rek abe4

bencil4ik
ita4t
en teg ras y1 2
Eitim: reten ve renen ilikisinde, retenin yani bilgiyi bilen-
in, renen yani bilgiyi bilmeyenin zerindeki otoritesidir. retenin bilgiyi
elinde bulundurmasyla oluan bu otoriter iliki yaamn dier paralarnda
da retenin renen zerindeki otoritesini olaanlatrr.Bylelikle ikti-
darlar bilgiyi otorite arac olarak kullanp, kendi dzeninin devamlln
salayacak en iyi toplumu yaratmak ister. Daha kck yalarda haftann
5 gn gnn 6 saati gnderildiimiz okullarda eitilmeye balayan
bizler, davranlarmzdan dncelerimize kadar bizim iin biilmi
olan iselletirmek zorunda braklrz. Dilimiz, kimliimiz, sevdiimiz,
sevmediimiz, gzel dediimiz, irkin dediimiz ksacas yaamsal tm
gereksinimlerimiz ve eilimlerimiz bu sistemin standartlarna gre bi-
zlerin tamamen dnda belirlenir. Kck yamzda daha ou eyi
anlamlandramayan bizler iin bu belirlenim srecinin kendisi olanlar,
olaylar sorgulamamamz, gereklerden ise uzaklamamz salar. Byle-
likle yaammzn sonuna kadar bizim iin belirlenmi olan yaarz.
stediklerimizi de yaayamadan
lrz. Yaammz biimlen- Peki, bizler yaamlarmzn bu
diren bu belirlenimler iktidar
deitike farkllk gstermekte,
fakat iktidar var olduu mddete
ortadan kalmamaktadr. nk
bu belirlenimler her koulda ik-
tidara hizmet etmekte, iktidar
iin insan retmektedir. Zaten
bu koullarda eitim iktidarlar
iin vazgeilmez bir aratr. Kl-
ece retip, zgrce tketecek,
ldrecek, lecek itaatkar birey-
leri yaratmann en iyi yoludur.
Son srete ise yaamlarmz iin
yeni bir belirlenim olan 4+4+4
eitim sistemi devreye sokuldu.
66 aylklar okula balad. Semeli
dersler, yeni mfredatla beraber
eitim grmeye baladlar. Yaplan
bu deiikler en ksa srede ken-
di kartln oluturdu. Birok ye kar koymak deildir. Bilg-
aklama yapld, birok so-
run dile getirildi. ocuk iiler,
ocuk gelinler, dindar toplum,
piyasalama bu sorunsallardan
bazlaryd. Tm muhalefete, kar
klara ramen iktidar sistemini
iletiyor. nk kendi iktidarn
salamlatrmas ve iktidarnn
srekliliini salamas iin bunu
yapmak zorunda. Bu sadece gn-
mzde olan bir durum deil. Bun-
dan nceki dnemlerde de daha
Kemalist bir toplum yaratmak
iin admlar atlyordu. Bundan
yllar sonra daha baka sistem-
lerle de karlaabiliriz. Bu ikti-
dar var olduu srece mmkn.
ekilde tamamen bizim dmzda
belirleniyor olmasna kar bir
eyler yapmayacak myz? Bel-
ki daha iyi olur diye bundan
sonra gelecek yeni sistem-
leri mi bekleyeceiz? Bunlar
beklerken yaamlarnzn
alnyor olmasna gz m
yumacaz? zm 4+4+4e
kar koymakta m arayacaz?
zm, bugn var olup yarn ol-
mayacak bir sisteme kar koy-
makta deil, zm gemiten
gnmze yaamlarmz yok
sayan, alan iktidarlara kar
koymaktadr. ktidarlarn ita-
atkar bireyler yetitirme arac
eitime kar koymaktr. Fakat
eitime kar koymak, bilgi-
inin paylama ve dayanma ile
aktarlmas ve aktarm srecini
reten ve renin birlikte be-
lirlemesi bilginin otorite aracna
dnmesini engeller. Bylelikle
otorite aracna dnmeyen bilgi,
reten ve renenin karlkl
paylamnda getirilen farkl yo-
rumlarla yeniden dnm
yaar. Bylesi bir paylama ve
dayanma ise sadece iktidarsz
iliki biimi ierisinde mmkn
olabilecektir. Bilginin zgrce
paylald, iktidarsz bir yaam
iin; imdi mcadele zaman.
Meslek Lisesi stajlar: Sistemin bir denemesi olabilir mi?
Ya kendini en verimli ekilde smrteceksin ve sisteme uy-
gun bir kle olacan gstereceksin ya da smrye kar
koyacaksn, zgrln iin rgtleneceksin. Seim senin
2003 ylnda eitime yzde yz amala yaptrlan okul iinde
destek adyla bir proje balatld. sras masas tahtas falan filan
