MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-1

Ek 3
Eritme Kaynak Y ntemlerinin Esaslar

E3.1. Elektrik Ark Kayna

Elektrik ark kayna gnmzde MIG/MAG kaynandan sonra en yaygn uygulamaya sahip
kaynak yntemidir. Bu yntemde ark, eriyen bir ubuk elektrod ile i paras arasnda yanar. Ark ve
kaynak banyosu (karlama paras) havann zararl etkilerinden, elektrod tarafndan salanan
gazlar ve/veya curuf ile korunur.

E3.1.1. Yntemin Prensibi

ekil E3.1de elektrik ark kaynann prensip emas verilmitir. Hem ark tayc, hem de kaynak
ilave malzemesi olarak grev yapan ubuk elektrod, elektrod pensesi ile kaynak kablosu aracly-
la akm retecinin bir kutbuna balanr. Dier kutup, para kablosu ve para klemensi araclyla i
parasna tutturulur. Elektrik ark kaynanda hem doru akm (da), hem de alternatif akm (aa)
kullanlabilir. Ancak elektrodlarn baz trleri alternatif akmla kaynak yaplabilir. Akm reteci,
den tip statik karakteristie sahiptir.

ekil E3.1. Elektrik ark kaynann prensip emas

E3.1.2. ubuk Elektrodlar

Gnmzde rtl ubuk elektrodlar kullanlmakta olup, plak rtsz elektrodlar terkedilmitir.
Elektrodlar mekanik veya hidrolik tahrikli ekstrzyon preslerinde retilir. Balayc olarak camsuyu
kullanlr. Presten kan elektrodlar bir kurutma frnnda kurutulur. Elektrodlarn rtleri ince, orta
kaln veya kaln olabilir.

E3.1.2.1. rtnn Amac ve Etkileri

Elektrod rtsnn grevleri Tablo E3.1de verilmitir. En nemli grevleri arkn tutumasn ve
srdrlmesini salamak, curuf ve koruyucu gaz oluturarak kaynak banyosunu (karlama paras)
evre atmosferden korumak ve metalurjik olarak etkilemektir. ekil E3.2 ve E3.3te ise elektrod
rtsnn grev ve fonksiyonlaryla ilgili ematik bilgiler verilmitir.
E 3-2 EK 3 MO - 01 / 2005

Tablo E3.1. Elektrod rtsnn grevleri

Arkn iletkenliini iyiletirmek iin :

- daha kolay tutuma salar;
- daha iyi kaynak zellikleri oluturur.
Bir curuf oluturarak :
- damla bykln etkiler;
- ark iindeki damlalar ve kaynak banyosunu zararl etkilerden korur;
- katlaan banyoya form verir;
- hzl katlamay nler.
Bir koruyucu gaz rts oluturur:
- organik maddelerden;
- karbonatlardan (rnein CaCO3)
Deoksidasyon ve bazen alamlama etkisi yapar.

Arkn kararl hale getirilmesi ve

ark ortamnn iyonizasyonu

(Manyetik sapma var)

Kaynak banyosunun
(karlama parasnn),
havann azot ve
oksijeninden korunmas

ekil E3.2. Elektrod rtsnn (mantosunun) grevleri

MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-3

nce Orta kaln Kaln

D = 1,2 d 1,2 d < D 1,6 d D > 1,6 d

rt kalnl

Malzeme geii

Aralk doldurma
kabiliyeti

Dikiin grn

Nfuziyet
derinlii

ekil E3.3. Elektrod rtsnn (mantosunun) kalnlnn etkileri

E 3-4 EK 3 MO - 01 / 2005

E3.1.2.2. rt Trleri
TS EN 499a gre drt temel rt tr vardr. Bunlar sellozik (C), asit (A), rutil (R) ve bazik
(B)tir. ekil E3.4, bu rtlerin bileimlerini ve damla gei trlerini vermektedir. ubuk elektrod-
lar malzeme zellikleri, rt ve kaynak zellikleri ile karakterize edilir. Kaynak metalinin malzeme
zelliklerinin esas metalle uyumlu olmas gerekir. Tablo E3.2de ise rt trleri ve karakteristik
zellikleri verilmitir.

Sellozik tip Asit tip Rutil tip Bazik tip

Sellozik tip Asit tip Rutil tip Bazik tip

Selloz 40 Magnetit Fe3O4 50 Rutil TiO2 45 Florid CaF2 45
Rutil TiO2 20 Kuartz SiO2 25 Magnetit Fe3O4 10 Kireta CaCO3 40
Kuartz SiO2 25 Kireta CaCO3 10 Kuartz SiO2 25 Kuartz SiO2 25
Fe-Mn 15 Fe - Mn 20 Kireta CaCO3 10 Fe - Mn 5
Cam suyu Cam suyu Fe - Mn 15 Cam suyu
Cam suyu

ekil E3.4. nemli rt trlerinin analizleri ve damla geileri

E3.1.2.3. rtl (Mantolu) Elektrod Seimi in Tavsiyeler

Uygun rtl (mantolu) elektrodun seiminde, aadaki hususlar gznnde bulundurulmaldr:

A. Esas metalin mekanik zellikleriyle uyumlu olmaldr.
B. Esas metalin kimyasal bileimiyle mmkn olduunca uyumlu olmaldr.
C. Elektrod, akm retecine (kaynak makinasna) uygun olmaldr - AA (Alternatif Akm)
veya DAEN (Doru Akmda Elektrod Negatif = Dz Kutuplama) veya DAEP (Doru
Akmda Elektrod Pozitif = Ters Kutuplama).
D. Elektrod, kaynak pozisyonuna uygun olmaldr.
E. Kaynak az tasarmna dikkat edilmelidir uyumsuz kt birleimlerde veya az
almam birleimlerde derin nfuziyet elektrodlar kullanlmaldr.
F. Servis koullarna dikkat edilmeli ve buna uygun elektrod seilmelidir yksek scaklk,
yksek nem, korozif atmosfer, darbeli ykleme. Bu koullara en uygun elektrodlar bazik
(dk hidrojenli) elektrodlardr.
G. Kaynak maliyetleri gznnde bulundurulmaldr En yksek yma oran, yatay (PA ve
PB) pozisyonda elde edilir. Daha yksek yma oranlar iin demir tozlu elektrodlar
tercih ediniz. Bunun dnda en byk etkiyi yapan faktrler, iilik ve tavan pozisyonudur.
MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-5

