T.C.

MLL ETM BAKANLII

BLM TEKNOLOJLER

A TEMELLER
481BB0089

Ankara, 2011

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve

retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak
rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme
materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR ...................................................................................................................iii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 2
1. A TASARIMI.................................................................................................................... 2
1.1. A letiimi ................................................................................................................... 2
1.1.1. Paralel letiim....................................................................................................... 2
1.1.2. Seri letiim............................................................................................................ 2
1.2. A Topolojileri.............................................................................................................. 3
1.2.1. Yol (Bus) Topolojisi .............................................................................................. 3
1.2.2. Yldz (Star) Topolojisi.......................................................................................... 4
1.2.3. Aa (Tree) Topolojisi .......................................................................................... 5
1.2.4. Halka (Ring) Topolojisi......................................................................................... 5
1.3. A Balant Tipleri ....................................................................................................... 6
1.3.1. Kablolu Balant.................................................................................................... 6
1.3.2. Kablosuz Balant.................................................................................................. 6
1.4. A eitleri ................................................................................................................... 6
1.4.1. Yerel Alan Alar (LAN)....................................................................................... 7
1.4.2. Geni Alan Alar (WAN)..................................................................................... 7
1.4.3. zel Sanal Alar (VPN) ........................................................................................ 7
1.5. A Cihazlar .................................................................................................................. 7
1.5.1. A Arabirim Kart.................................................................................................. 8
1.5.2. Anahtar / Datc .................................................................................................. 8
1.5.3. Ynlendirici ........................................................................................................... 9
1.5.4. Modem................................................................................................................... 9
1.5.5. Eriim Noktas ..................................................................................................... 13
1.5.6. Tekrarlayc.......................................................................................................... 13
1.6. Intranet Extranet....................................................................................................... 14
1.7. A Oluturma Modelleri ............................................................................................. 14
1.7.1. Veri Haberlemede Katman Kullanm................................................................ 14
1.7.2. OSI Modeli .......................................................................................................... 14
1.7.3. TCP/IP Modeli..................................................................................................... 16
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 18
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 20
RENME FAALYET2 .................................................................................................. 22
2. KABLOLAMA .................................................................................................................. 22
2.1. Kablo zellikleri......................................................................................................... 22
2.2. Kablo Standartlar ....................................................................................................... 22
2.3. ift Bkml Kablo.................................................................................................... 24
2.3.1. Yaps................................................................................................................... 24
2.3.2. eitleri................................................................................................................ 24
2.3.3. Konnektr ............................................................................................................ 26
2.3.4. Kablo Hazrlama.................................................................................................. 26
2.3.5. Kablo Testi .......................................................................................................... 36
2.4. LAN Kurulumu ........................................................................................................... 36
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 41
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 43

RENME FAALYET3 .................................................................................................. 44

3. TCP/IP................................................................................................................................ 44
3.1. nternet Adresleri ........................................................................................................ 44
3.1.1. IP Adresleme ....................................................................................................... 44
3.1.2. IP Adresi eitleri ............................................................................................... 47
3.1.3. IP Adres Snflar ................................................................................................. 48
3.1.4. Sakl Tutulan ( Rezerve ) IP Adresleri................................................................. 49
3.1.5. Genel ve zel IP Adresleri .................................................................................. 49
3.1.6. Alt Alar .............................................................................................................. 50
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 51
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 53
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 54
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 56
KAYNAKA ......................................................................................................................... 58

ii

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD
ALAN
DAL/MESLEK
MODLN ADI
MODLN TANIMI
SRE
N KOUL
YETERLK

481BB0089
Biliim Teknolojileri
Alan Ortak
A Temelleri
A elemanlarn kullanarak bir a sistemi oluturmak
iin gerekli temel bilgi ve becerilerin kazandrld
renme materyalidir.
40/24
Bu modln n koulu yoktur.
Fiziksel olarak a tasarmn yapmak
Genel Ama
Bu modl ile gerekli ortam salandnda; ortama gre
a tasarlayarak kablolama ve adresleme standartlarna
uygun a kurulumunu yapabileceksiniz.

MODLN AMACI

Amalar
1. A tasarm yapabileceksiniz.
2. Kablolama yapabileceksiniz.
3. TCP/IP protokoln kullanabileceksiniz.

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

LME VE
DEERLENDRME

Ortam: Ala birbirine bal bilgisayar laboratuvar

Donanm: Tepegz, projeksiyon, bilgisayar, modem,
switch, bridge, router, a kart, eriim noktas, bakr
kablolar, fiber kablolar, kablo hazrlama aparatlar,
kablo test cihazlar
Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra
verilen lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.
retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli
test, doru-yanl vb.) kullanarak modl uygulamalar ile
kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi
deerlendirecektir.

iii

GR
GR
Sevgili renci,
Yaygnl her geen gn artan internet ve a teknolojileri, hayatmza iletiim
alannda byk yenilikler getirmektedir. nternet ve a teknolojileri araclyla be dakika
iinde dnyann dier ucundaki tandklarnzla grebilir, renmeniz gereken konular
hakknda snrsz bilgi bulabilirsiniz. Gnmzde her alanda kullanlan ve bilgiye eriim
hzn byk bir oranda arttran internet, vazgeilmez dev bir bilgi okyanusudur. Her eve ve
her i yerine giren internet, bilgisayarlarn bir aa balamas zorunluluunu ortaya
koymutur.
Bilgisayar alar ve internetin bu denli gelime gsterdii gnmzde a sistemleri
konusuna hakim teknik eleman ihtiyac da gittike artmaktadr.
Bu modl sonunda a kurmak iin gerekli n bilgilere sahip olacak, kuracanz aa
uygun yerleim eklini (topoloji) seebilecek, setiiniz topolojiye uygun kablo tipini
belirleyebilecek ve a ortamnda kullanacanz gerekli a cihazlarn belirleyebileceksiniz.
A sistemlerinin ynetimi iin kullanlan OSI standartlarn kavrayacak, TCP/IP
protokol iinde yer alan her yapnn nasl ilediini kolayca anlayabileceksiniz.
Kuracanz ya da mevcut sistemlerin daha verimli hle gelmesi iin zmler
retebilecek, ortaya kan sorunlar hzl ve etkili bir ekilde ortadan kaldrabileceksiniz.

RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA
A sistemlerini tanyarak uygun yerleim ekli (topoloji) seimini yapabileceksiniz.
Gerekli ortam salandnda, hangi a modelini kuracanz seebilecek bilgi ve beceriye
sahip olabileceksiniz.

ARATIRMA

Gnmzde en sk kullanlan a topolojilerini ve bu topolojilere en fazla ka

bilgisayarn balanabileceini reniniz.
Okul laboratuvarlarn inceleyerek hangi a modelinin kullanldn tespit
ediniz.

1. A TASARIMI
1.1. A letiimi
Bilgi ve iletiim, bilgi paylamnn giderek nem kazand dijital dnyann nemli
kavramlar arasndadr. Bilginin farkl kaynaklar arasnda transferi, kaynaklarn ok sayda
kii tarafndan paylalmas ve yer, zaman sorunu olmakszn insanlarn birbirleriyle
haberleebilmesi yaadmz ada bilgisayar alar kavramn bir kez daha nemli
klmaktadr.

1.1.1. Paralel letiim

Paralel veri iletimi, bir veri iindeki bitlerin ayn anda gnderilmesidir. Paralel veri
iletiminde gnderilecek bilginin her biti iin ayr bir kablo balants bulunur.

1.1.2. Seri letiim

Seri veri iletimi, bir veri iindeki bitlerin ayn hat zerinden ard arda gnderilmesidir.
Bilgisayar alarnda kullanlan iletiim seri iletiimdir.
Seri veri iletiminde, bir kerede bir karakterin sadece bir biti iletilir. Alc makine,
doru haberleme iin karakter uzunluunu, bala-bitir (start-stop) bitlerini ve iletim hzn
bilmek zorundadr. Paralel veri iletiminde, bir karakterin tm bitleri ayn anda iletildii iin
bala-bitir bitlerine ihtiya yoktur. Dolaysyla doruluu daha yksektir. Paralel veri iletimi,
bilginin tm bitlerinin ayn anda iletimi sebebiyle ok hzldr.

Seri iletiim asenkron seri iletiim ve senkron seri iletiim olmak zere iki eittir:

Asenkron seri iletiim

Herhangi bir zamanda veri gnderilebilir. Veri gnderilmedii zaman hat bota kalr.
Senkron seri iletiimden daha yavatr. Her veri grubu ayr olarak gnderilir. Gnderilen veri
bir anda bir karakter olacak ekilde hatta braklr. Karakterin bana balang ve sonunda
hata sezmek iin baka bir bit eklenir. Balang iin bala biti (0), veri iletiimini
sonlandrmak iin ise dur biti (1) kullanlr.

Senkron seri iletiim

Senkron iletiim alc ve vericinin e zamanl almas anlamna gelir. nce gnderici
taraf belirli bir karakter gnderir. Bu her iki tarafa bilinen iletiime balama karakteridir.
Alc taraf bu karakteri okursa iletiim kurulur. Verici bilgileri gnderir. Transfer ilemi veri
bloku tamamlanana ya da alc verici arasndaki eleme kayboluncaya kadar devam eder.

1.2. A Topolojileri
Topoloji bilgisayarlarn birbirine nasl balandklarn tanmlayan genel bir terimdir.
Topolojinin bir ksm kablolama arabirimlerinden bahseden fiziksel topoloji ksmdr. Dier
ksm ise medyann veri gnderiminde nasl kullanldndan bahseden mantksal topoloji
ksmdr.

