You are on page 1of 98

1.

2. 11

3. 21

4. 26

5. 51

6. 57

7. - 62

8. 67

9. 79

10. 84

- .

- .
, , ,
. r . -
- .
.


. r
.

.
. ,
.
.
-

r .
. 70
- ,
, -
r ,
. - - ,
, Meaning of Equality, caste essays- speeches, r
.


.
r
.
.
r
.

2
. r
r .
.
. ,

.
.
r .
.
, .
4
. ..

r .


.
. ,
.
. ,

.
.

r - - , -- -
. ,

- .
,
.
-
.


. r
.
r .
, r . r

3
.
-
. -
. ,
.
20 , 300 . r

.

, , r.

..
. -

.
.

-
-
.
. r ,
.
. , ,
.
,

. ,
.
. ,
,.
. ,
.

.. -
. -
. -
-

4
. .

.


.
- -
.
, (
)
. .

.

..
.
.
.
..

Lohia on Marxism 2

II 2


. ,
r, , .

r .
.

70 .

.
.

5
r
.
.. ,
.
r
- .
.

.

.,

, r
. , ,

.
. ,
.
.
.

. r,
. 1950
r r
.

,
.
r.

.
.
. r r
.
.

r .

6

. rr
r .

r
.

.

r
. .
,
r
r r .
.
.

. r r
r .


. ,

r
. ,
.

.
.
. .

.


.
-
.

7
.
, , .
.
.

-
.
r .

. .
,
1940 r .


. ,
r .
.
r ,

.

.
- r
.

, ,
. r ,

.
.
. r

.
-
r .
.

8

.

.

.
.

.

.
.


.
.
- .

r .
Dignity of Man
. -, ,
r, , r
, , -

.

constructive Militancy- Militant Construction


.

. Immediacy in struggle and
Organisation, permanent civil disobedience .

.

. Logic of Events
Logic of will .

9

r . Dialectical Materialism - dialectical
Idealism
.

1952 r it is silly to be a Gandhiyan or Marxist and it is equally so to be an anti


Gandhiyan and anti- Marxist. There are priceless treasures to learn from Gandhi as from Marx
.. Borrowed Breadh
. -
.

Ref:

Marxism-Gandhism-Socilism by Lohia

Economics After Marx by Lohia

Ram Manohar Lohia- Vision and Ideas Edited by Verinder Grover

Janata Weekly Articles

10
P C

- .

28
.
.
80 .
r
. , , , ,
.
.
.

14, 1907 .
.
r . r
- . .
10 .


.
. r r 1920
. . 1924
, .
1928 MA LLB .


. ..
.
.
. 1928
- .


- ..
. . r .
.
.

11
1928
. . ,
. r
r . ,
. r r.
.
. .

r 1929
. 1929
,, , r, , , , 31
. 22
. .

. r .
.
.
.
.

.

. , .
r . 1933
.
. ,
.

- r
. .

- . 7
1935 r .
- r 1936 r
.
.
.
.

12
.
.

r
. , ,
1936 .
, ,
. 1936
. AISF . 1935 r
.
, , . 1938 -
r .1945
.
.

r .
National Front r . r
. , r, , r
r . 1938
.
.
.


-
. 1942
.

.
. .
r
.
, .

.
. r

13
.
.
-

.
.
. .
.

1943 .
.
2000 . , ,
, .
r, 11 .
.
.
.
r . -, ,
r
.

1941 . 60
- .
, , ,
r .
r , .
. .

- r
r
r .
.
.

.
,
- - . r
.
r .

14
. ,
. . .
.
. .

. ,
, .
,
r. r
,
r .
.

r
. r
. r
Forward to Freedom . , ,
. r
. r
r .
.
.

r,
r .
r .
- .
.
.
r
. -
.

-. - .

r r
.

15

r . r
r . 1945 PPH .
l
. They Must Meet, They Must Meet Again
. -
. 1945 l
. ,
.
. 1946
.

l r . 1946
r . r
. r
r .
.
r
r.
.

P C JOSHI 2

1947 .
r . l
. r,
.
. , ,
. .
.
. .
, r .

. ..

16
.
.

r. r
. r 1948
.
.
. r .

. .

. r .
80
r.
.
1949 -.

1980 - r
r . r
r .

. ,
r, .
. .
1951 .

.
r .

India Today r .
.
.
r .
.
. 1952 r
. . r
. .

17
5 , - ,
- . 1956

.