Tablo E3.2. Elektrod rt (manto) trleri ve karakteristik zellikleri

zellikleri A = Asit B = Bazik C = Sellozik R = Rutil rtl

rtl rtl rtl
rt temel birleimi Demir ve Kire ta Yanc organik Titandioksit (Rutil)
mangan oksitleri maddeler
Malzeme geii nce damlal ri ila orta ri ila orta Orta ila ince damlal
damlal damlal
Aralk doldurma Orta yi yi Orta ila iyi
kabileyeti
Dikiin grnm Dz ince trtll Orta ila kaba Kaba trtll Dz, ince trtll
trtll
Nfuziyet derinlii Orta seviyede yi yi yi
Curufun kalkma kolayl ok kolay Zor Kolay (az curuf) Kolay
Ark boyu ekirdek tel ap 1/2 ekirdek tel ekirdek tel ap ekirdek tel ap
ap
Akm tr Doru akm Sadece doru Doru akm Doru akm (- kutup)
(-kutup) akm (+/- kutup) Alternatif akm
Alternatif akm (+ kutup)
Duman emisyonu Orta ok ok kuvvetli Orta
Mekanik kalite deerleri Dk ok iyi, tok yi yi
kaynak metali
Dier zellikler Neme hassas; zellikle
300-350Cde yukardan
en az 2 saat aaya kaynak
kurutma gerekir; iin;
kuru kaynak tekrar kurutma
yaplmaldr. gerekmez
(piirmeli)
Kark trler: EN 499da A, B, C, R temel elektrod rt trlerinin dnda RA, RB, RC ve kaln rtl RR kark
trleri de standartlatrlmtr.

Tablo E3.3te TS 563-EN499a gre rtl ubuk elektrodlar gsterili esaslar verilmitir.

Tablo E3.4te yaygn uygulamalar iin elektrod tavsiyeleri yaplmtr.

Tablo E3.5te ise uyumlu mukavemet zellikleri elde edebilmek iin (kaynaklanabilirlik), uygun
esas metal - ilave metal seenekleri verilmitir.
 E 3-6

Tablo E3.3.TS 563-EN 499a gre rtl ubuk elektrodlarn gsterilileri

TS 563 - EN 499 - E 46 3 1Ni B 5 4 H5

Sembol 100 gr kaynak metalindeki

Standart numaras en ok H2 ierii (ml)
H5 5
H10 10
H15 15
E: Elle elektrik ark kayna
iin rtl ubuk elektrod
Sembol Kaynak metali Akm tipi 1) 2)
kazanc KM
Sembol En dk ekme mukavemeti En dk 1 KM 105 a.a. + d.a
akma1) uzama 2) 2 KM 105 d.a.
mukavemeti 3 105 < KM 125 a.a. + d.a.
N/mm2 (t/cm2) N/mm2 (t/cm2) % 4 105 < KM 125 d.a.
5 125 < KM 160 a.a. + d.a.
6 125 < KM 160 d.a.
35 355 (3,55) 440-570 (4,4-5,7) 22 7 KM > 160 a.a. + d.a.
38 380 (3,80) 470-600 (4,7-6,0) 20 8 KM > 160 d.a.
42 420 (4,20) 500-640 (5,0-6,4) 20 1)
EK 3

46 460 (4,60) 530-680 (5,3-6,8) 20 letilebilirlii gstermek iin a.a. deney-

50 500 (5,00) 560-720 (5,6-7,2) 18 leri, 65 Vtan dk, yksz bir gerilimle
1) yaplmaldr.
Akma mukavemeti iin en dk akma mukavemeti 2)
a.a. = alternatif akm
(ReL) veya akma mevcut olduunda (el) kullanlmaldr. Alam Kimyasal bileim 1)2)3) d.a. = doru akm
Aksi takdirde % 0,2 deney mukavemeti kullanlmaldr. sembol Mn Mo Ni
2)
lme uzunluu numune apnn 5 katdr.
Sembolsz 2,0 - -
Mo 1,4 0,3 - 0,6 -
MnMo > 1,4 - 2,0 0,3 - 0,6 - A. Asit rt
Sembol En az 47J 1 Ni 1,4 - 0,6 -1,2 C: Sellozik rt
ortalama entik 2 Ni 1,4 - 1,8 - 2,6
vurma enerjisi 3 Ni 1,4 - > 2,6 - 3,8
iin scaklk Mn1Ni > 1,4 - 2,0 - 0,6 - 1,2 R: Rutil rt
C 1 NiMo 1,4 0,3 - 0,6 0,6 - 1,2 RR: Rutil kaln rt
Z Dier RC: Rutil sellozik rt
Z stenmez
A +20 RA: Rutil asit rt
1)
Belirtilmemise, Mo < 0,2; Ni < 0,3; Cr < 0,2; V < 0,05; Nb < 0,05; RB: Rutil bazik rt
0 0 Cu < 0,3.
2 - 20 2)
Tabloda gsterilen tek deerler, en ok anlamndadr.
3 - 30 3)
Sonular, ISO 31-0 Ek B, Kural A kullanlarak belirtilen deer B: Bazik rt
4 - 40 olarak nemli saylarn ayn saysna yuvarlatlmaldr.
5 - 50
6 - 60
MO - 01 / 2005
MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-7

Tablo E3.4. Baz yap elemanlar iin nerilen kaynak ilemi ve ubuk elektrodun tr
(Elektrodlarn ksa gsterimleri TS 563 EN 499a gredir)
ubuk elektrodun tr
Yap eleman Kaynak ilemi
TS 563 - EN 499
E 42 0RR 12
E 42 0 RC 11

nce cidarl ii bo
profillerin pozisyon
(PA ve PB dndaki
pozisyonlarda)
kaynanda

E 38 0 RR 54
PA ve PB E 38 2 RA 74
pozisyonlarnda, ince
levhalardan oluturulan
profillerdeki a=5 mm
kalnlnda uzun ke
kaynak dikilerinde.

E 42 4 B 42 H5
Byk et kalnlklarna E 42 5 B 12 H5
sahip ekme
ubuklarnn ift-V
azl kaynak
dikilerinde.

