You are on page 1of 20

Author:

Co-author
Cartoon:
Layout & Design by:
Published By:
Address:

E-Mail:
Website:
Second Edition:

CS Kook.pmd

Aung Myo Min


Director, HREIB
Banya Kung Aung
Child Rights Coordinator,HREIB
Agga
HREIB Team
Human Rights Education Institute of Burma
(HREIB)
HREIB
G.P.O Box - 485
Chiang Mai , 50000
Thailand
hreburma@loxinfo.co.th
www.hreib.org/com/net
1000 Copies November, 2006

11/13/2006, 12:44 PM

uav;ppfom;qdw
k t
hJ "d`m,fukd Edik if w
H umtaeeJ@ rowfrw
S x
f m;ao;ygbl;?
'gayrJh awmiftmz&duEdik if rH mS yvkycf w
hJ hJ vufeufuikd yf dyQtwGi;f Sd uav;rsm;qdik &f m
tvkyf akH qG;aEG;yJu
G owfrw
S x
f m;wJt
h "d`m,fuawmh

uav;ppfom;qdw
k m[m t+rw
J rf;eJ
t+rw
J rf;r[kww
f hJ ppfwyfjzpfap/ vufeufuikd f
wyfjzpfap/ b,fwyfbjJ zpfjzpf vufeufuidk f
onfjzpfap/ rudik o
f nfjzpfap/ touf (18) ESpf
atmuf a,musmf ;av;awG/ rde;f uav;awGukd
tpm;tpmcsuf ywfz@kd / ypPn;f xrf;cdik ;f zd@k /owif;
yd@k qufom;tjzpfapcdik ;f zdk twGuf 'grrS [kwf
rdom;pk0ifr[kwb
f J 'DwyfzGJ awGe@J twl vdu
k yf g
aevd@k &dS ifvnf; uav;ppfom;ajrmufygw,f?
wu,fv@kd touf (18) ESpaf tmufred ;f uav;
awGukd vdiq
f ufqzH @kd &nf,
G cf suef @J 'grrS [kwf
twif;t=uyf tdraf xmifyzd@k ppfwyfx0J ifcikd ;f
&ifvnf; uav;ppfom;ajrmufygw,f?
2
CS Kook.pmd

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

11/13/2006, 12:44 PM

'ga=umifh tpd;k &rSmjzpfjzpf/ tpd;k &r[kww


f w
hJ yfawGrmS bJjzpfjzpf touf (18) ESpf
atmuftG,f a,musmf ;av;/ rde;f uav;awGyg0ifae&if uav;ppfom;ajrmufygw,f?
twif;t=uyf0ifcikd ;f wmrsK;d r[kwb
f J uk,
d q
f ENe@J u,
kd 0f ifvm&ifvnf; uav;ppfom;
ajrmufwmygb?J
vufeufuikd rf S uav;ppfom;r[kwb
f J vufeufrudik b
f J wyfzGJ awGe@J twl tjcm;
tvkyaf wGcikd ;f zd@k vdu
k yf gae&&ifvnf; uav;ppfom;ajrmufygw,f?
touf (18) ESpaf tmuf rde;f uav;awGukd vdiyf ikd ;f qdik &f mtoH;k csz@kd / 'grrS [kwf t
wif;t=uyftrd af xmifyzd@k ppfwyfx0J ifcikd ;f &ifvnf; uav;ppfom;ajrmufygw,f?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

11/13/2006, 12:44 PM

etzwyfrawmfxJrSm uav;

ppfom;aygi;f ckEpS af omif;ausmf w


dS ,f
vd@k Edik if w
H umu cef@reS ;f xm;ygw,f?
'gt
h jyif etzudak wmfveS af ewJh vuf
eufuikd w
f yfz@GJ awGrmS vnf; uav;ppf
om; ajcmufaxmifavmufrdS ,fv@kd cef@
rSe;f xm;ygw,f?

trsm;pkuawmh qENrygbJ twif;


t=uyf0ifcikd ;f vd@k jzpfygw,f? uav;awG[m
zrf;qD;+y;D 0ifcikd ;f vd@k jzpfap/ +crd ;f ajcmuft=uyf
udik v
f @kd jzpfap/ rodem;rvnfru
_ kd tcGiahf umif;
,l+y;D aoG;aqmifzsm;a,mif;cH&vd@k jzpfap/ w
tdrw
f a,mufr0ifrae& trde@f xw
k cf &H vd@k jzpf
ap ppfwyfxaJ &mufvm=uwwfygw,f?
4
CS Kook.pmd

