nostris in desertoy tu os eandelabroram lumen ; ta ¢s allarlum, et panis propositionum ; ta es ara et ‘vietima voluntaria j tu es ipse vita mea, margarita, cristallum, jogua argenteum. Ore, Domine, igno- SENTENTLE AD CORNOBITAS, cum patribus A rantiam moam infollolatia meze ne mer ‘enim absconsa beneficia prestans ea, qui ‘natus es omnia osiendere, Tibi sit honor , potesias, Jaus, gloria, hio et in cuacta secula ssteuloru ‘Amen. EVAGRII MONACHI SENTENTLA. (Cod. Regular. Loe. Holsten. tom. VI.) I. ° AD EOS QUI IN COENOBIIS ET XENODOCHIS HABITANT FRATRES. Meredes Del, autem Christl, pereipite eloguia Christi, ut deiis ea cordibus tliorum vestrorum ; verba aulem sapien wm doceatis ens. Pater bonus erudit tillos suos : pater autem nequam disperdet eos. Fides {nltium ccaritatis : nis autem dilectlonis scientia Dei. Ti ‘mot Domini custodiet animam : continentia autem bona conforiat illam. Sufferentia viti generat epem : ‘apes autem bona glorifleabit cum. Qui servitutt subjicit earaes snas, impassibilis erit : qui autem nutri eas, dolebit super illas. Spiritus forntcationts in corporibus intemperantium : splritus autem pu- dichtie bstinenttum. Secessio eum cha- ritate purifieat cor : separatlo autem cum odio con- turbat iflod Metior miltesinus in eharitate, quam solus eum odio in abditis. et speluucis. Qui all ‘memoriam malitis in animam suai, simflis est el, jem In pateis. Ne dederis escas las corpori (uo, et non videbls in somnis phan~ tasias malas : sical enim exstingult fammam aq sic phantasmata turpla exstingult esuries. Vir ira- ccundus errebitur ; mansuetus autem inirepidus erit, ‘Ventus validus fugat nubes, memoria autem 1 sensum a selentia. Qut orat pro Inimieis, ble Im- rmemor est allie : qul autem parcit lingue, non contristabit proximum suum. Si exacerbaverit 1e frater tuus, induc eum in domum tuam, et ad Ipsum ne pigeatte introire : sed manduca cum eo panem tuum : hoe enfin faciens, eriples animam tuam, et non erit tibi offendiculum in tempore orattonis, si tur divitts. Non potietur dives ‘on introibit in forainen acus : sed nihil borum im- possibile et apud Dominum, ‘Qui diligit pecuntam, non videbit seientiam ; et qui congregat illam, con- Aenebrabitur. fu tabernaculis humilium commorabi- ‘tor Dominus : in domibus autem superborum mul- tiplicabitur maledictum. Inhonorat Deum qui trans sreditur legem ejus: qui autem eustodit eam, Gloritleat fectorem suum, Si emularis Christem, Deatus eMficieris : morte autem ejus morictur anima tia, et camelus 1 charitas gaudet paupertate, sic odium delecta- D enutrias carnes corp: wudife sermones Del; coheredes B tua, et non contrahes a carne ua malitiam : sed crit processus tuus sleut ortus stella; et resurrectio tua, lamquam sol fulgebit. Vee iniquo in die mortis, t Injustus peribt Jn tempore malo, Quemadmodum evolavitcorvus ¢ nido suo, sic immunda anim: © corpore suo, Animas Justorum deducent Angeli was autem malorum suscipient demones. ceunque ingressa fuerit malitia, bi et igno sericors monachus inops erit Pauperes hreditabit thessuros. Melior est paue Pertas com seieutia, quam divitix cum ignoran- tia. Ornamentum capitis corona ; ornamentum autem cordis seientla Dei. Poss rentum ; et saplentiam super divitias multas. Justi 1 hereditabuntDominum : sancti aulem nutrientur