Professional Documents
Culture Documents
2007 2
ASEAN
ASEAN
ASEAN
ASEAN
2007 2 23
ASEAN
ASEAN
2006 10
2006 12
ABSTRACT
I
1
1
1
2
4
1.
4
2.
6
3.
7
I
I
11
1
11
1.
11
2.
14
3.
27
2 EU
31
1. EU
31
2. EU
38
3
45
1.
45
2.
52
- i -
I
II ASEAN
56
1 ASEAN
56
1. ASEAN
56
2.
60
3.
71
4.
77
2 ASEAN + 3
81
1.
81
2.
90
I
V
99
1
99
1.
99
2.
102
3.
108
2
115
1.
115
2.
117
(EAS)
3 (
122
1.
122
2.
126
- ii -
V
130
1 ASEAN
130
2 ASEAN + 3
134
3
137
1.
137
2.
140
4
144
1.
144
2. 6
153
5
157
1.
157
2.
165
VI
169
1
169
2
176
3
184
4
189
5
196
VI
I
208
212
- iii -
< I
I-1>
27
< I
I-2>
37
< I
II-1> ASEAN
69
< I
II-2> ARF
74
< I
II-3> ASEAN + 3
89
< I
II-4> EASG 26
26
93
< I
V-1>
109
< I
V-2>
112
< I
V-3> /
/GDP
112
< I
V-4>
113
< I
V-5>
113
< I
V-6>
114
< V-1>
166
< VI-1> FTA
173
< VI-2>
178
- iv -
< I
I-1>
17
< I
I-2>
35
< I
II-1> ASEAN
62
< I
V-1>
110
< I
V-2>
111
< I
V-3>
114
< VI-1> FTA
171
< VI-2> FTA FTA
171
- v -
ABSTRACT
BY :KI
M TAE-HEON
Advi
sor:Pr
of.OH SOO-YOL
Depar
tment
.ofPol
it
ical
Sc
ienc
eandDi
plomacy
Gr
aduat
eSc
hoolofChosunUni
ver
sit
y
- vi -
r
eac
tions oft
he As
ian c
ount
rie
s,butt
he As
ian count
rie
scoul
d notpr
ese
ntt
hei
r
opi
nions about f
ormat
ion of As
ian Community havi
ng a s
tat
us as As
ian
c
ommuni
ty.I
tcan be sai
dthatt
he f
ormat
ion ofa huge i
nte
rnat
ionalor
gani
zat
ion
name
dtheAsi
an Community i
sahi
stor
icalne
ed,butt
her
ear
eanumbe
roft
asks
t
o ber
esol
vedt
oconst
ruc
tit
.So,t
hiss
tudy sugge
stst he Community asan
hatt
i
nte
rnat
ionalor
gani
zat
ion c
ove
ring al
loft
he As
ian c
ount
rie
s shoul
d be de
vel
ope
d
s
tep by s
tep.For t
he pur
pos
e,f
irs
t,t
he As
ian c
ont
ine
ntshoul
d be di
vide
dint
o
t
hre
ere
gions :Eas
tAs
ia,We
stAs
ia,and Ce
ntr
alAs
ia.Eac
hre
gion hasi
tsown
Community and t
hent
heys
houl
d bei
ncor
por
ate
dst
ep by s
tep,whi
ch wi
lll
ead t
o
c
ons
truc
tion ofi
ncor
por
ate
d As
ian Community.Howe
ver
,unf
ort
unat
ely,Asi
a has
no l
eade
rorno f
rame ofdi
scus
sion aboutt
he pl
an.As Eas
tAs
ia Summi
tas an
i
nte
rnat
ional or
gani
zat
ion f
or c
ons
truct
ion of t
he Eas
t As
ia Community was
l
aunc
hed,i
tise
xpe
cte
dthatCe
ntr
alAs
ian c
ount
rie
s and We
stAs
ian c
ount
rie
s
hur
ryt
o pr
epar
ethe f
rame ofdi
scuss
ion abouti
t.Anot
her me
thod i
sthatEas
t
an Community i
Asi scons
truc
ted as s
oon as pos
sibl
e, whi
ch i
s de
signe
d t
o
gr
adual
ly ac
commodat
ethe Ce
ntr
alAs
ian c
ount
rie
s and t
he We
stAs
ian c
ount
rie
s
f
or t
he As
ian Community. I
t i
s a f
ami
li
ar me
thod t
hrough s
truc
tur
es of
i
nte
rnat
ionalor
gani
zat
ions s
uch as EU and Eas
tAs
ia Summi
t.I
tis due t
othe
ne
edt
hatwehavet
ohavepowe
rfulj
ointf
orc
esl
ikeEU f
orours
urvi
valunde
rthe
ups
urgeofgl
obal
ismf
ocusi
ng onne
wli
ber
ali
sm.
I
tiss
ugge
ste
dthatKor
ea,a c
ount
ry ofU.N.he
ad,shoul
d pr
epar
espe
cif
ic
pl
ans f
ors
moot
hcons
truc
tion ofEas
tAsi
a Community as a pr
e-s
tept
owar
dthe
an Community and f
Asi oradj
ust
mentofi
nte
res
ts and pr
ese
ntt
hem t
othe ne
xt
s
ummi
tofEas
tAsi
a.Howe
ver
,though we pr
epar
espe
cif
ic pl
ans and t
he be
st
me
thod f
oradj
ust
mentofi
nte
res
ts among par
tic
ipat
ing nat
ions
,iti
s note
asyt
o
f
indacommonde
nomi
nat
orf
ort
her
ear
eavar
iet
yofr
est
ric
tions
.
Thus
,as i
nte
rnat
ionalr
elat
ions
hip has compl
ex dynami
cst
ruc
tur
es and r
eal
it
y,
and i
deal
seac
h nat
ion pur
sue
s ar
e di
ff
ere
nt,we have t
o make e
ver
yef
for
tto
pr
epar
eas
ingl
efr
ameoft
heEas
tAs
ia Community.
- vii -
Now,ourc
ount
ryi
soneoft
hef
ew c
ount
rie
swhi
ch pr
oduce
d a he
ad ofU.N.
.
I
t i
ndi
cat
es t
hat our nat
ional powe
r has i
nte
rnat
ional
ly e
xpande
d and our
i
nte
rnat
ionaldi
plomat
icpowe
rand i
deol
ogi
esf
ind c
rede
ncewi
th me
mbe
rsofU.N.
Our c
ount
ry wi
ll be a l
eade
r wi
th ac
tive di
plomat
ic powe
rin i
nte
rnat
ional
r
elat
ions
hip.I
n cons
truc
tion oft
he Eas
tAs
ia Community,i
twi
lli
nduc
esuppor
t
f
rom U.N.andl
eadt
hesummi
t.Fort
his
,iti
sbe
lie
vedt
hati
mpor
tantpoi
ntst
obe
c
ons
ide
red f
or c
ons
truc
tion of Eas
t As
ia Community s
houl
d be manage
d i
n
nat
ionall
eve
l.
I
nthebe
ginni
ng oft
hiss
tudy,how abr
oadme
ani
ng c
onc
eptoft
hepr
ope
rnoun
EastAs
ia Community s
houl
d be r
ecogni
zed was a pr
obl
em.Howe
ver
,thi
sst
udy
de
cide
dto cons
ide
rthe pr
ope
r noun i
tse
lfas t
he onl
y uni
t.I
twas de
signe
dto
unde
rst
and t
he bac
kgr
ound and me
ani
ng ofs
ubs
tant
ials
truc
tur
eforcompl
eti
on of
c
ons
truc
tion,de
vel
opme
ntalpr
oce
ss,r
est
ric
tionsandpr
ospe
cts
.The
ref
ore
,ass
eve
ral
f
act
ors ar
eexami
nedt
o unde
rst
and c
ompl
exi
ty ofi
nte
rnat
ionalpol
it
ics,t
hiss
tudy
de
cide
dtoe
xami
ne i
deol
ogi
es,l
ogi
c,s
ugge
sti
ons and e
xampl
es as e
xte
nsi
vel
y as
pos
sibl
efori
nte
nsi
veconc
lusi
on.
Unt
il Sout
heas
t As
ia and Nor
the
ast Asi
a cons
truc
t Eas a Community,
t Asi
di
scus
sion wi
th of
fshor
e nat
ions as we
llas among onshor
e one
sshoul
d notbe
i
gnor
ed.I
tis a pai
nfult
ask i
n de
vel
opme
ntalpr
oce
sst
oes
tabl
isht
he Community
ofe
conomy,se
cur
ityandc
ult
ureoft
heEas
tAs
ia Community.
Howe
ver
,as E.U.wi
thal
ong hi
stor
y of50 ye
arsi
nes
tabl
ishi
ng pr
oce
ssi
s
pr
ese
nte
d as a mode
l,we have t
o unde
rst
and e
ach ar
eai
nat
heor
eti
calbas
is,
c
ons
ide
ring s
pec
ialf
eat
ure
sofEas
tAs
iaandde
vel
opi
tst
ep-by-s
tep.
The
ref
ore
,thi
s s
tudy s
pec
ulat
es on t
he e
stabl
ishme
nt of t
he East As
ia
Community t
heor
eti
cal
ly,and i
ts bac
kgr
ound,me
ani
ng and de
vel
opme
ntalpr
oce
ss.
And i
t or
gani
zes and anal
yse
s s
eve
ral r
est
ric
tions t
o pr
ese
nt de
vel
opme
ntal
al
ter
nat
ive
sand f
ind outpr
ospe
ctsoft
he Community,whoser
esul
ts ar
eexpe
cte
d
t
ocont
ribut
etoe
stabl
ishme
ntoft
heEas
tAs
ia Community.
- viii -
I
2
.
(UN:Uni
tedNa
tio
ns)
. 4
. UN
.
, 20
.
50 (
EC:Eur
ope
anCommuni
ty)
1) .
(EU:Eur
ope
anUni
on)
.
, 1994
(
UR:Ur
ugua
yRound) (WTO:Wor
ldTr
ade
Or
gani
zat
ion) . 2001 7 (AU:
Af
ric
an Uni
on) ,2)
1) ( EC) 1991 12
.
1952 ( ECSC: Eur
ope
an CoalandSt
eelCommuni
ty)
EC 40 .
, , EC
EC , 1993 11 1
. (EU) ,
.
- 1 -
(
NAFTA:Nor
th Ame
ric
an Fr
eeTr
adeAgr
eeme
nt)
,3)
(LAFTA: La
tin Ame
ric
an Fr
ee Tr
ade As
soc
iat
ion),4)
(
MERCOSUR:Me
rcadoComun de
lConoSur
=Sout
her
n ConeCommon Mar
ket
),5)
(
APEC:As
ia-Pac
ifi
c Ec
onomi
c Coope
rat
ion)
,6)
(ASEAN:As
soc
iat
ion ofSout
heastAs
ian Nat
ions)7)
.
,
()
. ()
.
.
3 ()
(), ()
()
2) 37 ( OAU:Or gani
zat
ion f
orAf r
ican Unit
y) (
Lus
aka)
53 1 ( AU:Af r
icanUni on)
.
3) 3
.
4) 1960 2 18
7
6 1 .
5) 4 1995 1
( EU) 1991 3 4
.
6) APEC .
1967 , 1968
, 1980 .
7) ASEAN(Assoc
iat
ion ofSout
heas
tAs
ian Nat
ions
)
1967 .
5, , ,
. 1984 , 1995 1998
, 1999 ASEAN 32 10
.
- 2 -
.
.
(
EAS:Eas
tAs
ia Summi
t)
.
() .
.
. ()
()
UN
.
.
.
,
.
UN
. ,
UN
.
.
UN
- 3 -
.
.
,
ASEAN , ASEAN ASEAN + 3
,
, ,
.
1.
.
,
,
.
.
2
, EU ,
,
. 3 ASEAN
ASEAN , ,
- 4 -
, ASEAN + 3
.
4
, 5
ASEAN
ASEAN + 3
,
.
6
, ,
,
.
, 40 1967
(ASEAN) 2005 1
40 .
ASEAN
1997
ASEAN + 3
2005 1 .
.
.
, , , 1
, ,
, ASEAN 10 3
.
- 5 -
2.
,
, , , ,
. ()
, 3
.
.
, ,
, .
, 50
()
.
ASEAN ,
3
. 3
ASEAN 10
.
ASEAN 1
. , ASEAN
. ASEAN 1967 5
1999 ASEAN 10
ASEAN ASEAN
- 6 -
.
, ASEAN + 3 . 1997
ASEAN 3
ASEAN + 3
ASEAN + 3
.
, . 2005
, 1
.
, ASEAN,ASEAN + 3
.
.
,
.
ADB(),I
BRD
(),I
MF(),WTO(), I
MD(
), WEF() ,
.
3.
2001 11
5 ASEAN + 3 (EAVG:
Eas
tAs
iaVi
sio
n Gr
oup)8) -
8) EAVG 21
,
- 7 -
.
.
,
EAVG
. ,
,
.9) , ASEAN +
(
EAS)
(
EAF)
. , 2002
6 ASEAN + 3 (EASG) ASEAN +
3
,
.10)
, .
,11) EU
.
9) , , , 2004. p.131.
10) , 1 , ,
05-01, 2005. p.33.
11) , , , , 2002.;
, , , 05-40, 2005.;
, , , ,
2005.; , : 21 -
-, , , 2005.; , ;
, , , 2005.;
, , , , 2005.;
,
: , , 2005.; ,
, , 2005.; , , ,
2006.; , :
, , , 2006.; , ASEAN
, , 2006.
- 8 -
,
.12)
,
.
2005
1
.
2020
,
.
,13)
,14) 15)
,
12) , ; : , ?,
, , 2005.; "' ' ," , ,
37 1 425, 2006.; , : ( EAS)
, , , 2006.
13) , , ,
, 2002.; , ,
, , 2005.; , EMU
, , 2005.; , ,
, , 2005.; , FTA -
-, , , ,
, , , 2005.; ,
: ( EMU) , , , 2006.; ,
; : -
, , , 2006.
14) , : , , ,
, 2002.; , , , 2005.; ,
, , 2005.; , : ,
, , 2006.
15) , 2004 ; ,
, , 2004.; , ,
, , 2006.
- 9 -
. ASEAN + 1 ASEAN
FTA FTA
.
