Reetkasti nosa i

9. dio

1
 Reetkasti nosa i su vane inenjerske
konstrukcije.

Prema obliku razlikujemo:

a) ravninske reetkaste konstrukcije
b) prostorne reetkaste konstrukcije

2
 Reetkasti nosa i sastavljeni su od
tapova koji tvore geometrijski
nepromjenjiv oblike:
trokut - ravninska reetka
tetraedar - prostorna reetka

3
 Stati ki: - odre ene reetke
- ene reetke

Stati ki odre ena:

Labilna

Stati ki neodre ena:

4
Stati ka odre ena reetka

n broj vorova
s broj tapova
s = 2n 3

5
 Veza izme u broja vorova i tapova

n broj vorova n = 10
s broj tapova s = 17 s = 2n 3

6
7
Stati ki odre ene reetke iznutra i izvana

Nestabilna reetka - mehanizam

8
Mehanizam - labilna reetka

s < 2n 3

9
Stati ki neodre ena reetka
(iznutra)

s > 2n 3
10
 Pretpostavke kod prora una reetkastih
nosa a:

1. tapovi reetke su u vorovima zglobno

spojeni.
2. Aktivne sile (optere enje) djeluju u samo
vorovima reetke.

vor se ozna ava krui em

11
 Posljedica ovih pretpostavki prora una je
da se prijenos aktivne sile na oslonce
ostvaruje vla nim (+) odnosno tla nim (-)
silama.

12
 Odre ivanje sila u tapovima reetke:
a) analiti ki:
a1) za sve tapove reetke: Metoda vorova
a2) presjek reetke kroz tri tapa: Ritterova metoda

b) grafi ki:
b1) za sve tapove reetke: Maxwell-Creamonin plan
(Poligoni sila)
b2) presjek reetke kroz tri tapa: Culmannova metoda

13
 Primjer:
F1= 5 kN a=2m b=3m h=2m
F2= 10 kN
F3= 20 kN

14
 Reakcije analiti ki
Nekanonske jednadbe ravnotea:

1. MA =0
2. MB = 0
3. Fy = 0
+ dopunski uvjet:
Os projekcija ne smije
biti okomita na spojnicu AB

15
1. MA =0 FB 2 + F3 3 + F2 5 = 0 FB = 55,0 kN
2. MB = 0 FAx 2 + F1 2 + F2 5 + F3 3 = 0 FAx = 60,0 kN
3. Fy = 0 FAy F3 F2 = 0 FAy = 30,0 kN

FA = FAx2 + FAy2 = 60 2 + 30 2 = 67,1 kN

16
 a1) Metoda vorova
vorne sile: Si 1. Fx = 0
2. Fy = 0

17
1. vor E:

1. Fy = 0
2. Fx = 0
ad.1. - F2 - S 2 sin 45 = 0
ad.2. - F1 + S1 + S 2 cos 45 = 0
S1 = 15,00 kN
S 2 = - 14,14 kN 18
2. vor C:

1. Fx = 0
2. Fy = 0
S3 = 20,00 kN ad.1. - S1 + S4 = 0
S 4 = 15,00 kN ad.2. - F3 S3 = 0

19
3. vor D:

1. Fy = 0
2. Fx = 0
S5 = 54,08 kN
S6 = 55,00 kN

S 2 cos 45 + S3 + S5 sin 33,7 = 0

S5 = 54 ,08 kN S 2 sin 45 + S5 cos 33,7 + S6 = 0

S 6 = 55,00 kN
20
4. vor A:

1. Fy = 0
2. Fx = 0
ad.1. FAy S5 sin 33,7 S 7 = 0
S7 = 0
Kontrola: ad. 2. Fx = 0
- S4 - S5 cos 33,7 + FAx = 0
0 =0 21
5. vor B:

Kontrola:

1. Fx = 0
2. Fy = 0

22
 a2) Ritterova metoda
Odre ivanje sila u presje enim tapovima:
S2, S3 i S4

Presjek samo kroz tri tapa

1. M R1 = 0
2. M R2 = 0
3. M R3 = 0 23
S2=? S3=? S4=?

24
 S
Sila S3

1. ME = 0
S 3 2 + F3 2 = 0
F3 2 20 2
S3 = =
2 2
S 3 = 20 ,0 kN (tlak) 25
Sila S4
2. MD = 0
- S 4 2 + F1 2 + F2 2 = 0
F1 2 + F2 2 5 2 + 10 2
S4 = =
2 2
S 4 = 15,0 kN (vlak)

26
Sila S2 3. MC = 0
S2 r2 + F2 2 = 0
F2 2 10 2
S2 = =
r2 2
S2 = 14,1 kN (tlak)
r2r2

d 2 2
r2 = = = 2
2 2

27
 Grafi ko odre ivanje sila u
tapovima
b1) Poligoni sila Maxwell-Creamonon plan
sila
1. vor E: S 1 = ?
S2 = ?

Ravnotea sila : S1 vlak (iz vora)

S 2 tlak (u vor)
F1 + F2 + S 1 + S 2 = 0
28
2. vor C:
S3 = ?
S4 = ?
S3 tlak (u vor)
S 4 vlak (iz vora)

Ravnotea sila :
F3 + S1 + S3 + S4 = 0

29
3. vor D:
S5 = ?
S6 = ?
S5 vlak (iz vora)
S 6 tlak (u vor)

Ravnotea sila :
S 3 + S 2 + S 5 + S6 = 0

30
4. vor A:

S7 = 0
5. vor B: Kontrola

Ravnotea sila :
Ravnotea sila :
FB + + S6 + S7 = 0
S5 + S4 + FA + S7 = 0 31
 b2) Culmannova metoda
Odre ivanje sila u presje enim tapovima:
S4, S5 i S6 = ???

32
Re zul tan ta vanjskih sila :
F1 + F2 + F3 = FR

Ravnotea sila :
FR + S 4 + L = 0
Culmannov pravac : L = S 5 + S6 33
Re zul tan ta vanjskih sila :
F1 + F2 + F3 = FR

Ravnotea sila :
FR + S 4 + L = 0
Culmannov pravac :
L = S5 + S 6

34
Program

35
Redoslijed sila u verinom poligonu:

Tipovi 1 i 3
H + V1 + V2 + V3

Tipovi 2 i 4
V1 + V2 + V3 + H

36
Zadatak:

37
Reakcije

Zaklju na linija
verinog poligona (s)
Prvom zrakom (1) verinog poligona kroz to ku A
Sjecite zadnje zrake (2) verinog poligona s pravcem reakcije RB

Mjerilo:
Grafi ko rjeenje
1cm :: 10kN
Verini poligon (v.p.)

38
RAV = 10,64 kN
RB = 95,36 kN
RAH = 99,00 kN RA = 99,57 kN 39
 Metoda vorova:
Rjeenje:
vor 10 N4 = 99,00 kN (vlak)
N13 = 0,00 kN

vor 9 N17 = 68,96 kN (vlak)

N8 = - 56,11 kN (tlak)

vor 7 N7 = - 56,11 kN (tlak)

N12 = - 95,36 kN (tlak)

40
41
 10

7
9

N 4 vlak (iz vora) N12 tlak (u vor)

N17 vlak (iz vora) N 7 tlak (u vor)
N 8 tlak (u vor) 42
Rezultanta sila : V3 + H + RB = FD
FD = 11,5 10 = 115 kN
u sjecitu (3) i ( s ) zrake

43
Culmannov pravac :
K = N7 + N 16
44
Ravnotea sila :
FD + K + N 3 = 0
K = N7 + N 16

45
 Ritterova metoda Presjek D-D
Rjeenja: N 3 = 77 ,50 kN vlak (iz vora)
N 7 = 56 ,00 kN tlak (u vor)
N16 = 95,28 kN vlak (iz vora)

46