E 42 2 RB 12
E 42 0 RB 12
10 mm kalnlndaki
levhalardan oluturulan
takviyelerin pozisyon
kaynandaki ke
kaynak dikilerinde

DK 1 : yukardan aaya

E 42 2 C 25
Boru hatlarnda PE ve
PG pozisyonlarndaki DK 2 : aadan yukarya
kt kaynak dikilerinde

Kk paso : E 42 2 RB 12
Kapak paso : E 42 0 RR 12
 Tablo E3.5. Uyumlu mukevemet iin esas metal-ilave metal kombinasyonlar
E 3-8

elik snfn zellikleri lave metalin koullar

TS 2162ye EN
gre standart-
ASTMye gre gsterim AWSye gre gsterim ENe gre gsterim
gsterim larna gre
(DIN 17100) gsterim
Yntem
elik tr Snf min. Akma ekme elik tr elik tr Standart Gsterim Standart Gsterim
Mukavemeti Mukavemeti rnekleri
MPa MPa
(t/cm2) (t/cm2)

ASTM A 36 20 mm 250 400 - 550 St 37-2 EN 10025 111 A5.1 E60XX EN 499 E 38 AR 1 1
(2,5) (4,0 - 5,5) S 235 JR (Elektrik ark E70XX E 42 2 RR 1 2
kayna) E 42 3 C 21
ASTM A 53 Grade B 240 415 Dikisiz: S 235 JRG2 E 42 3 B 32 H10
St 45
(2,4) (4,15)

Dikili:
St 37-2 S 235 JR
EK 3

ASTM A 106 Grade B 240 (2,40) 415 (4,15) St 45.8 S 275 JR A5.5 E70XX-X
ASTM A 131 Grade A, 235 400 - 490 St 37-3 S 235 J2G3
B,CS, D, (2,35)
DS, E (4,0 - 4,9)

ASTM A 139 Grade B 241 (2,41) 414 (4,14) 12 A5.17 F6XX-EXXX EN 756 S1
ASTM A 381 Grade Y35 240 (2,40) 415 (4,15) St 37-2 S235JR (Tozalt ark F6XX-ECXXX S2
kayna) F7XX-EXXX S2Mo
ASTM A 500 Grade A 228 (2,28) 310 (3,10) St 35 veya S 235 JR F7XX-ECXXX
St 37-2 S 275 J2G3
Grade B 290 (2,90) 400 (4,00) St 45 veya S 355 J2G3
St 52

ASTM A 501 Grade A 228 310 St 37-2 S 235 JR A5.23 F7XX-EXXX-XX

(2,28) (3,1) F7XX-ECXXX-XX
Grade B 290 (2,90) 400 (4,00) St 44-3N S 275 J2G3
MO - 01 / 2005
 Tablo E3.5. Uyumlu mukevemet iin esas metal-ilave metal kombinasyonlar (devam)

elik snfn zellikleri lave metalin koullar

TS 2162ye EN
MO - 01 / 2005

gre standart-
ASTMye gre gsterim AWSye gre gsterim ENe gre gsterim
gsterim larna gre
(DIN 17100) gsterim
Yntem
elik tr Snf min. Akma ekme elik tr elik tr Standart Gsterim Standart Gsterim
Mukavemeti Mukavemeti rnekleri
MPa MPa
(t/cm2) (t/cm2)

ASTM A 516 Grade 55 205 380 - 515 St 52 S 355 J2G3

(2,05) (3,8 - 5,15)
ASTM A 524 Grade I 240 415 - 586 St 45 veya E 295 135 A5.18 ER70S-XXX EN 440 G 42 3CM G3Si1
St 55 (MAG E70C-XC G 42 3CM G4Si1
(2,40) (4,15 - 5,86)
kayna) E70C-XM
Grade II 205 380 - 550 St 35 veya E 295 (GS-sonekli
elektrodlar hari)
St 45
(2,05) (3,8 - 5,5)
EK 3

ASTM A 570 Grade 30 205 (2,05) 340 (3,40)

Grade 33 230 360
Grade 36 250 365
Grade 40 275 (2,75) 380 (3,80)
136 A5.20 E6XG-X,
Grade 45 310 (3,10) 415 (4,15) (zl telle E6XT-XM
MAG E7XT-X
ASTM A 573 Grade 65 240 450 - 530 E7XT-XM
(2,40) (4,5 - 5,3) kayna) (-2,-2M,-3,-10
Grade 58 220 400 - 490 -13,14 ve
(4,0 - 4,9) - GS sonekli
(2,20) elektrodlar haritir
ASTM A 709 Grade 36 250 400 - 550 ve - 11 sonekli
(20 mm) (2,50) (4,0 - 5,5) elektrodlar ise,
12 mmden daha
API 5L Grade B 240 (2,40) 415 (4,15) byk kalnlklar
iin hari
Grade X42 290 (2,90) 415 (4,15) tutulmaldr.
ABS Grade A 400 - 490
B, D, CS, (4,0 - 4,9)
DS
Grade E 400 - 490 A5.29 E6XTX-X
(4,0 - 4,9) E6XT-XM
E 3-9

E7XTX-X
E7XTX-XM
E 3-10 EK 3 MO - 01 / 2005

E3.1.3 Kaynak Teknii

Elektrod, kaynak tarafndan tam izole edilmi kaynak pensesine taklr. Seilen elektrod pensesi-
nin, uygulanacak akm iddeti byklne uygun olmas gerekir. Akm iddeti (amperaj), akm
retecinde uygun karakteristik erisi seilerek ayarlanr. Ark gerilimi, kaynak tarafndan ark boyu
tesbit edilerek ayarlanr. Burada ark boyu arttka ark gerilimi artar.

