Table of Contents

Thng tin ebook

V tc gi

Li cm n

Li gii thiu ln xut bn ba mm

Li gii thiu

1. {n ng n t Sao Ha {n b{ n t Sao Kim

HY NH NHNG KHC BIT CA CHNG TA

KHI QUT V NHNG IU KHC BIT CA CHNG TA

MC CH TT THI CHA

2. Ngi gii quyt v y ban ci thin gia nh

CUC SNG TRN SAO HA

CUC SNG TRN SAO KIM

T B VIC A RA LI KHUYN

HC CCH LNG NGHE

CHNG LI NGI GII QUYT V Y BAN CI TO TI GIA NH

KHI MT NGI [N B[ PHN I CC GII PHP CA MT NGI [N NG

KHI MT NGI [N NG CHNG I U BAN CI TO TI GIA NH

3. {n ng gi kn nhng b mt trong khi ph n rt thch by t

NGI SAO HA V[ SAO KIM I U VI CNG THNG

TM CM GIC KHUY KHA TRONG HANG SU

T TH L L[ PHNG PH\P GIM BT CNG THNG

NGI SAO HA V[ NGI SAO KIM TM THY HA BNH

4. Lm th n{o ng vin ngi khc gii

 KHI NGI CON TRAI YU MT NGI CON GI

KHI PH N YU MT NGI [N NG

CHO QU NHIU CNG THT L MT MI

IU CHNH V TN TRNG NHNG THI GIAN

HC CCH NHN

HC C\CH CHO NH TH NO?

5. Bt ng ngn ng

TH HIN CM XC, DIN T THNG TIN

MI LI PHN NN D GY HIU LM

PH N SAO KIM NI

KHI NGI [N NG KHNG NI

KHI NHNG NGI N T SAO HA NI

SU DU HIU CNH BO NGN GN CHUNG

[N NG L[M G KHI TRONG CI HANG CA ANH TA

LM TH N[O TRUYN T C S GIP TI MT NGI SAO HA

THC HIN NHNG THAY I NH

LM TH NO TRUYN T C S GIP TI MT NGI SAO KIM

LM TH N[O TRUYN T M KHNG C LI KHIN TRCH

6. {n ng ging nh d}y cao su

PH N NN BIT G V NAM GII

PH N HIU SAI V [N NG NH TH NO?

THI IM NI CHUYN VI NGI [N NG

LM TH N[O [N NG NI CHUYN

KHI N[O [N NG KHNG TH NI CHUYN

KHI N[O [N NG KHNG RI XA

 S CN TR CHU TRNH TNH CM

NHNG CCH THC THEO UI:

QU KH CA NGI [N NG C TH NH HNG N CHU K TNH CM CA

ANH TA

NHNG NGI [N NG V[ PH N SNG SUT

7. Ph n ging nh nhng con sng

[N NG PHN NG NH TH NO VI NHNG CON SNG ?

NHNG CUC TR CHUYN V CI V LIN TIP

NHNG TN HIU CNH B\O CHO [N NG BIT PH N SP RI XUNG "GING"

HOC KHI NO C Y CN TNH YU CA ANH Y NHT

S HIU BIT NGHO NN

KHI NGI PH N KHNG CM THY AN TON TRONG CI GING CA C Y

KHI PH N RI XUNG GING V[ [N NG V[O HANG CA H

NHNG XUNG T CN GII QUYT THNG QUA S HIU BIT

BA BC NG VIN C Y KHI ANH Y CN RI XA

NHNG CM GIC RT QUAN TRNG

8. Khm ph nhng nhu cu tnh cm khc nhau ca chng ta

MI HAI KIU TNH YU

CHNG HIP S TRONG CHIC O GIP SNG LP LNH

BN C TH THAY I S V TNH CA I PHNG NH TH NO?

KHI TNH YU TAN V

LM TH N[O LNG NGHE M KHNG TR NN CU GIN

NGH THUT TRAO SC MNH CHO MT NGI [N NG

LM TH N[O T B C GNG THAY I MT NGI [N NG

9. Lm th n{o trnh nhng bt ng

 IU G S XY RA KHI CHNG TA TRANH LUN?

TI SAO NHNG TRANH LUN LI GY TN THNG

BN CH CI TRNH GY TN THNG

TI SAO CHNG TA TRANH LUN

NHNG L DO SU KN KHIN NGI [N NG TRANH LUN

NHNG L DO SU KN KHIN NGI [N B[ TRANH LUN

CU TRC CA MT CUC TRANH LUN

LM TH N[O BY T NHNG KHC BIT M KHNG PHI CI V

NGUYN NHN CA MT CUC CI V

GIP NHAU TRONG NHNG LC KH KHN

TRNH NHNG CUC TRANH CI THNG QUA GIAO TIP THN MT

10. D{nh c thin cm t ngi khc phi

NHNG TH NH B TO NN MT S KHC BIT LN

101 C\CH GHI IM VI MT NGI PH N

S K DIU CA NHNG VIC LM NH

NH HNG LI SC LC V S QUAN TM

CHA L[NH CN CM CM PHT

TI SAO [N NG LI CHO T HN

[N NG CHO IM NH TH NO

C\CH GHI IM CA [N NG

IU G KHIN [N NG PHNG

KHI N[O [N NG CHO IM LIT

HY NH NHNG KHC BIT CA CHNG TA

11. Lm th n{o gii by nhng cm xc kh ni

K NNG VIT TH TNH

 BC 1: VIT MT BC TH TNH

BC 2: VIT MT L\ TH HI M

BC 3: CHIA S BC TH TNH V[ L\ TH HI M CA BN

THN TRNG VI NHNG BC TH TNH

NHNG BC TH TNH NGN GN

THI IM VIT NHNG L\ TH TNH

L DO KHIN CHNG TA CN VIT NHNG L\ TH TNH

TH L TON B S THT

NHNG CCH M CHNG TA C CHE GIU CM XC THC CA MNH

HN GN NHNG CM XC TIU CC

B QUYT T GIP BN THN

12. Lm th n{o ngh v{ n nhn s gip

TI SAO [N B[ LI KHNG NGH

BC 1: NGH NG C\CH V NHNG G BN NHN C

IU M[ NGI [N NG C TH NGHE THY KHI NGI [N B[ NI GI\N TIP

BC 2: THC H[NH NGH NHIU HN (THM CH KHI BN BIT ANH TA C

TH NI KHNG/ T CHI)

BC 3: THC HIN C\CH NGH KIN QUYT

TI SAO [N NG RT NHY CM

13. Gn gi s k diu ca tnh yu

NGUYN TC 90/10

BN KHNG BAO GI CM THY KH CHU VI L DO BN NGH

S \P LI PHN NG TR HON

TI SAO NHNG NGI LNH MNH C TH CN T VN

CC MA TNH YU
 NHNG MI QUAN H THNH CNG

Chia s ebook : http://downloadsach.com/

Follow us on Facebook : https://www.facebook.com/caphebuoitoi

V tc gi
Tin s John Gray l{ mt chuyn gia c cng nhn trn trng quc t trong lnh vc giao
tip v cc mi quan h; l tc gi ca 12 cun sch bn chy nht, ng ~ tin hnh nhng
cuc hi tho c| nh}n ba mi nm nay. ng l{ mt b|c s t}m l trong lnh bc gia nh (c
bng ca Hc vin Quc gia c|c b|c s t}m l), mt bin tp vin chuyn t vn ca Tp ch
gia nh; th{nh vin Ban T vn Xut sc thuc Hip Hip Quc t v Hn nh}n v{ Gia nh;
thnh vin ca Hip hi c|c nh{ t vn M. John hin ang sng cng v v ba con ti Bc
California.

Cc cun sch ca Tin s John Gray

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim chn chnh;

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim ni l{m vic;

Nhng php l mang tnh thc t cho ngi sao Ha v{ ngi sao Kim;

Tr em t Thin ng;

Lm th n{o c ci bn mun v hy mun ci bn ang c;

{n ng t sao Ha, {n b{ t sao Kim;

Cun sch v nhng ng{y ~ qua;

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim khi u cng nhau;

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim khi hn h;

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim trong tnh yu;

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim bn nhau mi mi;

Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim trong phng ng;

iu m m bn khng th ni cho bn v cha bn khng bit;

{n ng v{ {n b{ trong c|c mi quan h;

iu bn c th cm thy th bn c th hn gn.

Cun sch ny c dnh tng cng tnh yu thng v lng bit n su sc nht cho ngi
v thn yu ca ti, Bonni Gray. Tnh yu, lng hi sinh, s tng tri v mnh m ca c y
truyn cm hng ti tr thnh ngi tt nht ht mc c th v chia s nhng iu m
chng ti cng nhau hc hi.
Li cm n
Ti cm n v ti, Bonnie, ngi ~ lun bn ti trong sut chng ng hon thnh cun
sch ny. Ti cm n c y v ~ cho php ti chia s nhng cu chuyn ca chng ti v
hn th v c y ~ gip ti m rng hiu bit v nng cao kh nng ca mnh tn vinh
quan nim ca phi n.

Ti cm n ba con g|i ca ti, Shannon, Julie, Lauren v tnh yu v s knh trng v b bn

ca chng dnh cho ti. Th thch ca vic l{m cha ~ gip ti hiu nhng vt v m b m
ti ~ phi tri qua v cng yu h hn. Vic l{m cha c bit gip ti hiu v yu cha mnh
hn.

Ti cm n cha m ti v nhng n lc phi thng ca h cho li mt gia nh vi 7 a

con. Ti cm n anh c ti, David, v ~ hiu nhng cm nhn v trn trng li ti. Cm n
anh Villiam v s ng vin ca anh ~ gip ti t c nhng thnh qu cao hn. Ti cm
n anh Robert v tt c nhng cuc i thoi th v ko d{i n tn hong hn v v nhng
tng tuyt vi lun mang li cho ti nhng iu b ch. Ti cm n anh Tom v s khuyn
khch v lng nhit tnh. Ti cm n ch Virginia v ~ lun tin tng ti v{ lun |nh gi|
cao nhng bui tho lun ca ti. Ti cm n ngi em trai ~ mt, Jimmi v tnh yu
thng v{ lng ngng m m n dnh cho ti, nhng iu y vn l ngun ng vin ti
vt qua nhng thi khc kh khn.

Ti cm n ngi i din ca ti, Patti Breitman. C ~ ch o cun sch ny vi s gip

, sc sng to tuyt vi v lng nhit tnh t tng cho n bn hon thin. Ti cm n
Carole Bidnick v s ng vin y nhit thnh ca c y ngay t khi bt u cng trnh ny.
Ti cm n Susan Moldow v{ Nancy Peske v nhng cuc trao i v nhng ng gp
chuyn mn ca h. Ti cm n tp th nhn vin nh xut bn HarperCollins v ~ lun
|p ng nhng yu cu ca ti.

Ti cm n h{ng nghn ngi ~ tham gia c|c cuc tho lun v giao tip ca ti, chia s cc
cu chuyn ca chnh h v{ ng vin ti vit cun sch ny. Nhng trao i tch cc v
chn thnh ca h ~ khuyn khch ti pht trin cc bi ni chuyn n gin thnh tc
phm hon chnh ny.

Ti cm n c|c kh|ch h{ng ca ti, nhng ngi ~ t}m s nhng kh khn ca h mt

c|ch ch}n tnh v{ tin tng vo s gip ca ti.

Ti cm n Steve Martineau v tr thng minh sc so v danh ting ca ng, nhng iu

ny c th tm thy }u trong cun sch ny.

Ti cm n nhng ngi ng h khc, nhng ngi lun t c tri tim v tm hn vo vic

t chc nhng Bui tho lun v giao tip ca John Gray ni m{ nhng quan im c
th nghim, kim tra v pht trin: Elley v Ian Coren Santa Cruz; Debra Mudd, Gary v
Helen Francell Honolulu; Bill v Judy Elbring San Francisco; David Obstfeld v Fred
Kliner th Washington, Elizabeth Kling Baltimore; Clark v Dottie Bratell Seattle;
Michael Najarian Phoenix; Gloria Manchester Lusiana; Sandee Mac Houston; Earlene
Carrillo Las Vegas; David Farlow San Diego; Bart v Merril Jacobs Dallas; Ove
Johhansson v Ewa Martensson Stockholm.

Ti cm n Richard Cohen v{ Cindy Black nh xut bn Beyond Words v s ng h nhit

tnh v{ |ng tr}n trng ca h cho cun s|ch trc ca ti, {n ng, {n b{ v{ c|c mi quan
h, cun s|ch ~ em n c|c tng trong cun sch ny.

Ti cm n John Vestman phng thu Trianon v nhng bn thu m c tnh chuyn mn

cao tt c nhng bui tho lun ca ti cng i ng nh}n vin ca h{ng in bng a v s
ng h khng ngng v cht lng dch v ca h.

Ti cm n c|c th{nh vin trong nhm nam ca ti v ~ chia s nhng cu chuyn ca h

v{ t bit ti cm n Lenney Eiger, Charles Wood, Jacques Early, David Placek, v Chris
Johns, nhng ngi ~ c nhng phn hi c gi tr cho vic sa cha bn tho ca cun
sch ny.

Ti cm n th k ca ti, Ariana v s gii quyt cc cng vic hiu qu v{ y trch

nhim ca c y trong sut qu trnh thc hin cng trnh ny.

Ti cm n Clifford McGuire v tnh bn bn b trong sut 20 nm qua. Ti khng h i hi

mt ch da v mt ngi bn tt hn th.

Li gii thiu ln xut bn ba mm

Cun sch ny thc s ~ gip c hng triu c gi, trong c chnh ti. N cng s
gip bn. Khng c s sng sut mi m n{y, ti khng ngh rng mnh s c c cuc hn
nhn hnh phc hm nay hoc l mt ngi cha gi{u c hy sinh n vy i vi cc con
ti. Nhng vn ~ l{m cho ti tc in ngi c|ch }y hai mi nm trong quan h vi
v mnh, Bonnie, cng thng xy ra ngy hm nay. S khc bit hm nay l{ ti ~ khoan
dung, bit chp nhn, v thu hiu hn. Ti c th hiu c nhng li v phn ng ca v
ti ng hn v{ ti bit r hn l{m th n{o |p li c y. Ti c th l mt chuyn gia v
s giao tip v nhng khc bit v gii tnh, nhng Bonnie v{ c|c con g|i ti th vn l
nhng b n i vi ti. D sao i chng na, cun sch ny c th gip chng ta thm
khoan dung v bit tha th khi ngi n{o khng |p li theo ng c|ch m{ chng ta
mong i. May mn thay, s hon ho khng phi l mt i hi bt buc to ra nhng
mi quan h tuyt vi.

S sng sut v gii tnh gip chng ta thm khoan dung v bit tha th khi ngi n{o
khng |p li theo ng c|ch m{ chng ta mong i.

Vi nhng p lc ng{y c{ng gia tng trong cng vic v s mong i cao hn, ko d{i hn
v s lng mn nh, cc mi quan h ng{y nay ang th|ch thc hu nh tt c mi ngi.
Hiu bit tt hn v vic ngi bn i ca bn xut pht t }u chc chn s lm mi quan
h ca cc bn d d{ng hn. S khoan dung gia tng i vi nhng ngi khc bit gia cc
bn khng c ngha l{ chp nhn th ng mt mi quan h y nhng vn hay khng c
cm xc nng n{n. Thay v{o , s thch ng lnh mnh n{y c da trn s sng sut
thc s, n s gip chng ta hiu ngi bn i ca chng ta hn v{ |p li h theo cch
y tnh yu thng hn v{ gi cm ng tt nht i vi h.

Bn khng th v{ cng khng nn c thay i ngi bn i ca mnh. l{ vn ca

chnh h. Vn ca bn l{ thay i cch giao tip, phn ng |p li ngi bn i ca
bn. Vi s sng sut mi m ny, bn ~ c c thm s thng thi v sc mnh thay
i cch tip cn ca bn. Nh giao tip tt hn, bn c th em li s tr gip m bn ang
tm kim mt cch c hiu qu hn v{ |p li, bn s th{nh cng hn trong vic nhn c
s tr gip m bn mun.

Vi s sng sut mi m ny, bn ~ c c thm s thng thi v sc mnh thay i

cch tip cn ca bn hn l{ tm kim s thay i ca ngi bn i.

Mt v{i ngi dng sai nhng khi nim trong cun sch ny. H dng nhng v d v
nhng li gii thch bo cha v vic khng to ra nhng thay i quan trng nhm gip
cho cc mi quan h tr nn tt p hn. Chng hn, ti ch ra rng {n ng thng cn
"vo hang" ca h th gi~n ngh ngi trong ng{y. Tuy nhin, iu ny khng th bo
cha cho vic bn c l trong hang sut ngy. Mt khc, ti cng ch ra rng ph n ni
chung c nhu cu ln hn trong vic chia s nhng cm gic ca mnh nh l{ mt c|ch
ng u vi s cng thng tinh thn. iu n{y khng c ngha l{ ph n c th c lin
tc hay mong i ngi {n ng dng li lng nghe bt c ci g c ta mun ni hay bt c
khi no c y cm thy thch l{m iu .

Thm ch ngay c s sng sut cng c th b dng sai. Nhng nu bn ang tm c|ch dng
nhng s sng sut n{y hiu ngi bn i ca mnh tt hn, tn trng ngi khc
theo cch m h coi l quan trng v bc l nhng nhu cu ca chnh bn theo cch m h
c th hiu c, th nh vy, cun s|ch n{y ~ c hiu qu i vi bn ri.

Nu bn ang tm c|ch dng s sng sut n{y tn trng ngi khc theo cch m h coi
l quan trng th nh vy, cun s|ch n{y ~ c hiu qu i vi bn ri.

Trong cc chuyn i ca mnh, khi ti ang i my bay hay k tn vo cc cun sch ti

mt s kin n{o , lun lun c nhng i v chng n gn ti vi cng mt cu chuyn.
Trc }y, h ~ ly d v{ sau khi c cun sch ny, h li ti hn v sng hnh phc cng
nhau. Khi ti vit cun {n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim mi hai nm trc
}y, ti bit l n s lm cc mi quan h tt p hn, v{ thm ch cn c th cu gip c
nguy c ly hn, nhng ti khng h bit rng rt nhiu ngi s quay tr li vi bn i ca
mnh sau mt cuc ly hn v ri li bt u li mi quan h vi nhau v lm cho mi quan
h n tha.

Chc chn s c mt s ngi ni rng cun sch ny khng th cu vn mt mi quan h

c nhng vn nghim trng; cng c nhng trng hp khc s tip tc ni rng h sng
khe hn m{ khng c bn i. Nhiu ngi ni rng vic c cun sch ny sau mt mi
quan h ~ tht bi khin h hiu ra ti sao mi quan h trong qu kh ~ khng }m hoa
kt tr|i. iu n{y em li cho h can m tip tc yu v nhng b quyt tm c tnh
yu thnh cng.
Hu ht nhng ai c cun s|ch n{y ~ l{m gi{u thm cht lng mi quan h m h ang
c. Chc chn rng, bn s khm ph ra nhng s sng sut mi m ci thin s giao tip
v{ th{nh cng hn trong vic t c nhng mc ch c| nh}n ca mnh. Thm ch nu
mt tng n{o c th gip bn hiu c vo tr gip c cho bn i, bn b hay
nhng ngi cng cng tc trong cng vic ca mnh, cha m hay con c|i, th ~ tht
|ng gi| vi s quan t}m v{ u t thi gian ca bn ri. Mt thay i nh nhng c tm
quan trng c th c nhng nh hng lu di v mnh m.

Tht l lng, mt tng c th lm giu thm mt mi quan h lnh mnh cng s tr

gip c|c i v chng trong vic vt qua nhng vn c tnh thch thc ca h. Cun
s|ch n{y khng cp trc tip n nhng thch thc ca "mt mi quan h b ri lon"
nhng n cung cp mt hng tip cn mi vi ngi khc phi. Vi s sng sut ny, s
giao tip s t ng c ci thin. Vi cm gic hp tc tt hn, hy vng s tng ln, v{ ri
tnh yu s ng tr. Vi tnh yu v s giao tip tt, hu ht mi vn , k c "nhng vn
ln" u c th c gii quyt. u tin chng ta h~y cp n nhng vn nh, nhng
vn ln hn s bin mt hoc d gii quyt hn.

Mt tng c th lm giu thm mt mi quan h lnh mnh cng s tr gip c|c i v

chng trong vic vt qua nhng vn c tnh thch thc ca h.

Trong sut hai mi nm, ti ~ dy v nhng tng trong cun sch ny, vic truyn t
nhng tng c s tin ha song nhng tng c bn ca cun sch vn c gi
nguyn. Thay cho vic thm c|c chng cho cun sch ny, ti tip tc vit cc cun sch
khc da trn nhng tng c bn ny. Bn c th ngh rng cun s|ch n{y l{ h{ng u
trong lnh vc hiu v giao tip vi ngi khc gii. N c th p dng vi loi quan h
vi mi la tui.

Nhng trong c|c cun sch b sung ca mnh, ti tip tc p dng nhng tng ca {n
ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim v{o c|c lnh vc khc ca cuc sng - ni vic
hiu nhau theo gii tnh cng rt quan trng.

- Khi xt n vic tm cch hn h, sng cng nhau v qu trnh nh hn cng nhau, ti ~

vit Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim khi hn h.

- Xem xt mi quan h l}u d{i v{ hn nh}n, ti ~ vit Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim bn
nhau mi mi.

- Xem xt nhng b mt ca tnh dc, ti ~ vit Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim trong
phng ng.

- Dnh cho nhng ai ang hi phc li sau khi mt tnh yu nh l{ tan v, ly hn hay mt
bn i, ti ~ vit Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim khi u cng nhau;

- Dnh cho nhng ai mong mun gi gn nhng cm nhn tt p v mun nui dng tnh
yu, ti ~ vit {n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim; Cun sch v nhng ngy
~ qua; v{ mt lot nhng bi tiu lun nh cho tng ng{y trong nm.
- Dnh cho nhng i v chng ang tri qua nhng vn c tnh thch thc nh ngoi
tnh, bo lc v nghin ngp, ti ~ vit Ngi sao Ha v{ ngi sao Kim trong tnh yu;

- D{nh cho nhng bc ph huynh ang mun giao tip c hiu qu hn vi nhng ngi
sao Ha v sao Kim b nh ca h, ti ~ vit Tr em t Thin ng;

- Dnh cho nhng ai ang tm kim c c sc mnh cnh tranh thng qua nhng k
nng giao tip da trn gii tnh, ti ~ vit Ngi sao Ha v sao Kim ni l{m vic;

- Dnh cho nhng ai ang phi chu ng bnh tt nghim trng v tm kim sc mnh qua
nhng k nng hn gn bn thn mt cch thc t, ti ~ vit Nhng php l mang tnh
thc t cho nhng ngi sao Ha v{ ngi sao Kim;

- Dnh cho nhng ai ang tm kim thnh cng c nhn ln hn, ti ~ vit Lm th n{o
c ci bn mun v hy mun ci bn ang c;

- Cui cng, |p ng nhng nghin cu gn }y v{ nhng khc nhau v hocmn cng

nh nhng khc nhau trong nhng c tnh ha hc ca b n~o, ti ~ ph|t trin v vit
Ngi sao Ha v sao Kim v nhng gii php v khu phn v vic tp luyn. Cch nhn v
gii tnh cng c lin quan trc tip ti vic kim sot sc khe, hnh phc, trng lng, v
kh nng to ra v gi c nhng hoc mn ko di s lng mn.

Vic vit nhng cun sch khc nhau ny qu l mt cuc hnh trnh th v i vi ti, bi
v vi t c|ch l{ mt chuyn gia v nhng khc bit gia {n ng v{ {n b{, ti lun lun c
rt nhiu th m hc. Chng ta khng ch khc bit v phong cch giao tip m cn khc
bit v b no, hocmn, phn ng li s cng thng, i hi v dinh dng v nhng i
hi v tp luyn khc na. Mi nm tri qua, c{ng ng{y c{ng nhiu nghin cu c xut
bn ~ x|c nh v gip nhng s sng sut n{y c nhiu ngi bit n.

Tt c chng ta u chu t|c ng ln bi nhng tri nghim tuy nh nhng lin tc vi bn

i ca mnh.

Khng hiu rng {n ng v{ {n b{ kh|c nhau, ngi ta thng ngh rng {n ng khng
nn nh th ny hay ph n khng nn phn ng theo c|ch kia. i vi nhiu ngi, nghe
c v n khi {n ng v{ {n b{ phi ging nhau, nhng iu ny khng c tnh thc t v
trong thc t, lm cho mi vic tr nn ti t hn. Khi chng ta mong i bn i ging
mnh nhiu hn, chng ta s t ng truyn thng tin cho h rng h khng tt p i
vi chng ta theo cch m h c x. "Anh/Em khng tt" chc chn khng phi l mt
thng ip yu thng, thm ch mc d bn c th cm thy tnh yu khi bn ngh nh vy.

Ph n c bit cm thy hi m, tnh yu khi h ang lp k hoch ci thin ngi {n ng

ca h. ng l{ tnh yu ca mt ngi n b s gi cm hng khin cho ngi {n ng
tr th{nh ngi hng nhng c iu, chnh anh ta phi t thay i mnh. Vic ca c y l
bc l tnh yu ca mnh theo cch c th tr gip cho anh ta. Tt nhin, iu tng t cng
xy ra vi {n ng. Khng phi vic ca {n ng sa cha nhng sai lm ca mt ngi
{n b{. C y khng cn vic sa cha . Hu ht thi gian, c y ch cn c thu hiu
hn ri tnh yu, v tri tim ca c y s m p tr li, i mt c y s lp lnh ta sng.

Theo dng lch s, chng ta bit {n ng v{ {n b{ kh|c nhau nhng trc khi {n ng n
t sao Ha, {n b{ n t sao Kim c xut bn th hu ht mi ngi cha c nhng c
liu r r{ng hiu nhng khc bit gia chng ta di mt nh sng tch cc v hp l.
Vo thi khc lch s n{y, u tin v{ mong i nhn c thm s lng mn, thn thit ti
nh{ hn nhng th h i trc, s sng sut mi m n{y chnh l{ iu thit yu. Ngy nay,
nu khng c cch tch cc hiu r nhng phn ng khc nhau ca chng ta, chng ta d
d{ng li mi vn ca mnh ln u bn i hn l{ nhn thy sai lm trong cch tip
cn ca chnh chng ta. Mong i hay i hi {n ng v{ {n b{ suy ngh, cm thy, phn
ng v{ |p li theo cng mt cch s lm cho bn sa vo tht bi v tht vng trong mi
quan h ca mnh.

Chng ta qu d d{ng li mi vn ca mnh ln u bn i hn l{ nhn thy sai lm

trong cch tip cn ca chnh chng ta.

Ci nhn mang tnh ni tm v cc v d trong {n ng t sao Ha, {n b{ t sao Kim s

gip chng ta hiu nhng s khc bit chung ca mnh di mt nh sng tch cc. iu
n{y khng c ngha l{ trong kinh nghim ca tt c mi ngi, s khc bit ny chnh xc
nh nhng iu ti ~ ch ra. Mi con ngi tht s l duy nht, c mt khng hai. Nhng
chc chn rng, nhiu nhiu {n ng chia s nhng tnh cch m hu ht {n b{ khng hiu
v{ {n b{ chia s nhng tnh cch m c v nh phi l i vi hu ht {n ng. Gi }y,
chng ta c th hiu nhau hn v{ cng chng nn qu| kh khn khi bn i chng ta qun
mt iu .

S khc bit m ti ch tm chc chn l nhng im chung, nhng cng c nhng ngoi l.
Ni chung, khong 10% ph n c h hng vi ngi sao Ha. iu n{y n gin ch bi v
h c mc testoterone cao hn so vi nhng ngi ph n khc. Thm ch nh vy th
nhng ngi ph n vn c nhng hocmn ca {n b{ khi h c thai v sinh n ch!
i vi nhng ph n nh vy, cun s|ch n{y thng ging nh mt s h l mi gip h
x|c nh c nhng nhu cu n tnh . Khi chng ta khm ph nhng s khc bit ny
cng nhau, hy nh rng ti khng m t {n ng v{ {n b{ nn nh th no. Ti ch n
gin ch ra rng nh th no v ti sao {n ng v{ {n b{ li thng hiu sai v nhau khi
nhng s khc bit bc l.

Khi {n ng v{ {n b sng c n trong mt thi gian di, nhng khc bit n{y i khi
khng ni r. Nhng s khc bit n{y thng ch bc l r nht sau khi h tham gia vo mt
mi quan h gn b mt thit, c con ci cng nhau hay khi phi chu qu nhiu s cng
thng tinh thn. Thm vo nhng khc bit v gii tnh, nhiu s khc bit ca chng ta c
lin quan n c tnh v tm trng cng nh nhng nh hng ca gia nh v{ x~ hi ca
chng ta khc nhau na. S khc bit gia {n ng v{ {n b{ m{ ti tp trung m t y
gy ra ch yu do nhng khc bit v tr tu v hocmn m thi.
Nhng s khc bit gii tnh thng bc l r nht sau khi bn tham gia vo mt mi quan
h gn b mt thit, c con ci cng nhau hay khi phi chu qu nhiu s cng thng tinh
thn.

Cun s|ch n{y khng a ra nhng gii ph|p i vi tt c cc loi vn trong quan h.
Chc chn l c nhiu vn trong quan h chng lin quan g ti vic hiu hay khng
ngi khc phi. Tuy nhin, nhng vn ny, v d nh ma ty hay nghin ru, ngoi
tnh, s tuyt vng hay m au, dng nh thng i km theo nhng khc bit cha c
khm ph v nhng khim khuyt trong tnh cch b ri lon, chng rt phc tp v bt
ngun t s thiu hiu bit i vi ngi khc phi. Ngay c vi nhng vn ln nh vy,
nh gii quyt nhng vn nh qua s giao tip tt hn v{ quan t}m sn sc nhau hn,
tri tim ca chng ta bt u rng m v mt s chuyn i tch cc v mnh m c th xy
ra.

Hai mi nm trc }y, khi ti bt u pht trin v dy v nhng tng ny, chng gy
tranh ci rt ln, nhng ng{y nay, chng c chp nhn mt cch rng ri trong x hi
chng ta v{ c tham kho mi cp gio dc cng nh trong nhng truyn thng
tinh thn. Ti ~ i n nhng kt lun ny sau khi hi kin h{ng ng{n ngi {n ng v{
{n b{. Nhng ngi {n b{ lp i lp li nhng li phn nn ging nhau v {n ng ni
chung v chng ca h ni ring. Nhng li phn nn ny li rt khc vi nhng li phn
nn ca {n ng. {n ng thng phn nn rng: c y lun lm m v nhng chuyn nh
nht, c y phn ng qu mc, c y t chi khng quan h tnh dc, hoc c ta v l lm.
V{ sau , khi ngi {n ng xem xt v chuyn ly hn, anh ta thng tuyn b: "Khng
thnh vn , ti l{m g th cng khng lm cho c ta hnh phc hn". Him khi ti
thy ph n ni nh vy. Thay v{o , h thng phn nn l: anh ta khng lng nghe, anh
ta khng quan tm, anh ta khng cn lng mn na, anh ta khng khen ngi ti, anh ta t
tnh cm, hoc anh ta rt ch k. Khi xem xt vic ly hn, mt ngi {n b{ thng ni: "Ti
c cho, cho m~i nhng chng nhn li c g. Ti chng c g cho na c". }y chnh l{
ting ku l{m ngi {n ng gin d v v anh ta cm thy bt hnh, kt qu l anh ta t b
vic c gng.

{n ng thng phn nn, C y phn ng qu mc v ph n phn nn, Anh ta khng chu

lng nghe!

Hy nh rng {n ng t sao Ha, {n b{ t sao Kim vo nhng lc tc gin, lo lng hay

tht vng, thay cho vic ngh ra nhng iu sai lm v bn i hay mi quan h ca bn,
bn c th khm ph ra rng bn ang hiu sai tnh hung . Vi s hiu bit chnh xc
hn, bn c th iu chnh nhng phn ng v s |p li ca mnh sao cho c th nhn
c nhiu hn nhng iu bn ang mong mun.

Chng hn, khi mt ngi {n ng tr nn xa cch, thay cho vic cho rng anh ta khng cn
t}m n mnh na hay tng tng rng anh ta cu gin vi mnh, ngi ph n c th
nhn ra rng anh ta ch ang x hi mt cht sau mt ng{y d{i cng thng. Vi s sng sut
ny, c ta khng cn lo lng na v bit gi{nh khng gian cho anh ta anh y "chui vo
hang" mt lt v thm ch, cho anh ta i ra ngo{i. Hay khi nghe thy mt ph n ni v
nhng vn ca c y trong ng{y, thay v ngh rng c y ang tm kim cc gii php v
a ra gii ph|p, ngi {n ng c th nhn thc ra rng c y ch ang cn ai ni
chuyn v ng{y hm ca c y, kt qu l c ta s cm thy d chu hn. Vi s sng sut
ny, anh ta khng cn lo lng na v s lng nghe m khng c ngt li c y bng nhng
gii php ca mnh. c hai v d trn, khi chng ta bit iu g ang thc s xy ra v bn
i thc s cn g, mi quan h s tr nn tt p hn nhiu.

Cun sch ny hu ch i vi rt nhiu ngi bi v n gin l n gip chng ta hiu r

tnh hung. Sau khi c mt vi trang, bn s bt u ci nhng sai lm ca chnh bn. Vi
mt phn ng c v nh d nh vy, bn s th gi~n d d{ng hn v{ khng qu| nghim
trng ha nhng vn m bn phm phi vi bn i. Khi chng ta cm thy sng r, bn
s nh li nhng khonh khc vui mng hnh phc, nhng phm cht v tnh cch tt p
ca bn i d d{ng hn l{ nhng mt tiu cc. N cng d chu hn khi bit rng nhng
ngi kh|c cng c nhng vn ging bn. Qu nhiu ngi ni rng dng nh ti theo
di h khp mi ni v{ nghe lm nhng cuc tr chuyn ca h.

Khi chng ta hiu r tnh hung, thc t khng bao gi qu ti t nh chng ta ngh.

Trong cc cuc hnh trnh ca ti, c {n ng ln {n b{ thng n ch ti v ni: "ng,

chnh anh ~ vit cun s|ch y ?" Ni l cun s|ch v h ~ tham kho i tham kho
li. Ti hy vng rng sau khi bn c cun sch ny, bn cng s tham kho i tham kho
li. Tht l thiu thc t khi cho rng 1 ngy kia, chng ta s thng tho mt ngn ng hon
ton khc. Ni mt cch khc, tht l thiu thc t khi ngh rng sau khi c mt hai ln, bn
hay bn i ca bn s ghi nh c s t nh ca nhng khc bit gia chng ta. Hy dng
cun s|ch n{y lm cho cuc sng gia cc bn tr nn d d{ng hn v{ bn s dng n
to thm nhiu tnh yu trong cuc sng ca chnh bn. Trn ht, tnh yu l chia s, l tnh
thng, v{ tha th. Nu s sng sut ny c th gip bn m ca tr|i tim mnh, th n ~
phc v ng mc ch ca n ri y.

Mi hai nm sau sau khi ti vit {n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim, tht l
tuyt vi khi chia s nhng tng ~ gip h{ng triu con ngi trn th gii. Ti cm thy
mnh nh mt ngi cha y kiu h~nh ang ba hoa v nhng a con ca chnh mnh. Tuy
nhin, ti cng cm thy tht l vinh d. Mi ng{y trong i ti li tr nn gi{u c hn nh
nhng li khen ngi v s |nh gi| cao ca nhng ngi khc, nhng ngi ~ c v
hng li t nhng tng ny. Ti rt bit n v{ xin cm n c|c bn v ~ m lng vi ti
khi xem xt liu nhng tng ny c th hu ch cho cuc hnh trnh trao v nhn tnh
yu ca bn hay khng. Th gii ny chc chn l cn iu .

Cm n bn v ~ ti to ra nhng iu khc bit trong c bn v cu mong bn lun

lun trng thnh trong tnh yu v cm thy hnh phc mi ngy. Chc chn l bn xng
|ng vi iu .

John Gray

Ngy 12 thng 6 nm 2003,

Mill Valley, California.

Li gii thiu
Mt tun sau khi con gi Lauren ca chng ti ra i, v ti Bonnie v ti gn nh kit sc
ho{n to{n. m n{o, Lauren cng lin tc |nh thc chng ti. Bonnie ~ phi m khi sinh
v{ ang phi dng thuc gim au. C y gn nh khng i c. Sau 5 ngy nh{ n
v, ti i l{m tr li. C y c v ~ kh| hn. Trong khi ti i vng, c y ht thuc gim au.
Thay v gi cho ti vn phng, c y ~ nh anh trai ti mua h mt t thuc khi anh y
n thm. Tuy nhin, anh trai ti, ~ khng tr li cng vi nhng vin thuc. V th, c y
~ phi chu ng au n c ngy m vn phi chm sc a b mi ra i.

Ti khng bit rng ng{y hm i vi c y tht qu khng khip. Khi ti tr v nh, c

y rt tht vng. Ti ~ hiu sai nguyn nhn ni au kh c y ang chu ng v{ ngh rng
c y ang li cho ti.

C y ni: C ng{y hm nay em ~ rt au n em ht thuc gim au. Em ~ phi nm

bp trn ging v chng c ai chm sc!

Ti hi c y: Sao em khng gi anh.

C y ni: Em ~ nh anh trai anh mua thuc cho em nhng anh y ~ qun mt! C ngy
em ~ ch anh y quay li. Em cn c th l{m g hn na? Em gn nh khng th ct bc.
Em cm thy b b ri!

n lc ny ti khng th chu ng c na. S kim ch ca ti ng{y hm cng km.

Ti tc gin v c y ~ khng gi ti. Ti gin d v c y trch c ti khi m thm ch ti
khng bit l c y au. Sau v{i li qua ting li kh nng n, ti i thng ra ca. Ti mt
mi, cu knh v{ ~ nghe qu| . Chng ti u ~ n ngng ca mnh.

Sau mt iu g xy ra v{ thay i cuc i ti.

Bonnie ni: Dng li, xin anh ng i. }y l{ lc em cn anh nht. Em ang au n.

Nhng ngy ny em khng th ng c. Xin h~y nghe em.

Ti dng li mt pht lng nghe.

C y ni: John Gray, anh l{ mt ngi bn tht thng! Khi em l Bonnie ngt ng{o, |ng
yu th anh }y vi em nhng khi em khng nh th anh s b i.

Ri c y dng li, v mt c y m l. C y ni khi ging ~ lc i: Lc n{y }y, em ang

au n. Em chng c g trao cho anh, nhng }y l{ lc em cn anh nht. Xin anh hy
n }y v{ m em. Anh khng cn phi ni g. Em ch cn cm thy vng tay anh ang m
em. Xin anh ng i.
Ti tin li gn v m c y trong im lng. C y ~ khc trong tay ti. V{i pht sau, c y
cm n v ti ~ khng b i. C y ni vi ti rng c y ch cn cm thy ti ang m c
y.

Vo giy pht y, ti bt u nhn ra ngha ch thc ca tnh yu - tnh yu vt mi

hon cnh. Ti lun ngh mnh l{ ngi c tnh. Nhng c y ni ng. Ti l{ mt ngi bn
i tht thng ph thuc vo hon cnh. Khi c y hnh phc v vui v, ti |p tr c y
bng tnh yu. Nhng khi c y khng vui hay au kh, ti s cm thy b trch c, tranh ci
v t to ra khong cch.

Ng{y hm , ln u tin ti khng ri b c y. Ti ~ li v cm gi|c lc tht tuyt

vi. Ti ~ bn c y khi c y thc s cn ti. l{ tnh yu ch thc. Chm sc cho mt
ngi th}n yu. Tin tng vo tnh yu ca chng ti. lc c y cn. Ti ngc nhin t
hi: ng vin c y khi ~ c c y ch cch mi tht d lm sao!

Lm sao m{ trc }y ti li khng bit iu ny ch? C y ch cn ti li gn v m c y.

Mt ngi ph n khc c th bit mt cch bn nng nhng th m Bonnie cn. Nhng v
l mt ngi {n ng, ti khng bit rng: S ng chm, u ym, v lng nghe l rt quan
trng i vi c y. Nh vic nhn ra nhng khc bit ny ti bt u bit mt cch mi
quan h vi v ti. Ti khng bao gi c th tin rng chng ti li c th gii quyt xung t
d d{ng n th.

Trong nhng mi quan h trc }y ca ti, ti ~ tr nn th v{ khng c tnh v{o

nhng thi im kh khn, n gin ch bi v ti khng bit lm g khc. Kt qu l, cuc
hn nh}n u tin ca ti y tn thng v{ kh khn. S vic ln ny vi Bonnie ~ h m
cho ti bit lm th no ti c th thay i tnh trng ny.

N tr thnh ngun ng vin ti nghin cu trong sut 7 nm v{ cng gip ti m rng

v kt tinh nhng nhn thc su sc v {n ng v{ {n b{ trong cun sch ny. Bng vic
tm hiu nhng mt rt thc t v{ c bit ca vic {n ng v{ {n b{ kh|c nhau nh th
no, ti cht nhn ra rng cuc hn nhn ca ti khng cn thit phi l mt cuc vt ln
nh vy. Vi nhn thc mi v nhng khc nhau ca chng ti, Bonnie v{ ti ~ c th ci
thin mi quan h ca chng ti mt cch |ng kinh ngc v thy th v v nhau hn.

Nh tip tc khm ph v nhn bit nhng khc nhau gia chng ti, chng ti ~ tm ra
cch mi ci thin tt c cc mi quan h ca mnh. Chng ti bit cc mi quan h theo
nhng c|ch m{ trc }y b m chng ti khng bao gi bit v v th khng th dy chng
ti. Khi tooib t u chia s nhng nhn bit su sc ny vi c|c kh|ch h{ng t vn ca ti,
cc mi quan h ca h cng tt hn. Tht vy, h{ng nghn ngi tham gia nhng bui tho
lun cui tun ca ti ~ nhn thy s thay i |ng kinh ngc trong cc mi quan h ca
h qua tng m.

7 nm sau, nhiu c nhn v nhiu i v chng vn c nhng phn hi v nhng kt qu

tt p. Ti nhn c nhng bc nh chp v i v chng hnh phc cng l tr ca h,
nhng bc th cm n ti v ~ cu cuc hn nhn ca h. Mc d chnh tnh yu ~ cu
cuc hn nhn ca h, nhng h vn c th ly d nu h khng c nhng bit hin su sc
hn v ngi bn i ca mnh.

Sasan v{ Jim ~ kt hn c 9 nm. Ging nh hu ht c|c i v chng khc, h bt u

cuc sng vi tnh yu m say. Nhng sau nhiu nm sau, nhng bt ng v tranh ci gia
tng, h mt i nim am m v{ quyt nh ly hn. Tuy nhin trc khi ly hn, h ~ tham
d bui tho lun cui tun v cch giao tip ca ti. Susan ni: Chng ti ~ th lm mi
vic mi quan h ca chng ti tin trin. Nhng chng ti ~ kh|c nhau.

Trong sut bui tho lun, h rt ngc nhin khi bit rng s khc nhau gia h l{ iu ht
sc thng tnh. H c an i rng c|c i v chng cng ~ tng tri qua nhng tnh
hung tng t trong cuc sng. Ch trong 2 ng{y, Susan v{ Jim ~ thu c nhng hiu
bit hon ton mi v {n ng v{ {n b{.

H li yu nhau m sau. Mi quan h ca h thay i mt c|ch |ng kinh ngc. Khng cn

mun ly d, tri li h mong mun bn nhau sut phn i cn li. Jim ni: Nhng thng tin
v s khc bit ca chng ti ~ em ti v vi v ti. }y l{ mn qu{ ln nht m{ ti ~
tng nhn c. Chng ti li yu nhau m say.

6 nm sau, khi h mi ti n thm ngi nh{ mi ca h, h vn yu nhau tha thit. H cm

n ti v ~ gip h hiu nhau v tip tc cuc sng hn nhn.

D hu ht mi ngi u ng rng {n ng v{ {n b{ l{ kh|c nhau, nhng kh|c nhau

nh th no th vn l{ iu rt m h i vi hu ht mi ngi. Nhiu cun sch trong 10
nm qua ~ c gng ch r nhng khc bit y. D c to ra nhng kt qu quan trng,
nhng iu cun sch phin din mt chiu v tht khng may ~ l{m tng s mt nim tin
v tht vng v nhng ngi khc gii. Ph|i n{y thng c nhn nhn l b phi cn li
la bp. Mt ch dn r rng l cn thit hiu rng {n ng v{ {n b{ kh|c nhau l{ iu
bnh thng.

ci thin nhng mi quan h gia hai phi th vic c nhng hiu bit v nhng khc
nhau ca chng ta l ht sc cn thit. iu l{m tng lng t trng v phm gi c nhn
trong khi vn tng s tin tng ln nhau, trch nhim c| nh}n, thc y s ng lng v
tnh yu tuyt vi hn. T kt qu ca vic yu cu hn 25000 ngi tham gia cc cuc
tho lun v giao tip ca ti, ti c th ch ra y s khc bit gia {n ng v{ {n b{.
Khi bn khm ph nhng khc bit ny, bn s cm thy nhng bc tng ca s tht vng
v mt nim tin sp .

Vic m ca tr|i tim em n s rng lng tha th v{ l{m tng ng lc cho v nhn
tnh yu cng s gip . Vi nhn thc mi, ti hy vng bn s pht huy tt nht nhng
gi trong cun sch ny v tip tc pht huy nhng cch m nh chng, bn c th quan
h mt cch thn thin vi ngi khc phi.

Tt c nhng quy tc trong cun s|ch n{y ~ c kim tra v th nghim. t nht 90%
trong s hn 25000 c| nh}n c hi ~ nhn ra chnh h mt cch r nt trong nhng tnh
hung . Nu bn thy chnh mnh ang gt u khi c cun sch ny, ni rng: ng,
ng bn ang ni v ti, th r r{ng bn khng c n. V{ cng ging nhng ngi ~
tng thu c nhng li ch t vic p dng nhng vic hiu bit trong cun sch ny, bn
cng c th nhn c iu .

{n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim h m nhng s|ch lc mi gim xung

t trong cc mi quan h v lm cho tnh yu mnh lit hn nh vic ln u tin nhn
bit mt cch chi tit {n ng v{ {n b{ kh|c nhau nh th n{o. Sau , n ch ra nhng gi
thc t v cch gim s tht vng v bt ng ng thi to ra nim hnh phc v s
gn b ng{y c{ng tng. Ch khi chng ta khng hiu i phng th mi c xung t, tht
vng hay tranh ci.

Cng nh vy, nhiu ngi b lm cho tht vng trong cc mi quan h ca h. H yu

ngi bn i nhng khi c xung t, h khgn bit phi l{m g mi vic kh ln. Nh
vic bit rng {n ng v{ {n b{ ho{n to{n kh|c nhau ra sao, bn s hc c nhng cch
mi quan h, lng nghe, v{ n}ng ngi bn i ca mnh mt cch thnh cng. Bn s
hc c cch lm th n{o to ra tnh yu nh bn mong i. Khi c cun sch ny, bn
c th phn vn: lm th no m mt ngi c th thnh cng trong cc mi quan h ca
anh ta m khng c cun sch ny?

{n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim l mt cun cm nang c nhng mi

quan h y tnh yu thng trong nhng nm 90 ca th k 20. N tit l {n ng v{ {n
b khc nhau trong tt c cc mt ca i sng nh th n{o. {n ng v{ {n b{ ch giao tip
vi nhau m h suy ngh, cm nhn, hiu, phn ng, yu, i hi v{ |nh gi| cng kh|c. H
dng nh n t hai hnh tinh hon ton khc nhau, ni nhng ngn ng khc nhau v
cn s chm sc kh|c nhau.

Hiu bit c m rng v nhng khc nhau ca chng ta ny gip gii quyt phn ln s
tht vng c lin quan v c gng hiu ngi khc phi. Nhng hiu lm sau c th
nhanh chng tiu tan hoc tr|nh c. Nhng mong i sai lm c th c iu chnh cho
ng mt cch d dng. Khi bn nh rng ngi bn i ca bn khc bn nh mt ai
n t hnh tinh khc, bn s thy thoi m|i v{ ha ng vi nhng khc bit y thay v
khng c hay c gng thay i chng.

Quan trong nht, qua cun sch ny bn s hc c nhng k nng thc t cho vic gii
quyt cc vn pht sinh t nhng khc bit ca chng ta. Cun sch ny khng ch l mt
phn tch l thuyt v nhng khc nhau v mt tm l m cn l mt cm nang thc t
thnh cng trong vic to lp mi quan h y tnh thng yu.

S ng n ca nhng quy tc ny l hin nhin v c th c minh chng bi nhng tri

nghim ca chnh bn cng nh bi nhng cm nhn chung. Nhiu v d s gii thch mt
c|ch n gin v xc tch nhng iu m bn lun bit bng trc gic. S cng nhn ny s
gip bn lun l bn v{ khng |nh mt chnh mnh trong cc mi quan h.

Phn ng li nhng nhn nhn n{y, {n ng thng ni: }y ng l{ ti, ng ~ theo di

ti phi khng? Ti khng thy c iu g sai c.
{n b{ thng ni: Cui cng th chng ti ~ lng nghe ti. Ti khng cn phi tranh u
c cng nhn. Khi ng gii thch nhng iu khc bit ca chng ti, chng ti ~ hiu.
Cm n ng!

}y ch l mt vi trong s hng nghn li nhn xt tch cc rng mi ngi gn b hn khi

hc c rng {n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim. Nhng kt qu ca chng
trnh mi gip hiu ngi khc gii khng ch l tc th v to ln m cn c tc dng lu
di.

Tt nhin, h{nh trnh thit lp nhng mi quan h y tnh thng yu nhiu lc c th

y chng gai. Cc vn l khng th tr|nh c. Nhng nhng vn n{y cng c th l
nguyn nhn ca s tht vng v{ khng tin tng. Nhng nhn thc su sc trong cun
sch ny khng phi l{ c|ch gii quyt nhanh chng loi b tt c cc vn . Thay vo
n cung cp cho bn mt cch tip cn mi m nh c|c mi quan h c th tr gip
c lc cho bn trong vic gii quyt cc vn pht sinh trong cuc sng. Vi nhn thc
mi ny, bn s c nhng cng c bn cn c c tnh yu bn kh|t khao v{ cho
ngi bn i ca bn c c tnh yu v s tr gip m c y hay anh y khao kht.

Ti ~ a ra nhiu tng kt v {n ng v{ {n b{ trong cun sch ny. Bn c th s thy

rng mt vi nhn xt th ng hn nhng c|i kh|c th rt cuc chng ta l nhng c nhn
k l vi nhng tri nghim k l. Thnh thong trong cc bui tho lun ca ti, c|c i v
chng v cc c nhn tm s rng h ging vi cc v d v {n ng v{ {n b{ nhng theo
c|ch ngc li. Ngi {n ng ging vi nhng miu t ca ti v nhng ngi {n b{ v
ngi {n b{ ging vi nhng miu t ca ti v {n ng. Ti gi l{ s o ngc vai tr.

Nu bn pht hin ra rng bn ang trong tnh trng o ngc vai tr, ti mun m bo
vi bn rng mi th u s n. Ti ngh rng khi bn khng ging vi mt iu g
trong cun sch ny, th hoc l n i (chuyn sang mt c|i g m{ bn c im tng
ng) hoc nhn li chnh mnh mt cch su sc hn. Nhiu ngi {n ng ph nhn mt
s thuc tnh nam tnh ca h tr nn |ng yu v{ }n cn hn. Cng nh th nhiu
ngi {n b{ ph nhn mt vi thuc tnh n gii ca h tm kim mt cuc sng em
li cho h nhng thuc tnh nam gii. Nu }y l{ trng hp ca bn th bng vic p dng
cc gi , chin lc, v cc k thut trong cun sch ny, bn s khng ch to ra nhiu
nim am m hn trong c|c mi quan h ca mnh m cn cn bng mt cch nhanh chng
c|c c tnh nam v n tnh ca bn.

Trong cun sch ny, ti khng trc tip a ra c}u hi ti sao {n ng v{ {n b{ kh|c
nhau. }y l{ mt cu hi phc tp c rt nhiu cu tr li, xut pht t nhng khc bit v
sinh l, nhng nh hng ca cha m, s gio dc, nhng th bc do x hi hay do lch s.
(Nhng vn n{y c tm hiu su trong cun s|ch {n ng, {n b{ v{ c|c mi quan h:
To s ha thun vi ngi khc gii).

Mc d li ch ca vic p dng nhng hiu bit trong quyn sch ny l ngay tc th, nhng
cun sch ny khng th thay cho nhu cu nhng bin php cha tr v s c vn cho cc
mi quan h c vn hay nhng thnh vin ca c|c gia nh lon chc nng. Thm ch
nhng c nhn khe mnh c th cn n cc bin php cha tr v s t vn trong nhng
thi im y th th|ch. Ti tin tng mt cch mnh m vo s thay i y hu hiu v
dn dn s xut hin trong cc cuc cha tr, nhng t vn hn nhn, v cc nhm hi phc
12 bc.

Tuy nhin, ti nghe thy mi ngi nhc i nhc li rng h thu c nhiu kt qu hn t
s hiu bit mi v cc mi quan h n{y hn l{ c|c nm thc hin cc bin php cha tr.
D vy, ti tin rng nhng nm cha tr v cng vic hi phc ~ cung cp nn tng cho
php h p dng nhng hiu bit ny mt cch thnh cng trong cuc sng v cc mi quan
h ca h.

Nu trong qu kh chng ta b lon chc nng th thm ch sau nhng nm cha tr hay
tham gia cc nhm phc hi, chng ta vn cn mt bc tranh tch cc v cc mi quan h
lnh mnh. Quyn s|ch n{y mang n iu . Mt khc, thm ch nu chng ng ~ qua
ca bn y tnh thng yu v{ s chm sc, thi gian c th l{m thay i v mt cch tip
cn mi vi cc mi quan h gia cc gii vn c i hi. Vic hc nhng cch mi v
lnh mnh giao tip v chia s l rt cn thit.

Ti tin mi ngi c th hng li t nhng nhn bit su sc trong cun sch ny. Phn
hi tiu cc duy nht m ti nhn c t nhng ngi tham gia d cc bui tho lun ca
ti v trong cc bc th ti nhn c l{: Ti c g c ai ni vi ti iu ny t
trc }y.

Khng bao gi l mun l{m tng thm tnh yu trong cuc sng ca bn. Bn ch cn hc
cch mi. D bn c ang cha tr hay khng, nu bn mun c nhng mi quan h trn n
vi ngi khc gii th cun sch ny l dnh cho bn.

Rt hn hnh chia s vi bn cun s|ch {n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim. Cu

chc cho bn lun lun pht trin trong s tng tri v tnh yu. Mong cho tn s cc cuc
ly hn gim xung v con s c|c |m ci hnh phc tng ln. Nhng a tr ca chng ta
|ng c hng mt cuc sng tt p hn.

John Gray

15 thng 12 nm 1991

Mill Valley, Califonia

1. n ng n t Sao Ha n b n t Sao Kim
H~y tng tng rng {n ng n t sao Ha v{ {n b{ n t sao Kim. Trc }y rt lu,
nhng ngi sao Ha khi nhn qua knh vin vng ca mnh ~ ph|t hin ra nhng ngi
sao Kim. Ch mt c|i nhn tho|ng qua lm tri dy nhng cm xc m h cha tng thy.
H ri v{o li tnh v nhanh chng thc hin mt chuyn du lch vt khng gian v bay
ti sao Kim.

Nhng ngi sao Kim ch{o n nhng ngi sao Ha vi vng tay rng m. H ~ bit nh
trc gic rng ngy ny s n. Tri tim h m rng n nhn mt tnh yu m{ trc }y
h cha bao gi cm thy.

Tnh yu gia nhng ngi sao Kim v nhng ngi sao Ha y ma lc. H sung sng
c bn nhau, lm mi vic cng nhau, v s chia cng nhau. D n t nhng th gii
khc nhau, h vn vui v trong nhng khc bit ca h. H dnh nhiu th|ng tm hiu v
nhau, khm ph v tn trng nhng nhu cu, s thch v{ c|ch c x khc nhau ca h. H
~ sng vi trong trong tnh yu v s ha thun trong nhiu nm.

Sau h quyt nh bay n Tr|i t. Trong nhng ng{y u, mi th u rt tuyt vi.

Nhng nhng p lc ca kh quyn Tr|i t ~ t|c ng n h, v mt bui sng mi
ngi tnh dy vi mt chng qun c bit - chng qun c chn lc!

C nhng ngi sao Ha v nhng ngi sao Kim u qun rng h n t nhng hnh
tinh kh|c nhau v{ c cho l khc nhau. Vo mt bui sng tt c mi iu h ~ tm hiu
c v nhng khc nhau ca h ~ b xa sch khi tm tr. V k t , {n ng v{ {n b{
sng trong xung t.

HY NH NHNG KHC BIT CA CHNG TA

Khng nhn thc c rng chng ta vn kh|c nhau, {n ng v{ {n b{ ~ xung t vi

nhau. Chng ta thng tr nn gin d hay tht vng vi ngi phi bn kia v chng ta
qun mt s tht quan trng ny. Chng ta mong mun ngi bn i ca chng ta ging
chnh chng ta hn. Chng ta khao kh|t h mun nhng g m chng ta mun v{ cm
nhn theo cch m chng ta cm nhn.

Chng ta nhn nhn mt cch sai lm rng nu nhng ngi bn i ca chng ta yu chng
ta, h s phn ng v{ c x theo mt cch chc chn - cch m chng ta phn ng v{ c x
khi chng ta yu qu mt ai . Quan im ny gy nn s bt ng thng xuyn v{ ngn
cn chng ta dnh thi gian cn thit chia s mt cch chn thnh nhng khc bit ca
chng ta.

Chng ta nhn nhn mt cch sai lm rng nu nhng ngi bn i ca chng ta yu chng
ta h s phn ng v{ c x theo mt cch chc chn cch m chng ta phn ng v{ c x
khi chng ta yu qu mt ai .
Nhng ngi {n ng mong i mt cch sai lm rng nhng ngi {n b{ suy ngh chia s
v phn ng theo cch m nhng ngi {n ng thng lm; nhng ngi {n b{ cng
mong i mt cch sai lm rng nhng ngi {n ng s cm nhn s chia v phn ng
theo ci cch m h vn lm. Chng ta ~ qun mt rng {n ng v{ an b{ vn khc nhau.
Kt qu l cc mi quan h ca chng ta trn ngp nhng va chm v{ xung t khng cn
thit.

S nhn bit r rng v tn trng nhng khc bit ny s lm gim mt c|ch |ng kinh ngc
nhng bt ng khi giao tip vi ngi khc phi. Khi bn nh rng {n ng n t sao Ha
v{ {n b{ n t sao Kim, mi th u c th gii thch c.

KHI QUT V NHNG IU KHC BIT CA CHNG TA

Trong quyn sch ny, ti s bn lun mt cch chi tit v nhng khc bit ca chng ta.
Mi chng s mang n cho bn nhng hiu bit su sc mi v ct yu. }y l{ nhng
im khc nhau chnh m chng ta s khm ph:

Trong chng hai chng ta s khm ph nhng gi tr ca {n ng v{ {n b{ l{ kh|c nhau

mt cch c hu nh th no v c hiu hai sai lm ln nht chng ta to ra khi giao tip
vi ngi kh|c ph|i: {n ng thng sai lm a ra nhng phng c|ch v{ nhng s cm
thng khng cn thit cn {n b{ a ra nhng li khuyn v ch dn khng c yu cu.
Thng qua hiu bit v c im ca nhng ngi sao Ha/ sao Kim, chng ta s hiu r
rng ti sao {n ng v{ {n b{ li mc nhng sai lm mt c|ch v nh vy. Bng vic nh
nhng khc bit ny, chng ta c th sa cha nhng sai lm ca mnh v ngay lp tc s
c x vi nhau theo nhng cch hu hiu hn.

Trong chng 3 chng ta s khm ph nhng c|ch kh|c nhau m{ {n ng v{ {n b{ s

dng ng u vi s cng thng. Trong khi nhng ngi sao Ha c xu hng vt b
v{ suy ngh mt cch yn lng v nhng iu ang l{m phin h th nhng ngi sao Kim
cm thy c mt nhu cu bn nng l{ ni v nhng iu ang quy ry h. Bn s bit
nhng s|ch lc mi t c nhng iu bn mun ngay c trong nhng thi im
xung t.

Chng ta s kh|m ph| c|ch ng vin ngi kh|c ph|i trong chng 4. {n ng c ng
lc khi h cm thy c yu mn. Chng ta s tho lun 3 bc ci thin cc mi quan
h v pht hin c|ch vt qua nhng th th|ch v i nht: {n ng cn vt qua s
ngn tr ca h bit cho i tnh yu v{ {n b{ cn vt qua s ngn tr ca h tip
nhn tnh yu.

Trong chng 5 bn s bit {n ng v{ {n b{ thng hiu lm v nhau do h ni nhng

ngn ng kh|c nhau nh th no. Mt cun T in nhng cm t ting sao Ha/ sao Kim
s c cung cp cho cc bn nhm dch nhng cch din t sai lm thng thng. Bn s
bit {n ng v{ {n b{ ni v{ thm ch ngng ni v nhng l do ho{n to{n kh|c nhau nh
th n{o. {n b{ s bit l{m g khi {n ng ngng ni v{ {n ng s hc cch lng nghe m
khng tc gin.
Trong chng 6 bn s pht hin ra: {n ng v{ {n b{ c nhng nhu cu v tnh thng
kh|c nhau nh th no. Mt ngi {n ng n gn nhng ri nhng nhu cu khng th
tr|nh c y anh ta ra xa. {n b{ s hc c|ch chng qu| trnh n{y anh ta s bt
tr li ch c y nh mt si d}y cao su co d~n. {n b{ cng s bit nhng lc tt nht cho
nhng cuc i thoi thn tnh vi mt ngi {n ng.

Chng ta s kh|m ph| trong chng 7: nhng th|i |ng yu ca mt ngi {n b{ ln v{

xung nhp nhng theo mt hnh sng. {n ng s hc cch gii thch mt cch chnh xc s
thay i cm xc t ngt n{y. {n ng cng hc cch nhn ra khi no th h cn n
nht v l th n{o tr thnh ch da tuyt vi nht vo nhng thi im y m khng
phi chu s hy sinh.

Trong chng 8 bn s pht hin ra rng {n ng v{ {n b{ cho i tnh yu m{ h cn ch

khng phi l{ tnh yu m{ ngi bn i ca h cn. {n ng cn mt tin tng, chp nhn,
v{ |nh gi| cao. {n b{ cn mt tnh yu c s chm sc, thu hiu, v tn trng. Bn s
khm ph ra 6 cch ph bin m bn ang ui ngi bn i ca bn i mt cch v .

Trong chng 9 chng ta s kh|m ph| c|ch trnh nhng cuc tranh ci gy tn thng.
{n ng s bit rng h{nh ng nh th h lun ng h c th lm tn thng nhng cm
xc ca ngi {n b{. {n b{ s bit h ~ gi i nhng tin nhn phn i thay v khng
ng tnh mt c|ch v nh th no. Khung ca mt cuc tranh ci s c khm ph cng
vi nhiu gi thc t cho vic thit lp s giao tip thn thin.

Chng 10 s ch ra c|ch {n ng v{ {n b{ ghi im vi i phng kh|c nhau nh th

n{o. {n ng s bit rng i vi nhng ngi sao Kim mi mn qu ca tnh yu u c
ghi im ngang vi cc mn qu khc, bt k kch thc to nh. Thay v tp trung vo mt
mn qu ln, {n ng c nhc nh rng nhng biu hin nh ca tnh yu cng quan
trng ngang th; 101 c|ch ghi im vi {n b{ ~ c k ra. Cn {n b{ s hc c|ch
chuyn hng tp trung sc lc vo nhng c|ch ghi c nhiu im bng c|ch cho ngi
{n ng nhng g m h mun.

Trong chng 11 bn s bit nhng c|ch giao tip vi nhau trong nhng thi im kh
khn. Nhng c|ch kh|c nhau m{ {n ng v{ {n b{ che giu cm xc ca h c tho lun
cng vi s quan trng ca vic chia s cm xc. K nng vit th tnh c gii thiu
din t nhng cm xc bun bc vi ngi bn i ca bn, nh l{ mt cch nhm tm thy
tnh yu nng thm v s th tha v i hn.

Bn s hiu ti sao nhng ngi sao Kim kh khn hn khi yu cu s gip trong
chng 12 cng nh ti sao nhng ngi sao Ha thng t chi nhng ngh. Bn s
bit nhng cm t: anh c th hay liu anh c th l{m cho ngi {n ng tht vng nh
th no v bit phi ni g thay cho nhng t . Bn s bit nhng b mt khuyn khch
nhng ngi {n ng h bit cho nhiu hn v{ kh|m ph| bng nhiu cch khc nhau tc
dng ca s ngn gn, trc tip v s dng nhng t chnh xc.

Trong chng 13 bn s khm ph ra 4 ma ca tnh yu, khung cnh chn thc v s i

thay v phat trin ca tnh yu s gip bn trong vic vt qua nhng thch thc khng th
tr|nh c pht sinh trong bt k mi quan h no. Bn s bit qu kh ca bn v{ ngi
bn i ca bn t|c ng th n{o n mi quan h ca cc bn trong hin ti v khm ph
ra nhng nhn nhn su sc quan trng kh|c gi cho s diu k ca tnh yu tn ti.

Trong mi chng ca cun {n ng n t sao Ha, {n b{ n t sao Kim, bn s khm

ph ra nhng b mt mi to ra nhng mi quan h y tnh yu thng v{ ko d{i bt
tn. Mi khm ph mi s l{m tng kh nng c nhng mi quan h vin mn ca bn.

MC CH TT THI CHA

Tnh yu lun y ma lc. N dng nh l{ bt dit, nh th tnh yu s ko di mi mi.

Chng ta tin tng mt cch ngy th rng bng cch ny hay cch khc chng ta s khng
gp phi nhng vn m b m chng ta phi i mt trc }y, tho|t khi nhng xung
t m v chng, tnh yu s cht, tin chc rng chng ta c an b{i sng vi nhau hnh
phc sut i.

Nhng khi ma lc tnh yu gim i v{ cuc sng hng ngy c tip din, vn ny sinh l
{n ng mun {n b{ suy ngh v{ phn ng ging {n ng, v{ {n b{ mong rng {n ng s
cm nhn v{ c x ging nh {n b{. Khng c nhng nhn thc r rng v nhng im
khc bit, chng ta khng dnh thi gian hiu v tn trng ln nhau. Chng ta c nhng
yu cu qu| |ng, tr nn bc bi, hay ph phn v khng rng lng.

Vi nhng nh tt nht v{ y tnh thng yu nht, tnh yu vn cht. Bng cch ny

hay cch khc cc vn vn ny sinh. Nhng bc bi xut hin. S lin h b ph v. S
khng tin tng tng ln. S khng chp nhn v{ km nn c sinh ra. Ma lc ca tnh yu
b mt dn.

Chng ta t hi mnh:

N xy ra nh th no?

Ti sao n xy ra?

Ti sao n li xy ra vi chng ta?

tr li nhng cu hi ny, tr tu tuyt vi nht ca chng ta ~ ph|t trin nhng hnh

mu rc r v phc tp v mt tm l trit hc. Tuy nhin, tnh trng ti t c vn quay tr
li v tnh yu vn cht. iu ny xy ra i vi hu ht tt c mi ngi.

Mi ngy c hng triu c| nh}n ang tm kim ngi bn i tri qua cm gi|c c bit
ca tnh yu. Mi nm, h{ng triu i n vi nhau trong tnh yu v ri li chia tay nhau
mt c|ch au n bi h |nh mt cm xc yu thng . Nhng ngi c th ko di
tnh yu n{y dn n hn nh}n cng ch 50% l{ duy tr c hn nhn. Trong s
nhng ngi duy tr c hn nhn y, c th c 50% khc khng c cuc sng vin mn.
H vn duy tr cuc sng hn nhn v lng trung thnh v{ ngha v hoc t ni s hi phi
bt u li.
Thc s, rt t ngi c th vin m~n trong tnh yu. Tuy nhin iu ny thc s xy ra. Khi
{n ng v{ {n b{ c th tn trng v chp nhn nhng khc bit ca h th tnh yu s c
c hi thng hoa.

Khi {n ng v{ {n b{ c th tn trng v chp nhn nhng khc bit ca h th tnh yu s

c c hi thng hoa.

Nh vic hiu nhng s khc nhau b che giu v ngi khc phi, chng ta c th cho v
nhn tnh yu trong tri tim mnh mt cch thnh cng hn. Bng vic cng nhn v chp
nhn nhng khc nhau ca chng ta, nhng gii ph|p y tnh sng to s c tm ra. Nh
, chng ta c th thnh cng trong vic t c nhng g chng ta mun. V, quan trng
hn, chng ta bit c|ch c c tnh yu v s ng vin tuyt vi nht t ngi m
chng ta quan tm.

Tnh yu y ma lc diu k v c th ko d{i vnh vin nu chng ta nh nhng khc bit

ca chng ta.
2. Ngi gii quyt v y ban ci thin gia nh
Nhng ph{n n{n c gi~i b{y thng xuyn nht ca ngi {n b{ v ngi {n ng l{
{n ng khng chu lng nghe. Hoc l{ {n ng ho{n to{n l c y i khi c y ni chuyn
vi anh ta, hoc anh ta nghe mt v{i gi}y, |nh gi| xem iu g ang quy ry c y v ri
i chic m ca Ngi gii quyt mt c|ch y t h{o v{ a ra cho c y mt gii ph|p
lm cho c y cm thy tt hn. Anh ta tc gin khi c y khng coi trng c ch th hin
tnh yu ca anh ta. Khng bit bao nhiu ln c y ni vi anh y rng anh y khng lng
nghe, nhng anh ta b ngo{i tai iu v{ vn tip tc l{m iu ging nh th. C y cn s
cm thng, nhng anh ta ngh c y cn nhng cch gii quyt.

Nhng ph{n n{n c biu l thng xuyn nht ca nhng ngi {n ng v{ nhng
ngi {n b{ l{ {n b{ lun c thay i h. Khi mt ngi {n b{ yu mt ngi {n ng,
c y cm thy c trch nhim phi gip anh y pht trin v c gng gip anh y ci thin
cch anh y lm mi vic. C y to mt y ban ci thin gia nh v{ anh y tr thnh mc
tiu s mt ca c y. Khng cn bit anh y ~ chng c li s gip ca c y nhiu nh
th no, c y vn bn b ch i bt k mt c hi n{o gip anh y hoc ni vi anh y
iu anh y phi lm. C y ngh c y ang chm sc anh y trong khi anh y cm thy anh
y b kim so|t. Thay v nh th, anh y mun s chp nhn ca c y.

Hai vn ny cui cng c th c gii quyt bng hiu bit ln u ti sao {n ng li

a ra nhng cch gii quyt v ti sao {n b{ li thch ci to. H~y quay ngc thi gian,
quan st cuc sng ca nhng ngi sao Ha v nhng ngi sao Kim - trc khi nhng
h{nh tinh kh|m ph| ra nhau hay bay n Tr|i t - chng ta c th thu c mt vi nhn
thc su sc v {n ng v{ {n b{.

CUC SNG TRN SAO HA

Nhng ngi sao Ha coi trng quyn lc, thm quyn, hiu qu v thnh cng. H ang
lm mi th t chng t mnh v pht huy quyn lc v k nng ca h. Cm nhn ca
h v bn th}n c x|c nh thng qua kh nng t n kt qu. H cm thy vin mn
trc ht thng qua s thnh cng v s hon thin

Cm nhn ca m ngi {n ng v bn th}n mnh c x|c nh thng qua kh nng t

kt qu.

Mi th trn sao Ha u phn nh nhng gi tr ny. Thm ch qun o ca h cng c

thit k phn |nh nng lc v thm quyn ca h. Cnh st, lnh, thng nh}n, nh{ khoa
hc, li xe taxi, nh k thut v{ c|c u bp u mc ng phc hay t nht l{ i m th
hin quyn lc ca h.

H khng c cc tp ch nh Psychology Today - Tm l hc ngy nay, Self - Bn thn, hay

People - Nhn dn. H thch tham gia cc hot ng ngoi tri hn nh sn bn, cu c hay
cc cuc ua xe. H thch cc tin tc, thng tin thi tit, th thao v khng th quan tm
mc thp hn na n cc tiu thuyt lng mn hay nhng cun sch gip t lp.
H quan tm nhiu hn n c|c vt th, c|c th hn l{ con ngi v nhng cm xc.
Thm ch ngay c ng{y nay trn Tr|i t, trong khi {n b{ mng tng n s lng mn th
{n ng khao kh|t nhng chic xe mnh m, nhng chic m|y tnh, dng nhanh hn v{
k thut mi mnh m hn. {n ng quan t}m n nhng th c th gip h th hin
quyn lc bng cch to ra v{ t c nhng mc tiu.

Vic t c mc tiu l rt quan trng i vi ngi sao Ha bi v l{ c|ch chng

minh quyn lc ca anh ta v cm thy mnh thc s tt p. V{ t cm thy mnh tt
p, anh y buc phi t t c nhng mc tiu . Khng ai kh|c c th l{m iu cho
anh ta. Nhng ngi sao Ha chng t bn thn bng vic t lm tt c mi vic. S t qun
l mt biu tng ca s hiu qu, quyn lc v thm quyn.

Hiu c tnh ny ca nhng ngi sao Ha c th gip {n b{ hiu ti sao {n ng c tuyt

nhiu n nh vy khi b chnh sa hay b ni phi l{m g. a cho mt ngi {n ng mt
li khuyn khi anh ta khng yu cu l{ ngm ni rng anh y khng bit cn phi lm g
hoc rng anh y khng th t l{m n. {n ng rt d t |i v iu ny bi v quyn lc l
mt vn rt quan trng i vi anh y.

a ra cho mt ngi {n ng mt li khuyn khi anh ta khng yu cu l{ ngm ni

rng anh y khng bit cn phi lm g hoc rng anh y khng th t lm n.

V anh y ang t gii quyt nhng vn ca anh y, mt ngi sao Ha him khi ni v
nhng vn ca anh ta tr khi anh ta cn li khuyn ca cc chuyn gia. Anh ta l gii Ti
sao li phi nh ai trong khi ti c th t l{m n? Anh y gi nhng vn y cho chnh
mnh tr khi anh y yu cu s gip t ngi kh|c tm ra gii php. Yu cu s gip
khi bn c th t l{m iu g b coi l mt du hiu ca s yu ui.

Tuy nhin, nu anh y thc s cn s gip , th l{ mt du hiu ca ham mun khm

ph| n. Trong trng hp ny, anh y s tm n ngi m anh y tn trng v ri ni v
vn ca mnh. Ni chuyn v mt vn trn sao Ha l mt ngh cho mt li khuyn.
Ngi sao Ha kia cm thy hnh din v c hi ny. Mt cch t ng anh ta i chic m
Ngi gii quyt, lng nghe trong chc lt v ri a ra mt vi li khuyn vng ngc.

Phong tc ny ca ngi sao Ha l mt trong nhng l do ti sao {n ng a ra nhng

phng c|ch mt cch bn nng kho ngi {n b{ ni v vn ca h. Khi mt ngi {n
b tm s mt c|ch ng}y th nhng cm xc au kh hay tht ln v nhng vn trong
ngy ca c y, mt ngi {n ng s kt lun mt cch sai lm rng c y ang tm kim
mt vi li khuyn ca mt chuyn gia. Anh ta i chic m Ng{i gii quyt v bt u cho
li khuyn: }y l{ c|ch anh y th hin tnh yu v s c gng gip .

Anh y mun gip c y cm thy tt hn bng vic gii quyt vn ca c y. Anh y

mun hu ch vi c y. Anh y cm thy anh y c gi tr v{ do xng |ng vi tnh yu
ca c y khi nhng kh nng ca anh y c dng gii quyt vn ca c y.
Tuy nhin, mt khi anh y a ra mt phng ph|p m{ c y vn au kh th n ngy cng
kh khn hn i vi anh y lng nghe c y bi v gii php ca anh y ~ b t chi v
anh y cm thy v dng.

Anh y khng bit rng ch cn nghe vi s cm thng v{ quan t}m l{ anh ta cng c th
gii quyt c vn . Anh y khng bit rng trn sao Kim ni v vn ca mnh khng
phi l li ngh cho mt li khuyn.

CUC SNG TRN SAO KIM

Nhng ngi trn sao Kim c nhng phm cht khc. H coi trng tnh yu, s giao kt, ci
p v cc mi quan h. H dnh nhiu thi gian lm ch da, gip v{ chm sc
ngi khc. Cm nhn ca h v bn th}n c x|c nh thng qua nhng cm xc ca h
v cht lng cc mi quan h ca h. H cm thy tha mn nh s chia s v giao tip.

Cm nhn ca nhng ngi {n b{ v bn th}n c x|c nh thng qua nhng cm xc

ca h v cht lng cc mi quan h ca h.

Mi th trn sao Kim u phn nh nhng gi tr n{y. Hn l{ vic xy dng nhng ng

cao tc v nhng ta nh chc tri, nhng ngi sao Kim quan tm vic sng cng nhau
trong s ha thun, trong cng ng v s tng tr y tnh ngi. Cc mi quan h th
quan trng hn trong cng vic v k thut. Trong hu ht cc mt, th gii ca h i lp
vi ngi sao Ha.

