MALAY29.

1 (2016): 45-68

Wika ng mga Manlalarong Pilipino:

Pagsusuri sa Pinagmulan at Saysay ng mga Salitang
Ginagamit sa Mundo ng DotA 2 at LoL
The Language o f Filipino Gamers:
Analysis o f the Origin and M eaning o f Words Being
Used in the Worlds o f DotA and LoL
Merwyn Abel, Christian Autor, Aaron Gripal, and Feorillo Demeterio III

De La Salle University, Manila, Philippines

abel.merwyn@gmail.com, christian_autor@dlsu.edu.ph , aaronmarcgripal@yahoo.com ,
feorillodemeterio@gmail.com

Abstrak: Tinatalakay sa papel na ito ang wikang ginagamit ng mga Pilipinong manlalaro sa Multiplayer Online Battle
Arena (MOBA) game na Defense of the Ancients 2 (DotA 2) at League of Legends (LoL). Espesipikong pinili ang mga
larong ito sapagkat dalawa ito sa mga larong may halos magkatulad na estilo ng mechanics at may maraming bilang ng
manlalaro sa Pilipinas. Sasaliksiking mabuti ang mga salitang ginagamit sa pakikipag-ugnayan sa iba pang manlalaro
habang nagaganap ang laro at maging sa labas ng laro na kinakatawan ng mga online forum, mga Facebook page at
group, at iba pang klase ng talakayan. Paghahambingin ng papel na ito ang orihinal na kahulugan ng mga piniling salita
sa pagpapakahulugan nito sa mundo ng DotA 2 at LoL. Susuriin din ng papel na ito ang mga pagbabago sa kahulugan ng
mga salita ayon sa takbo ng panahon. Sa mga pagsusuring ito ay gagamitin ng aming pangkat ang konsepto ng pragmatics
sa pag-analisa at pagbibigay-kahulugan sa mga salitang pinili sa pag-aaral. Pagkatapos isa-isahin ng papel na ito ang
pagpapakahulugan sa mga salita, aming i-uugnay ang paggamit ng mga salitang ito sa kasalukuyang estado ng lipunang
Pilipino at ang kahalagahan nito sa patuloy na pag-usbong ng online gaming sa Filipino gaming community. Sa kabuuan
ng pag-aaral, ang pag-usbong ng bagong kahulugan ng mga salita at ng mga bagong salitang likha ng mga manlalaro sa
Pilipinas ay isa lamang patunay na nananatiling buhay at matatag ang wikang Filipino. Bukod pa, makikita rin sa wikang
ginagamit ng mga manlalaro sa Pilipinas ang estado ng lipunang Pilipinomahirap at magulo ngunit sa pamamagitan
ng mga larong ito ay nagkakaroon ng interaksyon, positibo man ito o negatibo.
Mga Susing Salita: League of Legends (LoL), Defense of the Ancients 2 (DotA 2), manlalarong Pilipino, wikang
Filipino, pragmatics

Abstract: This paper talks about the language used by Filipino gamers in MOBA Games such as Defense o f the Ancients
2 (DotA 2) and League o f Legends (LoL). These games were specifically chosen as they have almost the same playstyle
or gameplay and also because o f their popularity in the Philippines. The objective o f this study is to list down words used
by the Filipino players to interact with other players either inside or outside the game. This study will then compare the

Copyright 2016 by De La Salle University

46

Tom o 29 Big. 1

M a la y

meaning o f the chosen words on how it is used normally and on how it is used in DotA 2 and/or LoL. This paper will also
identify on how these words are being used then and now. In this research, the group will use the concept o f pragmatics
to analyze and interpret the meaning o f the chosen words used in this study. After identifying meaning o f these words, this
study will relate the use o f these words to the current state o f the Philippine society and its importance to the continuing
rapid growth o f online gaming in the Philippines. To conclude our study, the new words and meanings developed by
the Filipino gamers is a sign that the Filipino language is still growing and becoming more developed. Moreover, it is
possible to identify the status o f the Philippine society by identifying the meanings o f the words being used by the Filipino
community and how they use these words on their daily conversation with others. The Filipino gaming community is
considered to be toxic by people but because o f these games, dynamic interaction and communication between players
do happen no matter what the outcome will be.

Keywords: League o f Legends (LoL), Defense o f the Ancients 2 (DotA 2), Filipino gamers, Filipino language, pragmatics

Talamak sa kasalukuyan ang paglalaro ng mga

online game lalo na ng mga kabataan sa Pilipinas.
Isang patunay rito ang patuloy na pag-usbong at
pagdami ng mga computer shop, pagkakaroon ng mga
offer ng mga Internet provider na nakatuon ang pansin
sa mabilis na bandwidth connection na inilaan para
sa mga manlalaro o gamers, at ang pagdami ng mga
Pilipinong naglalaro ng mga online game sa computer
shop man o sa bahay tulad ng League o f Legends
(LoL), D efense o f the Ancients 2 (DotA 2), Heroes
o fN e w e rth ( HoN), C ounter Strike: G lobal O ffensive
(CS:GO), S p ecial Force 2, Crossfire, PointBlank,
D ragon N est, R agnarok Online, R A N Online, G rand
Chase, at marami pang iba. Ang mga mananaliksik

ng pag-aaral na ito ay bahagi ng komunidad ng mga

manlalarong Pilipino, kaya naman napagpasyahan
ng pangkat na mapag-aralan ang wikang ginagamit
at binubuo sa mga larong nilalaroang DotA 2 at
LoL. Napili ang mga larong ito sapagkat mayroong
pagkakatulad ang mga ito pagdating sa genre na
kinakabilangan nito at dahil na rin sa popularidad o
kasikatan ng mga larong ito sa loob man o labas ng
online gaming community sa bansa. Mahalaga na
mapag-aralan ang wikang nakapaloob sa mga larong
ito sapagkat patuloy na lomolobo at dumarami ang
mga Pilipinong naglalaro nito. Nagkakaroon na
rin ng pangalan ang mga larong ito sa pang-arawaraw na diskurso ng mga Pilipino, naglalaro man
sila ng mga ito o hindi. Lumalawak na rin ang
impluwensiyang kinasasaklawan nito magmula

sa kultura ng mga Pilipino hanggang sa pagtingin

ng ibang bansa sa kabuuang estado ng lipunan ng
bansang Pilipinas.

Ang Online Gaming sa Pilipinas

Maraming laro ang sumikat sa mundo ng gaming
sa Pilipinas katulad ng C ounter Strike, D efense o f
the Ancients (DotA) na isang map lamang noon sa
Warcraft III: Reign o f Chaos at Warcraft III: Frozen
Throne, R A N O nline, R ag n a ro k O nline, 0 2 J a m ,
Cabal, Freestyle, StarCraft, Special Force, Crossfire,

at marami pang iba. Sa pagpasok ng ika-21 siglo,

maraming mga computer shop ang makikita sa kahit
saan mang lugar sa bansa. Ang mga pampublikong
establisimyento katulad ng mga paaralan, mall,
simbahan, at iba pa ay napaliligiran o napalilibutan
ng mga computer shop kaya naman nagkaroon ng
ilang probisyon na naglilimita at/o pumipigil sa mga
computer shop na maitayo malapit sa mga nasabing
establisimyento. Gayunman, kahit pa nalimita na
ang mga ito ay madalas pa ring pinupuntahan ng
mga Pilipino ang mga ito sapagkat mura ang singil
sa bawat oras na paglalaro at pagrenta ng computer.
Bukod pa roon, madalas na nagkakaroon ng pagkikitakita ang magkakaibigan o magkakagrupo sa mga ito
upang sabay-sabay na maglaro. Marami ring pustahan
ang nagaganap sa pagitan ng mga magkakaibigan o
magkakatunggali sa mga larong maaaring maglaban-

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

laban. K aliw at kanang kom petisyon din ang

nagaganap sa mga computer shop na siyang iniisponsor mismo ng mga namamahala ng mga laro. Sa
labas ng espasyo ng mga computer shop ay patuloy
ring lomolobo ang mga taong gumagamit ng Internet
sa bansa dahil sa patuloy na pagbaba ng Internet rates,
mga modem, at iba pang serbisyong may kaugnayan
dito. Maging ang pagbaba ng presyo ng mga computer
sa mga pamilihan ang siyang nagbunsod sa pagbili ng
mga taong limitado lamang ang salaping nakukuha
o naiipon ng mga nasa ibabang antas ng lipunan sa
mga ito.
Sa kabuuan, sinasabi na ang online gaming
sa Pilipinas ay patuloy na umuunlad dahil sa
accessibility nito sa mga tao magmula sa lokasyon
at presyo ng pagrenta sa mga computer ng mga
computer shop, pagbaba ng presyo ng Internet
at mga computer, at isa itong tagpuan ng mga
magkakaibigan o magkakagrupo na siyang bumubuo
sa mga makabagong uri ng komunidad at pamayanan
sa Pilipinasang mga manlalarong Pilipino. Sa isang
komunidad nagkakaroon ng sariling uri ng wika at
kultura na siyang pangunahing pinapaksa ng pagaaral na ito.

Ang Ebolusyon ng DotA at ang Paglikha

ng LoL
Ang Defense o f the Ancients {DotA) ay isang
multiplayer online battle arena (MOBA) mod na
ginawa para sa larong Warcraft III: Reign o f Chaos
na hawak ng kompanyang Blizzard Entertainment
at nang maglaon ay nailipat din sa larong Warcraft
III: Frozen Throne ng parehong kompanya. Si
IceFrog na isang game designer ang siyang may
hawak ng mod na ito na hanggang ngayon ay tago
pa rin ang identidad sa publiko ngunit patuloy pa
rin ang kaniyang kontribusyon sa pangalawang
bersiyon ng DotA na DotA 2. Taong 2003 nang
unang ilabas ng isang mapmaker sa Warcraft III na
si Eul sa publiko ang DotA mod na hango sa isang
mapa na Aeon o f Strife mula sa larong StarCraft.
Nagkaroon ng maraming bersiyon ang nasabing mapa
ngunit ang sumikat na bersiyon ay ang ginawa nina

M.Abel, etal.

