24 Sema u myn Ha os6weHo KecraGsnmsyje noMEIMEKy u eKoHOMeKy chery apyurrpa (Pakulski and Waters, 1996: 5, 151 « VIII). Onaj cacbune xparax it cpparsestrapax ocepr, Kojit wsmmourro uutje cuctemarexor Kapaxtepa, Beh camo nycrpatuBHor, Tpe6ao je na ucnynit nea yuvba. FIpBo, sme CMO HEME Na MOKAKEMO 1 a Narmacsimo Bennkst TeopujcKs H MIpaxrwani sHaNaj u uayser- Ho Mecto HcrpaxuBatba KnacHOo/enojue cTpykrype ApyLITBA y cousonornjn. Hoje yaanya pesexo na je uerparxnparse cxwaraisa © Apyurreenum HejenuaxocruMa, y CrBaplt, ynosHasate came ucropuje coumonornje (apenaop). JIpyro, ynpaso opaxaa WAXOS MoHOXxaj Mor GuCMO CMarpaTH yapoKOM tIpucycrBa Ges6pojinx m Geckpajanx cnopowa # pacnpasa n, yoynun Ou ce pehu, npase Tepaationome a6pxe y oB0j oGnacru consonoruje ‘Tememitx ojMonn yaex ce naHona mpestcautyjy, wzT0 je Ho6po H NOXKEIDHO YKONHKO Ce ca THME HE OMe Y KPajHOCT Ik TAKO SaKOUH ucuutTHBaibe Apyusraeste crBapHocTi. Jytocionencka cpicka counoioriija Hcy Hacrane came on ceGe, HitTH cy ce pasBiTjane came aa ceGe, Hero cy om cBor HOYeT- xa Gume rion yruuajem enporicKe u aepietxe connonornje. 370 suubenne Koje CMO NanemM ¥ mpeTxOAHOM Nacyey BUCY Morte a a He OCTaBe y tho} ONjeKa: HeMA HuKaKBe cyMEbe fa cy ome YTHIA- ne Ha ucvparkusaiba Knacio/cnojne crpykType jyrocnoBencKor 1, epncxor apymrrsa, . 2 Bui rawobe Waters (1996), 71-83, I t Cemaurrso Kao ApymTsena Kyraca Y yenoxynom roxy cBora pasnoja couonoruja je Kao nayKa Gina yepencpehena na moyepua ypyurrea, nox cy tpayinyxouan- ua apyurrea Gupana sanocrabisena. Yax je u npy mpoysasarbuma Tpancopmansje tpaxunwonannnx apymrennx crpykrypa Y MOnepHe tamacak craBmaH Ha ove jpyte, YecTo ca (Tosi ‘THBHHM) BpenHOocHHM mpemsHakom. To He 4yHM aKO sHaMo ja ce opa Hayka yrnasnon dopsmupana y sitaxy npotascrasmara uomeby tpanmuyonanuor m mogepHor, re je npso cwarpa- Ho MptBuM 4 mpenashenus, a apyro yo6pun u noxKemNTM. Visywaname tpanunuje u tpaguumonanuor upenyuteno je, 13- pHcHtTo KWAK npehyHo, pytuns Haykama: xcropuj, erHONOrNjH, aurpononornjs, Tame je couxonornja sHarHo cysua nome cBor ucTparKHBaMa, OcHPOMALLUIa cBoj MeMeT x oTpaH- via Moryhuoct pyGmer o6jannbema xpyurTsennx nojaba (Tpunxonih, 1998), Cyn6uny tpapuynonantor genuno je 1 enw x cemaurrno, [Ipoysasaisa cenmaurrea, Hamme, 1sKasa MuIcy Suna neo ,MarwuHor ToKa" (mainstream) counonorsje. ‘TaKo cy y moanatom Konuncosom (Collins) Couuonounxoat peitiuxy cemaurray nocsehene csera Tpit onpenmune ca yxymno Yerupi cxpasnue (Collins Dictionary of Sociology 1995: peasant pi peasants and peasant society), Murepecairrno je na cy mpoyvanatsa cevbamrsa, y naBecHont cuncny, Gunay npyrom mary uy couonorsji cena, Kao noce6ua counonornja, couvonorujacena pasnunace najnpey ,Hecema¥Koj, 2526 Semma m myzsr xaruramictuuxo} Amepuun” (Byxocanmessth, 1983: 532), 10 jecr y CAJL, me cy ce onpehewn monepussanujexs mpowecst eh omurpamn: y Toj semmou (ys, wapanHo, Eurtecky) cerbaust cy ce Hajpanije mpeoSpasim y hapmepe (nomonpuspessxe), u1T0 je Marlo 3a NocMeMNY fa TaOUNA CouMONOrHja cena HOcTaste, mpe csera, cousonoruja dbapmepcxor sanneatba (Shanin, 1973: 11). Cemaurry ce gonewie oxpenyia amepu4xa antpononorisja, ann Tex Onna Kaza joj je HOTOBAHICK NOKaNHIX sajenHuNA ,110- HecTazo” sa mpoy4aname, Pexouuenryammaauysja Kojy cy wa- pumas Kpe6ep (Kroeber) « Pegduna (Redfield) noxpenyna je wwrae ranac monorpadisja y Kojima cy ecto ,ovKpupaste” KCTHMe faBHO TlosHaTe HISBAN euFnecxor ToROpHOr NOAPy‘ja. Sanswatse commonorsje 3a cemautTB0 Mopacro je M ca TIojazom oraKHitx AyIITReHHX TloKpeTa y semana TaKoaBaHor ,Tpeher caera’, Kuaca Koja Tepa ,eKonoMacre ja yaqumny, nomritsape a ce sHoje, a