H khng mc ng phc ging nh nhng ngi sao Ha ( th hin chc v ca h).

Ngc li, h thch mc qun o khc nhau mi ngy, ty theo cm xc ca h ng{y hm
nh th no. S th hin c| nh}n, c bit l nhng cm xc ca h th rt quan trng. H
thm ch c th thay i qun o vi ln trong mt ngy theo nhng thay i tm trng ca
h.

S s chia l mt trong nhng iu quan trng h{ng u. Chia s nhng cm xc c nhn

quan trng hn nhiu so vi vic t c mc tiu v thnh cng. Ni chuyn v giao tip
vi ngi khc l ngun gc ca s tha mn k l.

Nhn thc c iu n{y i vi mt ngi {n ng tht l kh. Anh y c th tin gn n

s hiu bit tri nghim v s chia s v giao tip ca mt ngi {n b{ bng vic em so
snh n vi s tha mn m anh y cm thy khi thng mt cuc ua, t c mt mc
tiu, hay gii quyt c mt vn .

Thay v t c nhng mc tiu, {n b{ t ti mi quan h; h quan t}m n vic th

hin s tt bng, tnh yu v s chm sc ca h. Hai ngi sao Ha i n tra bn lun
v mt d n hay mt thng v, h c vn gii quyt. Thm v{o , nhng ngi sao
Ha xem vic n nh{ h{ng nh mt cch hiu qu tip cn n: khng phi mua sm,
khng nu nng v khng phi ra b|t a. i vi ngi sao Kim, i n tra l{ c hi
vun p mi quan h, c hai ngi cho v nhn s tr gip t ngi bn ca mnh. Cc
cuc ni chuyn nh hng ca nhng ngi ph n c th rt ci m v thn tnh, hu
nh ging mt cuc i thoi thng xut hin gia c|c b|c s iu tr v bnh nhn.

Trn sao Kim, mi ngi u hc tm l hc v c t nht mt bng thc s v t vn. H

quan t}m n s trng thnh, tinh thn c nhn v mi th c th nui dng cuc sng,
hn gn v pht trin. Sao Kim oc bao ph bi nhng cng vin, c|c vn cy, cc trung
tm mua bn v cc nh hng.

Nhng ngi sao Kim c trc gic rt tt. H pht trin kh nng n{y thng qua nhiu th
k thng qua vic cm nhn nhng nhu cu ca ngi khc. H t chng t mnh bng vic
xem xt nhng nhu cu v cm xc ca ngi khc. Mt du hiu ca tnh yu v i l{
mang ti s gip cho ngi sao Kim khc m khng cn c yu cu.

Bi v vic chng t quyn nng khng quan trng i vi ngi sao Kim nn vic ngh
gip khng phi l mt s xc phm, v vic cn gip khng phi l du hiu ca s
yu ui. Tuy nhin, mt ngi {n ng cm thy b tn thng khi mt ngi ph n a
ra cho anh ta li khuyn, anh ta khng cm thy c y tin tng kh nng t gii quyt vic
ca anh ta.

Mt ngi ph n m khng c khi nim v tnh hung d gy tn thng n{y ca {n ng

bi i vi c y khng c vn g nu ai gip c. Ngc li, iu l{m c cm
thy c yu v p . Nhng ngh s gip i vi mt ngi {n ng c th lm h
cm thy bt ti, yu ui, v thm ch l{ khng c yu.

Trn sao Kim cho li khuyn v gi l mt biu hin ca s chm sc. Nhng ngi sao
Kim tin tng mt cch chc chn rng khi c|i g ang c lm n lun c th c lm
tt hn. Bn tnh t nhin ca h l mun ci thin mi th. Khi h quan t}m n mt ai ,
h ch ra mt cch thoi mi nhng g c th ci thin c v gi c|ch l{m. a ra li
khuyn v nhng ph phn c tnh xy dng l mt h{nh ng ca tnh yu.

Sao Ha th khc, nhng ngi sao Ha ch n c|c phng ph|p gii quyt nhiu hn.
Nu iu g ang din ra th phng ch}m ca h l{ khng thay i n. Bn nng ca h
l{ k n nu n ang hot ng. ng sa n tr khi n hng l{ c|ch biu t chung.

Khi mt ngi ph n c gng ci to mt ngi {n ng, anh ta cm thy c ta ang c

sa cha anh ta. Anh ta nhn c thng ip rng anh ta ~ b hng. C y khng nhn ra
rng nhng n lc chm sc ca c y v s gip ca c y lm b mt anh y. C y ngh
sai lm rng c y ch ang gip anh y hon thin.

T B VIC A RA LI KHUYN

Khng c nhng nhn thc v bn tnh t nhin ca {n ng v{ {n b{, tht d dn n vic

mt ngi {n b{ v tnh l{m au kh v tn thng ngi {n ng m{ c ta yu qu nht.
V d Tom v{ Mary ang i n mt ba tic. Tom ang l|i xe, sau 20 pht v{ i vng quanh
mt dy nh vi ln, c Tom v{ Mary u bit chc rng mnh b lc. Cui cng c y gi
rng anh y nn gi in tm s gip . Tom tr nn rt im lng. Rt cc h cng n c
ba tic, nhng s cng thng t gi}y pht c eo ui c bui ti. Mary khng bit ti
sao anh y li tc gin.

T pha c y, c y ni: Em yu v{ quan t}m n anh v th em em n cho anh s gip

n{y

V pha anh y, anh y b tn thng, iu anh y nghe thy l{: Em khng tin anh c th
a chng ta ti . Anh tht bt t{i

Do khng bit cuc sng trn sao Ha, Mary khng th |nh gi| vic hon thnh mc tiu
ca mnh i vi Tom quan trng nh th n{o. a ra li khuyn l s lng m gh gm.
Nh chng ta ~ tm hiu, nhng ngi sao Ha khng bao gi a ra li khuyn tr khi
c yu cu. Mt c|ch tn trng mt ngi sao Ha kh|c l{ lun lun tin tng anh ta
c th t gii quyt vn ca mnh tr khi anh ta yu cu s gip .

Mary khng bit rng khi Tom lc ng v bt u i vng quanh d~y nh{ nhiu ln, l{
c hi tuyt vi th hin tnh yu v{ ng vin anh y. Vo thi im anh y c bit
d b tn thng v{ cn nhiu tnh yu thng hn. Vic tn trng anh y bng vic khng
a ra li khuyn l mt mn qu ngang vi vic anh y mua cho c mt b hoa p tuyt
vi hay vit cho c y mt bc th tnh.

Sau khi bit v nhng ngi sao Ha v nhng ngi sao Kim, Mary bit cch lm th no
ng vin Tom trong nhng hon cnh kh khn. Ln tip theo khi anh y b lc li, thay
v a ra mt s gip c y t ngn mnh khng a ra bt c li khuyn no, th tht
su v tin vo nhng iu c ~ c nghe v nhng iu m{ Tom ang c lm v c. Tom
trn trng s chp nhn v tin tng m p ca c y.

Ni chung, khi mt ngi ph n a ra nhng li khuyn khng c yu cu hay c gng

gip mt ngi {n ng, c y khng bit rng c y c th tr thnh mt ngi khng
|ng yu v{ hay ch trch i vi anh y. D cho ch ca c y l tt i na th nhng gi
ca c y vn thc s gy tn thng v{ au n. Phn ng ca anh y c th mnh m, c
bit l khi anh y cm thy b ch trch nh mt a tr hoc anh y ~ tng tri qua vic b
anh y b ch trch bi m anh y.

Ni chung, khi mt ngi ph n a ra nhng li khuyn khng c yu cu hay c gng

gip mt ngi {n ng, c y khng bit rng c y c th tr th{nh ngi khng
|ng yu v{ hay ch trch i vi anh y.

i vi nhiu ngi {n ng, chng t rng h c th t c mc tiu ca h l rt quan

trng, thm ch ch l mt vic nh nh l|i xe n nh{ h{ng hay i d tic. Nhng cm gic
ca anh y l th n{y: Nu c y khng tin ti trong mt vic nh nh vic a chng ti
n mt ba tic, th lm sao c y c th tin ti c th lm nhng iu ln hn. Ging nh
nhng ngi sao Ha t tin ca h, {n ng chng t mnh trong vic l nhng chuyn gia,
c bit trong vic sa cha m|y mc, tm a im hay gii quyt vn . }y l{ nhng lc
h cn s chp nhn y tnh yu thng ca c y nht ch khng phi l nhng li
khuyn hay ch trch.

HC CCH LNG NGHE

Cng ging nh vy, nu mt ngi {n ng khng hiu ph n kh|c mnh nh th no,

anh ta c th lm mi vic ti t hn khi anh ta c gng gip . {n ng cn nh rng
{n b{ ni v nhng vn ca h gn gi nhau hn v{ khng cn thit phi nhn c
c|c phng ph|p gii quyt.

V th nhiu ln mt ngi ph n ch mun chia s nhng cm xc ca c y v ngy hm

ca mnh, v chng c y ngh rng anh ta ang gip c y, ngt li c bng vic a ra
mt l cc cch gii quyt vn ca c y. Anh y khng bit rng c y khng vui.

Nhiu ln, mt ngi ph n ch mun chia s nhng cm xc ca c y v ng{y hm ca

mnh, v chng c y ngh rng anh ta ang gip c y, ngt li c bng vic a ra mt l
cc cch gii quyt vn ca c y.

V d, Mary v nh sau mt ngy kit sc. C y mun v cn chia s nhng cm xc ca

mnh v ng{y hm .

C y ni: Em c qu| nhiu vic phi lm, em khng c thi gian cho bn thn na

Tom ni: Em nn b cng vic . Em khng cn phi lm vic qu vt v. Hy tm mt

vic g em thch

Mary ni: Nhng em thch cng vic ca mnh. Ch c iu h mun em thay i mi th

trong cng mt lc

Tom ni: ng nghe h. Hy ch lm nhng g em thch

Mary ni: i tri! Em khng th tin rng mnh hon ton qun mt vic gi in cho bc
em ng{y hm nay

Tom ni: ng lo v iu , b|c em s hiu

Mary ni: Anh c bit bc y ang phi tri qua iu g khng? Bc y cn em.

Tom ni: Em lo lng qu nhiu, l{ l do ti sao em khng vui nh vy

Mary ni mt cch tc gin: Em khng phi lc n{o cng khng vui. Sao anh khng th ch
lng nghe ni thi vy?

Tom ni: Anh ang nghe }y

Mary ni: Ti sao em cn cm thy b quy ry hn

Sau cuc i thoi ny, Mary cn thy tht vng hn lc c v nh v tm kim s thn tnh
v{ ng cm. Tom cng tht vng v khng bit chuyn g ~ xy ra. Anh y mun gip ,
nhng nhng chin thut gii quyt cc vn ca anh y khng c hiu qu.

Do khng hiu v cuc sng trn sao Kim, Tom khng hiu rng ch nghe m{ khng a ra
cch gii quyt quan trng nh th no. Nhng cch gii quyt ca anh y ch lm cho mi
vic xu i. Bn thy y, nhng ngi sao Kim khng bao gi a ra c|ch gii quyt khi
ngi kh|c ang ni. Mt c|ch tn trng mt ngi sao Kim khc l lng nghe mt cch
kin nhn vi s cm thng, thm hi mt cch thnh tht hiu nhng cm xc ca
ngi khc.

Tom khng bit rng ch lng nghe vi s thng cm nhng cm xc ca Mary s mang n
cho c y nim tin v s mn nguyn to ln. Khi Tom bit v nhng ngi sao Kim v h
cn c ni nhiu nh th no, dn dn anh y ~ hc c cch bit lng nghe.

Gi }y khi Mary v nh mt mi v kit sc th cuc i thoi ca h kh|c i. Chng ging

nh th ny:

Mary ni: C qu| nhiu vic phi lm, em khng c thi gian cho mnh na.

Tom th su, khng h tc gin v{ ni: Hm, c v nh em ~ c mt ngy vt v nh.

Mary ni: H mun em thay i mi th cng mt lc, em chng bit phi l{m g.

Tom dng li v ri ni: Hm

Mary ni: Em thm ch cn qun gi in cho b|c em

Tom noi vi mt ci nhu my nh: i, khng

Mary ni: B|c y ang cn em bit bao. Em thy mnh tht t

Tom ni: Em l{ mt ngi |ng yu, li }y, h~y anh m em mt c|i n{o

Anh y m c y v c y th lng trong vng tay anh y vi nim tin mnh lit. Ri c y
ni: Em thch ni chuyn vi anh. Anh lm em tht s hnh phc.

Khng ch Mary m c Tom cng cm thy kh| hn. Anh y ngc nhin khi thy rng v anh
hnh phc hn nhiu khi anh bit cch lng nghe. Nh nhn thc mi ny v nhng iu
khc bit ca h, Tom ~ bit s khn ngoan ca vic lng nghe m{ khng a ra nhng
gii php trong khi Mary bit c ngha to ln ca vic chp nhn m{ khng a ra
nhng li khuyn khng c yu cu hay s ch trch.

Tm tt v hai li ph bin nht chng ta thng mc phi trong cc mi quan h:

1. Ngi {n ng c gng thay i tm trng ca ngi ph n khi c y tc gin bng
vic tr thnh Ngi gii quyt v{ a ra nhng cch gii quyt cho cc vn ca c y.
iu l{m tn thng cm xc ca c y.

2. Ngi ph n c gng thay i c|ch c x ca ngi {n ng khi anh ta phm sai lm

bng vic tr thnh y ban ci to ti gia nh v{ a ra li khuyn khng c yu cu hay
ch trch.

CHNG LI NGI GII QUYT V Y BAN CI TO TI GIA NH

Khi ch ra hai li chnh ny, ti khng nhm ni rng mi th u l sai vi Ngi gii quyt
v y ban ci to ti gia nh. }y l{ nhng th|i rt tch cc ca nhng ngi sao Ha v
sao Kim. Sai lm ch l thi im v cch p dng chng.

Mt ngi ph n |nh gi| cao Ng{i gii quyt nu anh ta khng xut hin khi c ta ang
tc gin. {n ng cn nh rng khi ph n dng nh ang bun v ni v nhng vn
ca h th khng phi lc a ra nhng cch gii quyt, v dn dn c y s t thy kh
hn. C y khng cn c gio hun.

Mt ngi {n ng tn trng y ban ci to ti gia nh khi n c yu cu. {n b{ cn

phi nh rng li khuyn khng c yu cu v s ch trch - c bit l nu anh y mc li
- lm anh ta cm thy b kim so|t v{ khng c yu thng. Anh y cn s chp nhn ca
c y hn l{ s khuyn bo, rt kinh nghim t nhng sai lm ca mnh. Khi mt ngi
{n ng cm thy rng ngi {n b{ khng c gng ci to anh ta, anh ta chc chn s
ngh nhng ng gp v{ khuyn nh ca c y nhiu hn.

Khi ngi bn ca chng ta khng c li, c th do chng ta ~ mc sai lm trong vic

la chn thi im v cch thc hin.

Hiu nhng khc bit ny lm cho vic tn trng nhng cm nhn ca ngi bn i ca
chng ta d d{ng hn nhiu. Thm v{o , chng ta nhn ra rng khi ngi bn i khng
c li, c th do chng ta ~ mc sai lm trong vic la chn thi im v cch thc hin.
hy tm hiu iu ny c th hn.

KHI MT NGI N B PHN I CC GII PHP CA MT NGI N NG

Khi mt ngi {n b{ phn i nhng gii php ca mt ngi {n ng, anh ta cm thy
quyn lc ca anh ta b e da. Kt qu l anh ta cm thy khng cn c tin tng, khng
c coi trng v dng vic chm sc. S sn lng lng nghe ca anh ta cng gim xung
mt cch d hiu.

Bng vic nh rng {n b{ n t sao Kim, mt ngi {n ng nhng thi im nh th

c th hiu ti sao c y khng c li anh ta. Anh y c th suy ngh li v khm ph ra rng
sao anh y li c th a ra nhng cch gii quyt thi im m c y ang cn s thng
cm v s chm sc.
}y l{ mt v d ngn gn v nhng cch m mt ngi {n ng l{m tn thng cm xc
hay ngh nhng cch gii quyt khng c mong i. Hy xem liu bn c th nhn ra
ti sao c y chng i:

1. Em khng nn lo lng qu nhiu.

2. Nhng khng phi l{ iu anh ~ ni.

3. N khng phi l vn qu ln.

4. c ri, anh xin li. By gi chng ta c th qun n i c khng.

5. Ti sao em khng lm mt mnh n thi

6. Nhng chng ta ang ni chuyn.

7. Em khng nn cm thy au n, y khng phi l ca anh.

8. Vy em ang c ni iu g.

9. Nhng em khng nn cm thy nh th

10. L{m sao em c th ni nh vt? Tun trc anh ~ d{nh c ngy cho em vi em. Chng
ta ~ c mt khong thi gian tuyt vi.

11. c ri, qun n i.

12. c ri, anh s qut s}n. iu c l{m em vui khng?

13. Anh ~ c n, }y l{ iu em nn l{m.

14. Xem n{y chng c g chng ta c th lm na.

15. Nu em nh phn nn v vic l{m th ng lm n na

16. Ti sao em mi ngi i x vi em nh vy? Hy qun h i

17. Nu em khng hnh phc chng ta s ly hn.

18. c ri, t gi tr i em c th lm vic .

19. T gi tr i anh s gii quyt n.

20. Tt nhin l{ anh quan t}m n em. iu tht l bch.

21. Em c hiu khng?

22. Tt c nhng g chng ta phi l{m l{

23. D chuyn g ~ xy ra th cng khng sao c.

Mi cu ni ny hoc lm gim n lc gii thch cho nhng cm xc bun gin hoc a

ra gii ph|p c ngh ra ngay lp tc thay i tm trng bun bc ca c y thnh tm
trng tch cc. Bc u tin mt ngi {n ng c th l{m thay i tnh trng ny ch
n gin l dng ngay vic to ra nhng bnh lun nh trn (chng ta s xem xt vn
ny k hn chng 5). Tuy nhin thc hin vic lng nghe m khng c bt k li bnh
lun gy tn thng hay c|c gii php l mt bc ln.

Bng hiu bit r rng rng thi im v{ phng ph|p thc hin ca anh ta ch khng phi
l nhng bin php ca anh ta b t chi, mt ngi {n ng c th gii quyt s khng c
ca mt ngi ph n tt hn. Anh y khng phi li hay chu ng n mt mnh. Bng
vic hc cch lng nghe, dn dn anh y s bit rng c y s tn trng anh y hn d lc
u c y tc gin vi anh y.

KHI MT NGI N NG CHNG I U BAN CI TO TI GIA NH

Khi mt ngi {n ng phn i nhng gi ca mt ngi {n b{, c y cm thy nh th

anh y chng quan tm g; c y cm thy nhng nhu cu ca c y khng c tn trng.
Kt qu tht d hiu l c y cm thy khng c ng vin v khng cn tin anh y na.

Vo nhng lc nh th bng vic nh rng {n ng n t sao Ha, c y c th hiu mt

cch chnh xc ti sao anh y li khng c li c y. C y c th suy ngh li v pht hin ra
lm sao m c y c th a ra cho anh y nhng li khuyn khng c yu cu hay
nhng li ch trch thay v n gin l chia s nhng nhu cu ca c y, cung cp nhng
thng tin v{ a ra nhng yu cu.

}y l{ mt s v d ngn gn cc cch m mt ngi ph n lm phin mt ngi {n ng

bng vic a ra nhng li khuyn v nhng ch trch dng nh l{ v ch. Khi bn khm
ph| danh s|ch sau }y, h~y nh rng nhng iu nh nht nh th c th tch li v to
thnh bc tng ca s bt ng v tht vng.

Trong mt s cu li khuyn, li ch trch ~ b giu i. H~y xem liu bn c th nhn ra ti

sao anh y li cm thy b kim sot.

1. L{m sao anh c th ngh n vic mua c|i ch? Anh ~ c mt ci ri kia m{.

2. Nhng c|i a n{y vn cn m. Chng s kh m vn cn cc vt.

3. Tc ca anh ang chuyn sang kiu di phi khng?.

4. C mt im xe ng kia, hy quay li.

5. Anh gi{nh ht thi gian cho bn b cn em th sao?.

6. Anh ng lm vic qu vt v nh th. Hy ngh mt ng{y.

7. ng n . S mt mt.

8. Anh nn gi mt th ng nc. Anh ta s bit phi l{m g.

9. Ti sao chng ta li phi ch b{n. Sao anh khng t b{n trc?

10. Anh nn d{nh nhiu thi gian hn cho bn tr. Chng nh anh.

11. Phng l{m vic ca anh vn ln xn. Lm sao m anh c th suy ngh trong cn phng
c?

12. Anh li qun mang n v nh. C th anh nn n mt ch c bit anh c th

nh c.

13. Anh ang l|i xe qu| nhanh. Chy chm li khng th anh s b pht y.

14. Ln sau chng ta nn c nhng li bnh lun v b phim.

15. Em khng bit anh }u(anh nn gi in v).

16. C ai ~ tu chai nc cam p.

17. ng n bc th. Anh s tr thnh tm gng xu cho bn tr.

18. Mn khoai t}y n{y qu| nhium. N khng tt cho tim ca anh

19. Anh khng c thi gian cho bn thn mnh na.

20. Anh nn ch ti em nhiu hn. Em khng th vt mi th y v{ i n tra cng

anh.

21. C|i |o s mi ca anh khng hp vi ci qun b.

22. Bill ~ gi in n ln th 3. Bao gi th anh mi gi li cho anh y?.

23. Thng ca anh ging nh mt m bng bong. Em khng th tm c bt k g.

Anh nn dn n i.

Khi mt ngi {n b{ khng bit lm th n{o yu cu mt s gip t mt ngi {n

ng mt cch trc tip (chng 12) v{ trao i mt cch tch cc s khc nhau trong quan
im, c y c th cm thy khng c kh nng nhn c nhng g c y mun m khng
a ra nhng li khuyn khng c mong i hay nhng li ch trch(chng ta s tm hiu
ch n{y y hn trong nhng chng sau). Tuy nhin, thc hin vic th hin s
bng lng ch khng phi l{ a ra li khuyn hay nhng li ch trch l mt bc ln.

Vi nhn bit r rng rng anh ta khng phi ang t chi nhng mong mun ca c y m
l cch c y ang quan t}m n c y, c y c th chp nhn s phn i ca anh y mt
cch d d{ng hn v{ tm ra nhng cch hu hiu hn t c nhng iu c y mun.
Dn dn, c y s nhn ra rng ngi {n ng mun to ra nhng s ci thin khi anh ta
cm thy anh ta ang c coi nh mt ngi a ra c|ch gii quyt cho mt vn ch
khng phi b coi nh mt vn .

Ngi {n ng mun to ra nhng s ci thin khi anh ta cm thy anh ta ang c coi
nh mt ngi a ra c|ch gii quyt cho mt vn ch khng phi b coi nh mt vn

Nu bn l mt ngi {n b{, ti o|n chc rng mt tun sau khi bn thc hin vic khng
a ra bt k mt li khuyn khi khng c yu cu hay nhng li ch trch, ngi bn i
ca bn khng ch |nh gi| cao iu m{ cn ch v{ c tr|ch nhim vi bn hn.

Nu bn l mt ngi {n ng, ti o|n chc rng mt tun sau khi bn thc hin vic lng
nghe bt c lc n{o ngi {n b{ ni, vi nh duy nht l hiu mt cch su sc nhng g
c y ang phi tri qua, thc hin vic kim ch mi khi bn a ra c|ch gii quyt hay
thay i tm trng c y, bn s thy ngc nhin khi bn thy mnh ang c c y rt tn
trng.
3. n ng gi kn nhng b mt trong khi ph n rt thch by t
Mt trong nhng s khc bit ln nht gia ph n v nam gii l cch m h i u vi
nhng cng thng nh th no. Nam gii thng i s}u v{o nhng suy ngh, trong khi ph
n li rt thch cp n nhng vn nhy cm. Ti nhng thi im ny, cm nhn ca
mt ngi {n ng kh|c cn bn so vi mt ngi ph n. Anh ta cm thy phn chn hn
khi nhng vn c lin quan c gii quyt, trong khi ngi ph n s cm thy thoi
m|i hn khi h gii by nhng tm s. Nhng xung t ln dn ln gy ra nhng xch mch
khng cn thit nh l{ s khng hiu nhau v s khng bng lng ln nhau trong cc quan
h ca h. Hy nhn vo mt v d rt thng thng.

Khi Tom tr v nh anh ta mun c ngh ngi v{ trt b cng thng bng c|ch c nhng
tin tc mang tnh cht nh nhng. Anh b ri v{o tnh trng cng thng v nhng vn
trong ng{y khng c gii quyt v mun c gim bt nhng cng thng bng cch
qun chng i.

Mary, v anh cng mun c thi gian th gi~n sau mt ngy lm vic y cng thng. Tuy
nhin c li tm n s th gi~n bng cch ni v nhng vic lm gy bc tc trong ngy. S
c ch dn dn c hnh thnh v nhng cn bc dc bt u xut hin.

Tom th tp trung suy ngh cn Mary th ni rt nhiu, c cm thy vn ca mnh khng

c chng quan tm. H khng chu hiu nhau v gia h ngy cng c khong cch.

Bn c th nhn ra ngay trong trng hp ny, bi v }y l{ mt trong rt nhiu v d khi

ph n v{ {n ng bt ha vi nhau. Vn khng phi l{ Tom v{ Mary thch nh vy m
n nm ngay trong hu ht cc mi quan h hng ngy ca h.

Vic gii quyt nhng bt ng gia Tom v Mary khng ph thuc vo tnh yu ca h ln
nh th no, vn }y l{ h hiu v s khc bit gii tnh nhiu hay t.

Thc t cho thy ph n cm thy thoi m|i hn khi ni ra nhng vn lm h cng

thng, cn Tom th tip tc ngh rng Mary ni qu nhiu v s chu ng ca anh ta l c
hn. Mary khng bit rng Tom ang c tin tc, c|i ~ l{m cho anh ta cm thy thu ht
hn trong khi th Mary cm thy b b ri v{ m nht i vi anh trong lc ny. C y
khng khng c li anh ta vo cuc thi m Tom khng h mun.

C hai s khc nhau c th c gii quyt, th nht l cn hiu rng ph n v nam gii
ng u vi nhng cng thng nh th no. Chng ta mt ln na nhn li cuc sng ca
ngi sao Ha v{ ngi sao Kim tch cp nhng iu b n v ph n v nam gii.

NGI SAO HA V SAO KIM I U VI CNG THNG

Khi mt ngi sao Ha gp phi rc ri, anh ta khng bao gi ni ra nhng vn ang l{m
anh kh chu. Anh ta s khng bao gi gnh nng ln u ngi sao Ha khc v vn
m{ anh ta ang ngh tr phi s gip ca bn b l cn thit gii quyt vn ca anh.
Thay v{o , anh ta tr nn trm lng v giu mnh trong nhng khonh khc ring t t
ngh v vn , anh ta vt c tm ra cch gii quyt. Khi ~ tm ra c li thot cho
vn , anh s cm thy thoi m|i hn rt nhiu v tr li trng th|i bnh thng.

Nu nh anh ta khng tm ra c cch gii quyt thch hp th anh ta lm mi th qun

i vn ging nh l{ c sch bo hay chi mt tr chi. Bng cch gii tr ny, nhng
suy ngh cng thng t nhng vn trong ng{y c qun i. Dn dn, anh cm thy thoi
m|i v{ th gi~n. Trong thc t, nu nhng cng thng l qu ln th anh ta s ch tm vo
hay v{o nhng vic c tnh thch thc thm ch cn cao hn nh ua xe, thi t{i trong
mt trn u hay l leo ln mt ngn ni cao.

cm thy d chu hn ngi sao Ha giu mnh trong b mt chnh mnh gii quyt
nhng vn .

Khi ngi sao Kim gp phi rc ri hay b cng thng bi cng vic hng ngy, c s tm n
mt ai gim bt cng thng, ngi m c cm thy tin tng v{ sau k l kh chi
tit v nhng vn trong ngy m c gp phi. Khi ngi sao Kim chia s nhng ngh
ca mnh, h ngp tr{n trong xc ng v ngay lp tc h s cm thy thanh thn hn. }y
l{ c|ch m{ ngi sao Kim thng lm.

Ngi sao Kim cm thy nh nhm hn khi m{ ai s chia nhng vn cng h.

Qu tht l{, ngi sao Kim coi vic bc bch tm s ca mnh vi ngi khc l du hiu
ca tnh yu v s tin tng ch khng phi l mt gnh nng. Ngi sao Kim khng cm
thy xu h v nhng vn mnh ang c. C|i ti c| nh}n trong h khng b l thuc vo
vic nhn nhn c nng lc, trnh hay khng m b ph thuc vo nhng mi quan h
tnh cm. H dm cng khai chia s nhng suy ngh v nhng g ang l{m mnh tht vng,
nhm ln v c mt mi.

Mt ngi sao Kim cm thy kh| hn v chnh bn thn mnh khi m c y c nhng ngi
bn tt, ngi m c th s chia nhng suy ngh v{ cng gip c gii quyt vn . Mt
ngi sao Ha cm thy phn chn hn khi anh ta t gii quyt c vn ca chnh
mnh. Nhng b quyt c s th th|i th vn cn tip tc ph hp cho ti ngy nay.

TM CM GIC KHUY KHA TRONG HANG SU

Khi mt ngi {n ng b cng thng u c, anh ta s thu mnh vo trong nhng suy ngh
c nhn v tp trung gii quyt vn . Thng thng, anh ta la chn mt vn khn cp
hoc l vn kh khn nht. Anh ta s tp trung i s}u v{o gii quyt vn m anh ta
thc c, tm thi gc b mi th khc. Nhng vn v nhng s rng buc khc m i
trong hon cnh ny.

Nhng lc nh vy, anh ta tr nn xa c|ch, l ~ng, khng nhit tnh v lm nh hng ti

cc mi quan h khc ca mnh. V d, khi ta c mt cuc ni chuyn vi anh ta ti nh,
dng nh ch c 5% ngh ca anh l dnh cho mi quan h trong khi 95% cn li s tip
tc hot ng ct lc cho nhng suy ngh v vn m{ anh ta ang quan t}m.

Anh ta khng thc c vic lm ca mnh bi v anh ta ang tp trung gii quyt vn
khc, hy vng v mt cch gii quyt tt hn. S cng thng tng ln, anh ta c{ng b ht hn
vo nhng cng vic m{ anh ta ang l{m. Nhiu ln anh khng th |p ng li s chm sc
v tnh cm ca ngi v m c xng |ng c nhn. Nhng suy ngh ca anh ta ~ c
lp trnh sn v{ anh ta khng cn c|ch n{o kh|c b qua n. Tuy nhin, nu anh ta tm ra
mt cch gii quyt, anh ta s cm thy phn khi hn rt nhiu v t mnh thot ra khi
nhng suy ngh cng thng v ngay lp tc, anh li sn sng cho mi quan h thng nht.

Tuy nhin, nu anh ta khng tm ra cch gii quyt th anh ta tip tc mc kt trong nhng
ngh cng thng. thot khi b tc, anh gii quyt nhng vn nho nh nh l{ c bo,
xem ti vi, t li xe i do hay l tp nhng bi tp th dc, theo di mt trn bng, chi
bng r v nhiu hot ng khc na. Lc u, bt k mt hot ng gii tr n{o cng mang
tnh cht tch cc v chng ch i hi 5% suy ngh, chng c th h tr anh trong vic qun
vn ln i v{ tho|t khi b tc. Nhng ng{y hm sau, anh li quay li vi trng tm ca
vn v thnh cng ln hn. H~y xem xt k mt vi v d sau.

Thng thng, Jim thng c b|o qun i nhng vn vng mc m anh ta gp

phi. Khi c bo, dng nh anh l~ng qun mi th. Ch vi 5% t tng tch xa khi vn
chnh, anh bt u hnh thnh nhng quan im v{ tm hng gii quyt cho ton b cc
vn khc ca cuc sng thng nht. Dn dn tm tr ca anh ngy cng tp trung cao
n nhng vn c cp v{ anh qun i chnh bn thn mnh. Bng cch ny, anh
thc hin bc chuyn tip t trng tm ca vn l cng vic sang trng tm l vn
chung ca th gii xung quanh ci m anh khng phi chu trch nhim trc tip. Qu trnh
ny khin anh th gi~n u c, trnh xa nhng vn cp thit ni l{m vic c th quay
tr li quan t}m n v v{ gia nh mnh.

Tom theo di mt trn bng | gim bt cng thng v tm cm gi|c th th|i trong t}m
hn, t c gng gii quyt nhng vn bn thn. Vic xem i bng m mnh hm m
hay nhng mn th thao c th c t|c ng gin tip gip anh tm ra cch gii quyt vn
thng qua c|ch chi. Khi i bng anh thch m thng, anh cm nhn c s thnh cng,
nu i bng thua th anh cm thy bun. Trong trng hp n{o, anh cng tho|t khi
nhng vn thc s ca mnh.

i vi Tom v nhiu ngi {n ng kh|c, vic thot khi nhng s cng thng khng th
trnh khi trong cuc sng c th xy ra khi h ang xem c|c s kin th thao, vn tin
tc hoc l nhng b phim. Chng a ra nhng li thot khi s cng thng m anh cm
nhn trong cuc sng ca mnh.

Phn ng ca ph n vi im lng ca chng nh th no?

Khi mt ngi {n ng b mc kt trong nhng suy ngh ring t, anh ta khng c sc ch

n s c mt ca ngi bn i m l ra c xng |ng c nhn. C ta kh c th chp
nhn c anh trong nhng lc nh vy, bi v c khng bit c chng mnh ang cng
thng nh th no. Nu anh tr v nh v ni nhng vn m anh khng gii quyt c
th c cm thy thng anh. Nhng thay v{o , anh ta li khng ni g vi c c v c cm
thy anh ta ang l mnh i. C c th bit rng anh ang gp rc ri nhng li rt ra kt
lun sai lm l{ anh khng cn quan t}m n c na bi v anh khng ni chuyn vi c.

Thng thng, ph n khng hiu {n ng ng u vi cng thng nh th no. H

mong i ngi chng ca mnh h hi v k cho c nghe v tt c nhng vn ca anh.
}y l{ c|ch m{ ngi ph n thng lm. Khi mt ngi {n ng t khp mnh, mt ngi
ph n phn n rng chng mnh khng ci m. C cm thy b tn thng khi chng mnh
c bo hoc l{ i ra ngo{i chi th thao v l c i.

Mong i mt ngi {n ng vn sng thu mnh ngay lp tc ci m, |p li v y yu

thng l{ khng thc t cng ging nh mong i mt ngi ph n ang tht vng phi
ngay lp tc bnh tnh v{ c x thu tnh t l vy. Tht l sai lm mong i mt ngi
{n ng lun b{y t tnh cm ca mnh cng nh hy vng tnh cm ca ngi ph n lun
c l tr v mang tnh l gc cao.

Khi nhng ngi sao Ha thu mnh vo trong nhng suy ngh c| nh}n, h c chiu hng
qun i rng bn b ca h c th cng ang gp rc ri. Bn nng ni vi bn rng trc
khi bn c th quan t}m n ngi khc, bn phi chm sc chnh mnh ~. Khi mt ngi
ph n thy ngi {n ng c x theo c|ch nh vy, c ta thng by t s phn n ut c.

Ngi ph n i hi s ng tnh ng h ca chng bng mt ging nh ra lnh nh th

c ta phi u tranh bo v quyn i vi ngi {n ng th kia. Bng vic nhn nhn
mt c|ch ng n c|ch anh ta i mt vi s cng thng nh l{ c ch hot ng ca b
n~o hn l{ c|ch anh ta cm nhn v chnh c. Ngi ph n do , c th cng chung sc
vi nam gii t c ci mnh cn thay v chng li anh ta.

Mt kh|c, thng th nam gii c rt t kinh nghim trong vic h to ra khong cch vi v
nh th no khi m h i s}u v{o suy ngh. Mt ngi {n ng nhn thy rng lm th no
m tp trung suy ngh m{ khng nh hng n v mnh, anh cm thy b thng hi khi
v mnh th v{ qun i vai tr ca mnh. Nh rng ph n n t sao Kim iu s gip
cc ng chng hiu hn v{ qu trng nhng cm nhn v s khng hi lng ca c i vi
chng lc ny. Khng hiu c nhng phn ng c c s ca v, thng thng ngi
chng bo v cho kin ca mnh, chnh v th m h hay xung khc. C 5 s bt ng quan
im thng gp nh:

1. Khi ngi v ni rng "Anh khng nghe em ni sao." Th ngi chng li ni "Em ni nh
vy l{ c ngha g, anh khng nghe em ni. Nhng anh c th ni vi em rng em ~ ni
nhng c|i g". Khi ngi chng i s}u v{o suy ngh th anh ta vn c th tp trung 5% tr
no lng nghe v mnh ang ni g. C nhiu kh nng ph|n o|n cho rng nu anh ta tp
trung lng nghe 5% ri anh ta tip tc nghe. Nhng c|i m{ ngi v yu cu chng mnh l
phi tp trung 95% cn li nghe c.

2. Khi ngi v ni rng "Em khng thch anh hin din trc mt em trong tnh trng nh
vy" th ngi chng tr li "Em ni vy l{ sao? Anh }u c nh vy trc mt em. Nhng
em ng soi anh nh vy c ch?" Anh ta ngh rng nu nh con ngi anh hin ti th
sao v mnh khng ni vi anh rng anh khng c }y, ngi v khng thy c s hin
din hon ton ca chng v{ l{ c|i c bn khon.

3. Khi ngi v ni "Anh khng n em hay anh khng quan t}m n anh" th ngi
chng tr li "tt nhin l{ anh quan t}m n em ri, ti sao em li ngh nh vy trong khi
anh ang c gng gii quyt cng vic".

Ngi chng lp lun rng bi v anh ang tp trung ton b suy ngh cho vn cn gii
quyt. l{ c|ch ni l{m va lng c nht v c cm thy rng anh vn cn lo lng n c.
Tuy nhin, c cng bit rng khng phi l{ iu trc tip c th chia s v{ khng phi
l{ iu ch thc c yu cu chng mnh.

4. Khi ngi v ni "Em cm thy, em khng l g ca anh" anh ngt ngang li c v ni "Em
tht l c ngh, hin nhin em l quan trng i vi anh". Ngi chng ngh rng ngi v
cm thy c y b anh b ri ch v anh ang tp trung n cng vic cn gii quyt. Ngi
chng ~ khng nhn ra rng khi anh ta tp trung vo mt vn m{ anh ~ b qun nhng
vn khc. V anh cm thy khng c thoi mi trong hon cnh nh vy v bt c
ngi ph n n{o cng phn ng nh vy. i vi anh c cm thy mnh khng l g khng
c vai tr g lc .

5. Khi ngi v phn nn rng "Anh khng cm nhn c g ngoi vic anh ang trm t
suy ngh hay sao", anh ta |p li v "iu l{ khng tt hay sao em? Anh phi l{m g }y
gii quyt vn ?" Ngi chng ngh rng ngi v qu| bng v{ cn i hi na
trong khi anh ta ang gii quyt nhng vn buc anh ta phi i mt. Anh cm thy mnh
khng c v |nh gi| cao vi cng vic ngp u. Thm v{o anh khng ng rng
nhng suy ngh ca v mnh l{ c cn c. Thng thng nam gii khng nhn bit c r
th no l quan tm v khng cn thit phi quan tm. H c th chuyn t trng thi yn
n ti cm gic bt n v gi khong cch. Trong th gii y suy ngh ca mnh, h ~ nh
trc cho mnh cch gii quyt vn m khng hay bit n th|i ca ngi kh|c i
vi mnh nh th no.

thc y mi quan h gia nam gii v n gii cn phi hiu r v nhau hn.

Khi ngi chng b qun ngi v th ngi v s cm thy ti th}n. Ngi v bit c
chng mnh ang tri qua nhng pht cng thng trong s trm t suy ngh. }y l{ c|ch ht
sc hu hiu m anh s dng nhng khng l{m xoa du c s c n trong c. Nhng lc
nh th ny c cn c s chia nhng suy ngh khi m{ vn l{ quan trng v cn thit
i vi chng mnh.

Anh phi nn hiu rng v mnh c l khi m{ c ta d|m a ra kin nh l{ anh ~ l nh

v khng quan tm ti c cng nh l{ anh c l khi cho rng anh cn c yn tnh suy
ngh m{ khng cn phi ni ra vi v. Tht kh t}m khi m{ ngi v b rn vt trong au
n nu nh c khng th hiu chng mnh.

T TH L L PHNG PHP GIM BT CNG THNG

Khi m mt ngi ph n b cng thng, thng qua trc gic c cm thy rng c phi chia
s nhng iu c ang ngh v tt c nhng vic c lin quan. Khi bt u ni, c khng
nhn mnh tm quan trng ca bt c mt vn no. Nu c bun phin, c cng bun v
tt c mi vn , d l nh hay ln. C khng i tm c|ch gii quyt cho nhng vn ca
mnh ngay lp tc m{ trc ht, c tm kim s gii khuy bng cch th l nhng cm xc
ca mnh mong c thu hiu. Bng cch gii by tm s cng ngi khc, c s c cm
gic khuy kha hn.

Ph n khng i tm c|ch gii quyt cho nhng vn ca mnh ngay lp tc m{ trc ht,
c tm kim s gii khuy bng cch th l nhng cm xc ca mnh mong c thu hiu.

Mt ngi {n ng trong trng th|i cng thng thng c khuynh hng tp trung gii
quyt mt vn v{ qun i cc vn khc trong khi mt ngi ph n trong tnh trng
cng thng li c xu hng ci m v{ quan t}m n mi vn . Bng cch ni v tt c cc
vn c lin quan m khng tp trung vo mt vn c th no c, c y c cm gic
thoi m|i hn. Thng qua vic khm ph cm xc, c s thc c vn no thc s
ang g}y ra kh chu cho c, cho nn c khng b lng tng.

c cm gic thoi m|i hn, ph n thng ni v nhng chuyn ~ qua, nhng vn

trong tng lai hay tim n, thm ch c nhng vn h b tc. Cng ni v khm ph, h
cng cm thy thoi m|i hn. l{ c|ch m{ nhiu ph n s dng. Mong i h l{m kh|c i
tc l t chi nhng g thuc v bn cht ca h.

Khi ph n b cng thng, c ta tm cch gim bt cng thng bng cch ni rt nhiu, rt
chi tit v tt c cc vn c lin quan. Dn dn, c cm thy c lng nghe, v s cng
thng t nhin bin mt. Sau khi ni ht mt vn c s dng li v chuyn sang ch
tip theo. Theo cch ny, c tip tc ni v nhng vn , nhng lo lng, nhng tht vng v
bc tc. Nhng vn n{y thng khng c mt trt t hay lgc no c. Nu nh c y
cm thy khng c thu hiu, c y s m rng vn v c th tr nn phin mun hn
v nhiu vn hn na.

Khi mt ngi {n ng b mc kt trong hang, anh ta cn rt t vn anh ta c th lng

qun. Trong khi , mt ngi ph n cm thy khng c lng nghe li cn ni chuyn
v nhiu vn kh|c nhau tm cm gic khuy kha. qun i nhng cm gi|c au n
ca ring mnh, i khi c y cn tm cch gii quyt nhng vn ca nhng ngi khc
na. Thm v{o , c cn tm c|ch tho|t khi s cng thng qua vic ni chuyn vi bn b,
ngi thn, bn ng nghip. D ni v nhng vn ca mnh hay ngi kh|c th cng
l cch phn ng t nhin v lnh mnh ngi sao Kim i u vi s cng thng.

qun i nhng cm gi|c au n ca ring mnh, i khi c y cn tm cch gii quyt

nhng vn ca nhng ngi khc na.

n ng phn ng nh th no khi ph n cn chia s

Khi ph n cp n cc vn , ngi {n ng thng t ra phn i. Mt ngi {n ng

thng ngh rng c y ni chuyn vi anh ta v c coi anh ta phi chu trch nhim v vic
. C{ng nhiu vn , anh ta c{ng ngh mnh b trch nhiu hn. Anh ta khng bit rng c
y ni ch cm thy d chu hn. Ngi {n ng khng bit l c y s |nh gi| rt cao
nu anh ta ch cn lng nghe.

Ngi sao Ha ni ra vn ch vi hai l do: hoc l khin tr|ch ai hoc tm kim

nhng li khuyn. Ngi ph n thc s bun phin, ngi {n ng s ngh rng c y
ang tr|ch anh ta. Nu nh c ta t bun phin hn, anh ta ngh l{ c ta cn xin li khuyn
t mnh.

Nu anh ngh l{ c ta cn xin li khuyn t mnh, anh ta s i chic m ca ng Ci thin

v{o gii quyt vn ca c y. Nu anh ta ngh l{ c y ang tr|ch mnh, anh y bn rt
kim ra t v. Trong c hai trng hp, anh ta u kh c th lng nghe c y thc s.

Nu anh ta a ra c|ch gii quyt gip c, c vn tip tc cp n nhng vn khc.

Sau khi a ra hai hoc ba cch gii quyt, anh ta trng i rng c ta s cm thy thoi mi
hn. }y l{ bi v chnh nhng ngi sao Ha cm thy d chu khi tm ra gii php min l
h c hi cc gii quyt cc vn . Khi m{ ngi {n b{ khng thy d chu hn, anh ta
cm thy rng cch gii quyt ca mnh b loi b v anh thy khng c |nh gi| cao.

Trong mt c|ch kh|c, khi ngi {n ng cm thy mnh b tn cng, anh ta s tm cch bo
v mnh ngay lp tc. Anh ngh nu anh t thanh minh th ngi {n b{ s ngng trch anh.
Anh cng t v th cng bun phin. Anh khng nhn thy rng nhng li thanh minh
khng phi l{ c|i ngi {n b{ cn. C cn c anh s chia nhng suy ngh v{ cho c
ni ra nhng iu m{ c ngh. Nu anh tnh to khi nghe v ni, mt lc sau, c s phn nn
v chnh anh v ri nhanh chng chuyn sang c|c ti khc na.

{n ng c bit nn ch khi ngi ph n ni v nhng ti m anh chng c lin quan

g. V d, khi mt ngi ph n b cng thng, c s than phin.

- "Em khng c tr mc lng chnh |ng cho cng vic ny."

- "C Louise ca em ngy mt m nng, mi nm c y li cng m thm."

- "Nh{ mnh khng ln."

- "Ma kh, khi no tri s ma?"

- "Ti khon ca chng ti ti nh{ bng b rt qu nhiu."

Ngi ph n c th a ra nhng li phn nn ca mnh trn }y xem nh c|ch by t s

lo lng, s ngn ngm cng nh l{ nhng tht vng ca c y. C y c th khng bit phi
l{m g hn gii quyt cc vn nhng khuy kha, c y vn tip tc ni v
chng. C cm thy c ng h nu ngi nghe c lin quan n nhng vn . Tuy
nhin, c c th bc tc vi ngi bn i ca mnh tr phi anh ta hiu rng c cn c
by t v nhng vn m c gp phi, sau c s cm thy th th|i hn.
Ngi {n ng cng tr nn thiu kin nhn khi ph n cp n nhng vn rt chi
tit. Anh ta s nhm ln cho rng khi ngi {n b{ ni mt cch chi tit nh vy c ngha l{
chng u cn thit khi anh ta buc phi tm ra gii php cho nhng vn ca c ta. Anh
ta u tranh tm ra s tng quan gia chng v tr nn thiu kin nhn. Thm mt ln
na, anh ta khng nhn thy rng c khng quan t}m n cch gii quyt m{ anh a ra m{
l s quan tm v thu hiu ca anh.

Thm v{o , s lng nghe l rt kh i vi ngi {n ng bi v anh ta lp lun mt cch

sai lm rng }y l{ mt trt t c tnh lgc trong khi c ta ty tin chuyn i ht vn
ny sang vn khc. Sau khi c chia s ba hoc bn vn , nh vy anh s thy rt bc
tc v bi ri trong vic gng tm ra mi lin quan lgc gia nhng vn vi nhau.

Mt l do khc khin mt ngi {n ng khng chu lng nghe l{ anh ta ang i tm im

mu cht ca vn . Anh khng th a ra c|ch gii quyt cho ti khi anh ta bit c hu
qu ca nhng vn . C ta c{ng a ra nhiu chi tit, anh cng tc gin. S tc gin
ca anh s c gim xungnu nh anh c th nhn thy c cm thy nh nhm hn
thng qua vic ni ra. Nu nh c rng vic ni ra nhng chi tit s gip c cm thy
thoi m|i hn, th anh ta c th th gi~n hn. Mt ngi {n ng thy mn nguyn khi tm
ra gii php cho mt vn trong khi mt ngi ph n cm thy thoi mi thng qua vic
ni v nhng vn mt cch chi tit.

Ngi {n ng thy mn nguyn khi tm ra gii php cho mt vn trong khi mt ngi
ph n cm thy thoi mi thng qua vic ni v nhng vn mt cch chi tit.

Mt ngi ph n c th lm mt iu g cho ngi {n ng l{ cho anh ta bit trc

hu qu ca cu chuyn v{ sau i ngc li vn a ra nhng thng tin chi tit,
trnh gi anh trong tnh trng ch i. Nhng ngi ph n thng thch c ch i,
c hy vng bi v n mang li rt nhiu cm xc cho cu chuyn. Nhng ngi ph n
khc cm kch trc cng vic xy dng cu chuyn nh vy nhng ngi {n ng rt d
dng ni cu.

Mc khng hiu ph n ca mt ngi {n ng chnh l{ mc anh ta s i ph vi c

nh th no khi c tip tc ni v cc vn . Mt ngi {n ng bit nhiu hn v vic lm
th no lm va lng ngi ph n v dnh cho c s ng h s khm ph ra rng vic
lng nghe khng qu| kh nh anh ta ~ tng ngh. iu quan trng hn l{ nu ngi ph
n nhc nh anh ta rng c ch mun ni v cc vn ca mnh vi anh v anh khng cn
phi a ra bt c cch gii quyt no, n c th gip anh th gi~n v{ lng nghe tt hn.

NGI SAO HA V NGI SAO KIM TM THY HA BNH

Nhng ngi sao Ha v sao Kim chung sng vi nhau trong ha thun bi v h tn trng
nhng ci khc ca nhau. Ngi sao Ha bit mong i ngi sao Kim ni ra nhng vn
c nh nhm hn. Thm ch nu khng c g ni m ch lng nghe, anh ta cng ~
gip ngi sao Kim tht nhiu. Ngi sao Kim cng bit cch hc hi tn trng nhng
khi ngi sao Ha cn ri xa c ta ng u vi s cng thng. Ci hang ca ngi sao
Ha hay s suy ngh trm t khng cn huyn b hay l nguyn nhn ca s cnh gic
khng cn thit na.

Ngi sao Ha hc c nhng g?

Ngi sao Ha nhn thy thm ch khi h cm thy b nhng ngi sao Kim tn cng, trch
mng hay ph bnh th iu cng ch l tm thi; rt nhanh sau , ngi sao Kim s cm
thy d chu hn v{ tr nn bit |nh gi| v{ cng bit chp nhn. Bng cch lng nghe,
ngi sao Ha s kh|m ph| ra ngi sao Kim rt ra c nhiu li ch khi ni v nhng vn
ca h.

Ngi sao Ha tm thy s thanh thn trong tm hn khi m cui cng anh hiu rng ngi
sao Kim cn ni v nhng vn ca mnh khng phi v anh ta ang l{m c y tht vng.
Thm v{o , anh ta bit rng mt khi ngi sao Kim cm thy mnh c lng nghe, c y
s khng m chm vo cc vn ca mnh na v tr nn rt tch cc. Vi nhn thc ny,
ngi sao Ha ~ c th lng nghe m khng cm thy mnh phi chu trch nhim gii
quyt mi vn gip c y.

Nhiu ngi {n ng v{ c nhng ngi ph n rt cn thn khi cp n nhng vn

bi h cha c kinh nghim v vic lm th n{o hn gn nhng tn thng. H khng
bit rng ngi ph n (c th l m h) khi cm thy c lng nghe s bt thnh lnh i
khc, cm thy thoi m|i hn v{ s duy tr mt th|i tch cc. Nhng ni chung, h nhn
bit c mt ngi ph n (c th l m h) khi khng cm thy c lng nghe s tip
tc chm m vo trong cc vn ca c y nh th n{o. Trng hp ny xy ra i vi
ph n khi h khng cm thy c quan tm hoc li ni ca h khng c trng lng
trong mt thi gian di. Tuy nhin vn thc t }y l{ ngi ph n cm thy mnh b
b ri ch khng phi ch l ni ra nhng vn m c thch.

Sau khi ngi sao Ha hc c cch lng nghe, h sng st khi phm ph ra mt iu. H
bt u nhn ra rng vic lng nghe mt ngi sao Kim bc bch c th gip chnh h bc
ra khi nhng suy ngh ring t ging nh vic xem tin tc trn tivi hoc c mt bi bo
vy.

Tng t nh vy, mt ngi nam gii hc c cch lng nghe m khng cm thy c li
hoc l chu trch nhim th vic lng nghe tr thnh qu d dng. Khi mt nam gii lng
nghe, anh nhn thy r lng nghe l mt cch tuyt vi qun i mi vn c lin quan
trong ngy ca chnh anh ta cng nh mang n rt nhiu s h{i lng cho ngi bn i
ca anh. Nhng trong nhng ngy anh b cng thng thc s, anh c th du mnh trong s
im lng v kh thot khi tnh trng nh nhng th tiu khin nh xem tin tc hoc xem
th thao.

Ngi sao Kim hc c g?

Ngi sao Kim cng tm c s thanh thn khi h hiu c rng khi mt ngi sao Ha
trm t suy ngh khng phi l du hiu anh ta khng yu c y na. H hc cch chp nhn
anh ta vo nhng lc bi v anh ang phi tri qua s cng thng v tinh thn.
Ngi sao Kim khng b xc phm khi ngi sao Ha ang lng tng. Khi ngi sao Kim ni
v{ ngi sao Ha trong tnh trng khng cn sng sut, c s ngng ni ng lc, ng
v ch i anh ta ch n mnh. Sau c li tip tc ni. C hiu i khi rt kh anh
th hin s quan t}m y i vi c. Ngi sao Kim khm ph ra rng bng cch yu cu
s quan tm ca ngi sao Ha i vi mt th|i thanh thn v chp nhn, ngi sao Ha
s vui lng nh hng li s quan tm ca mnh.

Khi ngi sao Ha chm s}u v{o suy t, ngi sao Kim cng khng qui kt iu v{o bn
thn mnh. H ~ hc c rng }y khng phi l{ lc ni chuyn thn mt m nn tr
chuyn vi bn b, cng nhau i mua sm hoc vui chi. Khi ngi sao Ha cm thy c
yu v{ c chp nhn, ngi sao Kim cng nhn ra rng nhng ngi sao Ha s nhanh
chng vt qua nhng lc trm t suy ngh v{ chui ra khi ci hang ca anh ta.
4. Lm th no ng vin ngi khc gii
Nhiu th k trc, khi nhng ngi sao Ha v sao Kim sng bn nhau, h qu thc hnh
phc khi sng trong nhng th gii ring bit. Mt ngy n, mi th thay i. Nhng ngi
sao Ha v sao Kim sng tch bit vi trong th gii ca ring mnh v cuc sng ca h bt
thnh lnh tr nn chn ngt. Chnh cuc sng l loi cui cng ~ a y h n vi nhau.

Ngy nay, vic hiu nhng b mt ca s chuyn i ny s gip cho chng ta nhn bit
c s khc nhau trong vic lm th n{o thc y c ngi {n ng v{ ngi {n
b. Vi cch nhn nhn mi ny bn s c trang b tt hn nhm gip ngi bn i
ca mnh cng nh tip nhn s cm thng t h khi bn gp kh khn v{ c nhng lc
cng thng. Chng ta h~y i ngc thi gian nhn nhn nhng c|i ~ qua.

Khi nhng ngi sao Ha tr nn chn nn, mi ngi trn hnh tinh ny s ri b thnh
ph i v{o hang c 1 thi gian di. H b mc kt v khng th tho|t ra c cho n mt
ngy kia, mt ngi sao Ha tnh c thy c nhng ngi sao Kim xinh p qua knh
vin vng. Anh ta vi nhng knh cho cc bn, v p kiu dim ca ngi sao Kim ~ gi
cm hng cho ngi sao Ha v s bun phin ~ tiu tan mt cc k diu. Bt ng thay h
cm thy mnh cn thit cho mt ai . H thot ra khi hang v bt u sang to ra mt i
t{u v tr bay n gp ngi sao Kim ngay. Khi , ngi sao Kim cng ang cm thy tht
vng, c cm gi|c th th|i hn h tp trung li k l cho nhau nghe nhng vn ca
mnh. Nhng iu dng nh khng gim nh c s bun phin. H chn nn trong
mt thi gian di cho ti khi thng qua trc gic hay sc tng tng, h cm nhn c
s mnh m v s k diu ca ngi sao Ha ang vt qua c v tr n vi h bng
tnh yu, s quan tm v c s ng tnh. Bt ng, ngi sao Kim cm thy c yu
thng. S bun phin bin mt trong h v h tr nn hnh phc, h chun b tinh thn
n vi ngi sao Ha.

{n ng b thc y v{ tr{n y sc mnh khi h cm thy c cn n, ph n b thc

y v sn s{ng h{nh ng khi h cm thy c yu thng.

Nhng b quyt trong vic thc y mi quan h vn tip tc c p dng. Nam gii c
thc y v sn sang gip khi h cm thy c ngi khc cn n. Khi ngi {n ng
thy ngi ta khng cn n minh, anh ta s dn dn tr nn th ng v th . Mi ngy
tri qua anh ta c{ng c t trao tng. Ngc l, khi anh nhn thy c tin tng v{ |nh
gi cao, anh ta cng c gng ht sc mnh |p ng c yu cu, i hi v cng c nhiu
hn trao tng.

Ging nh ngi sao Kim, ph n b thc y v sn s{ng h{nh ng khi h cm thy mnh
c yu thng. Khi ngi ph n cm thy mnh khng c yu thng, c cm thy
mnh b p buc gn vi trch nhim v mt mi v phi trao tng qu nhiu. Mt khc khi
cm thy c quan t}m v{ c cao, c cm thy hi lng v c th trao tng nhiu
hn.

KHI NGI CON TRAI YU MT NGI CON GI

Mt ngi con trai yu mt ngi con g|i tng t nh iu ~ xy ra khi ngi sao Ha
pht hin ra ngi sao Kim. B mc kt trong hang su v khng th tm ra ngun cn s
phin mun ca mnh, anh ta ngm nhn bu tri qua knh vin vng. Ging nh khi b st
|nh, t gi}y pht vinh quang m cuc sng ca ngi sao Ha ~ thay i vnh vin. }y
l mt trong nhng lc thng hoa nht ca cuc sng, anh to ra bc ngot cho cuc i
mnh. Anh thong nhn ra nh trong gic m v mt v p yu kiu v thanh t.

Ngi sao Ha ~ kh|m ph| ra ngi sao Kim. Ngn la tnh nh d}ng cao thiu t c th
anh khi m anh nhn thy ngi sao Kim. l{ ln u tin trong i anh bit quan t}m n
ngi kh|c hn l{ quan t}m n chnh bn thn mnh. T nhng pht thong qua, anh cm
thy cuc i anh ~ c mt ngha mi. S phin mun nh bin mt.

Ngi sao Ha c mt trit l sng v s thng/ thua - Ti mun thnh cng, ti khng
quan tm nu ai tht bi. Chng n{o m{ ngi sao Ha cn quan t}m n chnh mnh th
cng thc sng ny cn c hiu qu. N c hiu qu trong rt nhiu th k nhng n ngy
nay cch thc ny cn thay i. Vic nhn mi th v{ c u tin h{ng u cho chnh h
khng cn c tha mn cho c hai pha. Khi yu, ngi sao Ha mun nhng ngi sao
Kim cng gi{nh chin thng nh chnh bn thn h.

Trong phn ln cc mn th thao ngy ny, chng ta thy trit l ngy cng rng khp. V
d trong trn tenis, ti khng ch mun mnh chin thng m cn mun i phng thua
mnh bng c|ch g}y kh khn cho anh ta khi |p tr nhng c |nh ca ti. Ngi sao Ha
thch chin thng khi i phng thua cuc.

Phn ln quan im ca ngi sao Ha l c ch trong sut cuc i nhng trit l sng v
s thng/ thua th tr nn c hi trong mi quan h ca nhng ngi ~ trng thnh. Nu
nh ti tm c|ch |p ng nhng yu cu, nhng i hi ca mnh vi c|i gi| m{ ngi bn
i ca ti phi tr, chc chn rng chng ta phi tri qua s bt hnh, s gin hn v c
nhng xung t. B mt ca vic to ra mt mi quan h thnh cng l cho php c hai
ngi cng chin thng.

Nhng s hp dn tri ngc

Sau ln u tin ngi sao Ha yu, anh ta trao i b mt vi tt c anh em ca mnh. H

nhanh chng thot ra khi nhng u phin. H bt u yu ngi sao Kim v bt u quan
t}m n ngi sao Kim nhiu nhng quan t}m n chnh mnh.

S xa l v v p huyn b ca ngi sao Kim ~ ht hn nhng ngi sao Ha. Nhng

khc bit li cng gy s ch ca ngi sao Ha. Ngi sao Ha kh khan gc cnh th
ngi sao Kim t t trn tra. Ngi sao Ha bnh thn th ngi sao Kim li nng hu m
p. Hon ho v k diu, s bt ng gia h dng nh b tr cho nhau.

Ngi sao Kim giao tip r rng qua mt ngn ng ngm hiu: Em cn c anh. Sc mnh
v th x|c cng nh tinh thn ca anh c th em li hnh phc tr{n y cho em. Cng
nhau, chng ta c th sng trong nim hnh phc tuyt vi. Li mi gi n{y ~ thc y v
y tin cy i vi ngi sao Ha.
Nhiu ph n theo bn nng ~ bit lm th n{o gi c thng ip ny. Trong khi
u ca mi quan h, ngi ph n c th ch qua mt ci lic nhn cng c th ni vi
ngi con trai rng anh c l l{ ngi mang hnh phc cho em. Bng cch t nh, c gi dn
kt ni c mi quan h gia hai ngi. Ci nhn u ym ~ ko anh ta n gn c hn.
Tnh yu to ra sc mnh gip anh |nh tan s h~i bt u mi quan h. Nhng mt iu
|ng tic xy ra l mt khi mi quan h ca h ~ hnh th{nh, nhiu vn pht sinh. C gi
khng bit rng bc thng ip trc kia gi }y vn quan trng i vi anh v c sao
nhng trong vic gi n ti anh.

Ngi sao Ha thng c thc y nu anh ta nhn thy kh nng to ra s khc bit i
vi ngi sao Kim. Ngi sao Ha chy ua hng ti mt trnh mi trn con ng
tin ha. H khng hi lng ngay c vi bn thn, h tm cch nng cao quyn lc v k
nng ca mnh trong vic gip ngi kh|, c bit l{ ngi sao Kim. H bt u pht
trin mt trit l sng mi- trit l v s thng/ thua. H mun mt th gii ni mi ngi
quan t}m n h cng nh l{ hc c|ch quan t}m n ngi khc.

Tnh yu thc y ngi sao Ha

Ngi sao Ha ~ bt u to ra mt i tu v tr a h n thin ng ca ngi

sao Kim. H cha bao gi cm thy giu sinh lc n th. Ch thong nhn thy ngi sao
Kim, h bng cm thy nhng cm xc v tha ln u tin trong lch s ca mnh. Tng t
nh vy, khi mt ngi {n ng ang yu, anh ta c thc y t hon thin bn thn
mnh v tr nn quan t}m n ngi khc. Khi con tim anh ta m rng anh ta cm thy tin
tng bn thn v c kh nng l{m thay i nhng vn kh|c. c gi{nh c hi
chng minh nhng tim nng ca bn th}n, ngi {n ng b{y t nhng g tt p nht ca
mnh. Ch khi no tht bi, anh ta mi chu quay li vi thi ch k xa xa ca mnh.

c gi{nh c hi chng minh bn th}n, ngi {n ng b{y t nhng g tt p nht ca

mnh. Ch khi no tht bi, anh ta mi chu quay li vi thi ch k xa xa ca mnh

Khi mt ngi {n ng ang yu, anh bt u bit quan t}m n ngi kh|c cng nh quan
t}m n chnh bn thn mnh. Anh nhanh chng thot ra khi nhng rng buc thng
khin anh sng c n khng nh mnh v tr nn v tha hn i vi ngi khc, khng
phi v nhng li ch c nhn m hon ton v mun chm sc n ngi khc. Anh ta coi
vic |p ng nhu cu ca ngi bn i nh th ca chnh mnh. Anh c th rt d dng
cam chu bt k mt gian kh n{o m{ em li hnh phc cho ngi bn i bi l nim vui
ca c ta cng chnh l{ hnh phc ca bn thn anh. Nhng cuc }u tranh ca anh din ra
d d{ng hn v anh ta c tip sc v mt mc ch cao c hn.

Khi cn tr tui , ngi {n ng cm thy t tha mn bng cch t phc v mnh. Nhng
n giai on trng thnh th s hi lng vi chnh mnh khng cn ph hp na. Anh ta
phi bt u sng cuc sng ca mnh bng tnh yu v lm trn bn phn vi ngi bn
i. c khi gi cm hng trong vic chm lo cho ngi kh|c, ngi {n ng t gii
phng mnh khi s tr tr. Mc d anh ta rt cn c nhn tnh yu nhng nhu cu ln
nht ca anh ta chnh l trao tng tnh yu.
Phn ln nam gii khng ch khao kh|t c trao tng tnh yu m h cn v cng thm
mun c l{m iu . Vn ln nht ca h l h khng bit mnh ang |nh mt ci g.
Him khi h thy cha ca mnh thnh cng trong vic lp y tnh cm cho m mnh thng
qua vic hin dng tnh yu. Kt qu h khng bit rng nguyn nh}n chnh lp y l
hng tnh cm i vi mt ngi {n ng chnh l{ vic trao tng tnh yu. Khi nhng mi
quan h ca h tht bi h s t mnh chn nn v sng n mnh. Anh ta ngng quan tm v
cng khng bit ti sao mnh qu tht vng.

Nhng ln nh vy, anh ta rt ra khi nhng mi quan h hoc thu mnh v t mnh c lp.
Anh ta t hi mnh rng ti sao anh bun bc, tt c nhng c|i l{ g. Anh khng bit
c rng anh ngng quan t}m n ngi khc bi v anh khng cm thy mnh l{ ngi
cn thit. Anh khng nhn ra rng vic tm mt ai cn n mnh s c th gi sch nhng
phin mun, nhng lo lng v li tr nn hng khi trong cuc sng.

Khng c ai cn n l s cht dn cht mn vi mt ngi n ng

Khi mt ngi {n ng khng cm thy anh ta ang to ra nhng s thay i tch cc i

vi cuc i ca ai , anh ta thy kh tip tc chm lo cho cuc i mnh v nhng mi
quan h khc. Tht kh sng hng khi khi khng ai cn bn. Bn cn c ng vin,
tin tng v{ cao mt ln na. Khng c ai cn n l s cht dn cht mn i vi ngi
{n ng.

KHI PH N YU MT NGI N NG

Ph n yu mt ngi {n ng ging nh iu ~ xy ra khi ngi sao Kim c xa tin rng

nhng ngi sao Ha ang n vi h. H tng m thy mt i tu v tr t nhng thin
ng s h cnh v mang nhng ngi sao Ha khe mnh v{ y tnh yu n nh c
trong hnh tinh ca mnh. Nhng con ngi ny khng cn s nui dng, thay v{ , h
mun cung cp v{ nui dng nhng ngi sao Kim.

Ngi sao Ha rt st sng v h b v p v{ vn ha ca ngi sao Kim gi cm hng.

Nhng ngi sao Ha nhn thy rng quyn nng v{ nng lc ca h s l{ v ngha khi
khng c ai phc v. Nhng sinh vt k diu v{ |ng ngng m ~ tm ra s d chu v
ngun cm hng trong vic ha hn v s phc v, lm hi lng v khin cho ngi sao Kim
tha m~n. l{ mt php mu!

Ngi sao Kim cng c nhng gic m tng t v ngay lp tc ~ tho|t khi phin mun.
Nhn thc bin i ngi sao Kim chnh l nim tin cho rng ngi sao Ha ang tm n
gip h. Ngi sao Kim b cng thng v h cm thy mnh b c lp v{ n c. Mun
thot khi cng thng, h cn c sc mnh ca tnh yu.

Phn ln nam gii t thc c rng tnh yu v s gip t mt ngi quan tm c tm

quan trng nh th n{o i vi mt ngi ph n. Ph n thy mnh hnh phc khi m h
tin rng ngi yu s |p ng nhu cu ca h. Khi mt ngi ph n tht vng, b cng
thng, nhm ln, kit sc, ci c ta cn nht l mt ngi ng hnh gin d. C cn cm
thy khng c n. C cn cm thy c thng yu.

S cm thng, s thy hi, quyn lc v c tnh thng i sut mt chng ng d{i h

tr c c c th |nh gi| ng v{ cm kch trc s gip ca anh ta. Nam gii khng
nhn thy iu ny bi v bn nng ca ngi sao Ha bo h rng tt nht l t c lp khi
gp cng thng. khi m ph n gp cng thng, ngi {n ng thng tr|nh xa c v{ c
mt mnh. Nu anh ta li, anh ta thng lm cho vn tr nn t hi hn khi m{ anh
ta c gng tm cch gii quyt vn gip c. Anh ta khng nhn ra theo bn nng rng s
gn gi th}n mt v chia s quan trng i vi c y nh th n{o. iu c y cn nht ch l
c ai bit lng nghe.

Quan vic chia s nhng cm xc c y s nhn thy mnh xng |ng c yu v rng nhu
cu ca c c tha mn. S nghi ng v{ khng tin tng s tan bin. Khi c nh ra rng
mnh |ng c yu c y c khuynh hng ham thch th gi~n mt cch t pht c
khng phi tm kim n. C c th ngh ngi, cho t i v{ nhn li nhiu hn. C xng |ng
vi iu y.

Ph n c khuynh hng ham thch th gin mt cch t pht khi c y hiu ra rng c y
|ng c yu - c khng phi tm kim n; c c th ngh ngi, cho t i v{ nhn li nhiu
hn. C xng |ng vi iu y

CHO QU NHIU CNG THT L MT MI

gii quyt chng trm cm, {n b{ thng chia s cm xc v tm s cc vn ca h

vi nhau. Khi chuyn tr h cng tm ra nguyn nh}n g}y cng thng. H chn vi vic lc
no cng phi cho. H lun bc mnh v cm gic phi chu trch nhim v mt ai kh|c.
H mun ngh ngi v{ c quan tm d trong chc lt. H mt mi v phi chia x mi th
ca ring bn thn h. H khng cn hi lng vi vai tr l nhng v thnh t v o v sng
v ngi khc na.

Trn sao Kim h tun theo trit l sng thng v thua - Ti thua anh c th chin thng.
Chng no m mi ngi cn bit hi sinh cho ngi kh|c th sau h s c quan tm.
Nhng sau h{ng th k hy sinh nh th nhng c d}n sao Kim ~ ch|n vi vic phi chia x
mi th. H sn sng sng cho trit l thng/ thua.

Tng t nh th, ngy nay ph n ~ ch|n vi vic phi lun lun cho. H mun c thi
gian ring. Thi gian khm ph bn thn mnh. Thi gian quan t}m n chnh h
trc ht. H mun mt ai l{m ch da v mt tnh cm, mt ai m{ h khng phi
quan t}m, chm sc. Ngi sao Ha ph hp nht vi mc ch n{y.

V im n{y {n ng sao Ha phi hc c|ch em cho trong khi {n b{ sao Kim sn sng hc
tip nhn. Sau nhiu th k, {n b{ sao Kim v{ {n ng sao Ha ~ t n mt bc tin
ha mi quan trng. {n b{ sao Kim hc c cch tip nhn trong lc {n ng sao Ha
cng ang hc c c|ch em cho.
iu n{y cng ging nh s thay i chung din ra ph n v nam gii khi h trng
thnh. Lc cn tr hn, mt ph n lun sn sng hi sinh v un nn bn th}n |p ng
nhu cu ca bn i. Trong lc tr, ngi {n ng ch quan tm nhiu n bn thn mnh v
khng hiu c nhu cu ca ngi kh|c. Khi ~ ln tui hn, ngi ph n mi nhn ra
rng c l mnh ~ t b bn th}n mnh lm va lng ngi chng. Cn khi mt ngi
{n ng ln tui hn, anh ta mi nhn ra rng mnh ~ c th c x tt hn v{ tn trng
nhng ngi kh|c hn.

Khi trng th{nh, ngi {n ng cng hc c rng c l nn t b bt ci ti ca mnh,

nhng thay i ln hn chnh l{ anh ta vn c th thnh cng khi bit cho. Ging nh th,
khi trng th{nh, ngi ph n cng hc c nhng cch thc tip nhn nhng s thay
i chnh ca c l{ xu hng hc c|ch iu chnh mc nhn ci mnh mun.

B qua s phn nn

Khi ngi ph n nhn ra mnh ~ cho qu| nhiu, c ta c xu hng li cho chng v ni
bt hnh ca mnh. C cm thy tht bt cng khi cho li nhiu hn nhn.

Mc d khng nhn c ci xng |ng nhng c nhng ci thin trong mi quan h ca

mnh, ph n cng cn thy rng bn th}n cng c tr|ch nhim trong vn . Khi mt
ph n nhng b qu nhiu, khng nn li cho chng. Tng t, mt ngi {n ng t
cho cng khng nn ch trch v v ~ tiu cc khng chu tip nhn anh. Trong c hai
trng hp, phn nn khng phi l cch gii quyt.

Thu hiu, tin tng, thng cm, chp thun v ng h mi l cch gii quyt tt nht ch
khng phi ch trch bn i. Khi tnh hung ny xy ra, thay v li cho v v ~ phn n,
ngi {n ng h~y b{y t s ng cm v lm ch da cho v ngay c khi c y khng yu
cu, hy lng nghe ngay c khi nghe ging nh nhng li ch trch v gip c y tin tng
v ci m vi mnh bng cch lm mt c|i g d l{ nh b th hin rng anh ang
quan t}m n c y.

Thay v li cho chng, mt ngi ph n hy bit chp nhn v tha th cho nhng
nhc im ca anh ta, c bit l khi anh ta lm cho c tht vng, h~y tin tng rng anh
mun nhng nhn nhiu hn ngay c khi anh khng l mt ch da, hy khuyn khch anh
ta nhng b nhiu hn bng c|ch |nh gi| cao c|i m{ anh ~ l{m c v tip tc yu cu
s ng h.

IU CHNH V TN TRNG NHNG THI GIAN

Tuy nhin, quan trng nht l ph n cn nhn ra gii hn ca vic nhng b khng
phi bt bnh v ngi bn i. Thay v mong ngi chng n |p, ngi ph n cn iu
chnh mc chp nhn ca mnh.

Hy xem xet v d: Jim - 39 tui v v Susan - 41 tui khi h n vn phng t vn. Susan
mun li d. C gii thch rng mnh ~ nhng b hn rt nhiu so vi chng trong sut 12
nm v{ khng th hi sinh thm na. C li cho Jim v tnh th , ch k, c o|n v{
khng lng mn. Susan ni c khng cn g cho v sn sng ri b chng. Jim thuyt
phc c n vi liu php tr liu t}m l nhng v anh nghi ng cch lm ny. Trong mt
thi gian 6 thng h ~ ho{n th{nh 3 bc hn gn mi quan h. By gi h c mt cuc
sng hn nhn hnh phc vi 3 a con.

Bc 1: S thc y

Ti ~ gii thch vi Jim rng v anh ~ dn nn ni bt bnh ca mnh trong sut 12 nm

qua. Nu anh mun cu vn cuc hn nhn ca mnh, anh ta s phi lng nghe c c th
ci thin mt cch c hiu qu tnh trng hn nhn ca mnh. Susan chia s cm xc ca
mnh v gip Jim hiu c nhng cm xc y. }y l{ phn kh khn nht trong nhng vic
hn gn. Khi anh ta sn sng lng nghe t}m t v{ nhng nhu cu khng c tha mn ca
v, Jim tr nn tch cc v t tin trong vic to ra nhng thay i cn thit xy dng mt
mi quan h hn nhn tt p.

Trc khi Susan c c th|i tch cc v mi quan h ca v chng c, c cn thy rng

Jim cng cm nhn c nhng li t}m t ca c: }y l{ bc u tin. Sau khi Susan cm
thy c thng cm, h c th tin ti bc th 2.

Bc 2: Trch nhim

Bc th 2 l chu trch nhim. Jim cn chu trch nhim v khng ng h v v Susan phi
chu trch nhim v ~ khng nh ra nhng gii hn vi chng. Jim rt hi hn v ~ l{m
cho v tn thng. Susan nhn ra rng khi chng bc qua gii hn v{ c x vi c mt
cch thiu tn trng (nh la ht, c|u knh, bc b yu cu v khng tn trng tnh cm ca
v) l{ v c ~ khng nh ra nhng gii hn vi chng. Mc d c khng cn xin li nhng
c vn phi tha nhn trch nhim ca mnh trong vn ca hai v chng. Khi c dn dn
chp nhn rng mnh khng c kh nng nh ra gii hn v{ xu hng cho nhiu hn
nhn ca c ~ ng gp v{o nhng vn gia hai v chng, Susan c th cn cho nhiu
hn na. Vic chu trch nhim v vn ca mnh l rt quan trng tho b s gin d.
Bng cch ny, c hai ~ c c ng lc hc nhng cch mi trong vic ng h ln
nhau thng qua vic tn trng cc gii hn.

