri belirlemek, Bakanlk btesini
hazrlamak, gerekli kanuni ve idari dzenleme almalarn
yapmak, belirlenen stratejiler, amalar ve performans ltleri
dorultusunda uygulamay koordine etmek, izlemek ve deerlendirmek.
c) Bakanlk faaliyetlerini ve ilemlerini denetlemek, ynetim
sistemlerini gzden geirmek, tekilat yaps ve ynetim srelerinin etkililiini gzetmek ve ynetimin gelitirilmesini salamak.
) Faaliyet alanna giren konularda dier bakanlklar, kamu
kurum ve kurulular ile ibirlii ve koordinasyon salamak.
Mstear ve Mstear Yardmclar
2010 | 121

MADDE 5 (1) Mstear, Bakandan sonra gelen en st dzey kamu grevlisi olup Bakanlk hizmetlerini, Bakan adna ve
onun emir ve ynlendirmesi dorultusunda, mevzuat hkmlerine, Bakanln ama ve politikalarna, stratejik planna uygun olarak dzenler ve yrtr. Bu amala, Bakanlk kurulularna gereken emirleri verir ve bunlarn uygulanmasn gzetir
ve salar. Mstear bu hizmetlerin yrtlmesinden Bakana
kar sorumludur.
(2) Msteara yardmc olmak zere drt Mstear Yardmcs grevlendirilebilir.1
NC BLM
Hizmet Birimleri
Hizmet birimleri
MADDE 6 (1) Bakanln hizmet birimleri unlardr:
a) lleme ve Erozyonla Mcadele Genel Mdrl.
b) Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrl.
c) Su Ynetimi Genel Mdrl.
) Rehberlik ve Tefti Bakanl.
8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 29 uncu maddesi ile bu fkrada yer alan
ibaresi drt eklinde deitirilmi ve metne ilenmitir
122 | 2010

d) Strateji Gelitirme Bakanl.

e) Hukuk Mavirlii.
f) Avrupa Birlii ve D likiler Dairesi Bakanl.
g) Personel Dairesi Bakanl.
) Destek Hizmetleri Dairesi Bakanl.
h) Bilgi lem Dairesi Bakanl.
) Basn ve Halkla likiler Mavirlii.
i) zel Kalem Mdrl.
lleme ve Erozyonla Mcadele Genel Mdrl
MADDE 7 (1) lleme ve Erozyonla Mcadele Genel Mdrlnn grevleri unlardr:
a) Topran korunmas ve tabii kaynaklarn gelitirilmesi
amacyla; havza btnl esas alnarak, lleme ve erozyonla
mcadele, , heyelan ve sel kontrol ile entegre havza slah
plan ve projelerini yapmak, yaptrmak, uygulanmasn izlemek,
bu faaliyetlere proje baznda destek salamak, bu i ve ilemlerle ilgili politika ve stratejiler belirlemek, ilgili kurum ve kurulular arasnda ibirlii ve koordinasyon salamak.
b) Su havzalarnn gelitirilmesine ynelik ulusal ve blgesel
dzeyde planlama yapmak, politika ve stratejiler belirlemek.
c) niversiteler ve aratrma-gelitirme kurulularyla birlikte
aratrma ve gelitirme faaliyetleri yrtmek, eitim, yayn ve
2010 | 123

tantm faaliyetlerinde bulunmak.

) Grev alanna giren konularda ett, aratrma, i tanm,
analiz ve birim fiyat tespiti yapmak, yaptrmak, onaylamak,
uygulama esaslarn tespit etmek.
Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrl1
MADDE 8 (1) Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrlnn grevleri unlardr:
a) (Deiik: 8/8/2011-KHK-648/ 30 md.) Milli parklar, tabiat
parklar, tabiat antlar, tabiat koruma alanlar ve sulak alanlarn tespiti, bunlardan evre ve ehircilik Bakanlnca tescil
edilenlerin korunmas, gelitirilmesi, tantlmas, ynetilmesi,
iletilmesi ve ilettirilmesi ile ilgili ileri yrtmek ve denetlemek.
b) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayl Mill Parklar Kanunu ile verilen grevleri yrtmek.
c) Yaban hayat ve kara av kaynaklar ile orman ii su kaynaklar, dere, gl, glet ve sulak alanlarn ve hassas blgelerin
korunmas, gelitirilmesi, kara avclnn dzenlenmesi, av
kaynaklarnn iletilmesi ve kontrol ile ilgili her trl ett,
envanter, planlama, projelendirme, uygulama ve izlemeye
ilikin i ve ilemleri yapmak veya yaptrmak, bu hizmetlerle
1 8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 30 uncu maddesi ile bu maddenin birinci
fkrasnn (g) bendinden sonra gelmek zere () bendi eklenmi ve mevcut () bendi
(h) bendi olarak teselsl ettirilmitir.
124 | 2010

ilgili tesisleri kurmak veya kurdurmak.

) Kara avcln dzenleyen mevzuat ile ilgili i ve ilemleri
yrtmek.
d) Uluslararas koruma szlemeleri ile belirlenen yrelerdeki koruma ve kullanma esaslarn belirlemek.
e) Uluslararas szlemeler ile koruma altna alnan bitki ve
hayvan trleri ile alanlarn korunmas konusunda tedbirler
almak, ilgili kurulularla ibirlii yapmak.
f) Hayvanlarn korunmasna ynelik almalar, ilgili bakanlk, kurum ve kurulular ve sivil toplum kurulularyla ibirlii
iinde yapmak, yaptrmak, bu konuda yrtlen faaliyetleri
desteklemek, denetlemek veya denetlenmesini salamak.
g) Grev alanyla ilgili olarak bitki ve hayvan tr genetik
kaynaklarnn muhafazas ve iyiletirilmesi ile ilgili i ve ilemleri yrtmek.
) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 30 md.) Orman ve orman rejimine
tabi yerlerde tabiat park, tabiat ant ve tabiat koruma alanlar
ile sulak alanlar ve benzeri koruma alanlarnn tescil ve ilann
yapmak.
h) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
2010 | 125

Su Ynetimi Genel Mdrl1

MADDE 9 (1) Su Ynetimi Genel Mdrlnn grevleri
unlardr:
a) Su kaynaklarnn korunmas, iyiletirilmesi ve kullanlmasna ilikin politikalar belirlemek.
b) Su ynetiminin ulusal ve uluslararas dzeyde koordinasyonunu salamak.
c) Su kaynaklarnn ky sular dahil olmak zere korumakullanma dengesi gzetilerek, sucul evrenin ekolojik ve kimyasal kalitesinin korunmas ve gelitirilmesini salamak amacyla havza baznda nehir havza ynetim planlar hazrlamak,
hazrlatmak, btncl nehir havzalar ynetimi ile ilgili mevzuat almalarn yrtmek.
) Havza baznda kirliliin nlenmesi ile ilgili tedbirleri ilgili
kurum ve kurulularla birlikte belirlemek, deerlendirmek,
gncellemek ve uygulamalarn takibini yapmak.
d) Yer st ve yer alt sularnn kalite ve miktarnn korunmasna ynelik hedef, ilke ve alc ortam standartlarn ilgili
kurum ve kurulularla birlikte belirlemek, su kalitesini izlemek
veya izletmek.
e) Taknlarla ilgili strateji ve politikalar belirlemek, ilgili
mevzuat ve takn ynetim planlarn hazrlamak.
8/8/2011 tarihli ve 648 sayl KHKnn 31 inci maddesi ile bu maddenin birinci
fkrasnn () bendinden sonra gelmek zere (h) ve () bentleri eklenmi ve mevcut
(h) bendi (i) bendi olarak teselsl ettirilmitir.
126 | 2010

f) Nehir havza ynetim planlarna uygun olarak sektrel

bazda su kaynaklarnn tahsislerine ilikin gerekli koordinasyonu yapmak.
g) Su kaynaklarnn korunmas ve ynetimi ile ilgili uluslararas szlemeler ve dier mevzuattan kaynaklanan sreleri
takip etmek, snr aan ve snr oluturan sulara ilikin ileri
ilgili kurumlarla ibirlii iinde yrtmek.
) Ulusal su veri tabanl bilgi sistemini oluturmak.
h) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 31 md.) Su kirlilii asndan hassas alanlar ve nitrata duyarl hassas alanlar tespit etmek ve
izlemek.
) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 31 md.) klim deiikliinin su
kaynaklarna etkisi ile ilgili almalar yapmak.
i) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Rehberlik ve Tefti Bakanl
MADDE 10 (1) Rehberlik ve Tefti Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Bakanlk tekilatnn her trl faaliyet ve ilemleriyle ilgili
olarak tefti, inceleme ve soruturmalar yapmak.
b) Bakanln amalarn daha iyi gerekletirmek, mevzuata,
plan ve programlara uygun almasn temin etmek amacyla
gerekli teklifleri hazrlamak ve Bakana sunmak.
c) Kanunlarla ve Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri
yapmak.
2010 | 127

(2) Birinci fkrada ve dier mevzuatta verilen grevleri yapmak zere Bakanlkta Mfetti istihdam edilir.
(3) Mfetti Yardmclarnn giri ve yeterlik snavlarnn usul
ve esaslar, Mfettilie ykselmeleri, grev, yetki ve sorumluluklar, Bakanln alma usul ve esaslar ile dier hususlar
Strateji Gelitirme Bakanl
MADDE 11 (1) Strateji Gelitirme Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanunu,
22/12/2005 tarihli ve 5436 sayl Kanunun 15 inci maddesi ve
dier mevzuatla strateji gelitirme ve mali hizmetler birimlerine
b) Bakan tarafndan verilen benzeri grevleri yapmak.
Hukuk Mavirlii
MADDE 12 (1) Hukuk Mavirliinin grevleri unlardr:
a) Bakanln taraf olduu adli ve idari davalarda, tahkim
yarglamasnda ve icra ilemlerinde Bakanl temsil etmek,
dava ve icra ilemlerini takip etmek, anlamazlklar nleyici
hukuki tedbirleri zamannda almak.
b) Bakanlk hizmetleriyle ilgili olarak dier kamu kurum ve
kurulular tarafndan hazrlanan mevzuat taslaklarn, Bakanlk birimleri tarafndan dzenlenecek her trl szleme ve
artname taslaklarn, Bakanlk ile nc kiiler arasnda kan
128 | 2010

her trl uyumazlklara ilikin ileri ve Bakanlk birimlerince

sorulacak dier ileri inceleyip hukuki mtalaasn bildirmek.
c) Bakanlka hizmet satn alma yoluyla temsil ettirilen dava
ve icra takiplerine ilikin usul ve esaslar belirlemek, bunlar
izlemek, koordine etmek ve denetlemek.
) Bakanln amalarn daha iyi gerekletirmek, mevzuata,
plan ve programa uygun almalarn temin etmek amacyla
gerekli hukuki teklifleri hazrlayp Bakana sunmak.
(2) Birinci fkrada belirtilen her trl dava ve takip ileri ile
dier grevler Bakanln Hukuk Mavirleri ile Avukatlar
araclyla yerine getirilir. Gerekli hallerde dava ve takip ileri
Hazine Avukatlar araclyla veya ihtiya duyulmas halinde
Bakanlka belirlenecek usul ve esaslar erevesinde 4/1/2002
tarihli ve 4734 sayl Kamu hale Kanununun 22 nci maddesinde ngrlen dorudan temin usul ile avukatlar veya avukatlk ortaklklar ile yaplacak avukatlk szlemeleri yoluyla
yrtlr.
(3) Davalarda temsil yetkisi bulunan Hukuk Mavirleri ve
Avukatlarn bir listesi Bakanlka ilgili Cumhuriyet basavclklarna ve blge idare mahkemesi bakanlklarna verilir. Bu
listelerin birer nshas, Cumhuriyet basavcl tarafndan adli
yarg evresinde, blge idare mahkemesi bakanlnca idari
yarg evresinde bulunan mahkemelere gnderilir. Yksek
mahkemeler ve blge adliye mahkemesindeki durumalarda
temsil yetkisini kullanacaklarn isimleri, ilgili mahkemelerin
2010 | 129

basavclklarna veya bakanlklarna bildirilir. Listede isimleri

yer alan Hukuk Mavirleri ve Avukatlar, baroya kayt ve
vekletname ibraz gerekmeksizin temsil yetkilerini kullanr.
Temsil yetkisi sona erenlerin isimleri yukarda yazl mercilere
derhal bildirilir.
(4) Bakanlk lehine sonulanan dava ve icra takipleri nedeniyle hkme balanarak kar taraftan tahsil edilen veklet cretlerinin Hukuk Mavirleri ve Avukatlara datm hakknda,
2/2/1929 tarihli ve 1389 sayl Devlet Davalarn nta Eden
Avukat ve Saireye Verilecek creti Veklet Hakknda Kanun
hkmleri kyas yoluyla uygulanr.
Avrupa Birlii ve D likiler Dairesi Bakanl
MADDE 13 (1) Avrupa Birlii ve D likiler Dairesi Bakanlnn grevleri unlardr:
a) Bakanln grev ve faaliyet alanna giren, Avrupa Birlii
ile ilgili konularda; mzakerelere ilikin hazrlklar yapmak,
toplantlara katlmak, Avrupa Birlii-Trkiye ortaklk organlarnda alnan kararlarla ilgili olarak uyum ve uygulama almalarn yrtmek, Bakanlk birimleri arasnda koordinasyonu
salamak.
b) Bakanln yabanc lkeler ve uluslararas kurulular ile
ilikilerini yrtmek, koordinasyonu salamak, ikili ve ok
tarafl bilimsel, snai ve teknik ibirlii anlamalar ile blgesel
ibirlii anlamalar ve protokollerinin hazrlanmasna yardmc
olmak.
c) Bakanln Avrupa Birlii, dier yabanc lkeler ve ulusla130 | 2010

raras kurulularla yrtt projelerin ve programlarn hazrlanmasn, koordinasyonunu, yrtlmesini ve kontroln

salamak.
) Bakanln grev ve faaliyet alanna giren d ilikilerle ilgili konularda protokol faaliyetlerini dzenlemek ve yrtmek.
d) Bakanln grev ve faaliyet alanna giren d ilikilerle ilgili konularda kongre, konferans ve toplantlar dzenlemek
veya dzenlenmesini salamak, Bakanlka dzenlenecek uluslararas organizasyonlar koordine etmek.
Personel Dairesi Bakanl
MADDE 14 (1) Personel Dairesi Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Bakanln insan gc planlamas ve personel politikas ile
ilgili almalar yapmak, personel sisteminin gelitirilmesi iin
tekliflerde bulunmak.
b) Bakanlk personelinin atama, nakil, terfi, emeklilik ve benzeri zlk ilemlerini yrtmek.
c) Bakanln eitim plann hazrlamak, uygulamak ve deerlendirmek.
Destek Hizmetleri Dairesi Bakanl
MADDE 15 (1) Destek Hizmetleri Dairesi Bakanlnn grevleri unlardr:
2010 | 131

a) 5018 sayl Kamu Mal Ynetimi ve Kontrol Kanunu hkmleri erevesinde, kiralama ve satn alma ilerini yrtmek,
temizlik, gvenlik, aydnlatma, stma, onarm, tama ve benzeri hizmetleri yapmak veya yaptrmak.
b) Bakanln tanr ve tanmazlarna ilikin ilemleri ilgili
mevzuat erevesinde yrtmek.
c) Genel evrak ve ariv faaliyetlerini dzenlemek ve yrtmek.
) Bakanlk sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini planlamak ve yrtmek.
Bilgi lem Dairesi Bakanl
MADDE 16 (1) Bilgi lem Dairesi Bakanlnn grevleri
unlardr:
a) Bakanlk projelerinin Bakanlk biliim altyapsna uygun
olarak tasarlanmasn ve uygulanmasn salamak, teknolojik
gelimeleri takip etmek ve Bakanlk otomasyon stratejilerini
belirlemek, bilgi gvenlii ve gvenilirliinin gerektirdii nlemleri almak, politikalar ve ilkeleri belirlemek, kamu biliim
standartlarna uygun zmler retmek.
b) Bakanln bilgi ilem hizmetlerini yrtmek.
c) Bakanln internet sayfalar, elektronik imza ve elektronik
belge uygulamalar ile ilgili teknik almalar yapmak.
) Bakanlk hizmetleriyle ilgili bilgileri toplamak ve veri tabanlar oluturmak.
132 | 2010

d) Bakanln mevcut biliim altyapsnn kurulumu, bakm,

ikmali, gelitirilmesi ve gncellenmesi ile ilgili ileri yrtmek,
haberleme gvenliini salamak ve bu konularda grev stlenen personelin bilgi teknolojilerindeki gelimelere paralel olarak dzenli ekilde hizmet ii eitim almalarn salamak.
Basn ve Halkla likiler Mavirlii
MADDE 17 (1) Basn ve Halkla likiler Mavirliinin grevleri unlardr:
a) Bakanln basn ve halkla ilikilerle ilgili faaliyetlerini
planlamak ve bu faaliyetlerin belirlenecek usul ve ilkelere gre
yrtlmesini salamak.
b) 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayl Bilgi Edinme Hakk Kanununa gre yaplacak bilgi edinme bavurularn etkin, sratli ve
doru bir ekilde sonulandrmak zere gerekli tedbirleri almak.
zel Kalem Mdrl
MADDE 18 (1) zel Kalem Mdrlnn grevleri unlardr:
a) Bakann alma programn dzenlemek.
b) Bakann resmi ve zel yazmalarn, protokol ve tren ilerini dzenlemek ve yrtmek.
2010 | 133

Bakanlk Mavirleri
MADDE 19 (1) Bakanlkta zel nem ve ncelik tayan konularda Bakana yardmc olmak zere yirmi Bakanlk Maviri
atanabilir. Bakanlk Mavirleri Bakanlk Makamna baldr.
(2) (Ek: 8/8/2011-KHK-648/ 32 md.) Bakanlk Mavirleri,
Bakann uygun grecei merkez veya tara tekilatna ait birimlerde altrlabilir.
DRDNC BLM
Tara Tekilat, Komisyon, ra ve alma Gruplar
ile Dner Sermaye
Tara tekilat
MADDE 20 (1) Bakanlk, ilgili mevzuat hkmleri erevesinde tara tekilat kurmaya yetkilidir.
Komisyon, ra ve alma gruplar
MADDE 21 (1) Bakanln komisyon ve ralar unlardr:
a) Ormanclk ve Su ras.
b) Merkez Av Komisyonu.
c) Ulusal Sulak Alan Komisyonu.
) Su Komisyonu.
134 | 2010

(2) Bakanlk, grev alanna giren konularla ilgili olarak almalarda bulunmak zere dier bakanlklar, kamu kurum ve
kurulular, meslek odalar, sivil toplum kurulular, zel sektr
temsilcileri ve konu ile ilgili uzmanlarn katlm ile alma
gruplar oluturabilir.
(3) Komisyon, ra ve alma gruplarnn oluturulmas, alma usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.
Dner sermaye
MADDE 22 (1) Bakanlk ihtiya duyduu hallerde ve lzum grd merkezlerde Bakann onay ile grev ve hizmetleriyle ilgili dner sermayeli iletmeler kurabilir. Dner sermaye miktarn belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
(2) letmelerin grevleri, gelirleri, ileyii ve denetimi ile dier hususlar Maliye Bakanlnn uygun gr zerine yrrle konulacak ynetmelikle dzenlenir.
BENC BLM
Sorumluluk ve Yetki
Yneticilerin sorumluluklar
MADDE 23 (1) Bakanln her kademedeki yneticileri, grevlerini mevzuata, stratejik plan ve programlara, performans
2010 | 135

ltlerine ve hizmet kalite standartlarna uygun olarak yrtmekten st kademelere kar sorumludur.
Koordinasyon ve ibirlii
MADDE 24 (1) Bakanlk, hizmet ve grevleriyle ilgili konularda dier bakanlklarn ve kamu kurum ve kurulularnn
uyacaklar esaslar, mevzuata uygun olarak belirlemekle, kaynak israfn nleyecek ve koordinasyonu salayacak tedbirleri
almakla grevli ve yetkilidir.
(2) Bakanlk, dier bakanlklarn hizmet alanna giren konulara ilikin faaliyetlerinde, ilgili bakanlklara danmak ve gerekli ibirlii ve koordinasyonu salamaktan sorumludur.
(3) Bakanlk, hizmet alanna giren konularda mahalli idarelerle koordinasyonu salar.
Yetki devri
MADDE 25 (1) Bakan, Mstear ve her kademedeki Bakanlk yneticileri, snrlarn aka belirtmek ve yazl olmak artyla yetkilerinden bir ksmn alt kademelere devredebilir.
Yetki devri, uygun aralarla ilgililere duyurulur.
Dzenleme yetkisi
MADDE 26 (1) Bakanlk; grev, yetki ve sorumluluk alanna giren ve nceden kanunla dzenlenmi konularda idari
dzenlemeler yapabilir.
136 | 2010

ALTINCI BLM
Personele likin Hkmler
Atama
MADDE 27 (1) 23/4/1981 tarihli ve 2451 sayl Bakanlklar
ve Bal Kurulularda Atama Usulne likin Kanunun eki
cetvellerde saylanlar dnda kalan memurlarn atamalar Bakan tarafndan yaplr. Bakan bu yetkisini alt kademelere devredebilir.
Kadrolar
MADDE 28 (1) Kadrolarn tespiti, ihdas, kullanm ve iptali ile kadrolara ilikin dier hususlar 190 sayl Genel Kadro ve
Usul Hakknda Kanun Hkmnde Kararname hkmlerine
gre dzenlenir.
Orman ve Su leri Uzmanl
MADDE 29 (1) Bakanlk, grev alanna giren konularda altrlmak zere Orman ve Su leri Uzman ile Orman ve Su
leri Uzman Yardmcs istihdam eder.
(2) Orman ve Su leri Uzman Yardmclna atanabilmek
iin 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 48 inci maddesinde saylan genel artlara ek olarak aadaki artlar aranr:
a) En az drt yllk eitim veren siyasal bilgiler, hukuk, iktisadi ve idari bilimler, iktisat, iletme ve mhendislik faklteleri
2010 | 137

ile Bakanln grev alanna giren ve ynetmelikle belirlenen

fakltelerden veya bunlara denklii Yksekretim Kurulu
tarafndan kabul edilen yurt ii veya yurt dndaki yksekretim kurumlarndan mezun olmak.
b) Yaplacak yarma snavnda baarl olmak.
(3) Orman ve Su leri Uzman Yardmclna atananlar, en az
yl almak ve istihdam edildikleri birimlerce belirlenecek
konularda hazrlayacaklar uzmanlk tezinin, oluturulacak tez
jrisi tarafndan kabul edilmesi kaydyla, yaplacak yeterlik
snavna girmeye hak kazanr. Sresi iinde tezlerini sunmayan
veya tezleri kabul edilmeyenlere tezlerini sunmalar veya yeni
bir tez hazrlamalar iin alt ay amamak zere ilave sre
verilir. Yeterlik snavnda baarl olanlarn uzman kadrolarna
atanabilmeleri, Kamu Personeli Yabanc Dil Bilgisi Seviye Tespit Snavndan asgar (C) dzeyinde veya dil yeterlii bakmndan buna denklii kabul edilen ve uluslararas geerlilii bulunan baka bir belgeye yeterlik snavndan itibaren en ge iki yl
iinde sahip olma artna baldr. Snavda baarl olamayanlar
veya snava girmeye hak kazand hlde geerli mazereti olmakszn snav hakkn kullanmayanlara, bir yl iinde ikinci
kez snav hakk verilir.
Verilen ilave sre iinde tezlerini sunmayan veya ikinci defa
hazrladklar tezleri de kabul edilmeyenler, ikinci snavda da
baar gsteremeyen veya snav hakkn kullanmayanlar ile
sresi iinde yabanc dil yeterlilii artn yerine getirmeyenler,
Orman ve Su leri Uzman Yardmcs unvann kaybeder ve
Bakanlkta durumlarna uygun kadrolara atanr.
138 | 2010

(4) Orman ve Su leri Uzman ile Orman ve Su leri Uzman

Yardmclarnn meslee alnmalar, yetitirilmeleri, yarma
snav, tez hazrlama ve yeterlik snav ile dier hususlar ynetmelikle dzenlenir.
YEDNC BLM
eitli Hkmler
Atflar, deitirilen ve yrrlkten kaldrlan hkmler

MADDE 30 (1) Mevzuatta bu Kanun Hkmnde Kararname ile Orman ve Su leri Bakanlna devredilen birimlerle
ilgili grevler nedeniyle evre ve Orman Bakanlna yaplm
olan atflar Orman ve Su leri Bakanlna, evre ve Orman
Bakanna yaplm olan atflar Orman ve Su leri Bakanna
yaplm saylr.
(2) (31/10/1985 tarihli ve 3234 sayl Orman Genel Mdrl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin Deitirilerek Kabul Hakknda Kanun ile ilgili
olup yerine ilenmitir.)
cetvelin evre ve Orman Bakanlna ait blmleri yrrlkten
kaldrlm, ekli (1) sayl listede yer alan kadrolar ihdas edilerek anlan Kanun Hkmnde Kararnamenin eki (I) sayl cetvele Orman ve Su leri Bakanl blm olarak eklenmi, ekli (3)
2010 | 139

sayl listede yer alan kadrolar ihdas edilerek anlan Kanun

Hkmnde Kararnamenin eki (I) sayl cetvelin Orman Genel
Mdrl blmne eklenmi, ekli (2) sayl listede yer alan
kadrolar iptal edilerek anlan Kanun Hkmnde Kararnamenin
eki (I) sayl cetvelin Orman Genel Mdrl blmnden
karlmtr.1
Dzenleyici ilemler
GEC MADDE 1 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin uygulanmasna ilikin dzenlemeler, bir yl iinde yrrle konulur. Bu dzenlemeler yrrle girinceye kadar mevcut
dzenlemelerin bu Kanun Hkmnde Kararnameye aykr
olmayan hkmlerinin uygulanmasna devam olunur.
Hak ve yetkiler ile personelin devri
GEC MADDE 2 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihte evre ve Orman Bakanl bnyesinde bulunup bu Kanun Hkmnde Kararname ile Orman
Genel Mdrlne devredilen Doa Koruma ve Milli Parklar
Genel Mdrlnn mesire yerleri ile Aalandrma ve Erozyon Kontrol Genel Mdrl ve Orman-Ky likileri Genel
Mdrlne ait her trl tanr, tat, ara, gere ve malzeme,
bor ve alacaklar, hak ve ykmllkler, yazl ve elektronik
ortamdaki her trl kaytlar ve dokmanlar ile bu birimlere ait
kadro ve pozisyonlarda istihdam edilen personel hibir ileme
gerek kalmakszn Orman Genel Mdrlne devredilmi
Bu fkrada yer alan kadrolarla ilgili olarak 4/7/2011 tarihli ve 27984 (Mkerrer)
sayl Resmi Gazeteye baknz.
140 | 2010

saylr. Mlkiyeti Hazineye ait veya Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmazlardan Orman Genel Mdrlne
devredilen birimlere tahsis edilmi olanlar hibir ileme gerek
kalmakszn tahsis amacnda kullanlmak zere anlan Genel
Mdrle tahsis edilmi saylr. Ormanclk Aratrma Enstits ve Ormanclk Aratrma mdrlkleri ayn artlar dahilinde dorudan merkeze bal tara birimleri olarak Orman
Genel Mdrlne devredilir.
(2) Bakanln tekilatlanmasna ilikin olarak tekilat, personel, kadro, demirba devri ve benzeri hususlarda ortaya kabilecek tereddtleri gidermeye Orman ve Su leri Bakan yetkilidir. evre ve Orman Bakanlndan Orman ve Su leri Bakanl ile Orman Genel Mdrlne devredilen grevler ve
birimlerle ilgili tereddtler, Orman ve Su leri Bakan ile evre
ve ehircilik Bakan arasnda yaplacak protokolle giderilir.
(3) Orman ve Su leri Bakanlnn 2011 mali yl harcamalar, 26/12/2010 tarihli ve 6091 sayl 2011 Yl Merkezi Ynetim
Bte Kanununa istinaden Maliye Bakanlnca yeni bir dzenleme yaplncaya kadar, evre ve Orman Bakanlnn 2011 yl
btesinde yer alan bte deneklerinden karlanr. Bu Kanun
Hkmnde Kararname ile Orman Genel Mdrlne devredilen birimlerin 2011 mali yl harcamalar, devir ilemleri tamamlanncaya kadar evre ve Orman Bakanlndan Genel
Mdrle devredilen birimlere ait bte deneklerinden karlanr.
(4) evre ve Orman Bakanlndan evre ve ehircilik Bakanl ile Orman Genel Mdrlne devredilen birimlere ait
2010 | 141

olanlar hari olmak zere Bakanla devredilen birimlerle ilgili

dner sermaye iletmelerinin her trl tanr, ara, gere, malzeme, demirba ve tatlar, bor ve alacaklar, yazl ve elektronik ortamdaki her trl kaytlar ve dier dokmanlar ile kadro
ve pozisyonlarda bulunan personeli, bakaca bir ileme gerek
kalmakszn, bu Kanun Hkmnde Kararname ile kurulan
Orman ve Su leri Bakanl dner sermaye iletmesine devredilir ve anlan iletmeler Orman ve Su leri Bakanl Dner
Sermaye letmesi olarak faaliyetlerine devam eder.
(5) Bu Kanun Hkmnde Kararname ile Orman Genel Mdrlne devredilen birimlerle ilgili dner sermaye iletmelerinin her trl tanr, ara, gere, malzeme, demirba ve tatlar, bor ve alacaklar, yazl ve elektronik ortamdaki her trl
kaytlar ve dier dokmanlar ile kadro ve pozisyonlarda bulunan personeline ilikin devir ilemleri Maliye Bakanl ile
Orman ve Su leri Bakanl tarafndan belirlenecek esaslar
erevesinde yerine getirilir.
(6) evre ve Orman Bakanlndan evre ve ehircilik Bakanl ile Orman Genel Mdrlne devredilen birimler hari
olmak zere evre ve Orman Bakanlnda istihdam edilen
srekli iiler kadrolaryla, 657 sayl Kanunun 4 nc maddesinin (B) ve (C) fkralarna gre istihdam edilen szlemeli ve
geici personel pozisyonlaryla birlikte Bakanla devredilmitir. evre ve Orman Bakanlndan evre ve ehircilik Bakanl ile Orman Genel Mdrlne devredilen birimler hari
evre ve Orman Bakanl adna vizeli bo szlemeli personel
pozisyonlar ile srekli ii kadrolar, baka bir ileme gerek
kalmakszn Bakanlk adna vize edilmi saylr.
142 | 2010

(7) evre ve Orman Bakanlnn il mdrlkleri adna tahsisli srekli ii kadrolarnda bulunmakla birlikte Orman Genel
Mdrlne devredilen birimlerde grev yapanlar herhangi
bir ileme gerek kalmakszn kadrolaryla birlikte Orman Genel
Mdrlne tahsis edilmi saylr. Devredilen birimlere ait
bo srekli ii kadrolar, baka bir ileme gerek kalmakszn
Orman Genel Mdrl adna vize edilmi saylr.
Mevcut personel
GEC MADDE 3 (1) evre ve Orman Bakanlnda;
Mstear, Mstear Yardmcs, Orman-Ky likileri Genel
Mdr, Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Mdr, Aalandrma ve Erozyon Kontrol Genel Mdr, Genel Mdr
Yardmcs, Tefti Kurulu Bakan, I. Hukuk Maviri, Strateji
Gelitirme Bakan, Personel Dairesi Bakan, dari ve Mali ler
Dairesi Bakan, D likiler ve Avrupa Birlii Dairesi Bakan,
Aratrma ve Gelitirme Dairesi Bakan, Bilgi lem Dairesi
Bakan, Daire Bakan, Bakanlk Maviri, zel Kalem Mdr, Basn ve Halkla likiler Maviri, l evre ve Orman Mdr ile l evre ve Orman Mdr Yardmcs kadrolarnda
bulunanlarn grevi bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihte sona erer. Bu fkra uyarnca grevleri
sona erenlerden l evre ve Orman Mdr Yardmcs unvanl
kadrolarda bulunanlar ekli (4) sayl liste ile ihdas edilen Aratrmac, dierleri ise ekli (4) sayl liste ile ihdas edilen Bakanlk
Maviri kadrolarna halen bulunduklar kadro dereceleriyle
atanm saylr. Bu madde uyarnca ihdas edilen Bakanlk Maviri ile Aratrmac kadrolar, herhangi bir sebeple boalmas
halinde hibir ileme gerek kalmakszn iptal edilmi saylr.
2010 | 143


tarihte evre ve Orman Bakanlnda Hukuk Maviri ile Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarnda bulunanlar arasndan, evre ve ehircilik Bakan ile Orman ve Su
leri Bakan arasnda yaplacak protokolle belirlenenler, Orman ve Su leri Bakanl Hukuk Maviri ile Bamfetti,
Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarna baka bir ileme
gerek kalmakszn halen bulunduklar kadro dereceleriyle
atanm saylr. evre ve Orman Bakanlnda Hukuk Maviri,
Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarnda
geirilen sreler Orman ve Su leri Bakanlnda Hukuk Maviri, Bamfetti, Mfetti ve Mfetti Yardmcs kadrolarnda gemi saylr.
tarihte evre ve Orman Bakanlndan Bakanla ve Orman
Genel Mdrlne devredilen birimlere tahsisli evre ve
Orman Uzman ile evre ve Orman Uzman Yardmcs kadrolarnda bulunanlar, Orman ve Su leri Bakanl Orman ve Su
leri Uzman ile Orman ve Su leri Uzman Yardmcs kadrolarna baka bir ileme gerek kalmakszn halen bulunduklar
kadro dereceleriyle atanm saylr. Bunlardan alt ay iinde
talepte bulunanlardan uygun grlenler ilgili mevzuattaki
atama snrlamalarna bal olmakszn evre ve ehircilik
Bakanl evre ve ehircilik Uzman ile evre ve ehircilik
Uzman Yardmcs kadrolarna atanabilir. evre ve Orman
Uzman ile evre ve Orman Uzman Yardmcs kadrosunda
geirilen sreler Orman ve Su leri Uzman ile Orman ve Su
leri Uzman Yardmcs kadrolarnda gemi saylr.
144 | 2010

(4) Bu Kanun Hkmnde Kararname ile evre ve Orman Bakanlndan evre ve ehircilik Bakanl ile Orman Genel
Mdrlne devredilen birimler hari olmak zere evre ve
Orman Bakanlna tahsis edilmi kadrolarda bulunan memurlardan yukardaki fkralarda belirtilenler dnda kalanlar, Bakanlk iin ihdas edilen ayn unvanl kadrolara halen bulunduklar kadro dereceleriyle baka bir ileme gerek kalmakszn
atanm saylr. Orman ve Su leri Bakanlna devredilen
personelden yukardaki fkralarda saylanlar hari olmak zere
kadro unvanlar deienler veya kaldrlanlar ise alt ay iinde
Bakanlkta kazanlm hak aylk derecelerine uygun baka bir
kadroya atanr. Bunlar atama ilemi yaplncaya kadar Bakanlka ihtiya duyulan ilerde grevlendirilir. Bunlar yeni bir
kadroya atanncaya kadar eski kadrolarna ait aylk, ek gsterge, her trl zam ve tazminatlar ile dier mali haklarn almaya
devam eder.
(5) Bu madde uyarnca atanan veya atanm saylan personelin yeni kadrolarna atandklar veya atanm sayldklar tarih
itibaryla eski kadrolarna ilikin olarak en son ayda aldklar
szleme creti, aylk, ek gsterge, ikramiye (bir aya isabet
eden net tutar), her trl zam ve tazminatlar, makam tazminat, temsil tazminat, grev tazminat, ek cret, ek deme ve
benzeri adlarla yaplan her trl demelerin (ilgili mevzuat
uyarnca fiili almaya bal fazla mesai creti hari) toplam
net tutarnn (bu tutar sabit bir deer olarak esas alnr); yeni
atandklar kadrolara ilikin olarak yaplan szleme creti,
aylk, ek gsterge, ikramiye (bir aya isabet eden net tutar), her
trl zam ve tazminatlar, makam tazminat, temsil tazminat,
grev tazminat, ek cret, ek deme ve benzeri adlarla yaplan
2010 | 145

her trl demelerin (ilgili mevzuat uyarnca fiili almaya

bal fazla mesai creti hari) toplam net tutarndan fazla olmas halinde aradaki fark tutar, herhangi bir vergi ve kesintiye
tbi tutulmakszn fark kapanncaya kadar ayrca tazminat
olarak denir. Atandklar veya atanm sayldklar kadro
unvanlarnda istee bal olarak herhangi bir deiiklik olanlarla, kendi istekleriyle baka kurumlara atananlara fark tazminat
denmesine son verilir.
(6) Orman ve Su leri Uzmanlar, 375 sayl Kanun Hkmnde Kararnamenin ek 3 nc maddesi kapsamnda ek demeden yararlanmaya balayncaya kadar, 644 sayl Kanun
Hkmnde Kararname ile yrrlkten kaldrlan 4856 sayl
evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda
Kanunun 35 inci maddesi uyarnca evre ve Orman Uzmanlarna yaplan ek demeden ayn usul ve esaslar erevesinde
yararlanmaya devam eder.
(7) Bakanln tara tekilatna ait i ve hizmetler blge tekilatlanmas tamamlanncaya kadar bu Kanun Hkmnde Kararname ile Bakanla devredilen evre ve Orman l Mdrlkleri tarafndan yrtlr.
(8) Maliye Bakanl uhdesinde Hazine Avukatlar tarafndan
evre ve Orman Bakanlndan evre ve ehircilik Bakanl ile
Orman Genel Mdrlne devredilen birimler hari olmak
zere evre ve Orman Bakanln temsilen takip edilmekte
olan dava dosyalar ve icra takiplerine ilikin dosyalar, Maliye
Bakanl ve Bakanlka mtereken belirlenecek esaslara gre
bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihten
146 | 2010

itibaren bir yl iinde Bakanla devredilir. Bu ekilde devredilen dava ve icra takipleri ile ilgili olarak devir tarihine kadar
yaplm her trl ilem Bakanlk adna yaplm saylr.
Kadro deiiklikleri
GEC MADDE 4 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararnamenin yrrle girdii tarihten itibaren bir yl sreyle 190 sayl
Kanun Hkmnde Kararnamenin 9 uncu maddesindeki snrlamalara bal olmakszn bo kadrolarda snf, unvan ve derece; dolu kadrolarda derece deiiklii yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Mevcut ilerin yrtlmesi
GEC MADDE 5 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararname
ile kurulan Orman ve Su leri Bakanl tekilatlanncaya kadar, Bakanln merkez ve tara tekilatnda deien veya yeni
kurulan birimlere verilen grevler ve hizmetler, evre ve Orman Bakanlndan evre ve ehircilik Bakanl ile Orman
Genel Mdrlne devredilen birimler hari olmak zere
evre ve Orman Bakanlnn merkez, tara ve dner sermaye
tekilat tarafndan mevcut personel eliyle yrtlmeye devam
olunur.
Yrrlk
MADDE 31 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararname yaym
tarihinde yrrle girer.
Yrtme
2010 | 147

MADDE 32 (1) Bu Kanun Hkmnde Kararname hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.
148 | 2010

(I) SAYILI CETVEL

ORMAN VE SU LER BAKANLII TEKLATI
Mstear
Mstear Yardmcs
Mstear
Mstear Yardmcs
Hizmet Birimleri
1) lleme ve Erozyonla Mcadele
Genel Mdrl
Mstear Yardmcs
2) Doa Koruma ve Milli Parklar

Genel Mdrl
Mstear Yardmcs
3) Su Ynetimi Genel Mdrl
(Ek: 8/8/2011-KHK-
4) Rehberlik ve Tefti Bakanl
648/ 29 md.)
Mstear
Yardmcs
5) Strateji Gelitirme Bakanl
6) Hukuk Mavirlii
7) Avrupa Birlii ve D likiler
Dairesi Bakanl
8) Personel Dairesi Bakanl
9) Destek Hizmetleri Dairesi Bakanl
10) Bilgi lem Dairesi Bakanl
11) Basn ve Halkla likiler Mavirlii
12) zel Kalem Mdrl
2010 | 149

645 SAYILI KHK'YE EK VE DEKLK GETREN

MEVZUATIN YRRLE GR TARHLERN
GSTERR LSTE
Kanun
645 sayl KHKnin
Yrrle
No.
deien maddeleri
giri tarihi
KHK/648
5, 8, 9, 19,
(I) Sayl Cetvel
150 | 2010
17/8/2011
YENLENEBLR ENERJ KAYNAKLARININ ELEKTRK

ENERJS RETM AMALI KULLANIMINA LKN KANUN

ENERJS RETM AMALI KULLANIMINA LKN
KANUN
Kanun Numaras : 5346

Kabul Tarihi
: 10/5/2005
Yaymland R.Gazete
: Tarih: 18/5/2005 Say : 25819
Yaymland Dstur
: Tertip : 5 Cilt : 44 Sayfa:
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Tanmlar ve Ksaltmalar
Ama
Madde 1- Bu Kanunun amac; yenilenebilir enerji kaynaklarnn elektrik enerjisi retimi amal kullanmnn yaygnlatrlmas, bu kaynaklarn gvenilir, ekonomik ve kaliteli biimde
ekonomiye kazandrlmas, kaynak eitliliinin artrlmas, sera
gaz emisyonlarnn azaltlmas, atklarn deerlendirilmesi,
evrenin korunmas ve bu amalarn gerekletirilmesinde
ihtiya duyulan imalat sektrnn gelitirilmesidir.
Kapsam
Madde 2- Bu Kanun; yenilenebilir enerji kaynak alanlarnn
2010 | 151
YENLENEBLR ENERJ KAYNAKLARININ ELEKTRK ENERJS

RETM AMALI KULLANIMINA LKN KANUN
korunmas, bu kaynaklardan elde edilen elektrik enerjisinin

belgelendirilmesi ve bu kaynaklarn kullanmna ilikin usul ve
esaslar kapsar.
Tanmlar ve ksaltmalar
Madde 3- Bu Kanunda geen;
1. Bakanlk : Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanln,
2. EPDK : Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunu,
3. DS : Devlet Su leri Genel Mdrln,
4. EE : Elektrik leri Ett daresi Genel Mdrln,
5. TEA : Trkiye Elektrik letim Anonim irketini,
6. MTA : Maden Tetkik ve Arama Genel Mdrln,
7. TETA : Trkiye Elektrik Ticaret ve Taahht Anonim irketini,
8. (Deiik: 29/12/2010-6094/1 md.) Yenilenebilir enerji kaynaklar (YEK): Hidrolik, rzgr, gne, jeotermal, biyoktle,
biyoktleden elde edilen gaz (p gaz dhil), dalga, aknt
enerjisi ve gel-git gibi fosil olmayan enerji kaynaklarn,
9. (Deiik: 29/12/2010-6094/1 md.) Biyoktle: Organik atklarn yan sra bitkisel ya atklar, tarmsal hasat artklar dhil
olmak zere, tarm ve orman rnlerinden ve bu rnlerin
ilenmesi sonucu ortaya kan yan rnlerden elde edilen kaynaklar,
10. Jeotermal kaynak : Yerkabuundaki doal s nedeniyle
152 | 2010

scakl srekli olarak blgesel atmosferik ortalama scakln

zerinde olan, erimi madde ve gaz ierebilen doal su, buhar
ve gazlar ile kzgn kuru kayalardan elde edilen su, buhar ve
gazlar,
11. (Deiik: 29/12/2010-6094/1 md.) Bu Kanun kapsamndaki
yenilenebilir enerji kaynaklar: Rzgr, gne, jeotermal,
biyoktle, biyoktleden elde edilen gaz (p gaz dhil), dalga,
aknt enerjisi ve gel-git ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar
alan onbe kilometrekarenin altnda olan hidroelektrik retim
tesisi kurulmasna uygun elektrik enerjisi retim kaynaklarn,
12. Trkiye ortalama elektrik toptan sat fiyat: Yl ierisinde
lkede uygulanan ve EPDK tarafndan hesap edilen elektrik
toptan sat fiyatlarnn ortalamasn,
13. (Ek: 29/12/2010-6094/1 md.) p gaz: p dhil dier
atklardan enerji elde edilmesi amacyla retilen gaz,
14. (Ek: 29/12/2010-6094/1 md.) YEK Destekleme Mekanizmas: Bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarna
dayal retim faaliyeti gsterenlerin faydalanabilecei fiyat,
sreler ve bunlara yaplacak demelere ilikin usul ve esaslar
ieren destekleme mekanizmasn,
15. (Ek: 29/12/2010-6094/1 md.) PMUM: Piyasa Mali Uzlatrma Merkezini,
16. (Ek: 29/12/2010-6094/1 md.) YEK toplam bedeli: YEK Destekleme Mekanizmasna tabi olanlarn her biri tarafndan iletim
veya datm sistemine verilen elektrik enerjisi miktar ile YEK
listesindeki fiyatlarn arplmas suretiyle, enerjinin sisteme
2010 | 153

verildii tarihteki Trkiye Cumhuriyet Merkez Bankas dviz

al kuru zerinden Trk Liras olarak hesaplanan bedellerin
toplamn,
17. (Ek: 29/12/2010-6094/1 md.) deme ykmll oran:
Tketicilere elektrik enerjisi sat yapan tedarikilerin demekle ykml olaca tutarn hesaplanmasnda kullanlacak olan,
her bir tedarikinin tketicilerine satt elektrik enerjisi miktarnn, bu tedarikilerin tamamnn tketicilere satt toplam
elektrik enerjisi miktarna blnmesi suretiyle hesaplanan oran,
fade eder.
(Ek fkra: 29/12/2010-6094/1 md.) Bu Kanunda gemekle birlikte tanmlanmam dier terim ve kavramlar, 20/2/2001 tarihli ve 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanunundaki anlama sahiptir.
KNC BLM
Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanlarnn Belirlenmesi, Korunmas, Kullanlmas ile Yenilenebilir Kaynaklardan Elde
Edilen Elektrik Enerjisinin Belgelendirilmesi
Kaynak alanlarnn belirlenmesi, korunmas ve kullanlmas

Madde 4- Bu Kanunun yrrlk tarihinden sonra kamu veya
Hazine arazilerinde yenilenebilir enerji kaynak alanlarnn
154 | 2010

kullanmn ve verimliliini etkileyici imar planlar dzenlenemez. (Deiik ikinci cmle: 29/12/2010-6094/2 md.) Elektrik
enerjisi retimine ynelik yenilenebilir kaynak alanlarnn ilgili
kurum ve kurulularn gr alnarak belirlenmesi, derecelendirilmesi, korunmas ve kullanlmasna ilikin usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir. Belirlenen yenilenebilir kaynak
alanlar imar planlarna resen ilenmek zere Bakanlk tarafndan ilgili mercilere bildirilir.
YEK belgesi
Madde 5- Yenilenebilir enerji kaynaklarndan retilen elektrik enerjisinin i piyasada ve uluslararas piyasalarda alm satmnda kaynak trnn belirlenmesi ve takibi iin retim
lisans sahibi tzel kiiye EPDK tarafndan "Yenilenebilir Enerji
Kaynak Belgesi" (YEK Belgesi) verilir.
YEK Belgesi ile ilgili usul ve esaslar ynetmelikle dzenlenir.
NC BLM
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarndan Elektrik Enerjisi retiminde Uygulanacak Usul ve Esaslar
YEK Destekleme Mekanizmas1
Bu madde bal Uygulama esaslar iken, 29/12/2010 tarihli ve 6094 sayl

Kanunun 3 nc maddesiyle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
2010 | 155

Madde 6- (Deiik: 29/12/2010-6094/3 md.)

Bu Kanunun yrrle girdii 18/5/2005 tarihinden
31/12/2015 tarihine kadar iletmeye girmi veya girecek YEK
Destekleme Mekanizmasna tabi retim lisans sahipleri iin, bu
Kanuna ekli I sayl Cetvelde yer alan fiyatlar, on yl sre ile uygulanr. Ancak, arz gvenlii bata olmak zere dier gelimeler
dorultusunda 31/12/2015 tarihinden sonra iletmeye girecek
olan YEK Belgeli retim tesisleri iin bu Kanuna gre uygulanacak miktar, fiyat ve sreler ile kaynaklar Cetveldeki fiyatlar
gememek zere, Bakanlar Kurulu tarafndan belirlenir.
YEK Destekleme Mekanizmasna bir sonraki takvim ylnda
tabi olmak isteyenler YEK Belgesi almak ve 31 Ekim tarihine
kadar EPDKya bavurmak zorundadr.
YEK Destekleme Mekanizmasnda ngrlen sreler; tesislerden iletmedekiler iin iletmeye girdii tarihten, henz
iletmeye girmemi olanlar iin iletmeye girecekleri tarihten
itibaren balar. YEK Destekleme Mekanizmasna tabi olanlar,
uygulamaya dhil olduklar yl ierisinde uygulamann dna
kamaz.
YEK Destekleme Mekanizmasna tabi olanlarn listesi ile
bunlara ait tesislerin iletmeye giri tarihlerine, yllk elektrik
enerjisi retim kapasitelerine ve yllk retim programna ilikin bilgiler, kaynak trlerine gre her yl 30 Kasm tarihine
kadar EPDK tarafndan yaymlanr.
Gne enerjisine dayal elektrik retim tesislerindeki aksamn salamas gereken standartlar ve denetimlerde uygulana156 | 2010

cak test yntemleri ile birlikte, bu tesislerde ve hibrit retim

tesislerinde retilen elektrik enerjisi ierisindeki gne enerjisine dayal retim miktarlarnn denetimine ilikin usul ve esaslar EPDKnn gr alnarak Bakanlk tarafndan karlacak
PMUM, her fatura dnemi iin YEK toplam bedelini ilan
eder ve her bir tedarikinin deme ykmll orann belirler. deme ykmll orannn belirlenmesi srasnda, bu
Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan retilerek YEK Destekleme Mekanizmasna tabi olmakszn serbest
piyasada sat yaplan elektrik enerjisi miktar bu Kanun kapsamndaki hesaplamalara dhil edilmez. Tketicilere elektrik
enerjisi salayan her bir tedarikinin demekle ykml olduu tutar belirlenerek ilgili tedarikiye fatura edilir ve yaplan
tahsilat YEK Destekleme Mekanizmasna tabi tzel kiilere
paylar orannda denir. Bu fkra kapsamndaki PMUM dhil
uygulamalara ilikin usul ve esaslar, EPDK tarafndan karlacak ynetmelikte dzenlenir.
Yenilenebilir enerji kaynaklarndan elektrik enerjisi reten
tesislerin lisanslarna der edilecek yllk retim miktar, bu
tesislerin kaynana gre mevcut kurulu gc ile retebilecei
yllk azami retim miktardr. Bu maddenin yrrle girdii
tarihte mevcut olan lisanslar da ilgililerin mracaat ile ay
iinde bu dorultuda tadil edilir.
Bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan
elektrik enerjisi reten ve bu madde hkmne tabi olmak istemeyen
tzel kiiler, lisanslar kapsamnda serbest piyasada sat yapabilirler.
2010 | 157

Muafiyetli retim
Madde 6/A (Ek: 29/12/2010-6094/4 md.)
4628 sayl Kanunun 3 nc maddesinin nc fkras kapsamnda kurulacak yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal
retim tesisleri iin bavuru yaplmas, izin verilmesi, denetim
yaplmas ile teknik ve mali usul ve esaslar, Bakanlk, ileri
Bakanl ve DSnin grleri alnarak EPDK tarafndan kartlacak bir ynetmelikle dzenlenir. Hidroelektrik retim tesisleri iin su kullanm hakknn verilmesine, DSnin ilgili tara
tekilatnn su rejimi asndan retim tesisinin yapmnda saknca bulunmadna ve balantnn yaplaca datm irketinden datm sistemine balant yaplabileceine dair gr
alnmak kaydyla, tesisin kurulaca yerdeki il zel idareleri
yetkilidir.
Bu madde kapsamnda yenilenebilir enerji kaynaklarndan
elektrik enerjisi reten gerek ve tzel kiiler; ihtiyalarnn
zerinde rettikleri elektrik enerjisini datm sistemine vermeleri halinde, I sayl Cetveldeki fiyatlardan on yl sre ile faydalanabilir. Bu kapsamda datm sistemine verilen elektrik enerjisinin perakende sat lisansn haiz ilgili datm irketi tarafndan satn alnmas zorunludur. lgili irketlerin bu madde
gereince satn aldklar elektrik enerjisi, sz konusu datm
irketlerce YEK Destekleme Mekanizmas kapsamnda retilmi ve sisteme verilmi kabul edilir.
Yerli rn kullanm
MADDE 6/B (Ek: 29/12/2010-6094/4 md.)
158 | 2010

Lisans sahibi tzel kiilerin bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal ve 31/12/2015 tarihinden
nce iletmeye giren retim tesislerinde kullanlan mekanik
ve/veya elektro-mekanik aksamn yurt iinde imal edilmi
olmas halinde; bu tesislerde retilerek iletim veya datm
sistemine verilen elektrik enerjisi iin, I sayl Cetvelde belirtilen
fiyatlara, retim tesisinin iletmeye giri tarihinden itibaren be
yl sreyle; bu Kanuna ekli II sayl Cetvelde belirtilen fiyatlar
ilave edilir.
II sayl Cetvelde yer alan yurt iinde imalatn kapsamnn tanm, standartlar, sertifikasyonu ve denetimi ile ilgili usul ve
esaslar, Bakanlk tarafndan karlacak ynetmelikle dzenlenir.
31/12/2015 tarihinden sonra iletmeye girecek olan YEK
Belgeli retim tesisleri iin yerli katk ilavesine ilikin usul ve
esaslar, Bakanln teklifi zerine Bakanlar Kurulu tarafndan
belirlenerek ilan edilir.
Dier uygulamalar
Madde 6/C (Ek: 29/12/2010-6094/4 md.)
Bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan
elektrik enerjisi retimi yapmak zere lisans alan tzel kiiler,
lisanslarnda belirlenen sahalarn dna klmamas ve iletme
annda sisteme verilen gcn lisanslarnda belirtilen kurulu
gc amamas kaydyla ek kapasite kurabilirler.
Bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren alt ay ierisinde, 31/12/2015 tarihine kadar her yl gne enerjisine dayal
retim tesislerinin balanabilecei trafo merkezleri ve balant
2010 | 159

kapasiteleri, E..E. daresinin ve TEAn teknik grleri

alnarak Bakanlk tarafndan belirlenir ve yaymlanr.
31/12/2015 tarihinden sonraki yllara ait balant kapasiteleri
ve trafo merkezleri, ilki 1/4/2014 tarihinde olmak zere her yl
Bakanlk tarafndan belirlenir ve yaymlanr.
EPDK tarafndan lisans bavurular deerlendirilirken balant grnn oluturulmas aamasnda, bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal retim tesislerine ncelik tannr.
Gne enerjisine dayal lisans bavurularnda standardna
uygun lm bulundurulmas zorunludur. Gne enerjisine
dayal elektrik retim tesisi kurulmas iin yaplan lisans bavurularnda, tesis sahasnn malikinin lisans bavurusunda
bulunmas halinde ayn sahaya baka bavuru yaplamaz. Ayn
blge ve/veya ayn trafo merkezi iin birden fazla bavurunun
bulunmas halinde, bavurular arasndan ilan edilen kapasite
kadar sisteme balanacak olan belirlemek iin TEA tarafndan bu Kanunda belirlenen sreler boyunca uygulanmak zere,
I sayl Cetvelde ngrlen fiyatlarn eksiltilmesi usul ile yarma yaplr. Yarma ile ilgili usul ve esaslar Bakanlk, EPDK
ve E..E. daresinin grleri alnarak TEA tarafndan karlacak ynetmelikte dzenlenir.
31/12/2013 tarihine kadar iletim sistemine balanacak YEK
Belgeli gne enerjisine dayal retim tesislerinin toplam kurulu gc 600 MWdan fazla olamaz. 31/12/2013 tarihinden sonra iletim sistemine balanacak YEK Belgeli gne enerjisine
dayal retim tesislerinin toplam kurulu gcn belirlemeye
160 | 2010

Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Bu Kanun kapsamndaki retim tesisleri ile elektrik retim ve
datm yaplan dier tesislerin lisans kapsamndaki inceleme
ve denetimi EPDK tarafndan yaplr veya gerektiinde masraflar ilgililerine ait olmak zere EPDK tarafndan yetkilendirilecek denetim irketlerinden hizmet satn alnarak EPDK tarafndan yaptrlabilir. Denetim irketleri ile ilgili uygulamaya ilikin usul ve esaslar, Bakanlk gr alnmak kaydyla EPDK
tarafndan karlacak ynetmelikle dzenlenir.
DRDNC BLM
Yatrm Dnemine likin Uygulama Esaslar
Yatrm dnemi uygulamalar

Madde 7- Yenilenebilir enerji kaynaklarn kullanarak sadece
kendi ihtiyalarn karlamak amacyla azami bin kilovatlk
kurulu gce sahip izole elektrik retim tesisi ve ebeke destekli
elektrik retim tesisi kuran gerek ve tzel kiilerden kesin
projesi, planlamas, master plan, n incelemesi veya ilk etd
DS veya EE tarafndan hazrlanan projeler iin hizmet bedelleri alnmaz.
Bu Kanun kapsamnda;
a) Enerji retim tesis yatrmlar,
2010 | 161

b) Kullanlacak elektro-mekanik sistemlerin yurt iinde imalat olarak temini,

c) Gne pilleri ve odaklaycl niteler kullanan elektrik retim sistemleri kapsamndaki yaplacak AR-GE ve imalat yatrmlar,
d) Biyoktle kaynaklarn kullanarak elektrik enerjisi veya
yakt retimine ynelik AR-GE tesis yatrmlar,
Bakanlar Kurulu karar ile teviklerden yararlandrlabilir.
Yeterli jeotermal kaynaklarn bulunduu blgelerdeki valilik
ve belediyelerin snrlar iinde kalan yerleim birimlerinin s
enerjisi ihtiyalarn ncelikle jeotermal ve gne termal kaynaklarndan karlamalar esastr.
Arazi ihtiyacna ilikin uygulamalar
Madde 8- (Deiik: 9/7/2008-5784/23 md.)
Orman vasfl olan veya Hazinenin zel mlkiyetinde ya da
Devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan tanmazlardan
bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan
elektrik enerjisi retimi yaplmak amacyla tesis, ulam yollar
ve ebekeye balant noktasna kadarki enerji nakil hatt iin
kullanlacak olanlar hakknda evre ve Orman Bakanl veya
Maliye Bakanl tarafndan bedeli karlnda izin verilir,
kiralama yaplr, irtifak hakk tesis edilir veya kullanma izni
verilir.
Bu maddenin birinci fkrasnda belirtilen amalarda kullan162 | 2010

lacak olan tanmazlarn 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayl Mera

Kanunu kapsamnda bulunan mera, yaylak, klak ile kamuya
ait otlak ve ayr olmas halinde, 4342 sayl Mera Kanunu hkmleri uyarnca bu tanmazlar, tahsis amac deitirilerek
Hazine adna tescil edilir. Bu tanmazlara ilikin olarak, Maliye
Bakanl tarafndan bedeli karlnda kiralama yaplr veya
irtifak hakk tesis edilir.
(Deiik birinci cmle: 29/12/2010-6094/5 md.) Bu Kanunun
yaym tarihi itibariyle iletmede olanlar dhil, 31/12/2015 tarihine kadar iletmeye girecek bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal retim tesislerinden, ulam yollarndan ve lisanslarnda belirtilen sisteme balant noktasna kadarki TEA ve datm irketlerine devredilecek olanlar da dhil
enerji nakil hatlarndan yatrm ve iletme dnemlerinin ilk on
ylnda izin, kira, irtifak hakk ve kullanma izni bedellerine yzde
seksenbe indirim uygulanr. Orman Kylleri Kalkndrma
Geliri, Aalandrma ve Erozyon Kontrol Geliri alnmaz.
Bu Kanun kapsamndaki hidroelektrik retim tesislerinin rezervuar alannda bulunan Hazinenin zel mlkiyetindeki ve
Devletin hkm ve tasarrufu altndaki tanmaz mallar iin Maliye Bakanl tarafndan bedelsiz olarak kullanma izni verilir.
(Ek fkra: 29/12/2010-6094/5 md.) Milli park, tabiat park, tabiat ant ile tabiat koruma alanlarnda, muhafaza ormanlarnda, yaban hayat gelitirme sahalarnda, zel evre koruma
blgelerinde ilgili Bakanln, doal sit alanlarnda ise ilgili
koruma blge kurulunun olumlu gr alnmak kaydyla
yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal elektrik retim tesisle2010 | 163

rinin kurulmasna izin verilir.

(Ek fkra: 29/12/2010-6094/5 md.) Bu Kanun kapsamndaki
yenilenebilir enerji kaynaklarna dayal elektrik enerjisi retim
tesisleri iin 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayl Hazineye Ait Tanmaz Mallarn Deerlendirilmesi ve Katma Deer Vergisi
Kanununda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanunun ek 2 nci
maddesi hkmleri uygulanmaz.
BENC BLM
eitli Hkmler
Uygulamalarn koordinasyonu
Madde 9- Bakanlk, bu Kanunda belirtilen temel ilkelerin ve
ykmllklerin uygulanmas, ynlendirilmesi, izlenmesi,
deerlendirilmesi ve alnacak tedbirlerin planlanmasnda koordinasyonu salar.
Yaptrmlar
Madde 10- (Deiik: 29/12/2010-6094/6 md.)
Bu Kanunun 6 ve 6/A maddelerine aykr faaliyet gsterdii
tespit edilenler hakknda, 4628 sayl Kanunun 11 inci maddesi
hkmleri uygulanr.
Ynetmelikler
164 | 2010

Madde 11- Bu Kanunun yrrlk tarihinden itibaren drt ay

ierisinde, bu Kanunun 5 inci maddesine ilikin ynetmelik
EPDK tarafndan, dier ynetmelikler Bakanlk tarafndan
hazrlanarak yrrle konulur.
Madde 12- (18.12.1953 tarihli ve 6200 sayl Devlet Su leri
Umum Mdrl Tekilat ve Vazifeleri Hakknda Kanun
ile ilgili olup yerine ilenmitir.)
Madde 13- (4.12.1984 tarihli ve 3096 sayl Kanun ile ilgili
olup yerine ilenmitir.)
Geici Madde Madde 1- 4628 sayl Elektrik Piyasas Kanunu kapsamnda tanmlanan mevcut szlemeler arasnda yer
alan ve bu Kanun kapsamndaki yenilenebilir enerji kaynaklarndan retim yapacak olan iletmeye girmemi yap-iletdevret modeli kapsamndaki tzel kiiler, mevcut szlemelerinden doan haklarndan feragat etmek artyla, bu Kanun
kapsamndaki uygulamalardan yararlanrlar. EPDK tarafndan
bu projelere retim lisans verilir.
Geici Madde 2- Perakende sat lisans sahibi kamu datm
irketleri Bakanlk ve EPDK'nn mevcut mevzuat ve uygulamalar dnda, bu Kanunun 6 nc maddesi kapsamndaki alm
ykmllklerinden 1.1.2007 tarihine kadar muaftr. Ancak bu
Kanunun yrrlk tarihinden sonra kendilerine mracaat eden
YEK belgeli retim lisans sahibi tzel kiilerle alm ykmll 1.1.2007 tarihinden geerli olacak elektrik sat anlamalarn yaparlar.
Geici Madde 3- Bu Kanunun 6 nc maddesinde belirtilen
2010 | 165

projeksiyon, bu Kanunun yrrle girdii tarihten itibaren

ay ierisinde Bakanlk tarafndan yaymlanr. Ancak bu projeksiyon, Kanunun yrrlk tarihinden nce EPDK tarafndan
retim lisanslar verilmi projeleri ve geici 1 inci maddede
tanmlanan mevcut szlemeli projelerden bu Kanun kapsamnda retim lisans alacak olan projeleri de kapsar.
Geici Madde 4- Mevcut szlemeleri erevesinde faaliyet
gsteren ve DS katlm paylar tarife yoluyla TETA tarafndan
denen iletmedeki Yap-let-Devret modeli hidroelektrik santrallerin szlemelerinde ABD Dolar cinsinden yer alan DS
enerji katlm paylar, szlemede yer ald miktarda deme
tarihindeki Merkez Bankas dviz kuru zerinden her iletme
ylnn sonunda DS'ye denir.
(Deiik birinci cmle: 13/2/2011-6111/128 md.) 4628 sayl
Kanun kapsamnda kurulmu ve kurulacak olan hidroelektrik
santrallar iin imzalanan su kullanm hakk anlamas hkmleri erevesinde DSye denecek olan enerji hissesi katlm
paynn hesabnda esas alnacak tesis bedeli, tek veya ok maksatl tesislerde tesisin ihaleye esas ilk kefi;
a) Enerji tesisini ihtiva ediyorsa, tesisin DS tarafndan yaplan ksmn ilk keif bedeli,
b) Enerji tesisini ihtiva etmiyorsa, ortak tesise ait ilk keif bedeli,
TEFE/FE ile su kullanm anlamasnn yapld tarihe getirilmi olan bedelin % 30undan fazlasn geemez ve (b) bendi
kapsamna giren tesislerde, DS tarafndan enerji tesisine harcanan miktar var ise TEFE/FE ile hesaplanarak ayrca enerji
166 | 2010

hissesi katlm payna ilave edilir. Proje ile ilgili kamulatrmalar iin yaplm ve yaplacak olan demelerin TEFE ile su kullanm anlamas tarihine getirilmi bedelinin enerji hissesine
den miktarnn tamam irket tarafndan denir.
Geici Madde 5 (Ek: 29/12/2010-6094/7 md.)
Bu Kanunun 6, 6/A, 6/B ve 6/C maddelerinde karlmas
ngrlen ynetmelikler, bu maddenin yrrle girdii tarihten itibaren 3 ay ierisinde yaymlanr. YEK Destekleme Mekanizmasna 2011 ylnda tabi olmak isteyenler, YEK Belgesi almak ve 6, 6/A, 6/B ve 6/C maddelerinde karlmas ngrlen
ynetmeliklerin yaymlanmasn takip eden 1 ay ierisinde
EPDKya bavurmak zorundadr. YEK Destekleme Mekanizmasna 2011 ylnda tabi olanlarn listesi, bavurularn alnmasn takip eden 1 ay ierisinde EPDK tarafndan yaymlanr.
Yrrlk
Madde 14- Bu Kanun yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
Madde 15- Bu Kanun hkmlerini Bakanlar Kurulu yrtr.
2010 | 167

I Sayl Cetvel
(29/12/2010 tarihli ve 6094 sayl Kanunun hkmdr.)
Yenilenebilir Enerji Kaynana Dayal retim Tesis Tipi
a. Hidroelektrik retim tesisi
Uygulanacak Fiyatlar
(ABD Dolar cent/kWh)
7,3
b. Rzgar enerjisine dayal

retim tesisi
7,3
c. Jeotermal enerjisine dayal

retim tesisi
10,5
d. Biyoktleye dayal retim

tesisi (p gaz dahil)
13,3
e. Gne enerjisine dayal

retim tesisi
13,3
168 | 2010

II Sayl Cetvel
(29/12/2010 tarihli ve 6094 sayl Kanunun hkmdr.)
Tesis Tipi
A- Hidrolelektrik
retim tesisi
Yurt inde Gerekleen malat
1- Trbin
2- Jeneratr ve g
elektronii
1- Kanat
B- Rzgar enerjisine dayal retim

tesisi
Yerli Katk
lavesi
(ABD Dolar
cent/kWh)
1,3
1,0
0,8
2- Jeneratr ve g
elektronii
1,0
3- Trbin kulesi
0,6
4- Rotor ve nasel
gruplarndaki mekanik aksamn tamam
(Kanat grubu ile jeneratr ve g elektronii iin yaplan demeler hari.)
1,3
2010 | 169

C- Fotovoltaik gne enerjisine dayal

retim tesisi
1- PV panel entegrasyonu ve gne

yapsal mekanii
imalat
0,8
2- PV modlleri
1,3
3- PV modln
oluturan hcreler
4- nvertr
D- Younlatrlm gne enerjisine

dayal retim tesisi
170 | 2010
3,5
0,6
5- PV modl zerine gne nn

odaklayan malzeme
0,5
1- Radyasyon toplama tp
2,4
2- Yanstc yzey
levhas
0,6
3- Gne takip sistemi
0,6
4- Is enerjisi depolama sisteminin mekanik aksam
1,3

E- Biyoktle enerjisine dayal retim

tesisi
5- Kulede gne
nn toplayarak
buhar retim sisteminin mekanik aksam
2,4
6- Stirling motoru
1,3
7- Panel entegrasyonu ve gne paneli

yapsal mekanii
0,6
1- Akkan yatakl
buhar kazan
0,8
2- Sv veya gaz yaktl buhar kazan
0,4
3- Gazlatrma ve
gaz temizleme grubu
0,6
4- Buhar veya gaz

trbini
2,0
5- ten yanmal
motor veya stirling
motoru
0,9
6- Jeneratr ve g
elektronii
0,5
2010 | 171

F- Jeotermal enerjisine dayal retim

tesisi
172 | 2010
7- Kojenerasyon sistemi
0,4
1- Buhar veya gaz

trbini
1,3
2- Jeneratr ve g
elektronii
0,7
3- Buhar enjektr
veya vakum kompresr
0,7

5346 SAYILI KANUNA EK VE DEKLK GETREN

MEVZUATIN YRRLE GR TARHN GSTERR
LSTE
Deitiren
Kanun
5346 sayl Kanunun
Yrrle
No.
deitirilen maddeleri
5627
6, 8
2/5/2007
5784
82
6/7/2008
6094
3, 4, 6, 6/A, 6/B, 6/C,
8/1/2011
giri tarihi
8, 10, (I) ve (II) sayl

cetvel
6111
Geici Madde 4
25/2/2011
2010 | 173

174 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
EVRE DENETM YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, evrenin korunmas
iin tesis veya faaliyetin almaya balamasndan sona erdirilmesine kadar olan srete evre denetiminin usul ve esaslarn;
denetim yapacak personelin, evre ynetim birimi/evre grevlisinin, evre hizmeti konusunda yetkilendirilmi firmalarn
nitelikleri ile ykmllklerini dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik;
a) evre denetimiyle ilgili i ve ilemleri, evre denetim grevlisi niteliklerini, faaliyet veya tesis sahiplerinin ykmllkleri ile denetimle ilgili birimlerin grev ve yetkilerini,
b) (Mlga:RG-16/8/2011-28027)
c) (Mlga:RG-16/8/2011-28027)
) evre gnllsnn nitelik ve grevlerini
kapsar.
2010 | 175
EVRE DENETM YNETMEL
(2) Bu Ynetmelik, askeri iyerleri, askeri blgelerin ve tatbikatlarn, 9/7/1982 tarihli ve 2690 sayl Trkiye Atom Enerjisi
Kurumu Kanunu uyarnca Atom Enerjisi Kurumunun yetki
alanna giren kurum, kurulu ve iletmelerin denetimi ile
11/1/1974 tarihli ve 14765 sayl Resm Gazetede yaymlanan
i Sal ve Gvenlii Tz kapsamna giren konularn
denetiminde uygulanmaz.
(3) Atom Enerjisi Kurumunun yetki alanna giren kurum, kurulu ve iletmelerin denetiminde ve i Sal ve Gvenlii
Tz kapsamna giren konularda Bakanlk ve ilgili kurulu
arasnda bir protokol yaplmas durumunda bu maddenin
ikinci fkrasnda belirtilen konularda bu Ynetmelik hkmleri
uyarnca ilgili kurulula ortak denetim yaplabilir.
Dayanak
MADDE 3 (Deiik:RG-16/8/2011-28027)
(1) Bu Ynetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 12 ve 15 inci maddeleri ile Ek 2 nci ve Ek 3 nc
maddelerine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte geen;
a) Bakan: evre ve Orman Bakann,
b) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
c) Birleik denetim: Tesis veya faaliyetlerin, almalarnn evre Kanunu ve bu Kanuna dayanlarak yrrle giren hava, su,
176 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
toprak, atk, kimyasallar, deniz ve grltye ilikin tm ynetmeliklere uygunluunun bir arada ele alnd denetimleri,
) evre ba denetim grevlisi: evreyle ilgili denetimleri
yapabilecek, ynetebilecek zelliklere sahip olup 35 inci maddede yer alan eitim programn tamamlayarak eitim belgesi
alanlardan 80 ve zeri puana sahip bakanlka grevlendirilen
kiiyi,
d) evre denetim grevlisi: evre ile ilgili denetim yapabilecek ve 35 inci maddede yer alan eitim programn tamamlayarak eitim belgesi alanlardan 70 ve zeri puana sahip bakanlka grevlendirilen kiiyi,
e) evre denetim grevlisi aday: Bakanlk merkez veya tara
tekilatnda almakta olup 35 inci maddede yer alan eitim
programna katlan kiiyi,
f) evre denetimi: Tesis veya faaliyetlerin almasnn evre
Kanunu ve bu Kanuna dayanlarak yrrle giren ynetmeliklere uygunluunu kontrol etmek iin, bu mevzuatn yetkili
kld kurum ve kurulularla ibirlii ve koordinasyon salanarak, faaliyetlere ilikin bilgilerin tarafsz bir ekilde toplanmasn, deerlendirilmesini, rapor haline getirilmesini ve idari
yaptrm karar ile yetkilendirilmi makama bildirilmesini,
g) evre gnlls: Bakanlka, uygun niteliklere sahip kiiler arasndan seilen ve evre Kanunu ve bu Kanuna gre yrrle konulan dzenlemelere aykr faaliyetleri Bakanla
iletmekle grevli ve yetkili kiiyi,
) evre grevlisi: Faaliyetleri sonucu evre kirliliine neden
2010 | 177
EVRE DENETM YNETMEL
olan ve/veya neden olabilecek ve evre Kanununa gre yrrle konulan dzenlemeler uyarnca denetime tbi kurum,
kurulu veya iletmelerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluunu, alnan tedbirlerin etkili olarak uygulanp uygulanmadn
deerlendiren, tesis ii yllk i tetkik programlar dzenleyen
tesiste veya evre ynetim hizmeti veren firmada alan grevliyi,
h) evre ynetim birimi: Faaliyetleri sonucu evre kirliliine
neden olan ve/veya neden olabilecek ve evre Kanununa gre
yrrle konulan dzenlemeler uyarnca denetime tbi kurum, kurulu veya iletmelerin faaliyetlerinin mevzuata uygunluunu, alnan tedbirlerin etkili olarak uygulanp uygulanmadn deerlendiren, tesis ii yllk i tetkik programlar dzenleyen birimi,
) Denetim plan: Denetim otoritesinin nceliklerini ve hedeflerini belirleyen stratejik ve halka ak dokman,
i) Denetim program: Denetim plan erevesinde gerekletirilecek operasyonel faaliyetleri ieren isel dokman,
j) tetkik: Tesis veya faaliyetlerin, evre Kanunu ve bu Kanuna dayanlarak yrrle giren ynetmeliklere uygunluunun, alnan tedbirlerin etkili olarak uygulanp uygulanmadnn evre ynetim birimi, evre grevlisi veya yetkilendirilmi
evre danmanlk firmalar aracl ile deerlendirilmesini ve
rapor haline getirilmesini,
k) zleme: Havaya, suya, topraa verilen kirletici unsur tayan her trl proses ktsnn lm ve analizlerinin yaplmasn/yaptrlmasn,
178 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
l) Kanun: 2872 sayl evre Kanununu,

m) Ortam bazl denetim: Tesis veya faaliyetlerin evre Kanunu ve bu Kanuna dayanlarak yrrle giren hava, su,
toprak ortamlar ile atklara, kimyasallara ve grltye ilikin
mevzuattan birinin uygunluunun ele alnd denetimleri,
n) (Deiik:RG-22/10/2009-27384) Belge: evre grevlisi eitimi sonrasndaki snavda baarl olanlara verilecek belgeyi,
o) Uygunsuzluk: evre mevzuatnda belirtilen ykmllklerin yerine getirilmemesini
ifade eder.
KNC BLM
Denetime Tabi Tesis veya Faaliyetler ve Ykmllkleri
Denetime tabi tesisler veya faaliyetler

MADDE 5 (Deiik:RG-16/8/2011-28027)
(1) Trkiye Cumhuriyeti snrlar ierisinde kalan serbest ve
mnhasr ekonomik blgeler dhil egemenlik ve yarglama
sahalar ierisindeki tm kara ve deniz alanlarnda 2872 sayl
evre Kanunu ve ilgili mevzuat hkmleri kapsamndaki her
trl kirlilik kayna ve ihlaller denetime tabidir.
Denetime tabi tesislerin veya faaliyetlerin ykmllkleri
2010 | 179
EVRE DENETM YNETMEL
MADDE 6 (1) Denetime tabi tesis veya faaliyetler;

a) (Mlga:RG-16/8/2011-28027)
b) lgili mevzuat kapsamnda gerekli lm ve analizleri, Bakanla ya da Bakanlka yetkilendirilmi zel veya kamu kurum ve kurulularn laboratuvarlarna yaptrmakla,
c) Denetim srasnda evre denetim grevlisinin tesis veya faaliyetlerin alanlarna girmesini, gvenliini ve denetim iin
gerekli grlen personel ve her trl ekipman salamakla,
) evre denetim grevlisinin gerekli grd hallerde
ve/veya itiraz durumunda lm ve analizlerin giderlerini
karlamakla,
d) Denetim srasnda evre mevzuat kapsamnda istenilen bilgi ve belgeleri ngrlen srede ve eksiksiz olarak salamakla,
e) (Mlga:RG-16/8/2011-28027)
f) evre ynetimi hizmeti konusunda yetkilendirilmi evre
danmanlk firmalarndan evre danmanl hizmet satn
alm szlemesi yaplmas durumunda en ge bir ay ierisinde
ilgili valilie bildirmekle,
g) evre ynetimi hizmeti konusunda yetkilendirilmi evre
danmanlk firmalaryla yaplm olan evre danmanl
hizmet satn alm szlemelerinin iptal edilmesi durumunda en
ge bir ay ierisinde ilgili valilie bildirmekle,
) evre ynetimi hizmeti konusunda yetkilendirilmi evre
danmanlk firmalaryla yaplm olan evre danmanl
180 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
hizmet alm szlemelerinin iptal edildii tarihten itibaren en

ge iki ay ierisinde dier bir yetkilendirilmi firma ile yeni bir
anlama yapmakla veya evre ynetim birimi kurmak ya da
evre grevlisi istihdam etmekle,
ykmldr.
Tesis veya faaliyetlerin kendini izlemesi ve i tetkik
MADDE 7 (1) Tesis veya faaliyetlerin kendini izlemesi ve i
tetkikin gerekletirilmesi evre ynetim birimi veya evre
grevlisi tarafndan yaplr. evre ynetim birimi kurmayan ya
da evre grevlisi istihdam etmeyen tesis veya faaliyetler bu
amala Bakanlk tarafndan yetkilendirilmi firmalardan hizmet
satn alr.
NC BLM
evre Ynetim Birimi ve evre Grevlisinin Nitelikleri ve
Grevleri
Tesis veya faaliyetlerde, tesis veya faaliyetlerin evre ynetim birimlerinde veya yetkilendirilmi evre danmanlk
firmalarnda alacak evre grevlisinde aranacak nitelikler
MADDE 8 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
evre ynetim birimi ya da tesis veya faaliyette alan evre grevlisinin grevleri
2010 | 181
EVRE DENETM YNETMEL
MADDE 9 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
DRDNC BLM
evre Ynetim Birimi Kurma veya evre Grevlisi altrma Kriterleri
Tesis veya faaliyetlerin evre ynetim birimi kurma veya

evre grevlisi altrma kriterleri
MADDE 10 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
Belediyelerin ve mahalli idare birliklerinin evre ynetim
birimi kurma ve evre grevlisi altrma kriterleri
MADDE 11 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
Salk kurulular ve hastanelerde evre ynetim birimi
kurma ve evre grevlisi altrma kriterleri
MADDE 12 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
BENC BLM
evre Ynetim Hizmeti Verecek Yetkilendirilmi evre Danmanlk Firmalarnn Ykmllkleri ve Yeterlik Belgesi
evre ynetim hizmeti verecek yetkilendirilmi evre danmanlk firmalarnn nitelikleri
182 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
MADDE 13 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
evre ynetim hizmeti verecek yetkilendirilmi evre danmanlk firmalarnn ykmllkleri
MADDE 14 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
evre danmanlk firmalar iin yeterlik belgesi ykmll
MADDE 15 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
Eitim
MADDE 16 (Mlga:RG-12/11/2010-27757)
ALTINCI BLM
evre Gnllsnn Nitelikleri ve Grevleri
evre gnllsnde aranacak nitelikler

MADDE 17 (1) evre gnllsnn:
a) Trkiye Cumhuriyeti vatanda olmas,
b) Kamu hizmetlerinden yasakl olmamas,
c) En az drt yllk yksekretim kurumlarndan mezun olmas,
) Kurum, kurulu ve iletmelerde en az be yl sreyle evre
konularnda alm olmas,
d) Bakanlk tarafndan dzenlenecek evre mevzuat eitimi2010 | 183
EVRE DENETM YNETMEL
ne katlm olmas,
e) Bakanlk tarafndan alacak snavda baarl olmas
gerekmektedir.
(2) Bu maddenin birinci fkrasna ek olarak, evre ve Orman
Bakanlnda Mstear ve Mstear Yardmcs olarak grev
yapm olan kiiler evre mevzuat eitimi ve snav koulu
aranmakszn Bakanla bavurduklar takdirde evre gnlls olurlar.
(3) evre ve Orman Bakanlnn Tefti Kurulu Bakanl,
Hukuk Mavirlii, evre Ynetimi Genel Mdrl, evresel Etki Deerlendirmesi ve Planlama Genel Mdrl, Doa
Koruma ve Milli Parklar Genel Mdrlnde ve zel evre
Koruma Kurumu Bakanlnda, kamu kurum ve kurulularn
evre birimi bnyesinde en az be yl sre ile alm ve niversitelerin drt yllk faklte ve yksek okullarndan mezun
olan personel evre mevzuat eitimi ve snav koulu aranmakszn Bakanla bavurduklar takdirde evre gnlls olurlar.
(4) evre Mhendislii blmlerinden doktor ve zeri akademik unvan alm kiiler de Bakanla bavurduklar takdirde
evre mevzuat eitimi ve snav koulu aranmakszn evre
gnlls olurlar.
evre gnllsnn grevleri
MADDE 18 (1) evre gnlls, Kanuna ve ilgili mevzuata
aykr faaliyetleri Bakanln merkez veya tara tekilatna iletmekle ykmldr.
184 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
(2) Grevini ktye kulland tespit edilen evre gnlllerinin bu grevleri sona erdirilir; bu kiiler yeniden evre gnlls olarak bavuruda bulunamazlar.
evre gnllsnn bildirimde bulunma yetkisi
MADDE 19 (1) evre gnlllerinin tesis veya faaliyetlere
giderek denetleme yapma yetkisi olmayp bildirim yapma
yetkisi bulunmaktadr.
YEDNC BLM
evre Denetiminin Usul ve Esaslar
Yetkili birimler
MADDE 20 (1) Bakanln tesis veya faaliyetleri denetlemekle yetkili birimleri, evre Ynetimi Genel Mdrl,
evresel Etki Deerlendirmesi ve Planlama Genel Mdrl,
l evre ve Orman Mdrlkleridir.
(2) 3/3/2005 tarihli ve 5312 sayl Deniz evresinin Petrol ve
Dier Zararl Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Mdahale ve Zararlarn Tazmini Esaslarna Dair Kanuna dayanlarak hazrlanm olan ve 21/10/2006 tarihli ve 26326 sayl Resm Gazetede yaymlanan Deniz evresinin Petrol ve Dier
Zararl Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Mdahale
ve Zararlarn Tazmini Esaslarna Dair Kanunun Uygulama
Ynetmeliinin 23 nc maddesinin nc fkrasnda belirti2010 | 185
EVRE DENETM YNETMEL
len hususlarda Bakanlk denetim yapmaya yetkilidir.

(3) evre Kanunu ve bu Kanun uyarnca yrrle konulan
ynetmeliklerin yetkili kld kurum ve kurulularn denetim
yetkileri sakldr.
(4) Kanun uyarnca yetki devri yaplacak kurum ve kurulularda aranacak nitelikler tebli ile belirlenir.
Denetim plan
MADDE 21 (1) lkenin evre politikas ve stratejisi erevesinde Bakanln evre denetimi konusundaki nceliklerini,
genel ama ve hedeflerini belirlemek zere Bakanlk Denetim
Birimi tarafndan Denetim Plan hazrlanr. Bu plan veya planlar ulusal, blgesel ve yerel lekte oluturulabilir. Denetim
plan hazrlanrken, nceki denetim faaliyetlerinden elde edilen
verilerlerden yararlanlr.
(2) Her evre denetimi plan en azndan:
a) Kapsad corafi alan tanmlar,
b) Belli bir sreyi kapsar,
c) Gerektiinde deitirilebilir,
) Kapsanan sahalarn ve kontrol edilecek tesislerin trn
tanmlar,
d) evresel riskleri dikkate alarak rutin evre denetimleri iin
bir program belirlenir, bu programlar, farkl tr tesisler veya
belirlenmi tesisler iin saha ziyaretlerinin skln ierir,
186 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
e) ikayet, kaza, uygunsuzluk ve izin verme amac gibi durumlarda yaplan, rutin olmayan denetimlerin usuln de
ierir.
Yllk denetim program
MADDE 22 (1) Birleik denetimler iin yllk denetim program, evre Ynetimi Genel Mdrl ve il evre ve orman
mdrlklerinin ibirlii ile bir nceki yln Aralk aynda hazrlanr ve Bakan tarafndan onaylanarak yrrle girer.
(2) Bu programla, yl iinde Bakanln merkez ve tara tekilatnca birleik denetim gerekletirilecek tesis veya faaliyetler
belirlenir.
(3) Ortam bazl denetimler konusunda Bakanlk ve Bakanln yetki verdii kurum ve kurulular, denetimleri kendilerinin
belirledii programlar erevesinde gerekletirir.
(4) Kaza, ihbar, ikyet gibi durumlarda veya Bakanlka gerek grld hallerde denetim programna bal olmakszn
birleik ve/veya ortam bazl denetim yaplr.
Bildirim
MADDE 23 (1) Yllk denetim programna alnan tesis veya faaliyetlere, denetimlerin haberli yaplacak olmas durumunda en az
bir hafta nce yllk denetim programna alndklar bildirilir.
(2) Kaza, ihbar, ikyet gibi durumlarda, ortam bazl denetimlerde veya Bakanln program d denetime gerek grd
hallerde denetimin haberli yaplmas zorunlu deildir.
2010 | 187
EVRE DENETM YNETMEL
Grevlendirme onay
MADDE 24 (1) Bakanlk evre denetim grevlilerini, bal
bulunduklar denetimle yetkili birimin en st amiri grevlendirir.
(2) Bakanlka, belirli bir denetim grevinin yaplmas iin en
az iki evre denetim grevlisi grevlendirilir.
(3) Birleik denetimlerde, denetim ekibinde bir evre ba denetim grevlisi bulunmas zorunludur. Denetim ekibinde bulunan evre denetim grevlilerinin puan evre ba denetim grevlisi olmaya yetmedii durumda denetim ekibi kendi iinde
bir evre denetim grevlisini, evre ba denetim grevlisi olarak
belirler.
(4) Gerekli durumlarda denetim ekibine evre denetim grevlisi adaylar da dhil edilebilir. Denetim ekibinde yer alan evre
denetim grevlisi adaylar gzlemci konumundadr.
evre ba denetim grevlilerinin grev ve sorumluluklar
MADDE 25 (1) evre ba denetim grevlisinin grev ve sorumluluklar unlardr;
a) Denetim ncesinde denetlenecek tesis veya faaliyet ile ilgili
denetim ekibi iinde koordinasyonu ve iblmn salamak,
b) Denetlenecek tesis veya faaliyetin prosesi, rnleri, hizmetleri, daha nce yaplan denetim varsa bulgular toplamak,
toplatmak ve deerlendirmek,
c) Denetim esnasnda ve sonrasnda denetim ekibiyle gerekli
188 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
koordinasyonu salamak ve belgeleri istemek,

) Denetimin bitiminde, yerinde denetim tutanann dzenlenmesini salamak,
d) Denetim sonunda her evre denetim grevlisinden kendi
greviyle ilgili denetim sonularn toplamak ve denetim raporunu hazrlamak,
e) Denetimin sonucuna gre dari Yaptrm Karar Tutanan
hazrlamak ve onaylanmak zere ilgili makama sunmak,
f) Denetim raporunu, 32 nci maddenin nc fkrasnda belirtilen yerlere gndermek,
g) Gerektiinde mahalli mlki amirinden kolluk kuvveti grevlendirilmesini talep etmek,
h) Denetimini gerekletirecei kamu, zel sektr kurumlar
veya tzel kiilik ile kiisel ilikisi bulunmamak.
evre denetim grevlisinin grev ve sorumluluklar
MADDE 26 (1) evre (Deiik ibare:RG-22/10/2009-27384)
denetim grevlisinin grev ve sorumluluklar unlardr;
a) Denetim ncesinde evre ba denetim grevlisinin koordinasyon almalarna destek olmak,
b) Denetlenecek tesis veya faaliyetin prosesini incelemek, daha nce yaplan denetim varsa bulgular toplamak, deerlendirmek ve sonucunu evre ba denetim grevlisine sunmak,
c) Denetim esnasnda yaplan iblm kapsamnda kendisi2010 | 189
EVRE DENETM YNETMEL
ne verilen grevi tarafsz, etkin ve verimli bir ekilde planlayp

gerekletirmek,
) Denetim srasnda etkin grme, gzlem ve kaytlar da
dahil olmak zere dokmanlarn gzden geirilmesi yoluyla
bilgi toplamak,
d) Denetim sonunda kendi greviyle ilgili denetim bulgularn evre ba denetim grevlisine sunmak ve denetim tutanann dzenlenmesinde evre ba denetim grevlisine yardmc
olmak,
e) Denetim raporunda yer alacak grlerini denetim tarihinden sonra on i gn iinde evre ba denetim grevlisine
vermek,
f) Denetimini gerekletirecei kamu, zel sektr kurumlar
veya tzel kiilik ile kiisel ilikisi bulunmamak.
Tantm kart
MADDE 27 (Deiik:RG-22/10/2009-27384)
(1) 35 inci maddede yer alan koullar salayan Bakanlk
merkez ve tara tekilat personeli iin ekli ve ierii Bakanlka belirlenecek tantm kart dzenlenir. evre denetim grevlileri yaptklar denetimler srasnda bu tantm kartlarn ve
grevlendirme onaylarn tesis veya faaliyet sahibine ya da tesis
veya faaliyet sorumlusuna gstermek zorundadr. Denetim
grevinden herhangi bir nedenle sresiz ayrlanlar, tantm
kartlarn, Bakanla gnderilmek zere il evre ve orman
mdrlklerine, Bakanlk merkezinde de evre Ynetimi Genel
Mdrlne teslim eder.
190 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
lm ve analizler
MADDE 28 (1) Bakanlk evre denetim grevlilerince, lm ve analiz gerektiren hususlara uyulup uyulmad; firma
tarafndan Bakanla veya Bakanlka yetki verilmi zel veya
kamu kurum ve kurulu laboratuarlarna yaptrlacak lm ve
analiz sonularna gre deerlendirilir.
Denetim tutana
MADDE 29 (1) Denetim ekibi, denetimin bitiminde,
evre Kanununa Gre Verilecek dar Para Cezalarnda hlalin
Tespiti ve Ceza Verilmesi ile Tahsili Hakknda Ynetmelikte
zellikleri verilen ve Ek-3te yer alan evre denetim tutanan
nsha olarak dzenler.
(2) Dzenlenen bu nshalardan biri denetimin gerekletirildii tesis veya faaliyet sahibine verilir.
dari yaptrm karar
MADDE 30 (1) Yaplan denetim srasnda, Kanunda belirtilen gerekliliklere uyulmadnn veya ykmllklerin yerine
getirilmediinin saptanmas durumunda Kanunun 20 nci maddesinde belirtilen cezalar uygulanr.
(2) Sz konusu idari yaptrm kararna yol aan uygunsuzluk,
5237 sayl Trk Ceza Kanunu ile dier kanunlara gre su
oluturuyor ise kovuturma yaplmas iin Cumhuriyet Savclna su duyurusunda bulunulur.
Sre verilmesi ve faaliyetin durdurulmas
MADDE 31 (1) Yaplan denetim srasnda, Kanunda belirti2010 | 191
EVRE DENETM YNETMEL
len yasaklara uyulmadnn veya ykmllklerin yerine

getirilmediinin saptanmas durumunda, idari para cezasnn
yan sra, yetkili makamca tesis veya faaliyetlere, yasaklara
aykr faaliyetin dzeltilmesi ve Kanunda belirtilen ykmllklerin yerine getirilmesi iin denetim ekibi tarafndan;
a) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (b) bendinde
belirtilen ykmllklerin yerine getirilmesi iin yrrlkteki
mevzuatn hkmleri ve snr deerleri deerlendirilerek bir
yla kadar,
b) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (c) bendinde
belirtilen ykmllklerin yerine getirilmesi iin yrrlkteki
mevzuatn hkmleri ve snr deerleri deerlendirilerek bir
yla kadar,
c) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (c) bendinin
ikinci alt bendinde belirtilen ykmllklerin yerine getirilmesi
iin aya kadar,
) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (f) bendinde
belirtilen ykmllklerin yerine getirilmesi iin lisans alm
tesislere yrrlkteki mevzuatn hkmleri ve snr deerleri
deerlendirilerek bir yla kadar,
d) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (g) bendinde
belirtilen ykmlln yerine getirilmesi iin bir aya kadar,
e) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (h) bendinde
belirtilen ykmlln yerine getirilmesi iin fabrika, antiye
ve elence yerlerine uygulanacak kontrol tedbirlerine bal
olarak en fazla bir yla kadar,
192 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
f) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn () bendinin

dokuzuncu alt bendinde belirtilen ykmlle uymayan
iletmeye tad kirlilik yk ve atk su debisine bal olarak
iki aya kadar,
g) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (j) bendinin
birinci alt bendinde belirtilen ykmllklerin yerine getirilmesi iin alt aya kadar,
) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (m) bendinde belirtilen ykmlln yerine getirilmesi iin alt aya kadar,
h) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (n) bendinde
belirtilen ykmlln yerine getirilmesi iin iletmelerin
tad kirlilik yk ve atk su debisine gre iki aya kadar,
) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (r) bendinde
belirtilen ykmlln yerine getirilmesi iin lisans alm
iletmeler hakknda yrrlkteki mevzuat hkmleri ve snr
deerler deerlendirilerek bir yla kadar,
i) Kanunun 20 nci maddesinin birinci fkrasnn (v) bendinde
belirtilen ykmlln yerine getirilmesi iin;
1) Lisans alm geri kazanm/bertaraf tesislerine aksaklklarn giderecek termin plan iin on i gnne ve yatrmlarn
tamamlamak iin ise alt aya kadar,
2) Tehlikeli atk reten tesislerde uygunsuzluk tespit edilirse, bu
uygunsuzluu gidermek zere bir aya kadar, uygunsuzluun giderilmesi iin yatrm gerekmesi halinde termin plan verilmesi iin on
i gnne ve yatrmn tamamlanmas iin de alt aya kadar,
2010 | 193
EVRE DENETM YNETMEL
3) Kaza durumunda tehlikeli atklarn ve tehlikeli kimyasallarn dkld yerde kirliliin ortadan kaldrlmas iin bir aya
kadar,
sre verilebilir.
(2) Bu sreler sonunda yasaklara uymayan veya ykmlln yerine getirmeyen tesis veya faaliyetin almas, yasan
veya yerine getirilmeyen ykmlln eit ve niteliine gre
ksmen veya tamamen sreli veya sresiz olarak durdurulur.
(3) evre kirliliinin toplum sal ynnden tehlike yaratt hallerde tesis veya faaliyet, sre verilmeksizin ksmen veya
tamamen durdurulur ve Salk Bakanlna bildirilir.
Denetim raporu
MADDE 32 (1) Bakanlk denetim ekibi, denetimin tamamlanmasn takip eden krk i gn iinde denetim raporunu
hazrlar. Bu raporda;
a) Denetim srasnda tespit edilen eksiklikler ve uygunsuzluklar,
b) Cezai meyyide uygulanmasn gerektiren durumlarda
nerilen cezalar ile yasal dayanaklar,
yer alr.
(2) Bakanlk denetim ekibi, denetim esnasnda tespit ettikleri
cezai meyyide gerektiren durumlar ve uygunsuzluun giderilmesi iin nerdikleri sreleri Kanunda belirtilen idari ceza
vermeye yetkili amirlere bildirirler.
(3) Denetim raporlarnn bir nshas tesis veya faaliyetlere
194 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
gnderilir ve dier nshalar Bakanlk ve/veya il mdrlnn ilgili birimince gerei yapldktan sonra muhafaza edilir.
Denetim sonularnn deerlendirilmesi
MADDE 33 (1) Denetim sonular, Bakanlka hazrlanan
yllk denetim programlarnn sona ermesini mteakip denetimle yetkili birim amirlerince deerlendirilir. Deerlendirme sonular ile neriler Bakanlk makamna sunulur; denetim planlarnn ve yllk denetim programlarnn hazrlanmasnda dikkate alnr.
Gizlilie riayet
MADDE 34 (1) Bakanlk evre denetim grevlileri, denetim
esnasnda rendikleri ticari sr mahiyetindeki bilgileri aklayamazlar.
SEKZNC BLM
evre Denetim Grevlileri
evre denetim grevlilerinde aranacak nitelikler

MADDE 35 (Deiik:RG-16/8/2011-28027)
(1) En az drt yllk yksekretim kurumu mezunu Bakanlk
merkez ve tara tekilat personelinden aada belirtilen eitim
programlarna katlarak eitim belgesi alanlar bu madde uyarnca yaplacak puanlamaya gre evre Denetim Grevlisi
2010 | 195
EVRE DENETM YNETMEL
olarak grevlendirilirler.
a) Kapsam Bakanlka belirlenen evre denetimi eitimi; (60
puan).
b) evre mevzuat kapsamnda yaplan her bir evre denetimi bir puan; (en fazla 25 puan).
c) evre bilim ve teknolojisi, evre ilem ve etkileri, evre
mevzuat, evre ynetim sistem ve standartlar, evre denetim
ilem usul ve teknikleri ile cihazlarn teknik ynleri konularndan herhangi birini kapsayan i tecrbesi her bir yl iin bir
puan; (en fazla 15 puan).
(2) evre Denetim Grevlilerinin en az 70 puan, evre Ba
Denetim Grevlilerinin ise en az 80 puan almalar zorunludur.
DOKUZUNCU BLM
eitli ve Son Hkmler
Denetim bilgilerinin bildirimi

MADDE 36 (1) Bakanlk merkez birimleri, il evre ve orman mdrlkleri ile yetki devri yaplan kurum ve kurulular
tarafndan Kanuna gre yaplan tm evre denetimlerine dair
bilgiler, ceza ile sonulanp sonulanmamasna baklmakszn
Bakanlka belirlenen ekilde Bakanla bildirilir.
196 | 2010
EVRE DENETM YNETMEL
dari yaptrm karar defteri

MADDE 37 (1) Bakanlk merkez tekilat birimleri, il evre
ve orman mdrlkleri ile yetki devri yaplan kurum ve kurulular, Kanuna gre yaptklar evre denetimleri sonucunda
ceza uygulamlarsa bu cezalar dari Yaptrm Karar Defterine
ilenir.
(2) dari Yaptrm Karar Defteri Bakanlk merkez tekilatnda
her genel mdrlkte ve il evre ve orman mdrlklerinde bir
adet bulunacak ekilde tutulur.
Yrrlkten kaldrlan ynetmelik
MADDE 38 (1) 5/1/2002 tarihli ve 24631 mkerrer sayl
Resm Gazetede yaymlanan evre Denetimi Ynetmelii
yrrlkten kaldrlmtr.
evre ynetim birimi kurma, evre grevlisi istihdam etme
veya evre ynetimi hizmeti alma sresi
GEC MADDE 1 (Deiik:RG-22/10/2009-27384)
(1) Bu Ynetmeliin yrrlk tarihinden itibaren;
a) Ek-1 listesinde yer alan tesis veya faaliyetler en ge 18 ay
ierisinde; Ek-2 listesinde yer alan tesis veya faaliyetler ise en
ge 24 ay ierisinde,
b) Altyap almalarna balayan Organize Sanayi Blgeleri,
11 inci maddede belirtilen tesislere sahip belediyeler ve mahalli
idare birlikleri, 12 nci maddede belirtilen salk kurulular
veya hastaneler, 24 ay ierisinde,
2010 | 197
EVRE DENETM YNETMEL
evre ynetim birimlerini kurar veya evre grevlisi istihdam eder ya da evre ynetimi hizmeti alrlar.
Yrrlk
MADDE 39 (1) Bu Ynetmelik 1/1/2009 tarihinde yrrle girer.
Yrtme
MADDE 40 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman Bakan yrtr.
Ynetmeliin Yaymland Resm Gazetenin
Tarihi
Says
21/11/2008
27061
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland

Resm Gazetenin
1
.
2
.
3
.
198 | 2010
Tarihi
Says
22/10/2009
27384
12/11/2010
27757
16/8/2011
28027
EVRE DENETM YNETMEL
(Mlga:RG-16/8/2011-28027) EK-1
(Mlga:RG-16/8/2011-28027) EK-2
Denetimin
Balama-
T.C.
Biti Tarihi
EVRE VE ORMAN
BAKANLII
Tutanak
Seri
../../20..
No:...............
.-../...../20
Saati:
DENETLENEN TZEL KNN

Ad
Adresi
Vergi
Te
Sicil No.
l. No.
Yetkili Temsilcisinin Ad Soyad
Faks
No.
T.C.
Kimlik No:
2010 | 199
EVRE DENETM YNETMEL

DENETM BULGULARI:
(Bu alan yeterli olmadnda bo bir kda bulgularn yazmna devam

edilir ve denetim bulgularnn bitiminde dzenleyenler ve tesis yetkilisi
tarafndan paraflanr.)
Denetimi Gerekletiren
Birim
Denetim Nedeni
Planl
Ani
ikyet
Tesis Yetkilisinin Ad Soyad ve mzas

Dzenleyenlerin
Ad Soyad
200 | 2010
Kurumu ve Unvan
Onay/Grev
mzas
Yazs TarihiSays
EVRE DENETM YNETMEL

3 nsha olarak hazrlanan ibu tutanak mahallinde ..... madde ve ..... sayfa
olarak dzenlendi, taraflarca okunarak doruluu kabul ile imzaland ve bir
sureti tesis yetkilisine verildi.
EVRE DENETM TUTANAI

(Gerek Kiiler in)
T.C.
Denetimin
EVRE VE ORMAN
Balama- Biti
Sayfa 1
BAKANLII
Sayfa 2
Tarihi
../../20...-
Tutanak
Seri
No:...............
../...../20
Saati:
DENETLENEN GEREK KNN
T.C. Kimlik
Ad Soyad
No.
Baba Ad
Uyruu
Doum
Yabanc ise
Yeri ve Tarihi
Nfusa Kaytl Olduu
Pasaport No.
le
2010 | 201
EVRE DENETM YNETMEL

Mahalle/Ky
Ev Adresi
Adresi
Ev Telefonu
202 | 2010
Cep
Telefonu
EVRE DENETM YNETMEL

DENETM BULGULARI:
(Bu alan yeterli olmadnda bo bir kda bulgularn yazmna devam edilir
ve denetim bulgularnn bitiminde dzenleyenler ve tesis yetkilisi tarafndan
paraflanr.)
Denetimi Gerekletiren Birim
Denetim Nedeni
Planl
Ani
ikyet
Gerek Kiinin Ad Soyad ve

mzas
2010 | 203
EVRE DENETM YNETMEL

Dzenleyenlerin
Ad Soyad
Kurumu ve Unvan
mzas
3 nsha olarak hazrlanan ibu tutanak mahallinde .. madde ve ..... sayfa olarak dzenlendi, taraflarca okunarak doruluu kabul ile imzaland ve bir sureti
tesis yetkilisine verildi.
204 | 2010
EVRESEL ETK DEERLENDRMES YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar ve Ksaltmalar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, evresel Etki Deerlendirmesi srecinde uyulacak idari ve teknik usul ve esaslar
dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik;
a) evresel Etki Deerlendirmesi kapsamna giren projelerin
iletme ncesi, iletme sras ve iletme sonras dnemde izlenmesi ve denetlenmesini,
b) evresel Etki Deerlendirmesi Bavuru Dosyas, evresel
Etki Deerlendirmesi Raporu ile Proje Tantm Dosyasnn
hangi tr projeler iin istenecei ve ierecei konular,
c) evresel Etki Deerlendirmesi srecinde uyulacak idari ve
teknik usul ve esaslar,
) evresel Etki Deerlendirmesi iin Kapsam Belirleme ve
nceleme Deerlendirme Komisyonunun oluturulmas ile ilgili
almalar,
2010 | 205
d) evresel Etki Deerlendirmesi sisteminin, evre ynetiminde etkin ve yaygn biimde uygulanabilmesi ve kurumsal
yapsnn glendirilmesi iin gerekli eitim almalarn,
kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 10 uncu maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar ve ksaltmalar
a) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
b) evre: Canllarn hayatlar boyunca ilikilerini srdrdkleri ve karlkl olarak etkileim iinde bulunduklar biyolojik,
fiziksel, sosyal, ekonomik ve kltrel ortam,
c) evresel etki deerlendirmesi (ED): Gerekletirilmesi
planlanan projelerin evreye olabilecek olumlu ve olumsuz
etkilerinin belirlenmesinde, olumsuz yndeki etkilerin nlenmesi ya da evreye zarar vermeyecek lde en aza indirilmesi
iin alnacak nlemlerin, seilen yer ile teknoloji alternatiflerinin belirlenerek deerlendirilmesinde ve projelerin uygulanmasnn izlenmesi ve kontrolnde srdrlecek almalar,
) evresel etki deerlendirmesi bavuru dosyas: Bu Ynetmeliin EK-IIInde yer alan Genel Format esas alnarak hazrlanan dosyay,
206 | 2010
d) evresel etki deerlendirmesi genel format: Gerekletirilmesi planlanan, bu Ynetmeliin EK-I listesinde yer alan
projelerin zelliklerini, yerini, olas etkilerini ve ngrlen
nlemleri ieren, projeyi genel boyutlar ile tantan evresel
Etki Deerlendirmesi bavuru dosyas hazrlanmas srasnda
esas alnacak bu Ynetmeliin EK-IIIndeki genel format,
e) evresel etki deerlendirmesi raporu: Bu Ynetmeliin
EK-I listesinde yer alan veya Bakanlka "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir" karar verilen bir proje iin belirlenen
zel formata gre hazrlanacak raporu,
f) evresel etki deerlendirmesi raporu zel format: evresel
Etki Deerlendirmesi Raporunun hazrlanmasnda esas alnmak zere; Kapsam belirleme ve nceleme Deerlendirme Komisyonu tarafndan projenin nemli evresel boyutlar gz
nne alnmak suretiyle bu Ynetmeliin EK-IIIndeki proje
tantm genel formatnda belirtilen ana balklar altnda ele
alnmas gereken konular tanmlayan format,
g) evresel etki deerlendirmesi gerekli deildir karar: Seme eleme kriterlerine tabi projelerin nemli evresel etkilerinin
olmad ve evresel Etki Deerlendirmesi Raporu hazrlanmasna gerek bulunmadn belirten Bakanlk kararn,
) evresel etki deerlendirmesi gereklidir karar: Seme
eleme kriterlerine tabi projelerin evresel etkilerinin daha detayl incelenmesi ve evresel Etki Deerlendirmesi Raporu
hazrlanmasnn gerektiini belirten Bakanlk kararn,
h) evresel etki deerlendirmesi olumlu karar: evresel Etki
Deerlendirmesi Raporu hakknda Kapsam Belirleme ve nce2010 | 207
leme Deerlendirme Komisyonunca yaplan deerlendirmeler

dikkate alnarak, projenin evre zerindeki olumsuz etkilerinin,
alnacak nlemler sonucu ilgili mevzuat ve bilimsel esaslara
gre kabul edilebilir dzeylerde olduunun saptanmas zerine
gereklemesinde saknca grlmediini belirten Bakanlk
kararn,
) evresel etki deerlendirmesi olumsuz karar: evresel Etki Deerlendirmesi Raporu hakknda Kapsam Belirleme ve
nceleme Deerlendirme Komisyonunca yaplan deerlendirmeler dikkate alnarak, projenin evre zerindeki olumsuz
etkileri nedeniyle uygulanmasnda saknca grldn belirten Bakanlk kararn,
i) evresel etki deerlendirmesi sreci: Gerekletirilmesi
planlanan projenin evresel etki deerlendirmesinin yaplmas
iin bu Ynetmeliin 8 inci ve 16 nc maddelerinde belirtilen
bavuru ile balayan ve iletme sonras almalarn uygun hale
geldiinin belirlenmesi ile sona eren sreci,
j) Duyarl yreler: evresel etkilere kar biyolojik, fiziksel,
ekonomik, sosyal ve kltrel nitelikli zellikleri ile duyarl olan
veya mevcut kirlilik yk evre ve halk saln bozucu dzeylere ulat belirlenen yrelerle, lkemiz mevzuat ve taraf
olduumuz uluslararas szlemeler uyarnca korunmas gerekli grlen bu Ynetmeliin EK-Vinde yer alan alanlar,
k) Etki: Bir projenin hazrlk, inaat ve iletme srasnda ya da
iletme sonrasnda, evre unsurlarnda dorudan ya da dolayl
olarak, ksa veya uzun dnemde, geici ya da kalc, olumlu ya
da olumsuz ynde ortaya kmas olas deiiklikleri,
208 | 2010
l) Etki alan: Gerekletirilmesi planlanan bir projenin iletme

ncesi, iletme sras ve iletme sonrasnda evre unsurlar
olarak olumlu veya olumsuz ynde etkiledii alan,
m) Halk: Trkiye Cumhuriyeti vatandalar, Trkiyede ikamet eden yabanclar ile ulusal mevzuat erevesinde bir veya
daha fazla tzel kii veya bu tzel kiilerin birlik, organizasyon
veya gruplar,
n) Halkn katlm toplants: Kapsam ve zel format belirleme
toplantsndan nce halk proje hakknda bilgilendirmek, projeye
ilikin gr ve nerilerini almak zere yaplan toplant,
o) lgili halk: Gerekletirilmesi planlanan projeden etkilenen
veya etkilenmesi muhtemel olan halk,
) zleme ve kontrol: "evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli
Deildir" veya "evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" karar
alndktan sonra, projenin inaat, iletme ve iletme sonras
aamalarnda, kararn verilmesine esas tekil eden artlar dorultusunda ve evre deerlerini olumsuz etkilemeyecek biimde yrtlmesinin salanmas iin yaplan almalarn btnn,
p) Kapsam ve zel format belirleme toplants: evresel Etki
Deerlendirmesi srecine tabi projeler iin Halkn Katlm
Toplantsndan sonra yaplacak toplanty,
r) Komisyon: Proje iin verilecek zel formatn kapsamn, kriterlerini belirlemek ve bu ilkeler dorultusunda hazrlanan evresel
Etki Deerlendirmesi Raporunu inceleyip deerlendirmek zere
Bakanlk tarafndan kurulan Kapsam Belirleme ve nceleme Deer2010 | 209
lendirme Komisyonunu,
s) Proje: Gerekletirilmesi planlanan yatrm,
) Proje tantm dosyas: Seme Eleme Kriterlerine tabi projelere evresel Etki Deerlendirmesi uygulanmasnn gerekli
olup olmadnn belirlenmesi amacyla hazrlanan dosyay,
t) Proje sahibi: Bu Ynetmelie tabi bir projenin her aamada
yrtlmesini stlenen gerek ya da tzel kiiyi,
u) Seme, eleme kriterleri: Proje Tantm Dosyasnn hazrlanmasnda esas alnacak bu Ynetmeliin EK-IVndeki kriterleri,
ifade eder.
KNC BLM
Genel Hkmler
Yetki
MADDE 5 (1) Bu Ynetmelie tabi projeler hakknda "evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu", "evresel Etki Deerlendirmesi Olumsuz", "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir"
veya "evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir" kararlarn verme yetkisi Bakanla aittir. Ancak Bakanlk gerekli grd durumlarda "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir"
veya "evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir" kararnn verilmesi konusundaki yetkisini, snrlarn belirleyerek
Valiliklere devredebilir.
evresel etki deerlendirmesi bavuru dosyas, evresel etki deerlendirmesi raporu veya proje tantm dosyas hazr210 | 2010
lama ykmll
MADDE 6 (1) Bu Ynetmelik kapsamndaki bir projeyi gerekletirmeyi planlayan gerek ve tzel kiiler; evresel Etki
Deerlendirmesine tabi projeler iin; evresel Etki Deerlendirmesi Bavuru Dosyas, evresel Etki Deerlendirmesi Raporu, Seme Eleme Kriterlerine tabi projeler iin proje tantm
dosyas hazrlamak, ilgili makamlara sunmak ve projelerini
verilen karara gre gerekletirmekle ykmldrler.
(2) Kamu kurum ve kurulular, bu Ynetmelik hkmlerinin
yerine getirilmesi srecinde proje sahiplerinin isteyecei konuya ilikin her trl bilgi, dokman ve gr vermekle ykmldrler.
(3) Bu Ynetmelie tabi projeler iin "evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" karar veya "evresel Etki Deerlendirmesi
Gerekli Deildir" karar alnmadka bu projelere hi bir tevik,
onay, izin, yap ve kullanm ruhsat verilemez, proje iin yatrma balanamaz ve ihale edilemez.
NC BLM
evresel Etki Deerlendirmesi Uygulama Yntemi
evresel etki deerlendirmesine tabi projeler

MADDE 7 (1) Bu Ynetmeliin;
a) EK-I listesinde yer alan projelere,
2010 | 211
b) Seme Eleme Kriterlerine tabi olup "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir" karar verilen projelere,
c) Bu Ynetmelik kapsamnda ya da kapsam dnda bulunan projelere ilikin kapasite artrm ve/veya geniletilmesi
halinde, kapasite art toplam bu Ynetmeliin EK-Iinde
belirtilen eik deer veya zerindeki projelere,
evresel Etki Deerlendirmesi Raporu hazrlanmas zorunludur.
evresel etki deerlendirmesi srecinin balatlmas ve
komisyonun kuruluu
MADDE 8 (1) Proje sahibi, dilekesi ekinde bu Ynetmeliin EK-IIInde yer alan evresel Etki Deerlendirmesi genel
format esas alnarak hazrlanm iki adet evresel Etki Deerlendirmesi Bavuru Dosyas ile Bakanla bavurur.
(2) Bakanlk, bavuru dosyasndaki bilgi ve belgeleri uygunluk bakmndan inceler. Uygun hazrlanmad anlalan dosya
tamamlanmak zere proje sahibine iade edilir. Proje sahibi,
eksikliklerini tamamlayp dosyay yeniden Bakanla sunar.
(3) nceleme sonucunda dosyann uygun hazrlandna karar
verilmesi halinde Bakanlk tarafndan bavuru dosyasndaki
bilgiler dikkate alnarak, ilgili kurum ve kurulu temsilcileri,
Bakanlk yetkilileri ile proje sahibi ve/veya temsilcilerinden
oluan bir komisyon kurulur.
(4) Proje ile ilgili olarak bavuru yapldna dair evresel
Etki Deerlendirmesi bavuru dosyasnn bir nshas Bakanlk
tarafndan ilgili Valilie gnderilir. Valilik, halka yrede proje
212 | 2010
ile ilgili olarak bavurunun yapldn, evresel Etki Deerlendirmesi srecinin baladn ve evresel Etki Deerlendirmesi sreci tamamlanana kadar projeye ilikin gr, soru ve
nerilerinin deerlendirilmek zere Valilie veya Bakanla
verilebileceini anons, askda ilan, internet gibi herhangi bir
yntemle duyurur. Ayrca Bakanlk halka projeye ilikin evresel Etki Deerlendirmesi srecinin baladn ve evresel Etki
Deerlendirmesi sreci ile ilgili bilgilerin alnabileceini internet aracl ile de duyurur. Halk projeye ilikin gr, soru ve
nerilerini yukarda belirtilen mercilere ulatrabilir.
(5) Bakanlk, proje sahibinden bavuru dosyasn komisyon
yelerinin says kadar oaltmasn ister. Bu maddede ngrlen ilemler ign iinde tamamlanr. "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir" karar verilen projeler iin, proje sahibi
bir dileke ekinde bu karar ve proje tantm dosyas ile Bakanla bavurur. Bu dosya bavuru dosyas olarak ilem grr.
Bakanlk bu dosyay inceler ve belirledii komisyon yelerinin
says kadar oaltlmasn proje sahibinden ister.
(6) Bakanlk bavuru dosyasnn bir kopyasn halkn katlm
toplants ve kapsam belirleme toplantsnn tarihini ve yerini
belirten bir yaz ekinde komisyon yelerine gnderir ve komisyonu ilk toplantya arr. Komisyona Bakanlk temsilcisi bakanlk eder ve komisyonun sekretarya hizmetleri Bakanlka
yrtlr.
(7) Bakanlk, gerekli grd hallerde, projenin konusu, tr
ve proje iin belirlenen yerin zelliklerini de dikkate alarak,
niversiteler, enstitler, aratrma ve uzman kurulular, meslek odalar, sendikalar, birlikler, sivil toplum rgtlerinden
2010 | 213
temsilcileri de komisyon toplantlarna ye olarak arabilir.

(8) Komisyonda kurum ve kurulu temsilcisi olarak grev yapan yelerin, yeterli mesleki bilgi ve deneyime sahip olmalar ve
temsil ettikleri kurum ve kurulularn grev alanlaryla snrl
olmak zere gr vermeye yetkili klnm olmalar esastr.
Halkn katlm toplants
MADDE 9 (1) Komisyonun kapsam belirleme toplantsndan nce, halk yatrm hakknda bilgilendirmek, projeye ilikin
gr ve nerilerini almak zere proje sahibi tarafndan projenin gerekletirilecei yerde Bakanlk ile mutabakat salanarak
belirlenen tarihte, halkn katlm toplants dzenlenir.
(2) evresel Etki Deerlendirmesi srecinden nce proje sahibi tarafndan, halk bilgilendirmek amacyla anket, seminer
gibi almalar yaplabilir.
a) Toplant yeri, Valilik ve proje sahibi tarafndan belirlenir
ve Valilik tarafndan Bakanla bildirilir. Toplant iin projeden
en ok etkilenmesi beklenen ilgili halkn kolaylkla ulaabilecei
merkezi bir yerin seilmesine zen gsterilir.
b) Proje sahibi, toplant tarihini, saatini, yerini ve konusunu
belirten bir ilan ulusal dzeyde yaymlanan bir gazete ile o
yrede yaymlanan yerel bir gazetede toplant tarihinden en az
on gn nce yaynlatr.
c) Toplant l evre ve Orman Mdrnn veya grevlendirecei bir yetkilinin bakanlnda yaplr. Toplantda; halkn
proje hakknda bilgilendirilmesi, gr, soru ve nerilerinin
alnmas salanr. Bakan katlmclardan grlerini yazl
214 | 2010
olarak vermelerini isteyebilir. Toplant tutana, bir sureti Valilikte kalmak zere Bakanla gnderilir.
(3) Valilik, halkn katlm toplants ile halkn gr ve nerilerini bildirebilecei sre ile ilgili zamanlama takvimini ve
iletiim bilgilerini halka duyurur. Halkn gr ve nerileri
zamanlama takvimi ierisinde komisyona sunulur.
(4) Komisyon yeleri, 8 inci madde de belirlendii ekilde
kendi isteklerine bal olarak kapsam belirleme toplants ncesinde proje uygulama yerini inceleyebilir; kendilerine iletilen
tarihe gre halkn katlm toplantsna katlabilirler. Halkn
katlm toplants almalar ile ilgili sekretarya hizmeti, l
evre ve Orman Mdrl tarafndan yrtlr.
Komisyonun, kapsam ve zel format belirleme toplants
MADDE 10 (1) Halkn katlm, bilgilenme, kapsam belirleme ve zel format verme ilemleri, on iki ign ierisinde
tamamlanr.
(2) Komisyonun, kapsam ve zel format belirleme amal ilk
toplantsnda;
a) Proje sahibi, proje hakknda komisyonu bilgilendirir.
b) Bakanlk ve/veya l evre ve Orman Mdrl halkn
katlm toplants hakknda komisyonu bilgilendirir. Ayrca
halkn katlm toplantsna katlm bulunan komisyon yeleri
de gr ve nerilerini bildirirler.
c) Projenin hangi kapsamda ele alnmasnn gerektiini belirlemek zere projenin nemli evresel etkileri gz nne alna2010 | 215
rak bu Ynetmeliin EK-IIIndeki evresel Etki Deerlendirmesi genel formatnda ana balklar altnda ele alnmas gereken konular detaylandrlr, kapsam belirlenir.
) Komisyon tarafndan formata ilave edilmesi ya da formattan karlmas gereken hususlar tespit edilir. Halkn katlm
toplantsndaki gr ve neriler de dikkate alnarak zel format ile evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu hazrlayacak
alma grubu belirlenir.
d) Komisyon tarafndan belirlenen zel format, proje sahibi
ve/veya temsilcisine bu maddede belirlenen sre ierisinde
Bakanlk tarafndan verilir.
(3) Proje sahibi zel formatn verili tarihinden itibaren bir yl
iinde evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu Bakanla
sunmakla ykmldr. Bu sre iinde evresel Etki Deerlendirmesi Raporu sunulmaz veya gerekesi belirtilerek ek sre
isteminde bulunulmaz ise bavuru geersiz saylr. Proje sahibinin sre uzatm talebi Bakanlka uygun bulunmas halinde
alt ay gememek zere bir defaya mahsus ek sre verilir.
evresel etki deerlendirmesi raporunun Bakanla sunulmas
MADDE 11 (1) Proje sahibi tarafndan bir dileke ekinde iki
adet evresel Etki Deerlendirmesi Raporu, Bakanla sunulur.
evresel Etki Deerlendirmesi Raporunun zel formata uygunluu ve belirlenen alma grubunda yer almas gereken meslek
uzmanlarnca hazrlanp hazrlanmad hakkndaki inceleme
Bakanlk tarafndan ign iinde sonulandrlr. evresel
Etki Deerlendirmesi Raporunun zel formata uygun olmad
216 | 2010
ve/veya belirlenen alma grubunca hazrlanmadnn anlalmas halinde, bu hususlarn yerine getirilmesi iin evresel
Etki Deerlendirmesi Raporu proje sahibine iade edilir. Dzeltilen evresel Etki Deerlendirmesi Raporunun ay iinde
Bakanla sunulmamas durumunda bavuru geersiz saylr.
(2) zel formata uygun olduu tespit edilen evresel Etki
Deerlendirmesi Raporu, proje sahibi tarafndan yeterli sayda
oaltlarak Bakanla sunulur. Bakanlk, evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu incelemek ve deerlendirmek zere yaplacak toplantnn tarihini ve yerini belirten bir yaz ekinde raporu komisyon yelerine gnderir.
(3) Proje ile ilgili inceleme deerlendirme srecinin balad
ve evresel Etki Deerlendirmesi Raporunun halkn grne
ald Bakanlk ve Valilik tarafndan anons, askda ilan, internet gibi uygun aralarla halka duyurulur.
(4) evresel Etki Deerlendirmesi Raporunu incelemek isteyenler, Bakanlk merkezinde veya l evre ve Orman Mdrlnde duyuru tarihinden itibaren raporu inceleyerek zamanlama takvimi ierisinde proje hakknda Bakanla veya Valilie
gr bildirebilirler. Valilie bildirilen grler Bakanla iletilir. Bu grler komisyon tarafndan dikkate alnr ve evresel
Etki Deerlendirmesi Raporuna yanstlr.
Komisyonun alma usul ve evresel etki deerlendirmesi raporunun incelenmesi
MADDE 12 (1) Komisyon evresel Etki Deerlendirmesi
Raporunu, ilk inceleme deerlendirme toplantsndan sonraki
on ign iinde inceler ve deerlendirir.
2010 | 217
(2) Komisyon ye saysnn salt ounluu ile toplanr. Komisyon yeleri, temsil ettikleri merkezi ve yerel kurum ve kurulular ilgilendiren konulardaki yetki, grev ve sorumluluklar erevesinde grevlendirilirler; kurum ve kurulular adna
gr bildirirler. Komisyon bakan, yelerden grlerini
yazl olarak vermelerini isteyebilir. Yazl gr veren kurum
temsilcilerinin sonraki toplantlara katlmamaya ilikin istemleri komisyon bakannca deerlendirilir.
(3) Komisyon, proje sahibinden projesi ile ilgili geni kapsaml bilgi vermesini, ara gere salamasn, konusu itibariyle
Bakanlka ya da Bakanlka yetkilendirilmi zel veya kamuya
ait kurum ve kurulularn laboratuarlarnca analiz, deney ve
lmler yapmasn veya yaptrmasn isteyebilir.
(4) Su, toprak ve benzeri analizlerde, tartmal durum olmas
halinde ahit numuneye bavurulabilir. Bu ilemlerde gerekli
harcamalar proje sahibi tarafndan karlanr.
(5) Komisyon gerekli grrse, grevlendirecei yeleri aracl ile projenin gerekletirilmesi planlanan yerde ve benzer
tesislerde inceleme yapabilir.
(6) evresel Etki Deerlendirmesi Raporunda nemli eksiklik
ve yanllarn grlmesi durumunda komisyon, bunlarn giderilmesini proje sahibinden veya ilgili kurumlardan ister. Bu
durumda, inceleme deerlendirme sreci durdurulur. Eksiklikler tamamlanmadan veya gerekli dzeltmeler yaplmadan
komisyon almalarna devam edilemez.
(7) Proje sahibinin evresel Etki Deerlendirmesi Raporunda
gerekli grlen dzeltmeleri yapp yeniden Bakanla sunma218 | 2010
sndan sonra, komisyon Bakanlka toplantya arlr. Toplantnn yaplmas ile birlikte inceleme deerlendirme sreci kald yerden ilemeye balar.
(8) Proje sahibinden evresel Etki Deerlendirmesi Raporunda deiiklik yapmas en ok iki kez istenebilir. Yaplan dzeltme komisyonca yeterli grlmez ise durum bir tutanakla
saptanr ve bavuru Bakanlka geersiz saylr.
(9) Komisyon tarafndan, inceleme deerlendirme toplantlar
srasnda;
a) evresel Etki Deerlendirmesi Raporu ve eklerinin yeterli
ve uygun olup olmad,
b) Yaplan incelemelerin, hesaplamalarn ve deerlendirmelerin yeterli dzeyde veri, bilgi ve belgeye dayandrlp dayandrlmad,
c) Projenin evreye olabilecek etkilerinin kapsaml bir ekilde
incelenip incelenmedii,
) evreye olabilecek olumsuz etkilerin giderilmesi iin gerekli nlemlerin tespit edilip edilmedii,
d) Halkn katlm toplantsnn usulne uygun yaplp yaplmad, halkn katlm toplantsnda zerinde durulan konulara yeterince zm getirilip getirilmediine ilikin inceleme
ve deerlendirmeler yaplr.
(10) Komisyon almalarn, birinci fkrada belirtilen sre
iinde sonulandrr. Komisyonun deerlendirmeleri, yeler
tarafndan imzalanarak tutanak altna alnr.
2010 | 219
Nihai evresel etki deerlendirmesi raporu ve ilgili dokmanlarn Bakanla sunulmas

MADDE 13 (1) Proje sahibi inceleme deerlendirme toplantlarnn sona erdirilmesinden sonraki be i gn iinde aadaki belgeleri Bakanla sunar:
a) Komisyon tarafndan incelenerek son ekli verilen iki adet
nihai evresel Etki Deerlendirmesi Raporu,
b) Nihai evresel Etki Deerlendirmesi Raporu ve eklerinin
taahhd altnda olduunu belirten taahht yazs ve noter
onayl imza sirkleri. Kamu kurum ve kurulularndan imza
sirkleri istenmez.
(2) Birinci fkrada belirtilen belgeler ngrlen sre iinde
gerekesi belirtilmeden sunulmaz ise nihai evresel Etki Deerlendirmesi Raporu geersiz saylr.
evresel etki deerlendirmesi olumlu veya evresel etki
deerlendirmesi olumsuz karar
MADDE 14 (1) (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Komisyonun
sonulandrd evresel Etki Deerlendirmesi Raporu halkn
gr ve nerilerini almak zere l evre ve Orman Mdrlnde ve Bakanlkta on ign gre alr. Bakanlka projeyle ilgili karar alma srecinde bu grler de dikkate alnr. Bakanlk halktan gelen grler nda rapor ieriinde gerekli
eksikliklerin tamamlanmasn, ek almalar yaplmasn ya da
nceleme ve Deerlendirme Komisyonunun yeniden toplanmasn isteyebilir. Gerekli almalarn yaplmasn mteakip Bakanlka nihai evresel Etki Deerlendirmesi Raporunun
220 | 2010
ignnde komisyon yesi says kadar oaltlmas istenir.

oaltlan nihai evresel Etki Deerlendirmesi Raporu be
ign ierisinde Bakanla sunulur.
(2) (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Bakanlk, Komisyonun rapor hakkndaki almalar ve halkn grlerini dikkate alarak
be ign iinde proje iin "evresel Etki Deerlendirmesi
Olumlu" ya da "evresel Etki Deerlendirmesi Olumsuz" karar
verir, bu karar proje sahibine ve ilgili kurum ve kurululara
yazl olarak bildirir. Valilik, alnan kararn ieriini, karara esas
gerekeleri ile artlarn ve halkn gr ve nerilerinin Nihai
evresel Etki Deerlendirmesi Raporuna yanstldn uygun
aralarla halka duyurur.
(3) "evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" karar verilen
proje iin yedi yl iinde yatrma balanmamas durumunda
"evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" karar geersiz saylr.
(4) "evresel Etki Deerlendirmesi Olumsuz" karar verilen
projeler iin "evresel Etki Deerlendirmesi Olumsuz" karar
verilmesine neden olan artlarn tamamnda deiiklik olmas
durumunda proje sahibi yeniden bavuruda bulunabilir.
DRDNC BLM
Seme, Eleme Kriterleri Uygulama Yntemi
2010 | 221
a) EK-II listesinde yer alan projeler,

b) Bu Ynetmelik kapsamnda ya da kapsam dnda bulunan projelere ilikin kapasite artrm ve/veya geniletilmesi
halinde, kapasite art toplam bu Ynetmeliin EK-IIsindeki
eik deer veya zerindeki projeler,
seme eleme kriterlerine tabidir.
Bavuru ve inceleme
MADDE 16 (1) Proje sahibi, projesi iin evresel Etki Deerlendirmesi uygulamasnn gerekli olup olmadnn aratrlmas amacyla bir dileke ekinde bu Ynetmeliin Ek-IVne
gre hazrlayaca adet Proje tantm dosyas ile hazrlad
proje tantm dosyasnda ve eklerinde yer alan bilgi belgelerin
doru olduunu belirtir taahht yazsn ve imza sirklerini
Bakanla sunar.
(2) Bakanlk, proje iin hazrlanan proje tantm dosyasn bu
Ynetmeliin Ek-IVnde yer alan kriterler erevesinde be
ign iinde inceler. Dosya kapsamndaki bilgi ve belgelerde
eksikliklerin bulunmas halinde bunlarn tamamlanmasn proje
sahibinden ister.
(3) Eksiklikleri alt ay ierisinde Bakanla sunulmayan proje
tantm dosyalar iade edilir bavuru geersiz saylr.
(4) Bakanlk gerekli grd hallerde proje alann yerinde
inceleyebilir veya inceletebilir.
evresel etki deerlendirmesi gereklidir veya evresel etki
deerlendirmesi gerekli deildir karar
222 | 2010
MADDE 17 (1) Bakanlk 15 inci maddenin birinci fkrasnn

(a) ve (b) bentlerinde yer alan projeleri, bu Ynetmeliin EKIVndeki kriterler erevesinde inceler ve deerlendirir. Bakanlk, bu aamada gerekli grlmesi halinde proje sahibinden
projesi ile ilgili geni kapsaml bilgi vermesini, ara gere salamasn, yeterlii kabul edilebilir kurulularca analiz, deney ve
lmler yapmasn veya yaptrmasn isteyebilir.
(2) Bakanlk on be ign iinde inceleme ve deerlendirmelerini tamamlayarak proje hakknda "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir" veya "evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir" kararn be ign iinde verir, karar Valilie ve
proje sahibine bildirir. Valilik bu karar halka duyurur.
(3) evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir karar verilen proje iin be yl iinde yatrma balanmamas durumunda evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir karar geersiz saylr.
(4) "evresel Etki Deerlendirmesi Gereklidir" karar verilen
projeler iin gerekeli karar Bakanla bildirilir. Bu Ynetmeliin 7 nci maddesi uyarnca "evresel Etki Deerlendirmesi
Gereklidir" karar verilen projeler, evresel Etki Deerlendirmesine tabidir. Bir yl iinde bu Ynetmeliin 8 inci maddesine
gre evresel Etki Deerlendirmesi srecinin balatlmamas
durumunda bavuru geersiz saylr.
BENC BLM
zleme ve Kontrol
2010 | 223
Yatrmn izlenmesi ve kontrol edilmesi

MADDE 18 (1) Bakanlk, "evresel Etki Deerlendirmesi
Olumlu" karar veya "evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli
Deildir" karar verilen projelerle ilgili olarak, evresel Etki
Deerlendirmesi Raporu veya bu Ynetmeliin Ek-IVne gre
hazrlanan proje tantm dosyasnda ngrlen ve proje sahibi
tarafndan taahht edilen hususlarn yerine getirilip getirilmediini izler ve kontrol eder.
(2) Bakanlk bu grevi yerine getirirken gerekli grmesi durumunda ilgili kurum ve kurulularla ibirlii yapar.
(3) (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Proje sahibi veya yetkili
temsilcisi "evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" kararn
aldktan sonra yatrmn balang, inaat dnemine ilikin
izleme raporlarn Bakanla iletmekle ykmldr. Proje sahibi veya yetkili temsilcisi,"evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" veya "evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir" kararn aldktan sonra projede yaplacak Ynetmelie tabii deiiklikleri Valilie iletmekle ykmldr.
Ynetmelie aykr uygulamalarn durdurulmas
MADDE 19 (1) Bu Ynetmelik kapsamndaki projelerde;
a) (Deiik:RG-30/6/2011-27980) evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu karar alnmakszn balanan faaliyetler Bakanlka, evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir karar
alnmakszn balanan faaliyetler ise mahallin en byk mlki
amiri tarafndan sre verilmeksizin durdurulur."evresel Etki
Deerlendirmesi Olumlu" ya da "evresel Etki Deerlendirmesi
224 | 2010
Gerekli Deildir" karar alnmadka yatrma ilikin durdurma

karar kaldrlmaz. 2872 sayl evre Kanununun ilgili hkmlerine gre ilem tesis edilir.
b) "evresel Etki Deerlendirmesi Olumlu" karar ya da
"evresel Etki Deerlendirmesi Gerekli Deildir" karar verildikten sonra, proje sahibi tarafndan nihai evresel Etki Deerlendirmesi Raporu veya proje tantm dosyasnda taahht edilen hususlara uyulmadnn tespit edilmesi durumunda sz
konusu taahhtlere uyulmas iin projeyle ilgili Bakanlka/Valilike bir defaya mahsus olmak zere sre verilebilir. Bu
sre sonunda taahht edilen hususlara uyulmaz ise yatrm
durdurulur. Ykmllkler yerine getirilmedike durdurma
karar kaldrlmaz. 2872 sayl evre Kanununun ilgili hkmlerine gre ilem tesis edilir.
ALTINCI BLM
eitli ve Son Hkmler
Srelerin uzatlmas ve durdurulmas

MADDE 20 (1) Bu Ynetmelikte belirtilen sreler, proje sahibinin istemi ve Bakanlka uygun grlmesi halinde veya
Bakanln dorudan gerekli grd hallerde, gerekesi belirtilerek Bakanlk tarafndan uzatlabilir veya durdurulabilir.
Proje sahibine raporlarla ilgili eksiklikleri gidermesi ve ilave
ilemler yapmas iin verilen sreler evresel Etki Deerlendirmesi srecine dhil deildir.
2010 | 225
Proje sahibinin deimesi

MADDE 21 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
(1) Proje sahibinin herhangi bir nedenle deimesi durumunda projenin yeni sahibi, devirle ilgili bilgi ve belgelerin tasdikli
suretini, taahhtname ve imza sirklerini bir dileke ekinde
Bakanla/Valilie bildirir.
evresel etki deerlendirmesi uygulamalarnn glendirilmesi
MADDE 22 (1) Bakanlk, evresel Etki Deerlendirmesi
uygulamalarna ilikin olarak, gerektiinde yerli ve yabanc
kurum ve kurulular ile ibirlii halinde her trl eitim, plan,
program ve proje almalar yapabilir; kitap, kitapk, rehber
ve her eit dokman hazrlayabilir; seminer ve toplantlar
dzenleyebilir.
Askeri projeler
MADDE 23 (1) Askeri projelerle ilgili evresel Etki Deerlendirmesi uygulamalar ilgili kurumun gr alnarak Bakanlk tarafndan belirlenir.
Olaan st durumlar ve zel hkmler
MADDE 24 (1) Aadaki projeler iin uygulanacak prosedr Bakanlka belirlenir.
a) Doal afetler sonucu yklan, bozulan, tahrip olan veya hasar gren herhangi bir yatrmn bulunduu yerde ksmen veya
tm ile yeniden gerekletirilmesi planlanan projeler,
226 | 2010
b) evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmeliine tabi olmayan veya Seme Eleme Kriterlerine tabi projelere kredi almak
ve benzeri finansal nedenlerle proje sahibinin talebi zerine
Bakanln uygun grd projeler,
c) Organize Sanayi Blgeleri, htisas Organize Sanayi Blgeleri, Endstriyel Blgeler, Serbest Blgeler, Stratejik evresel
Deerlendirme yaplacak alanlar, Su rnleri Potansiyel retim Alanlar ile Teknoloji Gelitirme Blgelerinde kurulmas
planlanan projeler,
) leri teknoloji uygulamak suretiyle yaplmak istenilen deiiklikleri ieren veya prototip retim yapan projeler,
d) Bu Ynetmeliin Ek-I veya Ek-II listesinde bulunup da
eik deeri olmayan projelerde yaplacak her trl deiiklii
ieren projeler.
Entegre projeler ve arama faaliyetleri (Deiik madde bal:RG-30/6/2011-27980)
MADDE 25 (1) Bu Ynetmelie tabi birden fazla projeyi
kapsayan entegre bir projenin planlanmas halinde, Bakanlka
entegre proje iin tek evresel Etki Deerlendirmesi Bavuru
Dosyas/Proje Tantm Dosyas hazrlanmas istenir.
(2) (Ek:RG-30/6/2011-27980) Arama faaliyetleri iin bu Ynetmeliin Ek-VIsnda yer alan Arama Faaliyeti Eleme Kontrol Formu ile mracaatta bulunulur.
(3) (Ek:RG-30/6/2011-27980) Proje sahibi, arama projeleri iin,
evresel etkilerin aratrlmas amacyla, bir dileke ekinde bu
Ynetmeliin Ek-VIsnda yer alan formu 2 nsha halinde Ba2010 | 227
kanla sunar. Bakanlk sunulan formu inceleyip deerlendirerek faaliyetin gerekletirilip gerekletirilemeyecei hususunda karar verir. Gerek grld takdirde, Proje Tantm Dosyasnn Hazrlanmasnda Esas Alnacak Seme Eleme Kriterleri balkl Ek-IVte yer alan formata gre Proje Tantm Dosyas
hazrlanmas istenir.
Yeterlik belgesi
MADDE 26 (1) evresel Etki Deerlendirmesi Bavuru
Dosyas, evresel Etki Deerlendirmesi Raporu veya Proje
Tantm Dosyas hazrlayacak kurum ve kurulular Bakanlktan
Yeterlik Belgesi almakla ykmldrler. Yeterlik Belgesinin
verilmesi, Yeterlik Belgesi verilen kurum ve kurulularn denetimi ve belgenin iptal edilmesi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlka hazrlanacak bir tebli ile dzenlenir.
Tebliler
MADDE 27 (1) Bakanlk, gerekli grd hallerde bu Ynetmeliin uygulanmasna ilikin olarak tebliler karabilir.
MADDE 28 (1) 16/12/2003 tarihli ve 25318 sayl Resm
Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.
evresel etki deerlendirmesi sreci balam projeler
GEC MADDE 1 (1) 7/2/1993 tarihli ve 21489 sayl Resm
Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii, 23/6/1997 tarihli ve 23028 sayl Resm Gazetede yaymlanan
228 | 2010
evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii, 6/6/2002 tarihli ve

24777 sayl Resm Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmelii ve 16/12/2003 tarihli ve 25318 sayl
Resm Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi
Ynetmelii hkmlerine tabi olduklar halde sz konusu ynetmeliklerde belirtilen ykmllkleri yerine getirmeyen projelere bu Ynetmelik hkmleri uygulanr.
Gei sreci
GEC MADDE 2 (1) Bu Ynetmeliin yrrlk tarihinden nce, Proje Tantm Dosyalar Valilie ya da Bakanla
sunulmu projeler ile Bakanla sunulan evresel Etki Deerlendirmesi Raporlarna tabi olduklar Ynetmelik hkmleri
uygulanr.
Kapsam d projeler
1) 7/2/1993 tarihli ve 21489 sayl Resm Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmeliin-den nce;
a) retime ve/veya iletmeye balad belgelenen projelere,
b) Uygulama projeleri onaylanm veya evre mevzuat ve ilgili dier mevzuat uyarnca yetkili mercilerden izin, ruhsat veya
onay ya da kamulatrma karar alnm veya yatrm programna
alnm veya mevzi imar planlar onaylanm projelerden
1) Bu Ynetmeliin EK-I Listesinde yer alan projeler iin
17/7/2015 tarihine,
2010 | 229
2) EK-II Listesinde yer alan projeler iin 17/7/2013 tarihine

kadar yatrmna balanm projelere,
evre Kanunu ve ilgili dier ynetmeliklerde alnmas gereken izinler sakl kalmak kaydyla bu Ynetmelik hkmleri
uygulanmaz.
1/9/2008 tarihine kadar olan ilemler
GEC MADDE 4 (1) 1/9/2008 tarihine kadar evresel
Etki Deerlendirmesi Raporu hazrlayacak olan kurum veya
kurulular iin 24/2/2004 tarihli ve 25383 sayl Resm Gazetede yaymlanan Yeterlik Belgesi Teblii hkmleri geerlidir.
Ancak 1/9/2008 tarihine kadar evresel Etki Deerlendirmesi
Bavuru Dosyas veya Proje Tantm Dosyas hazrlayan kurum
ve kurulularda Yeterlik Belgesi bulunmas art aranmaz. Ancak, evresel Etki Deerlendirmesi Bavuru Dosyas veya Proje
Tantm Dosyas, projenin tr ve yeri ile ilgili en az farkl
meslek grubundan en az lisans seviyesinde eitim grm
kiiler tarafndan hazrlanr.
Yrrlk
MADDE 29 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
230 | 2010

Tarihi
Says
17/7/2008
26939
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland Resm Gazetelerin
1
.
2
.
3
.
Tarihi
Says
19/12/2009
27437
14/4/2011
27905
30/6/2011
27980
EK I LSTES
EVRESEL ETK DEERLENDRMES UYGULANACAK

PROJELER LSTES
1- Rafineriler:
2010 | 231
a) Ham petrol rafinerileri,

b) 500 ton/gn zeri takmr ve bitml maddelerin gazlatrlmas ve svlatrlmas projeleri,
c) Doalgaz svlatrma ve gazlatrma tesisleri.
2- Termik g santralleri:
a) Toplam sl gc 300 MWt (Megawatt termal) ve daha fazla olan termik g santrallar ile dier yakma sistemleri,
b) Nkleer g santralleri ve dier nkleer reaktrlerin kurulmas ve skm (max. gc srekli termik yk bakmndan
1 kilovat amayan, atom ekirdei paralanabilen ve oalan
maddelerin dnm, retimi amal aratrma projeleri hari).
3- Radyasyonlu nkleer yaktlar:
a) Nkleer yaktlarn yeniden ilenmesi,
b) Nkleer yaktlarn retimi veya zenginletirilmesi,
c) Radyasyondan arnm nkleer yaktlarn veya snr deerin zerinde radyasyon ieren atklarn ilenmesi,
) Radyasyonlu nkleer yaktlarn nihai bertaraf ilemi,
d) Yalnz radyoaktif atklarn nihai bertaraf ilemi,
e) Yalnzca radyasyonlu nkleer yaktlarn (10 yldan uzun
sre iin planlanm) veya nkleer atklarn retim alanndan
farkl bir alanda depolanmas,
232 | 2010
f) Radyasyondan arnm nkleer yaktlarn nihai bertaraf.