crparere ya ncyjy” MiKaKO ce Huije yknanaita y nocrojehe Kouuente caspemenor apyurrsa (Shanin, 1973: 12)2 CucremarcKo mpoyanare cemaurrsa sanpapo ce uajnpe nojasuno y Henzpanxoj « Merounoj Expoms. Virrenurenusa, koja ce yOpaaio ,zecrepusupana’, Gua je cyouena ca 6pojnsint CemamnTsom Kao HajcMpoMaINHjam mk Hajsaoctamjuna se- HOM Haipsje, Cemasxo Turrarse TaKo je MopesaHo ca mICraibem Monepuusauje (Shanin, 1973: 11). Hit cpncka apyurrne- Ha Mufcao Huje Giuta MayseTaK: y HaBeneHOM cMepy sla cy 1 npowstrsaisa Byxa Kapauusha, Caerosapa Mapxosstha, Jonarta Usujha, Barrasapa Borsmusha, [paromy6a Jonanoanha, Cperena Byxocasmenitha 1 mpyrux Koj cy yrenemicm Hany cousonornjy cena x counonorajy yonurre, 1 Hapanuo, ono ne suas ja jeanepisxe coxnonorsja cena y nomnynocrs 6a Coens su conyionomaiy bapaepexor aannsaisa Hauporna, yupano y CA aacrana cy rewemtea ‘ena Ges koje je connoaoruja cea yupaso uesauencnua. Pew Je, pe cass, 0 XO Copoxsa st Tincepuesua Lpuonaun pypanio-ypSane comuanoesie (Sorokin. P. and Zimmerman, K: Principles of Rural-Urban Sociology: Henry Holt and Company, New York, 1931) & 0 nosmavoxt neny Tostca x Suawerteor 0 noMeKou cenaxy y Eaporu Aniepuaye QW, I. Thomas and P, Znanieckt The Polish Peasant in Europe ond America; Dover Publications ine. New York 1958) 2 Bye rauobe T. Shanin: "Peasantry asa Political FaétorS in‘. Shanin, naneseo nen, ‘xp. 238-239; Kroeber (1948); Redield (1981), Cemaumso Kao dpyumacna xnaca 7 Huje cnopno, mebytuat, na cousonomka caaHaia 0 cemaursy xe pomase camo 9 connonorisje cena, Beh wt #3 APYEHX CousO- AOUIKHX [MIcuMMTHHA. Tako, Ha fIpHMep, CouomorHja MopomMYe He Moxe ga sa06nbe cemasxy ndpomuny i wene ocobeHOCTH, jep ce Ges pasymenama re rpaguuuonianue cemaaxe npunapHe rpyne He MOxke pasyMeT¥E Ut CanpeMesta Tpagcka, a KaMOmy ceocka O- pommya. Taxohe, comsonorsyja paya ceaKaKo usa lta fa Kae © chennbusroctama cemaixux payosa, Cemarkit paxoni cy cneyuduses ynpaso y onocy ua pan y suAyerpyjut Hy cexro- PY YoRYra, TaKO 7a wHXOBO HCMpABKO COMMOTOUIKO pasyMenaise Y BeMMKO] Mepy NOM@Ke BamaHOM pasyaewaIy campeMensx o6mxa paya. Kao jenan og cermenata omuite coumonornje, ucmpaxcusaia sepmuxaame dumensuje Opyumeene cmpyxmype nukaxo nucy moena da npenedpecny cemauumao kao dpyumeenu cnoj (Knacy). Yapano ce Ha obo] TaxKs % KoMyentpuule Hae muvepeconarse. Ynpxoc wenuxum m Gpojnm pasaukama y noumary xac- no/cnojne eTpyktype apyuitsa, crojm wmmbexmua na Geamano cou TH pasmMuntH norenH voajy najMare jexax sajenusnarst yomenstter. Taj sajeqawuxn uMenwtes jecte cras qa fsa Rajsavajnuja mM najyTiuajauja MucmMoua, Kana ce pam 0 080} o6nacTu cousonoruje, jecy K. Mapxc (Marx) u M. Bebep (Weber). Hostxos sxavaj u yruuaj me sax camo 3a mpoumnocr, seh je jour kaxo x5 4 ana. Mapxc m BeGep 1 gave mpecyqH0 YTHUy KAKO Ha pasHoBpcHA MouMara KNacHo/enojule cTpyxty- Pe, TaKO x Ha HcTParKsBatba OBE HIMeHSNje ADyUITBEHe CrpyK- type: ,Meje Mapxca BeGepa nacrapmajy na oGnuxyjy e- Gare y Teopujic Knaca y Kacwom ARaReceTOM BeKy ... TnaBHos TeopiticKom auxXoTOMHjoM Ha NOMY KacHe aanuse O6UYHO ce ‘cmatpa ona uaMeby MapKcHcTH4Kor mt BeGepujaxcKor Apuctyna® (Crompton, 1994: 22, 109). Cxsarpamo ga je To oRomaxt pasnor a Bye HSHOKUMO WHXORE OMIEMe Ha cemauxTBO KAO RpyUITBE- ay Kmacy.28 Semma 4 mya Mapxe: ,2enujanno Geomucnen anaxponusam™ Mapxcoso cxsaraise Kitacho/cnojiie crpyxrype ApyinTBa 4o- axuneno je roToso Ges6pojne mmrepmperanje n uamao jeu ua orpomart yruuaj « Ha Victoxy m wa Samay. Taj je yrunaj na xc~ ‘roxy Enpome sy jou Hexum semmania 6100 Tlojavas wieHUAHOM na je jena Bapujanra mapxciama y osu mobaniue ypyurTsHt- Ma Mpeycrasmana