Bc 3: Thc hnh

Ni chung Jim cn hc cch tn trng nhng gii hn trong khi Susan cn thit lp chng.
C hai u cn phi hc cch lm th n{o din t cm xc tht ca mnh vi mt th|i
tn trng nhau. H ng tin h{nh bc th 3 n{y thc hin vic ra v tn trng
nhng gii hn cho d bit rng mt lc n{o h c th mc sai lm. V vic c hai c th
mc sai lm em li cho h mt cm gic an ton trong lc thc h{nh. Sau }y l{ mt vi v
d v nhng g h ~ hc v luyn tp c :

Susan luyn c|ch ni : Em khng thch c|i c|ch m anh ni chuyn. Hy ngng la ht hoc
em s ra khi phng. Sau khi ri khi phng mt vi pht, c y khng cn l{m thm iu
g na.
 Sau khi Jim yu cu cho c y lm mt vic khin c bc mnh. C y cn hc cch ni :
Khng, em cn ngh ngi hoc : Khng, hm nay em rt bn. C y s nhn thy rng anh
ta quan t}m hn ti c y v anh ta ~ hiu rng c bn v cm thy mt mi nh th no.

Khi Susan ni vi Jim rng c mun i du lch v anh ta tr li rng anh ta qu bn, Susan
ni c y s i mt mnh. Tt nhin anh ta s phi thay i k hoch lm vic i cng c
y.

Khi h ang ni chuyn v Jim ngt li c, c y phi hc c|ch ni : Em cha ni xong, h~y
nghe em ni ht ~. iu ng nhin l{ anh ta phi lng nghe, t ngt li hn.

Nhim v kh khn nht ca Susan l hc c|ch i hi nhng g c mun. C y ni vi

ti: Ti sao ti li phi yu cu, sau tt c nhng g ti ~ l{m cho anh ta? Ti gii thch
rng vic cho Jim t bit c mun g l{ iu khng ch khng thc t m cn l mt khc
mc ln trong vn ca c. C cn phi c trch nhim trong vic lm cho nhng nhu cu
ca mnh c tha mn.

Th thch kh nht i vi Jim l tn trong nhng thay i ca v v khng trng ch c

y l mt ngi bn i sn s{ng hi sinh nh lc mi ci. Anh ta nhn ra rng tht kh i
vi c to ra nhng gii hn khi chnh anh l{ ngi iu chnh chng. Anh ta hiu rng
h s bit tn trng nhau hn khi h thng xuyn thc hin iu ny.

Khi mt ngi {n ng hc cch thch nghi vi nhng gii hn, anh ta s ch ng nhng
b nhiu hn. Qua vic tn trng nhng gii hn, anh ta s ch ng tm hiu xem c|ch c
x ca mnh c ph hp hay khng v bt u c nhng thay i ph hp. Ngi ph n
nhn ra rng c nhn c y cn to ra nhng gii hn. Hin nhin sau c s tha th
cho nhng li lm ca ngi bn i v khm ph ra cch thc mi yu cu v tm thy
s ng h. Khi mt ngi ph n bit cch to ra nhng gii hn ngha l{ cui cng c y ~
hc c cch ngh ngi v{ nhn nhiu hn.

HC CCH NHN

To ra nhng ranh gii v nhn li l vic lm rt kh i vi ph n. Ni chung c y s

mnh i hi qu nhiu v{ sau tm c|ch thay i hoc t b nhng i hi . S t b
gy ra ni au ln nht bi v su trong tim thc, c y gi quan nim sai lm rng mnh
khng xng |ng c nhn. Nim tin n{y ~ hnh th{nh v{ cng c trong sut thi u th -
khong thi gian m c km nn nhng cm xc, yu cu v{ mong i ca mnh.

Mt ngi ph n d b tn thng vi quan nim sai lm v tiu cc rng mnh khng

xng |ng c yu. Nu khi cn b c ~ chng kin vic lm dng hoc chnh bn thn c
b lm dng, th sau c s b tn thng nhiu hn, rt kh c c th t tin vo bn
thn mnh. Cng che giu ni tm th cm gic v s khng xng |ng ca bn thn cng
gy ra cho c ni s hi khi yu cu ngi kh|c l{m g v mnh. C s tng tng rng
mnh khng c ng h.
V s khng nhn c s ng h nn c v tnh cng khng tip nhn c s ng h m
c cn. Khi mt ngi {n ng nhn ra c khng tin anh ta c th |p ng nhu cu ca c
th anh ta ngay lp tc s cm thy b t chi. S tht vng v thiu tin tng s bin nhng
nhu cu chnh |ng ca co thnh vic bc l s thiu thn thi qu lm cho anh nhn thy l
c khng tin anh ta s ng h c. Tr tru thay, {n ng rt thch c ngi khc cn n
mnh nhng li b lm cho ct hng.

Trong trng hp vy, ph n ~ quan nim mt cch sai lm khi cho rng nhu cu ca
mnh ~ b {n ng t chi trong khi thc s l s tht vng v thiu tin tng ca c ~
g}y ra iu . Ph n nu khng nhn ra {n ng cn c tin tng th s rt kh
phn bit gia nhu cu cn thit thc s v s vt vt.

Nhu cu l{ khi bn yu cu mt ngi {n ng tr gip mnh vi mt th|i tin cy l cho

rng anh ta s l ht sc mnh. iu ny s to cho anh ta ng lc. Tuy nhin, s vt v|t
li l nhu cu cn s ng h mt cch tiu cc bi v bn khng tin l mnh s nhn c s
ng h y. iu s y ngi {n ng ra xa v{ l{m cho h cm thy b chi b v khng
c coi trng.

i vi ph n, s cn thit i vi ngi kh|c thng b nhm ln, |ng tht vng hay b
b ri. Khng d mt ngi ph n tin tng v{ ngi khc ri sau c y b l i, b
lng qun hoc b b ri. iu y a c v{o trng thy b tn thng. Vic l i hoc l b
lm cho tht vng cng lm tn thng c y nhiu hn bi v n cng khng nh nim tin
rng c y khng xng |ng c nhn.

Ph n sao Kim hc cch cm thy mnh xng ng nh th no

Qua nhiu th k, {n b{ sao Kim lp y ni s hy trn bng c|ch quan t}m v{ |p ng

nhu cu ca ngi khc. H cho v ch cho m{ thi, nhng s}u trong th}m t}m, h vn cm
thy khng xng |ng c nhn. V th h hy vng rng vi vic h cho i, h tr nn
xng |ng hn. Sau nhiu th k ch bit hy sinh nh th, cui cng h nhn ra rng mnh
cng |ng c yu v ng h. Khi nhn li, h bng nhn ra rng trc }y mnh cng ~
rt xng |ng vi iu .

Qu trnh hy sinh v ngi kh|c ~ l{m cho h bit coi trng bn thn. Thng qua vic hy
sinh v ngi khc h s thy nhng ngi khc thc s xng ang c nhn v{ do h
cng bt u thy tt c mi ngi u |ng c yu. Cui cng, h s thy mnh cng
xng |ng c nhn nh ngi khc.

Cn trn tr|i t, khi mt c gi hc cch bit n nhn tnh yu nh ngi m ca mnh th

ln ln c y s lun cm thy mnh xng |ng. C s d d{ng vt qua s p buc phi cho
qu nhiu nh ph n sao Kim. C cng khng phi tm cch chin thng ni s nhn li bi
v c gn gi vi m ca mnh. Nu ngi m hc c nhng hiu bit cn thit th qua
ngi m, c cng hc c nhng iu ny bng cch quan st v cm nhn. Nu ngi
m ci m trong vic n nhn th c g|i cng bit cch phi n nhn nh th no.
Tuy nhin, ph n sao Kim li khng c c hnh mu nh vy nn h phi mt hng
nghn nm t b vic p mnh phi cho. Qua vic thy ngi kh|c c nhn h thy
rng mnh cng xng |ng vi vic y. Chnh vo giy pht ma thut , {n ng sao Ha ~
tri qua mt s bin i v bt u vic lp rp nhng con t{u v tr.

Khi n b sao Kim sn sng th n ng sao Ha s xut hin

Khi ngi ph n nhn ra rng mnh xng ang c yu thng c y s m rng tm

lng vi ngi {n ng. Nhng sau 10 nm phi cho qu nhiu trong hn nhn, c nhn ra
mnh xng |ng c hng nhiu hn nh th. T dng c s khp lng mnh li v
khng cho ngi {n ng c hi na. C l c y cm thy iu ging nh Ti ~ phi
hy sinh qua nhiu cho anh nhng anh li khng ngh g n ti. Ti xng |ng c hn
th. Ti khng th tin v{o anh c na. Ti ~ qu| mt mi v{ khng cn g cho. Ti s
khng anh li lm tn thng ti ln na.

Cng lp li nh trn, trong trng hp ny ti ni vi ngi ph n rng cho nhiu khng

phi l{ c|ch c mt mi quan h tt p hn. Ngi bn i s cho nhiu hn nu c hi
sinh t i. Khi ngi chng khng quan t}m n nhu cu ca v l bi c hai ang ng qun.
Khi ph n tnh gic v nh ra nhng i hi ca mnh th ngi chng cng s thc dy v
mun hi sinh cho c nhiu hn.

Khi ph n tnh gic v nh ra nhng i hi ca mnh th ngi chng cng s thc dy v

mun hi sinh cho c nhiu hn.

C th tin o|n rng ngi bn i ca ph n s thc dy khi tnh trng b ng v thc

s c nhng thay i theo nh mong mun ca v. Khi khng cn phi cho qu nhiu, ph
n s thy xng |ng hn. Ngi {n ng ri khi ch np ca mnh v bt u lm nhng
con t{u v tr em n hnh phc cho ngi ph n. Tt nhin anh ta cng mt cht t
thi gian hc cch cho nhiu hn nhng bc tin quan trng nht l anh ta nhn ra
rng mnh ~ thiu quan t}m n c y v mun sa cha sai lm

Ngc li khi ngi {n ng nhn ra mnh khng hnh phc v mong mun cuc sng ca
mnh lng mn v{ tr{n y tnh yu th ngi v s bt u ci m v nng n{n hn. Bc
tng bt ng s sp v cuc sng s li trn ngp tnh yu. Nu nh s thiu quan tm
ni trn l trm trng th s mt nhiu thi gian hn hn gn tt c nhng bt ng.
Nhng iu ny c th thc hin c. Trong chng 11, ti s trnh by nhng th thut
nh v mang tnh thc t cao hn gn nhng rn nt.

Thng th khi mt ngi v hoc chng c nhng thay i tch cc th ngi kia cng th.
S trng hp ny c th tin o|n c bi v n l mt trong nhng iu k diu ca cuc
sng. Khi sinh vin ~ sn sng hc th gio vin s sn sng dy. Khi c mt cu hi th sau
s c cu tr li. Khi ph n sao kim sn sng nhn th {n ng sao Ha sn sng cho.

HC CCH CHO NH TH NO?

Ni s hi ln nht ca ngi {n ng l{ anh ta khng tt hoc anh ta bt ti. Anh ta che
giu ni s hi ca mnh bng cch tp trung nng cao sc mnh v kh nng ca mnh.
Thnh cng, c nng lc l{ iu qua trng nht vi cuc sng ca anh ta. Trc khi bit ph
n sao Kim, {n ng sao Ha ch quan t}m n phm cht n{y m{ khng quan t}m n bt
c ci g hay bt c mt ai kh|c. Dng nh ngi {n ng thiu quan tm nht l khi anh
ta lo s.

Ni s hi ln nht ca ngi {n ng l{ anh ta khng tt hoc l anh bt ti.

Cng nh khi ngi ph n s nhn, ngi {n ng s phi cho. C gng nhng b ng

ngha vi chp nhn tht bi hay khng c tn thnh. N gy ra ni au ln nht cho anh
ta bi v su trong thm tm anh ta quan nim mt cch sai lm rng mnh cha tt. Suy
ngh n{y c hnh thnh v duy tr sut thi nin thiu, anh ta lun ngh rng mi ngi
u trng mong mnh nhiu hn. Khi t{i nng ca anh khng c ch ti hoc khng
c |nh gi| ng mc th anh ta bt u quan nim nh trn.

Cng nh ngi ph n s nhn, ngi {n ng s phi cho.

V quan nim sai lm ny, mt ngi {n ng rt d b tn thng. Ni chung l{ anh ta s

tht bi. Anh mun cho nhng s mnh s khng thnh cng, cho nn anh khng c gng.
Ni s hi ln nht ca anh ta l s bt lc, iu ny dn n vic anh ta lun trnh nhng
ri ro khng cn thit.

Khi ngi {n ng quan t}m nhiu n ai, ni s tht bi ca anh ta c{ng tng v{ anh ta
c{ng cho t i. trnh tht bi, anh ta chm dt vic cho m anh mun cho nhiu nht.

Khi cm thy khng an to{n, ngi {n ng ln trnh bng c|ch khng quan t}m n bt c
ai ngoi tr bn thn mnh. Cch phng v bn nng n{y ngm th hin rng ti khng quan
t}m. V l do n{y, {n ng sao Ha khng mun bn thn mnh chia s hoc quan t}m n
nhiu ngi khc. Khi tr nn th{nh t v{ c quyn lc, ngi {n ng mi nhn ra
rng mnh c kh nng v{ c th nhng b. Sau , anh ta kh|m ph| ra nhng ph n
sao Kim.

Mc d v bn cht, {n ng lun lun tt, tin trnh chng minh quyn lc ca h chnh l
chun b cho nhn thc ng n khi t |nh gi| bn thn. Thng qua nhng thnh cng
~ t c, sau ngm li h mi c th nhn thy rng tht bn l m ca thnh cng.
Mi sai lm u dy cho h mt bi hc quan trng chin thng v sau. Do h thy
c kh nng ca mnh v tnh thin ca mnh.

Mc sai lm l chuyn bnh thng

Bc u tin mt ngi {n ng hc cch cho l phi bit chp nhn nhng sai lm v
tht bi, khng phi lc n{o anh ta cng c c}u tr li cho mi vn .

Ti nh n cu chuyn ca mt ngi ph n, c ta phn nn rng ngi bn i ca

mnh cha bao gi thc s mun cam kt tin ti hn nh}n. i vi c y, anh ta dng
nh khng quan t}m n hn nhn nhiu nh c. Tuy nhin, mt ngy n c y th thc
rng mnh rt hnh phc khi sng vi anh ta. Thm ch nu h c ngho i chng na c ta
vn mun kt hn vi anh ta. Ngay ngy hm sau, anh ta cu hn c. Ngi {n ng cn s
chp nhn v{ ng vin ngi ph n v t anh ta s cm thy rng mnh quan tm
nhiu hn.

n ng sao Ha cng cn tnh yu

Cng ging nh ph n rt nhy cm vi cm gic b b ri khi khng c c s quan tm

m h cn, ngi {n ng th rt nhy cm vi cm gic mnh tht bi khi mt ngi ph
n than phin. l{ l do ti sao {n ng rt kh lng nghe tm s ca ph n. {n ng
lun mun l{ ngi hng ca ph n. Khi ngi ph n tht vng hoc khng vui v bt c
mt iu g {n ng lun cm thy mnh ging nh k bi trn. S bt hnh ca ngi ph
n ~ khng nh ni s c hu ca anh ta rng: anh khng tt i vi c y. Ngy nay
rt nhiu ph n khng nhn ra rng {n ng rt d b tn thng v{ {n ng cng cn tnh
yu. Tnh yu gip anh ta bit rng anh ta cn thit, quan trng v c kh nng lm mt
ai hnh phc.

Khi ngi ph n tht vng hoc khng vui v bt c mt iu g, {n ng lun cm thy

mnh ging nh k bi trn.

Mt chng trai tr may mn thy c s thnh cng ca b mnh trong vic tha mn
ngi bn i s bc vo mi quan h vi mt nim tin rng anh ta cng s thnh cng
trong vic tha m~n ngi bn i ca mnh. Anh khng s li cam kt bi v bit mnh c
th gi li ha. V{ anh cng bit ngay c khi khng gi li ha anh vn xng |ng c yu
v{ |nh gi| cao v nhng n lc ht sc ca mnh. Anh khng cn ln n bn thn bi v bit
rng khng ai hon ho c, anh ~ l{m ht sc mnh v{ iu ~ lm ri. Ngi {n
ng c th xin li khi mc sai lm bi v anh mong mun s tha th, tnh yu thng v{
|nh gi| cao nhng g anh ta ~ l{m c.

Anh bit rng tt c mi ngi u c th mc sai lm. Anh thy b mnh cng mc sai lm
nhng vn bit qu trng bn thn. Anh cng chng kin ngi m ca mnh vn yu v tha
th cho tt c sai lm ngi cha mc phi. Anh cm nhn c s tin tng v khch l
trong ngay c nhng lc b anh lm b tht vng.

C nhiu ngi {n ng khng c c hnh mu hon ho cho lm. i vi h, yu, kt

hn v{ c gia nh cng kh nh l|i mt my bay phn lc khi cha qua bt k giai on
hun luyn no. Anh ta c th ct c|nh nhng chc chn s }m v{o mt ci khc. S rt kh
khn tip tc ct cnh sau khi gp nhng tht bi nh th. Hoc chng kin iu ny t
b mnh. Nu khng hiu bit mt c|ch y v nhng mi quan h th rt d hiu ti sao
{n ng v{ {n b{ li phi chia tay nhau.
5. Bt ng ngn ng
Ln u tin khi ngi {n ng sao Kim v{ {n b{ sao Ha tm n vi nhau, h ~ vp phi
rt nhiu vn trong cch quan h ging nh chng ta ng{y nay. Bi v h nhn thy h
hon ton khc nhau, nn h vn c th gii quyt nhng khc mc ny. Mt trong nhng b
quyt thnh cng l ni chuyn chn thnh.

Ma mai thay, h giao tip tt l bi v h ni ton nhng ngn ng khc nhau. Khi vp phi
nhng khc mc, n gin l h tm n mt ngi phin dch. Tt c mi ngi u bit
rng {n ng sao Ha v{ {n b{ sao Kim ni nhng ngn ng khc nhau, cho nn khi c
xung t thay v phn xt hay gy hn, h tm mt cun t in hiu xem ngi khc
ngh g. Nu vn khng c th h tm n phin dch yu cu gip .

Ngn ng ca {n ng sao Ha v{ {n b{ sao Kim c nhng t ging nhau nhng c|ch s

dng khin cho chng c ngha kh|c nhau.

Bn hy xem xt ngn ng chung ca h c s dng ~ em li ngha kh|c nhau nh

th no. Cch din t th ging nhau nhng h{m li khc nhau. Rt d hiu sai, cho nn
khi c vn pht sinh, h ngh rng ch l do mt bn hiu lm v ch cn c s tr gip
nh l s ha gii c nhng hiu lm . H hc c|ch tin tng v chp nhn, iu m
ngy nay chng ta him khi l{m c.

TH HIN CM XC, DIN T THNG TIN

Cho n ngy nay chng ta vn cn mt ngi phin dch. {n ng v ph n him khi m

ch cng mt ngha khi h dng chung nhng t nht nh. V d, khi ngi ph n ni:
Em thy anh chng bao gi lng nghe em c. C y khng mun t chng bao gi c
hiu theo ngha en ca n. Vic s dng t ny chng qua l mt cch c biu t s tht
vng ca mnh trong thi im m{ thi. N khng cha ng thng tin thc s.

din t y cm xc ca mnh, ngi ph n thng s dng li ni cng iu, n

d v khi qut ha.

din t y cm xc ca mnh, ngi ph n thng s dng li ni cng iu, n

d v{ kh|i qu|t ha. Ngi {n ng hiu lm cch din t ny bi v h khng hiu mc
ch, ngha ca chng, ni chung h phn ng mt cch thiu thng cm. Sau }y l{ 10 li
phn nn rt d b hiu lm cng nh l{ ngi {n ng s tr li n ra sao.

MI LI PHN NN D GY HIU LM

Ngi ph n ni

Chng ta chng bao gi i chi.

Mi ngi khng quan t}m n em.

Em mt, em khng th lm g c.

Em mun qun tt c mi th.

Ngi nh{ lc n{o cng ln xn.

Khng ai lng nghe em ni c.

Khng vic no c hiu qu.

Anh khng yu em mt cht n{o.

Chng ta lc n{o cng bn rn.

Em mun lng mn hn.

Ngi {n ng s tr li

iu khng ng. Chng ta va mi i tun trc.

Anh chc chn mi ngi u quan t}m n em.

Tht l bun ci, em khng mun gip anh.

Nu khng thch cng vic , em h~y b n i.

Ch thnh thong mi ln xn thi.

Th anh ang nghe }y.

Em mun ni l{ li ca anh?

Tt nhin l c ch. Nu khng ti sao anh li }y.

Th 6 chng ta cng ngh ngi y ch?

em l{ anh khng l~ng mn {?

Bn c th thy {n ng rt d hiu nhm khi ch hiu theo ngha en. Vi anh ta, li ni ch
l mt phng tin biu t thc t v thng tin. Cu tr li ca ngi {n ng s gy ra
mt cuc ci v. Ngn ng khng r rng l vn ln nht trong mt mi quan h. Li
ngi ph n hay phn nn nht l{ Khng ai lng nghe ti c. Thm ch li phn nn ny
cng b hiu sai hoc khng hiu.

Li ngi ph n hay phn nn nht l{ Khng ai lng nghe ti c. Thm ch li phn nn

n{y cng b hiu sai hoc khng hiu.
Ngha en ca cu ni ny dn n vic anh s tranh ci vi v. Anh ta ngh rng c y s
hiu l mnh c nghe nu nhc li c iu m c y ni. Nhng c}u ni li mang
ngha l{: Em cm thy anh cha hiu c|i em nh ni hoc anh khng quan t}m n vic
em cm thy th no. Anh s cho em thy l{ anh quan t}m n iu em ni ch.

Nu ngi {n ng thc s hiu ngha li ph{n n{n th anh ta c th tr li nh nhng

hn. Khi tranh c~i, ni chung l{ {n ng v{ ph n khng hiu nhau. Nhng lc nh th,
iu quan trng l phi hiu m{ ngi kia mun nghe.

Bi v {n ng khng hiu cch bc l cm xc ca ph n hon ton khc vi nam gii nn

h khng |nh gi| ng mc cm nhn ca ngi bn i. iu n{y g}y ra tranh c~i. Ngi
sao Ha c xa ~ hc c|ch tr|nh c nhng tranh ci ny bng cch hiu ng ngi
ph n. Bt c khi no nghe thy b than phin, h u tham kho cun Venuasian/Martian
phrase Dictionary - T in thnh ng sao kim/ sao Ha hiu ng ngha ca n.

PH N SAO KIM NI

Phn n{y a ra nhng trch dn phong ph t quyn s|ch ~ b tht lc trn. Mi li phn
nn trong 10 li trn u c dch ngha ngi {n ng c th hiu mc ch ngha
thc s ca n. Mi s ch dn bao hm c li gi c cch tr li m{ ngi ph n mun
nghe.

Bn thy y, khi ph n sao Kim cm thy bc bi kh chu, c khng trc tip ni ra iu

ny bi v trn sao Kim tt c mi ngi u bit rng trong ngn ng y ng mt i hi
n{o .

Trong mi cch dch, yu cu b che giu ny s c h l. Nu ngi {n ng bit lng

nghe ph n th anh ta c th nhn ra ng i hi ca c v tm cch tr li ph hp, do
ngi ph n s cm thy c lng nghe v{ yu thng.

T in thnh ng sao Kim / sao Ha

Chng ta cha bao gi i chi c dch sang cho ngi {n ng hiu ph n mun ni
Em mun chng ta i chi v{ cng l{m iu g . Chng ta nn c thi gian vui v v em
rt mun bn anh. Anh ngh g v iu ny? Anh s mi em n ti ch? ~ l}u ri chng ta
cha i chi?

Nu khng c s ch gii n{y ngi {n ng c th s hiu l{ Anh khng l{m vic ny. Tht
l{ |ng tht vng khi anh tr nn nh vy. Chng ta cha bao gi lm g cng nhau bi v
anh li bing, khng lng mn v tht l{ nh{m ch|n.

Tt c mi ngi u khng quan t}m n ti nn c hiu l{ Hm nay, em cm thy

khng c ai quan t}m cng khng c |nh gi| ng mc. Em thy nh khng ai nhn
thy mnh. Tt nhin em bit c mt v{i ngi thy em nhng h dng nh chng quan
t}m g n em c. Em tht vng khi anh c lun lun bn rn. Em tht s hiu anh ~ l{m
vic vt v nh th n{o, nhng thnh thong em cm thy mnh khng cn quan trng vi
anh na. Em s rng anh coi cng vic cn quan trng hn em. Anh c th m em trong
vng tay v{ ni cho em nghe em c bit i vi anh th n{o khng?

Nu khng c s din gii n{y th khi ngi ph n ni nh vy, ngi {n ng c th hiu

sai nh sau: Em tht bt hnh. Em khng c c s quan tm m em mong mun trong
khi anh li l{ ngi c cho l{ ngi rt yu em. Anh phi t thy xu h ch. Anh tht l
khng tt. Em cha bao gi tng l anh i nh vy.

Em mt, em khng th lm g c s c dch cho ngi {n ng sao Ha hiu l{ Hm

nay em ~ phi lao ng qu vt v. Em cn ngh ngi thc s trc khi c th lm thm bt
c iu g. Em tht may mn c ngi chng bit thng cm. Anh c th m em trong vng
tay v lm em yn lng rng em ~ l{m mt vic tt v em xng |ng c ngh ngi.

Khng c li ch gii n{y, khi ngi ph n ni vy, ngi {n ng s hiu nhm: Em phi
lm tt c mi th trong khi anh khng lm g c. Anh nn lm nhiu hn. Em khng th t
lm tt c mi vic. Em cm thy tht tht vng. Em mun mt ngi {n ng thc s. La
chn anh tht l mt sai lm ln.

Em mun qun i tt c mi th c ngha l{ Em mun anh hiu rng em yu cng vic v

cuc sng bit bao nhng hm nay em b chn vi. Em thch lm mt c|i g cho ring
mnh trc khi li mang ly trch nhim. Anh s hi em C chuyn g xy ra vi em? v{
lng nghe em ni vi s cm thng m khng cn a ra bt k gii php no ch? Em ch
mun anh hiu p lc m{ em ang cm thy. iu s an i em rt nhiu. N s gip em
th gi~n. Hm sau em s quay v vi nhng bn phn ca mnh.

Nu khng c s gii thch n{y, ngi {n ng c th hiu iu nh sau Em phi lm

nhiu n mc em khng mun lm n na. Em tht bt hnh khi sng vi anh v mi quan
h ca chng ta. Em mun mt ngi bn i tt hn th, ngi c th em n cho em
cuc sng tha m~n hn. Anh ang l{m mt vic tht khng khip.

Ngi nh{ lc n{o cng ba b~i s c gii thch l{ Hm nay em mun ngh ngi, nhng
nh ba bi qu. Em thy chn v cn th gi~n. Em hy vng anh khng trng ch em dn
dp tt c. Anh c ng vi em rng n tht ba b~i v{ sau ngh gip em dn dp
khng?

Nu khng c s ch gii, ngi {n ng s hiu Ngi nh{ ba b~i nh th ny l do anh.

Em ~ l{m tt c nhng g c th dn dp n v{ trc khi em dn xong anh ~ li by
ba ra. Anh tht l mt k li bing bn thu v em khng cn mun sng vi anh chng
n{o anh khng thay i. Dn dp hoc qut dn i.

Khng ai quan t}m n ti c c ngha ngi ph n mun ni Em s em ang ch|n anh.

Em s anh khng cn quan t}m n em na. Hm nay em rt nhy cm. Anh c th quan
t}m c bit ti em khng? Em rt thch iu . Em ~ c mt ngy vt v v cm thy nh
khng ai mun nghe nhng g em ni. Anh s lng nghe em ni v hi em nhng cu hi
thng cm nh: Hm nay c chuyn g xy ra vi em vy? C chuyn g kh|c ~ xy ra phi
khng? Em cm thy th no? Em mun g no? Em cm thy kh|c nh th n{o? Anh cng
chia s vi em bng cch ni nhng li ni quan tm, t ra lu v{ l{m yn lng em bng
li ni nh: H~y ni vi anh hoc Em bit c|i anh nh ni m{ hay Anh hiu hay n
gin ch l lng nghe, khi em tm dng mt l|t h~y m nhng ting c th xoa du
hm {, hm (Ch rng: {n ng sao Ha cha bao gi nghe thy nhng m thanh ny
trc khi ti sao Kim).

Khng c s ch gii ny, khi nghe ni vy ngi {n ng s hiu ph n c rng Em

lun quan t}m n anh nhng anh chng bao gi lng nghe em. Anh ngy cng tr nn mt
con ngi nhm chn. Em mun mt ai th v v bit quan tm m anh li chng phi l
ngi . Anh l{m em tht vng, anh tht ch k, thiu quan tm v rt ti.

Khng l{m c vic g c c ngha l{ ngi ph n mun ni Hm nay em rt tht vng

v em rt vui nu anh c th chia s vi em. N gip em thy tt hn. Hm nay hnh nh em
ch l{m c g c. Em bit iu khng ng nhng em cm thy mnh b nhn chm
trong mt ni cng vic m{ |ng l em phi lm. Anh s m em trong vng tay v ni vi
em rng em ang l{m mt vic v i. Chc chn em s thy tt hn.

Nu khng c s ch thch n{y, ngi {n ng s hiu nhm l{ Anh cha bao gi lm mt

ci g cho ra hn c. Em khng th tin tng vo anh. Nu em khng nghe anh, em ~ khng
trong ng ln xn n{y. Ngi {n ng kh|c chc chn s lm tt, cn anh ch lm chng
ti t hn.

Anh khng yu em cht n{o ngha l{ c mun ni B}y gi em cm thy anh khng cn
yu em na. Em s em ngy cng xa cch anh. Em bit anh vn yu em v{ anh ~ l{m rt
nhiu cho em. Hm nay em ch cm thy t tin cy hn. Anh ~ cam oan vi em v tnh yu
chung thy ca mnh v ni vi em ch 3 t k diu thi l{ Anh yu em. Khi anh l{m
vy, mi th s tt hn ln rt nhiu.

Nu khng c s gii thch ngi {n ng s hiu nhm l{ Em ~ d{nh cho anh nhng ngy
thng tt p nht ca i mnh v anh chng cho em g c. Anh ch li dng em m thi.
Anh tht ch k v lnh lng. Anh ch lm theo ci m anh mun v bn thn anh v v bn
thn anh m thi. Anh khng bit quan t}m n ai khc. Em tht l mt k ngc nghch khi
yu anh. By gi th em chng c g c.

Khi ngi ph n ni: Chng ta lc n{o cng vi v~ ngi {n ng nn hiu l{ Em thy

rt vi vng. Em khng thch vic lc n{o cng phi vi vng. Em c g cuc sng khng
vi v{ng n th. Em bit chng ai c li trong chuyn ny v chc chn khng phi li ca
anh. Em bit anh ~ c gng ht sc chng ta ti ng gi v em thc s |nh gi| cao
n lc . H~y thng cm vi em v ni mt iu g ging nh Tht l kh chu khi
thng xuyn phi vi v{ng. Anh cng khng thch iu .

Khng c li ch gii n{y ngi {n ng c th hiu: Anh tht v trch nhim. Anh lun
i n pht cui mi lm mi vic. Em cha bao gi hnh phc khi sng vi anh. Chng ta
phi thng xuyn vi v{ng khi b mun. Anh ~ ph| hy mi th k t khi em sng vi
anh. Em ch hnh phc hn khi khng bn anh.
C}u Em mun lng mn hn nn c hiu l{ Tnh yu ca em, anh ~ lin tc phi lm
vic vt v ri. Hy dnh t pht cho ring chng ta. Em rt thch khi chng ta c th ngh
ngi v{ mt mnh bn nhau cng vi nhng n hn ngt ngo v khng c bt c mt p
lc cng vic no. Anh tht lng mn. Anh s gy bt ng cho em vi nhng bng hoa xinh
p v a em i chi trong trn vn mt ngy ch? Em rt thch s lng mn.

Nu khng c gii thch, ngi {n ng c th hiu l{ Anh khng l{m em hai lng cht
no. Anh khng hp dn vi em. Anh cha c nhng k nng l~ng mn. Em cha bao gi
cm thy thc s tha m~n. Em c g anh ging nhng ngi {n ng kh|c m{ em bit.

Sau khi dng cun t in ny mt v{i nm, ngi {n ng khng cn m n ra mi khi b

nghe ku ca phn nn na. Anh ta ~ bt u hiu c|i c|ch ngi ph n suy ngh v{ cm
nhn. Anh bit rng khng nn hiu chng theo ngha en. ch l{ c|ch m{ ngi ph n
mun biu t y cm xc ca mnh. l{ nhng iu m{ {n ng sao Ha phi nh
khi n sao Kim.

KHI NGI N NG KHNG NI

Mt trong nhng th thch ln vi ngi {n ng l bit hiu ng v{ thng cm vi ngi

ph n khi c y by t cm xc ca mnh. Th thch ln nht ca ph n l bit cch hiu
ng v{ thng cm vi ngi {n ng khi anh ta khng ni g. S im lng l{ iu d gy hiu
nhm cho ph n nht.

Th thch ln nht ca ph n l bit cch hiu ng v{ thng cm vi ngi {n ng khi

anh ta khng ni g.

Rt thng xuyn, mt ngi {n ng ngng ni chuyn t ngt v tr nn im lng. iu

ny rt kh hiu vi ph n. u tin h ngh l{ anh ta b ic. Anh y khng nghe thy
nhng g ngi kh|c ni v{ l{ l do ti sao anh khng tr li.

Bn s thy {n ng v{ ph n suy ngh v{ x l thng tin rt khc nhau. Ph n ni ra

nhng ngh ca mnh ngay khi chng xut hin, chia s c qu| trnh suy ngh vi mt
ngi bit lng nghe. Thm ch ngy nay, ph n thng din t nhng g c y mun ni
qua vic ni lin tc. Vic cho nhng suy ngh tun chy mt cch t do v din t
chng thoi mi gip c y n gn trc gic ca mnh. Qu trnh ny l hon ton bnh
thng v{ i khi l{ cc k cn thit.

Nhng {n ng x l thng tin rt kh|c. Trc khi h ni hay tr li th u tin h yn lng

nghin ngm hoc ngh v iu h nghe hoc tri qua. H suy ngh trong ni tm v cu tr
li hu ch nht v chnh xc nht. u tin h suy ngh rt k ri sau h mi din t
n. Qu trnh ny c th ko di t vi pht ti vi gi. V{ gii quyt vn thm ch h
lm ph n ri ln hn, nu anh ta cha c thng tin hon thnh cu tr li, th anh ta
c th khng |p li mt cht no.
Ph n cn hiu rng khi m{ {n ng yn lng cng c ngha l{ h ang ni rng: Ti
khng bit ni ci g by gi nhng ti ang suy ngh v n. Thay v{o th nhng ngi
ph n li hiu rng: Ti khng |p li em bi v ti khng quan t}m n em v ti l n
i. iu m{ em ~ ni vi ti khng quan trng v v vy ti khng |p li.

Ph n phn ng nh th no vi s yn lng ca n ng

Ph n thng hiu sai v s yn lng ca {n ng. iu ny ph thuc vo c y cm thy

ng{y hm nh th no. C y c th tng tng ra nhng tnh hung ti t nht - Anh
y ght ti, anh y khng yu ti, anh y ri b ti m~i m~i. iu n{y sau c th s gy
ra s lo s su thm trng c ta l{ Ti s rng nu anh y ri b ti th ti s khng bao gi
c yu thng na. Ti khng xng |ng c yu thng.

Khi ngi {n ng yn lng th ph n rt d dng hnh dung ra nhng iu ti t nht bi

v nhng ln ph n yn lng l khi m ph n phi ni ra nhng iu s gy tn thng
hoc l khi c khng mun ni chuyn vi anh ta bi c khng cn tin tng anh ta mt
cht no na. Khng cn bn khon g ph n tr nn khng tin tng khi {n ng t
nhin tr nn yn lng!

Khi {n ng yn lng, ph n rt d tng tng ra iu ti t nht.

Khi mt ph n lng nghe mt ph n khc, c y s lin tc oan chc vi ngi ni rng

c ang nghe v{ c rt quan tm. Mt cch bn nng, khi ngi ni dng li th ngi nghe
l n s |p li ngi ni bng nhng h t nh , , hm, {, a.

Khng c s |p li chc chn ny, s yn lng ca {n ng c th s rt |ng s. Thng qua

vic tm hiu khong khng gian ring ca {n ng, ph n c th hc cch hiu mt cch
chnh xc s yn lng ca {n ng v{ ng h iu .

Hiu v ci hang

Ph n phi tm hiu rt nhiu v {n ng trc khi mi quan h ca h c th thc s

c tha mn. H cn phi bit rng khi mt ngi {n ng ang b ri lon hay cng
thng th anh ta s dng ni mt cch t ng v{ i v{o c|i hang ca anh ta hiu ra mi
chuyn. Ph n cn phi bit rng khng ai c php v{o trong c|i hang thm ch k
c l nhng ngi bn tt nht ca anh ta. }y l{ c|ch ca nhng ngi n t sao Ha.
Ph n khng nn tr nn lo s rng h ~ l{m iu g cc k sai tri. Dn dn, h cn
phi bit rng nu bn yn cho {n ng i v{o c|i hang ca h th ch mt lt sau h s i
ra v mi th s tr nn tt p.

Bi hc ny rt kh khn cho ph n bi v trn sao Kim th qui tc v{ng l{ ng bao gi

ri b mt ngi bn khi c y ang bun. Ri b ngi yu thng ca c y khi anh y
bun th dng nh khng phi l{ yu thng. Bi v c y quan tm ti anh y, mt ngi
ph n mun vo trong ci hang ca anh y v{ gip anh y.
Thm v{o , c y thng gi nh mt cch sai lm rng nu c y c th hi anh y rt
nhiu cu hi anh y cm thy nh th no v l mt ngi lng nghe chm ch }n cn th
sau anh y s cm thy d chu hn. Nhng iu ny ch lm cho anh y ri ln thm m
thi. C y theo bn nng ch mun gip anh theo cch m c y mun mnh c gip
, nh ca c y l tt nhng kt qu l{ t hiu qu ngc li.

C {n ng v{ ph n u cn phi dng vic a ra c|ch thc quan tm m h thch v bt

u tm hiu nhng cch thc khc nhau m{ i phng suy ngh, cm thy v phn ng.

Ti sao n ng i vo ci hang ca h

{n ng i v{o nhng ci hang ca h hoc tr nn yn lng l bi v nhiu l do nh sau:

1. Anh ta cn phi suy ngh v mt vn v tm gii php c tnh thit thc cho vn .

2. Anh ta cha c c}u tr li cho mt cu hi hay mt vn . {n ng cha bao gi c

dy ni [, ti khng c c}u tr li. Ti cn phi i v{o c|i hang ca ti v{ tm ra n.
Nhng ngi {n ng kh|c ch tha nhn anh ta ang suy ngh khi anh ta im lng.

3. Anh ta tr nn ri lon v{ cng thng. Nhng lc nh th, anh ta cn phi c mt

mnh gim cng thng v tm li s kim sot bn thn. Anh ta khng mun lm hay ni
bt c iu g sau ny phi hi tic.

4. Anh ta cn phi tm li c chnh mnh. L do th t n{y rt quan trng khi {n ng

ang yu. V{o nhng lc ny, h bt u |nh mt mnh v khng kim ch c mnh. H
c th cm thy rng qu nhiu s n i s ly i sc mnh ca h. H cn phi thay i v
a ra qui lut v s gn gi m{ h c. Bt k khi no h qu gn gi n mc |nh mt bn
thn, hi chung b|o ng s xut hin v h ln ng i v{o chic hang ca h. Kt qu l
h tr li, tm thy sc mnh bn thn v tnh yu ca h.

Ti sao ph n ni

Ph n ni bi nhiu l do. i khi ph n ni bi nhng l do m{ {n ng khng ni. }y

l bn l do thng thng m ph n ni:

1. trao i v tp trung thng tin (}y l{ l do ni chung duy nht m{ {n ng ni).

2. thm d v{ tm ra c|i c y mun ni l{ c|i g (Anh ta khng ni suy xt ni tm

iu anh ta mun ni. Cn c y ni to l{ suy xt k c{ng hn).

3. cm thy d chu hn v{ tp trung hn khi c y ang ri lon. trong hang ca mnh,

anh ta c c hi gim s cng thng).

4. to ra s thn mt. Thng qua vic chia s ni tm, c y c th bit c tnh yu

thng trong c (trong khi , mt ngi n t sao Ha khng ni l{ tm li chnh
mnh. Qu nhiu s thn mt s lm cho anh ta s h~i v{ |nh mt bn thn).
Tht d dng nhn thy ti sao c|c i nam n li tranh ci qu nhiu trong mi quan h
nu khng c s hiu bit cn thit v s khc nhau ny v nhng nhu cu ny ca chng
ta.

B rng t chy

Hiu rng khng nn c gng l{m cho ngi {n ng ni trc khi anh ta sn s{ng l{ iu
rt quan trng vi ph n. Khi tho lun vn ny ti mt trong nhng cuc hi tho ca
ti, mt ngi da ~ chia s rng trong b lc ca c y, nhng ngi m s ch bo
nhng ngi ph n tr khi kt hn nn nh rng khi mt ngi {n ng b ri lon v
cng thng anh ta s rt vo trong ci hang ca anh ta. Ph n khng nn trch bn thn v
iu n{y i lc vn xy ra. iu khng c ngha rng anh y khng cn yu c y. Cc b
m chc chn vi c gi rng anh y s quay tr li. Nhng iu quan trng nht m cc b
m mun nhc nh nhng ngi ph n tr l{ ng bao gi theo anh ta v{o c|i hang .
Nu nh c y l{m nh th th c s nhn ly s gin d t con rng ang bo v ci hang.

ng bao gi vo trong ci hang ca mt ngi {n ng ko bn s b con rng t chy.

Nhiu s xung t khng cn thit l kt qu t vic ngi ph n i theo ngi {n ng

vo trong hang ca anh ta. Ph n ~ khng hiu ra rng {n ng thc s cn c mt
mnh hoc l{ yn tnh khi m{ h ang ri tr. Khi mt ngi {n ng rt v{o trong c|i hang
ca anh ta th ph n khng hiu chuyn g ang xy ra. Theo cch t nhin, c y s c
gng lm cho anh y ni ra. Nu nh c vn g, c y hy vng anh y dy bng cch ch
ra cho anh v buc anh ni v vn .

C y s hi C chuyn g vy?. Anh y ni Khng c g c. Nhng c y cm thy rng

anh y ang bi ri. C t hi ti sao anh y li giu cm xc ca mnh. Thay v cho anh
y t hiu ra trong ci hang ca mnh th c ta li v tnh l{m gi|n on mch suy ngh ca
anh. C hi li ln na Em bit c iu g l{m cho anh phin lng, l{ g vy?. Anh y
s ni: Khng c g - Anh ang bun bc v iu g . iu g lm anh bun bc th?.

Anh ta ni: H~y nhn xem, anh vn n. By gi h~y anh mt mnh.

C y ni: Anh c th i x vi em nh th c sao? Anh cha bao gi ni cho em bit

iu g c. Lm sao em c th o|n bit c anh ang ngh g? Anh khng cn yu em na.
Em cm thy anh ang t b em.

Vo lc ny, anh y |nh mt s kim sot bn thn v bt u ni nhng iu m{ sau

anh y hi hn. Con rng trong anh tri dy v gy tn thng c.

KHI NHNG NGI N T SAO HA NI

Ph n nhn ly s tc gin khng ch khi h v tnh can thip v{o lc {n ng ang suy
ngm ni tm m cn c khi h hiu nhm v s biu l ca anh y (c khi anh y trong
ci hang ln khi anh ang trn ng ti c|i hang ). Khi c hi rng: C vn g {?,
mt ngi n t sao Ha s ni mt vi cu ngn gn kiu nh Khng c g c hoc l
Ti vn n.

Nhng du hiu ngn gn ny ni chung l cch duy nht cho ngi sao Kim bit cho anh ta
khong khng gian suy ngh mt mnh anh hiu ra. Thay v ni rng Ti ang ri lon v
i khi ti cn c mt mnh th {n ng ch tr nn yn lng.

Trong biu di }y l{ s|u du hiu cnh bo ngn gn chung c ghi li cng nh

ngi ph n c th |p li mt cch khng thc trong cch x s khng mang tnh h
tr v c tnh xm phm nh th no.

SU DU HIU CNH BO NGN GN CHUNG

Khi mt ngi ph n hi: C chuyn g th?

Mt ngi {n ng ni rng

Ti n hoc Mi vic u n.

Ti vn tt hoc Mi vic u tt p.

Khng c g c.

Tt c u n hoc Ti vn n.

Khng c chuyn g ln c.

khng phi l vn .

Mt ngi ph n c th |p li

Em bit l c chuyn g . iu l{ g vy?

Nhng trng anh rt bi ri, h~y ni ra i.

Em mun gip anh. Em bit anh ang lo lng iu g . iu l{ g vy?

Anh c chc ch? Em rt hnh phc khi c gip anh.

Nhng anh ang ri ren v chuyn g . Em ngh chng ta nn ni chuyn.

Nhng n l{ mt vn . Em c th gip anh.

Khi mt ngi {n ng a ra mt trong nhng li gii thch ngn gn nh trn th ni

chung l anh ta mun nhn c s yn lng v khng gian. Vo nhng lc nh th,
trnh s hiu nhm v hoang mang khng cn thit, nhng ngi n t sao Kim nn tra
cu T in din t ca ngi sao Ha v{ ngi sao Kim. Khng c s gip ny, ph n
d hiu sai nhng biu hin ngn gn trn.

Ph n cn phi bit rng khi ngi {n ng ni Ti vn n, l{ mt s thut li ngn

gn ca iu m anh y thc s mun ni n: Ti vn n bi v ti c th x l vic ny
mt mnh. Ti khng cn bt k s gip no c. Lm n gip ti bng cch lo lng g v
ti. Hy tin rng t bn thn ti c th gii quyt c mi vic.

Khng c s gii thch ny, khi anh ta ri lon v ni rng Ti vn n, c y cm thy c v

nh anh y ang ph nhn cm gic v nhng vn ca mnh. Sau , c y c gng gip
anh bng cch hi nhng cu hi hoc l ni v ci m c y o|n. C y khng bit rng
anh y ang ni mt ngn ng ngn gn. Di }y l{ trch dn t t in din t ca h.

T in din t ca ngi sao Ha v ngi sao Kim

Ti vn n dch sang ngn ng ngi sao Kim ngha l{ Ti vn n, ti c th gii quyt

rc ri ca ti. Ti khng cn bt c s gip no, cm n.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni ti vn n, c y c th nghe th{nh Ti khng

rc ri g c bi v ti khng quan t}m hoc c y c th nghe th{nh Ti khng sn lng
chia s cm gic ri ren ca ti vi em. Ti khng tin em l{ v ti.

Ti vn kho dch sang ngn ng ngi sao Kim c ngha l{ Ti vn kho bi v ti c th

gii quyt rc ri hoc vn ca ti mt cch thnh cng. Ti khng cn s gip no c.
Nu ti cn ti s hi.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni Ti vn kho, c y c th nghe th{nh Ti

khng quan t}m n chuyn g xy ra. Vi ti vn ny khng quan trng. Thm ch nu
n gy kh chu cho em, ti cng khng quan t}m.

Khng c g c dch sang ngn ng ngi sao Kim ngha l{ Khng c iu g ang g}y
bun bc ti c iu m ti khng th gii quyt mt mnh, l{m n ng hi ti bt c cu
hi no v n.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni Khng c iu g ang l{m ti bun bc c, c
y c th nghe th{nh Ti khng bit iu g ang l{m ti bun bc. Ti cn em hi ti
nhng cu hi gip ti tm xem iu g ang xy ra. Ti im ny c y chuyn sang lm
anh y tc gin do hi nhng cu hi khi anh y thc s mun c mt mnh.

Tt c u n dch sang ngn ng ngi sao Kim ngha l{ }y l{ mt vn nhng em

khng |ng tr|ch. T bn thn ti c th gii quyt c nu nh em ng cn tr ti bi
hi nhiu cu hi hoc a ra nhiu gi . H~y l{m nh n cha h xy ra v chnh ti c
th gii quyt vn mt cch c hiu qu hn.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni tt c u n, c y c th nghe th{nh C cho l

ng nh th. Khng c g cn thay i c. Em c th tc gin ti v ti c th tc gin vi
em hoc c y nghe th{nh V{o lc n{y tt c u n nhng h~y nh rng }y l{ li lm ca
em. Em c th l{m iu mt ln thi nhng ng c lm li ln na v ln kh|c.

Khng c chuyn g ln c dch sang ngn ng ngi sao Kim ngha l{ N khng phi l
chuyn g ln lao bi v ti c th lm mi vic. L{m n ng ni v vn ny hoc ni v
vn ny nhiu hn. iu s lm cho ti cng thm ri ren. Ti nhn trch nhim gii
quyt vn ny. Gii quyt vn ny lm ti thy hnh phc.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni Khng c chuyn g ln c, c y c th nghe

th{nh Em ang l{m cho mi chuyn phc tp thm. iu g lin quan n em khng quan
trng. ng phn ng qu mnh lit so vi mc cn thit.

khng phi l vn dch sang ngn ng ngi sao Kim c ngha l{ Ti khng c
chuyn g phi lm hoc l gii quyt. a mn qu{ n{y ti em l nim yu thch ca ti.

Khng c s gii thch ny, khi anh y ni khng phi l vn , c y c th nghe

th{nh }y khng phi l mt vn . Ti sao em li bin n thnh mt vn v hi s
gip ? Sau , c y gii thch mt cch nhm ln vi anh y ti sao n l mt vn .

Vic s dng T in din t ca ngi sao Kim v{ ngi sao Ha c th gip cho ph n
hiu c {n ng thc s mun ni ci g khi h ni nhng cu ngn gn. i khi iu m
anh y thc s mun ni th c y li nghe th{nh ngha i ngc li.

N NG LM G KHI TRONG CI HANG CA ANH TA

Trong nhng cuc hi tho chuyn ca ti, khi ti gii thch v ci hang v con rng, ph
n mun bit lm th no h c th rt ngn c khong thi gian {n ng trong nhng
ci hang ca h. im ny ti yu cu {n ng cho c}u tr li v ni chung h ni rng
ph n cng c gng lm cho h ni hoc i ra ngo{i bao nhiu th c{ng mt nhiu thi gian
hn.

Mt cu tr li chung khc ca {n ng l{ Tht kh ra khi ci hang khi m ti cm thy

ngi bn i ca ti khng tn thnh thi gian ti trong . Nu bn mun lm cho anh
y cm thy l sai lm khi vo trong ci hang ca mnh, kt qu bn li y anh y li vo ci
hang thm ch ngay c khi anh y ~ mun i ra.

Khi mt ngi {n ng i v{o trong ci hang ca mnh, thng l khi anh ta b tn thng
hoc cng thng v{ ang c gng gii quyt vn mt mnh. a cho anh ta s gip
theo cch m ph n mun th s c hiu qu ngc li. C 6 c|ch c bn gip anh
y khi anh y vo trong hang (Dnh cho anh y s gip n{y cng l{ rt ngn c thi
gian anh y cn c mt mnh).

Lm th n{o gip mt ngi {n ng khi anh ta ang trong hang

1. Hy tn thnh nhu cu rt vo hang ca anh y.

2. ng c gng gip anh y gii quyt vn bng vic a ra gii php.

3. ng c gng anh y ln bng cch hi nhiu cu hi v cm gic ca anh y.

4. ng ngi gn ca ci hang v ch n khi anh y i ra.

5. ng lo lng v anh y hoc cm thy ti nghip cho anh y.

6. Hy lm mt vi vic g m{ l{m cho bn vui.

Nu bn cn ni, h~y vit cho anh y mt bc th cho anh y c khi anh y ra ngoi v
nu bn cn c n}ng , hy ni vi mt ngi bn. ng bin anh y thnh ngun tr
gip duy nht cho s tha mn ca bn.

Mt ngi {n ng mun ngi yu tin tng rng anh ta c th gii quyt c vn

ang l{m anh ta lo lng. c tin tng rng anh ta c th t gii quyt c vn ca
mnh l rt quan trng cho danh d, nim t ho v lng t trng ca anh ta.

Khng lo lng v anh y l s kh khn cho ngi ph n. Lo lng cho nhng ngi khc l
cch ph n th hin tnh yu thng v{ s quan tm ca mnh. N l cch th hin tnh
yu. i vi mt ngi ph n th vui v khi ngi c y yu thng ang bun phin th
dng nh l{ khng ng.

Mt cch chc chn l anh y khng mun c y vui bi v anh y ang bun phin, nhng
anh y li mun c y c vui v. Anh y mun c y c vui v anh y c t vn
hn lo lng. Thm v{o anh y mun c y c vui v bi v n gip cho anh y cm
thy c c y yu.

Khi mt ngi ph n vui v v khng lo lng g, anh y s mun ra ngoi hang d dng
hn.

Tht l lng, {n ng th hin tnh yu ca h bng cch khng lo lng. Mt ngi {n ng

hi L{m sao ti c th lo lng v ai m{ ti ngng m v{ tin tng?. {n ng ni chung
thng gip ngi khc bng cch ni nhng c}u nh ng lo lng, bn c th gii
quyt c m{ hoc l{ vn ca h, khng phi l ca bn hoc Ti chc chn rng
n s hiu ra. {n ng gip ngi khc bng cch khng lo lng hoc gim thiu ha
nhng rc ri ca h.

Ti phi mt nhiu nm hiu rng v ti thc s mun ti lo lng cho c y khi c y

ang ri lon. Khng c s nhn thc v nhng nhu cu khc nhau ca chng ti, ti s
gim n mc ti thiu tm quan trng cc vn ca c y. iu ny ch lm cho c y
cng thm ri lon.

Khi mt ngi {n ng v{o trong c|i hang ca mnh, ni chung anh ta ang c gng gii
quyt mt vn . Nu ngi bn i ca anh ta vui v v{ khng i hi lc ny, anh ta s
c t vn phi gii quyt hn trc khi anh ta ra ngoi. Bit c iu ny, c y s vui v
v{ cng a li cho anh ta nhiu sc mnh hn x l vn ca anh y trong khi trong
hang.

Bt c iu g lm tiu khin c y hoc gip c y cm thy d chu hn s l s gip

i vi anh y. Di }y l{ mt vi v d:

c mt cun sch

Gi in tn gu vi bn gi

Nghe nhc

Cu nguyn hoc suy ngm

i matsa

i do

Nghe nhng bng v s t hon thin bn thn

Lm bt cho nc tm

Vit nht k

L{m vn

i mua sm

Th dc

Quan tm ti mt vi th m bn thn thch th

Xem mt phng ph|p iu tr

T ~i mnh nhng n ngon

Xem tivi hoc video

Nhng ngi sao Ha cng khuyn rng nhng ngi sao Kim nn lm mt vi vic thch
th. Tht kh tng tng ra nim vui khi mt ngi bn ang au n, nhng nhng
ngi sao Kim ~ tm c cch. Nhng ln ngi yu ca h i v{o trong hang, h s i
mua sm hoc ra ngoi du ngon vi ai . Nhng ngi sao Kim yu thch vic mua sm.
V ca ti, Bonnie, i khi cng s dng k nng n{y. Khi c y nhn thy ti i v{o c|i hang
ca ti th c y i mua sm. Ti cha bao gi cm thy mun phi xin li v con ngi sao
Ha trong ti. Khi c y c th chm sc c cho bn thn, ti cm thy yn t}m quan
t}m n chnh mnh v{ i v{o trong hang. C y tin tng rng ti s quay li v cng yu c
y hn.
C y bit rng khi ti i v{o hang th khng phi l{ lc ni chuyn. Khi ti bt u th
hin nhng du hiu quan tm ti c y, c y nhn ra rng ti ang ra khi ci hang v sau
l{ lc ni chuyn.

i khi c y ngu nhin ni rng Khi n{o anh cm thy thch ni chuyn, em mun chng
ta ginh ra mt lc n{o . Anh h~y cho em bit l{ khi n{o c ch? Theo c|ch n{y, c
y c th kim tra c mch nc m khng c s cao hoc s i hi.

LM TH NO TRUYN T C S GIP TI MT NGI SAO HA

Thm ch ngay c khi h ngo{i hang, {n ng cng mun c tin tng. H khng thch
nhng li khuyn v s ng cm khi h khng yu cu. H cn ci thin bn thn. C th
hon thnh mi vic khng c s gip ca ngi khc l nim t ho ca h (Trong khi
th i vi mt ngi ph n, khi ai gip c y v c mt mi quan h mang tnh
h tr l nim t ho ca c y). Mt ngi {n ng cm thy c gip khi mt ngi
ph n truyn t trong c|ch ni, ti tin tng anh c th gii quyt c mi vic tr khi
anh yu cu s gip mt cch trc tip.

Hc c|ch gip {n ng theo c|ch ny c th lc u rt kh. Nhiu ph n cm thy rng

cch duy nht h c th nhn c ci m h cn trong mi quan h l{ ph ph|n ngi {n
ng khi anh ta mc sai lm v{ a ra nhng li khuyn khng c yu cu. Nu khng c
tm gng ca mt ngi m bit lm th n{o nhn c s gip t mt ngi {n
ng, ph n s khng th khuyn khch mt ngi {n ng a ra s gip nhiu hn
bng cch hi xin s gip mt cch trc tip, khng c li ph ph|n hay a ra li
khuyn. Thm v{o nu anh y c x vi mt phong cch c y khng thch, c c th ni
vi anh y mt cch trc tip v{ n gin rng c y khng thch li c x ca anh y m
khng cn phi a ra s suy xt rng anh y sai hay ti t.

Lm th no ph bnh hay khuyn nh mt ngi n ng

Nu khng c s hiu bit n{y th ngi ph n s l{m cho ngi {n ng ang dn ri xa

c y vi nhng li ch trch v li khuyn nh khng c yu cu. Nhiu ngi ph n
cm thy khng c kh nng nhn nhng iu h cn v mun mt ngi {n ng. Nancy
~ b tht bi trong cc mi quan h ca c. C ~ ni Ti khng hiu lm th n{o tip
cn mt ngi {n ng vi s ph bnh v khuyn nh. Nu nh phong c|ch ca anh y rt
xu hoc anh y n mc thc s ti t th sao? Nu anh y l mt anh ch{ng |ng yu nhng
bn thy li c x ca anh y vi mi ngi lm cho anh y trng nh mt tn ngc v{ iu
g}y cho anh y nhng rc ri trong mi quan h vi nhng ngi khc th sao? Ti nn
lm g? Khng thnh vn l ti ni vi anh y nh th no, anh y tr nn tc gin hoc
phng hoc l ti i.

Cu tr li chc chn l c y khng nn a ra s ph phn hoc li khuyn tr khi anh y

hi. Thay v{o , c y nn c gng dnh cho anh y s chp nhn y thng yu. }y l{
th anh y cn ch khng phi l ging gii. Khi anh y cm thy s chp nhn ca c, anh
s bt u hi c y ngh g. Tuy nhin nu anh y hiu c s i hi ca c, anh y s
thay i. Anh khng yu cu li khuyn hay s gi . c bit trong mt mi quan h thn
thit, {n ng cn cm thy rt an to{n trc khi h tit l cho ai bit iu g v hi s gip
.

Thm vo vic kin nhn tin tng i phng v{ ch i s pht trin v{ thay i, nu
mt ngi ph n khng nhn c ci c y cn v mun, c c th v s chia s cm gic
ca mnh v s a ra nhng i hi (nhng nhc li l{ khng c a ra li khuyn hay
li ph bnh). }y l{ mt ngh thut, n i hi s quan tm v s sng to. }y l{ 4 gi
c th thc hin c.

1. Mt ngi ph n c th ni vi mt ngi {n ng rng c y khng thch cch m anh

y mc . Khng a ra vi anh y mt bi thuyt trnh v mc nh th no. C y c th
ni mt cch ngu nhin khi anh y ang mc Em khng thch chic |o anh ang mc.
Ti nay anh s mc chic o khc ch?. Nu cu bnh lun l{m anh y bc mnh th sau
c y s tn trng s nhy cm ca anh y v xin li, c y c th ni Em xin li. Em ni
th khng c l bo anh nn mc nh th n{o.

2. Nu nh anh y v nhng ngi {n ng kh|c nhy cm th c y sau c th c gng

ni v vn mt ln khc. C y c th ni H~y nh rng anh ~ mc chic |o s mi
mu xanh da tri cng vi chic qun u xanh? Em khng thch s kt hp . Anh s th
mc n vi chic qun }u x|m c ch?

3. C y c th hi trc tip Anh c th cng em i mua sm mt ng{y c khng? Em rt

vui chn cho anh mt b ph hp. Nu anh y khng ng , sau c y c th chc
chn rng anh y khng mun bt c s chm sc n{o thm na. Nu anh y ng , hy
m bo ng a ra qu| nhiu li khuyn. Hy nh ly s nhy cm ca anh y.

4. C y c th ni C mt v{i iu em mun ni nhng em khng bit ni nh th no

[tm dng]. Em khng mun lm anh tc gin, nhng em cng thc s mun ni v iu
. Anh s lng nghe v{ sau gi cho em cch ni tt hn c khng?. Nhng s gip
ny trnh cho anh y nhng c sc v{ sau anh y hiu ra mt cch vui v rng
khng phi l mt vn ln.

Chng ta hy tm hiu mt v d khc. Nu c y khng thch phong cch ca anh y v ch

c mnh h vi nhau. C y c th ni (khng km nh nhn khng ng h): Anh s dng
n m bc ca anh ch? hoc Anh s ung bng chic ly ca anh ch?. Tuy nhin nu
cc bn ang ng trc nhng ngi khc th khng ni g v thm ch l khng th hin
g l mt s thng minh. Vo mt ngy khc, bn c th ni: Anh s dng mc bc ca
anh khi chng ta dng ba trc nhng a tr ch? hoc Khi anh n bng tay, em khng
thch iu . Em kh chu vi nhng iu nh nht ny. Khi chng ta dng ba, anh s s
dng m bc ca anh c khng?.

Nu anh y c x lm bn ngng ngng, hy ch ti khi khng c ai khc xung quanh cc

bn, sau h~y chia s cm gic ca bn. ng ni vi anh y rng anh y nn c x nh
th no hoc anh y ~ sai, thay v chia s cm gic thc bng mt cch ngn gn v cha
ng tnh yu. Bn c th ni V{o bui ti khc trong ba tic, em khng thch anh qu n
o. Khi em , anh s c gng im m hn c khng?. n gin l bn hy xin li
anh y v li ph ph|n .

Ngh thut v s phn ng tiu cc v xin s gip n{y c cp mt cch t m trong

chng 9 v{ 12. Thm v{o , nhng c hi tt nht cho nhng cuc hi thoi n{y c tm
hiu trong chng tip theo.

Khi mt ngi n ng khng cn s gip

Mt ngi {n ng c th bt u cm thy ngt ngt khi mt ngi ph n c gng an i

anh v gip anh gii quyt vn . Anh y cm thy nh th l c y khng tin tng t anh
c th gii quyt c vn ca mnh. Anh y c th cm thy b kim so|t nh th l c
y ang i x vi anh ging nh mt a tr, hoc anh y c th cm thy c y mun thay
i anh.

iu n{y khng c ngha rng anh y khng cn mt tnh yu mang s hi lng. Ph n cn

hiu rng h ang n}ng anh khi h t chi vic a ra nhng li khuyn khng c
yu cu gii quyt vn ca anh ta. Anh y cn s gip mang s yu thng ca c
khc vi cch c y thng ngh. Ngng can thip ng lc vi mt ngi {n ng hoc c
gng ci tin anh l{ c|ch nng anh dy. Ch a ra nhng li khuyn n}ng anh y nu
anh y trc tip hi n.

Mt ngi {n ng tm kim li khuyn hoc s gip ch sau khi anh y ~ l{m c

iu m anh c th l{m c mt mnh. Nu anh y nhn c qu nhiu s gip hoc
nhn c qu sm, anh y s tr nn li bing v{ khng cn tin tng c. Theo bn
nng, {n ng gip ngi khc bng c|ch khng a ra li khuyn hay s gip tr
khi c gi v hi mt cch c th.

i mt vi nhng vn ny, mt ngi {n ng bit rng u tin anh ta phi c mt

khng gian ring v{ sau nu anh y cn s gip anh y c th hi m{ khng |nh mt
i s do dai, sc mnh v lng t trng ca anh ta. a ra s gip cho mt ngi
{n ng sai thi im c th rt d dng gy ra s xc phm.

Mt ngi {n ng ct tht g trong L t n v{ i phng ca anh ta tip tc a ra

nhng li khuyn v ct ci g v ct nh th no, anh ta cm thy khng c tin tng.
Anh s phn i c v quyt nh lm theo cch ring ca anh. Ngc li, nu mt ngi
{n ng a ra s gip c y trong vic ct con g{ nh th no th c y cm thy c
yu v{ c quan tm.

Khi mt ngi ph n gi chng mnh theo cch ca nhng chuyn gia, anh y c th tc
gin. Ti nh mt ngi ph n hi ti ti sao chng ca c y li tc gin vi c y. C y
gii thch vi ti rng trc khi n i, c y c hi anh liu rng anh ~ xem li nhng iu
|ng ch trong cun bng hng dn hng dn v b mt ca s n i do ti lm cha.
C y khng nhn ra iu ny l mt s xc phm c bn i vi anh y. Mc d anh y
|nh gi| cao nhng bng , anh y khng mun c y bo anh phi lm g qua vic nhc
nh anh y lm theo nhng li khuyn ca ti. Anh y mun c hy tin rng anh y bit lm
g.

Trong khi {n ng mun c tin tng th ph n li mun c chia s. Khi mt ngi

{n ng ni vi mt ngi ph n Chuyn g th, em yu? vi v mt quan tm, c y cm
thy thoi mi vi s quan tm ca anh ta. Khi mt ngi ph n cng quan tm v chia s
theo c|ch nh th vi mt ngi {n ng C chuyn g th, anh yu? Anh c th cm thy
b xc phm hay b c tuyt. Anh y cm thy nh th l c y khng tin anh c th t gii
quyt c mi vic.

Tht l kh cho mt ngi {n ng phn bit gia s ng cm v s thng cm. Anh

y ght b thng hi. Mt ngi ph n c th ni Em rt xin li v ~ g}y tn thng
anh. Anh y s ni Chuyn khng c g v{ b qua s gip ca c y. Nhng c y li
yu thch c nghe anh y ni rng Anh xin li v ~ l{m em tn thng. Sau c y
cm thy anh y thc s quan t}m. {n ng cn tm ra cch th hin s quan tm trong khi
ph n cm tm ra cch th hin s tin tng.

Tht l kh cho mt ngi {n ng phn bit gia s ng cm v s thng cm. Anh

y ght b thng hi.

Quan tm qu nhiu l s ngt ngt

Khi ti mi kt hn vi Bonnie, bui ti trc khi ti ri th trn dy ti mt bui hi

tho cui tun, c y hi ti l ti thc dy lc my gi. Sau c y hi my gi th my
bay ca ti ct c|nh. Sau c tnh to|n v{ nhc nh ti rng ti ~ khng c thi gian
kp chuyn bay ca ti. Mi ln c y ngh c y ang gip ti th ti li khng cm
thy iu . Ti cm thy tc gin. Ti ~ i vng quanh th gii 14 nm dy cc kha
hc, v{ ti cha bao gi l my bay.

Vo bui s|ng hm sau, trc khi ti i, c y hi ti mt lot cu hi nh Anh ~ c v

cha? Anh mang v tin cha? Anh c tin ch? Anh ~ sp h{nh l xong cha? Anh c
bit anh s }u khng?. C y ngh c y ang yu ti nhng ti cm thy khng c tin
tng v bc mnh. Cui cng ti c y bit rng ti t|n th{nh nh |ng yu ca c y
nhng ti khng thch s chm sc theo c|ch n{y.

Ti chia s vi c y rng nu c y mun chm sc ti, c|ch thc m ti mun c quan

t}m l{ yu thng v{ tin tng mt c|ch khng iu kin. Ti ni Nu anh l my bay,
ng ni vi anh rng Em ~ ni th m{. H~y tin rng anh s ghi nh bi hc ny v sp
xp hp l. Nu anh qun bn chi hay dao co, h~y anh gii quyt. ng ni vi anh v
iu khi anh gi in. Nhn thc r v iu ti mun thay v iu m c y mun, v ti
s d dng thnh cng trong vic gip ti.

Mt cu chuyn thnh cng

Mt ln, trn mt chuyn i ti Thy in dy trong bui hi tho v cc mi quan h,

ti ~ gi v California t New York bo cho Bonnie rng ti qun h chiu nh. C y
~ phn ng theo cch tht p v{ yu thng. C y ~ khng gi|o hun ti v tinh thn
trch nhim. Thay v{o c y ~ ci v{ ni i, ly cha, John, sao anh li liu lnh nh
th ch. By gi anh s l{m g?.

Ti bo c y chuyn pht nhanh h chiu ca ti ti lnh s qun Thy in v vn s

c gii quyt. C y sn lng ng vi ti. Cha bao gi c y chu thua ti v vic
thuyt gio cho ti v vic chun b tr ln ny. Thm ch c y ~ t h{o v ti ~ tm c
gii php cho vn .

THC HIN NHNG THAY I NH

Mt ngy n, ti nhn thy rng mi khi con ti yu cu ti l{m iu g, ti lun lun ni

Khng vn g. Vn l cch ti ni rng ti rt vui l{m iu . Mt ngy con gi
ring Julie ca ti ~ hi: Ti sao b lun ni c}u khng vn g? Ti thc s chng hiu
tr li n th n{o cho ng. Sau mt lt ti nhn ra rng l{ mt trong nhng thi quen
th}m cn c ca ngi sao Ha. Vi nhn thc mi ny, ti bt u ni B s rt vui
l{m iu . S din t ny th hin ng ca ti v chc chn a con gi sao Kim ca
ti s cm thy c yu thng hn.

V d minh ha ny rt quan trng trong vic lm giu thm mi quan h. Mt v{i thay i
nh khng cht ai c. }y l{ b mt ca s th{nh cng cho ngi sao Ha v{ ngi sao Kim.
C hai u rt cn thn khng hi sinh bn cht t nhin ca mnh nhng h cng sn
sng lm mt v{i thay i nh c t|c ng qua li. H ~ hc c rng cc mi quan h
c th c hiu qu nh th no qua cch sng to v{ thay i mt vi s din t n gin.

iu quan trng }y l{ lm giu thm mi quan h ca chng ta, chng ta cn phi lm

mt v{i thay i nh. S thay i ln ni chung i hi chng ta |p t rng ai l{ ngi
ng. iu ny khng tt.

Mang n s m bo khi anh y vo trong ci hang l mt s thay i nh, iu m{ {n

ng c th l{m m{ khng thay i bn cht ca anh ta. thay i, anh ta phi nhn ra rng
ph n thc s cn lm mt vi s bo m, c bit l nu h ang lo lng. Nu mt ngi
{n ng khng hiu s khc nhau gia {n ng v{ {n b{, anh ta s khng th hiu c ti
sao s yn lng t ngt ca anh ta li l nguyn nhn dn n s lo lng nh th. Bng
c|ch a ra s bo m, anh y c th gii quyt c tnh hung ny.

Mt khc nu anh y khng bit h kh|c nhau nh th n{o, sau li thy c y ri lon v
khuynh hng i v{o trong hang ca mnh, anh y c th t b khuynh hng c
gng tha m~n c. }y l{ mt nhm ln ln. Nu anh y t b ci hang (v ph nhn bn
cht t nhin ca mnh), anh y s tr nn cu knh, nhy cm qu mc, phng th, yu
ui, th ng hoc ti t. V{ lm nhng vn cn ti t hn na, anh y thm ch
khng bit ti sao anh tr nn kh chu.
Khi mt ngi ph n ri lon bi vic anh y i v{o trong hang, thay v ri b ci hang,
ngi {n ng c th lm mt v{i thay i nh v vn c th du i. Anh khng cn phi
ph nhn nhng nhu cu thc s ca anh hoc t b bn cht {n ng trong anh.

LM TH NO TRUYN T C S GIP TI MT NGI SAO KIM

Nh chng ta ~ tho lun, khi mt ngi {n ng v{o trong hang v{ tr nn yn lng l

anh y ang ni: Ti cn thi gian suy ngh, l{m n ng ni g vi ti. Ti s quay li.
Anh y khng nhn ra rng ngi ph n c th nghe th{nh Ti khng yu em, ti khng
th ng }y lng nghe em, ti s ri khi }y v{ khng bao gi quay tr li na.
phn ng li thng ip n{y v{ a cho c thng ip ng, anh y c th hc cch ni
bn t k diu: Anh s quay li.

Khi mt ngi {n ng cng thng, ngi ph n s |nh gi| cao nu anh y ni to: Anh
cn thi gian suy ngh v vic ny, anh s quay li hoc Anh cn mt mnh, anh s
quay li. Tht |ng kinh ngc l ch vi t n gin Anh s quay li li lm nn mt s
khc bit ho{n to{n nh th.

Ph n rt tn thnh s bo m n{y. Khi ngi {n ng hiu c iu ny quan trng vi

ph n nh th no, anh y c th ghi nh a ra s bo m ny.

Nu mt ph n cm thy b cha hoc m mnh b ri hoc nu m c y ~ b cha c t b,

th c y (a tr) s nhy cm vi cm gic b b ri cn hn th. V l do n{y, ngi ta
khng bao gi nn |nh gi| c y khi c c nhu cu bo m n{y. Tng t, mt ngi {n
ng s khng nn b |nh gi| khi c nhu cu v ci hang.

Ngi ta khng bao gi nn |nh gi| mt ph n khi c c nhu cu c bo m. Tng

t, mt ngi {n ng s khng nn b |nh gi| khi c nhu cu v ci hang.

Khi mt ph n t b tn thng bi nhng g ~ qua v{ nu c y hiu c nhu cu

trong hang ca ngi {n ng th nhu cu c bo m ca c y cng s t hn.

Ti nh ~ l{m iu ny trong mt hi tho v mt ph n hi ti Ti qu| nhy cm vi s

yn lng ca chng ti, nhng khi cn l{ mt a tr, ti cha bao gi cm thy b b ri.
M ti cha bao gi cm thy b cha ti t b. Thm ch ngay c khi li d, h vn l{m iu
mt c|ch y yu thng.

Sau c y ci. C y nhn rng c y ~ b la bp nh th n{o. Sau c y bt u

khc. Tt nhin l m c y c cm gic b b ri. Tt nhin l c y c cm gic b b ri. B
m c y ~ li d! Ging nh b m ca c y, c y cng ph nhn cm gic tn thng ca
h.

Trong mt thi i m s ly hn ~ qu| thng thng, iu quan trng hn trc }y l{

{n ng cn nhy cm a ra s bo m. Khi {n ng c th gip ph n bng
nhng thay i nh, ph n cn l{m tng t.
LM TH NO TRUYN T M KHNG C LI KHIN TRCH

Mt ngi {n ng thng cm thy b ph bnh ch trch bi cm xc ca ph n, c bit

l khi c y ang ri lon v ni v cc vn . Bi v anh y khng hiu rng chng ta khc
nhau nh th no, anh y khng sn sng cng tc vi nhu cu ni v tt c cm xc ca c
y.

Anh y gi nh mt cch sai lm l c y ang ni vi anh y v cm gic ca mnh v c y

ngh anh ta phi chu trch nhim hoc |ng b khin trch. Bi v c y ang ri lon v c
y ni vi anh y, anh y cho rng c y tht vng v mnh. Khi c y phn nn anh y nghe
nh s khin trch. Nhiu {n ng khng hiu ngi sao Kim cn c chia s cm gic ri
lon ny vi ngi m c y yu.

Vi s thc hnh v nhn thc v s khc nhau ca chng ta, ph n c th hc cch lm

th n{o th hin cm gic ca h m{ khng a ra nhng li ni kiu nh tr|ch mc.
lm cho mt ngi {n ng an t}m rng anh ta khng b trch mc, khi mt ngi ph n
th hin cm xc, c c th dng li sau mt vi pht chia s v ni vi anh rng c |nh gi|
cao vic lng nghe ca anh nhiu nh th no.

C y c th ni mt vi cu bnh lun di }y.

Em vui sng v em c th ni ra c vn n{y.

Cm gic tht vui khi ni v iu n{y.

Em cm thy khuy kha v c th ni v iu ny. N lm em cm thy tt hn nhiu.

, ni ra c iu g b}y gi em cm thy tt hn rt nhiu, cm n anh.

S thay i n gin ny c th to nn mt th gii khc hon ton.