1.2.1. Yol (Bus) Topolojisi

Btn terminaller tek bir dorusal kablo ile birbirlerine balanmlardr. Burada hatta
gnderilen sinyal tm terminallere gider. Sinyal bir hedefe ulaana ya da bir sonlandrcya
gelene kadar hatta dolar. Hattaki bilgi ak ift ynldr. Kaynak istasyon bilgiyi hatta
brakr. Bilgi her iki ynde ilerleyerek hatta yaylr. Ancak bu topolojide birden fazla
istasyonun bilgi gndermesi durumunda a trafiinde aksamalar meydana gelir. Bunu
nlemek iin hat paylamn dzenleyen a protokolleri kullanlmaldr.
Bus topolojisi kullanlarak kurulan alarda koaksiyel kablo kullanlr, adaki her
istasyona ise T-konnektr taklr. Bus topolojisinde verileri sonlandrmak iin mutlaka
kablonun iki ucuna sonlandrc (terminatr) ad verilen a sonlandran paralar taklmaldr.

T-Konnektr

Sonlandrc

Resim 1.1: Yol (Bus) topolojisi

Bus topolojisinin;

Avantajlar

Ucuz ve kurulumu kolay bir zmdr.

Kablo yaps gvenlidir.
Merkezi birime ihtiya duyulmaz.

Dezavantajlar

En byk dezavantaj bir istasyonda oluan hatann (temasszlk,

kopukluk, ksa devre vs.) tm sistemi etkilemesidir.
Arza tespiti zordur.
Maksimum 30 istasyon balanabilir.

1.2.2. Yldz (Star) Topolojisi

En yaygn kullanlan topoloji tipidir. Bu topolojisinde her bilgisayar a iletiiminin
gereklemesi iin merkezi birim (switch, hub, vs ) dediimiz cihazlara balanr. Hatta
gnderilen sinyal nce merkezi birime ular, buradan hedefe ynlendirilir.

Merkezi
Birim

Resim 1.2:Yldz (Star) topolojisi

Yldz topolojisinin;

Avantajlar

Bir istasyonun arzalanmas a etkilemez.

Aa yeni bir istasyon eklemek kolaydr.

Arza tespiti kolaydr.

Dezavantajlar

Merkezi birimin devre d kalmas tm sistemi etkiler.

ok fazla kablo kullanld iin dier topolojilere gre masrafldr.

1.2.3. Aa (Tree) Topolojisi

Genellikle yldz topolojisindeki alar birbirine balamak iin kullanlr. Bylece
alar bytlebilir. Bir aacn dallar farkl topolojilerdeki alar temsil eder, aacn gvdesi
ile de bunlar birbirine balanabilir.

Resim 1.3: Aa (Tree) topolojisi

1.2.4. Halka (Ring) Topolojisi

Mantksal olarak bir daire eklinde tm dmlerin birbirine baland topoloji
eididir. Hatta gnderilen sinyal hedefe ulancaya kadar tm terminallere urar.
Dmlerden herhangi birindeki hatann ya da kablodaki bir sorunun tm sistemi etkilemesi
bu topolojinin en nemli dezavantajdr.

Resim 1.4: Halka topolojisi

1.3. A Balant Tipleri

A balant tipleri kablolu ve kablosuz olmak zere iki eittir.

1.3.1. Kablolu Balant

Kablolu balant, adaki cihazlarn birbirlerine kablo vastas ile balandklar yapdr.
Kablolu balantda kablo uzunluunun artmas iletiim performansn olumsuz
etkilemektedir. Bu balant trnde kullanlan kablo trne gre balant hznda
deiiklikler olabilmektedir.

1.3.2. Kablosuz Balant

Kablosuz balant kablolu iletiime alternatif olarak uygulanan RF (Radyo Frekans)
teknolojisini kullanarak havadan bilgi alverii yapan esnek bir iletiim eklidir. Bu balant
eklinde adaki cihazlar (bilgisayar, yazc, kamera, vs.) birbirleri ile kablosuz cihazlar
(Wireless Bridge) ve ekipmanlarla balant oluturmulardr.

Resim 1.5: Kablosuz balant

1.4. A eitleri
A, paylam amacyla iki ya da daha fazla cihazn bir araya getirilmesiyle oluturulan
bir yapdr. Yzlerce i istasyonu veya kiisel bilgisayardan oluabilecei gibi iki
bilgisayarn birbirine balanmasyla da elde edilebilir. Oluturulan bu alar kendi iinde
kullanm alanlarna gre snflandrlmlardr.

1.4.1. Yerel Alan Alar (LAN)

Belli saydaki bilgisayarn belirli bir alanda oluturduklar a eididir. Yerel alan
alar (local area network) bilgisayarlar, a arabirim kartlar, a kablolar, a trafik kontrol
cihazlar ve dier evresel cihazlardan olumutur.
Yerel alan alarnda bir ofis veya bir bina iinde yazc, dosya ve program paylam
gibi iler kolaylkla ve verimli bir biimde yaplabildii gibi elektronik haberleme
dediimiz e-mail ve video konferans uygulamalar da baarl bir biimde yerine
getirilmektedir.

1.4.2. Geni Alan Alar (WAN)

Adaki kullanc saysnn artmas ve an alan bakmndan genilemesi sonucunda
ortaya kan a tipine geni alan a (wide area network) denilmektedir. Geni alan alar
farkl blgelerde olan bilgisayar veya sunucular ieren yerel alan alarnn birbirine
balanm hlidir. Alar aras balant fiber optik kablolar aracl ile olabilecei gibi
uydular zerinden de salanabilir.

1.4.3. zel Sanal Alar (VPN)

zel sanal alar ile internet gibi halka ak alar zerinden gvenli bir ekilde
kullanclarn kendi kurum kaynaklarna erimeleri salanmaktadr. zel sanal a (virtual
private network) alara gvenli bir ekilde uzaktan eriimde kullanlan bir teknolojidir.

Resim 1.6: zel sanal a

1.5. A Cihazlar
A cihazlar bilgisayar veya benzeri saysal sistemlerin birbirleriyle karlkl
almalarn, iletiim yapmalarn salayan ara cihazlardr. Bir a yaps bu tr cihazlarn
birbirine balanmasyla oluur.

1.5.1. A Arabirim Kart

Bilgisayarlarn ve dier cihazlarn bir aa balanmasn salayan donanmlara a
arabirim kart (NIC- network interface kart) denir. Bilgisayarn zelliklerine gre anakartla
btnletirilmi hlde olabilir ya da anakart zerindeki herhangi bir evresel yuvaya takl
olabilir. ISA, PCI, USB, PCMCI gibi balant yuvalarn kullanan a arabirim kartlar vardr.
Bunlardan en sk kullanlan PCI balant noktasn kullanan kartlardr.
A arabirim kartlarnn kendine zg baka bir kartta olmayan 48 bitlik fiziksel bir
adresi vardr. Bu adrese MAC (Media Access Control) adresi denir. MAC adresi kullanclar
iin a zerindeki veri akn kontrol etmekte kullanlr.

Resim 1.7: A arabirim kartlar

1.5.2. Anahtar / Datc

Anahtar (Switch) a sistemlerinde, a iindeki aygtlarn ortak kullanm veya
paylam iin birbirine balanmasn salayan ve dier bilgisayarlardan gelen verileri
filtreleyerek sadece ilgili bilgisayara gnderen cihazdr. Klasik hublardan fark; gelen veriyi
sadece istenilen aygta gnderir, hub ise gelen veriyi tm aygtlara gnderir ve sadece ilgili
aygt veriyi alr. Gnmzde hublarn yerine anahtar (datc) cihazlar kullanlmaktadr.
Anahtar cihaznn gnmzde 4-5-8-16-24-26-48 portlu olanlar bulunmaktadr.
Anahtar cihaz portlarna balanan bilgisayarlar MAC adreslerine bakarak tanr.
Datm ilemini gerekletirmek iin MAC adreslerini yapsnda bulunan tablolarda tutar.
Kendisine ulaan veri paketlerinin MAC adreslerini inceleyerek sadece hedef MAC adresine
sahip bilgisayarn bal olduu porta gnderir. Bylece adaki akmalar engellenmi olur.

Resim 1.8: Anahtar (datc)

1.5.3. Ynlendirici
Ynlendirici (router) temel olarak ynlendirme grevi yapar. LAN-LAN ya da LANWAN arasnda balant kurmak amacyla kullanlr. zerinde LAN ve WAN balantlar
iin ayr port bulunur ve aseli olarak da retilebilir. Bu portlara gerektiinde LAN veya
WAN portlar eklenebilir.
Ynlendiriciler sahip olduklar iletim sistemleri ile programlanabilir ve gerekli
ayarlamalar yapldnda uzak bir aa erimek iin mevcut birden fazla yol arasndan
kullanabilecekleri en iyi seimi yapabilir.

