Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

MUC LUC
MUC LUC

L6'I M6' DAU

.
1. Ly do chon de tai

2. Muc tieu va nhiem vu

2.1. Muc tieu
2.2. Nhiem vu
3. Doi tiffing va pham vi nghien cum
4. Gia thiet nghien cum
5. Phirong phap nghien cum
6. Y nghia khoa hoc va thux tien cua de tai
GIAI QUYET VAN DE
Chiffing I: Tong quan ve xu* ly anh
1.1. xir ly anh, cac van de co ban trong xir ly anh
1.2. Thu nhan va bieu diln anh
Tong ket chiffing I
Chiffing II: Khai quat ve phan vung anh
2.1. Mot so khai niem
2.2. Cac hiffing tiep can phan vung anh
2.3. Cac cong doan chinh cua phan vung anh
2.4. Mot so thuoc tinh cua diem anh va vung anh
Tong ket chiffing II
Chirong III: Cac phiwng phap phan vung anh
3.1. Phan vung anh theo ngirong bien do
3.2. Phirong phap phan vung anh theo mien dong nhat.
3.3. Phan vung anh theo ket cau be mat
Tong ket chiffing III
KET LUAN
KE HOACH DU KIEN TRIEN KHAI DE TAI
HUONG NGHIEN CUu TIEP THEO
TAI LIEU THAM KHAO
Y KIEN CUA CAN BO HU6NG DAN
Y KIEN CUA H0I D0NG CHAM DE CUONG

SVTH: Tran Thanh Vu

1
.2
2
3
3

3
3
3
3
3
5
5
5
5
7
7
7
8
8
8
9
9
9
11
12
16
17
18
18
19
20
21

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xir ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Ldl MOf DAU

1. Ly do chon de tai
Trong nhung nam gan day, cung vdi su phat trien vuot bac cua khoa hoc may
tinh, thi xu ly anh la mot la mot lmh vuc dang duoc quan tarn. No la mot nganh
khoa hoc con tuong doi mdi me so vdi nhieu nganh khoa hoc khac, no cung la doi
tuong nghien cuu lmh vuc thi giac may tinh, la qua trinh bien doi anh tir mot anh
ban ddu sang mot anh mbi. Nhb co cong nghe sd hoa hien dai, ngay nay con ngubi
da co the xu ly tin hieu nhieu chieu thong qua nhieu he thong khac nhau, tir nhung
mach so dom gian cho den nhung mach song song cao cap. xir ly anh da duoc
nghien ciru manh me va da co nhieu ung dung trong thuc te: nhu trong y hoc, xir
ly anh de phat hien va nhan dang khoi u, cai thien anh X quang, nhan dang ducmg
bien mach mau tir nhung anh chup bang tia X; Trong cuoc song gia dinh, xir ly
anh duoc dimg de cai thien anh tivi. ..
Xir ly anh co lien quan den nhieu nganh khac nhu: he thong thong tin, ly thuyet
thong tin, ly thuyet thong ke, tri tue nhan tao, nhan dang. . .
Xir ly anh cung da tao ra duoc rat nhieu ung dung hum ich trong thuc t4 nhu:
bai toan nhan dang van tay, chu viet, giong noi. . .
Be phan tich cac d6i tuong trong anh, chung ta cdn phai phan biet duoc cac d6i
tuong can quan tarn voi phdn con lai cua anh. Nhung d6i tuong nay co the tim ra
duoc nho cac ky thuat phan doan anh, theo nghTa tach phan tien canh ra khoi hau
canh trong anh. Chung ta can phai hieu duoc la:
- Khong co ky thuat phan doan nao la van nang, theo nghTa co the ap dung cho
moi loai anh.
- Khong co ky thuat phan doan nao la hoan hao.
Co the hieu phan vimg la tien trinh chia anh thanh nhieu vimg, moi viing chira
mot doi tuong hay nhom doi tuong cung kieu. Chang han, mot doi tuong co the la
mot ki trr tren mot trang van ban hoac mot doan thang trong mot ban ve ky thuat
hoac mot nhom cac doi tuong co the bieu dien mot tir hay hay doan thang tiep xuc
nhau.
Phan vimg anh con la mot thao tac d mire thap trong toan bo qua trinh xir ly
anh. Qua trinh nay thuc hien viec phan vimg anh thanh cac vimg rbi rac va dong
nhat vdi nhau hay noi each khac la xac dinh cac bien cua cac vimg anh do. Cac
vimg anh dong nhat nay thong thudng se tuong ung vdi toan bo hay timg phan
cua cac doi tuong that su ben trong anh. Vi the, trong hau het cac ung dung cua
llnh vuc xir ly anh (image processing), thi giac may tinh, phan vimg anh luon dong
mot vai tro co ban va thudng la bude tien xir ly dau tien trong toan bo qua trinh
trude khi thuc hien cac thao tac khac d muc cao hon nhu nhan dang doi tuong,
bieu dien doi tuong, nen anh dira tren doi tuong, hay truy van anh dua vao noi
dung ...