.
. 1968 r
r .

1958
. 1962 r .
.
. r .
.
.
40
- .
- ,
.
1964 .
r .
.

. .
. .

.

r .
, .
. 1857
.

.
. . ,

18
27, 1913 . 1929 r

. 19, 1933
. , ,
, 20.
. , 1939
. r
. 1942 .
1943 r .
, - -
.
. Indian Statistical
r . r
r , . r 8,
1995 . 15
9, 1980 .


. l
,
r
.

1934 50 r
r . 1943 17000 .
80000 .
, . , , ,
, r
. Peoples Democarcy
.

. -
.



r . r

19

. .
.
Nehru Legacy- A self Critical Communist Evolution

,, r,
.
1958
. 1977-78
r .

r ,.

Ref:

1.P.C. Joshi : A Political Journey , by Bipan Chandra

2.P.C. Joshi: A Biography Gargi Chakravartty

3. Joshi Centenary Articles in PD, Mainstream

20
(B T Ranadive)

- .



.. 19, 1904
. r r . r
r . .
4 r,
. .
.

. ,
. 1921
r .
r . ,
. r

. MA Gold Medalist
.
.

r r .
.
- .
. BTR
.
. 1928
. r
r . 1929 r ,
. .

.

r
r .

21
r ,
(AITUC )
. AITUC
.

1931
- r r
.
. 1934
.

.

,
. ,
r,
. 1934
.
.

r r 2
.
.
. 1938
. .

.

1939 r
, .
. 1942
.
,

-
. .

.

- .

22
1943 . 1935
. Working Class and
National Defence- Report on Production
, PPH . ,
, , , r
. 1947
. .
. 1948
.
- .
.
,
. - .
,
. CPIML
r .

BTR .
.
r -
.
3 ( Three P ) . - , ,
,
. r 1951
r . r

r . .

, 5
.
.
. r
r . 1958 ,
1961
.
.

23
-
1963 r .

r .

-.
32
CPIM . r, ,, ,
, , , , 9
CPM
.

AITUC 32
1970 CITU .
,
. CPIM, CITU

.

, , ,

1978 r
. CPI- CPM
r .

. - , r
. ,
, ,CPI
.

, ,
r
. CITU
.
, , , ,
, ,
, .

24
.
r
. P&T r .
.
.
Guest -
.

Euro communism, , ,
,
r . -
.
1958 ,
.
.
-


. r
r .
.

6 1990 .

.
.

25

- .

24 21 1887
. - - r.
.
, r ,

..
.

1906
. r

. 1907 r
r .
r . .1908-09
. 1910-15
. 1915
.


. 1915
. r .
.
r .

.
r .

1915 r l
. r
1916
. .
r
..

26
( ) . .

. .
r , 1926 .


r .
. .
. r
.
r .
.
.

r .
r
1918-19 .
r r
.
.
r
. .
1919
.
. ( )


.


.
. 1919 r
. 2
.

27
.

r .
, ,
. , , ,
.

r
. r
. -
r . -
-
r .

r
r .

.
r .
1920 - .

. .

.
-
.
.

.

-
.



.
,
.

28

.

. .

-
,
.

. r -
.
.
, ,
. - .


.
17, 1920
. , , , , ,
, .
r . r
.

. 1921
.

.
, ,
, , .

.
r . -
,
.

. ,
r

29
. ,
-
.

.

M N ROY II

1919 ,

. .
.
.
.
. 1921
-. , , ,
.


- r
, . 1920
200 . 1920
AITUC . .
.
r -
.

r .
- r .
r
.
r


. 1921

30
.
.
.
r
.
. -
. r .

. .
-


r .
r
.
.
-
.

.

.

1922 .
r . India in Transition, Indias problem and solution,
What we want . socialist
r 1922 . r
,
.
.
. , , , ,

r .

,
.

31
.
-
. ,
. 1924
r . .

,
. 4
. 1923
.
.
r
,
.

.
.

1924 r .
. r
.
. r
. 50 1924 r
. .

. 1924

.
r
. - .
-
. 1926
r r
.
-
.

32
Masses r
. -l r
r .
.
.
r
.

1925 ,
.
. 1924 5
- -
,
.
.

-
.

.
r r
.
1925
.

1925 r

.

, ,
.
.
. 1926-28
, ,
. ,
r.

33
.
,
. 1926 r

- r .
. -
. r r r
. 1927 .


