Resm Gazete

15 Temmuz 2015 ARAMBA

Say : 29417

YNETMELK
evre ve ehircilik Bakanlndan:
MADEN ATIKLARI YNETMEL
BRNC BLM
Ama, Kapsam, Dayanak, Tanmlar
Ama
MADDE 1 (1) Bu Ynetmeliin amac; madenlerin aranmas, karlmas, hazrlanmas/zenginletirilmesi
veya depolanmas sonucunda ortaya kan atklarn retiminden nihai bertarafna kadar evre ve insan salna zarar
vermeyecek ekilde ynetilmesine ilikin usul ve esaslar dzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 (1) Bu Ynetmelik; madenlerin aranmas, karlmas, hazrlanmas/zenginletirilmesi veya
depolanmas sonucunda ortaya kan atklarn ynetimi iin gerekli olan ilemleri kapsar.
(2) Bu Ynetmelik;
a) Maden sahalarnda dorudan madencilik faaliyetlerinden kaynaklanmayan atklar,
b) Maden galerilerine ve sondaj ukurlarna su baslmasn veya yer alt suyunun reenjeksiyonunu,
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 (1) Bu Ynetmelik; 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayl evre Kanununun 3 nc, 8 inci, 11 inci, 12
nci, 13 nc maddeleri ile 29/6/2011 tarihli ve 644 sayl evre ve ehircilik Bakanlnn Tekilat ve Grevleri
Hakknda Kanun Hkmnde Kararnamenin 2 nci, 8 inci ve 9 uncu maddelerine dayanlarak hazrlanmtr.
Tanmlar
MADDE 4 (1) Bu Ynetmelikte geen;
a) Atk: reticisi veya fiilen elinde bulunduran gerek veya tzel kii tarafndan evreye atlan veya braklan
ya da atlmas zorunlu olan herhangi bir madde veya materyali,
b) Atk baraj: Madenlerin zenginletirilmesi sonucunda ortaya kan atklarn depolanmasna ynelik olarak
ina edilen sedde ve arkasnda bir rezervuar oluturan mhendislik yapsn,
c) Atk ktrme havuzu: Madenlerin zenginletirme ilemine tabi tutulmas sonucu ortaya kan atklarn
ktrlmesiyle proses suyunun artlarak dearj edilmesi veya fiziksel artm sonucu tekrar kullanmna ynelik ina
edilen yapy,
) Atk ynetim plan: letmeci tarafndan Ek-1de yer alan format dorultusunda hazrlanan plan,
d) Bakanlk: evre ve ehircilik Bakanln,
e) Byk kaza: Herhangi bir maden at bertaraf tesisinin iletilmesi esnasnda, tesis iinde veya dnda evre
ve/veya insan sal iin annda veya daha sonra ciddi tehlikeye yol aabilen bir olay veya birden fazla tehlikeli
maddenin sebep olduu byk bir yaylm, yangn veya patlama olayn,
f) Cevher: Jeolojik ortamlardan ieriindeki ekonomik deerlerden yararlanmak zere eitli madencilik
uygulamalar ile karlarak, dorudan ve/veya belirli zenginletirme ilemlerine tabi tutularak ekonomiye kazandrlan
doal kaynak varlklarn,
g) Cevher hazrlama/zenginletirme: Madenler zerinde gerekletirilen termal imalat ilemleri, ergitme ya da
izabe dahil metalrjik ilemler ve benzeri endstriyel prosesler dnda kalan, boyut deiiklii, snflandrma, ayrma
ve ztleme amacyla yaplan fiziksel, kimyasal, biyolojik ilemlerin tek tek veya birlikte uygulamalar sonucunda
ekonomik deeri olan madde ve malzemelerin kazanlmasna ynelik ilemleri,
) Geirimsizlik sistemi: Depolama sahasnda doal olarak bulunan ya da sonradan oluturulan geirimsiz
tabakay,
h) nert maden at: Ek-4/Ada verilen listede yer alan veya Ek-4/Bye gre belirlenen maden atklarn,
) letmeci: Maden atk bertaraf tesisini de ieren maden tesisini ileten kii, kurum ya da kuruluu,
i) l mdrl: evre ve ehircilik l Mdrln,
j) Kategori A tesisi: Ynetmeliin Ek-5inde tanmlanan tesisleri,
k) Kategori B tesisi: Kategori A dndaki tesisleri,
l) Maden: Yer kabuunda ve su kaynaklarnda doal olarak bulunan ekonomik ve ticari deeri olan petrol,
doal gaz, jeotermal ve su kaynaklar dnda kalan her trl maddeyi,
m) Maden at: Madenlerin aranmas, karlmas, hazrlanmas ve zenginletirilmesi veya depolanmas
sonucunda oluan kat veya lam/sulu amur eklinde madde veya malzemeyi,
n) Maden at bertaraf tesisi: 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayl Resm Gazetede yaymlanan Atk Ynetimi
Ynetmeliinin Ek-2Asnda tanmlanan bertaraf yntemleri erevesinde, madencilik faaliyetlerinden kaynaklanan

atklarn bertaraf amacyla kullanlan atk baraj, atk gletleri, atk yn, pasa yn, ktrme havuzlar, atk
havuzu, pasa depolama alanlar, macun dolgu, retimi biten yn li alanlar,
o) Pasa: Cevherleme ihtiva etmeyen veya mevcut ekonomik ve teknik artlara gre zenginletirilmesi
mmkn olmayan, ancak iletme gerei retilmesi zorunlu olan ve kaz ilemi dnda herhangi bir ileme tabi
tutulmam madde veya malzemeyi,
) Sznt suyu: Depolanan maden atklarndan szlen ve kaynaklanan her trl svy,
p) Tehlikeli madde: 11/12/2013 tarihli ve 28848 sayl Resm Gazetede yaymlanan Maddelerin ve
Karmlarn Snflandrlmas, Etiketlenmesi ve Ambalajlanmas Hakknda Ynetmelikte yer alan tehlikeli madde ve
mstahzarlar,
r) Tehlikeli maden at: Atk Ynetimi Ynetmeliinin Ek-3/Asnda yer alan tehlikelilik zelliklerinden
birini ya da birden fazlasn tayan, Ek-4te alt haneli atk kodunun yannda yldz (*) iareti bulunan maden atklarn
ve/veya bu Ynetmeliin Ek-3nde belirtilen analizler sonucunda ilgili mevzuatta yer alan snr deerleri aan maden
atklarn,
s) Tehlikesiz maden at: Atk Ynetimi Ynetmeliinin Ek-4 atk listesinde yldz (*) iareti bulunmayan
maden atklarndan bu Ynetmeliin Ek-3nde belirtilen analizler sonucunda ilgili mevzuatta yer alan snr deerleri
amayanlar,
) Yn: Cevher ve pasalarn ak alanda ylmasyla oluturulan kmeyi,
t) Yn lii: Geirimsiz bir tabaka zerine ylm olan cevhere zc kimyasallarn verilmesiyle, kymetli
metallerin zeltiye alnmas ilemini,
u) Uygulama projesi: Maden atklarnn depoland tesisler iin Ek-6da belirtilen kriterlere gre hazrlanan
yapinaat projesini,
) Zayf asitte znebilir siyanr: Belli pH (4.5 6) deerleri arasnda znp serbest siyanre dnen tm
basit veya kompleks siyanr bileiklerini,
ifade eder.
KNC BLM
Genel Hkmler, Grev, Yetki ve Ykmllkler
Genel hkmler
MADDE 5 (1) Maden atklarnn geici depolanmas, tanmas ve ilenmesi srasnda su, hava, toprak,
bitki, hayvan ve insanlar iin risk yaratmayacak, grlt, titreim ve koku yoluyla rahatszla neden olmayacak, doal
evrenin olumsuz etkilenmesini nleyecek ve bylece evre ve insan salna zarar vermeyecek yntem ve ilemlerin
kullanlmas esastr.
(2) Maden atklarn topraa, denizlere, gllere, akarsulara ve benzeri alc ortamlara dklmesi, dorudan
dolgu yaplmas ve depolanmas suretiyle evrenin kirletilmesi yasaktr.
(3) Maden atklarnn srdrlebilir evre ve insan sal ile srdrlebilir kalknma prensipleri gz nnde
bulundurularak ynetilmesinde mevcut en iyi teknik ve teknolojilerin seilmesi ve uygulanmas esastr.
(4) Maden atklarnn, lisansl geri kazanm ve bertaraf tesisleri dnda yetkisiz kii, kurum ve kurulular
tarafndan geri kazanlmas ve bertaraf edilmesi yasaktr.
(5) Maden atklar, madencilik faaliyetinden kaynaklanmayan ve birbiriyle reaksiyon verebilecek dier
atklarla kartrlarak ayn depolama tesisinde depolanamaz.
(6) Maden atklarnn depoland bertaraf tesislerinin, kapatma ilemlerinin ksa srede uygun olarak
yaplabilmesi ve kullanm mrnn artrlmas amacyla, ata susuzlatrma/kurutma ilemlerinin uygulanmasna
ncelik verilir.
Bakanln grev ve yetkileri
MADDE 6 (1) Bakanlk;
a) Maden atklarnn geri kazanlmas ve bertaraf edilmesi veya ettirilmesi ile ilgili evre lisans vermekle,
b) Maden atklarnn evreyle uyumlu ve grnt kirlilii oluturmayacak bir ekilde ynetimini salayan
program ve politikalar belirlemek, bu Ynetmeliin uygulanmasna ynelik ibirlii ve koordinasyonu salamak ve
gerekli denetimleri yapmakla,
c) Kapatlm, terk edilmi maden at bertaraf tesislerinin envanteri ile ilgili program
hazrlamak/hazrlatmakla,
) Maden atk bertaraf tesislerinin ynetimi, inas, inaat denetimi ve kapatma ilemleri ile ilgili usul ve
esaslar belirlemekle,
d) Kategori A maden atk bertaraf tesislerinin faaliyetleri nedeniyle oluacak bir kaza dolaysyla nc
ahslara ve evreye verebilecekleri zararlara kar ve maden atk bertaraf tesisinin rehabilitasyonu iin alnacak olan
finansal garantiye ilikin usul ve esaslar belirlemekle,
e) Bu Ynetmelikle sorumluluk verilen taraflar iin eitim faaliyetleri dzenlemekle,
f) Maden atk bertaraf tesisleri iin hazrlanan atk ynetim plann deerlendirmekle,
ykmldr.

l mdrlklerinin grev ve yetkileri

MADDE 7 (1) evre ve ehircilik l Mdrlkleri;
a) nert maden atklarnn alan slah, dolgu, restorasyon amal kullanm veya depolanmasna dair vermi
olduklar izinlere ilikin Ek-4/Ddeki formata gre, her yl Mart ay sonuna kadar bir nceki yla ait izin verilen
faaliyetleri Bakanla bildirmekle,
b) Terk edilmi (sahibi belli olmayan) maden atklarnn depoland tesislere ait bilgileri envanter programna
girmekle,
c) Kapatma ileminin; kurutma/susuzlatrma, geirimsiz mineral/jeosentetik serilmesi, drenaj, toprak
serilmesi/bitkilendirme aamalarnn kontroln yaparak, her aamann sonunda Bakanla bilgi vermekle,
) Maden atk bertaraf tesisleri iin hazrlanan atk ynetim plann deerlendirmekle,
grevli ve yetkilidir.
letmecinin grev ve ykmllkleri
MADDE 8 (1) letmeci;
a) Maden atklarnn miktarnn azaltlmas, ileme tabi tutulmas, geri kazanm, yeniden kullanm, maden
sahas dnda baka bir alanda hammadde olarak kullanlmas ve bertarafna ynelik atk ynetim plann Ek-1de
belirtilen esaslar dorultusunda ED Raporu veya Proje Tantm Dosyas ekinde Bakanla veya l Mdrlne
sunmakla, atk ynetim plann be ylda bir gzden geirmekle,
b) Ek-3e gre maden atklarnn karakterizasyonunu ve Ek-5e gre maden at bertaraf tesisin
snflandrmasn yapmak/yaptrmakla,
c) Dahili acil eylem plann hazrlamakla,
) Kategori A tesisler iin, 30/12/2013 tarihli ve 28867 sayl Resm Gazetede yaymlanan Byk Endstriyel
Kazalarn nlenmesi ve Etkilerinin Azaltlmas Hakknda Ynetmelik hkmleri dorultusunda gerekli bildirimleri
yapmakla,
d) Maden atklarnn depoland tesise ait uygulama projesini Ek-6da belirlenen usul ve esaslara gre
hazrlatmakla,
e) Bakanlka uygun grlen uygulama projesine gre yaplacak olan maden atklarnn depoland tesise ait
inaat denetimini ve inaat denetimine ait raporlama ilerini Bakanlka belirlenen usul ve esaslara gre yaptrmakla,
f) 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre zin ve Lisans Ynetmelii hkmleri
gereince maden at bertaraf/geri kazanm tesisi iin evre lisans almakla,
g) Kategori A maden at bertaraf tesisi iin finansal garantiyi yaptrmakla,
) nert maden atklarnn alan slah, dolgu, restorasyon amal kullanm veya depolanmasna dair Ek-4/Cye
gre hazrladklar raporu l Mdrlklerine sunmakla,
h) 21/11/2013 tarihli ve 28828 sayl Resm Gazetede yaymlanan evre Grevlisi, evre Ynetim Birimi ve
evre Danmanlk Firmalar Hakknda Ynetmelik kapsamnda evre ynetim birimi kurmak ya da bir evre
grevlisini srekli istihdam etmekle,
ykmldr.
NC BLM
Maden Atk Bertaraf Tesisleri
Maden atklarnn karakterizasyonu
MADDE 9 (1) Maden atklar; tehlikeli, tehlikesiz ve inert atklar olarak snfta toplanr.
(2) Maden atklarnn karakterizasyonu ED yeterlik belgesine ya da evre danmanlk yeterlik belgesine
sahip kurum ve kurulular tarafndan Ek-3e gre yaplr/yaptrlr.
(3) nert maden atklar listesi Ek-4/Ada yer almaktadr. Bu listede bulunmayan bir maden atnn inert
maden at olarak snflandrlabilmesi iin Ek-4/Bde yer alan kriterleri salamas gerekir.
(4) Bakanlka gerekli grlmesi durumunda; inert maden atklar listesinde yer alan maden atklar iin Ek4/Bde yer alan kriterlerle ilgili alma istenebilir.
Maden at bertaraf tesislerinin snflandrlmas
MADDE 10 (1) Maden atk bertaraf tesisleri Kategori A ve Kategori B olmak zere iki snfta
deerlendirilir.
(2) Maden atklarnn depoland bertaraf tesisi snflandrmas bu Ynetmeliin Ek-5inde belirtilen kriterlere
gre, ED yeterlik belgesine ya da evre danmanlk yeterlik belgesine sahip kurum ve kurulular tarafndan yaplr.
Maden atklarnn depoland tesislerin geirimsizlik sistemi
MADDE 11 (1) Maden atklarnn depoland tesislerin kurulaca alann jeolojik, hidrojeolojik,
jeokimyasal, hidrokimyasal ve mhendislik jeolojisi almasnn yaplarak, tesisin kurulaca alandaki kayalarn
geirimlilik ve iletimlilik zellikleri belirlenir.
(2) Maden atklarnn depoland tesislerin taban ve yan yzeylerinde sznt suyunun yer alt suyuna
karmasn nleyecek ekilde bir geirimsizlik tabakas olmas gereklidir. Bu tabaka doal olarak bulunmuyorsa
yapay yollarla oluturulur. Doal olarak bulunacak tabakann kille ayn fiziksel, kimyasal, mekanik ve hidrolik

zellikleri tamas gereklidir.

(3) Geirimsizlik tekilinde kullanlacak kil grubu mineraller, ncelikli olarak maden ruhsat alannda yaplan
sondajlar/kazlarla aranr.
(4) Tehlikeli maden atklarnn depolanaca tesislerin tabannda ve yan yzeylerinde oluturulan geirimsizlik
tabakas tekilinde, en az iki tabaka olarak sktrlm ve uygun koullarda nemlendirilmi minimum 50 cm
kalnlnda ve geirimlilii en fazla 10 -9 m/sn olan kil grubu mineral serilir ve bu tabaka HDPE (yksek younluklu
polietilen) jeomembran kullanlarak glendirilir. Jeomembrann korunmas amacyla stne uygun doal malzeme ya
da jeotekstil serilir. Yan yzeylerde, toporafik koullar nedeniyle ev eiminin drlmesinin teknik olarak zor
olmas ve dik ev eimlerinde de stabilitenin salanmasnn mmkn olmas durumunda, kil yerine jeosentetik kil
tabakas HDPE jeomembran ile birlikte uygulanr.
(5) Tehlikesiz maden atklarnn depolanaca tesislerde, eer ruhsat sahasnda geirimsizlik sistemi tekili iin
gerekli olan kil grubu mineral bulunuyorsa, kil tabakas uygun nemlendirme ve en az iki tabaka olarak sktrma ile
toplam 50 cm kalnlnda ve geirimlilii en fazla 10-9 m/sn olacak ekilde tabana serilir. Eer ruhsat sahasnda
geirimsizlik sistemi tekili iin gerekli olan kil grubu mineral bulunmuyor ve tesis dndan getirilmeyecekse, bu
sistem jeosentetik malzemelerle oluturulur, bu durumda tesisin tabannda yaplan kaz sonras tabanda bulunan
tampon tabakas zerine jeosentetik kil tabakas ve HDPE jeomembran birlikte uygulanr. Yan yzeylerde ise, kil
tabakas veya jeosentetik kil tabakas ve HDPE jeomembran birlikte uygulanr.
(6) Jeosentetik geirimsizlik malzemelerinin kullanld tehlikeli ve tehlikesiz maden atk depolama
tesislerinde, yan yzeylerde malzemelerin yzeyde akmadan durmas iin przl jeomembran ve palyeli sistem
uygulanr.
(7) Maden atklarnn depoland tesislerin tabannda yer alt suyu bulunmas ya da yer alt suyunun
ykselerek tabanda tekil edilecek geirimsizlik sistemine zarar verme olasl bulunmas durumunda, tabanda yer alt
suyunu drene edecek bir sistem oluturulur. Bu sistemde doal ya da jeosentetik malzemeler kullanlr.
(8) Sznt sularnn toprak ve yer alt sular iin oluturaca potansiyel risklerin engellenmesi ve kapatma
sonras maden atklarnn depoland tesisin durayllnn uzun vadede salanmas iin, geirimsizlik sistemine ilave
olarak depo tabannda sznt suyu drenaj, toplama ve gerekirse artma sistemi ina edilir. Drenaj sistemi tekilinde,
atn tane boyutu ve kil ierii gibi zellikleri dikkate alnarak sznty toplamaya uygun doal ya da jeosentetik
malzemeler seilir.
(9) Yamur sularnn maden atklarnn depoland tesislere giriini ve dolaysyla oluturaca hidrolik yk
nlemek amacyla gerekli ya hesab yaplarak kuaklama kanallar ina edilir ve depolama tesisinde gerekli hava
pay braklr.
(10) Toplanan sznt sularnn alc ortama dearj edilmesi durumunda 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayl
Resm Gazetede yaymlanan Su Kirliliinin Kontrol Ynetmelii ve 30/11/2012 tarihli ve 28483 sayl Resm
Gazetede yaymlanan Yzeysel Su Kalitesi Ynetimi Ynetmelii hkmleri uygulanr.
(11) Geirimsizlik tekilinde kullanlacak HDPE jeomembrann kalnl en az 2 mm, younluu en az 941
965 kg/m3 olmaldr. Ayrca, geirimsizlik malzemeleri teknik zellikleri bakmndan ulusal ya da uluslararas
standartlara uygun olmaldr.
(12) Yn lii tesislerinin taban tekilinde en az bu maddenin drdnc fkrasnda yer alan kalnlk ve
geirimlilik hkmleri uygulanmak zorundadr.
(13) Atk ktrme havuzlarnda bu madde hkmleri uygulanmamakla birlikte, atkla temas edecek tm
yzeylere zel szdrmaz beton kaplanr.
(14) Pasa depolama alanlar iin bu madde hkmleri uygulanmamakla birlikte, uygun ykseklikte ve ev
eiminde stabilite nlemleri alnr. Ayrca, slfr ieren ve asit kaya drenaj potansiyeli bulunan pasalar hava ve su ile
temas kesecek ekilde, ntrletirme kapasitesi bulunan pasalarla tamponlanarak ya da sznt suyunun toplanarak
artlmas iin gerekli tekniklerle, uygun ev eimi ve palyeli sistemlerle depolanr ve depolama sonras rehabilite
edilir. Bu sahalarn yzeysel/yer st ve yer alt suyuna etkileri gzlem noktalar ve gzlem kuyularndan alnacak su
numuneleri ile izlenir.
(15) nert maden atklarnn depoland tesisler iin bu madde hkmleri uygulanmaz.
Kapatma ilemleri
MADDE 12 (1) Maden atklarnn depoland tesislerde, kapatma ilemi balamadan nce kapatma
ileminin tm detaylarnn bulunduu bir jeoteknik ett raporunu da ieren kapatma projesi mhendislik firmalarna
hazrlattrlarak Bakanln onayna sunulur.
(2) Maden atklarnn depoland tesislerde, atk depolama ilemi tamamen bittikten sonra depolama alannda
st rt tekil edilmeden nce, alan kurutularak/susuzlatrldktan sonra tampon tabaka olarak kaz topra veya asit
retme potansiyeli olmayan pasalar serilerek tesviye edilir. Kapatma ilemine balamadan nce, atklarn veya yapnn
kayma ve kme riskine kar, depolanan atk ktlesinin yeterince oturduu tespit edilir.
(3) Yamur sularnn drenaj iin ya/buharlama verileri dikkate alnarak kuaklama kanallar ina edilir.
nfiltrasyonun en aza indirgenmesi ve drenajn salanmas amacyla, uygun kalnlkta ve geirimsizlikte doal veya

jeosentetik malzemeler kullanlr.

(4) Tehlikeli ve tehlikesiz maden atklarnn depoland tesislerde, st rt sisteminde tampon tabakann
zerinde geirimsizlii salamak amacyla kil gurubu mineraller ya da jeosentetik kil tabakas kullanlr. Bu durumda,
tampon tabaka kalnl en az bir metre olmaldr. Bu tabakalarn zerine yamur sularn drene edecek uygun
kalnlkta ve zellikte doal ya da jeosentetik drenaj malzemesi uygulanr.
(5) st rt topra olarak yreye zg bitki trlerinin yetitirilmesini salayabilecek ekilde uygun kalnlkta
serilir ve bitkilendirme yaplr.
(6) Bu hkmler inert maden atklarnn depoland tesislerde uygulanmamakla birlikte bu sahalarda atk
depolama ilemi bittikten sonra sahann stnn kapatlmas ve yeillendirilmesi zorunludur.
DRDNC BLM
Acil Eylem Plan Atk Ynetimi Plan, evre zni/Lisans
Acil eylem plan
MADDE 13 (1) Acil Eylem Plan Atk Ynetim Plan iinde yer alr.
(2) Dahili Acil Eylem Plan yalnzca tesis iinde acil durum oluturabilecek riskleri kapsayacak ekilde Ek2de belirtilen kriterlere uygun olarak hazrlanr.
(3) Kategori A tesisler iin, Byk Endstriyel Kazalarn nlenmesi ve Etkilerinin Azaltlmas Hakknda
Ynetmelik hkmleri dorultusunda gerekli bildirimler iletmeci tarafndan yaplr.
(4) letmeci, Dahili Acil Eylem Plannn etkinliini ylda en az bir kez kontrol etmek zorundadr.
(5) letmeci, Dahili Acil Eylem Plannn genel kontrolnden sorumlu olan ve tm nihai kararlar alacak bir
yetkili personel grevlendirmek zorundadr.
(6) nert maden atklarnn depoland Kategori B tesisler iin bu madde hkmleri uygulanmaz.
Atk ynetim plan
MADDE 14 (1) Maden atklarnn ynetimine ilikin atk ynetim plan, Bakanlka ED yeterlik belgesine
ya da evre danmanlk yeterlik belgesine haiz kurum ve kurulular veya iletmeci tarafndan bu Ynetmeliin Ek-1i
dorultusunda hazrlanarak, ED srecinde ED raporu ve proje tantm dosyas iinde Bakanla veya l
Mdrlklerine sunulur.
(2) Tesisin iletimi ya da atk ynetimine ilikin deiiklikler olmas durumunda plan yeniden dzenlenerek
Bakanla veya l Mdrlklerine sunulur.
evre izni/lisans
MADDE 15 (1) Maden at bertaraf/geri kazanm tesisleri evre zin ve Lisans Ynetmelii hkmlerine
tabidir.
(2) ED sreci tamamlanan ve sre sonunda Atk Ynetimi Plan onaylanan tesislerin uygulama projeleri Ek6ya gre hazrlanr ve Bakanlk onayna sunulur. naat denetimi Bakanln belirledii usul ve esaslara gre yaplr.
Maden at depolanan tesise ait denetleme raporlar Bakanla sunulur. Bakanlka plana uygun olarak ina edildii
tespit edilen tesis iin Maden Atk Depolama Tesisi Onay Belgesi dzenlenir.
(3) Madencilik faaliyetleri sonucunda oluan yer alt galerilerinin, maden zenginletirme atklar ile
doldurulmas ilemleri (macun dolgu vb.) iin, atklarn asit maden drenaj ve uzun vadede metal lii oluturma
potansiyelinin belirlenmesi ve iletmeci tarafndan bu duruma ynelik tm nlemlerin alndnn ortaya konulmas
iin statik ve kinetik testler, mineralojik, jeokimyasal ve hidrojeokimyasal incelemeler hidrojeolojik, hidrolojik
hesaplamalar ve modellemeler bata olmak zere ilgili tm bilgi ve belgeler ile Atk Ynetimi Ynetmelii Ek-2/Ada
tanmlanan Derine Enjeksiyon (D3) bertaraf yntemi iin belirtilen kurum/kurulu grlerini ieren rapor ED
yeterlik belgesine ya da evre danmanlk yeterlik belgesine haiz kurum ve kurulular tarafndan hazrlanarak
Bakanla sunulur. Bakanlka uygun grlen tesisler iin Maden At Derine Enjeksiyon Onay Belgesi dzenlenir.
(4) letmeci, Onay Belgesi ve mali teminata ilikin belgeyle birlikte evre zin ve Lisans Ynetmelii
kapsamnda maden at depolama/derine enjeksiyon konulu evre lisans mracaatnda bulunur.
(5) Geici faaliyet izni sresi iinde Bakanla sunulacak evresel izleme raporu ile lisans mracaat
deerlendirilir.
(6) Yn lii tesisleri ve asit reten pasa depolama alanlar bu maddenin 1 inci fkrasna tabidir.
(7) Atk ktrme havuzlar nihai bertaraf tesisleri olmadndan, bu madde hkmleri uygulanmaz.
(8) nert maden atklarnn depoland Kategori B tesisler iin bu madde hkmleri uygulanmaz.
(9) Bakanlk, kendi rettii atklarn retildii yerde kendi ileyen tesisleri evre lisans uygulamasndan muaf
tutmaya yetkilidir. evre lisansndan Bakanlka muaf tutulan tesislerin atk ynetim plannda atk miktar, tr, atk
ileme ve ynetimine ilikin bilgileri vermesi gerekmektedir.
BENC BLM
evresel zleme
Maden atk bertaraf tesislerinin evresel izlemesi
MADDE 16 (1) Maden at bertaraf tesislerinin evresel izlemesi; iletme, kapatma ve kapatma sonrasnda
ED srecinde verilen ilgili kurum grleri dorultusunda evre lisansnda belirtilen periyotlarda, iletmeci

tarafndan yaplr.
(2) letme ve kapatma sonras yaplan izleme ve kontrol ilemleri srasnda ortaya kabilecek olumsuz
evresel etkiler konusunda tesis sahibi 24 saat iinde Bakanl bilgilendirir. Tesis sahibi Bakanln belirttii
nlemleri almakla ve bundan doan maliyeti karlamakla sorumludur.
(3) Kategori A ve Kategori B bertaraf tesislerinde depolanacak atklarn yzeysel/yer st ve yer alt suyuna
etkilerini belirlemek amacyla, lmler yzeyde belirlenen noktalar ve yer alt suyunun ak ynne gre tesisin
membasnda en az bir noktada ve mansabnda en az iki noktada alacak gzlem kuyularnda yaplr. Tesis iletmeye
girmeden nce, iletme, kapatma ve kapatma sonras alnacak numunelere referans deerler oluturmas amacyla en
az noktada rnekleme yaplr. Numune alma noktalar ve derinlikleri ED srecinde belirlenir.
(4) Yzeysel/yer st su ve yer alt suyu kalitesinin izlenmesine ilikin numune alma, analiz skl ve analizde
baklacak parametreler, ilgili mevzuat hkmlerine gre ED srecinde belirlenir.
(5) Maden atk depolama tesislerinde, iletme aamasnda gnde en az bir kez, kapatma sonrasnda ayda en az
bir kez depo gvdesine ve seddelerin durayllna ilikin lmler iletmeci tarafndan yaptrlr ve lm sonular l
Mdrlne ve Bakanla sunulur.
(6) Gaz ve toz partiklleri oluumu beklenen tesislerde lm ve izleme aralar ve lm periyotlar ED
srecinde belirlenir.
(7) nert maden atklarnn depoland Kategori B tesisler iin bu madde hkmleri uygulanmaz.
ALTINCI BLM
eitli ve Son Hkmler
Sondaj amurlar
MADDE 17 (1) Sondaj amuru, devir daim suyu ve sondajdan kan krntlarn ktrlmesi amacyla
hazrlanan amur havuzunda depolanr veya lisansl bertaraf tesislerine gnderilir.
(2) Eer sondaj amuru temiz su ve bentonit haricinde kullanlan katk maddelerinin malzeme gvenlik bilgi
formlarnda alc ortamlar zerinde tehlikelilik riski bulunmadnn belirtilmesi halinde amur havuzunda herhangi
bir geirimsizlik art aranmaz. Aksi takdirde, amur havuzunda ve st rt sisteminde doal/jeosentetik kil veya
jeomembran kullanlarak geirimsizlik salanr.
(3) Sondaj havuzu kazs aamasnda bitkisel toprak ve hafriyat topra, faaliyetin bitiminin ardndan sondaj
amurunun kurutulmas sonrasnda havuzun kapatlmas ileminde kullanlmak zere ayr yerlerde biriktirilmelidir.
(4) Ya ieren ya da tehlikeli maddeler ieren sondaj amurlar, lisansl yakma veya tehlikeli atk bertaraf/geri
kazanm tesislerinde bertaraf edilir.
Geici depolama
MADDE 18 (1) Pilot tesislerde madenlerin zenginletirilmesi sonucunda ortaya kan atklar iin,
karakterizasyon sreci tamamlanana kadar bir yl sreyle, madenlerin zenginletirilmesi sonucu ortaya kan atklar
baka bir tesise tanacak ise ay sreyle Atk Ynetim Plannda belirtilmesi kouluyla ve Bakanlktan izin almak
art ile su ve toprak kirliliine engel olacak nlemler alnarak geici depolama yaplabilir.
(2) Tvenan cevher, nakliye veya zenginletirme ileminden nce geici depolanacak ise su ve toprak
kirliliine engel olacak nlemler alnr.
nert maden atklar
MADDE 19 (1) nert maden atklarnn Kategori B tesislerde depolanmasnda; bu Ynetmelik Ek-4/Cde
yer alan bilgileri ieren rapor, tesisin evre birimi/evre grevlisi, ED yeterlilii bulunan firmalarca ya da evre
danmanlk firmalarnca hazrlanarak l Mdrlklerine sunulur ve l Mdrlnden uygun gr alnr.
(2) Yaplan ilemlerle ilgili olarak ylda bir iletmeci tarafndan hazrlanan rapor, l Mdrlklerine sunulur. l
Mdrlkleri, her yl Mart ay sonuna kadar bir nceki yla ait izin verilen faaliyetleri Bakanla bildirir. Bu
bildirimde Ek-4/Dde yer alan format kullanlr.
(3) Madencilik faaliyetlerinin youn olduu ller veya blgelerde inert maden atklarnn ynetiminde blgesel
zm retilmesine ynelik faaliyetlere ncelik verilir. Bu tr faaliyetlere izin verilmeden nce Bakanln uygun
gr alnr.
Kaz boluklarnn doldurulmas
MADDE 20 (1) Dekapaj, pasalarla yer st kaz boluklarnn doldurulmas ilemlerinde su kalitesinin
bozulmamas ve toprak kirliliini engelleyecek tedbirlerin alnmas ve Atk Ynetim Plannda iletmeci tarafndan
belirtilmesi zorunludur. Bu faaliyetler evre lisansndan muaftr.
(2) Madencilik faaliyetleri sonucunda oluan yer alt galerilerinin, maden zenginletirme atklar ile
doldurulmas ilemleri srasnda, uzun dnemde yer alt suyu kalitesinin korunmas gerekir. Bu amala alnacak
tedbirler Atk Ynetim Plan iinde Bakanla sunulur. Bu faaliyetler iin evre lisans alnmas zorunludur.
Zayf asitte znebilir siyanr
MADDE 21 (1) Maden atnn siyanr iermesi durumunda tesise dearj noktasnda zayf asitte
znebilen siyanr konsantrasyonu 10 ppmi aamaz.
Alc ortamda bertaraf

MADDE 22 (1) Atk karakterizasyonu sonucunda, tehlikeli olarak tanmlanan maden atklar lkemizdeki
denizlerde kesinlikle bertaraf edilemez.
(2) Atk karakterizasyonu sonucunda, inert ve tehlikesiz olarak tanmlanan maden atklar sadece Karadenizin
oksijen iermeyen ve canl yaam olmayan l tabakasnda bertaraf edilebilir.
(3) nert ve tehlikesiz maden atklarnn Karadenizde bertaraf iin madencilik faaliyetinin yapld yer
merkez olmak zere yaklak 30 kmlik bir yarapta kalan karasal blgede corafik, toporafik ve jeolojik olarak
uygun bir alann bulunmamas gerekir.
(4) nert ve tehlikesiz maden atklarnn Karadenizde oksijen iermeyen canl yaamnn olmad l
tabakada bertaraf planlandnda; depolanacak atn tanma ve dearj yntemi, dearj derinlii, atn ve deniz
suyunun younluk hesaplamalar, atn kelme ve ykselme aral, denizin zmseme kapasitesi, aknt gibi
hidrodinamik koullar ayrntl bir alma ile ortaya konulmal ve tm bu almalar sonucunda faaliyetten
etkilenmesi muhtemel deniz suyu kalitesi ve deniz ekolojisine etkilerini ieren bir bilimsel rapor Deniz Bilimleri
Faklteleri tarafndan hazrlanarak Bakanla sunulur.
(5) Mevsimsel periyotlarda ylda drt defa alc ortamda scaklk, tuzluluk, k geirgenlii, younluk,
elektriksel iletkenlik, klorofil-a, pH, znm oksijen, hidrojen - slfr, alkalinite, bakr, inko, civa, kurun, demir,
mangan, kadmiyum, arsenik, toplam askda kat madde, toplam organik karbon, ham petrol ve trevleri gibi
parametreler izlenir. Bakanlka gerekli grlrse ilave parametre istenir.
(6) Drdnc fkrada belirtilen raporun deerlendirilmesi amacyla Bakanlk ve Trkiye Bilimsel ve
Teknolojik Aratrma Kurumu uzmanlar ile farkl Deniz Bilimleri Fakltesi retim yelerinin yer ald zel
htisas Komisyonu kurulur. Raporu hazrlayan fakltede grev yapan retim yeleri Komisyonda yer almaz.
(7) Altnc fkrada belirtilen Komisyonun grlerini deerlendirmek amacyla; Bakanlk, Orman ve Su leri
Bakanl, Gda, Tarm ve Hayvanclk Bakanl, Kltr ve Turizm Bakanl, Ulatrma, Denizcilik ve Haberleme
Bakanl, Salk Bakanl uzmanlarnn yer ald Deerlendirme Komisyonu kurulur ve bu faaliyet hakknda nihai
karar verilir.
(8) Nihai karar ile birlikte faaliyet sahibince Bakanla evre lisans mracaat yaplr.
dari yaptrm
MADDE 23 (1) Bu Ynetmelie aykr faaliyet gsteren tesisler hakknda evre Kanununun ilgili maddeleri
uygulanr.
GEC MADDE 1 (1) ED sreci tamamlanm veya ED kapsam d maden atk bertaraf tesislerinin
iletmecileri, bu Ynetmeliin Ek-1ine gre hazrlayacaklar Atk Ynetim Plann, bu Ynetmeliin yrrle giri
tarihinden itibaren en ge alt ay iinde Bakanla sunar.
Yrrlk
MADDE 24 (1) Bu Ynetmelik yaym tarihinden bir yl sonra yrrle girer.
Yrtme
MADDE 25 (1) Bu Ynetmelik hkmlerini evre ve ehircilik Bakan yrtr.
Ekler iin tklaynz