o34 DEUTERONOMIUM, Hira KSIBGA MOJRESZA,DEUTERONOMIUM. ROZOZIAL |. 1. Oto stows, ktéve wyglosit Mojtesz pried calym Tsrae- Jom, po te} stronio Jardenu, na puszozy, w Arabie, naprzo- oo Sa, migdzy Patan i Tofel, 1 Laban, i Chacerot, i Dy- 2, Na jedenascie dni od Chorebu, droga przez gore Seir, do Kadesz-Barnon 8 prose Bo B. I stalo sig cztordziestego roku, jedenastego micsigea, pierwazogo dnia tegok mivsiqca, preemdwil weedy Mojaese To aynow Toracla 0 wszystkiémn, co mm pornezyl Wiekuisty “4. Gdy byl porazil Sychona, kréla Emorei, ktory zasia- Jal w Cheszbonie, i Oga, kréla Baszanu, ktéry “asiadal w Asztaroth, pod Edrei; 5. Po tej stronie Jardenn, na ziemi Moab, poozal Moj- gosz wykladaé nauka te, i rzokl: 6. ,Wiokuisty, Bog nasz, ofwiadezy! nam na Chorebie, méwige: ,Dosé ‘wam pozostawaé prey te} gorse; 7, Zabierzcio sig, i wyruszcie, a pojdécie do gory Emo- rejezyka, i do wszysthich sqsiadéw jego na stepie, ne g6- 126, 1 w nizinie, i na poludnin, i nad breegiem morza, do diem Kanaanejezyka i Libanu, do rzeki wielkiej, rzoli Prath. 8 Oto oddajg wain ziemig te; idécio a ulobadicie zic- cayll idge prosta droga od Horebu, Ex. 8, 1, prez g6ry Sein, 2 te a2 do Kadesz na graniey potud. Kanaaun. 4. Gay go by? porazit pod Edrei, Num. 21, 5. Suan “if. od Se wh prredsigwzigh postanowit, Gen. 18, 27, 1 Sam. 17, 8% s¥2 bwin Konste. jak yor dwn How. 6, 1, . U stp Synajn bawil lud rok uiespelna, Mowa rosporayna od historyeanej chwili, Num, 10, 11; 83, 1. "7, Do sasiatbw osiadtych na stepie, por. w. 1. ut gérach Judet {i Efraim 8, 25. w nizinie, rozriagajqee) sig inigdzy temi gérami a mo~ ‘raem Srédaiemném, Joz. 11, 16. w krainie Negeb, 9 na wy breed morskiém, Joz, 9, 1. stanowiqce razem zit wanojezyka Nadto do granic prayrzeczonych Abrahamowi, Gen. 15, 18, wont nbs" ay By saya binprbprhy fie oN baba ReTE 9b Dib Aye chap oh apy shy taprey maam 12}? apy apy ny Dy Ne $55 Sane parbe hee bp fimp nx ISD DN TON ins Mf “apis ppp0 op ayn playin Spt Wwe Mp agin PINE PTET TpE TN TAA oeP s mip send nay nyingony NE Tw pits ‘sap nay opbrs1 1x 252 NBA wy i sche) bet I ANS) OSD yp YB NTT pos Op AND sy MEW WP AMP Wey yeh fame nbnna dyin rove pow amy Rozd. 1. 1, Whageiye napomnicnia Mojdesza przed émiercia, pree- wainie do starszych ludu wystosowane, poprzedza niowa preygoto~ ‘waweea, 4, 40, streszezajqca gtéwny praebieg wypadkéw, od chwii wyruszenia 2 Horebu do dojécia do Kadest. 13y3 na wschod. str. Jor= dan, por, w. 6 4 8, 8. maya Num, w stepie, na ziemi por. W. 5. A) pravwdop. miejscowosé od kt6rej m. Czerwon praybrato, Num. 21, 14, ‘To samo oduosi sig do pa — nazwa ta nie oanacca tu zane} rozlegtej pustyni Paran, Num, 12, 18. lece miej scowosé wymieniona 1 Krél. 11, 18 Inne podane tu nazwy, opréce pman Num. 11, 35, nie sq zuane i maja okreélié migjsce, ua ktérém ‘Mojtesz przemawial. 2. Dalsze okreslenie. 77 w Kierunku, por. w. 19, 9% 8. Num. 21, 4mig, 0 ktére} zapraysiggh Wieknisty ojeom waszym, Abra hamowi, Ichakowi, i Jakébowi, i jq odda im, i potom- atwu ich po nich. 9. I powiedziatem wam podéwerss, i rzsklem: Nie moge ja sam jeden udéwigngé was; 10, Wiekuisty, Big wasz, ro: jako gwiazdy nieba w mnéstwi 11, Wiekuisty, Bég ojobw waszych, niechaj rozmnozy was, ilu was jest, tysigckrotnie, i nioch blogostawi was, jako przyobiecal wam 12, Jakte mi ‘unie&é samomu troskg o was, i brzemig spory waste? | Dostarezcie 2 posréd sisbie mgééw madrych i roz- tropnych i znanych wedlug pokolei waszych, — a posta- nowig ich na czele waszém | 1d. Tedyscie odpowiedzi Ktéraé polecil, aby ja wexyni 16. 1 wziqtem ja przedniejszych z pokolei waszych, me~ zw madrych i znanych, i ustanowilem ich naczeluikami waszymni, — tysiqeznikami, i sotnikami, i pigédziesiqtnikami, i dafesiginikami, i nadzorcami podlug pokolei wastych. 16. I rozkazalem sqdziom waszym podéwezas, mowiy Wysluchajcie migdzy braciq wasza, i rozsadzajeie sprawi Aliwie migdzy czlowiekiem a powinowatym jego, a cudzo- siomcem pray nim. 17. Nie uwzgledniajcie osb na sqdzie; tak malego jako wielkiego wysluchajeio; nie obawiajcie sig nikogo, albowiem sqd od Boga jest; sprawg zi, ktdraby za trudng byla dla was, odniefcio do mnie, a praestacham jq. 18. T tak nakazatem wam podSwezas wszystko, co wam caynié nalezy. 19, I wyraseyligmy od Chorebu, i prasszligmy euly owa pustynig wielky i straszna, ktdrascie widzieli, po drodze ku gorze Kmorejskiej, — jako rozkazat nam Wiekuiety, Bog nasz, — i doszligmy do Kadesz-Barnea ; 0. I.rzoktam do was: DoszliScie do gory Emorejskioj, Idérq Wiekuisty, Bog nasz, oddaje nam; QI. Patrz, polaje Wiekuisty, Bog twéj preed toby te notyt was, a otoseie dzis ii mi, i rzokli: ,Dobra to rzecz, 16, you inf, zam, imperat, wyrada nacisk, por. Ex. 18, 8; 20, 8. Praez dokladne wystuchat raecz zbadaé. Cudzoziemieo byt rOwnouprawni in, 16, 15, Lev. 24, 98, Ex. 12, 49. 17, Por. 8.6521, 6; 18, 15.9 Kron, 19, 6. Odnieéeie do Beam Bane MET © mp oSniay ‘Tox, rin, BTW? BINS ropa) BoRwEY OI ppwsy> py) Dyan Bp DPN nob 2a Spiirip Spwhy ‘pk ym) iDPwWR OprPAN DIPS BSA YTS NPN) aniyy MET WN DvpDN “oe oop orp] OMI PAN) OT BEST apoE mb ry Powe LN IP) Bony pa vow Texb wip nye BPEDW NN TAN) 1 SySreNS HAE PS) MENP RL NTE PTS OABELT IT yen in NO pyowin Sop jep2 wey2 DID Typ wa pT NNT ENON? BPH ipmyw Ss 37! 1 2 peyp wy DDT 1 PST WAY NIT NT wap TW NS2L Up wd FIT, nme eR ATW BAND 228 TR) sR» “pes apb TR TA way rary 2 pe TAN a {9 War, tj. ojcom wastym. Aby rozkaz Toby spelnit, musze Ficanemu Indowi, ktdrogo sprawami sam zawiadywaé nie mogg, dae odpowiednia organizacg wewnetrang, por. Ex. 18, 14 19, me cigtar przewodniczenia wero troska wy2ywienia, Num, 11, 11. ‘on trudy w rozsdzanin spraw spornych. 18, Por. Ex. 18, 25. ayy 2 uzdolniet, doswindezenia i postepowa- nia manych a praeto i saanowanych, pause Iqezy sig z 157 od 30". 16, wee Ex. 5, 6, mie aah NBN TaN HDR9 __DEUTERONOMIUM I. siemig: wnijdize, a zdobadé, jako zapowiedzial ci Wiekui- sty, Bég ojcow twoich; nie obawiaj sig, ani sig lekaj 22, Tedyscie praystapili do mnie wszyscy, a rzekli: , Wy- sdlijmy Iudzi przed soba, aby zbadali nam tq ziemig, i zdali nam sprawg 0 drodze, po ktérej wnijsé mamy, i o miastach, do ktérych wejeziemy 23, T okazato sig to dobrém w oczach moich ; i wzintem z-was dwanast mg?dw, po meéu jednym z knédego pokolenia 24. 1 zabrali si ili na gre, i doszi do doliny Esckol, i wypatrzyli ja. Dor wath tal aa soba owocdw owe} viomi, i zdali nam sprawg, i rzekli: Dobra ziemia, ktdry Wiekuisty Bix nase daje nam." 26. Wesakie nie cheieliscie wnij stown Wiekuistego, Boga waszego; 27. I szemraligcie w namiotach weszych, mowige: 4% nie~ nawisei ku nam wywidd! nas Wiekuisty z ziemi Micraim, aby nas podad w reco Emorajezyka, aby nas wytgpié. 28. Dokad nam pdjsé? Bracia nasi strwoayli serca nasze, méwie: Tad to wighsny i vollejary od nas, riasta wielkio, i warowne az do uieba, itéasyny Bnukitowe widziliémy tamn.t 29. A powiodeialom wan Nie dviyjele, a nie. leknjcie sig ich! 30, Wiekuisty, Bog wasz, ktéry krocay preed wami, Ou walozyé bedzie za was, tak jako wam cuynit w Micraim, w oczach waszych, 81. I na pustyni gilzie widziales, zo cig nosil Wiekuisty, Big twéj, jako nosi czlowiek syna swojego, — na cale} drodze, Ktéraécie praeszli, azeseie przybyli na to miejsce; 32,’ Ale i prey tém nio ufacio Wiekuistemu, Boga wa- szemu, — 88, Ktéry idzie przed wami po drodze, by wypatrayé want miejsce obozowania: w ogni noca, aby Wokazywad wam droge, ktdra i86 macie, — a w obtoku duiem! 34. I uslyszat Wiekuisty’ glos méw waszych, i rozimnie- wal sig, i zaprzysiggl, i vzekt? 35. “apt , nie ujray nikt z ludai tych, 2 tego rodu niegodziweyo, ziemi pighne), ktérgm zapraysing! oddac oj- com waszyin, 36, ‘Tylko Kaleb, syn Jefunny: on ja zobacay, i jemu dam ziemig, po kt6rej przechodsit, i‘syiiom jego, — in to, ze szedl aupelnio za Wickuistym.* a spreeciwiliscio sig BL. nanoas taery sig 2 ney. 88. Por. Num, 14, 24° Jox 14, 9, OT 8 38 pha cabs nin abs Sige vi nb Na mbes BRE Soe pp pM inperoy) RDETOS 22 TPT Dw PSTN amen igh bax ube Re wR yyy hayn Sou oy Y are ne "e5. OFS pM Van soa) as wre ahr WR pana i S37 aps soe) sox mint etre sam royd mpyaks Noy i399 yn 2 DOMIT UR Af nygys AeNb) OpbyEs ye ids popheind spn pp ons nnd oye paige oy bing by xd wbso-ne seb Syms oy wn: SORT DIY, Daron) ONewD ransy AoA omy ws SON2 PARTE Nb, WANS DEIN TR) iby 29 swbiy b53 ob ond: wv ond Shr dowdy ap Pew SPIN ropyyy OMENS OAS yy * “bop pp TY PNRD? WIRD wits: TT ND WS ny piper ty paNs Tp DAP yop phn tose mia mbake Gore myn a bonib nbs iwige psnind pipe as} ond pa spy nit yews iMbH ps mays ws 3 Shy mey-oN spre yBVAL AKA DIA Sp 85 SwN ASOT PINT AN NET YT nok Oy wm Age 302 ne : SNSND nro ‘py sway wings ABT Ws PINT ANIL TART whey, 22, Rozkaz Body, Num. 18, 2. byt nastepstwem powszechnego 24 dania luda. Niekt. tgezq THA nw 2 Yorn, 28. Do jakiego to peluego niebezpieczeiistw kraju!n ___ DEUTRRONOMIUM I. 11, 87, I na mnie rozgniewal sig Wiekuisty 2 prayoxyny wasze}, méwige: I ty mie wejdziesz tam; 88. Johovzua, syn Nuna, ktéry-stoi przed toba, on wej- dzio tam; jego utwierdzaj, gdy2 on jq odda w posiadanic Israslow!; 89. Dzieci za wasze, 0 ktdrychétcie méwili, 26 upon zostaua, — i synowie wasi, ktétzy jeszcze nie poznali dai- fis), 00 dobre, a co ste," oni 10. wnijda tata, | in 4 od- dam, i oni jq povigda; “do, Wy ‘ae catlorusio ig, i wyrussdie kn pustyai, drogy ku morza’ Sitowernu Al. I odpowiedzielidcie mi méwige: »Zgrzeszylismy: Wie Kuistemu; péjdziemy i bgdeiemy walezyli jako rozkazal Wiekmisty, Bop nase T pruypeseliscie kazdy bros own wo- Jonna, i porwaligcio sig, by wstapié na gdre; 49, Lece Wiekuisty rzekt do mnie: ,Powieds im: nie watepujeie i nie walezcio, gdyz niema Mnie wpoirdd was, abyicie nie byli poraseni od wrogow waszych!* 42. I méwilem wam, aiegeie nio stuchali, i sprzociwili cio sig slowu Wiekuistogo, i zawraeligcie, i woszlikeie na gorq. 44, Alo wystapit Emorejezyk, osiadly na gérzo one] przeciw wam, i Scigali was, tak jako czynig pszozoly, i po- razili was w ‘Seirze aé do szozgtit; 45. Todyscie wrécili, 1 plakali’ pred Wiekuistym; ale nio wysluchat Wickuisty glosu waszego, « nie aklonit sen Sword do. was; 46. 1 przebyliécie w Kadesz dlugio ceasy : jakisini byly ceasy, ktbrescio prasbyli tam! ROZDZIAE It, 1. Tedyfcie sig 2wrécili i wyruszyli ku puslyni, drogy kn moraz Sitowenia, jako powiedzial Wiekuisty do mnic; i olrazalismy gore Soir dlugio czasy. 2.°I oswiadezyl mi Wiekuisty, i tek! 8. ,Doad wam olrazaé girg te, zwrdécie sig ku potnocy! 4, Indowi zai roskaéesz i powiosa: Vrzojiziecie mimo graniey braci waszych, eyndw Bsawa, osiadlych na Seirze;— & choé ulgkna sig was, jednak strzezcie sig bardzo, 45, Webelli do Kadesr saem por. whan wea sshna 1 Sam, 28,18. 2 Sam. 16, 20 Roud. 2. 1, W kierunku potudniowym ku Moabowi, kraaqe przez 88 lat po zachodniej granicy Edomu sb do m, Cuerwonego, por. w. 14. Num. 2), 4 20, 2. 1 raekt w ostatnim roku wedréwki. 8. Ku palnoey, tj. 2 potuduiowego Kraiiea Edomu, por: w, 8, ku pastyni Moabskie), Sed. 31, 18. Las pNt 10 fir aaenin Spa tne vans xbp sep pied oebn per pein iy ae TQNTDE 98 shee ny mabny uy omy om mans anh nay ag 1 3pR) SPOOL TN ABT yo) 30 3p DAN 3 sh} aby v are bxay sy eR x anh Sax Sx rit a my “roy oA “ by Des7p3 : un apM pny Hel apy xb Ooty Tk iT 4“ a Tim ABT WRE FOTO! NT 7 year peste Tees De yen nie 331 “ON 2 Dob yp mtg warns ap ogh-s+ : sR? 18 ite pny Sydag oY On Sab y Syne) Ey 4 Hike OpTaYD, ORE AS TYPE OSE IY aon “byte v.44 87. Num, 27, 14. Tu wamlanka o skazantu Mojdesza x powodu na~ stepuego wiersza, 40, W przeciwstawieniu do w. 7 41, pf cigdko oddychad, w praonosni trudzié sig, wysilag, po rywaé, odpowiednio do ey Num. 14, 44. 44, Jake to czynig dradnione pszezoty, tak zawaigcie iw takich masach, U st6p gér Seiru, bo do Seiru samego nie wtargneli, Nam, M4, 45.13 5. Nie wenceynajcie z nimi walki; gay nie oddam wam z aiemi ich ani na stopg nogi, bom w dziedzictwo oddat Ksawowi gore Si Zywnosé kupujeie u nich za pienigdze, abyseio jedli; 1 takte wody nabywajeie a nich sa pionigdzo, ‘abyseie pili. 7. Albowiem Wiekuisty, Bog tw6j, blogostawil ci wo werellie} sprawie rqk twoich, opiekujae sig pochodem twoimn Brze™ 4 pintyaig wielka; oto, eztordziesci lat Wiekuisty, bg. two}, 2 toby; nie zbywalo ci na niczom!* %. I tak odstapiliémy od braci naszych, synow Fsawa, osiadlych na Seize, od drogi Araby, od Blath i Hejon-Ge- ber. Zwrdciwszy sig, poszliémy droga ku puszezy Moubskiej; ‘9. T raek? Wiekuisty do mnie: Nie nacieraj na Moab, ani wezozynaj 2 aimi-walli; giyz nie oddam ci nic x riemijego w dziedzictwo; bo synom Lota oddalem Ar w dziedzictwo! 10, Emiei praedtém zamieseliwali ja, lud wielki s liceny i rosly jak Ruakowie 11, Za olbrayméw poceytywano i ich, jako Baakitéw; Moabici za nazywajq ich Emitami. ‘2. A na Seirze osiedli Chorejezycy przedtém; ale sy- nowie Esawa wypedzili i wytepili ich z przed oblicza swo- jogo, a osiedli nia ich miejscu, jako ucxynit Israel « ziemia ‘Auiedzictwa swego, ktdra dat im Wiekuisty. 13. ‘Voraz wataicie a przepraweie sig przez potok Ze- red!" J praeprawilismy sig przez potok Zored. 14. Gzasa 205, przez ktorysmy sali od Kadese-Barnos ad przeprawilismy sig pr2ex patok Zered, bylo traydziesei i osm Tat, — az wyginglo cale pokolenie wojownikéw x obozn, jako im byl praysiqgh Wiekuisty ; 16. Take i rqka Wiekuistego byl ua nich, aby ich wyplonié # posrbd oboas, paki mio, wyesineis 21, 15, pograniezne mlasto wa pdlgena-wach stron zvaelier dotarli, por. W. 18. 1 29. jest tu’ synoni- pay Num, 18, 22. Uwaul fe Bo : ygraficane whra Tosaini lud6w kieruje 1 2e, jak Mon- naezy?, take adda I Hzraelitom prze- i. ‘or, Gen. 14, 6; 88, 20, ney perf. zam, fut, ezgsto prey exyti= nofciaeh postanowionyeh albo roxpoczetych, — jak w tym wypadku Jui dokongno. zlobycia pozajordaiskie} ziemi, por. °nAs Gen. 1, 295 3a, 11. sabe Num. 14, 20. 18, 9 Num, 21, 12. 15, Nie naturalua tylko mieré ich wytepita, lece i veka Boska, Ex. 9,°8. cayli niepospolite klesk 12 “mB TD Wy baw £29 JANN? sawn Sok ry TPs AR wy? FpED DANE TA BMT om TT neue 28 ayn py YEW TT AE 2 spp ops nyo “Syn Par ps NP UN tyyo nbee np Tp ypee Saw yy TON") FaNiD TT Ty. bp * “BRP npnze o3 3h i ; S43 TS TBTAN FAS? DENT) OVE BITAN IBWT DYED HPP yar Bypd Brn wee TYWI) IDS ond apt SwRP DAMA sae CIID orrowe Bey wy a TWN ny PND Dies Mey ys Ty SOAS Be? TEN) ABR, YW Ty YSIS WIPPADDAT WS BreNT | r rhs Diy. may mags ppd TI OF y ren FA YERR NE mien Sap! ARTY TogA TP TAIST spp BEN? BR amy Apron prep yrana npoe v. 6, mann Aif, oi ma pokr. 2 mM zapalaé sig, wszezyuaé 6}. Te lici powoluja sig péénie} na to ycalive postepowanie swoje « pokre- neni sobie plemionaini, por. Sed. 11, 14. ‘umd tu nie kopad, bo modua staduig, ale wie wodg kopadé, Vere nabywaé jak % 2728) Hox. 8, 2 7. Nie abywa ef'na Srodkach zamiennyeh. yw Gen. 89, 6. Ps. 1,6 Prayp. 27, %. B. Zwrdeiwszy sig od zachoduiej granicy Edomu od Elath c2yli ‘nail zatoka arabska, awanq stad i zatoka Elanicka, Gen, 14, 6. od Bejon-Geber Num. 88, 88, ku pélnocy, posalismy po wschoduie) stronie Edomu ku puszery Moabskiej, por. w. 8.be 1UTERONOMIUM. 16, A gdy wygingli wszyscy wojownicy, i wymarli x po- rbd Judu, — ne ee r 11, OSwiadozgt mi wtedy Wiekuisty, i reckt: 18, ,Preechodzisa teraz mimo granicy Moabu, mimo Ar; 19, A prayblizasz sig ku eynom Ammonu: nie nacieraj na nich, ani wazcaynaj 2 nimi walki; gdyz nie oddam ct nie z ziemi synéw Ammonn w daiedzictwo; bo synom Lota oddatem jq w dziodzictwo. 20. Za ziemig olbrzyméw poczytuja i jq; olbrzymi za- mnicaukiwall ja proodton; Ammonicl woealse nesywajy ith Zamzumma: 21. Lud wielki i licany i rosly jak Enakowie; wytepit ich 2a5 Wickuisty przed obliezem ich, i wypgdzili ich, a osiedli na ich miejscn, 22. Jako uczynil dla eynéw Fsawa, osiadlych na Seirze, wytepiwszy Chorojczykéw 2 przed oblicas ich, i wypydzili ich, i osiedli ns ich miejsou, a2 po dig dziex, ‘28. Awwitéw za, osiadlych po wsiach a Uo Azzy, Ka- forowio, co wysali z Kaftoru, wytapili, a osiedli na ich miejscu. 24. Watalcie, wyruszoie, a praopraweie sig przez potok Amon! Patrz, oddaje w rqkq twojg Sychona, krdla Chesz- donu, Emorejceyke, i ziemig jogo; pocznijde zdobywaé, ‘a wszezynaj 2 nim ‘walke! 25. Od dnia daisiejezego zacung sverzyé strach i bojatit przed toby ua Indy pod calém niebom, tak Ze uslyszawsey slawe twoje, zadrég i zatrwos sig prz0d toby!* 26, Wystatem tedy postow 2 puszczy Kedemoth do Sy- chona, krbla Chesebonu, 20 slowami pokoju, mowi 27; Cheialbym przejé pruoz aiemig twoje; tylko po Gro poids nie shoots ani na prawo, ani ne lewo; 28. Zywnosci 2a pionigdze sprzedasz mi, abym Jad, wody #62 ca pienigdze dase mi, abym pit; — tylko 2 ludémi moimi preejdg, — 29. Jako uezynili mi synowie Esawa, osisdli na Seirze, samieszkali w Ar, — poki nle przeprawig sig za Jarden, do ziemi, ktdrq Wickuisty, Bog nasz, daje nam! 80.'Ale nie cheiat Sychon, krél Cheszbonu, przepuseié nichem, hiperbolicznie, w zuaezeniu: stawa cxy+ zie sig dalcko, 26, mo miasto niedaleko Arnonu. Joz. 33, 38, 27, Naw. 26,22. Dwukrotne 73 wyrata ciggtose jak nye nbye 28,43, 28, Ktérzy Wprawdzio nie pruez ticmig svaje, Num. 20, 18-21, ale przez dotykajqce do ich granie okolice przejS6 pozwolili, por. . 1 0, mupn por, Ex. 4, £1. at prpy aap ms) METI WIN" END horny DAT Tey OR BND OR Ty eT “bey ongerby py ya bap Apap) taycny Sib 8 Sy Hb poagrse pBe TNND DER ENB DINE] NTH SVR ENEY PIN NBT, TAN? wip ” Sig oy rovsupt Ong apr BY DPR? AR TSR) ey eves Aim oyewe OBE Oy] orgy wy. 52 Ay ep ‘DpAN # mn Bw WPT OED AAT ns PRET Bi0 DURES FU WO aS Aw ONT t sng hayy Ye wap roAAN wa OEY Th spon BRITE ETDS Te ANTS 7 Sry Fen iy snare tp an wy NT Barna mipynrhs ng oisyy Sevoy TNT, Tae Ae draxbe noua tsyaen om yet ew Ryaps we pip 27 yiawD Wp inecby nibyp wie soy x aO8 Te TS EAN TBS BND = Apes bi ASNT EWA NPE Dak NED Pes up riey, eRe eR Ey) ee “TPR Ty YB ENYA DRI 3 DIV TTD 224 PS ANON ATR PINT I TTAN ISYR nimrrwpame. tp wpays payin yep frre ma RD Yoo abo ve a7 nwt pa v. # 16, Ci wojowniey, ktorzy w drugim roku pobgtv na pasty, werd sie rokosze, dwudziesty rok bycia przekrocz) '90. mister prawdop. to samo co ont Gen. 14, 6, 95. erp lud, ktdrego ziemig eajgli plsnie) Filistyni, a kt6rego seeaqthi practrwaby jeszeze do erasdw JozueRo, por. Joz. 18, 3. 3902 Kereta por. Gen. 10, 14. 94, Por. Num, 21, 21, 0} tmper, iu pausa zam. ©.ngs przez ewoje; gdy2 ukrnqbrnil Wiekuisty, Bog twéj aucha jego, i utwierdzil serce jego, aby go pods) w reky ‘twojq, jak to dzis, 31. Tedy rzekd Wiekui poddawaé tobie Sychona, i ziemig jego;” pocenijé was, slobywad ciemig jegot* 82, I wystapil Syction przcciw nam, — on i’ wszystek Ind: jogo, do, walk pod J 33. I’ podal go jekuisty, Bog nasa, w moo nase, i po- raziliémy go, i syndw jogo, i wszystok lud joj 8, T edobylidmy wsxyatkie miata jugo po Jowezas, i po- odyliémy aaldlgcie na cala Indnoss mgzky miast, na kobiety 1 aici; nie zostawiltmy seszytkn lkosmy bydlo zagrabili sobie, i lupy miast, kté- Pay adobyli 36 Od, Avoer, ktdre! nad braogiem potoku Arnon, i od miasta, ktére wposréd putoka, ai do Gilead; nie bylo grodt, ktéryby Aieprzystepnym byt dla nas; wszystko poddal nam Wiekuisty, Bog nase; 37, Tylko do ziemi synéw Ammoun nie zbligytes sig, do catego przybrzeta potoku Jabbok, ani do miast gérskich, ani do niczego, ezego wzbronil Wiekuisty, Bog nase. lo mnie: Patra! Zaczynam jz xdoby- ROZOZIAL Il. 2 T swrdiliny gy i pociggnaliimy drogy ka Base owl; 5 wystypit Og; led! Basuana, maprzsciw nam, — on i wszystek Ind jogo, do walki pod Edrei. 2. Traekt Wiekuisty do mnie: ,Nie obawiaj sig go; gaye ww reg twoje oddaje go, i wenystdl Iud jogo, 1 ziemig jogo; i uczynisz mu, jakos uczynit Sychonowi, Idlowi Hinovei, ktory zasiadat’ w Cheszbonie.* 3. T podal Wieknisty, Bog nase, w rece nasze i Oga, Idle Baseanu, i waryoiek Ind jego, — i poraziiémy go, £6 nie zostalo po’ nim szezathn. 3. T adabylismy wenyathie masta, jogo podlwezas nie bylo grodn, kiérogobySmy nie zabrali ina: ezesédsiosixt miast, caly obwod Argob, krGlestwo Oga Baszariskiego; 5. Wenystko to’ — miasta, obwurowane murami .wyso- Idemi, bramami i zaworami, — oprécz miast otwartych Hoznyeh bardzo, T polotyligmy zaklgcie na nie, jako’my uezynili Sy- chonowi! krdiowi Choszbon, kindge sallgeie na caly Indnosé angzly miasta, na kobiety i dzivei Bora, 8. 1. Por. Num, 21, 33. 4, Obw6d Argob, w. 18.11 Krdl. 4, 18. wedle Targ. Trachonits, 6. tana inf, abso, por. 9, 21; 18, 16 2 aoo r HS PAS ATT PPR Ee mi ‘by Tim ek INT ar i" nx ne 8h Sra aissney IPERS spyrbay ea wap yo = aS) iF 7a 1 ne wm vy my wy nym vom pat TY “3 Rap 8 SPA me “8 ct + 3 sanenpd pearcage iy ex wen Ty oeh “by Sox ae Sos) yy ABO? iy 2) NID 8 shacnyy gens) ink np) FED PR Ny hap “ERT ° ney, BA 82 8 Qn en 5 oe 2 wns nip? ana RD sr ny: x ? neo8o Shy oar rp Ty ow BEND npn? “pins ays 72 m™ 6 pyatily 88, Num. 21, 28. Sed, 11, 21 Bs. ea w FEnehiém n> inqd, fae, mas, stad poceatok imion wla- suyel i, 36" apa9 Nu, Be, 34, W posed potok na wyspie por. 8 16, oz. 12,2, 31, Por, Nun 2, 24, 88, Jog. 18, 25ct) DEUYERONOMIUM IIT. 7. Wezelkie 2a8 bydto i lupy minst zagrabilismy sobie. 