YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE

HASTALIK ve ZARARLILAR

T.C.
TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI
Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü

Yaprakları Yenen Yeşil

Sebzelerde
Hastalık
ve
Zararlıları ile Mücadele

Ankara - 2010

1
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

2
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

ÖNSÖZ

Ülkemizde yetiştirilen kültür bitkilerinde ekonomik olarak zarara

neden olan toplam 506 hastalık etmeni, zararlı ve yabancı ot bulunmaktadır.
Bunlarla gerekli mücadele çalışmaları yapılmadığında ürün kaybı ortalama
%35 dolaylarında olmaktadır. Bu kaybın kültür bitkisine, zararlının tür ve
yoğunluğuna bağlı olarak bazen % 100’lere ulaşabilmesi mümkündür.
Bitkisel üretimde ekonomik yönden oldukça büyük rakamlara ulaşan bu
kayıpların önlenmesi için bitki koruma çalışmalarını yeterli önemi vermek
gerekmektedir.
Sözkonusu çalışmaların insan sağlığı, agroekosistem, çevre ve
biyolojik dengenin korunarak sürdürülebilir tarımsal üretim tekniklerine
uygun yapılması zorunluluk haline gelmiştir.
Bakanlığımızın bu konuda belirlediği strateji Ülkemizde yıllık olarak
kullanılan pestisit miktarının azaltılmasını ve kullanılan miktarın da doğru
kullanımını öngörmektedir. Bunu sağlamak için, kimyasal mücadeleye
alternatif olan biyolojik mücadele, biyoteknik yöntemler, dayanıklı çeşitler,
kültürel tedbirler, mekanik ve fiziksel mücadele metotlarına ve Entegre
Mücadele Programlarının yaygınlaştırılmasına öncelik verilmektedir.
Hastalık, zararlı ve yabancı otların mücadelesinde kullanılan Bitki
koruma ürünlerinin yanlış kullanılması, bitkilerde fitotoksisite, etkisizlik,
tarımsal ürünlerde kalıntı ile iç ve dış pazarlarda problemlerin yaşanmasına
sebep olabilmektedir.
Bu nedenle üreticilerimize kullanacakları ilaçlar konusunda rehber
olabilecek bir kaynağın hazırlanması ve uygulamaya konulması tarımsal
ürünlerde tavsiyeler doğrultusunda ilaçlamaların yapılmasını ve kalıntı
probleminin çözümünü kolaylaştıracaktır.
Hazırlanan El kitabı sayesinde; üreticiler tarımsal ürünlerde hangi
zararlı organizma için hangi ilacın; ne zaman, hangi dozda kullanılacağını,
son ilaçlama ile hasat arasındaki süreyi öğrenerek, ilaç kalıntısından ari
ürünler yetiştirebileceklerdir.
El kitabının hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür eder,
üreticilerimiz için hazırlanan bu rehberin kalıntısız, sağlıklı, bol ürün elde
edilmesine vesile olmasını temenni ederim.

Mehmet Mehdi EKER
Tarım ve Köyişleri Bakanı

3
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

İÇİNDEKİLER
1-BİBERLERDE KÖK BOĞAZI YANIKLIĞI HASTALIĞI
( Phytophthora capsici).......................................................................................5
2- ENGİNAR YAŞ ÇÜRÜKLÜĞÜ.......................................................................6
3-SEBZELERDE BEYAZ ÇÜRÜKLÜKLER (Sclerotinia sclerotiorum)..............7
4-SEBZELERDE SEPTORİA LEKE HASTALIĞI
(Septoria apiicola, Septoria lycopersici).............................................................9
5-ISPANAK MİLDİYÖSÜ (Peronospora farinosa f. sp.)...................................10
6-ISPANAK YAPRAK LEKESİ (Cladosporium variabile )................................ 11
7-SEBZE FİDELERİNDE KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ (ÇÖKERTEN) HASTALIĞI
(Phythium spp., Rhizoctonia spp., Fusarium spp., Alternaria spp., Sclerotinia
spp.).................................................................................................................12
8- SEBZELERDE KURŞUNİ KÜF HASTALIĞI (Botrytis cinerea) ..................14
9-MARUL MİLDİYÖSÜ (Bremia lactucae).......................................................15
10-SEBZELERDE BEYAZSİNEK
Tütün beyazsineği (Bemisia tabac)................................................................17
Sera beyazsineği (Trialeurodes vaporariorum)...............................................17
11-TOPRAK PİRELERİ (Phyllotreta spp.).......................................................19
12-YAPRAK GALERİ SİNEKLERİ
(Liriomyza trifolii, Liriomyza bryoniae, Liriomyza huidobrensis, Phytomyza
horticol).............................................................................................................20
13-SEBZELERDE TRİPSLER
Tütün tripsi (Thrips tabaci)..............................................................................22
Çiçek tripsi (Frankliniella occidentalis)............................................................22
14-SEBZELERDE YAPRAKBİTLERİ
Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii).................................................................23
Bakla yaprakbiti (Aphis fabae).......................................................................23
Şeftali yaprakbiti (Myzus persicae)................................................................23
Patates yaprakbiti (Macrosiphum euphorbiae)...............................................23
15-DOMATES MOZAYİK VİRÜS HASTALIĞI
(Tomato mosaik vırus)......................................................................................25
16-PATATES ÇİZGİ VİRÜS HASTALIĞI (Potato y vırus)................................26
17- DOMATES LEKELİ SOLGUNLUK VİRÜSÜ.............................................27
18- Yaprakları Yenen Yeşil Sebzeler Hastalık ve Zararlılarında
Ruhsatlı Bitki Koruma Ürünleri.....................................................................28

4
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

BøBERLERDE KÖK BOöAZI YANIKLIöI HASTAL

BİBERLERDE KÖK BOĞAZI YANIKLIĞI HASTALIĞI
( Phytophthora capsici)
( Phytophthora capsici)
Hastalk
Hastalık Belirtisi:
Belirtisi
•Hastalık bitkinin
xHastalk değişik
bitkinin dönemlerinde
de÷iúik dönemlerindeveve organl
organlarında görülebilir.
xErken dönemde enfeksiyon oldu÷unda fideliklerd
•Erken
olur. dönemde enfeksiyon olduğunda
fideliklerde
xDaha ileriçökerten olarak etkili
dönemlerde olur. kök bo÷aznd
bitkilerin
•Daha ileri dönemlerde bitkilerin
zamanla kahverengi siyaha dönüúen bir kök
renk de÷iú
boğazında önceleri koyu yeşil zamanla
xBu renk de÷iúimi kök bo÷azn kuúak gibi
kahverengi siyaha dönüşen bir renk
bölgesine ulaúr, kök kabu÷u kahverengi bir renk a
değişimi meydana gelir.
•Bu renkúekilde
xBu değişimienfeksiyona u÷ramú
kök boğazını kuşak olan
gibibitkiler so
sarar, enfeksiyon kök bölgesine ulaşır, kök kendini
sulama ve bakm iúlemleri yaplsa da bitki
kabuğu kahverengi bir renk alır ve çürür.
•BuHastal÷n
şekilde Görüldü÷ü
enfeksiyonaBitkiler:
uğramış olan
xDomates,
bitkiler solamaya kavun, karpuz,
başlar, kabak,sulama
normal lahana, soya fa
marul, havuç,
ve bakım işlemlerihyar gibi kültür
yapılsa da bitkibitkileri
kendiniile Horozi
yabancotlar hastal÷n konukçulardr.
toparlayamaz.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler

Mücadele Yöntemleri:
•Domates, kavun, karpuz, kabak, lahana, soya fasulyesi, pirinç, bezelye,
marul, havuç, hıyar gibi kültür bitkileri ile Horozibiği, köpek üzümü gibi
Kültürel Önlemler:
yabancıotlar hastalığın konukçularıdır.

xFide yetiútiricili÷i
Mücadele Yöntemleriyaplrken genel bir kontrol prensibi olarak tohumlar hastalks
sa÷lanmaldr.
Kültürel Önlemler
xFidelikler hastalksz,yapılırken
•Fide yetiştiriciliği temiz yerlerde kurulmaldr.
genel bir kontrolFideler aúrolarak
prensibi sulanmamal, sk sk hav
tohumlar
hastalıksız,
xDikim kark sağlıklı bitkilerden sağlanmalıdır.
usulü yaplmaldr. Fideler kark srtna dikilmelidir. Mümkün oldu÷un
•Fidelikler hastalıksız, temiz yerlerde kurulmalıdır. Fideler aşırı sulanmamalı,
sulanmaldr.
sık sık havalandırılmalıdır.
xBitkilere dengesiz gübreleme yapmamal, özellikle aúr azotlu gübre verilmemelidir.
•Dikim karık usulü
xHastalkl bitkiler yapılmalıdır.
sökülüp Fidelerhasat
imha edilmeli, karık sırtına dikilmelidir.
sonrasnda da ayni iúlemMümkün
tekrarlanmald
olduğunca her
Kimyasal Mücadele: karık ayrı ayrı sulanmalıdır.
•Bitkilere dengesiz gübreleme yapmamalı, özellikle aşırı azotlu gübre
xølaçl mücadelesi yoktur.
verilmemelidir.
•Hastalıklı bitkiler sökülüp imha edilmeli, hasat sonrasında da ayni işlem
tekrarlanmalıdır.
ENGøNAR YAù ÇÜRÜKLÜöÜ
Kimyasal Mücadele
•İlaçlı mücadelesi yoktur.
(Erwinia carotovora )
Hastalk Belirtisi:
xHastalk etmeni toprakta saprofit olarak yaúayabildi÷i gibi, toprakta kalan hastalkl bitki
baz böceklerin pupalar üzerinde kú geçirebilir. Bitkiye giriú çeúitli faktörlerin5etkisiyle
Özellikle don ve dolu olaylarnn görüldü÷ü aylarda hastalk úiddetli bir yaylma gösterir
xBaúlangçta çiçek tomurcu÷undaki yaprak ksmnn siyahlaúp, çürümesi úeklinde kendin
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

ENGİNAR YAŞ ÇÜRÜKLÜĞÜ

(Erwinia carotovora )

Hastalık Belirtisi
•Hastalık etmeni toprakta saprofit olarak yaşayabildiği gibi, toprakta kalan
hastalıklı bitki artıkları üzerinde ve bazı böceklerin pupaları üzerinde kışı
geçirebilir. Bitkiye giriş çeşitli faktörlerin etkisiyle açılan yaralardan olur.
Özellikle don ve dolu olaylarının görüldüğü aylarda hastalık şiddetli bir
yayılma gösterir ve zarar oranı artar.
•Başlangıçta çiçek tomurcuğundaki yaprak kısmının siyahlaşıp, çürümesi
şeklinde kendini belli eder.
•Hastalıklı tomurcukların gelişmesi, sağlamlara oranla yavaşladığından,
küçükbaş oluşumu söz konusudur.
Nemli dönem süresince hastalık, çiçek tomurcuğundan gövdeye ve hatta
yapraklara geçerek tüm bitkiyi hastalandırabilir.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler

Enginarın yanı sıra patates, havuç, turp, domates, patlıcan, lahana, kereviz,
marul, ıspanak, kabakgiller ve zambakgillerdir.

Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
•Bulaşık tarlalarda üretimden vazgeçilerek, en az 3-4 yıl konukçusu olmayan
buğday, mısır gibi ürünler yetiştirilmelidir.
•Sık dikimden kaçınılmalı, bitkilerin havalanması sağlanmalıdır.
•Yağmurlama sulama sisteminden kaçınılarak bitkilerin ıslanması
önlenmelidir.
•Hasta bitkiler üretim alanından uzaklaştırılarak imha edilmelidir.

Kimyasal Mücadele
Etkin bir Kimyasal Mücadele yöntemi bulunmamaktadır.

