Professional Documents
Culture Documents
Grafik Cizimi PDF
Grafik Cizimi PDF
NTE
10
Yazar
Prof.Dr. Vakf CAFEROV
Amalar
Bu niteyi altktan sonra;
trev kavram yardm ile fonksiyonun monotonluunu, ekstremum noktalarn, konvekslik ve konkavln, bkm noktalarn aratrabilecek,
fonksiyonun grafiinin iziminde trev kavramnn nasl kullanabileceini renecek,
ekstremum problemlerinin zmne dair rneklerle tanacaksnz.
indekiler
Giri
251
251
259
Ekstremum Problemleri
273
Deerlendirme Sorular
276
alma nerileri
nitedeki testleri ve grafik izimi iin gereken ilemleri iyi reniniz
Trevlerin iaret tablolarndan yararlanmay alkanlk haline
getiriniz
zlm rnekleri iyi inceleyiniz
eitli fonksiyon rnekleri alp, trev yardm ile gerekli zellikleri aratrnz ve grafiklerini izmeye alnz.
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
251
1. Giri
Basit geometri ve fizik problemlerinde trev kavramnn nasl ortaya ktn geen nitenin banda grdk. Biz bu nitede matematiin nemli bir kavram olan
trev kavramnn, fonksiyonun artan, azalan olduu aralklarn belirlenmesinde,
ekstremum noktalarnn bulunmasnda, konkav ve konveks olduu aralklarn
aratrlmasnda, ksaca fonksiyon davrannn incelenmesinde ne kadar nemli
bir ara olduunu greceiz.
ekil 10.1
Grafii ekil 10.1 deki gibi verilmi y = f(x) fonksiyonu (a,b) ve (c,d) aralklarnda
kesin artan, (b, c) aralnda ise kesin azalandr.
ekilden de grld gibi eer y = f(x) fonksiyonu A aralnda kesin artan ise o zaman her bir x A iin (x, f(x)) noktasndaki teet dorusu apsis ekseni ile dar a oluturur. Fonksiyonun kesin azalan olduu aralkta ise teet dorusu apsis ekseni ile geni a oluturur. Buna gre, trevlenebilir y = f(x) fonksiyonu verildiinde:
AIKRETM FAKLTES
252
TREV UYGULAMALARI
Eer bir araln tm x noktalarnda f '(x) 0 ise fonksiyon bu aralkta monoton artan, eer f '(x) > 0 ise kesin artan fonksiyondur.
Eer bir araln tm x noktalarnda f'(x) 0 ise fonksiyon bu aralkta monoton azalan, eer f'(x) < 0 ise kesin azalan fonksiyondur.
Bu sonulara gre, trevlenebilir y= f(x) fonksiyonunun kesin artan olduu aralklar bulmak iin fonksiyonun f '(x) trevini bulup f'(x) > 0 eitsizliinin, kesin azalan olduu aralklar bulmak iin ise f '(x) < 0 eitsizliinin zm kmelerinin bulunmas gerekmektedir.
rnek:
1) y= x2
2) y= x2 - 2x
3) y= x3 - 3x + 3
4) y= 2x3 - 3x2 - 12x + 1
fonksiyonlarnn kesin artan ve azalan olduu aralklar bulalm.
zm:
1) f(x)= x2, f '(x) = (x2)' = 2x olduundan f '(x) trev fonksiyonunun iaret
tablosu aadaki gibidir (2. niteye baknz):
f' (x) = 2x
0
-
ANADOLU NVERSTES
1
-
TREV UYGULAMALARI
253
Buna gre, y = x2 - 2x fonksiyonu (1, ) aralnda kesin artan, (- , 1) aralnda ise kesin azalandr.
3) f(x) = x3 - 3x + 3 , f ' (x) = (x3 - 3x + 3)' = 3x2 - 3; 3x2 - 3 > 0 x2 - 1 > 0.
Son eitsizliin zm kmesi (- , - 1) (1, ) dur (nite 2 ye baknz).
3x2 - 3 < 0 x2 - 1 < 0 ,
bu eitsizliin zm kmesi ise (- 1, 1) araldr.
x
-1
+
-1
+
2
-
+
+
ekil 10.2
AIKRETM FAKLTES
254
TREV UYGULAMALARI
Fonksiyonun azalanlktan artanla ve artanlktan azalanla getii B ve C noktalarn ele alalm. Bu noktalarn apsisleri b ve c dir. ekil 10.2 de grld gibi:
1) Eer x deikeni b nin "kk" bir komuluunda ise f(x) fonksiyon deeri f(b) deerinden kk deildir.