8. I tak zabraliémy wowezas ziomig « rqki dwa krélow Emorei, ktre po taj stronie Jardenu, — od potoku Arnon, aé do gory Chermon, 9, Cydotezyey nazywaja Chermon Syrjonem, Emorej- caycy zai nazywajy go Snir. — 10. Wezystiie miasta na r6wninie, i caly Gilead, i caly Baszan az do Salchy i Edvei, miast’ stolecenych Oga Ba- suaitskiego. LL. Gays tylko Og, xsl Baszanu, pozostal x ostatka ol- brzymidw; oto loz jogo, — loze zelaune, — wseak znaj- duje sig w Rabba u aynéw Ammonu: dziowigé lokei dlu- ‘pose jego, a cztery folicie szorokosé jogo, na lokieé mgzki 12, Tq oto ziomig alobylismy poddwezas; od Aroern, co nad potoktiem Arnon, i polowg gory Giload wraz 2 miastami jj, oddalem Reubenidom i Gadydom. 18, Porostaly za czgéé Gilewlu, i caly Buszan, krdle- stwo Oga, oddalem polowie pokolenia Monaszy, — ealy ob- wéd Argob; ealy ten Baszan nazywajq ziemiq’ olbreymow. 14, Jair, syn Menaszy zabral caly obwéd Argob, az do granic Gosturyty i Maachyty, i nazwal go, opréce Baszanu, od imienia swego siolami Jaira, aé po zis daioi, 15. Machyrowi zas oddalem Gilead ; 16. A Reubenidom i Gadydom oddatem — oa Gileadu a% do potoku Arnon, grodek potoku, i Gewnl az do potoku Tabbok, graniey syndw Amimonu; 17, I do Araby, Jardenu, Gewalu, od Kinnereth az do morza Araby, morza Stonego, u stokw Pisgi, ku wachodowi. 1, Num. 99, 42. Jou. 13, 80, a Joz, 12,5, 1 mp2 2Sam, 10, 6 nna zgchéd od Geszur, paristewka na pétuocy od Chermonu, Wyrazy Fin ova vy mégt jeszcze sam Mojdest w kilka miesigey po opisanym wypadku dodaé 16, Blitsze okrestenie oddanyeh Reubenidom i Gadydom ziem, por. Ne 12. 18. %99 omnarza tu ezesé pok. Manasy. 16, . j. Gilead stanowi granicg pétnocng, Arnon 22S, a miauo- wieie frodek doliny, praez ktérq rzeka ta sig toczy, niemnie} gdrny Jabok granice poluduiows 17-1 te wsehodnie wybrzeda Jordanu otezymaty wainiankowane pokolenia $22 moke minsto Gebul, Num, 34, 11, Blidszy opis poda- rych miefseowosei Joz, 18, 15-28, ww 21, 15, stok, 2 ktdrega Orskie potoki sie sowajg, Ont, qowa Pisga, Num. 21, 20. cagSé gor Abarim, _ O37 1s sap ita vay 7B Th “pyr spon ow The Pw CYNE NOW TW. PS 7 saya sree sonnets 1 fia? awe? "° Sy yan nabom war 7a) PETIA spre sew) 130 Te APL p yee ay nabep 4 yp ngTe kD AD She wy fey nan BRETT aM] NR YEN ADS MS wR fey Sysyp BT np Uw AND PINT NN, TEN iy ayn ayers eas bp a3) nghoe jeen-7p) wy yet nh a7) 72 Twa Baw BTN NET TN PUpITNS iow oy DPS NIDA ROT 34 poybantny van phy rand oy ap Te Fins sip phy Saray, yz ye ang "a7 aT) 1 azqym ¢yigy ye dpe ond pay ty gn onan Np NBT OY AWA Ow Mee 7; 9, Uvaga wtracona z powody, ae szczyt ten w gérach Antylibai- skich stanowit ostatni pOlwoeny kraniee zajordaiskie) ziemi Izraelskie}— 4, 48, podaje jeszeze treecig, uazwg yw podninsly. Aramejceyey a- zywall te gorg win we gérq Snletng, Cydotczyey, Feniejanie 10, 22 réwnina W Moabie, nszwana Num, Yi, 20, 292 mw roz- ciaggajgen sig od Medeby do rzeki Arnon, Joz. 18, 9. Caly Gilead t.. dlwie przez rzekg Jabok preerznigte’ polowy te prowineys, 3 Baszan do Salta, Joz. 12, 6. 1 Kron. 8, 11. tj, exes€ te) prowineyi, o ile do Oga valedata. 11, Po anyeigkeuiu tego ostatniego potomka panujgeyeh w owych okolicach olbrzyméw, Gen. 14, 5. Tzraelici nie Jud» tale pote Inytué qwroganii do exynienia. Dowodem warostu jego jest tote, sarko- fag elazny cayli bazaltowy, w stolicy Rabath Anon, podnicjsze) Fila delfi, praechowany, 70% miara, od tokeia do Krorica dtoni.21 18, I rozkazalom wam poddwenss, i rzeklon sty, Bog nasz, oddaje wam ziemiq tg w posiadanic; a tale zbrojno péjdzievie praed bracia waszq, synami Israels, wozysey mezowie wojenni, — 19. Tylko tony waszo, i dzieci wasze, i stada wasze, — giyt wiem, Zo stada fioune macie, — coatang w miasta waszych, ktdre dalom wam; 20. Dopéki nie da pokoju Wiekuisty braciom waszym jako i wam, a 2dobeda i oni zlemig, ktora Wioknisty, Bog Jwasz, odda im za Jardenem; — a wtedy wricicie kasdy Jo posiadlosei ewojej, ktéra oddatem wam, JA Sohoseemm tee zapowiedzialem wowezas, méwige: Ocey twoje wide wszystko, co ucxyni? Wieknisty, Bog wasz, dws kréiom tym; tal samo uczyni Wiokuisty wszystkim Inélestwom, do ktérych idziesz; 22. Nie obawiajcio sie ich, gdyt Wiekuisty, Bég wasz, Sam walezy za was! 28, 1 biagalem Wikuistego poddwezas, méwige: 24, Panie Wazechmoony! Ty poczat 'okazywaé sludze ‘Twojemu wielkoss Twoja, 1 rqkq Twa potging; bo gdziex Bog na niebie, albo na siomi, ktdryby spefnié mogt cos po- dabnego do dzict Twoich, i do exyndw Twoich? 25. Niechde téi praejde i zobacze owa ziomig pigkna, Ktéra za Jardenem, gore owg pigkna, i Liban! ;. Ale unidst sig Wiekuisty na mnie 2 praycuyny wa- szej, i nie wysluchal mnie; i rzekt Wiekuisty do mnie: ,Do- sy tobio; nie méw wigce| do Mnie w sptawie tej; 27. Wetap na szozyt Pisgi, a podnies ocxy two ku ea chodowi, i ku pélnoay, i ka potudniowi, i lm wschodowi, fa popattz oczyma swemi; poniowad nie przojdziosz za Jar don teu! 28, Ale porncz to Jcheseueinu, i pokrzep go, i utwierdé go, albowiem on péjdzie ‘praed Iudem tym, @ on pode im ww dziedzictwo ziemig, ktéry zobaczysz!* 29, I tak pozostaliémy w nizinie, naprzeciw Beth-Poor. ROZOZIAL SV. 1, Toraz (edy, Israclu, sluchaj ustaw i praw, ktéryoh 28, Po wimiauce o iustalacyi Jozuego, praylacta Moftest pow, voy go te Ea og ani Pavey alert roa zen aby sig ag bi Sleré prayeotowa Nam, 27, 12. ara * BO 1k mnddujemy sigterar w nizinie, w kt} do wes pete- rmawiam, Deth-Poor, Num, 48, 38. ovay iis Toran ely we roasaje 2 wan, Begposrednim skut- Ion Seistegv getntnts fakont beau togie | scealive Aye. 20 ase ph or aarh3 Dene ys OPT wey ppyyys iayh ooh 37 apRTE TANT, Boys BIER) BpON? i owe toa) ‘App ApS” pps opty rim WR srry or t ‘pny WS se? WS OADW) [ATT Tye Spy Teed mys nny pwire ney 1022 2 pepem ayo aoe nim ney Tee: hy np WN niSye_O I? AYN Aw AP mop DAP RP Ey Rye mpd D BSy pied ayy mye mics anna 2 2 ae ; BUNS FNRI 2 a, HT SIT A TTT TVR wT TET Pa Fa aN ON yaw NP) Dae? NP) mipeD WN oy, nT Ty ‘oer APIA No>D 2 nny MS) VE, TPP SAMS) RIT PRATT ww) NT TTA ayn posers ants Sony kan nin ay 2 ST? bo tntyp ma dp yy nt a, : roe) poy yew Sa Wy DBE sh jae vs ® ojiest zwraea sig tu w stezegéinosi do w mowie bedgeych pokolei, por, Num. 84, 18. 18,je spelniali, abyScie ayli, i posali, | po- edi ziemig, ktora Wiekuisty, Bog ojosw waszych, daje wan; 2 Nie dodawajcie do slowa, kisro ja warm’ poruczaxn, ani odejmujeie od niego, preestrzegajge praykazaii Wiekui- stego, Boga waszego, Ktére ja wam nakazujy, 8. Ocey wasze widzialy, co uczynit Wiekuisty 2a Basl- Peora; gilyt katdego, ktory szedt za Baal-Peorem, — wyte- pil go’ Wickuisty, Bog tw6j, 2 posréd ciebie; 4. Wy zai, ktérayécie Ignali do Wiekuistego, Boga wa- szogo, 2ywiseie wazyscy po dzis dziei! ®. Patracie! nauczalem was ustaw i praw, jako rozkazal mi Wiekuisty, Bég méj, abyScie postqpowali podiug tego na ziemi, do kiére} wehodzicie, aby vawtadugé nia, 6. Preestrzegajcicz ich tedy, a spelniajcie je; gdye to madroSé wasza, i vozum wasz w oczach ludéw, ktdre usly- stawezy 0 wsaystkich ustawach tych powiedziec muszq: pzaprawde, ludem madrym i rozumnym jest nardd ton wielkit® 7. I gdziog jeszcze narod wielki, ktéremuby Béstwo bylo tak bliskiém jak Wieknisty, Bog nasa, — ilekroé go waywamy ? 8. Albo gdziez nardd wielki, ktéryby miat ustawy i prawa tak sprawiedliwe, jak caty 2akon ten, ktéry jn przédatawiam wam dzisiaj ? 9, Wezakie miej siq na bacznoici, a strze? duszy twa} usilnie, by’ nie zapominat rzecey, ktdre widzialy oczy twojo, i aby nie odstepowaly od serea twojego, po wszystkie dni aywota twego; a opowiadaj o nich synom twoim, i synom eynéw twoich} 10, O tym dniu, kiedys stawal przed Wiekuistym, Bo- giem Wwoim, pray Uhorebie, gdy mbwil Wiekuisty do mni sZeromadé Mi lid, abym im obwiescil slowa Moje, z kto- Tych sig nancza obawiad sig Mnie po wszystkie dni, ktére 2yé bedg, na ziemi, i ktdrych téz synéw swoich nauezaé maj! 11. ‘Pedyécie praystapili i stangli u stép gory, a gore ona plongla ogniem do wytyn niebios, przy ciemnosci, chmurach § gle. 7. Prayznaja to ludy najprzdd, ze wagledu na stosunek zacho- dzgcy migdzy nami a Bogiom,do kt6rego sig zwracamy ~ nic jest on nigdzie tak Seistym 1 serdecenym, 8.1 powtére, ze wveledu i sprawiedliwosei w tym zok 9. Siraed ayein twojeno, bys 1 stop Horebu, 11, Do serea, do wnetrza nicbios. por: Ex. 19, 9; 20, 18. Gdy u stop Ory roascielata sig ciemnosé, str mie zavarte. je zapominat 0 tém, cos wi e ubjelitywne normy prawa a tin 7 pawns snp WEP nivye Ons 7979 “HN xO 1099 yp op nSy voN Tit Wwe PP yn NP) Done mae Day Wwe 7T Taye "DON AN ODTYy TyT Haye ny Sy? wep Wye bya aim Ay WS nS MINT Dry sDank ® nim sree wiberbys oy Fbo we wr dD DMN DMs AME OPI bes) Type TN DBEY Opn SN’ MI_b rm to oD * PONT Sapp |B ney? TOR THT a ERI TRU! Tey OND OR © ns pp Tw oY~VD wy nan; bong: “yo ag Ba OD P pen 79 ite wae oh ate OE EET pT ‘gis ipby uNnp bps addy rire pee nin ming $5p opens mmpyiny orp tae saws FP wT 2 PORT BYE? jd DS AWRY Tey STWR DSTI Ny Nay IB TNE Tye) vypby sap ORyT TT "Bs Op page Seve sexs Soha TN yt dey eray Ws oF FD 19 WN ETN KMEwRY ONAN Soap Gy Fn “by ben on why bmyrbe ik my? pie: my TTA sbeym pp qe ovayin soy BSB ST POR RYE, PAID + sw) Boe stosownie do 3, 1 2, Wszelka dowolnosé w tlomaczeuiu praykazai osobistych potrzeb i pogladdw, jest wylluczon, por, 8. Dowéd na wyradone w 'wiersau 1. twierdzen oka. zaledy. oie i Smieré od postepowania ezlo - 5. Mojtesz Kladzie navisk na to, te gtosi prawa Boskie, 6, wn to wierne praestrzeganie 2akonu zjedna wam_imig spole- efsiva rozumneeo,pojmnlnéego zadaia ¥ ele ayeia. 7» aaprad, nie inaeze}!2% DEUTERONOMIUM IV. 12.2 preomawiat Wiekuisty do was 2-polrod ognia; glos slow slyszeligcie, aloscie postaci tadnej nie widzieli, Xa jedynie_glos! ; "18. Pobjawit On wam preymierze Swoje, kiére rozkazal | wam spolniad, — daiesigé wyrzeczeii, i napisat je na dwu cach kamiennych; 14 Mnie rai rozkazal Wickuisty podéwezas nauczad was ustaw i praw, abyécie spolniali jo na ziemi, do ktdrej idzie- ie, aby jg, posighd; 15. A tak strzezcie sig usilnio, gwoli duszom waszym!— Gaya nie widriclidcie: éadnoj postaci dnia, ktdrego praema- wiat Wickuisty do was na Chorebie/z posréd ognia! 16. Abyécie sig nie akazili, i nio ezynili sobie reedby, obrazu jakiejkolwielt podobizny, w postaci mezczyzny albo niewiasty, 17. W postaci jakiegokolwiek zwiorzecia, ktore na ziemi, w postaci jakiogokolwiek ptaka skrzydlatego, ktbry ata pod niebem, 18. W postaci czogokolwick pelzajacogo po ziemi, w po- staci jakisjkolwiek ryby, ktéra w wodach ponige} ciemi ! 19. Albo zeby’ podnidslszy ocey swe ku niebu, i wideao slotice i ksigtye i gwisedy, caly castyp nisba, — dat sig uwiesé, aby$ sig im korzyt i sluzyl im, ktére to udzieht Wiekuisty, Bog twéj, wezystkim ludom pod cabéin niebem, 20, Ale was waigt Wiekuisty, i wywidd? was 2, topielni aelaza, z Micraim, abyécie byli indem Mu oddanyim, jako ais jostescie. 21. A Wiekuisty rozgniowat sig na mnie dla spraw wa- stych, a praysiag!, #e nio przojd za Jarden, ani wnijde do ows} ziemi pigkne), ktdry Wiekuisty, Bog twéj, oddaje ob vw posiadanio; 22. Gdyz ja umrg na ziomi tej; nie przejdg za Jarden; wy 288 przsjdaiocic 1 zawladniecie owg ziomig pigkny. 28, Stizedcie sig, abyScie nie zapommieli prayiniorza Wiekuistego, Boga waszogo, ktérs zawart 2 wami, a nis exynili sobie rzezby, podobizny czegokolwiek, — jako zaka- zal ci Wickuisty, Bog tw6j! 24, Albowiem Wickuisty, Bog twéj, — ogieh trawigey, Bog tarliwy! 18, Wozystkimn ludom, aby poswieeity im religijne wezucia swoje, oki uinystowo ie dojraeja, por. Jer. 10, 16, Ps. 16, 8. 20. Tupietnia delaia, Obra cigdkie} niedoli, Jez. 48, 10, 21. Napominam vas tovaz, bo tego w Paiestynie jut ezynit nie bag, moet 1A Por, Ex. 20, &, STAN) DDT Bt ops Boas 7h WNT Tine BRYN TT 5 : thi poy DNS BPP AEM oye 337 mipy, ny? Bane mY wy imac nya iy fax ky roy nig? pyrby pang ons caneys DEYN OYTO DSS wl) NIT Dmypwa) ARPT? TW ORY BpN wD 1S 7p BERND YB Baw? THD 2 PARATE SeNT TING I O37 TT 1s rrdan ¢7ap2 ig Wg VaR bap-o2 NBM DOP OE? 7 ? FMA PINE WS MBNBTP sieig nat banyan me INS WEY ql mpbyn Ty Ne nex 59 DSzipTNN) MT weH SPIN DATA BT? MINA! ANA 52 NAR Dy 257 OR 2 on 4 sb nnd eee 9937 736 DON NAT wh) BETIBT-TD “BABAK TIM TET BHP a Ti mpd Bans) sop B73} y Sox ngiod pogrhy Rocapen pers Fay Nt PINE Fig *paN 1? 372 Wo paoR Ti ny) OMSy BAN) FATT BY 148 rp OS MET HANH BIA 2 py) Baal) Tae Wwe Dov in Bp my TE TB 98 B ’ iNap DR RIT ews yao 18, Gt6wny cel napommieuia: aby lud dodaym obrazom i symbo- fom sig nie korzy. Szezegdlowe wyliczenie postaci odnosi sig praw- dopod. do powszechnych w otoczeniu Tzraslitéw botysuez syryjskleh, ‘v.16. egipskich, w. 17. fiistyliskich, w.18. chaldejskich, w. 10.27 DEUTERONOMIUM IV, 25. Gdy rosredzise synéw i wnukbw, a usadowicio sig na ziemi tej, ale skazicie sig, i uczynicie sobie rzedby, po- dobizny czegokolwiek, i uczynicie 2t0 w ocanch Wiekui- stego, Boga waszego, aby Go roxjqtrays, — 26. To swiadoze sig wam dzisiaj niebem i ziemig, 20 wyginiecie rychlo x ziemi, do ktéxej idziecie przez Jarden, aby jq posiqdé; nio potyjecio diugo na niej, leoz wytqpient bedziecie; 97. I rozproszy was Wiekuisty migdzy Indy, a zostanio was garstka nieliczna migdzy narodami, do ktérych zapro- wadei was Wiokuisty; 28, A bedziecie tain sluayli béstwom, dzion rqk ludzkich, drownu i kamieniowi, ktére nie widaa,’ ani slyszq, ani je- ani powonienia nie maja; 29. T poszulasz ztamiqd Wickuistego, Boge twojego, i anajdziesz, gdy Go szukaé bedziesz calém sercem twojém, i cal, dusza, twoja; 30. W niedoli twojej, a gdy cig spotka to wszystko ww nastepstwie czasbw, — tedy zwrécisa sig do Wiekuistego, Boga twojego, @ usluchasz glosu Jogo. 81. Gdyz Bogiem mitosioruyn, Wiekuisty, Bog twéjs nie opuici cig, ani cig zagubi, i nie zapomui preymicrza oj- céw twoich, ktére im zapraysiqgh; . 82, Bo cheiej sig zapytad u dni praeszlych, ktére byly ed tobq, od dnia, ktorego stworzyt Bog czlowieka na i, i od krafiea nieba do kraiiea nieba, —- czy bywale kiody races tak wielka, albo ezy slyszano 0 czémé podobném ? 88. Czy slyszal ktdry Ind glos Boga, praomawiajqcego 2 posrdd ognia, jakos ty styseal, — a zywym pozostal? 34, Albo pokusilze sig ktory bog preys, a wzigd sobie neréd x posréd naroda prébami, znamionami, i cudami, i wojng, i veka przemoéng, i ramieniem wycingnigtéim, i po- strachami wielkimi, jak tozynit dla was Wiekuisty, Bog wasz, w Micraim przod oczyma twemi? pozornie tylko, dla wydéwignigcia sig uiedoli, 1eez cag sity pracko- nania dof wréeq. 30. Nastapi ono, bo mitosierdzie i praymierze Jogo sq rekojuia, de Bog ludu tego nie porzuci. 88, 1mm kt6ry przez to nietylko Sinierci na siebie n Gen. 16, 18. leez moralnie sig pokrzepit. 34, Albo czy tylko sprébowal ktOrykolwick bdg. mee proby dla dofwiadezenin serea Faraoni nodaych — rondo x. 14. Deut. 11, 4, mpin-w Ex, 6, 1, noes yo Seiagnad, por. jpnns) ot _ 26 DANA PINS BRwA oa wR Bya Ten"? sam rye yaT opey 9S magn 5b ory) -ngy payin ofa ob3 Inoyn Hoyt) TT Bay Wy AT oye Soe fay TaN? PNT Bin ENON ABBA? TAY TET Dpyy DENN YT PET | PEW A Tey Dany Tip, a. WR BES BOY “he FS py ON Te eye pv ap-om yay nay PIT NS) PIA ND pow. 8 Psy NO WWE IT DAD TA TT AN, ov OE pagan bp kn fp aya yer boa 7337 798 6 9 mb yw) WR POE PBT AN Pays ND Bin pep TpSpp pews obi? oN? Rye npr oy py oN RB Srl va eT Dw Tryin BID oy Dip by He supe fa ip nnpy sisYovy nea om aps hpIn cpa MNES) Opp NHkD NewS BF] BS) niyrwwg Pop BA BT TB) VAIS baa 25. Preepowiednia czém Bég olstepstwo skarei, cme nif. od yer aestarzeé sig, wayé, ozuacea tu stepioute sig Swiedyeh jeszexe wrateh, 21, Por, Lev. 26, 83. Deut, 28. 28, Tad, uiegdy$ 2 slynny, upadnie i moralnie, praoto 2e w nieszczgéein o Bogu swym zwatpi. 29, Wsxakde nie potrwa to diugo — bo martwe botyszcza spokoja tesknoty ich duszy. ea 2 kraj6w batwochwalezych, Jezel29 D = 85, Tobie to pokazano, aby$ poznal, te Wiekuisty jest Bogs nikt price Niogol a Bor Z nicba dat ci slyseeé glos Sw), sby cig. napomi- nag, & na ziemi ukezal ci ogien Swoj wielki, @ slowa Jogo styszales 2 posréd ognias 87. A poniewaz umitowal ojcbw twoich, wybral tz i po- tomstwo ich po nich, i.wywiddl cig obliczem Swojém, moca Swa wielkq 2 Micraim, — 38, Aby wypedaié nerody wigksze i silniejsze od ciebie przed obliczem twojém; aby cig zaprowadzié i oddaé. cl ch w_posiadanie, jako dais wideisa TERONOMIUM 1 ziomig 39, Poznaize teraz, a wek to.do serca twego, te Wie- Ikuisty jest Bogiem, — na nicbie, wysoko, i na ziemi, ni- sko, — niema innego! 40. A praestizogaj pstaw Jogo i przykazan Jogo, ktdre nakazujg ci dzisiaj, aby ci dobrzo bylo, i synom ‘twoim po | tobie, abys dlngo Zyl na ziemi, ktéra Wieluisty, Bag twéj, oddaje ci na zawszo!* 41, Weedy oddzielil’ Moj2esa: try minsta pe tej” stronie Jardenn, kn wschodowi sloaea, — 42. Aby uciekal tam zabdjea, ktixyby zabil blizniego swogo nibrozmyslnie, nie bdae nieprayjacielem jogo przed- idm, aby schroniwazy siq do jednego % tych miast zycie zachowal: 43, Booer na puseozy, na rowninie, od Reubonitéw, 1 Ra- moth w Gilead od Gadydéw,iGolan w Baszan od Menaszydéw. “44. A oto zakon, ktdry praediozy? Mojtosz synom Tgraola; 45, Te aq Swiadectwa, ustawy i prawa, kloxe wyglosil Mojzesz synom Israela, po wyjéciu ich 2 Micraim, — 46. 2 tej strouy Jargent, w. nizinie, maprzeciw Beth. Peorn, .w ziomi Sychona,, krla Emorei, ktéry zasindat W Chészbonie, a ktbrego porazil Mojzesz i synowie Tsraela, po wyjielu ich 2 Micraim, 47. T adobyli xiemig jogo, i ziemig Oga, kedla Baszanu,-— awa krétéw Envorojskich, ktdra po tej stronfe Jardena, ku wachodowi slofieas 48, Od Aroer, co nad. brzegiem potokn Arnon, sé, do géry Syon, czyli’ Cherinon; 43, 192 Joe, 20, 8.1 Kron, 6, 68. mary Joz, 21, 86. i 18, 96, th Jor, 20, 8. 1 Kron, 6, 56. od tego miasta bierze niauwe sq okreg Gaulanitis wymiteniony ezesto przez J6z. Flawiusza. 44. Dow. 49. step do rozpociynajqco} sig 2 rozd. 6. drugie} siwy. Bojdesza 46, Por. 1, 8; 8, 29. Jox. 32, 6. 48. Por. 2 36, 4, 8 a 28 TERT eET | Hy WATTS NTT PR 2 wy IE? pon SPOONS Say NID) sway Tin AYEY TIRT tori Sogn ind WBS TRAP MIAN 7) “rn? SPT? TRS PROOVANLON IT ova win? * how pin amt of m on * TTD DEATHS 2 Sy) Syie oyawia ONTINT NYT am °2 JARI vohgorna) rpms Ayeyi oy ps nape poy? TOE Tad) Benen “wy DT TD BN TON IPS PAR A ey re oy Sty PINE B seep 7? rey meme pre By2 ony why Aw aD IN 4 soa Sony MET WR NEN TB Dy + TPT Y NTT Dy DW Dian 12 NILA? NIT) pay? aeeT Pe capri t ORT ANN Pwr? Wee pacnS) “ab Swdes nexy nN) nayn 7 sop upd mipia Dw TIIAT 4 Sune me END UE Pe NR sO PMMEE ones Ogee wR Ave TRA srt o3da ay jeaaeadp ay poNThSy cay voy by ae iNT aya TS - dra vy @ nban ae v. Dopey 4 Wr NavND Bw 1 35, Byl to cel wsuysthich end6w w Egipcie, Ex. 7, & 6, 9B Kareig, rtqd uauezyé, wyehowad 441 Po zakofézentu piorwszej, Wstepue) mony swoje), preystapll Mojdese w cbeenedci zgromadzovego udu do ouaczenia.miast selio- inienia, aby sprawe te Jeszeze przed przejéciem ra Jordan 2alatwie 43. Por. 19, 8: Num, 85, 11.31 DEUTERONOMIUM IV. V. 49. I cata Arabg, z tej strony Jardenu, ku wschodowi, az do morza Araby u stokbw Pisg’ ROZOZIAL V. 1. I zwolal Mojaosz caly Israel, i rzekt do nich: ,Stu- chaj Israclu ustaw i praw, ktdre wypowiadam w uszy” wa- see dzisiaj, a nauezcie sig ich, a starajcie sig je spelniaé! 2 Wickuisty, Bog nase, zawarl 2 nami preymierze na Chorebie: 3. Nie < ojcami naszymi zawart Wiekuisty to praymie- rz, — ale % nami, — 2 nami, ktérzysmy tu wszyscy dzis pray aycin; . ‘4. Twarza w twarz preemawial Wieknisty 2 wami na gorse, % posréd ognia, — 5. Ja zaé stalem migdzy Wiokuistym i migdzy wami poddwezas, abym obwieszezal wam stowo Wiekuistego, bo obawialigcie sig ognia, a nie wétapiligcie na gore, — i raekt: 6, Jam Wiekuisty, Bog tw6j, ktorym cig wywiddl 2 ziemi Micraim, x domu niewoli! 7. Nie bedziesz mial bogéw innych przed obliczom Mojém! 8 Nie uczynisz sobie rzeéby, zaduej podobizny tego, co na niebie wysoko, i co na siemi nisko, albo co w wodzio ponizej ziemi 9. Nio bedziesz sig im korzy!, ani stuzyt im, — gdyz Ja Wiekuisty, Bog v6j, Bég Zarliwy, pomny winy ojedw na synach, do trzsciego i czwartego” pokolenia nienawidea- eych Mnie, — 10, A''Swiadezjey milosierdzie tysiqeanema pokoleniu milujgeych Muio, i praestrzegajqcych praykazah Moich ! 1i, Nio wzywaj imienia Wiekuistego Boga twojego do faiseu gdyé nie przepusei Wiokuisty tema, kidry waywa imienia jogo do fatszn! 12. Praostrzegaj dnia Sobotniego, aby$ go Swigeit, jako rokazal ci Wieknisty, Bog twéj! 13, SzeS¢ dni pracuj, i wykonywaj wszelaka robote twojgs 4, Jak pva py Jor, 62, 8 osobifeie, tak 2e Ind kadde stowo sty- szal, por. 84, 10, Gen. 82, 11. Ex. 88, 11. '. Duiesigeiost6w ogtosit Bog wam osobiécie, por. w. 19. pocs musiatom posredniczyé migdzy wami a Bogiem, por. w. 24. Powtérze- nie dekalogn 2 drobuemi zmianami, por. Ex. 20, 2—14. 12, swe 2am. ot Ex. 20, 8. Stowami: jako rozkazat ci* wska~ zuje méwea, Be pierwotnym tekstem, nie zupetnie Seisle tu powt6r20- nym, jest tekst podany praedtém w ksigdze drugiej. _ ans) O35 30 ten Nyy SP TTY) PN “barney © om yy oy) arte fren ay nb wt e TADET NyWS Sete yaw oF5x tose Seger benby Fwip xgpn | x aos a ropbyd DENWA oT DpIO oh? Tym rnp wnaN hy xb iaqha mye uy me? ins 33 Degy a a3 >) sand min mua ayn nips ty wa oe . SpRsiO 7 oitby 5b erie map ov Ne? wy xb spb D pake dean > ayn x N21 OD TIDRWT'ND 18D TnRs ° y Rigg my pe ® > SN PPS ort ° Sof ney Dye Dys7 mn DO i ? "en PR WED By Dine viby op iN 2 Sp! m™ey) syn on ney Pepe 2 nm s z Boom v. a 49, Por. 8, 17, Okreslenie stanowiska, 2 ktdrego Mojtesz w catej Isigize preemawi Roza, 5. 