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

11/13/2006, 12:44 PM

wcsKd uawmh rdom;pkp;D yGm;a&;


tqifrajyvd@k / pmar;yJu
G s+y;D pdw"f mwfus
vd@k / wcsKd uawmh ppf0wfp0kH wf&wmudk o
abmusv@kd ud,
k o
hf abmeJ@u,
kd f toufr
jynfb
h J ppfwyfx0J ifvmwmvnf; Syd gw,f?

wcsKd uawmh jynfwiG ;f ppfumvxJ


vufeufuikd pf pfwyfawGu ud,
k rhf o
d m;pk
tay:/ ud,
k v
hf rl sK;d awGtay: &uf&ufpuf
pufowfjzwfwmudk ud,
k af wG@&ifqikd cf &hJ yg
w,f? 'Dvv
kd yk cf w
hJ w
hJ yfawGtay: jyefvuf
pm;acscsiv
f @kd 0ifwmrsK;d vnf;Syd gw,f?
wcsKd uawmh ud,
k v
hf rl sK;d tcGit
hf a&;
twGuf wdu
k af ewJw
h yfawGut
kd m;us+yD;
0ifcsiv
f @dk 0ifvmwmawG/ wcsKd uawmh ppf
wyfx0J ifvu
kd &f if tcGet
f aumufawG ay;
p&mrvdak wmhb;l qdw
k hJ rufv;kH eJ@0ifvmwm
awGvnf;Sdygw,f? b,fvdkta=umif;
a=umifb
h J 0ifvmwmjzpfjzpf touf (18) ESpaf tmufuav;awG ppfwyfxaJ &mufae&if uav;ppfom;
ajrmufygw,f?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

11/13/2006, 12:44 PM

olw@kd awGukd uif;


vSn/hf uif;apmif/h &efol
wyfawGukd xd;k ppfwu
kd yf GJ
awGrSm yg0ifcdkif;avhSdyg
w,f?
uav;awGukd ppfoifwef;awGwufcikd ;f
+y;D tG,af &muf+y;D wJh wjcm;ppfom;awGvkd aS
wef;rSm ppfwu
kd cf ikd ;f ygw,f?

6
CS Kook.pmd

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

11/13/2006, 12:44 PM

wcsed x
f rJ mS bJ uav;ppfom;awGukd ppfwyf
pcef;tvkyaf wGjzpfwhJ uif;apmif/h a&cyf/ xrif;csu/f
opf0g;ckw/f qufo,
G af &;ajrmif;wl; tvkyaf wGom
rubJ ppfwyftjyifrmS um;vrf;/ &xm;vrf;azmuf
wJh tvkyrf sK;d awG/ ppfwyf&yH akH iG pDru
H ed ;f awGjzpfwhJ pdu
k f
ysKd;a&;/ arG;jrLa&;/ tkwfzkwfvkyfief;awGrSmvnf;
r!mrwm apcdik ;f wwfygw,f?

uav;ppfom;awGukd aS
wef;awGrmS qd&k if txuft&mSd
awGu pdw"f mwfrmausmapzd@k qw
kd hJ
&nf,
G cf suef @J awG@or#mG awGukd
rD;_d zsuq
f ;D cdik ;f wm/ ypPn;f awGukd
vk,cl ikd ;f wm/ vlawGuEkd ydS pf ufowf
jzwfcikd ;f wm/ trsK;d orD;awGukd apmf
um;cdkif;wmawG vkyfcdkif;avhSdyg
w,f?

wcsKd wyfawGrmS qd&k if uav;awGukd


owif;yd@k qufom;wm0efrsK;d / &efol owif;pHpk rf;wJh
axmufvSrf;a&;wm0efrsKd;/ &efolawGvmrJhvrf;rSm
rdik ;f axmifww
hJ m0efrsK;d / wyfawG&ahJ Sr mS wdu
k u
f if;
xGucf ikd ;f wmrsK;d vdk tE &W m,frsm;vSwt
hJ vkyaf wGukd
aG;cs,cf ikd ;f avhydS gw,f?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

11/13/2006, 12:44 PM

kyfydkif;qdkif&m
oufa&mufra_ wGukd
ajym&&if uav;ppf
om;jzpfoGm;wmeJ@
tjcm;uav;awGvkd
ausmif;qufwuf
vdk r&awmhwmawG/
zH@G z;&rJt
h G,rf mS t
[m&vHv
k akH vmufavmufrpm;&bJ yifyifyef;yef;tvkyv
f yk f
&vd@k ruse;f rrmjzpfwmawG/ vHv
k akH vmufavmuf tem;,l
tyef;ajzcGihf r&wmawG uHawG&ygw,f?
8
CS Kook.pmd

ppfyaGJ wGrmS yg0ifwu


kd cf u
kd &f wJt
h wGuf
xdcu
kd 'f %f&m&Edik o
f vdk toufq;kH _;H Edik w
f hJ
tE &W m,fvnf; SEd ikd yf gw,f? pdwyf ikd ;f qdik &f m
qd;k usK;d awGuawmh rdom;pke@J aysmaf ysmf i$ f i$ f
aevd@k r&bJ wuJw
G jym;pDa&mufaewJh tjzpf
awGygy?J