sBansuny Hpeonornjy, na je couMonosx HUCy Moria saoGuhu, cae ma cy To M akenens. Manrenie cBaKxt couMO- oki Texcr Mopao je Gurr Gapem mao ,2avatieH” MapKcoasia orev (saKap ¥ puTyanHio) yKOMHKO je HeroR ayTop rKeeO a o8aj Gye oGjanment. Ono ce y Renuxoj Mepy onnocs 1 Ha Hay BeMby x Hamly coumonornjy y lepHopy on xpaja UIpyror caercKor pata ma Jo HoTKpaj ocampecerux ropua pBanecetor BeKa. Ha Banazy Mapxcos yrmutaj yOpsano pacte of meaneceTHx Tomita, sajenuo ca napoasine noxpersMa y Taxospaston ,Tpeiem cxery” ut ca nojasom Hone meauue”. Ipema xaurem mumeery, MapK- copo MOMMarbe APYIITBeHHX Kaca KMa Tp GUTHE OAMUKE, Koje Yykparko o6pasnaxkemo y napemHun macycuma, Tipo, Mapxe Huge Huje ta cHcTeMaTH4aH 1 aaoKpyKEH Ha- Minn HSROKHO cHOje CXBaTAHe KnacttOo/cnojHe CTPykType NpyuT- a, a ce cua HakHaqtia TyMavema TeMeme Ha dparmenTiiMa o oxoj Temi Kojpt ce Mory Hahic y Knacuust 6op6ana y Opanuycro}, Manugecmy Komynucmuuxe napmuje, Ocaxaecmone 6pumepy Ayja Bonanapme, Kanumaay, Tucmy Bajdemajepy, Ceemoj nopo- duyu wry, Tlostars ontomax 0 Kitacama Ha sanpuserxy tpeher toma Kanumana Guna npexunyr ynpaso Ha TadK Kayla ce WiEHI xa je o# Hanepapao ja Han fa KOHULSaH Crap o MpMPORH cBora konyenta (Giddens, 1993: 24). Apyro, knace Bama yeek Tpaxura y chepu nporssomrse, ‘raunnje y odnocuma npouséodwe. Ha nojaenom many, 1 cy ORHOCK MOcpeAOBaHM OMHOCMMa B7acHuuimea. YBEK Cy KpO3s uctoplijy, ¥ cBaxoM Tuny apyurrea, noctojane Be OcHoBHE Kna- ce: BHaCHH'Ka & HeBAacHHaKa. Y aNTHUKOM HauUHy Npous6odioe To cy Guan cnoSomum myx x poSonn, y deymantom - deysian- it W KMeTOBH, ¥ KaMATAMMeTHEKOM - KamuTannctH (6ypxyjx1) Cewaummeo kao dpyumecna xnaga 29 x najamann panne (mponetepn). Hacranax xnaca sanpaxo je omoryhen Tex nojasom ByuuKa mposnoga, 70 ject nojasom Moryhuoctst ya jemua rpyna mya excnoatuute ypyry. Tpehe, sa Mapxca xnace cy xonexmuanu ucmopujcku ax- ‘mepu, To sua Ra OMe CBOjsIM FeTORAIEM BPULE MPecyaaHt yruyaj a apyurrsesty crpyxrypy 4 exbajy je, nowtexajt nyText penonyusija. JJenosaise nojeruuaya noryo je noxpeexo xacom fenopaiby: »Hixje mocpemM 70 urra onaj sHt Onaj po nerep Wilk 4ax eT nponetapyjar y arom TpestyTKy sauna ao cBoj nut. Tlocpemut je wma ox jecme m urva he cxopto csom Suhy Owen nctopujcxn npuntyben ga yun" (Mapxe 1 Eurenc, 1959: 81). Kopen waca je y exonomckoj cipepnt, anu one etep- Monty onuoce my hep KynType Hy cibepit noastHKe. Of- Hoc kraca ject ontoc KnacHe Gop6e, Te je cyKo6 meby xnacama xoucturynipun enement caminx wiaca, Llraauule, Kako Kaxe Mapxe y Manugiecmy Komynucmunke napmiuje, .uctopuja cxa- Kor Rocaaunser apyurrsa je ucropuja xnactnx 6op6H". ‘Kaya ce ono uaa ua yay, ons He usHeHabyje To wro IT. Con- nepe (Saunders) xoucraryje na ce Mapxc moro Buuute sanvstao 3a xsace nero 3a nojempuye. Mao je youanao npsicytkocr Apyutt- Bete oxpermunoctu ,npema rope” 4 ,tpemia fore”, o# je Hije ewarpao noce6uo saxnom, Tubensiya 7a cy HeKH mojepHits »ychenn” a Apyrit ,nporiann” He meta mHOrO Ha crBapn Kajia ce pay o ersctupaisy suracuor noperka (Saunders, 1992). A. Tirauaic (Giddens) rauo sanarxa ya Mapxc nuje yaex 610 Rovowuo onpesant y uarmamasassy paanuxe uameby KanuTanns- Ma 4 oBnuxa xnacHOr cucrema Kojnt cy my nperxonuna (Giddens, 1993: 26). Cyurruny onor upoGnema o6pasnoxkio je jou. ToMop, Kojit Kaxe fa y MapKcosoj Teopuju nocroje Re pasiti “Wile yrorpee tepunma ,xaca”: jequa je ona 43 Manudecma Komynucmunxe napmuje, mpema xojoj ce Tepyiuit ykniaca” oHO~ om Ha cne Bemmxe Apyuitsene rpyme y Mebyco6siom cyxo6y — Tmawrreme u MoTTaNEHe y CBNM ROcaMAMEHO HeTOpHjeKHNG TH Monuma Apyuttasa; apyra ynorpe6a, moro yxxa on mpeTxoRHe, narnautrasa ocoBeHoct#« Monepis0x apyurrsennx Knaca MacyMpOT cucremy cranexa ~ xnace cy sampano mpojyxT xannrannsMa30 Bemsba H mya Mapxe ce yrnasiom moceerHo mpoy¥anary wraca y APyTOM Ha Bestenom stiaversy (Bottomore, 1978: 23). 