Tir nhung ly do tren, toi da chon de tai nghien cum ung dung phan vung anh
trong xir ly anh cho bai nghien cuu cua minh.

SVTH: Tran Thanh Yu

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

2. Muc tieu va nhiem vu

2.1. Muc tieu
Giup nguai dung cong nghe xu ly anh hieu ro them ve cac phuang phap phan
vung anh.
Dua ra nhung img dung thirc te cua phan vung anh trong khoa hoc va ddi song.
2.2. Nhiem vu
Nghien cum phuang phap phan vung anh theo ngudn bien do.
Nghien cum phuang phap phan vung anh theo mien dong nhat.
Nghien cum phuang phap phan vung anh theo ket cau be mat.
Ngoai ra con co nghien ciru cac phuang phap phan vung dira tren khong gian
dat trmig, khong gian anh va mo hinh vat ly.
3. Doi tiring va pham vi nghien ciru
Phan vung anh dua tren tinh dong deu ( do tuang tu cua muc xam va cac thuoc
tinh chung cua cac diem anh trong moi vung.
Phan vung anh dua tren sir bien thien cua ham do xam hoac muc xam ( phan
vimg dua tren tach bien).

4. Gia thiet nghien ciru

Hieu dugc tong quan ve xu ly anh.
Hieu ro nguyen tac phan vimg anh theo nguang bien do.
Nam vung nguyen tac phan van theo mien dong chat gom co ba phuang phap
la: phuang phap tach cay tu phan, phuang phap cue bo va phuang phap tong hap.
Trong phan vimg theo ket cau be mat: chi ra hai phuang phap phan tich anh la
thong ke va cau true.
5. Phuang phap nghien cuu
Tim hieu ro cac ung dung cua phan vimg anh.
Xir dung cac thuat toan, hinh anh de lam ro noi dung de tai.

6. Y nghia khoa hoc va thuc tien cua de tai

Cimg vdi su phat trien cua phan cirng mang tinh thi xir ly anh va do hoa cung
da phat trien manh me va co nhieu ling dung trong cuoc song. No dong vai tro
quan trong trong viec tuang tac giua nguai va may.
Qua trinh xir ly anh dugc xem nhu la qua trinh thao tac anh dau vao nham cho
ra ket qua mong muon. Ket qua dau ra cua qua trinh xir ly anh co the la mot anh
tot han hoac mot ket luan.
Nhung trong do, phan vimg anh la mot trong nhung tinh tat yeu quyet dinh den
chat lugng cua hinh anh. Vao nhung thdi gian dau, cac phuang phap phan vimg
anh dugc dua ra chu yeu lam viec tren cac anh mire xam do cac han che ve
phuang tien thu thap va luu tru. Ngay nay, cimg vai sir phat trien ve cac phuang
tien thu nhan va bieu dien anh , cac anh mau da hau nhu thay the hoan toan cac
SVTH: Tran Thanh Vu

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

anh muc xam trong viec bieu dien va liru tru thong tin do cac ira the vuot troi hon
han so voi anh muc xam. Do do, cac ky thuat, thuat giai mdi thirc hien viec phan
vung anh tren cac loai anh mau lien tuc dugc phat trien de dap ung cac nhu cau
mdi. Cac thuat giai, ky thuat nay thudng dugc phat trien dua tren nen tang cac
thuat giai phan vung anh muc xam da co san.

SVTH: Tran Thanh Yu

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

GIAI QUYET VAN DE

Chirong I: Tong quan ve xir ly anh

1.1. xir ly anh, cac van de ctf ban trong xir ly anh
1.1.1. xir ly anh la gi?
Xu ly anh la mot lmh vuc mang tinh khoa hoc va cong nghe. No la mot nganh
khoa hoc mbi me so vbi nhieu nganh khoa hoc khac nhimg toe do phat trien cua
no rat nhanh, klch thlch cac trung tarn nghien curu, ung dung, dac biet la may tinh
chuyen dung rieng cho no.
Qua trinh xu ly anh dugc xem nhu la qua trinh thao tac anh dau vao nham cho
ra ket qua mong muon. Ket qua dau ra cua mot qua trinh xu ly anh co the la mot
anh tot hem hoac mot ket luan.

