Chi Tieu Co Ly Cua Xi Mang PDF

Bi 1
XC NH CC CH TIU C L CA XI MNG
1.1.Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng:
1.1.1. Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng:
Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng c quy nh trong TCVN
2682:1999 (bng 1-1).
Bng 1- 1
Mc
Tn ch tiu
PC 30
PC 40
PC 50
2
1 - Gii hn bn nn, N/mm , khng nh hn
- Sau 3 ngy
16
21
31
- Sau 28 ngy
30
40
50
2 - nghin mn
- Phn cn li trn sng 0,08 mm, %, khng ln hn
15
15
12
2
- B mt ring xc nh theo phng php Blaine, cm /g,
2700
2700
2800
khng nh hn.
3 - Thi gian ng kt
- Bt u, pht, khng nh hn
45
45
45
- Kt thc, pht, khng ln hn
375
375
375
4 - n nh th tch, xc nh theo phng php
10
10
10
lsatlie, mm, khng ln hn
1.1.2. Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng hn hp:
Hin nay xi mng pooc lng hn hp l chng loi xi mng ang c s dng ph
bin nht trong xy dng.
Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng hn hp c quy nh trong
TCVN 6260:1997 (bng 1-2).
Bng 1 -2
Mc
Cc ch tiu
PCB 30 PCB 40
2
1 - Cng nn, N/mm , khng nh hn
14
18
- 72 gi 45 pht
30
40
- 28 ngy 2 gi
2 Thi gian ng kt
- Bt u, pht, khng nh hn
45
45
- Kt thc, gi, khng ln hn
10
10
3 - mn
- Phn cn li trn sng 0,08mm; %, khng ln hn
12
12
2
- B mt ring, xc nh theo phng php Blaine, cm /g, khng
2700
2700
nh hn
4 - n nh th tch
10
10
- Xc nh theo phng php lsatlie, mm;%, khng ln hn
5 - Hm lng anhyric sunfuric (SO3); %, khng ln hn
3,5
3,5
1.1.3. Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng trng
Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooclng trng c quy nh trong TCVN
5691:2000 (bng 1-3).
5
Bng 1-3
Tn ch tiu
1. Gii hn bn nn, N/mm2, khng nh hn
2. nghin mn
- Phn cn li trn sng 0,08mm; %, khng ln hn
-B mt ring xc nh theo phng php Blaine,
cm2/g, khng nh hn
3. Thi gian ng kt
- Bt u, pht, khng sm hn
- Kt thc, gi, khng mun hn
4. n nh th tch, xc nh theo phng php
Lsatlie, mm, khng ln hn
Mc
PCW 25 PVW 30 PCW 40
25
30
40
12
12
12
2500
2500
2500
45
10
45
10
45
10
10
10
10
1.1.4. Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng bn sunfat

Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng bn sunfat theo TCVN 6067:1995
(bng 1-4).
Bng 1-4
Mc , %
Tn ch tiu
Bn sunfat thng
Bn sunfat cao
PCS 40
PCHS 30
PCHS 40
PCS 30
1 - n sunfat sau 14 ngy; %,
0,040
0,040
khng ln hn
2 - Gii hn bn nn, N/mm2, khng
nh hn
- Sau 3 ngy
11
14
11
14
- Sau 28 ngy
30
40
30
40
3 - nghin mn
- Phn cn li trn sng kch thc l
15
12
15
12
0,08 mm; % khng ln hn
- B mt ring xc nh theo phng
2500
2800
2500
2800
php Blaine, cm2, khng nh hn
4 - Thi gian ng kt
45
45
45
45
- Kt thc, pht, khng mun hn
375
375
375
375
1.1.5. Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng t ta nhit
Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooclng t ta nhit c quy nh theo
TCVN 6069:1995 (bng 1-5).
Khi kim tra cc ch tiu c l ch yu ca loi xi mng no ta phi cn c vo tiu
chun k thut tng ng ca loi xi mng nh gi v cht lng ca ch tiu
ang kim tra.
V d: Khi xc nh mn ca mt loi xi mng PCB30 c kt qu phn cn li
trn sng 0,08mm (lng st sng 4900l/cm2) l 10%.
Tra bng v yu cu k thut ca xi mng pooc lng hn hp TCVN6260:1997
(bng 1-2) v xi mng pooc lng hn hp, ta thy qui nh v phn cn li trn sng
0,08mm ca loi xi mng PCB30 l 12%.
Ta kt lun nh sau: Vi kt qu phn cn li trn sng 0,08mm (lng st sng

4900 l/cm2) l 10% , loi xi mng PCB30 trn t yu cu v mn theo TCVN
6260:1997.
Bng 1- 5
Loi xi mng
Tn ch tiu
PCLH30A
PCLH30
PCLH40
1. Nhit thy ha, Cal/g, khng ln hn
- Sau 7 ngy
60
70
70
- Sau 28 ngy
70
80
80
2. Gii hn bn nn, N/mm2 khng nh hn
- Sau 7 ngy
18
21
28
- Sau 28 ngy
30
30
40
3. mn
- Phn cn li trn sng 0,08mm; %, khng
15
15
15
ln hn
- B mt ring, xc nh theo phng php
2500
2500
2500
Blaine, cm2/g, khng nh hn
4. Thi gian ng kt
45
45
45
- Kt thc, gi, khng mun hn
10
10
10
5. n nh th tch, xc nh theo phng
10
10
10
php Lsatlie, mm, khng ln hn
1.2. Xc nh cc tiu c l ch yu ca xi mng:
Xi mng l loi vt liu c mn rt cao, cc cc tiu c l ch yu ca xi mng
cng thay i theo thi gian nn khi s dng ta cn phi kim tra cc ch tiu c l ch
yu ca n.
1.2.1. Xc nh khi lng th tch ca bt xi mng (TCVN 4030:1985):
a. Dng c v thit b th:
- ng ong 1 lt;
- Cn k thut
- Thc l.
b. Tin hnh th:
- bt xi mng chy xung ng ong y c ngn.
- Dng thc l gt bt xi mng t gia ngn sang hai bn cho bng ming ng.
- Cn ng dng bt xi mng. Ch gt nh nhng, bt xi mng khng b chn
ng v st xung.
c. Tnh kt qu v lp bng kt qu th nghim:
Khi lng th tch ca bt xi mng tnh theo cng thc:
m m
v = 1
(kg / m 3 )
V
Trong :
m: Khi lng ng ong, kg
m1: Khi lng ng ong cha y xi mng (ngang ming ng ong), kg
V: Th tch ng ong, m3( V=0,001m3).
Khi lng lng th tch ca xi mng l tr s trung bnh cng ca hai kt qu th
nghim.
Lp bng kt qu th nghim theo mu bng 1-6
7
Th t
th
nghim
1
2
Th tch
ng ong:
V(lt)
Khi
lng
ng
ong
m (g)
Khi lng
ng ong
cha y xi
mng:
m1 (g)
Khi lng xi
mng trong
ng ong:
m1- m (g)
Khi lng lng th tch trung bnh ca xi mng vTB=
Bng 1-6
Khi lng th tch
ca bt xi mng
v =
m1 m
( kg / m 3 )
V
kg/m3
1.2.2. Xc nh mn ca bt xi mng (TCVN 4030:1985):

a. Thit b th:
- Sng c kch thc l 0,08mm
- Cn k thut
- T sy
b. Tin hnh th:
- Cn 50g xi mng c sy kh
- xi mng vo sng c lau sch, y np li.
- t sng cha bt xi mng vo my
- Cho my chy. Qu trnh sng c coi l kt thc nu mi pht lng xi mng lt
qua sng khng qu 0,05g.
- Cn phn bt xi mng cn li trn sng.
mn ca xi mng (lng st sng) tnh bng phn trm (%) theo t s gia khi
lng phn cn li trn sng v khi lng mu ban u, vi chnh xc ti 0,1% theo
cng thc:
S=
m1
.100 (%)
m
Trong :
m: Khi lng xi mng em sng, kg
m1: Khi lng xi mng st trn sng, kg
Lu :Trong trng hp sng bng tay th mi pht sng 25 ci v c 25 ci li
xoay sng i mt gc 60o, thnh thong li dng chi qut mt sng.
Lp bng kt qu th nghim theo mu bng 1-7.
Bng 1-7
Lng st sng:
Th t th
Khi lng xi mng
Khi lng xi mng st
m
S = 1 .100(%)
nghim
em sng: m(g)
trn sng: m1(g)
m
1
2
Lng st sng trung bnh: STB =
(%)
d. nh gi ch tiu mn ca xi mng theo tiu chun hin hnh:
Tu theo loi xi mng th nghim, cn c theo cc tiu chun hin hnh nh
gi v mn ca xi mng t hay khng t yu cu vi loi mc xi mng kim tra.
8
1.2.3. Xc nh lng nc tiu

chun ca h xi mng hay do tiu
chun ca h xi mng (TCVN
6017:1995):
- Dng c Vika (hnh 1-1)
- Cn k thut
- ng ong 250 ml
- ng h bm giy hoc ng h
ct.
b. Tin hnh th:
- Gn kim to vo dng c Vika
- H kim to cho chm tm v
chnh kim ch v s khng trn thang
chia vch.
- Nhc kim to ln v tr chun b vn
Hnh 1-1: Dng c ViKa
hnh.
- Cn 500g xi mng, chnh xc n
1g.
- Cn lng nc l 125g ri vo trong ci trn hoc dng ng ong c vch
chia o lng nc vo ci trn.
- xi mng vo nc mt cch cn thn trnh thot nc hoc xi mng. Thi
gian khng t hn 5 giy v khng nhiu hn 10 giy. Ly thi im kt thc h xi
mng l thi im khng, t tnh thi gian lm tip theo.
- Khi ng ngay my trn v cho chy vi tc thp trong 90 giy.
- Sau 90 giy dng my trn khong 15 giy vt gn h xung quanh ci vo
vng trn ca my bng mt dng c vt thch hp.
- Khi ng li my v cho chy vi tc thp trong thi gian 90 giy na. Tng
thi gian chy my trn l 3 pht.
- Bi mt lp du vo khu
- t khu ln tm phng bng thu tinh.
- ngay h vo khu.
- Dng dng c c cnh thng gt h tha theo kiu chuyn ng ca nh nhng,
sao cho h y ngang khu v b mt phi phng trn.
- Chuyn ngay khu v dng c tm sang dng c Vika ti v tr ng tm di
kim to.
- H kim to t t cho n khi n tip xc vi mt h. Gi vi tr ny t 1 n 2
giy.
- Th nhanh b phn chuyn ng kim to ln thng ng vo trung tm h. Thi
im th kim to tnh t thi im s khng l 4 pht.
- c s trn thang vch khi kim to ngng ln.
- Ghi li s c, tr s biu th khong cch gia u kim to vi tm .
- Ghi li lng nc ca h tnh theo phn trm khi lng xi mng.
- Lau sch kim to ngay sau mi ln th ln.
Khi h xi mng t c mt khong cch gia kim to vi tm l 6mm 1mm
th l lng nc cho do chun, ly chnh xc n 0,5%.
9
Nu cha t th phi lp li php th vi h c khi lng nc khc nhau cho ti

khi h xi mng t c mt khong cch gia kim to vi tm l 6mm 1mm.
Ch thch: Mi phng php trn khc nhau, d bng tay hay my u c th s
dng c min l cho cng kt qu th nh phng php quy nh theo tiu chun ny
c. Lp bng kt qu th nghim:
Bng 1-8
cm su
Khi lng nc
Khi lng xi
Th t th
T l N/X
ca kim Vi ca
dng cho m trn:
mng dng cho
nghim
(mm)
N(g)
m trn: X(g)
1
2
3
.
.
..
Lng nc tiu chun (hay t l N/X ng vi cm su ca kim vi ca t 3335mm):.
1.2.4. Xc nh thi gian ng kt ca h xi mng (TCVN 6017:1995):
- Dng c Vika
b. Tin hnh th:
Tin hnh th thi gian bt u ng kt theo trnh t sau:
- Thay kim nh xc nh thi gian bt u ng kt, kim ny lm bng thp v c
hnh tr thng vi chiu di hu ch 50mm 1mm v ng knh 1,13mm 0,05mm.
Tng khi lng ca b phn chuyn ng l 300g 1g.
Tin hnh th theo trnh t sau:
- Hiu chnh dng c Vika c gn kim nh bng cch h thp kim nh cho n
tm v chnh v s khng trn thang vch.
- Nng kim ln ti v tr sn sng vn hnh.
- h c do tiu chun vo y khu Vika v gt bng mt khu.
- t khu c h v tm vo phng dng h m.
- Sau thi gian thch hp chuyn khu sang dng c Vika
- t khu v tr di kim.
- H kim t t cho ti khi chm vo h. Gi nguyn v tr ny trong vng 1 giy n
2 giy trnh vn tc ban u hoc gia tc cng bc ca b phn chuyn ng.
- Th nhanh b phn chuyn ng v n ln su vo trong h.
- c thang s khi kim khng cn xuyn na.
- Ghi li cc tr s trn thang s, tr s ny biu th khong cch gia u kim v tm
. ng thi ghi li thi gian t im khng.
- Lp li php th trn cng mt mu ti nhng v tr cch nhau thch hp, ngha l
khng nh hn 10mm k t ra khu hoc t ln trc n ln sau.
Lu :
- Th nghim c lp li sau nhng khong thi gian thch hp, cch nhau 10
pht.
- Gia cc ln th kim gi mu trong phng m.
- Lau sch kim Vika ngay sau mi ln th kim.
10
- Ghi li thi gian o t im khng khi khong cch gia kim v t 4mm
1mm v ly lm thi gian bt u ng kt, ly chnh xc n 5 pht.
Tin hnh th thi gian kt thc ng kt theo trnh t sau:
- Lt p khu s dng phn xc nh thi gian bt u ng kt ln trn tm
ca n sao cho vic th kt thc ng kt c tin hnh ngay trn mt ca mu m lc
u tip xc tm .
- Lp kim c gn sn vng nh d quan st su nh khi kim cm xung.
p dng qu trnh m t nh trong phn xc nh thi gian bt u ng kt.
Khong thi gian gia cc ln th kim cch nhau l 30 pht.
Ghi li thi gian o, chnh xc n 15 pht, t im khng vo lc kim ch ln
0,5mm vo mu v coi l thi gian kt thc ng kt ca xi mng. chnh l thi
gian m chic vng gn trn kim, ln u tin khng li du trn mu.
c. Lp bng kt qu th nghim:
d. nh gi ch tiu thi gian ng kt ca xi mng theo tiu chun hin hnh:
gi v thi gian bt u ng kt v thi gian kt thc ng kt ca xi mng t hay
khng t yu cu vi loi mc xi mng kim tra.
Bng 1-9
Trn xi mng
vi lng nc
tiu chun: T1
(h, pht)
Cc mc thi gian
Thi gian bt
Khi kim cm
u ng kt:
su cch y
T2 -T1(pht)
41mm: T2 (h,
pht)
Khi kim cm
su vo h 0,5
mm: T3 (h,
pht)
Thi gian kt
thc ng kt
T3 -T1(pht)
Thi gian bt u ng kt ca xi mng:______ (ph)