4- Demir ve eliin ergitilmesi ile ilgili tesisler:
a) Cevherden hadde mamul reten tesisler,
b) Hurdaya dayal sv elik reten tesisler (50.000 ton/yl ve
zeri),
c) Haddehaneler (50.000 ton/yl ve zeri),
) Dkm tesisleri (50.000 ton/yl ve zeri),
d) Demir d metal tesisleri (ergitme veya haddeleme veya
dkm) (25 000 ton/yl ve zeri).
5- Konsantrelerden ya da ikincil ham maddelerden
metalurjik, kimyasal ya da elektrolitik prosesler vastas ile
demirli olmayan ham metallerin retilmesi tesisleri.
6- Asbest kartlmas ve asbest ieren rnleri ileme veya
dntrme projeleri:
a) Asbest madeni iletmeleri ve zenginletirme tesisleri,
b) Son rn olarak friksiyon (srtnme) maddesi reten 50
ton/yl ve zeri kapasiteli tesisler,
c) 200 ton/yl ve zeri asbest kullanan dier tesisler,
) 10.000 ton/yl ve zeri kapasiteli, son rn asbestli beton
olan tesisler.
7- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
2010 | 233
Fonksiyonel olarak birbirine bal eitli birimleri kullanarak

endstriyel lekte retim yapan kimya tesisleri
a) Organik kimyasallarn retimi,
b) norganik kimyasallarn retimi,
c) Yllk 20.000 ton ve zeri fosfor, azot ve potasyum bazl basit veya bileik gbrelerin retimi.
8- Patlayc ve parlayc maddelerin retildii tesisler.
9- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
ehirleraras yollar, geiler ve havaalanlar:
a) ehirleraras demiryolu hatlar,
b) Pist uzunluu 2.100 m ve zeri olan havaalanlar,
c) Otoyollar ve devlet yollar,
) ehirleraras drt ve zeri eritli yollarn yapm, iki ya da
daha az trafik eridi bulunan ehirleraras mevcut yollarn drt
ya da daha fazla eritli olacak ekilde yenilenmesi ya da geniletilmesi, yeniden yaplan ya da geniletilen blmn srekli
uzunluunun 10 km ya da daha uzun olacak ekilde uzatlmas.
10- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Su yollar, limanlar ve tersaneler:
a) 1.350 DWT ve zeri arlktaki deniz aralarnn geiine
izin veren kta ii suyollarnn yapm ve kta ii su trafii iin
yaplacak olan limanlar,
234 | 2010
b) 1.350 DWT ve zeri arlktaki deniz aralarnn yanaabilecei ticari amal liman, iskele ve rhtmlar (gnelenme ve
sportif amal iskeleler hari),
c) Yk ve yolcu gemilerinin yapm, bakm veya onarm
amal tersaneler ile 24 m ve zerinde yat imalat yapan tesisler,
) Gemi Skm Yerleri,
d) Yat Limanlar.
11 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Tehlikeli ve zel leme Tabi Atklar:
a) Tehlikeli ve zel leme Tabi Atklarn geri kazanlmas
yaklmas (oksitlenme yoluyla yakma, piroliz, gazlatrma veya
plazma vb. termal bertaraf ilemleri) ve/veya nihai bertarafn
yapacak tesisler,
b) Yakma kapasitesi 1 ton/gn ve zerinde olan tbbi atklar
iin projelendirilen yakma tesisleri,
c) Gnlk 1 ton ve zeri depolama kapasitesine sahip olan
tbbi atk dzenli depolama tesisleri,
) Yllk ileme kapasitesi 2000 ton ve zeri olan atk ya geri
kazanm iin projelendirilen tesisler.
12 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Gnlk kapasitesi 100 ton ve zeri atklarn yaklmas (oksitlenme yoluyla yakma, piroliz, gazlatrma veya plazma vb.
termal bertaraf ilemleri), belediye atklar hari olmak zere
2010 | 235
alan 10 hektardan byk ve/veya hedef yl da dahil gnlk

100 ton ve zeri olan atklarn ara ileme tabi tutulmas ve dzenli depolanmas iin kurulacak tesisler.
13- 10 milyon m3/yl ve zeri yeralt suyu karma veya suyu
yeraltnda depolama projeleri.
14- Boru ile ime suyu tamalar dnda kalan byk su aktarma projeleri:
a) Olas su skntsn nlemek amac ile akarsu havzalar arasnda, 100 milyon m3/yl ve zeri su aktarma projeleri,
b) (a) bendi dnda uzun dnemli yllk ortalama ak 2 milyar m3 aan bir akarsu havzasndan sz konusu akn % 5i
ve zeri miktarda su aktarma projeleri.
15- Su depolama tesisleri (Gl hacmi 10 milyon m3 ve zeri
olan baraj ve gletler.).
16- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Kurulu gc 25 MWm ve
zeri olan nehir tipi santraller.
17- Kapasitesi 150 000 edeer kii ve/veya 30.000 m3/gn
zeri kapasiteli atk su artma tesisleri.
18- Et rnleri retim Tesisleri (Kesimin ve et rnleri retiminin birlikte yapld tesisler):
a) Bykba hayvan kesimi ve et rnlerinin retildii tesisler (500 adet/gn ve zeri),
b) Kkba hayvan kesimi ve et rnlerinin retildii tesisler (1500 adet/gn ve zeri),
236 | 2010
c) Kanatl hayvanlarn kesimi ve et rnlerinin retildii tesisler (200.000 adet/gn ve zeri tavuk ve edeeri dier kanatllar).
19- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Bykba ve/veya kkba hayvan besi tesisleri (5000 adet ve zeri bykba, 10.000
adet ve zeri kkba kapasiteli).
20- Kmes hayvanlar ve domuzun yetitirildii kapasitesi
aada belirtilen tesisler:
a) Tavuk veya pili yetitirme tesisleri (Bir retim periyodunda 60.000 adet ve zeri tavuk, 85.000 adet ve zeri pili
veya e deeri dier kanatllar),
b) Domuz besi iftlikleri (30 kg ve zeri, 3.000 ba zeri),
c) Dii domuz retim iftlikleri (900 ba ve zeri).
21- Kltr balkl projeleri, (1000 ton/yl ve zeri).
22- Entegre ya retim projeleri (Bitkisel rnlerden hamya
eldesinin ve rafinasyon ileminin birlikte yapld tesisler).
23- Entegre st rnleri retim tesisleri (50 ton/gn ve zeri
stten peynir, ya, yourt gibi st rnlerinden en az ikisinin
retildii tesisler).
24- Maya fabrikalar.
25- eker fabrikalar.
26- Orman rnleri ve selloz tesisleri;
a) Selloz retim tesisleri,
2010 | 237
b) Kereste veya benzeri lifli maddelerden kt hamuru retim tesisleri,

c) Her eit kt retim tesisleri (40.000 ton/yl ve zeri kapasiteli).
27- Terbiye ilemlerinden kasar (hal skme, aartma,
merserizasyon, kostikleme ve benzeri.) veya boyama birimlerini
ieren iplik, kuma veya hal fabrikalar, (3.000 ton/yl ve zeri).
28- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Madencilik projeleri;
Ruhsat hukuku ve aamasna baklmakszn,
a) 25 hektar ve zeri alma alannda (kaz ve dkm alan
toplam olarak) ak iletmeler,
b) 150 hektar aan (kaz ve dkm alan toplam olarak) alma alannda ak iletme yntemi ile kmr karma,
c) Biyolojik, kimyasal, elektrolitik ya da sl ilem yntemleri
uygulanan cevher zenginletirme tesisleri,
) Atk barajlar ve/veya atk havuzlar,
d) Krma-eleme-ykama tesisleri (3213 sayl Maden Kanunu
1. (a) ve 2. (a) grup madenler ile hafriyat malzemeleri 400 000
ton/yl).
29- 500 ton/gn ham petrol ve 500 000 m3/gn doal gazn
karlmas.
30- Petrol, Doalgaz ve kimyasallarn 40 kmden uzun 600
238 | 2010
mm ve zeri apl borularla tanmas.

31- imento fabrikalar veya klinker retim tesisleri.
32- 154 kV (kilovolt) ve zeri gerilimde 15 kmden uzun enerji iletim tesisleri (iletim hatt, trafo merkezi, alt sahalar).
33- 50.000 m3 ve zeri kapasitede olan petrol, doalgaz, petrokimya ve kimyasal madde depolama tesisleri.
34- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Ham deri ileme tesisleri
(konfeksiyon rnleri hari) (2.000 ton/yl ve zeri).
35- Turizm konaklama tesisleri (500 oda ve zeri) tatil kyleri
ve/veya turizm kompleksleri.
36- htisas Sanayi Blgeleri (EK-I ve EK-II Listelerinde yer
alan faaliyetler).
37- Pil ve Ak retim Tesisleri (montaj yaplan tesisler hari).
38- Tarm lalar ve/veya farmastik rnlerin etken maddelerinin retildii tesisler.
39- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Motorlu tatlarn retimi
[Kara tatlar (otomobil, otobs v.b.), Tarm makinalar (traktr, bierdver v.b.), makinalar (dozer, ekskavatr v.b.),
Savunma sanayi tatlar (tank, zrhl ara v.b.)] (1000 adet/yl
ve zeri).
40- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Demiryolu tatlar retiminin yapld tesisler (1000 adet/yl ve zeri).
41- Hava tatlarnn retimi.
2010 | 239
42- Cam, cam elyaf veya ta yn retim tesisleri (100 000

ton/yl ve zeri).
43- Lastik retim tesisleri (i ve d motorlu tat ve uak lastikleri, kolon, srt kauuu, kord bezi ve benzeri).
44- Seramik, kiremit, tula veya porselen retimi yapan tesisler (ana hammadde kapasitesi 100.000 ton/yl zerinde olanlar).
45 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Toplu halde projelendiri-len
konutlar (2000 konut ve zeri).
46 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Kurulu gc 75 MWe ve zeri
rzgar enerji santralleri.
47 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Jeotermal kaynan kartlmas ve jeotermal enerji kullanan tesisler (Is kapasitesi 25
MWe ve zeri).
48 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Gne enerjisine dayal kurulu
gc 75 MWe zerinde olan santraller.
49 (Ek:RG-30/6/2011-27980) 3.000.000 m3 ve zeri malzeme
karlmas planlanan dip taramas projeleri.
EK II LSTES
SEME-ELEME KRTERLER UYGULANACAK

PROJELER LSTES
240 | 2010
(Ek 1 Listesinde Yer Alan Alt Snrlar Bu Listede st Snr

Olarak Alnr)
Kimya, petrokimya, ila ve atklar
1- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
a) Kimyasallarn retimi, petrolden yalama maddesi retimi
veya ara rnlerin ilenmesi iin projelendirilen tesisler (proses
kaynakl at ve yan rn olmayan sadece karm yapan
tesisler bu kapsamn dndadr.),
b) Atk ya geri kazanm iin projelendirilen tesisler (Yllk
ileme kapasitesi 2000 tondan az olanlar),
c) Yakma kapasitesi 200-1000 kg/gn arasnda olan tbbi atk
yakma tesisleri, gnlk 1 tondan az olan depolama kapasitesine
sahip tbbi atk dzenli depolama tesisleri ve tbbi atklarn
fiziksel ve kimyasal olarak ara ileme tabi tutulmas amacyla
kurulan tesisler,
) Tehlikeli ve zel ileme tabi atklarn fiziksel yntemlerle
geri kazanlmas.
2- Toplam depolama kapasitesi 500-50000 m3 aras olan doalgaz, petrokimya, petrol ve kimyasal rn depolar (Perakende sat istasyonlar bu kapsamn dndadr.).
3- Tarm ilalar ve farmasotik rnlerin, boya ve cilalarn,
elastomer esasl rnlerin ve peroksitlerin retildii veya
elastomer esasl rnlerin ileme tabi tutulduu tesisler, bitki
geliim dzenleyiciler.
2010 | 241
4- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
a) Belediye atklar dahil olmak zere atklarn kompost ve
dier tekniklerle ara ileme
tabi
tutulmas,
dzenli
depolanmas ve bertaraf edilmesi iin kurulan tesisleri,
b) Belediye atklarnn dzenli depolama tesislerine ilikin
kapasite artlar ve genilemelere bu ynetmelik hkmleri
uygulanmaz.
5- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Sabun ve deterjan retimi
yapan tesisler.
6- Kmes ve ahr gbrelerinin geri kazanlmas ve bertaraf
edilmesine ynelik tesisler.
7- Toplam depolama kapasitesi 500 ton ve zeri kapasitede
olan patlayc ve parlayc madde depolar.
Sanayi tesisleri
8- Demir elik veya demir d metal tesisleri (1.000 ton/yl ve
zeri kapasiteli):
a) Demir eliin veya demir d metallerin ergitildii, retildii tesisler,
b) Haddeleme tesisleri (scak veya souk) veya Haddeleme
ilemi yaplmayan anma sl gc 10 MW olan tavlama frnn
ieren tesisler,
c) Dkm fabrikalar,
) Boru retimi yapan tesisler,
242 | 2010
d) Metal tozu reten veya ileyen tesisler.

9- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Kaplama tesisleri:
a) Elektrolitik veya kimyasal proseslerle metal veya plastiklerin yzeylerinin metalle kapland tesisler (vakum altnda
kaplama hari) veya metallere yzey temizleme ilemi (mekanik ilem hari) yaplan tesisler (toplam havuz hacmi 5 mve
zeri),
b) Srlama veya emayeleme yaplan tesisler,
c) Lastik kaplama tesisleri.
10 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Tekstil Tesisleri
a) Boyama (kimyasal veya kk boya kullanlarak), kasar veya
bask (atk su oluturmayan tesisler hari) ilemi yapan iplik,
kuma veya hal fabrikalar,
b) Yn veya tiftiin ovalanmas, yann alnmas veya
aartmasnn yapld endstriyel tip tesisler,
c) Denim (Kot) veya konfeksiyon rnleri ykama tesisleri.
11- Cam, cam elyaf veya ta yn retim tesisleri.
12- Her eit kt retim tesisleri.
13- Selloz ileme tesisleri.
2010 | 243
14- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Ham deri ileme tesisleri

(konfeksiyon rnleri hari).
15- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Motorlu tatlarn retimi
[Kara tatlar (otomobil, otobs v.b.), Tarm makinalar (traktr, bierdver v.b.), makineleri (dozer, ekskavatr v.b.),
Savunma sanayi tatlar (tank, zrhl ara v.b.)].
16- ten yanmal motor retimi.
17- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Beyaz eyalarn boyanarak
retiminin yapld tesisler.
18- Damper, karoser vb. ara st ekipmanlarn boyanarak
retildii tesisler.
19- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) retim kapasitesi 100
m/saat ve zeri olan hazr beton tesisleri, imento veya dier
balayc maddeler kullanlarak ekillendirilmi malzeme reten tesisler, n gerilimli beton eleman, gaz beton, betopan ve
benzeri retim yapan tesisler.
20- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Tula veya kiremit retimi
yapan tesisler. (Hammadde kapasitesi 1.000 ton/yl ve zeri).
21- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Seramik veya porselen retimi yapan tesisler. (Hammadde kapasitesi 1.000 ton/yl ve
zeri).
22- Klinker tme tesisleri.
23- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Tehlikeli ve zel ileme tabi atklarn ara depolanmas.
244 | 2010
24- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Anfo retimi.

25- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Tuz ileme tesisleri.
26- (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Yllk 1000 ton ve zeri fosfor, azot ve potasyum bazl basit veya bileik gbrelerin retimi.
Tarm, orman, su kltr ve gda (1)
27- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Bitkisel rnlerin retimi ile ilgili projeler:
a) Bitkisel ham ya veya rafine ya elde eden tesisler,
b) Niasta retimi yapan tesisler,
c) Fermantasyon ile alkoll iki reten tesisler veya malt tesisleri,
) Sigara fabrikalar.
28- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Hayvansal rnlerin retimi ile ilgili projeler:
a) Hayvansal yalarn retimini yapan tesisler,
b) Su rnleri ileme tesisleri,
c) St ileme tesisleri (5 ton/gn 50 ton/gn kapasiteli),
) Kltr balkl projeleri (30 1.000 ton/yl),
d) Balk kulukahaneleri (40 milyon adet/yl ve zeri yavru
retimi),
2010 | 245
e) Bykba (50 adet/gn ve zeri) ve/veya Kkba (300

adet/gn ve zeri) hayvanlarn kesiminin yapld tesisler,
f) Kanatl hayvanlarn kesiminin yapld tesisler (10.000
adet/gn ve zeri),
g) Rendering tesisleri.
29- (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Arazi kullanm vasfn deitirmeyi amalayan projeler:
a) Kullanm amac deitirilmeksizin tarm arazilerinin yeniden yaplandrlmas ile ilgili projeler (500 hektar ve zeri),
b) lenmemi veya yar ilenmi alanlarn, tarm ve orman
amac ile kullanmn amalayan projeler (500 hektar ve zeri),
c) Orman alanlarnn baka amala kullanma dntrlmesi projeleri (500 hektar ve zeri),
) Tarmsal amal su ynetimi projeleri (1000 hektar ve zeri).
30 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Hayvan Yetitirme Tesisleri:
a) Bykba ve/veya kkba hayvan besi tesisleri (500
5000 adet bykba, 100010000 adet kkba kapasiteli),
b) Tavuk veya pili yetitirme tesisleri (Bir retim periyodunda 20.000 ile 60.000 adet aras tavuk, 30.000 ile 85.000 adet
aras pili veya e deeri dier kanatllar),
c) Krk Hayvan Yetitiricilii yaplan tesisler (5000 adet/yl
ve zeri),
246 | 2010
) Domuz besi iftlikleri (30 kg ve zeri, 1.000 3.000 ba aras),

d) Dii domuz retim iftlikleri (300 900 ba aras).
Ulam, altyap ve ky yaplar (1)
31 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Altyap tesisleri:
a) Kta ii suyollarnn yapm (EK-Ide yer almayanlar),
b) Limanlar, iskeleler, rhtmlar (EK-Ide yer almayanlar),
c) Balk barnaklar, rmorkr barnaklar,
) Denizden 10.000 m2 ve zerinde alan kazanlmas projeleri,
d) Erozyonla mcadele etmek iin kylarda yaplan almalar ve kynn deiimine neden olabilecek deniz kenarnda
yaplan almalar; dalgakran, mahmuz, mendirek, set v.b.
(bunlarn bakm onarm hari),
e) Demiryolu hatlar (EK-Ide yer almayanlar),
f) Demiryolu tamaclnda kullanlan aktarma amal tesisler, demiryolu terminallerinin yapm,
g) Tramvaylar, ykseltilmi ve yeraltndan geen demiryolu
hatlar, yolcu tama iin kullanlan benzer hatlar (metrolar,
hafif rayl tama sistemleri ve benzeri.),
h) Havaalanlar (Ek-Ide yer almayanlar),
) l yollar (ky yollar hari),
2010 | 247
i) Belediye mcavir alan dndaki yollarn erit saysna baklmakszn gzergahtan ayrlan ksmlarn toplam gzergahn
yars ve zerinde deien yollar,
j) 300.000 m3 ve zeri malzeme karlmas planlanan dip taramas projeleri,
k) ekek Yerleri (Yat ve teknelere karaya ekme, bakm, onarm, konaklama, denize indirme hizmetleri sunan tesisler),
l) Tekne veya 24 m uzunlua kadar yat imalat yapan tesisler
m) 1 milyon m3/yl ve zeri yeralt suyu karma veya yeraltnda depolama projeleri,
n) Su depolama tesisleri (gl hacmi 5 milyon m3 ve zeri baraj ve gletler),
o) Derin deniz dearj projeleri.
p) Demiryolu tatlar retiminin yapld tesisler,
Enerji, turizm, konut (1)
32 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Kurulu gc 0-25 MWm
arasnda olan nehir tipi santraller.
33 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) 10 MWe ve zeri Rzgr
enerji santralleri.
34 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Jeotermal kaynak kullanarak enerji reten ve kurulu gc 5 MWe ve zerindeki tesisler
35 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Elektrik, gaz, buhar ve scak su elde edilmesi ve/veya nakledilmesi iin kurulan endst248 | 2010
riyel tesisler (20 MWt 300 MWt aras).

36 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Gne enerjisine dayal
kurulu gc 10 MWe ve zeri santraller.
37 (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Akarsu yataklar ile ilgili projeler;
a) Akarsu havzalar arasnda su aktarma projeleri (EK-Ide
yer almayanlar),
b) Akarsu yataklarnn dzenlenmesi (kuru dereler ve mevsimsel ak gsteren dereler hari),
38 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) 154 kV zeri gerilim-deki
enerji iletim tesisleri (5 Km ve zeri).
39 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Toplu halde projelendirilen konutlar (200 konut ve zeri).
40 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Turizm konaklama tesisleri (100 oda ve zeri oteller, tatil kyleri, turizm kompleksleri,
ve benzeri.).
41 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Eitim kampsleri.
42 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) 50.000 m2 ve zeri daimi
kamp ve karavan alanlar.
43 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Temal parklar (hal-kn
elenmek amac ile para deyerek girdii, geni alanlara kurulu
parklar).
44 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Kayak alanlar ve me2010 | 249
kanik tesisler.
45 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Arabalar ve moto-sikletler
iin kalc yar ve test sahalar.
46 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Spor kompleksleri ve hipodromlar.
47 (Deiik:RG-30/6/2011-27980) Golf tesisleri.
48. (Ek:RG-19/12/2009-27437) (Deiik:RG-30/6/2011-27980)
Alveri merkezleri (10.000 m2 ve zeri kapal inaat alan).
Madencilik1
49 (Ek:RG-30/6/2011-27980)
Madencilik projeleri:
Ruhsat hukuku ve aamasna baklmakszn;
a) Madenlerin karlmas (Ek-Ide yer almayanlar),
b) 5.000 m3/yl ve zeri kapasiteli blok ve para mermer, dekoratif amal talarn kartlmas, ilenmesi ve yllk 250.000 m2
ve zeri kapasiteli mermer kesme, ileme ve sayalama tesisleri,
c) 1.000.000 m3/yl ve zerinde metan gaznn kartlmas ve
depolanmas,
) Karbondioksit ve dier gazlarn kartld, depoland
veya ilendii 10.000 ton/yl ve zeri kapasiteli tesisler,
Bu baln yeri 30/6/2011 tarihli ve 27980 sayl Resmi Gazetede yaymlanan
ynetmelikle metne ilendii ekilde deitirilmitir.
250 | 2010
d) Krma-eleme-ykama tesisleri (Ek-1de yer alma-yanlar)

e) Cevher hazrlama tesisleri,
f) Cevher zenginletirme tesisleri (Ek-1de yer alma-yanlar).
50 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Tuzun karlmas.
51 (Ek:RG-30/6/2011-27980)
Kmr ileme tesisleri,
a) Havagaz ve kok fabrikalar,
b) Kmr briketleme tesisleri.
52 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Petrokok, kmr ve dier kat
yaktlarn depolama, snflama ve ambalajlama tesisleri (perakende sat birimleri hari).
53 (Ek:RG-30/6/2011-27980) Kire fabrikalar ve/veya al
fabrikalar.
54 (Ek:RG-30/6/2011-27980) EK-Ide yer alan projeler kapsamnda bulunmakla birlikte, yeni bir metot veya rn denemek ve gelitirmek amac ile hazrlanan ve iki yldan uzun
sreli olmayan projeler.
2010 | 251
EK- III
EVRESEL ETK DEERLENDRMES GENEL

FORMATI
Balk Sayfas:
Proje sahibinin ad, adresi, telefon ve faks numaras:
Projenin ad:
Proje iin seilen yerin ad, mevkii:
Raporu hazrlayan alma grubunun / kuruluun ad, adresi, telefon ve faks numaralar:
Raporun hazrlan tarihi:
indekiler listesi:
Blm I: Projenin tanm ve gayesi
Proje konusu yatrmn tanm, mr, hizmet maksatlar,
nem ve gereklilii.
Projenin fiziksel zelliklerinin, inaat ve iletme safhalarnda
kullanlacak arazi miktar ve arazinin tanmlanmas.
nerilen projeden kaynaklanabilecek nemli evresel etkilerin genel olarak aklanmas (su, hava, toprak kirlilii, grlt,
titreim, k, s, radyasyon ve benzeri.)
Yatrmc tarafndan aratrlan ana alternatiflerin bir zeti ve
252 | 2010
seilen yerin seili nedenlerinin belirtilmesi.

Blm II: Proje iin seilen yerin konumu
Proje yeri ve alternatif alanlarn mevkii, koordinatlar, yeri
tantc bilgiler.
Blm III: Proje yeri ve etki alannn mevcut evresel zellikleri
nerilen proje nedeniyle kirlenmesi muhtemel olan evrenin;
nfus, fauna, flora, jeolojik ve hidrojeolojik zellikler, doal afet
durumu, toprak, su, hava, (atmosferik koullar) iklimsel faktrler, mlkiyet durumu, mimari ve arkeolojik miras, peyzaj zellikleri, arazi kullanm durumu, hassasiyet derecesi (EK-Vdeki
Duyarl Yreler listesi de dikkate alnarak) ve yukardaki faktrlerin birbiri arasndaki ilikileri de ierecek ekilde aklanmas.
Blm IV: Projenin nemli evresel etkileri ve alnacak nlemler
1- nerilen projenin aada belirtilen hususlardan kaynaklanmas olas etkilerinin tantm. (Bu tanm ksa, orta, uzun
vadeli, srekli, geici ve olumlu olumsuz etkileri iermelidir.)
a) Proje iin kullanlacak alan,
b) Doal kaynaklarn kullanm,
c) Kirleticilerin miktar, (atmosferik artlar ile kirleticilerin etkileimi) evreye rahatszlk verebilecek olas sorunlarn aklanmas ve atklarn minimizasyonu.
2- Yatrmn evreye olan etkilerinin deerlendirilmesinde
kullanlacak tahmin yntemlerinin genel tantm.
2010 | 253
3- evreye olabilecek olumsuz etkilerin azaltlmas iin alnmas dnlen nlemlerin tantm.
Blm V: Halkn katlm
1- Projeden etkilenmesi muhtemel halkn belirlenmesi ve halkn grlerinin evresel etki deerlendirmesi almasna yanstlmas iin nerilen yntemler,
2- Grlerine bavurulmas ngrlen dier taraflar,
3- Bu konuda verebilecei dier bilgi ve belgeler,
Blm VI: Yukarda verilen balklara gre temin edilen
bilgilerin teknik olmayan bir zeti
Ekler: evresel etki deerlendirmesi bavuru dosyas hazrlanmasnda kullanlan ve eitli kurululardan salanan bilgi ve
belgeler ile raporda kullanlan tekniklerden rapor metninde
sunulamayan aadaki belgeler.
1- Proje iin belirlenen yer ve alternatiflerinin varsa; evre
dzeni, nazm, uygulama imar plan, vaziyet plan veya plan
deiiklii teklifleri
2- Yatrmc iin projesi ile ilgili olarak daha nceden alnm
izin, onay, ruhsat veya ilgili kurumlardan alnm belgeler ve
benzeri.
3- Proje iin seilen alana ilikin arazi kullanm durumu.
Notlar ve kaynaklar
Yeterlilik Belgesi Teblii kapsamnda evresel etki deerlen254 | 2010
dirmesi bavuru dosyas hazrlayan alma grubunun tantm:

Ad soyad, meslei, zgemii, referanslar ve rapordan sorumlu olduunu belirten imzas.
EK- IV
PROJE TANITIM DOSYASININ HAZIRLANMASINDA

ESAS ALINACAK SEME ELEME KRTERLER
Balk Sayfas:
Proje sahibinin ad, adresi, telefon ve faks numaralar:
Projenin ad:
Projenin tanm ve gayesi:
Dosyay hazrlayan alma grubunun / kuruluun ad, adresi, telefon ve faks numaralar:
Dosyann hazrlan tarihi:
1. Projenin zellikleri
Projenin zelliklerinde aada verilen hususlar gz nne
alnmaldr
2010 | 255
a) Projenin i akm emas, kapasitesi, kaplad alan, teknolojisi, alacak personel says,
b) Doal kaynaklarn kullanm (arazi kullanm, su kullanm, kullanlan enerji tr vb.),
c) Atk retimi miktar (kat, sv, gaz vb.) ve atklarn kimyasal, fiziksel ve biyolojik zellikleri,
) Kullanlan teknoloji ve malzemelerden kay-naklanabilecek
kaza riski,
d) Projenin muhtemel evresel etkilerine kar alnacak tedbirler.
2. Projenin yeri
Projeden etkilenmesi muhtemel alann hassasiyeti deerlendirilirken aada verilen hususlar gz nnde bulundurulmaldr.
a) Mevcut arazi kullanm ve kalitesi (tarm alan, orman alan, planl alan, su yzeyi ve benzeri),
b) EK-V deki Duyarl Yreler listesi dikkate alnarak; sulak
alanlar, ky kesimleri, dalk ve ormanlk alanlar, tarm alanlar, milli parklar, zel koruma alanlar, nfusa youn alanlar,
tarihsel, kltrel, arkeolojik ve benzeri nemi olan alanlar,
erozyon alanlar, heyelan alanlar, aalandrlm alanlar, potansiyel erozyon ve aalandrma alanlar ile 16/12/1960 tarihli
ve 167 sayl Yeralt Sular Hakknda Kanun gereince korunmas gereken akiferler.
3. Projenin ve yerin alternatifleri (proje teknolojisinin ve
proje alannn seilme nedenleri)
256 | 2010
Sonular
Burada yaplan tm aklamalarn zeti ile projenin nemli
evresel etkilerinin sraland ve alternatiflerin karlatrld
genel deerlendirmesi yaplacaktr.
EKLER:
Proje iin belirlenen yerin varsa; evre dzeni, nazm, uygulama imar plan, vaziyet plan veya plan deiiklii teklifleri,
Proje alan ve yakn evresinin mevcut arazi kullanmn deerlendirmek iin; yerleim alanlarnn, ulam alarnn, enerji
nakil hatlarnn, mevcut tesislerin ve ynetmeliin Ek-V listesinde yer alan Duyarl Yreler Listesinde belirtilen dier alanlarn (proje alan ve yakn evresinde bulunmas halinde) yerlerine ilikin verileri gsterir bilgiler 1/25000 lekli hlihazr harita (varsa evre dzeni plan, yoksa topografik harita) zerine
ilenerek ksaca aklanmas,
Proje alannn lekli jeoloji haritas bu harita zerinde yeralt
ve yerst sularnn gsterimi ve alann depremsellik durumunun aklanmas.
Notlar ve Kaynaklar:
Yeterlilik Belgesi Teblii kapsamnda Proje Tantm Dosyasn
Hazrlayanlarn Tantm:
Ad soyad, meslei, zgemii, referanslar ve dosyadan sorumlu olduunu belirten imzas.
2010 | 257
EK- V
DUYARLI YRELER
Bu Ynetmelik kapsamnda bulunan projelere ilikin yaplacak almalar srasnda bavurulmas gereken mevzuatn dkm aada yer almaktadr. Mevzuatta olabilecek deiiklikler bu blmn ayrlmaz bir parasdr.
1. lkemiz mevzuat uyarnca korunmas gerekli alanlar
a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayl Milli Parklar Kanununun 2
nci maddesinde tanmlanan ve bu Kanunun 3 nc maddesi
uyarnca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parklar", "Tabiat
Antlar" ve "Tabiat Koruma Alanlar",
b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayl Kara Avcl Kanunu uyarnca evre ve Orman Bakanlnca belirlenen "Yaban Hayat
Koruma Sahalar ve Yaban Hayvan Yerletirme Alanlar",
c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayl Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Kanununun 3 nc maddesinin birinci fkrasnn
"Tanmlar" balkl (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde
"Kltr Varlklar", "Tabiat Varlklar", "Sit" ve "Koruma Alan"
olarak tanmlanan ve ayn kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386
sayl Kanunun (2863 sayl Kltr ve Tabiat Varlklarn Koruma Kanununun Baz Maddelerinin Deitirilmesi ve Bu Kanuna Baz Maddelerin Eklenmesi Hakknda Kanun) ilgili maddeleri uyarnca tespiti ve tescili yaplan alanlar,
) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayl Su rnleri Kanunu kapsamnda olan Su rnleri stihsal ve reme Sahalar,
258 | 2010
d) 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayl Resm Gazetede yaymlanan Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinin 17, 18, 19 ve 20 nci
maddelerinde tanmlanan alanlar,
e) 2/11/1986 tarihli ve 19269 sayl Resm Gazetede yaymlanan Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliinin 49 uncu
maddesinde tanmlanan "Hassas Kirlenme Blgeleri",
f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 9 uncu
maddesi uyarnca Bakanlar Kurulu tarafndan "zel evre
Koruma Blgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar,
g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayl Boazii Kanununa gre
koruma altna alnan alanlar,
) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayl Orman Kanunu uyarnca
orman alan saylan yerler,
h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayl Ky Kanunu gereince yap
yasa getirilen alanlar,
) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayl Zeytinciliin Islah ve Yabanilerinin Alattrlmas Hakknda Kanunda belirtilen alanlar,
i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayl Mera Kanununda belirtilen
alanlar,
j) 17/5/2005 tarihli ve 25818 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren Sulak Alanlarn Korunmas Ynetmeliinde belirtilen alanlar.
2. lkemizin taraf olduu uluslararas szlemeler uyarnca
korunmas gerekli alanlar
2010 | 259
a) 20/2/1984 tarihli ve 18318 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren "Avrupann Yaban Hayat ve Yaama
Ortamlarn Koruma Szlemesi" (BERN Szlemesi) uyarnca
koruma altna alnm alanlardan "nemli Deniz Kaplumbaas
reme Alanlar"nda belirtilen I. ve II. Koruma Blgeleri, "Akdeniz Foku Yaama ve reme Alanlar",
b) 12/6/1981 tarih ve 17368 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren "Akdenizin Kirlenmeye Kar Korunmas Szlemesi" (Barcelona Szlemesi) uyarnca korumaya alnan alanlar,
) 23/10/1988 tarihli ve 19968 sayl Resm Gazetede yaymlanan "Akdenizde zel Koruma Alanlarnn Korunmasna Ait
Protokol" gerei lkemizde "zel Koruma Alan" olarak belirlenmi alanlar,
) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gerei seilmi Birlemi Milletler evre Program tarafndan yaymlanm olan
"Akdenizde Ortak neme Sahip 100 Kysal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar,
) Cenova Deklerasyonunun 17. maddesinde yer alan "Akdenize Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Trlerinin" yaama ve
beslenme ortam olan kysal alanlar,
c) 14/2/1983 tarihli ve 17959 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren "Dnya Kltr ve Tabiat Mirasnn
Korunmas Szlemesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereince Kltr
Bakanl tarafndan koruma altna alnan "Kltrel Miras" ve
"Doal Miras" stats verilen kltrel, tarihi ve doal alanlar,
260 | 2010
) 17/5/1994 tarihli ve 21937 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren "zellikle Su Kular Yaama Ortam
Olarak Uluslararas neme Sahip Sulak Alanlarn Korunmas
Szlemesi" (RAMSAR Szlemesi) uyarnca koruma altna
alnm alanlar.
d) 27/7/2003 tarihli ve 25181 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren Avrupa Peyzaj Szlemesi.
3. Korunmas gereken alanlar
a) Onayl evre Dzeni Planlarnda, mevcut zellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yaplama yasa getirilen
alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanlar, jeotermal alanlar ve benzeri),
b) Tarm Alanlar: Tarmsal kalknma alanlar, sulanan, sulanmas mmkn ve arazi kullanma kabiliyet snflar I, II, III ve
IV olan alanlar, yaa bal tarmda kullanlan I. ve II. snf ile,
zel mahsul plantasyon alanlarnn tamam,
c) Sulak Alanlar: Doal veya yapay, devaml veya geici, sularn durgun veya akntl, tatl, ac veya tuzlu, denizlerin gel-git
hareketinin ekilme devresinde 6 metreyi gemeyen derinlikleri
kapsayan, bata su kular olmak zere canllarn yaama ortam olarak nem tayan btn sular, bataklk sazlk ve
turbiyeler ile bu alanlarn ky kenar izgisinden itibaren kara
tarafna doru ekolojik adan sulak alan kalan yerler,
) Gller, akarsular, yeralt suyu iletme sahalar,
d) Bilimsel aratrmalar iin nem arzeden ve/veya nesli tehlikeye dm veya debilir trler ve lkemiz iin endemik
2010 | 261
olan trlerin yaama ortam olan alanlar, biyosfer rezervi,

biyotoplar, biyogenetik rezerv alanlar, benzersiz zelliklerdeki
jeolojik ve jeomorfolojik oluumlarn bulunduu alanlar.
EK-VI
(Ek:RG-30/6/2011-27980)
ARAMA FAALYET ELEME-KONTROL FORMU
Proje sahibinin ad, adresi, telefon ve faks numaras:

Projenin ad:
Ruhsat numaras :
Formu hazrlayan alma grubunun ad, adresi, telefon ve
faks numaralar:
Dikkate alnacak sorular
1- Proje ve yakn evresinde

EK V Listesinde belirtilen
Yrelere ilikin bilgi
2- Arama yaplacak alann
koordinatlar
3-Yaplacak arama faaliyeti-
262 | 2010

nin tr(yarma, sondaj, Jeofizik
vb)
4- Proje sahasna en yakn
yerleim yeri ve projenin
yapld mevcut arazi kullanm durumu
5- alan personel says ve
ekipman
6- Yaplan faaliyetten kaynaklanan etkiler ve alnacak
nlemler
7- Projede kullanlacak
maddeler ve miktarlar
8- Atk retimi ve bertaraf
yntemi
9- Doa geri kazanm/rehabiltasyon plan
* Dileke ekinde (1/25 000 lekli topografik harita) Taahhtname ve mza sirkleri yer alacaktr.
Not: Bu form (evre Mhendisi ve Yerbilimci (Maden, Jeoloji, Jeofizik Mhendisi) tarafndan hazrlanr.
2010 | 263
264 | 2010
ATIK YNETM GENEL ESASLARINA LKN YNETMELK
ATIK YNETM GENEL ESASLARINA LKN

YNETMELK
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar ve Genel lkeler
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; atklarn
oluumlarndan bertaraflarna kadar evre ve insan salna
zarar vermeden ynetimlerinin salanmasna ynelik genel
esaslarn belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, EK-IVde listesi verilen
atklar kapsar.
(2) Bu Ynetmelik hkmleri,
a) Atmosfere salnan gaz atklar,
b) Radyoaktif atklar,
c) Ta oca faaliyetleri ile mineral kaynaklarn aranmas,
karlmas, ilenmesi ve depolanmas sonucu oluan atklar,
) Hayvan kadavralar ile tarmsal atklar (tarmda kullanlan
hayvan dks ve dier doal ve tehlikeli olmayan maddeler),
2011 | 265
d) Sv haldeki atklar hari atk sular,

e) Kullanm mrleri bitmi patlayclar ve atklarn,
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872
sayl evre Kanununun 11, 12 ve 13 nc maddeleri ile
1/5/2003 tarihli ve 4856 sayl evre ve Orman Bakanl
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 9 uncu maddesine
dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Atk: Herhangi bir faaliyet sonucunda oluan, evreye atlan
veya braklan EK-1de yer alan snflardaki herhangi bir
maddeyi,
b) Atk listesi: EK-IVde verilen listeyi,
c) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
) Bertaraf: EK-II Ada yer alan ilemlerden herhangi birisini,
d) Geri kazanm: EK-II Bde yer alan ilemlerden herhangi
birisini,
e) Sahip: Atk reticisini veya at fiilen elinde bulunduran
gerek veya tzel kiiyi,
f) Toplama: Tama amal olarak atn biriktirilmesi,
266 | 2011
ayrtrlmas ve/veya kartrlmasn,

g) retici: Faaliyetleri sonucu atk oluumuna neden olan kii
ve/veya atn bileiminde veya yapsnda bir deiiklie
neden olacak n ileme, kartrma veya dier ilemleri yapan
herhangi bir gerek veya tzel kiiyi,
) Ynetim: Atn toplanmas, tanmas, geri kazanlmas,
bertaraf edilmesi, bertaraf sahalarnn kapatlma sonras bakm
ve bu tr faaliyetlerin gzetim, denetim ve izlenmesini,
ifade eder.
Genel ilkeler
MADDE 5 (1) Atk ynetimine ilikin genel ilkeler unlardr;
a) Atk retiminin ve atn zararllnn,
1) Doal kaynaklarn olabildiince az kullanld temiz
teknolojilerin gelitirilmesi ve kullanlmas,
2) retim, kullanm veya bertaraf aamalarnda evreye zarar
vermeyecek veya en az zarar verecek ekilde tasarlanan
rnlerin pazarlama ve teknik geliiminin salanmas,
3) Geri kazanm sonrasnda geriye kalan tehlikeli maddelerin
nihai bertaraf iin uygun tekniklerin gelitirilmesi ve
uygulanmas,
suretiyle nlenmesi ve azaltlmas esastr.
b) Atk retiminin kanlmaz olduu durumlarda geri
dnm, tekrar kullanm ve ikincil hammadde elde etme
2011 | 267
amal dier ilemler ile atn geri kazanlmas veya enerji

kayna olarak kullanlmas esastr.
c) Atklarn ayrlmas, toplanmas, tanmas, geri
kazanlmas ve bertaraf srasnda su, hava, toprak, bitki ve
hayvanlar iin risk yaratmayacak, grlt, titreim ve koku
yoluyla rahatszla neden olmayacak, doal evrenin olumsuz
etkilenmesini nleyecek ve bylece evre ve insan salna
zarar vermeyecek yntem ve ilemlerin kullanlmas esastr.
) Farkl trdeki atklarn kaynanda ayr toplanmas esastr.
d) Atklar, ilgili valilikten tama lisans alm kii, kurum
veya kurulular tarafndan tanr. Ancak mevzuatta lisans
alma zorunluluu getirilen atk trleri dnda belediyelerce
veya belediyelerin denetiminde tanan atklar, evsel ve
tehlikesiz atklar ile ambalaj at tama ilemleri iin tama
lisans alnmas zorunlu deildir.
e) Atklar, birinci fkrann (c) bendinde belirtilen artlara
uyulmak kaydyla retildikleri yerde geri kazanlabilir veya
bertaraf edilebilir. Bunun yaplmamas halinde atn sahibi,
atklarnn, bir atk taycs tarafndan tanarak EK-II Ada
veya EK-II Bde belirtilen ilemleri yapan ve bu amala
Bakanlktan lisans alm bir tesis tarafndan geri kazanlmasn
veya bertarafn salamakla ykmldr.
f) Atklarn en yakn ve en uygun olan tesiste, uygun yntem
ve teknolojiler kullanlarak bertaraf edilmesi esastr.
g) Atklarn, lisansl geri kazanm ve bertaraf tesisleri dnda
yetkisiz kii, kurum ve kurulular tarafndan toplanmas, geri
268 | 2011
kazanlmas ve bertaraf edilmesi yasaktr.

) Her trl faaliyet srasnda doal kaynaklarn ve enerjinin
verimli kullanlmas amacyla, atk oluumunu kaynanda
azaltan ve atklarn geri kazanlmasn salayan evre ile
uyumlu teknolojilerin kullanlmas esastr.
h) Atklarn retiminden ve ynetiminden sorumlu kii,
kurum ve kurulular, atk ynetiminin her aamasnda atklarn
evre ve insan salna zarar vermesini nleyecek tedbirleri
almakla ykmldr.
) Atklarn yaratt evresel kirlenme ve bozulmadan doan
zararlardan dolay atn sahipleri, tayclar, geri
kazanmclar ve bertaraf edicileri mteselsilen kusur art
aranmakszn sorumludurlar. Ad geen sorumlularn bu
faaliyetler sonucu meydana gelen zararlardan dolay genel
hkmlere gre de tazminat sorumluluu sakldr. Atklarn
ynetiminden sorumlu kiilerin evresel zarar durdurmak,
gidermek ve azaltmak iin gerekli nlemleri almamas veya bu
nlemlerin yetkili makamlarca dorudan alnmas nedeniyle
kamu kurum ve kurulularnca yaplan ve/veya yaplmas
gereken harcamalar, 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayl Amme
atklarn ynetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir.
KNC BLM
Yasaklar ve Atk Ynetim Plan
2011 | 269
Kirletme yasa
MADDE 6 (1) Atklarn izin verilen tesisler dnda geri
kazanlmas, bertaraf edilmesi ve/veya ettirilmesi; topraa,
denizlere, gllere, akarsulara ve benzeri alc ortamlara
dklmesi, dolgu yaplmas ve depolanmas suretiyle evrenin
kirletilmesi yasaktr.
thalat yasa
MADDE 7 (1) Tehlikeli atklarn, serbest blgeler dahil
Trkiye Cumhuriyeti Gmrk Blgesine girii yasaktr.
Atk ynetim plan ve bilgi ann oluturulmas
MADDE 8 (1) Bakanlk, ulusal atk ynetim
plan/planlarn
hazrlamakla/hazrlatmakla
yetkili
ve
grevlidir. Bu plan/planlar genel olarak aadaki hususlar
kapsar:
a) Planlama dnemine ilikin olarak atn kayna, miktar
ve tr,
b) Atk ynetimine ilikin yasal dzenlemeler ve teknik
artlar,
c) Farkl ekilde ynetilmesi gereken atklar iin yaplacak
zel dzenlemeler,
) Uygun geri kazanm, ara depolama ve bertaraf tesisleri,
d) Lisans uygulamasndan muaf tutulacak tesisler, atk trleri
ve miktarlar,
270 | 2011
e) Atk ynetimi konusunda yetkilendirilmi gerek veya

tzel kiiler,
f) Bertaraf ve geri kazanm tesislerinin tahmini yatrm ve
iletme maliyetleri.
(2) Bakanlk, atn en yakn ve en uygun tesiste, uygun
metodlar ve teknolojiler kullanlarak bertaraf edilmesi
amacyla, atn toplanmas, snflandrlmas ve ilenmesinde
verimlilii arttrmak iin alnacak tedbirler ile bertaraf tesisleri
iin btncl ve yeterli bilgi a oluturur.
NC BLM
Ykmllkler ve Atk Bertaraf Maliyetinin Karlanmas
Lisans alma ykmll

MADDE 9 (1) EK-II Ada ve EK-II Bde belirtilen faaliyetleri
yapan gerek ve tzel kiiler Bakanlktan lisans almakla
ykmldr.
(2) Lisans, atk trleri ve miktarlar, yasal teknik
zorunluluklar, her aamada alnmas gereken gvenlik
nlemleri, geri kazanm ve bertaraf yntemleri ile tesis alanna
ilikin bilgileri ierir.
(3) Lisans belirli bir sre iin verilir, sresi sonunda talep
edilmesi ve belirlenen artlara uyulmas durumunda yenilenir.
Gerektiinde lisansa ilikin zel yaptrm ve koullar uygulanr.
2011 | 271
(4) EK-II Ada ve EK-II Bde bulunmayan yntemleri

kullanan ve yrrlkteki yasal ve teknik dzenlemelere uygun
olmayan lisans talepleri reddedilir.
(5) Bakanlk, atk ynetim planlarnda tr ve miktar
belirtilmek suretiyle atn retildii yerde kendi atklarnn
geri kazanmn yapan ve piyasaya srmemek zere geri
kazanlan rnlerin tamamn ayn tesis ierisinde tekrar
kullanan tesis veya kurulular lisans uygulamasndan muaf
tutmaya yetkilidir. Ancak bu tesis veya kurulular Bakanlk
tarafndan kayt altna alnr. Geri kazanmn reticinin kendisi
tarafndan yaplmas durumunda 5 inci maddenin birinci
fkrasnn (c) bendinde belirtilen esaslara uyulmas zorunludur.
Tama lisans alma ykmll
MADDE 10 (1) Mevzuatta lisans alma zorunluluu
getirilen atk trleri dnda belediyelerce veya belediyelerin
denetiminde tanan atklar ile evsel atklar hari olmak zere
atk tama ve/veya toplama ilerini yapan kii, kurum veya
kurulular valiliklerden tama lisans almakla ykmldr.
Evsel atklarn tama ve toplama ilerini yapan kii, kurum ve
kurulular ise Bakanlk tarafndan kayt altna alnr.
Kayt tutma ykmll
MADDE 11 (1) Atk reten tesis ve iletmeler ile EK-II Ada
ve EK-II Bde belirtilen bertaraf ve geri kazanm ilemlerini
yapan kii, kurum ve kurulular, atk tr ve atn EK-IVde
belirtilen kod numaras, atk miktar, atn kayna,
gnderildii tesis, tama ekli ve atn EK-II Ada ve EK-II
Bde belirtilen yntemlere gre tabi tutulduu ilemler
272 | 2011
hakknda kayt tutmakla, tutulan kaytlar en az be yl sreyle

muhafaza etmekle, Bakanln belirleyecei aralklarla
Bakanla gndermekle ve Bakanln inceleme ve denetimine
sunmakla ykmldr.
Mali sorumluluk sigortas yaptrma ykmll
MADDE 12 (1) Tehlikeli atklarn toplanmas, tanmas,
geici ve ara depolanmas, geri kazanm, yeniden kullanlmas
ve bertaraf faaliyetlerinde bulunanlar, faaliyetleri nedeniyle
oluacak bir kaza dolaysyla nc ahslara ve evreye
verebilecekleri zararlara kar ilgili ynetmelik ile belirlenen
esaslara gre tehlikeli atk mal sorumluluk sigortas yaptrmak
zorundadrlar. Sigorta yaptrma zorunluluuna uymayan
kurum, kurulu ve iletmelere bu faaliyetler iin izin verilmez.
Bertaraf maliyetinin karlanmas
MADDE 13 (1) Atk bertaraf maliyetinin, "kirleten der"
prensibine gre, atn sahibi veya atn kaynakland rnn
reticisi tarafndan karlanmas esastr.
(2) Belediyeler, il zel idareleri veya bu kurumlarn
oluturduu birlikler tarafndan kurulan veya kurdurulan,
iletilen veya ilettirilen evsel kat atk bertaraf tesislerinden
yararlanan ve/veya yararlanacaklar, sorumlu ynetimlerin
yapaca yatrm, iletme, bakm, onarm ve slah harcamalarna
katlmakla ykmldr. Bu hizmetten yararlananlardan,
belediye, il genel meclisi veya birliklerce belirlenecek tarifeye
gre kat atk toplama, tama ve bertaraf creti alnr. Tahsil
edilen cretler, kat atkla ilgili hizmetler dnda kullanlamaz.
2011 | 273
DRDNC BLM
Atk Listesi ve Atn Listede Tanmlanmas
Atk listesi
MADDE 14 (1) Bu Ynetmeliin kapsamnda yer alan
atklarn listesi EK-IVde verilmektedir.
(2) Atk Listesinde ad geen atklar, 2 nci maddenin ikinci
fkrasnn (b) bendinde tanmlanan haller dnda bu
Ynetmelik hkmlerine tabidir.
(3) Atk listesi ve atklarn tehlikelilik zelliklerinin
belirlenmesine ilikin aklayc klavuzlar Bakanlk tarafndan
hazrlanr.
Atk kodlar
MADDE 15 (1) Atk Listesinde yer alan atklar, alt haneli
atk kodlaryla ve ilgili iki haneli ve drt haneli blm balklar
ile btn olarak tanmlanr.
(2) Atklar ile ilgili yaplacak btn almalarda, atn
tanmna karlk gelen alt haneli atk kodunun tam olarak
kullanlmas zorunludur.
Atk listesinde atk kodunun belirlenmesi
MADDE 16 (1) Atk Listesinde bir ata karlk gelen atk
kodunun belirlenmesi iin aada belirtilen aamalar takip
edilir;
274 | 2011
a) 01den 12ye ya da 17den 20ye kadar olan blmlerde

atn kayna ve bu ata uygun alt haneli atk kodu belirlenir.
b) Atn kodunun belirlenmesi iin, 01den 12ye ya da
17den 20ye kadar olan blmlerde uygun bir atk kodu
bulunamaz ise 13, 14 ve 15 inci blmler incelenir.
c) Bu blmlerde de uygun bir atk kodu bulunamaz ise atk,
16 nc blme gre deerlendirilir.
) Eer atk, 16 nc blme de uyarlanamyorsa, Atk
Listesindeki ana faaliyet kodlarna uygun olan ve sonu 99baka trl tanmlanamayan atklar ile biten uygun atk kodu
Bakanln onay ile kullanlr.
Atk listesi ve tehlikeli atklar
MADDE 17 (1) Atk Listesinde (*) ile iaretlenmi atklar
tehlikeli atktr. Tehlikeli atklar, EK-III Ada listelenen
zelliklerden bir veya daha fazlasna sahip atklardr.
(2) Atk Listesinde (A) iaretli atklar, EK-III Bde yer alan
tehlikeli atk konsantrasyonuna baklmakszn tehlikeli atk
snfna girer. (M) iaretli atklarn tehlikelilik zelliklerinin
belirlenmesi amacyla yaplacak almalarda, EK-III Ada
listelenen zelliklerden H3-H8 ile H10 ve H11 ile ilgili
deerlendirmeler, EK-III Bde yer alan konsantrasyon deerleri
esas alnarak yaplr. Bu hkm tehlikeli maddeler ile
kontamine olmam saf metal alamlar iin geerli deildir.
BENC BLM
eitli ve Son Hkmler
2011 | 275
Denetim
MADDE 18 (1) Atk reten tesis ve iletmeler, EK-II Ada
ve EK-II Bde belirtilen bertaraf ve geri kazanm ilemlerini
yapan gerek ve tzel kiiler, 9 uncu maddenin beinci
fkrasnda belirtilen ve Bakanlk tarafndan kayt altna alnan
tesis veya kurulular ile atk toplama ve/veya tama ilerini
yapan kii, kurum ve kurulular Bakanlk tarafndan periyodik
olarak denetlenir.
(2) Denetime tabi olan kii, kurum ve kurulular, Bakanln
isteyecei bilgi ve belgeleri vermek, yetkililerin yaptracaklar
analiz ve lmlerin giderlerini karlamak, denetim srasnda
her trl kolayl gstermek zorundadr.
Yrrlk
MADDE 19 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle
girer.
Yrtme
MADDE 20 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve
Orman Bakan yrtr.
276 | 2011
EK I
ATIK SINIFLARI
Q1 Aada baka ekilde belirtilmemi retim veya
tketim artklar,
Q2
Standart d rnler,
Q3
Son kullanm sresi gemi olan rnler,
Q4
Dklm, nitelii bozulmu ya da yanl
kullanma maruz kalm olan maddeler (rnein, kaza
sonucu kontamine olmu maddeler ve benzeri),
Q5
Aktiviteler sonucu kontamine olmu ya da
kirlenmi maddeler (rnein, temizleme ilemi atklar,
ambalaj malzemeleri, konteynrlar ve benzeri),
Q6
Kullanlmayan ksmlar (rnein, bozuk piller ve
bitik katalizrler ve benzeri),
Q7
Yararl performans gsteremeyen maddeler (rnein,
kontamine olmu asitler, kontamine olmu zcler, bitik
yzey ilem tuzlar ve benzeri),
Q8
Endstriyel ilem kalntlar (rnein, cruflar, dip
tortusu ve benzeri),
Q9
Kirliliin nlenmesi ilemlerinden kaynaklanan
kalntlar (rnein, ykama amurlar, filtre tozlar, kullanlm
filtreler ve benzeri),
Q10
Makine/yzey ilemleri kalntlar (rnein, torna

2011 | 277
atklar, frezeleme krntlar ve benzeri),

Q11
Hammadde
karlmas
ve
kaynaklanan kalntlar (rnein, petrol
madencilik atklar ve benzeri),
Q12
Safl bozulmu materyaller
kontamine olmu yalar ve benzeri),
ilenmesinden
sahas sloplar,
(rnein, PCB'lerle
Q13
Yasa ile kullanm yasaklanm olan rn, madde ve
materyaller,
Q14
Sahibi tarafndan artk kullanlmayan rnler
(rnein, tarmsal, evsel, ofis, ticari ve market kalntlar ve
benzeri),
Q15
Arazi slah ve iyiletirilmesi faaliyetleri sonucunda
ortaya kan kontamine olmu madde, materyal ve rnler,
Q16
Yukardaki kategorilerde yer almayan herhangi
madde, materyal ve rnler.
278 | 2011
EK II-A
BERTARAF YNTEMLER
D1
Topran altnda veya stnde dzenli depolama
(rnein, dzenli depolama ve benzeri),
D2
Arazi slah (rnein, sv veya amur atklarn toprakta
biyolojik bozulmaya uramas ve benzeri),
D3
Derine enjeksiyon (rnein, pompalanabilir atklarn
kuyulara, tuz kayalarna veya doal olarak bulunan boluklara
enjeksiyonu ve benzeri),
D4
Yzey doldurma (rnein, sv ya da amur atklarn
kovuklara, havuzlara ve lagnlere doldurulmas ve benzeri),
D5
zel mhendislik gerektiren dzenli depolama
(evreden ve herbiri ayr olarak izole edilmi ve rtlm
hcresel depolama ve benzeri),
D6
Deniz/okyanus hari bir su ktlesine boaltm
D7
Deniz yataklar dahil deniz/okyanuslara boaltm
D
D1 ile D7 ve D9 ile D12 arasnda verilen ilemlerden
herhangi biri yoluyla atlan nihai bileiklerin veya karmlarn
olumasna neden olan ve bu ekin baka bir yerinde ifade
edilmeyen biyolojik ilemler,
D9
D1 ile D8 ve D10 ile D12 arasnda verilen ilemlerden
herhangi biri yoluyla atlan nihai bileiklerin veya karmlarn
olumasna neden olan fiziksel-kimyasal ilemler (rnein,
buharlatrma, kurutma, kalsinasyon ve benzeri),
2011 | 279
D10
Yakma (Karada)
D11
Yakma (Deniz stnde)
D12 Srekli depolama

yerletirilmesi ve benzeri),
(bir
madende
konteynerlarn
D13 D1 ila D12 arasnda belirtilen ilemlerden herhangi

birine tabi tutulmadan nce harmanlama veya kartrma,
birine tabi tutulmadan nce yeniden ambalajlama,
birine tabi tutuluncaya kadar depolama (atn retildii alan
iinde geici depolama, toplama hari)
EK II B
GER KAZANIM LEMLER
R1
Enerji retimi amacyla balca yakt olarak veya baka
ekillerde kullanma
R2
Solvent (zc) slah/yeniden retimi,
R3
Solvent olarak kullanlmayan organik maddelerin
slah/geri dnm (kompost ve dier biyolojik dnm
prosesleri dahil)
R4
Metallerin
dnm,
280 | 2011
ve
metal
bileiklerinin
slah/geri
R5
Dier anorganik malzemelerin slah/geri dnm,
R6
Asitlerin veya bazlarn yeniden retimi,
R7
Kirliliin azaltlmas
(bileenlerin) geri kazanm,
R8
iin
kullanlan
paralarn
Katalizr paralarnn (bileenlerinin) geri kazanm,
R9
Yalarn yeniden rafine edilmesi veya dier tekrar
kullanmlar,
R10 Ekolojik iyiletirme veya tarmclk yararna sonu
verecek arazi slah,
R11 R1 ila R10 arasndaki ilemlerden elde edilecek
atklarn kullanm,
R12 Atklarn R1 ila R11 arasndaki ilemlerden herhangi
birine tabi tutulmak zere deiimi,
R13 R1 ila R12 arasnda belirtilen ilemlerden herhangi
birine tabi tutuluncaya kadar atklarn depolanmas (atn
retildii alan iinde geici depolama, toplama hari)
2011 | 281
EK-III A
TEHLKEL KABUL EDLEN ATIKLARIN ZELLKLER
H1 Patlayc
Alev etkisi altnda patlayabilen ya da dinitrobenzenden daha
fazla ekilde oklara ve srtnmeye hassas olan maddeler ve
preparatlar, kendi bana kimyasal reaksiyon yolu ile belli bir
scaklk ve basnta hzla gaz olumasna neden olabilecek
madde veya atklar.
H2 Oksitleyici
Dier maddelerle, zellikle de yanc maddelerle temas
halinde iken yksek oranda egzotermik reaksiyonlar gsteren
maddeler ve preparatlar.
H3-A Yksek oranda Tutuabilenler
a) 21 0Cnin altnda parlama noktasna sahip sv maddeler
ve preparatlar (ar tutuabilen svlar dahil),
b) Herhangi bir enerji kayna uygulamas olmakszn ortam
scaklndaki hava ile temas ettiinde snabilen ve sonu
olarak tutuabilen maddeler ve preparatlar,
c) Bir ateleme kayna ile ksa sre temas ettiinde kolayca
tutuabilen ve ateleme kayna uzaklatrldktan sonra
yanmaya ve tkenmeye devam eden kat maddeler ve
preparatlar,
d) Normal basnta, havada tutuabilen gazl maddeler ve
preparatlar,
282 | 2011
e) Su veya nemli hava ile temas ettiinde, tehlikeli miktarda

yksek oranda yanc gazlara dnen maddeler ve preparatlar.
H3-B Tutuabilen
21 0C ye eit veya daha yksek ya da 55 0Cye eit ya da daha
dk parlama noktasna sahip olan sv maddeler ve
preparatlar.
H4 Tahri edici
Deri ile ya da balgam membran ile ani, uzun sreli ya da
tekrar eden temaslar halinde yana sebebiyet verebilen, korozif
olmayan maddeler ve preparatlar.
H5 Zararl
Solunduu veya yenildiinde ya da deriye nfuz ettiinde
belirli bir salk riski ieren maddeler ve preparatlar.
H6 Toksik
Solunduunda veya yenildiinde ya da deriye nfuz
ettiinde, salk ynnden ciddi, akut veya kronik risk
oluturan ve hatta lme neden olan madde ve preparatlar.
H7 Kanserojen
Solunduunda veya yenildiinde ya da deriye nfuz
ettiinde, kansere yol aan veya etkisinin artmasna neden olan
madde ve preparatlar.
H8 Korozif
Temas halinde canl dokular tahrip eden madde ve
2011 | 283
preparatlar.
H9 Enfeksiyon yapc
nsan veya dier canl organizmalarda hastala neden
olduu bilinen veya geerli nedenler dolaysyla gvenli olarak
inanlan varlnn srdrebilen mikroorganizmalar veya
toksinleri ieren maddeler.
H10 reme yetisini azaltc
Solunduunda, yenildiinde veya deriye nfuz ettiinde,
doutan gelen kaltmsal olmayan sakatlklara yol aan veya
yol ama riskini artran madde ve preparatlar.
H11 Mutajenik
Solunduunda, yendiinde veya deriye nfuz ettiinde,
kaltsal genetik bozukluklara yol aan veya yol ama riskini
artran madde ve preparatlar.
H12
Havayla, suyla veya bir asitle temas etmesi sonucu zehirli
veya ok zehirli gazlar serbest brakan madde veya
preparatlar.
H13
Yukarda listelenen karakterlerden herhangi birine sahip olan
atklarn bertaraf esnasnda ortaya kan madde ve preparatlar.
H14 Ekotoksik
evrenin bir veya daha fazla kesimi zerinde ani veya
284 | 2011
gecikmeli zararl etkiler gsteren veya gsterme riski tayan

madde ve preparatlar.
Aklama
1) Tehlikeli zelliklere ilikin etiketlemede kullanlacak
iaretler iin 11/7/1993 tarihli ve 21634 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Tehlikeli Kimyasallar Ynetmelii (Ek 4)
kullanlacaktr.
EK-III B
TEHLKEL ATIK EK KONSANTRASYONLARI
a) Parlama noktas 55 0C,
b) Yksek seviyede zehirli olarak snflandrlan bir ya da
birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %0,1
olmas,
c) Zehirli olarak snflandrlan bir ya da birden fazla
maddedeki toplam konsantrasyonun %3 olmas,
) Zararl olarak snflandrlan bir ya da birden fazla
d) R35e gre andrc olarak snflandrlan bir ya da birden
fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %1 olmas,
e) R34e gre andrc olarak snflandrlan bir ya da birden
fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %5 olmas,
f) R41e gre tahri edici olarak snflandrlan bir ya da
birden fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %10 olmas,
2011 | 285
g) R36, R37 ve R38e gre tahri edici olarak snflandrlan bir

veya daha fazla maddedeki toplam konsantrasyonun %20
olmas,
) Kategori 1 ya da 2de kanserojen etkisinin olduu bilinen
bir maddelerdeki toplam konsantrasyonun %0,1 olmas,
h) Kategori 3de kanserojen etkisinin olduu bilinen bir
) R60 ya da R61e gre reme yetisini azaltc olarak
snflandrlan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki
konsantrasyonun %0,5 olmas,
i) R62 ya da R63e gre reme yetisini azaltt zellii ile
snflandrlan kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun %5
olmas
j) R46ya gre kaltmsal deiikliklere yol ac olarak
snflandrlan Kategori 1 ya da 2 maddesindeki
konsantrasyonun 0,1 olmas,
k) R40a gre kaltmsal deiikliklere yol ac olarak
snflandrlan Kategori 3 maddesindeki konsantrasyonun 1
de olmas
Aklama
R kodlar (Risk durumu) 11/7/1993 tarihli ve 21634 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Kimyasallar Ynetmelii
(EK 7) de verilmektedir.
286 | 2011
EK-IV
ATIK LSTES BLMLER
(01) Madenlerin aranmas, karlmas, iletilmesi, fiziki ve
kimyasal ileme tabi tutulmas srasnda ortaya kan atklar,
(02) Tarm, bahvanlk, su kltr, ormanclk, avclk ve
balklk, gda retimi ve ilemesi sonucu ortaya kan atklar,
(03) Ahap ileme ve kat, karton, kat hamuru, panel
(sunta) ve mobilya retiminden kaynaklanan atklar,
(04) Deri, krk ve tekstil endstrilerinden kaynaklanan
atklar,
(05) Petrol rafinasyonu, doal gaz saflatrma ve kmrn
pirolitik ilenmesinden kaynaklanan atklar,
(06)
Anorganik kimyasal ilemlerden kaynaklanan atklar,
(07)
Organik kimyasal ilemlerden kaynaklanan atklar,
(08) Astarlar (boyalar, vernikler ve vitrifiye emayeler),

yapkanlar, yaltclar ve bask mrekkeplerinin imalat,
formlasyon tedarik ve kullanmndan (FTK) kaynaklanan
atklar,
(09) Fotoraf endstrisinden kaynaklanan atklar,
(10) Isl ilemlerden kaynaklanan atklar,
(11) Metal ve dier malzemelerin kimyasal yzey ilemi ve
kaplanmas ilemlerinden kaynaklanan atklar; demir d
hidrometalurji,
2011 | 287
(12) Metallerin ve plastiklerin fiziki ve mekanik yzey

ilemlerinden ve ekillendirilmesinden kaynaklanan atklar,
(13) Ya atklar ve sv yakt atklar (yenilebilir yalar, 05 ve
12 hari),
(14) Atk organik zcler, soutucular ve itici gazlar (07 ve
08 hari),
(15) Atk ambalajlar; baka bir ekilde belirtilmemi emiciler,
silme bezleri, filtre malzemeleri ve koruyucu giysiler,
(16) Listede baka bir ekilde belirtilmemi atklar,
(17) naat ve ykm atklar (kirlenmi alanlardan kartlan
hafriyat dahil),
(18) nsan ve hayvan sal ve/veya bu konulardaki
aratrmalardan kaynaklanan atklar (dorudan sala ilikin
olmayan mutfak ve restoran atklar hari)
(19) Atk ynetim tesislerinden, tesis d atk su artma
tesislerinden ve insan tketimi ve endstriyel kullanm iin su
hazrlama tesislerinden kaynaklanan atklar,
(20) Ayr toplanm fraksiyonlar dahil belediye atklar (evsel
atklar ve benzer ticari, endstriyel ve kurumsal atklar).
288 | 2011
ATIK LSTES
(01) MADENLERN ARANMASI, IKARILMASI,
01
LETLMES, FZK VE KMYASAL LEME TAB

TUTULMASI SIRASINDA ORTAYA IKAN ATIKLAR
01 01
Maden kazlarndan kaynaklanan atklar
01 01 01
Metalik maden kazlarndan kaynaklanan atklar
01 01 02
Metalik olmayan maden kazlarndan kaynaklanan atklar
01 03
01 03 04*
Metalik Minerallerin Fiziki ve Kimyasal Olarak

lenmesinden Kaynaklanan Atklar
Slfrl cevherlerin ilenmesinden kaynaklanan asit retici
maden atklar
01 03 05*
Tehlikeli madde ieren dier maden atklar
01 03 06
01 03 04 ve 01 03 05 dndaki dier maden atklar
01 03 07*
01 03 08
01 03 09
01 03 99
Metalik minerallerin fiziki ve kimyasal ilenmesinden
kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren dier atklar

01 03 07 dndaki dier tozumsu ve pudrams atklar
01 03 07 dndaki alminyum oksit retiminden kan krmz
amur
Baka bir ekilde tanmlanmam atklar
2011 | 289
01 04
01 04 07*
Metalik Olmayan Minerallerin Fiziki ve Kimyasal

lemlerinden Kaynaklanan Atklar
Metalik olmayan minerallerin fiziki ve kimyasal ilenmesinden
kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren atklar
01 04 08
01 04 07 dndaki atk kaya ve akl ta atklar
01 04 09
Atk kum ve killer
01 04 10
01 04 07 dndaki tozumsu ve pudrams atklar
01 04 11
01 04 07 dndaki potas ve kaya tuzu ilemesinden

kaynaklanan atklar
01 04 07 ve 01 04 11 dndaki minerallerin ykanmas ve
01 04 12
temizlenmesinden kaynaklanan ince taneli atklar ve dier

atklar
01 04 13
01 04 07 dndaki ta yontma ve kesme ilemlerinden

kaynaklanan atklar
01 04 99
01 05
Sondaj amurlar ve Dier Sondaj Atklar
01 05 04
Temizsu sondaj amurlar ve atklar
01 05 05*
Ya ieren sondaj amurlar ve atklar
01 05 06*
290 | 2011
Tehlikeli maddeler ieren sondaj amurlar ve dier sondaj

atklar
01 05 07
01 05 08
01 05 99
01 05 05 ve 01 05 06 dndaki barit ieren sondaj amurlar ve

atklar
01 05 05 ve 01 05 06 dndaki klorr ieren sondaj amurlar ve
atklar
TARIM, BAHIVANLIK, SU KLTR, ORMANCILIK,
02
AVCILIK VE BALIKILIK, GIDA HAZIRLAMA VE

LEMEDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR
02 01
Tarm, Bahvanlk, Su rnleri retimi, Ormanclk, Avclk

ve Balklktan Kaynaklanan Atklar
02 01 01
Ykama ve temizleme ilemlerinden kaynaklanan amurlar
02 01 02
Hayvan dokusu atklar
02 01 03
Bitki dokusu atklar
02 01 04
Atk plastikler (ambalajlar hari)
02 01 06
Ayr toplanm ve saha dnda ilem grecek hayvan

pislikleri, idrar ve tezek (pisletilmi saman dahil), akan svlar
02 01 07
Ormanclk atklar
02 01 08*
Tehlikeli maddeler ieren zirai kimyasal atklar
02 01 09
02 01 08 dndaki zirai kimyasal atklar
02 01 10
Atk metal
2011 | 291

02 01 99
02 02

Et, balk ve dier hayvansal kkenli gda maddelerinin
hazrlanmasndan ve ilenmesinden kaynaklanan atklar
02 02 01
Ykama ve temizlemeden kaynaklanan amurlar
02 02 02
Hayvan dokusu at
02 02 03
Tketime ya da ilenmeye uygun olmayan maddeler
02 02 04
02 02 99
letme sahas ierisindeki atk su artmndan kaynaklanan

amurlar
Meyve, sebze, tahl, yenilebilir yalar, kakao, kahve, ay ve
02 03
ttnn hazrlanmasndan ve ilenmesinden; konserve

retiminden, maya ve maya zt retiminden, molas
hazrlanmas ve fermantasyonundan kaynaklanan atklar
02 03 01
Ykama, temizleme, soyma, santrifj ve ayrma ilemlerinden

kaynaklanan amurlar
02 03 02
Koruyucu katk maddelerinden kaynaklanan atklar
02 03 03
zc ekstraksiyonundan kaynaklanan atklar
02 03 04
02 03 05
292 | 2011

atklar

02 03 99
02 04
eker retiminden kaynaklanan atklar
02 04 01
02 04 02
02 04 03
eker pancarnn temizlenmesinden ve ykanmasndan

kaynaklanan toprak
Standart d kalsiyum karbonat
amurlar
02 04 99
02 05
St rnleri endstrisinden kaynaklanan atklar
02 05 01
02 05 02
02 05 99
02 06

amurlar
Unlu mamuller ve ekerleme endstrisinden kaynaklanan
atklar
02 06 01
Tketime ve ilenmeye uygun olmayan maddeler
02 06 02
02 06 03
02 06 99

amurlar
2011 | 293
02 07
02 07 01
Alkoll ve alkolsz ieceklerin (kahve, ay ve kakao hari)

retiminden kaynaklanan atklar
Hammaddelerin ykanmasndan, temizlenmesinden ve
mekanik olarak sklmasndan kaynaklanan atklar
02 07 02
Alkol damtlmasndan kaynaklanan atklar
02 07 03
Kimyasal ilem atklar
02 07 04
02 07 05

amurlar
02 07 99
Baka bir ekilde tanmlanmayan atklar
03
PANEL(SUNTA) VE MOBLYA RETMNDEN
AHAP LEME VE KAIT, KARTON, KAIT HAMURU,

KAYNAKLANAN ATIKLAR
03 01
03 01 01
03 01 04*
03 01 05
03 01 99
294 | 2011
Aa lemeden ve Sunta ve Mobilya retiminden

Kaynaklanan Atklar
Aa kabuu ve mantar atklar
Tehlikeli maddeler ieren tala, yonga, kymk, ahap,
kontraplak ve kaplamalar
03 01 04 dndaki tala, yonga, kymk, ahap, kontraplak ve
kaplamalar

03 02
Ahap Koruma Atklar
03 02 01*
Halojenlenmemi organik ahap koruyucu maddeler
03 02 02*
Organoklorlu ahap koruyucu maddeler
03 02 03*
Organometal ieren ahap koruyucu maddeler
03 02 04*
Anorganik ahap koruyucu maddeler
03 02 05*
Tehlikeli maddeler ieren dier ahap koruyucular
03 02 99
Baka bir ekilde tanmlanmam ahap koruyucular
03 03
Kat hamuru, kat ve kat karton retim ve

ilenmesinden kaynaklanan atklar
03 03 01
Aa kabuu ve odun atklar
03 03 02
Yeil sv amuru (piirme svs geri kazanmndan)
03 03 05
03 03 07
03 03 08
03 03 09
03 03 10
Kat geri kazanm ileminden kaynaklanan mrekkep

giderme amurlar
Atk kat ve kartonun hamur haline getirilmesi srasnda
mekanik olarak ayrlan skartalar
Geri dnm amal kat ve kartonun ayrtrlmasndan
kaynaklanan atklar
Kire amuru at
Mekanik ayrma sonucu oluan elyaf skartalar, elyaf, dolgu
ve yzey kaplama maddesi amuru
2011 | 295
03 03 11
03 03 99
04
04 01
04 01 01
03 03 10 dndaki saha ii atk su artmndan kaynaklanan

amurlar
DER, KRK VE TEKSTL ENDSTRLERNDEN
KAYNAKLANAN ATIKLAR
Deri ve Krk Endstrisinden Kaynaklanan Atklar
Syrma ve kireleme ile deriden et syrma ileminden
kaynaklanan atklar
04 01 02
Kireleme atklar
04 01 03*
Sv halde olmayan zcler ieren ya giderme atklar
04 01 04
Krom ieren sepi erbeti
04 01 05
Krom iermeyen sepi erbeti
04 01 06
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan krom ieren amurlar
04 01 07
04 01 08
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan krom iermeyen

amurlar
Krom ieren tabaklanm atk deri (ivitli paralar, tralamalar,
kesmeler, parlatma tozu)
04 01 09
Perdah ve boyama atklar
04 01 99
04 02
Tekstil Endstrisinden Kaynaklanan Atklar
296 | 2011
04 02 09
04 02 10
Kompozit malzeme atklar (emprenye edilmi tekstil,

elastomer, plastomer)
Doal rnlerden oluan organik maddeler (rnein ya,
mum)
04 02 14*
Organik zcler ieren perdah atklar
04 02 15
04 02 14 dndaki perdah atklar
04 02 16*
Tehlikeli maddeler ieren boya maddeleri ve pigmentler
04 02 17
04 02 16 dndaki boya maddeleri ve pigmentler
04 02 19*
04 02 20
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler

ieren amurlar
04 02 19 dndaki saha ii atksu artmndan kaynaklanan

amurlar
04 02 21
lenmemi tekstil elyaf atklar
04 02 22
lenmi tekstil elyaf atklar
04 02 99

PETROL RAFNASYONU, DOAL GAZ SAFLATIRMA
05
VE KMRN PROLTK LENMESNDEN

KAYNAKLANAN ATIKLAR
05 01
Petrol Rafinasyon Atklar
05 01 02*
Tuz arndrma(tuz giderici) amurlar
2011 | 297

05 01 03*
Tank dibi amurlar
05 01 04*
Asit alkil amurlar
05 01 05*
Petrol dkntleri
05 01 06*
letme ya da ekipman bakm almalarndan kaynaklanan

yal amurlar
05 01 07*
Asit ziftleri
05 01 08*
Dier ziftler
05 01 09*
05 01 10
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan tehlikeli madde ieren

amurlar

amurlar
05 01 11*
Yaktlarn bazlar ile temizlemesi sonucu oluan atklar
05 01 12*
Ya ieren asitler
05 01 13
Kazan besleme suyu amurlar
05 01 14
Soutma kolonlarndan kaynaklanan atklar
05 01 15*
Kullanlm filtre killeri
05 01 16
Petrol deslfrizasyonu sonucu oluan kkrt ieren atklar
05 01 17
Bitm
05 01 99
298 | 2011

05 06
Kmrn Pirolitik lenmesinden Kaynaklanan Atklar
05 06 01*
Asit ziftleri
05 06 03*
Dier ziftler
05 06 04
05 06 99
05 07
Doal Gaz Saflatrma ve Nakliyesinde Oluan Atklar
05 07 01*
Cva ieren atklar
05 07 02
Kkrt ieren atklar
05 07 99
06
06 01
ANORGANK KMYASAL LEMLERDEN

KAYNAKLANAN ATIKLAR
Asitlerin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan
(FTK) Kaynaklanan Atklar
06 01 01*
Slfrik asit ve slfrz asit
06 01 02*
Hidroklorik asit
06 01 03*
Hidroflorik asit
06 01 04*
Fosforik ve fosforz asit
06 01 05*
Nitrik asit ve nitrz asit
2011 | 299

06 01 06*
Dier asitler
06 01 99
06 02
Bazlarn malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

06 02 01*
Kalsiyum hidroksit
06 02 03*
Amonyum hidroksit
06 02 04*
Sodyum ve potasyum hidroksit
06 02 05*
Dier bazlar
06 02 99

Tuzlarn ve zeltilerinin ve Metalik Oksitlerin malat,
06 03
Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

Kaynaklanan Atklar
06 03 11*
Siyanr ieren kat tuzlar ve solsyonlar
06 03 13*
Ar metal ieren kat tuzlar ve solsyonlar
06 03 14
06 03 11 ve 06 03 13 dndaki kat tuzlar ve solsyonlar
06 03 15*
Ar metal ieren metal oksitler
06 03 16
06 03 15 dndaki dier metal oksitler
06 03 99
06 04
06 03 Dndaki Metal eren Atklar
300 | 2011

06 04 03*
Arsenik ieren atklar
06 04 04*
Cva ieren atklar
06 04 05*
Baka ar metaller ieren atklar
06 04 99
06 05
06 05 02*
06 05 03
letme Sahas erisindeki Atksu Artmndan Kaynaklanan

amurlar
ieren amurlar

amurlar
Kkrtl Kimyasallardan, Kkrtleyici Kimyasal
06 06
lemlerinin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

06 06 02*
Tehlikeli kkrt bileenleri ieren atklar
06 06 03
06 06 02 dndaki kkrt bileenlerini ieren atklar
06 06 99
Halojenlerin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

06 07
(FTK) ve Halojenli Kimyasal lemlerden Kaynaklanan

Atklar
06 07 01*
Elektrolizden kaynaklanan asbest ieren atklar
2011 | 301

06 07 02*
Klor retiminden kaynaklanan aktif karbon
06 07 03*
Cva ieren baryum slfat amuru
06 07 04*
zeltiler ve asitler, rnein kontakt asiti
06 07 99
06 08
Silikon ve Silikon Trevlerinin malat, Formlasyon, Tedarik

ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
06 08 02*
Zararl silikonlar ieren atklar
06 08 99
Fosforlu Kimyasallarn malat, Formlasyon, Tedarik ve

06 09
Kullanmndan (FTK) ve Fosforlu Kimyasal lenmesinden

Kaynaklanan Atklar
06 09 02
06 09 03*
Fosforlu cruf
Tehlikeli maddeler ieren ya da tehlikeli maddelerle kontamine
olmu kalsiyum bazl reaksiyon atklar
06 09 04
06 09 03 dndaki kalsiyum bazl reaksiyon atklar
06 09 99
Gbre retimi ve Azotlu Kimyasallarn lenmesi ve Azot

06 10
Kimyasallar malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

06 10 02*
302 | 2011
Tehlikeli maddeler ieren atklar

06 10 99
06 11
06 11 01
06 11 99
06 13
06 13 01*

Anorganik Pigmentlerin ve Opaklatrclarn malatndan
Kaynaklanan Atklar
Titanyum dioksit retiminden kaynaklanan kalsiyum bazl
reaksiyon atklar
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Anorganik Kimyasal
lemlerden Kaynaklanan Atklar
Anorganik bitki koruma rnleri, ahap koruma rnleri ve
dier biositler
06 13 02*
Kullanlm aktif karbon (06 07 02 hari)
06 13 03
Karbon siyah
06 13 04*
Asbest ilenmesinden kaynaklanan atklar
06 13 05*
Kurum
06 13 99
07
07 01
07 01 01*
ORGANK KMYASAL LEMLERDEN KAYNAKLANAN

ATIKLAR
Temel Organik Kimyasal Maddelerin malat, Formlasyon,
Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
Su bazl ykama svlar ve ana zeltiler
2011 | 303

07 01 03*
Halojenli organik zcler, ykama svlar ve ana zeltiler
07 01 04*
Dier organik zcler, ykama svlar ve ana zeltiler
07 01 07*
Halojenli dip tortusu ve reaksiyon kalntlar
07 01 08*
Dier dip tortusu ve reaksiyon kalntlar
07 01 09*
Halojenli filtre keki ve kullanlm absorbanlar
07 01 10*
Dier filtre kekleri ve kullanlm absorbanlar
07 01 11*
07 01 12
07 01 99

ieren amurlar

amurlar
Baka ekilde tanmlanmayan atklar
Plastiklerin, Sentetik Kauuk ve Yapay Elyaflarn malat,
07 02

Kaynaklanan Atklar
07 02 01*
07 02 03*
07 02 04*
07 02 07*
07 02 08*
304 | 2011

07 02 09*
Halojenli filtre kekleri ve kullanlm absorbanlar
07 02 10*
07 02 11*
07 02 12

ieren amurlar

amurlar
07 02 13
Atk plastik
07 02 14*
Tehlikeli maddeler ieren katk maddelerinin atklar
07 02 15
07 02 14 dndaki katk maddelerinin atklar
07 02 16*
07 02 17
07 02 16 dnda zararl silikon ieren atklar
07 02 99
Organik Boyalarn ve Pigmentlerin malat, Formlasyon,

07 03
Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar(06 11

dndaki)
07 03 01*
07 03 03*
07 03 04*
07 03 07*
2011 | 305

07 03 08*
07 03 09*
07 03 10*
07 03 11*
07 03 12
07 03 99

ieren amurlar

amurlar
Organik Bitki Koruma rnlerinin (02 01 08 ve 02 01 09 hari),
Ahap Koruyucu Olarak Kullanlan Maddelerin (
07 04
Ajanlarnn) (03 02 Hari) ve Dier Biositlerin malat,

Kaynaklanan Atklar
07 04 01*
07 04 03*
07 04 04*
07 04 07*
07 04 08*
07 04 09*
07 04 10*
306 | 2011
07 04 11*
07 04 12

ieren amurlar
amurlar
07 04 13*
Tehlikeli madde ieren kat atklar
07 04 99
07 05
lalarn malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

07 05 01*
07 05 03*
07 05 04*
07 05 07*
07 05 08*
07 05 09*
07 05 10*
Dier filtre tabakalar kekleri, kullanlm absorbanlar
07 05 11*
07 05 12
07 05 13*

ieren amurlar

amurlar
2011 | 307

07 05 14
07 05 13 dndaki kat atklar
07 05 99

Ya, Gres, Sabun, Deterjan, Dezenfektan ve Kozmetiklerin
07 06
malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

Kaynaklanan Atklar
07 06 01*
07 06 03*
07 06 04*
07 06 07*
Halojenli dip tortular ve reaksiyon kalntlar
07 06 08*
Dier dip tortular ve reaksiyon kalntlar
07 06 09*
07 06 10*
07 06 11*
07 06 12
07 06 99

ieren amurlar
amurlar
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Kimyasal ve Kimyasal
07 07
rnlerinin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

308 | 2011

07 07 01*
07 07 03*
07 07 04*
07 07 07*
07 07 08*
07 07 09*
07 07 10*
07 07 11*
07 07 12
07 07 99

ieren amurlar
amurlar
ASTARLAR (BOYALAR, VERNKLER VE VTRFYE
EMAYELER), YAPIKANLAR, MACUNLAR VE BASKI
08
MREKKEPLERNN RETM, FORMLASYON,

TEDARK VE KULLANIMINDAN (FTK) KAYNAKLANAN
ATIKLAR
Boya ve Verniin malat, Formlasyon, Tedarik ve
08 01
Kullanmndan (FTK) ve Sklmesinden Kaynaklanan

Atklar
2011 | 309
08 01 11*
08 01 12
08 01 13*
08 01 14
08 01 15*
08 01 16
08 01 17*
08 01 18
08 01 19*
08 01 20
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren atk

boya ve vernikler
08 01 11 dndaki atk boya ve vernikler
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren boya
ve vernik amurlar
08 01 13 dndaki boya ve vernik amurlar

ve vernikli sulu amurlar
08 01 15 dndaki boya ve vernik ieren sulu amurlar

ve verniin sklmesinden kaynaklanan atklar
08 01 17 dndaki boya ve vernik sklmesinden kaynaklanan

atklar
ve vernik sklmesinden kaynaklanan sulu sspansiyonlar
08 01 19 dndaki sulu boya ya da vernik ieren sulu

sspansiyonlar
08 01 21*
Boya ya da vernik skc atklar
08 01 99
310 | 2011

Dier Kaplama Maddelerinin (Seramik Kaplama Dahil)
08 02
malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

Kaynaklanan Atklar
08 02 01
Atk kaplama tozlar
08 02 02
Seramik malzemeler ieren sulu amurlar
08 02 03
Seramik malzemeler ieren sulu sspansiyonlar
08 02 99
08 03
Bask Mrekkeplerinin malat, Formlasyon, Tedarik ve

Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
08 03 07
Mrekkep ieren sulu amurlar
08 03 08
Mrekkep ieren sulu sv atklar
08 03 12*
Tehlikeli maddeler ieren mrekkep atklar
08 03 13
08 03 12 dndaki mrekkep atklar
08 03 14*
Tehlikeli maddeler ieren mrekkep amurlar
08 03 15
08 05 14 dndaki mrekkep amurlar
08 03 16*
Atk andrma solsyonlar
08 03 17*
Tehlikeli maddeler ieren atk bask tonerleri
08 03 18
08 03 18 dndaki atk bask tonerleri
08 03 19*
Datc ya
2011 | 311

08 03 99

Yapkanlar ve Yaltclarn malat, Formlasyon, Tedarik ve
08 04
Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar (Su Geirmeyen

rnler Dahil)
08 04 09*
08 04 10
08 04 11*
08 04 12
08 04 13*
08 04 14
08 04 15*
08 04 16
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren atk

yapkanlar ve dolgu macunlar
08 04 09 dndaki atk yapkanlar ve dolgu macunlar
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren
yapkan ve dolgu macunu amurlar
08 04 11 dndaki yapkan ve dolgu macunu amurlar

Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren sulu
yapkan veya dolgu macunu amurlar
08 04 13 dndaki sulu organik yapkan veya dolgu macunu

amurlar
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren sulu
yapkan veya dolgu macunlarnn sv atklar
08 04 15 dndaki yapkan veya dolgu macunlarnn sulu

atklar
08 04 17*
Reine ya
08 04 99
08 05
08de Baka ekilde Tanmlanmam Atklar
312 | 2011

08 05 01*
09
Atk izosiyanatlar
FOTORAF ENDSTRSNDEN KAYNAKLANAN

ATIKLAR
09 01
Fotoraf Endstrisi Atklar
09 01 01*
Su bazl banyo ve aktifletirici solsyonlar
09 01 02*
Su bazl ofset plakas banyo solsyonu
09 01 03*
zc bazl banyo solsyonlar
09 01 04*
Sabitleyici solsyonlar
09 01 05*
Aartc solsyonlar ve aartc sabitleyici solsyonlar
09 01 06*
09 01 07
09 01 08
09 01 10
09 01 11*
09 01 12
Fotoraflk atklarnn saha ii artlmasndan oluan gm

ieren atklar
Gm veya da gm bileenleri ieren fotoraf filmi ve

kad
Gm veya gm bileenleri iermeyen fotoraf filmi ve
kad
Pilsiz alan tek kullanmlk fotoraf makineleri
16 06 01, 16 06 02 ya da 16 06 03n altnda geen pillerle alan
tek kullanmlk fotoraf makineleri
09 01 11 dndaki pille alan tek kullanmlk fotoraf
makineleri
2011 | 313
09 01 13*
09 01 06 dndaki gm geri kazanm iin yaplan artmadan

kalan sulu sv atklar
09 01 99
10
ISIL LEMLERDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR
10 01
10 01 01
Enerji Santrallerinden ve Dier Yakma Tesislerinden

Kaynaklanan Atklar (19 Hari)
(10 01 04n altndaki kazan tozu hari) dip kl, cruf ve
kazan tozu
10 01 02
Uucu kmr kl
10 01 03
Turba ve ilenmenmi odundan kaynaklanan uucu kl
10 01 04*
Uucu ya kl ve kazan tozu
10 01 05
10 01 07
10 01 09*
10 01 13*
10 01 14*
314 | 2011
Baca gaz kkrt giderme ileminden (deslfrizasyon) kan

kalsiyum bazl kat atklar
Baca gaz kkrt giderme ileminden (deslfrizasyon) kan
kalsiyum bazl amurlar
Slfrik asit
Yakt olarak kullanlan emlsifiye hidrokarbonlarn uucu
klleri
Atklarn birlikte yaklmasndan (co-incineration) kaynaklanan
ve tehlikeli maddeler ieren dip kl, cruf ve kazan tozu
10 01 15
10 01 16*
10 01 17
10 01 14 dndaki birlikte yaklmadan (co-incineration)

kaynaklanan dip kl, cruf ve kazan tozu
Atklarn birlikte yaklmasndan (co-incineration) kaynaklanan
ve tehlikeli maddeler ieren uucu kl
10 01 16 dndaki birlikte yaklmadan (co-incineration)
kaynaklanan uucu kl
10 01 18*
Tehlikeli maddeler ieren gaz temizleme atklar
10 01 19
10 01 05, 10 01 07 ve 10 01 18 dndaki gaz temizleme atklar
10 01 20*
10 01 21
10 01 22*
10 01 23
10 01 24
10 01 25

ieren amurlar

amurlar
Kazan temizlemesi sonucu kan tehlikeli maddeler ieren sulu
amurlar
10 01 22 dndaki kazan temizlemesi sonucu kan sulu
amurlar
Akkan yatak kumlar
Termik santrallerin yakt depolama ve hazrlama
ilemlerinden kan atklar
10 01 26
Soutma suyu ilemlerinden kan atklar
10 01 99
2011 | 315

10 02
Demir ve elik Endstrisinden Kaynaklanan Atklar
10 02 01
Cruf ileme atklar
10 02 02
lenmemi cruf
10 02 07*
Tehlikeli maddeler ieren gazlarn artm sonucu ortaya kan

kat atklar
10 02 08
10 02 07 dnda gaz artm sonucu ortaya kan kat atklar
10 02 10
Haddehane tufal
10 02 11*
10 02 12
10 02 13*
10 02 14
Soutma suyunun artlmasndan kaynaklanan ya ierikli

atklar
10 02 11 dndaki soutma suyu artma atklar

Gaz artm sonucu oluan ve tehlikeli maddeler ieren
amurlar ve filtre kekleri
10 02 13 dndaki gaz artm sonucu oluan amurlar ve filtre

kekleri
10 02 15
Dier amurlar ve filtre kekleri
10 02 99
10 03
Alminyum Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 03 02
Anot hurdalar
10 03 04*
Birincil retim cruflar
316 | 2011

10 03 05
Atk alminyum oksit
10 03 08*
kincil retimden kaynaklanan tuz cruflar
10 03 09*
kincil retimden kaynaklanan kara cruflar
10 03 15*
Suyla temas halinde tehlikeli miktarlarda alevlenebilir gazlar

karan yanc veya yaylabilir kpkler
10 03 16
10 03 05 dndaki kpkler
10 03 17*
Anot retiminden kaynaklanan katranl atklar
10 03 18
ierikli atklar
Tehlikeli maddeler ieren baca gaz tozu
10 03 20
10 03 19 dndaki baca gaz tozu
10 03 22
10 03 17 dndaki anot retiminden kaynaklanan karbon
10 03 19*
10 03 21*
Tehlikeli maddeler ieren dier partikller ve tozlar (tc

deirmen tozu dahil)
10 03 21 dndaki partikller ve tozlar (tc deirmen

tozu dahil)
10 03 23*
Tehlikeli maddeler ieren gaz artm kat atklar
10 03 24
10 03 23 dndaki gaz artm kat atklar
10 03 25*
Tehlikeli maddeler ieren gaz artm amurlar ve filtre kekleri
10 03 26
10 03 25 dndaki gaz artm amurlar ve filtre kekleri
2011 | 317
10 03 27*
10 03 28
10 03 29*
10 03 30

atklar

Tuz cruflar ve kara cruflarn artmndan kan ve tehlikeli
maddeler ieren atklar
10 03 29 dndaki tuz cruflar ve kara cruflarn artmndan

kan atklar
10 03 99
10 04
Kurun Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 04 01*
Birincil ve ikincil retim cruflar
10 04 02*
Birincil ve ikincil retimden kaynaklanan cruf ve kpkler
10 04 03*
Kalsiyum arsenat
10 04 04*
Baca gaz tozu
10 04 05*
Dier partikller ve toz
10 04 06*
Gaz artmndan kaynaklanan kat atklar
10 04 07*
Gaz artm amurlar ve filtre kekleri
10 04 09*
10 04 10
318 | 2011

atklar

10 04 99
10 05
inko Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 05 01
10 05 03*
Baca gaz tozu
10 05 04
10 05 05*
10 05 06*
10 05 08*
10 05 09
10 05 10*

atklar

karan yanc veya yaylabilir cruf ve kpkler
10 05 11
10 05 10 dndaki cruf ve kpkler
10 05 99
10 06
Bakr Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 06 01
10 06 02
10 06 03*
Baca gaz tozu
2011 | 319

10 06 04
10 06 06*
10 06 07*
Gaz artmndan kaynaklanan amurlar ve filtre kekleri
10 06 09*
Soutma suyunun artlmasndan kaynaklanan ya ieren

atklar
10 06 10
10 06 99
10 07
Gm, Altn ve Platin Isl Metalurjisinden Kaynaklanan

Atklar
10 07 01
10 07 02
10 07 03
10 07 04
10 07 05
10 07 07*

atklar
10 07 08
10 07 99
10 08
Demir D Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
320 | 2011

10 08 04
Partikller ve toz
10 08 08*
Birincil ve ikincil retimden kaynaklanan tuz crufu
10 08 09
Dier cruflar
10 08 10*

karan yanc veya yaylabilir cruf ve kpkler
10 08 11
10 08 10 dndaki cruf, toz ve krpntlar
10 08 12*
Anot retiminden kaynaklanan katran ieren atklar
10 08 13
10 08 15*
10 08 16
10 08 19*
ierikli atklar
Anot hurdas
10 08 18
10 08 12 dndaki anot retiminden kaynaklanan karbon
10 08 14
10 08 17*
Baca gaz artmndan kaynaklanan ve tehlikeli maddeler ieren

10 08 17 dndaki gaz artma amurlar ve filtre kekleri

atklar
10 08 20
10 08 99
2011 | 321

10 09
Demir Dkm leminden Kaynaklanan Atklar
10 09 03
Ocak cruflar
10 09 05*
10 09 06
10 09 07*
10 09 08
Henz dkm yaplamam, tehlikeli madde ieren maa ve

kum dkm kalplar
10 09 05 dnda henz dkm yaplamam maa ve kum
dkm kalplar
Dkm yaplm tehlikeli madde ieren maa ve kum dkm
kalplar
10 09 07 dnda dkm yaplm maa ve kum dkm

kalplar
10 09 09*
10 09 10
10 09 11*
Tehlikeli maddeler ieren dier partikller
10 09 12
10 09 11 dndaki dier partikller
10 09 13*
Tehlikeli maddeler ieren atk balayclar
10 09 14
10 09 13 dndaki atk balayclar
10 09 15*
Tehlikeli madde ieren atlak belirleme kimyasallar at
10 09 16
10 09 15 dndaki atlak belirleme kimyasallar at
10 09 99
322 | 2011

10 10
Demir D Dkm Atklar
10 10 03
Ocak cruflar
10 10 05*
10 10 06
10 10 07*
10 10 08
Henz dkm yaplamam, tehlikeli madde ieren maa ve

kum dkm kalplar
10 10 05 dndaki henz dkm yaplamam maa ve kum

dkm kalplar
Dkm yaplm tehlikeli madde ieren maa ve kum dkm
kalplar
10 10 07 dndaki dkm yaplm maa ve kum dkm

kalplar
10 10 09*
10 10 10
10 10 11*
10 10 12
10 10 13*
Tehlikeli maddeler ieren balayc atklar
10 10 14
10 10 13 dndaki balayc atklar
10 10 15*
10 10 16
10 10 99
2011 | 323

10 11
Cam ve Cam rnleri retim Atklar
10 11 03
Cam elyaf atklar
10 11 05
Partikller ve toz
10 11 09*
10 11 10
10 11 11*
Isl ilemden nce hazrlanan tehlikeli maddeler ieren harman

at
10 11 09 dnda sl ilemden nce hazrlanan harman at
Ar metaller ieren kk paracklar ve cam tozu halinde atk
cam(rnein katot n tplerinden)
10 11 12
10 11 11 dndaki atk camlar
10 11 13*
Tehlikeli maddeler ieren cam parlatma ve tme amuru
10 11 14
10 11 13 dndaki cam parlatma ve tme amuru
10 11 15*
10 11 16
10 11 17*
10 11 18
324 | 2011
Baca gaz artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren

kat atklar
10 11 15 dnda baca gaz artmndan kaynaklanan kat

atklar
10 11 17 dndaki baca gaz artmndan kaynaklanan
10 11 19*
10 11 20
10 11 99
10 12

ieren kat atklar
10 11 19 dndaki saha ii atk su artmndan kaynaklanan
kat atklar
Seramik rnler, Tulalar, Fayanslar ve naat
Malzemelerinin retiminden Kaynaklanan Atklar
10 12 01
Isl ilem ncesi karm hazrlama atklar
10 12 03
Partikller ve toz
10 12 05
10 12 06
Iskarta kalplar
10 12 08
10 12 09*
Atk seramikler, tulalar, fayanslar ve inaat malzemeleri (sl

ilem sonras)
Gaz artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren kat
atklar
10 12 10
10 12 09 dndaki gaz artma kat atklar
10 12 11*
Ar metaller ieren srlama atklar
10 12 12
10 12 11 dndaki srlama atklar
10 12 13
Saha ii atk su artmndan kaynaklanan amur
10 12 99
2011 | 325
10 13
imento, Kire ve Al ve Bunlardan Yaplan rnlerin

retim Atklar
10 13 01
10 13 04
Kirecin kalsinasyon ve hidratasyonundan kaynaklanan atklar
10 13 06
Partikller ve toz (10 13 12 ve 10 13 13 hari)
10 13 07
Gaz artma amuru ve filtre kekleri
10 13 09*
Asbestli imento retiminden kaynaklanan asbest ieren atklar
10 13 10
10 13 09 dndaki asbestli imento retimi atklar
10 13 11
10 13 12*
10 13 09 ve 10 13 10 dndaki imento bazl kompozit malzeme

retim atklar
Gaz artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren kat
atklar
10 13 13
10 13 14
Atk beton ve beton amurlar
10 13 99
10 14
Krematoryum Atklar
10 14 01*
Gaz temizlemeden kaynaklanan cva ieren atklar
326 | 2011

METAL VE DER MALZEMELERN KMYASAL YZEY
11
LEM VE KAPLANMASI LEMLERNDEN

KAYNAKLANAN ATIKLAR; DEMR DII
HDROMETALURJ
Metal ve Dier Malzemelerin Kimyasal Yzey lemi ve
11 01
Kaplanmasndan Kaynaklanan Atklar (rn: Galvanizleme,

inko Kaplama, Dekapaj, Asitle Syrma, Fosfatlama, Alkalin
Degradasyonu, Anotlama)
11 01 05*
Syrma asitleri (parlatma asitleri)
11 01 06*
Baka bir ekilde tanmlanmam asitler
11 01 07*
Syrma bazlar
11 01 08*
Fosfatlama amurlar
11 01 09*
Tehlikeli maddeler ieren amurlar ve filtre kekleri
11 01 10
11 01 09 dndaki amurlar ve filtre kekleri
11 01 11*
Tehlikeli maddeler ieren sulu durulama svlar
11 01 12
11 01 11 dndaki sulu durulama svlar
11 01 13*
Tehlikeli maddeler ieren ya alma atklar
11 01 14
11 01 13 dndaki ya alma atklar
11 01 15*
Membran ya da iyon deiim sistemlerinden kaynaklanan

tehlikeli maddeler ieren sv ve amurlar
2011 | 327

11 01 16*
Doymu ya da bitik iyon deiim reineleri
11 01 98*
Tehlikeli maddeler ieren dier atklar
11 01 99
11 02
Demir Dndaki Madenlerin Hidrometalrjik lenmesinin

Atklar
11 02 02*
inko hidrometalrjisi (jarosid ve goetid dahil) amurlar
11 02 03
Sulu elektrolitik ilemleri iin retilen anot retim atklar
11 02 05*
Bakr hidrometalrjisi ilemlerinden kaynaklanan tehlikeli

maddeler ieren atklar
11 02 06
11 02 05 dndaki bakr hidrometalrjisi atklar
11 02 07*
11 02 99
11 03
Tavlama lemleri amurlar ve Kat Maddeleri
11 03 01*
Siyanr ieren atklar
11 03 02*
Dier atklar
11 05
Scak Galvanizleme lemleri Atklar
11 05 01
Kat inko
11 05 02
inko kl
328 | 2011

11 05 03*
11 05 04*
Iskarta flaks malzemeler
11 05 99

METALLERN VE PLASTKLERN FZK VE MEKANK
12
YZEY LEMLERNDEN VE EKLLENDRLMESNDEN

KAYNAKLANAN ATIKLAR
Metallerin ve Plastiklerin Fiziki ve Mekanik Yzey
12 01
lemlerinden ve Biimlendirilmesinden Kaynaklanan

Atklar
12 01 01
Demir metal apaklar ve talalar
12 01 02
Demir metal toz ve paracklar
12 01 03
Demir d metal apaklar ve talalar
12 01 04
Demir d metal toz ve paracklar
12 01 05
Plastik yongalar ve apaklar
12 01 06*
12 01 07*
Halojen ieren madeni bazl ileme yalar (emlsiyon ve

solsyonlar hari)
Halojen iermeyen madeni bazl ileme yalar (emlsiyon ve
solsyonlar hari)
12 01 08*
Halojen ieren ileme emlsiyon ve solsyonlar
12 01 09*
Halojen iermeyen ileme emlsiyon ve solsyonlar
2011 | 329

12 01 10*
Sentetik ileme yalar
12 01 12*
Kullanlm (mum) parafin ve yalar
12 01 13
Kaynak atklar
12 01 14*
Tehlikeli maddeler ieren ileme amurlar
12 01 15
12 01 14 dndaki ileme amurlar
12 01 16*
Tehlikeli maddeler ieren kumlama maddeleri atklar
12 01 17
12 01 16 dndaki kumlama maddeleri atklar
12 01 18*
Ya ieren metalik amurlar (tme, bileme ve freze tortular)
12 01 19*
Biyolojik olarak kolay bozunur ileme ya
12 01 20*
Tehlikeli maddeler ieren tme paralar ve tme

maddeleri
12 01 21
12 01 20 dndaki tme paralar ve tme maddeleri
12 01 99
12 03
Su ve Buhar Ya Alma lemlerinden Kaynaklanan Atklar

(11 Hari)
12 03 01*
Sulu ykama svlar
12 03 02*
Buhar ya alma atklar
330 | 2011

YA ATIKLARI VE SIVI YAKIT ATIKLARI (YENLEBLR
13
YALAR, 05 VE 12 HAR)
13 01
Atk Hidrolik Yalar
13 01 01*
PCB (1) ieren hidrolik yalar
13 01 04*
Klor ieren emlsiyonlar
13 01 05*
Klor iermeyen emlsiyonlar
13 01 09*
Mineral esasl klor ieren hidrolik yalar
13 01 10*
Mineral esasl klor iermeyen hidrolik yalar
13 01 11*
Sentetik hidrolik yalar
13 01 12*
Kolayca biyolojik olarak bozunabilir hidrolik yalar
13 01 13*
Dier hidrolik yalar
13 02
Atk Motor, anzman ve Yalama Yalar
13 02 04*
Mineral esasl klor ieren motor, anzman ve yalama yalar
13 02 05*
13 02 06*
13 02 07*
Mineral esasl klor iermeyen motor, anzman ve yalama

yalar
Sentetik motor, anzman ve yalama yalar
Kolayca biyolojik olarak bozunabilir motor, anzman ve

yalama yalar
2011 | 331

13 02 08*
Dier motor, anzman ve yalama yalar
13 03
Atk Yaltm ve Is letim Yalar
13 03 01*
PCBler ieren yaltm ya da s iletim yalar
13 03 06*
13 03 01 dndaki mineral esasl klor ieren yaltm ve s iletim

yalar
13 03 07*
Mineral esasl klor iermeyen yaltm ve s iletim yalar
13 03 08*
Sentetik yaltm ve s iletim yalar
13 03 09*
Kolayca biyolojik olarak bozunabilir yaltm ve s iletim yalar
13 03 10*
Dier yaltm ve s iletim yalar
13 04
Sintine Yalar
13 04 01*
13 04 02*
Nehir ve gl seyrseferinden (i su yolu denizciliinden)

kaynaklanan sintine yalar
skele kanalizasyonlarndan(mendirekten) kaynaklanan sintine
yalar
13 04 03*
Dier denizcilik seyrseferinden kaynaklanan sintine yalar
13 05
Ya/Su Ayrcs erikleri
13 05 01*
Kum odacndan ve ya/su ayrcsndan kan katlar
13 05 02*
Ya/su ayrcsndan kan amurlar
13 05 03*
Yakalayc (interseptr) amurlar
332 | 2011

13 05 06*
Ya/su ayrclarndan kan ya
13 05 07*
Ya/su ayrclarndan kan yal su
13 05 08*
Kum odacndan ve ya/su ayrclarndan kan kark

atklar
13 07
Sv Yaktlarn Atklar
13 07 01*
Fuel-oil ve mazot
13 07 02*
Benzin
13 07 03*
Dier yaktlar (karmlar dahil)
13 08
Baka bir ekilde tanmlanmam ya atklar
13 08 01*
Tuz giderim amurlar ya da emlsiyonlar
13 08 02*
Dier emlsiyonlar
13 08 99
14
14 06
ATIK ORGANK ZCLER, SOUTUCULAR VE TC

GAZLAR (07 VE 08 HAR)
Atk Organik zcler, Soutucular ve Kpk/Aerosol tici
Gazlar
14 06 01*
Kloroflorokarbonlar, HCFC, HFC
14 06 02*
Dier halojenli zcler ve zc karmlar
14 06 03*
Dier zcler ve zc karmlar
2011 | 333

14 06 04*
Halojenli zcler ieren amurlar veya kat atklar
14 06 05*
Dier zcleri ieren amurlar veya kat atklar
ATIK AMBALAJLAR; BAKA BR EKLDE

15
BELRTLMEM EMCLER, SLME BEZLER, FLTRE

MALZEMELER VE KORUYUCU GYSLER
15 01
Ambalaj (Belediyenin Ayr Toplanm Ambalaj Atklar

Dahil)
15 01 01
Kat ve karton ambalaj
15 01 02
Plastik ambalaj
15 01 03
Ahap ambalaj
15 01 04
Metalik ambalaj
15 01 05
Kompozit ambalaj
15 01 06
Kark ambalaj
15 01 07
Cam ambalaj
15 01 09
Tekstil ambalaj
15 01 10*
15 01 11*
334 | 2011
Tehlikeli maddelerin kalntlarn ieren ya da tehlikeli

maddelerle kontamine olmu ambalajlar
Bo basnl konteynrlar dahil olmak zere tehlikeli gzenekli
kat yapl (rnein asbest) metalik ambalajlar
15 02
Emiciler, Filtre Malzemeleri, Temizleme Bezleri ve Koruyucu

Giysiler
Tehlikeli maddelerle kirlenmi emiciler, filtre malzemeleri
15 02 02*
(baka ekilde tanmlanmam ise ya filtreleri), temizleme
bezleri, koruyucu giysiler
15 02 03
16
15 02 02 dndaki emiciler, filtre malzemeleri, temizleme

bezleri, koruyucu giysiler
LSTEDE BAKA BR EKLDE BELRTLMEM
ATIKLAR
eitli Tama Trlerindeki ( Makineleri Dahil) mrn
16 01
Tamamlam Aralar ve mrn Tamamlam Aralarn

Sklmesi ile Ara Bakmndan (13, 14, 16 06 ve 16 08 hari)
Kaynaklanan Atklar
16 01 03
mrn tamamlam lastikler
16 01 04*
mrn tamamlam aralar
16 01 06
Sv ya da tehlikeli maddeler iermeyen mrn tamamlam

aralar
16 01 07*
Ya filtreleri
16 01 08*
Cva ieren paralar
16 01 09*
PCB ieren paralar
16 01 10*
Patlayc paralar (rnein hava yastklar)
2011 | 335

16 01 11*
Asbest ieren fren balatalar
16 01 12
16 01 11 dndaki fren balatalar
16 01 13*
Fren svlar
16 01 14*
Tehlikeli maddeler ieren antifriz svlar
16 01 15
16 01 14 dndaki antifriz svlar
16 01 16
Svlatrlm gaz tanklar
16 01 17
Demir metaller
16 01 18
Demir olmayan metaller
16 01 19
Plastik
16 01 20
Cam
16 01 21*
16 01 07den 16 01 11e ve 16 01 13 ile 16 01 14 dndaki tehlikeli

paralar
16 01 22
Baka bir ekilde tanmlanmam paralar
16 01 99
16 02
Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atklar
16 02 09*
PCBler ieren transformatrler ve kapasitrler
16 02 10*
336 | 2011
16 02 09 dndaki PCB ieren ya da PCB ile kontamine olmu

skarta ekipmanlar

16 02 11*
Kloroflorokarbon, HCFC, HFC ieren skarta ekipmanlar
16 02 12*
Serbest asbest ieren skarta ekipman
16 02 13*
16 02 14
16 02 09dan 16 02 12ye kadar olanlarn dndaki tehlikeli

paralar2 ieren skarta ekipmanlar
16 02 09dan 16 02 13e kadar olanlarn dndaki skarta

ekipmanlar
16 02 15*
Iskarta ekipmanlardan kartlm tehlikeli paralar
16 02 16
16 02 15 dndaki skarta ekipmanlardan kartlm paralar
16 03
Standart D Gruplar ve Kullanlmam rnler
16 03 03*
Tehlikeli maddeler ieren anorganik atklar
16 03 04
16 03 03 dndaki anorganik atklar
16 03 05*
Tehlikeli maddeler ieren organik atklar
16 03 06
16 03 05 dndaki organik atklar
16 04
Patlayc Atklar
16 04 01*
Mhimmat At
16 04 02*
Havai fiek atklar
16 04 03*
Dier patlayc atklar
16 05
Basnl Tank indeki Gazlar ve Iskartaya km

Kimyasallar
2011 | 337
16 05 04*
16 05 05
Basnl tanklar iinde tehlikeli maddeler ieren gazlar (halonlar

dahil)
16 05 04 dnda basnl tanklar iindeki gazlar

Laboratuvar kimyasallar karmlar dahil tehlikeli
16 05 06*
maddelerden oluan ya da tehlikeli maddeler ieren
laboratuvar kimyasallar
16 05 07*
16 05 08*
16 05 09
Tehlikeli maddeler ieren ya da bunlardan oluan skarta

anorganik kimyasallar
Tehlikeli maddeler ieren ya da bunlardan oluan skarta
organik kimyasallar
16 05 06, 16 05 07 ya da 16 05 08 dnda tehlikeli maddeler

ieren skarta organik kimyasallar
16 06
Piller ve Akler
16 06 01*
Kurunlu piller
16 06 02*
Nikel kadmiyum piller
16 06 03*
Cva ieren piller
16 06 04
Alkali piller (16 06 03 hari)
16 06 05
Dier piller ve akmlatrler
16 06 06*
Piller ve akmlatrlerden ayr toplanm elektrolitler
338 | 2011
16 07
Nakliye Tank, Depolama Tank ve Varil Temizleme

lemlerinden Kaynaklanan Atklar (05 ve 13 hari)
16 07 08*
Ya ieren atklar
16 07 09*
Dier tehlikeli maddeler ieren atklar
16 07 99
16 08
Bitik Katalizrler
16 08 01
16 08 02*
16 08 03
Altn, gm, renyum, rodyum, paladyum, iridyum ya da

platin ieren bitik katalizrler (16 08 07 hari)
Tehlikeli gei metalleri3 ya da tehlikeli gei metal bileenlerini
ieren bitik katalizrler
Baka bir ekilde tanmlanmam ara metaller ve ara metal

bileenleri ieren bitik katalizrler
16 08 04
Bitik katalitik cracking katalizr svs (16 08 07 hari)
16 08 05*
Fosforik asit ieren bitik katalizrler
16 08 06*
Katalizr olarak bitik svlar
16 08 07*
Tehlikeli maddelerle kontamine olmu bitik katalizrler
16 09
Oksitleyici Maddeler
16 09 01*
Permanganatlar (rnein potasyum permanganat)
16 09 02*
Kromatlar (rnein potasyum kromat, potasyum veya sodyum

dikromat)
2011 | 339

16 09 03*
Peroksitler(rnein hidrojen peroksit)
16 09 04*
Baka bir ekilde tanmlanmam oksitleyici malzemeler
16 10
Saha D Artmaya Gnderilecek Sulu Sv Atklar
16 10 01*
Tehlikeli maddeler ieren sulu sv atklar
16 10 02
16 10 01 dndaki sulu sv atklar
16 10 03*
Tehlikeli madde ieren sulu deriik maddeler
16 10 04
16 10 03 dndaki sulu deriik maddeler
16 11
Atk Astarlar ve Refraktrler
16 11 01*
16 11 02
16 11 03*
16 11 04
16 11 05*
16 11 06
340 | 2011
Metalrjik proseslerden kaynaklanan, tehlikeli maddeler ieren

karbon bazl astarlar ve refraktrler
16 11 01 dndaki metalrjik proseslerden kaynaklanan

karbon bazl astar ve refraktrler
dier astarlar ve refraktrler
16 11 03 dndaki metalrjik proseslerden kaynaklanan dier

astar ve reflektrler
Metalrjik olmayan proseslerden kaynaklanan, tehlikeli
maddeler ieren astarlar ve refraktrler
16 11 05 dndaki metalrjik olmayan proseslerden
kaynaklanan astar ve reflektrler
17
NAAT VE YIKIM ATIKLARI (KRLENM

ALANLARDAN IKARTILAN HAFRYAT DAHL)
17 01
Beton, Tula, Kiremit ve Seramik
17 01 01
Beton
17 01 02
Tulalar
17 01 03
Kiremitler ve seramikler
17 01 06*
17 01 07
Tehlikeli maddeler ieren beton, tula, kiremit ve seramik

karmlar ya da ayrlm gruplar
17 01 06 dndaki beton, tula kiremit ve seramik karmlar
ya da ayrlm gruplar
17 02
Ahap, Cam ve Plastik
17 02 01
Ahap
17 02 02
Cam
17 02 03
Plastik
17 02 04*

olmu ahap, cam ve plastik
17 03
Bitml Karmlar, Kmr Katran ve Katranl rnler
17 03 01*
Kmr katran ieren bitml karmlar
17 03 02
17 03 01 dndaki bitml karmlar
2011 | 341

17 03 03*
Kmr katran ve katranl rnler
17 04
Metaller (Alamlar Dahil)
17 04 01
Bakr, bronz, pirin
17 04 02
Alminyum
17 04 03
Kurun
17 04 04
inko
17 04 05
Demir ve elik
17 04 06
Kalay
17 04 07
Kark metaller
17 04 09*
Tehlikeli maddelerle kontamine olmu metal atklar
17 04 10*
Ya, katran ve dier tehlikeli maddeler ieren kablolar
17 04 11
17 04 10 dndaki kablolar
17 05
Toprak (Kirlenmi Yerlerde Yaplan Hafriyat Dahil), Kayalar

ve Dip Tarama amurlar
17 05 03*
Tehlikeli maddeler ieren toprak ve kayalar
17 05 04
17 05 03 dndaki toprak ve kayalar
17 05 05*
Tehlikeli maddeler ieren dip tarama amuru
17 05 06
17 05 05 dndaki dip tarama amuru
342 | 2011

17 05 07*
Tehlikeli maddeler ieren demiryolu akl
17 05 08
17 05 07 dndaki demiryolu akl
17 06
Yaltm Malzemeleri ve Asbest eren naat Malzemeleri
17 06 01*
Asbest ieren yaltm malzemeleri
17 06 03*
Tehlikeli maddelerden oluan ya da tehlikeli maddeler ieren

dier yaltm malzemeleri
17 06 04
17 06 01 ve 17 06 03 dndaki yaltm malzemeleri
17 06 05*
Asbest ieren inaat malzemeleri
17 08
Al Bazl naat Malzemeleri
17 08 01*
Tehlikeli maddeler ile kontamine olmu al bazl inaat

malzemeleri
17 08 02
17 08 01 dndaki al bazl inaat malzemeleri
17 09
Dier naat ve Ykm Atklar
17 09 01*
Cva ieren inaat ve ykm atklar
PCB ieren inaat ve ykm atklar (rnein PCB ieren dolgu

17 09 02*
macunlar, PCB ieren reine bazl taban kaplama malzemeleri,

PCB ieren kaplanm srlama birimleri, PCB ieren
kapasitrler)
17 09 03*
Tehlikeli maddeler ieren dier inaat ve ykm atklar (kark

atklar dahil)
2011 | 343
17 09 04
17 09 01, 17 09 02 ve 17 09 03 dndaki kark inaat ve ykm

atklar
NSAN VE HAYVAN SALII VE/VEYA BU
18
KONULARDAK ARATIRMALARDAN KAYNAKLANAN

ATIKLAR (DORUDAN SALIA LKN OLMAYAN
MUTFAK VE RESTORAN ATIKLARI HAR)
18 01
18 01 01
18 01 02
18 01 03*
nsanlarda Doum, Tehis, Tedavi ya da Hastalk nleme

almalarndan Kaynaklanan Atklar
Kesiciler (18 01 03 hari)
Kan torbalar ve kan yedekleri dahil vcut paralar ve
organlar (18 01 03 hari)
Enfeksiyonu nlemek amac ile toplanmalar ve bertaraf zel
ileme tabi olan atklar

18 01 04
ileme tabi olmayan atklar (rnein sarglar, vcut allar, tek

kullanmlk giysiler, alt bezleri)
18 01 06*
Tehlikeli maddeler ieren ya da tehlikeli maddelerden oluan

kimyasallar
18 01 07
18 01 06 dndaki kimyasallar
18 01 08*
Sitotoksik ve sitostatik ilalar
18 01 09
18 01 08 dndaki ilalar
18 01 10*
Di tedavisinden kaynaklanan amalgam atklar
344 | 2011
18 02
18 02 01
18 02 02*
18 02 03
18 02 05*
Hayvanlarla lgili Aratrma, Tehis, Tedavi ya da Hastalk

nleme almalarndan Kaynaklanan Atklar
ileme tabi olan atklar

ileme tabi olmayan atklar
Tehlikeli maddeler ieren ya da tehlikeli maddelerden oluan
kimyasallar
18 02 06
18 02 07*
18 02 08
ATIK YNETM TESSLERNDEN, TESS DII ATIK SU

19
ARITMA TESSLERNDEN VE NSAN TKETM VE

ENDSTRYEL KULLANIM N SU HAZIRLAMA
TESSLERNDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR
19 01
Atk Yakma veya Pirolizden Kaynaklanan Atklar
19 01 02
Taban klnden ayrlan demir ierikli maddeler
19 01 05*
Gaz artmndan kaynaklanan filtre kekleri
19 01 06*
Gaz artmndan kaynaklanan sulu sv atklar ile dier sulu sv

atklar
2011 | 345

19 01 07*
19 01 10*
Baca gaz artmndan kaynaklanan kullanlm aktif karbon
19 01 11*
Tehlikeli maddeler ieren taban kl ve cruf
19 01 12
19 01 11 dndaki taban kl ve cruf
19 01 13*
Tehlikeli maddeler ieren uucu kl
19 01 14
19 01 13 dndaki uucu kl
19 01 15*
Tehlikeli maddeler ieren kazan tozu
19 01 16
19 01 15 dndaki kazan tozu
19 01 17*
Tehlikeli maddeler ieren piroliz atklar
19 01 18
19 01 17 dndaki piroliz atklar
19 01 19
Akkan yatak kumlar
19 01 99
19 02
19 02 03
19 02 04*
346 | 2011
Atklarn Fiziki/Kimyasal Artmndan Kaynaklanan Atklar