Proje; okul yapmnda aa kan olmadan rencilerini karlad.
masraflarn okulu yaptran irketin Hadi sray masay boverin
vergi borcundan drlmesi blmleri gverte olan renciler
zerineydi. Bylece masraflar senenin sonunda okullarnn gemi
olduundan kat ve kat fazla adam yetitirme yektisi olmadn
gstererek kar etmeyi planlayan rendiler. Denizcilik Lisesinin
irketler gerekli gereksiz sama gemi adam yetitirme yetkisinin
sapan her bir tarafa okul yapmaya olamamas yl boyunca bu lisede
baladlar. (Geri bizce her okul okuyan rencilerin gemi staj
gereksiz ve sama sapandr). yapamamasyla tam bir karmaaya
Sene 2009, stanbulda Hac dnt. Hibir denizcilik irketi bu
Rahime Ulusoy Denizcilik Meslek denizcilik lisesi rencilerini stajyer
Lisesi doksan renciyle ald. olarak kabul etmeyince renciler
HRUda irketlerin bu vergi alma ve velileri bu karmaay gndem
projesince yaplan liselerden biri. etmeye abaladlar. Ksmen gndem
Ulusoy irketi tarafndan ayn olan karmaa devlet tarafndan
hukusuz bir ekilde almak istendi.
Devlet kendi hatasn kapatabilmek
iin H.R.U rencilerinin belgesiz
bir ekilde staj yapmalarnn nn
at. Ama buna ramen denizcilik
irketleri belgesi olmayan bu
rencileri stajyer olarak almak
istemedii halde zorunda kaldklar
iin stajyer bavurularn kabul
ettiler. imdilerde ise rencileri
kendi aralarnda adeta kapyorlar.
Kadrolarnda boluklar aarak stajyer
renci talebinde bulunuyorlar.
Her meslek lisesinde olduu gibi
denizcilik meslek liselerinde de
bedeva kle olarak grlen stajyerler,
meslek alan iinde ve dnda bir
ok ar ite kullanlyorlar. Ailesine
maddi destekte bulunmak, daha
abuk para kazanmak iin meslek
lisesini seen renciler ksa
yoldan kapitalizme kle oluyorlar.
Ar iler de kullanlarak ezilmenin
yan sra, hiyerarinin en altnda
olmann ezilmiliiyle stlerinin
kiisel ilerini yapmaya zorlanan
stajyerlerin koullar eletirmesi
dahi staj notu terryle karlanyor.
Bu terr ayn iilerin iten atlma
terr gibi etkili bir yntem olarak
patronlar tarafnda kullanlyor.
Bu eitim srecinin tamam i
yaam sresince yaayacaklar
smrnn bir n izlemesi
gibidir. Geleceksiz, gvencesiz
koullarda uzun saatler ve ucuz
i gcyle altrlan rencilerin zgr bir dnya iin rgtlenerek
yaamlar patronlar tarafndan
yok saylmakta, yok edilmektedir.
Adana Ceyhan Anadolu
Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi
rencilerinden 10 kii, Bodrumdaki
5 yldzl Royal Beach asarlk oteline
staj iin gittiler ve zehirli temizlik
maddelerinin bulunduu odada
kalrken gazdan zehirlendiler. ok
ar artlarda alan rencilerin
kaldklar odalarda alma
artlar kadar ktyd. Gazdan
zehirlenene rencilerden 17
yandaki Muhammed sa Soysal
arkadamz hayatn kaybetti.
Anamur Endstri Meslek Lisesinde
elektrik blm okuyan 17
yandaki stajyer Abdulkadir Bulut
arkadamz ise hibir i emniyeti
olmadan elektrik direine kartld
ve emniyet kemeri olmadndan
yere derek hayatn kaybetti.
Sistem iin mavi yakal yetitirme
liseleri olarak grnen meslek
liseleri ve stajlar aynen sistemin
kendi ileyiinin bir denemesi gibi
karmzda duruyor. Atlyelerde,
fabrikalarda, tersanelerde yani
sistemin retim merkezlerinde
yaayacaklarmzn bir denemesi
gibi grnen stajlar aslnda bizler
iinde iyi bir seim sreci olabilir.
Geleceksiz gvencesiz uzun saatler
ucuza altrlarak hasta olacamz
ve kazalarda sakatlanacamz,
ve hatta leceimiz bu yaamn
bir denemesi. Seimse bylesi
klelemi bir yaam yerine
paylama ve dayanmayla dolu
yeni bir yaam yaratabilmek. Meslek
liselerinin stajlarn farkndalmzn
artaca bir dnem olarak grebiliriz.
Ya sisteme kle olacaz ya da...
BZLER N DEERL
O N L A R N TEHLKEL