47

Meian at RagnOr (ang mga pangalang ito ay mga

alyas lamang) na tinatawag na DotA Allstars. Taong
2004 nang hawakan ni Steve Guinsoo Feak ang
nasabing mapa magmula sa bersiyong 3.xx hanggang
5. xx. Taong 2005 nang unang ilabas ang bersiyong
6. xx at sa pagkakataong ito ay umalis si Guinsoo
at ipinagkaloob ang nasabing mapa kina Neichus
at IceFrog. Umalis din si Neichus at iniwan sa mga
kamay ni IceFrog ang mga pagbabagong iikot sa
nasabing mapa. Sa kasalukuyan ay nasa bersiyong
6.88 na ang mapa at hawak na ng kompanyang Valve
ang nasabing laro.
Dalawang kampo, ang Sentinel at ang Scourge,
ang naglalaban sa larong ito na binubuo ng limang
manlalaro sa bawat kampo. May tatlong linya o lane
ang mapaang itaas (top lane), gitna (middle lane),
at ibaba (bottom lane). Hinahati ng isang mahabang
ilog ang gitnang bahagi ng mga linyang ito. Sa bawat
kampo rin ay may kani-kaniyang kagubatan o jungle
na siyang pinamumugaran ng neutral creeps.
Malayang makapipili ang isang manlalaro ng isang
hero mula sa 112 hero. Nakahanay ang 112 hero na
ito sa tatlong kategorya: (1) Strength, (2) Ability, at
(3) Intelligence. Ang bawat isang hero ay may apat
na kakaibang abilidad o ability na makatutulong sa
pangunahing layunin ng laro na masira ang Ancient
na matatagpuan sa loob ng kampo o base ng bawat
koponan. Para lalong mapalakas ang ginagamit na
hero ay nag-iipon ang bawat manlalaro ng ginto o
salaping pambili ng mga kinakailangang kagamitan
sa pamamagitan ng pagpatay sa mga lumalabas na
creeps sa bawat wave o paglibot sa kagubatan
para pumatay ng neutral creeps, pagsira sa mga tore
at impraestrukturang matatagpuan sa bawat linya at
sa loob ng base, o pagpatay sa kalaban. Maliban
sa pagtaas ng salaping nakukuha sa pagpatay ng
mga creeps at kalaban at sa pagsira ng mga tore,
tumataas din ang experience ng isang hero na
siyang makatutulong din sa pagtaas ng level ng
isang hero. Ang bawat hero ay nagsisimula sa Level
1, katumbas ng pagkuha rin ng isang ability. Sa
madaling salita, isang level para sa isang ability.
Para sa DotA, limitado lamang sa dalawamput
limang (25) level ang isang hero. Katulad ng
pagkuha ng salapi, nababawasan ang salapi ng isang

48

M a la y

hero sa tuwing namamatay ito. May oras din ang

pagitan sa tuwing namamatay ang isang hero bago
ito mabuhay maliban na lamang kung magba-buyback
ang isang manlalaro.
Taong 2009 nam an nang m agsim ula ang
pangalawang bersiyon ng DotA na DotA 2 sa ilalim
ng kompanyang Valve kasama si IceFrog. Taong
2011 nang magsimula ang public-beta testing phase
para sa mga manlalarong may Operating System
(OS) na Microsoft Windows. Hulyo ng 2013 nang
ilabas ang opisyal na larong DotA 2 sa isang software
na naglalaman ng maraming mga laro na Steam
para sa mga manlalarong may OS na Microsoft
Windows, Mac OS X, at Linux. Kakaunti lamang
ang mga pagbabagong naganap mula sa orihinal na
DotA at ng DotA 2 kung ang pangunahing layunin
ng laro ang pag-uusapan. 112 na hero pa rin ang
maaaring piliin dito. Ang Sentinel ay naging Radiant,
samantalang naging Dire naman ang tawag sa
Scourge. Maraming pagbabagong biswal at tunog ang
naganap sa pangalawang bersiyon ng DotA. Libre ang
paglalaro nito ngunit nagkakaroon lamang ng bayad
kung nanaisin ng isang manlalaro na bumili ng mga
kagamitan para sa customizations ng mismong user
interface (UI), wardrobe, ambient, at/o skill effects ng
bawat hero, at marami pang iba. Nakatuon ang pansin
ng mga kagamitang may bayad sa customization ng
laro na nakabase sa panlasa ng isang manlalaro.
Kasabay ng pagpaplano ng Valve na gawan ng
pangalawang bersiyon ang DotA, inilabas naman ng
Riot Games ang larong League of Legends (LoL)
noong taong 2009. Isa rin itong multiplayer online
battle arena (MOB A) katulad ng DotA 2. Ang Riot
Games ay isang kompanyang binuo ni Brandon
Ryze Beck at Marc Tryndamere Merrill. Binuo
nila ang larong LoL kasama si Steve Guinsoo
Feak na siyang humawak noon ng mapang DotA sa
Warcraft III: Frozen Throne at si Steve Pendagron
Mescon. Taong 2006 nang magsimula ang pagbuo sa
laro upang maging stand-alonena ito at hindi na aasa
sa Warcraft III upang malaro. Unang inianunsiyo sa
publiko ang laro noong taong 2008. Dumaan din ito
sa closed beta mula ika-10 ng Abril hanggang ika-22
ng Oktobre noong taong 2009. Pormal na ibinahagi
ang laro sa publiko noong Oktobre 27,2009. Sa North

T om o 29 Big. 1

America unang inilabas ang laro. Sa paglipas ng ilang

taon ay kumalat na rin ito sa Asya, Europa, at iba pang
bahagi ng Amerika.
Libre lamang ang paglalaro ng LoL katulad ng
DotA 2 ngunit nagkakaroon ng bayad sa pagbili ng
mga champion na katumbas ng mga hero sa DotA
2. Halos magkatulad lamang ang dalawang laro
ngunit mas simple ang dating ng LoL. Tatlo rin ang
linya o lane, may ilog sa gitna, may mga tore sa mga
linya, may jungle, may mga lumalabas na minion
na siyang katumbas ng creeps sa DotA 2, at may
mga abilidad na maaaring kunin sa bawat pagtaas
ng level. Mas mabilisan ang oras na inilalaan sa
LoL sa bawat laban kumpara sa DotA 2. Katulad
ng DotA 2, layunin din ng larong ito na masira ng
dalawang magkalabang kampo ang Nexus na siyang
katumbas ng Ancients sa DotA 2. Katulad din ng
DotA 2, kinakailangang mag-ipon ng mga manlalaro
ng sapat na salaping panggastos sa mga kagamitang
kinakailangan upang lumakas. Sa pagpatay ng mga
minion, pagsira sa mga tore, at sa pagpatay ng mga
kalaban ay nagkakaroon ng pagkakataon ang mga
manlalaro na makaipon at magkaroon ng experience
points na siyang makatutulong sa kanila upang
tumaas ang level at makakuha ng isang ability.
Kung sa DotA 2 ay hanggang Level 25, sa LoL naman
ay hanggang Level 18 lamang ang kayang maabot
ng isang champion. Bukod sa mga kagamitang
binibili mismo sa loob ng laro, ang mga masteries
at runes ay makatutulong din sa pagpapalakas ng
kani-kanilang mga champion. Sa tuwing namamatay
ang isang champion, hindi nababawasan ang salapi
nito hindi tulad ng sa DotA 2.
Ang larong DotA 2 at LoL ay nakapaloob sa
genre ng Multiplayer Online Battle Arena (MOBA).
Hindi nagkakalayo ang relasyon ng dalawa kaya
kung ano ang mga nabubuong wika sa isang laro
ay naaapektuhan din ang kabilang laro. Marami
ring Pilipino ang naglalaro ng DotA 2 at kasabay na
naglalaro ng LoL kaya masasabi na iisa lamang ang
komunidad na mayroon ang dalawang ito. Mayroong
mga taong naglalaro ng DotA 2 at pareho naman
na naglalaro ng LoL ngunit hindi nagkakalayo ang
komunidad na mayroon ang dalawang laro. Patuloy
na sumisikat ang dalawang larong ito hindi lamang
sa Pilipinas kundi pati na rin sa buong mundo

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

at napatutunayan ito ng mga kompetisyong may

premyong isang milyong dolyar o higit pa sa mga
mananalo. Masasabing Simula pa lamang ito ng
pag-usbong ng tinatawag nilang e-sports at hindi
malabong lumaki pa ito sa mga susunod na taon sa
bilis ng pagsikat ng industriyang ito.

Metodolohiya
Layunin ng pag-aaral na ito na tukuyin ang mga
salitang ginagamit sa mundo ng online gaming
partikular na sa mga larong Dot A 2 at LoL. Ang
mga mananaliksik ng pag-aaral na ito ay bahagi
ng kom unidad ng mga m anlalarong Pilipino.
Kapwa ring nilalaro ng mga mananaliksik ang mga
larong itinampok. Kaya naman, mas eksklusibong
mapag-aaralan at masusuri nang maayos ng mga
mananaliksik ang wikang ginagamit ng mga Pilipino
sa mga larong binanggit.
Katulad ng nabanggit, bahagi ng komunidad ng
mga manlalarong Pilipino ang mga mananaliksik.
Dahil dito, nagsagawa ang mga mananaliksik ng
inisyal na listahan ng mga salitang ginagamit sa loob
at labas ng paglalaro ng DotA 2 at LoL. Matapos
isa-isahin ng mga mananaliksik ang mga salitang
ginagamit, inihanay ito satatlong kategorya: (1) mga
luma o orihinal na salitang Filipino, (2) mga bagong
likhang salitang Filipino o ang neologism, at (3)
mga salitang galing sa labas ng bansa na ginagamit
sa Pilipinas. Dagdag pa, ang mga salitang inilista
mula sa kaisipan ng mga mananaliksik ay hindi sapat
upang matugunan ang layunin ng pag-aaral, kaya
naman nagkaroon din ng masinsinang paghahanap
ang pangkat sa mga online forum, blogs, at Facebook
pages/groups ng mga salitang madalas na ginagamit
sa mga larong binanggit at sinuri kung paano nila ito
ginagamit bilang bahagi ng kanilang pampublikong
diskurso sa labas ng paglalaro.
Bilang tugon sa mas eksklusibong pag-aaral,
nagsagawa ng online survey ang mga mananaliksik
upang m abigyan ng p ag k ak atao n ang mga
manlalarong Pilipino na maipahayag ang kanilang
saloobin sa imahen at estado ng komunidad ng mga
manlalarong Pilipino. Sa survey na ito rin binigyan ng

M. Abel, et al.

49

pagkakataon ang mga manlalarong Pilipino na masabi

ang mga salitang kanilang ginagamit sa paglalaro
at ang kanilang pananaw hinggil sa paggamit ng
mga salitang ito kaugnay ng lipunang kanilang
ginagalawan. Ginawa ito upang mapatibay ang
pundasyon ng layunin ng pag-aaralang matukoy
ang wikang ginagamit ng mga Pilipino sa mundo
ng online gaming at ang pagpapakahulugan nito sa
kasalukuyang estado at imahen ng komunidad ng mga
manlalarong Pilipino na siya ring estado at imahen ng
lipunang Pilipino. Sa pagtatapos ng survey, nakakalap
ang mga mananaliksik ng mahigit 200 kasagutan mula
sa mga manlalaro ng DotA 2 at/o LoL. Nagmula sa
ibat ibang paaralan at/o pamantasan, edad, kasarian,
at iba pang paghahanay ang mga sumagot sa naturang
survey na nakatulong sa kabuuang pag-aaral na
isinagawa ng mga mananaliksik.