Arkn tututurulmas, elektrod ile i paras arasnda ksa devre oluturularak salanr. Daha sonra
elektrod hemen yukarya uygun ark boyuna kaldrlr ve ark tututurulmu olur. Bu tututurma
ilemi, hibir zaman kaynak az dnda yaplmamal ve kaynaa devam edildiinde hemen
zerinden geilecek bir noktada yaplmaldr. Bazik elektrodlar gibi balang gzenei eilimli
elektrodlar halinde tututurma ilemi, kaynak aznn iinde ve bir nceki pasonun bittii yerin
birka milimetre nnde yaplmal, ark tututurulduktan hemen sonra balang noktasna
getirilmelidir. Bylelikle ilk damlalarn dt tututurma yeri tekrar eritilmi olur ve balang
gzeneklerinin bertaraf edilmesi salanr.

paralar, bir pozisyoner veya fikstr dzeneinde kaynak yaplacaklar pozisyona getirilmiyorsa,
kaynaktan nce ounlukla puntalanmalar gerekir. Puntalamada tekrar tutuma zellii iyi olan
elektrodlar kullanlmaldr. Bu tr elektrodlarn rt trleri ncelikle R (rutil), RR (kaln rutil) ve
RC (rutil-sellozik) trndedir. Punta dikileri, esas kaynak srasnda krlmayacak derecede kaln
olmaldr. nce levhalarda distorsiyondan (arplma, kaslma, bzlme vs. eklindeki ekil
bozukluklar) kanmak iin sadece nokta eklinde puntalama yaplmaldr. ekil E3.5te elektrod
hareketleri, paralarn pozisyonlarna gre verilmitir.

Tavan pozisyonunda
V - (kt) kaynak dikii

Aadan yukarya Aadan yukarya

ke kaynak dikii V - (kt) kaynak dikii

2 1
2 1

Yatay ke kaynak dikii Yatay V - (kt) kaynak dikii

ekil E3.5. Elektrik ark kaynanda para pozisyonuna gre elektrod hareketleri
MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-11

E3.1.4. Elektrik Ark Kaynanda Kaynak Hatalar

Elektrik ark kaynanda grlen en nemli kaynak hatalar yanma oluu, curuf kalntlar, gzenek
ve u krater lunkerleridir. Yetersiz nfuziyet veya kkte erime azl gibi hatalar ynteme zg
olmayp, kaynaknn becerisiyle ilgilidir. Benzer ekilde atlak oluumu da malzemeyle yakndan
ilgilidir.
ekil E3.6da baz hatalarn temel nedenleri aklanmaktadr.

Yanma oluu U krater atla

ok fazla akm iddeti elektrodun hzl ekilmesi
ok yaygn elektrod tutuluu zellikle byk akmlarda
ok uzun ark boyu bzlme atlak tehlikesi

Curuf kalnts Diki geiinde atlak

ok dk akm iddeti kt hazrlanm malzeme
ok byk kaynak hz kaynaktan sonra hzl
ok pasolu kaynakta curuf souma (bzlme)
kalnts zerine kaynak
yaplmas

Gaz kalnts (gzenek) Kk hatas

kirli malzeme yzeyi Byk kk aralnda
(pas, nem, boya) curuflarn kk blgesine
ok uzun ark boyu girmesi
nemli elektrod

ekil E3.6. Kaynak diki hatalar (sreksizlikler) ve muhtemel nedenleri (ke kaynak dikileri iin)
(ayrca bkz. Tablo 6.5)

E3.2. MIG/MAG Kayna (Eriyen Elektrodla Gazalt Kayna)

MIG/MAG kayna, koruyucu gaz kullanlarak yaplan (gazalt) ark kaynak yntemleri arasnda
yeralr. Koruyucu gaz trne gre Inert Gaz (MIG) veya Metal Aktif Gaz (MAG) kayna olarak
ayrlr. MAG kayna da kendi iinde ayrca kullanlan koruyucu gaz trne gre
MAGC (CO2) kayna ve MAGM (Karm gaz) kayna olarak ikiye ayrlr.

E3.2.1. Yntemin Prensibi

ekil E3.7de MIG/MAG kaynann prensibini verilmektedir. Bu yntemde ark, eriyen bir tel
elektrod ile i paras arasnda yanar; koruyucu gaz inert (soy) ve aktif olabilir. Bir tel makarasndan
gelen tel, torca iletilir. Telin bu d ucunda akm kontak borusu yeralr. Kontak borusu, gaz memesi-
nin iinde eeksenli olarak bulunur. Kontak borusunun alt ucundan arka kadar olan tel boyu olarak
tarif edilen serbest tel boyunun uzunluu, (mm) cinsinden tel apnn 10 ila 12 kat olmaldr.
Kontak borusu mesafesi, serbest tel boyu ile ark boyunun toplamdr. Ark ve kaynak blgesi, gaz
memesinden kan koruyucu gaz tarafndan rtlr. Koruyucu gazn ak debisi, (l/dak) cinsinden
olmak zere tel apnn 10 (on) ila 12 (oniki) kat arasndadr.

MIG/MAG kaynanda esas olarak doru akm kullanlr. Elektrod, akm retecinin pozitif kutbuna
balanr. Akm reteci olarak redresr veya sabit gerilim karakteristikli inverter kullanlr
(bkz. ekil E3.7). Karakteristik erisinin yatayl ok nemlidir; bu ekilde i ayar salanabilir.
E 3-12 EK 3 MO - 01 / 2005

Damla geii

ekil E3.7 MIG /MAG kaynak donanmnn ve hortum paketinin elemanlar

E3.2.2. Ark Trleri

MIG/MAG kaynanda akm iddetine, ark gerilimine ve kullanlan koruyucu gaz trne gre
deiik ark trleri ortaya kar. Tablo E3.6 da arkta malzeme gei trleri verilmitir.
ekil E3.8de ark karakteristii iinde hangi arkn nerede bulunduu gsterilmitir. ekil E3.9da ise
ark trlerinin kullanm alanlar gsterilmitir.