. 1925
.
. ,
r .
.
26-28, 1925 .
. r
.
. , ,
.

1927
.
. -
.
.
.

. , ,
. , .
,
. r

r .

34
r
-.
. 1928 AITUC r

r . .
, , , r r
TUC r . l
.
50000

- .
.

6 .
r
. 10

. ,
.
- .
r
. r
-
. -
.

1928r . , r
.
r .
r
.
. 1929
. (
)
.
-

35
. 1929 r - . 1929
r .

,
.
,
. ,
. r
,
. ,

- .
. r
. r ,
. .


r r
. , ,
. ,
r
. r
.
r
.
r . 8
1929
.
-
.
30 .

. r 1930
.

M N Roy III

36
r

.

. 1921 - .

1931 l . l
.
r . -
.
r .
r
.

.
(Multi class leadership) .

. 1930
. r
.
r .
, ,
. l
. r .
.
.
.
-
r .
- .
. 1931
.

r .
r, r,
.
, r . 1934

37
r .

.


r r . r
.
. -
. .
.

AITUC
. , , , r r
. AIRF 1933 r

. Platform for Unity
r .

. AITUC
. , r,
- r , .

1933 , ,
.
. .

. r 1934
. AITUC .
r .
1935 AITUC .

l
.
7
.
.
- (Dutt - -Bradley Thesis)

38
, /
.

.
.
.

.
7
..

- r r
r . Constituent
Assembly .

.

, , .

, ,
r . -
-
.
, r
,
. r
,
.
.
CSP
. 1936 CSP
. - .
1937
. 1940 CSP .

. ,

39
M N Roy IV

1936 r
.

- .
1936 . ,
.
. -
.
r r.

,
-
. (Prayer)
.
.

r r,
.
- .
,
(CA) .
r . .
.
.
.
. r
.

1935 1937
r
.

-
.

40
, , .
. r

.
. Collective Affiliation

.
r .

. 1935
. .
r . (State within state)

-
.
r -
.
- . .

r r
.
.
r
.
r .
- r 1939
r
r .
.
.
r
r .
.

.
- .

41

.

.
4

.
r r .
r r
r .
.
.

1939 , , ,
.
-.
. ,
r
.
. Left
Consolidation Committte (LCC) Left Radical Congressmen (LRC)
.
r .

.

, ,
. LCC r

- .

. .
1939
. LRC .
5 -
.

42

r .
, ,
.
r . ,

r .
. 1854 , 183
. r - r
.

M N Roy V

1927 .
r r
4 r . r
. 1939
.
. r
r .
.
.
.
.

- r
r .

- .
.
r . ,

.
. r,
.

43
, r ,
. ,

. 1940-42
,
. -
. . 8 1939
.
, . r
.
.
. ,

. .

. -
.

r .
, ,
. l l
r - .
.
.

- .
.
. r . ,
.

-
. r
r . 1941
20 .
r
r .

44
. ,
.

. r
r
. LRC RDP
- 1940 r . NDU National
Democratic Union ,
,
.
.

AITUC
. 1941r
. l l
r
r ,
r . 1942
r. .
r
.
r .
r
. 1942
Foreword to Freedom P C
r .
r. r .
- r
r.

-

- .
r ,

.

45
.
.. r

.


. r
r r
. r r
r .
r .

.
, .
, .
.

1941 . r
r .
r. r
. , , ,
,

r . .

1942 (RDP)
, ,

.
. -
.

. r, , ,
,

.

46
r . Flaming
Torch .

1944 r
. , ,
. 70

r. . r
(Collectivisation) .

r .
.
1940-1944 4 3500
r . 15,
20 . 1943 AITUC IFL

r .
.
1945 r WFTU AITUC IFL
.
.

, r
. .
r
.
. 1945
.. r .
. l l
. 1945
.

INA
- , RIN
. r

47
.
l
. r
-
- .
.
. .
.

- ,
. 200 .
.
. r
-
.
1946 .
.
r , .

.

r 1948
. l
. r
.
, 15, 1947
3 1947 . r
. r
r .
.
,
.
.
r . r
.
. 1947
-
.
r

48
.
, - .

r
r
r . .
r . -
. r
. 1946 -
(Radical Democracy) 22 .
- . Renaissance,
Radical Humanism .


. 1887

. , ,
r , r ,

,
, ,
,
.
, ,
,
. .

.
r . ,
.