Batayang Teorya
Ang pragmatics ay isang subfield ng lingguwistika
at semiotika na pinag-aaralan ang pagbabago ng
orihinal na konteksto ng isang salita para makabuo
ng panibagong kahulugan. Sumasaklaw ito sa speech
act theory o kung paano ang salita ay nakabubuo ng
panibagong aksiyon, conversational implicature o ang
mga salita ay nababago dahil may koneksiyon ito sa
orihinal na kahulugan, ang talk in interaction o ang
mga nabubuong salita kapag nakikipagsalamuha ang
mga tao sa lipunan, at iba pang batayan para masuri
ang pagbabago ng lengguwahe.
Hindi katulad ng semantics na binibigyang
kahulugan ang mga coded na salita, ang pragmatics
ay ang pag-aaral ng prosesong nagaganap sa
pagbabago ng kahulugan ng mga salita. Hindi lamang
ito nakabatay sa paggamit ng mga orihinal na salita
para makabuo ng panibagong kaalaman, kasama
rin dito ang mga nakaakibat na konteksto ng salita,
kung paano kinikilala ng kulturang ginagalawan ng
mananalita ang tunog para maghantong sa ganitong
uri ng pagbabago o kaya naman ay ang mga nakaraang
impormasyong nakalakip sa salitang ginagamit muli
para maging tugma at bago sa kontemporanyong
panahon. Ipinaliliwanag din ng pragmatics ang mga

50

Malay

salita sa pamamagitan ng mga tagapagasalita nito,

oras, lugar, dahilan ng paggamit, gaano kadalas na
nasasabi at iba pang batayan para matukoy kung bakit
nabuo ang ganitong salita.
Ang pinakamahalagang alituntunin na gagamitin sa
pragmatics para sa pag-aaral na ito ay ang Cooperative
Principle. Ito ang pagkakaroon ng pagtutulungan
ng mga magkakausap upang magkaroon ng mas
malalim na kahulugan ang kanilang pinag-uusapan
sa pamamagitan ng paggamit ng mga salita at ibahin
ang kahulugan ng mga ito. Ito ang isang katangian
ng mga tao na mahirap ilagay sa mga computer dahil
mahalaga ang pagkakaroon ng pagkakaintindi sa
konteksto ng pangungusap.
Gagamitin ang ilang sangay ng pragmatics sa pagaaral katulad ng conversational implicature at talk in
interaction bilang batayan ng mga salitang ginamit
sa online gaming ng DotA 2 at LoL. Aalamin ng
mga mananaliksik kung ang mga salitang ginamit ay
nabago dahil malapit ang ibig sabihin nito sa orihinal
na kahulugan at bilang interactive game ang paksa,
susuriin ng mga mananaliksik kung ang mga salita
ay nag-ugat sa pakikipagsalamuha ng mga manlalaro
sa mundo ng online gaming.
Magagamit din ang pag-aaral sa Morphology,ang
sangay ng lingguwistika na nagpapakita ng pagbuo ng
mga makabagong salita at ang mga kahulugan nito. Sa
pag-aaral na ito ipinaliliwanag kung paano nabubuo
ang mga bagong salita batay sa wikang ginagamit.

Ang Wika ng Dota 2 at Lol

Ang mga salitang makikita sa Apendiks na bahagi
ng teksto na tatalakayin sa susunod na bahagi ay
nagmula sa sariling kaalaman ng mga mananaliksik,
sa mga online forum, blogs, Facebook groups at
pages, at sa survey na isinagawa na limitado lamang
para sa mga manlalarong Pilipino. Sa listahang ito
makikita ang salitang ginagamit, ang kahulugan
nito sa laro, at ang pinagmulan nito o ang orihinal
na kahulugan nito. Kaakibat ng mga salitang ito ang
pinagmulan ng ilan sa mga salita at ang kahulugan
nito sa mga larong Dot A 2 at/o LoL. Katulad ng
binanggit sa metodolohiya, inihanay sa tatlong

Tomo 29 Big. 1

kategorya ang mga salitang ito: (1) mga luma o

orihinal na salitang Filipino, (2) mga bagong likhang
salitang Filipino o ang neologism, at (3) mga salitang
galing sa labas ng bansa na ginagamit sa Pilipinas.
Ang mga kahulugan ng mga salitang ito sa larong
DotA 2 at LoL ay resulta ng paggamit ng pragmatics
sa pagtukoy ng pagpapakahulugan nito.

Mga Luma o Orihinal na Salitang Filipino

Ang mga salitang nailista sa bahaging ito na
makikita sa Table 1 ay nagkaroon ng malawakang
paglalapat ng mga salitang ginagamit sa pang-arawaraw na pampublikong diskurso ng mga Pilipino sa
mga larong binubuo rin ng manlalarong Pilipino.
Kapansin-pansin na may pagkakatulad pa rin ang
mga orihinal na salita mula sa wikang Filipino na
ginagamit sa dalawang larong sinuri sa tunay na
kahulugan ng mga ito. Gayunman, nadaragdagan ng
panibago o mas komplikadong pagpapakahulugan
ang mga salitang ginagamit sa mga larong ito na
nakabatay sa estado ng kultura at lipunang Pilipino.
Sa pag-aaral na isinagawa, masasabing karamihan
sa mga salitang ginagamit ng mga manlalaro ay
nanggaling sa mababa hanggang gitnang-uri ng tao
sa lipunan. Sila ang may kakayahang maiugnay ang
sitwasyon ng mga larong ito sa kanilang totoong
buhay. Ang mukha ng kahirapang tinatamasa at
nararanasan ng mamamayang Pilipino hindi lamang
ng mahihirap kudi pati na rin ng mga Pilipinong nasa
gitna hanggang itaas na antas ng lipunan ay isa lamang
imahen na nakikita rin sa labanan at bakbakang
nagaganap sa loob ng mga larong ito. Ang mga
pagsubok na nararanasan ng mga Pilipino sa tunay na
buhay ay isang replika ng pagsubok na kinakaharap
ng mga manlalarong Pilipino sa loob ng mga online
game. Kung baga, sinasalamin ng mga larong ito
ang paghihirap na nararanasan ng mga mamamayang
Pilipino makamtan lamang ang tagumpay sa dulo ng
bawat labanan.
M ahalaga ang paggam it ng Speech Acts sa
bahaging ito upang mas matukoy kung paano nga
ba ginagamit ang mga salitang ito base sa kanilang
kahulugan. Magagamit ang Illocutionary Acts bilang

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

batayan kung paano nabuo ang mga salitang ito dahil

ito ang nagsasabi kung paano nabubuo ang kahulugan
ng salita batay sa verbal action na may kaugnayan
sa lipunan.

Mga Bagong Likhang Salitang Filipino

Mula sa paggamit ng mga lumang salita, hindi
rito nagtatapos ang pag-usbong ng wika ng mga
online gamer sa Pilipinas. Dito pumapasok ang
mga salitang neologism o mga salitang bagong
likha bunsod ng paglikha ng mga bagong salita,
paglalaro sa ayos ng mga salita, o pagbibigay
ng bagong kahulugan sa mga salita na makikita
naman sa Table 2. Dito lumalabas ang pagiging
malikhain ng mga kabataang Pilipino lalo na ng
mga batang gamer sa pagbuo ng mga salitang tiyak
na aangkop sa panlasa ng masa katulad na lamang
ng mga wikang umusbong noon na jejem on at
bekimon. Ang mga salitang bagong likha ng mga
Pilipino ay isa lamang patunay na nananatiling
buhay ang wikang Filipino. May ilang salitang
balbal o kolokyal din ang mapapansin na naisali sa
listahan ng mga salita.
Isa ring salik sa pagkakaroon ng mga salitang
ito ay ang patuloy na paghagkan ng wikang Filipino
sa impluwensiya ng globalisasyon. Ang kulturang
popular, na isa sa mga elem entong likha ng
globalisasyon, ang nakatulong sa mga manlalarong
Pilipino upang bumuo ng mga panibagong salita na
kaugnay sa wikang Filipino at maipasok ito sa mga
larong hindi lamang limitado sa DotA 2 at LoL. Ang
impluwensiya rin ng social media ay isa rin sa mga
naging salik sa pagbuo ng mga salitang hindi na
ginagamit sa kasalukuyan at mga bagong trend na
nabibigyan ng panibago at mas buhay at makulay na
pagpapakahulugan sa mga larong ito buhat sa mga
meme, hugot, at iba pang anyo ng malikhaing
paggamit ng mga salita. Samakatwid, lumalabas
na binubuhay ng mga manlalarong Pilipino ang
kakayahan at potensiyal ng wikang Filipino para
makalikha ng panibagong salita upang makaangkop
sa mga pagbabago ng kontemporanyong panahon.
Kanilang binubuhay at binibigyang-halaga ang mga

M .Abel, etal.

51

salitang walang pakinabang noon at sa paglipas ng

panahon ay lalo pa itong nagagamit sa iba pang lebel
ng diskurso.
Magagamit din dito ang Locutionary Acts dahil
karamihan sa mga salitang ito ay ginagamit batay
sa kung paano sila ginagamit ng mga manlalaro.
Kadalasan na kapag pinanonood at pinakikinggan
ng mga manonood ang mga Filipino shoutcaster sa
larong DotA 2, mapapansin ang paggamit nila ng
magkakatugmang salita (na makikita sa listahan)
dahil mas nabibigyan nito ng kulay at saya ang laro.
Kasabay rin nito ang paggamit ng Morphologyang
proseso ng pagbuo ng mga makabagong salita mula
sa mga luma o pinagtagpi-tagping salita.

Mga Salitang Gating sa Labas ng Bansa

Ang ikatlong listahan (Table 3), ang mga salitang
galing sa ibang bansa, ay isa lamang manipestasyon
na umaabot pa rin sa bansang Pilipinas ang ibat
ibang impluwensiyang nagmumula sa labas ng bansa.
Katulad ng ikalawang listahan, ang globalisasyon
kasama na ang impluwensiya ng kulturang popular
at social media, ay nakatutulong sa mga Pilipino
na gamitin at unawain ang mga wikang ginagamit
ng ibang bansa tuwing nakakalaro nila ang mga
manlalaro nito. Talamak ang ganitong gawain
sa paglalaro ng DotA 2 kung saan nahahalo ang
komunidad ng mga Pilipino sa komunidad ng mga
taga-Timog-silangang Asya at minsan pa nga ay
umaabot pa ng bansang Japan. Ang lakas at lawak
ng international community ng isang laro ang
siyang nakaiimpluwensiya sa wikang ginagamit ng
mga manlalaro. Kung baga, unibersal ang wikang
ginagamit ng isang komunidad lalo na kung ito ay
sikat, madalas na ginagamit, at mabilis tandaan.
Kapansin-pansin na wikang Ingles ang karamihan sa
mga salitang nailista sapagkat ito ang pangunahing
wika ng mga larong ito. Unti-unti na itong nagiging
unibersal kahit pa hindi naman ito ginagamit ng iba
pang bansa. Sa ilang salitang naisama sa listahan,
may mga salitang galing ng Korea at Russia. Dito
lumalabas na kahit pa hindi madalas na nakakalaro ng
mga Pilipino ang mga taga-Korea o Russia, napupulot

52

M a la y

naman ng mga karatig-bansa sa Timog-silangang

Asya ang ilan sa mga salitang ginagamit ng mga
bansang nabanggit.
Katulad ng mga bagong salita sa wikang Pilipino,
magagamit din ang Speech Acts at Morphology sa
bahaging ito sapagkat halo-halo na ang mga salitang
may panibagong kahulugan at ang mga bagong
salitang nabuo ay nakabatay sa pagkakaintindi ng
mga manlalaro ng mga online game na ito.