Resim 1.9: Ynlendirici

1.5.4. Modem
Bilgisayarnzn telefon hatlarn kullanarak iletiim kurmasn salar. Standart telefon
hatlarnda sadece ses transferi yaplabilir. Bu durumda verileri sese ve sesi de veriye
dntrmek gerekir. Bu dntrme ileminin ok yksek bir hzla yaplmas gerekir. Fakat
telefon hatlarnn kalitesi ok yksek hza izin vermemektedir. Bu nedenle her ey
modemlerin kendi zelliklerine baldr. Ksaca modemin grevi, bilgisayardan ald
digital(saysal) veriyi analog veriye evirerek gndermek ve ayn ekilde kar taraftaki
bilgisayardan gelen analog veriyi tekrar digital veriye evirerek bilgisayara iletmektir.
Modem
terimi,
oluturulmutur.

modulation-demodulation

kelimelerinin

ksaltlmas

ile

Dial Up modemler

Gelimi lkelerde geerliliini yitirmi, fakat lkemizde yaygn olarak kullanlan bir
balant eklidir. Normal bir telefon hatt, Dial Up modem ve bir internet eriim kodu, bu
balant eklini kullanabilmek iin yeterlidir. Balant kurulurken Trk Telekomun Internet
Servis Salayclar (ISS) iin salad zel bir eriim numaras modem tarafndan evrilir,
servis salaycnn modemi ile irtibat kurulur, kullanc ad ve ifre kontrol edilir ve veri
alverii gerekleir. Dial Up, telefon hattn kullandndan, ayn anda hem internete
balanp hem de telefon grmesi yapamazsnz. Dial Up modemler 2400, 9600,14400,
28800, 33600, 56000 bps hzlarna ulaabilir. Gnmzde en ok kullanlan Dial Up
modemler 56 Kbps hzndadr. Bal kalnan sre zarfnca yine Trk Telekom tarafndan
belirlenen zel bir tarife ile cretlendirilir.
Bu modemler dhil (Internal) ve harici (External) olmak zere iki eittir:

Dhil (nternal) modemler

Dhil modemler, bilgisayara taklan dier kartlar gibi kasa iinde bir yuvaya taklr.
Modem kartnn zerindeki iki ktan biri telefon hattna, dieri ise telefon cihazna
balanr. Gcn cihazn g kaynandan dhil olarak temin eder.

Resim 1.10: Dhil modem kart

Harici (enternal) modemler

Harici modemler ise ayr bir cihaz eklindedir. Bu nedenle, bilgisayara seri klarn
birinden ara kablo yardm ile balanr. Bilgisayarn dnda olduklarndan elektrii
bilgisayardan alamaz. Bu nedenle bir adaptrleri vardr. Balant ilemi, telefon hattnn
modeme ve modemden de telefon cihazna balanma yoluyla gerekleir.

10

Resim 1.11: Harici modem

ADSL modemler

ADSL, (asymmetric digital subscriber line asimetrik saysal abone hatt) mevcut
telefon hattnz zerinden yksek veri, ses ve grnt iletiimini ayn anda salayan, hzl ve
gvenli, sabit modem teknolojisidir. Bu teknolojide balant salandnda ayrc (splitter)
(Resim 1.12.) adl cihaz sayesinde telefon hatt megul edilmez. Ayn anda hem internet
eriimi hem de telefon iletiimi kullanlabilir.

Resim 1.12: Ayrc (splitter)

ADSL modemler balant ekillerine gre drt grupta incelenir:

Ethernet modemler

Bilgisayarla olan balantlarn zerinde bulunan Ethernet portlar ile salar. Bu

sebeple bilgisayarnzda Ethernet kart bulunmaldr.

USB modemler

Bilgisayarn USB portundan balanan bu tip modemler bilgisayarn kasasnn dnda

bulunur. Baz modeller g beslemesi gerektirirken bazlar USB portundan ald elektrikle
yetinir.

PCI modemler

Bu tip modemler bilgisayarn PCI slotuna taklr, driver yklendikten sonra bir
evirmeli balant olarak kurulumu yaplr.

11

Kablosuz modemler

Yaps itibariyle kablosuz (wireless) modemler, ayn anda hem kablo ile bilgisayarlara
balanarak a oluturuyor ve interneti datyor hem de ayn ortamdaki kablosuz a kartna
sahip bilgisayarlar da bu aa dahil ederek bu bilgisayarlarn aa girmesini salyor. RF
(radyo frekans) teknolojisini kullanan bu modemlerde internet eriimi modemin konumuna
gre farkllklar gsterebilmektedir. Kapal alanlarda sinyal gcnn zayf olmas
performansn azalmasna sebep olmaktadr.
Gnmzde kullanlan kablosuz modemlerden birisi de 3G mobil modemlerdir. 3G
mobil internet ile GPRS/EDGE destekli 3G uyumlu 3G mobil modeminizle kablosuz, kolay
ve hzl bir ekilde her yerden internete balanabilirsiniz. 3G mobil modem ile epostalarnza hareket hlindeyken ulaabilir, SMS gnderebilir, telefonunuzu megul
etmeden kablosuz, kolay ve hzl bir ekilde her yerden internete balanabilirsiniz.

Resim 1.13: 3G Mobil modem

Resim 1.14: Kablosuz modem

VDSL modemler

VDSL (Very high data rate digital subscriber line) telefon hatlar zerinden ok
yksek hzlarda veri alveri hz sunabilen bir DSL teknolojisidir. 13 ile 52 Mbps aras
indirme (download), 1.5 ile 2.3 Kbps gnderme (upload) hzlarna eriilebilir.
ok geni bant genilii imkan sunmasna ramen, VDSL de maksimum 1200 m
gibi bir maksimum mesafe mahzuru vardr. Daha ksa hatlar zerinde asimetrik bir veri
iletimi salar.

12

Resim 1.15: VDSL modem

1.5.5. Eriim Noktas

Eriim noktas (access point) kablolu bir internet ana kablosuz eriim salar. Eriim
noktas, huba, anahtara veya kablolu ynlendiriciye taklr ve kablosuz iletiim sinyalleri
gnderir. Bu, bilgisayarlarn ve aygtlarn kablolu aa kablosuz olarak balanmasn salar.
Havaalannda, restoranda veya otelde genel kullanma ak kablosuz a kullanarak internete
kablosuz balandnzda, genellikle bir eriim noktas araclyla balanrsnz.
Bilgisayarlarnz kablosuz balamak istiyorsanz ve kablosuz iletiim zellii salayan bir
ynlendiriciniz varsa eriim noktasna gereksiniminiz yoktur.

Resim 1.16: Eriim noktas

1.5.6. Tekrarlayc
eitli sebeplerle zayflam olan sinyali kuvvetlendirerek aa geri gnderen aktif a
cihazdr. Tekrarlayclarn (repeaters) sk kullanld ortamlar kablolu ortamlarn aksine
kablosuz ortamlardr. nk kablolu ortamlarda her aktif cihaz (router, switch, hub vs.) birer
tekrarlayc olarak alr. Kablosuz ortamlar ise daha ok sinyalin uzun mesafeli tanmas
istenen [genelde geni a (wide area network) ve genelde engelli (corafi artlar, dalar,
bulutlar vs.)] ortamlardr.

13

1.6. Intranet Extranet

Intranet (i a) bir irketin alanlar arasnda i srelerini dzenlemek, i birliini
kolaylatrmak iin tasarlanm bilgi paylam sunan dhil, zel adr. Web tarayc tabanl
bir ortamdan ulalabilen intranet, her trl nemli bilginiz iin herhangi bir zamanda
dnyann herhangi bir yerinden ulalabilecek merkezi gvenli bir depo hizmeti grr.
Extranet (d a) ise buna benzer olmakla birlikte mteriler, i ortaklar veya irket
dndan herhangi birileri tarafndan eriilebilir olma zelliine sahiptir. Extranet tasarm,
irketinizin dndaki insanlarla irtibat hlinde olabilmenizi salar ve irketinizin, belge
ynetimi, dosya ve fotoraf deiimi, posta, duyurular, bilgi edinme talebi, mteri proje
gncelleme, etkinlik takvimi, evrimii katalog, fiyatlandrma, irtibat ynetimi, mteri
geribildirimi gibi birok iinin gerekletirilmesine imkn tanr.

1.7. A Oluturma Modelleri

1.7.1. Veri Haberlemede Katman Kullanm
Haberleme alarnda ortamn fiziksel olarak oluturulmas, paketlerin oluturulmas,
veri aktarm srasnda oluan tkanklarn giderilmesi, paketlerin var noktasna
ynlendirilmesi, adaki bir hattn bozulmas durumunda alternatif yollarn bulunmas,
hatalarn fark edilmesi, hatalarn dzeltilmesi, verinin bir uygulama protokol aracl ile
kullancya sunulmas gibi pek ok karmak ilemin yaplmas gerekmektedir. Katmanlarn
kullanlmas bu tarz karmak ilerin yaplmasnda kolaylklar salamaktadr.

1.7.2. OSI Modeli

Kullanclarn farkl talepleri ve dolaysyla a zerinde kullanlmak zorunda kalnan
karmak uygulamalar, a kurulumlarnda bir hiyerarinin domasn kanlmaz yapmtr.
Bilgisayar alar bydke bu alar ynetmek ve sorun gidermek, standart bir yap
olmad da dnlrse ok daha zorlamaya balamtr.
Uluslararas Standartlar Organizasyonu (ISO) birok a yapsn inceleyerek 1984
ylnda OSI referans modelini gelitirdi. Artk donanm ve yazlm firmalar bu standarda
uygun rnler retmeye baladlar.
OSI modelinde 7 katmanl bir yap kullanlmtr. Bu model ile katmanlarn
ilevlerinin renilmesi ve retilmesi kolaylam, farkl donanm ve yazlm rnlerinin
birbirleriyle uyumlu almas salanm, katmanlar aras i birlii, grev paylam, problem
zm gibi kolaylklar gelmitir. OSI bavuru modelinde her bir katmana atanan grevler
yledir:

14

Uygulama katman (application layer)

Kullancya en yakn, en stteki katmandr. Kullancnn yazlmlar yardmyla

alt katmandr. Dosya aktarm (FTP), elektronik posta (e-mail), a ynetimi (SNMP)
internet hizmetlerine eriim programlar gibi

Sunu katman (presentation layer)

Uygulama katmanndan gelen bilgileri anlalan ortak bir dile, ortak bir formata
evirir. Bu katmanda istenildii zaman verilerin ifrelenmesi ve sktrlmas gibi ilemlerde
yaplr.

Oturum katman (session layer)

Haberleecek bilgisayarlarn Oturum ad verilen zel bir balant kurmalarn

salayan katmandr. Bu katmanda kurulan balantnn ynetilmesi ve sonlandrlmas
ilemleri de gerekletirilmektedir. Ayrca bu katmanda iletilecek veri paket byklklerine
de karar verilir.