,
,
.
.
, ,
.
, 2003
, 2001 2002
ASEAN + 3
, 2005
1
. 2002 4 12
2006 11 25
()
(
)
37 .
- 10 -
I
I
1.
.
.
, .
,
.
,
(
li
ber
ali
nte
rgove
rnme
ntal
ism)
.
(
mul
ti
-le
velgove
rnanc
e) ,
.
1950 , 1970
. 1980
(
Singl
eEur
ope
anAc
t)
.
. .
. , ,
, , ,
,
.
- 11 -
, (
MERCOSUR)
.
,
.
,
,
.
, .
,
.
.
.
,
.
.
, ,
.
, , ,
,
. ,
, , ,
.16) (
) (
) .
,
16) Bel
aA.Balas
sa, (Home
wood,I
II:I
rwi
n19
61)
,,
, : , , 2005.
p.24. .
- 12 -
.
.
.
(
uni
lat
eraladj
ust
ment
) . ,
.
.
(
coor
dinat
ion) (
col
labor
ati
on) .
,
.
(
negat
ivei
nte
grat
ion) .
(
pos
iti
ve i
nte
grat
ion)
.
. ,
.
.
, .
, .
.
.
EU
.
,
.
,
.
- 13 -
,
.17)
, ,
.
(, 1997:
88), (
Haggar
d 1997: 2
0-21
)
(
col
lec
tiveac
tion) (
trans
act
ionsc
ost
s) ,
(
pre
fer
enc
es) (
capabi
li
ti
es) ()
.
,
(
compl
exi
nte
rde
pende
nce
) .18)
2.
.
. , ,
,
,
.
. EU ,
.
, ,
, . (Ki
ndi
ebe
rge
r
1973) , 19
17) I
bid. pp.21-26.
18) , - -, 21 ,
21 , 2001. p.227.
- 14 -
.
(
har
d powe
r) , (
sof
tpowe
r)
(Nye 2002) .19)
?
, .
.
(Zakar
ia 2004) , EU
, ,
.20) ,
.
.
21) 22)(
.).
. , ,
, , .
.
.
- 15 -
.
.
,
, , ,
.
. ,
, .
.
.
.
.
,
, (
task e
xpans
ion)
. ,
,
. ,
, .
. , , ,
. , ,
, .
(
spi
ll
ove
r) ,
.
.
,
- 16 -
(
tac
tic
all
inkage
s) .
(
) .
.
,
, ,
.
. 1970
.
,
. <
I
I-1> .
< I
I-1> 23)
B
A
C
- 17 -
.
.
(
li
ber
ali
nte
rgove
rnme
ntal
ism)
.24) (
Eur
ope
an Cour
tofJ
ust
ice
)
,
.
.
.
.
.
, .
.
.
.
.
.
- (ze
ro-s
um game) .
.
NATO .
.
.
- 18 -
.
.
.
. 25)
,
.
(
K.Wal
tzThe
ory ofI
nte
rnat
ionalPol
it
ics
) Of
fens
iver
eal
ism de
fens
iv
r
eal
ism .26)
,
.
(
powe
r)
.27) ,
.
.
, .
.
, (
EEC: Eur
ope
an Economi
c
Communi
tv) (
NATO:No
rthAt
lant
icTr
eat
yOr
gani
zat
ion)
.
,
.
.28)
- 19 -
.
.
.
, UN 3
.
. (
) .29)
. ,
.
.30) 70
,
. , ,
. ,
.
.31)
29) , : , :
, 2000 , , 2000.
30) Kennet
h N.Wal tz,
TheEme rging Struc
tur
eofI nt
ernat
ionalPolit
ics
,I
n Mi c
haelE.Br own,e t
al
,eds., (Cambridge,
MA:TheMI T Press, 1995). , l oc.ci
t. .
31) . A.Payneand A.Gambl e,"I
ntroduc
tion:
The Poli
ti
calEconomy ofRe gionali
sm and World Orde
r",in A.Gambl e and A.Payne (eds.
),
(London:Mac mi
ll
an,1996), p.2. ,
- -, ,
, 2000, p.134 .
- 20 -
.
(
PTAs
:Pr
efe
rent
ialTr
adi
ng
Ar
range
ment
s) . (
Mans
fie
ld)
PTA
.32) ,
PTA .
.
.
. 50 70
.
, . NAFTA
( )
. (APEC:As
ia-Pa
cif
icEc
ono
micCo
ope
rat
ion)
EU .
(
MERCOSUR)
,
.
.
ASEAN(AFTA:ASEAN Fr
eeTr
adeAr
ea)
.
. , , ,
,
.
32) Edwar
d E.Mans
field,The Pr oli
fer
ati
on ofPref
erenti
alTr
adi
ng Ar
range
ment
s,
, 42-5 (1998). , op.ci
t.
, p.31 .
- 21 -
.
,
.
. (
Libe
ralI
nte
rgove
rnment
ali
sm)
,
( , )
. .
.
,
. , ,
.
(
Mor
avc
sik).33)
( ,
) .
, ,
.
, .
(
Mor
avc
sik) .34)
,
.
.
. .
33) Andr e
w Moravcsi
k,Pref
ere
nce
s and Power i
n the Eur ope
an Communi
ty: A Libe
ral
I
nte
rgove
rnme
ntalApproac
h, 31(
Dec
ember,19
93)
;
(
Ithac
a:Corme
llUni
ver
sit
yPr
ess
,1998). I
bid.p.33 .
34) , , , 2003. p.73.
- 22 -
.
.
,
.
, .
.
.
.
(
Olson) ,
,
.
.
.
.35)
.
. ,
, , .36)
- 23 -
( )
, .
.
.
,
.
.
.
.
.
, ,
. .
.
.
.
.
(i
magi
nedc
ommuni
ty)
.
.
.37)
,
.
37) , op.ci
t. pp.200-201.
- 24 -
,
,38) .(
A. We
ndt
, soc
ial
The
ory ofI
nte
rnat
ionalPol
it
ics)39) (
)
40)
.41) (
)
, .
,
.
(
adul
tmi
nd)
,
. (),
()
.
. ''
. A Text
book ofPs
ychol
ogy(1909~10)
()
.
.
, .
()
.
38) .
39) 60~70 1
. ,
. , op.ci t., .
40) (1832~1920) B.
(1867~1927) .
41) ,5
2-4
(Aut
umn, 1998) . , op.c
it., p.36 .
- 25 -
.
,
.
.
.
.
(
ide
as), (
noma), (
ide
nti
ti
es) .
.
,
.
(
Che
cke
l) , , ,
.
,
. ,
.
.
,
.42)
. ,
.
. ,
42) Je
ffr
ey T.Che c kel
,SocialConstruc
tion and I
nte
grat
ion,
,
6-4 (1999), pp.545-560. I
bid.p.38 .
- 26 -
.
.
. (
how)
.
, , ,
.
, .
. .
.
< I
I-1>
+
()
, ,
,
, ,
,
3.
,
, .
.
.43) ,
- 27 -
.
.
,
.
.44)
,
,
.
.
.
, .
. , ,
.
.
.
,
.
1 , . ,
, . ,
, , ,
.
- 28 -
, ,
.
, .
. ,
,
, .
1997
, (
done
sti
c
adi
ust
ers
).
.
. 1997 .
,
,
. (
) .
.45)
.
,
, , (t
ripol
ar)
.46) EU
. ,
(c
ordal
li
anc
e) .47)
45) I
bid. pp.40-44.
46) Haggard 1997: 46. , - -,
21 , 21 , 2001. p.234 .
47) Gil
pin 2000: 266. l
oc.c
it. .
- 29 -
NATO
.
, ,
. WTO PNTR(Pe
rmane
nt
Nor
malTr
adeRe
lat
ions: )
,
. ,
.
EAEC(
EastAs
ian Economi
cCauc
us:
- ) , AFTA , APEC
.48)
,
. NAFTA
,
. ,
,
.
, NAFTA
. ,
. ,
,
. APEC ,
48) I
bid. pp.234-235.
- 30 -
. NI
Cs
.49)
2 EU
1. EU
, EU ASEAN
.50)
20 , .
.
,
.
.
50 , 1648 30
300
.
, .
1952 , 1957
.
49) , : , , 2001.
ht
tp:
//bl
og.
nave
r.c
om/
pinkr
ab/80010841992 .
50) , : , , 14
1, 1998; , , . 1998: ,
, : , , 2000: ,
: , , 35 2, , 2001; ,
,, 35 2,
, 2001; , : , , 1 2
, 2002; , : ,
, 38 2, 2004; , , , 39
2, 2005; , EU , ,
(5 3), , 2005.
- 31 -
, , ,
,
.
2 ()
. ,
, , .
.
.
,
.
. ,
.
,
.
,
.
,
, , 1960-70
, ,
1980
,
.
.
,
- 32 -
.
.
.
,
.
.
.
. 1965
()
.
.
. ,
.
,
.
,
,
,
.
, , ,
,
.
- 33 -
,
.51)
,
. 2
,
.
1952 (ESCS)
. (Tr
eat
yof
Rome) (commonmar
ket
) .
1957 , , , 3
. 1970 .
. 1979 (
EMS) 1990
.
,
. 1992
(Si
gnl
e Eur
ope
an Act
) 1987
.
(Maast
ric
htTr
eat
y) 1993 .
1999 11 ,
(ECB) .
51) , ; EU, , ,
. 2004. http://www.chosun.com/international/news/200411/200411240380.html
- 34 -
. < I
I-2> .
< I
I-2>
( ) ( ) ( )
(ECSC)
(1957) (EEC)
(EMS)
(1986) (SEA)
(1992)
(EU)
EU
(Uni
tedSt
ate
sofEur
ope)
- 35 -
.
()
(communi
ty me
thod) .
.
, , , , ,
, ,
. .
.
.
(Feder
ati
on) ,
.
.52)
52) , , : , ,
2000. pp.318-322.
- 36 -
< I
I-2>
1950
, , , , , 6
ECSC()
1951
6
(ECSC)
1952
ECSC 1957 ,
( EEC)
1958
ECSC,EEC (
EURATOM)
(
EC)
1967
1973 , , EC( 9)
1979
1999
2002 12
, , , , , , ,
, , 10 EU( 25)
2004
2007 ,
- 37 -
2. EU
,
.
, , ,
,
.
.
. (
ECSC)
.
.
,
,
. ,
.
.
,
.
- 38 -
.
. 20 1970 LAFTA(
) LAI
A(
)
.53) ,
, , , , ,
.
.
.
.
.
. ,
,
(NI
Cs) ,
. ,
ASEAN .
(
EC) (
EFTA)
(EEA) NAFTA
.
53) , , , 1996. ,
, EU , EU, 1999.
p.141 .
- 39 -
,
.
.
.54)
. ,
, .
.
.
.
.
.55)
.
.
, . ,
,
. ASEAN
.
.
. ,
54) I
bid. pp.140-142.
55) , , (), 42.
, 2003. pp.206-207.
- 40 -
.
,
.
.
.
.
(
civi
c st
ate
s)
,
.
, .
(
epi
ste
mic communi
ty)
.56)
,
.
.
,
.
. ,
,
.
56) , - -,
, , 2000. pp.156-157.
- 41 -
. ,
.
.
. (CSCAP:TheCounc
ilf
orSe
cur
it
yCoo
per
ati
on
i
nthe As
ia Pac
ifi
c) ASEAN (ARF:ASEAN Re
gionalFor
um)
,
.
.
.
,
.57)
(har
d pe
g)
(
sof
tpe
g)
.
. (
EMS)
. (
ACU:As
ian Cur
renc
y Uni
t)
.
.
.
57) (Davi
dMc Cay) . 1)
; 2)
; 3) ,
. Davi
d Mc Cay,"
The Poli
tic
alSus tai
nabi
li
ty of Eur
ope
an Mone
tar
y Uni
on,
"
vol
.29, 1999. , :
, , 2002, p.33 .
- 42 -
, ,
,
.58)
.
.
,
.
, ,
.
.
.
,
. ,
, ,
.
.
.
.
,
.
, .
58)
. , . I
bid. p.34 .
- 43 -
, ,
.
.
.
. 0%
, .59)
. ,
.
. ,
,
.
.
.60)
--
.
.
.61)
(
baske
tpe
g)
.
.
59) , ; , : ,
99-01; Kwan,ChiHung," ThePossibili
ty ofFor
ming aYen Bl
ocRevi
sit
ed,
"in
,Vol17,No.
2(August
,2000). I
bid. p.35 .
60) , - -,
, , 2000. p.153.
61) . ,
op. cit., p.35 .
- 44 -
. , ,
EMS .
.
. (
coor
dinat
ion f
ail
ure
)
.
.
. ,
.62)
1.
.
.
.
.
,
. 2 1970-80
, , , 1990
62) I
bid. pp.33-36.
- 45 -
.
,
.
.63)
.
.
,
.
. ASEAN
.
.
, .
.64)
.
.
.
.
20 20
.
.
63) , : , , 38
, , 2006, pp.32-33.
64) , EU ( ), , 2006, P.82.
- 46 -
, ()
.
. 19
.
,
(
geoc
ult
ural
) .
.
(
geopol
it
ical
)
.
.
.
, .65)
.
.
.
.
. , .
.
4 .
65) , .
?- , , , , 2000,
55-73,
. ,
, , 2006. p.59 .
- 47 -
,
.
. .
.
,
.
.
,
.
.
.
.
.
.
.
.
,
.
.
.
.
- 48 -
. .
. .
.
(
A.Gi
dde
ns)
.66)
. 1990 1945
,
.
.
.
.67)
(
Eas
tAsi
an St
udi
es)' .
.
,
.
- 49 -
15
.68)
,
. 1980
. 1970
,
(
iss
ue-ar
eas
)
, .
, -(
Asi
a-pac
ifi
c: )
.69)
, ,
.70)
.71) ,
, 2 2
, (GNP)
.
, ,
(moder
niz
ati
on)
. (Asi
ati
c
68) Ibi
d. pp.57-64.
69) - Kani s
hkaJ
ayas
uri
ya,"
Intr
oduct
ion:
governing t
heAs i
a Pa
cif
ic:be
yond t
he' ne
w regi
ona
li
sm'," ,24-2(2003),
pp.199-215; , : APEC ,
42-3(2002), pp.33-53 . , , , 2006.
p.28 .