Saysay ng Wikang Ginagamit ng mga

Manlalarong Pilipino
Sa pagtuklas ng kulturang patuloy na umuusbong
at nabubuo sa paglipas ng panahon, kinakailangang
pahalagahan din ng lipunang saklaw nito ang wika at
pag-uugaling nakapalibot dito. Isa ang online gaming
sa mga gawain ng mga Pilipino partikular na ng mga
kabataang Pilipino na siyang naging ugat ng pagusbong ng makabagong wika sa lipunang Pilipino. Sa
ganitong gawi, masasabi na nakaaapekto ang wikang
ginagamit sa mundo ng online gaming sa kulturang
Pilipino, kasama na rito ang wikang Filipino, paguugali at pananaw sa buhay ng mga Pilipinong bahagi
ng mundong ito.

Ang Wikang Filipino at ang Wika ng Online

Gaming
N atunghayan sa paglilista ng mga salitang
ginagamit sa online gaming ang pagkakaroon ng
baryasyon sa kahulugan ng bawat salitang Filipino
at maging ng mga salitang galing sa ibang bansa.
Maraming salitang Filipino ang binigyan ng bagong
pagpapakahulugan base sa lipunang ginagalawan
ng mga manlalarong ito. Isa sa mga napatunayan ng
pag-aaral na ito ay ang pagkakaroon ng direktang
ugnayan sa pagitan ng wikang ginagamit ng isang
tao at sa lipunang ginagalawan nito. Naaapektuhan ng
lipunan o kapaligirang ginagalawan ng mga tao ang
wikang ginagamit sa pagsasalarawan sa sitwasyong
matatagpuan sa mundo ng online gaming. Halimbawa
rito ang salitang pulis na ginagamit sa DotA 2 at

Tom o 29 Big. 1

LoL bilang pagsasalarawan sa mga manlalarong huli

nang darating sa labanan at papatayin na lamang
ang mga puladong (kakaunti na lamang ang buhay)
kalaban. Inihalintulad ito sa mga pelikulang Pilipino
na huli nang dumarating ang mga pulis matapos ang
bakbakan ng bida at kontrabida. Isa ring magandang
halimbawa rito ang salitang malamok. Kilala ang
Pilipinas sa pagkakaroon ng mga lamok na nagdadala
ng sakit at madalas ay natatagpuan ang mga ito sa
mga madamo at maruruming lugar. Sa LoL, ang
pagkakaroon ng bush o mga damo sa paligid ang
siyang naging ebolusyon ng salitang malamok
sapagkat may mga manlalaro ang tumatambay sa
mga damuhan.
Sa pagsusuri rin sa mga salitang ginagamit ng mga
manlalarong Pilipino sa DotA 2 at LoL, kapansinpansin na sadyang nagiging malikhain ang mga
Pilipino sa mga ito. Bukod sa pagiging malikhain,
nasasalamin din ng wikang ito ang kinabukasan ng
wikang Filipino. Nananatiling buhay ang isang wika
kung ito ay patuloy na nagkakaroon ng pagbabago
at pagdami ng mga salitang ginagamit o kahulugan
ng mga salita.
Sa kasalukuyan, mahalaga ang mga salitang ito
sa araw-araw na pamumuhay hindi lamang ng mga
kabataang Pilipino kundi maging ng mga manlalaro
ng mga itinampok na online game. Malaki ang
dahilan kung bakit ginagamit ang wikang ito ng mga
manlalaro. Hindi ito ginagamit dahil gusto lamang
nila, kundi kailangan nila itong gamitin upang
maipaliwanag nila nang husto ang kanilang nais
sabihin sa isang pamamaraang ang mga naglalaro
lamang ang nakaiintindi. Ginagamit na rin ito ng
mga manlalaro sa labas ng online gaming at hindi
maitatanggi na nabigyan na nila ng bagong kahulugan
ang mga salitang ito. Hindi na rin maiwasan ng mga
manlalaro na gamitin ang mga salitang ito sa labas
ng espasyo ng online gaming dahil nakabuo na ang
mga ito ng kultura na nakaakibat na sa kanilang pangaraw-araw na pamumuhay sa labas ng mga larong
ito. Kumbaga, isa na itong lehitimong wika na lubos
na naiintindihan lamang ng mga online gamer ng
DotA 2 at LoL at maging ang mga hindi naglalaro
ay sinusubukan na ring intindihin ang naturang wika
ng mga manlalaro.

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

Lipunang Pilipino at ang Komunidad

ng mga Manlalarong Pilipino
Masasabing adiksiyon na ang paglalaro ng mga
online game na ito at maaaring sabihin na mahirap na
itong alisin sa sistema ng mga manlalaro. Dahil dito,
nagiging mahalagang bagay ang wikang ito sa arawaraw na pamumuhay ng mga gamer upang mailahad
nang eksakto ang nais nitong sabihin. Maging sa labas
ng mga laro ay ginagamit na rin ng mga manlalarong
ito ang mga salitang nabuo kaya tuwing silay
nababalita sa social media, hindi na sila maintindihan
ng mga pangkaraniwang tao na humahantong pa nga
sa pagkutya sa wikang ginagamit ng mga ito.
Bunga ng hindi m aitatangging paglaki ng
industriya ng mga online game, nagkaroon ito ng
sariling sangay ng pamamahayag na tinatawag bilang
e-sports journalism. Marami nang pahayagan na may
sangay ng e-sports sa kanilang website at ang ilan sa
mga ito ay Daily Dot, ESPN, Yahoo News, at para
naman sa Pilipinas, ang tanging nagsasagawa nito
sa kasalukuyan ay ang Philippine Daily Inquirer.
Ang ginagamit ng mga pahayagang ito sa wikang
nabuo sa kultura ng e-sports ay ang mga teknikal na
mga termino upang mapanatili ang pormalidad sa
pagbabalita.
Makikita sa pagbuo ng mga bagong kahulugan
at wikang ito ang patuloy na pag-unlad ng wikang
Filipino. Iisang komunidad lamang ang online gaming
sa napakaraming komunidad na nakabubuo ng mga
bagong wika o sari-sarili nilang kahulugan ng mga
salita at ilan dito ay ang mga UV Express Drivers,
ang komunidad ng mga Otaku sa Pilipinas, ang mga
homoseksuwal na lalaki sa Pilipinas, at marami
pang iba. Ang tanging kaibahan lamang ng online
gaming ay bumubuo ito ng sariling komunidad na
maihahalintulad sa isports. Sa bansang Amerika,
itinuturing nang isports ang e-sports at binibigyan nila
ang mga e-sports athlete ng VISA katulad ng mga
nakukuha ng mga sports athlete upang makalaban sa
ibang bansa. Nabanggit din ni Rick Fox, isang NBA
athlete at personalidad sa mundo ng basketbol, sa
isang panayam na sa loob ng dalawang taon, mas
lalaki pa ang mundo ng e-sports kompara sa mundo ng
futbol at baseball sa Amerika. Makikita ang paglaki ng

M.Abel, etal.

53

komunidad nito sa ibang bansa at hindi maitatangging

apektado nito ang komunidad ng online gaming sa
Pilipinas. Sa patuloy na paglaki ng industriya na ito,
patuloy rin ang pagbuo ng mga makabagong wika
at kahulugan sa loob ng komunidad nito at sa mga
susunod na taon, mas lalaki pa ang kabilang na tao
sa komunidad ng online gaming.
Sa kabilang banda, isang nananalantay na
pagsasalarawan sa komunidad ng mga manlalarong
Pilipino ay ang pagiging toxic o ang sinasabing
pangit na imahen at estado ng mga Pilipino sa mata
at pag-iisip ng ibang lahi. Kapansin-pansin na ang
mga salitang inilista sa papel na ito ay tumutukoy sa
mga negatibong pagsasalarawan sa mga manlalaro.
Tunay ngang nagkakaroon ng pagkakaisa ang mga
Pilipino pagdating sa mga online game, ngunit silasila rin mismo ang naglalaglagan at nag-aaway-away
sa pagtagal ng laro. Nagbunga na rin ng stereotype
ang pangta-trashtalk ng mga Pilipino hindi lamang
sa kapuwa mga Pilipino kundi pati na rin sa ibang
lahi. May tatlong elemento o salik na maaaring
naghudyat sa pag-usbong ng ganitong stereotype
ang napakaluwag na mundo at patakaran ng Internet
sa bansa, ang accessibility ng mga bata at kabataan sa
mga computer shop, at ang sitwasyon ng kapaligiran
ng mga manlalarong Pilipino.

Kongklusyon
Sa kabuuang pagsusuri ng mga mananaliksik sa
mga salitang isinali sa listahang ito, kapansin-pansin
na karamihan sa mga salitang ito ay mga papuri o
pang-aasar sa kapuwa manlalaro. Dito lumalabas
na kahit sa mundo ng paglalaro ay nagkakaroon din
ng diskurso na katumbas ng pangkaraniwang paguusap at interaksiyon ng mga tao. Hindi man totoo
ang mga nagaganap na patayan at kampihan sa mga
online game, lumalabas sa wikang ginagamit ng
mga manlalarong Pilipino na hindi basta-basta ang
pagpasok sa mundo ng online gaming. Ang lebel ng
diskursong nagaganap sa talakayan at pag-uusap ng
mga manlalaro sa mga online game ay patuloy na
tumataas kahit madalas ay negatibo ang pagtingin
o pagtanaw ng mga pangkaraniwang tao sa mga ito.

54

Tomo

M a la y

Sa pangkahalatan, ang wikang ginagamit ng mga

manlalarong Pilipino ay katulad lamang ng wikang
ginagamit ng mga ordinaryong Pilipino. Sa halip,
katulad ng pakikipag-chat o text at iba pang virtual
na pakikipag-usap at ugnayan sa mga tao, mas siksik
at komplikado ang talakayan na nagaganap sa mga
online game.
Sa pag-aaral na ito, napatunayan na ang wikang
ginagamit ng mga manlalarong Pilipino ay may ibang
pagpapakahulugan sa pangkaraniwang gamit ng
wikang Filipino sa labas ng online gaming. Hatid ng
wikang ginagamit sa loob ng larong DotA 2 at LoL
ang ebolusyon ng wika at kulturang Filipino at ang
kasalukuyang estado ng lipunang Pilipino.
May limang punto ang nailatag at natuklasan
ng mga mananaliksik sa pag-aaral na ito. Una,
naaapektuhan ng wikang ginagamit sa loob ng mga
larong sinuri ang pagtanaw ng buong komunidad
ng online gaming sa iisang komunidad ng bawat
bansa. Pangalawa, salamin ng wikang ginagamit ng
isang komunidad ng mga manlalaro ang sitwasyon
at estado ng kapaligiran ng mga naglalaro. Pangatlo,
nagsisilbing moda o daluyan ng komunikasyon at
ugnayan ng mga manlalarong Pilipino ang paglalaro
ng online game. Pang-apat, patuloy na nakaaapekto
ang teknolohiya at mundo ng Internet sa mga salitang
ginagamit ng mga tao na nagdudulot ng pag-unlad
ng wika. Panghuli, nananatiling buhay ang wikang
Filipino sa patuloy na pag-usbong ng makabagong
wika ng mga manlalarong Pilipino.
Bilang wakas ng pag-aaral na ito, nais ipahayag
ng mga mananaliksik ng papel na ito na hindi pa
lubusang nakalap ang mga salitang ginagamit ng mga
manlalarong Pilipino. Ang 128 na salitang inilista sa
papel na ito ay para lamang sa DotA 2 at LoL na kahit
sa milyon-milyong naglalaro nito ay nananatiling
limitado ang pag-aaral hinggil dito. Nais iparating
ng pag-aaral na ito na kahit marami ang tumututol sa
pag-usbong ng industriyang ito bunsod ng ibat ibang
epekto nito sa kalusugan o sa kakayahan ng isang tao
na mahasa ang kakayahan o talino nito, nananatiling
matatag na pundasyon ang pag-aaral ng online gaming
upang matuklasan ang kagandahang naidudulot nito
hindi lamang sa sikolohikal na aspekto o pagbuo ng
mga estratehiyang hindi pangkaraniwang nakukuha

29 Big. 1

mula sa mga aralin sa paaralan, kundi pati na rin sa

kultura at wikang bumubuo sa mga larong ito. Sa
huli, isa lamang ang pag-aaral na ito sa maaaring
maging pundasyon ng pagpapatibay ng makabagong
kaisipan hinggil sa paglalaro ng mga online game
kasama na ang iba pang pag-aaral na tumitingin sa
ibang perspektiba nito.