3a Hac je sampaso Baxunfje jento APyTO pasnuKoname Kaya je pea 0 Mapsconom omsiocy npena xuacho/cmojHoj etpyxty- pit apyurrsa. Haume, P. Kpomnron wetive a. Kox Mapxcay CiBapH He MOCTOjM, Kao ITO ce HOHeKaR ToKymaBa cyrepyc; TH, MCKBYSUBO .WBOKACKHT MORE ApyuurTBA. OH jecTe KOpH- CTHO TepmitH ,K/aca” KAO aHAMMTHMKH KOHMENT Ups paspijarsy caoje Teopuje apyurrza (ry qomast no vapakaja Gumonapyit xstacns Moyen), aM je HCT Tepwn yroTpebmaBa0 H KAO Ae- CKpHNTABHH, HeTOpHjcKH Konyertt. Y ananwsama ce6s caspe- Meitux MeTOpHjckux foralaja OH y TagalmsuM ApyurTsia BiH Mnouirao xnaca. Taxo y Ocannaccmom 6pumepy MIyja Bonanapme Mapxc ugenticpuskyje sevmuumy apuctoKparnjy, @unancujcry 6ypxoasnijy, miaycrpajcky Sypxoasujy, cpemey xnacy, array Sypxoasujy, wpycrpujcKs nporerapujar, nysneunponerapnjar i cemawmgo (warnacno C. HI. Brau: Crompton, 1994: 23-24). Mako A. Taaunc tspax fa je Mapxe mpimmento cno6oaHo Ko- pucTHo nojam xnace Ges mperxommor peduuncara (Giddens, 1993: 24), ro muje cacesnme Taxno. K, Mapxe ac unaK Hisje ocra- Bio Ges excnmapere Red>uuunitje Knace. 3a samy Temy je Be- oma sHa¥ajHo fa je on TO yuiHHO ympaso pactpanmajyhu o (@panuyckom) cemamray y Ocamnaecmon Spumepy Mlyja Bona- napme. Exo THX pegosa: ,YKORHKO MHLIKONM HOpoAMA x01Be OW CKOHOMCKHM YonOBUMA ersHcTeHINje KOE HHXOR Hat 2xUBOTA, HUXOBE HUTEPECE H HUXOBO OPasoBaise ORBAjajy Om \Waswna RMBOTa;smrepeca u OOpasoBaiba ApYTICX Knaca M HByINA upwjateleckw-cymporeTaBibaly, YTonmKo ovtM wile KTiacy” (Mapxc, 1977a: 88). Taisie, exouowcKn yonons ersxcrenije Koji onpajajy smrepece, nawan xuBOTA 1 OGpasoname HeKE Kuiace of APYTHX Kitaca site ToceGHa OGerexja Knace. Taxobe, Kaace MOcTOjg caMO KPOS HEIIpIsjaremcKo cynpOTCTABMaHse APY- Pun inacama:|aulacHM CyKO6 j€ KOHCTUTYTHBHITeNeMeHT Kitaca.” » Ha onom Mecty Mopamo ce mpycerxTm nosnaTor Mapxcosor 43 Ome ce sunt Konko cy Ha Mapscosow exearany Suna yrewenesa cranossaua 0 Jeno] sree ycoujansay’ x0) cy WOH 2c Rou 0 spare \ Cemaumso kao dpyumeena xnaca 31 PasTMKoBaisa usMeby ,1lace 110 ceGM” # ,xnace 3a cebe”. Y crea Pi, OH0 WTO emo ManONpe uuTKpanK us Ocamnaecmoe Spumepa Myja Bonanapme oxnocn ce camo xa .xnacy mo cebu”. Mapxe a pamepy paxuyckor cersanrrsa o6jausana ry pasnuxy: ,Tlap- ema cemauti tHe OrpoMay Macy, sigh wianOBH xuBe y CTI yenossma, anu we crynajy y snoroctpyke opuoce meby coBom. Houxon Hasire mponspogise nsonyje nx jeaie om mpyrvex, yecTo Aa ux JoBONH AO mebycoGuor onurrersa. Msonarpty nosehasajy phana dpanyycka cao6pahajua cpenctna u cupomaurso cemaxa. Youxovo nome npossomise, Mapuena, npu cBom o6pabusarsy ne Aaje moryhuocts: sa nogeny paga, 3a mpuneny nayxe, npema Tome ue omoryhyje muorocrpazocr passoja, pasHomKocr TaneHara, Gorarerso npymrseHux omuoca. Ceaxa nojeqiita cemaaka n0- PORMNA TOTORO je YOROmHA cama cebx, MPoxsBO; cama HETO- cpeqHo Hajsehn jeo mpeamera cBoje Norpoutise u TaKo AOGuja cpegcrsa 3a cBoj 2xuesoT Bue y paameHmt ¢ Mppogom Hero y cao6pahamy c apyurrsom. Tapyena, cemak 1 nopomunya; nopen ora, apyra mapyena, apyru cemax s Apyra nopommuja. Cyn TaK- Bux Napyena synUt ceo, a cKym cena wm HeMaprmant. TaKo ce benmKa Maca (bpamuycke Haiyuje oGpasyje npoctum caSmpamsen Hcrommentx BemaieHa, Kao uITO xpoMMMpH y Bpehst wane Bpehy xpommupa ... Ykonuxo meby napyennma cemanyina moctojit CAMO NOKaytHa HOBESAHOCT, YKOMMKO HCTORETHOCT IitKOBSIX 3H- Tepeca He crnapa sajenuuuy, ne crRapa Hayonamy nosesaitoct HHOmTAKy opranisauijy