70) , , 2001-3(2002.1)
, (, , , ),
(, , ) .
EAEC, ASEAN+3 APEC
. l oc.ci
t. .
71) Lowe llDittme r
,"EastAs i
aint he'New Era'in Worl
d Pol
it
ics
," ,5(Oct.20
02),
p.38.loc.cit. .
- 50 -
val
ue) ,
,
.
,
,
2 (ase
condf
ront)
.
, ,
.
,
. ,
,
,72)
.
,
.
,
(s
wing vot
e) (
cas
ting
vot
e) . ,
(gl
obal
izat
ion) (r
egi
onal
ism),
, (bal
anc
e ofpowe
r)
.73)
72) , , : ,
, 34-4(2000), pp.301-319; , ASEAN : ,
, 14(2000), pp.127-141; Mar kBe e
s on,"Soverei
gnt y undersie
ge:gl
obali
sati
on and
t
hes t
atei n Sout
h Asia,
, 23-3(2003), pp.357-374 . I
bid. p.30
.
73) Dit
tmer, , pp.39-42. loc.ci
t. . I bi
d. pp.28-30.
- 51 -
21
. ASEAN + 3
2004
.74) , 2005 ASEAN + 3 1
.
.
,
.
ASEAN + 3 ,
(
APEC) ,
,
.75)
2.
,
?
.
,
.
.
FTA
. FTA
74) , ASEAN , , ,
2006, p.106.
75) Bruce Vaughn," Eas tAs i
an Summi
t:I
ssue
sfor Congr
ess
," ,
Dece
mbe r9, 2005, p.5.
- 52 -
,
.
,
FTA
.
ASEAN
, 'ASEAN + 1' ASEAN , ASEAN
, ASEAN FTA , 3
FTA FTA .
FTA
FTA
.
,
ARF(ASEAN ) CSCAP()
EARF(
)
.
()
. ,
, ,
()
. (
Buz
an)
, ,
.76) ,
.77) ,
76) Bar
ryBuz
an, ,Boul
der
:LynneRi
enne
r,1
991
.
- 53 -
, , , , , , , ,
.78)
.
.
,
,
.
.
.
.
.
,
.
,
, .
, ASEAN
+ 3
26
. ASEAN + 3
77) Si
mon Dalby, "
Securi
ty, Moderni
ty, Ecol
ogy: The Di l
emmas of Post
-Col
d War Se
cur
ity
Di
scour
se,
" ,Vol.17,1992,pp.95-134.
78) Te rr
y Te rr
if,Stuart Cr
oft
,Luc yJ ames and Pat
ric
k M.Morgan,
,Cambridge
:Pol i
tyPress,1999, pp. 21-22.
- 54 -
ASEAN
. 3
3
.
.
, UN
UN
UN UN
.
UN
. UN
, UN
.
- 55 -
I
II ASEAN
1 ASEAN
1. ASEAN
16
.79) 2
1943 , , ,
. 10(
, , , , , , , , ,
) 1960
.
.
.80)
2 1954 (
SEATO:Sout
hes
t
Asi
an Tr
eat
y Or
gani
zat
ion)
81) 1966 (
ASPAC:
Asi
an Paci
fi
c Counc
il)
82)
- 56 -
.
1972 .
1960 . 1961 6
, , (
ASA:
Ass
oci
ati
on f
orSout
heas
tAs
ia)
83) 1963 8 , ,
MAPHI
LINDO(
forMal
aya t
hePhi
li
ppi
nesand I
ndone
sia)
.
ASA MAPHI
LINDO
. ASA
, ASA
, , 1967.
8. 5 , , , ,
100Km 3 , 8 8
ASEAN (
Bangkok De
clar
ati
on)
(ASEAN:As
soc
iat
ionofSout
heas
tAsi
an Nat
ions
)
, ASA .84)
1984 1 8 , 1995 7 28 , 1997 7 23
, 1999 4 30
1 . 1966 4 18 2
, 1966 6 14~16 3 1 1
.
( UN) 1973 8
.
83) ( Associ
ati
on f
orSout
heas
tAs
ia) 1961 (
Tunku
AbdulRahman) . 1959 1
,
. (ThanatKhoman) 3
ASA . ASA ,
, ASA .
, ASA
.
84) (ASEAN) , , 2004. p.4.
- 57 -
10 .
,
,
1971 11 (
ZOPFAN:Zone
ofPe
ace
,Fr
eedom andNe
utr
ali
ty) , 1976 1977
.
1975 1976
, 'ASEAN '
, ()
.
ASEAN 1967 ,
. ,
() ()
. 3 .
.
.
.
, 3 ,
.
, ,
(
PKI
)
. ASEAN 5
,
.
ASEAN
.
- 58 -
.
, ASEAN
, ASEAN
. ,
, ,
ASEAN
.
ASEAN
. ASEAN
.
,
. , . ,
. ,
. ,
. , . ,
.
ASEAN ,
,
,
.
.
ASEAN , ,
, ''
, , ' '
- 59 -
.
- . ASEAN
. ASEAN 2 ' '
(
stat
es-s
yst
em)
.
ASEAN .
ASEAN , ,
. ASEAN '
', '', '' ''
.
ASEAN
,
(
regi
onalc
oope
rat
ion gr
oup)
. ASEAN ,
. 1967
ASEAN 10 1976 1 ASEAN
,
1992 4 ASEAN
.85)
2.
ASEAN . 1976 1
.
(
theASEAN summi
t)
ASEAN
85) , , , 2002.
- 60 -
, 1992 4 ASEAN 3
.
ASEAN 1
, ASEAN
. 1977
. ASEAN (
AMM)
,
, ,
1971 11 (
ZOPFAN)
.
1972 1976
.
(
SEOM)
.
.86)
(
ASC)
, (
Sec
ret
ari
at) 1972 5
1974 7 ,
1976 1 ASEAN . ASEAN
ASEAN
,
,
.
(
Sec
ret
ary-Ge
ner
al) 1992
5 ASEAN ASEAN
ASEAN
- 61 -
.
, ASEAN ASEAN
, ASEAN
(AMM)
. ASEAN
.
ASEAN
. ASEAN (
ASEAN PMC)87)
. 1978 ASEAN 1979
ASEAN .
ASEAN PMC PMC (
Dial
ogue
,For
um,
J
oint
,Coope
rat
ion,Commi
tt
ee ) 2 .
< I
II-1> ASEAN 88)
- 62 -
ASEAN CSCAP(
) .
. 1967
ASEAN ,
,
. , ,
, , . ,
.
ASEAN(t
heASEAN Way)
(Ami
tav Achar
ya).
ASEAN 40
. 1971 ASEANZOPFAN
,
1993 ASEAN , , , ARF .
ASEAN 1995
. ,
. ASEAN 1997
, , ASEAN 10
.
ASEAN
.
(Mi
chae
lLe
ife
r).
, ASEAN CSCAP
.
. ARF
.
.
- 63 -
.89)
1976 2 1 (TAC:Tr
eat
y ofAmi
ty
andCoope
rat
ion i
nSout
heas
tAs
ia)90)
. 1980 3 EC
, 1987 12 ,
. 1994
ASEAN + 10 3 EU
ASEAN (
ARF:ASEAN Re
gionalFor
um)
. 30 1997
ASEAN +
.
ASEAN (1967-1971),
(1971-1975),
(1975-1991), (92 ) .
1967 8 ASEAN ASEAN
5 . ASEAN
. .
.
, 1968 3
-
1969 12
. 500 ASEAN
(1969) ASEAN
.
, 1968 2
89) , op.ci
t.
,pp.207-208.
90)
. . . . .
- 64 -
, ASEAN
.
(1971-1975)
,
() ASEAN
ASEAN .
.
, .
(1969. 7) (1971. 7),
ASEAN
(f
ramewor
k)
ASEAN
, 1972 4 5
ASEAN
. 1973 , ,
.
1 ASEAN
. ASEAN 91)
(TAC). ASEAN ASEAN
.
, , , ASEAN
.
- 65 -
ASEAN
, 1974 5
6 .
ASEAN
,
(-)
ASEAN . , EC
, (GATT:Ge
ner
alAgr
eeme
nton Tar
iff
s
and Tr
ade
)UN . ASEAN
,
.
(1975-1991) ASEAN
2 ,
, ASEAN ,
.
, ,
, 3
.
1975 8 ,
,
ZOPFAN(1971) (,
, ) 1 ASEAN (1976 2
) ASEAN .
1976 ASEAN
,
AI
A
AFTA 29
- 66 -
122 .
1977 2 ASEAN ASEAN 11
5 92) 3 93) ,
(
PMC) , 1984 1 1 1 7
.
ASEAN .
1987 3 ASEAN 20
. ,
,
. ASEAN
(1975. 4)
, ( ) (
TAC)
ASEAN
, ASEAN
,
.
, 70 ASEAN
ASEAN (
AIP)
ASEAN (
PTA)
. ()
, , EC, , , , , , ,
1979 .
(1992 ) 80
4 ASEAN (1992.1, )
ASEAN ASEAN
92) 5 , , ,
, .
93) 3 , , .
- 67 -
, ASEAN ,
, ,
UN,UR,APEC ASEAN .
1992 4 ASEAN ,
. ASEAN
(
AFTA:ASEAN Fr
eeTr
adeAr
ea) ASEAN
, 3
. ASEAN ,
ASEAN .
1995 ASEAN 28
7 . ASEAN
. 1995 5 ASEAN
,
(
SEA-NWFZ) .
1997 ASEAN 1999
ASEAN 10 (
SEAC:So
uth
Eas
t As
ian Communi
ty) ,
ASEAN + 3 (1999.11.28)
.
1998 12 6 ASEAN 2020
, ,
.
2001 7 ASEAN 10
, HI
V(Human I
mmunode
fic
ienc
y Vi
rus,
) 4 .
2002 1 1 AFTA 5 3
, ASEAN
.
- 68 -
< I
II-1> ASEAN
ASEAN - , , , ,
1967.8.8.
5
, ( ZOPFAN:Zone ofPe
ace
,
Fr
eedom andNeut
ral
it
y)
1971.11.27
1 ASEAN - ,
1976.2.23 , ASEAN
(
Decl
arat
ion of ASEAN Concor
d)
- 24
(
TASC) , ASEAN
1977.8.4 2 ASEAN - ASEAN 10 ,
- 5 (1976)
1984.1.7.
3 ASEAN - :
1987.12.14
. ( Mani
la De
clar
ati
on) . ASEAN Pl
an f
or
- 15
Act
ion ,
4 ASEAN - ( Si
ngapor
eDecl
arat
ion
1992.1. of1992) , ASEAN ( FAEAEC)
, AFTA ( CEPT)
Phoun Si
praseut
h Nguyen Manh Cam
25 ASEAN ( AMN) ,
1992.7.21
- 22
( Somsavat Lengsavad )(
Nguyen Manh
), 26 AMN , ( Norodom
1993.7.23
Si
rvudh ), 26 AMN
i
- 24
27 AMN
1994.10.17 , ASEAN
1994.10.25
1995.1.24 ,
1995.7.12 (
OhnGyaw )
- 69 -
1995.7.27 ,
, ASEAN , ,
, ( Ung Huot ) ( Soms
avat
Lengsavad ) 28 AMN , ( Ohn
1995.7.28
Gyaw ) 28 AMN
5 ASEAN - ASEAN 7 ()
1995.12.14
, , , 10 ,
( Sout
heastAsi
aNucl
earWeapon-Fr
eeZone
)
- 15
1996.3.15 ASEAN
1996.3. 23 ASEAN
1996.7.12 , ( Ohn Gyaw ), 29
-13 AMN , 3 ARF
1996.8.12 ASEAN
1 ASEAN ,
ASEAN
1996.11.30
ASEAN
1997.5.31
ASEAN-ASEAN Vi
sion 2020,
ASEAN
1997.7.10
1997.7.23 ASEAN
2 ASEAN - ASEAN
1997.12.15
6 ASEAN - :
(
HPA)
1998.12.16
1999.4.30 ASEAN
2000. ASEAN-ASEAN ( I
AI)
7 ASEAN - 10
2001. , HI V
4
2002 8
9 - ASEAN Concor
dII : ASEAN Vi
son
2003. 10 2020, , I
AI ,
2004. 11. 10
2005. 4 -
2005.12.14 11
- 70 -
3.
ASEAN ASEAN (ARF: ASEAN Re
gional
um)94) . ARF ASEAN 10
For
EU ASEAN 10
5 25
.
ARF , 1 (
SOM:Se
nior
Of
fi
cial
s'Me
eti
ng)
(
Int
er-Se
ssi
onalMe
eti
ng) ,
.
, 1989 (
APEC)
1994 ASEAN
(
ARF)
.
ASEAN 1992 1 4 ASEAN
ASEAN (
PMC:PostMi
nist
eri
alConf
ere
nce
)
ASEAN , 1993 7
18
1994 , 1995
, 1996 , , 1998 , 2000
25 .
ARF ARF ARF
( 1), ( 2), ( 3) 3
.
94)
.
- 71 -
ARF 6 ,
() , ,
. ARF ,
, , ,
.
,
, UN ,
.
1, 2 ARF
.
ARF 4 ARF
ARF
.
ARF .
ARF ARF
.
,
,
.
, ASEAN
.
ASEAN
. ASEAN
.
- 72 -
ARF ASEAN .
ARF ASEAN
, () ,
,
.
, ASEAN ASEAN
,
. ASEAN
. ASEAN
,
, , , 18 ARF ,
,
.
, , ,
.
ASEAN 95)
.
ARF
, ARF
, ASEAN ASEAN (AFTA)
. AFTA ASEAN
2003
95) 2
,
. 4
.
- 73 -
. ASEAN 1967
, , ,
, 1995
.
< I
II-2> ARF
1 1994. 7 ARF
ARF ,
2 1995. 8
(, )
, ,
3 1996. 7
, ,
4 1997. 7
,
4 , KEDO
5 1998. 7
6 1999. 7 ,
7 2000. 7 NMD/
TMD ,
, , ,
8 2001. 7
, , ARFDM L
9 2002. 7
10 2003. 6 , , ARF
ARF , (
11 2004. 7
)
12 2005. 7 ,
6
13 2006. 7
ASEAN
(
pee
rre
vie
w) .
