Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Tehnoloki fakultet Leskovac

Hemijske tehnologije
Ekoloko ininjerstvo
Predmet: Principi odrivog razvoja

SEMINARSKI RAD
Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda

Dejan Stoli

93/2013

decembar 2013.
1 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

S AD R AJ

Uvod..........................3
1.

Biloko preiavanje otpadnih voda, osnovni pojmovi ..4-5

1.1

Aerobni procesi5-7

1.2

Anaerobni procesi8-10

1.3

Prirodno bioloko preiavanje..........10

1.4

Bakerioloka oksidacija i redukcija.....11

1.5

Tercijarna prerada otpadnih voda..11

1.6

Uinak preiavanja12

2.

Zakljuak13

3.

Spisak literature.....14

2 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

UVOD
Otpadne vode su vode koje su prole kroz neki upotrebni ciklus i postale tetne po ivotnu
sredinu. U XXI veku ivotna sredina postaje sve vie zagaena, a povrinske i podzemne vode
su direktno ili indirektno ugroene, usled svakodnevnog izbacivanja otpadnih voda
najrazliitijeg sastava.
Iako nam se moda ini da u naoj zemlji postoji velika zaliha pitke vode, neosporna je injenica
da mnogi krajevi Evrope nemaju vode za pie iako vode imaju u izobilju.
Osim nemara ljudi i nepotrebnih gubitaka, vodu ugroavaju i tetne stvari iz industrije, odpadne
vode iz domainstava, poljoprivrede itd tetne stvari ulaze u ciklus kruenja vode i nepovratno
naruavaju bioloku ravnoteu i mijenjaju prirodnu okolinu.
Preiavanje otpadnih voda danas privlai sve vie panje, zahtevi koji se nameu su sve
vei, a zakonske kazne za nepotovanje istih svakodnevno rastu.
Postupci preiavanja otpadnih voda obuhvataju procese smanjenja zagaenja do onih koliina
ili koncentracija sa kojima proiene otpadne vode isputene u prijemnike, postaju neopasne za
ivot i ljudsko zdravlje i ne uzrokuju neeljene promene u okolini.

3 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

1. BIOLOSKO PREIAVANJE OTPADNIH VODA (OSNOVNI POJMOVI)

Bioloko preiavanje otpadnih voda zasniva se na aktivnosti kompleksne mikroflore, koja u
toku svog ivotnog ciklusa usvaja organske i (mali) deo neorganskih materija koje ine
zagaenje otpadne vode, koristei ih za odravanje ivotnih aktivnosti i za stvaranje novih elija.
Biolokim preiavanjem je mogue iz otpadne vode ukloniti najvei deo organskog zagaenja,
ali je nije mogue u potpunosti preistiti.
Bioloki procesi preiavanja su u osnovi isti kao i procesi samopreiavanja u prirodnim
vodama. Razlika je u tome to se bioloki postupci zasnivaju na veoj ili manjoj kontroli rasta i
razvoja mikroflore i po tome su sliniji procesima industrijske mikrobiologije, od kojih se pak
razlikuju u nekoliko bitnih elemenata:
(1) mikroflora potie iz prirodne sredine, a njen rast i razvoj se ne odvijaju u
optimalnim fiziolokim uslovima;
(2) koncentracija supstrata je obino preniska (u nekim sluajevima i previsoka) za
optimalan rast i razvoj mikroflore;
(3) proces se vodi u cilju razgradnje organskih materija a ne u cilju stvaranja biomase
ili produkata metabolizma mikroflore.
Zadatak biolokog preiavanja je da se uto veoj meri uklone bioloki razgradljive organske
materije. Razgradnju organskih materija vre razliite vrste mikroorganizama.
Biolokim uklanjanjem koloidne i rastvorene organske materije prevode se u oblik manje ili vie
stabilizovanog mulja, koji se pre isputanja otpadne vode u prirodnu sredinu mora iz vode
odstraniti taloenjem.
Bioloki procesi se takoe koriste i za uklanjanje azota (kao biogenog elementa) iz otpadnih
voda, procesima nitrifikacije i denitrifikacije.
Biolokim putem se moe ukloniti i organska frakcija muljeva koji nastaju tokom primarnog
preiavanja otpadne vode (primarni mulj), i razgraditi viak biomase mikroflore iz procesa
biolokog preiavanja otpadne vode (sekundarni mulj), to se naziva (bioloka) stabilizacija
muljeva ili digestija.
Bioloki mulj pokazuje adsorpcionu mo. Na njega se mogu apsorbovati bioloki teko
razgradljive pa ak i toksine materije i sa njime zajedno ukloniti. Adaptacijom
mikroorganizama neke od ovih materija mogu biti i delimino razgraene.
Razlikujemo:
4 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