(Krom Giderme, Siyanr Giderme, Ntralizasyon Dahil)
Tehlikeli olmayan atklarn nceden kartrlmas ile olumu
atklar
En az bir tehlikeli atk ile nceden kartrlmas ile olumu
atklar
19 02 05*
19 02 06
Fiziksel ve kimyasal ilemlerden kaynaklanan tehlikeli

maddeler ieren amurlar
19 02 05 dndaki fiziksel ve kimyasal ilemlerden

kaynaklanan amurlar
19 02 07*
Ayrmadan oluan ya ve konsantrasyonlar
19 02 08*
Tehlikeli maddeler ieren sv yanabilir atklar
19 02 09*
Tehlikeli maddeler ieren kat yanabilir atklar
19 02 10
19 02 08 ve 19 02 09 dnda yanabilir atklar
19 02 11*
19 02 99
19 03
Stabilize Edilmi/Katlatrlm Atklar4
19 03 04*
Tehlikeli olarak iaretlenmi ksmen5 stabilize olmu atklar
19 03 05
19 03 04 dndaki stabilize olmu atklar
19 03 06*
Tehlikeli olarak snflandrlm, katlatrlm atklar
19 03 07
19 03 06 dndaki katlatrlm atklar
19 04
Vitrifiye Edilmi Atk ve Vitrifikasyon leminden

Kaynaklanan Atklar
19 04 01
Vitrifiye edilmi atklar
19 04 02*
Uucu kl ve dier baca gaz artma atklar
2011 | 347

19 04 03*
Vitrifiye olmam katlar
19 04 04
Vitrifiye atk tavlanmasndan kan sulu sv
19 05
Kat Atklarn Aerobik Artmndan Kaynaklanan Atklar
19 05 01
Belediye ve benzeri atklarnn kompostlanmam fraksiyonlar
19 05 02
Hayvansal ve bitkisel atklarnn kompostlanmam

fraksiyonlar
19 05 03
Standart d kompost
19 05 99
19 06
Atn Anaerobik Artmndan Kaynaklanan Atklar
19 06 03
Belediye atklarnn anaerobik artmndan kaynaklanan svlar
19 06 04
19 06 05
19 06 06
Belediye atklarnn anaerobik artmndan kaynaklanan

posalar
Hayvansal ve bitkisel atklarn anaerobik artmndan
kaynaklanan svlar
Hayvansal ve bitkisel atklarn anaerobik artmndan
kaynaklanan posalar
19 06 99
19 07
Dzenli Depolama Sahas Sznt Sular
19 07 02*
Tehlikeli maddeler ieren dzenli depolama sahas sznt sular
348 | 2011

19 07 03
19 08
19 07 02 dndaki dzenli depolama sahas sznt sular

Baka Bir ekilde Tanmlanmam Atk Su Artma Tesisi
Atklar
19 08 01
Elek st maddeler
19 08 02
Kum ayrma ileminden kaynaklanan atklar
19 08 05
Kentsel atk suyun artlmasndan kaynaklanan amurlar
19 08 06*
Doymu ya da kullanlm iyon deitirici reineler
19 08 07*
19 08 08*
19 08 09
19 08 10*
19 08 11*
19 08 12
19 08 13*
yon deitiricilerinin rejenerasyonundan kaynaklanan

solsyonlar ve amurlar
Ar metaller ieren membran sistemi atklar
Ya ve su ayrmasndan kaynaklanan sadece yenilebilir

yalar ieren ya karmlar ve gres
19 08 09 dndaki ya ve su ayrmasndan kan ya
karmlar ve gres
Endstriyel atk suyun biyolojik artlmasndan kaynaklanan
tehlikeli maddeler ieren amurlar
19 08 11 dndaki endstriyel atk suyun biyolojik

artlmasndan kaynaklanan amurlar
Endstriyel atk suyun dier yntemlerle artlmasndan
kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren amurlar
2011 | 349
19 08 14
19 08 99
19 09
19 08 13 dndaki endstriyel atk suyun dier yntemlerle

artlmasndan kaynaklanan amurlar
nsan Tketimi ve Endstriyel Kullanm in Gereken
Suyun Hazrlanmasndan Kaynaklanan Atklar
19 09 01
lk filtreleme ve szme ilemlerinden kaynaklanan kat atklar
19 09 02
Su berraklatrlmasndan kaynaklanan amurlar
19 09 03
Karbonat gidermeden kaynaklanan amurlar
19 09 04
Kullanlm aktif karbon
19 09 05
Doymu ya da kullanlm iyon detirme reinesi
19 09 06
19 09 99
19 10
yon deitiricilerinin rejenerasyonundan kaynaklanan

solsyonlar ve amurlar
Metal eren Atklarn Paralanmasndan Kaynaklanan
Atklar
19 10 01
Demir ve elik atklar
19 10 02
Demir olmayan atklar
19 10 03*
Tehlikeli maddeler ieren uucu atk paracklar ve tozlar
19 10 04
19 10 03 dndaki uucu atk paracklar ve tozlar
350 | 2011

19 10 05*
Tehlikeli maddeler ieren dier kalntlar ve tozlar
19 10 06
19 10 05 dndaki dier kalntlar ve tozlar
19 11
Yan Yeniden retiminden Kaynaklanan Atklar
19 11 01*
19 11 02*
Asit katranlar
19 11 03*
Sulu sv atklar
19 11 04*
Yaktlarn bazlarla temizlenmesinden kaynaklanan atklar
19 11 05*
19 11 06

ieren amurlar
amurlar
19 11 07*
Baca gaz temizleme atklar
19 11 99
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Atklarn Mekanik

19 12
Artmndan (rnein Ayrtrlmas, Ezilmesi, Sktrlmas,

Topak Haline Getirilmesi) Kaynaklanan Atklar
19 12 01
Kat ve karton
19 12 02
Demir metali
19 12 03
Demir d metal
2011 | 351

19 12 04
Plastik ve lastik
19 12 05
Cam
19 12 06*
Tehlikeli maddeler ieren ahap
19 12 07
19 12 06 dndaki ahap
19 12 08
Tekstil malzemeleri
19 12 09
Mineraller (rnein kum, talar)
19 12 10
Yanabilir atklar (atktan tretilmi yakt)
19 12 11*
19 12 12
19 13
19 13 01*
19 13 02
19 13 03*
19 13 04
19 13 05*
352 | 2011
Atklarn mekanik ilenmesinden kaynaklanan tehlikeli

maddeler ieren dier atklar (kark malzemeler dahil)
19 12 11 dnda atklarn mekanik ilenmesinden kaynaklanan

dier atklar (kark malzemeler dahil)
Toprak ve Yeralt Suyu Islahndan Kaynaklanan Atklar
Toprak slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren
atklar
19 13 01 dnda toprak slahndan kaynaklanan atklar

Toprak slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren
amurlar
19 13 03 dndaki toprak slahndan kaynaklanan amurlar

Yeralt suyunun slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler
ieren amurlar
19 13 06
19 13 07*
19 13 08
19 13 05 dndaki yeralt suyunun slahndan kaynaklanan

amurlar
Yeralt suyunun slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler
ieren sulu sv atklar ve sulu konsantrasyonlar
19 13 07 dndaki yeralt suyunun slahndan kaynaklanan

sulu sv atklar ve sulu konsantrasyonlar
AYRI TOPLANMI FRAKSYONLAR DAHL BELEDYE
20
ATIKLARI (EVSEL ATIKLAR VE BENZER TCAR,

ENDSTRYEL VE KURUMSAL ATIKLAR)
20 01
Ayr Toplanan Fraksiyonlar (15 01 Hari)
20 01 01
Kt ve karton
20 01 02
Cam
20 01 08
Biyolojik olarak bozunabilir mutfak ve kantin atklar
20 01 10
Giysiler
20 01 11
Tekstil rnleri
20 01 13*
zcler
20 01 14*
Asitler
20 01 15*
Alkalinler
20 01 17*
Foto kimyasallar
20 01 19*
Pestisitler
2011 | 353

20 01 21*
Floresan lambalar ve dier cva ieren atklar
20 01 23*
Kloroflorokarbonlar ieren skartaya kartlm ekipmanlar
20 01 25
Yenilebilir sv ve kat yalar
20 01 26*
20 01 25 dndaki sv ve kat yalar
20 01 27*
20 01 28
Tehlikeli maddeler ieren boya, mrekkepler, yaptrclar ve

reineler
20 01 27 dndaki boya, mrekkepler, yaptrclar ve

reineler
20 01 29*
Tehlikeli maddeler ieren deterjanlar
20 01 30
20 01 29 dndaki deterjanlar
20 01 31*
20 01 32
16 06 01, 16 06 02 veya 16 06 03un altnda geen pil ve

20 01 33*
akmlatrler ve bu pilleri ieren snflandrlmam kark pil
ve akmlatrler
20 01 34
20 01 35*
20 01 36
354 | 2011
20 01 33 dndaki pil ve akmlatrler

20 01 21 ve 20 01 23 dndaki tehlikeli paralar6 ieren ve
skartaya km elektrikli ve elektronik ekipmanlar
20 01 21, 20 01 23 ve 20 01 35 dndaki skarta elektrikli ve
elektronik ekipmanlar

20 01 37*
20 01 38
20 01 39
Plastikler
20 01 40
Metaller
20 01 41
Baca temizliinden kaynaklanan atklar
20 01 99
Baka bir ekilde tanmlanmam fraksiyonlar
20 02
Bahe ve Park Atklar (Mezarlk Atklar Dahil)
20 02 01
Biyolojik olarak bozunabilir atklar
20 02 02
Toprak ve talar
20 02 03
Biyolojik olarak bozunamayan dier atklar
20 03
Dier Belediye Atklar
20 03 01
Kark belediye atklar
20 03 02
Pazarlardan kaynaklanan atklar
20 03 03
Sokak temizleme kalntlar
20 03 04
Fosseptik amurlar
20 03 06
Kanalizasyon temizliinden kaynaklanan atklar
20 03 07
Hacimli atklar
20 03 99
Baka bir ekilde tanmlanmam belediye atklar
2011 | 355
356 | 2011
KATI ATIKLARIN KONTROL YNETMEL
BRNC BLM
GENEL HKMLER
Ama
Madde 1- Bu Ynetmeliin amac; her trl atk ve artn
evreye zarar verecek ekilde, dorudan veya dolayl bir biimde alc ortama verilmesi, depolanmas, tanmas, uzaklatrlmas ve benzeri faaliyetlerin yasaklanmas, evreyi olumsuz
ynde etkileyebilecek olan tketim maddelerinin idaresini belli
bir disiplin altna alarak, havada, suda ve toprakta kalc etki
gsteren kirleticilerin hayvan ve bitki nesillerini, doal zenginlikleri ve ekolojik dengeyi bozmasnn nlenmesi ile buna ynelik prensip, politika ve programlarn belirlenmesi, uygulanmas
ve gelitirilmesidir.
Kapsam
Madde 2- (Deiik: RG- 5/4/2005 - 25777) Bu Ynetmelik,
meskun blgelerde evlerden atlan evsel kat atklarn, park,
bahe ve yeil alanlardan atlan bitki atklarnn, iri kat atklarn, zararl atk olmamakla birlikte evsel kat atk zelliklerine
sahip sanayi ve ticarethane atklarnn, evsel su artma tesislerinden elde edilen (atlan) artma amurlarnn ve zararl atk
snfna girmeyen sanayi artma tesisi amurlarnn toplanmas,
tanmas, geri kazanlmas, deerlendirilmesi, bertaraf edilmesi
2011 | 357
ve zararsz hale getirilmesine ilikin esaslar kapsar.

zel ve/veya resmi kurulularca ve gerek kiilerce retilip
eidi, zellii ve miktar itibari ile insann salna zarar veren, su, hava ve topra kirleten, yanc ve patlayc madde
ihtiva eden, hastalk mikrobu tayabilen zararl ve tehlikeli
atklar hakknda bu Ynetmelik hkmleri uygulanmaz.
Tanmlar
Madde 3- Bu Ynetmelikte geen;
Bakanlk: evre Bakanln,
Kanun: 2872 sayl evre Kanununu,
Kat atk: reticisi tarafndan atlmak istenen ve toplumun
huzuru ile zellikle evrenin korunmas bakmndan, dzenli
bir ekilde bertaraf edilmesi gereken kat maddeleri ve artma
amurunu,(iri kat atk, evsel kat atk, bu Ynetmelikte kat
atk olarak anlmaktadr.)
ri kat atk: Buzdolab, amar makinesi, koltuk gibi evsel
nitelikli eyalardan oluan ve kullanlmayacak durumda olan
ounlukla iri hacimli atklar,
Evsel kat atk (p) : Konutlardan atlan tehlikeli ve zararl
atk kavramna girmeyen, bahe, park ve piknik alanlar gibi
yerlerden gelen kat atklar,
Artma amuru : Evsel ve evsel nitelikli endstriyel atk sularn, fiziksel, kimyasal ve biyolojik ilemleri sonucunda ortaya
kan, suyu alnm, kurutulmu amuru,
358 | 2011
Kompost : (Deiik : 15.9.1998 tarih ve 23464 sayl Resmi

Gazetede yaymlanan ynetmelik) Organik esasl kat atklarn
oksijenli veya oksijensiz ortamda ayrtrlmas suretiyle retilen toprak iyiletirici maddeyi,
retici : Faaliyetleri sresince atk oluumuna sebep olan kii
veya kurulular,
Plastik : (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Tekrar kullanm : (Mlga:RG-5/4/2005-25777) ,
Geri Dnm : (Deiik : RG 25.04.2002 -24736) Atklarn
bir retim prosedrne tabi tutularak, orjinal amal ya da
enerji geri kazanm hari olmak zere, organik geri dnm
dahil dier amalar iin yeniden ilenmesini,
Geri kazanm : (Ek : RG 2.11.1994-22099) Tekrar kullanm ve geri
dnm kavramlarn da kapsayan; atklarn zelliklerinden yararlanlarak iindeki bileenlerin fiziksel, kimyasal veya biyokimyasal
yntemlerle baka rnlere veya enerjiye evrilmesini,
Komisyon : (Mlga:RG-5/4/2005-25777) ,
Kota veya depozito uygulamasna tabi iletmeler : ((Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Zararl ve tehlikeli atk : Patlayc, parlayc, kendiliinden
yanmaya msait, suyla temas halinde parlayc gazlar karan,
oksitleyici, organik peroksit ierikli, zehirli korozif, hava ve su ile
temasnda toksik gaz brakan, toksik ve ekotoksik zellik tayan
ve Bakanlka tehlikeli ve zararl atk olduu onaylanan atklar,
2011 | 359
Bertaraf etme : (Deiik:RG-15/9/1998-23464) Kat atklarn,

konut, iyeri gibi retildikleri yerlerde geici olarak biriktirilmesi, bu yerlerden toplanmas, tanmas, geri kazanlmas gibi
ilemlerden sonra, evre ve insan sal asndan zararsz hale
getirilmesi ve ekonomiye katk salanmas amacyla
kompostlatrma, enerji kazanmak zere yakma ve/veya dzenli depolama ilemlerinin tmn,
leme tesisi : Geri kazanma tesisi, kompost veya yakma tesisi
gibi kat atklardan tekrar kullanlabilir madde veya enerji elde
etmek, kat atklarn hacmini kltmek ya da evreye zararn
azaltmak maksad ile kurulan, ina edilen tesis ve yaplar,
Maddesel geri kazanma : (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Organik madde veya yanma kayb : Kat atk veya kompostun
kurutulduktan sonra kl frnnda 775 0Cde 3 saat sre ile yaklmas sonucu yanan veya kaybolan madde miktarn,
Kuru madde : Kat atk veya kompostun kurutma frnnda
103 0Cde yaklak 24 saat sre ile sabit arla gelinceye kadar
kurutulmas sonucunda geride kalan kat madde miktarn,
Kota : (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Ambalaj: (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Deerlendirilebilir Kat Atk : (Mlga:5/4/2005-25777)
Enerji Geri Kazanm : (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Organik Geri Dnm : (EK:RG-25.04.2002-24736 ) Ambalaj atklarnn biyolojik olarak paralanabilen ksmlarnn kont360 | 2011
roll koullar altnda mikroorganizmalar araclyla aerobik

(kompostlama) veya anaerobik ortamda ayrtrlarak (biyolojik
metanlatrma) stabilize organik atklar veya metan gaznn
elde edilmesini,(Dzenli depolama organik geri dnm kapsamna girmez.)
Toplama-Ayrma Tesisi : (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
n Lisans : ((Mlga:RG-5/4/2005-25777) ,
Lisans : (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Toplama-Ayrma Tesisi Lisans : ((Mlga:RG-5/4/2005-25777) ,
Geri Dnm Tesisi Lisans : (Mlga:RG-5/4/2005-25777) ,
ifade eder.
KNC BLM
RETM, BERTARAF ETME VE ZENDRMEYE LKN
ESASLAR
Kat Atk retim Aamasnda Uyulacak Esaslar

Madde 4- Kat atk reten kii ve kurulular, en az kat atk
reten teknolojiyi semekle, mevcut retimdeki kat atk miktarn azaltmak, kat atk iinde zararl madde bulundurmamakla,
kat atklarn deerlendirilmesi ve maddesel geri kazanma
konusunda yaplan almalara katlmakla ykmldr.
2011 | 361
(Ek:RG 22.2.1992 -21150 ) Kat atklarn en aza indirilmesinde,

uluslararas uygulamalara uyum salayabilmek amacyla atklarn geri dnm ve bertarafna ilikin idari tedbirler almaya ve
bu konuda tebliler yaymlamaya Bakanlk yetkilidir.
Bertaraf Aamasnda Uyulacak Esaslar
Madde 5- Bu Ynetmelik kapsamna giren kat atklarn
bertaraf srasnda belediyeler ve yetkilerini devrettii kii ve
kurulular ilettikleri kat atk tesislerinin faaliyetlerinin planlanmasnda ve iletilmesinde; insanlarn ruh ve beden salna,
hayvan salna, doal bitki rtsne, yeil alanlara ve binalara, toplumun dzeni ve emniyetine, yeralt ve yzeysel su alanlar ile su rezerv sahalarna zarar vermeyecek ve hava, grlt
ynnden evre kirlenmesini nleyecek uygun tedbirleri almak
zorundadrlar.
Eitim
Madde 6- Bakanlk, mahallin en byk mlki amiri ve belediyeler kat atk bertaraf ile ilgili olarak konut ve iyerlerinden
daha az atk atlmasn temin etmek, atk ierisinde zararl
madde atlmasn nlemek, kat atklar deerlendirme ve maddesel geri kazanma almalarna katlm salamak zere ilgili
kiilere ynelik olarak gerekli eitim almalarn yaparlar.
Kat Atklardan Geri Kazanlm Malzeme retenlerin
zendirilmesi
Madde 7- (Deiik:RG 15.9.1998-23464) Bakanlk, mahallin
en byk mlki amiri ve belediyeler;
1) Geri kazanlabilen veya insan salna ve evreye zarar
362 | 2011
vermeden bertaraf mmkn olan maddelerin kullanlmasn,

2) Geri kazanlm maddelerden imal edilen malzeme ve
rnlerin tercih edilmesini,
tevik ederler.
Kat atklar geri kazanma amacyla tesislerinde ileyen kii
ve kurululara, bu faaliyetlerinden dolay evre Bakanl tarafndan evre Kirliini nleme Fonundan karlanmak zere
uygun grlmesi halinde maddi destek salanabilir.
Ayr Bertaraf Edilmesi Gereken Atklar
Madde 8- (Deiik : RG- 15.9.1998 -23464 ) Ayr bertaraf
edilmesi gereken atklar reten;
a) Hastanelerin, kliniklerin, laboratuarlarn ve benzeri yerlerin hastalk bulatrc enfekte, kimyasal ve radyolojik atklar
ile tehlikeli atklarn,
b) (Deiik: RG 25/04/2002-24736) Tketicilerin, kulla-nlm
ak, pil ve ila atklar ile, kullanlm ara lastiklerini,
c) (Ek: RG- 25/04/2002-24736 ) Tketicilerin, ambalaj atklar
dahil deerlendirilebilir kat atklarn,
d) (Ek: RG- 25/04/2002-24736 ) Tketicilerin, metal variller,
buzdolab, amar makinesi, elektronik aletler, mobilya gibi
byk hacimli kat atklarn,
evsel atklar ile birlikte atmalar yasaktr.
Belediye ve mcavir alan snrlar iinde belediyeler, bu alan2011 | 363
lar dnda ise mahallin en byk mlki amiri, yukarda belirtilen ve ihtiva ettikleri zararl maddeler dolaysyla toplanmas,
deerlendirilmesi veya bertaraf zel ilemler gerektiren atklar, 27/8/1995 tarihli ve 22387 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii
ve 20/5/1993 tarihli ve 21586 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmeliine
gre bertaraf eder veya ettirir.
NC BLM
AMBALAJ ATIKLARININ GER KAZANILMASI
Kota veya Depozito Uygulamas ve Sorumluluklar

Madde 9- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Kota veya Depozito Uygulamas zin Bavurusu
Madde 10- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
zin Bavurusunun Deerlendirilmesi
Madde 11- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Depozito Uygulamas
Madde 12- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Bo Kaplarn Geri Alnmas
364 | 2011
Madde 13- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)

Tketicinin Bilgilendirilmesi
Madde 14- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Kaplarn Bertarafnda Uyulacak Esaslar
Madde 15- ((Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Ambalaj Atklar Toplama-Ayrma ve Geri Dnm Tesislerine n Lisans ve Lisans Verilmesi le ptali
Madde 16- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Bilgi Verme Zorunluluu
Madde 17- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
DRDNC BLM
KATI ATIKLARIN KAYNAINDA AYRI TOPLANMASI
VE TAINMASI
Kat Atklarn Toplanmas

Madde 18- (Deiik: RG 15/9/1998-23464) Kat atklarn, retici veya tayanlar tarafndan denizlere, gllere ve benzeri alc
ortamlara, caddelere, ormanlara ve evrenin olumsuz ynde
etkilenmesine sebep olacak yerlere dklmesi yasaktr.
Konutlarda ve iyerlerinde, evsel veya evsel nitelikli endst2011 | 365
riyel pleri p toplama aracna vermek zere kullanlan p

biriktirme kaplar, eitli byklkte ve her biri standart llerde olmak zorundadrlar. Bu kaplarn lleri, ekilleri, malzemeleri Bakanlka karlacak teblilerde belirtilir.
p retenler, bu p biriktirme kaplarn, evrenin saln bozmayacak ekilde kapal olarak muhafaza etmek ve p
toplama ilemi srasnda yol stnde hazr bulundurmak zorundadr.
(Ek: RG- 15/9/1998 23464) Evsel kat atk ve evsel nitelikli endstriyel kat atk reten kii ve kurulular, kat atklarn belediyelerin ve mahallin en byk mlki amirinin istedii ekilde konut,
iyeri gibi retildikleri yerlerde hazr etmekle ykmldrler.
(Mlga:RG-5/4/2005-25777)
(Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Evsel Nitelikli Olmayan Kat Atklarn Toplama Kaplar
Madde 19- Evsel nitellikte olmayan kat atklarn toplanmasnda veya tesis iinde biriktirilmesinde, evre ve insan saln, evrenin grnn bozmamak, evreyi koku, toz gibi
ynlerden rahatsz etmemek kaydyla istenilen hacim ve ekilde kap veya tank kullanlabilir.
Kat Atklarn Tanmas
Madde 20- Toplanan evsel ve evsel nitelikli endstriyel kat
atklarn, grn, koku, toz, szdrma ve benzeri faktrler
ynnden evreyi kirletmeyecek ekilde kapal zel aralarda
tanmas zorunludur.
366 | 2011
(Deiik:RG-5/4/2005 - 25777) Belediye ve mcavir alan snrlar dnda kalan yerlerdeki sanayi tesisleri ve turistik tesis iletmeleri atklarnn tanmasndan sorumludurlar. Bu alanlarda
toplama ve tama ilemlerini valilikler ve Bakanlk denetler
Aktarma stasyonlar
Madde 21- Kat atklarn tanmasnn ekonomik olmasn
salamak, tama hattndaki trafie fazla yklenmemek iin
ehirlerin merkezi yerlerinde aktarma istasyonlar kurulabilir.
Bu istasyonlarda kk hacimli aralarla toplanan kat atklarn
daha byk hacimli aralara aktarlarak, bu aralarla ileme ve
depo yerlerine tanmas salanr. Aktarma direkt tama aracna yaplabilecei gibi, bir ara depoya (bunker) boaltldktan
sonra, yeni araca doldurmak eklinde, dolayl olarak da gerekletirilebilir.
Aktarma istasyonlarnn koku, toz, grlt ve grn ynnden evreyi kirletmemesi iin, boaltma ileminin yapld
yerlerin, kapal olarak ina edilmesi zorunludur.
BENC BLM
KATI ATIKLARIN DEPOLANMASI
Evsel Kat Atk Depo Alanna Depolanacak Atklar Ve stisnalar
2011 | 367
Madde 22- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533)1

Hafriyat Toprann Depolanmas
Madde 23- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Kat Atk Depo Tesislerinin Yer Seimi
Madde 24- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depo Tesisleri
Madde 25- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depo Tabannn Tekili ve Sznt Suyu Toplanmas
Madde 26- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depo Gaznn Uzaklatrlmas
Madde 27- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Artma amurunun Evsel Kat Atklarla Birlikte Depolanmas
Madde 28- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depo Tesisinin Olumsuz Etkisinin nlenmesi
Madde 29- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depo Sahasnn Yeillendirilmesi
Madde 30- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depo Tesisine Ruhsat Alnmas
1
Bu Ynetmelikte yaplan deiiklikler 1/4/2010 tarihinde yrrle girer.
368 | 2011
Madde 31- (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)

Depo Yeri letilmesi ve Kontrol
Madde 32(Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
ALTINCI BLM
KATI ATIKLARIN KOMPOSTLATIRILMASI
Kompostun Kullanm
Madde 33- Organik kat atklarn oksijenli ortamda indirgenmesi suretiyle elde edilen kompostun topran yapsn
iyiletirici bir vazife grmesi iin;
1) Bahe ve mutfak artklarnn, bu i iin kurulmu tesislerde
kompostlatrlmas,
2) Kompost retimini kolaylatrmak iin, komposta elverili
organik atklarn ayr toplanmas,
gerekir.
(Ek paragraf:RG-25/04/2002 24736) lenmi artma amurunun toprakta kullanlmas, ham amur ve ilenmi artma
amurunun kullanma snrlamalar ve yasaklar ile, kompostun
toprakta kullanm, 10/12/2001 tarih ve 24609 sayl Resmi
Gazetede yaymlanarak yrrle giren Toprak Kirliliinin
Kontrol Ynetmeliinin 8, 9 ve 10 uncu maddelerindeki
hkmlere tabidir.
2011 | 369
Kompost Tesislerinde Bulunmas Gerekli Teknik zellikler

Madde 34- Yllk kapasite 200 tondan byk olan kompost
tesislerinde;
1) Kompost tesisi havalandrlarak altrlyorsa, emilen havann filtreden geirilmek suretiyle temizlendikten sonra atmosfere verilmesi,
2) Kompost sahasndan toplanan sznt suyu kompostun slatlmas iin kullanlmyorsa, sznt suyu artldktan sonra alc
ortama verilmesi ve bu konuda Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinin alc ortam standartlarna uyulmas,
3) Tesise gelen kat atklar iin n depolama ve dengeleme
grevi yapan n deponun (bunker) kapal olmas,
4) Kompost tesislerinin yeralt ve yerst su kaynaklarnn
koruma alan iine ina edilmemesi,
5) Yerleim alanlarna en yakn mesafenin 1000 metre olmas,
gerekir.
Madde 35- (Mlga: RG- 25/04/2002 -24736)
Madde 36- (Mlga: RG- 25/04/2002 -24736)
Madde 37- (Mlga: RG -25/04/2002 -24736)
370 | 2011
YEDNC BLM
KATI ATIKLARIN YAKILMASI
Yakma Tesisi le lgili Teknik Hususlar
Madde 38- Kat atklar hijyenik olarak zararsz hale getirmek, hacmini azaltmak ve ksmen enerji elde etmek maksad
ile ina edilen yakma tesislerinin;
1) Kapasitesi 0.75 ton/saatden kk olan evsel atk yakma
tesislerinde baca gaz iindeki oksijen fazlal %17, kapasitesi
0.75 ton/saatden byk olan tesislerde ise %11 olmas,
2) Kat atk yakma tesislerinde kat atk miktarlarndaki gnlk ve haftalk deiimleri dengelemek ve atklarn yanma
hcresine verilmesini salamak amac ile;
a) Bir n silo ina edilmesi,
b) Bu n silolarda vakum uygulanarak, boaltma srasnda
ortaya kabilecek tozun evreye yaylmasnn nlenmesi,
c) Bu n silodaki basncn atmosfer basncnn altnda tutulmas,
d) Emilen havann yakma hcresine gnderilerek yaklmas,
e) Yakma hcresinin almamas durumunda nsilodan emilen havann bacadan atmosfere verilmesi,
3) Sv atklar ve artma amurunun da tesiste yaklmas halinde, bu maddelerin kapal kaplar iinde depolanmas, st
ak olan boaltma yerlerinde bir hava emme tertibat veya
2011 | 371
vakum bulundurulmas,
4) Yakma hcresinin devreye alnabilmesi, hcredeki scakln belirli bir deerin altna dmesi halinde ani olarak devreye
girecek yaktla alan yedek yakma sisteminin bulunmas,
5) Yakma tesislerinin bacalar ile ilgili olarak Hava Kalitesinin
Korunmas Ynetmeliindeki teknik hususlarn yerine getirilmesi,
6) Yakma tesislerinde;
a) Son yakma hcresinin bulunmas,
b) Minimum hcre scaklnn 800o C olmas
c) Sistemde poliklorl aromatik hidrokarbonu ok olan atklar yaklyorsa, yakma hcresinin scaklnn 1200o C olmas,
d) Yakma hcresindeki scakln devaml llmesi, kaydedilmesi ve hcredeki scakln istenen scakln altna dmesi
halinde, yedek yakma sisteminin otomatik olarak devreye girerek son yakma hcresindeki scakl arttrmas,
e) Atn son yakma hcresine hcredeki scakln yedek
yakma sistemi ile istenen minimum yakma scaklna eritikten sonra verilmesi,
7) Yanma sonucunda kan cruf iinde yanmam atk miktarnn arlk olarak, kln %2sini gememesi ve tesiste artma
amuru yaklmas halinde bu deerin %3e kadar kabilmesi,
8) Cruf ve baca gaz partikllerinin ayr ayr toplanmas,
9) Yakma sonucu ortaya kan s ve crufun deerlendirile372 | 2011
bilmesi iin gereken nlemlerin alnmas,

10) Tesiste Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliinde belirtilen snr emisyon deerlerini salayacak baca gaz temizleme sistemlerinin bulunmas
gerekir.
(Ek : RG 2/11/1994 - 22099) Belediyeler atk bertarafnn yakma ile olaca hallerde ayr toplama ve/veya ayrma ile ilgili
plan ve projelerini yakma tesisleri ile birlikte gerekletirmek
zorundadr.
Baca Gaz Snr Emisyon Deerleri
Madde 39- Evsel kat atk yakma tesislerinde, Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmelinin 7 nci ekinde 2 nci grup tesisler
bal altnda yer alan esaslara uyulur.
Evsel Kat Atk Tesisinde Yaklmas Yasak Olan Maddeler
Madde 40- Evsel kat atk, evsel artma amuru ve evsel kat
atk benzeri endstriyel atklar yakmak maksad ile ina edilen
yakma tesislerinde, arlk olarak kat atk toplam miktarnn
%1ini geen organik bal klor veya 1 kg atkta 50 mgdan fazla
halojenli organik madde ihtiva eden tehlikeli atklarn yaklmas yasaktr.
SEKZNC BLM
KATI ATIK LEME TESSLERNE
NAAT VE LEME RUHSATI VERLMES
2011 | 373
naat Ruhsat Verilmesi

Madde 41- Kat atklar iin yakma, kompost ve benzeri ileme tesisi ina etmek isteyen kii veya kurulular, bu Ynetmeliin 31 inci maddesinde belirtilen mercilerden inaat ruhsat
almak zorundadr. Ancak bu merciler inaat ruhsat vermeden
nce tesisle ilgili belgeleri Bakanla gndererek grn
almak zorundadr.
Belediyeler veya yetkilerini devrettii kii ve kurulular, tesisi evreyi kirletmeyecek, toplumun huzurunu bozmayacak ve
yrrlkte olan kanun ve ynetmeliklerde istenilen rn ve
emisyon snrlarn salayacak ekilde altrmak zorundadr.
Belediyeler veya yetkilerini devralan kii veya kurulular bu
Ynetmelikte ve eklerinde belirtilen lmlerini yapmak, sonularn istendiinde mahallin en byk mlki amirine, belediye bakanlklarna ve Bakanla bildirmek zorundadr.
letme Ruhsat Verilmesi ve Denetlenmesi
Madde 42- letme ruhsat, tesisin 3194 sayl mar Kanunu ile
belirtilen artlara uygun olarak ina edildiinin tesbiti halinde
31 inci maddede belirtilen merciler tarafndan verilir.
Bakanlk veya blge tekilatlar, mahallin en byk mlki
amirlii ve bykehir belediye bakanlklar veya belediyeler,
tesisi, rnlerinin kalitesini, iletme ekli, hava ve grlt
emisyonu bakmndan denetleyebilir, lm yapabilir ve numune alabilirler.
letme Ruhsatnn ptali
Madde 43- Bakanlk, bykehir belediyeleri veya belediye374 | 2011
ler ile mahallin en byk mlki amirince yaplan kontrollerde,

tesisin iletme ruhsatna uygun olarak altrlamadnn rn
ve atk kalitesinin Ynetmelikte istenen zellikte olmadnn,
hava, grlt emisyonlarnn veya tesise ait sularn ilgili Ynetmeliklerde istenen artlar salamadnn tespit edilmesi
halinde, hatann giderilmesi iin iletmeciyi, kontrol yapan
merci yazl olarak ikaz eder. Hatann dzeltilmesi iin verilen
sre, hatann nemine ve kaynana gre bir ay ile bir yl arasnda deiir. ehirden toplanan kat atn zelliinden dolay
hatann dzeltilemeyecei anlalrsa, ruhsat veren merci tarafndan, Bakanln da gr alnarak, iletme ruhsat iptal
edilir. Yaplan kontrollerde, iletme ruhsat sresi biten tesislere, mevcut iletme artlarnda altrlmasnn insan ve evre
sal asndan mahzurlu grlmesi, szkonusu iletme artlarnn dzeltilemeyeceinin anlalmas halinde, iletme ruhsat yenilenmez.
DOKUZUNCU BLM
ARITMA AMURLARININ TARIMDA KULLANILMASI
Madde 44- (Mlga: RG- 25/04/2002-24736)

Madde 45- (Mlga: RG- 25/04/2002-24736)
ONUNCU BLM
ETL HKMLER
Denetim
2011 | 375
Madde 46- Bakanlk bu Ynetmelik erevesinde yaplacak

denetimlerde Kanuna gre yetkilidir.
Bu Ynetmelik hkmlerine aykr hareket edenler hakknda
Kanunun 15 ve 16 nc maddelerinde belirtilen merciler tarafndan
gerekli ilemler yaplr ve 26 nc maddedeki yaptrm uygulanr.
Kanunun 24 nc maddesindeki merciler tarafndan 20, 21 ve 23
nc maddelerinde belirtilen idari nitelikteki cezalar verilir.
letmecinin Ykmll
Madde 47- Tesislerin iletmecileri,
1) Yetkili merciin grevlendirdii kiilerin tesislere girmesine
izin vermekle,
2) Grevli kiiler tarafndan numune alnmas ve yerinde lm yaplmas iin izin vermekle,
3) Grevli kiilerin istedikleri bilgi ve belgeleri salamakla,
4) zin alma ilemi veya denetleme ilemleri ile ilgili olarak
yaplan deneyler ve lm masraflarn karlamakla,
ykmldrler.
Tebliler
Madde 48- Bu Ynetmeliin uygulanmas ile ilgili teknik ve
idari tebliler, evre Bakanl tarafndan karlr.
Geri Kazanm Komisyonu
Madde 49-(Mlga:RG-5/4/2005-25777)
376 | 2011
Geri Kazanm Komisyonunun Grevleri

Madde 50- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Ek Madde 1- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
GEC HKMLER
Mevcut Kat Atk leme ve Depolama Tesisleri
Geici Madde 1- Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihten
nce inaasna ve iletilmesine balanlan kat atk ileme ve
depolama tesislerini ileten belediyeler veya yetkilerini devrettikleri kii ve kurumlar Ynetmeliin yrrle girdii tarihten
itibaren 6 ay iinde tesislerin yeri, kapasitesi ve teknik zellikleri ile ilgili bilgi ve dokmanlarla birlikte Madde 31, 32, 41 ve
42de verilen prosedre uygun olarak inaat ve iletme ruhsat
almak zere ilgili mercilere bavurmak zorundadr.
Belediye ve mahallin en byk mlki amiri; bu Ynetmeliin
yrrle girdii tarihten nce dolgusuna balanlan depolar,
Ynetmeliin 24 ve 25 inci maddelerinde belirtilen artlar tamyorlarsa, en ge bir yl iinde sz konusu sahada depolama
ilemine son vermeye yetkilidirler. Ancak bu durumda da 27,
28, 29 ve 30 uncu maddelerde belirtilen hususlar yerine getirilir.
Sz edilen bu geici srede 22 inci maddede belirtilen kat
atklarn, sz konusu depo alanna depolanmas yasaktr.
Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihten nce dolgusuna
balanlan 24 nc maddede belirtilen artlar tayan depo
iletmecileri, 22, 25, 27 ve 29 uncu maddelerde belirtilen artlar
yerine getirmek ve Bakanln uygun grn almak kaydyla
3 yl sre ile faaliyetlerine devam ederler.
2011 | 377
Mevcut Kat Atk Yakma Ve Kompostlatrma Tesisleri

Geici Madde 2- Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihte
mevcut kompostlatrma tesislerinin iletmecileri Ynetmeliin
yrrle girdii tarihten itibaren;
1) (Deiik: RG- 3/4/1991-20834) 1yl iinde 34 nc maddede belirtilen artlar yerine getirmekle,
2) (Deiik: RG -3/4/1991-20834) 6 ay iinde 37 nci maddede
verilen lmleri ve kontrolleri yapmakla,
ykmldrler.
Mevcut evsel kat atk yakma tesisleri bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren 1 yl iinde bu Ynetmelikte
verilen hkmleri yerine getirmekle ykmldr.
Mevcut yakma ve kompostlatrma tesisleri Ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren 1,5 yl iinde 42 nci maddede
verilen prosedrle iletme ruhsat almakla ykmldrler.
Artma amurlarnn Analizi
Geici Madde 3- Artma amurlarn tarmda kullanan gerek zel ve tzel kii ve kurulular, 44 nc maddede verilen
analizleri 6 ay iinde yapmak veya yaptrmak zorundadrlar.
Depo tesisi ve ileme tesisi iletmecileri Geici 1 inci maddenin
birinci ve ikinci fkralarndaki bilgileri ve Geici 2 nci maddede
verilen tesis ve kontrol veya analizlere ait sonular ve dokmanlar mahallin en byk mlki amirliine, belediye bakanlklarna ve
Bakanla 6 ay iinde yazl olarak bildirmek zorundadrlar.
378 | 2011
evre kirlilii ynnden tehlike arzeden durumlarda belediyeler Geici 1 inci Maddede verilen gei srelerini Bakanln
uygun grnn alarak ksaltmaya yetkilidir.
Geici Madde 4- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Geici Madde 6- (Mlga:RG5/4/2005-25777).
Geici Madde 8-(Mlga:RG-5/4/2005-25777).
Ek Geici Madde 1- (Ek:RG- 3.4.1991-20834)
Mevcut depo ve ileme tesislerine, Ynetmelikteki hususlara
uygunluunun salanmas iin Geici 1 ve 2 nci maddelerde
sre verilmi olmas, bunlar hakknda 2872 sayl evre Kanunu ile bunun ek ve deiikliklerinde ngrlen idari ve cezai
yaptrmlarn uygulanmasna engel deildir.
Ek Geici Madde 2- (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
Hukuki Dayanak
Madde 51- (Deiik:RG-2.11.1994 - 22099) Bu ynetmelik
9.Austos.1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 1 ve 3
nc maddelerinde ngrlen ama ve ilkeler dorultusunda
2011 | 379
ad geen Kanunun 8,9,10,11 ve 31 inci maddeleri ile 389 sayl

evre Bakanlnn Kurulu ve Grevleri Hakknda Kanun
Hkmnde Kararnamenin 2 nci maddesinin (a), ( c), (d), (e) ve
(g) bentleri ve 25 inci maddesi gereince hazrlanmtr.
Yrrlk
Madde 52- (Deiik:RG 2/11/1994 - 22099)
Bu Ynetmelik Resmi Gazetede yaynland tarihte yrrle girer.
Yrtme
Madde 53- (Deiik: RG 2/11/1994 - 22099)
Bu Ynetmelik hkmlerini, evre Bakan yrtr.
EK-I (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
EK-II (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
EK- III Mlga:RG-5/4/2005-25777)
EK-IV (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
EK-V (Mlga:RG-5/4/2005-25777)
(EK-II-a) ( Mlga:RG-5/4/2005-25777)
380 | 2011
ATIKLARIN DZENL DEPOLANMASINA DAR YNETMELK
ATIKLARIN DZENL DEPOLANMASINA DAR

YNETMELK
BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; atklarn dzenli depolama yntemi ile bertaraf srecinde;
a) Oluabilecek sznt sularnn ve depo gazlarnn toprak, hava, yeralt sular ve yzeysel sularn zerindeki olumsuz etkilerinin asgari dzeye indirilerek evre kirliliinin nlenmesine,
b) Atklarn trne gre uygun depo taban teknik tasarmlarnn yaplmas ve dzenli depolama tesislerinin ina edilmesine,
c) Dzenli depolama tesislerine atk kabul ilemlerine,
) Dzenli depolama tesislerinin iletilmesi, kapatlmas ile
kapatma sonras kontrol ve bakm srelerine,
d) letme, kapatma ve kapatma sonras bakm srelerinde
sera etkisi de dhil olmak zere evre ve insan sal asndan
risk tekil edebilecek olumsuzluklarn nlenmesine,
e) Mevcut dzenli depolama tesislerinin slah, kapatlmas
ve kapatma sonras bakm srelerine
ilikin teknik ve idari hususlar ile uyulmas gereken genel
2011 | 381
kurallar belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, dzenli depolama tesislerine
ilikin teknik esaslar ile atklarn dzenli depolama tesislerine
kabul ve atklarn dzenli depolanmasna ilikin usul ve esaslar ile alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri ve tabi olunacak sorumluluklar kapsar.
(2) Ancak;
a) 31/5/2005 tarihli ve 25831 sayl Resm Gazetede yaymlanan Toprak Kirliliinin Kontrol Ynetmeliinin nc
blmnde yer alan ham amur, stabilize artma amuru ve
kompostun gbreleme veya toprak iyiletirme amacyla topraa uygulanmasnda,
b) nert atklarn alan slah, restorasyon veya dolgu amal ve
dzenli depolama tesislerinde inaat amal kullanmnda,
c) Su kanallar alrken karlan tehlikesiz dip amuru ile yatak
ve alt katman topra da dhil olmak zere yzeysel sulardaki
tehlikesiz nitelikli amurlarn, karld yere doldurulmasnda,
) Sadece hizmet verdii adann atklarnn kabul edilmesi ve
bu tesiste depolanan atklarn trlerini ve miktarlarn gsteren
kaytlarn tutularak bu kaytlarn Bakanla yllk olarak sunulmas kayd ile, adalarda bulunan ve sadece bulunduu
adada oluan tehlikesiz ve inert atklarn bertaraf amacyla
kullanlan tek dzenli depolama tesisi olma zelliine sahip,
toplam kapasitesi 15000 tonu amayan veya depolanan atk
miktar 1000 ton/yl amayan dzenli depolama tesislerinde,
382 | 2011
d) Sadece hizmet verdii izole yerleim yerinin atklarnn kabul

edilmesi ve bu tesiste depolanan atklarn trlerini ve miktarlarn
gsteren kaytlarn tutularak bu kaytlarn Bakanla yllk olarak
sunulmas kayd ile, izole yerleimlerde bulunan ve sadece bu
yerleimlerde oluan tehlikesiz ve inert atklarn bertaraf amacyla
kullanlan dzenli depolama tesislerinde,
e) Yeralt depolama sahalarnda,
f) Ta oca faaliyetleri ile mineral kaynaklarn aranmas, karlmas ve ilenmesi sonucu oluan inert atklarn depolanmasnda
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliine aykr
olmamak kayd ile bu Ynetmelik hkmleri uygulanmaz.
(3) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayl Belediye Kanununda yer
alan atklarn dzenli depolanmasna ilikin hkmler sakldr.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
evre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 1/5/2003 tarihli ve
4856 sayl evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 9 uncu maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Alarm seviyesi: Menbada depolama balamadan nceki
yeralt suyu kalitesi ile mansapta depolama devam ederken
yeralt suyu kalitesi arasndaki fark,
2011 | 383
b) Atk: Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin

4 nc maddesinde tanmlanan tm madde veya malzemeyi,
c) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
) Belediye at: Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EkIVn yirminci blmnde tehlikesiz olarak
snflandrlan ve evlerden kaynaklanan ya da ierik veya yapsal olarak benzer olan atklar,
d) Biyobozunur atk: Oksijensiz veya oksijenli ortamda bozunmaya urayabilen gda, bahe atklar, kt ve karton gibi atklar,
e) Depo gaz: Depolanan atklardan oluan gaz,
f) Dzenli depolama tesisi (DDT): Atklarn olutuu tesis
iinde geri kazanm, n ilem veya bertarafa gnderilmek zere
geici depoland birimler, atn geri kazanm veya n ileme
tabi tutulmak amacyla yldan daha ksa sreli ara depoland tesisler ile atn bertaraf ilemine tabi tutulmak zere bir
yl gemeyecek ekilde ara depoland tesisler hari olmak
zere atklarn yeralt veya yer stnde belirli teknik standartlara gre bertaraf edildii sahalar,
g) Eluat: Laboratuvarda ztleme testiyle elde edilen zeltiyi,
) Hcre: Farkl tr atklarn ayn lotta depolanmasnn uygun olduu durumlarda, lot iinde atklarn birbiriyle temasn
engelleyecek nlemlerin alnd birimleri,
h) l evre ve orman mdrl: Dzenli depolama tesisinin bulunduu yerin il evre ve orman mdrl veya mdrlkleri,
384 | 2011
) nert atk: Fiziksel, kimyasal veya biyolojik olarak nemli

derecede herhangi bir deiime uramayan, znmeyen,
yanmayan, fiziksel veya kimyasal olarak reaksiyona girmeyen,
biyolojik bozunmaya uramayan veya temas ettii maddeleri
evreye veya insan hayatna zarar verecek ekilde etkilemeyen
ve toplam sznt kabiliyeti ve ekotoksisitesi nemsiz miktarda
olan, zellikle yzeysel su ve yeralt suyu kirlilii tehlikesi
yaratmayan atklar,
i) letmeci: Dzenli depolama tesisinin hazrlanma-sndan
kapatlmas sonras bakm srecine kadar deiebilen, tesisten
sorumlu belediye, gerek ya da tzel kiiyi,
j) zole yerleim: Nfusu 500den fazla olmayan ve kilometrekarede en fazla be kiinin yaad yerleim birimlerini,
kilometrekarede en az 250 kii yaayan ve en yakn yerleim
birimine ulam mesafesi en az 50 km olan veya yln nemli bir
blmnde hava artlar nedeniyle karayolu ile ulam zor
olan yerleim birimlerini,
k) Kanun: evre Kanununu,
l) Lisans: Dzenli depolama tesislerine 29/4/2009 tarihli ve
27214 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Kanununca
Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelie gre
verilen evre lisansn,
m) Lot: Dzenli depolama tesisinin etkin kullanlmas amacyla nihai dolum hacmi belirli, altyaps bu Ynetmelik hkmlerine gre ina edilmi olan dzenli depolama tesisi blmlerini,
2011 | 385
n) n ilem: Ayrma ilemi dhil olmak zere atklarn hacmini

veya tehlikelilik zelliklerini azaltmak, ynetimini kolaylatrmak
veya geri kazanmn artrmak amacyla ata uygulanan fiziksel,
sl, kimyasal veya biyolojik ilemlerden bir veya birkan,
o) ztleme: Toprak, kirlenmi toprak, amur, kelti,
kompost, atk veya inaat malzemeleri gibi kat maddeler iindeki bileenlerin fiziksel, kimyasal veya biyolojik ilemlerle su
fazna geirilmesini,
) Sahip: Atn reticisini veya at fiilen elinde bulunduran
gerek veya tzel kiiyi,
p) Sv atk: Atksular dhil ancak artma amuru hari olmak
zere, akkan zellik gsteren atklar,
r) Sznt suyu: Depolanan atklardan szlen ve depolama
sahasndan kaynaklanan svy,
s) Tehlikeli atk: 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 4 nc maddesinde tanmlanan atklar,
) Tehlikesiz atk: Tehlikeli atk tanmna girmeyen atklar,
t) Tesis sahibi: Ayn zamanda tesisin iletmecisi de olabilen,
dzenli depolama tesisinin mlkiyetine sahip gerek veya tzel
kiiyi,
u) Yeralt depolama: Tuz veya potasyum madenleri gibi derin jeolojik boluklarda atklarn kalc olarak depolanmasn
ifade eder.
386 | 2011
KNC BLM
Dzenli Depolama Tesisleriyle lgili Genel Hkmler
Dzenli depolama tesislerinin snflandrlmas

MADDE 5 (1) Dzenli depolama tesisleri aadaki ekilde
snflandrlr:
a) I. snf dzenli depolama tesisi: Tehlikeli atklarn depolanmas iin gereken altyapya sahip tesis.
b) II. snf dzenli depolama tesisi: Belediye atklar ile tehlikesiz atklarn depolanmas iin gereken altyapya sahip tesis.
c) III. snf dzenli depolama tesisi: nert atklarn depolanmas iin gereken altyapya sahip tesis.
Dzenli depolama tesislerinde genel olarak alnacak nlemler
MADDE 6 (1) Depolama tesisinden kaynaklanabilecek
olumsuz etkileri asgari dzeye indirmek iin tesis;
a) Koku ve tozlarn evreye yaylmasn,
b) Rzgrn etkisiyle kt, naylon torba ve ince plastik gibi
atklarn yaylmasn,
c) Grlt ve trafik younluunu,
) Kular, haerat, bcek ve dier hayvanlarn alanda remesi
ve alandaki patojenleri evreye tamasn,
2011 | 387
d) Havada depo gazndan kaynaklanan tabakalama ve

aerosollerin oluumunu,
e) Yangn ihtimalini
azaltacak ve tesis evresine etkilerini nleyecek biimde donatlr.
(2) letme aamasnda depolama tesisine kabul edilen atklar, sahann yapsal salamln bozmayacak, i ve d evlerde
kayma ve yklmalara neden olmayacak gvenlik dzeyinde
depolanr. Zemin stabilitesinin geirimsizlik tabakasna zarar
vermeyecek nitelikte olmas salanr.
(3) Atklarn depolama almalar srasnda, ev stabilitesini
ve aralarla makinelerin kolayca manevra yapabilmelerini salamak iin lot ev eimi ve atk hcresinin ev eimi azami 1/3
olacak ekilde yaplr. At getiren aralarn geileri drenaj
sistemine zarar vermeyecek ekilde planlanr.
(4) Depolama tesisi, izinsiz girileri engelleyecek ekilde evre iti ve giri kaps ile donatlarak emniyet altna alnr. Tesiste
izinsiz atk boaltmn engelleyecek kontrol mekanizmas oluturulur.
Dzenli depolama tesislerinde toprak ve sularn korunmas
iin su kontrol ve sznt suyu ynetimi
MADDE 7 (1) Dzenli depolama tesisinin yer seimi ve tasarm, topran, yzeysel sularn ve yeralt sularnn kirlenmesini nleyecek ekilde yaplr ve 16 nc maddede belirtilen hususlar uygulanr. Kapatma sonras aamada bu korumann
salanmas iin ise 17 nci maddede belirtilen yap tekil edilir.
388 | 2011
(2) I. snf ve II. snf dzenli depolama tesisleri iin sahann

zellikleri ve meteorolojik artlar dikkate alnarak;
a) Depolama sahasna yatan kaynaklanan yzeysel sularn
girmesini engellemek,
b) Sznt suyu toplama sistemine ya suyu girmesini asgari
dzeye indirmek,
c) Yzeysel sularn ve/veya yeralt sularnn depolanm ata temasn engellemek,
) Kirlenmi sular ve sznt suyunu toplamak,
d) Depolama sahasnda toplanm kirlenmi sular ve sznt
suyunu 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii dorultusunda
dearj standartlarna uygun hle getirmek iin artmak
amacyla nlemler alnr.
(3) Belediye atklarnn depoland dzenli depolama tesislerinde, Bakanlk tarafndan herbir dzenli depolama tesisi baznda tesisin kurulaca blgenin iklim koullar ve meteorolojik zellikleri dikkate alnarak sznt suyunun ynetiminde
aadaki uygulamalar iin izin verilebilir:
a) Sznt suyu, drenaj sistemi ile dengeleme havuzlarnda
toplanarak Bakanlka belirlenecek sre iin depolama sahasna
geri devir ettirilir.
b) Dzenli depolama sahasnn iletilmesi srasnda lm,
gzlem veya modelleme yoluyla belirlenen miktar dikkate
alnarak gereklilii ortaya ktnda sznt suyu, Su Kirlilii
2011 | 389
Kontrol Ynetmelii dorultusunda dearj standartlarna

uygun hle getirmek iin artlr.
(4) Sahada sel, takn gibi ya sularndan ve yzeysel sulardan kaynakl olumsuzluklar engelleyecek nlemlerin alnmas
kaydyla III. snf dzenli depolama tesisleri iin bu madde
hkmleri uygulanmaz. Ancak Bakanlka gerekli grlmesi
halinde bu tesislerde, yeralt suyunun kontrol ve izlenmesi
iin gerekli tedbirler alnr ve bu maddenin ikinci fkrasnda
belirtilen sistemler kurulur.
Dzenli depolama tesislerinde depo gaz ynetimi
MADDE 8 (1) Depolama tesisinde oluan gazlarn birikmesini ve toplanmasn kontrol altna almak amacyla 17 nci maddede belirtilen nlemler alnr. Depolama tesisindeki gazlarn
toplanmas, ilenmesi ve kullanlmas ilemleri evre ve insan
salna zarar vermeyecek ekilde yaplr.
(2) Biyobozunur atklar kabul eden tm dzenli depolama
tesislerinde gazlar toplanp dorudan veya ilenerek enerji
retiminde kullanlr. Elde edilen depo gaznn, enerji retiminde kullanlmasnn ekonomik olmamas halinde depo gaz
mealelerde yaklr.
Dzenli depolama tesislerine kabul edilmeyecek atklar ve
atk ileme
MADDE 9 (1) Dzenli depolama tesislerinde bertaraf edilecek biyobozunur atk miktarnn azaltlmas esastr. Bakanlk bu
hususla ilgili gerekli nlemleri alr.
(2) Aadaki atklar dzenli depolama tesislerine kabul
edilmez:
390 | 2011
a) Sv atklar,
b) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK
III Asnda tanmlanan; patlayc, andrc, oksitleyici, yksek
tutuma ve yanma zellii gsteren atklar,
c) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EKIII
Asnda H 9 enfeksiyon yapc olarak tanmlanan, herhangi bir
n ileme tabi tutulmam tp ve veterinerlik kurulularndan
kaynaklanan tbbi atklar,
) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EKIII
Asnda sralanan zelliklerden herhangi birini gsteren, insan
veya evre zerindeki etkileri bilinmeyen, aratrma ve gelitirme ya da eitim faaliyetlerinden kaynaklanan tanmlanmam veya yeni kimyasal maddeler,
d) 25/11/2006 tarihli ve 26357 sayl Resm Gazetede yaymlanan mrn Tamamlam Lastiklerin Kontrol Ynetmelii
kapsamnda yer alan kullanlm lastikleri,
e) Ek2de verilen atk kabul kriterlerini salamayan dier
atklar.
(3) Atk kabul kriterlerini salamak zere atklar seyreltilmez
veya kartrlmaz.
Snflarna gre dzenli depolama tesislerine kabul edilecek atklar
MADDE 10 (1) Bu Ynetmeliin hedefleri dorultusunda
ilenmeleri sonucu pratik bir fayda salanmayan atklar ile
teknik olarak ilenmeleri ve deerlendirilmeleri mmkn ol2011 | 391
mayan inert atklar hari olmak zere atklar, n ileme tabi

tutulmadan dzenli depolama tesislerine kabul edilmez.
(2) Dzenli depolama tesislerine atk kabulnde, atn hangi
snf depolama tesisinde bertaraf edileceinin belirlenmesi
amacyla Ek1de listelenen kriterler, numune alma ve analiz
yntemleri kullanlr.
(3) I. snf dzenli depolama tesislerine sadece Ek2de I. snf
dzenli depolama tesisleri iin verilen kriterlere uyan tehlikeli
atklar kabul edilir.
(4) II. snf dzenli depolama tesislerinde aadaki atklar
depolanr:
a) Belediye at,
b) Ek2de II. snf dzenli depolama tesisleri iin verilen kriterlere uyan deiik kaynakl tehlikesiz atklar,
c) (b) bendinde belirtilen tehlikesiz atklarla ayn ztleme zellikleri ve davranlar gsteren ve Ek2de II. snf dzenli depolama tesisleri iin verilen kriterlere uyan, katlatrlm veya camlatrlm atklar gibi reaktif olmayan ve kararl tehlikeli atklar,
) (c) bendinde belirtilen reaktif olmayan ve kararl tehlikeli
atklar, ayr bir lotta veya hcrede dier atklar ile karmayacak ekilde depolanr.
(5) III. snf dzenli depolama tesislerinde sadece inert atklar
depolanr.
392 | 2011
NC BLM
Lisans
Lisans bavurusu
MADDE 11 (1) Dzenli depolama tesisleri iin tesisin bulunduu belediyeden usulne gre alnm izin veya ruhsat
zerine Bakanlktan lisans alnmas zorunludur. Bu amala;
a) Dzenli depolama tesisi kurmak isteyen gerek ve tzel
kiiler, ncelikle kuracaklar tesisin bu Ynetmelik ve dier
hukuki ve teknik dzenlemelerde istenen artlar yerine getirebileceini gsterir, mali fizibiliteyi de ieren ve Atk Ynetimi
Genel Esaslarna likin Ynetmeliin 8 inci maddesinde belirtilen atk ynetim planyla uyumlu olduunu gsterir raporu,
Bakanla sunmakla ve uygun gr almakla ykmldr.
b) evresel etki deerlendirmesi sreci olumlu olarak tamamlanan ve uygulama projesi Bakanlka onaylanan tesisin
inaat, uygulama projesi ve teknik artnamesine uygun olarak
Bakanln belirledii usulde denetlenerek tamamlanr.
c) naat sresince Bakanla sunulacak denetleme raporlar
ve iletme plan Bakanlka onaylanan tesis, Dzenli Depolama
Tesisi Proje Onay Belgesi ile Bakanla evre Kanununca
Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmlerine gre geici faaliyet belgesi iin mracaat eder. Geici
faaliyet izni sresi ierisinde Bakanla sunulacak izleme raporlar ve kapatma plan ile lisans mracaat deerlendirilir.
2011 | 393
Dzenli depolama tesislerine lisans verilmesi

MADDE 12 (1) Belediyece ruhsat verilmi olan tesisin geici faaliyet izni sresi ierisinde izleme raporlarnn deerlendirilip uygunluunun belirlenmesi hlinde Bakanlka lisans
verilir. Lisansn sresi, yenilenmesi, devri, askya alnmas ve
iptali ilemleri evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve
Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmlerine gre yrtlr.
letme koullar
MADDE 13 (1) Lisans almak iin aadaki iletme koullarnn salanmas gerekir:
a) Dzenli depolama tesisinin iletilmesinde alacak teknisyen, tekniker ya da mhendis olan saha grevlileri, Bakanlka
verilecek saha ynetim ve iletme sertifikasna sahip olmak
zorundadr. Dzenli depolama tesisi iletmecilerinin ve personelinin periyodik olarak meslek ii eitimi iletmeci tarafndan
salanr.
b) letmeci, tesiste kazalar nlemek ve olas kazalarn etkilerini azaltmak iin gereken nlemleri almakla ykmldr.
c) letmeci, tesiste bu Ynetmeliin beinci blmnde aklanan iletme koullar ile altnc blmde aklanan izleme ve
kontrol ilemlerine ilikin sistemi oluturmakla ykmldr.
) I. Snf dzenli depolama tesisinin sahibi veya iletmecisi,
bertaraf ilemleri balamadan nce bu Ynetmelik hkmlerini
karlayacak ekilde tesisin inas, iletmesi, kapatlmas ve
kapatma sonras bakm srasnda olas herhangi bir kazann
nc ahslara verebilecekleri zararlara kar mali sorumlu394 | 2011
luk sigortas yaptrmakla ykmldr.

(2) Lisans alm olan dzenli depolama tesisi iletmecileri tesisin iletme koullar, izleme ve kontrol planna uygun olarak
yaplan tesisle ilgili lm ve analiz sonular ile ilgili mevzuata
uygun olarak iletildiine ilikin bilgi ve belgeleri ieren raporlar bir yl amayacak ekilde lisans belgesinde belirlenen periyotlarda Bakanla raporlamakla ykmldr.
(3) Belediye atklarnn dzenli depoland tesisler iin ikinci
fkrada belirtilen raporlama, tesisin bulunduu belediyeye de
belirlenen periyotlarda yaplr.
Lisans belgesi ierii
MADDE 14 (1) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin 9 uncu maddesi gereince dzenli depolama tesislerine verilecek lisans belgesinin ekinde aadaki bilgiler yer alr:
a) Dzenli depolama tesisinde depolanmasna izin verilen
atklarn Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin
EK IVnde verilen atk kodlarna gre listesi,
b) Dzenli depolama tesisinin lot says, yzey alan, her bir
lotta depolanmas ngrlen yaklak atk miktar ile tesiste
depolanacak yaklak toplam atk miktar,
c) Atk depolama tesisi hazrlk artlar, atk depolama ilemleri,
kontrol ve izleme artlar, izleme koullarn ierecek ekilde kapatma ve kapatma sonras bakm ilemleri ile ilgili artlar,
) Depolanan atklarn trleri, miktarlar, kaynaklar; kontrol
ve izleme artlarna istinaden yaplan ilemleri ve iletme hak2011 | 395
kndaki bilgilerin Bakanla raporlanmas iin bir yl amayacak ekilde belirlenen raporlama periyodu.
DRDNC BLM
Dzenli Depolama Tesislerinin naat
Yer seimi
MADDE 15 (1) Dzenli depolama tesis snrlarnn yerleim
birimlerine uzakl I. snf dzenli depolama tesisleri iin en az
bir kilometre, II. snf ve III. snf dzenli depolama tesisleri iin
ise en az iki yz elli metre olmak zorundadr.
(2) Ayrca, dzenli depolama tesisinin yer seiminde;
a) Dzenli depolama tesisinin hava ulam gvenliini etkileyip etkilemedii,
b) Orman alanlar, aalandrma alanlar, yaban hayat ve
bitki rtsnn korunmas gibi zel amalarla koruma altna
alnm alanlara uzakl,
c) Blgede bulunan yeralt ve yzeysel su kaynaklar ve koruma havzalarnn durumu, yeralt su seviyesi ve yeralt suyu
ak ynleri,
) Sahann topografik, jeolojik, jeomorfolojik, jeoteknik ve
hidrojeolojik durumu,
d) Takn, heyelan, , erozyon ve yksek deprem riski,
396 | 2011
e) Hkim rzgr yn ve ya durumu,

f) Doal veya kltrel miras durumu
dikkate alnr.
(3) Sahada akaryakt, gaz ve ime-kullanma suyu naklinde
kullanlan boru hatlar, yksek gerilim hatlar bulunmaz.
(4) evresel etki deerlendirmesi srecinin tamamlanmasn
mteakip seilen alan, ilgili planlara ilenir.
Depo tabannn tekili
MADDE 16 (1) Dzenli depolama tesisinin taban ve yan
yzeylerinde, sznt suyunun yeralt suyuna karmasn nleyecek ekilde bir geirimsizlik tabakas tekil edilir. Bunun iin
kil veya edeeri malzemeden oluturulmu geirimsizlik tabakas serilir. Geirimsizlik tabakasnn fiziksel, kimyasal, mekanik ve hidrolik zellikleri depolama tesisinin toprak ve yeralt
sular iin oluturaca potansiyel riskleri nleyecek nitelikte
olmak zorundadr. Geirimsizlik malzemeleri teknik zellik
bakmndan Trk Standartlar Enstits standartlarna uygun
olmaldr.
(2) Dzenli depolama tesisi snflarna gre depo tabannn
asgari aada belirtilen geirgenlik ve kalnlk zelliklerine
sahip olmas gerekir:
a) I. snf dzenli depolama tesisi: K 1,0 x 10-9 m/sn; kalnlk 5 m veya edeeri,
b) II. snf dzenli depolama tesisi: K 1,0 x 10-9 m/sn; kaln2011 | 397
lk 1 m veya edeeri,
c) III. snf dzenli depolama tesisi: K 1,0 x 10-7 m/sn; kalnlk 1 m veya edeeri.
(3) Jeolojik geirimsizlik tabakasnn ikinci fkrada verilen koullar doal olarak salayamamas halinde; bu tabaka yapay olarak
oluturulur ve jeomembran kullanlarak glendirilir. Geirimsiz
mineral malzeme ile yapay olarak oluturulacak geirimsizlik
tabakasnn toplam kalnl 0,5 metreden az olamaz.
(4) Sznt sularnn toprak ve yeralt sular iin oluturaca
potansiyel risklerin engellenmesi iin dzenli depolama tesislerinde doal geirimsizlik tabakasna ilave olarak aada verilen teknik zelliklerde sznt suyu toplama ve drenaj sistemi
ina edilir:
a) I. snf ve II. snf dzenli depolama tesislerinde jeolojik geirimsizlik tabakas yapay geirimsizlik malzemesi ile oluturulur. Yapay geirimsizlik malzemelerinin yeterli teknik zelliklere haiz olduunun ve Ek3te yer alan standartlara veya bunun
mmkn olmamas halinde uluslararas standartlara uygunluu belgelenir ve Bakanla bildirilir.
b) Yapay geirimsizlik tabakasnn korunmas amacyla koruyucu rt malzemesi kullanlr.
c) I. snf ve II. snf dzenli depolama tesislerinde yapay geirimsizlik kaplamas zerine asgari 0,5 metre kalnla ve en az
K 1,0 x 10-4 m/s geirgenlie sahip drenaj tabakas uygulanr.
) Drenaj katmannn iinde drenaj borular bulunur. Boru
ap, yaplacak kontrol ve temizlemelere imkn verebilecek
398 | 2011
genilikte olur. Depo tabannda sznt suyuna dayankl bir

malzemeden imal edilmi yeterli sayda drenaj borusu, ana
toplayclar ve bacalar bulunur. Sznt suyu toplama ve drenaj
sistemi sznt suyu toplama havuzu ile son bulur. Sznt suyu
toplama havuzu tesisin kurulaca yerin meteorolojik koullar
ve depolanacak atklarn su ierii gz nnde bulundurularak
herhangi bir olumsuzlua mahal vermeyecek ekilde tasarlanr
ve ina edilir.
d) Depo tabannn boyuna eimi % 3'den az olamaz.
(5) III. snf dzenli depolama tesislerinde, sahada sel, takn
gibi ya sularndan ve yzeysel sulardan kaynakl olumsuzluklar engelleyecek nlemlerin alnmas kaydyla bu maddenin
drdnc fkras uygulanmaz. Ancak Bakanlka gerekli grlmesi halinde bu tesislerde, yeralt suyunun kontrol ve
izlenmesi iin gerekli tedbirler alnr ve bu maddenin drdnc
fkrasna uygun ekilde sistem kurulur.
Depo tesisi st rtsnn tekili
MADDE 17 (1) Atk depolama ilemi tamamen bittikten
sonra depolama alannda st rt tekil edilmeden nce, alan
normal kaz topra rts ile tesviye edilir. Kapatma ilemine
balamadan nce; atklarn veya yapnn kayma ve kme riskine kar depolanan atk ktlesinin yeterince oturduu tespit
edilir.
(2) Dzenli depolama tesisi snflarna gre, tesisin kurulduu blgenin ya zelliklerinden dolay kapatma sonras srete sznt suyunun oluumunun engellenmesi ve depoda oluacak gazlarn toplanmas iin depo st rts asgari aada
2011 | 399
verilen artlar salayacak ekilde tekil edilir:

a) Yalnzca gaz oluumu beklenen II. snf dzenli depolama
tesislerinde; depo gazlarnn oluturaca potansiyel risklerin
engellenmesi amacyla gaz drenaj katman ina edilir.
b) Yapay geirimsizlik kaplamasnn I. snf dzenli depolama tesislerinde uygulanmas mecburidir.
c) Mineral geirimsizlik tabakas en az 25 cm kalnlnda iki
tabaka halinde uygulanr. Drenaj tabakasnn en az 50 cm kalnlnda olmas ve en az K 1.0 x 10-4 m/s geirgenlie sahip
olmas gerekir.
) st rt topra daha sonradan bitkilerin yetitirilmesini
salayabilecek ekilde yetitirilecek bitki trne bal olarak en
az 50 cm kalnlnda olmas gerekir.
(3) III. snf dzenli depolama tesisleri iin bu hkmler uygulanmamakla birlikte bu sahalarda atk depolama ilemi tamamen bittikten sonra sahann stnn kapatlmas ve yeillendirilmesi zorunludur.
BENC BLM
Dzenli Depolama Tesislerinin letilmesi ve
Atk Kabul Kriterleri
Atk kabul ilemlerinde uyulmas gereken genel kurallar
MADDE 18 (1) Dzenli depolama tesislerine atk kabuln400 | 2011
de ata ynelik aamal kontrol yaplr.

(2) Atn depolama tesisine kabulnden nce; tesise gnderilmesi planlanan atn retildii kaynakta yapsn ve tm
zelliklerini gsteren bilgiler toplanarak atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesi zorunludur. Temel zelliklerin tanmlanmas; yaplacak testlerin skln belirler.
(3) Atn temel zelliklerinin Ek-2de tm depolama tesisi
snflar iin verilen atk kabul kriterlerini salad uygunluk
testleri ile belirlenir ve snr deerleri salayan uygun depolama
tesisine atk kabulnn yaplaca iletmeci tarafndan atk
reticisine bildirilir.
(4) Tesise sevk edilen atklarn uygunluk ve temel nitelendirme testleri ile beyan edilen atklar ile ayn olduunun teyidi
iin tesiste dorulama testleri yaplr.
(5) letmeci, atn yapsn ve temel zelliklerini gsteren bilgilerin kaytlarn en az be yl boyunca saklamakla ykmldr.
(6) Dzenli depolama tesisine atk getiren aralarn Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin 10 uncu maddesi
gereince atn trne gre Bakanlka kayt altna alnd
veya tama lisansna sahip olduu tesis iletmecisi tarafndan
kontrol edilir. Tama lisans olmayan veya Bakanlka kayt
altna alnmam aralar tesise kabul edilmez ve durum acilen il
evre ve orman mdrlne bildirilir.
(7) Tehlikeli atklarn dzenli depolama tesisine kabulnde
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 12 nci maddesinde
belirtilen tama formuna ilikin hkmler uygulanr.
2011 | 401
(8) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin 11

inci maddesi gereince iletmeci depolanan atn zellikleri ve
miktarna ilikin kayt tutmakla ykmldr. Kaytlarda atn
kayna, miktar, sevkiyat tarihi, tayc bilgilerinin bulunmas
zorunludur. Ayrca belediye atklarnn depoland tesislere
at kabul edilen belediye veya mahalli idare birliine ilikin
bilgilerin bulunmas zorunludur.
(9) I. Snf dzenli depolama tesislerinde tehlikeli atklar asidik ve bazik zellikleri dikkate alnarak istenmeyen reaksiyonlara mahal vermeyecek ekilde depolanr ve atklarn depoland nokta koordinatlaryla tanmlanr.
(10) Tesise verilen lisans belgesinde belirlenen raporlama periyotlarnda sekizinci ve dokuzuncu fkralarda aklanan bilgi
ve belgeler Bakanla sunulur. Bakanlk, bu bilgileri istatistik
amalar iin kullanma hakkna sahiptir.
(11) Her atk sevkiyatnn tamamlanmasn takiben iletmeci, tesise kabul edilen atklar iin yazl bir alnd makbuzu dzenler.
(12) letmeci, tesise kabul edilmeyen atklar 24 saat iinde il
evre ve orman mdrlne bildirmekle ykmldr.
(13) l evre ve orman mdrl tesise kabul edilmeyen
atklarn ilgili mevzuata uygun ekilde ynetildiinin takibinden sorumludur.
Atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesine ilikin bilgi ve belgeler
MADDE 19 (1) Atn sahibi atn sevkiyatndan nce aadaki bilgi ve belgeleri dzenli depolama tesis iletmecisine
402 | 2011
vermekle ykmldr:
a) Atn kayna,
b) Hammadde ve rn zelliklerini de ierecek ekilde atn
retim sreci hakknda bilgi,
c) Atn Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin
EK-IVnde verilen kodu,
) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EKIVnde (M) ile iaretli atklar iin ayn Ynetmeliin EKIIInde belirtilen tehlikelilik zelliklerine ilikin bilgiler,
d) Atn bileimi ve ztleme zelliklerine ilikin veriler,
e) Atn kokusu, rengi, kvam, younluu, fiziksel zellikleri gibi grnmne ilikin bilgiler,
f) Ek-2de tm depolama tesisi snflar iin verilen atk kabul
kriterleri dorultusunda yaplan analizler,
g) Uygunluk testinde baklmas gereken kritik parametreler,
) Uygunluk testi sonularnn iletmeci tarafndan kontrol
iin tespit edilen kolay ve ksa srede sonulanan parametreler,
h) Atn bu Ynetmeliin dokuzuncu maddesinin nc
bendinde belirtilen depolama sahalarna kabul edilmeyecek
atklar kapsamnda olmadna dair bilgi,
) Yukardaki bilgiler dorultusunda ata uygulanacak n
ilem; n ilem yaplmamas durumunda gerekeli aklama,
i) Uygunluk testlerinin kapsam ve skl ile atn bertaraf
2011 | 403
edilecei depolama tesisi snfna ilikin niversitelerin ilgili

blmlerinden ya da ilgili analizleri yapmak zere 5/9/2008
tarihli ve 26988 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre lm ve Analiz Laboratuvarlar Yeterlik Ynetmelii kapsamnda Bakanlka yetki verilen laboratuvarlardan alnm rapor.
(2) Atn sahibi, temel zellikler ile ilgili tm bilgi ve belgelerin doruluundan sorumludur.
(3) Atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesinde Ek-1de aklanan test metotlar ve ilemler uygulanr.
Atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesinde testlerin gerekli olmad durumlar
MADDE 20 (1) Temel zelliklerin tanmlanmas ve nitelendirilmesinde;
a) Ek-2de III. snf depolama tesisine teste tabi tutulmakszn
kabul edilebilecek atklar bal altnda listelenen atklar,
b) 9 uncu maddeye uyulmas kayd ile belediye atklar
iin test yaplmas gerekmez.
Uygunluk testi
MADDE 21 (1) Bir atn temel zellikleri belirlendikten
sonra, bu atn hangi snf dzenli depolama tesisine kabul
edilecei belirlenir. Atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve
nitelendirilmesi iin yaplan test sonularnn Ek-2de belirtilen
kabul kriterleri ile uygunluk gsterip gstermediinin belirlenmesi amacyla uygunluk testi yaplr. Bu test, tesiste doru404 | 2011
lama ileminde kullanlmak zere atk tesise gelmeden nce

iletmeci tarafndan yaplr.
(2) letmeci, ylda asgari bir kez olmak kayd ile temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesi iin yaplan testler
sonucunda belirlenen sklk ve kapsam dhilinde uygunluk
testinin yrtlmesini salar. Test sonularna ilikin kaytlar,
en az be yl boyunca muhafaza eder.
(3) Uygunluk testi, en azndan temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesi iin yaplan testlerden ztleme testini
ierir. Bu amala, Ek-1de belirtilen yntemler kullanlr. Numuneler en az bir ay sreyle saklanr.
(4) Uygunluk testinde test edilecek olan ilgili parametreler,
temel zelliklerin belirlenmesi aamasnda tespit edilir ve sadece bu parametreler kontrol edilir.
(5) Gerekli olmas durumunda depolama tesisinde alnacak
ek nlemler, atk sahibi tarafndan iletmeciye bildirilir.
(6) Temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesi testlerinin uygulanmas gerekli olmayan atklar iin uygunluk testi
yaplmaz.
Tesiste dorulama
MADDE 22 (1) Depolama tesisine sevk edilen atklar boaltma ncesinde ve sonrasnda iletmeci tarafndan gzle kontrol edilir. Tesis giriinde atklara ilikin belgeler kontrol edilir.
(2) Atn depolama tesisine kabul edilmesi, ancak atn beraberindeki belgelerde tanmlanm olan temel zellikler ve
2011 | 405
uygunluk testlerinde belirtilen zellikleri tamas halinde

mmkndr. Bu hususun kontrol iin temel zelliklerinin
tanmlanmas ve nitelendirilmesi aamasnda tespit edilen kolay ve ksa srede sonulanan testler, iletmeci tarafndan atk
depolama tesisine kabul edilmeden nce yaplr.
(3) letmeci tarafndan her parti atktan numune alnr. Alnan numuneler, atn kabuln takiben en az bir ay sreyle
saklanr.
(4) Atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesi iin yaplan testler ile uygunluk testlerinde belirtilen zellikleri tamadnn tespiti halinde atk tesise kabul edilmez ve
bu durum iletmeci tarafndan 24 saat iinde il evre ve orman
mdrlne bildirilir.
(5) l evre ve orman mdrl tesise kabul edilmeyen atklarn mevzuata uyumlu ynetildiinin takibinden sorumludur.
ALTINCI BLM
letme Srasnda ve Kapatma Sonrasnda
Kontrol ve zleme Sreci
Kontrol ve izleme ilemlerine ilikin genel hkmler
MADDE 23 (1) Tesis iletmecisi;
a) Atklarn depolama tesisi snfna gre Ek-2de belirlenmi
olan kriterlere uygun ekilde tesise kabul ve bertaraf edildiinin,
406 | 2011
b) Dzenli depolama tesisinin iletme planna uygun olarak

altrldnn,
c) Dzenli depolama tesisinde ina edilen depo gaz ve sznt
suyu ynetim sisteminin ilevini tasarland ekilde yerine
getirdiinin,
) Dzenli depolama tesisine ilikin lisans artlarnn tam olarak salandnn
kontrol edilmesi iin gerekli izleme sistemlerini oluturmak
ve uygulamakla ykmldr.
(2) letmeci, sznt sularndan ve ya sularndan dolay tesiste olabilecek olumsuzluklar engellemek amacyla gerekli
nlemleri almak iin meteorolojik verileri takip etmekle ykmldr. Bu amala, Ek-4te listelenen veriler iletme ve kapatma sonras srete verilen sklkta izlenir. Bu veriler sznt
suyu oluumuna ilikin hesaplamalarda da kullanlr.
(3) letmeci, iletme aamasnda ve kapatma sonrasnda, her
yl sahann topografyas ve depo gvdesine ilikin durum tespiti yaptrr ve Bakanla gnderir. Durum tespitinde; atklarn
depoland yzey alan, hacim ve atklarn kompozisyonu,
depolama metotlar ve depolama sresi, kalan kapasite gibi
iletme aamasnda toplanp saklanmas gereken tm bilgiler
de kullanlr. Kapatma sonrasnda depo gvdesindeki oturmalar belirlenir.
Yeralt sularnn korunmasnda uygulanacak kontrol ve izleme ilemleri
MADDE 24 (1) Depolanacak atn yeralt suyuna etkilerini
2011 | 407
belirlemek amacyla lmler yeralt suyunun menbasnda en

az bir noktada ve mansabnda en az iki noktada yaplr. Depolama tesisi iletmeye girmeden nce gelecekteki alnacak numunelere referans deerler oluturmas amacyla en az noktada rnekleme yaplr. Numune alma noktalar evresel etki
deerlendirmesi srecinde belirlenir.
(2) Yeralt suyu seviyesi her alt ayda bir llr. zel hidrojeolojik durumlar, daha sk aralklarla lm alnmasn gerektirebilir.
(3) Yeralt suyu kalitesinin izlenmesine ilikin numune alma,
analiz skl ve analizde baklacak parametreler ilgili mevzuat
hkmlerine gre belirlenir ve uygulanr. Sznt suyu kompozisyonuna bal olarak gerekli grlmesi halinde Bakanlk
tarafndan ilave analiz istenir.
(4) Tesis iletmeye alndktan veya kapatldktan sonra yeralt
suyu kalitesinde nemli bir deiiklik grlebilir. Bu olumsuzluun giderilmesi veya tesisten kaynaklanmadnn tespit edilebilmesi iin tesis faaliyete alnmadan nce ilk alarm seviyesi tespit
edilir. Alarm seviyesinin alp almadn kontrol etmek amacyla yaplacak gzlemler, her kuyu iin belirlenmi kontrol kurallarn ve su seviyelerini gsteren bir izelgeye ilenir. izelge, kapatma
sonras izleme sreci sona erinceye kadar saklanr.
Sznt suyu ve gaz kontrol iin uygulanacak kontrol ve
izleme ilemleri
MADDE 25 (1) Sznt suyundan ve mevcut olmas halinde
yzeysel sulardan numune alma ilemleri temsil edici noktalarda yaplr. letme plannda belirlenecek olan sznt suyunun
depolama alanndan k noktasndan ISO 5667-1Numune
408 | 2011
Toplama Teknolojisi Genel lkelere gre numune alnr ve analiz yaplr. Numune alma skl iletme plannda belirlenir.
(2) Numune alma sklklar, sznt suyu nitelii ve llecek
parametreler lisans belgesinde bulunmak zorundadr.
(3) Yzey sularn izlenmesi biri menbada dieri mansapta
olmak artyla ve aknt ynn de dikkate alarak en az iki ayr
noktada yaplr. Yzeysel sularn kalitesinin izlenmesine ilikin
numune alma, analiz skl ve analizde baklacak parametreler
ilgili mevzuat hkmlerine gre belirlenir ve uygulanr.
(4) Depo gaz ve sznt suyunun kontrol ve izlenmesi iin
Ek-5te listelenen analizler verilen sklkta yaplr.
letme aamasnda kontrol ve izleme sreci
MADDE 26 (1) letmeci, dzenli depolama tesisinin iletme aamasnda; 23 nc, 24 nc ve 25 inci maddelerde belirtilen ekilde bir kontrol ve izleme plan hazrlar ve yrtr.
(2) Kontrol ve izleme ilemleri srasnda evreyi olumsuz etkileyecek herhangi bir durumun tespiti halinde iletmeci bu
durumu 24 saat iinde l evre ve Orman Mdrlne bildirmekle ykmldr. letmeci, olumsuz etkilerin giderilmesine ynelik nlemlere ilikin Bakanlka verilecek kararlara
uymakla ve nlemlerden doacak masraflar karlamakla ykmldr.
(3) letmeci, kontrol ve izleme plan dorultusunda gerekletirilen faaliyetleri ve yaplan analizleri 13 nc maddeye
gre Bakanla sunar.
2011 | 409
(4) Kontrol ve izlemede analitik ilemlerin ve/veya analizin

kalite kontrol, evre lm ve Analiz Laboratuarlar Yeterlik
Ynetmelii kapsamnda Bakanlka yetki verilen laboratuarlar
tarafndan yaplr.
Uzun dnem evre emniyeti
MADDE 27 (1) I. snf ve II. snf dzenli depolama tesislerinin bulunduu alanlar, depo hizmet sresini doldurduktan
sonra en az otuz yl sre ile izlenir ve denetlenir. Lisans koullarnda izleme sresi belirtilir.
Kapatma ve kapatma sonras bakm sreci
MADDE 28 (1) Dzenli depolama tesisinin tamamen ya da
ksmen kapatlmas; lisansta belirtilen koullar gerekletiinde
veya iletmecinin talebi ve Bakanln onayyla veya Bakanln
gerekeli kararyla gerekletirilir.
(2) Bakanlk tarafndan tesiste nihai saha denetiminin yaplmas ve iletmeci tarafndan sunulan btn raporlarn deerlendirilmesi sonucu iletmeciye kapatma iin onay verilir. Bu
durum hibir ekilde iletmecinin lisansta belirtilen sorumluluklarn deitirmez, tesis kapatma ilemleri tamamlanncaya
kadar bu Ynetmelik hkmlerinden iletmeci sorumludur.
(3) Dzenli depolama tesisi tamamen kapatldktan sonra, lisansta belirtilen sre boyunca kapatma sonras sahann izlenmesi, bakm ve kontrolnden tesis sahibi sorumludur.
(4) Kapatma sonras yaplan izleme ve kontrol ilemleri srasnda ortaya kabilecek olumsuz evresel etkiler konusunda
tesis sahibi Bakanl bilgilendirir. Tesis sahibi Bakanln be410 | 2011
lirttii nlemleri almakla ve bundan doan maliyeti karlamakla sorumludur.

(5) Lisansta belirtilen sre boyunca iletmeci 23 nc, 24 nc ve 25 inci maddelerinde verilen koullara gre dzenli depolama tesisinde oluan gaz ve sznt suyunun analizinden ve
saha evresindeki yeralt suyu rejiminin ve kalitesinin izlenmesinden sorumludur.
Atklarn depolanmas maliyeti
MADDE 29 (1) Atk depolama sahasnn kurulmas, iletilmesi, mali teminatlar, kapatma ve kapatma sonras bakm maliyeti de dhil olmak zere atklarn depolanmas iin alnacak
cretler Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin 13
nc maddesi hkmlerine gre belirlenir.
YEDNC BLM
eitli ve Son Hkmler
zel durumlarn gz nne alnmasn gerektiren atklar

MADDE 30 (1) Jips esasl atklar, II. snf atk depolama tesislerinde biyobozunur atklarn kabul edilmedii lotlar veya
hcrelerde depolanabilir. Jips esasl atklarla birlikte depolanmak istenen atklarn Toplam Organik Karbon (TOK) ve znm Organik Karbon (OK) parametreleri bakmndan Ek2de II. snf dzenli depolama tesisine kabul edilebilecek tehli2011 | 411
keli atklar iin verilen snr deerleri salamas zorunludur.

(2) Asbest ieren inaat atklar ve dier asbest atklar; II. snf depolama tesislerinde; test edilmeksizin depolana-bilirler.
Asbest ieren inaat atklar ve dier asbest atklarn kabul
edecek depolama tesislerinde;
a) Atklarn, balayc madde ile balanan ya da plastik ile
ambalajlanm asbest lifleri de dhil olmak zere asbestten
baka hibir tehlikeli madde iermemesi,
b) Asbest ieren inaat atklarnn ve dier asbestli atklarn
dier atklardan ayr bir hcrede depolanmas ve bu hcrelerin
kontrol altnda tutulmalar,
c) Asbest liflerinin dalp tesise yaylmasn engellemek iin;
depolanan atklarn bulunduu hcrenin; yaplacak olan her
sktrma ileminden nce ve her gn uygun malzeme ile kapatlmas,
) Atklar ambalajl deilse dzenli olarak slatlmas,
d) Asbest liflerinin tesise yaylmasnn engellenmesi amacyla; depolama tesisinin ve lotlarn zerinin en son st rt ile
kapatlmas,
e) Depolama tesisinde veya lotlarda; asbest liflerinin etrafa
yaylmasna sebep olacak sondaj ve benzeri hibir alma yaplmamas,
f) Kapatma sonrasnda; depolama tesisinin ve asbest liflerinin
depoland hcrenin tam olarak yerini gsteren koordinatlar
da ieren bir plan hazrlanmas,
412 | 2011
g) Depolama tesisinin kapatlmasndan sonra arazinin olas

kullanmnda asbestin insanlarla temasn engellemek amacyla
gerekli nlemlerin alnmas
gerekir.
Uygun olmayan dkm sahalarnn slah
MADDE 31 (1) Bu Ynetmelik yrrle girmeden nce
ilgili mevzuatta belirtilen teknik kriterleri karlamayan dkm
sahalarnn slahna ilikin hususlar Bakanlka yaplacak dzenlemelerle belirlenir.
dari yaptrmlar
MADDE 32 (1) Bu Ynetmelie aykr davrananlar hakknda evre Kanununun ilgili maddeleri uygulanr.
Yrrlkten kaldrlan hkmler
MADDE 33 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girmesiyle balantl olarak;
a) 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 22, 23, 31, 32,
33, 34, 35, 36, 37, 38, 39 uncu maddeleri,
b) 18/3/2004 tarihli ve 25406 sayl Resm Gazetede yaymlanan Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarnn Kontrol
Ynetmeliinin 10, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42 nci maddeleri,
c) 14/3/1991 tarihli ve 20814 sayl Resm Gazetede yaymlanan Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 22, 24, 25, 26, 27,
28, 29, 30, 31, 32 nci maddeleri,
2011 | 413
) 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmeliinin 36, 37, 38, 39, 40,
41, 42, 43 nc maddeleri
yrrlkten kaldrlmtr.
Biyobozunur atk azaltm
GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden itibaren 5 yl ierisinde depolanacak olan biyobozunur
atk miktar, 2005 ylnda retilen toplam biyobozunur atk
miktarnn arlka %75 ine, 8 yl iinde % 50 sine ve 15 yl
iinde ise %35ine indirilir.
(2) Bakanlk, dzenli depolama tesislerinde bertaraf edilecek
biyobozunur atklarn azaltlmas konusunda bu Ynetmeliin
yrrle giri tarihinden itibaren azami iki yl iinde ulusal
strateji hazrlar. Bu strateji, geri kazanm, kompostlatrma,
biyogaz retimi veya enerji/madde geri kazanm gibi yntemler ile alnmas gereken tedbirleri ierir.
Mevcut dzenli depolama tesisleri
GEC MADDE 2 (1) Mevcut dzenli depolama tesisi iletmecileri bu Ynetmeliin yrrle girmesini takip eden bir
yl iinde lisansa mracaat etmekle ykmldr. Bu dorultuda iletmeci lisansa mracaat etmeden en az 4 ay nce 16 nc
maddede yer alan zemin geirimsizlik koullar hari olmak
zere 13 nc maddede yer alan hususlara ilikin dzeltici
faaliyetleri ieren bir iyiletirme plan hazrlayarak Bakanla
sunmakla ykmldr.
(2) yiletirme plan, Bakanlk tarafndan bu Ynetmelik h414 | 2011
kmlerine gre incelenir ve onaylanr. Plann yetersiz olduu

ve onaylanmad ve tesiste iyiletirme yaplamayacana kanaat getirilmesi durumda Altnc Blmde verilen kapatma ve
kapatma sonras bakm srecine uygun olarak bu saha mmkn olan en ksa zaman ierisinde kapatlr.
(3) yiletirme plan, Bakanlk tarafndan onaylandktan sonra
yl iinde tesis sahibi, bu Ynetmelik dorultusunda 16 nc
maddede belirtilen yer seimi koullar hari olmak zere tm
nlemleri almakla sorumludur.
Mevcut tesisler iin atk kabul
GEC MADDE 3 (1) Mevcut I. snf dzenli depolama
tesislerinin iletmecileri bu Ynetmelik yrrle girdikten
sonra bir yl iinde bu Ynetmeliin nc ve beinci blmnde verilen hkmler ile Ek-2ye uymak zorundadr.
(2) Mevcut II. snf dzenli depolama tesislerinin iletmecileri
bu Ynetmelik yrrle girdikten sonra yl iinde bu Ynetmeliin nc ve beinci blmnde verilen hkmler ile
Ek-2ye uymak zorundadr.
Artma amurunun dzenli depolanmas
GEC MADDE 4 (1) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK-IVnde tehlikesiz olarak snflandrlan
artma amurlarnn, Ek-2de verilen dier tm parametreleri
salamas, arlka en az %50 kuru madde ihtiva etmesi, n
ileme tabi tutularak kt kokunun giderilmesi ve atn kararl
hale getirilmesi kaydyla II. Snf dzenli depolama alanna
kabulnde 1/1/2015 tarihine kadar znm Organik Karbon
2011 | 415
(OK) limit deerine uygunluk aranmaz.

Yrrlk
MADDE 34 (1) Bu Ynetmelik 1/4/2010 tarihinde yrrle girer.
Yrtme
Ek-1
Testler ve Numune Alma Metodlar
1- Atn temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesinde yaplan Testler
Atn ztleme zellikleri de dhil olmak zere bu Ynetmeliin ondokuzuncu maddesinde listelenen bilgilere ilikin
deerlendirmelerin yaplabilmesi iin atk baz testlere tabi
tutulur. Temel zelliklerin belirlenmesi iin yaplan bu testlerin
sonucuna gre atn depolanaca tesis snf belirlenir. Ayrca
atk bileimi ve yapsnn belirlenmesine ilikin gerekli olan
dier testler atn trne bal olarak tespit edilir ve uygulanr.
Test yaplmas aamasnda atklar, dzenli olarak ayn proses
sonucunda retilen atklar ve dzenli olarak retilmeyen atklar olmak zere iki kategoride deerlendirilir ve buna gre test
ilemleri yaplr.
Dzenli Olarak Ayn Proses Sonucunda retilen Atklar
416 | 2011
Atklar;
- atn retildii proses ve tesisler hakknda yeterli bilginin
bulunduu, ileme giren ham maddelerin ve prosesin iyi tanmland,
- atk sahibinin tesisinde zellikle hammadde veya proses
deiiklii olduunda depolama tesisi iletmecisine bildirerek
tm gerekli bilgileri salad durumlarda dzenli olarak ayn
proses sonucunda retilen ve karakteristikleri deiken olmayan atklar olarak kabul edilir.
Atn farkl tesislerdeki ayn proseslerden kaynaklanmas halinde
dzenli olarak ayn proses sonucunda retilen ve karakteristikleri
deiken olmayan atklar olarak kabul edilmesi iin ayn karakteristie sahip olmas ve 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmelik EKIVte sektr esasl listelenen 6 haneli atk kodunda olduunun belirlenmesi gerekir. Atn temel zellikleri belirlendikten sonra uygunluk testine gnderilir. Bu ilemler yaplrken; atn retildii proseste hi bir deiiklik olmamas gerekmektedir.
Atn ayn tesisteki ayn prosesten kaynaklanmas halinde
atn temel zelliklerine ilikin yaplan analiz sonularnda
sadece ok kk farkllklar olma hali kabul edilebilir. Atn
temel zellikleri belirlendikten sonra uygunluk testine gnderilir. Ancak; bu ilemler yaplrken; atn retildii tesisteki
proseslerde hi bir deiiklik olmamas gerekmektedir.
Dzenli Olarak retilmeyen Atklar
Ayn tesiste ve ayn proses sonucunda retilmemi olan atk2011 | 417
lar ve bileimi belirli olmayan atklar dzenli olarak retilmeyen atklar olarak kabul edilir. Bu tr atklarn her partisi iin
mnferiden olmak zere temel zellikler tespit edilir. Bu aamada, temel zelliklerinin tanmlanmas ve nitelendirilmesinde
yer alan tm aamalar yerine getirilir. Bu nedenle uygunluk
testine gerek yoktur.
Transfer istasyonlarndan kaynaklanan atklar veya atk toplayclarndan gelen kark atklar ok byk deikenlikler
gstereceinden, bu tr atklar dzenli olarak retilmeyen
atklar kapsam altnda ele alnr.
2 - Numune Alma Ve Test Metotlar
Temel zelliklerin belirlenmesi iin numune alnmas, testlerin yaplmas ve uygunluk testleri 5/9/2008 tarihli ve 26988
sayl Resm Gazetede yaymlanan evre lm ve Analiz
Laboratuvarlar Yeterlik Ynetmelii kapsamnda Bakanlka
yetki verilen laboratuarlar tarafndan yaplr. Laboratuarlarn,
atk test ve analizlerinde kantlanm tecrbeye ve etkili kalite
kontrol sistemine sahip olmas gerekir.
Numune alma
Atklardan temel zelliklerin tanmlanmas ve nitelendirilmesi testi, uygunluk testi ve tesiste dorulama testi iin numune
alnmas amacyla hlihazrda CEN tarafndan gelitirilmi olan
numune alma standardnn 1. ksmna uygun bir numune alma
plan yaplr.
Test metotlar
Test metotlar ncelikle Trk Standardna uygun olmak zo418 | 2011
rundadr. Trk Standardlarnn bulunmamas durumunda

ncelikle EN ve ISO yntemleri referans olarak nerilir. Ancak
uluslararas geerlilie sahip tm yntemler kullanlabilecektir.
Atklarn Nitelendirilmesi le lgili Trk Standardlar
Standard no
Standardn ad
TS EN 12457-4
Atklarn nitelendirilmesi - Katdan ztleme

analizi- granl kat atklarn ve amurlarn kat
ztlemesi iin uygunluk deneyi - Blm 3 : Sv
kat oran 10 L/Kg olan ve parack boyutu 4
mmden kk, yksek kat madde muhteval
malzemeler iin tek aamal parti deneyi
TS EN 12506
Atklarn nitelendirilmesi- ztlerin analizi- pH,

As, Ba, Cd, Cl-, Co, Cr, Cr(VI), Cu, Mo, Ni, NO2-,
Pb, toplam S, SO42-, V ve Zn tayini
TS EN 12920
Atklarn nitelendirilmesi- Atklarn belirli artlar

altnda ztlenebilme zelliinin tayini
TS EN 13370
Atk nitelendirilmesi zt analizi Amonyum, AOX, iletkenlik, Hg, fenol indeksi, TOK, kolayca
aa kabilen CN- , F- tayini
TS EN 13656
Atklarn nitelendirilmesi - Elementlerin, tayin

iin hidroflorik (HF) asit, nitrik asit (HNO3) ve
hidroklorik asit (HCl) karm kullanlarak mikrodalga destei ile paralanmas
TS EN 13657
Atklarn nitelendirilmesi Elementlerin kral

suyunda znebilir ksmnn mteakip tayin iin
paralanmas
TS EN 13965-1
Atklarn nitelendirilmesi- Terimler-Blm 1:

Malzeme ile ilgili terimler ve tarifler
TS EN 13965-2
Atklarn nitelendirilmesi- Terimler-Blm 2:

Ynetim ile ilgili terimler ve tarifler
2011 | 419
TS EN 14039
Atklarn nitelendirilmesi-C10-C40 aralndaki

hidrokarbon muhtevasnn gaz kromatografisi ile
tayini
TS EN 14346
Atklarn nitelendirilmesi - Kuru kalnt veya su

muhtevas tayini ile kurumadde miktarnn hesaplanmas
TS EN 14582
Atklarn nitelendirilmesi - Halojen ve kkrt

muhtevasnn tayini - Kapal sistemlerde oksijen ile
yakma ve tayin yntemleri
TS EN 14735
Atklarn nitelendirilmesi- Ekotoksisite deneyleri

iin atk numunelerinin hazrlanmas
TS EN
14735/AC
TS EN 14803
Atklarn nitelendirilmesi- Ekotoksisite deneyleri

iin atk numunelerinin hazrlanmas
Atk miktarnn tantm ve/veya tarifi
EN 15169
Atk nitelendirilmesi - Atk, amur ve keltilerde yanma kaybnn tayini
TS EN 15192
Atk ve topran nitelendirilmesi - Kat maddelerde alkali ortamda paralama ve

spektrofotometrik tehisli iyon kromatografisi
kullanlarak krom (VI) tayini
TS EN 15216
Atklarn zellikleri-Su ve eluatlarda toplam znm kat madde (TK) tayini
TS ISO 9280
Su Kalitesi-Slfat Tayini-Baryum Klorr Kullanarak Gravimetrik Metot
420 | 2011
Atklarn Nitelendirilmesi le lgili Dier Uluslararas

Standardlar
EN
14899:2005
CEN/TR
15310-1:2006
CEN/TR
15310-2:2006
Characterization of waste - Sampling of waste materials Framework for the preparation and application of a Sampling
Plan
Characterization of waste - Sampling of waste materials Part 1: Guidance on selection and application of criteria for
sampling under various conditions
Characterization of waste - Sampling of waste materials Part 2: Guidance on sampling techniques
CEN/TR
Characterization of waste - Sampling of waste materials -
15310-3:2006
Part 3: Guidance on procedures for sub-sampling in the field
CEN/TR
15310-4:2006
CEN/TR
15310-5:2006
CEN/TS
14405:2004
CEN/TS
Characterization of waste - Sampling of waste materials Part 4: Guidance on procedures for sample packaging, storage,
preservation, transport and delivery
Characterization of waste - Sampling of waste materials Part 5: Guidance on the process of defining the sampling plan
Characterization of waste - Leaching behaviour tests - Upflow percolation test (under specified conditions)
Characterization of waste - Leaching behaviour tests - Influence
2011 | 421

14429:2005
EN
15002:2006
prEN 14405
ASTM
D6160
of pH on leaching with initial acid/base addition
Characterization of waste - Preparation of test portions

from the laboratory sample
Leaching behaviour test - Up-flow percolation test (Up-flow
percolation test for inorganic constituents)
Standard test method for determination of Polychlorinated
Biphenyls (PCBs) in waste materials by Gas Chromotography
Ek-2
Atk Kabul Kriterleri
1- Snr deer artrmlar
Atklarn, kabul kriterlerine ilikin snr deerlere gre uygun
depolama alannda bertaraf salanr. Ancak, baz snr deerlerin almas durumunda, depolama tesisi ve evresinin zelliklerini dikkate alnarak sznt suyu da dhil olmak zere oluabilecek emisyonlarn tesise ilave bir yk getirmeyeceinin iletmeci tarafndan belgelenmesi halinde, atk sahibinin talebi
zerine Bakanlk her bir durum baznda aada verilen snr
deer artrmlar dhilinde atn belirlenen tesise kabul edilmesi iin izin verebilir. Her bir dzenli depolama snfna ilikin
artrmlar aada verilmektedir:
422 | 2011
III. snf depolama tesisi snr deer artrmlar

Artrlabilecek parametreler
Sabit kalmas gereken paArtrm

rametreler
miktar
As (Arsenik)
Ba (Baryum)
3 kat
Cd (Kadmiyum)
Cr toplam (Toplam krom)
Cu (Bakr)
Hg (Civa)
Mo (Molibden)
Ni (Nikel)
Pb(Kurun)
Sb (Antimon)
Se(Selenyum)
Zn (inko)
Klorr
Florr
Slfat
OK (znm organik
karbon)
TK ( Toplam znen kat)
3 kat
Fenol ndeksi
TOK (Toplam organik karbon)
2 kat
BTEX(benzen, toluen, etilbenzen

ve ksilen)
PCBler
3 kat
Mineral ya
2011 | 423
II. snf depolama tesisi snr deer artrmlar

Sabit kalmas gereken

parametreler
Artrm miktar
As (Arsenik)
Ba (Baryum)
Cd (Kadmiyum)
Cu (Bakr)
Hg (Civa)
Mo (Molibden)
Ni (Nikel)
Pb(Kurun)
3 kat
Sb (Antimon)
Se(Selenyum)
Zn (inko)
Klorr
Florr
Slfat
OK (znm Organik karbon)
TK ( Toplam znen kat)
424 | 2011
3 kat
I. snf depolama tesisi snr deer artrmlar

Sabit kalmas gere-
Artrm miktar
ken parametreler
As (Arsenik)
Ba (Baryum)
Cd (Kadmiyum)
Cr toplam (Toplam Krom)
Cu (Bakr)
Hg (Civa)
Mo (Molibden)
3 kat
Ni (Nikel)
Pb(Kurun)
Sb (Antimon)
Se(Selenyum)
Zn (inko)
Klorr
Florr
Slfat
OK (znm organik karbon)
TK (Toplam znen kat)
TOK(Toplam organik karbon)
3 kat
LOI (YAK) (Yanma Kayb)
2011 | 425
2- Atklarn dzenli depolanabilmesi iin kabul kriterleri

Atklar kabul kriterlerine ilikin snr deerlere gre uygun
depolama tesisinde bertaraf edilir.
2-A) nert Atklarn Dzenli Depolanabilme Kriterleri
III. snf depolama tesisleri iin snr deerler
Eluat testi deerleri, sv/kat oran (L/S) 10 lt/kg alnarak
hesaplanr.
Snr deer
Parametre
Birim
As (Arsenik)
mg / lt
Ba (Baryum)
mg / lt
Cd (Kadmiyum)
mg / lt
0,004
mg / lt
0,05
Cu (Bakr)
mg / lt
0,2
Hg (Civa)
mg / lt
0,001
Mo (Molibden)
mg / lt
0,05
Ni (Nikel)
mg / lt
0,04
Pb(Kurun)
mg / lt
0,05
Sb (Antimon)
mg / lt
0,006
Se(Selenyum)
mg / lt
0,01
Zn (inko)
mg / lt
0,4
Klorr
mg / lt
80
Florr
mg / lt
Slfat
mg / lt
100(1)
Fenol indeksi
mg / lt
0,1
0,05
OK(znm organik karbon) (2)
mg / lt
50
TK (Toplam znen kat) (3)
mg / lt
400
426 | 2011
(1) Eer atk; slfat iin bu kriteri salayamyorsa; 600 mg/lt

deerini amamak kayd ile kabul kriterlerine uygun olduu
kabul edilir.
(2) znm Organik Karbon (OK) snr deeri atn
kendi pH deerinde salanamyorsa, pH 7,5 8 deerinde test
tekrarlanr ve snr deerin almad tespit edilir. Snr deer
almyorsa; znm Organik Karbon (OK) deerinin kabul
kriterlerine uygun olduu kabul edilir.
(3)Toplam znm kat madde deerleri (TK), slfat ve
klor deerlerine alternatif olarak kullanlabilir.
Yukarda verilen snr deerlere ilave olarak, aadaki snr
deerler de karlanmak zorundadr:
Parametre
Birim
Snr Deer
TOK (Toplam organik karbon)
mg/kg
30000(1)
BTEX
mg/kg
PCBler (7 trde)
mg/kg
Mineral ya (C10 C40a kadar)
mg/kg
500
(1)Toprak atklar iin; ancak topran kendi pH deerinde

veya pH 7,5 ile 8 arasnda znm Organik Karbon (OK)
deerinin 50 mg/lt olmas kayd ile Bakanlk tarafndan daha
yksek bir deer kabul edilir.
2011 | 427
III. snf depolama tesisine teste tabi tutulmakszn kabul

edilebilecek atklar
Bu Ynetmeliin 4 nc maddesinde verilen inert atk tanmna uyan ve aada listelenen atklar, teste tabi tutulmakszn
inert atk depolama tesislerine kabul edilir.
Atk kodu
Atk tr
10 11 03
Cam elyaf atklar
Organik
iermemeli
17 01 01
Beton
Kark olmayan inaat

ve yknt atklar
17 01 02
Tulalar
Kark olmayan inaat

ve yknt atklar
Kiremitler ve Seramik-
Kark olmayan inaat

ve yknt atklar
beton, tula kiremit ve

seramik karmlar ya da
ayrlm gruplar
Kark olmayan inaat

ve yknt atklar
17 01 03
ler
17 01 07
17 02 02
Cam
17 05 04
Toprak ve kayalar
19 12 05
Cam
20 02 02
Toprak ve talar
Snrlama
balayclar
Bitkisel toprak ve turba, kirlenmi tesislerden

gelen toprak ve talar
hari
Bitkisel toprak ve turba hari sadece park ve

bahelerden kaynaklanan
toprak ve talar
i) Ancak bu atklarn teste tabi tutulmadan dzenli depolama

428 | 2011
tesisine kabul edilmesi iin kaynann tek olmas ve tek bir atk
tr iermesi gerekir.
ii) Listede ad geen birbirinden farkl atklarn karm ancak ayn kaynaktan gelmeleri durumunda kabul edilir.
iii) Gzle yaplan denetimde veya atn kayna hakknda
alnan bilgiler neticesinde atn kontamine olduundan phelenilmesi durumunda Ek-1de belirtilen yntemler kullanlarak
gerekli testler yaplr.
iv) Atklarn dier depolama tesislerinde bertarafn gerektirecek dzeyde kontamine olduu veya metal, asbest, plastik ve
kimyasallar gibi olmamas gereken maddeler ierdiinin tespit
edilmesi halinde, bu atklar III. snf depolama alanna kabul
edilmez.
v) nemli miktarda tehlikeli maddeler ieren malze-melerle
ilenmi, kaplanm veya boyanm inaat ve yknt atklar
yukardaki listede yer alan inaat ve yknt atklar kapsamnda
kabul edilmez.
vi) Organik veya inorganik tehlikeli maddelerle konta-mine
olmu inaat ve yknt atklar yukardaki listede yer alan inaat ve yknt atklar kapsamnda kabul edilmez.
2-B)Tehlikesiz Atklarn Dzenli Depolanabilme Kriterleri
Snr deerler, reaktif olmayan ve kararl tehlikeli atklarla
birlikte ayn lotta depolanacak olan tehlikesiz atklar iin belirlenmitir.
2011 | 429
II. snf depolama tesisine teste tabi tutulmakszn kabul

edilecek atklar
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmelik EK-IVte
20 bal altnda tehlikesiz atk olarak snflandrlan belediye
atklar ile evlerden veya ticari yerlerden ayrtrlarak toplanm belediye atklar, bu Ynetmeliin dokuzuncu maddesine
uyulmas kayd ile test edilmeksizin II. snf depolama tesislerine kabul edilir.
II. snf depolama tesisleri iin snr deerler
Snr deerler, reaktif olmayan ve kararl tehlikeli atklarla
birlikte ayn lotta depolanabilen granler tehlikesiz atklara
uygulanr. Granler atklar, tm monolitik olmayan atklar
ierir.
hesaplanr.
Parametre
Birim
Snr Deer
As (Arsenik)
mg / lt
0,2
Ba (Baryum)
mg / lt
10
Cd (Kadmiyum)
mg / lt
0,1
mg / lt
Cu (Bakr)
mg / lt
Hg (Civa)
mg / lt
0,02
Mo (Molibden)
mg / lt
430 | 2011

Ni (Nikel)
mg / lt
Pb(Kurun)
mg / lt
Sb (Antimon)
mg / lt
0,07
Se(Selenyum)
mg / lt
0,05
Zn (inko)
mg / lt
Klorr
mg / lt
1500
Florr
mg / lt
15
Slfat
mg / lt
2000
OK (znm organik karbon) (1)
mg / lt
80
TK (Toplam znen kat) (2)
mg / lt
6000

klorr deerlerine alternatif olarak kullanlabilir.
Reaktif olmayan ve kararl tehlikeli atklarn II. snf depolama tesislerine kabul edilebilmesi iin snr deerler
Snr deerler, II. snf dzenli depolama tesisinde depolanabilecek granler tehlikeli atklara uygulanr. Granler atklar,
tm monolitik olmayan atklar ierir.
hesaplanr.
2011 | 431

Parametre
Birim
Snr Deer
As (Arsenik)
mg / lt
0,2
Ba (Baryum)
mg / lt
10
Cd (Kadmiyum)
mg / lt
0,1
mg / lt
Cu (Bakr)
mg / lt
Hg (Civa)
mg / lt
0,02
Mo (Molibden)
mg / lt
Ni (Nikel)
mg / lt
Pb(Kurun)
mg / lt
Sb (Antimon)
mg / lt
0,07
Se(Selenyum)
mg / lt
0,05
Zn (inko)
mg / lt
Klorr
mg / lt
1500
Florr
mg / lt
15
Slfat
mg / lt
2000
mg / lt
80
mg / lt
6000
OK (znm organik
karbon) (1)
TK (Toplam znen kat)
(2)

432 | 2011

Yukardaki snr deerlere ilave olarak, granler tehlikeli
atklar iin aadaki snr deerler de karlanmak zorundadr:
Parametre
Snr Deer
TOK (Toplam Organik Karbon)
%5(1)
pH
(1)Atn kendi pH deerinde veya pH 7,5 ile 8 arasnda znm Organik Karbon (OK) deerinin 80 mg/lt olmas
kayd ile Bakanlk tarafndan daha yksek bir deer kabul edilebilir.
2-C)Tehlikeli Atklarn Dzenli Depolanabilme Kriterleri
I. snf depolama tesisleri iin snr deerler
Snr deerler, I. snf depolama tesisinde depolanabilecek
granler tehlikeli atklara uygulanr. Granler atklar, tm
monolitik olmayan atklar ierir.
hesaplanr.
2011 | 433

Parametre
Birim
Snr deerler
As (Arsenik)
mg / lt
2,5
Ba (Baryum)
mg / lt
30
Cd (Kadmiyum)
mg / lt
0,5
mg / lt
Cu (Bakr)
mg / lt
10
Hg (Civa)
mg / lt
0,2
Mo (Molibden)
mg / lt
Ni (Nikel)
mg / lt
Pb(Kurun)
mg / lt
Sb (Antimon)
mg / lt
0,5
Se(Selenyum)
mg / lt
0,7
Zn (inko)
mg / lt
20
Klorr
mg / lt
2500
Florr
mg / lt
50
Slfat
mg / lt
5000
OK(znm organik karbon) (1)
mg / lt
100
TK(Toplam znen kat) (2)
mg / lt
10000

434 | 2011

Yukardaki snr deerlerine ilave olarak, aadaki snr deerler de karlanmak zorundadr:
Parametre
Snr Deer
LOI (Yanma kayb)(1)
%10
TOK (Toplam organik karbon) (1)
% 6(2)
(1)Ya LOI ya da TOK kullanlr.

(2)Atn kendi pH deerinde veya pH 7,5 ile 8 arasnda znm Organik Karbon (OK) deerinin 100 mg/lt olmas
kayd ile Bakanlk tarafndan daha yksek bir deer kabul edilebilir.
2011 | 435
Ek-3
Dzenli Depolama Tesislerinde Kullanlan Szdrmaz Malzemeler le lgili Standartlar
Standard no
TS EN 13257
Standardn ad
Jeotekstiller ve Jeotekstille lgili Mamuller-Kat Atk
Depolama Alanlarnda Kullanm in Gerekli zellikler
TS EN 13257/AC
Jeotekstiller ve Jeotekstille lgili Mamuller - Kat Atk

TS EN 13257/ A1
Jeotekstiller ve Jeotekstille lgili Mamuller - Kat Atk

TS EN 13493
Geosentetik Bariyerler - Kat Atk Depolama ve Bertaraf Etme Yerlerinde Kullanm in Gerekli zellikler
436 | 2011
Ek-4
Meteorolojik Veriler
Parametre
letme
Aamas zleme Skl
Kapatma Sonras Aama zleme Skl
Ya hacmi
(mm/gn, mm/ay)
Gnlk
Aylk ortalama
Scaklk, en dk,
en yksek ve yerel
saatle 14:00te (C)
Gnlk
Aylk ortalama
Rzgrn yn ve
hz (m/s)
Gnlk
Buharlama
(mm/gn, mm/ay)
Gnlk
Aylk ortalama
Gnlk
Bal nem
2011 | 437
Ek-5
Depo Gaz ve Sznt Suyunun Kontrol ve zlenmesi
Analiz skl ve baklacak parametreler
Parametre
letme Aamas(2)
Sznt suyu hacmi (6)
Aylk
Sznt suyunun kompozisyonu (1) (6)

CH4, CO2, H2S, O2 ve H2
emisyonlar(3)
ayda bir
Aylk
(4)
Kapatma sonras
Bakm Aamas (2)
Her alt ayda bir
Her alt ayda bir(5)
llmesi gereken parametreler depolanm atn kompozisyonuna bal olarak deiiklik gsterir.
2 Bakanln uygun grmesi halinde analiz skl, tesis baznda
azaltlabilir. Ancak sznt sularnda iletkenlik ylda en az bir kez
llr.
3 Gaz lmleri depolanan atn organik madde ieriine baldr.
4 CH4, CO2, O2 gazlar tabloda verilen sklkta, dier gazlar depolanan atn kom-pozisyonuna bal olarak Bakanlka uygun grlen
sklkta llr.
5 Gaz toplama sisteminin kapatma sonras aamasndaki verimlilii
dzenli olarak kontrol edilir.
6 Sznt suyu hacmi ve kompozisyonu sadece sznt suyu toplama
sistemi bulunan tesislerde tespit edilir.
tespit edilir.
1
438 | 2011
TEHLKEL ATIKLARIN KONTROL YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar, lkeler
Ama
Madde 1 - Bu Ynetmeliin amac, tehlikeli atklarn, retiminden nihai bertarafna kadar;
a) nsan salna ve evreye zarar verecek ekilde dorudan
veya dolayl biimde alc ortama verilmesinin nlenmesine,
b) retiminin ve tanmasnn kontrolnn salanma-sna,
c) thalinin yasaklanmasna ve ihracatnn kontrolne,
d) Ynetiminde gerekli teknik ve idari standartlarn salanmasna,
e) retiminin kaynanda en aza indirilmesine,
f) retiminin kanlmaz olduu durumlarda, retildii yere
en yakn mesafede bertaraf edilmesine,
g) Yeterli bertaraf tesisi kurulmas ve bu tesislerin evresel
bakmdan salkl bir ekilde kontrolne,
h) evreyle uyumlu ynetiminin salanmasna,
ynelik prensip, politika ve programlarn belirlenmesi iin
hukuki ve teknik esaslar kapsar.
2011 | 439
Kapsam
Madde 2 (Deiik:RG-4/9/2009-27339) Bu Ynetmelik,
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer
alan EK-IVte tehlikeli atk olarak snflandrlan, EK-III Ada
listelenmi olan ve tehlikeli kabul edilen zelliklerinden birini
veya birden fazlasn gsteren ve H3 ten H8e kadar olan keza
H10 ve H 11 bakmndan ise EK-III Bteki eik konsantrasyonlarnn zerinde bir deere sahip atklarn retimi, toplanmas, geici
olarak depolanmas, ara depolanmas, tanmas, geri kazanlmas, bertaraf edilmesi, ithali ve ihracatna ilikin yasak, snrlama ve
ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri, tabi
olunacak hukuki ve teknik sorumluluklar kapsar.
Yerli ve yabanc bayrakl gemilerin ve dier deniz aralarnn
normal faaliyetlerinden kaynaklanan atklarn liman kabul tesislerine veya atk toplayc gemilere boaltlmas bu Ynetmelik
kapsam dnda olup, bu atklar iin 24/6/1990 tarihli ve 20558
sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Denizlerin
Gemiler Tarafndan Kirletilmesinin nlenmesi Hakknda Uluslararas Szleme (MARPOL 73/78) hkmleri uygulanr.
Dayanak
Madde 3 - Bu Ynetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddesi ile 15/5/1994 tarihli ve
21935 sayl Resmi Gazete'de yaymlanan Tehlikeli Atklarn
Snrlar tesi Tanmnn ve Bertarafnn Kontrolne likin
Basel Szlemesinin 3 nc maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
440 | 2011
Tanmlar
Madde 4 - Bu Ynetmelikte geen terimlerden;
Tehlikeli Atk: (Deiik:RG-4/9/2009-27339) Bu Ynetmelikte
tehlikeli atk, atk olarak ifade edilecektir. Atk Ynetimi Genel
Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-IVte (A)
iareti ile gsterilmi atklarn herhangi tehlikeli atk konsantrasyonuna baklmakszn tehlikeli atk snfna girerken, ayn
listede (M) iareti ile gsterilmi atklar EK-III Bde verilen
tehlikeli atklarn eik konsantrasyonu zerinde bir deere
sahipse tehlikeli atktr. Ayrca doal karakterleri ya da olumalarna neden olan aktiviteye bal olarak bu Ynetmeliin ekinde yer alan EK-3 Ada veya EK-3-Bde bulunup E- 4te verilen
maddeleri ieren atklarn, Atk Ynetimi Genel Esaslarna
likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-III Adaki zelliklerden
bir veya birkana sahip olmalar ve ayn Ynetmeliin ekinde
yer alan EK-III Bde verilen tehlikeli zellikleri gstermeleri
durumunda tehlikeli atk olarak snflandrlan atklar,
Bertaraf: (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) 5/7/2008 tarihli ve
26927 sayl Resm Gazetede yaymlanan Atk Ynetimi Genel
Esaslarna likin Ynetmeliin EK-II Asnda yer alan ilemlerden herhangi birini veya birkan,
Bertaraf Tesisi: (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-II
Ada sralanan ilemlerden bir veya birkan yapmak zere
kurulmu tesisi,
2011 | 441
Atk Ynetimi: Atn kaynanda azaltlmas, zelliine gre

ayrlmas, toplanmas, geici depolanmas, ara depolanmas,
geri kazanlmas, tanmas, bertaraf ve bertaraf ilemleri sonras kontrol ve benzeri ilemleri,
Tehlikeli Atk Ynetim Plan: Atklarn evreyle uyumlu bir
ekilde ynetimini salamak zere hazrlanan ksa ve uzun
vadeli program ve politikalar,
Acil Durum Plan: Tesiste ve tama ilemleri esnasnda olabilecek kazay sonularyla birlikte deerlendirerek kaza oluumunda tesiste ve civarnda yaplacak ilemleri ayrntl olarak
belirleyen plan,
retici: (Deiik:RG-4/9/2009-27339) Atk Ynetimi Genel
Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-IVte sralanan faaliyetler srasnda tehlikeli atk reten gerek ve tzel
kiiler, at retenin bilinmemesi durumunda ise bu atklar
zilyetliinde veya mlkiyetinde bulunduran gerek ve tzel
kiileri,
Bertaraf Eden: Atklarn bertaraf ilemini yapan veya yaptran gerek ve tzel kiileri,
hracat: hracat devletin yetkisi altnda atklarn ihracatn
yrten gerek ve tzel kiileri,
thalat: thalat devletin yetkisi altnda atklarn ithalatn
yrten gerek ve tzel kiileri,
Transit Devlet: Atklarn snrlar tesi hareketi srasnda transit getii veya gemesini planland devleti,
442 | 2011
Yasad Trafik: Atklarn 47 nci maddede belirtildii ekilde

snrlar tesi hareketini,
Tayc: Yurtii ve yurt dnda atklarn tanmas ileminin tmn veya bir blmn gerekletiren gerek ve tzel kiileri,
Atklarn Snrlar tesi Hareketi: hracat, ithalat ve transit
devletlerden en az birinde tehlikeli olarak grlen atklarn bir
devletten baka bir devlete sevk edilmesini,
Bildirim: Atklarn snrlar tesi hareketinde, Ek 10 da yer
alan bilgi, beyan ve formu kullanarak yaplan bavuruyu,
Atk Tama Formu: retici ve tayc tarafndan ortak doldurulacak, retim noktasndan atk bertaraf tesisine kadar kayt
ve beyanlar ieren, (Ek 9 A-B) de yer alan formlar,
Atk Beyan Formu: (Ek 8) de yer alan formu,
Kompresibilite (Dpr): Mineral szdrmazlk tabakasnda ince
taneli zemin skln,
n Lisans: (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Geici alma zni: (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Lisans: (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
nert Atk: Fiziksel, kimyasal veya biyolojik olarak nemli derecede herhangi bir deiime uramayan, znmeyen, yanmayan, fiziksel veya kimyasal olarak reaksiyona girmeyen,
biyolojik bozulmaya uramayan veya temas ettii maddeleri
evreye veya insan hayatna zarar verecek ekilde etkilemeyen
ve toplam sznt kabiliyeti ve ekotoksisitesi nemsiz miktarda
2011 | 443
olan, zellikle yzey ve yeralt suyu kirlilii tehlikesi yaratmayan maddeleri,

Ara Depolama: Atklarn geri kazanm ve nihai bertaraf tesislerine ulatrlmadan nce atk miktar yeterli kapasiteye ulancaya kadar gvenli bir ekilde depolanmasn,
Geici Depolama: Atklarn ara depolama, geri kazanm ve
nihai bertaraf tesislerine ulatrlmadan yada tesiste tekrar
kullanmadan nce, atk reticisi tarafndan tesis iinde, tesis
iinde uygun yer bulunmamas durumunda reticiye ait uygun
bir alanda gvenli bir ekilde depolanmasn,
Meskun Mahal: st lek planlarna uygun olarak imar plan
ile belirlenmi ve iskan edilmi alan,
Geri kazanm: (Ek:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK-II Bsinde yer alan ilemlerden herhangi birini veya birkan,
Geri Kazanm Tesisi: (Ek:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-II
Bde sralanan ilemlerden bir veya birkan yapmak zere
kurulmu tesisi,
evre Lisans: (Ek:RG-30/3/2010-27537) (1) 29/4/2009 tarihli
ve 27214 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Kanununca
Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelikte
dzenlenen lisans,
Atk Beyan Formu: (Ek:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk reticileri
tarafndan doldurulmas gereken web tabanl programda yer
alan formu,
ifade eder.
444 | 2011
lkeler
Madde 5 - Atklarn ynetimine ilikin ilkeler unlardr;
a) Her trl atn ithali, bu Ynetmeliin 41 inci maddesinde
belirtilen hkmler sakl kalmak kaydyla yasaktr,
b) Atklarn kaynanda en aza indirilmesi esastr,
c) Atk ynetiminin her safhasnda sorumlu kiiler, evre ve
insan salna zarar vermeyecek tedbirleri alrlar,
d) Atklarn yaratt evresel kirlenme ve bozulmadan doan zararlardan dolay atk reticileri, tayclar, bertaraf edicileri kusur art aranmakszn sorumludurlar. Ad geen sorumlularn, meydana gelen zararlardan tr genel hkmlere gre
de tazminat sorumluluu sakldr.
e) Atklarn ynetiminden kaynaklanan her trl evresel zararn giderilmesi iin yaplan harcamalar kirleten der prensibine gre atklarn ynetiminden sorumlu olan gerek ve tzel
kiiler tarafndan karlanr. Atklarn ynetiminden sorumlu
kiilerin evresel zarar durdurmak, gidermek ve azaltmak iin
gerekli nlemleri almamas veya bu nlemlerin yetkili makamlarca dorudan alnmas nedeniyle kamu kurum ve kurulularnca yaplan gerekli harcamalar 21/7/1953 tarihli ve 6183
sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun hkmlerine gre atklarn ynetiminden sorumlu olanlardan
tahsil edilir,
f) Atklarn, Bakanlktan lisans alm bertaraf tesisleri dnda
nc kiiler tarafndan ticari amalar ile toplanmas, sat ve
bertaraf edilmesi, dier yaktlara kartrlarak yaklmas yasaktr,
2011 | 445
g)Atklar fiziksel, biyolojik ve kimyasal n ilemler haricinde

kesinlikle dorudan baka bir madde veya atkla kartrlamaz
ve seyreltilemez,
h) Bertaraf tesislerine tehlikeli atkla kark atk gelmesi durumunda ncelikle ayrtrlmaldr. Ayrtrmann mmkn
olmad durumda atn tamam tehlikeli atk olarak bertaraf
edilmelidir.
) Atklarn geici depolanmas ileminin at reten tesis
iinde yaplmas esastr. Ancak tesis iinde uygun yer bulunamamas durumunda reticiye ait, gerekli koullara sahip uygun
bir alanda geici depolama yaplmas mmkndr.
i) (Ek:RG-30/3/2010-27537) (1) Tehlikeli atk geri kazanm ve
bertaraf tesisleri iin evre lisans alnmas zorunludur. evre
lisans alnmas ilemlerinde evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik esaslar uygulanr.
KNC BLM
Grev, Yetki ve Sorumluluklar
Bakanln grev ve yetkileri

Madde 6 - Bakanlk;
a) Kanun gereince atklarn evreyle uyumlu bir ekilde ynetimini salayan program ve politikalar saptamak, bu Ynetmeliin uygulanmasna ynelik ibirlii ve koordinasyonu
446 | 2011
salamak, valiliklerden blgesel yllk rapor, izin, tesis kapatma

onay gibi her trl bildirimi almak ve deerlendirmekle ve
gerekli denetimleri yapmakla,
b) Blgesel boyutta atk ynetim plan yapmak ve halkn bilgilenmesini salamakla,
c) Atklarn snrlar tesi tanm ve bertarafna ilikin uluslararas almalar yrtmek, ilgili bildirim ve tamaclk belgelerini deerlendirmek, atk ihracatna ilikin faaliyetleri onaylamak, uluslararas bilgi deiimini salamak, herhangi bir
kaza durumunda dier lkeleri haberdar etmekle,
d) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk Ynetimi Genel
Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-IVte (M)
iareti ile bulunan, ancak tehlikeli atk olmad iddia edilen
atklarn tehlikeli zelliklerden bir ya da birkan ierip iermediinin Bakanlka yetkilendirilmi kurum/kurululara ait
laboratuvarlar ve/veya uluslararas kabul grm kurulularca
yaplan analizlerle retici tarafndan tespitini salatmakla,
e) (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
f) (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
g) Atk bertaraf tesisleri iin acil nlem planlarnn hazrlanmasnda genel ilke ve prensipleri belirlemekle,
h) Kapatlan bertaraf tesislerinin yirmi yl boyunca denetlenmesini salamakla,
) Atklarn evreyle uyumlu bir ekilde ynetimine ilikin
teknoloji ve ynetim sistemlerinin kurulmasnda ulusal ve
uluslararas koordinasyonu salamakla,
2011 | 447
i) (Ek:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk beyan formunun internet

yoluyla doldurulmasn salayacak program hazrlamak/hazrlatmak ve programn kullanm esaslarn talimatla
belirlemekle,
ykmldr.
Mlk Amirlerce Alnacak Tedbirler
Madde 7 Mahallin en byk mlki amiri;
a) l snrlarnda atk ynetim planlarnn mahalli evre kurullarnca uygulanmasn salamakla,
b) Kurulacak bertaraf tesislerinin yer seimiyle ilgili bavurular
mahalli evre kurulunun grn alarak Bakanla iletmekle,
c) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Ayda bin kilogramdan
fazla atk reten atk reticisinin atklarn, evre lisans alm
tesislere en fazla alt ayda bir sevkinin yaplmas kouluyla
geici depolama sahasna sresiz izin vermekle ve bu faaliyeti
alt aylk dnemlerde denetlemekle,
d) Atk tama formlar ile ilgili olarak bu Ynetmelikle belirlenen ilemleri yerine getirmekle,
e) l snrlar iinde faaliyette bulunan ve bu Ynetmelik kapsamna giren tesisleri tespit ederek Bakanla bildirmekle ve
periyodik olarak denetlemekle,
f) l snrlar iinde atk tanmas ile ilgili faaliyet gsteren
firmalara ve aralara tama lisans vermek, bu lisans kontrol
etmek, iptal etmek veya yenilemekle,
448 | 2011
g) l snrlar iinde atk tamas srasnda meydana gelebilecek kazalarda her trl acil nlemi almak ve gerekli koordinasyonu salamak ve kaza raporlarn yllk olarak deerlendirerek
Bakanla bildirmekle,
h) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) l snrlar iinde bulunan
tehlikeli atk ara depolama, geri kazanm tesisi ve/veya bertaraf
tesislerinin Bakanlka verilen evre lisans belgelerindeki koullar dorultusunda iletilmelerini salamak, bu amala gerekli denetimleri yapmak, tesislerin iletme bilgi, belge ve teknik
raporlarn dzenli olarak kontrol etmek, deerlendirmek ve
Bakanla rapor etmek, tesisin evre lisans koullarna uygun
almadnn tespiti halinde gerekli yasal ilemleri yapmak ve
Bakanla bilgi vermekle,
) Tehlikeli atk bertaraf tesisi kurulmas iin belirlenen yer
mcavir alan dnda ise, bu yerin imar planna ilenmesini
salamakla,
j) Atk reticisinin tesisinden kaynaklanan atklara ilikin hazrlam olduu atk ynetim planlarn onaylamakla,
k) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) reticilerin gndermekle
ykml olduu bir nceki yln bilgilerini ieren atk beyan
formunu deerlendirmek ve gerekli dzeltmelerin yaplmasn
salamakla,
l) Atk reticisinin ve belediyenin atk ynetim planlarn
esas alan yllk il tehlikeli atk ynetim plann hazrlayarak
Bakanla rapor halinde sunmakla,
ilgili hususlarda gerekli tedbirleri alr.
2011 | 449
Mahalli darelerce Alnacak Tedbirler