-
.
. 1952 r 50
r . 67
r 25, 1954 .
r Reason

49
Romanticism and Revoultion .. r 24 1954
-
.

. r
- .

Reference:

M N Roy and Indian Politics by S M Ganguly

https://sreenivasaraos.com/category/m n roy

Lohiatoday-MN roy

50
DANGE

- .


1921
. r . -

r
.

r .
r .
r
.. ,

.

r . . r
. 10, 1899 . 1991 . 70


,
.

. . ,
r
. .
r r .
. , ,
. r r
. .1917
r .
. The young collegiate r .

51
.
r .
r -.


. ,
. .

. .
.
.
.
r .
r 1920
.

r 1920
. r
. r
. 1920 r AITUC .
. .

.

. rr (
) .

r .
r
r r .
- . r
r ,
. .
r
5, 1922 .
r .
. ,

52
.
,, .
r 20 1924
227 -

.

, , .
4 .
1924 .
.
- r r
.

- 26 1931
.
500 ..
31 - -
.
13
. (Hell Bound)
. 1929-35
.
.

1920 , 1925 , r
. 1943
. 1944 r .
1946 .

.
. 1945
. AITUC 30
.

. .

53

. 16, 1947 ,
.
r ,

-
r. ,
, l
r.

- . 1948
- r r .
. ,
, r 3 .

, , .
r
r .

. . .
.

1957, 1967 . ,
.
, -
.
r .
.
r ,
. 1964 CPM .
- , ,
.
r . 1977
.
r .
r r
r .

54
CPI ,1978 CPM
r r
. r .

.

1950-70
. - - ,
r
. Two Pillar Policy, Hold the Bull by Horn
r . , ,
. P&T NFPTE

. ,
, , , , ,
..
, .


. .
Problems of Indian Renaissance r .
, , , ,

.
,
. AITUC .
.
r .

AICP 1980 .
. UCPI
. Left word, NewThinking Communist r ,
.
- r . 22 1991
.

.

55
. r
. ,
,
.

(: - )

56
(MATHU LIMAYE)

- .

1, 1922 . r
. (
), ,
.
17 .

.
, ,
.
.
12 . 20
.
.
. r
. 1967
. 50
.


r
. .

. 1977 . RSS Dual
Membership .
. 1000
, 100
. - ,
, , ,
, , -- ,
. 1995 r 8 .

The Age Of Hope- Phases of Socialist Movement


1986 . 1949

57
.
. Why
A Mass Party . .

-
.
, , ,
,
.

.
, r . r 1938
r 1947 .
. Totalitarian Communism
.

r .

14 . , ,
r .
12 75
.
. .
rr
.
.

.
.
. , ,
,
. Insurrection- Coup de tat
.
.

58

.
.
.
.

.
.

r .
.

- .
r ?
?
.
- .
.


.
.
?
.
.
. ,
r
. 25 r.
?
.

.

.
.

. r .

59
.
.
.
.

, r , ,
.

.
. , r
. ,
.
14 .

(Democracy and Party System)

1953
,
. .

r.
.
,
,
.
. .
, ,
.

-
. r
.
.
.
. .

.
.
60
r.
r.
- r .
.
.



. .
.
,
. ,
, r
r
,
...


r .
.
.
r
.
.

Erudition is a virtue to be cultivated, no doubt. But when it is not guided by steadfastness of purpose it is likely
to lead one astray. .

. .
r .
. .
.

61
- Nietzche

- .

- 35 r .
,
r . r
,
. - .
.

10 - ,
. r
r .
r
. -
.
r
. ,
- .

-
.
.

. . , ,
r .
. r
.

r - 15 1844 ( )
. 55 25 1900
. r
- .
. - 5 . , ,

62
- .
Philology ( )
. r. r
.
.

, ( Arthur
Schopenhauer) .
.
. .
r ( The World as Will and
Idea) - . -
- .
.
.
. .
.
. .
. . - .
, , ..
r . - .

.
..
.
. -
. .
.

- r .
1870 r . 1871
.
r . 1876
. 28
.
r .
r . .

63
- .
.
. . Syphilis Insane
. Self-Renunciation
. .
( r
) -.
.

r eternal recurrence
. r Super Man- Der Ubermensch
r .

. -
. -
r .
. .
.
- . r
.
.
- .

r
.
r -
( Thus Spoke Zarathustra)
. 1883-85 .

-.

.
, r .

- . - r
.
- .