1980 ASEAN
- 74 -
3
.96)
ASEAN
, .
.
ASEAN ,
,
. ASEAN
.
ASEAN
. , ASEAN
1992 20%
.
ASEAN . ASEAN 6
3 8 3 1 5
ASEAN EU NAFTA
5 3
. GNP 7
(I
MD:I
nte
rna
tionalI
nst
it
utef
orMa
nage
mentDe
vel
opme
nt)97)
(WEF:Wor
ld Ec
onomy For
um)98) 1995
48 ,
- 75 -
. , , , , ,
1/3
. 1993 ASEAN
7%
.
ASEAN
, WTO
EU NAFTA
. ASEAN
ASEAN .
1993 2008 15 0~5%
APEC
1994 9 ASEAN 5
2003 0%
.
, ASEAN
,
,
. 1986 (
DoiMoi
)
, 1988
. 1988 89
1988
.
ASEAN , ,
. , ASEAN
. ,
- 76 -
. ASEAN-PMC ARF
,
. ,
,
. ,
, ASEAN
. . .
, ASEAN
.
4.
. 1950
1980
, 1990
.
ASEAN 40
.
ASEAN . 10
5 3 ASEAN GDP 6 ,
.99) ASEAN
, , ,
.100)
ASEAN 1992 , 1967 1992
, 1992
. ASEAN
99) Rodol
foC.s
eve
rino (2002)
100) , , , 2004. p.191.
- 77 -
,
, , ,
,
.
, .
.
.101)
, 1997
. 1997
.
ASEAN + 3 ,
.
ASEAN . ASEAN
. ASEAN ASEAN
.
, .
. ASEAN
, ,
.
,
. ,
ASEAN .
ASEAN
101) , : ,
, , 2003. p.20.
- 78 -
. ASEAN
.
ASEAN
ASEAN .
, . ASEAN
. ASEAN
,
. , .
. , , , ,
, (), . , , ,
.
.
, ASEAN APEC
.
ASEAN
,
. ASEAN
.
ASEAN 3
. ASEAN ' '
. ASEAN
, ASEAN
.
, AFTA
. AFTA
- 79 -
.
,
.
AFTA ,
,
. ASEAN AFTA
AFTA . ,
AI
CO(
Ase
anI
ndus
tri
alCoope
rat
ion)
,AI
A,ASEAN
, , ASEAN , E-ASEAN
.
, CER(- :Aus
tral
iaNe
w Ze
ala
ndCl
ose
r
Ec
onomi
cRe
lat
ion Agr
eeme
nt),
.
ASEAN
, ASEAN
, ASEAN
. ASEAN,ASEAN + 3,EAS
ASEAN
, , ,
, .
ASEAN
,
,
. 1 EAS ASEAN
- 80 -
,
.102)
2 ASEAN + 3
1.
ASEAN + 3 1990 12
ASEAN , ,
(
EAEG) .
ASEAN
.
(
EAEC:Eas
tAs
ian
Ec
onomi
cCauc
us) .
(GATT:Ge
ner
alAgr
eeme
nt
on Tar
iff
sand Tr
ade
)103) (UR:Ur
uguay Round)104)
.
, ,
,
. 1990
.
, ASEAN
- 81 -
ASEAN 30
3
ASEAN + 3 , .
EAEC 1998
ASEAN + 3 9
.
,
,
.
WTO ,
,
. ASEAN + 3
.
,
.
.
,
.
.
, , ,
ASEAN .
,
,
.
- 82 -
. 3 NAFTA, EU
. 3 ,
ASEAN + 3 .
ASEAN ASEAN (
ASEAN-PMC:ASEAN
Pos
t-Mi
nis
ter
ialConf
ere
nce
s),APEC,ASEM .
ASEAN + 3
. ASEAN
, ASEAN
ASEAN
. ASEAN I
MF
ASEAN
, , I
MF
, ASEAN .
1997 12 ASEAN 30
, , 3 ASEAN + 3
(
EAS:Eas
tAs
ia Summi
t)
.105) 1999 ASEAN + 3 ASEAN + 3
,
.
(
EASG:EastAs
ian
St
udyGr
oup) .106)
- 83 -
2001 11 5 ASEAN + 3 (EAVG:Eas
t
Asi
a Vi
sion Gr
oup)
(
EAC:Eas
tAs
ian c
ommuni
ty) ,
, , , .
, ,
, , (
human r
esour
ce
de
vel
opme
nt) (
human s
ecur
ity) ,
(
ide
nti
ty) .
, ,
(
EAFTA:EastAs
iaFr
eeTr
adeAr
ea)
,
.
.
ASEAN + 3 ASEAN
, ASEAN
ASEAN
.
WTO ,
ASEAN
ASEAN .107)
, 1999 10 , 2000 4 2
, , 3, 4 5
2001 . EAVG
, : ( EAVG) ,
2000-22, (, 2000). , l
oc.
cit
. .
107) 2000 , 50%
, 50%, 20% . , 2000 11 24.
I
bid.p.114 .
- 84 -
ASEAN .108)
ASEAN + 3 .
ASEAN + 3
.
.
. ASEAN
.
ASEAN ,
, ASEAN + 3 (
Aloos
ere
gionalc
oope
rat
ion
e
nti
ty) .109) 2004 ASEAN + 3
1 2005
ASEAN
.110)
1998 12 2
.
, , ,
, , ,
. ASEAN + 3
ASEAN + 3 (
EAVG)
.
1999 11 3 ASEAN + 3
,
- 85 -
.
, ,
,
, ,
. , ,
.
2000 11
(
EAEC:Eas
tAs
ian Economi
c
Cauc
us) 2001 .
ASEAN + 3
.
,
.
2001 5 2 ASEAN + 3 , 5
6 ASEAN (
Cur
renc
y
Swappi
ng) , ,
.
2001 11 5
,
. -
.
, ,
.
2002 11 6 ASEAN + 3
3 ASEAN .
' (Towar
d an ASEAN Communi
ty)' ,
ASEAN
, ASEAN , ASEAN
- 86 -
. , 2000
(EASG) , ASEAN
FTA . 3 FTA
FTA
.111)
2003 10 7 ASEAN + 3
(
EAFTA) ,
.
.
2004 11 8 ASEAN + 3
.
1 2005
, ASEAN + 3
.
2005 12 12 9 ASEAN 3
2020 (
EAC) 13
.
1
.
2000 ASEAN + 3 , ASEAN + 3
ASEAN + 3 ASEAN + 3 ,
ASEAN + 3 2001 9 .
ASEAN + 3 ,
.
2001 5 4 (
Sie
m Re
ap) 3
ASEAN + 3 , 2000 5 8 (
Chi
ang Mai
) 1
111) , 6 ASEAN+3 , KI
EP , Foc
us,2002 11
, pp.10-16.
- 87 -
ASEAN + 3 , 2001 5 9 3 ASEAN + 3
.
3 ASEAN + 3
, I
T ,
, ASEAN (
SMEs
) ,
, ASEAN 6
.
1 ,
.
ASEAN + 3 ,
.
(
CMI
:Chi
ang MaiI
nit
iat
ive
)
. ASEAN
ASEAN ASEAN, ,
.
ASEAN + 3
CMI
.
CMI
. , ASEAN 2000 11 17 10
, ASEAN .
CMI
, 30
20 10
.
, .
,
.112)
112) .
2001: (30 ), (20 ); 2002: (30 ),
(20 ), (10 ), (10 ), (10
), (20 ); 2003: (30 ), 2003 5
- 88 -
ASEAN + 3 (SOM + 3), ASEAN + 3
(SEOM + 3) ASEAN + 3 (AFDM + 3)
.113)
< I
II-3> ASEAN + 3
1 : ASEAN 30
1997 12 3
1998 12 2 : ASEAN + 3
3 : -
1999 12
4 ;
(EAFTA)
2000 11
5 : ,
2001 11 ( -
)
6 : -
(
EASG)
2002 11
7 ; (
EAFTA) ,
2003 10 ,
8 :
.
2004 11
1 2005
.
9 : 2020 (
EAC)
2005 12
- .
10 :
, ,
2006 12.
(10 ) .
, , : ,
, 2003. p.257 .
113) I
bid. pp.256-258.
- 89 -
2.
1998 ASEAN + 3
(EAVG) 2001 11
ASEAN + 3 5
.
2000 6 ()
. 1999 ASEAN + 3
. 2000 11
(
Wor
d Pol
it
ics
)- . 2001 10
- .
.
,
.
.
()(NTT)
2002 3 . 2001 11 ASEAN + 3
5
- .
3 .
.114)
EAVG
.
. .
, .
- 90 -
.
. ,
.
.
. , ,
.
,
.
,
.
, .
.
.
, ,
.
.
. +
. , ,
- 91 -
.
.
.
.
. ,
, , , ,
, , .
.
.
. (1)
,
. , 2
, .
.
. (2)
. (3)
,
. (4) .
(5) . ,
,
.115)
, 2002 11 6 ASEAN + 3
EASG . EASG
, ASEAN + 3
17 9 .116)
115) I
bid. pp.233-236.
- 92 -
< I
II-4> EASG 26
26
- ( EastAsi
aBusinessCounci
l)
- ( GSP)
- ( FDI
)
-
- ,
- , , , ASEAN
-
-
- ,
-
-
-
-
- ,
-
-
- (
EastAsi
aFor
um :EAF)
-
-
- ASEAN
-
-
- ASEAN
-
- -
NGO
-
( : EASG )
116) Fi
nalRe
por
roft
heEas
tAs
ianStudyGr oup,Es
stAs
iaSt
udyGr
oup,Phe
nom Pe
nh,2002.
, : ASEAN+3 , :
, , 2005. p.79 .
- 93 -
3
2004 11 ASEAN + 3
.117)
ASEAN + 3 2004
, 2005
2005 1 ASEAN + 3
.
,
. ASEAN + 3
,
, . ,
EASG
ASEAN .
.
(
ASEAN) , , .
2005 12 12 9 ASEAN +
3 , ,
. ()
1999
- 94 -
. , , ,
.
ASEAN + 3 ASEAN
ASEAN + 3 (
owner
shi
p)
. ASEAN
ASEAN ASEAN `+ 3'
. ()
2002 11 (
EASG)
,
2005 12 14 1
.
1. ASEAN + 3 ASEAN
, ASEAN + 3
.
2. ASEAN + 3 10
2007 2
, ASEAN + 3
,
.
3. ASEAN + 1
ASEAN + 3
.
4. EASG ,
.
5. ASEAN
ASEAN .
6. `' (
peopl
e-t
o-peopl
e)
.
7. , , , , ,
.
- 95 -
8. , ,
.
9. ASEAN ASEAN + 3 (
Uni
t) ASEAN + 3
.
ASEAN + 3
. ASEM
ASEAN +
, ,
, ,
,
.
EAEC( ) APEC( )
, 90
ASEAN + 3 ASEM
. ASEAN + 3
EU
. ASEAN + 3
ASEM ASEM
ASEAN + 3 .
ASEAN + 3 APEC APEC
APEC EAEC
ASEAN + 3 .
ASEAN + 3
, APEC
WTO .
- 96 -
, 21 , EU,
3 .
.
, ASEAN AFTA
-(-)
, (
FTA) .
, .
,
.
ASEAN + 3 ASEAN ASEAN +
1
, ,
.
, ASEAN + 3 ASEAN
, ,
ASEAN
.
ASEAN + 3
,
. ASEAN ,
ASEAN + 3 ,
.
ASEAN , , , SOM (
),SEOM ()
ASEAN + 3 . ASEAN +
- 97 -
3 ASEAN + 1 , ASEAN
ASEAN
. ASEAN
ASEAN + 3
. ASEAN
, 1999
3
. 3
.
,
,
.
- 98 -
I
V
1.
. 1950
1980
, 1990
.
21 .
EU , EU 118) .
2007 EU ,
. , (
DDA:Doha
De
vel
opme
ntAge
nda)
119) (
FTAA)
, -
(
U.S.-Sout
her
n Af
ric
an Cus
tomsUni
on Fr
eeTr
ade
Agr
eeme
nt)
,- (
U.S.-Ande
an Fr
eeTr
adeAgr
eeme
nt)
,
-ASEAN(
Ent
erpr
isef
orASEAN) .
120)
118) EU
.
EU EU
. 25 , 4 5000
ECSC() 6
EU . EU
: 4 5000 65% 55%(15) . 2009
11 : 25 , 2 6 1
: 5 EU : 2014
2/3(17) : 1
:
( GDP) 3% .
(http://www.nanet.go.kr/lawinfo/lawinfo_bbs/k03_legdb_list.html?nav=030200).
119) 2001 11 4 WTO 9
WTO ,
" De velopment" .
120) FTA J ame s K.J ackson," Trade Agr eeme nt
s:Impac ton t
he U.S.
- 99 -
. ,
, , , ,
(
CAFTA:Cent
ralAmer
icanFr
eeTr
adeAgr
eement
)121) 5 2004 8 5
--(
DR-CAFTA:U.
S.-Domi
nic
an Re
publ
ic-Ce
ntr
alAme
ric
an
Fr
ee Tr
adeAgr
eeme
nt) , ()
.
(
FTAA) . FTAA
,
122) 123)
. 1
, , (),
( chi
nai
ndi
a) .
.
,
. ,
,
.
Ec
onomy,
"Congr
ess
ionalRes
ear
chSer
vic
e,J
une 1, 2006 .
121) 5 2003 12
, , , 4 CAFTA
10 FTA
. CAFTA
.
2004 1
( CAFTA) . 5
10 .
122) (47) '
'
.
123)
1989 4
.
- 100 -
,
.124)
.
EU . EU
1994 NAFTA ,
APEC .
ASEAN EU
ASEM .
WTO
, EU
, NAFTA,
.
,
.
1980
2 . EU 1992
.
GATT WTO
.
GATT
.
- 101 -
EU
.
,
, .
ASEAN + 3
.
. ,
.
.
.
.
,
() .
. ,
. , ,
. ,
.125)
2.
1997 7 ,
125) , - -,
, , 2000. p.150.
- 102 -
. 10
.
. ,
.
, 1980
.
. , ,
. 1980
. ,
. 1997 , ,
, ,
45~55% .
3 .
.
. 1997
.
.
.
,
.
.
