- im ging: Du vt hnh s v li khai ngi lm chng u phn nh

cc tnh tit c ngha i vi vic iu tra ph n.

- im khc:
Tiu ch Du vt hnh s

Li khai ngi lm chng

Khi
nim

L cc phn nh vt cht ca
cc v phm ti hoc v vic
mang tnh hnh s
Bn cht Phn nh vt cht

Li trnh by ca ngi lm
chng v cc tnh tit ca v
n m h bit.
Phn nh tinh thn

Phng Phng tin k thut hnh s

php v
phng
tin thu
thp

Bin php chin thut hnh

s

Cu 2: 3 im
1. Sai. V Thc nghim iu tra nhm xc nh kh nng din ra ca mt s
vic, hin tng da trn c s l cc ti liu v gi thuyt khoa hc
nhm kim tra cc gi thuyt khoa hc nn ch c th tin hnh bng hnh
thc lm th
2. ng. V Khm xt l bin php iu tra theo t tng, c BLTTHS quy
nh. Khm xt c tin hnh bng cch tm ti, lc sot, cng ch i
vi cc i tng lut nh.
Cu 3: 5 im

1. Loi thc nghim iu tra ph hp nht l xc nh kh nng thc hin

hnh vi, cng vic nht nh
- Cng vic: kh nng ch to vam cng c m kha kt st;
- Hnh vi: s dng vam t ch m kt st nh ngi b hi.

2. K hoch khm xt:

Cc yu t cn xc nh trong cuc khm xt:
- Mc ch, yu cu ca cuc khm xt;
- Thi gian khm xt;
- Thnh phn lc lng tin hnh v tham gia khm xt;
- Phng tin cn thit cho cuc khm xt;
- D kin qu trnh tin hnh khm xt;
- D kin nhng tnh hung phc tp c th xy ra khi khm xt v cc bin
php gii quyt

1. Khm nghim hin trng

Trong khoa hc iu tra hnh s, hin trng c hiu l ni xy ra, ni pht hin cc v
phm ti hoc v vic c tnh hnh s. Khm nghim hin trng c hiu l bin php iu tra
c tin hnh ti hin trng nhm pht hin, ghi nhn, thu lm, bo qun, nghin cu, nh
gi du vt, vt chng ca cc v phm ti hoc v c tnh hnh s xy ra (Gio trnh Khoa
hc iu tra hnh s, i hc Lut H Ni, 2008).
C th ni, khm nghim hin trng l hot ng iu tra u tin m cc iu tra vin
tin hnh khi xy ra mt v phm ti. Khm nghim hin trng em li cho iu tra vin ci
nhn ton cnh, khch quan v qu trnh ti phm din ra t tin hnh cc hot ng
iu tra tip theo. Chng c thu thp c t hot ng khm nghim hin trng ch yu l du
vt, vt chng nhng nhn chng cm ca cc v vic phm ti. T nhng du vt m iu
tra vin pht hin, ghi nhn, thu lm c t hin trng, c th lm r c nhng vn sau
y:
+ Ni dung, tnh cht ca v vic, qu trnh din bin ca v vic , li vo, li thot ra
ca th phm trn hin trng. V d: Thng qua cc du vt nh vt cy ca, cng c b kho
b li hin trng, ca s b p v,iu tra vin s bit c th phm ra vo bng cch no;
Thng qua du vt xo trn ca c, t b cy kho, cc gi tr trong nh b mt c th bit
c l hin trng trm cp; Thng qua vt phanh gp c th bit l hin trng tai nn
giao thng.
+ Phng thc, th on v cng c, phng tin phm ti. V d: Thng qua du vt mu
li trn cn dao, thng qua vt m trn ngi nn nhn c th phn on th phm gy n
bng dao; Thng qua mi thuc sng, v n b li hin trng c th bit th phm dng sng
gy n.
C th thy rng, cc du vt c c t hin trng rt quan trng i vi cng tc iu
tra. Chng chnh l mt phn s tht v cc v phm ti m cc iu tra vin khng th b qua.
Nhng chng c c c t hin trng l duy nht, cc iu tra vin khng th c c t cc
hot ng iu tra khc. iu khng nh cho vai tr ca cng tc khm nghim hin
trng i vi vic thu thp chng c, lm sng t v phm ti.
Tuy nhin, khm nghim hin trng ch c tin hnh vi nhng v n c hin trng.
Do , hot ng khm nghim hin trng ch c vai tr nht nh i vi vic thu thp chng
c v phm ti. Hot ng ny s khng th pht huy tc dng i vi v n khng c hin
trng.
2 Hi cung b can
Hi cung b can l bin php iu tra c tin hnh nhm thu thp li khai ca b can v
cc tnh tit c lin quan n v n, phc v cng tc iu tra v x l i vi v n . (Gio
trnh Khoa hc iu tra hnh s, i hc Lut H Ni, 2008).
Hi cung b can chnh l mt trong nhng bin php thu thp chng c c th v hiu qu
nht. B can s hu lng thng tin tng i ln v v n. B can cng chnh l ngi hiu r
nht v qu trnh chun b, thc hin v che giu ti phm; nhng cng c, phng tin, th on