1, Powt6rzenie gléwnych podstaw nauki byto szezeg6l- nie dla mode} generacyi konieczném. «7% por. Gen, 49, 1, 8, Niotylko z nimi, leez {2 nami, por. Gen. 82, 28,38 ____DEUPERONOMIUM V. 14. Ale dzieh siddmy — Sabbat Wiekuistemn ‘Bogu two~ jemu, — nie czy zadnej roboty, ani ty, ami syn twOj, ant forka gwoja, ani sluga tw6j, ani'sluzebnica twoja, ani wl, ani osiel tw6j, ani zadne’ bydlg twoje, ani obey, ktory w bramach twoich, aby wypoczal stuga twoj, i stazebnica twoja, jako i ty. 18. A pamigta), 2e$ niewalnikiem byl w xiemi Mieraim, ‘Wiekuisty, Bog two), atamtad reka przemozng, fietém, a prueto praykazal ei Wiekuisty, \ Bog twoj, obchodzié dzieh Sobotni! 16, Cacij ojea twego, i matke twoje, jako praykazat ei Wiekuisty, Bog twéj, aby sig praedluzyly dni twoje, i aby ei do- brze bylo na ziemi, ktorg Wiekuisty, Bog two}, oddaje tobie! 17. Nie zabijaj; i nie lam mabzenskie} wii i nie kra- dnij; i nie dawaj przeciw Diitaiemu twemu swindectwa fal- saywego! 18. 1 potadaj aony blizniego twojego, ani pragnij domu blidniego twego, pola jego, albo slugi jego, albo slu- Zebnicy jego, wolu albo osla jego, ani niczego, eo do bli- ‘aniego twego nalezy!* 19. Slowa te wyrzekt Wiekuisty do catego zgromadzenia waszego, na gérze, x posrod ‘ognia, obloku i mgly, josom Yonioslym, nieprzerwanym, i spisal je na dwa tablicnch ka- miennych, i odal je mnie; 20. A’ gdyscie uslyszeli glos ten » posréd ciemnosci, em, — praystapiliscie do mnie, wazyscy nych, i starsi wasi, ~~ 21. L rzeklis + ,,0to ukazal nam Wiekuisty, Bog nasz, chwale Swojg, i wielkosé Swoje; a i glos Jego slyszelismy 2 posrod ognia; dnia dzisiejszego widvielismy, ze przemawia Bog do ezlowieka — a on 2ywym ostuje; . 92. A foray, poeds nam umierad? Wszak pozre nas ogiet ten wielki; jezeli dalej uslyszym glos Wiekuistego, Hoga na- sxego, pomrzemy | ‘Albowiem gaviez ktorykolwiek smiertelny, ktoryby slyszal glos Hoga #ywego, przemawiajacego z posrod ognia, jako my, — a 2ywyin pozostal? 24. Praystapze ty, a wyslachaj wszystko, co powié Wie- kuiety, Bog nasz, tobie, abysmy to uslyszeti i spelnili 95. J nslysral Wiekuisty glos stow waszych, gdyse mo- ap’ by gtosem nfomilkngcym, fnni yi mic wige ceejt — Num. 1, 28, albo 1 wigdy sig wie powtarzajacym 24, re Num. 11, 18, pin bp meyp No pbs, ngre nay bap oF Sripm apn TAB TAR Te MAS TEND ay my pb? Twa Wwe TA eps | boy Taye Po ee Tne -by mie) vn Tin Ts Sve TEN “Rg D INR BAAN nipyd PHN nim ws pS IP sb PTH nim ye Tw TAT) TER TR TAMAR APTN by 72 2en RA Te RO) DO taRA No) DMA Ky D392 1d” Nb NW TP MS BND, IDB ame a ma mnnn NS, WWD wR enn srg D> yayab awe do stim pty inant tay) ma Wap Og oTP “9g i Sas np RG ODS “by pbmey mp won bh bip Senay 12 NT Siprrmy Daypws Hh oN nan BYR NAD oy spare Oy paNpM BNE WS NT) eT fofby in piv pa ERA +f pDNpN D>DDwIY pin wise Sine nyse opty Sumnas, a2h Te) AAW, BINT AS DTON 9 " RINID'BOYON NNT ASNT WRT -bo mop tangy ty wey ain OF WRT Tne BID on ooN Sip yaw “yi ow? Tim eae wR AW yw TRIS Sop Pm wep Tie aS, Wap hy $s ot yy aN Diptns bom yawn rambyy aye spose wy a aeaeeunneees pops on ve 18, Motyw przedstawiajqey Sobotg Jako pamiathe stworzenia jest tu pominiety, przewada bowiem w cate) ksigdze idea narodowa.Wwili ze mng, i rzekt Wiekuisty do mnie: ,,Slyszalem glos slow Juda tego, ktore méwili do eiebie, — dubrém to wszystko, co powiedzieli! 26, Oby té2 serce ich pozostato takiém, aby sig obawiali Mnie, i praestrzegali wszystkich przykazan Moich po wszystkie dui, aby dobrze bylo im, i synom ich na wieki! Taize, a powieds im: wrdéeie do namiatéw wasxye ‘Ty zis zostah tu pray Mnie, a powiem ci wszystkie ania i ustawy-i prawa, ktérych ich nouczad be spelniali na ziemi, ktéra oddajg im w_posiada ‘A przeto starajcie’ sig postepowaé tak, jako rozkaz wam Wiekuisty, Dig w: ani na lewo. 30. Cal drogg, ktOrg wskazal wam Wiekuisty, og was postepujeie, abyscie yl i dobree sie wam.wiodlo, i zebySe praedluzyli dni wasce na ziemi, ktéra posigdziecie. ROZDZIAL VI. 1. A ofo praykozania, ustawy i prawa, ktryeh rozkazab Wiekuisty, Bog wase, naueryé was, abyseie je spelniali na ziemi, do ktore) idziecie, by ja posi wy Jig obawial Wiekuistego, Hoga twojeyo, pra strzegajge wszystkich ustaw + przykazan Jego, ktore ei pray- y 1 synowie twoi, i synowie syndw twoich, po wszystkie dni aycia tweyo, —'i aby sig przedluzyly dui two 3. Abys shu 1 staral sig to spelnié, aby dobrze bylo, i #ehysvie sig rozmoozyli bardzo, — juko pra} ekl ci Wiekuisty, Bog ojeow twoich, — na ziemi, oplyw gee] mlekiem i miodem. 4. Sluchaj, Israelu! Wiekuisty, Bog nasz, Wiekuisty — jedyny! 5. A bedziesz milowal Wiekuistego, Boga twojexo, ealém duszq twwoja, i eaky moca two) chaj bedg slowa te, Ktore ci praykazuje dzisiaj, twojdin | 4. Na wzdr dekalogu zaczyua sig i wyjaSnienie Zakonu od prawdy aasuinieze), stanowigce} kardynalng podstawe Judaizmu: istnieje tylko jeden, w istocie swojej jedyuy Bég, kt6ry wszelld politeizm wyllucza. 5, Jemu 2 valedy sig wylqezna i niepodzielua mitosé, ktéra sig ww slutbie Bote} i pelnieniu woli jogo wyrada, wo mobnosé, 2 Krél, 98, 25. 16, Te dwie nauki o jednosei i milosei Boke} imajq byé ua sereu wypisane, Jer. 81,82, alho ti do serea praywiqvane, jalco przedmiot ustavicanych rozpamigtywai, Ps. 1, 2 2.0 PARR D437 a cnx sayy “Sx nfm enh ON Ba BT Boas syicbe spr poy mea WwN Hes DBT has OP by apis mis) BAT oS35 Arm are ee piri) ond Sen yb) mpsrba ophap eT B yop N D2 ASW DAD TN 52 F097 an Ay ny Pox mE Sey WY IPS "Bas TN pos sey Daa WwE ERR Tym my pp nibyy mew tnAEY BN? 2 carbon soNmw pes me ND DAM ODN % IB ywpo som DaNN DEN NT ME eS FOP WW yINR OWS, BASIN 63> a By WR DREW, OND TENT ANN PORN WWE PINS niyo pany wo> oAvtN seed pis 7 impwad may? pe 8 PMD DIN WH Pyiger rpprbe ny pEIp TP Fp ape ws nar PIN 32 pay os a PSrps crim apy nym Seger pew g wer-bon yaad bea phy Am my mbN aim 6 aaa wan slp an 96, Serce ieh, w preeciwstawicnin do wyrazonych ustami posta of. Oby sig wszystko na stowach nie skoiiczylo! wo do oborw, podezas gdy Mojtest dalsze praykazania 24, 14, 33, 'L 18. Stowa wstepn Tustawy, w roadziale 6, 2 ‘. 30" oR por. 4, 40, objagniajgce cel, do ktérexo prey- wymienione, zinierzaja7. 1 wpajaj je dzieciom Awoim, i rozm: wige w domu twoim, i idge droga, i ktad 8. T nawiggess je jako znak oa reke twojg, i niechaj bedq przepaska migdzy oczyma twojemi. 9. 1 napiszesz je na podwojach domu twego, i na bra- mach twoich! 10. A gdy wprowadsi cig Wiekuisty, Dig tw6}, Jo ziemi, ktora zaprzysiqgh ojcom twoim, Abruhamowi, —Iechhakowi, i Jakobowi, 2e jq da tobie, — miasta wielkie i piekne, kto- rych nie budowales; — 11 I domy pelne dobry wszelakich, ktérych nie napelnia~ Jes; — istudnie wyciosane, ktorych nie wyciosales ; winnice i oliwnice, ktérych nie sndziles, — a bydmese pozywal, ina- e sie, abyé nie zapomniat Wiekuistega, ktory cig wywiddl % ziemi Micraim, z domu niewolit 13, Wiekvistego, oga twojego, obawia} sig, i Jemn shné, imig Jego praysiggaj! 14, Nie uganiajeie sie 2a bogami cudzymi, x posrod bostw Iudow, ktdre wokolo was! 18. Gdyz Bogiem yarliwym — Wiekuisty, fig two), w po- Sréd ciebie; aby nie wsplonat gniew Wiekuistego, Hoga two- jego, praeciw tobie, a nie wytepil cig % oblicza ziemi! 18, Nie daswiadexajcie Wiekuiste kescie doswiadezali Go w Massal ale praestracgajeie prayki uo, 1 Swindectw jego, i ustaw Jeyo, ktore ci praykazal. 18. A czy, co prawe i dobre w oczach Wiekuistego, aby ci sig dobrze wiodlo, i abyS poszedl i zdoby! owa ziemig pigkna, ktora zaprzysiggt Wiekuisty ojcom twoim} 19." Aby wyrugowal wexystkich wrogow twoich praed toba, jako wyrzck! Wiekuisty, 20. Gay Zapyta cig syn two] Ww przysilosei, i pow C62 to xa Swindectwa, i ustawy i prawe, ktére prayke vam Wiekuisty, Hog nasi? 21. Odpowiesx wtedy synowi twemu: ,Niewolnikami b ligmy Paraona w Micraim, i wywiddl nas Wiekuisty 2 Mi- eraim reka praemozng; Boge waszego, ja- a Wiekuistero, Boga hniem zasadniceéin, i objawin sig w stuthie Bote) 1 w wyznaniu wiary, por. Jez, 48, 1. Jer. 12, 16 16. Najprz6d doswindeay’, exy Bog w istocie sig nimi opickuje, by nastapole niu sludyé, por, Ex. 17, 7. V7. Naledy preveinniy bez upreednich prob woli Bode} vlegad. 18. Daiejowe ée6dla Judaizmu nie powinny byé mlodziety ier. obee, 4 apna oat Pen yapbp yee yepye be PP vi} saa by nigh pws PapR yRawa TS * SPIER TR Pin Sy onaMs Py PE NewS? * 90) WE PATON PORATED TN De oy 72 nab spp pase BRN? TneN? Sae-by mee Sag rNSTND WE nde yaw DIpTD ABET ND WH Digna] nya APRN? WE “yp ab sewn ya) ADIN MBI NY wh Dp 12 ag DUMB POND FANE WS Aieny ravin jew ayn inky NTA PHL AT nS Foye pf oep cong ry ss pep ND wae ABR TPN TI wp ON 1p rep nip se we yp bye Frew BPS HAS Te TYSON NG TINTS poy PIRwWA Tiny {MBB OND. V7 Sey ww rT rays : pep 37 er fab) aT Sor AID TNSN AIM awe awy BRD WR HBB TagwT ED ini eT wae © pity JP ey IN DBpw EM BpID DA mB pyqyes Pye? WNT OEY, 2 AWN) TOR TBO IN, ee Tas oye’ ve 7.9. i, zawsa0 I wszgdate. WX Por. 3, 38. Ex. 13, 9. 16, 9. Na bramach miast, por. 6, 14. Trae tad pisane ustepy Devt. 6, 49. 1 11, 18-91. na odrawiael n swoich, aby nauke sq weigt sobio uobeenié, por. Bx. 18,9. 1 aaj ten priejeli 1 Mallometanie, umieszeeajqe ezqsto ustepy z Koranu na drawiaeh albo écianael 18, Bojats, wyplywajgea 2 uezucia niemocy i znikomasei wobec majestate i wescechpotegi Bote}, jest niemniej jek miosé praykaza- umieszezajq preoto do- sth39 DEUTERONOMIUM VI. VIL. 22, I ezynil Wickuisty znamiona, i euda wielkie i do- fe nad Micraim, nad Faraonem i nad calym domem jeyo nyeh; . A nas wywiddl ztamtgd, aby zaprowadzié nas, i od- iggl ojeom naszym, . 1 pray! uisty spetniaé wsrystkie te ustawy, — obawiné sie Wiekuistego, Boya naszego, aby nam dobrze'bylo po wszystkie dni, aby nam ayeie xachowas, jako i dzi 25. | beduie to zaslugy nasza, gdy bedziemy. sig starali spelniaé caly ten zakon przed Wiekuistym, Bogiom naszyin, jako przykazal nam, ROZDZIAL VII. cig Wiekuisty, Bog tw6j, do ziemi, iq posiadh, i wyraguje narody liczne przed obliczem twojéin: Chittejezyka, i Girgaszyte , i Emo- rejenyka, i Kanaanejezyka, i Peryzejezyka, i Chywite, i Je- busyte, — siedin narodow wigkszych i silniejszych od ciebie,— 2, A wyda je Wiekuisty, Bog twoj, tobie, 2e poraziss: je: jevaj % niemi praymi zaprowali ani oszezedzaj ich, 3. I nie spowinowacaj dawaj xa syna jego, i ci 4. Gdyzhy odwiddl syua twe rki twojej nie wy- dla syna_ twego? oilemnie, a stuzyliby bo- m1, 2 wsplonalby gniew Wiekuistego na was, by cig ryehlo; 3.1 ke postepnjeie x nimi: ofiarniee ich sary ie, a gaje ich wyrqbi a posqgi ich pokrusz a balwany ich popalcie ogniem. 6. ios ty Ind Swigty Wiekuistemu, Rogu twojemu; ciebie wybral Wiekuisty, hig w6j, abys by! Inde Jego wylyeznym, 20 wszystkich Iudow na powierzehni ziemi; 7. Nie przeto, zebysvie lieaniejsi byli, niz wszystkie Indy, was Wiekuisty, i wybrak was, — wyseie wszak naj- ize wszystkich luddw; jj Wiekuistego ku wam, i dla zachowa- Iaraclicn sie nasladowali. Por. Ex. 28, 82; 84, 1% Lev. 18, 24. Deut, 9, 6. 12, 81; 18, 2 8, Bx, 84, 16, 13 odnost sig do ikaddego « mieszkaficéw Kanaaniehieh, 6. men Bx. 34, 13. 6, Por. Ex. 19, 5. 17, wyan mode lepic): mata ezqstk, droboym wtamkiem ogétu ludéw. 3s inh ng mT mb S sbrann APTA nT OAD wn) Dr 9 mystbany nivyd aw sayy WN ’ sows pS THN Aine P| Sang PHBRIDB TON wD ARTY ; sy hem Dy2P7) oy swyn rzroyeD sme 7TewT O23 piven ooown TEwA oe wwhn ont b npe winp BD IwNE PEA BP EEN poy ib nin pay nin eon: ia ymbN ~bap pbage xb imp T yey ws DveNT F507 Sa DAN? DID TNS 023 AT pw oD fy Sewn Don njTy aANE 3p oy 7B én, yor, 24, 18 25. Chota, a zarazem zastugy i seczgSeiemt Gen. 15, 6. Rozdz. 7. 1. Prawidla zachowania sig pray aiobycin lraju. bes wh, graeaé, z2uwad, ®, Pruepisy te, oduoszqee sig wytaeznie do wymienionych tv ple~ inion, spowodow viatkouig, duikoSeig. ich obyezajéw batwo- ehwaleryeh, pal id. i caaey sig tém obawa, aby ichaL DEUTERONOMIUM VII. nia praysiegi, ktora zapraysigg! ojeom wasxym, wywidd! was Wiekuisty rekq praemodng, i oswobodzil cig x domu niewoli, 2 reki Faraona, kréla Micraim, 5. A tak wieds, 2 Wiekuisty, Hog tw6i, jedynie Hogiem jest, Bogie rzetelnym, ktory zachowuje preymierze i laske ilujgev Go i preestraegajqeym preykazan Jogo, -- do ty- neyo pokolenia 5 10. A odplaca nienawidzgeym (io — kaédemu w obliczu jego, aby go nagubié; nie omiescka nienawidzgcema tio, w obliezn jego odplacl mu. 11. 1 tak preestraegaj zakonu, i ustaw, i praw, ktore praykazujg ci dzisiaj, abys je spelnial. 12. I stanie sig, 24 to, 2e stuchaé bedziecie praw tych strveyge i spelniaige je, — 20 ci wtedy dochowa Wiekuisty, Bog tw0j, praymierza i laski, ktore zaprzysigg! ojeom twoim; 13 1 umiluje cig, i poblogoslawi, i rozmnozy ci, i po- Dlogoslawi owoe 2ywota twojego, i owo twojej, zboze twoje i moszen twoj, i oliwe twoje, plod rogackny twojejs i praychowek traéd twoich, na ziemi, kt6rg zapraysigg oj- com twoim oddaé tobie, | 14. Blogosiawionym bedziesz nad wszystkie Indy; nie Ihedzie u ciebie nieplodnego, ani nieplodnej, — nawet’ mig Quy bydlem twojén 15. Loddali: W: skuisty od ciebie wszelkq niemoe, i wsxel- ie choroby Mieraimu dotkliwe, ktére znasa; nie dopusei ieh na cig, lee sprowa it twoieh ; 16. I pochtoniess wszystkie te ludy, ktore Wiekuisty, Rog twij, podu tobie; nie uzili sig nad niemi oko twoje, ‘abys nig sluzyl bogom’ ich: bo byloby to zusadzkq dla ciebi 17. Gdybys powiedziad w sereutwojém: pliczniejsxe sq narody te odemnie, I 18. Nie obawiaj si Wiekuisty, Big twoj, Faraonowi, 19. Na owe doswind pomnij nit to, €0 uezynit icalemu Mieraim ; wielkie, ktore widzialy ovzy twoje, ina znamiona i enda, i reke przemozng, i ramig po- Anitsione, ktoremi cig wywiddl Wiekuisty, Hog twoj; — tak to uczyni Wiekuisty, Bog twoj, wsaystkim ludom, ‘ktorych sig obawiasz; 18, By. 93, 897, ww Ex. 19, 12 mney ad wy bys ablitym, dogatym, mlody pruychowek tra6d, ztqd PAVE znana bogini ploduosei 1 mP4 drugic miano tej fenickie) bogini, por. 28, 4. Gen. 14, 6, 15, Hgipt byt siedtiskiem r6dnyel chorél naskérnyel i zavndli- wych, por. 28, 27. Ex, 18, 26. 16, Hx. 2, 88; 84, 12, a ETE 40 % i im oe ‘orb Rw em mS it a " 1 FOND ipise So 54 yak) enn ry sb pT aby yey) oben 0 ony ATH ribcobee mp “nxt ayn TN) TNS ‘Yopiey>. oft spy “pak Wwe DBEY 2 HDD DAY) nbyn t Dpewien my poown = >py Uipyy a ony) PNB Hk % we rim Say) Ons OPE Few WP MI HpPAND ysv) WS OTe FIP) TN BW pee pee YEWTTWN MENT OY, Ne MARY pew nroon mn Ty nny PASR? on bey eos ayn vb! SARIS F MPR, “pe Rs Sper No Ay) wa DI esa Ineo aby mae Serns AboN) Hype bee Dann a SOYA NY oroy, PV DInn’N? 5 mF “hx aaah Soxn a oD NAT ep me obey ” 8D toy abyn onan Danie aaoN a Aey: sw NS SIH 131 OO syn spmyne rae re? 19 pe nha ¥ pis b9 ——— ‘pve ® 10, yap x 28 Aycia tak 20,10. sam joszeze widel 1 exuje, yor. son eit Mahal Ua Be seer ab eratego pokulonls, kt6- Woeo'w owyell cesach jesutze dokye Diplo uiotua dest to WFPad, SYieus "3 sbwienduajgee 2e nie zie tu o niowinnyeh po- Lome, lve akan raerika Steg, ot Dest, see afieat M4, 5. der. 8 20. BueSuerszeni té2 nassde Wiekuisty, Bog twoj, na nie, at wyging porostali i ukryei przed obliezem tw 21. Nie Iekaj sig ich; gdys Wiekuisty, Nog twdj, wposrod eiebie, Rog wielki i yrozny! 22. 1 wyrognje Wieknisty, 6g tw6j, narody te przed toby powoli; nie wytepisz ich sxybko, by nie namnozyly sig przeeiw tobie zvierzgta dzikie. 23. 1 wyda je Wiekuisty, Rog twoj, tobie, i preerazi je przerazeniem wielkiém, a% wytepione hed. 24. 1 wyda krolow @ twoje, i zgladzisz imig ich x pod nieba; nie ostoi sig nikt przed tobq, poki nie wyte- pis ich, 25. Posagi bostw ich popalisz oyniem; aie pozqdaj sre- bra i ota na nich, by je zabieraé sobie: abys sig nie usi- lil w niém ; poniewar ohyda to dla Wiekuistego, Hoya twojego; 26. A nie wnos ohyily w dom twaj, abys nie ulegh za- klgciu, jak ono: braydzié sig tém beduiesz, a pogurdzad niém bo zaklete to! ROZOZIA Vill 1. Wszystkie praykazania, ktére nakaznjg wam daisiaj, starajoie sig spelning, abyscio zyli, i rozmnozyli sig, i wesght i adobyliziomia,ktory zaprayaig! Wiekuisty ojcom waszyans 2A pamietaj na cal droge, cig prowadzil Wie- knisty, Bog two, oto juz ceterd Yat, po pustyni, aby cig ukorzyd, aby’ ciq doswindeayé i pozuad, co w sere two- Jém, ~ cay Leiiess prueslazegal praykazah Jego, ezy tie nis? 8, Prueto upokarzal cig, i morzyl cig glodem, i karmil cig manny, ktirejs nie znal ani znali ojcowie twoi, — aby ci pokazaé, ig nio samym chlebom zyje exlowiek, ule i prece kaide wyrveczenie ust Wiekuistego, 2yé mote celowiel 4, Odzied twoja nie zwioteznla na tobie, a noga twoja nie nabrziniala — oto juz eaterdzieset lat. 5. I tak poznaj w sereu swojém, Zo jako nauoza czlo~ wiok syna swego, tak Wiekuisty, Bog twoj, naucza ciebie! 2 Nedea, tora im na pustyni towarzyszyke, byta Srodkien wy- chowawezym, aby ich krugbrno86 i dumg amag, i prawdziwe spo sobienie ich wyprdbowaé, por. Gen. 22, 12. Ex, 20, 96, i neslauie manny uobeenialy im zaletuosé ich od ig miauowicie, 2¢ Jego tylku stown ezyli potedze twéreze), zdolne) w potrzebie nieznane éréilta wytywienia otworzyé, katdn istota byt swoj zawdzigeza. 4, Nie brakowalo wam materyatu a ollzied i sandaty, por. 29,4 pra wadymaé sie, puelnigé 5. Niechaj pozanie, 2e cierpienia mialy tylko dobro twe na celu, stanie sig glgbokiém praekonaniem twojén, por. 7225 oy 15, 9. bys 7 ‘oop t ody al Lppe mise Don NT APE TayiN ws “K we es TS I ear qb ren pay nS 1B 7 Ww ra ming oT) P3 rong payen Por. Lev. 27, 29, i zastosowanie Joz. 7. Ear) ry by nie Sen taint Soin xd Dye We nin apn 8 SATAN TTS O robe ny D7 Opi EWA TY Pes wh oe aan Aes Tann-N> Wye pew omos oy mint nayin 1p 1 PPA 72 BNP? NT) 28 Bo PNND DTD wEYNA | BpD) sypUN, a LT nim ane py 7K nyt ae ame bon Fen Fi TNS PVT, Ra ee ware am) Toye 292 TBAT Oy op name v2 ) nya Ex. 98, 28. . Pouiewad nie wlotasz cate) zien odraan zal i uprawiné, 1 29, 80, Jou, 10, 29; 11, 195 19, 7 do am ap, .M, 29; 8, 2:DEUTERONOMIUM VIIT. tedy praykazai Wieknistego, Boga two- Jego, aby chodzit drogami Jogo, i obawint sie Go; 7. Albowiem Wiekuisty, Bg tw0j, prowadzi cig do ziemi pigknej, do ziemi, gdzie potoki wd, Zrédla i tonie wyply- _¥ajq po dotinach’ i gbrach: 8, Do siemi pszenicy, i jecuminia, i winogradu, i fig, (i granatowych drzew; do zioini oliwnikéw i miodu ; "9, Do ziemi, w ktéroj bez skapionia badziesz pozywal chléb, i gdzio na nicaim abywas ci_nie bedzie; do ziemi, Ktérej kamionie zelazem, a 2 ktérej gér wydobywaé be- daiesz mieilé; 10. I badeiewz jadl i nasycion sig; i bedziess btogoslawit Wiokuistego, Boga twojego, 28 ziemig pigkna, ktérq dat tobi, 11. Strzeé sig, abys nie zapomniat Wiekuistego, Boga twego, aby$ nie zaniedbal praykazai, i praw, i ustaw Jego, Kdéro ci dzisiaj nakazujg! 12, By gdy jess bedziosz do syta, i domy pickne po- Dudujesz, a zamieszkasz w nich, — 18. A rogaciany i trzbd ci sig namnoty, srebra td ci sig namnozy, i wszystko co twoje sig rozmnozy, 1L Nie wyniosto sig serco twoje, aby zapomnial Wie- Inistego, Boga twojego, ktory cig wywiddt 2 ziemi Micraim, z domu'niewoli, — 16. Ktéry cig preoprowadzit praca tq pustynig wielke i strasena, gdzie zmije, wa%e jadowito, i niedéwiadki, i su- sea beawodna, a wytocayl ci wodg zé skaly krzemienne); 16, Kiéry karmit cig ne pustyni manna, kiérej nio znali ojcowie twol, — aby cig ukorayé i dowiadexyé, aby ci do- bree uczynid w praysilosci twojej 17. Aby$ nie rzekt w sorcu. swojém: sila moja i moc reki mojo} adobyla mi te dobra; 18. Leez pamigtaj na Wiekuisiego, Boga twojego, — iz Ou to jest, kidry ct utyoun sity ku nabywaniu doby,'— aby stwierdzié prayinierze Swoje, ktdre zaprzysigg? ojeom twoint, jako dzis widziss, 19. I bedzie, gdy zapomnisz. Wiekuistego, Boga twojego, ‘8 pojdziesz za bogami cudzymi, i beduiesz im sluzyl i ko- ray! sig im, — to ostraegam was dzisiaj, 2e zgingé zginiecie! 20. Jako narody, ktére Wiekuisty gubi przod wami, tale aginiecie i wy 2a 10, 20 nie postuchacie glosu Wiekuistego Boga waszego. i zlota 9, muspe3 ol 420 vaopatrywaé — ziqd obawiaé sie, aby sig zapas nie wyezerpnal, skqpié. Kt6rej kamienie zawieraja 2elazo. 15, sp” Num. 21, 6, 18, Jako duis, po zdobyein aajordaiiskiej ziemi, wideise, __fispy emis mows ye PLN TH AR nto MET B27 S mBAM AY Ov MND PIS, ARID PINT IN nya, Type AA I 7D) TYPES? PAYSON. NO WR PIR WTR SW NTP IN ® Gina TURN WR PNB D2 ENN NY OND AB spy ROIS) AySy) AYER. inwT yma TTR WO] WR Mw PINT ON TT snoso pay cincny nwATTE % TED PIN TN TPM ERD ayn Man Drsb OAD api 55) ab-nBT SAN Toby Ain res FER! PA TT nat ans orp 8) BAND BD PSN? V3 poom) TYNAN Te snoya ab AyawT, BATEY) BBN BNR ‘TaND aim WR Oy: PTAA Qh > DiNT » bing pyown a> apy pTRNR |p BPR . sO — pa rep vet cig dobrobyt ato a, boudrots, prowadit. W per Rien byla Palestyna obfcie nawoduiong, a2 EsiPten oe oproce tyehsiedmi Migcilsiggwigdaie ule veya Sahoo wysptat 20000 Kor pseniay doryra, ReUL 8, 28 Fea we ntan obftovaty szczegdlnie)okolice Hebroua, Gen. $8, 12DEUTERONOMIUM IX. ROZDZIAL IX. 1, Sluchaj Israelu! ty przeprawise sig dzis za Jarden, by péjéé zawladngé narodami wigkseeini i silniejszemi od ciebie, miastami wielkiemi i warownemi az pod niebo; 2,'Ludem wielkim i rostym, synami Enakitow, ik masz, i 0 ktoryches styszat:” ,Kto ostoi sig praed ‘synami Enaka!