I
MF . I
MF
.
.
.
- 103 -
I
MF
, AMF()
. ASEAN
.
, .
I
MF .
. I
MF ,
.
,
.
,
.
.
.
. FTA
.
,
.
. ,
APEC
, , , ASEAN
.126)
.
- 104 -
,
, , , ,
.127)
, FTA
.
.
. FTA , ASEAN
,
.
. ,
- - , , ,
,
. ,
()
.
, ,
. ,
- G10, ,
- .
,
.
.
1, 2
. ()
127) I
bid. pp.150-151.
- 105 -
.
,
,
.
() ()
.
, ASEAN
. AFTA
,
, ARF ASEAN-PMC
.
ASEAN ASEM , EU
. ASEAN 1994 10
10(ASEAN, ) 15
1 1996 .
ASEAN + 3
ASEAN + 1 , ASEAN
.
.
APEC ASEM ,
ASEM , EU
ASEAN + 3
. EU
. .
1 100 .
. EU
- 106 -
.
APEC .128)
, , ASEAN
+ 3 . EAEG
.
ASEAN + 3 APEC ,
, ASEAN + 3
.
. AFTA
,
.
ASEAN + 3
. ASEAN
+ 3 ,
.
.
.
, .
,
.129)
128) http://www.chosun.com/politics/news/200411/200411300511.html .
129) , , : ,
, 2003. pp.374-375.
- 107 -
3.
APEC
20
,
,
.130)
, 1980
. 4 ASEAN
. 3
.
, 1 21
. I
MF
. APEC ASEAN
.131)
.
.
,
. EU
. ASEAN
EU NAFTA
.
, ASEAN
.
.
130) , APEC - -,
, , 1998, p.214.
131) , - -, 21 ,
21, 2001. p.238.
- 108 -
, .
.
, , ,
.
. 2005 7.4% ,
, , , , , , , , ,
, , , , . (
ADB) 2006
12 7 ' 2006'(
Asi
a Ec
onomi
cMoni
tor 2006)
, 2007 7% .132)
< I
V-1>
(, %)
2006 2007
2005 1) 1)
1/4
7.3 8.2 5.0
5.06.7 4.2
4.25.8
4.1 4.9 3.5
3.54.5 3.5
3.55.0
6.4 10.6 5.5
5.57.4 4.6
4.66.0
5.6 4.6 3.9
3.95.4 4.7
4.77.0
4.5 6.0 4.0
4.04.9 3.8
3.86.0
5.3 5.3 5.0
5.05.5 4.5
4.56.0
4.9 5.5 4.5
4.55.5 4.0
4.06.0
8.3 9.3 7.0
7.08.0 6.7
6.77.8
: 1) J. P. Morgan, Deutche Bank, Lehman Brothers, Goldman Sachs, Morgan
Stanley 2006 6, ADB 4
132) "Gr
owt hi n EastAs i
atoSoft
e nin 20
07with LowerI
nfl
ati
on,SaysNew ADB Re
por
t,
"
,De c
.7,2006;"EastAs
iaGr owt
hForecastI
sRaise
d," ,
Dec. 8, 2006. .
- 109 -
< I
V-1>
(
IBRD) 2006 12 13 2007:
,
. () 200630
3%( 4.2%, 2.5%) ,
23% 31%
, .
,
1986 31% 1992 43%
. 1996
49%
.
.
. ,
, 2003
- 110 -
. 2006 (6.6%) (8.9%)
14~29% .
1981~2005 (, ASEAN )
, 25 ASEAN
7~10% 10~15% . < I
V-2> , 80
. 1980 32% 2004 46%
86 33% 2005 19% .
, (NI
Es)
,ASEAN
NI
Es() ASEAN
, NI
Es , NI
Es .
(,
, , )
.
< I
V-2>
50 (%) 50 (%)
45 45
40 40
35 35
30 30
25
25
20 20
15 15
10 10
5 5
0 0
80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 04 80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 04
- 111 -
< I
V-2>
(, %)
06
7 8
2001 02 03 04 05
1/4 2/4
7.0 22.1 34.6 35.4 28.5 26.5 24.1 22.6
p
-15.6 3.3 13.7 19.4 5.1 5.1 8.0 10.6
-12.7 7.9 19.4 30.9 12.0 10.6 16.9 12.0 18.7p
-9.3 1.5 6.8 17.3 29.9 12.9 17.0 23.3
-10.1 5.9 12.4 20.5 27.6 13.8 14.1 19.8
-5.6 5.7 16.7 19.8 14.4 12.8 16.3 18.1
-15.9 9.5 2.9 9.5 32.2 14.0 19.5
3.7 11.2 20.6 28.3 19.2 30.2 28.0 27.7 25.5
-6.0 5.4 11.8 15.8 11.6 12.8 5.6 10.7
-11.7 2.8 15.2 24.5 15.4 23.1 22.4 20.9
:
< I
V-3> /GDP
1) 1)
(, , %)
80 85 90 95 00 05
5.9 9.0 16.2 20.5 20.8 34.3
12.2 13.0 9.4 8.4 10.3 13.0
27.2 31.3 25.7 25.4 33.7 35.8
22.8 18.3 20.3 20.3 37.5 33.7
52.0 48.5 66.8 83.0 108.7 123.5
17.8 15.0 18.6 23.0 50.3 53.7
20.1 18.3 26.9 34.9 56.2 65.2
4.6 39.0 27.1 46.5 60.5
15.5 14.5 14.9 17.3 20.2 23.3
: 1)
:
- 112 -
< I
V-4>
( , , %)
81~05 81 85 86 90 9195 9600 0105
9.6 14.6 9.9 10.5 6.2 6.7
2)
10.2 1.2 22.7 9.9 5.8 11.5
11.9 6.0 17.0 18.4 4.7 13.6
24.0 20.7 18.0 38.9 16.3 26.2
18.7 0.9 21.1 26.8 15.3 29.5
15.7 11.2 20.9 16.6 8.1 21.4
6.5 16.8 6.8 6.1 3.6 -0.8
6.7 3.2 21.4 4.0 2.7 2.5
9.7 6.1 13.3 17.8 1.6 9.8
10.1 19.0 13.6 5.0 10.3 2.7
12.0 4.4 24.9 12.7 7.3 10.7
15.1 9.4 24.5 20.8 5.9 15.0
9.6 7.9 15.7 15.4 5.4 3.3
ASEAN
1)
9.9 -2.5 25.8 13.9 5.2 7.1
11.6 4.1 17.3 19.5 5.5 11.7
: 1)
2) EU,
:
, 80 (81~85 ) 2000(01~05 )
ASEAN (13%) 63% 34% .
90
, 1990 27 2006 7 197
.
(
NAFTA)(1994) .
< I
V-5>
- 113 -
< I
V-3>
(, ) (%)
200 40
180
160
35
140
30
120
100 25
80
20
60
40
15 NAFTA
20
0 10
50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 00 05 80 82 84 86 88 90 92 94 96 98 00 02 04
ASEAN , ,
. < I
V-6> ,
, ,
. , De
uts
cheBank N.Wal
ter
.133)
< I
V-6>
80 85 90 95 00 05
33.6 43.9 41.4 46.2 55.7 55.0
61.0 59.2 66.8 66.1 67.2 66.2
32.0 32.1 35.9 43.9 42.0 45.6
133) ,Augus
t23, 2006.
- 114 -
. 1
EU
.
1980
ASEAN
. 1990
.
.
1.
. 1950
(
Robe
rtSc
human) ,
, , ,
EU .
EU , ,
.
.
, 2006 ASEAN +
3 10 . 1997 ASEAN + 3
- 115 -
,
. ,
.
.
,
.
.
, 1/4
.
,
ASEAN ,
ASEAN + 3
.
. .
, .
, .
2002 8 12 .
ASEAN + 3 2002 11
. 13
2000
.
, .
.
.
.
- 116 -
,
.
.
ASEAN + 3 ,
.
. ,
. ASEAN
.
.
.
2002 2003
.
,
.
.
.
2003 6 ASEAN + 3 2003 10
.
.134)
2.
134) , op.c
it.
, pp.237-239.
- 117 -
.135) (
Jame
sRos
enau)
.136)
.
, ?
,
.
.
, .
,
. (
int
ers
ubi
ect
ive
)
.
,
.
.
,
. .
,
135) Hedl
ey Bul
l, ,London:TheMacmill
an Pr e
ss 1980, 8. ,
, , , 2005. p.125
.
136) .
,
.
, .
J
amessRo s
enauandErne
stOt t
oCzempie
,
,New York:Cambr
idgeUniver
sit
yPr
ess 1992, 5. l
oc.ci
t. .
- 118 -
.
.
,
() ,
.
.
( )
, .137)
.
,
. , ,
. 2
.138)
ASEAN
.
.
137) GeorgeMode ls
ki, ,Seatt
le :Unevers
ity Was
hingt
on Pr
ess 1987,
31. ( pr
e fer
enc
e ) ( ,
avai
labi
li
ty oforder
) ,
. I bi
d. p.126 . PP.125-126.
138) , : , ,
, , 2005. p.400.
- 119 -
,
. 26%,
36% .
.
, , .
(Geor
ge W.Bus
hJ)
.
.
.
, .
,
.
.
.
() (
).
.
, .
2020
.
.
.
- 120 -
, ,
.
.139)
,
.
,
.
.
1995 WTO
.
.
.
,
.
. 1990
. .
,
.
.
.
, . , ,
.
, .
, , .
,
139) , : ,
, , 2006. pp.58-59.
- 121 -
.
, .
, , (
chi
nar
isk)
. , ,
, .
,
(
har
d-l
andi
ng) .
.
, ,
.140)
(EAS)
3 (
1.
(
EAVG) (
EASG)
. 2001 5 ASEAN + 3 EAVG
ASEAN + 3
(
EAC: Eas
t As
ia Communi
ty) ,
ASEAN + 3 (EAS:Eas
tAsi
a Summi
t)
. 2002 6 ASEAN + 3
EASG ASEAN + 3
,
.
ASEAN + 3
ASEAN + 3 . ASEAN +
140) , , ,
, 2006. pp.15-16.
- 122 -
3 ASEAN 3
, 3 (
sens
e of
owne
rshi
p) .
ASEAN + 3 ASEAN
.
3 ASEAN (
equalf
oot
ing)
3
.
ASEAN EAS
, 3 ASEAN
EAS .
, , 3 EAS ,
EAS ASEAN
,
. 2002 EASG
EAS ASEAN + 3 , ,
(
EAFTA)
2010 . EAS ASEAN + 3
. ASEAN + 3
ASEAN + 3 ,
, ASEAN + 3 13 EAS
. EAS
.141)
, , ASEAN + 3 + 3 1
(EAS) EAS(
Kual
a LumpurDe
clar
ati
on on
t
he Eas
tAs
ia Summi
t)" , EAS , EAS
141) , 1 , ,
05-01, , 2005. pp.33-35.
- 123 -
, . EAS
ASEAN , EAS
. EAS EAS ASEAN + 3
, 2 EAS 2006 .
EAS ASEAN , EAS
ASEAN .
EAS . 2004
EAS .
EAS 2004 12 8 ASEAN + 3 2005 9
ASEAN + 3 1 ,
EAS
. EAS ASEAN + 3 13
.
EAS ,
.
ASEAN + 3
ASEAN
, ASEAN
.
ASEAN ASEAN .142)
EAS ,
EAS
,
142) , , KI EP , 2006
1. http://www.kiep.go.kr/worldInfo/country_prof_view.asp?num=151703 .
- 124 -
. EAS
, EAS .
EAS (
GlobalFor
umi
n Eas
t
Asi
a)" .
ASEAN + 3 EAS
.
EAS EAS (
EAC)
, ASEAN ASEAN + 3
. , ASEAN + 3
EAS .
ASEAN + 3
, EAS ,
EAS .
2005 ASEAN + 3
, EAS
.143)
. 50% 20% 16
.
16 (
EU)
. 2 , 4
.
.
,
.
143) , - -,
, 23 , , 2006. pp.68-69.
- 125 -
, EU .
. . EAS
2005 12 14 EAS
. EAS
, ASEAN
.
ASEAN + 3 .
ASEAN
.144)
2.
EAS
, EU .
.
2006 EAS .
ASEAN EAS .
,
, , , .
EAS .
EAS EAS ,
. EAS
. 1 EAS ,
EAS
.
144) , , , 2005.12.15. .
- 126 -
EAS ,
EAS .
ASEAN TAC ,
ASEAN (SEANWFZ)
. APEC
EAS .
EAS ,
EAS
.
EAS EAS ASEAN + 3
, .
EAS ,
.
EAS .
ASEAN ASEAN + 3 , EAS
.
, , , EAS ASEAN + 3
,
.
EAS ASEAN + 3
, EAS
.
,
, , , ,
.
ASEAN + 3
, EAS ASEAN + 3
. , EU,
, EAS
- 127 -
.
EAS 2
.
2 , EAS ASEAN
+ 3 .
ASEAN ASEAN + 3
, , , , EAS
(pan-As
ian c
ommuni
ty) . ,
, ASEAN + 3
,
ASEAN + 3 .
. ASEAN
, .
,
.
2
, EAS
. EAS
,
.
, , EAS
. 1-2 EAS
, EAS
(t
alk-s
hop) .
EAS APEC,ARF
- 128 -
. EAS APEC EAS
APEC , EAS EAS
APEC ,
ARF . EAS
ASEAN + 3
.
EAS EAS ASEAN + 3
, EAS EAS ASEAN + 3
, .145)
- 129 -
V
1 ASEAN
ASEAN
,
. ASEAN
' ' ASEAN
.
ASEAN
. ASEAN
. ARF
.
, ASEAN , ,
. ASEAN
,
.
, ASEAN
.
ASEAN .
2004 12 ASEAN
(
VAP) . VAP 2020 ASEAN (
EU)
. ASEAN 'ASEAN
(AEC:ASEAN Ec
onomi
c Communi
ty)' 2020 5
2015 , AEC ASEAN 10 ,
, ,
. 1 2007
- 130 -
, , , , , 6
. , , ,
4 2012 , .
ASEAN ASEAN (
AEC)
, ASEAN
.
EAS
ASEAN
,
ASEAN .
ASEAN ASEAN + 3
, , EAS
.