Ulam katman (transport layer)

Bu katman nakil edilecek verinin bozulmadan gvenli bir ekilde hedefe

ulatrlmasn salar. Ayn ekilde, bu katman kar bilgisayardan ald verileri doru
almsa kar bilgisayara onay sinyali gndermekle sorumludur.

A katman (network layer)

Veri paketlerinin ynlendirildii, fiziksel adreslerin ilendii, trafik kontrolnn

yapld katmandr. Ynlendiriciler bu katmanda alr.

Veri ba katman (data link layer)

letilen ve alnan veri paketlerinin doru bir ekilde ina edilip edilmediini kontrol
eder. Bir hata bulduunda dzeltir ya da verinin tekrar gnderilmesini ister. MAC
adreslerinin zmlenmesi, dorulanmas bu katmanda gerekleir.

Fiziksel katman (physical layer)

Fiziksel katman verinin kablo zerinde alaca fiziksel yapy tanmlar. Bu katmanda
yer alan cihaz ve programlar st katmanlarda hazrlanm ham veriyi 0 ve 1 ler eklinde
elektrik sinyali olarak gndermekle sorumludur. A arabirim kart, kablolar bu katmanda
alr.

15

Resim 1.17: OSI katmanlar

1.7.3. TCP/IP Modeli

nternetin tarihsel ve teknik standartlar TCP/IP referans modelidir. Bu model Birleik
Devletler savunma blm tarafndan retilmi bir modeldir. Tasarlannn nedeni ise
nkleer sava dhil her trl artta srekli ayakta durabilen bir a yapsnn istenmesiydi.
TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) modeli OSI standartlarna uygun
dzenlenmi 4 katmandan olumaktadr.

Uygulama katman (application layer)

OSI modelindeki st katmanlardan Uygulama, Sunu ve Oturum katmanlarnn

birleiminden oluan TCP / IP katmandr. Uygulamalarn almas, iletim iin hazrlk,
balantnn sorgulanmas ve ortak bir formatta haberleme bu katmanda gerekleir.

letim katman (transport layer)

Bilginin gvenli aktarm, bilgi iletimdeki servis kalitesi ayarlar, aktarm sonrasnda
bilgiye ait hata dorulamas gibi ilemler bu katmanda yaplr. Uygulama katman ile A
katman arasndaki geii dzenler. Bu katmanda TCP ( transmission control protocol ) ve
UDP ( user datagram protocol ) protokolleri kullanlmaktadr.

nternet katman (internet layer)

Veri paketlerinin ynlendirilmesi ve hedefine gnderilmesinden bu katman

sorumludur. Bu katmanda 3 alt protokol alr. IP ( internet protocol ), ARP ( adress
resolution protocol ), ICMP ( internet control message protocol )

16

A giri katman ( network access layer)

OSI modelindeki veri ba ve fiziksel katmanlarnn birleiminden oluur. Fiziksel

donanmn ( A arabirim kart, kablolar ) yer ald katmandr. Temel fonksiyonu gelen ya
da giden bilgiler iin a arabirim kart vastasyla ile nternet katman balantsn
gerekletirmektir.

Resim 1.18: TCP/IP katmanlar

17

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Ortama uygun a modeli seiniz.
lem Basamaklar
Binann inaat yapsn inceleyiniz.

neriler
Elektrik tesisatn, kolon yapsn vb.
inceleyebilirsiniz.

A kurulacak yeri gzden geiriniz.

l alnz.
An taslan iziniz.

l aletleri kullanlarak alnan lleri

not edilebilirsiniz.
Resim dzenleme programlarn
kullanabilirsiniz.

A tipini belirleyiniz.

Yldz topolojisi, yol topolojisi vb.

Kullanlacak ara gereci belirleyiniz.

A kablosu, ynlendirici, a pensesi vb.

18

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet,
kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak kontrol ediniz.
Deerlendirme ltleri
1.

Mekn dikkatli ve titizlikle incelediniz mi?

2.

Hassas l almaya kar dikkatli oldunuz mu?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

19

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aada verilen cmlelerde bo braklan yerlere doru szckleri yaznz.
1.

Tm terminallerin tak bir hat zerinde birbirlerine balandklar topoloji ..

topolojisidir.

2.

Radyo frekans teknolojisini kullanarak havadan bilgi alverii yapan iletiim ekli
dr.

3.

A arabirim kartlarnn kendine zg baka bir kartta olmayan 48 bitlik fiziksel bir
adresi vardr. Bu adrese . adresi denir

4.

... bilgisayarnzn telefon hatlarn kullanarak iletiim kurmasn salar

5.

.eitli sebeplerle zayflam sinyali kuvvetlendirmek iin kullanlr.

6.

Uygulama katmanndan gelen bilgileri anlalan ortak bir dile, ortak bir formata
katman evirir.

7.

katman iletilen ve alnan veri paketlerinin doru bir

ekilde ina edilip edilmediini kontrol eder.

8.

bir irketin alanlar arasnda i srelerini dzenlemek, i birliini

kolaylatrmak iin tasarlanm bilgi paylam sunan dhil, zel adr.

9.

. ayn anda hem telefon hem de internet eriiminin

kullanlmasn salayan cihazdr.

10.

Dizst bilgisayarlar iin retilmi olan a arabirim kart dr.

20

Aadaki cmlelerin sonunda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen

bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz.
11.

() Yldz topolojisinde halkaya dahil olan bir istasyonun arzalanmas, btn a

devre d brakr.

12.

() Dial Up modemler ADSL modemlere gre daha performasl almaktadr.

13.

() Anahtar (datc) cihaz gelen veriyi adaki tm istasyonlara gnderir.

14.

()OSI bavuru modeli ISO tarafndan tanmlanm ve a uygulamasnda kullanlan

rnek bir modeldir.

15.

() Ynlendiriciler, LAN ve WAN arasnda balant kurmak amacyla kullanlr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

21

RENME FAALYET2
AMA

RENME FAALYET2

Kablolamay kavrayarak LAN cihazlar iin UTP kablo hazrlayabileceksiniz. letim

sistemleri iin a ayarlamalarn yapabileceksiniz.

ARATIRMA

Okul laboratuvarn inceleyerek hangi tip a kablolar kullanldn aratrnz.

2. KABLOLAMA
2.1. Kablo zellikleri
Kablo elektriksel bir devredir. Kablo genellikle evresi koruyucu tabakalar ile
kaplanan, iletimin mmkn olduunca az veri kaypla gereklemesini salayan aralardr.
Gnmzde internetten, araba motoruna, ev aletlerine birok alanda kullanlmaktadr. Veri,
enerji, sinyal tar. Gnmzde kablosuz cihazlarn gittike yaygnlamas ve poplerliinin
yan sra kablolu iletiim uzun mesafelerde, yksek frekansl iletiimlerde vazgeilmez
durumdadr. Gnmzde yksek znrlkl video teknolojisi ya da Gigabit-ethernet
sistemlerinin (1000BaseT) gelmesi gibi yeni ve daha hzl teknolojilerin bulunmas ve
kullanlmaya balanmasyla kablo teknolojisi de gittike gelimektedir.

2.2. Kablo Standartlar

A yapsna gre farkl zelliklerde kullanlabilecek birok eit kablo standard
vardr. Bu standartlar yle sralayabiliriz:

Koaksiyel (coaxial)

Koaksiyel kablo elektromanyetik kirliliin youn olduu ortamlarda dk gte

sinyalleri iletmek iin gelitirilmi bir kablodur. Ses ve video iletiminde kullanlr.

Resim 2.1: Koaksiyel kablo

22

UTP (unshielded twisted pair / koruyucusuz dolanm ift)

UTP birbirine dolanm iftler hlinde ve en dta da plastik bir koruma olmak zere
retilir. Kablonun iinde kablonun dayanklln arttrmak ve gerektiinde dtaki plastik
klf kolayca syrmak iin naylon bir ip bulunur. Gnmzde en yaygn olarak kullanlan
kablo standarddr. Tel iftlerinin birbirine dolanm olmalar hem kendi aralarnda hem de
d ortamdan oluabilecek sinyal bozulmalarnn nne gemek iin alnm bir tedbirdir.

Resim 2.2: UTP kablo

STP (shielded twisted pair / koruyuculu dolanm ift)

Bu tip kabloda dolanm tel iftleri koaksiyel kabloda olduu gibi metal bir zrh ile
kapldr. En dtaki metal zrhn elektromanyetik alanlardan geerken kablo iindeki sinyalin
bozulmasna mani olmas beklenir. Ancak STP ilk dnemde pahal olmasyla
yaygnlaamamtr. STP kullanlrken dikkat edilmesi gereken en nemli nokta, dtaki
metal zrhn dzgn bir ekilde topraklanmasdr. Aksi hlde zrh elektromanyetik dalgalar
toplayan bir anten vazifesi grr. Ayrca zrhn kablonun hibir noktasnda zedelenmemi
olmas da ok nemlidir.

Resim 2.3: STP kablo

Fiber optik

Fiber optik kablolar verileri k hzyla ileten ileri teknoloji iletim ortamlardr. Fiber
optik kablolar yksek veri iletimi iin uygun kablolardr.
Fiber optik kablo zerinden veri aktarm; ince fiber cam lifi zerinden k dalgas
eklinde gerekleir.

23

Resim 2.4: Fiber optik kablo

2.3. ift Bkml Kablo

Bklml ift kablolar, birbirine bklm ve koruyucu bir kaplama iine
yerletirilmi bir veya daha fazla sayda yaltlm bakr tel iftinden oluan kablo eididir.