Meby mua, yromKo oN He sme xnacy (ro ject, ,1acy 3a cee” ~ atomenta C. II.). Onn cy crora Hecocobux ma uctakny cBoje knacne uATepece y cRoje concTse- Ho MMe ... Onn cee ne Mory sactynarm, sx Mopa fa sactyna Apyrii, Hburxon sactymunx yjenHo Mopa 6urit HuxoB rocnoxap, Aytopurer Ham isiiMd, HeorpaMuieHa Brac Koja ux mu Of OcTaMHx Knaca Koja MM Whasbe Onoaro KMIMy H cye. Tommn4- kx Taj Napuenmnx cemaka naar, RaKne, eBoj xpaji 12- pas y Tome uiro Maspumia sac cebu noTunibasa ApyUTBO Tlapyenn noceg je no csojoj mpuponu rorogant na Gye ocHoBa jeme caemohne m 6pojxo nennxe Gupoxparsje” (Mapxc, 1977a:32 Sema u myaH 87-88 4 91). Osako ayravax uirar Guo je orpedan jep ce pags © TeKcty Koj je Mao Hemepreue yTHMaj Ha cRe KacHuje ayrope Kojit cy mucnmpaniijy nasasian y Mapxcosom gemy (a TaKo xa 6pojue name counonore Kojxt cy ce Gann muerarbeNt KnacHio/ cnojue cxpyxtype apyuiTEa), ani & orpomie npaxtwsne mocne- mune. Vicrwiemo sla oBsje Mapke te camo ta Hermpa croco6uoct cemaka jla nocTaHy ,x/aca 2a cee", TO jecr a ayTOHOMHHO Hom THMKM eny}y KAO KIaCa, HETO fla HM OH HICTO TAKO OApICE HILO akan MonepHusaiyjexn morerysjam Kapa Ce pastt 0 KOHOMCKO) cihepu. A to nnje cee, Mapxc oTsopeo TepAM ja NOnHTUSKH spas 6pojHor cemamra jecte auKrarypa st ca tome ckonYarta 6upoxpanaja. Vornena na cy Mapxcy panuycxs cemaiy Gout Beoma 10- ToMaH MaTepijail $a UsHOULeHe ConcTEeHINX CraBOBA O CembaIlITBY yonure, jep uM gocra mecra nocsehyje u y Knacnum 6op6ama ¥ Opanuyckoj. Y ogo} Kwu3an on ux HasHBa ,ApyuITBEHOM KMa- CoM’, ,MacoM Koja cTojst xaMeby nponerapujara ut Gypxkoasije’, sHeTOM cpemsux cnojesa” (ya curity GypxoaaHjy), OK 2a ,w0e- nore cemauxe kace” cmarpa ceocke yasrTeme, On conte 1 crrebisno cemayky scrpacr 3a tapxmsesem” (MapKc, 1949: 12, 24, 40-41, 57, 68, 118 # 120), 3a ce qa je MapKe oveKuBao fa he y Taqaumsun sanaquun apyurrsuma johw Ao Hecranka cBHX ‘cpemmsitx cnojena 510 Momapusausre ApyurTsa Ha camo Ape KTACe, mponetapujar n 6yprxoasnijy, Muesaparbe ca ncropujcKe nosop- mmue TpeGaro je, mpema meronoj mporoas, ya safect H Cemaxce, Taxo On Ha cemy, a He camo y pany, JOUiMO AO popmuparsa me Knace koje Upexcrapmajy Kanuran M pag, Kilace BnacHMKa 1 wrace nomonpsrspenastx pastnixa, Cemangt cy, HO HeMy, I TAKO._ mpeqcrasmasn saocrarax 43 cbeysiamuor mepuoya, xacy (cnoj) KojMt, Kao MPeAMOREpan, W He CHlaga y KAMHTATUHCTHIKO APYIITBO. 360r caoje chemise @unoaoduje uctopuje a HecKpunenmx nomuriesKux amGsitja, Mapxe ce nije yeresao a Mspasit CBOjy auTunarijy npema cemaurrny, xasupajyhi ra ,kMacoM Koja y OK BMpy WEMAMBALIje Mpeycraama BapsapcTRO”. Cemax je 3a wera 4 3a pasmmosawe ssmeby ,asrace no ce" actace 5a ce6e” snan TaKoe: MapKe (4977), exp. 103 105, Cemawimeo xao dpyumsena knaca 33 6uo ,wesrpanuo nykas, nyneman uaisan, Gysaacto yssuuteH (...), renjanno Secancren anaxponnaam, uepentis xijeporan 92 pasym niBHAsoBAHHX” (MapKe, 1949: 69). Mebyrum, Mapxcose ce nporose ancy ocrsapume, Gapem He Ota Gp30 Kako je OH TO OveKHBAO. Cemalpt Kao APyIITRe a xiaca (oj) uuicy uit Onmsy HecTanH aa werosora BpeMenta, Beh cy mpenctan/arm senuku feo craxosuumrrsa y cBuM eBpon- cKuM Semana ocum Benuke Bpxtanuje. Vicrospemeno, anern- ‘TA NOMMTHAKHX eTpaHaxa Koje CY cBoje MporpaMe TemerrTe 1a Mapxcosiim nyjejama sHarHo cy nopacnu. Beoma 6ps0 Ha pe je OUI eBeHTyaNHO OcBajawe MomUTHAKe BMactH. TaKo je CTBO- PeHO TaKosBaHO ,cemayKO McTaise”, anja ce cyuITHHA cBOMIA a cmegehe: kakny nomeruxy, mpe x nocne ocpajatba Bact, Tpe- 6a na Bom mponerepcKa napruja npema cemauTEy, Knaci Koja npegctanma Hexy Bpcty saocrarka us nperxomue npymiTBewe opuaunje (beynanusma) 1 Koja umkaKo a ce y noTmyHocTH