(1) 1 aerobni i
(2) anaerobni bioloki proces preiavanja,
Oba procesa su zasnovana
mikroorganizama.

na biolokoj

aktivnosti aerobnih, odnosno anaerobnih

Bioloki nain preiavanja otpadnih voda zasnovan je na osnovnim biolokim zakonima koji
vladaju u prirodnim vodotocima.
1.1. Aerobni procesi podrazumevaju procese preiavanja koji se odvijaju u prisustvu
kiseonika. Pod uticajem antropogenih faktora, uvodjenjem kiseonika i stvaranjem velike
povrine pomou pahuljica mulja, vri se intenzivno preiavanje vode.
Bioloki procesi preiavanja otpadnih voda koji se odvijaju u prisustvu kiseonika su:
(1) procesi bioloske filtracije,
(2) procesi u aerisanim jezerima ili lagunama i
(3) procesi aktivnim muljem.
Proces bioloke filtracije predstavlja simulaciju prirodnih procesa. U ovom procesu
najznaajnija je biohemijska aktivnost mikroorganizama koji su prisutni na filtracionom
materijalu u vidu bioloke opne.
Osnovni cilj ovog postupka jeste da se na to manjem prostoru obezbedi to vei kontakt izmedju
mikroorganizama i otpadne vode. Na biolokom filteru razlikujemo: spoljanji aerobni sloj,
srednji aerobni sloj i unutranji anaerobni sloj.
Preiavanje u aerisanim jezerima ili lagunama je bioloki vid preiavanja otpadnih voda
koji najvie odgovara prirodnim procesima samopreiavanja u poredjenju sa ostalim
procesima. U poredjenju sa drugim procesima predstavlja jeftin i jednostavan postupak.
Proces aktivnim muljem predstavlja najei nain preiavanja otpadnih voda zagadjenih
organskim materijama. Zasnovan je na sposobnosti mikroorganizama da degradiraju organska i
neorganska jedinjenja. Aktivni mulj treba shvatiti kao vetaki ekosistem koji je pod
neprekidnim uticajem abiotikih i biotikih faktora.
Organizmi mogu da koriste samo one materije koje imaju karakter hranljive materije.
U tom pogledu otpadne vode, kako komunalne tako i industrijske, predstavljaju izuzetno
defektne rastvore, iz razliitih razloga:
(1) sadraj hranljivih sastojaka je relativno mali,
(2) sastav je promenljiv sa vremenom,
Za heterotrofne bakterije idealan odnos sastojaka u razgradljivim jedinjenjima bio bi C:N=12:1, i
C:P = 30:1 ili HPK:N:P=100:5:1.
5 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Pod ovim uslovima koliina ugljeninih jedinjenja bila bi dovoljna da se pri oksidaciji dobije
dovoljno energije, tako da se preostali deo ugljeninih jedinjenja, zajedno sa N i P, potpuno
prerade u biomasu organizama.
U praksi ovaj uslov obino nije ispunjen, jer u komunalnoj otpadnoj vode nedostaje C, a kod
industrijskih otpadnih voda esto nedostaju N i P.
1

Aerobne i anaerobne bakterije se mogu identifikovati uzgojom u epruvetama sa tioglikolatnim medijumom:

1: Obligatnim aerobima je neophodan kiseonik, jer oni ne mogu anaerobno da vre fermenticiju ili diu. Oni se sakupljaju na
vrhu eprivete.
2: Oligatne anaerobe kiseonik truje, tako da se oni sakupljaju na dnu epruvete, gde je koncentracija kiseonika najnia

