Professional Documents
Culture Documents
IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
CaptuloVPontosCraniomtricos
Nacefalometrianecessrioestabelecerpontosquesirvamcomorefernciasbsicasestessochamadospontos
craniomtricosoucefalomtricos,que,emsuamaioria,foramherdadosdaantropologia.Sopontosprecisamente
determinadospordiferentesautores,sendolocalizadosemacidentesanatmicos,facilmenteidentificveisouemposies
geomtricas.
RestringeseestelivroaospontoscraniomtricosutilizadosnasanlisesdeWylie,SteinereInterlandi.
Ospontoslocalizadosnoplanomdiosagital(PM)sompareseconstituemamaioria,somaisprecisosaconfiveis.
Ospontoslocalizadoslateralmentesopares(PL),umdecadaladodaface.Nastelerradiografias,freqentementeapresentam
seduplos,emimagensnocoincidentes.Issoocorrepeladivergnciadosraiosapelaassimetriafacial.Quandoospontos
apresentamseduplos,existemdoiscritriosparaasingularizaro:tomaropontomdioentreosdoisouaceitaraqueleque
correspondeaoladomaisprximodapelcula,namaioriadosequipamentosoladoesquerdodaface.
Segundoocritrioqueseaceite,traaseunicamenteoladoesquerdodaface.*
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 1/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Outraamseosdoislados,tomandoospontosmdios.**
*Portradio,herdadadacraniometria,medeseoladoesquerdodaface.Porestemotivo,convencionouse,universalmente,posicionaropacientecomoladoesquerdojuntoa
pelculaqueestandomaisprximodestaapresentamenordistoro.
**OpadroUSPtomaopontomdioentreasduasimagens,oqueinteressante,tendoemvistaquealgunsaparelhosnoadotaremanormadeposicionaroladoesquerdodo
pacientevoltadoparaapelcula,comofoiressaltadoemTcnicasCefalomtricasRadiogrficas.
Pontosmdiossagitais
SPontoS
BPontoB
NNasion
PgPogonion
P'Plinha
EPontoE
SbnpEspinhanasalposterior
GnGnation
SpnaEspinhanasalanterior
MeMentoniano
APontoA
Pontoslaterais
PoPorion FGFossaglenide
FpmFissuraPterigomaxilar 61molarsuperior
OrOrbitale GoGonion
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 2/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Pontossagitais Pontoslaterais
SPontoS
NNasion
P'Plinha
PoPorion
SbnpEspinhanasalposterior
FpmFissuraPterigomaxilar
SpnaEspinhanasalanterior
OrOrbitale
APontoA
FGFossaglenide
BPontoB
61molarsuperior
PgPogonion
GoGonion
EPontoE
GnGnation
MeMentoniano
Assiglastradicionais,herdadasdaantropologia,soSpnaeSpnp.Noentanto,encontramsenaliteraturaortodnticaEpnae
Epnp.Comotambm,simplesmente,EnpeEna.Qualquerumadassiglasvlida,aindaquensprefiramosadotara
primeira.
Spna=Epna=Ena Gnathion=Gnation
Spnp=Epnp=Enp S=ST
PontoS(S)(PM).Centrodaimagemdaselatrcidadoossoesfenide.*Marcaseoentrecruzamentodeseusdoislongos
eixos.
*MaisinformaessobrePontoS,SelaTrcicaeEsfenide,comimagenscolhidasdolivro"AnatomiaRadiolgicaemNormaLateral",deGracielaPorta(2009):
http://www.acbo.org.br/revista/livro_cefalometria/html/cap05/ponto_sela
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 3/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Nasion(N)(PM).Pontonapartemais
anteriordasuturafrontonasal,facilmente
identificvelnaspessoasjovens.Quandono
seidentificaasutura,marcase,naregio,a
partemaisreentrante.Tambmseobservaa
diferenaderadiopacidade.Oossofrontal
apresentaimagemmaisradiopacaqueos
ossosnasais.
*MaisinformaessobrePontoNasioncomimagenscolhidasdolivro"AnatomiaRadiolgicaemNormaLateral",deGracielaPorta(2009):
http://www.acbo.org.br/revista/livro%5Fcefalometria/html/cap05/ponto_nasion.html
Orbitale(Or)(PL).Pontomaisinferiordarbita.