PaciojH Ha BnacHMKe M Hajasme pagunxe? Osum ce mTaisem RetamHo nosaGasno Mapxcos capaguux ®. Eurenc (Engels) y Reny Cemauxo numare y bpanuycxoj u Hemaxoj. Euvenc rapyyt Ha curne cemake wexa HempnoBHa mponact % mponeTapusannja, anu na Ty mpottacr mponerepcxa naptuja He TpeGa ma yOpsa- Ba, ait HH Aa HORTpejawa unyauje © moryhnocrs exonoMcKor Mpexnsmasawa cHTHor napyenior BnacHMurrea. Cemansra ‘Tpe6a mpumepom 1 ypyurrseriom momohit o6jacustx a cBoj mpusatax nocen tpe6a fa mpeseny y 2anpy>xny, jep he sanpyre Gum KaApe na oprasusyjy Mogepny, xpyny domonpsEpenny mponssonisy. Vcto Baxi x 3a cpemise x KpynHo cemalliTBo: mpeaohense y sagpyre Ges nacumue excuponpjannje (Mapxc 1 Enrenc, 1977: 179-184). Mapxc je 10 opmymutcao na cnegehu wa- swat“... nponerapujar He ewe rpy6o Hacpratu wa cemaxa, THe miro 6x, Ha MpuMep, MpoKnamozao yxugaive Hacnegnor Mpa- Ba WIM YkuFAlbe weroBOr sMacHMMITRA; ... jo Mawe ce w”TaC~ HMMUITBO Hay, Mapyesama cme ojavanarH Taxo miro Ort ce mapyere ysehapare, jenuocrastio nyTem nogene sehvacuataisa cemaunenca” (Mapxc m Eurenc, 1977: 206). Hapapo, ope ce pau o nonutsu- Kom nporpamy mpometepcKe crpanke y Bpeme Kajja ona jout mutje4 Sema n mymst na nnactnt, Barsano je ua caojy ctpany mpisyhst orpomne cemauKe ‘Mace crBopirit ono mTo je KacHje HAsBaHO CARES PARHHKa wt cembaxa”. Pasyme ce a cy cemaipt y oBoMe casesy Malt Tap- nuep” WC pla je cases y cteapi usuyhex, 70 jecr ma je npappeme- Hor, TAKTHUKOF Kapakrepa, JesstHo je Mponerapujar ,nCTHHCKH PeBOMyLsOHApHA K”ACA”, ROK CevBAMTTBO Camo TpeBa fla TOCRY AH kao Macopna 6asa mponerepexe pesonyysije. Ono HuMoUITO He ‘cme ja pasyna na cRoje camOctanno MoMUTHAKO AenoBarbe (3a TO nusje #8 CTOCOGHO), HHTIC Ha CBO) OTICTaHaK KAO Krlace, Opake Mapkcosm crasosm mpema cemamrpy ocrasiiit cy Bpno Kpyitne rlocremune 1a weroBe yueHKe, MapKentcre, Behutia soyx Mpitnaguina je cemauiray Kao Gnenehem octarky mpenKarn- ‘TaNMCTHUKOF ApyUNTBA, KAO ,HeTIOCTOjeheM y MCTOPH}CKOM CMHC ny’, Crora um ce Yecro feumazano 7a nein jteo nonynanje Jennocrapvio Ocrane napaHt KOMIeNTTa APytITBA Kao Meme, m1TO j@ Hexsm08Ho BORKIO MorpeMMM MporHosama APyuITBeHOr passoja (Shanin, 1973: 252). Cemaust cy jennocranno cmeraris, cy ce yknartann y Teopujcke samvtciy. BeGep: jedna od ,cpedroux xnaca® Tipesa muutmewy M. ‘Byptha, M. Be6ep je cnoje cxnaraise ApylirTReHe crpykType HanoxMO Ha (pparMentTapan, HeNOTHyH 1 ToweKay HeyonomHo jaca Haunt (Hakim, Kao x Mapxc — Kanio- mena C. I. Bupu: Bypuh, 1987: 151). 3a pasanxy og Mapxca, xo BeGepa mpo6nem apyurrsenux knaca (cnojea) unax nije y MenTpy narxibe. On Ce MHOTO BME SaHIEMa0 3a, Ha TpuMeEP, ON OC PeNUTH|cKe eTHKE H eKOHOMIKje 1 3a MCTAIHA COMKOTOUIKOT Merona. Ono najsarxunje mTo je BeGep 0 Kiaco/cxoj#oj ctpyk- ‘TypM ApyurrBa HaNHCAO HanaaK Ce Y HeTOBOM NOsHatOM ery Tpuspeda u dpyumeo (Bebep. 1976: 241-246). Anak, wnmensuta je na je on najamuue yrrarao Ha caapemeny couptonornjy ynpa- Bo CBOjMM MouMalben ApyuiTReHe crpyktype (Bypsth, 1987: 152) Tlonynapuoct neGepijancxor mpuctyna sepraKannoj 5 Rogan Gx: w eaojun cxsaransee couwononKor nero Cewawmeo xao dpyumaena xnaca 35 AuMensnjt mpyurrsene ctpyktype Hapowro je nopacta y Mocrestbe Re jeueHAje ABazeceTOr BeKa (noce6HO HOCKe cno- Ma Counjamneruuxux cuctema y Vicrouxoj Espony « pacnaga Bapwascxor yrosopa) # npeysena mpamat nag MapKcncr#txsian Mpyictynom, Kako Ha Samay, TaKo Hy Behew Opojy ucroutoen- PONICKENX Sentara, Bes odsupa ua cnomenyry dparmewrapuocs, nenoraynocr 4H Hegonorny jactohy, Beep je y cnojins kpatkum TexcrosiMa HawHHo oTKpsthe on mpsopaspespor cousonomKor saya; pasqnojuo je Tp ocuosHe AuMensuje ApyurTsene cnojesutocTHt (Bypuh, 1987: 162). 