Prilikom biolokog preiavanja komunalnih otpadnih voda nije mogue potpuno uklanjanje N
i P, dok kod industrijskih otpadnih voda nedostaje mogunost sinteze belanevina tako da se
ugljenina jedinjenja samo delimino asimiluju, dok se drugi deo delimino metabolizuje i odlazi
u prirodni odvodnik u obliku proizvoda fermentacije.
Zato je potrebno u svim sluajevima ispitati koliinu sastojaka u otpadnoj vodi, da bi se
eventualno nedostajui sastojci dodali.
Za efikasno bioloko uklanjanje otpadne vode potrebno je da se podese i odravaju povoljni
uslovi u ivotnoj sredini (otpadnoj vodi), a to su:
(1) pH vrednost,
(2) temperatura,
(3) sadraj bitnih hranljivih elemenata i elemenata koji su potrebni u tragovima,
(4) podesna koncentracija kiseonika, ili njegovo odsustvo,
(5) odgovarajui hidrodinamiki uslovi (odravanja aktivnog mulja u suspenziji ili
izrastanja pogodne debljine na ispuni biolokog filtera).
Za rast mikroorganizama takoe je potrebno da ostanu u sistemu dovoljno dugo vreme, radi
razmnoavanja. Ovaj period zavisi od njihove brzine rasta, koja odgovara brzini kojom oni
metabolizuju, odnosno koriste otpadne materije iz otpadne vode.

6 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Slice 1- Relativni broj mikroorganizama prilikom preiavanja otpadne vode.

Najvaniji organizmi za proces ragradnje organske materije su: bakterije (1), fitoflagelate (2),
zooflagelate - hrane se hranljivim materijama i bakterijama (3), amebe (4), slobodne cilijate (5),
vezane cilijate (6), suctoria (7). Dejstvo preiavanja dopunjuju vieelijski organizmi, od kojih
se u postrojenju naroito sreu rotifere (8).
Za ovaj vid preiavanja prakticno se sastavljaju bioloki bazeni za nitrifikaciju i denitrifikaciju.
U sredinjem armirano-betonskom cilindru kombi bazena po pritiskom se cevovodima dovodi
egalizirana i fino mehaniki proiena otpadna voda i aktivni povratni mulj.
U ovom se bazenu vrlo brzo uspostavlja anoksino stanje. Bakterije aktivnog mulja odgovorne
za denitrifikaciju poinju da troe kiseonik iz prisutnih nitrata u egaliziranoj sirovoj otpadnoj
vodi i mulju, pri emu se izdvaja azot u gasovitom stanju i uz pojaano meanje sadraja u
cilindru rasprava se u atmosferu tj. vri se denitrifikacija azotnih spojeva. U sredinjem cilindru
odvija se i I. stepen pojaane boloke eliminacije fosfornih spojeva. Iz anoksinog dela voda
otie u bioaeracijski bazen u kojem se vri finalno bioloko preiavanje, aerobna stabilizacija
mulja, nitrifikacija duinih spojeva i finalna pojaana bioloka eliminacija fosfora (50-75%).
Osim toga, u bazenu se vre i oksidacija organskih spojeva sa oslobaanjem energije i CO2, te
oksidacija aktivnog mulja u mineralni mulj sa oslobaanjem energije i CO2.
Sve navedeno se vri putem aerobnih mikroorganizama (aktivnog mulja) uz konstantno
unoenje potrebne koliine kiseonika pomou aeracijskih grana sa savremenim membranskim
aeratorima. Potrebna koliina kiseonika se unosi ubacivanjem komprimiranog vazduha
proizvedenog na pumpama smetenim u kompresorskoj stanici. Regulacija unosa potrebne
koliine vazduha vri se automatski putem procesora, a prema merenim podacima koncentracije
otopljenog kiseonika putem O2-sonde.

7 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Nakon odreenog vremena zadravanja u bioaeracijskom bazenu smea oiene otpadne vode i
bioaktivnog mulja odvodi se iz bioaeracijskog bazena sa dna preko pripadajueg povrinskog
propusta na spoljnom obodu u sabirno okno, te dalje sifonskim cevovodima u sredinji razdelni
deo sekundarne talonice. U sredinjoj razdelnoj graevini dolazi i do direktnog taloenja dela
najteeg aktivnog mulja u levak sredinjeg muljnog udubljenja i do zavrnog otplivavanja
preostalog azota.
Finalno razdvajanje proiene otpadne vode i mulja vri se u preostalom spoljnom prstenu
talonice u kojem se uspostavlja preteno horizontalno strujanje ka prelivnim konzolnim
lebovima na spoljnom obodu talonice.
Proiena i izbistrena otpadna voda preliva se preko prelivnog praga u odvodni leb odakle se
cevovodom odvodi i uputa u izlazni kontrolno - merni ljeb u kojem su ugraeni kontrolnomerni instrumenti kao to su mera protoka, mera pH vrednosti i O2-sonda.
Iz sekundarne talonice se mulj vraa u bioloki nivo u svrhu odravanja potrebne koncentracije
aktivnog mulja u bioaeracijskom bazenu. U procesu biolokog proiavanja dolazi i do nastanka
vika mulja koji se usmerava ka klasinom gravitacionom zguivau i spremitu vika
sekundarnog mulja.