PAYLAMA MASALARI
Hayatlarmzn gidiatn, yaama ortadan kaldrmas ile balamtr.
eklimizi belirleyen eydir kltr. ktidar ilikileri topluma dayatlan
Kltr, bir topluma alanarak re- devlet organizasyonu ile daha da
flekslerine indirgenmi bir ekilde, belirginlemitir. Devlet topluma,
toplumda ok uzun zaman yer al- ktidar iin, onun szde rahat
abilir (Bu uan ki toplumda olan ve uyumasn salayan ordu ve ask-
kltrmz farkl birok alandan er iin ve altka kazanaca,
belirleyendir kapitalist kltrdr) onun olaca topraklar, mal mlk
Bir de toplumun kendi kolektif re- vb. iin almay, yani devlete
tim ve tketimiyle ilerleyen ve y- hizmet etmeyi bizim kltrmz
zlerce yldr hala reflekslerimizden haline getirdi. Kim devleti iin
-o kadar sistem saldrs olmasna daha ok alrsa o devleti iin
ramen- karlamayan bir kltr daha deerli olacakt yani daha
vardr. fazla onun olan eyler olacakt.
Bu sistemin bencil ve rekabeti Yalnz toplum bu kltr
kltr ise topluma alanm istedii ve hrsl olduu iin
ve ya toplumun yaantsn zorla iselletirmemitir. Devlet bu
deitirme mecburiyetinde kald, kltr polisi, hapishaneleri,
aslnda iktidar ilikilerinin toplum- slah etme merkezleri, cezalar
da var olmas ve kolektif ilikiyi ve yzlerce bask yntemi-
yle mecburi klmtr. Bu kl- likle Behet Kemal alar Lisesinde
tr bizlere hayatlarmz pahasna iinde bulunduumuz boykot o
ve deer verdiimiz her eye kadar byd ki, karlatmz
yaplan saldrlarla kabul ettiril- idare basks, polis iddeti
di. Bu kltrn bir paras olmak paylamaktan yldramad bizleri.
istemediimizi haykrdmz s- Medyada duyulan paylaan lise-
rece isyanc olduk, ihaneti olduk, linin isyan artk bu kltre kar
teki olduk. Bunlar yetmedi dil- bir direni oldu ve bir ok lisede
imizden olduk, yaadmz alan- paylama masalar kuruldu. Yine
lardan olduk. smail Erez Endstri Meslek Lis-
Sistem iktidar ilikilerini tarihteki esinde bencillie kar paylama
bir ok gelimeden dolay yeniledi. dedik ve boykotumuzu Paylama
Sistemin kltr, devlete itaat ve Masalar ile srdrmeye devam
saygyken artk irketler iin snrsz ettik. Paylamann byyer-
rekabet, bencillik ve snrsz tke- ek liselilerin bir kltr haline
tim haline geldi. Artk kapitalizm dnmesinden korkan idare ve
kolektif ilikilerle yaattmz kl- polis Behet Kemal alar Lis-
trmzn sanaln bize gerekmi esinden altmz basklar ayn
gibi gsterip kendi kar iin satma- ekilde yapmaya alt. Onlar iin
ya ya da kabul ettirmeye balad. su olan paylamadan vazge-
Fakat bizler yllarca isyan ettiimiz medik ve su olan yapmay
bu uurda ldrldmz kl- srdrdk ve srdryoruz.
trmzden vazgemedik. Bizler paylama ve dayanmann
Hayatlarmzdan ne paylamay, olduu zgr bir yaam iin
ne de dayanmay kardk. Ne de paylayor, masalarmz her geen
zgrle olan ballmz yitir- gn oaltyoruz. Ve bizler anladk
dik. Bunun iin yaadmz her ki ihtiyacmz olan ey bencillikten
yerde paylamann, dayanmann syrlp paylamak, yalnzlktan
mcadelesini ykseltmeye devam syrlp ise rgtlenmek. Bu yz-
ediyoruz. den tm liseli arkadalarmza
Sistem bencil ve rekabeti kl- sesleniyoruz; hep birlikte
trn alamak iin eitim ma- paylama ve dayanmaya olan
betleri olan okullarda bu kltrn inancmzla bytelim, oaltalm
paras haline getiriyor bizleri. masalarmz. nk;
Bizlerse hayatn her yerinde siste-
min kltrne direndiimiz gibi
okullarda da direniyoruz. Okul- imdi
larda bizleri bencil kltrlerinin bir
Paylama
Zaman.
paras haline getirmeye altklar
kantinlere kar paylama masalar
diyoruz. Paylama Masalarmz
ve bencil kantin kltrne kar
oluturduumuz boykotlar, zel-
 Hergn yaanan adaletsizliklere kar isyann bir
paras olarak liseleri igal edebilir miyiz? Hem de
yle bir ikisini deil, yzlercesini hatta binlercesini!
Bu sence MKANSIZ MI? mkasz isteyenler
1991de kar kyda binlerce liseyi igal ettiler.
HAYD LSELLER LSELER GALE
Uzamzda deil, yaknmzda bir isyann liberter yaynclar oalmaya balamt.
rgtlenmesi var. stelik; bu isyan alevleri Yaynlarda, dncelerde ve eylemlerde
yeni tututurulmuyor. spanya Devrimi ve tm dnyadan muha-
lif hareketlere yer veriliyordu.
1860 ve belki daha eskisinde kmaya
balad Yunanistanda ilk zgrlk 1979-1981 yllar arasnda niversite igal
metinler. Bunu anarist bir yayn olan hareketi asl olarak anaristler tarafndan
Ik adl gazete izledi. Gazete iki blm- atelenmiti. Ayn dnemde Exarchia
den oluuyordu. Birinci blm Anari artk anaristlerin serbest blgesi haline
balkl bir yazdan olumutu. Fakat dev- gelmiti. Anaristler, igal komitelerinde
let ve polis basks sonucunda ikinci blm yer alyor, evredeki caddelerde barikatlar
yaynlanamad. kuruyor, gnlerce polisle atyorlard.