* 3. Wiedzte teraz, i Wickuisty, Bog twoj, Sam, idzie praed toby, jako ogion trawigey; On je wytepi, i On je z0- guie prued loba, ze jo wypadeisz, a agladzisz. seybko, jako ci preyreekt Wiekuisty. 4. Nie méw wszakze w sereu swém, gy je wyruguje Wiekuisty, Bég tw6j, praod obliezem twojein, — powiada- jge: dla zaslugi moje} przywiddl mnie Wiekuisty, abym Rosia tg aiemigg — a dla niagodsiwotel, tyel, narodéw Wiekuisty wypgdza je praed obliczem twojém; — 6. Nie dla zaslugi twojej, ani dla prawosei serca. twego wehodzisz, by posiqéé ich ziomig, — locz dla niegodsiwosei Wg tw6j, wypeilza je przod obli by stwierdzil slowo, kiore zapraysiqgt Wie~ kuisty ojeom'twoim, Abrahamowi, Iehakowi, i Jakbbowi! 6. Wiedaze teily, ze nie dla zaslugi twojej, Wiekuisty, Bog tw6j, oddaje oi te ziomig pighua, aby’ ja posiadl, — bos ty Ind twardego Karku! 7. Pamigtaj, a nie zapominaj, jakos jazyl Wiekuistego, Boga twojezo, na pustyni; of onego duia, ktoregos wyszed z ziemi Micraim, a do prayjécia waszego na to miejsce, przckorni byliscio Wiekuistemn ! 8. I pray Chorobie jaurzyliscio Wiekuistego, i rozgniewat sig Wickuisty na was, tak, Ze chcial was wytepic. 9, Gdyin wstapil na gore, by waigt tabilico kamienne, tablice praymierza, ktdve zawaxl Wiekuisty 2 wami, i pre bylem na gérze caterdaiesei dni, i ezterdziesci nocy, chleba nie jullem, ani wody nie pilem; iv, Dal’ mi wtedy Wiekuisty dwie tablice kamienne, opisane palcem Bozym: a na nich wszystkie stowa, ktore wyrzekt’ Wiekuisty do was na gérze 2 poiréd ognia, w dzieh zgromadzonia; LL, T stalo ig po uplywio caterdziestu dni, i caterdzie- stu nocy, Ze dal mi Wiekuisty dwie tablice kamionne, ta- lice preymierza ; czem twojém, 9. Bx. 24, 12; 81, 185 82, 165 84, 28, Wa dana. Ex. 24,18 10. W dies zgromadzenia, u stép Horebu 10, 4; 18, 16. janka 0 poseie nie po- 2 apy om au 3 non Sob paenccny Bio way nny ewe yew impyia naga nda ony ye py O74 Ba TAS AYT MAS WE DPI ya oT Wyo? nit §p pin RYT: 39, BURY SATB AMR * mopes a SSR wy pie Bb NT TN ABT WED hp SATAN DAW TIN TE OVID NNT spay Aimy oom ypabe TeNrros 52 Tn peng mim uses inpTee “ian Hebe 1 one sip mie APN NIT Ayers nNeT PINT PS mage Twi anpASS NP wD TENT BNET | NYWIS “2 CES SPRND Fin. yaw] WY ATT AN DPA payee nim Fnpaws NOS Ay) spy pon’ omSN? XD AAW ANT ADIT PORT NR 7? oT PEXPITWN MN MEVATON St PAN FLY TERY? PIs Aw OFT TS “py ENN BRD MNT Dips NS iP-ny ARYA IAD 1 iS PRwTD yas Vip SpA} ODE AT NAT BT nD ponnw 8 ony HIDE ND ony 1 DVT) oP yaya mane avant nino Gerry Ge ai ay Day, Hin wy ohoabop oon oy Df DYES pe ] DERN AND wens 2 Roza. 8, Por 8. Ex. 8 11. Duis, terme, whet a 9; 88, 8; 84, 9.49 DEUTERONOMIUM 1 12, I rzekl Wiekuisty do mnie: powstai, znijdé atgd cotmpredzej, bo skazil 3g lad twéj, ktdry’ wywiddl 2 craim; zboozyli rychto 2 drogi, ktérqn wskezat im: zrobili sobie litego balwana! 18. I obwiadczyt mi Wiokuisty, i rzekt: ,Wideg Ja ton Jd, oto Iud to twardego karku 5 14. Odstap odemnie, a wytapig ich, i zgladzq x pod nicba; a uczynig 2 cisbie nardd modniejszy sty od niego!* 16. I zwrécitem sig, i zstapitem x gory, — gora za$ plo- neta ogniom, — a dwie tablice praymiorza na obu rekach moich; 16. I spojreatom, a olo — sgrzenzyliscie Wiekuistesn, Bogu waszemu; uczy "> sobie eielea litezo, zboozyligcio rychto 2 drogi, ktérq x." zat wam Wiekuisty | . Pochwyciwszy tody owe dwie tablice, rzucitern je 2 obn mak motch, # Torbilam je praed oczyma’ waszemi! 18 I upadiem przed obliczein Wiekuistego, jak preed- tém, — cztorduiedci dni i czterdzieéci nocy, chlebs nie ja- diem, i wody nie pilem, — dla wszystkich greech6w wa- azych, ktdremiscie zgrceseylt, czyniqe to w cczach Wie- iccitego, jatriae Gor 19. Gdyz obawiatem sig gniewu i zapalezywobei, ktremi rozgniowal siq by! Wicknisty na was, chege wytqpié was,— i wystuchat mnie Wiekuisty i tym razem; 20..Na Alirona té% rozgniewat siq Wickuisty bardzo, chege go zagubié; i modlitem sig. té 2a Abronem onegoz ceasu. 21. L graosene dziefo wasze, ktdrescis uczynili, — cielca togo wziglem, i spalitem go ogniem, i rozbitem go, kruszac obras, ai sig wat mialkin jak proch, i wrancllom proch Jego w_potok splywajgoy 2 gory; 22. I w Thabera, iw Massa, i w Kibvoth-Hataawa, roz- dvatnialigcie Wieknistego, jh, gay maya was Wiskuisty, = Kadess Barnet ‘a-zlobadicie ziemig, ktdra oddajg was,*— sprzeciwiligcie sig rswniez slowu Wiekuistego, Boga waszego, inie ufaligcie Mu, anigcie stuchali glosu Jego ; 24. Praokorni ‘byliscie Wiekuistemu od dnia, ktrego was poznalem 17, Na anak, 2 praymierze ‘stamane, 18. 40 dui wymienione 10, 10, podlug Ex, 84, 98 20, Kix, 82, 41 21, Grzeszne dzieto, albo przedmiot grzechu por. ew noe Am.8, 14 92, Méwea wraca lo w. 7 Ex. 17, 7. Num. 11, 4—34 4 vy apy O27 _ 4s sa mp, “Se rin teh Laan “ning 7 a + spd x Ti TaN at NYT at yomwin eH pigeons ms 2 TAN) PPR) 13999 25) payed Fnix t mY oy maa rind “bys WIND 2 IT ni Ben " 5 18 py be Do A bey int 8) 7 3a ya rive phen awN ton OT 4D 5 M Ww . oe Wy! DB a1 firm ink Sx, BNR 1 ANN FN rp Soyrcny onanoN pine phy LEY? | prow 7.28 nyse pen ‘ae Hdwig. AERTS ONT DpEPD & eo Spy pps et by ‘Sax UB soy Brags Ny obs Ayn pony om ony ary BEN ETE bpp payay 4 Teen rivp fo ¥. owns yep v. 2, 7. 89, 10, Mojdesz wspomina tu pobietnie 0 swe) bexintere- sownosei 15, Bx, 82, 18. 19,2%, 1 tak preolotalem prevd -obliczom Wickuistego owe catordziosei dni, i czterdziesci noey, praox ktre precleza- tom, — gdy2 wyraekt Wiekuisty, zo wytapi was; 26. T modlilam sig do Wieknistego, i rzcklem: Panie, Wiekuisty! Nie gub Indu Twago, i udziata Twego, ktdrys wyzwolil wielkodcia ‘woja, ktéry$ wywidd! 2 Micraim rqkq, potgéna, 27, Wapomnij na elugi Twoje, Abrahama, Tc'haka, i Ja- koba! nio 2wata) na updr Indu tego, na niegodziwosd jogo, i ne gressmnosé Jego! 98. Aby nie Teekli mieszkaticy ziemi, 2 ktérej_wywio- »Praeto, iz nie mégt Wiokuisty wprowadeié ich , Ktérq im przyraokd, i dla nienawigei ku nim, wy- widdl ich, aby ich zagubié aa pustynilé 290. ont wazake lad Twej. it udzial Two), ktdrys wy- widd! w mocy Twojoj wielkio}, i ramioniom Twojém pod- niesiondm!* ROZOZIAL xX. 1, W owym to ezasio rzokt Wickuisty do mnie: ,Wy- ciosaj sobie wie tablice kamienne, podolme do piorwszych, i watap do Mie nagorg, i sporzadé sobio skrzynig drewnigg ; 2A napiszq ua tablicach tych slowa, ktére znajdowaly sig na tablicach pierwszych, ktbre$ rozbit, a. wlotysa je do skrayni! 3, Sporzqdzitem tody skruynig x drzewa akscyowogo, i wyciosalom dwie tablice kamienno, padobne do. pierw- saych, i wetgpilem na gérg, a dwie tablice w glu mnoim: 4.'I napisat On na tablicach, na podobiestwo pisma po- praodniego, owe dziesigd slow, ktdre wyrzek? Wiekuisty do was na gorze zposréd ognia, w dai sgromadzonia, i dal jo Wiekuisty mnie. 6. I awrdcitom sig, i zstapitem 2 géry, i zlotylem ta- blice owe do skrzyni, ktéry sporzadzitem, i zostaly tam, jako mi rozkazat Wiekuist 6, Synowio zai Ierusia wyruszyli wtedy zo studzion Bue- Jnakan ku Mosera; tom umart Abron, i tam pochowany 20- stal, i piastowal kaplaiistwo syn jogo, Elazar, miasto niego. 1. Ztamtgd wyruizyli do Gudgod, a 2 Gudgod do Jot- bathe, do ziomi obfitujgeay w potoki wd... zarzqizone, x. 25, 10. leet rozkazu jesacze nie spetniono. Ex. 84, 4. Sporeqdaitem an posrednictwem Becalela 6. Objaénienic 0 miejseu, whtérém Smieré Ahrona nastapita, por. Num, 88, 86. 2y3 py ONT __ 60 “hR) oi YSN my Tim yp Sean), TORTI 26 Tam PN"? bean way rose PPS by sien DON om agowbye Shen) 1o2ne pry DATE A 3a NB WR HN TL a 3 roy pas onal 8 paws oy inp Ta age inscr Satie Seyntt ayn ypr ox ype as neste n 99 b pRyiT Dik spagees ony TST TWN PINTTOR gnpp ‘agin WR snbnt ea car) B Sony Y met ny pepingg nhbry 27 ws 5 Dy ORY, ing wyNy NR Aw ASW WR 2A Ta SYR) DOWN Dupe nn 38 Spa ni iB SAP vx sine 13 D2” ie “hy ree poy . spnyy, We ND DAT AR mpi 2 ye PaNRB YD Saye yas an § pn 22 sys yaa) bY aA IN ne? one pos ange. 7 Daley cag w: 1. Wastgpne sows sq poutraenem pola Bx. 08, toe rp lenkatey por Gene 8 15 4s 35 aaa cate giy zs wanisg moi 28. odpoiads wo ee te fens sat 10H. 8h 28, Praygotonane sheer byto68 DEUTERONOMIUM X. 8, Wéwezas to oldzielil Wiekuisty pokolenie Lowi, aby nosilo arke prymiorza Wiekuistego, aby stawalo przed obli- czem Wiekuistego, do ustugi Jemu, i aby blogoslawito w imioniu Jogo a2 po dais dvien. 9. Praeto nie dostato sig Lowiemu czeéci ani udziaty pray braciach jego: Wiekuisty, -- On udziatem jego, jako mu powiedzial Wiokuisty, Bog’ two . 10. T tak rostawalem na gérze, jako za dni poprzednich, caterdziesei dni i ezterdziesei nocy; i wystuchat mnie Wie- inisty #'ma ton raz: uie cheiat Wiekulsty zagubié 11. T reekt Wiokuisty do mnie: ,Wetan, wyrusz w droge przed ludem tym, — nivchaj pojdg, a udobgdg ziemie, kti- ram zaprzysiggl ojeom ich, oddaé im. 12. A toraz, Israolu, czogoz Wiokuisty, Bég twj, 2qda od cisbie? Wozak tylko, abys obawial’ sig Wickuistogo, Boga twojego, abyé postepowal po wsxystkich drogach Jego, aby$ Go milowal, i sluzyt Wiekuistemu, Bogu twojemn, ca- Jém sorcem twojém, i caly dusza, twojq! 18, AbyS praestraegal prykazai Wiekuistego, i ustaw Jogo, kiére praykazujg ci dzisiaj dla dobra. twojego! 14. Oto, Wiekuistego. Boga twego, sq niebiosa i niebiosa niebios, ziemia, i wszystko, co na nigj; 15. Wezakée tylko ojeéw twoich upodobat Sobie Wie kuisty, Ze umilowal ich, i wybral was, potomstwo ich po nich, ze wszystkich ludéw, jako to dais wideisa; 16. T tak obriezajcie skorape seven waszego, a karku wascego nie zatwardzajcie wiece), — 1. Albowiom Wiekuisty, Bog wasz, jost to Bog bogdw, i Pan pandw, Bég wielli, potetny, i wspanialy, kéry nie zwata ua osoby, ani bierze datku; 18. Ktbry wymierza sprawiodliwoSé sierocie i wdowie, a miluje cudzoziemea, dajqo mu chléb i odzie#; 14. Uczueia te bojaéni i milosei plyngé powinny jut 2 tego je- dnego wagledu, 2 Pan Swiata catego, ktdry sam sobie wystareza i ni- cayjej sluaby nic potrzebuje, jednak w nieograniczonej mitogei Swojej ojrdw tego Iudu sobie upodobat, i potomkéw ich od wseystkich innyeh narodéw wyrétnil. nova ‘Be niebiosa w niezgtgbionyeh swych wyso- osciaeh. 16, Usuiicie znieczulenie serea i kengbrnosé ducha, kt6re czynig, was niewradlivymi na prayjgcie prawdy. Por. Ley. 26, 41.i Deut. 9, 6, 17, Jedynie prawiziwy i sprawiedliny Bog, ktoryby i was skar- ci, gdybyScfe niepostuszeistwo Mu okazali 16. Nie ogranicza On milosci Swojej do was jedynie, lece ogarnia nin, wszysthicl luda py ona 52 ny ny) Noo paens App bvas siz Ape s sayin gnats mw nin deb Siye rime y nbn ETRY Y Die wre? fot say es) opr mim wat wee inp 8] ya) of DOYS DWNT Bo 372 TY sir aaa8d NST nya os “Serie yay n72 yo yooh qo ON Aim ce apn ag PTT wa) RSD BY : so? nn? spy 1p payee spay min, ng, age py oP shy nino FEY? Tyron Tayh1 i 2 ASL TT nYeeTAN WH 12 vowh expr pte men pL tay tees Dal pass boty DSa DAS OYA gn ORIN ywn x) poem oss2) ny ns BAD HTT gy BTL TART PT NT OPN TTR oe TBLND) DD SBR? WH RTL Sean ben ® nnd 73 an in Ay il ud stutbg ciclea sig skaai 8. Wowezas, & |. w éhwili gdy ealy lud stutba ‘ oddziolit Bog wierne sobie pokolenie Lew, aby wyliczone tu funkele petnito, co téb ab po dzis dzies, ezyli od B0ciu lat wykonywa, por. Ex. 82, 26. 9, Por, 18, 2. Num. 18, 20. Joz, 18, 88, 10, Zakofiezenie powtdrzonego tu opowiadania o odstepstwi skawieniy Iudu, por. 9, 18-25, 11, ype Num. 10, 2. 12, W aamian 2a doznang tase, wymaganém jest od Tudy pele nienie tego wszystkiego, co jud popraednio 6, 6. 19; 8, 6 wyszezeg6l- Hniouém zostalo — a to dla wlasnego jogo szcagScia. tas19, Mityjciez tedy i wy cndzoziemea; boseie eudzoziem- cami byli w ziemi Micraim; 20. Wiekuistego, Boga twojego, sig obawiaj, Jemu be- Aziosz slutyt, i do Niego Ignql, i'w imig Jogo praysiggal. 21. On chwala twoja, i On Bogiem twoim, ktéry spel- nil na tobie owe wielkie i wspaniale rzeczy, ktére widzialy ocay twoje| - 22, W siedmdziesigt dusz,zstapili ojeowie twoi do Mi- craim, @ teraz uczynil cig Wiekuisty, Bog twéj, jako gwia- zdy nieba mndstwom ! ROZOZIAE XI. 1, I tak miluj Wickuistego, Boga twojego, i praestrze- gaj urzadzohi Jogo, i ustaw, i praw, i praykazah Jogo, po wexysthie dni; 2, A poznajeie dzisiaj,—gdy2 nio praemawiam do synow ktéray nie poznali, i nie widzieli, — karconie jogo, Boga waszego, wielkosé Jogo, rake Jogo przo- moing, i ramig Jogo podniesione, 3. znamiona Jogo, ktore spelnit wposrsd Micraim nad Faraonom i caty ziemia jogo ; 4. Tco uczynif wojskn Micrejskiemu, koniom, i wozom ego, na ktéro rozlat wody morza Sitowego, gay écigali was, i zagubil je Wiekuisty, at po dzieh dzisiejszy ; 6. 1 co nezynil dla was na pustyni, pokiseie nie dosali do miejsea tego; 6. Ico uczynil Dathanowi i Abiramowi, syuom Eh syna Reubena, gdy rozwarla ziemia paszeze’ sw, i pochl nafa ich, i namioty ich i wszelka istote, Kkt6ra'w ich sla- dach, wposrdd calego Israela ; 7. Wazak ocxy wasze widziely wszystkie dziela Wick steyo, wielkie, ktorych dokonal. jeie tedy praykazuje daisiaj, — abys byli ziemig, do ktorej ida anh, ktore wam poszi, i ado- uczynit, mae wyrata og6t obowigzujacych wobec Boga powinuose Gen. 26, 6, 42, Objektem stowa: poznajeio, cayli rozwadete, jest 712 —- W ada niu 208 nawiasoném domyélném jest stowo: przcinawiam. 4. Tak, 46 j nastepne pokolenie nic im dotgd cxynié nie wstanie, Aenean 6. Nun, 16, $2, Imig osobistego swego wroga Koracha praemileza Mojtest, aby wizelkivgo pozoru inéeivosel unilengs. abana Ex. 11, Bp Gen. 7, 4. * npup 18M NTT rage op : pow i vgun ns kA ABP WE PHN wT SAPPY NT WA Ta er YOUN 20 In a tyswA iw a on) FESTA TAR wy MN NN TTY, WAL VRS say mp Sppiae Apo aw vppm imawe mew TTR Tn ns soicp Geo Bays toayrbe rpiyns ryewor? “t red AWN TND WWE OPIETS n peony Srarhy DTS veystnay nhs pose bony Rey wig, pinerce$) ome ae + piperby fore pens eT wy pI rp? Sys. EET ONT Tp Tin pas DIN BPTI ray OSNa"Wy EWS OB TRY * Syrdy Us OPIN AT? MY iN) DY PAM PEAS PNY poy AWN BypTo nN) Wynd ny nny DITP ) ny dnnawi # nip pers spay DAT yo TPN nyted oye Fina Tey, "WE DOIN NN) OPE: 2 ON apy WR pop> pint RD PUN TWN Tee! 3: 3 SIS ORLY “pia ppv, 2% 1), Postgpujae avogam Jogo powinen tb i Tina kau eto- wiokowluttesprawiavode,20oce mide Swinezy$ (10,8 So. ft Bob exynem,weracim | npunaniom stir da por. 6, 18 Be Tetabayar caem,"wozecimocy ‘Date jest i obechy Tarel, wy eBoy na take Tcany nar6d yrs. Gen. 49,27. BS Youd 1. 1 Obowinaee nosh kw Boga uzasadony, wspom liem tego wsaysthiego, co od chwili ‘wyswobodzenin 2 Egiptu dlai67 DEUTERONOMIUM 9. I zebyscie alugo Zyli na ziemi, o ktOre) rapreysit Wiekuisty ojcom waszym, it jq odda'im, i. potomstwu i riemig, oplywajaca mlekiem i miodem; 10. Gidy2 ziemia, do ktorej idziesz, ‘aby jg 2dobyé, — nie Jest jako ziemia Micraim, z ktorejscie wyszli, gdzie posinw- szy nasienie swoje, polewales je przy pomocy n6g twoich, Jako ogrod waraywny ; ‘emia, do ktorej idziecie, aby ja zdobyé, — i dolin; od deszeza nieha napawa sig wodq; mia, ktirg Wiekuisty, Bog twoj, sig opiekuje; benustannie oczy Wiekuistego, Boga twojego, na nie}, — od poezgtku roku, i a% po koniec roku. 15, I stanie sig, gdy stuchaé bedziecie praykazah moich, ktore praykazujg wam dzisiaj, abyscie milowali Wiekuistego, Boga waszego, i sluzyli mu calem sercem waszém, i cal duseq waszq, — 14. Dam'wtedy deszex zie weresny i poany; i bedziesz twoje, i oliwg twoje; 15, Dam téz trawe na polu twojém dla bydla twego; i bedziess jadi, a nasycise sig 16. Striezcie sig, aby sig nie dalo uwiest seree waszo, je nie odstapili, i stuéyli bogom innym, i korzyli sig im ; 11. Inaceej wsplonie_gniew Wiekuistego na was, -knieOn_niebo, i nie bedvie deszezu, ziemia téz nie wyda plona swego; a zginiecie rychlo x ziemi pigknej. ktéra Wie- kuisty oddaje wam! 18, I tak przyjmeie te slowa moje do serea waszego, i do duszy wasze); i nawigacie je jako znak na reke wa- sze, i niechaj beda przepaska migdzy oczyma waszel 19. A nauczajeie ich synow waszych, mowige o ‘nich, gdy sigdziesz w domu twoim, i gdy pojdziesz droga, i gdy poloays sig, i gdy wstaniesz; 20. T napiszesz je na podwojach domu twogo, i na bra- mach twoich: 21, Aby umnogyly sig dni wasze, i dni synow waszych na ziemi, kt6rq zaprzysiag! Wiekuisty ojcom waszym, — daé im, ile dni niebo nad ziemig. wasze] w czasie swoim, al zboze twoje, i wino aby: 12. Oko Boke cena bezustannie nad ta riemiq, aby joj wseystko dad albo odbieraé stosownie do waslugi mieselaiiedw, 11. Deszez wezesny po Nowym roku od ofiea Pafdziernika do ofica Gruduia, deszez péény przed dnivami w Kwietniu, por. Lev. 26, 8 18, Por. 6 5-9 21, Bex koriea, por. 1j. M4, 12, Ps. 89, 80. apy O37 _56 Swix nbperdy dep oa pss tame Tay) 9 nat PN aya and mnt pangxy mim yaw? bugw-n3 TRS TW Fal Dp way a9 0 Buia OPN) TWN NIT bisa yoke x rs tpt pra 4 woneA mpm swens yy ray one Dn zak oessh “$33 Saoyha ‘SaoN u PON) ‘winds mah Daye rors Dwy AN AN) 6 nin ANT =m nisaene fan Nb nds we MTN) & ins Tim WR napa psa Sy mm) DATIN) ‘by nbs MDT nN Bray) 1D? 18 iBgTy pa nbpind yn not-by hixbonks oF “Ds OK DF ninmg by DASND by noes bh Baan aT eo spyya We at 2 nab nnd pone mim yaw) WN ne: je jest desuce xjawiskicm rzadkiém. Obscary, ktorych wwadniajg kunaly, 2a pomoeg wydobywajgeyel wodg zrasza, machin, ktdre siedzgey ua nich czlowick rekan 11, Palestyna odbiera ayznos¢ swoje bezposr starajeio sig zatéin taskg tg sobie zaskarbit59, DEUTERONOMIUM XI. 29. Bo gdy przestrzegat Dose wezystkich preykazat tych, ktore nakazuje wam spelniaé, byseie milowali Wiekui- stego, Boga waszego, postepowali po wszystlrick drogach Jego, i fgneli do Niego, — 23, Wypedzi tedy Wiekuisty wsxysthie owe narody pried oblicnem waszém, i zawhadniecie narodnmi wigksueri # sit niejszemi od wa: 24. Kazde miejsce po ktorem stapi stopa nogi waszej, waszém bedzie; od puszeny i Libanu, od rz0ki, raeki Frath do moraa zachodniego, bedzie geanica wasza; 25, Nie ostoi sie nikt preed wami; postrach i trwoge praed wami szerzyé bedzie Wiekuisty, Bog wasr, na katdey demi, po ktdrej stapicie, jako prayrzek! wam, 26, Oto, przedstawiam wam dzisiaj blogoslawientstwo i pree~ klefstwos 27. Mogoslawiedstvo, ~ jevel uluchasie praykars kuistego, Boga waszego, ktore wam praykazuje dzisiaj; 28. A prucklenstwo, — jezeli aie usluchacie praykazan Wickuistego, Boga waszego, i zstapicie x drogi, ktorg wam wskazuje dzisiej, idge za bogami innymi, ktorych nieznacie. 29. I bedzie, gdy wprowadzi cig Wiekuisty, do_riemi, do ktore) idziese, abys jq posiadl, udzielisa wtedy Dlogoslawiefistwo na gorze Geryzym, a przeklenstwo na go- Wie- | rze Ebal; 30. Oto sq one tam, za Jardenem, na zachodzie, na dro- dze ku zachodowi stofi¢a, w ziemi Kanaanejenyka, osiadlego na stepie, naprzeciw Gilgal, w poblizu dabrowy Mor 81. Albowiem preechodzicie za Jarden, aby wejsé i po- sigsé te ziemig, ktora Wiekuisty, Bog wasz, oddaje wam, ~ a posigdziecie jq, i zamieszkacie w niej; stwo i przekfefstwo. Ma to wobeenié Iudowi dobro lub zlo, ktére go stosownie do postepowania swego w kraju spotka, Por. 27, 11. Jou, 8, 88. Koitngea g6ra Garizyin leay na pdtnoene), daiki 1 berptodny ha) va poludojowej stronie miasta Sichem, p6tniejszego Nabulus, zbudowanego w dolinie migdzy temi gérami, Po powrocie 2 niewoli Bab. woniesiono nia Garizym swigtynig Samarytaiska, 2 Mak. 6 2 Ktéra po dwustu latach isinienia eburrong zostata. 80, won tyle co m3A por. 3 11, Num. 22, 87, vx oddzislone ak- centem od 17 2a, tj. va zachodniej stronie, Na drodze, Ktora prae~ chodzae mimo Sichem zachodnia, exes Palestyny preerayna. a3yy po. 1, F. Num, £8, 29. $362 miejscowosé wymieniona Joz. 12,23. nie Gilgal po wsch, str. Jerecho, Joz, 4, 19. mo ube Gen. 12, 6. ny PWR sapn > tprby pee mpeyd Hany TBR CDR TPA NNT Toe ra voprbpa nab) be aby nino m3qyd by mbt oer bony mr wean aa Some oe Bon Nr roar im us IT OT Sy) MY 2 > podoD nprerrny imbbps npg pits oprand nd pay TRY axe “Dak WR ‘ooh hiyory OWA mn” ‘be spawn NO--DN ndbem TDANT DEAN 2 Tyo ‘py WR THT one pomtby in ~ Ra onnN oe oS nahh bi may ok by sbhpart 3) Ot jt Ri3B TTL f ra “agya yyy bibsn bin maqya ayn at . Od pustyni Paran na potudniu, do Libanu na pétnocy, od Enfratu ca wschodzic, do m. Srédeiemnego na zachodzie. pyanx w pree~ cistawieniu do a. 26. W dw6ch wyrazach ,btogostaniefstwo i prackletistwo,* stresz~ xa Mojtest wszystiie dotychezasowe swe napomufenta, —~ eata prey- setoS¢ narodu zaleky od wlasnego jego zachowania si. 20. nnn zlotyé ustami, mowa, jak Ley. 18, 21. Wedlug innych preez ustanienie symbolicznyeh mak6w, wyr2dajgeyek blogostawier-6L _DEUTERONOMIUM XII. 32, Starajcie sig tedy spelniné wszystkie te ustawy, i prawa, ktore preedstawiam war di ROZDZIAL Xil. 1. Oto ustawy i prawa, ktére staraé sig powinniseie spel- Ktorq oddaje Wiekuisty, Ihog ojeow twoich, , abys jg posiadl, po wszystkie dni, w ktorych 2yé be: Aries na tej ziemi: 2, Do szezetu zburayeie wszystkie miejsea, na-ktorych sha- ayly narody, ktoremi zawladniecie, bogom swoim, — na gd= rach wysokich ima pagérkach, i pod katdem drzewem zie- Jonem ; 3. I rozwal Swigeone gaj bijecie, a 7 imig ich % miejsea onego. 