1.2 Anaerobni procesi

Anaerobno bioloko uklanjanje se primenjuje u sluaju znatnog optereenja otpadne vode
bioloki razgradljivim organskim materijama.
Bioloko preiavanje otpadnih voda odvija se u odsustvu kiseonika i u takvim uslovima
mikroorganizmi vre razgradnju organske materije. U anaerobnim procesima uestvuje relativno
mali broj bakterija i protozoa. Anaerobni procesi ne zahtevaju utroak energije za prenos
kiseonika, a oko 80% hemijski vezane energije se prevodi u gas.
Zadatak preiavanja otpadnih voda nije da se razgrade neistoe i da se one u prirodne
prijemnike ispuste u drugom obliku, nego de se one iz otpadne vode eliminiu, i da se na taj
nain uklone tete.
U biolokim procesima uestvuju heterotrofni organizmi (organizmi koji ne mogu sami zavre
sintezu sastojaka) koji organske materije uzimaju iz otpadne vode i koriste kao hranu i ugrauju
je u biomasu - asimilacija. Energiju koja je za to potrebna organizmi dobijaju oksidacijom,
drugog dela hrane, koja se vraa u rastvor u obliku minerala - oksidacija (mineralizacija).

8 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Slika 2- Postupak anaerobnog biolokog procesa preiavanja

Anaerobni proces preiavanja otpadnih voda se razvio iz postupaka anaerobne bioloke
stabilizacije muljeva nastalih tokom preiavanja otpadnih voda.
Osnovna karakteristika anaerobnog preiavanja u odnosu na aerobni proces, je da podnosi vea
organska optereenja i da je u stanju da preiava otpadne vode sa mnogo veom koncetracijom
zagaenja. Iz tih razloga anaerobni proces prvenstveno i koristi u biolokom preisavanju jako
zagajenih, najee industrijskih otpadnih voda.
Proces anaerobnog preiavanja zasnovan je na metanskom vrenju organskog zagaenja
otpadnih voda.

Bakterije
Organske materije

CH4 + CH2 + Nove bakterije + Q

anaerobnog vrenja

Radni mikroorganizmi u procesima za anaerobnu obradu su bakterije anaerobnog vrenja koje se

dele, prema konanom produktu delovanja, na bakterije kiselinskog vrenja i bakterije
metanskog vrenja. Pri tome su bakterije kiselinskog vrenja u odnosu prema kiseoniku
fakultativne, a bakterije metanskog vrenja su striktni anerobi.
Anaerobna digestija anaerobno vrenje odvija se u tri faze pretvaranja:
9 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Prva faza je hidroliza. U ovoj fazi, zbog dovoljne koliine vode i pod dejstvom enzima,
dolazi do razgradnje velikih molekula koje bakterije mogu primati kroz svoje membrane.
U ovoj fazi poinje razvoj bakterija, prvo kiselinskih.

Druga faza je kiselinska gde se pod dejstvom kiselinskih bakterija, raspadaju molekuli
proteina, masnoa i ugljenih hidrata na kiseline, ugljen-dioksid, vodonik, amonijak,
alkohole i dr.

Trea faza je metanska gde se se odvija dalja razgradnja pod dejstvom fermenata i
metanskih bakterija, to rezultira stvaranje metana i ugljen-dioksida.

Slika 4- Faze anaerobnog procesa digestije (razgradnje) organske biomase.

Bioloski reaktori za anaerobnu obradu mogu biti diskontinualnog i kontinualnog delovanja.
U praksi se primenjuju dva tipa kontinualnih reaktora i to:
(1) reaktori sa klipnim protokom i,
(2) reaktori sa potpunim meanjem.
Teorijski, reaktori sa klipnim protokom su efikasniji a to znai da se u njima u posmatranom
periodu, moze postii veci stepen razlaganja supstrata nego u reaktorima sa potpunim meanjem.