6
asta bitkiler üretim alanndan uzaklaútrlarak imha edilmelidir. xB
myasal Mücadele : çürümeler xB
in bir Kimyasal Mücadele yöntemi bulunmamaktadr. Meyvede çürümeler xÇürüyen ks
YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR meydana xB
yla
yaplar Ha olu
SEBZELERDE BEYAZ ÇÜRÜKLÜKLER
SEBZELERDE BEYAZ ÇÜRÜKLÜKLER xBu yaplB x
(Sclerotinia sclerotiorum)
(Sclerotinia sclerotiorum) kar
Misel tabakas xBaz bitk Mü
Meyvede çürümeler
Hastalk Belirtisi:
xHastalk bitkilerin fide devresinde kök çürüklü÷üne ksmnda Kü
neden
xH
xDaha ileri devredeki bitkilerde kök, gövde,xBu yapl
yaprak ve
dre
çürümelere neden olur.
xÇürüyen doku üzerinde daha sonra pamuk gibi xB
yla bitkilxTe
bey
meydana gelir. Bu kitle daha sonra koyulaúr ve Hastal÷
sert, küçü
xH
yaplar oluúur. x Baúlca xSe
xBu yaplar önce beyaz, sonra pembe, daha sonra karpuz, biv
da sert
sist
Meyvede çürümeler xBaz
Misel bitkilerde
Misel tabakas
tabakası yaprak diplerinde (marul),
Doku üzerindeki siyah yapılarbazlarnda ise
yvede çürümeler
ksmnda (lahana, Doku
havuç,üzerindeki
domates,siyah Mücadele
yaplarbulunurlar.
ayçiçe÷i)
Hastalık Belirtisi xBu yaplar bulaúmú olduklar toprakta uzun Kültürel
xÜrünlerin depoda zarar görmesini
yllarönlemek
kalab
depo nemi hastal÷n geliúme gösteremeyece
·Hastalık bitkilerin fide devresinde kök çürüklüğüne
yla bitkileri hastalandrmayneden olur.
sürdürürler. xHastalk
xSera ve fideliklerde formaldehit v.s. gibi il
•Daha ileri devredeki bitkilerde kök,Görüldü÷ü
Hastal÷n gövde, yaprak
Bitkiler: ve meyvelerdekúlk yap
çürümelere neden olur. x Baúlca konukçular
olan hastalk
lahana,
etmeninin dayankl drenaj
karnabahar, hyar, havuç, m
ile
Kimyasal Mücadele:
•Çürüyen doku üzerinde daha sonra
karpuz, pamuk
biber, gibi beyaz
patlcan,
xToprakdomates, birfasulye,
ilaçlamaskitle meydana
kereviz
ekimden 5–6xTemiz önceto
saylabili
gün
sel tabakas
gelir. Bu kitle daha sonra koyulaşır
Mücadele ve sert,20 küçük siyah renkliveyapılar
Yöntemleri: gün sonra baúlanmal xBulaúksüa
10 gün arayla
oluşur. Kültürel Önlemler: xToprak ilaçlar verilen dozda ekimden 5–6
•Bu yapılar önce beyaz, sonra pembe,sudaha
xHastalk Yeúil
çok aksam
sonra
tutan, da ilaçlamalarnda
sert
rutubetli veyerlerde xHasattan
ise fideler
siyahtır.geliúti÷i içinúaúb
•Bazı bitkilerde yaprak diplerinde
drenaj ile(marul), ilaçlama tekrarlanabilir.
bazılarında
toprak suyunun E÷er
ise gövdenin
fazlal÷n xSeralarda
hastalk
öz görülm
aktmak gerekir.
kısmında (lahana, havuç, domates, ayçiçeği) kullanlmaldr.
xTemiz tohumluk bulunurlar. sistemini
•Bu yapılar bulaşmış oldukları toprakta
xBulaúk uzun uzun
alanlarda yıllaryllar
kalabilir ve yıldan
münavebe yıla
uygulanmaldr.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçla
bitkileri hastalandırmayı sürdürürler.
xHasattan sonra kalan artklar temizlenmeli, toplanp yakl
Doku üzerindeki siyah yaplar
xSeralarda scaklk ve nem kontrol altnda tutulmal,
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler: xÜrünlerin depoda Etkili madde
zarar ad ve oran
görmesini önlemek Formülasy
için d
sistemini devreye sokarak sera nemi azaltlmaldr.
• Başlıca konukçuları lahana, karnabahar, hıyar, havuç, marul,
depo nemi hastal÷n geliúme gösteremeyece÷i oran kavun,
karpuz,
ku üzerindeki biber,
siyah patlıcan, domates, fasulye, kereviz
yaplar Benomyl % 50
sayılabilir. WP
xSera ve fideliklerde formaldehit v.s. gibi ilaçlarla
ünlerin depoda zarar görmesini önlemek için depoya alnan ürünün slak olmamasna özen gö
o nemi Mücadele Yöntemleri
hastal÷n geliúme olan hastalk
gösteremeyece÷i oranda etmeninin
tutulmaldr.dayankl kúlk yaplar öld
formaldehit v.s. Kimyasal
Kültürel Önlemler
ra ve fideliklerde gibi ilaçlarlaMücadele:
toprak sterilizasyonu yaplmal ve bu yolla top
•Hastalık
n hastalk etmenininsudayankl
tutan, çok rutubetli
kúlk yerlerde
yaplar geliştiği için böyle yerlerde drenaj
öldürülmelidir.
xToprak ilaçlamas
ile toprak suyunun fazlalığını akıtmak gerekir.
myasal Mücadele:
ekimden 5–6 gün önce uygula
•Temiz tohumluk
oprak ilaçlamas 20
ekimden kullanılmalıdır. gün sonra baúlanmal
5–6 gün önce uygulanmal, yeúil aksam veilaçlamasna
10 gün arayla sürdürülm
ise fidelerin úaú
gün sonra•Bulaşık alanlarda
baúlanmal ve 10 gün xToprak
uzunarayla
yıllar ilaçlar
münavebe
sürdürülmelidir. verilen dozda ekimden 5–6 gün ön
uygulanmalıdır.
•Hasattan
oprak ilaçlar sonra
verilen dozdakalan artıklar
ekimden 5–6 temizlenmeli,
gün önce nemli toplanıp
topra÷a yakılmalıdır.
serpilirise
ve trmkla
Yeúil aksam ilaçlamalarnda fideler karútrlr.
úaúrtldk
úil aksam•Seralarda sıcaklıkise
ilaçlamalarnda vefideler
nem kontrol altında 20
úaúrtldktan tutulmalı, havalandırma
gün sonra ilk ilaçlamasistemini
yaplr ve 10 g
devreye sokarak
lama tekrarlanabilir. E÷er sera nemi
hastalk ilaçlama tekrarlanabilir.
azaltılmalıdır.
görülmüyorsa E÷er hastalk görülmüyors
ilaçlama durdurulmaldr.
•Ürünlerin depoda zarar görmesini önlemek için depoya alınan ürünün
ıslak olmamasına özen gösterilmeli ve depo nemi hastalığın gelişme
myasal Mücadelede
gösteremeyeceğiKullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
oranda tutulmalıdır.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar Son ve Dil
Doz 7
hasat
kili madde ad ve oran Formülasyonu
100 l suya Dekara
 ksmnda (lahana, havuç, domates, ayçiçe÷i) bulunurlar.
xBu yaplar bulaúmú olduklar toprakta uzun yllar kalabilir ve yldan
yla bitkileri hastalandrmay sürdürürler.
Hastal÷n Görüldü÷ü
YAPRAKLARI YENEN YEŞİL Bitkiler:SEBZELERDE
x Baúlca
HASTALIK konukçular
ve lahana, karnabahar, hyar, havuç, marul, kavun,
ZARARLILAR
karpuz, biber, patlcan, domates, fasulye, kereviz saylabilir.
Misel tabakas Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
xHastalk su tutan, çok rutubetli yerlerde geliúti÷i için böyle yerlerde
drenaj ile toprak
•Sera ve fideliklerde formaldehit v.s.suyunun
gibi fazlal÷n
ilaçlarla aktmak gerekir. sterilizasyonu
toprak
xTemiz tohumluk kullanlmaldr.
yapılmalı ve bu yolla toprağa karışmış
xBulaúk olan
alanlarda uzun yllarhastalık etmeninin dayanıklı
münavebe uygulanmaldr.
kışlık yapıları öldürülmelidir.xHasattan sonra kalan artklar temizlenmeli, toplanp yaklmaldr.
xSeralarda scaklk ve nem kontrol altnda tutulmal, havalandrma
sistemini devreye sokarak sera nemi azaltlmaldr.
Kimyasal Mücadele
•Toprak
Doku üzerindekiilaçlaması
siyah yaplar ekimden 5–6 gün önce uygulanmalı, yeşil aksam
xÜrünlerin depoda ise
ilaçlamasına zarar fidelerin
görmesini önlemek için depoya alnan ürünün
şaşırtılmasından 20 gün slak sonra
olmamasna özen gösterilmeli
başlanmalı veve10
depo nemi hastal÷n geliúme gösteremeyece÷i oranda tutulmaldr.
gün
xSeraarayla sürdürülmelidir.
ve fideliklerde formaldehit v.s. gibi ilaçlarla toprak sterilizasyonu yaplmal ve bu yolla topra÷a karúmú
•Toprak
olan hastalkilaçları
etmenininverilen dozda
dayankl kúlk ekimden
yaplar 5–6 gün önce nemli toprağa serpilir
öldürülmelidir.
veKimyasal
tırmıklaMücadele:
karıştırılır.
xToprak ilaçlamas ekimden 5–6 gün önce uygulanmal, yeúil aksam ilaçlamasna ise fidelerin úaúrtlmasndan
Yeşil aksam
20 gün sonra ilaçlamalarında
baúlanmal ise fideler şaşırtıldıktan 20 gün sonra ilk
ve 10 gün arayla sürdürülmelidir.
ilaçlama yapılır
xToprak ilaçlar verilen ve
dozda10 gün 5–6
ekimden aralıklarla
gün önce nemliilaçlama tekrarlanabilir.
topra÷a serpilir Eğer hastalık
ve trmkla karútrlr.
Yeúil aksam ilaçlamalarnda
görülmüyorsa ilaçlama ise fideler úaúrtldktan 20 gün sonra ilk ilaçlama yaplr ve 10 gün aralklarla
durdurulmalıdır.
ilaçlama tekrarlanabilir. E÷er hastalk görülmüyorsa ilaçlama durdurulmaldr.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları:

Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
Doz Son ilaçlama ile
hasat arasndaki
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
100 l suya Dekara süre
(gün)
Benomyl % 50 WP 60 g 14
(Lahana)

AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal

Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal

SEBZELERDE SEPTORøA LEKE HASTALIöI

(Septoria apiicola, Septoria lycopersici)
Hastalk Belirtisi:
xHastalk yapraklarda ve yaprak saplarnda çok küçük, yuvarlak, kesin
hudutlarla ayrlmú kahverengi lekeler halinde ve bitkinini önce yaúl
yapraklarnda görülür
xBu lekeler 3mm çapna kadar büyür ve merkezlerinin rengi açk
kahverengi olur
xÜzerinde siyah veya koyu kahverenginde küçük yaplar vardr
xZamanla lekeler büyür ve yapra÷ kaplayacak kadar çok sayda olur
xHastalk úiddetli oldu÷u zaman meyvelerde ve yumrularda küçülmeler
ve kalite bozukluklar meydana getirir
xHastal÷n úiddeti ya÷úl ve rutubetli yllarda daha da artar
Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:
xDomates, marul, maydanoz, so÷an, kereviz, kabak
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
8 xTemiz tohum kullanlmas
xEkim nöbeti yaplmas
xHastalkl bitkiler ve hasat artklarnn toplanp yok edilmesi
gerekmektedir
 AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya
Rusya’ya ihraç edilecek
ihraç edilecek ürünlerdeürünlerde kullanlmamal
kullanlmamal
AB AB
ve Rusya’ya ihraç YAPRAKLARI
ve Rusya’ya ihraç edilecek
edilecek YENEN YEŞİL SEBZELERDE
ürünlerde ürünlerde kullanlmamal
kullanlmamal
HASTALIK ve ZARARLILAR

SEBZELERDE SEPTORİA LEKE HASTALIĞI

SEBZELERDE SEPTORøA LEKE HASTALIöI
(Septoria
(Septoria apiicola,apiicola,
Septoria Septoria lycopersici)
lycopersici)
SEBZELERDE SEPTORøA
Hastalk Belirtisi:
LEKE HASTALIöI
Hastalık Belirtisi
(Septoria apiicola, Septoria lycopersici)
xHastalk yapraklarda ve yaprak saplarnda çok küçük, yuvarlak, kesin
•Hastalık
hudutlarla yapraklarda
ayrlmú kahverengi lekeler halindeve yaprak
ve bitkinini önce yaúl saplarında çok
küçük,Hastalk
yapraklarnda görülür Belirtisi:kesin hudutlarla ayrılmış kahverengi
yuvarlak,
3mm çapnayapraklarda ve merkezlerinin
yaprak saplarnda
önce çok
xBu lekelerxHastalk kadar büyür ve rengi açk küçük, yuvarlak, kesin
lekelerolurhalinde
kahverengi ve bitkinini yaşlı yapraklarında
görülür hudutlarla ayrlmú kahverengi lekeler
xÜzerinde siyah veya koyu kahverenginde küçük yaplar vardr
halinde ve bitkinini önce yaúl
•Bu lekeler
xZamanla yapraklarnda
lekeler büyür3mm görülür
çapına
ve yapra÷ kaplayacakkadar
kadar çokbüyür
sayda olurve merkezlerinin
xBu
xHastalk úiddetli
rengi açık lekeler
oldu÷u 3mm
zamançapna
kahverengi kadar
meyvelerde ve büyür
olur ve merkezlerinin
yumrularda küçülmeler rengi açk
ve kalite bozukluklar meydana getirir
•Üzerinde
xHastal÷n
kahverengi olur
siyah
úiddeti ya÷úl veya
ve rutubetli yllardakoyu kahverenginde küçük
daha da artar
Hastal÷n
yapılar vardırsiyah
xÜzerinde
Görüldü÷ü veya koyu kahverenginde küçük yaplar vardr
Bitkiler:
xDomates, xZamanla
•Zamanla lekelerso÷an,
marul, maydanoz,
lekeler büyür ve yapra÷
kereviz,
büyür
kabak kaplayacak kadar çok sayda olur
ve yaprağı kaplayacak kadar
Mücadele Yöntemleri:
çok sayıda
Kültürel xHastalk
Önlemler: olurúiddetli oldu÷u zaman meyvelerde ve yumrularda küçülmeler
xTemiz
•Hastalık ve kalite
tohum bozukluklar olduğu
kullanlmas
şiddetli meydana getirir zaman meyvelerde ve
xEkim nöbeti yaplmas úiddeti ya÷úl ve rutubetli yllarda daha da artar
xHastal÷n
xHastalkl bitkiler ve hasat artklarnn toplanp yok edilmesi kalite
yumrularda küçülmeler ve bozuklukları
meydana Hastal÷n
gerekmektedir Görüldü÷ü Bitkiler:
getirir
marul, maydanoz,
xDomates,şiddeti
•Hastalığın yağışlı so÷an,
vekereviz, kabak yıllarda daha
rutubetli
Kimyasal Mücadele:
da artar Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Görüldüğü
Hastalığın Önlemler: Bitkiler
Yapraklardaki lekeler
xTemiz
•Domates, marul, tohum kullanlmas
maydanoz, soğan, kereviz, kabak
Yapraklardaki lekeler xEkim nöbetiølaçlar
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak yaplmas
ve Dozlar:
xHastalkl bitkiler Sontoplanp
ve hasat artklarnn ilaçlama yok
ile edilmesi
Mücadele Yöntemleri Doz
hasat arasndaki
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu gerekmektedir
Kültürel Önlemler 100 l suya Dekara süre
(Gün)
•Temiz
Bordo bulamactohum
kullanılması
sv Kimyasal Mücadele:750+1500g 14
•Ekim nöbeti yapılması (fidelik ilaçlamas)
Ziram %80
•Hastalıklı bitkilerWP 400g
ve hasat artıklarının 14
toplanıp yok edilmesi
gerekmektedir.
Yapraklardaki lekeler
Kimyasal Mücadele ISPANAK MøLDøYÖSÜ
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
(Peronospora farinosa )
Doz Son ilaçlama ile
Hastalk Belirtisi: hasat arasndaki
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
x Ispanak mildiyösü yalnzca canl dokularda yaúayabilen parazittir ve tohumla taúnr. süre
x Hastalk nemli ortamlarda geliúir, hastalk oluúumu ve100 l suyaiçin; optimumDekara
epidemi scakl÷n 13– (Gün)
21°C, ya÷mur, ya÷murlama sulama ve çi÷ gibi slak koúullarn bir arada bulunmas gerekir.
Bordo bulamac önce pek belirgin sv
x Yapraklarda olmayan ya÷ damlas görünümünde renk açlmalar750+1500g úeklinde 14
belirtiler görülür. (fidelik ilaçlamas)
Ziram %80 WP 400g 14

ISPANAK MøLDøYÖSÜ
(Peronospora farinosa ) 9
 x Daha sonra snrlar belli olmayan sararmalar halinde geliúen lez

Kúlk spanak üretimi yaplan alanlarda ve yaknlarnda yazlk üretim yaplmama

Sk ekimden kaçnlarak, bitkilerin toprak yüzeyini tamamen örtmesi önlenmeli v
x Gözlemlenen bu sararmalar, hastal÷n úiddetine ba÷l olarak, tü
yapra÷n alt yüzeyinde ve çok ender olarak da üst yüzeyinde
YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

Ayrca yapraklarda kvrlmalar da gözlenebilir.

ISPANAK MİLDİYÖSÜ
(Peronospora farinosa )

Tohumluk hastalk görülmeyen tarladan alnmaldr.

Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:

Sulama aral÷ uzatlmal ve verilen su miktar
geliúme görülür.

En az üç yllk ekim nöbeti uygulanmaldr.

neden olabilir .
Ayrca yapraklarda kvrlmalar da gözlenebilir.

Hastalık Belirtisi

Dayankl çeúitler kullanlmaldr.

• Ispanak mildiyösü yalnızca canlı dokularda yaşayabilen parazittir ve
tohumla taşınır.
x

sirkülasyonu sa÷lanmaldr.
• Hastalık nemli ortamlarda gelişir, hastalık oluşumu ve epidemi için;
optimum sıcaklığın 13–21°C, yağmur, yağmurlama sulama ve çiğ gibi
ıslak koşulların bir arada bulunması gerekir.
• Yapraklarda önce pek belirgin olmayan yağ damlası görünümünde
renk açılmaları şeklinde belirtiler görülür.
Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:

• Daha sonra sınırları belli olmayan sararmalar halinde gelişen

lezyonların bulunduğu alanlarda, yaprağın alt yüzeyinde ve çok
Mücadele Yöntemleri:
neden olabilir .

ender olarak da üst yüzeyinde gri-menekşe renginde mantari gelişme

Kültürel Önlemler

görülür.
• Gözlemlenen bu sararmalar, hastalığın şiddetine bağlı olarak, tüm
yaprağı kaplayarak ölümüne neden olabilir .
x
x

x
x
x
x

• Ayrıca yapraklarda kıvrılmalar da gözlenebilir.