Anh

Xu ly anh

Anh tot hon

Ket luan

Hinh 1.1. Qua trinh xu ly anh

Anh co the xem la tap hop cac diem anh va moi diem anh dugc xem nhu la dac
trung cudng do sang hay mot dau hieu nao do tai mot vi tri nao do cua doi tugng
trong khong gian va no co the xem nhu mot ham n bien P(cl, c2,..., cn). Do do,
anh trong xu ly anh co the xem nhu anh n chieu. So do tong quat cua mot he thong
xu ly anh:
He quyet
dinh
Hau
Thu
Trich
Doi sanh rut
Ti8n
chgn dac
nhan
xu ly
xu ly
ra ket luan
diem
anh

Luu
tru
Hinh 1 .2. Cac bude co ban trong mot he thong xu ly anh

1.1.2. Cac khai niem eff ban trong xir ly anh

* Anh va diem anh:

Diem anh dugc xem nhu la dau hieu hay cudng do sang tai mot toa do trong
khong gian cua doi tugng va anh dugc xem nhu la mot tap hgp cac diem anh.
* Muc xam, mau: La so cac gia tri co the co cua cac diem anh cua anh.
1.2. Thu nhan va bieu dien anh
SYTH: Tran Thanh Vu

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

1.2.1. Thu nhan, cac thiet bi thu nhan anh

Cac thiet bi thu nhan anh bao gom camera, scanner cac thiet bi thu nhan nay
co the cho anh den trang
Cac thiet bi thu nhan anh co 2 loai chinh ung vdi 2 loai anh thong dung
Raster, Vector.
Nhin chung cac he thong thu nhan anh thuc hien 1 qua trinh
Cam bien: bin doi nang luong quang hoc thanh nang luong dien
Tong hop nang luong dien thanh anh.

1.2.2. Bieu dien anh

Anh tren may tinh la ket qua thu nhan theo cac phuong phap so hoa duoc
nhung trong cac thiet bi ky thuat khac nhau. Qua trinh luu tru anh nham 2 muc
dich:
Tidt kiembo nhd
Giam thdi gian xu ly
Viec luu tru thong tin trong bo nhd co anh hudng rat lbn den viec hien thi, in
an va xu ly anh duoc xem nhu la 1 tap hop cac diem vbi cung kich thudc neu srr
dung cang nhieu diem anh thi buc anh cang dep, cang min va cang the hien ro hon
chi tiet cua anh ngudi ta goi dac diem nay la do phan giai.
Viec lira chon do phan giai thich hop tuy thuoc vao nhu cau su dung va dac
trrrng cua moi anh cu the, tren co so do cac anh thudng duoc bieu dien theo 2 mo
hinh co ban: mo hinh Raster va mo hinh vector.
I.2.2.I. Mo hinh Raster

Day la each bieu dien anh thong dung nhat hien nay, anh duoc bieu dien dudi
dang ma tran cac diem (diem anh). Thudng thu nhan qua cac thiet bi nhu camera,
scanner. Tuy theo yeu cau thirc the ma moi diem anh duoc bieu dien qua 1 hay
nhidu bit.
Mo hinh Raster thuan loi cho hien thi va in an. Ngay nay cong nghe phan cung
cung cap nhung thiet bi thu nhan anh Raster phu hop voi toe do nhanh va chat
luong cao cho ca dau vao va dau ra. Mot thuan loi cho viec hien thi trong moi
trudng Windows la Microsoft dua ra khuon dang anh DIB (Device Independent
Bitmap) lam trung gian.
Mot trong nhung hudng nghien cuu co ban tren mo hinh bieu dien nay la ky
thuat nen anh cac ky thuat nen anh lai chia ra theo 2 khuynh hudng la nen bao toan
va khong bao toan thong tin nen bao toan co kha nang phuc hoi hoan toan du lieu
ban dau con neu khong bao toan chi co kha nang phuc hoi do sai so cho phep nao
do. Theo each tiep can nay ngudi ta da de ra nhieu quy each khac nhau nhu BMP,
TIF, GIF, PCX...
SVTH: Tran Thanh Vu

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xir ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Hien nay tren the gioi co tren 50 khuon dang anh thong dung bao gom ca trong
do cac ky thuat nen co kha nang phuc hoi du lieu 1 00% va nen co kha nang phuc
hoi voi do sai so nhan duoc.

BMP
PCC

panit
Cira so

DIB

thay doi

Hinh 1.4. Qua trinh hien thi va chinh sira, luru tru anh thong qua DIB
I.2.2.2. Mo hinh Vector

Bieu dien anh ngoai muc dich tiet kiem khong gian luu tru de dang cho hien
thi va in an con dam bao de dang trong lua chon sao chep di chuyen tim
kiem. . .Theo nhung yeu cau nay ky thuat bieu dien vector to ra uu viet hon.
Trong mo hinh vector ngubi ta su dung huong giua cac vector cua diem anh
lan can de ma hoa va tai tao hinh anh ban dau anh vector duoc thu nhan true tiep
tir cac thiet bi so hoa nhu Digital hoac duoc chuyen doi tir anh Raster thong qua
cac chuong trinh so hoa Cong nghe phan cung cung cap nhung thiet bi xu ly voi
toe do nhanh va chat luong cho ca dau vao va ra nhumg lai chi ho trq cho anh
Raster.
Do vay, nhung nghien cum ve bieu dien vecto deu tap trung tir chuyen doi tir
anh Raster.
RASTER

Vecter

VECTOR

hoa

raster

RASTER

hoa

Hinh 1.5. Sir chuyen doi giua cac mo hinh bieu dien anh
Tong ket chirong I
Hieu duoc khai quat ve xir ly anh, cac each bieu dien anh va cac mo hinh trong
quan he xir ly anh.
Chirong II: Khai quat ve phan vung anh

2.1. Mot so khai niem

SVTH: Tran Thanh Yu

Nghien cum ung dung phan vimg anh trong xir ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Phan vung anh la mot biroc then chot trong xu ly anh. Giai doan nay nham
phan tlch anh thanh nhung thanh phan co cimg tlnh chat dira theo bien hay cac
vung lien thong. Tieu chuan de xac dinh cac vung lien thong co the la mire xam,
cung mau hay do nham. . .