2) Eer x deikeni c nin "kk" bir komuluunda ise f(x) fonksiyon deeri f(c) deerinden byk deildir.
3) b noktasnn solunda y = f(x) fonksiyonu kesin azalan (f '(x) < 0), sanda
ise kesin artandr (f '(x) > 0).
4) c noktasnn solunda y = f(x) fonksiyonu kesin artan (f'(x) > 0), sanda
ise kesin azalandr (f '(x) < 0).
5) B ve C noktalarndaki teetler apsis eksenine paraleldir ve buna gre
f '(b) = f '(c) = 0
dr. te x = b gibi noktalara yerel minimum, x = c gibi noktalara ise yerel maksimum noktalar denir.
f : A IR fonksiyonu ve x0 A noktas verilsin. Eer yle bir
varsa ki (x0 - , x0 + ) A olmak zere, her bir x (x0 - , x0 + ) iin
>0
f(x) f(x0)
ise, x= x0 noktasna y = f(x) fonksiyonunun (A kmesinde) yerel maksimum
noktas denir.
Eer bu tanmda f(x) f(x0) eitsizliini
f(x) f(x0)
eitsizlii ile deitirsek x =x0 noktasna y = f(x) fonksiyonunun (A kmesinde) yerel minimum noktas denir.
Yerel maksimum ve yerel minimum noktalarna fonksiyonun ekstremum noktalar denir. Fonksiyonun ekstremum noktasndaki deerine onun ekstremum deeri denir.
f: A IR fonksiyonu verilsin. Eer bir x0 A noktas fonksiyonun ekstremum noktas ise ve bu noktada trev varsa o zaman f'(x0)= 0 dr.
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
Bu nedenle trevin sfr olduu noktalar ekstremum noktas olmaya aday noktalardr. Bir noktann ekstremum noktas olup olmadna karar vermek iin aadaki ilemler yaplr.
Birinci Trev Testi
A aral zerinde tanml bir y = f(x) fonksiyonu verilsin. Bu fonksiyonun ekstremumlarn bulmak iin aadaki ilemler yaplmaldr.
1) Fonksiyonun f '(x) trevi alnr ve f ' (x) = 0 denkleminin tm kkleri
bulunur. Sonra (eer varsa) tanm kmesinden olan ve fonksiyonun srekli olduu, fakat f'(x) trevinin mevcut olmad x noktalar da belirlenir. Bu
tr noktalara ve f'(x) = 0 denkleminin kklerinin hepsine kritik noktalar
denir. Kritik noktalar byklk srasna gre x1 , x2 , x3 , ... olsun.
2) Trevin iaret tablosu oluturulur. Bunun iin f'(x) trevinin ifadesinde
x yerine x1 den kk herhangi deer, sonra ise x1 ile x2 arasndan herhangi deer yazlarak trevin iaretleri belirlenir. Eer trevin iareti "+" dan "" ye deiirse x1 noktas yerel maksimum, "-" den "+" ya deiirse x1 noktas yerel minimum noktasdr. Eer trevin iareti deimezse x1 noktasnda ekstremum yoktur.
3) Sonra f'(x) trevinin ifadesinde x yerine x2 ile x3 arasndan herhangi
bir deer yazarak (x2 , x3) aralnda trevin iareti belirlenir ve x2 noktasnn ekstremum noktas olup olmadna karar verilir.
4) Tm kritik noktalar iin bu ilem tekrarlanr.
rnek:
1) y = x2 - 2x + 2
2) y = 2x3 - 3x2 - 12x + 1
3) y = x3 - 1
4)
y = x2 - 1
255
256
TREV UYGULAMALARI
Tek kritik nokta x= 1 dir ve (- , 1) de fonksiyon azalan, (1, ) da ise artandr. Bunu tabloda ifade etmek iin "
" ve "
" iaretleri kullanlarak tabloya yeni
satr eklenir:
-
f' (x)
f(x)
x = 1 kritik noktasnda fonksiyon azalanlktan artanla getiinden x = 1 yerel minimum noktas, f(1) = 12 - 2.1 + 2 = 1 ise yerel minimum deeridir.
2) f '(x) = (2x3 - 3x2 - 12x + 1)' = 6x2 - 6x - 12;
f '(x) = 0 6x2 - 6x - 12 = 0 x1 = - 1 , x2 = 2.