4. Nie ezyneie podobnych dla Wiektistego, Boga waszego ; 5. A tylko ku miejscu, ktre wybierze Wiekuisty, Bog wasz, 2€ wszystkich pokolen waszych, aby polozyé imig Swoje tam, 'kn siedzibie Jego sig zwracajeie, i tam praychodzié dedi 6, Tamée preynosié bedziecie calopalenia wasze, i rzezne ofiary, i dziesigeiny wasze, i dah rqk waszych, i objaty, i do- browolne dary wasze, i pierworodne rogaciany i traéd waszych ; 7. A. spotywajeie je tam praed obliczem Wiekuistego, Boga’ waszego, a weseicie sig, wy i rodziny wasze, wszelkim dobytkiem rgk waszych, ktérym poblogostawil ei Wiekuisty, Bog. two) ; 8. Nie bedziecie czynili wedlug tego wszystkiego, co my dzisiaj, — kazdy — wszystko, co godziwém w o- ezach jego! 9. Praeto, zeécie nie dostapili dotad spoczynku i posia- dlosei, ktorq Wiekuisty, Hog tw0j; nadaje tobie. 10. Ale gdy pravjdziecie za Jarden, a osigdzieeie na ziemi, ktorg Wiekuisty, Hog wasz, obdviela was, i uspokoi was od 6. nenn to, co sig rekg edejmuje, Lev. 7, 88. tu w sterszém zni- ny, por. Num. 18, 12. Mal. 8, 8 fi ice-ich, i skruszyeie posagi ich, i po- niu plerwszej Lewitom, minto micjsce podceas trzykrotnych pielgray- ‘mek do Swiatyni przez ofiarodawee, jego rodzine, zaproszonych Lewi tow, biednych i cudzoaiemedw, por. W. 18, 14, 23. 8. Tu, gdzie kult ofiarny 2 powodu ustawicunych pochodsw i nych przesek6d jeszeze niezupetnie uregulowany, i gdzie kaddy ofiary swoje sklada w miejscu, w ktérém sig praybytek eliwilowo znajduje, por. Am, 6, 25, palicie ogniem, rzezby téz béstw ich row. ~ 2787 DST, cc) IPS Da APN DPEIETTNN) DOT OE NN niu? + DIT DBP? oy by, Fy Swe TNT oy OT OANTWN 427 OW-TAY WS itp! ” bey oy ral rin on me er a x a He bortby mim sfarwis ofS STON YD TOON 6 wr pe) By sown pip mye DypEne wy 553 pov ot ty ob in “ly ONS No 2 Pk wear 2 wR ot pd pry ape ey abn ATW psa DAW r 2305 pak S38 nab mm Donk bn 02" a Roza. 12, 1, Przepisy przeciw poganizmowi i miejseom Jego kultu, Jjak i wszystltie nastepnie wymienione, obowigzuja uictyliko po wejéciu ly czas pobytu na nie} Izraelitéw. nna gérach, niby blitej nicba poloonsch, w cienistych, tajenmieayeh gajach, albo té za poSreduictwem obra- 26 i symboli. 5, Takiem wybraném przez Boga, a nie samowolnie przez ludzi, centralném miejseem kultu byta pierwiastkowo Swiqtynia w Szylo,63. DEUTERONOMIUM XII. wszystkich wrogow waseych wokolo, i hedziecie miesckali bezpiecznie: 11. Wiedy, na to miejsce, ktore wybierze Wiekuisty, Bog wasz, aby ustanowié imig Swoje w niém, tam praynoseie wszystko, co praykazuje wam: catopalenia, rzeéne ofiary, dviesigeiny wasze, i da rak waszych, i wszystko wybrane na objaty wasze, ktrescie slubowali Wiekuistemu ; 12. T weselié’ sie bedziecie przed obliczem Wiekuistego, Boga waszego, — wy, i synowie wasi, i corki wasze, i stagi, i sluzebnice wasze, i Lewita, ktory w bramach waszych, po- niewaz niema on ezese} ani udzialu 2 wami. 18, Strze2 sie, abys nie skladal catopaleh twoich na kazdém miejscu, ktére sobie upatraysz; 14. Ale jedynie na tém miejscu, ktore wybierze Wiekui- sty w jedném % pokoleh twoich, tam skladaj calopalenia twoje, i tam ezyh wszystko co praykazuje tobie. 16. Wezake,, ile tylko “apragnie dusza twoja, modes« anraynaé i pozywaé migso, z blogostawieistwa Wiekuistego, Boga twojego, ktére ci uzyexyl, — we wszystkich bramach twoich, — nieezysty i ozysty porywaé je moze, jako sarng aibo jelenia, 16. Tylko kewi pozywad nie bedviecies na ziemig wyle- waj jg, jako wode. 17. Nie wolno ci potywaé w bramach twoich dziesi zhoxa, i wina, i oliwy twojej, i pierworodnyeh rogacizny twoje), i trzid twoich, ani Zadnych objat twoich, ktorebys slubowal, albo dobrowolnych daréw twoieb, i dani rak twoich ; 18. Leez tylko przed obliczem Wickuistego, Boga two- jego, pozywaé to bedziesz, na miejscu, ktOre wybierze Wie- Kuisty, Bog twoj, — ty, i syn twéj, i coska twoja, i slug sluzebnica twoja, i Lewita, ktéry w bramach twoich; ies sig weselil przed Wiekuistym, Bogiem twoim, wszelkim dobytkiem rk twoich. 19. Strzez sie, aby nie opuszezal Lewity po wszystkie nina ziemi twojej! Gay rozszeray Wiekuisty, Bog tw6j, granicg twoje, prayrzokl, a powiedvialbys: Cheiabbym pozywaé mig Izraclitom spodywaé w domu dziesigcin, ani kaptanom pierworodnego bydta. 20, Gay siedziba twoja sig vozszorzy tak, te nic katdy w poblitw Swintyni bedzie midst preebywad, t. j. gly wejlziose w posiadanic ane} ei iemi, Inacze} 19, 8 Rdzie 0 istotném roxszerzeni iowa, ont gr TNT] SMB -OAIW) 1 ; N ay Dy iby pw | eM SET Hon Toy oANy A DARD! nity TA We DST 32 Soy opt» Demay cons BpIn pas TYNE? Saws wx NeT DS NAN wT TBARS SVR PINT OY 2 sey pe eye TS WR Pye TL TE NTE shank paoy ainebros 3 nS at wy fa ty 3 WR E apy rere WREDS TT RDN) 11, nova ohae jest moze objasnieniem wyrazenia 71 wh> Lev. 29, 21. Num. 16, 8. 12, W bramach, w miastach, w cendach waszych. 16. Obowigzujgey na pustyni preepis, Lev. 17, 8. wedle ktdrego wolno tylko spotywaé migso ofiar, Mtryeh krew {16} na oltars poszly, auosi sig w Palestynie, — nic sposdb bowiem, aby wszelkie na reed praczmaczone bydto, 2 uajodleglejszych kraieéw ziomi preed spody- tiem do Swigtyni sprowadzoném 2ostato, Nie bedac, podobuie jak w domu zarzynana sarua lub jeleh ofiara, mote migso takie i w sta- nie rytualue} nieceystoset byé spotytém, 17. Za to nie wolno bin wb Gen. 48, 82, zardwuo Lewitom jakso, — dla teyo, ze zapragnie dusza twoja pozywad micsa, ile tylko zapragnie dusza twoja, mozesz pozywaé migsa. 2 y zbyt odleglém od ciebie bylo micjsce, ktore wybierze Wiekuisty, Bog twoj, aby polozyé imig Swoje tam,— zarzynaj wtedy 2 rogacizy twoje) 5 x tradd twoich, ktire dal ci Wieknisty, — jakom ci rozkazal, a potywaj w bra- mach twoieh, ile’ vapragnie dusza twoja ; 22, Ale jako pozywa sig sarng, albo jelenia, tak je po- aywaj; nieczysty i ezysty vardwno porywas je mogg ; 23, Wsxakze bad% wytrwalym, abys nie porywat krwi albowiem krew — jest to dusza,'a nie porywaj duszy wruz 2 migse 24. Nie pozywaj je); na ziemig wylewaj ja jako wode! 26. Nie porywaj je), aby dobrze sie wiodlo tobi twoim po tobie, gdybys ezynil, eo godziwém w oc: kuistego ! 26, Tylko Swighosed twoje, ktore mieé bedziesz, i objaty twoje zabieraj, i przychodz na migjsce, ktore wybierze Wiekuisty, 27. 1 spelniaj ealopatenia twoje, migso i krew, na ofiar~ niey Wiekuistego, Hoga twojex ae krew rzeanych ofiar twoich wylana bedzie na ofiamicy Wiekuistego, Moga twojego, a migso pozywaé mozese 28. Prrestrzegaj a stuchaj wszystkich stow tych, ktore praykazuje tobie, aby dobr2e sig wiodlo tobie, i synom twoim po tobie na wieki, gdybys ezynil eo dobrem i godziwem Ww oczach Wiekuistego, Hoga twojego. 29. Gay wytepi Wiekuisty, Bog two}, te narody, do kto- rych idziesz, abys je wypeduil x praed obliexa twojego, a zi~ Ch, ch Wie 30. Strzex sig, abys sig nie usidlil, ilqe za niemi po wy- tepienin iv «d oblicza twojego, —~ 1 abys nie dy xa. bogai Jako shyly narody te bogom swoim, tak uezynig te i ja 31. Nie postepuj tak wygledem Wiekuistego, Boga two- Jego; gdy2 wszelkg ohyde, ktdrej nienawidzi, ozynity dla bo- {gow swoich, a nawet i synow swoich, i cérki swoje palq Ww ognit bogom swoim! 80, Motywem zakzw jest (a rozpowszechniona uw starodytuych Judd wiara, 2e prayiety “‘miejseowy Kult nie mote byé buzkarnie przez nowych osiedleiiedy zaniechauym, Por.1Sam. 26,19... Kvél, 17, 2 5 ynom * AUD) PN ira “ws a bin saben p> igtrnay SST nk Sok ND FEY uD 2a box ve oT pin pat bos ran aia By wos SoNTTN') wing] Nv] DTT "OFT b rove samen paaea-by saath NO 2 Ss ee 2" Powe TPR Pas PST WR DADA a7 magn Bb br fed ae aa we nym ya wry, 2ig7 Teen aby Pn . rag pybynin i op phy paw) DAR FRI TBd DHX meh DIOW"ND TS aN poy {DY WD 90 aay noe ve? ar wR Re NTH ONT 8° 252 as an srt a0 7en vs 8 +2, Gugto powlareny eakas wbywania kr uzasadni. Mejnowi jem pogan, upatrujgeye w tém akt kultu { zarazem ro- dk wedteun 0 preystoel 28, Praepisaue, dobrowolne ofiary, por. Ex. 28, 88. Lev. 91, 23 29, 8. Num. 6, 9; 18, 8.67 DEUTERONOMIUM XIN. ROZDZIAE Xill. 1, Weeystko to, ¢0 ja wam praykazuje, starajeie sig spel- niag; nie dodawaj'do iego, uni odejmuj od tego! 2, Gdyby powstal wposréd ciebie prorok, albo snowidy, i praedstawilby ci zmamig albo end, — 3. I spelniloby sig owo znamig, albo ten end, o ktorym ci powiedzinl, mowige: pojdémy xa bogami cudzemi, ktorych nie znasz, @ sluzmy im! 4, Nie usluchasz slow proroka takiego, albo snowidza ta- kiego, gdyz doswiadea was Wiekuisty, Hog wasz, aby po- anal, czy milujecie Wiekuistego, Hoga ‘waszego, calem ser- eem waszém i ealy duszq wasza, Za. Wiekuistym, Rogiem waszym, postepnjeie, Jego sig » Jego praykazah przestraegajvie, Jego glosu shu- chajeie, Jemu sluzeie, i do Niego Ignijcie! 6. Protok zas ow, albo snowids dw, usmiereony bedvie, gdyé.glosil odstepstwo ud Wiekuistego, Boga waszego, ktory wywiddl was x xiemi Micraim, i wyzwolit cig 2 domu nie~ woli, — aby zwiesé cig x drogi, o kt6rej przykazal ei Wie- kuisty, abys postepowal niq: a wytepisz to zlo x posrind siebie. 7. Gayhy saved cy brat wo}, syn math twoje, allo syn tw9j, albo e6 przyjaciel twoj, mowige: ,Pajtimy w slnamy bogom’cndeym.® ktrych mi znales, ani ojeowie twoi, — 8. % bstw ludow, ktore woko albo % oadalonyeh od eiebie, od kranea ziemi, do kranea zien 9. Nie zgodzisx sig x nim, ani usluchasz yo; i niechaj nie ulituje sig oku twoje nad ani ukrywaj go! 10, La a twoja bedzie na nim pierwsza, aby go usmi reka ealego Indu — potém; 4. Dopuszeza, aby przepoviedia sig spelnila, w cela dosninteze- nia staosei i wiernosel was 8. Kardynalue 4 dydania zakonn wie am byé zmienione. Por. 6, 185 8, ; 6, Usiiercony bitaie xa upraedaim wyrak wayvwal, me aulstgpstwo, opr 7, Twaj brat rutzony. Gi 9. Wohee Boga, hedarego 1 Ieaja i najseislejsae werly yokrewienstwa Deut. 93, 8. Nie whrywa go pred ramienien spraviedliosei, xa exajge jogo wine, Ps. 2, 5, 10. Fo wyddanym wyrokw ezucive nai pierwszy kamiei, stosownie do masady 11, 7. 4 yal fadaym pozorem my sad 329) prawil, ven sam frnzes J , ero 0 savin ink pans me Yas WN DTT“ oD ss Drape pan Not hy, Aprrnd nity 2 ig PON yop Blog bh ae 92 IE nex? pox TDW nein, ning 82 inpita is 8 SonyD) OP pend TWN DNDN pbs “ns nib qa ion sox UPNDNL MAS AT, ND “ei 8 nape yee op i pos DEPT BP Ny rR yon 8) 19 nas NON ARP TI PINT # yoy BIN 8 Semen sy ap DInTrND} 10 ” n aian ss ope pop v8 pts yop ve Rord. 13. 1, Nie dodavaj ie £ wymienionych wy2ej zwyerajow poguiskich — tak Abrabenel + ini, W istocie stauowi wiersz ten w nickt6ryeh h starodytuyeh zakoiezente. poprzeduie “Adaniem Mujmonidesa wown tw w ogdle dowolném pra srzepis6w priser fatszywych prorokiw Lub inne porwaiane aso fdyhy. provoke albu snowid, twierdztey, 2e unt sig Bog we suie or, Num. 12, 6, do balwachwcalstwa zachecal, i dla pozystea- Inb nny nieawykly wypadel: zajdaie. nin winry zapowindat, teONOMIUM XII. X1V. 11, I ukumionujese go na smieré za to, # pragnal od- ol Wiekuisteyo, Boga twojego, ktory ei¢ wywiddl iemi Micraim, % domu niewoli 12. Caly zai Israel uslyszy, i uleknie sig, a nie spelnig nadal postepku tak niegodziwego wposréd eiebie. 13. Jlezelibys uslyszal, 2e wktoremkolwick z miast twoii Ktore Wickuisty, Rog twoj, oddaje ei na mieszkanie, powiadajg 14, Wysali Indzie nieeni 2 posréd eichie, a uwiedli mie- szkafivow iniasta swego, md »Pojdzmy, a sluzmy bo- gom eudzym,* ktoryeliseie nie znali 15. JJevelis tedy badal, i dochodzil, i wywiadywal sig do- Kladnie, « oto prawdg, rzeczq pewng jest, stala sig ohyda taka wposrdd ciebie, 16. ‘To pozabija;’ mieszkaiicéw minsta ‘tego ostrzem m ema, polozywsiy zaklecie na nie, i na wszystko eo w niém, i bydlo 16 jego podaj ostrzn mice: 17, A wszystha zdobyex jego zbierzesz na srodek rynku, i spalise ogniem, — miasto i wsxystky zdobyex jego do zexeu — ywoli Wiekuistemu, Hoga twemu; i pozostanie , nie bedzie odbudowanem wieee). 18. I niechaj nie prayignie do reki twoje) nie z zaklgcia tego, — aby odwro ‘Wiekuisty od plongcego gniéwo Swego, i okaval ci milosierdzie, i zmilowal sie nad_toba, ° ysiqgt ojeom twoim, — 19, Jereli Inies% glosu. Wiekuistego, Noga two- Jeeo. “ wszystkich praykazah dJego, ktdr kazuje ei dzisiaj, — abys ezynit eo godziwém w oeza kuistego, Roga twojego! a ROZOZIAE XIV. 1. Daieémi jestesefe Wiekuistego, Hoga waszego cie na sobie nacigé, ani rébeie lysiny nad oczyma w: po uinarlymn ! 2. Thos ty Ind poswigeony Wiekuistema, Bogu twojemu, a ciebie wybral Wiekvisty, abys Mu by} ludem wylgeznym, ze wsxystkich luddw, ktére na powierzehni ziemi 3. Nie pozywaj nic wstretnego; rumowiskiem wie fe evyih= Roza. 1. 1 Pezepisy KlGrych Tui w chavaklerze soi jako nae 6d Boly ma pruestrecgaé. Wychowani praex Boga, iby ‘synovtic praee ojea, Hx. 44 22, Deut. 2, 6, Hou. 11, 1. Je, 1, 2 pizekonani © Jego mitosei, 1, 815 8, 5; 4, 87; 7, 18; 28, 6. nic powinni leracic’ na wz6r pogan’ rozpaczaé, kala bowiem bolesé zsyla im ojciec, mna- Jaey tylko dobro ieh 3 1 Kil. 18, 28, Jer. 16, 6; 4, 5. tyle co YB nacinaé, 2% 5. no tye co werd Lev, 19, 26 8, Révnied i pokarmem ‘swoim ma sig Izrael of pogan wyrédniaé, a Td a7 O37 8 Spi iy mows yovnep oD Spee Pal om My Dwg NE PoBND DB naw) af oe We nin m5) BRD pyy "ay mem ‘ERB x awN on xb chip ona ann, 1 xy ty 7 ; ys CSD? TNa Wt pan im aw F yaw) WR? yPI yeT =ny Sev N ni. Sioa youn weya ao Aiey> itn ypye (pay Ww NAIR e Hye A ” prey vrann 8) aarti Sop! nbsp yb % nin -b bash Xb TABINT 19. % miast prece Ievaclitow, nie przez pogan zamieszkalyeh, a do paistwa naledgeych, 16, Weille przopisu Fx. 22, 19. 17, Ruchomosei maja byé na publicanym placw eayli_ ryul Drane i spalone Wiekuistemu, t, j. dla praeblaganin obrazonego ma- Jjestatu Jego, 42 do szczctu, niby calopalenie, por. Lev. #, 15. Sed. 20, 40. Sn od Son nasyp, wy2yna 2 rumowisk utworzona, Joz, 8 28. aeSUTERONOMIUM. XIV. woly, owe awolu, antylope i aubrey, 6. 1 wszelkie bydig 2 oddzielajqeom sig kopytem, leex z praecigeiem, rozszevepiajgeém je ua dwa polkopyta, prze- anwajqce Zulek z pomigdzy bydla; takie jadaé mozecie; 7 Wevakte tych jadaé nie bed: ezuwajqeych aulek, albo z oddzielajacyeh kopyta roz ione: wielblada, zajyea, i yoralka, poniewaz choé pra 4 ulek, jednak kopyt nie oddzielaja: nieczyste one dla was. 8. 1 wiepr Poniewaz choe oddzivla ‘sopyta, jednak aulka nie praeznwa; nieczystym on dla was; migsa ich nie jadajeie, @ padiiny ich sig nie dotyka; 9. Oto co jest mozecie xe wszysthi wszystko, co ma pletwy i luski jadaé moz 10, Weszystkiego as, co nie ma pletw i luski, jadaé nie bedziecie: nieezystem to dia was. Ul. 12. A oto exego judas x dora, i morskiego ora; 13. Kani, sokola, is 1 5 ora, kon- oduajach jego; 1, §, jastraebia, w rodzajach ich ; 16. 1. 18. ‘tik v-rodaajael ich, ani dudka inietopers 19, iki t8 pla skraydlaty nieczystym jest dla wa: jadas ich nie nalezy. 20. Wszelkie ptactwo ezyste jesé mozecie. 21. Nie jadaj w bramach twoi ktory » albo 22, Odde tweyo, eo pra an po 21. Por. BX. #2, 80, Ley. 17, 1. Snigte ryby le unzywaly sig ding ahs. Nie gotul por. Hx. 23,19; 84,26 22, Por. Ley #7, 80, Mendez t.plon, Wry na yoke Wyte nym zostae, por. stalde air wn 1 Kir. 5, 18, an me Jake a Gen, $9, 10. Later jiunis vokrocenie od Sonn a Dy Spattny mown npn * Aone nw my nbypos ee x TAN} ‘pEb pT NED Et xbe sboxn xb ¢ ayps asd sen gap nha aby an TE WE be ¥ Sot ry tian xb onbset * Sy 10 : vpth nepepr 1 a OPS wR mh fete aah “iBS-OD Ih : wage “ny BATTS) maT NB ay yao say-dp ny mag pans) FM 73 rene TNR) {MDD now a7 pw dor apy res SIT AND AIM 19 sOoxh ND HODNR ae ap vhae 2 mes wi aa “8 8 aban AAR py “we masci wierzg od 7B w arab. rodzaj jelenia, 1 Keel. 6, 3. 1pm awierze wazkoszyine, od slowa pox, nox cigtko ode Uyehaé, ywerr od evr tratowaé, deptas. wn rodzaj dziliej kozy, anty~ opa od AaA szybko biogaé. wor zidaniem uiekt. 2ubr. 6, Szezegdlowe oljasnienia, por. Ley, 1 18. am od aH pak bystrego lotu, Jez. 34, 18. nie podany w Lev U4. prayguszezalnie sep. 19. Za wyjqthiom ilk gatunkow szarafiezy. Lev. 44, 238 DRUPRRONOMIUM XIV. XV. 93. I bedviess pozywal pred Wiekuistym, Bogiem twoim, na miejseu, ktore wybierze, aby ustanowié imig Swoje tam, ~" Griesigeing zbo2a twojego, moszexa twego, i oliwy twoje), i pierwordne woldw i owiee twoich, -- abys siq nauczyl obawiag Wiekuistego, Boga twego, po wszystkie dni 24. Gidyby zas zbyt dalekg byla Ola ciebje droga, ‘tak 2e- bys tego doniesé nie mdgh, poniewar zbyt odleglem bedzie miejsee, ktére wybierze Wiekuisty, Hogtwaj, aby poloayé imig Swoje tam,—gdy2 poblogostawil cig Wiekuisty, Bog twij,— 25, Monesc to wte igzyd, i awigzesy pituigdze w reku twoieh, i pojdzie jsee, ktore wybierze Sobie Wiekuisty, Hog wai, — 26. 1 wydasy te pienigdze na wszystko, cxego napragnie dusza twoja, na woly, albo na owee, na wino, i na napoje, i na wszystko, czegoby zazqdala dusra twoja; i pozywaj tam pred Wiekuistym, Hogiem twoim, i wesel sig, ~ ty i dom twj. 27. Lewity téz, ktoy w bramach twoi ko, poniewax niema on ani czesci, ani nde 28, Po uplywie zag trzech lat oddziel sigeiny plondw twoich « tego? roku, i zlozysx je w bramach avoick, — 20. | niechaj prayjdzie Lewita, — niema on bowiom euesei ni udzialn przy tobie —~ i cadzoziemies, i sierota, i wdowa, ktorzy w bramach twoich, i niechaj pozywaja i na- sycaja sig, aby blogostawit ef Wiekuisty, Nog twoj, w kuade} sprawie rak twoich, ktorg exynié bedziess! ROZDZIAE, XV. 1. Vo uplywie siediniu fat urzqdzaj odpusveveni 2. A oto sposdb odpuszezenia: odpuszezaé ma kazdy wie- rym tiemia odpoctywa, Hx. 28, 10. Ley, 25, 2 Iirym sig jaf w= dane plonu odpustcza, por. meoen Kx. 28, 11. Uw ktérym sig zara vem i Wudnikowi zwrot potyezhi dave 2. Dost, a tak sig rzeex ina co do oupuszezenia, por. 1 Krdl. 9, mio inf, abe, ustawié, zauicelad, konste, jake a2 bon Gen, (7, 10. bya bo kaddy posindacz, czyli wierzyciel. nee Mi, od Ae pobyeaka ryki, wierryteluosé ~ weillug innyeh ten, kibry potyrzke wydaje niby 2 reki wypusecea. Niekt. tyeay ora @ wyrazem 1 pied addy. wiorayeiel rele swoig, — Pracciw temu przemawin wsyakbe we Neh. 10, 8% f niewlaseiwe polgezenie 20 zlaniem pobwcrém re Wierryciel nua walodnusé swojg nia xawsee umorzyé, Tal, Stebiit 10, 1. jebol je} Alubsik: zn 5 pun w. 9 Zila Mikaela nue fem nase zavivszenie A nie mupelne aniesionie Atugdw, tay de wiv wolno tylko w tym roku wa dluinika nalegag, eo jedake iw kaddym ianym ezasie jest webroniouém, por. 24, 10 ie eb _ ao. AS 24 Sparcwy pipe pie mit peb Boas 2; Page TAN) TTA A eye By ey qed Aas TRE “bp TOR TH TN TB 5: OD) OMB 3 ina Jon NY» my pip pHby mim cna: wy pipe ee pr pra) appa Pana, UpTN Mm TPIT POP Hey os Posne wR oipar by Aeon te A pnp 1B PIN SAN Wey” Pn WS prbiopy yp Soup op pwe HET) NT Mw sayy NMS ws Aypdy Dine wat PRAM TWN TR Ma og PION AT PIR wa? wae) E ineyp Bis) Aagwa vey An imgow npyn Bey ysey [Pe a Arugiej dziesigeinie, por, 12, 6. Podobne urvexyste offary uauceg cig pamigtaé o davey wszelltiego dobra 24. Gdyby duiesigeina byla zbyt wielka, a przewiezienie do éwin- tyni zbyt ueigaliwem, 2%, nnn modesa Ja oWddaé za pienigize czy} spienigayé — } xwi- niese t. j. zapakujest je tak, aby$ jq w reku mégt prueuiest. nve od oy poke, 2 7% 27. Por. 12, 19, Wh, Drugich tej déiesigcing 8 Yeps aie hedaiese w ¢rzecim roku swyen nie 26, 12, spotywal w wivjseu Snigtém, jake roku pierwszego i dengivgo, leon w dona, tworze W ten sposib nowe ériulto dochodu aha biedaych, Zlodyse w bramael Lj, w magazywach mnicjskieh, Roxd, 15. 1. mp2 mineay wedlo Tal. ma koiieu siedmiotetnicgo peryod, wedle innyeh prece caly ostatni rok tego peryodu, tuk sano Dowiem ozuncz Mapa 14, $8, ealy trzeci rok. Jest to siddmy rok, w kto-% DEUTERONOMIUM XY. rayeiel wierzytelnosé swojg, ktora wypodyezy! blizniemu swemu; nie bedzie nalegal na blizniego i na brata swego, gdy tess “odpuszezenie gwoli Wiekuistemu, 3. Nu endvoziemea mozess naleyad, ale co masz u rata twego, odpnsci reka twoja. 4."‘ylko ze nie powinien byé wposrid gdyz logoslawié ei bedzie Wiekuisty ne xiemi, ktory Wie- Woy tw6j, oddaje tobie w posiadanic, abys wladal nia, chaé bedziese glosu Wicknistego, Hoya twojego, starajgc sig spelniad wsvysthie te praykazania, ktore praykaznje ci daisiaj ; viem Wiekuisty, Bog twoj, poblogostawilby ci, zekl, i bylbys wypoayezal wielu narodom, a sam 1, i bylbys panowal nad wielu narodami, a nad tab by nie panowaly ! 7. Uidyby 2a$ byt ut ciebie abo, twoich, w jedném x miast_ twoi Wiekaisty, Bég tw0j, oddaje tobi swojego, ani zawieraj reki twojej przed bratem twoim ubogim, 8. Ale otwieraé otwieraj mu reke twojg, i poryexaé po ayezaj mu, w miare potrzeby jego, czegoby mu niedostawalo. 9. Strzez sig, aby nie powstala w sera twojém mys nikezemna, — Zebys mial powiedzieé: ,Zbliza sig rok sié- dmy, rok odpus: — i niezyezlivvem by sig stalo oko twoje dla brata twojego ubogiego, i nie wzyexylbys ma, a po- skaréylby sig na ciebie przed Wiekuistym, i bylby graech na tobie! 16. Dawaé dawaj mu, i nigchaj nie bedzie niechetném serce twoje, ydy dawaé mu bedziess; albowiem za to poblo- goslawi cie’ Wiekuisty, Bog tw6j, we wszystkich sprawach twoich, iw kazdem prvedsiqwsi i twojej. 11, Poniewaz nie zbraknie jemi, przeto rox twoje bratu two- emi twojej! edany tobie brat two), Ibrejezyk, albo , to niechaj sluzy ei szeSé lat, a roku siédmego wy- 2 go na wolnosé od siebie; ebie ubogi; rykolwiek braei jemi twoje), kto 9, yaen moe jak pyar nae Num, 88, 38. yy greech, i igen wélad za nim kara, Lov. 6, 1. 10, Daj 2atang podyezke bez niecheci. 