Vung anh (Region): la tap hop cac diem anh co chung cac thuoc tinh
thuoc ve mot doi tuong nao do.

Phan vung anh (Image Segmentation): la qua trinh phan hoach tap cac
diem anh cua X thanh cac tap con Ri (hay mot vung anh) thoa man cac dieu kien
sau:
+ R,0
+ Ri Rj = 0 (ifcj, Vij)
+ u Ri = X, V i
Ri : bao gom cac pixel co chung cac thuoc tinh nao do.

2.2. Cac hirdng tiep can phan vung anh

Phan vung anh la chia anh thanh cac vung khong trimg lap. Moi vung gom mot
nhom pixel lien thong va dong nhat theo mot tieu chi nao do. Tieu chi nay phu
thuoc vao muc tieu cua qua trinh phan doan. Vi du nhu dong nhat ve mau sac, muc
xam, ket cau, do sau cua cac layer. .. Sau khi phan doan moi pixel chi thuoc ve
mot vung duy nhat. Be danh gia chat luong cua qua trinh phan doan la rat kho. Vi
vay trade khi phan doan anh can xac dinh ro muc tieu cua qua trinh phan doan la
gi. Xet mot each tong quat, ta co the chia cac hudng tiep can phan doan anh thanh
cac nhom chinh nhu sau:
- Dira tren tinh dong deu ( do tuong trr cua tnuc xam va cac thuoc tinh chung cua
cac diem anh trong moi vung.
- Phan vung anh dira tren sir bien thien cua ham do xam hoac muc xam ( phan
vung dua tren tach bien).
2.3. Cac cong doan chinh cua phan vung anh
- Gom 3 cong doan sau:
+ Tien xu ly anh ( neu co )
+ Qua trinh phan vung anh ( thirc hien dira tren cac thuat toan )
+ Banh nhan cho cac vimg anh duoc phan tach va dieu chinh neu can
- Ngoai ra viec phan vung anh con dua tren cac phuong phap phan vung chinh la:
+ Phan vimg theo nguong bien do.
+ Phan vimg anh theo mien dong nhat.
+ Phan vimg anh theo ket cdu be mat.

2.4. Mot so thuoc tinh cua diem anh va vung anh

SVTH: Tran Thanh Vu

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

2.4.1. Mot so thuoc tinh cua diem anh

- Gia su co mot diem anh X = { Pi } , trong do Pi la pixel thu i ( i = 1,. . M*N)
Co 2 loai anh sau:
+ Anh don mau : Pi dupe bieu dien bang gia tri mure xam ( do xam ). Ki hieu A(Pi)
hoc X(P0.
+ Anh da mau ( da pho ) : men pixel dupe bieu didn boi mot vecto mau ma ta goi
la vecto thuoc tfnh.

rxlR
Pi= XlG

LxlB

- Do tuong phan giua hai diem anh

(S1,S2) = |A(S1)-A(S2)|/(L-1)
Trong do L : gia tri muc xam Ion nhat cua anh

2.4.2. Mot so thuoc tinh cua vung anh

- Do dong deu muc xam cua mot vung anh Rk :
1
E (A(P,)-m02
card(Rk) P.eRk
Trong do : card(Rk) la so phan tu cua vung Rk ( luc lupng cua vung Rk )
A(Pi) la gia tri muc xam cua mot diem anh

E(Rk) =

1
S A(P;)
card(Ru)x piSRt
- Ham vi tir cua Rk ( Pred (K1:) ) : de do dp dong deu cua muc xam, dupe dinh
nghla nhu sau:
1,neuE(Rk)<=0c
Pred(Rk) =
0,neuE(Rk)>9c
Trong do: 0C la nguong tu chon
: neu Pred(Rk) = 1 thi vung Rk la vung dong deu
Pred(Rk) = 0 thi vung Rk la khong dong deu
Thuoc tinh tan so, thuoc tinh thong ke, thuoc tinh cau true
Tong ket chuOng II
Lam ro van de phan vung anh va cac thuoc tinh cua no trong xu ly anh.
mi la gia tri trung binh dupe tinh bdng cong: m; =