Sanggunian
About PHNET. Philippine Network Foundation, Inc.
N.p., n.d. Web. 23 Mar. 2016. <http://www.ph.net/
about.html>.
Ariel, Mira. Defining Pragmatics. New York: Cambridge
UP, 2010. Print.
Aronoff, Mark, and Kirsten Fudeman. What is Morphology?
Blackwell Publishing, n.d. Print.
Barreiro Jr., Victor. Dota 2 s Manila Major Ticket Sales,
Event Details Released. Rappler. N.p., 8 Mar.
2016. Web. 23 Mar. 2016. <http://www.rappler.com/
technology/news/125020-dota2-manila-major-details>.
Cowherd, C. Gordon Hayward sticks up for eSports and
video gamers - The Herd. N.p., 1. Oct. 2015. Web.
<https://www.youtube.com/watch?v=52G2aUPKi_A>.
Coyle, Anthony. League of Legends Vs. DotA 2 - Which
is Better in 2016. The Gazette Review. N.p., 29 Jan.
2016. Web. 22 Mar. 2016. <http://gazettereview.
com/2016/0 l/league-of-legends-vs-dota/>.
Dean, Paul. The Story o f DOTA. Eurogamer.net.
N.p., 4 June 2014. Web. 21 Mar. 2016. <http://www.
eurogamer.net/articles/2011 -08-16-the-story-of-dotaarticle>.
Defense of the Ancients: Allstars - Wikia. WoWWiki.
N.p., n.d. Web. 21 Mar. 2016. <http://wowwiki.wikia.
com/wiki/Defense_of_the_Ancients:_Allstars>.
D efense o f the A n c ie n ts. W ikipedia, the Free
Encyclopedia. Wikimedia Foundation, Inc, n.d. Web.
20 Mar. 2016. <https://en.wikipedia.org/wiki/Defense_
o f t h e A n c ients>.
Dimirti. Dota 2: A History Lesson | TheMittani.com.
TheMittani.com - Because Our People Deserve The
Best - Eve Online & Gaming News Site. N.p., 15 July
2013. Web. 21 Mar. 2016. <https://www.themittani.
com/features/dota-2-history-lesson?nopaging= 1>.
Dota 2 Cebu Official. Pinoy Haters: 3 Main Reasons
Why They Hate Us. Facebook. N.p., 19 Dec. 2012.
Web. 14 Mar. 2016. <https://www.facebook.com/
Dota2CebuOfficial/posts/483388095045984>.
Dota 2. Wikipedia, the Free Encyclopedia. Wikimedia

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

Foundation, Inc, n.d. Web. 22 Mar. 2016. <https://

en. wikipedia.org/wiki/Dota_2>.
Dota History Dota 2 Wiki. Liquipedia. N.p., n.d. Web.
20 Mar. 2016. <http://wiki.teamliquid.net/dota2/
Dota_History>.
Heroes. Dota 2 Wiki. N.p., n.d. Web. 21 Mar. 2016.
<http://dota2.gamepedia.eom/Heroes#Unreleased_
heroes>.
History of Competitive DotA. Dota 2 Wiki. N.p., n.d.
Web. 21 Mar. 2016. <http://dota2.gamepedia.com/
History_of_Competitive_DotA>.
IceFrog. Wikipedia, the Free Encyclopedia. Wikimedia
Foundation, Inc, n.d. Web. 23 Mar. 2016. <https://
en. wikipedia.org/wiki/TceFrog>.
Internet in the Philippines. Wikipedia, the Free
Encyclopedia. Wikimedia Foundation, Inc, n.d. Web.
23 Mar. 2016. <https://en.wikipedia.org/wiki/Intemet_
in_the_Philippines>.
Kimbirk, T. VICE Sports: Former Laker Rick Fox talks
about his new Esports team | VICE Sports. N.p., 21
Mar. 2016. Web. <https://sports.vice.com/en_us/article/
vice-sports-qa-former-laker-rick-fox-talks-about-hisnew-esports-team>.
League of Legends - Wikia. League o f Legends Wiki.
N.p., n.d. Web. 22 Mar. 2016. <http://leagueoflegends.
wikia.com/wiki/League_of_Legends>.
League of Legends. Wikipedia, the Free Encyclopedia.
Wikimedia Foundation, Inc, n.d. Web. 20 Mar. 2016.
<https://en.wikipedia.org/wiki/League_of_Legends>.
Littlejohn, S. (2009). Speech act theory. In S. Littlejohn,
& K. Foss (Eds.), Encyclopedia of communication
theory, (pp. 919-921). Thousand Oaks, CA: SAGE
Publications, Inc.doi: 10.4135/9781412959384.n356
Minotti, Mike. DotA 2 Vs LoL - Educated Comparison
- PC/Mac/Linux Society. GameSpot. N.p., 15
July 2015. Web. 20 Mar. 2016. <http://venturebeat.
com/2015/07/15/comparing-mobas-league-of-legendsvs-dota-2-vs-smite-vs-heroes-of-the-storm/>.
Neichus, a Dota Developer You Should Know About DotA Forums. Official DotA Website. N.p., 17 Aug.
2012. Web. 23 Mar. 2016. <http://www.playdota.com/
forums/blog.php?b= 147107>.
Neichus, Legendary Forgotten Name in Dota History
Development. Founding Father of DoTa Allstars :
DotA2. Reddit. N.p., 2015. Web. 23 Mar. 2016.
<https://www.reddit.eom/r/DotA2/comments/2d7g3w/
neichus_legendary_forgotten_name_in_dota_history>.

M.Abel, etal.

55

Ordonez, Danielle. Feature : Overview: Gaming in the

Philippines. IGN Asia. N.p., 20 Jan. 2013. Web.
20 Mar. 2016. <http://ap.ign.com/feature/60304/
overview-gaming-in-the-philippines>.
Philippines Online Gaming. Philippines Casinos and
Philippines Gambling. N.p., n.d. Web. 23 Mar. 2016.
<http://www.casinocity.ph/english/online-gaming/>.
R.A. 7925. Philippine Laws and Jurisprudence
Databank - The Lawphil Project. N.p., n.d. Web. 23
Mar. 2016.
Reahard, Jef. Choose My MOBA: LoL Vs. Dota 2
Vs. SMITE. Massively Overpowered. N.p., 2 Oct.
2015. Web. 21 Mar. 2016. <http://massivelyop.
com/2015/10/02/choose-my-moba-lol-vs-dota-2-vssmite/>.
Santos, Paolo. Its More Troll in the Philippines!: PH
Online Computer Gaming Get Real Post. Get Real
Post. N.p., 29 Mar. 2013. Web. 23 Mar. 2016. <http://
www.getrealphilippines.eom/blog/2013/03/its-moretroll-in-the-philippines-ph-online-computer-gaming/>.
Schwartz, N. Rick Fox explains how eSports helped him
connect with his son | FOX Sports. N.p., 22 Mar. 2016.
Web. <http ://www.foxsports.com/buzzer/story/rickfox-league-of-legends-interview-echo-fox-032216>.
Smith, Blaine. League Of Legends: A Brief History of
MOBA Domination. Games.com News, Reviews, Tips
and Cheats. N.p., 15 Jan. 2013. Web. 20 Mar. 2016.
<http://dev.sandbox.blog.games.com/2013/01/15/
league-of-legends-history/>.
Solo Dota 2 Wiki. Liquipedia. N.p., n.d. Web. 24 Mar.
2016. <http://wiki.teamliquid.net/dota2/Solo>.
Steven Pinker on Language Pragmatics. YouTube. N.p.,
n.d. Web. 26 Aug. 2016.
Sy, Shine. FILIPINO DOTA TERMS from
PINOYTUMBLR.COM. Facebook. N.p., 31 July
2012. Web. 15 Mar. 2016. <https://www.facebook.com/
Sunshine.Sy.OFFICIAL/posts/464403303583398>.
Tan, Nikki. Dota 2 Pinoy Terms. Play with Nikkinikki.
N.p., 15 June 2015. Web. 19 Mar. 2016. <https://
nikkinikkidota2.wordpress.com/category/dota-2pinoy-terms/>.
Xairylle. What Pinoys really are saying when you play
Dota 2 with them. Tech in Asia - Connecting Asias
Startup Ecosystem. N.p., 28 Aug. 2014. Web. 14 Mar.
2016. <https://www.techinasia.com/what-pinoysreally-are-saying-when-you-play-dota-2-with-them>.