Ispanak.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler

x

Ispanak.
Mücadele Yöntemleri Kültürel Önlemler
• Tohumluk hastalık görülmeyen tarladan alınmalıdır.
• Dayanıklı çeşitler kullanılmalıdır.
• En az üç yıllık ekim nöbeti uygulanmalıdır.
• Sık ekimden kaçınılarak, bitkilerin toprak yüzeyini tamamen örtmesi
önlenmeli ve hava sirkülasyonu sağlanmalıdır.
• Sulama aralığı uzatılmalı ve verilen su miktarı
• Kışlık ıspanak üretimi yapılan alanlarda ve yakınlarında yazlık üretim
yapılmamalıdır.
• Hastalıklı bitki artıkları tarladan uzaklaştırılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
• İlk hastalık belirtileri görüldüğünde ilaçlamaya başlanır, hastalığın
şiddetine göre 10 gün sonra ikinci bir uygulama yapılır.
• Ruhsatlı herhangi bir ilaç bulunmamaktadır.

10
 x Hastalk etmeni bir mantar olup nemli ortamlarda geliúir.
x Düúük scaklklar tercih eder.
x Hastal÷n çkmas için orantl nemin %100, optimum scakl÷n da 16–20°C olmas gerekir.
x Etmen tohumlaYAPRAKLARI
taúnr. YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK
x Ispanak yapraklarnda baúlangçta ve ZARARLILAR
kuúgözü úeklinde çok sayda lekeler meydana gelir.
x Bu lekeler zamanla büyür, birleúir ve tüm yaprak yüzeyine yaylr.
PANAK YAPRAK
x HastalkLEKESø
ksa zamanda bütün yapraklar kaplar ve bütün bitkiyi kurutur.
(Cladosporium variabile
x Hastalk )
ilerledikçe ISPANAK
yapraklarn YAPRAK
alt yüzeyinde LEKESİ
bulunan lekeli ksmlarda koyu kahverenginde
küf tabakas oluúur. (Cladosporium variabile )
up nemli ortamlarda geliúir. Hastalık Belirtisi:
. • Hastalık etmeni bir mantar olup nemli
l nemin %100, optimum scakl÷n da 16–20°Cortamlarda
olmas gerekir. gelişir.
• Düşük sıcaklıkları tercih eder.
gçta kuúgözü úeklinde çok sayda lekeler meydana gelir.
rleúir ve tüm yaprak yüzeyine yaylr. • Hastalığın çıkması için orantılı nemin %100,
yapraklar kaplar ve bütün bitkiyi kurutur. optimum sıcaklığın da 16–20°C olması
n alt yüzeyinde bulunan lekeli ksmlarda koyugerekir.
kahverenginde
• Etmen tohumla taşınır.
• Ispanak yapraklarında başlangıçta kuşgözü
x Özellikle ya÷úl havalarda yapraklardaki şeklinde küf tabakas oluúumulekeler
çok sayıda artar yaúlmeydana
lekelerin ortasnda
gelir.
gri-kahverengi nekrotik alanlar oluúur.
• Bu lekeler zamanla büyür, birleşir
x Kuru hava úartlarnda yapraklardaki lekeli yerler açk kahve veya beyaz bir renk alr, lekeli
ve tüm
yaprak
yerlerin ortas yrtlr ve yaprak üzerinde yüzeyine
birçok yayılır.
delik oluúur.
x Ayrca yapraklarda kvrlmalar• daHastalık
görülebilir. kısa zamanda bütün yaprakları kaplar
x Yaúl yapraklarda yavaú geliúen lekeler, ve bütünmenekúebitkiyi kurutur.
renginden kahverengine kadar de÷iúen
renkler de oluúabilir. • Hastalık ilerledikçe yaprakların alt yüzeyinde
x Ispanak ekiliú alanlarnda yaygn olarak görülür.
bulunan lekeli kısımlarda koyu kahverenginde
x küfGenellikle
tabakası kú aylarnda
oluşur.yavaú geliúen bitkilerin yaúl yapraklarnda etkili olmaktadr.
Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:
• Özellikle yağışlı havalarda yapraklardaki küf tabakası oluşumu artar
Ispanak.
apraklardaki küf tabakas oluúumu artar yaúl lekelerin ortasnda
yaşlı
Mücadele
ar oluúur.
lekelerin ortasında gri-kahverengi nekrotik alanlar oluşur.
Yöntemleri:
• Kuru
Kültürel hava
Önlemler
lardaki lekeli yerler açk kahve şartlarında
veya beyazyapraklardaki
bir renk alr, lekelilekeli yerler açık kahve veya beyaz bir
ak üzerinde birçokx Tohumluk
renk alır, lekeli
delik hastalk
oluúur. görülmeyen
yerlerin ortasıtarladan
yırtılır alnmaldr.
ve yaprak üzerinde birçok delik oluşur.
• Ayrıca yapraklarda kıvrılmalar da görülebilir.
ar da görülebilir.x Ekim nöbeti yaplmaldr.
en lekeler,• menekúe
Yaşlı renginden kahverengine
yapraklarda yavaş kadar de÷iúen
gelişen lekeler, menekşe renginden kahverengine
x Hastalkl bitki artklar tarladan uzaklaútrlmaldr.
kadar
Kimyasal
ygn olarak görülür.
değişen
Mücadele
renkler de oluşabilir.
x Ispanak
• Ekimden
ú geliúen bitkilerin ekiliş
yaúlönce alanlarında
tohum
yapraklarnda ilaçlamas yaygın olarak görülür.
yaplr.
etkili olmaktadr.
x Genellikle
• Toz ilaçlarn kış
tohumaaylarında yavaş için,
daha iyi yapúmas gelişen bitkilerin
tohumlar 1 saat süreyaşlı yapraklarında
ile slatlp, etkili
1 saat müddetle
olmaktadır.
bir sergi üzerinde yaylarak havalandrlmaldr. Daha sonra, ilacn tohumla birlikte, tohum
yüzeyini kaplayabilecek
Hastalığın Görüldüğü bir úekilde bidon, kavanoz veya naylon torbada en az 15 dakika
Bitkiler:
sallanmas gereklidir.
Ispanak.
meyen tarladan alnmaldr.
Mücadele Yöntemleri:
.
Kültürel Önlemler
arladan uzaklaútrlmaldr.
• Tohumluk hastalık görülmeyen tarladan alınmalıdır.
• Ekim nöbeti yapılmalıdır.
as yaplr.• Hastalıklı bitki artıkları tarladan uzaklaştırılmalıdır.
yapúmasKimyasal
için, tohumlarMücadele
1 saat süre ile slatlp, 1 saat müddetle
avalandrlmaldr. Daha sonra, ilacn tohumla birlikte, tohum
• Ekimden önce
ekilde bidon, kavanoz veya naylon tohum
torbada ilaçlaması
en az 15 dakikayapılır.
• Toz ilaçların tohuma daha iyi yapışması için, tohumlar 1 saat süre ile
ıslatılıp, 1 saat müddetle bir sergi üzerinde yayılarak havalandırılmalıdır.
Daha sonra, ilacın tohumla birlikte, tohum yüzeyini kaplayabilecek bir
şekilde bidon, kavanoz veya naylon torbada en az 15 dakika sallanması
gereklidir.
11
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

SEBZE FİDELERİNDE KÖK ÇÜRÜKLÜĞÜ (ÇÖKERTEN)HASTALIĞI

SEBZE FøDELERøNDE
(Phythium KÖK ÇÜRÜKLÜöÜ
spp.,Rhizoctonia (ÇÖKERTEN) HASTA
spp.,Fusarium spp.,
Alternaria spp., Sclerotinia spp.)
(Phythium spp.,Rhizoctonia spp.,Fusarium spp.,Alternaria spp., Sclerot
Hastalık Belirtisi
Hastalk Belirtisi:
•Hastalık fide devresinde görülür.
xHastalk fide devresinde görülür. Ayn zamanda çkút
Aynı zamanda çıkıştan öncede zarar
meydana gelebilir
meydana gelebilir
xFidelik devresinde fidelerin toprakla temas eden kök b
•Fidelik
itibaren yattklar görülür.fidelerin
devresinde toprakla
Bu tür fidelerin kök bo÷azn
temas eden kök boğazlarından
inceldi÷i ve esmerleúti÷i görülür. itibaren
yattıkları görülür.
Böyle bitkilerin Bu tür
kökleri sa÷lam fidelerfidelerin
gibi beyaz de÷il,
kahverengileúmiútir.
kök boğazının iplik gibi inceldiği ve
Fidelikte görünümü esmerleştiği görülür.
çkú öncesi,
xGerekbitkilerin
Böyle gereksağlam
kökleri çkú sonras
fideler meydana
gibi gelen
fidelikte ocaklar halinde boúluklar
beyaz değil, kahverengileşmiştir. meydana gelir
xFidelik koúullar uygun oldu÷u takdirde, hastalk, fidel
•Gerek çıkış öncesi, gerek çıkış sonrası
tahrip olmasna sebep olabilir
meydana gelen ölümler
xHastalk yurdumuzda sonrasıbütün
fide üretilen fidelikte
alanlara yayl
ocaklar halinde boşluklar meydana gelir
•Fidelik
Hastal÷nkoşulları
Görüldü÷üuygun olduğu takdirde,
Bitkiler:
hastalık, fidelerinhastal÷
xFide kök çürüklü÷ü tamamen
tüm sebzetahrip
çeúitlerinin fid
olmasına
zararldr. sebep olabilir
•Hastalık yurdumuzda fide üretilen bütün
Tarladaki görünümü Mücadeleyayılmış
alanlara Yöntemleri:durumdadır
Kültürel Önlemler:
xZarar gören fidelerin harç topra÷ boúaltlp içerisi tem
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler
sonra yeniden fidelik topra÷ hazrlanp konulmal
•Fide kök çürüklüğü
xTohum ekimi sk olmamal hastalığı tüm sebze
çeşitlerinin fidelik devresinde
xHastalkl fideler ayklanmal zararlıdır.
xFideler uygun hava koúullarnda açlp sk sk havaland
Mücadele Yöntemleri
xFazla sulamadan kaçnlmal
xGereksiz yere
Kültürel Önlemler fazla azotlu gübre kullanlmamal
xErken ekim
•Zarar gören yapmaktan kaçnlmal
fidelerin harç toprağı
xFidelikler bol güneú alan, so÷uk rüzgârlar
boşaltılıp içerisi temizlendikten sonratutmayan y
kurulmaldr
yeniden fidelik toprağı hazırlanıp
Kimyasal önlemler:
konulmalı
Hastalkl fideler •Tohum ekimi sık olmamalı
•Hastalıklı fideler ayıklanmalı
•Fideler uygun hava koşullarında açılıp sık sık havalandırılmalı
•Fazla sulamadan kaçınılmalı
•Gereksiz yere fazla Kullanlacak
Kimyasal Mücadelede azotlu gübreølaçlar
kullanılmamalı
ve Dozlar:
•Erken ekim yapmaktan kaçınılmalı Doz
12
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
100 l suya Dekara
 xFidelikler bol güneú alan, so÷uk rüzgârlar tutmayan yerlerde
kurulmaldr
KimyasalYEŞİL
YAPRAKLARI YENEN önlemler:SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR
Hastalkl fideler

•Fidelikler bol güneş alan, soğuk rüzgârları tutmayan yerlerde kurulmalıdır

Kimyasal önlemler
Kimyasal Mücadelede
Kimyasal Mücadelede KullanlacakKullanılacak
ølaçlar ve Dozlar: İlaçlar ve Dozları
Doz Son ilaçlama
ile hasat
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu arasndaki
100 l suya Dekara süre
(gün)
300-500g
Bakr oksiklorid %50 WP 14
(fidelik ilaçlamas)
250g
Captan %50 WP 7
(fidelik ilaçlamas)
200 g/
250 g
Maneb % 80 WP 100 kg -
(fidelik ilaçlamas)
tohum
200-250 g
Propineb % 70 WP 7
(fidelik ilaçlamas)
Trichoderma harzianum 7,5 g/ 1 kg
AGZ 400 WP tohuma -

300 g/100 kg Tohuma 200 g/100

Thiram % 80 WP -
kg tohuma
4 lt/100lt su veya m2 ye
Formaldehit 400 g/l EC
150 ml kepe÷e emdirilecek
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal

SEBZELERDE KURùUNø KÜF HASTALIöI

(Botrytis cinerea)
Hastalk Belirtisi:
xHer bitkide birbirinden farkl belirtilere neden olur.
xHastalk genelde gövde ve meyvelerde zarar meydana getirir
(ùekil 1, 2).
xLekeler önceleri toplu i÷ne baú büyüklü÷ünde olup bitkinin iç
ksmnda geliúerek geniúler ve dokulara yaylrlar.
xBitki dokusu çatlar ve konukçunun su kaybna neden olur.
xGövde ve meyve sap lekeleri nedeniyle meyve dökümü ortaya
çkar. 13
xKonukçunun çiçek zamannda taç yapraklar hastal÷a çok
duyarldr. Hastalk etmeni bu ksmlardan girerek meyveye
Formaldehit 400 g/l EC 300 g/100 kg Tohuma 200 g/100
Thiram % 80 WP 150 4mllt/100lt
kepe÷esuemdirilecek
veya m2 ye kg tohuma -
Formaldehit
AB’ye ihraç400 g/l ürünlerde kullanlmamal
edilecek EC 4 lt/100lt su veya m2 ye
Formaldehit 400 g/l EC 150 ml kepe÷e emdirilecek
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal150 ml kepe÷e emdirilecek
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamalYENEN YEŞİL SEBZELERDE
YAPRAKLARI
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
HASTALIK ve ZARARLILAR
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya
Rusya’ya ihraçihraç edilecek
edilecek ürünlerde
ürünlerde kullanlmamal
kullanlmamal
SEBZELERDE KURùUNø KÜF HASTALIöI
ABRusya’ya
AB ve ve Rusya’ya ihraç
ihraç edilecek
edilecek ürünlerde
ürünlerde kullanlmamal
kullanlmamal
(Botrytis
SEBZELERDE cinerea) KÜF HASTALIĞI
KURŞUNİ
SEBZELERDEHastalk
KURùUNø
(Botrytis KÜF HASTALIöI
Belirtisi:
cinerea)
SEBZELERDE KURùUNø KÜF HASTALIöI
xHer bitkide birbirinden farkl belirtilere neden olur.
(Botrytis cinerea)
HastalıkxHastalk genelde gövde ve meyvelerde zarar meydana getirir
Belirtisi:
(Botrytis
Hastalk cinerea)
Belirtisi:
(ùekil 1, 2).
•HerxLekeler
bitkide
xHer bitkide
Hastalk birbirinden
toplu i÷nefarklı
birbirinden farkl
Belirtisi:
önceleri belirtilere
belirtilere
baú büyüklü÷ünde
neden olur. neden
olup bitkininolur.
iç
xHastalk genelde gövde ve meyvelerde zarar meydana getirir
•Hastalık xHer
ksmnda genelde
bitkide
geliúerek
(ùekil 1, 2).
gövde
birbirinden
geniúler farkl
ve ve
dokulara meyvelerde
belirtilere neden
yaylrlar. olur. zarar
meydana xBitki getirir
dokusu
xHastalk
xLekeler (Şekil
çatlar
genelde
önceleri toplugövde1,baú
ve konukçunun
i÷ne ve2).meyvelerde
su kaybna
büyüklü÷ünde
neden
zarar olur. getirir
meydana
olup bitkinin iç
xGövde ve meyve sap lekeleri nedeniyle meyve dökümü ortaya
•Lekeler önceleri
(ùekil
ksmnda
çkar. 1, 2).
geliúerek toplu
geniúleriğne başı
ve dokulara büyüklüğünde
yaylrlar. olup
bitkinin içdokusu
xBitki kısmında
xLekeler
xKonukçunun
çatlar ve
önceleri
çiçek toplu
konukçunun
gelişerek
i÷ne baú
zamannda
sugenişler
kaybna neden
taçbüyüklü÷ünde olupolur.
ve
yapraklar hastal÷a dokulara
bitkinin
çok iç
xGövde ve meyve sap lekeleri nedeniyle meyve dökümü ortaya
yayılırlar. ksmndaHastalk
duyarldr.
çkar. geliúereketmeni
geniúlerbuve ksmlardan
dokulara yaylrlar.
girerek meyveye
geçer ve meyve çürüklü÷ünü baúlatr.
xBitki
•BitkixxKonukçunun dokusu
dokusu çatlar çatlar ve konukçunun
ve konukçunun
çiçek zamannda taç yapraklar neden
su kaybna olur.çok
su kaybına
hastal÷a
Hastal÷n geliúmesi için en uygun koúullar 20–25 0C scaklk
neden xGövde
duyarldr.
olur. ve meyve
Hastalk
ve %95–98 orantl nemdir. sap
etmeni lekeleri nedeniyle
bu ksmlardan meyve dökümü
girerek ortaya
meyveye
geçer ve meyve çürüklü÷ünü baúlatr.
•Gövde çkar.
ve
Hastal÷n meyve
Görüldü÷ü sapı
Bitkiler: lekeleri nedeniyle 0 meyve
x Hastal÷n geliúmesi için en uygun koúullar 20–25 C scaklk
dökümü xBu xKonukçunun
ortaya
hastalk
ve %95–98 hemen
orantl çiçek
çıkar.
hemen
nemdir.zamannda
tüm sebzelerde taç yapraklar
görülür. hastal÷a çok
duyarldr.
Mücadele
Hastal÷n
•Konukçunun Hastalk
çiçek zamanında taçgirerek
Yöntemleri:
Görüldü÷ü etmeni
Bitkiler: bu ksmlardan meyveye
yaprakları
Kültürel Önlemler:
hastalığaxBugeçer ve
çok
hastalk meyve
hemen çürüklü÷ünü
duyarlıdır. baúlatr.
hemen tüm sebzelerde Hastalık görülür. etmeni bu
xSeralarda iyi bir havalandrma yaplarak scaklk ve 0 orantl
kısımlardan
neminx Hastal÷n
Mücadele
yükselmesi
Kültürel
geliúmesi
Yöntemleri:
girerek
Önlemler:
için en uygun koúullar
meyveye
önlenmelidir. geçer20–25 ve Cmeyve scaklk
(Botrytis cinerea) ve %95–98
xBitkiler arasnda orantl
hava nemdir.
akmnn olabilmesi için sk dikimden
çürüklüğünü
xSeralarda iyi başlatır.
bir havalandrma yaplarak scaklk ve orantl
Hastal÷n
kaçnlmaldr. Görüldü÷ü Bitkiler:
• Hastalığın gelişmesi için en xHastalkl uygun
nemin koşullar
yükselmesi
bitkiler 20–25
önlenmelidir.
sökülerek
0
C sıcaklık ve %95–98
imha edilmelidir.
xBitkiler
xBu arasnda
hastalk hava
hemen akmnn
hemen tüm olabilmesi görülür.
sebzelerde için sk dikimden
orantılı nemdir. kaçnlmaldr.
xDengeli gübreleme ve iyi bir
Hastalığın Görüldüğü Bitkiler:bakm yaplarak Mücadele
bitkilerin sa÷lkl
xHastalkl Yöntemleri:
geliúmeleri
bitkiler
sa÷lanmaldr.
sökülerek imha edilmelidir.
x Hasattan sonra hastalk etmeninin dayankl yaplarnn Kültüreltopra÷a karúmasn önlemek için bütün bitki artklar
Önlemler:
•Bu hastalık
toplanarak yaklmaldr. hemen hemen tüm sebzelerde görülür.
xDengeli gübreleme ve iyi bir bakm yaplarak bitkilerin sa÷lkliyigeliúmeleri
xSeralarda bir havalandrma yaplarak scaklk ve orantl
sa÷lanmaldr.
Mücadele
Kimyasal Mücadele: Yöntemleri Kültürel
x Hasattan sonra hastalk etmeninin dayankl yaplarnn
Önlemler:topra÷a karúmasn önlemek için bütün bitki artklar
xølaçlamalara
•Seralarda çevrede ilk hastalk belirtileri nemin
görüldü÷ünde yükselmesi
baúlanmaldr. önlenmelidir.
iyi bir havalandırma yapılarak sıcaklık ve orantılı nemin yükselmesi
toplanarak yaklmaldr.
xBitkiler arasnda hava akmnn olabilmesi için sk dikimden
önlenmelidir.
Kimyasal
Kimyasal
Mücadele:
Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar:
xølaçlamalara çevrede ilk hastalk belirtileri görüldü÷ünde kaçnlmaldr.
baúlanmaldr.
•Bitkiler arasında hava akımının olabilmesi için sık dikimden kaçınılmalıdır. Son ilaçlama
xHastalkl bitkilerDoz sökülerek imha edilmelidir. ile hasat
•Hastalıklı
Kimyasal Mücadeledebitkiler sökülerek
Kullanlacak
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
ølaçlarimha edilmelidir.
ve Dozlar:
arasndaki
•Dengeli gübreleme ve iyi bir bakım
xDengeli gübreleme ve iyi bir bakm yaplarak bitkilerin 100 l yapılarak
suya
sa÷lkl Doz bitkilerin
geliúmeleri Dekara sağlıklı Son
sa÷lanmaldr.
gelişmeleri
ilaçlama
süre
ile hasat
sağlanmalıdır.
Hasattan
Etkilixmadde adsonra hastalkFormülasyonu
ve oran etmeninin dayankl yaplarnn topra÷a karúmasn önlemek için bütünarasndaki
(gün)
bitki artklar
• toplanarak
Captan Hasattan
% 50 sonra hastalık
yaklmaldr. WP etmeninin250 dayanıklı
100 gl suya yapılarının toprağa karışmasını
Dekara 7
süre
önlemek
AB’ye ihraç için bütün
edilecek bitkikullanlmamal
ürünlerde artıkları toplanarak yakılmalıdır. (gün)
Kimyasal Mücadele:
Kimyasal
Captan % 50 ihraçMücadele:
xølaçlamalara
Rusya’ya çevrede
edilecek WP kullanlmamal 250 g
ilk ürünlerde
hastalk belirtileri görüldü÷ünde baúlanmaldr. 7
•İlaçlamalara
AB’ye ihraç edilecek çevrede
ürünlerdeilk hastalık
kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal belirtileri görüldüğünde başlanmalıdır.
Kimyasal
Kimyasal Mücadelede
Rusya’ya Mücadelede
ihraç ürünlerdeKullanılacak
edilecekKullanlacak ølaçlar ve Dozlar:İlaçlar ve Dozları:
kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal Doz Son ilaçlama
ile hasat
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu arasndaki
100 l suya Dekara süre
(gün)
Captan % 50 WP 250 g 7
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
14
 (Bremia lactucae)
Hastalk YAPRAKLARI
Belirtisi: YENEN YEŞİL SEBZELERDE
x Marul mildiyösünün
HASTALIK etmeni mantardr.
ve ZARARLILAR
x Fungus, kú hastalkl yapraklar üzerinde geçirir.
x Uygun scaklk ve nemde genç fidelere bulaúarak ilk enfeksiyonlar meydana getirir.
x Hastalkl bitkilerinden rüzgâr ve di÷er yollarla sa÷lam bitkilere taúnr.
x Marul yapraklarndaMARUL MİLDİYÖSÜ
ilk belirtiler açk yeúil veya sarmtrak lekeler halinde görülür.
x Genellikle köúeli ve(Bremia lactucae)
damarlarla çevrili olan bu lekeler daha sonra esmerleúir.
x Nemli havalarda bu ksmlar kararp çürürler ve alt yüzünde beyaz kül gibi bir görünüm alr.

Hastalık Belirtisi
x Özellikle marul fidelerinde zararl olur.
• Marul mildiyösünün etmeni mantardır.
x Tarlada genellikle marullarn alt yapraklarnda görülür.
• Fungus, kışı hastalıklı yapraklar üzerinde geçirir.
Ancak fazla
• Uygun xsıcaklık ve serin ve nemli
nemde koúullarda
genç üst yapraklara
fidelere da geçerek
bulaşarak ilk marullarn satú de÷erinin
enfeksiyonları
düúmesine neden olur.
meydana getirir.
x Epidemi durumunda bitkinin yapraklar ticari de÷erini kaybederek zarar yüzde yüze yaklaúr.
• Hastalıklı bitkilerinden rüzgâr ve diğer yollarla sağlam bitkilere taşınır.
Bütün marul yetiútirme alanlarnda hastalk görülebilmektedir.
• Marul x yapraklarında ilk belirtiler açık yeşil veya sarımtırak lekeler
Hastal÷n Görüldü÷ü Bitkiler:
halinde görülür.
Marul
• Genellikle köşeli ve damarlarla çevrili olan bu lekeler daha sonra
MÜCADELE YÖNTEMLERø
esmerleşir.
• Nemli havalarda
Kültürel bu kısımlar kararıp çürürler ve alt yüzünde beyaz kül
Önlemler
gibi bir xgörünüm alır.
Bir yl önce mildiyö görülen fideli÷in yeri veya topra÷ de÷iútirilmeli veya toprak dezenfekte
edilmelidir.
• Özellikle marul fidelerinde zararlı olur.
x Tohum sk ekilmemelidir.
• Tarladax genellikle marulların
Aúr sulamadan alt yapraklarında görülür.
kaçnlmaldr.
• Ancak xfazla
Marulserin vegörülen
mildiyösü nemlifideler,
koşullarda üst yapraklara
hastalkl yapraklar da yok
ve bitkiler sökülüp geçerek
edilmelidir.
marulların satış değerinin düşmesine neden olur.
x Toprak analizi sonuçlarna göre gübre kullanlmaldr.
x Tarlada sk dikimden kaçnlmaldr.
• Epidemi durumunda bitkinin yaprakları ticari değerini kaybederek zarar
Kimyasal Mücadele
yüzde yüze yaklaşır.
x Fideliklerde hastalk görülmeden koruyucu bir ilaçlama yaplmaldr.
• Bütün marul yetiştirme alanlarında hastalık görülebilmektedir.
x Mildiyö görülürse hasta ksmlar toplanp yok edildikten sonra birer hafta aralarla fidelerin
tarlaya úaúrtlmasna
Hastalığn Görüldüğü Bitkiler kadar ilaçlamalar sürdürülmelidir.
x Tarla devresinde hastal÷n çevrede görülmesi ile ilaçlamaya baúlanmal, birer hafta aralarla
Marul hasattan en az bir hafta öncesine kadar devam edilmelidir.
Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
• Bir yıl önce mildiyö görülen fideliğin yeri veya toprağı değiştirilmeli
veya toprak dezenfekte edilmelidir.
• Tohum sık ekilmemelidir.

15
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

• Aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.

• Marul mildiyösü görülen fideler, hastalıklı yapraklar ve bitkiler sökülüp
yok edilmelidir.
• Toprak analizi sonuçlarına göre gübre kullanılmalıdır.
• Tarlada sık dikimden kaçınılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
• Fideliklerde hastalık görülmeden koruyucu bir ilaçlama yapılmalıdır.
• Mildiyö görülürse hasta kısımlar toplanıp yok edildikten sonra
birer hafta aralarla fidelerin tarlaya şaşırtılmasına kadar ilaçlamalar
sürdürülmelidir.
• Tarla devresinde hastalığın çevrede görülmesi ile ilaçlamaya
başlanmalı, birer hafta aralarla hasattan en az bir hafta öncesine
kadar devam edilmelidir.
• Fidelikte ilaçlama, sulama yapıldıktan ve yapraklar kuruduktan sonra
Fidelikte ilaçlama, sulama yapldktan ve yapraklar kuruduktan sonra yaplmaldr.
xyapılmalıdır.
Fidelikte vevetarlada
• xFidelikte yapraklarn
tarlada alt ve üstlerinin
yaprakların alt iyice
ve ilaçlanmasna
üstlerinin özen gösterilmelidir.
iyice ilaçlanmasına
özen gösterilmelidir.

Kimyasal Mücadelede Kullanılacak

Kimyasal Mücadelede İlaçlarølaçlar
Kullanlacak ve Dozları
ve Dozlar
Doz Son ilaçlama ile Hasat
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
Dekara 100 l suya arasndaki süre (gün)
Captan 50 % WP 300 g 7
Propinep 70% WP 200 g 7
Fosforoz acid-400 g/l SL 400 ml(sera)
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal

16
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

SEBZELERDE
SEBZELERDE BEYAZSøNEK
BEYAZSøNEK
Tütün
SEBZELERDE beyazsine÷i
Tütün beyazsine÷i (Bemisia
BEYAZSİNEK (Bemisia tabac)
tabac)
Sera
Tütün beyazsine÷i
beyazsineği
Sera (Trialeurodes
beyazsine÷i(Bemisia tabac) vaporariorum)
(Trialeurodes vaporariorum)
Sera beyazsineği (Trialeurodes vaporariorum)