Aro

ChuOng III: Cac phtrong phap phan vung anh

3.1. Phan vung anh theo ngudng bien do

SYTH: Tran Thanh Vu

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Cac dac tinh dan gian, can thiet nhat cua anh la bien do va cac tlnh chat vat ly
nhir: do tuong phan, do trayen sang, mau sac hoac dap ling pho. Nhu vay, co the
dung nguong bien do de phan vung khi bien do du Ion dac trung cho anh. Thi du,
bien do trong bo cam bien anh hong ngoai co the phan anh vung co nhiet do thap
hay vung co nhiet do cao. Ky thuat phan nguong theo bien do rat co loi doi vdi
anh nhi phan nhu van ban in, do hoa, anh mau hay anh X-quang. Viec chon
nguong rdt quan tron|. No bao gom cac bubc :
Xem xet luge do xam cua anh de xac dinh cac dinh va cac khe. Neu anh co
dang rdn luon (nhidu dinh va khe), cac khe co the dimg de chon nguong.
Chon nguong t sao cho mot phan xac dinh trude r| cua toan bo so mau la thap
hon t.
Bieu chinh nguong dua tren luge do xam cua cac diem lan can.
Chgn nguong theo luge do xam cua nhung diem thoa man tieu chuan chgn.
Thi du, vdi anh co do tuong phan thap, luge do cua nhung diem co bien do
Laplace g(m,n) ldn hon gia tri t dinh trade (sao cho tu' 5% den 10% so diem
anh vdi Gradient ldn nhat se coi nhu bien) se cho phep xac dinh cac dac tinh anh
ludng cue tot hon anh gdc.
Khi co mo hinh phan ldp xac suat, viec xac dinh nguong dua vao tieu chuan
xac suat nham cue tieu xac suat sai so hoac dua vao mot so tinh chat khac cua luat
Bayes.

3.1.1. Ky thuat lay ngudng

Ky thuat nay dua tren mot y tuong het sue don gian. Mot tham so q, ggi la
nguong do sang, se dugc chgn de ap dung cho mot anh a[m,n] theo each sau:
> 6 thi aKw]= obJect= 1
N8U
Ngugc lai a [m,n] - background - 0

Thuat toan tren gia dinh rang chung ta dang quan tarn den cac doi tugng sang
(object) hay nen anh (background) bang cac gia tri 1 hoac 0.
3.1.1.1. Nguong co dinh
Phuong phap dau tien la chgn mot nguong doc lap vdi du lieu anh. Neu chung
ta biet trade la chuong trinh ung dung se lam viec vdi nhung anh co do tuong
phan rat cao, trong do cac doi tugng quan tarn rat toi con nen gan nhu dong nhat
va rat sang, thi gia tri nguong khong doi 128 tren thang do sang tu 0 den 255 se la
mot gia tri chgn kha chinh xac. Chinh xac d day nen dugc hieu theo nghla la so
lugng cac diem anh bi phan ldp sai la cue tieu.

3.1.1.2. Ngiroiig dua tren liroc do

SYTH: Tran Thanh Vu

10

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Trong hau het cac truong hap, nguong dugc chon tu luge do do sang cua vung
hay anh can dirge phan doan.
Co rat nhieu ky thuat chon nguong tu dong xuat phat tir luge do xam. Nhung
ky thuat pho bien nhat trong so do se dugc trinh bay dudi day. Nhung ky thuat nay
co the tan dung lgi the do su lam tron du lieu luge do ban dau mang lai, nham loai
bo nhung dao dong nho ve do sang. Tuy nhien cac thuat toan lam tron can phai
can trgng khong dugc lam dich chuyen cac vi tri dinh cua luge do.

3.2. Phirong phap phan vung anh theo mien dong nhat
Ky thuat phan vung anh thanh cac mien dong nhat dua vao cac tinh chat quan
trgng nao do cua mien anh. Viec lua chgn cac tinh chat cua mien se xac dinh tieu
chuan phan vung. Tinh dong nhat cua mot mien anh la diem chu yeu xac dinh tinh
hieu qua cua viec phan vung. Cac tieu chuan hay dugc dung la su thuan nhat ve
muc xam, mau sac doi vdi anh mau, ket cau sgi va chuyen dong.
Cac phuong phap phan vung anh theo mien dong nhat thubng ap dung la :
Phuong phap tach cay tu phan
Phuong phap cue bo
Phuong phap tong hgp

3.2.1. Phuong phap tach cay tu* phan

Ve nguyen tac, phuong phap nay kiem tra tinh hgp thuc cua tieu chuan mot
each tong the tren mien ldn cua anh. Neu tieu chuan dugc thoa man, viec phan
doan coi nhu ket thuc. Trong trubng hgp ngugc lai, ta chia mien dang xet thanh 4
mien nho hon. Vdi moi mien nho, ta ap dung mot each de quy phuong phap tren
cho den khi tat ca cac mien deu thoa.
Mot vung thoa chuan se tao nen mot nut la, neu khong no se tao nen mot nut
trong va co 4 nut con tuong ung vdi viec chia lam 4 vung. Ta cu tiep tuc nhu vay
cho den khi phan xong. Cac nut cua cay bieu dien so vung da phan.
Tieu chuan phan vung d day la mau sac. Neu mpi diem cua vung deu la mau
trang thi se tao nen nut la trang va tuong tu nhu vay vdi nut la den. Nut mau ghi
vung khong thuan nhat va phai tiep tuc chia.
Vdi nguong q cho trude, vung thuan nhat phai thoa dieu kien:
Do lech chuan s < q
m< vdi Max, Min lan lugt la gia tri ldn nhat va nho nhat
Hoac W0*
cua muc xam trong vung can chia.