56

M a la y

Tom o 29 Big. 1

Apendiks
Table 1. Mga luma o orihinal na salitang Filipino na ginagamit sa larong LoL at DotA 2 sa Pilipinas.
Salita

Kahulugan sa Larong DotA 2 at/o LoL

Paliwanag sa Pagpapakahulugan

ahas

isang manlalarong taksil o traydor;

maaari ring tumukoy kay Medusa, isang
hero sa DotA 2

katulad ng tunay na kahulugan ng ahas,

ginagamit ang salitang ito bilang tanda ng
pagtatraydor o pagbebenta ng laro

asim

isang manlalarong may hindi

magandang ginawa sa laro;
nagmamagaling. Greediness

kaakibat ng panlasa ng tao, isa itong

manipestasyon na nagkakaroon ng hindi
magandang pangyayari sa laro

baboy

pagiging malakas at tumutukoy sa mga

manlalarong pumapatay ng marami;
maaari ring tumukoy kay Pudge, isang
hero sa DotA 2

isa itong stereotype na ang malalaki o

matatabang nilalang ay malakas at walang
kinakatakutan

bading/bakla

pagiging duwag o takbuhin ng isang

manlalaro

isang stereotype na tumutukoy sa

katangian ng mga bading o bakla na takot
makipaglaban ng pisikalan

baho

maling estratehiya ang ginawa ng mga

manlalaro sa labanan; hindi maayos ang
pagkakagawa ng estratehiya

kaya ito iniugnay sa ganitong katangian

sapagkat nilalayuan o pinapansin ng isang
tao ang bagay na mabaho katulad ng paglayo
o pagpansin ng mga manlalaro sa mga
manlalarong gumagawa ng kamalian

baog

pagiging mahina ng isang manlalaro;

hindi na nakaiipon at nakapagpapalakas
ang isang manlalaro

kaakibat ng pagiging baog ang pagiging

mahina sapagkat sa tunay na buhay,
nababansagan ang isang taong baog bilang
mahina o hindi pinagpala na magkaroon ng
anak o maipagpatuloy ang kanilang lahi, na
sa laro ay iniuugnay sa pagiging mahina at
hindi na maipagpapatuloy ang paglakas

barko

abilidad ng isang hero sa DotA 2 na si

Kunkka na may anyong barko

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

basag

pagsira ng mga estruktura at tore sa laro

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

bata

pagiging emosyonal at maingay ng

manlalaro

isa itong pamalit sa katangian ng bata bilang

maingay, maraming sinasabi, at pala-iyak;
ang salitang ito ay ginagamit na pang-asar sa
mga manlalarong maingay

benta

manloko ng mga kasamahan sa laro;

nagpapakamatay sa laro para maipanalo
ang kalaban sa laro

ginagamit ito sapagkat may mga manlalarong

sadyang nagpapatalo dahil sa kagustuhan
nilang mang-asar o hindi kaya ay mangpikon
ng mga kakampi

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

M.Abel, etal.

57

bida

taong m ahilig sa atensiyon; m ga

m anlalarong nagm am agaling at walang
pakialam sa ibang m anlalaro

ang pagiging bida ng isang tauhan sa istorya

ang siyang naging inspirasyon ng paggam it
ng salitang ito sa laro; isang katangian
ito para sa m ga taong nagm am agaling at
itinuturing ang sarili bilang pinakam alakas
sa lahat; m aaaring positibo o negatibo ang
konotasyon nito sa laro

B isaya

paggaw a ng hindi pangkaraniw ang

bagay; pagtukoy sa m ga m anlalarong
kakaibang m aglaro

dahil sa dam i ng m ga m anlalarong Pilipino

na nagm ula sa Luzon, inihahanay ng m ga
taga-Luzon ang kanilang m ga sarili bilang
nakatataas at nakaaalam ng lahat kom para sa
m ga taga-Visayas at M indanao

bom ba

patibong na isang abilidad ni Techies,

isang hero sa D otA 2; isa ring abilidad
ni Ziggs, isang cham pion sa LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

buhat

pagpapanalo ng isang laro dahil sa isang

isang pagkilos sa laro na hindi literal na

nabubuhat ng isang bihasang m anlalaro ang
buong grupo upang manalo

tao; m adalas ay tinutukoy ang isang

taong bihasang m aglaro
bulag

hindi tum itingin sa m apa; walang

w ards na nakakalat sa m apa

katulad ng katangian ng isang bulag, hindi

nakikita ng isang m anlalaro ang nagaganap
sa kaniyang paligid; m aaaring m aging
negatibo o positibo ang konotasyon depende
sa sitwasyon

buo

m ga kom binasyon ng kagam itan na

binubuo ng karakter

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

bura/burado

m apatay ang isang karakter ng m abilisan

katulad ng pagbura sa isang bagay, m abilis

na napapatay ng isang m anlalaro ang kalaban
nang w alang kahirap-hirap

dilim

w alang w ards sa m apa

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

durog

talunin ang kalaban nang walang

kahirap-hirap

katulad ng pagdurog sa isang bagay, m abilis

na napapatay ng isang m anlalaro ang kalaban
nang w alang kahirap-hirap

galaw an

pagpuri ng m ga m anlalaro sa kung

gaano kagaling ang isang m anlalaro sa
kaniyang ginagaw a

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

halim aw

tum utukoy sa m ga m anlalarong

m agaling gum am it ng
cham pion/ hero; pagpuri sa m ga
m anlalarong bihasa sa paglalaro

isang katangian ng halim aw ang iniuugnay sa

katangian ng m ga m anlalarong sinasabihan
nito ang pagiging malakas at halos hindi na
m apigilan ang pagpatay

hatak

isang abilidad ni Pudge at Clockwerk,

m ga hero sa DotA 2; abilidad nina
Blitzcrank, Thresh, Nautillus, m ga
cham pion sa LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

58

T om o 29 Big. 1

M a la y

hayop

isang ekspresyon kapag maganda ang

estratehiyang ginawa ng mga manlalaro

isang papuri na ginagamit din sa labas ng

online gaming; mga taong kakaiba ang
pagkilos na nakamamangha

hila

katulad ng salitang hatak

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

ikot

pagpunta sa likod ng kalaban, abilidad

ni Juggernaut, isang hero sa DotA2;
abilidad ni Garen, isang champion sa
LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

ingat

isang babala sa mga manlalarong

mag-isa lamang na gumagala;
ginagamit sa tuwing walang kalaban na
nagpaparamdam sa paligid

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

iyak

isang ekspresyon o pang-asar ng

manlalaro kapag madali niyang napatay
ang kalaban

katulad ng salitang bata, isinasalarawan nito

ang pagiging maingay ng isang manlalaro sa
pamamagitan ng pang-aasar, pagrereklamo,
pang-aaway, at iba pang katulad

kagat

pagkain ng tango sa larong Dot A 2;

isang abilidad ni Pudge, isang hero sa
DotA 2; isa ring abilidad ni Volibear,
isang champion sa LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

kain

pagpatay ng madalian sa mahinang

hero; maaari ring iugnay sa salitang
durog

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

kampante

isang pag-uugali ng mga manlalarong

hindi na sineseryoso ang laro sapagkat
naniniwala silang mananalo na sila

isang negatibong konotasyon hinggil sa

pagiging kampante ng isang manlalaro sa
magiging kalalabasan ng laro

kati

isang ekspresyong ginagamit ng mga

manlalaro sa tuwing nakakaharap ng
isang kalabang may malakas na attack
damage

kaakibat ng pangangati ang sakit nito

matapos kamutin nang paulit-ulit, kaya
naman ginagamit ang salitang ito sa laro
bilang representasyon ng sakit matapos
makatikim ng kakaunti ngunit masakit na
pag-atake mula sa kalaban

kunat

isang katangian ng mga manlalarong

mahirap mapatay

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

lambot

isang katangian ng mga manlalarong

madaling mapatay

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

lason

ang pagbawas ng buhay ng

hero/ champion kada segundo;
matutunghayan sa abilidad nina Teemo,
Cassiopeia, Singed, at Twitch, at iba
pang katulad sa LoL; matutunghayan
din sa abilidad nina Venomancer, Viper,
at iba pang katulad sa DotA 2

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

M.Abel, etal.

59

lugi

isang ekspresyon ng nagbabadyang

pagkatalo ng isang kampo; pagkakaroon
ng kawalang-tiwala sa kakayahan ng
kakampi

isang negatibong pag-uugali ng mga Pilipino

na nagkakaroon kaagad ng kawalang-tiwala
sa mga kasamahan kahit hindi pa naman
nagsisimula ang labanan

malamok

pagtukoy sa bush sa LoL na maraming

manlalaro ang tumatambay ngunit
nakikita sila ng katunggali

isang salita na katumbas ng pagsasabi na

nakikita kita o huwag mo nang subukan
pang pumasok

multo

invisible na hero o champion; ito ang

mga manlalarong biglang nawawala sa
labanan

isang pang-asar para sa mga manlalarong

laging nawawala sa gitna ng labanan o biglabigla na lamang magpapakita kung may mga
kalabang kakaunti na lamang ang buhay;
katulad ito ng salitang pulis

oso

tumutukoy kay Ursa Warrior, isang

hero sa DotA 2; tumutukoy rin kay
Volibear, isang champion sa LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

palag

ginagamit ang ekspresyong ito upang

manuya ng ibang manlalaro kung sila ba
ay lalaban

isa itong ekspresyon na nagsisilbing senyales

ng nagbabadyang labanan at isang pangengganyo sa mga manlalaro upang lumaban
hanggang kamatayan

pana

isang abilidad ni Mirana, isang hero sa

DotA 2; abilidad ni Ashe sa LoL, isang
champion sa LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

papel

katulad ng lambot, ang mga

manlalarong ito ay mabilis mapatay

dahil mabilis lamang mapunit ang

isang papel, isa itong pag-uugnay at
pagsasalarawan sa mga manlalarong mabilis
mapatay

pasok

ang salitang tumutukoy sa pagsugod o

pagpalag ng mga manlalaro sa kalaban;
ito ang hudyat ng pakikipaglaban

isa itong hudyat na magkakaroon na ng

labanan sa pagitan ng dalawang kampo

payaso

tumutukoy sa mga manlalarong

nagpapatawa (sarcastic) sa laro;
tumutukoy ito sa mga manlalarong
hindi maayos ang ginagawa at madalas
na katawa-tawa para sa mga kalaban;
maaaring tumukoy kay Shaco, isang
champion sa LoL

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

pitas

ito ang anyong pagpatay ng

magkakampi sa naiiwan o mag-isang
kalaban

katulad ng pagpitas ng isang prutas mula

sa puno, isa itong pagkilos ng isang grupo
upang mabawasan ang kalaban

pugo

tumutukoy sa mga manlalarong madalas

na namamatay; mga manlalarong hindi
na lumalakas

katulad lamang ito ng salitang baog

60

Tom o 29 Big. 1

M a la y

pulis

tumutukoy sa mga manlalarong

lumalabas lamang sa huli ng labanan
o bakbakan o clash; madalas na
lumalabas ang mga ito kung pulado na o
kaunti na lamang ang buhay ng kalaban

katulad ng salitang multo; huling

dumarating ang mga ganitong klase
ng manlalaro, katulad ng mga pulis na
naipakikita sa mga pelikula na huling
dumarating sa mga bakbakang nagaganap

punit

katulad ng mga salitang lambot at

papel, ang mga manlalarong ito ay
mabilis mapatay

katulad ng mga salitang lambot at papel

puno

tumutukoy sa item na Tango sa

larong DotA 2

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

sapatos

tumutukoy sa mga item na boots sa

LoL at DotA 2; maaari ring tumutukoy
sa paghahalintulad sa paggamit ng droga
dahil sa amoy nito; mga taong hindi
nagseseryoso; sapatos pa

nagmula sa meme na ito ang sinisinghot ng

mga taong walang magawa sa buhay; katulad
ng salitang shabu

sarap

isang ekspresyon ng mga manlalaro

tuwing nakapapatay o nakapipitas

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

sayaw

isang abilidad ni Shadow Fiend, isang

hero sa DotA 2; isang feature sa
LoL na maaaring sumayaw ang mga
champion

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

shabu

katulad ng salitang sapatos, ito ang

mga manlalarong malabo o gumagawa
ng estratehiyang hindi katanggaptanggap; mga taong hindi nagseseryoso;
shabu pa

isang ipinagbabawal na droga na sinasabing

nilalanghap ng mga manlalarong wala sa
katinuan at kung ano-ano na lamang ang
ginagawa

taba

ito ang mga manlalarong mahirap

mapatay at lumakas na

katulad ng salitang kunat

tae

isang ekspresyon ng pagkadismaya sa

naging resulta ng labanan o clash;
ginagamit tuwing hindi nakapapatay
ang kampo; ginagamit din ito sa mga
pagkakataong hindi marunong maglaro
ang kakampi; maaari rin itong tumukoy
sa isang abilidad ni Teemo, isang
champion sa LoL

ginagamit ito sa tuwing nadidismaya ang

isang tao sa mga nangyayari sa paligid o sa
buhay nito

takbo

isang kilos na umaalis palayo ng

labanan ang isang manlalaro; maaaring
pang-asar ng kalaban para sa mga
manlalarong takas nang takas tuwing
nagkakaroon ng labanan

isa itong pagkilos na kaakibat ng mga taong

duwag at hindi lumalabas nang harapharapan

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

M.Abel, etal.

tali

isang abilidad ni Windrunner, isang

hero sa DotA 2

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

talon

isang abilidad ni Mirana, isang hero sa

DotA 2; ginagamit din ito bilang kapalit
ng salitang sugod o pasok upang
magsimula ang labanan o bakbakan ng
dalawang kampo

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

tapon

Ginagamit ang salitang ito kadalasan

kapag may ginawang mali ang isang
manlalaro at sinasabing itinapon ang
laro na parang sinasabing ipinatalo ang
laro.