2.3.1. Yaps
Bkml ift kablolar (twisted pair), gnmzde yerel alan a kablolamasnda
kullanlmaktadr. Dier kablo trlerine gre ok ucuz olmas da bir avantajdr. retimindeki
prensip kablolarn ikier ikier birbirine sarlarak retilmi olmasdr.

2.3.2. eitleri
Gnmzde en yaygn kullanlan a kablosu tipi birbirine dolanm iftler hlinde
bulunan ift bkml kablolardr. ki tip ift bkml kablo mevcuttur:

UTP (unshielded twisted pair / koruyucusuz dolanm ift)

Koruyucusuz ift bkml (UTP unshielded twisted pair) kablo olarak Trkeye
evrilebilir. Gnmzde en ok kullanlan kablo eididir. Telefon kablolarna
benzemektedir. Bkml yaps sayesinde elektrik sinyallerinin birbirleri zerindeki
etkilerini ntrletirir.
UTP kablolar d grnmleri bakmndan birbirlerine ok benzer. Ancak her UTP
kablonun zerinde hangi kategoride olduklar belirtilir. CAT (category) kategori anlamna
gelmektedir. Kablonun kategorisi, o kablonun gstermi olduu performansa gre
belirlenmitir. Piyasada u anda en ok CAT5 kablo kullanlmaktadr.
Cat1: Kullanm alan telefon iletiimi ve zil teli gibi zayf akm sistemleridir.
Cat2: 4 Mbit/s hznda ilev grecek a sistemlerinde kullanlr.
Cat3: 16 MHzlik bir frekans geii salayabilir. Saniye de 10 Mbitlik bir veri
gnderebilir. Gnmzde Cat 1in yerini almtr ve IP telefon olmayan hatlarda telefon
kablosu olarak kullanlr.

24

Cat4: 20 MHzlik bir frekans geiine elverilidir. Saniyede 16 Mbitlik veri tar.
Cat5: Gnmzde en ok kullanlan UTP kablo trdr. 100 MHzlik bir frekans
geiine elverilidir. Saniyede 100 Mbitlik veri tar.
Cat5e: Cat 5e gre daha dayankl ve uzun mrldr.110 m ye kadar kullanlabilir.
Cat6: 250 MHzlik bir frekans geiine elverilidir. Gnmzde cat5 ve cat5enin
yerini almaktadr. Saniyede 1 gblik bir veri tama zelliine sahiptir.
Cat6a: 500 MHzlik bir veri geiine elverilidir. 1 gb ve daha st veri iletiminde
tercih edilir. Kablo kesiti cat 5 ve cat 6ya gre daha kalndr.
Cat7: Aslnda STP (shielded twisted pair)olarak retilen bu kablo teknolojik gelime
ve ihtiyalara gre UTP olarak da retilmeye balanmtr. Ancak kullanm alanlar ok
dktr. Gerek kesit kalnl gerekse ok g gerektiren durumlarda topraklama gereklilii
bu kablonun UTP olarak kullanm alanlarn kstlamtr.

Resim 2.5: UTP kablo

STP (shielded twisted pair / koruyuculu dolanm ift)

Korumal ift bkml (STP shielded twisted pair) kablo koaksiyel kablodan, ift
bkml kabloya gei aamasnda kullanlsa da gnmzde fazla tercih edilmemektedir.
Kullanmnn zor olmas, maliyetinin daha yksek olmas ve dtaki tel zrhn yarardan ok
zarar vermesi gibi etkenler bu kablonun kullanlmamasnn balca sebeplerindendir.
STP kablo kullanlrken dtaki tel zrhn topraklanmas gerekir. Aksi takdirde zrh
elektromanyetik dalgalar toplayan anten vazifesi grr. En dtaki tel zrhn zarar
grmemesi topraklamann tamamlanmas sebebiyle nemlidir.

Resim 2.6: STP kablo

25

2.3.3. Konnektr
ift bkml kablolar sonlandrmak iin RJ (registered jack) serisi konnektrler
kullanlr. RJ serisi konnektrlerden RJ-12 telefon sistemlerinde kullanlrken RJ-45
konnektr ise UTP ve STP kablolarn sonlandrmak iin kullanlr. Fiber optik kablolar
sonlandrmak iin ise ST-SC konnektrleri kullanlr.

Resim 2.7: RJ-12 konnektr

Resim 2.8: RJ-45 konnektr

Resim 2.9: ST-SC konnektr

2.3.4. Kablo Hazrlama

Bir bilgisayar a kablosu hazrlamak iin ihtiyacmz olan malzemeler UTP veya STP
kablo, RJ-45 konnektr ve kablo skma pensesidir.

Kablo skma pensesi

Bu penseler kablonun RJ-45 ya da RJ-12 konnektrlerine taklp sklmas amacyla

kullanlr. Kablolarn ularn soyma ilemi de skma pensesi ile yapabilmektedir. Doru
ekilde soyduunuz kablolar doru renk srasyla konnektre yerletirdikten sonra yine ayn
pense ile kablo ve konnektr sktrlmaldr.

26

Resim 2.10: Kablo skma pensesi

Kablo temizleme, soyma ve kesme aletleri

ift bkml kablolar konnektre takmadan nce soymak, iftleri ayrmak ve ular
kesmek gerekir. Bu ilemleri yapabilecek aletler aadaki resimlerde gsterilmitir.

Resim 2.11: Kablo soyma, temizleme aleti

Resim 2.12: Kablo temizleme, bkml iftleri ayrma aleti

27

Konnektrlerin korunmas amacyla yaltkan konnektr kapaklar kullanlmaktadr.

Resim 2.13: Yaltkan konnektr kapaklar

Kablo hazrlama ilemi

A (network) iin kablo hazrlarken ncelikle dikkat etmeniz gereken ey

kullanacanz kablo standarddr. Cat5 kablolar iin genel olarak kullanlan iki standart
vardr: 586-A ve 586-B. Bu standartlar kullanlan kablonun zerinde yazmaktadr.
1-Yeil-Beyaz
2-Yeil
3-Turuncu-Beyaz
4-Mavi
5-Mavi-Beyaz
6-Turuncu
7-Kahverengi-Beyaz
8-Kahverengi

Resim 2.14: 568A

1-Turuncu-Beyaz
2-Turuncu
3-Yeil-Beyaz
4-Mavi
5-Mavi-Beyaz
6-Yeil
7-Kahverengi-Beyaz
8-Kahverengi

Resim 2.15: 568B

28

Bilgisayarlar hub ya da swich gibi merkezi birim kullanarak birbirine balanacak

ise kablolarn ayn standarda gre balanmas gerekmektedir (dz balant) . Yani kablonun
her iki ucunun da kablonun zerindeki standarda gre ya 586-A ya da 586-Bye gre
balanmas gerekmektedir (568A 568A ya da 568B 568B) .
ki bilgisayar birbirine balamak iin kablolarn farkl standarda gre yaplmas
gerekmektedir (apraz balantl) . Bunun iin de kablonun bir ucunu 586-Aya gre bir
ucunu da 586-Bye gre balanmas gerekmektedir (568A 568B ya da 568B 568A)
.

UTP kablosunun RJ-45 konnektrne taklmas

ncelikle gerekli aralar temin edilmelidir. RJ-45 konnektr, RJ-45

yaltkan kapa, Cat 5 kablo, a pensesi vb.

Hazrlanacak kablo kesildikten sonra yaltkan kablo Resim 2.16daki gibi

taklr.

Resim 2.16: Yaltkan kablo taklmas

Yaltkan kablo takldktan sonra kablonun d ksm Resim 2.17 deki gibi
a pensesi yardmyla soyulur.

Resim 2.17: Kablonun soyulmas

Soyulan kablonun konnektre taklabilmesi iin bkml iftlerin

zlmesi gerekmektedir. zme ilemi bittikten sonra kablo yass bir
ekilde sraya dizilmelidir.

29

Resim 2.18: Kablonun zlmesi

Sraya dizilen kablolarn u ksmlarnn dz olmas iin kablo a pensesi

yardmyla kesilmelidir. Kablo klf ile u ksm arasnda konnektrn
girebilecei kadar bir boluk braklmaldr.

Resim 2.19: Kablo ularnn kesilmesi

Kablolar kullanlacak standarda gre 568-A veya 568-B ye gre sraya

dizilmelidir.

30

Resim 2.20: Kablonun renk srasna sokulmas

31

letkenlerin konnektrde ayr ayr kanallara girmesi salanmaldr. Uygun

renk sras bozulmadan konnektrn sabitleyici ksm aa ynde
ekilmelidir.

Resim 2.21: RJ-45 konnektrne iletkenlerin taklmas

letkenlerin konnektrn u ksmlar ile temas etmeleri salanmaldr.

Renk sras tekrar kontrol edilmeli, kanallardan sadece bir iletkenin
getiinden emin olunmaldr.

Resim 2.22: Kablonun konnektre taklmas

letken ularnn konnektr ularndaki iletkenlerle temasnn salamak

iin konnektrn a pensesi yardmyla sklmas gerekmektedir.

Resim 2.23: Kablonun sklmas

32

Kablo skma ilemi bittikten sonra yaltkan kablo kapa taklmaldr.

Resim 2.24: Yaltkan kapan taklmas

Kablo skma ilemi bittikten sonra kablonun alp almadndan

emin olmak iin test etmemiz gerekmektedir. Bunun iin farkl firmalarn
rettii kablo test cihazlar kullanlabilir.

Resim 2.25: Kablonun test edilmesi

Kablo testi bittikten sonra eer kablomuzda bir arza yok ise kablo
balantsn yapabilirsiniz. Kablo testi sonras arza tespit edilmi ise
konnektr takma ilemi yeniden yaplmaldr.