3.2.2. Phirong phap cue bo

Y tuong cua phuong phap la xet anh tu cac mien nho nhat roi noi chung lai neu
thoa man tieu chuan de dugc mot mien dong nhat ldn hon. Tiep tuc vdi cac mien

SVTH: Tran Thanh Vu

11

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

thu dugc cho den khi khong the noi them dirge nua. So mien con lai cho ta ket qua
phan doan. Nhu vay, mien nho nhat cua bude xuat phat la diem anh.
Phuong phap nay hoan toan ngugc vdi phirong phap tach. Song dieu quan
trgng d day la nguyen ly noi 2 vung. Viec noi 2 vung dugc thuc hien theo nguyen
tac sau :
- Hai vung phai dap ung tieu chuan, thi du nhu cung mau hay cung muc xam.
- Hai vung phai ke can nhau.
Dua theo nguyen ly cua phuong phap noi, ta co 2 thuat toan :
Thuat
toan to mau (Blob Coloring) : su dung khai niem 4 lien thong, dung mot
cua so di chuyen tren anh de so sanh vdi tieu chuan noi.
- Thuat toan de quy cue bo: su dung phuong phap tim kiem trong mot cay de lam
tang kich thude vung.
3.2.3. Phirong phap tong hop

Hai phuong phap noi (hgp) va tach deu co nhugc diem. Phuong phap tach se
tao nen mot cau true phan cap va thiet lap moi quan he giua cac vung. Tuy nhien,
no thuc hien viec chia qua chi tiet. Phuong phap hgp cho phep lam giam so mien
lien thong xuong toi thieu, nhung cau true hang ngang dan trai, khong cho ta thay
ro moi lien he giua cac mien. Vi nhugc diem nay, ngudi ta nghT den phoi hgp ca
hai phuong phap. Trudc tien, dung phuong phap tach de tao nen cay tu phan, phan
doan theo hudng tu goc den la. Tiep theo, tien hanh duyet cay theo chieu ngugc lai
va hgp cac vung co cung tieu chuan. Vdi phuong phap nay ta thu dugc mot cau
true anh vdi cac mien lien thong co kich thude toi da. Giai thuat tach hgp gom mot
so bude chinh sau:
Budcl : Kiem tra tieu chuan dong nhat.
Neu khong thoa man tieu chuan dong nhat va so diem trong mot vung nhieu
hon 1, tach vung anh lam 4 mien (tren, dudi, phai, trai) bang each de quy. Neu ket
qua tach xong va khong tach dugc nua chuyen sang bude 2.
Neu tieu chuan dong nhat thoa man thi tien hanh hgp vung va cap nhat lai gia tri
trung binh cua vung cho vung nay.
Bude 2:Hgp vung.
Kiem tra 4 lan can nhu da neu tren. Co the co nhi6u vung thoa man. Khi do,
chgn vung toi uu nhat roi tien hanh hgp.
3.3. Phan vung anh theo ket cau be mat
Ket cau thudng dugc nhan biet tren be mat cua cac doi tugng nhu go, cat, vai
voc...Ket cau la thuat ngu phan anh su lap lai cua cac phan tu sgi (texel) co ban.
Su lap lai nay co the ngau nhien hay co tinh chu ki hoac gan chu ki. Mot texel
chua rat nhieu diem anh. Trong phan tich anh, ket cau dugc chia lam hai loai chinh
la: loai thong ke va loai cau true.

SVTH: Tran Thanh Vu

12

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xir ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

3.3.1. Tiep can thong ke

Tinh ket cau ngau nhien rat phu hop vdi cac dac trung thong ke. Vi vay, ngu'di
ta co the dung cac dac trung ngau nhien de do no nhu: Ham tir tuong
quan(AutoCorrelation Function-ACF), cac bien doi mat do gd, ma tran tuong
tranh, v.v.
Theo each tiep can bang ham tu tuong quan, do tho cua ket cau soi ti le vdi
do rpng cua ACF, duoc bieu dien bdi khoang each x0 , y0 : sao cho ( x0 , 0) = r(0,
yo) = i.
Ngudi ta cung dung each do nhanh cua ACF nhd ham khdi tao moment:

M(k,l) = S (m-n,)k(n-H2)r(m,n)
Z mi-(m,n)
Pi= Z
m n

Vdi :

p2=

va

2 E nr(m,n)
m n

Cac dac trung cua kh cdu soi nhu do tho, do min hay hudng co the ude luqng
nhd cac bien doi anh bang ky thuat loc tuyen tinh . Mot mo hinh don gian trong
trudng ngau nhien cho viec phan tich tinh ket cau dupe mo ta trong hinh 2.1.

p(m,n)

Loc dai tuong

Phan tich luge

Trich chon dac tinh

Dac tinh soi

Hinh 2.1. Phan tich ket cau soi bang dai tuong quan.