1920 ve 1930larda yerel ii m- 80ler kuana gelindiinde yeni bir

cadeleleri patlak verdiinde anaristler
yine n saflardayd. Dnemin nemli
sendikaclarndan Constantinos Sperasn
ldrlmesi, hapis cezalar ve lmler bu
hareketin ykseliini durduramad. Aksine
mcadele ruhunu daha da perinledi.
1972 ylna gelindiinde Guy Debordn
Gsteri Toplumu, Bakuninin Tanr ve
Devleti, Kropotkinin Yasa ve Otoritesi
yaynlanp okunmaya baland. Kitaplarn
yaynlanmasyla dncelerde yayld
ve 17 Kasm 1973de Atina; Politeknik
Ayaklanmasn yaad. Politeknik niver-
sitesi rencileri, askeri faist darbeye
kar isyan etmi, isyann bastrlmas so-
nucu onlarca ii ve renci katledilmiti.
Onlarn isyan; kapitalizme, brokrasiye,
rkla, cinsiyetilie ve her trl otorit-
eye karyd. syanlarnn yanks duvar-
larda Kahrolsun Devlet yazlarnda yank
buluyordu. Ve niversite igal hareketleri
kesintisiz devam ediyordu. Devletin otori-
tesi ve polisin saldrlar arasndan szan bir
ey vard; dnceler. 1976 ylndan sonra
anarist dalga sz konusuydu. 1991deki
lise ayaklanmas ile renci hareketi
zirve noktasna ulat. Lise renci
hareketi hi olmad kadar ykseli-
yor, Haydi liseliler liseleri igale
sloganyla 1500 civarnda lise igal
edildi. Muhalif bir retmen olan Nikos
Temponerasn ldrlmesi genel bir isya-
na neden oldu. ldrld yerde 25000
kiilik bir eylem yapld ve polis karakolu
ile belediye binas atee verildi. Ayn gn
kitlesel bir eylemde kan yangnda 4 kii
hayatn kaybetdi, isyan eitim bakann
istifaya zorlad.
1985e doru gelindiinde Michalis
Kaltezasla karlayoruz. Oda Alexis
gibi polis kurunuyla katledilen gen bir
anaristti.Aralk 2008de Alexisin ldrl-
mesiyle bankalar,polis aralar ve devlet
dairelerinde isyann alevleri tututurulmu
oldu.Bu ate kamu binalarna ve karakol-
lara da srad.
Anti-Devlet Adalet, Siyah Hrszlar,Vicdani
Kundaklar, Siyah Yldz,Ate Hcreleri Otoriteye, devlete, polise, baskc re-
ve Devrimci Mcadele gibi isimlerle m- jime kar Politeknik syanndan Alexisin
cadele devam etti.1860 ylnda kan katledilmesine varana kadar ve sadece
ilk zgrlk metinlerin izlerini 2012 bu srelerle yetinmeyerek bir isyan
ylnda bulmak hala mmkn. Gemiten arks yazd Yunanistan. Bu gnde de-
bu gne dn alp dn verdikleri vam etmekte olan hareketi;paylama
kavgay, paylama amacyla kurulan ve dayanmaya olan inancmzla,
pazarlarda nasl diri tuttuklarn grmek yreimizde tadmz yeni bir dnyann
bize hala heyecan veriyor. cokusuyla ve isyanla selamlyoruz.
rgtlenme bizim iin bir c
m yoksa bir zgrlk m?

rgt, rgtlenme ezenlerin korkulu

kbusudur. Fakat ezenler bu kavram
bizler iin de korkulacak bir kavram
haline dntrmtr. rgtlenme
bir c m yoksa zgrlk m?

Ezen ve ezilenlerin sonsuz kavgasnda

ezilenlerin en byk gc rgtlenme,
ezenler tarafndan her zaman bir sknt
olarak alglanm ve birok strateji ile
bu birliktelik yani rgtllk bir cye
dntrlmtr. Sistem yani samalklar
sistemi, toplumu blerek, bireylerin
kontroln kolaylatrmtr. Bireylerle
birebir ilikilenen kapitalizm, kontrolnn
kolaylamasyla, bireyler zerindeki etkisini
arttrmtr. Bu, kapitalizmin kendine uyumlu
karakterlerini oluturma stratejisidir. te
yalnzlaan bizler bylesi kolay etkilenebilir
bir haldeyiz. Kapitalizm kendisine kar
olan rgtllmz bir c gibi
gsterirken yalnzlaan bireyleri kendisine
rgtleyerek, iktidarn sonsuzlatrmak
istemektedir. Paylamann yerine bencil,
dayanmann yerine de rekabeti oluyoruz.
Sadece bu kavramlar deil, kapitalizm
yalnzlaan bizleri istedii gibi ekillendirir.