*MaisinformaessobrePontoOrbitriocomimagenscolhidasdolivro"AnatomiaRadiolgicaemNormaLateral",deGracielaPorta(2009):
http://www.acbo.org.br/revista/livro%5Fcefalometria/html/cap05/ponto_orbitario.html
Fissuraptrigomaxilar(Fpm)(PL).Aimagemdafissuraptrigomaxilartemafiguradeumagotadeguainvertidae
alongada.Limitasecomaparteposteriordatuberosidadedamaxilaeoladoanteriordaapfisepterigidedoossoesfenide.
Opontocraniomtrico(Fpm)marcasenocentrodestafigura.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 4/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Fossaglenide(FG)(PL).Pontomaisposteriordocndilomandibular.
Porion(Po)(PL).Pontomaissuperiornabordaexternadomeatoacsticoexterno.Nofacilmenteidentificvelnas
telerradiografias,motivopeloqualalgunsautorespreferemmarcaropontonapartemaissuperiordaimagemdaolivado
cefalostato.Noentanto,parecehaversignifcativasvariaesentreestepontoeoverdadeiroprion,conformedemonstram
SteinereRicketts.Emcrniossecosobservasequegeralmenteapartemaisaltadacabeadocndilodamandbulaestno
mesmoplanoqueoprion.Istopodeservirdeajudaparalocalizaroverdadeiroprion.Vion,LangladeeMcNamara
recomendamfiguraoval(maiordimetrocom8ou10mm),paralocalizaroCAE.
Porion(Po)(PL).Pontomaisanteriordamaxila.Sualocalizaopodeserdificultadapelaexistnciadecontinuidadecoma
cartilagemdabasedonariz,queporestarparcialmentecalcificada,emsuainsero,apresentaimagemdifusa.Paralocalizar
esteponto,prolongase,paracimaeparafrente,acurvaanteriormaxilaatasuaintersecocomoprolongamentodo
assoalhodasfossasnasais.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 5/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Espinhanasalposterior(Spnp)(PM).Pontomaisposteriordamaxila.Nosedistinguebemnaradiografiadevido
sobreposiocomoutroselementosanatmicos.Naprtica,paralocalizlo,marcaseocentrodafissuraptrigomaxilare
traasedaumaverticalataintersecocomoplanobiespinhal.
PontoA(A)(PM).Pontomaisprofundonaconcavidadequevaidaespinhanasalanterior(Spna)atorebordoalveolar.
necessrioteremcontaasombradapregadaespinhanasalanteriorElamascaraaverdadeiralocalizaodopontoA.
AespinhanasalanteriorformaumapregaquedesceabaixodopontoA,apresentando,naradiografia,umaimagem
levementeradiopaca,aqualnodeveserconsideradanadeterminaodoponto.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 6/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Aocontrriodoqueocorrecomapregadaespinhanasalanterior,descritanafiguraanterior,amenordensidadesseada
parte,anteriordamaxila,torna,maisclaraestazonaepodeparecerqueopontoAestmaisatrs(A).Adeterminaocerta
emA'.Tambm,quandootecidodamassamusculardasbochechasmuitogrande,elaaparecenastelerradiografiasepode
perturbaradeterminaodopontoA.DetalhessoencontradosnolivrodeGracielaPorta,doqualesttranscritaestaparte
em:http://www.acbo.org.br/revista/livro/cefalometria
Estaradiografiamostra,comclareza,a
situaodescritaacima.Aimagembem
evidentedaconcavidadequevaida
espinhanasalanterior(Spna)ato
rebordoalveolar,posicionadaatrs,no
representativadaparteanteriorda
maxila.erradomarcaraopontoA.A
parteanteriordamaxilaestmenos
ntidanafrente.Opontodeveser
marcadoondeindicaaflecha.
Abordaincisaleopicedosincisivos
centraisnoconstituem,propriamente,
pontoscraniomtricos.Noentanto,
importantereconheclos,poissoeles
quemdeterminamolongoeixodosincisivos.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 7/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
1molarsuperior(6).Pontosituadonosulcovestibulardo1molarsuperior.
PontoB(B)(PM).Naimagemdasnfisemandibular,opontomaisprofundonaconcavidadequevaidorebordoalveolar
atomento.