ab 0. Qui miseretur pauperibus, esterminat iram : et qui nutrit eos, implebitor bonis. In corde mansueto requleselt saplentia : sedes autem impassibilitatis anima bene operans. Fabricatores_malorum perci- pict mercedem malam : fabricatoribus autem bo- norum dabitur merees bona. Qui ponit laqueum ccomprehenditar in €0 : et qui occulta Monachus furfosus et iracundus. Scientiam disperdit iracundia ; longanimis autem congregat eam. Sicut ventus auster vehemens est corde viri. Qui orat frequ negligentis autem cor conturbabunt cogitationes. ‘Non te delectet vinum et te non illicit caro. No il, et cogitationes turpes deficient a te, Ne dicas : hodie festus dies, et biba- mus vinum; et crastino Pentecoste, et manducabo ‘earnem : e0 quod non estfestivitas apud monachosin terra ad replendum Pascha Christt transitus a malitia sm jus, ro- surrectlo anime Pentecoste Domini, suscitatio eha~ ‘Hiatis : qul autem odit fratrem suum, eadit in rutaa’ magna. Pesttvitas Dei oblivio matorum : retinentem autem malitiam apprehendit luctus. Festivitas Del Sclentia vera : qui autem intendit falsa sclemtiz,1483, EVAGRII MONACHI 4184 orietar (urpiter. Melfus est jefanium eum mundo A niam, non disperges Illam : et si superoperatas foe~ corde, quam epalatio in immunditia anime. Qui Aisperdic cogitationes malas de corde suo , similis est ei, qui allidit parvulos ad petram. Monachus ‘somnicolosus ineidit in mala : qui autem vigilat, sicat passer volabit, Ne dederis te in tionibus supervacuis, et non abjicias sermones spi- Titales : quoniam Dominus insplcit cor tuum, et non te statut innocentem ab omni malo. Somnus multus inerassat cor : vigiliz autem bone acvant meatem. Somnus multus superducit tentationes ; qui autem at effuglt eas. Sicut ignis liquefacit ceram, sic ‘igilze bonse cogitationes malas. Metior est vir dor- rmiens, quam monachus In sermouibus va- ‘nis, Somnium angelorum Letigeat cor; somnium autem dzemouum conturbat militas erexerunt animam : eleemosyna avtem et mansuetudo confirmaverunt eam. Memento semper patris tui, nec oblivisearis judicium aternum, et non ‘rit delictum in anima tua, Si spiritus acediz ascen- derit super te, ne relinguas domum tuam, et non declines in tempore iristitiz : sicut enim quis confrieat argentum, sic splendi cor tuum, i perseveraveris. Spiritus tii abigit Incrymas : spiritus autem tristitise contribulat orationem. Cu- viens disitias sollcitus eris mulium, et amplectens. ilas lngebis amarissime, Non remoretur scorpiusin sina tuo; sie nec cogitatio mala in corde tuo, Ocei- dere geuimina serpentumne parcas, et non parturies ‘cogitationes eorum. Sicat enim aurum et argentum ris, non detineas apud te. Malus dispensator contri- Dolabit animas fratram ; et memor malitie now miserebitur eoram. Qui disperdit substantiam mo- aster, froudat Deum : et qui negligit eam, non crit impunitus. Tniquus dispensstor, distribuit male; jostus autem ut dignum est dispensabit. Qui male lo- 4quitur de fratre suo exterminabitur : negligens au- tem egentem non videbit lumen. Melior est seeula- ris in infirmitate serviens fratri, quam anachoretes qui non miseretur proximo suo. Tnsipiens monachos neglgit instrumenta artis sus ; sapiens autem coram habebit illorum. Ne dixeris, hodie maneo , et eras exibo : quia non in sapientia