64

-
- . -
.
- - r
.

Beyond Good and Evil Master Morality -Slave Morality -


. r . , ,
r .
.
-. .
r , ,
.
-.

r
.
. .

.
r.
. allusion- suggestion
r .
r .
.
- r .
. -
.

- . . Nihilism
. r .

r. ?
? ? r. - r
.
.

65
. r . .
. .
.
r . .

r -
-
r ..
? r
. ,
r
.

.
-
.
r . .
. .
mental suicide
. r . 25 1900
.
.

- 1884 -

- - 1900

66
Com Ajoy Ghosh

- .


1951-1962 .
r 20 1909 r .
. r .
r 14 ..
.

r
. .
HSRA
.
.
.

1929 . 60
r
.

.
r
. ,

.


,
. 1933 1962

.
r .

67
1936
.

1935 ,
, . ..
r .
.
.
.
r r 13, 1938 .
, , , r .
National Front r .
r
.
.
.

1940 ,
.
r
.
, r .

. , .
r
. r
.

r
, r
. 1947
.
. 1948
.
r. -
.
.

68
. 3P
.
,
. 1951
.

, , ,


r , , ,
. r 4,6,9 1951
.
.

r .

,
, ,
r
,
.


.

.

, r-
.
.
. 1960
-
.
.

1956 4 ,
1958 , 1961

69
. ,
,

-
.
r .
.
,

.


.

- .
1961
- r
. -
.
.
.
r ,

.


.

.. r r.
53 r 13, 1962 . 2009-
10 . -
.

.

70

-

- .

,
. . .
. r -
.
. .

.
, , .
.
.
.
r
.

r
.
.

. 50
r .
.
40 .
.
.

- .
.

1907 r
.
. r
. .
.

71
. 27 2007
.
.
. .

1908 r -.
. -
.
. r
r . 1946
35
.
. r .,
.
. - .
. , 23
. r
-
.

7 . , ,
- ,
,
- , , r ...

-
.
.

.
r .
. r
r
. , ,
.

rr 1919
.
.
.
r .

72
.
.
. 10, 1919
. 13
. r 6000
.
, 90
- .
.
.
1400 r . 1800
.
- .
.
-


. 12
. r r

. r
.
.

1920 -r .
r .
9
.
. 25000
.. r 4, 1922 r
l
. -. l ..

.
. -
- .
,
. . r

73
..

. r
.


r .
r r
r . ,
.
. r
r . r
. ,
. ,
.

.
r r
. , ,
.
r .
.

. ,

-
.. r .
r r
.. 60
. 1923 ,
. BA .

- -. .
.
.

-
.
.

74
.
.
.
- .
.

II

r r
.
, ,
. .
r ()
.
.. l - .

r .
.
.
6
- .

.
. rr
200 . ,
.
.

. .
r .
.

r .
.
r r .
. ,
1926 .
r

75
. -
.
. .
.

,
, r, ,
.
-
. 9 1925 r
8600 .
.
. , r, ,
..
, , , ,
.
-
.

1927
-
. .

- .
.
r
60000 r -.
60000
.
.
. .
.
.
,
. 60000 r .
.

8, 1928 , , , ,
, .

76
r .

. ,
r , r , r
, .
, .
.

8, 1927
.
-
.

. . .
. l
. r

. lr

. . . 144
. r
..
17, 1928 .

10, 1928 l r
- . l
.
. 17
r
. .
r .
l .
.
.
.

77
..
r .

lr .

40 .
.

..
r .

. .

, r r
. ,
r - .
.
,
.


.
. .

1929 8 . .
,
. .
. -
. .
.
.

. , , ,
. .

. .

78
26, 1929
. . r
. , ,
.
. ,
.
.. .
,
.
..
.
.
.
. .. -
12, 1929 140 - . -
. , .

,
14, 1929 ...
, , , , ,
r .
1915 .
.
- ,
- .
. .
.
.
.
- . 13 .
r .

r
. 114 5,1929
. 24
.. , , , ,
r, , , ,

79
. , ,
. , ,
. 12 1929 -
-

. .

III

1. 1930
. r .

. 12, 1930
.. l

- .
. 26, 1930 . 25
.
. -
.
r
, .
.
.
.
.
-
. r .

7, 1930 - - 68
. , ,
. . .
.
.
3
. .
-
80
. -
.
.

r .

.

.
. .

- .
.

- . r. 4 1931
.
. . 5
1931 r .