Resim 2.26: Datc UTP kablo balants

33

Resim 2.27: Bilgisayar kasas UTP kablo balants

Telefon kablosunun RJ-12 konnektrne taklmas

ncelikle gerekli aralar temin edilmelidir. RJ-12 konnektr, telefon

kablosu, a pensesi vb.
Telefon kablosu a pensesi yardmyla gerekli uzunlukta kesilmelidir.
Telefon kablosunun iletkenlerinin konnektre taklabilmesi iin d
klfnn soyulmas gerekmektedir.

Resim 2.28: Telefon kablosunun soyulmas

Telefon kablosu soyulduktan sonra iletken tellerin ularn eitlemek iin

a pensesi kullanlarak iletken teller kesilmelidir.

Resim 2.29: letken tellerin kesilmesi

34

letken tellerin ular eitlendikten sonra iletkenler RJ-12 konnektrne

yerletirilmelidir.

Resim 2.30: letkenlerin konnektre yerletirilmesi

letkenlerin konnektr ularndaki iletkenlerle temasn salamak iin

konnektrn a pensesi ile sklmas gerekmektedir.

Resim 2.31: Konnektrn sklmas

Telefon kablosunu sktktan sonra kablo test cihaz ile kontrol edilmelidir.
Kablo test sonularna gre kablo balants yapabilirsiniz ya da
tekrardan kablo ularna RJ-12 taklmas gerekebilir.

Resim 2.32: Kablonun telefon cihazna taklmas

35

Resim 2.33: Kablonun modem cihazna taklmas

2.3.5. Kablo Testi

Kablolar hazrlandktan sonra alp almadn test etmek iin eitli firmalarn
rettii kablo test cihazlar kullanlabilir. Kablolarn ularna taklan iki para hlindeki bu
cihazlar test ilemini olduka kolaylatrmaktadr.

Resim 2.34: Kablo test cihaz

2.4. LAN Kurulumu

A (network) iki veya daha fazla bilgisayarn birbirleriyle iletiim hlinde olmasdr.
Bu iletiim internet zerinden farkl ktalardaki iki bilgisayar arasnda da olabilir, ayn
mekn iinde olan iki bilgisayar arasnda da olabilir. Eer bu bilgisayarlar ayn yerel alan
iinde bulunurlarsa bu a, LAN (local area network) olarak adlandrlr.

Bilgisayarlarda bulunmas gereken donanm ve yazlmlar

A kurulumunu destekleyen bir iletim sistemi ( Windows 7 vb.)

Eer a sunucu bilgisayar ile kurulacak ise bir sunucu bilgisayar ve a
iletim sistemi gereklidir (Windows Server 2003 vb.) .
Bilgisayarlarn aa balanabilmeleri iin her bilgisayarda bir a arabirim
kart bulunmaldr.

36

A ortamnda bulunmas gereken donanmlar

A kablosu

A cihazlar ( anahtar, ynlendirici vb.)

Bilgisayarlar aa balanmaya hazr ise yaplacak ilk i a topolojisini semek

olacaktr. Gnmzde en ok kullanlan topoloji yldz topolojisidir. Uygun topoloji
seildikten sonra a yapsna uygun kablo seimleri yaplmaldr. Kablo seiminden sonra
belirlenen yere kablo deme standartlarna uygun olarak a kablolarnn ekilmesi ve tm
kablolarn a cihazlar ile oluturulan merkezde toplanmas gerekmektedir.

letim sisteminde a ayarlar

Gnmzde en yaygn yerel alan alar Ethernet alardr. Yerel alan alarnn
ayarlar kullanlan iletim sitemine gre farkllklar gsterebilmektedir.
Bu modlde gnmzde en ok kullanlan iletim sisteminde bir bilgisayarn aa
balanmas iin gerekli olan ayarlamalar yaplacaktr.
ncelikle bilgisayarda Denetim Masas A ve Paylam Merkezi alr. Alan
pencerede sol ksmda bulunan Badatrc ayarlarn deitirin balants tklanarak A
balantlarmzn bulunduu ekran alr.

Resim 2.35: A balantlar

A balantlar aldktan sonra yaplandrmak istediimiz a balants sa tklanr ve

zellikler komutu verilir.

37

Resim 2.36: A balantlar sa tu mens

A balants zellikleri mensnde A iletiimi sekmesi altnda kullanlan a

arabirim kart yer alr.

Resim 2.37: A balantlar zellikleri

Bu blmde A balantmz yaplandrabiliriz. Ykle butonu ile a balantmza

eitli geler ekleyebiliriz. Kaldr butonu ile de eklediimiz geyi kaldrabiliriz.
Bu ekranda TCP/IP iletiim kuralnn zelliklerine de eriebilirsiniz. Bunun iin
TCP/IPv4 (internet protokol srm 4)
seilip zellikler butonuna tklamanz
gerekmektedir.

38

Resim 2.38: TCP/IPv4 zellikleri

Bu ekranda IP adresi, alt a maskesi, varsaylan a geidi ve DNS ayarlar

yaplabilmektedir. Ayrca Gelimi butonu ile gelimi a ayarlarn yaplandrmanz da
mmkndr.

letim sisteminde a kurulumu

A ayarlamalarn yaptktan sonra iletim sisteminizde a kurulumunu yapmamz

gerekmektedir. Bylece dier kullanclarn bulunduu aa erime imknnz olacaktr.
Bunun iin ncelikle bilgisayarda Denetim Masas A ve Paylam Merkezi alr.

Resim 2.39: A paylam merkezi

39

Bu ekranda bulunan Yeni balant veya a kurun balants ile kablosuz, kablolu,
evirmeli veya zel sanal alar (VPN) kurulabilir.

Resim 2.40: Balant veya a kur penceresi

Bir aa balann balants ile hli hazrda kurulmu olan bir aa balanabilirsiniz.
Ev grubu ve paylam seeneklerini sein balants ile adaki dier bilgisayarlarda
bulunan dosya ve yazclara eriim ayarlarn veya paylam ayarlarn yapabilirsiniz.
Sorunlar giderin balants ile de ada oluan sorunlar tanlama ve onarma ilemleri
yaplmaktadr.

40

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
UTP kablosunu konnektre taknz.
lem Basamaklar

neriler

Kabloyu temin ediniz.

Konnektr temin ediniz.
A cihazn temin ediniz.

Biliim teknolojileri tamir bakm

atlyesinden temin edebilirsiniz.

Kabloyu konnektre
yerletiriniz.
Penseyle konnektr sknz.
Kabloyu test ediniz.
Kabloyu a cihazna balaynz.

41

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet,
kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak kontrol ediniz.
Deerlendirme ltleri
1.

Kablonun renk srasn kontrol ettiniz mi?

2.

Kablonun ularnn konnektre iyice yerletiini kontrol ettiniz

mi?
Kablolar yerletirirken elektrik hatlaryla ayn yerde olmamasna
dikkat ettiniz mi?

3.
4.

LAN cihazlarnn enerjisini balarken dikkatli oldunuz mu?

5.

LAN cihazlarn manyetik ortamlardan uzak yerlere monte

edildiine dikkat ettiniz mi?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

42

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.

568-A standardna iletkenlerin renk dizilimi aadakilerden hangisinde doru srada

verilmitir?
A)Turuncu-Beyaz, Turuncu, Mavi-Beyaz, Yeil, Yeil-Beyaz, Mavi, KahverengiBeyaz, Kahverengi
B)Turuncu-Beyaz, Turuncu, Yeil-Beyaz, Mavi, Mavi-Beyaz, Yeil, KahverengiBeyaz, Kahverengi
C)Kahverengi, Kahverengi-Beyaz, Yeil, Yeil-Beyaz, Mavi, Mavi-Beyaz, Turuncu,
Turuncu-Beyaz
D)Yeil-Beyaz, Yeil, Turuncu-Beyaz, Mavi, Mavi-Beyaz, Turuncu, KahverengiBeyaz, Kahverengi

2.

Aadaki kodlardan hangisi UTP kablolarda kullanlan konnektr kodudur?

A) RG
B) AUI
C) DB
D) RJ

3.

Aadakilerden hangisi LAN kurulumunda bilgisayarlarda bulunmas gereken

donanm veya yazlmlardan biridir?
A)A pensesi B)A arabirim kart
C)A kablosu
D)A cihazlar

4.

Verileri k hzyla ileten kablo tr aadakilerden hangisidir?

A) Fiber optik kablolar
B) UTP kablolar
C) STP kablolar
D) Koaksiyel kablolar

5.

UTP kablolarnda aada verilen kategorilerden hangisi ile 100 Mbps zerinde veri
transferi salanabilir?
A) CAT3
B) CAT4
C) CAT5
D) CAT6

Aadaki cmlelerin sonunda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen

bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz.
6.

() RJ-12 konnektrleri telefon kablolarnda kullanlr.

7.

() Gnmzde en ok kullanlan kablo tr Cat5 dir.

8.

() ki bilgisayar birbirine balamak iin balant kablosunun ayn standarda gre

yaplmas gerekmektedir.

9.

() UTP Cat1 kablo kullanm alan telefon iletiimi ve zil teli gibi zayf akm
sistemleri olan kablo trdr.

10.

() Bilgisayarlar hub ya da swich gibi merkezi birim kullanarak birbirine

balanacak ise kablolarn ayn standarda gre balanmas gerekmektedir.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

43

RENME FAALYET3
RENME FAALYET3
AMA
TCP/IPyi tanyarak IP adreslerini kavrayacak, a iin uygun IP snfn
belirleyebileceksiniz.

ARATIRMA

Bir yerel ada, bilgi alveriinde bulunan bilgisayarlarn nasl bilgi

alveriinde bulunduunu ve ne gibi ayarlar yapldn aratrnz.