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

11/13/2006, 12:44 PM

trsm;qH;k awG@&wmuawmh vufeufuikd pf pfyt


GJ =um;rSm t=urf;zufra_ wGukd
usL;vGew
f wfatmifapcdik ;f cH&+yD; rSeu
f efwo
hJ eG o
f ifq;kH rr_ rSw
d t
hJ wGuf uav;ppf
om;awG[m pdwf ikd ;f 0ifomG ;wwf=uygw,f? tjcm;olawGtay: taumif;rjrifwwf
wJh tqd;k jrifoal wG jzpfvmwwf=uygw,f? tjcm;olawGukd tEdik u
f si/hf t=urf;zuf
vdw
k o
hJ al wG/ qdq
k ;kH rcufwo
hJ al wG jzpfvmwwf=uygw,f?

wcsKd uav;awG=uawmh ud,


k u
hf ,
kd u
f ,
kd ,
f =kH unfrr_ Sad wmhbJ rvky&f rJ udik &f J
awmhwmwdk / txD;usev
f mwmwdk / tm;i,fpw
d f o
dS mG ;wmwd@k cHpm;&+y;D b0ar#mv
f ifh
csurf o
hJ mG ;=uygw,f? wcsKd uav;ppfom;awGqkd rl;,pfaq;0g;oH;k pJo
G al wG/ ud,
k u
f sihf
w&m;ysuo
f al wG jzpfuek w
f wf+y;D wcsKd qdk owfaowJt
h xd jzpfomG ;wwfygw,f?
'Dvjkd zpf&yfrsm;[m ppfwyfrmS omruyJ ppfwyfuxGu+f yD; t&yfom;
b0udk jyefa&mufomG ;=uwJh uav;awGrmS vnf; jzpfavhw
dS mudk awG&ygw,f?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

11/13/2006, 12:44 PM

vufeufuikd pf pfyaGJ wGxJ uav;awGukd


yg0ifapwm[m uav;awGtwGuf aumif;usK;d rSEd ikd f
ygb;l ? txufrmS azmfjyxm;wJh qd;k usK;d awGuo
kd m jzpf
apygw,f? t=urf;zufr_eJ@ SifoefcJh&wJhuav;[m
wdkufcdkuf/ &efvkyfwwfwJhuav;awG jzpfvmwwfyg
w,f? tem*wfyikd f iS af wGjzpfwhJ uav;awGrmS tckvkd
rsK;d b0awGukd &ifqikd jf zwfoef;vmcJ&h +yD; qd;k usK;d awG
oufa&mufae&if uav;awGtwGuaf &m/ tem*wf
wckv;kH twGuyf g aumif;Edik rf mS r[kwyf gb;l ?
10
CS Kook.pmd

aemufwckuawmh tckvdkrsKd;
b0awGe@J &ifqikd f uHawG@c&hJ wJh uav;
awG[m t=urf;zufra_ wGe@J ,Ofyg;ae
wwfygw,f? tjcm;olawGukd t=urf;
zuf&if;eJ@ t=urf;zufro
_ o
H &mudk quf
vufvnfywfapEdik yf gw,f? uav;ppf
om;trsm;qH;k toH;k yaewJh Edik if aH wGukd

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

10

11/13/2006, 12:44 PM

=unh&f if zH@G z;wd;k wufr_ edru


hf sae+y;D t=urf;
zufra_ wG/ qif;&Jerd u
hf sra_ wG &ifqikd af e&wJh
Edik if aH wGjzpfaewm awG@&ygw,f?
'ga=umifh t=urf;zufre_ @J qif;&Jerd hf
usra_ wGukd wm;qD;Edik zf @kd twGuf uav;awG
tay: t=urf;zufrj_ zpfwhJ uav;ppfom;
toH;k yr_ukd &yfwef@z@kd vdw
k mjzpfygw,f?

