15187 - Cerceda - A Corua

Telf.: 981 698 500

www.sogama.es

Colaboracin e Textos:

Realizacin e deseo:
Impreso en papel reciclado libre de cloros
Compostaxe domstica
Introducin
Que a compostaxe domstica?
Que se necesita para facer compost?
O Composteiro
Proceso a seguir
Materiais a depositar no composteiro
Supervisin e control
Posibles problemas e solucins
Obtencin do compost e aplicacins
Beneficios do compost

Recollida selectiva
Contedor amarelo
Contedor azul
Contedor verde
Contedor xenrico

Introducin
Case a metade do lixo que
xeramos nos nosos fogares
est formada por materia
orgnica, cuxo destino
habitual, no caso dos 294
Concellos adheridos a
Sogama, son os contedores
convencionais, nos que
tamn deben ser
depositados os materiais
non reciclables. Estes, xunto
aos restos orgnicos, son
sometidos a un proceso de
valorizacin enerxtica,
transformndoos, con todas
Nos ltimos anos a
xeracin de residuos
urbanos en Galicia sufriu
un forte incremento ata o
punto de que, na
actualidade, a taxa de
producin chegou a
alcanzar os 1,2 kg por
habitante e da, situandose as garantas ambientais e
en mis de 1 milln de para a sade pblica, en
enerxa elctrica, que logo
toneladas anuais.
pasa Rede Elctrica
Nacional.
Agora ben, en
determinados mbitos do
medio rural galego existe a
posibilidade de transformar
esta materia orgnica en
compost, un fertilizante
natural con excelentes
propiedades para o solo. O
proceso resulta moi sinxelo,
xa que se trata de recuperar
unha prctica tradicional en
Galicia, separando os
residuos orgnicos para a
elaboracin de abono ou
alimento do gando.
por isto que, dadas as
particularidades do territorio
obxecto de actuacin, os
participantes neste
programa de
autocompostaxe podern
fabricar o seu propio
compost, contribundo a:
Reducir o volume como o custo
global dos residuos econmico que trae
producidos mediante a consigo a sa axeitada
reciclaxe da materia xestin e tratamento.
orgnica en orixe.
Minorar o nmero de
Eliminar ou, polo desprazamentos que os
menos, minimizar o habitantes do rural
excesivo uso de deben realizar aos
fertilizantes qumicos. contedores, polo xeral
moi distanciados das
Reducir a frecuencia de vivendas debido
recollida dos contedores precisamente grande
xenricos por parte dos dispersin da
servizos municipais, as poboacin.
 O compost un
fertilizante natural con
excelentes propiedades
para o solo xerado a
partir da reciclaxe de
restos orgnicos

Que a compostaxe domstica?

A compostaxe domstica podas, obtendo un produto
o proceso de final, o compost, que se
descomposicin biolxica pode utilizar como
dos materiais orgnicos acondicionador de solos nos
xerados no fogar, como o propios xardns e hortas das
caso dos restos de comida e vivendas que o fabrican.
Que se necesita
para facer compost?
Un espazo axeitado na horta ou xardn.

Un composteiro onde depositar os restos orgnicos

(anda que se trata dun recipiente que non
imprescindible).

Residuos de cocia (restos de verduras, froitas, etc...)

Residuos do xardn (restos de poda, follas secas,

cspede, etc...)

Un aireador (pincho, p, etc.), para remover o compost.

Unha p, para recoller o abono obtido.

Auga.

O composteiro
O composteiro un recipiente
que facilita a circulacin do
aire no seu interior, onde se
introducen os restos
orgnicos, permitindo unha
ptima accesibilidade, tanto
para depositar residuos coma
para extraer o abono
resultante.
A sa funcin a de manter obstante, o composteiro
as condicins axeitadas de
temperatura e humidade
Permite manter a zona
limpa e recollida.
Acelera o proceso de
compostaxe.
Evita os malos olores.
para a elaboracin de
compost, evitando ademais a Facilita o control das
entrada de pequenos condicins axeitadas de
animais e roedores que humidade, temperatura
poden alterar o proceso. e osxeno.
Tal e como se veu facendo de doado montaxe e
tradicionalmente, tamn se sinxelo mantemento.
pode elaborar abono
directamente no solo; non
aporta unha serie de
vantaxes:
Proceso a seguir

En primeiro lugar, debe De doado acceso e

colocarse o composteiro nun cercano vivenda, por
lugar axeitado: comodidade.

