Atque illum talis iactantem pectore curas

Hic tamen ille urbem Patavi sedesque locavit

tristior et lacrimis oculos suffusa nitentis

Teucrorum, et genti nomen dedit, armaque fixit

adloquitur Venus: 'O qui res hominumque deumque

Troia; nunc placida compostus pace quiescit:

aeternis regis imperiis, et fulmine terres,

nos, tua progenies, caeli quibus adnuis arcem,

230

quid meus Aeneas in te committere tantum,

navibus (infandum!) amissis, unius ob iram

quid Troes potuere, quibus, tot funera passis,

prodimur atque Italis longe disiungimur oris.

cunctus ob Italiam terrarum clauditur orbis?

Hic pietatis honos? Sic nos in sceptra reponis?'

Certe hinc Romanos olim, volventibus annis,

Olli subridens hominum sator atque deorum,

hinc fore ductores, revocato a sanguine Teucri,

235

qui mare, qui terras omni dicione tenerent,

fata tibi; cernes urbem et promissa Lavini

solabar, fatis contraria fata rependens;

moenia, sublimemque feres ad sidera caeli

240

magnanimum Aenean; neque me sententia vertit.

insequitur. Quem das finem, rex magne, laborum?

260

Hic tibi (fabor enim, quando haec te cura remordet,

Antenor potuit, mediis elapsus Achivis,

longius et volvens fatorum arcana movebo)

Illyricos penetrare sinus, atque intima tutus

bellum ingens geret Italia, populosque feroces

regna Liburnorum, et fontem superare Timavi,

it mare proruptum et pelago premit arva sonanti.

255

'Parce metu, Cytherea: manent immota tuorum

Hoc equidem occasum Troiae tristisque ruinas

unde per ora novem vasto cum murmure montis

voltu, quo caelum tempestatesque serenat,

oscula libavit natae, dehinc talia fatur:

pollicitus, quae te, genitor, sententia vertit?

nunc eadem fortuna viros tot casibus actos

250

contundet, moresque viris et moenia ponet,

245

tertia dum Latio regnantem viderit aestas,

265

ternaque transierint Rutulis hiberna subactis.

servitio premet, ac victis dominabitur Argis.

At puer Ascanius, cui nunc cognomen Iulo

Nascetur pulchra Troianus origine Caesar,

additur,Ilus erat, dum res stetit Ilia regno,

imperium oceano, famam qui terminet astris,

triginta magnos volvendis mensibus orbis

Iulius, a magno demissum nomen Iulo.

imperio explebit, regnumque ab sede Lavini

270

Hunc tu olim caelo, spoliis Orientis onustum,

transferet, et longam multa vi muniet Albam.

accipies secura; vocabitur hic quoque votis.

290

Aspera tum positis mitescent saecula bellis;

Hic iam ter centum totos regnabitur annos

cana Fides, et Vesta, Remo cum fratre Quirinus,

gente sub Hectorea, donec regina sacerdos,

iura dabunt; dirae ferro et compagibus artis

Marte gravis, geminam partu dabit Ilia prolem.

Inde lupae fulvo nutricis tegmine laetus

285

claudentur Belli portae; Furor impius intus,

275

saeva sedens super arma, et centum vinctus aenis

Romulus excipiet gentem, et Mavortia condet

post tergum nodis, fremet horridus ore cruento.'

moenia, Romanosque suo de nomine dicet.

His ego nec metas rerum nec tempora pono;

Haec ait, et Maia genitum demittit ab alto,

imperium sine fine dedi. Quin aspera Iuno,

ut terrae, utque novae pateant Karthaginis arces

quae mare nunc terrasque metu caelumque fatigat,

280

hospitio Teucris, ne fati nescia Dido

consilia in melius referet, mecumque fovebit

finibus arceret: volat ille per aera magnum

Romanos rerum dominos gentemque togatam:

remigio alarum, ac Libyae citus adstitit oris.

sic placitum. Veniet lustris labentibus aetas,

cum domus Assaraci Phthiam clarasque Mycenas

295

300