phm ti; mc ch, ng c thc y b can phm ti; cng nh nhng ti sn chim ot
c v ni ct giu chng.
B can chnh l ch th ca ti phm. Chnh v l m nhng chng c thu thp c t
b can l c bit quan trng cho qu trnh iu tra v n. Nhng chng c ny khng th thu
thp c t hin trng v n, bi chng khng phi l chng c hu hnh. Nhng chng c
ny cng khng th thu thp c thng qua ngi lm chng bi ngi lm chng khng th
nm bt c ton b suy ngh, tnh ton ca b can. Nhng chng c ny cng khng th c
c thng qua vic trng cu gim nh hay thc nghim hin trng. V d: iu tra vin c
th bit c b can thc hin hnh vi trm cp ti sn thng qua hot ng khm nghim
hin trng, c th bit c hng chy trn b can thng qua li khai ca ngi lm chng, c
th bit c danh tnh ca b can thng qua hot ng gim nh du vn tay. Tuy nhin, iu
tra vin s khng th bit c ng c, mc ch phm ti ca b can l g, ni b can giu ti
sn c c l u. Ch c thng qua hi cung b can, iu tra vin mi xc minh c
nhng thng tin .
Cng tc hi cung b can c vai tr b sung lng chng c tng i ln, gp phn lm
sng t cc chng c thu c t cc hot ng iu tra khc. ng thi cng cung cp nhng
chng c mi, nhng chng c c th ch c c t hot ng hi cung b can (nh ng c,
mc ch phm ti).
Tuy nhin, ch ring hot ng hi cung b can th v n cng khng th c lm sng t.
Nhng li khai ca b can ch mang tnh cht tng i, cc iu tra vin cn tin hnh cc hot
ng iu tra khc xc minh tnh xc thc trong li khai ca b can. V d: B can khai rng
git nn nhn bng 3 vt m ch mng vo tim. Tuy nhin, nu khng tin hnh khm
nghim hin trng, gim nh php s khng th bit c li khai ny ca b can l ng hay
sai. Do , vai tr ca hi cung b can i vi vic thu thp chng c l quan trng nhng khng
phi duy nht.
3. Ly li khai ngi lm chng
Ngi lm chng l ngi bit c thng tin ca v n ang iu tra, c c quan c
thm quyn tin hnh ly li khai v nhng hiu bit ca h theo ng trnh t, th tc m
lut t tng hnh s quy nh (Gio trnh Khoa hc iu tra hnh s, i hc Lut H Ni, 2008).
Hot ng ly li khai ngi lm chng c i tng l nhng c nhn bit c cc tnh
tit ca v n ang iu tra mt cch trc tip hoc gin tip. Thng qua li khai ca ngi lm
chng, iu tra vin s thu thp c cc tnh tit khch quan lin quan n v n, nh thi gian,
a im din ra hnh vi phm ti, ngi phm ti, cng c, phng tin phm ti,.. Nhng
chng c ny ng vai tr b sung nhng tnh tit mi cho cng tc iu tra, c bit l trong
nhng tnh hung nh: Khng c du vt ca k phm ti b li hin trng nhng c ngi
chng kin c v n, s dng li khai ca ngi lm chng s bit c nhn dng ca k
phm ti; C nhng tnh tit b can khai bo sai s tht c th s dng li khai ca ngi lm
chng vch trn s gian di ; Vi nhng v n m b can s dng hung kh i mua hoc
phng tin giao thng mn ca ngi khc th li khai ca ngi bn hng, ch phng tin
giao thng s xc minh c chnh xc phng tin b can s dng phm ti; Nhng b can