E3.2.3. Tel Elektrodlar

Alamsz ve dk alaml eliklerin MIG/MAG kaynanda kullanlan tel elektrodlar EN 440ta
standartlatrlmtr. Bu teller arasndaki esas fark, ilerindeki Mn ve Si miktarndan kaynaklanr.
Bu elemanlar, kaynak metalinin deoksidasyonu iin gereklidir; ancak kaynak banyosunun akcl-
n ve dolaysyla kaynan zelliklerini de etkilerler. aplar 0.6 mmden 2,4 mmye kadar deiir.
En sk kullanlanlar 0.8, 1.0, 1.2 ve 1.6 mmdir. Alamsz ve dk alaml eliklerin kaynan-
da kullanlan teller bakr kapldr. Bakr kaplama genellikle gzeneklidir ve korozyona kar zel bir
koruma salamaz. Ancak ilerletme motorunun rulolar arasndan geiini kolaylatrr ve akm
iletimini iyiletirir.
zl telle MAG (136) kaynanda kullanlan zl teller boru eklindeki tellerdir. lerinde curuf ve
koruyucu gaz oluturan maddeler bulunur. ekil E3.10da MIG/MAG kaynanda kullanlan zl
tellerin kesitleri gsterilmektedir.
MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-13

Tablo E3.6. Ark ve malzeme gei trleri

Tanmlama Malzeme geii Aklamalar

Sprey ark nce veya ok ince damlal Genel olarak ksa devresiz
Uzun ark ri damlal Hem ksa devreli hem ksa devresiz
Ksa ark nce damlal Ksa devreli
Darbeli ark Damla bykl ve frekans ayarlanabilir Genel olarak ksa devresiz

Akm ideti Is (A)

ekil E3.8. Ark blgelerinin konumlar (ematik)

ekil E3.9. MAG kaynanda ark trleri ve uygulama alanlar

E 3-14 EK 3 MO - 01 / 2005

ekil E3.10. zl tellerin en yaygn trlerinin kesitleri (ematik).

E3.2.4. Koruyucu Gazlar

Kaynak tekniinde kullanlan koruyucu gazlar EN 439da standartlatrlmtr (bkz. Tablo E3.7).
Kullanlan koruyucu gazn bileimi, diki profilini etkiler. ekil E3.11de MAG kaynanda kullan-
lan koruyucu gazlarda CO2 miktarnn artnn diki profiline etkisi grlmektedir.

Tablo E3.7. TS EN 439a gre kaynak ve kesmede kullanlan koruyucu gazlarn snflandrlmas

Gsterim % Hacim cinsinden bileen

Grup
Oksitleyici nert Redkle- Reaksiyon Yntem Aklama
iaret
yici tayc
Says
CO2 O2 Ar He H2 N2
R 1 Kalan (1-2) 1.....15 TIG, PAK, Redkleyici
2 Kalan (1-2) 15.....35 kk koruma
plazma ile
kesme
1 10 MG, TIG, nert
I 2 100 PAK,
3 Kalan (1) 20...80 kk koruma
1 > 0...5 Kalan (1-2) > 0...5 zayf
M1 2 > 0...5 Kalan (1-2) oksitleyici
3 > 0...3 Kalan (1-2)
4 > 0...5 > 0...3 Kalan (1-2)
1 > 5...25 Kalan (1-2)
M2 2 > 3...10 Kalan (1-2) MAG
3 > 0...5 > 3...10 Kalan (1-2)
4 > 5...25 > 0... 8 Kalan (1-2)
1 > 2550 Kalan (1-2)
M3 2 Kalan (1-2) kuvvetli
3 Kalan (1-2) oksitleyici
C 1 100
2 Kalan > 0...30
Plazma kesme Reaksiyon
F 1 100 tayc

2 > 0 ila 50 Kalan Kk koruma Redkleyici

1)
Sadece eit veya daha fazla Helyum ksm olan kam gazlar iin geerlidir.
2)
Argon % 95e kadar Helyum ile yer deitirebilir.
MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-15

Argon + % 1 O2 Argon + % 25 CO2 CO2

330 Amper 253 Amper 265 Amper
27 Volt 27.5 Volt 31 Volt

ekil E3.11. MAG kaynanda koruyucu gaz bileiminin diki profiline etkisi

E3.2.5. MIG/MAG Kaynanda Kaynak Teknii

MIG/MAG kaynanda belirli bir karakteristik ayar seildikten sonra, tel ilerletme hznn ayarlan-
mas iin kaba ve hassas ayarlar mevcuttur. Bu ayar anahtarlar akm retecinin n panelinde yer
alr. Ark boyunun her deiiminde arkn direnci de deitiinden, dolayl olarak akm iddeti
deitirilmi olur. Ark gerilimi, akm reteci zerinde karakteristik erisi deitirilerek ayarlanr.
MIG/MAG kaynanda alma teknikleri ekil E3.12de gsterilmitir.

E3.3.Tozalt Ark Kayna

Tozalt kayna, yksek eritme gc ve yksek kaliteli kaynakl birleimlerin tekil edilmesini
saladndan, kaynakl imalat yapan iletmelerde sabit bir konumda uygulanr. Gnmzde eritme
kaynak yntemleri arasndaki uygulama oran % 5-6 arasndadr.

E3.3.1. Yntemin Prensibi

Tozalt kaynanda ark, eriyen bir elektrod ile para arasnda gzle grlmeyecek ekilde yanar.
Ark ve kaynak blgesi bir toz yn altnda bulunur. Kaynak banyosu (karlama paras)
atmosferin etkilerinden, tozun oluturduu curuf tarafndan korunur.

ekil E3.13de tozalt kaynann prensip emas verilmektedir. Bir tel makarasndan salan tel
elektrod, toz ynnn iine girer. Ark ya esas metale temas yoluyla, ya da yksek gerilim darbele-
riyle tututurulur ve ayn anda hem esas metali, hem ilave teli, hem de evresindeki kaynak tozunu
eritir. Eriyen kaynak tozundan oluan kaynak gazlar, basnlar nedeniyle arkn evresinde bir
boluk oluturur. Tel bu bolukta erir ve damlalar halinde kaynak metaline geer. Tozun eriyen
ksm, ark ilerledike kaynak banyosunun hemen arkasnda katlaarak curuf oluturur. Erimeyen toz
ktlesi, belirli bir mesafe geriden kaynak kafasn takip eden bir emici hortum tarafndan emilerek
toz haznesine geri doldurulur. ekil E3.14de ise bir tozalt kaynak donanm gsterilmitir.