3a BeGepa, xmyunn m remebun nojas, kaya ce 0 Apyutrsenoj cnojesrocts: pag, jecte moh. .Moh” mpeacranma neposatuohy fa jean WoRex wim rpyna Jeynst cpO- Rey cBOjy BOLY y HeKOM ApylnTseHoM omHOCY, Ma H ympKOC omopy apyrux yuecuutxa, Knace (exonomcka moh), cranexnt (yr1ea) s crpanxe (niomiuxa woh) nojase cy pacnonene Mobut y jenHom gpyurray, Ose tpH ocHonHe mKMeHsije apyumsenor Honoxaja cy penarunuo nesanstcue jenna on mpyre. Ha npumep, ‘ICTO eKOHOMCKA Moh, NOCESHO TON Moh HoBUA, HuKje O6aBesHO NpyaHatx OcHoR gpyuTsexor yrnena. Hex amepsruxu OxKitc- MeHX, KAO H THINIHH UUTIEKyaHTH, CRECHO Ce Ops ApyniTBe- Hor yrnega, Ca apyte crpane, yrney (mpectinx) moxe 6yr¥ oc- HOB KaKO eKONOMCKe, TAKO H HoMUTHAKE MOhM. [OK eKOHOMCKIE mopenax o6yxsara Hawi pacnogene % ynorpebe eKoroMcKsIX no6apa u yenyra, apyuirsenn mopeqak jecre Hausn pacnogene _Rpynrrsevior yrenta. Ta ua operka usicy uctoserun ynKay Jean ua apyrit (Bypuh, 1987: 341-342). Crakako fa nac Hajsue sanmnma Be6epono cxparaibe knaca, a ono je, xaxo je 10 uentpasxo mpumerno A. [iqunc, naypanycruN- kor kapaxtepa (Giddens, 1993: 42). Ipema BeGepy, 0 knacama je pew ona kaya nocrojn crenudssam yspowun wontay Koji, onpebyje xsBoTHe usrmene HanecHOr 6poja myn uraj aucsan NpeycTawba ekouomene matepece y ceojunu 1 noroguoct- oa sa cruaise npuxona. Kiackit ono>ka) je y xpajrbo} mcngjit nonox«aj Ha TpxsunTy. ,Knacom” wasqBamo CBaky Tpyny myzxt Koja ce Hamaax y vicToM Knachom nonoxajy. Tpx cy apcre wraca:36 Sema u mysr I.nocednunxe Knace ~ Kana pasauke y moceay mpyapxo onpebyjy xnacit nonoxxajs 2.nocaoene xnace ~ Kaya warnenu Ha TpxxeuHo Kopuusherbe RoGapa u yenyra npuMmapto onpebyjy xiacai momorxajs 3.dpyuiniéene xnace ~ cueyKynHoct onNX KnacHiX NOTONAja Meby Kojuiaa ce Ha TAMMYaH Haut Hf 1aKO OGaBma pasMena THO H y HMsy reKepalyitja, Koy cue 1pm spere knaca mory a HacTaxy KacHo OpraHn30- pave rpyie, as To ce He Mopa zoromum, Knace uucy sajequnye, Maga npencranmajy Moryhan # Yecr ocHos sajenus4xor jenarba (Bypuh, 1987: 342 u 344; Be6ep, 1976: 241). Tosurupio mpupumeronane noceduuuke Knace cy pextnjep! Bracniyn mynH (poGosnacHHum), seme, HOCTpojewa, 6ponona, MoBepHOUs Koj Rajy y Sajam CTOKY, 2KWTO TINH HOBaN, Bracns xaprija on BpemuocTst, HeraTHsHio mpusiteropaHe ocenHst4Ke xace Cy ,06jekTH nocema”, TO ject HecnoGoqHa mM4a KAO 1O- ceGan .crarex”, nexnacupane ocoGe (.mponerepH” y anTHAKOM camony), nym .cuporinta”, Tloctoje »knace cpemier ctanexa’, y koje Bebep yOpaja ce one Kojst xi1Be Of CBOje tMO- Bue Wi BemTIHa CreveHMX O6ywanamem. Ys 4HHOBHHKE 1 saxtarmje, OH TY capcrana us cemaxe, ami ce oBge OxMENEAHO Past © cemanuaca Kojit cy Bracuitys cBojntx nocena. Hucepentnjanirja MOCeAHMYKHX KilaCa Me BOM HYKHO KrlacHsIm GopSama. Cx0608- nu cenayu (nogsyxao C. IIL), Kao ,cra6ije nosuTuBHO MpuBH- merosata Ki1aca”, MOry TOCTOjaT# Ges WKAKBHEX KiACHHEX CyHpOT- HOCTH 3 ,jaKO MOSHTHBHO ApuBHTerOBAHY” Kacy poGoBmACHI- Ka, 4ak GieTH ca some (It Ca HeKNacHpaHUMa) y caBesy NOTE wecroGomumx mua, Cemayt Kao nocednunka Knaca dyseHuKa (uogsyxao C. ILL) mory na aoby y cyxo6 ca nowepxoupima 3 rpa- na. Onaj cyKo6, Mebyrint, He Mopa a fOBeRe 0 MsMeHE Mp EDEAHOF cHCTeMA, Hero CAMO jlo Mpepacnogeme Ocea ~ per je o peponyunjar nocemussaxe knace (BeGep, 1976: 242-243). Tlocnoane knace Taxobe ce ene wa nosHTHBHO MpBMTerona- ke M HeratusHo mpusireropante. Tosurisno npmsxnerosane MocnosHe wrace cy MpenyseTHuus: TproBust, 6pogoBmacHsUst, Cemawumeo xao dpyumeena xnaca 37 duyerpHjcky « nomonpHEpenin npenyseranns, punascnjicxn mpenyseramut, ycto6oqua sannmasa” (axsoxaTs, meKapi, Mersin) anny ca KBaTeTHMA (on