m trc c x xt, mu thun vi nn nhn cng c th bit c thng qua li khai ca

ngi lm chng.
R rng thng qua li khai ca ngi lm chng, c quan iu tra c th xc nh c
nhiu tnh tit lin quan n v n. Tuy nhin, vi nhng tnh tit nh t l thng tt ca nn
nhn, tm thn ca b can, cc iu tra vin khng th c c cu tr li chnh xc thng qua
li khai ca ngi lm chng m cn kt hp vi cc hot ng iu tra khc.
4. Khm xt
Khm xt l bin php iu tra c tin hnh bng cch tm ti, lc sot cng ch ngi,
ch , a im, th tn, in tn, bu kin, bu phm nhm pht hin, thu gi cng c, phng
tin phm ti; vt, ti sn do phm ti m c, vt, ti lin khc c lin quan n v n hoc
pht hin xc cht hay ngi ang b truy n, ngi b bt cc (Gio trnh Khoa hc iu tra hnh
s, i hc Lut H Ni, 2008).
Khc vi cc hot ng iu tra khc, hot ng khm xt ch tp trung vo nhng i
tng c th sau y: C th ngi (c th l b can hoc nhng ngi khc c lin quan); Ch
, ni lm vic (Ch , ni lm vic ca b can hoc a im khc c lin quan); Th tn, in
tn, bu kin, bu phm. Trong khi , hot ng ly li khai ca b can, ngi lm chng tp
trung vo i tng l tr nh, hiu bit ca b can, ngi lm chng. Cc iu tra vin khi tin
hnh hot ng khm xt s da vo cc yu t khch quan thu thp c tm ra chng c m
khng phi t cc yu t ch quan trong suy ngh ca b can, ngi lm chng.
Ngoi ra, chng c thu c t hot ng khm xt l nhng s vt hu hnh. l
cng c phm, phng tin phm ti; Ti sn do phm ti m c; Nhng vt, ti liu khc c
lin quan n v n; Xc cht; Ngi ang b truy n, ngi b bt cc. C th thy rng, chng
c thu c t hot ng khm xt c phm vi hp hn so vi cc hot ng iu tra khc bi
bn cht ca khm xt l s tm ti, lc sot cng ch ca c quan iu tra trn nhng i
tng nht nh.
Tuy nhin, khng v th m vai tr ca khm xt trong vic thu thp chng c tr nn km
quan trng. Thng qua khm xt, iu tra vin c th pht hin nhng chng c m khng th
pht hin trong qu trnh khm nghim hin trng, trong qu trnh u tranh khai thc t b can.
V d: B can b khi t ti chng ph Nh nc, c c chng c cc iu tra vin tin
hnh khm xt nh ring ca b can thu thp cc vn th c ni dung xuyn tc, b t v Nh
nc. Ngoi ra, ot ng khm xt cng l hot ng nhm xc minh nhng li khai m c quan
iu tra thu thp c t cc ngun khc nhau. V d: Nhn chng khai bo rng na m thy
b can ln lt vc mt bao ti to chn sau vn. Qua hot ng khm xt, c quan iu tra
pht hin c mt xc cht trong bao ti .
Ngc li, hot ng khm xt ch em li hiu qu nu c kt hp vi cc hot ng
iu tra khc. Nu khng c hot ng khm nghim hin trng, cc iu tra vin khng th
bit c hung kh m b can s dng l 1 con dao thi lan di 30cm tin hnh khm xt ni
ca b can. Nu khng c hot ng ly li khai nhn chng, cc iu tra vin khng th bit
c b can sau khi tin hnh cp tim vng mang ti sn cp c i cm tin hnh
khm xt ca tim ny.
5. Nhn dng