Trong mo hinh nay, trudng ket cau soi trade tien duoc giai chap bdi bo loc lay
tir dau ra cua ACF. Nhu vay, neu r(m, n) la ACF thi:
U(m, n) a(m, n) = s (m, n)
la mot trudng ngau nhien khong tuong quan.
Ngoai cac dac trmig tren, co the dua them mot so khai niem va dinh nghTa cac
dai luong dua tren do nhu: luge do hieu muc xam(Histogram grey level
difference). Ma tran xuat hien mire xam (gi'ey level occurence matrices).

SVTH: Tran Thanh Yu

13

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Luge do hieu muc xam dung de mo ta cac thong tin mang tinh khong gian va
dugc dinh nghTa nhu sau:
Cho d = (dl, d2) la vecto dich chuyen giua 2 diem anh va g(d) la hieu muc

xam vdi khoang each d:

g(d) = |f(k,l)-f(k+d1,l+d2)

Vdi f(k, 1) ham cho gia tri muc xam tai toa do (k, 1). Ggi h(g, d) la luge dd cua
hieu muc xam vdi khoang each d. Nhu vay, vdi moi khoang each d ta co 1 luge do
rieng.
Vdi moi diem anh co ket cau tho luge do h(g, d) co khuynh hudng tap trung
xung quanh g= 0 vdi khoang each d nho. Trai lai, vdi mot mien anh co ket cau
min, h(g, d) se phan nhanh du vdi vecto dich chuyen d la kha nho. Dua tren luge
do nay, ngudi ta dinh nghTa lai mot so dai lugng:
i=N

Trung binh:

pd=

gk

hk (gk , d)

=N

ad2 =

Phuang sai:

Z ( gk - pd)2 hg ( gk , d)

i=N

Do tuong phan:

cd= Z

gk2 hg (gk , d)

Phuang sai do do tan mat cua hieu muc xam tai mot khoang each d nao
day.Ket cau tat dinh thudng co khuynh hudng co phuang sai ad tuang doi nho. Do
tuang phan cd chinh la momen cua luge dd hg(g, d) xung quanh g=0 va do do
tuang phan cua hieu muc xam.
Ngudi ta cung su dung entropy de do do dong nhat cua luge do hg:
k=N

Hg = - Z hg (gk , d)ln (hg (gk , d))

k- 1

Uu diem ca ban cua luge do hieu muc xam la tinh toan dan gian. Ngoai ra con
cd kha nang cho ta to chrrc ket cau khong gian.
Ma tran xuat hien lien hiep muc xam: ggi P(k, 1 , d) la xac suat lien hiep cua
hai diem anh fk va fl vdi cac muc xam k, 1 tuang ung each nhau mot khoang d.
Xac suat nay de dang tinh dugc nhd viec tinh so lan xuat hien nk, 1 cua diem anh
(fk, fl) cd muc xam k va 1 vdi khoang each d. Ggi n la tong so cap lien hiep muc
xam cd dugc tinh nhu sau: cd = (ckd )

SVTH: Tran Thanh Yu

14

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

Va

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

cu=P(k,l,d) =

Ma tran xuat hien lien hiep muc xam Cd la ma tran vuong N*N phan tu (N la
so muc xam cua anh). Ma tran nay chua dung cac thong tin rat hum ich ve to chuc
ket cau khong gian. N8u cdu tuong doi tho thi cac phdn tu cua ma tran tap trung
xung quanh dudng cheo chinh. Ngugc lai neu ket cau be mat min gia tri cac phan
tu cua cd se phan rai tuong d6i ro:
Dira tren khai niem nay ngudi ta dinh nghTa ve mot so do do:
Xac xuat cue dai: Pd = max(k i( Ckd
k = N 1= N

Entropy: Hd = - Z

Z Ck i ln(Ck i)

k = i 1= 1

De dang thay entropy cue dai khi xac suat lien hiep P(k, 1, d) co phan phdi ddu.
k = N 1= N

