Kabanata I : Ang Suliranin at Kaligiran Nito

A.INTRODUKSYON

Ang paghahari harian o pambubulas (Ingles: bullying) ay isang uri

ng pang-aapi o panunupil, na isa ring uri ng ugaling mapanalakay, mapaghandulong, o
agresyon na kinakikitaan ng paggamit ng dahas, pamimilit o pamumuwersa,
o koersiyon (sapilitan) upang maapektuhan ang ibang tao, partikular na kung ang ugali
ay kinagawian at kinasasangkutan ng kawalan ng katimbangan o hindi patas ang
kapangyarihan. Maaari itong kasangkutan ng panliligalig na binabanggit, pagsalakay o
pamimigil na pangkatawan, at maaaring nakatuon nang paulit-ulit sa isang partikular na
biktima, marahil dahil sa lahi, relihiyon, kasarian, seksuwalidad, o kakayahan. Ang
kawalan ng balanse ng kapangyarihan o lakas ay maaaring isang kapangyarihan
panlipunan at/o lakas na pisikal. Ang biktima ng pangmamaton ay paminsan-minsan
tinutukoy bilang isang "puntirya" o ang "pinupukol".

Ang paghahari-harian ay kinabibilangan ng tatlong saligang mga uri

ng pang-aabuso emosyonal, sinasambit, at pisikal. Karaniwang itong
kinasasangkutan ng mapitagang mga paraan ng pamumuwersa katulad ng pananakot o
intimidasyon. Ang paghahari-harian ay maaaring bigyan ng kahulugan sa maraming
iba't ibang mga kaparaanan. Ang Nagkakaisang Kaharian ay kasalukuyang walang
pambatas na kahulugan ng pagmamaton,
Ika-6 ng Hunyo 2013 nang ipasa ng mataas na kapulungan o Senado ng
ika-15 Kongreso ang Senate Bill 2667 o mas kilala bilang Anti-Bullying Act of 2011.
Enero 2012 naman nang ipasa sa ikatlong pagbasa sa mababang kapulungan ang
House Bill No. 5496, o Anti-Bullying Act of 2012.