aemufxyf tcsuw
f csuu
f awmh uav;awGukd
ppfom;tjzpf toH;k ywm[m Edik if w
H umrSmowfrw
S f
xm;wJh uav;tcGit
hf a&; owfrw
S cf suaf wGukd csK;d
azmufwmjzpfv@kd ygb?J uav;tcGit
hf a&;eJ@ywfouf+y;D
Edik if w
H umu av;pm;vdu
k ef mzd@k wm0efw
dS hJ uav;t
cGit
hf a&;pmcsKy&f hJ tyd'k f (38) rSmqd&k if uav;ppfom;
awG toH;k ryzd@k wdwu
d sus azmfjyxm;ygw,f? uav;
awGukd ppfom;tjzpftoH;k ywm[m uav;awG&t
hJ
aumif;qH;k tusK;d udk OD;pm;ay;&r,fqw
kd hJ uav;tcGihf
ta&;pmcsKy&f hJ rl0g'eJ@ rudu
k n
f yD gb;l ?

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

11

11/13/2006, 12:44 PM

11

uav;ppfom;toH;k ywm[m
uav;tcGit
hf a&;qdik &f mpmcsKyf?
uav;tcGit
hf a&;qdik &f mpmcsKy.
f aemuf
qufwpGJ mcsKyf
tjynfjynfqikd &f m tvkyo
f rm;tzJ@G csKyf
(tdik t
f ,ft)kd &Jh oabmwlpmcsKyt
f rSwf (182)/
*seD AD moabmwlpmcsKyf aemufqufwJG (2)
Ekid if w
H um &mZ0wfrq
_ ikd &f mw&m;H;k vkyf
xH;k vkyef nf;awGukd csK;d azmuf&ma&mufygw,f?
uav;ppfom;udt
k oH;k ywm[m uav;tcGit
hf a&;qdik f
&mpmcsKy&f hJ tyd'k f (38) udk csK;d azmuf&ma&mufygw,f? 'Dtyd'k rf mS
touf (15) ESpu
f av;rsm;udk ppfwyfx0J ifa&mufciG rhf y&vd@k qdk
xm;ygw,f? 'Dtoufukd uav;tcGit
hf a&;qdik &f mpmcsKy&f hJ aemuf
qufwpGJ mcsKyrf mS touf (18) ESpv
f @kd wd;k jri o
hf wfrw
S v
f u
kd yf gw,f?
'DaemufqufwpGJ mcsKyfrmS qdk tpd;k &wyfawGomrubJ tpd;k &r
[kww
f hJ vufeufuikd t
f zJ@G awGuvnf; touf (18) ESpaf tmuf
uav;awGukd ppfyaGJ wGt=um;rSm wdu
k f u
kd rf yg0ifcikd ;f zd@k qdx
k m;
ygw,f?
12
CS Kook.pmd

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

12

11/13/2006, 12:44 PM

uav;ppfom; toH;k ywmeJ@ywfoufwhJ


aemufxyfEikd if w
H umpmcsKyfwckuawmh tjynfjynfqikd &f m
tvkyo
f rm;tzJ@G csKyf (tdik t
f ,ft)kd &Jh oabmwlpmcsKyf
trSwf (182) jzpf+y;D vufeufuikd pf pfyt
JG wGi;f
uav;awGukd ppfrx
_ rf;apcdik ;f wm[m tqd;k 0g;qH;k aom
uav;vkyt
f m;apcdik ;f r_ypkH w
H ckv@kd qdx
k m;ygw,f?
Edik if t
H pd;k &awGtaeeJ@ ppfyt
JG wGi;f uav;toH;k yr_ukd
tjrefq;kH &yfwef@atmifvyk af qmifz@kd wdu
k w
f eG ;f xm;ygw,f?
ppfyt
GJ wGi;f vdu
k ef musio
hf ;kH &rnfh pnf;urf;csuaf wGe@J ywfoufwhJ
*seD AD moabmwlpmcsKy&f hJ aemufqufwpJG mcsKyf (2) rSmqd&k ifvnf; vufeuf
udik yf dyuQtwGi;f rSm yg0ifaewJh vufeufuikd w
f yfzJG awG[m uav;ppfom;
rsm;udk ppfrr_ xrf;cdik ;f &bl;vd@k qdx
k m;jyefygao;w,f?
Ekid if w
H um&mZ0wfrq
_ ikd &f mw&m;H;k vkyx
f ;kH vkyef nf;rSmvnf;
touf (15) ESpaf tmufuav;awGukd ppfrx
_ rf;ckid ;f wm 'grrS [kwf ppfr_
rxrf;rae&Oya'awG jyXmef;+y;D ppfrx
_ rf;cdik ;f wm[m ppfyq
JG ikd &f m
&mZ0wfrw
_ &yfajrmufw,fv@kd azmfjyxm;ygw,f?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

13

11/13/2006, 12:44 PM

13

ppfrx
_ rf;aeqJ uav;ppfom;rsm;
udk ppfwyfrjS yefvnfz,fmS ;zdk twGuf ouf
qdik &f m vufeufuikd t
f zGJ rsm;eJ a'ot
wGi;f Sd jynfov
l x
l &k hJ yl;aygi;f vufwaJG qmif
Gurf [
_ m txl;ta&;ygvyS gw,f? uav;
ppfom;awGukd wm0efxrf;aqmifaewJh ppf
wyfuae olw@kd &rhJ v
l b0rSm jyefvnft
om;usapzd@k twGuf vkyaf qmifr,fq&kd if
vkyaf qmifoifw
h ,fv@kd ,lqxm;wJh tqifh
oH;k qifh ydS gw,f?
'Dtqifah wGukd
D - Disarmament vufeufzsuo
f rd ;f jcif;
D - Demobilization ppfrx
_ rf;tjzpfuae E_wx
f u
G cf iG hf yjcif;/
R - Reintegration jyefvnfaygi;f pnf;tom;usapjcif;vd@k ac:ygw,f?
twdak umufq&kd if DDR vkyif ef;pOfayg?h avhvm=unf=h u&atmif
14
CS Kook.pmd

uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

14

11/13/2006, 12:44 PM

vufeufzsuo
f rd ;f jcif; qdw
k m ppfwyfe@J vufeufuikd f
wyfzGJ awGrmS ppfrx
_ rf;aeaom uav;ppfom;awG
qDuae olw@kd uikd af qmifxm;wJh vufeufawGukd
pepfwusjyefvnford ;f ,l+y;D 'DvufeufawGuv
kd kH cH
wJah e&mrSm odr;f qnf;vdu
k w
f m 'grrS [kwf zsuq
f ;D
pGef ypfvu
kd w
f mudak c:wmyg? uav;awGukd
ppfom;tjzpfuae &yfwef@Eikd zf @kd yxrOD;qH;k
vufeufawGzwford ;f vdu
k w
f mudk yxrt
qift
h aeeJ@ vkyaf qmifwmjzpfygw,f?

ppfrx
_ rf;tjzpfrS Ekwx
f u
G cf iG hf yjcif; qdw
k m yxrt
qift
h aeeJ@ vufeufawGzwford ;f vdu
k +f y;D wJh u
av;awGukd wm0efuae w&m;0ifEw
k x
f u
G cf iG hf y
vdu
k af =umif; rSwyf w
kH ifay;wJh 'kw,
d tqifjh zpfyg
w,f? rSwyf w
kH if+y;D E_wx
f u
G cf iG hf ywmoufoufr
[kwb
f J olw@kd ppfrx
_ rf;cJw
h ahJ e&muae wjcm;vHk cH
pdwcf s&wJah e&mudk yd@k ay;wm/ olw@kd wawG csucf si;f
vdt
k yfwhJ tultnDawG Oyrm - tpm;tpm/
vrf;p&dw/f t0wftpm;awGukd axmufyaHh y;wm
awGuvnf; 'D'w
k ,
d tqifrh mS tu;H 0ifygw,f?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

15

11/13/2006, 12:44 PM

15

jyefvnfaygi;f pnf;tom;usapjcif; qdw


k m ppfrx
_ rf;tjzpfuae E_wx
f u
G cf iG hf yvku
d f
wJu
h av;awGukd pdwyf ikd ;f eJ@yk yf ikd ;f jyefvnfypkapmifah Smufay;wmawG/ olw@kd &rhJ b
d
tkyx
f rd ;f ol/ ywf0ef;usit
f odik ;f t0dik ;f awGeJ jyefvnfaexdik w
f t
hJ cgrmS tqifajy
ajyeJ jyefvnfaexdik Ef ikd af tmif ukpm;avhusiahf y;wmawG/ ud,
k af jcaxmufay:udk
jyefvnf&yfwnfEikd zf kd twGuf vkt
d yfwt
hJ oufarG;0rf;ausmif;ynm&yfawGukd oif
=um;ay;wmawGukd vkyaf qmifwt
hJ qifjh zpfygw,f?

uav;ppfom;awG[m ppfrx
_ rf;pOfu pdwyf ikd ;f ESihf yk yf ikd ;f qdik &f m t=urf;zufra_ wGukd &ifqikd f uaH wG
vmcJ&h wJo
h al wGjzpfwt
hJ wGuf 'DcpH m;&wmawGyaysmuf+y;D rlvywf0ef;usit
f odik ;f t0dik ;f =um;rSm jyefvnf
tom;us Sio
f efEikd zf kd twGuf jyifqifay;zdk vdt
k yfygw,f? uav;awGe@J ywf0ef;usit
f odik ;f t0dik ;f t=um;
tjyeftvSeef m;vnfr_ dS edS @J tom;usus aexdik Ef ikd v
f mapatmif !dE ikd ;f ulnaD y;wmawGuvJ 'Dtqifrh mS
yg0ifygw,f? wu,fv@kd wcsKd uav;awGrmS jyefp&mrdbawGrSad wmh&if oufqikd &f meD;pyf&m aqGrsK;d awGukd
qufo,
G af y;wm/ arG;pm;rJo
h al wG&dS if pHpk rf;ay;wmawGvJ jzpfEikd yf gw,f?
16 uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;
CS Kook.pmd

16

11/13/2006, 12:44 PM

u|Eyfk w
f kd ywf0ef;usirf mS 'Dvyk if ef;pOfawGtwdik ;f
wdwu
d sus vkyaf qmifwmrSad o;ayrJh wcsKd ywf0ef;
usiaf 'oawGrmS ppfwyfuxGuaf jy;wdr;f aSmifvmwJh
uav;ppfom;awGukd ae&mxdik cf if;pDpOfay;wm/ ausmif;
jyefwufcdkif;wm/ tvkyfSmay;wmawGudkawmh vkyf
aqmifwwfwmawG@&ygw,f? uav;ppfom;awG toH;k
ycJw
h hJ wcsKd Edik if aH wG txl;ojzifh tmz&duEdik if aH wGrmS
,leq
D uftzJG eJ@ oufqikd &f mtpd;k &awG/ vufeufuikd f
tzJ@G tpnf;awGe@J &yfmG jynfov
l x
l ak wGvufw+GJ yD; 'D
vkyif ef;pOfawGukd u;pm;taumiftxnfazmfc=hJ uyg
w,f? wcsKd atmifjrifra_ wGo
dS vdk wcsKd tpDtpOfawG
uawmh odyaf tmifjrifrr_ Sw
d mudv
k nf; awG@&ygw,f?
&0rf'gEdik if H rSmqd&k if tpd;k &uOD;aqmif+y;D ppfwyfxu
J
uav;awGudk ppfr_xrf;tjzpfuae E_wfxGufapcJhyg
w,f? 1995 ckEpS rf mS uav;ppfom;aygi;f 2364 OD;udk
tpd;k &u ppfrx
_ rf;uae Ekwx
f u
G af pcJyh gw,f? uav;
awG&hJ av;yko
H ;Hk yku
H kd olw@kd &hJ rdbaqGrsK;d awGe@J jyefvnf
aygi;f pnf;ay;Ekid cf yhJ gw,f?
,l*ef'gEkid if H rSmqd&k if tpd;k &r[kww
f hJ tzJ@G awGu yxr
OD;qH;k OD;aqmif+yD; uav;ppfom;yaysmufatmif vkyf
aqmifcw
hJ m awG@&ygw,f? ,l*ef'gEidk if rH mS jzpfaewJh jynf
CS Kook.pmd

17

wGi;f ppf r+y;D ao;wJt


h csed u
f xJu vufeufuikd pf pfyaGJ wG
xJrmS yg0ifaewJh uav;awGukd umuG,af pmifah Smufz@kd
twGuf bmoma&;acgi;f aqmifawGe@J vlrt
_ zG@J tpnf;
acgi;f aqmifawGu pwif+y;D vkyaf qmifcyhJ gw,f? jynfol
vlxek @J uav;rdbrsm;awGukd pnf;H;k +y;D eD;pyf&mywf0ef;
usirf mS aysmufq;Hk oGm;wJu
h av;rsm;udk jyefppkH rf;SmazG
um uav;awGtwGuf uqkad &;pcef;awGukd ud,
k x
f l
ud,
k x
f zGiv
hf pS cf w
hJ mawG Scd yhJ gw,f? uav;ppfom;b0
uae uqdak &;pcef;qDukd a&mufvmwJh uav;ppfom;
awGuv
kd J bmoma&;/ ,Ofaus;r_qikd &f moef@pifjcif; t
crf;tem;awG usi;f yay;+y;D awmh pdwyf ikd ;f qdik &f m jyefjrifh
wufvmatmif vkyaf qmifay;cJyh gw,f? 'Dvv
kd yk af qmif
ay;wma=umifh uav;awGe@J olw@kd &rhJ b
d awG/ vlrt
_ odik ;f
t0dik ;f awGuykd g pdwyf ikd ;f qdik &f m/ vlra_ &;qdik &f mt& tm;
ay;r_jzpfapcJ+h y;D vlrb
_ 0 jyefvnfaygi;f pnf;apr_tay:
trsm;}u;D taxmuftul jzpfapcJyh gw,f?
kd oH;k ycJw
hJ hJ
uGe*f Ekd ikd if H rSmawmh uav;ppfom;awGut
*drk m;ol vufeufuikd t
f zG@J e@J ukvor*~at*sipf jD zpfwhJ
,leq
D ufw@kd !Ed id_ ;f aqmifu
G +f y;D yl;aygi;f vkyaf qmifcw
hJ hJ
twGuf 'DtzJG u uav;ppfom;aygi;f 104 OD;udk ppfr_
xrf;tjzpfuae E_wx
f u
G af pEkid cf yhJ gw,f? ppfrx
_ rf;u
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay; 17
11/13/2006, 12:44 PM