Tanm ve Yaúayú:
Tanm ve Yaúayú:
Tanımı ve Yaşayışı
•Erginleri 1 mm boyunda
xxErginleri beyaz renktedir.
Erginleri 1
1 mm
mm boyunda
boyunda beyaz
beyaz renktedir.
renktedir.
•Larvaları 0.3-0.7 mm boyundadır.
bitkinin0.3-0.7
xLarvalar
xLarvalar
•Erginler 0.3-0.7
büyüme mm boyundadr.
mmnoktalarında
boyundadr. ve taze
yapraklarda larvalar yaprağın alt yüzünde bu-
xErginler bitkinin
xErginler
lunurlar. bitkinin büyüme
büyüme noktalarnda
noktalarnda ve
ve taze
taze
larvalar
larvalar yapra÷n
yapra÷n alt
alt yüzünde
yüzünde bulunurlar.
bulunurlar.
•Yumurtadan çıkan larva çok hareketlidir.
•Kısa xYumurtadan
bir süre sonra
xYumurtadan hareketsiz
çkan
çkan larva birhareketlidir.
larva çok
çok devreye gi-
hareketlidir.
Beyazsinek ergin veve larvalar rer ve ergin oluncaya kadar hareketsiz döne-
Beyazsinek
Beyazsinek ergin
ergin ve larvalar
larvaları xKsa
mi devam bir
bir süre
xKsaeder. süre sonra
sonra hareketsiz
hareketsiz bir
bir devreye
devreye gir
gir
oluncaya
oluncaya
•Seralarda kadar hareketsiz
kadar boyunca
mevsim dönemi
dönemi devam
devam eder.
hareketsizgörülebilirler. eder.
•YıldaxSeralarda
9-15 döl verirler.
mevsim boyunca
boyunca görülebilirler.
görülebilirler.
xSeralarda mevsim
ZararxYlda
Şekli 9-15
xYlda 9-15 döl
döl verirler.
verirler.
•Larva ve erginler bitki özsuyunu emerek
beslenirler.
Zarar
Yaprakta
Yaprakta
Yaprakta Beyazsinek
Beyazsinek
Beyazsinek Zarar ùekli:
ùekli:
sonucuve
•EmgixLarva
xLarva erginler
yaprakta
ve bitki
bitki özsuyunu
erginlersararma meydanaemerek
özsuyunu gelir. beslen
emerek beslen
•Zararlı beslenme sırasında tatlı birxEmgi
madde
xEmgi sonucu yaprakta
yaprakta sararma
salgıladığından
sonucu yapraklar
sararma meydana
üzeri- gelir.
meydana gelir.
nde siyah bir tabaka oluşur ve bu xZararl
kısımlar beslenme
özümlemesrasnda
yapamaz.
xZararl beslenme srasnda tatltatl bir
bir madde
madde salgl
salgl
•Bu nedenle bitki zayıflar verim veyapraklar
kalite düşer.
yapraklar üzerinde siyah bir tabaka oluúur ve
üzerinde siyah bir tabaka oluúur ve bu
bu
özümleme
•Bitkilerdeki azot miktarının azalmasına
özümleme yapamaz.
neden olurlar. Bu durum bitki
yapamaz.
büyümesini olumsuz yönde etkiler.
•Virüs hastalıklarını taşırlar. xBu nedenle
xBu nedenle bitki
bitki zayflar
zayflar verim
verim veve kalite
kalite düúer.
düúer.
xBitkilerdeki azot
xBitkilerdeki azot miktarnn
miktarnn azalmasna
azalmasna neden
neden oo
Zararlı Olduğu Bitkiler durum bitki büyümesini olumsuz yönde etkiler.
durum bitki büyümesini olumsuz yönde etkiler.
•En uygun konukçusu domates, patlıcan, hıyar olup; biber, kabak, kavun,
xVirüs hastalklarn
xVirüs hastalklarn taúrlar.
taúrlar.
fasulye gibi sebzelerde, tütün, pamuk ve süs bitkilerinde zarar yapar. Ayrıca
bamya, fasulye, patlıcan, patates, domates, biber, kabak, hıyar, marul ve
lahana beyazsineğin zararlı olduğu Zararl
bitkilerOldu÷u
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
Bitkiler:
arasındadır.
xEn uygun
xEn uygun konukçusu
konukçusu domates,
domates, patlcan,
patlcan, hyar
hyar
kabak,
kabak, kavun, fasulye gibi sebzelerde, tütün,
kavun, fasulye gibi sebzelerde, tütün, pa
pa
bitkilerinde
bitkilerinde zarar
zarar yapar.
yapar. Ayrca
Ayrca bamya,
bamya, fasuly
fasuly
patates,
patates, domates,
domates, biber,
biber, kabak,
kabak, hyar,
hyar, marul
marul
beyazsine÷in 17
beyazsine÷in zararl oldu÷u bitkiler arasndadr
zararl oldu÷u bitkiler arasndadr..
Mücadele Yöntemleri:
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Önlemler:
•Beyazsinek
xYeterince sulama kışıveyabancıotlar üzerinde
gübreleme yaplmal, geçirmektedir.
aúrsndan kaçnlmaldr.Bu nedenle hasattan
sonra tarla ve sera çevresindeki yabancıotlar doğal düşmanlar açısından
xSeralardaki giriú-çkú
incelenerek buna göreve havalandrma
uygulama yerleri erginlerin girmesini önlemek amac ile ince
yapılmalıdır.
tel veya tül ile kaplanmal, nem ve
•Yeterince sulama ve gübreleme yapılmalı, scaklk artún önlemek için yeterli kaçınılmalıdır.
aşırısından havalandrma
yaplmaldr.
•Seralardaki giriş-çıkış ve havalandırma yerleri erginlerin girmesini önle-
mek amacıMücadele:
Biyoteknik ile ince tel veya tül ile kaplanmalı, nem ve sıcaklık artışını önle-
mek için yeterli havalandırma yapılmalıdır.
xSeraya fide dikimi
Biyoteknik ile birlikte ilk ergin uçuúunu belirlemek üzere dekara 1 adet sar yapúkan
Mücadele:
tuzak bitkinin 10-15 cm üzerinden aslr.
•Seraya fide dikimi ile birlikte ilk ergin uçuşunu belirlemek üzere dekara 1
xølk ergin
adet sarı uçuúu belirlendikten
yapışkan tuzak sonra ise 1010-15
bitkinin m²'ye 1cm
tuzak gelecek úekilde
üzerinden 3 m aralklarla
asılır.
ardúk olarak, tuzaklar ayn úekilde yerleútirilir.
•İlk ergin uçuşu belirlendikten sonra ise 10 m²’ye 1 tuzak gelecek şekilde 3
mxTuzaklar
aralıklarla ardışık
kirlendikçe olarak,
yenisi tuzaklar aynı şekilde yerleştirilir.
ile de÷iútirilir.
•Tuzaklar kirlendikçe yenisi ile değiştirilir.
Kimyasal Mücadele:
Kimyasal Mücadele:
xYaprak baúna 5 adet larva oldu÷unda ilaçlama yaplr.
•Yaprak başına 5 adet larva olduğunda ilaçlama yapılır.
Kimyasal Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Doz Son ilaçlama ile
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu Hasat arasndaki
Dekara 100 l suya süre (gün)
Chlorpyrifos ethyl, 480 g/l EC 200 ml 7
Cypermethrin, 200 g/l EC 40 ml 7
Cypermethrin, 250 g/l EC 30 ml 7
Deltamethrin, 25 g/l EC 100 ml 3
Lambda cyhalothrin+ EC 300 ml 7
Buprofezin, 20+100 g/l
Pirimiphos-methyl, 500 g/l EC 200 ml 3
Sar yapúkan tuzak tuzak Tuzak Seralarda Monitör 1
(570-580 nm) ad/da Yakalama:
Sebze 1 ad/10 m2,
süs bitkileri 1 ad/5
m2
AB’ye ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal
AB ve Rusya’ya ihraç edilecek ürünlerde kullanlmamal

18
 TOPRAK PøRELERø
(Phyllotreta spp., Epithrix hirtipennis)
YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
TOPRAK PøRELERø
HASTALIK ve ZARARLILAR

(Phyllotreta
Tanmspp., Epithrix hirtipennis)
ve Yaúayú:
TOPRAK PİRELERİ
xErginler türlere göre farkllk göstermekle birl
(Phyllotreta spp., Epithrix hirtipennis)
parlak siyah veya kahverengindedir.
Tanm ve Yaúayú:
Tanımı ve Yaşayışı
xErginlerin
•Erginlerxtürlere
Erginler arka
türlere
göre
bacaklar
göre
farklılık
çok göstermekle
farkllk
göstermekle
geliúmiú
bir-
olupbirli
pir
tipik
parlak
likte metalik özellikleridir.
siyah
yeşil, veyasiyah
parlak kahverengindedir.
veya kahvereng-
indedir.
xToprak
xErginlerin
•Erginlerin pirelerinin
arka bacakları çokerginleri
arka bacaklar çokyaprakta,
gelişmiş pire larvalar
geliúmiú
olup olup pire
gibi sıçramaları
tipik tipik özellikleridir.
özellikleridir.
xToprak pireleri kú tarlada kalan ürün artklar
•Toprak pirelerinin erginleri yaprakta, larvaları
Phyllotreta sp içindeki pirelerinin
xToprak
kökte beslenir. ya da etrafndaki
erginleri bitki kalntlarnda
yaprakta, larvalarerg
•Toprak pireleri kışı tarlada kalan ürün
xølkbaharda,
xToprak
artıklarında, tarla pireleri
erginler
içindekikú ya da
kúladklar
tarlada kalanyerlerden
etrafındaki ürün çka
bitki artklarn
veya
içindeki
kalıntılarında do÷rudan
erginyaolarak tarlaya
da etrafndaki geçerler.
geçirir. bitki kalntlarnda erg
Phyllotreta sp
•İlkbaharda, erginler kışladıkları yerlerden çıkarak
xÖzellikle
xølkbaharda,
fideliklere veya doğrudan fideliklerdeki
erginler
tarlaya nemli toprak,
kúladklar
geçerler. zararln
yerlerden çkar
•Özellikle uygun ortam
fideliklerdeki oluúturur.
veya do÷rudan tarlaya geçerler.
nemli toprak, zararlının
üremesi için uygun ortam oluşturur.
xE. hirtipennis
xÖzellikle
•E. hirtipennis 3-5 ylda
yıldafideliklerdeki döl, Phyllotreta
3-5 nemli
döl, Phyllotreta toprak, spp. is
spp. isezararlnn
1-2 döl verirler.
uygun ortam oluúturur.
Zarar Şekli
Zarar
xE.
•Esas zararı ùekli:
hirtipennis
erginler ylda 3-5 döl, Phyllotreta spp. ise
yapar.
•Erginler yapraklarda 1-2 mm çapında delikler
açar. BuxEsas
deliklerinzarar erginler yapar.
kenarlarındaki doku kurur ve
beyaz bir Zarar
renk
xErginler ùekli:
alır.
•Tüm yaprak bu delikyapraklarda
veya lekeciklerle 1-2kaplanabilir.
mm çapnda d
Epithrix hirtipennis ergini
•Bitkilerin ilk gelişme dönemlerinde, deliklerin
xEsas zarar
özellikle kenarlarndaki
erginler
fidelerde dahayapar. doku
önemli kurur ve bey
zararlara
yol açarlar. xTüm yaprak bu delik veya lekeciklerle kap
•Yaprakları yenen sebzelerde, yaprak xErginler
kalitesiniyapraklarda
olumsuz yönde 1-2 etkilerler.
mm çapnda de
xBitkilerin ilk geliúme dönemlerinde, öz
Zararlı Olduğu
Epithrix Bitkiler
hirtipennis ergini deliklerin kenarlarndaki doku kurur ve beya
daha önemli zararlara
•Zararlı başta lahanagiller familyası olmak üzere, yabancıot ve kültür yol açarlar.
bitkisinde beslenir. Konukçuları lahana, xTüm turp, yaprak bu delik veya lekeciklerle kap
xYapraklarkarnabahar, şalgam,
yenen sebzelerde, havuç,
yaprak ka
ıspanak, marul, patlıcan, fasulye, mercimek ilk
xBitkilerin keten,geliúme
kanola,dönemlerinde,
kenevir ve öze
pancardır. E. hirtipennis özellikledaha yönde etkilerler.
patlıcangiller familyasına
önemli zararlara yolbağlı bitkileri
açarlar.
tercih eder.
Mücadele Yöntemleri xYapraklar yenen sebzelerde, yaprak kal
Kültürel Önlemler Zararl
yönde Oldu÷u Bitkiler:
etkilerler.
•Bu zararlıya karşı toprak işleme ve xZararl baúta
yabancı lahanagiller
ot temizliği familyas
bir kültürel tedbir olmak
olarak öğütlenebilir.
•Gübreleme sulama gibi işlemlerZararl
ve kültür bitkisinde beslenir. Konukçula
uygulanarak Oldu÷u Bitkiler:
bitkilerin ilk dönemlerinde
karnabahar,
hızlı ve sağlıklı gelişmeleri sağlanarak zararı azaltılabilir. úalgam, havuç, spanak, m
•Fideler tarlaya şaşırtıldıktan sonra, xZararl
fasulye, baúta
mercimek
fidelikte lahanagiller familyas
keten,hemen
kalan bitkiler olmak ü
kanola,yokkenevir
edilmelidir. ve kültür bitkisinde beslenir.
hirtipennis özellikle patlcangiller fam Konukçular
Kimyasal Mücadele karnabahar,
bitkileri tercihúalgam,
eder. havuç, spanak, m
•Fide döneminde başlamak üzere ilk belirtileri görüldüğünde ilaçlama
fasulye, mercimek keten, kanola, kenevir v
yapılmalıdır. Bir ilaçlama yeterlidir.
hirtipennis özellikle patlcangiller
19 fam
bitkileri tercih eder.
 YAPRAK GALERø SøNEKLERø
(Liriomyza trifolii,YAPRAKLARI
Liriomyza bryoniae,
YENEN YEŞİLLiriomyza huidobrensis,
SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR
Phyto
YAPRAK GALERø SøNEKLERø
(Liriomyza trifolii, Liriomyza bryoniae,
YAPRAK GALERİ Tanm Liriomyza
SİNEKLERİ
ve Yaúayú: huidobrensis, Phytomyz
(Liriomyza trifolii,xErginleri
Liriomyza bryoniae,
1-2 mm boyunda gri-siyah ren
Liriomyza huidobrensis, Phytomyza horticol)
xLarvalar en fazla 3 mm boyunda be
Tanm
Tanımı ve Yaúayú:
ve Yaşayışı
úeffaftr.
xErginleri
•Erginleri 1-2 1-2 mmmm boyunda
boyunda gri-siyah
gri-siyahrenkted
xErginleri
renktedir.
bitkinin tüm yapraklarnda, lar
xLarvalar
bulunur. en fazla 3 mm boyunda beyaz
úeffaftr.en fazla 3 mm boyunda beyaz-sarı
•Larvaları
renkte xSera koúullarnda bütün mevsim
ve şeffaftır.
xErginleri bitkinin
yabancotlar tüm yapraklarnda,
veyapraklarında,
sebzeler üzerinde larval
görülür
•Erginleri
bulunur. bitkinin tüm larvaları
Yaprak galeri sine÷i ergini galerixSeraiçinde koúullarnda
bulunur. 10 döl verirler.
xSera koúullarnda bütün mevsim bo
•Sera koşullarında bütün mevsim boyunca,
Yaprak galeri sineği ergini yabancotlar ve sebzeler üzerinde görülürler.
yazın yabancıotlar ve sebzeler üzerinde
Yaprak galeri sine÷i ergini xSera Zarar
görülürler.
ùekli: 10 döl verirler.
koúullarnda
•SeraxDiúiler yapraklarda
koşullarında küçük yaralar açar, b
10 döl verirler.
Zarar
Zarar ile beslenir
ùekli:
Şekli ve hücre bozulmasna neden o
•Dişiler beslenme delikleri
xBuyapraklarda sarararak
küçük yaralar küçük le
açar,
xDiúiler
buradan yapraklarda
getirir.
çıkan özsu ile küçük
besleniryaralar açar, bura
ve hücre
ile beslenirneden
bozulmasına ve hücre bozulmasna neden olur
olurlar.
xLarvalar yapraklarn iki zar arasnda ka
xBu beslenme
•Bu beslenir delikleri
beslenmevedelikleri sarararak
galeri oluútururlar.küçük
sarararak küçük leke
Yaprak galeri sine÷i zarar
Yaprak galeri sineği zararı getirir.
lekeler meydana getirir.
xDaha sonra zarar görmüú bölgeler sarar
xLarvalar
•Larvalar yaprakların iki zarı arasında kalanyapraklarn
yapraklar doku ileiki
dökülür.
etli zar arasnda
beslenir ve galeri kalan
oluştururlar. beslenir ve galeri oluútururlar.
Yaprak galeri sine÷i zarar xGenç bitki ve fidelerde geliúmeyi gecikt
•Daha sonra zarar görmüş bölgeler xDaha sonra
sararıp zarar
kurur ve görmüú
yapraklar bölgeler sararp k
xKalite ve verim kaybnadökülür.
neden olurlar.
•Genç bitki ve fidelerde gelişmeyi yapraklar dökülür.
geciktirirler.
•Kalite ve verim kaybına neden xGençolurlar. bitki ve fidelerde geliúmeyi geciktirir
Zararl
xKalite Oldu÷u
ve verim Bitkiler:
kaybna neden olurlar.
Zararlı Olduğu Bitkiler
xDomates, patlcan, biber,
•Domates, patlıcan, biber, fasulye, bezelye, bakla, marul, kabak, hıyar,
fasulye, beze
ıspanak, soğan ve pırasada zararlıdırlar.kabak, hyar, spanak, so÷an ve prasada z
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
Mücadele Yöntemleri xDomates, patlcan, biber, fasulye, bezelye
Kültürel Önlemler kabak, hyar, spanak, so÷an ve prasada zara
•Sera içi, çevresi ve fide yastıklarının çevresi yabancıotlardan
temizlenmelidir.
•Havalandırma açıklıkları ince tel ile kaplanmalıdır.
•Bulaşık bitki artıkları imha edilmeli ve bulaşık fideler seraya
dikilmemelidir.