Kritik noktalar iki tanedir: x1 = - 1, x2 = 2. Tablo aadaki gibidir:
x
-1
f' (x)
f(x)
- 19
x = - 1 noktasnda f(x) artanlktan azalanla getiinden x = - 1 noktas yerel maksimum noktasdr; x = 2 de ise f(x) azalanlktan artanla getiinden x = 2 noktas
yerel minimum noktasdr.
f(- 1) = 2 (- 1)3 - 3 (- 1)2 - 12 (- 1) + 1 = 8
f(2) = 2. 23 - 3. 22 - 12. 2 + 1 = - 19
ANADOLU NVERSTES
0
+
0
-1
TREV UYGULAMALARI
257
4)
f' x =
'
'
x2 - 1 = x3 - 1 = 2 x 3 = 2 ;
3
3
3 x
2
0
-
yoktur
-1
258
TREV UYGULAMALARI
zm:
1) f '(x) = (x2 - 6x + 8) ' = 2x - 6 ;
f '(x) = 0 2x - 6 = 0
x=3
kritik noktadr.
2(x2 - 1)
;
x
2(x2 - 1)
= 0
x
2(x2 - 1) = 0
x1 = -1 , x2 = 1 .
2(x2 - 1) '
= 2 +2 ,
x
x2
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
259
rnein, f(x) = (x - 1)4 fonksiyonunun tek kritik noktas x = 1 dir. Bu noktada f "(x) trevi de sfr olduundan ikinci trev testi uygulanamaz. Buna karlk, birinci trev testi ile bu noktann bir yerel minimum noktas olduu kolayca grlebilir.
ekil 10.3
y = f(x) fonksiyonu verilsin. Eer bir aralkta y = f(x) in grafiinin her kirii ilgili
grafik parasnn stnde kalyorsa fonksiyona bu aralkta konveks fonksiyon
(veya yukar bkey fonksiyon), altnda kalyorsa konkav fonksiyon (veya aa
bkey fonksiyon) denir. Fonksiyonun konvekslikten konkavla veya konkavlktan konvekslie getii noktaya fonksiyonun bkm noktas denir.
Konvekslik, Konkavlk ve Bkm Noktas Testi
y = f(x) fonksiyonu verilsin. Eer bir (a, b) aralnda f"(x) > 0 ise f fonksiyonu bu aralkta konvekstir, eer (a, b) aralnda f"(x) < 0 ise f fonksiyonu bu aralkta konkavdr. Buna gre, fonksiyonun konveks ve konkav olduu aralk veya aralklarla bkm noktalarn bulmak iin u ilemler yaplr:
1) f(x) fonksiyonunun f "(x) ikinci trevi bulunur.
2) f "(x) > 0 eitsizlii zlerek f fonksiyonunun konveks olduu aralklar;
f "(x) < 0 eitsizlii zlerek de konkav olduu aralklar bulunur.
AIKRETM FAKLTES
260
TREV UYGULAMALARI
0
-
+
+
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
4)
261
f(x) = x4 - 2x3 - 12x2 + 12 , f '(x) = 4x3 - 6x2 - 24x , f ''(x) = 12x2 - 12x - 24 ;
f''(x) = 0 12x2 - 12x - 24 = 0 x1 = -1 ,
x2 = 2.
-1
f'' (x)
Tabloya gre, (- , -1) ve ( 2, ) aralklarnda fonksiyon konveks, (-1, 2) aralnda ise konkavdr. x = -1 ve x = 2 noktalarnda f ''(x) trevi iaret deitirdiinden x = -1 ve x = 2 noktalar bkm noktalardr.
y = x4 - 24 x2 + x + 1 fonksiyonunun konvekslik , konkavlk aralklarn ve bkm noktalarn bulunuz.
Cevabnz yle olmaldr: (- , -2) ve ( 2, ) aralklarnda fonksiyon konveks, (-2, 2) aralnda konkav, x = -2 ve x = 2 noktalar bkm noktalardr.
rnek:
3
1) y = x + 1
3
2) y = x- 1 5
fonksiyonlarnn konvekslik, konkavlk aralklarn ve bkm noktalarn bulalm.
zm:
3
=1 x 3= 1
3
3
3 x2
'
x + 1 = x3 + 1
'
- '
; f" x = 1 x 3 = 1 . - 2 x 3 = - 2
;
3
3
3
3
9 x5
2
0
+
yoktur
TREV UYGULAMALARI
262
2) f x = 3 x- 1
= x-1
5
3
, f ' (x) = 5 x - 1
3
2
3
;
f " x = 5 . 2 x - 1 3 = 10
3
3 3
9 x-1
f'' (x)
1
-
yoktur
1) f: 0,
IR , f x = lnx
2) f: - ,
2 2
IR , f x = sinx
3) f: IR IR , f x = ex
fonksiyonlarnn konveks, konkav olduu aralklar ve bkm noktalarn
aratrnz.