Madde 8 - Belediyeler, Bykehirlerde ise Bykehir Belediyeleri;
a) Evlerden kaynaklanan tehlikeli atklarn ynetimine ilikin
plan ve programlarn bu ynetmeliin yrrle giri tarihinden itibaren alt ay iinde hazrlamakla ve kurulacak sistemi
neri halinde mahalli evre kuruluna sunmakla,
b) Atk reticileri ve bertaraflar ile beraber veya istemesi
durumunda ayr olarak atk bertaraf tesislerini kurmak veya
kurdurmakla,
c) Atklarn bertarafna ilikin tesisler ile ilgili plan ve projeler
hakknda valiliin uygun gr ile birlikte Bakanln onayn
almakla,
d) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Belediye ve mcavir alan
snrlar iinde faaliyette bulunan evre lisans alm atk geri
kazanm ve bertaraf tesislerinin inas ve iletilmesinde bu
Ynetmelikte belirtilen ykmllk erevesinde gerekli nlemleri almak veya aldrmakla,
e) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Atklarn tanmas ile geri kazanm ve bertaraf konusunda evre lisans alm kii ve
kurulular ile yapacaklar szlemelerde bulunduu ilin valiliinin uygun grn almak, yaplan faaliyetin sz konusu
szlemelere uygunluunu denetlemek ve bu konuda Bakanla bilgi vermek zere bal olduu valilie rapor vermekle,
f) Tehlikeli atk bertaraf tesisi kurulmas iin belirlenen yer mcavir alan iinde ise, bu yerin imar planna ilenmesini salamakla,
450 | 2011
g) Belediye ve mcavir alan snrlar iinde faaliyette bulunan

ve tehlikeli atk reten tm tesislere inaat ve iletme ruhsat
verilmesi aamasnda, tehlikeli atklarn bertarafnn bu Ynetmelik hkmleri dorultusunda salandnn tesis sahibi tarafndan belgelenmesini salamakla,
h) Gerek ve tzel kiilerce kurulacak ortak atk bertaraf tesislerinin planlanmas, inaat ve iletilmesi aamalarnda yaplacak almalar desteklemekle,
ilgili tedbirlerin alnmasn salar.
Atk reticisinin ykmllkleri
Madde 9 - Atk reticisi;
a) Atk retimini en az dzeye indirecek ekilde gerekli tedbirleri almakla,
b) Atklarn insan sal ve evreye ynelik zararl etkisini,
bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak en aza drecek
ekilde atk ynetimini salamakla, yllk atk ynetim plann bu Ynetmeliin yrrle giri tarihinden itibaren alt ay
iinde hazrlayarak valilikten onay almakla,
c) Bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak, atklarn tesislerinde geici olarak depolamas durumunda valilikten izin
almakla,
d) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) rettii atklarla ilgili kayt
tutmakla, atn gnderecei evre lisans alm olan geri kazanm
ya da bertaraf tesisinin istemi olduu uluslararas kabul grm
standartlara uygun ambalajlama ve etiketleme yapmakla,
2011 | 451
e) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-IVte (M) iareti
ile bulunup EK-III Bde belirtilen zellikleri iermedii ne
srlen atklar iin bu atklarn tehlikeli olmadn Bakanlka
yetkilendirilmi kurum/kurululara ait laboratuvarlar ve/veya
uluslararas kabul grm kurulularca yaplan analizlerle
Bakanla belgelemekle,
f) Atn niteliinin belirlenmesi iin yaplan harcamalar karlamakla,
g) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Atk beyan formunu her
yl takip eden yln en ge Mart ay sonuna kadar bir nceki yla
ait bilgileri ierecek ekilde Bakanlka hazrlanan web tabanl
program kullanarak doldurmak, onaylamak ve ktsn almak
ve be yl boyunca bir nshasn saklamakla,
h) Atk depolanmas veya bertarafnn tesis dnda yaplmas
durumunda; (Ek 9 A-B) deki bilgileri ieren tama formunu
doldurmak ve ngrlen prosedre uymakla,
) Atk tamaclnda mevcut uluslararas standartlara uymakla,
j) At bertaraf tesisinin kabul etmemesi durumunda taycy baka bir tesise gndermekle veya taycnn at geri
getirmesini ve bertarafn salamakla,
k) Bu Ynetmelikteki esaslara uygun olarak atklarn bertaraf
edilmesi amacyla belediyelerle ya da gerek ve tzel kiilerle
ortak atk bertaraf tesisleri kurmak ve gerekli harcamalara katkda bulunmakla,
l) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Atklarn bu Ynetmelik452 | 2011
teki esaslara uygun olarak kendi imkanlar ile veya evre lisans
alm atk bertaraf tesisinde gerekli harcamalar karlayarak
veya belediyelerle ya da gerek ve tzel kiilerle kurulacak
ortak atk bertaraf tesislerinde bertaraf etmek veya ettirmekle,
m) Atklarn fabrika snrlar iinde tesis ve binalardan uzakta
beton saha zerine yerletirilmi salam, szdrmaz, emniyetli
ve uluslararas kabul grm standartlara uygun konteynrlar
ierisinde geici olarak muhafaza etmekle, konteynrlarn zerinde tehlikeli atk ibaresine yer vermekle, depolanan maddenin miktarn ve depolama tarihini konteynrlar zerinde belirtmekle, konteynrlarn hasar grmesi durumunda atklar,
ayn zellikleri tayan baka bir konteynra aktarmakla, konteynrlarn devaml kapal kalmasn salamakla, atklarn
kimyasal reaksiyona girmeyecek ekilde geici depolamakla,
n) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Ayda bin kilograma kadar atk reten retici biriktirilen atk miktar alt bin kilogram
gememek kayd ile valilikten izin almakszn atklarn arazisinde en fazla yz seksen gn geici depolayabilir. Bu durumda
herhangi bir tehlike halinde arazide nlem alabilmek iin en az
bir kiiyi grevlendirmekle ve bu kiinin iletiim bilgilerini
valilie bildirmekle,
o) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Bu Ynetmelik hkmlerine
uygun olarak geri kazanm ve bertaraf tesislerine gnderilmeden
nce kendi atklarn gerekli nlemleri alarak fiziksel, kimyasal
veya biyolojik ilemlerle zararsz hale getirmek, bakiye atk oluuyor ise uygun ekilde evre lisans alm bertaraf ve geri kazanm
tesisine gtrmekle veya gnderilmesini salamakla,
2011 | 453
p) Tesis iinde atklarn toplanmas tanmas ve geici depolanmas gibi ilemlerden sorumlu olan alanlarn sal ve
emniyeti ile ilgili her trl tedbiri almakla,
r) Kaza sonucu veya kasti olarak atklarn dklmesi ve bunun gibi olaylar sunucu meydana gelen kirliliin nlenmesi
amacyla, atn trne bal olarak olayn vuku bulduu andan itibaren en ge bir ay iinde olay yerinin eski haline getirilmesi ve tm harcamalarn karlanmasyla,
s) Kaza sonucu veya kasti olarak atklarn dklmesi ve bunun gibi olaylar vuku bulduunda valilii bilgilendirmek ve
kaza tarihi, kaza yeri, atn tipi ve miktar, kaza sebebi, atk
bertaraf ilemi ve kaza yerinin rehabilitasyonuna ilikin bilgileri ieren raporu valilie sunmakla,
t) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Faaliyetlerine ynelik inaat ve iletme ruhsat alnmas aamasnda, tehlikeli atklarnn
bu Ynetmelik hkmleri dorultusunda bertarafnn salanacan belgelemekle,
ykmldr.
(Deiik madde bal:RG-30/3/2010-27537)
nm ve bertaraf edenin ykmllkleri
(1)
Geri kaza-
Madde 10 - Bertaraf eden;

a) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Tehlikeli atk bertaraf ve
geri kazanm tesisleri iin evre lisans alnmas ilemlerinde
evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik esaslarna uymakla,
454 | 2011
b) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) evre lisans kapsamnda

belirlenen artlara uymakla,
c) (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
d) (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
e) letme plann her yl Bakanla sunmakla,
f) Atn tesise giriinde bertaraf ileminden nce atn fiziksel ve kimyasal analizini yapmakla, atn tama formunda
belirtilen atk tanmna uygunluunu tespit etmekle,
g) Tesisin iletilmesi ile ilgili her blmn iletme plann yaparak uygulamakla,
h) Tesisin risk tayan blmlerinde alan personelin her
trl gvenliini salamak, alt ayda bir salk kontrollerini
yaptrmak ve bu blmlere izinsiz olarak ve yetkili kiilerin
dnda girileri nlemekle,
) Acil nlemlerle ilgili eitimli personel bulundurmak ve acil
durum sz konusu olduu zaman Bakanla bilgi vermekle,
j) Kabul ettii atn tama formunu imzalamak ve otuz gn
iinde reticiye gndermekle,
k) Atk tama formu ile ilgili olarak retici ile arasnda
uyumazlk kmas halinde, bu uyumazlk giderilemezse on
be gn iinde, uyumazl Bakanla bildirmekle,
l) Tama formu olmakszn atk kabul etmesi halinde Bakanla bilgi vermekle,
2011 | 455
m) Tesisin iletilmesi ile ilgili Bakanln ngrd ileri

yapmakla,
n) Tesisin kapatlmas iin kapatma plan yaparak yz seksen
gn nceden Bakanla bildirmekle,
o) Tesisin kapatlmasndan sonra 37 ve 40 nc mad-delerde
ngrlen ileri yapmakla,
p) Atk reticisi tarafndan bertaraf tesislerine denecek atk
bedelini, atk kategorileri ve bertaraf yntemlerine gre, bertaraf tesisinin bulunduu blgede yer alan illerin sanayi odalar
temsilcileri, sanayi odalarnn bulunmad illerde ticaret ve
sanayi odalar temsilcileri ile birlikte belirlemekle,
r) Faaliyetleri hakknda atn tesise kabul tarihi, atn kayna, miktar, tanm tr ve bertaraf/geri kazanm yntemi
gibi bilgileri ieren yllk raporlarn valilie gndermek ve 5
yl boyunca saklamakla,
ykmldr.
NC BLM
Tama le lgili Hkmler
Atklarn tanmas
Madde 11 - Atklarn tanmas bu i iin lisans alm kii ve
kurulularca tanan atn zelliine uygun aralarla yaplr.
456 | 2011
Ayn arata ayn kap iinde tanacak atn kod numaras ayn
olmak zorundadr.
Aralarda tama formu bulundurma zorunluluu
Madde 12 - Tama ilemi yaplacak aralarda atk tama formu bulundurulmas zorunludur. Tama Formlar atk reticisi
tarafndan ilgili valilikten temin edilir. (Ek 9-A) ve (Ek 9-B) de yer
alan atk tama formlarndan (A) formu mavi, (B) formu pembe,
(C) formu beyaz, (D) formu yeil, (E) formu sar renktedir. Atk
reticisi ve tayc tarafndan lke ii tamada (Ek 9-A) da yer
alan (A), (B), (C), (D) formlar, uluslararas tamada ise (Ek 9-B)
de yer alan (A), (B), (C), (D), (E) formlar doldurulur ve valilie
bavurulur. (A), (C) ve (E) formlar iki nsha olmaldr.
Bu formlardan;
a) (D) formu tama balamadan nce, atk reticisinde kalr,
retici tarafndan valilie gnderilir,
b) (A), (B), (C), (E) formlar tama esnasnda bulundurulmak
kayd ile taycya verilir,
c) (E) formu uluslararas tamada, tayc tarafndan gmrk knda Bakanla bir nshas gnderilmek zere gmrk
memuruna teslim edilir,
d) (A) , (B) ve (C) formu tayc tarafndan atk bertaraf tesisi
sorumlusuna imzalatlarak, (A) ve (B) formlar atkla birlikte
teslim edilir. (C) formu ise taycda kalr, bir nshas reticiye
teslim edilir,
e) (A) ve (B) formu atk bertarafndan sorumlu kii veya ku2011 | 457
rulu tarafndan imzalanarak alnr. (A) formunun bir nshas

bertaraf tarafndan net miktarlar, bertaraf yeri ve tarihi form
zerine doldurulduktan sonra Bakanla gnderilir,
f) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) (B) formu net miktarlar,
bertaraf yeri ve tarihi form zerine doldurulduktan sonra geri
kazanm veya bertaraf eden tarafndan reticiye gnderilir.
Gnderilen ve alnan tm tama formlar yl sre ile saklanmak ve denetimlerde yetkili idarelerce istendiinde hazr
bulundurulmak zorundadr.
Atk tayclarnn lisans alma zorunluluu
Madde 13 - Atk tamak isteyen gerek ve tzel kiiler tehlikeli atk tama lisans almak zere (EK 18) de yer alan bilgi ve
belgelerle , valilie bavurmak zorundadr. Lisans, bavuran
firmaya ve araca verilir. Lisans alan firma 11/7/1993 tarihli ve
21634 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Tehlikeli Kimyasallar
Ynetmeliinin (Ek 4) de yer alan tehlikeli atk iaretlerini aralarnda kullanmak zorundadr. Bu hkmler sadece kara tatlar iin geerlidir. Deniz, hava ve demiryolu tamacl iin
bu amala uygulanan ulusal ve uluslar aras kabul grm
tamaclk kurallar uygulanr. Tamann karayolu ile yaplmas halinde, 10/7/2003 tarihli ve 4925 sayl Karayolu Tama
Kanununda tehlikeli maddelerin karayoluyla tanmasna ilikin hususlar dorultusunda, ilgili valilikten alnacak tama
lisansnn yan sra, ehirler aras tama faaliyetlerinde bulunacak gerek ve tzel kiilerin Karayolu Tama Kanunu uyarnca
Ulatrma Bakanlndan yetki belgesi almak zorundadr. Lisans yl iin geerlidir ve bu sre sonunda yenilenmesi gere458 | 2011
kir. Lisans alan ancak tamaclkta ngrlen standartlara

uymayan firmalarn lisanslar valilike iptal edilir.
Lisansl arala tama muafiyeti
MADDE 14 (Deiik:RG-4/9/2009-27339)
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde
yer alan EK-IVte 09 01 Fotoraf Endstrisi Atklar bal
altnda kaytl gm ieren sabitletirme banyolarnn ve bu
Ynetmelik kapsamnda olan, ancak toplam elli kilogram
gemeyen atklarn tanmasnda bu Ynetmeliin 11, 12 ve 13
nc madde hkmleri uygulanmaz.
DRDNC BLM
Atklarn Geri Kazanm ve Bertarafna likin Hkmler
Genel esaslar
Madde 15 - Atklarn geri kazanlmas ve tekrar kullanlmas
esastr. Atklarn alternatif hammadde olarak kullanlmalarna
ilikin teknik ve idari hususlar Bakanlk tarafndan karlacak
tebli ile belirlenir.
(Deiik:RG-4/9/2009-27339) Atklarn geri kazanlma-snn
ve tekrar kullanlmasnn mmkn olmad durumlarda atklar, evre ve insan salna zarar vermeden bertaraf edilir.
Bertaraf sistemleri Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-III Adaki tehlikeli kabul edilen
2011 | 459
atklarn zelliklerine ve uygun teknolojilere gre seilir. (Deiik nc cmle:RG-30/3/2010-27537) (1) Ayn Ynetmeliin
ekinde yer alan EK-II A ve EK-II Bde belirtilen tm geri kazanm ve bertaraf ilemlerini gerekletirmek isteyen gerek ve
tzel kiiler Bakanlktan evre lisans almakla ykmldr.
Bu Ynetmelik hkmlerine uygun ekilde kurulmu nihai
bertaraf tesisleri kurulduu zaman meskun mahal dnda ise
ve meskun mahale mesafesi bin metreden fazla ise, valilik/
belediye tarafndan imar planlarnda deiiklik yaparken meskun mahale olan mesafeyi dikkate almakla ykmldr. Ancak
mr dolmu tesisler iin bu snr geerli deildir.
Geri kazanm
Madde 16- Atklarn ekonomiye katk salamak ve nihai bertarafsa gidecek atk miktarnn azaltlmas amacyla geri kazanlmas esastr. Atklarn geri kazanmnda (Deiik ibare:RG4/9/2009-27339) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-II Bde verilen ilemlerden herhangi
biri uygulanr. Tehlikeli atk geri kazanm ileminden sonra
elde edilen ikincil hammaddenin rn niteliinde olduunun
akredite laboratuvarlar ve/veya uluslar aras kabul grm
kurulularca yaplan analizlerle belgelenmesi zorunludur.Geri
kazanm ilemi sonucunda bakiye atk oluuyor ise, bu Ynetmelik hkmlerine uygun ekilde bertaraf salanmaldr.
Fiziksel, kimyasal ve biyolojik n ilemler
Madde 17 - Atklar, deerlendirilmesi, dzenli depolanabilmesi veya evreye olan zararlarnn en aza indirilmesi iin fiziksel, kimyasal veya biyolojik ilemlere tabi tutulurlar. Tehli460 | 2011
keli atn bu ilemler sonucunda inert hale getirildiinin veya

(Deiik ibare:RG-4/9/2009-27339) Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde yer alan EK-III Ada verilen
tehlikeli kabul edilen atklarn zelliklerini tamadnn veya
(Ek 11-A) ya gre tehlikesiz atk olarak depolanabilirliinin
belgelenmesi zorunludur. Bu ilemler sonucunda bakiye atk
oluuyor ise, bu Ynetmelik hkmlerine uygun ekilde
bertaraf salanmaldr.
Derine enjeksiyon
Madde 18 Pompalanabilir nitelikteki sv atklar jeolojik ve
hidrojeolojik adan uygun olan kuyulara, tuz kayalarna veya
doal olarak bulunan boluklara enjeksiyon ilemi ile bertaraf
edilebilir. (Deiik ikinci cmle:RG-30/3/2010-27537) (1) Bu
yntem ile at bertaraf etmek isteyen gerek ve/veya tzel
kiiler alann uygunluunun belirlenmesi veya tespiti amacyla
fizibilite raporu hazrlatp Bakanla sunmak ve evre lisans
almakla ykmldr. Derine enjeksiyon ilemine ilikin hususlar Bakanlka karlacak tebli ile belirlenir.
Srekli depolama
Madde 19- Terkedilmi kapal maden ocaklarnda atklarn
konteynrlar iinde depolanmas mmkndr. Bu yntem ile
at bertaraf etmek isteyen gerek ve/veya tzel kiiler ocan
uygunluunun belirlenmesi veya tespiti amacyla niversite ,
kurum/ kurulua fizibilite raporu hazrlatp Bakanla sunmak
ve izin almakla ykmldr. Srekli depolama ilemine ilikin
hususlar Bakanlka karlacak tebli ile belirlenir.
Yakma
Madde 20 (Mlga:RG-30/10/2010-27744)
2011 | 461
Deneme yakmas
Madde 21 (Mlga:RG-30/10/2010-27744)
Dzenli depo tesisleri
Madde 22 (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Tek tr atk depo tesisleri
Madde 23 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
BENC BLM
Ara Depolama ve Artm Tesisleri ile lgili Hkmler
Ara depolama tesisleri

Madde 24 (Deiik birinci fkra:RG-30/3/2010-27537) (1) Nihai
bertaraf veya geri kazanm iin uygun yer bulunamamas durumunda ya da evre lisans alm geri kazanm ve bertaraf tesislerine ulatrlmadan nce atk miktarnn yeterli kapasiteye ulamas
amacyla atklar ara depolarda depolanabilir. Bu depolarda bekleme sresi bir yl aamaz. Ancak bu sre zorunlu hallerde Bakanln uygun gr ile uzatlabilir. Ara depolama tesisleri iin Bakanlktan evre lisans alnmas zorunludur.
Ara depolama ve ileme tesislerinde;
a) Giri, depolama ve alma ksmlar,
b) Yangn sndrme sistemleri,
462 | 2011
c) Borularn, hazne ve kaplarn temizlenmesi iin temizleme

sistemleri,
d) Taan ve dklen atklarn toplanmas iin yeterli absorban, ntralizan,
bulunur.
Herhangi bir kaza halinde derhal mdahale edilebilmesi iin
atk tayan borular ile depolama konteynrlarnn yer stne
tesisi zorunludur. Kirli su kaann mmkn olduu tesis
blgelerinde, kirli suyun yer altna szmamas ve etrafndaki
topraklar kirletmemesi iin gerekli szdrmazlk tedbirleri alnr.
Blgeden atlan ykama ve benzeri atk sular ayr olarak toplanr ve 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayl Resmi Gazete'de
yaymlanan Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinde yer alan snr
deerlere uygun ekilde artlr. Bu tr artma tesislerinde retilen artma katlar ve amurlar bu Ynetmelik kapsamnda
bertaraf edilir.
Ara depolama tesisi dizaynna ilikin hususlar Bakanlka karlacak tebli ile belirlenir.
Atklarn tesis iinde tanmas
Madde 25 - Kat veya sv haldeki atklar iin atn ve iletmenin zelliine gre uygun konteynr ve tama ekilleri iletmeler tarafndan belirlenir.
Kaplarn zerine atn eidi, kayna, miktar ve depolama
tarihi ile ilgili bilgiler ak olarak yazlr.
2011 | 463
Tesis iinde alnacak gvenlik nlemleri

Madde 26 - leme tabi tutulacak veya geici olarak depolanacak atklar, zel yerlerde kap veya hazneler iinde; uygulanacak fiziksel, kimyasal, biyolojik ilemler ve yakma ilemlerine
gre ayr ayr ve birbiri ile kimyasal reaksiyona girmeyecek
ekilde atk kod numarasna gre depolanr.
Ara depo veya ileme tesislerinin bekletme haznelerinin rmelere ve anmalara dayankl olmas ve gerekli emniyet ve
kontrol sistemlerini ihtiva etmesi zorunludur.
ALTINCI BLM
(Deiik blm bal:RG-30/3/2010-27537)1
Geri Kazanm ve Bertaraf Tesislerine evre Lisans Alnmas ile lgili Hkmler
Bertaraf tesislerine n lisans verilmesi
Madde 27 (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Geri Kazanm ve Bertaraf Tesislerine evre Lisans Alnmas
MADDE 28 (Balyla birlikte deiik:RG-30/3/2010-27537) (1)
evre lisans alnmas aamasnda evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr. Sz konusu Ynetmeliin Ek-3 Csinde yer alan
1
Bu deiiklik 1/4/2010 tarihinde yrrle girer.
464 | 2011
Teknik Uygunluk Raporunda bu Ynetmeliin Ek-19unda

verilen bilgi ve belgelerin bulunmas zorunludur.
Lisans iptali
Madde 29 - (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Bertaraf tesislerine inaat ruhsat verilmesi
Madde 30- (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
YEDNC BLM
Dzenli Depolama Tesisleri naat ve letilmesi
Yer seimi
Madde 31 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Depo zemini
Madde 32 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Uzun sreli evre emniyeti
Madde 33 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Depo tabannn tekili
Madde 34- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dren sistemi tekili
2011 | 465
Madde 35 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)

Depo tesislerine dolgu yaplmas
Madde 36 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Depo tesisi st rtsnn tekili
Madde 37- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Atk kabul
Madde 38- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dzenli depo tesislerinin iletilmesi
Madde 39- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Bertaraf tesisinin kapatlmas
Madde 40 - Bertaraf eden, tesisin kapatlmasndan en az yz
seksen gn nce;
a) Tesisinin kapatlmas ile ilgili fizibilite etdn,
b) Atklarn, sznt sularnn yamur sularna ve yeralt sularna ve/veya atmosfere olas karmn kontrol eden lm
izleme sistemine ilikin plann,
c) Tesiste yer alan nitelerin her birinin ne ekilde kapanaca ile ilgili plann,
d) Tesisin aktif olduu sre boyunca saha iinde bulunan
atklarn envanterini,
e) Tesiste kalan atklarn, analiz, tama ve bertaraflarna ili466 | 2011
kin tm metotlarn ve kapatmada kullanlacak yntemlerin

ayrntl tanm ve uygulanabilir planlarn,
f) Ara ve malzemenin temizlenmesi, topraktan alnan numuneler ve test metotlarna ilikin raporlar,
g) Atklarla kirlenmi malzemelerin bertaraflarna ynelik planlar,
Bakanla sunar.
Bertaraf eden, Bakanlktan kapatma plan onay almadan ve
kapatma sonras gereken evre koruma ilemlerini gerekletireceine dair taahhtname vermeden tesisi kapatamaz. Kapatma ileminden sonra bertaraf edenin sorumluluu devam eder,
lm izlemeye ilikin raporlarn yirmi yl sreyle her yl sonunda Bakanla iletir.
SEKZNC BLM
Atklarn Snrlar tesi Tanm
Atklarn ithali
Madde 41- Atklarn, serbest blgeler dahil Trkiye Cumhuriyeti Gmrk Blgesine girii yasaktr. Ancak, sektr itibari ile
ekonomik deere haiz atklarn ithal izinleri yaymlanacak
tebliler dorultusunda verilir.
Serbest blgelerdeki faaliyetler sonucu ortaya kan atklarn
geri kazanlmas ve/veya bertaraf amacyla blgede uygun
2011 | 467
tesis bulunmamas durumunda atk reticisi firmann talebi

zerine serbest blge mdrl bakanlnda valilik, gmrk, gmrk muhafaza mdrl iletici veya blge kurucu
ve ileticisi ve atk reticisi firma temsilcilerinden oluan bir
komisyonun uygun grn mteakip serbest blge mdrlnce Bakanlktan alnacak onaya istinaden bu atklar blgeden karlr.
Komisyona aada belirtilen bilgi ve belgeler sunulacaktr.
a) Atklarn serbest blge iindeki bir retim ve/veya tketim
faaliyeti sonucu ortaya ktna ilikin belge,
b) At oluturan faaliyetin tr, atk tr ve miktar,
c) Atklarn geri kazanm veya bertaraf amacyla gnderilecek olan tesisten alnacak valilik onayl atk kabul yazs,
d) Bakanlk gerekli grd takdirde ilave teknik bilgi ve
belgeler isteyebilir.
Kullanlm lastiklerin karkas niteliinde olanlar Dahilde leme Rejimi kapsamnda sadece Bakanlktan lisans alm iletmeler tarafndan geri kazanm amacyla lkemize giriinde bu
madde hkmleri uygulanmaz.
Atklarn ihrac
Madde 42 - Atklar;
a) lkemizde atklarn bertaraf iin gerekli teknik kapasiteye
sahip tesislerin bulunmamas halinde,
b) Sz konusu atklar ithalat devletin yetkili otoritesinin
468 | 2011
kabul etmesi durumunda,

ihra edilebilir.
Bu durumda, atklarn snrlar tesi tanmna izin verilmeden nce transit devletlerin ve at ithal edecek devletin yazl
onaylar Bakanlka alnr.
Bilgi verme ykmll
Madde 43 - hra edilecek atklar iin (Ek 10) da yer alan bildirim formu iki nsha halinde ihracat firma tarafndan doldurularak Bakanla iletilir. Bakanlka, bildirim formunun ithalat devletin ve transit devletlerin yetkili makamlarna gnderildii tarihten itibaren altm gn iinde yazl onay verilmezse
ihracat ilemi balatlamaz.
Transit devlete bildirim ykmll
Madde 44- lkemizin transit devlet olmas halinde, Bakanla (Ek 10) da belirtilen ekilde tamann planland tarihten
en az altm gn nce bildirimde bulunulmas zorunludur.
Bakanlk sz konusu transit tama ilemine artl veya artsz
izin verebilir, izin vermeyi reddedebilir veya en ge altm gn
iinde bildirimde bulunan taraftan bilgi isteyerek yazl cevabn bildirir.
Bakanln izni alnmadan transit gei yaplmaz, ulusal yetki
alanmz iinde atk yk limbo yaplamaz ve aktarlamaz.
Atklarn uluslararas tanmnda uygulanacak usul ve esaslar
Madde 45- Atklarn uluslararas tanmnda uygula-nacak
2011 | 469
usul ve esaslar unlardr;

a) Tayc, (EK 9-B) de belirtildii gibi doldurulan tama
belgesini, atklarn tanmna balad andan itibaren nihai
bertaraf yerine kadar, tama sresince yannda bulundurmak
ve bu belgeyi istendiinde gvenlik ve tama ile ilgili makamlarn incelemesine sunmak zorundadr,
b) Atklarn snrlar tesi tanmndan sorumlu olan ahslar,
sz konusu atklarn teslim edilmesi veya teslim alnmas srasnda tama belgesini imzalamakla ykmldr,
c) Bertaraf eden, sz konusu atklar teslim alm olduunu
ve ilemin bildirimde belirtildii ekilde tamamlandn gsteren belgeyi ihracatya ve Bakanla iletmekle ykmldr.
hracat bu belgeyi alamad takdirde Bakanlk kanalyla bu
durumu ithalat devlete bildirir,
d) Atklarn snrlar tesi tanmnda uluslararas paketleme,
etiketleme ve tama standartlarna uyulur,
e) Atklarn snrlar tesi tanmnn bu Ynetmelie gre
tamamlanamad durumlarda, ihracat devlet, ithalat devletin bilgi verdii tarihten itibaren doksan gn iinde veya ilgili
devletlerin mutabk kalacaklar baka bir sre iinde geri almay temin eder.
Genel bildirim
Madde 46 - hracatnn bir yllk sre iin genel bir bildirimde bulunmasna izin verilebilmesi iin;
a) Sevk edilecek atklarn cinsi, kesin miktar veya periyodik
470 | 2011
listesi gibi Bakanln isteyecei bilgilerin bulunmas,

b) Atklarn ayn fiziksel ve kimyasal zellikleri tamas,
c) hracat devletin ayn gmrk giri-k kapsn kullanmas,
d) Atklarn ayn bertaraf tesisine sevk edilmesi,
zorunludur.
Yasad trafik
Madde 47- Atklarn tanmasnda;
a)Bu Ynetmelik gereince yaplmas gereken bildirimlerde
bulunulmamas,
b) Yetkili otoritenin bu Ynetmelik ile belirtilen izninin bulunmamas,
c) Yetkili otoritenin izninin hileli veya yalan beyan sonucu
elde edilmesi,
d) Belgelerin ieriine tmyle veya ksmen uymadan lke
yetki alanna girilmesi,
e) Uluslararas szlemelere ve bu Ynetmelie aykr olarak
atklarn bertaraf, boaltm ve/veya nakil aracyla birlikte terk
edilmesi,
durumlarnda atklarn tanm yasad trafiktir.
hracat, kendisine yasad trafik hakknda bilgi verildii
tarihten itibaren otuz gn iinde veya ilgili devletlerin mutabk
kalaca baka bir sre iinde, atklarn ihracat veya retici ya
2011 | 471
da ihracat devletin kendisi tarafndan lkesine iadesini temin

edecektir.
DOKUZUNCU BLM
Dier Hkmler
zel atklar
MADDE 48 (Deiik:RG-4/9/2009-27339)
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin ekinde
yer alan EK-IVte (01) bal altnda kaytl maden atklar, (13)
bal altnda kaytl ya ve sv yakt atklar, (16 06) bal
altnda kaytl kullanlm pil ve akler, (18) bal altnda
kaytl insan ve hayvan sal ve/veya bu konulardaki aratrmalardan kaynaklanan atklar ile kullanlm lastiklerin toplanmas, tanmas, ilenmesi ve bertarafna ilikin esaslar Bakanlka belirlenir.
Cezai hkmler
Madde 49 - Bu Ynetmelik hkmlerine aykrlk halinde
2872 sayl evre Kanununun 15 ve 16 nc maddelerinde belirtilen merciler tarafndan gerekli ilemler yaplr ve 26 nc maddedeki yaptrm uygulanr. Kanunun 24 nc maddesindeki
merciler tarafndan 20, 21 ve 23 nc maddelerinde belirtilen
idari nitelikteki cezalar verilir.
Yrrlkten kaldrlan mevzuat
472 | 2011
Madde 50 - 27/08/1995 tarihli ve 22387 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii
yrrlkten kaldrlmtr.
EK MADDE 1 (Ek:RG-30/10/2010-27744)
Atklarn yaklmas ile ilgili olarak 6/10/2010 tarihli ve 27721
sayl Resm Gazetede yaymlanan Atklarn Yaklmasna likin Ynetmelik hkmleri uygulanr.
Geici Madde 1- Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden
nce yrrlkte bulunan ynetmelie gre hazrlanm olan
tebli ve genelgelerin bu Ynetmelie aykr olmayan hkmleri karlacak olan yeni tebli ve genelgelere kadar geerlidir.
Geici Madde 2- Ynetmeliin yaynland tarihten nce
Bakanlktan geri kazanm konusunda lisans alm tesislerin ve
valilikten tama lisans alm firma ve aralarn bu Ynetmeliin yrrle girmesini mteakip, bir yl iinde geri kazanm
konusunda Bakanla ve tama konusunda ise valiliklere tekrar mracaat ederek lisanslarn yenilemeleri zorunludur.
Geici Madde 3- Valilikler bu Ynetmelik yrrle girdii
tarihten itibaren sekiz ay iinde il tehlikeli atk ynetim plann
hazrlayarak Bakanla sunar.
Yrrlk
Madde 51- Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
Madde 52 - Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman Bakan yrtr.
2011 | 473
EK- 1
(Mlga:RG-4/9/2009-27339)
EK- 2
(Mlga:RG-4/9/2009-27339)
EK 3
DOAL
KARAKTERLERNE
YA
DA
ONLARI
OLUTURAN AKTVTEYE GRE TEHLKEL ATIK
KATEGORLER (ATIK, SIVI, AMUR YA DA KATI
HALDE OLABLR)
A) (Ek 5) te sralanan zelliklerden herhangi birini gsteren
ve aadakilerden oluan atklar;
1) Hastanelerden, tp merkezlerinden ve kliniklerden kaynaklanan tbbi atklar,
2) Farmasotik rnlerin retiminden ve hazrlanmasndan
kaynaklanan atklar, farmasotik ve ila atklar,
3) Ahap koruyucular,
4) Biositler ve fito-farmakolojik maddelerin retiminden, hazrlanmasndan ve kullanmndan kaynaklanan atklar,
5) Solvent(zc) olarak kullanlan maddelerin kalntlar,
6) nert polimerize malzemeler hari solvent (zc) olarak
kullanlmayan halojenli organik maddeler,
7) Siyanr ieren sl ilemler ile sertletirme ilemlerinden
474 | 2011
kaynaklanan atklar tuzlar,

8) Hedeflenen kullanma uygun olmayan mineral yalar ve
yal maddeler,
9) Ya / su, hidrokarbon / su karmlar, emlsiyonlar,
10) PCB ( Poliklorbubifeniller) ve / veya PCT
(Poliklorluterfeniller) ve/veya PBB (Polibromlubifeniller) ieren
maddeler,
11) Rafine etme, distilasyon (imbikleme) ve her trl
pirolitik(sl) ilem sonucu ortaya kan katranl maddeler,
12) Mrekkepler, boyalar, pigmentler, boyalar, lakeler, (cilalar) vernikler,
13) Reineler, lateks, plastize edici maddeler , zamklar / yaptrclar,
14) Tanmlanmam ve / veya yeni ve insan ve / veya evre
zerindeki etkileri bilinmeyen, aratrma ve gelitirme ya da
eitsel aktivitelerden kaynaklanan kimyasal maddeler,
15) Piroteknikler ve dier patlayc malzemeler,
16) Fotoraflk kimyasal malzemeleri ve prosesleme malzemeleri,
17) Poliklorl dibenzo-furann herhangi bir trevi ile kirlenmi her trl malzeme,
18) Poliklorl dibenzop-dioksinin herhangi bir trevi ile kirlenmi her trl malzeme,
2011 | 475
B) (EK 4) de sralanan elerin herhangi birini ieren ve

(EK 5) te sralanan zelliklerden herhangi birine sahip olan
ve aadakilerden oluan atklar;
19) Hayvansal veya bitkisel sabunlar, yalar, balmumlar,
20) Solvent olarak kullanlmayan, halojenli olmayan organik
maddeler,
21) Metal veya metal bileikleri iermeyen inorganik maddeler,
22) Kller ve / veya cruflar,
23) Tarama atklarn (spoiller) ieren toprak, kum ve kil,
24) Siyanitsiz sl ilem tuzlar,
25) Metalik tozlar,
26) Kullanlm katalist malzemeler,
27) Metal veya metal bileikleri ieren sv veya amurlar,
28) (29), (30) ve (33) dndaki kirlilik kontrol ilemlerinden
kalan artklar (bakiyeler),
29) Islak artc amurlar,
30) Su artma tesisleri amurlar,
31) Dekarbonizasyon art(bakiyesi),
32) yon-deitirici kolon art,
33) Artlmam veya tarmda kullanlmaya uygun olmayan
atksu artma amurlar,
476 | 2011
34) Tanklarn ve / veya ekipmanlarnn temizliinden kalan

artklar,
35) Kirlenmi ekipman,
36) (Ek 4)de sralanan bileiklerin bir yada daha fazlas ile
kirlenmi konteynrlar,
37) Piller ve dier elektrikli niteler,
38) Bitkisel yalar,
39) Evsel nitelikli ayr toplama ilemlerinden kaynaklanan ve
(Ek 5) te sralanan zelliklerden herhangi birini gsteren malzemeler,
40) (Ek 4)de sralanan bileiklerin herhangi birini ve (Ek 5)te sralanan zelliklerin herhangi birini ieren dier herhangi bir atk.
EK- 4
(EK- 5) TE AIKLANAN ZELLKLERE
OLDUUNDA TEHLKEL OLAN EK
SAHP
3-BDEK ATIKLARIN ERKLER

Atklarn ieriinde bulunan bileikler;
(C1) Berilyum ve Berilyum bileikleri,
(C2) Vanadyum bileikleri,
(C3) Krom (VI) bileikleri,
(C4) Kobalt bileikleri,
2011 | 477
(C5) Nikel bileikleri,

(C6) Bakr bileikleri,
(C7) inko bileikleri,
(C8) Arsenik ve Arsenik bileikleri,
(C9) Selenyum ve Selenyum bileikleri,
(C10) Gm bileikleri,
(C11) Kadmiyum ve kadmiyum bileikleri,
(C12) Kalay bileikleri,
(C13) Antimuan ve antimuan bileikleri,
(C14) Tellr ve tellr bileikleri,
(C15) Baryum slfat hari baryum bileikleri,
(C16) Cva ve cva bileikleri,
(C17) Talyum ve talyum bileikleri,
(C18) Kurun ve kurun bileikleri,
(C19) norganik slfrler,
(C20) Kalsiyum Florr hari inorganik flor bileikleri,
(C21) norganik siyanrler,
(C22) Belirtilen alkali veya alkali toprak metalleri : lityum, sodyum, potasyum, kalsiyum, magnezyum (bileik halde deil),
478 | 2011
(C23) Asitli zeltiler veya kat haldeki asitler,

(C24) Bazik zeltiler veya kat haldeki bazlar,
(C25) Asbest (toz ve lifler),
(C26) Fosfor : mineral fosfatlar hari fosfor bileikler,
(C27) Metal karbonilleri,
(C28) Peroksitler,
(C29) Kloratlar,
(C30) Perkloratlar,
(C31) Azidler,
(C32) PCB ve / veya PCT ler,
(C33) Eczaclk veya veterinerlik bileikleri,
(C34) Biositler ve fito-farmakolojik bileikler (rnein.;
pestisitler),
(C35) Enfeksiyonel maddeler,
(C36) Kreozotlar,
(C37) sosiyanatlar; tiyosiyanatlar,
(C38) Organik siyanrler (rnein; nitriller, ve benzeri.),
(C39) Fenoller;klorofenoller dahil fenol bileikleri,
(C40) Halojenli zcler,
2011 | 479
(C41) Halojenli zcler haricindeki organik zcler,

(C42) organohalojen bileikleri (nert polimerize malzemeler
ve bu Ekte belirtilen dier maddeler hari),
(C43) Aromatik bileikler; polisiklik ve heterosiklik organik
bileikleri,
(C44) Alifatik aminler,
(C45) Aromatik aminler,
(C46) Eterler,
(C47) Patlayc karakterdeki maddeler( Bu ekin herhangi bir
yerinde listelenenler hari),
(C48) Kkrt organik bileikleri,
(C49) Poliklorlu dibenzo furann herhangi bir trevi,
(C50) Poliklorlu dibenzo para dioksinin herhangi bir trevi,
(C51) Bu listede belirtilen maddelerin haricinde hidrokarbonlar ve oksijenleri, azot ve/veya kkrt bileikleri.
EK- 5
(Mlga:RG-4/9/2009-27339)
EK- 6
(Mlga:RG-4/9/2009-27339)
480 | 2011
EK- 7
(Mlga:RG-4/9/2009-27339)
EK- 8
(Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
2011 | 481
482 | 2011
2011 | 483
484 | 2011
2011 | 485
ULUSAL ATIK TAIMA FORMU (EK-9A) AIKLAMA

KILAVUZU
Tehlikeli Atklar Ynetmeliinin 12 nci Maddesine gre:

Tama ilemi yaplacak aralarda atk tama formu bulundurulmas zorunludur. Tama Formlar atk reticisi tarafndan
ilgili Valilikten temin edilir. (Ek 9-A) da yer alan atk tama
formlarndan (A) formu mavi, (B) formu pembe, (C) formu
beyaz, (D) formu yeil renktedir. Atk reticisi ve tayc tarafndan lke ii tamada (A), (B), (C), (D) formlar doldurulur ve
valilie bavurulur. (A) ve (C) formlar 2 nsha olacaktr.
Bu formlardan;
a) (D) formu tama balamadan nce, atk reticisinde kalr,
retici tarafndan valilie gnderilir,
b) (A), (B), (C), formlar tama esnasnda bulundurulmak
kayd ile taycya verilir,
c) (A) , (B) ve (C) formu tayc tarafndan atk bertaraf tesisi
sorumlusuna imzalatlarak, (A) ve (B) formlar atkla birlikte
teslim edilir. (C) formu ise tayc tarafndan alnr ,bir nshas
reticiye teslim edilir,
d) (A) ve (B) formu atk bertarafndan sorumlu kii veya kurulu tarafndan imzalanarak alnr. (A) formunun bir nshas
bertaraf tarafndan net miktarlar, bertaraf yeri ve tarihi form
zerine doldurulduktan sonra Bakanla gnderilir,
e) (B) formu net miktarlar, bertaraf yeri ve tarihi form zerine
486 | 2011
doldurulduktan sonra bertaraf eden tarafndan reticiye gnderilir.

Gnderilen ve alnan tm tama formlar yl sre ile saklanmak ve denetimlerde yetkili idarelerce istendiinde hazr
bulundurulmak zorundadr.
Ulusal Atk Tama Formun talep edilen bilgiler aada
belirtilen aklamalara gre doldurulacaktr.
1) ATIK KODU: Ulusal Atk Tama Formunun RETC
blmnde yer alan (12) nolu veri tipi, Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin (EK 7) sinde yer alan listede verilen 6
haneli kodlara gre doldurulacaktr.
2) ATIK ADI:Formun RETC blmnde yer alan (13)
nolu veri tipi, Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii (EK
7)de yer alan listede belirtildii ekilde doldurulacaktr.
3) H NUMARASI: Formun RETC blmnde yer alan
(11) nolu veri tipi, Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin
EK (5) inde yer alan tehlikelilik zelliklerine gre doldurulacaktr.(rnein H3-A gibi)
4) 20 C DE FZKSEL ZELLKLER: Formun RETC
blmnde yer alan (14) nolu veri tipi aada belirtilen kod
numaralarna gre kodlanacaktr.
1) Toz/toz eklinde
2) Kat
3) Akkan/Macun
2011 | 487
4) amurlu
5) Sv
6) Gaz
7) Dier ( belirtiniz)
5) RENK: Formun RETC blmnde yer alan (15) nolu veri
tipi, aada belirtilen kod numaralarna gre kodlanacaktr.
1) Beyaz
2) Kahverengi
3) Krmz
4) Mavi
5) Sar
6) Siyah
7) Yeil
8) Dier (belirtiniz)
6) AIRLIK:Formun RETC blmnde yer alan (16) nolu
veri tipi, atn arl kilogram ve/ veya ton olarak belirtilecektir.
7) AMBALAJ VE KONTEYNIR TR: Formun RETC
blmnde yer alan (17) nolu veri tipi, aada belirtilen kod
numaralarna gre kodlanacaktr.
1) Varil
488 | 2011
2) Ahap f
3) Bidon
4) Kutu
5) Torba
6) Kark Ambalaj
7) Basnl hazne
8) Balya
9) Dier (belirtiniz)
8) AMBALAJ VE KONTEYNIR SAYISI: Formun RETC
blmnde yer alan (18) nolu veri tipi, yukarda belirtilen ambalaj ve konteynr says formda ayrlan dijitli blme yazlacaktr.
9) TAIMA EKL: Formun TAIYICI blmnde yer alan
(13) nolu veri tipi, aada belirtilen kod numaralarna gre
kodlanacaktr.
1) Karayolu
2) Tren
3) Hava
4) Deniz
5) Karasular
verilen kodlara gre doldurulacaktr.
2011 | 489
10) BERTARAF/GER KAZANIM LEMLER: Formun

ALICI blmnde yer alan (13) nolu veri tipi, Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin (EK 2) sinde yer alan geri kazanm (R kodlar)/ bertaraf (D kodlar)ilemleri iin verilen kodlara gre doldurulacaktr.
11) ATIK TRANSFER: Formun ALICI blmnde yer alan
(14) nolu veri tipi; formda verilen (a),(b),(c),(d) kutularna (X)
iareti konularak doldurulacaktr.
12) TARHLER: Formda talep edilen tarih bilgileri gn/
ay/ yl olarak belirtilecektir.
13) Formda talep edilen fakat aklama klavuzunda aklanmasna ihtiya duyulmam dier veri tipleri hakkndaki talep
bilgiler, form zerindeki ilgili yerlerine beyan edilecektir.
490 | 2011
2011 | 491
492 | 2011
2011 | 493
494 | 2011
2011 | 495
496 | 2011
2011 | 497
498 | 2011
2011 | 499
500 | 2011
LIST
OF
ABBREVIATIONS
USED
IN
INTERNATIONAL TRANSPORTATION FORM
THE
Legislative basis of the Waste Transportation Form entitled

Form (9-B) in the Hazardous Waste Regulation is stated on
Article (12) as follows;
Licensed vehicles for Waste Transportation should keep
Waste Transportation Forms. CONSIGNOR takes Form (9B)
from Governors Offices. This form has 5 copies namely Form
(A) with blue color, Form (B) with pink color, Form (C) with
white color, Form (D) with green and Form (E) with yellow
color.Waste Consignor and Carrier fill in these forms and submit to Governors Office. Form (A), (C) and (E) will be two
copies.
a) The copy (D) of Form (9B) should be kept by Consgnor
just before starting international waste transportation, and has
to be submit to Governor office by consignor.
b) Copies (A),(B), (C) and (E) of Form 9-B are given to Carrier
to keep during transportation.
c) Copy (E) of Form (9B) is given to Customs Officer . Customs Officer should submit one copy of that form to Ministry.
d) Copies (A), (B) and (C) of Form (9B) are to be signed by
consignee. Consignee keeps (A) and (B) of Form (9B). Copy (C)
is taken by Carrier and Carrier should submit one copy of that
to Consignor.
2011 | 501
e) Filled in copy (A) is kept by consignee. One copy of it

should be submitted to Ministry by consignee.
f) Filled in copy (B) of Form (9B) is submitted to consignor by
consignee.
All filled in forms should be kept for three years. Whenever
authorized public organizations ask to control the procedure,
they should be provided for them.
1) WASTE CODE: ( Question 12 of section-consigner), Will
be filled in 6-digit form according to the Annex 7 of the
Regulation on the Control of Hazardous Waste. ( It is also
available on European Waste Cataloque- 2000/532/EC)
2) DESCRIPTION OF WASTE : ( Question 13 of sectionconsigner), Will be filled according to the descriptions given in
the Annex 7 of the Regulation on the Control of Hazardous
Waste. ( It is also available on European Waste Cataloque2000/532/EC)
3) H NUMBER
CONSIGNER)
(QUESTION
11
OF
SECTION-
It is also availabe in Annex 5 of Hazardous Waste Regulation

H1
Explosive
H2
Oxidizing
H3-A
Highly Flammable
H3-B
Flammable
H4
Irritant
502 | 2011

H5
Harmful
H6
Toxic
H7
Carcinogenic
H8
Corrosive
H9
Infectious
H10
Teratogenic
H11
Mutagenic
H12
Substances and preparations which release toxic or very toxic gases

in contact with water, air or an acid.
H13
Substances and preparations capable by any means, after disposal of

yielding another substance, e.g:
H14
Ecotoxic
4)CONSISTENCY AT 20(QUESTION 14 OF SECTIONCONSIGNER)

1
Powdery/Powder
.Solid
Viscous/paste
Sludgy
Liquid
Gaseous
Other(specify
2011 | 503
5) COLORS (QUESTION 15 OF SECTION-CONSIGNER)

1
White
Brown
Red
Blue
Yellow
Black
Green
Other (specify)
6) TYPES OF PACKAGES AND CONTAINERS

(QUESTION 17 OF SECTION-CONSIGNER)
1
Drum
2
3
4
5
6
7
8
9
Wooden barrel
Jerrican
Box
Bag
Composite packaging
Pressure receptacle
Bulk
Other (specify)
504 | 2011
7) MODE(S) OF
SECTION-CARRIER)
R
Road
Sea
Train/Rail
Air
Inland Waterways
TRANSPORT(QUESTION
13
OF
8) DISPOSAL / RECOVERY OPERATIONS (QUESTION

10 OF SECTION-CONSIGNEE)
D1
D2
Deposit into or onto
Land treatment, (e.g.

biodegradation of liquid
D3
R1
land,(e.g. landfill, etc.)
or sludgy discards in
means to generate energy

R2
R3
soils, etc.)
injection of pumpable
discards into wells, salt
domes or naturally
D5
occurring repositories,
etc.)
Surface impoundment,
(e.g.placement of liquid
D6
or sludgy discards
Solvent
reclamation/regeneration
Recyling/reclamation of
organic substances which are
Deep injection , (e.g.

D4
Use as fuel (other thain in

direct incineration) or other
R4
R5
R6
R7
R8
R9
not used as solvents

Recycling/reclamation of
metals and metal compounds
Recycling/reclamation of
other inorganic materials
Regeneration of acids or
bases
intopits, ponds or
Recovery of components
2011 | 505

D7
lagoons, etc.)
D8
R10
Recovery of compenents
Specially engineered
landfill,( e.g. placement
into lined discrete cells
R11
other reuses of oil
isolated from one another

and the environment etc.)
R12
Release into
seas/oceans including
D10
sea-bed insertion
D11
D12
D13
D14
Biological treatment
not specified elsewhere in
this list which results in
final compounds or
ecological improvement
R13
Uses of wastes obtained
from any of the operations
numbered R1 to R10
Exchange of wastes for
submission to any operations
numbered R1 to R11
Storage of wastes pending
mixtures which are
any of the operations
discarded by means of
numbered R1 to R12
any of the operations
(excluding temporary storage,
numbered D1 to D12
pending collection, on site
Physico-chemical
D15
Land treatment resulting

in benefit to agriculture or
Release into a water

body except seas/oceans
from catalysts
Used oil re-refining or
which are capped and

D9
used for pollution abatement
treatment not specified

elsewhere in this list
which results in final
compounds or mixtures
which are discarded by
means of any of the
506 | 2011
where it is produced)

operations numbered D1
to D12 (e.g. evaporation,
drying, calcination,
neutralization.
Precipitation, etc.)
Incineration on land
Incineration at sea
Permanent
storage,(e.g. emplacement
of containers in mine, etc.)
Blending or mixing
prior to submission to any
of the operations
numbered D1 to D12
Repackaging prior to
submission to any of the
operations numbered D1
to D13
Storage pending any of
the operations numbered
D1 to D14 (excluding
temporary storage
pending collection, on site
where it is produced)
2011 | 507
REPUBLIC OF TURKEY
MINISTRY OF ENVIRONMENT AND FORESTRY
NOTIFICATION FOR TRANSBOUNDARY MOVEMENT
OF WASTE
1) Notifier/exporter (name,
address) and tax
identification no.
where applicable:
5) Notification concerning(6)
A (i) Single movement
NO:
B (i) Disposal (no recov-
ery)
(ii) General notification (ii) Recovery operation
(multiple movements)
C* Pre-authorized recovery facility
Tel:
Yes No
* (only to be completed if B (ii) applies)
Fax:
Contact person:
T. I. No:
2) Consignee
(Name, address) and
registration No.
where applicable:
6) Total intended number of shipments:
7) Total intended
quantity:
Kg
.............................
508 | 2011

Liters
Tel:
Fax:
Contact person:
8) First shipment not be-
Departure of last
shipment not after:
fore:
Reg-No:
3) Intended Carrier(s)* (name, ad-
9) Disposal/ Recovery facility (name, location, address):
dress) and registration No where

applicable:
Tel:
Tel:
Fax:
Contact person:
Fax:
License No where applicable:
Contact person:
And limit of validity:
Reg- No:
*(attach list if
more than one)
4) Waste generator/producer (name
and address) and
registration No/ Tax
10) Method of disposal/recovery operation (1)

and technology employed:*
*(attach details if necessary)
Identification No
where applicable:
Tel:
11) Mode(s) of
transport (2)
12) Packaging
types (3)
13) H
number
14)
Y
Num
2011 | 509

Fax:
(4)
ber
Contact person:
T.I.
No:
Process and location of generation:*
Reg-No:
* (attach details if
necessary)
15) Name and
16) Physical
chemical composi-
characteristics (5)
UN class: and proper shipping
tion of the waste:
at 20 0C
name:
18) Waste identification code

-in country of export/dispatch:
-in country of import/destination:
European Waste Catalogue (EWC):
International Waste Identification
Code(IWIC):
Basel Code:
OECD classification (1) amber red
green
and Number:
Other (specify)*
510 | 2011
17) UN identification number:
19) Special loading requirements including emergency

provisions in case of accidents:*
*(attach details if necessary)

* (attach details)
20) Concerned countries, code numbers of competent authorities (where applicable), and specific points of entry and exit:
Transit countries*
Country
of export/dispat
ch
(written consent(s) of Competent Authorities of Transit Country(ies) will be attached)
Point of
exit:
Country of
Point of entry:
import/destinatio
n
Point of entry:
Point of entry:
Point of exit:
Point of exit:
21) Notifier/exporter's declaration: I certify that the above in-
22)
formation is complete and correct to the best of my knowledge. I
Number of
also certify that legally-enforceable written contractual obliga-
annexes
tions have been entered into and that any applicable insurance or
other financial guarantees are/or shall be in force covering the
transfrontier movement.
Name:
attached:
Signature:
Date:
FOR USE BY COMPETENT AUTHORITIES
23) TO BE COMPLETED
24) CONSENT TO THE MOVEMENT
BY COMPETENT
PROVIDED BY COMPETENT AUTHORITY
AUTHORITY OF
OF COUNTRY OF EXPORT:
COUNTRY OF IMPORT:
Of (name of country)
on:
2011 | 511

Name, address
Notification received
Acknowledg-
ment sent
Telephone, telefax of competent authority,

stamp and/or signature
On:
on:
Name, address
Telephone, telefax of competent authority, stamp
and/or signature
(6)Enter X in appropriate box(es)

(1),(2),(3),(4),(5) See list of abbreviations
LIST OF ABBREVIATIONS USED IN THE
NOTIFICATION FORM
1) DISPOSAL / RECOVERY OPERATIONS
D1
D2
Deposit into or onto
Land treatment, (e.g. biodegradation of liquid or

D3
R1
land,(e.g.landfill,etc.)
sludgy discards in soils, etc.)
other means to generate

R2
R3
Deep injection , (e.g. injecwells, salt domes or naturally
512 | 2011
energy
Solvent reclamation/regeneration
Recycling/reclamation
tion of pumpable discards into

D4
Use as fuel (other than

in direct incineration) or
R4
of organic substances

occurring repositories, etc.)
D5
Surface impoundment, (e.g.

placement of liquid or sludgy
discards into pits, ponds or
D6
D7
lagoons, etc.)
Specially engineered land-
R5
R6
R7
R8
R9
discrete cells which are
R10
capped and isolated from one
D9
R11
R12
specified elsewhere in this list

which results in final com-
D11
D12
D13
pounds or mixtures which are
or bases
abatement
R13
nents from catalysts

Used oil re-refining or
other reuses of oil
Land treatment result-
discarded by means of any of
ing in benefit to agricul-
the operations numbered D1
ture or ecological im-
to D12
provement
Physico-chemical treatment
D14
rials
Recovery of compo-
including sea-bed insertion
D10
nents used for pollution
Release into seas/oceans
Biological treatment not
compounds
Recovery of compo-
Release into a water body

except seas/oceans
of metals and metal
Regeneration of acids
another and the environment

etc.)
solvents
of other inorganic mate-
fill,( e.g. placement into lined

D8
which are not used as
Uses of wastes ob-
not specified elsewhere in this
tained from any of the
list which results in final
operations numbered R1
compounds or mixtures which
2011 | 513

are discarded by means of any
D15
of the operations numbered

D1 to D12 (e.g. evaporation,
drying, calcinations, neutralization. Precipitation, etc.)
Incineration on land
Incineration at sea
Permanent storage,(e.g.
emplacement of containers in
mine, etc.)
Blending or mixing prior to
submission to any of the
operations numbered D1 to
D12
Repackaging prior to submission to any of the operations numbered D1 to D13
Storage pending any of the
operations numbered D1 to
D14 (excluding temporary
storage pending collection, on
site where it is produced)
514 | 2011
to R10
Exchange of wastes for
submission to any operations numbered R1 to R11
Storage of wastes pending any of the operations
numbered R1 to R12
(excluding temporary
storage, pending collection, on site where it is
produced)
2) MODE(S) OF TRANSPORT
R= Road
S= Sea
T= Train/rail
A= Air
W= Inland Waterways
3) TYPE OF PACKAGES AND CONTAINERS
1)
Drum
2)
Wooden barrel
3)
Jerrican
4)
Box
5)
Bag
6)
Composite packaging
7)
Pressure receptacle
8)
Bulk9)
Other (specify)
4) H NUMBERS (Hazardous Properties)

H1
Explosive
H2
Oxidizing
H3-A Highly Flammable

2011 | 515
H3-B Flammable
H4
Irritant
H5
Harmful
H6
Toxic
H7
Carcinogenic
H8
Corrosive
H9
Infectious
H10
Teratogenic
H11
Mutagenic
H12 Substances and preparations which release toxic or

very toxic gases in contact with water, air or an acid.
H13 Substances and preparations capable by any means,
after disposal, of yielding another substance, e.g: a leachate,
which possesses any of the characteristics listed above
H14
Ecotoxic
5) CONSISTENCY AT 20C
1) Powdery/Powder
2) Solid
3) Viscous/paste
4) Sludgy
516 | 2011
5) Liquid
6) Gaseous
7) Other(specify)
EK-11 A
ATIKLARIN DZENL DEPO TESSLERNE
DEPOLANABLME KRTERLER
nert Atk ola-
Tehlikesiz
Tehlikeli
rak muamele
Atk olarak
Atk olarak
grecek atklar
muamele
muamele
grecek atklar
grecek
(mg/lt)
(mg/lt)
atklar
(mg/lt)
Eluat Kriterleri
L/S = 10
lt/kg
1.01
As (Arsenik)
? 0.05
0,050,2
< 0,22,5
1.02
Ba (Baryum)
? 2
210
< 1030
Cd (Kadmi-
? 0,004
0,004 0,1
< 0,10,5
1.03
yum)
2011 | 517

1.04
Cr toplam
? 0,05
0,051
<17
(Krom Toplam)
1.05
Cu (Bakr)
? 0,2
0,2 5
< 5 10
1.06
Hg (Civa)
? 0,001
0,001 0,02
< 0,02 0,2
Mo (molib-
? 0,05
0,05 - 1
<13
1.07
den)
1.08
Ni (Nikel)
? 0,04
0,04 1
<14
1.09
Pb(Kurun)
? 0,05
0,05 1
<15
Sb (Anti-
? 0,006
0,006 -0,07
< 0,07 -0,5
Se(Selenyum
? 0,01
0,01 0,05
< 0,05 0,7
1.12
Zn (inko)
? 0,4
0,4 -5
< 5 -20
1.13
Klorr
? 80
80 - 1500
1.10
mon)
1.11
)
< 1500
2500
1.14
Florr
?1
1 -15
1.15
Slfat
? 100
100 2000
< 15 -50
< 20005000
1.16
DOC (znm Organik karbon)(1)
518 | 2011
? 50
50-80
<80-100

1.17
TDS ( Top-
?400
400-6000
<600010000
lam znen
kat)
1.18
Fenol ndek-
? 0,1
si
2
Orijinal
atkta baklacak kriterler
2.1
TOC(toplam
(mg/kg)
?30000 (%3)
organik karbon)
2.2
BTEX(benze
(mg/kg)
(mg/kg)
50000 (% 5)-
60000 ( %6)
pH ? 6 (2)
6
n, toluen,
etilbenzen ve
xylenes)
2.3
PCBs
2.4
Mineral ya
500
2.5
LOI ( Kzdrma Kayb)
10000
(%10)
(1) DOC limit deeri atn kendi pH deerinde salanamyorsa, pH 7,5 8,0 deerinde test tekrarlanmal ve limit deerin
almad tespit edilmelidir.
(2) Tehlikesiz jips bazl atklarn evsel atk dzenli depolama
sahalarnda znebilen atklarn kabul edilmedii ayr bir
hcrede depolanmas gerekir. Jips bazl atklarla birlikte depo2011 | 519
lanacak atklarn bu limitleri salamas gerekir.

Analiz Yntemi
TS EN 12457 nin 4. blm ( TS EN 12457-4) :Atklarn nitelendirilmesi- Katdan ztleme analizi - granl halindeki
atklar ve amurlarn ztlenmesi iin uygunluk deneyi- blm
4: Sv kat oran 10 lt/ kg olan ve partikl boyutu 10 mm. den
kk, yksek kat madde muhteval malzemeler iin tek aamal parti deneyi
Analiz sonularnn yorumlanmas
Eluat konsantrasyonu tehlikeli atk iin belirlenen deerler
arasnda olan atklar, tehlikeli atk dzenli depolama sahasnda
depolanrlar. Ancak, tehlikeli atk iin belirlenen st snrdan
daha yksek eluat konsantrasyonu olan atklar tehlikeli atk
depolama sahasnda depolanmadan nce n ileme tabi tutulmal ve st snr altna ekilmelidir. Bunun mmkn olmad
takdirde, bu atklar tehlikeli atk depolama alannda ayr olarak
(tek tr) depolanmaldr.
Eluat konsantrasyonu tehlikesiz atklar iin belirlenen deerler arasnda olan atklar, tehlikesiz atk olarak snflandrlacaktr. Bu atklar evsel atk dzenli depo tesislerinde ayr olarak (
tek tr) depolanr.
Eluat konsantrasyonlar inert atklar iin belirlenen deerin
altnda kalan atklar, inert olarak snflandrlrlar. Bu atklar
evsel atk dzenli depo tesislerinde veya permeabilitenin k ?10-7
ve en az 1 metre kile edeer geirimliliin salandnn ve
yer alt su seviyesine maksimum 1 metre olduunun Bakanla
520 | 2011
belgelendii alanlarda Bakanln uygun gr alnarak depolanr.

Ek-11 B
Aadaki SO; DIN; EN ve TS yntemleri referans olarak
nerilmektedir. Ancak denenmi referans malzemeleri baznda
alan ve ayn zelliklere sahip olan yntemler onaylandktan
sonra kullanlabilecektir.
1.01
As (Arsenik)
ISO 6595-1982 ; DIN 38405-E6-81veya

ENV 12506
1.02
Ba (Baryum)
1.03
Cd (Kadmiyum)
ENV 12506
ISO 8288-1985; DIN 38041-C5-84 veya
ENV 12506
1.04
Cr toplam (Krom Top-
ENV 12506
lam)
1.05
Cu (Bakr)
ISO 8288-1985 ; DIN 38406-E21-80 veya

ENV 12506
1.06
Hg (Civa)
ISO 566-1/3-88; DIN 38406-E21-80 veya

TS EN 13370
1.07
Mo (molibden)
1.08
Ni (Nikel)
ENV 12506
ISO 8288-1985, DIN 38406-E21-80 veya
ENV 12506
1.09
Pb(Kurun)
ISO 8288-1985; DIN 38406-E6-81 veya
2011 | 521

ENV 12506
1.10
Sb (Antimon)
ENV 12506
1.11
Se(Selenyum)
ENV 12506
1.12
Zn (inko)
ISO 8288-1985; DIN 3840-E8-85veya ENV

12506
1.13
Klorr
ISO-DS 9297; DIN 38405-D1-85 veya

ENV 12506
1.14
Florr
ISO DP 10 359-1; DIN 38406-D4-85 veya

TS EN 13370
1.15
Slfat
ISO-DIS 9280-1; DIN 38405-D5-85 veya

ENV 12506
1.16
DOC (znm Orga-
TS EN 13370
nik karbon)(1)
1.17
TDS ( Toplam znen
TS EN 13657
kat)
1.18
Fenol ndeksi
ISO 6439-1990; DIN 38409-H16-84 veya

TS EN 13370
Orijinal atkta baklacak

kriterler
2.1
TOC(toplam organik
karbon)
522 | 2011
DIN 38409-113-85 veya TS 12089 EN

13137

2.2
BTEX(benzen, toluen,
ISO-DIS 9562 veya DIN 38409-H14-85
etilbenzen ve xylenes)
2.3
PCBs
Gaz kromotografi (kapiler, stunlar)
2.4
Mineral ya
pr EN 14039 (gaz kromotografi)
2.5
LOI ( Kzdrma Kayb)
2011 | 523
EK-12 A
524 | 2011
EK-12 B
EK-13
(Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Ek- 14
(Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
EK-15
LM TEKNKLER
1) Baca gazndaki hava kirletici maddelerin konsantrasyonlarnn tayini iin yaplan lmler btn temsil edecek ekilde
yaplmaldr.
2) Dioksinler ve furanlar da dahil olmak zere tm kirleticile2011 | 525
rin rnekleme ve analiz ilemleri ile otomatik lm sistemlerini kalibre etmek iin kullanlan referans lme yntemleri ncelikle CEN (Avrupa Birlii Standartlar), bunun mmkn olmamas durumunda dier uluslararas kabul grm standartlar
ya da ulusal standartlar dorultusunda yaplr.
3) Dioksin ve furanlarn lm prosedr ancak (EK-17)de
verilen dioksin ve furanlarn konsantrasyonlar, rnek alma ve
analizlerde llebilme limitlerinin altnda ise ve bulunan konsantrasyonlardan toksisite edeeri olarak anlaml bir sonu
karlamyorsa kullanlr.
4) Emisyon limit deerlerinde tayin edilen %95lik gven aral deerleri, emisyon limit deerlerinin aada verilen yzdelerini amayacaktr.
a)
Karbon monoksit (50 mg/m) % 10
b)
Kkrt dioksit (50 mg/m) % 20
c)
Toplam toz (10 mg/m) % 30
d)
Toplam organik karbon (10 mg/m) % 30
e)
Hidrojen klorr (10 mg/m) % 40
EK-16
(Mlga:RG-30/10/2010-27744)
EK-17
(Mlga:RG-30/10/2010-27744)
526 | 2011
EK 18
TEHLKEL
ATIK
TAINMASI
AMACIYLA
VALLKLERE YAPILACAK LSANS BAVURULARINDA
STENECEK BLG VE BELGELER
a) Ara lisans iin valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr;
1) Aracn ait olduu firmann ad, adresi ve telefon numaras,
2) Aracn tipi,
3) Plaka numaras ve asi numaras,
4) Ara sahibinin ad, i adresi ve telefon numaras, vergi
kimlik numaras,
5) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Tanacak atklarn Atk
Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK-IVne gre
Kodlar,
6) Atn tanaca ambalaj ve konteynr tr,
7) Tanacak atn her biri iin ayr ayr fiziksel ve kimyasal
zellii,
8) Kaza annda insan ve evre salna olabilecek olumsuz
etkilerin en aza indirilmesi iin alnacak tedbirler,
9) Olabilecek kazalara kar ilk mdahale ve ilk yardmda
kullanlacak malzemeler,
10) Atk tayacak her bir ara iin Trk Standartlar Enstits tarafndan Tehlikeli Maddelerin Karayollarnda Tanmas
2011 | 527
Hakknda Ynetmelik erevesinde atn bulunduu tehlike

grubuna gre aracn sahip olmas gereken donanmlara ve
zelliklerine sahip olduunu gsterir uygunluk belgesi.
b) Aracn bal olduu firmann lisanslandrlmas iin valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr;
1) Firmann ad, adresi, telefon numaras,
2) Firma sahibinin / sahiplerinin ad adresi, telefon numaras,
vergi kimlik numaras,
3) Tehlikeli atk tamaya uygun donanma haiz nakliye arac
says,
4) Lisans alacak aralarn plakalar,
5) Yetkilendirilmi kurum/kurululardan alnan tehlikeli
madde tayan ara srcleri iin verilen Src Eitim Sertifikas,
6) Tanacak atklarn Tehlikeli Maddelerin Karayollarnda
Tanmas Hakknda Ynetmelie gre tehlikeli grup numaras,
7) Sigorta,
8) Ulatrmann yetki belgesi,
(Ek:RG-30/3/2010-27537) (1)
Ek-19
Teknik Uygunluk Raporu
528 | 2011
A) GER KAZANIM TESSLER N

1) Tesise geri kazanm amacyla kabul edilecek atklarn Atk
Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK-IVne gre
kodlar, geri kazanm kapasitesi, geri kazanmda kullanlacak
makine-tehizat listesi ile lekli tesis ve makine yerleim plan,
2) Tesiste atk ilemede kullanlan kimyasal maddelerin isimleri, miktar (ton/yl) ve depolama ekilleri hammadde ve rn
depolama tanklarnn kapasiteleri ile depolarda alnacak gvenlik tedbirleri,
3) Geri kazanm sonucu elde edilecek rnler, rnlere ait
etiketleme ve ambalajlama bilgileri,
4) Geri kazanlamayan atklarn cinsi, bileimi, miktar ve nasl
bertaraf edilecekleri,
5) Tesisin, projesi ve artnamesine uygun olarak yapldn
ve prosesini gsteren kurumsal akademik rapor,
6) Tesisten kaynaklanan proses atklarnn trleri, nitelikleri
(tehlikeli, tehlikesiz, inert), miktarlar ve bu atklarn ne ekilde
bertaraf edildikleri,
7) Tesisin bu Ynetmelik ve dier hukuki ve teknik dzenlemelerde istenen artlar yerine getirebileceini gsterir, mali
fizibiliteyi de ieren ve Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin
Ynetmeliin 8 inci maddesinde belirtilen atk ynetim planyla
uyumlu olduunu gsterir rapor,
8) Tesise kabul edilen atklarn analizleri,
2011 | 529
9) Atn temin edildii iletmeler, bunlarn adresleri, telefon

ve faks numaralar ve sorumlu kiiler,
10) Geri kazanlan rnlerin piyasaya rn olarak srlebilmesi iin ilgili kurum/kurululardan alnacak belge,
11) Geri kazanlan rnlerin standartlar, ticari isimleri, retim miktarlar (ton/yl),
12) Anlama yaplan lisansl tama firmas ve aracnn lisans
bilgileri,
B) BERTARAF TESSLER N
1) Tesise bertaraf amacyla kabul edilecek atklarn Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK-IVne gre
kodlar, bertaraf kapasitesi, kullanlacak makine-tehizat listesi
ile lekli tesis ve makine yerleim plan,
2) Atk depolama tank/sahalarnn kapasiteleri ile alnacak
gvenlik tedbirleri,
3) Tesisin, projesi ve artnamesine uygun olarak yapldn
ve prosesini gsteren kurumsal akademik rapor,
4) Tesisten kaynaklanan proses atklarnn trleri, nitelikleri
(tehlikeli, tehlikesiz, inert), miktarlar ve bu atklarn ne ekilde
bertaraf edildikleri,
5) Tesise kabul edilen atklarn analizleri,
6) Atn temin edildii iletmeler, bunlarn adresleri, telefon
ve faks numaralar ve sorumlu kiiler,
530 | 2011
7) Tesisin bu Ynetmelik ve dier hukuki ve teknik dzenlemelerde istenen artlar yerine getirebileceini gsterir, mali
fizibiliteyi de ieren ve Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin
Ynetmeliin 8 inci maddesinde belirtilen atk ynetim planyla
uyumlu olduunu gsterir rapor,
8) Anlama yaplan lisansl tama firmas ve aracnn lisans
bilgileri.
2011 | 531
532 | 2011
TEHLKEL MADDELERN SU VE EVRESNDE NEDEN

OLDUU KRLLN KONTROL YNETMEL

(76/464/ AB)
BRNC BLM
Ama
Madde 1 Bu Ynetmeliin amac; su ve evresinde tehlikeli maddelerden kaynaklanan kirliliin tespiti, nlenmesi ve
kademeli olarak azaltlmasdr.
Kapsam
Madde 2 Bu Ynetmelik; yzeysel sularda, hali sularnda,
blgesel sularda kirlilie neden olan tehlikeli maddelerin belirlenmesi, kirlilik azaltma programlarnn oluturulmas, kirliliin nlenmesi ve izlenmesi, suya dearj edilen tehlikeli maddelerin envanterinin yaplmas, dearj standartlar ve kalite kriterlerinin belirlenmesi ile ilgili teknik ve idari esaslar kapsar.
Dayanak
Madde 3 Bu Ynetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 8 inci maddesi ile 1/5/2003 tarihli ve 4856 sayl
evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 2 ve 9 uncu maddelerine dayanlarak hazrlanmtr.
2011 | 533

Tanmlar
Madde 4 Bu Ynetmelikte geen;
AB: Avrupa Birliini,
Alc ortam: Atksularn dearj edildii veya dolayl olarak
kart gl, akarsu, ky ve deniz sular ile yeralt sular gibi
yakn veya uzak evreyi,
Az tehlikeli maddeler: Bu Ynetmeliin Ek-1 inde yer alan
tehlikeli maddelere gre daha az tehlikeli olan ve bu Ynetmeliin Ek-2 sinde yer alan tehlikeli maddeleri,
Belirleme snr: Bir maddenin en kk miktarnn verilen
alma metoduna dayal olarak bir rnekte nicel olarak belirlenebilen ve sfrdan ayrt edilebilen miktar,
ok tehlikeli maddeler: Esas olarak toksisiteleri, kalclklar
ve biyolojik birikme zelliklerine dayal olarak zararsz maddelere dnen maddeler hari bu Ynetmeliin Ek1 inde yer
alan tehlikeli maddeleri,
Dearj: Yzeysel sulara, blgesel sulara, i ky sularna; dip
tarama artklarnn boaltlmas, blgesel sularda gemilerden
iletme gerei yaplan dearjlar ve p boaltmas hari olmak
zere; bu Ynetmeliin Ek1 ve Ek2 sindeki maddelerden
herhangi birisinin dhil edilmesini,
Endstriyel atksu: Endstri kurulularndan, imalathanelerden, atlyelerden, tamirhanelerden, kk sanayi sitelerinden
534 | 2011

ve organize sanayi blgelerinden kaynaklanan her trl ilem

ve ykama art sular, proses sular ile kartrlmadan ayr
olarak ilem grp uzaklatrlan kazan ve soutma sularn,
Hali: Bir nehir azndaki tatl su ile deniz ky suyu arasndaki gei blgesini,
lgili idare: a) Kanalizasyona dearjn sz konusu olduu durumlarda; Balant Kalite Kontrol zin Belgesinin dzenlenmesi, verilen izinlerin ve dearjlarn kontrol ve denetiminden, elde
edilen verilerin Bakanla rapor edilmesinden sorumlu ilgili
idare olarak 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayl Bykehir
Belediyesi Kanunu kapsamnda bykehir belediyelerini ve
3/7/2005 tarihli ve 5393 sayl Belediye Kanunu erevesinde
dier belediyeleri,
b) (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
c) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) 29/4/2009 tarihli ve 27214
sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Kanununca Alnmas
Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik uyarnca, tehlikeli madde dearj konulu evre izinlerinde;
1) Ek-1 listesinde belirtilen iletmeler iin Bakanl,
2) Ek-2 listesinde belirtilen iletmeler iin l evre ve Orman
Mdrln,
d) Kalite kriterlerine dayal (Deiik ibare:RG-30/3/201027537) (1) tehlikeli madde dearj konulu evre izinlerinin verilmesi ve kontrol ayrca bu Ynetmeliin EK2 sinde yer alan
tehlikeli maddelerin neden olduu kirliin kademeli olarak
2011 | 535

azaltlmas amacyla hazrlanacak olan kirlilik azaltma programlarnn oluturulmas ve uygulanmasnda ilgili idare olarak
Bakanl ve 7/8/1991 tarihli ve 441 sayl Kanun Hkmnde
Kararname kapsamnda Tarm ve Kyileri Bakanln,
Ktaii yzeysel sular: Ulusal snrlar ierisinde yer alan btn durgun ya da akan tatl yer st sularn,
Kirlenme: Doal veya insan faaliyetleri sonucu, insan saln tehlikeye atacak, yaam kaynaklarna ve su ekosistemlerine
zarar verecek yasal su kullanmlarn kstlayacak ekilde dorudan ya da dolayl olarak maddelerin veya enerjinin su evresine boaltm,
Limit deerler: Atksu dearjnda izin verilen maksimum kirletici miktar ve/veya konsantrasyonu,
Sediman: Akarsu ierisinde veya takn suda tanan materyali,
Tehlikeli maddeler: Su evresi iin nemli risk tekil eden zehirlilik, kalclk ve biyolojik birikme zelliinde olan madde ve
madde gruplarn,
ifade eder.
KNC BLM
Genel Hkmler
Tehlikeli maddelerden kaynaklanan su kirliliinin azal536 | 2011

tlmas ile ilgili esaslar

Madde 5 Tehlikeli maddelerin neden olduu kirlilie kar
sularn korunmas ve kirliliin kademeli olarak azaltlarak
ortadan kaldrlmasnda;
a) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Tehlikeli maddelerin neden olduu su kirliliklerinin kontrolnde her bir tehlikeli maddenin kanalizasyona dearjnda kanalizasyona balant kalite
kontrol izin belgesi, alc ortama dearjda ise tehlikeli madde
dearj konulu evre izin belgesinin dzenlenmesi,
b) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Tehlikeli madde dearj
konulu evre izin belgesinde tehlikeli maddelerin bu Ynetmelikte verilen dearj limit deerlerini amamas,
c) Kirliliin azaltlmas, giderilmesi ve kirlilie engel olunabilmesi iin temiz retim teknolojilerine bavurulmas,
d) Ulusal ve/veya blgesel bazda bu Ynetmeliin Ek-1 ve
Ek-2 sinde verilen tehlikeli maddeler iin dearj limit deerleri
ile su kalite kriterlerinin belirlenmesi iin envanter almasnn
yaplmas, izleme sisteminin oluturulmas ile dearj sz konusu olan tehlikeli maddelerin envanterinin tutulmas,
e) Bu Ynetmelik kapsamnda belirlenen esaslar erevesinde
izinlerle verilecek olan dearjlar dnda tehlikeli madde dearjnn yasaklanmas,
f) Bu Ynetmeliin Ek-2 sinde verilen tehlikeli maddelerin neden
olduu kirliliin azaltlmas ve ortadan kaldrlmas iin ulusal
ve/veya blgesel bazda kirlilik azaltma programlarnn oluturulmas,
2011 | 537

g) Bu Ynetmelikte yer alan hkmlerin uygulanmas ile birlikte; suda sediman ve biotalar ile dier evre bileenlerinde
(hava, toprak ve benzeri) kirlilik orannn artmamasnn salanmas,
h) Bu Ynetmeliin Ek2 sinde yer alan tehlikeli maddeler iin;
kalite kriterlerine dayal dearj standartlarnn belirlenmesi,
) lgili idarece tehlikeli maddelerin evrede oluturduu veya oluturaca zehirlilik, kalclk ve biyolojik birikme zellikleri, alc ortamn miktar, kalite ve biyolojik zellikleri dikkate
alnarak; bu Ynetmelikle belirlenen ve envanter almas
neticesinde belirlenecek olan limit deerlerden daha kstlayc
deerlerin uygulanmas,
j) Bu Ynetmelik hkmlerinin evsel atksuya ve derin, tuzlu
ve kullanlamaz katmana enjekte dearjlara uygulanmamas,
k) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Kalite kriterlerine dayal
tehlikeli madde dearj konulu evre izinlerinin verilebilmesi
iin izleme ann oluturulmas,
l) Bu Ynetmeliin Ek1 ve Ek2 sinde yer almayan ve ileride
retilecek ve/veya retimde kullanlacak maddelerin Bakanlk
tarafndan bu eklerden birine ilave edilebilmesi, esastr.
NC BLM
Programlarn Oluturulmas
538 | 2011

Kirlilik azaltma programlarnn oluturulmas

Madde 6 Bu Ynetmeliin Ek-2 sinde yer alan tehlikeli
maddelerin neden olduu kirliliin azaltlmas ve giderilmesi;
doal kaynaklarn etkin kullanmnn salanmas amacyla
tehlikeli madde dearjnda bulunan kurulular kirlilik azaltma
programlarn olutururlar.
Kirlilik azaltma programna ilikin esaslar
Madde 7 Bu madde kapsamnda yer alan hkmler; bu
Ynetmeliin Ek2 sinde verilen tehlikeli maddelerin neden
olduu kirlilii azaltmak iin oluturulacak programlara ilikin
usul ve esaslar kapsar. Bu kapsamda:
a) Tehlikeli maddelerin dearjnn azaltlmas iin hazrlanacak programlarn bu Ynetmeliin EK2 sinde verilen, envanter
ve izleme almalarndan sonra da ilave edilecek olan alc
ortam kalite kriterleri, dearj limitleri ile uyumlu olmaldr.
b) Kirlilik azaltma program Bakanlka gzden geirilir ve
gelimelere ak olmas salanr.
c) Program; kalite kriterleri ve/veya dearj standartlar dikkate alnarak oluturulur.
d) Kirlilik azaltma programlar kapsamnda; dearj limit deerleri belirlenirken uygulanabilir en iyi temiz retim teknolojileri gz nnde bulundurulur.
e) Programlarn uygulanmas ile su, hava ve toprakta kirlilik
oran artrlmamaldr.
2011 | 539

f) (Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Kirlilik azaltma programlar; retimde kullanlan tehlikeli maddelerin miktar, listesi ve
arlk oran ile atksuyun tehlikeli madde ierii gz nnde
bulundurularak alnacak nlemler paketi ve kontrol mekanizmas ile tehlikeli madde dearj konulu evre izin belgesinin
geerlilik sresini ierir.
zel programlarn oluturulmas
Madde 8 Bu Ynetmeliin Ek-1 inde yer alan, limit deerleri verilen ya da baka mevzuatlarla limit deerleri belirlenmi
olan tehlikeli maddeler ile dier nemli kaynaklardan gelen
kirliliin azaltlmas iin zel programlar uygulanr. Bu programlar; bu Ynetmeliin Ek1 inde yer alan ok tehlikeli maddelerle daha az tehlikeli maddelerin yer deitirmesini, yeniden
kazanlmas iin en uygun nlemleri ve teknikleri ierir.
DRDNC BLM
Dearj ile lgili Usul ve Esaslar
Tehlikeli maddelerin dearj esaslar

Madde 9 Tehlikeli madde ieren atksularn alc ortama
dorudan dearj yasaktr. Tehlikeli maddelerin alc ortama
dearjna ilikin esaslar aada belirtilmitir:
a) Tehlikeli madde ieren atksularn bu Ynetmelik kapsamnda yer alan alc ortama veya kanalizasyona dearjnda;
540 | 2011

ilgili idareden izin alnmas, alnan izinlerin hazrlanacak olan

kirlilik azaltma programlar ile zel programlara uyum salamas esastr.
b) Bu Ynetmelikle belirlenen limit deerler alamaz.
c) Belirlenen limit deerlerin uygulanmas ile zaman iinde
tehlikeli madde oran sedimanlarda ve/veya yumuakalarda
ve/veya kabuklu deniz canllarnda, suda, havada, toprakta ve
dier evre bileenlerinde kontrol edilerek kirliliin artmamas
salanr. Bu konu ile ilgili olarak ilgili idare tarafndan gerekli
tedbir alnr/aldrlr.
d) Asbest maddesinin, kat, imento, al ve benzeri malzemelerin retiminde kullanlmasyla ortaya kan atksuyunda
askda toplam kat madde limit deeri 30 gr/m3 gemez.
Asbest maddesinin, kat veya tabaka retiminde kullanlmas
ile ortaya kan suyun geri kazanlmas esastr.
Kanalizasyona dearj standartlarna ilikin esaslar
Madde 10 Kanalizasyona dearj standartlarna ilikin esaslar aada belirtilmitir:
a) Bu Ynetmeliin Ek1 ve Ek2 sinde yer alan tehlikeli
maddelerin kanalizasyona dearjnda; 5216 ve 5393 sayl Kanunlar kapsamnda belediyelerce Balant Kalite Kontrol zin
Belgesi dzenlenir. Dzenlenen izin belgesi ile salanacak olan
dearj standartlarnn; bu Ynetmelikte belirtilen standartlarla
paralellik arz etmesi gerekir. Ancak; bu Ynetmeliin Ek1 ve
Ek2 sinde verilen deerlerin altnda kstlamaya gidilmesi
durumunda Bakanln uygun grnn alnmas gerekir.
2011 | 541

b) lgili idarece dzenlenen izin belgelerinin detaylar, izin

verilen dearjn kontrol sonular ile alc ortam kalite kriterlerine ilikin izleme sonular, tehlikeli maddeler konusunda
lkede dzenli bir envanterin tutulmas ve veri tabannn oluturulmas iin her yl dzenli olarak Bakanla gnderilir.
c) Kanalizasyon sistemi knda dearj edilen ve atksu zellikleri bu Ynetmelikte belirtilen dearj limitleri ile alc ortam
kalite kriterlerinin salanamayaca yerlerde kanalizasyona
dearj; alc ortama dearj gibi kabul edilir ve bu Ynetmelik
hkmleri kapsamnda gerekli olan standartlarn salanmas
ilgili idarece gerek ve tzel kiilerden istenir.
Alc ortama tehlikeli madde dearj olan kurum, kurulu
ve iletmeler iin evre izni
Bu Ynetmelik esaslarna uymak art ile atksularnda Ek-1
ve Ek-2de yer alan tehlikeli maddeleri bulunduran iletmelerin
alc ortama dearj yapabilmesi iin evre izni alnmas mecburidir. evre izni alnmas ilemlerinde evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr. Sz konusu Ynetmeliin Ek-3Csinde yer alan
Tehlikeli Madde Atksu Dearj Teknik Bilgiler Listesi bu
Ynetmeliin Ek-3nde verilmektedir.
a) Atksularnda; bu Ynetmeliin EK1 inde yer alan tehlikeli maddeleri ieren sektrlerin salamas gereken dearj standartlar ile kalite kriterleri Tablo (114) arasnda verilmitir.
b) Atksularnda; bu Ynetmeliin EK2 sinde yer alan tehli542 | 2011

keli maddeleri ieren ve 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayl

Resm Gazetede yaymlanan Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinde dearj limit deerleri belirlenmi olan sektrlerin salamas gereken dearj standartlar Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii Tablo (521) arasnda verilmitir.
c) Atksularnda; bu Ynetmeliin EK2 sinde yer alan tehlikeli maddeleri ieren ve bu Ynetmelik ve Su Kirlilii Kontrol
Ynetmelii ile dearj limit deerleri belirlenmemi olan sektrlerin salamas gereken dearj standartlar ortam kalite kriterlerine dayal olarak ilgili idare/idarelerce yaplr.
) letmenin tehlikeli madde dearj konulu evre izni alabilmesi iin alnan en az adet atk su numunesi analiz sonularnn aritmetik ortalamasnn bu Ynetmelikte belirtilen standartlar salamas zorunludur.
d) Tehlikeli madde dearj konulu evre izin belgesi, dearj
edilen atksudaki tehlikeli madde miktarna baklmakszn
dzenlenir. Dearj edilen atk suda tehlikeli madde miktar
ardk iki evre izninde bu Ynetmelikle belirtilen limit deerlerden be kez daha kk oranlarda ise; tehlikeli madde dearj konulu evre izin belgesinde bu tehlikeli maddenin belirtilmesine gerek olmadna ilgili idarece karar verilir.
e) Bir blgedeki alc ortama birden fazla kalite kriteri uygulandnda sularn kalitesinin mutlaka bu kriterlerin her birine
uyacak lde korunmasnn salanmas esastr.
f) Bu Ynetmelik hkmleri gerei tehlikeli madde dearj konulu evre iznini alan gerek ve tzel kiiler, bu Ynetmeliin EK-4
ne gre Tehlikeli Maddeler in Dearj Kontroln yapar.
2011 | 543

BENC BLM
zleme ve Denetim
Tehlikeli maddelerin dearj kontrol-denetimi

Madde 12 Tehlikeli maddelerin dearj kontrol ve denetiminde aadaki ilemler uygulanr:
a) Dearj standartlarna uygunluk ve alc ortam kalite kriterlerinin salanp salanmadnn kontrol faaliyet sahibi tarafndan atksuda ve alc ortamda yaptrlacak lm ve analizler, bu Ynetmelik ve 7/1/1991 tarihli ve 20106 sayl Su Kirlilii Kontrol Ynetmelii Numune Alma ve Analiz Metotlarna
veya uluslar aras geerlilii olan standartlara gre akredite
olmu ve/veya Bakanlk tarafndan yeterlilik belgesi alm
laboratuarlarda yaplr. lm sonular Bakanla iletilmek
zere faaliyet sahibi tarafndan ilgili idareye her yl dzenli
olarak bildirilir. lm masraflar kirleten tarafndan karlanr.
b) Dearjn kontrol iin yirmidrt saatlik kompozit numune
alnr. Bir ay iinde dearj edilen tehlikeli madde miktar, gnlk toplam tehlikeli maddenin dearj miktarna gre hesaplanr.
c) Toplama sistemine ve/veya tanmlar kapsamnda alc ortama dearj yapan gerek ve tzel kiiler dearjn kontroln
bu Ynetmeliin Ek-4 nde yer alan form kapsamnda her
ayda bir yapar veya yaptrr; kayt altna alr ve beyan eder.
Cezai hkmler
Madde 13 Bu Ynetmelik hkmlerine uymayan ve y544 | 2011

kmllklerini yerine getirmeyenler hakknda 2872 sayl evre

Kanunu ve dier ilgili mevzuat hkmleri uygulanr.
ALTINCI BLM
Envanter Oluturma ve Raporlama
Tehlikeli maddelerin envanterinin oluturulmas

Madde 14 Tehlikeli madde envanterinin oluturul-mas ile
ilgili esaslar aada belirtilmitir:
a) retimde kullanlan tehlikeli kimyasal madde ve prosese
giren tehlikeli ham materyallerin, proses boyunca kullanm,
retimi ve tketim aamalar belirlenir.
b) Tehlikeli madde envanteri alc ortam ve dearj edilen
atksu da olmak zere Bakanlka yaplr/yaptrlr.
c) Bu Ynetmeliin Ek1 ve Ek-2 sinde yer alan tehlikeli
maddeler ile uraan kamu ve/veya zel kurulularn tehlikeli
maddelerin zelliklerini ve miktarlarn ieren envanter bilgilerini ilgili idareye beyan etmesi zorunludur. lgili idare kullanlan hammadde ve oluan rnle ilgili malzeme bilgi gvenlik
formlarn ilgili kurulutan alr.
d) Suda tehlikeli maddelerin envanterinin oluturul-masnda,
faaliyet sahibi tarafndan belirli periyotlarda yaplan lm
sonular ile ilgili idare tarafndan yaplacak olan lm sonularnn uyumlu olmas esastr.
2011 | 545

e) Bakanlk; her bir tehlikeli madde iin ve tehlikeli madde

dearj edilen alc ortamn izlenmesi iin ulusal izleme ve veri
taban oluturur.
f) Tehlikeli maddelerin dearjna ilikin lke baznda envanter almas ile bu Ynetmeliin Ek2 sinde yer alan btn
tehlikeli maddeler iin kalite hedefleri oluturulur.
g) Dearj izin bavurusunda bulunan gerek ve tzel kiiler
proseste kullanlan tehlikeli madde miktar ve kullanma teknolojisi hakknda ilgili idareye bilgi verir.
Raporlama
Madde 15 Bu Ynetmelik hkmleri kapsamnda, aada
yer alan hususlarda raporlama yaplr ve Bakanla gnderilir:
a) (Deiik:RG-30/3/2010-27537)1 Bu Ynetmeliin Ek1 ve
Ek2 sinde yer alan her bir tehlikeli madde iin verilen tehlikeli
madde dearj konulu evre izin belgesi ve zellikleri ile uygulama sonular, izin veren ilgili idare tarafndan Bakanla her
yl dzenli olarak rapor edilir.
b) Oluturulan kirlilik azaltma ve zel programlarn zellikleri, uygulanma sonularna ilikin bilgiler, izleme ve kontrol
sonular faaliyet sahibi tarafndan izin veren idareye rapor
edilir. lgili idare Bakanla her yl dzenli olarak raporu gnderir.
c) Her bir tehlikeli maddeye ilikin olarak bu Ynetmeliin
1
Bu deiiklik 1/4/2010 tarihinde yrrle girer.
546 | 2011

Ek1 ve Ek2 sinde yer alan tehlikeli maddelere ilikin kalite

kriterlerinin yzeysel sularda, hali ky ve blgesel sularda,
sediman ve biotalarda izlenmesi ve kontrol bu Ynetmelik
hkmleri kapsamnda yaplarak, sonular Bakanla her yl
dzenli olarak rapor edilir.
Geici Madde 1 Bu Ynetmelikte belirtilen tehlikeli maddeler ve bu maddelerin dearjna ilikin envanter almalarna,
bu Ynetmeliin yrrle girmesinden sonra en ge bir yl
ierisinde balanr ve yl ierisinde tamamlanr.
Geici Madde 2 Bu Ynetmelikte belirtilen tehlikeli maddeler iin ulusal izleme ann oluturulmas bu Ynetmeliin
yrrle girmesinden sonra be yl ierisinde gerekletirilir
ve uygulanr.
Geici Madde 3 Bu Ynetmeliin 5 inci maddesinde de
yer alan kirlilik azaltma programlar ile 7 nci maddesinde yer
alan zel programlarn oluturulmas, bu Ynetmeliin yrrle girmesinden sonra yedi yl ierisinde gerekletirilir.
Yrrlk
Madde 16 Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
Madde 17 Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman
Bakan yrtr.
(Deiik:RG-31/12/2005-26040)
EK-1
2011 | 547

OK TEHLKEL MADDELER VE BUNLARA AT ZEL

HKMLER
a) OK TEHLKEL MADDELER LSTES
1) Civa(Hg),
(CAS 7439-97-6)
2) Kadmiyum (Cd),
(CAS 7440-43-9)
3 Hekzoklorosiklohekzan (HCH),
(CAS 58-89-9)
4) Carbontetraklorr (CCI4),
(CAS 56-23-5)
5) DDT
(CAS 50-29-3)
6) Pentaklorofenol (PCP),
(CAS 87-86-5)
7) Aldrin
(CAS 309-00-2),
71) Dieldrin
(CAS 60-57-1),
72) Endrin
(CAS 72-20-8),
73) sodrin
(CAS 465-73-6)
8) Hekzaklorbenzen (HCB),
(CAS 118-74-1)
9) Hekzaklorbutadin HCBD),
(CAS 87-68-3)
10) Triklormethan (cloroform),
(CAS 67-66-3)
11) 1,2 Dikloretan (EDC),
(CAS 107-06-2)
12) Trikloretilen (TRI),
(CAS 79-01-6)
13) Perkloretilen (PER),
( CAS 127-18-4)
548 | 2011

14) Triklorbenzen (TCB),
(CAS 120-82-1)
(CAS 87-61-1)
(CAS 180-7-3)
CAS: Kimyasal Kayt Numaras
b) HER BR
HKMLER
TEHLKEL
MADDE
ZEL
1) CVA N ZEL HKMLER

Civa: u anlama gelir:
-Kimyasal element olarak civa,
-Bileiklerinin herhangi birisinde yer alan civa;
Tablo-1 Civa ya likin Sektrel Bazda Dearj Limitleri ve
Kalite Kriterleri
Kalite Kriterleri
- Yzeysel sular
Dearj Limitleri
Tehlikeli
Madde
Ad
Sektrler
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
-Hali Sular
-Hali Sular
Dndaki Ky
Sular
-Blgesel Sular
2011 | 549

1-Klor alkali
0.05mg/L
a)Dearjdan
Elektroliz Endst-
etkilenen yzey-
risi (Tuzlu suyun
sel sularda
geri dnm ve
toplam civa
kullanm)
konsantrasyonu
bir yl iinde elde
edilen sonularn
aritmetik ortalamas olarak 1
2-Klorin retim
0,5 mg/L
1g/ton
Hattndan De-
g/L yi amamaldr.
arj(Tuzlu suyun
b)Dearjdan
giderilmesi)
etkilenen hali
sularnda toplam
civa konsantras-
CVA
(Hg)
3-Tesisten Toplam
5 g/ton
yonu bir yl
Dearj (Endstriyel
iinde elde edilen
tesis alanndan
sonularn arit-
boaltlan civa ieren
metik ortalamas
btn sularda
olarak 0,5 g/L yi
mevcut toplam civa
gememelidir.
miktarna uygulanacaktr.)
550 | 2011
c)Dearjdan

4-Kimyasal En-
etkilenen hali
dstrisi (civa
sular dnda ki
katalizr olarak
blgesel deniz
kullanlr)
0,05mg/L
a)vinly klorid
0,05 mg/L
retimi
0.1
sular ve i ky
g/ton
sularnda toplam
civa konsantras-
5 g/kg
yonu bir yl
iinde elde edilen
b)dier ilemlerde
sonularn aritmetik ortalamas

5-Vinly klord
retiminde kullanlan civa katalizr
imalat
0,05 mg/L
0.7
g/kg
olarak 0.3 g/L

amamaldr.
d)Suyun kalitesi
civa miktarna
ilikin olarak bu
gibi sulara uygulanabilen dier
standartlara da
uymak iin
2011 | 551

6-Organik ve
0,05 mg/L
0.05
g/kg
inorganik civa
bileiklerinin
yeterli olmaldr.
e)rnek olarak
seilen baln
imalat (Vinly
ya etinde civa
klord retiminde
konsantrasyonu
kullanlan civa
0.3 mg/kg ge-
katalizr imalat
memelidir. (Civa
bulunulan rnler
kirliliinin gs-
hari)
tergesi olarak
seilen balkta)
7-Civa ieren temel
0,05 mg/L
batari imalat
0.03
f) keltilerde ya
g/kg
da kabuklu deniz
rnlerinde civa
konsantrasyonu
zaman iinde
8-Demirsiz metal
endstrisi
a)Civa proses
tesisleri
artmamaldr.
0,05 mg/L
g) Birka kalite
0,05 mg/L
kriterlerinin suya
uyguland
b)Demirsiz metal-
yerlerde suyun
lerin ayrtrlmas
kalitesi bu kriter-
ve rafine edilmesi
lerin her birine

uyacak lde
552 | 2011

9-Civa ieren
0,05 mg/L
yeterli olmaldr.
toksik atklarn
artlmas tesisleri
10-Dier kaynak-
0,01g/L(toplam
lardan dearj
a sistemine)
1.1) Dearj limitlerine ait aklama

a) Prosesten geirilen, retilen her birim rnde tehlikeli
maddelerin arl dikkate alnr. nk aktaki kirletenlerin
konsantrasyonu farkl tesis ve proses iin kullanlan su miktarna baldr.
b) Gnlk ortalama snr deerler, yukardaki tabloda 1 inci
ve 2 nci noktalarda verilen aylk ortalama snr deerlerinin
drt katdr.
c) Dearjlarn kontrolnde oluturulacak izleme prosedrnde her bir gn iin 24 saatlik dnem zerinden dearj temsil
edecek bir rnek alnr ve rnekteki civa konsantrasyonu llr. Ayrca dnem boyunca toplam debinin de llmesi gerekmektedir.
d) Bir aylk sre boyunca dearj edilen civa miktar o ay boyunca her gn iin dearj edilen civa miktarnn toplanmas ile
hesaplanmaldr. Bu toplamn daha sonra kurulu klor retim
kapasitesine blnmesi gerekir. Ancak; yllk 7,5 kg dan fazla
civa dearj etmeyen endstriyel tesisler iin daha basit bir izleme prosedr oluturulabilir.
2011 | 553

1.2) Civa iin alc ortam kalite kriterleri

a) Dearjdan etkilenen i yzeysel sularda toplam civa konsantrasyonu bir yl iinde elde edilen sonularn aritmetik ortalamas olarak 1 g/L yi amamas,
b) Dearjdan etkilenen hali sularnda toplam civa konsantrasyonu bir yl iinde elde edilen sonularn aritmetik ortalamas olarak 0.5 g/L yi amamas,
c) Dearjdan etkilenen hali sular dndaki deniz sular ve i
ky sularnda toplam civa konsantrasyonunun bir yl iinde
elde edilen sonularn aritmetik ortalamas olarak 0.3 g/L yi
amamas,
d) Suyun kalitesi, civa miktarna ilikin olarak bu gibi sulara
uygulanabilen dier standartlara da uymak iin yeterli olmas,
e) rnek olarak seilen baln ya etinde civa konsantrasyonunun 0.3 mg/kg gememesi, (Civa kirliliinin gstergesi olarak seilen balkta)
f) keltilerde ya da kabuklu deniz rnlerinde civa konsantrasyonunun zaman iinde artmamas,
g) Birka kalite kriterinin suya uyguland yerlerde suyun kalitesinin bu kriterlerin her birine uyacak lde yeterli olmas,
esastr.
1.3) Civa iin lm metodlar
1) Sularda balk etinde, keltilerde ve kabuklu deniz rnle554 | 2011

rinde civa ieriini belirlemek iin kullanlacak referans lm

metodu; civann n oksitlenmesini ve civa iyonlarnn Hg (II)
pe pee azalmasn dikkate alacak ekilde rnein uygun bir
n artmaya tabi tutulduktan sonra alevsiz atomik absorpsiyon
spektrofotometridir.
Aadaki konsantrasyonlarda tespit edilen limit deerleri
civa konsantrasyonunun %30 dorulukta ve %30 hassasiyetle llebilmesini salayacak ekilde olmaldr;
- Dearjlarda, izinde belirtilen izin verilen maksimum cva
konsantrasyonunun onda biri,
- Yerst sularnda, kalite kriterinde belirtilen cva konsantrasyonunun onda biri,
- Balk eti ve kabuklu deniz rnnde, kalite objektifinde belirtilen cva konsantrasyonunun onda biri,
- keltilerde rnein iindeki cva konsantrasyonunun onda
biri ya da kuru arlkta 0,05 mg/kg, hangisi daha bykse.
2)Ak lmleri %20 dorulukla llmelidir.
2011 | 555

2) KADMYUM N ZEL HKMLER

Tablo-2- Kadmiyuma likin Sektrel Bazda Dearj Limitleri ve Kalite Kriterleri
Kalite Kriterleri
- Yzeysel sular
Dearj Limitleri
-Hali Sular
Tehlikeli
Madde Ad
Sektrler
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
-Hali Sular Dndaki

Ky Sular
-Blgesel Sular
1-inko madenci-
KADMYUM
- Yzeysular
lii, inkonun
0.2
rafine edilmesi,
mg/L
5g/L
kadmiyum metali
- Hali Sular:
ve demirsiz metal
5g/l
endstrisi
2-Kadmiyum
bileiklerinin
-Blgesel Sular
0.2
mg/L
g/kg
imalat
556 | 2011
2,5g/L
- Hali Sular
Dndaki
3-Boya Maddesi
0.2
Ky Sular
retimi
mg/L
g/kg
2,5g/L

4- Stabilizatr
0.2
mali
mg/L
g/kg
0.2
mg/L
g/kg
0.2
mg/L
g/kg
5-Birincil ve
kincil akmlatr mali
6-Elektrolitik
Kaplama
7-Fosforik Asit
ve/veya Fosfatl
Kayadan Gbre
--
mali
2.1 Dearj limitlerine ait aklama

a) Yukarda,Tablo 2 nin 2 inci stununda kadmiyum dearj
olabilecek sektrler verilmi olup, 3. stunda bu sektrlere
ilikin dearj limitleri ortaya konmutur. Dearj limitleri, bu
sektrlerin atksularnda dearjna izin verilebilecek maksimum
kadmiyum konsantrasyonlarn ve rn baznda bir deerlendirmeyi iermektedir. Bu sektrlerin atksuyunda ve/veya rn
baznda yaplan deerlendirmelerin burada yer alan snr deerleri amamas gerekmektedir. Atk sulardaki kadmiyum
konsantrasyonu suyun miktarna dayal olduu ve bu miktar
2011 | 557

deiik ilemler ve tesislerde farkllk gsterebileceinden;

yukardaki tabloda uralan kadmiyum miktarlar ile balantl kadmiyum dearj miktar olarak ifade edilen limit deerlere
btn hallerde uyulur.
b) Gnlk ortalama limit deerleri Tablo 2 de verilen aylk
ortalama limit deerlerinin 2 katna karlk gelmektedir.
c) Dearjlarn Tablo 2 de verilen limit deerlere uygun olarak
yaplp yaplmadn kontrol etmek iin bir izleme prosedr
oluturulacaktr.
d) Bu prosedr, rneklerin alnmas ve analizi ve dearj edilen atksu debisinin ve ilenen kadmiyumun miktarnn lmn iermelidir.
e) lenen kadmiyum miktar belirlenemezse, izleme prosedr izne esas tekil eden retim kapasitesinde kullanlabilecek
kadmiyum miktarna dayandrlmaldr.
f) Dearjn kontrol iin; 24 saatlik bir dearj temsil edecek
ekilde kompozit numune alnmaldr. Bir ay iinde dearj edilen kadmiyum miktar gnlk olarak dearj edilen kadmiyum
miktarna dayal olarak hesaplanmaldr.
g) Ylda 10 kgdan daha az kadmiyum dearj eden endstriyel tesisler iin daha basit bir izleme prosedr oluturulacaktr. Endstriyel elektrolitik kaplama tesisleri iin eer elektro
kaplama tanklarnn toplam bykl 1,3 m ten daha kkse, basitletirilmi bir izleme prosedr oluturulmaldr.
558 | 2011

2.2 Kadmiyum iin lm metotlar

Sularn, Sedimanlarn ve kabuklu deniz rnlerinin kadmiyum ieriini belirlemek iin kullanlan referans lm metodu
alnan rnein korunmas ve uygun biimde ilenmesinden
sonra atomik absorbsiyon spektrofoto-metrisidir.
Belirleme snr aadaki konsantrasyonlarda % 30 dorulukta ve % 30 hassasiyette
llebilecek ekilde olmaldr:
Dearj halinde, izinde belirtilen maksimum kadmiyum konsantrasyonunun onda biri, yzey suyunun sz konusu olmas
halinde, hangisi daha yksekse kalite kriterlerinde belirlenen
kadmiyum konsantrasyonun onda biri veya 0,1 g/L, kabuklu
deniz rnlerinin sz konusu olmas halinde 0,1 mg/kg,ya
arlk, sedimanlarn olmas halinde, hangisi daha yksekse
rnekteki kadmiyum konsantrasyonunun onda biri ya da 0,1
mg/kg kuru arlk olmaldr.
-
Debi lmleri %20 dorulukta yaplmaldr.
3) HEKZAKLOROSKLOHEKZAN (HCH) N ZEL

HKMLER
2011 | 559

Tablo 3) Hekzaklorosiklohekzana likin Sektrel Bazda

Dearj Limitleri ve KaliteKriterleri
Tehlikeli Madde Ad
Hekzaklorosiklohekza
n
Sektrler
Dearj Limitleri
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
1-HCH retim Tesisi
2
mg/L
2-Lindan Ayrtrma Tesisi
/L
4
g/ton
2
mg/L
5
g/ton
2
g/ton
(HCH)
3-HCH retimi ve Lindan

Ayrtrmasnn
ayn tesis iinde
yapld yerler
2.mg
Kalite
Kriterleri
- Yzeysel sular
-Hali
Sular
-Hali
Sular
Dndaki
Ky
Sular
-Blgesel
Sular
- Yzeysel
sular: 100
ng/lt
-Hali
sular ve
i deniz
sularnda:
20 ng/lt
a) Yukarda, Tablo 3 nc 2 nci stununda

hekzaklorosiklohekzan dearj olabilecek sektrler verilmi
olup, 3 nc stunda bu sektrlere ilikin dearj limitleri ortaya
konmutur. Bu limitler bu sektrlerin atksularda dearjna izin
verilebilecek maksimum hekzaklorosiklohekzan konsantrasyonlarn ve rn baznda bir deerlendirmeyi iermektedir. Bu
560 | 2011

sektrlerin atksuyunda ve/veya rn baznda yaplan deerlendirmelerinde burada yer alan snr deerleri amamaldr.
Yukardaki tabloda retilen ya da ilenen HCH miktarlaryla
balantl olarak dearj edilen HCH miktar olarak ifade edilen
limit deerlere her durumda uyulmaldr.
b) Gnlk ortalama snr deerler, c ve d maddelerine uygun
olarak izlendiinde, Tablo 3 de verilen aylk ortalama limit
deerlerin iki katna karlk gelmektedir.
c) Dearjlarn Tablo 3 de verilen limit deerlere uygun olarak
yaplp yaplmadn kontrol etmek iin bir izleme prosedr
oluturulacaktr.
d) Bu prosedr, rneklerin alnmas ve analizi ve dearj edilen atksu debisinin ve ilenen hekzaklorosiklohekzann miktarnn lmn ierecektir.
e) lenen hekzaklorosiklohekzan miktar belirlenemezse, izleme prosedr izne esas tekil eden retim kapasitesinde
kullanlabilecek hekzaklorosiklohekzan miktarna dayandrlmaldr.
f) Hekzaklorosiklohekzan dearjnn kontrol iin; 24 saatlik
bir dearj temsil edecek ekilde numune alnmaldr. Bir ay
iinde dearj edilen HCH miktar gnlk HCH dearj miktarna
dayal olarak hesaplanmaldr.
g) Yllk 3 kg dan daha az hekzaklorosiklohekzan dearj eden
endstriyel tesisler iin daha basit bir izleme prosedr oluturulmaldr.
2011 | 561

3.1) Hekzaklorosiklohekzan iin lm metotlar

a) Alc ortamlarda ve dearjlarda hekzaklorosik-lohekzan
konsantrasyonunun belirlenmesi iin; uygun bir solvent ile
ayrtrma ve saflatrmadan sonra elektron tutucu detektr ile
gaz kromotografisi yntemi referans analiz metodu olarak
kullanlmaldr.
b) Metodun doruluu ve hassasl belirleme snr deerinin iki katn oluturan bir konsantrasyonda %50 olmaldr.
Belirleme snr;
1) Dearjlarn sz konusu olmas halinde rnek alma noktasnda istenen konsantrasyonun onda biri,
2) Kalite kriterlerine tabi sularn sz konusu olmas halinde;
a) yer st sular iin kalite kriterlerinde istenen konsantrasyonun onda biri,
b) Hali sular ve blgesel deniz sular iin kalite kriterlerinde gsterilen
konsantrasyonun bete biri,
c) Sedimanlarn sz konusu olmas halinde 1 mg/kg kuru
arlk,
d) Canl organizmalarda 1 mg/kg ya arlk,
olmaldr.
c)
Debi lmlerinin %20 dorulukta olmas gereklidir.
562 | 2011

4. KARBON TETRAKLORR N ZEL HKMLER

Tablo-4 Karbontetraklorre likin Sektrel Bazda Dearj
Limitleri ve Kalite Kriterleri
Tehlikeli Madde
Sektrler
Ad
Dearj Limitleri
Kalite
(Aylk Ortalama
Kriterleri
Limit Deerler)
- Yzeysel
sular
-Hali Sular
-Hali Sular
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel
Sular
1- Perklorinasyon
Karbontetraklorr
yolu ile karbon

tetrakloridin
retimi
12.0g/L
a)Ykamay
1.5
2.5
Aylk
mg/L
gr/ton
Gnlk
3.0
5.0
mg/L
gr/ton
iermeyen ilem
b)Ykamay
1.5
40
Aylk
mg/L
gr/ton
Gnlk
3.0
80
mg/L
gr/ton
ieren ilem
2011 | 563

2-Methan klorlama yolu ile
klorametann
1.5
10
retimi
mg/L
gr/ton
Aylk
3.0
20
Gnlk
mg/L
gr/ton
3-Klorakarbonlarn retimi
(*)
4-zc olarak
karbon
tetraklorr
kullanan tesisleri(*)
* Bu tesisler iin dearj limitleri envanter almalar sonucunda oluturulacaktr.

4.1) Karbontetraklorr iin lm metotlar
1. Referans lm metodu gaz kromotografisidir.
2. Bu metodun doruluu ve hassasiyeti, limit deer-lerinin
iki katn temsil eden konsantrasyonda %50 olmaldr.
564 | 2011

5) DDT N ZEL HKMLER

DDT nin formulasyonundan, kullanmndan dolay oluan
atksuyun dearj yasaktr. Aadaki bileikler DDT tanmna
girmektedir.
a) zomerlerin toplam, 1,1,1-trikloro-2,2 bis p-klorofenil etan
b) 1,1,1-trikloro)-2 (o-klorafenil)-2-(p-klorafenil)etan
c) 1,1,-dikloro-2,2 bis p-klorofenil etilen
d) 1,1,1- (dikloro)-2,2 bis p-klorofenil etan
e) 2,2,2- (trikloro)-1,1-bis 4-klorofenil etanol
2011 | 565

Tablo- 5: DDT ye likin Sektrel Bazda Dearj Limitleri

ve Kalite Kriterleri
Tehlikeli
Sektrler
Madde Ad
Dearj
Kalite Kriterleri
Limitleri
- Yzeysel
(Aylk
sular
Ortalama
-Hali Sular
Limit
-Hali Sular
Deerler)
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel Sular
DDT
1-Ayn iyerinde
DDT
10g/L (izomer
formlasyonu
dahil DDT
0.7 mg/L
8 gr/ton
para-para DDT
retimi
1.3 mg/L
16
iin)
gr/ton
Aylk
Gnlk
2-Ayn retim
hattndan kaynaklanan DDT
formlasyonu
0.2 mg/L
4 gr/ton
25 g/L(Toplam
Aylk
0.4 mg/L
8 gr/ton
DDT iin)
Gnlk
3-Dier kaynaklardan gelen
DDT kirlilii(*)
* Bu sektrler iin dearj limitleri envanter almas ile belir566 | 2011

lenecektir.
5.1) DDT iin lm metotlar
Atksuda, alc ortamda, sediman ve organizmalarda, DDT yi
belirlemek iin kullanlacak lm metodu; elektron tutucu
detektrl gaz kromatografisidir.
Toplam DDT iin belirleme snr rnekte bulunan yabanc
maddelerin saysna bal olarak, su evresinde 4 g/L,
atksuda 1 g/L dir. Sediman ve biyotalarda ise; 1g/kg dr.
Bir konsantrsayona uygulanan metodun doruluu ve hassasiyeti belirleme snr deerinin iki katnn %50 sidir.
6) PENTAKLOROFENOL N ZEL HKMLER:
Pentaklorofenol; 2,3,4,5,6- pentaklora-hidroksibenzen ve tuzlar olup; pentaklorofenol iin sektr baznda dearj limit deerleri; i yzeysel sular, hali sular, hali sular dndaki i
kysular, blgesel sular iin kalite kriterleri ve lm metotlar Tablo6 da verilmitir.
2011 | 567

Tablo6 Pentaklorofenole likin Sektrel Bazda Dearj

Tehlikeli
Sektrler
Madde Ad
Dearj Limit-
Kalite
Kriterleri
leri
(Aylk Orta-
- Yzeysel sular
lama Limit
-Hali
Deerler)
Sular
-Hali
Sular
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel
Sular
Pentaklorofeno
l (PCP)
1Heksaklorbenzenin
hidroliz yoluyla
sodyum
pentaklorofenol
retimi
Aylk
25
mg/L
gr/ton
50
mg/L
gr/ton
Gnlk
2-Dier kaynaklardan gelecek
kirlilik iin
Aylk
Gnlk
568 | 2011
0.8
mg/L
2 g/L

6.1) Pentaklorofenole ait zel hkmler

a) Bu
limit
deerler
sabunlanarak
sodyum
pentaklorofenoln retiminden, klorlanarak retimine kadar
faaliyet gsteren endstri tesisleri iin geerlidir.
b) Eer yllk dearjlar 3 kilogram gemezse; daha basitletirilmi bir izleme prosedr gelitirilir.
c) Pentaklorfenoln aa ilenmesinde kullanlmas durumunda kirlilikten kanmak ve elimine etmek iin zel programlar gelitirilmesi esastr.
6.2) Pentaklorfenol iin lm metotlar
a) Atksuda, su evresinde, sediman ve biyotalarda
pentaklorfenoln belirlenmesi iin kullanlacak referans lm
metodu yksek basnl sv kromotografisi ya da uygun bir
zc ile ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz
kromotografisidir.
b) Belirleme snr;dearj edilen suda 2 g/L ve su evresi
iin 1 g/L, sediman ve biyotalarda; 1 g/L dir.
c) Bir konsantrasyona uygulanan metodun doruluu ve
hassasiyeti, belirlenen snr deerinin iki katnn %50 sidir.
7-ALDRN, DELDRN, ENDRN VE SODRN N
ZEL HKMLER:
a) Aldrin (C12H8CI6 ) kimyasal bir bileiktir. (1,2,3,4,10, 10heksakloro-1,4,4a,5,8,8a-heksahidro-1,4-endo-5,8eksodimetanonaftalin)
2011 | 569

d) Dieldrin
(C12H8CI60)
kimyasal
bir
bileiktir.
(1,2,3,4,10,10-heksakloro-6,7-epoksi-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahidro1,4-endo5, 8-eksodimetanonaftalin)
e) Endrin (C12H8CI60) kimyasal bir bileiktir. (1,2,3,4,10,10heksaklora-6,7-epoksi-1,4,4a,5,6,7,8,8a-oktahidro-1,4-endo 5,8eksodimetanonaftalin)
f) sodrin (C12H8CI60) kimyasal bir bileiktir. (1,2,3,4,10,10heksakloro-6,7-epoksi-1,4,4a,5,8,8a-oktahidro1,2,3,4,10,10heksakloro-6,7-epoksi-1,4,4a,5,8,8a-oktahidro 1,4-endo
5,8eksodimetanonaftalin
570 | 2011

Tablo-7 Aldrin, Dieldrin, Endrin ve sodrine likin

Sektrel Bazda Dearj Limitleri ve Kalite Kriterleri
Tehlikeli
Madde Ad
Sektrler
Aldrin
1-Aldrin ve/veya
dieldrin ve/veya
endrin retimi
(Ayn i yerinde
bu maddelerin
formlasyonu
dahil)
Aylk
Gnlk
Dearj Limitleri
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
2 mg/L
10
mg/L
3 gr/ton
15
gr/ton
Kalite Kriterleri
- Yzeysel
sular
-Hali Sular
-Hali Sular
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel Sular
10 ng/L
Dieldrin
10ng/L
Endrin
5ng/L
sodrin
5ng/L
7.1) Aldrin ve/veya dieldrin ve/veya endrin ve/veya isodrin

iin lm metotlar
Atksuda, su evresinde, keltilerde ve organizmalarda
Aldrin, dieldrin,endrin ve/veya isodrin belirlenmesi iin kullanlacak referans lm metodu uygun bir solventle ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz kromotografisidir.
Belirleme snr; rnekteki parosit maddelerin saysna bal
olarak, su evresinde her bir madde iin 2,5 ng/litre, atksuda
2011 | 571

her bir madde iin 400 ng/litredir. Limit deerin tespiti iin her
bir ayr madde iin belirleme snr; kuru arlkta 1 g/kg dr.
Bir konsantrasyona uygulanan metodun doruluu ve hassasiyeti belirleme snr deerinin iki kat olan %50 dir.
8)
HEKSAKLOROBENZEN
HKMLER:
(HCB)
ZEL
Tablo8 Heksaklorbenzene likin Sektrel Bazda Dearj

Tehlikeli Madde
Ad
Heksaklorobenzen
572 | 2011
Sektrler
1-HCB retimi
ve ilenmesi
Aylk
Gnlk
Dearj Limitleri
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
1
mg/L
2
mg/L
10 gr/ton
20 gr/ton
Kalite
Kriterleri
- Yzeysel
sular
-Hali Sular
-Hali Sular
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel
Sular

2-Perklorlama
yolu ile
perkloro etilen
(PEK) ve
karbon
tetraklorr
retimi
Aylk
Gnlk
3-Dier kaynaklar
1.5
mg/L
( HCB)
1.5 g
HCB/ton
PER+CCI+
3
mg/L
3g
HCB/ton
PER+CCI4
0.03g/L
8.1) Heksaklorobenzen iin zel hkmler

a) Tablo8 de verilen limit deerler HCB kullanarak retim
yapan tesislere, grafit elektrotlarla klor alkali elektrolizi yoluyla
klor reten endstriyel tesislere, endstriyel kauuk ileyen
tesislere, proteknik rnler imal eden tesislere ve vinil klorr
reten tesislere uygulanacaktr.
b) Eer dearj miktarndaki madde miktar yllk 1 kg gemiyorsa daha basitletirilmi bir izleme prosedr uygulanacaktr.
8.2) Heksaklorobenzen iin lm metotlar
a) Atksuda, alc ortamda, sediman ve biyotalarda
heksaklorobenzenin belirlenmesi iin kullanlacak referans
lm metodu uygun bir solventle ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz kromotografisidir.
b) Belirleme snr; rnekteki yabanc madde saysna bal
olarak; su evresinde 110 ng/L arasnda, atksuda 0,51 g/L,
2011 | 573

sediman ve biyotalarda 110 g/L (kuru ykte) arasndadr.

c) Bir konsantrasyona uygulanan metodun doruluu ve hassasiyeti, belirleme snr deerinin iki kat olan %50 dir.
9- HEKZAKLORBUTADN LKN ZEL HKMLER
Tablo-9 Hekzaklorbutadine likin Sektrel Bazda Dearj
Kalite
Tehlikeli Madde
Sektrler
Ad
Dearj Limitleri
Kriterleri
(Aylk Ortalama
- Yzey-
Limit Deerler)
sel sular
-Hali
Sular
-Hali
Sular
Dndaki
Ky
Sular
-Blgesel
Sular
1-Perklorlama
yoluyla
perkloretilen
(PER) ve karbon
tetraklorid(CCI4)
Heksaklorbutadin
retimi
(HCBD)
Aylk
574 | 2011
1.5
1.5 g
mg/L
HCBD/ton
PER+CCI 4

3
Gnlk
3 g/ton
mg/L
0.1g/L
2-Dier ilemlerle
trikloraetilen
ve/veya
perkloraetilen
retimi(*)
3-Dier kirletici-
lerden kaynaklanan kirlilik(*)
* Bu sektrler iin dearj limitleri envanter almas ile belirlenecektir.