Thi gian kt thc ng kt ca xi mng:______ (ph)
1.2.5. Xc nh cng chu un v nn ca xi mng (TCVN 6016:1995) :
- Sng c kch thc ca l sng :2,0; 1,6; 1,0; 0,5; 0,16; 0,08 mm.
- My trn.
- Khun.
- Bay
- My th un
- My th nn
b. Chun b mu th:
*Ch to va
+ Thnh phn ca va:
- T l khi lng bao gm mt phn xi mng, ba phn ct tiu chun v mt na
phn l nc (t l nc/xi mng =0.5).
- Mi m cho ba mu th s gm: 450g2g xi mng, 1350g5g ct v 225g1g
nc.
+ Trn va:
*Ch to mu th
+Hnh dng v kch thc
- Mu th hnh lng tr c kch thc 40x40x160mm.
11
+c mu
- Tin hnh c mu ngay sau khi chun b xong va.
- Kp cht khun v phu vo bn dn.
- Dng mt xng nh thch hp, xc mt hoc hai ln ri lp va u tin cho
mi ngn khun sao cho mi ngn tri thnh hai lp th y (mi ln xc khong 300g)
v ly trc tip t my trn
- Dn 60 ci.
- thm lp va th hai
- Dng bay nh dn u mt va
- Ln cht lp va ny bng cch dn thm 60 ci.
- Nhc khun khi bn dn
- Tho phu ra.
- Gt b va tha bng thanh gt kim loi
- Gt b va tha trn ra khun.
- t mt tm knh kch thc 210mm x185mm v dy 60mm ln khun. Cng c
th dng mt tm thp hoc vt liu khng thm khc c cng kch thc.
- Ghi nhn hoc nh du cc khun nhn bit mu.
*Bo dng mu th
- t ngay cc khun c nh du ln gi nm ngang trong phng khng kh
m hoc trong t.
- Hi m phi tip xc c vi cc mt bn ca khun.
- Khun khng c chng cht ln nhau.
*Tho d vn khun
i vi cc php th 24 gi, vic tho d khun mu khng c qu 20 pht trc
khi mu c th.
i vi cc php th c tui mu thi gian ln hn 24 gi, vic tho d khun tin
hnh t 20 gi n 24 gi sau khi khun.
Vic tho d khun phi ht sc thn trng trnh st v mu.
*Bo dng trong nc
Cc mu nh du c nhn chm ngay trong nc ( nm ngang hoc thng
ng, tu theo cch no thun tin) nhit 27 2oC trong cc b cha thch hp. Nu
ngm mu nm ngang th cc mt thng ng theo ng hng thng ng v mt gt
va ln trn.
t mu ln li khng b n mn v cch xa nhau sao cho nc c th vo c c
6 mt mu. Trong sut thi gian ngm mu, khng lc no khong cch gia cc mu
hay su ca nc trn b mt mu li nh hn 5mm.
mi b mt cha, ch ngm nhng mu xi mng cng thnh phn ho hc.
Dng nc my y b ln u v thnh thong thm nc gi cho mc
nc khng thay i. Trong thi gian ngm mu khng cho php thay ht nc.
Ly mu cn th bt k tui no (ngoi 24 gi hoc 48 gi khi tho khun mun)
ra khi nc khng c qu 15 pht trc khi tin hnh th. Dng vi m ph ln mu
cho ti khi th.
c.Tin hnh xc nh cng chu un v nn:
*Quy nh chung
Dng phng php ti trng tp trung xc nh
bn un.
Na lng tr gy sau khi th un c em th nn
ln mt bn pha tip xc vi thnh khun vi din tch
40mmx40mm.
Hnh 1-2: S t mu xi
*Xc nh bn un:
mng khi un
12

-t mu trn 2 gi ta ca my th nghim un theo s hnh 1-2.
-t ti trng theo chiu thng ng bng con ln ti trng vo mt i din ca
lng tr
-Tng ti trng dn dn vi tc 50N/s 10N/s cho n khi mu gy.
-Gi m cho cc na lng tr cho n khi em th bn nn.
*Xc nh bn nn:
- t mu th cng nn nh s hnh 1-3.
- Tng ti trng t t vi tc 2400200N/s
trong sut qu trnh nn cho n khi mu b ph hoi.
d. Tnh kt qu v lp bng kt qu th
nghim:
-Tnh cng chu un, Ru, (N/mm2) theo Hnh 1-3: S t mu xi mng
cng thc sau:
khi nn
Ru =
1.5.Pu .l
(N/mm2)
3
b
Trong :
Pu: ti trng t ln gia lng tr khi mu b gy (N);
l: khong cch gia cc gi ta (mm);
b: cnh tit din vung ca lng tr (mm).
- Tnh cng chu un trung bnh ca ca 3 mu
Lp bng kt qu th nghim cng chu un ca xi mng theo mu bng 1-10
Bng 1-10
Th t
Cng chu un ca
Cng chu un
Lc un gy mu
2
mu un
mu Ru, (N/mm )
trung bnh (N/mm2)
1
2
3
- Tnh cng chu nn, Rn (N/mm2) theo cng thc:
Rn =
Pn
P
= n (N/mm2)
Fn 1600
Trong :
Pn: ti trng nn ti a lc mu b ph hoi, (N);
Fn: din tch tm p hoc m p, (mm2),
Fn=40x40=1600mm2.
- Tnh cng chu nn trung bnh ca ca 6 mu
Lp bng kt qu th nghim cng chu nn ca xi mng theo mu bng 1-11.
Bng 1-11
Cng chu nn ca
Cng chu nn
Th t mu nn
Lc nn v mu
2
mu Rn, (N/mm )
trung bnh (N/mm2)
1
2
3
4
5
6
13
e. nh gi kt qu cng chu nn, cng chu un v mc xi mng:

Qui nh v gii hn cng chu nn v un ca cc loi mc xi mng nh sau
(bng 1-12):
Bng 1-12
Gii hn cng theo mc xi mng
Ch tiu
Mc 30
Mc 40
Mc 50
2
Cng chu un: Ru (N/mm )
4,5
5,0
6,0
2
Cng chu nn: Rn (N/mm )
30
40
50
gi v cng chu nn v un ca xi mng t hay khng t yu cu vi loi mc xi
mng kim tra.
BI 2
XC NH CC CH TIU C L CA THP XY DNG
2.1. Cc ch tiu c l ch yu ca thp:
2.1.1. Thp thanh trn trn:
Yu cu k thut ca thp thanh trn trn qui nh theo TCVN1651-1:2008 (bng
2-1)
Loi thp (mc
thp)
CB240-T
CB300-T
Gii hn
chy N/mm2
Gii hn bn
N/mm2
240
300
380
440
Bng 2-1
Tnh cht do
gin di
T l b / c
tng i %
20
1,46
16
2.1.2. Thp thanh vn:

Yu cu k thut ca thp thanh vn qui nh theo theo TCVN1651-2:2008 (bng
2-2)
Nhm thp ct b tng
CB300-V
CB400-V
CB500-V
Gii hn chy
N/mm2
300
400
500
Gii hn bn
N/mm2
450
570
650
Bng 2-2
gin di tng
i %
19
14
14
2.2. Xc nh cc ch tiu c l ch yu ca thp:

2.2.1. Thit b th:
- My ko thy lc
- Dng c khc vch mu th nghim
- Thc l
- Cn
- M kp
2.2.2. Chun b mu th:
- Kim tra mu trc khi th, bao gm: kim tra kch thc, cong vnh, vt rn
nt.
- o kch thc mu L(cm)
- Cn khi lng mu Q(g)
14
- Tnh ng knh thc t dTT = 4,0273.
Q
(mm)
L
- Tnh din tch chu ko thc t ca mu thp: Fott =
.d 2 tt
4
(mm 2 )
- Dng dao hoc ca st khc nhng khong lo = 5ddanh ngha (mm) trn ton b chiu
di ca mu thp.
2.2.3. Tin hnh th:
- Lp mu vo my (chn b m kp ph hp vi ng knh ca mu thp)
- Khi ng my
- Quan st c gi tr lc chy Pc (kN); l thi im kim trn ng h lc dao
ng, lc ny mu thp bt u chuyn sang trng thi bin dng do.
-Sau khong 1030s tip tc tng lc cho n khi mu t, lc ng vi lc mu t
chnh l lc bn Pb (kN)
- o mu sau khi th nghim bng cch chuyn v tr tht v gia khong lo sau
o trc tip khong c vt tht xc nh l1(mm)
2.2.4. Tnh kt qu v lp bng kt qu th nghim:
- Gii hn chy:
c =
Pc
( N / mm 2 )
Fo
- Gii hn bn:
b =
Pb
( N / mm 2 )
Fo
- gin di tng i : 5 =
l1 l o
.100%
lo
Tnh gi tr trung bnh ca kt qu th nghim trn 2 mu.

Lp bng kt qa th nghim theo mu bng 2-3
Bng 2-3
Kt qu
STT
1
2
3
4
5
6
7
8
Ch tiu th nghim
Khi lng mu
Chiu di mu
ng knh thc ca mu
Lc ko chy
Lc ko bn
Gii hn chy c
Gii hn bn b
gin di tng i 5
n v tnh
g
cm
mm
kN
kN
N/mm2
N/mm2
%
Mu 1
Mu 2
Trung
bnh
Khng
tnh
2.2.5. nh gi cht lng ca thp:

Ty theo loi thp th nghim, cn c theo TCVN 1651:2008 kt lun v loi
thp (mc thp).
Bi 3
15
XC NH CC CH TIU K THUT CA CT LIU

CH TO B TNG
3.1. Cc ch tiu k thut ch yu ca ct ch to b tng:
3.1.1. Cc ch tiu k thut ch yu ca ct: TCVN 7570:2006
a. Thnh phn ht:
Thnh phn ht ca ct biu th bng lng st tch lu Ai(%) trn cc sng ca
b sng tiu chun, nm trong phm vi quy nh trong bng 3-1.
b. Mun ln:
M un ln ca ct c tnh theo cng thc:
M dl =
A2 , 5 + A1, 25 + A0 ,623 + A0 , 315 + A0 ,14

100
Trong :
A2,5;A1,25;A0,63;A0.315;A0,14: Lng st tch ly trn cc sng c kch thc mt
tng ng l: 2,5; 1,25; 0,63; 0,315; 0,14mm.
Theo gi tr mun ln, ct dng cho b tng v va c phn ra hai nhm
chnh:
- Ct th khi mun ln trong khong t ln hn 2,0 n 3,3;
- Ct mn khi mun ln trong khong t 0,7 n 2,0.
Thnh phn ht ca ct (TCVN 7570:2006)
Kch thc l sng
2,5 mm
1,25 mm
630 m
315 m
140 m
Lng qua sng 140 m,
khng ln hn
Bng 3-1
Lng st tch lu trn sng, % khi lng
Ct th Ml = 2,0 -3,3
T 0 n 20
T 15 n 45
T 35 n 70
T 65 n 90
T 90 n100
Ct mn Ml = 0,7 -2,0
0
T 0 n 15
T 0 n 35
T 5 n 65
T 65 n 90
10
35
3.1.2.Qui nh s dng ct theo thnh phn ht v mun ln

a. Qui nh s dng ct th:
Ct th c thnh phn ht nh quy nh trong bng trn c s dng ch to tt
c cc cp b tng v mc va.
b. Qui nh s dng ct mn:
Ct mn c thnh phn ht nh bng trn c s dng ch to b tng v va nh
sau:
* i vi b tng:
- Ct c Ml = 0,7-1 c s dng ch to b tng cp < B15;
- Ct c Ml = 1-2 c s dng ch to b tng cp B15 - B25;
* i vi va:
- Ct c Ml = 0,7 -1,5 c s dng ch to va mc M5;
- Ct c Ml = 1,5- 2 c s dng ch to va mc M7,5.
Khi lng cc ht c kch thc ln hn 5 mm phi 5 %
16
3.2. Xc nh cc ch tiu k thut ch yu ca ct ch to b tng:

3.2.1. Xc nh khi lng th tch xp ca ct (TCVN 340:1986):
a. Thit b:
- ng ong 1lt (kch thc ng knh trong v chiu cao l 108mm)
- Loi sng c kch thc mt sng 5mm.
- Cn k thut.
b. Tin hnh th:
- Ly ct t cao 10cm vo ng ong sch, kh v cn sn cho n khi ct to
thnh hnh chp trn ming ng ong.
- Dng thc kim loi gt ngang ming ng ri em cn.
Khi lng th tch xp ca ct (v) c tnh theo cng thc:
v =
m1 m
(kg / m 3 )
V
Trong :
m : Khi lng ng ong, kg;
m1 : Khi lng ng ong cha y ct (ngang ming ng ong), kg;
V : Th tch ng ong, m3
Khi lng th tch xp ca ct l trung bnh cng kt qu ca hai ln th.
Th t
th
nghim
Th tch
ng ong:
V(lt)
Khi lng
Khi
lng ng ng ong
cha y
ong m
ct:m1 (g)
(g)
Khi
lng ct
trong ng
ong:
m1-m (g)
Bng 3-2
Khi lng th tch xp
ca ct
v =
m1 m
( kg / m 3 )
V
1
2
TB
Khi lng lng th tch xp trung bnh ca ct

=
kg/m3
3.2.2.Xc nh thnh phn ht v m un ln

ca ct (TCVN342:1986):
a. Thit b th:
- Cn k thut
- T sy
- B sng (hnh 3-1)
b. Tin hnh th:
Hnh 3-1: B sng ct, .
- Sng mu ct sy qua sng c kch thc mt
sng 5mm.
- Cn ly 1000g ct lt di sng c kch thc
mt sng l 5mm xc nh thnh phn ht ct khng c si.
- Sng mu th chun b c trn qua b sng c kch thc mt sng l 2,5;
1,25; 0,63; 0,315; 0,14mm.
- C th tin hnh sng bng tay hoc bng my. Khi sng bng tay th thi gian
ko di n khi kim tra thy trong 1 pht lng ct lt qua mi sng khng ln hn
0,1% khi lng mu th.
17
Ch thch:
Cho php xc nh thi gian sng bng phng php n gin sau:
t t giy xung di mi li sng ri sng u, nu khng c ct lt qua sng
th thi khng sng na.
Khi sng bng my th thi gian c qui nh cho tng loi my theo kinh
nghim.
Tnh lng st ring bit theo cng thc:
ai =
mi
x100(%)
m
Trong :
mi: Khi lng ct cn li trn sng kch thc mt sng l i, g.
m: Khi lng mu th trn sng, (%).
Tnh lng st tch ly theo cng thc:
Ai=a2,5 + a1,25 +...ai
Trong :
a2,5 ...ai: Lng st ring bit trn cc sng c kch thc mt sng t 2,5 n
kch thc mt sng i (%).
Tnh m un ln ca ct theo cng thc:
A + A1, 25 + A0 ,623 + A0 , 315 + A0 ,14
M dl = 2 , 5
100
Trong :
A2,5;A1,25;A0,63;A0.315;A0,14: Lng st tch ly trn cc kch thc mt sng
tng ng l: 2,5; 1,25; 0,63; 0,315; 0,14mm.
Lp bng kt qu th nghim mi ln sng ct theo mu bng 3-3.
Bng 3-3
C sng i(mm)
2,5
1,25
0,63
0,315
0,14
Khi lng ct cn li trn
sng i( mi , g)
Lng st ring bit trn
sng i (ai ,%)
Lng st tch ly trn
sng i (Ai ,%)
M un ln Ml :
Tin hnh th nghim 2 ln ly kt qu trung bnh v lp bng kt qu th nghim
chung v thnh phn ht cho ct theo mu bng 3-4.
Bng 3-4
Lng st tch ly trn sng
2,5
1,25
0,63
0,315
0,14
i (Ai ,%) trn sng
Ln 1
Ln 2
Trung bnh
M un ln Ml trung bnh:
Sau khi xc nh c lng st tch ly v m un ln ca ct ta so snh vi qui
nh ca TCVN 7570:2006 nh gi v thnh phn ht ca ct c tiu chun
18
khng, ct thuc nhm no, phm vi s dng trong vic ch to b tng v va, v biu
cp phi ht.
3.3. Cc ch tiu k thut ch yu ca dm (si) ch to b tng:
3.3.1.Thnh phn ht:
Thnh phn ht ca dm biu th bng lng st tch lu Ai(%) trn cc sng
ca b sng tiu chun, nm trong phm vi quy nh trong bng 3-5.
Ty theo c , thnh phn ht c qui nh nh sau (bng 3-5)
Bng 3-5
Lng st tch ly trn sng (% khi lng)
Kch
ng vi kch thc ht liu nh nht v ln nht,
thc l
mm
sng
5-10
5-20
5-40
5-70
10-40
10-70
20-70
mm
100
0
0
0
70
0
0-10
0
0-10
0-10
40
0
0-10
40-70
0-10
40-70
40-70
20
0
0-10
40-70
40-70
90-100
10
0-10
40-70
90-100
90-100
5
90-100
90-100
90-100
90-100
3.3.2. Hm lng ht thoi dt:

Ht thoi dt l ht c kch thc cnh nh nht nh hn 1/3 cnh di.
Hm lng ht thoi, ht dt trong dm (si) c tnh theo cng thc:
m
Td = 1 100 (%)
m
Trong :
m1 - Khi lng cc ht thoi, dt, g;
m - Khi lng dm (si) em th ban u, g;
Ty theo mc (cp b tng) m hm lng ht thoi dt trong ct liu ln c
qui nh nh sau:
B tng cp > B30: hm lng ht thoi dt 15 %
B tng cp B30: hm lng ht thoi dt 35 %
3.4.Xc nh cc ch tiu k thut ca dm (si) ch to b tng
3.4.1.Xc nh khi lng th tch xp ca dm (si)
a. Thit b:
- Thng ong;
- Thc kim loi
- Cn k thut.
b. Tin hnh th:
- Ly dm (si) t cao 10cm vo thng ong sch, kh v cn sn cho n
khi dm (si) to thnh hnh chp trn ming thng ong.
- Dng thc kim loi gt ngang ming thng ri em cn.
Khi lng th tch xp ca dm (si) (v) c tnh theo cng thc:
v =
m1 m
(kg / m 3 )
V
Trong :
19
m : Khi lng thng ong, kg;

m1: Khi lng thng ong cha y dm (si) (ngang ming thng ong),
kg;
V : Th tch thng ong, m3
Khi lng th tch xp ca dm (si) l trung bnh cng kt qu ca hai ln
th.
Bng 3-6
Th t
th
nghim
1
2
Th tch
thng
ong:
V(lt)
Khi
lng
thng
ong
m (g)
Khi lng
thng ong
cha y
dm (si):
m1 (g)
Khi lng
dm (si)
trong thng
ong:
m1-m (g)
Khi lng th tch xp

ca dm (si)
m m
v = 1
( kg / m 3 )
V
Khi lng lng th tch xp trung bnh ca dm (si) vTB=
kg/m3
3.4.2. Xc nh thnh phn ht v c ht ln nht Dmax , c ht nh nht Dmin

ca dm (si) (TCVN 7572:2006):
a. Thit b th:
- Cn k thut
- B sng tiu chun
- T sy
b. Chun b mu:
- Sy kh dm n khi lng khng i, ngui ti nhit phng
- Cn ly 3kg dm sy kh.
c. Tin hnh th:
- t b sng tiu chun chng ln nhau theo th t mt sng ln trn.
- dn mu ct liu vo sng. Chiu dy lp ct liu vo mi sng khng c
qu kch thc ca ht ln nht trong sng.
- Sng mu
- Cn khi lng cn li trn tng sng
d. Tnh kt qu v lp bng kt qu th nghim:
- Tnh lng st trn mi sng (%) theo cng thc:
m
ai = i .100
m
Trong :
mi - Khi lng dm cn li trn tng sng, g
m - Khi lng dm em sng, g
- Tnh lng st tch ly trn mi sng (%) theo cng thc:
Ai=a70 + a40 +...+ ai (%)
Trong :
a70 ...ai : Lng st ring bit trn cc sng c kch thc mt sng t 70 n
kch thc mt sng i (%).
Lng st tch ly tnh chnh xc n 0,1%.
Lp bng kt qu th nghim mi ln sng dm theo mu bng 3-7
20
C sng(mm)
mi (g)
ai(%)
Ai(%)
70
40
20
10
Bng 3-7
5
Tin hnh th nghim 2 ln ly kt qu trung bnh v lp bng kt qu th nghim

chung v thnh phn ht cho dm theo mu bng 3-8
Bng 3-8
Lng st tch ly trn sng
70
40
20
10
5
i (Ai ,%) trn sng
Ln 1
Ln 2
Trung bnh
Xc nh gi tr Dmax, Dmin (mm)
Kch thc ht ln nht ca ct liu ln (Dmax) l kch thc danh ngha tnh
theo kch thc mt sng nh nht c 90 % khi lng ht ct liu lt qua.
Kch thc ht nh nht ca ct liu ln (Dmin) l kch thc danh ngha tnh
theo kch thc mt sng ln nht c 10 % khi lng ht ct liu lt qua.
Sau khi xc nh c lng st tch ly v gi tr Dmax, Dmin (mm) ca dm ta kt
lun v nhm v so snh vi qui nh ca TCVN 7570:2006 nh gi v thnh phn
ht ca nhm dm c tiu chun khng.
3.4.3. Xc nh hm lng ht thoi, ht dt trong dm (si)
a. Thit b th:
- Cn
- Thc kp
- B sng tiu chun
b. Chun b mu:
- Dng b sng tiu chun sng dm (si) thnh tng c ht, tu theo c ht
khi lng mu c ly theo mu bng 3-9.
Bng 3-9
C ht (mm)
Khi lng mu (kg), khng nh hn
0,25
5-10
1,00
10-20
5,00
20-40
15,00
40-70
35,00
Ln hn 70
c. Tin hnh th:
- u tin nhn bng mt, chn ra nhng ht thy r chiu dy hoc chiu ngang ca
n nh hn hoc bng 1/3 chiu di. Khi c nghi ng th dng thc kp xc nh
chnh xc.
- Phn loi xong em cn cc ht thoi, dt v cc ht cn li.
d. Tnh kt qu v lp bng kt qu th nghim:
Hm lng ht thoi, ht dt trong dm (si) c tnh theo cng thc:
21
Td =
m1
.100(%)
m
Trong :
m1 - Khi lng cc ht thoi, dt, g;
m - Khi lng dm(si ) em th ban u, g;
Hm lng ht thoi, ht dt trong dm (si) l trung bnh cng kt qu ca hai
ln th.
Bng 3-10
Th t
Khi lng dm
Khi lng cc ht
Hm lng ht thoi, dt (%)
th
(si) em th ban u
thoi, dt m1(g)
m
Td = 1 .100 (%)
nghim
m(g)
m
1
2
-Hm lng ht thoi, dt trung bnh trong dm (si) T TB =
d
Bi 4
XC NH CC CH TIU K THUT CH YU
CA HN HP B TNG V B TNG
4.1. Cc ch tiu k thut ch yu ca hn hp b tng v b tng
4.1.1. Tnh do ( st) ca hn hp b tng
Tnh do c xc nh bng st (SN, cm) ca khi hn hp b tng trong
khun hnh nn ct
4.1.2. Khi lng th tch ca hn hp b tng sau khi m cht
Khi lng th tch ca hn hp b tng sau khi m cht biu th mc m cht
hn hp b tng khi c mu (thi cng)
4.1.3. Khi lng th tch ca b tng sau khi bo dng:
Khi lng th tch ca hn hp b tng sau khi bo dng biu th mc bo
dng mu c c (thi cng)
4.1.4. Cng chu nn, cp ca b tng sau khi bo dng:
Cng chu nn ca b tng sau khi bo dng l ch tiu quan trng nh gi
cht lng ca mu b tngg c c (thi cng).
TCVN 6025:1995 phn loi thnh cc loi mc b tng sau:
100; 125; 150; 200; 250; 300; 350; 400; 450; 500; 600; 800 (kG/cm2)
4.2. Xc nh cc ch tiu k thut ch yu ca hn hp b tng v b tng
xc nh cc ch tiu k thut ch yu ca hn hp b tng v b tng ta tin
hnh thng qua qu trnh kim tra cp phi ca b tng bng phng php tra bng kt
hp vi thc nghim.
4.2.1. Xc nh tnh do ( st) ca hn hp b tng:
Qu trnh ny thc hin theo trnh t sau
a. Tra bng xc nh s b thnh phn vt liu cho 1m3 b tng :
22
xc nh s b thnh phn vt liu cho 1m3 b tng theo yu cu ta cn c vo

cc iu kin cho trc, bao gm:
- Loi mc xi mng
- st
- C ht ln nht ca ct liu (Dmax)
- Mc b tng
Khi tra bng, ct liu biu th bng m3 nhng bc kim tra thc nghim c
chnh xc ta cn chuyn cch biu th t th tch sang khi lng (kg).
chuyn cch biu th t th tch sang khi lng (kg) cn s dng s liu v khi
lng th tch xp ca ct v dm (kg/m3) xc nh c t th nghim thc t.
V d:
S dng bng tra xc nh liu lng vt liu cho 1m3 b tng M250, dng xi
mng PCB30, dm Dmax=40mm, st 6-8cm. Thc t xc nh c
vcht=1350kg/m3 ; vdht=1400kg/m3.
Ta thc hin nh sau:
T iu kin v nguyn vt liu v mc b tng yu cu tra bng c:
Thnh phn vt liu cho 1m3 b tng :
XI=405 kg
CI=0,427m3
I=0,858m3
NI=185 lt
Vi vcht=1350kg/m3 ; vdht=1400kg/m3 ta c thnh phn vt liu cho 1m3 b tng
nh sau:
X=405 kg
C=0,427m3 x 1350kg/m3 = 576,45kg
=0,858m3 x 1400kg/m3 =1201,2 kg
N=185 lt
b. D kin th tch ca m trn th nghim
Ty thuc vo s lng mu, kch thc mu b tng cn c kim tra cng
m trn m hn hp b tng vi th tch chn theo mu bng 4-1.
Bng 4-1
Th tch m trn vi s vin mu cn c, lt
Mu lp phng
kch thc cnh, cm
3
6
9
12
10 x 10 x 10
6
8
12
16
15 x 15 x 15
12
24
36
48
20 x 20 x 20
25
50
75
100
30 x 30 x 30
85
170
255
340
c. Tnh liu lng vt liu cho m trn th nghim:
T liu lng vt liu cho 1m3, ta tnh lng vt liu cho m trn th nghim c th
tch nh d kin trn
d. Trn hn hp b tng:
Trn u hn hp b tng vi liu lng vt liu tnh kim tra st ca hn
hp b tng
e. Kim tra st ca hn hp b tng:
+ Thit b th:
- Khun th st;
- Thanh thp trn trn ng knh 16mm, di 600 hai u mp trn;
- Phu hn hp;
23
- Thc l kim loi;

- Tm .
+ Tin hnh th st :
- Chn khun tu theo kch thc ht ln nht ca ct liu ln (Dmax)
- Ty sch b tng c
- Dng gi t lau mt trong ca khun v dng c khc m trong qu trnh th tip
xc vi hn hp b tng.
- t khun ln nn m, cng, phng khng thm nc.
- ng ln gi t chn gi cho khun c nh trong c qu trnh v m hn
hp b tng trong khun.
- hn hp b tng qua phu vo khun lm 3 lp, mi lp chim khong mt
phn ba chiu cao ca khun.
- Sau khi tng lp dng thanh thp trn chc u trn ton mt hn hp b tng
t xung quanh vo gia. Khi dng khun N1 mi lp chc 25 ln, khi dng khun N2 mi
lp chc 56 ln. Lp u chc sut chiu su, cc lp sau chc xuyn su vo lp trc
khong 23cm. lp th ba va chc va thm gi mc hn hp lun y hn ming
khun.
- Thm hn hp b tng cho y khun
- Gt phng mt
- Rt khun theo phng thng ng t t trong khong 5-10s
- t khun sang bn cnh khi hn hp b tng va rt khun
- o chnh lch chiu cao gia ming khun vi im cao nht ca khi hn hp
chnh xc ti 0,5cm.
Lu :
Thi gian th tnh t lc bt du hn hp b tng vo cn cho ti thi im nht
cn khi khi hn hp phi c tin hnh khng ngt qung v khng ch khng qu
150 giy.
Nu khi hn hp b tng sau khi nhc khi khun b hoc to thnh hnh khi
kh o th phi tin hnh ly mu khc.
+Tnh kt qu:
- Khi dng cn N1 s liu o c lm trn ti 0,5cm, chnh l st ca hn hp
b tng cn th.
- Khi dng cn N2 s liu o c phi tnh chuyn v kt qu th theo cn N1
bng cch nhn vi h s 0,67.
Khi kim tra st c th xy ra cc trng hp sau:
- st thc t bng st yu cu.
- st thc t nh hn hay ln hn st yu cu.
+ iu chnh thnh phn vt liu t st:
- Nu st thc t nh hn st yu cu khong 2-3cm th phi tng thm 5 lt
nc cho 1 m3 b tng
- Nu st thc t nh hn st yu cu 4cm tr ln th phi tng c nc v xi
mng sao cho t l X khng thay i cho ti khi no hn hp b tng t st theo yu
N
cu.
Trong trng hp ny cn ch rng: tng mt cp st khong 2-3cm cn
thm 5 lt nc nh vy khi st thiu 4cm tr ln th cn tnh lng xi mng tng
ng cn tng m bo cht lng ca b tng.
- Nu st thc t ln hn st yu cu khong 2-3cm th phi tng thm lng
ct liu ct v (si) khong 2-3% so vi khi lng ban u.
24
- Nu st thc t ln hn st yu cu khong 4-5cm tr ln th phi tng

thm ng thi lng ct liu ct, (si) v xi mng khong 5% so vi khi lng ban
u.
4.2.2. Xc nh khi lng th tch ca hn hp b tng sau khi m cht:
xc nh khi lng th tch ca hn hp b tng sau khi m cht ta tin hnh
c cc mu b tng.
a. Thit b:
- Khun c mu
- m
b. Cch c mu:
Trc khi c mu ta cn cn tng khun dng c mu (kg)
+ Khi hn hp c st di 4cm:
- Nu khun c chiu cao 150mm th hn hp vo khun thnh 1 lp. Nu
khun c chiu cao > 150mm th hn hp vo khun thnh 2 lp.
- xong lp u th kp cht khun ln bn rung tn s 2800-3000 vng/pht,
bin 0,35-0,5mm ri rung cho ti khi thot ht bt kh ln v h xi mng ni u. Sau
v m nh vy tip lp 2.
- Dng bay gt b hn hp tha v xoa phng mt mu.
+ Khi hn hp c st 5-9cm
- Nu khun c chiu cao 150mm th hn hp vo khun thnh 1lp.
- Nu khun c chiu cao >150mm th hn hp vo khun thnh 2 lp.
- Sau m hn hp trong khun bng m di hoc bng bn rung.
- Khi dng m di th s dng loi m c tn s 7200 vng/pht, ng knh di
khng to qu kch thc nh nht ca mu.
+Khi hn hp c st t 10 cm tr ln
- Nu khun c chiu cao 100mm th hn hp vo khun thnh 1 lp.
- Nu khun c chiu cao t 150-200mm th hn hp vo khun thnh 2 lp.
- Nu khun c chiu cao 300mm th hn hp vo khun thnh 3 lp.
- Sau khi tng lp b tng th dng thanh thp trn ng knh 16mm, di 600
chc u tng lp, mi lp bnh qun 10cm2 chc mt ci. Lp u chc ti y, lp sau
chc xuyn vo lp trc.
- Chc xong dng bay gt b tng tha v xoa phng mt mu.
Sau khi hon thnh vic c mu ta ln lt cn tng mu b tng c m
cht.
C th dng thng cha xc nh khi lng th tch ca hn hp b tng.
Thng kim loi hnh tr dung tch 5lt c ng knh trong v chiu cao bng 186
mm th hn hp b tng c c ht ln nht ca ct liu ti 40mm
Thng kim loi hnh tr dung tch 15 lt c ng knh trong v chiu cao bng
267mm th hn hp b tng c c ht ln nht ca ct liu ti 70-100mm.
c. Tnh kt qa v lp bng kt qu th nghim:
Khi lng th tch ca hn hp b tng (kg/m3) tnh theo cng thc:
vh =
m m1
(kg/m3)
V kh
Trong :
m - Khi lng khun (thng) cha y hn hp b tng (ngang ming thng)
m cht, kg
m1 - Khi lng khun (thng) , kg
Vkh - Th tch ca khun hoc thng, m3.
25

S th
t
khun
Hng
dng Kch
thc
khun
(cm)
Th
tch
khun
(cm3)
Khi lng
Khi
khun khi
lng
c
khun
HHBT
khi cha
c HHBT c m
cht (kg)
(kg)
Khi
lng
HHBT
trong
khun
(kg)
Khi
lng th
tch ca
HHBT
trong tng
khun
(kg/lt)
Bng 4-2
Khi
lng th
tch trung
bnh ca
HHBT
(kg/lt)
1
2
3
Khi lng th tch trung bnh ca hn hp b tng:
(kg/lt)
4.2.3. Bo dng cc mu b tng (TCVN 3105:1993):

- Cc mu dng kim tra cht lng b tng sau khi c c ph m trong
khun nhit phng cho ti khi tho khun ri c bo dng tip trong phng
dng h tiu chun c nhit 2720C, m 95100% cho n ngy th mu.
- Thi hn gi mu trong khun l 1624 gi i vi mc b tng 100 tr ln, 2
hoc 3 ngy m i vi mc b tng c ph gia chm ng rn hoc mc 75 tr xung.
- Tt c cc vin mu c ghi r k hiu mt khng trc tip cht ti.
4.2.4. Xc nh khi lng th tch ca b tng sau khi bo dng:
a. Thit b th:
- Cn
- Thc o
b.Tin hnh th:
+Xc nh khi lng ca mu:
- Cn tng vin mu chnh xc ti 0,2%.
Khi lng th tch b tng yu cu th trng thi no th phi cn cc vin mu
chun b trng thi .
+Xc nh th tch ca mu:
o kch thc tng vin ri xc nh th tch.
c.Tnh kt qu v lp bng kt qu th nghim:
Khi lng th tch ca tng mu c tnh theo cng thc:
m
V =
( g/cm 3 , kg/m 3 ,T/m 3 )
VV
Trong :
m - Khi lng ca mu trng thi cn th, (g);
Vv - Th tch ca mu, (cm3).
Khi lng th tch ca b tng c tnh bng kg/m3 chnh xc ti 10kg/m3 l
trung bnh s hc ca ba kt qu th trn ba vin trong cng mt t mu.
26
S th
t
khun
1
2
3
Hng dng Kch thc

mu (cm)
Th tch
mu
(cm3)
Khi
lng
mu (g)
Khi lng th
tch ca b tng
(g/cm3)
Bng 4-3
Khi lng th tch
trung bnh ca b
tng (g/cm3)
Khi lng th tch trung bnh ca b tng: ...........(g/cm3)