E3.3.2. Tozalt Kaynann Uygulama Trleri

Tozalt kayna genellikle tam mekanize ekilde uygulanr. Tam mekanize kaynakta, kaynak
kafasnn veya parann hareket dzenei ok nemlidir. Tozalt kaynanda erime gcn arttrmak
iin genellikle iki ilave tel ayn anda kaynak blgesine sevkedilir. ekil E3.15de tozalt kaynann
uygulama trleri verilmitir.
E 3-16 EK 3 MO - 01 / 2005

Alamsz eliklerin sola MAG kayna Alamsz eliklerin saa MAG kayna

ekil E3.12. MIG/MAG kaynanda alma teknikleri

(Tek pasolu bir kaynak dikii ve diki kalnl 12 mm veya daha kaln olan ok pasolu kaynaklar)

ekil E3.13. Tek telli tozalt kaynann prensibi

MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-17

A : lerletme motoru
B : lerletme rulolar
C : Tel dorultma rulolar
D : Kontak borusu
E : Tel makaras
F : Toz kab
G : Toz borusu
H : Toz ynlendiricisi
J : Ayar nitesi
K : Donanm taycs

ekil E3.14. Tozalt kaynak donanm.

Yntem ematik grn Aklamalar stnlkleri

m Tek tel elektrod Dier yntemlere gre

Tek telli kaynak Tek akm reteci daha yksek eritme gc
Tek ayar

ki tel elektrod Yksek eritme gc

ift tel Tek akm reteci Yksek kaynak hz veya
(Paralel tel) Tek ayar yi aralk doldurma
kayna kabiliyeti

ki tel elektrod Yksek eritme gc

Tandem kaynak ki akm reteci Yksek kaynak hz
ki ayar Uygun diki geometrisi
Daha iyi mekanik-
teknolojik zellikler

Bir ark tayc elektrod Yksek eritme gc

Scak tel kayna Bir arksz elektrod Dk s girdisi
ki akm reteci Daha iyi mekanik-
ki ayar teknolojik zellikler

Band eklinde elektrod Birletirme kaynanda:

Band elektrodla Tek akm reteci yi aralk doldurma
Tek ayar kabiliyeti
kaynak
Doldurma kaynanda:
Yksek kaplama gc
Dk karm
Dz yzey
ekil E3.15. Tozalt kaynann uygulama trleri
E 3-18 EK 3 MO - 01 / 2005

E3.3.3. Kaynak Telleri

Alamsz eliklerin ve ince taneli eliklerin kaynanda kullanlan dolu teller EN 756da standart-
latrlmtr. Tozalt kaynak telleri esas olarak Mn ieriklerine gre gruplandrlr. Ancak baka
alam elemanlar da ierebilirler. aplar 1.2 mmden 8 mmye kadardr. En yaygn kullanlanlar
2.5, 3, 4 ve 5 mmdir. Tozalt kaynanda zl teller ve band elektrodlar da kullanlmaktadr.
zl teller genellikle dk alaml metal tozlar ierir. Band elektrodlar ise kaplama amacyla
kullanlr. Dolu band elektrodlarn en yaygn genilikleri 100 ila 150 mm arasndadr.

E3.3.4. Kaynak Tozlar

Tozalt kaynanda kullanlan kaynak tozlar, eritme, sinterleme veya aglomerasyon yntemiyle re-
tilen mineral karmlardr. Ancak gnmzde zellikle Avrupada sinterleme yntemi terkedilmitir.

Aglomere tozlar, her bir bileeninin cam suyu ile birbirine homojen ekilde kartrlmasndan
sonra izafi olarak dk scaklklarda (600 ila 900C) piirilir; gerektiinde ferro-alamlar da
eklenebilir. Aglomere tozlar kk apl kresel tanecikler eklindedir.

Erimi tozlarda, herbir bileen kartrldktan sonra ark ocanda veya kupol ocanda birlikte
eritilir. Katlatktan sonra krlr ve istenen tane byklne elenir. Bileimi ve souma hz,
erimi tozlarn amorf veya kristalin olmasn etkiler. retimi srasnda yksek scakla maruz
kaldklarndan, erimi tozlarda metal bileen bulunmaz.

Kaynak tozlar EN 760da standartlatrlmtr. Bu standarda gre tozlar trlerine gre 5, mineral
yaplarna gre 10 gruba ayrlmtr. Tablo E3.8de kaynak tozlarnn grevleri verilmitir.

Tablo E3.8. Kaynak tozlarnn grevleri

Arkn iletkenliinin iyiletirilmesi ve bu sayede

- daha iyi tutuma
- daha kararl ark
Curuf oluturarak
- ark haznesi oluturma
- damlalarn ve kaynak banyosunun atmosferden korunmas
- kaynak metalini metalurjik olarak etkileme
- banyoya form verme
- dikiin hzl soumasn engelleme
Deoksidasyon ve alamlama etkileri iin
- curuf oksitleri ierme (metal-curuf reaksiyonlar)
- ferro-alamlar ierme (sadece aglomere tozlarda)

E3.3.5. Yntemin Uygulan

Tozalt kayna donanmnn ayarlanmasnda iki ayar dzenei gerekir. Bunlar kullanlan akm
retecinin karakteristik formuna gre belirlenir. Sabit gerilimli kaynak akm retelerinde akm
iddeti, tel ilerleme hz tarafndan ayarlanr; ark gerilimi ise seilen karakteristik erisine baldr.
Den tip karakteristikli retelerde ise, akm iddetinin deitirilmesi iin baka bir karakteristik
erisinin seilmesi gerekir. Gerilim ise belirli bir tel beslem hznn ayarlanmasyla ayarlanm olur.
MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-19

ekil E3.16da tozalt kaynanda kaynak parametrelerinin diki geometrisine etkisi gsterilmitir.

Nfuziyet derinlii hereyden nce ayarlanan akm iddetine baldr. Akm iddetinin ayar, para
kalnlna ve kaynak az ekline gre seilir. Tozalt kaynanda kaynak banyosunun emniyeti iin
eitli altlklar kullanlr. ekil E3.17de en ok kullanlan altlklar (karlama paralar)
gsterilmitir.

ekil E3.16. Tozalt kaynanda kaynak parametrelerinin diki geometrisine etkisi

E 3-20 EK 3 MO - 01 / 2005

ekil E3.16. (devam)

Kk aln (doal banyo korumas)

El altl (puntalama)

Hortumda
Basnl hava

Seramik altlk

Banyo emniyet band

ekil E3.17. Tozalt kaynanda kullanlan altlk (karlama paralar) dzenleri

MO - 01 / 2005 EK 3 E 3-21

E3.3.6. Tozalt Kaynanda Karlalan Kaynak Hatalar

Tozalt kaynanda kaynak banyosu hacmi byk ve katlama hz yava olduundan, dier kaynak
yntemlerine gre gaz ve curuf kalnts olasl daha dktr. Yksek karbonlu eliklerin
kaynanda CO gzenei olasl vardr (bkz. ekil E3.18).