11, Postgpowanie ludu nie belzie nigdy tak idealném, aby ubo- giel w nim zabrakto 12, % powodu mowy 0 bieduych powtarza sig tu precpis w Ex. 1, 26, Lev. 25, 8°16, podany. Por, uwage do wiersza 6. sparen tri) TBE NIP > DBR “aT Bevin PONT aS TIN wins Sway pala nin oe 7 eax ype Nb vigyox pa taney mbm yy yn) PAON rims ame i hivye wap) THON Aim bipa yawn pbx aa Di hesym Ww ": bo nbeny ic WPS TOD Awa 8 a pase 8 TOND phos 7D ND 7 [PD TON TT SRNT PONE YTS § S savin oem wwis br» woRVA BAYT» ony nap TEND byibs qaabay S37 are dy piiayn poss Fry oy Hepes naw paws fn mp eNyn YS en nich spSy sap) ib pane mips Sb 3 ib yn Head yrendy | BIT, » rowi bon qe" >) i Tend Spas ‘Day by PINT 2 Dray ant ub ns Dyy Bw FAN AM ayT wy MYT MR A TEI 2 8. OM cudzoziemea wolno awrotu bydaé, gdy? go odpoceynek gwoli Bogu nic obehodai. 4, Prawo to okade sig wsualde zbyteczném dla tego, te aie bee Arie posréd was podyezajneych, Big bowiein pobtogostawi wam deli tylko w postuszesistwie wytrwacie. ‘> een jake Num. 13, 28, 6, e2yn wypodyezat na zaslaw. Panowaé, utrzyiny wag w zaledno- 28, 1. niewyplacalny divanik bowies staje sig niewoluikiem yciela 7, Jelcliby jednal wskutek nicpostuszeistwa lyli boy, ule po- wécingaj serea i reki twojej Leee polyezas 2M por. 2, 80.2 niezém. Td. Wyposutyé wyposaayse go 2 tradd twoich, i gumna twego, i 7 tloemi twojej: % tego, oem poblogostawil cig Wiokuisty, og tw0j, udzielisz amu. 15. A pomnij, 2e8 niewolnikiem byl w xiemi Mier a wyzwolil cig Wiekuisty, Rog tw0y; prveto i nakaza) to drisiaj. 16, Udyby ci wszak#e powiedzial: ,Nie pojde od ciebie !* ‘unilowab eiebie i dom twaj, i ze mu dobrze pray tobie, “Weémies: tedy sxydlo, i przeklujesz mu ucho do Dadzie on shigg twoim na zawsxe; i sluebnicy tex twoje} uczynise tak. 18. Niechaj ci sig to trudnem nie okaze, 2e yo paseié wolno od siebie, gly podwojna place najemnika Mhuzyl uviehie praex siesé lat; a poblogostawi. cig Wieh sty, Bog twoj, we wszystkiem co przedsiqwezmiesy, 19, Wszelkie pierworodne, ktore sig zrodzi x bydla twexo, albo 2 traody twoje), bameo, poswigeise Wiek » Vogu twemu: nie uzyjesz do roboty pierworodnego wolu twojego, ani straygh pierworodnych owiec twoich, 2h, Pized obliezem Wiekuistego, Hoga twajego, jadaé je Dedziesx. rokrocznie, na miejseu, ktore wybieme Wiekuisty,— ty i dom twoj; ‘O1. Jezeliby zag byla wada na niém, — jereliby chro- mem albo slepem, albo % jakakolwiek zig wadg bylo, nie zarzyna} go Wiekuistemu, Hogu twojema. 92. W bramach twoich jes¢ je moiesn; nieezysty i exy- sty zarowno, — jako sarne’albo jelenia. 23, ‘Tylko krwi jeyo poiywaé nie bedviesz, — na ziemig wylewaj jq jako wode, ROZDZIAL XVI. 1. Przestrzega miesigca klos6x, i spelniaj offare paschalng Wiekuistema, Hogu twojemu; glyz w miesigen Klos6w wy- widdl cig Wiekuisty, Bog two}, % Micraim noca; hniejeea kultn, plerworoduyeh éstnego dnia po urodzeniu uie oidat, Ex 22, 28, to wszalde nie woluo ef tyuiczasem Korzyéeiz nich ehaginé 91, Por, 17, 1. Lev. 2 19, 92, Jeéé je mode kaplan, do kt6rego pierworodne nalety, por. 12,17. Rona. 16. 1. Preestrzegaj, w znaczeniu: pamigta), 15, 12; Ex. 20, 6, own wan Ex, 18, 4; 98, 15; 84, 18, Noca, t. j. wieezorem, por. w. 8 {Bx 19, 81, 49. Joni taeza nd ze stowem Mey speluiaj ofiarg pase chalng Ww noey. ao. 21 708 16 nippeiy avin 8 poes tape any NP PvE we “pb TRON AIT yoTB WS TER PE ee ABD onge pea MD eye Man ND 1) DAT MRD APTS we pas Eby aes TUPEDN) SAN 12 TNE NEN 8D PIN END SINS MAN? yee YR sien HeTivye ypaNd ay) OPiy 73 nbans hovip > Jaye wen ink Fn 3 TwPrNd 16 pty nim Fate) eyy ww TRY, Nae ee ee) inpyn WN |p Idea Nga MARS THe wy oF niga tin Ny qhiy pee Say No ToS DippE mye my Y2aND PT ON Mn, “de? pNy 20 foe ob FPS TAS TT IN wS | Tee pd S sarizin ND ys pie 59 iy ix 2? yy pth vam Sings) pion woENh SEU PNT OD, D 1 2 yt TM? nee Ney a ine) omee poy Aim Ss SSR7 wh aT wos sie TH, pivm wh wlolyé na stig, da€ w upominku 2bote «uma, ino 2 tlca 11. Por, Ex. 21, 8. Na zat do roku jubileszowego. Zianiem bene. sluebuiegobdarayse ta, ne racktuvajge eal ueka 18, Ponies najenmie apne uty act poker, guy niewolnik, pieniginego wynagrodzenia nie otrzymujacy ,o polowe mnie} kosztuje. pmnenek ane To, Pras stow @ oferee pacha 1,1. yowtérony ta ogy rans 0 iagyeh nu late plrworadyeh, por 18, 1—16, 84 1%, Poe Evieisens oe por. w. 3. Jeteliyszpowodt oddenia ol eentealuego0” _DEUTERONOMIUM XVI. 2. A zavzynaj ofiarg paschalng Wiekuistema, Bogut jemn, trzodg i rogacizig, ua miejseu, Ktore wybiere W Knisty, aby ustanowi¢ imig Swoje tam. 3, Nie bedviesr jadal pray tém Kiszonego; przex siedm ani bedaiess jadal pray tem preagniki -— eblé ngdzys bos WV pospiecha wyssed! % aiemi Micraim, — aby pamigtal Talon “wyiseia twojego % ziemi Micraim po wszystkie dni aycia twojego. “L nie pokave sig uw ciehie zakis w calym obrebie twoim praen siedm dni; i niechaj nie prreleay mic % migsa, ktores Paranal wieezorem nia pierwszego, do rane. ‘Nie mas yarzynaé ofiary paschalne} w ktéremkolwiek a miast twoich, ktore Wiekuisty, Hog tw6j, adda tobie 6. Leer tylko na tem miejseu, ktore wybierze Wiekuisty, nog twoj, aby postanowit imig Sw nyniaé mas ofiare paschalng wieezorem pry A, w porse wwyiseia bwojego « Micraim 5 7. TL upieczest i spozyjesz na miejscu, ktére wyh Wiekuisty, Mig taj, i zwrdeié sig: moresx nazajuter 1 pojse do namiotow twoich. 8. Preex szest dni bedziesz jadal praasniki, a ania sidd- nego — uroezyste zebranie gwoli Wiekuistemn, Hogi two- jemn: nie zajmu) sig rebota, 1), Sieh tygedni odliezyss sobie, — od zapusaezeniasierpa é siedm tydodni, ue w bore, poczniess lie 10. T bedziesz obchod: 9 tygoini Wiekuistemn, Bogu twojonn, szexodroseig darow neki twojej, keine zlozyse Wr imiare, jak cit, poblogoslawi Wiekuisty, og two}. TA. beduiesz sig weselil praed Wiekuistym, Hogiom twoim, = ty, sym two}, corka twoja, staga twa, | stuzebnien tole i Lawita, tory w bramach twuich, eufzoxicinice, sierota, i wedows, ktory Wp je, ma tem migjsen, Hore wybierze Wiekuisty, Hig twij, aby nstanowil imig Swoje tan: f. Albo prnez seeS6 dalsrych dui po. picewszym, por. w. 4+ albo proce see picrwsayel dni opriee sidlmego, ory sig_ enfin ime may Lev. 28, 08. go ln jeszeze olen 8, Poeuqwsty ol drm) Od zapnseerenia sierya. czyti od poczathu dui 10, Pur: L rr eundross. onl 803 praclew iayeh, on 32 vara, oanaezona oS, Niekt, wwabajy fen wyvae 1 fram, mesat, ald, “7p heb. “LW ming por. Lev. 23, 16 swigta Pesach, é, wedlug a A 18 SOS) ws bape pa pe PONT noe nnaN Bist nyRp pn Py band top ipy ped Tims e gp Noy aa yye ovis so mis9 oT op Deb PN Dre nyse Aerbsa Tey zp MA TNDL FPN es FPN Of fipsgy of WWY “warps pak “TWN TP TONS MOT NN NBT 721 ND inpa? 5 sme awy Biber bares 9S 259 pp spay ain + “TN TIA Op Thy apd AON nn WD) TOMAS TONY pi whey Nip yey i2 PHOS Tit aN? Ws DIP aa ney awn Bhs niga Sanh oy Mew ATIAN? * nysp nyse ot nange mun Nb pHby nit nyse vec> ona saps wand Snap sbmepA 9 PAIN ni Alyy x Tey “ynipsy © roby TI pe AWN BR WR TE" 5 TAS FT mp5 vem pow wy fen PN WS Dias T 2, Opriex jngnigeia paschaluego, inne preepisane Num 98, 19-24 ij dobrowolue, por. 4 Kron, 80, 24; 85, 7. ta hin 6, 8 . i. do mnigsn wszysthich tych offar, — jagnig b et ar, — jagnig bowiem pasehale Jub piers} noey spokytém gastalo, Prag) HS. 2, My 13, 28, 15; 81, 18. Lev. 28, po rae pievwsay tw eblebemn ngdzy 4 Pov 13, 7 Wonocy 2 Hi ua 15, Nisan am ayte, Hs. 12, 105 34, 25. Num. 8, 22, ©. W poree, w KtGre} sig do wyjsela szykowali, wyis wien nastapito iad ranem, por. Ex. 13, 4 7. bealiee wa nie golowas, lore pee 1, 1, Poise do c , jo nanviotaw czyli wrieié do doum, weille 18, po siedmin dniach, zliniom bemary po plerwsaym doin byé cate spor81 __ DEUTERONOMIUM XVI. 12. A pomnij, 28 niewolnikiem byl w Mieraim, i pra straegaj, i spelniaj te ustawy. 13, Swigto szalus6w obchodzi¢ bedviesy praez siedm dni, gdy zhierzesz x gumna twojego, i % Hoczni twojej. 14, 1 bedziess sig weselil w swigto twoje — ty, syn twaj, corka twoja, stuga tw6j, i stazebnica twoja, Lewita, eudzo- ziemiec, sierota i wdowa, ktérzy w bramach twoich. 15, Siedin dni éwigtaj Wiekuistema, Boga twojema, na tém miejscu, ktire wybierze Wiekuisty; gdy blogostawi¢ ci bedzie Wiekuisty, Bog twoj, we wsaystkich plonach twoich, iw kazdem dvicle rak twoich, a bedzies: aawsze wessl 16, ‘Tray razy do roku ukaze sig kazdy mezenyzna twoj przed obliczem Wiekuistego, Boga twojego, na miejscu, ktére wybierze: w swigto przagnikow, I w swigto tygodni, i w Swieto szalas6w; @ niechaj nie ukaze’ sig nikt praed obliczem Wie- kuistego '2 prong rekq! 17, Leex kazdy 2 darem reki swojej, — wedle blogosla- wienstwa Wiekuistego, Boga twego, ktdrego uzyezy tobie. 18, Sediow i urzednikow ustanowisz sobie we wsvystkich bramach twoich, ktére Wiekuisty, Bog twéj, da tobie w po- koleniach twoich, aby sqdzili ud’ sqdem sprawiedliwym, 19. Nie skrzywiaj prawa, nie nwzgledniaj osoby, « nie bier wzigtku, bo waigtek Zaslepia oczy madrych, i placze slowa sprawiedliwyeh, 20. Za sprawiedl abys 2yl i posiadal zie daje tobie 21. Nie sadz sobie gaju + jakichb: Wiekuistego, Hoga twojego, ktory w: iq, 7A sprawiedliwoseia podgeaj, ¢, ktérg Wiekuisty, Mog twoj, od@ 0% drzew pray oltarzn jesiesz sobies 17, 8. O kowaliikacyi sedziéw por. 1, 12. Obrady toceyly sig pray Dbramach publicanie, por. 1, Kr6l, 21, 1, der. 26, 11, Amos 6, 12, 19, Por, Bx, 29, 8, Lev. 19, 18. 20, Za sprawiouliwoselq i tylko 2a spravivdliwoseiy, ber rStniey komu ma hyé wymierzon 21, W teokacyi ier. hylo balwochwalstwo wykroczeniem praceiv sasadniezym instytucjom paistwowym, a karconie podobaych wykro~ czei zadaniem sqdu. aren Dyly to welad Swietym ligeiem pokryte drzewa pr pp Jer. 17, 2 a poniewad nie motna ich byto wseeduie miet, x stepowano je stucznyimi surogatami, pomalowanymi naziclono piami, slupami itd. ztqd stowa: postawit, uczynit, zbudowal Asterg, i prec- ciwnie polainal, zburayt, por, Bx. 84, 18, 6 Tye PPR. Ow NYA 5 SPUN TAEM PAB Ba AS yan AM ryay TPs Wwe eden ain am ym s 22 WITwy aipgs Mx, ner shn Oe! es nye Soa Annan be spas rin Fast Ss be "ney shea ioaye wide inp ONT nige ana The, we epg py Aen yes ym pe'ng ye Noy niga anpa nivel ans SU PDR TWN TTPO8 io nea Tame eS EP mood spaby nin aby pe bea apa Ope) OEY {PIA Ww OYTTny wer PLIW? pe 1 Ow man-nd) oye VEN NP wey TEN PR PR ip aT ‘Woo ois oy Syn AIT PNAS Ae Ane peo me ‘ yj rx ab ys pra ep 18 13, 0 Gwigel sualas6w, por, Bx. 93, 16; 81, 28. Lov. 99, 24. Num, 2,18. 18, Organizacja sqdownietwa: we wszystkich bramach czyli stach { osudach, fankejonowaé ma magistrat jako reprezent W sktad ktdrogo wehodzi preedewazystkiem cyyn opt por. 19, 125 21, 95 99, 15; 25, 7. zai histraefa, nastepaiowybi oben por. 19, 18, ltsrych zailaniem byto gledztwo prowadzié i podtug obo- wigzujacego kodeksu roustraygaé, i uareszcie owe por. Ex. 6, 6, pelnigey poezgSei funkeje sckretarzy, poczeSci organdw wykouaw- ‘exych e2yli polieyi, Sad najwydszy, senat, obradowat w miejsea een= traluej Swigtyni, wyrokujqe gtownio w spravach kryminalaych, por.83. DI DNERONOMIUM XVI, XVII, 22. Ani wystawiaj sobie posqgu, — ktorego nienawidzi Wiekuisty, Rog twojl ROZOZIAE XVII. 1. Nie xarzynaj Wiekuistemu, Bogu twojemu, wolu albo owey, ktoraby miala wade, — jakakolwiek ulomnosé: gdy2 wstretem to dla Wiekuistego, Hoga’ twojego. 2. Udyby znalazl sig wposréd ciebie, w_ktorejkolwiek 2 siedvib twoich, ktore Wiekuisty, og twoj, odda niewiasta, ktoryby spelnil to zlo praed oczyma 40, Boga twojego, prvestepujge praymierze Jego, — 8. A poszediby i slay! bogom eudzym, i korzyt albo slufcu, albo ksiezycowi, albo calemu zastepowi exegom nie’ przykazal, — 4. A powindonionoby ei doktadnie, & oto prawda, rx ta ohyda'w Israela; 5. Whedy praywiedziesz tego mezezyzne, albo wiaste, ktorzy spelnili ty rez gors/qeq, do bram twoi tego mezezyzne, niewiaste, —' i ukumionujesz ich k i uslysvales, i poszankiw: to uzasadniona, — spelniona dwoch swindkow albo ixzech swindkow stracony 1 Smieré skazany; nie bedsie tracony na vemnanie swiadka jeduego 7. Reha Swiadkow bedzie na nim pierwsza, aby go usmier- cié, a reka ealego ludu na ostatku; i tak wyplenisz to zlo % posréd siebie, 8, Jezeliby ci za trudng byla jaka sprawa na sqdzie, migdzy krwia a krwig, migdzy sporem a sporem, miedzy ciosem a ciosem. w rzeezach spornych w bramach twoich,— tedy wstaniesz a pijdziesx na miejsce, ktére wybierze Wie~ kuisty, Hog tw 9.1 prayjdiesr do kapkméw, Lewitow, albo do sed: ktory bedzie podowexas, i zapytase sie, i ogloszy ci wyrok pr postapisz, wedlug wyroku, ktory ei oglosea % miejsca 180, lyby w jakichkolwiek procesach, tyezgeych sig eabéjstwa, spordw majatkowyeh, obvatei vielesnych w sqzie miejscoyin wat: liwosei zachodzity — 8. Zurécise sig wtedy do wydszego tryhunatu prey Swiglyni, nie stanowiqeego wszakde sql apelacyjnego dla stron, leez dla samyeh sqdow guinayeh. W wydszym tyur trybunale, sktadajqeym sig 2 ka- plaudw é luilow 19, 17.prezydowat arcykaptan, albo wow sedzia Swi chi, por. w. 1% Za ezayiw Josnfata skladat sig wydszy trybunal rozolimski 2 dwéch koleiéw dia spraw duchownych i eywilaych wjednéin pruewodniczy! arcykaptan, widrugiém ksigee, 2 Kron. 19, 811 1 te OEY ONT 82 nage a> opr sabnbyp wR PN Aim a 5 eppby nim sy PS a” cab fmm way nb) ies phy fed owed a symp Do iNyT pyoR Ain mayin 2 99 wy 3b Jno TPS mw pe nN THAT Pye VITO AY WH PRT wigs) opp anaw Dv pms TON ayn 79) Fina 8 spices Teen vy, 10 29, Por, Lev. 26, 1. Ktérego nienawid, w odvétnieniu o posa- g6W wymienionych Gen, 28,18; 88, 20; 85, 14. Ex. 24,4. Jer. 19, 19. itd, Rozdial 17, 1. Por, 16, 21. Kev. 22, 20. 8, Czegom ue praykazal, com surowo zabronit. Jer. 7, 31, 5, Powldrzente wyrata: bez wagledu na to, cxy to mebexyzna. cay Kobieta, Wyroki zapadajgce w bramie, 21, 12. wykonywano za iastem, por. Lev. 24, 14. Num. 35, 86, ch Swiadkéw, por, 19, 18, Num. 85, 80,85. tego, ktore wybierze Wiekuisty, i postarasy sig spelnié wszystko tak, jak ci wskaz 1]. Wedlug wskazowki, ktorg ci wska2a, 1 wedlug prawa, ktore ci powiedzy, postapisz; nie zboczysz od slowa, ktore ci powi sun hit prawo, ani na lewo! 12. Ktoby za$ postapib zuchwale, a nie usluchal kaplan postanowionego tam ku sluzbie przed Wiekuistym, Hogiem twoim, albo sedziege, — niechaj umrze evlowiek ten, i wy- plenisz to “lo % Israela; 13. Aby wsiystek ud to uslyszal, i obawial sig, a nie roxzuchwainl sig, wiece} 44, Gdy wnijdziesz do ziemi, ktorq Wiekuisty, Bog twoj, oddaje tabie, a zdobedziesx jg, i osigdziesz w niej, i powiess sustanowig nad sobq krola, jak wszystkie narody, kore wo- kolo mnies; 16. To ustandw nad subg krdla, ktorego wybierze Wie- kuisty, Box tw6j; posréd braci twojej ustandw nad soba krdlu;' nie moaesz prieloayé nad sobq eudzoziemea, ktoryby nie byb bratem twoi 16. Tylko niech nie mnoty sobie koni, ani zwraca ludu do Micraim, dia namnotenia koni, gdyz’Wieknisty powie dziat wam: «nie wracajeie droga tq wigee| 17. I niechaj nie mnozy sobie zon, aby nie odwrdeito sie serce jego; i srebra téx i zlota niech nie namnaza sobie nadiiernie. 18. A gdy vasiedzie na tronie krélestwa swojego, niechaj odpisze sobie odpis zakonu tego do ksiegi, — od tego, kt6ry przed obliczem kaplandw, Lewitow. 19. I niechaj bedvie u niego, 4 niech odezytuje go po wszystkie dni 2ycia swojego, aby sig uezyt obawiad sig Wie~ kuistego, Boga swojeyo, przestrzegad wszystkich slow zakonu tego i nstaw tych, aby je spetnia¢: 20, Aby sig nie wynosilo serce ’jego nad bracig swoja, i wogéle exesto stosuuki 2 Kgiptem vie byly tolerowane, aby cues Juda do innego trybu aycia sig nie prayzwyczaita, Pe 2,7. der. 2, 18, 86, Micha 5, 9. Zach. 9, 10, 17, 2adza bogactw poprowndal go do cieinigéevia udu, 18, Kate sobie wydaé axe powtérzenie t. j. odpisy duplikat Za- Konu Mojteszowego, por. Jo, 4, 82. kt6rego oryginat przechowany dedzie w archiwach kaptanéw, por. 81,919, Zlaniem innych tylko odpis pigtej ksiggi 19, nm odnosi sig do mn wyroz 0 ~8e por. Joz. 1, 8 Aby w duck trwalosé zapewnit. 10 jest mase. 13 odnosi sig gj nauk rzgdait | dynastyi swe} + wowey OT BRAT Ip. WA NAT BAPAT |o 7 PY WR Sy isp ws 922 “ny? peony ND nya | R BNTTWWR Bava oy hip ney ninvny og med by i SOR AVE NAD wey he apis by ix Tt Domi por, xo ND, ween pyro rye ne m spy Diatrzp 958 by m ntON rim ANWR p87 Sy nnd bane 2 728 J Me ip smnd 6 Pui nin-ns figy) “Bhs a wo verbs iS Nap) 1 nig, ea 27 em Tee whe eaten ch crasach stanowit‘kr6l najwyseq, instaneje. 2 San 1 rah 3, 8 16. Ktérego wybiere 2a potrednictwem rok6w, por. 1 Sam. 9 18, '¢, 1; 16, 1, 2 Sam 3, 16, Konie sprovatzano 2 Bgipta, 1 Kr wita gléwng site Farsonéw, Ex. 14, 7. 1 Tarael, bedaey ludem roluiczym, spoliojnym, osiadlym nadto goraystej, dla Ktére} obrony “kawalerya zbytecuia, Handel kofint vw swatch; p 8, 21, inl Janda 162 stano- kiej sily aie potrzebuja87 _DEUTERONOMIUM XVI, XVII i aby nie odstepowal od preykazania ani na prawo, a lewo, — aby dlugo zyl pray krOlestwie swojém, on 1 syno- wie Jego wposrad Israela, ROZDZIAL XVII, }. Nie bedq mieli kaplani, Lewici, eale pokolenie Lewi, zesei ani udciaty przy Israelu: ofiarami ogniowomi Wieku. istego, 1 udzialem Jego 4ywié sig beda. 2. Udzinlu zis mieé nie bedzie ‘wposrod braci swoich: Wiekuisty udvialem jego, jako powiedzial mu, 3, Oto zas nalegnos¢ ‘kaplanéw od Indu: od 2arynajq: cych offare, — badd wolu, badz owee, — oddawaé nalosy kaplanowi lopatke, 2uchwg, i zoladek; 4. Pierwoeiny zboza twego, wina Lwego, i oliwy twojéj, pierwoeiny tét strayty owiec twoich - oddasz mu, 8. Gdyz jego wybral Wiekuisty, Bog tw6j, xe wszystkich pokolei twoich, aby stal ku usladze w imiy Wieknisteyo, on, i synowie jeyo, po wszystkie czasy. 6. A gdy prayjsé xechee Lewita z ktoregokolwick miasta twojego. z ealego Tsraela, gduie przemieszkuje, to niechaj prayjdzie podlug pelnego pragnienia duszy swoje} na to miejsce, ktore wybierze Wiekuisty, ~ 7. 1 bedzie sluzyl_w imig Wiekuistego, Hoga swojego, jak wszysey bracia jego Lewici, stawajycy tam przed obliexem Wiekuistego. 8. % rownych exe sprzedal x ojeowizny, 9. Gay wnijdziess do ktorg Wiekuisty, Rogtwoj, odda tobie, nie uex sig wtedy ezynié wedlug ohyd narodow owye! 10. Niechaj nie znajdaje sie u eiebie — ani praeprowadza- Jacy syna swego albo cérke swoje praez ogieh, ani wedzbita, ani wieszezbiarz, ani guslarz, ani ezarodziej ; 11. Ani zazegnywaez, ani wyzywajacy duchow, ani 2na- chor, ani badajqey umarlyeh; 12. Udyz obmierzloseia dla Wiekuistego — kazdy, ktory i niechaj korzystaja, opréez tego coby roe tyle co mas0 93 Ley. 9,60, mtawnby zam, ymax m3 Sy Num, 2, 34, 10. voyo por. Lev. 18, 21; 20, 2 peep Num. 28, 28. ogdlno .wy- radenie dla ozaczenia weétbiarstws, wm 1 psy por, Lev. 19, 25. yea Hx, 29 17, 11, san san wedle Tal. Sanh. 65, i Targuméw tyezqey pewne for- mulki, aby sekodliwoSé avierzat, a zvtaszeza wet6w, tadeguas, por Ps, 68, 8. Jez. 47, 9. 12. Zilaniem ADeneary xategnywacz bigkajacych sig po ziemi duchéw, a0 i 191 Lev. 19, 81; 20, 6, 27. em Jez, 8, 19, DoT my DDE _ sppbny by op pay jue? Sixaen payer ye POND! STE IR NNT mn ~ay nny pon yo waymbp app Bhyn Din fermen) ona, ep7eey spony A widoapa wee ty Ny DpT yyy 3IpB “DN Mt TS} ANS DIT AND OTST wayD by my : id 1 a ¥ z % pasos Nor Be a wy bine ben F nin ea noes, ini STwE Bip pon ny ppd Bp praeyn pion 8 Np OOS *2 D EniSRT oY ryzBD TBD EN p? nipyd sebernd 3 nd arb mT WN PET ON ND IAB 1p PEYD TR NYEYND IDENT NGyIN 10 rch dochod6w, wymie-89 DEUTERONOMIUM XVIIT, XIX. to exyni, i a obmiortosei t+ Wiekuisty, Bog twoj, wypedza ich przed obliezem twojém. 13, Nieskazitelnym hadi przed Wiekuistym, Rogier twoim! 14) No marody te, ktore wypgdzasa, wiesveabiurzy i wro2- bitow slachaja, — tobie zas nie takich preeznacay! Wieku- isty, Bog twoj! 15. Proroka 2 posrod ciebia, x braci twoich, jako mnie, ustanowi ci Wiekuisty. Bog tw6j: jego stuchajcie! 16, Tak jakos aqdat od Wiekuistego, Hoga twojego, pray Chovebie w dzieh zgromadzenia, mowige: ,niech wigee} nie uslysze ylosu Wiekuistego, Rog mojego, i ognia tego wiel- iego uiech nie zobaczg wigeej, bym nie umart!* 17. Rrekl wtedy Wiekuisty dom nein to, 0 powiedzieh!* 18. Provoka ustanowig im * posrdd braci ich, podobnego tobie, i wloag stowa Moje w usta jego, i bedvie im mowib wszystko, cokolwiek mu rozkate; 19. T'stanie sie, 2e ktokolwick nie uslucha stow Moich, ktore wypowindaé bedzie w imieniu Mojém, — Ja tego po- szukiwaé bedg na nm. 20. Wszakze prorok, ktoryby sig powazy! powiedvios co- kolwiek w imieniu Mojém, ezegom mu powiedzieé nie rox- kazat, albo ktoryby przemawial w imieniu bog6w eudzych, — niechaj umrze prorok taki!* 1. A gdybys rzekt w sercu swojém: jakke nam poznaé slowo, ktorego nie wypowiedzial Wiekuisly ? 22. Cokolwiek by wyrzekd prorok w imig Wickuistego, fa nie staloby sig to slowo, ani spelnilo sig, — jest to stowo, Ktérego nie wyrzekl Wiekuisty, rozmysinie wyrzekt je prorok: nie trwoz sig praed nim! ROZDZIA XIX. 1, Gay wytepi Wiekuisty, Bog tw6j, narody, ktérych ziomig Wickuisty, Bog tw6j, oddaje tobie, — a wypedzisx. je, snkasz w miastach ich, i w domach ich, — ‘ray miasta oddzielisx wtedy sobie wposréd xiemi twojej, kidrg Wiekuisty, Bog tw6j, oddaje tobie w posiadanie; proroku, lece 0 instytueyi proroctwa, tak de rozumieé tn ualeby 23 Ww znaczenin sbiorowém. 22, Wedle 18, 2-6. nie jest i spelni ¢ praepowiodut vie: omylng oznaka prawdeiwego proroetwa. Nie trwod sig, nic obawiaj si {g0 potgpié i émiercig, ulean Moxdelat 19. 