4.2.5. Xc nh cng chu nn ca b tng sau khi bo dng bng phng
php ph hy mu:
a. Thit b th:
- My nn
- Thc l kim loi
b.Chun b th:
- Chun b mu th nn theo nhm mu. Mi nhm gm 3 mu
- Chn hai mt chu nn ca cc mu th.
c.Tin hnh th:
+Xc nh din tch chu lc ca mu:
- o chnh xc ti 1mm cc cp cnh song song ca hai mt chu nn (i vi mu
lp phng) cc cp ng knh vung gc vi nhau tng i mt trn tng mt chu nn
(i vi mu tr)
- Xc nh din tch hai mt chu nn trn v di theo cc gi tr trung bnh ca cc
cp cnh hoc ca cc cp ng knh o. Din tch chu lc ca mu khi chnh l
trung bnh s hc din tch ca hai mt.
+Xc nh ti trng ph hoi mu:
- t mu vo my nn sao cho mt mt chu nn chn nm ng tm tht di
ca my.
- Vn hnh my nh nhng cho mt trn ca my tip cn vi tht trn ca my.
- Tng ti lin tc vi tc khng i v bng 64 daN/cm2.giy cho ti khi mu b
ph hoi (Dng tc gia ti nh i vi b tng c cng thp, tc gia ti ln i
vi b tng c cng cao). Lc ti a t c l gi tr ti trng ph hoi mu.
d. Tnh kt qu v lp bng kt qu th nghim::
+ Tnh cng nn tng mu b tng (Rn):
Cng nn tng mu b tng c tnh bng (daN/cm2) theo cng thc:
Rn = k .
Pn
(daN / cm 2 )
Fn
Trong :
Pn- Ti trng ph hoi mu, (daN);
Fn- Din tch chu lc nn ca mu, (cm2);
k - H s tnh i kt qu th nn cc mu b tng kch thc khc chun v
cng ca mu kch thc 150x150x150mm.
Gi tr k ly theo bng 4-4.
27
Hnh dng v kch thc ca mu (mm)

Mu lp phng
100x100x100
150x150x150
Mu tr
150x300
200x400
Bng 4-4
H s tnh i k
0,91
1,00
1,20
1,24
+ Tnh cng chu nn chung ca ca nhm mu b tng:

Tnh cng chu nn chung ca ca nhm mu b tng theo trnh t sau:
- So snh cc gi tr cng nn ln nht v nh nht vi cng nn ca vin
mu trung bnh.
- Nu c hai gi tr u khng lch qu 15 % so vi cng nn ca vin mu
trung bnh th cng nn ca b tng c tnh bng trung bnh s hc ca ba kt qu
th trn ba vin mu.
- Nu mt trong hai gi tr lch qu 15% so vi cng nn ca vin mu trung
bnh th b c hai kt qu ln nht v nh nht. Khi cng nn ca b tng l cng
nn ca mt vin mu cn li.
- Nu t mu b tng ch c hai vin th cng nn ca b tng c tnh bng
trung bnh s hc kt qu th ca hai vin mu .
Bng 4-5
Cng
Lc nn ph
Din tch
Hnh dng,
Cng chu
chi nn
hoi mu
chu nn
Mu s Kch thc
nn trung bnh
2
2
(daN/cm)
(daN)
(cm )
(daN/cm)2
mu (cm)
1
2
3
Cng chu nn trung bnh ca b tng tui chun Rn=
daN/cm2:
4.2.6. Xc nh cng chu nn ca b tng bng phng php khng ph

hy:
Xc nh cng chu nn ca b tng nng bng phng php khng ph hoi s
dng kt hp my o siu m v sng bt ny (TCXD 171:1989)
a. Thit b o:
+ Thit b s dng xc nh vn tc siu m (v)
Vn tc siu m (v) c xc nh theo cng thc:
l
v = .10 3 (m / s )
t
Trong :
l - Khong cch truyn xung siu m hay khong cch gia hai u thu v
pht ca my (mm);
t - Thi gian truyn ca xung siu m (s).
Nh vy, xc nh vn tc siu m (v), cn tin hnh o hai i lng l khong
cch truyn xung siu m (l) v thi gian truyn xung siu m (t)
- o khong cch truyn xung siu m (l) bng cc dng c o chiu di. Sai s o
khng vt qu 0,5% di cn o.
28
- o thi gian truyn xung siu m (t) bng my o siu m

Nhng my o siu m s dng xc nh vn tc siu m l nhng thit b
chuyn dng c qui nh trong tiu chun TCXD 14:84. My o siu m phi c
kim tra trc khi s dng bng mt h thng mu chun. Nhng nguyn tc v s dng,
bo dng, kim tra v hiu chnh my phi tun theo TCXD 14:84. Khi o thi gian
truyn xung siu m (t), sai s o c tr s khng vt qu gi tr tnh theo cng thc:
= 0,01t + 0,1( s )
Trong :
T - Thi gian truyn ca xung siu m (s).
+Thit b s dng xc nh cng b mt ca b tng
Thit b s dng xc nh cng b mt ca b tng l sng th b tng loi bt
ny thng dng (N) vi nng lng va p t 0,225-3 KGm.
Sng phi c kim tra trn e chun trc khi s dng v phi m bo c
nhng tnh nng ghi trong catal ca my. Nhng nguyn tc v s dng, bo qun,
kim tra v hiu chnh sng phi tun theo tiu chun TCXD 03:1985.
b. Phng php o:
B mt b tng cn th phi phng, nhn, khng t, khng c khuyt tt, nt r.
Nu vng s kim tra trn b mt b tng c lp va trt hoc lp trang tr th
trc khi o cc lp phi p b.
Vng s kim tra phi c mi phng.
Vng kim tra trn b mt b tng phi c din tch khng nh hn 400cm2. Trong
mi vng, tin hnh o t nht 4 im siu m v 10 im bng sng, theo th t o siu
m trc, o bng sng sau. Nn trnh o theo phng b tng.
Cng tc chun b v tin hnh o siu m phi tun theo TCXD 84:14.
Vn tc siu m ca mt vng ( Vi ) l gi tr trung bnh ca vn tc siu m ti cc
im o trong vng (Vi).
Thi gian truyn ca xung siu m ti mt im o trong vng so vi gi tr trung
bnh khng c vt qu 0,5 %. Nhng im o khng tha mn iu kin ny phi
loi b trc khi tnh vn tc siu m trung bnh ca vng th.
Cng tc chun b v tin hnh o bng sng ny b tng loi bt ny phi tun theo
TCXD 03:1985. Khi th nghim, trc ca sng phi nm theo phng ngang (gc =0o)
v vung gc vi b mt cu kin. Nu phng ca sng to vi phng ngang mt gc
th tr s bc ny o c trn sng phi hiu chnh theo cng thc:
n = nt + n
Trong :
n- Tr s bt ny ca im kim tra;
nt- Tr s bt ny o c trn sng;
n- H s hiu chnh ph thuc vo gc ly theo catal ca sng (k hiu
ca gc ly theo biu dn trn sng) hoc ly theo bng 4-6
Bng 4-6
Tr s bt ny o
H s hiu chnh tr s bt ny n
o
c trn sng
=+45o
= 45o
=-90o
=+90
+3,5
+2,5
10
+3,5
+2,5
-3,5
-5,5
20
+3,5
+2,0
-3,0
-5,0
30
+2,5
+2,0
-2,5
-4,0
40
29
Tr s bt ny ca mt vng kim tra ( n i ) l gi tr trung bnh ca cc im o

trong vng (ni) sau khi loi b nhng im c gi tr chnh lch qu 4 vch so vi gi
tr trung bnh ca tt c cc im o trong vng th nghim.
Kt qu o bng my siu m v sng c ghi bng 4-7.
Bng 4-7
o bng my o siu m
o bng sng
Th t vng
R(daN/cm2)
kim tra
Vi
li
ti
vi
ni
ni
c. Trnh t xc nh v tnh kt qu:
Xc nh cng ca cu kin v kt cu b tng c tin hnh theo 5 bc sau
y :
- Bc 1: Xem xt b mt ca cu kin, kt cu pht hin cc khuyt tt (nt, r,
tr ct thp) ca b tng.
- Bc 2: Xc nh nhng s liu k thut c lin quan n thnh phn b tng
dng ch to cu kin, kt cu xy dng: Loi xi mng, hm lng xi mng (kg/m3),
loi ct liu ln v ng knh ln nht ca ct liu (Dmax).
- Bc 3: Lp phng n th nghim, chn s lng cu kin, kt cu cn kim tra
v s vng cn kim tra trn cu kin v kt cu theo TCXD 03:1985.
- Bc 4: Chun b tin hnh o bng my o siu m v sng bt ny.
- Bc 5: Tnh ton cng b tng t cc s liu o.
Cng nn ca cu kin, kt cu b tng (R) l gi tr trung bnh ca cng
b tng v vng kim tra v c tnh theo cng thc:
k
R=
R
i =1
(daN / cm 2 )
k
Trong :
k- S vng kim tra trn cu kin, kt cu;
Ri- Cng nn ca vng kim tra th i.
Ri c xc nh theo cng thc:
Ri = Ro.Co (daN/cm2)
Ro- Cng nn ca vng kim tra th i tng ng vi vn tc siu m Vi v
tr s bt ny n i o c trong vng , Ro c xc nh bng bng 4-12
Co- H s nh hng dng xt n s khc nhau gia thnh phn b tng
vng th v b tng tiu chun. Co c xc nh theo cng thc:
Co = C1.C2.C3.C4
C1 - H s nh hng ca mc xi mng s dng ch to cu kin, kt cu xy
dng, ly theo bng 4-8
C2 - H s nh hng ca hm lng xi mng s dng cho 1m3 b tng ly theo
bng 4-9
C3 - H s nh hng ca ct liu ln s dng ch to cu kin kt cu xy
dng, ly theo bng 4-10
C4 - H s nh hng ca ng knh ln nht (Dmax) ca ct liu ln s dng
ch to cu kin, kt cu xy dng, ly theo bng 4-11.
Bng 4-8
Mc xi mng
H s nh hng ca loi mc xi mng, C1
PC30
PC40
1,00
1,04
30
Hm lng xi mng (kg/m )

250
300
350
400
450
Bng 4-9
H s nh hng ca hm lng xi mng, C2
0,88
0,94
1,0
1,06
1,12
Bng 4-10
Loi ct liu ln
dm
Si
H s nh hng ca ct liu ln, C3

v 4400 (m/s)
v > 4400 (m/s)
1,00
1,00
1,41
1,38
Bng 4 -11
H s nh hng ca ng knh ln
nht ca ct liu, C4
1,03
1,00
0,98
ng knh ln nht ca ct liu Dmax,

(mm)
20
40
70
Sau khi xc nh c cc gi tr v tc truyn sng siu m v tr s bt ny ta s

dng bng tra xc nh cng b tng (bng 4-12).
Bng tra xc nh cng b tng tiu chun (daN/cm2) theo phng php khng
ph hoi s dng kt hp siu m v sng bt ny.
Bng 4 -12
2
Vn
Cung (daN/cm ) tng ng vi s vch
tc
18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35
m/s
3500
100 106 110
3550
102 107 112 117 122
3600
103 108 114 120 126 132
3650
100 105 110 116 122 128 134 141 147
3700
101 107 112 117 124 130 136 143 150 157 163
3750
108 113 121 126 132 130 146 152 160 167 174 138
3800 108 114 120 127 133 140 147 155 162 170 178 186 194 202
3850 118 122 128 135 142 150 157 165 172 180 189 198 206 214
3900 122 130 137 143 149 158 167 175 184 192 200 209 217 224 232
3950 130 137 145 152 160 169 177 186 195 204 212 220 228 237 247 254
4000 138 146 153 162 170 180 189 198 207 214 222 280 240 248 259 270 282
4050
155 163 172 181 197 200 208 217 225 233 245 251 263 276 267 288
4100
173 183 192 202 210 218 227 236 245 255 268 270 280 302 315 329
4150
193 203 212 220 228 238 247 258 270 282 294 307 321 332 350
4200
212 219 230 240 249 260 272 286 297 310 324 328
4250
231 239 250 262 276 287 300 312 327 341
4300
251 263 277 290 301 317 330 347
4350
264 277 290 303 318 332 350
4400
291 305 320 333 352
4450
320 336 353
31

Vng kim
tra s
Vn tc trung bnh ca
.. im o trn vng
V(m/s)
Tr s bt ny trung
bnh ca im o
trn vng (n)
Bng 4 -13
Cng chu nn ca
vng o (daNcm2)
Cng chu nn trung bnh ca kt cu b tng:.daN/cm2

Bi 5
XC NH CC CH TIU C L CA NHA NG C
5.1. Khi nim, phn loi, ng dng ca nha ng c:
5.1.1. Khi nim:
Nha ng c dng cho ng b l sn phm thu c t cng ngh lc du m;
bao gm cc hp cht hydrocacbon cao phn t nh: CnH2n+2, CnH2n, hydrocacbon thm
mch vng (CnH2n- 6) v mt s d vng c cha oxy, nit v lu hunh; trng thi t
nhin, c dng c qunh, mu en.
Nha ng c khng thm
nc nhng c th ha tan c trong
benzen (C6H6), cloruafooc (CHCl3),
disulfua cacbon (CS2) v mt s dung
mi hu c khc.
Nha ng c khi c un
nng ti nhit thch hp (1630C) v
c phi trn cng cc vt liu ,
ct, si theo t l thch hp th s to
thnh b tng nha ng.
Nha ng c khi c phi
trn theo t l thch hp vi du ha,
diezel s to thnh nha ng lng v
khi phi trn vi cc cht to nh v
Hnh 5-1: Kho cha nha dng x
nc s to thnh nh tng nha
ng.
Nha ng c gm hai loi:
+ Nha ng c Bitum: l loi nha ng c c ngun gc du ha .
+ Nha ng c Hc n: l loi nha ng c c ngun gc than
5.1.2. Phn loi nha ng c Bitum:
32
Nha ng c Bitum l loi thng c s dng ph bin, loi ny gm c

nha ng c ngui (phuy) v nha ng c nng (dng x).
Nha ng c ngui (phuy) c cha trong thng phuy, trong bao polymer
nhit mi trng. Khi s dng phi un nng chy tr v trng thi lng sau ly
ra khi phuy v a vo trm trn b tng asphalt.
Vi c s vt cht cn nhiu hn ch v iu kin thi cng ng qui m nh v
va, nha ng phuy c nhiu u im: chi ph thit b ban u khng ln; thun tin
trong vic chuyn ch, c th cung cp cho cc cng trnh t thnh ph n cc vng su,
vng xa bng phng tin a dng nh xe la, tu thu, t; cc nh thi cng c th tn
tr trong thi gian di m cht lng nha ng vn m bo...
Qu trnh thi cng nha ng phuy bt u bng vic c v phuy, sau phuy
c cho vo l t trc tip (b th) nung nng chy nha, t nha ng c bm
qua cc b cha gia nhit gin tip (b tinh) nng nhit v em trn vi hn hp vt
liu khc nhit khong 162 C to ra sn phm b tng nha ng. Khi lng du
FO t nng nha t nhit bnh thng (25C) ln nhit cn thit l rt ln, trung
bnh t 2,2- 2,4 lt/tn. Hao ht bm dnh nha trong cc v phuy khong 0,2%, iu ny
lm cho gi thnh sn phm b tng nha tng cao.
Nha ng c nng c gia nhit nhit 120oC n 145oC, c vn chuyn
di dng x (lng). Nha ng c nng, dng x nhit 120oC n 145oC c
bo qun trong sut qu trnh tn cha ti kho (hnh 5-1). Nha ng lun c t
nng chy nh cc thit b gia nhit.
Vic cung cp nha ng nng cho cc trm trn b tng nha v cn bn khc
phc c cc nhc im ca nha ng phuy trn nhiu phng din: kinh t, k
thut, mi trng, l c s cho vic nng cao nng sut sn xut b tng nha v cho
an ton lao ng cao. Vi nhiu li th, cng ngh cung cp nha ng nng ang tng
bc khng nh tnh u vit ca n
5.1.3. ng dng ca nha ng c:
ng dng chnh ca nha ng c l sn
xut b tng nha ng, nha ng lng v nh
tng nha ng phc v thi cng ng b v
cc cng trnh giao thng .
Ngoi ra nha ng c cn c th s dng
lm vt liu x l b mt, chng thm hoc gn kt
cc vn p trong cng nghip xy dng.
5.2 Cc ch tiu c l ch yu ca nha
ng c:
5.2.1. Tnh qunh:
nh gi qunh ca CKDHC ngi ta
dng ch tiu cm su ca kim c khi lng
100g, ng knh 1 mm vo CKDHC nhit
25oC trong 5 giy (hnh 5-2). kim ln k hiu l
P, o bng , 1 bng 0,1 mm
Tr s kim ln P cng nh th qunh ca
CKDHC cng cao
Hnh 5-2: Dng c o qunh

1.ng h o; 2.Kim; 3.Vt;
4.u kim; 5.Mu nha; 6.Nc
5.2.2. Tnh do:

Tnh do c trng cho kh nng bin dng ca CKDHC di tc dng ca ngoi
lc.
33
Hnh 5-3: Dng c o ko di