9.1) Hekzaklorbutadin iin zel hkmler
a) Tablo-9 da verilen snr deerler; uygulama ile kazanlan
deneyimler erevesinde, daha sk deerlerin uygulanmasn
mmkn klan en iyi teknik aralarn kullanm dikkate alnarak snr deerler daha da katlatrlabilinir.
b) Yllk boaltm miktar ylda 1 kg gemiyorsa daha basitletirilmi bir izleme prosedr uygulanabilir.
9.2) Hekzaklorbutadin iin lm metotlar
a)
Atksuda, su evresinde, sediman ve biyotalarda
heksaklorabutadinin belirlenmesi iin kullanlacak referans
lm metodu uygun bir solventle ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz kromotografisidir.
b)
Belirleme snr; rnekteki yabanc madde saysna bal

2011 | 575

olarak; su evresinde 110 ng/L arasnda, atksuda 0,5-1 g/L,

keltilerde ve organizmalarda 1-10 g/L (kuru ykte) arasndadr.
c) Bir konsantrasyona uygulanan metodun doruluu ve
hassasiyeti belirleme snr deerinin iki kat olan %50 dir.
10- TRKLOROMETAN N ZEL HKMLER:
Tablo-10:Triklorometana likin Sektrel Bazda Dearj
Tehlikeli
Madde Ad
Sektrler
1-Metanolden ya da
metanol ve metan
kombinasyonundan
klorametanlarn
retimi (veya
metilkloridesin
retimi)
Triklorometan
576 | 2011
2-Metann
klorinasyonu yolu ile
klorametanlarn
retimi
Dearj Limitleri
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
1
mg/L
10gr
CHCI3/ton
1
mg/L
7.5 g/ton
Kalite
Kriterleri
- Yzeysel Sular
-Hali
Sular
-Hali
Sular
Dndaki
Ky
Sular
-Blgesel
sular
12 g/L

3-Klorides ve
florides (CFC)
(kloraflorakarbon)
retimi(*)
4-Dikloretan florisi
kullanlarak;
monomervnlyin
retimi(*)
5-Sanitasyon borularnn retimi(*)

6-Solvent olarak
CHCI3n kullanlmas(*)
7-Dier kaynaklardan gelen
kloraform(*)

10.1) Triklorometan iin lm metotlar
a) Atksuda ve alc su ortamnda triklorometann (kloroform) belirlenmesi iin kullanlacak referans lm metodu
uygun bir solvent ile ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz kromotografisidir.
b) Endstriyel prosesten kaynaklanan triklorometan iin
uygulanr. CHCI3 kaynaklanan kirliliin kaynann tespit
edilmesi durumunda; kirliliin azaltlmas ve kirlilikten kanmak iin zel programlar gelitirilmelidir.
c)
Limit deerler; endstriyel tesisler arasnda zellikle klo2011 | 577

roform iin, diklorometan proliz kullanlan monomer vinil

korr imalat tesislerine, beyazlatlm hamur reten tesislere ve
zc olarak CHCI3 kullanlan tesislere ve soutma sular ya
da dier atksular klorlu olan tesislerde uygulanacaktr.
d) Gnlk ortalama limit deerler; ilgili aylk limit deerinin
iki katdr. Yllk boaltm miktar 30 kg gemezse daha basitletirilmi bir izleme ve kontrol mekanizmas uygulanabilir.
e)
Kloroform uuculuu da dikkate alnarak; kloroform
ieren atk suyun ak havada alkalanmasn ieren bir ilem
sz konusu olduunda; snr deerler tesisin st ksmnda uygulanr. Kirlenmesi olas btn sularn tmyle gz nnde
tutulmas gereklidir.
11) 1,2-DKLOROETAN (EDC) N ZEL HKMLER
Tablo -11 Dikloroetana likin Sektrel Bazda Dearj Limitleri ve Kalite Kriterleri
Tehlikeli
Madde Ad
578 | 2011
Sektrler
Dearj Limitleri
(Aylk Ortalama Limit
Deerler)
Kalite Kriterleri
Yzeysel
sular
Hali Sular
Hali Sular
Dndaki
Ky Sular
Blgesel
sular

1,2dikloroaetan
1-Yalnzca 1,2dikloraetan
retimi (ayn
blmde ilem
ya da kullanm
olmakszn)
Aylk
Gnlk
2-1,2dikloraetan
retimi ve
ilenmesi ya da
aada tanmlanan kullanm
hari, ayn
alanda kullanm(*)
Aylk
Gnlk
3-1,2dikloraetann
vinly kloridden
baka maddelerin ilenmesi
Aylk
Gnlk
4-EDCnin
metallerin
yadan temizlenmesi iin
kullanm
(2.maddede yer
alan endstriyel
alandan farkl)
1.25
mg/L
2.5 mg/L
2.5g/ton
5 g/ton
10 g/L
2.5 mg/L
5.0mg/L
5 g/ton
10 g/ton
1 mg/L
2 mg/L
2.5 g/ton
5 g/ton
2011 | 579

Aylk
Gnlk
5-EDCnin iyon
deitiricileri
retiminde
kullanm
Aylk
Gnlk
0.1
mg/L
0.2
mg/L

11.1) 1,2-Dikloroetan (EDC) iin lm metotlar
a) Atksularda ve su evresinde 1,2 dikloroetann belirlenmesi iin kullanlacak lm metodu; uygun bir zc ile
ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz
kromotografisi ya da; arndr ve yakala ilemi ve bir
cryogenically soutulmu ince boru aracl ile yakalayarak
izolasyondan sonra gaz kromotografisidir.
b) Belirleme snr su evresinde 10 g/Litre, atksuda 1
g/Litre dir.
c) Belirleme snr deerinin iki kat olan bir konsantrasyona
uygulanan metodun doruluu
%50 olmaldr.
d) Saflatrlm EDC retim kapasitesi; vinly klorid retim
nitesinde krlmam EDC retim nitesi ile ilikili ve tesisin
EDC saflatrma blmnde yeniden kazanlan EDC paracklarn da iine alr.
580 | 2011

d) Eer yllk boaltm miktar ylda 30 kg gemiyorsa daha basitletirilmi bir izleme prosedr uygulanr.
12) TRKLOROETLEN (TRI) N ZEL HKMLER
Tablo -12:Trikloroetilene likin Sektrel Bazda Dearj Limitleri ve Kalite Kriterleri
Tehlikeli Madde
Ad
Sektrler
Trikloroetilen
(TRI)
1-Trikloretilen
(TRI) ve
perkloraetilen
retimi
Aylk
Gnlk
Dearj Limitleri
(Aylk Ortalama
Limit Deerler)
0.5
mg/L
1.0
mg/L
Kalite Kriterleri
- Yzeysel
sular
-Hali Sular
-Hali Sular
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel sular
2.5
gr/ton
5.0
gr/ton
10g/L
2-Trikloretilen
(TRI)in Metallerin
ya gideriminde
kullanlmas (Limit
deerler 30 kgn
zerinde kirlilik
dearj yapan
endstriyel sektrlere uygulanr)
Aylk
Gnlk
0.1
mg/L
0.2
mg/L
3-Dier kirlilik
kaynaklar
0.2
mg/L
2011 | 581

12.1) Trikloroetilen iin lm metotlar

a) Trikloretilenin (Trikloroetilenin) kuru temizlemede ya
ve kokularn karlmas iin bir zc olarak ya da metallerin
yadan arndrlmas iin kullanldnda ve de yllk boaltmn
30 kg dan az olduu durumlarda kirliliin nlenmesi iin zel
programlar olutulmas esastr.
b) 1. madde yer alan sektr iin verilen TRI boaltm snr
TRI+PER retim kapasitesi ile balantldr.
c) Tetrakloroetann dehidroklorlama kullanan u an mevcut tesisler iin retim kapasitesi TRI+PER retim kapasitesine
denktir. TRI+PER retim oran bire olarak alnr.
d) retim veya ileme kapasitesi; idare tarafndan izin verilen kapasite iznin verilmesinden ya da gzden geirilmesinden
nceki 4 yl zerinden hesaplanan en yksek yllk retilen
veya ilenen miktardr. dare tarafndan izin verilen kapasite
gerek retimden byk lde farkllk gstermez.
13) TRKLOROBENZEN (TCB) N ZEL HKMLER
TCBnin 3 izomeri;
-1,2,3-TCB
-1,2,4-TCB
-1,3,5-TCB dir.
Teknik TCB bu izomerin karmdr ve 1,2,4-TCB arlktadr. Her durumda bu hkmlerin toplam TCB ye ( izomerin toplamna) uygulanmas esastr.
582 | 2011

Tablo 13. Triklorobenzen e likin Sektrel Bazda Dearj

Tehlikeli Madde
Ad
TRKLOROBENZ
EN
(TCB)
Sektrler
1-HCH nn
dehidroklorinasyonu
yoluyla TCB retimi
ve/veya TCB ilenmesi
Aylk
Gnlk
2-Benzenin
klorinasyonu yoluyla
klorabenzen retimi
ve/veya ilenmesi
Aylk
Gnlk
Dearj Limitleri
Deerler)
1
mg/L
2
mg/L
10
gr/ton
20
gr/ton
0.0
5
mg/L
0.1
mg/L
0.5
gr/ton
1
gr/ton
Kalite
Kriterleri
- Yzeysel
sular
-Hali
Sular
-Hali
Sular
Dndaki
Ky
Sular
Blgesel
sular
0.4
g/L
2011 | 583

13.1) Triklorobenzen iin lm metotlar

Atksuda ve su evresinde, sediman ve biyotalarda
Triklorobenzenin (TCB) belirlenmesi iin kullanlacak referans
lm metodu uygun bir zc ile ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz kromotografisidir.
a) TCB iin verilen limit deerler;
(1). Sektr: TCB toplam retim kapasitesine
(2). Sektr:Mono ve diklorobenzen iin proses kapasitesi veya
toplam retim
kapasitesi ile ilikilidir.
b)
PER konsantrasyon snr deerleri ise;
Sektr (1) 10 metrekp/ton ilenmi ya da retilmi tCB,

Sektr (2) 10 metrekp/ton ilenmi ya da retilmi monove diklorobenzene ilikindir.
c) Belirleme snr her bir izomer iin ayr ayr su evresinde 10 ng/L, atk su akntlarnda
1g/L dir. Sediman ve biyotalarda belirleme snr ise; 1 g/L dir.
584 | 2011

14) PERKLOROETLEN N ZEL HKMLER

Tablo 14.Perkloroetilene likin Sektrel Bazda Dearj Limitleri ve Kalite Kriterleri
Tehlikeli
Madde Ad
Sektrler
Dearj Limitleri
Kalite Kriterleri

Deerler)
- Yzeysel
sular
-Hali Sular
-Hali Sular
Dndaki
Ky Sular
-Blgesel sular
1-Trikloroetilen
(TRI) ve
Perkloroetilen
(PER) retimi
(TRI-PER Prosesi)
Aylk
Gnlk
0,5 mg/L
1 mg/L
2,5
g/ton
5 g/ton
2-Karbon
tetraklorid ve
perkloroetilen
retimi (TETRAPER Prosesi)
10 g/L
Aylk
1,25 mg/L
Gnlk
2,5 mg/L
2,5
g/ton
5 g/ton
2011 | 585

3-Metallerin
yalanmasnda
PERin kullanlmas
Aylk
Gnlk
0,1 mg/L
0,2 mg/L
14.1) Perkloroetilen iin lm metotlar

a) Atksu akntlarnda ve su evresinde perkloroetilenin
(PER) belirlenmesi iin kullanlacak lm metodu uygun bir
zc ile ayrtrmadan sonra elektron tutucu detektrl gaz
kromotorafisidir.
b) Belirleme snr su evresinde 0,1 g/L, atksuda 10 g/L
dir.
c) Belirleme snr deerinin iki kat olan bir konsantrasyona
uygulanan metodun doruluu ve hassasiyeti %50 dir.
d) Kuru temizlemede ya ve kokularn karlmas iin bir
zc olarak ya da metallerin yadan arndrlmas iin kullanlan PER kullanlmas durumunda ve yllk boaltm miktar
30 kg/yl dan daha az ise; PER in neden olduu kirliliin azaltlmas ve giderilmesi iin daha basitletirilmi bir izleme prosedr uygulanr.
e)
Perkloroetilenin
uuculuu
dikkate
alnarak;
perkloroetilen ieren atk suyun ak havada alkalanmasn
ieren bir ilem sz konusu olduunda; tesisin st ksmndaki
limit deerler salanr.
586 | 2011

f) (1) ve (2) de yer alan sektrler iin PER dearj limit deerleri TRI+PER retim kapasitesi ya da TETRA+PER retim kapasitesi ile balantldr.
g) dare tarafndan izin verilen kapasite gerek retimden
byk lde farkllk gstermez.
h) PER konsantrasyon limitleri aadaki referans miktarlara
ilikindir:
PER konsantrasyon limit deerler;
sektr (1) iin 5 m3/ton TRI+PER retimi
sektr (2) iin 2 m3/ton TETRA+PER retimi
i) Bu limit deerler yalnzca yllk boaltmlar 30 kg aan
endstriyel tesislere uygulanr.
j) retim ya da ileme kapasitesi idare tarafndan izin verilen
kapasite ya da eer buna uymuyorsa iznin verilmesinden ya da
gzden geirilmesinden nceki drt yl zerinden hesaplanan
en yksek yllk retim ya da ilenen miktardr. dare tarafndan izin verilen kapasite gerek retimden byk lde farkllk gstermez.
2011 | 587

(Deiik:RG-31/12/2005-26040)
EK2
DAHA AZ TEHLKEL MADDELER
Grup
simleri
Aromatic
Hidrokarbonlar
Tehlikeli Madde
simleri
-Benzen
Maksimum zin
Verilebilen Dearj
Limitleri
Ky
Kanali
ve
yzasyo
Hali
zey
na
Dearj Sula- Sularna
Deer- ra
le
ri
(3)
(2)
(1)
Kalite Kriterleri
Deniz,
Ky ve Yzey
Hali
Sular- Sulara
na
(5)
(4)
5
mg/L
-Dinitrobenzen
2
mg/L
Halojenli
Hidrokarbonlar
-C10-13-kloralkanlar
-Diklormetan
(metilen klorit)
Halojenli
Aromatik
Hidrokarbonlar
-Brominated
diphenylethers
Pentabromobiphenyl
ethers
-Pentaklorobenzen
Metalik
Bileikler
-Kalay ve Kalay
Bileikleri
1.2
mg/L
-Nikel ve Nikel
Bileikleri
-Kurun ve Bileikleri
0.1
mg/L
0.1
mg/L
588 | 2011

-Bor
-Krom
-Demir
-inko
Arsenik
3
mg/L
0.1
mg/L
0.7
mg/L
0.003
mg/L
0.1mg/
L
-Vanadyum
-Aliminyum
0.07
mg/L
-Brom
1
mg/L
0.01
mg/L
5
mg/L
0.015
mg/L
1
mg/L
-Bakr
-Baryum
-Berilyum
-Kobalt
Organik
Bileikler
-Tributilin bileikleri
-Tributyltin-cation
Polyaromati
k
Bileikler
-Antrazine ve
Simazin
-Benzo(a)pyrene
-(Benzo (b)floretane
-Benzo
(g,h,i)perylene
-Benzo
(k)fluoranthene
- fluorantin
-Inden 1,2,3-c, d
pyrene
-Naftalin
2011 | 589

Pestisitler
-Alachlor
Chlorophenvinphos
phus
-Chloropyriphosus
-Duron
-Endosulfan
0.0002
mg/L
-Endosulfan(alpha-)
-Isoproturone
-Trifluralin
-Dichlorvos
- Mevinphos
-Azinphos-methyl
-Atrazin
Fenoller
0.011
mg/L
0.00007
mg/L
0.0006
mg/L
0.0002
mg/L
12.6
mg/L
0.0018
mg/L
-Malathion
-Nonlyfenoller
-4-(para)nonlyfenoller
-Octylphenols
-Para-tretoctylphenol
-2-Chlorophenol
-4-Chloro-3-methylfenol
-2,4-Diklorofenol
-M-Klorfenol
-P-Klor0fenol
-Fenoller
590 | 2011
0.001
mg/L

-Klorofenoller
-Halajenli fenoller
-O-Klorfenol
-P-Klorfenol
-M-Klorfenol
Phtalat esters
0.02
mg/L
0.001
mg/L
0.015
mg/L
0.06
mg/L
0.06
mg/L
-Di(2-ethylhexyl)
phthalat
Dier ncelikli Maddeler

-Amanyum yonu
-1,1,1Trichloroethane
-1,1,2Trichloroethane
-2,4-D (ester)
-2,4-D (non-ester)
-Bentazone
-Kloronitrotoluenes
-Demeton
-Fenitrothion
-Linuron
-Malathion
-Mecoprop
-Nitrat yonlar
-Toluene
0.02
mg/L
4.2
mg/L
10
mg/L
-Triazaphos
-Triphenyltin
-Vanadaium
(dissolved)
2011 | 591

-Xylene (m and p, o)
0.3
mg/L
-Klorine
-Florides
-Slfat
-Sentetik
slfanat(yonik)
-Sentetik slfanat
(yonik olmayan)
-Synades
-Petrol hidrokarbonlar
-Klorin(aktif halde)
-Klorid
-Florid
-Slfid
-Yalar
-Amonyum yonu
-Asetik Asit
-Aseton
-Btil alkol
-Btirik Asit
90
mg/L
0.5
mg/L
0.02
mg/L
15.8
mg/L
5.3
mg/L
0.2mg/
L
100
mg/L
(1) EK-2 de yer alan parametrelerden 31/12/2004 tarihli ve

25687 sayl Resmi Gazete de yaymlanan Su Kirlilii Kontrol
Ynetmelii Tablo-25 (Atksularn Atksu Altyap Tesislerinde
Dearjnda ngrlen Atksu Standartlar) inde yer alanlar iin
Tablo 25 de verilen standart deerler geerli olup; tabloda yer
almayan parametrelerin deerleri envanter almas ile belirlenecektir.
592 | 2011

(2) EK2 de yer alan parametrelerden SKKY de yer alan Tablo 521 de yer alanlar iin; Tablo 5-21 de verilen dearj standartlar geerli olup; dierleri envanter almas ile belirlenecektir.
(3) Karl olmayan deerler bilinmemekte olup; envanter
almalar sonrasnda belirlenecektir.
(4) Karl olmayan deerler envanter almalar sonrasnda belirlenecektir.
(5) EK2 de yer alan parametrelerden 31/12/2004 tarihli ve
25687 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Su Kirlilii Kontrol
Ynetmelii Tablo-1 (Ktaii Su Kaynaklarnn Snflarna Gre
Kalite Kriterleri) inde yer alanlar iin Tablo-1 de verilen standart deerler ile Su rnleri Ynetmeliindeki deerlerden en
kstlayc olan geerli olup; Tabloda yer almayan parametrelerin deerleri envanter almas ile belirlenecektir.
(Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1)
EK-3
TEHLKEL MADDE
BLGLER LSTES
ATIKSU
DEARJI
TEKNK
1) letmenin kulland hammaddeler, yar hammaddeler,

madde gruplar (Bu Ynetmeliin EK-1 ve EK-2 sinde yer alan
TM ve/veya madde gruplar esas alnacak)
- Ad
- Tr
2011 | 593

- Miktar
- Her bir tehlikeli madde iin prosesteki akm emas ve dnmleri
- retim kapasitesi ile orantl olarak akm emas
2) Tehlikeli Madde Toplam Dearj Miktar (kg/yl)
3) Atk suyun dearj noktas
- Alc ortam zellikleri (akarsu, gl, deniz.)
Debisi:
Akm Yn:
Dier su kaynaklar ile balants:
4) Atksudaki tehlikeli madde konsantrasyonuna ( mg/L veya g/L) ilikin analiz sonular Ynetmeliin EK1 ve EK2
sinde yer alan kalite kriterleri ile karlatrlmasnn yaplmas
5) Dearj Edilecek Tehlikeli Maddenin Alc Ortamdaki Konsantrasyonu:
Yzeysel sularda
Su
Sediman
Biyotalar
594 | 2011
Hali sular
Ky sular
Deniz sular

6) EK-1de yer alan tehlikeli maddeler iin zel Programlar

ve EK-2de yer alan tehlikeli maddeler iin Kirlilik Azaltma
Program
Dearj
Prog-
Progra-
Prog-
Progra
Prog-
Tanm-
zin
ramn
mn
ramn
mn
ramn
lanan
Belge-
Bala-
Uygula-
Amac
Uygu-
Duru-
alanda
sinin
ma ve
naca
land
mu
progra-
Tarihi
Biti
TM Ad
Corafik
mn
Alann
uygu-
Tanm
lanmas
Tarihi
ile
% olarak
kirlilikte
beklenen
azalma
2011 | 595

(Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1)
EK-4
TEHLKEL MADDELER N DEARJ KONTROL
DEARJ YAPILAN SU
SEKTR VE ATIKSUYUN
ORTAMINA LKN
KONTROL
De-
KONTROLLER
Atksuyun zellikleri
Alc Ortam
Dearj
arj
zellikleri
edile-
zin
(Akarsu, Gl,
cek
Bel
Deniz)
olan
De-
gesi
Yl
re-
Ka
Kon
Sa-
Di-
tehli-
arj
nin
lk
tim
yn
sant
la-
eb
er
keli
Edile-
Ta-
de
ka-
ras-
mas
isi
su
mad-
cek
rihi
ar
pasit
yon
kay-
denin
Teh-
esiy-
ge-
nakl
mikta-
likeli
(k
le
(mg
reke
ary-
Mad-
g/
oran
/L
la
ve/ve
denin
yl
tl
ve-
li-
ba-
ya
Alc
ola-
ya
mit
lant
oran
Or-
rak
g/
de-
ve
tam-
de-
L)
erl
sonu-
daki
arj
er
larn
Kon-
mik-
ve
Y-
santra
tar
mev
netmel
syonu
cut
iin
du-
EK1
rum
ve EK
596 | 2011

la
2 sinde
kar-
yer
la
alan
trl-
kalite
mas
kriter-
leri ile
karlatrl
masn
n
yaplmas
2011 | 597

EK-5
TEHLKEL MADDE DEARJ ZN BELGES
1. Mracaat Eden Kurum-Kurulu veya letmenin Ad:
2. Kurum-Kurulu veya letmenin Adresi:
3. Sektrn Tr:
4. Tehlikeli Madde Snf:
a) ok Tehlikeli Madde
b) Daha Az Tehlikeli Madde
ATIKSU ZELLKLER
a) Yllk dearj (kg/yl)
b) retim kapasitesi ile orantl olarak dearj miktar
c) Kayna
d) Dearj Edilen Tehlikeli Maddeler
e) Konsantrasyonu ( mg/L veya g/L)
Bu izin belgesi, Tehlikeli Maddelerin Su ve evresinde Neden
Olduu Kirliliin Kontrol Ynetmeliinin 11 inci maddesine
istinaden verilmi olup, ..tarihine kadar geerlidir.
Yetkili Amir
mza, mhr, tarih
598 | 2011
TIBB ATIKLARIN KONTROL YNETMEL
BRNC BLM
Ama
Madde 1- Bu Ynetmeliin amac, tbbi atklarn retiminden
bertarafna kadar;
a) evreye ve insan salna zarar verecek ekilde dorudan
veya dolayl bir biimde alc ortama verilmesinin nlenmesine,
b) evreye ve insan salna zarar vermeden kaynanda
ayr olarak toplanmas, nite iinde tanmas, geici depolanmas, tanmas ve bertaraf edilmesine,
ynelik prensip, politika ve programlar ile hukuki, idari ve
teknik esaslarn belirlenerek uygulanmasna ilikin usul ve
esaslar dzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Ynetmelik, EK-1de belirtilen salk kurulularnn faaliyetleri sonucu oluan ve EK-2de detayl olarak belirtilen atklar ile bu atklarn retildikleri yerlerde ayr toplanmas, geici depolanmas, tanmas ve bertaraf edilmesine ilikin
esaslar kapsamaktadr.
Dayanak
Madde 3- Bu Ynetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl ev2011 | 599
re Kanununun 1, 3, 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 1/5/2003 tarihli

ve 4856 sayl evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanunun 1, 2 ve 9 uncu maddelerine dayanlarak
hazrlanmtr.
Tanmlar
Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii: 14/3/1991 tarihli ve
20814 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Ynetmelii,
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii: 14/3/2005 tarihli
ve 25755 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Ynetmelii,
Ambalaj ve Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii:
30/7/2004 tarihli ve 25538 sayl Resmi Gazetede yaymlanan
Ynetmelii,
nite: EK-1de yer alan ve faaliyetleri sonucu EK-2de belirtilen atklar reten kii, kurum ve kurulular,
Evsel Nitelikli Atk: nitelerden kaynaklanan, EK-2de A
grubu altnda yer alan bata mutfak, bahe ve idari birimlerden
kaynaklanan atklar olmak zere kontamine olmam atklar,
Ambalaj At: nitelerden kaynaklanan, EK-2de B grubu
altnda yer alan kontamine olmam, tekrar kullanlabilir, geri
dntrlebilir ve geri kazanlabilir plastik, metal, cam ve
kat-karton ambalajlarn atklarn,
600 | 2011
Tbbi Atk: nitelerden kaynaklanan, EK-2de C, D ve E

gruplar altnda yer alan enfeksiyz, patolojik ve kesici-delici
atklar,
Tehlikeli Atk: nitelerden kaynaklanan, EK-2de F grubu altnda yer alan genotoksik, farmastik ve kimyasal atklar ile
ar metal ieren atklar ve basnl kaplar,
Enfeksiyz Atk: Enfeksiyon yapc etkenleri tad bilinen
veya tamas muhtemel bata kan ve kan rnleri olmak zere
her trl vcut svlar ile insan dokular, organlar, anatomik
paralar, otopsi materyali, plasenta, fetus ve dier patolojik
materyali; bu tr materyal ile bulam eldiven, rt, araf,
bandaj, flaster, tamponlar, ekvyon ve benzeri atklar; hemodiyaliz nitesi ve karantina altndaki hastalarn vcut kartlarn; bakteri ve virs tutucu hava filtrelerini; enfeksiyz ajanlarn laboratuvar kltrlerini ve kltr stoklarn; aratrma amac ile kullanlan enfekte deney hayvanlarnn leleri ile enfekte
hayvanlara ve kartlarna temas etmi her trl malzemeyi,
veterinerlik hizmetlerinden kaynaklanan atklar,
Patolojik Atk: Cerrahi giriim, otopsi veya anatomi almas
sonucu ortaya kan dokular, organlar, vcut paralarn,
insan fetusunu ve hayvan cesetlerini,
Kesici-Delici Atk: rnga, enjektr ve dier tm deri alt giriim ineleri, lanset, bisturi, bak, serum seti inesi, cerrahi
stur ineleri, biyopsi ineleri, intraket, krk cam, ampul, lamlamel, krlm cam tp ve petri kaplar gibi batma, delme, syrk ve yaralanmalara neden olabilecek atklar,
Farmastik Atk: Kullanma sresi dolmu veya artk kulla2011 | 601
nlmayan, ambalaj bozulmu, dklm ve kontamine olmu

ilalar, alar, serumlar ve dier farmastik rnler ve bunlarn
artklarn ihtiva eden kullanlm eldivenler, hortumlar, ieler
ve kutular,
Genotoksik Atk: Hcre DNAs zerinde mutasyon yapc,
kanserojen veya insan veya hayvanda de neden olabilen
trden farmastik ve kimyasal maddeleri, kanser tedavisinde
kullanlan sitotoksik (antineoplastik) rnleri ve radyoaktif
materyali ihtiva eden atklar ile bu tr ajanlarla tedavi gren
hastalarn idrar ve dk gibi vcut kartlarn,
Kimyasal Atk: nitelerde tedavi, tan veya deneysel aratrmalar gibi tbbi alanlarda kullanlan ve insan ve evre sal
iin eitli etkilerle zararl olabilen kimyasal maddelerin gaz,
kat veya sv atklarn,
Ar Metal eren Atklar: nitelerde tedavi, tan veya deneysel aratrmalar gibi tbbi alanlarda kullanlan termometre,
tansiyon lme aleti ve radyasyondan korunma amal paneller
gibi alet ve ekipmanlarn iinde veya bnyesinde bulunan cva,
kadmiyum, kurun ieren atklar,
Basnl Kaplar: nitelerde tedavi, tan veya deneysel aratrmalar gibi tbbi alanlarda kullanlan gazlar iinde bulunduran silindirleri, kartular ve kutular,
Kontaminasyon: Bir enfeksiyz etkenin herhangi bir eyaya,
yzeye veya kiiye bulamasn,
Geici Depolama: Atklarn bertaraf alanna tanmasndan
nce nite iinde ina edilen birimlerde veya konteynerlerde 48
602 | 2011
saati gememek zere geici sre ile bekletilmesini,

Nihai Bertaraf: Tbbi atklarn evreye ve insan salna zarar vermeyecek ekilde ilgili mevzuatlarda ngrlen her trl
nlemin alnd tesislerde yaklmas veya dzenli depolanmas
suretiyle yok edilmesini veya zararsz hale getirilmesini,
Dzenli Depolama Tesisi: Tbbi atklarn dzenli depolama
yoluyla bertaraf edildii tesisleri,
Yakma Tesisi: Ortaya kan yanma ssn yeniden kazanabilen veya kazanamayan ve atklarn termal artmna adanm
olan her trl sabit veya seyyar teknik birim veya ekipman
(atklarn oksitlenme yoluyla yaklmasnn yansra piroliz, gaz
haline getirme veya plazma ilemleri gibi dier termal artma
ilemleri dahil),
Tbbi Atk Torbas veya Kab: Tbbi atklarn toplanmas ve
biriktirilmesi amacyla kullanlan, teknik zellikleri 13 nc
maddede belirtilen, krmz renkli, gvenli kapatlabilir, plastik
biriktirme kabn,
Otoklav Torbas: Tbbi atklarn basnl buhar ile sterilizasyon ilemine tabi tutulmas durumunda, tbbi atklarn toplanmas ve biriktirilmesi amacyla kullanlan ve teknik zellikleri
13 nc maddede belirtilen, krmz renkli, gvenli kapatlabilir, plastik biriktirme kabn,
Kesici-Delici Atk Kab: Kesici ve delici atklarn toplanmas
ve biriktirilmesi amacyla kullanlan, teknik zellikleri 13 nc
maddede belirtilen biriktirme kabn,
Uluslararas Biyotehlike Amblemi: Tbbi atk torbalar veya
2011 | 603
kaplar ile kesici-delici atk kaplar, bunlarn tanmasnda kullanlan konteyner ve aralar ile geici depolama birimlerinin
zerlerinde bulundurulmas gereken ve bir rnei EK-3de
verilen amblemi,
Tbbi Atklar Sorumlusu: EK-1de belirtilen nitelerin bahekimlerini, bahekimin bulunmad yerlerde mesul mdr,
nite i Tama: Atklarn retildii yerlerden uygun tama
aralar ile alnarak geici depolama birimlerine gtrlmesi
ilemini,
Tama: Atklarn geici depolama birimlerinden uygun tama aralar ile alnarak bertaraf alanna gtrlmesi ilemini,
Konteyner: Paslanmaz metal, plastik veya benzeri malzemeden yaplm, tekerlekli, kapakl, kapaklar kilitlenir, en az 0.8
m3 hacminde geici depolama birimini,
Sterilizasyon: Bakteri sporlar dahil her trl mikrobiyal yaamn fiziksel, kimyasal, mekanik metotlar veya radyasyon
(irradiation) yoluyla tamamen yok edilmesini veya bu mikroorganizmalarn seviyesinin % 99,9999 orannda azaltlmasn,
Sterilizasyon Yk: Sterilizatrde e zamanl olarak sterilize
edilecek veya edilmi at,
Maruz Braklma Sresi: Sterilizatrde belirli scaklk, basn
ve nem salandktan sonra, bu koullarda atn ilem grd
sreyi,
Biyolojik ndikatr: Sterilizasyon etkinliinin aratrlmasnda, kat erit (strip) veya benzeri bir tayc mekanizmaya
604 | 2011
inokle edilmi standart/bilinen bir mikroorganizmay,

Kimyasal ndikatr: Sterilizasyon etkinliinin aratrlmasnda kat bant veya benzeri bir taycya emdirilmi, yksek s
ile renk deitiren kimyasal maddeyi,
Yerleme Alan: mar plan snr iindeki yerleik ve iskn
edilmi alanlarn tmn,
(Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1) n Lisans:
(Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) evre lisans: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resmi Gazetede yaymlanan evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelikte dzenlenen lisans,
ifade eder.
KNC BLM
Genel lkeler, Grev, Yetki ve Ykmllkler
Genel ilkeler
Madde 5- Tbbi atklarn ynetimine ilikin ilkeler unlardr;
a) Tbbi atklarn evre ve insan salna zarar verecek ekilde dorudan veya dolayl olarak alc ortama verilmesi yasaktr.
b) Tbbi, tehlikeli ve evsel atklarn oluumunun ve miktarnn kaynanda en aza indirilmesi esastr.
2011 | 605
c) Tbbi atklarn, tehlikeli ve evsel atklar ile kartrlmamas

esastr.
d) Tbbi atklarn kaynanda dier atklardan ayr olarak
toplanmas, biriktirilmesi, tanmas ve bertaraf esastr.
e) Tbbi atklarn yaratt evresel kirlenme ve bozulmadan
doan zararlardan dolay tbbi atk reticileri, tayclar ve
bertaraflar kusur art olmakszn sorumludurlar.
f) Tbbi atklarn ynetiminden sorumlu kii, kurum/kurulular, bu atklarn evre ve insan salna olabilecek
zararl etkilerinin azaltlmas iin gerekli tedbirleri almakla
ykmldrler.
g) Tbbi atk reticileri atklarnn bertaraf iin gerekli harcamalar karlamakla ykmldrler.
h) Tbbi atk reten salk kurulular ile bu atklarn tanmas ve bertarafndan sorumlu belediyelerin/zel sektr firmalarnn tbbi atk ynetimiyle ilgili personelinin periyodik olarak
eitimden ve salk kontrolnden geirilmesi ve tbbi atk ynetimi kapsamndaki faaliyetlerin bu personel tarafndan yaplmas esastr.
Madde 6- Bakanlk;
a) Tbbi atklarn evreyle uyumlu bir ekilde ynetimine ilikin program ve politikalar saptamak, bu Ynetmeliin uygulanmasna ynelik ibirlii ve koordinasyonu salamak ve
gerekli idari tedbirleri almakla,
606 | 2011
b) Tbbi atklarn oluumundan bertarafna kadar ynetimlerini kapsayan btn faaliyetlerin kontroln ve periyodik denetimlerini yapmakla,
c) Tbbi atklarn evreyle uyumlu ynetimine ilikin en yeni
sistem ve teknolojilerin uygulanmasnda ulusal ve uluslar aras
koordinasyonu salamakla,
d) Tbbi atk bertaraf tesisleri ile sterilizasyon tesislerine (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537) (1) evre lisans vermekle,
ykmldr.
Mlki amirlerin grev ve yetkileri
Madde 7- Mahallin en byk mlki amiri;
a) Tbbi atklarn oluumundan bertarafna kadar ynetimlerini kapsayan btn faaliyetlerin kontroln ve periyodik denetimini yapmak, ilgili mevzuata aykrlk halinde gerekli yaptrmn uygulanmasn salamakla,
b) l snrlar iinde oluan, toplanan ve bertaraf edilen tbbi
atklarn miktar ile ilgili bilgileri salk kurulularndan ve
belediyelerden temin etmek, deerlendirmek ve yl sonunda
rapor halinde Bakanla gndermekle,
c) Tbbi atk tama aralarna tama lisans vermekle ve faaliyetlerini denetlemekle, lisans verilen ara, belediye ve firmalarla ilgili bilgileri yl sonunda Bakanla gndermekle,
d) Tbbi atklarn toplanmas, tanmas ve bertarafnda uygulanacak creti mahalli evre kurulu araclyla belirlemekle,
2011 | 607
e) Lisans verilen tbbi atk bertaraf tesisleri ile sterilizasyon

tesislerinin faaliyetlerini izlemek, denetlemek, ilgili mevzuata
aykrlk halinde gerekli yaptrmn uygulanmasn salamakla,
grevli ve yetkilidir.
Tbbi atk reticilerinin ykmllkleri
Madde 8- Tbbi atk reticileri;
a) Atklar kaynanda en aza indirecek sistemi kurmakla,
b) Atklarn ayr toplanmas, tanmas ve geici depolanmas
ile bir kaza annda alnacak tedbirleri ieren nite ii atk ynetim plann hazrlamak ve uygulamakla,
c) Tbbi, tehlikeli ve evsel nitelikli atklar ile ambalaj atklarn
birbirleri ile karmadan kaynanda ayr olarak toplamakla,
d) Tbbi atklar ile kesici-delici atklar toplarken teknik zellikleri bu Ynetmelikte belirtilen torbalar ve kaplar kullanmakla,
e) Ayr toplanan tbbi ve evsel nitelikli atklar sadece bu i
iin tahsis edilmi aralar ile ayr ayr tamakla,
f) Atklar geici depolamak amacyla geici atk deposu ina
etmek veya konteyner bulundurmakla, yataksz nite olmas
durumunda ise atklarn en yakndaki geici atk deposuna/konteynerine gtrmek veya bu atklar toplama aracna
vermekle,
g) Tbbi atklarn ynetimiyle grevli personelini periyodik
olarak eitmekle/eitimini salamakla,
608 | 2011
h) Tbbi atklarn ynetimiyle grevli personelinin zel giysilerini salamakla,

i) Tbbi atklarn toplanmas, tanmas ve bertaraf iin gereken harcamalar atk bertarafsna demekle,
j) Oluan tbbi atk miktar ile ilgili bilgileri dzenli olarak
kayt altna almak, yl sonu itibari ile valilie gndermek, bu
bilgileri en az yl sre ile muhafaza etmek ve talep edilmesi
halinde Bakanln incelemesine ak tutmakla,
ykmldrler.
Belediyelerin ykmllkleri
Madde 9- Belediyeler;
a) Tbbi atklarn geici atk depolarndan veya
konteynerlerinden alnarak toplanmas, tanmas, sterilizasyon
ilemine tabi tutulmas ve bertaraf ile ilgili detaylar ieren
Tbbi Atk Ynetim Plann hazrlamak, uygulamak ve halkn
bilgilenmesini salamakla,
b) Tbbi atklar geici atk depolarndan alarak bertaraf sahasna tamak/tattrmakla,
c) Tbbi atk bertaraf/sterilizasyon
mak/kurdurmak, iletmek/ilettirmekle,
tesislerini
kur-
d) Kuracaklar tbbi atk bertaraf tesisleri ile sterilizasyon tesisleri iin (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537) (1) evre lisans
almakla,
e) Tbbi atk tama aralar iin tama lisans almakla,
2011 | 609
f) Geici atk depolarna yap ruhsat vermekle,

g) Tbbi atklarn ynetimiyle grevli personelini periyodik
olarak eitmekle/eitimini salamakla,
h) Tbbi atklarn ynetimiyle grevli personelin zel giysilerini salamakla,
i) Salk kurulularndan toplanan, tanan ve bertaraf edilen
tbbi atk miktarlarn kayt altna almak, bu bilgileri yl sonu
itibari ile valilie gndermek ve talep edilmesi halinde Bakanln incelemesine ak tutmakla,
ykmldrler.
NC BLM
Atklarn nite inde Ayrlmas, Toplanmas ve Tanmas
nite ii atk ynetim plan

Madde 10- niteler, EK-2de belirtilen atklarn kaynanda
ayr toplanmas ve biriktirilmesi, atklarn toplanmas ve tanmasnda kullanlacak ekipman ve aralar, atk miktarlar, toplama skl, geici depolama sistemleri, toplama ekipmanlarnn temizlii ve dezenfeksiyonu, kaza annda alnacak nlemler
ve yaplacak ilemler, bu atklarn ynetiminden sorumlu personel ve eitimleri bata olmak zere detayl bilgileri ieren
nite i Atk Ynetim Plann hazrlamak ve uygulamak zorundadr.
610 | 2011
Evsel nitelikli atklar

Madde 11- EK-2de A grubu altnda yer alan evsel nitelikli
atklar, tbbi, tehlikeli ve ambalaj atklarndan ayr olarak siyah
renkli plastik torbalarda toplanrlar. Ayr toplanan evsel nitelikli atklar, nite iinde sadece bu i iin ayrlm tama aralar
ile tanarak geici atk deposuna veya konteynerine gtrlr
ve ayr olarak geici depolanrlar. Evsel nitelikli atklar toplanmalar srasnda tbbi atklar ile kartrlmazlar. Kartrlmalar
durumunda tbbi atk olarak kabul edilirler.
Toplanan evsel nitelikli atklarn, Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmleri dorultusunda tanmalar ve bertaraf
edilmeleri salanr.
Ambalaj atklar
Madde 12- EK-2de B grubu altnda yer alan kat, karton,
plastik ve metal ambalaj atklar, kontamine olmamalar artyla
dier atklardan ayr olarak mavi renkli plastik torbalarda toplanrlar. Serum ve ila ieleri gibi cam ambalaj atklar ise yine
kontamine olmamalar artyla cam ambalaj kumbaralarnda,
kumbara olmamas halinde ise dier ambalaj atklar ile birlikte
mavi renkli plastik torbalarda toplanrlar. Kullanlm serum
ieleri ayr toplanmadan nce, ularndaki lastik, hortum, ine
gibi hasta ile temas eden kontamine olmu materyallerden
ayrlr. Kontamine materyaller dier tbbi atklar ile birlikte 13
nc maddede belirtilen esaslara gre toplanr.
Toplanan ambalaj atklarnn, Ambalaj ve Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii hkmleri dorultusunda geri kazanlmalar salanr.
2011 | 611
Tbbi atklar
Madde 13- EK-2de C, D ve E gruplar altnda yer alan tbbi
atklar, bata doktor, hemire, ebe, veteriner, di hekimi,
laboratuvar teknik eleman olmak zere ilgili salk personeli
tarafndan oluumlar srasnda kaynanda dier atklar ile
kartrlmadan ayr olarak biriktirilir. Toplama ekipman, atn niteliine uygun ve atn olutuu kaynaa en yakn noktada bulunur. Tbbi atklar hibir suretle evsel atklar, ambalaj
atklar ve tehlikeli atklar ile kartrlmaz.
Tbbi atklarn toplanmasnda; yrtlmaya, delinmeye, patlamaya ve tamaya dayankl; orijinal orta younluklu polietilen
hammaddeden szdrmaz, ift taban dikili ve krksz olarak
retilen, ift kat kalnl 100 mikron olan, en az 10 kilogram
kaldrma kapasiteli, zerinde grlebilecek byklkte ve her
iki yznde Uluslararas Biyotehlike amblemi ile DKKAT
TIBB ATIK ibaresini tayan krmz renkli plastik torbalar
kullanlr. Torbalar en fazla orannda doldurulur, azlar
skca balanr ve gerekli grld hallerde her bir torba yine
ayn zelliklere sahip dier bir torbaya konularak kesin szdrmazlk salanr. Bu torbalar hibir ekilde geri kazanlmaz ve
tekrar kullanlmaz. Tbbi atk torbalarnn ierii hibir suretle
sktrlmaz, torbasndan karlmaz, boaltlmaz ve baka bir
kaba aktarlmaz.
Tbbi atklarn basnl buhar ile sterilizasyon ilemine tabi
tutulmas
durumunda
atklar
otoklav
torbalar
ile
otoklavlanabilir kesici-delici tbbi atk kaplarna konulurlar.
Otoklav torbalarnn yukarda belirtilen teknik zelliklerin yan
sra 1400Ca kadar nemli-basnl sya dayankl ve buhar geir612 | 2011
genliine haiz olmas zorunludur.

Sv tbbi atklar da uygun emici maddeler ile younlatrlarak yukarda belirtilen torbalara konulur.
Kesici ve delici zellii olan atklar dier tbbi atklardan ayr
olarak delinmeye, yrtlmaya, krlmaya ve patlamaya dayankl, su geirmez ve szdrmaz, almas ve kartrlmas mmkn
olmayan, zerinde Uluslararas Biyotehlike amblemi ile
DKKAT! KESC ve DELC TIBB ATIK ibaresi tayan plastik veya ayn zelliklere sahip lamine kartondan yaplm kutu
veya konteynerler iinde toplanr. Bu biriktirme kaplar, en
fazla orannda doldurulur, azlar kapatlr ve krmz plastik torbalara konur. Kesici-delici atk kaplar dolduktan sonra
kesinlikle sktrlmaz, almaz, boaltlmaz ve geri kazanlmaz.
Tbbi atk torbalar ve kesici-delici atk kaplar orannda
dolduklarnda derhal yenileri ile deitirilirler. Yeni torba ve
kaplarn kullanma hazr olarak atn kaynanda veya en
yaknnda bulundurulmas salanr.
Tehlikeli atklar
Madde 14- EK-2de F grubu altnda yer alan genotoksik atklar, farmastik atklar, ar metal ieren atklar, kimyasal atklar
ve basnl kaplar dier atklardan ayr olarak toplanrlar. Bu
atklarn bertaraf Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliine
gre yaplr.
Bu grupta yer alan kimyasal atklar, toksik, korozif (pH<2 ve
pH>12), yanc ve reaktif (su ile reaksiyon verebilen, oklara
hassas) zelliklerden en az birine sahip olmalar durumunda
2011 | 613
tehlikeli atk olarak kabul edilirler. Bu zelliklerden hibirine

sahip olmayan tehlikesiz kimyasal atklardan kat olanlar evsel
atklar ile birlikte toplanrlar, sv olanlar ise kanalizasyon sistemi ile uzaklatrlrlar.
nitelerde oluan rntgen banyo sular, Tehlikeli Atklarn
Kontrol Ynetmelii hkmleri dorultusunda geri kazanlr
veya bertaraf edilir.
Tehlikeli atklar kesinlikle kanalizasyon sistemine boaltlmaz, dorudan havaya verilmez, dk scaklklarda yaklmaz,
evsel atklarla kartrlmaz ve depolanarak bertaraf edilmez.
Radyoaktif atklar
Madde 15- Radyoaktif atklar hakknda bu Ynetmelik hkmleri uygulanmaz. Bu atklarn bertaraf Trkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuat dorultusunda yaplr.
Tbbi atklarn nite iinde tanmas
Madde 16- Tbbi atk torbalar nite iinde bu i iin eitilmi
personel tarafndan, tekerlekli, kapakl, paslanmaz metal, plastik veya benzeri malzemeden yaplm, ykleme-boaltma
esnasnda torbalarn hasarlanmasna veya delinmesine yol
aabilecek keskin kenarlar olmayan, yklenmesi, boaltlmas,
temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu i iin
ayrlm aralar ile toplanr ve tanrlar. Tbbi atklarn nite
iinde tanmasnda kullanlan aralar turuncu renkli olacak,
zerlerinde Uluslararas Biyotehlike amblemi ile Dikkat!
Tbbi Atk ibaresi bulunacaktr.
Tbbi atk torbalar azlar skca balanm olarak ve skt614 | 2011
rlmadan atk tama aralarna yklenir, toplama ve tama

ilemi srasnda el veya vcut ile temastan kanlr. Atk torbalar asla elde tanmazlar. Tama ilemi srasnda atk bacalar
ve yryen eritler kullanlmaz.
Tbbi atklar ile evsel nitelikli atklar ayn araca yklenmez ve
tanmazlar. Atk tama aralar her gn dzenli olarak temizlenir ve dezenfekte edilirler. Aralarn iinde herhangi bir torbann patlamas veya dklmesi durumunda atklar gvenli
olarak boaltlr ve tama arac ivedilikle dezenfekte edilir.
Tbbi atklarn nite iinde tanmas ile grevlendirilen personelin, tama srasnda 26 nc maddede belirtilen ekilde zel
nitelikli turuncu renkli elbise giymesi ve bunun ilgili nite
tarafndan karlanmas zorunludur.
nite iinde uygulanan toplama program ve atk tama
aralarnn izleyecei gzergah, hastalarn tedavi olduu yerler
ile dier temiz alanlardan, insan ve hasta trafiinin youn olduu blgelerden mmkn olduunca uzak olacak ekilde
belirlenir.
Kk miktarlarda retilen tbbi atklarn toplanmas
Madde 17- EK-1 cde belirtilen nitelerde oluan tbbi atklar,
dier atklardan ayr olarak 13 nc maddede zellikleri belirtilen tbbi atk torbalar ve kesici-delici atk kaplar ile toplanrlar
ve 22 nci maddede akland ekilde geici depolanrlar.
2011 | 615
DRDNC BLM
Atklarn Geici Depolanmas
Geici depolama
Madde 18- EK-1de yer alan ve en az 20 yatak kapasitesine
sahip niteler geici atk deposu ina etmekle, daha az yataa
sahip niteler ise ayn ilevi grecek konteyner bulundurmakla
ykmldrler.
Atklar, bertaraf sahasna tanmadan nce 48 saatten fazla
olmamak zere bu depolarda veya konteynerlerde bekletilebilir. Bekleme sresi, geici atk deposu iindeki scakln 4 C
nin altnda olmas kouluyla bir haftaya kadar uzatlabilir.
Geici atk deposu
Madde 19- Geici atk deposunun zellikleri unlardr:
a) Geici atk deposu iki blmeli kapal bir mekan olarak ina
edilir. Birinci blmede tbbi atklar, ikinci blmede ise evsel
nitelikli atklar depolanr.
b) Geici atk deposunun hacmi en az iki gnlk at alabilecek boyutlarda olur.
c) Deponun taban ve duvarlar salam, geirimsiz, mikroorganizma ve kir tutmayan, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu
kolay bir malzeme ile kaplanr.
d) Depolarda yeterli bir aydnlatma ve pasif havalandrma
616 | 2011
sistemi bulunur ve scak blgelerde depo zel olarak soutulur.

e) Depo kaplar darya doru alr veya srmeli yaplr.
Kaplar daima temiz ve boyanm durumda olur. Tbbi atklarn
konulduu blmenin kaps turuncu renge boyanr, zerinde
grlebilecek ekilde ve siyah renkli Uluslararas Biyotehlike
amblemi ile siyah harfler ile yazlm Dikkat! Tbbi Atk ibaresi bulunur.
f) Depo kaplar kullanmlar dnda daima kapal ve kilitli
tutulur, yetkili olmayan kiilerin girmelerine izin verilmez.
Depo ve kaplar, ieriye herhangi bir hayvan girmeyecek ekilde ina edilir.
g) Geici atk depolarnn ii ve kaplar grevli personelin
rahatlkla alabilecei, atklarn kolaylkla boaltlabilecei,
depolanabilecei ve yklenebilecei boyutlarda ina edilir.
h) Geici atk deposu, atk tama aralarnn kolaylkla ulaabilecei ve yanaabilecei yerlerde ve ekilde ina edilir.
i) Geici atk deposu, hastane giri ve k ve otopark gibi
youn insan ve hasta trafiinin olduu yerler ile gda depolama, hazrlama ve sat yerlerinin yaknlarna ina edilemez.
j) Tbbi atklarn konulduu blmenin temizlii ve dezenfeksiyonu kuru olarak yaplr. Blme atklarn boaltlmasn mteakiben temizlenir, dezenfekte edilir ve gerekirse ilalanr.
Tbbi atk ieren bir torbann yrtlmas veya boalmas sonucu
dklen atklar uygun ekipman ile toplandktan, sv atklar ise
uygun emici malzeme ile younlatrldktan sonra tekrar krmz renkli plastik torbalara konulur ve kullanlan ekipman ile
2011 | 617
birlikte blme derhal dezenfekte edilir.

k) Evsel nitelikli atklarn konulduu blmede kanalizasyona
bal zgaral bir drenaj sistemi ve blmenin kolaylkla temizlenebilmesi iin basnl bir su musluu bulunur. Blme atklarn
boaltlmasn mteakiben temizlenir, gerekirse dezenfekte
edilir ve ilalanr.
l) Temizlik ekipman, koruyucu giysiler, atk torbalar ve
konteynerler geici atk depolarna yakn yerlerde depolanrlar.
Geici atk depolarna ruhsat alnmas
Madde 20- 18 inci madde uyarnca geici atk deposu kurmakla ykml olan nitelere yap ruhsat vermeye;
a) Belediye ve mcavir alan snrlar iinde kalan ve bykehir belediyesi olan yerlerde bykehir belediye bakanl,
dier yerlerde belediye bakanlklar,
b) Belediye ve mcavir alan snrlar dnda kalan yerlerde
valilikler,
yetkilidir.
Konteynerlerin geici atk deposu olarak kullanlmas
Madde 21- EK-1de belirtilen ve 20den az yataa sahip niteler, geici atk deposu olarak konteyner kullanmak zorundadrlar. Bu amala kullanlacak konteynerlerin aadaki teknik
zelliklere haiz olmas zorunludur:
a) Konteynerler nitenin en az iki gnlk tbbi atn alabilecek boyutta ve sayda olur.
618 | 2011
b) Konteynerler, kullanldklar nitenin bulunduu parsel

snrlar iinde; dorudan gne almayan; hastane giri-k,
otopark ve kaldrm gibi youn insan ve hasta trafiinin olduu
yerler ile gda depolama, hazrlama ve sat yerlerinden uzaa
yerletirilirler.
c) Konteynerlerin i yzeyleri ykleme-boatma srasnda
torbalarn hasarlanmasna veya delinmesine yol aabilecek
keskin kenarlar ve dik keler iermez. Kesien yzeyler yumuak dnlerle birbirine birleir.
c) Konteynerlerin kapaklar kullanmlar dnda daima kapal ve kilitli tutulur, yetkili olmayan kiilerin amasna izin verilmez. Kapaklar, konteynerin iine herhangi bir hayvan girmeyecek ekilde dizayn ve ina edilir.
d) Konteynerlerin d yzeyleri turuncu renge boyanr, zerlerinde grlebilecek uygun byklkte ve siyah renkli Uluslararas Biyotehlike amblemi ile siyah harfler ile yazlm
Dikkat! Tbbi Atk ibaresi bulunur.
e) Konteynerler daima temiz ve boyanm durumda olur.
f) Konteynerler, atklarn boaltlmasn mteakiben her gn
veya herhangi bir kazadan hemen sonra temizlenir ve dezenfekte edilir.
EK-1de belirtilen ve 20den az yataa sahip niteler, istedikleri takdirde geici atk deposu da ina edebilirler.
2011 | 619
Kk miktarlarda retilen tbbi atklarn geici depolanmas

Madde 22- EK-1 cde belirtilen nitelerde oluan ve tbbi atk
torbalar ile kesici-delici atk kaplar ile toplanan tbbi atklar,
teknik zellikleri 16 nc maddede belirtilen tama aralar ile en
yaknda bulunan geici atk deposuna veya konteynerine gtrlr. Byle bir imkann olmamas halinde retilen tbbi atklarn ilgili belediyenin tbbi atk toplama ve tama arac tarafndan alnmas salanr. Bu durumda tbbi atklar gvenli bir
ekilde muhafaza edilir ve gerekirse ikinci bir tbbi atk torbasnn iine konulur. Atklar, tbbi atk toplama arac gelmeden
nce kesinlikle darya braklmaz, evsel atklar ile kartrlmaz ve evsel atklarn topland konteynerlere konulmaz.
Bu salk kurulular, ilgili mercilerden alma izni almadan
nce, atklarnn geici depolanmas konusunda en yaknda
bulunan geici atk deposu veya konteynerin ait olduu salk
kuruluu ya da atklarnn toplanmas konusunda ilgi belediye
ile anlama yapmak ve bu anlamay valilie ibraz etmekle
ykmldr.
Atk bertarafnda mali ykmllk
Madde 23- Tbbi atk reticileri, rettikleri atklarn toplanmas, tanmas ve bertaraf iin gereken harcamalar, bertaraf
eden kurum ve kurulua demekle ykmldrler. Bu Ynetmelikteki teknik kriterlere uygun olmak artyla, toplama, tama ve bertaraf harcamalarna esas olacak tbbi atk bertaraf
creti, her yl tbbi atk reticileri ve bertaraf edecek kurum ve
kurulularn grleri de alnarak il mahalli evre kurulu tarafndan tespit ve ilan edilerek Bakanla bildirilir. cretin
620 | 2011
denmemesi tbbi atklarn bertaraf iin bir engel oluturmaz.

Tbbi atk bertaraf cretinin denmemesi durumunda, bu bedel
6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda Kanun
hkmlerine gre tbbi atk reticilerinden tahsil edilir.
BENC BLM
Tbbi Atklarn Bertaraf Alanna Tanmas
nitelerin sorumluluu
Madde 24- EK-1de belirtilen niteler, tbbi atklarn bertaraf
sahasna gvenli bir ekilde tanmasnn salanmas amacyla,
tbbi atklar bu Ynetmelikte belirtilen teknik kriterlere haiz
torba ve kaplar iinde, belirtilen usul ve esaslara uygun ekilde
biriktirmek ve ambalajlamak zorundadrlar.
Geici atk deposu veya konteynerler iinde, bata grevli
personel olmak zere evre ve insan sal ile tamay olumsuz etkileyecek ekilde az balanmam, yrtlm, patlam,
dklm tbbi atk torbalar ve kaplar ile tbbi atk torbas
haricinde baka bir torba ile tbbi atk atldnn veya tbbi
atklarn konteynerlere dorudan boaltldnn tespit edilmesi
halinde, tespit edilen olumsuzluk giderilene kadar hibir suretle tbbi atklar toplanmaz ve tanmazlar.
Tbbi atklarn tanmas
Madde 25- Tbbi atklarn geici atk depolar ve konteynerler
2011 | 621
ile EK-1 cde belirtilen dier nitelerden alnarak bertaraf tesisine tanmasndan bykehirlerde bykehir belediyeleri,
dier yerlerde ise belediyeler ile yetkilerini devrettii kii ve
kurulular sorumludur.
Bu kurum ve kurulular, tbbi atklarn tanmas ile grevli
personeli periyodik olarak eitmek, salk kontrolnden geirmek ve dier koruyucu tedbirleri almakla ykmldrler.
Personelin zel giysileri
Madde 26- Tbbi atklar tamakla grevlendirilen temizlik
personeli alma srasnda eldiven, koruyucu gzlk, maske
kullanr; izme ve zel koruyucu turuncu renkli elbise giyer.
Tama ileminde kullanlan zel giysi ve ekipmanlar ayr bir
yerde muhafaza edilir. Bunlarn temizlenmesi belediyece veya
belediyenin grevlendirecei kurulua yaplr.
Tbbi atklarn tanmasna ilikin kurallar
Madde 27- Tbbi atklarn;
a) Emniyetli bir ekilde, etrafa yaylmadan ve sznt sular
aktlmadan nihai bertaraf sahasna getirilmesi,
b) Tanmas
nlmamas,
srasnda
transfer
istasyonlarnn
kulla-
c) Tama aralarnn gnde en az bir kere temizlenmesi ve

dezenfekte edilmesi,
d) Konulduu krmz torbalarn patlamas veya baka bir
nedenle etrafa yaylmas durumlarnda derhal temizlenmesi ve
dezenfekte edilmesi,
622 | 2011
e) Toplanmas ve tanmas iin kullanlan aralarn baka ilerde kullanlmamas, zorunludur.

Tbbi atk torbalar dorudan tbbi atk tama aracna yklenebilecei gibi, tekerlekli/kapakl plastik veya metal
konteynerler iinde de atk tama aracna yklenebilirler. Tamann bu ekilde yaplmas durumunda konteynerler de
gnde en az bir kez temizlenir ve dezenfekte edilir.
Tbbi atk tama aralarnn teknik zellikleri
Madde 28- Tbbi atklarn toplanmas ve tanmas iin kullanlan aralarda;
a) Atklarn yklendii ksmn tamamen kapal yapl-mas,
b) Sktrma mekanizmasnn bulunmamas,
c) ofr mahalli ile atk ykleme ksm arasnda boluk bulunmas,
d) Atk ykleme ksmnn kaza halinde zarar grmemesi iin
salam yaplmas,
e) Atk ykleme ksmnn i yzeyinin paslanmaz, kolaylkla
temizlenebilen ve dezenfekte edilebilen dzgn yzeyli olmas,
f) Dik keler iermemesi, kesien yzeylerin yumuak dnlerle birbirine birlemesi,
g) Sa, sol ve arka yzeylerinde grlebilecek uygun byklkte ve siyah renkli Uluslararas Biyotehlike amblemi ile
siyah harfler ile yazlm DKKAT! TIBB ATIK ibaresinin
bulunmas,
2011 | 623
h) D yzeyinin turuncu renge boyanmas,

gerekir.
Tbbi atk tama aralarna lisans alnmas
Madde 29- Tbbi atk tama aralar iin tbbi atk tama lisans alnmas zorunludur. Bu amala EK-4de belirtilen esaslara gre ilgili valilie bavuruda bulunulur. Lisans, bavuruda
bulunan aracn/aralarn ait olduu kurum/kurulua ve gerekli teknik donanma haiz araca/aralara verilir. Bu lisans devredilemez. Lisans yl sre ile geerlidir ve bu srenin sonunda
yenilenmesi gerekir. Lisans alan, ancak belirlenen standartlara
uymayan firmalarn lisanslar valilike iptal edilir.
Tbbi atk alnd belgesi/makbuzu
Madde 30- Tbbi atklarn nitelerden alnmas srasnda;
atklarn nite tarafndan taycya verildiinin, tayc tarafndan teslim alndnn ve tayc tarafndan da bertaraf tesisine verildiinin belgelenmesi amacyla nite ile tayc/bertaraf eden kurum/kurulu arasnda tbbi atk alnd belgesi/makbuzu dzenlenir. Bu belge/makbuz zerinde at
reten nitenin ismi, adresi, sorumlu kiinin ismi ve irtibat
telefonu, tarih, atn miktar, tayc kurum/kuruluun ismi,
ofrn ismi, aracn plakas, lisans numaras ve bertaraf tesisi
ile ilgili bilgiler bulunur.
Yukardaki bilgileri ieren tbbi atk alnd belgesi/makbuzu
nsha olarak hazrlanr; bir nshas atk reticisi salk kuruluunda, ikinci nshas tama ilemi yapan kurum/kuruluta,
nc nshas ise bertaraf tesisi iletmecisi kurum/kuruluta
624 | 2011
kalr ve ilgili grevliler tarafndan imzalanr.

nceleme ve denetim srasnda bu belgenin ilgili tm taraflarca denetim elemanlarna gsterilmesi zorunludur. Tbbi atklarn tanmas srasnda kullanlan bu belge en az bir yl sre ile
muhafaza edilir ve talep edilmesi durumunda yetkili otoritelerin incelemesine ak tutulur.
ALTINCI BLM
Tbbi Atklarn Bertaraf Edilmesi
Belediyelerin sorumluluu
Madde 31- Tbbi atklarn sterilizasyon ilemine tabi tutularak zararsz hale getirilmesi, yaklmas veya depolanmas suretiyle bertaraf edilmesi ile bu ilemlerin belgelendirilmesinden
bykehirlerde bykehir belediyeleri, bykehir belediyesi
olmayan yerlerde ise belediyeler veya yetkilerini devrettii kii
ve kurulular mteselsilen sorumludur.
Tbbi atk bertaraf tesisi iletmecisi kii, kurum ve kurulular,
tbbi atklarn bertaraf ile grevli personeli periyodik olarak
eitmek, salk kontrolnden geirmek ve dier koruyucu
tedbirleri almakla ykmldrler.
Tbbi atk ynetim plan
Madde 32- Bykehirlerde bykehir belediyeleri, bykehir belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler; tbbi atk
2011 | 625
oluumuna neden olan salk kurulular ile bunlarn tbbi atk

miktarlar ve geici depolama sistemleri, tbbi atklarn toplanmas ve tanmasnda kullanlacak ekipman ve aralar, toplama
rotalar, ara temizleme ve dezenfeksiyon, kaza annda alnacak
nlemler ve yaplacak ilemler, sorumlular, eitim ve tbbi
atklarn bertarafnda uyguladklar sistemler bata olmak zere
detayl bilgileri ieren Tbbi Atk Ynetim Plann hazrlamak
ve uygulamak zorundadr. Bykehirlerde bu plan ile ve ilk
kademe belediyelerinin grleri alnmak suretiyle bykehir
belediyesi tarafndan hazrlanr ve uygulanr.
Belediyeler, her bir salk kuruluundan toplanan ve bertaraf
edilen tbbi atk miktarn kayt altna alrlar ve yl sonu itibari
ile valilie bildirirler.
Tbbi atklarn yaklmas
Madde 33- Tbbi atklar yaklarak bertaraf edilebilir. Yakma
sistemleri bykehirlerde bykehir belediyeleri, bykehir
belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler veya yetkilerini
devrettii kii ve kurulular tarafndan kurulur ve iletilir.
Evsel nitelikli atklarn yaklmas iin kullanlan yakma tesisleri
tbbi atklarn yaklmas iin kullanlmaz. niteler tarafndan
mnferit yakma tesisleri kurulamaz ve iletilemez.
Tbbi atklarn yaklmas srasnda uyulacak esaslar
Madde 34- Tbbi atklarn yaklarak bertaraf edilmesinde,
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin yakma ile ilgili
maddelerinde belirtilen esaslara uyulur.
Yakma ilemine tabi tutulacak tbbi atklar iinde; bata k626 | 2011
rlm termometreler, kullanlm piller/bataryalar gibi yksek

dzeyde civa ve kadmiyum ieren atklar olmak zere, gm
tuzlar ieren radyolojik atklar, ar metaller ieren ampuller ve
basnl kaplar bulunmaz. Yakma ilemine tabi tutulacak tbbi
atklar iinde byk miktarlarda genotoksik atk mevcutsa,
scakln en az 1100 C olmas zorunludur.
Tbbi atklar, Bakanln gerekli grd durumlarda ve izni
dahilinde, evreye zarar verilmemesi, gereken tedbirlerin alnmas, baca gaz emisyonlarnda Tehlikeli Atklarn Kontrol
Ynetmelii hkmlerinin salanmas ve srekli olmamak
artyla imento fabrikalarnda da yaklabilir.
Yakma tesislerine yer seimi izni verilmesi
Madde 35- Bykehir belediyeleri ve belediyeler, onayl
imar planlar esas alnarak yakma tesisi kurmak zere setikleri
yer iin mevcut mevzuat erevesinde mahalli evre kurulu
karar ve Bakanln uygun gr ile, mahallin en byk mlki idare amirinden izin alrlar.
Yakma tesislerinin:
a) Karstik blgelerde; takn riskinin yksek olduu blgelerde; heyelan, ve erozyon blgelerinde kurulmasna ve
iletilmesine izin verilmez.
b) Yer seiminde, deprem kuaklar ve tektonik koruma blgeleri ile dier zemin hareketleri, hakim rzgar yn dikkate
alnr.
c) En yakn yerleme alanna uzakl 1000 metreden az olamaz.
2011 | 627
Tbbi atklarn dzenli depolanmas

Madde 36- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dzenli depolama tesislerine yer seimi izni verilmesi
Madde 37- (Mlga:RG-26/3/2010-27533)
Dzenli depolama tesislerinde depo taban tekili ve sznt
suyunun toplanmas
Madde 38- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dzenli depolama tesislerine dolgu yaplmas
Madde 39- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dzenli depolama tesisi st rtsnn tekili
Madde 40- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dzenli depolama tesislerinin iletilmesi ve kontrol
Madde 41- (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Atk kabul prosedr
Madde 42 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Dzenli depolama tesislerinin kapatlmas
Madde 43 - (Mlga:RG-26/3/2010-27533) (1)
Yerleme yasa
Madde 44- Tbbi atk yakma tesisleri ile dzenli depolama
tesisleri imar planlarna ilenerek yerleim blgesi olmamas
628 | 2011
salanr. Depolama tesislerinin bulunduu alanlar depo hizmet

sresini doldurduktan sonra yirmi yl sre ile denetlenir ve en
az elli yl sre ile iskana alamaz.
Bertaraf tesislerine n lisans ve lisans alnmas
Madde 45- (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Enfeksiyz atklarn sterilizasyonu
Madde 46- Enfeksiyz atklar ile kesici-delici atklar, sterilizasyon ilemine tabi tutularak zararsz hale getirilebilirler.
Zararsz hale getirilen atklar, evsel atk depolama alanlarnda
depolanarak bertaraf edilebilirler. Sterilizasyon sistemleri bykehirlerde bykehir belediyeleri, bykehir belediyesi
olmayan yerlerde ise belediyeler veya bunlarn yetkilerini devrettii kii ve kurulular tarafndan kurulur ve iletilir. niteler
tarafndan mnferit sterilizasyon tesisleri kurulamaz ve iletilemez.
Sterilizasyon sistemlerinin, bata mekanik gvenlik (yksek
kabin ii basn, scakla dayankllk ve benzeri) ve sterilizasyon performans asndan uluslar aras kabul edilmi standartlara (ISO, CE ve benzeri) uygun olduu belgelendirilir.
Sterilizasyon tesislerinde atklarn ileme tabi tutulmadan nce, evre ve insan salna zarar vermeden gvenli bir ekilde
geici olarak depolanabilecei, +4 Cde soutulan bir depo yeri
bulunur. Bu deponun, 19 uncu maddenin birinci fkrasnn (b),
(c), (d), (e), (f), (g), (h) ve (j) bentlerinde belirtilen artlar tamas zorunludur.
Sterilizasyon ilemine tabi tutulacak atklar iinde patolojik
2011 | 629
atklar ile bata uucu ve yar uucu organik maddeler ve civa

olmak zere kimyasal maddeler, genotoksik/sitotoksik ajanlar,
radyolojik atklar ve basnl kaplar bulunmaz.
Sterilizasyon tesislerinde atk paralama (shredding) mekanizmasnn bulunmas zorunludur. Paralama nitesi sterilizasyon blmnn sonunda veya nnde yer alr. Atk paralama nitesinin sterilizasyon nitesinden nce kullanlmas
durumunda, ilem sonunda bu nite de sterilizasyon ilemine
tabi tutulur.
Sterilizasyon ilemi srasnda ve sonrasnda hava ve su ortamnda hibir kontaminasyon ve toksisite olmayacak ekilde
tedbir alnr, atk su ve hava artlarak/sterilize edilerek alc
ortama verilir. Bata miktar, basn, scaklk ve atn ileme
maruz kalma sresi olmak zere btn ilem elektronik olarak
kayt altna alnr ve talep edildii durumda btn bilgiler
Bakanla gnderilir.
Belediyelerce veya yetkilerini devrettii kurulular tarafndan yaplan sterilizasyon ilemi ile zararsz hale getirilen atklar, evsel atk depolama alanlarnda depolanarak bertaraf edilebilirler.
Sterilizasyon ileminin geerlilii
Madde 47- Sterilizasyon ilemine tabi tutulan enfeksiyz
atklarn zararsz hale getirilip getirilmedii kimyasal ve biyolojik indikatrler kullanlarak test edilir.
Kimyasal indikatrler; enfeksiyz atn otoklav sterilizasyonunda kullanlr. Sterilizasyon tamamlandnda, atk ile birlik630 | 2011
te otoklava konulmu kimyasal indikatr taycsnda renk

deiiklii saptanmaldr.
Biyolojik indikatrler olarak; nemli yksek scaklklara hastalk yapc mikroorganizmalardan daha dayankl, insanda hastalk yapc etkisi olmayan, sporlu bakteriler Bacillus
stearothermophilus veya Bacillus subtilis var. niger standart kkenleri kullanlr. Sterilizasyon etkinlik testleri iin kullanlacak
standart kkenler, Bacillus stearothermophilus ATCC12980 veya
NCTC10007 ya da Bacillus subtilis var. niger ATCC9372 olmaldr. Sterilizasyon ileminden kan atkta potansiyel enfeksiyz
tm mikroorganizmalarn yok edildiini saptamak iin, atkla
beraber ileme konan biyolojik indikatrn canl kalp kalmadn inceleme ynteminden yararlanlr. Sterilizasyon ileminin geerli kabul edilmesi iin Bacillus stearothermophilus veya
Bacillus subtilis bakteri sporlarnda minimum 4 log10 - 6 log10
azalma salanmas zorunludur. Bunun kontrol iin belli sayda Bacillus stearothermophilus veya Bacillus subtilis sporlar
inokle edilmi test stripleri veya benzeri uygun tayc, scaa
dayankl ve buhar geirgenlii olan bir kap iinde atn ortasna yerletirilir ve sistem normal artlarda altrlr. lemin
sonunda atn iinden test mikroorganizmalar alnr; biyolojik
indikatrn reticisi tarafndan klavuzda tarif edilmi olan
besiyerine ekim yaplr. Bu esnada ileme konmam en az bir
biyolojik indikatr stripi de pozitif kontrol olarak paralel kltre alnr ve Bacillus subtilis iin 30C'de, Bacillus
stearothermophilus iin 55C'de olmak zere 48 saat sreyle
inkbasyona braklr. Sre sonunda sterilizasyondan kan
biyolojik indikatrde mikrobiyal reme olup olmad kontrol
edilir ve sonular veri kayt sistemine ilave edilir.
2011 | 631
Biyolojik indikatrler kullanlarak uygulanan sterilizasyon

geerlilik testleri, o gn sterilize edilen atk ile birlikte
sterilizatre konulan biyolojik indikatrlerin incelenmesi suretiyle haftalk olarak yaplr. Sterilizasyondan kan sterilize
edilmi ve evsel atk karakterizasyonu kazanm atklar, atk
bertaraf sahasnda depolanmadan nce sterilizasyon tesisinin
bulunduu sahann uygun bir yerinde evreye zarar vermeyecek ekilde kapal konteynerler iinde biyolojik indikatr testleri sonulanncaya kadar muhafaza edilir ve bekletilir. Test sonucu olumlu ise atk depolanmak zere depolama sahasna
gnderilir. Test sonucu olumsuz ise sistem kontrol edilir ve
sterilizasyon ilemi tekrarlanr.
(Deiik:RG-30/3/2010-27537) (1) Ayrca, alt ayda bir evre
Denetim Ynetmelii hkmlerine gre yaptrlacak testler ile
belediyeler veya yetkilerini devrettii kurulularca yaplan
sterilizasyon ileminin geerlilii kontrol edilir. Analiz iin
gerekli numune, ilgili standart prosedrlere gre, analizi yapacak laboratuar tarafndan valiliin gzetiminde alnr ve analiz
sonular Bakanla gnderilir. Analizler ile ilgili masraflar,
tesis iletmecisi tarafndan karlanr.
Sterilizasyon ileminin geerliliinin belgelenmesi
Madde 48- Sterilizasyon ileminin baarl bir ekilde tamamlandnn gsterilmesi amacyla, her sterilizasyon yknn
verileri kayt ve muhafaza edilir. Bu verilerin en az yl sre
ile muhafaza edilmesi ve talep edildiinde yetkili otoritelerin
incelemesine ak tutulmas zorunludur. Bu veriler aadakileri ihtiva eder;
632 | 2011
a) Sterilizatrn cinsi, seri numaras,

b) Uygulanan sterilizasyon tr,
c) Her sterilizasyon devri iin sterilizasyon esnasnda gerek
zamanl (real time) olarak kaydedilmi scaklk, basn, uygulama sresi gibi parametrik izleme deerleri,
d) Yklenen atk miktar,
e) Haftalk olarak yaplan biyolojik indikatr testlerinin karlatrmal sonular,
f) Cihazn periyodik bakm-onarm szlemesi erevesinde
retici veya datc firma tarafndan yaplm son alt aya ait
ayar kontrollerine dair belge.
Sterilizasyon tesislerine n lisans verilmesi
Madde 49- (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
evre lisans alnmas
Tbbi atk sterilizasyon ve/veya bertaraf tesisi kurmak ve iletmek isteyen kii, kurum ve kurulular Bakanlktan evre
lisans almak zorundadr. evre lisans alnmas ilemlerinde
evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr.
evre lisans alm olan tesis iletmecileri tesisin iletme koullar, tesisle ilgili lmler ve mevzuata uygun altna
ilikin bilgi ve belgeleri ieren raporlar Bakanln belirleyecei
2011 | 633
periyotlarda Bakanla sunmakla ykmldr.

Lisans iptali
Madde 51- (Mlga:RG-30/3/2010-27537)1
Eitim
Madde 52- Tbbi atklarn nite iinde toplanmas, tanmas,
geici atk deposuna tanmas ile geici atk deposu veya
konteynerlerin iletilmesinden sorumlu nite personeli ile bu
atklarn geici atk depolarndan alnarak bertaraf sahasna
tanmasndan sorumlu belediye personeli, bu ilerin hizmet
alm yoluyla yaplmas durumunda ise zel temizlik ve tama
firmalarnn ve personellerinin, tbbi atklarn toplanmas, tanmas, geici depolanmas ve bertaraf sahasna tanmas
aamalarnda uyulacak kurallar ve dikkat edilmesi gereken
hususlar, bu atklarn yaratt salk riskleri ve neden olabilecekleri yaralanma ve hastalklar ile bir kaza veya yaralanma
annda alnacak tedbirleri ieren bir eitim programna periyodik olarak tabi tutulmas ve bu eitimin alndnn belgelenmesi zorunludur. Toplama ve tama ilemlerinin hizmet alm
yoluyla yaplmas durumlarnda, alacak personelin bu eitimi almas ve bunun belgelenmesi gerektii ilgili ihale artnamelerinde belirtilir.
Eitim ile ilgili usul ve esaslar Bakanlka belirlenir.
Denetleme
Madde 53- Bu Ynetmelik kapsamna giren btn faaliyetle1
Bu deiiklik 1/4/2010 tarihinde yrrle girer
634 | 2011
rin, bu Ynetmelik ve dier evre mevzuatna uygun olarak

yaplp yaplmadn denetleme yetkisi Bakanla aittir.
Dzenleme yetkisi
Madde 54- Bakanlk bu Ynetmeliin uygulanmasn salamak zere her trl alt dzenlemeyi yapmaya yetkilidir.
Ynetmelie aykrlk hali
Madde 55- Bu Ynetmelik hkmlerine aykr hareket edenler hakknda 2872 sayl evre Kanununun 15 ve 16 nc maddelerinde belirtilen merciler tarafndan gerekli ilemler yaplr ve
ayn Kanunun 20, 21, 22 ve 24 nc maddelerinde belirtilen
cezalar verilir.
Madde 56- 20/5/1993 tarihli ve 21586 sayl Resmi Gazetede
yaymlanan Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii yrrlkten
kaldrlmtr.
Geici Madde 1- Bu Ynetmeliin yaym tarihinde belediyeler tarafndan iletilmekte olan mevcut tbbi atk yakma tesisleri, iletmeye alndklar tarihte geerli olan iletme artlarna
gre faaliyetlerini srdrrler. Ancak bu tesisler, en ge be yl
iinde 34 nc maddede belirtilen artlar salayacak ekilde
gerekli tedbirleri alrlar.
Geici Madde 2- niteler, 10 uncu maddede ngrlen nite
i Atk Ynetim Plann, bu Ynetmeliin yaym tarihini takip
eden alt ay iinde hazrlamak ve uygulamaya geirmek zorundadr.
2011 | 635
Geici Madde 3- Bykehirlerde bykehir belediyeleri,

bykehir belediyesi olmayan yerlerde ise belediyeler, 32 nci
maddede belirtilen Tbbi Atk Ynetim Plann, bu Ynetmeliin yaym tarihini takip eden alt ay iinde hazrlamak, uygulamaya geirmek ve bu plann bir rneini valilie gndermek
zorundadrlar.
Geici Madde 4- Bu Ynetmeliin yaym tarihinde geici
atk deposu olarak konteyner kullanmakta olan en az 20 yatakl
niteler, bu Ynetmeliin yaym tarihini takip eden bir yl
iinde 18 inci madde hkm gereince geici atk depolarn
ina etmekle ykmldrler.
Geici Madde 5- 20den az yataa sahip olan niteler, bu Ynetmeliin yaym tarihini takip eden alt ay iinde 21 inci
madde hkm gereince geici atk deposu olarak konteyner
sistemlerini veya istedikleri takdirde geici atk depolarn
kurmak zorundadrlar.
Geici Madde 6- Tbbi atk tama aralar iin, bu Ynetmeliin yaym tarihini takip eden alt ay iinde tbbi atk tama
lisans alnmas zorunludur.
Yrrlk
Madde 57- Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle girer.
Yrtme
Madde 58- Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman Bakan yrtr.
636 | 2011
EK-1
FAALYETLER SONUCU ATIK OLUUMUNA NEDEN
OLAN SALIK KURULULARI
a) Byk Miktarda Atk reten Salk Kurulular

1) niversite hastaneleri ve klinikleri,
2) Genel maksatl hastaneler ve klinikleri,
3) Doum hastaneleri ve klinikleri,
4) Askeri hastaneler ve klinikleri.
b) Orta Miktarda Atk reten Salk Kurulular
1) Salk merkezleri, tp merkezleri, dispanserler,
2) Ayakta tedavi merkezleri,
3) Morglar ve otopsi merkezleri,
4) Hayvanlar zerinde aratrma ve deneyler yapan kurulular,
5) Bakmevleri ve huzurevleri,
6) Tbbi ve biyomedikal laboratuarlar,
7) Hayvan hastaneleri,
8) Kan bankalar ve transfzyon merkezleri,
9) Acil yardm ve ilk yardm merkezleri,
2011 | 637
10) Diyaliz merkezleri,

11) Rehabilitasyon merkezleri,
12) Biyoteknoloji laboratuvarlar ve enstitleri,
13) Tbbi aratrma merkezleri.
c) Kk Miktarda Atk reten Salk Kurulular
1) Salk hizmeti verilen dier niteler (doktor muayenehaneleri, di ve az sal muayenehaneleri ve benzerleri),
2) Veteriner muayenehaneleri,
3) Akapunktur merkezleri,
4) Fizik tedavi merkezleri,
5) Evde yaplan tedavi ve hemire hizmetleri,
6) Gzellik, kulak delme ve dvme merkezleri,
7) Eczaneler,
8) Ambulans hizmetleri,
9) Hayvanat baheleri.
638 | 2011
EK-2
SALIK KURULULARINDAN KAYNAKLANAN ATIKLARIN
SINIFLANDIRILMASI
EVSEL
TEHLKE RADYOA
NTELKL TIBB ATIKLAR

(18 01* ve 18 02*)
ATIKLAR
KTF
ATIKLAR ATIKLAR
(20 03* ve 15 01*)
F: Tehli-
G: Radyo-
Delici
keli
aktif
Atklar
Atklar
Atklar
18 01 01*
18 01 06*,
01*,15 01 ve 18 02
ve 18 02
18 01 08*,
02* 15 01 02*
01*
18 01 10*,
A: Genel B:Ambal C:
D: Patolojik E: Kesici
Atklar
aj Atkla- Enfeksiy Atklar
20 03 01*
r
15
z Atklar
01 18 01 03*
18 01 02*
04*,15 01
18 02 05*,
05*, 15 01
18 02 07*
06*,15 01
07*,
2011 | 639

Tm
Enfeksiy Anatomik
Batma,
Fiziksel
Trkiye
insanlarn idari
z ajanlarn atk doku-
delme
veya
Atom
bulundu- birimler, yaylmn lar, organ ve syrk ve
kimyasal
Enerjisi
yaralan-
zellikle-
Kurumu
rinden
mevzuat
dolay ya
hkmle-
Salkl
u ksm- mutfak,
nlemek
vcut
lar, hasta ambar,
iin
paralar ile malara
olmayan- atlye v.s tanmas

larn
ameliyat,
ve imhas otopsi v.b.
den
olabilecek da yasal
rine gre
nedenler
toplanp
tbbi mda- atklar:
muayene kaynak-
zel
edildii
uygulama hale esna-
lanan
neden
dolays ile uzaklatr-
blmler, tekrar
gerektiren snda ortaya enjektr
ilk
atklar:
kan vcut inesi,

svlar:
yar- kullan-
dm
labilir,
Balca
alanlar,
geri
kaynakla- -
idari
kazanla- r;
birimler,
bilir
temizlik
atklar:
hizmetleri, -
ine
zel
ileme tabi
olacak
ieren
atklar
yathaneler,
dier
I.
morg,
kesiciler
Tehlikeli
Mikrobi-
otopsi, adli
kimyasal
tp gibi
bistri
lar
kat yolojik
Ameli-
mutfak-
laboratuva yerlerden
- lam-
lar,
karton
r atklar
lamel
Sitotoksik
ve
ambar ve -
kaynakla-
Kltr nan vcut
atlyeler- mukavva ve stoklar paralar,

den gelen plastik
atklar:
B, C, D, E, - cam
F
ve
G -
cam
pastr
sitostatik
organik
pipeti
ilalar
nfeksi-
paralar,
krlm
Amalgam
yz vcut plasenta,
metal svlar
kesik
dier cam atklar
uzuvlar v.b v.b
rnda
Serolojik
(insani
Genotoksi
anlanlar
atklar
patolojik
k ve
hari,
tbbi
konta-
grupla-
v.b.
640 | 2011
Dier atklar)
-
Biyolo-
sitotoksik
atklar
lr.

jik deney-
merkez-
mine
lerden
laboratuva lerde kulla-
kaynak-
lanan
(lam-
tm
lamel,
metal
atklar.
pipet,
ieren
petri v.b)
atklar
II.
atklar nlan kobay
Kan
leleri
kan
rnleri
Farmasti
k atklar
-
Ar
Basnl
kaplar
ve bunlarla
kontamine
olmu
nesneler
III
Kullanl
m
ameliyat
giysileri
(kuma,
nlk
ve
eldiven
v.b)
IV.
Diyaliz
atklar
(atk su ve
ekipmanlar)
V.
2011 | 641

Karantina
atklar
VI.
Bakteri ve
virs
ieren
hava
filtreleri,
VII.
Enfekte
deney
hayvan
leleri,
organ
paralar,
kan
ve
bunlarla
temas
eden tm
nesneler
*Avrupa Birlii Avrupa Atk Katalogu Kod Numaralar
642 | 2011
K-3
ULUSLAR ARASI BYOTEHLKE AMBLEM
TIBB ATIK KAPLARI, TAIMA ARALARI, GEC

DEPOLAMA BRMLER VE DER LGL MALZEME VE
ARATA BULUNMASI GEREKEN AMBLEM RNE
2011 | 643
DKKAT! TIBB ATIK
644 | 2011
EK-4
TIBB
ATIKLARIN
TAINMASI
AMACIYLA
VALLKLERE YAPILACAK LSANS BAVURU-LARINDA
a) Ara lisans iin valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
1) Aracn ait olduu kurum/kuruluun ad, adresi ve telefon
numaras,
2) Aracn tipi,
3) Plaka numaras ve asi numaras,
4) Ara sahibinin ad, i adresi ve telefon numaras,
5) Tanacak atklarn fiziksel ve kimyasal zellii, kaza annda insan ve evre salna olabilecek olumsuz etkilerin en aza
indirilmesi iin alnacak tedbirler,
6) Olabilecek kazalara kar ilk mdahale ve ilk yardmda
7) Her bir aracn bu Ynetmeliin 28 inci maddesinde belirtilen teknik zelliklere sahip olduunu gsteren teknik rapor
8) Her bir ara iin Trk Standartlar Enstits tarafndan
22/10/1976 tarihli ve 15742 sayl Resmi Gazetede yaymlanan
Tehlikeli Maddelerin Karayollarnda Tanmas Hakknda Ynetmelik erevesinde atn bulunduu tehlike grubuna gre
aracn sahip olmas gereken donanmlara ve zelliklerine sahip
olduunu gsterir Uygunluk Belgesi.
2011 | 645
b) Aracn bal olduu kurum/kuruluun lisans-landrlmas

iin valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
1) Kurum/kuruluun ad, adresi, telefon numaras,
2) Sahibinin / sahiplerinin ad, adresi, telefon numaras,
3) Ara says,
4) Lisans alacak aralarn plakalar,
5) Yetkilendirilmi kurum/kurululardan alnan tehlikeli
madde tayan ara srcleri iin verilen src eitim sertifikas,
6) Tanacak atklarn, Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Tanmas Hakknda Ynetmelie gre tehlikeli grup numaras.
(Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
EK-5
(Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
EK-6
646 | 2011
AMBALAJ ATIKLARININ KONTROL YNETMEL
BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac;
a) evresel adan belirli ltlere, temel art ve zelliklere
sahip ambalajlarn retimine,
b) Ambalaj atklarnn oluumunun nlenmesi, nlenemeyen
ambalaj atklarnn tekrar kullanm, geri dnm ve geri kazanm yolu ile bertaraf edilecek miktarnn azaltlmasna,
c) Ambalaj atklarnn evreye zarar verecek ekilde dorudan
ve dolayl olarak alc ortama verilmesinin nlenmesine,
) Ambalaj atklarnn belirli bir ynetim sistemi iinde, kaynanda ayr toplanmas, tanmas, ayrlmasna ilikin teknik
ve idari standartlarn oluturulmasna,
ynelik prensip, politika ve programlar ile hukuki, idari ve
teknik esaslarn belirlenmesidir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik; piyasaya srlen btn ambalajlar ve bu ambalajlarn atklarn kapsar.
2011 | 647
(2) Defolu rnler, fireler, piyasaya srlmemi ambalajlar

ve benzeri retim artklar ile ambalaj at tanmna girmeyen
boru, sac levha, demir-elik hurdalar, kuma atklar ve benzeri
ambalaj d atklar bu Ynetmelik kapsam dndadr.
(3) 22/7/2005 tarihli ve 25883 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii kapsamndaki ambalaj atklarnn, 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii
kapsamndaki ambalaj atklarnn ve 30/7/2008 tarihli ve 26952
sayl Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii kapsamndaki ambalaj atklarnn toplanmas, tanmas, ayrlmas, geri dnm,
geri kazanm ve bertaraf yukarda belirtilen ilgili mevzuat
hkmlerine gre yaplr.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
evre Kanununun 8 inci, 11 inci ve 12 nci maddeleri ile
29/6/2011 tarihli ve 644 sayl evre ve ehircilik Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin 2 nci ve 8 inci maddelerine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Ambalaj: Hammaddeden ilenmi rne kadar, bir rnn
reticiden kullancya veya tketiciye ulatrlmas aamasnda,
tanmas, korunmas, saklanmas ve sata sunulmas iin kullanlan herhangi bir malzemeden yaplm Ek-1 de yer alan
Ambalaj Tanmna likin Aklayc rneklerde belirtilenler ile
648 | 2011
geri dnsz olanlar da dhil tm rnleri,

b) Ambalaj at: retim artklar hari, rnlerin veya herhangi bir malzemenin tketiciye ya da nihai kullancya ulatrlmas aamasnda rnn sunumu iin kullanlan ve rnn
kullanlmasndan sonra oluan kullanm mr dolmu tekrar
kullanlabilir ambalajlar da dhil evreye atlan veya braklan
sat, ikincil ve nakliye ambalajlarnn atklarn,
c) Ambalaj at aktarma merkezi: evre lisansl toplama
ayrma tesislerinin ynetim plan kapsamnda ambalaj atklarnn toplanmas amacyla kurduu ubeleri,
) Ambalaj at toplama noktas: Sat noktalarnda tketicilerin rahatlkla grebilecekleri yerlerde, ambalaj atklarn ayr
biriktirmek ve bu konuda tketicileri bilgilendirmek ve bilinlendirmek amacyla oluturulan noktay,
d) Ambalaj at reticisi: Ambalajl rn kullanarak ambalaj atnn olumasna sebep olan gerek veya tzel kiileri,
e) Ambalaj atklar ynetimi: Ambalaj atklarnn belirli bir sistem iinde, kaynanda ayr toplanmas, tanmas, ayrlmas,
tekrar kullanlmas, geri dntrlmesi, geri kazanlmas,
bertaraf ve bu tr faaliyetlerin gzetim, denetim ve izlenmesini,
f) Ambalaj atklar ynetim plan: Ambalaj atklarnn biriktirilmesi, toplanmas, tanmas, ayrlmas, geri dntrlmesi
ve geri kazanlmas faaliyetlerinin evre ile uyumlu ekilde
gerekletirilmesine ynelik olarak yaplacak almalar ile bu
almalarn kimler tarafndan nasl, ne ekilde ve ne zaman
yaplacan gsteren detayl eylem plann,
2011 | 649
g) Ambalaj bileenleri: Ambalajn elle veya basit fiziksel yollar ile ayrlabilen ksmlarn,
) Ambalaj komisyonu: Bu Ynetmelik dorultusunda yrtlen almalar ve uygulamalar deerlendirmek zere Bakanlk
temsilcisinin bakanlnda ilgili taraflardan oluan komisyonu,
h) Ambalaj reticisi: Ambalaj retenler ve/veya bu rnleri
ithal edenleri,
) Bakanlk: evre ve ehircilik Bakanln,
i) Bertaraf: 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin Ek-II-Asnda yer alan ilemlerden herhangi birisini,
j) evre lisans: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve
Lisanslar Hakknda Ynetmelikte dzenlenen lisans,
k) Depozito uygulamas: Tekrar kullanlabilir ve tek ynl
ambalajlarn, rnn satld noktadan iade alnmas suretiyle
piyasaya sren tarafndan kurulan toplama sistemini,
l) kincil ambalaj: Birden fazla sayda sat ambalajn bir arada tutacak ekilde tasarlanm, rnden ayrldnda rnn
herhangi bir zelliinin deimesine neden olmayan ambalaj,
m) Ekonomik iletmeler: Ambalaj reticilerini, piyasaya srenleri ve tedarikileri,
n) Enerji geri kazanm: Yanabilir zellikte olan ambalaj atklarnn, s geri kazanm amacyla tek bana veya dier atklar650 | 2011
la birlikte, dorudan yaklarak enerji retiminde kullanlmasn,

o) Geri dnm: Ambalaj atklarnn bir retim sreci ierisinde orijinal amac veya baka bir ama iin organik geri dnm dhil, enerji geri kazanm hari olmak zere yeniden
ilenmesini,
) Geri dnm tesisi: Fabrika, sat noktas ve benzeri niteler ierisinde yaplan geri dnm hari, ambalaj atklarnn
geri dnmn salamak amacyla kurulan tesisi,
p) Geici faaliyet belgesi: evre Kanununca Alnmas Gereken zin
ve Lisanslar Hakknda Ynetmelikte dzenlenen belgeyi,
r) Geri kazanm: Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin Ek-II-Bsinde yer alan ilemlerden herhangi birisini,
s) Geri kazanm tesisi: Geri kazanm ilemlerinin yapld tesisleri,
) Gnll anlama: Bakanlk ile yetkilendirilmi kurulu
arasnda yaplan anlamay,
t) Geri kazanm hedefi: Bu Ynetmelik kapsamndaki ambalajlarn, arlk olarak geri kazanlmas zorunlu miktarnn,
piyasaya sunulan miktarna orann,
u) Kaynakta ayr toplama: Ambalaj atklarnn olutuu noktada dier atklardan ayr olarak biriktirilmesi ve toplanmasn,
) Kompozit ambalaj: Farkl malzemelerden yaplm, elle
birbirinden ayrlmas mmkn olmayan ambalaj,
v) Nakliye ambalaj: Belirli sayda sat ambalajlarnn veya
ikincil ambalajlarn tama ve depolama ilemleri srasnda zarar
2011 | 651
grmesini nlemek, rnn reticiden satcya nakliyesi srasnda tanmasn kolaylatrmak ve depolama ilemlerini salamak
amacyla karayolu, demiryolu, deniz yolu ve hava yolu tamasnda kullanlan konteynrlar hari kullanlan ambalaj,
y) Organik geri dnm: Atk depolama alanlarnda yaplan
depolama ilemi hari, ambalaj atklarnn biyolojik olarak
paralanabilen ksmlarnn kontroll bir ekilde mikroorganizmalar araclyla kompost veya metan gaz elde edilecek
ekilde oksijenli veya oksijensiz ortamda ayrtrlmasn,
z) nleme: Ambalajn, ambalaj atnn ve ierdii maddelerin miktarnn ve evreye verdii zararn, ambalajn tasarmndan balayarak, retimi, pazarlanmas, datm, kullanlmas,
atk haline gelmesi ve bertaraf edilmesine kadar, temiz rn ve
teknolojiler gelitirilerek azaltlmasn,
aa) Piyasaya arz: Ambalajlanm rnn, tedarik veya kullanm amacyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer almas
iin yaplan faaliyeti,
bb) Piyasaya sren: Bir rn bu Ynetmelik kapsamndaki
ambalajlar ile paketleyen gerek veya tzel kiiyi, retici tarafndan direkt olarak piyasaya srlmemesi durumunda ise
ambalajn zerinde adn ve/veya ticari markasn kullanan
gerek veya tzel kiiyi, reticinin Trkiye dnda olmas halinde, retici tarafndan yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalaty,
cc) Poet: rnlerin tanmas amacyla kullanlan farkl
hammaddelerden retilebilen her trl malzemeyi,
652 | 2011
) Sanayi iletmesi: 17/4/1957 tarihli ve 6948 sayl Sanayi

Sicili Kanununda tanmlanan sanayi iletmelerini,
dd) Sat ambalaj: Satn alma noktasnda, nihai kullanc veya tketici iin bir sat birimi oluturmaya uygun olarak yaplan ambalaj,
ee) Sat noktas: Toptan ve/veya perakende olarak ambalajl
rnlerin satn yapan iki yz metrekareden byk kapal
alana sahip maaza, market, spermarket, hipermarket ve
benzeri sat yerlerini,
ff) Tedariki: Kendisi ambalaj reticisi olmayp piyasaya srenlere ambalaj tedarik edenler ile piyasaya srenler adna
fason retim yapanlar,
gg) Tekrar kullanm: Yaam dngs boyunca minimum sayda rotasyon yapacak ekilde tasarlanm ambalajn, tekrar
dolum iin piyasada bulunan yardmc rnler kullanlarak ya
da kullanlmadan kendi amac dorultusunda tekrar doldurulduu ya da tekrar kullanld ilemi,
) Tek ynl ambalaj: Kullanm sonrasnda tekrar kullanma
uygun olmayan ambalajlar,
hh) Temsiliyet pay: Yetkilendirilecek kuruluun temsil ettii
ambalaj miktarnn, yurt iinde piyasaya srlen toplam ambalaj miktarna orann,
) Toplama ayrma tesisi: Fabrika, sat noktas ve benzeri niteler ierisinde yaplan biriktirmeler hari, ambalaj atklarnn
topland ve cinslerine gre snflandrlarak ayrld tesisi,
2011 | 653
ii) Yetkilendirilmi kurulu: Piyasaya srenlerin bu Ynetmelikte belirtilen ykmllklerini yerine getirmek zere oluturduklar ve Bakanlk tarafndan yetkilendirilen tzel kiilii haiz
kurulular,
ifade eder.
KNC BLM
Genel ilkeler
MADDE 5 (1) Ambalaj atklarnn ynetimine ait ilkeler
aada belirtilmitir:
a) Doal kaynaklarn korunmas, srdrlebilir evre ve srdrlebilir kalknma ilkeleri dorultusunda retimin salanmas ve depolanacak atk miktarnn azaltlmas amacyla ambalaj atklarnn oluumunun nlenmesi, retimin kanlmaz
olduu durumlarda ise ncelikle tekrar kullanlmas, geri dntrlmesi, geri kazanlmas ve enerji kayna olarak kullanlmas esastr.
b) Tek ynl ambalaj kullanmnn ve bunlarn atklarnn
kontrol altna alnabilmesi amacyla, ncelikle tekrar kullanma
uygun ambalajlarn tercih edilmesi esastr.
c) Ambalaj atklarnn evreye zarar verecek ekilde dorudan veya dolayl olarak alc ortama verilmesi ve dzenli depo654 | 2011
lama sahalarnda depolanarak bertaraf yasaktr.

) Ambalaj atklarnn ynetiminden sorumlu kii veya kiiler
ile kurum/kurulular, bu atklarn evre ve insan salna
zararl olabilecek etkilerinin azaltlmas iin gerekli tedbirleri
almakla ykmldr.
d) Ambalaj at reticileri, ambalaj atklarn, bal bulunduklar belediyenin ambalaj atklar ynetim planna uygun
olarak, dier atklardan ayr biriktirmek ve belediyenin toplama
sistemine bedelsiz vermekle ykmldr. Ancak, organize
sanayi blgeleri ynetimleri, organize sanayi blgeleri bnyesinde yer alan sanayi iletmeleri ve dier sanayi iletmeleri,
sat noktalar ve alveri merkezleri, belediyenin ynetim
sistemi dnda kalan sivil hava ulamna ak hava alanlar ile
bu hava alanlar bnyesinde yer alan tm tesisler, belediye
mcavir alan snrlar dnda kalan ambalaj at reticileri 23
nc maddede belirtilen artlar salamalar durumunda, oluan ambalaj atklarn evre lisansl/geici faaliyet belgeli toplama ayrma tesisine veya belediyenin toplama sistemine bedelsiz art aranmakszn verebilirler.
e) Salkl bir geri kazanm sisteminin oluturulmas iin ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmas esastr. Ambalaj
atklarnn bu Ynetmelikte tanmlanan toplama sistemi dnda
bir yntemle toplanmas ve ayrlmas yasaktr.
f) Piyasaya srenler, ambalajl olarak piyasaya srlen rnlerin kullanm sonucu ortaya kan ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmasn, ayrlmasn, geri dnmn ve geri
kazanmn salamak ve bu amala yaplacak harcamalar kar2011 | 655
lamakla ykmldrler.
g) Ambalaj atklarnn ynetiminden kaynaklanan her trl
evresel zararn giderilmesi amacyla yaplan harcamalarn, bu
atklarn ynetiminden sorumlu olan gerek ve/veya tzel
kiiler tarafndan karlanmas esastr.
) Ambalaj atklarnn toplanmas ayrlmas, geri dnm
ve geri kazanm amacyla faaliyet gsteren veya gstermek
isteyen gerek ve/veya tzel kiiler evre lisans almak zorundadrlar.
h) Maddesel geri dnm ekonomik olmayan ambalaj
atklar, enerji geri kazanm amacyla ilenebilir.
) Piyasaya srenler bu Ynetmelikte tanmlanan ykmllklerinin yerine getirilmesi amacyla kr maksad tamayan
tzel kiilii haiz bir yap oluturulabilir. Tzel kiilii haiz bu
tr oluumlar, piyasaya srenlerin ykmllklerini yerine
getirebilmek iin Bakanlktan yetki almak zorundadr.
i) Tek ynl ambalajlarn kullanm sonrasnda geri kazanm
srecine dhil edilmesi esastr.
j) Ambalajn, ambalaj atnn ve ierdii maddelerin miktarnn ve evreye verdii zararn, ambalajn tasarmndan balayarak, retimi, pazarlanmas, datm, kullanlmas, atk haline
gelmesi ve bertaraf edilmesine kadar, temiz rn ve teknolojiler
gelitirilerek azaltlmasna ynelik nleme faaliyeti yapmak
esastr. Bu maksatla retilecek ambalajlarn yapsndaki ar
metal muhtevalarnn, ambalajn birim arlnn, ambalajn
fonksiyonunu bozmayacak gerekli salk, temizlik ve gvenlik
656 | 2011
dzeyini olumsuz etkilemeyecek ekilde en aza indirilmesi

esastr.
k) Geici faaliyet belgeli ve/veya evre lisansl tesislerin, kii
ve/veya kurulular tarafndan bu Ynetmelikte tanmlanan
sistem dnda toplanm olan ambalaj atklarn tesislerine
almalar yasaktr.
l) Ambalaj atklarnn geici faaliyet belgeli ve/veya evre lisansl iletmelere verilmesi esastr. Ambalaj atklarnn bunlarn
dndaki kii ve/veya kurulular tarafndan toplanmas yasaktr.
Bakanlk merkez tekilatnn grev ve yetkileri
MADDE 6 (1) Bakanlk;
a) Ambalaj atklarnn toplanmas, ayrlmas, tekrar kullanm, geri dnm, geri kazanm ve bertarafna ilikin strateji
ve politikalar belirlemekle, bu Ynetmelikle sorumluluk verilmi taraflarla ibirlii yapmakla, koordineli almakla, idari
tedbirler almakla ve denetimleri yapmakla,
b) Piyasaya srenler adna toplama, ayrma, tekrar kullanm,
geri dnm ve geri kazanm ykmllklerini yerine getirmek zere oluturulan kurum ve kurulularn yetkilendirilme
esaslarn belirlemekle, yetkilendirmekle, yetkilendirilen kurulular denetlemekle, bu Ynetmelie ve yetkilendirme esaslarna aykrlk halinde gerekli yaptrmn uygulanmasn salamakla ve yetkiyi iptal etmekle,
c) Ambalaj Komisyonunu toplamak, Komisyona bakanlk
yapmak ve sekretarya ilerini yrtmekle,
2011 | 657
) Geri kazanlm rnlerin kullanmn zendirmekle,

d) Bu Ynetmelikle sorumluluk verilen taraflar iin eitim faaliyetleri dzenlemekle,
e) Ambalaj atklar ynetim plannn hazrlanmasna, uygulanmasna ve izlenmesine ilikin usul ve esaslar belirlemekle,
f) Belgelendirme dosyalarnda bulunmas gereken bilgi ve
belgeler ile belgelendirme dosyalarnn hazrlanmasnda dikkat
edilecek hususlara ait usul ve esaslar belirlemekle,
g) Yetkilendirilecek kurulularda aranacak kurumsal, teknik
ve mali zellikler ile buna ilikin usul ve esaslar belirlemekle,
) Ambalaj ve ambalaj atklarna ait yllk istatistikleri yaymlamakla,
h)Toplama-ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesislerinin lisanslandrma esaslarn belirlemekle, evre lisans vermekle, denetlemekle, idari yaptrm uygulamakla,
(2) Bakanlk, gerekli grd durumlarda birinci fkrada belirtilen yetkilerini il evre ve ehircilik mdrlklerine devredebilir.
l evre ve ehircilik mdrlklerinin grev ve yetkileri
MADDE 7 (1) l evre ve ehircilik mdrl;
a) Ambalaj atklarnn ynetimi iin belediyeler, ekonomik
iletmeler, yetkilendirilmi kurulular, evre lisansl/geici
658 | 2011
faaliyet belgeli iletmeler ve ambalaj at reticileri arasnda

b) Ayr toplama almalarnn ambalaj at ynetim planna
uygun olarak yaplp yaplmadn denetlemekle,
c) Ekonomik iletmelere ve evre lisans/geici faaliyet belgesi alan tesislere elektronik yazlm program iin kullanc kodu
ve ifre vermekle,
) l snrlar iinde faaliyette bulunan ambalaj reticilerini,
piyasaya srenleri ve tedarikileri tespit ederek, Ek-4te yer alan
Ambalaj reticisi Mracaat Formu, Ek-5te yer alan Piyasaya
Sren Mracaat Formu ve Ek-6da yer alan Ambalaj Tedarikisi
Mracaat Formunun her yl doldurularak, il evre ve ehircilik
mdrlne gnderilmesini salamakla,
d) evre lisans/geici faaliyet belgesi alm tesislerin faaliyetlerini denetlemekle,
e) l snrlar iinde faaliyette bulunan ambalaj reticilerini,
piyasaya srenleri, tedarikileri, sat noktalarn, sanayi iletmelerini ve ambalaj at reticilerini denetlemekle,
f) Ekonomik iletmeler ve/veya yetkilendirilmi kurulula
birlikte geri kazanlm rnlerin kullanmn zendirmekle,
g) Ambalaj atklar ynetimi kapsamnda eitim faaliyetleri
yapmakla,
) Toplama-ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesislerine
evre lisans/geici faaliyet belgesi vermekle,
2011 | 659
h) l snrlar iinde faaliyette bulunan ambalaj at toplamaayrma, geri dnm ve geri kazanm tesislerini tespit ederek
evre lisans almalarn salamakla,
) Ambalaj at aktarma merkezlerini kayt altna almakla ve
denetlemekle,
i) Elektronik yazlm program zerinden gnderilen Ek-4te
yer alan Ambalaj reticisi Mracaat Formu, Ek-5te yer alan
Piyasaya Sren Mracaat Formu, Ek-6da yer alan Ambalaj
Tedarikisi Mracaat Formu, Ek-7de yer alan Toplama Ayrma
Tesisi Beyan Formu, Ek-8de yer alan Geri Dnm ve Geri
Kazanm Tesisi Beyan Formunu doldurmalarn salamakla,
belgelendirmelerini incelemek ve takibini yapmakla,
Belediyelerin grev ve yetkileri
MADDE 8 (1) Bykehir belediyeleri;
a) Ambalaj atklarnn dzenli depolama sahalarna kabul
edilmemesi iin gerekli nlemleri almakla,
b) Belediyeler tarafndan yrtlen almalarda koordinasyonu salamak ve desteklemekle,
c) Ambalaj atklar ynetimi kapsamnda, bu Ynetmelikle
sorumluluk verilen taraflarla birlikte eitim faaliyetleri yapmak
veya katkda bulunmakla,
grevli ve ykmldr.
(2) Belediyeler;
660 | 2011
a) Ambalaj atklarn kaynanda ayr toplamak veya toplattrmakla, bu i iin toplama ayrma tesisi kurmak/kurdurmak,
iletmek/ilettirmekle ve kurduu tesislere evre lisans/geici
faaliyet belgesi almak/aldrmakla,
b) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmas iin ambalaj atklar ynetim plann hazrlamakla,
c) Piyasaya srenler ve/veya yetkilendirilmi kurulu ile szleme yaplmas durumunda ise ambalaj atklar ynetim plann birlikte hazrlamakla ve Bakanla sunmakla, ynetim plan
kapsamnda gelime raporlarn hazrlamak ve il evre ve ehircilik mdrlne sunmakla,
) Ambalaj at ynetim plan dorultusunda, almalar
yrtmek, gerekli nlemleri almakla,
d) Ambalaj atklarnn evsel atk toplama aralarna alnmamas iin gerekli tedbirleri almakla,
e) Ambalaj atklarnn dzenli depolama sahalarna kabul
edilmemesi iin gerekli nlemleri almakla,
f) evre lisans bavurusunda bulunacak olan toplamaayrma, geri dnm ve geri kazanm tesislerine alabilecekleri uygun alan temin etmekle,
g) Toplama ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesislerini
belediye imar planlar zerine ilemekle ve altyap hizmetlerini
ncelikli olarak salamakla,
) Ambalaj atklar ynetimi kapsamnda, bu Ynetmelikle
sorumluluk verilen taraflarla birlikte eitim faaliyetleri yapmak
2011 | 661
ve katkda bulunmakla,
h) Ambalaj atklar ynetim plan kapsamnda toplanan ambalaj atklarna ilikin belgeleri dzenlemek ve/veya onaylamakla,
) Ambalaj at ynetimi konusundaki sorumluluklarn, gerekli grmesi halinde, yetkilendirilmi kurulula ibirlii ierisinde yrtmekle,
i) Ambalaj atklarnn yetkili olmayan kiiler tarafndan toplanmasn, tanmasn, depolanmasn, geri dntrlmesi ve
geri kazanlmasn nlemek amacyla gerekli tedbirleri almakla,
j) Tercih etmeleri halinde, afetzedelerin acil barnma ihtiyalarn karlamak amacyla yaplacak evlerin imalatnda hammadde ihtiyacn karlamak zere, Polietilenteraftalat ambalaj
atklar toplama ykmlln yaplacak szleme ile Trkiye Kzlay Derneine devretmekle,
grevli ve ykmldrler.
Ambalaj reticilerinin ykmllkleri
MADDE 9 (1) Ambalaj reticileri;
a) Ambalaj tasarm aamasndan balayarak, retim ve kullanm sonrasnda en az atk retecek, geri dnm ve geri
kazanm en kolay, en ekonomik ve evreye en az zarar verecek
ekilde retmekle,
b) Ambalaj malzemesini tekrar kullanma, geri dnme
ve/veya geri kazanma uygun olacak ekilde tasarlamak, ret662 | 2011
mek ve piyasaya sunmakla,

c) Ambalaj atklar ynetimi kapsamnda eitim faaliyetleri
yapmakla ve bu faaliyetlere katkda bulunmakla,
) Ek-4te yer alan Ambalaj reticisi Mracaat Formunu,
rettikleri ambalajlar mterilerine sat esnasnda ambalaj
kullanmalar halinde ise ayrca Ek-5te yer alan Piyasaya Sren
Mracaat Formunu elektronik yazlm program zerinden
doldurabilmek iin kullanc kodu ve program eriim ifresi
almakla,
d) Bir nceki yl rettii, ithal ettii, ihra ettii, piyasaya
srd ambalajlar iin Ek4te yer alan Ambalaj reticisi
Mracaat Formunu, piyasaya srd ve/veya ihra ettii
rnlerin ambalajlar iin ise Ek-5te yer alan Piyasaya Sren
Mracaat Formunu elektronik yazlm program zerinden
doldurarak her yl ubat ay sonuna kadar il evre ve ehircilik
mdrlne gndermekle,
e) 5 inci maddenin birinci fkrasnn (j) bendinde yer alan
ambalaj atklarn nleme ile ilgili tedbirleri almakla,
f) Ambalajlar 14 nc ve 15 inci maddelerdeki hkmlere
uygun olarak retmekle,
g) retilen ambalajlarda iaretlemenin tercih edilmesi halinde ambalajlarn, retim esnasnda 16 nc maddede belirtilen
ekilde iaretlemekle,
ykmldrler.
Tedarikilerin ykmllkleri
MADDE 10 (1) Tedarikiler;
2011 | 663
a) Ek-6da yer alan Ambalaj Tedarikisi Mracaat Formunu

elektronik yazlm program zerinden doldurabilmek iin
kullanc kodu ve program eriim ifresi almakla,
b) Bir nceki yl tedarik ettii ambalajlar iin Ek-6da yer
alan Ambalaj Tedarikisi Mracaat Formunu elektronik yazlm
program zerinden doldurarak her yl ubat ay sonuna kadar
il evre ve ehircilik mdrlne bildirmekle,
ykmldrler.
Piyasaya srenlerin ykmllkleri
MADDE 11 (1) Piyasaya srenler;
a) rnlerin ambalajlanmas srasnda tekrar kullanma uygun ambalajlar tercih etmekle,
b) rnn kullanm sonrasnda en az atk retecek, geri dnm ve geri kazanm en kolay ve en ekonomik ambalajlar
kullanmakla,
c) 5 inci maddenin birinci fkrasnn (j) bendinde yer alan ambalaj atklarn nleme ile ilgili tedbirleri almakla,
) Ek-5te yer alan Piyasaya Sren Mracaat Formunu elektronik yazlm program zerinden doldurabilmek iin kullanc
kodu ve program eriim ifresi almakla,
d) Miktara baklmakszn bir nceki yl piyasaya srd, ithal
ettii, ihra ettii rnlerin ambalajlar iin Ek-5te yer alan Piyasaya Sren Mracaat Formunu elektronik yazlm program zerinden doldurarak her yl ubat ay sonuna kadar gndermekle,
664 | 2011
e) Ek-5te yer alan Piyasaya Sren Mracaat Formunu, elektronik yazlm programna kaydolduu yl dhil olmak zere bildirimde bulunmad yllar da kapsayacak ekilde doldurmakla,
f) 17 nci maddede belirtilen geri kazanm hedeflerini salamakla,
g) Geri kazanm hedeflerinin salanmas iin geri kazanm
kapasitesini oluturmakla,
) Kaynakta ayr toplanan, geri dntrlen ve geri kazanm salanan ambalaj atklarna ait belgelerini, elektronik yazlm program zerinden 18 inci maddedeki hkmler dorultusunda her yl ubat ay sonuna kadar gndermekle,
h) Piyasaya srlen rnlerin ambalajlarnn 14 nc ve 15 inci
maddeler hkmlerine uygunluunu kontrol etmekle,
) Piyasaya srlen rnlerin ambalajlarnda iaretlemenin
tercih edilmesi halinde ambalajlarn, 20 nci maddede belirtilen
ekilde iaretlemekle,
ykmldrler.
(2) Piyasaya srenler; bu Ynetmelik ile stlendii geri kazanm ykmllklerinin yerine getirilmesi amacyla aadaki
yntemlerinden en az birini tercih etmekle ykmldr:
a) rnlerinin ambalajlarna depozito uygulamas yntemini
tercih edenler;
1) Tek ynl depozito uygulanmas durumunda geri alnan
ambalaj atklarnn evre lisansl/geici faaliyet belgeli geri
2011 | 665
dnm veya geri kazanm tesislerine gnderilmesini salamakla,

2) Kullanm mr dolmu depozitolu ambalajlarn evre lisansl/geici faaliyet belgeli geri dnm veya geri kazanm
tesislerine gnderilmesini salamakla,
3) Eitim faaliyetleri yapmak ve katkda bulunmakla,
4) Depozito uygulamasna ilikin plan il evre ve ehircilik
mdrlklerine sunmakla,
ykmldr.
b) Belediyeler ile szleme yapma yntemini tercih edenler;
1) En az piyasaya srd ambalaj miktarna edeer miktarda ambalaj at oluan nfusa sahip belediyeler ile kaynakta
ayr toplama faaliyeti yrtmekle,
2) Yaplan szlemeler dorultusunda belediyeler ile birlikte
ambalaj atklar ynetim plan hazrlamakla, plan kapsamnda
belediyeler tarafndan yrtlen kaynakta ayr toplama almalarnn maliyetlerini karlamakla,
3) Ambalaj atklar ynetim planna uygun olarak datlacak
olan poet, kumbara, konteynr, i mekan kutusu gibi toplama
ekipmanlarn belediyelere temin etmek veya bunlarla ilgili
maliyetleri karlamakla,
4) Ambalaj atklarnn ynetimi konusunda eitim faaliyeti
dzenlemek, dzenlenen eitim faaliyetlerine katlmak, eitimin srekliliini salamak ve maliyetlerini karlamakla,
666 | 2011
5) Toplanan-ayrlan ambalaj atklarnn tamamn, geri kazanm amacyla geri almakla veya aldrmakla,
6) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplama maliyetleri
iin szleme yapt belediyelerle birlikte, her yl piyasa aratrmas yaparak, toplama maliyetlerini belirlemekle,
ykmldr.
c) Yetkilendirilmi kurulula anlama yntemini tercih edenler;
1) Bu Ynetmelikte belirtilen ykmllklerini yerine getirmek zere yetkilendirilmi kurulula szleme yapmakla,
2) Ykmllklerini, idari, teknik, hukuki ve mali artlarnn
taraflarca belirlendii szleme ile yetkilendirilmi kurulua
devretmekle,
ykmldr.
(3) Ykmllklerin yerine getirilmesinde, yetkilen-dirilmi
kurulu ve yetkilendirilmi kurulua ye olan piyasaya srenler mteselsilen sorumludurlar.
(4) Piyasaya srenler bir veya birden fazla yetkilendirilmi
kurulua ye olabilirler.
Yetkilendirilmi kuruluun ykmllkleri
MADDE 12 (1) Yetkilendirilmi kurulu;
a) Ekonomik iletmelerle hedeflere ulamak amacyla son tarihi belirlenmi olan szleme yapmakla, bunu duyurmakla ve
izlemekle,
2011 | 667
b) Temsil ettii piyasaya srenlerin, Ek-5te yer alan Piyasaya

Sren Mracaat Formunu elektronik yazlm program zerinden doldurmalarn ve her yl ubat ay sonuna kadar gndermelerini salamakla,
c) 17 nci maddede belirtilen geri kazanm hedeflerini salamak amacyla temsil ettii piyasaya srenler adna belediyeler
ile szlemeler yapmakla, szleme erevesinde yrtlen
faaliyeti izlemekle, szleme yapt belediyelerde toplananayrlan ambalaj atklarnn geri kazanmn salamak zere
tamamn geri almakla veya aldrmakla,
) Temsil ettii piyasaya srenler adna 11 inci maddenin
ikinci fkrasnn (b) bendinde yer alan ykmllkleri yerine
getirmekle,
d) Piyasaya srenler ile yaplan szlemeler dorultusunda
piyasaya srenlerin belgeleme zorunluluunu 18 inci madde
hkmlerine uygun olarak yerine getirmekle,
e) 17 nci maddede belirtilen hedeflerden fazla ambalaj at
toplamas durumunda fazla toplanan ambalaj at miktarn yl
sonunda yelerine pay etmekle,
f) Elektronik yazlm programna kayd olmayan ekonomik
iletmeleri tespit etmekle ve il evre ve ehircilik mdrlklerine bildirmekle,
g) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmas ve ambalaj atklar ynetim plan hazrlanmas amacyla belediyeler ile
ibirlii yapmak ve belediyelerden gelecek ibirlii taleplerini
karlamakla,
668 | 2011
) Ambalaj atklarnn ynetimi konusunda gerekletirilen

almalarn gelime raporlarn, bir sonraki yln plann ve
yllk btesini her yln ubat ay sonuna kadar Bakanla
sunmakla,
h) Szlemeler dorultusunda sorumluluk stlenilen iletmeleri ve sorumluluk stlenilen miktarlar yl sonunda Bakanla
bildirmekle,
) Geri kazanm hedeflerinin salanmas iin geri kazanm
kapasitesini oluturmakla,
i) Lisansl/geici faaliyet belgeli toplama-ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesisleri tarafndan yaplan bildirim ve
belgelendirmeleri incelemekle,
ykmldrler.
Sat noktalarnn ykmllkleri
MADDE 13 (1) Sat noktalar;
a) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmasn salamak amacyla, sat noktalarnda tketicilerin rahatlkla grebilecekleri yerlerde, tketicilerin bilgilendirilmesi, atklarn ayr
toplanmas ve trlerine gre tasnifinin salanmas iin ambalaj
at toplama noktalar oluturmakla,
b) Kod numaras almam olan piyasaya sren iletmeleri
tespit ederek, il evre ve ehircilik mdrlne bildirmekle,
kod numaras almam iletmelerin rnlerini satmamakla ve
bu konuda yetkilendirilmi kurulu ile ibirlii yapmakla,
2011 | 669
c) Poet kullanmn en aza indirecek tedbirleri almakla, yaplan almalarn her yl ubat ay sonuna kadar il evre ve
ehircilik mdrlne bildirmekle,
) Sat noktalarnda oluan ve ambalaj at toplama noktalarnda biriktirilen ambalaj atklarn olutuklar yerde, belediyenin sistemine geri kazanmn salamak zere vermekle,
ykmldrler.
NC BLM
Ambalajn retimine likin Hkmler
Temel artlar
MADDE 14 (1) Ambalajlar, tekrar kullanlacak, geri dntrlecek, geri kazanlacak ve bu ilemleri kapsayan ynetim ve
bertaraf aamalarnda evreye en az zarar verecek ekilde tasarlanmak ve retilmek zorundadr.
(2) Alternatifi olmayan ambalajlar dnda, geri dnm ve
geri kazanlmas teknik olarak mmkn olmayan ambalajlarn
retilmesi, piyasaya srlmesi ve ithali yasaktr.
(3) Yurt iinde retilecek ve ithal edilecek ambalajlarn salamas gereken temel artlar aada belirtilmitir;
a) Ambalajn retimi ve bileimine ait artlar unlardr:
1) Tketici ve ambalajlanan rn iin gerekli gvenlik ve sa670 | 2011
lk dzeyini salamaya yeterli olandan fazla hacim ve arlkta

ambalaj kullanlmaz.
2) Ambalaj tasarlanrken, retilirken ve sata sunulurken;
tekrar kullanma, geri dnme ve geri kazanma uygun olmak zorundadr.
3) Ambalaj atnn ve retimi esnasnda oluan atklarn geri
kazanm veya bertaraf srasnda ambalajn ierdii maddelerin
evre zerindeki etkisi gz nnde bulundurularak, ambalaj ve
ambalajn bileenleri retilirken zararl ve tehlikeli maddeler en
aza indirilir.
b) Tekrar kullanlabilir nitelie sahip ambalajlara ait artlar
unlardr:
1) Ambalajn fiziki zellii ve nitelii, normal artlar altnda
ambalajn birden fazla kullanmna izin verecek ekilde olmak
zorundadr.
2) Ambalajn tekrar kullanm srecinde, alanlarn salk ve
gvenlik artlar gz nnde bulundurulmak zorundadr.
3) Ambalaj tekrar kullanlmayacak hale gelerek atk olduu
zaman, fkrann (c) bendindeki zel artlar yerine getirilmek
zorundadr.
4) Tekrar kullanlabilir nitelie sahip ambalajlar yukarda belirtilen artlardan en az n ayn anda salamak zorundadr.
c) Ambalajlarn geri kazanlabilir niteliine ait artlar unlardr:
1) Ambalaj atklarnn maddesel geri dnm yoluyla geri
2011 | 671
kazanlmas durumunda; piyasaya sunmak zere ambalaj retilirken, ambalajn retiminde kullanlan maddelerin arlka
belli bir yzdesinin geri dntrlebilir olmas,
2) Ambalaj atklarnn enerji geri kazanm amacyla ilenmesi
durumunda; enerji geri kazanmnn en uygun dzeyde olmasn salamak iin ilenecek ambalaj atnn minimum alt
kalorifik deere sahip olmas,
3) Ambalaj atklarnn kompost yaplmak zere ilenmesi durumunda, doada paralanabilecek nitelikte olmas, ayr toplama ilemini ve kompost yapma srecini engellememesi,
4) Biyolojik olarak paralanabilir ambalaj atklar; fiziki, kimyasal, termal veya biyolojik ayrtrma ilemlerinden sonra,
nihai kompostun sonunda karbondioksit, biyoktle ve suya
dnebilecek nitelie sahip olmas,
zorunludur.
Ar metal konsantrasyonlar
MADDE 15 (1) Ambalaj bileenleri reticileri ile cam dndaki ambalaj reticileri, rettikleri ve/veya ithal ettikleri ambalajlarda veya ambalaj bileenlerinde bulunabilecek kurun, civa,
kadmiyum, art alt deerlikli krom konsantrasyonlarnn toplamn bir yl iinde yz ppmi amayacak ekilde gerekli tedbirleri alrlar.
(2) Cam ambalaj retiminde ise, her bir cam frn iin ayr
ayr baklmak kayd ile temsili rneklerde ardk on iki ay sre
iinde yaplan toplam ar metal analizlerinin aylk ortalamalar
iki yz ppm snrn aamaz. Ancak, yksek kurunlu veya
672 | 2011
kurunlu kristal camdan yaplm rnler iin bu zorunluluk

geerli deildir.
Ambalajlarn retim aamasnda iaretlenmesi
MADDE 16 (1) Ambalaj atklarnn geri toplanmas, tekrar
kullanlmas, geri kazanmnn kolaylatrlmas ve tketicinin
bilgilendirilmesi amacyla ambalajlar retimleri srasnda iaretlenir.
(2) aretleme gnlllk esasna dayanr. Ambalaj reticilerinin iaretlemeyi tercih etmesi halinde;
a) Ambalaj reticileri, rettikleri ambalajlarn zerinde, Ek3te yer alan Ambalajlarn zerinde Kullanlacak Sembol ile Ek2de yer alan Ambalaj aretleme Sistemine gre ambalajn
cinsini belirten ksaltma ve malzeme cinsine ait numara bulundurulur,
b) Semboln merkezine ambalajn retildii malzemenin cinsini temsil eden numara, altna da byk harfler ile malzeme
cinsini temsil eden ksaltma yazlr,
c) Ek-2de yer alan Ambalaj aretleme Sisteminde tanmlanan malzeme cinslerinin dnda yer alan malzemeler iaretlenmez,
) aretlemenin, ambalajn zerinde; kolayca grlebilir,
okunabilir, ambalaj aldnda dahi kalc ve dayankl olmas
salanr,
d) Teknik sebeplerden dolay, ambalajn zerinde iaretleme
yaplamamas halinde, iaretleme piyasaya sren tarafndan
2011 | 673
ambalajn veya etiketin zerinde yaplr.
DRDNC BLM
Ambalaj Atklarnn Geri Kazanm
Geri kazanm hedefleri

MADDE 17 (1) Yetkilendirilmi kurulu ile yetkilendirilmi
kurulua ye olmayan piyasaya srenler, ambalaj atklarn
aadaki tabloda belirtildii oranlarda geri kazanmakla ykmldrler.
Malzemeye gre yllk geri kazanm hedefleri (%)
Yllar
Cam
Plastik
Metal
Kt/Karton
Ahap
2005
32
32
30
20
2006
33
35
33
30
2007
35
35
35
35
2008
35
35
35
35
2009
36
36
36
36
2010
37
37
37
37
2011
38
38
38
38
674 | 2011

2012
40
40
40
40
2013
42
42
42
42
2014
44
44
44
44
2015
48
48
48
48
2016
52
52
52
52
2017
54
54
54
54
2018
56
56
56
56
11
2019
58
58
58
58
13
2020
60
60
60
60
15
(2) Kompozit ambalajlarn geri kazanmnda; birim ambalajn

bileiminde bulunan ve arlka en fazla miktar oluturan
malzemenin cinsine ait oran esas alnr ve bu hedef dorultusunda kompozit malzeme toplanr.
Piyasaya srenlerin belgelendirme ykmll
MADDE 18 (1) Yetkilendirilmi kurulua ye olmayan piyasaya srenler ile yetkilendirilmi kurulu; toplama ayrma,
geri dnm ve geri kazanm ile ilgili olarak gerekletirdikleri almalara ait belgeleri, elektronik yazlm program zerinden her yl ubat ay sonuna kadar sunar.
(2) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmasna ynelik
almalar szleme yaplan belediyelerin ambalaj atklar ynetim planlar kapsamnda gerekletirilir.
2011 | 675
(3) Yetkilendirilmi kurulua ye olmayan piyasaya srenler

ile yetkilendirilmi kurulu ambalaj atklarnn toplanmas ve
geri kazanlmasna ynelik almalarn belgelendirilmesi amacyla belediyeler ve geici faaliyet belgeli/evre lisansl toplama
ayrma tesisleri ile szleme imzalamak zorundadrlar.
(4) Szleme dorultusunda ilgili taraflarca belediyenin ambalaj atklar ynetim plan hazrlanr. Belediyenin ambalaj atklar
ynetim plan bulunmas durumunda plana dhil olunur.
(5) Geri kazanm hedeflerine ulaldn gsteren belgelerde
szleme yaplan evre lisansl/geici faaliyet belgeli toplama
ayrma tesislerinin k rakamlar esas alnr.
(6) Hem toplama ayrma hem de geri dnm tesisi evre
lisans/geici faaliyet belgesine sahip olan tesislerde beinci
fkraya ilave olarak geri dnm tesisinin k rakam esas
alnr.
(7) Belgelendirmelerde, ambalaj at ynetim plan kapsamnda toplanan ayrlan, geri dntrlen ve geri kazanlan
ambalajlara ait belgeler geerlidir. Belediye snrlarndaki organize sanayi blgeleri ynetimleri, organize sanayi blgeleri
bnyesinde yer alan sanayi iletmeleri ile dier sanayi iletmeleri, sat noktalar ve alveri merkezleri, belediyenin ynetim
sistemi dnda kalan sivil hava ulamna ak hava alanlar ile
bu hava alanlar bnyesinde yer alan tm tesisler, belediye
mcavir alan snrlar dnda kalan ambalaj at reticilerinin
belediyenin toplama sistemine verdii ambalaj atklarna ait
belgeler de belgelemede kullanlr.
(8) Toplama ayrma tesislerinden kan ambalaj atklarnn
676 | 2011
evre lisansl/geici faaliyet belgeli geri dnm veya geri

kazanm tesislerine verildiini gsteren belgeler, ihra edilenler
iin de gmrk k beyannameleri kabul edilir.
(9) rnlerinin ambalajlarn, piyasadan depozito yntemiyle
toplatmay tercih eden piyasaya srenler; toplad ambalaj
miktarnn 17 nci maddede belirtilen geri kazanm hedeflerinden aada kalmamak artyla belgelendirme ykmllnden muaf tutulur.
(10) Piyasaya sren tarafndan tercih edilen depozito uygulamasna ilikin bilgi ve belgeler elektronik yazlm program
zerinden her yl ubat ay sonuna kadar sunulur. Bu belgeler
be yl sreyle saklanr.
(11) Yurt iinde piyasaya srd ambalajlarn toplam yllk
bin kilogram ve bin kilogramn altnda kalan iletmeler,
belgeleme ykmllnden muaftr.
(12) Toplanmas, tanmas, ayrlmas, geri dnm, geri
kazanm ve bertaraf Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii,
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii ve Atk Yalarn
Kontrol Ynetmelii hkmlerine gre yaplan ambalaj atklar belgelendirmede kullanlmaz. Bu ambalajlar piyasaya sren
iletmeler belgeleme ykmllnden muaf tutulur.
(13) Yetkilendirilmi kurulua ye olmayan piyasaya srenler ile yetkilendirilmi kurulua ye olan piyasaya srenlerin,
ambalaj atklarn 17 nci maddede belirtilen hedeflerden fazla
toplamalar durumunda, fazla toplanan ambalaj at miktar
bir sonraki yl toplanmas gereken ambalaj at miktarndan
dlr.
2011 | 677
(14) Belgelendirme dosyalarna esas olan belgeler en az be

yl sre ile saklanr. Talep edilmesi durumunda belgeleme
dosyasnn onayl rnei Bakanla sunulur.
Geri kazanm hedeflerine ulalamamas
MADDE 19 (1) Yetkilendirilmi kurulua ye olmayan piyasaya srenler ile yetkilendirilmi kurulua ye olan piyasaya
srenler, 17 nci maddede belirtilen geri kazanm oranlarn
salayamamalar durumunda;
a) Belgelendirilmeyen miktarn yzde on fazlas bir sonraki
yl iin uygulanan geri kazanm hedeflerine karlk gelen miktara ilave edilir,
b) kinci ve daha sonraki yllarda ngrlen hedeflere ulaamazlarsa eksik kalan miktarn yzde on fazlas tekrar bir sonraki yl iin uygulanan geri kazanm hedeflerine karlk gelen
miktarlara ilave edilir,
c) Elektronik yazlm programna kaydolunan yl esas alnarak, yl st ste ngrlen hedeflere ulalamazsa, toplanmas gereken miktarlar ile ilgili ykmllkler tekrar bir sonraki yla yzde on fazlas ile aktarlr ve 2872 sayl Kanun uyarnca idari yaptrm uygulanr,
) On yl iinde ngrlen hedeflere be kez ulalamazsa,
rnlerin ambalajlarna depozito uygulanr.
Ambalajlarn piyasaya srenler tarafndan iaretlenmesi
MADDE 20 (1) Ambalajlar, piyasaya srenler tarafndan bu
Ynetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak toplama ve geri
678 | 2011
kazanm sistemine dhil olduunun belirtilmesi ve tketicinin

bilgilendirilmesi amacyla iaretlenir. Bu iaretleme, piyasaya
srenin kayt altnda olduunu ve geri kazanm konusunda
dhil olduu sistemi gsterir.
(2) aretleme gnlllk esasna dayanr. Piyasaya srenlerin iaretlemeyi tercih etmesi halinde;
a) Piyasaya srenler, ambalajlarnda veya etiketlerinde Ek3te yer alan Ambalajlarn zerinde Kullanlacak Sembol ile bu
semboln altnda Bakanln verdii kod numarasn,
b) Yetkilendirilmi kurulua ye olan piyasaya srenler ambalajn veya etiketin zerinde ye olduu yetkilendirilmi kuruluun semboln,
c) Yetkilendirmi kurulua ye olmayan veya birden fazla
yetkilendirmi kurulua ye olan piyasaya srenler bu fkrann
(a) ve (b) bentlerinde yer alan sembollerin birini veya hepsini
bulundurur.
(3) aretleme ambalajn veya etiketin zerine yaplr, aretlemenin kolayca grlebilir, okunabilir, ambalaj ald takdirde dhi kalc ve dayankl olmas zorunludur. Ambalajlarda
geri kazanm olumsuz etkilemeyecek malzemeden yaplm
etiketler ve yaptrclar kullanlr.
BENC BLM
Yetkilendirilecek Kuruluta Aranacak artlar,
2011 | 679
Yetki Verilmesi, Denetimi ve Yetki ptali

Yetkilendirilecek kuruluta aranacak artlar ve yetki verilmesi
MADDE 21 (1) Yetkilendirilecek kuruluun;
a) Tm ambalaj trleri iin, temsiliyet paynn en az yzde
onunu salamas,
b) Tek ambalaj tr iin, temsiliyet paynn yetki alnmak istenen malzeme trnn en az yzde onunu salamas,
zorunludur.
(2) Yetki sresi on yldr. Yetkilendirmenin yenilenmesi iin,
yetki sresinin bitiminden alt ay nce yetkilendirilmi kurulu
Bakanla bavurur.
(3) Yetkilendirilmi kurulu, faaliyetleri sonucunda ortaya
kabilecek art deeri kr pay olarak yelerine datamaz.
(4) Yetkilendirilecek kuruluta aranacak dier kurumsal, teknik ve mali zellikler ile yetkilendirmeye ilikin usul ve esaslar
Bakanlka belirlenir.
Yetkilendirilmi kuruluun denetimi ve yetki iptali
MADDE 22 (1) Bakanlk, yetkilendirdii kuruluu denetler,
kuruluun toplama ve geri kazanm hedeflerine ilikin gstergelerini izler ve yaymlayabilir.
(2) Bakanlk, yetkilendirilmi kuruluun temsiliyet payn
salayamad tarihten itibaren, en fazla bir yla kadar sre
vererek, 21 inci maddede belirtilen temsiliyet payn yeniden
680 | 2011
salamasn ihtar eder ve bu durumu yesi olan piyasaya srenlere bildirir.

(3) Bakanlk, yetkilendirilmi kuruluu, 12 nci maddede belirtilen ykmllklerden herhangi birini yerine getirmemesi
halinde ihtar eder ve ykmllklerini yerine getirmesi iin en
fazla bir yla kadar sre verir. Bakanlk, bu durumu yesi olan
piyasaya srenlere bildirir veya duyurur.
(4) nc fkraya gre verilen sre sonunda yetkilendirilebilme artlar yeniden kazanlmam ve/veya ykmllkler
yerine getirilmemi ise, Bakanlk yetkiyi iptal eder ve ykmllkler yetkilendirilmi kurulu yesi piyasaya srenler tarafndan yerine getirilir. Gerekmesi halinde 2872 sayl Kanun uyarnca idari yaptrmlar uygulanr.
ALTINCI BLM
Ambalaj Atklarnn Kaynanda Ayr Toplanmas
Ambalaj atklarnn kaynanda ayr biriktirilmesi

MADDE 23 (1) Kullanlan malzemeye ve olutuu kaynaa
baklmakszn, tketim sonucu oluan ambalaj atklar, evre
kirliliinin azaltlmas, dzenli depolama tesislerinden azami
seviyede istifade edilmesi ve ekonomiye katk salanmas amacyla dier atklardan ayr olarak olutuklar yerlerde biriktirilmek zorundadr.
2011 | 681
(2) Apartman, site ynetimleri, okullar, niversiteler, kamu

kurum ve kurulular, hastaneler, oteller, lokantalar, bfeler,
ehirleraras otobs terminalleri, demiryolu istasyonlar, limanlar, salk kurulular, spor kompleksleri, marketler, sat noktalar, i ve alveri merkezleri, stadyumlar gibi ambalaj atnn olutuu benzeri yerler, ambalaj atklarn, olutuu noktada belediyenin toplama sistemine bedelsiz vermekle ykmldr.
(3) Organize sanayi blgeleri ynetimleri, organize sanayi
blgeleri bnyesinde yer alan sanayi iletmeleri ve dier sanayi
iletmeleri, evre kirliliine yol amayacak ekilde ayr biriktirilen ambalaj atklarn olutuu noktada evre lisansl/geici
faaliyet belgeli toplama ayrma tesislerine veya istemeleri halinde belediyenin toplama sistemine bedelsiz art aranmakszn
verirler. Ancak lisansl/geici faaliyet belgeli toplama ayrma
tesisi kuran organize sanayi blge ynetimleri organize sanayi
blgeleri bnyesinde yer alan katlmclarndan ambalaj atklarn toplayabilirler.
(4) Geri kazanlabilir ambalaj ve ambalaj d atklarn reticisi tarafndan getirilip braklaca, teknik ve idari detaylar
Bakanlk tarafndan belirlenecek getirme merkezi oluturan
sat noktalar ve alveri merkezleri ayr biriktirilen ambalaj
atklarn olutuu noktada evre lisansl/geici faaliyet belgeli
toplama ayrma tesislerine veya istemeleri halinde belediyenin
toplama sistemine bedelsiz art aranmakszn verirler.
(5) Belediyenin ynetim sistemi dnda kalan sivil hava ulamna ak hava alanlar ile bu hava alanlar bnyesinde yer
alan tm tesislerde evre kirliliine yol amayacak ekilde ayr
682 | 2011
biriktirilen ambalaj atklar olutuu noktada, ilgili ynetim

tarafndan evre lisansl/geici faaliyet belgeli toplama ayrma
tesislerine veya istemeleri halinde belediyenin toplama sistemine bedelsiz art aranmakszn verilir.
(6) Belediye mcavir alan snrlar dnda kalan ambalaj at
reticileri, tketim sonucu oluan ambalaj atklarn evre kirliliine yol amayacak ekilde dier atklardan ayr olarak biriktirerek evre lisansl/geici faaliyet belgeli toplama ayrma
tesislerine veya istemeleri halinde belediyenin toplama sistemine bedelsiz art aranmakszn verirler.
Ambalaj atklarn ayr toplama sistemi
MADDE 24 (1) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmasndan 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanununun 7 nci maddesi kapsamnda, bykehir
belediye snrlar ierisinde ile belediyeleri, 3/7/2005 tarihli ve
5393 sayl Belediye Kanununun 15 inci maddesi kapsamnda,
belediyeler sorumludur.
(2) Belediyeler;
a) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplama-ayrma faaliyetini kendisi veya szleme imzalad evre lisansl/geici
faaliyet belgeli toplama-ayrma tesisleri ile gerekletirir.
b) Ambalaj atklarn kaynanda toplama-ayrma faaliyetini
kendisi gerekletirecek olan belediyeler toplama ayrma tesisi
kurmak ve bu tesise evre lisans almak zorundadr.
(3) Belediyeler, ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmas iin ambalaj atklar ynetim plann hazrlar. Piyasaya
2011 | 683
srenler ve/veya yetkilendirilmi kurulu ile szleme yaplmas durumunda ise plan szleme imzalanan taraflar ile birlikte hazrlanr veya ilgili taraflar ambalaj atklar ynetim planna
dhil edilir. Hazrlanan plan Bakanla sunulur.
(4) Kaynakta ayr toplama almalar, ambalaj atklar ynetim planna uygun olarak yrtlr.
(5) Belediyeler, ambalaj atklar ynetim plan kapsamnda
gelime raporlarn hazrlar ve il evre ve ehircilik mdrlne sunar.
(6) Belediyeler, ambalaj atklar ynetim plan kapsamnda
uygulamaya ilikin yaplacak deiiklikleri bir ay ierisinde
Bakanla bildirir.
(7) Ambalaj atklar ynetim plan kapsamnda gerekletirilen almalarn maliyetini, szleme yaplan piyasaya srenler
ve/veya yetkilendirilmi kurulu, szleme yaplmamas halinde belediye karlar.
(8) Belediyenin ynetim sistemi dnda kalan sivil hava ulamna ak hava alanlar ile bu hava alanlar bnyesinde yer
alan tm tesisleri kapsayacak ekilde, ilgili ynetimleri tarafndan, ambalaj at ynetim plannn hazrlanmas ve Bakanla
sunulmas zorunludur.
Ayr toplama ekipmanlar
MADDE 25 (1) Ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmasna ynelik her trl ekipman mavi renkli olur. Cam
ambalaj atklarnn ayr toplanmas iin kullanlan kumbaralar
yeil ve/veya beyaz renkli olabilir.
684 | 2011
(2) Kumbara, konteynr, i mekan kutusu, poet ve benzeri

ayr toplama ekipmanlarnn stnde ayr toplanacak ambalaj
atklar ile toplanmayacak atk trleri ekil ve yaz ile ak olarak belirtilir.
(3) Ambalaj atklarnn toplanmasnda kullanlacak aralarn
kasas zerinde;
a) Ambalaj At Toplama Arac ifadesi bulunur,
b) Ayr toplanacak ambalaj atklar yaz ve ekil ile ak olarak belirtilir,
c) lgili belediyenin ve evre lisansl/geici faaliyet belgeli
toplama-ayrma tesisinin iletiim bilgileri yer alr.
(4) Aralarn zerindeki yaz ve ekiller kolayca okunabilecek
ve anlalabilecek boyutlarda tasarlanr.
Ambalaj at aktarma merkezi
MADDE 26 (1) evre lisansl toplama-ayrma tesisleri, ambalaj at ynetim plan bulunmas durumunda szleme yaplan belediye snrlar iinde bir adet ambalaj at aktarma merkezi kurabilir.
(2) Bu merkezler, ticaret sicil gazetesinde belirtilmek artyla
evre lisansl toplama- ayrma tesislerinin ubeleri eklinde
kurularak, il evre ve ehircilik mdrlklerince kayt altna
alnr.
(3) Ambalaj atklar ynetim plan kapsamnda toplanan ambalaj atklar, sadece bu merkezin bal olduu evre lisansl
2011 | 685
toplama-ayrma tesisine gtrlr.