Cevaplarnz u ekilde olmalyd.
1) Tm tanm kmesinde konkavdr ve bkm noktas yoktur,
2)
- , 0 aralnda konveks ,
2
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
263
yoktur.
f '(x) = 3x2 - 3 ,
3x2 - 3 = 0 x = -1, x = 1
trevin kkleridir. Trevin iaretini inceleyerek fonksiyonun artan ve azalan olduu aralklar belirleyelim.
AIKRETM FAKLTES
264
TREV UYGULAMALARI
-1
f' (x)
f(x)
1
0
-4
Tabloya gre fonksiyon (- , -1), (1, ) aralklarnda kesin artan, (-1, 1) aralnda
kesin azalandr. x = -1 noktas yerel maksimum, f(-1) = (-1)3 - 3(-1) - 2 = 0 yerel maksimum deeridir. x = 1 yerel minimum noktas, f(1) = 13 - 3. 1 - 2 = - 4
yerel minimum deeridir.
f ''(x) = 6x, 6x = 0 x = 0 ikinci trevin kkdr. kinci trevin iaretini inceleyerek fonksiyonun konveks ve konkav olduu aralklar belirleyelim.
x
f''(x)
f(x)
konkav
-2
+
konveks
-1
f' (x)
f" (x)
f(x)
0
-
ANADOLU NVERSTES
0
-2
+
-4
1
+
+
0
TREV UYGULAMALARI
265
ekil 10.4
2) y = f(x) = ax2 + bx + c, a > 0, b2 - 4ac < 0 fonksiyonu da polinom fonksiyon olduundan tanm kmesi IR = (-, ) dir. a > 0 olduundan
lim (ax 2 + bx + c) = , lim (ax 2 + bx + c) =
x -
- b
2a
x -
f' (x)
f(x)
0
4ac - b2
4a
AIKRETM FAKLTES
TREV UYGULAMALARI
266
f ''(x) = 2a > 0 olduundan fonksiyon tanm kmesi zerinde konvekstir ve bkm noktas yoktur.
x = 0 iin f(0) = c,
y = 0 iin ax2 + bx + c = 0,
b2 - 4ac < 0 olduundan gerel kk yoktur. Eri x - eksenini kesmemektedir.
Bu bilgileri bir tabloda birletirip grafiini izelim.
- b
2a
x -
f' (x)
f''(x)
f(x)
+
+
4ac - b2
4a
ekil 10.5
TREV UYGULAMALARI
267
Daha nceki nitelerde rasyonel, stel, logaritmik ve trigonometrik fonksiyonlarn grafiklerini fazla ayrntya girmeden sezgisel bir yaklamla izmitik. Trev
kavram, bu fonksiyonlarn grafii dediimiz erilerin iziminin ve fonksiyon
davranlarnn daha ayrntl incelenmesine imkan verir.
rnek:
Aadaki fonksiyonlarn, tanm kmelerini, artan, azalan olduklar aralklar,
ekstremum noktalarn, konveks ve konkav olduklar aralklar, bkm noktalarn ve asimptotlarn aratrarak grafiklerini izelim:
x
1)
y =2x + 3
x-1
2)
y = 1,5
3)
y =e - x
4)
y= ln x
5)
y = sin x
6)
y = tan x
zm:
1) f(x) = 2x + 3
x-1
x=1
noktasnda tanm
lim
x-
2x + 3 = 2
x-1
2x + 3 = 2 ve lim 2x + 3 =
olduundan x = 1 dey asimptottur.xlim
x 1+ x - 1
x-1
dur. Bu sonulara gre de
-5
x-12
' = - 5 x - 1 -2 ' = - 5 - 2 x - 1 -3 . 1
10
=
;
x-13
AIKRETM FAKLTES
268
TREV UYGULAMALARI
f' (x)
f(x)
f(x)
f''(x)
+
konveks
konkav
iin
y= 2=. 0 + 3 = - 3
0-1
y=0
iin
2x + 3 = 0
x-1
2x + 3 = 0 , x =32
- 3/2
f' (x)
f''(x)
f (x)
-3
ekil 10.6
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
269
x
2) f(x) = (1 , 5) fonksiyonu stel fonksiyondur ve tanm kmesi IR = (- , )
dur. x lim
1 , 5 x = 0 olduundan y = 0 (x-ekseni) yatay asimptottu
-
1 , 5 x = dur.