.

3, 1931 .
, .
.

. .
- ,
.
. - .
.
.
.
.
.
. .
.
.

81
24 1931 .
23
. .

r .
-
.

23 .
. .
.
. .
. .
. - r .
3 .

.


. . .
. .
- .
r ..

. -

- . 7.33
. r - .

r .
. .
r r .
. r
r . .
-
. r 70
.
. r .
l .

82
. ,
.
.
. 24 1931
. 23
. r ..


. .
.

.
. r r r
.
.
.
. , , ,
,
..
. ,

,
. ,

r
.
,
-
.
.
(), () ()
-
.
100 . 11
. ,
.
r 4 .

83
2008
..
. r
.


. .

r . -
.
.. .
. .
.
.
. 15 r
. . r
.

Reference Materials: 1. The life and times of Bhagat Singh by Mahesh Sharama

2.Political Correspondence of Bhagat Singh

3.Articles of Mainstream Weekly

4.The History of Legend by Kama Maclean

84

- .


1917
.
,
r

.

.



. rr
, r
r -

.

r
r, r
r . r .
, 1919 .
, , , ,
.
r
5 r 1919
.
1918 l , .
r r 29, 1918
, .
r - , r ,
. r
18, 1920 .

85
,
, , , .
.
.
.
r .
.


.
.
.

r

1928 .
.
- .

1921 r .
.

. -
r

- .
.
..
, , -
r ,

1918 r r .
. r r 21,
1920. r .

r . ,
, r . r
.

86
.
- .
.
r . .
r .


- r 29, 1924 r

1929 r . 30
, , .

- .

.
-

.
- r .

.
- r .
r .

.
.

- .
.

- 1917 .

r .

- .
.
.
.
-

87
r . r
.

r . . r,
. 1918
.
- - r r .
.
r .



. , ,
.
.

r
-
- r
- r
-
1938 r
.
r
. 1938 r .

- r
.

. 1940
.

.
1922
.

(1918-20)
r r-

88
- , r .

, , r
r .

.
.

r 8
1921

1931 r
1905 ,
-
. 1917
- -
r
-
-
r
.


.

r 1934
.

r .

M N
.
-. , ,
r -
.
.
r .
-

89
r . r
India In Transition .

1936
.
-
.


. r
.

1919 r
. 1921
.


.
l r 10, 1918 r .
. r 1918
. r
.

1919
. , .
.
.
r .
3
r . r
r 1919 . r
, ,
,
- .
. , ,
. r
r

90
1920 17 .
25 1924
..

r 5 1920
.
. .
.
. .
.
. .
.
.

-
.. r.
10 .
,. r
. .

(1921)
. r
r .

.
r
- -
-
.

.
r
.

- .
-
- . r

91
.
.

.
. r,
1923
.

r 12 1923
r .
1918 , 3 31
r
. r
r r.
1924
.

.
.
r .
.
23, 1924
.

r r 29, 1924
.

,

r . r 31 1924
..
r .
-
- .
r

92
r r
r r .
.
.
.
, r
30, 1924 .

r 1924
- - -
. r
r .
.

. r 3000

.


. .
.

29 1924 . .
.
r
.

r
. r
.
.
31 1924
.

1923

.

93
. r
- . -
.

. . r
.
. .
,
. r .
r .
.
.
. r

.

2 1924
. r , r,
,, , , , r
. r

. r,
25 1924 .
r 23 1924
..
.
27 1924
r, , , .
. r
.
- .
r
.
. .
.

94
r .

r r
9 1927 10

.
.

.
..

1927 .
. r
. -
- .
.
.
.
,
r
r .

1927
- .
, ,
.

.
.

r 1928 - .

1919 .
r
.
- -
. -

95
12
..
. r,

.
r r . 10

. -

r .

r .

.
.
.
, ,
-
.

r 1930
.
1932
. r
1932
.

r
.
. 32
. -
.
r
.
..

96
1934
. -
r .
r
.
.
r
. -
.
.
r
. r

- r
1937 .
r
r .


. r r
,
1939 r . ,
, , , r ,

.

-

.
.
.
.

Ph: 9443865366 pattabieight@gmail.com

1. Lenin His Image in India: edited by Debendra Kaushik, Leonid Mitrokhin, Vikas publication 1970

2. Lenin In contemporary Indian Press edited by P C Joshi,Chattopadyaay, Kaushik PPH 1970

97
98

You might also like