Proizvodnja priprema i upravljanje

Vremenski dijagrami - Gantogrami

Prof.dr.sc. Nedeljko tefani

Miro Hegedi, mag.ing.mech
Ak.god. 2016/2017

Povijest
1917. godina
Karte vremenskih
dijagrama kao oblik
planiranja i praenja
proizvodnih zadataka

Henry Laurence Gantt

(1861.-1919.)

Povijest

Egipani su prilikom
izrade piramida koristili
vremenske dijagrame

Keopsova piramida
2500 pr.Kr

O
PE
R

CI
JA

Izgled Gantograma
Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9
9 8 7 6 5 4 3 2 1 50 9 8 7 6 5 4 3 2 1 40 9 8 7 6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1
P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S

1
2
3
4
5

Aktivnosti su prikazane duinom

proporcionalnom njihovom trajanju.

Gantogram
Terminske jedinice

JA
CI
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9
A
R
9 8 7 6 5 4 3 2 1 50 9 8 7 6 5 4 3 2 1 40 9 8 7 6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1
PE
O
P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S

Izvrenje

2
3
4
5

U gantogramima je mogue praenje izvrenja

aktivnosti.

Gantogram
Terminske jedinice
JA
CI
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9
A
R
E
9 8 7 6 5 4 3 2 1 50 9 8 7 6 5 4 3 2 1 40 9 8 7 6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1
P
O
P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S
1

Planirani rad

2
3

Izvreni rad

4
5
Ukupno
izvreni rad

U gantogramima je mogue praenje izvrenja

aktivnosti.

Ciklus proizvodnje
Ciklus proizvodnje ( T ): Vremenski interval od poetka
rada na prvoj operaciji i dijelu (komadu) pa do predaje
gotovog proizvoda u skladite ili eksploataciju.
T
CIKLUS PROIZVODNJE

tancanje

Sirovina

Operacija 3

Operacija 2

Operacija 1

Zavarivanje

Gotovi proizvod

Formule
Vrijeme trajanja operacije:

= = + 1 , h
,
,

, =

Primjer:
veliina serije: n = 10 000 Operacija t1 h/kom.
br. smjena:
s=1

NS, h

NS ,d

0,0096

96

12

0,008

80

10

0,008

80

10

0,012

120

15

0,0024

24

UKUPNO

400

50

A
ER
O
P

1. Postupni ciklus
proizvodnje (serijski)

CI
JA

Vrste ciklusa proizvodnje

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 40 1 2
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8

1
2
3

A
R
E
O
P

2. Paralelni ciklus
proizvodnje

C
IJ
A

T erminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0

1
2
3

A
R
O
PE

3. Kombinirani

CI
JA

1
2
3
4

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

Postupni ciklus proizvodnje

=

NS

Trajanje
operacije u TJ

12

15

TJ terminska jedinica

O
PE
R

CI
JA

Naziv (br.)
operacije

NS = 12 + 4 + 15 + 9 = 40 TJ

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 40 1 2
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8

NS = 40 TJ

Sljedea operacija ne moe zapoeti sve dok nije zavrena

prethodna.

Pojedinana maloserijska proizvodnja

Paralelni ciklus proizvodnje

Sljedea operacija moe poeti i prije nego je obraena cijela serija
na prethodnoj operaciji.
Rad u veim serijama

Pravilo kod paralelnog ciklusa proizvodnje:

1. Kad je sljedea operacija kraa od prethodne, onda ona zavrava
1 TJ nakon prethodne operacije.
2. Kad je sljedea operacija dua od prethodne (ili jednaka
prethodnoj), tada ona poinje 1 TJ nakon poetka prethodne

Paralelni ciklus proizvodnje

Pravilo kod paralelnog ciklusa proizvodnje:
1. Kad je sljedea operacija kraa od prethodne, onda ona zavrava
1 TJ nakon prethodne operacije.
2. Kad je sljedea operacija dua od prethodne (ili jednaka
prethodnoj), tada ona poinje 1 TJ nakon poetka prethodne
Trajanje
operacije u TJ

12

15

O
P

C
IJ
A

Naziv (br.)
operacije

TJ terminska jedinica

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
0

= 26

Kombinirani ciklus proizvodnje

Pravilo:
1. Kratka operacija koja slijedi nakon duge podijeli se na
vie manjih serija, isto vrijedi i za zadnju operaciju
Kod odreivanja poetka rada na podijeljenoj aktivnosti
koristi se pravilo spomenuto kod paralelnog ciklusa.
Trajanje
operacije u TJ

12

15

TJ terminska jedinica

O
PE

CI
JA

Naziv (br.)
operacije

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

1 = 12
1 = 17
1 = 22

Stvarni ciklus proizvodnje TS

U proizvodnji se javljaju meuoperacijski zastoji TZ
Terminske jedinice

JA
CI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 40 1 2 3 4 5 6 7 8 9 50 1 2
A
R
E
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8
P
O

TZ1

TZ2

3
4

TZ3
TS

TZ4

Stvarni ciklus proizvodnje TS

Meuoperacijski zastoji TZ
ekanje na kontrolu i sama kontrola izratka
Vrijeme manipulacije materijalom ili izratkom
ekanje na unutranji transport
Sve vrste transporta izmeu radnih mjesta
ekanje dokumentacije
ekanje na sljedee slobodno radno mjesto i sl.

Koeficijent protoka f
Pokazuje koliko je stvarni ciklus proizvodnje dulji od
teoretskog (izvoenog serijski).

TS I NS izraeni su u danima
() =

()

Koeficijent protoka K
K1 = f/8 za rad u jednoj smjeni

K2 = f/16 za rad u dvije smjene

K3 = f/24 za rad u tri smjene
() =

()

Koeficijent protoka f

-4 -3 -2 -1

+1 +2 +3 +4

= +
Prosjeni koeficijent protoka (fpros) treba poveati za standardnu
devijaciju ako se eli poveati sigurnost izraunatog stvarnog
ciklusa proizvodnje TS

Shema sastavljanja proizvoda

FM

S1

S2

P
1

Gantogram unatrag
O
P

E
R

C
IJ
A

Najee je poznat datum zavretka projekta, aktivnosti ili operacije

Terminske jedinice
0 1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2
3 4 5
5 4 3 2 1 20 9 8 7
6 5 4 3 2 1 10 9 8 7
6 5 4
3 2 1
P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S

1
2
P1
3
S1
4
5
6
S2
7
8
FM

Zavretak

Najraniji poetak i zavretak, najkasniji

poetak i zavretak svake faze
Naziv
Najraniji poetak
Najraniji zavretak
Najkasniji poetak
Najkasniji zavretak
Ukupna vremenska rezerva

Simbol
RP
RZ
KP
KZ
Rt=KZ-RZ

CI
JA
OP
ER
A

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5
5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
P US P S NP US P S NP U S P S NP US

RP RZ KP KZ Rt

8 0*

8 2

P1
3
S1

8 12

8 12 0 *

0 10

2 12 2

12 18 12 18 0 *

6 12 18 12

7 15 7

0 10

5 15 5

S2

FM

Terminske jedinice

10 13 15 18 5

0 10

8 18 8

0 12

6 18 6

18 25 18 25 0 *

Meuovisnosti aktivnosti

Zadatak 1
Proizvod A sastoji se od 6 pozicija od kojih se pozicija 1 i 2 sklapaju u podsklop P, a on se
zajedno s pozicijom 3 sklapa u sklop S1. Pozicije 4 i 5 sklapaju se zajedno u sklop S2,
dok pozicija 6 ulazi direktno u finalnu montau. Nacrtajte gantogram izrade dijelova i
montae za seriju od 1000 komada, ako su vremena slijedea:
Rad se odvija u jednoj smjeni i u montai i u izradi dijelova.
Meutim, vrene su analize koeficijenata protoka, tako da su dobiveni sljedei podaci:
u montai (vrijedi za sve montae)
K = 0,25
u izradi dijelova
f=4
Izaberite mjerilo 1 TJ = 1 dan.
Pozicija i

montaa
1
2
3
4
5
6
P
S1
S2
Finalna
montaa

Tpz , h

t1 , h/kom

4
2
2
8
5
3
7
4
6

0,02
0,01
0,03
0,016
0,059
0,045
0,033
0,012
0,026

0,015

Zadatak 1
= + 1
[]
[]

[]
[]

Shema sklapanja
FM

S1

S2

8 []

Poz. i T , h
t1 ,
pz
mont.
h/kom
0,02
1
4
0,01
2
2
0,03
3
2
0,016
4
8
0,059
5
5
0,045
6
3
0,033
P
7
0,012
S1
4
0,026
S2
6
0,015
FM
1
UKUPNO

NS, h NS, d
24
12
32
24
64
48
40
16
32
16
308

3
1,5
4
3
8
6
5
2
4
2
38,5

4
4
4
4
4
4
0,25
0,25
0,25
0,25

TS , d
12
6
16
12
32
24
10
4
8
4
128

Zadatak 1
R
PE
O

AC

A
IJ

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9 40 1 2 3 4
9 8 7 6 5 4 3 2 1 40 9 8 7 6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1

RP RZ KP KZ Rt

0 12 14 26 14

6 20 26 20

12 22 26 36 14

0 16 20 36 20

S1

22 26 36 40 14

0 12 20 32 20

0 32

S2
6
FM

0 32

32 40 32 40

0 24 16 40 16

TS

40 44 40 44

Montaa
Proizvodnja

Zadatak 2
Proizvod A izrauje se u pet operacija. S obzirom na velike serije od 10.000 komada,
proizvodi se po paralelnom nainu proizvodnje, ali uz sljedee postavke:
a) Kada dua operacija slijedi poslije krae, na prethodnoj operaciji najprije se izvede
dvodnevna zaliha, i tek se nakon toga prelazi na sljedeu operaciju. To isto vrijedi kad
su prethodna i sljedea operacija jednake.
b) Kada je sljedea operacija kraa od prethodne, potrebno je da nakon zavretka
prethodne operacije ostane jo trodnevna zaliha neobraenih dijelova na sljedeoj
operaciji.

S obzirom na to to su pripremo-zavrna vremena zanemariva

na svim operacijama, data su samo vremena t1.
Rad se vri u jednoj smjeni. Izrada serije poinje u ponedjeljak.

Treba izraditi:
a) gantogram proizvodnje te pronai koliki je ciklus proizvodnje
ako je 1 TJ = 1 d.
b) pronai koliki je koeficijent protoka K za ovaj proizvod i za
ovu seriju.

Operacija
1
2
3
4
5

t1 h/kom
0,0096
0,008
0,008
0,012
0,0024

Zadatak 2
Zadano:
s=1
n = 10.000 kom
Stvarni ciklus proizvodnje:
Koeficijent protoka: =

[]
[]

Operacija

[]
[]

t1 h/kom
0,0096

NS
96

NS [d]
12

0,008

80

10

0,008

80

10

0,012

120

15

0,0024

24

UKUPNO

400

50

O
PE
R

AC

IJ
A

Zadatak 2
Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2 3 4 5 6 7 8 9
9 8 7 6 5 4 3 2 1 50 9 8 7 6 5 4 3 2 1 40 9 8 7 6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1
P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S P S N P U S

1
2
3
4
5

TS

Zadatak 3
Za neki poluproizvod koji se izrauje u serijama od po 10.000 komada zadani su slijedei
normativi izrade:

Operacija
1
2
3
4

Tpz
5
6
4
4

t1
0,0091
0,0026
0,0116
0,0068

Nacrtajte gantogram proizvodnje ovog proizvoda, smatrajui sve dane u tjednu radnim (i
subote i nedjelje), po kombiniranom nainu kretanja proizvodnje, uz slijedee uvjete:
1. Radi se u jednoj smjeni.
2. Trokovi strojnog sata iznose 40 kn/h.
3. Treba izvriti podjelu na manje serije kod kratkih operacija koje prethode dugoj, kao i
na posljednjoj operaciji proizvodnje.
4. Podjela smije biti vrena na toliko manjih serija kod spomenutih operacija da ukupni
trokovi pripreme stroja po operaciji ne premae 500 kuna.
5. Poto je donesena odluka na koliko se serija dijeli pojedina operacija, nacrtajte
gantogram tako da podijeljena operacija prelazi za 1 TJ zavretak prethodne
operacije.
Koliko su u ovom sluaju koeficijenti protoka f i K? Za istu seriju nacrtati gantogram za
sluaj da tvornica radi 5 dana u tjednu, s time da ovu seriju poinje raditi u ponedjeljak.
Koliko e u tom sluaju biti koeficijenti protoka f i K?

Zadatak 3
Kriterij prema kojemu odluujemo na koliko serija trebamo razbiti ukupnu koliinu su
trokovi pripreme (vrijeme pripreme).
Zadano:
s=1
n = 10.000 kom
CS = 40 kn/h
COP 500 kn/operaciji
fizr = 4
Izaberite mjerilo 1 TJ = 1 dan.

Tpz
5

t1 h/kom
0,0091

NS
96

NS [d]
12

0,0026

32

0,0116

120

15

0,0068

72

UKUPNO

320

40

Operacija

Zadatak 3
Pravilo kod paralelnog ciklusa proizvodnje:
a) Kad je slijedea operacija kraa od prethodne, onda ona zavrava 1 TJ nakon
prethodne operacije.
b) Kad je slijedea operacija dua od prethodne (ili jednaka prethodnoj) onda onda
poinje 1 TJ nakon poetka prethodne

R
PE
O

AC

A
IJ

Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

1
2
3
4

TK1
TK2
TKUK

TK1 Vrijeme izrade 1. serije

TK2 Vrijeme izrade 2. serije
TKuk Vrijeme izrade ukupne koliine

Zadatak 4
Zadana je shema sklapanja za proizvod A. Potrebno je nacrtati gantogram unatrag izrade
dijelova i montiranja podsklopova i sklopova, prema vremenima zadanim u tablici Takoer,
potrebno je odrediti kritini put, te za svaku planiranu aktivnost odrediti najraniji poetak,
najraniji zavretak, te najkasniji poetak i najkasniji zavretak.

S1

S2

P2

P1

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
8
P1
P2
S1
S2
A

Ts [TJ]
1
7
4
6
2
12
5
6
7
4
9
4
5

Zadatak 4
R

AC
IJ
A

PE

6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

S1

S2

2
P2

P1

P1
3

S1

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
8
P1
P2
S1
S2
A

Ts [TJ]
1
7
4
6
2
12
5
6
7
4
9
4
5

4
5
6
P2
7
S2
8
A

Terminske jedinice

Zadatak 4
R

AC
IJ
A

PE

6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9

S1

S2

2
P2

P1

P1
3

S1

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
8
P1
P2
S1
S2
A

Ts [TJ]
1
7
4
6
2
12
5
6
7
4
9
4
5

4
5
6
P2
7
S2
8
A

Terminske jedinice

AC
IJ
A

Zadatak 4
Terminske jedinice

RP

RZ

KP

KZ

Rt

14

14

10

14

10

14

23

14

23

17

23

17

13

15

13

12

15

12

16

15

19

14

19

14

16

20

19

23

17

23

17

23

28

23

28

PE

6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9

P1
3
S1

P2
7
S2
8
A

T=28TJ

AC
IJ
A

Zadatak 4
Terminske jedinice

RP

RZ

KP

KZ

Rt

14

14

10

14

10

14

23

14

23

17

23

17

13

15

13

12

15

12

16

15

19

14

19

14

16

20

19

23

17

23

17

23

28

23

28

PE

6 5 4 3 2 1 30 9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9

P1
3
S1

P2
7
S2
8
A

T=28TJ

KRITINI PUT
aktivnosti: 2, P1, S1 i A.

Zadatak 5
Potrebno je izraditi gantogram lansiranja dijelova i rokova podmontae i montae za seriju
od 100 komada proizvoda, koji se sastoji od niza pozicija, ije su norme dane u tablici
Podaci su sljedei:
Pozicije 2 i 3 spajaju se u podsklop P1
Pozicije 5 i 6 spajaju se u sklop P2
Podsklop P2 spaja se s pozicijom 7 u sklop S1
Podsklop P1, sklop S1 i pozicije 1 i 4 ulaze direktno u finalnu montau
Pozicija i
montaa

Komada po
proizvodu

Tpz
[h]

t1
[h/kom]

0,15

0,11

0,23

0,156

0,1

0,18

0,15

P1

0,14

P2

0,31

S1

0,21

0,43

FM

Rad se vri u jednoj smjeni. Svi dani u tjednu su

radni. Terminska jedinica (TJ) je jedan dan.

Koeficijent protoka u montaama f = 1 (rad u montaama po

postepenom nainu). Pri izradi dijelova (pozicija) koeficijent
protoka se mijenja po relaciji:

Gdje je X broj komada u seriji.

Potrebno je:
a) Izraditi shemu sastavljanja proizvoda
b) Izraditi gantogram proizvodnje uzevi u obzir stvarno
trajanje operacija
c) Potrebno je izraunati i prikazati u tablici: RP, RZ, KP,
KZ i Rt za svaki dio, podmontau i montau
d) Oznaiti aktivnosti koje se nalaze u kritinom lancu
e) Izraunati koeficijente f i K za ukupnu proizvodnju

Zadatak 5
Rjeenje

Zadano je:
s=1
n = 100 kom

FM

Stvarni ciklus proizvodnje:

S1

P1

1
kom

1
kom

1
kom

P2

3
kom

2
kom

2
kom

5
kom

2
kom

1
kom

1
kom

Zadatak 5
Pozicija i Komada po
montaa proizvodu
1
2
3
4
5
6
7
P1
P2
S1
FM

3
2
2
5
2
1
1
1
1
1

Tpz [h]

t1
[h/kom]

NS[h]

NS[d]

Ts

3
2
2
2
4
6
1
2
1
3
5

0,15
0,11
0,23
0,156
0,1
0,18
0,15
0,14
0,31
0,21
0,43

2
3
3
1,2
3
6
6
1
1
1
1

48
24
48
80
24
24
16
16
32
24
48
384

6
3
6
10
3
3
2
2
4
3
6
48

12
9
18
12
9
18
12
2
4
3
6

Zadatak 5
Pozicija i Komada po
montaa proizvodu
1
2
3
4
5
6
7
P1
P2
S1
FM

3
2
2
5
2
1
1
1
1
1

Tpz [h]

t1
[h/kom]

3
2
2
2
4
6
1
2
1
3
5

0,15
0,11
0,23
0,156
0,1
0,18
0,15
0,14
0,31
0,21
0,43

NS[h]

NS[d]

Ts

48
24
48
80
24
24
16
16
32
24
48
384

6
3
6
10
3
3
2
2
4
3
6
48

2
3
3
1,2
3
6
6
1
1
1
1

12
9
18
12
9
18
12
2
4
3
6

Zadatak 5
O
P
E
R

IJ
A

Gantogram
Terminske jedinice
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 30 1 2
9 8 7 6 5 4 3 2 1 20 9 8 7 6 5 4 3 2 1 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 9 8

3
4
5
6 7 8 9
7
6
5
4 3 2 1
RP RZ KP KZ Rt

0 18

P1

9 14 23 14
5 23

18 20 23
20| 25
22 | 52

9 18

0 18

0 18

18 22 18 22

P2
7

0 12 10 22 10

S1

22 25 22 25

0 12 13 25 13

0 12 13 25 13

FM

25 31 25 31

31 dan

Zadatak 4
32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10

1 kom

1 kom

P2

3 kom

2 kom

2 kom

5 kom

2 kom

1 kom

1 kom

Ts
12
9
18
12
9
18
12
2
4
3
6

18

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
P1
P2
S1
FM

2
P1

PE
R

1 kom

S1

AC
IJ
A

FM

P1

5
6

18
4

P2
7

12
3

S1
1
4
FM

12
12
6

0
44

Zadatak 4

P1

1 kom

1 kom

32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 44

PE
R

1 kom

S1

AC
IJ
A

FM

2
P2

18

3 kom

2 kom

2 kom

5 kom

2 kom

1 kom

1 kom

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
P1
P2
S1
FM

Ts
12
9
18
12
9
18
12
2
4
3
6

P1

5
6

18
4

P2
7

12
3

S1

12
12

1
4

FM

31 dan

Zadatak 4
O

R
PE

A
IJ
AC

32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 44

18

P1

5
6

18
4

P2
7

12
3

S1

12
12

1
4

FM

31 dan

RP

RZ

KP

KZ

Rt

14

23

14

18

23

18

20

23

25

18

18

18

18

22

18

22

12

10

22

10

22

25

22

25

12

13

25

13

12

13

25

13

25

31

25

31

KRITINI PUT
aktivnosti:

Zadatak 4
O

R
PE

A
IJ
AC

32 31 30 29 28 27 26 25 24 23 22 21 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 44

18

P1

5
6

18
4

P2
7

12
3

S1

12
12

1
4

FM

31 dan

RP

RZ

KP

KZ

Rt

14

23

14

18

23

18

20

23

25

18

18

18

18

22

18

22

12

10

22

10

22

25

22

25

12

13

25

13

12

13

25

13

25

31

25

31

KRITINI PUT
aktivnosti: 6, P2, S1 i FM.

Zadatak 5
Izraunavanje koeficijenata f i K za ukupnu proizvodnju

Zadatak 6
U tijeku je izrada proizvoda koji se sastoji od niza pozicija, ije su norme dane u tablici. Potrebno je
izraditi gantogram lansiranja dijelova i rokova podmontae i montae za 1000 komada proizvoda.
Podaci su sljedei:
Pozicije 1 i 2 spajaju se u podsklop P1.
Podsklop P1 spaja se s pozicijom 3 u sklop S1.
Pozicije 5 i 6 spajaju se u sklop S2.
Ostale pozicije ulaze direktno u finalnu montau (A).
Uvjeti izrade gantograma su sljedei:
Pozicija i
Poz.1 moe zavriti 2TJ nakon poetka P1.
Tpz [h]
t1 [h/kom]
montaa
Poz.2 treba kompletno zavriti do poetka P1
Poz.3 moe zavriti 4TJ nakon poetka S1
1
1
0,151
Poz.4 mora zavriti do poetka A
2
1
0,111
Poz.5 mora zavriti do poetka S2
3
1
0,231
Poz.6 moe zavriti 2TJ nakon poetka S2
4
2
0,158
Poz.7 moe zavriti 4 TJ nakon poetka A
Poz.8 moe zavriti 2TJ nakon poetka A
5
3
0,101
P1 moe zavriti do polovine S1
6
2
0,182
S1 moe zavriti 2TJ nakon poetka A
7
1
0,151
S2 mora zavriti do poetka A.
8

0,101

P1

0,140

S1

0,310

S2

0,207

FM

0,151

Rad se vri u jednoj smjeni. Svi dani su radni.

Potrebno je:
a) Izraditi shemu sastavljanja proizvoda.
b) Izraditi gantogram proizvodnje uzevi u obzir stvarno trajanje
operacija.
c) U tabeli na kraju gantograma, potrebno je prikazati RP, RZ, KP, KZ i
Rt za svaki dio, podmontau i montau.
d) Oznaiti aktivnosti koje se nalaze na kritinom lancu.
e) Izraunati koeficijente f i K.

Zadatak 6
U tijeku je izrada proizvoda koji se sastoji od niza pozicija, ije su norme dane u tablici. Potrebno je
izraditi gantogram lansiranja dijelova i rokova podmontae i montae za 1000 komada proizvoda. Podaci
su sljedei:
Pozicije 1 i 2 spajaju se u podsklop P1.
Podsklop P1 spaja se s pozicijom 3 u sklop S1.
Pozicije 5 i 6 spajaju se u sklop S2.
Ostale pozicije ulaze direktno u finalnu montau (A).
A

S1

S2

P1

Zadatak 6
U tijeku je izrada proizvoda koji se sastoji od niza pozicija, ije su norme dane u tablici. Potrebno je
izraditi gantogram lansiranja dijelova i rokova podmontae i montae za 1000 komada proizvoda. Podaci
su sljedei:
Pozicije 1 i 2 spajaju se u podsklop P1.
Podsklop P1 spaja se s pozicijom 3 u sklop S1.
Pozicije 5 i 6 spajaju se u sklop S2.
Ostale pozicije ulaze direktno u finalnu montau (A).
A

S1

S2

P1

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
8
P1
S1
S2
A

Tpz [h]

1
1
1
2
3
2
1
3
4
2
1
1

t1 [h/kom] NS [h]

0,151
0,111
0,231
0,158
0,101
0,182
0,151
0,101
0,14
0,31
0,207
0,151
UKUPNO

152
112
232
160
104
184
152
104
144
312
208
152
2016

T[d]

19
14
29
20
13
23
19
13
18
39
26
19
252

Zadatak 6
U izradi gantograma, prilagoena je veliina terminske jedinice (TJ). U ovom sluaju 1 TJ = 2 dana, a kod opisa zadatka
spominju se iznosi TJ te ih kod izrade gantograma treba potovati.

PE

AC
IJ
A

Prema opisu zadatka:

Mora (treba) aktivnost mora zavriti u to vrijeme kod izrade gantograma u natrag.
Moe aktivnost moe zavriti u to vrijeme (u gantogramu unatrag postavlja se skroz desno koliko god pravilo omoguuje)
0
0

2
1

4
2

6
3

8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 68 70 72 74 76 78
4
5
6
7
8
9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39

RP RZ KP KZ Rt

Ts

19 7

26 7

19

14 8

22 8

14

15 33 22 40 7

18

29 0

29

21 60 21 60 0

39

13 17 30 17

13

23 11 34 11

23

19 45 30 56 11

26

20 36 56 36

20

19 45 64 45

19

13 47 60 47

13

56 75 56 75 0

19

P1
3
S1

S2

Dani
Terminske jedinice

75
0,298
=
= 0,298 = =
= 0,037
[] 252
8
8

29 0

Kritini put: 3 S1 - A

Zadatak 7
U tijeku je izrada proizvoda koji se satoji od niza pozicija, ije su norme dane u tablici. Potrebno je
izraditi gantogram lansiranja dijelova i rokova podmontae i montae. Podaci su sljedei:
Pozicije 2 i 3 spajaju se u podsklop P1.
Podsklop P1 spaja se s pozicijom 4 i 5 u sklop S1.
Pozicije 8 i 9 spajaju se u sklop S2.
Pozicije 1, 6 i 7 te sklopovi S1 i S2 ulaze direktno u finalnu montau (A).

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
P1
S1
S2
A

Tpz [h]
1
1
2
0
0
1
2
0,5
0
0
2
2
0

t1
[h/kom]
0,767
1,184
1,1
1,6
2,8
1,55
2,95
2,375
3
2
3
2,5
6

Izrada serije poinje u ponedjeljak. Svi dani su radni. Proizvod

se proizvodi u serijama po 10 komada, a radionice rade u dvije
smjene. Koliina dijelova dana je izvodom iz sastavnice:
Izvod iz sastavnice S1
Podsklop P1 2 kom
Poz. 4
2 kom
Poz. 5
1 kom

Izvod iz sastavnice S2
Poz. 8
1 kom
Poz. 9
2 kom
Izvod iz sastavnice P1
Poz. 2
3 kom
Poz. 3
1 kom

Izvod iz sastavnice A
Poz. 1
3 kom
Sklop S1
1 kom
Sklop S2
2 kom
Poz. 6
2 kom
Poz. 7
4 kom

U izradi dijelova poznat je koeficijent protoka f=2, a u montai K=0,25.

Potrebno je:
1. Izraditi shemu sastavljanja proizvoda.
2. Izraditi gantogram proizvodnje uzevi u obzir stvarno trajanje
operacija.
3. U tabeli na kraju gantograma, potrebno je prikazati RP, RZ, KP, KZ i
Rt za svaki dio, podmontau i montau.
4. Oznaiti aktivnosti koje se nalaze na kritinom lancu.
5. Izraunati koeficijente f i K (za cijeli proces).

Zadatak 7
U tijeku je izrada proizvoda koji se satoji od niza pozicija, ije su norme dane u tablici. Potrebno je
izraditi gantogram lansiranja dijelova i rokova podmontae i montae. Podaci su sljedei:
Pozicije 2 i 3 spajaju se u podsklop P1.
Podsklop P1 spaja se s pozicijom 4 i 5 u sklop S1.
Pozicije 8 i 9 spajaju se u sklop S2.
Pozicije 1, 6 i 7 te sklopovi S1 i S2 ulaze direktno u finalnu montau (A).

Shema sastavljanja:

S1

S2

P1

Zadatak 7
Izraun podataka:

Pozicija i
montaa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
P1
S1
S2
A

Tpz [h]
1
1
2
0
0
1
2
0,5
0
0
2
2
0

t1
[h/kom]
0,767
1,184
1,1
1,6
2,8
1,55
2,95
2,375
3
2
3
2,5
6

UKUPNO

NS

T[d]

24,01
72,04
24
32
28
32
120
48
120
40
32
52
60
684,05

1,50
4,50
1,50
2,00
1,75
2,00
7,50
3,00
7,50
2,50
2,00
3,25
3,75
42,75

Br.
komada
30
60
20
20
10
20
40
20
40
20
10
20
10

TS [d]

0,25
0,25
0,25
0,25

3,00
9,00
3,00
4,00
3,50
4,00
15,00
6,00
15,00
10,00
8,00
13,00
15,00

2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00
2,00

Zadatak 7
Gantogram:
R
PE
O

AC

A
IJ

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50

RP RZ KP KZ Rt

1 10 1

7 10 7

P1

9 19 10 20 1

4 16 20 16

4 13 20 16

S1

1 1

19 27 20 28 1

8
9

0
1 1 1 1 1 1 1 1 1

S2

1
1

1 1

9 15 9

0 15

0 15 0

15 28 15 28 0

3 25 28 25

4 24 28 24

0 15 13 28 13

Koeficijent protoka: =

28 43 28 43 0

[]
[]

43

= 42,75 = 1,006 =

[]
[]

43
684,05

= 0,063

Literatura
1. http://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Gantt, 6.11.12
2. http://www.egypten.varberg.dk/uk-history-pyramidssfinx.asp, 6.11.12
3. Nikoli, G., ala, I., Ali Kostei, V., Metode planiranja u
proizvodnji odjee, Zagreb 2010
4. Jay Heizer, Barry Render Operations Management
Tenth Edition, Global Edition, Pearson Education Limited,
2011