20
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

•Toprak 10 cm derinliğinde sürülerek topraktaki pupalar yok edilmelidir.

•Malçlama yapılarak toprağın nemli kalması ve pupaların nemden çürümesi
sağlanmalıdır.
Biyoteknik Mücadele
•Seraya fide dikimi ile birlikte ilk ergin uçuşunu belirlemek üzere dekara 1
adet sarı yapışkan tuzak yerleştirilir.
•İlk ergin uçuşu belirlendikten sonra toplu tuzaklama amacıyla 3 metre
aralıklarla çapraz olarak dekara 116 adet tuzak asılır.
Kimyasal Mücadele
•Küçük yapraklı bitkilerde yaprak başına 4 adet, büyük yapraklı bitkilerde
yaprak başına 10 adet larva olduğunda ilaçlama yapılır.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Doz Son ilaçlama ile Hasat
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu
Dekara 100 l suya arasndaki süre (gün)
Sar yapúkan tuzak Tuzak Seralarda
(570-580 nm) Monitör 1
ad/da
Yakalama:
Sebze 1
ad/10 m2, süs
bitkileri 1
ad/5 m2

21
 ederler.geçen yerlerde zarar daha da
xKurak
3-6, en fazlataúr
xYldahastalklarn
Kimyasal Mücadele:
xVirüs 10 döl
ve verirler.
sa÷lkl
YAPRAKLARI YENEN YEŞİL yaprakl
xKüçük SEBZELERDE bitkilerde yaprak baúna 20
Zarar ùekli:
HASTALIK ve
Thrips zarar SEBZELERDE
ZARARLILAR
bitkilerde 40Zararl Oldu÷u
ve çiçekte Bitkiler:
10 adet Thrips oldu÷
TRøPSLER xErgin ve nimfler bitkilerin yaprak,
xSo÷an, prasa,
ile beslenirler. sarmsak, domates, k
Thrips tripsi
Tütün ergini (Thrips tabaci)
patlcan, spanak,
xBeslendi÷i bezelye,
yapraklar bir yerelmas
süre sonra
SEBZELERDE
Çiçek TRİPSLER
tripsi (Frankliniella occidentalis)
xKurak geçen yerlerde zarar daha d
Tütün tripsi (Thrips tabaci)Mücadele Yöntemleri:
xVirüs hastalklarn taúr ve sa÷lkl
Çiçek tripsi (Frankliniella
Tanm Kültürel Önlemler:
ve Yaúayú: occidentalis)
xErgini yaklaúk 1 mm Tanımı
boyunda Zararl
xZararl
sar Oldu÷u
ile ve çokBitkiler:
bulaúk bitki artklar imh
verenkte
xSo÷an, Yaşayışı hareketlidir.
prasa, sarmsak, domates,
xErgin ve larvalar yapraklarnxToprak
alt yüzündeiúlemesi
birlikteve yabancot
bulunurlar. müca
•Ergini yaklaşık
patlcan, spanak, 1 mm
bezelye, yerelmas
xScak bölgelerde konukçu bitki bulduklarküçük
xSeralarda sürecedelikli tül iledevam
üremelerine haval
ederler.
boyunda sarı renkte ve çok
Mücadele Yöntemleri:
xYlda 3-6, en fazla 10 hareketlidir.
Kimyasal
Kültürel Mücadele:
döl verirler. Önlemler:
Thrips zarar •Ergin ve larvalar
xKüçük
xZararl yaprakl yaprakların
bitkilerde
ile bulaúk yaprak im
bitki artklar ba
Zararzarar
Thrips ùekli: alt yüzünde
bitkilerde
xToprak 40 ve
iúlemesi vebirlikte
çiçekte 10 adet Thrip
yabancot müc
bulunurlar.
xErgin ve nimfler bitkilerin xSeralarda
yaprak, küçük deliklibitki
sap ve meyvelerinde tül özsuyu
ile hava
Thrips ergini ile beslenirler. •Sıcak bölgelerde konukçu
Kimyasal Mücadele:
xBeslendi÷i yapraklar bir süre sonra
bitki beyazms veya gümüú
buldukları sürece rengini alr
xKüçük yaprakl bitkilerde yaprak b
xKurak geçen yerlerde üremelerine
zarar daha da fazladr.
bitkilerde devam
40 ve ederler.
çiçekte 10 adet Thr
Thrips zarar
xVirüs hastalklarn taúr ve sa÷lkl
•Yılda 3-6,bitkilere bulaútrrlar.
en fazla 10 döl
verirler.
Zararl Oldu÷u Bitkiler:
xSo÷an, prasa, sarmsak, domates, kabak, kavun, karpuz, fasulye,
Zarar
patlcan, spanak, bezelye, Şekli
yerelmas ve patateste zarar yaparlar.
•Ergin ve nimfler bitkilerin
Thrips ergini ThripsThrips
zararızarar
Mücadele Yöntemleri:yaprak, sap ve meyvelerinde
Kültürel Önlemler:
bitki özsuyu ile beslenirler.
xZararl ile bulaúk bitki artklar imha edilmelidir.
•Beslendiği yapraklar bir süre sonra beyazımsı veya gümüş rengini alır
iúlemesi ve yabancot mücadelesi yaplmaldr.
xToprakzarar
•Kurak geçen yerlerde zararıThrips
daha da
xSeralarda fazladır.
küçük delikli tül ile havalandrma açklklar kapatlmaldr.
•Virüs hastalıklarını taşır ve sağlıklı bitkilere bulaştırırlar.
Zararlı Olduğu Bitkiler Kimyasal Mücadele:
•Soğan, pırasa, sarımsak, xKüçük domates,
yaprakl kabak, kavun,
bitkilerde yaprak karpuz,
baúna fasulye,
20 adet, büyük yaprakl
patlıcan, ıspanak,
Thrips zarar bezelye, yerelması
bitkilerde 40 ve
ve patateste
çiçekte 10 adetzarar
Thrips yaparlar.
oldu÷unda ilaçlama yaplr.
Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
•Zararlı ile bulaşık bitki artıkları imha edilmelidir.
•Toprak işlemesi ve yabancıot mücadelesi yapılmalıdır.
•Seralarda küçük delikli tül ile havalandırma açıklıkları kapatılmalıdır.
Kimyasal Mücadele
•Küçük yapraklı bitkilerde yaprak başına 20 adet, büyük yapraklı
bitkilerde 40 ve çiçekte 10 adet Thrips olduğunda ilaçlama yapılır.
Kimyasal Mücadelede Kullanlacak ølaçlar ve Dozlar
Thrips zarar
Doz Son ilaçlama ile
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu Hasat arasndaki
Dekara 100 l suya süre (gün)
Pirimicarb, % 50 WG 50 g 7
22
SEBZELERDE YAPRAKBøTLERø
Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii)
 Kimyasal
Kimyasal Mücadelede
Mücadelede Kullanlacak
Kullanlacak ølaçlar
ølaçlar ve
ve Dozlar
Dozlar
Kimyasal Mücadelede
YAPRAKLARI Kullanlacak
YENEN YEŞİL SEBZELERDEølaçlar ve Dozlar
Doz Son
Son ilaçla
ilaçla
Etkili HASTALIK ve ZARARLILAR Doz
Doz Son ilaçla
Etkili madde
Etkili madde ad
madde ad ve
ad ve oran
ve oran
oran
Formülasyonu
Formülasyonu
Formülasyonu Dekara 100
Hasat
Hasat aras
Hasat aras
aras
Dekara
Dekara 100 lll suya
100 suya
suya süre
süre (g
(g
Pirimicarb, % 50 WG 50 süre (g
Pirimicarb, %
Pirimicarb, % 50
50 WG
WG 50 g
50 gg
77
7
SEBZELERDE YAPRAKBİTLERİ
SEBZELERDE
SEBZELERDE
Pamuk YAPRAKBøTLERø
YAPRAKBøTLERø
yaprakbiti (Aphis gossypii)
SEBZELERDE YAPRAKBøTLERø
Pamuk
Bakla
Pamuk yaprakbiti
yaprakbiti (Aphis
(Aphis
yaprakbiti gossypii)
fabae)
(Aphis gossypii)
Pamuk yaprakbiti (Aphis gossypii)
Bakla
Bakla
ŞeftaliBakla yaprakbiti
yaprakbiti
yaprakbiti (Myzus (Aphis
(Aphis fabae)
fabae)
persicae)
yaprakbiti (Aphis fabae)
ùeftali yaprakbiti
ùeftali yaprakbiti
yaprakbiti
Patates yaprakbiti (Myzus
(Myzus
(Macrosiphum persicae)
persicae)
euphorbiae)
ùeftali (Myzus persicae)
Patates
Patates yaprakbiti (Macrosiphum euphorbiae)
yaprakbiti (Macrosiphum euphorbiae)
Patates yaprakbiti (Macrosiphum euphorbiae)
Tanm
Tanm ve ve Yaúayú:
ve Yaúayú:
Yaúayú:
Tanm
xVücutlar oval
xVücutlar
xVücutlar oval biçimde
oval biçimde ve
biçimde ve yumuúak
ve yumuúak olup,
yumuúak olup, 1.5-3.0
olup, 1.5-3.0 mm
1.5-3.0 mm boyund
mm boyun
boyund
Tanımısar,
vesiyah
sar, renklerdedir.
Yaşayışı
siyah renklerdedir.
sar, siyah
ve renklerdedir.
nimfleri bitkilerin taze sürgün, yaprak ve yaprak
xErgin
•Vücutları
xErginoval
xErgin ve biçimde
ve nimfleri
nimfleri ve yumuşak
bitkilerin
bitkilerin olup,
taze sürgün,
taze sürgün, 1.5-3.0
yaprak
yaprak yaprak altlar
ve yaprak
ve altla
altlar
toplu halde
toplu halde bulunur.
halde bulunur.
bulunur.
toplu
mm boyunda yeşil, sarı, siyah renklerdedir.
xYaúayúlarna göre
göre tek
tek ve iki
iki konukçulu türler
türler olarak iki
iki gruba
•ErginxYaúayúlarna
ve nimfleri bitkilerin
xYaúayúlarna
ayrlrlar. göre tek vetaze
ve iki sürgün, yaprak
konukçulu
konukçulu türler ve iki
olarak
olarak gruba
gruba
ayrlrlar.
ayrlrlar.
yaprak altlarında toplu halde bulunur.
xBölgelere ve
xBölgelere
•Yaşayışlarına
xBölgelere ve türlere
göre
ve türlere
türlere
göre
tekgöre
göre ylda
ve iki
10-16
10-16 döl
konukçulu
ylda
ylda 10-16
verirler.
döltürler
döl verirler.
verirler.
Yaprakbiti
Yaprakbiti
olarak iki gruba ayrılırlar.
Yaprakbiti
Yaprakbiti
•Bölgelere
Zarar veùekli:
türlere göre yılda 10-16 döl verirler.
Zarar ùekli:
Zarar ùekli:
xBitki özsuyunu emerek beslenirler.
Bitki özsuyunu
xBitki özsuyunu emerek
emerek beslenirler.
beslenirler.
ZararxxBeslendikleri
Şekli yapraklarda ve
xBeslendikleri yapraklarda
yapraklarda ve taze
ve taze sürgünlerde
taze sürgünlerde kvrlm
sürgünlerde kvrlm
kvrlm
•Bitki xBeslendikleri
özsuyunu
úekil emerek
bozukluklar beslenirler.
oluúur.
úekil bozukluklar
úekil bozukluklar oluúur.
oluúur.
•Beslendikleri yapraklarda
xSalgladklar tatl
xSalgladklar tatl madde
ve yapra÷
taze sürgünlerde
madde yapra÷ kaplar,
kaplar, üzerinde
üzerinde ma m
xSalgladklar tatl madde yapra÷ kaplar, üzerinde ma
kıvrılmalar ve
geliúerek şekil
yaprak
geliúerek yaprak bozuklukları
kararr.
yaprak kararr.
kararr. oluşur.
geliúerek
xBitkilerde
•Salgıladıkları
xBitkilerde verim
tatlı azalr
madde
verim ve
ve kalite
azalryaprağı
kalite bozulur.
kaplar, üzerinde
bozulur.
xBitkilerde verim azalr ve kalite bozulur.
xVirüs
mantarlar
xVirüs hastalklarn
gelişerek yaprak
hastalklarn taúr ve sa÷lkl
kararır.
taúr ve sa÷lkl bitkilere
bitkilere bulaútrrlar.
bulaútrrlar.
xVirüs hastalklarn taúr ve sa÷lkl bitkilere bulaútrrlar.
Yaprakbiti kolonisi •Bitkilerde verim azalır ve kalite bozulur.
Yaprakbiti
Yaprakbiti kolonisi
kolonisi
Yaprakbiti kolonisi •VirüsZararl
Zararl
Zararl
Oldu÷u
Oldu÷u Bitkiler:
hastalıklarını
Oldu÷u
taşır ve sağlıklı bitkilere
Bitkiler:
Bitkiler:
xIspanak,
bulaştırırlar.
xIspanak, lahana,
lahana, kvrck
kvrck salata,
salata, kabak,
kabak, karpuz,
karpuz, acur,
acur
xIspanak, lahana, kvrck
domates, salata, kabak, karpuz, acur,
domates, patlcan,
domates, patlcan, bamya,
patlcan, bamya, sarmsak,
bamya, sarmsak, karnabahar,
sarmsak, karnabahar, pata
karnabahar, pata
pata
kuúkonmazda
kuúkonmazda zarar
zarar yaparlar.
yaparlar.
Zararlı Olduğu Bitkiler
kuúkonmazda zarar yaparlar.
•Ispanak, lahana, kıvırcık salata, kabak, karpuz,
Mücadele
Mücadele Yöntemleri:
Yöntemleri:
acur, Mücadele
Kültürel
Kültürel
Yöntemleri:
hıyar, domates,
Önlemler:patlıcan, bamya, sarımsak,
Önlemler:
Kültürel Önlemler:
xHasattan
karnabahar, sonra
sonra toprak
xHasattanpatates ve üstünde
toprak üstünde kalan
kalan bitki
kuşkonmazda saplar
saplar ve
zarar
bitki ve
xHasattan sonra toprak üstünde kalan bitki saplar ve
yaparlar.
yaprakbiti
Yaprakbiti zarar
zararı
yabancotlar
yabancotlar imha
imha edilmelidir.
edilmelidir.
yaprakbiti
yaprakbiti zarar
zarar yabancotlar imha edilmelidir.

Kimyasal
Kimyasal Mücadele:
Mücadele:
Kimyasal Mücadele:
xxKüçük
Küçük yaprakl
yaprakl bitkilerde
bitkilerde yaprak
yaprak baúna
baúna 10
10 adet,
adet, büyük
büyük
x Küçük
yaprakl yaprakl
bitkilerdebitkilerde yaprak
20 adet ve daha baúna 10 adet,
fazla Yaprakbitibüyük
oldu÷u
yaprakl bitkilerde
yaprakl bitkilerde 20
20 adet
adet ve
ve daha
daha fazla
fazla Yaprakbiti
Yaprakbiti oldu÷u
oldu÷
ilaçlama
ilaçlama yaplr.
yaplr.
ilaçlama yaplr.