NpMpORe ReTHEX TIE cTeveHHX MocebxoM O6yKoM) Kojm aly Mouonton. Herarusxo mpuBuneronane noctosHe Krace cy paaHnug (o6yueitu, ipuyse- nt n Heo6yyend). Camocmannu cemaxu (aonsykao C. I.) cy, ys sunonHuKe 1 saniarmuje, # one eo ,cpemmsx xnaca” (Bebep, 1976: 243). BeGep y dpywmeene kaace ne yOpaja wapeKom cemaxe, Beh caMO pagHMKe, cHTHY 6ypxoasniy, Hemmyhuy wTenrenypiy « cTpyuno 6pasosane, Kao H Kntace uMyhunx 4 npsBMseroBanieEx Ha cosy o6pasosatsa (BeGep, 1976: 244). Tako je moryhe sa je on cepctanao camoctanue cemake y curity 6ypxkoasniy, jep Hije UaRBOjMO UH saHaTHje HM HeKy APyry rpymauuty, a gHa ce w a cy camocranum cena Bracntnt. Vinax, Mopa ce npusnar ma ope cTBapst nucy cacritM jacne, Taxne, 9a BeGepa cy cemaus ,xnaca cpegmer cranexa’, »cuaOuije npupiinerosaua nocenuITYKa KiLaca’, ,cpenia HOCTOBHA K7aca’, a Moxa H ,apyurrsena xstaca”. Tlog oapebensim yenoni- a (kao Klaca AYDKHMKa Hacympor Kilach Hosepyaya m3 rpaza) oni Mory a Boze u Kacy Gop6y, na ncrynajy Kao Knaca NpoTHE HeKe Apyre Kilace. Ommax ce BUNK a ce OBaj HocHezHH Bebepos. cra KocH ca MapxcoBiim MuIImerbeM 0 HecHOCOBHOCTH CemaKa Ra neayjy Kao xnaca. Ipema muumery T. Hasnna, opaxan ny- PANNCTHUKH KOHN[ETT Kaca HMA OA6IMHE HeAOCTATKe, OM KOjIX je Beponatxo Hajsehx Taj To on BomK roToRO HeorpanutveHo} anaNNTH4xoj MoyenM ApyutTBa y Mane nogrpyne, na ce jemtana Aa »ACHMUH MarasiiHa” u ,BnacHHus aKyuja” Mpencramajy nace y HcTO} Mepit KONMKO I MBIAYCTPHjcKI PAM CemaLt (Shanin, 1973: 252-253). Jlogamm 6ucmo u To fa je y oBoj samuc- am moryha # uazecta Kondysuja kaa ce pant o cemamTBy Kao wractt, jep cy ons ncropemeno capezainit 1 micby nocemmraxe 3 meby nocnogHe Knace, ya He MoMMIeMo HOHeKNE Hejacan Bebe PO8 Cras o wHXOHO] MpsmamHoctit ApyuITBesEM KracaNra. Cxparassa Mapxca Be6epa 0 cemamray Kao apyurrsenoj Knacn yTuyarta cy, usmeby ocrartor, wa Kachija jyrocnosertcKa/38 Sema n wyaw cpiicka mpoyuanaina beprukanue qunenouje apyuuraene crpyk- ‘Type H Mecta cemauTpa y #50). O80 ce onHOCH KAKO Ha mpuicryme y Kojuna je ngeonouikss enemenr ontuiinpao y omHOcy wa Hays (amp. cranonmurra o ,pasom Hapony* i ,koHTpaxitacst"), TaKo i Ha OMe KOMMeMMije H MCTpAKUBaHA Y KojiMa ce HacTojao a ce wjleouoUIKe Hacnare y Hajeeho} Moryhoj mepy muna wy. Bes RoBomHOr nosHabarsa oBuX mpucryna ¥ peaymrara McrpwxsiBatba Ha OcHOBY HI CHpoReReHNX, HiKje Moryhe eNO- BIITO CaaHatbe KAKO 0 sICTOpiAjCKO} CyAAGHHLL, FAKO HO AHAMIHEM nonoxkajy cprickor cemauirsa, Il CrpyKtypa ypyuirsene HejeqHakoctu kao jeqaH Of riaBHux mpo6mema jyrocmtoBeucke u cpricKxe coumonoruje Coumonorija ce Kao nayka y Jyrocnasnju nojasuna y nepu- ony uomeby ua cnercka para, Hajsnavajnig yewrpy y xojuna ce cononoritja pasnnjana Gum cy TIpasnu daxyarern y Sarpe- 6y, Beorpany « CyGormuy, te EKonoMcKo-Komepusrjasia BHICO- xa mxona y Beorpagy # arpeGy. 1931. noxlera je ypenGa Koja je mpensubana o6azesHo dopmupatbe KareKpn sa coumonoriy Ha papi akynreruaa. Ha Tipasnow daxynrery y CySotmum couponornjy je mpena- Bao Mupko Kocuh (1892 - 1956).! Passuamin pexarisano weno- BHTO cxBaraibe COMMOMOTHJe, OH ce yrTaBHOM GaBHO OHM HpO- Gnemuma KojM cy Hajsaxnuju y HoYeTHO} das weHor passoja: onpebewe npenmera cousonorsije, weHor MeToNa m sanaTaKa, weno pasrpannvere of Apyrux Hayxa. Tloy yrauajem dop- Mamucra, npe ceux Susina (Simmel) « Busea (Vise), Kocnth je cMmarpao fla CrpyKTypy Apyutra sume APyuITREHN MpoHecH 1 Apyuirsennt omnocn. C jemte crpane, on Ham ce npencTaBibajy kao cySjexrusim npoyect sapyxusaia M pasmasa, carmacHo- crm, Boherba, cyKo6a, 1m, a ca pyre crpate Kao oGjeKTHBucame 1 Kocuheno exparaite y nent Je Hanon pena: Morrponnh (1982), exp, 14-168, 39