ASEAN ASEAN + 3
EAS ASEAN ()
.
ASEAN ASEAN + 3 EAS
3 ,
.
ASEAN
. 1990
EAEC , 1997 ASEAN + 3
. EAS
, EAVG EASG ASEAN + 3
EAS . ASEAN EAS
, , ,
- 131 -
EAS
ASEAN + 3
. , ,
,
ASEAN + 3
(r
egi
onali
dent
it
y) .
,
.
EAS
.
,
.
EAS ,
. , ,
EAS
, ,
. EAS
()
. ()
, ,
, EAS .
, ,
EAEC APEC .
EAS , EAS
- 132 -
, , EAS
. ASEAN
EAS EAS
ASEAN
. 2003 ASEAN
ASEAN I
I (Bal
iConc
ordI
I)
, ASEAN + 3 EAS ASEAN
.
ASEAN , ASEAN + 3 EAS
.
ASEAN ASEAN + 3
,
.
, ,
.
EAS
EAS , EAS
EAS .
, , , , , ASEAN
ASEAN + 3
, EAS
.
, EAS
, EAS ASEAN + 3 .
1999 ASEAN + 3
, , ,
.146) ASEAN ASEAN EAS
- 133 -
EAS
ASEAN
EAS .
2 ASEAN + 3
ASEAN + 3
.
ASEAN , ASEAN + 3
,
. , ASEAN
ASEAN
.
ASEAN
ASEAN . 1999
3
.147)
ASEAN
ASEAN
ASEAN + 3
.
. , ,
.
. 3
- 134 -
ASEAN 40
.
.
. 3
, ASEAN
,
.
,
. ASEAN
, .
, .
ASEAN
,
.
, .
EU 3 ASEAN
. ASEAN . ASEAN GDP(
) . ASEAN
.
. 3 , ,
. (
APEC),
(ASEM ) ASEAN + 3 .
EASG
, 1
ASEAN
. ,
- 135 -
ASEAN .
,
(
CEAC)
. , ASEAN FTA FTA
FTA .
ASEAN ASEAN
ASEAN ASEAN + 3
. ASEAN 2003
ASEAN + 3 , 2004
ASEAN + 6 , FTA EAS
.
ASEAN, ASEAN ASEAN FTA
. , , ASEAN
.148)
ASEAN + 3 .
.
ASEAN + 3 , EAS
, ASEAN + 3
. ASEAN + 3 ASEAN
. 1
EAS ASEAN + 3
, ASEAN
.149)
148) , ASEAN + 3 , Gl
oball
ssue
s, , 2004. pp.6-8
- 136 -
3
1.
?
, ?
,
. EAC " "
. ,
, '' ?150)
,
. .
ASEAN 10
, . 1
2005 12 .
13 16, 20 30 .
.
2002 ASEAN
.
.
. " " .
ASEAN 2 "ASEAN "
.
, .
.
, .
, . ,
. ,
149) , , , , 2005.
150) , , , 2005.12.14.
- 137 -
. 10 20 . ASEAN
. ,
.
, .
.151)
,
. ''
, (
Bac
ktoEur
ope)
(
epi
ste
micc
ommuni
ty)
. .
, ,
.
.
. .
.152)
.
,
, . EU 1950
.
.
,
,
. .
151) ,, - , (2005.08.01),
152) , EU : , , 2006, pp.7-8.
- 138 -
,
.
.
.153)
ASEAN
, ASEAN (
Mahat
hir
Mohamad) .154)
() ASEAN
. .
.
. ,
. (
CSCE:Conf
ere
nce on Se
cur
ity and Co-ope
rat
ion
i
n Eur
ope
) (
Spr
atl
yIs
lands) () ,155)
. -
153) , , 2005.12.15.
154) 1981 ( Hus seinOnn)
, . 48%, 36%,
9% -1971
3%- 1969 .
, 1990
20% .
,
. ASEAN EAEC
( global
izat
ion) .
, UMNO: , ,
(, 1996), pp.93-108: Boo Tei k Khoo,
(
London:Oxfor
dUni
ver
sit
y
Pr ess, 1995) , , , , 2004.
http://blog.naver.com/uuuau?Redirect=Log&logNo=40006630690 .
155) , : , , (1996 ), pp.83-86. I bi
d.
- 139 -
,
- -
. , ,
()
, (
tra
nsi
ti
ona
lsoc
iet
y)
.156)
. . EC
- (
EU)-
, ,
.
. , ,
. , , ,
,
.
.157)
2.
ASEAN + 3 EAS (
modal
it
y)
. 1 EAS ASEAN + 3
(
bac
k-t
o-bac
k) ASEAN + 3 EAS
ASEAN + 3 , , , ,
, .
156) Richar
dJ .Es
tes
,"Soc
ialDe
vel
opme
ntTr e
nds i
n Asia,197
0-1994:The Cha l
lengesofa Ne
w
Century"
, ,Vo
l.3
7No.2( Fe
bruar
y 1996), pp.119-48. I
bid.
157) I
bid.
- 140 -
, ASEAN + 3
, EAS
. EAEC
, . EAS
EAS , , ,
, , , ,
EAS . ASEAN 2005 4
(
cebu) 1 EAS .
ASEAN ASEAN
ASEAN
(
TAC) EAS .
TAC EAS .
ASEAN EAS .
.
, EAS
EAS APEC , EAS
.
1
,
.
APEC .
(
EAEC)
.
ASEAN + 3
.
(
EU),
(
NAFTA), (
MERCOSUR)
- 141 -
, 13
. (
FTA)
.
. , ASEAN ASEAN + 3 13
, , ,
13 , ,
.
.
.
ASEAN + 3 10 2007
. ASEAN, ASEAN + 3,
. ASEAN + 3
.
. ,
.158)
ASEAN
, ASEAN ASEAN
, ASEAN + 3
ASEAN + 3 ASEAN ASEAN + 6
- 142 -
. ASEAN + 3
ASEAN 6
ASEAN
. , , 2
.
ASEAN ,
ASEAN + 3 ,
ASEAN (
ARF)
.
, 1
.
ASEAN + 3
, ASEAN
.159)
ASEAN + 3
, AFEC
, , EU
, ,
.
. ASEAN + 3
,
159) , , KI EP 2006 1.
, 2006. http://www.kiep.go.kr/worldInfo/country_prof_view.asp?num=151703
- 143 -
.160)
1
. 1
,
.
ASEAN + 3 ,
. 1990
, ,
, 1997
ASEAN + 3 .
ASEAN + 3
, ASEAN + 3
.
.
, .161)
1.
. ,
- 144 -
.
.
. , ,
(
reve
rse
d
l
ogi
cofcol
lec
tiveac
tion) .
.
,
.
. ,
.
.
,
.
, .
,
.
.
.
, .
,
.
(
stat
us quo) .
.
, .162)
21
162) , , ,
, 2006. p.14.
- 145 -
163)
, 6 ,
.
,
.
2006
.164) 2
.165)
,
,
.
.
,
.
. 3
.
.
,
. 4
2
163) , ,
, 2004. , , , 2006. p.36 .
164) , 2006 , 2005. pp.27-53 . l oc
.
c
it. .
165) 2005 () 3
. , 2005 , 2004. p.26. l oc
.ci
t. .
- 146 -
. 60
.
.
, .
6
, ,
, ,
.
.
, ,
, ,
.166)
.
,
.
40
, .
, ,
,
.
166) I
bid. pp.36-38.
- 147 -
, 4
. , 4
.
4
.
.
,
.
,
.
.
2
.
,
.
( , )
.
.
.
.
.
- 148 -
.
.
.
4
4
.
.
.
()
. 1978
.
,
. ,
.
.
.
, .
.
, ,
. , 200
- 149 -
.
1965 . 1998
,
.
()
.
.
,
.
.
,
, ( ),
,
.
, .
, ,
, .
,
.
, ' '
,
' '
.
20 , ,
- 150 -
.167)
,
. ,
. 100
.
.
,
. , ,
,
. ,
100 .
.
() ()
() .
3
3
.168)
. ,
.
.
.
- 151 -
. ,
.
.
,
(
Communi
ty) . , (),
, , 2
, , ,
, , ,
,
.
.169)
. 1997
, 1998~2001
. , ,
1997~2000,
.
(
dipl
omac
y by de
rel
ict
ion)170)
, .
,
.
.
.
169) , , , 20 2,
, 2005, p.33.
170)
.
- 152 -
.171)
2. 6
,
. ,
, 90
. (
imme
diat
ecaus
e)
60
. 1994
,
.
. 80
.
.
.
, , ,
.
.
171) ?, Daum , , .
http://k.daum.net/qna/file/view.html?boardid=FAB&qid=1VnFR&q=%B5%BF%BE%C6%BD
- 153 -
.172)
2006 10 9
. , ,
.
,
.
.
.
.
,
.
,
. UN
3 6
.
6
. 2005 9 19 4 6
(
Joi
ntSt
ate
ment
) 6
.
6
6
. 6
172) , : , ,
, 2001. .
- 154 -
919 6
.
2006 11
. 2006 12 18 6
.
6
6
. 6
. 1~2 6
.
. ,
.
, .
. (
WMD)
.
,
WMD .
.
.
.
,
.
- 155 -
. 20
,
.
. ,
. .
4 ,
.
.
, .173)
.
. 6 ,
, 1990 1
,
.
.
.
.
.
,
- 156 -
. () ,
.
,
. 6
. , 6
,
.
,
. 6
. ,
,
.174) 6
6
. 6
.
.
5
1.
174) , 6, , 20 2,
, 2005. pp.49-50.
- 157 -
.
, (
theSt
rat
egyo
fEnga
geme
nta
ndEnl
arge
ment
)
1994 .175) NSSEE 94
. , ,
, ,
. ,
. , ,
, (
invol
veme
nt) ,
. ,
, , ,
3 . ,
, , ,
.
, -
(
Pax-Ame
ricana)176) ,
(
thec
ommuni
ty ofmar
ketde
moc
rac
ies)
.177)
3 .
- 158 -
.
.178)
(
NATO) ,
, , ,
. EASR 90 EASR 92
, EASR 95 EASR 98
10 .179) 1996
() , 1997 ()
.180) ARF
.181)
.
,182)
- 159 -
.
(
EAEC) APEC .
, 1993 APEC
, APEC ,
. 1989
APEC , 1994
(
Bogor De
clar
ati
on)183) .
,
,
,
. (
WTO) APEC
, 3 3
.
(
democ
rac
y)
, , ,
. , ,
, , , ,
.184)
.
.
.
I
bid. .
183) APEC 2020
, 2010 . I
bid. .
184) I
bid. .
- 160 -
.185)
.
.
.
1994 , 1996 1999
.186)
(powe
rpr
oje
cti
on me
chani
sm) .
, ,
, , , (s
ecur
ity unde
rst
andi
ng)
.187)
.
.
,
. .
185) , () (), ,
(), p.175. , , , ,
2005. pp.173 .
186) Peter Van Ne s," Gl
obal
izat
ion and Se
cur
ityin EastAs ia,
" 23/4, 1999,
p.322. I
bid. p.174 .
187) I
bid. 1996 .
,
.
, (ne ws ecuri
tyc onc
ept
)'
. UN ,
, , (I bi
d., p.336).
. .
92) . l oc
.ci
t. .
- 161 -
.
.
, ,
. .
.
.
,
, .
.188)
6
.189)
, .
. 1996 (
The
Commi
ssi
on on Ame
ric
a's Nat
ionalI
nte
rest
s) 40
( )
(ad hoc) .
.190)
188) 2020
. .
7% 2017
2 . ,
, , 2017 2, 2003.04.11. I bi
d. p.175 .
189) (J ose
ph Nye)
,
. . S. , . ,
. 319, 19973, p.115. ,
l
oc.ci
t. . I bid. pp.173-175.
190) Ameri
ca'sNat i
onalInterests,
(MA: Ce nt
erf or Sc i
enc e and Internat
ional Af
fai
rs,J
FK Sc
hool of Gove
rment
, Har
var
d
Uni
versi
ty,1996),p.
1.S.Hunt ingt
on,Ibid. p.36 . , 21
- -, , 7 3( 24
- 162 -
:
,
.
. ,
.
.
?
,
.
.
.
. 9.11
.
,
.
.191)
() .
. ,
, ,
.
.
.
,
.
), , 2002. p.40 .
191) Lam O Le sse
r,e ds, (
Sant
a
Monika,CAL:Ramd 1999) Re ns
sel
aerLee and Raohae
lRe
rl,"
Te r
rori
sm,t he Futur
e
andtheUS For
eignPoli
cy,
"CRS Re
port
,IB95
112
,May30, 2002 . Ibi
d. pp.40-41.
- 163 -
.
. ,
.
, .
. 1960 20
10% .
.
4
.
,
. .
.
.
, (
Economy s
cal
es)
. 2004 10 ()
.
.
,
.
,
,
.
,
. 18-19
,
.
- 164 -
.
.
.
.
.
.
. ,
(
mul
ti
-di
mens
ional
) .192)
2.
.
. 1990
EAEC( :
)
. ASEAN + 3
.193)
ASEAN + 3
,
ASEAN , EAS
,
.
,
.
- 165 -
EAS .
,
.194)
< V-1>
?
?
/
75 20 5
42 52 6
37 55 8
25 73 2
53 45 2
44 52 3
36 58 5
21 76 2
21 70 9
41 49 10
38 31 31
23 73 4
36 59 5
17 66 17
16 74 10
: Whatt
heWorld Thi
nksi
n 2002,ThePe
w Re
sear
ch Ce
nte
rRe
port(
Dec. 4. 2002, p.70:
, 2004 : ,
(2004. 11. 25), p.21 .
,
.
.
194) , , . 2005 5.
- 166 -
,
.195)
. APEC
.
. EU
,
.196)
. 1997
. ()
.
APEC . ,
.
. , ,
.197)
.
(
Eas
tAs
ian Communi
ty)
.
195) . EAEC
.
. P.Kat z
ens
tei
n and
M.Rous e,"Japan as a Regi
onalPowe
rin Asi
a",i
n Fr
anke
land
.; , op. cit., p.154 .
196) , : APEC EAEC , (1998
), p.88.; I
bid. p.155 .
197) I
bid. pp.154-155.
- 167 -
. (
dynami
sm) ,
(
hege
mon)
.198)
198) , 2005.4.5.