1. Por, 12, 29, 2. Por. Num. 8, 11, Bx. 21, 13, O wolnyeh miastach po wseho- Aniej stronie Jordana 4, 41—43, niema ani w tym ani ww. 9% mowy, prix wp pay mi AP ia spe TN op pippprony opaTbs BAR WIN | geqpe 92 pos Ae 92 1 7 877 Shp tpypwn 28 pK AT sind apt ong 2973 F i nbsan wisrnyy Shy nim TAP soy nin weet) ena NO Ty TANTS Bok spe DAD orp N32 BT WS ENT spy bp nx ofr = TAN 9 ws BTN Yt pg min aay 9 ays aT ny eva 737 B17 pvny ody oa 73aT rn yD APN YBBPP BAN Oy, rin opis Sa TT Sw im Nv 83) 87} ius a Sate we D Hage Wan ND NY o . spaby nim Sys cians Spabs aim ns SBINARD COTS ABW BAYT OR NTT Fp |p) pea rim Wwe AN TD 32 PRR OY BHP * phe yop v.16 ona inn pie mapa v. 1 wylgezute: Bogu. Te, Wouystkie twoje obawy i nadzieje porueza) 16, Proroka padobnego, choé nie rownego snnie, por. $4, 10. usta~ nawisé bedvie weig? Béx, ile razy potracha zajdzie. op wyraba clagte powtarvanie w prayszloge, por. 17, 14. O krolu, Ps. 78, 6. 2 posrod Draei tj, wspdlplomieficdw swoieh, jest Dlidszém okredleniem wyrazu sve por, ‘a3 anna arpa w. 18, Zapewuienie, 2e Jud przez caly czas pobytuswego w Balestynio auajdzie u proroka to, c2ego inne lady W wessbitow swyeh szukaja, stwierdza, be tu ule mowa o pojedynceymDEUTERONOMIUM XIX. adkujess sobie droge obreb xiemi twojej, ktéra ci udzieli Wiekuisty, Bog tw a to, aby mndgt uciekaé tam kazdy zabi A tak svaex sig ma eo do zabdjey, ktéry uciekaé tam chowal: ito xahije bliniego swego nie- rozmysinie, & nie byt nieprayjacielem jego przedtem; 5. Albo — gdyby kto poszed! % blignim swoim do last rabaé drwa, a ranioslaby sig reka jego x siekierg, by gciné a zsungloby sig 2elazd % toporzyska, i trafiloby jego tak, teby umarl, — taki niech schroni sie do yednego % tych miast, aby 2ycie zachowal, 6. By nie seigal inseiciel krwi zabojee, gdy rozgorzilo soree Jogo, a nie doScignal yo nt dalekiej drodze, i nie sabi £0, rashu? 6, ie bedge nie- ae: ta oddzielisx sob 8. A udy rozszerzy Wickuisty, Kog twoj, granice twcl iagh ojeom twoim, a da ei caky ziemie, kto ‘prayrzekt oddaé ojeom twoim, — 9. Jeaeli staraé sig bedziesz spelniaé wszystkie pryka- vania, ktore praykazjg ei dzisiaj, — abys mitowal Wieku- - istego, Hoga twojego, 1 postepowal drogarai Jego po wszystkie dni — dodasz wtedy sobie jeszexe trzy miasta do owych miast; 10, Aby nie byl praelewana krew niewinna wposrod ziemi bwoje), ktora Wiekuisty, log twoj, oddaje tobie w po~ siadanie, w nie spadia na ciebie wina krwil Lie Uidyby wsvakie byt klo ieprayjacielom \vaniego q i powstal na niego, i zabil go na a achronilby sig do Jednego tyeh mist, -— Poszly wtedy starsi miusta jeyo, i xabiorg go x tad, i wydadrq go w xgce msciviela krwi, aby umarl. 18. Niechaj nie oszezedza yo oko twoje, & vetrze niewinneyo # Isracla, a dobrae ei bedzie. 14. Nie przesuwaj graniey blizniego twego, ktorg zakve- lili poprzednicy w udziale twoim, udzielonym ei na ziemi, Ktorg Wivknisty, Bog twdj, odda ci w posindani 8. Por, Gen, 16, 18, Ex. 28, 81. 11, Por, Ex. 21, 1d, Nui. 85, 10—21. 14, Przesuwanie granie dla powigkszenia wlasnego pola z uszczerb- ‘wes sysiadla, obeiqda prawodawea przekledstwem 27, 17. por. 13 pre sl. 10, 8, Jako sprawa keyminalna zajmuje tu ten zakar whaseive sce, DaeMY oduosza niektérzy do Joutego i Biaxiva, kt6rzy pier- wotne granice udziat6w ustanowili, 1 wy Gam ab pap imped Ad 1p a wy ow oh aos ai aon 85 np! WN ny Due may 337 Fn, In 4 Ns prby inves one oon RD ms 1 8) ab Sean ony woy BN? ® “ny Hy ay app vay wAe Soars Ssby ony SwN-D PpDAND | m7 rp» DB Typ ’ 7 FED) opt" 5D 3p] 03 Faw “oy snbRn oa oy eye vy “iy 0 mpm mbm ao ind pbs 38 PP » J DRY 9 1 DY, pp aN mi RY Bey TTD) maby wh, ny wie} 12 * ine) oT ‘p 2 aie sony) owe ink mp 8 fn ay "Sor om Pie bn shan pap v. 1 Uporvadkujesz droge, aby weiekajacy taduych zawad ua nie} aah, nebe tak, aby w kaddej x trzech dzielnic byto jedi win 5, Prayklad nierozmyéuexo abdjstwa, Am oznacza rozmach reki por, #35 20, 19,. Nie ostoi sig swiadek jeden prueciwko czlowiekowi w jakiejbadi winie, iw jakiembads przestqpstwie, albo w jakimbgdz graechn, ktorego by sie dopuscil: na zezanie dwoch Swiadkiw wlbo na zeznanie traech swiadkow stwier- dzona bedzie riecx. 16, Gidyby wystapit s obwiniaja goo wystepek, — 17, Sling tedy dwaj ci ludzie, majgey spor przed obli- cexem Wiekuistego, przed kaplanami i e¢dziami, ktorzy bedg, podéwezas, — 18, I zbadaja sedziowie dokladnie, a oto — gwiadkiem falsxywym Swiadek Ow, falsxywie Swiadexyt przeciw bratu swojem 19. iadek niesprawiedliwy praeeiw komu, mu wtedy, jako zamyslal uexynié bratu swo- jema: i wyplenisz do z posrdd sie 20. A drudzy to uslysza ee) rzerzy tak zdrozne}| wpostod ciebie. 21. A niechaj nie oszexglza oko two} oko — za oko, zab — 2a zab, reke — 2a reke, nowy — za noge! ROZOZIAL XX. 1. Gdy wyrnseysa na wojng praeciw wrogowi twojemn a zobsczysz konie i wozy, i lud licmiejszy od eivbie, — nie obawia} sie ich; gdyz Wickuisty, Bog twoj, 2 toby, ktory cig wywiddl z tiemi Micraim! 2 Gdy tedy seykownd sig bedziecie do wojny, wystapi, kaplan, i przemdwi do tudu, — 3.1 pewie im: ,Shichaj Israclu! wystapujecie toraz do walki 2 wrogami waszymi; niechaj nie zmigknie serce wasze, nie obawiajcie sig, i nie trwotcie sig, iniedrzyjeie preed nimi! 4, Gdyz to Wiekuisty, Bog wass, ktbry idzio z wami, aby walezyl za was z wrogami waszyii, aby wspomagal was!" 5. Praeméwig nastepnie praelozeni do Indu 3 powieday: »Jedeli jost ktéry, co zbudowal dom nowy, a nie obnowit 0, niechaj pojdzie, a wréei do domu swego, by nie zginal na wojnie, a kto inny go obnowit. 2. Nie w chili gly praystapiele do Mitwy, sig oidziatow, gily sig lad xgrowadl W tej chwili wystapl 2 pricmowa hapten, zdaniew Tal. uunyélnie w tym cel amasrezony nonto nee jak np. Pinks, Num, $1, 6, 5. Urzgdnicy kontrolujqey Hieaby ludzi, stawiajqeych sig do apelu, © wykonaniu tego Iumanitarnego przepisu, pupierajycego zaruzcmt kulture zieui i vozwdj Aycia rodzimnego, por. 1 Mak, 8, 6, cx pray formowani neborbsy ytd wea The rb Dis x Bp by Nem ws NBD D2 nigye whys Day DPD HB DP, Wp oy 16 pad oon ony wy DMA DY THe Typ f X Buea Be? Tn ) Sty OyEwT WIT 8 sD me ay at BY py Tey Spey ra 3 myer Tos nivyd opr wee 19 ony’ IEW? DIRWIN FDP Pibyd ween NT EE? ONE wep apy pig NO) Tapa NE ye bo shag bay spa 7, 13 we BFP Be 2 37 oy S39) Mey Sipe Abbe? Rane: jw a spay mime ena aN ND ype NS DATE A IDNA PNB e Siren yaw eoby sexy toysrby aT yb 2239 yby aga -by ABN m9 DSP pina tes pyua vs at 16, Rozizerzenie rasady wylustezone) w 17, 6, i Num. 88, 89. do wsaysthich spraw zardwno cywilnych jake kryminalnych 16, m> oustgpstwo od prawa — niekoniecanie religinego por 13, 6. Inaeze) Tal. Makoth 6, ktéry pod wymienionym wyrazem ro zumie sqdowne stwierdzenie, £6 Swiadek dauej sprawie zupetiic byt obey. 21, 0 prawio odwetu, por. Hx. 91, ¥8. Lev. $4, 20, Rondalat 20, 1. Wozy vojenme, ua ktdrych Wilk luda sto caylo, rownoezesnio koimi kiernjae, byty suezegélnie u F civ, Do wojska ier, wprowadzi ten rodzaj kawaleryi Dai95 _DEUTERONOMIUM X 6 Albo jetali jost ktdry, co zasadzit winnicg, a nie uzy- tkowal 2 ni9j, nicchaj pojdzie, a wrdei do donm swogo, by nie zgingl na’ wojnie, a kto inny 2 nie} uzytkowat, 7, Albo jedeli jest ktéry, co zailubit kobiete, a jeszcze aj nig, pojal, nischaj pdjdaio, a wrdei do dom 'swego, by hie jnio, o hto ony a pojal!* 8. I nicchaj dale) preemaw zetozoni do Indu i po- wiedan: Jeéeli jost ktdry, ojedliwy i Igkliwego serea, ni chaj pojdzie, a Wréci do domu swego, by nio czynit Igkli serca braci swoich, jako serce jego!* 9. A gily przestang pructozoni praemawiaé do Indu, na- unacz, wodzdw na oddziatami na czolo narodu. 10. Gy pociagniosz do miasta, abyé je zdobywal, praed- Lotysz mu pok LL, Jeteli pokojem ci odpowie, i otworzy sig tobie, teily werysiek Ind, anajdujgey sig w niém, stanie sig holdowni- kiem twoim, i shizyé oi bedvie. 12, Jegeli za$ nie nozyni pokojn 2 toby, a wytocay ci* wojng: tedy oblegaj jo. 1B. A gdy wyta jo Wickuisty, Bog twéj, w rece twojo, posabijaj wsuysthich mezezyzn jego ostrzem mieeza; 14, ‘Pylko kobiety i dzisci, bydlo i wezystko co’ badzio ww miescie, wsxystel up jogo, eagarniess sobie, i bedzies pozywal lupy wrogow tivoich, kidre oddal ci Wiekuisty, Dig twej. 16. Tuk postapise 20 wszystkiomi miastami bardzo od- leglemi od ciebie, ktdre do miast tych narodéw nie nales 16. Wszakée 2 miast tych Indéw, ktére Wiekuisty, Bog twéj, oddaje ci w posiadanio, nie zostawisz pray Zyciu 2: Ang} duszy. 17, Leo podasz ich zakleciu: Chyttejezyka i Kmorej- cyl, Kanwanojonyka i Peryaoioayke, { Chywita £ Jebie sylg, — jako ci rozkazal Wieknisty, Bog twoj; 18. Aby nie uczyli waa postepowaé wells wsaysthich obmierzlosei, ktére spelniaja gwoli bogom swoim, i abyseie nie graeszyli przeciw Wiekuisiomu, Bogu waszomu! preeimujgeyeh zgroza okrucieiisty tych plemion nie jest ten pracpis nieludzkim. Dzikie hordy, kiGre lndneS¢ izraelsky telaznemi ciertieaint szarpaly, brzemmienny 1, 8, 18. Hoz. 14, 1, ualedato w imig 16, Jeéeli sig na ofiaroway Jor, 11, 1820. V7. Girgassl jako najirobuiejsze plemig tu opszczone. Por. 3, 3, pmo nib 293 mers ne ‘sth, ae bon xh me ) BS BIN Soy ako nabbrr ope whey 7 ierye ined abe 7 apd mp shox) Byrds 2d info XBDY. SMa 8 sr No) iad 3b" eT pst pr D , toy oie fiNey’ sy opp oy 10 mm toibwd roe DNTP) my on! “5 vy ON P2 ® Yop nbd bp aya np TN 1B Te ao JAD WE TERR Soin PN BON) 1s =-o26 Heyn ain “wR x 7 yy “yp Pl m1; a 252 nn xb mbna 3b jn 7 by TadeNO swig (AS epmbe min nwt WAND ppNen oooRD ayy opis oASYIA SSp niviy> “6, an9 Shn wt. adjqé 2 wimmicy znamig_ Svigtose uptywie -trevcli lat, podezas Ktéryeh udytkowad 2 nie} Ley 18, 98. 8, Wobce huiby towarzyszace} wszedzie tchérzostwu, nie naledato go ubytku w szeregach obawias. wanaczyé, zamianowa, Num. 8, 10; subjektem jest tu wy 10, Przedlotyse pok6j, weawiest do pokojowego zalntwienia sporu, elowu kewi unikuaé Medezyzie darastych, howien 4 sg wykluczone. Wobec97 __DEUTERONOMIUM XX. XXT. 19. Gdy balziese oblegal miasto preez Augi je zawojowad i zdobyé, nie niszoz drzew jego, podnosaye mi nie siekierg; poniewaz 2 nich josé mozesz, nie scinaj ich; bo ezyt ealowickiem drewo polne, aby wlegalo twojomu obletenin? 20. ‘Tylko takie drzewo, o ktérem wiesz, 4e nie jest arzewem’ potywiajycém, — takie niszezyé i gcinaé mozesz, aby budowaé zasieki przeciw wiastu, wiodgcomu 2 tobq wojng, dopéki nie uleguie. ROZOZIAL XXI. 1, Jezeli maleziony bedzie zabity na ziemi, ktéra Wio- kuisty, Bog twéj, oddaje ci w posiadanio, lezyey na polu, a niewiadomo kto go zabil, — . Wyjda wtedy starsi twoi, { sqdziowie twoi, i rozmierzy do miast, ktére wokolo zabitego; 8, A miasto, Ktére okage siq najblizszém zabitego, — -worma starsi miasta tego jalowieg, ktory sig nie posingi® wans, ktére nie ciagnela jeszcze w jarzmie, 4. T zawioda starsi wgo miasta ‘owa jalowicg w doling niewzruszana, ktéra nie zaorana, ani zasiana, i zalomia tam kark jalowiey w dolinie; 6." praystapig kaplani, synowie Lowi, ~ gdy2 wybrat i Wiokuisty, Bog tw6j, aby Mu sludyli i blogostawill w imie~ niu Wiekuistego, a wedlug orzeczenia ich rozstrzygany 20- stajo kaady spor, i kazde uszkodzenie; 6. Aw rsi owegomiasta, najblizsi cebitego, umya 900 swoje ad jalowics, ktérej kark zalamano w dolinie,— 7. I obwiadeza i powiedza: Reco nasze nie prclaly Jewi tej, a oezy nasze nie widzaly! 8. Wybacz Indowi Twomu, Isruclowi, ktérys wyzwolit Wiekuisty, a nic dopusceca? krwi niewinine) wpotréd udu ‘Twego, Israela, — i niechaj wybaczong im beilzio ta krew!* znown wysychaigea i dla tego nieuprawviana, W auaczentusilny, nie- vwaruszony, biory wyraz JOM Sept, 4 us, byloby Co w tpi faxie sym- Yolent waruszone} spraviedwosei sada. Tnni: do rveczki bystee, ‘Am, 6, 24. aby krew, zabitego w miejsee morderey bydlgcin, wrat 2 pradem rveceld znikta 4 przez uprawg coli odstoigta ie stata 0 sig wstakte % wyrazami 7 sayy nie zgudaa. Zdaniem ‘Tal: kedrej nadal upravist die wolvo, aby wiaseiciele gruntu wszelkiemi silt rorlereg wykry€ sig. stars, Aajm. Moro 2, 40. Zalamanie Karla symbolizaje zlradziecki napad zbrodiarea na ofarg swose. 8 Na mnak ich niewinnosei, Ps. 26,6; 73, 19. Caly ten ceree monjat dla nadania rozglosu sprawie # seybsrego wjecia morderey 7 Day om Syby ann Soy ny) Ayyns moeinn? mien] arin py Baap npn ND ink) Sonn Be pyre op yo * RB> a» WS Hy P2 SPD 2B Spa by site nS Aya) wD sks anh Daa BIRT Ty nine FEY My NT ws wD gb pps pbs nin Sey hws bb ayers TUR NL AMR pT ND Taps Ope RAW? mem tbonn np'ap we ody bs Srp TERR Ray MVE PT pe AAA ZIT IN ANT TT ; iN WN ME IRY'ND WN TPR + wy pt my ND uy Mp tony Syne: “yp? Sep py) 8? aD Open py Sapp BP BY jams 'p we vy. T'2 zam, 8749 tyle 0 "9 czy —wszak nie # dreowami lec fowadzise wojng. Tuni eaytajy o> bo dla Iudzi, dla po ich sq drzowa, Abenez. dopetnia own Jak ex) 24, 6, ram. n ezhowicka Joab draewo. Ezech, 84, 4. ab je zdobedziese, upo- 20, ann od korzyst. Rozdztak 21. 2. T rozmierzy odleglosé od trupa do okolicanych miast, aby sig preekonaé, na ktdre 2 nich najwighszo podejrrenie pade. 8, Por, Num. 19, 2, 4. jn bro dolina w porzo deszezowe) pokryta wody { nastepnie99. DEUTERONOMIUM XXI.__ 9. A ty Scieraj krow niewinnego 2 posréd siebie, jozeli cheesz czynié co prawo w oczuch Wiekuistego. 10, Gy wyruszysz na wojie przeciw wrogom twoim, a wyda ich Wieknisty, Bog tw6j, w rgce twoje, i zabierzesz z nich do niewoli, — 11. A zobaczysz migdzy zabranymi niewiaste nadobnej postaci, i rozmilujesz sig w nie}, i zochoess pojai ja sobio za tong, — 12. Wtedy wprowadzise jy do domu twego, i niechaj ostrayée glowg swa, i obeinie paznokcie swoje, ~ 13, I zdejmia szate niewoli swojej siebie, i zamieszla w domu twoim, oplakujae ojca ewego i mathe sw4 prez missiqe czasu, — pocacm mozesz prayjss do niej, 1 poj ja, aby zostala tong, twoja; 1d. A gilyby nie podobala ci sig wigcej, pufcise ja w dle woli swojej, ale nie sprzedasz jej za pieniqdze:- nie panuj ned nig, 2a to, ZeS shafbil ja! 1b. Gayby mial to dwio Zony, jedng kochang, a drug znienawidzona, i urodzilyby mu syndw, kochana i zniena- widzona, a bylby syn pierworodny znionawidzone}: 16, Wleiy rozdzielajqe migdzy synéw swoich to, co po- siada, nie bgdzie mégt daé pierwazeiistwa synowi ulsochane), nad synem znienawilzonej, pierworoduym; 17, Lecx pierworodnego syna zuienawidzonej uzna, mu oddat oze’é podwéjng wezystkiego, co u niego sig znaj- duje; poniowaz on pierwiastkiem sily jego: jego jest prawo pierworodztwa, 18, Jozeliby mial kto syna rozpustnego i krnqbrnego, ktéryby nie sluchal glosn ojea swego, i glosu matki swo- ej, @ Karcili go, ale nie slucha ich; 19. Wezmy go wteily ojeiee i matka jego, i aprowadz, do starszych miasta, i do bramy miejsca swego; 20. I powieilza do starszych minsta swexo: ,ten syn nase rozpustuy jost i kengbrny, nie slueha glosu naszexo, — tartok jest i opdj 21. T ukamionnjy go wszysey mieszkaicy miasta jogo kamioniami, na Smioré; i tak wyplenise alo x posrdd siebie, fa caly Israel uslyszy, i uleknie sig. » aby spraedasz jej, Ex. 21, 8. 199 pokr, 2 22m wydymaé sig, wynosif, oka- aywaé whadze swoje. 18. Gdyby bri n 16, 0 Sy jale Ex. 20, 8. 17, 0 prawie pierworodnych, por. Gen. 18, Rodzice nie moa samowoluie praw dui ivnio, por. 27, 18. Kx, 21, 17. Ley. 20, 8. 27, 36, ci ukréeaé, ale i prac syn. on 98 SIPe BAT OFT an TAN) O77 od pps sm ys WPT mpoD ane THN na pp ie oy anda ggnme APwN) Nh ne: neN awa PN] haw sw) Snba apa Tino ANS wind nopyony Ayo) apex" “DN) PRNDN AEB TD paves Pas win [2 WN) be, Hy, 2 ABR Noy Fim IMP? 7? 22 PATBBI'N? 734) (Bo TT 6 “wis AN wa fy pros} smerh ixapy boir dps “Oe IBIS VOT TD nay oan F 10, Preeeiw wrogom 2a granieami Kanaanu, por. 20, 16. 11, Tale Tal. Jeruse. i Abenes, Wedle’ lusuin 21. pojnij ja 2a Bone. 12, Na znak datoby, Lev. 10, 8; 21, 8. anzy obetale por. 2 Sam. poniewat dude, farbowane pazuokcie stanowity ozdobe. 15, Ojea i mathe, Ktdrzy jakby umarli dla ie}. Preez miesine, aby miata czas 2 nowém pototeniem swojém sig pogorlzié i uspokoit. 14, Innis mes? tak, Aeby zostaln panig. siebie, Jer. 34, 18, Nie 1,;RONOMIUM. XXT, 22.A gyby mnalazt sig na kim gp Smiertelny, a stracony by 2ostal, a powiesilbys go na draewie, — 23, Niechaj nie preenoouje trap jego na drzewie, leca pochowaé pochowasz go tego® samego dnia, — bo prao- Klenstwem Bozém powieszony, — a nie kalaj ziemi twojej, ktérq Wiekuisty, Bog twéj, oddaje ci w posiadanie. ROZDZIAL XXII. 1. Nie bedzious spozlydat na wola brata twogo, albo na oweg jogo, zablakanych, a ociggal vig od nich: napowrdt odprowadzisz je do brata twojego. 2 A gdyby nie by} blickim brat twdj, albo nie znalbys g0, mapedi jo do domu swego, i niechaj bgda u ciebie, poh nie odszuka ich brat tw6j, a wtedy zwrécisa mu je. B. Wak tez postapiszz ostem jogo; i tak postapiszw szata jogo, i tak postapise x kaddy zguby brats ae ktéraby ima zagingla, a znajdziese ja: nie woluo ci sig dcingaé. 4, Nie bedziess spogladat na osla brata twego, albo na wolu jogo, upadlych ua drodze, a ociqgat sig od ‘nich: po- déwignij jo razem x nim. 5. Niech nie beilzio strdj mazczyeny na kobiecie, i nie- chaj nie obldtxy vig mezezyzna w seatg kobiety, — gdyz ohydy Wiekuistemn, Boga twojemu, kazdy ktéry’ to ozyni, 6. Gdyby sig nadarzylo gniazdo ptasie preed toba w dro~ dze na jekiembolwiek drzewie, albo na ziomi, z pisklatami albo jajeczkami, a matka siedzi na pisklgtach albo jajece- kach, — nie zabioraj wtedy matki wraz 2 mlodemi; 7, Wolno puscisz matkg, a mlode mozesa zabraé sobie— aby dobrze ci siq wiodlo, 1 aby$ dlugo zy). 8 Gdy zbndujesz dom nowy, zrobise porgen wokolo dachu twojego, — abyS nie sprowadzil krwi na dom twéj, gdyby kto spadl 2 niogo. 4. Por. Ex. 28, 5. 6. sb ounacaa vardwno ubidr Jak bron, Onk. rozumie wytyeanie te ostatnig, Celem zakazn jest zapobieganie stosunkow rozwigalyin, lisre jeiuakowy strij wateia 6, Pruepisy aualogicane, 25, 4. Lev. 22, 27. by wraz, Gen, 92, 12, 8, Podobuy precpis praeciv’niedbalstwn, miratajqecin na niebex- pieczeistno, Hx. 21, 88. Dachy doméw byly a Wschodzie phaskic, NED PARR TTA. DHA WER DN ponced pyc an dm nea mp wee 2 abbpnp ama ofp ingen wayne pre oy ih iy Wi F x5) sb oy IgmD HP IP? 3 ppbunm ota bens ay phy Tikes A PON PS ST NSTON] SPpND nawin 2piT age a DTT TPM TN AND FTN AON YT NPL Fyn qo enh mye yp, 32 i ints Sty a NAN TPN NINN Aya ps) ingew? 7 Arpnd op rabynnd opin ND ANN upp iar. wie miat wladzy nad Ayciem syna, Proyp. 19 18 Jak u Egipejan, Grek6w iub Raywian, ale publica i jst Skarge roddiedw byla dla sqdv dostateemnyin dowodem winy. 28, Praaimiotem pizekleistva, “Wiesearie smierconyeh poprae- Unio zbrodniarzy, stwierdzajgce publicanie wobec nieba, “iwodei zadoS6 sig stalo, stanowito obostrzenie kary ‘lon 10, 26. bylo wszakde tylko w razie wyjatkowo cigehie} winy sto- sovwane. Nordetat 22. f, AM cam. apa Ex, 23, 4. tga whasciwie krye sig, clowaé yor. Ps. 55, 2, Jes, 88, 7. Wldste cbjainienia do tego preapisn podaje Tal, Bab, Mee. 11 2.108 DEUTERONOMIUM XXII. 9, Nio posiowaj winniey twojoj gatunkiem mieszanym, aby nie popad? Swigtyui plon, nasienie, ktéres wysial, — i arodzaj winniey. 10, Nio bedziesz orat wotem i oslem razem. LL. Nie odziojesz sig w szaty mieszane 2 welny i Inu raem. 12, Sanurki porobisz sobie na ezterech laajach okrycia twego, ktdrém sig okrywasz, 13, Gdy pojmie kto Zone, i pojdzie do niej, i zniona- bedzie zarzucat joj zmySlone recezy, rozpusei 0 nij lg _wiesé, i powid: kobiete tq pojulom, a zblizywszy siq do niej, nie ‘znalazlem w nie} dziowietwa,'— 15, Wexma teily ojeiee dziewcxyny, i matka joj, i wy- niosa oznaki dziewictwa dziewezyny owej przod” starseych amiasta, do bramy 16. powis ojeiee dziewezyny do starszych: ,cérke moje oddalem mezowi temu za Zong, on za$ znionawidzit jy", IT. A oto zarzuca jej zmyslone rzeczy, méwige: nie zna- lazlem u edrki twojej dziewictwa, ale oto ozuaki dz cérki moje}, — i rozlo’y, szate przed starszymi_ miasta; 18 Wezing wteily starsi miasta mgza tego i skarey’ go; 19. T skazq go na sto srobrnikdw, i oldadia je ojeu Aziowezyny, poniowat rozpuscit zly wiesé o dsiewiey izra- elskioj; ona za’ pozostanie zona joo, nie badzie jo} mogl rozwiek po wszystkie dni swoje. 20, Gdyby wazalie prawda byla rzece ta, — nie zna- lazly sie oznaki dziewictwa u dziewezyny owe): 21. Whedy wywiody dziewezyng ku drzwiom domu ojea joj, 1 ukamionnjq jg mieszkaitey ‘miasta joj kamioniami, i umrze za to, 20 dopuicila sig haniebnegd ezynn w Tsra- eln, popolniwszy nierzad w domu ojea swogo; i tak wyple- nisz zlo 2 polréd siebie. 22, Gdyby znaloziony byt kto, oboujacy x kobiety za- mein, niechaj umn oboje, i mezczyana obcnjycy 2 kobieta, i kobiota: i wyplonisz 2to z Tsracla. 14, amar Abby postephi, Bx. 86, 19. hedge przedmiotem roxmdw — ozernienia, swawoluie zmyslone obmowy, por. Ps. 44%, 4 18, Skareg napommieuiem, wedle Yai. Ket. 47. wymierzeniem 89, uderzeri, jake 21, 18. 21, Ukami K6w, de sig jako narzeczoun zapor prawo jud za Bouy BX por, w. 24, Gi meta bya por. Joel 1, 8 wolle Tal. Ket. po stwierdzeniu przez Swind- ja. Narzoczong bowion uwaa 1. 29, 21, a narzeceonego 2a 22830037 _ 102 B72 fin ayn wpe Sony AB) x Dy ie nginy ss ark sang nb neg" odin: Fat SRB a saxo ot Py DBPL soph sonia form ons “bens ae ons NTT VAL op 8 NO fan) D3 TN He aan ma Spap rbane by * D “pede a ys ovana aL wm nt vy oy bain 5 Sano mi og So m3 py Pay mp ni soa ings Syacnbys : 1 id wrt sige a ip my. 8 2 fp my 16 np m ibid, ’p mv Ikiem mieseanym, mp. zhote albo was wba eotoss, ‘mianowieie pin plo 9, Por, Lev. 19, 19. Gat raywa migdzy szezepanti wit 10, % powodu nieréwnosei ich sit. 11, Por. Lev. 19, 18. 