(4) Ambalaj at aktarma merkezinin;
a) Tamamen kapal ve zemini betondan yaplm olmas,
b) Ykama ilemi sonras oluan atk sular iin toplama kanallar ile zgara sistemine sahip olmas,
c) evre Kanunu ve bu Kanuna dayanlarak yrrle konulan ynetmeliklere uygun olmas,
zorunludur.
(5) Aktarma merkezlerinde sadece ksa sreli depolama yaplr. Ayrma ve presleme faaliyeti gerekletirilmez.
(6) Ambalaj at aktarma merkezinin bal olduu toplamaayrma tesisinin evre lisansnn iptal edilmesi halinde, ambalaj
at aktarma merkezi de kapatlmak zorundadr.
YEDNC BLM
evre Lisans Alnmas
evre lisans ilemleri

MADDE 27 (1) Ambalaj atklarnn toplanmas-ayrlmas,
geri dntrlmesi ve/veya geri kazanlmas amacyla faaliyet
gstermek isteyen gerek ve tzel kiiler, tesisleri iin evre
lisans almak zorundadr. evre lisans alnmas ilemlerinde
686 | 2011
evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr.
(2) evre lisansna konu olan toplama-ayrma tesisleri 28 inci,
geri dnm tesisleri ise 29 uncu maddede belirtilen kriterleri
salar.
(3) Enerji Geri kazanm tesisleri iin 6/10/2010 tarihli ve
27721 sayl Resm Gazetede yaymlanan Atklarn Yaklmasna
likin Ynetmelik hkmleri uygulanr.
(4) l evre ve ehircilik mdrl, evre lisans/geici faaliyet belgesi alan tesisleri, Bakanla, ilgili belediyeye ve yetkilendirilmi kurulua bildirir.
(5) l evre ve ehircilik mdrl, evre lisans/geici faaliyet belgesi alan tesislere elektronik yazlm program iin
kullanc kodu ve ifresi verir.
(6) Toplama-ayrma tesisi ile geri dnm ve/veya geri kazanm tesisleri, evre lisansl/ geici faaliyet belgeli olduklar
sre ierisinde toplanan-ayrlan, geri dntrlen veya geri
kazanlan ambalaj atklarna ilikin verileri, Ek-7de yer alan
Toplama ve Ayrma Tesisi Beyan Formunu ve Ek-8de yer alan
Geri Dnm ve Geri Kazanm Tesisi Beyan Formunu her ay
elektronik yazlm program zerinden gnderir.
Toplama-ayrma tesislerinin salamas gereken kriterler
MADDE 28 (1) Fabrika, sat noktas ve benzeri niteler
ierisinde yaplan biriktirmeler hari, ambalaj atklarnn topland ve cinslerine gre snflandrlarak ayrld toplamaayrma tesislerinin;
2011 | 687
a) Ak ve kapal alan toplamnn en az 1.000 m2 olmas ve

bununla ilgili tapu sicil kaydn sunmas,
b) Ambalaj atklarn ayraca alannn kapal olmas, faaliyet
gsterilen ak ve kapal alanlarn zemininin beton olmas,
c) Tamamen kapal olmamas halinde, etraf dardan grlmeyecek ekilde en az iki metre yksekliinde evrili, temiz,
bakml ve/veya boyal olmas,
) Tam zamanl olarak en az bir evre grevlisi istihdam etmesi,
d) evre lisans almas durumunda, evre grevlisinin tesiste
altn gsterir belgelerini drt aylk dnemler halinde il
evre ve ehircilik mdrlne sunmas,
e) Kapasiteyi karlayacak ekilde platformlu ambalaj at
ayrma band ile malzeme trne gre ayrlacak ambalaj atklar
iin, ayrma bandnn kenarlarnda belirli aralklar ile ayrma
gzleri ve bu gzlerin altnda, trlerine gre ayrlan ambalaj
atklarnn biriktirilmesi maksadyla tesis ierisinde kolayca
hareket ettirilebilecek konteynrlar bulundurmas,
f) En az bir pres makinesi bulundurmas,
g) En az iki adet ambalaj at toplama arac bulundurmas,
aralarn, 25 inci madde hkmlerine uygun olmas ve aralara
ait resmi belgeleri sunmas,
) Ykama ilemi sonras oluan atk sular iin toplama kanallar ile zgara sistemi bulundurmas,
688 | 2011
h) Tesise gelen, ayrlan ve satlan ambalaj atklarna ait bilgilerin kaydedildii veri kayt sistemine sahip olmas,
) Tesiste alan personelin saysna ve alma artlarna uygun olarak dzenlenmi tuvalet, lavabo, soyunma odas, yemekhane ve sosyal nitelere sahip olmas,
i) Ticaret sicil gazetesi, ticaret ya da sanayi odas faaliyet belgesi ve kapasite raporunda irketin, ambalaj atklarnn toplanmas ayrlmas konusunda faaliyet gsterdiine dair bilgi bulundurmas,
zorunludur.
(2) Ayn ilde tek tzel kiilik altnda birden fazla toplama-ayrma
tesisine sahip olunmas halinde, btn tesislere hizmet vermek
amacyla bir evre grevlisinin istihdam edilmesi yeterlidir.
(3) Tesiste alan personelin bilgi seviyesini ykseltmek iin
bir eitim plan oluturulur. Personele ambalaj atklarnn ynetimi, kaynanda ayr toplanmas, atklarn ayrlmas, geri dntrlmesi, geri kazanlmas, kaytlarn tutulmas, tesisin
dzenli olarak iletilmesi, temizlii, gnlk bakm gibi konularda eitim verilir.
(4) Bakanlk ve/veya il evre ve ehircilik mdrl birinci,
ikinci ve nc fkrada yer alan hususlara ilave olarak bilgi
veya belge isteyebilir.
Geri dnm/geri kazanm tesislerinin salamas gereken kriterler
MADDE 29 (1) Ambalaj atklarn bir retim sreci ierisinde orijinal amac veya baka bir ama iin paralayan, kran,
2011 | 689
presleme hari boyutlarn kltmek suretiyle kalitesini ve

younluunu arttran, organik geri dnm dhil enerji geri
kazanm hari olmak zere yeniden ileme yapan ve benzeri
ilemleri uygulayan geri dnm ve/veya geri kazanm tesislerinin;
a) Faaliyet gsterilen alannn zeminin beton olmas,
b) Tamamen kapal olmamas durumunda, etraf dardan
grlmeyecek ekilde en az iki metre yksekliinde evrili,
temiz, bakml ve/veya boyal olmas,
c) Ykama ilemi sonras oluan atk sular iin toplama kanallar ve zgara sistemine sahip olmas,
) Gelen, geri dntrlen ve satlan ambalaj atklarna ait
bilgilerin kaydedildii veri kayt sisteminin bulunmas,
d) alan personelinin saysna ve alma artlarna uygun
olarak dzenlenmi tuvalet, lavabo, soyunma odas, yemekhane ve sosyal nitelerinin bulunmas,
zorunludur.
(2) Tesiste alan personelin bilgi seviyesini ykseltmek iin
bir eitim plan oluturulur. Personele ambalaj atklarnn ynetimi, kaynanda ayr toplanmas, atklarn ayrlmas, geri dntrlmesi, geri kazanlmas, kaytlarn tutulmas, tesisin
dzenli olarak iletilmesi, temizlii, gnlk bakm gibi konularda eitim verilir.
(3) Bakanlk ve/veya il evre ve ehircilik mdrl birinci
ve ikinci fkrasnda yer alan hususlara ilave bilgi veya belge
isteyebilir.
690 | 2011
SEKZNC BLM
eitli ve Son Hkmler
Ambalaj komisyonu
MADDE 30 (1) Ambalaj komisyonu Bakanln uygun grecei; yetkilendirilmi kurulu, ambalaj reticileri, tedarikiler,
piyasaya srenler, bykehir belediyeleri, belediyeler, evre
lisansl toplama-ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesisleri, sat noktalar ve ilgili dier sektrlerin yetkili temsilcilerinden oluur. Bu komisyon, Bakanln talep etmesi durumunda,
Bakanlk temsilcisinin bakanlnda toplanr.
(2) Ambalaj komisyonu, Bakanln belirleyecei gndemle almalarna balar, bu Ynetmelik dorultusunda yrtlen almalar ve uygulamalar deerlendirerek tavsiye kararlar alr.
Eitim ve bilgilendirme
MADDE 31 (1) Belediyeler, ekonomik iletmeler, yetkilendirilmi kurulular, sat noktalar, evre lisansl/geici faaliyet
belgeli toplama-ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesisleri;
ambalaj atklarnn kaynanda ayr toplanmas, tekrar kullanm,
geri dnm ve geri kazanm konularndaki rolleri, ambalajlarn iaretlenmesi, yllk geri kazanm hedefleri ile gerekleme
oranlar konularnda tketicileri ve kamuoyunu bilgilendirmekle,
ambalaj atklarnn ynetimine ilikin eitim almalar yrtmekle, ambalaj ve ambalaj at ynetimine ilikin duyarll
gelitirmek zere sosyal sorumluluk projeleri yapmakla veya bu
amala yaplan almalara katlmakla ykmldrler.
2011 | 691
Bildirimlerin ve belgelendirmelerin doruluu

MADDE 32 (1) Bakanlk ve/veya il evre ve ehircilik mdrl; piyasaya srenler, ambalaj reticileri, tedarikiler,
yetkilendirilmi kurulu, evre lisansl/geici faaliyet belgeli
toplama-ayrma, geri dnm ve geri kazanm tesisleri tarafndan yaplan bildirim ve belgelendirmeleri inceler ve almalar denetler. Bakanlk tarafndan gerekli grlmesi halinde
ilgili taraflar bildirim ve belgelendirmelerini yeminli mali mavire inceletir, inceleme raporunu Bakanla sunar. Yaplan
bildirim ve belgelendirmelerin doru olmadnn tespit edilmesi halinde bu Ynetmeliin 34 nc maddesine gre ilem
yaplr.
Denetim
MADDE 33 (1) Bu Ynetmelik kapsamndaki btn faaliyetlerin, ilgili mevzuata uygun olarak yaplp yaplmadn
denetleme yetkisi Bakanlk merkez tekilat ile il evre ve ehircilik mdrlne aittir.
dari yaptrm
MADDE 34 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine aykr hareket
edenler hakknda 2872 sayl Kanunda ngrlen meyyideler
uygulanr.
MADDE 35 (1) 24/6/2007 tarihli ve 26562 sayl Resm Gazetede yaymlanan Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii
yrrlkten kaldrlmtr.
692 | 2011
Yetkilendirilmi kurulu yetkisinin yenilenmesi

GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden nce Bakanlktan yetki alan yetkilendirilmi kurulu; bu
Ynetmeliin yrrle girdii tarihten itibaren bir yl ierisinde yetkisini yenilemek zere yeniden Bakanla bavurmak
zorundadr.
Ambalaj atklar ynetim planlarnn sreklilii
GEC MADDE 2 (1) Bu Ynetmeliin yrrle girmesinden nce Bakanlk tarafndan uygun bulunan ambalaj atklar ynetim planlar, bu Ynetmeliin hkmlerine uygun olarak yrtlr.
Belgelendirme ykmll
GEC MADDE 3 (1) 2011 yl belgelendirme ykmll, 31/12/2011 tarihine kadar 24/6/2007 tarihli ve 26562 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Ambalaj Atklarnn Kontrol
Ynetmeliinin 18 inci ve 23 nc maddeleri uyarnca uygulanmaya devam edilir.
(2) 2010 ylna mahsus olmak zere metal ambalaj atklar iin
belgelendirme ykmlln yerine getirmeyen piyasaya
srenlere, bu Ynetmeliin 19 uncu maddesinin birinci fkrasnn (a) bendi uygulanmaz.
(3) 2011 ylna mahsus olmak zere metal ambalaj atklar iin
belgelendirme ykmllnde 31/12/2011 tarihine kadar
Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmeliinin 23 nc maddesinin ikinci fkrasnn (c) bendinde yer alan lisans art aranmaz.
2011 | 693
(4) Metal ambalaj atklar iin belgelendirme ykmllnde 31/12/2014 tarihine kadar bu Ynetmeliin 18 inci maddesinin sekizinci fkrasnda yer alan lisans art aranmaz.
Ayr bertaraf edilmesi gereken ambalaj atklar
GEC MADDE 4 (1) Kullanmlar sonrasnda toplanmas,
tanmas, ayrlmas, geri dnm, geri kazanm ve bertaraf
Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii, 14/3/2005 tarihli ve
25755 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn
Kontrol Ynetmelii ve 30/7/2008 tarihli ve 26952 sayl Atk
Yalarn Kontrol Ynetmelii kapsamnda yer alan ambalajlarn ekonomik iletmeler tarafndan bildirimleri 1/1/2013 tarihinden itibaren yaplr.
Yrrlk
a) 18 inci maddesi 1/1/2012 tarihinde,
b) Dier hkmleri ise yaym tarihinde,
yrrle girer.
Yrtme
MADDE 37 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve ehircilik Bakan yrtr.
694 | 2011
ATIK PL VE AKMLATRLERN KONTROL YNETMEL
ATIK PL VE AKMLATRLERN KONTROL

YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanmlar ve lkeler
Ama
Madde 1- Bu Ynetmeliin amac; pil ve akmlatrlerin
retiminden balayarak nihai bertarafna kadar;
a) evresel adan belirli kriter, temel koul ve zelliklere sahip pil ve akmlatrlerin retiminin salanmasna,
b) nsan salna ve evreye zarar verecek ekilde dorudan
veya dolayl olarak alc ortama verilmesinin nlenmesine,
c) Etiketleme ve iaretleme ile pil ve akmlatr rnlerinin
kalite kontrolnn, ithalatnn kontrolnn ve ierdii zararl
madde miktarnn kontrolnn salanmasna,
d) thalat, ihracat ve transit geilerine ilikin esaslarn belirlenmesine,
e) Ynetiminde gerekli teknik ve idari standartlarn salanmasna,
f) Zararl madde ieren pil ve akmlatrlerin retilmesinin,
ihracatnn, ithalatnn ve satnn nlenmesine,
2011 | 695
g) Atk pil ve akmlatrlerin geri kazanm veya nihai

bertaraf iin toplama sisteminin kurulmasna ve ynetim plannn oluturulmasna, ynelik prensip, politika ve programlarn belirlenmesi iin hukuki ve teknik esaslar dzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Ynetmelik; pil ve akmlatr rnlerinin etiketlenmesi ve iaretlenmesi, retilmesinde zararl madde miktarnn azaltlmas, kullanldktan sonra atklarnn evsel ve
dier atklardan ayr olarak toplanmas, tanmas, bertaraf ile
ithalat, transit gei ve ihracatna ilikin yasak, snrlama ve
ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri, tabi
olunacak sorumluluklar dzenler.
Endstriyel kullanm amacna bal olarak kalc olarak yerletirilmi pillerin bulunduu aletler, bilimsel ve mesleki alanda
kullanlan, hayati nemi haiz tbbi aygtlara yerletirilmi piller,
kalp pilleri, sadece uzman kiiler tarafndan uzaklatrlmas
gereken, kesintisiz olarak srekli almas gereken aletler iindeki pil veya akmlatrler bu Ynetmelik kapsam dndadr.
Pil veya akmlatr retim ve bertaraf tesislerinden kaynaklanan retim atklarnn ynetimi de bu Ynetmelik kapsam
dndadr. Sz konusu atklar sahip olduklar zelliklere gre
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii veya Kat Atklarn
Kontrol Ynetmelii hkmlerine tabidir.
Hukuki Dayanak
Madde 3- Bu Ynetmelik 2872 sayl evre Kanununda ngrlen ama ve ilkeler dorultusunda 4856 sayl evre ve Or696 | 2011
man Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 1 inci

ve 2 nci maddeleri ile 9 uncu maddesinin (d), (h), (o), (p), (s)
bentlerine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
Ynetmelik: Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliini,
Tehlikeli Kimyasallar Ynetmelii: 11/7/1993 tarihli ve 21634
sayl Resmi Gazetede yaymlanan, 20/4/2001 tarihli ve 24379
sayl Resmi Gazete'de yaymlanan Ynetmelik ile deiik Tehlikeli Kimyasallar Ynetmeliini,
ve 22387 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn
Kontrol Ynetmeliini,
20814 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliini,
Akmlatr: Endstride ve aralarda otomatik mar, aydnlatma veya ateleme gc iin kullanlan, arj edilebilir
sekonder hcrelerde kurunla slfrik asit arasndaki kimyasal
reaksiyon sonucu kimyasal enerjinin dorudan dnm ile
retilen elektrik enerjisi kaynan,
Pil: arj edilmeyen primer hcrelerde kimyasal reaksiyon so2011 | 697
nucu oluan kimyasal enerjinin dorudan dnm ile retilen elektrik enerjisi kaynan,
arj Edilebilir Pil: arj edilebilen ve birka defa kullanlabilen pili,
I. Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cva oksit piller hari olmak zere dier pilleri,
II. Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cva oksit pilleri,
Nikel Kadmiyum Pil: arj edilebilir sekonder hcrelerde
kadmiyumla nikel hidroksit arasndaki kimyasal reaksiyon
sonucu kimyasal enerjinin dorudan dnm ile retilen
elektrik enerjisi kaynan,
Cva eren Piller: Cva oksit elektrot ieren alkali-mangan,
inko-karbon ve cva oksit piller gibi pilleri,
Dme Pil: itme cihazlar, saatler ve benzeri tanabilir aletlerde kullanlan ve ap yksekliinden fazla olan yuvarlak
pilleri,
Zararl Maddeleri eren Piller:
a) Arlka % 0.0005den fazla cva (Hg) ieren pilleri,
b) Alkali-mangan piller hari, pil bana 25 mgdan fazla cva
(Hg) ieren pilleri,
c) Arlka % 0.025den fazla cva (Hg) ieren alkali-mangan
pilleri,
d) Arlka % 0.025den fazla kadmiyum (Cd) ieren pilleri,
e) Arlka % 0.4den fazla kurun (Pb) ieren pilleri,
698 | 2011
retici: Pil veya akmlatr reten, imal eden, rne adn,

ticaret markas veya ayrt edici iaretini koymak suretiyle kendini retici olarak tantan gerek ve tzel kiiyi, reticinin Trkiye dnda olmas halinde ithalaty; ayrca rnn tedarik
zincirinde yer alan, faaliyetleri rnn gvenliine ilikin zelliklerini etkileyen gerek ve tzel kiiyi,
Pil ve Akmlatr rnlerinin Datmn ve Satn Yapan
letmeler: Toptanclar, perakendecileri, marketleri, byk ve
kk lekli alveri merkezlerini, garajlar, tamir-bakm
atlyelerini ve inaat irketlerini,
Atk Pil ve Akmlatr: Yeniden kullanlabilecek durumda
olmayan, evsel atklardan ayr olarak toplanmas, tanmas,
bertaraf edilmesi gereken kullanlm pil ve akmlatrleri,
Toplama: Atk pil ve akmlatrlerin kota veya depozito
kapsamnda zelliklerine gre biriktirilmesini, ayrlmasn veya
gruplandrlmasn,
Depozito Sistemi: Atk akmlatrlerin toplanmas iin akmlatr satn alnrken satcya akmlatr bana denen fazla
parann tketiciye geri dnmesi sistemini,
Depozito Uygulamas Mracaat Formu: Ek-3de verilen formu,
Kota: Ynetmelik kapsamndaki atk pillerin toplanmas ve
bertaraf edilmesi gereken miktarnn (arlka) piyasaya srlen pil miktarna (arlka) orann,
Kota Uygulamasna Tabi letmeler: Pil reten, ithal eden, piyasaya sren ve marka sahibi gerek ve tzel kiileri,
2011 | 699
Kota Uygulamas Mracaat Formu: Ek-2de verilen formu,

Geici Depolama: Datm ve sat noktalarnda, geri kazanm ve depolama tesislerinde, atk pil ve akmlatrlerin geirimsizlii salanm beton zemin zerinde bekletildii alanlar,
Geri Kazanm: Atk pil ve akmlatrleri fiziksel ve/veya
kimyasal ileme tabi tutarak hammadde veya rn elde etme
ilemini,
Depolama: Geirimsizlik koullar salanm, nemden ari ve
meteorolojik artlardan korunmu ayr kapal alanlarda depolamay,
Bertaraf: Atk pil ve akmlatrlerin geri kazanm, depolama
veya ihracat yoluyla muhtemel olumsuz evresel etkilerinin
giderilmesini,
n Lisans: (Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
Lisans: (Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
(Ek:R.G-30/3/2010-27537)(1) evre lisans: 29/4/2009 tarihli ve
dzenlenen lisans,
HDPE: Yksek younluklu polietileni,
ifade eder.
Genel lkeler
Madde 5- Atk pil ve akmlatrlerin ynetimine ilikin ilke700 | 2011
ler unlardr;
a) (Deiik: RG 3/3/2005-25744) Piller ve akmlatrler bu
Ynetmelikte belirtilen ekilde etiketlenir ve iaretlenir.
b) Uzun mrl ve arj edilebilir pil ve akmlatrlerin retimi ncelikle tercih edilir.
c) (Deiik: RG 3/3/2005-25744) Arlka yzde iki (% 2)
den fazla cva oksit veya cva ieren dme tipi pillerin retimi
ve ithalat yasaktr.
d) (Deiik: RG 3/3/2005-25744)
Arlka yzde iki (% 2) ye kadar cva oksit veya cva ieren
dme tipi piller ve arlka % 2ye kadar cva ieren dme
tipi pillerden oluan piller hari;
1) Arlka milyonda be (% 0,0005) den fazla cva ieren
(Hg) pillerin,
2) Arlka onbinde yirmibe (% 0,025) den fazla Kadmiyum
(Cd) ieren primer pillerin,
ithalat ve retimi yasaktr.
e) Zararl madde ieren atk piller Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine gre bertaraf edilir.
f) Atk pil ve akmlatrlerin evsel ve dier atklarla birlikte
depolanmas, alc ortama verilmesi ve yaklmas yasaktr.
g) Atk pil ve akmlatrlerin geri kazanlmas esastr.
h) Atk pil ve akmlatrlerin ynetimlerinin her safhasnda
2011 | 701
sorumlu kiiler, evre ve insan salna zarar vermemek iin

gerekli tedbirlerin alnmasndan sorumludur.
) Atk pil ve akmlatrlerin yaratt evresel kirlenme ve
bozulmadan doan zararlardan dolay pil ve akmlatr reticilerinin, atk pil ve akmlatr tayclarnn ve bertaraf edicilerin bu faaliyetler sonucu meydana gelen zararlardan tr
kusurlar orannda tazminat sorumluluu sakldr.
j) Pil ve akmlatr retenler ile piyasaya srenler, atk pil ve
akmlatrlerin toplanmas, tanmas ve bertarafn salamak ve
bu amala yaplacak harcamalar karlamakla ykmldrler.
k) Bu Ynetmelik kapsamna giren atk pil ve akmlatrlerin uluslararas ticareti, ithalat, ihracat ve transit geiinde
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmleri uygulanr.
l) Atk pil ve akmlatrlerin ynetiminden kaynaklanan her
trl evresel zararn giderilmesi iin yaplan harcamalar kirleten der prensibine gre atk pillerin ve akmlatrlerin
ynetiminden sorumlu olan gerek ve tzel kiiler tarafndan
karlanr. Pil ve akmlatrlerin retiminden ve ithalatndan
sorumlu kiilerin evresel zarar durdurmak, gidermek ve
azaltmak iin gerekli nlemleri almamas veya bu nlemlerin
ve kurulularnca yaplan gerekli harcamalar 6183 sayl Amme
Alacaklarnn Tahsili Usul Hakknda Kanun hkmlerine gre
atklarn ynetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir. Ancak,
kirletenlerin deme ykmllnden kurtulabilmesi iin,
kirlenmenin nlenmesi ve snrlanmas iin her trl tedbiri
aldklarn ispat etmeleri gerekir.
702 | 2011
KNC BLM
Grev, Yetki ve Ykmllkler
Bakanln Grev ve Yetkileri

Madde 6- Bakanlk;
a) Atk pil ve akmlatrlerin evreyle uyumlu bir ekilde
ynetimini salayacak politikalar saptamak, bu ynetmeliin
uygulanmasna ynelik ibirlii ve koordinasyonu salamakla,
b) Atk pil ve akmlatr geri kazanm tesislerine (Deiik
ibare:R.G-30/3/2010-27537)(1) evre lisans vermekle,
c) Atk pil depolarnn projelerine onay vermekle,
d) Atk pil ve akmlatrlerin toplanarak geri kazanmlar
iin uygulanacak olan ve bu Ynetmeliin 25 inci ve 29 uncu
maddelerinde yer alan hedeflere ulalmas iin gerekli tedbirleri almak ve uygulanmasn salamakla, kota ve depozito
bavurularn deerlendirmekle,
e) Atk pil ve akmlatrlerin evreyle uyumlu ynetimine
ilikin en yeni sistem ve teknolojilerin uygulanmasnda ulusal
ve uluslararas koordinasyonu salamakla,
f) Atk pillerin ve akmlatrlerin toplanmas ve bertaraf
iin dzenlenecek halkn bilinlendirilmesi almalarna destek
salamakla,
2011 | 703
Mlki Amirlerin Grev ve Yetkileri

Madde 7- Mahallin en byk mlki amiri;
a) Atk ynetimi politikalar erevesinde ilde gerekli stratejileri gelitirmek ve uygulamakla,
b) l snrlar iinde faaliyette bulunan ve Ynetmelik kapsamna giren geri kazanm ve depolama tesislerini tespit etmek ve
c) Atk pil ve akmlatrlerin yasal olmayan yollarla deerlendirilmesini nlemekle, denetimler sonucu bu ynetmelie
aykr durumun tespit edilmesi halinde atk akmlatrleri en
yakn (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537)(1) evre lisansl geri
kazanm tesisine gnderilmesini, atk pillerin ise en yakn depolama alanna gnderilmesini salamakla ve bu Ynetmelikte
belirtilen cezalar vermekle,
d) Ulusal atk tama formlarn deerlendirerek Bakanla
yllk rapor vermekle,
e) l snrlar iinde atk akmlatr tanmas ile ilgili faaliyet
gsteren ara ve firmalara tama lisans vermekle, bu lisans
kontrol etmekle, iptal etmekle ve yenilemekle,
f) Pil ve akmlatr reticileri veya pil ve akmlatr reticilerinin yetkilendirecei kii veya kurulular tarafndan kurulacak geici depolama alanlarna izin vermekle, bu alanlar denetim altnda tutmakla ve izin verilen alanlar Bakanla bildirmekle,
g) l snrlar iinde atk pil ve akmlatrlerin tanmas sra704 | 2011
snda meydana gelebilecek kazalarda her trl acil nlemi

almak ve gerekli koordinasyonu salamakla,
h)reticiler, mahalle muhtarlklar ve belediyeler ile birlikte
koordineli olarak yaplacak eitim almalarna katk salamakla,
Belediyelerin Grev ve Yetkileri
Madde 8- Belediyeler, Bykehir statsndeki yerlerde Bykehir Belediyeleri;
a) Atk pil ve akmlatrlerin belediye kat atk dzenli depolama alanlarnda evsel atklarla birlikte bertarafna izin vermemekle,
b) Kurulu ve iletme giderleri pil reticileri tarafndan karlanacak geirimsizlik koullar salanm, nemden ari ve meteorolojik artlardan korunmu atk pil depolama alanlarnn
kurulmas iin kat atk dzenli depolama alanlarnda cretsiz
olarak yer tahsis etmekle,
c) reticilerin ehrin muhtelif yerlerinde yapacaklar atk pil
ve akmlatr toplama ilemlerine yardmc olmak ve ibirlii
yapmakla,
d) Okullar, halk eitim merkezleri, mahalle muhtarlklar, elence yerleri ve halka ak merkezlerde pilleri ayr toplama ile ilgili
reticilerin sorumluluu ve program dahilinde gerektiinde retici ile ibirlii yaparak pilleri cretsiz olarak ayr toplamakla, halk
bilgilendirmekle, eitim programlar dzenlemekle,
2011 | 705
e) Belediye snrlar iinde bulunan atk pil ve akmlatr

bertaraf tesislerini ve tama firmalarn denetlemekle,
Pil reticilerinin Ykmll
Madde 9- Pil reticileri;
a) (Deiik: RG 3/3/2005-25744) Sekonder hcreler ve
sekonder pil rnlerini Trk Standartlarnda (TS EN 61429)
belirtilen ekilde etiketlemek ve iaretlemekle, arlka milyonda be (% 0,0005) den fazla cva (Hg) ieren dme tipi
piller ile bu tr dme pillerden oluturulan pillerin ambalajlarn Ek-1de gsterilen sembol ile iaretlemekle,
b) Bu Ynetmeliin 2 nolu ekinde yer alan Kota Uygulamas
Mracaat Formunu doldurarak her yl Bakanla bavurmakla,
c) Atk pilleri bu ynetmelikte belirtilen hkmler ile bu Ynetmeliin 25 inci maddesinde belirtilen hedefler dorultusunda toplanmasn ve bertarafn salamak veya salatmakla,
d) Atk pil ihracatnda Bakanlktan onay almakla,
e) Zararl maddeleri ieren pilleri retmemekle veya ithal etmemekle, rettikleri veya ithal ettikleri pildeki zararl madde
miktarn en az dzeye indirecek tedbirleri almakla,
f) Atk pillerin kota oranlarnda toplanmas amacyla tketiciyi bilgilendirici ve bilinlendirici eitim programlar dzenlemekle,
g) Atk pil tamaclnda bu Ynetmeliin 15 inci ve 16 nc
706 | 2011
maddelerine uymakla,
h) Genel bir toplama ve geri dnm sistemi gelitirerek
veya belli bir sisteme katlarak atk pillerin toplanmasn ve
bertarafn salamakla,
) Toplama noktalarna konulacak krmz renkli, zerinde
Atk Pil ve Yalnzca Atk Pil Atnz ibareleri yer alan toplama kutularn veya konteynerlerini cretsiz olarak temin
etmekle, dolan kutularn veya konteynerlerin toplanmasn
salayarak atk pilleri depolama alanlarna tamak veya tatmakla,
j) Belediyelerin kat atk dzenli depolama sahalarnda atk
pil depolama alanlarn kurmakla, bakm ve onarm giderlerini
karlamakla,
k) Atk pil depolama alanlarnn projeleri iin Bakanlktan
onay almakla,
l) Sabit veya mobil atk pil ayrma tesislerini kurmakla,
ykmldr.
Akmlatr reticilerinin Ykmll
Madde 10- Akmlatr reticileri;
a) Akmlatr rnlerini bu Ynetmelikte belirtilen ekilde
etiketlemek ve iaretlemekle,
b) Bu Ynetmeliin 3 nolu ekinde yer alan depozito uygulamas mracaat formunu doldurarak her yl Bakanla bavurmakla,
2011 | 707
c) Atk akmlatrlerin bu Ynetmeliin 29 uncu maddesinde belirtilen hedefler dorultusunda toplanmasn, geri kazanmn ve bertarafn salamak veya salatmakla,
d) Atk akmlatr ihracatnda Bakanlktan onay almakla,
e) rettikleri veya ithal ettikleri akmlatrlerde zararl
madde miktarlarn en aza indirecek tedbirleri almakla,
f) Atk akmlatr atklarnn zararlar ve toplanmalar konusunda tketicilerin katlm ve katklarn salamak amacyla
eitimlerini, bilgilendirilmelerini salamakla,
g) Atk akmlatr tamaclnda bu Ynetmeliin 15 inci,
16 nc ve 17 inci maddelerinde belirtilen hkmlere uymakla,
h) Genel bir toplama ve geri dnm sistemi gelitirerek
veya belli bir sisteme katlarak atk akmlatrlerin toplanmasn, geri kazanmn veya bertarafn salamakla,
ykmldr.
Pil rnlerinin Datmn ve Satn Yapan letmelerin
Ykmllkleri
Madde 11- Pil rnlerinin datmn ve satn yapan iletmeler;
a) Pil reticilerinin kuracaklar sisteme uygun olarak tketiciler tarafndan getirilen atk pilleri cretsiz olarak almakla,
b) Atk pil toplama sistemi olmayan markalarn pillerini satmamakla,
708 | 2011
c) Tketicilerin getirdii atk pilleri, reticinin ngrd ekilde reticiye veya reticinin yetkilendirdii bir kurulua
gnderilmesini salamakla,
d) yerlerinde tketicilerin kolayca grebilecekleri yerlerde
(Ek-4 A) da yer alan uyar ve bilgiler ile atk pillerin toplanma
ekli ve yerleri hakkndaki bilgileri sunmakla,
e) reticilerin veya yetkilendirdii kurulularn temin edecekleri, atk pil konteynerlerini bulundurmakla,
ykmldr.
Akmlatr rnlerinin Datmn ve Satn Yapan letmeler ve Ara Bakm-Onarm Yerlerini letenlerin Ykmllkleri
Madde 12- Akmlatr rnlerinin datm ve satn yapan
iletmeler ve ara bakm-onarm yerlerini iletenler;
a) Tketiciler tarafndan getirilen atk akmlatrleri almakla, akmlatr reticilerinin kuracaklar sisteme katlmakla ve
getirilen atk akmlatrlerin yenisinin alnmamas halinde
depozito bedelini tketiciye demekle, Tketicilerin getirdii
atk akmlatrleri, reticinin ngrd ekilde reticiye
veya reticinin yetkilendirdii bir kurulua dnmesini salamakla,
b) yerlerinde tketicilerin kolayca grebilecekleri yerlerde
(Ek-4 A) da yer alan uyar ve bilgiler ile depozito uygulamas,
atklarn toplama ekli ve yerleri hakkndaki bilgileri sunmakla,
c) (Deiik: RG 3/3/2005-25744) Atk akmlatrler iin geici
2011 | 709
depolama alan oluturmakla, atk akmlatrleri bu alanda

doksan gnden fazla tutmamakla, depolama zemininin szdrmazl iin depolama yerinin zeminini beton veya asfalttan
oluturarak aside kar dayankl olmasn salamakla, duvarlarnn aside kar dayankl boya ile boyanmasn salamakla, szdrma ve aknt yapmayan akmlatrlerin be adedinden fazlasn st ste koymamakla, szdran akmlatrleri, aside dayankl szdrmaz polipropilen kaplarda bulundurmakla,
d) Toplanan atk akmlatrlerin kaytlarn tutmak, bu kaytlar reticiye bildirmek ve geici depolama veya (Deiik
ibare:R.G-30/3/2010-27537)(1) evre lisansl tayclara veya
lisansl geri kazanm tesislerine belgeli olarak teslim etmekle,
ykmldr.
(Ek Fkra: RG 3/3/2004-25744) Ancak, perakende ak sat
yapan satclarda biriken atk akleri, en yakn geici depolara
tayacak aralar iin lisans alma zorunluluu yoktur.
Tketicilerin Ykmllkleri
Madde 13- Pil ve akmlatr tketicileri;
a) Atk pilleri evsel atklardan ayr toplamakla, pil rnlerinin datmn ve satn yapan iletmelerce veya belediyelerce
oluturulacak toplama noktalarna atk pilleri teslim etmekle,
b) Aracnn akmlatrn deitirirken eskisini, akmlatr rnlerinin datm ve satn yapan iletmeler ve ara
bakm-onarm yerlerini iletenlerin oluturduu geici depolama yerlerine cretsiz teslim etmekle, eskilerini teslim etmeden
yeni akmlatr alnmas halinde depozito demekle,
710 | 2011
c) Tketici olan sanayi kurulularnn retim sreleri srasnda kullanlan tezgah, tesis, forklift, ekici ve dier tat aralar ile g kaynaklar ve trafolarda kullanlan akmlatrlerin,
atk haline geldikten sonra reticisine teslim edilene kadar
fabrika sahas iinde szdrmaz bir zeminde doksan gnden
fazla bekletmemekle,
ykmldr.
Geri Kazanm Tesisleri letmecilerinin Ykmllkleri
Madde 14- Geri kazanm tesislerini iletenler;
a) Bakanlktan (Deiik ibareR.G-30/3/2010-27537)(1) evre
lisans almakla,
b) Atk ynetimi ile ilgili kaytlar tutmak ve bu kaytlar istendiinde yetkililere ibraz etmek zere yl sreyle tesiste
bulundurmakla,
c) letme planlarn her yl Ocak ay iinde ilgili Valilie
gndermekle,
d) Atn tesise giriinde geri kazanm ileminden nce atn
ulusal atk tama formunda belirtilen atk tanmna uygunluunu tespit etmekle,
e) Pil ve akmlatr reticileri veya bunlarn yetkilendirecekleri kii veya kurulular tarafndan kurulan geici depolama
tesisleri tarafndan onaylanmam belgelerle getirilen atk pil ve
akmlatrleri tesislerine kabul etmemekle, tesisin yllk alma raporunu ilgili Valilie gndermekle, tesisin iletilmesi ile
ilgili her blmn iletme plann yaparak uygulamakla,
2011 | 711
f) Tesisin risk tayan blmlerinde alan personelin her

trl gvenliini salamakla, alt ayda bir salk kontrollerini
yaptrmakla ve bu blmlere izinsiz olarak ve yetkili kiilerin
dnda girileri nlemekle,
g) (Deiik:RG-31/7/2009-27305) Acil nlem Plan hazrlamakla, bununla ilgili eitimli personel bulundurmakla, acil
durum sz konusu olduunda il evre ve orman mdrlne
bilgi vermekle,
h) Tesisin iletilmesi ile ilgili Bakanln ngrecei dier ileri yapmakla,
ykmldr.
NC BLM
Tama ile lgili Hkmler
Atk Pil ve Akmlatrlerin Tanmas

Madde 15- Atk akmlatrlerin toplandklar yerden geici
depolama veya bertaraf tesislerine karayolu ile tanmas, Valilikten tama lisans alm gerek ve tzel kiilerce, atk trne
gre uygun arala yaplr.
Atk pil tayacak ara ve firmalar iin lisans alma zorunluluu bulunmamaktadr. Ancak, atk pillerin kapal kasal kamyonetlere yerletirilmi asgari 210 litrelik HDPE flarda tanmas zorunludur.
712 | 2011
Atk pil ve atk akmlatr tayacak aralarn renginin krmz olmas, aralarn zerinde atk pil ve akmlatrlerin
toplandna dair 20 metre uzaktan grlebilecek ekilde bu
Ynetmeliin 1 nolu ekinde yer alan amblem bulunmas, ayrca
ara kasalarnn her iki yzne de atk piller iin Atk Pil Tama Arac, atk akmlatrler iin ise Atk Akmlatr
Tama Arac yazlmas zorunludur.
Aralarda Tama Formu Bulundurma Zorunluluu
Madde 16- Atk pil ve akmlatrlerin tanmas srasnda aralarda atk tama formu bulundurulmas zorunludur. Aralarda
bulundurulacak atk tama formlaryla ilgili olarak Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin ilgili hkmleri uygulanr.
Atk Akmlatr Tayclarnn Lisans Alma Zorunluluu
Madde 17- Atk akmlatrleri tamak isteyen gerek ve tzel kiiler, atk akmlatrleri tama lisans almak zorundadr.
Bu amala, bu Ynetmeliin 5 nolu ekinde belirtilen esaslara
gre ilgili Valilie bavuruda bulunulur. Lisans, bavuruda
bulunan aracn veya aralarn ait olduu firmaya ve gerekli
teknik donanma haiz araca veya aralara verilir. Bu hkmler
kara tamacl iin uygulanr. Bu lisans devredilemez, yl
iin geerlidir. Bu sre sonunda yenilenmesi gerekir. Lisans
alan, ancak tamaclkta ngrlen standartlara uymayan firmalarn lisanslar Valilike iptal edilir.
DRDNC BLM
Geri Kazanm ve Geici Depolama Tesisleri in zel artlar
2011 | 713
Atk Akmlatr Geici Depolama Alanlarnn Kurulmas

Madde 18- Geri kazanm tesisleri ve akmlatr rnlerinin
datmn ve satn yapan iletmeler ve ara bakm-onarm
yerleri dndaki atk akmlatr geici depolama alanlar,
akmlatr reticileri veya akmlatr reticilerinin yetkilendirecei kii veya kurulular tarafndan kurulabilir. Bu alanlar
iin ilgili Valilikten geici depolama izni alnmas zorunludur.
Geici depolama alanlarnda atk akmlatrler 90 gnden
fazla tutulamaz. Bu alanlar Valiliklerin denetimi altnda faaliyet
gsterirler.
Atk Akmlatr Geri Kazanm ve Geici Depolama Alanlarnn zellikleri
Madde 19- Atk akmlatr geri kazanm ve geici depolama
tesisleri iin aadaki artlara uyulur:
a) Tesiste giri blm, atk akmlatr kabul nitesi, atk akmlatr proses sahas ve dier alma blmleri bulunmas,
b) Tesisin atk akmlatr nakliye aralarnn giri kna
uygun olmas,
c) Tesisin evresinin koruma altna alnmas, giri ve kn
denetlendii bir it veya duvar olmas, alana personelden bakasnn izinsiz girmesinin yasaklanmas,
d) Tesis alannn atk akmlatrle temasta olan ksmlarnda
zemin geirimsizliinin salanmas, bu amala, kalnl en az
25 cm olan betonarme veya asfalt zeminin yaplmas ve duvarlarn aside kar dayankl malzeme ile kaplanmas,
714 | 2011
e) Szdrma ve aknt yapmayan atk akmlatrlerin en fazla

be adedi st ste konulmas, szdran akmlatrler in szdrmaz polipropilen kaplarda muhafaza edilmesi,
f) ) (Deiik: RG 3/3/2005-25744) Atk akmlatrlerin iinde bulunan asitler iin asit ntralizasyon nitesi ve dearj izni
alnm artma niteleri bulunmas,
g) Atk kabul alan ve iletme alannn yamura kar korunmas,
h) Sahada ortaya kan yamur sular, ykama ve benzeri atk
sularn ayr toplanarak, Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinde
yer alan snr deerlere uygun ekilde artlmas,
i) Tesis iinde meydana gelebilecek dknt ve szntlar nlemek amacyla gerekli tertibat ve emici malzemelerin bulundurulmas ve bu malzemelerin tesis iinde kolay ekilde kullanlabilmesini salayacak uygun noktalarda depolanmas,
j) alma alanlarnda oluan grltnn, 11/12/1986 tarihli
ve 19308 sayl Resmi Gazetede yaymlanan Grlt ve Kontrol
Ynetmelii kriterleri dorultusunda en son tekniklerle mmkn olduunca azaltlmas, vibrasyona ve evre kirliliine neden olacak noktalarda gerekli tedbirlerin alnmas,
zorunludur.
Atk Pil Geici Depolama Alanlarnn zellikleri
Madde 20- Atk pillerin geici depolanmasnda i ve d yzeyleri korozyona dayankl konteynerler kullanlmas, bu
konteynerlerin kolay tanabilir ve hacmi asgari 4 m3 veya daha
2011 | 715
fazla olmas, szdrmazlk zellii tamas gereken

konteynerlerin krmz renge boyanarak her iki yzeyine Atk
Pil
Geici
Deposu
ibaresi
yazlmas
zorunludur.
Konteynerlern nakliye kolayl olan yerlerde zemini beton ve
st kapal alanlarda bulundurulmas gerekli olup, bu alanlarda yangna kar her trl tedbir alnmas zorunludur.
BENC BLM
(Deiik blm bal:R.G-30/3/2010-27537)1
Akmlatr Geri Kazanm Tesislerine evre Lisans Alnmas ile lgili Hkmler
evre lisans alnmas
Madde 21- (Balyla birlikte deiik:R.G-30/3/2010-27537) (1)
Atk pil ve atk ak geri kazanm yapan tesislerin evre lisans almas zorunludur. evre lisans alnmas ilemlerinde,
evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr. Sz konusu Ynetmeliin
EK-3 C sinde yer alan Teknik Uygunluk Raporunun ierii
Bakanlka belirlenir.
Geri Kazanm Tesislerine Geici zin ve Lisans Verilmesi
Madde 22- (Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
716 | 2011
Lisansn ptali
Madde 23- (Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
ALTINCI BLM
Pil thalat ve Atk Pillere Kota Uygulamas
Pil thalatnda Uygulanacak Esaslar
Madde 24- Zararl madde ieren pillerin kullanlmalarnn
engellenmesi, uzun mrl ve zararsz madde ieren arj edilebilir pillerin yaygnlatrlmas ve atk pil toplama sistemlerinin
reticiler tarafndan oluturulmas ve kesintisiz iletilmesinin
salanmas amacyla pil ithalat ilgili mevzuat dorultusunda
kontrol altnda tutulur.
Atk Pillere Kota Uygulanmas ve Sorumluluklar
Madde 25- Bakanlk, atk pillerin evreyle uyumlu ynetiminin salanmas ve ekolojik dengenin bozulmasn nlemek iin,
atk pillerin toplanmasn ve bertarafn salamak amac ile kota
uygulamasn zorunlu klar.
Pil reticileri, bir nceki yl piyasaya srdkleri miktarlar
hesaba katarak atk haline gelen I. grup pilleri ynetmeliin
yrrle girdii tarihi takip eden ilk yl % 15, ikinci yl % 25,
nc yl % 30, drdnc yl % 35, beinci yl % 40 ve devam
yllarda ise Bakanln belirleyecei oranlarda toplamak veya
toplatmak ve bertaraf etmek, bu ilemleri Bakanla belgelemekle ykmldr. letmeler bu amala Bakanlktan izin
almak ve beyanda bulunmak zorundadr. Birinci yl kota deerine ulalamamas durumunda, reticilerin gerekeleri Bakan2011 | 717
lka makul bulunursa, ulalan reel toplama oran bir defaya

mahsus olmak zere kota oran olarak kabul edilebilir.
Atk haline gelen II. grup piller iin kota oranlar ilk yl % 25,
ikinci yl % 35, nc yl % 50, drdnc yl % 65, beinci yl %
80 ve devam yllarda ise Bakanln belirleyecei oranlarda
uygulanr.
Atk haline gelen I. ve II. grup pillerin kark olarak toplanmas durumunda, genel kota oran bu Ynetmeliin 8 nolu
ekinde verilen ekilde hesaplanacaktr.
Pil reticileri; bu rnlerin alc ortama olan etkilerini asgariye indirebilmek amacyla, atk pillerin toplanmas, tanmas,
geri kazanm, bertaraf veya ihra edilmelerine dair ykmllklerinin yerine getirilmesi ve bunlara ynelik gerekli harcamalarn karlanmas ve eitim faaliyetlerinin gerekletirilmesi
iin, Bakanln koordinasyonunda bir araya gelerek kr amac
tamayan tzel kiilii haiz bir yap oluturabilir. Bu yapya
kar ykmllklerini yerine getiren ve harcamalara katlan
kurulular atk pil ynetimine ilikin ykmllklerini bu
kurulua devredebilir. Bu yapya dahil olanlar kotann tutturulmasndan sorumludur.
Atk Pillere Kota Uygulamas zin Bavurusu
Madde 26- Pil reticileri, bu Ynetmeliin 2 nolu ekinde yer
alan Kota Uygulamas Mracaat Formunu doldurarak her yl
ocak aynn son i gn bitimine kadar kota uygulamas izni
iin Bakanla mracaat ederler. letmeler bu formda retilen,
ithal edilen ve piyasaya srlen pillerin tr, retim ve sat
miktarlar ile atk pillerin ynetimine ilikin bilgileri ve ilgili
718 | 2011
belgeleri beyan ve ibraz ederler. Bakanlk gerektiinde ek bilgi

ve belge isteyebilir.
Kota zin Bavurusunun Deerlendirilmesi
Madde 27- Bakanlk bu Ynetmeliin 26 nc maddesindeki
bilgi ve belgeleri yeterli bulmas durumunda ilgili pil reticilerine atk pillere kota uygulamas iin izin verir. zin sresi azami bir takvim yldr. zin bavurusunun sresi dnda yaplmas halinde de ayn kota oran uygulanr. Bu Ynetmelik artlarna uyulmadnn ve bu Ynetmeliin 26 nc maddesinde
verilen bilgilerin doru olmadnn tespit edilmesi halinde,
retici firma hakknda bu Ynetmeliin 35 inci maddesi hkm
uygulanr. Ayrca, Bakanlk bu Ynetmeliin 26 nc maddesinde belirtilen izin bavurusu beyanlarn yeminli mali mavirlere kontrol ettirebilir. Bunun iin yaplacak harcamalar ilgili
firmalar tarafndan karlanr.
Kotaya Ulalamamas Durumunda Cezai Uygulama
Madde 28- Kota uygulamasna tabi reticilerin, bu Ynetmeliin 25 inci maddesinde belirtilen hedefleri salayamamalar
durumunda, takip eden ilk ylda normal toplama hedeflerine
ilaveten eksik kalan oranlar % 10 fazlasyla geri toplamalar
zorunludur. Bu ylda da ngrlen hedeflere ulalamad
taktirde zorunlu depozito uygulamasna geilerek, bu Ynetmeliin 35 inci maddesi hkm uygulanr.
YEDNC BLM
Atk Akmlatrlere Depozito Uygulamas
2011 | 719
Atk Akmlatrlere Depozito Uygulamas ve Sorumluluklar

Madde 29- (Deiik Fkra: RG 3/3/2005-25744) Atk akmlatrlerin geri kazanlmak zere reticiye geri dnmesini salamak amacyla, reticiler akmlatrlerinin satnda depozito
uygulamak zorundadr. Tketiciler tarafndan, akmlatr
rnlerinin datmn ve satn yapan iletmelere getirilen
atk akmlatrlerin geri alnmas zorunludur. Bu atklarn
akmlatr rnlerinin datm ve sat yerlerini iletenlere ve
ara bakm-onarm yerlerine verilmesi durumunda, rn iin
belirlenen depozito bedeli tketiciye denir. Depozito uygulamas ynetmeliin yrrle girdii yl ve daha sonraki yllarda sata sunulan ve satlan akmlatrlere uygulanr. Ancak,
bu tarihten nce sata sunulan ve satlan akmlatrler depozito hesabna saylr. Depozito bedeli, her yl Aralk aynda
piyasa koullar dikkate alnarak, akmlatrlerin kapasitelerine (amper saat) gre, her bir akmlatr iin ayr ayr hesaplanr ve yurt genelinde tek bir fiyat listesi uygulanr. Bu liste
Bakanlk ile ak reticileri ve geri kazanmclar tarafndan
birlikte hazrlanr ve takip eden yl boyunca geerliliini korur.
Depozito uygulamasna tabi olan atk akmlatrlerin bu
Ynetmeliin yrrle girdii tarihi takip eden ilk yl % 70,
ikinci yl % 80, nc yl % 90 oranndan az olmayacak ekilde
toplanarak geri kazanlmas, bertaraf edilmesi ve bunlara ilikin
belgelerin her yl depozito mracaatlaryla birlikte Bakanla
sunulmas zorunludur.
Akmlatr reticileri bu rnlerin alc ortama olan etkilerini
asgariye indirebilmek amacyla, atk akmlatrlerin toplanmas,
tanmas, geri kazanm, bertaraf veya ihra edilmelerine dair
720 | 2011
ykmllklerinin yerine getirilmesi ve bunlara ynelik gerekli

harcamalarn karlanmas ve eitim faaliyetlerinin gerekletirilmesi iin, Bakanln koordinasyonunda bir araya gelerek kr
amac tamayan tzel kiilii haiz bir yap oluturabilir. Bu yapya kar ykmllklerini yerine getiren ve harcamalara katlan kurulular atk akmlatrlerin ynetimine ilikin ykmllklerini bu kurulua devredebilir. Bu yapya dahil olanlar depozito hedeflerinin tutturulmasndan sorumludur.
Atk Akmlatrlere Depozito Uygulamas zin Bavurusu
Madde 30- Akmlatr reticileri, bu Ynetmeliin 3 nolu
ekinde yer alan Depozito Uygulamas Mracaat Formunu
doldurarak her yl ocak aynn son i gn bitimine kadar depozito uygulamas izni iin Bakanla mracaat eder. letmeler
bu formda retilen, ithal edilen ve piyasaya srlen akmlatrlerin tr, retim ve sat miktarlar ile atk akmlatrlerin
ynetimine ilikin bilgileri ve ilgili belgeleri beyan ve ibraz
eder. Bakanlk gerektiinde ek bilgi ve belge isteyebilir.
Depozito zin Bavurusunun Deerlendirilmesi
Madde 31- Bakanlk bavuru iin gerekli bilgi ve belgeleri yeterli bulmas durumunda, depozito uygulamas iin izin verir.
zin sresi azami bir takvim yldr. zin bavurusunun, sresi
dnda yaplmas halinde de ayn ykmllkler uygulanr. Bu
Ynetmelik artlarna uyulmadnn ve bavuru iin verilen
bilgilerin doru olmadnn tespit edilmesi halinde retici
firma hakknda bu Ynetmeliin 35 inci maddesi hkm dorultusunda cezai ilem uygulanr. Ayrca, Bakanlk, izin bavurusu beyanlarn yeminli mali mavirlere kontrol ettirebilir.
2011 | 721
Bunun iin yaplacak harcamalar ilgili firmalar tarafndan karlanr.

Hedeflere Ulalamamas Durumunda Cezai Uygulama
Madde 32- Atk akmlatrlerin, toplama yzdelerinin bu
Ynetmeliin 29 uncu maddesinin 3 nc fkrasnda belirtilen
oranlar salamamas durumunda akmlatr reticileri iin
bu Ynetmeliin 35 inci maddesi hkm uygulanr.
SEKZNC BLM
Pil ve Akmlatrlerin Etiketlenmesi, aretlenmesi ve Tketicilerin Bilgilendirilmesi
Pil ve Akmlatrlerin Etiketlenmesi ve aretlenme-sine

likin Kurallar
Madde 33- Pil ve akmlatr rnlerinin etiketlenmesinde;
a) Atk akmlatrlerin ayr toplanmasn salayacak sembol
olarak, bu Ynetmeliin 1 nolu ekinde yer alan semboln retici tarafndan kullanlmas,
b) Atk akmlatrlerin geri kazanmlarnn salanmasndan
ykml olan reticilere geri dnmesini salamak amacyla, bu
rnlerin etiketlenmesinde depozitoludur ibaresi ile Bakanlk
tarafndan firmaya verilen kod numarasnn yer almas,
c) Kurun asit akmlatrlerin zerinde Pb ya da kurun
722 | 2011
ve GER KAZANILIR ifadesi ya da GER KAZANILACAK

AK ibaresinin bulunmas, ayrca bu rnlerin d ambalajlarnda da ayn ibarelerin bulundurulmas,
d) (Deiik: RG 3/3/2005-25744) Sekonder hcreler ve
sekonder pil rnlerinin Trk Standartlarnda (TS EN 61429)
belirtilen ekilde etiketlenmesi ve iaretlenmesi zorunludur.
Arlka milyonda be (% 0,0005) den fazla cva (Hg) ieren
dme tipi piller ile bu tr dme pillerden oluturulan pillerin
ambalajlarnn Ek-1de gsterilen sembol ile iaretlenmesi,
zorunludur.
Tketicinin Bilgilendirilmesi
Madde 34- Pil ve akmlatr reticileri, rnlerinin sat
yerlerinde, geici depolama noktalarnda ve ilgili dier yerlerde
(Ek-4/A) da yer alan uyar ve bilgiler ile bu Ynetmeliin 1
nolu ekinde yer alan sembol, akmlatr rnlerin etiketlerinde ise (EK- 4/B) de yer alan uyar ve bilgileri tketicilerin ve
kullanclarn grebilecei ve okuyabilecei ekilde bulundurmak zorundadr.
DOKUZUNCU BLM
Dier Hkmler
Ynetmelie Aykrlk
Madde 35- Bu Ynetmelik hkmlerine aykr hareket eden2011 | 723
ler hakknda 2872 sayl evre Kanununun ilgili maddelerinde

belirtilen merciler tarafndan gerekli ilemler yaplr ve ayn
Kanunun yine ilgili maddelerinde belirtilen cezalar verilir.
Dzenleme Yetkisi
Madde 36- Aksine hkm bulunmad hallerde Bakanlk, bu
Ynetmeliin uygulanmasn salamak zere her trl alt dzenlemeyi yapmakla yetkilidir.
nce inaatna ve/veya iletilmesine balanan Bakanlktan
iletme lisans almam atk akmlatr geri kazanm tesisleri
Ynetmeliin yrrle girdii tarihten sonra 6 ay, iletme
lisans alm atk akmlatr geri kazanm tesisleri ise 1 yl
iinde bu ynetmeliin 21 ve 22 nci maddelerinde belirtilen
bilgi ve belgelerle n lisans ve/veya lisans almak iin Bakanla
bavurmak zorundadr.
Yrrlk
Madde 37- Bu Ynetmeliin 9 uncu maddesinin (l) bendi
1/1/ 2007, dier maddeler ise 1/1/ 2005 tarihinde yrrle
girer.
Yrtme
Madde 38- Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman Bakan yrtr.
724 | 2011
EK-1
ARETLEME SEMBOL
Atk pil ve akmlatrlerin ayr toplanmasn salamak amacyla aadaki tekerlekli konteyner ekli, rndeki metalin
kimyasal sembolyle birlikte kullanlacaktr.
(SEMBOL
RG 3/3/2005-25744- DE
YAYIMLANMITIR.)
DEGTRLEREK
EK-2
KOTA UYGULAMASI MRACAAT FORMU
1-
FRMA LE LGL BLGLER:
Firma Ad
Firma Kodu
Adres
Telefon
Faks
E-mail
Firmada evre Sorumlusunun Ad-Soyad:

2- RETM, THALAT LE LGL BLGLER
2011 | 725
LETMEDE RETLEN, VEYA THAL EDLEN PLLERN

TR VE MKTARLARI
(Bir nceki yla ait net sat rakamlar dikkate alnacaktr.)
(Deiik Tablo) :RG 3/3/2005-25744)
SIRA NO
PL TR
TON/YIL
1.
2.
3.
.
.
3- ATIK PLLERN YNETM LE LGL BLGLER

A- Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliine gre
atk pillerin toplanmas, geri kazanlmas ve bertaraf veya
ihracat amacyla yaptnz/yapacanz plan, proje ve organizasyonlar nelerdir.
B- Atk pillerin toplanmas, geri kazanlmas ve bertaraf veya ihracat amacyla anlama yaptnz iletmeler mevcut ise,
isim ve adreslerini belirtiniz.
C- Piyasaya srdnz rnler ithal ediliyor ise (ithalat
firma), ihra eden lke ve ihracat firma isim ve adresi ile bu
firmalardan bir nceki ylda ithal edilen pil trlerine gre ar726 | 2011
lk olarak miktarlarn bu forma ekleyiniz.

D- (Deiik :RG 3/3/2005-25744) Bir nceki yln 31 Aralk
itibariyle elinizde bulunan stok pil miktarlarn ve bir nceki
yln 1 Ocak ile 31 Aralk tarihleri arasnda gerekletirdiiniz
ihracat miktarlarn bu forma ekleyiniz.
Formda verilen bilgilerin doruluunu kabul ederek, bu bilgilerin yanllnn tespit edilmesi halinde, 2872 sayl evre
Kanununun ilgili maddesine gre geree aykr belge dzenleyenlere verilecek cezalarn bilgim dahilinde olduunu belirtir;
Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliinin ilgili
maddeleri uyarnca yapm olduumuz kota uygulamas izin
bavurumuzun kabul edilmesi hususunda gereini arz ederim.
Firmay Temsilen Yetkililerin

Ad, Soyad, Unvan ve mzas
2011 | 727
EK-3
DEPOZTO UYGULAMASI MRACAAT FORMU
1- FRMA LE LGL BLGLER:
Firma Ad
Firma Kodu
Adres :
Telefon
Faks
E-mail:
Firmada evre Sorumlusunun Ad-Soyad:
2- RETM, THALAT LE LGL BLGLER

LETMEDE
RETLEN,
VEYA
THAL
AKMLATRLERN TR VE MKTARLARI
EDLEN
(Bir nceki yla ait net sat rakamlar dikkate alnacaktr.)
(Deiik Tablo) :RG 3/3/2005-25744)
728 | 2011

SIRA
AKMLATR ADET/YIL
ASTSZ
NO
TR
(TON/YIL) (TON/YIL)
ASTL
AMPERSAAT/YIL
1.
2.
3.
.
.
3- ATIK AKMLATRLERN YNETM LE LGL

BLGLER
A- Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliine gre atk akmlatrlerin toplanmas, geri kazanlmas ve
bertaraf veya ihracat amacyla yaptnz/yapacanz plan,
proje ve organizasyonlar nelerdir.
B- Atk akmlatrlerin toplanmas, geri kazanlmas ve
bertaraf veya ihracat amacyla anlama yaptnz iletmeler
mevcut ise, isim ve adreslerini belirtiniz.
C- Piyasaya srdnz rnler ithal ediliyor ise (ithalat
firma), ihra eden lke ve ihracat firma isim ve adresi ile bu
firmalardan bir nceki ylda ithal edilen pil trlerine gre arlk olarak miktarlarn bu forma ekleyiniz. Elinizde bulunan
stok akmlatr miktarlarn bu forma ekleyiniz.
Kanununun ilgili maddesine gre geree aykr belge dzen2011 | 729
leyenlere verilecek cezalarn bilgim dahilinde olduunu belirtir;

Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliinin ilgili
maddeleri uyarnca yapm olduumuz depozito uygulamas
izin bavurumuzun kabul edilmesi hususunda gereini arz
ederim.
EK-4 A
Alm olduunuz rn, kullanm sresi dolup, atk haline
geldiinde insan ve evre salnn korunmas amacyla en
yaknnzda bulunan atk pil/akmlatr geici depolama, geri
kazanm veya bertaraf tesisine teslim edilmesi gerekmektedir.
Bu amala;
1-Atk pil/akmlatrnz szdrmaz, kaplarla donatlm
rnlerinizin satld noktalara veya kabul edilen dier noktalara teslim ediniz.
2- Atk pil/akmlatrnz evsel ve/veya dier atklarla
kartrmaynz, kesinlikle topraa, suya, kanalizasyon sistemine, p konteynerine v.b. ortama dkmeyiniz, soba ve kazanlarda yakmaynz.
3- Atk pil/akmlatrnz geliigzel herhangi bir yere
brakmaynz, bunlar ocuklardan uzak tutunuz ve atk pilinizi
en yakn toplama noktasna teslim ediniz.
730 | 2011
EK-4 B
- Atk akmlatrnzn iindeki asitli svy topraa, suya,
kanalizasyona dkmeyiniz.
- Atk akmlatrnzn plastik ksmlarn soba ve kazanlarda yakmaynz.
- Atk akmlatrleri ocuklardan uzak tutunuz.
EK-5
ATIK AKMLATRLERN TAINMASI AMA-CIYLA
VALLKLERE
YAPILACAK
LSANS
LARINDA STENECEK BLG VE BELGELER
BAVURU-
1- Ara lisans iin Valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
a) Aracn ait olduu firmann ad, adresi ve telefon numaras,
b) Aracn tipi,
c) Plaka numaras ve asi numaras,
d) Ara sahibinin ad, i adresi ve telefon numaras,
e) Aracn tayaca konteyner/kap tr (paletlenmi varil,
tank vs.)
f) Tanacak atklarn herbiri iin kaza annda insan ve evre
salna olabilecek olumsuz etkilerin en aza indirilmesi iin
alnacak tedbirler,
2011 | 731
g) Olabilecek kazalara kar ilk mdahale ve ilk yardmda

h) Atk akmlatr tayacak her bir ara iin Trk
Standardlar Enstits tarafndan Tehlikeli Maddelerin Karayollarnda Tanmas Hakknda Ynetmelik erevesinde atn
bulunduu tehlike grubuna gre aracn sahip olmas gereken
donanmlara ve zelliklerine sahip olduunu gsterir Uygunluk Belgesi.
2- Aracn bal olduu firmann lisanslandrlmas iin Valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler
bulundurulacaktr.
a) Firmann ad, adresi, telefon numaras,
b) Firma sahibinin /sahiplerinin ad, adresi, telefon numaras,
c) Atk akmlatr tamaya uygun donanma haiz nakliye
arac says,
d) Lisans alacak aralarn plakalar,
e) Yetkilendirilmi kurum/kurululardan alnan tehlikeli
madde tayan ara srcleri iin verilen src eitim sertifikas,
f) Tanacak atk akmlatrlerin Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Tanmas Hakknda Ynetmelie gre tehlikeli grup
numaras.
g) 4925 sayl Karayolu Tama Kanunu ve Karayolu Tama
Ynetmelii uyarnca Ulatrma Bakanlndan Yetki Belgesi
732 | 2011
EK-6
(Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
EK-7
(Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
EK-8
ATIK PLLERN KARIIK TOPLANMASI HALNDE
KOTA MKTARI HESABI
T1: Piyasaya Srlen I. Grup Pil Miktar (ton/yl)

T2: Piyasaya Srlen II. Grup Pil Miktar (ton/yl)
K1: I. Grup Pillerin Kota Oran
K2: II. Grup Pillerin Kota Oran
T1.K1 + T2.K2
Genel Kota Oran : --------------------------- X 100
T1 + T2
2011 | 733
734 | 2011
ATIK YALARIN KONTROL YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar ve lkeler
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, atk yalarn retiminden bertarafna kadar;
a) evreye zarar verecek ekilde dorudan veya dolayl bir
biimde alc ortama verilmesinin nlenmesine,
b) evre ve insan salna zarar vermeden geici depolanmasna, tanmasna, bertaraf edilmesine,
c) Atk yalarn ynetiminde gerekli teknik ve idari standartlarn oluturulmasna,
) Geici depolama, ileme ve bertaraf tesislerinin kurulmas
ile bu tesislerin evreyle uyumlu ynetimi amacyla gerekli
prensip ve programlarn belirlenmesine
dair usul ve esaslar belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, EK-1de belirtilen I., II. ve III.
kategori atk yalarn retimi, geici depolanmas, toplanmas,
tanmas, ilenmesi, bertaraf, ithalat ve ihracat ile transit gei2011 | 735
ine ilikin yasak, snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
evre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 8/5/2003 tarihli
Hakknda Kanunun 9 uncu maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Atk motor ya: Belirli bir kullanm sresi sonucunda motorlu aralardan kaynaklanan ve orijinal kullanm amacna
uygun olmayan atk yalar,
b) Atk motor ya reticisi: Atk motor yalarn reten,
kaynann bilinmemesi durumunda ise atk motor yalarn
mlkiyetinde bulunduran gerek ve tzel kiileri, kurum ve
kurulular,
c) Atk sanayi ya: Her trl sanayi dalndan kaynaklanan
atk endstriyel yalar,
) Atk Ya Beyan Formu: Ek-2de yer alan formu,
d) Atk ya: Kullanlm benzinli motor, dizel motor, anzman ve diferansiyel, transmisyon, gres ve dier zel tat yalar ile hidrolik sistem, trbin ve kompresr, kzak, ak-kapal
dili, sirklasyon, metal kesme ve ileme, metal ekme, tekstil,
736 | 2011
sl ilem, s transfer, izolasyon ve koruyucu, izolasyon, trafo,

kalp, buhar silindir, pnmatik sistem koruyucu, gda ve ila
endstrisi, kat makinesi, yatak ve dier zel endstriyel yalar ve endstriyel gresler, kullanlm kalnlatrc, koruyucu,
temizleyici ve benzeri zel mstahzarlar ve kullanma uygun
olmayan ya rnlerini,
e) Atk yalarn toplanmas: Atk yalarn reticisinden kategorilerine gre snflandrlarak alnp lisansl ileme ve bertaraf
noktasna kadar lisansl atk tayclar vastasyla Ulusal Atk
Tama Formu ile birlikte tanmas amacyla yaplan tm ilemleri,
f) Atk ya reticisi: Faaliyetleri esnasnda Ek-1de belirtilen
atk yalarn olumasna neden olan, kaynan bilinmemesi
durumunda ise bu atklar mlkiyetinde bulunduran gerek ve
tzel kiileri,
g) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
) Baz ya: Rafinerilerde retilen alifatik, naftanik aromatik
ve kark (alifatik+aromatik) esasl petrol rnn veya sentetik olarak (kimyasal yolla) elde edilen ya,
h) Bertaraf: 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin Ek-2 sinde yer alan ilemlerden herhangi birisini,
) Enerji geri kazanm: Atk yalarn mevcut yakta ilave edilerek lisansl tesislerde enerji amal kullanmn,
i) Geici depolama: Atk yalarn reticileri tarafndan faaliyet sahas iinde geici olarak muhafaza edilme ilemini veya
2011 | 737
ya reticisi tarafndan atk ya reticisi ile birlikte atk yalarn toplanmas amacyla perakende sat ve/veya ya deitirme yerlerinde geici muhafaza etme ilemini,
j) leme: Atk yalarn tekrar kullanlmasn salayan
rejenerasyon, rafinasyon ve enerji geri kazanm ilemlerini,
k) (Deiik:R.G-30/3/2010-27537)(1) evre lisans: 29/4/2009
tarihli ve 27214 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelikte dzenlenen lisans,
l) PCB: 26/12/2007 tarihli ve 26739 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrol Hakknda Ynetmelik kapsamna giren maddeleri,
m) Rafinasyon: Atk yalarn rafine edilerek, ulusal veya
uluslararas standartlar ile artnamelere uygun baz ya veya
petrol rnlerine dntrlmesi ilemlerini,
n) Rejenerasyon: Atk yalardan her trl kirleticinin,
oksidasyon rnlerinin, partikllerin giderilerek ulusal veya
uluslararas standartlar, artnameler ile kullanm amacna uygun orijinal ya elde edilmesini,
o) Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii: 14/3/2005 tarihli
ve 25755 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Atklarn
Kontrol Ynetmeliini,
) Ulusal Atk Tama Formu: Tehlikeli Atklarn Kontrol
Ynetmeliinin Ek-9/Bsinde yer alan ve atk yalarn toplama
ve tama ilemlerinde kullanlmas zorunlu olan formlar,
738 | 2011
p) Ya: Orijinal kullanm amacna uygun olarak piyasaya arz

edilen, mineral/sentetik esasl ve/veya gerekli ilaveleri ieren
yalama rnlerini,
r) Ya Beyan Formu: Ek-3de yer alan Ya Beyan Formunu,
s) Ya reticisi: Rafineri hari olmak zere orijinal kullanm
amacna uygun olarak ya reten, ithal eden veya kendi markas ile piyasaya srenler veya atk yalar ileyerek ulusal ve
uluslararas standart ve artnamelere uygun baz ya veya petrol rnlerine dntrebilen tesisleri ileten gerek ve tzel
kiileri,
) Yetkilendirilmi kurulu: Atk motor yalarnn toplanmas
amacyla, Bakanlka belirlenen esaslar dahilinde piyasa paylar
toplam en az % 30 olan motor ya reticileri tarafndan kurulan atk motor ya toplama organizasyonunu,
t) (Ek:R.G-30/3/2010-27537) (1) Tama Lisans: Bu Ynetmelik
gereince atk ya tamacl yapmak isteyen ara sahibi firmalarn il evre ve orman mdrlnden alacaklar belgeyi
ifade eder.
Genel ilkeler
MADDE 5 (1) Atk motor yalar dahil atk yalar ile bu
yalarn ilenmesi sonucu kan atklarn insan ve evreye zarar
verecek ekilde sahada boaltlmas veya yenisi ile deitirilmesi, depolanmas, dorudan veya dolayl bir biimde yzeysel
sular ile yeralt suyuna, denizlere, drenaj sistemleri ile topraa
verilmesi, fuel-oil veya dier sv yaktlara kartrlmas ve
mevcut dzenlemeler ile belirlenen limitleri aarak hava kirlili2011 | 739
ine neden olacak ekilde ilenmesi veya yaklmas yasaktr.

(2) Atk yalara su, zcler, PCB, toksik ve tehlikeli maddeler ile dier maddelerin ilave edilmemesi ve farkl kategorilerdeki atk yalarn birbiriyle kartrlmamas esastr. Atk
yalar, EK-1de yer alan Atk Ya Kategorileri ve Msaade
Edilen Kirletici Parametre Snr Deerlerinde belirtilen kategorilere gre ayr tank/konteynerlerde geici depolanr, tanr,
ilenir veya bertaraf edilir. I. kategori atk ya, II. kategori atk
yala kartrlrsa II. kategori; I. veya II. kategori atk yalar, III.
kategori atk yala kartrlrsa III. kategori atk ya olarak
kabul edilir.
(3) Atk ya oluumunun kaynanda en aza indirilmesi, retiminin kanlmaz olduu durumlarda ncelikle atk yalarn
geri kazanm amacyla rejenerasyonu ve rafinasyonu esastr. II.
kategori atk yalar ile I. kategori atk yalarn geri kazanm
ilemleri sonucunda rn kalitesi tutturulamayan atk yalar
Bakanlktan lisans alm ve 21 inci maddede belirtilen tesislerde
enerji geri kazanm amacyla kullanlabilir. Geri kazanm imkan bulunmayan atk yalar 22 nci maddede belirtilen ekilde
Bakanlktan (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) evre lisans alm tehlikeli atk bertaraf tesislerinde bertaraf edilir.
(4) Atk yalarn yaratt evresel kirlenme ve bozulmadan
doan zararlardan dolay, atk ya reticileri, tayclar, ileme
ve bertaraflar kusur art aranmakszn sorumludur. Bu faaliyetler sonucu meydana gelen zararlardan tr retici ve piyasaya srenlerin tazminat sorumluluu kusurlar orannda sakldr.
740 | 2011
(5) Bu Ynetmelik kapsamna giren atk yalarn uluslararas

ticareti, ithalat, ihracat ve transit geiinde Tehlikeli Atklarn
Kontrol Ynetmelii hkmleri uygulanr.
(6) Atk yalardan kaynaklanan her trl evresel zararn giderilmesi iin yaplan harcamalar kirleten der prensibine gre
kirlilie neden olan gerek ve tzel kiiler tarafndan karlanr.
Sorumlularn evresel zarar durdurmak, gidermek ve azaltmak
iin gerekli nlemi almamas halinde ve bu nlemlerin yetkili
kamu kurum ve kurulularnca dorudan alnmas durumunda
yaplan tm harcamalar 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayl Amme
atk yalarn ynetiminden sorumlu olanlardan tahsil edilir.
KNC BLM

MADDE 6 (1) Bakanlk,
a) Atk yalarn evreyle uyumlu bir ekilde ynetimini salayan program ve politikalar saptamak, bu Ynetmeliin uygulanmasna ynelik ibirlii ve koordinasyonu salamakla,
b) Atk ya ileme ve bertaraf tesislerine (Deiik ibare:R.G30/3/2010-27537)(1) evre lisans vermekle,
c) Atk yalarn evreyle uyumlu ynetimine ilikin en yeni
2011 | 741
sistem ve teknolojilerin uygulanmasnda ulusal ve uluslararas

koordinasyonu salamakla
l evre ve orman mdrlklerinin grev ve yetkileri
MADDE 7 (1) l evre ve orman mdrl,
a) Snrlar iinde faaliyette bulunan ve bu Ynetmelik kapsamna giren mevcut ve planlanan atk ya reten tesislerle,
ileme ve bertaraf tesislerini tespit ederek Bakanla bildirmekle,
b) (Deiik:R.G-30/3/2010-27537)(1) Atk ya tayc-larnn
tama lisans, ileme ve bertaraf tesislerinin evre lisans koullarna uygun olarak altrlp altrlmadn dzenli olarak
denetlemekle, gerekli idari ilemleri yapmak ve sonucundan
Bakanla bilgi vermekle,
c) Atk yalarn bu Ynetmelikte belirtilen esaslar dnda
kullanlmasn, dorudan snmada, enerji retiminde, inaat
sektrnde, sanayide, motorlu aralarda ve benzeri ekillerde
yasal olmayan yollar ile deerlendirilmesini nlemekle ve denetimler sonucu usulsz kullanld tespit edilen atk yalarn
zelliine uygun olarak en yakn (Deiik ibare:R.G-30/3/201027537)(1) evre lisans ileme ve bertaraf tesisine gnderilmesini
salamakla ve bu Ynetmelikte belirtilen idari yaptrm kararlarn vermekle,
) Atk Ya reticileri tarafndan doldurulan EK -2 de yer
alan atk ya beyan formlarn toplamak varsa eksiklerinin
tamamlanmasn salamak ve deerlendirdikten sonra her yl
742 | 2011
sonu itibariyle Bakanla gndermekle,

d) leme ve bertaraf tesislerinden alnacak yllk raporlar ve
Ulusal Atk Tama Formlarn deerlendirerek, atk ya kategorilerine gre tesislere kabul edilen atk ya miktarlarn, elde
edilen rnleri ve bunlarn miktarlar ile kullanm alanlarn ve
bu tesislerde geri kazanlamayan atklarn miktarlarn ve nasl
bertaraf edildiklerini yllk rapor halinde Bakanla bildirmekle,
e) Snrlar iinde kaytl olan ve atk yalarn tanmas hususunda faaliyet gsterecek aralara ve firmalarna tama lisans
vermekle ve faaliyetlerini denetlemekle, lisans verilen ara ve
firmalar Bakanla bildirmekle,
f) Snrlar iinde, atk yalarn tanmas srasnda meydana
gelebilecek kazalara kar her trl acil nlemi almak ve gerekli
g) Atk yalarn etkin ve verimli bir ekilde toplanabilmesi
iin, lisansl aralarn ehir ii hareketlerini kolaylatrc dzenlemeleri Belediyelerle ibirlii iinde yapmakla
Belediyelerin grev ve yetkileri
MADDE 8 (1) Belediyeler,
a) Atk yalar belediye evsel kat atk depolama sahasna kabul etmemekle,
b) Atk yalarn su, toprak gibi alc ortamlara dorudan verilmesini ve kanalizasyona boaltlmasn nlemekle,
2011 | 743
c) Lisansl atk ya tama aralarnn ehir ii hareketlerini

kolaylatrc dzenlemeleri il evre ve orman mdrl ile
ibirlii iinde yapmakla
Atk ya reticisinin ykmllkleri
MADDE 9 (1) Atk ya reticileri,
a) Atk ya retimini en az dzeye indirecek ekilde gerekli
tedbirleri almakla,
b) Atk ya analizlerini 15 inci maddeye uygun olarak yapmak veya yaptrmakla, atk yalar kategorilerine gre ayr ayr
18 inci maddede belirtilen ekilde geici depolamakla,
c) Tesisten kaynaklanan farkl kategorideki atk yalar birbirleriyle, PCB ve dier tehlikeli atklarla kartrmamakla,
tehlikeli atkla kirlenmi yalarn bertaraf iin Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine uymakla,
) (Deiik:R.G-30/3/2010-27537) (1) Atk yalarn tama lisans alm tayclar vastasyla evre lisansl ileme ve bertaraf tesislerine gnderilmesini salamakla,
d) Atk yalarn tesis dna tanmas durumunda Ulusal
Atk Tama Formunu doldurmakla,
e) 26 nc maddeye gre kayt tutmakla ve EK-2de yer alan
Atk Ya Beyan Formunu doldurarak takip eden bir sonraki
yln ubat ay sonuna kadar il evre ve orman mdrlne
gndermekle,
744 | 2011
f) (Deiik:RG-31/7/2009-27305) (1) Atk yalarn tanmasnda retici ile ileme veya bertaraf tesisi iletmecisi arasnda
uyumazlk kmas halinde, bu uyumazlk giderilemezse on
be gn iinde uyumazl il evre ve orman mdrlne
bildirmekle, bu sre iinde uyumazla konu olan atk yalar
kendi depolarnda muhafaza altna almakla,
ykmldr.
Motor ya
llkleri
reticilerinin ve ithalatlarnn
ykm-
MADDE 10 (1) Motor ya reticileri ve ithalatlar,

a) Kullanm sonras ortaya kan atk motor yalarnn bu
Ynetmelikte belirtilen kurallar dorultusunda toplanmasn,
ileme ve bertaraf edilmesini veya ihracatn salamakla ve
bununla ilgili olarak Bakanla beyanda bulunmakla, bu atklarn Ynetmelie uygun olarak ynetimlerini salamak amacyla
gerekli harcamalar karlamakla,
b) Atk motor yalarnn toplanmas amacyla gerekli sistemi
kurmak veya kurulmasn salamakla, uygun geici depolarn
belirlenmesini temin etmekle, ileme veya bertaraf tesislerini
kurmak veya kurdurtmakla, bu amala Bakanlktan (Deiik
ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) evre lisans almakla, kurulu olan
tesislerden yararlanmakla,
c) Piyasaya sunduu motor yann ambalaj kaplarnn etiketlerinde ve sat yerleri ile geici depolama noktalarnda; atk
yalarn bu Ynetmelik hkmleri dorultusunda toplanmas,
geici depolanmas, ileme ve/veya bertaraf edilmesini sala2011 | 745
yacak prosedre ilikin EK-4/A, EK-4/B ve EK-4/Cde yer alan

uyarlarn ve semboln kullancnn grebilecei yer ve ekillerde bulunmasn salamakla,
) Kendileri veya yetkilendirilmi kurulua katlmak suretiyle
atk motor yalarnn toplanmasn ve bu Ynetmelik esaslar
dorultusunda ynetimlerini salamak amacyla, halkn eitimi
ve bilinlendirilmesine ynelik almalar yapmakla,
d) Her yl sonu itibariyle atk ya toplama, tama, ileme ve
bertaraf faaliyetleri ile mevcut durum, yaanan sorunlar, planlanan ve yaplan yatrmlar, toplama ve ileme hedefleri hakknda rapor hazrlayarak Bakanla sunmakla
ykmldr.
Atk ya rafinasyon ve rejenerasyon tesisi iletmecilerinin
ykmllkleri
MADDE 11 (1) Atk ya rafinasyon ve rejenerasyon tesisi
iletmecileri,
a) Tesislerini bu Ynetmelikle belirlenen esaslara uygun olarak kurmak, Bakanln proje deiiklii talep etmesi durumunda bu artlar yerine getirmek ve Bakanlktan (Deiik
ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) evre lisans almakla,
b) Enerji Piyasas Dzenleme Kurumundan retim lisans
almakla,
c) Tesise gelen atk yalarn analizini yaparak veya yaptrarak EK-1de yer alan Atk Ya Kategorileri ve Msaade Edilen
Kirletici Parametre Snr Deerlerinde belirtilen kullanm esas746 | 2011
larna uygunluunu belgelemekle, uygun bulunan atk yan

Ulusal Atk Tama Formunu imzalayarak teslim almak ve bu
atk tama formlarn bir ay iinde il evre ve orman mdrlne gndermekle,
) Tesise gelen atk yalar PCB ve dier tehlikeli atklarla kartrmamakla, kategorilerine gre ayr depolamakla, tehlikeli
atkla kontamine olmu yalar kategori III olarak belirleyip
bunlar iin Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine uymakla,
d) Personel eitimi yapmak, acil nlem planlarn hazrlamak
ve 26 nc maddeye gre kayt tutmakla, bu kaytlar aylk olarak
Bakanla gndermekle,
e) Tesisin risk tayan blmlerinde alan personelin her
trl gvenliini salamakla ve bu blmlere izinsiz girileri
nlemekle,
f) Acil nlemlerle ilgili eitimli personel bulundurmak ve acil
durum sz konusu olduu zaman ilgili il evre ve orman mdrl ve Bakanla bilgi vermekle,
g) evreye zarar verilmemesi iin gerekli tedbirleri almak, bu
amala proses sonucu oluan atk miktar ile bunlarn tehlikeli
zelliklerinden kaynaklanan riskleri en aza drecek yntem
ve teknolojileri tercih etmek ve proses atklarn Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine uygun olarak bertaraf
etmekle,
) Tama formu ve lisans belgesi olmayan tayclardan gelen atk yalar tesise kabul etmemekle ve durumu ilgili il evre
2011 | 747
ve orman mdrlne bildirmekle,

h) Tesisin iletilmesini (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1)
evre lisans koullar dorultusunda Bakanln talep ettii
ekilde yapmakla
ykmldr.
NC BLM
Atk Yalarn Toplanmas ve Analizi
Ya retim beyan
MADDE 12 (1) Ya reticileri, bir nceki yl piyasaya srlen ya miktarlarn EK-3de yer alan Ya Beyan Formu ile her
yl ubat ay sonuna kadar Bakanla bildirmekle ykmldr.
Sz konusu bildirim yetkilendirilmi kurulular tarafndan
yeleri adna topluca yaplabilir.
Atk motor yalarnn toplanmas
MADDE 13 (1) Atk motor yalar, motor ya reticileri
veya bunlarn yetkilendirilmi kurulular tarafndan toplanr.
Bunlar dndaki gerek ve tzel kiiler tarafndan atk motor
yalar toplanmaz. Motor ya reticileri, lkenin her yanndan
atk motor yalarn toplayacak ekilde sistem kurmak ve bu
sistemi etkin olarak altrmakla ykmldr.
748 | 2011
Atk sanayi yalarnn toplanmas

MADDE 14 (1) Her trl sanayi dalndan kaynaklanan atk
sanayi yalarnn, kategori testleri yaptrlarak atk reticisi
tarafndan uygun yntemlerle ilenmesi veya bertaraf ettirilmesi salanr. Bu yalar ileyecek veya bertaraf edecek tesislerin
Bakanlktan (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) evre lisans
almas zorunludur.
Atk ya analizi
MADDE 15 (1) Kullanlan ya trnde deiiklik yaplmamas durumunda atk ya kategori analizleri atk reticisi
tarafndan bir kez yaptrlarak EK-2de yer alan Atk Ya Beyan
Formuyla Bakanla beyanda bulunulur. Atk ya kategori
analizleri yetkilendirilmi kurulular, ileme veya bertaraf
tesisleri tarafndan yaptrlm olan atk ya reticileri, tekrar
bir analiz yaptrmaya gerek olmadan bu analizleri kullanabilir.
Atk ya kategorisini etkileyecek koullarn olumas durumunda atk ya analizi yenilenerek Bakanla bilgi verilmesi
zorunludur.
(2) Atk ya analizleri, EK-1de yer alan Atk Ya Kategorileri
ve Msaade Edilen Kirletici Parametre Snr Deerlerinde belirtilen parametrelere gre Bakanlka yetki verilen zel veya
kamu kurum ve kurulularna ait laboratuarlarda yaptrlr.
(3) Atk motor yalarnn toplanmas aamasnda motor ya
reticileri veya bunlarn yetkilendirilmi kurulularnca kategori analizleri aylk olarak yaptrlarak Ulusal Atk Tama Formlaryla birlikte Bakanla gnderilir.
2011 | 749
(4) leme ve bertaraf tesislerinin atk ya kabul analizleri bu

tesisler tarafndan yaptrlarak ilgili Ulusal Atk Tama Formuna eklenerek aylk olarak Bakanla gnderilir. Yetkilendirilmi
kurululardan atk motor ya tedarik eden tesisler ikinci kez
atk ya analizi yaptrmakla ykml deildir. Ancak bu tesisler iletme gvenlii iin bu analizleri tekrarlayabilir.
DRDNC BLM
Tama ile lgili Hkmler
Atk yalarn tanmas

MADDE 16 (1) Atk yalarn tanmas, 31/3/2007 tarihli
ve 26479 sayl Resm Gazetede yaymlanan Tehlikeli Maddelerin Karayoluyla Tanmas Hakknda Ynetmelik hkmlerine gre yrtlr.
Aralarda ulusal atk tama formu bulundurma zorunluluu
MADDE 17 (1) Atk yalarn tanmas srasnda aralarda
ulusal atk tama formu bulundurulmas zorunludur. Aralarda bulundurulacak atk tama formlaryla ilgili olarak Tehlikeli
Atklarn Kontrol Ynetmeliinin ilgili hkmleri uygulanr.
BENC BLM
Geici Depolama, leme ve Bertaraf
750 | 2011
Geici depolama
MADDE 18 (1) Atk yalar 20 nci maddenin birinci fkrasnn (f) bendinde teknik detaylar verilen geirimsiz zemin zerine yerletirilmi tanklar/konteynerler iinde toplanr. Farkl
kategorideki atk yalar iin farkl tank/konteyner kullanlr.
Atk ya geici depolama tanklar/konteynerleri gstergeli,
ar dolmay nleyici tertibata sahip olmak zorundadr. Tanklar/konteynerler iaretli yere kadar doldurulur ve hibir zaman
tam dolu braklmaz. Tanklar/konteynerler kolayca doldurulabilir
ve
boaltlabilir
olmak
zorundadr.
Tanklarn/konteynerlerin az yeterli byklkte ve kapal, diplerinde toplanm kat veya amurumsu keltilerin temizlenmesi
iin gerekli dzenee sahip olmak ve yamur suyundan korunmak zorundadr.
(2) Atk yalar, krmz renkli ve zerinde "Atk Ya" ibaresi
yer alan tank/konteynerlerde depolanr. Farkl kategorilerdeki
atk yalar birbirleriyle kartrlmaz. Bu tanklarn iine su,
benzin, fuel-oil, boya, deterjan, solvent, antifiriz ve motorin gibi
herhangi yabanc bir madde kartrlmaz.
Atk motor yalar iin geici depolama tanklar /
konteynerleri
MADDE 19 (1) Motor ya reticisi, atk motor yalarnn
toplanmas amacyla sat yerlerine yakn noktalarda, ara bakm-muayene servis istasyonlarnda, akaryakt sat istasyonlarnda ve benzeri yerlerde atk motor ya geici depolama noktalar oluturur. EK-4/Ada yer alan uyar ve bilgiler ile EK4/Cde yer alan sembol, tketicilerin ve kullanclarn grebile2011 | 751
cei ve bilgilenebilecei ekilde bu noktalarda bulundurulur.

(2) Atk motor ya geici depolama tanklarnn
/konteynerlerinin hacmi en az 200 lt ve en fazla 1250 ltdir. Atk
motor yalar, krmz renkli, zerinde "Atk Ya" ibaresi yer
alan ve yamur suyundan korunan tank/konteynerlerde depolanr. Aralardan kan ya filtreleri atk motor ya geici depolama tanklarnn yannda bulunan ayr bir kapakl
konteynerde biriktirilir. Kesinlikle p kutusuna atlmaz veya
p depolama alanna gnderilmez. Kullanlm ya filtresi
konteyneri zerinde "Ya Filtresi" yazmak ve yamur suyundan korunmak zorundadr. Bu filtreler boaltldktan sonra
Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii kapsamnda depolanr
ve bertaraf edilir.
Atk ya rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri iin zel artlar
MADDE 20 (1) Atk ya rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde;
a) Atk ya rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinde EK-1de
yer alan Atk Ya Kategorileri ve Msaade Edilen Kirletici
Parametre Snr Deerlerinde belirtilen zellikteki atk yalar
ilenir.
b) Tesiste giri blm, atk kabul nitesi, depolama sahas,
laboratuvar, proses ve dier alma blmleri bulunur.
c) Tesis, atk ya nakliye aralarnn giri kna ve
konteyner veya tanklardaki ya almaya uygun olmak zorundadr.
) Tesisin evresi it veya duvarla evrilir ve bu alana perso752 | 2011
nelden bakasnn izinsiz girmesi yasaklanr.

d) Tesis iinde kullanlan tank veya konteynerler gstergeli
ve ar dolmay nleyici tertibata sahip olmak zorundadr.
Tank veya konteyner hibir zaman tam dolu braklmaz, ilerine amalar dnda baka hibir rn konulmaz. Bu tanklar,
tank diplerinde toplanm kat veya amurumsu keltilerin
gerektiinde temizlenebilmesi iin gerekli dzenee sahip olmak zorundadr.
e) Tesise gelen lisansl ara atk yala birlikte kabul biriminde
tartldktan sonra numune alma yerine gider. Ara srcs
numune alma yerinde laboratuvar sorumlusu gzetiminde
numuneyi alr. Tank iinde gelen atk yalar numune almadan
nce homojen hale getirilir. Varillerle gelen atk yalardan
numune alndktan sonra varillerin kapaklar hemen kapatlr.
Numunelerin ay saklanmas zorunludur.
f) Tesis alannn atk ya ile temasta olan ksmlarnda zemin
geirimsizliinin salanmas zorunludur. Bu amala kalnl en
az 25 cm olan betonarme zeminin ve havuzlama yan duvarlar
ilerinin, dklmelere kar geirimsizliini salamak amacyla
epoksi boya, geomembran ve benzeri tecrit malzemesi ile kaplanmas gereklidir. Atk kabul alan yamura kar korunur.
g) Atk ya kabul alannda gerekli emniyet tedbirleri ile dklme ve szmalara kar gerekli nlemler alnr.
) Gvenlik ve kolay mdahale iin ayakl tanklar tercih edilir. Tanklar krmz renkli ve zerindeki etiketlerde "Atk Ya"
ibaresi bulunur. Farkl trdeki atk yalar ayn tanka konulmaz.
Bu tanklar, tamaya neden olmayacak ve en az tank kapasitesi
2011 | 753
kadar hacme sahip gvenlik havuzu iinde bulunur. Tanklarn

bulunduu alanda kpkl yangn sndrme ve sulu tank
soutma sistemleri bulundurulur.
h) Atk ya tayan borular, szma veya herhangi bir nedenle
akmaya kar koruma altna alnr. Atk ya tayan borular
temiz su tayanlarn altnda bulunur. Pompa basnlar borularn hasar grmeyecek ekilde tasarlanr ve ayarlanr.
) Sahada ortaya kan yamur sular, ykama ve benzeri atk
sular ayr olarak toplanarak, Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinde yer alan snr deerlere uygun ekilde artlr.
i) Tesis iinde meydana gelebilecek dknt ve szntlar nlemek amacyla yeterli miktarda emici bulundurulur. Kullanlm emici malzemeler Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliine gre bertaraf edilir.
j) alma alanlarnda oluan grlt, evresel Grltnn
Deerlendirilmesi ve Ynetimi Ynetmelii kriterleri dorultusunda en son tekniklerle mmkn olduunca azaltlr.
k) Rafinasyon ve rejenerasyon tesislerinin ISO 14001 veya edeeri evre ynetim sistemine sahip olmas gerekmektedir.
Tesisler, (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537) (1) evre lisans
aldktan sonra bir yl iinde evre ynetim sistemini kurmak ve
buna ilikin belgeyi Bakanla gndermek zorundadr.
Atk yalarn enerji geri kazanm amacyla kullanm
MADDE 21 (1) II. kategori atk yalar ile I. kategori atk yalarn geri kazanm ilemleri sonucunda rn kalitesi tutturulamayan
atk yalar, enerji geri kazanm amacyla mevcut yakta ilave edi754 | 2011
lerek kullanlabilir. Bu amala Bakanlktan (Deiik ibare:R.G30/3/2010-27537) (1) evre lisans alnmas zorunludur. Buna ilikin
idari ve teknik esaslar Bakanlka belirlenir.
Atk yalarn bertaraf
MADDE 22 (1) (Deiik:R.G-30/3/2010-27537) (1) Geri kazanma uygun olmayan ve tehlikeli atk yakma tesislerinde bertaraf
edilmesi gereken III. Kategori atk yalar ile geri kazanm ilemlerinde ortaya kan tehlikeli nitelikli atklar ve bunlarla kirlenmi
malzemeler ve de atk ya depolama tanklarnn dip amurlar
Bakanlktan evre lisans alm tesislerde bertaraf ettirilir.
ALTINCI BLM
(Deiik blm bal:R.G-30/3/2010-27537)1 (1)
evre Lisans Alnmas ve Geri Kazanm rnlerinin Pazarlanmasna likin Hkmler
evre lisans alnmas
MADDE 23 (Bal ile birlikte deiik:R.G-30/3/201027537) (1)
(1) Atk ya rafinasyon ve rejenerasyon tesisi kurmak
ve/veya iletmek isteyen gerek ve tzel kiiler Bakanlktan
evre lisans almak zorundadrlar. evre lisans alnmas ilemlerinde evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
1
Bu Ynetmelikte yaplan deiiklikler /4/2010 tarihinde yrrle girer.
2011 | 755
Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr. Sz konusu Ynetmeliin Ek-3 C sinde yer alan Teknik Uygunluk Raporunun
ierii, bu Ynetmelik kapsamnda Bakanlka yaplacak almalarla belirlenir.
Lisansn iptali
MADDE 24 (Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
Geri kazanm rnlerinin satna ilikin hkmler
MADDE 25 (1) Geri kazanm rnleri tehlikeli atk iermez.
Bu rnler iin PCB parametresi I. Kategori atk yalar iin
belirlenen snr deeri aamaz.
(2) Geri kazanlan yalama yalarnn piyasaya tekrar rn
olarak srlebilmesi, Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunun
dzenleme, ynlendirme, gzetim ve denetimine tabidir. Bu
amala Enerji Piyasas Dzenleme Kurumundan lisans alnmas
zorunludur.
(3) 10/9/2004 tarihli ve 25579 Sayl Resm Gazetede Yaymlanan Petrol Piyasasnda Uygulanacak Teknik Kriterler Ynetmeliine gre atk yalarn geri dnmyle elde edilen yalarn
piyasaya sunumunda ambalaj zerine okunacak ekilde "ATIK
YADAN RETLMTR" ifadesinin konulmas zorunludur.
YEDNC BLM
eitli ve Son Hkmler
756 | 2011
Kayt tutma ykmll

MADDE 26 (1) Atk ya reticileri, yetkilendirilmi kurulular, ya reticileri, ileme ve bertaraf tesisleri, 5/7/2008
tarihli ve 26927 sayl Resm Gazetede yaymlanan Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmeliin EK-IVnde belirtilen atk kodlarn esas alarak atk yalara ilikin ilemler hakknda kayt tutmakla ykmldr. Bu amala;
a) Atk ya reticilerince atk ya beyan formu, analiz belgesi
ve ulusal atk tama formu,
b) Ya reticilerince ya beyan formu,
c) Motor ya reticileri ve yetkilendirilmi kurulularca ya
beyan formu, analiz belgesi, ulusal atk tama formu, fatura ve
sevk irsaliyesi,
) leme ve bertaraf tesislerince analiz belgesi, ulusal atk tama formu, atk al ve rn sat faturalar ile sevk irsaliyesi
kullanlr.
(2) Bu belgeler atk ya reticileri, yetkilendirilmi kurulular, ya reticileri, ileme ve bertaraf tesisleri tarafndan en az
be yl sreyle muhafaza edilir.
Tketicinin bilgilendirilmesi
MADDE 27 (1) Ya reticileri, atk yalarn kaynakta uygun bir ekilde biriktirilmesi ve toplanmas iin halkn bilgilendirilmesi ve bilinlendirilmesine ynelik eitim ve kampanyalar dzenlemekle ykmldr.
2011 | 757
(2) Ayrca, motor yalarn retenler, kendi markalar ile piyasaya srenler veya ithal edenler, motor yalarnn sat yerlerinde,
geici depolama noktalarnda ve ilgili dier yerlerde EK-4/Ada
yer alan uyar ve bilgiler ile EK-4/Cde yer alan sembol, motor
yalarnn dolum yapld ambalajlarn etiketlerinde ise EK4/Bde yer alan uyar ve bilgiler ile EK-4/Cde yer alan sembol
tketicilerin ve kullanclarn grebilecei ve okuyabilecei ekilde
bulundurmak zorundadr. Bu sembol, sar renk ile karakterize
edilen bir ya damlas ile bu damla iinde yer alan yeil renkli
birbirini takip eden adet dairesel ok iaretinden oluur. Sembol;
rn etiketinin aklayc ibareler yazan yznde, kullanlan irket
logosunun en az % 20 alan kadar byklkte veya 0.5 cm2den
kk olmayacak ekilde yerletirilir.
MADDE 28 (1) 21/1/2004 tarihli ve 25353 sayl Resm Gazetede yaymlanan Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii yrrlkten kaldrlmtr.
evre ynetimi sisteminin kurulmas
GEC MADDE 1 (1) Bakanlktan lisans alm olan mevcut rafinasyon ve rejenerasyon tesisleri, 20 inci maddenin birinci fkrasnn (k) bendi gereince evre ynetim sistemlerini bu
Ynetmeliin yaym tarihinden itibaren bir yl iinde kurmak
ve buna ilikin belgeyi Bakanla gndermekle ykmldr.
Atk yalarn tanmas ve tama aralarnn lisans alma
zorunluluu
GEC MADDE 2 (1) Atk yalarn tanmas ve tama
758 | 2011
aralarnn lisans almasna ilikin esaslar 1/1/2010 tarihine

kadar aada yer alan hkmlere gre yrtlr.
a) Atk yalarn tanmas ilgili il evre ve orman mdrlnden tama lisans alm gerek ve tzel kiilerce atk yan
kategorisine uygun aralarla yaplr. I., II., III. kategori atk
yalar iin taycnn ayr aralarnn bulunmas veya ayn ara
iinde farkl kategorilerde atk yan birbirlerine karmadan
tanmasna uygun teknik donanmn olmas gerekir. Atk ya
tama aracnn d yzeyi krmz renkli olur, tankn zerinde
"Atk Ya Tama Arac" ibaresi bulunur ve tad atk yan
kategorisi belirtilir. Tama tankerlerine bu rnlerin dnda
hibir rn konulmaz ve tanmaz.
b) Atk ya tayacak aralar on ya snrn aamaz. Atk ya
tayacak aralarda; basnca dayankl emme hortumu, santrifj
pompa, pompa giriinde kaba partiklleri szecek bir filtre,
emi yaplan atk motor ya miktarn tespit edecek saya,
muhtelif boru balant aparatlar ve f tama aparatnn bulunmas zorunludur. Atk ya sayalarnn kalibrasyonlar
aracn bal olduu lisansl firma tarafndan dzenli olarak
yaptrlr.
c) Tamann variller iinde yaplmas durumunda varillerin
krmz renkte olmas "Atk Ya" ibaresinin variller zerinde
bulunmas zorunludur. Bu variller atk ya tama dnda
baka amalarla kullanlamaz. Variller palet zerinde sabitlendikten sonra aralara yklenir.
) Aralarda gerekli koruyucu malzeme olarak eldiven, nlk, emniyet gzl, emniyet ayakkabs, kuru kimyevi tozlu
2011 | 759
yangn sndrme cihaz, salma ve dklmelere kar atk ya

temizleme kiti bulundurulur. Bu kitler dklen atk yan yaylmasn engelleyici ve atk ya emen aparatlar ierir. Aralarda acil durum talimatnn bulundurulmas zorunludur. Bu
talimat srclerin kolaylkla grebilecei bir yere aslr.
d) Atk ya tamak isteyen gerek ve tzel kiiler, atk ya tama lisans almak iin EK-5de belirtilen esaslara gre ilgili il evre
ve orman mdrlne bavuruda bulunur. Lisans, bavuruda
bulunan aracn/aralarn ait olduu firmaya ve gerekli teknik
donanma haiz araca/aralara verilir. Bu hkmler kara tamacl iin uygulanr. Bu lisans yl iin geerlidir ve devredilemez.
Bu sre sonunda yenilenmesi gerekir. Lisans alan, ancak tamaclkta ngrlen standartlara uymayan firmalarn lisanslar il evre
ve orman mdrlnce iptal edilir.
Atk ya tama aralar iin teknik artlarn salanmas
GEC MADDE 3 (1) Geici Madde 2 de yer alan atk ya
tama aralar iin belirlenen teknik artlar, mevcut lisansl
aralarda bu Ynetmeliin yaym tarihinden itibaren bir yl
iinde salanr.
Yrrlk
MADDE 29 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinde yrrle
girer.
Yrtme
760 | 2011

Tarihi
Says
30/7/2008
26952
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Mevzuatn Yaymland Resm Gazetenin

Tarihi
Says
1.
31/7/2009
27305
2.
30/3/2010
27537
EK-1
ATIK YA KATEGORLER VE MSAADE EDLEN
KRLETC PARAMETRE SINIR DEERLER
I. KATEGOR ATIK YA: Bu kategoride yer alan atk yalardaki PCB, toplam halojen ve ar metal gibi kirleticiler aadaki tabloda verilen snr deerlerin altndadr. Bu kategorideki
atk yalarn ncelikle rejenerasyon ve rafinasyon yolu ile geri
kazanmlarnn salanmas gerekmektedir. Bu kategorideki
yalar 21 nci maddede belirtilen koullar nedeniyle enerji geri
kazanm amacyla kullanlabilir.
II. KATEGOR ATIK YA: Bu kategorideki atk yalar Bakanlktan (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537) evre lisans
alm tesislerde enerji geri kazanm amacyla kullanma uygun
atk yalardr. Ancak klorr, toplam halojen ve PCB parametreleri almayan endstriyel atk yalarn rejenerasyon ve
rafinasyon yoluyla geri kazanm mmkndr.
2011 | 761
III. KATEGOR ATIK YA: Bu kategoride yer alan atk yalardaki ar metaller aadaki tabloda verilen snr deerlerin
zerindedir. Klorr ile toplam halojenler 2000 ppmin, PCB ise
50 ppmin zerindedir. Rejenerasyon ve rafinasyona uygun
olmayan, yakt olarak kullanlmas insan ve evre sal asndan risk yaratan ve (Deiik ibare:R.G-30/3/2010-27537)
evre lisans tehlikeli atk yakma tesislerinde yaklarak zararsz
hale getirilmesi gereken atk yalardr.
TABLO
Kirleticiler
Msade
Edilen
Msade Edilen Msade

Snr Snr Deerleri
Deerleri
(I.Kategori
Edilen
Snr Deerleri
(II.Kategori
(III.Kategori
Atk Ya)
Atk Ya)
Atk Ya)
Arsenik
< 5 ppm
Max.
5 ppm
>
5 ppm
Kadmiyum
< 2 ppm
Max.
2 ppm
>
2 ppm
Krom
< 10 ppm
Max.
10 ppm
>
10 ppm
Klorr
Max. 200 ppm
Max. 2000 ppm
> 2000 ppm
Kurun
< 100 ppm
Max. 100 ppm
> 100 ppm
Max. 200 ppm
Max. 2000 ppm
> 2000 ppm
Toplam Halojenler
Poliklorlubifeniller
762 | 2011

(PCB)(1)
Max. 10 ppm
Max.
50 ppm
Parlama Noktas
Min. 38 C
Min. 38 C
> 50 ppm
(1) Atk yalarda PCB analizi TS EN 12766-1, TS EN 127662, TS EN 12766-3, izolasyon svlarnda ise TS EN 61619a gre
yaplacaktr. PCB lmleri Bakanln uygun bulmas halinde sektrel bazda yaplabilir.
EK-2
(......) YILINA AT ATIK YA BEYAN FORMU
1 Atk ya reticisinin;
Ad
Adres :
Vergi No
Telefon
Faks
E-mail:
2 Tesiste kullanlan yalarn trleri, ticari isimleri ve miktarlar (ton/yl);
a)
b)
2011 | 763
c)
)
3 Tesisinizden kaynaklanan atk yalarn atk kodunu ve
miktarn belirtiniz.
Atk Kodu (*)
Miktar (Ton/Yl)
(*) Sz konusu atk kodlar 5/7/2008 tarihli ve 26927 sayl

Resm Gazetede yaymlanan Atk Ynetimi Genel Esaslarna
likin Ynetmeliin EK-IV nde yer alan Atk Listesinden
faydalanlarak doldurulacaktr.
4 Tesisinizden kaynaklanan atk yalar kategori ve miktarna gre aadaki tabloda belirtiniz.
Atk Ya Kategorisi
Miktar (Ton/Yl)
I. kategori
II. kategori
III. kategori
(Atk ya kategori analiz raporu bu Beyan Formuna eklenecektir.)

764 | 2011
5 Atk yanz tesisinizde geici olarak depolanyor mu?

Ksaca depolama yntem ve tekniiniz hakknda bilgi veriniz.
6 Atk yalarnz tayan aracn lisans numarasn belirtiniz.
7 Atk yalarnz hangi ileme/bertaraf tesislerine
Kanununun 26 nc maddesine gre geree aykr belge dzenleyenlere verilecek cezalarn bilgim dahilinde olduu hususunda gereini arz ederim.
EK-3
YA BEYAN FORMU
1 FRMA LE LGL BLGLER:
Firma Ad
Adres :
Vergi No
Telefon
Faks
E-mail:
evre Sorumlusunun Ad Soyad:
2011 | 765
2 YA MKTARI (Bir nceki yla ait net sat rakamlar

dikkate alnacaktr.)
YA CNS
(Ya cinsleri aada yer
alan parantez ii snflandrmaya gre verilecektir.)
MKTARI (TON/YIL)
1.
2.
3.
4.
Ya Cinsleri:
a) Tat yalar (benzinli motor, dizel motor, anzman ve diferansiyel, transmisyon, gres ve dier zel tat yalar),
b) Sanayi yalar (hidrolik sistem, trbin ve kompresr, kzak, ak-kapal dili, sirklasyon, metal kesme ve ileme, metal
ekme, tekstil, sl ilem, s transfer, izolasyon ve koruyucu,
izolasyon, trafo, kalp, buhar silindir, pnmatik sistem koruyucu, gda ve ila endstrisi, kat makinesi, yatak ve dier zel
endstriyel yalar ve endstriyel gresleri),
c) zel mstahzarlar (kalnlatrc, koruyucu, temizleyici ve
benzeri)
766 | 2011
Kanununun 26 nc maddesine gre geree aykr belge dzenleyenlere verilecek cezalarn bilgim dahilinde olduu hususunda gereini arz ederim.
EK-4/A
Alm olduunuz rnn, kullanm sresi dolup, atk ya haline geldiinde
insan ve evre salnn korunmas amacyla en yaknnzda bulunan atk ya
geici depolama, geri kazanm veya bertaraf tesisine teslim edilmesi gerekmektedir. Bu amala;
1 - Atk ya; temiz, bo ve az sk ekilde kapatlabilir, geni azl olmayan,
szdrmaz, yere dklmesine neden olmayacak bir kaba, mmknse kendi orijinal
kabna koyunuz.
2 - Atk yaa kesinlikle benzin, fuel oil, deterjan, boya, zc, antifriz veya
mazot gibi baka sv kartrmaynz, kesinlikle topraa, suya, kanalizasyon
sistemine, p konteynerine v.b. ortama dkmeyiniz, soba ve kazanlarda yakmaynz.
3 - Ya filtresini plastik, yrtk olmayan ve yrtlmaya ve delinmeye dayankl
polietilen plastik bir torbaya koyunuz.
2011 | 767
Ek-4/B
-Atk ya topraa, suya, kanalizasyona ve pe dkmeyiniz.
-Herhangi bir petrol rn veya kimyasal ile kartrmaynz.
-Soba ve kazanlarda yakmaynz.
-Temiz, salam ve az sk ekilde kapatlm bir kap iinde en yakn atk ya
toplama noktasna cretsiz olarak teslim ediniz.
-ocuklardan uzak tutunuz.
Ek-4/C
Geri Kazanlabilir Ya
EK-5
ATIK YALARIN TAINMASI AMACIYLA L EVRE VE
ORMAN MDRLKLERNE YAPILACAK LSANS
BAVURULARINDA STENECEK BLG VE BELGELER
1 Ara lisans iin il evre ve orman mdrlklerine yaplacak
bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
vergi numaras,
b) Aracn tipi,
) Ara sahibinin ad, i adresi ve telefon numaras,
d) Tanacak atk yalarn kategorileri,
e) Aracn tayaca atk ya konteyner tr (paletlenmi varil, tank vs.),
768 | 2011
f) Tanacak atklarn herbiri iin ayr ayr fiziksel ve kimyasal

zellii, kaza annda insan ve evre salna olabilecek olumsuz etkilerin en aza indirilmesi iin alnacak tedbirler,
g) Olabilecek kazalara kar ilk mdahale ve ilk yardmda
h) Atk ya tayacak her bir ara iin Trk Standartlar Enstits tarafndan "Tehlikeli Maddelerin Karayollarnda Tanmas Hakknda Ynetmelik" erevesinde atn bulunduu tehlike
grubuna gre aracn sahip olmas gereken donanmlara ve
zelliklerine sahip olduunu gsterir "Uygunluk Belgesi".
2 Aracn bal olduu firmann lisanslandrlmas iin il
evre ve orman mdrlklerine yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
a) Firmann ad, adresi, telefon numaras, vergi numaras,
b) Firma sahibinin / sahiplerinin ad, adresi, telefon numaras,
c) Atk ya tamaya uygun donanma haiz nakliye arac says,
) Lisans alacak aralarn plakalar,
d) Yetkilendirilmi kurum/kurululardan alnan tehli-keli
madde tayan ara srcleri iin verilen src eitim
serfitikas,
e) Tanacak atk yalarn, "Tehlikeli Maddelerin Kara-yolu ile
Tanmas Hakknda Ynetmelik"e gre tehlikeli grup numaras.
EK 6
(Mlga:R.G-30/3/2010-27537) (1)
2011 | 769
770 | 2011
BTKSEL ATIK YALARIN KONTROL YNETMEL
BTKSEL ATIK YALARIN KONTROL

YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar ve Genel lkeler
Ama
Madde 1 Bu Ynetmeliin amac, bitkisel atk yalarn
retiminden bertarafna kadar, evreye zarar verecek ekilde
dorudan veya dolayl bir biimde alc ortama verilmesinin
nlenmesini, bu atk yalarn ynetiminde gerekli teknik ve
idari standartlarn oluturulmasn, geici depolama, geri kazanm ve bertaraf tesislerinin evreyle uyumlu ynetimi iin buna
ynelik prensip, politika ve programlarn belirlenmesi amacyla
hukuki ve teknik esaslarn dzenlenmesini salamaktr.
Kapsam
Madde 2 Bu Ynetmelik; bitkisel atk yalarn geici depolanmas, toplanmas, tanmas, geri kazanlmas, bertaraf,
ticareti, ithalat ve ihracat ile transit geiine ilikin yasak, snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri, tabi olunacak hukuki ve cezai sorumluluklar dzenler.
Yemlik yalarn kullanmna ilikin esaslar, bu Ynetmeliin
kapsam dndadr.
Dayanak
Madde 3 Bu Ynetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl
2011 | 771
evre Kanununun 8, 11 ve 12 nci maddeleri ile 1/5/2003 tarihli

Hakknda Kanunun 2 nci maddesinin (d) bendine dayanlarak
hazrlanmtr.
Tanmlar
Bitkisel Ya: Bitkisel kkenli ve kullanm amacna uygun
olarak piyasaya arz edilen gda yalarn,
Ham Ya: Bitkisel yal tohumlardan veya meyvelerden muhtelif fiziksel ve kimyasal ilemlerle elde edilen ya rnn,
Yemeklik Bitkisel Ya reticisi: Gda iin kullanm amacna
uygun olarak ya reten tesisleri ileten veya bu yalar ithal
eden gerek ve tzel kiileri,
Atk Ya reticisi: Bitkisel atk ya olumasna neden olan,
kaynan bilinmemesi durumunda ise bu tr atklar mlkiyetinde bulunduran gerek ve tzel kiileri,
Bitkisel Atk Ya: Rafine sanayinden kan soap-stocklar,
tank dibi tortular, yal topraklar, kullanlm kzartmalk
yalar, eitli tesislerin ya tutucularndan kan yalar ve
kullanm sresi gemi olan bitkisel yalar,
Atk Ya: Bitkisel atk yalar,
Soap-Stock: Bitkisel ham yalarn rafinasyonunda serbest ya
asitlerinin kostik ile ntralizasyonu ve ykama sonrasnda ayr772 | 2011
trlan yan rn,

Kullanlm Kzartmalk Yalar: Yksek scaklk altnda okside olmu, tekrar kullanm salk asndan uygun olmayan
kzartma yalarn,
Tank Dibi Tortu: Ya reten tesislerin ham bitkisel ya depolarnda dibe ken ve ya ihtiva eden tortular,
Yal Toprak: Yemeklik bitkisel ya rafinasyonu sonucu ortaya kan yal topraklar,
Bertaraf: 14/3/2005 tarihli ve 25755 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii veya
Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii kapsamnda nihai bertaraf
ilemlerini,
Geri Kazanm: (Deiik:RG-30/3/2010-27537)1(1) Atk yalarn, Bakanlktan evre lisans alm geri kazanm tesisleri tarafndan toplanarak endstride kullanlacak yar mamul (kle
sabun, stearin, kimya sanayinde kullanlacak hammadde ve
benzeri) ve rn (sabun, biyodizel ve benzeri) elde edilmesi
ilemlerini,
rn: Atk yalarn ilenmesi ve eitli katklarla kartrlmas sonucu oluan ve standard olan nihai maddeyi,
Rafinasyon: Ham yalarn rafine edilerek, ulusal veya uluslararas standartlar ile artnamelere uygun yemeklik bitkisel ya
elde edilmesi ilemlerini,
1
2011 | 773
Toplayc: Lokanta, restoran, yemek fabrikalar, otel, motel,

yemekhaneler, turistik tesisler, tatil kyleri gibi yerlerden kullanlm kzartmalk ya toplayacak gerek ve tzel kiileri,
Geici Depolama: Atk yalarn geri kazanm veya
bertarafndan nce tesis sahasnda veya ayr bir alanda bu Ynetmelikteki teknik koullara gre belirli bir sre depolanmasn,
Ulusal Atk Tama Formu: Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin ekinde bulunan tama formlarn,
Lisans: (Mlga:RG-30/3/2010-27537) (1)
Akreditasyon: Laboratuvarlarn, muayene ve belgelen-dirme
kurulularnn ulusal veya uluslararas kabul grm teknik
kriterlere gre altnn deerlendirilmesi ve yeterliliinin
onaylanmas ve dzenli aralklarla denetlenmesi ilemini,
Sabun: Ya asitlerinin alkali hidroksitler ile reaksiyonu sonucunda elde edilen genellikle temizleyici olarak kullanlan rnleri,
Biyodizel : Her trl biyolojik orjinli yalarn bir katalizatr
eliinde ksa zincirli bir alkol ile (metanol veya etanol) reaksiyonu sonucunda aa kan ve yakt olarak kullanlan rn,
(Ek:RG-30/3/2010-27537)(1) evre Lisans: 29/4/2009 tarihli ve
dzenlenen lisans,
(Ek:RG-30/3/2010-27537)(1) Tama Lisans: Bitkisel atk ya
tamacl yapmak isteyen ara sahibi firmalarn il evre ve
orman mdrlnden alacaklar belgeyi,
ifade eder.
774 | 2011
Genel ilkeler
Madde 5 Atk yalarn ynetimine ilikin ilkeler unlardr:
a) Atk yalarn ithali yasaktr. hracat ve transit geiiyle ilgili kurallar Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine tabidir.
b) Atk yalarn kaynakta azaltlmas ve geri kazanlmas
esastr. Geri kazanma uygun olmayan atk yalar bu Ynetmelik hkmleri dorultusunda bertaraf edilir.
c) Atk yalar ile bu yalarn ilenmesi sonucu oluan atklarn evreye zarar verecek ekilde depolanmas, tanmas, dorudan veya dolayl bir biimde yzey sular ile yeralt suyuna,
denizlere, kanalizasyona, drenaj sistemleri ile topraa verilmesi
ve mevcut dzenlemeler ile belirlenen snr deerleri aarak
hava kirliliine neden olacak ekilde yaklmas yasaktr.
d) Kullanlm kzartmalk yalarn dorudan veya dolayl
olarak yemeklik yalara, ham yalara, mineral yalara kartrlmas ve dorudan yakt olarak kullanlmas yasaktr.
e) Atk yalarn kaynakta ayr depolanmas esastr.
f) Atk yalarn yaratt evresel kirlenme ve bozulmadan
doan zararlardan dolay, atk ya reticileri, toplayclar,
tayclar, geri kazanm ve bertaraflar kusur art aranmakszn sorumludur.
g) Bitkisel yalarn rafinasyonu sonucu ortaya kan yal
topraklar, orman ve aalandrma alanlarna, tarm arazilerine
ve buna benzer yerlere braklamaz, ak alanlarda kontrolsz
2011 | 775
olarak geici depolanamaz, geri kazanm imkanlarnn bulunmamas durumunda bertaraf edilir.
h) Boaltlm olan toplama kaplar, tank ve kontey-nerlerin
geri kazanm tesislerinde ve geici depolama alanlarnda temizlenmesi zorunludur.
) Atk yalar, toplama (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537)(1)
evre lisansl geri kazanm tesisleri ile geici depolama izni
alm toplayclar tarafndan toplanr. Bunun dndaki gerek
ve tzel kiiler tarafndan atk yalar toplanamaz, alnp satlamaz.
j) Atk yalar ile kontamine olmu bitkisel yalar, atk ya
olarak deerlendirilir ve bu Ynetmelik hkmlerine gre geri
kazanlr veya bertaraf edilir.
k) Kullanlm kzartmalk ya reten lokanta, yemek fabrikalar, otel, motel, yemekhaneler, turistik tesisler ve tatil kyleri
ile dier benzeri tesisler, bu yalarn toplanmas iin (Deiik
ibare:RG-30/3/2010-27537)(1) evre lisansl geri kazanm tesisleriyle veya toplayclarla yllk szleme yapmakla ykmldrler. Bu yalarn cretsiz olarak geri kazanmcya veya toplayclara teslim edilmesi esastr.
l) Atk yalarn toplanmas, geici depolanmas, geri kazanm veya bertaraf uzman kiilerce yaplr. Bu hususlarda, ilgili
tesislerde konu hakknda uzmanlam teknisyen ve mhendis
bulundurulur.
m) Atk yalarn ynetiminden kaynaklanan her trl evresel zararn giderilmesi iin yaplan harcamalar kirleten der
776 | 2011
prensibine gre atklarn ynetiminden sorumlu olan gerek ve

tzel kiiler tarafndan karlanr. Atk yalarn ynetiminden
sorumlu kiilerin evresel zarar durdurmak, gidermek ve
azaltmak iin gerekli nlemi almamas veya bu nlemlerin
ve kurulularnca yaplan gerekli harcamalar 21/7/1953 tarihli
ve 6183 sayl Amme Alacaklarnn Tahsil Usul Hakknda
Kanun hkmlerine gre atk yalarn ynetiminden sorumlu
olanlardan tahsil edilir.
KNC BLM

Madde 6 Bakanlk, bu Ynetmeliin uygulanmasna ynelik ibirliini ve koordinasyonu salamak, atk ya ynetim
planlarn hazrlamak, atk ya geri kazanm tesislerini dzenli
olarak denetlemek, ulusal atk tama formunu oluturmak,
toplama ve bertaraf (Deiik ibare: RG-30/3/2010-27537)(1)
evre lisans vermekle grevli ve yetkilidir.
Mlki amirlerce alnacak tedbirler
Madde 7 Mahallin en byk mlki amiri;
a) Belediyelerin yetki alan dnda bulunan kullanlm kzartmalk ya reten atk reticilerini belirleyerek bunlarn
2011 | 777
toplama (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537)(1) evre lisans

alm geri kazanm tesisleriyle veya geici depolama izni verilen toplayclarla yllk szleme yapmalarn salamak, szleme yapmayanlara gerekli cezai ilemi uygulamakla,
b) Geici depolama alanlarnn 17 nci madde ve Ek-1de verilen teknik zelliklere gre kurulmasn salamak, bunlara 23
nc maddeye gre izin vermek, izin verilen ve izni iptal edilen
depolama alanlarn Bakanla bildirmekle,
c) Bu Ynetmelik kapsamna giren atk ya geri kazanm tesislerini tespit ederek toplama (Deiik ibare:RG-30/3/201027537)(1) evre lisans almak zere Bakanla mracaat etmelerini salamakla,
d) Geri kazanm tesislerini ve geici depolama alanlarn dzenli olarak denetlemekle,
e) Atk ya tama lisans vermek, lisans verilen ve lisans iptal edilen firma ve aralar Bakanla bildirmekle,
f) Belediyelerden, atk ya reticilerinden, toplayc-lardan,
geri kazanm tesislerinden alnacak bilgileri ve ulusal atk tama formlarn deerlendirerek, ilde oluan atk ya miktarlarn, geri kazanlan ve bertaraf edilen miktarlar yllk olarak
Belediyelerce alnacak tedbirler
Madde 8 Bykehir belediyeleri ve belediyeler;
778 | 2011
a) Yetki sahasnda bulunan lokantalar, sanayi mutfaklar,

oteller, tatil kyleri, motel ve yemekhaneler, hazr yemek retimi yapan firmalar ile dier yerlerde gerekli denetimleri yaparak kullanlm kzartmalk yalarn kanalizasyona dklmesini
nlemekle,
b) Snrlar dahilinde kullanlm kzartmalk ya reten iletmelerin (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537)(1) evre lisansl
geri kazanm tesisleriyle veya valilikten geici depolama izni
alm toplayclarla yllk szleme yapmalarn salamak, buna
ilikin kaytlar ilgili valilie bildirmek, szleme yapmayanlara
gerekli cezai ilemi uygulamakla,
c) 2008 ylndan itibaren kullanlm kzartmalk yalarn hanelerden toplanmas iin gerekli sistemi kurmak, halk bu konuda bilgilendirerek atk ya toplama faaliyetlerini 2008 yl
itibariyle balatmakla,
Yemeklik bitkisel ya reticilerinin ykmllkleri
Madde 9 Yemeklik bitkisel ya reticileri;
a) Kzartmalk ya ambalajlarnn etiketlerinde Ek-2de yer
alan evre bilgisine yer vermekle,
b) Piyasaya srlen kzartmalk ya miktarlarn yllk olarak
c) Atk yalar tama lisansl aralarla geri kazanm veya bertaraf tesisine gndermekle,
2011 | 779
d) Kullanlm kzartmalk yalarn dzenli olarak toplanmas amacyla halkn eitimi ve bilinlendirilmesine ynelik almalar desteklemekle,
ykmldrler.
Atk ya reticisinin ykmllkleri
Madde 10 Atk ya reticileri;
a) Atk yalar dier atk madde ve plerden ayr olarak biriktirmekle,
b) Faaliyetleri sonucu oluan atk yalarn biriktirilmesi iin
szdrmaz, i ve d yzeyleri korozyona dayankl bidon,
konteyner ve tank gibi toplama kaplarn kullanmakla,
c) Atk yalar (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537)(1) evre
lisansl tayclarla lisansl geri kazanm veya bertaraf tesislerine gndermekle,
d) Atk ya sevkyatnda ulusal atk tama formu kullanmak
ve her tamadan sonra bunlarn bir kopyasn ilgili valilie gndermek, bu belgeleri be yl sreyle tesiste muhafaza etmekle,
e) (Deiik: RG-31/7/2009-27305) Geri kazanm veya bertaraf
tesisleriyle olabilecek uyumazlklar ilgili il evre ve orman
mdrlne bildirmek, uyumazlk giderilinceye kadar
uyumazla konu olan atk yalar kendi depolarnda muhafaza altnda bulundurmakla,
ykmldrler.
Atk ya geri kazanm tesisi iletmecilerinin ykmllkleri
Madde 11 Atk ya geri kazanm tesisi iletmecileri;
780 | 2011
a) Bakanlktan atk ya toplama (Deiik ibare: RG30/3/2010-27537)(1) evre lisans almakla,

b) Faaliyetlerine ilikin raporlarn yllk olarak ilgili valilie
gndermekle,
c) Atk yan tesise kabul kriterlerini belirlemek, atk yan
tama formunda belirtilen atk tanmna uygunluunu tespit
etmekle,
d) Kullanlm kzartmalk yalarn toplanmas iin geri kazanm tesisleri dnda kurulacak geici depolama alanlarn, bu
Ynetmeliin 17 nci maddesine gre kurmak, bu alanlar iin 23
nc maddeye gre geici depolama izni almakla,
e) Tesise getirilen atk yalarn analizini yaparak retici beyanna uygunluunu tespit etmek, atk yan uygun bulunmas
halinde ulusal atk tama formunu imzalayarak teslim almak
ve atk tama formlarnn bir nshasn her tamadan sonra
ilgili valilie gndermekle,
f) Tesise kabul edilen atk yalar ayr depolamakla,
g) Personeline geri kazanm faaliyetlerinin gerektirdii nitelikte eitim vermek, acil durum planlarn hazrlamak, atk
ynetimiyle ilgili iletme kaytlarn tutmak ve bu kaytlar be
yl sreyle tesiste bulundurmakla,
h) Geri kazanm ilemleri sonucunda ortaya kan atklar ve
bunlarla kontamine olmu malzemeleri bertaraf etmek veya
ettirmek, buna ilikin harcamalar karlamakla,
) Tama formu ve lisans belgesi olmayan tayclarla getiri2011 | 781
len atk yalar tesise kabul etmemek ve durumu ilgili valilie

bildirmekle,
j) Toplaycyla olan szleme iptallerini ilgili valilie bildirmekle,
k) Tesise giren atk yalara ait ulusal atk tama formu ve
sevk irsaliyeleri ile kan yar mamul ve rnlere ait sat faturalar ve mevzuata uygun gerekletirilen bertaraf kaytlarnn
Sanayi Odalar veya Ticaret ve Sanayi Odalar tarafndan deerlendirilerek girdiler ve ktlar ynnden biyodizel retim tesisleri iin alt aylk, dier tesisler iin yllk toplamlar gsteren
onayl belgeyi Bakanla sunmakla,
l) Bu Ynetmeliin 16 nc maddesinin (b) bendinin denetlenmesi amacyla rn analizlerini alt aylk dnemlerde Bakanln uygun grecei akredite bir laboratuvarda yaptrmak, bu
amala numunelerin ilgili valiliin gzetiminde laboratuvar
sorumlusu tarafndan alnmasn salamak ve analiz sonularn Bakanla ulatrmakla,
ykmldrler.
Kullanlm kzartmalk ya toplayclarnn ykmllkleri
Madde 12 Kullanlm kzartmalk ya toplayclar;
a) Geici depolama alanlarn 17 nci madde ve Ek-1de ki teknik zelliklere gre kurmakla,
b) Kurulacak geici depolama alanlar iin 23 nc madde
gereince valilikten izin almakla,
782 | 2011
c) Geri kazanm tesisleriyle szleme yapmak, geici depolama izni mracaatlarnda bu szlemeyi valilie ibraz etmekle,
d) Szleme yaptklar lokanta, yemek fabrikalar, otel, motel,
yemekhaneler, turistik tesisler ve tatil kyleri gibi toplama
noktalarna biriktirme bidon ve konteynerlerini temin etmekle,
e) Boaltlan tama aralarn, bidon ve konteynerleri her defasnda temizlemek, temizlenmeyen biriktirme kaplarn toplama noktalarna datmamak, temizleme ileminden kaynaklanan ykama sularn dorudan kanalizasyona vermemekle,
f) Toplanan ve geri kazanm tesisine sevk edilen kullanlm
kzartmalk ya miktarlarn aylk olarak ilgili valilie bildirmekle,
g) Geri kazanm firmasyla ortaya kacak anlamazlklar ve
szleme iptalleri hakknda valilie bilgi vermekle,
ykmldrler.
NC BLM
Atk Yalarn Tanmas
Atk yalarn tanmas

Madde 13 Atk yalarn tanmas, ilgili valilikten tama lisans alm gerek ve tzel kiilerce yaplr. Atk Yalar tanrken
kaza sonucu yan dklmesinden oluacak zararlar ile bertaraf
masraflarnn tayan tarafndan karlanmas zorunludur.
2011 | 783
Tama arac; beyaz renkte ve ara kasasnn veya tanknn

her iki yznde yeil renkte, dikey ykseklii en az 20 cm olan
Bitkisel Atk Ya Tama Arac ibaresi bulunacaktr. Tama
aralarnn kasa veya tanklar; szdrmaz, koku nleyen ve
kolaylkla temizlenebilir bir sisteme sahip olmas zorunludur.
Atk ya tayclarnn lisans alma zorunluluu
Madde 14 Atk ya tamak isteyen gerek ve tzel kiiler,
ilgili valilikten tama lisans almak zorundadr. Lisans almak
iin Ek-3de belirtilen belgelerle valilie mracaat edilir. Lisans,
bavuruda bulunan firmaya ve firmann aralarna verilir. Bu
hkmler kara tamacl iin uygulanr. Bu lisans devredilemez ve yl iin geerlidir. Bu sre sonunda yenilenmesi gerekir. Aralarn denetimleri ilgili valilike on iki aylk dnemlerde yaplr. Denetimler sonucu lisans koullarna uymayan
firma ve aralarnn lisans iptal edilir. Lisans verilen ve lisans
iptal edilen firmalar ve aralar valiliklerce Bakanla bildirilir.
Aralarda ulusal atk tama formu bulundurma zorunluluu
Madde 15 Atk yalarn tanmas srasnda aralarda ulusal atk tama formu bulundurulmas zorunludur. Aralarda
bulundurulacak ulusal atk tama formlaryla ilgili olarak Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinin ilgili hkmleri uygulanr.
DRDNC BLM
Geri Kazanm Tesisleri ve Geici Depolama Alanlar
784 | 2011
Geri kazanm tesisleri

Madde 16 Atk ya geri kazanm tesislerinin zellikleri ve
yaplacak uygulamalar;
a) Tesiste giri blm, atk kabul nitesi, atk ya geici depolama alan, prosese uygun fiziksel, kimyasal veya biyolojik
artma tesisi bulunmas zorunludur. Tesis prosesi ve temizleme
ilemlerinden kaynaklanan atk sular dorudan kanalizasyona
verilmez.
b) Atk yalardan elde edilen rnlerin ulusal veya uluslararas standartlar saladnn srekli olarak izlenmesi iin, bu
Ynetmelik kapsamndaki atk yalar hammadde olarak kullanacak geri kazanm tesislerinde akredite edilmi bir laboratuvar
bulunur, bulunmamas halinde bu ihtiya bir baka akredite
laboratuvardan karlanr.
c) Tesise getirilen atk yalardan laboratuvar sorumlusu tarafndan numune alnr. Tank iinde gelen atk yalar, numune
almadan nce homojen hale getirilir. Bidonlarla getirilen atk
yalardan bidon bana numune alnr. Numuneler geri kazanm ilemleri tamamlanncaya kadar muhafaza edilir.
d) Aralardan atk ya boaltldktan sonra her defasnda
ara ile buna bal tank veya kasa ve bidonlar ykanr. Bu i iin
tesiste gerekli altyap oluturulur. Temizlenmeyen tank, kasa ve
toplama bidonlar tekrar kullanlmaz ve bu bidonlar toplama
noktalarna datlmaz.
e) Tesiste tama aralarnn, bidon ve konteynerlerin temizlenmesi iin bir ykama nitesi bulundurulur.
2011 | 785
f) Tesiste kokuya kar nlem alnacaktr.

g) Tesiste yangna kar kpkl yangn sndrme ve sulu
tank soutma sistemleri bulunur. Tesiste grevli tm personel;
acil durum, yanc, patlayc maddelerin zellikleri ile potansiyel tehlikeler, yangnla mcadele ve ilk yardm konularnda
eitilir. Ayrca ilgili personel kendi grev alanlarnda, belirli
aralklarla tekrarlanan uygulamal eitime tabi tutulur.
h) Atk ya tayan borular, szma veya herhangi bir nedenle
akmaya kar koruma altna alnr. Atk ya tayan borular
temiz su tayanlarn altnda bulunur. Pompa basnlar borularn hasar grmeyecei ekilde tasarlanr ve ayarlanr.
) Sahada toplanan yamur sular, ykama ve benzeri atk sular ayr olarak toplanarak, 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Su Kirlilii Kontrol Ynetmeliinde yer alan snr deerlere uygun ekilde artlr.
j) Tesis iinde meydana gelebilecek dknt ve szntlar nlemek amacyla yeterli miktarda emici malzeme bulundurulur
ve bu malzemeler tesis iinde uygun noktalarda kolay kullanm salayacak ekilde depolanr. Kullanlm emici malzemeler
zelliklerine gre ilgili mevzuat kapsamnda bertaraf edilir.
k) Tesisin evresi koruma altna alnarak, giri ve kn denetlenmesi amacyla etraf it veya duvarla evrilir.
l) Tesis ii geici depolama alanlar iin 17 nci madde hkmlerine uyulur.
m) Geri kazanm tesislerinde paratoner ve topraklama sistemi bulunur.
786 | 2011
Geici depolama alanlar

Madde 17 Geici depolama alanlar, geri kazanm tesislerinde hammadde olarak atk yalarn kabul edildii ve proses
atklarnn biriktirildii depolama tanklarndan oluan alanlardr. Bu tr alanlar bitkisel ya rafinerilerinde proses atklarnn
ve yan rnlerin biriktirildii yerlerdir. Geri kazanm veya
rafineri tesislerinde bulunan geici depolama alanlar iin ilgili
valilikten izin alnmas zorunlu deildir. Rafinerilerin geici
depolama alanlarnda biriktirilen soap-stock, tank dibi tortular,
yal topraklar ile eitli tesislerin ya tutucularndan kan
yalar geri kazanm veya bertaraf tesislerine bir baka yerde
depolanmadan dorudan sevk edilir. Bu atklarn tesis sahas
dnda geici depolanmasna izin verilmez.
Tesis alannn atk ya ile temasta olan ksmlarnda zemin geirimsizliinin salanmas gerekir. Bu amala betonarme zemin,
epoksi boya veya benzeri tecrit malzemesi ile kaplanr. Atk kabul alan yamura kar korunur. Beyaz renkte olacak depolama
tanklarnn zerinde Bitkisel Atk Ya ibaresi bulunur ve atn
cinsi tank zerinde (soap-stock, tank dibi tortu, kullanlm kzartmalk ya ve benzeri) belirtilir. Bu tanklar, tamaya neden
olmayacak hacme sahip gvenlik havuzu iinde bulunur. Hacmi,
en az tankn kapasitesi kadar olacak gvenlik havuzunda, gvenli boaltmay salayacak ekipman bulundurulur.
Lokantalardan, yemek fabrikalarndan, otellerden, motellerden, yemekhanelerden, turistik tesislerden, tatil kylerinden ve
buna benzer yerlerden kullanlm kzartmalk yalarn verimli
bir ekilde toplanabilmesi iin, geri kazanm tesisleri dnda
geici depolama alanlar kurulabilir. Bu alanlarn Ek-1deki
2011 | 787
teknik zellikleri salamas ve iletmecilerin bu Ynetmeliin

23 nc maddesine gre ilgili valilikten geici depolama izni
almas gerekir. Atk yalar, geici depolama alanlarnda
aydan fazla sre ile depolanmaz.
BENC BLM
Atk Yalardan Muhtelif rnlerin retimi
ve Atk Yalarn Bertaraf Edilmesi
Atk yalardan biyodizel retimi
Madde 18 Atk yalardan biyodizel retimi yapacak tesisler iin aadaki esaslar uygulanr:
a) Atk yalardan biyodizel retimi yapacak tesisler, bu Ynetmelik kapsamnda geri kazanm tesisi olarak deerlendirilir.
b) Bu tesisler, Enerji Piyasas Dzenleme Kurumunun teknik
dzenlemelerine uygun retim yapar ve piyasaya arz edilen
rnlere ilikin olarak datm firmalarndan alnacak teslimatla ilgili belgeleri alt aylk dnemlerde Bakanla sunar.
c) Biyodizel retimi sonucu oluan yan rnlerin kullanm
ve sat iin ilgili kurumlardan izin alnmas arttr. Bu tesislere
kabul edilen atk ya miktarlar ve geri kazanlamayan atklarn
nasl bertaraf edildikleri yllk olarak ilgili valiliklere bildirilir.
Atk yalardan sabun ve dier rnlerin retimi
Madde 19 Geri kazanm tesisleri, sabun retimi iin Salk
788 | 2011
Bakanlndan, yemlik ya retimi iin Tarm ve Kyileri Bakanlndan gerekli izinleri alr. Bunlarn dndaki rnlerin
retimi ve kullanm iin gerekli izinler, meri mevzuat erevesinde ilgili kurumlardan alnr.
Standard belirlenmemi olan geri kazanm rnleri ile yar
mamuller nihai tketim maddesi olarak kullanlmaz. Bunlar
sabun, kimya ve benzeri sanayilerde birincil hammaddelere
ilave edilerek standard olan rnlere dntrlebilmeleri
durumunda bu sektrlerde kullanlr.
Atk yalarn bertaraf edilmesi
Madde 20 Geri kazanm rnlerine dntrle-meyen
atk yalar ile geri kazanm ilemlerinde ortaya kan tehlikeli
nitelikli atklar ve bunlarla kirlenmi malzemeler ve atk ya
depolama tanklarnn dip amurlar zelliklerine gre Tehlikeli
Atklarn Kontrol Ynetmelii, Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii veya 8/12/2001 tarihli ve 24607 sayl Resmi Gazetede yaymlanan imento Fabrikalarnda Atklarn Alternatif
veya Ek Yakt Olarak Kullanlmalarnda Uyulacak Genel Kurallar Hakknda Tebli hkmlerine gre (Deiik ibare:RG30/3/2010-27537)(1) evre lisansl tesislerde bertaraf edilir.
ALTINCI BLM
(Deiik ibare: RG-30/3/2010-27537) (1) evre Lisans ve Geici Depolama zni
2011 | 789
evre lisans
Madde 21 (Bal ile birlikte deiik: RG-30/3/201027537) (1)
Atk yalar sabun veya sabun hammaddesi, biyodizel ve dier rnleri elde etmek amacyla kullanan geri kazanm tesislerinin evre lisans almas zorunludur. evre lisans alnmas
ilemlerinde evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri uygulanr. Sz konusu
Ynetmeliin Ek-3 C sinde yer alan Teknik Uygunluk Raporunun ierii, bu Ynetmelik kapsamnda Bakanlka yaplacak
almalarla belirlenir.
Bitkisel ya rafinasyon tesisleri iinde rafinerinin kendi atklarnn deerlendirildii ve ana tesisle entegre olarak iletilen
geri kazanm niteleri iin evre lisans alma art aranmaz.
Lisansn iptali
Madde 22 (Mlga:RG-30/3/2010-27537)(1)
Geici depolama izni
Madde 23 (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537)(1) evre lisans bulunan biyodizel retim tesisleri, lokantalardan, yemek
fabrikalarndan, otellerden, motellerden, yemekhanelerden,
turistik tesislerden, tatil kylerinden ve buna benzer yerlerden
kullanlm kzartmalk yalar toplayabilmek iin, toplayclar
kullanlm kzartmalk ya toplamalar konusunda yetkilendirebilir. Toplayclarn bu ii yapabilmeleri iin hizmet alanlarnda yeterli kapasiteye sahip ve 17 nci madde ile Ek-1de teknik zellikleri verilen geici depolama alanlarnn bulunmas
790 | 2011
zorunludur. Geici depolama alanlarna valilike geici depolama izni verilir.