Nhn dng l bin php iu tra c tin hnh bng cch t chc cho mt ngi quan st,
so snh, nhn li i tng hin ti vi mt i tng m h tri gic trc y nhm lm r
s ng nht, s tng ng hay s khc bit gia i tng nhn dng vi i tng c lin
quan n v n. (Gio trnh Khoa hc iu tra hnh s, i hc Lut H Ni, 2008).
Trong qu trnh iu tra cc v n hnh s, nhng s vt, hin tng, con ngi, a im
thu thp c t tr nh ca cc i tng tham gia t tng c th b sai lch do nhiu yu t
khc nhau (do tr nh b gim st, do yu t tm l hay tc ng ca ngoi cnh). iu ny khin
cho chng c c c t tri gic ca nhng ngi tham gia t tng i khi khng ng vi s
tht, khng ng nht, tng ng vi i tng thc t c lin quan n v n. Nu ch s dng
cc hot ng iu tra thng thng thu thp chng c trc tip t nhn thc, tri gic ca cc
i tng tham gia t tng th c th khng m bo s chnh xc, khch quan ca chng c.
Vai tr ca hot ng nhn dng i vi vic thu thp chng c l: Nhn dng gip lm
r s ng nht, tng ng hay khc bit ca cc s vt, hin tng, con ngi, a im thu
thp c t tr nh ca i tng tham gia t tng vi i tng c lin quan n v n. Nhn
dng gip c quan iu tra kim chng li xc thc trong li khai ca b can, ngi lm
chng, ngi b hi, v nhng tnh tit h tri gic trc . Nu kt lun i tng tri gic
tng ng, ng nht vi i tng c lin quan n v n th c ngha l chng c c c
trc l chnh xc. V d: B can khai bo tro tng vo cn nh ca ch A ly trm 1
chic laptop. Thng qua nhn dng, ch A xc nhn chic laptop l ca mnh. Nh c quan
iu tra xc nh c i tng ca v n l chic laptop ca ch A.
Nu kt lun cc i tng c s khc bit th c quan iu tra cn tin hnh cc bin php
iu tra tip theo tm ra chng c xc thc. V d: Ngi lm chng khai bo nhn thy r
i tng cm dao m ng B l con trai ca ng B. Tuy nhin, v ca ng B li ra u th, khai
nhn chnh mnh git chng v khng c ng phm no khc. Thng qua nhn dng, ngi
lm chng xc nh ngi ny khng khai bo ng s tht. C quan iu tra cng kt lun
c chng c t li khai ca b can l sai s tht.
Nh vy, nhn dng ng vai tr nh mt hot ng xc minh chng c, gip c quan iu
tra sng lc cc chng c thu thp c v xc nh c chng c chnh xc c lin quan
n v n. Nhn dng trong s phi hp vi cc hot ng iu tra khc s pht huy c hiu
qu ti a ca mnh,
6. Thc nghim iu tra
Thc nghim iu tra l bin php iu tra c tin hnh thng qua cc hot ng th
nghim, thc nghim c bit trong iu kin tng t nh iu kin m hnh vi, s vic, hin
tng cn kim tra, xc minh din ra trc y c c s khch quan kt lun v hnh vi, s
vic, hin tng phc v cng tc iu tra, x l v n hnh s. (Gio trnh Khoa hc iu tra
hnh s, i hc Lut H Ni, 2008).
Vai tr ca thc nghim iu tra i vi cng tc thu thp chng c c ghi nhn ti
khon 1 iu 153 B lut t tng hnh s: kim tra v xc minh nhng ti liu, nhng tnh
tit c ngha i vi v n, c quan iu tra c quyn thc nghim iu tra bng cch dng li
hin trng, din li hnh vi, tnh hung hoc mi tnh tit khc ca mt s vic nht nh v
tin hnh cc hot ng thc nghim cn thit. Theo , thc nghim iu tra c vai tr kim