cogitasti de hoc ipso. Circuitor monachus meditabitur sermones falsos ; ind. Poznitemtia et bu- B proprium aviem lodificabitur patrem. Qui exornat ‘estimenta sua, et implct ventrem suum, bie paseit ‘eogitationes turpes, et cum sanctis concilinm non iveris vicum, non proximaveris mu- t batoum, sie abstrahetar anima tua. Longanimis mouachas im- passibilitate gaudebit : qui autem exacerbat fratres, ‘su0s, odibilis erit, Mansuetum monachum diligit Dominus; turbulentum autem repellit a se. Piger monachos murmurabit : et somnicalosus dolorem capitis Ongit. Si contristatus fuerit frater tous, con- solae illam ; et si dolet, condole ili: hoe enim f2- ens Ltleabis cor ejus, et thesaurum magnum tbi ‘eatnulabis in eclis. Monachus, qui dissimulat cusio- robat ignis , sic cor monachi tentatio. Anfer a te C dire sefmones patris, maledicet canis patris sui, et superbiam, et vanam gloriam, et jactantiam longe facito a te. Qui enim expetita privatur gloria con- tristabitur : qui vero odeptus est, fet superbus. Ne dederis superbiam cordi tuo, ot ve dixeris in con- specta Domini, potens sum ; ut non Dominus dere- , Hingoat animam am, et maligni damones humi- Uient illam, Tune enim de sere conturbabunt te nimici, noctes autem terribiles suscipient te. Con ‘ersationem monachi eustodit seientia : qui autem latrones. De petra {ali manat fluvius ; anima autem bene agens bibit ex 0. Vas eleetionis anima munda : immunda autem replebitur amaritudine. Abaque lacte non enutrietur infans : et sine impassibilitate non exaltabitur cor. derogabit vite fliorum ejus : Dominus autem an- rnullabit eum. Qui oceasionem quarit, separabit se a fratribus ; patrem autem suum incusabit. Ne dederis, auditum tuum sermonibus qui sunt contra patrem tuum, et non suscites animam inhonorantis illum ; tut non Dominus irascatur in operibus tuis, et deleat nomen tuum de libro vivorum. Qui obedit patri mo- jit Semetipsum : qui autem eontradicit incidet in mala. Bealus monachus, qui custodit prazeepta Domini Servat_sermones Charitatem sntecedit impassibilitas : scientiam au- D scientia. Monachus bilinguis turbat fratres ; fidelis tem prezceditdilectio. Scientiz adjicietu sapient Iropassibititatem vero generat pradentia. ‘mini generat sapientiam : fides autem Christi donat timorem Dei. Sagitta candens incendit animam ; vit autem operator boni exstinguit eam. Clamorem et blasphemiam aversatur scientia: sermones autem otosos fugit sapientia. Suave est mel, et duleis fa- ‘us: seientia autem Dei dulcior ambobas. Audi, mo- ache, sermones patris tui, et ne irritas facias eru- ditiones ejus.Com miserit te, obaudi ei, et quantum ad mentem comitere cum eo : hoc enim modo effu- gies cogitationes malas, et maligni demones non ‘raevalebunt adversum te, Bi crediderit tibi pecu- autem agit quiete. Qui confidit in sua continentia, hhic cadet : qui autem bumiliatseipsum, exaltabitur, Ne dederis te saturitati veotris, et non implearis somno nocturno: hoc enim modo effcieris mundes, 1s Domini superveniet in te. Psallentis viri conquiescet indignatio : et qui longanimis est, inter- Titus erit, Ex mansuetudine generatur seientia ; ex ferocia autem inscitia. Sicut aqua dat incrementun plantation, sic humiliatio iracundiz ‘exaltat cor. Qui investigat convivia, exstinguetur lumen eju ‘anima