23
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

Mücadele Yöntemleri
Kültürel Önlemler
•Hasattan sonra toprak üstünde kalan bitki sapları ve yabancıotlar imha
edilmelidir.

Kimyasal Mücadele
•Küçük yapraklı bitkilerde yaprak başına 10 adet, büyük yapraklı bitkilerde
20
 adet ve daha fazla Yaprakbiti olduğunda ilaçlama yapılır.
Mücadelede Kullanılacak İlaçlar ve Dozları
KimyasalMücadeledeKullanlacakGlaçlarveDozlar
Doz Son ilaçlama ile
Etkili madde ad ve oran Formülasyonu Hasat arasndaki
Dekara 100 l suya süre (gün)
Chlorpyrifos-methyl, 227 g/l EC 375 ml 7
Deltamethrin, 25 g/l EC 50 ml 3
Pirimicarb, % 50 WG 50 g 7
Pirimiphos-methyl, 500 g/l EC 100 ml 3
Spirotetramat 100 g/l SC 75 ml(marul) 7
Thiamethoxam, 240 g/l SC 20 ml marul 7

DOMATES MOZAYøK VøRÜS HASTALIöI

(Tomato Mosaik Vrus)
Hastalk Belirtisi:
xHastalk etmeni Tütün mozaik virüsü ve bu virüsün rklardr.
xHastalkl bitki artklar, yabanc otlar, sigara ve tütün krntlarnda
yaúayún sürdürebilir.
xKonukçularndan mekanik olarak taúnr.
xYapraklar üzerinde açk yeúil, sar ve koyu yeúil renkte mozaik lekeler
görülür.
xYapraklarda kvrlma ve deformasyonlar görülür.
24 xBitkilerde bodurluk oluúur.
xYapraklarda mor renk oluúumu görülür.
xYaprak ve meyvelerde uzun kahverengi çizgiler görülür.
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR
DOMATES MOZAYøK VøRÜS HASTALIöI
DOMATES MOZAYøK VøRÜS HASTALIöI
(Tomato
DOMATES MOZAYİK VİRÜS Mosaik Vrus)
HASTALIĞI
(Tomato
HastalkMosaik Vrus)
Belirtisi:
(Tomato Mosaik Vırus)
Hastalk Belirtisi:
xHastalk etmeni Tütün mozaik virüsü ve bu vir
xHastalk etmenibitki
xHastalkl Tütün mozaikyabanc
artklar, virüsü ve bu sigara
otlar, virüsünv
Hastalık Belirtisi
xHastalkl bitkisürdürebilir.
yaúayún artklar, yabanc otlar, sigara ve tüt
• Hastalık
yaúayúnetmeni Tütün mekanik
sürdürebilir.
xKonukçularndan mozaik olarak
virüsütaúnr.
ve
buxKonukçularndan
virüsün ırklarıdır. mekanik olarak taúnr.
xYapraklar üzerinde açk yeúil, sar ve koyu yeú
• Hastalıklı
xYapraklar
görülür.bitki artıkları,
üzerinde yabancı
açk yeúil, sar veotlar,
koyu yeúil ren
sigara
görülür.ve tütün kırıntılarında yaşayışını görül
xYapraklarda kvrlma ve deformasyonlar
sürdürebilir.
xYapraklarda
xBitkilerde kvrlma
bodurluk ve oluúur.
deformasyonlar görülür.
• Konukçularından
xBitkilerde bodurluk
xYapraklarda mekanik
mor renkolarak
oluúur. oluúumutaşınır.
görülür.
• Yapraklar üzerinde
xYapraklarda
xYaprak ve mor açık yeşil,
renk oluúumu
meyvelerde sarı ve koyu çizgile
uzungörülür.
kahverengi
yeşil renkte
xYaprak vemozaik
Hastal÷nmeyvelerde lekeler
Görüldü÷ü uzungörülür.
kahverengi çizgiler gö
Bitkiler:
• Yapraklarda
Hastal÷n kıvrılma
xBütünGörüldü÷ü ve
sebzeler, tütün deformasyonlar
Bitkiler:
ve yabanc otlar etmenin
görülür.
xBütün sebzeler, tütün ve yabanc otlar etmenin konu
Mücadelesi:
• Bitkilerde
Mücadelesi:bodurluk
Kültürel oluşur.
Önlemler:
• Yapraklarda
Kültürel mor
Önlemler: renk
xFidelikte ve tarlada oluşumu
úüpheligörülür.
görülen bitkiler im
Hastalkl
Hastalıklı yaprak
Hastalkl yaprak • Yaprak ve
xFidelikte meyvelerde
ve tarlada
xBakm iúlemlerinden önce uzun
úüpheli kahverengi
görülen
ellerbitkiler imha
bol sabun ve ed
su
çizgiler
xBakm görülür.
iúlemlerinden önce eller bol sabun
xFidelikte ve tarlada sigara ve tütün içilmemelid ve su ile
xTütünveartklar
xFidelikte tarlada herhangi
sigara ve bir
tütün içilmemelidir.
amaçla kullanlma
Hastalığın
xTütün Görüldüğü
artklar
xBakm herhangi
iúlerinde Bitkiler
bir amaçla
kullanlan kullanlmamald
aletler %5 lik hipol
• Bütün
xBakm sebzeler, tütün ve aletler
iúlerinde kullanlan
edilmeli. yabancı %5 otlar
lik hipolu su
etmenin
edilmeli.konukçusudur.
xHasattan sonra bitki artklar imha edilmelidir.
xEkimsonra
xHasattan nöbeti bitki artklar imha edilmelidir.
uygulanmaldr.
Mücadelesi
xEkim nöbeti
1.Yl:uygulanmaldr.
Domates, biber, patlcan, hyar, kaba
Kültürel1.Yl:
Önlemler
Domates,
2.Yl: So÷an, biber, patlcan,
sarmsak, hyar,
havuç, kabak.spa
kereviz,
• Fidelikte ve
2.Yl: tarlada
So÷an,
3.Yl: şüpheli
sarmsak,
Fasulye, görülen
havuç,
bakla, bitkiler spanak.
kereviz,
bezelye.
imha 3.Yl:
edilmelidir.
Fasulye,
4.Yl: bakla,
Marul, bezelye.
lahana, prasa, karnabahar, tu
Bitkideki görünümü
Bitkideki görünümü • Bakım4.Yl:
işlemlerinden
Marul, önce
lahana, ellerkullanlmaldr.
prasa, bol sabun turp
karnabahar,
x Sertifikal tohum
Bitkideki görünümü ve su xile yıkanmalıdır.
Sertifikal tohum kullanlmaldr.
• Fidelikte ve tarlada sigara ve tütün içilmemelidir.
• Tütün artıkları herhangi bir amaçla kullanılmamalıdır.
• Bakım işlerinde kullanılan aletler %5 lik sodyumhipokloritli su ile
dezenfekte edilmeli.
• Hasattan sonra bitki artıkları imha edilmelidir.
• Ekim nöbeti uygulanmalıdır.

25
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

PATATES ÇİZGİ VİRÜS HASTALIĞI

(Potato Y Vırus)

Hastalık Belirtisi
• Hastalığın etmeni Patates Y virüsüdür.
• Doğada yaprak bitleri ile yayılır.
• Virüs her türlü vegetatif çoğalma materyali ile geçer.
• Patateste en önemli yayılma yolu tohumluktur.
• İlk belirtiler düzensiz mozaikler ve koyu lekeler şeklindedir.
• İlerleyen zamanlarda yaprakların kıvrıldığı, kırılganlaştığı görülür.
• Yaprağın alt damarlarında kahverengileşme ve içe doğru kıvrılma
görülür.
• Büyümede yavaşlama ve bitkide sararma görülür.
• Patates x ve patates A virüsleri birlikte hasta ettiklerinde yaprak
kıvırcıklaşması ve damar nekrozu daha şiddetli olur.

Hastalığın Görüldüğü Bitkiler

• Patates, tütün, biber, domates, patlıcan, ıspanak ve yabancı otlar
konukçusudur.

Mücadelesi
Kültürel Önlemler
• Hastalığa dayanıklı veya toleranslı çeşitler seçilmelidir,
• Tarla yabancı otlardan temizlenmeli,
• Tohumluklar virüsün bulunmadığı bölgelerde üretilmeli,
• Sertifikalı tohumluk kullanılmalı.
• Yaprak bitleri ile mücadele edilmelidir.

26
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

DOMATESDOMATES
LEKELİ LEKELø SOLGUNLUK
SOLGUNLUK VİRÜS VøRÜS HASTALIöI
HASTALIĞI
(Tomato spotted wilt virus)
(Tomato spotted wilt virus)

Hastalık belirtisi

• Hastalık etmeni Tospovirus grubuna dahil

Hastalk belirtisi:
bir virüsüdür.
• Virüs Thirips
xHastalk etmeni türleri ile aktif
Tospovirus olarak
grubuna dahiltaşınır.
bir virüsüdür.
• Domates yapraklarında
xVirüs Thirips bronzlaşma,
türleri ile aktif olarak taúnr.
kıvrılma, yapraklarnda
xDomates nekrotik bronzlaúma,
çizgiler kvrlma, nekrotik çizgiler
ve benekler
ve benekler oluúur.
oluşur.
xYaprak sap, gövde ve yeni geliúen sürgünlerde koyu
• Yaprak sapı,
kahverengi gövde
sürgünler ve yeni gelişen
gözlenir.
. sürgünlerde
xSürgün ucunda koyu
geriye kahverengi
do÷ru ölüm, sürgünler
bitkide tek yönlü bodurluk
solgunluk tipik belirtisidir.
gözlenir.
xOlgun meyve üzerinde açk krmz veya sar alanlar görülür.
• Sürgün ucunda
xYapraklarda geriye
klorotik çizgili doğru ölüm,
lekeler veya bitkide
nekrotik noktalar
görülür.
tek yönlü bodurluk ve solgunluk tipikolgun
xBiberde belirtisidir.
meyvede iç içe sar halkalar görülür.
• Olgun meyve üzerinde açık kırmızı veya
xMarulda bitkinin sarı alanlar görülür.
tek tarafnda yapraklarda klorotik lekeler
• Yapraklarda klorotik çizgili lekeler
görülürveya
ve renknekrotik
de÷iúimi noktalar
göbe÷e kadargörülür.
ilerler.
• Biberde olgun meyvede iç içe sarı bitkisinde
xMarul halkalartek tarafl geliúme gerili÷i olur.
görülür.
• Marulda bitkinin tek tarafındaBiberlerde
yapraklarda
bitkininklorotik
tamamnda lekeler görülür
bodurluk, sararmave ve solgunluk
renk değişimi göbeğe kadar görülür.
ilerler.
• Marul bitkisinde tek taraflı gelişme geriliği olur.
Hastal÷n görüldü÷ü bitkiler: Bu virus polifag olup, geniú ots
• Biberlerde bitkinin tamamında bodurluk,
bitki sararma ve solgunluk görülür.
grubunu hastalandrabilmektedir.
x Mücadelesi:
Hastalığın Görüldüğü BitkilerKültürel Önlemler:
x Tohum
Bu virus polifag olup, geniş otsu bitki yata÷
grubunu hazrlanrken alan yabanc otlardan ve s
hastalandırabilmektedir.
bitkilerinde temizlenmelidir.
x Üretim alanlarnda yabanc otlarla mücadele edilmelidi
Mücadelesi x Üretim alannda thiripslerle mücadele edilmelidir.
Kültürel Önlemler
• Tohum yatağı hazırlanırken alan yabancı otlardan ve süs bitkilerinde
temizlenmelidir.
• Üretim alanlarında yabancı otlarla mücadele edilmelidir.
• Üretim alanında thiripslerle mücadele edilmelidir.

27
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

Yapraklar Yenen Yeúil Sebzeler (Marul, Maydonoz, Ispanak)Hastalk ve

Zararllarnda Ruhsatl Bitki Koruma Ürünlerinin Ticari øsim Listesi

‘‘‘‘CHLORPYRIFOS-ETHYL Kulfos 48 EC 480 g/l

Sv Formülasyonlar (EC ) Mensban 4 480 g/l
Korban 4 480 g/l Shardaban 4 480 g/l
Pyrinex 48 EC 480 g/l Saveban 4 EC 480 g/l
Pyrinex 48 EC 480 g/l Ferban 48 EC 480 g/l
Agrosban 4 480 g/l Akban 4 EC 480 g/l
Dursban 4 480 g/l øzolban 4 480 g/l
Dursban 4 EC 480 g/l
Priban 48 EC 480 g/l ‘‘‘‘CHLORPYRIFOS-METHYL
Terpan 4 EC 480 g/l Sv Formülasyonlar (EC )
Istban 48 EC 480 g/l Reldan 2 E 227 g/l
Fullban 4 EC 480 g/l
Jokker 4 480 g/l PIRIMICARB
Cansa joker 4 480 g/l Suda Da÷labilen Granül Formülasyonlar (WG )
Megaban 4 480 g/l Pirimor 50 WG 50%
Bullet 48 EC 480 g/l CYPERMETHRIN Sv Formülasyonlar (EC )
Hilban 4 EC 480 g/l Agro-Cypethrin 20 EC 200 g/I
Dorpan 48 EC 480 g/l Nurelle 200 EC 200 g/I
Rochlop 48 EC 480 g/l Polytrin 200 EC 200 g/I
Cyren 4 Ec 480 g/l Ripcord 20 EC 200 g/I
Prifos 48 Ec 480 g/l Intrarin 200 g/I
Ödül Cloroban 4 EC 480 g/l Prima 20 EC 200 g/I
Pestban 4 E 480 g/l Nova 20 EC 200 g/I
Cpyrifos 48 EC 480 g/l Matador 200 EC 200 g/I
Massban 4 EC 480 g/l Impa Cypermethrin 20 200 g/I
Falcon 4 EC 480 g/l EC
Robust 4 480 g/l Cyperin 200 EC 200 g/I
Sulban 480 g/l Ödül Cyperator 200 200 g/I
Ferban 4 480 g/l EC
Chlorfet 48 EC 480 g/l Çutamethrin 20 EC 200 g/I
Pyrical 480 EC 480 g/l Siperkor 20 200 g/I
Alkazar 480 EC 480 g/l Cythrin 20 EC 200 g/I
Devran 48 EC 480 g/l Itermethrin 20 EC 200 g/I
Bestban 4 EC 480 g/l Arrivo 20 EC 200 g/I
Cloban 4 480 g/l Rivomethrin 20 EC 200 g/I
Kimpan 4 480 g/l Atamethrin 20 EC 200 g/I
Trambo 4 EC 480 g/l Sherpa EC 200 200 g/I
Tafaban 48 EC 480 g/l Kimetrin 20 EC 200 g/I
Alban 4 EC 480 g/l Rocyper 20 EC 200 g/I
Dekban 4 EC 480 g/l Cyperkiller 20 EC 200 g/I
Phosban 480 EC 480 g/l Impor 200 EC 200 g/I
Serfos 48 EC 480 g/l Dictatore 200 EC 200 g/I
Polmetban 48 EC 480 g/l Kinetik 20 EC 200 g/I
Tricel 48 EC 480 g/l Canmethrin 20 EC 200 g/I
Killban 4 EC 480 g/l Cyber 20 EC 200 g/I
Baron 480 g/l Cyperhard 20 EC 200 g/I
Taros 48 EC 480 g/l Teknometrin 200 EC 200 g/I
Lenaban 4 480 g/l Cypertoks 20 EC 200 g/I
Napoleon 480 g/l Komsan Cypermethrin 200 g/I
ømpan 4 EC 480 g/l 20 EC
Topraxban 4 EC 480 g/l Do÷methrin 20 EC 200 g/I