1. Thc o; 2,3.Mu ko; 4. Vt c dnh;
Tnh do ca CKDHC c nh gi bng ko di (L, cm), xc nh bng dng

c o di (hnh 5-3), nhit th nghim tnh do ca CKDHC l 25oC, khi th
nghim xc nh tnh do ca CKDHC th tc ko l 5cm/pht.
5.2.3. Tnh n nh nhit:
Khi nhit thay i, tnh qunh, tnh do ca
CKDHC thay i, s thay i cng nh th
CKDHC c tnh n nh nhit cng cao.
Nu Tm ,Tc ln lt l nhit ha mm v
nhit ha cng ca CKDHC th khong bin i
nhit T c trng cho tnh n nh nhit c
xc nh bng cng thc:
T = Tm - T c
Nhit ha mm ca CKDHC c xc nh
bng dng c vng v bi (hnh 5-4)
xc nh nhit ha mm ta un nng
bnh cha cht lng vi tc 5oC/pht cho
CKDHC b nng chy lng ra, khi s c hin
tng vin bi cng bi tum ri xung
Nhit cht lng trong bnh ng vi lc vin
bi tip xc vi bn di ca gi trong dng c
Hnh 5-4: Dng c vng v hn bi
th ngjhim c xem l nhit ha mm ca 1.Vin bi; 2.Vng; 3. Gi trn; 4. Gi di.
CKDHC.
Nhit ha cng ca CKDHC c th xc nh bng dng c o kim ln (P, ).
Nhit ha cng l nhit ng vi kim ln bng 1 .
5.2.4. Tnh n nh khi un nng:
Khi dng CKDHC ngi ta thng phi un nng ln n
nhit 160oC trong thi gian kh di, do cc thnh phn
nh c th bc hi, lm thay i tnh cht ca CKDHC. Sau khi
tin hnh th nghim xc nh tnh n nh khi un nng th cc
loi bi tum du m dng qunh c hao ht khi lng phi
1,0%, ng thi s thay i kim ln v thay i ko di,
nhng phi 40% so vi tr s ban u.
5.2.5. Nhit bt la v nhit bc chy:
Trong qu trnh un nng mu nha, thi im nhit
ca mu nha t 150oC th bt u h que la trn mt nha,
khi thy c ngn la xanh trn mt mu ri tt ngay th l
nhit bt la (hnh 5-5), cn khi ngn la lan khp din tch
34
Hnh 5-5: Dng c xc nh

nhit bc chy
1.Nhit k;2. Nha; 3. Ct
mt CKDHC th nhit c xem l nhit bc chy.

Nhit bc chy ca CKDHC thng 200oC.
5.2.6. Tnh bm dnh:
Lin kt ca CKDHC vi vt liu khong ph thuc ch yu vo thnh phn ca
CKDHC v tnh cht ca vt liu khong. nh gi bn ca mng CKDHC ta
nhng mu hoa bao bc lp mng CKDHC trong nc si. lin kt ca
CKDHC vi b mt hoa l tt nu sau khi th nghim c hn 2/3 b mt ca ht hoa
vn c CKDHC bao bc
5.3. Yu cu k thut ca nha ng c theo 22TCN 279:2001
Cht lng ca nha ng c dng trong xy dng ng b c quy nh nh
gi theo 10 ch tiu k thut tng ng vi 5 mc ca nha ng (bng 5-1).
Mc ca nha ng c c quy nh theo cp kim ln ca nha ng, trong
tiu chun ny cp 5 mc nha ng c tng ng vi 5 cp kim ln l: 40/60;
60/70; 70/100; 100/150; 150/250.
Tiu chun k thut vt liu nha ng c dng cho ng b
Bng 5-1
Cc ch tiu
n v
Tr s tiu chun theo cp kim ln (mc)

40/60
60/70 70/100 100/150 150/250
kim ln 25oC
0,1mm
4060
ko di 25oC
cm
Nhit ho mm
(phng php vng v bi)
Nhit bt la
STT
6
7
Lng tn tht sau khi

un nng 163oC trong 5
gi
T l kim ln ca
nha ng sau khi un
nng 163oC trong 5 gi
so vi kim ln 25oC
Lng ho tan trong
Trichloroethylene
6070 70100 100150 150250

Min.100
4958
4655
4351
3947
Min.230
3543
Min.220
Max.0,5
Max.0,8
Min.80 Min.75 Min.70
Min.99
Khi lng ring 25oC
g/cm3
1,01,05
dnh bm i vi
Cp
Min.cp 3
10
Hm lng Paraphin
Max.2,2
Min.65
Min.60
5.4. Phm vi s dng ca cc loi mc nha ng c:

Tham kho vic la chn mc nha ng cho mc ch lm ng t-sn bay
theo bng 5-2:
35
Bng 5-2
STT
Mc ch s dng
40/60
Mc nha ng
60/70 70/100 100/150
B tng nha ri nng

- Lp trn
+
+
(+)
- Lp di
(+)
+
+
(+)
2
B tng nha ri m
(+)
3
Mt ng thm nhp nha
+
+
4
Mng ng thm nhp nha
+
+
(+)
5
Mt ng lng nha
+
+
6
Mt ng trn nha
+
+
7
Mng ng trn nha
+
+
(+)
8
B tng nha c
-9
Sn xut nh tng
+
+
(+)
10 Ch to Mastic chn khe
+
(+)
(+)
11 Qut lp dnh bm (c pha thm
+
+
+
du vo nha ng c)
GHI CH: K hiu: + Thch hp (+) t thch hp - Khng thch hp
150/250
+
(+)
(+)
5.5. Xc nh cc ch tiu c l ca nha ng:

5.5.1. Xc nh kim ln ca nha nhit 25oC:
a. Thit b th nghim:
- My o kim ln vi kim tiu chun nng 100g (hnh 5-2)
- Cc kim loi ch to mu
- ng h bm giy chnh xc 0,1 giy
- Nhit k c chnh xc 0,1oC
- Thng lm lnh c dung tch ti thiu 10 lt
b. Trnh t th nghim:
- un lng nha (< 90oC khng qu 30 pht) vo cc ng mu
- ngui trong khng kh t 1,5 n 2 gi
- Ngm cc mu trong nc 25oC t 1,5 n 2 gi, mt mu phi ngp di mt
nc t nht l 20mm
- iu chnh my o kim ln cho bng phng, t cc ng mu vo my.
- H kim xuyn st mt mu, iu chnh ng h v 0
- n nt kim ri t do vo mu nha v c kt qu sau 5 giy (tnh t lc n
nt)
- Lau sch mi kim bng vi mm, thm m du ho v li tip tc lm nh trn ti
cc im th nghim khc cch nhau t nht l 10mm
- Xuyn mu ti 3 v tr khc nhau trn cng mt mu th
c. Tnh ton kt qu:
L tr s trung bnh ca cc kt qu c c trong 3 ln o i vi cng mt mu
th, tnh theo n v 1/10mm
d. Ch :
- Khi khng c qui nh th nhit , ti trng v thi gian c hiu l 25oC; 100 g
v 5s
- Tin hnh t nht 3 ln xc nh ti cc im trn b mt mu, cc im ny cch
thnh ca cc ng mu khng t hn 10mm v cch nhau cng khng t hn 10mm
- Nhit k, ng h bm giy phi t chnh xc (0,1oC, 0,1s)
36
5.5.2. Th nghim xc nh ko di nhit 25oC:

a. Thit b th nghim:
- My ko bitum (hnh 5-3)
- 03 Khun kim loi ch to mu
- Nhit k 50oC c chnh xc 0,1oC
- Dao ct gt mu
- Bp un mu (du, ga)
b. Chun b mu:
- Qut du chng dnh vo khun, ch qut cc phn tip gip gia khun vi nhau
m khng qut phn tip gip gia khun vi nha;
- un lng nha nhit <50oC khng qu 30 pht, sau nha vo y
khun
- ngui nhit phng th nghim t nht l 30 pht, ri dng dao h nng gt
phng mt nha khun
- Ngm mu trong nc c nhit 25oC 0,1oC t 85 n 90 pht
c. Trnh t th nghim:
- Lp mu vo my ko
- Bt my ko mu n khi t vi tc 50mm/pht, ghi li gi tr dn di
- Cho thm mui hoc r vo my ko mu nu mu b chm hoc ni
d. Tnh ton kt qu:
L tr s trung bnh cng ca cc kt qu c c sau 3 ln th nghim i vi 3
mu th, tnh theo (cm);
e. Ch :
- Nc phi t nhit 25 0,1oC
- Nhit ca nc phi ng qui nh trong sut thi gian th nghim
- Tc ko mu phi chnh xc
- Sai s gia cc ln th nghim khng vt qu 10%
- Mu nha c trng lng rng <1 th pha thm ru vo nc
- Mu nha c trng lng rng >1 th pha thm mui vo nc
- Vic pha ch sao cho trng lng ring ca nc bng trng lng ring ca nha
5.5.3. Xc nh nhit ho mm ca nha:
a. Thit b th nghim:
- 02 khun to mu
- 02 vin bi trn, nhn c ng knh 9,5 0,03mm v khi lng 3,5 0,05g
- Khung treo t khun mu v bi (hnh 5-4)
- Bnh thu tinh hoc cc m 1000ml
- Thit b o im ho mm
- Nhit k thu ngn 200 oC c chnh xc 0,5oC
- Dao ct, gt mu
- Bp un (ga, du, in)
b. Trnh t th nghim:
- Qut du chng dnh vo khun, t ln bn y bi va-d-lin
- un lng nha khng qu im ho mm 50oC trong thi gian khng qu 30 pht
y 02 khun;
- ngui trong khng kh t 1,5 n 2 gi, dng dao nng gt phng mt;
- Lp khun mu vng dn hng bi thp v nhit k vo gi treo;
37
- Ngm gi treo vo bnh cha dung dch, mt trn khun mu cch mt dung dch
50mm, mt di gi treo cch y 5,08mm. t nhit k c bu thu ngn ngang y
vng mu;
- Duy tr nhit h thng l 5oC trong 15 pht, dng kp a vin bi thp vo pha
trn mu, a bnh ln bp, u chnh la tc tng nhit l 50,5oC trong mi pht;
- Ghi li nhit ti thi im 2 vin bi ri chm y gi treo;
- Nu mu nha c nhit ho mm vt qu 80oC th phi lm li th nghim
bng cch dng glyxrin 32oC thay cho nc lc 50oC, trnh t cng tng t nh khi
dng nc lc.
c. Tnh ton kt qu:
- Nhit ho mm l tr s trung bnh cng ca nhit quan st c khi 2 vin
bi ln lt ri khi 2 khun mu lp trn gi treo.
d. Ch :
- Nhit k phi t chnh xc 0,5oC
- Sai s v nhit khi 2 vin bi ri trong th nghim khng vt qu 0,5oC
5.5.4.Xc nh lng tn tht sau khi un nng ca nha trong 5 gi 163 oC:
a. Thit b th nghim:
- T sy xoay vng
- Cn k thut c chnh xc 0,01g
- Cc cc kim loi ng mu
- Cc dng c un nha
b. Chun b mu:
- Sy tht kh cc ng mu, ngui n nhit phng th nghim ri em cn
khi lng cc mu vi chnh xc 0,01g
- un nng chy nha, khong 50g mu nha vo cc mu, ngui n nhit
phng th nghim ri em cn khi lng cc v mu chnh xc n 0,01g.
c. Trnh t th nghim:
- Bt t sy v nng t t nhit vi tc tng nhit l 10oC trong 1 pht. Khi
nhit n 163oC, a cc mu t ln trn gi xoay, bt gi xoay 56 vng/ pht
- Sau 5 gi ly mu ra ngui n nhit phng th nghim ri cn li khi
lng vi chnh xc 0,01g, trong qu trnh th nghim nhit trong t sy khng
chnh qu 1oC.
d. Tnh ton kt qu v lp bng kt qu th nghim:
m m2
hao
H nung
= 1
.100(%)
m1
Trong :
hao
: lng tn tht (hao ht) sau khi un nng nha trong 5 gi 163oC
H nung
m1; m2: khi lng mu trc v sau khi nung 163oC trong 5 gi (g)
Kt qu th nghim l tr s trung bnh cng ca cc kt qu thu c sau 3 ln th
nghim vi cng 1 mu th. Lp bng kt qu th nghim theo mu bng 5-3.
Bng 5-3
Khi lng mu Lng tn tht sau khi un
Th t th
Khi lng mu
m m2
hao
sau khi nung
= 1
.100(%)
nng: H nung
nghim
trc khi nung m1(g)
m1
m2(g)
1
2
38
3
e. Ch :
Cc mu c du hiu si bt trong qu trnh th nghim (ln nc hoc tp cht)
phi c loi b.
5.5.5. Xc nh t l kim ln sau khi un nng nha trong 5 gi 163oC so
vi kim ln ban u:
T l kim ln sau khi un nng nha trong 5 gi 163 oC so vi kim ln ban
u c xc nh theo cng thc:
L L1
lun
K nung
= 2
.100(%)
L1
Trong :
lun
: t l kim ln sau khi un nng nha trong 5 gi 163oC so vi
K nung
kim ln ban u:
L1; L2: kim ln ca mu trc v sau khi nung 163oC trong 5 gi ()
Bng 5-4
T l kim ln sau khi
un nng
Th t th kim ln ca mu
kim ln ca mu
L L1
nghim
trc khi nung L1()
sau khi nung L2()
K lun = 2
.100(%)
nung
L1
1
2
3
5.5.6. Th nghim xc nh nhit bt la v nhit bc chy:
a. Thit b th nghim:
- Ga c vng t cc mu th nghim (hnh 5-5)
- Mt b cc mu ng mu gm 2 chic lng vo nhau qua mt lp ct m
gia
- Bp gia nhit (du, ga, in)
- ng h bm giy
b. Chun b mu:
- Ra sch v lau kh cc mu, t cc mu vo v tr, lp nhit k v tr ti tm
ca cc, y bu nhit k cch y cc 6 7mm
- mu nha ng un nng chy vo cc mu vi chiu cao thp hn ming
cc 9 10mm mu ngui v n nh nhit bnh thng 30 pht
c. Trnh t th nghim:
- Bt bp gia nhit t 5oC6oC/pht (thi gian u c th nhanh hn
14oC17oC/pht cho n khi nhit t 120oC.
- Khi nhit ca mu t 150oC bt u phng la hoc h que la trn mt mu
nha ng khng cao hn 2mm trn mp trn ca cc, tip tc lm nh vy c 20 giy/
1 ln n khi thy c ngn la xanh trn mt mu ri tt ngay th ghi li nhit bt la.
Tip tc th nghim n khi thy c ngn la xanh duy tr qu 5 giy ghi li nhit ti
thi im , l nhit bc chy. chnh xc ca kt qu n 2oC.
39
5.5.7. Xc nh khi lng th tch ca nha 25oC:

a. Thit b th nghim:
- Bnh o khi lng th tch
- Cn phn tch c chnh xc 0,01g
- B nc n nhit
- T sy
- Nhit k 100 oC c chnh xc 0,1oC
- Bnh n nhit
- Nc ct
b. Chun b mu:
- Lau sch v sy kh bnh o khi lng th tch nhit 50oC 60oC, ri em
cn khi lng bnh c nt;
- nc ct 25oC vo ngang vch nh mc ca bnh o khi lng th tch, y
nt v a bnh vo cc nc trong bn;
- Sau 30 pht ly bnh ra, lau kh bn ngoi v cn khi lng bnh c nc ct v
nt 25oC;
- ht nc ct ra v sy kh bnh tr li;
c. Trnh t th nghim:
- un nng chy nha, cn thn vo khong bnh t trng;
- y nt, cho bnh c cha nha vo cc nc, gi trong vng 40 pht nhit
o
25 C, ly ra lau sch v cn khi lng;
- thm nc ct vo bnh ngang vch nh mc, y nt, a vo cc nc n
nh nhit trong 30 pht;
- Ly bnh ra, lau sch v cn li khi lng c bnh, mu nha v nc ct cha
trong bnh
d. Tnh ton kt qu:
m 3 m1
vnhua =
( g / cm 3 )
(m2 + m3 ) (m1 + m4 )
Trong :
m1 : Khi lng ca bnh khng v nt (g)
m2: Khi lng ca bnh y nc ct v nt (g)
m3: Khi lng ca bnh c mu nha v nt (g)
m4: Khi lng ca bnh y mu nha, nc ct v nt (g)
Kt qu th nghim l tr s trung bnh cng ca cc kt qu thu c sau 3 ln th
nghim i vi cng 1 mu th, tnh chnh xc 0,01g/cm3
Bng 5-5
Th t th Khi lng Khi lng Khi lng Khi lng Khi lng
nghim
ca
bnh ca bnh y ca bnh c ca bnh y th tch ca
khng v nt nc ct v mu nha v mu nha, nha 25oC
m1 (g)
nt m2 (g)
nt m3 (g)
nc ct v vnhua
nt m4 (g)
(g/cm3)
1
2
3
40
5.5.8. Xc nh bm dnh ca nha vi dm:

a. Thit b th nghim:
- ng h bm giy
- Bp un
- Cc thu tinh 1000ml
- Nc ct
- Ch buc, gi treo mu
b. Chun b mu:
- Chn 10 vin 30 40mm, ra sch, sy kh n khi lng khng i
- Buc ch vo tng vin .
c. Trnh t th nghim:
- Sy n nhit lm vic trong 60 pht;
- un nha n nhit lm vic;
- Nhng tng vin vo nha trong 15 giy;
- Treo ln gi trong 15 pht;
- un si nc ct trong cc, nhng tng vin vo cc nc si trong 10 pht;
- Nhc cc vin ra, quan st v nh gi cp dnh bm.
Cp bm dnh c qui nh nh sau:
Cp 1(dnh bm rt km): mng nha bong ra khi vin v ln hon ton vo
nc, mt dm sch, ton b nha ni ln mt nc.
Cp 2 (dnh bm km): mng nha bong ra khi vin v ln vo nc, mt
khng dnh vi nha nhng nha cha ni ln mt nc.
Cp 3 (dnh bm trung bnh): c bit tng ch trn mt mng nha b bong nhng
ni chung b mt vn gi c mng nha.
Cp 4 (dnh bm tt): mng nha ln vo nc si khng ng k, dy mng ca
nha cn li trn mt khng u nhng khng l .
Cp 5 (dnh bm rt tt): mng nha cn li , bc ton b b mt vin .
d. nh gi kt qu:
- bm dnh ca nha vi dm l tr s trung bnh dnh bm ca 10 vin
c dng trong th nghim.
Bi 6
XC NH CC CH TIU C L CA B TNG NHA
6.1 Khi nim, phn loi, b tng nha (b tng asfalt):
6.1.1. Mt s khi nim:
Cht kt dnh asfalt (CKDA) l vt liu c ch to bng cch trn bitum vi cht
n khong (nh vi, lmit) nghin mn
Va asfalt l hn hp ca CKDA vi ct.Ton b l rng trong thnh phn ct ca
va asfalt c chn y bng CKDA vi mt lng d 10-15%
B tng asfalt l hn hp ca va asfalt vi ct liu ln ( dm)
6.1.2. Phn loi b tng asfalt ni chung (b tng nha):
a.Theo cng dng:
- B tng nha thy cng
- B tng nha ng
- B tng nha sn bay
- B tng nha nn nh cng nghip v nh kho
- B tng nha cho lp mi phng
b.Theo nhit thi cng:
- Hn hp b tng nha nng c ri v bt u lm c nhit 120oC
- Hn hp b tng nha m c ri v bt u lm c nhit 100oC
41
- Hn hp b tng nha lnh c ri v bt u lm c nhit 5oC

c.Theo c (hoc rng):
- B tng nha c: rng 3-6 %
- B tng nha rng: rng 6-10%
- B tng nha rt rng nu rng hn 10-18%.
6.1.3. Phn loi b tng nha nng:
B tng nha ri nng l loi ph bin nht trong xy dng ng hin nay.
a. Theo c ht ln nht danh nh ca cp phi :
- B tng nha ht ln: c ht ln nht (Dmax) : 31,5; 40
- B tng nha ht trung: c ht ln nht (Dmax) : 20; 25
- B tng nha ht nh: c ht ln nht (Dmax) : 10; 15
- B tng nha ct: 5
b.Theo rng cn d
- B tng nha cht (BTNC) c rng d t 3% n 6% th tch. Trong thnh
phn hn hp bt buc phi c bt khong.
- B tng nha rng (BTNR) c rng cn d t ln hn 6% n 10% th tch, v
ch dng lm lp di ca mt ng b tng nha 2 lp, hoc lm lp mng.
c. Theo cht lng ca vt liu khong ch to hn hp:
Theo cht lng ca vt liu khong ch to hn hp, b tng nha c phn ra
hai loi: loi I v loi II.
- B tng nha loi II ch c dng cho lp mt ca ng cp IV tr xung: hoc
dng cc lp di ca mt ng b tng 2 lp; hoc dng cho phn ng dnh cho xe
p, xe my, xe th s.
6.2. Cc ch tiu c l ch yu ca b tng nha ni chung:
6.2.1. rng ca ct liu khong cht trong b tng nha (% th tch):
rng ca ct liu khong cht trong b tng nha tnh theo cng thc:
rcl = (1
vcl
).100%
cl
Trong :
vcl : khi lng th tch cc ct liu c xc nh theo cng thc:
v cl =
thc:
vbt qo
qo qb
.100(%) ,
Vi:
vbt: khi lng th tch ca b tng nha
qo: hm lng vt liu khong trong b tng nha, tnh theo% khi lng hn hp
qb: hm lng bitum trong hn hp, tnh theo % khi lng vt liu khong
cl : khi lng ring ca cc ct liu trong b tng nha c xc nh theo cng
cl =
qcl1
cl1
100
( g / cm3 )
q
q
+ cl 2 + .... c ln
cl 3
c ln
Trong :
q1, q2 , q3qn: hm lng ca tng thnh phn ct liu (, ct, bt khong)
trong hn hp b tng nha tnh theo % khi lng hn hp
42
cl1 ; cl2 ;cl3cln : khi lng ring ca tng thnh phn ct liu (, ct, bt
khong) tnh bng (g/cm3 )
6.2.2. rng cn d ca b tng nha (% th tch):
rng cn d ca b tng nha c xc nh theo cng thc:
rbt = (1 vbt ).100%

bt
Trong :
rbt: rng ca b tng nha (%)
vbt ; bt
: khi lng th tch, khi lng ring ca b tng nha (sau khi
m cht)
6.2.3. ngm nc ca b tng nha ( ht nc bo ha theo % th tch):
ngm nc ca b tng nha c xc nh theo cng thc:
H vbt =
m3 mo
.100%
m1 m2
Trong :
Hvbt : bo ha nc theo th tch (%)
mo: khi lng ca mu kh (khng bo ho nc) c cn trong khng kh
(g)
m1 ; m2 : khi lng ca mu sau khi ngm vo nc 30 pht c cn trong
khng kh v cn trong nc(g)
m3: khi lng ca mu sau khi bo ho nc bng cch ngm trong chn
khng, c cn trong khng kh (g)
6.2.4. n th tch (h s trng n ca b tng nha sau khi bo ho nc):
n th tch hay h s trng n ca b tng nha, c xc nh theo cng
thc:
v
kno
=
(m3 m4 ) (m1 m2 )
.100%
m1 m2
Trong :
m1; m2 : khi lng ca mu sau khi ngm vo nc 30 pht, c cn trong
khng kh v cn trong nc (g)
m3; m4 : khi lng ca mu sau khi bo ho nc bng cch ngm trong
chn khng, c cn trong khng kh v cn trong nc (g)
6.2.5. Cng chu nn ca b tng nha (daN/cm2)
- Trc khi th nghim cn lu mu nhit quy nh (60 2oC hay 20 2oC) tu
theo yu cu th nghim, lu mu trong chu nc c dung tch t 38 lt (tu theo s
lng v kch thc mu) trong 1 gi nu mu thuc loi b tng nha nng v m hay
lu mu trong bnh n nh nhit bng khng kh c dung tch t 3 8 lt trong 2 gi
nu mu thuc loi b tng nha ngui.
- Khi th nghim v cng chu nn ti hn sau khi bo ho nc th tip tc t
cc mu cn trong khng kh v cn trong nc vo trong nc c nhit 60 2oC
hay 20 2oC trong vng 10 15pht v dng vi mm hoc giy thm lau kh mu trc
khi a ln my.
- Cng chu nn ca b tng nha c xc nh theo cng thc:
43
Rn =
Pn
(daN / cm 2 ; kG / cm 2 )
Fn
Trong :
Pn : Ti trng ph hoi mu khi th nghim mu nhit 20oC (daN hoc kG)
Fn : Din tch mt ct ngang ca mu (cm2 )
(Cc kt qu ca tng mu ny khng c chnh nhau qu 10%)
6.2.6. H s n nh nc (h s mm) ca b tng nha:
H s n nh nc (h s mm) ca b tng nha c xc nh theo cng thc:
K odn
R bh n 20
= kh
R n 20
Hay:
R bh n 20
K m = kh
R n 20
Trong :
Rbhn20 :Cng chu nn ca mu b tng nha 20oC sau khi mu bo
ho nc bng cch ngm trong chn khng.
Rkhn20 : Cng chu nn ca mu b tng nha 20oC khi mu kh.
6.2.7. H s n nh nc (h s mm) khi ngm nc trong 15 ngy m
Mu th nghim l mu bo ho nc trong chn khng sau li c ngm
tip trong nc c nhit 20 2oC trong 15 ngy m.
H s n nh nc (h s mm) khi ngm nc trong 15 ngy m ca b tng
nha c xc nh theo cng thc:
lau
odn
Rnbhlau
20
= kh
Rn 20
Trong :
o
Rnbhlau
20 :Cng chu nn ca b tng nha 20 C sau khi mu bo ho
nc lu (ngm trong chn khng sau ngm trong nc 15 ngy).
Rnkh20 : Cng chu nn ca b tng nha 20oC khi mu kh.
6.2.8. n th tch khi ngm nc trong 15 ngy m:
n th tch (h s trng n ca b tng nha sau khi bo ho nc lu) ca b
tng nha c xc nh theo cng thc:
vlau
=
k no
(m5 m6 ) (m1 m2 )
.100%
m1 m2
Trong :
m5; m6: khi lng ca mu sau khi bo ho nc (ngm trong chn khng) li
ngm tip vo nc 15 ngy m, c cn trong khng kh v cn trong nc
(g)
6.2.9. bn Marshall:
- bn Marshall (tnh bng daN) l ln ca lc khi ph hoi mu c kch thc
tiu chun (o trc tip trn ng h o lc my nn)
6.2.10. do Marshall:
44
- do Marshall (tnh bng
1
mm) l ln ca mu b dt li khi mu b ph
10
hoi (c trc tip trn ng h o bin dng lp trn thit b nn).

6.3. Cc yu cu k thut ch yu ca cc loi b tng nha ri nng
6.3.1. Cc yu cu k thut ch yu ca b tng nha nng cht (BTNC):
Phi tho mn cc yu cu quy nh bng 6-1 (theo 22TCN249:1998).
Yu cu v cc ch tiu c l ca b tng nha cht (BTNC)
Bng 6-1
Yu cu i vi b
Phng
TT
tng nha loi
php
Cc ch tiu
th nghim
I
II
a) Th nghim theo mu nn hnh tr
1
rng ct liu khong cht, % th tch
15-19
15-21
2
rng cn d, % th tch
3-6
3-6
3
ngm nc, % th tch
1,5-3,5
1,5-4,5
4
n, % th tch
0,5
1,0
Quy trnh
2
th nghim
5
Cng chu nn, daN/cm
oC
b tng
+) 20
35
25
oC
nha
+) 50
14
12
22 TCN
6
H s n nh nc
0,90
0,85
62-84
7
H s n nh nc, khi ngm nc trong 15
0,85
0,75
ngy m
8
n, % th tch, khi ngm nc trong 15
1,5
1,8
ngy m
b) Th nghim theo phng php Marshall (mu m 75 c mi mt)
1
n nh 60oC, kN
8,00
7,50
2
Ch s do quy c ng vi
S=
4,0
4,0
8kN, mm,
AASHTO3
Thng s Marshall
T245
- n nh, kN
2,0
1,8
hoc
- Ch s do quy c, mm
5,0
5,0
ASTM4
n nh cn li sau khi ngm mu 60oC,
D1 559-95
75
75
24h so vi n nh ban u, % ln hn
5
rng b tng nha
3-6
3-6
6
rng ct liu
14-18
14-20
6.3.2. Cc yu cu k thut ch yu ca b tng nha nng rng (BTNR):
Phi tho mn cc yu cu quy nh bng 6-2 .
Yu cu cc ch tiu c l ca hn hp b tng nha rng (BTNR)
45
TT
Cc ch tiu
1
2
3
4
5
rng ca ct liu khong cht, % th tch

rng cn d, % th tch
ngm nc, % th tch
n, % th tch
H s n nh nc
H s n nh nc, khi ngm nc trong 15
ngy m
Tr s quy
nh
24
>6 - 10
3-9
1,5
0,70
Bng 6-2
Phng php th
nghim
Quy trnh
th nghim
b tng nha
22TCN 62-84
0,6
6.4. Phng php ch to mu th nghim:

- Mun xc nh cc tnh cht c l ca hn hp b tng nha, phi m nn hn
hp trong 1 khun thp hnh tr rng to mu th nghim
- Mun xc nh c cht lng ca b tng nha ri mt ng, phi o
hoc khoan mu vi iu kin khng lm bin dng vt liu ly mu c nguyn
dng.
- Khi ch to mu bng my m nn hn hp b tng nha trong khun thp cn
m bo cho ti trng tc ng c vo c hai mt (m nn ln mt mt ca mu ri
ln ngc mu m nn tip ln mt cn li).
- Kch thc mu v khi lng b tng nha cn thit to mu ph thuc theo
loi th nghim cn thc hin phi m bo theo quy nh trong bng 6-3.
Bng 6-3
Kch thc (mm)
Khi lng b
Ch tiu
C ht ln nht ca
Mu th nghim
tng nha quy
th nghim
ct liu trong b tng
ng
Chiu cao nh cho 1 mu
nha
knh
220 - 240
50,5 1
50,5
5 (3)
- Cng chu nn (
trng thi kh v bo
ho), - bo ho nc
- Tnh n nh nc
625 - 680
71,5 1,5
71,5
20, 15, 10
- bn, chy theo
40, 25
101
101 2
1800 - 1950
phng php Marshall
20, 15, 10, 5, (3)
101,6
63,5 1
1100 - 1200
- Trc khi dng cc mu to sn theo phng php trn th nghim phi gi mu
nhit 202OC trong thi gian 12-42 gi
- Cc mu o hoc khoan mt ng mang v cn c x l chun b cho th
nghim nh sau:
- Trc ht cn lm sch mu, ri o chiu dy v ghi ln mu cc du hiu biu th
tnh ng nht ca cc thnh phn vt liu phn b trn mu v tnh trng dnh bm gia
cc lp quan st c. Sau chia cc mu o hoc khoan ny theo tng lp kt cu
vt liu tin hnh th nghim ring bit cho mi lp.
- T cc mu o ly ra 3 mu nguyn dng c khi lng t 200 400g, c dng gn
hnh vung hay ch nht vi mi cnh di 5 10cm xc nh khi lng th tch,
bo ho v tnh n nh nc.
- T cc mu khoan ly ra 3 mu nguyn dng xc nh khi lng th tch, bo
ho v tnh n nh nc v ly ra 3 mu nguyn dng na th nghim bn, chy
theo phng php Marshall.
46
- Trc khi th nghim, phi sy kh cc mu nguyn dng trong iu kin chn

khng nhit 35 40oC cho n khi khi lng mu khng i.
6.5. Phng php xc nh cc ch tiu c l ca b tng nha:
6.5.1. Xc nh rng ca ct liu khong cht trong b tng nha:
a. Cng thc tnh:
rng ca ct liu khong cht trong b tng nha c xc nh theo cng thc:
rcl = (1
vcl
).100%
cl
Trong :
vcl : khi lng th tch cc ct liu
cl : khi lng ring ca cc ct liu
b. Cch xc nh:
+ Cch xc nh khi lng th tch ca cc ct liu trong b tng nha:
Trn c s bit khi lng th tch ca b tng nha v bit cc hm lng ca
vt liu khong cht v bitum trong hn hp b tng nha,. khi lng th tch ca cc
ct liu vcl c xc nh theo cng thc:
v cl =
vbt qo
q o qb
( g / cm 3 )
Trong :
vbt: khi lng th tch ca b tng nha
qo: Hm lng vt liu khong trong b tng nha, tnh theo % khi lng
hn hp
qb: Hm lng bitum trong b tng nha, tnh theo % khi lng vt liu
khong
Bng 6-4
Hm lng vt liu Hm lng bitum Khi lng th Khi lng th tch ca
khong trong b trong b tng nha tch ca b tng cc ct liu trong b tng
tng nha qo(%)
qb(%)
nha vbt(g/cm3) nha
v cl =
vbt qo
q o qb
( g / cm 3 )
+ Cch xc nh khi lng ring ca cc ct liu trong b tng nha:

Trn c s bit khi lng ring ca tng thnh phn ct liu trong b tng nha
th khi lng ring trung bnh ca cc ct liu trong b tng nha, tnh chnh xc n
0,01g/cm3, c xc nh theo cng thc:
cl =
100
( g / cm 3 )
qc qd qbk
+
+
bk
Trong :
qc, qd, qbk: hm lng ca tng thnh phn ct liu (, ct, bt khong)
trong hn hp b tng nha tnh theo % khi lng hn hp
47
c ; d ;bk : khi lng ring ca tng thnh phn ct liu (, ct, bt khong
tnh bng (g/cm3 )
Sau khi xc nh c khi lng th tch v khi lng ring ca cc ct liu trong
b tng nha, ta tnh rng ca ct liu theo cng thc.
Bng 6-5
Khi lng ring ca cc ct liu
Ct
Bt khong
trong b tng nha
Hm lng
qc(%)
Hm lng
qd(%)
Hm lng
qbk (%)
Khi lng
ring c(g/cm3)
Khi lng
ring d(g/cm3)
Khi lng
ring bk
(g/cm3)
cl =
100
( g / cm 3 )
qc qd qbk
+
+
bk
6.5.2. Xc nh khi lng th tch ca b tng nha

a. Thit b th nghim:
- Cn k thut c chnh xc 0,01g, km theo cc ph kin cn trong nc
- Chu thu tinh c dung tch t 1 3 lt
- B n nhit
b. Trnh t th nghim:
- Trc khi th nghim phi c sn 3 mu trong khun, lu mu 20 2oC theo
quy nh. Ri lau nhn cho ht nhng ht ct, sn cn bm dnh vo mu
- em cn mu trong khng kh vi chnh xc 0,01g ri nhng mu vo trong
chu nc c nhit 20 2oC trong 30 pht. Ly mu ra khi chu nc, lau kh ri
cn trong khng kh. Sau em cn tip mu trong nc c nhit 20 2oC
c. Tnh ton kt qu:
- Khi lng th tch ca b tng nha tnh chnh xc n 0,01g/cm3 c xc nh
nh sau:
vbt =
mo . n
( g / cm 3 )
m1 m2
Trong :
mo: Khi lng mu cn c trong khng kh (g)
m1: Khi lng mu cn c trong khng kh sau khi nhng mu vo nc 30
pht (g)
m2: Khi lng mu cn trong nc sau khi nhng mu vo nc 30 pht
(g)
n: Khi lng ring ca nc ( ly bng 1g/cm3 )
Kt qu th nghim l tr s trung bnh ca cc kt qu trong 3 ln th nghim i
vi cng 1 loi mu th, chnh lch gia cc kt qu trong cc ln th nghim khng
c vt qu 0,02g/cm3
48
Th t
nghim
th Khi lng Khi lng

cn
mu
cn mu
c trong c trong
kh
khng
kh khng
sau
khi
mo(g)
nhng mu
vo nc 30
pht m1(g)
Bng 6-6
Khi lng Khi lng th tch ca
mu
cn b tng nha
trong nc
mo . n
3
sau khi vbt = m m ( g / cm )
1
2
nhng mu
vo nc 30
pht m2(g)
1
2
3
6.5.3 . Xc nh khi lng ring ca b tng nha
Xc nh khi lng ring ca b tng nha bng phng php t trng k.
a. Thit b th nghim:
- Bnh t trng c dung tch 250 hoc 500cm3
- Cn k thut c chnh xc 0,01g
- My ht chn khng
- Nhit k thu ngn bng thu tinh c chia n 1oC
- Chu ra mu
- ng nh git
- Nc ct
- Dung dch c ph gia thm t
b. Trnh t th nghim:
- p nh cc mu b tng nha (ly t mt ng, t my trn hay phng th
nghim khi cn xc nh thnh phn phi hp hp l ca vt liu) cho n kch c khng
ln hn 10cm ri cn 2 mu th nghim t 50 n 200g (tu theo kch c ln nht ca vt
liu khong cht) vi chnh xc n 0,01g. Trc khi cn cng phi p nh cc loi
ht ln ca mu n kch c gii hn nh trn.
- nc ct c ho thm cht ph gia thm t vo bnh o c lm sch v
kh n vch ngn c bnh v gi bnh nhit 20 2oC trong 30 pht. Sau nu
mc nc trong bnh thay i th iu chnh mc nc trong bnh cho n vch ngn v
cn li ln th hai khi lng bnh c cha nc.
- B mu hn hp b tng nha vo bnh o c lau sch v sy kh ri cho vo
bnh 0,4g (30 git) dung dch cht ph gia thm t c nng 50%. Sau , nc ct
c ho thm cht thm t (15g dung dch 50% cho 1 lt nc) n 1/3 dung tch bnh
cha mu. Lc nh bnh o ri t vo trong my ht chn khng c p sut cn li l
10mm thu ngn trong 1 gi. Ly bnh o ra thm nc ct v ho cht thm t cho
n vch ngn c bnh v gi bnh nhit 20 2oC trong 30 pht ri em cn li
khi lng bnh o c cha mu v nc
c. Tnh ton kt qu:
- Khi lng ring ca b tng nha, xc nh bng phng php t trng k, tnh
chnh xc n 0,01g/cm3 c xc nh nh sau:
bt =
mo . n
( g / cm 3 )
mo + m1 + m2
Trong :
bt: Khi lng ring ca b tng nha (g/cm3 )
mo: Khi lng mu th p nh (g)
49
m1: Khi lng bnh c cha nc n vch ngn c (g)

m2: Khi lng bnh c cha mu v nc n vch ngn c (g)
n: Khi lng ring ca nc ( ly bng 1g/cm3 )
Kt qu th nghim l tr s trung bnh ca cc kt qu ca 2 mu th, chnh lch
gia cc kt qu trong cc ln th nghim khng c vt qu 0,01g/cm3, nu vt qu
gii hn ny th phi lm li th nghim.
Bng 6-7
Th t th Khi lng Khi lng Khi lng Khi lng ring ca b tng
nghim
mu th bnh
c bnh
c nha
p
nh cha nc cha mu
mo . n
3
mo(g)
n
vch v nc n bt = m + m + m ( g / cm )
o
1
2
ngn c vch ngn
m1(g)
c m2(g)
1
2
d. Ch :
- Khi xc nh khi lng ring ca hn hp b tng nha theo phng php t
trng k, cn dng nc ct c cha cht ph gia thm t l mt cht c hot tnh b
mt nhm ci thin tnh thm t trn b mt ca c ct liu hn hp. Nhng cht ph gia
thm t thng l nhng cht c dng nho hay mm thuc loi panoa. Trong bc
u cht ph gia thm t c pha ch vi nc ct thnh dung dch c t l 1:1
6.5.4. Xc nh hm lng bitum trong hn hp b tng nha hay b tng nha
ly t mt ng bng phng php chit:
a. Thit b th nghim:
- Dng c xclet;
- ng ngng lnh nghch;
- ng n nh chn khng (t sy chn khng);
- Bp ct;
- Bp thu chng;
- Chn s;
- Giy lc;
- Bng;
- Cc dung mi: Clorofooc (ru 20% clorofooc 80%) ru benzon (ru 20%,
benzon 80%, tetracloruacacbon, sunfua cacbon, triclorua etylen,vv)
b. Trnh t th nghim:
- hn hp mu b tng nha (hay b tng nha c nghin nh ly t mt
ng v) vo mt v bao hnh tr lm bng 2 -3 lp giy lc sy kh v cn trc (k
c lng bn dng trong th nghim ) vi chnh xc 0,01g v t vo dng c xc lt.
dung mi vo bnh thu tinh ca dng c.
- t bao ng hn hp cn thit vo trong ng chit mc cao hn ming ng xi
phng ca ng chit 1 cm. Mi phn trn ca ng chit ngng lnh nghch v ni phn
di vi bnh thu tinh c cha dung mi.
- t nng bnh ng dung mi trn bp ci cho n nhit si ca dung mi. Hi
dung mi ngng t trong ng ngng lnh chy lin tc vo hn hp b tng nha ho
50
tan bitum v tch bitum ra khi hn hp, sau khi chy y ng chit, dung mi s chy
theo ng xi phng xung bnh thu tinh.
- Qu trnh tch bitum ko di cho n khi dung mi tch t trong ng chit bin
mu.
- Ly phn li ra khi ng chit v em sy kh trong t n nh nhit nhit
50600C cho n khi khi lng khng thay i.
c. Tnh ton kt qu:
- Khi so snh vi t l 100% l khi lng b tng nha th hm lng bitum trong
hn hp b tng nha hay btng nha ly t mt ng v, tnh chnh xc n 0,1%
c xc nh theo cng thc:
q=
m m1
.100(%)
g

Th t
nghim
Bng 6-8
th Khi lng Khi lng Khi lng Hm lng bitum trong
bnh
thy bnh khng b tng nha hn hp b tng nha
g(g)
tinh vi cn m1(g)
m m1
q=
.100(%)
bitum
g
m (g).
1
2
Cn khi so snh vi t l 100% l khi lng phn khong vt trong b tng nha
th li c xc nh theo cng thc:
q=
m m1
.100(%)
B (m m1 )
Trong :
g: khi lng hn hp b tng nha tnh theo (g)
m: khi lng bnh thy tinh vi cn bitum sau khi chng ct dung dch v sy
kh, tnh theo (g).
m1: khi lng bnh khng, tnh theo (g).
B: khi lng phn bi tum trong b tng nha.
Hm lng bitum l tr s trung bnh ca cc kt qu 2 ln th nghim ng thi vi
cng mt mu th. Sai s gia hai kt qu th nghim ny khng c vt qu 0,2%.
Bng 6-9
Th t th Khi lng Khi lng Khi lng Hm lng bitum trong hn
nghim
bnh
thy bnh khng phn bi tum hp b tng nha
tinh vi cn m1(g)
trong
b
m m1
q=
.100(%)
bitum
tng nha
B (m m1 )
B(g)
m (g).
1
2
Trong trng hp cc ht khong vt nh nht ca hn hp b tng nha lt qua
ng chit xung dung dch th cn phi cht cn thn dung dch ra khi bnh thy tinh ri
em ra sch phn cn cn li bng mt lng dung mi mi cho n khi bin mu.
51
Chuyn cht trong bnh thy tinh sang chn s cn trc khi lng. Cht cn thn
dung dch tha ri t nng nhit si ca dung mi lm bay hi dung mi cn ln
trong cn.
Khi lng cc ht nh lt qua giy lc c xc nh bng hiu s gia khi lng
chn s c cha cn vi khi lng chn khng. Khi lng cc ht nh ny phi c
cng thm vo khi lng phn khong vt cn li sau khi tch bitum.
Hm lng bitum trong hn hp b tng nha cng c th xc nh bng hiu s
gia khi lng mu th ca hn hp b tng nha vi khi lng phn khong vt cn
li sau khi tch bitum ra khi b tng nha.
i vi trng hp bitum c pha long bng du ho, du gc than hay bng
cht pha long nh khc th ch c th xc nh hm lng bitum theo cch ny.
6.5.5. Xc nh thnh phn ht ct liu ca hn hp b tng nha sau khi chit:
a. Thit b th nghim:
- B sng c ng knh mt sng: 40, 25 (hoc 20) 15, 10, 5,3 hoc 2,5, 1,25; 0,63;
0,315; 0,14; 0,071.
- Cn k thut,
- Bt s c ng knh 1525cm,
- Chy bt u cao su
- T sy,
- Chu c dung tch 610 lt.
b. Trnh t th nghim:
- Cn phn vt liu khong cht sy kh sau khi tch bitum vi chnh xc n
0,1g. mu vt liu khong cht vo bt s c xoa va d lin y bt. mt t nc
vo bt v dng chy bt u cao su nghin nh vt liu trong 23 pht. nc trong
bt c ln ht l lng qua sng 0,071 vo chu, sau li nc sch vo bt nghin
vt liu khong cht v nc c qua sng 0,071 xung chu. C th tip tc lp li
trnh t ra sch vt liu nhiu ln nh trn cho n khi no nc trong bt sau khi
nghin vt liu vn trong sut th thi.
- Ra xong, chuyn cc ht khong cht ln hn 0,071 mm nm trn sng vo bt s
c cn. Cht b phn nc cn li trong bt s ri t bt vo trong t sy sy kh
khong vt nhit 105oC 110oC cho n khi khi lng khng thay i.
- Khng c ra v nghin vt liu khong cht trc tip trn sng 0,071mm
- Sau , sng mu vt liu sy kh qua c b sng, bt u t sng c ng
knh l sng ln nht cho n sng cui cng c ng knh 0,071mm
- Trc khi ngng sng, lc mnh mi sng trn t giy trng trong vng 1 pht
kim tra li. Qa trnh sng kt thc khi tho mn 2 iu kin:
- Nu trn t giy khng c cc ht lt qua sng c ng knh 3mm v ln hn
- Nu khi lng cc ht lt qua sng c kch thc 1,25mm v 0,65mm khng vt
qu 0,05g v lt qua sng 0,315mm v 0,071mm khng vt qu 0,02g
- Cui cng cn phn cn li trn mi sng tnh kt qu.
c. Tnh ton kt qu:
- Hm lng mi thnh phn ht c xc nh theo t l % gia khi lng loi ht
so vi khi lng mu th nghim vi chnh xc 0,1%.
- Hm lng cc ht nh hn 0,071mm c xc nh bng cch ly 100% tr i
tng s phn trm ca cc ht cn li trn cc mt sng.
Kt qu th nghim c ly theo tr s trung bnh ca 2 ln th nghim lin tip i
vi cng loi mu th.
52
Sai s v hm lng mi thnh phn ht ca 2 ln th nghim khng c vt qu

2% (so vi khi lng chung ca mu th) v s hao ht v khi lng ca ton b vt
liu khi sng cng khng c vt qu 2%
Lp bng kt qu th nghim theo mu sau bng 6-10.
Bng 6-10
C sng i(mm)
1,25
0,63
0,315
0,14
0,071
,
Khi lng ht trn sng ( mi g)
Hm lng c ht ai (%)
6.5.6. Xc nh bo ho nc ca b tng nha (hay ngm nc ca b
tng nha, ht nc bo ha theo % th tch):
a. Thit b th nghim:
- Bnh t trng c dung tch 250 hoc 500cm3;
- Cn k thut c chnh xc 0,01g v cc ph kin km theo cn trong nc;
- My ht chn khng;
- Nhit k thu ngn bng thu tinh c chia n 1oC;
- Chu ng nc c dung tch 2,53 lt.
b. Trnh t th nghim:
- Dng tip cc mu v cc kt qu th nghim v khi lng th tch ca hn
hp b tng nha thc hin th nghim ny.
- Ngm mu vo trong chu ng nc c nhit 20 2oC, mc nc trong chu
phi cao hn mt mu qu 3cm.
- t chu c mu ngm di np thu tinh ca my ht chn khng ri dng bm
ht khng kh trong bnh cho n p lc cn li trong bnh bng 10 15mm thu ngn v
gi nguyn tr s p lc ny trong 1 gi 30 pht nu mu th nghim thuc loi b tng
nha nng v m hay trong 30 pht nu mu thuc loi b tng nha ngui. Sau , cho
p lc tng tr li mc bnh thng v lu mu tip trong chu ng nc c nhit
20 2oC trong thi gian 1 gi nu mu th nghim thuc loi b tng nha nng v m
hay trong 30 pht nu mu thuc loi b tng nha ngui.
- Ly mu ra khi nc, dng vi lau kh v cn mu trong khng kh ri cn trong
nc vi mc chnh xc n 0,01g.
Vic cn mu bo ho nc trong nc s cho php xc nh c th tch mu bo
ho v tnh c h s trng n sau ny.
- Cc mu cn sau khi bo ho nc trong chn khng li c ngm vo nc
c nhit 20 2oC trong 10 15 pht sau tin hnh th nghim v cng chu
nn ca mu
c.Tnh ton kt qu:
- bo ho nc ca b tng nha, biu th t l gia th tch nc do mu hp
th thm ch bo ho nc quy nh nh trn so vi mu th tch mu ban u, c
xc nh chnh xc n 0,1% theo cng thc sau y
m mo
.100%
H vbt = 3
m1 m2
Trong :
Hvbt : bo ha nc theo th tch ca b tng nha (%)
mo: khi lng ca mu kh (khng bo ho nc) c cn trong khng kh
(g)
53
m3: khi lng ca mu sau khi bo ho nc bng cch ngm trong chn
khng, c cn trong khng kh (g)
Kt qu th nghim l tr s trung bnh ca cc kt qu 3 ln th nghim trn cng
1 mu th, tr s ln nht v nh nht ca 3 kt qu ny khng c chnh nhau qu
0,5%.
Th t Khi lng
ca mu
th
nghim kh (khng
bo ho
nc) c
cn
trong
khng kh
mo(g)
1
2
3
Khi lng
ca mu sau
khi ngm vo
nc 30 pht
c cn
trong khng
m1(g)
Khi lng
ca mu sau
khi ngm vo
nc 30 pht
c cn
trong nc
m2(g)
Khi lng ca
mu sau khi
bo ho nc
bng cch ngm
trong chn
khng, c cn
trong khng kh
m3 (g)
Bng 6-11
bo ho
nc ca b
tng nha
H vbt (%)
6.5.7. Xc nh h s trng n ca b tng nha sau khi bo ho nc ( n