autem ejus videbit tenebras, Pondera in sta- tera panem taum, et bibe ad mensuram aquam \uam; €l spiritus fornientionia fugiet abs te. Da senibas vi=4183, SENTENTIA AD VIRGINES. ‘num, et sgrotantibus offer eseas ; €0 quod contri- A tem baplisari tni non derelinguas, et non repellas ‘Yerunt carnes juventulis sue. Non supplantes fratrem tuom, et in ruina ejus ne congratuleris : Dominus enim cognoscit cor tuum, et tradet te in die mortis. ‘Monachus prudens impassibilis erit: imprudens su- tem exhauriet mala. Oeulm nequam exereabit Do- ‘minus; simplicem autem eripiet a tenebris, Sicut lucifer in elo, sieut palma in paradiso; sic in anima manéveta sensus purus. Vir sapiens scru- tabitur sermones Dei, insipiens autem irridebit eos. (Qui odit scientiam Dei, et rejicit considerationem, similis est ei°qui lancea pungit cor suum. Melior estscientia Triaitatissuper scientiam incorporalium, et eonsideratio ejus super rationes omnium szeculo- yum, Cani senum mansuetudo sillanimem autem senem quis sustin ‘cundum senem elatum ulira tempus ‘amen non habuit junior, quam ille. Qi seculares non erit impunitus : et qui exacerbat eos, inhonorabit nomen suum. Conturbantem Eeclesiam cerdoti deglatiet terra. Quiamat pacem, manducabit favum ejus : ot qui colligit eam, implebitar melle. Honora Dominum , et cognosces incorporalia; et ef ostendet tibi rationes secaloram. Citra sraltabitur cor, et arbor non florebit sine humore, Carnes Christi actuam virtates : qui ‘autem mandvcat eas, eflcitur impassibilis, Sangu (Christi consideratio factorum ; et qui bibit illum, il- luminabitur ab eo. Pectus Domini seientia Dei : qui C Trinitatem , blasphemat Deum : autem recubuerit super illad, pradicator erit divi- noruin, Plenus seientia, et actor bonorum obviave- ‘runt sibi : medius autem inter utrumque stetit Do- damonum cdguoscit sapientia ‘antem illorum investigavit prodentia. Noa spernas decreta sancta, qua posuerunt patres tui : Gdem au- B verunt adversum anima wwe, t protegat te indie malo. Sermoues bereticorum ‘nuntii mortis : qui autem suscipit ills, perdet ani- ‘mam sam, Nune ergo, Gli, audi me, et non accedas ‘ad ostia virorum iniquorum, neque ambules super Iaqueos eorum, ut non capiaris. Separa animam ‘am a sciontia alsa : etenim ego smpe locutus sum 2d €08 ; tenebrosos autem sermones eorum investi- gavi, et venenum aspidum invent in eis. Non est ‘et non est sapientia in wis corum. Omnes Dantur malis. Vidi ego patres dogmatum illorum, in desertis commisl cum ilis. Inimici enim Domi obviaverunt t daemones in verbis concerta- 3, et mon vidi Lomen verum in sermonibus eoram. Vir mendax excidet a Deo : se- ducens autem proximum, incidet ia mala. Melior est aradisus Dei super hortum olusculorum , et Auvius Domini super Suvium magnum contenebrantem ter- vam. Fidelior aqua cclestis, super aquam Zgyptic om sspientium, qui rotas ascend exaltant verba sua. bum cexaltat cor ; intajlectus autem ejus_purifcat illud. Rationes providentiz obscure; et wx intelligibiles considerationes judi em bene agens co- Qui porificat se , conspiciet naturas in rationes autem incorporabitiom co- gnoscet monachus mitis. Qui creawuram dicit " Christam ejus, rion cognoseit eum. Con creaturarum dilatant cor : verba autem prudentis: cetjudieli exaltant illad, Scientia