Biyodizel retimi yapacak geri kazanm tesisleri, 12 nci maddede belirtilen toplayclarn tabi olduu hkmler kapsamnda, geri kazanm tesisi dnda, kendi geici depolama alanlarn
kurabilirler. Geri kazanm tesisleri bu alanlar iin valilikten
geici depolama izni almakla ykmldr. Geri kazanm tesisleri iinde bulunan depolama alanlar iin izine gerek yoktur.
Toplayclar, geri kazanm firmasyla yaplan szleme, tesis
projesi ve iletme planyla geici depolama izni iin valilie
mracaat eder. Valilik mracaat uygun bulmas durumunda
geici depolama izni verir.
Geici depolama izni sresi, geri kazanm tesisinin mevcut
(Deiik ibare: RG-30/3/2010-27537)(1) evre lisans sresine
gre verilir. Bu sre (Deiik ibare:RG-30/3/2010-27537)(1)
evre lisans sresini aamaz. Toplaycya yetki veren geri kazanm tesisi veya tesislerinin (Deiik ibare:RG-30/3/201027537)(1) evre lisans sresi dolduunda, toplaycnn da izin
sresi dolar. Benzer ekilde geri kazanm tesisi veya tesislerinin
lisans iptal edildiinde, toplaycnn da izni ilgili valilike iptal
edilir. Geici depolama izni koullarna uygun olarak faaliyette
bulunmayan toplaycnn izni valilike iptal edilir ve bu husus
anlamal olduu geri kazanm tesisine veya tesislerine bildirilir. Geici depolama izni belgelerinde toplaycnn bal olduu
geri kazanm tesisinin toplama lisans numarasnn belirtilmesi
zorunludur.
2011 | 791
YEDNC BLM
eitli ve Son Hkmler
Ynetmelie aykrlk
Madde 24 Bu Ynetmelik hkmlerine aykr hareket
edenler hakknda 2872 sayl evre Kanunu, 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanunu, 5272 sayl Belediye Kanunu ve ilgili
dier mevzuatta ngrlen cezai ilemler uygulanr.
Dzenleme yetkisi
Madde 25 Bakanlk, bu Ynetmeliin uygulanmasn salamak zere her trl alt dzenlemeyi yapmakla yetkilidir.
Geici Madde 1 Bu Ynetmeliin yrrle girdii tarihi
takip eden alt ay iinde mevcut geici alma izinli ve lisansl
olan ve bu Ynetmelik kapsamna giren atk ya geri kazanm
tesisleri, bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak Bakanla
bavurmak ve lisanslarn yenilemek zorundadr.
Yrrlk
Yrtme
Bakan yrtr.
Ek1
792 | 2011
Geici Depolama Alanlarnn Teknik zellikleri

1) Geici depolama alanlar kapal sistem olacaktr.
2) Tesiste kantar ve atk kabul alan bulunacaktr.
3) Bu alanlarda en az 30 ton kapasiteli kullanlm kzartmalk
ya biriktirme tank bulunacaktr. Bu tanklar gvenlik havuzlar iinde bulunacaktr.
4)Tanklar beyaz renkte olacak ve stnde Kullanlm Kzartmalk Ya ibaresi bulunacaktr.
5)Tanklar kolay temizlenebilecek zellikte ve seviye gstergeli olacaktr.
6) Geici depolama tesisinin zemini betonarme olacaktr.
7) Toplayclarn lisansl toplama aralar bulunacaktr.
8) Toplama bidonlar ykama kolayl iin ember kapakl
olacak ve yeterli sayda bulunacaktr.
9) Boaltlan tama aralarnn, bidon ve konteynerlerin temizlenecei bir ykama nitesi bulunacaktr.
10) Ykama nitesinden kan yal sular dorudan kanalizasyona verilemez. Bu amala yal sularn biriktirilecei ykama suyu biriktirme tank veya tanklar bulunacaktr.
11) Yal ykama sularnn artm bir baka tesiste yaplamyorsa, bu alanda ykama sularnn artmnn yaplaca bir
sistem bulunacaktr.
12) Dklen yalarn toplanmas iin yeterli miktarda emici
2011 | 793
madde bulunacaktr.
13) Yangna kar gerekli nlemler alnacaktr.
14) Yamur suyunun ykama suyu ile kartrlmamas iin
gerekli nlemler alnacaktr.
15) Kokuya kar nlem alnm olacaktr.
16) Tesisten sorumlu en az bir teknisyen srekli olarak tesiste
bulundurulacaktr.
Ek2
evre Bilgisi
1) Kullanlm kzartmalk yalar dier atklardan ayr olarak
temiz ve az kapakl bir kapta biriktiriniz.
2) Kullanlm kzartmalk yalar, evrenin korunmas amacyla kanalizasyona, topraa, denize ve benzeri alc ortamlara
dkmeyiniz.
3) Bu yalar kullanlm kzartmalk ya toplayclarna vermeye zen gsteriniz.
Ek3
BTKSEL ATIK YALARIN TAINMASI AMACIYLA
VALLKLERE YAPILACAK LSANS BAVURULARINDA
1 Ara lisans iin valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
794 | 2011

b) Aracn tipi,
d) Ara sahibinin ad, i adresi ve telefon numaras,
e) Tanacak atk yalarn cinsleri,
f) Aracn tayaca atk ya konteyner tr (bidon, varil,
konteyner ve benzeri),
g) Tanacak atklarn herbiri iin ayr ayr fiziksel ve kimyasal zellii, kaza annda insan ve evre salna olabilecek
olumsuz etkilerin en aza indirilmesi iin alnacak tedbirler,
h) Olabilecek kazalara kar ilk mdahale ve ilk yardmda
) Bitkisel atk ya tayacak her bir ara iin atn bulunduu tehlike grubuna gre aracn sahip olmas gereken donanmlara ve zelliklerine sahip olduunu gsterir Uygunluk Belgesi.
2 Aracn bal olduu firmann lisanslandrlmas iin valiliklere yaplacak bavurularda aadaki bilgi ve belgeler bulundurulacaktr.
a) Firmann ad, adresi, telefon numaras,
b) Firma sahibinin / sahiplerinin ad, adresi, telefon numaras,
c) Atk ya tamaya uygun donanma haiz nakliye arac says,
d) Lisans alacak aralarn plakalar,
2011 | 795
e) Yetkilendirilmi kurum/kurululardan alnan tehli-keli

madde tayan ara srcleri iin verilen src eitim
serfitikas.
(Mlga:RG-30/3/2010-27537)(1)
Ek4
796 | 2011
EVRESEL GRLTNN DEERLENDRLMES

VE YNETM YNETMEL
EVRESEL GRLTNN DEERLENDRLMES VE

YNETM YNETMEL
BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; evresel grltye
maruz kalnmas sonucu kiilerin huzur ve sknunun, beden
ve ruh salnn bozulmamas iin gerekli tedbirlerin alnmasn salamak ve kademeli olarak uygulamaya konulmak zere;
deerlendirme yntemleri kullanlarak evresel grltye maruz kalma seviyelerinin, hazrlanacak grlt haritalar, akustik
rapor ve evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu ile
belirlenmesi, evresel grlt ve etkileri hakknda kamuoyunun bilgilendirilmesi, grlt haritalar, akustik rapor ve evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu sonular esas alnarak; zellikle evresel grltye maruz kalma seviyelerinin
insan sal zerinde zararl etkilere sebep olabilecei ve evresel grlt kalitesini korumann gerekli olduu yerlerde,
grlty nleme ve azaltmaya ynelik eylem planlarnn
hazrlanmas ve bu planlarn uygulanmas ile ilgili usul ve
esaslar belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik; zellikle nfusun youn olduu alanlarda, parklarda veya yerleim blgelerindeki dier
2011 | 797

VE YNETM YNETMEL
sessiz alanlarda, ak arazideki sessiz alanlarda, okul, hastane

ve dier grltye hassas alanlar da dahil olmak zere insanlarn maruz kald evresel grltler ile evresel titreime ynelik esas ve usulleri kapsar.
(2) Bu Ynetmelik kiinin kendisinden dolay maruz kald
grlty, 26 nc maddede belirtilen ev faaliyetleri dndaki
grltler ile komularn oluturduu grlty, 22/5/2003
tarihli ve 4857 sayl Kanunu kapsamndaki iyerlerinde
alan iilerin maruz kald grlty, ulam aralarnn i
grltsn ve askeri alanlardaki askeri faaliyetlere bal grlty kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 14 nc maddesi ile 1/5/2003 tarihli ve
4856 sayl evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri
Hakkndaki Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fkrasnn (b)
bendine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Ak arazideki sessiz alan: Yetkili idare tarafndan ulam,
sanayi veya rekreasyon faaliyetlerinden kaynaklanan her trl
grlt rahatszlna maruz kalmayacak ekilde ayrlan bir
alan,
b) Arlklama: nsan iitme sisteminin zelliinin dikkate
alnarak, ses basnc seviyesinin frekanslara gre farkl ekilde
deitirilmesini,
798 | 2011

VE YNETM YNETMEL
c) Arlklanm ses azaltma indeksi (Rw): Malzemelerin ses

yaltm performansnn laboratuar artlarnda llen ve tek bir
deer olarak ifade edilen etiket deerini,
) Akam grlt gstergesi (Lakam): A arlkl uzun dnem ses seviyesinin enerji ortalamas olup, yln akam srelerinin tamamna gre belirlenen ve akam sresindeki rahatszl ifade etmekte kullanlan etkilenim seviyesini,
d) Akustik glge blgesi: Ses dalgalarnn bir evrede yaylmalar srasnda engeller, rzgr etkisi ve gnlk scaklk deiimleri gibi d etkilerle krlma ve kvrlmalara uramalar
sonucu ortaya kan ve ierisinde ses seviyelerinin 10 dB kadar
azalma gsterdii alanlar,
e) Akustik planlama: Gelecekte var olabilecek grltlerin
arazi kullanm planlamas, trafik ve trafik planlamas iin sistem mhendislii ile ses yaltm tedbirleri ve grlt kaynaklarnn kontrol gibi planlanm tedbirler kullanlarak kontrol
edilmesini,
f) Akustik rapor: 29/4/2009 tarihli ve 27214 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Kanununca Alnmas Gereken zin
ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer
alan ve 7/3/2008 tarihinden nce kurulmu veya bu tarihten
sonra planlama ve kurulma aamasn tamamlayarak faaliyete
gemi iletmelerin, tesislerin deerlendirme yntemleri kullanlarak olumas muhtemel evresel grlt seviyelerinin belirlendii ve snr deerlerin alp almadn gsteren raporu,
g) Alcda tedbirler: Grltnn azaltlamad ortamlarda
2011 | 799

VE YNETM YNETMEL
zellikle yksek seviyeli grltden korunmak iin kiilerin

iitme organlarnn korunmasna ynelik etkilenen kii zerinde alnabilecek tedbirleri,
) Ana kara yolu: Ylda milyondan fazla aracn getii
blgesel, ulusal veya uluslararas bir kara yolunu,
h) Ana demir yolu: Ylda otuz binden fazla trenin getii bir
demir yolunu,
) Ana hava liman: Hafif uaklarla tamamen eitim maksatl
olarak yaplanlar hari olmak zere, ylda elli binden fazla
kalk ve iniin gerekletii sivil hava alann,
i) Arka plan grlts: Bir evrede incelenen sesler bastrldnda, verilen konumdaki ve verilen durumdaki geriye kalan
toplam sesi,
j) Atlye: Zanaatlarn veya resim, heykel sanatlaryla uraanlarn alt iyerleri ile dokuma, konfeksiyon, torna, demir, dorama ve benzeri iyerlerini,
k) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
l) Canl mzik: Gerek enstrman ve/veya seslerle veya
banttan ya da elektronik olarak ykseltilmi ses kayna kullanlarak yaplan mzik trn,
m) evresel grlt: Ulam aralar, kara yolu trafii, demir
yolu trafii, hava yolu trafii, deniz yolu trafii, ak alanda
kullanlan tehizat, antiye alanlar, sanayi tesisleri, atlye,
imalathane, iyerleri ve benzeri ile rekreasyon ve elence yerlerinden evreye yaylan grlt dhil olmak zere, insan faali800 | 2011

VE YNETM YNETMEL
yetleri neticesinde oluan zararl veya istenmeyen ak hava

seslerini,
n) evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu: evre
Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer almayan ve bu Ynetmeliin
yrrle girmesinden nce kurulmu veya bu Ynetmeliin
yrrle girmesinden sonra kurulmas planlanan veya kurulup iletmeye geen iletmelerin, tesislerin, iyerlerinin deerlendirme yntemleri kullanlarak olumas muhtemel evresel
grlt seviyelerinin belirlendii ve snr deerlerin alp almadn gsteren raporu,
o) evresel tedbirler: Yaplarn dnda veya iinde yer alan
grlt kaynaklarndan doan seslerin, yap iindeki kiilere
ulancaya kadar yayld ortamda yaplabilecek her trl
grlt kontrol almasn,
) evresel titreim: Maden ve ta ocaklar, ulam aralar,
sanayi ve inaat makineleri gibi ilemlerden doan ve yaplarda
kullanm alan dnda baka maksatlarla kullanlan hacimlerdeki faaliyetler srasnda oluan genellikle kat, sv ve gaz ortamlarda yaylan ve insan vcudunca hissedilen mekanik salnm hareketlerini,
p) nlama sresi (sn): Bir hacmin akustik zelliini frekansa
bal olarak belirleyen parametreyi ve hacim iinde faaliyette
olan bir ses kaynann susmasndan itibaren ses basn seviyesinin 60 dB azalmas iin geen sreyi,
r) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) ok hassas kullanmlar: Ya2011 | 801

VE YNETM YNETMEL
takl hizmet veren salk kurumlar, eitim dnemlerinde yatl

eitim kurumlar, ocuk ve yal bakm evleri gibi kullanmlar,
) Darbe grlts: ki ktlenin birbirine arpmas ile ortaya
kan grlty,
) dB: Birbirinden mertebe farkllklar gsteren, nicelikleri
anlaml olarak ifade etmede kullanlan logaritmik bir lei,
t) dBA: nsan iitme sisteminin dk iddetteki seslere kar
en ok hassas olduu orta ve yksek frekanslara daha fazla
arlk veren, A arlkl ses seviyesi olarak tabir edilen ve grltnn etkilenim deerlendirilmesi ve kontrolnde yaygn
olarak kullanlan bir ses seviyesi ltn,
u) Deerlendirme: Bir grlt gstergesi veya ilgili zararl
etkilerin deerini hesaplamak, tayin etmek, ngrmek, tahmin
etmek veya lmek iin kullanlan her trl yntemi,
) Doz-etki ilikisi: Bir zararl etki ile grlt gsterge deeri
arasndaki ilikiyi,
v) Elence yeri: Bir konaklama tesisi bnyesinde veya mstakil olarak faaliyet gsteren, mterinin elence ihtiyacn karlamaya ynelik canl mzik hizmeti veren iyerini,
y) Edeer grlt seviyesi (Leq): Belli bir sre iinde seviyeleri deiim gsteren, genellikle A arlklanm ses seviyesi
olarak llen, grltnn enerji asndan edeeri olan sabit
seviyeyi,
z) Ev faaliyetleri ve komularn oluturduu grlt: Konut
ierisinde kiilerin kendi davran ve alkanlklarndan kay802 | 2011

VE YNETM YNETMEL
naklanan; kap, pencere kapatma, yrme, konuma, temizlik

yapma, mobilya ekme, televizyon seyretme, radyo dinleme,
elence amac dnda kullanlan her trl mzik aleti, amar
makinesi, buzdolab, elektrik sprgesi gibi aletleri kullanma,
evcil hayvan besleme gibi faaliyetler ile bina iinde yaplacak
tadilat,
aa) Eylem plan: Gerektiinde grlt seviyesinin drlmesi de dahil olmak zere grlt ile ilgili sorunlar ve etkileriyle ba etmek iin tasarlanan planlar,
bb) Fiziksel evre faktrleri: Sesin kaynaktan kullancya, yap veya etkilenen kiilere iletilmesi srasnda getii fiziksel
evrede bulunan ve ses yaylmn etkileyen grlty artrc
veya azaltc her trl faktr,
cc) Gndz, akam, gece grlt gstergesi (Lgag): A arlkl
uzun dnem ses seviyesinin enerji ortalamas olup, gnlk toplam
rahatszl ifade etmekte kullanlan etkilenim seviyesini,
) Gndz grlt gstergesi (Lgndz): A arlkl uzun
dnem ses seviyesinin enerji ortalamas olup, yln gndz
srelerinin tamamna gre belirlenen ve gndz sresindeki
dd) Gece grlt gstergesi (Lgece): A arlkl uzun dnem
ses seviyesinin enerji ortalamas olup, yln gece srelerinin
tamamna gre belirlenen ve gece sresindeki uyku karc
ee) Grlt gstergesi: Bir zararl etki ile ilgili olarak evresel
grltnn tanmlanmasnda kullanlan fiziksel bir lei,
2011 | 803

VE YNETM YNETMEL
ff) Grlt haritalama: Yrrlkte bulunan her trl snr

deerin alp almadn gstermek gayesiyle, belirli bir
alanda etkilenen kii ve maruz kalan konut says da dhil olmak zere, mevcut veya gelecekte ortaya kabilecek bir grlt durumu hakkndaki verilerin; grlt gstergesi kullanlarak sz konusu alann fiziksel haritas zerinde standartlara
uygun olarak belirtilmesini,
gg) Grlt kontrol: Herhangi bir ses kaynandan yaylan
grlt niteliine sahip sesleri, kabul edilebilir seviyeye indirmek, akustik zelliini deitirmek, etki sresini azaltmak, hoa
giden veya daha az rahatsz eden bir baka ses ile maskelemek
gibi yntemlerle zararl etkilerini tamamen veya ksmen yok
etmek iin yaplan ilemleri,
) Hassas olmayan kullanmlar: Otoparklar, garajlar, elence yerleri, sanayi tesisleri gibi kendisi grlt kayna olabilen
alan ve kullanmlar,
hh) ortam grlts: Yap iindeki mekanik sistemler ve
dier grlt kaynaklarndan doan ve mekn iinde bulunan
insanlar olumsuz etkileyen istenmeyen ve zararl seslerin btnn,
) malathane: Hammaddeleri ileyerek piyasaya kacak duruma getiren iyerini,
ii) letme: Tesis ve faaliyetlerin btnn,
jj) yeri: Kamu kurum ve kurulular, ticari kurulular, hizmet binalar, spor tesisleri, tabanca ve tfek poligonlar, alveri merkezleri, tedavi merkezleri, hal ve oto ykama yerleri,
804 | 2011

VE YNETM YNETMEL
depolama yerleri, matbaalar gibi yerleri,

kk) Kaynakta tedbirler: Grlt reten ses kaynann yaps,
iletme teknii, oturduu zemin, montaj biimi ve buna benzer
dorudan kaynak ile ilgili olarak alnabilecek tedbirleri,
ll) Kamuoyu: Bu Ynetmeliin uygulanmas asndan, bir
veya daha fazla gerek veya tzel kii ile bunlarn ulusal mevzuat veya uygulamaya uygun olarak oluturduu dernek, rgt veya gruplar,
mm) Kesikli titreim: Delicilerdeki gibi sreklilii olmayan ya da
kazk akclardaki gibi belirli aralklarla tekrarlanan titreimi,
nn) LC max: dBC olarak llen, lm sresi ierisinde C
arlkl rms tabanl ses seviyesinin en byk deerini,
oo) Oktav bant: Grlt enerjisinin frekansa gre deiimini
ortaya karmakta yararlanlan alt ve st frekans snrlarnn
birbirinin iki kat olan frekans band ve bant geniliinin merkez frekansnn % 70ine eit olduu band,
) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) Az hassas kullanmlar:
dari ve ticaret binalar, ocuk baheleri, oyun alanlar ve spor
tesisleri gibi kullanmlar,
pp) Planlanan faaliyetler iin akustik rapor: 17/7/2008 tarihli
ve 26939 sayl Resm Gazetede yaymlanan evresel Etki Deerlendirmesi Ynetmeliinin Ek-I listesinde bulunan ve evre
Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer alan * iareti bulunmayan
kurulmas planlanan iletmelerin, tesislerin ve ulam kaynak2011 | 805

VE YNETM YNETMEL
larnn deerlendirme yntemleri kullanlarak olumas muhtemel evresel grlt seviyelerinin belirlendii ve snr deerlerin almas halinde alnacak tedbirlerin btnn ieren
raporu,
rr) Rahatszlk: Alan aratrmalar vastasyla belirlenen toplumsal grlt veya titreim rahatszlnn derecesini,
ss) Rekreasyon alan: Kiinin fiziksel ve psikolojik olarak
kendisini tekrar kazanabilmesini salayan dinlenme, elenme,
gezi, serbest zamanlar deerlendirme gibi eitli faaliyetleri
kapsayan geni eylem alanlarn,
) Ses basnc seviyesi (Lp): Ortamda belli bir noktada llen ses basncnn, 20x10-6 Pa veya 20 Pa referans ses basncna
orannn 10 tabanna gre logaritmasnn 20 ile arplmasyla
bulunan ve dB cinsinden ifade edilen deeri,
tt) Ses gc seviyesi (Lw): Bir ses kaynann yayd ses gcnn milletleraras standartlarda tanmlanan referans ses
gcne orannn 10 tabanna gre logaritmasnn 10 ile arplmasyla bulunan ve dB cinsinden ifade edilen deeri,
uu) Seviye ayarlamas: Grltnn trne ya da belirgin olarak duyulan bir frekansn varlna bal olarak, llen ya da
hesaplamayla bulunan edeer grlt seviyesine eklenecek
deeri,
) Snr deer: Yetkili idarece belirlenen, almas halinde
yetkili idarece dikkate alnan ve azaltc tedbirlerin uygulamaya
konulmasna yol aan Lgag veya Lgece, ve uygun olan hallerde
Lgndz, Lakam, Lgece ve Leq deerini,
806 | 2011

VE YNETM YNETMEL
vv) Stratejik grlt haritas: Farkl kaynaklar baznda mevcut grlt durumunun veriler sayesinde sergilenmesini,
yy) Srekli titreim: Gndz veya akam veya gece vakti gibi
belirlenen bir zaman dilimi boyunca engellenmeden devam
eden titreimi,
zz) Tepe deer: Verilen bir zaman aralndaki en yksek titreim deerini,
aaa) Tesis: Bu Ynetmelikte tanmlanan iyeri, atlye, imalathane, elence yeri kapsam dnda kalan ve evre Kanununca
Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek1 ve Ek-2sinde yer alan tesisleri,
bbb) Titreimin yer deitirme, hz, ivme cinsinden rms deeri: Belirli bir zaman aralnda llen titreim deerlerinin
karelerinin ortalamasnn karekkn,
ccc) Titreimden etkilenme snr: Titreimin; insan sal,
performans ve konforu zerinde oluturduu hareket hastal
gibi fizyolojik ve psikolojik etkilerle yaplarda oluturduu
hasarlarn balama snrlarndaki, titreim ivmesi, hz, genlii,
frekanslar ve etkilenme sresi gibi parametrelerle ortaya konulmu kriterleri,
) Grlt haritas hazrlanacak yerleim alan: Nfusu yz
binden fazla olan, ehirlemi alan olarak kabul edilen ve nfus
younluunun kilometre kare bana 1000 kiiden fazla olduu
alanlar,
ddd) Yerleim alan iindeki sessiz alan: Yetkili idare tarafn2011 | 807

VE YNETM YNETMEL
dan grlt kaynaklar iin belirlenen snr deerlerin stne

veya yetkili idare tarafndan konulmu belli bir deerden daha
byk bir grlt gsterge deerine maruz kalmayacak ekilde
ayrlan bir alan,
eee) Yetkili idare: kinci blmde belirtilen idareleri,
fff) Zararl etkiler: nsan sal zerindeki olumsuz etkileri,
ggg) (Ek:RG-27/4/2011-27917) Hassas kullanmlar: Konut, yatakl hizmet veren konaklama tesisleri, eitim kurumlar, ak
arazideki ve yerleim alan iindeki sessiz alanlar gibi kullanmlar,
) (Ek:RG-27/4/2011-27917) ok hassas kullanm alanlar:
ok hassas kullanmlarn snrlarndan itibaren 250 metreyi
iine alacak ekilde belirlenen alan,
hhh) (Ek:RG-27/4/2011-27917) Grltye hassas kullanmlar:
ok hassas kullanmlar, hassas kullanmlar ve az hassas kullanmlar,
ifade eder.
KNC BLM
Bakanln grev, yetki ve sorumluluklar

MADDE 5 (1) Bakanlk;
808 | 2011

VE YNETM YNETMEL
a) Kiilerin huzur ve sknunu beden ve ruh saln grlt ile bozmayacak bir evrenin gelitirilmesi gayesiyle, evresel
grlty azaltacak program ve politikalar belirlemek, buna
ynelik mevzuat ve mevzuatn uygulanmasn kolaylatrc her
trl dokman hazrlamak, bu Ynetmeliin uygulanmasnda
ibirlii ve koordinasyonu salamakla,
b) evre Kanunu erevesinde il evre ve orman mdrlkleri ve yetki devri yaplan belediyelerle ibirlii ve koordinasyon iinde grlt kaynaklarn denetlemek, gerektiinde grlt kaynaklar iin akustik rapor veya evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu hazrlattrmak, bu raporlar incelemek ve deerlendirmek, bu Ynetmeliin ihlalinin tespiti halinde idari yaptrm uygulamak, yetki devri yaplacak kurumlarda aranacak esaslar belirleyip yetki devri yapmakla,
c) Bu Ynetmeliin uygulanmasndan yetkili ve sorumlu klnan kurum ve kurulular ile bu Ynetmelik gerei hazrlanacak akustik rapor, evresel grlt seviyesi deerlendirme
raporu, grlt haritas ve eylem plan hazrlayacak kurum ve
kurulu temsilcilerinin uzmanlamasn salayc programlarn
ierii ve programlarn uygulama prosedrn belirlemekle,
) Akustik rapor, evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu, grlt haritas ve eylem plan hazrlayacak kurum ve kurulularn salamas gereken esaslar belirlemek, esaslar salayanlara
n yeterlik/yeterlik belgesi vermek, n yeterlik/yeterlik belgesi
alan ve bu kapsamda grev yapan kurum ve kurulular denetlemek, belgelendirme esaslarna aykr davranlmasnn tespiti halinde gerekli yaptrmn uygulanmasn salamak ve gerekirse n
2011 | 809

VE YNETM YNETMEL
yeterlik/yeterlik belgesini iptal etmekle,

d) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-1inde yer alan iletme ve tesislere
verilecek evre izin veya evre izin ve lisans belgesi kapsamnda deerlendirme yapmak, bu erevede iletmeleri denetlemek, bu Ynetmelikte belirtilen esaslara aykrlk halinde gerekli yaptrm uygulamak ve uygulanmasn salamakla,
e) Stratejik Grlt Haritalar ve Eylem Planlar ile ilgili olarak;
1) Yetkili ve sorumlu kurum ve kurulularca hazrlanan grlt haritalar ve eylem planlarna gr vermekle,
2) Yetkili ve sorumlu kurum ve kurulularca hazrlanarak
Bakanla gnderilen grlt haritalar ve eylem planlar ile
Ek-VIda yer alan her trl bilgi ve belgeye ynelik veri bankas
oluturmakla
yetkili ve sorumludur.
l evre ve orman mdrlklerinin grev, yetki ve sorumluluklar
MADDE 6 (1) l evre ve orman mdrlkleri;
a) evre Kanunu gerei yetki devri yaplmayan alanlarda
grlt kaynaklarn programl, programsz veya ikyetlere
istinaden, gerektiinde dier mevzuat kapsamnda yetkili klnan kurum ve kurulular ile ibirlii ve koordinasyon iinde,
bu Ynetmelikte getirilen esaslara uyulup uyulmadn denetlemek, gerektiinde grlt kaynaklar iin akustik rapor veya
evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu hazrlattrmak,
bu raporlar incelemek ve deerlendirmek, bu Ynetmeliin
810 | 2011

VE YNETM YNETMEL
ihlalinin tespiti halinde idari yaptrm uygulamakla,

b) Yetki devri yaplan kurum ve kurulularn talepleri veya
gerekli grlmesi halinde koordinasyon ve ibirlii iinde almakla,
c) Yetki devri yaplm kurumlarn faaliyetleri sebebiyle oluan
evresel grlty denetlemek ve idari yaptrm uygulamakla,
) Yetki talebinde bulunan kurum ve kurulularn taleplerini
deerlendirip Bakanla iletmek, yetki devri yaplan kurum ve
kurulularn yetkileri erevesinde alp almadn denetlemek, yetkilerini yerine getirmeyenleri tespit ederek Bakanla
bildirmekle,
d) lde evre Kanununun 14 nc maddesine istinaden yaplan denetim ve idari yaptrmlarn sonularn Bakanla iletmekle,
e) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-2sinde yer alan iletme ve tesislere
verilecek evre izin veya evre izin ve lisans belgesi kapsamnda deerlendirme yapmak, bu erevede iletme ve tesisleri
denetlemek, bu Ynetmelikte belirtilen esaslara aykrlk halinde gerekli yaptrmn uygulanmasn salamakla,
f) Dini ve milli bayramlar ile yerel mill gnler ve kutlamalar
maksadyla yaplacak faaliyetler iin bu Ynetmelik erevesinde getirilen yasaklara l Mahalli evre Kurul Karar almak
kaydyla istisna getirmekle, istisna kapsamnda alnan kararlar
kamuoyuna duyurmakla
yetkili ve sorumludur.
2011 | 811

VE YNETM YNETMEL
Mahalli idarelerce alnacak tedbirler

MADDE 7 (1) l zel idareleri;
a) evre Kanunu gerei yetki devri yaplan il zel idareleri
belediye snrlar ve mcavir alan dnda grlt kaynaklarn
programl, programsz veya ikyetlere istinaden gerektiinde
dier mevzuat kapsamnda yetkili klnan kurum ve kurulular
ile ibirlii ve koordinasyon iinde, bu Ynetmelikte getirilen
esaslara uyulup uyulmadn denetlemek, gerektiinde grlt kaynaklar iin akustik rapor veya evresel grlt seviyesi
deerlendirme raporu hazrlattrmak, bu raporlar incelemek ve
deerlendirmek, bu Ynetmeliin ihlalinin tespiti halinde idari
yaptrm uygulamakla,
b) Belediye snrlar ve mcavir alan dnda; yaplarn mimari projelerinde ve yap ruhsatlarnda 28 inci maddede belirtilen
artlarn aranmasyla,
c) Stratejik Grlt Haritalar ve Eylem Planlar ile ilgili olarak;
1) Belediye snrlar ve mcavir alan dnda grlt haritalarnn hazrlanmasnda gerekli olan, grlt kaynaklar dndaki tm verileri toplamak ve belirleyecei esaslar erevesinde
grlt haritas hazrlamakla sorumlu kurum ve kurulularn
kullanmna amakla,
2) Belediye snrlar ve mcavir alan dndaki grlt haritas hazrlanan alanlarda mevcut veya ileriye ynelik projelendirme veya baka bir yatrm gerekletirme konusunda almas olabilecek ilgili tm kurum ve kurulularn grlerini
almakla,
812 | 2011

VE YNETM YNETMEL
3) Belediye snrlar ve mcavir alan dnda 8 inci maddenin

birinci fkrasnn () bendinin (3) ve (4) numaral alt bendine
istinaden grlt haritalar hazrlanan kaynaklarn; yaknndaki limanlar ile evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve
Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde belirtilen
iletme ve tesislerin bulunduu alanlar iin ayr ayr grlt
haritalarn ve bu grlt haritalarnn kapsad alanlarn
eylem planlarn hazrlamakla,
4) Belediye snrlar ve mcavir alan dndaki alan iin hazrlanan eylem planlarn kamuoyu grne amakla,
5) Belediye snrlar ve mcavir alan dndaki alan iin hazrlanan grlt haritalarnn ve eylem planlarnn nihai hali hakknda kamuoyuna bilgi vermekle ve Bakanla gndermekle
(2) Belediyeler;
a) evre Kanunu gerei yetki devri yaplan belediyeler, belediye snrlar ve mcavir alan iinde grlt kaynaklarn programl, programsz veya ikyetlere istinaden gerektiinde dier
mevzuat kapsamnda yetkili klnan kurum ve kurulular ile
ibirlii ve koordinasyon iinde, bu Ynetmelikte belirlenen
esaslara uyulup uyulmadn denetlemek, gerektiinde grlt kaynaklar iin akustik rapor veya evresel grlt seviyesi
deerlendirme raporu hazrlattrmak, bu raporlar incelemek ve
deerlendirmek, bu Ynetmeliin ihlalinin tespiti halinde idari
yaptrm uygulamakla,
b) Yetki devri yaplm belediyeler; belediye snrlar ve m2011 | 813

VE YNETM YNETMEL
cavir alan iinde yaplan denetim sonularn il evre ve orman

mdrlklerine gndermekle,
c) Belediye snrlar ve mcavir alan iinde ilgili belediye; yaplarn mimari projelerinde ve yap ruhsatlarnda 28 inci maddede belirtilen artlarn aranmasyla,
) Nazm mar Planlar ve Uygulama mar Planlarnn hazrlanmas aamasnda 27 nci maddede ngrlen grltye maruz kalma kategorilerini dikkate almakla,
d) Stratejik Grlt Haritalar ve Eylem Planlar ile ilgili olarak;
1) Belediye snrlar ve mcavir alan iinde grlt haritas
hazrlanacak yerleim alanlarn Bakanlk merkez ve tara tekilat ile koordinasyon ve ibirlii iinde belirlemekle,
2) Belediye snrlar ve mcavir alan iindeki yerleim alanlarnn, grlt haritalarnn hazrlanmasnda gerekli olan, grlt kaynaklar dndaki tm verileri toplamak ve belirleyecei
esaslar erevesinde grlt haritas hazrlamakla sorumlu
kurum ve kurulularn kullanmna amakla,
3) Belediye snrlar ve mcavir alan iinde grlt haritas hazrlanacak yerleim alanlarnda yer alan; karayolu, tramvay ile
yerstnden geen metro yollar trafii, limanlar ve evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin
Ek-1 ve Ek-2sindeki iletme/tesisler veya atlye-imalathaneelence yerleri gibi grlt kaynaklarnn bulunduu alanlar iin
ayr ayr grlt haritalarnn hazrlanmasyla,
4) Belediye snrlar ve mcavir alan iindeki grlt haritas
hazrlanan yerleim alanlarnda mevcut veya ileriye ynelik
814 | 2011

VE YNETM YNETMEL
projelendirme veya baka bir yatrm gerekletirme konusunda almas olabilecek ilgili tm kurum ve kurulularn grlerini almakla,
5) Belediye snrlar ve mcavir alan iindeki grlt haritas hazrlanan yerleim alannda 8 inci maddede yetkili klnan kurum
veya kurulu tarafndan hazrlanan grlt haritalarn da gz
nnde bulundurularak; karayollar, demiryollar, tramvay ile
yerstnden geen metro yollar, havaalanlar, limanlar ve evre
Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sindeki iletme/tesisler veya elence yerleri,
imalathane gibi grlt kaynaklarnn bulunduu alanlar kapsayan eylem planlarn hazrlamakla,
6) Belediye snrlar ve mcavir alan iindeki yerleim alan
iin hazrlanan eylem planlarn kamuoyu grne amakla,
7) Belediye snrlar ve mcavir alan iindeki yerleim alan iin
hazrlanan grlt haritalarnn ve eylem planlarnn nihai hali
hakknda kamuoyuna bilgi vermekle ve Bakanla gndermekle,
8) Bykehir belediye bakanlklar, bykehir belediye snrlar ve mcavir alan iinde belirlenen yerleim alan veya
alanlarnda yer alan; karayolu, tramvay ile yerstnden geen
metro yollar trafii, limanlar ve evre Kanununca Alnmas
Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek2sinde yer alan iletme/tesisler veya atlye-imalathaneelence yerleri gibi grlt kaynaklarnn bulunduu alanlar iin
ayr ayr grlt haritalarn ilgili belediyelerle koordinasyon
ve ibirlii iinde hazrlamakla
2011 | 815

VE YNETM YNETMEL
Kurum, kurulu ve iletmelerce alnacak tedbirler

MADDE 8 (1) Kurum, kurulu veya iletmelerden;
a) Salk Bakanl; 13/12/1983 tarihli ve 181 sayl Salk
Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname gerei iitme sal ve kritik salk etkileri gz
nne alnarak grltden etkilenme seviyelerinin belirlenmesi
ve izlenmesine ilikin esas ve usullerin belirlenmesiyle,
b) Diyanet leri Bakanl; dini tesislerde ses ykseltici kullanmndan evreye yaylan sesin kontrolne ilikin esaslarn
belirlenmesiyle,
c) letme, tesis (fabrika), iyeri, atlye, imalathane, elence
yeri ve ulam kaynaklarn planlayan ve iletenler;
1) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer alan iletme ve
tesisler iin evre izin veya evre izin ve lisans belgesine esas
olacak akustik raporu hazrlatmak ve bu Ynetmelik ile belirlenen snr deerlerin salanmad durumlarda gerekli tedbirlerin alnmasn salamakla,
2) Kurulmas planlanan ve evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek2sinde yer alan iletme ve tesisler ile 18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinde yer alan ulam kaynaklar iin hazrlanacak evresel
etki deerlendirme raporu veya proje tantm dosyasnn grlt ile ilgili blmnn bu Ynetmelikte yer alan esaslar erevesinde hazrlanmasn salamakla,
3) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
816 | 2011

VE YNETM YNETMEL
Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer almayan iletme, tesis, iyeri, imalathane ve atlyeler ile elence yerleri ve
benzeri yerlerle ilgili iyeri ama ve alma ruhsat safhasnda
veya programl, programsz veya ikyete istinaden yaplacak
denetimlerde, yetkili idarenin talebine istinaden evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu hazrlatmakla,
4) Sanayi tesisi, atlye, imalathane, elence yeri gibi iletmeciler ile liman iletmecileri; bu alanlarn grlt haritalarnn
hazrlanmasndan sorumlu kurum ve kuruluun talebi halinde
istenen verileri belediyeye veya il zel idarelerine iletmekle,
) Ulatrma Bakanl;
1) Devlet yollar ve otobanlardan, ana karayollar snfna giren karayollarn, ana demiryollar ve ana havaalanlarn belirleyip listesini Bakanla bildirmekle,
2) Yerleim alanlar iindeki devlet yollar ve otobanlar iin
grlt haritas hazrlanmasnda gerekli olacak verileri Belediyeye iletmekle,
3) Yerleim alan dnda devlet yollar ve otobanlardan, ana karayollar snfna giren karayollarnn grlt haritasn hazrlamakla,
4) Yerleim alan dnda yer alan ana demiryollar ve ana
havaalanlarnn grlt haritasn hazrlamakla,
5) Sorumluluk alanlarna gre yerleim alan dnda; ana karayolu, ana demiryolu ve ana havaalan yaknndaki alanlarda
yer alan devlet yollar ve otobanlar ile demiryollar ve havaalanlarnn grlt haritasn hazrlamakla,
2011 | 817

VE YNETM YNETMEL
6) Yerleim alan iinde yer alan ve sorumluluk alanna giren

demiryollarnn ve havaalanlarnn grlt haritasn hazrlamakla,
7) Planlanan karayollar, demiryollar ve havaalanlar iin
mevcut veya ileriye ynelik projelendirme veya baka bir yatrm gerekletirme konusunda almas olabilecek ilgili tm
kurum ve kurulularn grlerini almak, bu grler erevesinde grlt kontrol tedbirlerine ilikin programlar hazrlamakla,
8) Grlt haritalarnn nihai hali hakknda kamuoyuna bilgi
vermekle ve Bakanla gndermekle
NC BLM
Kaynaklarn Ses Seviyeleri
Kara yolu aralarnda uyulmas gereken artlar

MADDE 9 (1) Motorlu kara yolu aralar aadaki esaslara uyar.
a) Motorlu kara yolu aralarnn kara yoluna uygunluu ve
teknik esaslar 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayl Karayollar
Trafik Kanununun 29 uncu maddesi uyarnca; aralarn, yapm
ve kullanm bakmndan kara yolu yapsna ve trafik gvenliine uymas zorunludur. Bununla ilgili alt dzenleyici ilemlerin
belirlenmesini Sanayi ve Ticaret Bakanl yapar.
818 | 2011

VE YNETM YNETMEL
b) Kamuya ak yerlerde altrlan motorlu kara yolu tatlarnn d grlt seviyesi ve egzoz sistemleri ile ilgili olarak
Motorlu Aralarn D Grlt Emisyonlar ve Egzoz Sistemleri
ile lgili Tip Onay Ynetmelii (70/157/AT) kapsamnda getirilen esaslar salanr.
c) Motorlu kara yolu aralarnn kornalar gibi sesli uyar cihazlar ile ilgili olarak, 1/5/1999 tarihli ve 23682 sayl Resm
Gazetede yaymlanan Motorlu Aralarn Sesli kaz Cihazlar ve
Bunlarn Taklmas ile lgili Tip Onay Ynetmelii
(70/388/AT) kapsamnda getirilen esaslarn salanmas zorunludur. Gei stnln haiz tatlara 18/7/1997 tarihli ve
23053 mkerrer sayl Resm Gazetede yaymlanan Karayollar
Trafik Ynetmeliinin 141 inci maddesi uygulanr.
) Tekerlekli tarm veya orman traktrlerinin d grlt seviyeleri ile ilgili olarak, 13/6/2002 tarihli ve 24784 sayl Resm
Gazetede yaymlanan Tekerlekli Tarm veya Orman Traktrlerinin Baz Paralar ve zellikleri ile lgili Tip Onay Ynetmelii (74/151/AT) kapsamnda getirilen esaslar salanr.
d) ki veya tekerlekli motorlu kara yolu aralarnn d grlt seviyeleri ile ilgili olarak, 18/7/2003 tarihli ve 25172 sayl
Resm Gazetede yaymlanan ki veya Tekerlekli Motorlu
Aralarn Baz Aksam ve zellikleri ile lgili Tip Onay Ynetmelii (97/24/AT)nin ekindeki Ksm 9da getirilen esaslar
salanr.
2011 | 819

VE YNETM YNETMEL
Demir yolu ulam aralarnda uyulmas gereken artlar

MADDE 10 (1) Banliy ve ehirleraras trenler ile ar ve
hafif metrolarn d grlt seviyeleri ile yolcu ve tren alanlarnn kulak sal ve konforu asndan i grlt ve vagon
ii titreim seviyelerine ilikin dzenlemeleri 9/4/1987 tarihli
ve 3348 sayl Ulatrma Bakanlnn Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanun hkmleri uyarnca Ulatrma Bakanl
yapar.
Hava yolu ulam aralarnda uyulmas gereken artlar
MADDE 11 (1) Trk sicilindeki ve yabanc lke sicilindeki
hava yolu aralarnn i ve d trafie ak hava alanlarmza
ini ve kalk yapabilmeleri iin hava alan aralarnn d grlt seviyeleri ile yolcu ve hava arac alanlarnn kulak
sal ve konforu asndan i grlt ile ara ii titreim seviyelerine ilikin dzenlemeleri Ulatrma Bakanlnn Tekilat
ve Grevleri Hakknda Kanun hkmleri uyarnca Ulatrma
Bakanl yapar.
Su yolu ulam aralarnda uyulmas gereken artlar
MADDE 12 (1) Deniz, gl veya baka suyollarnda kullanlan aralarn d grlt seviyeleri ile yolcu ve su yolu arac
alanlarnn kulak sal ve konforu asndan i grlt ile
ara ii titreim seviyelerine ilikin dzenlemeleri 10/8/1993
tarihli ve 491 sayl Denizcilik Mstearlnn Kurulu ve Grevleri Hakknda Kanun Hkmnde Kararname hkmleri
uyarnca Denizcilik Mstearl yapar.
820 | 2011

VE YNETM YNETMEL
Ak alanda kullanlan ekipmanlarda uyulmas gereken

artlar
MADDE 13 (1) Ak alanda kullanlan ekipmanlarn grlt seviyesi, 30/12/2006 tarihli ve 26392 drdnc mkerrer
sayl Resm Gazetede yaymlanan Ak Alanda Kullanlan
Tehizat Tarafndan Oluturulan evredeki Grlt Emisyonu
ile lgili Ynetmelik (2000/14/AT) hkmlerine tabidir. Ak
alanda kullanlan ancak sz konusu ynetmelikte yer almayan
ekipmanlarla ilgili dzenlemeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun hkmleri uyarnca
Sanayi ve Ticaret Bakanl yapar.
Ev aletlerinde uyulmas gereken artlar
MADDE 14 (1) Ev ekipmanlarnn grlt seviyesi, ilgili
mevzuat hkmlerine tabidir. Ev ilerinde kullanlan, ancak
sz konusu mevzuatta yer almayan elektrikli veya elektriksiz
aletlerle ilgili dzenlemeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlnn
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanun hkmleri uyarnca
Sanayi ve Ticaret Bakanl yapar.
Sanayi tesislerinde kullanlan alet, ekipman ve makinelerde uyulmas gereken artlar
MADDE 15 (1) Sanayi tesislerinde kullanlan alet, ekipman
ve makinelerde 3/3/2009 tarihli ve 27158 sayl Resm Gazetede
yaymlanan
Makina
Emniyeti
Ynetmeliinde
(2006/42/AT) belirtilen esaslar salanr. Sanayi tesislerinde
kullanlan alet, ekipman ve makinelerin ses gc seviyeleri ile
ilgili dzenlemeleri Sanayi ve Ticaret Bakanlnn Tekilat ve
2011 | 821

VE YNETM YNETMEL
Grevleri Hakknda Kanun hkmleri uyarnca Sanayi ve Ticaret Bakanl yapar. Sanayi tesislerinde alanlarn kulak salk
ve konforu asndan maruz kaldklar grlt ve titreim seviyeleri iin; 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Grlt Ynetmelii ile 23/12/2003 tarihli ve
25325 sayl Resm Gazetede yaymlanan Titreim Ynetmeliinde belirtilen esaslar salanr.
DRDNC BLM
evresel Grlt Esas ve Kriterleri
evresel grlt gstergeleri ve bu gstergelerin uygulanmas
MADDE 16 (1) evresel grlt gstergelerinin seimine
ve bu gstergelerin uygulanmasna ilikin esaslar aada belirtilmitir:
a) Grlt haritalar ve bunlarn revizyonu almalarnda
Ek-I-1.1.1 ve Ek-I-1.1.2de belirtilen Lgag ve Lgece grlt gstergeleri kullanlr.
b) Akustik planlama, akustik glge blgeleme almalar iin
Lgag ve Lgece grlt gstergeleri dnda baka grlt gstergeleri kullanlabilir.
c) (a) ve (b) bentleri dndaki zel durumlar iin Ek-I-1.2de
listelenen ilave grlt gstergeleri kullanlabilir.
Deerlendirme yntemleri
MADDE 17 (1) evresel grlt seviyelerinin deerlendirilmesine ilikin yntemler aada belirtilmitir:
822 | 2011

VE YNETM YNETMEL
a) Ek-Ide tanmlanan evresel grlt gstergeleri Ek-IIde

belirtilen deerlendirme yntemleri aracl ile belirlenir.
b) Mevcut grlt seviyesinin toplum zerindeki etkilenme
derecesi ve grltnn gnlk yaamda eitli eylemler zerinde olabilecek zararl etkileri Ek-IIIde verilen doz-etki ilikisi
kullanlarak tespit edilir. Doz-etki ilikisine ait etkilenme analizine dair klavuz Salk Bakanlnn uygun gr alnarak
Bakanlka hazrlanr.
Kara yolu evresel grlt kriterleri
MADDE 18 (1) Kara yolundan evreye yaylan grlt seviyesi ve grltnn nlenmesine ilikin snr deerler Ek-VII
Tablo-1de belirtilmitir. Karayollarndan kaynaklanan evresel
grlt seviyesi Ek-VIIde yer alan Tablo-1deki snr deerleri
aamaz.
Rayl sistem evresel grlt kriterleri
MADDE 19 (1) Rayl sistemlerden kaynaklanan grlt seviyesi ve grltnn nlenmesine ilikin kriterler aada belirtilmitir:
a) Rayl ulam sistemlerinden evreye yaylan grlt seviyesi Lgndz 65 dBA, Lakam 60 dBA ve Lgece 55 dBA snr
deerlerini aamaz.
b) Hafif rayl sistemlerin yer altndan getii kapal alanlar ile
yer stnden getii alanlarda; bekleme, ini ve bini platformlarnda, istasyonlarda ve havalandrma kanallarnda zaman dilimine bal olarak oluabilecek Leq cinsinden evresel grlt
2011 | 823

VE YNETM YNETMEL
snr deerleri Ek-VIIde yer alan Tablo-2deki deerleri aamaz.

c) Hafif rayl sistemlerin yer altndan getii yerlerde istasyon bo iken 500 Hzde maksimum nlama sresi proje hedef
deeri iin 1.4, kabul deeri iin ise 1.6 saniye olur. Kent ii ve
dnda hafif rayl ulam sisteminin grltye hassas alanlardan getii yerlerde grlt perdeleme teknikleri dikkate alnarak etkin ve uygulanabilir tedbirler alnr.
Hava alanlar evresel grlt kriterleri
MADDE 20 (1) Hava alanlarndan evreye yaylan grlt
seviyesi ve grltnn nlenmesine ilikin kriterler aada
belirtilmitir.
a) Havaalanlarndan evreye yaylan grlt seviyesi EkVIIde yer alan Tablo-3te verilen snr deerleri aamaz.
b) Ambulans helikopterleri hari, helikopter ini pistlerinden
evreye yaylan grlt seviyesi Lgndz 65 dBA, Lakam 60
dBA ve Lgece 55 dBA snr deerlerini aamaz.
c) Ylda elli binden fazla ini/kalkn yapld hava alanlarnda Ulatrma Bakanl tarafndan; havaalan evresinde
evresel grlt seviyesini tespit etmek amacyla grlt lm/kontrol/izleme sistemi kurulur.
) Trk tescilindeki ve yabanc lke tescilindeki havayolu
aralarnn i ve d trafie ak hava alanlarmza ini ve kalk
yapabilmeleri iin grlt sertifikasna sahip bulunmalar gerekir. Grlt sertifikas bulunmayan Trk ve yabanc lke tescilli hava yolu tatlar i ve d trafie ak hava alanlarmza
grlt tazminat deyerek ini ve kalk yapabilirler. Tazmi824 | 2011

VE YNETM YNETMEL
natla ilgili esaslar Ulatrma Bakanlnca belirlenir.

Su yollar iin evresel grlt kriterleri
MADDE 21 (1) skele, liman ve benzeri yerler ile deniz, gl,
boaz, nehir gibi su yollarnda kullanlan ulam aralarndan
evreye yaylan grlt seviyesi aada belirtilmitir:
a) skele, liman gibi yerler ile deniz, koy, gl, boaz, nehir gibi suyollarnda kullanlan ulam aralarndan yaylan evresel
grlt seviyesi Lgndz 65 dBA, Lakam 60 dBA ve Lgece 55
dBA snr deerlerini aamaz.
b) skele, liman gibi yerler ile deniz, koy, gl, boaz, nehir gibi suyollarnda kullanlan aralar ve bu aralarda canl mzik
yayn yaplmas sonucu yaylan toplam evresel grlt seviyesi bu maddede yer alan snr deeri en fazla gndz zaman
dilimi iin 5 dBA, akam zaman dilimi iin 3 dBA aabilir, gece
zaman dilimi iin aamaz.
letme, tesis ve iyerleri iin evresel grlt kriterleri
MADDE 22 (1) letme, tesis, atlye, imalathane ve iyerlerinden evreye yaylan grlt seviyesine ilikin kriterler aada belirtilmitir:
a) Her bir iletme ve tesisten evreye yaylan grlt seviyesi
Ek-VIIde yer alan Tablo-4te verilen snr deerleri aamaz.
b) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) Grltye hassas kullanmlar etkileyebilecek ekilde yaknnda, bitiiinde, altnda veya
stnde faaliyetini srdren; her bir iyeri, atlye, imalathane
2011 | 825

VE YNETM YNETMEL
ve benzeri iletmelerden hava yoluyla evreye yaylan veya

ortak blme elemanlar, ara demeler, tavan veya bitiik duvarlar araclyla grltye hassas kullanmlara iletilen evresel grlt seviyesi Leq grlt gstergesi cinsinden arka plan
grlt seviyesini 5 dBAdan fazla aamaz.
c) Birden fazla iyeri, atlye, imalathane gibi iletmeler ile organize sanayi blgesi veya kk sanayi sitesinden evreye yaylan
toplam evresel grlt seviyesi Leq grlt gstergesi cinsinden
arka plan grlt seviyesini 7-10 dBA aralndan fazla aamaz. Bu
aralk esas alnmak kaydyla, toplam evresel grlt seviyesi;
grltye maruz kalnan alandaki etkilenen kii says, grlt
kayna ile grltye hassas meknlar arasndaki mesafe ve benzeri faktrler gz nnde bulundurularak l Mahalli evre Kurulu
Karar ile belirlenir. Bu bentte verilen snr deerin almas halinde, arka plan grlt seviyesine katks olan her bir iyeri snr
deer amndan eit olarak sorumludur. Grltye katk oranlar
belirlendikten sonra her bir iletme gerekli tedbirleri alr.
) letme, tesis, atlye, imalathane ve iyerlerinin faaliyeti
sonucu oluabilecek darbe grlts LCmax grlt gstergesi
cinsinden 100 dBCyi aamaz.
antiye alanlar iin evresel grlt kriterleri
MADDE 23 (1) antiye alanlarndan evreye yaylan grlt seviyesi ve grltnn nlenmesine ilikin kriterler aada
belirtilmitir:
a) antiye alanndaki faaliyet trlerinden evreye yaylan grlt seviyesi Ek-VIIde yer alan Tablo-5te verilen snr deerleri aamaz.
826 | 2011

VE YNETM YNETMEL
b) Konut blgeleri iinde ve yakn evresinde gerekletirilen

antiye faaliyetleri gndz zaman dilimi dnda akam ve gece
zaman dilimlerinde srdrlemez.
c) Haftasonu ve resm tatil gnlerinde gerekletirilecek antiye faaliyetlerine, konut blgeleri ve yakn evresinden gelen
ikayetlerin younluu dikkate alnarak, l Mahalli evre Kurulu Karar ile yasaklama getirilebilir.
) Kamu yarar gerektiren baraj, kpr, tnel, otoyol, ehir ii
anayol, toplu konut gibi projelerin inaat faaliyetleri ile ehir
iinde gndz trafii engelleyecek inaat faaliyetleri gndz
zaman diliminde almamak kouluyla Ek-VIIde yer alan
Tablo-5teki gndz deerlerinden akam iin 5 dBA, gece iin
10 dBA kartlarak elde edilen snr deerlerin salanmas ve
bu kapsamda alnacak l Mahalli evre Kurulu Karar ile srdrlebilir.
d) antiye faaliyeti sonucu oluabilecek darbe grlts,
LCmax grlt gstergesi cinsinden 100 dBCyi aamaz.
e) Faaliyet sahibi tarafndan antiye alannda; inaatn balama,
biti tarihleri ve alma periyotlar ile bykehir belediyesi
veya il/ile belediyesinden alnan izinlere ilikin bilgiler inaat
alannda herkesin kolayca grebilecei bir tabelada gsterilir.
f) Tatil beldelerinde ve turistik alanlarda gerekletirilen tm
antiye faaliyetleri bykehir belediyesi ve/veya il/ile belediyesinin karar dorultusunda hafta sonlar veya bir ka ay
sre ile tamamen durdurulabilir.
2011 | 827

VE YNETM YNETMEL
Elence yerlerine ilikin esaslar

MADDE 24 (Bal ile birlikte deiik:RG-27/4/2011-27917)
(1) Mzik yayn yapan elence yerlerinden kaynaklanan
evresel grltnn nlenmesine ilikin esaslar aada belirtilmitir:
a) ok hassas kullanm alanlarndaki ak ve yar ak elence
yerlerinde canl mzik yayn yaplmas yasaktr. Bu alanlarda,
ak ve yar ak elence yerlerinin kurulmasna izin verilmez.
Bu alanlardaki mevcut ak ve yar ak elence yerleri kapal
hale getirilir.
b) Etkilenen yap ile bitiik nizamda olan elence yerinden/yerlerinden kaynaklanan evresel grlt, Leq grlt
gstergesi cinsinden etkilenen yap iindeki arka plan grlt
seviyesi deerini aamaz.
c) Etkilenen yap ile bitiik nizamda olmayan elence yerinden kaynaklanan evresel grlt, Leq grlt gstergesi cinsinden arka plan grlt seviyesini 5 dBAdan ve 7 dBCden
daha fazla aamaz.
) Birden fazla elence yerinden evreye yaylan toplam grlt seviyesi, Leq grlt gstergesi cinsinden arka plan grlt seviyesini 7-10 dBA aralndan fazla aamaz. Bu aralk
esas alnmak kaydyla, toplam evresel grlt seviyesi; grltye maruz kalnan alandaki etkilenen kii says, grlt kayna ile grltye hassas mekanlar arasndaki mesafe gibi faktrler gz nnde bulundurularak l Mahalli evre Kurulu
Karar ile belirlenir. Bu bentte verilen snr deerin almas
828 | 2011

VE YNETM YNETMEL
halinde, arka plan grlt seviyesine katks olan her bir elence yeri snr deer amndan eit olarak sorumludur. Grltye
katk oranlar belirlendikten sonra her bir iletme gerekli tedbirleri alr.
d) Hassas kullanmlarn bulunduu alanlarda faaliyet gsteren ak ve yar ak elence yerlerinde, 24.00-07.00 saatleri
arasnda canl mzik yayn yaplmas yasaktr. Dier saatlerde
ise (b) ve/veya (c) ve/veya () bentlerinde belirtilen snr deerleri salayacak ekilde faaliyetlerini srdrr.
e) Hassas kullanmlarn bulunduu alanlarda faaliyet gsteren mevcut ak ve yar ak elence yerlerinin, yaplan denetimlerde (b) ve/veya (c) ve/veya () bentlerinde belirtilen snr
deerleri bir yl iinde defa salamadnn tespiti halinde,
fiziki olarak tamamen kapal hale getirilir.
f) Fiziki olarak tamamen kapal bir mekanda faaliyet gsteren
elence yerlerinden evreye yaylan grlt seviyesi, (b)
ve/veya (c) ve/veya () bentlerinde belirtilen snr deerleri
salayacak ekilde faaliyetlerini srdrr.
g) Az hassas ve hassas olmayan kullanmlarn bulunduu
alanlarda ak ve yar ak olarak faaliyet gsteren elence yerlerinden evreye yaylan evresel grlt seviyesi, (b) ve/veya
(c) ve/veya () bentlerinde belirtilen snr deerleri salayacak
ekilde faaliyetlerini srdrr.
) Bu madde kapsamnda canl mzik yapabilecek elence
yeri veya yerlerinin 14/7/2005 tarihli ve 2005/9207 sayl Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle konulan yeri Ama ve
2011 | 829

VE YNETM YNETMEL
alma Ruhsatlarna likin Ynetmelik hkmlerine gre

canl mzik izni almas arttr. Bu izin verilirken yetkili idarenin bu maddede belirtilen esaslara ilikin uygun gr alnr,
gerekli grld takdirde yetkili idare evresel Grlt Seviyesi Deerlendirme Raporu hazrlatr ve rapora ilikin yetkili
idarenin uygun gr esas alnr.
h) Bu maddede belirtilen esaslarn salanp salanmad,
yetkili idarenin belirleyecei srelerde sunulacak evresel
Grlt Seviyesi Deerlendirme Raporu ve/veya yetkili idare
koordinasyonunda dier mevzuat kapsamnda yetkili klnan
kurum ve kurulular ile ibirlii iinde yaplacak denetimler
erevesinde kontrol edilir. Bu maddede belirtilen snrlarn
salanmad durumlarda i mekanda ses seviyesini kontrol
altnda tutan sistemler kurdurulabilir.
) Birden fazla elence yerinin bulunduu alanlarda, yetkili
idare tarafndan gerekli grlmesi halinde yukarda sralanan
esaslarn dnda ayrca evresel grlt seviyesinin kontrol
altna alnmas amacyla periyodik olarak veya gerekli grlmesi halinde grlt seviyesinin srekli llmesine ynelik
sistem kurulur veya kurdurulur.
i) Kapal elence yerlerinin d giri kaplarnn zerine "Dikkat: erideki ses seviyesi insan salna zararldr." eklinde
kl ikaz levhalarnn aslmas zorunludur.
j) Bu maddede belirtilen elence yerlerinde grltden etkilenme seviyesinin iitme sal ve kritik salk etkilerinin deerlendirilmesi ve izlenmesi, 8 inci maddenin birinci fkrasnn
(a) bendi erevesinde yaplr.
830 | 2011

VE YNETM YNETMEL
BENC BLM
evresel Titreim Esas ve Kriterleri
Yaplarda evresel titreim kriterleri

MADDE 25 (Deiik:RG-27/4/2011-27917)
(1) eitli titreim kaynaklarnn sebep olaca evresel titreimin kontrol altna alnmasna ilikin esaslar aada belirtilmitir:
a) Maden ve ta ocaklar ile benzeri faaliyette bulunulan alanlardaki patlatmalarn evredeki ok hassas ve hassas kullanmlarda oluturduu zemin titreim seviyesi Ek-VIIde yer alan
Tablo-6da verilen snr deerleri aamaz.
b) naatlarda kazk akma gibi titreim oluturacak uygulamalar ile ar inaat makinelerinin sebep olaca titreimlerin
evrelerindeki ok hassas ve hassas kullanmlarda oluturaca
titreim seviyesi Ek-VIIde yer alan Tablo-7de verilen snr
deerleri aamaz.
c) Konut ve ofis olarak kullanlan binalarda, elektrik motoru,
pompa, fan gibi makine ve tehizatn sebep olaca titreimler
Ek-VIIde yer alan Tablo-8 de verilen snr deerleri aamaz. Bu
deerlerin zerinde titreim oluturan makine ve tehizat iin,
bata titreim yaltm olmak zere gerekli teknik tedbirler
alnarak, binada llen titreimler snr deerlerin altna indirilir. ok hassas ve hassas kullanmlarn yaknnda bulunan
2011 | 831

VE YNETM YNETMEL
demir yolu ve kara yolu ulam aralar ile iletme ve tesislerin

ok hassas ve hassas kullanmlarda yarataca titreimler iin
de bu snr deerler kullanlr.
ALTINCI BLM
Grltye Hassas Kullanmlarn Bulunduu Alanlar in
Esas ve Kriterler
Grltye hassas kullanmlar iin grlt kontrol

MADDE 26 (1) Grltye hassas kullanmlardaki evresel
grlt esaslar aada belirtilmitir.
a) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) Mevcut yaplarda; tesisat
dairelerinde veya yap iinde veya dnda herhangi bir yerde
bulunan soutma fan, iklimlendirme sistemleri, hava kanallar,
temiz ve pis su tesisat, jeneratr, hidrofor, kompresr, yakma
kazan, asansr, p bacalar gibi kaynaklardan; ortak blme
elemanlar, ara demeler, tavan ve bitiik duvarlar veya hava
araclyla grltye hassas kullanmlara iletilen grlt seviyesi Leq grlt gstergesi cinsinden arka plan grlt seviyesini 5 dBAdan fazla aamaz.
b) Dini tesislerde ses ykseltici kullanmndan evreye yaylan sesin kontrolne ilikin dzenlemeler 8 inci maddenin birinci fkrasnn (b) bendi erevesinde yaplr.
c) Susturucu veya ses giderici dier paralar olmadan bir
832 | 2011

VE YNETM YNETMEL
motorlu kara tat altrlamaz veya almasna sebep olunmaz, bakm onarm veya dier deitirme amac dnda bir
motorlu ara veya motosiklet zerindeki susturucu veya ses
giderici para karlamaz, alamaz hale getirilemez, Motorlu
Aralarn Sesli kaz Cihazlar ve Bunlarn Taklmas ile lgili Tip
Onay Ynetmeliine uyulur, tip onay verilen sesli ikaz cihazlarnda (korna) deiiklik yaplamaz.
) Bir motorlu ara zerinde veya iinde; korna veya ses karan baka bir cihazn zorunlu haller dnda grlt rahatszlna neden olacak ekilde alnmas yasaktr.
d) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) Radyo, televizyon, mzik
seti ve her trl mzik aletlerini grltye hassas kullanmlarn
bulunduu alanlar ile toplu tama aralarnda almak yasaktr.
e) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) Grltye hassas kullanmlarn bulunduu alanlarda; yksek sesle konuarak, bararak,
anons sistemleri gibi ses ykseltici aralar kullanlarak ve darbeli dzenli veya dzensiz sesler kararak propaganda, reklm, duyuru, tantm ve sat yapmak yasaktr.
f) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) ok hassas ve hassas kullanmlarn bulunduu alanlarda; deniz motoru, motosiklet veya
herhangi bir motorlu arata 19.00-07.00 saatleri arasnda deneme almalar yapmak yasaktr.
g) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) ok hassas ve hassas kullanmlarn iinde ve bu kullanmlardan itibaren en az 350 metre
mesafede; mekanik veya motorlu diki makinesi, matkap, testere, tc, im bime makinesi, kou band veya benzeri ara2011 | 833

VE YNETM YNETMEL
larn 19.00-07.00 saatleri arasnda altrlmas veya altrlmasna izin verilmesi yasaktr.
) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) Elence maksadyla patlayc, maytap, havai fiek ve benzeri eyleri kullanmak, atelemek
gibi benzeri faaliyetlerin, ok hassas kullanmlarn bulunduu
alanlarda yaplmas yasaktr. Bu faaliyetler hassas ve az hassas
kullanmlarn bulunduu alanlarda ancak l Mahalli evre
Kurulu Karar ile belirlenecek alanlarda ve saatlerde, 14/8/1987
tarihli ve 87/12028 sayl Bakanlar Kurulu Karar ile yrrle
konulan Tekel D Braklan Patlayc Maddelerle Av Malzemesi ve Benzerlerinin retimi, thali, Tanmas, Saklanmas, Depolanmas, Sat, Kullanlmas, Yok Edilmesi, Denetlenmesi
Usul ve Esaslarna likin Tzn 117 nci maddesine istinaden
yerel mlki amirinden izin alnarak yaplabilir.
h) Siren, ddk veya benzeri acil ve olaanst durum sinyal
aletlerinin acil ve olaanst durum dnda kasten altrlmalar veya altrlmasna izin verilmesi yasaktr. Olaanst
durum sinyallerinin denenmesi saat 10.00dan nce ve
20.00den sonra olmamak artyla uygulanr.
) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) ok hassas kullanmlar etkileyebilecek ekilde yaknnda, bitiiinde, altnda veya stndeki alanlarda konser, gsteri, miting, tren, festival, dn ve
benzeri ak hava faaliyetlerinin gerekletirilmesi yasaktr.
Hassas ve az hassas kullanmlarn bulunduu alanlarda bu tr
faaliyetlerden evreye yaylan grlt seviyesi Leq grlt
gstergesi cinsinden mevcut arka plan grlt seviyesini 5
dBAdan fazla aamaz. Bu maddede belirtilen ak hava faaliyetlerine, evresel grltye maruz kalan kiilerin ve yaanan
834 | 2011

VE YNETM YNETMEL
ikyetlerin younluu gz nnde bulundurularak, l Mahalli

evre Kurul Karar ile alan ve saat snrlamas getirilebilir.
i) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) yeri Ama ve alma
Ruhsatlarna likin Ynetmelikte yer almayan ve grlt rahatszlna sebep olan poligonlar gibi yerlerin, 7/3/2008 tarihinden itibaren ok hassas ve hassas kullanmlarn bulunduu
alanlarda kurulmas yasaktr.
YEDNC BLM
Planlama Aamasnda Temel Kriterler
Grltye maruz kalma kategorileri

MADDE 27 (1) Yeni konut alanlarnn planlanmas aamasnda aada verilen grltye maruz kalma kategorileri dikkate alnr:
a) Kategori A (Lgndz cinsinden <55 dBA) Alan: Bu kategorinin en st seviyesindeki grlt rahatszlk verici derecede
deildir. Planlama karar verilirken grlt belirleyici bir faktr
olarak deerlendirmeye alnmaz.
b) Kategori B (Lgndz cinsinden 55- 64 dBA) Alan: Planlama kararlarnda grlt seviyesi gz nne alnr. Grltye
kar gerekli tedbirler alnarak planlama kararlar verilir.
c) Kategori C (Lgndz cinsinden 65-74 dBA) Alan: Planla2011 | 835

VE YNETM YNETMEL
ma karar genellikle verilmez. Ancak kamu yarar gerektiren

hallerde, daha sessiz bir yer bulunamamas nedeniyle izin verilmek zorunda kalnmas halinde arka plan grlt seviyesi
gz nnde bulundurularak grltye kar tedbirler alnr.
) Kategori D (Lgndz cinsinden >74 dBA) Alan: Planlama
karar verilmez.
Planlama aamasnda uyulmas zorunlu kriterler
MADDE 28 (1) Planlama aamasndaki faaliyetler iin
uyulmas zorunlu kriterler aada belirtilmitir:
a) 7/3/2008 tarihinden sonra ina edilmi ve bu Ynetmeliin yaym tarihinden sonra ina edilecek yaplarn mimari projelerinde, yap tiplerine bal olarak Ek-VIIde yer alan Tablo9da verilen snr deerlerin salanmas zorunludur.
b) Planlama aamasnda; ulam, iletme, tesis, elence yeri,
imalathane, atlye, iyeri gibi planlanan faaliyetler 18, 19, 20,
21, 22, 23, 24 ve 25 inci maddede verilen esas ve kriterlere gre
deerlendirilir. Uygun olmayan durum varsa faaliyete izin
verilmez.
c) Nazm mar Planlar ve Uygulama mar Planlarnn hazrlanmas aamasnda 27 nci maddede ngrlen grltye maruz kalma kategorileri dikkate alnr.
) evre Dzeni Planlar, Nazm mar Planlar ve Uygulama
mar Planlarnn hazrlanmas aamasnda alanda akustik planlamann yaplabilmesi ve yerleim alanlar iindeki sakin alan
ve ak arazideki sakin alanlarn oluturulmas iin grlt
haritalar ve eylem planlarnn plan eki olarak istenmesi ve plan
kararlarna esas olmas zorunludur.
836 | 2011

VE YNETM YNETMEL
d) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) ok hassas ve hassas kullanmlarn bulunduu yerlerde daha sakin evre oluturabilmek
amacyla ilgili kurum kurulularn da gr alnarak belediye
snrlar ve mcavir alan iinde belediye, belediye snrlar ve
mcavir alan dnda ise yetki devri yaplan il zel idarelerince;
yetki devri yaplmad takdirde il evre ve orman mdrlnce ek snrlayc tedbirler alnabilir. Bu erevede; blgede
kurulacak yeni bir grlt kaynanda evresel grlt seviyesi ile ilgili geici veya srekli snrlandrma kararlar alnabilir
veya yeni iletmenin bu blge iinde kurulmasna izin verilmeyebilir.
SEKZNC BLM
Stratejik Grlt Haritalama Esas ve Kriterleri
Stratejik grlt haritalama esaslar

MADDE 29 (1) Stratejik grlt haritalarnn hazrlanmasnda aadaki esaslara uyulur:
a) En ge 30/6/2013 tarihine kadar;
1) ki yz elli binden fazla yerleik nfusu olan yerleim alanlar,
2) Ylda alt milyondan fazla aracn getii ana kara yollar,
3) Ylda altm binden fazla trenin getii ana demir yollar,
4) Ylda elli binden fazla hareketin gerekletii ana hava
alanlar
2011 | 837

VE YNETM YNETMEL
iin bir nceki takvim ylndaki durumu gsteren stratejik

grlt haritalar hazrlanr.
b) En ge 30/6/2011 tarihine kadar ve daha sonra her be
ylda bir stratejik grlt haritas hazrlanmas zorunlu olan;
ylda alt milyondan fazla aracn getii ana kara yollar, ylda
altm binden fazla sayda trenin getii ana demir yollar, ana
hava alanlar ve iki yz elli binden fazla yerleik nfusu olan
yerleim alanlar Bakanla bildirilir.
c) 30/6/2018 tarihine kadar ve bu tarihten sonra her be ylda bir;
1) Yz binden fazla yerleik nfusu olan yerleim alanlar,
2) Ylda milyondan fazla aracn getii ana kara yollar,
3) Ylda otuz binden fazla trenin getii ana demir yollar
iin bir nceki yldaki durumu gsteren stratejik grlt haritalar hazrlanr.
) En ge 30/6/2014 tarihine kadar ve daha sonra her be ylda bir stratejik grlt haritas hazrlanmas zorunlu olan; ylda
milyondan fazla aracn getii ana kara yollar, ylda otuz
binden fazla sayda trenin getii ana demir yollar ve yz
binden fazla yerleik nfusu olan yerleim alanlar Bakanla
bildirilir.
d) Stratejik grlt haritalar Ek-IVte yer alan stratejik grlt haritalama iin asgari gereksinimleri karlayacak nitelikte
hazrlanr.
e) Komu konumda olan lkelerin snrlarna yakn blgele838 | 2011

VE YNETM YNETMEL
rin stratejik grlt haritalarnn hazrlanmasnda, Dileri

Bakanl koordinasyonunda ibirlii yoluna gidilir.
f) Stratejik grlt haritalar hazrlandklar tarihten sonra en
az be ylda bir gzden geirilir ve gerektiinde revize edilir.
g) Bu maddenin birinci fkrasnn (a) bendinin (1) numaral
alt bendi ile (c) bendinin (1) numaral alt bendinde verilen yerleim alanlar iin hazrlanacak grlt haritalar; kara yolu,
demir yolu, hava yolu trafik grlts ile limanlar, sanayi
alanlar, atlye-imalathane-elence yerleri ve benzeri iletmelerin bulunduu alanlar iin ayr ayr yaplr.
DOKUZUNCU BLM
Eylem Planlar
Eylem planlar hazrlama esaslar

MADDE 30 (1) Eylem Planlarna ilikin esaslar aada belirtilmitir:
a) Gerekmesi halinde en ge 18/7/2014 tarihine kadar;
1) Ylda alt milyondan fazla aracn getii ana kara yollar,
ylda altm binden fazla trenin getii ana demir yollar, ana
hava limanlar ve yaknndaki yerler,
2) ki yz elli binden fazla yerleik nfusu olan yerleim alanlar
2011 | 839

VE YNETM YNETMEL
iin, grlt seviyesinin azaltlmas da dahil olmak zere grlt ile ilgili hususlar ve grltnn etkileri ile ba etmeye
ynelik eylem planlarnn hazrlanm olmas gerekir. Eylem
planlar dhilindeki tedbirler yetkili idarenin inisiyatifi altndadr. Ancak, bu Ynetmelikte verilen snr deerlerin ald
durumlar ya da yetkili idarelerce seilen dier kriterler olarak
tanmlanan ncelikler eylem plannda zellikle belirtilir ve
stratejik grlt haritalamalar ile tespit edilen en nemli blgelerde uygulanr.
b) En ge 18/7/2019 tarihine kadar;
1) Ylda milyondan fazla aracn getii ana kara yollar,
ylda otuz binden fazla trenin getii ana demir yollar ve yaknndaki yerler,
2) Yz binden fazla yerleik nfusu olan yerleim alanlar
iin, bu Ynetmelikte verilen snr deerlerin almas durumu ya da yetkili idarelerce seilen dier kriterler olarak tanmlanan nceliklere belirgin bir ekilde yer veren eylem planlarnn hazrlanm olmas temin edilir.
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen kriterler hakknda yetkili
idarelerce Bakanla bilgi verilir.
) Eylem planlar Ek-Vte verilen eylem planlar iin asgari
gereksinimleri karlayacak ekilde hazrlanr.
d) Mevcut grlt durumunu etkileyen ok nemli bir deiikliin meydana gelmesi zerine ve hazrlandklar tarihten
itibaren en az be ylda bir eylem planlar gzden geirilir ve
gerekiyorsa revize edilir.
840 | 2011

VE YNETM YNETMEL
e) Komu konumda olan lkelerin snrlarna yakn blgeler

iin eylem planlarnn hazrlanmasnda, Dileri Bakanl
koordinasyonunda ibirlii yoluna gidilir.
f) Eylem planlarnn hazrlanma ve gzden geirilmesine katlm iin nceden ve etkili frsatlarn verilmi olmas artyla,
eylem planlarn hazrlamakla sorumlu kurum ve kurulularca
eylem planlarnn kamuoyuna danlmas, bu katlm sonularnn dikkate alnmas ve kamuoyunun alnan karar konusunda
bilgilendirilmesi temin edilir. Bu bilgiler kolay ulalabilir ve
tam anlalr ekilde sunulur. Bilgilerin en nemli noktalarn
zetleyen bir metin yurt apnda yayn yapan yksek tirajl en
az bir gazete ile mahalli gazetede ilan edilir. Eylem planlar ile
ilgili dokmanlar ilann yaymndan itibaren drt ay sreyle
kamuoyunun kullanmna ak tutulur. Bu sre ierisinde eylem planlar ile ilgili grler yazl olarak eylem planlarn
hazrlayan kurum ve kurululara verilir. Bu sreden sonra
yaplacak itirazlar kiisel haklarla ilgili deilse dikkate alnmaz.
ONUNCU BLM
Kamuoyunu Bilgilendirme, Verilerin Toplanmas ve Raporlama
Kamuoyunu bilgilendirme
MADDE 31 (1) Kamuoyunun bilgilendirilmesine ynelik
esaslar aada belirtilmitir:
2011 | 841

VE YNETM YNETMEL
a) 29 uncu ve 30 uncu maddelere istinaden Ek-IV ve Ek-Vde

yer alan esaslar erevesinde yaplan stratejik grlt haritalar
ve eylem planlar 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayl Bilgi Edinme
Hakk Kanunu uyarnca kamuoyunun ulamna ak tutulur ve
bilgi teknolojilerinden de yararlanlarak yaymlanr.
b) Stratejik grlt haritalar ve eylem planlarna ynelik bilgiler ak, tam anlalabilir, kolay ulalabilir ekilde sunulur.
Bilgilerin en nemli noktalarn zetleyen bir metin yurt apnda yayn yapan yksek tirajl en az bir gazete ile mahalli gazetede veya internet sayfasnda ilan edilir.
Verilerin Bakanlk tarafndan toplanmas ve yararlanlmas
MADDE 32 (1) Stratejik grlt haritalar ve eylem planlarna ilikin verilerin Bakanlk tarafndan toplanmas ve yararlanclarn kullanmnn salanmasna ynelik esaslar aada
belirtilmitir.
a) Ek-VIda belirtildii gibi 29 uncu ve 30 uncu maddelerde
belirtilen tarihlerden itibaren en ge alt ay iinde stratejik grlt haritalarndan alnan bilgiler ile eylem planlarnn zetleri
Bakanla gnderilir.
b) Bakanlk; kurumlar arasnda teknik ve bilgi salayc nitelik tayan ileri kolaylatrmak iin stratejik grlt haritalarndaki bilgiler ile ilgili bir veri bankas kurar.
c) Bakanlk, be ylda bir stratejik grlt haritalar ve eylem
planlarndaki bilgileri zetleyen bir raporu hazrlayarak ilgili
kurum ve kurulularn kullanmna aar. lk rapor 18/6/2015
tarihine kadar hazrlanr.
842 | 2011

VE YNETM YNETMEL
ONBRNC BLM
letmeler, Tesisler ve yerlerinin evresel Grlt Ynnden Deerlendirilmesi
evre izni veya evre izin ve lisans belgesine tabi iletme

ve tesislerde evresel grltye ynelik deerlendirme
MADDE 33 (1) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve
Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde belirtilen
iletme ve tesisler iin evre izni ve evre izin ve lisans belgesine esas olacak kriterler aada belirtilmitir.
a) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde belirtilen iletme ve
tesislerin evre izni veya evre izin ve lisans belgesi ilemleri
evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri erevesinde yrtlr.
b) evresel grlt, 36 nc maddenin birinci fkrasnn (a)
bendi ile ayn maddenin ikinci fkras erevesinde uzmanlk
deneyimine sahip ve Bakanlktan n yeterlik/yeterlik belgesi
alm kurum veya kurulularca hazrlanacak akustik rapora
istinaden deerlendirilir.
c) evre izni veya evre izin ve lisans belgesine tabi tesisler
iin hazrlanacak akustik rapor format ile aklayc dokmanlar Bakanlka belirlenerek yaymlanr.
) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) evre Kanununca Alnmas
2011 | 843

VE YNETM YNETMEL
Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek2sinde * iareti ile muafiyet getirilmi iletme ve tesisler ile
evre izni veya evre izin ve lisans belgesi almas gereken iletme ve tesislerden; 7/3/2008 tarihinden nce kurulmu ve
alma ve alma ruhsat alm olanlar ile kurulduu tarih ve
ruhsat olup olmadna baklmakszn, ok hassas ve hassas
kullanmlardan itibaren en az 500 metre mesafede olan veya bu
Ynetmelik erevesinde grlt haritalar hazrlanmas gereken yerleim yerleri dnda bulunan iletme ve tesisler iin
evre izni veya evre izin ve lisans belgesine esas deerlendirme yaplmaz. Ancak, yetkili idarenin talep etmesi halinde iletme ve tesisler iin akustik rapor hazrlanmas zorunludur.
d) () bendinde belirtilen evre izin ve lisans belgesinden
muaf olacak iletme ve tesisler iin il evre ve orman mdrlnn gr alnr.
Ama ve alma ruhsat
MADDE 34 (1) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve
Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer alan
iletme ve tesisler iin iyeri ama ve alma ruhsat verilmesi
aamasndaki i ve ilemler; yeri Ama ve alma Ruhsatlarna likin Ynetmelik ile evre Kanununca Alnmas Gereken
zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmelik hkmleri erevesinde
yrtlr.
(2) (Deiik:RG-27/4/2011-27917) ok hassas ve hassas kullanmlar etkileyebilecek ekilde yaknnda, bitiiinde, altnda,
stnde bulunan ve evre Kanununca Alnmas Gereken zin
ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer
844 | 2011

VE YNETM YNETMEL
almayan iletme, tesis, iyeri, imalathane, atlye gibi yerler iin,

yeri Ama ve alma Ruhsatlarna likin Ynetmelik kapsamnda verilecek ama ve alma ruhsatlarnda yetkili idare
tarafndan evresel grlt ynnden deerlendirme yaplr,
gerektiinde evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu
talep edilir ve bu rapora ilikin yetkili idarenin uygun gr
esas alnr.
Planlanan iletmelerde evresel grlt seviyesi deerlendirme prosedr
MADDE 35 (1) Planlanan iletmelerde evresel grlt seviyesi deerlendirilirken; evresel Etki Deerlendirme Ynetmeliinin Ek-I listesinde bulunan ve evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve
Ek-2sinde yer alan * iareti bulunmayan tesis ve faaliyetler
ile ulam kaynaklar iin hazrlanacak evresel etki deerlendirme raporunun grlt ile ilgili blmnn, kapasite artrm
hari, Bakanlka belirlenecek format ieriinde hazrlanmas
gerekmektedir.
ONKNC BLM
Rapor, Harita ve Eylem Plan Hazrlayacaklarda Deerlendirme Kriterleri
Uzmanlk deneyimine ynelik esas ve kriterler
MADDE 36 (1) Uzmanlk deneyimine ilikin esas ve kriterler aada belirtilmitir:
2011 | 845

VE YNETM YNETMEL

tesisler iin bu Ynetmelikte belirtilen akustik raporlar hazrlayacak kiilerin niversitelerin mhendislik, mimarlk ve fen
fakltelerinden mezun ve bu almalar yrtecek seviyede
uzmanla sahip olmas,
b) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer almayan iletme
ve tesisler, imalathane, atlye, iyeri, elence yeri ve benzeri
iin evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu hazrlayacak kiilerin niversitelerin mhendislik, mimarlk ve fen fakltelerinden mezun ve bu almalar yrtecek seviyede uzmanla sahip olmas,
c) evresel Etki Deerlendirme srecinde, evresel grlt
konusunda deerlendirme ve arka plan grlt seviyesi lm yapacak kiilerin niversitelerin mhendislik, mimarlk ve
fen fakltelerinden mezun ve bu almalar yrtecek seviyede
uzmanla sahip olmas,
) 29 uncu maddeye istinaden grlt haritas hazrlayacak
kiilerin niversitelerin mhendislik, mimarlk ve fen fakltelerinden mezun ve bu almalar yrtecek seviyede uzmanla
sahip olmas, tercihen ulusal veya uluslararas projeler baznda
ve benzeri almalarda grlt haritas hazrlanmasna katlm
salam olmas,
d) 30 uncu maddeye istinaden eylem plan hazrlayacaklar ve
28 inci maddenin birinci fkrasnn (a) bendi gerei yap akustii konusunda deerlendirme yapacak kiilerin niversitelerin
846 | 2011

VE YNETM YNETMEL
mhendislik, mimarlk ve fen fakltelerinden mezun ve bu

almalar yrtecek seviyede uzmanla sahip olmas, tercihen yaltm, trafik planlamas, arazi planlamas, grlt bariyeri ve benzeri konularda uygulama projesi yapm olmas,
e) 25 inci maddeye gre deerlendirme yapacaklarn, niversitelerin mhendislik, mimarlk ve fen fakltelerinden mezun
ve bu almalar yrtecek seviyede uzmanla sahip olmas
zorunludur.
(2) Birinci fkrann (a), (b), (c), (), (d) ve (e) bentlerinin her biri
iin istenecek uzmanla ynelik esaslar Bakanlka belirlenir.
(3) Bakanlka hazrlanan ve duyurulan uzmanla ynelik
konularda teorik veya uygulamal almalar yapm retim
grevlileri ile bu konularda yksek lisans ve doktora programlarn tamamlam kiiler de birinci fkrada belirtilen almalar
yrtecek seviyede uzman olarak deerlendirilir.
lm ve hesaplamalara ynelik yeterlik artlar
MADDE 37 (1) lm ve hesaplamalara ynelik yeterlik
artlar aada belirtilmitir:
a) evre izni veya evre izin ve lisans belgesine tabi olan iletme
ve tesisler iin akustik raporu hazrlayacaklar; Ek-II-2.1deki iletmeler iin verilen lm ve hesaplamaya ilikin standartlara gre
Bakanlktan alnan n yeterlik/yeterlik belgesine,
b) evre izni veya evre izin ve lisans belgesine tabi olmayan
iletme ve tesisler, imalathane, atlye, iyeri, elence yeri ve
2011 | 847

VE YNETM YNETMEL
benzeri iletmelerden kaynaklanan evresel grlt seviyesinin

deerlendirilmesine ynelik evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu hazrlayacaklar; Ek-II-3te izne tabi olmayan
tesisler iin verilen lm ve hesaplamaya ilikin standartlara
gre Bakanlktan alnan n yeterlik/yeterlik belgesine,
c) evresel etki deerlendirme srecinde arka plan grlt seviyesi lm yapacaklar; Ek-II-2.2de verilen lm standartlarna gre Bakanlktan alnan n yeterlik/yeterlik belgesine,
) Ulam ve yerleim alanlar iin grlt haritas hazrlayacaklar; Ek-II-1.1de grlt haritas hazrlanmas iin verilen
hesaplamaya ynelik lisansl yazlm programna,
d) Yerleim alan ve ulam kaynaklar ve yaknndaki yerler
iin eylem plan hazrlayacaklar ile yaplarda yaltm deerlendirmesi almas yapacaklar; Ek-II-4te verilen standartlara
gre Bakanlktan alnan n yeterlik/yeterlik belgesine ve hesaplama yntemlerine veya buna ilikin yazlm programna,
e) Ek-II-5teki evresel titreim seviyesi iin deerlendirme
yntemlerini kullanacaklar Bakanlktan alnan n yeterlik/yeterlik belgesine
sahip olmak zorundadr.
(2) Bakanlk n yeterlik/yeterlik belgesi verdii kurum/kurulularn listesini ve listedeki iptal ve deiiklik bilgilerini kendi internet sitesinde yaynlar.
Rapor, harita ve eylem plan hazrlayacaklarda aranan esas
ve kriterler
MADDE 38 (1) Rapor, harita ve eylem plan hazrlayacaklarn;
848 | 2011

VE YNETM YNETMEL

tesisler iin evre izni veya evre izin ve lisans belgesine esas
akustik raporu hazrlayacaklarn 36 nc maddesinin birinci
fkrasnn (a) bendi ile 37 nci maddesinin birinci fkrasnn (a)
bendinde getirilen artlar,
b) evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer almayan iletme
ve tesisler, imalathane, atlye, iyeri, elence yeri ve benzeri
iin evresel grlt seviyesi deerlendirme raporu hazrlayacaklarn 36 nc maddenin birinci fkrasnn (b) bendi ile 37 nci
maddenin birinci fkrasnn (b) bendinde getirilen artlar,
c) evresel Etki Deerlendirme Ynetmeliinin Ek-I listesinde ve evre Kanununca Alnmas Gereken zin ve Lisanslar
Hakknda Ynetmeliin Ek-1 ve Ek-2sinde yer alan iletmeler
ile ulam kaynaklar iin evresel etki deerlendirme srecinde
planlanan iletmeler iin akustik raporu hazrlayacaklarn 36
nc maddenin birinci fkrasnn (c) bendi ile 37 nci maddenin
birinci fkrasnn (c) bendinde getirilen artlar,
) Bu Ynetmelik erevesinde ulam sektr ve yerleim
alanlar iin grlt haritas hazrlayacaklarn 36 nc maddenin
birinci fkrasnn () bendi ile 37 nci maddenin birinci fkrasnn
() bendinde getirilen artlar,
d) Bu Ynetmelik erevesinde yerleim alan ve ulam kaynaklarnn yaknndaki yerler iin eylem plan hazrlayacaklar
ile yaplarda yaltm deerlendirmesi almas yapacaklarn 36
nc maddenin birinci fkrasnn (d) bendi ile 37 nci maddenin
2011 | 849

VE YNETM YNETMEL
birinci fkrasnn (d) bendinde getirilen artlar,

e) evresel titreimin deerlendirilmesine ynelik lm yapp, rapor hazrlayacaklarn 36 nc maddenin birinci fkrasnn
(e) bendi ile 37 nci maddenin birinci fkrasnn (e) bendinde
getirilen artlar
salamas zorunludur.
ONNC BLM
ikyetlerin Deerlendirilmesi, Denetim ve dari Yaptrmlar
ikyetlerin deerlendirilmesi veya denetim

MADDE 39 (1) Bu Ynetmelikte yer alan grlt kaynaklar baznda yaanan sorunlar nedeniyle oluan ikyetlerin deerlendirilmesi veya programl ve programsz yaplacak denetimlerde aadaki esaslara uyulur:
a) Bu Ynetmelikte getirilen esaslar erevesinde gerek programl veya programsz gerekse ikyeti deerlendirmek amacyla yaplacak denetimler; belediye snrlar ve mcavir alan
ierisinde evre Kanununa istinaden yetki devri yaplan belediyelerce; belediye snrlar ve mcavir alan dnda yetki devri
yaplan il zel idarelerince; yetki devri yaplmad takdirde ise
l evre ve Orman Mdrlklerince, gerektiinde dier mevzuat kapsamnda yetkili klnan kurum ve kurulular ile ibirlii ve koordinasyon iinde yaplr.
850 | 2011

VE YNETM YNETMEL
b) ikyetleri deerlendirme, denetim ve idari yaptrm konusunda yetki devri yaplm kurum ve kurulularda; evre
Denetim Biriminin kurulmas, Bakanlka esaslar belirlenmi
uzmanla sahip en az 2 personelin grevlendirilmesi, bu personellerden en az birinin drt yllk niversite mezunu olmas
ve bu kiinin gzetiminde greve katlm salayacak dier
personelin iki yllk yksek okul veya lise ve dengi okullardan
mezun olmas ve bu Ynetmelik kapsamnda getirilen esas ve
standartlara uygun lm ekipmannn bulundurulmas zorunludur.
c) Yaplan denetimlerde, bu Ynetmelikte verilen snr deerlerin aldnn tespiti halinde, grlt rahatszlna ve snr
deerlerin salanmas iin alnacak tedbirin zelliine bal
olarak, sre verilmesi, kapatlmas ve benzeri uygulamalara
ynelik esaslar denetim yapan personel veya birimi tarafndan
belirlenir.
Uygulamaya ynelik aklayc dokman hazrlanmas
MADDE 40 (1) Bu Ynetmeliin uygulanmasna ynelik olarak; grlt haritalama, grlt kontrol tedbirleri, uzmanla
ynelik esaslar, akustik ve evresel grlt seviyesi deerlendirme
raporu, lm metotlarna ilikin aklayc dokmanlar ile idari
yaptrm konularna aklk getirecek aklayc dokmanlar gibi
her trl dokman Bakanlka hazrlanr ve yaymlanr.
(2) Bu Ynetmelikte belirtilen arka plan grlt seviyesinin
belirlenmesine ynelik usul ve esaslar Bakanlka belirlenir.
dari yaptrmlar
MADDE 41 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine aykr davra2011 | 851

VE YNETM YNETMEL
nanlar hakknda 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayl Kabahatler

Kanunu ve evre Kanununun 20 nci maddesinde ngrlen
idari yaptrmlar uygulanr.
ONDRDNC BLM
eitli ve Son Hkmler

MADDE 42 (1) 7/3/2008 tarihli ve 26809 sayl Resm Gazetede yaymlanan evresel Grltnn Deerlendirilmesi ve
Ynetimi Ynetmelii (2002/49/EC) yrrlkten kaldrlmtr.
Havaalanlarndaki grltnn izlenmesi
GEC MADDE 1 (1) 20 nci maddenin birinci fkrasnn
(c) bendinde belirtilen grlt lm /kontrol/izleme sistemi
7/3/2011 tarihine kadar kurulur.
Hava yolu tatlar iin tazminat
GEC MADDE 2 (1) 20 nci maddenin birinci fkrasnn ()
bendinde belirtilen grlt tazminat ile ilgili esaslar bu Ynetmeliin yrrle girmesinden itibaren 3 yl iinde belirlenir.
Ak ve yar ak elence yerlerinde alnacak tedbirlere ynelik verilen sre
852 | 2011

VE YNETM YNETMEL
(1) 24 nc maddenin birinci fkrasnn (a) bendinde belirtilen ok hassas kullanm alanlarnda yer alan mevcut ak ve
yar ak elence yerleri 30/6/2011 tarihine kadar l Mahalli
evre Kurulu karar ile belirlenir. ok hassas kullanm alanlarnda yer alan ak ve yar ak elence yerleri 31/12/2011 tarihine kadar kapal hale getirilir.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 44 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman
Bakan yrtr.
Tarihi
Says
4/6/2010
27601
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Ynetmeliklerin Yaymland Resm

Gazetelerin
1.
Tarihi
Says
27/4/2011
27917
2.
3.
2011 | 853

VE YNETM YNETMEL
854 | 2011
EVRE DZEN PLANLARINA DAR YNETMELK
BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac, lkemizin sahip olduu doal, tarihi ve kltrel zenginliin korunarak kalknma
planlar ve varsa blge planlar temel alnarak, ekonomik kararlarla ekolojik kararlarn bir arada dnlmesine imkan veren,
genel arazi kullanm kararlar ile bunlara ilikin strateji ve politikalar oluturmak ve evre kirliliini nlemek amacyla nazm
ve uygulama imar planlarna esas tekil etmek zere blge ve
havza baznda 1/50.000-1/100.000 lekteki evre dzeni planlarnn hazrlanmasna, hazrlattrlmasna, onaylanmasna,
izlenmesine, denetlenmesine ve bu planlar zerinde yaplacak
deiikliklere ilikin usul ve esaslar dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik, planlama alan btnnde 1
inci maddede tanmlanan ama dorultusunda hazrlanacak
1/50.000-1/100.000 lekteki evre dzeni plan, revizyon, ilave
ve deiikliklerinin hazrlanmas, hazrlatlmas, onaylanmas,
uygulanmasnn izlenmesi ve denetlenmesine ilikin usul ve
esaslar kapsar.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik, 1/5/2003 tarihli ve 4856 say2011 | 855
l evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda

Kanun'un 2 nci ve 10 uncu maddesi ile 9/8/1983 tarihli ve 2872
sayl evre Kanununun 9 uncu maddesine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) Alt lekli plan: evre dzeni plan snrlar ierisinde evre dzeni planna uygun olarak ilgili idarelerince hazrlanacak
ve onaylanacak olan planlar,
b) Bakanlk: evre ve Orman Bakanln,
c) evre dzeni plan: lke ve blge plan kararlarna uygun
olarak konut, sanayi, tarm, turizm, ulam gibi yerleme ve
arazi kullanlmas kararlarn belirleyen plan,
) evre dzeni plan aklama raporu: evre dzeni plannn vizyonunun, amacnn, hedeflerinin, stratejilerinin, ilkelerinin ve politikalarnn akland ve bunlar dorultusunda
belirlenen projeksiyon nfusuna, sektrel yapya, alan byklklerine, plan kararlarna, plan uygulama aralarna, kurumsal
yapya ve denetime ilikin gerekeli aklamalarn yapld ve
evre dzeni plan ile btn olan raporu,
d) evre dzeni plan aratrma raporu: Planlama alanna
ilikin gelecee ynelik projeksiyonlarn yaplabilmesi, plan
kararlarnn, koruma ve gelime politika ve stratejilerinin ve
plan hkmlerinin belirlenebilmesi iin 7 nci madde kapsamnda toplanan verilerin planlama almasnda kullanlacak
biimde analiz ve sentezinin yapld, alana ynelik frsatlarn,
856 | 2011
tehditlerin, gl ynler ve zayflklarn belirlenerek ilgisine

gre farkl disiplinlerden uzmanlarca hazrlanan raporu,
e) evre dzeni plan plan hkmleri: Plan kararlarnn uygulanmasn salamak zere planlama alannn zelliklerine
gre oluturulan hkmleri,
f) lave plan: Yrrlkte bulunan mevcut plana bitiik ve
mevcut plann genel arazi kullanm kararlar ile sreklilik,
btnlk ve uyum salayacak biimde 9 uncu maddede belirtilen gerekelere dayal olarak hazrlanan plan,
g) lgili idare: Alt lekli plan yapma, yaptrma ve onaylama
yetkisine sahip idareleri,
) mar plan: 3/5/1985 tarihli ve 3194 sayl mar Kanunu ile
10/7/2004 tarihli ve 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanununda tanmlanan nazm ve uygulama imar planlarn,
h) Mellif: 7/1/2006 tarihli ve 26046 sayl Resm Gazetede
yaymlanan Pln Yapmn Ykmlenecek Melliflerin Yeterlilii Hakknda Ynetmelikte belirtilen niteliklere sahip plan
yapmn stlenen gerek veya tzel kiiyi,
) Plan deiiklii: evre dzeni plan ana kararlarn, srekliliini, btnln bozmayacak nitelikte, 9 uncu maddede
belirtilen gerekelere dayanarak yaplan ksmi deiiklii,
i) Plan revizyonu: evre dzeni plannn ihtiyaca cevap vermedii veya 9 uncu maddede belirtilen gerekelerin plann
vizyonu, amac, hedefleri, stratejileri, ilke ve politikalar asndan plan ana kararlarn, srekliliini, btnln etkilemesi
halinde evre dzeni plan btnnde yaplan deiiklii,
2011 | 857
j) Havza: Bir akarsu kaynan besleyen yzey ve yeralt su

kaynaklarnn tabii su toplama alann kapsayacak biimde,
Devlet Su leri Genel Mdrlnce belirlenmi olan alanlar,
k) Blge: Corafi, sosyal, ekonomik, fiziksel nitelikleri asndan benzerlik gsteren alanlar ve/veya Devlet Planlama Tekilat Mstearlnca belirlenmi olan istatistiki blge (dzey 2)
birimlerini,
l) Planlama alan: Havza ve/veya blge snrlarn kapsayan
alan veya meknsal, ynetsel ve kentsel fonksiyonlar asndan
btnlk gsteren alanlar dikkate alnarak belirlenen alan,
m) Yetkili idare: lgili mevzuat uyarnca evre dzeni plan
yapma, yaptrma, onaylama ve izleme ve denetleme yetkisine
sahip idareleri,
ifade eder.
KNC BLM
evre Dzeni Plannn Nitelii
Plann nitelii
MADDE 5 (1) evre dzeni plan;
a) Kalknma planlar ve varsa blge planlarn temel alarak
rasyonel doal kaynak kullanmn salayan,
b) Kirliliin olumadan nce nlenebilmesi, salkl evrenin
858 | 2011
oluturulmasna ynelik hedef, ilke, strateji ve politikalar ve

bunu salayacak arazi kullanm kararlarn belirleyen,
c) Tarihi, kltrel ve doal evrenin korunmas ve gelitirilmesine ynelik genel hedefleri, ilkeleri, stratejiyi ve politikalar
belirleyen,
) Karar ve hkmleriyle alt lekli planlar ynlendiren,
d) Plan kararlar asndan ekosistem btnl, arazi kullanm srekliliini salayan,
e) Planlamaya temel oluturan verilerin farkllndan dolay
farkl mesleklerden uzmanlarn fiili katlm ile hazrlanan,
f) Planlama srecinin her aamasnda bir nceki aamalara
geri dnerek deerlendirilmelerin yaplabildii geri beslemeli
srece sahip olan,
g) Karlatrlabilir, deerlendirilebilir, sorgulanabilir, gelitirilebilir ve gncellenebilir standart veri tabanna sahip olan,
) Srdrlebilir kalknma amacna uygun olarak ekolojik ve
ekonomik kararlarn bir arada dnlmesini salamak zere,
korunmas gereken alanlara ilikin politika ve stratejileri belirleyen
st lekli plan niteliini tar.
NC BLM
evre Dzeni Plan Planlama Alannn Tespitine, Hazrlanmasna, Hazrlatlmasna likin dari ve Teknik Usuller
ve Esaslar
2011 | 859
Planlama alannn tespiti

MADDE 6 (1) Planlama alan;
a) evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri Hakknda
Kanun ve evre Kanunu kapsamnda; Devlet Su leri Genel
Mdrl tarafndan belirlenen byk akarsu havzalar veya
Devlet Planlama Tekilat Mstearl tarafndan belirlenmi
istatistik blge birimleri (dzey 2) ile birlikte idari snrlar da
dikkate alnarak, en az iki il snrn ierecek ekilde,
b) l zel idareleri ve belediye snr il snr olan bykehir
belediyeleri, 22/2/2005 tarihli ve 5302 sayl l zel daresi
Kanunu kapsamnda yetki alanlarn amayacak ekilde
belirlenir.
Bilgi toplanmas
MADDE 7 (1) evre dzeni planlarnn hazrlanmas srecinde, planlama alan snrlar kapsamnda veriler 1/25.000
lekli harita hassasiyetinde asgari;
a) Trkiye ve blgesindeki yeri,
b) lke ulam andaki yeri,
c) dari bln ve snrlar,
) Doal yap;
1) Jeolojik yap (depremsellik ve fay hatlar vb),
2) Jeomorfolojik yap (topografya, eim durumu vb),
860 | 2011
3) Hidrolojik- hidrojeolojik yap (Gller, barajlar, akarsular, takn alanlar, yeralt ve yzeysel su kaynaklar, havza snrlar),
4) klimsel zellikler,
5) Toprak nitelii ve tarmsal arazi kullanm,
6) Ekolojik yap (ekosistem tipleri, flora ve fauna varl),
d) Koruma stats verilmi alanlar (sit alanlar, uluslararas
szlemelerle korunan alanlar, sulak alanlar, RAMSAR alanlar,
zel evre koruma alanlar, milli park, tabiat park, tabiat ant,
tabiat koruma alan, mesire yerleri, yaban hayat gelitirme
alan, yaban hayat koruma alan, tr koruma alan, yzeysel
ime suyu kaynaklar koruma alan ve dierleri)
e) Orman alanlar, mera, yaylak, klak alanlar,
f) Kltr ve turizm geliim ve koruma blgeleri, turizm merkezleri,
g) Genel peyzaj eleri,
) Demografik yap,
h) Sosyal yap,
) Ekonomik yap
i) Teknik altyap;
1) Ulam,
2) Enerji,
2011 | 861
3) Atk geri kazanm ve bertaraf tesisleri,

4) me suyu ve atk su artma tesisleri,
5) Atk su dearj yerleri,
6) Tarmsal sulama alanlar,
j) Kamu mlkiyetindeki alanlar,
k) Ruhsatl maden sahalar,
l) Askeri alanlar, askeri yasak blgeler ve gvenlik blgeleri,
m) Mania planlar,
n) Mevcut arazi kullanm,
o) Yerleme alanlarnn karakteristik zellikleri ve meknsal
gelime eilimleri ve potansiyelleri,
) Planlama alanna ynelik blgesel lekli kamu projeleri
ve yatrm kararlar,
p) Onanl imar planlar,
r) evre sorunlar
konularna ilikin ilgili kurum ve kurululardan, uydu grntlerinden ve/veya hava fotoraflarndan ve arazi almalarndan veriler elde edilerek saysal veri taban oluturulur.
Kurum ve kurulular planlama almasnda kullanlacak bilgi
ve belgeleri salamakla sorumludur. Milli gvenlik ve savunma faaliyetlerine konu alanlar iin Milli Savunma Bakanl ile
koordinasyon salanr.
862 | 2011
Uyulacak temel esaslar

MADDE 8 (1) evre dzeni plan snrlar iinde kalan
alanlarda;
a) Kalknma plan ve varsa blge planlarnn esas alnmas,
b) Srdrlebilir kalknma yaklamnn gzetilmesi,
c) Birbirine bitiik planlama alanlarnda ekosistem btnlnn ve arazi kullanm kararlarnn srekliliinin salanmas,
) lgili kurum ve kurulularn, meslek ve sivil toplum kurulularnn grlerinin alnarak, planlama srecine katlmnn
salanmas,
d) Doal, tarihi ve kltrel evre deerlerinin korunmas,
e) Ekolojik dengeyi bozucu plan kararlarnn getirilmemesi,
f) Alt lekli planlara esas olacak koruma ve gelime politika
ve stratejilerinin oluturulmas,
g) Ekonomik kararlar ile meknsal kullanm kararlarnn evresel kaynaklarn srdrlebilirliini salayacak ekilde dzenlenmesi,
) evre sorunlarna neden olan kaynaklara ynelik nleyici
strateji ve politikalarn belirlenmesi,
h) Projeksiyon nfusunun, doal kaynaklarn srdrlebilir
kullanm dikkate alnarak belirlenmesi,
) me suyu, kat ve sv atk miktarlarna ilikin mevcut ve
projeksiyon deerlerinin belirlenmesi,
2011 | 863
i) Arazi kullanm kararlarnn ekolojik, jeolojik, hidrolojik

riskler gz nne alnarak belirlenmesi,
j) Teknolojiden en st dzeyde faydalanlmas
esastr.
Revizyon, ilave ve deiikliklerin yaplmas
MADDE 9 (1) evre dzeni planlarnn revizyon, ilave ve
deiiklikleri;
a) Nfusun yerleim ihtiyalarnn karlanamamasna,
b) Kamu yatrmlarna,
c) evre dzeni plan zerinde meknsal yer seimi yaplmam ancak; plann temel strateji ve politikalarn deitirecek
blgesel lekli yatrmlarn ortaya kmasna,
) Yeni verilere bal olarak, sonradan ortaya kabilecek ve
blgesel etkiye yol aabilecek arazi kullanm taleplerinin olumasna,
d) Deien verilere bal olarak planlarn gncellenmesine,
e) evre kirliliinin nlenmesine,
f) evrenin korunmasna,
g) Mevzuat gerei dzenlemelere,
) Maddi hatalarn dzeltilmesine
dair yeterli, geerli ve gerekeleri belirli teklif ve talepler,
864 | 2011
yetkili idarece evre dzeni plannn temel hedef, ilke, strateji

ve politikalar kapsamnda teknik, yasal ve bilimsel erevede
deerlendirmeye alnarak sonulandrlr.
(2) Teklif ve talepler bavuru tarihinden itibaren en fazla altm gn iinde cevaplanr. Plana ilikin teklif ve talepler, yetkili
idarelerce kabul edilecei gibi reddedilebilir. Kabul edilmeyen
teklif ve talepler reddetme gerekeleri belirtilerek sahibine
bildirilir.
(3) Trk boazlar blgesinde, can ve mal kayb ile deniz ve
evre kirlilii yaratacak, kltr ve tabiat varlklarna zarar verecek doal afetlere ve deniz kazalarna kar nlem alnmas,
boazlarda gvenli geiin salanmas amacyla kurulacak
tesislerin ve inaatlarn projelendirilmesi ve yapmnda evre
dzeni plan deiiklii, gereke aranmakszn yaplr.
Planlarn hazrlanmas, hazrlatlmas ve incelenmesine
ilikin idari ve teknik usuller
MADDE 10 (1) evre dzeni planlarnn yetkili idarelerce
hazrlanmas, hazrlattrlmas ve incelenmesi aadaki usullere gre yaplr;
a) dari usuller;
1) evre dzeni plan ile revizyon, ilave ve deiiklikleri
mevzuatlar uyarnca yetkili idarelerce hazrlanr veya hazrlatlr ve onaylanr.
2) Yetkili idare evre dzeni plan ile revizyon, ilave ve deiikliklerini ihale yntemiyle hazrlatabilecei gibi protokol ile
de ilgili idarelere hazrlatabilir.
2011 | 865
3) Kamu kurum ve kurulular ile ilgili idarelerin evre dzeni planlar ve 9 uncu maddede belirtilen gerekelere uygun
revizyon, ilave ve deiiklik teklifleri incelenmek zere yetkili
idareye sunulur.
4) evre dzeni planlarnn hazrlanma srecine katlmn
salanmasyla ilgili yntem yetkili idarece belirlenir. Yetkili
idare planlama aamasnda etkin katlm salamak zere; yazma, anket uygulamas, toplant, internet ortam veya altay
yntemlerini kullanabilir.
5) Yetkili idarelerce onaylanan evre dzeni planlar, revizyon, ilave ve deiiklikleri Bakanla ve ilgili kurumlara gnderilmek zere yetkili idarelerce yeterli sayda oaltlarak datm yaplr.
b) Teknik usuller;
1) Analiz ve sentez almalarnda; arazi almalar yaplarak
bilimsel yntemlere dayal yeterli nitelikte ve kapsamda 7 nci
maddede tanmlanan verilerden, uydu grntlerinden veya
hava fotoraflarndan faydalanlr.
2) Sentez almasnda gl ve zayf ynler ile frsatlar ve
tehditler belirlenir.
3) Elde edilen verilerin kullanld analiz ve sentez almalar sonular dorultusunda plann hedefleri ile birlikte strateji
ve politikalar belirlenerek plan karar ve hkmleri oluturulur.
Ayrca uygulama aralar ve denetim konularna dair ilkeler
belirlenir.
4) evre dzeni plan; plan paftasndan, plan kararlarnn
866 | 2011
akland Plan Aklama Raporundan ve plan kararlarnn

uygulama hkmlerini tanmlayan Plan Hkmlerinden
oluur.
5) Plan paftasnda yer alacak kararlara ilikin olarak Ek-1de
yer alan gsterim esas alnr. Ek-1de gsterimi yer almayan
arazi kullanm biimleri iin ilave gsterim gelitirilir.
Koordinasyon
MADDE 11 (1) Birden fazla ili kapsayan ve Bakanlka hazrlanan, hazrlattrlan evre dzeni planlarna ilikin almalarda koordinasyon Bakanla aittir. Planlama alan iinde yer
alan idarelerin planlama srecine katlm, planlama almasndaki grev, katk ve sorumluluklar ile ilgili esaslar gerektiinde protokol ile belirlenebilir.
(2) Yetkili idareler, mevzuatlar dorultusunda, planlama
blgelerinde kalan dier ilgili idareler ile koordinasyonu salarlar.
(3) Milli gvenlik ve savunma faaliyetlerine konu alanlar iin
Milli Savunma Bakanl ile koordinasyon kurulur.
DRDNC BLM
Planlarn Onaylanmas, Yrrle Girmesi, lan, Datm
ve Uygulamalarn zlenmesi Planlarn onaylanmas, yrrle girmesi ve ilan
2011 | 867
MADDE 12 (1) evre dzeni planlar ilgili mevzuatlar

dorultusunda yetkili idarelerce onaylanr.
(2) lgili mevzuatlar dorultusunda onaylanan evre dzeni
planlar onama tarihinde yrrle girer.
(3) Onaylanan evre dzeni planlar onay tarihinden itibaren
yetkili veya ilgili idarece planlama blgesindeki herkesin grebilecei ekilde ilan yerlerinde aslmak ve nerede nasl grlebilecei mahalli haberleme aralar ile duyurulmak sureti ile
otuz gn sre ile ilan edilir. Ayn zamanda, evre dzeni plan,
yetkili veya ilgili idarenin internet sayfasnda da ayrca yaymlanr.
(4) Otuz gnlk ilan sresinde evre dzeni planlarna itiraz,
askya karan yetkili veya ilgili idareye yaplr.
(5) Askya karldna ve askdan indirildiine dair ask tutanaklar yetkili amir dahil iki imzal olarak hazrlanr.
(6) Planlama alanndaki tara tekilatnda veya dier ilgili
idarelerde askya karlan evre dzeni planlar iin; ask sresinde yaplan itirazlar, ask tutanaklar ile birlikte ask sresini
takip eden on gn iinde yetkili idareye gnderilir. evre dzeni planlarna yaplan itirazlar, evre dzeni planlarnn yrrln durdurmaz.
(7) (Deiik:R.G.-4/2/2009-27131) Yetkili idare evre dzeni
planlarna yaplan itirazlar bu Ynetmelik hkmleri kapsamnda deerlendirir ve sonulandrr. Uygun bulunan itirazlar
plan veya plan hkmlerinde dzeltme yaplarak onaylanr ve
yeniden yetkili veya ilgili idarece planlama blgesindeki herke868 | 2011
sin grebilecei ekilde ilan yerlerinde aslmak ve nerede nasl

grlebilecei mahalli haberleme aralar ile duyurulmak
sureti ile otuz gn sre ile ilan edilerek kesinlik kazanr. tirazlara ilikin deerlendirme ve sonular itiraz sahiplerine bildirilir.
(8) Planlara ask sresi iinde itiraz edilmemesi veya itirazlarn tamamnn uygun grlmemesi durumunda ise, yeniden
datma gerek olmakszn yaz ile bildirim yaplarak onayl
planlar kesinlik kazanr.
(9) Kesinleen evre dzeni planlarnn revizyonu, ilave ve
deiiklikleri de ayn usullere tabidir.
Onaylanan planlarn datm
MADDE 13 (1) evre dzeni planlar alenidir. Bu aleniyeti
salamak yetkili idarelerin grevidir. Yetkili idare evre dzeni
planlarnn tamamn veya bir ksmn kopyalayarak veya kitapklar halinde oaltarak bedel karlnda isteyenlere verebilir.
(2) Yetkili idarelerce onaylanan evre dzeni planlar Bakanla gnderilir.
(3) Onaylanan evre dzeni planlar yetkili idare tarafndan
oaltlarak, alt lekli planlara esas olmak zere, uygulamadan sorumlu ilgili idarelere datm yaplr.
Planlara ilikin uygulamalarn izlenmesi ve denetlenmesi
MADDE 14 (1) Alt lekli planlar evre dzeni planna uygun olmak zorundadr. Yetkili idareler, alt lekli planlarn
2011 | 869
evre dzeni planna uygunluunu salamak, izlemek ve denetlemekle yetkilidir.

(2) Bakanlk, onaylanan planlar izler ve denetler.
(3) Kamu kurum ve kurulular, gerek ve tzel kiiler evre
dzeni planna aykr imar plan uygulamalarn tespit ve delilleri ile birlikte yazl olarak yetkili idareye bildirmekle ykmldr.
(4) Yetkili idarece yaplan inceleme sonucunda evre dzeni
planna aykr alt lekli plan kararlarnn veya uygulamalarnn tespiti halinde, alt lekli planlarn evre dzeni plan kararlarna uygun hale getirilmesi yetkili idarece ilgili idaresinden
istenir. Aykr kararlarn ilgili idaresince altm gn iinde giderilmemesi halinde yetkili idarenin dava ama hakk sakl kalmak kaydyla, ilgilisi hakknda inceleme yaplmak zere idarenin ilgili olduu bakanla bildirilir. Bununla birlikte onayl
evre dzeni planna aykr imar plan hazrlayan mellif, hakknda ilgili mevzuat uyarnca gerekli ilemler yaplmak zere,
Bayndrlk ve skan Bakanl ile ilgili meslek odasna bildirilir.
BENC BLM
eitli ve Son Hkmler
Dier hkmler
MADDE 15 (1) 3194 sayl mar Kanununun 9 uncu madde870 | 2011
si erevesinde yaplacak yatrmlara ilikin 1/50.000

1/100.000 lekli evre dzeni planlarna ilikin deiiklikler
evre ve Orman Bakanlnn uygun gr alnmak suretiyle
Bayndrlk ve skan Bakanlnca yaplr.
Yrrlk
Yrtme
(1) : Deiik:RG-17/2/2009-27144
Tarihi
Says
11/11/2008
27051
Ynetmelikte Deiiklik Yapan Mevzuatn Yaymland Resm Gazetenin

Tarihi
Says
1.
4/2/2009
27131
2.
17/2/2009
27144
2011 | 871
872 | 2011
HAFRYAT TOPRAI, N. VE YIKINTI ATIKLARININ

KONTROL YNETMEL
HAFRYAT TOPRAI, NAAT VE YIKINTI

ATIKLARININ KONTROL YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanmlar
Ama
Madde 1 Bu Ynetmeliin amac; hafriyat topra ile inaat ve yknt atklarnn evreye zarar vermeyecek ekilde ncelikle kaynakta azaltlmas, toplanmas, geici biriktirilmesi,
tanmas, geri kazanlmas, deerlendirilmesi ve bertaraf edilmesine ilikin teknik ve idari hususlar ile uyulmas gereken
genel kurallar dzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 Bu Ynetmelik; kaynaklar ve bileenleri Ek-1de
detayl olarak belirtilen, beeri faaliyetler ve doal afetler sonrasnda meydana gelen hafriyat topra ile inaat ve yknt
atklarnn, retildikleri yerlerde ayr toplanmas, geici olarak
biriktirilmesi, tanmas, geri kazanlmas, deerlendirilmesi ve
bertaraf edilmesine ilikin esaslar kapsamaktadr.
Hukuki Dayanak
Madde 3 Bu Ynetmelik, 2872 sayl evre Kanununun 8,
11 ve 12 nci maddeleri ile 4856 sayl evre ve Orman Bakanl
2011 | 873

KONTROL YNETMEL
Tekilat ve Grevleri Hakknda Kanunun 9 uncu maddesinin

(d), (h), (o), (p) ve (s) bentlerine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
20814 sayl Resm Gazetede yaymlanan Ynetmelii,
ve 22387 sayl Resm Gazetede yaymlanan Ynetmelii,
Hafriyat Topra: naat ncesinde arazinin hazrlanmas
aamasnda yaplan kaz ve benzeri faaliyetler sonucunda oluan topra,
naat Atklar: Konut, bina, kpr, yol ve benzeri alt ve st
yaplarn yapm esnasnda ortaya kan atklar,
Yknt Atklar: Konut, bina, kpr, yol ve benzeri alt ve st
yaplarn tamirat, tadilat, yenilenmesi, ykm veya doal bir
afet sonucunda ortaya kan atklar,
Tehlikeli naat ve Yknt Atklar: naat ve yknt atklar
ierisinde bulunan asbest, boya, florasan ve benzeri zararl ve
tehlikeli atklar,
Asfalt At: Yol, havaalan pisti ve benzeri yaplarn tamirat,
tadilat, yenilenmesi ve ykm srasnda ortaya kan ve bnye874 | 2011

KONTROL YNETMEL
sinde asfalt, zift, doal polimer ve benzeri malzeme bulunan

atklar,
Bitkisel Toprak: Bitki geliimi iin organik ve inorganik madde ile hava ve su salayan topra,
Atk Ynetimi: Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarnn
kaynanda ayrlarak toplanmas, geici biriktirilmesi, tanmas,
tekrar kullanlmas, geri kazanlmas ve depolanmas ilemlerini,
nceleme Kurulu: Hafriyat topra ile inaat ve yknt atklar
geri kazanm ve depolama tesisleri iin yaplacak bavurular
incelemek ve sonulandrmak zere oluturulan ve 37 nci maddede belirtilen Kurulu,
Kriz Merkezi: Doal afet sonrasnda mahallin en byk mlki amirinin bakanlnda ilgili kurum/kurularn katlm ile
oluturulan komisyonu,
Denetim Personeli: Bakanln merkez ve tara tekilat ile belediyelerin denetim personellerini,
Seici Ykm: Konut, bina, kpr, yol ve benzeri alt ve st yaplarn ykm ncesinde ve srasnda iindeki yabanc ve geri
kazanm mmkn olmayan maddelerden ayklanmas ve ykmn belirli llerde ve kontroll olarak yaplmasn,
Tama ve Kabul Belgesi: Ek-2de yer alan belgeyi,
Depolama/Geri Kazanm Tesisi zin Belgesi: Ek-3de yer alan
belgeyi,
ifade eder.
2011 | 875

KONTROL YNETMEL
KNC BLM
Genel lkeler
Madde 5 Hafriyat topra, inaat ve yknt atklarnn ynetimine ilikin genel ilkeler unlardr;
a) Atklarn kaynanda en aza indirilmesi esastr.
b) Bu atklarn ynetiminden sorumlu kii, kurum/kurulular, atklarn evre ve insan salna olabilecek
zararl etkilerinin azaltlmas iin gerekli tedbirleri almakla
ykmldrler.
c) Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarnn geri kazanlmas ve zellikle alt yap malzemesi olarak yeniden deerlendirilmesi esastr.
d) Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarnn kartrlmamas esastr.
e) Salkl bir geri kazanm ve bertaraf sisteminin oluturulmas iin atklarn kaynanda ayrlmas ve "seici ykm" esastr.
f) Hafriyat topra ile inaat/yknt at reticileri, atklarnn bertaraf iin gerekli harcamalar karlamakla
ykmldrler.
876 | 2011

KONTROL YNETMEL
Bakanln Grev ve Yetkileri

Madde 6 Bakanlk;
a) Bu Ynetmelik kapsamnda yer alan atklarn ynetimine
ilikin program ve politikalar saptamak, Ynetmeliin uygulanmasna ynelik ibirlii ve koordinasyonu salamak ve
gerekli idari tedbirleri almakla,
b) Geri kazanlm rnlerin kullanmn zendirmekle,
c) Bu Ynetmelik kapsamnda yer alan atklarn oluumundan bertarafna kadar ynetimlerini kapsayan btn faaliyetlerin kontroln ve denetimini yapmakla,
ykmldr.
Mlki Amirlerin Grev ve Yetkileri
Madde 7 Mahallin en byk mlki amiri,
a) Belediye mcavir alan snrlar dndaki hafriyat topra
ve inaat/yknt atklar geri kazanm tesisleri sahalar ile depolama sahalarn belirlemek, kurmak /kurdurtmak ve iletmek/ilettirmekle,
b) Belediye mcavir alan snrlar dndaki hafriyat topra
ve inaat/yknt atklar geri kazanm tesisleri ile depolama
sahalarna izin vermek ve gerektiinde bu izni iptal etmekle,
c) Belediye mcavir alan snrlar dndaki hafriyat topra
ve inaat/yknt atklarnn toplanmas, tanmas ve bertaraf
bedelini belirlemekle,
2011 | 877

KONTROL YNETMEL
d) Belediye mcavir alan snrlar dndaki hafriyat topra

ve inaat/yknt atklar iin toplama, tama hizmeti verecek
firmalarn adresleri ve telefon numaralar ile nakliye bedellerini
halkn bilgilenecei ekilde ilan etmekle,
e) Bu Ynetmelik kapsamnda yer alan atklarn oluumundan bertarafna kadar ynetimlerini kapsayan btn faaliyetlerin kontroln ve denetimini yapmakla,
f) Toplanan inaat/yknt atklarn ncelikle altyap almalarnda kullanmak/kullandrmakla,
g) l snrlar iinde oluan, toplanan, geri kazanlan ve bertaraf edilen hafriyat topra ve inaat/yknt atklar ile ilgili
istatistiki bilgileri belediyelerden temin etmek ve yl sonunda
Bakanla gndermekle,
h) Doal afetler sonucunda oluacak atklarn ynetimi ile ilgili esaslar belirlemek, bu amala Kriz Merkezi oluturmak ve
olas doal afetlere kar nceden atk ynetim planlarn yapmakla,
ykmldrler.
Belediyelerin Grev ve Yetkileri
Madde 8 l belediye mcavir alan ierisinde il ve ile belediyeleri, byk ehirlerde bykehir belediyeleri, bykehir belediyeleri dnda ise ile belediyeleri,
a) Hafriyat topra, inaat/yknt atklar ile doal afet atklarnn toplanmas, geici biriktirilmesi, tanmas, geri kaza878 | 2011

KONTROL YNETMEL
nlmas ve bertaraf ile ilgili ynetim plan hazrlamakla,

b) Hafriyat topra ve inaat/yknt atklar geri kazanm tesisleri sahalar ile depolama sahalarn belirlemek, kurmak/kurdurtmak ve iletmek/ilettirmekle,
c) Depolama sahas yerinin seimi, inaat veya iletilmesi srasnda evre ve insan saln olumsuz etkilemeyecek ekilde
gerekli tedbirleri almak veya aldrtmakla,
d) Hafriyat topra ve inaat/yknt atklarnn toplanmas,
tanmas ve bertaraf bedelini belirlemekle,
e) Hafriyat topra ve inaat/yknt atklar iin toplama, tama hizmeti verecek firmalarn adresleri ve telefon numaralar
ile nakliye bedellerini halkn bilgilenecei ekilde ilan etmekle,
f) Hafriyat topra ve inaat/yknt atklarnn toplanmas,
geici biriktirilmesi, tanmas ve bertaraf faaliyetlerini denetlemekle,
g) Belediye snrlar iindeki hafriyat topra ve inaat/yknt
atklar geri kazanm tesisleri ile depolama sahalarna izin vermek ve gerektiinde bu izni iptal etmekle,
h) Toplanan inaat/yknt atklarn ncelikle altyap almalarnda kullanmak/kullandrmakla,
) Belediye snrlar iinde oluan, toplanan, geri kazanlan ve
bertaraf edilen hafriyat topra ile inaat/yknt atklarna
ilikin istatistiki bilgileri valilikler aracl ile yl sonunda Bakanla bildirmekle,
2011 | 879

KONTROL YNETMEL
j) Doal afet atklarnn ynetimi konusunda valilik koordinasyonunda oluturulan Kriz Merkezi kararlarn uygulamakla,
ykmldrler.
Hafriyat Topra ve naat/Yknt Atklar reticilerinin
Ykmllkleri
Madde 9 Hafriyat topra ve inaat/yknt atklar reticileri,
a) Atklarn evre ve insan salna ynelik olumsuz etkilerini, bu Ynetmelik hkmlerine uygun olarak en aza drecek ekilde atk ynetimini salamakla,
b) Atklarn oluumu, tanmas ve depolanmas aamalarnda gerekli izinleri ve onaylar almakla,
c) Faaliyetleri srasnda atklar bileenlerine gre ayr toplamak, geri kazanmak, biriktirmek ve atn iinde zararl, tehlikeli ve yabanc madde bulundurmamakla,
d) Faaliyete balamadan nce, atklarn tanmas ve depolanmas ile ilgili olarak EK-2de verilen Atk Tama ve Kabul
Belgesini almakla,
e) Atklarn belediyenin veya mlki amirin izin verdii geri
kazanm veya depolama tesisi dndaki yerlere dkmemekle,
f) Atklarnn ynetimi amacyla yaplacak harcamalar karlamakla,
g) Atklarn oluumu, tanmas ve depolanmas aamalarnda
meydana gelebilecek kazalarda oluacak zarar tazmin etmek ve
880 | 2011

KONTROL YNETMEL
kaza sonucu oluacak kirlilii gidermekle,

ykmldrler.
Depolama Sahas letenlerin Grev ve Yetkileri
Madde 10 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533)1 (1)
Geri Kazanm Tesisi letenlerin Grev ve Yetkileri
Madde 11 Geri kazanm tesislerini iletenler,
a) Geri kazanm tesisini Ynetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak projelendirmek, gerekli izinleri almak ve ina etmekle,
b) Projeye uygun olarak kurulan tesisi Ynetmelikte belirtilen
esaslara uygun olarak iletmekle,
c) Geri kazanm tesisinin inaat, iletilmesi ve kapatlmas
sonrasnda evre ve insan saln olumsuz etkilemeyecek
ekilde gerekli tedbirleri almakla,
d) Belediyenin veya mlki amirin izin verdii toplama ve tama firmalarnn atklar ile Atk Tama ve Kabul Belgesi olan
atklar tesise kabul etmekle,
e) Atn tesise giriinde incelemesini yaparak tama ve kabul belgesindeki bilgilerin doruluunu kontrol etmekle,
f) Geri kazanm tesisi ile depolama sahasna kabul edilmesi
ve depolanmas yasak olan atklar ile bu atklarla karm ina1
2011 | 881

KONTROL YNETMEL
at/yknt atklarn geri kazanm tesisine kabul etmemek ve

durumu idareye bildirmekle,
g) Atklarn geri kazanlmas srasnda gerekli gvenlik nlemlerini almakla,
h) Geri kazanm tesisine getirilen atn miktar, cinsi, retim
yeri, getirili tarihi ve ara plakas gibi bilgileri dzenli ve doru olarak bilgisayar ortamnda kayt altna almak, bu bilgileri
belediye, mahallin mlki amiri ve Bakanln incelemesine
hazr bulundurmakla,
) Kriz Merkezi kararlarna uymak ve ibirlii yapmakla,
ykmldrler.
Kriz Merkezinin Grevleri
Madde 12 Kriz Merkezi,
a) Olas bir doal afet ncesinde, oluabilecek atklarn ynetimiyle ilgili planlamalar yapmakla,
b) Oluabilecek atk miktar ile bunlarn kaldrlmas ve tanmas iin gerekli ara-gere ve ekipman belirlemekle ve
kullanmyla ilgili koordinasyonu salamakla,
c) Oluacak atklarn depolanaca uygun alanlar Ynetmelikte belirtilen esaslara gre nceden tespit etmekle, mevcut
depolama ve geri kazanm tesisleri ile koordinasyonu salamakla,
d) almalar hakknda Bakanla bilgi vermekle,
ykmldr.
882 | 2011

KONTROL YNETMEL
NC BLM
Geici Biriktirme ve Toplamaya likin Esaslar
Genel Esaslar
Madde 13 Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarnn,
retici ve tayanlar tarafndan belediyelerin veya mahallin en
byk mlki amirinin gsterdii ve izin verdii geri kazanm
ve depolama tesisleri dnda denizlere, gllere, akarsulara veya
herhangi bir yere dklmesi ve dolgu yaplmas yasaktr.
Faaliyetleri sonucu hafriyat topra ve inaat/yknt atklarnn retimine neden olacak zel veya resmi kii, kurum ve
kurulular; bu atklarn retilmesinden nce ilgili belediyeye/mahallin en byk mlki amirine bavurarak gerekli izinleri almak, atklarn bu Ynetmelikte belirtilen usul ve esaslara
gre bu mercilerin gsterecei geri kazanm/depolama sahasna tanmasn salamakla ykmldrler. Bununla ilgili ilemler 23 nc maddede belirtilen esaslara gre yaplr.
Yaplan denetimlerde hafriyat topra ile inaat/yknt atklarn Ynetmelikte belirtilen esaslara aykr olarak evre kirliliine neden olacak ekilde alc ortama verdii tespit edilen
retici, tayc ve depolayanlar hakknda 46 nc maddede belirtilen cezai ilemler uygulanr. Ayrca tespit edilen eksiklik veya
kirlilik, tebli edilen sreler iinde giderilmezse bu atklarn
toplanmas, tanmas ve bertaraf maliyeti ilgililerden pein
olarak tahsil edilir.
Hafriyat Srasnda Alnacak nlemler
2011 | 883

KONTROL YNETMEL
Madde 14 Hafriyat yapanlar, hafriyat toprann kartlmas srasnda grlt ve grnt kirlilii ile toz emisyonlarn
azaltacak tedbirleri almak ve faaliyet alannn evresini kapatmakla ykmldr. Hafriyat ilemleri srasnda kazdan kacak toprak miktar ile dolgu hacimleri eitlenecek ekilde planlama yaplr ve hafriyat toprann ncelikle faaliyet alan ierisinde deerlendirilmesi salanr.
naat yeri haricinde en az 2000 (iki bin) metrekare alan bulunan faaliyet sahipleri, karlan hafriyat topran yeniden
deerlendirilmek zere bu alanda geici olarak biriktirebilirler.
Hafriyat toprann kartlmas srasnda doal drenaj sistemleri korunur ve olabilecek erozyona kar nlem alnr. Hafriyat yapan kii/kurulu hafriyat toprann karlmas esnasnda hafriyat alannn yanndaki binalar, doal drenaj, enerji
ve telekomnikasyon tesislerini/sistemlerini, kaldrm ve yol
kaplamasn korumak, olabilecek hasar ve erozyona kar nlem almakla ykmldr.
Hafriyat srasnda bitkisel toprak alt topraktan ayr olarak
toplanr. Derinliine ve yapsna bal olarak kazlarak yeniden
kullanlmak zere ylr. Bitkisel topran depolanaca yerin
% 5den fazla eimli olmamas gerekir. Bitkisel topran saklanma srecinde olabilecek kayplar nlenir ve topran kalitesi
korunur. Bitkisel toprak uzun sre akta braklacak ise yzeyinin abuk gelien bitkiler ile rtlmesi temin edilir. Ayr toplanan bitkisel toprak park, bahe, yeil alan, tarm ve benzeri
almalarda tekrar kullanlr.
Kk apl naat/Yknt Atklarnn Toplanmas ve Tanmas
884 | 2011

KONTROL YNETMEL
Madde 15 2 (iki) tona kadar atk oluumuna neden olacak

kk apl tamirat ve tadilat yapan kii ve kurulular ile inaat
firmalar, mcavir alan snrlar iinde ilgili belediyeye, bykehirlerde ise ilgili ile belediyesine, mcavir alan snrlar dnda ise mahallin en byk mlki amirine veya bu mercilerden
atklar
toplamak
ve
tamak
amacyla
izin
alm/yetkilendirilmi firmalara bavurarak oluan inaat/yknt atklarnn uygun kaplarla toplanmasn, tanmas ve
belediyenin veya mlki amirin gsterdii yere gtrlmesini
salamakla ykmldrler.
Oluan atklarn toplanmas, tanmas ve bertaraf ile ilgili
harcamalar, 17 nci maddede belirtilen esaslar dorultusunda
atk reticileri tarafndan karlanr.
Byk apl naat/Yknt Atklarnn Toplanmas ve Tanmas
Madde 16 2 (iki) tondan fazla atk oluumuna neden olacak byk apl tamirat ve tadilat ilemleri ile inaat ve ykm
ilemlerinde faaliyet sahibi mcavir alan snrlar iinde ilgili
belediyeye, bykehirlerde ise ilgili ile belediyesine, mcavir
alan snrlar dnda ise mahallin en byk mlki amirine bavurarak izin almak zorundadr. Bununla ilgili ilemler 23 nc
maddede belirtilen esaslara gre yaplr. Bu izin belgesinde,
yaplacak tadilat/tamirat/inaat/ykmn tr ile oluacak
tahmini atk miktar belirtilir. Faaliyet sahibi veya tadilat/tamirat/inaat/ykm yapacak firma, ilgili belediyeye/mlki amire veya bu mercilerden atklar toplamak ve tamak amacyla izin alm/yetkilendirilmi firmalara bavurarak
faaliyetin yaplaca yere geici biriktirme konteynerinin yerle2011 | 885

KONTROL YNETMEL
tirilmesini temin eder. Bu konteyner yerletirilmeden tadilat/tamirat/inaat/ykm ilemlerine balanlmaz.