tra v xc minh nhng ti liu, tnh tnh thu thp c trong giai on iu tra nhng cha xc
nh c tnh khch quan v mc tin cy ca chng.
Trong qu trnh iu tra v n, s c rt nhiu chng c thu thp c t li khai ca b
can, ngi lm chng, t nhng gi thuyt, nhn nh, tuy nhin mc tin cy ca chng
n u th cc iu tra vin phi tin hnh thc nghim mt hnh thc th thch xc nh
gi tr thc ca chng c. Do , vai tr ca thc nghim iu tra i vi qu trnh thu thp
chng c chnh l khng nh hoc ph nh cc chng c thu thp c trc . V d: B
can khai rng
Ngoi ra, hot ng thc nghim iu tra cn cung cp thm nhng chng c mi m
trc cc i tng tham gia t tng khng nh c hoc b qua. Nhng chng c ny
khng th thu thp c bng cc hot ng iu tra khc. V d: Ngi lm chng khai rng
vo thi im xy ra v phm ti ngi ang c mt ti hin trng nhng khng nghe thy
ting sng n. Qua thc nghim iu tra, c quan iu tra xc nh c rng lc ang c 1
cng trng xy dng rt n o cn ting sng n, lm cho ngi lm chng khng th nghe
c ting sng.
Thc nghim iu tra khc vi nhn dng ch: Nhn dng l vic xc minh li cc i
tng m cc i tng tham gia t tng tri gic trc y thng qua cc hot ng tnh l
quan st, so snh, nhn li. Trong khi , thc nghim iu tra l qu trnh dng li, m hnh li
cc chng c qua vic th nghim, thc nghim trong hon cnh tng t vi khi s kin xy
ra trc y.
7. Trng cu gim nh
Trng cu gim nh trong iu tra hnh s l hot ng iu tra ca c quan c thm
quyn, c tin hnh theo trnh t, th tc do php lut t tng hnh s quy nh, s dng cc
nh chuyn mn tin hnh gim nh t php kt lun v cc vn chuyn mn nhm thu
thp, cng c, kim tra, nh gi, xc lp chng c, phc v iu tra, x l v n hnh s. (Gio
trnh Khoa hc iu tra hnh s, i hc Lut H Ni, 2008).
Trng cu gim nh l hot ng iu tra c bit. i vi vic thu thp chng c, trng
cu gim nh em li nhng kt qu m ch c c nh cc kin thc chuyn mn, chuyn
ngnh c th. Chng c thu c t hot ng trng cu gim nh l nhng chng c mang
tnh cht chuyn ngnh cao, kh nhn bit khi s dng tri gic thng thng v bi nhng c
nhn bnh thng. V d: t l thng tt ca nn nhn, xc nh AND, du vn tay, xc nh mu
v n,
Chng c thu c t hot ng trng cu gim nh c th c s dng vo cc hot
ng iu tra khc nh hi cung b can, ly li khai ngi lm chng, khm xt hoc thc
nghim iu tra. Tuy nhin, khi s dng cc thng tin , c quan iu tra cn kt sc ch v
phm vi chng minh, mc tin cy v gi tr php l ca cc ti liu gim nh. Kt qu gim
nh phi c t trong mi quan h tng th vi cc ti liu, chng c c, xc nh mi lin
quan trc tip hay gin tip vi nhng nhim v ca iu tra.