3. TCP/IP
3.1. nternet Adresleri
Internette her bilgisayarn bir IP (nternet protokol) adresi vardr. Bir bilgisayarn IP
adresi varsa internet zerindeki tm bilgisayarlar bu adresi kolayca bulabilir. Yani bir sitenin
IP adresini biliyorsanz, web taraycnza bu adresi yazarak da o siteye balanabilirsiniz.
Ancak bu rakamlar aklda tutmak zor olduundan her bir IP adresine karlk gelen alan
adlar verilmitir. ou internet servis salayclarda bulunan zel sunucu bilgisayarlardan
(alan ad sunucular domain name server- DNS) oluan bir a, hangi alan adnn hangi IP
adresine karlk geldii bilgisini tutar ve kullanclar doru adreslere ynlendirir. Internette
trafiin ilemesi bu IP adreslerine bal olarak gerekleir.

3.1.1. IP Adresleme
nternete bal her sistemin kendisine ait zel bir adresi vardr. Bunlar IP (internet
protokol) adresi olarak adlandrlr ve bilgisayarlar arasnda iletiim yaplrken veri
paketlerinin adreslenmesinde kullanlr. Tipik bir IP adresi noktalarla ayrlan drt rakamdan
oluur; rnein, 192.168.2.1. Bu adres 32 bitlik bir saydr dolaysyla a zerine 232 tane,
yani yaklak 4 milyar tane bilgisayar balanabilir.
Adresi oluturan 32 bit kolayca okunmas iin 8 bitlik drt gruba ayrlmtr. Bu
gruplara oktet denilir. Bilgisayarlarn IP numaras 4 tane oktetten ve her bir oktet de 8 tane
bitten oluur.
rnek olarak;
10000011011010110000000100001100
(Bilindii gibi bilgisayar verileri 1 ve 0lardan oluur.)

44

Grld gibi okumak ok zor. te bu yzden her oktet onluk dzene evrilip
arasna nokta konulur (10000011.01101011.00000001.00001100 ) .

kilik sistemin onluk sisteme evrilmesi

Yukardaki rnek iin dnrsek;

1.oktet: 10000011

2.oktet: 01101011

3.oktet: 00000001

4.oktet: 00001100

1. oktet aadaki gibi yazlr. Basamaklarn alt ksmna ikinin katlar srasyla
artrlarak son basamaa kadar yazlr.

Resim 3.1: IP hesaplama

kinin katlar yazldktan sonra srasyla basamak says ile karsnda bulunan ikinin
kat arplarak toplanr.
(20 x 1 ) + (21 x 1 ) + (22 x 0 ) + (23 x 0 ) + (24 x 0 ) + (25 x 0 ) + (26 x 0 ) + (27 x 1 ) =
1+2+0+0+0+0+0+128=131
Bulunan bu say (131) IP adresimizin ilk ksmdr. Dier oktetler iin de ayn ilemler
yaplarak IP adresimizin dier ksmlar da bulunur.
Tm hesaplamalar yaptmz zaman IP adresiniz = 131.107.1.12 eklinde olur.

3.1.1.1. IP Adresi Atama

nternete balanmak amacyla kullanlan modemler IP numaralarn otomatik olarak
kendi havuzlarndan datr. Bilgisayarnz bu havuzdan IP numaras alarak internet ana
dhil olur. Ancak baz durumlarda bilgisayarnz otomatik IP alamayabilir, byle durumlarda
bilgisayarnzn IP alma ilemini el ile yaplandrmanz gerekmektedir.

45

Bu modlde Windows7 iletim sistemi kullanan bir bilgisayara IP adresi atama ilemi
anlatlacaktr.
ncelikle bilgisayarda Denetim Masas A ve Paylam Merkezi alr. Alan
pencerede sol ksmda bulunan Badatrc ayarlarn deitirin balants tklanarak A
balantlarnzn bulunduu ekran alr.

Resim 3.2: A balantlar

A balantlar aldktan sonra yaplandrmak istediiniz a balants sa tklanr ve

zellikler komutu verilir.

Resim 3.3: A balantlar sa tu mens

Bu ekranda TCP/IP iletiim kuralnn zelliklerine de eriebilirsiniz. Bunun iin

TCP/IPv4 (internet protokol srm 4)
seilip zellikler butonuna tklamanz
gerekmektedir.

46

Resim 3.4: TCP/IPv4 zellikleri

Alan ekranda Aadaki IP adresini kullan seenei seilerek uygun bir IP, IP
adresi ksmna Resim 3.2 deki gibi yazlr. Bylece bilgisayarnzn IP yaplandrmasn
tamamlam olursunuz. Bu ekilde IPnin verilmesi ilemine statik IP yaplandrmas denir.

3.1.1.2. DHCP
DHCP ( dynamic host configuration protocol / dinamik istemci ayarlama protokol),
bir TCP/IP andaki makinelere IP adresi, a geidi veya DNS sunucusu gibi ayarlarn
otomatik olarak yaplmas iin kullanlr. Gnmzde neredeyse tm ev ve halka ak
alarda kullanlmaktadr, ofis veya daha kontroll bir balant salanan yerlerde ise statik IP
adresi tercih edilir.
Resim 3.2deki Otomatik olarak bir IP adresi al ve DNS sunucu adresini otomatik
olarak al seenekleri seildii zaman bilgisayarnz DHCP protokoln kullanarak IP
adreslerini otomatik olarak alr.
DHCP nin avantajlar;

DHCP kullanlarak amzda IP akmasn engellemi olursunuz.

DHCPnin kullanld alarda, otomatik olarak alnan IP adresi, a geidi ve
DNS sunucusu gibi ayarlar her yeni aa balandnz zaman gncellenir ve elle
ilem yaparak zaman kaybetmeniz engellenir.

3.1.2. IP Adresi eitleri

IP adresleri IPv4 (32bit) ve IPv6 (128bit) olmak zere iki eittir. Gnmzde yaygn
olarak IPv4 (32bit) adresleme mekanizmas kullanlmaktadr. Gvenilir ve snrl sayda
kullancya hizmet etmek iin dizayn edilen IPv4'n, geni kitleler ve ok fazla uygulama
tarafndan kullanlr hle gelmesiyle iletiim gvenlii konusunda ciddi zaaflar ortaya
kmtr. Bu zaaflarn stesinden gelmek iin IETF (internet engineering task force / internet
mhendislii grev gc) tarafndan yrtlen almalar sonucunda 128 bitlik yaps ile
yeni nesil IP protokol (IPv6) ortaya kmtr.

47

IP saysndaki artn yannda sade balk yaps, gelitirilmi seenekler blm ve

ierdii gvenlik uygulamas ile IPv6 birok yenilik getirmektedir. Beklenildii hzla
yaygnlamasa da zelikle IPv4 saysnda sknt eken lkelerde youn olarak kullanmna
balanlan IPv6'y birok cihaz reticisi de desteklemeye balamtr. Uygulama baznda
skntlar yaanlsa da IPv6'ya tm internette kademe kademe geilecei tahmin edilmektedir.

3.1.2.1. IPv4 Adresleme

IPv4 32 bit adresleri kullanr. IPv4 adresleme kullanlarak 4 milyar 294 milyon 967
bin 196 tane bilgisayar adreslenebilir (232). Adresler birbirinden nokta ile ayrlm drt adet
sekiz bitlik paralardan oluur. Bu saylar 0 ile 255 arasnda bir deer olabilir. rnek bir
IPv4 adresi: 192.168.2.1dir.
nternetin yaygnlamas ve IPv4 adreslerinin ok hzl tkenmesi ile birlikte IPv6
adreslerinin kullanlmasna ynelim hz kazanacaktr.

3.1.2.2. IPv6 Adresleme

32 bitlik bir adres yapsna sahip olan IPv4 adreslemede ciddi skntlar meydana
getirmektedir. IPv4 oluturulmaya balandnda internetin bu kadar ilerleyecei hesap
edilmemiti. imdi adresleme sknts oluunca 128 bitlik adres yaps olan IPv6 'ya
geilmesi kanlmaz olmutur.

Resim 3.5: IPv6 adreslenecek bilgisayar says

Resim 3.6: IPv4 adreslenecek bilgisayar says

2011 itibari ile IPv6'nn yaylmas hala balang aamasndadr.

3.1.3. IP Adres Snflar

A zerinde iletiimde bulunan her sistemin bir IP adresi olmas gerekir. IP adresleri
sistemlerin a zerindeki kimlikleridir.
IP adresi 32 bitlik bir say dizisidir ve 4 oktetten oluur (rnein; 192.168.2.66). IP
adresleri ilk oktetlerine baklarak snflandrlr. IP adresleri 5 snfa ayrlr;

A snf adresler: IBMNET, MILNET gibi byk alar bu a snfn kullanr.

lk oktet 0 ile 127 arasndadr. lk oktet a numarasn belirtir (toplam 126 tane)
.Geri kalan 3 oktet ise bilgisayar numarasdr. rnek olarak 122.113.45.67 IP
sini ele alacak olursak bu IP, 122 numaral A snf a ierisindeki 113.45.67
nu.l bilgisayar belirtir. 127.0.0.1 IP si A snf IP olmasna karn yerel
localhost IP si olarak kullanld iin a adreslemede kullanlmaz.

48

B snf adresler: Okul ve hastane alarnda genelde bu IP snf kullanr. lk

oktet 128 ile 191 arasnda deiir. lk iki oktet a numarasn (toplam 16.384)
geri kalan iki oktet de bilgisayar numarasn belirler. rnek olarak
190.104.149.4 IPsini inceleyecek olursak bu IP, 190.104 numaral B snf a
ierisindeki 149.4 nu.l bilgisayar belirtir.

C snf adresler: En ok kullanlan a snfdr. lk oktet 192 ile 223 arasnda

deiir. lk oktet a numarasn son oktet ise bilgisayar numarasn verir.
rnek olarak 212.50.32.9 IPsini inceleyecek olursak bu IP, 212.50.32 numaral
C snf ierisindeki 9 nu.l bilgisayar belirtir.