Geici biriktirme konteyneri veya kaplar sar renkli olacak,
zerlerine atlacak ve atlmayacak atk trleri yazlacaktr. Evsel, zararl ve tehlikeli atklarn bu konteynerlere atlmas yasaktr. naat/yknt atklar iine tehlikeli atk atlmas durumunda bu atklar tehlikeli atk olarak kabul edilir ve bertaraflar
ilgili mevzuata gre yaplr. Dolan konteynerler, belediyeler/mahallin mlki amirlii veya bu mercilerden atklar toplamak ve tamak amacyla izin alm/yetkilendirilmi firmalar
tarafndan geri kazanm veya depolama tesislerine tanr.
Oluan atklarn toplanmas, tanmas ve bertaraf ile ilgili
harcamalar, 17 nci maddede belirtilen esaslar dorultusunda
atk reticileri tarafndan karlanr.
Byk apl yol ve bina tadilat, tamirat ve ykm ilerini yapan firmalar inaat/yknt atklarnn kaynakta azaltlmasndan, tekrar kullanlmasndan, geri kazanlmasndan ve bertaraf
tesislerine tanmasndan sorumludurlar.
Cadde, sokak, yol ve tretuvarlarda yaplacak hafriyat, bakm,
onarm ve inaat ilerinde ortaya kacak ve tekrar kullanlacak
hafriyat topra ile inaat/yknt atklar tanabilir
konteynerlerde biriktirilecek, cadde ve sokak kirlilii ile grnt ve toz kirliliine neden olmayacaktr.
Atk Bertarafnda Mali Ykmllk
Madde 17 Hafriyat topra ile inaat/yknt atklar reticileri oluan atklarn toplanmas, tanmas ve bertaraf ile ilgili
886 | 2011

KONTROL YNETMEL
harcamalar karlamakla ykmldrler. Bu amala uygulanacak bedel, geri kazanm/depolama sahasnn uzakl ve oluan
atk miktar esas alnarak bykehirlerde ile belediyelerinin
teklifi ile bykehir belediyesi, dier illerde ise il ve ile belediyeleri, mcavir alan snrlar dnda ise mahallin en byk
mlki amiri tarafndan tespit ve ilan edilir.
Ykm Faaliyetleri in zin Alnmas
Madde 18 Ykm almasna balanlmadan nce, ykm
faaliyetini gerekletirecek kii, kurulu veya firmalarn mcavir alan snrlar iinde ilgili belediyeye, dnda ise mahallin en
byk mlki amirine bavurarak ykm izni almalar zorunludur. Bununla ilgili ilemler 23 nc maddede belirtilen esaslara
gre yaplr.
Ykm lemleri
Madde 19 Ykm yaplacak yaplarn ilerindeki geri kazanlabilir malzemelerin ncelikle ayrtrlmas ve geri kazanlmas esastr. Bu erevede kap, pencere, dolap, taban ve
duvar kaplamalar, demeleri ve yaltm malzemeleri gibi
inaat malzemeleri ile tehlikeli atklar ykm yaplacak yaplardan ayklanr ve ayr toplanr. Ykm ilemleri srasnda grlt, toz ve grnt kirlilii ile ilgili olarak 20 ve 21 inci maddelerde belirtilen tedbirler alnr. Ykmn hidrolik ekipmanlara
sahip i makineleri ile yaplmas durumunda, kolon ve kiri
gibi beton yaplar kesilir veya paralanr.
alanlarn saln ve gvenliini korumak amacyla, asbest ieren malzemelerin kullanld binalarn ykm, skm,
2011 | 887

KONTROL YNETMEL
tamirat ve tadilat srasnda alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl tarafndan hazrlanan ve 26/12/2003 tarihli ve 25328
sayl Resm Gazetede yaymlanan Asbestle almalarda Salk ve Gvenlik nlemleri Hakknda Ynetmelik esaslarna
uyulur.
Grlt Emisyonu
Madde 20 Hafriyat, inaat/tamirat/tadilat ve ykm ilemleri srasnda oluacak grlt emisyonlar ile ilgili olarak,
11/12/1986 tarihli ve 19308 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle giren Grlt Kontrol Ynetmelii esaslarna
uyulur.
Toz Emisyonu
Madde 21 Hafriyat, inaat/tamirat/tadilat ve ykm ilemleri
srasnda oluacak toz emisyonlar ile ilgili olarak, 02/11/1986
tarihli ve 19269 sayl Resm Gazetede yaymlanarak yrrle
giren Hava Kalitesinin Korunmas Ynetmeliinde belirtilen hava
kalitesi standartlarnn salanmas gerekir.
Oluacak toz emisyonlarnn asgariye indirilmesi, grnt
kirliliinin nlenmesi ve gerekli emniyet koularnn salanmas amac ile tadilat/ykm yaplacak binalarn d cephesi yrtlmaz ve tutucu zellie sahip file ve benzeri malzeme ile koruma altna alnr.
Tehlikeli Atklarn Toplanmas ve Bertaraf
Madde 22 naat/yknt atklar ierisinde bulunan asbest,
boya, florasan, civa, asit ve benzeri tehlikeli atklar dier atk888 | 2011

KONTROL YNETMEL
lardan ayr olarak toplanr ve Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii hkmlerine gre bertaraf edilir.
DRDNC BLM
Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarnn Tanmasna
likin Esaslar
Atk Tama ve Kabul Belgesi Alnmas

Madde 23 Hafriyat topra ve inaat/yknt at retenler, rettikleri hafriyat topra ve inaat/yknt atklarn, tama izni alm nakliye aralaryla gerekli izinleri alm depolama
sahalarna tamak veya tatmakla ykmldrler.
Hafriyat topra retenler ile faaliyetleri sonucu 2 tondan fazla atk oluumuna neden olacak inaat/yknt at reticileri,
mcavir alan snrlar iinde belediyeye, bykehir belediyesi
olan yerlerde ilgili ile belediyesine, mcavir alan snrlar dnda ise mahallin en byk mlki amirine mracaat ederek
"Atk Tama ve Kabul Belgesi" almak zorundadr.
Atk Tama ve Kabul Belgesi blmden oluur ve eksiksiz
olarak doldurulur. Birinci blmde; hafriyat topra veya inaat/yknt atklarn retenler, ikinci blmde retilecek at
tayacak ahs veya firmalar, nc blmde ise atn geri
kazanlaca/depolanaca saha ile ilgili bilgiler bulunur.
Atk Tama ve Kabul Belgesi 4 nsha olarak dzenlenir. Bir
2011 | 889

KONTROL YNETMEL
nshas dzenleyen kurumda kalr. Kalan nshadan biri atk

reticisine, biri tayc kii veya firmaya, biri de atn geri
kazanlaca/depolanaca tesis yetkilisine verilir. nceleme ve
denetim srasnda bu belgenin ilgili tm taraflarca denetim
elemanlarna gsterilmesi zorunludur.
Hafriyat Topra ile naat/Yknt Atklar Tayclarnn
zin Alma Zorunluluu
Madde 24 Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarn tamak isteyen kii veya kurulular mcavir alan snrlar iinde
ilgili belediyeye, dnda ise mahallin en byk mlki amirine
bavurarak "Hafriyat Topra, naat/Yknt Atklar Tama
zin Belgesi" almakla ykmldrler. Bu amala yaplacak
bavurularda istenecek belge ve bilgiler ilgili belediye tarafndan belirlenir. naat/yknt at tayan aralar sar renkli
olacak ve aralarn zerinde byk harflerle "naat/Yknt
At Tama Arac" ibaresi yazl olacaktr. Bu atklar tamak
isteyen kii ve kurulular yeterli sayda ve deiik ebatlarda
sar renkli konteyner ve kaplar bulundurmakla ykmldrler. Bu atklar tamak amacyla tama izni alan firmalarn
isimleri ve irtibat numaralar, geri kazanm veya depolama
alan/alanlarnn yerleri ile bu alanlara ulaacak yol gzergah
krokileri ilgili belediyeler tarafndan halkn bilgilenecei ekilde ilan edilir.
Hafriyat Topra ile naat/Yknt Atklarnn Tanmas
Srasnda Alnacak nlemler
Madde 25- Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarnn tanmas srasnda evrenin kirletilmemesi, trafiin aksatlma890 | 2011

KONTROL YNETMEL
mas ve can ve mal emniyeti iin gerekli tedbirler ncelikle

nakil ilemlerini gerekletiren kii veya firma tarafndan alnr.
Tama srasnda oluabilecek evresel kirlenmeyi nlemek
amacyla aralarn zerleri uygun malzemeyle kapatlr. Aralara kapasitenin zerinde ykleme yaplmaz ve aralar tekerleklerinde olabilecek amur ve benzeri kirlilik temizlendikten
sonra trafie kartlr. Belediye ve mahallin en byk mlki
amiri, atk tayan aralarn ehir ii trafiini olumsuz etkilememesi iin bu aralarn belirli saatler arasnda trafie kmalar konusunda dzenleme yapma yetkisine sahiptir.
BENC BLM
Hafriyat Topra, naat/Yknt Atklarnn
Geri Kazanlmas ve Deerlendirilmesine likin Esaslar
Hafriyat Toprann Tekrar Kullanlmas ve Geri Kazanlmas
Madde 26- Hafriyat topra ile inaat/yknt atklarnn ncelikle kaynanda azaltlmas, ayr toplanmas, tekrar kullanlmas ve geri kazanlmas esastr.
Hafriyat srasnda, bitkisel toprak ayr olarak toplanr. Bitkisel toprak park, bahe, yeil alan yapmnda rekreasyon amacyla kullanlacak ve kesinlikle depolama sahasna gnderilmeyecektir.
Bitkisel toprak dndaki hafriyat topra ise ncelikle dolgu,
rekreasyon, kat atk depolama alannda gnlk rt ve benzeri
amala kullanlacak, tekrar kullanmlarnn mmkn olmamas
2011 | 891

KONTROL YNETMEL
durumunda depolanarak bertaraf edilecektir.

Kimyasal/piebilirlik zelliklerinin uygun olmas durumunda yksek miktarlardaki hafriyat topra imento sanayiinde kil
hammaddesi olarak ncelikle kullanlacaktr.
naat/Yknt Atklarnn Geri Kazanlmas
Madde 27-Doal kaynaklarn korunmas, srdrlebilir retim, depolanacak atk miktarnn azaltlmas ve ekonomik deer
yaratlmas amacyla inaat/yknt atklarnn geri kazanlmas
esastr. Yksek kaliteli geri kazanm rnleri elde edilmesi ve
maliyetlerin azaltlmas amacyla atklarn olutuklar yerlerde
ayrlmas gerekmektedir.
Geri kazanlamayan inaat/yknt atklar gerekli ayrtrma
ve boyut kltme yapldktan sonra Kat Atklarn Kontrol
Ynetmeliinde belirtilen esaslara gre kat atk depolama
alannda gnlk rt malzemesi olarak kullanlabilir.
Asfalt (Yol Kaplama) Atklarnn Geri Kazanlmas
Madde 28- Yol, havaalan pisti ve benzeri yaplarn tadilat/tamirat ve ykm srasnda oluan asfalt atklar, dier inaat/ykm atklarndan ayr olarak toplanr, tanr ve geri kazanlr. Asfalt atklarnn geliigzel yerlere atlmas yasaktr.
Asfalt atklarnn geri kazanlmas esas olup, geri kazanm tesislerinde ikincil rn haline getirilen asfalt atklar dk trafik
younluklu yollarda dolgu malzemesi olarak veya asfalt retim
tesislerinde ncelikli olarak kullanlr.
892 | 2011

KONTROL YNETMEL
naat/Yknt At Geri Kazanm Tesisleri

Madde 29- Geri kazanm tesisleri inaat/yknt atklarnn
zelliklerine, miktarna ve hacmine bal olarak sabit veya
geici olarak planlanr.
Takn riskinin yksek olduu yerlerde, yamur sularnn
akn engelleyecek vadilerde veya dere yataklarnda, heyelan,
ve erozyon blgelerinde geri kazanm tesislerinin kurulmasna ve iletilmesine msaade edilmez.
Geri kazanm tesisleri, yzeysel su kaynaklarndan en az 300
( yz) metre uzaklkta kurulur. Sabit tesislerin en yakn yerleim birimine uzakl 200 (iki yz) metreden az olamaz. Tesisin
etraf tel it ile evrilir. Geri kazanm tesisleri, inaat/yknt
atklar depolama sahalarnda da kurulabilir. Geri kazanm
tesislerinin bulunaca sahann zemini, su birikmeyecek ve yer
alt suyu kirlenmeyecek ekilde betondan yaplr, tesisin almas srasnda grlt ve toz emisyonlar ile ilgili snr deerler
salanr.
Geri kazanm tesislerinde inaat/yknt atklarnn kabul edilecei birim, iletme binas, kantar ve kontrol nitesi ile yeterli
sayda ve kapasitede ayrc, krc, elek, tama sistemleri ile
geici depolama alan bulunmak zorundadr. Geri kazanm
tesislerinde bulunmas zorunlu ekipmanlarn kiralama yoluyla
da temini mmkndr. Geri kazanm tesislerine izin alnmas
aamasnda bu ekipmanlarn mlkiyetlerine dair bilgi ve belgelerin izin vermeye yetkili mercilere sunulmas gerekmektedir.
Geri Kazanm Tesisleri in Yaplacak Bavurularda stenecek Belgeler
2011 | 893

KONTROL YNETMEL
Madde 30 Bu amala yaplacak bavurularda,

a) 36 nc maddenin (g) bendine kadar sralanan bilgi ve belgeler,
b) Geri kazanm tesisindeki nitelerin yerleim planlar,
c) Geri kazanm tesisi iletim projesi,
d) in zelliine uygun, en az bir tanesi niversitelerin ilgili
drt yllk teknik blmnden mezun olan teknik eleman olmak zere altrlacak personel says ve zellikleri,
e) Geri kazanm tesisinde kullanlacak makine ve ara-gere
listesi, her birinin teknik zellikleri ve kapasiteleri,
f) Kapatlma ve sonras iin nerilen rehabilitasyon plan ve
prosedr,
ile ilgili detayl bilgi ve belgeler bulunacaktr.
Geri kazanm tesisi izni almak isteyen kii, kurum ve kurulularca yukarda belirtilen bilgi ve belgeler tamamlanr ve
Hafriyat Topra, naat/Yknt Atklar nceleme Kuruluna
sunulur.
Geri Kazanm Tesislerine zin Verilmesi ve ptali
Madde 31 Geri kazanm tesislerine izin vermeye ve verilen
izni iptal etmeye 38 inci maddede belirtilen merciler yetkilidir.
Geri Kazanm Tesislerine Atk Kabul Prosedr
Madde 32 naat/yknt atklarnn geri kazanm tesislerine kabul srasnda aadaki esaslara uyulacaktr;
894 | 2011

KONTROL YNETMEL
a) Tesise kesinlikle kat, sv, zararl ve tehlikeli atk kabul

edilmeyecektir.
b) Geri kazanm tesisi giriinde ncelikle atklarn tama ile
ilgili dokmanlar kontrol edilecek, belediye veya mlki amirin
izin vermedii tayclarn atklar ile Atk Tama ve Kabul
Belgesi bulunmayan tayclarn atklar tesise kabul edilmeyecektir.
c) Gerekli evraklarnn bulunduu tespit edilen atklarn grsel incelemesi yaplarak tama ve kabul belgesindeki bilgiler ile
uyumu kontrol edilecektir.
d) Atklarn iinde, 39 uncu maddede belirtilen atklarn bulunmas veya bunlarla karm olmas durumunda atklarn
kabul yaplmayacak ve yetkili makama haber verilecektir. Bu
durumda atk reticileri ve tayclar hakknda ilgili kanunlarn
belirledii cezalar uygulanr.
e) Kabul uygun grlen atklar tartlacak; atn miktar,
retim yeri, getirili tarihi ve ara plakas gibi bilgilerin kaydndan sonra ara sahaya gnderilecektir.
f) Geri kazanm ileminden sonra geri kazanlan rnn ad,
miktar, standard, sat yeri, sat miktar ve kullanm alan gibi
bilgiler de dzenli olarak kayt altna alnacaktr.
Geri Kazanm rnleri ve Kullanm Alanlar
Madde 33 Geri kazanlm rnler, ilgili standartlar salamak art ile gerekli ilemlerden sonra orijinal malzemeler ile
birlikte veya ayr olarak, yeni beton retiminde, yol, otopark,
2011 | 895

KONTROL YNETMEL
kaldrm, yry yollar, drenaj almalar, kanalizasyon

borusu ve kablo demelerinde dolgu malzemesi olmak zere,
alt ve st yap inaatlarnda, spor ve oyun tesisleri inaatlar ile
dier dolgu ve rekreasyon almalarnda ncelikli olarak kullanlr.
ALTINCI BLM
Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklar
Depolama Sahalarnn Yer Seimi, nas ve letilmesine
likin Esaslar
Atklarn Depolanmas
Madde 34 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depolama Tesisleri
Madde 35 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Hafriyat Topra le naat/ Yknt Atklar Depolama Sahalar in Yaplacak Bavurularda stenecek Belgeler
Madde 36 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Hafriyat Topra, naat/Yknt Atklar nceleme Kurulu
Madde 37 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depolama Tesislerine zin Verilmesi ve ptali
896 | 2011

KONTROL YNETMEL
Madde 38 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)

Depolanmas Yasak Olan Atklar
Madde 39 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Atk Kabul Prosedr
Madde 40 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Atklarn Depolanmas
Madde 41 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533) (1)
Depolama Sahalarnn Kapatlmas ve Rehabilitasyonu
Madde 42 (Mlga:R.G-26/3/2010-27533)(1)
Rehabilitasyon Projeleri
Madde 43 Rehabilitasyon projesi, alma alannda dkm
ilemlerinin balamasndan nce hazrlanacak, almalarn
tm ile veya ngrlen ekli ile ksmen sonulanmasn mteakiben en ge 1 yl iinde uygulamaya konulacaktr. Sz konusu alann ne amala deerlendirilecei yerel koullar da gz
nne alnarak belirlendikten sonra buna uygun projelendirme
yaplacaktr.
Bu projelerde, bitkilendirme plan, yaban hayat koruma plan, yzey sular ynetim plan ile bunlara ait izim ve hesaplar
yer alacaktr. Bu almalarda esas olacak ana kriterler aada
sralanmaktadr;
a) Rehabilitasyon almalar sonucunda, sahaya doal gr2011 | 897

KONTROL YNETMEL
nm kazandrlacaktr.
b) Projenin uygulanmas sonucunda ortaya kacak yapnn
veya oluan yeni alann kullanm, yerel evre koullar ile tam
uyum iinde olacak ve tm canllar iin tartmasz gvenli bir
ortam salanacaktr.
c) nsanlarn dolamna alan alanlarda 3.0 metreden yksek kademe ve 5.0 metreden dar basamak bulunmayacaktr.
d) Btn ev yzeyleri dayanma duvar ile tutulmakszn doal hali ile stabil olacak ekilde dzenlenecektir.
e) Alann d evresinde eimli yzey var ise ta ve para yuvarlanmalar ile kaymalara kar kesin nlem alnacaktr.
f) Rehabilitasyon srasnda, atklarn ev alarnn deitirilmesi sz konusu ise, verilecek yeni eim rt toprann serilmesine, bitki rtsnn gelimesine izin verecek, erozyonu ve
atklarn yzeye kmasn nleyecek deerlerde olacaktr.
g) Alan evresi su trafii asndan yeterince gvenli hale getirilecektir. Yrenin en youn ya koullarnda, su toplama ve
akma kanallar ile evre doal drenaj sistemi yeterli olacak
ekilde planlanacak, ukur alanlarn su basknna uramas
olaslna kar yeterli nlemler alnm olacaktr.
h) Alann zeri yaplacak bitkilendirme almasna bal olarak bitkisel st rt topra ile kaplanacak ve aalandrlacaktr.
Doal Afet Atklarnn Ynetimi
Madde 44 Bata deprem olmak zere doal afetler sonu898 | 2011

KONTROL YNETMEL
cunda oluan yknt atklarnn ynetiminden, mahallin en

byk mlki amirinin bakanlnda oluturulacak Kriz Merkezi sorumludur. Merkez, olas bir doal afet durumunda oluabilecek atk miktar, bunlarn kaldrlmas ve tanmas iin
gerekli ara-gere ve ekipman ile bu atklarn depolanaca
uygun alanlar bu Ynetmelikte belirtilen esaslara gre nceden
tespit eder ve gereken hazrlklar yapar. almalar hakknda
Bakanla dzenli olarak bilgi verilir. Mevcut tayc firmalar
ile depolama ve geri kazanm tesisleri Kriz Merkezleri ile
uyumlu alrlar. Doal afetler sonucunda oluan yknt atklarnn tanmas ve depolanmas faaliyetleri Kriz Merkezi tarafndan yaplan planlamalar dorultusunda, ilgili belediyenin
sorumluluunda belediye veya belediyenin yetkilerini devrettii kii ve kurulular tarafndan yrtlr.
Denetleme
Madde 45 Bu Ynetmelik kapsamna giren btn faaliyetlerin, bu Ynetmelik ve dier evre mevzuatna uygun olarak
yaplp, yaplmadn denetleme yetkisi Bakanla, aittir. Ayrca depolama izni vermekle yetkili ve grevli kurumlar da bu
Ynetmelik hkmlerine uyulup uyulmadn denetleme
yetkisine sahiptir.
Ynetmelie Aykrlk
Madde 46 Ynetmelik hkmlerine aykr hareket edenler
hakknda Kanunun 15 ve 16 nc maddelerinde belirtilen merciler tarafndan gerekli ilemler yaplr ve Kanunun 20, 21, 23, 24
ve 26 nc maddelerinde belirtilen cezalar verilir.
2011 | 899

KONTROL YNETMEL
Geici Madde 1- Mevcut hafriyat topra ve inaat/yknt

atklar geri kazanm ve depolama tesisleri bu Ynetmeliin
yrrle girdii tarihten itibaren 1 (bir) yl iinde, belediye
snrlar ile mcavir alan snrlar dnda kalan yerlerde mahallin en byk mlki amiri, belediye snrlar ve mcavir alan
snrlar iindeki yerlerde belediyeler, bykehir belediyesi
olan yerlerde bykehir belediyelerine bavurarak gerekli
izinleri alrlar.
itibaren 1 (bir) yl iinde, belediye snrlar iindeki yerlerde
belediyeler, bykehir belediyesi olan yerlerde bykehir
belediyeleri; belediye snrlar ile mcavir alan snrlar dnda
kalan yerlerde mahallin en byk mlki amiri, inaat/yknt
at
geri
kazanm
ve
depolama
tesislerini
kurmak/kurdurmakla ykmldrler.
Yrrlk
Yrtme
Bakan yrtr.
900 | 2011
YONLATIRICI OLMAYAN RADYASYONUN OLUMSUZ ETKLERNDEN EVRE VE

HALKIN SALIININ KORUNMASINA YNELK ALINMASI GEREKEN
TEDBRLERE LKN YNETMELK
YONLATIRICI OLMAYAN RADYASYONUN

OLUMSUZ ETKLERNDEN EVRE VE HALKIN
SALIININ KORUNMASINA YNELK ALINMASI
GEREKEN TEDBRLERE LKN YNETMELK
BRNC BLM
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac;
a) yonlatrc olmayan radyasyonun yaylm sonucu oluan
elektromanyetik alanlarn, insan sal ve evre zerindeki
muhtemel olumsuz etkilerinin bilimsel olarak aratrlmasn
salamak ve bu olumsuz etkilerin azaltlmasna esas olacak
kriterleri belirlemek,
b) yonlatrc olmayan radyasyonun bu radyasyonu oluturan
cihazlarn insan ve evre sal zerinde sebep olduu olumsuz
etkiler konusunda halkn bilgilendirilmesini salamak,
c) Kurum ve kurulularn almas gereken tedbirleri
belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik; mikrodalgalar, statik alanlar,
olduka dk frekans alanlar, dk frekans alanlar ve
2011 | 901

TEDBRLERE LKN YNETMEL
radyofrekans alanlar ieren 0 Hz-300 GHz frekans bandndaki

elektromanyetik alanlar ve kiilerin bu alanlara maruziyetine
dair hususlar kapsar.
(2) yerlerinde alanlarn i ortamnda, tbbi bakm grmekte olan hastalarn hastane ortamnda ve asker faaliyetlere
bal olarak asker alanlardaki askerlerin maruz kaldklar
elektromanyetik alanlar bu Ynetmeliin kapsam dndadr.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun Ek 8 inci maddesi ile 1/5/2003 tarihli ve
4856 sayl evre ve Orman Bakanl Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fkrasnn (b)
bendine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
a) evre sal: nsan salnn evredeki fiziksel, kimyasal,
biyolojik, sosyal ve psiko-sosyal faktrlerle tespit edilen yaam
kalitesini,
b) Dk frekans band: 300 Hz-100 kHz arasndaki frekans
blgesini,
c) Elektrik alan iddeti (E): Uzayda herhangi bir noktada; bir
birimlik pozitif elektrik ykne etki eden kuvvetin, Volt/metre
olarak ifade edilen vektrel bykln,
) Elektromanyetik alan: Elektrik ve manyetik alan bileenleri
olan dalgalarn oluturduu alan,
902 | 2011

d) Elektromanyetik dalga yayan cihazlar: 1 Hz-300 GHz arasndaki herhangi bir frekansta elektromanyetik dalga ve alan
oluturan her trl cihaz ve sistemleri,
e) Enerji datm hatt: letilerek tketilecek blgeye tanm
olan enerjiyi veya santrallerde retilen enerjiyi 36 kV ve altndaki bir gerilim seviyesinden tketiciye kadar gtren kablo
ve/veya hava hattn,
f) Enerji iletim hatt: Santrallerde retilen enerjiyi 36 kVun
st bir gerilim seviyesinden tketicinin yaknna ileten kablo
ve/veya hava hattn,
g) Edeer dzlem dalga g younluu (Seq): Elektromanyetik dalgann hareket dorultusuna dik, birim alana den ve
Watt/m2 olarak ifade edilen g miktarn,
) Frekans (f): Elektromanyetik dalgalarn saniyede yapt
ve Hertz olarak ifade edilen salnm saysn,
h) yonlatrc olmayan radyasyon: yonlamaya sebep olmayan elektromanyetik dalgalar,
) Manyetik alan iddeti (H): Uzayn herhangi bir noktasnda
bir manyetik alan iinde bulunan ve manyetik ak younluu
ile tanmlanan, Amper/metre olarak ifade edilen vektrel bir
bykl,
i) Manyetik ak younluu (B): Herhangi bir birim alandan
geen ve Tesla olarak ifade edilen manyetik ak miktarn,
j) Meskn mahal: l, ile, kasaba, ky, mezra gibi, insanlarn
2011 | 903

srekli veya geici olarak bulunduklar; yol, su, elektrik, ulam,

p toplama, kanalizasyon, aydnlatma gibi kamu hizmetlerinden istifade ettikleri toplu yaam alanlarn ve bu alanlarn
bitiminden itibaren 500 m uzaklktaki mesafeyi,
k) Mikrodalga frekans band: Radyofrekans band iinde yer
alp, 1GHzten 300 GHze kadar olan frekans blgesini,
l) Olduka dk frekans band: 0 Hz-300 Hz arasndaki frekans blgesini,
m) Olumsuz salk etkileri: Elektromanyetik alana maruz kalan kiilerde ksa veya uzun vadede mental, fiziksel ve/veya
genel iyilik hlini bozacak biyolojik etkileri,
n) Radyofrekans band: 3 kHz -300 GHz arasndaki frekans
blgesini,
o) Sabit telekomnikasyon cihaz: Hcresel hareketli haberleme
sistemlerinin verici, verici/alc cihazlar ile Radyo-TV vericileri
dhil olmak zere, 10 kHz - 60 GHz frekans bandnda sabit olarak
kurulup altrlan verici, verici/alc cihazlar ile bir blgede telekomnikasyon hizmetini geici veya kalc bir sre sunmak iin
kullanlan mobil verici, verici/alc cihazlarn,
) Santral: Elektrik enerjisinin retildii tesisleri,
p) Statik alan: Durgun ykler tarafndan oluturulan elektrik
alann,
r) Transformatr (trafo): Bir gerilim seviyesini baka bir gerilim seviyesine eviren elektromekanik cihaz,
904 | 2011

s) Transformatr/alt merkezi: Gerek enterkonnekte ebekeden alnan enerjiyi daha kk seviyeli iletim ebekelerine,
gerekse iletilerek datm blgesine tanan enerjiyi seilmi
datm gerilimi seviyesine dntren transformatr merkezlerini
ifade eder.
KNC BLM
Kurumlarca alnmas gereken tedbirler

MADDE 5 (1) Kurumlardan;
a) evre ve Orman Bakanl; evre Kanunu erevesinde
iyonlatrc olmayan radyasyon yaylm sonucu oluan elektromanyetik alanlarn evre ve insan sal zerindeki muhtemel olumsuz etkilerinin nlenmesi amacyla ilgili kurum ve
kurulularla koordinasyonu salamakla,
b) Salk Bakanl; elektromanyetik alanlarn insan sal
zerindeki olumsuz etkilerinin nlenmesi iin, ilgili mevzuatla
verilen grevleri erevesinde ilgili kurum ve kurulularla
ibirlii iinde gerekli tedbirleri almak, aldrtmakla, elektromanyetik alanlarn salk zerine etkilerini aratrmak ve kamuoyunun aydnlatlmasn salamakla,
2011 | 905

c) Bilgi Teknolojileri ve letiim Kurumu; elektronik haberleme cihazlarndan kaynaklanan, 10 kHz - 300 GHz frekans
bandnda oluan, elektromanyetik alanlarn kontrol, lm,
lm metodu ve denetimi ile ilgili ilerin yaplmas ve Salk
Bakanl ile evre ve Orman Bakanlnn grlerini de dikkate alarak limit deerlerin belirlenmesiyle,
) Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl; 50 Hz frekansndaki
elektrik retim santralleri, enerji iletim/datm hatlar ve trafo/alt/datm merkezlerinden kaynaklanan elektromanyetik
alanlarn kontrol, lm metodu, ihtiya halinde lm ve
denetimi ile ilgili ilerin yaplmasyla veya yaptrlmasyla,
d) Sanayi ve Ticaret Bakanl; 30/12/2006 tarihli ve 26392
sayl Resm Gazetede yaymlanan Belirli Gerilim Snrlar
Dahilinde Kullanlmak zere Tasarlanm Elektrikli Tehizat ile
lgili Ynetmelik (2006/95/AT) ile 24/10/2007 tarihli ve 26680
sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektromanyetik Uyumluluk Ynetmelii (2004/108/AT) erevesinde piyasa gzetim ve
denetimlerinin yaplmasyla
Bilimsel Danma Komisyonu
MADDE 6 (1) Salk Bakanl bnyesinde, halk iyonlatrc olmayan radyasyona maruziyet ile bu maruziyetin zararl
sonularndan koruyucu ve maruziyet risklerini nleyici almalar takip etmek, aratrmak, dzenlemek ve gerekli tavsiyelerde bulunmak zere bir Bilimsel Danma Komisyonu oluturulur. Bu Komisyonun tekili ile alma usul ve esaslar Salk
Bakanlnca belirlenir.
906 | 2011

Uyar zorunluluu
MADDE 7 (1) Gerek ve tzel kiilerce iyonlatrc olmayan radyasyon oluturan cihazlar kuranlar, kurulan cihazn
sebep olabilecei riskler konusunda meskn mahal iinde kurulularnca gerekli grlen yerlere halk bilgilendirici uyarlar
halkn kolaylkla grp okuyaca ekilde kurulan cihazn
hemen yanna kalc bir ekilde yazmalar konusunda gerekli
tedbirleri alr.
Tketicinin uyarlmas
MADDE 8 (1) yonlatrc olmayan radyasyon yayan cihazlarn kullanm srasnda insan ve evre salna zararl
olabilecek risklerin neler olduu ve bu durumlarn nlenmesi
iin uyulmas gereken kurallara ilikin olarak kullancnn bilgilendirilmesi esastr.
Eitim almalar
MADDE 9 (1) lgili kurum ve kurulular kendi grev sahalarna giren konularda halk bilgilendirmek zere gerekli eitim
faaliyetlerinde bulunurlar.
Verici anteni kurulacak yerler
MADDE 10 (1) Sabit telekomnikasyon cihazlar iin kurulu yeri, 16/5/2009 tarihli ve 27230 sayl Resm Gazetede yaymlanan Elektronik Haberleme Cihazlarna Gvenlik Sertifikas Dzenlenmesine likin Ynetmelikte belirlenen gvenlik
mesafesi ve dier hususlar gzetilerek Bilgi Teknolojileri ve
letiim Kurumunca tespit edilen yerlerdir. Anten ve cihazlar,
2011 | 907

iletmecilerin kontrol dnda yetkisiz kiilerin erimesi nlenecek ekilde yerletirilir.

Limit deerler
MADDE 11 (1) 0 Hz - 300 GHz frekans bantlarndaki; elektrik alan iddeti, manyetik alan iddeti, manyetik ak younluu
ve edeer dzlem dalga g younluu deerleri meskn
mahalde bu Ynetmeliin Ek-1inde yer alan Tablo-1de verilen
limit deerleri aamaz.
(2) Elektronik haberleme cihazlar iin 10 kHz - 60 GHz frekans bantlarndaki; elektrik alan iddeti, manyetik alan iddeti,
manyetik ak younluu ve edeer dzlem dalga g younluu deerleri meskn mahalde Elektronik Haberleme Cihazlarna Gvenlik Sertifikas Dzenlenmesine likin Ynetmelikte belirlenen ve bu Ynetmeliin Ek-1inde yer alan Tablo-2de
verilen limit deerleri aamaz.
NC BLM
eitli ve Son Hkmler
Uygulamaya ynelik dzenlemeler

MADDE 12 (1) Bu Ynetmelik erevesinde uygulamaya
ynelik esaslar evre ve Orman Bakanl, Salk Bakanl,
Sanayi ve Ticaret Bakanl, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl
ve Bilgi Teknolojileri ve letiim Kurumu ile koordinasyon ve
908 | 2011

ibirlii iinde tebliler karlarak dzenlenir.

Yaptrm
MADDE 13 (1) Bu Ynetmelik hkmlerine aykr davrananlar hakknda ilgili mevzuat hkmlerine gre idari yaptrm
uygulanr.
Enerji datm ve iletim tesislerindeki uygulamalar
GEC MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin yaym tarihinden
nce kurulmu veya ihalesi tamamlanm enerji datm ve
iletim tesislerinde bu Ynetmelik hkmleri uygulanmaz.
(2) Bu Ynetmelik kapsamnda verilen grev yetki ve sorumluluklarn yerine getirilmesi iin gerekli dzenlemeler bu Ynetmeliin yrrle giri tarihinden itibaren iki yl iinde
yaplr.
Yrrlk
Yrtme
MADDE 15 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve Orman Bakan, Salk Bakan, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan,
Sanayi ve Ticaret Bakan ve Bilgi Teknolojileri ve letiim Kurumu Bakan yrtr.
2011 | 909

910 | 2011
EVRENN KORUNMASI YNNDEN KONTROL ALTINDA TUTULAN ATIKLARIN

THALATINA DAR DI TCARETTE STANDARDZASYON TEBL
EVRENN KORUNMASI YNNDEN KONTROL

ALTINDA TUTULAN ATIKLARIN THALATINA DAR
DI TCARETTE STANDARDZASYON TEBL
(TEBL NO: 2011/3)
Ama
MADDE 1 - (1) Bu Tebliin amac, Trkiye gmrk blgesine
girecek (Ek-1) sayl listede yer alan atklarn, evrenin korunmas ynnden uygunluk denetimine ilikin usul ve esaslar
dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 - (1) Bu Tebli, Trkiye gmrk blgesine girecek
(Ek-1) sayl listede yer alan atklarn denetim ilemlerini kapsar.
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Tebli, 13/10/2005 tarihli ve 25965 sayl
Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren 7/9/2005 tarihli ve 2005/9454 sayl Bakanlar Kurulu Karar eki D Ticarette
Teknik Dzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararnn 4
nc maddesinin (d) ve (g) bentlerine istinaden dzenlenmitir.
thalat
MADDE 4 - (1) (Ek-1) sayl listede yer alan atklar, evre ve
Orman Bakanlndan lisans, geici alma izni, geici faaliyet
belgesi, evre izin belgesi veya evre lisans belgesi alan geri
kazanm tesislerine sahip sanayiciler ithal edebilir.
2011 | 911

(2) (Ek-1) sayl listede yer alan 3901-3914 GTPli (3903 hari)
maddeleri, mnhasran Dahilde leme Rejimi Karar erevesinde alnm Dahilde leme zin Belgesi kapsamnda ihra
kaydyla ithalat yapan sanayiciler ithal edebilir.
(3) (Ek-1) sayl listede yer alan 4012.20.00.90.00 GTPli maddeyi, mnhasran Dahilde leme Rejimi Karar erevesinde
alnm Dahilde leme zin Belgesi kapsamnda ihra kaydyla
ithalat yapan ve evre ve Orman Bakanlndan uygun gr
alan sanayiciler ithal edebilir.
(4) kinci ve nc fkralarda yer alan maddelerin ithalatnda birinci fkrada belirtilen koullar aranmaz.
(5) (Ek-1) sayl listede yer alan 4004.00.00.00.11,
4004.00.00.00.12 ve 4004.00.00.00.13 GTPli atklarn ithalatnda,
ithalats tarafndan bu atklarn nihai rn olduunun beyan
edilmesi ve nihai rn olduuna ilikin rn zelliklerini gsteren retici beyannn olmas halinde birinci fkrada belirtilen
koullar aranmaz. Ancak, sz konusu atklarn yar mamul veya
atk eklinde ithal edilmesi halinde birinci fkrada belirtilen
koullar aranr.
(6) 4004.00.00.00.11, 4004.00.00.00.12 ve 4004.00.00.00.13
GTPli atklar enerji geri kazanm amacyla ithal edilemez.
Uygunluk denetimi ve belgelendirme
MADDE 5 - (1) (Ek-1) sayl listede yer alan atklar ithal etmek
isteyen ithalat veya temsilcisi, atn Trkiye gmrk blgesine
girecei snr gmrk idaresinin bulunduu ilin evre ve Orman
Mdrlne Uygunluk Yazs (Ek-5) almak iin bavurur.
912 | 2011

(2) l evre ve Orman Mdrlne bavuru, atn Trkiye

gmrk blgesine gelmesinden en az 3 i gn nce aada
belirtilen belgelerle birlikte yaplr:
a) Bavuru dilekesi (Ek-3),
b) Bilgi formu (Ek-4),
c) 4 nc maddenin birinci fkrasnda belirtilen belgenin bir
rnei,
) 2620.11.00.00.00 GTPli atn ithalinde, mene veya k
lkesinin yetkili merciinden veya akredite kurulularndan
alnan ve (Ek-1) sayl listede atn madde almnda belirtilen
dros deerlerini karladna dair analiz belgesinin asl ve
tercmesi,
d) 4012.20.00.90.00 GTPli atn ithalinde, mene veya k
alnan ve rnn karkas olduuna dair belge ve tercmesi,
e) 8548.10.21.00.00 GTPli atn ithalinde, mene veya k
alnan ve rnn arlka %3nden fazla sv asit iermediine dair belge ve tercmesi.
f) 4004.00.00.00.11, 4004.00.00.00.12 ve 4004.00.00.00.13
GTPli atklarn nihai rn olarak ithalinde, malzemenin rn
zelliklerini gsteren retici beyannn bir rnei.
(3) thalat veya temsilcisi bu maddenin ikinci fkrasnn (b)
bendinde belirtilen bilgi formunu l evre ve Orman Mdrlne verdii tarihte, formun bir rneini ilgili snr gmrk
2011 | 913

idaresine de yazl olarak iletmekle ykmldr.

MADDE 6 - (1) l evre ve Orman Mdrl tarafndan,
(Ek-1) sayl listedeki atklarn 5 inci maddede belirtilen belgeler
zerinden deerlendirilmesi ve fiziki kontrol sonucunda;
a) Uygun bulunmas durumunda, Uygunluk Yazs dzenlenir.
b) Herhangi bir phe duyulmas durumunda, atklardan
numune alnarak analiz yaplr. Analiz sonucunun uygun bulunmas durumunda Uygunluk Yazs, uygun bulunmamas
durumunda ise (Ek-6)da yer alan Uygunsuzluk Yazs dzenlenir.
(2) Uygunluk ve Uygunsuzluk Yazlar l evre ve Orman
Mdrlnce, ilgili snr gmrk idaresi ile ithalat veya
temsilcisine bildirilir.
(3) Uygun bulunmayan atk, ithalats tarafndan mene lkeye/yklemenin yapld lkeye iade edilir veya nc bir
lkeye transit edilir.
(4) Gmrk ilemleri srasnda ithalinin yasak olduu anlalan atklara ilikin, her trl cezai hkmler sakl kalmak kaydyla, uluslararas szlemelerden kaynaklanan haklarmz
dorultusunda evre ve Orman Bakanlnn gzetim ve denetiminde gerekli ilemler yaplr. Bu atklara gmrk mevzuatnn tasfiyeye ilikin hkmleri uygulanmaz.
Kapsam d
MADDE 7 - (1) Denizlerin Gemiler Tarafndan Kirletilmesinin nlenmesine Ait Uluslararas Szleme (MARPOL-73 Sz914 | 2011

lemesi) ile bu Szlemeyi tadil eden dier Protokol

(MARPOL-78 Protokol) ve deiiklikler kapsamnda yer alan
yabanc bayrakl gemilerin seferleri srasnda normal operasyonlarndan kaynaklanan atklar, atk alma gemisine veya dorudan atk kabul tesisine boaltlma ilemi ve/veya teslimi ile
serbest dolama girer. Szkonusu atklar, bu Tebliin hkmlerine tabi deildir. Bu tr atklarn gemilerden alnmas ilemi,
Gemilerden Atk Alnmas ve Atklarn Kontrol Ynetmeliine
gre sonulandrlr.
(2) GTP itibariyle Tebli eki listelerde yer alan ancak ithalats tarafndan atk olmad, yeni rn olduu beyan edilen
rnlerin ithalatnda, ilgili gmrk idaresince bu Tebli kapsamnda herhangi bir belge aranmaz. Bu fkra kapsamndaki
ilemlerde ithalat veya temsilcisinin beyan esastr. Sonradan
yaplacak kontrollerde beyann ispat edemeyenler hakknda bu
Tebliin 12 nci maddesi hkmleri uygulanr.
MADDE 8 - (1) (Ek-1) sayl listede yer alan atklarn numune
olarak Trkiye gmrk blgesine girii, yllk 200 kg amamalar ve ilgili l evre ve Orman Mdrlnn uygun grnn alnmas halinde mmkndr. Bu durumda, l evre ve
Orman Mdrlnce (Ek-7)deki Kapsam D Yazs dzenlenerek ilgili snr gmrk idaresine iletilir.
(2) Ekonomik etkili gmrk rejimleri kapsamnda Trkiye
gmrk blgesine gelen bir eyann herhangi bir iilik, ileme,
kullanm veya bekleme sonucu atk zellii kazanmas durumunda, ilgili l evre ve Orman Mdrlnn uygun gr
alnarak, anlan Mdrlke (Ek-7)deki Kapsam D Yazs
dzenlenir ve ilgili gmrk idaresine iletilir.
2011 | 915

(3) Trkiye gmrk blgesinden transit geen atklar bu Teblie tabi deildir. Ancak, Tehlikeli Atklarn Snrtesi
Tanmna ve Bertarafna likin Basel Szlemesinin ilgili
hkmleri gerei, (Ek-2/A) ve (Ek-2/B)de yer alan atklarn
lkemiz gmrk blgesinden transit geiinde evre ve Orman
Bakanlndan alnacak zin Yazsnn snr giri gmrk idaresine ibraz edilmesi gerekmektedir.
thali yasak atklar
MADDE 9 - (1) (Ek-2/A) ve (Ek-2/B) sayl listelerde yer alan
atklarn serbest blgeler dahil Trkiye gmrk blgesine girii
yasaktr.
Serbest blgede oluan atklar
MADDE 10 - (1) Serbest blgelerdeki faaliyetler sonucu ortaya kan, (Ek-1), (Ek-2/A) ve (Ek-2/B) sayl listelerde yer alan
atklar da dahil olmak zere, tm atklarn toplanmas, ayrtrlmas, depolanmas, geri kazanlmas ve/veya bertaraf amacyla serbest blgede atk ynetimi veya geri dnm tesisi
bulunmamas veya atk reticisi firma tarafndan atklarn bu
tesislere verilmemesi durumunda, atk reticisi veya serbest
blgede atklar toplayan, ayrtran, depolayan, ileyen veya
geri kazanm vb. yapan firmann talebi zerine, Serbest Blgeler
Uygulama Ynetmeliinin 37 nci maddesine gre oluturulan
Atk Komisyonuna aadaki belgelerle mracaat edilir:
a) Atklarn serbest blge iindeki bir retim ve/veya tketim
faaliyeti sonucu ortaya ktna ilikin belge,
b) At oluturan faaliyetin tr, atn tr ve miktar,
916 | 2011

c) Atn zelliine gre evre ve Orman Bakanlnca ilgili

ynetmelikler gereince verilmi olan toplama, ayrma, geri
dnm, geri kazanm, ara depolama, bertaraf tesisi lisans,
geici alma izin belgesi, geici faaliyet belgesi, evre izin
belgesi veya evre lisans belgesi,
) Atklarn (c) bendinde belirtilen belgelere sahip tesislere
gnderileceine dair szleme,
(2) Atk Komisyonunun uygun grn mteakip, bu atklar birinci fkrann (c) bendinde belirtilen belgelere sahip tesislere gnderilir, ayrca Uygunluk Yazs aranmaz.
(3) Serbest Blge Mdrlkleri, blgeden kartlan atklara
ilikin bilgileri 6 aylk raporlar halinde dzenli olarak evre ve
Orman Bakanlna gnderir. Bu sre iinde herhangi bir ilem
yaplmamsa, buna ilikin yaz gnderilir.
Gmrk ilemleri
MADDE 11 - (1) lgili snr gmrk idarelerince, (Ek-1) sayl
listede yer alan atklara ilikin Uygunluk Yazs, bu atklarn
Trkiye gmrk blgesine giriinde aranr.
(2) lgili snr gmrk idareleri, uygunsuz bulunan atklarn
Trkiye gmrk blgesine giriine izin vermez. l evre ve
Orman Mdrlnn dzenledii Uygunsuzluk Yazs gmrk idaresince atn tama belgesine ilitirilir.
(3) Bu Tebliin 8 inci maddesinin birinci fkras erevesinde
Kapsam D Yazs dzenlenen atklarn Trkiye gmrk blgesine giriine, ilgili snr gmrk idareleri izin verir.
2011 | 917

(4) Bu Tebliin 8 inci maddesinin ikinci fkras erevesinde

Kapsam D Yazs dzenlenen atklarn Trkiye gmrk blgesine giriine, ilgili gmrk idareleri izin verir.
(5) Bu Tebliin 8 inci maddesinin nc fkras erevesinde evre ve Orman Bakanlnca zin Yazs dzenlenen atklarn Trkiye gmrk blgesinden transit geiine ilgili gmrk
idareleri izin verir.
(6) (Ek-1) sayl listedeki atklarn Trkiye gmrk blgesine
giriinin yaplaca snr gmrk kaplar Gmrk Mstearl
tarafndan belirlenir. Tespit edilen deniz snr gmrk kaplarndan ayr olarak belirlenecek zel liman veya iskelelerin ileticilerince, radyasyon kontrol iin gerekli altyapnn oluturulmas, Gmrk Mstearlnn izni ve Trkiye Atom Enerjisi Kurumunun uygun grnn alnmas kaydyla, belirlenecek zel iskele veya limanlardan da bu Tebli kapsam atklarn
Trkiye gmrk blgesine girii yaplabilir.
Meyyideler
MADDE 12 - (1) Bu Teblie aykr hareket eden ithalatlara
evre, d ticaret ve gmrk mevzuatnda ngrlen yaptrmlar uygulanr.
(2) Yasal olmayan atk trafiinin sz konusu olmas halinde,
11/8/1983 tarihli ve 18132 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak
yrrle giren 2872 sayl evre Kanununun atk ithalatna ilikin
20 nci maddesinde belirtilen idari para cezalar uygulanr.
(3) Bu Tebliin (Ek-1) sayl listesindeki atklarn, Trkiye
gmrk blgesine giriinde uygunluk deerlendirmesine tabi
918 | 2011

tutulmadnn gmrk ilemleri srasnda tespiti halinde, her

trl cezai hkmler sakl kalmak kaydyla, bu Tebliin 6 nc
maddesinin drdnc fkras uygulanr.
Uygulamaya ilikin nlemler
MADDE 13 - (1) Bu Teblide yer alan hususlarda, uygulamaya ynelik nlemleri almaya ve gerekli dzenlemeleri yapmaya D Ticaret Mstearl (D Ticarette Standardizasyon
Genel Mdrl) yetkilidir.
MADDE 14 - (1) Bu Teblide yer almayan hususlarda ilgili
dier mevzuat uygulanr.
MADDE 15 - (1) 31/12/2009 tarihli ve 27449 (2. Mkerrer)
sayl Resmi Gazetede yaymlanan evrenin Korunmas Ynnden Kontrol Altnda Tutulan Atklarn thalatna Dair D
Ticarette Standardizasyon Teblii (Tebli No: 2010/3) yrrlkten kaldrlmtr.
GEC MADDE 1 - (1) Bu Tebliin yrrle girdii tarihten nce k lkesinde ihra amacyla tama belgesi dzenlenmi veya Gmrk Mevzuat uyarnca gmrk idarelerine
sunulmu atklarn ithali, bu Tebliin yrrle girdii tarihten
itibaren 45 gn sreyle 2010/3 sayl D Ticarette Standardizasyon Tebliine tabidir. Ancak, bu Tebliin lehteki hkmleri
sz konusu ilemlere de uygulanr.
GEC MADDE 2- (1) Bu Tebli kapsamnda yaplan ilemler, 07/10/2009 tarihli ve 27369 Mkerrer sayl Resm Gaze2011 | 919

tede yaymlanan Gmrk Ynetmelii erevesinde elektronik

altyapnn kurulmasn mteakip, anlan Ynetmelie uygun
olarak tekemml ettirilir.
Yrrlk
MADDE 16 - (1) Bu Tebli 01/01/2011 tarihinde yrrle girer.
Yrtme
MADDE 17 - (1) Bu Tebli hkmlerini D Ticaret Mstearlnn bal olduu Bakan yrtr.
Ek-1: thali Uygunluk Denetimine Tabi Atklar
GTP
2620.11.00.00.00
MADDE ADI
Galvanizli matlar
[Yalnz
Galvanizleme levhas inkolu st drosu (>%90 Zn),
Galvanizleme levhas inkolu alt drosu (>%92 Zn),
inko kalp dkm drosu (>%85 Zn),
Scak daldrmal galvanizleyiciler yass, ktk ve/veya
amorf inkolu dros (ba) (>%92 Zn) ve inko tralar]
2620.19.00.00.00
2620.30.00.00.00
2620.40.00.00.00
3915.10.00.00.00
Dierleri
Balca muhtevas bakr olanlar
Balca muhtevas aluminyum olanlar (Atk alminyum
oksit)
kincil kullanm amacyla hurda plastiklerden geri kazanlm granl ve apaklar
Etilen polimerlerinden olanlar
3915.20.00.00.00
Stiren polimerlerinden olanlar
3915.30.00.00.00
Vinil klorr polimerlerinden olanlar
3915.90.11.10.00
Katlma polimerizasyonu rnleri
3901 3914
920 | 2011

3915.90.11.90.00
Dierleri
3915.90.80.00.11
PET (polietilen teraftalat) ambalaj atklar
3915.90.80.00.19
Dierleri
4004.00.00.00.11
Dknt ve krpntlar
4004.00.00.00.12
Artklar
4004.00.00.00.13
Toz ve granller
4012.20.00.90.00
Kullanlm d lastikler-Dierleri
4707.10.00.00.00
7001.00.10.00.00
Beyazlatlmam kraft kad veya karton ya da oluklu

kat veya kartondan olanlar (hurda kat, karton at)
Cam krklar ve dier cam dknt ve artklar
8548.10.21.00.00
Kurun-asitli akmlatrler
8548.10.91.00.00
Kurundan olan elektrik pilleri, bataryalar ve elektrik

akmlatrlerinin dknt ve hurdalar
Ek-2/A : thali Yasak Atklar

ATIK
KODU
MADDE ADI
01
(01) MADENLERN ARANMASI, IKARILMASI, LETLMES,

FZK VE KMYASAL LEME TAB TUTULMASI SIRASINDA
ORTAYA IKAN ATIKLAR
01 01
Maden kazlarndan kaynaklanan atklar
01 01 01
Metalik maden kazlarndan kaynaklanan atklar
01 01 02
Metalik olmayan maden kazlarndan kaynaklanan atklar
01 03
Metalik Minerallerin Fiziki ve Kimyasal Olarak lenmesinden

Kaynaklanan Atklar
01 03 04*
Slfrl cevherlerin ilenmesinden kaynaklanan asit retici maden

atklar
01 03 05*
Tehlikeli madde ieren dier maden atklar
01 03 06
01 03 04 ve 01 03 05 dndaki dier maden atklar
2011 | 921

ATIK
KODU
MADDE ADI
01 03 07*
Metalik minerallerin fiziki ve kimyasal ilenmesinden kaynaklanan

tehlikeli maddeler ieren dier atklar
01 03 08
01 03 07 dndaki dier tozumsu ve pudrams atklar
01 03 09
01 03 07 dndaki alminyum oksit retiminden kan krmz

amur
01 03 99
01 04
Metalik Olmayan Minerallerin Fiziki ve Kimyasal lemlerinden

Kaynaklanan Atklar
01 04 07*
Metalik olmayan minerallerin fiziki ve kimyasal ilenmesinden

kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren atklar
01 04 08
01 04 07 dndaki atk kaya ve akl ta atklar
01 04 09
Atk kum ve killer
01 04 10
01 04 07 dndaki tozumsu ve pudrams atklar
01 04 11
01 04 07 dndaki potas ve kaya tuzu ilemesinden kaynaklanan

atklar
01 04 12
01 04 07 ve 01 04 11 dndaki minerallerin ykanmas ve temizlenmesinden kaynaklanan ince taneli atklar ve dier atklar
01 04 13
01 04 07 dndaki ta yontma ve kesme ilemlerinden kaynaklanan

atklar
01 04 99
01 05
Sondaj amurlar ve Dier Sondaj Atklar
01 05 04
Temizsu sondaj amurlar ve atklar
01 05 05*
Ya ieren sondaj amurlar ve atklar
01 05 06*
Tehlikeli maddeler ieren sondaj amurlar ve dier sondaj atklar
01 05 07
01 05 05 ve 01 05 06 dndaki barit ieren sondaj amurlar ve

atklar
01 05 08
01 05 05 ve 01 05 06 dndaki klorr ieren sondaj amurlar ve

atklar
01 05 99
922 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
02
TARIM, BAHIVANLIK, SU KLTR, ORMANCILIK,

AVCILIK VE BALIKILIK, GIDA HAZIRLAMA VE LEMEDEN
KAYNAKLANAN ATIKLAR
02 01
Tarm, Bahvanlk, Su rnleri retimi, Ormanclk, Avclk ve

Balklktan Kaynaklanan Atklar
02 01 01
Ykama ve temizleme ilemlerinden kaynaklanan amurlar
02 01 02
Hayvan dokusu atklar
02 01 03
Bitki dokusu atklar
02 01 04
Atk plastikler (ambalajlar hari)
02 01 06
Ayr toplanm ve saha dnda ilem grecek hayvan pislikleri,

idrar ve tezek (pisletilmi saman dahil), akan svlar
02 01 07
Ormanclk atklar
02 01 08*
Tehlikeli maddeler ieren zirai kimyasal atklar
02 01 09
02 01 08 dndaki zirai kimyasal atklar
02 01 10
Atk metal
02 01 99
02 02
Et, balk ve dier hayvansal kkenli gda maddelerinin hazrlanmasndan ve ilenmesinden kaynaklanan atklar
02 02 01
Ykama ve temizlemeden kaynaklanan amurlar
02 02 02
Hayvan dokusu at
02 02 03
02 02 04
letme sahas ierisindeki atk su artmndan kaynaklanan amurlar
02 02 99
02 03
Meyve, sebze, tahl, yenilebilir yalar, kakao, kahve, ay ve ttnn

hazrlanmasndan ve ilenmesinden; konserve retiminden, maya
ve maya zt retiminden, molas hazrlanmas ve fermantasyonundan kaynaklanan atklar
02 03 01
Ykama, temizleme, soyma, santrifj ve ayrma ilemlerinden

kaynaklanan amurlar
02 03 02
2011 | 923

ATIK
KODU
MADDE ADI
02 03 03
zc ekstraksiyonundan kaynaklanan atklar
02 03 04
02 03 05
letme sahas ierisindeki atk su artmndan kaynaklanan atklar
02 03 99
02 04
eker retiminden kaynaklanan atklar
02 04 01
eker pancarnn temizlenmesinden ve ykanmasndan kaynaklanan

toprak
02 04 02
Standart d kalsiyum karbonat
02 04 03
02 04 99
02 05
St rnleri endstrisinden kaynaklanan atklar
02 05 01
02 05 02
02 05 99
02 06
Unlu mamuller ve ekerleme endstrisinden kaynaklanan atklar
02 06 01
Tketime ve ilenmeye uygun olmayan maddeler
02 06 02
02 06 03
02 06 99
02 07
Alkoll ve alkolsz ieceklerin (kahve, ay ve kakao hari) retiminden kaynaklanan atklar
02 07 01
Hammaddelerin ykanmasndan, temizlenmesinden ve mekanik

olarak sklmasndan kaynaklanan atklar
02 07 02
Alkol damtlmasndan kaynaklanan atklar
02 07 03
Kimyasal ilem atklar
02 07 04
02 07 05
924 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
02 07 99
03
AHAP LEME VE KAIT, KARTON, KAIT HAMURU,

PANEL(SUNTA) VE MOBLYA RETMNDEN
KAYNAKLANAN ATIKLAR
03 01
Aa lemeden ve Sunta ve Mobilya retiminden Kaynaklanan

Atklar
03 01 01
Aa kabuu ve mantar atklar
03 01 04*
Tehlikeli maddeler ieren tala, yonga, kymk, ahap, kontraplak ve

kaplamalar
03 01 05
03 01 04 dndaki tala, yonga, kymk, ahap, kontraplak ve kaplamalar
03 01 99
03 02
Ahap Koruma Atklar
03 02 01*
Halojenlenmemi organik ahap koruyucu maddeler
03 02 02*
Organoklorlu ahap koruyucu maddeler
03 02 03*
Organometal ieren ahap koruyucu maddeler
03 02 04*
Anorganik ahap koruyucu maddeler
03 02 05*
Tehlikeli maddeler ieren dier ahap koruyucular
03 02 99
Baka bir ekilde tanmlanmam ahap koruyucular
03 03
Kat hamuru, kat ve kat karton retim ve ilenmesinden kaynaklanan atklar
03 03 01
Aa kabuu ve odun atklar
03 03 02
Yeil sv amuru (piirme svs geri kazanmndan)
03 03 05
Kat geri kazanm ileminden kaynaklanan mrekkep giderme

amurlar
03 03 07
Atk kat ve kartonun hamur haline getirilmesi srasnda mekanik

olarak ayrlan skartalar
03 03 08
Geri dnm amal kat ve kartonun ayrtrlmasndan kaynaklanan atklar
03 03 09
Kire amuru at
2011 | 925

ATIK
KODU
MADDE ADI
03 03 10
Mekanik ayrma sonucu oluan elyaf skartalar, elyaf, dolgu ve

yzey kaplama maddesi amuru
03 03 11
03 03 10 dndaki saha ii atk su artmndan kaynaklanan amurlar
03 03 99
04
DER, KRK VE TEKSTL ENDSTRLERNDEN

KAYNAKLANAN ATIKLAR
04 01
Deri ve Krk Endstrisinden Kaynaklanan Atklar
04 01 01
Syrma ve kireleme ile deriden et syrma ileminden kaynaklanan

atklar
04 01 02
Kireleme atklar
04 01 03*
Sv halde olmayan zcler ieren ya giderme atklar
04 01 04
Krom ieren sepi erbeti
04 01 05
Krom iermeyen sepi erbeti
04 01 06
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan krom ieren amurlar
04 01 07
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan krom iermeyen amurlar
04 01 08
Krom ieren tabaklanm atk deri (ivitli paralar, tralamalar,

kesmeler, parlatma tozu)
04 01 09
Perdah ve boyama atklar
04 01 99
04 02
Tekstil Endstrisinden Kaynaklanan Atklar
04 02 09
Kompozit malzeme atklar (emprenye edilmi tekstil, elastomer,

plastomer)
04 02 10
Doal rnlerden oluan organik maddeler (rnein ya, mum)
04 02 14*
Organik zcler ieren perdah atklar
04 02 15
04 02 14 dndaki perdah atklar
04 02 16*
Tehlikeli maddeler ieren boya maddeleri ve pigmentler
04 02 17
04 02 16 dndaki boya maddeleri ve pigmentler
04 02 19*
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren

amurlar
04 02 20
04 02 19 dndaki saha ii atksu artmndan kaynaklanan amurlar
04 02 21
lenmemi tekstil elyaf atklar
926 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
04 02 22
lenmi tekstil elyaf atklar
04 02 99
05
PETROL RAFNASYONU, DOAL GAZ SAFLATIRMA VE

KMRN PROLTK LENMESNDEN KAYNAKLANAN
ATIKLAR
05 01
Petrol Rafinasyon Atklar
05 01 02*
Tuz arndrma(tuz giderici) amurlar
05 01 03*
Tank dibi amurlar
05 01 04*
Asit alkil amurlar
05 01 05*
Petrol dkntleri
05 01 06*
letme ya da ekipman bakm almalarndan kaynaklanan yal

amurlar
05 01 07*
Asit ziftleri
05 01 08*
Dier ziftler
05 01 09*
Saha ii atksu artmndan kaynaklanan tehlikeli madde ieren

amurlar
05 01 10
05 01 11*
Yaktlarn bazlar ile temizlemesi sonucu oluan atklar
05 01 12*
Ya ieren asitler
05 01 13
Kazan besleme suyu amurlar
05 01 14
05 01 15*
05 01 16
Petrol deslfrizasyonu sonucu oluan kkrt ieren atklar
05 01 17
Bitm
05 01 99
05 06
Kmrn Pirolitik lenmesinden Kaynaklanan Atklar
05 06 01*
Asit ziftleri
05 06 03*
Dier ziftler
05 06 04
05 06 99
05 07
Doal Gaz Saflatrma ve Nakliyesinde Oluan Atklar
2011 | 927

ATIK
KODU
MADDE ADI
05 07 01*
Cva ieren atklar
05 07 02
Kkrt ieren atklar
05 07 99
06
ANORGANK KMYASAL LEMLERDEN KAYNAKLANAN

ATIKLAR
06 01
Asitlerin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

Kaynaklanan Atklar
06 01 01*
Slfrik asit ve slfrz asit
06 01 02*
Hidroklorik asit
06 01 03*
Hidroflorik asit
06 01 04*
Fosforik ve fosforz asit
06 01 05*
Nitrik asit ve nitrz asit
06 01 06*
Dier asitler
06 01 99
06 02
Bazlarn malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

Kaynaklanan Atklar
06 02 01*
Kalsiyum hidroksit
06 02 03*
Amonyum hidroksit
06 02 04*
Sodyum ve potasyum hidroksit
06 02 05*
Dier bazlar
06 02 99
06 03
Tuzlarn ve zeltilerinin ve Metalik Oksitlerin malat, Formlasyon,

Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
06 03 11*
Siyanr ieren kat tuzlar ve solsyonlar
06 03 13*
Ar metal ieren kat tuzlar ve solsyonlar
06 03 14
06 03 11 ve 06 03 13 dndaki kat tuzlar ve solsyonlar
06 03 15*
Ar metal ieren metal oksitler
06 03 16
06 03 15 dndaki dier metal oksitler
06 03 99
06 04
06 03 Dndaki Metal eren Atklar
06 04 03*
Arsenik ieren atklar
928 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
06 04 04*
Cva ieren atklar
06 04 05*
Baka ar metaller ieren atklar
06 04 99
06 05
letme Sahas erisindeki Atksu Artmndan Kaynaklanan amurlar
06 05 02*

amurlar
06 05 03
06 06
Kkrtl Kimyasallardan, Kkrtleyici Kimyasal lemlerinin malat,

Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
06 06 02*
Tehlikeli kkrt bileenleri ieren atklar
06 06 03
06 06 02 dndaki kkrt bileenlerini ieren atklar
06 06 99
06 07
Halojenlerin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

ve Halojenli Kimyasal lemlerden Kaynaklanan Atklar
06 07 01*
Elektrolizden kaynaklanan asbest ieren atklar
06 07 02*
Klor retiminden kaynaklanan aktif karbon
06 07 03*
Cva ieren baryum slfat amuru
06 07 04*
zeltiler ve asitler, rnein kontakt asiti
06 07 99
06 08
Silikon ve Silikon Trevlerinin malat, Formlasyon, Tedarik ve

Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
06 08 02*
06 08 99
06 09
Fosforlu Kimyasallarn malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK) ve Fosforlu Kimyasal lenmesinden Kaynaklanan Atklar
06 09 02
Fosforlu cruf
06 09 03*

olmu kalsiyum bazl reaksiyon atklar
06 09 04
06 09 03 dndaki kalsiyum bazl reaksiyon atklar
06 09 99
2011 | 929

ATIK
KODU
MADDE ADI
06 10
Gbre retimi ve Azotlu Kimyasallarn lenmesi ve Azot Kimyasallar malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
06 10 02*
Tehlikeli maddeler ieren atklar
06 10 99
06 11
Anorganik Pigmentlerin ve Opaklatrclarn malatndan Kaynaklanan Atklar
06 11 01
Titanyum dioksit retiminden kaynaklanan kalsiyum bazl reaksiyon atklar
06 11 99
06 13
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Anorganik Kimyasal lemlerden

Kaynaklanan Atklar
06 13 01*
Anorganik bitki koruma rnleri, ahap koruma rnleri ve dier

biositler
06 13 02*
Kullanlm aktif karbon (06 07 02 hari)
06 13 03
Karbon siyah
06 13 04*
Asbest ilenmesinden kaynaklanan atklar
06 13 05*
Kurum
06 13 99
07
ORGANK KMYASAL LEMLERDEN KAYNAKLANAN

ATIKLAR
07 01
Temel Organik Kimyasal Maddelerin malat, Formlasyon, Tedarik

ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
07 01 01*
07 01 03*
07 01 04*
07 01 07*
07 01 08*
07 01 09*
Halojenli filtre keki ve kullanlm absorbanlar
07 01 10*
930 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
07 01 11*

amurlar
07 01 12
07 01 99
Baka ekilde tanmlanmayan atklar
07 02
Plastiklerin, Sentetik Kauuk ve Yapay Elyaflarn malat,

07 02 01*
07 02 03*
07 02 04*
07 02 07*
07 02 08*
07 02 09*
07 02 10*
07 02 11*

amurlar
07 02 12
07 02 13
Atk plastik
07 02 14*
Tehlikeli maddeler ieren katk maddelerinin atklar
07 02 15
07 02 14 dndaki katk maddelerinin atklar
07 02 16*
07 02 17
07 02 16 dnda zararl silikon ieren atklar
07 02 99
07 03
Organik Boyalarn ve Pigmentlerin malat, Formlasyon, Tedarik ve

Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar(06 11 dndaki)
07 03 01*
07 03 03*
07 03 04*
07 03 07*
07 03 08*
07 03 09*
07 03 10*
2011 | 931

ATIK
KODU
MADDE ADI
07 03 11*

amurlar
07 03 12
07 03 99
07 04
Organik Bitki Koruma rnlerinin (02 01 08 ve 02 01 09 hari), Ahap

Koruyucu Olarak Kullanlan Maddelerin ( Ajanlarnn) (03 02 Hari)
ve Dier Biositlerin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan
07 04 01*
07 04 03*
07 04 04*
07 04 07*
07 04 08*
07 04 09*
07 04 10*
07 04 11*

amurlar
07 04 12
07 04 13*
07 04 99
07 05
lalarn malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK)

Kaynaklanan Atklar
07 05 01*
07 05 03*
07 05 04*
07 05 07*
07 05 08*
07 05 09*
07 05 10*
Dier filtre tabakalar kekleri, kullanlm absorbanlar
07 05 11*

amurlar
932 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
07 05 12
07 05 13*
07 05 14
07 05 13 dndaki kat atklar
07 05 99
07 06
Ya, Gres, Sabun, Deterjan, Dezenfektan ve Kozmetiklerin malat,

07 06 01*
07 06 03*
07 06 04*
07 06 07*
Halojenli dip tortular ve reaksiyon kalntlar
07 06 08*
Dier dip tortular ve reaksiyon kalntlar
07 06 09*
07 06 10*
07 06 11*

amurlar
07 06 12
07 06 99
07 07
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Kimyasal ve Kimyasal rnlerinin

malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan
Atklar
07 07 01*
07 07 03*
07 07 04*
07 07 07*
07 07 08*
07 07 09*
07 07 10*
07 07 11*

amurlar
07 07 12
07 07 99
2011 | 933

ATIK
KODU
MADDE ADI
08
ASTARLAR (BOYALAR, VERNKLER VE VTRFYE

EMAYELER), YAPIKANLAR, MACUNLAR VE BASKI
MREKKEPLERNN RETM, FORMLASYON, TEDARK VE
KULLANIMINDAN (FTK) KAYNAKLANAN ATIKLAR
08 01
Boya ve Verniin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan

(FTK) ve Sklmesinden Kaynaklanan Atklar
08 01 11*
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren atk boya ve

vernikler
08 01 12
08 01 11 dndaki atk boya ve vernikler
08 01 13*
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren boya ve

vernik amurlar
08 01 14
08 01 13 dndaki boya ve vernik amurlar
08 01 15*

vernikli sulu amurlar
08 01 16
08 01 15 dndaki boya ve vernik ieren sulu amurlar
08 01 17*

verniin sklmesinden kaynaklanan atklar
08 01 18
08 01 17 dndaki boya ve vernik sklmesinden kaynaklanan

atklar
08 01 19*

vernik sklmesinden kaynaklanan sulu sspansiyonlar
08 01 20
08 01 19 dndaki sulu boya ya da vernik ieren sulu sspansiyonlar
08 01 21*
Boya ya da vernik skc atklar
08 01 99
08 02
Dier Kaplama Maddelerinin (Seramik Kaplama Dahil) malat,

08 02 01
Atk kaplama tozlar
08 02 02
Seramik malzemeler ieren sulu amurlar
08 02 03
Seramik malzemeler ieren sulu sspansiyonlar
08 02 99
08 03
Bask Mrekkeplerinin malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar
934 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
08 03 07
Mrekkep ieren sulu amurlar
08 03 08
Mrekkep ieren sulu sv atklar
08 03 12*
Tehlikeli maddeler ieren mrekkep atklar
08 03 13
08 03 12 dndaki mrekkep atklar
08 03 14*
Tehlikeli maddeler ieren mrekkep amurlar
08 03 15
08 05 14 dndaki mrekkep amurlar
08 03 16*
Atk andrma solsyonlar
08 03 17*
Tehlikeli maddeler ieren atk bask tonerleri
08 03 18
08 03 18 dndaki atk bask tonerleri
08 03 19*
Datc ya
08 03 99
08 04
Yapkanlar ve Yaltclarn malat, Formlasyon, Tedarik ve Kullanmndan (FTK) Kaynaklanan Atklar (Su Geirmeyen rnler
Dahil)
08 04 09*
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren atk yapkanlar ve dolgu macunlar
08 04 10
08 04 09 dndaki atk yapkanlar ve dolgu macunlar
08 04 11*
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren yapkan ve

dolgu macunu amurlar
08 04 12
08 04 11 dndaki yapkan ve dolgu macunu amurlar
08 04 13*
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren sulu yapkan veya dolgu macunu amurlar
08 04 14
08 04 13 dndaki sulu organik yapkan veya dolgu macunu amurlar
08 04 15*
Organik zcler ya da dier tehlikeli maddeler ieren sulu yapkan veya dolgu macunlarnn sv atklar
08 04 16
08 04 15 dndaki yapkan veya dolgu macunlarnn sulu atklar
08 04 17*
Reine ya
08 04 99
08 05
08de Baka ekilde Tanmlanmam Atklar
08 05 01*
Atk izosiyanatlar
2011 | 935

ATIK
KODU
MADDE ADI
09
FOTORAF ENDSTRSNDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR
09 01
Fotoraf Endstrisi Atklar
09 01 01*
Su bazl banyo ve aktifletirici solsyonlar
09 01 02*
Su bazl ofset plakas banyo solsyonu
09 01 03*
zc bazl banyo solsyonlar
09 01 04*
Sabitleyici solsyonlar
09 01 05*
Aartc solsyonlar ve aartc sabitleyici solsyonlar
09 01 06*
Fotoraflk atklarnn saha ii artlmasndan oluan gm ieren

atklar
09 01 07
Gm veya da gm bileenleri ieren fotoraf filmi ve kad
09 01 08
Gm veya gm bileenleri iermeyen fotoraf filmi ve kad
09 01 10
Pilsiz alan tek kullanmlk fotoraf makineleri
09 01 11*
16 06 01, 16 06 02 ya da 16 06 03n altnda geen pillerle alan tek

kullanmlk fotoraf makineleri
09 01 12
09 01 11 dndaki pille alan tek kullanmlk fotoraf makineleri
09 01 13*
09 01 06 dndaki gm geri kazanm iin yaplan artmadan kalan

sulu sv atklar
09 01 99
10
ISIL LEMLERDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR
10 01
Enerji Santrallerinden ve Dier Yakma Tesislerinden Kaynaklanan

Atklar (19 Hari)
10 01 01
(10 01 04n altndaki kazan tozu hari) dip kl, cruf ve kazan
tozu
10 01 02
Uucu kmr kl
10 01 03
Turba ve ilenmenmi odundan kaynaklanan uucu kl
10 01 04*
Uucu ya kl ve kazan tozu
10 01 05
Baca gaz kkrt giderme ileminden (deslfrizasyon) kan kalsiyum bazl kat atklar
10 01 07
Baca gaz kkrt giderme ileminden (deslfrizasyon) kan kalsiyum bazl amurlar
10 01 09*
Slfrik asit
936 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 01 13*
Yakt olarak kullanlan emlsifiye hidrokarbonlarn uucu klleri
10 01 14*
Atklarn birlikte yaklmasndan (co-incineration) kaynaklanan ve

tehlikeli maddeler ieren dip kl, cruf ve kazan tozu
10 01 15
10 01 14 dndaki birlikte yaklmadan (co-incineration) kaynaklanan

dip kl, cruf ve kazan tozu
10 01 16*
Atklarn birlikte yaklmasndan (co-incineration) kaynaklanan ve

tehlikeli maddeler ieren uucu kl
10 01 17
10 01 16 dndaki birlikte yaklmadan (co-incineration) kaynaklanan

uucu kl
10 01 18*
Tehlikeli maddeler ieren gaz temizleme atklar
10 01 19
10 01 05, 10 01 07 ve 10 01 18 dndaki gaz temizleme atklar
10 01 20*

amurlar
10 01 21
10 01 22*
Kazan temizlemesi sonucu kan tehlikeli maddeler ieren sulu

amurlar
10 01 23
10 01 22 dndaki kazan temizlemesi sonucu kan sulu amurlar
10 01 24
Akkan yatak kumlar
10 01 25
Termik santrallerin yakt depolama ve hazrlama ilemlerinden

kan atklar
10 01 26
Soutma suyu ilemlerinden kan atklar
10 01 99
10 02
Demir ve elik Endstrisinden Kaynaklanan Atklar
10 02 01
Cruf ileme atklar
10 02 02
lenmemi cruf
10 02 07*
Tehlikeli maddeler ieren gazlarn artm sonucu ortaya kan kat

atklar
10 02 08
10 02 07 dnda gaz artm sonucu ortaya kan kat atklar
10 02 10
Haddehane tufal
10 02 11*
Soutma suyunun artlmasndan kaynaklanan ya ierikli atklar
10 02 12
2011 | 937

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 02 13*
Gaz artm sonucu oluan ve tehlikeli maddeler ieren amurlar ve

filtre kekleri
10 02 14
10 02 13 dndaki gaz artm sonucu oluan amurlar ve filtre

kekleri
10 02 15
Dier amurlar ve filtre kekleri
10 02 99
10 03
Alminyum Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 03 04*
Birincil retim cruflar
10 03 08*
kincil retimden kaynaklanan tuz cruflar
10 03 09*
kincil retimden kaynaklanan kara cruflar
10 03 15*
Suyla temas halinde tehlikeli miktarlarda alevlenebilir gazlar karan

yanc veya yaylabilir kpkler
10 03 16
10 03 05 dndaki kpkler
10 03 17*
Anot retiminden kaynaklanan katranl atklar
10 03 18
10 03 17 dndaki anot retiminden kaynaklanan karbon ierikli

atklar
10 03 19*
10 03 20
10 03 21*
Tehlikeli maddeler ieren dier partikller ve tozlar (tc deirmen tozu dahil)
10 03 22
10 03 21 dndaki partikller ve tozlar (tc deirmen tozu

dahil)
10 03 23*
Tehlikeli maddeler ieren gaz artm kat atklar
10 03 24
10 03 23 dndaki gaz artm kat atklar
10 03 25*
Tehlikeli maddeler ieren gaz artm amurlar ve filtre kekleri
10 03 26
10 03 25 dndaki gaz artm amurlar ve filtre kekleri
10 03 27*
10 03 28
10 03 29*
Tuz cruflar ve kara cruflarn artmndan kan ve tehlikeli maddeler ieren atklar
938 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 03 30
10 03 29 dndaki tuz cruflar ve kara cruflarn artmndan kan

atklar
10 03 99
10 04
Kurun Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 04 01*
10 04 02*
10 04 03*
Kalsiyum arsenat
10 04 04*
Baca gaz tozu
10 04 05*
10 04 06*
10 04 07*
10 04 09*
10 04 10
10 04 99
10 05
inko Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 05 03*
Baca gaz tozu
10 05 04
10 05 05*
10 05 06*
10 05 08*
10 05 09
10 05 10*

yanc veya yaylabilir cruf ve kpkler
10 05 11
10 05 10 dndaki cruf ve kpkler
10 05 99
10 06
Bakr Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 06 03*
Baca gaz tozu
10 06 04
10 06 06*
10 06 07*
10 06 09*
Soutma suyunun artlmasndan kaynaklanan ya ieren atklar
2011 | 939

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 06 10
10 06 99
10 07
Gm, Altn ve Platin Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 07 03
10 07 04
10 07 05
10 07 07*
10 07 08
10 07 99
10 08
Demir D Isl Metalurjisinden Kaynaklanan Atklar
10 08 04
Partikller ve toz
10 08 08*
Birincil ve ikincil retimden kaynaklanan tuz crufu
10 08 09
Dier cruflar
10 08 10*

yanc veya yaylabilir cruf ve kpkler
10 08 11
10 08 10 dndaki cruf, toz ve krpntlar
10 08 12*
Anot retiminden kaynaklanan katran ieren atklar
10 08 13
10 08 12 dndaki anot retiminden kaynaklanan karbon ierikli

atklar
10 08 14
Anot hurdas
10 08 15*
10 08 16
10 08 17*

10 08 18
10 08 17 dndaki gaz artma amurlar ve filtre kekleri
10 08 19*
10 08 20
10 08 99
10 09
Demir Dkm leminden Kaynaklanan Atklar
10 09 03
Ocak cruflar
940 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 09 05*
Henz dkm yaplamam, tehlikeli madde ieren maa ve kum

dkm kalplar
10 09 06
10 09 05 dnda henz dkm yaplamam maa ve kum dkm

kalplar
10 09 07*
Dkm yaplm tehlikeli madde ieren maa ve kum dkm kalplar
10 09 08
10 09 07 dnda dkm yaplm maa ve kum dkm kalplar
10 09 09*
10 09 10
10 09 11*
10 09 12
10 09 13*
Tehlikeli maddeler ieren atk balayclar
10 09 14
10 09 13 dndaki atk balayclar
10 09 15*
10 09 16
10 09 99
10 10
Demir D Dkm Atklar
10 10 03
Ocak cruflar
10 10 05*
Henz dkm yaplamam, tehlikeli madde ieren maa ve kum

dkm kalplar
10 10 06
10 10 05 dndaki henz dkm yaplamam maa ve kum dkm

kalplar
10 10 07*
Dkm yaplm tehlikeli madde ieren maa ve kum dkm kalplar
10 10 08
10 10 07 dndaki dkm yaplm maa ve kum dkm kalplar
10 10 09*
10 10 10
10 10 11*
10 10 12
10 10 13*
Tehlikeli maddeler ieren balayc atklar
10 10 14
10 10 13 dndaki balayc atklar
2011 | 941

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 10 15*
10 10 16
10 10 99
10 11
Cam ve Cam rnleri retim Atklar
10 11 09*
Isl ilemden nce hazrlanan tehlikeli maddeler ieren harman at
10 11 10
10 11 09 dnda sl ilemden nce hazrlanan harman at
10 11 11*
Ar metaller ieren kk paracklar ve cam tozu halinde atk

cam(rnein katot n tplerinden)
10 11 12
10 11 11 dndaki atk camlar
10 11 13*
Tehlikeli maddeler ieren cam parlatma ve tme amuru
10 11 14
10 11 13 dndaki cam parlatma ve tme amuru
10 11 15*
Baca gaz artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren kat

atklar
10 11 16
10 11 15 dnda baca gaz artmndan kaynaklanan kat atklar
10 11 17*

10 11 18
10 11 17 dndaki baca gaz artmndan kaynaklanan amurlar ve

filtre kekleri
10 11 19*

kat atklar
10 11 20
10 11 19 dndaki saha ii atk su artmndan kaynaklanan kat

atklar
10 11 99
10 12
Seramik rnler, Tulalar, Fayanslar ve naat Malzemelerinin

retiminden Kaynaklanan Atklar
10 12 01
10 12 03
Partikller ve toz
10 12 05
10 12 06
Iskarta kalplar
10 12 08
Atk seramikler, tulalar, fayanslar ve inaat malzemeleri (sl ilem

sonras)
942 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
10 12 09*
Gaz artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren kat atklar
10 12 10
10 12 11*
Ar metaller ieren srlama atklar
10 12 12
10 12 11 dndaki srlama atklar
10 12 13
Saha ii atk su artmndan kaynaklanan amur
10 12 99
10 13
imento, Kire ve Al ve Bunlardan Yaplan rnlerin retim

Atklar
10 13 01
10 13 04
Kirecin kalsinasyon ve hidratasyonundan kaynaklanan atklar
10 13 06
Partikller ve toz (10 13 12 ve 10 13 13 hari)
10 13 07
Gaz artma amuru ve filtre kekleri
10 13 09*
Asbestli imento retiminden kaynaklanan asbest ieren atklar
10 13 10
10 13 09 dndaki asbestli imento retimi atklar
10 13 11
10 13 09 ve 10 13 10 dndaki imento bazl kompozit malzeme

retim atklar
10 13 12*
Gaz artmndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren kat atklar
10 13 13
10 13 14
Atk beton ve beton amurlar
10 13 99
10 14
Krematoryum Atklar
10 14 01*
Gaz temizlemeden kaynaklanan cva ieren atklar
11
METAL VE DER MALZEMELERN KMYASAL YZEY

LEM VE KAPLANMASI LEMLERNDEN KAYNAKLANAN
ATIKLAR; DEMR DII HDROMETALURJ
11 01
Metal ve Dier Malzemelerin Kimyasal Yzey lemi ve Kaplanmasndan Kaynaklanan Atklar (rn: Galvanizleme, inko Kaplama,
Dekapaj, Asitle Syrma, Fosfatlama, Alkalin Degradasyonu,
Anotlama)
11 01 05*
Syrma asitleri (parlatma asitleri)
11 01 06*
Baka bir ekilde tanmlanmam asitler
2011 | 943

ATIK
KODU
MADDE ADI
11 01 07*
Syrma bazlar
11 01 08*
Fosfatlama amurlar
11 01 09*
Tehlikeli maddeler ieren amurlar ve filtre kekleri
11 01 10
11 01 09 dndaki amurlar ve filtre kekleri
11 01 11*
Tehlikeli maddeler ieren sulu durulama svlar
11 01 12
11 01 11 dndaki sulu durulama svlar
11 01 13*
Tehlikeli maddeler ieren ya alma atklar
11 01 14
11 01 13 dndaki ya alma atklar
11 01 15*
Membran ya da iyon deiim sistemlerinden kaynaklanan tehlikeli

maddeler ieren sv ve amurlar
11 01 16*
Doymu ya da bitik iyon deiim reineleri
11 01 98*
11 01 99
11 02
Demir Dndaki Madenlerin Hidrometalrjik lenmesinin Atklar
11 02 02*
inko hidrometalrjisi (jarosid ve goetid dahil) amurlar
11 02 03
Sulu elektrolitik ilemleri iin retilen anot retim atklar
11 02 05*
Bakr hidrometalrjisi ilemlerinden kaynaklanan tehlikeli maddeler

ieren atklar
11 02 06
11 02 05 dndaki bakr hidrometalrjisi atklar
11 02 07*
11 02 99
11 03
Tavlama lemleri amurlar ve Kat Maddeleri
11 03 01*
Siyanr ieren atklar
11 03 02*
Dier atklar
11 05
Scak Galvanizleme lemleri Atklar
11 05 03*
11 05 04*
Iskarta flaks malzemeler
11 05 99
12
METALLERN VE PLASTKLERN FZK VE MEKANK YZEY

LEMLERNDEN VE EKLLENDRLMESNDEN
KAYNAKLANAN ATIKLAR
944 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
12 01
Metallerin ve Plastiklerin Fiziki ve Mekanik Yzey lemlerinden ve

Biimlendirilmesinden Kaynaklanan Atklar
12 01 06*
Halojen ieren madeni bazl ileme yalar (emlsiyon ve solsyonlar

hari)
12 01 07*
Halojen iermeyen madeni bazl ileme yalar (emlsiyon ve solsyonlar hari)
12 01 08*
Halojen ieren ileme emlsiyon ve solsyonlar
12 01 09*
Halojen iermeyen ileme emlsiyon ve solsyonlar
12 01 10*
Sentetik ileme yalar
12 01 12*
Kullanlm (mum) parafin ve yalar
12 01 13
Kaynak atklar
12 01 14*
Tehlikeli maddeler ieren ileme amurlar
12 01 15
12 01 14 dndaki ileme amurlar
12 01 16*
Tehlikeli maddeler ieren kumlama maddeleri atklar
12 01 17
12 01 16 dndaki kumlama maddeleri atklar
12 01 18*
Ya ieren metalik amurlar (tme, bileme ve freze tortular)
12 01 19*
Biyolojik olarak kolay bozunur ileme ya
12 01 20*
Tehlikeli maddeler ieren tme paralar ve tme maddeleri
12 01 21
12 01 20 dndaki tme paralar ve tme maddeleri
12 01 99
12 03
Su ve Buhar Ya Alma lemlerinden Kaynaklanan Atklar (11 Hari)
12 03 01*
Sulu ykama svlar
12 03 02*
Buhar ya alma atklar
13
YA ATIKLARI VE SIVI YAKIT ATIKLARI (YENLEBLR

YALAR, 05 VE 12 HAR)
13 01
Atk Hidrolik Yalar
13 01 01*
PCB (1) ieren hidrolik yalar
13 01 04*
Klor ieren emlsiyonlar
13 01 05*
Klor iermeyen emlsiyonlar
13 01 09*
Mineral esasl klor ieren hidrolik yalar
2011 | 945

ATIK
KODU
MADDE ADI
13 01 10*
Mineral esasl klor iermeyen hidrolik yalar
13 01 11*
Sentetik hidrolik yalar
13 01 12*
Kolayca biyolojik olarak bozunabilir hidrolik yalar
13 01 13*
Dier hidrolik yalar
13 02
Atk Motor, anzman ve Yalama Yalar
13 02 04*
Mineral esasl klor ieren motor, anzman ve yalama yalar
13 02 05*
Mineral esasl klor iermeyen motor, anzman ve yalama yalar
13 02 06*
Sentetik motor, anzman ve yalama yalar
13 02 07*
Kolayca biyolojik olarak bozunabilir motor, anzman ve yalama

yalar
13 02 08*
Dier motor, anzman ve yalama yalar
13 03
Atk Yaltm ve Is letim Yalar
13 03 01*
PCBler ieren yaltm ya da s iletim yalar
13 03 06*
13 03 01 dndaki mineral esasl klor ieren yaltm ve s iletim

yalar
13 03 07*
Mineral esasl klor iermeyen yaltm ve s iletim yalar
13 03 08*
Sentetik yaltm ve s iletim yalar
13 03 09*
Kolayca biyolojik olarak bozunabilir yaltm ve s iletim yalar
13 03 10*
Dier yaltm ve s iletim yalar
13 04
Sintine Yalar
13 04 01*
Nehir ve gl seyrseferinden (i su yolu denizciliinden) kaynaklanan sintine yalar
13 04 02*
skele kanalizasyonlarndan(mendirekten) kaynaklanan sintine

yalar
13 04 03*
Dier denizcilik seyrseferinden kaynaklanan sintine yalar
13 05
Ya/Su Ayrcs erikleri
13 05 01*
Kum odacndan ve ya/su ayrcsndan kan katlar
13 05 02*
Ya/su ayrcsndan kan amurlar
13 05 03*
Yakalayc (interseptr) amurlar
13 05 06*
Ya/su ayrclarndan kan ya
13 05 07*
Ya/su ayrclarndan kan yal su
946 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
13 05 08*
Kum odacndan ve ya/su ayrclarndan kan kark atklar
13 07
Sv Yaktlarn Atklar
13 07 01*
Fuel-oil ve mazot
13 07 02*
Benzin
13 07 03*
Dier yaktlar (karmlar dahil)
13 08
Baka bir ekilde tanmlanmam ya atklar
13 08 01*
Tuz giderim amurlar ya da emlsiyonlar
13 08 02*
Dier emlsiyonlar
13 08 99
14
ATIK ORGANK ZCLER, SOUTUCULAR VE TC

GAZLAR (07 VE 08 HAR)
14 06
Atk Organik zcler, Soutucular ve Kpk/Aerosol tici Gazlar
14 06 01*
Kloroflorokarbonlar, HCFC, HFC
14 06 02*
Dier halojenli zcler ve zc karmlar
14 06 03*
Dier zcler ve zc karmlar
14 06 04*
Halojenli zcler ieren amurlar veya kat atklar
14 06 05*
Dier zcleri ieren amurlar veya kat atklar
15
ATIK AMBALAJLAR; BAKA BR EKLDE BELRTLMEM

EMCLER, SLME BEZLER, FLTRE MALZEMELER VE
KORUYUCU GYSLER
15 01
Ambalaj (Belediyenin Ayr Toplanm Ambalaj Atklar Dahil)
15 01 10*
Tehlikeli maddelerin kalntlarn ieren ya da tehlikeli maddelerle

kontamine olmu ambalajlar
15 01 11*
Bo basnl konteynrlar dahil olmak zere tehlikeli gzenekli kat

yapl (rnein asbest) metalik ambalajlar
15 02
Emiciler, Filtre Malzemeleri, Temizleme Bezleri ve Koruyucu Giysiler
15 02 02*
Tehlikeli maddelerle kirlenmi emiciler, filtre malzemeleri (baka

ekilde tanmlanmam ise ya filtreleri), temizleme bezleri, koruyucu giysiler
15 02 03
15 02 02 dndaki emiciler, filtre malzemeleri, temizleme bezleri,

koruyucu giysiler
2011 | 947

ATIK
KODU
MADDE ADI
16
LSTEDE BAKA BR EKLDE BELRTLMEM ATIKLAR
16 01
eitli Tama Trlerindeki ( Makineleri Dahil) mrn Tamamlam Aralar ve mrn Tamamlam Aralarn Sklmesi ile Ara
Bakmndan (13, 14, 16 06 ve 16 08 hari) Kaynaklanan Atklar
16 01 03
mrn tamamlam lastikler
16 01 04*
mrn tamamlam aralar
16 01 06
Sv ya da tehlikeli maddeler iermeyen mrn tamamlam

aralar
16 01 07*
Ya filtreleri
16 01 08*
Cva ieren paralar
16 01 09*
PCB ieren paralar
16 01 10*
Patlayc paralar (rnein hava yastklar)
16 01 11*
Asbest ieren fren balatalar
16 01 12
16 01 11 dndaki fren balatalar
16 01 13*
Fren svlar
16 01 14*
Tehlikeli maddeler ieren antifriz svlar
16 01 15
16 01 14 dndaki antifriz svlar
16 01 16
Svlatrlm gaz tanklar
16 01 21*
16 01 07den 16 01 11e ve 16 01 13 ile 16 01 14 dndaki tehlikeli

paralar
16 01 22
Baka bir ekilde tanmlanmam paralar
16 01 99
16 02
Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atklar
16 02 09*
PCBler ieren transformatrler ve kapasitrler
16 02 10*
16 02 09 dndaki PCB ieren ya da PCB ile kontamine olmu skarta

ekipmanlar
16 02 11*
Kloroflorokarbon, HCFC, HFC ieren skarta ekipmanlar
16 02 12*
Serbest asbest ieren skarta ekipman
16 02 13*
16 02 09dan 16 02 12ye kadar olanlarn dndaki tehlikeli paralar2

ieren skarta ekipmanlar
16 02 14
16 02 09dan 16 02 13e kadar olanlarn dndaki skarta ekipmanlar
948 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
16 02 15*
Iskarta ekipmanlardan kartlm tehlikeli paralar
16 02 16
16 02 15 dndaki skarta ekipmanlardan kartlm paralar
16 03
Standart D Gruplar ve Kullanlmam rnler
16 03 03*
Tehlikeli maddeler ieren anorganik atklar
16 03 04
16 03 03 dndaki anorganik atklar
16 03 05*
Tehlikeli maddeler ieren organik atklar
16 03 06
16 03 05 dndaki organik atklar
16 04
Patlayc Atklar
16 04 01*
Mhimmat At
16 04 02*
Havai fiek atklar
16 04 03*
Dier patlayc atklar
16 05
Basnl Tank indeki Gazlar ve Iskartaya km Kimyasallar
16 05 04*
Basnl tanklar iinde tehlikeli maddeler ieren gazlar (halonlar

dahil)
16 05 05
16 05 04 dnda basnl tanklar iindeki gazlar
16 05 06*
Laboratuvar kimyasallar karmlar dahil tehlikeli maddelerden

oluan ya da tehlikeli maddeler ieren laboratuvar kimyasallar
16 05 07*
Tehlikeli maddeler ieren ya da bunlardan oluan skarta anorganik

kimyasallar
16 05 08*
Tehlikeli maddeler ieren ya da bunlardan oluan skarta organik

kimyasallar
16 05 09
16 05 06, 16 05 07 ya da 16 05 08 dnda tehlikeli maddeler ieren

skarta organik kimyasallar
16 06
Piller ve Akler
16 06 02*
Nikel kadmiyum piller
16 06 03*
Cva ieren piller
16 06 04
Alkali piller (16 06 03 hari)
16 06 06*
Piller ve akmlatrlerden ayr toplanm elektrolitler
16 07
Nakliye Tank, Depolama Tank ve Varil Temizleme lemlerinden

Kaynaklanan Atklar (05 ve 13 hari)
16 07 08*
Ya ieren atklar
2011 | 949

ATIK
KODU
MADDE ADI
16 07 09*
Dier tehlikeli maddeler ieren atklar
16 07 99
16 08
Bitik Katalizrler
16 08 01
Altn, gm, renyum, rodyum, paladyum, iridyum ya da platin

ieren bitik katalizrler (16 08 07 hari)
16 08 02*
Tehlikeli gei metalleri3 ya da tehlikeli gei metal bileenlerini

ieren bitik katalizrler
16 08 03
Baka bir ekilde tanmlanmam ara metaller ve ara metal bileenleri ieren bitik katalizrler
16 08 04
Bitik katalitik cracking katalizr svs (16 08 07 hari)
16 08 05*
Fosforik asit ieren bitik katalizrler
16 08 06*
Katalizr olarak bitik svlar
16 08 07*
Tehlikeli maddelerle kontamine olmu bitik katalizrler
16 09
Oksitleyici Maddeler
16 09 01*
Permanganatlar (rnein potasyum permanganat)
16 09 02*
Kromatlar (rnein potasyum kromat, potasyum veya sodyum

dikromat)
16 09 03*
Peroksitler(rnein hidrojen peroksit)
16 09 04*
Baka bir ekilde tanmlanmam oksitleyici malzemeler
16 10
Saha D Artmaya Gnderilecek Sulu Sv Atklar
16 10 01*
Tehlikeli maddeler ieren sulu sv atklar
16 10 02
16 10 01 dndaki sulu sv atklar
16 10 03*
Tehlikeli madde ieren sulu deriik maddeler
16 10 04
16 10 03 dndaki sulu deriik maddeler
16 11
Atk Astarlar ve Refraktrler
16 11 01*

karbon bazl astarlar ve refraktrler
16 11 02
16 11 01 dndaki metalrjik proseslerden kaynaklanan karbon bazl

astar ve refraktrler
16 11 03*
Metalrjik proseslerden kaynaklanan, tehlikeli maddeler ieren dier

astarlar ve refraktrler
950 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
16 11 04
16 11 03 dndaki metalrjik proseslerden kaynaklanan dier astar

ve reflektrler
16 11 05*
Metalrjik olmayan proseslerden kaynaklanan, tehlikeli maddeler

ieren astarlar ve refraktrler
16 11 06
16 11 05 dndaki metalrjik olmayan proseslerden kaynaklanan

astar ve reflektrler
17
NAAT VE YIKIM ATIKLARI (KRLENM ALANLARDAN

IKARTILAN HAFRYAT DAHL)
17 01
Beton, Tula, Kiremit ve Seramik
17 01 01
Beton
17 01 02
Tulalar
17 01 03
Kiremitler ve seramikler
17 01 06*
Tehlikeli maddeler ieren beton, tula, kiremit ve seramik karmlar

ya da ayrlm gruplar
17 01 07
17 01 06 dndaki beton, tula kiremit ve seramik karmlar ya da

ayrlm gruplar
17 02
Ahap, Cam ve Plastik
17 02 04*

olmu ahap, cam ve plastik
17 03
Bitml Karmlar, Kmr Katran ve Katranl rnler
17 03 01*
Kmr katran ieren bitml karmlar
17 03 02
17 03 01 dndaki bitml karmlar
17 03 03*
Kmr katran ve katranl rnler
17 04
Metaller (Alamlar Dahil)
17 04 09*
Tehlikeli maddelerle kontamine olmu metal atklar
17 04 10*
Ya, katran ve dier tehlikeli maddeler ieren kablolar
17 04 11
17 04 10 dndaki kablolar
17 05
Toprak (Kirlenmi Yerlerde Yaplan Hafriyat Dahil), Kayalar ve Dip

Tarama amurlar
17 05 03*
Tehlikeli maddeler ieren toprak ve kayalar
17 05 04
17 05 03 dndaki toprak ve kayalar
2011 | 951

ATIK
KODU
MADDE ADI
17 05 05*
Tehlikeli maddeler ieren dip tarama amuru
17 05 06
17 05 05 dndaki dip tarama amuru
17 05 07*
Tehlikeli maddeler ieren demiryolu akl
17 05 08
17 05 07 dndaki demiryolu akl
17 06
Yaltm Malzemeleri ve Asbest eren naat Malzemeleri
17 06 01*
Asbest ieren yaltm malzemeleri
17 06 03*
Tehlikeli maddelerden oluan ya da tehlikeli maddeler ieren dier

yaltm malzemeleri
17 06 04
17 06 01 ve 17 06 03 dndaki yaltm malzemeleri
17 06 05*
Asbest ieren inaat malzemeleri
17 08
Al Bazl naat Malzemeleri
17 08 01*
Tehlikeli maddeler ile kontamine olmu al bazl inaat malzemeleri
17 08 02
17 08 01 dndaki al bazl inaat malzemeleri
17 09
Dier naat ve Ykm Atklar
17 09 01*
Cva ieren inaat ve ykm atklar
17 09 02*
PCB ieren inaat ve ykm atklar (rnein PCB ieren dolgu macunlar, PCB ieren reine bazl taban kaplama malzemeleri, PCB ieren
kaplanm srlama birimleri, PCB ieren kapasitrler)
17 09 03*
Tehlikeli maddeler ieren dier inaat ve ykm atklar (kark

atklar dahil)
17 09 04
17 09 01, 17 09 02 ve 17 09 03 dndaki kark inaat ve ykm

atklar
18
NSAN VE HAYVAN SALII VE/VEYA BU KONULARDAK

ARATIRMALARDAN KAYNAKLANAN ATIKLAR
(DORUDAN SALIA LKN OLMAYAN MUTFAK VE
RESTORAN ATIKLARI HAR)
18 01
nsanlarda Doum, Tehis, Tedavi ya da Hastalk nleme almalarndan Kaynaklanan Atklar
18 01 01
18 01 02
Kan torbalar ve kan yedekleri dahil vcut paralar ve organlar (18

01 03 hari)
952 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
18 01 03*
Enfeksiyonu nlemek amac ile toplanmalar ve bertaraf zel ileme

tabi olan atklar
18 01 04

tabi olmayan atklar (rnein sarglar, vcut allar, tek kullanmlk
giysiler, alt bezleri)
18 01 06*
Tehlikeli maddeler ieren ya da tehlikeli maddelerden oluan kimyasallar
18 01 07
18 01 08*
18 01 09
18 01 10*
Di tedavisinden kaynaklanan amalgam atklar
18 02
Hayvanlarla lgili Aratrma, Tehis, Tedavi ya da Hastalk nleme

almalarndan Kaynaklanan Atklar
18 02 01
18 02 02*

tabi olan atklar
18 02 03

tabi olmayan atklar
18 02 05*
Tehlikeli maddeler ieren ya da tehlikeli maddelerden oluan kimyasallar
18 02 06
18 02 07*
18 02 08
19
ATIK YNETM TESSLERNDEN, TESS DII ATIK SU

ARITMA TESSLERNDEN VE NSAN TKETM VE
ENDSTRYEL KULLANIM N SU HAZIRLAMA
TESSLERNDEN KAYNAKLANAN ATIKLAR
19 01
Atk Yakma veya Pirolizden Kaynaklanan Atklar
19 01 02
Taban klnden ayrlan demir ierikli maddeler
19 01 05*
Gaz artmndan kaynaklanan filtre kekleri
19 01 06*
Gaz artmndan kaynaklanan sulu sv atklar ile dier sulu sv

atklar
2011 | 953

ATIK
KODU
MADDE ADI
19 01 07*
19 01 10*
Baca gaz artmndan kaynaklanan kullanlm aktif karbon
19 01 11*
Tehlikeli maddeler ieren taban kl ve cruf
19 01 12
19 01 11 dndaki taban kl ve cruf
19 01 13*
Tehlikeli maddeler ieren uucu kl
19 01 14
19 01 13 dndaki uucu kl
19 01 15*
Tehlikeli maddeler ieren kazan tozu
19 01 16
19 01 15 dndaki kazan tozu
19 01 17*
Tehlikeli maddeler ieren piroliz atklar
19 01 18
19 01 17 dndaki piroliz atklar
19 01 19
Akkan yatak kumlar
19 01 99
19 02
Atklarn Fiziki/Kimyasal Artmndan Kaynaklanan Atklar (Krom

Giderme, Siyanr Giderme, Ntralizasyon Dahil)
19 02 03
Tehlikeli olmayan atklarn nceden kartrlmas ile olumu

atklar
19 02 04*
En az bir tehlikeli atk ile nceden kartrlmas ile olumu atklar
19 02 05*
Fiziksel ve kimyasal ilemlerden kaynaklanan tehlikeli maddeler

ieren amurlar
19 02 06
19 02 05 dndaki fiziksel ve kimyasal ilemlerden kaynaklanan

amurlar
19 02 07*
Ayrmadan oluan ya ve konsantrasyonlar
19 02 08*
Tehlikeli maddeler ieren sv yanabilir atklar
19 02 09*
Tehlikeli maddeler ieren kat yanabilir atklar
19 02 10
19 02 08 ve 19 02 09 dnda yanabilir atklar
19 02 11*
19 02 99
19 03
Stabilize Edilmi/Katlatrlm Atklar4
19 03 04*
Tehlikeli olarak iaretlenmi ksmen5 stabilize olmu atklar
19 03 05
19 03 04 dndaki stabilize olmu atklar
19 03 06*
Tehlikeli olarak snflandrlm, katlatrlm atklar
954 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
19 03 07
19 03 06 dndaki katlatrlm atklar
19 04
Vitrifiye Edilmi Atk ve Vitrifikasyon leminden Kaynaklanan

Atklar
19 04 01
Vitrifiye edilmi atklar
19 04 02*
Uucu kl ve dier baca gaz artma atklar
19 04 03*
Vitrifiye olmam katlar
19 04 04
Vitrifiye atk tavlanmasndan kan sulu sv
19 05
Kat Atklarn Aerobik Artmndan Kaynaklanan Atklar
19 05 01
Belediye ve benzeri atklarnn kompostlanmam fraksiyonlar
19 05 02
Hayvansal ve bitkisel atklarnn kompostlanmam fraksiyonlar
19 05 03
Standart d kompost
19 05 99
19 06
Atn Anaerobik Artmndan Kaynaklanan Atklar
19 06 03
Belediye atklarnn anaerobik artmndan kaynaklanan svlar
19 06 04
Belediye atklarnn anaerobik artmndan kaynaklanan posalar
19 06 05
Hayvansal ve bitkisel atklarn anaerobik artmndan kaynaklanan

svlar
19 06 06
Hayvansal ve bitkisel atklarn anaerobik artmndan kaynaklanan

posalar
19 06 99
19 07
Dzenli Depolama Sahas Sznt Sular
19 07 02*
Tehlikeli maddeler ieren dzenli depolama sahas sznt sular
19 07 03
19 07 02 dndaki dzenli depolama sahas sznt sular
19 08
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Atk Su Artma Tesisi Atklar
19 08 01
Elek st maddeler
19 08 02
Kum ayrma ileminden kaynaklanan atklar
19 08 05
Kentsel atk suyun artlmasndan kaynaklanan amurlar
19 08 06*
Doymu ya da kullanlm iyon deitirici reineler
19 08 07*
yon deitiricilerinin rejenerasyonundan kaynaklanan solsyonlar

ve amurlar
19 08 08*
Ar metaller ieren membran sistemi atklar
2011 | 955

ATIK
KODU
MADDE ADI
19 08 09
Ya ve su ayrmasndan kaynaklanan sadece yenilebilir yalar

ieren ya karmlar ve gres
19 08 10*
19 08 09 dndaki ya ve su ayrmasndan kan ya karmlar ve

gres
19 08 11*
Endstriyel atk suyun biyolojik artlmasndan kaynaklanan tehlikeli

maddeler ieren amurlar
19 08 12
19 08 11 dndaki endstriyel atk suyun biyolojik artlmasndan

kaynaklanan amurlar
19 08 13*
Endstriyel atk suyun dier yntemlerle artlmasndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren amurlar
19 08 14
19 08 13 dndaki endstriyel atk suyun dier yntemlerle artlmasndan kaynaklanan amurlar
19 08 99
19 09
nsan Tketimi ve Endstriyel Kullanm in Gereken Suyun Hazrlanmasndan Kaynaklanan Atklar
19 09 01
lk filtreleme ve szme ilemlerinden kaynaklanan kat atklar
19 09 02
Su berraklatrlmasndan kaynaklanan amurlar
19 09 03
Karbonat gidermeden kaynaklanan amurlar
19 09 04
Kullanlm aktif karbon
19 09 05
Doymu ya da kullanlm iyon detirme reinesi
19 09 06
yon deitiricilerinin rejenerasyonundan kaynaklanan solsyonlar

ve amurlar
19 09 99
19 10
Metal eren Atklarn Paralanmasndan Kaynaklanan Atklar
19 10 03*
Tehlikeli maddeler ieren uucu atk paracklar ve tozlar
19 10 04
19 10 03 dndaki uucu atk paracklar ve tozlar
19 10 05*
Tehlikeli maddeler ieren dier kalntlar ve tozlar
19 10 06
19 10 05 dndaki dier kalntlar ve tozlar
19 11
Yan Yeniden retiminden Kaynaklanan Atklar
19 11 01*
19 11 02*
Asit katranlar
956 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
19 11 03*
Sulu sv atklar
19 11 04*
Yaktlarn bazlarla temizlenmesinden kaynaklanan atklar
19 11 05*

amurlar
19 11 06
19 11 07*
Baca gaz temizleme atklar
19 11 99
19 12
Baka Bir ekilde Tanmlanmam Atklarn Mekanik Artmndan

(rnein Ayrtrlmas, Ezilmesi, Sktrlmas, Topak Haline Getirilmesi) Kaynaklanan Atklar
19 12 06*
19 12 07
19 12 08
Tekstil malzemeleri
19 12 09
Mineraller (rnein kum, talar)
19 12 10
Yanabilir atklar (atktan tretilmi yakt)
19 12 11*
Atklarn mekanik ilenmesinden kaynaklanan tehlikeli maddeler

ieren dier atklar (kark malzemeler dahil)
19 12 12
19 12 11 dnda atklarn mekanik ilenmesinden kaynaklanan dier

atklar (kark malzemeler dahil)
19 13
Toprak ve Yeralt Suyu Islahndan Kaynaklanan Atklar
19 13 01*
Toprak slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren atklar
19 13 02
19 13 01 dnda toprak slahndan kaynaklanan atklar
19 13 03*
Toprak slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren amurlar
19 13 04
19 13 03 dndaki toprak slahndan kaynaklanan amurlar
19 13 05*
Yeralt suyunun slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren

amurlar
19 13 06
19 13 05 dndaki yeralt suyunun slahndan kaynaklanan amurlar
19 13 07*
Yeralt suyunun slahndan kaynaklanan tehlikeli maddeler ieren

sulu sv atklar ve sulu konsantrasyonlar
19 13 08
19 13 07 dndaki yeralt suyunun slahndan kaynaklanan sulu sv

atklar ve sulu konsantrasyonlar
2011 | 957

ATIK
KODU
MADDE ADI
20
AYRI TOPLANMI FRAKSYONLAR DAHL BELEDYE

ATIKLARI (EVSEL ATIKLAR VE BENZER TCAR,
ENDSTRYEL VE KURUMSAL ATIKLAR)
20 01
Ayr Toplanan Fraksiyonlar (15 01 Hari)
20 01 08
Biyolojik olarak bozunabilir mutfak ve kantin atklar
20 01 10
Giysiler
20 01 11
Tekstil rnleri
20 01 13*
zcler
20 01 14*
Asitler
20 01 15*
Alkalinler
20 01 17*
Foto kimyasallar
20 01 19*
Pestisitler
20 01 21*
Floresan lambalar ve dier cva ieren atklar
20 01 23*
Kloroflorokarbonlar ieren skartaya kartlm ekipmanlar
20 01 25
Yenilebilir sv ve kat yalar
20 01 26*
20 01 25 dndaki sv ve kat yalar
20 01 27*
Tehlikeli maddeler ieren boya, mrekkepler, yaptrclar ve reineler
20 01 28
20 01 27 dndaki boya, mrekkepler, yaptrclar ve reineler
20 01 29*
Tehlikeli maddeler ieren deterjanlar
20 01 30
20 01 29 dndaki deterjanlar
20 01 31*
20 01 32
20 01 33*
16 06 01, 16 06 02 veya 16 06 03un altnda geen pil ve akmlatrler

ve bu pilleri ieren snflandrlmam kark pil ve akmlatrler
20 01 34
20 01 33 dndaki pil ve akmlatrler
20 01 35*
20 01 21 ve 20 01 23 dndaki tehlikeli paralar6 ieren ve skartaya

km elektrikli ve elektronik ekipmanlar
20 01 36
20 01 21, 20 01 23 ve 20 01 35 dndaki skarta elektrikli ve elektronik ekipmanlar
20 01 37*
958 | 2011

ATIK
KODU
MADDE ADI
20 01 38
20 01 41
Baca temizliinden kaynaklanan atklar
20 01 99
Baka bir ekilde tanmlanmam fraksiyonlar
20 02
Bahe ve Park Atklar (Mezarlk Atklar Dahil)
20 02 01
Biyolojik olarak bozunabilir atklar
20 02 02
Toprak ve talar
20 02 03
Biyolojik olarak bozunamayan dier atklar
20 03
Dier Belediye Atklar
20 03 01
Kark belediye atklar
20 03 02
Pazarlardan kaynaklanan atklar
20 03 03
Sokak temizleme kalntlar
20 03 04
Fosseptik amurlar
20 03 06
Kanalizasyon temizliinden kaynaklanan atklar
20 03 07
Hacimli atklar
20 03 99
Baka bir ekilde tanmlanmam belediye atklar
Ek-2/B : thali Yasak Dier Atklar

GTP
MADDE ADI
2517.20.00.00.11
Moloz (2517.10 Alt pozisyonunda belirtilen maddelerle

birlikte
olsun olmasn)
Dierleri (2517.10 Alt pozisyonunda belirtilen maddelerle
birlikte
olsun olmasn)
2517.20.00.00.19
2618.00.00.00.00
Demir ve eliin imalinden elde edilen granle cruf

(cruf kumu) (Kimyasal analiz ve fiziksel zellikleri ISO11126-6 standardna uygun olan demir ve elik crufu griti
hari)
2011 | 959

2619.00.20.00.00
2619.00.90.00.11
Demir veya manganezin tekrar elde edilmesine uygun

dkntler
Yksek frn crufu
2619.00.90.00.12
Dier cruflar
2619.00.90.00.13
Tufal
2619.00.90.00.14
Yksek frn tozlar
2619.00.90.00.19
2620.11.00.00.00
Dierleri
2620.99.20.00.11
Galvanezli matlar
[ Galvanizleme levhas inkolu st drosu (<%90 Zn),
Galvanizleme levhas inkolu alt drosu (<%92 Zn),
inko kalp dkm drosu (<%85 Zn),
Scak doldurmal galvanizleyiciler yass, ktk ve/veya
amorf
inkolu dros (ba) (<%92 Zn) ve
inko tralar hari]
Kurunlu benzin tortular (sludges) ve kurunlu vuruntuyu
nleyici bileiklerin tortular (sludges)
Dierleri
Balca muhtevas nikel olanlar (Kimyasal analiz ve fiziksel
zellikleri ISO-11126-5 standardna uygun olan nikel
crufu griti hari)
Balca muhtevas niobyum olanlar
2620.99.20.00.12
Balca muhtevas tantalyum olanlar
2620.99.40.00.00
Balca muhtevas kalay olanlar
2620.99.60.00.00
Balca muhtevas titanyum olanlar
2620.99.95.00.00
Balca muhtevas dier metal ve metal bileikleri olan

kller ve
Kalntlar
Ambalajl brt arl en fazla 10 kg.olan pancar
melasnn muamelesinden elde edilen ham potasyum tuzlar
Pancar melasnn muamelesinden elde edilen dier ham
potasyum tuzlar
2620.21.00.00.00
2620.29.00.00.00
2620.99.10.00.00
2621.90.00.11.00
2621.90.00.19.00
960 | 2011

2621.90.00.90.00
2708.20.00.00.00
Dierleri (Kimyasal analiz ve fiziksel zellikleri ISO-111264 standardna uygun olan kmr crufu griti hari)
Zift koku
2710.91.00.00.00
Poliklorlu bifeniller (PCB'ler), poliklorlu terfeniller (PCT'ler)

veya polibromlu bifeniller (PBB'ler)
2710.99.00.00.00
Dierleri
2713.90.10.00.00
28.03 Pozisyonundaki rnlerin imaline mahsus olan petrol

yalarnn veya bitmenli minerallerden elde edilen yalarn
dier kalntlar
MADDE ADI
GTP
2713.90.90.00.11
Petrol yalar veya ist yalarnn dier kalntlar
2713.90.90.00.19
Dierleri
3006.92.00.00.00
Eczaclk rnleri dkntleri
3825.10.00.00.00
ehir atklar
3825.20.00.00.00
Kanalizasyon amuru
3825.30.00.00.00
Klinik atklar
3825.41.00.00.00
Halojenlenmi
3825.49.00.00.00
Dierleri
3825.50.00.00.00
Metal dekapaj iin amonyakl sularn, hidrolik svlarn,

fren ve antifiriz svlarnn atklar
Esas olarak organik bileenleri ierenler
3825.61.00.00.00
3825.69.00.00.00
Dierleri
3825.90.10.00.00
Gaz temizleyici alkalinize demir oksitler
3825.90.90.00.00
Dierleri
4012.20.00.10.00
Kullanlm d lastikler-sivil hava tatlarnda kullanlmaya

mahsus olanlar
Gm klleri, dkntleri ve artklar (Gm dkntleri
hari)
Dier kullanlm elektrik akmlatrleri
7112.99.00.10.00
8548.10.29.00.00
2011 | 961

8548.10.99.10.00
8548.10.99.20.00
8548.10.99.30.00
8548.10.99.40.00
8548.10.99.90.00
elikten ve nikelden olan elektrik pilleri, bataryalar ve

elektrik akmlatrlerinin dknt ve hurdalar
Bakrdan olan elektrik pilleri, bataryalar ve elektrik
akmlatrlerinin dknt ve hurdalar
inkodan olan elektrik pilleri, bataryalar ve elektrik akmlatrlerinin dknt ve hurdalar
Kadmiyumdan olan elektrik pilleri, bataryalar ve
elektrik akmlatrlerinin dknt ve hurdalar
Dier elektrik pilleri, bataryalar ve elektrik akmlatrlerinin
dknt ve hurdalar
Ek-3 : Bavuru Dilekesi

... VALL
l evre ve Orman Mdrlne
Tarih
Trkiye gmrk blgesine getirmek istediimiz ekli belgelerde tanmlanan atklar iin Uygunluk Yazs almak istiyoruz.
Konuyla ilgili mevzuatn btn hkm ve artlarn kabul ettiimizi belirtir, gereini arz ederiz.
Firma Unvan, Vergi No

Yetkili mza
Ekleri:
- Tama Belgesi (Konimento, CMR Belgesi, TIR Karnesi gibi
962 | 2011

belgelerden biri)
- Bilgi Formu
- Lisans, Geici alma zni, Geici Faaliyet Belgesi, evre
zin veya Lisans Belgesi
- Fatura veya Proforma Fatura
Analiz
Belgesi
(2620.11.00.00.00,
8548.10.21.00.00 GTPli atklar iin)
4012.20.00.90.00,
- Dier
Ek-4 : Bilgi Formu
thalatnn:
- Unvan
- Adresi (lke, il, ile, posta kodu dahil)
- Belge Tarihi ve No *
thal edilecek atn:
- Mene lkesi
- k lkesi
- G.T..P. numaras, ak ad
2011 | 963

- Miktar (ton veya kg)

- Dviz cinsinden deeri
- Kullanm amac
- Gelecei snr gmrk idaresi
- Gmrk blgesine geli tarihi
Tatn ad/plakas**
Tayc firma/acenta
thalatn yaplaca gmrk idaresi
Atn kullanlaca tesis(ler) / fabrika(lar) adres, telefon ve
faks no
* Lisans, Geici alma zni, Geici Faaliyet Belgesi, evre

zin veya Lisans Belgesi
** At tayan aracn deimesi durumunda, tatn
ad/plakas, ithalat tarafndan l evre ve Orman Mdrl
ve ilgili snr gmrk idaresine bildirilir.
964 | 2011

Ek-5 : Uygunluk Yazs
.............. VALL
L EVRE VE ORMAN MDRL
Tarih
Say :
Konu :
LGL GMRK DARES
thali yaplmak zere ....... firmasnca beyan yaplan ve aada bilgileri yer alan atklarn, uygunluk deerlendirmesine
istinaden 2011/3 sayl DTS Teblii erevesinde Trkiye gmrk blgesine girii UYGUNDUR.
Bilgilerini ve gereini arz ederim.
2011 | 965

l evre ve Orman Mdrl
Firmann Ad
Firmann Adresi ve Telefon Nosu
Atn Ad
GTP numaras
Miktar
Lisans, Geici alma zni, Geici Faaliyet Belgesi, evre
zin veya Lisans Belgesi No
Ek-6 : Uygunsuzluk Yazs

.............. VALL
Tarih
Say :
Konu :
LGL GMRK DARES

thali yaplmak zere ....... firmasnca beyan yaplan ve aada bilgileri yer alan atklarn, uygunluk deerlendirmesine
istinaden 2011/3 sayl DTS Teblii erevesinde Trkiye gm966 | 2011

rk blgesine girii UYGUN DELDR.

Bilgilerini ve gereini arz ederim.
Firmann Ad
Atn Ad
GTP numaras
Miktar
Lisans, Geici alma zni, Geici Faaliyet Belgesi,

evre zin veya Lisans Belgesi No
2011 | 967

Ek-7 : Kapsam D Yazs
.............. VALL
Tarih
Say :
Konu :
LGL GMRK DARES
thali yaplmak zere ....... firmasnca beyan yaplan ve
aada bilgileri yer alan atklarn, uygunluk deerlendirmesine
istinaden 2011/3 sayl DTS Teblii erevesinde Trkiye gmrk blgesine giriine izin verilmitir.
Bilgileri ve gereini arz ederim.
Firmann Ad
Atn Ad
GTP numaras
Miktar
968 | 2011
YNETMELKLER

YNETM LE LGL
ISBN:978-975-6311-47-9

YNETM LE LGL
YNETMELKLER

Çevre Ve Katı Atık Yönetmeliği

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Çevre Ve Katı Atık Yönetmeliği

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

YNETMELKLER

EVRE KANUNU ve KATI ATIK

EVRE KANUNU ve KATI ATIK

evre Kanunu ve Kat Atk Ynetimi

Bu kitapn basm tarihinden sonra mevzuatta olabilecek

TRKYE BELEDYELER BRL

Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii ......................................735

: Tarih:11/8/1983 Say: 18132

Yaymland Dstur: Tertip : 5 Cilt: 22 Sayfa: 499

Bu Kanunun yrrlkte olmayan hkmleri iin baknz

Sulak alan: Doal veya yapay, devaml veya geici, sular

veya dier deniz aralarndan su zerine brakldnda; su

zere yerel, blgesel, ulusal ve kresel dzeyde belirlenen

b) evrenin korunmas, evrenin bozulmasnn nlenmesi ve

26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun 4 nc maddesiyle ikinci blm bal

Madde 4 (Mlga: 9/8/1991 - KHK - 443/43 md.; Yeniden

dzenleme: 26/4/2006 5491/5 md.)

veya azaltmak iin gerekli tedbirleri almakla ykmldrler.

Bu madde bal evre Korunmas iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl

karlacak ynetmelikle belirlenir.

zin alma, artma ve bertaraf etme ykmll1

Bu madde bal "letme izni ve haber verme ykmll: iken, 26/4/2006

nen usl ve esaslar erevesinde atklarn artma veya bertaraf

belirlenecek tarifeye gre atksu toplama, artma ve bertaraf

mnda ykmllk getirilen reticiler, ithalatlar ve piyasaya

Bu maddede ngrlen zorunlu mal sorumluluk sigortas,

DRDNC BLM1 (1)

Fonun kurulmas ve fondan yararlanma:

malar, biyolojik eitliliin korunmas, lleme ve iklim

dari nitelikteki cezalar:1

dar nitelikteki cezalar unlardr:

stlan konutlarda her bamsz blm iin 300 Trk Lirasdr.

Bu bendin birinci paragraf dnda, bu Kanun ve bu Kanun

Bu alanlarda Kanuna ve ynetmeliklere aykr olarak yaplan

v) Bu Kanunda ve ilgili ynetmeliklerde ngrlen yasaklara

Bakanlk btesine, genel bteye gelir kaydedilecek idar para

lacak makbuzlarn ekli, datm ve kontrolne ilikin usl ve

madde bal "Mahkemece verilecek cezalar:" iken, 26/4/2006 tarihli ve 5491

de ellisine kadar indirim uygulamaya Bakanln teklifi zerine

Ek Madde 4 (Ek: 26/4/2006 5491/23 md.)

Limanlar Kanununun hkmlerine gre denizlerin kirletilmesi

1 - 3/3/1988 tarih ve 3416 sayl Kanunun Geici Maddesi:

2 26/4/2006 tarihli ve 5491 sayl Kanunun Geici Maddeleri:

sre iinde yerine getirmemeleri halinde; belediyelerde nfusu

1 Bu maddedeki idari para cezalarnn 1/1/2009 tarihinden itibaren uygulanmas ile

2872 SAYILI KANUNDA EK VE DEKLK YAPAN

Yrrlkten Kaldran Mevzuatn

---------------------------------- ------------- --------------- --------------2872 sayl Kanun 4, 5, 6, 7

2872 sayl Kanunun

2872 SAYILI KANUNA EK VE DEKLK GETREN

Farkl tarihte yrrle

EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ

Yaymland R.G. Tarihi

EVRE EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

a) Yerlemeye, evreye ve yaplamaya dair imar, evre, yap

EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

ni, nazm ve uygulama imar planlarn, parselasyon planlarn

EVRE EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

rnca Bakanla verilen grevleri yapmak.

EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

de resen yap ruhsat ve yap kullanma izni ile iyeri ama ve

EVRE EVRE VE EHRCLK BAKANLIININ TEKLAT VE

n) Mevzuatla Bakanla verilen dier grev ve hizmetleri