Trong tm trng tng t, khi c y din t vn ca c y, c y c th gip anh y bng

c|ch |nh gi| cao nhng g anh ~ l{m lm cho cuc sng ca c d chu hn v{ tha
m~n hn. V d nh nu c y phn nn v cng vic, thnh thong c y c th cp rng
tht l tuyt khi c anh trong cuc i, c y vui mng khi v nh; nu c y phn nn v
ngi nh th nn cm n anh y v ~ sa hng ro hoc nu c y phn nn v tnh hnh ti
chnh th nn t lng |nh gi| cao vic anh y ~ l{m vic tht chm ch hoc nu c y
phn nn v con ci, c y c th ni rng c y rt sung sng v c s gip ca anh.

Chia s trch nhim

S giao tip tt i hi s tham gia ca c hai pha. Mt ngi {n ng cn phi nh rng

phn nn v vn n{o khng c ngha l{ khin trch v khi mt ngi ph n phn
nn, ni chung l c y ang gii thot s tht vng ca chnh mnh bng cch ni v chng.
Mt ngi ph n c th khin anh y bit rng mc d c ang ph{n n{n nhng c cng
|nh gi| cao anh.
V d, v ti va mi bc vo v hi ti v tnh hnh chng vit n{y. Ti ni: Anh ~ gn
hon thnh. Ngy hm ny ca em th n{o?.

C y ni i, c qu| nhiu vic phi lm. Chng ta him khi c thi gian bn nhau. Trc
}y ti s tr nn phng v{ sau nhc nh c y v tt c thi gian chng ti ~ bn
nhau hoc ti s ni vi c y s quan trng nh th n{o |p ng hn cui cng ca ti.
iu ny s ch to thm s cng thng.

By gi ti ~ nhn thc c s khc nhau ca chng ti, ti hiu c y ang tm kim s

chc chn v thng hiu ch khng phi s bin h hay ph{n n{n. Ti ni: Em ni ng,
chng ta thc s bn rn. Hy ngi v{o lng anh, h~y anh m em no. Tht l mt ngy
d{i.

Sau c y ni: Anh thc s cm thy tt ch. iu ny l s |nh gi| cao m{ ti cn

c th dnh thi gian nhiu hn cho c y. Sau c y bt u phn nn v ng{y hm
v c y mt mi nh th no. Sau vi pht, c y dng li. Sau ti tnh nguyn trng con
cho c y ng thip i v vy c y c th th gi~n v{ im tnh trc ba ti.

C y ni Tht , anh s trng con nh{ sao? iu tht l tuyt. Cm n anh. Mt ln

na c y mang n cho ti s |nh gi| cao v{ s chp nhn m ti cn cm thy mnh l
mt i tc thnh cng, thm ch khi c y mt mi v kit sc.

Ph n khng ngh n vic |nh gi| cao bi v h cho rng mt ngi {n ng bit c y
|nh gi| cao anh ta nhiu nh th no. Anh y khng bit. Khi c y ni v cc vn , anh
y cn c m bo rng anh y vn c c y yu v{ |nh gi| cao.

Nhng ngi {n ng thng cm thy tc gin cho n khi h gii quyt xong cc vn .
Bng c|ch |nh gi| cao anh ta, mt ph n c th gip anh y nhn ra rng anh y ch cn
lng nghe thi cng l{ gip c y ri.

Ngi ph n khng cn phi kim ch nhng cm xc ca mnh, thm ch thay i mnh

ph hp vi i phng. Mc d vy, c y cn thit phi th hin chng trong mt cch
n{o khng lm anh ta cm thy b cng kch, b buc ti hoc b ch trch. Mt s thay
i nh c th to nn mt s khc nhau ln.

Bn t khch l y ma lc

Bn t y ma lc khch l {n ng l{: Anh khng c li. Khi ngi ph n ang bc

l nhng cm xc bi ri ca mnh, c ta c th ng h ngi {n ng bng cch thnh
thong hy dng li khch l anh ta: Em tht s bit n s lng nghe ca anh, v nu
nhng li ny nghe c v nh em coi l{ li ca anh th khng phi nh vy. khng
phi l nhng g em ngh. Anh khng c li.

Ngi ph n c th nhy cm bit c cm gic ca ngi nghe. C ta c th hiu c

ti sao, mc d anh ta rt quan t}m nhng anh ta cm thy tht vng khi nghe qu nhiu
vn rc ri.
Vo mt ngy n, ch gi ti gi ti v k v mt tri nghim kh khn m{ ch y ~ vt
qua. Khi nghe, ti c ghi nh rng, ng h ch ti, ti ~ khng a ra bt k gii php
no, bi v n gin ch ch cn ai chia s. Sau 10 pht lng nghe v thnh thong thm
v{o nh , v{ tht th {, ch ti ni Tt ri, cm n em, ch cm thy tt hn nhiu
ri.

Tht l d d{ng hn nhiu nghe ch, bi v ti bit ch khng ch trch ti m ch trch

mt ai . Ti thy kh khn hn nhiu khi v ti khng hnh phc. Bi v, ti d dng cm
thy b ch trch. Tuy nhin khi v ti khch l ti lng nghe bng c|ch |nh gi| cao ti, th
mi vic tr nn d d{ng hn nhiu tr thnh mt ngi lng nghe tt.

Phi lm g khi bn cm thy b ph phn

Cam oan vi mt ngi {n ng khng phi l li ca anh ta, hoc rng anh ta khng
|ng b ch trch ch c hiu qu nu c ta thc s khng ch trch, khng phn i hoc
ch trch anh ta. Nu c y mun cng kch anh ta, c ta nn chia s nhng cm xc ca mnh
vi ai . C ta nn ch cho n khi cm thy bnh tnh hn c th ni chuyn vi anh ta.
C ta nn chia s nhng cm gic bc bi vi ai m{ c khng bun phin. Ngi c
th s a ra nhng li ng vin m c cn. Sau khi c ta cm thy thng yu v{ tha
th hn, c th c s thnh cng trong vic tip cn anh ta chia s nhng tnh cm ca
mnh. Trong chng 11, chng ta s khm ph chi tit hn v vic lm th n{o trao i
nhng cm gi|c kh khn.

Lm th no lng nghe m khng ph phn

Ngi {n ng thng ph phn ph n khi c y ph phn m khng bit r l{ mnh ang

ni g. iu ny rt c hi cho mi quan h bi v n c th ngn cn s giao tip.

H~y tng tng rng, ngi ph n ni: Tt c nhng g chng ta tng lm l cng vic,
cng vic, cng vic. Chng ta khng c bt k th vui no ngoi cng vic, anh qu nghim
tc. Ngi {n ng s d dng cm thy rng c ta ang ch tr|ch mnh.

Nu anh ta cm thy b ph phn, ti gi nh rng anh ta khng nn trch li v{ ni: Anh

c cm gi|c nh em ang ch trch anh.

Thay v{o , ti gi ni Tht l{ kh nghe em ni, anh qu nghim tc, c phi em ang
ni vic chng ta khng c bt k th vui no hon ton l li ca anh khng?.

Hoc anh ta c th ni: Tht l tht vng khi nghe em ni rng anh qu nghim tc. C phi
em ang ni rng chnh v li ca anh m chng mnh khng c t vui th no khng?.

Ngo{i ra ci thin mi quan h, c th anh ta s b qua s v l ca c ta. Anh ta c th

ni: Dng nh em ang ni tt c l li ca anh, rng chng ta lm vic qu nhiu. l{
s tht sao?.
Hoc anh ta c th ni: Khi em ni chng ta khng c bt k th vui no v rng anh qu
nghim tc, dng nh em ang ni tt c l li ca anh, ng khng?.

Tt c nhng s |p li n{y l{ y tn trng v cho c ta mt c hi rt li bt k s ch

trch no m anh ta c th cm nhn c. Khi c ta ni: , khng, em khng ni tt c l
li ca anh. Anh ta c th cm thy nh nhm hn mt mc n{o .

Mt cch tip cn khc m ti nhn thy hu hiu nht l hy nh rng, c ta lun c l do

bun phin, rng mt khi c ta ~ tho|t khi n, c ta cm thy tt hn. S nhn thc
n{y cho php ti th gi~n v{ ghi nh rng, nu ti c th nghe m khng t nhn li v
mnh, ri khi c y c nhu cu gii thch, c y s |nh gi| cao ti v{ thm ch nu c y
ang tr|ch mng ti, c y s khng tip tc na.

Ngh thut ca s lng nghe

Khi {n ng hc cch lng nghe v cm nhn c chnh xc nhng cm xc ca ngi ph

n, s giao tip tr nn d d{ng hn ging nh vi bt k ngnh ngh thut no. Ngh
thut lng nghe cng i hi phi thc hnh. Mi ngy khi ti v nh{, ti thng tm bng
c v ti - Bonnie v hi v ng{y hm ca c y. Theo c|ch n{y th ti ang thc hnh
ngh thut lng nghe.

Nu c y bun phin hoc c mt ng{y cng thng, u tin ti s ngh rng c y ang ni
l{ ti cng phi chu trch nhim mt mc n{o v{ v th m{ |ng ch tr|ch. Th|ch thc
ln nht i vi ti l ti khng t suy din v{ v ly v{o mnh, v{ khng hiu lm c y.
Ti thng l{m iu ny bng cch nhc nh mnh rng chng ti ni bng nhng ngn
ng khc nhau. Khi ti tip tc hi Chuyn g ~ xy ra vy?. Ti ph|t hin ra rng, c
nhiu chuyn kh|c ~ l{m c y bun phin. Dn dn ti bt u hiu rng ti khng phi l
ngi duy nht chu trch nhim v ni bun ca c y. Sau khi c y bt u |nh gi|
cao s lng nghe ca ti. Thm ch nu ti ~ c mt phn trch nhim trong s bc bi ca
c y th c y vn tr nn rt bit n, tin yu v{ h{i lng hn.

Mc d, thc hnh lng nghe l mt k nng quan trng nhng c nhng ng{y, ngi {n
ng qu nhy cm hoc qu| cng thng hiu c nhng g c y ni. Nhng ln nh
vy, anh ta khng nn c gng lng nghe. Thay v{o , anh ta c th ni: }y khng phi
l thi im tt cho anh, hy ni chuyn sau nh!.

i khi ngi {n ng khng thc c rng, anh ta khng th lng nghe cho n khi c
ta bt u ni chuyn. Nu anh ta t ra tc gin trong khi lng nghe, anh ta khng nn c
tip tc na v anh ta s cng cm thy chn nn hn. iu khng tt lnh cho c anh ta
ln c ta. Thay v{o , h~y ni mt c|ch y tn trng l{ Anh tht s mun nghe nhng g
em ang ni. Nhng ngay b}y gi th tht l{ kh cho anh. Anh ngh, anh cn thi gian suy
ngh v nhng g em va ni.

Bonnie v{ ti ~ hc c c|ch giao tip vi nhau: l{ tn trng nhng g khc nhau

gia chng ti v hiu nhng nhu cu khc nhau ca mi ngi, cuc hn nhn ca chng
ti ~ tr nn d d{ng hn nhiu. Ti ~ chng kin s bin i nh th ca h{ng nghn i
v cc c nhn. Nhng mi quan h s tt p khi s giao tip phn nh s sn sng chp
nhn v tn trng nhng s khc nhau vn c ca con ngi.

Khi s hiu lm tng ln th h~y nh rng: chng ta ni bng nhng ngn ng khc nhau,
cn phi c thi gian gii thch nhng g i phng tht s ngh v{ mun ni. iu ny
chc chn phi thc h{nh v{ n |ng vi cng sc ca bn.
6. n ng ging nh dy cao su
{n ng ging nh d}y cao su, khi h gin ra, h c th ko d{i cho n khi h bt tr li.
Ci dy cao su l mt php n d tuyt vi hiu c quy lut tnh cm ca nam gii. Qui
lut tnh cm ny bao hm mt qu trnh: gn gi, ri xa v{ sau li gn gi.

Hu ht ph n u ngc nhin khi nhn ra rng, thm ch ngay c khi anh ta rt yu c ta,
nhng theo nh k, anh ta cn c khong thi gian xa c|ch trc khi anh ta c th gn gi
hn. {n ng c xu hng n{y. khng phi l mt quyt nh hay s la chn phi xy
ra. khng phi l li ca anh ta m{ cng khng phi li ca c ta. N l mt qui lut t
nhin.

Ngi {n ng yu mt ngi ph n, nhng theo nh k anh ta cn xa c|ch trc khi anh

ta c th gn gi hn.

Ph n ~ sai lm khi gii thch v s xa cch ca {n ng. Bi v, thng thng c nhng l

do khc nhau cho s xa cch ca ngi ph n. C ta s tr nn xa cch khi c khng tin
rng anh ta s hiu c nhng cm xc ca mnh, khi c ta b tn thng v{ lo s li b tn
thng na, hoc khi anh ta ~ l{m sai mt iu g v{ l{m cho c ta tht vng.

Chc chn rng {n ng c th xa cch v nhng l do ging nh vy. Nhng anh ta cng s
ri xa thm ch ngay c khi c ta khng l{m sai iu g. Anh ta c th yu v{ tin tng c ta
v{ sau y t nhin anh ta bt u ri xa, ging nh s gin ra ca ci dy cao su. Anh ta
s t ri xa v{ sau s bt tr li.

Ngi {n ng gi khong c|ch |p ng s c lp hoc t do c| nh}n. Khi anh ta ~

hon ton tch bit ri t nhin anh ta cm nhn nhu cu v tnh yu v s gn gi. Mt
cch v thc, anh ta s ham mun hn cho i tnh yu ca mnh v nhn c tnh yu
m anh ta cn. Khi ngi {n ng bt tr li l{ anh ta ~ gi mi quan h cho d bt c
mc th}n tnh nh th n{o. chnh l{ khi anh ta li mun gin ra. Anh ta thy khng
cn thit phi c mt qu| trnh lm quen tr li.

PH N NN BIT G V NAM GII

Nu hiu c chu trnh tnh cm ca nam gii th mi quan h s tr nn thn thit v giu
c hn. Nhng v chng ta hiu lm nn ~ to ra mt s vn khng cn thit. Hy xem
xt mt v d.

Maggie b au n, lo u v bi ri. C v bn trai ca c, Jeff, ~ hn h c su thng. Mi

th tht tuyt vi. Sau anh tr nn th , lnh nht m khng c bt k l do g. Maggie
khng th hiu ti sao t nhin anh ta li nh vy. C ta ni vi ti: "Mt pht trc anh ta
cn quan t}m n ti, ri anh khng mun ni chuyn vi ti na. Ti ~ c gng bng mi
c|ch ko anh ta tr li. Nhng dng nh vn cng tr nn ti t hn, dng nh anh
qu xa cch. Ti khng bit ti ~ l{m sai iu g, phi chng ti qu| ti?"
Khi Jeff ri xa, Maggie ~ t buc ti chnh mnh. }y l{ mt hin tng ph bin. C ta ngh
rng: C ta ~ l{m sai iu g v{ t trch mnh. C ta mun lm li mi th cho ng.
Nhng c ta c{ng c gng gn gi Jeff, th anh ta li cng gi khong c|ch hn.

Sau cuc tho lun ca ti, Maggie ~ nh nhm hn. S lo u v bi ri ca c ngay lp tc

~ bin mt. iu quan trng nht l{ c ta ~ dng vic t tr|ch mc mnh. C ta ~ nhn ra
rng khi Jeff ri xa, khng phi l li ca c. Mt kh|c, c cng bit rng ti sao anh ta li
ri xa v lm th n{o kho lo gii quyt n. Nhiu thng sau trong mt cuc tho lun
kh|c, Jeff ~ cm n ti v nhng g Maggie ~ hc c. Anh ta ni vi ti, by gi h ~
nh hn. Maggie ~ kh|m ph| ra mt b mt rng rt t ph n bit v {n ng.

Maggie nhn ra rng, khi c y c gng gn gi th Jeff li ang c gng gi khong cch.
Bng vic chy theo anh ta, c ang cn tr s ko di khong cch ca anh ta sau
anh ta s t bt tr li. C ta nhn ra rng c ta cng thc hin iu ny trong mi mi quan
h. Mt cch v thc, c ta ~ cn tr chu trnh quan trng. Bng cch c gng duy tr s
thn thit, c ta thc s ~ cn tr n.

n ng t nhin bin i nh th no

Nu mt ngi {n ng khng c c hi ko di khong c|ch mt mnh, anh ta s

khng bao gi c c c hi cm nhn c sc mnh ca s gn gi. Ph n cn hiu
rng, nu h c khng khng tip tc s thn tnh hoc "chy theo" tnh cm ca ngi bn
trai, th anh ta cng ri xa, ri hu nh lun c gng thot khi v xa lnh chnh c. Anh
ta s khng bao gi c c c hi cm nhn lng mong i tnh yu nng nn ca chnh
mnh.

Trong cc cuc tho lun ca ti, ti ~ gii thch iu ny bng mt dy cao su ln. Hy
tng tng rng bn ang cm mt ci dy cao su. By gi hy bt u ko di ci dy cao
su bng cch ko n sang bn phi ca bn, c|i d}y cao su c bit ny c th ko di 12
inch. Khi c|i d}y cao su c ko di 12 inch ti s gi u bn tri. Khi n bt tr li, n c
nhiu sc mnh v sc bt hn.

Cng nh vy, khi mt ngi {n ng ko d{i khong c|ch ra n mt mc n{o th

anh ta s quay tr li vi nhiu sc mnh v sc bt hn. Mt khi anh ta i qu| xa vi gii
hn ca chnh mnh, anh ta s bt u tri qua mt s bin i hon ton. Tt c th|i ca
anh ta bt u thay i. Ngi {n ng n{y dng nh khng quan t}m hoc khng cm
thy th v vi bn gi ca anh ta (trong khi anh ta ang ri xa). t nhin anh ta cm thy
khng th sng thiu c. By gi anh ta nhn ra rng anh ta vn cn tnh cm, sc mnh ca
anh ta ang quay tr li, bi v m c ca anh ta l{ yu v{ c yu ~ c thc tnh.

}y l{ vn kh khn i vi ph n bi v trong kinh nghim ca c ta, nu c ta gi

khong c|ch tr nn thn mt li i hi c thi gian lm quen li. Nu c ta khng
hiu rng {n ng rt khc trong vn ny, c ta c th c xu hng nghi ng s khao
kh|t th}n tnh t ngt ca anh ta v{ y anh ta ra xa hn.
{n ng cng cn phi hiu s kh|c nhau n{y. Khi ngi {n ng quay tr li, trc khi
ngi ph n |p li tnh cm ca anh ta, c ta thng mun v cn c thi gian, cn c
{m thoi kt ni li. S chuyn bin ny d d{ng hn nu {n ng hiu rng ph n cn
c nhiu thi gian hn ly li thn mt, nht l khi c ta cm thy b xc phm khi anh ta
xa lnh c y. Nu khng hiu c nhng s kh|c nhau n{y, {n ng c th tr nn thiu
kin nhn bi v t nhin anh ta sn sng chp nhn tnh cm bt c cp no sau mt
thi gian xa cch cn c ta th khng.

Ti sao n ng gi khong cch

{n ng bt u cm thy cn c t do v{ c lp, sau khi h ~ c |p ng y

nhu cu v tnh cm. Mt cch v thc, khi anh ta ri xa th c ta bt u hong s. iu m
c ta khng nhn ra l mt khi anh ta ~ gi khong cch v mn nguyn vi nhu cu t do
c nhn ca mnh ri th t nhin, anh ta s mun c thn mt tr li. Ngi {n ng
thng t ng xen k gia nhu cu tnh cm v t do c nhn.

{n ng thng t ng xen k gia nhu cu tnh cm v t do c nhn.

V d nh trong giai on u ca mi quan h, Jeff ~ y khao kht v sc mnh. Ci dy

cao su ca anh ta ~ ho{n to{n c cng ra. Anh ta mun gy n tng vi c ta, lm mn
nguyn c ta, lm hi lng c ta v gn gi vi c ta. Khi anh ta ~ th{nh cng th c ta cng
mun c gn gi anh ta hn. Khi c ta ~ m rng tr|i tim mnh, th anh ta ~ ng{y c{ng
gn gi hn v{ khi h gi{nh c tnh cm ca nhau th anh ta cm thy tht tuyt vi.
Nhng sau giai on ngn ngi n{y, ~ c mt s thay i din ra.

H~y tng tng iu xy ra i vi mt chic dy cao su, ci dy cao su s tr nn r,

ton b sc mnh v s {n hi ca n ~ ra i. Khng cn bt k s chuyn ng no na.
iu n{y chnh l{ iu ~ xy ra vi s khao kht gn gi ca mt ngi {n ng sau khi
nhu cu tnh cm ca anh ta ~ c |p ng.

Thm ch ngay c khi s gn gi n{y ang l{m m~n nguyn ngi {n ng, iu tt yu l
anh ta s bt u tri qua mt s chuyn i bn trong. Anh ta s bt u cm thy s thi
thc phi gi khong cch. Nhng g tm thi anh ta c ~ ho{n to{n |p ng c s thiu
thn tnh cm ca anh ta. By gi anh ta cm thy thiu s c lp c vi chnh
mnh. C th anh ta cm thy ~ tr nn qu ph thuc hoc khng th bit ti sao anh ta
cm thy cn phi gi khong cch.

Ti sao ph n hong s?

Khi Jeff theo bn nng l|nh xa gi khong cch m khng c bt k li gii thch no cho
Maggie (hoc cho chnh anh ta), Maggie ~ phn ng li bng ni s. C y hong s v chy
theo anh ta. C ta ngh rng mnh ~ l{m iu g sai v{ ~ l{m anh ta tht vng. C ta
tng tng rng: anh ta ang mong i c ta ni li tnh cm. C ta s anh ta s khng bao
gi quay li.
Mi chuyn cng ti t hn v c cm thy bt lc khi mun ko anh ta tr li bi v c
khng bit mnh ~ l{m g khin anh ta tht vng. C ta khng bit rng }y l{ mt phn
quy lut tnh cm ca anh ta. Khi c ta hi anh ta vn g ~ xy ra, anh ta ~ khng c mt
cu tr li r rng v anh ta n trnh vic ni v n, thm ch anh ta cn tip tc gi khong
cch nhiu hn vi c y.

Ti sao n ng v ph n hoi nghi tnh yu ca h?

V khng hiu quy lut tnh cm ny nn ph n bt u nghi ng tnh yu ca h. V khng

bit rng mnh ~ cn tr Jeff tm ra tnh cm nng nn ca anh ta, Maggie c th d dng
gi thit rng Jeff ~ khng yu c. Khng c c hi gi khong cch, Jeff s mt i tnh
cm nng n{n v{ khao kh|t c gn gi ca anh ta. Anh ta c th d dng rt ra kt lun
rng mnh khng cn yu Maggie na.

Sau khi hiu ra rng h~y cho Jeff c mt khong cch (hoc mt khng gian ring)
Maggie ~ kh|m ph| ra rng anh ta thc s ~ tr li. C ta ~ thc hin vic khng chy
theo anh ta na mi khi anh ta kh gn v c th tin rng mi th u n. Th no ri anh
ta cng s quay tr li.

Khi nim tin vo qu trnh ny ln dn trong c, c s d dng cm thy khng s hi na.

Khi anh ta cn mt khong trng, c khng chy theo anh ta na, thm ch khng ngh rng
iu l{ sai tr|i. C ta ~ chp nhn iu ny Jeff. C cng chp nhn anh ta nhiu th
anh ta s quay tr v cng sm. Khi Jeff bt u hiu nhng nhu cu v cm xc ang thay
i trong anh, anh ta tr nn tin tng hn v{o tnh yu ca mnh, c th anh ta s to nn
mt cam kt. B quyt thnh cng ca Jeff v Maggie l h ~ hiu v chp nhn rng, ngi
{n ng ging nh nhng ci dy cao su.

PH N HIU SAI V N NG NH TH NO?

Khng hiu bit v vic ngi {n ng ging nh nhng c|i d}y cao su nh th no, ph n
s d dng gii thch sai v nhng phn ng ca {n ng. S rc ri thng tng ln khi c
ta ni: "Chng ta hy ni chuyn" v ngay lp tc anh ta ~ t n trnh tnh cm ca mnh.
Khi c ta mun ci m v gn gi th anh ta li gi khong c|ch. Ti thng nghe thy s
than phin rng "Bt c ln no ti mun ni chuyn, anh y u trnh xa. Ti c cm gic
nh anh ta khng quan t}m n ti". C ta ~ c nhng kt lun y sai lm rng, anh ta
khng h mun tm s vi c ta na.

Ci dy cao su ny gii thch vic lm th n{o m{ ngi {n ng c th rt quan t}m n

bn i ca mnh nhng t nhin h li ri xa nh vy. Anh ta ri xa khng phi v anh ta
khng mun ni chuyn, thay v{o anh ta cn c thi gian mt mnh, thi gian cho chnh
mnh - khi anh ta khng phi chu trch nhim vi bt k ai. l{ thi gian anh ta t
chm sc bn thn. Khi anh ta tr li, anh ta s sn s{ng tm s.

c mt khng gian chc chn cho hai ngi, ngi {n ng c th |nh mt chnh mnh
thng qua s kt ni vi bn i. Bng vic cm nhn c nhng nhu cu, nhng vn ,
nhng iu mong mun v tnh cm ca c y, anh ta c th |nh mt nhng cm xc ca
chnh mnh. S xa cch cho php anh ta thit lp li ng bin gii cho chnh mnh v lp
y nhng nhu cu mun cm thy c lp ca mnh.

c mt khng gian chc chn cho hai ngi, ngi {n ng c th |nh mt chnh mnh
thng qua s kt ni vi bn i.

Tuy nhin, mt v{i ngi {n ng c th biu hin s ri xa ny mt cch khc nhau. Vi

h, l{ mt cm gic "Ti cn c khng gian" hoc "Ti cn c mt mnh". Cho d n
biu hin nh th no th khi h ri xa chnh l lc h ang t chm sc mnh. Ging nh
chng ta khng chu b i, ngi {n ng s khng t nhin quyt nh ri xa. l{ s hi
thc bn nng. C th anh ta ch nhn thy s qu| t tng v{ sau anh ta |nh mt chnh
mnh. Ti thi im , anh ta bt du cm thy cn s t lp v bt u ri xa. Ph n c
th bt u gii thch chnh xc s ri xa ny bng cch hiu quy trnh trn.

Ti sao n ng ri xa khi ph n gn gi?

Vi nhiu ph n, chnh vo thi im c ta mun thn mt v mun c cm thng, th

{n ng li c xu hng ri xa. C hai l do gii thch iu ny:

1. Ph n khng thc c thi im ngi {n ng ang xa l|nh, v vy m{ ng lc ,

c ta c gng thit lp li mi lin kt tnh cm v ni "Chng ta hy ni chuyn nh". Khi
anh ta tip tc ri xa th c ta ~ kt lun sai lm rng, anh ta khng quan t}m n mnh.

2. {n ng c th s bt u xa lnh khi ph n ci m, chia s nhng iu thm kn hn v{

nhng tnh cm thn mt hn. Anh ta c th m chm trong nhng tnh cm thn mt nh
vy trc khi c mt hi chung thc tnh trong anh. Chng ta c th ni l{ ~ n lc anh
ta ri xa tm thy s cn bng. {n ng c th t nhin chuyn nhu cu tnh cm sang
s c lp v ri xa.

Khi {n ng ri xa, ph n rt bi ri, bi v nhng g c ta ni hoc l{m thng l nguyn

nhn lm cho anh ta ri xa. Thng thng {n ng bt u cm thy hi thc phi ri xa khi
m ph n bt u ni n nhng vn nhy cm. Bi v cm xc ny khin cho {n ng
cm thy g b v khi anh ta nhn thy qu g b th anh ta s t ng ri xa.

khng phi l v anh ta khng mun nghe nhng cm xc ca c ta. Ti thi im khc
nhau trong chu trnh tnh cm ca anh ta, khi anh ta ang cn c gn gi th cng nhng
nguyn nh}n li li ko anh ta li gn vi c y. Nhng cm xc lc ny ca anh c th
khi ngun tnh cm v khin anh ta tr nn gn gi hn. iu lm cho anh ta ri xa khng
phi l c ta ni ci g m l thi im c ta ni.

THI IM NI CHUYN VI NGI N NG

Khi ngi {n ng ang ri xa, th khng phi l thi im thch hp ni chuyn hoc c
gng gn gi anh ta hn. H~y cho anh ta ri xa sau anh ta s quay tr li. Anh ta s
xut hin trong tnh yu, s ng h v s h{nh ng nh th cha c chuyn g xy ra. }y
l thi im thch hp ni chuyn.

Ti thi im qu bu ny th ph n li khng c hng th vi cuc ni chuyn, trong khi

anh ta mong mun tnh cm v sn s{ng ni chuyn.

C ba l do gii thch iu ny:

1. Ph n e ngi cuc ni chuyn bi v ln cui cng khi c ta mun ni chuyn th anh ta

li ri xa. C ta ~ gi nh mt cch sai lm rng, anh ta khng quan tm v khng mun
lng nghe.

2. Ph n e ngi anh ta bi ri v c ta ch cho anh ta bt u quay v nhng cm xc ca

mnh. C ta bit rng nu t nhin c ta ri xa anh ta v{ trc khi ni li c ta cn ni
chuyn v iu g ~ xy ra. C ta ch cho anh ta bt u cuc ni chuyn v nhng g lm
anh ta cm thy bun phin. Tuy nhin, anh ta khng cn phi ni v nhng cm gic bun
phin v anh ta }u c bun!

3. Ph n c qu nhiu th ni rng c ta khng mun tr nn th l v ch mun bt

u ni chuyn. t ra lch s, thay v ni v nhng cm xc v nhng suy ngh ca chnh
mnh, c ta li sai lm khi i hi anh ta nhng cu hi v cm xc v{ suy ngh ca anh ta. Khi
anh ta khng c g ni th c ta kt lun sai lm rng, anh ta khng mun c mt cuc ni
chuyn vi mnh.

Vi tt c nhng suy o|n khng chnh x|c v l do ti sao {n ng khng mun ni chuyn
nh vy, khng c g |ng ngc nhin khi ph n cm thy v mng vi {n ng.

LM TH NO N NG NI CHUYN

Khi ph n mun ni chuyn hoc cm thy cn thit gn gi, c ta nn ch ng ni

chuyn v khng nn ch i ngi {n ng bt u cuc ni chuyn trc. u tin c ta
hy bt u chia s cho d i phng ca c khng c g ni. l{ c|ch bt u cuc
ni chuyn. Dn dn anh ta s c nhiu iu ni hn, khi s lng nghe ca anh ta c
|nh gi| cao.

Ngi {n ng c th c mt cuc ni chuyn rt ci m vi ph n nhng u tin anh ta

anh ta khng c g ni. iu m ph n khng bit v ngi sao Ha l, h cn c l do
ni chuyn. H khng ni chuyn ch tm kim s vui v. Nhng khi c ta ang ni
c mt lc th ngi {n ng s bt u ci m v chia s nhng g lin quan n vn
m{ c ta ang ni.

V d: Nu c ta ni v nhng kh khn ca mnh trong ngy, th anh ta c th cng chia s

nhng kh khn trong ng{y ca anh ta h c th hiu nhau. Nu c ta ni v tnh cm ca
mnh v nhng a tr, c th anh ta cng ni v tnh cm ca mnh v nhng a tr. Anh
ta s khng cm thy b ph phn hay cm thy p lc khi c ta ci m ri dn dn, anh ta
cng s bt u ci m.
Ph n lm th no thuyt phc ngi n ng ni chuyn

Ph n chia s nhng suy ngh ca mnh mt cch t nhin th s thc y {n ng ni

chuyn. Nhng khi anh ta nhn thy bt buc phi ni th u c anh ta tr nn trng rng.
Anh ta khng c g ni, thm ch nu anh ta c g ni th anh ta cng s kim ch, bi
v anh ta nhn thy s i hi ca c ta.

Tht l{ kh cho {n ng ni chuyn khi b ph n yu cu. Bng cch cht vn anh ta, v
tnh c ta ~ l{m cho anh ta mt hng, c bit l khi anh ta cm thy khng cn thit phi
ni chuyn. Ngi ph n gi nh mt cch sai lm rng, ngi {n ng c "nhu cu"
ni chuyn v v th "nn ni chuyn". C ta qun mt rng anh ta n t sao Ha v anh ta
cm thy khng cn thit phi ni chuyn nhiu nh th.

Thm ch c ta cn cm thy rng, nu anh ta khng ni chuyn, c ngha l{ anh ta khng

yu mnh. Khi phn i vic ngi {n ng khng ni chuyn, bn c th chc rng anh ta
khng c g ni. Ngi {n ng s dn ci m khi anh ta cm thy c chp nhn theo
cch ca mnh. Anh ta cm thy khng c chp nhn khi c ta mun anh ta ni nhiu hn
hoc bc tc v s ri xa ca anh ta.

Ngi {n ng cn thit phi ri xa trc khi anh ta c th hc c cch chia s v ci m

v anh ta cn c lng nghe nhiu. Anh ta s ni nhiu hn khi s lng nghe ca anh ta
c |nh gi| cao.

Lm th no khai mo cuc ni chuyn vi n ng

Ph n cng c gng {n ng ni chuyn th anh ta li cng im lng. C gng buc anh ta

ni chuyn khng phi l cch tip cn tt nht, c bit, khi anh ta ang trong t}m trng
mun ri xa. Thay v bn khon l{m th no c ta c th lm cho anh ta ni chuyn, th mt
cu hi tt hn c th t ra l: "Lm th no ti c th nhn c nhiu hn tnh cm, s
{m thoi v giao tip vi bn i ca ti?"

Trong mi quan h, nu ngi ph n cm thy cn thit phi ni nhiu hn v{ hu ht h

thng lm vy. C ta c th khi u nhiu cuc ni chuyn hn nhng vi nhn thc chn
chn rng c khng ch nn chp nhn m{ cn mong i rng thnh thong anh ta s sn
sng ni chuyn v{ anh ta c xu hng ri xa vo nhng ln khc.

Khi anh ta ~ sn sng, thay v hi anh ta qu nhiu cu hi hoc yu cu anh ta ni chuyn,

th c ta h~y anh ta bit rng c |nh gi| cao ngay c khi anh ta ch lng nghe. Trong khi
bt u, c cng nn khch l anh ta trong cuc ni chuyn.

V d: Maggie c th ni: "Jeff, anh s lng nghe em mt cht c khng? Em ~ c mt

ngy lm vic vt v v em mun c chia s. N s lm em cm thy tt hn". Maggie ni
c mt cht ri c c th dng li v tip "Em tht s bit n khi anh lng nghe cm xc
ca em, iu rt c ngha vi em". S bit n n{y khch l ngi {n ng lng nghe
hn.
Ngi {n ng c th mt hng khi khng c s bit n v{ khch l, bi v anh ta cm thy
s lng nghe ca anh ta l v ch. Anh ta khng nhn thy s lng nghe ca mnh c gi tr
nh th n{o i vi c gi. Cn hu ht ph n li u bit c tm quan trng th no
ca s lng nghe theo bn nng ca mnh. Trong khi , mong i ngi {n ng bit c
tm quan trng ca vic lng nghe m khng rn luyn anh y th cng ging nh bn mong
i anh y phi l ph n vy! May thay, sau khi c ph n |nh gi| cao cho s lng
nghe th {n ng ~ tht s bit tn trng gi tr ca vic ni chuyn.

KHI NO N NG KHNG TH NI CHUYN

Sandra v{ Larry ~ kt hn c 20 nm, Sandra mun li d cn Larry th mun duy tr mi

vic.

C ta ni "Lm sao anh ta c th ni rng anh ta mun duy tr cuc hn nhn ny? Anh ta
khng yu ti. Anh ta khng cm nhn c bt k iu g. Anh ta ~ ri xa khi ti cn anh
ta ni chuyn. Anh ta tht lnh lng v nhn t}m. Hai mi nm, anh ta ~ chi b cm
xc ca mnh. Ti khng cn sn s{ng tha th cho anh ta c na. Ti s chm dt cuc
hn nhn ny. Ti qu mt mi c gng lm cho anh ta ci m v chia s cm xc ca
anh ta, v{ ti ~ b tn thng".

Sandra ~ bit rng chnh c cng l{ ngi phi chu trch nhim v nhng vn ca h.
C ta ngh, tt c l li ca chng c ta. C ta ngh c ta ~ l{m mi th thc y tnh cm,
s giao tip, cuc ni chuyn, cn anh ta ~ t chi c trong 20 nm qua.

Trong cuc tho lun, sau khi nghe v {n ng v{ nhng ci dy cao su, c a ra khc v tha
th cho chng mnh. C ta nhn ra rng, vn ca anh ta cng l{ vn ca c hai. C ta
nhn ra rng, c ta cng c phn to nn vn gia h.

C ta ni "Ti nh, trong nm u tin ca cuc hn nhn, ti c th ang ci m, ni

chuyn v nhng cm xc ca mnh cn anh y th b i. Ti ngh anh y khng yu ti.
iu ~ lp li vi ln v{ ti ~ t b. Ti s khng chp nhn b tn thng ln na. Ti
khng bit rng, thi im khc, c th anh y s lng nghe nhng cm xc ca ti. Ti ~
khng cho anh y c hi. Ti ~ t b trong s tn thng. Ti ~ mun anh y ci m
trc khi ti c th".

Nhng cuc m thoi mt pha

Nhng cuc ni chuyn ca Sandra thng l t mt pha. u tin c ta c gng lm cho

anh ta ni chuyn bng cch hi anh ta mt chui cu hi, ri trc khi c ta c th chia s
nhng g c ta mun ni th c ta ~ tr nn bun phin vi nhng cu tr li nht gng
ca anh ta. H lun c nhng cuc {m thoi nh vy. C ta ~ tht vng cho rng anh ta
khng ci m, khng yu v khng chia s.

Cuc {m thoi mt pha c th din ra nh th ny:

SANDRA: Hm nay anh th no?

LARRY: n

SANDRA: Chuyn g ~ xy ra?

LARRY: Nh thng l.

SANDRA: Anh mun lm g vo cui tun ny?

LARRY: Anh khng quan tm. Th em mun lm g?

SANDRA: Anh c mun mi nhng ngi bn ca chng ta?

LARRY : Anh khng bit... Em c bit lch pht sng tivi }u khng?

SANDRA: (Tht vng). Ti sao anh khng mun ni chuyn vi em?

LARRY: (Sng st v im lng).

SANDRA: Anh c yu em khng?

LARRY: Tt nhin, anh yu em v{ anh ~ kt hn vi em.

SANDRA: Anh yu em nh th n{o? Chng ta cha bao gi ni chuyn nhiu hn th! Lm

sao anh c th ngi y v khng ni g. C phi anh khng quan tm?

Vo thi im ny Larry c th ng dy v{ i lang thang. Khi anh ta tr v, anh ta s hnh

ng nh th mi th u n c. Nhng trong lng th c y ang khp cht tnh yu v
lng nhit tnh ca mnh. B ngoi, c th c y c t ra yu thng nhng trong lng th
cn gin ang tng ln. T ln n{y n ln khc, ni tc gin s cng m v c th c ta li
bt u mt cuc cht vn kh|c i vi nhng cm xc ca chng mnh. Sau 20 nm tch t
nhng chng c cho rng anh ta khng yu mnh, c cng khng cn nhit tnh vi tnh
cm ~ mt i.

Hc cch ng h nhau m khng phi thay i

Ti cuc tho lun Sandra ~ ni "Ti ~ mt 20 nm c gng lm cho Larry ni chuyn. Ti

~ b tn thng khi ti mun anh y ci m. Ti khng nhn ra rng c|i m{ ti ang mt i
l{ ngi {n ng s ng h ti trong s ci m v{ l{ im yu ca ti. l{ nhng g ti
thc s cn. Trong k ngh cui tun n{y, ti ~ chia s nhng tnh cm su sc vi chng
ti nhiu hn c 20 nm qua. Ti cm thy c yu thng nhiu hn. chnh l ci ti
~ |nh mt. Ti ngh anh y ~ thay i. By gi ti bit rng chng c g l{ sai i vi anh
y hay vi ti. Chng ti ~ khng bit lm th n{o ng h nhau."

Sandra lun phn nn rng, Larry khng ni chuyn, c y ~ t thuyt phc mnh rng, s
khng c s thn tnh nu nh anh ta c im lng. Ti cuc tho lun, c ta ~ hc c cch
chia s nhng cm xc ca mnh m{ khng mong i hoc i hi Larry phi |p li. Thay
v khng chp nhn s im lng ca anh ta, c ta hc c c|ch nh gi cao s im lng .
iu ~ l{m cho anh ta tr th{nh ngi bit lng nghe hn.

Larry ~ hc c ngh thut ca s lng nghe. Anh ta thc hnh lng nghe m khng cn
c gng sa cha nhng li ca c y. Tht l hiu qu hn nhiu dy cho ngi {n
ng bit lng nghe hn l{ ci m v s d b tn thng. Khi anh ta bit lng nghe ai , anh
ta s c |p li bng s quan t}m v{ |nh gi| cao. Dn dn anh ta s bt u ci m v
chia s mt cch ch ng hn.

Khi ngi {n ng cm thy s lng nghe c |nh gi| cao v{ anh ta khng cm thy b t
chi v khng chia s nhiu hn, dn dn anh ta s tr nn ci m. Mc d ngay c khi anh
ta cm thy nh khng c g ni, ri t nhin anh ta s ni. Nhng u tin anh ta cn
cm thy c chp nhn. Nu c ta vn tht vng v s im lng ca anh ta th c ta ~ qun
mt rng {n ng n t sao Ha.

KHI NO N NG KHNG RI XA

Lisa v{ Jim ~ kt hn c 2 nm. H ~ cng nhau l{m mi vic. H ~ khng bao gi ri

xa nhau. Sau mt thi gian, Jim tr nn ngy cng gt gng, bun bc v hay tht thng.

Trong mt bui t vn c nhn, Lisa ni vi ti "Anh y khng cn bt c th vui no vi ti

c. Ti ~ c gng mi th cho anh y vui v nhng u tht bi. Ti mun chng ti lm
mi iu th v cng nhau nh: i nh{ h{ng, mua sm, du lch, chi th thao, i d tic, i
nhy. Nhng anh y khng mun. Chng ti cha bao gi l{m g hn ngo{i vic: xem Tivi,
n, ng v lm vic. Ti ~ c yu anh nhng ti ~ tc gin, anh y ~ tng rt duyn
dng v lng mn. Cn by gi, sng vi anh y nh l{ sng vi mt con c sn. Ti khng
bit phi lm g, anh y vn khng h lay chuyn".

Sau khi bit c chu trnh tnh cm ca nam gii, bit v thuyt {n ng ging nh c|i d}y
cao su, c Lisa v{ Jim u hiu chuyn g ~ xy ra. H ~ d{nh qu| nhiu thi gian bn
nhau. Jim v Lisa cn phi c thi gian cho ring mnh.

Khi {n ng nhn thy qu gn gi v{ khng c khong cch, nhng du hiu thng tng
ln l: s bun ru, cu knh, s tiu cc v phng th. Jim ~ khng bit lm th n{o ri
xa. Anh ta cm thy c li khi dnh thi gian cho ring mnh, anh ta ngh anh ta phi chia s
mi chuyn vi v mnh.

Lisa cng ngh rng, h cn phi cng nhau lm mi th. Trong bui t vn, ti hi Lisa "Ti
sao ch li dnh qu nhiu thi gian vi Jim?"

C y ni: "Ti s anh y s khng vui nu ti lm bt k chuyn g vui v m khng c anh

y. Mt ln ti i mua sm v anh y ~ thc s bun v ti".

Jim ni: "Anh nh ng{y , v{ anh khng bun v em m anh bun v mt mt s tin |ng
k trong kinh doanh. Anh tht s nh ng{y bi v, anh cm thy tht tt bit bao khi anh
c mt ngi nh{ bnh yn cho chnh mnh. Anh ~ khng d|m ni iu vi em, bi v anh
ngh, n c th lm cho em khng vui".

Lisa ni: "Em ngh rng anh khng mun em i ra ngo{i m{ khng c anh, dng nh anh
qu xa cch".

tr nn c lp hn

Vi s nhn thc mi ny, Lisa c th hco php mnh khng cn thit phi lo lng qu nhiu
v Jim. Thc t, Jim ri xa l{ gip cho c y tr nn t lp v{ c lp hn. C bt u
chm sc chnh mnh tt hn. C bt u lm mi vic c ta mun v nhn c s ng h
nhiu hn t nhng ngi bn gi ca mnh. C hnh phc hn.

C cng ~ ci b s bc tc ca mnh v pha Jim. C hiu ra rng c mong i qu nhiu

anh. C nhn ra rng mnh cng gp phn to nn nhng vn gia h. Khi nghe v thuyt
ci dy cao su, c hiu ra rng, anh cn nhiu thi gian hn mt mnh. Tnh yu ca c
khng ch ngn cn s ri xa ca anh ta ri t bt tr li, m{ th|i l thuc ca c cng ~
lm cho anh ta kh chu.

Lisa bt u lm nhng vic vui v m khng c Jim. C ta lm nhiu vic m c ta mun

lm. Mt bui ti, c ra ngo{i n ti cng vi v{i ngi bn gi, bui ti kh|c i chi, bui
khc na c i d sinh nht...

Nhng php mu n gin

iu lm c ngc nhin l{ mi quan h ca h ~ thay i mt cch nhanh chng. Jim tr

nn quan tm, ch v th v hn vi c. Trong hai tun Jim ~ tr li vi chnh anh ngy
trc. Anh mun lm mi th vui v vi c v bt u a ra nhng k hoch. Anh ta ~ ly
li c ng lc.

Trong bui t vn anh ta ni "Ti cm thy rt nh nhm. Ti cm thy c yu thng.

Khi Lisa v nh, c y hnh phc nhn ti. Ti cm thy rt nh c y khi c y ~ i. Tht
tuyt vi khi cm xc quay tr li. Hu nh ti ~ qun mt iu l{ nh th n{o. Trc
kia, dng nh ti ~ khng l{m mt vic g ch tt. Lisa lun c gng ti lm mi
vic, c y ni cho ti nhng g phi lm v hi ti nhng cu hi".

Lisa ni: "Ti ~ nhn ra rng, ti ~ tr|ch anh y v s khng hnh phc ca ti. Khi ti t
chu trch nhim v hnh phc ca mnh, ti nghim ra rng Jim ~ sng ng tr li v
mnh m hn. N ging nh mt php mu".

S CN TR CHU TRNH TNH CM

C hai c|ch m{ ngi ph n c th cn tr chu trnh tnh cm t nhin ca ngi bn i

ca mnh mt cch v thc. l{: (1) c theo ui anh ta khi anh ta ri xa, (2) trng pht
anh ta v s ri xa .
Sau }y l{ bng lit k hu ht nhng cch ph bin m mt ngi ph n "theo ui"
ngi {n ng v{ ngn cn anh ta ri xa.

NHNG CCH THC THEO UI:

1. Th xc:

Khi anh ta ri xa, c ta c th theo ui anh ta v mt th xc. Anh ta c th i v{o mt

phng kh|c v{ c ta i theo anh ta hoc nh trong v d v Lisa v{ Jim, c ta ~ khng l{m
nhng g mnh mun c th lun bn cnh bn i ca mnh.

2. Tnh cm:

C ta theo ui anh ta v mt tnh cm khi anh ta ri xa. C ta lo lng v anh ta, c ta mun
gip cho anh ta cm thy tt hn. C ta cm thy c li vi anh ta. Vi s ca ngi v{ chm
sc, c ta ~ l{m cho anh ta ngt th.

Mt cch khc, c ta c th ngn cn anh ta ri xa bng cch phn i nhu cu c mt

mnh ca anh ta. Mc d b anh ta phn i, c vn c ko anh ta quay tr li.

Mt cch tip cn kh|c nh l{ lng mong i hoc au n khi anh ta ri xa. Trong cch ny
th c ta ang van xin tnh cm ca anh ta v anh ta cm thy b kim sot.

3. Tr tu:

C ta c th c gng ko ch ca anh ta tr li bng cch hi anh ta nhng cu hi mang

tnh cht buc ti nh: "L{m sao anh c th c x vi em theo cch ny?" hoc "Chuyn g
xy ra vi anh th?" hoc "Anh khng nhn ra em au n nh th no khi anh ri xa ?"

Mt cch khc c ta c th c gng ko anh ta tr li bng cch c lm hi lng anh ta. C ta

tr nn chu ng mt cch thi qu. C ta c gng tr nn hon ho anh ta c th khng
bao gi c bt c l do g ri xa c. C ta b qua cm gic ca bn thn v c gng lm tt
nhng g c ta ngh l{ anh y s thch.

C ta s thay i v lo ngi rng anh ta s ri xa v v th, c y km ch nhng cm xc tht

s ca mnh v trnh lm bt c iu g c th lm anh y bun.

C|ch c bn th hai m ph n c th can thip mt cch v thc vo chu k quan h tnh

cm ca {n ng l{ trng pht anh ta v s ri xa ca anh y. Tip theo }y l{ mt lot
nhng cch ph bin nht ph n "trng pht {n ng" v{ cn tr anh ta tr li v ci
m hn.

Nhng li c x mang tnh trng pht

1. V th xc:
Khi {n ng li bt u ham mun ph n tr li, c ta t chi. V lng trnh nhng c ch
u ym ca chng. C y c th t chi quan h tnh dc vi chng, khng cho php chng
ng vo mnh hay li gn. C y c th |nh anh ta hoc l{ p ph cc th biu l s
kh chu ca mnh.

Khi mt ngi {n ng b trng pht v ~ b i, anh ta c th tr nn s hi khi lp li iu

. Ni s ny c th ngn anh ta ra i trong tng lai. Chu k t nhin ca {n ng do
s b ph v. iu c th to nn mt ni bc tc. Ni bc tc y c th ngn cn ngi
{n ng c cm gic thm mun quan h tnh cm. {n ng c th s khng tr li khi anh
ta ~ ra i.

2. Cm xc:

Khi anh y tr li, c y khng hng th v trch c anh y. C khng tha th cho anh v ~
l l{. Chng c g anh ta lm c th khin c tha mn v vui v. Anh cm thy bt lc trong
vic lm c tha mn v b cuc.

Khi anh y tr li c biu l s phn i ca mnh qua li ni ging ni v bng cch nhn
bn i ca mnh nh th b xc phm.

3. Tr tu:

Khi anh ta tr li, c y t chi ni chuyn mt cch ci m v chia s nhng cm xc ca

c y. C y tr nn lnh nht v bc bi anh y v khng tr chuyn ci m.

C y khng cn tin rng anh y thc s quan tm v trng pht anh y bng cch khng
cho anh y c hi c lng nghe v{ l{m ngi {n ng tt. Khi anh ta tr v bn c mt
cch vui v, nh th c ngha l{ anh ta ~ h mnh.

Khi mt ngi {n ng cm thy ti li v ~ b i, anh ta c th s mt tnh yu ca c y

nu anh ta b i. Anh c th s khng ly li c tnh yu ca c y bi v anh ta cm thy
mnh khng xng |ng vi c y. Anh ta cho rng anh ta s b t chi. Ni s b t chi ngn
anh ta tr li sau chuyn i v{o hang ng.

QU KH CA NGI N NG C TH NH HNG N CHU K TNH CM CA

ANH TA

Chu k t nhin ny ca {n ng c th b cn tr t thi th u. Anh y c th s ra i v

anh ta ~ chng kin s phn bi ca m anh y vi s lnh nht v tnh cm ca ng b.
Mt ngi {n ng nh vy thm ch c th khng bit rng anh ta cn phi ra i. Anh ta c
th v tnh to nn mt cuc tranh c~i bo cha cho s ra i ca mnh.

Kiu {n ng n{y ph|t trin v mt n tnh nhiu hn mt cch t nhin v phi tr gi cho
iu bng s cn tr sc mnh nam tnh ca anh ta. Anh y l mt ngi {n ng nhy
cm. Anh y c gng mt cch kh nhc yu v{ c yu nhng s mt i mt phn nam
tnh. Anh ta cm thy c li khi ra i. V khng bit iu g ~ xy ra, anh y s mt i s
ham mun, sc mnh v s am m, anh y tr nn b ng hoc ph thuc qu mc.

Anh y c th s b c n hoc lc trong hang ng ca mnh. Anh y c th ngh rng anh

khng thch b c n v trong s}u thm, anh ta s mt i tnh yu. Anh ta ~ tng nm tri
iu ny trong thi th u khi m anh ta t chi ngi cha, hoc t chi mt cch thng
thng i vi chnh anh ta.

Trong khi mt s ngi {n ng khng bit c|ch n{o ra i, s khc li khng bit c|ch
c gn gi. Ngi {n ng hng phn khng gp kh khn trong vic ra i. Anh ta khng
th tr li v ci m hn. Trong su thm, anh ta s anh ta khng xng |ng vi tnh yu.
Anh ta s s gn gi v{ quan t}m qu| nhiu. Anh ta khng th hnh dung c ngi bn
tnh s ch{o n mnh nh th no nu anh ta gn gi hn. C hai kiu {n ng nhy cm v
hng phn ang mt i mt hnh nh tch cc hay kinh nghim v chu k quan h t nhin
ca h.

Vic hiu c chu k quan h ca ngi {n ng quan trng vi c {n ng ln ph n.

Mt s {n ng cm thy c ti khi cn c thi gian trong "hang ng" ca mnh hoc c th
bi ri khi h bt u ra i hay lc quay tr li. H c th hiu lm rng c iu g khng
n vi h. Vic hiu v nhng b mt ca {n ng l{ s tr gip cho c {n ng ln ph n.

NHNG NGI N NG V PH N SNG SUT

{n ng thng nhn ra rng s ra i bt ng ca h v{ sau s tr li s nh hng n

ph n nh th no. S hiu bit mi v vic ph n b chu k quan h tnh cm ca ngi
{n ng nh hng nh th no c th gip anh ta nhn bit c tm quan trng ca vic
lng nghe v tn trng nhu cu ca c y mun c m bo rng anh ta rt am m c y
v thc s quan tm. Bt c khi no khng cn ra i, ngi {n ng s|ng sut s dnh thi
gian bt u cuc tr chuyn thn mt bng cch hi bn tnh ca mnh xem c y cm
thy nh th no.

{n ng dn hiu c chu k ca chnh mnh v{ cam oan vi c y khi ra i rng anh ta

s quay tr li. Anh y c th ni "Anh cn thi gian mt mnh v{ sau chng ta s c
nhng khong thi gian th v bn nhau m khng c s sao lng no c". Hoc nu anh ta
bt u ra i trong khi c y ang t}m s, anh c th ni "Anh cn thm thi gian ngh v
iu n{y v{ sau chng ta c th tr chuyn".

{n ng dn hiu c chu k ca chnh mnh v{ cam oan vi c y khi ra i rng anh ta

s quay tr li.

Khi anh ta tr li tr chuyn, c y s c thm d hiu ti sao anh ta li ri i. Nu anh ta

khng chc chn, c rt nhiu trng hp nh vy, anh y c th ni: "Anh khng chc lm.
Anh ch cn cht thi gian cho ring mnh thi nhng h~y tip tc cuc tr chuyn ca
chng ta no".
Anh ta nhn thc r hn rng c y cn c lng nghe v anh y cgn cn lng nghe nhiu
hn khi anh ta khng ra i. Thm v{o , anh ta bit rng lng nghe s gip anh ta nhn
thc c nhng g anh y mun chia s trong khi tm s.

bt u mt cuc tr chuyn, mt ngi ph n thng minh bit khng nn i hi

ngi {n ng phi ni m ch yu cu anh ta lng nghe mt cch chn thnh. Nh nhng
thay i r nt ca c y, p lc nng ln anh ta s c gii ta. C y nn hc cch ci
m v chia s nhng cm xc m{ khng i hi anh y cng phi l{m nh vy.

C y nn tin rng anh y s dn dn ci m hn khi anh y cm thy c chp nhn v

lng nghe nhng cm xc ca c y. C y s khng trng pht anh y hay xua ui anh y
na. C y hiu rng thnh thong nhng cm xc thn mt ca c ta s khin anh cn phi
ra i. Trong khi , v{o nhng lc kh|c (khi anh ta ang trn ng v) anh ta hon ton c
th alng nghe nhng tnh cm thn mt ca c y. Ngi ph n thng minh ny s khng
b cuc. C y tip tc mt cch kin nhn v t ra |ng yu vi s hiu bit m him ngi
ph n n{o c c.
7. Ph n ging nh nhng con sng
Mt ngi ph n ging nh nhng con sng. Khi ph n cm thy c yu, lng t tn
ca c y s ln v xung ging nh chuyn ng ca mt con sng. Khi cm thy thoi mi,
c y s t c n nh im nhng sau t nhin tm trng ca c y c th thay i
v ging nh con sng xung. S xung ny ch l tm thi. Sau khi c y chm n
|y ngay lp tc tm trng ca c y s thay i v c y s li cm thy thoi mi vi chnh
mnh. Con sng ca c y t nhin li bt u ln cao.

Khi con sng ca ngi ph n ln cao, c y cm thy tnh cm dt d{o dng hin
nhng khi con sng xung th c y cm thy bn thn mnh trng rng v cn c lp
y bng tnh yu. Khong thi gian bc ra khi |y l{ thi gian sp xp li cm xc.

Nu c y km hm nhng tnh cm tiu cc hoc t chi bn th}n tr nn |ng yu hn

khi nhng con sng ca c y d}ng ln cao, sau khi nhng con sng i xung c y bt
u cm nhn nhng tnh cm tiu cc ny v nhng nhu cu khng c tha mn. Trong
khong thi gian suy sp ny, c y c bit cn ni chuyn v nhng vn c c, cn
c lng nghe v thu hiu.

V ti, Bonnie, ni rng cm gic khi "suy sp" ging nh ri xung mt ci ging ti tm.
Khi ph n ri xung "ci ging", c y nhn thc c mnh ang chm v{o s v thc ca
chnh mnh, trong bng m v{ nhng cm xc hn n. C y c th bt ng phi tri qua
hng lot nhng xc cm khng th din t ni v nhng tnh cm m h. C y c th cm
thy v vng, ngh rng c y ho{n to{n n c v khng c ch da. Nhng ngay sau khi
chm n |y, c y cm nhn c s yu thng v{ ng vin, t nhin c y s bt u
cm thy tt hn. Bt ng nh l{ khi c y "suy sp", t nhin c y s hng phn v tnh
yu li n r trong mi quan h ca c y.

Lng t tn ca ngi ph n dng ln v h xung ging nh mt con sng. Khi i n tn

cng, l{ lc sp xp li tnh cm.

Kh nng cho v{ nhn tnh yu ca mt ngi ph n trong mi quan h thng phn nh

nhng cm nhn ca c y v bn thn ra sao. Khi bn thn c y khng cm thy thoi mi,
c y khng th chp nhn v{ |nh gi| cao bn tnh ca mnh. Trong khong thi gian suy
sp, c y c xu hng d b ln t hoc phn ng qu mc. Khi con sng ti |y, c y d b
tn thng hn v{ cn tnh yu nhiu hn. iu ch yu l{ ngi bn tnh phi hiu c y
mun g vo khong thi gian , nu khng anh ta c th c nhng i hi khng ng lc.

N NG PHN NG NH TH NO VI NHNG CON SNG ?

Khi mt ngi {n ng yu mt ngi ph n, c y bt u trn ngp tnh yu v tha

mn. Hu ht {n ng u ng}y th cho rng tnh yu s ko d{i m~i m~i. Nhng mong
i nhng tnh cm t nhin ca ph n ko di lin tc cng ging nh bn mong i thi
tit s khng bao gi thay i v mt tri lun ta sng. Cuc i c v vn nhp iu - ngy
v{ m, nng v{ lnh, ma h v{ ma ng, ma xu}n v{ ma thu, tri ph my v quang
~ng. Cng nh vy, trong mt mi quan h, {n ng v{ ph n c nhng nhp iu v chu
k ring. {n ng ri xa v{ sau li gn gi, trong khi kh nng yu bn thn v mi ngi
ca ph n li ln cao v h xung.

Trong cc mi quan h, {n ng ri xa v{ sau li gn gi, trong khi kh nng yu bn

thn v mi ngi ca ph n li ln cao v h xung.

Mt ngi {n ng kt lun rng s thay i tm trng t ngt ca ph n ch l do cch

c x ca anh ta. Khi c y hnh phc, anh y c khen ngi nhng khi c y khng vui
anh y cng cm thy phi c trch nhim. Anh ta c th cm thy tht vng nng n v anh
y khng bit l{m c|ch n{o mi vic tt p hn. Mt pht trc c y dng nh rt
hnh phc v v vy anh y tin rng anh y ~ l{m tt cng vic ca mnh v{ ngay sau c
y li khng vui, anh y b sc v anh y ngh rng mnh ~ l{m tt.

ng c sa cha

Bill v{ Mary ~ kt hn c 6 nm. Bill ~ quan s|t c m hnh sng ca Mary nhng v
anh y khng hiu c, anh y c gng sa cha v kt qu l ch lm vn ti t hn.
Anh y ngh rng c iu g khng n vi khuynh hng ln v xung ca c y. Anh y th
gii thch cho c y rng c khng cn phi bun nh vy. Mary ch cm thy b hiu lm v
v vy au kh hn.

Mc d anh y ngh rng anh y ang sa cha nhng thc t anh y ang cn tr c y
cm thy tt hn. Khi ngi ph n ri v{o "c|i ging" ca mnh, ngi {n ng cn bit
rng }y l{ khong thi gian c y cn anh y nht v vn khng phi l cn gii quyt
hay x|c nh chnh xc, m l mt c hi ng vin c y vi tnh yu v iu kin.

Bill ni rng: "ti khng th hiu c Mary - v ti. Trong nhiu tun c y l{ ngi ph
n tuyt vi nht. C y ban tng tnh yu cho ti v cho mi ngi m{ khng i hi g.
Nhng ngay sau c y li tr nn b p lc bi tt c nhng iu c y lm cho mi ngi
v bt u phn i ti. khng phi l li ca ti nu c y khng vui. Ti gii thch iu
vi c y v chng ti li c mt trn chin ln hn."

Ging nh rt nhiu nhng ngi {n ng kh|c, Bill ~ mc mt sai lm khi c gng cn tr

bn tnh ca mnh ang suy sp hay hi phc. Anh y c gng gii thot cho c y bng cch
vc c y dy. Anh y ~ khng bit rng khi v mnh suy sp, c y cn phi chm n tn
|y trc khi c y c th hi phc.

Khi v anh, Mary bt u suy sp, triu chng u tin ca c y l cm thy b p lc. Thay
v lng nghe c y vi s quan tm m p v thng cm, anh y li c gng n}ng c y vi
vic gii thch ti sao c y khng nn qu bun.

iu cui cng mt ngi ph n cn khi c y ang suy sp l mt ai ni vi c y rng

ti sao c y khng nn nh vy. iu c y cn l mt ai bn cnh khi c y suy sp,
lng nghe khi c y cn chia s tnh cm v thng cm vi nhng g c y ang phi tri qua.
Ngay c khi mt ngi {n ng khng th hiu su sc ti sao ph n cm thy b p lc,
anh y vn c th em n tnh yu, s quan t}m v{ ng vin.

n ng thy bi ri nh th no?

Sau khi bit ph n ging nh nhng con sng th no, Bill vn cm thy bi ri. Ln sau,
khi v anh y dng nh ri v{o "c|i ging" ca mnh, anh y tp cch lng nghe khi c y
ni v nhng iu lm c y mt mi, tp cch khng a ra nhng li khuyn sa cha
s vic hay khin c y cm thy tt hn. Sau khong 20 pht, anh y tr nn rt tht vng
v c y khng cm thy kh| hn cht n{o.

Anh y ni vi ti, "u tin ti lng nghe v c y dng nh ci m v chia s nhiu hn.
Nhng sau c y li bt u cm thy thm ch ti t hn. Dng nh ti c{ng lng nghe
c y cng bun hn. Ti ni vi c y, c y khng nn bun na v{ sau chng ti c
mt cuc ci v ln hn".

Mc d Bill lng nghe Mary nhng anh y vn c sa i c y. Anh y mong c y cm thy

kh| hn ngay lp tc. iu Bill khng bit l khi mt ngi ph n ri v{o "c|i ging" ca
mnh, nu c y cm nhn c s ng vin, c y khng nht thit phi cm thy kh| hn
ngay lp tc. C y c th cm thy ti t hn. Nhng l{ mt du hiu ch ra rng s
ng vin ca anh y c th ~ c t|c dng. Thc t s ng vin ca anh y c th gip c
y chm |y nhanh hn v{ sau c y c th v s cm thy kh| hn. thc s kh| hn
c y cn phi chm |y trc ~. l{ mt chu k.

Bill ~ bi ri v khi anh y lng nghe, dng nh s ng vin ca anh y khng c tc

dng vi c. Theo anh, c y ch dng nh l{ ri v{o s}u hn. trnh s bi ri ny,
ngi {n ng cn phi nh rng thnh thong khi anh y thnh cng trong vic ng vin
c y, c y c th thm ch bun v ti t hn. Thng qua s thu hiu rng mt con sng
cn phi chm |y trc khi n c th dng ln, anh y c th xa b s mong i rng c
y s cm thy kh| hn ngay lp tc |p li s gip ca anh y.

Ngay c khi mt ngi {n ng th{nh cng trong vic gip mt ngi ph n, c y c

th tr nn tht vng hn.

Vi s hiu bit mi ny, Bill c th hiu hn v{ kin nhn vi Mary. Sau khi thnh cng
hn trong vic ng vin Mary khi c y suy sp, anh y cng bit rng khng c cch no
d b|o c c y s suy sp trong bao lu, thnh thong "ci ging" s}u hn nhng ln
khc.

NHNG CUC TR CHUYN V CI V LIN TIP

Khi ph n ra khi "ci ging", c y tr nn |ng yu nh bnh thng. {n ng thng

hiu nhm s chuyn i tch cc n{y. Ngi {n ng thng ngh rng by gi bt k iu
g lm phin lng ngi ph n ~ ho{n to{n c hn gn v gii quyt. Thc s khng
phi nh vy. l{ mt o tng. V c y t ngt tr nn |ng yu v{ tch cc hn, anh
y ngh mt cch sai lm rng nhng vn ca c ~ c gii quyt.

Khi con sng ca c y dng ln, nhng vn tng t s ny sinh. Khi nhng vn ca
c y li xut hin, anh y tr nn mt kin nhn, v anh y ngh rng chng ~ ho{n to{n
c gii quyt. Khng hiu c nhng con sng y, anh y thy kh khn chp nhn
v{ nui dng nhng tnh cm ca c y trong khi c y ang trong "ci ging" ca mnh.

Khi nhng cm xc khng c gii ta ca ph n din ra lin tip, anh ta s phn ng

mt c|ch khng thch |ng khi ni:

1. Chng ta s phi tri qua nhng iu ny bao nhiu ln na?

2. Trc }y anh ~ tng nghe iu ny ri.

3. Anh ngh chng ta ~ l{m r iu ri m.

4. Khi no em mi thot khi iu }y?

5. Anh khng mun phi gii quyt iu mt ln na.

6. Tht l{ in r. Chng ta ang c~i nhau y.

7. Ti sao em li c qu nhiu vn nh th nh?

Khi ph n ri v{o "c|i ging" ca mnh, nhng vn kn |o nht c xu hng l ra.

Nhng vn ny c th lin quan n mi quan h nhng thng chng chu nh hng
nng n t nhng mi quan h trong qu kh v thi th u. Nhng g cn li ~ c hn
gn v gii quyt trong qu kh chc chn s li xut hin. Sau }y l{ mt s nhng cm xc
thng thng c y c th phi tri qua khi c y ri xung "ci ging" ca chnh mnh.

NHNG TN HIU CNH BO CHO N NG BIT PH N SP RI XUNG "GING"

HOC KHI NO C Y CN TNH YU CA ANH Y NHT

C y cm thy

B p bc

Khng an ton

Bc tc

Lo lng

Bi ri

Kit sc
V vng

Th ng

T chi

Nghi Ng

iu khin

Phn i

C y c th ni

C qu| nhiu vic phi l{m

Em cn hn th na.

Em phi lm tt c mi th.

Nhng cn

Em khng hiu ti sao.

Em khng th lm g hn c na.

Em khng quan t}m, anh mun l{m g th l{m.

Anh nn

Khng, em khng mun.

Anh c g?

[, anh ~

Sao anh c th qun

Khi c y cm thy c ng vin nhiu hn v{o nhng thi im kh khn, c y bt u

tin tng vo mi quan h v c th bc vo v ra khi "ci ging" ca mnh m khng c
s mu thun trong mi quan h ca c y hay cuc chin no trong cuc sng ca mnh.
l{ mt iu hnh phc trong mi quan h tnh i.

ng vin ngi ph n khi c y ri v{o trong "c|i ging" ca mnh l mt mn qu{ c

bit m c y s |nh gi| rt cao. Dn dn c y s thot ra khi s nh hng tri buc ca
qu kh. C y vn c nhng lc thng trm nhng chng s khng cn qu cc oan n
ni bao trm ln s |ng yu ca c y.
S HIU BIT NGHO NN

Trong bui hi tho v cc mi quan h ca ti, Tom phn nn rng "Bc u trong mi
quan h ca chng ti, Susan dng nh rt mnh m nhng sau t nhin c y tr nn
tht nh{m ch|n. Ti m bo vi c y rng ti yu c y v c y rt quan trng i vi ti.
Sau khi ni chuyn rt nhiu, chng ti ~ vt qua c chng ngi vt nhng sau
mt thng, c y li tri qua s bt an tng t. iu xy ra c nh l{ c y nghe ti ni
ln u tin. Ti tr nn qu tht vng v c y n ni chng ti bc vo mt cuc ci v
ln hn".

Tom ngc nhin khi bit rng c nhiu ngi {n ng kh|c cng chia s tri nghim tng
t trong cc mi quan h ca h. Khi Tom gp Susan, c y ang chiu hng i ln ca
con sng. Khi mi quan h ca h tin trin, tnh yu ca Susan d{nh cho Tom cng ln dn.
Sau khi con sng ca c y t n nh cao, t nhin c y li bt u cm thy nhm
chn v ch k. C y tr nn bt an v{ i hi s quan tm nhiu hn.

}y l{ lc bt u ca vic Susan ri xung "ging". Tom c th khng hiu ti sao c y li

thay i nhng sau mt cuc tho lun cng thng ko di trong nhiu gi, Susan cm thy
d chu hn. Tom ~ oan chc vi c y v tnh yu v s ng h ca anh y i vi c v
Susan li cm thy yu i. C y cm thy bt lo lng.

Sau s tip xc n{y, Tom ngh rng anh ta ~ th{nh cng khi gii quyt vn ny trong
mt mi quan h ca h. Nhng mt th|ng sau , Susan bt u suy sp v li cm thy
nh vy. Ln ny Tom t thng cm v chp nhn c y hn. Anh y tr nn thiu kin nhn.
Anh y b xc phm khi c y khng tin anh mt ln na sau khi anh ~ cam oan vi c y
v tnh yu ca mnh dnh cho c y mt th|ng trc }y. Trong s phng v, anh y xt
o|n mt cch tiu cc v nhu cu bo m lin tc ca c y. Do h li ci nhau.

S bo m ngn

Hiu c ph n ging nh nhng con sng nh th no, Tom nhn ra rng s nhm chn
v bt an ca Susan lp i lp li l theo t nhin, khng th tr|nh c v ch nht thi.
Anh nhn ra mnh ~ ng}y th nh th n{o khi ngh rng s |p li tr{n y tnh yu ca
anh vi nhng vn su kn ct li ca Susan c th hn gn ni au ca c y mi mi.

Tom bit c|ch ng vin Susan thnh cng khi c y ri v{o "c|i ging" ca mnh. iu
khng ch khin c y d d{ng hn khi h{n gn ni au bn trong ca mnh m{ i khi cn
gip h trnh nhng cuc ci v. Ba nhn thc sau }y ~ khuyn khch Tom:

1. Tnh yu v s ng vin ca ngi {n ng khng th gii quyt c nhng vn ca

ph n ngay lp tc. Tuy nhin tnh yu ca anh y c th khin c cm thy an ton khi
bc su vo "ci ging" ca mnh. Tht ng}y th khi cho rng ngi ph n hon ton
|ng yu v{o mi lc. Anh y c th bit rng nhng vn ny c th xut hin ln ny
qua ln khc. Tuy nhin mi ln anh y c th kh| hn trong vic ng vin c y.
2. Ngi ph n khi b ri v{o "ging" ca mnh, khng phi li ca {n ng hay s tht bi
ca anh y. Bng c|ch ng vin nhiu hn, anh y cng khng th ngn iu xy ra,
nhng anh y cng c th gip c y vt qua nhng thi im kh khn .

3. Ngi ph n trong bn thn c y c kh nng t phc hi sau khi c y chm |y,

ngi {n ng khng phi nu ko c y. C y khng b tn thng nhng c y cn tnh
yu, s kin nhn v cm thng ca anh y.

KHI NGI PH N KHNG CM THY AN TON TRONG CI GING CA C Y

Xu hng ny ging nh mt con sng d}ng ln khi ngi ph n ang chm m trong
tnh yu. iu cn thit l c y cm thy an ton khi tri qua chu k ny. Nu khng, c y
s c gi v nh th mi th lun lun tt p v km nn nhng cm xc tiu cc ca c
y.

Khi ngi ph n khng cm thy an to{n khi ri v{o "c|i ging" ca mnh, s la chn duy
nht ca c y l n trnh s u ym v tnh dc hoc km nn v{ ng bng nhng cm xc
ca mnh thng qua nhng kiu gy nghin nh ung, n qu| nhiu, lm qu sc hay
quan tm qu mc. Tuy nhin, ngay c vi nhng iu y, c y vn s ri v{o ging ca
mnh theo nh k v nhng cm xc ca c y c th xut hin trong nhng kiu khng
kim so|t c.

Bn c th bit nhng cu chuyn v nhng cu chuyn v nhng i v chng cha tng

|nh nhau hay c~i nhau v{ ri t nhin trc s ngc nhin ca mi ngi, h quyt nh
ly hn. Trong nhiu trng hp nh vy, ngi ph n ~ km nn nhng tnh cm tiu cc
ca mnh trnh xy ra chin tranh. Kt qu l c y tr nn lnh nht v khng th cm
nhn c tnh yu.

Khi nhng tnh cm tiu cc b km nn, nhng cm xc tch cc cng b km nn, v tnh
yu s cht. Vic trnh nhng cuc ci v v chin tranh chc chn c li nhng khng phi
bng cch km nn nhng tnh cm. Trong chng 9, chng ta s kh|m ph| c|ch trnh
nhng cuc ci v m khng cn phi km nn tnh cm.

Khi nhng tnh cm tiu cc b km nn, nhng tnh cm tch cc cng s b km nn v tnh
yu s cht.

Sp xp li tnh cm

Khi con sng ca ngi ph n dng ln l khong thi gian loi b nhng cm xc v
sp xp li. Khng c s loi b ny hay s thnh thn v tnh cm, ngi ph n s dn
mt i kh nng yu v{ nui dng tnh yu. Qua s ngn chn c kim sot nhng tnh
cm ca c y, con sng t nhin ca c y s b cn tr, v c y dn dn tr nn v cm v
thiu am m.

Mt s ph n tr|nh i mt vi nhng tnh cm tiu cc ca mnh v km hm chuyn

ng theo sng t nhin ca nhng cm xc ca h c th xut hin hi chng thi k tin
kinh nguyt (PMS). C mi lin h chc chn gia hi chng thi k tin kinh nguyt v s
bt lc khi khng c kh nng i mt vi nhng tnh cm tiu cc theo cch tch cc.
Trong v{i trng hp, ph n bit c|ch i mt thnh cng vi nhng cm xc ca h s
thy triu chng ca hi chng thi k tin kinh nguyt bin mt. Trong Chng 11, chng
ta s tm hiu v k nng hn gn x l nhng tnh cm tiu cc.

Ngay c mt ngi ph n mnh m, t tin v{ th{nh cng cng cn phi ng qua ci ging
ca mnh vi ln. Thng {n ng phm sai lm khi ngh rng nu bn tnh ca h thnh
cng trong cng vic bn ngoi th c y s khng phi tri qua khong thi gian sp xp li
tnh cm. S tht khng phi nh vy.

Khi mt ngi ph n trong th gii cng vic, ni chung c y s b i mt vi s cng

thng v nhim cm xc. Nhu cu sp xp li tnh cm tr nn cp thit. Tng t nh
vy, nhu cu ri xa ca mt ngi {n ng ging nh d}y cao su c th ko di ra khi anh
y phi chu p lc ln trong cng vic.

Mt nghin cu ~ cho thy rng ni chung lng t tn ca ph n s tng hay gim trong
mt chu k khong t 21 n 35 ngy. Khng c cuc iu tra no nghin cu v vic {n
ng gin ra ging nh d}y cao su thng xuyn n mc n{o, nhng theo kinh nghim ca
ti, n cng gn nh vy. Chu k |nh gi| bn thn ca ph n khng nht thit phi khp
vi chu k kinh nguyt, nhng n din ra trung bnh 28 ngy.

Khi ngi ph n bc vo cng vic, c y c th thot khi vng quay tnh cm ny,
nhng khi c y v nh, c y cn bn tnh dnh cho s ng vin tnh cm du dng m mi
ph n u cn v{ |nh gi| cao v{o khong thi gian ny.

iu quan trng l nhn ra rng xu hng ri v{o ging ny khng nht thit nh hng
n kh nng l{m vic ca ph n, nhng n li nh hng ln n s giao tip vi mi
ngi c y yu v cn thc s.

Ngi {n ng c th ng vin ph n khi c y ri xung ging nh th no?