Ezen ve ezilenlerin kavgasnda kapitalizm,

karsndaki rgtll sonlandrmasa
da alglarmzda rgtlenme kavramnn
anlamn bozarak, ezilenleri rgtlenmeden
uzaklatrm yani yalnzlatrmtr. Bu
yalnzlama ezilenlerin eitlik, adalet
ve zgrlk iin verdikleri kavgay
kaybetmelerinin en nemli etkenidir.
Ama tm bunlara ramen kapitalizm bu
kavgay sonlandramam ve ezilenler
her defasnda, rgtl bir birlikteliin
gcyle bu kavgann kendisi olmulardr.
Hlbuki ezilenler rgtll ezenlere kar bir g olarak renmediler.
Yaamlarn srdrebilmek ve ihtiyalarn karlamak iin rendiler. Soralm
annelerimize, babalarmza ve retmenlerimize her eyi beraber yapmay
bilmiyorlar myd? Bu sorunun cevabna aracaksnz. nk bize bencillii
ve rekabeti reten anne- babalarmz bile, retmenlerimiz bile yaamlardr
toplumsal paylama ve dayanma ilikilerini. Ve bir daha sorun gzlerinde
grdnz zaman tedirginliklerini, niin bana anlatmyorsun rgtlln
gcn diye. Savuturacaklardr, kafamzdaki kapitalizmin bozulmamas iin.
Biz yaamlarmz srdrmek iin her eyi beraberce yaptk. htiyalarmz iin
topra beraber apaladk, suyu beraber tadk ama beraber derken topra
da suyu da bizden bildik, yetitirdiimizi de byle yetitirdik. Yetitirdiklerimize
benim demedik bizim dedik. Hep beraber, ihtiyacmz kadaryla yaadk.
Arkadalmza, dostluumuza, yoldalmza paylama bile demedik. Oyun
oynadk, rekabet etmedik. Biz aramzda ne kaybeden ne kazanan olduk.
zntlerimizi paylatk ayn mutluluklarmz gibi Hep dayantk yaam
gibi. Yaam gibi olduk, ayr ayr benlerden biz olmay bildik. Biz derken; bireyi
nemsizletirmedik. Ben derken de biz iin paylamay ve dayanmay bildik.
Biz hep rgtlydk, rgtl olmamzdan korktular. Bizi ayrtrp,
parampara ettiler. Yalnzlatka yalnzlatk. Yalnzlmz da ego olduk.
Olduk onlarn istedikleri gibi birer kapitalist; bencil olduk, birer rekabeti.
Ama tam da istedikleri gibi olamadk. Bak szckler sralanyor art arda.
Lafmz ykseliyor haykrlarla, Anarist genler lafn sylyor iktidara.

imdi isyan zaman diyoruz otoritelere, imdi barikat zaman diyoruz

kapitalizme, barikatlarn ardnda kuracaz paylama ve dayanmayla
dolu bir dnyay te bu yzden imdi paylama ve dayanma
zaman diyoruz. imdi devrim olacamzdan, imdi devrim zaman
diyoruz. Ve hep istediimiz zgrl ama gerek zgrl yaamak
iin imdi zgrlk zaman diyoruz. Bak sylyoruz hepsini, hepsinin
haykryoruz; Sende istiyorsan eer imdi rgtlenme zaman.
rgtleneceiz bencilliklere kar
rgtleneceiz rekabetilie kar
rgtleneceiz adaletsizliklere kar
rgtleneceiz otoriteye kar
rgtleneceiz kurtulu iin beklemeye kar
rgtleneceiz zgrlk illzyonlarna kar
Hayr, hayr, hayr!

rgtleneceiz ama sadece bir eylere karyz diye deil, anarizmi istediimiz iin.
Paylama ve dayanmayla dolu zgr bir dnya iin. Tek
istediimiz bu. Anarizm. Biz anarizm iin rgtleneceiz,