2.3 Prirodno bioloko preiavanje

10 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Odvija se natapanjem zemljita koje treba prethodno dobro prouiti jer je korisno obzirom na
vlaenje i gnojenje zemlje (iskoristivi fosfor, kalijum, sumpor,...) ali i tetno obzirom na razne
otrove (industrijski ispusti, masti, ulja, biljni paraziti i dr.)
Filtracija kroz zemljite obavlja se na dovoljno propustljivim, eventualno dreniranim zatvorenim
prostorima (manjim od 0,5 ha), izmeu malih nasipa koji se postepeno diu 5-20 cm.
U ove svrhe upotrebljavaju se naputene ljunare i drugi materijalni rovovi.
Otvoreni vodotoci i ribnjaci preiavaju otpadnu vodu koristei rastvoreni kiseonik i razvijenu
faunu.
Bioloki filteri se izvode od krunog ili etvrtastog oblika sa zidovima visine 3,0 m od kanalske
opeke,
kamena
ili
betona,
lomljenog
kamena
ili
sl.
Voda po izlasku iz prethodne talonice rasprskava se preko pokoice koja se formira od
mikroorganizama koji uz prisustvo vazduha razgrauju organske materije sadrane u vodi.
Iza biolokog filtera efluent se uvodi u naknadnu talonicu. Slabo optereeni bioloki filteri su
sa optereenjem od 175 g BPK5 na m3 filtera na dan, odnosno 5 st/m3.
Otpadna voda dovodi se na litre povremeno (Milerov sifon). Visoko optereeni bioloki filteri sa
zapreminskim optereenjem od 875 g BPK5 na m3 filtera na dan, odnosno 25 st/m3.
Otpadna voda dovodi se na litre povremeno neprekidno. Efekat ovih filtera poveava se
recirkulacijom.
Potopljeni bioloki filteri ine naslage od lomljenog kamena, koksa i azbest cementnih ploa
potopljenih u otpadnoj vodi sa posebnim dovodom vazduha pod pritiskom.
Dolaze u obzir za otpadne vode od pranja vune, prerade alkohola ili vode koja sadri fenol.
Bioaeracija predstavlja pojaano samopreiavanje otpadne vode iz primarnih talonica
biolokim muljem. Potrebe bakterija za kiseonikom obezbeuju se dovodom kiseonika pod
pritiskom. Bazeni za bioaeraciju su obino dugi i uski za delovanje po povrini ili dubini 2-3 m.
Trajanje postupka bioaeracije zavisi od optereenosti vode organskim materijama. Za prosene
otpadne vode iz naselja sa potronjom od 150 l/stan/dan trajanje postupka je 6 sati.
Bioloko preiavanje komunalnih otpadnih voda pomou biljnog ureaja za preiavanje u
potpunosti je prirodni proces. Strujanje kroz biljni ureaj moe biti vodoravno i vertikalno.
Pre nego se otpadna voda dovede na biljni ureaj mora se prethodno mehaniki proistiti od
krutih i plivajuih neistoa u primarnoj talonici.

Slika 3 - Biloko preiavanje biljnim uredjajem.