Ngi {n ng s|ng sut bit tm ra cch ca ring mnh gip ngi ph n cm thy an
ton khi cao hng hay suy sp. Anh y b qua nhng |nh gi|, i hi v hc c|ch ng
vin khi cn thit. Do anh y c hng mt mi quan h m tnh yu v s am m s
tng ln theo thi gian.

Anh y c th phi chu ng mt s nhng trn bo tnh cm hay s thiu thn cm xc

nhng phn thng li ln hn rt nhiu. Ngi {n ng khng hiu bit vn phi chu
nhng cn bo v hn h|n, nhng v anh y khng bit ngh thut yu thng c y trong
thi gian c y ri xung ging, tnh yu ca h s ngng ln ln v dn tr nn b km nn.

KHI PH N RI XUNG GING V N NG VO HANG CA H

Harris ni, "Ti ~ th mi cch ti hc c trong bui tho lun. N ~ thc s c tc

dng. Chng ti ~ gn gi. Ti cm gi|c nh mnh trn thin ng vy. Sau t nhin
v ti, Cathy, bt u phn nn v vic ti xem ti-vi qu nhiu. C y bt u i x nh th
ti l tr con vy. Chng ti chm vo cuc ci v nghim trng. Ti khng bit iu g ~
xy ra na. Chng ti ang rt ha hp m".

y l mt v d v nhng g c th xy ra khi con sng v ci dy cao su xut hin gn nh

cng lc. Sau khi tham gia hi tho, Harris ~ th{nh cng khi d{nh thi gian v tnh yu cho
v v{ gia nh nhiu hn bao gi ht. Cathy rt thch th. C y khng th tin c iu .
H tr nn gn gi hn bao gi ht. Con sng ca c y ~ t n nh im. iu ny ko
di trong hai tun, v{ sau Harris quyt nh ng mun mt m v{ xem ti-vi. Dy cao su
ca anh ta bt u chng xung. Anh y cn chy trn v{o hang ng ca mnh.

Khi anh y b trn, Cathy b tn thng rt ln. Con sng ca c y bt u xung. C

nhn anh b i khi kt thc th nghim quan h mi ca mnh. Hai tun trc l tt c
nhng g c y mun, v ngay by gi c y ngh c y sp mt i iu . Ngay t khi cn
nh, kiu yu thng n{y l{ gic m ca c y. S ra i ca anh y l c sc ln vi c. i
vi c gi nh d b tn thng trong c, n nh l{ kiu a ko cho mt a tr ri li
mang i. C tr nn cc k tht vng.

Logic ca sao Ha v sao Kim

Mt ngi sao Ha s thy kh khn hiu c cm nhn s say m ca Cathy. Logic ca

ngi sao Ha ni rng: "Anh ~ tng thy rt uyt vi trong hai tun qua. N khng th
cho anh mt cht thi gian ngh ngi n{o ? Anh ~ tng trao gi tt c trong khong thi
gian , b}y gi ~ n lc dnh cho anh. Em nn cm thy chc chn v an ton v tnh yu
ca anh hn bao gi ht".

Logic ca sao Kim li cho thy nhng tri nghim khc: "Hai tun qua tht tuyt vi, em ~
m rng lng mnh vi anh. Mt i s quan t}m |ng yu ca anh l{ iu au n hn bao
gi ht. Em bt u thc s ci m th anh li ra i".

Nhng tnh cm quay tr li nh th no?

Bng c|ch khng ho{n to{n tin tng v ci m, Cathy ~ bo v bn thn mnh khi b tn
thng trong nhiu nm. Nhng sut hai tun sng trong tnh yu ca h,c y bt u ci
m hn bao gi ht. S ng vin ca Harris khin c y cm thy an ton khi quay tr li
nhng tnh cm ng{y xa ca c y.

t nhin c y bt u cm nhn theo cch mt a tr khi b c qu bn rn. Nhng tnh

cm tc gin v bt lc cha c gii ta trong qu kh ca c y ln vic Harris xem
ti-vi. Nu nhng tnh cm khng xut hin, Cathy c th chp nhn mong mun xem ti-vi
ca Harris mt cch lch s.

V nhng tnh cm ~ qua li xut hin, c y cm thy b tn thng khi anh y xem ti-vi.
Nu d{nh c hi chia s v tm hiu s tn thng ca c y, nhng tnh cm thm kn s
bc l. Cathy s chm |y v{ sau c y s cm thy kh| hn r rt. Mt ln na c y s
sn s{ng tin tng vo s yu thng ngay c khi bit rng n c th l{m au lng c khi
chc chn anh y s tm thi ra i.

Khi tnh cm b tn thng

Nhng Harris khng hiu v sao c y li b tn thng, anh ni c y khng nn au lng.

V cuc ci v bt u. Ni vi ngi ph n rng c y khng nn cm thy au lng
dng nh l{ iu ti t nht ngi {n ng c th ni. Thm ch, n s lm c y tn
thng hn, ging nh chc ci que vo mt vt thng cha l{nh.

Khi ngi ph n cm thy b tn thng, c y c v nh ang tr|ch anh y. Nhng nu c

y c quan tm v thu hiu, s trch mng s khng cn. C gng gii thch ti sao c y
khng nn au lng s lm cho cc vn ti t hn.

Thnh thong khi ngi ph n b tn thng, thm ch c y c th ng mt cch sng

sut rng c y khng nn au lng. Nhng trong tnh cm c y vn b tn thng v
khng mun nghe anh y khuyn mnh khng nn au lng. Tt c nhng g c y cn l s
thu hiu ca anh v vic ti sao c y li au lng.

Ti sao n ng v ph n li mu thun?

Harris hon ton hiu nhm phn ng khi b tn thng ca Cathy. Anh y ngh c y mun
anh phi t b ti-vi m~i m~i. Cathy khng i hi Harris phi t b ti-vi. C y ch mun anh
y bit rng iu l{m c y au lng nh th no.

V bn nng, ph n bit rng nu ni au ca h c lng nghe, h c th tin tng

ngi bn i ca mnh s thay i bt c th g anh ta c th. Khi Cathy chia s s tn
thng ca c y, c y ch cn c lng nghe v chc chn rng anh y s khng tr li l
Harris trc }y, nghin ti-vi v khng sn sng v tnh cm.

Tt nhin Harris c quyn xem ti-vi, nhng Cathy cng c quyn khng vui. C y c
quyn c lng nghe, thu hiu v bo m. Harris khng sai khi xem ti-vi v{ Cathy cng
khng sai khi bun.

{n ng tranh c~i cho quyn c t do trong khi {n b{ tranh c~i quyn c bun. {n
ng mun c khng gian trong khi ph n mun c thu hiu

V Harris khng hiu con sng ca Cathy, anh y ngh phn ng ca c y l khng cng
bng. Anh y ngh anh y phi lm cho cm xc ca c y khng cn na nu anh y mun
dnh thi gian xem ti-vi. Anh y tr nn d ni c|u v{ ngh rng anh y khng th lun lun
|ng yu v{ th}n mt m~i c!

Harris cm thy anh y phi lm cho c y thy sai c c quyn xem ti-vi, sng cuc
sng ca mnh v l chnh mnh. Anh y tranh ci v quyn c xem ti-vi trong khi Cathy
ch cn c lng nghe. C y tranh ci v quyn c tn thng v{ bun.
NHNG XUNG T CN GII QUYT THNG QUA S HIU BIT

Harris tht ng}y th khi ngh rng s tc gin, phn n v cm gic bt lc v b lng qun
ca Cathy trong mi hai nm s ra i ch sau hai tun chm m trong tnh yu. Cathy cng
ng}y th nh vy khi ngh rng Harris khng th duy tr s ch d{nh cho c v{ gia nh
m khng dnh thi gian ri xa v tp trung cho bn thn.

Khi Harris bt u ra i, n ko theo vic con sng ca Cathy xung. Nhng tnh cm
cha c gii ta ca c y bt u xut hin. C y khng ch phn ng vi vic xem ti-vi
ca Harris ti hm m{ c vi nhng nm c y b lng qun. S tranh ci ca h bt u
chuyn sang go tht sau hai gi ci nhau, h khng ni chuyn vi nhau na.

Bng cch hiu hnh nh ln hn v nhng g ~ xy ra, h c th gii quyt s mu thun

ca mnh v{ l{m l{nh. Harris Cathy sp xp li tnh cm. C y cn ni v nhng tnh cm
ca mnh v khng b hiu lm. Vic nhn ra c y ang u tranh c lng nghe ~
khuyn khch Harris, v anh y cng ang u tranh c t do. Anh y bit rng bng
cch ng h nhu cu c lng nghe ca c y, c c th ng h nhu cu c t do ca
anh.

Bng cch ng h nhu cu c lng nghe ca c y, c c th ng h nhu cu c t do

ca anh.

Cathy hiu rng Harris khng c xa b nhng tnh cm b tn thng ca c y. Thm

v{o , c y hiu rng mc d anh y ri xa nhng anh y s tr li v h s li s c s
yu thng. C y nhn ra rng s yu thng tng ln ca h khin anh y c nhu cu ri
xa. C y bit rng cm gic b tn thng ca c y khin anh y cm thy b iu khin, v
anh y cn cm thy c khng c bo anh phi lm g.

Ngi {n ng c th lm g khi anh y khng th lng nghe?

Harris hi, iu g xy ra nu ti khng th lng nghe v ti cn trn trong hang ng ca

mnh? Thnh thong ti bt u lng nghe v ti tr nn gin d. Ti chc chn vi anh
rng l{ iu bnh thng. Khi con sng ca c y xung l lc c y cn c chia s
nhiu nht, thnh thong dy chun ca anh y gin ra v anh y cn ra i. Anh y khng th
trao cho c nhng g c mun, anh y ng v ni nhn mnh ng, iu ng. Khi ti
mun ra i c y li mun ni chuyn.

Khi mt ngi {n ng mun ra i v{ mt ngi ph n mun ni chuyn, s c gng lng

nghe ca anh y ch lm cho cc vn ti t hn. Sau mt thi gian ngn anh y s |nh
gi c y v c th bng n gin d hoc anh y s tr nn mt mi v ri tr ngoi sc
tng tng v c y s tr nn bun hn. Khi anh y khng th lng nghe chm ch vi s
quan tm thu hiu v tn trng, ba iu sau }y c th gip c:

BA BC NG VIN C Y KHI ANH Y CN RI XA

1. Chp nhn nhng hn ch ca bn

iu u tin bn cn lm l chp nhn rng bn cn phi ri xa v khng c g trao tng.

Bt k bn mun tr nn |ng yu nh th no bn cng khng th lng nghe chm ch.
ng c gng lng nghe khi bn khng th.

2. Hiu c ni au ca c y

Tip theo bn cn phi hiu rng c y cn hn nhng g bn c th dnh cho vo thi gian
ny. Ni au ca c y l hp l, ng coi l c y sai ch v cn hn na hoc b tn thng.
C y s b tn thng khi b rung b ng lc c y cn tnh yu ca bn. Bn khng sai
khi cn khong khng gian ring v c y cng khng sai khi mun gn gi. Bn c th s
rng c y s khng tha th cho bn hay khng tin tng. C y c th tin tng v tha th
hn nu bn quan tm v hiu c s tn thng ca c y.

3. Tr|nh tranh c~i v{ a ra s bo m

Bng cch hiu c s tn thng ca c y, bn s khng coi l c y sai ch v bun v

au n. Mc d bn khng th dnh cho c y s ng vin c y mun v cn, bn c th
trnh lm cho n ti t hn bng vic tranh c~i. m bo vi co y rng bn s tr li v sau
bn c th dnh cho c y s ng vin m c y cn.

Anh y c th ni g thay v tranh ci

Khng c g sai vi nhu cu c mt mnh hay xem ti-vi ca Harris m{ cng khng c g
sai vi tnh cm b tn thng ca Cathy. Thay v tranh ci v quyn c xem ti-vi, anh y
c th ni vi c y nhng iu nh th n{y: Anh hiu em ang bun v ngay by gi anh
tht s cn xem ti-vi v{ th gi~n. Khi anh cm thy kh| hn, chng ta c th ni chuyn
iu ny c th cho anh y thi gian xem ti-vi cng nh c hi du xung v chun b
lng nghe s tn thng ca bn i m khng lm cho tnh cm tn thng ca c y i
lch hng.

C y c th khng thch s phn ng n{y nhng c y s tn trng n. Tt nhin c y

mun anh y nh chnh anh y trc }y, nhng nu anh y cn ri xa th l{ nhu cu
hp l ca anh y. Anh y khng th trao nhng g anh y khng c. iu anh y c th lm
l trnh lm cho mi th ti t hn. Gii php nm trong s tn trng nhu cu ca anh y
cng nh ca c y. Anh y nn dnh thi gian anh y cn sau tr li dnh cho c y
nhng g c y mun.

Khi ngi {n ng khng th lng nghe nhng tnh cm tn thng ca ph n v anh y

cn ri xa, anh y c th ni Anh hiu em cm thy tn thng v{ anh cn thi gian
ngh v iu . H~y d{nh mt cht thi gian th gi~n. i vi ngi {n ng, b{o cha
cho mnh theo cch ny v khng lng nghe tt hn l{ c gng gii thch s tn thng ca
c y.

C y c th lm g thay v tranh ci
Khi nghe li gi n{y, Cathy ni Nu anh y trong hang ng ca mnh vy cn ti th
sao? Ti cho anh y khng gian nhng ti c c|i g? Nhng g Cathy c l{ iu tt nht
ngi bn i ca c y c th dnh cho c lc . Bng c|ch khng i hi anh y phi lng
nghe khi c y mun ni chuyn, c y c th trnh lm cho vn tr nn nn ti t hn
bng cch gy ra mt cuc tranh ci ln. Th hai l c y nhn c s ng h ca anh ta
khi anh quay tr li, khi anh ta thc s c kh nng ng h c y.

Nn nh rng, c khi mt ngi {n ng cng cn c ko cng ra ging nh mt si dy

cao su, khi anh ta quay tr li, anh ta s mang theo mt tnh yu ln hn. Sau anh ta c
th lng nghe. }y l{ thi gian tt nht bt u cuc ni chuyn.

Chp nhn nhu cu ca mt ngi {n ng i s}u v{o ni tm ca anh ta khng c ngha

l loi b nhu cu ni chuyn. iu ny ch c ngha l{ t b nhu cu i hi anh ta phi lng
nghe bt k khi n{o ngi {n b{ mun ni. Cathy hc c|ch chp nhn rng i khi mt
ngi {n ng khng th lng nghe c ni hoc ni chuyn vi c v bit rng nhng thi
im khc, anh ta li c th nghe c ni. S ng lc l{ v cng quan trng. {n b{ c
khuyn khch khng c t b nh bt u cuc ni chuyn nhng h~y tm nhng thi
im kh|c khi m{ {n ng c th lng nghe.

Khi mt ngi {n ng ri xa l thi gian nhn nhiu s ng h hn t bn b. Nu Cahy

cm thy cn ni chuyn nhng Harris li khng th lng nghe, th sau Cathy c th ni
vi nhng ngi bn ca c. Ngi {n b{ c th gy ra nhiu p lc hn cho mt ngi
{n ng nu anh ta cm thy mnh l ngun yu thng v{ ng h duy nht m c y c.

Khi con sng ca mt ngi {n b{ xung v bn i ca c y li ang trong hang,

iu ct yu l c ta phi c nhng ngun ng h khc. Nu khng c ta khng th gip
mnh thot khi tnh trng yu ui v bc bi i phng ca mnh.

Ngi {n b{ c th gy ra nhiu p lc hn cho mt ngi {n ng nu anh ta cm thy

mnh l ngun yu thng v{ ng h duy nht m c y c.

Tin c th gy nn nhng vn g?

Chris ni: Ti ho{n to{n b nhm ln. Khi chng ti kt hn, chng ti rt ngho. C hai
chng ti lm vic vt v v chng ti ch c va tin chi tiu. Thnh thong v ti,
Pam, li than phin cuc sng ca c y vt v nh th no. Ti c th hiu c iu .
Nhng gi chng ti ~ gi{u c. C hai chng ti u l nhng ngi th{nh t trong cng
vic. Vy c th bng cch no m c y vn khng hnh phc v vn hay phn nn? Nhng
ngi ph n kh|c ~ a ra v{i li khuyn cho tnh trng ca c y. Tt c nhng iu
chng ti l{m l{ c~i nhau. Chng ti ~ hnh phc khi chng ti ngho kh, cn by gi
chng ti li mun c mt cuc ly d.

Chris ~ khng hiu rng ph n ging nh nhng con sng. Khi anh ci Pam, ht ln ny
n ln khc, con sng ca c y ~ xung. Nhng thi im anh ta c th lng nghe
v thu hiu ni bun ca c y. Tht d dng cho anh y hp l ha nhng cm gic tiu
cc ca c y bi anh ta ~ chia s vi nhng cm gic y. T cch nhn nhn ca anh, v
anh c mt l do ng n cho ni phin mun ca mnh h ~ khng c nhiu tin.

Tin khng th |p ng c nhng nhu cu v mt tnh cm

Nhng ngi n t sao Ha c xu hng suy ngh rng tin l gii php cho mi vn .
Khi Chris v{ Pam cn ngho v{ kh khn sng tn tin, anh ta c th lng nghe v thng
cm vi ni au ca c y v quyt nh kim nhiu tin hn. Vy nn c y khng th
khng hnh phc. Pam cm thy anh ta ~ thc s quan t}m n c.

Nhng khi cuc sng ca h ci thin v mt ti chnh, theo tc gi, c ta tip tc tr nn

phin mun. Anh ta khng th hiu ti sao c y vn khng c hnh phc. Anh ta ngh
rng c y nn vui v trong mi lc v h ang rt giu c. Pam cm thy rng chng c
khng quan t}m n c.

Chris khng nhn ra rng tin khng th trnh cho Pam khi phin lng. Khi con sng ca
c y xung, h ci nhau bi v anh ta khng th hp l ha nhu cu mun phin mun
ca c y. Tht |ng bun ci, cng tr nn giu c h cng tr nn mu thun hn.

Khi h ngho, tin l l do chnh dn n s phin mun ca ngi v, nhng khi h cng
tr nn c bo m v mt ti chnh, c y cng nhn ra c nhng ci m c khng
nhn c v mt tnh cm. Qu trnh tin trin ny l t nhin, bnh thng v c th d
o|n c.

Khi nhng nhu cu v mt ti chnh ca mt ph n c |p ng, c y nhn thc r hn

v nhng nhu cu tnh cm ca mnh.

Mt ngi {n b{ gi{u c cn c php bun phin nhiu hn

Ti nh mnh ~ c li trch dn ny trong mt b{i b|o: Mt ngi {n b{ gi{u c c th

ch nhn c s thng cm t mt nh tm bnh hc gi{u c. Khi mt ngi {n b{ gi{u
c rt nhiu tin, th mi ngi/v{ c bit l chng ca c ta khng c php cho c ta
quyn c phin mun. C y khng c php ging nh mt con sng ln xung theo
thy triu. C y khng c php khm ph nhng cm xc ca mnh hoc cn nhiu
hn trong bt c mt lnh vc no trong cuc sng ca c.

Ngi ta thng ngh mt ph n c tin ~ c |p ng y mi lc bi v cuc

sng ca c y c th s ti t hn nhiu nu khng c s d tha v ti chnh. S d o|n
ny khng ch thiu thc t m cn thiu s tn trng. Khng tnh n nhng vn nh
sc khe, a v x hi, c quyn c li hay hon cnh, mt ngi ph n cn c php
phin mun v cho php nhng con sng ca c ln xung theo thy triu.

Chris ~ c khch l khi anh y nhn ra rng anh y c th lm cho v mnh hnh phc.
Anh y nh rng anh y ~ coi trng nhng cm gic ca v mnh khi h cn ngho, anh ta
c th l{m nh th khi h giu c. Thay cho cm gic tuyt vng, anh ta nhn ra mnh ~
thc s bit cch ng h v nh th n{o. Anh ta ~ mc sai lm vi suy ngh cho rng tin
c th to cho c y nim hnh phc trong khi chnh s quan tm v s thu hiu ca anh
dnh cho c mi l{ cn nguyn s hi lng ca c.

NHNG CM GIC RT QUAN TRNG

Nu thnh thong mt ngi ph n ang trong lc bt hnh khng c s ng h th sau

ny, c y c th s khng bao gi thc s hnh phc. c hnh phc thc s i hi c y
phi nhy vo ging, th lng, hn gn v lm cho nhng cm xc tr nn tinh khit. }y
l mt qu trnh rt t nhin v lnh mnh.

Nu chng ta cm nhn c nhng cm gic tch cc ca tnh yu, hnh phc, s tin tng
v lng bit n, chng ta i khi cng phi cm thy gin d, bun b, s h~i, n nn. Khi
mt ngi ph n nhy vo ging ca mnh - trm xung - l khi c y c th hn gn
nhng cm xc tiu cc.

Ngi {n ng cng cn gii quyt nhng cm gic tiu cc ca h sau h c th bit

c cm gic tch cc ca chnh h. Khi mt ngi {n ng i v{o hang-sng vi ni tm
ca mnh-l thi im anh ta trm lng v gii quyt nhng cm gic tiu cc ca mnh.
Trong Chng 11, chng ti s tm ra phng ph|p gt b nhng cm gic tiu cc c hiu
qu cho c {n b{ ln {n ng.

Khi mt ngi ph n hng phn, c y s cm thy hi lng vi nhng g c y c. Nhng

khi chn nn th c y s nhn ra mnh ang thiu thn ci g. Khi c y cm thy lc quan,
c y c kh nng nhn nhn v{ |p ng li nhng iu tt p trong cuc sng. Nhng khi
c y suy sp, tm trng ca c y tr nn bi quan v phn ng d di i vi nhng tht
bi xy n trong cuc sng ca c.

Cng nh mt cc nc c th na y na vi. Khi mt ngi ph n yu i th c y s

cm nhn c s y ca cuc sng cn khi chn nn th c y s ch cm nhn c s
trng rng. Khi c y thoi mi, c y s vt qua c nhng ni bun, khi bun chn, s
trng tri li n nhiu hn.

Nu khng bit ngi ph n ging nh nhng con sng, ngi {n ng khng th hiu v
ng h nhng ngi v ca h c. H nhm ln khi vt cht b ngoi c v y hn
nhng li c nhng rn nt trong mi quan h. Khi nh c s khc bit ny, mt ngi
{n ng s nm gi c b quyt mang tnh yu thng n cho ngi bn i ca
mnh, tnh yu m c xng |ng c nhn khi c cn n nht.
8. Khm ph nhng nhu cu tnh cm khc nhau ca chng ta
{n ng v{ {n b{ nhn chung khng nhn thy rng h c nhng nhu cu tnh cm rt
khc nhau. Kt qu l h khng th bit c theo trc gi|c c|ch |p ng ln nhau nh th
no. Trong mi quan h, {n ng thng cho i c|i m h mun, trong khi {n b{ cng cho
i c|i m{ h mun. Mi bn u lm tng rng i phng c cng nhu cu v{ mong c
nh mnh. Kt qu l cui cng c hai u khng hi lng v cm thy b xc phm.

C {n ng v{ {n b{ u cm thy h c cho i v{ cho nhng h khng h c nhn li.

H cm thy tnh yu ca h khng c tha nhn v{ khng c |nh gi| cao. S tht l
c hai cng trao tnh yu i nhng l{ khng theo ng c|ch m{ pha kia yu cu.

V d, mt ngi {n b{ ngh c ta ang sng trong tnh yu khi c ta t ra rt nhiu cu

hi quan tm hoc by t s quan t}m. Nh chng ta ~ th{o lun lc trc, iu ny c th
gy bc tc cho ngi {n ng. Anh ta c th bt u cm thy b iu khin v mun c
khong khng ring. C gi cm thy bi ri v nu c ta c nhn kiu ng h ny, c y
s t|n dng nhit lit. Nhng n lc ca c y trong tnh yu trong trng hp ny may
nht th s b pht l cn ti t nht th s gp phi s tc gin.

Tng t nh vy, ngi {n ng ngh l{ h ang yu nhng c|ch m{ h th hin tnh yu

c th l{m cho {n b{ cm thy khng c |nh gi| cao v{ khng c |p ng. V d, khi
mt ngi {n b{ tr nn kh chu, {n ng li ngh rng anh ta yu v ng h c y bng
c|ch a ra nhng li l c l lm gim bt s trm trng i vi nhng vn ca c
y. Anh ta c th ni: ng lo lng, khng phi l mt vn qu ln. Hoc anh ta c
th ho{n to{n khng n c y v ngh rng anh ta ang d{nh cho c khong khng
gian ring gim bt cng thng v{ c y i v{o th gii ring ca mnh. iu m anh ta
ngh l{ s ng h ~ khin c y cm thy b |nh gi| thp, khng c yu v b b ri.

Nh chng ta ~ tho lun, khi mt ngi {n b{ phin mun, c y cn c lng nghe v

cn c thu hiu. Nu khng hiu bit v s khc bit trong nhng nhu cu gia phi
nam v phi n, mt ngi {n ng khng hiu ti sao nhng c gng ca anh gip
{n b{ li b tht bi.

MI HAI KIU TNH YU

Hu ht nhng nhu cu tnh cm phc tp ca chng ta c th tm gn nh nhu cu cho

tnh yu. Mi mt ngi {n ng v{ mt ngi {n b{ c 6 nhu cu v tnh yu nht nh v
c tm quan trng ngang nhau. {n ng t ln h{ng u s tin tng, s chp nhn, |nh
gi| cao, ngng m, s t|n ng v s khuyn khch. {n b{ t ln h{ng u nhu cu v s
quan tm, s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s lm cho c gi tr v an tm.

Bi ton khng nh tm ra c ngi bn i ca ta cn g ~ c n gin ha thng

qua vic hiu c 12 kiu khc nhau ca tnh yu.
Bng cch xem xt danh mc ny bn c th d dng bit c ti sao ngi bn i ca
mnh c th khng cm thy c yu. V{ iu quan trng nht l danh mc ny c th a
ra cho bn mt hng ci thin mi quan h ca bn vi ngi khc gii khi bn khng
cn bit lm g na.

Nhng nhu cu h{ng u v tnh yu ca {n ng v{ {n b{

}y l{ c|c kiu tnh yu kh|c nhau c t i chiu nhau:

{n b{ cn nhn c

1. S quan tm

2. S thu hiu

3. S tn trng

4. S tn tm

5. S lm cho c gi tr

6. S an tm

{n ng cn nhn c

1. S tin tng

2. S chp nhn

3. S |nh gi| cao

4. S cm phc, ngng m

5. S tn thnh

6. S khuyn khch

Hiu bit nhng nhu cu ca bn

Tt nhin mi {n ng v{ {n b{ u cn c tt c 12 kiu tnh yu. hiu 6 kiu nhu cu

tnh yu cn bn cn cho {n b{ khng c rng {n ng khng cn nhng kiu tnh yu
n{y. {n ng cng cn c s quan tm, s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s lm cho c
gi tr, s an t}m. C|i c coi l nhu cu h{ng u chnh l{ |p ng mt nhu cu cn bn
c i hi trc khi mt ngi hon ton c th nhn v{ |nh gi| nhng kiu tnh yu
khc.

|p ng mt nhu cu h{ng u c i hi trc khi mt ngi hon ton c th nhn v

|nh gi| nhng kiu tnh yu khc
Mt ngi {n ng tr nn hon ton chp nhn v{ t|n dng 6 kiu tnh yu cn bn ca
ngi {n b{ (s quan tm, s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s lm cho c gi tr, s
an tm) khi nhng nhu cu cn bn ca {n ng c |p ng y trc . Cng nh
vy, mt ngi {n b{ cn s tin tng, s chp thun, s |nh gi| cao, s khm phc, s
tn thnh v s khuyn khch. Nhng trc khi c y c th thc s qu trng v{ |nh gi|
cao nhng loi tnh yu ny, nhng nhu cu cn bn ca c trc tin phi c |p ng.

Hiu c nhng loi tnh yu h{ng u m{ i phng ca bn cn l mt b quyt ln

trong vic ci thin cc mi quan h trn hnh tinh ny. Vic nh rng {n ng n t sao
Ha s gip bn nh n v chp nhn rng {n ng c nhng nhu cu tnh yu cn bn
khc.

Tht d dng cho mt ngi {n b{ trao i c|i m{ c y cn v qun rng nhng ngi
n t sao Ha yu qu ca c c th cn nhng th khc na. Cng nh vy, mt ngi
{n ng ch trng vo nhng nhu cu ca h, lc hng trn thc t rng loi tnh yu ca
h cn khng phi lun lun c nhng ngi n t sao Kim yu qu ca h |nh gi|
cao v ng h.

Vn hu ch v cng hiu nht ca cch hiu mi v tnh yu ny l nhng loi tnh yu

khc nhau s h tr ln nhau. Chng hn nh, khi mt ngi n t sao Ha biu l s quan
tm v s thu hiu ca anh ta, mt ngi n t sao Kim bt u trao i mt cch t
nguyn v trao li cho anh ta s tin tng v s chp nhn nhng ci m anh ta cn. iu
tng t xy ra khi mt ngi n t sao Kim th hin s tin tng ca c y ngi n
t sao Kim s bt u t ng trao i vi s quan tm v nhng ci m c ta cn.

Trong 6 on di }y, chng ti s nh ngha v 12 kiu tnh yu vi nhng gii hn tc

dng v s i khng t nhin ca chng

1. {n b{ cn s quan t}m v{ {n ng cn s tin cy

Khi mt ngi {n ng th hin s quan t}m n nhng cm gic ca mt ngi {n b{ v{

thc s n li ch ca c y, c y cm thy c yu v{ c quan tm. Khi mt
ngi {n ng l{m cho ngi {n b{ cm thy c bit theo cch quan h kiu ny, anh ta
thnh cng trong vic |p ng nhu cu cn bn u tin ca c. Mt iu rt t nhin, c y
bt u tin tng anh y hn. Khi c y tin tng, c y tr nn ci m v d chp nhn
hn.

Khi th|i ca mt ngi {n b{ ci m v d chp nhn hng ti mt ngi {n ng,

anh ta cm thy c tin tng. Tin tng mt ngi {n ng l{ phi tin rng anh ta ang
lm nhng iu tt nht v rng anh ta mun nhng iu tt p nht cho i phng ca
mnh. Khi s phn ng ca mt ngi {n b{ th hin nim tin chc chn vo nhng kh
nng v{ mun ca ngi {n ng ca c y, nhu cu tnh yu cn bn ca anh ta ~ c
|p ng. Mt cch t gic, anh ta s quan t}m v{ ch n nhng nhu cu v cm gic ca
c y hn.

2. {n b{ cn s thu hiu v{ {n ng cn s chp nhn

Khi mt ngi {n ng lng nghe m{ khng |nh gi|, ngc li anh ta t ra ng cm v
thn thit khi mt ngi {n b{ th hin nhng cm gic ca mnh, c y cm thy c
lng nghe v{ c thu hiu. Th|i thu hiu khng phi l phng o|n bit c
nhng cm gi|c v{ suy ngh ca mt ngi, thay v{o , n l{ tp hp ngha t nhng ci
c nghe v{ hng ti |nh gi| cao c|i ang c giao tip. Nhu cu c lng nghe v
c thu hiu ca mt ngi {n b{ c{ng c |p ng, c y cng d trao cho ngi {n
ng ca c s chp nhn m anh ta cn.

Khi mt ngi {n b{ chp nhn mt c|ch y yu thng mt ngi {n ng m{ khng h

c gng thay i anh ta, anh ta cm thy c chp nhn. Mt th|i chp nhn khng
phn i m l khng nh rng anh ta ang c chp nhn y yu thng. iu ny
khng c ngha l{ ngi {n b{ tin rng anh ta thc s hon ho m ch r rng c y khng
c gng ci thin anh ta, rng c y tin anh s t ci thin mnh. Khi mt ngi {n ng
cm thy c chp nhn th s d dng cho anh y hn nhiu lng nghe v{ trao cho
c y s thu hiu m c y cn v{ |ng c hng.

3. {n b{ cn s tn trng v{ {n ng cn s |nh gi| cao

Khi mt ngi {n ng |p li ngi {n b{ mt cch thu hiu v{ u tin h{ng u n

nhng quyn li, nhng c mong, nhng yu cu ca c y, th c y cm thy c tn
trng. Khi c|ch c x ca anh y thc s n nhng cm gic v nhng suy ngh ca c
y, chc chn c y cm thy c tn trng. Vic th hin s tn trng mt cch t nhin
v c th, ging nh tng hoa v ghi nh nhng l k nim h{ng nm, l{ iu ch yu
|p ng nhu cu cn bn th 3 ca mt ngi {n b{. Khi c y cm thy c tn trng th
d dng cho c y hn rt nhiu trao cho ngi {n ng lng knh trng m{ anh ta |ng
c nhn.

Khi ngi {n b{ nhn thc c vic tip nhn nhng gi tr v li ch c nhn bt ngun
t s c gng v{ c|ch c x ca mt ngi {n ng, th {n ng cm thy c |nh gi|
cao. S |nh gi| cao l{ phn ng t nhin nhn c s ng h. Khi mt ngi {n ng
c |nh gi| cao, anh ta bit s c gng ca mnh khng ung ph v{ do c khuyn
khch trao i nhiu hn na. Khi mt ngi {n ng c |nh gi| cao, anh ta t ng trao
quyn v n lc tn trng bn i ca mnh nhiu hn.

4. {n b{ cn s tn t}m v{ {n ng cn s ngng m

Khi ngi {n ng u tin h{ng u n nhng nhu cu ca mt ph n v anh ta cam kt

mt cch hnh din ng h v{ |p ng cho c y, nhu cu tnh yu th 4 ca c y ~ c
|p ng. Mt ngi {n b{ n r khi c y cm thy c yu thng v{ c coi l{ c
bit. Ngi {n ng |p ng nhu cu c yu thng theo c|ch n{y ca c y khi anh ta
coi nhng cm gic v nhng nhu cu ca c y quan trng hn nhng mi quan tm khc
ca anh nh cng vic, s nghin cu v s gii tr. Khi mt ngi {n b{ cm thy rng c
y l s mt trong cuc i anh ta, sau , tht d dng, c y s ngng m anh ta.

Cng nh ngi {n b{ cn cm thy s tn tm ca ngi {n ng, ngi {n ng c nhu

cu cn bn cm thy s ngng m ca ngi {n b{. Ngng m mt ngi {n ng
tc l{ lu t}m n anh ta vi s ngc nhin, thch th v hi lng. Mt ngi {n ng cm
thy c ngng m khi ngi {n b{ b ngc nhin mt cch hnh phc bi nhng ti
nng v{ tnh c|ch ring ca anh y, nhng c|i c th bao gm s h{i hc, sc mnh, s
kin tr, tnh chn tht, s lim khit, s lng mn, s tt bng, s yu thng, s thu hiu
v nhng c|i c gi l{ o c truyn thng khc. Khi mt ngi {n ng cm thy c
ngng m, anh ta t cm thy chc chn dnh ht tnh cm ca mnh cho ngi {n
b ca i anh v yu thch c y.

5. {n b{ cn c coi l c gi tr v{ {n ng cn s tn thnh

Khi mt ngi {n ng khng phn i hoc tranh lun vi nhng cm gic v nhng mong
mun ca mt ngi {n b{ v{ thay v{o chp nhn v khng nh gi tr ca h, th
ngi {n b{ thc s cm thy c yu bi v nhu cu cn bn th 5 ca c y ~ c
|p ng. Th|i |nh gi| cao ca mt ngi {n ng khng nh quyn ca ngi {n b{
cm nhn theo cch ca c y (iu rt quan trng phi nh l{ ngi ta c th |nh gi|
cao quan im ca c trong khi vn c quan im ring ca mnh). Khi mt ngi {n ng
hc cch lm th n{o khin cho mt ngi {n b{ bit c rng anh ta c th|i |nh
gi cao, anh ta chc chn s nhn c s t|n th{nh i vi nhng nhu cu c bn ca anh
ta.

Trong su thm, mi ngi {n ng u mun tr thnh mt ngi anh hng hay chng
hip s trong tm o gip sng lp l|nh i vi ngi {n b{ ca i mnh. Biu hin ca
vic anh ~ thi trong k thi do ngi {n b{ t ra l c y t|n th{nh anh ta. Th|i tn
thnh ca mt ngi {n b{ chnh l s cng nhn nhng im tt p ca anh ta v by t
s hi lng ton din i vi anh ta (Hy nh rng vic dnh s ng h cho mt ngi {n
ng khng c ngha l{ lun lun ng vi anh ta). Th|i ng h l s nhn thc v tm
kim nhng l do tt lnh n giu pha sau nhng iu anh ta lm. Khi anh ta nhn c s
tn thnh m anh ta cn, anh y d d{ng |nh gi| cao nhng cm gic ca ngi {n b{
hn.

6. {n b{ cn s an t}m v{ {n ng cn s khuyn khch

Khi mt ngi {n ng lin tc t ra rng anh ta quan tm, thu hiu, tn trng, |nh gi|
cao v ht lng vi i phng ca mnh, nhu cu cn bn ca c y chc chn c |p
ng. Th|i khng nh lp i lp li khin cho ph n bit rng c y c anh ta tip tc
yu.

Thng thng, mt ngi n ng mc sai lm trong suy ngh rng mt khi anh ta ~ |p
ng nhng nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi {n b{ v{ c y cm thy hnh phc v
an tm, c y s bit rng c y c yu m~i m~i. Nhng trng hp ny khng phi nh
vy. |p ng nhu cu tnh yu cn bn th 6 ca ngi {n b{, {n ng phi nh lm
cho c y yn tm lp i lp li.

Thng thng, mt ngi {n ng mc sai lm trong suy ngh rng mt khi anh ta ~ |p
ng nhng nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi {n b{ v{ c y cm thy hnh phc v
an tm, c y s bit rng c y c yu mi mi.
Tng t nh vy, mt ngi {n ng c nhu cu h{ng u l{ c ngi {n b{ khuyn
khch. Th|i khuyn khch ca mt ngi {n b{ em li nim hy vng v{ lng can m
cho mt ngi {n ng bng cch bc l s tin tng v{o tnh c|ch v{ t{i nng ca anh ta.
Khi th|i ca mt ngi {n b{ th hin s tin tng, chp nhn, s |nh gi| cao, s
ngng m v tn thnh, n khuyn khch ngi {n ng l{m tt c nhng g m anh ta c
th. Cm gi|c c khch l thc y anh ta trao cho c y s an tm trong tnh yu m c
y cn.

iu tt nht c bc l ra mt ngi {n ng l{ khi 6 nhu cu tnh yu cn bn ca anh

y c |p ng. Nhng khi ngi {n b{ khng bit ngi {n ng cn g l ch yu v
trao cho anh ta mt tnh yu mang tnh cht quan t}m hn l{ mt tnh yu mang tnh cht
tin tng, c y c th ~ ph| hng mi quan h ca h m khng bit. Cu chuyn di
}y minh chng cho quan im ny.

CHNG HIP S TRONG CHIC O GIP SNG LP LNH

Trong su thm mi ngi {n ng u c hnh nh ca mt anh hng hoc l mt chng

hip s trong chic o gip sng lp l|nh. Hn bt k iu g, {n ng mun thnh cng
trong vic gip v bo v ngi ph n m{ anh ta yu. Khi {n ng cm thy c tin
tng, anh ta c th bc l ra s cao qu ca chnh mnh. Anh y tr nn quan t}m hn n
i phng. Khi {n ng khng cm thy c tin cy, anh ta s mt i s linh hot v{ nng
lng ca mnh, v{ sau , anh ta c th chm dt s quan tm.

Hy tng tng mt chng hip s trong chic o gip lp lnh rong rui khp t nc.
t nhin chng nghe ting than khc ca mt ngi ph n. T ng xa chng nhanh
chng tin n. Thc nga phi nc kiu, ch{ng lao nhanh n pha cung in ca n{ng, ni
nng b mt con rng giam lng. Chng hip s cao qu rt ngay gm ra v{ git cht con
rng. Kt qu l{ ch{ng ~ nhn c tnh yu ca nng cng cha.

Khi cnh cng cung in m ra, ch{ng c gia nh n{ng cng cha v{ ngi trong thnh
n ch{o nng nhit. Ch{ng c mi n sng th{nh v{ c coi nh mt anh hng.
Ch{ng v{ n{ng cng cha ~ yu nhau.

Mt thng sau, chng hip s cao qu li ra i. Khi tr v, chng nghe thy nng cng cha
yu du ca mnh ang la ln cu xin s gip . Mt con rng kh|c ~ tn cng v{o l}u {i.
Chng tin n v{ rt gm git con rng.

Trc khi ch{ng quay ngi tin n, nng cng cha ni ln t pha ta thp:

ng dng gm ca chng, hy dng si dy ny. N s c hiu qu hn.

Nng cng cha nm cho chng ci thng lng v ra hiu hng dn cho chng cch s
dng n. Chng min cng lm theo li hng dn ca nng. Chng qun si dy quanh c
con rng v{ sau git mnh. Con rng cht v mi ngi ly lm hi lng.
Ti ba tic cho mng, chng hip s cm thy mnh ~ khng thc s l{m c g. V l do
n{o ch{ng ~ s dng si dy ca n{ng cng cha v{ ~ khng s dng thanh gm ca
mnh, chng khng cm thy xng |ng vi s cm phc v lng tin cy ca ngi dn
trong thnh. Sau s kin , ch{ng kh phin mun v{ qun i vic ta sng trong chic o
gip ca mnh.

Mt th|ng sau , ch{ng li thc hin mt chuyn i kh|c. Khi ch{ng ri i vi thanh gm
ca mnh, nng cng cha nhc chng hy cn thn v bo vi chng hy mang theo ci
thng lng. Trn ng tr v nh, chng thy mt con rng khc na ang tn cng ta
l}u {i. Ln ny chng xng thng ln vi thanh gm ca mnh, nhng li ngi ngn, ngm
ngh mnh c th nn dng ci thng lng. Ngay lc ang chn ch, con rng phng la v
t chy cnh tay phi ca chng. Trong lc bi ri, ch{ng ngc nhn ln thy nng cng
cha ca ch{ng ang vy tay t pha ca s ca ta l}u {i.

H~y dng thuc c n{y, n{ng ht ln Si dy khng th gip ch c.

Nng nm cho chng l thuc c, ch{ng vo ming con rng v n cht. Mi ngi tung
h v t chc l n mng nhng ch{ng hip s cm thy xu h.

Mt th|ng sau , ch{ng li c chuyn i kh|c. Khi ch{ng ri i vi thanh gm ca mnh,

n{ng cng cha cng nhc chng hy cn thn v nh mang theo ci thng lng v thuc
c. Ch{ng ~ tc gin bi nhng gi ca n{ng, nhng ln ny chng vn mang chng
theo mnh.

Trong chuyn i n{y ch{ng nghe thy nng cng cha khc. Khi chng tin ln theo ting
thn thc ca nng, s nn ch gim i v chng cm thy t tin v nhanh nhn. Nhng khi
ch{ng ma gm git tn gian thn, mt ln na chng li chn ch. Chng t hi Ta
nn s dng thanh gm ca ta, ci thng lng hay thuc c? N{ng cng cha c th ni
g }y?

Lc ch{ng b bi ri. Nhng sau ch{ng nh ra rng ch{ng ~ cm thy nh th no

trc khi chng bit nng cng cha, tr v nhng ngy thng chng ch mang theo mt
thanh gm. Vi ngn la ca nim tin bng ch|y, ch{ng qung thng lng v thuc c i
v xng thng ti con rng vi thanh gm cng l. Ch{ng git c con rng v mi ngi
trong thnh tung h chng.

Chng hip s trong chic o gip sng lp lnh khng bao gi quay tr li vi nng cng
cha ca chng na. Ch{ng ~ mt ngi lng mi v sng hnh phc vnh vin. Cui cng
ch{ng cng ~ kt hn nhng ch sau khi bit chc rng ngi bn i mi ca chng khng
h bit g v thng lng v thuc c.

Nn nh rng trong mi ngi {n ng l{ mt chin binh trong chic o gip sng lp lnh,
l mt biu tng v sc mnh gip bn nh n nhng nhu cu cn bn ca mt ngi
{n ng. Mc d mt ngi {n ng c th |nh gi| cao s quan tm v tr gip, nhng nu
c qu nhiu iu s khin anh ta gim bt nim tin hoc lm anh ta mt hng.
BN C TH THAY I S V TNH CA I PHNG NH TH NO?

Nu khng nhn thc c iu g l quan trng i vi ngi bn khc gii, {n ng v{

{n b{ khng nhn ra h c th lm tn thng ngi bn i ca mnh nhiu nh th no.
Chng ta c th nhn nhn rng {n ng v{ {n b{ u rt v trong cch giao tip, iu
khng ch khng c hiu qu m thm ch cn c th l{m cho ngi bn i ca mnh mt
hng.

{n ng v{ {n b{ b tn thng cm xc d dng nht khi h khng nhn c kiu tnh

yu cn bn m h cn. {n b nhn chung khng nhn ra rng cch m h giao tip l
khng ng h v lm tn thng n lng t tn ca {n ng. Mt ngi {n b{ c th c
gng nhy bn vi nhng cm gic ca mt ngi {n ng, nhng bi v nhng nhu cu
tnh yu cn bn ca {n ng rt khc vi c ta, c khng th o|n trc c nhng g
thuc v bn nng t nhin ci g l nhu cu ca phi nam.

Thng qua vic hiu c nhng nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi {n ng, ngi
{n b{ c th thc r hn v{ nhy bn hn vi nhng l do gy nn s kh chu ca {n
ng. Di }y l{ mt danh sch nhng ci sai lm trong giao tip thng thng m{ ngi
{n b{ mc phi trong quan h vi nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi {n ng.

Nhng nhm ln ngi {n b{ thng mc phi

1. {n b{ c gng ci thin c|ch c x ca {n ng hoc gip h bng c|ch a ra nhng

li khuyn m h.

2. {n b{ c gng thay i hoc iu khin c|ch c x ca {n ng bng cch chia s s

bun au hoc nhng cm gic tiu cc ca c y (rt tt khi chia s nhng khng tt khi c
gng iu khin hot ng ca {n ng hay trng pht h).

3. {n b{ khng hiu c nhng vic m{ {n ng ~ l{m cho mnh m{ ch phn nn c

nhng vic m{ {n ng khng l{m.

4. {n b{ sa c|ch c x ca {n ng v{ ch cho h lm ci g, nh th {n ng l{ mt a
tr.

5. {n b{ th hin nhng cm gi|c au bun ca mnh mt cch quanh co vi nhng cu hi

hoa m nh L{m sao anh li l{m nh vy?.

6. Khi {n ng a ra nhng quyt nh hoc a ra nhng sng kin n{o , {n b{ iu

chnh hoc ph bnh h ngay.

Ti sao {n ng khng cm thy c yu

1. {n ng cm thy khng c yu bi v {n b{ khng tin h na.

2. {n ng cm thy khng c yu bi v {n b{ khng chp nhn nhng g {n ng c.

3. {n ng cm thy b li dng v khng c yu v {n b{ khng cm kch trc nhng
g m h lm.

4. {n ng khng cm thy c yu v anh ta khng cm thy c cm phc.

5. {n ng cm thy khng c yu v cm thy {n b{ khng t|n ng mnh v anh ta

khng cm thy mnh l{ ngi tt na.

6. {n ng cm thy khng c yu bi v {n b{ khng khuyn khch h suy ngh theo

cch ring.

Cng nh {n b{ d dng mc phi sai lm khi h khng hiu c nhu cu cn bn ca {n

ng l{ g, {n ng cng mc sai lm. {n ng nhn chung khng nhn bit c cch giao
tip ca h l khng tn trng v khng ng h phi n. Thm ch mt ngi {n ng c th
bit rng i phng khng c hnh phc vi mnh, nhng nu anh ta khng hiu c
ti sao c y cm thy khng c yu v ci m c y cn l g, anh ta khng th thay i
cch tip cn.

Thng qua vic hiu nhng nhu cu cn bn ca mt ngi {n b{, mt ngi {n ng nhy
cm v tn trng hn vi nhng nhu cu ca {n b{. Di }y l{ mt danh sch nhng sai
lm trong giao tip m{ {n ng mc phi trong mi quan h vi nhng nhu cu tnh cm
ca mt ngi {n b{.

Nhng nhm ln {n ng thng mc phi

1. {n ng khng lng nghe, rt d dn n khng , khng hi nhng cu hi th hin

s quan t}m v{ sn sc.

2. {n ng coi nhng cm gic ca {n b{ l{ khng thc v sa sai cho c y. Anh ta ngh c

y cn phng |n gii quyt nn anh ta a ra li khuyn.

3. {n ng lng nghe nhng sau li cu gin v khin tr|ch {n b{ v ~ g}y phin toi v
lm h suy sp.

4. {n ng l{m gim tnh quan trng ca nhng cm gic v nhng nhu cu ca {n b{. {n
ng cho rng nhng a con hoc cng vic quan trng hn.

5. Khi {n b{ bun phin, {n ng gii thch l do ti sao anh ta ng v{ ti sao {n b{

khng nn bun chn.

6. Sau khi lng nghe, {n ng chng ni g ht hoc b i ch khc.

Ti sao {n b{ cm thy khng c yu

1. {n b{ cm thy khng c yu bi v {n ng khng ch hoc bc l s quan tm.

2. {n b{ cm thy khng c yu bi v {n ng khng hiu h.

3. {n b{ cm thy khng c yu bi v {n ng khng tn trng nhng cm xc ca h.

4. {n b{ cm thy khng c yu bi v {n ng khng tn tm vi h v khng coi h l

ngi c bit.

5. {n b{ cm thy khng c yu bi v {n ng khng coi trng nhng cm gic ca h

m thay v{o l{m cho h cm thy ti t v{ khng c ng h.

6. {n b{ cm thy khng c yu bi v c y khng nhn c s m bo m c y cn.

KHI TNH YU TAN V

Tnh yu thng tan v v theo bn nng con ngi trao tng nhng g h mun. Bi v
nhng nhu cu tnh yu cn bn ca mt ngi {n b{ l{ c quan t}m, c thu hiu v
do , c y t nguyn trao cho i phng ca mnh rt nhiu s quan tm v s thu
hiu. i vi mt ngi {n ng, s ng h mang tnh cht quan tm ny lm cho anh ta
cm thy nh th c y khng tin anh ta. c tin tng l nhu cu cn bn ca anh y, ch
khng phi l s quan tm.

Sau , khi ngi {n ng khng hng ng mt cch tch cc s quan tm ca {n b{, c

y khng hiu ti sao {n ng khng cm kch trc s ng h ca mnh. {n ng, tt
nhin, cng trao i tnh yu theo cch ring ca h ch khng phi nhng th {n b{ cn.
V th c hai b cun vo mt vng lun qun ca s thiu st khi |p ng nhng nhu cu
ca nhau.

Beth phn nn, ni rng: Ti khng th tip tc cho m chng nhn c g thm na.
Arthur khng coi trng nhng c|i m{ ti ~ l{m cho anh y. Ti yu anh y nhng anh y
khng yu ti.

Arthur phn nn, ni rng: Khng c vic g ti l{m m{ l{ tt c. Ti khng bit lm g

na. Ti ~ c gng mi chuyn m c y vn khng yu ti. Ti yu c y v{ iu chng
c ngha l g.

Beth v{ Arthur ci nhau ~ c 8 nm. C hai u cm thy mun chia tay bi v h ~

khng cm thy c yu. Mt cch tc ci l c hai cng tuyn b rng trong tnh yu h
~ trao i nhiu hn l{ nhn li. Beth tin rng c y ~ cho i nhiu hn trong khi Arthur
ngh anh ta cho i nhiu nht. Thc t c hai u ang hin dng tnh cm ca mnh, nhng
khng ai nhn c nhng ci m h mun hoc h cn.

H thc s yu nhau, nhng v h khng hiu c nhng nhu cu cn bn ca i phng

ca mnh m tnh yu ca h khng th vt qua c. Beth ~ trao i nhng ci m c y
cn nhn trong khi Arthur li ang trao i c|i m{ anh y mun. Dn dn, h tr nn mt
nhoi.

Rt nhiu ngi chia tay nhau khi mi quan h tr nn qu ti t. Quan h tr nn d dng

hn khi chng ta hiu ra c nhng nhu cu cn bn ca i phng chng ta. Khng trao
nhiu hn nhng c|i c yu cu, chng ta khng tr nn mt mi. S thu hiu 12 kiu
tnh yu khc nhau xt cho cng l gii thch l do ti sao nhng c gng yu thng thc
s ca chng b tht bi. |p ng c i phng, bn cn hc c|ch trao i tnh yu
thng, c|i m{ anh ta hoc c ta ch yu cn.

Cch tt nht m mt ngi {n ng c th thnh cng trong vic |p ng nhng nhu cu

tnh yu cn bn ca mt ngi {n b{ l{ thng qua c|ch giao tip. Nh chng ta ~ tho
lun lc trc, giao tip ng vai tr ch yu trong th gii ca sao Kim. Qua vic hc cch
lng nghe nhng cm gic ca mt ngi {n b{, mt ngi {n ng c th by t mt cch
c hiu qu s quan tm, s thu hiu, s tn trng, s tn tm, s |nh gi| cao v{ s bo
v ca mnh i vi mt ngi {n b{.

Mt trong nhng vn ln nht khi ngi {n ng lng nghe {n b{ l{ rng h tr nn

nn lng hoc gin gi bi v h qun i rng {n b{ n t sao Kim v rng h giao tip rt
khc nhau. Biu di }y tm tt mt v{i c|ch nh nhng im kh|c nhau n{y v{ a
ra mt vi gi nn l{m iu g.

LM TH NO LNG NGHE M KHNG TR NN CU GIN

Nh ci g

1. Nn nh rng s gin d bt ngun t vic khng hiu quan im ca {n b{, v{ }y

khng bao gi l sai lm ca {n b{

2. Nh rng cm xc khng phi lc n{o cng ng, nhng h vn c gi tr v cn s cm

thng.

3. Nh rng s tc gin c th c ngun gc t s khng bit lm th n{o khin cho mi

iu tt p hn. Thm ch nu c y khng cm thy tt hn th s lng nghe v thu hiu
ca bn vn ang gip ch cho c y.

4. Nn nh rng bn khng phi ng hiu c quan im ca ph n hoc c

|nh gi| nh l{ mt ngi bit lng nghe.

5. Nn nh rng bn khng hon ton phi hiu quan im ca {n b{ thnh cng trong
vai tr mt ngi bit lng nghe.

6. Nn nh rng bn khng c trch nhim trong vic {n b{ cm thy nh th no. C v

nh c y ang tr|ch c, buc ti bn, nhng c y thc s mun bn hiu.

7. Nn nh rng nu {n b{ khin bn thc s gin th c y c th khng tin tng bn.

Su kn bn trong c l mt c gi nh lun s s ci m hay b tn thng. C y cn lng
tt v{ tnh thng ca bn.

Lm g v khng lm g
1. Hy nhn trch nhim thu hiu. ng trch c {n b{ v c ta bun phin vi bn.
Bt u c gng li ln na hiu h.

2. Hy ht su, ng ni iu g c. H~y th gi~n v{ ng c gng iu khin. C gng tng

tng bn c th cm thy nh th no nu bn nhn th gii qua i mt ca {n b{.

3. ng trch c {n b{ do khng cm thy tt hn nh nhng phng |n gii quyt ca

bn. Lm sao c y c th cm thy tt hn khi nhng phng |n khng phi l ci m
c y cn? ng vi v~ a ra nhng phng c|ch gii quyt.

4. Nu bn c bc l mt quan im khc, hy chc chn rng c y ~ ngng ni v

hy nhn mnh quan im ca c y trc khi a ra quan im ring ca bn. ng cao
ging.

5. H~y cho {n b{ bit rng bn khng hiu c y nhng bn rt mun hiu. Hy nhn
trch nhim cho vic khng thu hiu, ng |nh gi| hoc ni m ch rng c y khng th
hiu c.

6. ng bin minh cho bn th}n mnh cho n khi {n b{ cm thy rng bn hiu v quan
t}m n c y. Sau h~y rt nh nhng, gii thch cho bn thn hoc xin li.

7. ng tranh ci vi nhng cm gi|c v{ quan im ca {n b{. H~y ch i v tho lun

khi c t gnh nng t}m l hn. H~y thc h{nh phng ph|p vit bc th tnh s c nhc
ti trong chng 11.

Khi mt ngi {n ng c th lng nghe cm xc ca mt ngi {n b{ m{ khng tr nn

cu gin v nn lng, anh ta ~ trao cho c mt mn qu tuyt vi. Anh y to s an ton
cho c y bc l mnh. C y cng c th th hin mnh, c y cng cm thy c lng
nghe v{ c thu hiu v c y cng c th trao cho ngi {n ng s tin tng y tnh
yu, s chp nhn, s cm kch, s khm phc, s tn thnh v s khuyn khch m anh ta
cn.

NGH THUT TRAO SC MNH CHO MT NGI N NG

Cng nh {n ng cn hc ngh thut lng nghe |p ng nhng nhu cu tnh yu cn

bn ca mt ngi {n b{, {n b{ cn hc ngh thut trao sc mnh.

Khi mt ngi {n b{ t nguyn ng h mt ngi {n ng, c ta ~ trao cho anh ta sc

mnh lm tt c nhng g c th c. Mt ngi {n ng cm thy c sc mnh khi anh
ta c tin tng, c chp nhn, c cm kch, c cm phc, c t|n th{nh v{ c
khuyn khch.

Ging nh c}u chuyn ca chng ta v chng k s trong chic o gip ca s ngng m,

rt nhiu ph n c gng gip ngi {n ng ca i mnh bng cch ci thin anh ta m
khng bit nh th ~ l{m nhu nhc v tn thng anh ta. Bt k c gng no hng thay
i {n ng u ly mt s tin tng, s chp nhn, s cm kch, s khm phc, s tn
thnh v s khuyn khch, m{ li l nhng nh cu cn bn ca anh ta.

B quyt ca vic to ra sc mnh cho mt ngi {n ng l{ khng bao gi c gng thay i

hay ci thin anh y. Tt nhin bn c mun anh y thay i ch xin ng h{nh ng trong
s khao kht qu mc. Ch khi n{o ngi {n ng a ra yu cu mt cch trc tip v c
th mi l lc anh ta m lng mnh n nhn s gip thay i.

B quyt ca vic to sc mnh cho mt ngi {n ng l{ khng bao gi c gng thay i

hoc ci thin anh ta.

Trao s tin tng ch khng phi l li khuyn

Trn sao Kim, a ra li khuyn c coi l mt du hiu ca tnh yu. Nhng trn sao Ha
th khng phi l{ nh vy. {n b{ cn nh rng nhng ngi n t sao Ha khng a ra
li khuyn tr khi h trc tip c ngh. Mt c|ch th hin tnh yu l{ h~y tin tng
nhng ngi thuc sao Ha khc c th gii quyt nhng vn ca ring h.

iu n{y khng c ngha l mt ngi {n b{ phi gt b nhng cm gic ca mnh. C y

c th cm thy nn lng v thm ch l gin di, min l c y ng c gng thay i {n
ng. Bt k s c gng n{o thay i {n ng u khng c tnh cht ng h v phn tc
dng.

Khi mt ngi {n b{ yu mt ngi {n ng, c ta thng c gng ci thin mi quan

h ca h. Vi s bng bt, c ta bin anh ta thnh mt mc tiu ci thin. C ta bt u
mt qu trnh tun t hng dn dn thay i anh ta.

Ti sao n ng chng li s thay i

C v s c|ch m{ {n b{ c gng thay i hoc ci thin {n ng. {n b{ ngh rng nhng

c gng nhm thay i con ngi {n ng ca mnh l{ tnh yu, nhng anh y li cm thy
b iu khin, b bc b, v{ khng c yu. {n ng s cng quyt c tuyt bi v h cm
thy {n b{ chi t h. Khi mt ngi {n b{ c gng thay i mt ngi {n ng, anh ta
khng nhn c nim tin tng thc s v s chp nhn m anh ta thc s cn thay
i v tin b hn.

Khi ti trong mt cn phng cht cng ngi vi h{ng trm ngi {n ng v{ {n b{, tt
c h u c kinh nghim ging nhau: mt ngi {n b{ c{ng c gng thay i mt
ngi {n ng, ngi {n ng c{ng chng c li.

Vn l khi mt ngi {n ng chng c li nhng c gng ca ngi {n b{ ci thin

anh ta, cui cng {n b{ hiu nhm phn ng ca anh ta. C y suy ngh nhm ln rng anh
y khng mun thay i c th bi v anh y khng yu c y thc s. Tuy nhin, thc t l
anh y phn i li s thay i bi v anh y tin rng anh y ang khng c yu thc s.
Khi mt ngi {n ng cm thy c yu, c tin tng, c chp nhn, c cm kch
v mt s iu na, anh y s t ng bt u thay i, tin b v ci thin.
2 kiu n ng / 1 kiu c x

C 2 kiu {n ng: mt kiu s tr nn cc k t v v{ ng bng khi mt ngi {n b{ c

gng thay i anh ta, trong khi kiu ngi kia s ng thay i nhng sau qun mt v
li quay tr li c|ch c x nh c. Mt ngi {n ng hoc l ch ng chng c trc tip
hoc l chng c mt cch b ng.

Khi mt ngi {n ng khng cm thy c yu theo cch anh mun, anh ta s c hay
khng c lp li c|ch c x ang khng c chp nhn. Anh y cm thy nh mt s bt
p t bn trong lp li c|ch c x cho n khi anh y cm thy c yu v{ c
chp nhn.

ci thin chnh bn th}n mnh, ngi {n ng cn cm thy c yu v{ c chp

nhn. Nu khng th anh ta s bin h cho bn thn mnh v gi nguyn c|ch c x . Anh
ta cn cm thy c chp nhn nh anh ta vn c, sau t bn thn anh ta s tm ra
nhng c|ch ci thin.

{n ng khng mun b ci thin

Cng nh {n ng mun gii thch l do ti sao {n b{ khng nn bun phin, {n b{ mun

gii thch ti sao {n ng khng nn c x theo cch m h l{m. Cng nh {n ng mong
mun mt cch sai lm sa cha {n b{, {n b{ c gng sai lm ci thin {n ng.

{n ng nhn th gii qua con mt ca ngi n t sao Ha. Chm ngn ca h l{ ng

sa cha ci g nu n khng b hng. Khi ngi {n b{ c gng thay i mt ngi {n
ng, anh ta nhn c thng ip rng {n b{ ngh anh ta ~ b tn thng. iu ny lm
tn thng ngi {n ng v{ khin anh ta rt phng. Anh y khng cm thy c yu
v{ c chp nhn.

Cch tt nht gip mt ngi {n ng tin ln l{ mc anh y t thay i

Mt ngi {n ng cn c chp nhn m{ khng n nhng sai st ca anh y.

chp nhn nhng khuyt im ca mt ngi tht khng d d{ng, c bit khi chng ta bit
c anh ta c th tr nn tt hn bng cch no. Tuy nhin, n d d{ng hn khi chng ta
hiu rng cch tt nht gip anh ta l{ mc anh y t thay i.

Danh sch lit k sau }y ch ra mt ngi {n b{ c th ng h ngi {n ng torng vic

thay i v pht trin bng cch t b nhng c gng thay i anh ta bng mi c|ch nh th
no.

LM TH NO T B C GNG THAY I MT NGI N NG

Nhng iu ngi {n b{ cn nh

1. Hy nh rng ng hi ngi {n ng qu| nhiu cu hi khi anh ta lo phin nu khng

anh ta s cm thy bn ang c gng thay i anh ta.
2. Hy nh rng nn t b nh th ci bin ngi {n ng bng mi c|ch. Ngi {n ng
cn tnh yu ca ngi {n b{ thay i ch khng cn s khc t ca c ta.

3. Hy rn luyn tnh nhn ni v tin rng t {n ng s hc nhng g m anh ta cn phi

hc. H~y i cho n khi anh ta hi xin li khuyn ca bn.

4. Hy nh rng: Khi mt ngi {n ng ngoan c v khng chu thay i chnh l v anh ta

khng cm thy c yu. Anh ta s th nhn li lm ca mnh v s khng c yu.

5. Hy nh rng: Nu bn chp nhn hy sinh nim hy vng, ngi {n ng cng s l{m iu

cho bn v anh ta s cm thy sc p thay i.

6. Hy nh rng: bn c th chia s vi anh ta v nhng cm gi|c khng vui nhng ng c

gng thay i anh ta. Khi ngi {n ng cm thy c chp nhn, anh ta s lng nghe mt
cch d d{ng hn.

7. Hy nh rng: Nu bn a ra nhng ch dn v quyt nh i vi anh ta th anh ta s

cm thy b iu khin v kim sot.

Nhng iu ngi {n b{ c th lm

1. Hy l i vic ngi {n ng lo phin tr khi anh ta mun ni vi bn iu . H~y a

ra mt v{i iu quan t}m trc tin nh mt li mi ni chuyn nhng khng qu| nhiu.

2. Hy tin rng ngi {n ng s t thay i. Hy chia s nhng cm xc mt cch thnh

tht nhng ng i hi vic anh thay i.

3. Hy nh rng khi bn a ra li khuyn m{ ngi {n ng khng yu cu, anh ta c th

cm thy nh b nghi ng, b iu khin hay b t chi.

4. Hy hc cch ch ra cho ngi {n ng thy rng anh ta khng cn phi tr nn hon ho

xng |ng vi tnh yu ca bn. Hy hc cch tha th (Xem chng 11)

5. Hy t lm mi iu cho bn th}n mnh v{ ng ph thuc v{o anh ta tm hnh phc

cho mnh.

6. Khi chia s tnh cm, h~y anh ta thy rng bn khng c gng bo anh ta phi lm vic
g m ch mun anh ta quan t}m n cm gic ca bn.

7. Hy bt cng thng v{ u hng. Hy tp chp nhn s khng hon ho. Hy coi cm gic
ca anh ta quan trng hn s hon chnh v{ ng ln lp hay trch mng anh ta.

Khi ngi {n ng v{ ngi {n b{ hc cch ng h ln nhau theo nhng iu trn, th s

thay i v s tin trin s t ng n vi h. }y l{ iu quan trng nht c c
nhng nhu cu thit yu ca cuc sng. Vi nhn thc su sc hn v 6 nhu cu quan trng
h{ng u ca v hoc chng, bn c th mt ln na th hin tnh yu ca bn theo nhng
nhu cu v{ l{m cho mi quan h ca bn d d{ng hn v{ trn vn hn.
9. Lm th no trnh nhng bt ng
Mt trong nhng thch thc kh nht trong quan h tnh cm l vic phi gii quyt nhng
khc bit v bt ng. Thng khi nhng cp v chng bt ng, cc cuc tranh lun ca h
c dn dn bit thnh nhng cuc tranh ci v khng bit chng chng s tr thnh nhng
cuc xung t. Ngay lp tc, h ngng ni vi nhau bng mt th|i thng yu v bt u
lm tn thng nhau: khin trch, phn nn, buc ti, i hi, bc tc v nghi ng ln nhau.

{n ng v{ {n b{ c~i nhau theo c|ch n{y khng ch lm tn thng cm xc m c mi

quan h ca h. Trong khi giao tip l yu t quan trng nht trong mt mi quan h th
nhng cuc tranh lun c th l yu t gy tn thng nghim trng nht bi v chng ta
cng gn nhau th cng d b tn thng hay c{ng d dng lm tn thng nhau.

Trong khi giao tip l yu t quan trng nht trong mt mi quan h th nhng cuc tranh
lun c th l yu t gy tn thng nghim trng nht.

Trn thc t, ti cam oan mnh m rng nhng cp v chng khng nn tranh lun. Khi
hai ngi khng dnh lu n vn tnh dc th tht d d{ng c c s v t v{ kh|ch
quan khi tranh lun cng nh khi tho lun. Nhng nhng cp v chng c quan h v tnh
cm v tnh dc th khi ci nhau h d cho rng mi iu ang cha v{o mnh.

}y l{ mt ch dn c bn: ng bao gi c~i nhau. Thay v{o , h~y b{n bc nn tn thnh

hay phn i iu g. Hy dn xp nhng g bn mun m khng cn tranh ci. Chng ta c
th thnh tht, ci m v thm ch by t c nhng cm gic tiu cc m khng cn phi ci
nhau hay |nh ln vi nhau.

Mt cp v chng ci nhau sut c ngy th dn dn tnh yu ca h s cht, trn mt i

cc khc, c nhng cp v chng nn li chuyn tnh cm tht trnh khng tranh ci v
xung t vi nhau. Kt qu ca vic km nn tnh cm chn tht l h khng cn cm nhn
c tnh cm yu thng. C cp v chng xy ra chin tranh nng, c nhng cp v
chng xy ra chin tranh lnh.

iu tt nht cho mt cp v chng l tm thy s cn bng gia hai cc trn. Hy nh rng

chng ta n t nhng h{nh tinh kh|c nhau v{ theo ph|t trin nhng k nng giao tip
tt khc nhau. Chng ta c th tr|nh c nhng tranh ci m khng cn km nn nhng
cm gic tiu cc, nhng mong mi v nhng tng tr|i ngc nhau.

IU G S XY RA KHI CHNG TA TRANH LUN?

Vic khng hiu {n ng v{ {n b{ kh|c nhau nh th no s dn n nhng cuc tranh

lun lm tn thng cho ngi bn i ca chng ta m{ cn cho chng chnh ta. iu b
mt trnh nhng cuc tranh ci chnh l tnh yu v cch giao tip ng mc.

Nhng bt ng v nhng khc bit khng gy tn thng nhiu bng cch chng ta biu
t chng. Ni mt c|ch l tng th mt cuc tranh ci khng phi l c hi, thay v{o n
c th l mt cuc {m thoi hp dn c th biu t c nhng khc bit cng nh
nhng bt ng ca chng ta (chc chn rng tt c cc cp v chng u i khi c bt
ng cng nh s khc bit). Trn thc t m ni, hu ht nhng cp v chng bt u
tranh ci v mt iu g v{ trong vng 5 pht, h s tranh ci v chnh ci cch m h
ang tranh c~i.

H khng hay bit l{ ~ bt u tn thng ln nhau. Nhng g xy ra c th l mt cuc

tranh ci v hi v s d dng gii quyt nu c s hiu bit v chp nhn nhng khc bit
ca nhau, cn khng th n s leo thang thnh mt cuc chin. H khng chp nhn cng
nh khng thu hiu quan im ca ngi bn i chnh v cch tip cn ca h.

Vic gii quyt mt cuc tranh ci ph thuc vo vic ko di hay rng m quan im ca
chng ta a thm v{o v{ thng nht vi quan im ca ngi kh|c. c c s rng
lng ny, chng ta cn cm thy mnh c thng cm cng nh tn trng. Nu ngi bn
i ca chng ta c th|i khng hay th chnh lng t trng ca chng ta b xc phm v
th|i ca h.

Hu ht nhng cp v chng bt u tranh ci v mt iu g th trong vng 5 pht, h s

tranh ci v chnh ci cch m h ang tranh c~i.

Chng ta cng thn thit vi ai bao nhiu th c{ng kh v t nghe quan im ca h m

khng phn ng g vi nhng cm gic tiu cc ca h by nhiu. bo v bn thn chng
ta khi cm gic thiu tn trng hay khng tn thnh ca h, nhng li bin h thiu suy
ngh c a ra phn i quan im ca h. D chng ta ng vi quan im ca h,
chng ta vn c th ng ngnh khng khng tranh c~i vi h.

TI SAO NHNG TRANH LUN LI GY TN THNG

khng phi l vic chng ta ni c|i g m{ l{ chng ta ni nh th no. Kh ph bin khi

ngi {n ng cm thy b thch thc th s ch ca anh ta tp trung vo l phi v khng
nh ti cm gi|c yu thng. Nh mt cch t nhin, kh nng giao tip ca anh ta bng
mt ging ni quan tm, tn trng s gim. Anh ta khng thc c c v s khng quan
tm ca mnh cng nh khng bit c iu ny s gy tn thng cho ngi bn i nh
th no. Vo nhng lc nh th, mt s bt ng gin n c v ging nh mt cuc tn
cng i vi ngi {n b{, mt li yu cu tr thnh mt mnh lnh. Theo t nhin, ngi
{n b{ cm thy khng th chu ng c cch tip cn khng tnh cm ngay c khi c
y tip thu ni dung anh ta ni.

Mt ngi {n ng khng hay bit ~ g}y tn thng cho ngi bn i bng cch ni rt
th v{ sau li gii thch ti sao c y khng nn cm thy kh chu. Anh ta ~ sai lm
khi cho rng c y ang phn i quan im ca mnh trong khi thc t chnh cch ni
khng thin cm ca anh ta l nhng g gy kh chu cho c y. Bi v anh ta khng hiu
c phn ng ca c ta, anh ta tp trung vo vic gii thch gi tr ca nhng g anh ta ni
thay cho vic sa li c|i c|ch anh ta ang ni.
Ngi {n ng khng bit rng mnh ang khi u mt cuc tranh lun, anh ta li ngh
ngi {n b{ ang tranh lun vi anh. Anh ta bo v quan im ca mnh trong khi
ngi {n b{ bo v chnh bn thn mnh chng li nhng din t sc bn ca ngi {n
ng chnh iu mi gy ra tn thng cho c.

Khi mt ngi {n ng th vi tnh cm b tn thng ca ngi {n b{, anh ta l{m cho

chng khng cn gi tr v v th, c{ng l{m tng thm s tn thng trong lng c y. Anh
ta kh m hiu c s tn thng ca c y bi v anh ta khng b tn thng bi nhng
ging iu cng nh nhng li ph ph|n. Do , mt ngi {n ng thm ch khng th
nhn ra c mnh ~ g}y ra cho ngi bn i bao nhiu ln tn thng v{ v vy ~ to
ra s phn khng ca c y.

Tng t nh vy, {n b{ cng khng nhn ra c ci cch m h g}y au n cho ngi

{n ng, khi ngi {n b{ cm thy b thch thc, ging ni ca c ta s t ng tr nn t
tin tng v{ y phn khng. Loi phn ng ny gy tn thng i vi ngi {n ng,
nht l khi anh ta c lin quan cht ch v mt tnh cm.

{n b{ bt u pht trin nhng cuc tranh lun bng vic u tin l chia s nhng cm
gic tiu cc v c|ch c x ca ngi bn i, v{ sau l{ a ra li khuyn khng c
mong i. Khi mt ngi {n b{ th v cch truyn t nhng cm gic tiu cc ca mnh
qua s tin tng v chp nhn th ngi {n ng s |p tr li mt cch tiu cc, mc c
y trong s bi ri. C y khng bit s hoi nghi ca mnh ~ l{m tn thng cho anh y
nh th no.

trnh tranh ci, chng ta cn nh rng ngi bn i ca chng ta phn i khng phi
nhng g chng ta ang ni m{ phn i cch chng ta ni v n. Cn hai ngi tranh
lun nhng ch cn mt ngi ngng mt cuc tranh lun l{ ngn chn n ngay t khi
bt u. Hy chu trch nhim v thc khi mt s bt ng dn tr thnh mt cuc tranh
ci. Hy ngng ni chuyn v c cht thi gian th gi~n. H~y suy ngh v cch bn tip cn
vi ngi bn i. Hy c gng hiu nu bn khng mang li cho h nhng g m h cn th
s nh th no. Mt thi gian qua i, h~y tr li cu chuyn vi mt th|i trn trng v
yu thng. Thi gian ngh ngi cho php chng ta bnh tnh li v lm lnh vt thng
lng ca chng ta, v ch vo bn th}n mnh trc khi c gng ni li s giao tip.

BN CH CI TRNH GY TN THNG

V c bn c 4 quan im m nhng c nhn phi quen trnh gy tn thng trong

nhng cuc tranh c~i. l{ nhng ch c|i: Fight (u tranh), Flight (ln trn), Fake (gi v)
v Fold (co li). Mi mt quan im ny c li ch trc mt kh|c nhau nhng rt cc tt c
c|c quan im u phn tc dng. Chng ta hy tm hiu mi mt quan im ny.

1. u tranh. Quan im ny chc chn bt ngun t sao Ha. Khi mt cuc tr chuyn tr
nn khng c thin cm v{ khng c ho hng th theo bn nng c nhng ngi s bt
u ci c. Ngay lp tc h chuyn chng thnh nhng quan im c tnh cht cng kch.
Khu hiu ca h l{ S phng th tt nht l mt k hoch tn cng mnh m. H tn cng
bng vic khin trch, ch trch, ph bnh v lm cho ngi bn i trng c v sai tri. H
thng bt u qut mng v biu l y tc gin. ng c bn trong ca h l da dm
l{m ngi bn i s yu thng ng h h. Khi ngi bn i ca h nhng b th h
cho rng h ~ chin thng nhng trn thc t h ~ thua.

S e da lun lm gim i lng tin trong mt mi quan h.

S e da lun lm gim i lng tin trong mt mi quan h. Nhng g bn mun bng cch
l{m cho ngi khc trng c v sai tri l mt cch chc chn i n tht bi trong mt
mi quan h. Khi nhng cp v chng ci nhau, dn dn h mt i kh nng ci m v chu
ng tn thng. Ngi {n b{ thu mnh bo v bn thn h cn ngi {n ng th
dng li v s thi khng quan tm na. Dn dn h |nh mt bt c quan h thn thit no
m h c lc u.