th tch) :
H s trng n ca b tng nha biu th t l gia tng th tch ca mu sau
khi bo ho nc so vi th tch ban u ca mu, c xc nh trc tip bng tnh ton
thng qua cc kt qu th nghim v khi lng th tch v bo ho nc ca b tng
nha v thng qua vic tip tc cn trong nc mu th bo ho nc trong chn
khng
H s trng n ca b tng nha sau khi bo ho nc c xc nh theo cng
thc:
v
k no
=
(m3 m4 ) (m1 m2 )
.100%
m1 m2
Trong :
m1; m2 : khi lng ca mu sau khi ngm vo nc 30 pht, c cn trong
khng kh v cn trong nc (g)
m3; m4 : khi lng ca mu sau khi bo ho nc bng cch ngm trong
chn khng, c cn trong khng kh v cn trong nc (g)
Kt qu tnh ton ly chnh xc n 0,1%
Kt qu th nghim l tr s trung bnh ca cc kt qu i vi 3 mu th nghim
cng loi, chnh lch gia cc kt qu ln nht v b nht khng c chnh nhau qu
0,2%.
54
Th t Khi lng
Khi lng Khi lng ca Khi lng ca
mu sau khi
th
ca mu sau ca mu sau mu sau khi
bo ho nc
nghim khi ngm vo khi ngm vo bo ho nc
bng cch ngm bng cch ngm
nc 30
nc 30 pht,
trong chn
trong chn
pht, c
c cn
khng, c cn khng, c cn
cn trong
trong khng
nc m2 (g) trong khng kh trong nc m4
kh m1 (g)
m3 (g)
(g)
1
2
3
Bng 6-12
H s
trng n
ca b tng
nha
v
k no
(%)
6.5.8. Xc nh cng chu nn ti hn ca b tng nha:

a. Thit b th nghim:
- My nn c cng sut 5 10 tn
- B n nhit
- Nc ( iu chnh nhit )
- Chu ng nc c dung tch 3 8 lt
b. Trnh t th nghim:
- Trc ht, to mu v lu mu th nghim. Thng thng khi th nghim v cng
chu nn cn c sn 9 vin mu: 1 t gm 3 mu th nghim nn mu kh nhit
20 2oC , 1 t gm 3 mu th nghim nn mu sau khi ngm bo ho nc v 1 t
gm 3 mu lu
- Trc khi th nghim cn lu mu nhit quy nh (60 2oC hay 20 2oC) tu
theo yu cu th nghim, lu mu trong chu nc c dung tch t 38 lt (tu theo s
lng v kch thc mu) trong 1 gi nu mu thuc loi b tng nha nng v m hay
lu mu trong bnh n nh nhit bng khng kh c dung tch t 3 8 lt trong 2 gi
nu mu thuc loi b tng nha ngui.
- Khi th nghim v cng chu nn ti hn sau khi bo ho nc th tip tc t
cc mu cn trong khng kh v cn trong nc vo trong nc c nhit 60 2oC
hay 20 2oC trong vng 10 15pht v dng vi mm hoc giy thm lau kh mu trc
khi a ln my.
- Khi dng my nn vi tc bin dng ca mu l 30,5mm/pht p mu, cn
iu chnh cho tc di ng ca tm kp di ca my l 3mm/pht v cn trang b cho
my loi lc k c th xc nh chnh xc ti trng ph hoi n 0,5kg/cm2 i vi mu
c cng chu nn ti hn nh hn 15kg/cm2 v n 1,0kg/cm2 i vi mu c cng
chu nn ti hn ln hn 15kg/cm2. duy tr c nhit cn thit ca mu khi tip
xc vi cc tm kim loi p, cn t 2 tm lt bng giy 2 u mu ngn cch mu
vi tm p.
- t mu th nghim vo gia tm kp di ca my, sau h tm kp trn xung
cch mt trn ca mu t 11,5cm. Sau khi t mu vo ng v tr cn thit, iu khin
ng c cho my nn hot ng tng ti trng t t cho n khi mu b ph hoi th
h ti cho tr v 0
- nng cao chnh xc khi lm th nghim nn mu, nn t thm 1 tm p c
khp bng bi thp ln trn mt mu m bo cho p lc nn phn b mu cho u n
trong trng hp mu hi b vt (hai mt y mu khng song song vi nhau)
c. Tnh ton kt qu:
- Cng chu nn ca b tng nha c xc nh theo cng thc:
55
Rn =
Pn
( daN / cm 2 ; kG / cm 2 )
Fn
Trong :
Pn : Ti trng ph hoi mu khi th nghim mu nhit 20oC hoc 60oC
(daN hoc kG)
Fn : Din tch mt ct ngang ca mu (cm2 )
(Cc kt qu ca tng mu ny khng c chnh nhau qu 10%)
- Kt qu th nghim l tr s trung bnh ca cc ln th nghim i vi 3 mu th
cng loi. Cc kt qu ca tng mu ny khng c chnh nhau qu 10%.
Bng 6-13
Cng
Hnh dng,
Din tch
Lc nn ph
Cng chu
Mu s
chi nn
kch thc
chu nn
hoi mu
nn trung bnh
2
2
(daN/cm)
(cm )
(daN)
mu (cm)
(daN/cm)2
1
2
3
6.5.9. Xc nh h s n nh nc (h s mm) ca b tng nha:
Qua cc th nghim v nn mu kh nhit 20 2oC v nn mu bo ho nc
trong chn khng nhit 20 2oC, h s n nh nc ca b tng nha, tnh chnh
xc n 0,01, c xc nh theo cng thc:
Rnbh20
R bh
K odn = kh
Hay: K m = nkh20
Rn 20
Rn 20
Trong :
Rbhn20 :Cng chu nn ca mu 20oC sau khi mu bo ho nc bng
cch ngm trong chn khng (daN/cm)2
Rkhn20 : Cng chu nn ca mu 20oC khi mu kh (daN/cm)2
6.5.10. Xc nh h s n nh nhit ca b tng nha:
H s n nh nhit K odt tnh chnh xc n 0,01 c xc nh nh sau:
K odt
Rnkh60
= kh
Rn 20
Trong :
Rnkh60 : Cng chu nn ti hn ca b tng nha kh 60oC (daN/cm2)
Rnkh20 : Cng chu nn ti hn ca b tng nha kh 20oC (daN/cm2)
6.5.11. Xc nh bn chu nc ca b tng nha khi bo ho nc lu:
a. Khi nim:
bn chu nc ca b tng nha khi bo ho lu l mt ch tiu c l tng hp
xc inh theo 3 ch tiu: H s trng n, cng chu nn ti hn, h s n nh nc
khi bo ho lu. Mu th nghim l cc mu bo ho nc trong chn khng sau
c ngm tip trong nc c nhit 20 20C trong 15 ngy m
b. Thit b th nghim:
- Cn k thut c km cc ph kin cn trong nc
- My ht chn khng
- My nn c cng sut 5 10 tn
- B n nhit
56

- Chu ng nc c dung tch 3 8 lt
c. Trnh t th nghim:
- bn chu nc ca b tng nha khi bo ho lu l mt ch tiu c l tng hp
xc inh theo 3 c trng: h s trng n, cng chu nn ti hn v h s n nh
nc ca mu th nghim bo ho nc trong chn khng v tip sau c ngm
trong nc c nhit 20 20C trong 15 ngy m. V vy, i tng th nghim
chnh l nhng vin mu dng th nghim v bo ho nc nh phn trn.
- Sau khi cn mu kh trong khng kh v trong nc xc nh khi lng th
tch v sau khi ngm mu bo ho nc trong my ht chn khng xc nh bo
ho nc, chuyn mu sang mt chu ng nc c nhit khng ch trong khong 20
2oC tip tc ngm mu trong 15 ngy m. Sau , vt mu ra, lau khng bng vi
mm ri em cn mu trong khng kh v trong nc xc nh trng n. Sau ,
li t mu vo trong nc c nhit 20 2oC trong khong 15 pht ri vt lm th
nghim nn xc nh cng chu nn ti hn v h s n nh nc.
d. Tnh ton kt qu:
+ H s trng n ( n th tch) khi bo ho nc lu (15 ngy m) ca b
tng nha:
H s trng n ( n th tch) khi bo ho nc lu (15 ngy m) ca b tng
nha: tnh chnh xc n 0,1% c xc nh theo cng thc:
vlau
k no
=
(m5 m6 ) (m1 m2 )
.100%
m1 m2
Trong :
m5; m6: khi lng ca mu sau khi bo ho nc (ngm trong chn khng) li
ngm tip vo nc 15 ngy m, c cn trong khng kh v cn trong nc
(g)
Bng 6-14
Th t Khi lng Khi lng Khi lng ca Khi lng ca H
s
ca mu sau ca mu sau mu sau khi mu sau khi trng n
th
ngm khi
nghim khi
ngm bo ho nc bo ho nc ca
b
vo nc 30 vo nc 30 bng cch ngm bng cch ngm tng nha
pht, c pht, c trong
chn trong chn khng khi bo
cn
trong cn
trong khng li ngm li ngm tip vo ho nc
khng kh m1 nc m2 (g) tip vo nc nc 15 ngy lu
vlau
15 ngy m, m, c cn k no
(g)
(%)
c cn trong trong nc m6 (g)
khng kh m5
(g)
1
2
3
+ Cng chu nn ti hn khi bo ho nc lu ca b tng nha:
Cng chu nn ti hn khi bo ho nc lu ca b tng nha, tnh chnh xc
n 0,1 kg/ cm2, cn c xc nh theo cng thc:
57
bhlau
n
Pnbhlau
=
(daN / cm 2 ; kG / cm 2 )
Fn
Trong :
Pnbhlau : ti trng ph hoi mu bo ho v c ngm tip vo nc 15 ngy
m, xc nh theo ng h o lc ca my nn.
Fn: Din tch mt ct ngang ca mu (cm2)
+ H s n nh nc (h s mm) khi ngm nc trong 15 ngy m ca b
tng nha:
H s n nh nc khi bo ho nc lu ca b tng nha, tnh chnh xc n 0,01,
c xc nh theo cng thc:
lau
odn
Rnbhlau
20
= kh
Rn 20
Trong :
o
Rnbhlau
20 :Cng chu nn ca b tng nha 20 C sau khi mu bo ho
nc lu (ngm trong chn khng sau ngm trong nc 15 ngy).

Rnkh20 : Cng chu nn ca b tng nha 20oC khi mu kh.
6.5.12. Xc nh bn, do ca b tng nha theo phng php Marshall.
a. Thit b th nghim:
- My nn Marshall
- Khun g mu theo Marshall c km ng h o do
- Chu y bng c dung tch 8 10 lt, cao 150mm.
- Nhit k 100oC c chnh xc 0,10C.
- Nc si v nc lnh khng ch nhit .
b. Trnh t th nghim:
- t mu Marshall (d = h = 101 mm) chun b vo chu nc c nhit 600C
1oC i vi b tng nha c cht kt dnh l nha c v 400C 1oC i vi b tng nha
c cht kt dnh l nha lng sao cho mu ngp hon ton trong nc v cch mt nc
cng nh thnh, y chn t nht l 30mm, gi mu nh vy trong 60 5 pht, sau ly
mu ra dng vi mm lau nh cho kh nc trn mu.
- V sinh khun g bng du ho, bi nh du nhn vo 2 trc dn tng linh
ng ca khun g. Lp ng h o do. t khun g ln my p, sau t mu
x l vo khun g sao cho mu tip xc u vi c hai mt khun. iu chnh kim ng
h o do v 0.
- t my nn tc 50mm/pht. M my v theo di ng h o lc ca my
nn v ng h o do ca khun g. Ghi li ln ca lc v chy ca mu khi
mu b ph hoi.
- Qu trnh th nghim phi kt thc trong vng 90 giy k t lc ly mu ra khi
chu dng h.
- bn theo Marshall tnh bng (daN) l ln ca lc khi ph hoi mu c kch
thc tiu chun o trc tip trn ng h o lc my nn.
P = ch s c ng h lc x h s vng lc (daN)
- do theo Marshall, tnh bng
1
mm l ln ca mu b dt li khi mu b ph
10
hoi, c trc tip trn ng h o bin dng lp trn khun g.

L = ch s c trn ng h o bin dng/10 (1/10mm)
58
- bn v do Marshall phi xc nh theo kt qu trung bnh ca ba ln th

nghim i vi cc mu cng loi. sai lch gia cc ln th nghim khng c qu
10%.
Bng 6-15
1
S th t th nghim bn Marshall (daN)
do Marshall ( mm)
10
1
2
3
Trung bnh
Kt qu bn Marshall c lm trn nh sau:
ln ca bn < 500 daN: c lm trn n 10 daN
ln ca bn 5001000 daN: c lm trn n 20 daN
ln ca bn >1000 daN: c lm trn n 50 daN.
59

Chi Tieu Co Ly Cua Xi Mang PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chi Tieu Co Ly Cua Xi Mang PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Bi 1

1.1.4. Cc ch tiu c l ch yu ca xi mng pooc lng bn sunfat

Ta kt lun nh sau: Vi kt qu phn cn li trn sng 0,08mm (lng st sng

Khi lng lng th tch trung bnh ca xi mng vTB=

1.2.2. Xc nh mn ca bt xi mng (TCVN 4030:1985):

1.2.3. Xc nh lng nc tiu

Nu cha t th phi lp li php th vi h c khi lng nc khc nhau cho ti

Thi gian bt u ng kt ca xi mng:______ (ph)

Tin hnh th theo trnh t sau:

e. nh gi kt qu cng chu nn, cng chu un v mc xi mng:

2.1.2. Thp thanh vn:

2.2. Xc nh cc ch tiu c l ch yu ca thp:

- Tnh ng knh thc t dTT = 4,0273.

- Tnh din tch chu ko thc t ca mu thp: Fott =

Tnh gi tr trung bnh ca kt qu th nghim trn 2 mu.

2.2.5. nh gi cht lng ca thp:

XC NH CC CH TIU K THUT CA CT LIU

A2 , 5 + A1, 25 + A0 ,623 + A0 , 315 + A0 ,14

3.1.2.Qui nh s dng ct theo thnh phn ht v mun ln

3.2. Xc nh cc ch tiu k thut ch yu ca ct ch to b tng:

Khi lng lng th tch xp trung bnh ca ct

3.2.2.Xc nh thnh phn ht v m un ln

3.3.2. Hm lng ht thoi dt:

m : Khi lng thng ong, kg;

Khi lng th tch xp

Khi lng lng th tch xp trung bnh ca dm (si) vTB=

3.4.2. Xc nh thnh phn ht v c ht ln nht Dmax , c ht nh nht Dmin

Tin hnh th nghim 2 ln ly kt qu trung bnh v lp bng kt qu th nghim

xc nh s b thnh phn vt liu cho 1m3 b tng theo yu cu ta cn c vo

- Thc l kim loi;

- Nu st thc t ln hn st yu cu khong 4-5cm tr ln th phi tng

Lp bng kt qu th nghim theo mu bng 4-2.

4.2.3. Bo dng cc mu b tng (TCVN 3105:1993):

Hng dng Kch thc

Khi lng th tch trung bnh ca b tng: ...........(g/cm3)

Hnh dng v kch thc ca mu (mm)

+ Tnh cng chu nn chung ca ca nhm mu b tng:

4.2.6. Xc nh cng chu nn ca b tng bng phng php khng ph

- o thi gian truyn xung siu m (t) bng my o siu m

Tr s bt ny ca mt vng kim tra ( n i ) l gi tr trung bnh ca cc im o

Hm lng xi mng (kg/m )

H s nh hng ca ct liu ln, C3

ng knh ln nht ca ct liu Dmax,

Sau khi xc nh c cc gi tr v tc truyn sng siu m v tr s bt ny ta s

Lp bng kt qu th nghim theo mu bng 4-13.

Cng chu nn trung bnh ca kt cu b tng:.daN/cm2

Nha ng c Bitum l loi thng c s dng ph bin, loi ny gm c

Hnh 5-2: Dng c o qunh

5.2.2. Tnh do:

Hnh 5-3: Dng c o ko di

Tnh do ca CKDHC c nh gi bng ko di (L, cm), xc nh bng dng

Hnh 5-5: Dng c xc nh

mt CKDHC th nhit c xem l nhit bc chy.

Tr s tiu chun theo cp kim ln (mc)

Lng tn tht sau khi

6070 70100 100150 150250

Min.80 Min.75 Min.70

Khi lng ring 25oC

5.4. Phm vi s dng ca cc loi mc nha ng c:

B tng nha ri nng

5.5. Xc nh cc ch tiu c l ca nha ng:

5.5.2. Th nghim xc nh ko di nhit 25oC:

5.5.7. Xc nh khi lng th tch ca nha 25oC: