Professional Documents
Culture Documents
Mosty 62-66
Mosty 62-66
most drogowy
z kompozytw FRP
Projekt, badania, budowa
drhab. in. Tomasz Siwowski,
prof. PRz
mgrin. Mateusz Rajchel
Politechnika Rzeszowska
W artykule
opisano
pierwszy polski
most drogowy
wykonany z kompozytw FRP.
Przedstawiono
charakterystyk
mostu, opisano
zaoenia i proces projektowania, wytwarzanie
dwigarw gwnych mostu oraz
jego budow.
Na zakoczenie
podano gwne
wyniki bada
odbiorczych
mostu pod
prbnym
obcieniem
statycznym
i dynamicznym,
ktre potwierdziy zakadan
nono obiektu.
62
I SUMMARY
The rst Polish road bridge made of FRP composites. Design, testing, construction
The rst Polish road bridge made of FRP composites
has been presented in the paper. The general characteristic of the bridge, design process, manufacturing
of main FRP girders as well as bridge construction
have been also described. Finally, the main results
of the proof test have been discussed and compared
with the theoretical assumptions. The experience
gained in this case study has revealed that the FRP
composite road bridge could be a valuable alternative
for standard steel and concrete bridges.
Keywords: FRP composites, FRP composite road
bridge
mosty realizacje
tem 45 do osi podunej. Tkaniny s rozdzielone w rodku gruboci rodnika wkadk z pianki PUR o gruboci
15 mm, nadajcej konstrukcji rodnika charakter pyty
warstwowej (sandwich). Zastosowanie pianki ma na celu
zwikszenie wytrzymaoci kompozytu na cinanie, zapewnienie odpowiedniej wielokierunkowej sztywnoci
rodnika, a take zmniejszenie zuycia tkanin szklanych.
Tkaniny szklane ze rodnika wchodz pynnie w pas
grny i dolny dwigara, tworzc dodatkowe zbrojenie
stref jego zaomw i umoliwiajc agodny transfer siy
poprzecznej. Zblion do rodnika budow maj take
przepony wewntrzne o nominalnej gruboci 38 mm.
Kompozyt przepon skada si z 8 warstw dwukierunkowych tkanin szklanych, przedzielonych w rodku 30-milimetrow warstw z pianki PUR.
stay wykonane dwa modele numeryczne MES w programie Sostik (rys. 4a-b): przestrzenny model caej konstrukcji przsa (klasa e2+e3-p3) oraz model kompozytowego
dwigara gwnego, zespolonego z betonow pyt
pomostu (klasa e2+e3-p3). W obu modelach zastosowano
czterowzowe elementy powierzchniowe do modelowania laminatw (tj. poszczeglnych kompozytw) oraz
omiowzowe elementy bryowe do modelowania elementw betonowych. Zespolenie pomidzy dwigarem
kompozytowym a pyt betonow i poprzecznicami uzyskano poprzez opis elementw skoczonych na wsplnej
siatce wzw w poziomie styku elementw.
Budow poszczeglnych laminatw odwzorowano
w modelach bardzo dokadnie dziki wykorzystaniu elementw skoczonych, w ktrych by moliwy opis 10 pojedynczych warstw kadego kompozytu (tzw. lamin).
Do opisu poszczeglnych lamin wykorzystano parametry
materiaowe, uzyskane na podstawie bada na prbkach
o gruboci 2 mm i szerokoci 20 mm, wykonanych przez
Politechnik Warszawsk, partnera projektu Com-bridge.
Jako gwne kryterium projektowe, stosowane przy
doborze liczby i rodzaju tkanin poszczeglnych lamina-
63
a)
b)
64
mosty realizacje
Pimiennictwo
1. Chrcielewski J., Klasztorny M., Wilde K., Mikiewicz M., Romanowski R.:
Kompozytowa kadka pieszo-rowerowa o konstrukcji przekadkowej. Materiay Budowlane, nr 7 (503), 2014,
s. 40-41.
2. Design Manual for Roads
and Bridges (DMRB). Volume 1, Section 3, Part 17:
BD 90/05 Design of FRP
Bridges and Highway Structures. The Highways Agency, Scottish Executive,
Welsh Assembly Government, The Department for
Regional Development
Northern Ireland, May 2005.
3. Zogh M. (ed.).: The International Handbook of FRP
Composites in Civil Engineering. CRC Press, Taylor & Francis Group LLC, Boca Raton,
2014.
Budowa mostu
Budow mostu rozpoczto w czerwcu 2015 r. od wykonania fundamentw palowych podpr, na ktrych
wykonano kolejno oczepy zwieczajce oraz korpusy
penocienne z podwieszonymi skrzydekami. Po wykonaniu podpr i osadzeniu oysk rozpoczto monta
dwigarw kompozytowych. Dwigary przywiezione
z warsztatu zostay zoone na placu montaowym przy
mocie. Monta czterech dwigarw gwnych na oyskach zaj niewiele ponad godzin (rys. 10). Na ustawionych dwigarach uoono kompozytowe deskowanie tracone pyty pomostu (stay-in-place). Wykonanie
deskowania pyty pomostu z kompozytw pozwolio
na szybkie zaszalowanie caej powierzchni, a zastosowane poczenie klejone pomidzy deskowaniem i dwigarami zapewnio uzyskanie dobrej szczelnoci (rys. 11).
W sposb tradycyjny (szalunek drewniany) zaszalowano
poprzecznice podporowe oraz wsporniki pyty pomostu
przy dwigarach skrajnych.
Nastpnym etapem budowy byo wykonanie zbrojenia
czci betonowej konstrukcji pyty za pomoc prtw
kompozytowych (rys. 12). Ze wzgldw technologicznych (zgodnie z modelowanymi w projektowaniu
fazami budowy) betonowanie podzielono na dwa etapy:
najpierw zabetonowano poprzecznice podporowe
do wysokoci spodu pyty pomostu, a w drugim etapie
zabetonowano ca pyt pomostu. Spicie kocw belek masywnymi poprzecznicami pozwolio na uzyskanie
sztywnego rusztu, co ograniczyo niebezpieczestwo
klawiszowania dwigarw podczas betonowania pyty
pomostu. Do wykonania poprzecznic i pyty pomostu
uyto betonu lekkiego LC35/38 na kruszywie Pollytag.
65
Ostatni faz budowy mostu byo wykonanie wyposaenia. Kolejno wykonano: kapy chodnikowe z betonu
lekkiego klasy LC 30/33, zbrojonego prtami kompozytowymi GFRP, krawnikowe wpusty mostowe z polimerobetonu, jednomoduowe urzdzenia dylatacyjne,
polimerobetonowe deski gzymsowe, stalowe bariery
ochronne oraz nawierzchni poliuretanowo-epoksydow na chodnikach i nawierzchni mastyksowo-grysow
SMA na jezdni. Cao inwestycji uzupeniy wykonanie
adaptacji dojazdw do mostu oraz wycinkowe umocnienia koryta rzeki Ryjak. Budow mostu zakoczono
w listopadzie 2015 r., a realizacja wszystkich opisanych
prac trwaa zaledwie 6 miesicy.
66
Podsumowanie
Dowiadczenia z projektowania, prac naukowo-badawczych i budowy oraz wyniki bada pierwszego polskiego
mostu drogowego z kompozytw FRP potwierdziy,
e ten nowoczesny i innowacyjny materia moe by
penowartociow alternatyw dla stosowanych powszechnie w budownictwie mostowym stali i betonu.
Dziki systemowi monitoringu konstrukcji (system czujnikw do pomiaru emisji akustycznej) zainstalowanemu
na obiekcie bdzie moliwa ocena zachowania si mostu
pod obcieniem uytkowym podczas jego eksploatacji.
Informacje uzyskane w trakcie monitoringu mostu zostan wykorzystane do oceny trwaoci konstrukcji kompozytowej i zmian jej parametrw w czasie.
Pierwszy polski most kompozytowy powsta w ramach
Przedsiwzicia Pilotaowego Wsparcie bada naukowych i prac rozwojowych w skali demonstracyjnej
DEMONSTRATOR+, projekt pn.: Com-bridge Innowacyjny most drogowy z kompozytw FRP (umowa nr UOD-DEM-1-041-/001), wspnansowanego przez Narodowe
Centrum Bada i Rozwoju.