- 168 -
VI
1980 .
. ,
1960 .
21 ,
.
,
. 20
21
?
?
MI
T
.
.
.
. ,
, , , ,
.
" ?"
, . 21
.199)
FTA
- 169 -
. ,
. FTA
. , ,
. ,
.
FTA FTA .
FTA FTA
.
,
. EU NAFTA
(
FTAA) , FTA
.
, FTA
.
. FTA
. FTA
,
.
FTA .
FTA . FTA 2001 10 31
(
EAVG)
. APEC
FTA , ASEAN +
3 FTA .200)
- 170 -
< VI-1> FTA
FTA
FTA
FTA
ASEAN +
FTA
ASEAN +
FTA
ASEAN + FTA
FTA ASEAN + 3
. ASEAN + 3
.
Cambr
idge
,on Apr
il3
rd-6
th,2
002
, , :
FTA , : , , 2005. p.135 .
- 171 -
, ASEAN
3 .
2002 11 ASEAN + 3
, 2001 11
ASEAN + 3
. 2004 11 2005
.
FTA
FTA . FTA FTA
.
ASEAN (
AFTA) 3 FTA
FTA .201)
1990
, ASEAN + 3 ASEAN
. ASEAN
,
.
FTA , ,
.202)
, FTA
FTA FTA .
FTA FTA 3 .
, ASEAN 3 FTA ,
FTA .
, FTA , FTA
FTA
FTA .
201) I
bid. pp.134-137.
202) , EU : , , 2006. p.116.
- 172 -
< VI-1> FTA
2000 11 CloserEconomicPart
ner
shi
p(CEP)
2002 1 FTA
EFTA 2002 6 FTA
2002 11 , 2010
ASEAN
- 2003 10
- 2004 , 2004 10
- 2005 7 FTA
2002 11 FTA
ASEAN
- 2003 10 , 2004 11 FTA
2002 11 FTA , 2004 9
2003 2 FTA , 2003 7
2003 5 FTA , 2003 8
2003 5 FTA , 2005 6 FTA
2003 10 , 2005 8 2
- 2004 11 FTA
ASEAN - 2005 5 FTA
- 2005 9 FTA
- 2005 7 FTA , 10 2
2003 10 ,
2003 10 , 22005 8 FTA
ASEAN 2004 8 , 2005 11 8
2004 6 FTA
2004 7 FTA , 2005 1
2004 11 FTA , 2005 7
2005 3 , FTA
2005 3 FTA , 8 FTA 2
ASEANCER 2005 2 FTA 1
2005 2
2005 11 FTA
2005 4 FTA
2005 9 FTA
2006 5 FTA
2006 9 FTA 3
2006 10 -
- ( Economi
cPart
ner
shipAgree
ment
)
- 2007 1 1
2006 11 FTA
: , " ," KI EP ,
05-40, , 2005. p.7 . (: 2006 12 )
- 173 -
, FTA , FTA
FTA .
FTA ,
FTA
.
.
, FTA
. FTA FTA
, FTA
. ASEAN FTA
, ASEAN .
. ,
FTA
. FTA
.
FTA
. FTA
. FTA
.203)
FTA . ASEAN + 3
FTA
.
(c
ommi
tme
nt) . (uni
lat
era
l)
.
FTA . ASEAN + 3
. ASEAN + 3 EAS
ASEAN + 3 . EAS
203) , op.ci
t.
,pp.134-139.
- 174 -
EASG
(EAFAA). ASEAN + 3
EAFTA ASEAN + 3
, , .204)
FTA , ,
, 2000
.
.
. ASEAN . ASEAN 1992
ASEAN (
AFTA) 90
. 90 ASEAN
, .
.
,
. , ASEAN + 3
.
, 2000 5
.
WTO
.
()
.
.
.
204) , APEC , 3, ,
2005. p.17.
- 175 -
. ,
.
,
. 2000
, ,
.205)
.
,
EAFTA
.
.
.
.
EAFTA
.206)
205) , , ,
, 2006. pp.70-71.
206) , ( FTA) , 21,
, 2003. p93.
- 176 -
.
(
int
egr
ati
on pr
oce
ss) (
ins
tit
uti
onal
izat
ion) ,
.207)
(
sec
uri
tyr
egi
me)
,(
col
lec
tives
ecur
ity),
(
col
lec
tive de
fens
e) . ,
,
. ,
,
.
(
col
lect
ive s
ecur
ity
s
yst
em) .
.
,
, .
.
.
, .
207) Ami
tav Ac
har
ya,
(
LondonandNe
w Yor
k:Rout
ledge, 2001), pp.1-16. ,
, : ,
, 2005. p.255 .
- 177 -
.
.208)
< VI-2>
- ()
,
-
- ( )
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
4 .
,
.209)
.210)
208) I
bid. pp.255-257.
209) Kar l W. De ut
sc h, e
t.al
.,
(Pr
inc
eton,N.
J.
:Pr
inc
etonUni
ver
sit
yPr
ess,
1957), pp5~7.; , , , ,
2005. p.19 .
210) , p.5.; l
oc.ci
t. .
- 178 -
,
.
?
()
, UN
,
.211) NATO, OSCE, UN .
,
.
1
.
. , 1
.
2
.
,
.
3
, ,
,
.
211) Ami t
aiEt
zioni
, (Ne
w Yor k:
Holt
,Rinehart and Wins
ton, 1965), pp.4~10. , < >(: , 1977),
p.319 . ,
,
.; I bi
d. p.20 .
- 179 -
.
3 ,
, ,
,
.
4
.
(
col
lec
tives
elf
-de
fens
e)
. ,
. .
1973 7 3 1995 OSCE
() (
CSCE:Conf
ere
nce
on Se
cur
ity and Coope
rat
ion i
n Eur
ope
)212
) .
.
,
. -, -
, ,
.
, .
.
212) .
35
. 1975 ,
. CSCE
(NATO) CSCE . 1990 11 2
.
- 180 -
,
.
3
.
1
, 2 ARF .
3
, ASEAN,ARF CSCAP()
,APEC
.
. ,
. ,
, .
.
, ASEAN , ,
. ASEAN 1967 , 2004 37 . 1994 ASEAN
ASEAN (
ARF) ASEAN , ,
.
, , ,
. 1993
NEACD 1.5 .
1994 ARF .
.
,
.
(
APEC) . 1989
- 181 -
,
. APEC
,
.
1.5
(
CSCAP) ,
ASEM () 1996 .
.
,
. .
,
, ,
. 6
6
. ,
.
.213)
. APEC ASEM
ASEAN
(
EAFTA)
, EAC (
NAC:Nor
the
astAsi
an Communi
ty)
.
.
, .
213) I
bid. pp.19-23.
- 182 -
,
,
.
.
. ARF
,
.
ARF UN
.
ASEM
(OSCE:Or
gani
zat
ion f
orSe
cur
ity and Coope
rat
ion i
n Eur
ope)214)
.
,
.
, , , , ASEAN,
.
, , , , , , , , ,
, , ,
, .
,
ASEM (CFE:Convent
ion on
214) (NATO)
.
- 183 -
t
heFut
ureofEur
ope)215) ,
.
,
.
,
. ' '
.216)
,
.
,
, NATO
ASEM
.217)
215) 2002 2 28
.
216) . Col onelJ e
ffr
ey D.
Mc Caus l
and,"Endgame:CFE Adaptati
on And the OSCE Summi t
," Ar
ms ControlToday,
Sept e
mbe r/
Oct
ober 199
9, Mi c
haelMandelbaum,"The Post
-Cold War Se
ttle
me nt i
n
Europe :A Triumph ofArms Cont
rol
,"Arms ControlToday,Mar
ch1 997
., ASEM
: -APEC -, , 99-12 ,
, 2000 .
217) I
bid.
- 184 -
. ,
.
.
. 1.3 372,313 Km
. 13 9,596,961 Km
, ,
. 4.7 99,656 Km
2.2 122,762 Km .
.
.
,
.
.
.
.
, , , .
, , ,
, ,
. ()
.
. (
- 185 -
) .
.
(
imagi
ned communi
ty).
.
.
.
.
TV
.
.
.
.
. (
assi
mil
ati
on)
(
int
egr
ati
on) .
.218)
218) , " , : ,
, 2005, pp.346-349.
- 186 -
,
,
.
4 .
.
.
, .
, .
, ,
. , ,
, , .
, .
. ,
. ,
.
.
.
.
, , ,
, ,
.
,
. .
80% ,
()
.
- 187 -
. ,
-
.
.
.
.
,
,
, .
. ,
,
. ,
,
,
.
,
.
, ,
. ,
.
- 188 -
.
.
.
.
. .
. ,
,
.
.
.
.219)
2004 ASEAN + 3 1 (
EAS)
ASEAN .
ASEAN ASEAN + 3 ,
,
219) , " , : ,
, 2005, pp.396-399.
- 189 -
. ASEAN ,
, ,
, , .
ASEAN + 3 , ASEAN
.
ASEAN ASEAN + 3
.220)
.221) ASEAN + 3
,
, , .
ASEAN
,
.222) ASEAN
. ASEAN
FTA ASEAN
() .
ASEAN
.
ASEAN ASEAN
, ASEAN
ASEAN
. , ASEAN
ASEAN
220) , , 05-1,
, 2005. p.39. , ASEAN ' , ,
11 3, , 2006. p.118. .
221) , ASEAN+3 , , (2004.11.30) 9, p.7.
loc
,c i
t. .
222) Barry Desker
,"Southeas
tAs ia Cast
a Wi deNe tf orCoope
rat
ion"
,YaleGlobal,May 3 0,2006.
htt
p:/
/yale
global
.yal
e.e
du/
dis
play.
arti
cle
?id=7484. l
oc.ci
t. .
- 190 -
.
ASEAN
. ,
ASEAN
. ASEAN AFTA
APEC,ASEM ,
. , , 3
.
, , ASEAN + 4,
. ASEAN + 4 2 FTA ,
, , ASEAN FTA
FTA
. , ,
.
.
, EAS EAS
, ASEAN
EAS .223) EAS
, ASEAN
.224)
?
? 2
, 3
- 191 -
.
- -
,
.
- - -
- , (
syne
rgy e
ffe
ct)
.
ASEAN . ASEAN
.225) 5 1999
10 , 1997 1
100 ASEAN
.
ASEAN
. ARF
. 1994
- -
, ()
, (
CBM :c
onf
ide
nce
- 192 -
-bui
ldi
ng me
dsur
es)
.226)
,
,
.
,
.
.
.
?
, .
,
. FTA
.
.
.
ASEAN 1
.227) ASEAN EC
,
,
ASEAN
. ASEAN
226) I
bid. .
227) Ami tav Ac har
ya, "
How Ideas Spre
ad: Whos
e Noe
ms Mat
ter
? Nor
m Loc ali
zati
on and
Instit
uti
onalChanglin As
ian Regi
onali
sm"
, 58-2 (
Spring 20
04)
,
pp.239-276., , :
, , 2005. p.438 .
- 193 -
.
.
,
.
. .
.
.
.
,
.
ASEAN + 3
. ASEAN + 3
,
. ASEAN + 3
.
ASEAN + 3 , .
13 ,
. ASEAN + 3 EAVG EASG
. EAVG
(
EAC) , , , ,
.
, , ,
,
(
ide
nti
ty) . EASG ASEAN +
3 . EASG
EAVG ASEAN + 3
- 194 -
17 9
.
.228)
. (
EU) (
NAFTA)
.
. ASEAN, ARF, EAS, APEC,
(
EAEC) .
.
.229)
.
ASEAN + 3 EAS , EAS ,
EAS
. EAS
.
EAS
. EAS
EAS
. ASEAN + 3
EAS , 10 + 3
(
dee
peni
ng) EAS .
.
, , 1 EAS
(
wide
ning) . EAS
10 + 3 , 10 + 3 + 3
228) I
bid. pp.437-440.
229) , , , , 2006 40
. p.29.
- 195 -
.
, 3
. 1997 3 2003
3 , .
ASEAN ,
ASEAN + 3 3
. 10 ASEAN
,
. 3 3
.
EAS
.
3 ,
3 ASEAN
.230)
,
? ,
.
(Sof
tPower) .
, ,
.
.
.
230) , , , , 2005.5.23.
- 196 -
.
.
. 13 7%
2
. 9.
.
. .
.
.
.
.
.
, , , , , .
FTA
.
. I
T
.
, ,
.
.
4
. 2002
4
, , , .
- 197 -
. .
.
.
, ,
.231)
(har
d
powe
r) , , ,
. , ,
.
FTA
.
.
. FTA , ASEAN ,
.232)
.
,
,
, , ,
.
.
.
.
- 198 -
.
. ASEAN + 3
.
.
FTA
.
.233)
.
. , ,
. ,
.
.
.
.
-- .
.
, .
- .
, , ()
.
.234)
233) , , , 9 2( 19
), , 2006. pp.159-160.
234) , , , 9 2( 19),
- 199 -
. ,
.
, ,
,
.
3
.
. 2005 611
,
3 .
.
.
.
. ,
50
.
21 .235)
, ASEAN + 3
. ASEAN + 3
. ASEAN + 3
(EAVG) (EASG) ,
ASEAN + 3 26
. ASEAN + 3
, ASEAN + 3 (i
rre
ver
sibl
e)
, 2006. pp.182-183.
235) , , , 2005.
pp.139-140.
- 200 -
.
, , , , EU
EAS , ASEAN + 3
.
(adynami
cmi
ddl
epowe
rin Eas
tAsi
a)
- , ,
ASEAN
.
(de
epe
ning)
(wi
deni
ng) ,
ASEAN + 3 EAS
. EASG 26
,
(EAF) , ASEAN + 3
.
, EAS . ASEAN + 3
, EAS
, . EAS
TF ( )
. EAS
,
. EAS
, EAS
.
EAS , ,
.
,
. ,
- 201 -
FTA .
EAS
,
. EAS 2
,
.
, 3 ASEAN + 3 .
3 ASEAN + 3
. EAVG EASG EAS
3 ASEAN
. EAS
.
3 ASEAN + 3
. 3
ASEAN + 3 ,
EAS . 3 ASEAN + 3
, , , EAS 3
.
, ,
ASEAN
, . 3
ASEAN + 3 3
. 3
ASEAN .
3
, ,
. 3
.
, 3
- 202 -
ASEAN + 3
.
, APEC .
APEC
. APEC APEC
, 911 APEC ,
.
.
, , EU
, -EU
. EU
, NATO
. EU ,
NATO
.
ASEAN + 3 EAS
,
. ASEAN + 3
,
APEC
.
, , , ,
ASEAN + 3 ,
, ASEAN + 3
. ASEAN
ARF EAS ,
- 203 -
APEC
.
.
,
.
, .
ASEAN, ASEAN + 3 , EAS, 3
.
.236)
,
.
,
.
,
(
inf
ra)
(
manpowe
r) .
ASEAN + 3
(Det
ourr
egi
onal
ism) .
3 FTA ,
- 204 -
ASEAN + 3
, .
. ,
. .
.
FTA . FTA FTA
.
FTA
.
ASEAN
,
. ASEAN
ASEAN + 3 (har
dwar
e) , (EAVG)
(EASG) (sof
twar
e)
. 3
, .
, , ,
ASEAN ,
.
,
.
. , -
- 205 -
.
.237)
,
.
, ,
.
.
(gover
nanc
e)
- -
.
.
,
. .
.
.238)
, ,
,
.
.239) UN
- 206 -
. UN
.
.
. 100
.
,
1905 -
.
.
.
, .
. 615
.
239) I
bid. p.247.
- 207 -
VI
I
21 .
. .
,
.
.
,
.
()
.
,
.
.
.
.
. 1, 2
.
.
.
.
,
- 208 -
.
ASEAN
,
.
,
.
.
.
.
UN
. UN
.
(
FTA)
. 3 ASEAN FTA
. (
KIEP)
, APEC
, , , .
. , EU
.
EU .
- 209 -
.
.
,
.
, ASEAN ,
,
.240)
UN
. 8 UN
. UN
UN
.
.
.
.
. (
) .
UN EU
.
.
- 210 -
. , 3
3
.
.
, , ,
. .
.
UN
.
.
ASEAN + 3
.
UN
. UN
UN
. ,
UN
UN
.
- 211 -
1.
, : , , 2001.
, : (
EMU)
, , , 2006.
, : , ,
: ; :
, 2006
, , 2006.
, FTA - -,
, , 2005.
, : ,
, 14 1, 1998.
, , ,
, 2006.
, , , 2006.
, , , 1977.
, , ,
, 2005.
, ,
05-01, , 2005.
, , ,
05-40, , 2005.
, , KI
EP , 2006 1,
, 2006.
, : , , 1 2
- 212 -
, 2002.
, : (
EAS) ,
, , 2006.
, , , 2006.
, , , , 2005.
, : '' ,
, , 2003.
, , ,
, 2005.
, , , 2004.
, , <6 >
' ',(
KOREA GLOBAL
FOUNDATI
ON)
,2005.
, EU : ,
, 2006.
, , , 9 2
( 19), , 2006.
, , ,
20 2, , 2005.
, , , 39 2,
, 2005.
, -
-, , , 2000.
, , , 9 2
( 19), , 2006.
, 21 -
-, , 7 3( 24), , 2002.
, , , ,
- 213 -
2006.
, : ,
, , 2006.
, 21 -
-, , , 2005.
, ;
, , , 2005.
, -
-, , 2005.
, , :
, , 2000.
, , ,
, 2002.
, : , :
, 2000
, , 2000.
, , EU
, EU, 1999.
, , , 2002.
, ASEAN + 3 , Gl
oball
ssue
s, ,
2004
, APEC , 3,
, 2005.
, , , 2005.
, , ;
- ,
-, , , 2003.
, EMU
- 214 -
, 2005 , , 2005.
, , ,
, 2005.
, :
, , , 2006.
, NGO 21 (
IV)- NGO -,
, 2005.
, , ,
2005.
, ASEM : -APEC -,
, 99-12, , 2000.
, ASEAN + 3 , , 2001.
, 1 (EAS) : ,
, 2005.
, 1 ,
, 05-01, ,
2005.
, , , , 2005.
, 1 (EAS) : ASEAN+3
, , , 2005.
, : ASEAN+3 EAS
, , 2006.12.29.
, ,
, , 2006.
, ,
, , 2006.
, ASEAN , , 1999.
, - EU -,
- 215 -
, , 2005.
, , , 2003.
, : , ,
, , 2002.
, EU , , (5
3)., 2005.
, 6, , 20 2,
, 2005.
, ASEAN , ,
11 3, , 2006.
, 21 ?, , 1999 12.
, , I
RI, 1 3,
1996.
, , (),
42. , 2003.
, 21 , ,
, 2000 .
, , ,
, 2005.
, NGO , , 2005.
, : ,
, , 1996.
, , ,
, 2002.
, , , 2006.
, APEC - -,
, , 1998.
, ?, 2002.
- 216 -
, , , 2006 40
, , 2006.
, , :
, , 2003.
, : ,
, , , 2005.
, ; : -
, , , 2006.
, , ,
, 2005.
, , - ,
, 2000.
, , , 2004.
, : ,
, 2002.
, FTA , , 2002
5.
, , :
, , 2003.
, ,
, 35 2, , 2001.
, : , ,
, 2001.
, , ,
, 2005.
, 2004 ;
, , , 2004.
, (FTA) ,
- 217 -
21, , 2003.
, 6 ASEAN+3 , 2002.
, ,
, , 2006.
, , , 35.
, 2005.
, : ,
, , 2006.
, ?: (
EAS) (
ASEAN)
,
, , 2005.
, , . 1998.
, : ,
, 38 2, , 2004.
, Q & A 100," , 1995.
, : , , 35
2, , 2001.
, : , , 2005.
, ,
, , 2005.
, , ;
, , , 2003.
, ; EU, ,
, , 2004.
, : ,
, 38, 2006.
, ; : , ?,
, , 2005.
, , EU, ASEAN , 21
- 218 -
, , 2001.
, , ,
, 2002.
, , , ,
2005.
, - -,
21 , 21 , 2001.
, "' : ' ," "'
' ," "'
() - ' ," "'
' -
, -," ,
, 2003.
, , , 2005.
, "' ' ," , 37 1
425, 2006.
(ASEAN) , , 2004.
, , 2007.
2.
, , , , 2004.
A.Payneand A.Gambl
e,"
Int
roduc
tion:ThePol
it
icalEc
onomy ofRegi
onal
ism
and Wor
ld Or
der
,"i
n A.Gambl
e and A.Payne (
eds.
),
(
London:Mac
mil
lan,1996).
Bal
ass
a,Be
laA. (
Home
wood,I
II
:Ir
win1
961
).
Br
uce Vaughn, "
Eas
e As
ian Summi
t:l
ssue
s f
or Congr
ess
," Congr
essi
onal
- 219 -
Re
sear
chSe
rvi
ce,Dec
embe
r9.2005.
Buz
an,Bar
ry, ,Boul
der
:LynneRi
enner
,1991.
Che
cke
l,J
eff
rey T.Chec
kel
,Soci
alLear
ning and Eur
opean I
dent
ity Change,
,55-3(
2000)
.
Che
cke
l,J
eff
rey T.
Soci
alConst
ruc
tion and I
ntegr
ati
on,
,6-4(
1999)
.
Dal
by,Si
mon,"
Secur
ity,Mode
rni
ty,Ec
ology:TheDi
lemmasofPos
t-Col
d War
Se
cur
ityDi
scour
se,
" ,Vol
.17,1992.
De
utsc
h, Kar
l W. e
t.al
.,
(
Pri
nce
ton,N.
J.
:Pr
inc
etonUni
ver
sit
y Pr
ess,1957)
.
Fr
enc
h, Howar
d W.
Pyongyang Re
jec
ts De
mands t
o End At
om Bomb
Pr
ogr
am,
Oc
tobe
r30,2002,
Funabas
hi,Yoi
chi (
Washi
ngt
on,
D.
C.:I
nst
itut
eforI
nte
rnat
ionalEconomi
cs,1995)
.
Funa Yoi
chi
, (
New Yor
k: Cambr
idge Uni
ver
sit
y
Pr
ess,1996)
.
Hi
ggot
t, Ri
char
d,The I
nte
rnat
ional Pol
it
ical Ec
onomy of Regi
onal
ism: t
he
As
ia-Paci
fi
c and Eur
ope Compar
ed,
i
n Col
eman D. Wi
ll
iam and
Ge
off
rey R.
D. Unde
rhi
ll
,eds.
,
(
London:Rout
ledge
,1998)
.
J
acks
on, J
ame
s K. "
Trade Agr
eeme
nts: I
mpact on t
he U.
S. Economy,
"
Congr
ess
ionalRes
ear
chSe
rvi
ce,J
une1,2006.
Li
ncol
n,Edwar
dJ. (
Washi
ngt
on,D.
C.:The
Br
ooki
ngsI
nst
itut
ionPr
ess,2004)
.
Mansf
iel
d,Edwar
d E.and Hel
en Mi
lner
,The New Wave ofRegi
onal
ism,
53-3(
1999)
.
Mansf
iel
d,Edwar
d E.ThePr
oli
fer
ati
onofPr
efe
rent
ialTr
adi
ng Ar
range
ment
s,
- 220 -
,42-5(
1998)
.
Mc
Cay, Davi
d, "
The Pol
it
ical Sus
tai
nabi
li
ty of Eur
ope
an Monet
ary Uni
on,
"
vol
.29,1999.
Mor
avc
sik,Andr
aw and Kal
yps
o Ni
col
adi
s,1999."
Expl
aini
ng t
he Tr
eat
y of
Amst
erdam: I
nte
res
t,I
nfl
uenc
e, I
nst
itut
ions,
"
St
udi
es,Vol
.37No.1.
Mor
avc
sik,Andr
ew Pr
efe
renc
es and Poweri
nthe Eur
opean Communi
ty:A
Li
ber
al I
nte
rgove
rnment
al Appr
oach,
31 (
Dece
mbe
r,1993)
; (
Ithac
a:Cor
nel
l
Uni
ver
sit
y Pr
ess,1998)
.
Onuf
, Ni
chol
as, (
Col
umbi
a: Uni
ver
sit
y of sout
h
Car
oli
naPr
ess
,1989)
.
Ri
sse
,Thomas,Dani
ela Enge
lmann,Hans
-Joac
him Knopfand Kl
aus Rosc
her
,
To Eur
ope
an ornott
o Eur
o:The EMU and I
dent
ity Pol
it
icsi
nthe
Eur
ope
anUni
on,
,5
-2(
199
9).
Ruggi
e,J
ohn G.
,
(
London/
NewYor
k:Rout
ledge
,1998)
.
Sandhol
tz,Wayne & J
ohn Zysman,
1992:Re
cast
ing t
he Eur
ope
an Bar
gai
n,
,42(
1989)
.
Sandhol
tz,Wayne & J
ohn Zys 1992:Re
man, cast
ing t
he Eur
ope
an Bar
gai
n,
,42(
1989)
.
Sc
hif
f,Maur
ice and L.Al
an Wi
nte
rs,
(
Washi
ngt
onDC:TheWor
ldBank,2003)
.
Shaw,J
o,Pos
tnat
ionalConst
itut
ional
ism i
nthe Eur
opean Uni
on,
,6-4(
1999)
.
Te
rri
f,Te
rry,St
uar
t Cr
oft
,Luc
y J
ame
s and Pat
rick M.Mor
gan,
,Cambr
idge
:Pol
it
yPr
ess,1999.
Vaughn,Br
uce
, "
East Asi
an Summi
t:I
ssue
sfor Congr
ess,
"
- 221 -
,Dec
embe
r9,2005.
Vaughn, Br
uce
,"Ease Asi
an Summi
t:l
ssue
s f
or Congr
ess,
" Congr
essi
onal
Re
sear
chSer
vice
,De
cembe
r9.2005.
Ve
rdun,Amy,
TheRol
eofDe
lor
sCommi
tteei
n Cr
eat
ing EMU:An Epi
stemi
c
Communi
ty?,
,6-2(
1999)
.
Wal
tz, Ke
nne
th N.
The Emer
ging St
ruct
ure of I
nte
rnat
ional Pol
it
ics,
In
Mi
chae
lE.Br
own,e
tal
,eds.
,
(
Cambr
idge
,MA:The MI
T Pr
ess,
1995)
.
3.
, Daum .
?, Daum .
http://k.daum.net/qna/file/view.html?boardid=FAB&qid=1VnFR&q=%B5%BF%B
, , ,
, 2005. 12.
, 2005.4.5.
, , 2005. 12. 15.
EU 'EAC' 20 'EU '
, chosun.com, 2004.11.30.
, ASEAN ,,[], 2005.12.19.
, : ,
, , , 2005. 12. 15.
, - , 2005.08.01.
Daum , ASEAN+3 7. ASEAN+3 .
"Growt
hin EastAs
iat
oSof
teni
n 2007wi
th LowerI
nfl
ati
on,SaysNe
w ADB
Re
por
t," ,De
c.7,2006;"
Eas
tAsi
a Gr
owt
h
- 222 -
For
ecas
tIsRai
sed,
" ,De
c.8,2006.
,August23,2006.
http://www.chosun.com/politics/news/200411/200411300511.html
http://www.chosun.com/international/news/200411/200411240380.html
http://blog.naver.com/uuuau?Redirect=Log&logNo=40006630690
http://www.korea.ac.kr/~intplaw/hsh.htm
http://cafe.naver.com/milpower.cafe?iframe_url=/ArticleRead.nhn%3Farticleid=57
http://www.kiep.go.kr
http://www.kiep.go.kr/worldInfo/country_prof_view.asp?num=151703
http://www.ilminkor.org/elibrary/intl_politics/eastasia/asean3.pdf
http://k.daum.net/qna/file/view.html?boardid=FAB&qid=0z6CX&q=ASEAN%C0%C7+%C7%FC
http://www.ifans.go.kr/ik_a003/ik_b011/ik_c006/1131980_1152.html
- 223 -
20057350
: : : Ki
m - TaeHe
on
E-MAI
L : doam518@hanmai
l.
net
: ASEAN
- -
1. DB ,
,
2. .
, .
3. , , .
4. 5 , 3
.
5.
1 .
6.
7.
.
: (
( ) (
( )
2007 2
: ( )
- 224 -