nk imdi Anarizm Zaman

 ERKEK EGEMEN SSTEMN
ETMDE ERKEK EGEMEN
Erkek egemen sistemde sistemin birer srdrc unsuru
yayoruz ve bu sistem ierisinde haline dntrlyoruz.
bizlere dayatlan toplumsal Doduumuz andan itibaren
cinsiyet rolleri vardr. Bu rollerde anne ve babamzn bizlere verdii
erkek her daim iktidar yani gc kz oyuncaklar, giydirdii kz
elinde bulunduran kii iken, kadn kyafetleri, rettikleri kz oyunlar
ise bu iktidara kar her daim ve erkeklerden korunmak iin
boyun emesi gereken kii olarak verdikleri tembihlerle kz ocuu
gsterilmektedir. Ayn zamanda olmay nce onlardan reniyoruz.
kadn, erkek egemen zihniyette Kadn babaya iyi bir e, ocuklara
her daim tketilebilecek bir eya iyi bakan bir anne, ocuklarn
haline de dntrlmektedir. korkularn, aklarn paylat kii
Erkee sunulan kadn, e, anne, iken erkek ise eve para getiren,
kz cocuu olmay bizler anne anne ve ocuun sayg duyduu ve
babamzdan, arkadalarmzdan, her eyi kendisinden ekinildii iin
okuldan reniyoruz ve bu en son duyan karakterdir. Bunlar
toplum ierisinde belirginlemi
ve aile ilikileri ierisinde zamanla
edindiimiz zelliklerdir. Ne de
olsa eitim nce ailede balar. Bu
eitim sreci okullara baladmz
andan itibaren yamzn
ilerlemesiyle beraber beklentilerin
artmasyla daha da hzlanr.
Derslerde ilediimiz konularn
ierisinde annelii, babal, e
olmay ve bu rollerin grevlerini
grmek mmkndr. Sadece ders
kitaplarnda deil retmenlerin,
okul idaresinin yaklam da
toplumsal cinsiyetin ve ahlakn
basksyla bizleri kar karya
brakr. Bunlar baz rnekler
zerinden aklayabiliriz. Getiimiz
yllarda Saryer Behet Kemal
alar Lisesi mdr yardmcs
sabah treninde yapt bir
aklamada ksa etek giyen kzlar
e5 kenarnda mteri bekleyen
kadnlara benzettiini sylemiti.
Kendi erkek egemen zihniyetinin
ahlaksz grd bir adan tm veya st rtlmeye allan
kz rencileri namussuz olarak
nitelendirmiti. Bu tip durumlarla
birok okulda karlaabiliriz.
nk etek boyuna gre namus
lmektir onlarn bildii. Fakat
pek anlamyoruz namus deyip,
rencilerine taciz de bulunan
retmenlerin, mdrlerin says
neden bu kadar fazla. Tpk birok
alanda, sokakta, iyerinde olduu
gibi kadn okulda da tacize maruz
kalmaktadr. Son zamanlarda 13-14
yanda rencilerin retmenleri
tarafndan karld, tecavze
urad haberlerini hepimiz
biliyoruz. Ama byle durumlara
kar kalkanlar da hazrdr dii
kpek kuyruk sallamadan erkek
kpek kovalamaz belki nedeni ksa
etee bile gidebilir. Erkek egemen
kltrde kadn tacize urasa bile
yaplan yorumlar erkei tahrik
etmitir olabilir. te kadn ve erkek
arasndaki izgi bu kadar belirgindir.
Erkein elinin kiri olur, kadnn ise
kocaman kara bir lekesi. Bizler
okullarda byle durumlarda olduka
karlamzdr. O kz byle, u
kz yle diye konuulup bir kfr
basldn duyarken, erkek iin
vay aslanm, vay koum dendiini
de duymuuzdur. Bu tip yorumlar
bazen dier rencilerden bazen
de retmenlerden duyabiliriz. Yine
getiimiz yllarda ilgin bir haberle
karlamtk. Mersinde bir
lisede kadn ve erkek rencilerin
birbirlerine 45 cm den daha yakn
olmalar okul ynetimi tarafndan
yasaklanmt. Bu durum olduka
tepki toplam ve eletirilmiti. Fakat
eletirenler unun farkndalar m
acaba toplumsal ilikilerde , iinde
bulunduumuz erkek egemen
sistemde kadn ve erkek arasnda
grnenin yan sra grnmeyen
olduka fazla bir mesafe var.
Dnceleri, dili, kltr, eitimi
erkek olan bir sistem ierisinde
bu olduka olaan. Bu sistemde
kadn erkein mlkdr, bu
sistemde kadn erkein iktidarna
boyun emek durumundadr yoksa
toplumdan dlanr veya yok edilir.
Okullarda, sokakta, evde, ite bu
erkek egemen sistemin altnda
basklanmakta, ezilmekte ve yok
edilmekte olan biz kadnlar artk
zgrlmzn peine dmek
istiyoruz. Erkek egemen sisteme,
iktidara, mlkiyete kar hayallerimizi
buluturmak iin, zgrlmz
iin mcadele ediyoruz. nk
biliyoruz ki biz olursak yapabiliriz,
nk biliyoruz ki bu mmkn.
Yeter ki sende iste!
Vicente Arandann ynettii 1996
yapm film, 1936 spanyol Devriminde
anarist cephede zgrl iin si-
lah brakmay red eden bir grup
kadnn mcadelesini anlatyor.
Tarih 19 temmuz 1936. Faist Fran-
co rejiminin herkesi yakp ykt bir
dnem. Faizme, iktidara, smrye
kar; ekmek, adalet ve zgrlk
iin mcadele eden, cephelerde saf
tutan anarist kyller ve iiler.
Barcelona yaknlarnda bir ka-
sabada isyan yeni yeni yaylmaya
balyor. Gen bir rahibe olan
Maria, manastrdan kaarak bir
geneleve snr. Burada fahieleri
genelevlerden kartarak zgr-
lk mcadelesine aran anarist
militanlarla karlaan ve onlarla
dost olan Maria iktidara boyun eip,
kle gibi diz kp yaamaktansa
bakaldrarak cepheye gitmeye karar
verir. Film, bizler de bir ok belgeselin
yaratamayaca bir duyguyu uyandrr.
Orada ki direnii, fkeyi, kavgay ve
anarizme olan inanc hepimiz his
ederiz. Film sahnelerinde sokaklardaki
isyan ii-isiz, yal-gen tm halkn
ellerindeki kara-kzl bayraklarla, her
daim hi susmadan syledikleri; A
LAS BARRCADAS marlaryla bu
isyann bir paras olduklarn grrz.
Filmde bir ey daha gzmze ar-
par. Bu devrim esnasnda, devrimin
iinde kendi devrimlerini yaparak
her trl iktidar yok etmekte srarl
olan kadnlarn mcadelesi. Filmin
iinde geen bir sahne bizleri olduka
heyecanlandrr. Sahne krsde bir
kadnn konumas ile balar. Kadnn,
kadnlarn artk cepheden ayrlmas
gerektiini vurgulad esnada filmin
bandan itibaren karal duruu ve
devrime olan inancyla grdmz
kadn militan Pilar szlerine balar.
Bizler anaristiz fakat ayn za-
manda kadnz ve kendi devrimim-
izi yapmak istiyoruz. Erkeklere gore
hazrlanm bir mcadele istemi-
yoruz. nk her zamanki gibi yine
biz eziliyoruz. Dvmek istiyoruz.
nk kendi paymza deni isti-
yoruz. Ve anlalmasn istiyoruz ki biz
u halimizle mutluyuz ve evde rg
yapmamz koca bir hata olurdu. lmek
istiyoruz ama erkekler gibi lmek isti-
yoruz, hizmetiler gibi yaamak deil
Btn salondaki kadnlar alk
seslerini duyarken aradan
yine bir ses gelir kulamza Alkla
rahibe, unutma ruhun bir kadn
ruhu ve kadnlarla olmak zorunda
Onlar kadnd, erkekti, ocuktu,
yalyd onlar anaristti devrime olan,
anarizme olan inanlaryla ldrldl-
er. Fakat yreklerinde yeni bir dnya
tayanlarn isyan atei, dnyann bir
ok yerinde bymeye devam etti.
Bu faist, iktidarl smr dze-
nine kar izlediinizde her daim
fkeleneceiniz bir film bizler tavsi-
ye ederiz, izlemek sizlere kalyor.
 Yreklerinde yeni bir dnyann ateini tadlar.
Faistler sndrdk zannetiklerinde,
kllerinden tekrar alevlendirdiler atei ve elden ele tadlar,
Maquisler.