E_wx
f u
G v
f mcJw
h hJ uav;awG&hJ rdom;pkaemufa=umif;
&mZ0ifawGukd tjynfjynfqikd &f m =uufajceDtzJ@G e@J twl
a'ocHjynfov
l x
l u
k yl;aygi;f pHpk rf;cJ+h y;D uav;awGukd
oufqikd &f mrdom;pkawGpD jyefy@kd Eikd cf yhJ gw,f?
tckvkd uav;awGukd vufeufzsuo
f rd ;f ay;wm/
ppfrx
_ rf;uae E_wx
f u
G cf ikd ;f wm/ vlra_ &;t& jyefvnf
aygi;f pnf;apwmawGukd vkyaf qmif&mrSm aoaocsmcsm
jyifqifrr_ Sw
d t
hJ wGuf ratmifjrifwhJ tjzpftysuaf wG
vnf;Syd gw,f? wcsKd awGatmifjrifco
hJ vdk qH;k H;_ cJw
h t
hJ
jzpftysuaf wGvnf; Scd b
hJ ;l ygw,f? jzpf&yfwckrmS qd&k if
ppfrx
_ rf;u E_wx
f u
G v
f mwJu
h av;awGukd aoaocsm
csmjyifqifrr_ Sb
d J axmufyaHh =u;xkwaf y;+y;D oGm;vd&k m
oGm;cdik ;f vdu
k w
f t
hJ cgrmS uav;awG[m tdrv
f nf;jyef
ra&muf/ axmufyahH =u;awGuv
kd J vd&k moH;k ypfvu
kd w
f hJ
twGuf uav;awG[m aq;orm;/ t&uform;b0
eJyJ vrf;awGay:rSm tqH;k owfomG ;cJw
h jhJ zpf&yfrsK;d Scd zhJ ;l
ygw,f?
aemufjzpf&yfwckrmS qd&k if ypkysK;d axmifa&;pcef;
awGudk xlaxmifxm;ayrJh uav;awG&Jhtem*wft
wGuf jyifqifay;wJt
h pDtpOfawGukd pepfwus rvkyaf y;
cJv
h kd uav;ppfom;tcsKd [m ysK;d axmifa&;pcef;uae
jyefxu
G af jy;cJzh ;l =uygw,f? pcef;rSm apmifah Smufwo
hJ l
awGeJ wm0ef,w
l o
hJ al wG[m uav;ppfom;awGvyk cf hJ
bl;wJh uav;awG&hJ pdwyf ikd ;f tajctaeudk em;rvnfwhJ
18 uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;
CS Kook.pmd

18

tcgrmS vnf; uav;awGpw


d yf su+f yD; xGuaf jy;wmrsK;d
vnf;Syd gw,f?
aemufwckjzpfcJhwmqdk&if vlr_b0jyefvnft
om;us aygi;f pnf;a&;twGuf uwifppD Ofxm;wmawG
rSv
d @kd uav;awG[m ysK;d axmifa&;pcef;awGrmS &uft
uef@towfrSd =umjrifo
h mG ;wmrsK;d jzpfcyhJ gw,f? rlvu
ysK;d axmifa&;pcef;rSm oH;k vbJ=umr,f cef@reS ;f xm;ayrJh
'Duav;awG&hJ jyefvnftom;usaygi;f pnf;a&;udk b,f
vdkpDpOf&rSef;rodwJhtwGuf ajcmufvuaeudk;vcef
txd =umoGm;wJt
h cgrmS uav;wcsKd [m qufraeEkid f
awmhbJ xGuaf jy;+y;D vrf;ay:rSm avvGio
hf mG ;=uovdk
wcsKd uvnf; ppfwyfawGxJ jyefvnfa&mufomG ;cJb
h ;l wJh
tjzpftysuaf wG Scd b
hJ ;l ygw,f?
'ga=umifh uav;ppfom;awGukd ppfrx
_ rf;uae
E_wx
f u
G af p+y;D uav;b0yDyo
D oeJ@ jyefvnftom;
usatmif vkyaf qmifwt
hJ cgrmS a&wd/k a&Snt
f pDtpOf
awGukd pepfwus csrw
S t
f aumiftxnfazmfz@kd vdt
k yf
vSygw,f? oufqikd &f mtpd;k &/ vufeufuikd w
f yfz@GJ awG&hJ
yl;aygi;f aqmifu
G rf o
_ mru jynfov
l x
l &k hJ yg0ifaqmif
Gurf v
_ nf; vdyk gw,f? 'DtpDtpOfawGukd taumift
xnfazmfwahJ e&mrSm uav;awGukd ppfwyfxu
J xGuf
apHk oufoufuo
kd m vkyaf qmifv@kd r&Edik yf gb;l ? xGuf
vmwJh uav;awGukd jyefvnfysK;d axmifz@kd b,fae&mrSm
bmtpDtpOfawG vkyaf y;rvJ/ olw@kd awGukd aEG;aEG;axG;