Ayrca xlim
f' (x)
f'' (x)
f (x)
ekil 10.7
f' (x)
f'' (x)
f (x)
0
ekil 10.8
AIKRETM FAKLTES
270
TREV UYGULAMALARI
y=e = 1
y = (1,5)x ,
fonksiyonlarndan birincisinde a = 1,5 > 1 , ikincie
1
sindea = < 1 dir. y = (1,5)x in kesin artan, y = e-x in kesin azalan olduue
nu grdk. Bu bilgilerin nite 5 de grdnz, "y = ax fonksiyonunda a >
-x
1 ise fonksiyon kesin artan, 0 < a < 1 ise fonksiyon azalandr" bilgisini doruladna dikkat ediniz.
4) f(x) = ln x
lim ln x = -
x 0+
iin
f' (x)
f'' (x)
f (x)
ekil 10.9
5) f(x) = sin x
x i
0 , 2
periyotlu olduundan
x0
x 2
f " x = - sinx = 0 x1 = 0 , x2 = , x3 = 2
TREV UYGULAMALARI
f(x)
0,
Fonksiyon
3
2
f' (x)
271
de konkav,
3 , 2
2
f(x)
de kesin artan,
de konvekstir. x =
2
, 2
, 3
2
2
f" (x)
-1
ve
0,
2
konkav
+
konveks
de kesin azalandr,
yerel maksimum, x =3
2
yerel
28 sayfa
ekil 10.10
5)
ak aralndan
alacaz.
lim
x - +
2
tanx = - ,
lim tan x =
x 2
olduundan x =-
2
ve x =
2
f' (x) =
1
cos2 x
TREV UYGULAMALARI
272
f' (x)
f (x)
- ,
2 2
- ,0
2
x
f" (x)
konkav
f (x)
konveks
-
2
f'( x)
f"( x)
f(x)
ekil 10.11
de konvekstir , x = ve x =3 noktalar
2
2
TREV UYGULAMALARI
273
4. Ekstremum Problemleri
Bu blmde trev yardm ile zlebilen bir ka ekstremum problemini ele alacaz.
rnek:
Toplamlar 100 olan yle iki say bulunuz ki birincinin kb ile ikincinin arpm
maksimum olsun.
zm:
Birinci say x ise ikinci say 100 - x olur. O zaman x3 (100 - x) ifadesi maksimum olmaldr. f(x) fonksiyonu olarak x3(100 - x) i alrsak o zaman f(x) in maksimum
deerini bulmamz gerekmektedir.
f(x) = 100 x3 - x4, f'(x) = 300 x2 - 4x3 , f"(x) = 600x - 12x2 ;
f '(x) = 0 300 x2 - 4x3 = 0 4x2 (75- x) = 0 x = 0 ve x = 75.
Kritik deerler x = 0 ve x = 75 dir. x = 0 problemin zm olamayacandan x = 75
iin
f"(75) = 600. 75 - 12. 752 = 45000 - 67500 = -22500 < 0
olduundan x = 75 maksimum noktasdr.
Cevap olarak bu saylar 75 ve 100 - 75 = 25 olmaldr.
rnek:
evresinin uzunluu 20 m olan bir dikdrtgenin alannn maksimum olmas iin
bu dikdrtgenin boyutlar ne olmaldr?
zm:
Boyutlar x ve y ise 2(x + y) =20 ve S = xy alan maksimum olmaldr.
x + y = 10 ; y = 10 - x olduundan
S(x) = x(10 - x) = 10x - x2 fonksiyonunun maksimumu bulunmaldr.
S'(x) = 10 - 2x ,
S"(x)= -2 ;
AIKRETM FAKLTES
5m
5m
274
TREV UYGULAMALARI
S1
olur. S1 = xy,
S 2 = 1 . x
2
2
olduundan
2
S = S 1 + S 2 = xy + x
8
olur. evre uzunluu 7 m olduundan
x + 2y +x = 7 2y = 7 - x - x y =
2
2
7 - x - x
2
,
2
buradan
2
7 - x - x
7x - x - x2
4 7x - x - x2 + x2
2
2
2
2
x
x
2
=
S x = x.
