You are on page 1of 1

Ese : Argumentoni ngjashmerite e levizjes se

ngarkesave me levizjen e gjakut.


Fizika dhe biologjia jan n lidhshmri q nga zanfilla e tyre. Dikur zhvilloheshin nn kulmin
e filozofis por me zhvillimin e njohurive mbi fenomenet e ndryshme ata u ndan. Nj nga
dukurit m interesante fizike sht lvizja e ngarkesave n nj qark elektrik me at
qarkullimit t gjakut n trupin e njeriut.
Ngarkesat lvizin n nj qark elektrik sipas nj drejtimi t caktuar nga poli negativ drejt atij
pozitiv. Kjo realizohet ndrmjet fijeve pruese q mund t jen tela te ndryshm si psh tela
bakri pra t nj metali te caktuar. Ndersa n t njjtn mnyr edhe gjaku lviz sipas nje
drejtimi te caktuar nga zemra drejt mushkerive dhe nga zemra drejt qelizave. Kjo lvizje
realizohet nprmjet enve pruesve q jane arteriet, venat, kapilart. Nse do merrnim
pjesn e djatht te zemrs si pol negativ dhe at t majt pozitiv n t njjtn mnyr edhe
gjaku do lvizte nga negativi drejt pozitivit. Kshu gjaku qarkullon n t gjith qarkun
(trupin) ton.
Ngarkesat elektrike prodhojn rrym elektrike e cila gjat lvizjes n qark v n pun
konsumator t ndryshm si jan llampa, elektromotori apo pajisje shtpiake si frigorifer
lavatrie etj. Po kshtu edhe gjaku gjate lvijes s tij n trupin ton u jep O2 dhe lnd t tjera
t domosdoshme pr t punuar qelizave duke i vn n njfar mnyr n pun.
q
Lvizja e ngarkesave n qark ndryshonn varsi t kohs ( t =I ) si dhe faktorve t tjer

si mund t jen pengesat e ndryshme si rezistencat. Po ashtu edhe lvizja e gjakut ndryshon
n varsi t kohs por edhe gjndjes fizike dhe emocionale si dhe pengasave biologjike qe
mund te has si mund t jen ndonj patogjen apo edhe ndonj smundje apo gjndje fizike e
veant.
Dhe n fund ia vlen t prmendim se si lvizja e ngarkesave elektrike n nj qark elektrik dhe
levizja e gjakut ne trupin ton ndodh dhe kontrollohet. Kto dukuri nuk do ishin t
pamundura pa nj burim ku pr ngarkesat elektrike nevojitet nj burim elektrik si jan pilat
apo baterit. Kurse pr qarkullimin e gjakut rolin e burimit e kryen zemra i cili sht si nj
pomp e pareshtur.
Si prfundim lvizja e ngarkesave n qark me gjakun kan shum t prbashkta edhe pse n
vetvete jan dy procese qe ndodhin n mjdise t ndryshme. Kto ngjashmri t ktyre
dukurive na tregon se sa t lidhura jan fizika dhe biologjia ndrmjet tyre dhe sa funksione
jetike varen nga kuptimi i ndrlidhjes s tyre.

Punoi : Danjel Kola Klasa: XI

You might also like