KLJUNI POJMOVI

1. VISOKO OBRAZOVANJE
Visoko obrazovanje je edukacija koja se obalja na univerzitetima ili slinim javnim
obrazovnim ustanovama. ( https://en.oxforddictionaries.com/definition/higher_education)
Visoko obrazovanje je u poziciji glavne pokretake znage svih drutvenih promjena iz razloga
to se sve sposobnosti i kompetencije za sagledavanje, pristup, analizu i rjeavanje
najsloenijih zadaa stiu upravo tercijarnim odnosno visokim obrazovanjem. Visoko
obrazovanje priprema mlade ljude za krativan profesionalni rad i aktivno sudjelovanje u
demokratskom drutvu.
Prema lanu 4. Okvirnog zakona o visokom obrazovanju Bosne i Hercegovine, visoko
obrazovanje podrazumijeva obrazovanje poslije srednje kole koje vodi do meunarodno
pozitivnog stepena visokog obrazovanja i zasniva se na sljedeem:
-akademskim slobodama, akademskoj samoupravi i autonomiji univerziteta;
- otvorenosti univerziteta prema javnosti, graanima i lokalnoj zajednici;
- nedjeljivosti nastavnog rada i naunog istraivanja, odnosno umjetnikog stvaralatva;
- uvaavanju evropskih humanistikih i demokratskih vrijednosti, te usklaivanju s evropskim
sistemom visokog obrazovanja;
- potivanju ljudskih prava i graanskih sloboda, ukljuujui zabranu svih oblika
diskriminacije;
- konceptu cjeloivotnog obrazovanja;
- interakciji s drutvenom zajednicom i obavezi univerziteta da razviju drutvenu odgovornost
studenata i drugih lanova akademske zajednice.

2. REFORMA OBRAZOVANJA

Reforma obrazovanja je prva i osnovna stvar, kojom zapoinje realizacija odreenih strategija
obrazovanja i nauke. U reformi je kljuan doprinos uenika, nastavnika, strunih saradnika i
upravnih organa odgojno- obrazovnih institucija. Zapravo reformom obrazovanja dolazi do
odreenih promjena i poboljavanja postojeeg obrazovnog sistema.

3. BOLONJSKA DEKLARACIJA

Bolonjska deklaracija je dokument kojim se 29 zemalja obvezalo na zajedniku reformu

strukture sistema visokoga obrazovanja. Ova deklaracija predstavlja kljuni dokument koji
oznaava prekretnicu u razvoju visokoga obrazovanja u Europi. Cilj bolonjskog procesa je
harmonizacija, te stoga ne predstavlja put ka standardizaciji niti izjednaavanju visokoga
obrazovanja u Europi. Potuju se temeljna naela autonomije i razliitosti. Deklaracija
odraava potragu za zajednikim europskim odgovorom na zajednike europske probleme.
Proces je proizaao iz spoznaje da usprkos njihovim razlikama sistema visokoga obrazovanja
u Europi se suoavaju s unutarnjim i vanjskim izazovima u vezi s napredovanjem i
razliitou visokoga obrazovanja, mogunostima zapoljavanja
studenata, manjka
obuenosti u kljunim oblastima, irenju privatnoga i transnacionalnog obrazovanja, itd. (
http://gf.sve-mo.ba/bolonjska-deklaracija.html )
Bolonjski proces ima za cilj kreiranje jedinsvenog evropskog sistema univerzitetske edukacije
i istraivanja do 2010. godine uz istovremeno priznavanje i zadravanje raznolikosti
nacionalnih specifinosti. Na taj nain se tei stvaranju fleksibilnijeg i efikasnijeg sisemskog
obrazovanja Evrope, koji bi bio kompetitivan i na globalnom svjetskom tritu (
http://www.sf.unsa.ba/wb12/wp-content/uploads/2013/01/OBOLONJSKIMSTUDIJAMA.pdf ).
Ciljevi Bolonjske deklaracije :
1. prihvatanje sistema lako itljivih i uporedivih diploma,
2. prihvatanje sistema baziranog na dva glavna ciklusa: dodiplomskog i diplomskog,
3. uspostava sistema kredita ECTS,
4. promovisanje mobilnosti prevazilaenjem prepreka slobodnom kretanju,
5. promovisanje evropske kooperacije u osiguranju kvaliteta,
6. promovisanje potrebnih evropskih dimenzija u visokom obrazovanju (udi &
Begovi, 2007)

4. Evropski sistem prenosa kredita ( ESPK) / European Credit Transfer System (ECTS)

Evropski sistem prenosa kredita predstavlja jedinstven sistem vrednovanja uloenog rada
studenta u usvajanju znanja, vjetina i sposobnosti koje su predviene studijskim programom i
svakim predmetom u okviru tog programa. Osnovne karakteristike ESPK sistema (
http://www.sf.unsa.ba/wb12/wpcontent/uploads/2013/01/O-BOLONJSKIMSTUDIJAMA.pdf ):
1. ukupno optereenje studenta sastoji se od pohaanja predavanja i vjebi, konsultacija,
priprema za nastavu, seminarskih radova, projekata, diplomskog - master rada i dr.,

2. uvedena je konvencija da 60 bodova predstavlja kvantitativnu mjeru optereenja

prosjenog studenta u jednoj akademskoj godini, odnosno 30 bodova u jednom semestru,
3. jedan bod odgovara 25-30 sati rada studenta,
4. student u prosjeku radi 40 sati sedmino,
5. bodovi se dodjeljuju svakoj nastavnoj komponenti studijskog programa (predmet, modul,
studijski program, diplomski rad, disertacija itd.),
6. studentu se bodovi za pojedini ispit dodjeljuju tek nakon to je taj ispit poloio,
7. bodovi nisu ocjene, niti ih zamjenjuju.