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

tigas

katulad ng mga salitang kunat at

taba, ang mga manlalarong ito ay
mahirap mapatay

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

tulog

isa itong mga abilidad sa DotA 2 at LoL

na hindi nakagagalaw ang kalaban; mga
abilidad na tulad ng stun, shackles, at
iba pang katulad; maaari itong tumukoy
sa mga abilidad ni Naga Siren at Bane
sa DotA 2

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

usok

tumutukoy ito sa abilidad ni Rikimaru,

isang hero sa DotA 2; tumutukoy rin ito
sa mga item sa DotA 2 na Smoke of
Deceit at Dust of Appearance

*katulad lamang ng tunay na kahulugan

Table 2. Mga bagong likhang salitang Filipino na ginagamit sa larong LoL at DotA 2 sa Pilipinas.
Salita

Kahulugan sa Larong DotA 2 at/o

LoL

Kasaysayan/Pinanggalingan ng Salita o
Parirala

abangers

mga taong nag-aabang nang matagal

sa iisang lugar upang makapatay ng
kalaban

mula sa salitang abang

anyare sa pinas Madalas ginagamit ito kapag may

ginawang napakahusay o nakatatawa
ang mga manlalarong Pilipino.

ginagamit ng mga pinoy shoutcasters kapag

nakikipaglaban ang mga Filipino team sa
international teams.

awtsu

mula sa mga salitang aw o ouch

isang ekspresyon sa tuwing

namamatay ang isang manlalaro;
pang-asar o pangpikon sa kalaban

61

62

T om o 29 Big. 1

M a la y

beast mode

isang pagsasalarawan sa isang

manlalaro na lumalakas bigla;
sumusugod kahit walang kasamang
kakampi

Nagsimula sa isang artista sa YouTube na si

Kuya Jobert at ginamit niya itong salitang ito.
Sumikat si Kuya Jobert sa mga manlalaro dahil
sa mga bidyo nitong kaugnay sa online games
tulad ng Dot A at LoL.

bugok/ugok

isang pagsasalarawan sa manlalarong

hindi marunong maglaro

isang anyo ng salitang bulok

dafuq

isang ekspresyon sa tuwing

namamatay ang isang manlalaro;
nakakita ng kakaibang pagkilos
o galaw sa kakampi o kalaban na
nakatatawa, nakaiinis, o nakaaasar

mula sa pariralang Ingles na the fuck

de uling PC

pang-asar sa mga taong may mabagal

na computer; ginagamit ito tuwing
may mga manlalarong madalas na
nadi-disconnect sa laro o bigla na
lamang hindi gagalaw ang yunit na
kinokontrol ng isang manlalaro sa
gitna ng paglalaro

isang pagsasalarawan sa ginagamit na computer

ng isang manlalaro

Dora

isang pagsasalarawan para sa

mga manlalarong gala nang gala
nang walang kasamang kakampi;
naglalakbay ang mga manlalaro sa
kawalan

mula sa palabas na Dora the Explorer

duo pa

isang pagsasalarawan sa mga taong

magkakasama ngunit hindi naman
kagalingan; pang-asar para sa mga
taong magkakasama ngunit hindi
marunong maglaro at makiisa sa iba
pang manlalaro

mula sa option ng LoL (Duo) na magsama ng

isang manlalaro ang isang manlalarong nais
maglaro sa Ranked Queue

eazy krizzy

isang pangkalma sa mga

manlalarong mainitin ang ulo; isa
itong ekspresyon na katumbas ng
pariralang kalma ka lang o easy ka
lang

nagsimulang sumikat ang katagang ito nang

sabihin ng isang shoutcaster ng Mineski sa
isang livestream

edi wow

isang ekspresyon sa tuwing

may manlalarong naghahamon,
nambabanta, nang-aasar, o
nagtatangkang sumira ng laro; isa
itong ekspresyon na nagpapakita ng
walang pakialam sa iba

isang ekspresyon na nabuo mula sa telebisyon

na nabigyan ng ibang gamit sa mundo ng online
gaming.

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

M.Abel, etal.

galaw ang
breezy/ breezy

isang pagsasalaraw an sa isang kam po

sa m ga kilos na m alinis na nagawa;

boys

ito ay m ga pagkilos sa laro ng isang

m anlalaro na m alinis o m ahinanon
ang pagkakagaw a. Ang m aaaring
katum bas nito sa Ingles ay sm ooth
m oves

gedli

tinutukoy ng salitang ito ang

porm asyon o posisyon ng m ga
m agkakagrupo; isa itong taktika
ng isang grupo bago m aganap ang
labanan

m ula sa salitang gilid na binaliktad

ice yan

ginagam it sa tuw ing nakakagaw a

ng m aganda at m abuti ang isang
m anlalaro para sa kaniyang kakampi;
ginagam it din ito ng m ga m anlalaro
sa tuw ing nakakikita ng kam angham anghang kilos at galaw sa laro

pinasosyal na bersiyon ng pariralang ayos

yan ; nagm ula rin ito sa isang sikat na
m anlalaro ng D otA 2 na si D aryl K oh
iceiceice Pei Xiang

im ba

isang ekspresyon para sa m ga taong

m asyadong m alakas o m asyadong
m ahina; ginagam it din para sa
m ga cham pion/hero na m asyadong
m alakas o m ahina para sa kabuuang
laro

pinaikling bersiyon ng salitang im balance

Injoker

isang ekspresyon para sa m ga taong

gum agam it ng hero na Invoker sa
D otA 2 na m istulang nagpapataw a
lam ang sa laro, hindi kagalingan, at
m ay kahinaan

m ula sa pinagsam ang dalaw ang salita na

Invoker at Joker; kilala ang Invoker na isang
hero sa D otA 2 at ang Joker na isang tauhan
sa DC U niverse o hindi kaya ay isang taong
m ahilig m agpataw a

intro boys

isang pagsasalaraw an sa grupo ng

m ga m anlalaro na sa Simula lamang
m alakas

m ula sa salitang ingles na intro at dahil

kadalasan na naglalaro ng online gam es ay
lalaki

jej

taw ag sa m ga m anlalarong hindi

m arunong m aglaro o sum isira ng laro

pinaikling bersiyon ng salitang jejem o n

Jum ong

taw ag sa isang ability ni M irana na

m agpakaw ala ng isang palaso

m ula sa palabas na Jumong na sum ikat sa

Pilipinas na ipinalabas ng GM A-7

m acho build

taw ag sa item build sa D otA 2 na

anim na B racers ang binibili; ang

m ula sa salitang m acho na ibig sabihin ay

m alakas na lalaki

B racers ay para sa m ga Strength

hero na nagpapataas ng buhay nito

m ula sa salitang Ingles na breeze

63

64

Tomo 29 Big. 1

M alay

mamaw

isa itong pagsasalarawan sa mga

manlalarong malakas maglaro; isa
itong papuri sa mga manlalarong
magaling at bihasa sa paglalaro

sa Amerika, ang salitang ito ay katumbas ng

salitang lola o ina; sa Pilipinas, mula ito sa
salitang halimaw

MILF

ginagamit sa tuwing may isang grupo

ng manlalaro ang nag-aabang sa
kalaban upang mapatay ito; maaaring
itumbas ito sa pag-ambush ng isang
grupo sa kalaban

ang acronym ng armadong grupo na Moro

Islamic Liberation Front

Peenoise

isang pang-asar para sa mga

Pilipinong malakas mang-trashtalk
o mang-asar ng kapwa manlalaro;
isa rin itong pagsasalarawan sa mga
Pilipinong puro salita ngunit hindi
naman marunong kumilos

isang pun na nabuo mula sa salitang Pinoys.

Ginagamit ito kadalasan ng Russians, Chinese,
at ibang Southeast Asian na bansa

Pentium Poor

katulad ng de uling PC , isa rin

itong pagsasalarawan at pang-asar
sa mga manlalarong may mahinang
specifications ng computer, na biglabigla na lamang madi-disconnect
ang isang manlalaro o bigla na
lamang hindi gagalaw ang yunit na
kinokontrol ng isang manlalaro sa
gitna ng paglalaro

isang pun na tumutukoy sa processor ng isang

computer na Pentium Four.

PH dog

isang pagsasalarawan sa mga

Pilipinong mas masahol pa sa
hayop; isa itong pang-aasar sa mga
Pilipinong hindi marunong maglaro
at mag-isip

ang pagsasalarawan sa mga tao bilang mas

mababang uri ng hayop

Piso Net

pang-asar para sa mga manlalarong

biglang madi-disconnect; taliwas
sa kahulugan ng de uling PC at
Pentium Poor, naiuugnay ang mga
salitang ito sa pagiging mahirap o
umaasa lamang sa mga computer
shop

mula sa makabagong modelo ng computer shop

na piso ang ibinabayad sa bawat apat na minuto
(default rate)

puds

isang pagsasalarawan at pang-asar sa

mga manlalarong laging namamatay

mula sa salitang foods

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

pugak

isa itong estratehiya na gagam itin

ng isang kam po ang tatlong linya

M.Abel, etal.