28
 Cypermen 25 EC 250 g/l Sv
Fersper 25 EC 250 g/l Actellic 50 EC
Dante 25 EC 250 g/l BAKIR OKSIKL
YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
øzolmethrin 25 EC 250 g/l Islanabilir Toz
HASTALIK ve ZARARLILAR
Cyper-Ex 250 EC 250 g/l Koruma Bakr W
Tendon 250 g/l Cupravit ob 21
Signal 300 g/l Cupravit ob 21
‘‘‘‘DELTAMETHRIN Hektaú Bakr
Fersiper
Fersiper 20 EC 20 EC 200
200 g/I g/I Sv Formülasyonlar
Sv Formülasyonlar (EC/SC (EC/SC ) )
Sword
Sword 20 20
ECEC 200200
g/I g/I Decis
Decis ECEC 2.52.5 25 25
g/l g/l
Bestsiper
Bestsiper 20 20
ECEC 200200
g/I g/I Deltharin
Deltharin 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
Serkim
Serkim 20 20
ECEC 200200
g/I g/I Deltaplan
Deltaplan ECEC 2.52.5 25 25
g/l g/l
Sharcyper
Sharcyper 200200
g/I g/I Delta
Delta 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
Megacyper
Megacyper 20 20
ECEC 200200
g/I g/I Delpaz
Delpaz 25 25
g/l g/l
Imperator
Imperator 250250
g/I g/I Dedel
Dedel 2.52.5ECEC g/l g/l
25 25
Imperator
Imperator 25 25
ECEC 250250
g/I g/I Impamethrin
Impamethrin 25 25
ECEC 25 25
g/l g/l
Arrivo
Arrivo 25 25ECEC 250250
g/I g/I Grandthrin
Grandthrin 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
Siperkor
Siperkor 250250
g/I g/I Topraxdel
Topraxdel 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Agromethrin
Agromethrin 250250
g/I g/I Deltis
Deltis 25 25
ECEC g/l g/l
25 25
Rivomethrin
Rivomethrin 25 25
ECEC 250250
g/I g/I Dekagard
Dekagard ECEC25 25 25 25
g/l g/l
Sherpa
Sherpa ECEC 250250 250250
g/l g/l Depar
Depar 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Sipermet
Sipermet 250250
ECEC 250250
g/I g/I Deúarj
Deúarj 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Nova
Nova 25 25
ECEC 250250
g/I g/I Deltagurcis
Deltagurcis 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Agro-Cyperthrin
Agro-Cyperthrin 25 25 250250
g/I g/I Ödül
Ödül Deltamethrin
Deltamethrin 2.52.5 25 25
g/l g/l
ECEC ECEC
Nurelle
Nurelle 250250ECEC 250250
g/I g/I Keshet
Keshet 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
Cyperin
Cyperin 250250ECEC 250250
g/l g/l Demond
Demond ECEC 2.52.5 g/l g/l
25 25
Impor
Impor 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Delete
Delete 2.52.5
Ec Ec 25 25
g/l g/l
Canmethrin
Canmethrin 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Caracole
Caracole 25 25
ECEC g/l g/l
25 25
Lance
Lance 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Akdeniz
Akdeniz Deltamethrin
Deltamethrin 25 25
g/l g/l
Matador
Matador 250250 ECEC 250250
g/l g/l KuIderin
KuIderin 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
Ripcord
Ripcord 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Deltado÷
Deltado÷ 25 25
ECEC 25 25
g/l g/l
Akethrin
Akethrin 25 25ECEC 250250
g/l g/l Fixmethrin
Fixmethrin 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
KralKral
250250 ECEC 250250
g/l g/l Deltabiol
Deltabiol 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Ödül
Ödül Cyperator
Cyperator 250250
g/l g/l Nikriz
Nikriz 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
SpilSpil
250250 250250
g/l g/l Declare
Declare 25 25
g/l g/l
Escort
Escort 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Deltasis
Deltasis g/l g/l
25 25
Sipretor
Sipretor 250250
g/l g/l Jetsis
Jetsis 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Cymbaz
Cymbaz 25 25ECEC 250250
g/l g/l Serdesiz
Serdesiz 25 25ECEC g/l g/l
25 25
Massmethrin
Massmethrin 250250
g/l g/l Lenadectina
Lenadectina 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Sword
Sword 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Decan
Decan 2.52.5
ECEC g/l g/l
25 25
Kulcyperin
Kulcyperin 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Atacis
Atacis 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Sparkill
Sparkill 25 25ECEC 250250
g/l g/l Agmetrin
Agmetrin 2.52.5
ECEC 25 25
g/l g/l
Komodo
Komodo 25 25
ECEC 250250
g/l g/l
Teknomethrin
Teknomethrin 25 25
ECEC 250250
g/l g/l ‘‘‘LAMBDA-CYHALOTHRIN+BUPROFEZIN
‘‘‘LAMBDA-CYHALOTHRIN+BUPROFEZIN
Cyperking
Cyperking 25 25
ECEC 250250
g/l g/l SvSv Formülsyonlar
Formülsyonlar (EC)
(EC)
Atletic Karapp 20+100g/l g/l
Atletic 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Karapp 20+100
Serimparator
Serimparator 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Gradex
Gradex 20+100
20+100 g/l g/l
Bestsiper Tekvapp 20+100g/l g/l
Bestsiper 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Tekvapp 20+100
Jupiter
Jupiter 25 25Ec Ec 250250
g/l g/l Kungapp
Kungapp 20+100
20+100 g/l g/l
Lenamethrin Anhorgap 20+100g/l g/l
Lenamethrin 250250
g/l g/l Anhorgap 20+100
Cyperkiller
Cyperkiller 250250
ECEC 250250
g/l g/l Katana
Katana 20+100
20+100 g/l g/l
Aycyper THIAMETHOXAM SvSv Formülasyonlar (SC(SC
) )
Aycyper 25 25ECEC 250250
g/l g/l THIAMETHOXAM Formülasyonlar
Cypra
Cypra PlusPlus 250250
g/l g/l Actara
Actara 240240SCSC 240240
g/l g/l
Topraximetrin PIRIMIPHOS-METHYL
Topraximetrin 250250
ECEC 250250
g/l g/l PIRIMIPHOS-METHYL
Cypermen
Cypermen 25 25
ECEC 250250
g/l g/l SvSv Formülasyonlar
Formülasyonlar (EC(EC) )
Fersper Actellic
50 50
ECEC 500500
g/l g/l
Fersper 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Actellic
Dante BAKIR OKSIKLORID (COPPER OXYCHLORIDE)
Dante 25 25ECEC 250250
g/l g/l BAKIR OKSIKLORID
Islanabilir
(COPPER OXYCHLORIDE)
øzolmethrin
øzolmethrin 25 25
ECEC 250250
g/l g/l Islanabilir TozToz Formülasyonlar
Formülasyonlar (WP(WP
) )
Cyper-Ex Koruma Bakr
WPWP 50%
Cyper-Ex 250250ECEC 250250
g/l g/l Koruma Bakr
Cupravit
50%
Tendon
Tendon 250250
g/l g/l Cupravit ob ob
21 21 50%50%
Signal 300 g/l Cupravit
Cupravit ob ob
21 21 50%50%
Signal 300 g/l Hektaú Bakr 50%
‘‘‘‘DELTAMETHRIN
‘‘‘‘DELTAMETHRIN Hektaú Bakr 50%

29
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

Cobox 50% Masscaptan 50%

Mavi Bakr 50 50% Norat 50 WP 50%
Virifix- Bakr 50% Safa Captan 50%
Kimyagerler Bakr 50% Sharcap 50%
Agro-Bakr 50 WP 50% Odeon 50 WP 50%
Curenox 50 50% Captan Onca 50%
IIteriú Bakr 50 WP 50% Ilma Captan 50%
Bakavit 50 WP 50% Takcaptan 50%
Lancop 50 WP 50% Montana Captan 50 WP 50%
�upa 50 WP 50% Best Captan 50 WP 50%
Cansa Bakr 50 WP 50% Best Captan 50 WP 50%
Festline Bakr 50 WP 50% Fertil Ca ptan 50 WP 50%
Ramenox 50 WP 50% BR –Cap 50%
Cuprocaffaro 50% Drexel Captan 50 WP 50%
Polimet Bakr 50% Korel Captan 50 WP 50%
Gennova Bakr 50 WP 50% Menta Captan 50 WP 50%
New Bakr 50 WP 50%
Topraxcaptan 50 WP 50%
Kuloxy 50 WP 50%
Agrovit 50 WP 50% Agrofarm Captan 50%
ømpa Bakroxy 50 WP 50% Atacaptan 50 WP 50%
Mass Bakr 50 WP 50% Kulmid 50 WP 50%
Bravo Bakr 50 WP 50% ømpa captan 50 WP 50%
Safa Bakr 50 WP 50% Agromed Captan 50 50%
Cuprene 50 50% øzolcaptan 50 WP 50%
Hüsnü Yetkin Mavi Bakr 50% Norat 50 WP 50%
50 WP Merpan 80 WDG 80 %
Churchil Bakr 50 WP 50% ‘IPRODIONE Islanabilir Toz Formülasyonlar
Global Bakr 50% (WP )
Best Bakr 50 WP 50% Rovral WP 50 50%
Best Bakr 50 WP 50% Idone 50 WP 50%
Do÷er Bakr 50 WP 50% Mass Rodin 50%
Cuprenax 50 WP 50% Neon 50 WP 50%
Suncupro 50 WP 50% Neptune 50 WP 50%
Menta Bakr 50 WP 50% Rovradin 50 WP 50%
Yatlm Bakr 50 WP 50% Vaprover 50 WP 50%
Topraxbakr 50 WP 50% Bestal 50 WP 50%
øzolbakr 50 WP 50% Star Rodi n 50%
Fertil Bakr 50 WP 50% Pladal 50 WP 50%
Kokina 50% Roller 50 WP 50%
Oxcron 50 50% Herodion 50 WP 50%
‘CAPTAN Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP ) Rovone 50 WP 50%
Koruma Captan 50 WP 50% Si mral 50%
Captan ‘H 50% Karnaval 5 O WP 50%
Santhane 50% Rovmed 50 WP 50%
Captan M-50 50% Profer 50 WP 50%
Agro-Captan 50 WP 50% Rover 50 WP 50%
Kimyagerler Captan 50% Ferrodin 50 WP 50%
Captan ® 50 WP Stauffer 50% Rovral WP 50 50%
Captan 50 WP Stauffer 50% Topraxperuval 50%
Flo-Captan 50 WP 50% MANEB Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP )
MRK Captan 50% Dikotan M-22 80%
Can-Kaptan 50 WP 50% Sipcaneb 80 80%
ølteriú Captan 50 WP 50% Manzate Fungicide 80%
Valcaptan 50 WP 50% Metaneb 80 WP 80%

30
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

Agroneb ME 022 80% Horn Forte WP 80 80%

Trimangol 80 WP 80% Massthiram 80%
Kimyagerler M- 22 80% First 80 WP 80%
Cansaneb M- 22 80% Power Forte 80 WP 80%
Cansaneb M- 22 80% Calliram Forte 80 WP 80%
Hektaneb 80 WP 80% Fultiram 80 WP 80%
Dikoneb M- 22 80% Fertiram 80 WP 80%
Superneb M- 22 80% Best Forte 80%
Dithane M- 22 80% Best Forte 80%
Saneb M- 22 80% Thira Forte 80%
Gloneb M- 22 : 80% Topraxthiram Forte 80 80%
Boneb 80 WP 80% WP
Best Mayneb M- 22 80% Powersoul Forte 80%
Best Mayneb M-22 80% Hektolex T 50 WP 80%
Indoneb 80 WP 80% Thiflow 80%
Toprax Maneb M-22 80% Santra Forte 80%
Ferneb 80 WP 80% Darthanian 80%
øzolmaneb M-22 80% øzolore 80 WP 80%
PROPINEB Tramil 80 WP 80%
Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP ) ZIRAM
Antracol WP 70 70% Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP )
Antracol WP 70 70% Kimyagerler Z-78 80%
Koruneb 70 WP 70% Kaspora 80 WP 80%
Agrocol 70 WP 70% Zimore 80%
Enercol 70% TRICHODERMA HARZIANUM (RIFAl IRK KRL-AGZ
Iltracol 70% 400)
Superpon 70 WP 70% Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP )
Superpon 70 WP 70% T - 22 Planter - 400 milyonspor/gr
Safacol 70 WP 70% Box
poliagroneb 70 WP 70% ‘‘PHOSPHOROUS ACID
Garancop 70 WP 70% Sv Formülasyonlar (SL )
Asfercol 70 WP 70% Agri-Fos 400 400 g/I
Hostrakol 70 WP 70%
Placol 70 WP 70%
Makpropil 70 WP 70%
Mentacol 70 WP 70%
Piston 70 WP 70%
Credit 70 WP 70%
Topraxantrakol 70%
Contracool 70 WP 70%
Propicol 70 WP 70%
‘THlRAM Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP )
K. Kimarsol 80%
Kortiram Forte 80 WP 80%
Pomarsol Forte 80 WP 80%
Hekthiram Forte 80%
Valtiram 80 WP 80%
Cekuram Forte 80%
Strong Forte WP 80 80%
Tirama 80 WP 80%
Protect-Forte 80 WP 80%
Takdir Forte 80%
Poltiram Forte 80%

31
 YAPRAKLARI YENEN YEŞİL SEBZELERDE
HASTALIK ve ZARARLILAR

‘‘‘BENOMYL Mauser 400 g/l

Islanabilir Toz Formülasyonlar (WP)
Beniate Fungicide 50%
SPøROTETRAMAT
Benosuper 50%
(SC Formulations)
Pilben 50 WP 50%
Benor 50%
Fitamyl 50%
Hektar 50 WP 50% Movento SC 100 100 g/l
Cekumil 50 WP 50%
Romyl 50 WP 50%
Benomyl 50 WP Valles 50%
Farmonyl 50 WP 50% ‘Rusya’ya ihracat edilecek ürünlerde
Benolex 50% kullanlmamal
Mitilate 50 WP 50% ‘‘AB’ye ihracat edilecek ürünlerde
Bom 50 WP 50% kullanlmamal
‘‘‘AB ve Rusya’ya ihracat edilecek
Benomost 50%
ürünlerde kullanlmamal
Maxlate 50 WP 50% ‘‘‘‘Rusya Maksimum Kalnt Limiti çok
Benofer 50 WP 50% düúük, dikkatli kullanlmal
Benofas 50 WP 50%
Minelate 50 WP 50%
Minelate 50 WP 50%
Oncamyl 50%
Benlacide 50%
Benvol 50 WP 50%
Bensol 50 WP 50%
Supromyle 50 WP 50%
Forlate 50%
Kalemyl 50 WP 50%
Safomyl 5 O WP 50%
Nobilate 50 WP 50%
Tipolet 50 WP 50%
Selfomil 50 WP 50%
Contramyl 50 WP 50%
Topraxben 50 WP 50%
Blade 50 WP 50%
Aslate 50 WP 50%
Heptagon 50 WP 50%
Fundozol 50%
Editör 50 WP 50%
BUPROFEZIN
Sv Formülasyonlar (SC
Formulations)

Applaud 400 g/l

Jacpot 400 g/l
Safflaoud 400 g/l

32