11 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

2.4 Bakterioloska oksidacija i redukcija

Podrazumeva oksidaciju gvoa i mangana, sumpornih jedinjenja, kao i oksidaciju i redukciju
azotnih jedinjenja.
Bioloku oksido-redukciju vre mikroorganizmi. Razgradnja azotnih jedinjenja odvija se
bakteriolokom oksidacijom nitrifikacijom, gde se od organskih jedinjenja azota i amonijaka
dobijaju NO2 koji prelazi u NO3.
Kada se u vodi u kojoj je izvrena nitrifikacija, dovoljno smanji koliina energije za
denitrizaciju, potrebno je da se u vodi nalazi manja koliina organskog ugljenika.
Na bioloko preiavanje utiu sastav vode, prilike u stanitu, rastvoreni kiseonik, temperatura,
ph vrednost, prisustvo toksinih materija.
2.5 Tercijarna prerada otpadnih voda
Bez obzira na primenjenu tehnologiju, moze doi do zahteva za stroijim parametrima kvaliteta
efluenta od onih koji se postiu primenom klasinog postupka biolokog preiavanja.
U tom sluaju, predviaju se postupci za dodatno uklanjanje pojedinih materija. Ovi postupci
ubrajaju se u postupke tercijarne prerade.
U procese tercijarne prerade ulaze uklanjanje fosfornih i azotnih jedinjenja. U sirovoj otpadnoj
voda fosfor se javlja u obliku ortofosfata, polifosfata i fosfora vezanog u organska jedinjenja.
Fosfor u obliku ortofosfata, neophodan je za ivot akvatine flore. Njegovo unoenje u prirodne
prijemnike moze izazvati povean rast algi i plankton i eutrofikaciju.
Za uklanjanje fosfata, uglavnom je primenjivana precipitacija (hemijsko talozenje) fosfora,
dodavanjem krea ili soli aluminijuma, natrijuma i gvozdja. Dodavanjem ovih hemikalija, fosfor
se prevodi u nerastvoreni oblik, koji se moze istaloiti. Pri tome je neophodno obezbediti
odgovarajue meanje. Hemikalije se mogu dodavati pre primarne talonice, pre ulaska u
aeracioni bazen ili pre ulaska u naknadnu talonicu.
Posle tercijarne prerade vode, moe se ukazati potreba da se, pre isputanja vode, vri
dezinfekcija. To je sluaj sa onim vodama za koje se sumnja da sadre patogene
mikroorganizme, a to su vode iz bolnica, sanatorijuma, itd.
2.6

Uinak preiavanja

Preiavanje otpadnih voda je postupak postupak za smanjenje neistoa polijanata do onih

koliina ili koncetracija, sa kojima preiene otpadne vode, isputene u prirodne vodne sisteme,
postaju neopasne za ivot i ljudsko zdravlje i ne uzrokuju neeljene promene u okolnoj sredini.
Uinak preiavanja zavisi od mnogobrojnih faktora, a posebno ujednaenosti protoka i
zagaenja otpadne vode, koja se prerauje, udela industrijskih otpadnih voda u otpadnoj vodi i
temperature vode. Preiavanje mora da obezbedi redukciju parametra, koji se prate, u odnosu
12 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

na ulaz-izlaz postrojenja. Stepen eliminacije u procentima, treba da bude: biodegradacija oko

35%, eliminacija suspendovane materije, oko 90%.

Z A K LJ U A K
Bioloko preiavanje otpadnih voda od presudne je vanosti za ouvanje zaliha pitke vode, a
posebno podzemnih zaliha, koje su zbog pojaane industrijalizacije posebno na udaru
zagaenja.
injenica je da optine i gradovi nemaju razvijene koncepcijske planove za reavanje
problematike preiavanja otpadnih voda.
Izmeu ostalog dok se pokuava doi do nekakvog koncepcijskog reenja, kanalizacioni sistemi i
dalje isputaju otpadne vode u otvorene melioracijske kanale (van naselja) i isputaju ih u reke, a
o samom preiivau niko ni ne eli da razmilja jer je investicija velika.
13 Tehnoloski fakultet Leskovac
Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Investicijama u kanalizacione sisteme zaobilazi se ulaganje u razvoj sistema za preiavanja

otpadnih voda, to predstavlja trenutno nereiv problem u veini gradova i optina na teritoriji
Republike Srbije.

S PI S AK LI T E R AT U R E

[1]

Mojovic, Lj.: Bioloka obrada otpadnih voda, Tehnoloko-metalurki fakultet,

Beograd 2005.

[2]

arkovi, D., Krgovi M., Rajakovi, Lj.: Racionalizacija potronje vode u industriji vode,

14 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli

Seminarski rad - Biloko preiavanje otpadnih otpadnih voda -

Struni rad, Tehnoloko-metalurki fakultet, Beograd 2004.

[3]

Gaea, S., Klanja, M.,: Tehnoligija vode i otpadnih voda, Jugoslovensko udruenje pivara,
Beograd 1994.

[4]

Kovaevi, R.: Preiavnje industrijskih otpadnih voda, struni rad, Fakultet tehnikih
nauka Pritina, Kosovska Mitrovica, 2005.

15 Tehnoloski fakultet Leskovac

Dejan Stoli