12, Nun, 15, 88, Aby sig wyzuawea Boga 2 otaezajacéin go po- gafistwem nie mieszatUTERONOMIUM XXII. X11. 28, Gdyby byla panna, dziowiea zargozona mgzczyznio, a napotkalby ja kto w miescie, i obcowal « nia: 24, Wywiedziecio tody oboje do bramy tego miasta i ukamionnjesz ich kamioniami, az umrq; dziewozyng za to, 2 nie wolala w mioicie, meéczyzng zal za to, de shaibil song bligniego swego: i wyplenisz zto z posréd siebie. 25. Jodeliby wszak#e na polu napotkat kto dziewicg za- reezong, a porwawszy ja, obcowal z nig, — umrze wledy meéczyzna, ktéry obcowal 2 nig, sam; "26. Daiewezynie za8 nie uezynisz nic; nie cigzy na ie graech smiertelny; bo jak gdyby kto powstal ego swego, i zamordowal go, tak i sprawa ta, 27. Wszak na polu jq spotkal, -— mogla wolaé dziewica zargczona, ale nie bylo nikogo kidryby ja ocalit. 28. Gdyby t82 lito napotlal panne, dziewice niezarg- czona, a porwatby ja, i obcowal % nia, a zastanoby ich,— QU. Da wtedy meéczyma obenjacy 2 nig, ojon deiewezyny igédziosint svebnikéw, i bedzie mu Zona, preoto ze ja, shaii- Bits nie Dedzie joj mégt rocwiess po wszystkie dai swoja ROZOZIAE XXIII. 1. Nie pojmie nikt Zony ojea swego, i nie odkxyje poly ajca swogo! 2 Nie wnijdzie trzebieniec, ani rzezaniee do zgroma- dzonia Wiekuistogo. 8, Nie wnijdzio bekart do zgromadzenia Wiekuistego; nawet dziesigie pokolenie jego nie wnijdzie do zgroma- dzonia Wiekuistego. 4. Nie wnijdzie Ammonita i Moabita do ggromadzenia Wiekuistego; nawot dziesiate pokolenie ich nie wnijdzie do zgromadzenia Wiekuistego na wieki; 5. Za to, #0 nie spotkali was z chlebem i wody na drodze, giyscie sali z Micraim, i za to, 40 najgto przsciw tobie Bileama, syna Beora 2 Pethor w Aram-Naharaim, aby sig preainal; . Lece nie cheiat Wiekuisty, Bog twoj, wystuchaé Bileama, Tika sig tenié i wogéle 2ostaé eztonkiem gmin 10, Mowa tu nie o naturalnych wadach, T. myéiuych okaleceoniach 3. oo Zach. 9, 0. x nienaturalnego awigeley, w_wiarolomstwi, azirodatwie zrodzony — wyrazuformowany oi %E port, od bys abcym, jak #2 od m9 2 podwdjun praystawhe 9 up. 79222 albo t€ od Sup jak $39 mieszaé, meseanios. Jon: zam. > 990. 5. Nieina tu spraccenosci x polaniem 2,29, orp > odnost sig Dowie wyiteanie do Amonitéw "37 7 do Moabitbw. por. Neb. 18,1. Ker. . 99, 24, leet 0 rox 220,93 89D OT 104 yd ai ape ndana Sy sym 2 DAWN DENSI FAY PEL TYR WS ARN 24 ony ing} Bsy3 ons ol bos NET Ty ye ON “by PTY a eRe x? swe Sorby 4 2° “wy BINT min my 220) or Ne brs ay bh 37) 2) we) my iat by wy Dip) Swix % npyx AND mp 7 imo aT g Apia Spa WR Ryo's Brad yin a 7 mi NSB?) ney 23) En nylk 9 pmb mr by ADE Dw yan Ey aby mney > % RErN? rvy) a ‘DR, nin bapa “me xgtnd Gaps ‘pain pia Ney “xb “y min 5 pe ond aT? ey “ ba nim nya: onbs oybacny poy ay Sw aim nbendy sybopb om dp my, 28 28 28 BD Py . Ley, £0, 10, 1 18, 2 Ex, 22, 15, Roxdzlat 23. 1, Macochy swojej, por. Ley. 18, 8. m3 kraj szaty abo kotdry, 2, yume zraniony nov potluczenion — albo majaey nm wyteuigty nope ezlouek wylewajgey, mie mote wedle Tal, Jebam. 8, 2 2 Tzrae-107 DEUTERONOMIUM XXII, a obrécit ci Wiekuisty, Bég tw6j, przeklelistwo w blo wionstwo, presto 20 umilowal cig Wiokuisty Bog bwé; 7. Nie seakaj pokoju, ani dobra ich po wsaysthie dui twoje, na wiek 8. Nie pogardzaj Edomita, bo on brat tw6j; nie pogar- dzaj Micvejezykiem, bos praychodniem by! na ziemi jego, 9. Dzievi, ktdre im sig ztodza w trzeciém pokolentu, moga wnijse’ do zgromadzsuie Wiekuistego. 10. Gdy wyruszysz do obozn praeciw wrogom twoim, wystrzegaj sig wenelhie] rzecay szkodliwg} 11. Jezeli znajdzie sig wpoiréd ciebio kto nieczysty % powodu preygody nocuej: nieckaj wyjdzie po xe obbe a nie przychodai do obox 12. A kat wieczorowi wykypio sig w wodzie, po xacho- dzip tal slofca mote wrbelé do obozu a 13, Ustronie wW% bedsiesz mial po 22 obozem, gaziebys még] wycholzié na ustep. 14 Trydlik bedziesz miat na reemienia, a gdy usig- dziesx w ustepie, rorkopiesz nim, i zuown zakryje caystosé twoje, 15. Gdy2 Wiekuisty, Rog twéj, chodzi wpotréa obozn twojogo, aby ciy wybawiat, + poddawal wrogi twojo tobie; niech praeto bedzio obdz twoj Swiety, aby nie zobaczyt u ciebie nic sromotnegu, « nie odwrdcil sig od ciebia 16. Nie wydasz pann niewolnika jego, jezeli sig schro- nit do ciebie ‘ol patie siwego; 17. Z wby niechaj zamieszka, wpotréd ciebie, na téin migjsca, ktbre sobie wybierze, ‘w ktoremkolwiek 2 miast twoich, ‘dzie mn dogailza, — nie uciemigzaj go! 18. Nio lgdzie nierzadnicy x cérek Israels, ani beduio nieradnik 2 syndw Israela, 19, Nie wos myta nierzqdnicy, ani ceny psa w dom Wiekuistego, Doge twego, weltek jakiegobalé Sulu; bo wstratem dle Wiekuistego, Boge twego, jodno i drugic, 20, Nie dase lichwy bratu twojemu, lichwy od pienig- 16, KtGryby sig 2 zograniey ua tiemig iaraelska sehroni 17, Ex, 22, 20, Lev, 16, 88, 18, Lev. 19, 29. S32 poswigeony bistwom pogafiskim dla oldania sig nierzadowi, 1 Krol. 14, 24, 18, Wynagrodzenie, Ktdre odbiera pies, wszetecni aNie dase", tak Tol, Bal, Mee. 70. i kom. tydowsey, otedt- niajgey Susenie slows “yen hif, od kal, Uzasaduiaig 206 zakaz ten Yém, 2e musiatby plaegey lielwy rotnike, zauwyeraj tyto w ostater cane} potrzebie podyezajgey, produlity swoje drote} spruedawaé, a tém ons 32 ays nin Gem : WIND ON AEN BON PPP BON SDAA TEN Te Spake ORI » 2D SPAN? NY PIN EN wrow vit ond TP PWN ONE TEINS o > otmin Sap io WPT bn my 2 Wet xt xb aind pane apy pS ine i ) enor Tin Sy rey, y manips 9 SOND WOW ND is PT TBE DN TB! YATE oe yn ynpws Aan ys ya eo al i A beng PROS AYN. PNAS NN os weNe 27RP “NOL WAP TUNE ND Tea? PER Ne PET? oN>oop Typ orp se) 0] Ny I ANT Tay MON Bye TN Oxey , IVY TANS anarcwwig CFE TIP? Aw. PN Eo NIP UND oD in 82 i Hoa 8 s 85s Seas yaa wap TEND) DET 9 yin we agarbab apis mim mp 229 gs mpi oN? TPE Do tDy ey FT 2° ~~. Nardd ir. nfe ma obowinzkw trosseayé sin, staraé_ yor. Jer. 28, 7,98, 4. Ear. 9, 12. 0 pomysluosé texo fad, & j.miode bye abo- jelayim dla ogota jego — inaeze} jedak w stosunku do o36b pry watnyeh, por. 2 Sam. 10, 2 10, Zycie obozowe prowadzi latwo do rozpusty —- tu zwrdcona Jednak gtéwnie uwaga t:a niechlujstwe. yr 135 wszystko co radi, por. nan nny w. 15, hailbigca rzece.nrpe przypadek w Miszuie "8 pollueja, por. Lev. 18, 16 : 18," 2 37. Num, 2,17, strona, wMtronnie polotone miejsce — ‘wo koleke, rydlik. px wh. uszko, petla do wieszania, zig rzem nogzenia broui,109 DEUTERONOMIUM > zy, lichwy od zywnosei, lichwy oa jakiejkolwiek rzsczy, ktdrq sig na lichwe oddaje. 21. Gudzoziemcowi mozess lichwg dawaé, ale bratu twomu nie dawaj lichwy; aby blogostawil ci Wiekuisty, Bog twoj, we wszelkiem przedsigwzigcin ral twoich, na ziemi do kté- rej wehodzise, abys j posiadt. 22. Gdyby$ slabowat slub Wiekuistemu, Bogu twojemn, nic omieszku) go speluié; gdyz poszukiwae go bedzie Wie- Inisty, Bog tw6j, od ciebie, a bylby graech na tobie; 28) Jozeli za$ zaniechasz élubowaé, nie bedzie na tobie graechn; 24, Wyrzeczenia ust twoich przestrzegaj, i spelniaj ja- kos Slubowal Wiekuistomu, Boga twojema, dobrowolnie, ‘cos wypowiedzial usty twojemi. 5. Gdy wnijdziesz do winnicy blizniego twego, motesz Je jngody wadlag, upodabania twego, do syta ‘ale do ma- ezynia twego nic Ktadé. 26. Gdy wejdziese w zbode blidniego twego, mozesz na- rwaé kloséw rekq twojq; ale sierpa nie zapuszczaj w zboze bligniego twego! ROZDZIAL XXIV. 1. Gdy pojmio Ito Zong, a stanio sig joj malzonkiem, i zdaray sig, 20 nie znajdzie upodobania w oczach jego, poniowaz znslazt w nie} co sprosnego, niech napisze je) list rozwodny, i da w rekg je}, @ pusci ja 2 domu swego; 2. T wyjdzio ona 2 domi jego, i péjizie, i wyjdzie za mea drugiego; 8, Jetoli zai znionawidzi jq ton maz drugi, i napiszo ej list rozwodny, i daw r¢kg fej, i pusci ja z domu swego, ‘albo té2 umrzo éw mae drugi, ktdry ja pojal sobie 2a Zong: 4, Nie moze wtedy maz jej pierwszy, ktéry ja byt pu- 4eit, powtérnie je) pojg’, aby mu byla Zona, po tem, gly Tozd. 24.1, Sckota Hillela pocustuje za sy 939 4 tém samen an dostateeay powst do roaxodn wszystko, eo aieché 4 wstrgt meee abulza na1 wx my up. fzyeane dolegivose, — szkota Szamaja.To- dumie pod tym wyrazem wylaeznie beewstydne, graniezgeo. 2 wviaro- Jomstwem zachowania sig janne bowiem wiarolonstwo bytoby & cig karane, por, Gittin 9, 10, Ze road nie ma byé zhyt utatwio- ym wynika jut ztad, 20 musi byé formalnie napisanyin, i te nie Walno rozwiedzione} matiouki, gay 2a ionego wysela, powtdrnie po- Jue PrzeclekkomySlayim rozwodom poustaje ju? provok Maleachi 8 1, 4. Dawid point powtérnic Michale, 2 Sam. 8, 14, yoniewat fore malnego roavodu 2 ni nie waig 273.32 83 DDT 108 spy ape Ww) Dae 2 ARR wR pe eh by min Fae ve? Twn ND THN PHN ARI MARNE MANTIN PAT OY TT Tae 2 2 r pox ming 43) NTP De “pL xen 72 Th by nim wip wT “ew POY Se tNBD FB TEND Ty? ann mar wy opp oN Fim? ATR Ww ESD Pye Wr owe kaye DP wopop Do HpMND wpa >R) ARP TPB ain Xp wom TT PP ARB_L BN nap? 2 Sp gE 7B apne 1 [osgen No pnp TED AP SNL TIAN or 1p, Aa Rypn> NTYE ays AND) ATS (DNs INT PNT ANIA ENON? ¢ TTY DAN YEE APO AT | Sarnd ings tb anny + on nBN> sb nino mANp? =w9 mye awy HNN Py samém wszysthim konsumentom szkodzié. Zdaniem wiekt: wie odda~ wwaj na lichwe. Michaelis i ini: nie bierz lichwy, co bytoby zastoso- ‘waniom do sfer zamotnych preepisu, tyezacego sig wylaezaie biednych, por. Ex, 99, 4 Ley. 28, 38, ‘21. W stosunkach handlowyeh 2 Feuicjanami albo Arabami 2a- sada ta upada, — kupiee bowiem zarabia ua towarach, dlatego (6 wolno od niego procenty braé i nawzajem uméwiony procent mu placié, Zresc'q postepowag ualely z kaddym cztowiekiem weidle tye praopisow i praw, ktdre w jego kraj panyjy. Num. Por. 80, 8. 13. Pravehodzae praypadkowo od ruboty itd, wolno ei, bedac anutouym i gtoduyi, kilka grow zerwaé, por. Bab. Mec. 87. 26. nivoa od 92 migkki Kos, ktdrego mileczne ziarna pree po~ tarcie latwo sie wydzielaja, wedle inuyel Klos uadiamany.un DEU'TERONOMIUM XXIV. skazong zostala; gdyz obydato przed Wiekuistym, a nie kalaj Hon, Lema Wiokaily, Bog twdj, oddaje ci w posindanie.” 6. Jozeli sig kto Swiezo Zenit, nicohaj nio wyruszy na wojng, i niechaj nie zwracaja siq do niego w jakiejbadz raeczy i swobodnym nioch zostanie w down swoim przez rok caly, i rorwesela Zong swa, ktérq pojal. 6, Nie wedmie nikt w zastaw Zavon, albo kamienia mlyit- skiogo, — gly zycie bierze taki w zastaw. 7. Seieliby zdybano catowieka, ktory ukradt kogokolwiek 2 braci swoich, 2 syndw Isracla, § zapanowat nad nin, i sprzedal go: wmrze wtedy alodeiaj tali; i wyplenisa zlo 2 posvbd siedie. 8 Badé przezoraym wobec zarazy tradu, aby pree- strzegat Scisle, i spelnial wszystko, co wskazy wam kaplani, Lowiei; jakom praykazal im, starajcio sig speluiaé, 9, Pamigtaj, co nozynit Wiekuisty, Bég tw6j, Miriamie, na drodze, gdyscie sali z Micraim! 10, Gdy masz wierzytelnosé u blitniego twojego, wie rayteluosé jakykolwiek, nie wchods do domu jego, aby braé zastaw od niego; 11. Na ulicy ‘pozostaii, a exlowiel jestel, wyniesie ci zastaw na ulicg. 12. A jezeli to czlowiek biedny, nie Madd sig x zasta- wom jego; 13. Zwedcise ma zastaw 2 zachodem sloiica, aby sig polodyt w odziczy swojej, i blogoslawit ci; a tobie pocay- taném to bedzie za zasingg przed Wiekuistym, Bogicin twoin. 14, Nio skrzywdzise najemnika, bieduego i ubogiege, 2, braci twoich, albo 2 cudzoziemobw, ktorzy w kraj tvoim, w bramach twoieb. 15, ‘Mogok dnia dasz mu zaplata jego, a niechaj nie zajdzio nad tm sloies, gly? biednym jest, a na tém po- Klada on aycie swoje; aby nie poskarzy! sig na ciebio przed Wieknistym, a nie by} graech na tobie 16, Nie poniosy Smierei ojeowie 2a dive}, ani poniosy daieci Amiaré za ojedw: kaddy 2a wystgpek swOj Smiexé poniesio, ktévego wierzyciolem 14, Lev. 18, 1 16. yoy nad tém, wad zaplata, wer nx er zd. Haseh i 0» Aycie swoje. 16. $y za, inv: wyag, Ouk 7 Russi: wskeutele Swindectwa. U staro~ yin byt zwyera} karania ze aloczyiieg i t0- |. Herod. 8, 119, Pordynna} 162 postepowanie larada aytuych udiw por Auiny jogo. Por. Fst, Amacjasia 2 Krél. 14, 8, s72. 830 DT 110 Noy rim ya uy TapIN? AP ynd MAN TIN 6 6 nyt impoTwE IAWETHS bm "2p 9an Ry WHID SIN) DT bony Spayny been vane Pays vin) Divs Ne TDs yBNpS PIT AIRS NAT 327 Hy ApH 8 DENN sapoayis 592 nivydy Typ mw NTE AN nist niwyd yew OE TwIND OND: DopNye TI om SSE'ND ABW PNW IYI | ” Has WR wT Teyp pe Hay poy) ipa-be 2Y WANTON) TAT BADMINTON MEP ID wD 2 bisyrns bow ben tipdys sawn Nb owns npTe yp Ay TEI news sew) webs wipe TEND TRY PRMAN DF yoy age ye) TEND WN TES Wy TON NBD NTT IND NWT DY. 9D wie! voy Nignn? gy DINER Fp a nana 2) SWEETS hy NIBN-OY N_YND DEI: WE PIRTN hy TWAS WN Ty : eee a Aniego cheba niezbeduyeh, nie rdoln ubogi dyeia swego utreymac, 7. Por, Ex. 21, 16, royna 21, M4, 8, Gdy zaraza ta wylucbni 8. Ze nawet Mirjam musiata by z obozu usunieta, Num. 12, 14, 10, Swabodny wybér naledy zostawié dlutnikowi, kt6ry najmniej potrzebug mu rzeez oda. 18, Bieduy zastawia w nocy praykrywa. Hx, sgéeiej xwierzchniq, suknig, kt6ra_ sigDEUTERONOMIUM XXIV 17. Nie jemea, sieroty, ani wer dmiesz w zastaw sukni wdowy. 18. A poimnij, 2e3 niewohiikiem by! w ziemi Micraim, a wyzwolit cie Wiekuisty, Bog twOj, 2tamtay kamijg ci, abys to uezynit. 19. Gdy budziews zzynal uzatek na pol twojém, a za- pomnisz shop na pola, nie wracaj si, by go zabraé: dla cudzoziemea, dla sieroty i wdowy niechaj zostanie, aby blo- goslawil ci Wiekuisty, Bog tww6j, w kazdej sprawie ryk twoich, 20. Gdy bgdziesz obijat oliwki twoje, nie przegigdaj ge Jgzok za sobq: dla endzoziemea, dla sievoty i wiowy nie: chaj. zostanie. ‘21. Gay bedziosz obieral winnicg twoje, nie obieraj do szcagiu za soba: dla cudzoziemea, dla sieroty i wdowy nie~ chaj zostanie. 22. A pomni praeto nakazuje } przeto nae 4 niewolnikiem byt ua ziemi Mieraim ; 4, abyS to uczynil, ROZOZIAL XXV. kd spor migel zonoby ich, a waiewi 1, Gayby. Iudémi, @ przyszlihy do sqdu, i roes raved iono sprawiedliwego, a skazano 0, — 2. ‘lo jedelihy “vaslnayt na skarcenie winny, niech go kage polozyé sqilzia, i knee bié w obecnosei swojej, oilpo~ wied! _ j aby 0 nie bito zanailto, razami bez miary, w nie ponizony by! brat. tw6j w oczach’ twoieh, 4, Nie zawieraj Zuchwy woln gdy mléci 5. Gdy mieszkajq bracia spotem, a wmiera jelen x nich nie majye potomstwa, — nie wyjdzie tedy zona zmarlego postroumie za mgéa obeego; bint mgza jej prayjlzie do niej, i pojmie ja sobie 2a dong, i polqeay ‘sig 2 3 6. A pierworodny, ktérego by zodzila, wastapi imig brata Tewirat eayli anyczaj denienia sig bata z widow. po xmarlym her otomnie bracie, roxpowsecchniony u wielu Iudiw wschodniel, d jalmojdeseowyeh. Geu. 38, #, Trawo modi ty ton znyeraj o tyle, o brat wie kouleeanie zaviqzek taki zawiernd W.7. Blidste objaénienia podali opréce Tal, Jeb. 1 Suim. 3, 40, Micheclis ,Prawo Mojéeszowe® $98, Benwry de Neb, wubzye Pray Mj 54. Hedsob 0 Lewiracie, vole, 6 Zapisiny bdzie do ksing rolowyeh jako pr die znartego, nie woszqe kouiceanie jogo inienia gpea i dzie- ik muzywat sig 113 ain y Te pea ” i tne DN i nivyy 3 “No mw vy Nw, yw2 TPP gon > Dw Sone ab men maabyr oi nr sao np awn x) yy. Bann 2 Dy Nyy bea HN mim 2 Syon sp mm meds Bin a TR SNpN at emp maby pimo uo pans Deion xb > FD DN by ovo poh ™ D Ine PIAS nivyp ” prppws BewiTby wi) DW: “ox ATS WIT | any ap wih: spin bet -by anno moe ye apps xb AY DEMIR] SV? INT whens ; 3, nom. od ™R2 galgaka, praegladaé gatgcki albo od 49 oezyszezat. sv, 19, 10, 2. ton ya jake nna jp zaslugujgey, albo skazany na bicie 40. uderzei przez pomytlg preekroczony be 89, a mianovieie 18 raziw dysey- pling 2 trzech rzemient sig skladajgea. ‘Tal. Mal. 8, 12. “4. Nakdedanie kagafiea na* tuchwe wolu, w ezasic gdy pedzony po deptalu, zbote nogami miéei, dany tu jako prayktad okruciefstwa, ‘Tal. B. Mee. 94, 5. 42 potomistwo, tak Tal, Jeb. 22. Gayby zostavit dziecko bytoby nawet matlefistwo wdowy ze szwagrem kazirodztwem, Lev. 18, 18. nie zostata, ust115 DEUTERONOMIUM Jego soars, aby nie zgladzoudm bylo imig jego 2 Israela, 7. Gdyby wszakto nie chia maz dw pojy bratowoj saych, i owindezy : ,wzbrania sig brat nga mojego utrwalié bratn swemn imig w Israclu, nie cheo polyezyé sig zo mn," _ , 8. I zawezwa go starsi minsta jego, i przemwin don; jeteli praytem obstanie, 1 powis: ;mio ohog je} poy ee ‘ 9. Praystapi do’ wtedy bratowa jego przed oczyma star- szych, a zaujo treewik % nogi jego i plunie przed nin w twarz, i zawola i powié: tak postepnja 2 czlowiekiem, ktéry nie odbudawuje domn brata swojogo !* , 10, T nadanym mu bedzie przydomek w Ist 3 on \y reilzie przydomek w Israel: ,dom 11, Gdyby szamotali sig z soba mezezyzni, j z soba mezczyéni, jeden 2 dru- es i Dijacego, a wyciagnawszy reke pochwyeita za. srom 12, Utnij wtedy reke joj, — niechaj nie oszozedza oko twoje! 18. Nie miej w worku twoim dwojakich “bw, wi Kszych i muiejseyeh ; 7 14 Nie miei w domu twoim dwojukiej wighsz i mmiejszoj, Can enn me 15, Wage pulny i rectelng ied bedeiese, ef petna i raeteluy nice biplziese : aby preedluzyly sig dai ewoje na dior, kthry Wieknisty, Bog twOj, oddaje tobie, 16, Guys wstretem dla Wiekuistego, Boga twojego, kazd: ktory to cayni, kazly spelniajgey le Riese seats 17, Pomnij eo uczynit ci Amaiek na drodee, gdyScie wynali 2 Mivruin 18, duky iy napadd nw drodas, i poxabijal wszysthich cdnguuyaych w wishalzin x4 tba, gys zunzony byt i stra daony, — 0 niv obawial sig Boga; 19, Gdy przete uspokoi cig Wiekuisty, Bog twdj, od TB, oro hexezlote sprosoish ex noe ie groynie, wyeowaywajgee} wartosel Joni yor Ex. 2, 3h ta any nee jeluego hapowae a weile drugiego,spaedayaé icitko poskigivae sig nie, ale i posada ie af vol in sete. 1 Kron. 4,4 1b, 2m obsiaé koiee, ben por sig popase nla teh Pon 1 Sam. 15,8 Zadaniem rabindw shold. nhewn krupa, rordrabuiag 2 837 OTT 4 roan: yi iow moa Nd) ng Nos ape by opr 7 may trp hndy ipsa ny np wey er Ne Sinise be may) DpT7 BS) oyperby syn pos 7ST) rar ape owe) Ve aa NP wyyh Poy ipps) fw) impaph ven ND 7a)» Any, we opy tor bye soya mydm Bap Shy IST ND TWN PSD by N32 7b a3 2 pb mp ONTRN We NNpN 1 cos bymd TNT NWN ADIL ISL ONS IT OPS aga impaes np AT NAPE ADEN By YBN TORS A TONY Rive 41, 1 gtowayan veto cruclione) whastset © ayaletue astypiersiow weg, 8 1 Trrama sstastisci, Us treemils sw) 420 ane, Ruth 4, Te Bat iby czgat uber Dat og Thalia, ktseg naples th Tal, Jeb, HO. i Tare claa sig # Tey. 16, 8 jostareza potomstas morwane 9e pesiabanie 1 : ale te spossly stats 3 60, 10; 108, 6. przceiwnie dnovmiak, 26 prawe svoich 3102 Whtadano i alejinos wate Nuovi swede. #2 Joni splanie.yprzed inn”, co wezakbe, wi ee Nua, 12. 14. 15,30, 10, Nie odbutowajes 2 Gen, axojed wyznd bytea7 DEUTERONOMIUM XXV. XXVI. wszysthich wrogsw twoich wokolo, na ziemi, ktéry kuisty, Bog two), oldlaje ci w udziale, aby ja, posia agladzisz pamigé Amaleka 2 pod nieba; nie zapominaj! ROZDZIAL XXVI. 1. I stanie sig, gdy wnijdziosz do viomi, ktéry Wieku- isty, Bog tw6j, oddaje cl w udziale, aby’ jy posiadl, i za- miesekasz w niej, — 2 Wodmiese wledy 2 pierwooin wszystkich plodéw ziemi, Ktére otraymasz 2 zieini twojej, ktdrq Wiekuisty, Bog twéj, aldaje ci, i wlozysz w kosz, i udasz sig na miojsco, kt wybierze Wiekuisty, Bog twéj, aby ustanowié isnig Swoje tam; 1 T preyjdziesz do kaptana, ktdry bedzie poddwezas, i powiesz me: ,oSwiadezam dzisiaj przed Wielmistym, Lio gfom twoim, asm ware do ziomi, 0 kidrejeapraysiagh Wie- Kuisty ojeom naszym, iz ja odde nam", 4. Weimie wtedy kaplan kosz 2 reli twojej i postawi go przed oltarzem Wiekuistego, Boga twojego. 5. T ozwiess sig, i powiesz przed Wiekuistym, Bogiem twoim: ,Aramejezykiem talajacym sig byl praojeiee méj, i astapit” do Micraim, i preebywot tam x garstly maby, i wards! tam w nardd wielki, potginy i liczny ; 8. Tecz krzywadzili nas Mierejezycy, i gnebili nas, i na Maduli nn nas roboly cigikiey 7.1 wolalismy do Wiekuistego, Boga ojedw nasz; i uslyszal Wiekuisty glos nas, i wejrzal na niedolg ina trady naszo, i na ucisk nase; 8. I wywidd! nas Wiekuisty 2 Mioraim i ramieniem podniesioném, i postrachem wi nami, i endami; 9. A praywiddt nas na miejsce to, i oddat nam te zie mig, ziemig oplywajqey mlekiein i miodem ; 10. Presto przynioslem oto teraz pierwociny plodéw ziemi, ktorq dates ini, Wieknisty" T postawisz to przed Wiekuistym, Bogiem twoim, i ukorzysz sig precd Wieku- istym, Bogiem twoim. 11. I bedziess sig wosolit wszystkiém dobrem, ktire dat Wieknisty, Big tw6j, tobie i domowi twojemu, — ty, i Le- wita, i eudzoziemiec, ktdry wpoirsd ciebie, 1, — a, pobgeng, Ikimn, i znamio- - Po (yin akeie wyzuania nastapi uezta. O urverystém sktada: niu pierwoein por. Misena Vileuyym 3, _____»_ ge TaNtge Ty ; wea 2 re) gb ps pats nim jeg pa oy: siane VAD AW AW) TID 2 m8 ADIT NS AN) Oy ibe -by spxsoe paby a npby i) nn wnat spe it nae STVSN Tak IN pigy bis sgh ob) eye “nee oy og eras srsy dy amy wy) DISET we WR ST hig mint peer wendy os mints py wpyiy fugongy 92 bay eqpa me via Ap Te m) men pipsrrby axe IO NBER TP poawy MEW Ty Ss ONS by ofan tab pws PN nT BE? inn saws aiba-b23 ape THAN a 2, Por. 18, 4 cli 8,8. siedmin ‘ “enacl 84, I udasz sie w Swieto Tygodui, Miszna Bikurym 1, 3, rq 2 wdzleemo