65

ito ay salitang Filipino na ang ibig sabihin ay

busina ng sasakyan.

o lane upang sum ira ng tore at

m atapos ang laro o nagsisilbi itong
panggulo sa m ga kalaban; split-push
ang isa pang taw ag nito
Quiapo
gam ing

isa itong pagsasalaraw an sa m ga

m anlalarong tum atakbo sa tuw ing
nakakikita ng kalaban; ang mga
ganitong klase ng m anlalaro ang
m adalas na inaasar ng kakam pi at ng
kalaban

m ula sa lugar na Quiapo na m aram ing m ga

m agnanakaw o m andurukot ang tum atakbo;
nagkakaroon din ng takbuhan tuw ing
nagkakahulihan

rak na itu!

isang ekspresyon na nagpapahiw atig

o nagsasabing aatake o susugod na
ang isang kam po sa kalaban; isa
rin itong ekspresyon ng m ga taong
nagyayayang m aglaro

m ula sa pariralang Ingles na L ets rock!

rapsa/rapsi

ginagam it ang salitang ito tuw ing

m akapapatay ng kalaban, isahan m an
o m aram ihan

m ula sa salitang sarap na binaliktad; m insan ay

ginagam it ang salitang rapsi

rekta

isang pagsasalaraw an sa sabay-sabay

na pagsira ng tore at base ng isang
kampo

pinaikling salita ng direkta

Spider dudung

A ng taw ag ng m ga pinoy
shoutcasters sa isang hero sa DotA
na si Tim bersaw

G inam it itong kataw agan kay Tim bersaw

dahil kum akapit itong hero na ito na
m aihahalintulad kay Spiderm an

skwater

taw ag sa m ga m anlalarong balbal

kung m agsalita; taw ag din sa mga
m anlalarong hindi m arunong m aglaro
ngunit patuloy na nagyayabang,
nang-aaway, at nang-aasar ng iba
pang m anlalaro, kalaban m an o
kakampi

m ula sa salitang Ingles na squatter

swan

katulad ng salitang ice y an , isa

itong pagsasalaraw an at papuri sa
m ga m anlalarong m ay nagawang
m aganda o kam angha-m angha;
ginagam it din ito sa tuw ing

pinaikling bersiyon ng pariralang nice o n e

nakapapatay ang isang m anlalaro

66

Tom o 29 Big. 1

M a la y

Table 3. Mga salitang galing sa ibang bansa na ginagamit sa larong LoL at DotA 2 sa Pilipinas.
Pinanggalingan o Kahulugan ng Salita o
Parirala

Salita

Kahulugan sa Larong DotA 2 at/o LoL

322

ginagamit ang katagang ito sa tuwing

makakikita ng mga maling pagkilos
ng isang manlalaro na nagmimistulang
ibinebenta na ang laro o hindi na inaayos
ang paglalaro

pigura ng Skulls and Bones; isang

kontrobersiya sa mundo ng e-sports
partikular na sa DotA 2 na binayaran si
Alexei Solo Berezin ng $322 kapalit ng
pagpusta laban sa sariling koponan nito
na RoX (isang koponan sa Russia), hindi
niya natanggap ang halagang ito ngunit
pinagbawalan pa rin siyang maglaro at
pinaalis na sa grupo

Allahu
Akbar!

ginagamit ang katagang ito tuwing may

gumagamit ng Techies, isang hero sa
DotA 2 na may abilidad magtanim ng
maraming bomba sa kapaligiran

isang salitang Arabe na ang ibig sabihin ay

God is greater o God is [the] greatest

comeback

isang sitwasyon na ang nadedehadong

koponan ay unti-unting bumabawi at
nananalo sa dulo

pagbalik ng isang bagay o tao na umalis

cyka blyat

ginagamit ito tuwing hindi mapapatay ng

isang manlalaro ang kalaban; isa lamang
itong ekspresyon ng pagkadismaya

mula sa wikang Russian; cyka na ang ibig

sabihin ay malapit ngunit hindi eksakto at
blyat na ang ibig sabihin ay puta

farm

pag-iipon ng pera upang tumaas ang level taniman ng mga pananim, pangalagaan ng
at makabili ng mas malalakas na item
mga hayop

feeder

tumutukoy sa mga manlalarong laging

nagpapapatay o laging namamatay

tao o hayop na kumakain sa isang partikular

na pamamaraan

fertilizer

tumutukoy sa mga manlalarong

nagsisilbing pagkain ng mga kalaban

kemikal na ginagamit sa lupa para

mapabilis ang pagtaba ng pananim

foods

tumutukoy sa mga manlalarong

nagpapalakas sa kalaban dahil palagi itong
namamatay

galing sa salitang food na ibig sabihin ay

pagkain

gank

isa itong estratehiya na magsasama-sama

ang isang koponan upang pumatay ng
kalabang walang kasama o hindi kaya ang
pagdalaw ng isang manlalaro sa kakampi
niyang nangangailangan ng tulong

pag-ikot sa mga lugar upang makahanap ng

papatayin

goblok

ginagamit ng mga manlalarong naiinis sa

kakampi o nang-aasar sa kalaban

mula sa wikang Russian na ang ibig sabihin

ay tanga

gopnik

ginagamit ng mga manlalarong nangaasar sa mga manlalarong hindi marunong

maglaro o walang alam sa paglalaro

mula sa wikang Russian na ang ibig sabihin

ay pamilyang galing sa hirap at hindi
nagkaroon ng magandang edukasyon

Wika ng mga Manlalarong Pilipino

M.Abel, etal.

67

gosu

isang pagpuri sa m ga taong bihasa sa

paglalaro

m ula sa w ikang K orean na ang ibig sabihin

ay napakagaling o m ahusay na tao

kids

tum utukoy sa m ga baguhan na m anlalaro

ng D otA 2 at LoL; ginagam it din itong
pang-asar para sa m ga m anlalarong hindi
m arunong m aglaro

galing sa salitang kid na ibig sabihin ay

bata

lag

tum utukoy sa sitw asyon ng laro na

bum abagal ang Internet connection
na nakaaapekto sa galaw ng h ero o
cham pion na ginagam it

hindi sum asabay sa galaw o progeso ng iba

leash

ginagam it ang salitang ito tuw ing

nagpapatulong ang isang m anlalaro na
m agpadagdag o pum atay ng isang neutral
cam p o jungle cam p

isang tali na ginagam it sa aso o ibang hayop

para m akontrol at m alim itahan ang kanilang
galaw

m eta

ginagam it ang salitang ito sa tuw ing may

m ga bago o kakaibang ginagaw a ang m ga
m anlalaro; katum bas ito ng pag-im bento
ng m ga m akabagong pam am araan o
estilo ng paglalaro (bagong item build,
bagong estratehiya); M adalas ang m ga
estratehiyang nabubuo na tinataw ag na
m eta ay ginagam it na ng baw at grupo
dahil ito ang pinakaepektibong estratehiya.

m aikling ibig sabibihin ng m eta key, isang

kakayahan ng keyboard na nangyayari
kapag paulit-ulit pinindot ang control key;
m aaari ring tum ukoy sa m ga m akabagong
uri ng konsepto na naglalaraw an lam ang sa
sarili

owned

term inong ginagam it tuw ing paulit-ulit na

pinapatay ng isang m anlalaro ang isang
partikular na kalaban; isang pang-asar ng
m anlalaro sa kalabang laging pinapatay

m ula sa salitang Ingles na ow n na ang ibig

sabihin ay pagm am ay-ari ng isang bagay

pilot

tum utukoy ito sa m ga m anlalarong

gum agam it ng account ng iba upang

ang taong nagm am aneho ng eroplano

palakasin ito o hindi kaya ay gum agam it ng

account na hindi kanila
put tank in a
mall

m adalas na ginagam it ito ng m ga m anlalaro

ng ibang bansa laban sa m ga m anlalarong
Pilipino; katum bas din ito ng pagm um ura
ngunit hindi puro o tum bok sa nais
iparating nito

isa itong parirala na nabuo m ula sa

international com m unity m ula sa m urang
putang-ina m o

rape

katum bas ng salitang ito ang gank ngunit

m adalas na ginagam it ito ng m ga m anlalaro
tuw ing sila ay pinatay nang w alang awa
sa laro; m adalas na nararanasan ng m ga
m anlalarong w alang kasam ang kakam pi at
sabay-sabay na sinusugod ng m ga kalaban

ang pananam antala ng isang tao sa

iba sa papam agitan ng puw ersahang
pakikipagtalik at iba pang anyo nito

68

Tom o 29 Big. 1

M a la y

rat

katumbas ng mga salitang segway, splitpush, at pugak na nangangahulugang

pag-atake ng sabay-sabay sa tatlong
linya ngunit hindi lalaban sa tuwing may
kalabang darating; katulad ng isang daga,
mahilig umatake kung walang gumugulo
ngunit tumatakbo palayo tuwing may
dumarating

salitang daga sa wikang Filipino; isang uri

ng hayop na mabuhok at may mahahabang
ngipin sa harapan

rekt

katulad ng salitang owned, ito ay

terminong ginagamit tuwing paulit-ulit na
pinapatay ng isang manlalaro ang isang
partikular na kalaban

galing sa salitang wrecked, na ang ibig

sabihin ay pagsira

scrim

isang practice game ng mga manlalaro

bago lumaban sa mga kompetisyon at
palaro

mula sa pinaikling salitang Ingles

na scrimmage na ang ibig sabihin ay
magkaroon ng simulation o pagsasanay

segway

katulad ng salitang pugak, split-push, at

rat

nagmula sa salitang Italian na seguire na

ang ibig sabihin ay sumunod o sundan

smurf

tumutukoy ito sa mga bagong account

na ginagamit ng isang taong bihasa na
maglaro upang makipaglaban sa mga
baguhan

isang uri ng diyalektong termino sa mga

taong malakas kumita ng pera

sneaky

tumutukoy sa pag-atake o pagpatay

sa kalaban sa hindi nito inaasahang
pagkakataon

mula sa salitang-ugat na sneak sa wikang

Ingles; hindi nagpapahuli o paggawa ng
bagay na patago

sohai

ginagamit sa mga manlalarong hindi

marunong maglaro o walang alam sa laro

isang salita mula sa wikang Cantonese

na ang ibig sabihin ay walang alam,
mangmang, o tanga

squambags

tumutukoy sa mga taong hindi maganda

ang pag-uugali

galing sa salitang scumbag, o isang taong

walang modo

stack

katulad ng salitang leash, nagpapatulong

ang isang manlalaro na magpadagdag o
pumatay ng isang neutral camp o jungle
camp

pagsasama-sama ng mga bagay para mas

umayos tingnan

tilt

tumutukoy ito sa mga manlalarong hindi

magawa ang kaniyang nais gawin dahil na
rin sa sunod-sunod na pagkatalo

pagsandal ng isang tao o bagay sa isang

lugar; maaari ring tumutukoy sa isang
sitwasyon sa larong poker na may
kaugnayan sa sunod-sunod na pagkatalo
bunsod ng emosyonal na problema at iba
pang kaugnay na salik

troll

tumutukoy sa mga manlalarong hindi

inaayos ang paglalaro, wala sa sariling
katinuan, o sadyang nanloloko at nangaasar lamang ng iba pang manlalaro

uri ng panloloko at panlilinlang

tunnel vision

ang pagpopokus ng manlalaro sa isang

bagay; madalas ay nakasasama sa paglalaro

isang lugar na hindi malinaw ang tanawin

kapag malayo

Copyright of Malay is the property of De La Salle University Manila and its content may not
be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's
express written permission. However, users may print, download, or email articles for
individual use.