En contacto directo coa Unha vez situado no lugar

terra, para que os pertinente, debemos
organismos comezar a depositar no
descompoedores mesmo os restos orgnicos
tean un acceso doado procedentes da cocia e do
ao interior do recipiente. xardn, o mis esmiuzados
Nunca sobre asfalto, posible para favorecer a sa
cemento ou outro descomposicin. O proceso
pavimento, xa que se moi sinxelo:
impedira a colonizacin
destes organismos. No fondo do
composteiro formamos
Zona sombreada, unha capa de restos de
protexida de cambios poda de 10-15 cm de
bruscos de temperatura altura, favorecendo con
e de humidade. isto a aireacin e a
drenaxe dos residuos Para a realizacin de un
acumulados. bo compost deberanse
usar restos orgnicos de
A continuacin
orixe vexetal
engadimos os restos
orgnicos procedentes
da cocia.

Despois colocamos
outra capa de restos de
poda, e as
sucesivamente a fin de
evitar malos olores e Materiais a depositar
no composteiro
mellorar a calidade do
compost.

Para obter un bo compost o

mellor utilizar unha
grande variedade de
materiais, tendo en conta
que canto mis triturados
estean, maior ser a rapidez
da sa descomposicin e
fermentacin.
O QUE S PODO DEPOSITAR

Restos de comida: froitas e verduras; casca de ovo;

arroces e pasta cocida; pan. Pousos de caf, t e infusins.
Cinzas e serrn de madeira non tratada. Papel,
cartn, xornais. Restos de poda, races, follas, cspede e
material do xardn esmiuzados (canto mis leoso, mis
tempo tarda en compostar). Restos de colleita da horta,
sen pesticidas ou fitosanitarios. Esterco de animais
herbvoros. P e peluxe do aspirador, fibras naturais,
pelos, anaquios de teas naturais, plumas.

O QUE NON PODO DEPOSITAR

Aceites vexetais e minerais. Restos de plantas

enfermas ou con pesticidas, insecticidas, etc. Madeira
tratada con pinturas, vernices, etc. Produtos lcteos.
Peixe ou carne. Follas de pieiro ou eucalipto.
Excrementos humanos ou de animais domsticos carnvoros
(cans, gatos, etc...). Medicamentos. Paais desbotables.
Papel de cor brillante, impreso con tinta de cor ou
plastificado. Obxectos duros, pedras, vidro, metal,
plstico, tetrabrik, bateras...
 preciso conseguir unha
mestura cunha humidade,
temperatura e osixenacin
ptimas, capaz de manter o
equilibrio entre:
Materiais frescos e
hmidos (froitas,
Supervisin
verduras, cspede...), que
aportan humidade.
Materiais secos (follas
secas, ramas, cartn,
cinza, serrn,...), que
favorecen a aireacin e
osixenacin da mestura.
e control Os factores fundamentais
que interveen no proceso
de maduracin do compost
son os seguintes:
Temperatura: sendo a
ptima ao redor de
50 - 60 C.
Humidade: a mestura
ten que estar hmida,
pero non mollada, xa
que provocara a sa
putrefaccin. Para isto
preciso xogar cos
materiais secos e
hmidos que secos ou hmidos,
vaiamos introducindo segundo o caso.
no composteiro. Un
xeito sinxelo de medir a Osxeno: o compost s
humidade da mestura se lograr se hai
coller un puado e presenza de osxeno (
apertar coa man; se un proceso aerobio),
queda compacta, ten a polo que, en ocasins,
humidade xusta; se se ser necesario remover
esmiza, est seca, e se a mestura para aireala.
gotea, est moi hmida.
En funcin dos
resultados, poderemos
secar ou humedecer
doadamente,
engadindo materiais
Posibles solucins