incorporalium ele- bit eum, Me- mentote ejus, qui dedit vobis in Domino proverbia Tucalenta, et non obliviscamiai animam ejus hat lem in tempore orationis. ———— i. AD VIRGINES. Dilige Dominum et amabit te ; et servi illiet illu- D dicas : Hodie comedo, et crastinonon comedam :quo~ sminabit cor tuum. Honora matrem tuam sicot ma- trem Christi; et ne exasperes eanitiem ¢jus qua, peperit te. Dilige sorores tuas sieut filias matris tua, et non derelinquas viam pacis. Exoriens sol videat codicem in manibas tuis; et post secundam horam ‘opus tuum. Ora sine inlermissione ; et memento Christi qul gensit te. Conventas virorum devita; ut non flat idolum iu anima tua , et erit tii offendicu- Jum in tempore orationis. Christum habes dilectum : ptojice abs te viros omnes, et non vires exprobra- Dilem vitam. Animositatem et iram Yonge facito a te 5 ¢t memoria malitiz non demoretur apud te, Ne ‘nonin sapientia facishoc. Britenim noxa corpori tuo, et dolor stomachotuo. Edere carnemnon bonum, et bibere vinum non optimum: offerreautem oportet teista in irmantibus. Virgo wurbulenta non salva ‘etquaz in delicis agit non videbit sponsumsuum. Ne dicas, contristavit me famula, retribuam ei; propter~ ea quod non est servitus in filiabus Dei. Non des auditum tuum verbis vanis, et parrationes vetularam foge circumeuntium. Ferias ebriosarum ne videas, ce in nuptias alieni non abieris : immanda enim pod Dominum omnis virgo faciens hae. Aperi os ‘tuum verbo Dei ; et coibe a maltioquie.inguam4187 tuamn, Coram Dco bumilia te ipaane ; et exalisbit te daxtera ejus. Ne avertaris a paupere in tempore tri- Dalationis ; et nou deficiet oleem lampadae (ue. Omnia foe propter Dominus ; et uoli querere a homiuibus gloriam : quoniam gloria hominis sicut ia autem Doni maset in lernum. Virgiuem mansoctam diligit Dominus ; virgo autem irscunda odibils ost. Obaudiens virgo misericurdiam evbsequotur : contradigens auicm, valde insipiens, ‘Muramnrosam virginem disperdit Domioue ; gratam autem liberat a morie. Turpis risus, ¢1 exprobrabili impudiciia : omais autem insipiens talibus implica- bitur, Qua exornat vestes suas etiam pudici det, Non conmoeris szxcularibus, ut non avertant ‘wwom cor, eb irri faciant consilia juste Laerymis ja mocte roge Dominum, ot nemo sentist orantew Le, ‘ev invenies gratlam. Coveupiseentia deambulalionven, e desiderium alieuarum domuure avertit slatuen sine , cf corrumpit promplam voluutatea jus. Fidelis virgo nou (ormidebit; que suten infdelis eat, fugict etiam umbram saam. lavidia consumit fanienam , et iver devorat eam, ‘Que cantempit so- orem infrwam, et 2 Christo looge crit. Ne dicas moam hoe, ef $100 illud : in Christo enim Jeau omnia commaunia, Now inquiras vitam alierius , ob alas sororis wwe von congaudeas, Sabministra 2u- eon indigentibus virgisibas ; et in nobililate wa ne ‘extollaris. Now yruferas verbum de ore uo in e&- ‘clesia Domini; et ne extollas oculos twos ; etenim Dominus cogacacit laum cor, et omnes cogilatioucs ‘as inspicit. Omnem malam concupiscentiam re- pelle a te ; et aon contristabunt te ininic} tai. Peale de conde tuo, et non woveas tautuoe fiuguam tuam, Faun virgo diliget argentum ; prudens auies appo- ‘et of pone sausn, Sicut Inpeiss iguls dilcile nia virginis vuluerata vix sana- Ili, Ne dederis avimam usin