JOSE LLUIS FACERIAS:
spanya Devriminde CNT ierisinde
savam, 1939da Faist Franco
rejimi iktidar ele geirince maquis
gerillaryla birlikte senelerce
dalarda direnmi anarist yolda
Jose Llus Faceras
Jose Llus Faceras 6 Ocak 1920da
Barselonada dodu. Daha hayata
tek bana atlmamken, spanya
Devrimi srecine ait oluyordu.
1936 1939 yllar arasnda sava
en ateli dnemindeyken spanyada
kyllerin ve iilerin fkelerini en
militan biimde sokaklara dken CNT
ve FAnin, spanyada yaratt yeni
anarist komnist dzen onu derinden
etkilemiti. Artk devrim srecinin
ierisinde daha fazla aktifleerek,
Faist Franco ordusunun zulmlerini
bitirmek ve zgr, adaletli anarist
bir dzeni yaratmak istiyordu. 1939
ylnda Ulusal Emek Konfederasyonu
(CNT) ve berya Liberter Genlik
Federasyonuna (FIJL) katld.
1939 ylnda sava artk sonlara
yaklayordu. Cephede insan oktu
ama silah yetersizdi. Karlanamayan
silah ihtiyac cephelerin birer birer
kaybedilmesine neden oluyordu.
Faist Franco, dostu Hitler ve
Mussolini den silah ve sava uaklar
alrken, hintli paral askerleri de
ispanyaya getiriyordu.
Faceras ise Aragon cephesine
katlmt. Ascasonun adna adanan
bir birlikte savayorken esir dt.
Franconun toplama kamplarna alnd.
1945de serbest brakld
zaman Barselonada garson olarak
almaya balad. Burada CNTnin
gizli rgtlenmelerinde yer ald.
1947de ksa sre hapise girip kt.
Ardndan hzlca para toplayp hem
anarist rgtlenmeyi hzlandrmak,
hemde tutuklu bulunan yoldalarnn
ailelerinin ihtiyalarn karlamak
iin gerilla grubuyla beraber soygun
yapmaya karar verdi. Hispano-Olivetti
daktilo fabrikas kasasn ve Calle
Mallorca spanyol kredi bankasn
soymalar ilk eylemleriydi. Acil yolla
para bulmann tek yolu buydu. ileri
smrerek zengin olan ve Faist
Franco rejimi ile ibirlii ierisinde olan
patronlarn kasalarn, boaltmalar
gerektiine gnlden inanyordu.
Ard arda 8 bankay soydular, ahap
fabrikasn basp kasay boalttlar.
Zenginlerinin yaad lks mahallede
evlere girerek zenginlerin tak ve
mcevherlerinede el koydular.
2. Dnya Savann bitmesiyle de bata
ABD olmak zere ngiltere, Fransa ve
Bat Almanya Franconun katliam dolu
rejimini tandlar ve kabul ettiler. Bunun
zerine Faceras ve gerilla birlikleri bu
lkelerin konsolosluklarna bombal
saldrlar dzenlediler. 1950 li yllarda
Barselonada Franco rejimine kar
eylemler artt.
Eylemleri rgtlemek iin birok grup
gvenli ve gizli yerlerde toplanp yeni
eylem planlar yapyorlard. Faceras
Barselonada eylemleri rgtlemek
iin buraya gelmiti. Ormanlk alanda
yaplacak toplantlardan birine gittii
srada askerler tarafndan tanndn
fark etti. Askerlerle silahl atmaya
girdi. atma, bir kii olmasna
ramen olduka uzun srd. Facerias
silahndaki kurunlar ve zerindeki
el bombalarn bitirene kadar att,
atma Faceriasn lmyle
sonland.
MAKNEY PARALA;