Mo men hieu bac m: Id = Z

Z | k- 1 |m CkJ

k = 1 1=1

Id cue tieu khi cac phan tu cua ma tran C tap trung tren dubng cheo chinh vi
khoang each | k- ljm la rat nho. Id nhd co nghTa la ket cau kha tho. Ngudi ta cung
con dua vao mot so do do khac nhu ham tir tuong quan, pho nang luong.
Ket cau soi co cau true thuan nhat la nhung texels xac dinh, ma su xuat hien
lap di lap lai tuan theo mot luat tat dinh hay ngau nhien nao day. Mot texel ve thirc
te la mot nhdm cac pixel co cung mot so tinh chat bat bien lap tren anh. Mot texel
cung cd the dinh nghTa theo muc xam, theo be mat hay tinh dong nhat doi vdi mot
so cac tinh chat nhu kich thude, hudng, luge do bac hai (ma tran tuong tranh).
Vdi cac texel dugc phan bd ngau nhien, tinh kdt cdu sgi tuong ung cua no dugc
coi la yeu (weak) ngugc lai vdi quy luat phan bd tat dinh ggi la khoe (strong). Khi
tinh ket cau sgi la yeu, luat phan bd cd the do bdi:
- Mat do go.
- Cac loat dai cua cac texel lien thong toi da.
- Mat do cue tri tuong doi: so pixel tren mot don vi dien tich cd muc xam
cue tri cue bo dia phuong so vdi cac lan can.
Ngoai hai each tiep can tren, ngudi ta con dung each tiep can khac bang each
lay to hop 2 each tren va ggi la kT thuat mosaic. Mo hinh nay bieu dien cac qua
trinh hinh hgc ngau nhien, thi du nhu kham ngau nhien hay deu cua mot mat
phang vao cac dudng cong noi len tinh ket cau te bao.

SVTH: Tran Thanh Yu

15

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

3.3.3. Tiep can thao tinh ket cau

Khi doi tuong xuat hien tren mot nen co tinh ket cau cao, viec phan doan dira
vao tinh ket cau tro nen quan trong. Nguyen nhan la ket cau soi thudng chua mat
do cao cac go (edge) lam cho phan doan theo bien kem hieu qua, tru khi ta loai
tinh ket cau. Viec phan doan dira vao mien dong nhat cung co the ap dugnj cho cac
dat trung ket cau va co the dung de phan doan cac midn co tinh k6t cau.
Tong ket chirong III
Dira vao cac cong thuc, cac thuat toan de lam ro cac phucmg phap phan vung
anh, dong thbi khang dinh phan vung anh la mot yeu to khong the thieu trong xrr
ly anh.

SVTH: Tran Thanh Yu

16

Nghien cum ung dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

KET LUAN

Luan van da dua ra dugc cac ly thuyet tong quan ve xu ly anh va phan vung
anh, khang dinh dugc phan vung anh la mot buoc then chot trong xu ly anh. Vi
vay, viec nghien cuu phat trien ky thuat phan vung anh co y nghTa rat to ldn trong
xu ly anh. Ngoai ra, no con cho thay dugc cac phucmg phap phan vung anh ung
voi tung thuat toan nhat dinh, tu do chung ta co the van dung tot hon nhung ung
dung phan vung anh nay vao thuc tien doi song.

SVTH: Tran Thanh Yu

17

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

KE HOACH Dl/KIEN TRIEN KHAI DE TAI

STT

ThM gian

Noi dung thirc hien

10/2012 01/2013

Nghien cum ly thuyet

ve xu ly anh.

01/2013 04/2013

Nghien cuu ung dung

phan vung anh trong
xir ly anh.

04/2013 06/2013

Nghien
cuu
cac
phuang phap chinh
trong phan vung anh.

Ket qua dir

kien
vung
Nam
kien thuc ve
xu ly anh.
Hieu dugc y
nghTa
cua
vung
phan
anh.
Hoan thanh
dh tai nghien
cuu.

HIT6NG NGHIEN CUtJ TIEP THEO

Nghien cuu ky thuat nang cao cac phuang phap phan vung anh.

SVTH: Tran Thanh Yu

18

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

TAI LIEU THAM KHAO

Tieng viet
[1] Th.S Nguyen Duy Nhat Vien, giao trinh xu ly anh , 2006
[2] Luang Manh Ba va Nguyen Thanh Thuy, nhap mon xu ly anh, nha xuat ban
khoa hoc va ky thuat, 2003
[3] Vo Due khanh, Hoang Van Kiem. Giao trinh xu ly anh so. Nha xuat ban dai
hoc qu6c gia thanh ph6 HCM
Tieng anh
[4] Bhabatosh Chanda, Dwijesh Dutta Maumder. Digital image processing and
analysis. Prentice hall of India, 2001
[5] Anil K. Jain Englewood Cliffs, Fundamentals of Digital Image Processing
Trang web
[6] Tailieu.vn./.
[7] Ebook.com.vn./.

SVTH: Tran Thanh Vu

19

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Y KIEN CUA CAN BO HIT6NG DAN

Quang Nam, ngay thang 11 nam 2012

Can bo huong dan

SVTH: Tran Thanh Vu

20

Nghien cum ling dung phan vung anh trong xu ly anh

GVHD: Nguyen Ha Huy Cudng

Y KIEN CUA HOI DONG CHAM DE ClTONG

Quang Nam, ngay

SVTH: Tran Thanh Vu

thang 11 nam 2012

21