Pogonion(Pg)(PM).Pontomaisanteriornaimagemdasnfisemandibular.
Gonion(Go)(PL).Nongulodamandbula,marcaseopontodeencontrocomabissetrizdonguloformadopelas
tangentesabordaposteriordoramoeabordainferiordocorpodamandbula.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 8/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Gnation(Gn)(PM).Nocontornoexternodaimagemdasnfisemandibularmarcaseopontodeencontrocomabissetrizdo
nguloformadopelatangentebordainferiordocorpodamandbulaeumaperpendicularaeste,tangentepartemais
anteriordomento.
Mentoniano(Me)(PM).Pontomaisinferiornaimagemradiogrficadasnfisemandibular.Geralmentealinhadaborda
inferiordocorpodamandbulatocanesteponto.
Gonion,gnationementoniano,conjunto.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 9/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
PontoP'(P')(PM).MarcaseP'nolugaremquealinhanasionpontoA(NA)cruzaaimagemdaporoanteriordo
assoalhodasfossasnasais.Aporoanteriordoassoalhodasfossasnasaisapresenta,natelerradiografia,umaimagem
ntida,comoumalinhahorizontalradiopaca,quesetraadesdeoburacoincisivo,nacristanasal,ataespinhanasalanterior.
OpontoP'usadoparatraaralinhaIdeInterlandi.
PontoE(E)(PM).MarcaseopontoEnacoincidnciadaiminnciamentonianacomumaperpendicularlinhagonion
mentoniano(GoMe).OpontoEnonecessariamentecoincidentecomopogonion.OpontoEusadoparatraaralinhaI
deInterlandi.
PontoS(Se)(PM).PontoScommarcaSchwarz.PontemdionaentradadaselatrcicaOrbitale(Or)(PL).Pontoorbitale
comomarcaSchwarz.PontomdioentreonasioneopontoA.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 10/11
16/03/2017 IntroduoCefalometriaRadiogrfica5Edio
Orbitale(Or)(PL).PontoorbitalecomomarcaSchwarz.PontomdioentreonasioneopontoA.
RefernciasBibliogrficas
BESZKIN,E.etalii.Cefalometriaclnica.BuenosAires,Ed.Mundi,1966.216p.
CASTELLINO,A.etalii.Lacefalometriaeneldiagnsticoortodntico.Rosario,Ed.LaMedica,1956.
INTERLANDI,S.LinhaInaanlisemorodiferencialparaodiagnsticoortodntico.Rev.Fac.OdontoSoPaulo,9(2):289
310,jul./dez.1971.
KROGMAN,W.M.&SASSOUNI,V.Syllabusinroentgenographiccephalometry.(Bookrev.)Am.J.Orthod,43:4566,Jun.
1957.
MARTIN,R.LehrbuchderAnthropologfeinSystemalischerDarstellung.Stuttgart,G.Fischer,1957.
MOREL,P.L'anthropologiephysique.Paris,PressesUniversitairesdeFrance,1962.
PACINI,A.J.Roentgenrayanthropologyoftheskull.J.Radiol.,3:230B,32231,41826,1922.
PEREIRA,C.B.&ALVIM,M.C.M.Manualparaestudoscraniomtricosecranioscpicos.SantaMaria,UniversidadeFederalde
SantaMaria,1979.174p.
RAKOSI,T.AtlasandAnleitungzurpraktischenFernrntgenalyse.EditadoporCarlHanselMunique,227p.1979.
RICKETTS,R.M.etalli.Orthodonticdiagnosisandplanning.EditadoporRockyMountain.DataSystems,269p.1982.
SALZMANN,J.A.Theresearchworkshoponcephalometrics.Am.J.Orthod.,46(11):83447,Nov.1960.
SCHWARZ,A.M.Rontgenostatics,apracticalevaluationofthetelexrayphoto(Studyheadplate).Brookfin,LeoL.Bruder,
1960,2v.
YEN,P.K.J.Identificationoflandmarksincephalometricradiographs.AngleOrthod.,30(1):3541,Jan.1960.
SeguirparaocaptuloVI:"LinhasePlanos"
CopyrightClberBidegainPereira.Todososdireitosreservados.
http://www.cleber.com.br/livro_cefalometria/html/cap05/ 11/11