cogitatiouibus mais, Ut non polluant tuum cor, et wundam orationem Tonge faciant a te. Gravis tristitia, et intolerabilis acedia ;lacryas ad Dominus validiores utrorumque. Fames et sitis marcescere fveit concupiscentias ma- Jas : vigilia autem bona purifest sensum. Iram e ‘animositatem avertit dilectio; litiz confundunt manera. Qui detrahit sorori aus ‘occulte, deforis stabit a thalamo sponsi, et clamabit ad januas ejus, et non erit qui exaudiat eam. Virgi- nis Immisericordis exettaguotur leaspada, €1 non vi- INDEX ALPHARETICUS RERUM 195 A debit sdvonientew sponsem suum. Vitrum cadens 2 saxo commingeter ; et virgo adjaneta tiro nom ert innocens. Melior melier maneveta virgine anioioss iracunda. Que etirabit in visu sermones virt, sf- sills ext cirevomittonti lequeam evllo sv0. Siew ‘margarita in (undibalo aereo ; sle virginlias coope- rata rovereniia. Contien dzmoncn et tibia resolvan snimam, et disperdunt fortitedinem efas, quam cx ‘iodi por omnia, ut won exprobrabiis fas. Nom de- lectoris in rieu, et vitaperantibas non teteris : quo- ‘iam Dominos deretinquet eas. Non exprobratis s0- Lorem twam edentem, et in abstiventia tra nom exal- Jeris: won enim seis quid cogitarit Duminas , aut quis stabit im couspecte efus. Que miseretar liven- ties oculs suis, ot tabescentibes earnibus sais, nox B latsbitur euper impasibilitate anime. Gravis abstt- outa, et vie dicigibiie conias : sed nib delciws eanlecti spenso, Anima virginam iNeminabunter : ‘tuime aotem iamandsrum idebunt tenebras. Vidi viros corrumpentes virgines In decisis suis, et vanam faclowes virginitatem cares. Tu autem audi, lin, dvetrines Gectesie Del, et wemo afenss per surdeat tibi. Beas (audavitcentem et terran, et pro- ‘idic omnibus, ot Lovater fu es; ot nom est angeles ou-eapax maliviz, et non est demon netora makes : ttrumgue aula liberi arbitrl oelt Bees. Sieut home corpora corruptibili et salen eubelst rationsbil; sic enim et Dominus nosier nstus ext ene peecate, manducans mendecevit, ot ervcihrus, erecifesest: ‘woo erat visio Meta in cote homincer. Exit mor C taorum reaurrectio, et mundus tranibit foe: et es spiciialia aceipiemus corpora, Joti herediiabont te- impli autem inuablabent touebres. Virgins ceuli Boum videbuat : euresavtom virginis eadieet erin ejus. Virginis os eculebivar spostom evan : odoraius svion virginem in edece eoguentorem ‘fue curret. Manas virgials palpabent Demioum ; at eatin caruis socopiablis Ui ort. Virginls anime coronabitur, et oem sponee eve weet compar. Vesti ‘mentum spititale dabitur oi, cum angelis in oa Teriabitur. Inexstinguibitem accendit lampadem, et feleum non deficiet in vasis ejus. Accipiet divitias seleraas, et hareditabit reguum Dei. Mei sermoues, fis, died sunt ad te; verba aulem hue servet cor ‘wom, Memento Christi custodientis te; nee obl- D visearis adorandam et uaius substantis INDEX QUE CONTINENTUR IN REROM OPERIBUS 8. CHROMATII, SIMUL AC IN PROLEGOMENIS ET COMMENTABUIS AD HAC OPERA PERTINENTIBUS, col. aujus bomi 267 wager ad 436, {To hoctnfice names rommal profegomenoram, arabic ext colamass juts sdiionis Uuewnde ordiacm repessontast.) A Aouimes. ‘Abts Kosioos. Vide Uporiba Adulione disiendis ‘Adateriaw. Qnid de Mew goaurn Daina eae tas See: sis? 36, 188. -Advereariua poates, ynccass recoacir! dabemus juxia