Katlama atlaklar (lunker ve scak atlak), zellikle dar ve derin kaynak dikilerinde ortaya kar.
Bu tip hatalar, uygun kaynak az formu ve doru kaynak parametreleriyle nlenebilir. Bunun iin
dikiin form faktr (dikiin geniliinin diki derinliine oran) 1i gememelidir (bkz.ekil E3.18).

Tozalt kaynak dikilerinde gzenek oluumu Bir tozalt kaynak dikiinde lunker

ekil E3.18. Tozalt kaynak dikilerinde grlen tipik hatalar.

Tablo E3.9 ve E3.10da ark kaynanda en ok grnen i ve d sreksizliklerin nedeni,

Tablo E3.11de ise elektrik ark kaynann, MAG kaynann ve tozalt kaynann yaplnda
parametre ayar deerleri verilmitir.

Tablo E3.9. Ark kaynanda i sreksizliklerin nedenleri

Sreksizlik Curuf Gzenek Birleme atlaklar

Sreksizliin nedeni hatas

Hazrlanm kaynak birleim blgesindeki X

yzey safiyetsizlikleri
(ya, pas, boya, hadde curufu, vb.)
Pasolararasnda entik X
Curufun ne ak X
Akm iddeti gerekenden dk X
Akm iddeti gerekenden yksek X
Elektrod tutuluu hatal X
Karbon, kkrt veya fosfor ksm ok fazla, X
segregasyon
Kaynak banyosunun ne akmas X
(kaynak banyosunun hacmi ar byk)
Ark boyu ok uzun X
E 3-22 EK 3 MO - 01 / 2005

Tablo E3.10. Ark kaynanda d sreksizliklerin nedenleri

Kkte Kkn Yanma Dikiin Kt

Sreksizlik
yetersiz sarkmas entii przszl boyut
Sreksizliin nedeni nfuziyet
Kt az hazrl (kk aral) X
Kk boyu ok kk X
Kk boyu ok byk X
Akm iddeti ok dk X
Akm iddeti ok byk X
Kaynak hz ok byk X
Kaynak hz ok dk X X X X
Ark ok ksa X
Ark ok uzun X
Elektrod tutuluu eit deil X
Dikiin oluumu hatal X
 Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri
Yntem : Elektirik ark kayna Esas Metal : St 37-2
malat tr : Elle Kaynak ilave malzemesi : ubuk elektrod EN 499a gre E 51 22 RR 6
MO - 01 / 2005

Diki tr : Ke kaynak dikii

Kaynak pozisyonu : PB
Diki Diki hazrl Ayar deerleri Tketim deerleri 3)
kalnl
Az Kaynak akm Elektrod Teorik Eritme Elektrod
Aralk 1) Kaynak ilave malzemesi Aklamalar
a as Kk aln lleri diki sresi tketimi
Diki tr
ykseklii enkesiti
0 (mm) (g/m)
(mm) (A) (mm) (mm2) (s/elektrod) (ubuk/m)2)
2 ke kaynak dikii 90 - - 80 2,5 x 350 4,0 48 58 4
3 ke kaynak dikii 90 - - 180 3,25 x 350 9,0 102 82 4,1
3 ke kaynak dikii 90 - - 175 4,0 x 450 9,0 102 81 2,9
4 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 16,0 155 89 4
5 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 25,0 245 89 3 Kk paso
240 5,0 x 450 86 2,2
6 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 36,0 325 89 3,5 Kk paso
240/255 5,0 x 450 86/84 3,1
7 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 49,0 440 89 4 Kk paso
240/255 5,0 x 450 86/84 5
EK 3

8 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 64,0 575 89 4 Kk paso

240/255 5,0 x 450 86/84 7
9 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 81,0 735 89 4 Kk paso
240/255 5,0 x 450 86/84 9,5
10 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 100,0 905 89 4 Kk paso
240/255 5,0 x 450 86/84 12,5
10 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 450 100,0 905 89 4 Kk paso
300/310 6,0 x 450 108/105 8,5
1)
alma gerilimi, elektrod ve kaynak makinas trne baldr; genel olarak 26 ile 30 V arasnda ayarlanr.
2)
Diki ykseklii h = 0 ile 1,5 mmdir.
3)
ubuk elektrod koan boyu 50 mmdir
E 3-23
 Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
E 3-24

Yntem : Elektirik ark kayna Esas Metal : St 37-2

malat tr : Elle Kaynak ilave malzemesi : ubuk elektrod EN 499a gre E 51 22 R (C) 3
Diki tr : Ke kaynak dikii
Kaynak pozisyonu : PG
Diki Diki hazrl Ayar deerleri Tketim deerleri 3)
kalnl
Kaynak akm Elektrod Teorik Kaynak ilave Eritme Elektrod
Az as Aralk 1) Aklamalar
a Kk aln lleri diki malzemesi sresi tketimi
Diki tr
ykseklii enkesiti 2)
0 (mm)
(mm) (A) (mm) (mm2) (g/m) (s/elektrod) (ubuk/m)3)

2 ke kaynak dikii 90 - - 85 2,5 x 350 4,0 48 42 4 1 Paso

3 ke kaynak dikii 90 - - 125 3,25 x 350 9,0 92 57 5 2 Paso
3 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 350 9,0 92 58 3,5 1 Paso
5 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 350 25,0 245 58 9 3 Paso

5 ke kaynak dikii 90 - - 180 4,0 x 350 25,0 245 58 3,5 1 Paso

230 5,0 x 350 68 3 1 Paso
Diki tr : Ke kaynak dikii Kaynak pozisyonu : PF
EK 3

3 ke kaynak dikii 90 - - 65 2,5 x 350 9,0 88 65 7,5 1 Paso

3 ke kaynak dikii 90 - - 100 3,25 x 350 9,0 88 91 4,5 1 Paso
4 ke kaynak dikii 90 - - 100 3,25 x 350 16,0 154 91 8 1 Paso
5 ke kaynak dikii 90 - - 100 3,25 x 350 25,0 240 91 5 1 Paso
150 4,0 x 350 68 4,5 1 Paso
6 ke kaynak dikii 90 - - 100 3,25 x 350 36,0 335 91 5 1 Paso
150 4,0 x 350 68 8,5 1 Paso
8 ke kaynak dikii 90 - - 150 4,0 x 350 64,0 395 68 21 2 Paso
1)
alma gerilimi, elektrod ve kaynak makinas trne baldr; genel olarak 20 ile 25 V arasnda ayarlanr.
2)
Diki ykseklii h = 0 ile 1,5 mmdir.
3)
ubuk elektrod koan boyu 50 mmdir
MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
MO - 01 / 2005
EK 3