PROBLEMA SIGNIFICADO SOLUCIN

Material moi compacto e con Posible exceso de humidade e/ou Mesturar material seco (palla,
mal olor falta de ventilacin follas, secas...) e voltear para
permitir a entrada de aire e as
evitar a putrefaccin
Olor a amonaco Demasiados materiais ricos Engadir compoentes secos ricos
en nitrxeno en carbono como serrn, restos de
poda, etc. e voltear
Baixa temperatura Pouco material ou falta Engadir mis material ou regar
de humidade
Temperatura moi alta Insuficiente ventilacin Voltear
Material fro e hmido Exceso de auga Voltear e engadir materiais secos
(serrn, ramas, etc...)
Material fro e seco Falta de auga Regar
Presenza de moscas Exceso de humidade Engadir material estruturante
(pequenas ramas, palla) e voltear
Presenza de roedores Atrados por algn residuo Mesturar os materiais e cubrir
Presenza dunha capa branca Non supoen problema algn
de fungos
Presenza de insectos Condicins ambientais Non presentan ningn inconvinte.
Son descompoedores
Obtencin do compost
e aplicacins
Se as condicins son boas, en poucos meses xa se pode
recoller o compost, que asemella a unha terra negra/marrn
escuro, con olor a bosque e temperatura ambiente, e que
contn substancias nutritivas que melloran a calidade do solo.

Se producimos moito compost, podemos usalo para mesturar

con terra, reencher plantns e transplantes, as como para
diluilo en auga, xa que a auga compostada, dada a sa
concentracin de nutrintes, moi boa para o rego.

No caso de que obteamos pouca cantidade, podemos

mesturalo con terra e usalo como a turba ou a terra especial
para sementeiras e transplantes.
Tendo en conta que o
compost se xera no
propio fogar, non
necesario realizar
desembolsos econmicos
para a sa adquisicin

Sobre a sade do solo: dada

a sa condicin de produto
natural, sen compostos
qumicos e libre de
patxenos, acta en moitos
Beneficios do compost casos como bactericida
e funxicida.

Sobre a estrutura do solo: Sobre as plantas: ao ser un

debido ao seu carcter produto rico en nutrintes e
aterronado, o compost macronutrintes, convrtese
facilita a formacin de nun excelente abono,
conglomerados, permitindo contribundo a que as
as manter unha correcta plantas tean unha maior
aireacin e humidade resistencia s pragas e
do mesmo. enfermidades.
Recollida selectiva
A cidadana desempea un Ademais da seleccin de
papel crucial na axeitada materia orgnica para a
xestin dos residuos fabricacin de compost
urbanos. A sa colaboracin caseiro, faise preciso separar
na reducin da producin o resto de materiais por
de lixo, a travs dun tipoloxas e depositalos no
consumo racional e contedor
responsable, a reutilizacin correspondente.
de materiais o maior
nmero de veces posible
antes de convertelos en
residuos e a sa activa
participacin nos
mecanismos de recollida
selectiva, dar lugar a que a
porcentaxe de residuos
sometidos a tratamento
final sexa menor, coas
conseguintes vantaxes
ambientais, econmicas
e sociais.
Igl verde
Debes depositar:
Botes, tarros e botellas
de vidro (sen os tapns)
NON debes depositar:
As tapas e cortizas das
botellas, cristais, parabrisas,
pantallas de televisin e
ordenador, lmpadas,
vaixelas, vitrocermicas,
porcelana, cermica, gres,
baldosas, terra, grava,
cemento, madeira, metais, etc.
Contedor azul
Debes introducir neste o
papel e cartn. Isto :
Xornais e revistas
Follas de apuntamentos
Cadernos sen argolas
Papel de envolver ou
embalar Caixas de
cartn Cartns de ovos
NON debes depositar:
Papeis de calco, cartns de
leite, zume e vio (briks),
papeis ou cartns sucios de
graxa, cueiros ou
compresas, aluminio ou
bolsas de papel
aluminizadas ou celofn.
Contedor amarelo
Destinado a acoller os
envases e envoltorios de
plstico, latas e briks.
Por exemplo:
Redes plsticas (bolsas
de laranxas ou de patacas) Contedor xenrico
Tapns metlicos dos Destinado a acoller os
envases Papel de residuos non reciclables. En
aluminio Plstico caso de que as condicins da
transparente de envolver nosa vivenda non sexan
Bolsas lixeiras proclives para a fabricacin
Envoltorios de burbullas de compost ou non
Bandexas plsticas dispoamos dos medios
Botes de cosmticos necesarios, a materia
Tubos de dentfrico orgnica debe depositarse
tamn neste contedor.
NON debes depositar:
Residuos de plstico que
non sexan envases:
xoguetes, cepillos de
dentes, rotuladores, fitas de
vdeo, carretes de fotos,
cables, enchufes, etc.