te yine balyorduk. Uykunun yine en tatl annda, d kurmann en gzel annda

yataktan frladm. Kurmakta olduum hayal yine yarm kalmt ve ben yine okula gitmek
zorundaydm. Bahede, srann iinde yerimi aldm. Yine ayn bayran altnda mar
okuyorlard, yar uykulu bir halde. Onlar mara devam ederken, ben bayraa bakyor ve
onun orada olmamasnn beni zgrletireceini dnyordum. retmenin yzme
aplatt tokatla dncelerimden syrldm. Neden mar okumuyorsun diyordu zerine
giydii beyaz nln otoriterliine snarak. Bense; okulda hayal kurmann yasak
olduunu unutmutum.
Her gn buraya gelip, onlarn istedii gibi giyinip yine onlarn istedii gibi davranmak
zorundaydm. Yar kapal cezaevinde ne yapyordum, anlayamamtm.
Okul denilen cezaeviyle ilk tantmdan bu gne siyah ayakkab giymek zorundaydm.
Hani u bir trl rahat edemediklerimizden. Daha rahat bir ayakkab giymek yasakt,
eer rahat etseydik bizle ba edemezlerdi nk.
Ders balamt. u; onlar ne derse kabul etmemiz gereken derslerden. retmen anla-
tyordu ve onun szne kar sylemek istediimiz her ey szl notumuza baarszlk
olarak yansyordu.

Kendimi fabrikada hissediyordum. Evet buras bir kle fabrikasyd. Ayaklarmdan sa-
mn telinin en ucuna kadar, beni onlar ekillendiriyordu. Dncelerim; benim deildi.
Hayallerim benimdi, o da yasaklanmt. Srayla hepimize bunu yapyorlard. Hem birbi-
rimizin ayns olmutuk, hem de birbirimize dman. Gzlerimizi balam, hadi koun
diyorlard. Gzlerimizi yle bir balamlard ki; yolda koarken birbirimize elme tak-
may unutmuyorduk. Kkken kazansak da kaybetsek de elendiimiz oyunlar, imdi
kaybedince elenceli gelmemeye balamt. Ve bunu onlar yapmt.
Belki de yapmamlard. Yapamamlard. Bazlar istedikleri gibi olmamt ve o bazla-
r bakalarna dokunduka zgrlk yeniden anlamlanmt.

imdi o bazlar reddediyor. Onlarn fabrikalarndaki byk kle makinelerine iviler at-
yor. iviler makinenin arklarna taklyor ve byk bir grltyle makineler paralanyor.
Paralandka bazlar zgrleiyor. imdi bazlarndan biri olup makineleri paralama
zaman. Ve bizim bu makineleri paralamak iin avu avu ivimiz var. Makinenin ark-
na Sende bir ivi atmak ister misin?
 -
KOPYA YNTEM IV:
ki rayn arasna hareket eden ek
meceye benzeyen bir dzenek kur
iyi bir yntem olabilir. Bizim hareke mak,
t eden ekmecemiz; zerinde sna
ihtiya duyacamz, yanll en vda
az 50 yl nce kantlanan formlle
veya ezenlerin, egemenlerin propag rin
andas olan efsanelerin ya da itaa
bir kle olmak iin uyulmas gereke tkar
n kurallarn bulunduu kat olac
Kopyal kadmzn; iinde hareke ak.
t edecei yuvay da kattan yapaca
Yan tuttuumuz A4 kad, srann z.
altna ekildeki gibi bantlayacaz.
kadn srann kendimize bakan ucu Bu
nu biraz mesafeli bantlamalyz ki kop
kadmz itecek gizli konumu aldkta ya
n sonra yeniden kolayca ulaabileli
Dikkat: m.
1)Kopyamz hareket eden kadm
za yazarken nemli grlenleri
alta yazmak gerekir. nk en kola en
y okunabilecek blge phesiz ka
en alt satrlar olacaktr. O yzden dn
snavda ihtiya duyulacak safsata
aadan yukar doru sralanmal (tab lar
i sistemin onlara verdii deere gr
2) Mmkn olduunda ince ulu bir e)
kalemle ve kk boyutlarla yazma
anlalr ksaltmalar yada semboller, k,
ekiller kullanmak alan kltece
daha kolay bir kullanm salaya inden
caktr. Bu ilem benzer bir ek
bilgisayarda ok kk boyutta yaz ilde
p yazcdan k alnarak da yaplab
ilir.