Diki tama ykseklii h =0.5 ile 1 mmdir

E 3-25
 Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
E 3-26

Yntem : Elektirik ark kayna Esas Metal : St 52-3

malat tr : Elle Kaynak ilave malzemesi : ubuk elektrod EN 499a gre E 51 54 B 10
Diki tr : Kt kaynak dikii
Kaynak pozisyonu : PA
Levha Diki hazrl Ayar deerleri Tketim deerleri
kalnl
Diki tr Az as Aralk Kk aln Kaynak akm1) Elektrod lleri Teorik diki Kaynak ilave malzemesi Eritme sresi Elektrod tketimi Aklamalar
ykseklii enkesiti
0
(mm) (mm) (A) (mm) (mm2)2) (g/m) (s/elektrod) (ubuk/m)3)

6 V-dikii 60 1 - 120 3,25 x 450 26,8 210 88 7,2

120 3,25 x 450 88 4 Kk paso
10 V-dikii 60 2 - 170 4,0 x 450 77,5 608 93 10,8
130 3,25 x 450 85 4 Kk paso
15 V-dikii 60 2 - 170 4,0 x 450 160 1256 93 25,3
160 4,0 x 450 96 4 Kk paso
20 V-dikii 60 2 - 220 5,0 x 450 271 2127 103 30,2
160 4,0 x 450 96 4 Kk paso
20 V-dikii 60 2 - 280 6,0 x 450 271 2127 115 21,6
EK 3

Diki tr : V-dikii Kaynak pozisyonu : PF

6 V-dikii 60 2 - 70 2,5 x 350 32,8 257 70 12 Kk paso
100 3,25 x 450 100 3,2
10 V-dikii 60 2 - 90 3,25 x 450 87,5 687 104 10 Kk paso
105 3,25 x 450 96 13,4
15 V-dikii 60 2 - 90 3,25 x 450 175 1374 104 10 Kk paso
140 4,0 x 450 110 24
20 V-dikii 60 3 - 90 3,25 x 450 291 2280 104 10 Kk paso
140 4,0 x 450 110 44,2
1)
alma gerilimi, elektrod ve kaynak makinas trne baldr; genel olarak 22 ile 24 V arasnda ayarlanr.
2)
Di1ki ykseklii h = 0 ile 1,5 mmdir.
3)
ubuk elektrod koan boyu 50 mmdir
MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
MO - 01 / 2005

Ke kaynak dikii

9
16
25
64

100

Diki tr : Ke kaynak dikii

EK 3

Diki tama ykseklii h =0 ile 1.5 mmdir

E 3-27
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (devam)
E 2-28
EK 3

Diki tama ykseklii h =0 ile 1.5 mmdir

MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
MO - 01 / 2005
EK 3
E 3-29
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
E 3-30
EK 3
MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
MO - 01 / 2005
EK 3
E 3-31
Tablo E3.11. Tavsiye edilin kaynak ayar deerleri (Devam)
E 3-32
EK 3
MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
MO - 01 / 2005
EK 3
E 3-33
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
E 3-34
EK 3
MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)

DIN 8557ye gere S 2, S 4 ve S 3 Mo

MO - 01 / 2005
EK 3
E 3-35
 E 3-36

Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)

EK 3
MO - 01 / 2005
Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
MO - 01 / 2005
EK 3
E 3-37
 Tablo E3.11. Tavsiye edilen kaynak ayar deerleri (Devam)
E 3-38

Yntem : Elektirik ark kayna Esas Metal : Boru elii R St 38-7

malat tr : Elle (Tam nfuziyetli kaynak) Kaynak ilave malzemesi : ubuk elektrod EN 499a gre E 43 43 RR (B) 7
Diki tr : Kt kaynak dikii
Kaynak pozisyonu : s (PF)
Levha Diki hazrl Ayar deerleri Tketim deerleri 3)
kalnl
Diki tr Az as Aralk Kk aln ykseklii Kaynak akm1) Elektrod lleri Teorik diki Kaynak ilave malzemesi Eritme sresi Elektrod tketimi Aklamalar
enkesiti
(mm) 0
(mm) (A) (mm) (mm2) (g/m) (s/elektrod) (ubuk/m)2)

6 V-dikii 60 2 - 60 2,5 x 350 32,8 295 64 30,0

8 V-dikii 60 2,5 - 65 2,5 x 350 56,9 496 62 25,0 Kk paso
110 3,25 x 350 78 12,5
9 V-dikii 60 2,5 - 65 2,5 x 350 69,2 635 62 25,0 Kk paso
110 3,25 x 350 78 20,0
10 V-dikii 60 2,5 - 95 3,25 x 350 82,7 765 85 11,0 Kk paso
160 4,0 x 350 84 19,5
12 V-dikii 60 2,5 - 100 3,25 x 350 113,1 1045 82 11,0 Kk paso
160 4,0 x 350 84 28,0
15 V-dikii 60 3 - 100 3,25 x 350 174,8 1540 82 13,0 Kk paso
EK 3

160 4,0 x 350 83 45,0

18 V-dikii 60 3 - 110 3,25 x 350 241,0 2180 78 13,0 Kk paso
170 4,0 x 350 80 68,0
20 V-dikii 60 3 - 110 3,25 x 350 291,0 2580 78 13,0 Kk paso
170 4,0 x 350 80 82,0
1)
alma gerilimi, elektrod ve kaynak makinas trne baldr; genel olarak 21 ile 25 V arasnda ayarlanr.
2)
Diki ykseklii h = 0 ile 1,5 mmdir.
3)
ubuk elektrod koan boyu 50 mmdir
MO - 01 / 2005