11/13/2006, 12:44 PM

axG;b,fvq
kd ufqrH vJ/ jyefvnfysK;d axmifr_ tpDtpOfawGt+y;D rSm olw@kd &hJ rdb&yfmG t
odik ;f t0dik ;f xJrmS jyefvnfaygi;f pnf; tom;usapzd@k twGuf b,fvjkd yifqifay;rvJqw
kd m
awGukd aoaocsmcsmjyifqif+y;D taumiftxnfazmfz@kd vdyk gw,f?

vkyEf ikd w
f mawGtrsm;}u;D Syd gw,f/ uav;ppfom;awG[mvJ uav;awGbjJ zpf+y;D olw@kd av;awG&hJ
b0aumif;rSom aemiftem*wfb0 om,mvSyrSmjzpfwt
hJ wGuf vkyEf ikd w
f mawGukd vky=f unh=f u&atmif
tvG,u
f q
l ;kH vkyEf ikd w
f muawmh uav;awGukd ppfom;tjzpfrapcdik ;f oifb
h ;l qdw
k m vltrsm;em;
vnfoabmaygu+f y;D vufcu
H sio
hf ;kH vmatmif ajymjyay;yg?
rdryd wf0ef;usirf mS uav;ppfom;tjzpf ac:aqmifapcdik ;f cH&wm/ toufrjynfb
h J ppfwyfx0J ifomG ;
wmS&d if pHpk rf;+y;D oufqikd &f mtzJ@G tpnf;awGe@J vl@tcGit
hf a&;v_@H aqmfoal wGukd today;ta=umif;=um;yg?
jzpfEikd &f if jyefac:Edik af tmifu;d pm;yg?
uav;ppfom;awG wyfuxGuv
f m&if olw@kd awGtay: pmemem;vnf+y;D aEG;aEG;axG;axG; ,k,k
,,qufqyH g? uav;awG&@J vHk cHa&;twGuf apmifah &Smufay;yg?
uav;ppfom;awGtwGuf pDpOfvyk af qmifwhJ ynma&;tpDtpOftygt0if ypkysK;d axmifa&;vkyif ef;
awG/ pdwyf ikd ;f / kyyf ikd ;f qdik &f m tultnDay;wJt
h pDtpOfawG/ vlrb
_ 0twGi;f jyefvnftom;us aygi;f pnf;
atmifvyk w
f hJ vkyif ef;awGrmS rdrw
d wfEikd o
f avmuf yl;aygi;f yg0ifyg?
uav;ppfom;rsm;toH;k y&jcif;&Jh ta=umif;&if;jzpfwhJ jynfwiG ;f ppf&yfpaJ &;twGuf 0dik ;f 0ef;vkyf
aqmifyg? jrefrmEdik if t
H wGi;f +ird ;f csr;f a&;wnfaqmufrv
_ yk if ef;rsm; wd;k wufatmifvyk af qmifyg?
uav;ppfom;yaysmufa&; 0dik ;f 0ef;vkyaf qmifay;

CS Kook.pmd

19

11/13/2006, 12:44 PM

19

tckq&kd if uav;ppfom;toH;k yr_ &yfwefatmif bmvkyEf ikd rf vJ odomG ;+yDayg/h


uJ'gq&kd if ud,
k b
f mvkyrf vJpOf;pm;&if; uav;awGeJ aysmf i$ af ewJh rdom;pkyakH v;udk
aq;a&mifpckH s,=f unfyh gvm; ?

CS Kook.pmd

20

11/13/2006, 12:44 PM

You might also like