+
=
+
=
8
2
8
8
2
2
2
2
2
2
= 28x - 2x - 4x + x = 28x - 4x - x
8
8
elde edilir. Bylece, pencerenin S alan onun x tabannn fonksiyonu olarak bulunmu oldu. Bu fonksiyonun x e gre maksimumunu bulmamz gerekiyor. Fonksiyonun trevlerini alalm:
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
2
2
S ' x = 28x - 4x - x
8
275
' 28 - 8x - 2x "
'
=
, S x = 28 - 8x - 2x = - 8 - 2 = - 4 + ;
8
S ' x = 0 28 - 8x - 2x = 0 (8 + 2) x = 28 x = 28 = 14 1,96 .
8
8 + 2 4 +
Kritik noktada S" ikinci trev negatif olduundan (aslnda S" her yerde negatif
tir) x 1,96 maksimum noktasdr.
Cevap olarak x 1,96 m , y 0,98 m bulunur.
rnek:
Hacmi 1500 cm3 olan silindir eklinde st kapal metal kutu yaplacaktr. Gerekli metal miktarnn minimum olmas iin silindirin boyutlar (taban yarap ve
ykseklik) ne olmaldr?
zm:
Silindirin taban yarap r, ykseklii h olsun. Silindirin hacmi V =r2.h = 1500
cm3 dr. Metal miktarnn minimum olmas iin toplam yzey alan (yan yzeyinin alan art taban alanlar) minimum olmaldr.
h
r
Yan yzeyi alan 2rh, taban alanlar toplam 2r2 dir. Buna gre toplam yzey alan
A = 2r2 + 2rh
AIKRETM FAKLTES
TREV UYGULAMALARI
276
3000 6,2 .
4
12,4 cm
olarak bulunur.
1) Hangi gerel say iin bu say ile onun karesi fark en byk olur?
2) Odann penceresinin aas dikdrtgen, yukars ise ekenar gen eklindedir. Pencerenin evre uzunluu 3 m olduuna gre pencere alannn maksimum olmas iin taban uzunluu ne olmaldr?
Cevaplarnz 0,5 ve 0,7 m olmaldr.
Deerlendirme Sorular
1.
2.
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
3.
277
4.
5.
Aadakilerden hangisi y =
mudur?
A. x = 0
B. x = 0 ve x = -2
C. x = -2
D. x = 1
E. Yoktur
6.
y =
dir?
A. x = -2
B. x = -1
C. x = 0
D. x = 1
E. Yoktur
AIKRETM FAKLTES
278
TREV UYGULAMALARI
7.
8.
9.
C.
,
2
D. 0 , 2
3
3
E.
,
4 4
ANADOLU NVERSTES
TREV UYGULAMALARI
2
11. y = x (1 - x) 3
279
den hangisidir?
A. 0 , 2
B. 0
C. 2
D. 0 , 6 , 1
7
E.
12. y = xex fonksiyonunun bkm noktas aadakilerden hangisidir?
A. x = -2
B. x = -1
C. x = 0
D. x = 1
E. x = 2
13. Hacmi 1500 cm3 olan silindir eklinde st ak metal kutu yaplacaktr.
Gerekli metal miktarnn minimum olmas iin silindirin boyutlar ( r taban yarap ve h ykseklii) ne olmaldr?
A. r 5,81 cm , h 10 cm
B. r 6,81 cm , h 8,92 cm
C. r 6,92 cm , h 8,71 cm
D. r 7,01 cm , h 8,21 cm
E. r 7,82 cm , h 7,82 cm
14. Kenar 6 cm olan ekenar gen iine ekildeki gibi dikdrtgen izilmitir.
Dikdrtgenin alannn maksimum olmas iin onun x ve y boyutlar ka olmaldr?
A. x = 3 cm , y = 3 cm
B. x = 3 3 cm , y = 3 cm
C. x = 3 cm , y =3 3 cm
2
D. x = 3 cm , y = 3 3 cm
2
E. x = 3 cm , y = 3 cm
AIKRETM FAKLTES
6
y
x
6
280
TREV UYGULAMALARI
15. Pozitif iki saynn arpm 384 dr. Birincinin iki kat ile ikincinin kbnn
toplamnn minimum olmas iin bu saylar aadakilerden hangisi olmaldr?
A. 12 ve 32
B. 24 ve 16
C. 48 ve 8
D. 96 ve 4
E. 192 ve 2
2. B
11. D
12. A
3. D
13. E
4. D
14. C
ANADOLU NVERSTES
5. C
15. D
6. E
7. D
8. A
9. B
10. E