2. S ln trn. Quan im n{y cng bt ngun t sao Ha. trnh s i u, nhng ngi
sao Ha c th lui v n trong hang ca mnh v s khng bao gi xut hin. iu ny
ging nh mt cuc chin tranh lnh. H t chi ni chuyn v khng c ci g lay chuyn
c quyt tm ca h. C|ch c x va tiu cc va hiu chin ny khng ging khi ngh
ngi mt thi gian ri tr li ni chuyn v gii quyt mi th mt cch tnh cm hn.

Nhng ngi sao Ha ny s phi i u, h mun gi im lng v{ tr|nh ni n bt c ch

no m c th gy ra mt cuc tranh ci. H rn rn i trn v qu trng trong mt
mi quan h. {n b{ thng phn nn l h phi rn rn i trn v qu trng lun cn
thn phng nhng {n ng cng vy. N ~ n s}u v{o ngi {n ng n ni m h
thm ch khng nhn ra c h ~ l{m iu bao nhiu ln ri.

Thay cho vic ci c, mt vi cp v chng n gin l h s khng ni v nhng bt ng

ca h. Cch m h c gng t c nhng g mnh mun l trng pht ngi bn i
bng vic t chi tnh yu. H khng l din v trc tip gy tn thng cho ngi bn i
ging nh nhng chin binh. Thay v{o , h gin tip gy tn thng cho ngi bn i
bng cch t t ly i tnh yu m{ h xng |ng c nhn. Khi ta t chi trao tng tnh
yu, ngi bn i ca chng ta chc chn l c t tnh cm hn trao cho chng ta.

Li ch trc mt l ha bnh v ha hp, nhng nu vn khng c nhc n na v

cm gi|c khng c lng nghe vn tip tc th sau s tc gin vn ngy mt nhiu ln.
V lu v di, h khng cn gi c cm xc yu thng nng nn, nhng th ~ a h
n vi nhau. H thng lm vic qu sc, n qu| mc hay c nhng thi quen kh|c nh
mt c|ch lm t lit nhng cm gic bun phin nhm chn ca mnh.

3. Gi v. Quan im ny bt ngun t sao Kim. trnh b tn thng trong mt cuc i

u, ngi ny v nh khng c vn g. C ta s n mt n ci trn gng mt v lm
ra v rt hnh phc v thch th vi mi th. Tuy nhin theo thi gian, nhng ngi {n b{
ny li cng bc bi hn. H lun lun cho ngi bn i ca mnh nhng h li khng
nhn c nhng g m h cn t s n |p. S tc gin ny s gy cn tr cho vic th l
tnh yu mt cch t nhin.
H s phi thnh tht v tnh cm, v vy h c lm mi th ra v l{ n ri, c ri v tht
tt. {n ng thng dng nhng kiu ni nh vy, nhng vi h, mi mt kiu ni c
ngha ho{n to{n kh|c nhau. Anh ta gii thch N l{ c ri v ti ang i ph vi n mt
mnh hay c thi l bi v ti bit phi l{m g hay N l{ tt bi v ti ang kim sot
c n v ti khng cn bt c s gip n{o. Khng ging nh {n ng, khi mt ngi
{n b{ s dng nhng c|ch ni c th l mt du hiu m{ c ta ang c trnh mt cuc
xung t hay tranh lun.

trnh to ra nhng ln sng mt ngi {n b{ thm ch c th |nh la bn thn v tin

tng rng mi th u tt, u c ri, n ri m trn thc t khng phi vy. C ta chp
nhn hi sinh hoc ph nhn nhng mong mun, nhng cm gic v nhng nhu cu ca
mnh trnh kh nng xung t.

4. Co li. Quan im n{y cng bt ngun t sao Kim. Thay cho vic ci c, ngi ny t li
bc. H chp nhn b khin trch v chu trch nhim v bt c c|i g ang g}y kh chu
cho ngi bn i. Rt cc l h to ra nhng g ging nh mt mi quan h thn thit v
c ng h. Nhng h ~ i n |nh mt bn thn mnh.

Mt ngi {n ng ~ tng phn nn vi ti v v ca anh ta. Anh ta ni rng Ti yu c y

rt nhiu. C y ginh cho ti mi th m ti mun. iu phin mun duy nht ca ti l c
y khng hnh phc. V ca anh y ~ qun bn thn mnh ginh trn 20 nm cho chng.
H cha mt ln ci nhau v nu bn hi c y v mi quan h ca c y, c y lun lun ni
rng Chng ti c mt mi quan h rt tt. Chng ca ti rt |ng yu. Vn duy nht ca
chng ti l ti. Ti chn nn v ti khng bit ti sao. C y chn nn v c y ~ hi sinh
bn thn mnh bng cch v vui v trong sut 20 nm.

lm va lng ngi bn i ca mnh, nhng ngi ny cm nhn c s kht khao

ca bn i qua trc gi|c v{ sau , c gng lm va lng ngi . Rt cuc, h bc bi
khi phi t b bn thn v tnh yu.

Bt c mt kiu phn kh|ng n{o cng g}y ra au n bi v nhiu ngi ~ ph nhn bn

thn mnh qu nhiu. H c tm c|ch trnh s phn khng bng bt c gi no v mun
c yu thng tt c. Bng cch thc ny, h ~ qun mt rng h l ai.

Bn c th tm thy mnh mt trong 4 ch ci F trn hay trong nhiu ch. Mi ngi

thng nghing v mt ch hn. Vi mi mt chin lc trong 4 chin lc trn, nh ca
chng ta l bo v mnh khi b tn thng. Tht khng may, n khng c hiu qu. iu
hiu qu l nhn bit c nhng bt ng v{ ngn n li. H~y th gi~n bt cng thng
v{ sau tr v vn v ni chuyn li. Hy thc hnh giao tip vi s nhn thc ngy
cng cao v tn trng ngi khc gii, dn dn bn s bit c|ch tr|nh c nhng bt ng
cng nh nhng cuc ci c.

TI SAO CHNG TA TRANH LUN

{n ng v{ {n b{ thng tranh lun v tin bc, gii tnh, kh nng quyt o|n, k hoch,
gi tr, vic dy d con ci, trch nhim vi gia nh. Tuy nhin, nhng cuc tho lun v
bn bc n{y ~ tr thnh nhng cuc tranh lun gy tn thng ch v mt l do duy nht
chng ta khng cm nhn c tnh yu. Ni au v tnh cm bt ngun t vic khng cm
nhn c tnh yu v khi mt ngi ang cm thy au n th tht kh yu.

Bi v {n b{ khng n t sao Ha, theo bn nng h khng nhn ra c nhng g ngi

{n ng cn gii quyt m xui nhng bt ng. Nhng tng xung t, nhng cm xc
v nhng mong mun tr|i ngc nhau l mt thch thc ln i vi mt ngi {n ng.
Anh ta cng gn gi vi ngi {n b{ bao nhiu th c{ng kh gii quyt nhng khc bit v
bt ha. Khi m c y khng thch nhng iu anh ta lm th anh ta li hng nhng iu
vo mnh v cm thy rng c y khng thch mnh.

Mt ngi {n ng c th gii quyt nhng bt ng cng nhng bt ha mt cch tt nht

khi nhng nhu cu tnh cm ca anh ta c |p ng. Khi anh ta b ly mt tnh yu, anh ta
tr nn lo lng v mt tri ca anh ta bt u xut hin, theo bn nng anh ta rt thanh
kim ca mnh ra.

Nhn b ngo{i dng nh anh ta anh tranh c~i v vn (tin bc, trch nhim v vn
v}n) nhng l do thc s khin anh ta rt kim l anh ta khng cm nhn c tnh yu.
Khi mt ngi {n ng tranh lun v tin bc k hoch, con ci hay bt c vn no khc,
thc ra, anh ta c th tranh lun v nhng l do sau }y:

NHNG L DO SU KN KHIN NGI N NG TRANH LUN

L do su kn khin ngi {n ng tranh lun

1. Ti khng thch c y lo lng qu v nhng iu nh nht m ti lm hoc khng lm.

Ti cm thy b ch trch, b bc b v{ khng c chp nhn.

2. Ti khng thch khi c y bt u bo ti nn lm mi vic nh th no. Ti cm thy

khng c tn trng, thay v{o , ti cm thy mnh b i x nh mt a tr.

3. Ti khng thch c y li cho ti v vic khng hnh phc. Ti khng cm thy c

coi l mt ngi ho hip ca c y.

4. Ti khng thch c ta ph{n n{n rng c ta ~ l{m nhiu nh th n{o hay khng c
|nh gi| cao. iu ny lm ti cm thy khng c |nh gi| cao cho nhng g ti lm cho
c y.

5. Ti khng thch c ta lo lng rng mi th c th dn n sai lm. Ti cm thy khng

c tin cy.

6. Ti khng thch c ta mong ch ti l{m iu g hay ni chuyn khi c ta cn ti. Ti cm

thy khng c chp nhn v{ khng c tn trng.
7. Ti khng thch c ta cm thy b tn thng v nhng g ti ni. Ti cm thy khng
c tin cy, b hiu lm v b y ra xa.

8. Ti khng thch c ta mong ch ti c c ngh ca c y. Ti khng th. N lm ti

cm thy bun hay bt lc.

Nhng g ngi {n b{ cn trnh khng tranh ci

1. C ta cn cm thy c chp nhn ng nh c|ch anh ta mong i. Thay v{o , anh ta

cm thy c ta ang c gng ci thin mnh.

2. Anh ta cn cm thy c tn. Thay v{o , anh ta cm thy b coi thng.

3. Anh ta cn cm thy c khch l thay v cm thy b t chi.

4. Anh ta cn cm thy c |nh gi| cao. Thay v{o , anh ta cm thy b khin trch,
khng c |nh gi| ng mc, v khng c quyn lc.

5. Anh ta cn cm thy c tin cy v{ c |nh gi| cao cho s ng gp ca anh y i

vi s an ton ca c y. Thay v{o , anh ta cm thy phi chu trch nhim v s lo u ca
c y.

6. Anh ta cn cm thy c chp nhn ng nh c|ch anh ta mong i. Thay v{o , anh ta
cm thy b khng ch hay b gy sc p ni chuyn v v vy khng c g ni. iu
ny lm anh ta cm thy khng bao gi tha m~n c c ta.

7. Anh ta cn cm c chp nhn v{ c tin cy. Thay v{o , anh ta cm thy b bc b

v{ khng c tha th.

8. Anh ta cn cm thy c ng h v{ c chp nhn. Thay v{o , anh ta cm thy nh

mt s tht bi.

Vic tha mn nhng nhu cu tnh cm ch yu ca mt ngi {n ng s gim i xu hng

tham gia vo nhng cuc tranh lun gy tn thng ca anh ta. Mt cch t nhin, anh ta c
th lng nghe v ni chuyn vi s knh trng, hiu bit v quan tm nhiu hn. Theo c|ch
ny th nhng cuc tranh lun, nhng bt ha v quan im v nhng cm gic tiu cc c
th c gii quyt thng qua cuc tr chuyn thng lng v s tha hip m khng leo
thang thnh nhng cuc tranh ci gy tn thng.

{n b{ cng gp phn vo nhng cuc tranh ci gy tn thng nhng v nhng l do khc.

Nhn b ngoi, c y c th ang tranh c~i v ti chnh, trch nhim hay v vn n{o ,
nhng bn trong c y ang chng li ngi bn i ca mnh v mt trong nhng l do
sau:

NHNG L DO SU KN KHIN NGI N B TRANH LUN

L do su kn khin ngi {n b{ tranh lun

1. Ti khng thch anh y |nh gi| thp tm quan trng ca tnh cm cng nh li thnh
cu ca ti. Ti cm thy b b ri v khng quan trng.

2. Ti khng thch khi anh y qun lm nhng iu ti yu cu v{ sau ti phi thm d

nh k n m{y. Ti cm thy ging nh ti ang cu xin s ng h ca anh ta.

3. Ti khng thch anh y li cho ti khi cm thy kh chu. Ti cm thy mnh phi tr
nn hon m c yu. Ti khng phi l{ ngi hon ho.

4. Ti khng mun anh y ct cao ging hay ln bn k khai ti sao anh y ng. iu
lm ti cm thy nh ti ang sai v{ anh y khng quan t}m n quan im ca ti.

5. Ti khng thch th|i nhng bc ca anh y khi ti hi nhng cu hi v quyt nh

m chng ti cn c. N lm ti cm thy mnh ging nh mt gnh nng hay nh ti ang
lm lng ph thi gian ca anh y.

6. Ti khng thch anh y khng |p li nhng cu hi cng nh a ra li bnh lun. iu

ny lm ti cm thy nh mnh khng tn ti.

7. Ti khng thch anh y gii thch ti sao ti khng nn b tn thng, lo lng gin d hay
bt c ci g khc. Ti cm thy mnh khng cn gi tr v khng c ng h.

8. Ti khng thch anh y mong ti v t hn. iu ny khin ti cm thy tht l yu ui

v sai lm khi c c tnh cm.

Nhng g ngi {n b{ cn trnh khng tranh ci

1. C ta cn cm thy c tha nhn v{ c thng yu. Thay v{o , c y cm thy b

suy xt v b b ri.

2. C ta cn cm thy c tn trng v nh n. Thay v{o c y cm thy b lng qun

v cui danh sch nhng iu c u tin ca anh y.

3. C ta cn anh ta hiu ti sao c ta lo lng v lm c ta yn tm rng mnh vn c yu

m khng cn phi hon m. Thay v{o , c y cm thy khng an ton khi l chnh mnh.

4. C ta cn cm thy c thng cm v{ c tn trng. Thay v{o , c y cm thy

khng c n, b bt nt v b {n |p.

5. C ta cn cm thy rng anh y quan t}m n nhng cm gic ca c v tn trng nhu cu

ca c thu lm thng tin. Thay v{o , c y cm thy khng c tn trng v khng
c |nh gi| cao.

6. C ta cn cm thy yn tm rng anh y ang lng nghe v anh y quan t}m. Thay v{o
c y cm thy b b ri v{ b suy xt.
7. C ta cn cm thy c gi tr v{ c cm thng. Thay v{o , c y cm thy bc bi,
khng c ng h, khng c yu v phn khng.

8. C ta cn cm thy c tn trng v{ c thng yu nht l{ khi c ta ang s chia tnh

cm. Thay v{o c y cm thy khng an to{n v{ khng c bo v.

Cho d nhng nhu cu v cm xc bun phin ny l hp l nhng thng thng, chng ta

khng tip xc v{ cp n chng mt cch trc tip. Thay v{o , chng ln dn ln
trong lng v bng n trong mt cuc tranh c~i. i khi chng c biu l mt cch trc
tip nhng thng chng xut hin v{ c biu l thng qua nt mt, ging ni v{ iu b
c th.

{n ng v{ {n b{ cn hiu v ng h nhng nhy cm ring t v{ khng bc tc v chng.

Bn s a ra vn thc nh c gng giao tip bng cch tha mn nhng nhu cu tnh
cm ca bn i. Nhng cuc tranh c~i sau c th tr thnh nhng cuc {m ph|n ng
h ln nhau v rt cn thit thng lng v gii quyt nhng bt ng v nhng bt
ha.

CU TRC CA MT CUC TRANH LUN

Mt cuc tranh lun gy tn thng thng c mt cu trc nht nh. C th bn s lin

quan n nhng v d di }y.

V ti v{ ti ~ c mt cuc i b do chi th v. Sau khi n, mi th dng nh u n

cho n khi ti bt u ni v nhng khon tin u t c th c. t nhin c y tr nn lo
lng rng ti ~ xem xt u t mt khon tin dnh dm ca chng ti vo c phn. Quan
im ca ti l ti ch ang c}n nhc nhng nhng g v ti nghe li l{ ti ang ln k hoch
(m thm ch khng xem xt n quan im ca c y). C y tr nn kh chu v ti ~ l{m
mt vic nh th. Ti cm thy kh chu vi c y v c y ~ cm thy kh chu vi ti v
chng ti c mt cuc ci nhau.

Ti ngh c y phn i nhng s la chn u t ca ti v tranh ci v hiu lc ca chng.

S tranh ci ca ti, tuy nhin, ~ c tip thm nng lng bi s tc gin m c y ~
gy ra cho ti. C y tranh lun rng c phiu l qu mo him. Nhng trn thc t, c y
tc gin v ti ~ xem xt vic u t m{ khng thm d kin ca c y v vn .
Thm v{o , c y cm thy kh chu v ti ~ khng tn trng quyn ca c y c tht
vng. Rt cuc, ti tr nn qu bun phin n ni c y ~ xin li ti v vic hiu lm v
nghi ng ti, v{ chng ti ngui i s tht vng.

Vo mt thi gian sau, sau khi chng ti dn ha, c y a ra c}u hi ny. C y ni Nhiu
ln, khi chng ta c~i nhau, dng nh em ~ thy kh chu v iu g v{ sau anh cng
cm thy kh chu v em v{ em ~ phi xin li v ~ bc bi vi anh. Khng bit lm sao, em
ngh rng, thnh thong em mun anh ni vi em l anh xin li v ~ kh chu vi em.
Ngay lp tc, ti ~ thy c s logic trong quan im ca c y. Vic mong ch mt li
xin li t c y dng nh hi bt cng, nht l{ khi ti l{ ngi cm thy bc bi vi c y
trc tin. S sng sut n{y ~ l{m thay i quan h ny ca chng ti. Khi ti chia s kinh
nghim ny trong cc bui tho lun. Ti pht hin ra rng hng nghn ph n c th ngay
lp tc ng h kinh nghim ca v ti. }y l{ mt m thc chung khc na v {n ng v{
{n b{. Chng ta h~y xem xt li m hnh c bn ny.

1. {n b{ biu l cm gic lo lng ca mnh v XYZ

2. {n ng gii thch l do {n b{ khng nn lo lng v XYZ

3. C y cm thy khng cn gi tr v tr nn lo lng hn (b}y gi c y lo lng v vic

khng c gi tr hn l{ v XYZ)

4. Anh y cm nhn c s phn i ca c y v tr nn kh chu. Anh y phn nn vi c

y v vic gy kh chu cho anh y v{ mong i mt li xin li trc khi dn ha.

5. C y xin li v thc mc v nhng g ~ xy ra hoc l c y cm thy kh chu hn v{

cuc tranh ci leo thang thnh cuc chin.

Vi vic nhn thc r r{ng hn v cu trc ca mt cuc tranh lun, ti c th lm sng t

vn ny bng mt cch hp l hn. Nh rng {n b{ n t sao Kim, ti tp khng trch
c y v cm thy kh chu. Thay v{o , ti c gng hiu xem mnh ~ l{m tn thng c y
nh th no v ch ra cho c y bit rng ti ~ lo lng cho c y. Thm ch nu c y hiu
sai v ti hay thm ch au kh v ti, ti s cho c y bit rng ti ~ quan t}m n c y v
ti xin li.

Khi c y tr nn lo lng th vic u tin l ti lng nghe, sau th{nh thc c gng hiu c
y ~ lo lng v nhng g, v{ sau ni: Anh xin li rng anh ~ l{m em lo lng khi anh
ni. Kt qu s n ngay lp tc. Chng ti c~i nhau t i rt nhiu.

Sau , ti ni Anh xin li l{ em ~ cm thy kh chu. Mc d }y khng phi l mt li

xin li nhng n ni ln rng: Anh quan t}m n em v{ dng nh iu ~ gip ch
c rt nhiu.

{n ng rt t khi ni Ti xin li bi v trn sao Ha iu c ngha rng bn ~ l{m iu

g sai tr|i v{ bn phi xin li.

{n ng rt t khi ni Ti xin li bi v trn sao Ha iu c ngha rng bn ~ l{m iu

g sai tr|i v{ bn phi xin li. Tuy nhin, {n b{ ni Ti xin li nh l{ c|ch ni Ti
quan t}m n nhng g bn ang suy ngh. iu khng c ngha rng h ang xin li v
vic lm sai tri. Vic bit rng ngi {n ng rt t khi ni Ti xin li c th to ra nhng
thn phc bng cch hc s dng dng thc ny trong ngn ng ca ngi sao Kim.
Cch d nht chuyn hng mt cuc tranh lun l{ ni Ti xin li.
Hu ht nhng cuc tranh lun leo thang l khi mt ngi {n ng bt u lm cho nhng
suy ngh ca mt ngi {n b{ khng cn gi| tr v c ta phn ng li bng vic khng tn
thnh. L mt ngi {n ng, ti phi hc cch thc hnh vic |nh gi| cao ngi ph n.
V ti ~ tp biu l tnh cm ca mnh mt cch trc tip hn m{ khng phn i ti. Kt
qu l nhng cuc ci c ~ t hn cn nim tin v tnh yu th nhiu ln. Khng c s nhn
thc mi ny th chc chn rng chng ta vn s c nhng cuc tranh lun tng t.

Hu ht nhng cuc tranh lun leo thang khi ngi {n ng bt u lm cho nhng suy
ngh ca ngi {n b{ khng cn gi| tr v c ta phn ng li bng vic khng tn thnh.

trnh nhng cuc tranh lun gy bun phin, iu quan trng l nhn ra rng ngi {n
ng ~ v tnh l{m cho cm gic ca ngi {n b{ khng cn gi| tr v{ c|ch ngi {n b{ v
tnh a ra nhng thng ip khng tn thnh.

Ngi {n ng v tnh bt u nhng cuc tranh lun nh th no?

Cch ph bin nht khi ngi {n ng bt u nhng cuc tranh lun l h thp quan im
hay suy ngh ca ngi {n b{. Ngi {n ng khng nhn ra l h ~ l{m iu bao
nhiu ln.

V d, mt ngi {n ng c th coi thng nhng cm gic tiu cc ca ngi {n b{. Anh

ta c th ni: ng lo lng v n. i vi ngi {n ng, cm t n{y dng nh l{ th}n
thin. Nhng i vi mt ngi {n b{ ngi bn i gn gi th n l{ v tnh v{ g}y tn
thng.

Trong mt v d kh|c, ngi {n ng c th c gii quyt s xo trn ca ngi {n b{ bng

c|ch ni: N khng to chuyn n th. Sau anh ta a ra gii php thit thc cho vn
ny, hy vng c y s bt cng thng v hnh phc. Anh ta khng hiu rng c y cm
thy b h thp v{ khng c ng h. C y khng th |nh gi cao gii php ca anh ta
cho n khi anh ta tha nhn nhu cu ca c y c bun phin.

Mt v d rt in hnh l{ khi ngi {n ng l{m mt iu g g}y phin mun cho mt

ngi {n b{. Bn nng ca anh ta l lm cho c y cm thy tt hn bng vic gii thch ti
sao c y khng nn lo lng. Anh ta t tin gii thch rng anh ta c mt l do hp l, logic v
hon ho cho nhng g anh ta ~ l{m. Anh y khng bit rng th|i ny li lm cho c y
nh th mnh khng c quyn bun phin. Khi anh ta gii thch, thng ip duy nht c y
c th nghe thy l{ anh ta khng quan t}m n tnh cm ca mnh.

i vi c y, hiu c nhng l do chnh |ng ca anh y th trc tin c y cn anh

y hiu nhng l do chnh |ng ca mnh v vic cm thy lo lng. Anh y cn s ch i
a ra s gii thch ca mnh sau khi lng nghe c y vi s hiu bit. n gin l khi anh
y bt u quan tm ti tnh cm ca c y th cng l{ lc c y bt u cm th c ng
h.

S thay i ny trong cch tip cn cn s rn luyn nhng c th t c. Ni chung, khi

mt ngi {n b{ b{y t cm gic tht vng, chn nn hay lo lng th mi t b{o trong c
th ca ngi {n ng theo bn nng s phn ng vi mt bn k khai nhng iu thanh
minh v nhng l l bo cha c c vch ra thanh mnh cho nhng cm gic kh
chu ca c y. Ngi {n ng khng bao gi c nh lm cho mi chuyn tr nn xu i.
Xu hng gii thch ca anh y l{ ng nh bn nng ca ngi sao Ha.

Bng vic hiu rng nhng phn ng bn nng ca anh ta trong trng hp ny l phn tc
dng, mt ngi {n ng, tuy nhin, c th to ra s thay i. Nh s nhn thc ngy cng
cao cng nh nhng kinh nghim c th c hiu qu vi ph n, ngi {n ng c th to
ra s thay i ny.

n b v tnh bt u nhng cuc tranh lun nh th no?

iu chung nht khi ngi {n b{ v tnh bt u nhng cuc tranh lun l bi v h khng
trc tip chia s tnh cm ca mnh. Thay v trc tip by t s tht vng hay cm gic
khng thch, ngi {n b{ s hi nhng cu tru tng m khng bit (hoc bit) l truyn
t mt thng ip khng tn thnh. Cho d thnh thong khng phi thng ip c ta
mun gi, thng thng n l nhng g {n ng s nghe.

iu chung nht khi ngi {n b{ v tnh bt u nhng cuc tranh lun l bi h khng
trc tip chia s tnh cm ca mnh

V d, khi ngi {n ng n mun th ngi {n b{ c th cm thy rng, Em khng thch

i anh khi anh n mun hay Em ~ lo lng rng c iu g xy ra vi anh. Khi ngi
{n ng n, thay v trc tip s chia nhng cm xc ca mnh, c ta li hi mt cu hi
tru tng nh Sao anh c th mun n th? hay Ti sao anh khng gi in?

Tt nhin vic hi ai Ti sao anh khng gi in? cng c nu bn tht s ang tm

l do hp l. Nhng khi ngi {n b{ cm thy kh chu th ging ni ca c ta thng bc
l l c ta khng tm kim mt cu tr li thc s dn n vn , khng c l do n{o c
chp nhn cho vic n mun.

Khi mt ngi {n ng nghe mt cu hi ging nh Sao anh c th n mun? hay Ti

sao anh khng gi in? th anh ta s khng thy c nhng cm gic ca c y m ch
thy s phn i ca c y. Anh ta cm thy s mong mi ca c y mun mnh c trch
nhim hn. Anh ta cm thy b tn cng v phi t v. C ta khng bit rng s phn i ca
mnh li gy ra phin mun cho anh y.

Cng nh ngi {n b{ cn s tha nhn, th ngi {n ng cn s t|n th{nh. Ngi {n

ng c{ng yu ngi {n b{ bao nhiu th c{ng cn s tn thnh ca c ta by nhiu. N lun
lun l im xut pht ca mt mi quan h. Hoc c ta mang n thng ip tn thnh anh
ta hoc l anh ta cm thy t tin c th gi{nh c s tn thnh ca c ta.

Trong c hai trng hp trn, s t|n th{nh u l hin din. Cho d ngi {n b{ b xc
phm bi ngi {n ng kh|c hoc b ca c ta, ngi {n b{ vn em li s tn thnh
trong lc u ca mi quan h. C y cm thy Anh y l mt ngi {n ng c bit,
khng ging nh nhng ngi khc m ti bit.
Ngi {n b{ m{ rt li s t|n th{nh th s gy tn thng nghim trng cho ngi {n
ng. {n b{ thng quen cch thot ra khi s tn thnh. V khi h l{m nh vy, h cm
thy rt hp l. Mt l do cho s v tnh n{y l{ {n b{ thc s khng thy c s tn
th{nh c ngha th n{o i vi ngi {n ng.

Tuy nhin, mt ngi {n b{ c th khng ng vi c|ch c x ca ngi {n ng v{ vn

tn thnh anh y. i vi ngi {n ng cm nhn c tnh yu, anh y cn c ta tn
thnh mnh, cho d c y khng ng vi c|ch c x ca anh ta. Thng thng khi {n b{
khng ng vi c|ch c x ca {n ng v{ c y mun thay i anh ta, c y s khng
chp nhn anh ta. Tt nhin, c th c nhng ln c y ng tnh nhiu hn, cng c nhng
ln t hn nhng nu b phn i th anh ta rt phin mun v{ au kh.

Hu ht {n ng qu| xu h tha nhn rng h cn s tn thnh nhiu nh th no. H

sn sng lm bt c c|i g chng t rng h khng quan t}m. Nhng ti sao ngay lp tc
h tr nn lnh nht, xa cch v t v khi h mt s tn thnh ca {n b{? Bi v vic h
khng nhn c nhng g h cn lm h tn thng.

Mt trong nhng l do khin cho cc mi quan h rt th{nh cng trong giai on u l mt

ngi {n ng vn c ngi {n b{ chp nhn v{ u |i. Anh ta vn l chng hip s tt
bng ca c y. Anh ta nhn ra n hu ca s tn thnh v kt qu l anh ta thnh cng.
Nhng ngay sau khi anh y bt u tht vng v c ta, anh y tht sng. Anh y |nh mt s
tn thnh ca c y. Bt thnh lnh anh y b tht th.

Mt ngi {n ng c th i ph vi s chn nn ca ngi {n b{ nhng khi n c

biu l cng vi s phn i hay s t chi th anh ta cm thy b xc phm. {n b{ thng
cht vn {n ng v c|ch c x ca anh y vi mt ging ni khng tn thnh. H l{m iu
ny bi v h ngh n s dy anh ta mt bi hc. Nhng khng, n ch to ra ni s hi v s
on gin. V dn dn anh ta cng tr nn t ng c thc y hn.

tn thnh mt ngi {n ng th phi thy c nhng l do chnh |ng sau nhng g

anh y lm. Thm ch, khi anh y khng c tinh thn trch nhim, li bing hay thiu knh
trng, nu c y yu anh y, c y vn c th thy v nhn ra lng tt ca anh y. chp
nhn c ngi {n ng th phi thy c mc ch tt hoc lng tt ng sau c|ch c
x ca ngi {n ng .

c x vi ngi {n ng nh th anh y khng c l do chnh |ng cho nhng g anh ta

lm l t chi s chp thun m c y ~ thoi m|i a li trong giai on u ca mi
quan h. Mt ngi {n b{ cn nh rng c ta c th vn chp thun thm ch c y khng
ng .

Mt trong nhng cp phm tr pht sinh t trong nhng cuc tranh lun:

1. {n ng cm thy rng {n b{ khng ng h quan im ca mnh.

2. Hay {n b{ khng t|n th{nh c|ch m{ ngi {n ng ni chuyn vi h.

Khi ngi {n ng cn s tn thnh ca ngi {n b{ nhiu nht

Hu ht nhng cuc tranh lun xy ra khng phi bi v hai ngi bt ng m bi v hoc

ngi {n ng cm thy rng ngi {n b{ khng t|n th{nh quan im ca anh ta, hoc
{n b{ khng t|n th{nh c|ch {n ng ni chuyn vi mnh. C ta thng phn i anh ta
bi v anh ta h thp quan im ca c ta hoc ni vi c y bng mt cch quan tm. Khi
ngi {n ng v{ {n b{ hc c|ch chp thun v{ |nh gi| cao ln nhau th h s khng
phi ci nhau. H c th tho lun v{ thng lng nhng bt ha.

Khi mt ngi {n ng c khuyt im, qun lm vic vt hay tho mn nhng trch nhim,
ngi {n b{ khng thy c ngi {n ng cm thy mc cm nh th n{o. }y l{ lc
anh ta cn tnh yu ca c ta nhiu nht. Rt li s tn thnh ca c y ti thi im ny lm
cho anh ta rt au n. C y thm ch khng th nhn ra c c y ang l{m g. C y
ngh mnh ang cm thy tht vng nhng anh ta cm nhn c s t chi ca c ta.

Mt trong nhng c|ch m{ {n b{ v tnh biu t s t chi l trong i mt cng nh

trong ging ni. Nhng li l c y chn c th |ng yu nhng v mt hay ging ni ca c
c th lm tn thng n ngi {n ng. Phn ng t v ca anh ta l lm cho c ta cm
thy sai tri. Anh ta lm cho c ta khng c gi tr bo cha cho mnh.

Hu ht {n ng c kh nng tranh lun khi h mc li lm hay l{m ngi {n b{ mnh yu

phin mun

Hu ht {n ng c kh nng tranh lun khi h mc li lm hay l{m ngi {n b{ mnh yu

phin mun. Nu anh ta tht vng v c ta, anh y mun gii thch vi c ta ti sao c khng
nn cm thy kh chu. Anh ta ngh nhng l do ca anh s gip c y cm thy tt hn.
Nhng g anh ta khng bit l nu c y cm thy phin mun th nhng g c y cn nht l
c lng nghe v{ c |nh gi| cao.

LM TH NO BY T NHNG KHC BIT M KHNG PHI CI V

Khng c khun mu nht nh nn vic by t nhng khc bit v bt ng c th l mt

nhim v kh khn. Hu ht b m ca chng ta hoc l khng ci nhau mt cht no hoc
l khin n leo thang nhanh thnh mt cuc ci c. Biu di }y cho thy c|ch ngi
{n b{ v{ ngi {n ng v tnh to ra nhng cuc tranh lun nh th no.

Trong mi kiu tranh lun c a ra di }y, u tin ti s a ra nhng cu hi m

ngi ph n c th hi v{ sau ti s ch c|ch ngi {n ng hiu cu hi nh th
no. Tip ti ch ra c|ch ngi {n ng c th hi v{ ngi {n b{ hiu cu hi nh
th no.

NGUYN NHN CA MT CUC CI V

1. Khi anh ta v nh mun

Cu hi bng gi ca c y

Khi anh chng c ta v nh mun c ta c th hi Sao anh c th v mun nh th c?

hoc Ti sao anh khng gi in trc cho em? hoc Em phi ngh nh th n{o }y?

Nhng g anh ta nghe thy

Nhng g anh ta nghe l{ khng c l do chnh |ng n{o cho vic anh v mun! Anh tht v
trch nhim. Em cha bao gi v mun nh th. Em c trch nhim hn anh

Nhng g anh ta gii thch

Khi anh ta v nh mun, c ta tc gin v chng c ta gii thch Anh b tc ng hoc

i khi cuc sng khng th nh ta mong mun hoc Em khng th lc n{o cng mong
anh v ng gi c.

Nhng g c ta nghe thy

Nhng g c ta nghe l{ Em khng nn tc gin bi v anh c nhng l do chnh |ng cho

vic v mun. D sao i na cng vic ca anh cng quan trng hn em v{ em ang i hi
qu nhiu y!

C y ~ phn ng nh th no

C y ~ ni Em thc s khng hi lng khi anh v mun. iu ny lm em rt tc gin. Em

thc s mong nhn c mt c in thoi ln sau nu anh v mun

Anh ta c th |nh gi| c y cao hn

Anh ta ni Anh v mun, anh xin li v ~ l{m em bun phin. iu quan trng nht l ch
lng nghe m khng phn nn nhiu. Hy c hiu v{ |nh gi| cao c|i m{ c y cn l{ c
yu.

2. Khi anh ta qun iu g

Cu hi bng gi ca c y

Khi anh ta qun l{m iu g, c y s ni Sao anh c th qun c nh? hoc Khi n{o th
anh s nh }y? hoc Em phi lm th n{o tin tng anh?

Nhng g anh ta nghe thy

Nhng g anh ta nghe l{: Khng c l do chnh |ng n{o cho vic anh qun. Anh tht ti t
v{ khng |ng tin cy. Em ~ chu ng anh qu nhiu trong mi quan h n{y

Nhng g anh ta gii thch

Khi anh ta qun l{m iu g c ta tc gin v anh ta bin minh Anh thc s rt bn v va
mi qun thi m{. Nhng iu n{y i khi cng xy ra hoc khng phi l vn ln.
iu khng c ngha l{ anh khng quan t}m ti em

Nhng g c ta nghe thy

Nhng g c ta nghe l{ Em khng nn qu| tc gin v quan trng ho vn nh vy. Em

ang i hi qu nhiu v yu cu ca em tht v l. Hy thc t hn i. Em ang sng
trong mt th gii o tng y

C y tr nn t t|n th{nh nh th no

Nu c y bun phin, c y c th ni Em khng thch anh qun. C y cng c th c

cch tip cn c hiu qu hn, khng cp g n chuyn anh ta qun, ch hi li v ni
Em s |nh gi| cao nu (Anh ta s bit ngay l{ mnh ~ qun)

Anh y c th |nh gi| cao c y hn

Anh ta ni Anh ~ qun Em c gin anh khng? Ri c y ni v khng kt ti c y

sai v ~ gin d. Khi c y ni, c y s nhn ra l c y ang c lng nghe v rt nhanh,
c y s |nh gi| cao anh y.

3. Khi anh ta t ci hang ca mnh tr v

Cu hi bng gi ca c y

Khi anh ta t hang tr v, v anh ta ni L{m sao anh li qu v cm v lnh lng nh th?
Hoc Anh mong i phn ng ca em nh th n{o }y? hoc Em phi lm th n{o }y
bit c iu g ang din ra trong con ngi anh?

Nhng g m anh ta nghe thy

Thng ip m anh ta nghe thy l{ Khng c l do chnh |ng n{o cho vic anh trnh xa
em. Anh tht l tn nhn v{ khng c tnh yu. Em ~ chn nhm anh. Anh l{m em au n
qu nhiu, nhiu hn l{ em ~ tng l{m cho anh.

Nhng g anh ta gii thch

Khi anh ta t hang tr v v c y tc gin th anh ta gii thch Anh cn c thi gian cho
ring mnh, ch c hai ngy thi. C vn g ln }u? hoc Anh khng l{m g c li vi
em. Ti sao em li qu tc gin nh th?

Nhng iu c ta nghe thy

Nhng iu c ta nghe thy l{: Em khng nn b tn thng hay cm thy nh b b ri,

nu em cm thy th, anh chng thng hi em }u. Em qu| ph thuc v thch kim sot
mi vic. Anh s lm nhng g anh mun, anh khng quan t}m n cm xc ca em.
C y c th phn ng nh th no

Nu iu ny lm c y tc gin, c y s ni Em bit anh thnh thong mun ri xa em

nhng iu ny vn l{m em au n. Em khng ni l{ anh sai nhng iu quan trng l em
mun anh hiu c nhng g em ang phi tri qua.

Anh ta nn phn ng ra sao

Anh ta ni Anh hiu rng anh i xa l{m em au n. Hn l em phi rt bun phin. Chng
ta hy ni v nhng chuyn n{y (Khi c y cm thy c lng nghe, c y s d dng chp
nhn nhu cu ri xa mt thi gian ca anh)

4. Khi anh ta lm c y tht vng

Cu hi bng gi ca c y

Khi anh ta lm c y tht vng, c y ni: Sao anh c th lm nh vy c? hoc Sao anh
khng lm nhng g anh nh l{m? hoc Khng phi anh ni l anh s l{m hay sao? hoc
Khi n{o th anh s l{m c iu n{y }y?

Nhng g m anh ta nghe thy

Chng c l do chnh |ng n{o anh c th lm em tht vng. Anh l{ n n. Anh

chng l{m c iu g nn thn c. Em khng yn c n khi anh chu thay i.

Nhng g anh ta gii thch

Khi c y tht vng v anh ta th anh ta gii thch Em yu, ln sau anh s c gng l{m ng
hoc }y khng phi l mt vn ln hoc Nhng anh khng bit em mun g.

Thng ip m c ta nghe thy l

Nhng iu c y nghe thy l{ Nu em bun phin th l{ li ca em. Em nn linh hot

hn. Em khng nn bun phin v{ anh khng thng hi em }u

C y c th phn ng nh th no

Nu c y tc gin, c y s ni Em khng mun b tht vng. Em ~ ngh l{ anh s gi in

cho em. Khng vn g v em cn anh bit em cm thy th n{o khi anh

Anh ta nn phn ng ra sao

Anh ta ni Anh hiu rng anh ~ l{m em tht vng. Chng mnh hy ni chuyn v iu
nh Em ~ cm thy th n{o? H~y cho c y ni. Hy cho c y c hi c lng
nghe. C y s cm thy d chu hn. Sau mt lt hy ni vi c y: Em cn anh l{m g
em thy d chu hn? hay Anh c th lm g cho em by gi?
5. Khi anh ta khng tn trng nhng cm xc ca c y v lm c y tn thng

Cu hi bng gi ca c y

Khi anh ta khng tn trng tnh cm ca c y v lm tn thng tnh cm ca c y, c y

s ni L{m sao anh c th ni v iu nh th? hoc Anh c th i x vi em theo
c|ch n{y sao? hoc Ti sao anh khng nghe em ni? hoc Thm ch anh c quan tm ti
em na hay khng?

Nhng g m anh ta nghe thy

Thng ip m anh ta nghe thy l{ Anh l{ mt ngi ti t v lm dng ngi khc. Anh
khng yu em nhiu nh em yu anh. Em s khng bao gi tha th cho anh iu . Anh
nn b trng pht v{ ra i. Tt c u l li ca anh

Nhng g anh ta gii thch

Khi anh ta khng tn trng tnh cm ca c y v thm ch c y cn tc gin nhiu hn th

anh ta gii thch: Nhn n{y, anh khng c hoc Anh vn lng nghe em ni y ch v
anh bit anh ang l{m ng hoc Anh khng phi khng quan t}m n em hoc Anh c
ci em }u.

Nhng iu c ta nghe thy

Nhng g c ta nghe l{ Em khng c quyn ph{n n{n. Em ~ l{m m{ khng suy ngh bt c
iu g. Em ~ qu| nhy cm. Em c nhng sai lm. Em l mt gnh nng.

C y c th phn ng nh th no

C y s ni Em khng thch c|ch anh ang ni vi em. Hy dng li ng{y hoc Anh tht
ch k v em khng chp nhn iu . Em mun c thi gian ngh ngi hay }y khng
phi l nhng g em mun c trong cuc tr chuyn ny. Chng ta hy bt u li hoc Em
khng |ng b i x nh th ny. Em mun c thi gian ngh ngi hay L{m n lng nghe
em ni (Mt ngi {n ng c th |p ng tt nht vi nhng li yu cu ngn gn v trc
tip. Nhng li thuyt ging hay cu hi ch thm phn tc dng).

Anh ta nn phn ng ra sao

Anh ta s ni Anh xin li, em khng |ng b i x nh th n{y. H~y th su v lng nghe
phn ng ca c y. C y c th tip tc ni mt s c}u nh Anh cha bao gi nghe em
ni. Khi c y tm ngng, h~y ni Em ~ ng. i khi anh ~ khng nghe em ni. Anh xin
li em, em khng |ng b i x nh vy H~y bt u li nh. Ln ny, chng mnh s n
hn. Bt u mt cu chuyn l cch tuyt vi khng cho mt cuc ci ln leo thang.
Nu c y khng mun ni chuyn th ng kt ti c y. Hy nh rng, nu bn cho c y
quyn phin mun, c y s d dng chp nhn v ng h bn hn.

6. Khi anh ta vi v v c y khng thch iu

Cu hi bng gi ca c y

C y ph{n n{n Ti sao chng ta li lun lun vi v~ nh vy? hoc Ti sao anh li lun
phi ti nhng ni phc tp nh th?

Nhng g m anh ta nghe thy

Thng ip m anh ta nghe thy l{ Chng c l do chnh |ng n{o cho vic vi v~ nh th
ny. Anh chng bao gi lm cho em cm thy hnh phc. Khng g c th l{m anh thay i.
Anh khng c nng lc v{ khng thm quan t}m n em.

Nhng g anh ta gii thch

Anh ta gii thch rng iu khng c g xu hoc l{ c|ch ngi ta thng l{m hoc
B}y gi chng ta c g l{m }u hoc ng lo lng qu, mi chuyn s tt p thi.

Nhng iu c ta nghe thy

Nhng g c ta nghe l{ Em khng nn ph{n n{n nh th. Em nn vui v nhng g em c v

khng nn t ra l mt ngi khng vui v bt hnh nh vy. Khng c l do chnh |ng
n{o ph{n n{n, em ang l{m cho mi ngi chn nn.

C y c th phn ng nh th no

Nu c y cm thy bun phin, c y s ni c ri, ng l{ chng ta ang vi v v em

khng thch iu . Em cm thy rng lc n{o chng ta cng phi vi v~ hoc Em thch
khi chng ta khng phi vi v v em ght khi chng ta phi vi. Hoc Em thc s khng
thch iu ny. Anh c mun lp k hoch cho chuyn i ti vi 15 pht chun b khng?

Anh ta nn phn ng ra sao

Anh ta s ni Anh cng khng thch iu , anh cng c g chng ta c th chm li. N
l{m anh in ln mt. Trong v d ny anh ta c th thng cm vi nhng cm gic ca c
y. Thm ch anh ta c phn thch vi v, th anh ta vn c th h tr mt cch tt nht cho
c y trong lc c y ang ch|n nn bng vic by t mt cch trung thc l{ anh ta ang
quan t}m n s chn nn ca c y.

7. Khi c y cm thy bt lc trong cuc ni chuyn

Cu hi bng gi ca c y

Khi c y cm thy khng c ng h hoc bt lc trong mt cuc tr chuyn c y s ni

Ti sao anh li ni nh vy? Hoc Ti sao anh li ni vi em theo c|ch n{y? hay Ti sao
anh khng thm quan t}m n iu em ang ni? hay L{m sao anh c th ni nh vy?

Nhng g m anh ta nghe thy

Thng ip m anh ta nghe thy l{: Nhng g anh ta nghe l{: Khng c l do chnh |ng
no cho vic anh ta i x vi em nh th n{y. l{ bi v anh ta khng cn yu em na.
Anh khng quan tm ti em. Em ~ cho anh qu| nhiu m anh khng cho li em iu g c.

Nhng g m anh ta gii thch

Anh ta gii thch rng iu khng c g xu hoc l{ c|ch ngi ta thng l{m hoc
B}y gi chng ta c g l{m }u hoc ng lo lng qu, mi chuyn s tt p thi.

Nhng iu c ta nghe thy

Nhng iu c y nghe l{ Em khng c quyn tc gin, em tht v l v nhm ln. Anh bit
c|i g l{ ng v{ cn em th khng. Anh tt hn em. Em ~ g}y ra cuc tranh ci ny, khng
phi l{ anh.

C y c th phn ng nh th no

C y s ni Em khng thch nhng g anh ang ni. Em c cm gi|c nh anh ang kt ti

em vy. Em khng |ng b nh th ny. Hy hiu em hoc Em va mi c mt ngy vt v.
Em bit }y khng phi l li ca anh tt c. V em cn anh hiu nhng g em ang tri qua,
c khng? Hoc c ta c th n gin b qua nhng li ch trch ca anh ta v yu cu
nhng g m c y mun, c y s ni Em ang trong t}m trng khng tt, anh c th lng
nghe em mt cht c khng? N s gip em cm thy tt hn (Mt ngi {n ng rt
cn s khuyn khch lng nghe).

Anh ta nn phn ng ra sao

Anh ta ni Anh xin li ~ l{m em kh chu. Em c nghe anh ang ni g khng?. Bng vic
c y c c hi suy ngh li nhng g c y nghe, sau anh ta li c th ni tip: Anh xin
li, anh hiu ti sao em khng thch iu . Ri hon ton im lng. }y l{ lc chng li s
cm d mun gii thch cho c y rng c y ~ hiu lm nhng g bn ni. Mt ln na ni
au n{y cn c nghe l{m cho n c du bt i (Nhng li gii thch hu ch ch sau
khi ni au c du bt vi s cng nhn v quan tm thu hiu).

GIP NHAU TRONG NHNG LC KH KHN

Bt k mi quan h n{o cng gp phi nhng lc kh khn, chng c th xy ra v nhiu l

do kh|c nhau nh: mt vic, ngi thn cht, m au, khng c thi gian ngh ngi.
Vo nhng lc kh khn n{y, iu quan trng nht l hy c gng tr chuyn vi mt thi
yu thng ch}n th{nh v{ ng h. Thm v{o , chng ta phi chp nhn v hiu rng:
chng ta v{ ngi bn i ca chng ta khng phi lc n{o cng c hon ho. Khi hc
cch giao tip c hiu qu trong tnh hung |ng tht vng nho nh trong mt mi quan h,
bn s d d{ng hn gii quyt nhng thch thc ln hn khi chng xy ra bt ng. Trong
mi v d trn }y ti ~ t ngi ph n trong vai tr phin mun i vi ngi {n ng
v nhng g anh ta ~ l{m hoc khng lm. Tt nhin ngi {n ng cng c th tc gin vi
ngi ph n v bt k nhng gi no ca ti c lit k u p dng bnh ng cho c
hai phi. Nu bn ang trong mt mi quan h nh vy, hy yu cu ngi bn i ca
mnh xem anh ta hoc c ta s phn ng vi nhng gi c lit k trn nh th no l
mt bi hc hu ch.

Khi bn khng tc gin vi ngi bn i, hy ginh thi thi gian khm ph nhng li
ni n{o c t|c ng nht i vi h v hy chia s nhng iu g tt nht vi bn. Hy lm
theo mt v{i nhng li ni c ng v{ ~ c sp xp trc pha trn, n c th s
rt hu ch trung ha tnh trng cng thng khi mu thun tng ln.

Cng nh vy, hy nh rng khng thnh vn s la chn li ni ca bn ng n nh

th no, cm gic sau li ni mi c ngha quan trng nht. Thm ch nu bn dng t
chnh xc nhng cm t ~ c lit k trn }y m{ ngi bn i ca bn vn khng cm
nhn c tnh yu, s chp nhn v s ng h ca bn th s cng thng s tip tc tng
ln. Nh ti ~ cp trc , i khi c|ch gii quyt tt nht trnh mu thun l{
cho s vic tip tc din ra v ch i. Mt mt thi gian t suy ngh ri sau bn
c th quay tr li vi nhau vi s cm thng, chp nhn, |nh gi| cao v{ ng h hn.

Ban u vic to ra nhng c hi ny c th lm bn cm thy lng tng hoc thm ch c

th b li cun. Nhiu ngi suy ngh rng Yu l{ ni thng ni tht. Tuy nhin, s tip cn
qu trc tip ny s l{m cho ngi nghe c cm gi|c khng |ng tin cy. Mt ngi vn c
th c coi l trung thc khi ni v tnh cm ca mnh vi mt phong cch cn thn v t
tin hn. Sau mt thi gian, bn s tr nn ch ng hn.

Nu nh hin ti bn ang trong mt mi quan h v{ ngi bn i ca bn ang c gng

p dng mt s gi trn hy nh rng h ang c gng c s h tr tt hn. Thot tin,
s din t ca h c th dng nh khng t nhin v cn c v gi di. Khng th thay
i iu kin sng trong mt sm mt chiu. Hy cn thn khi |nh gi| tng bc i ca
h: nu khng h s t b rt nhanh.

TRNH NHNG CUC TRANH CI THNG QUA GIAO TIP THN MT

Nhng cuc tranh ci v nhng mi bt ha d gy tn thng c th tr|nh c nu chng

ta hiu c nhng g m{ ngi bn i ca mnh cn v hy nh thc hin n. Cu chuyn
sau }y minh ha cho khi mt ngi ph n tr chuyn trc tip v tnh cm ca mnh v
ngi {n ng cng nhn tnh cm n{y nh th no th cuc ci v s tr|nh c.

Ti nh rng ~ c ln ri nh{ i ngh mt vi v ti. Khi chng ti xung xe v c th ngh

ngi sau mt tun bn rn, ti mong i Bonnie cm thy hnh phc v chng ti s c
c chuyn ngh mt tuyt vi. Thay v{o c y li th d{i v{ ni: Em cm thy cuc
i mnh nh mt cuc tra tn dai dng, au n.

Ti im lng v nn mt ting th d{i v{ |p li Anh bit em nh ni g. Anh cng cm thy

nh th ngi ta ang p tng git sc sng ra khi ngi anh. Khi ti ni ra iu ny, ti
l{m ng t|c nh ngi ta vt nc ra khi mt tm thm.
Bonnie gt u ng vi s ngc nhin ca ti, t nhin c y mm ci v chuyn ch
. C y bt u ni v vic c y cm thy th v nh th no trong chuyn i n{y. C|ch
}y s|u nm, iu ny s khng th xy ra. Chng ti s ci v v ti s ht li ln u c
y.

Ti s tc gin khi c y ni cuc i c y nh mt chui ngy tra tn dai dng. Ti s v

tt c vo mnh v c cm gi|c nh c y ang ph{n n{n v ti. Ti s bin h v gii thch
rng cuc i ca chng ti khng ging nh mt cuc tra tn v c y nn vui v chng ti
ang c mt chuyn i tuyt vi n nh vy. Sau , chng ti s ci nhau v s c mt
chuyn i tra tn dai dng. Tt c iu ny s xy ra v ti ~ khng hiu v h thp cm
gic ca c y.

Ln n{y, ti ~ hiu rng l c y ch ang b{y t mt cm xc tho|ng qua. khng phi l

li bnh lun v ti. V ti hiu iu ny nn ti khng c t v. Nh nhng li bnh lun ca
ti v cuc sng ni chung, c y cm thy c |nh gi| cao. |p li, c y s chp nhn ti
v{ ti ~ cm thy tnh yu, s chp nhn v s tn thnh ca c y. Bi v ti ~ hc
|nh gi| cao nhng cm xc ca c y, c y ~ c c tnh yu m c y xng |ng c
hng. V{ chng ti ~ khng c~i nhau.
10. Dnh c thin cm t ngi khc phi
Mt ngi {n ng ngh rng anh ta s ghi c im cao vi mt ngi ph n khi anh ta
lm vic g ln cho c y nh mua cho c y mt c|i xe hi mi, hoc a c y i ngh.
Anh ta ngh rng s d{nh c t thin cm hn khi anh ta l{m nhng vic nh nh m ca
xe t, tng hoa cho c y, hoc m c y. Da trn nhng suy ngh nhm dnh thin cm
ny, anh ta tin rng anh ta s lm cho c y hi lng nht bng vic tp trung thi gian, sc
lc v s quan tm vo nhng vic ln cho c y. Tuy nhin, phng ph|p n{y khng hiu
qu bi v ph n c nhng cch chm im khc.

Khi mt ngi ph n chm im, mn qu{ ngi {n ng tng l ln hay nh khng thnh
vn , n vn ghi c mt im v mi mn qu c gi tr ngang nhau. Kch c ca n
khng quan trng v{ n u em li cho anh ta mt im. Tuy nhin, mt ngi {n ng li
ngh rng anh ta ch d{nh c mt im cho mt mn qu nh v{ 30 im cho mt mn
qu ln. Bi v anh ta khng hiu ph n cho im kh|c mnh, ng nhin anh ta s tp
trung sc lc ca mnh vo mt hoc hai mn qu ln.

Khi mt ngi ph n chm im mn qu anh ta tng l ln hay nh khng thnh vn ,

n vn ghi c mt im v mi mn qu c gi tr ngang nhau.

Ngi {n ng khng nhn ra rng i vi ph n nhng mn qu nh cng quan trng

nh nhng mn qu ln. Ni cch khc, vi ph n, ch mt bng hng cng ghi c nhiu
im nh vic bn tr tin thu nh{ ng hn cho c ta. Khng hiu s kh|c nhau c bn
trong vic ghi im, {n ng v{ ph n vn tip tc ny sinh s chn nn v tht vng trong
nhng mi quan h ca h.

Trng hp di }y s lm sng t iu ny:

Trong li buc ti, Pam ~ ni Ti ~ l{m qu| nhiu cho Chuck v anh y ~ khng quan
t}m n ti. Tt c s quan tm ca anh y l dnh cho cng vic.

Chuck th ni rng Nhng cng vic ca ti cho chng ta mt ngi nh{ p v nhng
chuyn ngh mt, c y nn hnh phc mi ng.

Pam ~ |p li Em khng quan t}m n ngi nh hoc nhng chuyn ngh mt nu chng
ta khng yu nhau. Em cn anh hn.

Chuck ni Em l{m nh th em ~ cho anh qu| nhiu.

Pam ni Phi, em lun lm mi th v anh. Em git qun o, chun b cm nc, lau chi
mi th trong nh. Cn anh ch lm c mt vic l{ i l{m thanh to|n cho c|c ha n
nhng anh li i hi em lm mi th.

Chuck l mt b|c s th{nh cng. Cng nh hu ht cc chuyn gia, cng vic ca anh ta
chim kh nhiu thi gian nhng mang li nhiu tin bc. Anh ta khng hiu ti sao v anh
ta, Pam, li khng hnh phc. Anh ta ~ l{m nn mt cuc sng y , mt i sng sung
sng cho v v{ gia nh anh ta nhng khi v nh, v anh ta vn khng vui v.

Trong suy ngh ca Chuck, anh ta c{ng l{m c nhiu tin hn th anh ta c{ng phi lm
nhng cng vic nh{ gip v anh ta t i. Anh ta ngh rng vic kim tra v thanh ton
tin vo cui thng s ghi cho anh ta t nht l{ 30 im. Khi anh ta m phng khm ring v
thu nhp ca anh ta tng gp i, anh ta nhn nh rng by gi anh ta ~ ghi c 60 im
mt th|ng. Anh ta khng ngh rng, vic kim tin thanh ton ca anh ta khin cho anh ta
ch ghi c mt im mi thng vi Pam, khng thnh vn mn tin ln nh th
no.

Chuck ~ khng nhn ra rng t quan im ca Pam, anh ta cng kim c nhiu tin, c
y cng thit thi. Vi khong thi gian nhm chn ca mnh, c y thm ch phi lm nhiu
hn qun l cuc sng v mi quan h ring t ca h. Khi c y phi lm nhiu hn, c
y cm thy c nh c y ~ d{nh 60 im mt thng cho anh y so vi mt im ca
Chuck. iu ny khin cho c y khng hnh phc v rt tc gin.

Pam cm thy c y ang cho qu| nhiu v nhn c qu t. T quan im ca Chuck, anh
ta cho rng mnh ang cho nhiu hn (60 im) v nn nhn c nhiu hn na t v anh
ta. Trong suy ngh ca anh ta, s im hin ny l ngang bng. Anh ta hi lng trong mi
quan h ca h ngoi tr mt iu l c y khng c hnh phc. Anh ta li cho vic c
ta i hi qu nhiu. Vi anh ta, vic tr tin tng ln c}n bng vi nhng g c y ~ l{m.
Th|i ny ca anh ta thm ch cn lm Pam tc gin hn.

Sau khi nghe cun bng v mi quan h ca ti, c Pam v{ Chuck u c th b qua s li
v gii quyt c vn bng tnh yu. Mt mi quan h ang c nguy c ly d ~ c
thay i.

Chuck ~ nhn ra rng lm nhng vic nh cho v li to c s khc bit ln. Anh ta ngc
nhin v mi iu ~ thay i nhanh chng nh th no khi anh ginh nhiu thi gian v
cng sc cho c y hn. Anh ta ~ nhn ra rng vi ph n nhng th nh cng quan trng
nh nhng th ln. By gi anh ta ~ hiu ra rng ti sao cng vic ca anh ta ch ghi cho
anh c mt im.

Tht ra Pam c l do chnh |ng cm thy khng hnh phc. C y thc s cn c s ch

, n lc v sc lc ca Chuck nhiu hn cho cuc sng y v lnh mnh ca h. Chuck
~ kh|m ph| ra rng bng vic ginh t cng sc kim tin v ginh mt cht cng sc hn
na cho gia nh theo ng hng th v anh s hnh phc hn. Anh ta nhn ra rng anh ta
~ l{m vic qu sc vi hy vng lm cho c y hnh phc hn. Khi anh hiu c cch c y
tnh im nh th no, anh y tr v nh vi mt nim tin mi bi v anh ~ bit lm th
no c y hnh phc.

NHNG TH NH B TO NN MT S KHC BIT LN

C rt nhiu cch khc nhau m mt ngi {n ng c th ghi im vi ngi bn i m
khng cn lm nhiu. ch l vn nh hng li s quan tm v cng sc ca anh ta
ang sn sng trao tng cho c y. Hu ht {n ng u bit v nhng iu n{y nhng li
khng quan t}m thc hin chng bi l h khng nhn ra rng i vi mt ngi ph
n, nhng vic nh quan trng nh th no. Mt ngi {n ng thc s tin rng nhng vic
nh khng quan trng khi so snh vi vic ln m{ anh ta ~ l{m cho c y.

Trong mt mi quan h, mt s {n ng d nh lm nhng vic nh nhng khi l{m c

mt hoc hai ln th h dng li. Bng sc mnh bn nng thn b, h bt u tp trung sc
lc vo lm mt vic ln cho ngi bn i ca h. Sau h qun mt vic lm tt c
nhng vic nh nhng cn thit m{ ngi ph n cn c |p ng cho mt mi quan h.
l{m h{i lng ngi ph n, ngi {n ng cn hiu nhng g c ta cn c cm thy
c yu v ng h.

Cch ph n chm im cho {n ng khng ch l mt vic c yu thch m cn l mt

nhu cu cn thit. Ngi ph n cn s th hin ca tnh yu trong mi quan h cm
thy c yu. Mt hoc l hai ln th hin tnh yu, bt k n quan trng nh th no, s
khng th lm c y tha mn.

Hiu c iu n{y i vi mt ngi {n ng l{ v cng kh khn. Mt c|ch bit c

iu n{y l{ h~y tng tng rng ph n c mt gi tnh yu tng t vi mt bnh ga
trong xe t, n lun cn c y. Lm nhiu vic nh (v ginh nhiu im) l b
quyt lp y gi tnh yu ca ngi ph n. Mt ngi ph n cm thy c yu khi
gi tnh yu ca c ta c lp y. C ta cng c th |p li bng mt tnh yu, s tin
tng, s chp nhn, thng cm, s ngng m, s ng h v s khuyn khch ln hn rt
nhiu. Rt nhiu vic nh cn thit c l{m n c nh ca gi tnh yu ca ph n.

Di }y l{ mt danh sch gm 101 cch nh m{ ngi {n ng c th lp y gi tnh yu

ca ngi bn i.

101 CCH GHI IM VI MT NGI PH N

1. Khi tr v nh, hy tm c y trc khi lm bt c iu g v m ly c y.

2. Hi c y nhng cu hi c th v mt ngy ca c y, th hin s nhn thc v k hoch

c y nh lm (V d Cuc gp g ca em vi bc s th n{o?)

3. Hy lng nghe v hi c y nhng cu hi.

4. Km hm s cm d mun gii quyt vn cho c y, hy t lng thng cm thay v{o .

5. Hy ginh cho c y 20 pht vi s quan tm cao nht (khng c sch bo hoc sao lng
bi bt c iu g trong thi gian ny).

6. Tng cho c y nhng bng hoa nh mt iu bt ng cng nh v{o nhng dp c bit.

7. Hy ln k hoch trc nhiu ng{y hn l{ i n ti th su v hi xem c y mun lm
g.

8. Nu c y thng xuyn nu ba ti hoc l{ n lt c y m c y c v mt mi hoc

tht s bn rn th h~y ngh gip c y.

9. Khen c y rng c y trng p nh th no.

10. An i c y khi c y thy bun.

11. ngh gip c y khi c y mt mi.

12. Thm thi gian chun b khi i du lch c y khng phi vi vng.

13. Khi bn sp v mun, hy gi in cho c y v cho c y bit.

14. Khi c y cn s gip , hy ni c hoc khng m khng coi l c y c li.

15. Bt c khi no c y cm thy b tn thng, h~y d{nh cho c y mt cht s cm thng

v ni vi c y Anh xin li ~ l{m em tn thng sau im lng; h~y cho c y cm
nhn c s thu hiu ca bn v s au n ca c y. ng a ra hng gii quyt
hoc nhng li gii thch rng s tn thng ca c y khng phi l li ca bn.

16. Bt c khi no bn phi ri xa, h~y cho c y bit l bn s tr li hoc cn thi gian
suy ngh mi th.

17. Khi bn ~ bnh tnh tr li v quay v, hy ni v nhng th lm cho bn tc gin theo

c|ch khng li cho nhau v tn trng nhau c y khng tng tng ra nhng iu
ti t nht.

18. ngh xy mt c|i l si cho ma ng.

19. Khi c y ni vi bn th h~y t t tp ch xung, tt tivi i v{ lng nghe c y ni.

20. Nu c y thng xuyn phi ra b|t a, thnh thong hy gip c y c bit khi c y
mt.

21. Hy ch khi c y tc gin hoc mt mi, hy hi v nhng th c y phi l{m, sau

hy gip c y mt vi vic lt vt.

22. Khi i ra ngo{i, h~y hi c y c mun mua th g trong ca hng khng v bn hy nh

rng bn phi mua n y.

23. H~y cho c y bit khi no bn i ng hoc ri i.

24. Hy m c y bn ln mt ngy.

Hy m c y bn ln mt ngy.
25. Hy gi in cho c y t ni l{m vic v hi xem c y cm thy nh th no hoc chia
s nim vui hoc ni vi c y rng Anh yu em.

26. Mi ngy ni vi c y t nht 2 ln c}u Anh yu em.

27. Hy chun b ging ng v hy dn dp phng ng.

28. Nu c y git tt ca bn hy ln tri tt c y khng phi lm.

29. Hy ch xem khi no thng r|c y th em n i.

30. Khi bn ri khi thnh ph hy gi v cho c y bit s in thoi ni bn n v cho c

y bit bn ~ n ni an to{n.

31. Hy ra xe cho c y.

32. Hy ra xe v{ lau chi c trc mt ngy so vi c y.

33. Hy tm ra trc khi quan h chn gi hay dng nc thm nu c y thch.

34. ng v pha c y khi c y tc gin vi mt ai y.

35. ngh m lng, xoa c, mt xa chn (hoc c 3).

36. i khi ch cn m p hoc vut ve m khng cn quan h.

37. Hy kin nhn khi c y ang chia s vi bn, ng c nhn v{o ng h.

38. ng bm nt iu khin t xa thay i knh khi c y ang xem tivi vi bn.

39. Hy th hin tnh cm ni cng cng.

40. Khi cm tay c y, ng tay bn c v th .

41. Hy bit c y thch ung g c th la chn nhng th m bn chc l c y thch.

42. Khi i chi, h~y gi nhng nh{ h{ng kh|c nhau, ng bt c y phi t la chn.

43. Hy mua v c ma i xem h|t, nhc giao hng, kch ht, ba l hay nhng loi hnh
biu din n{o m{ c y thch.

44. Hy to ra nhng dp m c hai ngi c th trng din.

45. Hy thng cm khi c y chm tr, hoc quyt nh thay i v b ngoi.

46. ni cng cng h~y ch n c y nhiu hn l{ nhng ngi khc.

47. Trc mt con ci, hy lm cho c y tr nn quan trng bn tr thy rng c y thu
ht bn u tin v nhiu nht.

48. Hy mua cho c y nhng mn qu nh hoc scla hoc nc hoa.

49. Hy mua cho c y mt b (ly nh ca c y cng vi c qun |o, i n ca hng

nh h la chn b trang phc).

50. Vo nhng dp c bit, hy chp nh c y.

51. Hy ghi li nhng tnh hung lng mn.

52. H~y cho c y bit rng bn lun mang theo nh ca c y trong v v xem n hng
ngy.

53. Khi trong khch sn hy chun b phng vi mt s th c bit nh s}m banh, nc

p tri cy, hoa.

54. Vit mt ghi ch v lm mt du hiu c bit vo nhng dp c bit nh nhng ngy

k nim v sinh nht.

55. Tnh nguyn li xe trong mt cuc hnh trnh di.

56. Li xe tht chm v an ton theo thch ca c y. Ni cho cng, c y buc phi ngi
gh trc.

57. Nhn ra c y cm thy nh th n{o v{ cp n iu : Hm nay em trng c v

hnh phc hay Em c v mt phi khng? hay Hm nay em th n{o?.

58. Khi a c y i chi, h~y nghin cu trc ng i c y khng phi cm thy c

trch nhim hng dn.

59. a c y i khiu v hoc cng nhau hc mt b{i khiu v.

60. Lm c y ngc nhin bng mt bc th hoc b{i th tnh.

61. i x vi c y nh c|ch m{ bn lm lc mi quen nhau.

62. Tnh nguyn sa cha mt s th quanh nh{ v{ ni C c|i g cn sa cha khng? Anh
c thi gian m{. ng nhn vic qu kh nng ca bn.

63. Tnh nguyn mi dao trong bp cho c y.

64. Mua mt t keo siu dnh gn nhng th b v.

65. Thay mt c|i bng in sng khi chng b chy.

66. Gip c y sa sang li nhng vt dng hng trong nh.

67. c to hoc ct mt bi bo m c y thch.

68. Vit ra nhng tin nhn ngn gn t in thoi m bn c th lm cho c y.

69. Gi gn nn phng tm sch s v lau kh sau khi tm.

70. M ca cho c y.

71. Mang nhng thc phm gip c y.

72. Gip c y mang nhng hp nng.

73. Trong nhng chuyn i d~ ngoi, hy xch hnh l v b chng vo trong xe.

74. Nu c y ra b|t a hoc n lt c y, hy lau chi nhng vt bn v lm nhng vic

khc.

75. Lm mt danh sch nhng th cn sa cha v{ n trong bp. Khi bn c thi gian
rnh, hy lm nhng th trn danh sch cho c y. ng qu lu.

76. Khi c y chun b ba n, h~y khen c y.

77. Khi nghe c y ni, hy nhn c y.

78. Thnh thong chm vo c y khi bn ni chuyn vi c y.

79. T ra th v vi nhng g c y lm sut c ngy, sch c y c v nhng ngi lin

quan n c y.

80. Khi ang nghe c y hy to nhng ting ng nh nh {, ,

81. Hi xem c y cm thy th no.

82. Nu c y b mt, hi xem c y ang cm thy nh th no.

83. Nu c y mt, hy pha cho c y mt tch tr.

84. Nn i ng cng nhau v{ ln ging cng mt lc.

85. Tng c y mt n hn v ni tm bit khi bn i }u.

86. Ci khi c y k chuyn h{i hc.

87. Hy ni cm n khi c y lm cho bn iu g.

88. Ch khi c y sa tc v dnh cho c y s khen ngi.

89. To ra thi gian c bit cng nhau.

90. ng tr li in thoi mt cch ring t hoc khi c y ang c cm gic b tn thng.

91. i xe p cng nhau d ch l mt cuc do chi ngn.

92. T chc v chun b mt cuc d ngoi (nh em qun o d ngoi).

93. Nu c y ph trch vic git l cho c nh, hy mang qun |o n cho c y hay i khi
tnh nguyn l{m ngi git.

94. H~y a c y i do m khng c tr con i cng.

95. Tha thun trong mt phong c|ch ch cho c y rng bn mun cho c y c c
nhng g c y mun v bn cng vy.

96. H~y c y bit rng bn nh c y khi bn i xa.

97. Mang v cho c y mn trng ming c y yu thch.

98. Nu c y thng n ca hng mua thc n, h~y a c y n ca hng thc n.

99. H~y n nh vo nhng dp lng mn sau , bn khng n ngu nghin v tr nn

mt mi.

100. Hy yu cu c y them nhng g c y mun vo danh sch ny.

101. Hy h np bn cu xung sau khi dng.

S K DIU CA NHNG VIC LM NH

l{ s k diu khi ngi {n ng lun l{m nhng th nh b cho ngi bn i ca anh

ta. N lm cho gi tnh yu ca c ta y ln v s im ngang bng. Khi s im ngang bng
hoc hu nh l{ bng nhau, mt ngi ph n bit rng c ta c yu v{ iu n{y ~ l{m
cho c ta tin tng v yu li nhiu hn. Khi mt ngi ph n bit mnh c yu, c ta c
th yu m khng on gin.

Lm nhng iu nh b cho ngi ph n cng l{ h{n gn cho ngi {n ng. Trong thc
t, nhng iu nh b ny s hn gn s tc gin ca anh ta cng nh ca c y. Anh ta bt
u cm thy y quyn lc v nh hng bi v c y ang nhn c s quan tm m c
y cn. Sau c hai u cm thy hi lng.

Nhng g ngi n ng cn

Ging nh ngi {n ng cn tip tc lm nhng vic nh cho ngi ph n, c ta cn ch

c bit hiu c gi tr nhng vic lm nh b m{ anh ta ~ l{m cho c. Vi mt n
ci v mt li cm n, c ta c th anh ta bit rng anh ta ~ c ghi im. Mt ngi
{n ng cn s |nh gi| cao v{ khuyn khch tip tc l{m iu . Anh ta cn cm thy
anh ta c th to ra s khc bit. Nhng ngi {n ng s dng ngay mi vic khi anh ta
cm thy b coi l{ ng nhin phi l{m. Ngi ph n cn khin cho anh ta bit rng
nhng g anh ta ang l{m u c |nh gi| cao.

iu n{y khng c ngha l{ c ta phi gi v rng tt c mi th by gi l hon ton tuyt

vi khi anh ta dn sch s nhng dng hng trong nh{ cho c ta. Nhng c ta c th tha
nhn mt cch gin d iu anh y l{m v{ ni Em cm n. Nh vy m tnh yu s ln dn
ln t hai pha.

Nhng g ngi {n ng cn mt ngi ph n chp nhn

Khuynh hng t nhin ca mt ngi {n ng l{ tp trung sc lc vo lm mt vic ln v

lm gim ti thiu tm quan trng ca nhng vic nh. Bng vic chp nhn xu hng ny,
iu s khng c hi ti c y. C ta c th lm vic sng to hn vi anh ta gii quyt
vn . C ta c th nhc i nhc li anh ta bit rng c ta h{i lng nh th no v nhng
th nh b m{ anh ta ~ l{m cho c v{ rng anh ta lm vic chm ch v{ ch quan t}m n
c.

C y nn nh rng vic anh ta qun khng lm nhng vic nh khng c ngha l{ anh ta
khng yu c y m l anh ta qu tp trung vo nhng vic ln. Thay v ci ln v trng
pht anh ta, c ta c th khch l anh bng vic hi xin s gip . Vi vic khch l v{ |nh
gi cao, mt ngi {n ng dn dn bit qu trng nhng th nh cng nh th ln
ng{y c{ng th{nh cng hn, anh ta s bt u dnh nhiu thi gian hn th gi~n hn vi
v v{ gia nh.

NH HNG LI SC LC V S QUAN TM

Ti nh ln u tin ti hc cch dnh sc lc vo nhng vic nh b. Khi Bonnie v ti

ci nhau, ti hu nh l{ mt k nghin cng vic. Thm vo vic vit sch v dy nhng
chuyn , ti cn c ngh b|c s t}m l chim mt 50 gi mt tun. Trong nm u cuc
sng hn nhn ca chng ti, c y cho ti bit rt nhiu ln v vic c y cn nhiu thi
gian hn vi ti nh th no. Lp i lp li nhiu ln, c y mun by t cm gic v vic b
b ri v{ s tn thng ca c y.

Thnh thong c y cn chia s tnh cm ca c y trong mt bc th. Chng ti gi }y l{

mt bc th tnh. N lun kt thc bng tnh yu v bao gm nhng cm gic tc gin, s
bun chn, s s hi v ni au n. Trong chng 11, chng ta s xem xt s}u hn v
nhng phng ph|p v{ tm quan trng ca vic vit nhng bc th tnh n{y. C y vit bc
th tnh n{y ph{n n{n v vic ti ~ s dng qu nhiu thi gian vo cng vic.

John thn yu,

Em ang vit cho anh l| th n{y chia s vi anh nhng cm gic ca em. Em khng mun
ni anh phi lm g cho em, em ch mun anh hiu cho nhng tnh cm ca em.

Em rt gin v vic anh ~ d{nh qu| nhiu thi gian cho cng vic. Em tc gin v anh v
nh m chng cn g cho em. Em mun dnh nhiu thi gian cho anh.
iu n{y cng l{m em cm thy nh anh quan t}m n kh|ch h{ng hn em. Em cm thy
bun khi anh qu mt mi. Em nh anh. Em s anh khng mun dnh thi gian cho em.

Em s tr thnh mt gnh nng na trong cuc i anh. Em s b gi l mt con nga gi

m yu. Em s nhng cm xc ca mnh khng cn quan trng vi anh na.

Em xin li nu iu ny tht kh nghe. Em bit anh ang l{m ht sc mnh. Em cm nhn

c anh ang l{m vic vt v th no m.

Em yu anh, Bonnie.

Sau khi c nhng dng cm xc b th ca c y, ti nhn ra rng, tht s ti ang quan

t}m n nhng khch hng ca ti hn l{ c y. Ti dnh ht tm tr cho nhng khch hng
ca mnh ri tr v nh kit sc v tr nn th vi v ca mnh.

Khi ngi n ng lm vic qu sc

Ti th vi c y khng phi v ti khng cn yu hay khng quan t}m n c y na m

bi v ti cn kit sc lc. Ti ngh n gin rng mnh ang l{m vic tt nht, l{ l{m
vic tht chm ch mang li mt cuc sng tt hn (nhiu tin hn) cho c y v cho gia
nh ca chng ti. Khi ti hiu c c y cm thy th n{o, ti ~ a ra mt k hoch
gt b khc mc ny trong mi quan h ca chng ti.

Thay v khm cho tm khch hng mt ngy ti bt u khm cho by khch hng mt
ngy. Ti gi v rng v ti l khch hng th tm ca ti. Mi ti, ti v nh sm hn
thng l mt gi. Ti v ngh rng c y l khch hng quan trng nht ca ti. Ti dnh
cho c y s quan tm ht lng m ti dnh cho mt khch hng. Khi v n nh ti bt u
lm nhng vic vt gip c y. S thnh cng ca k hoch n ngay lp tc. Khng ch c
y hnh phc hn m{ ti cng cm thy hnh phc hn.

Dn dn, khi ti cm thy c |p li tnh yu v nhng g ti khch l gip c y v gia

nh ti, ti cm thy tr thnh mt ngi th{nh cng khng kh khn lm. Ti bt u lm
vic bt hn i v{ tht l ngc nhin, khng ch mi quan h gia chng ti m c cng vic
ca ti na u thng hoa, ti th{nh cng hn m{ khng phi lm vic ct lc nh trc
na.