D snf adresler: lk okteti 224-239 aras olan IP snfdr. zel kullanm iin
ayrlmtr.

E snf adresler: lk okteti 240-255 aras olan IP snfdr. Bilimsel aratrmalar

iin ayrlmtr, internette kullanlmayan IP snfdr.

3.1.4. Sakl Tutulan ( Rezerve ) IP Adresleri

Baz IP adresleri;

zel kullanm iin,

nternetin geliimi ya da bilinmeyen gelecekte kullanlmak zere ayrlmtr.

Balang adresi

Biti adresi

Snf

Aklama

0.0.0.0

0.255.255.255

A snf a 0.x.x.x

Sakldr.

127.0.0.0

127.255.255.255

A snf a 127.x.x.x

Loopback adres

128.0.0.0

128.0.255.255

B snf bir a 128.0.x.x

Sakldr.

169.254.0.0

169.254.255.255

B snf bir a 169.254.x.x

Sakldr.

191.255.0.0

191.255.255.255

B snf bir a 191.255.x.x

Sakldr.

192.0.0.0

192.0.0.255

C snf a 192.0.0.x

Sakldr.

223.255.255.0

223.255.255.255

Csnf bir a 223.255.255.x

Sakldr.

Tablo 3.1: Sakl tutulan (rezerve) IP adresleri

3.1.5. Genel ve zel IP Adresleri

Snf

Balang adresi

Biti adresi

10.0.0.0

10.255.255.255

172.16.0.0

172.31.255.255

192.168.0.0

192.168.255.255

Tablo 3.2: zel IP adresleri

49

Bu IP adresleri yerel alan alarnda kullanlmak zere tahsis edilmilerdir.

255.255.255.255 IP adresi ise broadcast (yayn adresi) olarak kullanlr.

0.0.0.0 IP adresi ise a trafiini izlemek iin kullanlan zel bir IPdir.

3.1.6. Alt Alar

A tasarmnda, IP adresleri sistemlere datlrken a daha kk birimlere
paralanarak alt alar (subnets) oluturulur.
Alt alar;

Var olan bir a daha kk a paralarna ayrp a ynetimini kolaylatrmaya

yarar.

Bir IPnin hangi aa ait olduunu belirlemede kullanlr.

TCP/IP'de iki cihaz ayn ada olup olmadklarn birbirlerinin IP adreslerinin ilk
birka basamana bakarak anlarlar. Bu basamaa a maskesi ( subnet mask) denir. Bir
bilgisayar ancak ayn ada bulunan bir bilgisayarla dorudan iletiime geebilir. Ayn ada
deillerse dolayl olarak iletiime geer. Ayn ada olup olmadn IP adreslerini kullanarak
anlarsnz. IP adresinin bir blm a, dier blm de bilgisayarn a iindeki adresini
tanmlar. Hangi blm ile a hangi blm ile bilgisayar tanmladn bilmek iin alt a
maskesi kullanlr.

50

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
IP adresleri oluturunuz.
lem Basamaklar

neriler

Kuracanz aa uygun IP snfn

belirleyiniz.
Belirlediiniz IP snfna uygun IP
adresleri oluturunuz.

51

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin Evet,
kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak kontrol ediniz.

1
2

Deerlendirme ltleri
alma ortamn dzenli tuttunuz mu?
IP adresi belirlerken dikkatli oldunuz mu?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirmeye geiniz.

52

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerin sonunda bo braklan parantezlere, cmlelerde verilen
bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz.

1.

(...) IP snflar iinde en yaygn C snf IPdir.

2.

(...) DHCP protokol ile IP adresi, a geidi veya DNS sunucusu gibi ayarlar otomatik
olarak yaplr.

3.

(...) 135.25.1.5 C snf bir IP adresidir.

4.

(...) IPv6 protokolndeki adresler 64 bittir.

5.

(...) D ve E snf IPler zel kullanm iin ayrlm IPlerdir.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

53

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME
Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.
1.

Aadakilerden hangisi a arabirim kartlarndan biri deildir?

A) PCI-E
B)PCMCI
C)USB
D) ISA

2.

OSI katmanlarnn sralamas hangi seenekte doru olarak verilmitir?

A) Fiziksel-Veri ba-Ulam-A -Oturum-Sunu-Uygulama
B) Fiziksel- Veri ba- A - Ulam- Oturum-Sunu-Uygulama
C) Uygulama- Fiziksel- Sunu- Oturum- Ulam- A - Veri ba
D) Uygulama- Sunu- Oturum- Ulam- A - Veri ba - Fiziksel

3.

Maksimum 30 istasyon balanan, arza tespitinin zor olduu ve bir istasyonun

arzalanmas durumunda btn an devre d kald, sonlandrlmaya ihtiyac
olmayan topoloji hangisidir?
A) Yldz
B) Aa
C)Bus
D)Halka

4.

Ynlendirici (router) OSI referans modelinin hangi katmannda alr?

A)A
B)Veri ba C) Fiziksel
D)Ulam

5.

Fiber optik kablolar sonlandrmak iin kullanlmas

aadakilerden hangisidir?
A) RJ-12
B)RJ-45
C)ST-SC
D)RJ-11

6.

letim sistemimizde a ayarlarn yapmak iin aadaki hangi men seenei

kullanlr?
A)Denetim Masas A ve Paylam Merkezi
B)Denetim Masas Sistem Ayarlar
C)Denetim Masas A Balantlar Ayarlar
D)Denetim Masas A Yneticisi

7.

Aadakilerden hangisi ADSL modem eitlerinden biri deildir?

A)USB Modemler
B)Kablosuz Modemler
C)Dial-Up Modemler
D)PCI Modemler

8.

Telefon hatlar zerinden ok yksek hzlarda veri alveri hz sunabilen DSL

teknolojisi aadakilerden hangisidir?
A)ADSL
B)ADSL 2
C)3G
D)VDSL

54

gereken

konnektr

9.

Aadaki IP adreslerinden hangisi yayn adresi olarak kullanlmaktadr?

A)255.255.0.0
B)0.0.0.0
C)192.168.0.0
D)255.255.255.255

10.

Aadaki IP adreslerinden hangisi B snf bir IP adresidir?

A)127.0.0.1
B) 214.50.32
C)175.104.148.4
D)225.220.12.18

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

55

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET-1 CEVAP ANAHTARI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15

Yol (Bus) topolojisi

Kablosuz balant
MAC adresi
Modem
Tekrarlayc
Sunu
Veri Ba

Intranet ( a)
Aytc (Splitter)

PCMPI
Yanl
Yanl
Yanl
Doru
Doru

RENME FAALYET-2 CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

D
D
B
A
D
Doru
Doru

Yanl
Doru

Doru

RENME FAALYET-3 CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5

Doru
Doru
Yanl
Yanl
Doru

56

MODL DEERLENDRME CEVAP ANAHTARI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

B
D
C
A
C
A
C

D
D

57

KAYNAKA
KAYNAKA

ATAY Saib, Cisco A Akademisi Smestr-1, Frat niversitesi, Elaz, 2006

www.megep.gov.tr

www.ciscorouting.com/networkbasic.html (06/04/2011 11:00)

www.studynotes.net/net1.htm (06/04/2011 11:00)

www.conniq.com/Networking_Topology2.htm (06/04/2011 11:00)

www.bilgisayarnedir.com/modem.html (06/04/2011 11:00)

www.teknik-bilgi.com/modem-cesitleri-kurulumu-ve-montaji-genel-bilgiler/
(06/04/2011 11:00)

windows.microsoft.com/tr-TR/windows-vista/How-do-hubs-switches-routersand-access-points-differ (06/04/2011 11:00)

www.bilgisayarkavramlari.com/2008/11/07/tekrarlayici-repeater/
11:00)

www.magicfinger.net/web-uygulamalari/extranet-intranet/ (06/04/2011 11:00)

www.webhatti.com/egitim-kultur/99489-mikrodenetleyici-ile-seri-iletisim.html
(06/04/2011 11:00)

www.veribaz.com/viewdoc.html?haberlesme-hakkinda-genel-bilgiler392982.html (06/04/2011 11:00)

web.itu.edu.tr/~sgunduz/courses/mikroisl/slides/d8.pdf

www.webhatti.com/network-ve-internet/538664-3g-mobil-modem-nedir-3gmobil-modem-kurulumu-nasil-yapilir.html (06/04/2011 11:00)

www.guashan.com/s/modem+port/12 (06/04/2011 11:00)

www.ttnet.com.tr/web/230-1156-1-1/tur/evde_ttnet/baglanti_cesitleri__adsl/nedir_/ (06/04/2011 11:00)

www.yeniforumuz.biz/showthread.php?380612-Network-KabloT%C3%BCrleri-ve-Uygulama-Alanlar%C4%B1 (06/04/2011 11:00)

58

(06/04/2011

http://www.pcegitim.net/bilgisayar-aglari/ag-kablosu-hazirlama-ag-kablosunasil-hazirlanir/ (06/04/2011 11:00)

http://www.onur-sat.com/showthread.php?p=54830 (06/04/2011 11:00)

http://www.practicallynetworked.com/howto/040506diy_cables.htm
(06/04/2011 11:00)

http://www.angelfire.com/az2/tamerozbay/network/networkcihazlari.htm
(06/04/2011 11:00)

http://tr.wikipedia.org/wiki/DHCP

http://en.wikipedia.org/wiki/Reserved_IP_addresses

http://www.nthelp.com/40/ip.htm (06/04/2011 11:00)

http://translate.google.com.tr/translate?hl=tr&langpair=en|tr&u=http://www.tcpi
pguide.com/free/t_IPReservedPrivateandLoopbackAddresses.htm (06/04/2011
11:00)

http://en.wikipedia.org/wiki/Broadcast_address

59