Ti nghim ra, khi ti thnh cng trong cuc sng gia nh th s th{nh cng cng s
c phn chiu trong s nghip ca ti. Ti nhn ra, thnh cng trong s nghip s khng
t c nu ch lm vic chm ch. N cn ph thuc vo kh nng khi dy lng tin
nhng ngi khc ca bn. Khi ti cm thy c gia nh yu thng, khng nhng ti
cm thy t tin hn m{ nhng ngi kh|c cng tin tng v{ |nh gi| ti cao hn.

Ngi ph n c th gip nh th no

S gip ca Bonnie ng vai tr ln trong s thay i ny. Ngoi vic chia s nhng cm
xc yu thng v{ ch}n tht, c y cn rt kin tr ngh ti lm gip c y mt s vic ri
sau , khi ti l{m xong, c y |nh gi| cao nhng g ti ~ l{m. Dn dn ti nhn ra rng
tht tuyt vi khi c yu v lm gip c y nhng vic nho nh. Ti thot khi cm gic
rng ti phi lm nhng vic tht to ln c |p li tnh yu. thc s l mt s
khm ph.

Ph n ghi im khi no

Ph n s hu mt kh nng c bit l thy c gi tr ca nhng vic nh cng tng

ng vi gi tr ca nhng vic ln trong cuc sng. l{ mt n hu i vi ngi {n
ng. Hu ht {n ng u c gng c th{nh cng v{ th{nh cng hn na v h tin n
khin h c |nh gi| cao trong tnh yu. S}u trong t}m hn, h khao kht tnh yu v s
ngng m t nhng ngi khc. H khng bit rng h c th to ra c tnh yu v s
ngng m m{ khng cn phi tr thnh mt ngi th{nh t rc r na.

Hu ht {n ng u c gng c th{nh cng v{ th{nh cng hn na v h tin n khin h

c |nh gi| cao trong tnh yu.

Mt ngi ph n c kh nng l{m du khao kht thnh cng ca mt ngi {n ng bng

c|ch |nh gi| cao nhng vic nho nh m anh y l{m. Nhng c y c l khng th hin s
trn trng nu c y khng hiu iu quan trng nh th n{o i vi mt ngi {n
ng. C y c th cho s pht trin ca mnh tr thnh thi quen.

CHA LNH CN CM CM PHT

Theo bn nng, ngi ph n hiu c gi tr ca nhng vic nho nh. Nhng ngoi l duy
nht l khi mt ngi ph n khng nhn thy mt ngi {n ng cn c nghe s |nh
gi cao ca c y hay khi c y cm thy ghi im bng c|ch khng d dng. Khi mt
ngi ph n cm thy khng c yu v b th , c y rt kh |nh gi| cao mt cch t
nhin nhng g ngi {n ng l{m cho c y. C cm thy pht lng v rng c y ~ trao
cho anh nhiu hn nhiu nhng g anh y ~ trao cho c. S pht n{y ngn cn kh nng
|nh gi| cao gi| tr nhng vic nho nh ca c y.

Pht , ging nh nhim cm cm hay cm lnh, l khng tt. Khi mt ngi ph n pht ,
c c xu hng ph nhn nhng vic m{ ngi {n ng l{m cho c bi v theo cch m
ngi ph n ghi im, c y ~ l{m nhiu hn th.

Khi t s l 40-10 nghing v ngi ph n, c y c th bt u cm thy v cng pht

lng. Chuyn g xy ra vi mt ngi ph n khi c y cm thy c ang cho nhiu hn
l nhn. Mt cch kh t nhin: c y tr bt 10 im ca anh y t 40 im ca c v{ i
n tng kt s im trong mi quan h ca h l t 30 cho n 0. iu ny nghe c v ton
hc v d hiu nhng mi chuyn li khng din ra nh vy.

Khi c tr im ca anh y t im ca mnh anh y ang i dn n mt s 0 nhng anh y

cha l{ mt s 0. Anh y khng phi khng cho c im no m anh y ~ cho c 10 im.
Khi anh y v nh, trong mt c y, trong ging ni ca c y c mt s lnh lng ni rng
anh y l mt s 0. C y ang ph nhn nhng g anh ~ l{m. C phn ng vi anh nh th
anh ~ khng trao cho c c|i g c m thc ra anh ~ cho c 10 im.

L do ngi ph n c nh h im ca ngi {n ng theo c|ch n{y l{ v c y cm thy

khng c yu. im s chnh lch lm cho c y cm thy rng c y khng quan trng.
V cm thy khng c yu, c y thy v cng kh khn |nh gi| cao thm ch l 10
im m anh chnh thc cho c y. Tt nhin iu l{ khng cng bng nhng s vic ~
din ra nh th.

Nhn chung iu xy ra trong mt mi quan h thi im n{y chnh l{ iu ngi {n ng

cm thy mnh khng c |nh gi| cao v{ mt i ng lc tip tc c gng. V th l
anh cng b mc cm pht . Ri c y tip tc cm thy pht lng hn v{ tnh trng ngy
cng tr nn xu i, bnh cm pht ca c cng trm trng hn.

iu c y c th lm

C|ch gii quyt chuyn ny l phi hiu vn mt c|ch y cm thng t c hai pha.
Anh y cn c khen ngi, |nh gi| cao trong khi c y cn cm thy c khch l, ng
vin. Nu l{m theo c|ch kh|c, cn bnh ca h s ngy cng nng hn.

i vi c y, gii php cho s pht lng l cn phi nhn trch nhim. C y cn phi nhn
trch nhim v vic l{m tng thm s nan gii bng cch cho nhiu v{ mc cho s im
tr nn mt c}n i. C y cn t cha tr cho bn th}n mnh nh th c y nhim cm hay
cm lnh v tm dng vic cho qu nhiu trong mi quan h ca c. C y cn t chiu
chung bn th}n mnh v{ cho php ngi bn i ca c chm sc c nhiu hn.

Khi ngi ph n cm thy b pht , c y s thng khng to c hi cho i phng gip

c hoc nu anh y c c gng, c y cng s khng tha nhn kt qu ca vic anh y ~
lm v tng cho anh mt im 0 na. C y t chi s gip ca anh. Bng cch nhn
trch nhim v vic cho qu nhiu, c y c th t b chuyn li vn gia hai ngi
cho anh y v bt u vi mt im s mi. C y c th cho anh y mt c hi khc v ci
thin tnh trng gia hai ngi.

iu anh y c th lm

Khi ngi {n ng cm thy khng c |nh gi| cao anh y ngng h{nh ng khch l,
ng vin, gip c y. Cch m anh y c th dng gii quyt vn mt cch c trch
nhim l phi hiu rng vic cho im i vi h{nh ng khch l, gip ca anh v{ |nh
gi cao anh qu tht l{ kh khn i vi c y khi c y ang pht .

Anh y c th t thot khi s pht lng ca chnh mnh bng cch hiu rng c y cn c
nhn trc khi c y c th tip tc cho. Anh y hn phi ghi nh iu ny khi anh c nh
trao tnh cm v s tru mn ca mnh theo nhng cch nho nh. Trong mt khong thi
gian, anh y khng nn trng ch c y t ra trn trng, |nh gi| cao nh anh cn v xng
|ng c hng. Nu anh nhn trch nhim ca mnh l{ ~ khin cho c y b cm do th
khng l{m nhng vic nho nh l ra cn lm th s rt hu ch.
Vi s sng r ny, anh y c th trao m khng hi vng nhiu s c |p li cho n khi
c y hi phc. Vic bit mnh c th gii quyt c vn ny s gip anh y nhanh
chng thot khi s pht ca mnh. Nu anh y tip tc cho v c y tm vo vic
ngng cho nhng vn tip nhn s khch l ng vin ca anh y vi c tnh yu na th cn
c}n thng bng s mau chng quay tr li.

TI SAO N NG LI CHO T HN

Mt ngi {n ng him khi c nh nhn nhiu m{ cho t. Nhng {n ng, trong c|c mi
quan h, li c ting l{ cho t hn. C th bn ~ c kinh nghim v chuyn ny trong cc
mi quan h ca mnh. Ph n thng phn nn rng i phng ca h ban u thng
tnh cm hn v{ sau dn dn tr nn th ng. {n ng cng cm thy b i x khng
cng bng, lc u ph n rt |nh gi| cao h v rt tnh cm ri sau h tr nn hay
pht v{ i hi. iu b n ny c th hiu c khi chng ta nhn ra rng ph n v{ {n
ng c nhng c|ch ghi im khc nhau.

C 5 l do ch yu khin ngi {n ng ngng cho:

1. Nhng c d}n sao Ho hay l tng ho s cng bng. Mt ngi {n ng thng tp

trung tt c nng lc ca mnh vo s nghip v{ ngh rng mnh hn l{ ~ ghi c 50 im.
Ri anh ta tr v nh, ngi th gi~n v{ ch i ngi v cho anh ta 50 im. Anh ta khng
bit rng vi s tri nghim ca c, anh ta ch ghi c 1 im thi. Anh ta ngng cho bi v
anh ta ngh n lc n{y anh ta l{ ngi cho nhiu hn.

Trong u anh ta, }y l{ mt iu th hin tnh yu v l cng bng |ng l{m. Anh y cho
php c chm cho anh 50 im v s khch l, ng vin ca anh y san bng t s. Anh ta
khng nhn ra rng cng vic vt v ca anh cng ty ch ghi c 1 im thi. Ci m hnh
cng bng ca anh ta ch c th pht huy tc dng khi anh ta hiu v tn trng cch ph n
chm im cho tng mn qu ca tnh yu. Nhn thc c iu u tin n{y c ngha
thc t i vi c {n ng v{ ph n.

i vi {n ng: Phi nh rng i vi ph n nhng vic ln hay nh u ghi c im

ngang nhau. Tt c nhng tng phm ca tnh yu d nh hay ln u c i x cng
bng v cn thit nh nhau. trnh to ra s pht , hy hc cch lm nhng vic nho
nh, chnh iu s to ra mt s khc bit ln. ng hi vng mt ngi ph n s tha
mn nu c y cha nhn c v khi nhng du n tnh yu nh cng nh ln.

i vi ph n: Hy nh rng {n ng n t sao Ha. H khng t nhin i l{m nhng

vic nh nht. H cho t khng phi v h khng yu bn m v h tin rng h ~ cho
phn ca h. ng c gng gii quyt vn t mt pha. Thay v iu h~y lin tc
khuyn khch h gip bng c|ch ngh h nhiu hn. ng i cho n khi bn cn s
gip ca anh y mt cch tuyt vng hay cho n khi ngh c c im s l v
cng gian nan. ng yu cu s gip t anh y m{ h~y tin tng rng anh y mun gip
bn, thm ch nu anh y c cn mt cht s khuyn khch.
2. Nhng c d}n sao Kim hay l tng ha mt tnh yu v iu kin. Mt ngi ph n cho
nhiu ht mc c th v ch ch rng c y nhn c t hn nhng g mnh cho i khi c
y cm thy trng tri v mt mi. Ph n khng bt u ghi im ging {n ng l{m, ph
n cho mt c|ch v iu kin v ngh rng {n ng cng l{m nh th.

Nhng nh chng ta bit {n ng li khng nh vy. Mt ngi {n ng ch cho mt cch

v iu kin cho n khi vic ghi im, nh h nhn thc, tr nn kh khn khi h ngng
cho. Ngi {n ng thng cho nhiu v ngi ch nhn c|i m{ anh ta ~ cho. Khi ngi
ph n trao cho ngi {n ng mt cch hnh phc, theo bn nng, anh ta ngh rng c y
ang ghi im v anh phi c nhiu im hn c y. iu cui cng m anh y bn khon l{
rng anh y ~ cho t hn. Trong quan im ca mnh, anh y khng bao gi tip tc cho khi
vic ghi im tr nn kh khn hay khng c li cho anh y.

Anh y bit rng nu b i hi cho thm na, trong khi bn thn anh y li cm thy anh ~
cho nhiu hn rt nhiu, nht nh anh y s khng mm ci khi tip tc cho thm. Hy
nh iu n{y. Khi ngi ph n tip tc cho v iu kin vi mt n ci trn gng mt
c, ngi {n ng s ngh rng vic ghi im i vi c y hn l kh d dng. Anh y khng
nhn ra rng nhng c d}n sao Kim c mt kh nng tht kh gii thch lun cho mt
c|ch y hnh phc cho n khi s im ghi c khong 30 trn 0. Nhn thc c iu
n{y cng c ngha thc t i vi c {n ng v{ ph n.

i vi {n ng: h~y nh rng khi ngi ph n cho mt c|ch v iu kin th iu ho{n

to{n khng c ngha rng vic ghi im ca h gn vi s d dng.

i vi ph n: hy nh rng khi bn cho ngi {n ng mt c|ch v iu kin, anh y ngh

rng ghi im i vi bn tht l d dng. Nu bn mun khuyn khch anh y cho thm
na th hy kho lo v t nh ngng vic cho thm ca bn li. H~y anh y lm gip bn
nhng vic nho nh. Hy khch l anh y bng c|ch ngh anh y gip bng nhiu cch
nh nhng ri sau |nh gi| cao anh y.

3. Nhng c d}n sao Ha ch cho khi ngi ph n ngh h. Nhng c d}n sao Ha lun
t ho rng bn thn h kh nng l{m mi vic. H khng ngh s gip nu nh h
tht s khng cn n. Trn sao Ha, tht th l khi gip mt ngi m bn cha c h
ngh trc .

Kh| l{ i lp, nhng c d}n sao Kim li khng ch c gip ngi khc. Khi h yu
mt ngi, h s cho bng bt c cch no c th. H khng ch li ngh v cng yu ai
th h cng cho nhiu.

Khi ngi {n ng khng t nguyn gip , ngi ph n s hiu nhm rng anh y khng
yu c. Thm ch c y c th cn th thch tnh yu ca anh bng c|ch khng ngh anh
gip m ch anh t nguyn l{m iu . Khi anh khng t nguyn gip c, c pht vi
anh. C khng hiu rng anh ang ch c ngh.

Nh chng ta ~ bit, vic ghi im cng rt quan trng i vi ngi {n ng. Trong mt
mi quan h, khi ngi {n ng cm thy mnh ~ cho nhiu hn, theo bn nng, anh y s
bt u i hi c khch l nhiu hn. T nhin, anh y cm thy c quyn nhn nhiu
hn v{ bt u i hi nhiu hn. Theo bn nng, anh y s khng ngh s gip
nhng s ch mong nhng cch ging nh anh ta dng gip ngi khc.

Khi mt ngi ph n khng ngh gip , ngi {n ng li hiu nhm rng vic ghi
im qu tht l d dng hoc anh y ang c nhiu im hn. Anh khng bit rng c
ang ch anh t nguyn gip . Hiu iu th ba n{y cng s mang li nhng ng dng
thc t cho c {n ng ln ph n.

i vi ph n: Hy nh rng {n ng lun ch i nhng du hiu ni vi anh ta rng khi

no v anh y cn cho theo cch no. Anh y i c ngh. Anh y dng nh ch
nhn c nhng thng tin phn hi cn thit khi c y ngh nhiu hn v{ ni vi anh y
rng anh y cn cho nhiu hn. Thm v{o khi c ngh th anh mi bit cn cho nhng
g. Nhiu ngi {n ng khng bit phi lm g. Thm ch nu mt ngi {n ng cm thy
anh y ang cho t hn v{ nu c y khng c bit ngh s gip ca anh y bng
nhng cch tht nh nhng t nh, anh y c th dnh ht thm ch c qu sc mnh lm
nhng vic ln lao nh s nghip, v ngh rng thnh cng ln hn hay nhiu tin hn na
s gip c anh y.

i vi {n ng: ngi ph n theo bn nng s khng i hi s gip khi c y cn.

Thay v{o , c y hi vng cc bn t nguyn lm nu bn yu c y. Hy hc cch t
nguyn gip , khch l c y bng nhng cch tht nh nhng, t nh.

4. Nhng c d}n sao Kim ni ng thm ch c khi vic ghi im tr nn kh khn. {n

ng khng nhn ra rng khi h ngh s gip , ngi ph n s ni ng ngay c khi
vic ghi im l chng gai. Nu h c th gip , khch l ngi {n ng ca h, h s lm.
Khi nim ghi im khng c trong u h. {n ng phi cn trng ng i hi qu nhiu.
Nu c y cm thy cho nhiu hn nhn th sau mt thi gian c y s cm thy pht v
vic bn khng t nguyn gip , khch l c y nhiu hn.

{n ng hiu nhm rng ch cn c y ni ng vi nhng ngh v nhu cu ca anh y

th c y cng s nhn c tng ng nhng g m c y mun. Anh y hiu lm rng
vic ghi im l d d{ng, trong khi iu khng phi l{ nh vy.

Ti nh ti thng a v i xem phim khong mt ln mt tun trong hai nm u sau khi

chng ti kt hn. Ri mt ngy c y gin d ni vi ti rng Chng ta lun l{m nhng
vic m anh mun nhng chng ta cha bao gi lm nhng vic m em mun.

Ti ~ tht s ngc nhin. Ti ngh rng ch cn c y ni ng v tip tc ni ng th c

y cng h{i lng v vic ging nh ti. Ti ngh c y cng thch xem phim ging nh ti
vy.

Thnh thong c y gi cho ti i n nh ht Opera trong thnh ph hay i nghe ha

nhc. Mt ln chng ti i qua mt nh ht kch a phng, c y a ra mt nhn xt i
loi th ny Trng c v h{i hc gh, chng mnh i xem v kch nh.
Nhng sau , vn tun y, ti gi Chng mnh i xem b phim n{y nh, n c |nh
gi| cao.

V c y hnh phc tr li V}ng.

Ti ~ hiu lm rng c y cng vui v i xem phim ging ti vy. S tht th, c y hnh
phc khi i vi ti, b phim cng |ng xem nhng iu m c y mun li l tham d cc s
kin vn ha ni chng ti sng. l{ l do ti sao c y vn tip tc ni v nhng chuyn
vi ti. Nhng v c y vn ng i xem phim nn ti cng khng hiu c rng c y
ang hi sinh nhng iu c y mun lm cho ti hnh phc.

Nhn thc c iu ny s mang li nhng ng dng thc t cho c {n ng v{ ph n:

i vi {n ng: H~y nh rng nu c y ni ng vi nhng li ngh ca bn, iu

khng c ngha rng chuyn ghi im l d d{ng. Trong u c y im s c th l t 20
n 0 v c vn ni mt c|ch y hnh phc rng: Tt nhin ri, em s i ly qun o ca
anh t hng git l v hay V}ng, em s gi in gip anh.

ng lm nhng g bn mun khng c ngha rng l{ iu c y - mt ph n mun.

H~y ngh nhng iu c y mun lm. Hy tm hiu nhng g c y thch, ri sau
ngh c y n nhng ni .

i vi ph n: Hy nh rng nu ng ngay lp tc vi i hi ca mt ngi {n ng,

anh y s ngh rng anh y ~ cho nhiu hn hoc rng cui cng th chuyn ghi im cng
d dng. Nu bn ang cho nhiu hn v{ nhn t hn, h~y ngng ni ng vi nhng i
hi, ngh ca anh y. Thay v iu ny, bng mt cch kho lo, hy bt u ngh anh
y lm nhiu hn cho bn.

5. Nhng c d}n sao Ha cho im lit. Ph n khng nhn ra rng {n ng cho im lit
khi h cm thy khng c yu v{ ng vin khch l. Khi ngi ph n phn ng vi
ngi {n ng theo c|ch h{m cha s khng |nh gi|, khng ng h, phn i v khng tin
tng, anh y s cho c im tr hay im lit.

Chng hn nh, nu ngi {n ng cm thy b tn thng v{ khng c yu v bn i

ca anh ~ tht bi khi mun |nh gi| cao mt th g m{ anh ~ l{m. Nu c y ~ cho
anh 10 im, th khi anh y cm thy c y lm tn thng anh, anh y c th phn ng li
bng cch tr i 10 im ca c. Nu anh y b tn thng hn na thm ch anh y c th
tr ti 20 im. V kt qu l c y n anh 10 im trong khi mt pht trc c c 10 im.

iu ny lm mt ngi ph n ri tr. C y c th ~ cho anh tng ng 30 im, v

ri trong mt khonh khc gin d anh tr tt c s im i. Trong t}m tr, anh y cm
thy khng cho g c l cng bng bi v c ang n anh. Anh y ngh l{ cng bng. iu
ny c th r rng l mang tnh ton hc nhng s vic li khng r r{ng nh th.

im lit c tnh cht ph hy i vi nhng mi quan h. Chng lm cho ph n cm thy

khng c trn trng cn {n ng th cho t i. Trong th}m t}m, nu anh y t chi tt c
s khch l v mt tnh cm m c trao cho anh trong khi c tht vng - loi cm xc c xu
hng t khi xut hin - th anh s mt i ng lc cho tip. Anh y tr nn th ng.
Hiu iu th nm n{y s mang li nhng gi tr thc t cho c {n ng ln ph n:

i vi {n ng: H~y nh rng cho im lit l khng cng bng, ng lm th. Nhng lc
bn cm thy khng c yu, bc bi hoc b tn thng, th h~y tha th cho c y v hy
nh li tt c nhng iu tt p m c y ~ l{m cho bn hn l{ kt ti c y bng cch
ph nhn tt c nhng iu . Thay v c trch mc c y, h~y ngh s gip m bn
cn t c y v c y s thc hin iu . Mt cch tn trng, hy c y bit c y lm
tn thng bn n mc no. Ri sau cho c y c hi xin li. Trch mc l hon ton v
dng. Bn s cm thy tuyt vi hn nhiu khi bn cho c y c hi trao cho bn nhng g
bn cn. Hy nh rng c y n t sao Kim - c y khng bit bn cn g v{ ~ l{m bn tn
thng nh th no.

i vi ph n: Hy nh rng {n ng c xu hng cho im lit. C hai c|ch trnh cho

bn khi s kh s ny.

Cch th nht l phi nhn ra c rng anh y ang sai lm khi tr im ca bn. Hy
anh y bit bn cm thy nh th no mt c|ch nghim tc. Chng tip theo chng ta s
tm hiu nhng c|ch by t nhng cm xc mang tnh tiu cc v kh ni.

Cch th hai l phi nhn thy c rng anh y tr im ca bn trong lc anh y cm

thy khng c yu, tn thng v{ khi anh y cm thy c ng vin khch l, anh y s
mang nhng im s tr v vi bn. Khi anh y cng cm thy c yu nhiu hn khi
lm nhng vic nho nh gip c, anh dn dn c{ng t cho im lit hn. H~y c gng hiu
ngi {n ng cn tnh yu theo nhng c|ch kh|c nhau khng lm tn thng anh y
qu nhiu.

Khi bn hiu c anh y ~ b tn thng nh th n{o, h~y anh y bit bn ang hi

hn. iu quan trng nht l hy trao cho anh y tnh yu m anh y khng nhn c.
Nu anh y khng cm thy c trn trng, hy trao cho anh y s trn trng anh y cn;
nu anh y cm thy b t chi hay b iu khin, hy trao cho anh y s chp nhn anh y
cn; nu anh y cm thy khng c tin tng, hy trao cho anh y nim tin m anh y
cn; nu anh y cm thy b giu ct, hy trao cho anh y s ngng m anh y cn; nu
anh y cm thy khng c ng h, hy trao cho anh y s ng h anh y cn v xng
|ng nhn c. Khi ngi {n ng cm thy c yu, anh y s ngng vic s dng
nhng im lit.

Phn kh khn nht ca tt c qu trnh trn l phi bit c|i g ~ l{m tn thng anh y.
Vn l{ khi ngi {n ng tr v t m ca mnh, anh ta khng bit ci g lm anh tn
thng. Sau , khi anh y tip xc vi nhng ngi xung quanh, anh y thng khng ni
v chuyn ny. Nhim v ca ngi ph n l lm th n{o bit thc s c|i g l{m thng
tn nhng xc cm ca anh y? c cun sch ny v hiu r {n ng cn tnh yu theo mt
cch khc vi ph n l mt khi u tt v mang li cho bn mt im ta m{ trc }y
ngi ph n cha bao gi bit n.
Mt c|ch kh|c ngi ph n bit chuyn g ~ xy ra l thng qua s giao tip. Nh ti
~ cp trc }y, khi ph n cng c th m lng mnh v chia s nhng cm xc ca c
nhiu hn bng mt th|i nghim tc, th ngi {n ng cng hc c nhiu hn c|ch
m lng mnh v s chia ni au ca mnh.

N NG CHO IM NH TH NO

{n ng cho im khc vi cch ca ph n. Mi ln ngi ph n |nh gi| cao nhng g

ngi {n ng l{m cho c, anh cm thy c yu v{ |p li, anh y tng c 1 im.
Trong mt mi quan h, vic ghi im tr nn d d{ng, ngi {n ng thc s khng i
hi bt c mt th g ngoi tnh yu. Ph n khng nhn ra sc mnh trong tnh yu ca h
v nhiu ln h c kim cch khng cn thit c c tnh yu ca mt ngi {n ng
bng cch lm cho anh y nhiu th hn c anh y mong mun.

Khi ngi ph n |nh gi| cao nhng g ngi {n ng l{m cho c y l khi m anh y chp
nhn c th tnh yu m anh y cn. Hy nh rng ngi {n ng rt cn s |nh gi|
cao. Tt nhin ngi {n ng cng i hi s tham gia tng xng ca ngi ph n trong
cng vic ni tr h{ng ng{y, nhng nu anh y khng c |nh gi| cao th nhng vic lm
ca c y gn nh l{ v ngha v{ ho{n to{n khng quan trng i vi anh y.

Tt nhin ngi {n ng cng i hi s tham gia tng xng ca ph n trong cuc sng
h{ng ng{y nhng nu anh y khng c |nh gi| cao th nhng vic lm ca c y gn
nh l{ v ngha v{ ho{n to{n khng quan trng i vi anh y.

Tng t, ngi ph n cng khng th |nh gi| cao nhng vic ln lao m{ ngi {n ng
lm nu nh anh y khng lm nhng vic nho nh cho c. Vic lm tht nhiu nhng vic
nho nh s lm tha mn nhng nhu cu thit yu ca ngi ph n, lm cho c y cm
thy c quan t}m, c thu hiu v{ c tn trng.

i vi ngi {n ng, h cm thy nhn c tnh yu nhiu nht t nhng c ch yu

thng m{ ngi ph n th hin |p li nhng h{nh ng ca anh y. Anh y cng c
mt khoang cha tnh yu nhng n khng nht thit phi y bng nhng g c y lm
cho anh. Thay v iu , n cn c y ch yu bng cch c cm nhn hay i x
nh th n{o i vi anh y.

Khi ngi ph n chun b ba n cho ngi {n ng, anh y s cho c t 1 im n 10

im tu thuc vo cch biu hin tnh cm ca c i vi anh. Nu c m thm bc bi vi
anh th ba cm c nu cho anh, i vi anh y m ni, c rt t ngha - anh y c th tr
im c v chuyn ny. B quyt lm tha mn mt ngi {n ng nm ch hiu bit
th hin tnh yu thng qua nhng cm xc ch khng nht thit phi thng qua h{nh ng.

Ni mt cch trit l, khi ngi ph n cm thy mnh ang yu th s c x ca c cng s

t nhin th hin tnh yu . Cn khi ngi {n ng th hin bn thn mnh bng hnh
ng yu thng th t nhin nhng cm xc ca anh s c |p li cn anh li tr nn
tnh cm hn.
Thm ch nu ngi {n ng khng cm nhn c tnh yu ca anh ta i vi ngi ph
n, anh y vn c th quyt nh lm mt vic g tht tnh cm cho c y. Nu s t
nguyn ca anh c n nhn v trn trng, anh y s li bt u cm thy c tnh yu
ca mnh d{nh cho c. H{nh ng l{ mt phng c|ch tuyt vi ca ngi {n ng khi
u t cho tnh yu ca chnh mnh.

Tuy nhin ngi ph n li khng nh th. Ngi ph n s khng cm thy c yu nu

c khng cm thy c quan tm, thu hiu hay tn trng. Quyt nh lm thm mt vic
g cho i phng khng gip c cm thy c yu thng hn. Thay v iu , thc
t, n c th nhen ln s bc bi trong lng c y. Khi ngi ph n khng cm nhn c
nhng cm xc tnh yu ca chnh mnh, c y cn tp trung ngay lp tc vo vic xoa du
nhng cm gic tiu cc ca c y v nht nh khng c lm g thm cho anh y na.

Ngi {n ng cn u tin cho nhng C ch tnh cm v iu ny s m bo rng nhng

nhu cu tnh cm ca ngi bn i ca anh s c |p ng. N s m ca tri tim c v
cng m ca c tri tim ca anh n nhn nhiu tnh yu hn. Tr|i tim ngi {n ng
m rng khi anh y khin cho ngi ph n hnh phc.

Ngi ph n cn u tin cho Th|i v cm xc yu thng, yu t s m bo rng

nhu cu tnh cm ca ngi bn i ca c s c |p ng. Khi ngi ph n c th th
hin cm xc v{ th|i yu thng ca c i vi ngi {n ng, anh y cm thy c
thc y trao cho c nhiu hn na. V{ iu ny gip c m rng tri tim mnh thm ch
hn c anh y. Tr|i tim ngi ph n thng rng m hn khi c y c th nhn c s
gip , khch l m c y cn.

i khi ph n khng bit khi n{o ngi {n ng cn tnh yu. Lc n{y, ngi ph n c
th ghi c t 20 n 30 im. Di }y l{ mt vi dn chng:

CCH GHI IM CA N NG

Tnh hung

1. Anh y mc li nhng c khng ni: Em ~ ni vi anh ri m{ hay khuyn rn anh y.

2. Anh lm c tht vng nhng c khng tr|ch gin anh.

3. Anh y lc ng khi l|i xe nhng khng v l do n{y m{ c l{m to chuyn.

4. Anh y lc ng nhng c li nhn thy tnh hung tt p trong hon cnh , ri ni

Chng mnh c l s khng c ngm cnh hong hn quyn r n{y nu chng mnh c i
ng ng.

5. Anh y qun mang theo mt vt g , c ni: Khng sao m{. Ln sau ra ngoi anh s
mang n theo.
6. Anh y li qun mang theo vt g , c ni vi s kin nhn y tin tng rng Khng
vn . Anh s vn c n phi khng?.

7. Khi c lm anh tn thng, c nhn bit c iu . Ri c xin li v trao cho anh tnh
yu m anh cn.

8. C ngh anh gip , anh t chi. Nhng c khng cm thy b tn thng v s t

chi m{ tin rng anh y s gip c nu anh y c th. C khng lnh nht hay bt bnh
vi anh.

9. Mt ln khc c li ngh s gip t anh v{ anh cng li t chi. C khng khin cho
anh cm thy c li m chp nhn nhng hn ch ca anh trong khong thi gian .

10. Khi anh ng rng vic ghi im kh d d{ng c ngh s gip t anh y m khng
i hi nhiu.

11. Khi bn thn c bun b, tht vng hay anh y bit c ang trao cho anh nhiu hn, c
ngh anh gip m{ khng i hi nhiu.

12. Khi anh y thu mnh li, c khng lm cho anh y cm thy ti li.

13. Khi anh y tr v nh t chn ring t ca anh y, c ch{o n anh v{ khng tr|ch mc
hay phn i.

14. Khi anh xin li c v{ c n nhn iu vi s chp nhn v tha th y tnh cm. Li
cng ln anh cho c cng nhiu im.

15. Khi anh y ngh c lm mt vic g , c t chi m{ khng a ra l do v sao c

khng th lm n.

16. Khi anh y ngh c lm mt vic g , c vui v nhn li.

17. Khi anh y mun lm lnh sau trn ci nhau v bt u lm nhng vic nho nh gip c,
cn c bt u |nh gi| cao anh y tr li.

18. C hnh phc c gp anh khi anh v nh.

19. C y cm thy khng th tn thnh v thay v th hin iu , c l|nh sang phng

khc, ngi suy ngm mt mnh ri tr li vi mt tr|i tim bnh tnh v{ tnh cm hn.

20. Vo nhng dp c bit, c y b qua nhng li lm ca anh m{ bnh thng hn l n

lm c y phin lng.

21. C thc s hng th chuyn chn gi vi anh y.

22. Anh y khng nh ni ct cha kha nhng c khng nhn anh nh th anh l mt ngi
v trch nhim.
23. C l{ ngi t nh, kho lo trong cch th hin nhng g mnh khng thch hay tht
vng v mt nh hng hay mt b phim khi h i chi.

24. C khng a ra li ch bo khi anh y l|i xe hay xe m tn trng cch lm ca anh

y.

25. C ngh s gip ca anh y ch khng ca cm v nhng g anh lm sai.

26. C bnh tnh chia s nhng cm xc tiu cc ca mnh m{ khng c li, th hay
phn i anh y.

S im c nhn c

10-20

10-20

10-20

20-30

10-20

20-30

10-40

10-20

20-30

1-5

10-30

10-20

10-20

10-50

1-10

1-10

10-30

10-20
10-20

20-40

10-40

10-20

10-20

10-20

10-20

10-40

Khi no ph n c th ghi c im

Mi v d trn u h m rng c|ch {n ng ghi im khc cch ph n ghi im th no.

Nhng ngi ph n khng bt buc phi lm tt c nhng iu trn. Danh sch ny h m
v nhng thi im m{ {n ng d ghi im nht. Nu c y c th gip anh y bng
cch trao cho anh nhng g anh cn, anh y s rt rng ri trong vic cho im.

Nh ti ~ vit trong chng 7, trong nhng thi im khc nhau, kh nng th hin tnh
yu ca ph n cng tht thng nh nhng con sng vy. Khi kh nng d}ng cao (trong
sut thi k dng tro ca cn sng) l{ lc m{ c y c th c c nhiu im thng. Vo
nhng khong thi gian khc, c khng nn hi vng mnh s tr nn y cm xc nh th.

Ch v kh nng b{y t tnh cm ca ph n tht thng nn nhu cu tnh cm ca {n ng

cng tht thng. Trong mi v d trn, khng c mt con s chnh xc no trong vic chm
im ca {n ng c. Thay v{o , lun c mt dy s tng i; khi nhu cu cn tnh cm
ca c y ln hn, anh y c xu hng cho c nhiu im hn.

V d: nu anh y mc li v t cm thy xu h hay hi hn th anh y cn tnh yu ca c

y hn; v vy anh y s chm nhiu im hn nu c y |p li bng vic khch l, ng
vin anh. Li lm cng ln th anh cng dnh nhiu im hn cho tnh yu ca c. Nu anh
y khng n nhn tnh yu ca c th anh y ang c nh cho c nhng im lit ty
theo mc anh y cn tnh yu ca c n mc no. Nu anh y cm thy b th v cht
mc mt li ln th anh s cho c rt nhiu im lit.

Nu ngi {n ng mc li v t cm thy xu h hay hi hn th anh y cn tnh yu ca c

y hn Li lm cng ln th anh cng dnh nhiu im hn cho tnh yu ca c.

IU G KHIN N NG PHNG
{n ng c th tr nn tc gin vi ph n khi anh y mc li cn ph n th tr nn lo
lng. S gin d ca anh y cng tng ng vi kch c li lm m anh y gy ra. Mt li
ln khin anh y phng nhiu hn nhiu so vi mt li nh. Thnh thong, ph n bn
khon ti sao {n ng khng ni xin li khi mc mt ni ln. Cu tr li l anh y s khng
c tha th. Tht phin lng khi bit rng {n ng cng ~ tht bi mc d ~ th nhiu
cch. Vy nn thay v ni anh xin li anh y ni gin vi c v cm thy lo lng v cho c y
nhng im lit.

Khi ngi {n ng trong trng thi tiu cc, h~y i x vi anh y ging nh mt cn
lc xo|y ang tr{n qua, h~y tr|nh cn lc xo|y .

Khi ngi {n ng trong trng thi tiu cc, nu ngi ph n c th i x vi anh y

ging nh mt cn lc xo|y ang tr{n qua v{ n tr|nh n, sau khi cn lc qua i anh s cho
c v v{n im thng v ~ khng l{m anh cm thy mnh sai lm hay khng c thay i
anh y. Nu c c gng ngng cn lc xoy y li n s tn ph tt c v ri anh y s li
cho c v ~ can thip vo.

}y l{ iu mi l i vi nhiu ph n bi v trn sao Kim, khi ai phin mun, nhng c

dn sao Kim khng bao gi th vi h hay thm ch l n trnh. Trn sao Kim khng c
nhng cn lc xo|y. Khi ai phin mun, mi ngi s cng ngi gii quyt vn v
c gng tm hiu c|i g ang l{m c y phin mun bng cch hi hng lot cu hi. Khi mt
cn lc xoy trn qua sao Ha, mi ngi li tm thy mt ng ho v trn di
.

KHI NO N NG CHO IM LIT

Khi ph n hiu rng {n ng ghi im khc vi ph n, th iu ny s gip ch rt nhiu.

i vi ph n, nhng iu m{ {n ng cho im lit l v cng phc tp v n lm cho h
cm thy khng yn tm khi chia s tnh cm. Tt nhin, s tht tuyt vi nu tt c {n ng
u c th nhn thy rng im lit l khng cng bng n mc n{o v{ iu thay i ch
trong mt m - nhng thay i li cn c thi gian. Tuy nhin iu c th lm yn lng
ngi ph n l{ khi ngi {n ng vi v{ng cho im lit th anh ta cng s thu hi li
chng.

Vic {n ng cho im lit cng tng t vi vic ph n cm thy pht khi c y cho
nhiu hn anh y. C tr im ca anh v tng anh mt im khng. Nhng lc nh th,
ngi {n ng ch cn bit rng c y ang khng c khe v cn cm cm pht v trao
cho c nhiu tnh yu hn.

Tng t khi {n ng cho im lit, ngi ph n c th nhn thy rng anh y cng b mc
cn cm cm pht . Anh y cn thm tnh yu thng tr nn khe mnh hn. Kt qu
l, ngay lp tc, anh y khng ch cho c im tr li m cn cho c c im thng na.

Thng qua vic nghin cu lm th n{o ghi c nhiu im vi {n ng, ph n ~ c

mt im ta mi khch l, gip ngi {n ng ca mnh khi anh y c v xa cch v
tn thng. Thay v l{m nhng vic nho nh cho anh y (101 c|ch ghi im vi ph n),
nhng vic m{ ngi ph n mun, c c th th{nh cng hn vi vic tp trung sc lc ca
mnh mang li cho anh y nhng g anh y mun (c lit k trong C|ch ph n ghi
im vi {n ng).

HY NH NHNG KHC BIT CA CHNG TA

C {n ng v{ ph n u thy c li ch to ln t vic ghi nh s khc nhau trong cch

ghi im ca chng ta. Vic thc y mt mi quan h khng tn hao nhiu sc lc nh
chng ta ~ tng s dng v khng phi l qu mc kh khn. Mi quan h s dn kit sc
cho n khi chng ta hc c cch lm th n{o iu khin nng lc ca bn thn theo
nhng c|ch m{ ngi bn i ca chng ta v cng trn trng.
11. Lm th no gii by nhng cm xc kh ni
Khi chng ta bun b, tht vng, tht bi hay tc gin, tht kh x s mt cch du dng,
tnh cm. Khi nhng cm xc tiu cc xut hin, trong chc l|t, chng ta c xu hng |nh
mt nhng cm gi|c tin tng, quan tm, thu hiu, chp nhn v tn trng. Nhng lc nh
vy, k c vi nhng nh tt nht th cuc ni chuyn cng s bin thnh tranh ci. Trong
khonh khc nng gin , chng ta khng th nh c|ch c x va c li cho i phng
va c li cho chng ta.

Nhng lc nh th, ph n thng c nh li cho n ng mt cch khng hiu bit v

khin {n ng cm thy ti li v h{nh ng ca mnh. Thay v ghi nh rng ngi bn i
ca mnh ang c gng ht sc, c th ngi ph n li ngh v iu ti t nht v{ tng
nh l{ nhng li ch trch v pht . Khi ph n cm thy nhng cm xc tiu cc dng
tr{o, i vi h, x s mt c|ch |ng tr}n trng, chp nhn v{ tin tng l{ c bit kh
khn. C y khng nhn ra c th|i ca mnh lm phin lng v gy tn thng cho
ngi bn i n mc no.

Khi ngi {n ng bun b, tht vng, h c xu hng hay phn xt ph n v nhng cm

xc ca ph n. Thay v ghi nh rng ngi bn i ca anh nhy cm v d b tn thng,
ngi {n ng li qun bng nhng nhu cu ca c y v{ tng rng iu tht ch k v
thiu s quan tm. Khi nhng cm xc tiu cc d}ng tr{o, i vi ngi {n ng, x s mt
cch quan tm, thu hiu v tn trng l{ c bit kh khn. Anh y khng nhn ra c thi
tiu cc ca anh y ~ l{m tn thng ngi bn i ca mnh nh th no.

}y l{ khong thi gian m vic tr chuyn khng c tc dng. Tht may mn lm sao, vn
cn c gii php khc. Thay v chia s nhng xc cm ca bn vi ngoi bn i ca mnh
bng li ni, hy vit th cho anh y hay c y. Vit th l{ c|ch bn lng nghe nhng cm
xc ca chnh mnh m khng phi lo lng s lm tn thng ngi bn i ca mnh. Bng
cch bc l tt c v lng nghe nhng xc cm ca bn thn mnh, t nhin bn s tr nn
bnh tnh v{ tnh cm hn. Khi {n ng vit th, h tr nn quan tm, thu hiu v tn
trng hn; khi ph n vit th, h tr nn tin tng, chp nhn v trn trng hn.

Vit ra nhng cm xc tiu cc ca bn thn mnh l mt cch tuyt vi nhn bit c

bn tht khng |ng yu n mc no. Vi s nhn thc r rng hn n{y, bn c th iu
chnh c|ch c x ca mnh. Thm v{o , khi vit ra nhng cm xc tiu cc, s dn dp
ca cm xc s nh bt, iu s to ra khong khng cho nhng tnh cm tch cc dn
tr li. Khi tr nn bnh tnh hn, bn c th gp ngi bn i ca mnh, ni chuyn vi
anh y hay c y mt cch tnh cm hn cch cha ng t s phn xt v buc ti hn.
Kt qu l{ c hi c hiu v chp nhn ca bn s nhiu hn nhiu.

Sau khi vit th xong, c th bn s cm thy khng cn ni chuyn na. Thay v iu , c

th bn li rt mun lm mt c|i g tht tnh cm cho ngi bn i ca mnh. Bn c s
chia nhng cm xc ca mnh trong bc th hay bn phi vit mt bc th ch cm thy
vi bt nhng vit ra nhng cm xc ca mnh li l mt cng c quan trng.
Bn c s chia nhng cm xc ca mnh trong bc th hay bn phi vit mt bc th ch
cm thy vi bt nhng vit ra nhng cm xc ca mnh li l mt cng c quan trng.

Thay v vit ra nhng xc cm ca mnh bn cng c th chn mt phng ph|p tng t

din ra trong u bn. n gin ch l ti hin cuc ni chuyn thy c ton b nhng
g ~ xy ra. Trong tr tng tng ca bn, hy hnh dung bn ang ni ra nhng g bn
cm nhn, suy ngh v{ mong mun - khng cn iu khin bn thn theo bt c cch no.
Bng cch tip tc mt cuc i thoi trong tm tr, th hin tht s nhng cm xc trong
tm hn bn, bn s t nhin c gii thot khi nhng cm xc tiu cc. Liu rng bn
c vit nhng iu ra hay ch ngh v chng trong u th vic khm ph, cm xc v
bc l s khin cho nhng cm xc tiu cc ca bn mt i sc mnh ca chng v nhng
cm xc tch cc ny sinh. Nhng l| th tnh, nhng k nng li l{m gia tng th quyn lc
ny v hiu qu ca tin trnh rt ln. Mc d }y l{ nhng k nng vit nhng chng
cng l{ nhng k nng v tr tu na.

K NNG VIT TH TNH

Mt trong nhng cch tt nht gii quyt nhng rc ri v truyn t n theo mt cch
y yu thng l{ s dng phng ph|p vit th tnh. Bng cch vit ra nhng cm xc
theo li ring, nhng cm nhn ri bi s t nhin gim i v{ nhng cm xc ch thc
s tng ln. Phng ph|p vit th tnh s thc y qu trnh vit th. C ba kha cacnhj hay
cn gi l 3 phn ca phng ph|p ny.

1. Vit mt bc th b{y t cm nhn ca bn: Gin hn, bun ru, s hi, hi hn v yu

thng.

2. Vit mt l| th hi m by t iu bn mun lng nghe t ngi bn i ca mnh.

3. Chia s bc th tnh v{ l| th hi m ca bn vi ngi bn i.

Phng php vit th tnh kh| linh hot. Bn c th la chn thc hin tt c ba bc hay
bn ch cn lm mt hoc hai bc m thi. V d, bn c th thc h{nh c|c bc mt v hai
cm thy tp trung v{ si tnh hn, sau bn c mt cuc i thoi trc tip vi ngi
bn i m{ khng qu| xc ng vi cn bc tc hay nim on trch. Vo nhng thi im
khc bn c th thc hin tt c ba bc v chia s c hai l| th vi i phng.

L{m c c ba bc l mt tri nghim c tnh hiu lc v gn kt i vi c hai bn. Tuy

nhin thc hin c ba bc phi tn thi gian bn t}m v{ i lc khng ph hp. Trong mt
s tnh hung, phng ph|p hiu qu nht l{ l{m ngay bc mt v vit mt bc th. H~y
tham kho mt vi v d sau bit c vit mt bc th tnh nh th no.

BC 1: VIT MT BC TH TNH

vit mt bc th tnh, h~y tm mt im c bit v vit th cho ngi bn i ca bn.

Trong mi l| th, h~y b{y t nhng cm xc ca bn nh gin hn, bun b, s hi, hi hn
v{ sau cng l{ yu thng. C|ch thc ny cho php bn hon ton c th by t v thu hiu
tt c cm xc ca chnh mnh. Kt qu l bn c th truyn t vi ngi bn i tp trung
v thn mt hn.

Khi chng ta bun, chng ta thng c nhiu cm xc ln ln cng mt lc. V d, khi ngi
bn i khin bn tht vng, bn c th cm thy gin d v anh y thiu nhy cm, v c y
khng bit cao bn, bun v anh y b cng vic thu ht qu nhiu, bun rng dng nh
c y khng tin bn, s rng c y khng tha th cho bn, s rng anh ta khng quan tm
nhiu n bn, nui tic v bn ~ che giu tnh yu ca mnh dnh cho anh y hoc c y.
Nhng cng lc , bn cm thy yu thng v ngi y l bn i ca mnh v bn mun
tnh yu v s ch ca i phng.

tm thy nhng cm xc yu thng ca chnh mnh, nhiu khi chng ta cn phi cm

nhn c nhng cm xc ri bi . Sau khi th l bn mc cm xc (gin hn, bun b,
s hi, hi hn), chng ta c th hon ton cm nhn c nhng cm xc yu thng ca
mnh. Vic vit mt bc th t nhin s gim i nhng xc cm ln ln v{ cho php
chng ta hiu c nhng cm xc ch thc. }y l{ nhng im ni bt ca mt bc th
c bn:

1. H~y ghi a ch l| th ca i phng. Gi b rng anh y hay c y ang lng nghe bn

ni vi lng yu thng v{ s thu hiu.

2. Hy bt u bng cn gin d, sau l{ ni bun, ri s hi v cui cng l{ yu thng.

Bao gm nm iu ny trong mi bc th.

3. Vit mt vi cu dnh cho mi cm xc, hy gi u cng mt di gn bng nhau. Hy

ni theo mt c|ch n gin.

4. Sau mi iu hy dng li v{ ch n cm xc tip theo ang ti. Hy vit v cm gic

.

5. ng ngt qung bc th cho n khi bn cm thy c tnh yu, hy kin nhn v ch

i tnh yu c bc l.

6. Hy k tn bn cui cng. D{nh v{i gi}y ngh v iu bn mun v bn cn. Hy vit n

mc ti bt.

n gin ha vic vit th, bn c th tham kho trang sau dng nh mt li hng
dn khi vit nhng l| th ca chnh mnh. Trong tng mc mt, s cm t u tin s c
gp v{o gip bn bc l cm xc ca mnh. Bn c th dng ngay nhng cm t ny hoc
l dng tt c. Ni chung nhng cm t dng gii by hi lng nht l{: Anh ang gin,
Anh bun, Anh s, Anh xin li, Anh mun, v{ Anh yu. Bt k cm t n{o cng b{y
t cm xc ca bn c hiu qu. Thng mt 20 pht hon thnh mt bc th.

Mt bc th tnh
Thn gi______________ Ngy_________________

Anh vit bc th n{y chia s nhng cm xc ca mnh vi em.

1. S gin hn:

Anh khng thch iu

Anh thy tc gin..

Anh gin rng

Anh cm thy bc mnh

Anh mun.

2. Ni bun ru:

Anh cm thy tht vng

Anh bun v..

Anh thy b tn thng

Anh mun

3. Ni s hi:

Anh cm thy lo lng

Anh s...

Anh cm thy hoang mang...

Anh cn.

Anh mun.

4. S hi hn:

Anh cm thy ngi ngng.

Anh rt tic

Anh cm thy ngng ngng.

Anh mun..

5. Tnh yu:
 Anh yu.

Anh mun.

Anh hiu

Anh tha th

Anh |nh gi| cao..

Anh cm n v..

Anh bit

Ti bt: Li hi m anh mun nghe em l{

}y l{ nhng tnh hung ph bin v mt vi v d s gip bn hiu c phng ph|p n{y.

Mt bc th v tnh hay qun

Khi Tom chp mt qu thi gian anh d nh v qun cho Hayley - con gi ca anh ta n
nha s, v anh Samantha rt gin d. Thay bng vic gip mt vi Tom bng cn thnh n v
khng h{i lng, c ~ ngi xung v vit mt bc th. Sau ny c c th ni chuyn vi Tom
theo cch tp trung v{ h{i lng hn.

Bi v c vit bc th n{y, Samantha s khng gy ra mt cuc gy g hay bc b chng. H

~ c mt bui ti vui v y yu thng s thay th cho mt cuc ci c. Tun sau Tom
~ chc chn thc hin c vic a Hayley n nha s.

}y l{ bc th ca Samantha:

Tom thn mn,

1. S tc gin: Em gin rng anh ~ l~ng qun. Em gin rng anh ~ ng qu gic. Em ght
anh ng v qun tt c. Em mt mi khi phi chu trch nhim vi mi iu. Anh hy vng
rng em s lm tt c v em mt mi v iu ny lm.

2. Ni bun ru: Em bun rng Hayley ~ l{m l cuc hn ca con b. Em bun v anh ~
qun. Em bun v em cm thy em khng th da vo anh. Em bun v anh lm vic qu vt
v. Em bun v anh qu mt. Em bun v anh dnh t thi gian cho em. Em cm thy |ng
thng khi anh khng thch nhn em. Em cm thy tn thng khi anh qun nhiu th. Em
cm thy hnh nh anh khng quan t}m.

3. Ni s hi: Em s em phi lm tt c. Em s phi tin anh. Em s rng anh khng quan

tm. Em s rng em phi chu trch nhim sau ny na. Em khng mun lm tt c. Em s
rng anh s khng bao gi c trch nhim. V{ em cng s anh ang l{m vic qu vt v v
anh li m.
4. S hi hn: Em cm thy ngi ngng khi anh l hn, thy bi ri khi anh mun mng. Em
tic rng em ~ khng nhc nh anh. Em xin li em khng th chp nhn hn c na. Em
thy h thn v em khng th yu thng c na. Em khng mun c tuyt anh.

5. Tnh yu: Em yu anh. Em hiu rng anh rt mt mi. Anh lm vic rt vt v. Em bit anh
ang c ht sc mnh. Em tha th cho anh v tnh lng qun. Cm n anh ~ sp xp mt
cuc hn khc. Cm n anh v vic a Hayley n nha s. Em bit anh thc s rt quan
tm. Em bit anh yu em. Em thy mnh may mn khi c anh trong i. Em mun cng anh
c mt bui ti y yu thng.

Yu anh, Samantha.

Ti bt: Em mun bit anh s c trch nhim a Hayley n nha s v{o tun sau.

Mt bc th v s lnh m

Sng hm sau Jim s phi i cng t|c. Ti hm trc , v ca anh Virginia c gng gn
gi chng. C ~ mang mt qu xoi vo phng ng ca hai ngi v{ ~ mi anh mt ming.
Jim chm ch c sch trn ging v ni rng anh khng i. Virginia cm thy b t
chi v b i. Trong lng mnh c cm thy au n v gin hn. C khng quay li phng
phn nn v th|i thiu nhy cm ca anh m c vit mt bc th.

Sau khi vit th xong, Virginia cm thy bnh tnh hn v{ tha th; c quay li phng ng v
ni: }y l{ m cui cng ca hai ta trc khi anh i, h~y gi{nh cht thi gian c bit cho
nhau anh nh. Jim ~ t cun sch xung v h c bui ti nng nn bn nhau. Bc th
~ cho Virginia sc mnh v{ dng cm gy s ch ca chng. Thm ch c khng cn
chia s bc th vi ngi bn i ca mnh. }y l{ bc th ca c:

Jim yu mn,

1. S gin d: Em gin rng anh li mun c s|ch v{ }y li l bui cui cng ca hai ta
trc khi anh i. Em gin rng anh ~ th vi em. Em gin v chng ta khng ginh thi
gian nhiu cho nhau. Lun lun c c|i g quan trng hn em. Em mun cm nhn rng
anh yu em.

2. Ni bun: Em bun v anh khng mun gn em. Em bun v anh lm vic qu| hng say.
Nu em khng }y m{ anh khng tm th chng c g ni. Em bun v anh lun lun
bn rn. Anh khng mun ni chuyn vi em. Em thy b tn thng khi anh khng quan
t}m n. Em cm thy mnh khng l{ ngi c bit.

3. Ni s: Em s rng thm ch anh cng khng bit ti sao em bun. Em s anh khng quan
tm. Em s phi chia s nhng cm xc ca mnh vi anh. Em s anh s lng qun em. Em
s chng ta s tri xa v hai pha. Em lo s rng em khng th lm g v iu . Em s
mnh ang ch|n nn. Em lo s rng anh s khng yu em.
4. Hi hn: Em thy ngng ngng khi mun anh ginh thi gian cho em trong khi thm ch
anh cn khng . Em lng tng khi cm thy bun ru n mc ny. Em tic rng nu
iu ny nghe c v nh mt li yu cu. Em xin li v em khng cm thy s yu thng v{
chp nhn anh nhiu hn. Em thy lnh lo khi anh khng dnh thi gian cho em. Em tic
rng em ~ khng cho anh c hi. Em xin li v em ~ khng tin tng vo tnh yu ca
mnh.

5. Lng yu thng: Em thc s yu anh. iu gii thch ti sao em mang qu xo{i n

phng. Em mun c c|i g lm anh hi lng. Em mng mun chng ta c thi gian
yu nhau. Em vn mun c mt bui ti c bit. Em tha th v anh ~ khng |p li tnh
cm ca em. Em hiu rng anh ang chm ch c s|ch. H~y cho chng ta c mt bui ti
y i n anh nh.

Em yu anh, Virginia.

Ti bt: Li hi m em mun lng nghe l{: Anh yu em, Virginia, v{ anh cng mong mun
c mt bui ti i n cng em. Anh rt nh em.

Mt bc th v s tranh ci

Michael v{ Vanessa khng ng tnh vi nhau v mt quyt nh ti chnh. Trong mt vi

pht h xy ra xch mch. Khi Michael rng mnh sp ht ln th anh ~ kim ch, ht
s}u v{ sau ni rng: Anh cn c mt cht thi gian suy ngh v iu ny v chng ta
ni chuyn sau. Anh ~ i v{o mt phng khc v vit cm xc ca mnh vo mt bc th.

Sau khi hon thnh bc th anh c th quay li v bn bc vn theo cch thu hiu hn.
Kt qu l h cng nhau gii quyt vn .

}y l{ bc th ca anh ta:

Vanessa yu qu,

1. S gin d: Anh gin rng em ~ qu| xc ng v c lin tc hiu lm anh. Em ~ khng

gi c bnh tnh khi chng ta ni chuyn. Anh gin v em ~ khng tinh t v d b tn
thng. Anh gin v em khng tin tng v bc b anh.

2. Ni bun: Anh bun v chng ta ~ c~i nhau. Tht au lng khi anh cm thy s nghi ng
v s khng tin tng em i vi anh. N gy tn thng tnh yu ca em dnh cho anh.
Anh bun v chng ta ~ tranh c~i. Anh tic rng chng ta khng ng tnh vi nhau.

3. Ni s: Anh s anh ~ mc sai lm. Anh s anh khng th thc hin iu mnh mun m
li lm cho em bun thm. Anh s chia s cm xc ca mnh. Anh s em ~ l{m cho anh cm
thy mnh sai lm. Anh s rng mnh tr nn bt lc. Em ~ khng |nh gi| cao nng lc
ca anh. Anh khng bit ni g.

4. Hi tic: Anh xin li v ~ l{m tn thng em. Anh tic rng anh ~ khng ng vi em.
Anh xin li v anh ~ tr nn lnh lng. Anh xin li anh ~ phn i li kin ca em. Anh ~
qu vi v lm nhng iu mnh mun. Anh tic rng anh ~ l{m tn thng cm nhn ca
em. Anh khng hi lng khi b i x nh vy. Anh xin li v ~ c o|n vi em.

5. Tnh yu thng: Anh yu em v{ anh mun gii quyt vic n{y. Anh ngh b}y gi mnh c
th lng nghe cm xc ca em. Anh xin li v anh ~ gt b iu . Thc s anh yu em rt
nhiu. Anh mun l{ ngi hng ca em v anh khng mun ngay lp tc li ng tt c.
Anh mong mun em s ngng m anh. Anh vn l anh v anh ng h em tht lng. Anh
yu em. Lc ny chng ta ni chuyn th anh s kin nhn v thu hiu hn. Anh h{i lng v
iu .

Anh yu em, Michael.

T|i bt: iu anh mun lng nghe l{: Em yu anh, Michael. Em tht s |nh gi| cao nhng
iu m{ ngi {n ng nh anh quan t}m v{ thu hiu. Em tin anh c th gii quyt c
cng vic.

Mt bc th v s khng hi lng v tht vng

Jean ~ li mt li nhn cho chng mnh, Bill, ni rng c y mun Bill mang mt s bc
th quan trng v nh{. Song Bill khng c c li nhn . Khi anh v nh m khng c
th, phn ng ca Jean rt gin v tht vng.

Mc d Bill khng c li, nhng Jean vn tip tc phn nn rng c y cn c nhng bc th

bit bao v c tht vng th no. Anh bt u cm thy b li v b ch trch. Jean
khng nhn thy Bill ang chu ng tt c s gin d v tht vng ca c. Bill thc s b c
ch v cho rng c ta ~ sai v l{m anh bun.

Thay bng vic cc lc bo v cm xc ca mnh v lm hng bui ti ca h, Bill ~ quyt

nh sng sut dnh ra 10 pht v vit mt bc th. Khi ho{n th{nh, anh ~ tr v m cht
v v{ ni: Anh xin li v ~ khng mang th v. Anh c g mnh c c li nhn . D
g chng na em vn yu anh ch? Jean |p li anh bng tnh yu thng v{ s |nh gi|
cao, h ~ c mt bui ti vui v bn nhau thay bng mt cuc chin tranh lnh.

}y l{ bc th ca Bill:

Jean yu qu,

1. S gin d: Anh khng mun khi thy em bun. Anh khng thch khi em li cho anh.
Anh gin rng em khng vui, khng vui ngay c khi nhn thy anh. Anh cng chng hi lng
khi khng hon thnh trch nhim. Anh mun em |nh gi| cao v{ vui v khi nhn thy anh.

2. Ni bun: Anh bun rng em ~ qu| gin d v tht vng. Anh bun v em khng vui v
vi anh. Anh mun em hnh phc. Anh bun v cng vic lun lun len li vo cuc sng ca
hai ta. Anh bun rng em ~ khng coi trng nhng iu tuyt vi m{ chng ta ~ c vi
nhau trong cuc sng. Anh bun v ~ khng v nh cng vi nhng bc th m{ em cn.
3. Ni s: Anh s rng anh khng th lm cho em hnh phc. Anh s rng em s khng vui
c ti nay. Anh s c vic ci m hay khp lng vi em. Anh s rng anh cn tnh yu ca
em. Anh s mnh khng tt. Anh s rng em c khng khng iu n{y chng li anh.

4. S hi tic: Anh xin li v ~ khng mang bc th v nh. Anh tic rng em ~ qu| bun
ru. Anh tic rng mnh ~ khng c ngh l{ s gi em. Anh khng mun lm cho em bun.
Anh mun em vui v khi nhn thy anh. Chng ta c k ngh bn ngy v anh mun n tr
nn c bit.

5. Tnh yu: Anh yu em. Anh mun em hnh phc. Anh bit bng em ang bun. Anh hiu
rng em cn c thi gian mt mnh. Anh bit rng em khng c tnh lm cho anh bun. Em
ch mun anh m em v thng cm vi em. Anh xin li. i khi anh khng bit mnh phi
l{m g v{ ~ khin cho em h{nh ng sai lm. Cm n em v em l{ v anh. Anh yu em rt
nhiu. Anh khng hon ho v khng hnh phc. Anh bit rng em bun v l th.

Anh yu em, Bill.

Ti bt: Li anh mun nghe l{: Em yu anh Bill. Em |nh gi| cao nhng iu m{ anh ~
l{m cho em. C|m n ngi chng ca em.

BC 2: VIT MT L TH HI M

}y l{ bc th hai ca phng ph|p vit th tnh. Mt khi bn ~ by t c nhng cm xc

ri bi v{ ch thc th bn h~y r{nh ra 3 n 5 pht vit mt l| th hi m - c th l{
mt qu trnh hn gn. Trong bc th n{y bn s vit li |p li mong mun ca bn i.

Cng vic c th nh sau: Tng tng rng ngi bn i ca bn c th |p li y yu

thng nhng cm xc b tn thng ca bn - nhng iu m bn ~ bc l bc th u
tin. Hy vit mt l| th ngn gn cho chnh bn, gi v rng l{ bc th ngi bn i
vit cho bn. L| th n{y bao gm nhng iu m bn mun nghe t ngi v nhng s
tn thng m{ bn ~ cp. Nhng cm t sau c th gip bn bt u:

Cm n em v

Anh hiu rng.

Anh rt tic

Anh xng |ng ..

Anh mun ..

Anh yu

i khi vit mt l| th hi m thm ch hiu qu hn vic vit mt bc th tnh. Vit ra

nhng iu m chng ta thc s mun v cn s l{m tng s ci m ca lng mnh khi
nhn c nhng li ng h m{ chng ta |ng nhn c. Thm v{o , khi chng ta
tng tng ngi bn i ca mnh hi m mt cch u ym, chng ta thc s gii quyt
vn d d{ng hn.

Mt s ngi rt kh trong vic vit ra nhng cm xc ph nhn nhng li rt kh khi tm

kim cm nhn v tnh yu. i vi nhng ngi ny, vit th hi m v ch i iu h
mun |p li ngha quan trng c bit. Hy khng nh thy c phn ng ca chnh
bn khi cho php ngi bn i c th ng h bn. iu ny s gip bn c nhn thc ng
n v vic kh khn bit bao khi ngi kia phi c x mt cch thn mt vo nhng lc
nh vy.

Chng ta c th bit c nhu cu ca bn i nh th no

i khi ph n phn i vit th hi m. H hy vng ngi bn i ca mnh bit phi ni

g. H che giu iu bng cch ni rng Ti khng mun ni vi anh y iu m ti cn;
nu anh y yu ti th anh y s bit phi l{m g. Trong trng hp n{y ngi ph n cn
nh rng {n ng n t Sao Ha v khng bit c iu ph n cn, h phi c ph n
ch dn cho.

Li |p li ca ngi {n ng phn nh hnh tinh ca anh ta nhiu hn l{ phn nh vic

anh ta yu mt ngi ph n nh th no. Nu anh ta l{ ngi Sao Kim, anh ta s bit ni
iu g, nhng s thc li khng phi vy. {n ng thc s khng bit |p li tnh cm ca
ngi ph n nh th no. L do ln nht l{ v vn ha ca h ~ khng dy cho h bit
iu m ph n mong mun.

Nu ngi {n ng c chng kin v lng nghe li |p li ca b mnh bng tnh yu

thng i vi ni bun ca m anh ta th anh ta s khng phi n o l{ phi lm g.
Ngc li, anh ta s khng bit bi v anh ta khng c dy iu . Nhng l| th hi m
l cch tt nht ch cho mt ngi {n ng thy mong mun ca ngi ph n. Dn dn
nhng chc chn, anh ta s bit.

Nhng l| th hi m l cch tt nht ch cho mt ngi {n ng thy mong mun ca

ngi ph n.

i khi ph n hi ti: Nu ti ni vi anh ta iu ti mun lng nghe th anh ta s ni

nhng l{m th no ti bit c anh ta khng ch ni iu ? Ti e rng anh ta thc s
khng c nh .

}y l{ mt cu hi quan trng. Nu mt ngi {n ng khng yu mt ngi ph n th

anh ta s khng bn khon v vic phi trao cho c y nhng mong mun . Thm ch anh
ta c gng gi li |p li tng t nh li ca c y. rt him khi anh ta thc s c gng hi
m.

Nu anh ta c v khng chn tht, chnh l{ bi v anh ta ang hc nhng iu mi m.

Bit mt cch hi m mi l{ v cng kh khn. i vi anh ta, iu ny c th gy yu ui.
}y l{ thi im khng hong. Anh ta cn nhiu li ng vin v khuyn khch. Anh ta cn
c kin phn hi cho bit anh ta ang i trn con ng ng.

Nu mi n lc ca anh ta ng h c dng nh gi di, thng l v anh ta s rng nhng

c gng khng hiu qu. Nu mt ngi ph n |nh gi| cao n lc ca anh ta th sau
ny anh ta s cm thy an t}m hn v{ nh th anh ta s ch}n th{nh hn. Ngi {n ng
khng vng v. Khi anh ta cm thy rng ngi ph n tip nhn anh ta v anh ta c th
|p li theo cch to ra mt s khc bit ch thc, anh ta s thc hin n. Hy cho anh y
thi gian.

Ph n cng c th bit rt nhiu v nam gii v nhng g h cn bng cch lng nghe th
hi m ca mt ngi {n ng. Ni chung ph n thng b lng tng trc phn ng ca
{n ng i vi c ta. C y thng khng c kin gii thch ti sao {n ng li bc b mi
n lc ca c y ng h anh ta. C ta hiu lm nhng g anh ta cn. i khi c ta b|c b anh
y bi v ngh rng anh ta mun c y phi t b chnh mnh. Trong nhiu trng hp,
ngi {n ng thc s mun ph n tin tng, |nh gi| cao v{ chp nhn anh ta.

nhn c s ng tnh, chng ta khng ch phi cho ngi bn i bit nhng g chng
ta cn m cn phi sn lng ng h h. Nhng l| th hi }m m bo rng mt ngi s m
lng c chp nhn. Nu khng th s truyn t s khng c tc dng. Th|i chia s
nhng cm xc b tn thng ni ln rng Chng c g anh/em ni c th lm ti cm thy
d chu hn song n khng ch phn tc dng m cn lm tn thng ti ngi bn i.
Tt hn ht l khng nn ni vo nhng lc ny.

}y l{ mt v d mt bc th tnh v{ l| th hi m ca n. Ch l li hi m vn bn
di phn t|i bt, nhng n d{i hn mt cht v chi tit hn nhng iu ~ ni trn.

Mt bc th tnh v{ th hi m v s phn i ca ngi {n ng

Khi Theresa mun chng mnh, Paul, ng h mnh, anh ta phn i v c v b p lc vi

yu cu ca c.

Paul thn yu,

1. S gin hn: Em gin v anh phn i li em. Em gin rng anh khng a ra kin gip
em. Em gin v em lun phi thc mc. Em thc s phi l{m iu qu| nhiu vi anh. Em
cn s gip ca anh.

2. Ni bun: Em bun v anh khng mun gip em. Em bun v em cm thy c n. Em

mun lm nhiu th cng mt lc. Em khng c c s ng tn ca anh.

3. S s hi: Em s phi yu cu s gip ca anh. Em s cn gin d ca anh. Em s anh

t chi v em li thy b tn thng.
4. S hi tic: Em xin li v bc tc vi anh. Em xin li v ~ cn nhn v ch trch anh. Em
tic rng mnh ~ khng thng cm vi anh nhiu hn. Em xin li em ~ cho qu| nhiu v
cng i hi anh nh vy.

5. Tnh yu: Em yu anh. Em bit rng anh ang c ht sc mnh. Em bit anh thc s quan
t}m n em. Em mun ni chuyn vi anh theo cch thn mt hn. Anh cng l{ mt ngi
cha |ng yu ca con chng ta.

Em yu anh. Theresa.

Hi m:

Theresa thn yu,

Cm n em ~ yu anh nhiu n vy. Cm n em v ~ chia s cm xc vi anh. Anh hiu

rng anh ~ l{m em tn thng khi h{nh ng nh th l mi yu cu ca em l{ qu| i hi.
Anh cng hiu em b tn thng khi phn i em. Anh xin li v khng gip em thng
xuyn hn. Em xng |ng c nhn s ng tnh ca anh v anh mun ng h em nhiu
hn. Anh thc s yu em v anh cm thy hnh phc khi c em lm v.

Anh yu em, Paul.

BC 3: CHIA S BC TH TNH V L TH HI M CA BN

Vic chia s nhng bc th ca bn l rt quan trng v nhng l do sau:

To cho ngi bn i mt c hi c gip bn.

Cho php bn hiu mong mun ca chnh mnh.

iu n{y l{m cho ngi bn i ca bn c kin phn hi mt cch thn mt v tn

trng hn.

N thc y s thay i trong quan h.

To ra s mt thit v{ am m.

iu ny ch cho ngi bn i ca bn bit iu g l quan trng i vi bn v ng h

bn th s th{nh cng nh th no.

N gip cho c|c cp v chng c th t|i i thoi khi cuc ni chuyn khng thnh cng.

iu ch cho chng ta bit lm th n{o lng nghe nhng cm nhn phn i mt

cch an ton.

C nm c|ch chia s nhng bc th ca bn c phc tho di }y. Trong trng hp

ny, c y ~ vit th v{ c|ch thc ny c li ch nh th anh ta ~ l{m iu .
1. Anh y c to c hai bc th khi c ta hin din. Sau anh m c y vo lng v trao li
|p li yu thng ca chnh mnh v hiu rng l{ iu c mun lng nghe.

2. C ta c to c hai bc th cho anh ta nghe. V{ anh ta vn h{nh ng nh vy.

3. Trc tin anh ta c ln bc th hi }m cho c g|i nghe. Sau li c bc th tnh ca

c. Ngi {n ng s d d{ng hn nhiu khi lng nghe cm xc ca i phng, anh ta s
bit |p li nh th n{o. H~y cho ngi {n ng bit nhng g yu cu anh ta. Anh ta s
khng cm thy hoang mang nhiu lm khi bit nhng g yu cu anh ta. Sau khi anh ta
c bc th tnh ca c y, anh ta s m c y vo lng v trao cho c nhng g m c y
mong mun anh.

4. Trc tin c y s c bc th hi m ca mnh cho anh ta nghe. Sau c li c bc

th tnh ln. Cui cng anh ta cng h{nh ng tng t.

5. C y a nhng bc th ca mnh trao cho anh ta anh ta c chng ring trong vng
24 ting. Sau anh y s cm n c ta v ~ vit nhng bc th ng thi trao cho c ta
nhng iu c mong mun.

Phi lm g nu ngi bn i ca bn khng hi m li theo c|ch yu thng th}n mt

Da trn nhng kinh nghim tng tri trong qu kh cho thy mt s ngi gp nhiu kh
khn khi nghe nhng bc th tnh. Trong trng hp ny h khng hy vng l s c
chng. Thm ch khi ngi bn i mun nghe mt bc th thi th h cng khng th |p
li ng c|ch y u ym. Hy ly trng hp Paul v Theresa lm v d.

Nu Paul khng cm thy yu thng hn sau khi anh ta lng nghe bc th ca ngi bn
i, l{ bi v anh ta khng th |p li tnh yu vo thi im . Nhng sau n{y, suy ngh
ca anh ta s thay i.

Khi c nhng bc th n{y, ngi {n ng c th cm thy phi chu ng cn gin d v

au n cui cng cng tr nn bo th. Nhng lc ny, anh ta cn c thi gian suy ngh v
nhng iu m{ mnh ~ c nghe.

i khi mt ngi nghe mt bc th tnh ch bng th|i gin d, phi mt mt lc h mi

c th hiu c tnh yu. Sau khong thi gian anh ta s c li v s cm thy hi hn
v{ yu thng c bit. Trc khi ti c mt bc th tnh ca v mnh, ti c li yu
thng trc nht v ri mi c c l| th.

Nu mt ngi {n ng thy bun sau khi c th, anh ta cng c th hi m bc th ,

cho php anh ta tm hiu nhng cm xc ang ti. Ti khng th bit iu g ang l{m ti
phin mun cho n khi v ti chia s th tnh vi mnh, v{ t nhin ti c cm xc vit
th. Bng cch ny, ti c th tm li tnh yu ca mnh v lng nghe tm s ca c y.

Nu ngi {n ng ngay lp tc khng th |p li tnh yu, anh ta cn bit rng mi th

u n c v{ iu n{y khng |ng b ch tr|ch. Ngi bn i ca anh ta cn phi hiu v
chp nhn yu cu ca chng mnh suy ngh v mi th trong giy lt. C l l{ ng h
ngi bn i, anh ta c th ni mt iu nh sau: Cm n em v ~ vit bc th n{y. Anh
mun c mt khong thi gian suy ngh v n v chng ta s ni chuyn sau. iu quan
trng l anh ta khng bc l kin phn i bc th . Vic chia s nhng bc th cn c
mt khong thi gian ng lc.

Tt c nhng li gi trn p dng cho c n gii. Ti mun khuyn rng nhng cp v

chng nn c nhng bc th m{ h vit cho nhau nghe, cng vic ny rt hiu qu bi v
n gip cho h bit lng nghe i phng. }y l{ kinh nghim cho c hai gii v hy nhn
nhn nhng iu ph hp vi bn.

THN TRNG VI NHNG BC TH TNH

Vic chia s nhng bc th tnh c th gy s s h~i, ngng ngng. Mt ngi ang vit
nhng cm xc thc ca chnh mnh thng s cm thy b tn thng. Nu ngi bn i
ca h bc b, iu ny c th rt au n. Mc ch ca vic chia s nhng bc th l{
ci m tm lng sao cho nhng i v chng c th gn nhau hn. N s c hiu qu nu
tin trnh n{y c tin hnh an ton. Nhng ngi nhn c th tnh cn phi tn trng
tm trng ca ngi vit th. Nu h khng ng h tht s v tn trng th h khng xng
|ng lng nghe nhng iu .

Cn phi thc hin vic chia s nhng bc th vi mt ngh ng n theo tinh thn ca
hai li pht biu sau:

S by t mc ch mun vit v chia s mt bc th tnh

Ti ~ vit bc th n{y tm thy nhng cm xc ch thc v trao cho bn tnh yu m

bn xng |ng c nhn. Vi t c|ch l mt phn ca qu| trnh , ti mun chia s vi
bn nhng cm xc ph nh trong lng mnh, nhng iu m ti p by lu.

S thng cm ca bn s gip ti ci m tm lng v tip tc cng vic ca chnh mnh. Ti

tin rng bn thc s quan t}m v{ |p li tnh cm ca chnh mnh theo cch tt nht bn c
th.

Ti |nh gi| cao tm lng ca bn ~ lng nghe v ng h ti. Thm v{o ti hy vng l
bc th n{y s gip bn thu hiu c mong mun, nhu cu v{ c m ca chnh mnh.

Cn ngi ang nghe bc th n{y li cn phi tm hiu tinh thn ca s by t sau:

By t nh mun lng nghe mt bc th

Ti ha s lm ht sc mnh hiu c gi tr cm xc ca bn, chp nhn nhng

im khc bit ca chng ta, tn trng yu cu ca bn nh th l ti lm cho chnh
mnh. V{ ti |nh gi| cao rng bn ~ c gng ht sc mnh truyn t tnh yu ca bn.
Ti xin ha s lng nghe v khng chnh sa hay t chi cm xc ca bn. Ti ha s tip
nhn v khng c thay i bn. Ti sn sng lng nghe bi v ti tht s quan tm v tin
rng chng ta c th gii quyt cng vic ny.

Vi ln u tin khi bn thc h{nh phng ph|p vit th, s chn chn hn nu bn thc s
c to nhng li by t ny. Chng s gip bn ghi nh s tn trng cm xc ngi bn i
ca mnh v{ |p li bng s yu thng v{ thn trng.

NHNG BC TH TNH NGN GN

Nu bn bun v{ khng c 20 pht vit th tnh, bn c th vit mt bc th ngn

gn. Mt khong 3 n 5 pht v n rt hu ch. }y l{ mt vi v d:

Max thn yu,

1. Em gin v anh tr hn!

2. Em bun v anh ~ l~ng qun em.

3. Em s rng anh khng thc s quan t}m n em.

4. Em xin li l{ em ~ sao l~ng.

5. Em yu anh v em tha th cho anh v tr hn. Em bit anh thc s yu em. Cm n anh v
~ c gng.

Yu anh, Sandie.

Henry thn yu,

1. Em gin rng anh ~ qu| mt mi. Em gin rng anh ch mi xem tivi.

2. Em bun v anh khng ni chuyn vi em.

3. Em s rng chng ta s i v hai pha. Em s em ~ l{m cho anh gin d.

4. Em xin li v ~ b|c b anh trong ba cm ti nay. Em xin li anh v ~ tr|ch anh v

nhng vn ca hai ta.

5. Em mong nh tnh yu ca anh. Anh c th dnh cho em 1 gi m nay v{ anh c th

ngay lp tc chia s vi em nhng iu tip tc xy ra trong cuc i ca mnh c
khng?

Yu anh, Lesley.

T|i bt: iu em mun lng nghe anh l:

Lesley yu qu,
C|m n em v ~ vit th cho anh b{y t cm xc ca chnh mnh. Anh hiu rng em rt nh
anh. m nay chng ta c khong thi gian c bit gia 8h v 9h.

Yu em, Henry.

THI IM VIT NHNG L TH TNH

Thi im thch hp vit nhng bc th tnh l{ bt k khi no bn cm thy chn nn v

mun cm thy thoi m|i hn. Di }y l{ mt s c|ch thng thng m bn c th tham
kho vit nhng l| th tnh.

1. Vit th tnh cho mt ngi bn thn.

2. Vit th tnh cho mt ngi bn, mt a tr hay mt th{nh vin trong gia nh bn.

3. Th tnh cm gi cho mt khch hng hay mt ng nghip. Thay cho cau anh yu em
cui th. Bn c th la chn nhng cu kiu nh: Ti |nh gi| cao, v{ Ti tn trng.
Trong hu ht cc tnh hung, ti khng ng h vic chia s bc th n{y.

4. Th tnh d{nh cho chnh bn thn bn.

5. Th tnh cm dnh cho Cha Tri hay ng Ti Cao. Hy chia s nhng ni u phin ca
bn trong cuc sng ny v hy cu xin Ngi gip .

6. Th tnh yu ho|n i vai tr nu bn thy kh tha th cho mt ai . Ga v l h trong

vi pht, hy vit mt l| th tnh vi t c|ch l{ bn thn h ri gi cho chnh bn. Bn s
cm thy ngc nhin v bn tr nn lng mt cch nhanh chng.

7. Th cho qu d. Nu bn thc s thy bun chn, nhng cm xc ca bn li rt ch k v

|ng ln |n, th bn hy trt ht nhng cm xc y vo mt bc th, sau t lun bc
th |y i. ng trng mong g vo vic i phng s c c l| th y nu nh c hai
ngi u c th kim so|t c nhng cm xc tiu cc v c hai u sn sng lm vic
ny. Trong tnh hung , ngay c nhng bc th d{nh cho qu cng t ra rt hu ch.

8. Th tnh ho|n i v tr. Khi cuc sng hin ti khin bn cm thy chn nn v bn lun
hoi nim v nhng cm xc m h thi th b, h~y tng tng bn c th quay ngc
thi gian v vit mt l| th cho cha hoc m ca bn chia s t}m t ca mnh cng nh
nh h gip .

L DO KHIN CHNG TA CN VIT NHNG L TH TNH

Khi chng ta c xong cun sch ny, ta s hiu rng i vi n gii, vic chia s nhng cm
xc ca h cng nh vic cm thy c quan tm, thu hiu v tn trng t ph|i ngi
{n ng, l{ iu cc k quan trng. i vi ngi {n ng, th s chp nhn v lng tin ca
ngi {n b{ cng quan trng nh th. Rc ti ln nht trong cc mi quan h xy ra khi
ngi {n b{ chia s nhng cm xc bun ca h m kt qu th ngi {n ng li cm thy
h khng c yu thng.

i vi ngi {n ng, th nhng cm xc tiu cc ca ngi {n b{ c v nh l{ s ch

trch, trch mc, kht khe v phn n. Mt ngi {n ng ht hi nhng cm xc ca
ngi {n b{, th c ta s cm thy ngi {n ng khng yu thng mnh. S thnh cng
trong mi mi quan h ch ph thuc vo hai yu t. Vic ch i s gi~i b{y ho{n m l{ mt
iu phi thc t. Cng may, gia hin thc v s ho{n m khng cn ch trng dnh cho s
tng trng.

Nhng mong mun phi mang tnh thc t

Mong ch s gii by din ra sun s l mt iu phi thc t v c mt vi cm xc cc k

kh bc l m li khng lm tn thng n ngi nghe. Ngay c nhng cp c nhiu mi
quan h tnh cm l tng th i khi cng t ra bn khon khng bit nn gii by cm xc
nh th no cho c hiu qu i vi c hai. Thc s m ni, thu hiu quan im ca ngi
kh|c l{ iu cc k kh khn, c bit l khi anh ta hoc c ta li chng thm ng g n
nhng chuyn m bn mun nghe. Cng rt kh tn trng quan im ca ngi khc mt
khi tnh cm ca bn ang b tn thng.

C rt nhiu i ~ ngh lm rng vic h thiu kh nng gi~i b{y cm xc mt cch thnh
cng ng ngha vi chuyn h yu nhau cha . Tt nhin tnh yu c nhiu c|ch gii
b{y nhng k nng gi~i b{y cn quan trng hn nhiu. Cng may k nng n{y c th hc
c.

Hc cch giao tip nh th no

Trong nhiu th h trc }y, c|i gi l th l lng mnh thng b coi l chy trn nhng
cm xc tiu cc. Chuyn ny din ra cng kh| thng xuyn c nh th nhng cm xc
tiu cc ny l mt iu g y m, |ng xu h v{ nn c gi kn.

c|c gia nh t hiu bit hn, th nhng iu b cho l bc l tnh cm bao gm c vic gi
v hay vin c vo nhng cm xc tiu cc thng qua nhng hnh pht v mt th x|c nh
nhng li ch trch, mng chi, |nh n, qut bng roi v tt c nhng kiu lm dng li
ni Tt c u v mc ch gip l tr hc c nhng iu hay l phi thng qua nhng
iu sai tri.

Nu cha m chng ta hc c cch gii by tnh cm m chng cn km nn nhng cm xc

tiu cc, khi cn nh, chng ta ~ rt an t}m c th khm ph v pht hin nhng cm
xc cng nh nhng phn ng tiu cc ca bn thn mnh thng qua vic l{m i l{m li v
tip tc mc li. V thng qua nhng ln gii by tnh cm tch cc, hn l chng ta s rt ra
c cch gii by tnh cm mt cch thnh cng nht l{ i vi nhng cm xc kh din
t. Kt qu ca 18 nm lin tc th nghim v tht bi, dn dn chng ta cng c rt c
kinh nghim bc l cm xc ca mnh mt cch tn trng v{ |nh gi| cao ngi nghe.
Nu nh tnh hung n{y ~ xy ra, th chng ta cng chng cn n k thut vit th tnh
lm g.
Gi nh qu kh ca chng ta m khc

Gi| nh qu| kh ca chng ta m khc, th chng ta s quan st mt cch thnh cng v

lng nghe chm ch xem m ta gii by v bc l nhng ni bc dc, tht vng ca b{ nh
th n{o. H{ng ng{y chng ta cng quan s|t c c|ch cha mnh yu thng v{ thu hiu m
nhng th m b cn t pha ngi chng thn yu ca mnh. Chng ta s thy m tin
tng cha v chia s nhng cm xc ca b mt cch ci m m chng h phn i v buc
ti ng. Chng ta cng s hiu ra c lm th n{o mt ngi d chn nn nhng khng
h xa l|nh ngi khc thng qua nhng biu hin nh |nh mt lng tin, km hm cm xc,
trn trnh, bt ng v tnh cm hoc l lnh nht th .

Qua 18 nm trng th{nh trong gia nh, chng ta dn dn c th lm ch c cm xc ch

khi chng ta lm ch c nhng hat ng kh|c nh i do, lm ton. Gii by tnh cm
cng l{ mt k nng yu cu bn phi hc hi ging nh chuyn i do, nhy xa, h|t h, c
s|ch v{ c}n i chuyn tin nong chi tiu.

Nhng iu ny li khng h xy ra theo ng c|ch i vi hu ht chng ta. Thay vo

, chng ta li dng 18 nm y hc ly cch gii by tht bi. Bi v chng ta thiu s
dy d, ch bo v cch gii by tnh cm. Vic gii by tnh cm qu thc l mt nhim v
kh khn v{ dng nh khng th thc hin c nht l{ khi ai trong s chng ta cng
u c nhiu tnh cm tiu cc.

c th nhn thc iu n{y kh n mc no, hy cn nhcn k lng cu tr li cho

nhng cu hi sau:

1. Khi bn cm thy tc gin hay phn n, bn s bc l cm xc n{y nh th no nu nh

hi nh cha m bn hoc l hay ci ln hoc l cng nhau n trnh vic tranh ci.

2. Bn s l{m nh th n{o khin l tr chu lng nghe m bn khng cn go tht hay

trng pht chng, nu nh cha m bn vn thng go tht v pht bn duy tr quyn
kim sat ca h.

3. Bn s yu cu ngi kh|c gip bn nh th no nu nh hi nh bn lin tc cm

thy b pht l v tht vng.

4. Bn m lng v chia s nhng cm xc ca mnh nh th no nu nh bn ngi ngi ta

t chi bn.

5. Bn s ni chuyn vi i phng nh th n{o }y nu nh bn cm th h.

6. Bn s ni c}u Ti xin li nh th n{o }y nu nh hi nh bn rt hay mc li lm.

7. Bn c th chp nhn nhng li lm ca bn th}n nh th n{o }y nu nh bn ngi s

trng pht v s t chi.

8. Bn c th bc l cm xc ca bn nh th n{o }y nu nh ngi ta lin tc t chi v

mng m v bn hay bun v hay khc.
9. Bn nh yu cu iu bn mun nh th no nu hi nh ngi ta lin tc li cho bn
mi khi bn mun yu cu thm iu g .

10. Lm th n{o bn c th hiu c nhng iu bn ang cm nhn, nu nh m ca

bn khng c thi gian, s kin tr hi xem bn cm thy ra sao hay iu g ang khin
bn bn tm.

11. Lm th n{o bn c th chp nhn nhng nhc im ca cha m, nu nh hi nh

bn lun phi c t ra hon ho xng |ng vi tnh yu.

12. Lm th n{o bn c th lng nghe ni nim ca ngi khc nu nh chng c ai bun

lng nghe ni nim ca bn.

13. Lm th n{o bn c th tha th cho ngi khc nu nh chng ai lm th vi bn.

14. Bn s khc nh th no v hn gn ni nim ra sao nu nh hi nh ngi ta lin tc

yu cu bn khng c khc, Khi n{o th m{y mi ln }y h? hay Ch c bn con nt
mi khc thi.

15. Lm th n{o bn c th cm nhn thy ni tht vng ca i phng nu nh hi

nh bn phi nhn li vi m mc d trc bn hiu rt r rng bn chng c ti tnh g
c.

16. Lm th n{o bn c th hiu c cn thnh n ca i phng nu nh hi nh cha

m bn vn thng trt ht gin d ln u bn thng qua vic qut tho v trch mc bn.

17. Lm th no bn c th m rng tm lng v{ tin tng v{o i phng nu nh

ngi u tin bn rt tin tng mt cch hn nhin li quay li la di bn mt phng
din n{o .

18. Bn s gii by cm xc ca mnh mt cch tnh cm v tn trng ngi kh|c nh th

n{o }y nu nh bn khng c 18 nm luyn tp m khng h gp phi s e da s b t
chi hay xa lnh no.

Cu tr li cho tt c 18 tnh hung trn u ging nhau: C th hc cch gii by tnh cm

nhng chng ta cn phi thc hin mt cch c hiu qu. Chng ta phi b li 18 nm sao
nhng kia. Cha m chng ta c ho{n m n }u i chng na cng khng th{nh vn , v
c ai thc s ho{n m }u. Nu nh bn gp rc ri khi gii by tnh cm, chuyn ny khng
phi l li nguyn hay li ca i phng. Ch n gin l bn rn luyn vn cha v cn
thiu s an to{n luyn tp.

Khi c nhng cu hi trn }y, bn c th tro dng nhiu cm xc. ng l~ng ph c hi

c bit n{y c th hn gn nhng cm xc ca chnh bn. Ngay by gi hy vit cho cha
hoc m bn mt l| th tht tnh cm. n gin bn ch cn cm ly mt chic bt, vi ba ti
giy v bt u bc l cm xc ca mnh, hy nh phi s dngth th tht tnh cm. Gi th
hy th ngay i v{ bn s rt ngc nhin vi kt qu cho m xem.
TH L TON B S THT

Nhng bc th tnh rt c hiu qu v chng gip bn th l ton b s thc. Ch mi khm

ph mt phn cm xc trong con ngi bn th cng khng th em li hiu qu hn gn
nh mong mun.

1. Gin d khng th gip bn c iu g. N ch c th khin bn cu knh hn, bn cng

chm s}u v{o cn gin, bn s cng tr nn tht vng hn.

2. Ch ring vic s hi thm ch cng khin bn s h~i hn.

3. Khc lc hng ting ng h cng ch c th lm bn cm thy trng rng v mt nhoi

nu nh bn cha bao gi vt qua c ni bun.

4. Nui tic m khng thng sut c th khin bn cm thy c ti v xu h thm ch cn

gy hi cho bn thn bn.

5. C t ra lc n{o cng vui v che giu i nhng cm xc tiu cc ca chnh mnh s

khin bn tr nn t lit v v cm.

Nhng bc th tnh ph|t huy cng dng v chng hng dn cho bn cch vit ht ra ton
b s thc v cm xc. hn gn c nhng vt thng ni tm, chng ta cn cm
nhn c mt trong 4 biu hin c bn ca ni }u tinh thn. l{ s gin d, s bun
ru, ni s hi v c s cm gin.

Ti sao nhng bc th tnh li pht huy cng dng

Thng qua mt trong 4 cp ca ni au tinh thn, th ni au ca chng ta s c gii

ta. Ch vit ra mt hoc hai cm xc ca mnh th cng chng c tc dng g. Bi v nhiu
phn ng tnh cm tiu cc ca chng ta khng phi l cm xc thc s nhng li l{ c ch
phng th m{ chng ta ~ v hnh dng trn chy nhiu cm xc thc ca mnh.

V d nh:

1. Nhn chung th nhng ngi d cu gin thng c che y ni au, ni bun ca h, ni

s hi hay s n hn ca mnh. Khi h cm nhn thy c nhng tnh cm du dng, th
cn gin d s tiu tan v h s sng tnh cm hn.

2. Nhn chung nhng ngi d khc thng d nng ny. Nhng nu chng ta gip bc l
ht cn gin, h s sng vui v v tnh cm hn.

3. Nhn chung nhng ngi hay s hi cn phi bc l c cn gin d sau th ni m

nh s bin mt.

4. Nhn chung nhng ngi hay nui tic v hay cm thy mnh c ti th cn phi cm nhn
v bc l ra ht ni au v{ cn gin d ca mnh trc khi h bit cch tn trng ly bn
thn - iu h xng |ng nhn c.
5. Nhn chung nhng ngi sng tnh cm li thng hay bn khon v sao mnh li tht
vng v hay lnh cm th h nn hi bn thn cu hi n{y Nu mnh tht vng v gin d
v mt iu g , th iu y l{ g?. H~y vit ra nhng cu tr li. iu ny c th gip h
n c vi nhng cm xc b che y ng sau s tht vng v lnh cm. Nhng bc th
tnh c th c s dng trong tnh hung ny.

Lm th no cm xc ny c th che y c nhng cm xc khc

Sau }y l{ mt vi v d v vic {n b{ v{ {n ng lm dng nhng tnh cm tiu cc ca h

nh th n{o, trnh n v che giu i ni au thc s ca h. Hy nh rng qu trnh ny
l qu trnh v thc. Chng ta thng khng thc c rng qu| trnh n{y ang din ra.

Hy suy xt mt cht nhng cu hi sau }y:

Bn ~ bao gi mm ci hay cha khi bn ang tht s gin d?

Bn ~ bao gi c tnh gin d khi trong lng tht ra bn ang e ngi?

Bn c ci v ni di khng khi bn bun v b tn thng?

Bn c bao gi vi v~ ti cho ngi khc khi bn thy mnh c ti hoc s st?

Biu sau }y s ch r {n ng v{ {n b{ thng chi b nhng cm xc thc s ca

mnh nh th no. Tt nhin khng phi mi ngi {n ng u ng vi s m t dnh
cho nam gii cng nh khng phi tt c {n b{ u ng vi s m t dnh cho n gii.
Biu ny ch cho chng ta bit cch chng ta duy tr nhng cm xc xa l thay v nhng
cm xc thc s.

NHNG CCH M CHNG TA C CHE GIU CM XC THC CA MNH

{n ng che y nhng ni au ca h nh th no (Nhn chung qu trnh ny l v thc):

1. {n ng c th dng cn gin d che khut ni bun, s au n, s chn chng, ti

li v c s s hi.

2. {n ng trng dng s bng quan v s nn ch nh mt c|ch che lp s gin d.

3 .{n ng dng cm gic bc dc nh mt phng tin che y cm gic b tn thng

4. {n ng c th dng cn gin d v chnh trc ca mnh nh mt phng thc che

lp cm gic s hi hoc cm gic khng chc chn.

5. {n ng c th cm thy xu h che giu i s gin d v s au kh.

6. {n ng c th s dng s im lng nh mt phng thc che y s gin d, ni s

hi, ni tht vng, s nht ch v tht vng.
7. {n ng c th s dng s t tin che y cm gic khng ph hp.

8. {n ng c th dng tnh hiu chin che lp cm gic e ngi.

{n b{ che y nhng ni au ca h nh th no (Nhn chung qu trnh ny l v thc):

1. {n b{ c th dng s quan tm v lo lng nh mt c|ch che y nhng cm xc gin

d, ti li, ni s hi v s tht vng.

2. {n b{ c th ri v{o tnh trng lng tng nh mt phng thc che lp cn gin d,

s nng ny v ni bc dc.

3. {n b{ thng s dng cm gic bun ru nh mt cch thc cje giu s bi ri, cn

gin d, ni au, s bun b v c s n hn.

4. {n b{ c th s dng ni s h~i nh mt phng thc che y cn gin d, ni au, s

bun b v c s n hn.

5. {n b{ s dng ni au kh che lp cm gic gin d v s hi.

6. {n b{ c th s dng nim hi vng nh mt cch thc che giu cn gin d, ni bun

ru v s au kh.

7. {n b{ c th s dng nim hi vng v bit n che lp ni bun v tht vng.

8. {n b{ c th s dng tnh yu v c s khoan dung che y cm gi|c au kh v gin

d.

HN GN NHNG CM XC TIU CC

Thu hiu v chp nhn nhng cm xc tiu cc ca ngi khc l rt kh nu nh ngi ta

khng nghe thy v ng h nhng cm xc ca bn. Bn cng c th hn gn nhng cm xc
mng lung trong tui th bao nhiu th bn cng c th chia s v lng nghe cm xc ca i
phng mt cch c trch nhim by nhiu m khng h b tn thng, mt kin nhn, bc
dc hay l chn nn.

Bn cng km nn ni au ni tm ca bn bao nhiu th bn cng phi chu ng khi lng

nghe nhng cm xc ca ngi khc by nhiu. Nu bn cm thy mt kin nhn v khng
th lng vi ngi khc khi h bc l nhng cm xc rt tr con, th }y chnh l{ du
hiu ch ra bn c x nh th n{o i vi bn thn bn.

c th t rn luyn bn thn, chng ta cn phi kim so|t c bn thn. Chng ta phi

thc c rng bn trong mi chng ta c mt con ngi tnh cm rt d bun ngay c
khi chng c l do g phi bun ru c. Chng ta phi tch bit c phn tnh cm ra v{
chng ta s tr thnh ch th i vi phn . Chng ta cm phi t hi bm th}n C
chuyn g vy? Bn au kh sao? Bn ang cm thy iu g? Chuyn g ~ xy ra m bn
tht vng vy? iu g khin bn bun vy? Bn ngi iu g? Bn mun iu g?

Nu chng ta bit lng nghe nhng cm xc ca mnh mt c|ch yu thng th nhng cm

xc y s c hn gn mt cch kh k diu v{ chng ta cng c th x x vi cc tnh
hung khc mt c|ch th}n thng v{ tn trng hn. Bng vic thu hiu c nhng cm
xc rt th di ca bn thn, chng ta dn dn m c cnh ca tnh yu thng tr{n
ngp vo li ni ca ta.

Nu nh hi nh ngi ta lun lun lng nghe v{ |nh gi| nhng cm xc ni tm ca

chng ta, th khi trng thnh chng ta s khng b mc kt vo gia nhng cm xc tiu
cc. Nhng hu ht mi ngi ~ khng khch l chng ta theo cch ny khi chng ta cn
nh, vy nn chng ta phi t l{m iu ny cho bn thn.

Qu kh nh hng nh th no n bn trong hin ti

Chc chn l nhng cm xc tiu cc ~ tng dy v bn. }y l{ mt s c|ch thng thng

m nhng cm xc m h hi b c th nh hng n chng ta hin ti, khi chng ta
phi i mt vi s cng thng ca ngi trng thnh.

1. Khi c mt iu g nn lng, chng ta vn b kt trong nhng cm gic gin d, bc

mnh, thm ch ngay c khi phn ngi ln mch bo chng ta nn bnh tnh, yu thng v{
ha hp.

2. Khi c mt iu g rt tht vng, chng ta vn b mc kt trong cm gic bun ru, au

n, thm ch ngay c khi phn ngi ln mch bo chng ta nn thng cm, hnh phc v
hi vng.

3. Khi c mt iu g bun phin xy ra, chng ta vn cn b kt trong ni s hi v lo

lng, thm chi ngay c khi phn ngi ln mch bo rng chng ta nn cm thy an ton, t
tin v bit n.

4. Khi c mt iu g lng tng, chng ta vn b mc trong ni nui tic v xu h thm

ch ngay c khi phn ngi ln mch bo rng chng ta nn yn tm, vui v.

Gi kn cm xc ca bn nh cht kch thch

Khi trng th{nh, nhn chung chng ta u c gng kim sot nhng cm xc tiu cc ny
thng qua vic che y chng. V{ chng ta cng thng s dng cht kch thch gi kn
cm gi|c au kh v c nhng nhu cu khng c |p ng. Sau mi cc ru, ni au c
th tan bin c pht chc. Nhng sau n li quay tr v.

Ma mai thay, chnh h{nh ng che y nhng cm xc tiu cc li em n cho chng ta

sc mnh kim so|t c cuc sng ca mnh. Bng vic lng nghe v{ nui dng
nhng cm xc ni tm, chng ta dn dn |nh mt c s t ch.
Ma mai thay, chnh h{nh ng che y nhng cm xc tiu cc li em n cho chng ta
sc mnh kim so|t c cuc sng ca mnh.

Khi chng ta bun b, tt nhin l chg ta khng th gii by tnh cm hiu qu nh mong
mun. Vo chnh nhng thi im nh vy, nhng cm xc m h trong qu kh li quay
v. Nhng cm xc y ging nh mt a tr c nh th cha bao gi c php hn di
th gi }y li c php ri mt ln na li b km nn.

Nhng cm xc hi nh ca chng ta c sc mnh kim sot chng ta bng cch hn ch s

nhn thc chn chn v{ ngn cn s gii by tnh cm. Cho n khi chng ta lng nghe tht
chm ch nhng cm xc dng nh khng c l tr n{y ca qu kh (iu n{y dng nh
~ x}m nhp vo trong cuc sng ca chng ta, trong khi phn ln ta li cn n s minh
mn), chng s cn tr s gii by tnh cm ca chng ta.

B quyt gii by nhng cm xc kh din r nm trong vic chng ta c khn ngoan

v thc lng l nhng cm xc tiu cc bng cch vit ra hay khng nhm gip ta c th
nhn thc c nhng cm xc tch cc hn. Chng ta c{ng gi~i b{y vi i phng mt
cch tru mn theo cch h xng |ng nhn c th cc mi quan h ca chng ta ngy
cng tt p. Mt khi bn cng c th chia s mt c|ch yu thng nhng cm xc bun bc
vi i phng, th i phng c{ng d dng ng h bn.

B QUYT T GIP BN THN

Vit mt bc th tnh l{ phng thc t gip bn thn mnh mt cch tuyt vi, nhng
nu bn khng rn luyn thi quen vit th th c th bn s qun mt k nng n{y. Ti gi
t nht mt tun mt ln khi c mt iu g l{m bn thy phin lng, th bn hy ngi
xung v vit ly mt l| th tnh.

Nhng bc th tnh rt hu hiu khng ch khi bn cm thy bc gin i phng trong

mt mi quan h m cn hu hiu trong bt k tnh hung no bn cm thy bung. Vit
th tnh gip bn rt nhiu khi bn bc tc, bt hnh, lo lng, tht vng, bun bc, mt mi,
b tc hoc n gin l khi bn cng thng. Bt k khi no bn mun cm thy thoi mi
hn, h~y vit mt bc th tnh. Chuyn ny khng phi bao gi cng ci thin c tm
trng ca bn nhng n gip bn quay tr v ng hng m bn ang i.

Trong cun s|ch u tin ca mnh Nhng iu m bn cm nhn thy, bn c th hn gn

c, ti c cp ton din hn v tm quan trng ca vn khm ph nhng cm xc
v vit nhng l| th tnh. Bn cnh trong nhng cuc bng Hn gn tr|i tim, ti ~ chia
s cng cc bn vic hn gn tr tng tng v{ cng a ra nhng bi tp t nn tng vo
k thut vit th tnh c th vt qua lo lng, gii ta cn gin d, tm thy c hi sinh,
yu thng phn tr di ca ni tm, v lm lnh nhng vt thng cm xc trong qu kh.

Thm v{o , cng c nhiu tc gi kh|c ~ v{ ang vit thm nhiu sch l thuyt v bi tp
v t{i n{y. c nhng cun sch ny rt quan trng v chng gip bn nm bt c
nhng cm xc ni tm ca mnh v hn gn chng. Nhng phi nh rng, nu nh bn
khng phn tnh cm trong bn ln ting, th nhng vt thng cm xc y khng th
c hn gn c. Nhng cun s|ch n{y khi ngun cm hng bn yu thng bn
th}n hn, nhng bng vic lng nghe, vit ra ht v th l bng li nhng cm xc ca mnh,
dn dn bn mi c th thc s yu thng bn thn.

Nhng cun s|ch n{y khi ngun cm hng bn yu thng bn th}n hn, nhng bng
vic lng nghe, vit ra ht v th l bng li nhng cm xc ca mnh, dn dn bn mi c
th thc s yu thng bn thn.

Khi bn rn luyn k thut vit th tnh, bn s chim nghim ra c phn no trong con
ngi bn cn tnh yu thng nht. Bng vic lng nghe v khm ph nhng cm xc ca
mnh, bn ang gip cho phn tnh cm trong con ngi bn trng thnh v ln mnh.

Khi phn tnh cm trong con ngi bn nhn c tnh yeu thng v{ c s thu hiu m
n cn, th dn dn bn s gii by tnh cm tt hn. Bn s c th |p ng li nhiu tnh
hung mt c|ch yu thng hn. Thm ch ngay c khi chng ta ~ c k hoch che y
nhng cm xc ca mnh v phn ng mt cch t v m khng h c tnh cht tnh cm, th
chng ta vn c th t rn luyn bn th}n. }y l{ c mt nim hy vng to ln.

c th rn luyn bn thn, bn cn phi lng nghe v thu hiu nhng cm xc mng

lung cha tng c c hi c hn gn. Phn n{y trong con ngi bn cn c cm nhn,
lng nghe, thu hiu v{ sau s c hn gn.

Rn luyn k nng vit th tnh l{ mt c|ch an toan bn c th bc l ra nhng cm xc

m h, nhng cm xc tiu cc v c nhng mong mun m khng h b ch trch v t chi.
Trong thc t, vic lng nghe nhng cm xc cng c ngha l{ chng ta ang x x mt cch
khn ngoan vi phn tnh cm bn trong ging nh mt a tr nh ang khc trong vng
tay yu thng ca cha m. Bng vickhm ph ton b s thc nhng cm xc ca chnh
mnh, chng ta ~ t cho php mnh nm bt c nhng cm xc . Thng qua c|ch c
x tn trng v{ yu thng vi phn th di trong con ngi chng ta, nhng vt thng
tnh cm mng lung y ca qu kh dn dn s lnh ln.

C nhiu ngi gi rt sm bi v h t chi v che giu nhng cm xc ca mnh. Nhng

bn trong con ngi h, ni au tinh thn rt m h y lun trc sn tr{o d}ng, c
hn gn v{ yu thng. Mc d h c th che y nhng cm xc ca chnh mnh, nhng
ni au v{ c ni bt hnh vn tip tc dn vt h.

Gi }y ngi ta ~ cng nhn rng phn ln c|c cn bnh v mt th cht u lin quan
trc tip n ni au tinh thn m h. Nhn chung, khi ni au cm xc b dn nn, n s
tr thnh ni au v mt th xc hay s m yu v cn c th l nguyn nhn gy ra s cht
yu. Thm v{o , th s dn nn, ni m nh, v cht kch thch c tnh cht hy hoi chnh
l nhng biu hin ca nhng vt thng ni tm.

Ni m nh thng thng ca mt ngi {n ng cng vi s thnh cng chnh l n lc

tuyt vng ca anh ta chinh phc c tnh yu vi hi vng s l{m vi bt i s ri lon
v ni au ni tm ca chnh mnh. Ni m nh ca mi ngi {n b{ v s ho{n m chnh
l n lc ca h xng |ng vi tnh yu v{ l{m vi bt ni au tnh cm. Bt k iu g
chng ta i qu| gii hn cng c th tr thnh mt lat nhng phng thc lm t lit
ni au trong qu| kh.

X hi ca chng ta ngy nay trn ngp nhng tr tiu khin nhm gip chng ta trn trnh
ni au ca bn thn. Tuy nhin, nhng bc th tnh li gip bn nhn thng vo ni au,
cm nhn v hn gn n. Bt c khi no bn vit mt l| th tnh th cng c ngha l{ bn
ang em n cho phn b tn thng trong bn tnh yu, s thu hiu v c s quan tm
chng ta c th cm thy thoi m|i hn.

Sc mnh ca i sng ring t

Thnh thong bng vic ngi mt mnh v vit ht ra nhng cm xc ca bn thn, bn s

khm ph ra nhng cp su sc hn ca cm xc, iu ny bn s khng th cm nhn
c nu nh c mt ngi khc . chng ta c th cm nhn su sc hn, i sng
ring t tan din to ra s an ton. Thm chi ngay c khi bn ang trong mt mi quan
h m bn cm thy c th bc l ht mi chuyn th ti vn mun khuyn cc bn thnh
thong cng nn vit ra nhng cm xc ca mnh. Ngi mt mnh vit th tnh cng rt tt
v vit th to ra mt khonh khc bn tr v vi chnh bn thn m khng h ph thuc
vo bt k ai khc.

Ti khuyn bn nn ct gi mt tp san gm nhng l| th tnh hay bo qun chng thnh

mt tp. vic vit th tnh d d{ng hn, bn c th tham kho bc th tnh mu m
chng ti ~ a ra phn trc ca chng n{y. Nhng bc th tnh mu ny c th gip
bn ghi nh nhng bc khc nhau ca mt bc th tnh v{ a ra mt v{i on m u
khi b mc kt.

Nu bn c mt chic m|y tnh c| nh}n th h~y |nh mu th tnh v{o v{ dng i dng
li n. Mt c|ch n gian, bn hy m tp ra bt k khi no bn vit th v{ khi bn ~
vit xong th h~y lu n li v{ |nh du bng ngy thng. Hy in n ra nu bn mun chia s
n vi mt ai .

Bn cnh vic vit th, ti khuyn bn nn gi ly mt tp ring dnh cho nhng l| th.
Thnh thong h~y c nhng l| th n{y khi bn khng bun b bi v l{ thi khc bn c
th nhn li nhng cm xc ca chnh mnh mt cch khch quan. S khch quan ny gip
bn sau ny c th bc l nhng cm xc bun chn mt cch thn trng hn. Thm v{o ,
nu bn ~ vit mt l| th tnh m{ vn cm thy bun, th bng vic c li l| th n{y c th
bn s cm thy khuy kha hn.

gip mi ngi vit th tnh, kh|m ph| v{ bc l nhng cm xc ca bn thn theo mt

c|ch ring, ti ~ ph|t trin mt chng trnh vi tnh gi l Private Session Phn ring t.
Theo mt cch ring, my tnh s s dng nhng hnh nh, nhng bc ha, nhng cu
hi v nhng mu th tnh kh|c nhau gip bn nm bt c nhng cm xc ca bn
thn. Thm ch chng trnh n{y cn a ra nhiu on m u nhm gip bn phc tho
v bc l nhng cm xc c bit. Thm v{o , chng trnh n{y cng lu gi nhng bc
th ca bn v{ mang chng ra ng lc v{ c nhng l| th n{y c th gip bn bc l y
hn nhng cm xc ca bn thn.

Vic s dng m|y tnh gip bn bc l nhng cm xc ca chnh mnh c th khc phc
s km nn thng thng m mi ngi thng mc phi khi vit th. {n ng thng kin
tr hn vi qu| trnh n{y v{ c khch l l{m iu n{y hn nu nh h c th ngi mt
mnh trc mn hnh my tnh.

Sc mnh ca tnh bn

Bn thn vic ngi mt mnh vit th tnh cng c ngha h{n gn, nhng khng th thay
th c cho nhu cu cn c ngi khc lng nghe v thu hiu. Khi bn vit mt bc
th tnh th c ngha l{ n ang yu thng bn th}n nhng khi bn chia s bc th y vi
mt ai th c ngha bn ang c ngi ta yu thng. c th yu ly bn thn mnh,
chng ta cng cn nhn c tnh yu t pha ngi khc. Vic chia s s thc vi ngi
no khc m ra cnh ca ca tnh th}n m{ thng qua tnh yu c th a vo.

c th yu ly bn th}n mnh, chng ta cng cn nhn c tnh yu t pha ngi khc.

c th nhn c nhiu tnh yu hn na, chng ta phi c nhiu bn b trong cuc i

c th chia s nhng cm xc ca mnh vi h mt cch ci m v an ton. Rt c ch nu
chng ta la chn c mt v{i ngi c th chia s vi h nhng cm xc ca mnh v
c th tin rng h vn yu thng bn v khng lm bn b tn thng vi nhng li ch
trch, buc ti hay t chi.

Khi bn c th chia s vi h chuyn bn l ai v bn cm thy nh th n{o, th khi bn

s nhn c tnh yu mt c|ch y . Nu bn c c tnh cm ny, th vic gii ta
nhng cm xc tiu cc nh c|u gin, bc tc, s h~i v}n v}n cng d d{ng hn. iu ny
khng c ngha l bn phi chia s mi th m bn cm nhn v{ kh|m ph| c vi h.
Nhng nu c nhng cm xc m bn ngi chia s, th dn dn nhng ni s h~i cng
c hn gn.

Mt b|c s chuyn khoa t}m l hay mt ngi bn thn c th l mt ngun tnh cm to ln

v c th hn gn nhng cm xc ca bn nu nh bn c th chia s nhng cm xc ni
tm v su kn nht ca bn thn. Nu bn khng c mt b|c s t}m l th c c mt ngi
bn h c nhng l| th ca bn th i khi cn rt c ch. Ngi mt mnh vit th s
khin bn cm thy thoi m|i hn, nhng thnh thong vic chia s nhng l| th vi mt
ngi quan t}m n bn v c th hiu bn cng l{ iu rt cn thit.

Sc mnh ca tp th

Sc mnh gip ln nhau trong nhm l mt iu g khng th din ta m phi tri qua
th mi hiu c. Mt nhm c tinh thn gip ln nhau v{ yu thng ln nhau c th
l{m c nhng iu k l gip chng ta nm bt d d{ng hn nhng cm gic su sc
ca mnh. Chia s nhng cm xc ca mnh vi mt nhm th c ngha l{ c{ng c nhiu
ngi sn s{ng yu thng bn. Kh nng gia tng tnh yu y c nhn ln thng qua quy
m ca nhm. Ngay c khi bn khng th l trong nhm, th t ra bng vic lng nghe nhng
thnh vin khc trong nhm gii by cm xc ca h mt cch ci m v thnh thc, th
nhn thc v tm hiu bit ca bn cng v th m{ c m rng.

Khi ti dn u nhng cuc hi tho nhm trn khp t nc, ti lin tc chim nghim
thy nhng phn tnh cm thm kn trong con ngi ti cn lng nghe v thu hiu. Khi mi
ngi ng cnh nhau v chia s nhng cm xc th t nhin ti thy mnh nh ti mt
iu g hay cm nhn thy mt iu g trong con ngi mnh. Ti ~ d{nh c
nhng nhn thc mi m v c gi tr v bn thn v nhng ngi khc. cui mi bui
hi tho, ti thy mnh nh nhm hn v{ yu i hn.

mi ni ti n, nhng nhm nh c tnh thn gip ln nhau hu nh mi ch

thng gp g nhau hng tun gip c|c th{nh vin kh|c cng nh nh h gip . S
gip mang tnh tp th c bit c ch nu nh hi nh chng ta khng cm thy yn tm
khi th hin bn th}n mnh trc tp th v{ gia nh. Trong khi bt k mt hat ng tch
cc mang tnh cht tp th n{o cng u rt hu ch th bn thn vic gii by v lng nghe
trong mt tp th c tinh thn yu thng v{ h tr ln nhau cng mang ngha h{n gn.

Ti thng xuyn gp g cc thnh vin trong nhm nh gip nhau d{nh cho {n ng v{
v ti - Bonnie li hay gp g vi nhm gip nhau dnh cho ph n. Vic tip nhn s
gip t bn ngoi cng c to ln mi quan h ca chng ta. N cho php chng ta coi
ngi kh|c nh ngun gip duy nht. Thm v{o o, bng vic lng nghe ngi khc chia
s nhng th{nh cng cng nh tht bi ca h, th nhng rc ri ca chng ta phn no
cng c hn ch.

Dnh thi gian lng nghe

Nu nh bn ngi mt mnh ghi chp nhng suy ngh v{ cm xc ca bn thn vo my tnh

hay s chia chng bng mt liu php tm l trong nhng mi quan h hay mt tp th c
tinh thn gip ln nhau, th c ngha l{ bn ang |p dng mt bin php quan trng cho
bn thn. Khi bn dnh thi gian lng nghe cm xc ca bn thn, th trn thc t bn
ang m|ch bo vi phn tnh cm bn trong con ngi bn rng Bn rt quan trng. Bn
xng |ng c lng nghe v thu hiu. Ti rt quan t}m n vic lng nghe bn.

Khi bn dnh thi gian lng nghe cm xc ca bn thn, th trn thc t bn ang m|ch
bo vi phn tnh cm bn trong con ngi bn rng Bn rt quan trng. Bn xng |ng
c lng nghe v thu hiu. Ti rt quan t}m n vic lng nghe bn.

Ti hi vng bn s s dng k thut vit th tnh n{y v ti tng chng kin k thut n{y ~
thay i sinh mng ca h{ng nghn con ngi trong c c bn thn ti. Khi bn cng vit
nhiu bc th tnh th k thut n{y cng tr nn d dng v hiu qu hn. K thut n{y i
hi phi rn luyn, nhng nh th cng xng |ng.
12. Lm th no ngh v n nhn s gip
Nu nh bn khng nhn c s gip nh bn mong mun trong nhiu mi quan h
th mt nguyn nhn quan trng l bn ~ ngh th mt nguyn nhn quan trng l bn
~ ngh khng hoc c th bn ~ ngh mt cch khng c hiu qu. Yu cu tnh
yu v s gip l rt cn thit i vi s thnh cng ca bt k mi quan h no. Nu bn
mun nhn c th bn phi ngh.

C {n b{ v{ {n ng u gp kh khn th ngh s gip . Tuy nhin, so vi {n ng,

th {n b{ c xu hng cm thy khng hi lng v tht vng hn khi ngh s gip .
Vi l do ny, ti s dnh ring mt chng cho n gii. Tt nhin {n ng cng s m
mang c tm hiu bit nu nh h cng c chng n{y.

TI SAO N B LI KHNG NGH

{n b{ thng ngh mt cch nhm ln rng h khng cn phi ngh {n ng gip .

Bi v {n b{ thng cm nhn qua trc gic nhng nhu cu ca ngi kh|c v{ cho i bt k
th g m h c th, nn h mong i mt cch sai lm {n ng cng l{m iu tng t nh
th. Khi mt ngi ph n ang yu, c ta s dng hin tnh yu ca mnh theo bn nng.
Vi s cm thng v vui mng to ln, c ta tm kim mi c|ch ban pht s gip . C ta
cng yu mt ngi, th c ta c{ng c ng lc dng hin tnh yu ca mnh.

Quay tr li sao Kim, mi ngi t ng gip ngi khc, v vy chng c l do g m

phi yu cu c. Trong thc t khng cn phi yu cu l mt trong nhiu c|ch h bc l
tnh yu ca mnh dnh cho mt ngi khc. Trn sao Kim, khu hiu ca h l{ Tnh yu
khng bao gi phi ngh.

Trn sao Kim, khu hiu ca h l{ Tnh yu khng bao gi phi ngh.

Bi v }y l{ quan im ca {n b{, nn h cho rng nu i phng yu c ta, anh ta s

dng hin s gip v c y khng phi ngh. Thm ch c ta cn c tnh khng ngh
gip nh mt bi kim tra |nh gi| xem liu rng ngi {n ng c yu c ta thc s
hay khng. vt qua c bi kim tra y, ngi {n b{ i hi ngi {n ng phi
o|n trc c nhng nhu cu ca mnh v{ ngi {n ng phi gip h mt cch tnh
nguyn.

Vi {n ng, hng tip cn n{y i vi cc mi quan h thng khng pht huy hiu qu.
{n ng n t sao Ha, m trn sao Ha nu bn mun nhn c s gip n gin
th bn phi yu cu. {n ng khng b thi thc theo bn nng gip ngi kh|c. {n
b cn phi ngh h. iu ny li v cng rc ri bi v nu bn ngh ngi {n ng
gip m sai cch th anh ta s t chi, v nu bn khng ngh th bn s nhn c t
s gip hay thm ch cn chng nhn c g.

Trong giai on u ca mt mi quan h, nu mt ngi {n b{ khng nhn c s gip

nh c ta mong mun th c ta s inh ninh rng ngi {n ng khng cho c y bi v
anh ta chng cn g na cho c. C ta tip tc cho ngi {n ng s gip mt cch
tnh cm v{ kin tr, v c ta tng rng chng bao lu na anh ta s hiu ra. Tuy nhin
ngi {n ng cho rng anh ta cho ri bi v c ta vn tip tc cho anh ta.

Ngi {n ng khng nhn ra rng ngi {n b{ ang mong ngng h |p li. Ngi {n
ng ngh rng nu nh ngi {n b{ cn hoc mun thm s gip th c ta s phi
ngng cho. Nhng v ngi {n b{ n t sao Kim, nn h khng ch mong mun nhn
thm s gip m cn ch i ngi {n ng gip h m khng cn phi ngh.
Nhng ngi {n ng li i ngi {n b{ ngh nu nh ngi {n b{ mun gip .
Nu nh ngi {n b{ khng ngh gip th ngi {n ng li inh ninh rng h ~
gip .

Dn dn, ngi {n b{ c th ngh ngi {n ng gip , nhng lc c y ~ nhn

c v cm nhn thy qu| i hi. Mt ngi {n b{ s tc gin vi ngi {n ng n
gin v c ta phi ngh anh ta gip . Sau khi h ngh nu nh ngi {n ng ng
v{ gip c ta th c ta vn cm thy bc mnh v c y ~ phi ngh. Ngi {n b{
cm thy Nu ta phi yu cu, th iu ny cn c ngha l g na.

{n ng c x kho vi nhng i hi v bc dc ca {n b{. Nu nh mt ngi {n ng

sn s{ng gip , th s bc mnh v gin d ca ngi {n b{ s khin anh ta t chi.
Nhng i hi l mt iu g rt kinh khng. C hi ca ngi {n b{ nhn c s gip
t pha ngi {n ng b tt gim mt cch nhanh chng khi mt li ngh bin thnh
mt i hi. Trong mt vi tnh hung thm ch i khi ngi {n ng cn a ra t s gip
hn nu nh anh ta cm thy rng c ta ang i hi thm.

Nu nh ngi {n b{ khng ngh gip th ngi {n ng li inh ninh rng h ~

cho .

i vi nhng ngi {n b{ khng hiu, th iu ny khin cho nhng mi quan h c lin

quan n {n ng v cng kh khn. Mc d rc ri n{y tng chng khng th vt qua,
nhng n li c th c gii quyt. Bng vic ghi nh rng, {n ng n t sao Ha m bn
c th hc c nhiu cch mi ngh nhng iu bn mong mun theo nhng cch c
hiu qu.

Trong nhng cuc hi tho ca mnh, ti rn luyn cho h{ng nghn ngi ph n ngh
thut ngh v h ~ lin tc t c nhng th{nh cng nhanh chng. Trong chng n{y,
chng ta s i tm hiu ba bc c lin quan n vic ngh v{ n nhn nhng iu bn
mong mun. l{: (1) Luyn tp vic ngh ng c|ch nhng th bn ~ nhn c; (2)
Luyn tp vic ngh thm thm ch ngay c khi bn bit anh ta t chi v chp nhn s t
chi ca anh ta; (3) Luyn tp vic ngh kin quyt.

BC 1: NGH NG CCH V NHNG G BN NHN C

Trong nhng mi quan h ca bn, bc u tin hc c cch chp nhn thm s gip
l phi luyn tp vic ngh nhng iu bn ~ v{ ang nhn c. Phi thc c
nhng g i phng ang l{m cho bn. c bit l nhng chuyn nh nht, ging nh
chuyn mang nhng chic hp, thu dn c, lau dn, gi in v nhng vic tn mn
khc.

Phn quan trong ca bc ny l phi bt u ngh anh ta lm nhng vic nh nht m

anh ta ~ l{m v{ khng coi l{ tr|ch nhim ca mnh. Sau khi anh ta ~ l{m nhng vic
n{y, h~y |nh gi| cao anh ta. Tm thi hy t b vic ch i chuyn anh ta sn lng gip
ngay.

Trong bc 1 ny, quan trng l bn khng c ngh nhiu hn nhng g anh ta lm

cho bn. Hy tp trung vo vic ngh anh ta lm nhng vic nh nht m anh ta vn
thng l{m. H~y anh ta quen vi vic nghe bn ngh trong mt ging iu khng h
i hi.

Khi ngi {n ng nghe thy ging iu i hi, cho d bn c a ra li ngh hay n

my, th tt c nhng g anh ta nghe thy u c ngha l{ anh ta ~ gip khng . iu
ny khin anh ta cm thy khng c yu mn v{ khng c |nh gi| cao. Sau anh ta
c xu hng gip bn t hn cho n tn khi bn |nh gi| cao nhng iu anh ta ~ v{ ang
lm.

Khi ngi {n ng nghe thy ging iu i hi, cho d bn c a ra li ngh hay n

my, th tt c nhng g anh ta nghe thy u c ngha l{ anh ta ~ gip khng . iu
ny khin anh ta cm thy khng c yu mn v{ khng c |nh gi| cao. Sau anh ta
c xu hng gip bn t hn cho n tn khi bn |nh gi| cao nhng iu anh ta ~ v{ ang
lm.

Bn hay ngi m c th ra iu kin cho anh ta v ngay lp tc anh ta t chi nhng yu

cu . trong bc 1 ny, bn ang t iu kin li anh ta |p ng mt cch tch cc
nhng ngh ca bn. Khi mt ngi {n ng dn hiu ra rng anh ta c |nh gi| cao
th anh ta s rt hi lng vi bn, anh ta s mun |p ng li mt cch tch cc nhng
ngh ca bn khi anh y c th. Sau anh ta s t ng gip bn. Nhng bn khng nn
trng mong v{o bc cao siu ny ngay t lc ban u.

Nhng cn c mt nguyn nh}n kh|c bt u ngh nhng th anh ta ang l{m cho
bn. Bn cn phi chc chn rng bn ang ngh theo mt cch m anh ta c th nghe
thy v{ |p ng li c. chnh l{ iu ti m ch khi ni rng Phi ngh ng c|ch.

Nhng b quyt khch l mt ngi n ng.

C 5 b quyt ngh mt ngi Sao Ha gip mt cch ph hp. Nu nh bn khng

tun theo nhng b quyt n{y, {n ng c th s t chi bn. Nhng b quyt l{: thi
im ph hp, th|i khng mang tnh cht ra lnh, ngn gn, trc tip, v s dng t ng
ph hp.

1. Thi im ph hp: Hy cn thn, ng ngh anh ta lm mt iu g m r rng anh ta

cng nh lm. V d, nu anh ta nh rc, th bn ng yu cu Anh c th r|c i
khng? V anh ta s cm gic rng bn ang bo anh ta iu anh ta phi lm. Yu t thi
im c tnh cht quyt nh. Thm v{o , nu anh ta buc phi tp trung ht sc vo mt
iu g th bn ng i anh ta s |p ng ngay ngh ca bn.

2. Th|i ngh khng mang tnh ra lnh. Hy ghi nh rng, mt li ngh ch khng
phi l mt li mnh lnh. Nu nh bn c th|i ra lnh hay bc tc, cho d bn c la
chn ngn ng cn thn n }u i chng na th anh ta vn s cm thy mnh khng c
|nh gi| cao vi nhng g anh ta ~ l{m v{ c th cn ni li t chi.

3. Ngn gn. Bn nn trnh vic a ra mt loi nhng l do gii thch ti sao anh ta nn
gip bn. Nn cho rng, bn khng phi thuyt phc anh ta. Bn cng gii thch di dng
bao nhiu, th anh ta cng ngn ngm by nhiu. Nhng li gii thch di dng lm r cho
nhng li ngh ca bn s khin anh ta cm thy nh th bn khng tin rng anh ra s
gip bn vy. Anh ta s bt u cm thy b thc gic thay cho vic sn lng gip bn.

Khi bn ngh mt ngi {n ng gip , nn cho rng bn khng phi ang i thuyt
phc anh ta.

Khi ngi {n b{ bun bc th c ta khng mun phi nghe thy mt lot l do v nhng li
gii thch v vic ti sao c ta li khng nn bun bc, mt ngi {n ng cng khng mun
nghe thy mt lot nhng l do v nhng li bin minh v chuyn ti sao anh ta nn tha
mn nhng li ngh ca c ta.

{n b{ thng a ra mt danh sch nhng l do minh chng cho nhng nhu cu ca c

ta mt cch sai lm. H c ngh rng iu s gip ngi {n ng thy c li ngh
ca h l{ chnh |ng v{ v th s thi thc c anh ta. Nhng iu m{ ngi {n ng nghe
thy c li l{: }y l{ l do ti sao anh phi l{m iu n{y. Danh s|ch y cng di th anh
ta cng phn i gip bn. Nu anh ta hi bn Ti sao? th bn h~y a ra nhng l do
ca mnh, nhng nu anh ta hi li ln na th bn phi tr li ngn gn. Bn phi luyn tp
vic tin rng anh ta s l{m iu y nu c th. Hy nh l: cng ngn gn cng tt.

4. Trc tip: {n b{ thng ngh rng h ang ngh gip trong khi h li khng h ni
trc tip ra. Khi mt ngi {n b{ cn s gip , c ta c th cp n kh khn nhng
li khng trc tip ngh c gip . C ta mong ch ngi {n ng gip mnh ng
thi li pht l vic ngh trc tip ngi {n ng gip .

Mt li ngh gin tip th vn l mt li ngh nhng n khng trc tip th hin iu

. Nhng li ngh kiu gin tip ny khin cho ngi {n ng cm thy l{ chuyn
ng nhin m{ anh ta phi l{m v{ anh ta khng c |nh gi| cao. i khi vic s dng
nhng cu ni gin tip tt nhin cng tt. Nhng khi bn s dng chng lin tc th ngi
{n ng s t chi gip bn. Thm ch ngay c anh ta cng chng hiu ti sao mnh li t
chi. Nhng c}u ni sau }y s l tt c nhng v d v nhng li ngh gin tip v mt
ngi {n ng c th |p ng li nhng li ngh y ra sao.

IU M NGI N NG C TH NGHE THY KHI NGI N B NI GIN TIP

iu m{ ngi {n b{ nn ni (ngn gn v trc tip)

Anh s n l tr c khng?

Anh s mang hng tp phm v{o c khng?

Anh s dn dp s}n sau nh{ c khng?

Anh s ly bu kin c khng?

Anh s a em i n tim ti nay nh!

Tun ny, anh s a em i chi c khng?

Mt lc n{o , anh s ni chuyn vi em c khng?

iu m c y khng nn ni (Gin tip)

Cn phi n l tr, m em th khng th.

H{ng tp phm trong xe hi.

S}n sau nh{ thc s l bn.

Bu kin vn cha ai nhn c.

Ti nay em khng c thi gian nu cm.

~ v{i tun nay, chng mnh khng i chi.

Chng ta cn phi ni chuyn.

iu ngi {n ng nghe thy khi ngi {n b{ ni gi|n tip

Nu c th th anh nn n chng, nu khng th ti s cm thy khng c gip v

cu vi anh (ra lnh).

Mang chng v{o l{ vic ca anh, ti ~ i mua ri (mong ch).

Anh li khng dn dp sn sau nh ri y. Anh nn c trch nhim hn i. L ra ti khng

phi nhc nh anh (t chi).

Anh ~ qun nhn bu kin. Anh nn nh mi ng (phn i)

Ti ~ l{m iu nhiu ri, th t ra anh cng c th a chng ta i n tim ti nay ch

(khng hi lng).
Anh ch g n ti c. Ti }u c nhn c ci m ti cn. Anh nn i chi vi ti
thng xuyn hn (c|u bn).

V li ca anh, m chng ta ni chuyn vi nhau cha . Anh nn ni chuyn vi ti

thng xuyn hn ( ti)

5. S dng ngn t thch hp. Mt trong nhng li thng thng nht khi ngh gip l
vic s dng t C th thay cho t S. Anh c th r|c khng? ch l mt cu hi bao
h{m thng tin. Nhng Anh s i rc ch? li l mt li ngh.

Ph n thng s dng c}u Anh c th? h{m Anh s?. Nh trc }y ti ~ cp,
nhng i hi gin tip l mt iu g rt kinh khng. Thnh thong chng ta mi s
dng chng, th tt nhin cng chng c vn g, nhng sut ngy s dng t C th th
cng bt u l{m ngi {n ng nng ny.

Khi ti gi cho ph n nn ngh {n ng gip th i khi h li hong s v nhiu lc

i phng li a ra nhng cu bnh lun kiu nh:

ng c cu nhu vi ti.

ng c sut ngy yu cu lm nhiu th nh th.

Dng ngay vic ra lnh cho ti l{m iu i.

Ti t bit phi l{m g.

C khng phi ni vi ti iu .

Mc d iu y nghe nh th n{o i vi mt ngi {n b{, khi mt ngi {n ng c kiu

bnh lun n{y, th iu h thc s nh ni vn l{ Anh khng thch c|ch m{ em ngh!.
Nu nh mt ngi {n b{ khng hiu ngn ng c th nh hng n ngi {n ng r
r{ng nh th no, th thm ch c ta cn tr th{nh c{u nh{u hn na. C ta tr nn ngi
ngh v bt u ni c}u Anh c th... bi v c y ngh rng c y ang c x lch s hn.
Mc d iu ny c tc dng tt trn sao Kim, nhng n li khng c tc dng g c trn sao
Ha.

Trn sao Ha, s l mt iu xc phm ngi khc nu nh chng ta hi mt ngi {n ng

c}u: Anh c th i rc ch? Tt nhin l anh ta c th i rc! Nhng c}u hi khng
phi l anh ta c th i rc m l anh ta s i rc. Sau khi anh ta b xc phm, anh ta c
th s ni khng ch v bn ~ chc gin anh ta.

Ngi n ng mun c ngh g

Khi ti gii thch s khc bit gia t c th v t s trong nhng cuc hi tha ca ti,
nhiu ngi ph n li ngh rng ti ang l{m mt chuyn v b. i vi nhng ngi ph
n, khng c s khc bit nhiu, trong thc t cm t Anh c th thm ch cn lch s hn
c cm t Anh s. Nhng i vi rt nhiu ngi {n ng, th l{ c mt s khc bit to
tt. Bi v s khc bit ny ti quan trng, nn ti s a thm v{o }y nhng li bnh lun
ca 7 ngi {n ng kh|c nhau ~ tham d vo cc cuc hi tho ca ti.

1. Khi ngi ta hi ti Anh c th lm iu v{ chc chc l c th. Nhng ti khng

thch ti phi ha l{m iu . Mt khc, khi c ta hi ti: Anh s dn dp sn sau nh
c khng? Ti s quyt nh v sn s{ng gip h. Nu ti ni c th c hi ti ghi
nh l{m iu cn ln hn bi v ti ~ ha.

2. Khi c y ni rng: Em cn s gip ca anh. Anh c th gip em khng? iu nghe

c nh b mt li buc ti ging nh ti ~ t chi c y mt phng din n{o . C}u hi
y khng ging nh mt li mi ti c th tr thnh mt ngi {n ng tt - mt ngi
mun gip c y. Mt kh|c, c}u: Em cn anh gip . Anh s gip em mang th ny
ch? nghe ging nh mt li ngh v{ cng l{ mt c hi i vi mt ngi {n ng tt
bng. Ti mun ni ng .

3. Khi v ti ni rng: Anh c th thay t~ cho Christopher c khng?. Ti c th, thay t

l mt chuyn n gin. Nhng nu ti khng mun l{m iu th ti vn c th vin c
ny c kh|c. Gi| nh c y hi ti: Anh s thay t~ cho Christopher c khng? th ti s
ni rng Chc chn ri v{ ti s lm vic . V mt su xa, ti s cm thy, ti mun lm
v ti thch cng c y nui dy l tr. Ti mun gip c y!

4. Khi ngi ta hi ti; Anh s gip ti ch? c}u hi ny to c hi cho ti gip h,

v ti cn sn s{ng gip h nhiu hn, nhng khi ti nghe thy c}u: Anh c th gip
ti khng? ti cm gi|c nh b y v{o ch}n tng, nh th ti khng c s la chn no.
Nu nh ti c kh nng gip h th ti cng mong gip c h. Ti khng cm thy
mnh c |nh gi| cao.

5. Ti bc mnh v b hi: Anh c th. Ti th{ khng c s la chn n{o cn hn l{ ni:

C. Nu nh ti ni khng, th c y s tht vng v ti. C}u ni khng phi l mt li
ngh m l mt cu mnh lnh

6. Ti lun bn rn hoc t ra ti cng gi v mnh bn rn ngi ph n cng l{m vic

vi ti khng th hi ti c}u: Anh c th.Vi cu hi: Anh s, ti cm thy c c hi v ti
mun gip c ta.

7. Ch trong tun ny v ti hi: Hm nay anh c th trng hoa hay khng? v{ khng ngn
ng g, ti tr li: c. Khi v ti v nh, c y li hi: Anh ~ trng hoa ri phi
khng? Ti tr li Cha. C y hi: Ng{y mai anh c th trng chng khng? v{ khng
ngn ngi g, ti li tr li: c ch. iu ny c xy ra hng ngy trong tun v hoa th
vn cha c trng. Ti ngh, gi| nh c y hi ti: Ng{y mai anh s trng hoa ch? th
ti s cn nhc v iu y v nu nh ti ~ tr li C th ti s l{m iu .

8. Khi ti ni rng: V}ng, ti c th l{m iu th bn thn ti khng cam kt l{m iu

. Ti ch ni rng ti c th l{m iu m{ thi ch ti }u c ha s lm. Nu c y cu
vi ti th ti cng khng thch c y c c ci quyn y. Nu ti ha ti s l{m iu ,
th ti mi hiu ti sao c y cu nu nh ti khng l{m.
9. Ti ln ln cng vi 5 ch em gi, v gi }y ti ~ x}y dng gia nh v{ c ba a con gi.
Khi b v ca ti ni: Anh c th i r|c khng? ti mi khng tr li, m c y ~ hi
Ti sao? v{ ngay c ti cng khng bit ti sao na. Gi }y ti ~ hiu ti sao. Ti cm
thy mnh b kim so|t. Nhng ti c th tr li c}u Anh s?

10. Khi ti nghe thy c}u: Anh c th? th ti s ni C ngay lp tc v 12 pht tri qua
ti mi nhn ra rng ti khng l{m iu , ri sau ti cn pht l cu hi. Nhng khi ti
nghe thy c}u: Anh s? th mt phn trong con ngi ti tri dy v tr li C, ti mun
gip em. V{ thm ch cm gic phn i c xut hin sau trong t}m ch ti, th ti vn s
tha m~n ngh ca c y bi v ti ~ ha ri.

11. Ti s ni ng vi mt cu hi dng: Anh c th?, nhng thc ra bn trong ti bc

c ta lm. Ti cm gic rng nu ti ni khng c ta s in tit ln mt. Ti thy mnh ang
b kim sot. Khi c y hi ti: Anh s,, th ti li cm thy thoi mi tr li c hoc khng.
Ti la chn cu hi ny ri sau ti s tr li c.

12. Khi mt ngi {n b{ hi ti: Anh s l{m iu ny ch? Ti cm thy yn tm. Ti tn

thnh cu hi ny. Ti cm thy mnh c |nh gi| cao v{ hnh phc khi gip c h.

13. Khi ti nghe thy c}u: Anh s, ti cm thy mnh c tin tng c th gip h.
Nhng khi ti nghe thy c}u: Anh c th th ti cn nghe thy mt cu hi khc n sau cu
hi . C y hi ti liu rng ti c th rc hay khng th r rng ti c th l{m c
iu y. Nhng ng sau cu hi ca c y l mt mnh lnh, iu n{y c ngha l{ c ta tin
tng ti vn cha nn khng th hi ti mt cch trc tip.

14. Khi mt ngi {n b{ hi ti: Anh s, ti cm thy s du dng ca c y. Ti nhy cm

hn rt nhiu vi c y v c nhng nhu cu ca c y; r rng l ti khng mun t chi c
y. Khi c y ni: Anh c th th c nhiu kh nng ti tr li khng hn bi v ti bit
}y khng phi l mt li t chi i vi c y. n gin n ch l mt li nhn xt khch
quan rng ti khng th l{m iu y. Cu tr li y s khng phi l{ iu g xc phm n
c ta nu nh ti t chi cu hi dng Anh c th l{m iu n{y?

15. i vi ti, bn th}n c}u Anh s cng ~ mang sc thi tnh cm v ti mun |p li,
nhng c}u Anh c th th li khch quan, v ti s |p li nu nh iu thun tin nu
nh ti chng c g lm.

16. Khi mt ngi {n b{ ni rng Anh c th gip em c khng? th ti c th cm

nhn thy s bc tc ca c ta v ti s phi chu ng c ta. Nhng nu c ta ni rng Anh
s gip em c ch th ti li chng cm thy s bc tc no, thm ch nu c th ti vn
sn s{ng gip c y.

17. Khi mt ngi n b ni rng Anh c th gip em chuyn ny ch? th ti s tn

thnh thc s m ni rng Ti khng mun. Phn chy l trong ti tri dy. Nhng khi ti
nghe thy c}u Anh s gip em c khng? ti s tr nn sng to hn v{ bt u ngh
c|ch gip h.
Ngi {n b{ chc chn ~ lin tng s khc bit quan trng gia c th v{ s bng
cch ti hin li mt cnh tng lng mn trong mt khonh khc. H~y tng tng n
cnh mt chng trai cu hn mt c gi. Tri tin anh rc sng tnh yu, ging nh |nh trng
ta sng pha trn. Anh qu xung trc mt c gi v nm ly i b{n tay ca c. Ri anh
nhn su vo trong mt c v ni mt cch du d{ng, Em c th ly anh ch?.

Ngay lp tc s lng mn tiu tan. Khi chng trai s dng t C th v{ S, th dng nh

anh rt mm yu v{ khng ng n. Trong khonh khc , anh ta xut hin s t ti v
mt an ton. Nu thay v{o m{ anh ta ni rng Em s ly anh ch? th c sc mnh v c
s mm yu u hin din. l{ c|ch cu hn.

Mt c|ch tng t nh vy, mt ngi {n ng i hi ngi {n b{ bc l nhng yu cu

theo cch ny. Hy s dng t S, t C th nghe c v khng c tin tng cho lm,
li gin tip, yu ui v c tnh thc gic.

Khi ngi {n b{ ni Anh c th r|c khng? th thng ip m anh ta nhn c l

Nu anh c th th anh nn i . Em s n gim anh. Trong quan im ca mnh, anh
ta thy r rng c th l{m c iu y nhng anh ta pht l ngh gip ngi {n b{
v anh ta cm gi|c c ta ang sai khin anh y hoc coi rng ng nhin anh ta phi lm
iu y. Anh ta cm thy c ta khgn tin tng anh ta.

Ti nh n mt ngi ph n trong mt cuc hi tho n ang ging gii s khc bit y

bng nhng thut ng ca nhng ngi n t sao Kim. B ta cho bit Ban u ti cng
khng cm thy s khc bit gia hai cch yu cu. Nhng sau th ti ~ hiu ra. Ti ~
cm thy s khc bit khi anh y ni Khng, ti khng th l{m iu vi c}u Khng,
anh s khng l{m iu y. C}u ni Khng, anh s khng l{m iu y l{ mt s phn i
mang tnh cht c nhn. Nu anh ta ni c}u Anh khng th l{m iu , th iu y cng
chng lin quan g n ti, ch l anh ta khng th l{m iu m{ thi.

Nhng li thng khi ngh

Phn kh nht ca vic hc c|ch ngh l phi ghi nh c|ch l{m iu nh th no. Bn
hy nh dng t S bt c khi no bn c th. Chuyn y i hi phi luyn tp.

yu cu mt ngi {n ng gip cn:

1. Trc tip

2. Ngn gn

3. S dng c}u Anh s?

Cch tt nht l{ ng qu gin tip, qu| d{i dng hay ng p dng cm t Anh c th.
Hy cng xem xt nhng v d sau.

Nn ni
Anh s i rc ch?

Anh s gip em k ci bn ny ch?

Anh s dn th n{y gip em c khng?

Anh s gip em mang tp ha trong t vo ch?

Anh s mua gim em mt hp sa trn ng v c khng?

Anh s n trng n Julie c khng?

Anh s dn con Zoey n b|c s th y c khng?

Anh s dn em i n tim ti nay c khng?

Anh s gip em ko kha ln c khng?

Anh s nhm la ti nay c khng?

Anh s dn em i xem phim v{o tun n{y c khng?

Anh s gip Lauren i gi{y v{o c khng?

Anh s ngi xung }y ngay b}y gi hay mt bui ti n{o chng mnh bn v k
hoch c khng?

Khng nn ni

Nh bp ln xn qu. N hi thi qu. Em khng th nht thm c th g v{ ti ng rc

ny, cn phi n i. Anh c th i r|c khng? (C}u n{y qu| d{i m{ cn dng t C
th.)

Em khng th k c ci bn ny. Em phi k li n trc khi ba tic ca chng ta bt

u vo ti nay. Anh c th gip em c khng? (C}u n{y qu| d{i m{ cn dng t C
th.)

Em khng th dn dp c tt c nhng th n{y (}y l{ mt thng ip gin tip)

Em 4 ti hng tp phm trong t. V em li cn chng nu ba ti. Anh c th mang

chng v{o }y cho em c khng?

Anh ang i n gn bch ha. Lauren cn mt hp sa. M em li khng th ra ngoi

c. Em mt lm. Hm nay l mt ngy xui xo. Anh c th mua mt hp khng? (C}u n{y
qu di, li gin tip v cn dng t C th.)
Con Julie ang i trng m em li khng th n n. Anh c thi gian phi khng? Anh
c ngh rng anh c th n n khng? (C}u n{y qu| d{i, li gin tip v cn dng t C
th.)

~ n lc phi tim cho con Zoey ri. Anh c mun dn n n b|c s th y ch? (C}u n{y
qu gin tip.)

Em qu| mt nn khng th nu c ba ti. ~ l}u ri chng mnh khng n ngoi. Anh

cng mun n nh hng ch? (C}u n{y d{i l th m{ li cn gin tip na.)

Em cn anh gip. Anh c th gip em ko kha ln c khng? (C}u n{y gi|n tip m cn
dng t C th)

Tri thc s lnh qu. Anh sp nhm la ng khng? (C}u n{y qu| gi|n tip)

Anh c mun i xem phim tun n{y khng? (C}u n{y qu| gi|n tip)

Con Lauren vn cha i xong giy. Chng ta mun mt ri. Em khng th i gi{y cho n
c. Anh c th gip em c khng? (Cu ny qu di, li gin tip v cn dng t C
th.)

Em khng bn tm chuyn g ang xy ra. Chng ta ~ khng b{n bc g vi nhau. V em

nn bit anh ang l{m chuyn g vy? (C}u n{y qu| d{i v{ qu| gi|n tip)

Nh vy gi }y bn ~ hiu rng iu bn ang ngh gip li khng ngh c

nhng ngi sao Ha Vhoj nghe thy nhng th khc. Chng ta cn phi n lc lin tc
bin s thay i tuy t i nhng rt quan trng ny theo cch bn c th ngh c
nhng ngi {n ng gip . Ti ngh cn phi luyn tp t nht ba th|ng c th sa
c cch bn ngh gip trc khi chuyn sang bc th hai. Nhng c}u ngh c
tc dng l{ Anh s vui lng? v{ Anh c phin khng?

Ban u bc 1, bn ~ nhn thc c bao nhiu ln bn khng ngh {n ng gip

bn. Bn s hiu ra nn ngh ra sao v khi no bn ngh. Khi bn thc hn c iu
, bn hy luyn tp vic ngh anh ta nhng iu m{ anh ta ~ v{ ang l{m cho bn. Hy
nh phi ngn gn v trc tip. Sau h~y |nh gi| cao v{ cm n anh ta.

Nhng cu hi thng thng v vic ngh gip

Bc u tin ny c th l rt khp. }y l{ mt s cu hi thng thng c th h l c s

chng i v khng c m{ ngi {n b{ c.

1. Cu hi. Mt ngi {n b{ c th cm nhn c rng Ti sao mnh phi hi ngi {n

ng xem khi no mnh khng yu cu anh ta gip mnh c ch?

Cu tr li: Hy nh rng {n ng n t sao Ha; h khc bn. Bng vic chp nhn v ha
hp vi nhng iu khc bit ca ngi {n ng bn s hiu c bn ang cn. Thay vo
, nu bn c c thay i anh ta th anh ta s chng i li bn mt cch ngoan c. Mc d
vic yu cu nhng g bn mong l bn cht th hai ca nhng ngi sao Kim, nhng bn
vn c th l{m iu y m khng cn qun i chuyn bn l{ ai. Khi ngi {n ng cm thy
c yu thng v{ c |nh gi| cao, th dn dn h s gip bn tnh nguyn hn m{
chng cn bn phi ngh. chnh l{ bc sau.

2. Cu hi: Mt ngi {n b{ c th cm thy, ti sao mnh nn |nh gi| cao nhng iu m

ngi {n ng l{m trong khi mnh l{m cn tt hn.

Tr li: Nhng c d}n sao Ha s gip t hn nu nhng c d}n sao Kim khng |nh gi|
cao h. Nu mun ngi {n ng tip tc gip bn, th nhng g anh ta yu cu cn phi
c |nh gi| cao. {n ng c khch l thng qua nhng li |nh gi| cao. Nu bn ang
cho nhiu hn th tt nhin l s kh |nh gi| cao anh ta ri. Hy duyn dng bt u
cho t i bn c th |nh gi| anh ta cao hn. Bng cch to ra nhng thay i, bn khng
ch ng h anh ta khi lm cho anh y cm thy c yu m bn cn t tm ly cho mnh s
ng h m bn cn v xng |ng vi n.

3. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, nu ti phi ngh anh ta gip , anh ta c

th ngh ang ban cho ti mt c n.

Tr li: l{ c|ch anh ta cm thy. Mn qu tnh yu l mt c n. Khi mt ngi {n ng

cm thy anh ta ang ban cho bn mt c }n th lc anh ta ang cho t tri tim. Nn
nh rng, anh ta l{ ngi sao Ha v khng tip tc ghi im cch bn lm. Nu anh ta cm
thy bn ang ni vi anh y l anh ta b p buc phi cho, tri tim anh ta s ng li v anh
ta cho t hn.

4. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, nu anh ta yu ti, anh ta s gip ti m

khng phi ngh.

Tr li: Nn nh {n ng n t sao Ha, h khc bit. {n ng ch c ngh. Thay v

suy ngh, nu anh ta yu ti anh ta s gip m{ h~y xem xt suy ngh n{y, nu anh ta l
ngi sao Kim, anh ta s gip , nhng khng phi, anh ta l{ ngi sao Ha. Nu chp
nhn s khc bit ny, anh ta s sn s{ng gip bn v dn dn anh ta s bt u a ra
s gip .

5. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, nu ti phi yu cu iu g , anh ta s ngh

ti khng cho nhiu bng anh ta. Ti e rng anh ta c th cm thy nh anh ta khng c
cho ti nhiu hn.

Tr li: Mt ngi {n ng rng r~i hn khi anh ta cm thy nh th anh ta khng buc
phi cho. Thm v{o , khi mt ngi {n ng nghe mt ngi ph n ngh gip
(mt cch tn trng), anh ta cng nghe thy l c y cm thy trn trng s gip . Anh
ta khng cho rng c y cho t hn. Ho{n to{n ngc li, anh ta cho rng c y phi cho
nhiu hn hoc t hn cng bng anh ta v{ l do ti sao c y cm thy thoi m|i khi
ngh.
6. Cu hi: Mt ngi ph n c th cm thy, khi ti ngh s gip , ti e rng iu
qu ngn gn. Ti mun gii thch l do ti sao ti cn s gip ca anh ta, ti khng
mun c v nh ang yu cu.

Tr li: Khi mt ngi {n ng nghe thy li ngh t i phng, anh ta tin rng c y c
l do chnh |ng. Nu c y a ra nhiu l do ti sao anh ta nn |p ng li ngh, anh ta
cm thy nh th anh ta khng th ni khng/ t chi v nu khng th t chi, lc anh
ta cm thy b li ko hoc b cho l{ chuyn ng nhin. H~y anh ta dnh cho bn
mt mn qu thay v coi s gip ca anh ta l{ iu d nhin.

Nu anh ta cn hiu r hn, anh ta s hi ti sao. Lc h~y a ra l do. Thm ch khi c

hi, nn cn thn l{ ng qu| d{i dng. a ra mt hoc nhiu nht 2 l do. Nu anh ta vn
cn nhiu thng tin hn, anh ta s cho bn bit.

BC 2: THC HNH NGH NHIU HN (THM CH KHI BN BIT ANH TA C

TH NI KHNG/ T CHI)

Trc khi c gng ngh mt ngi {n ng nhiu hn, phi chc chn rng anh ta cm
thy c |nh gi| cao i vi nhng g anh ta ~ ang d{nh cho bn. Khi bn tip tc
ngh gip m khng mong anh ta lm nhiu hn nhng g anh ta ang l{m, anh ta s cm
thy khng ch c bn |nh gi| cao m{ cn c tha nhn.

Khi anh ta quen vi vic nghe bn ngh gip m khng cn thm na, anh ta cm thy
c yu thng trong mt bn. Anh ta cm thy khng phi thay i c c tnh yu
ca bn. im ny, anh ta s sn s{ng thay i v m rng kh nng gip bn. V
im ny bn c th mo him khi ngh nhiu hn m{ khng cn a ra cho anh ta bc
thng ip rng anh ta cha tt.

Bc 2 ca qu| trnh n{y l{ anh ta nhn ra rng anh ta c th ni khng/ t chi m vn

nhn c tnh yu ca bn. Khi anh ta cm thy anh ta c th ni khng/ t chi khi bn
ngh hn na, anh ta s thy thoi m|i ni c hay khng/ ng hay t chi. Nn nh l
{n ng sn s{ng n c hn nu h c quyn t do ni khng/ t chi.

{n ng sn s{ng ni c hn nu h c quyn t do ni khng/ t chi.

iu quan trng l ph n hc c|ch ngh v chp nhn cu tr li khng/ t chi. Ph n

thng cm thy bng trc gic cu tr li ca i phng thm ch ngay trc khi h ni.
Nu h cm thy anh ta s t chi li ngh, h s thm ch khng hi na. Thay v{o ,
h s cm thy b c tuyt. Tt nhin anh ta s khng bit nhng g xy ra - tt c iu ny
ang tip din trong u c y.

bc 2, thc h{nh ngh s gip trong tt c nhng tnh hung m bn mun hi

nhng li khng lm v bn cm thy s khng c ca anh ta. Hy bt u ngh gip
nu bn cm thy s t chi thm ch nu bn bit anh ta s ni khng.
V d, mt ngi v c th ni vi ngi chng ang tp trung xem tin tc rng Anh c th
ra hng tp ha mua t c hi cho ba ti c khng?. Khi c y hi cu ny, c y ~ sn
sng vi vic anh ta ni khng/ t chi. Anh ta c th hon ton ngc nhin v trc c
y cha bao gi gi|n on anh ta vi li ngh nh th. Anh ta c th s xin li, chng hn
nh Anh ang xem d bn tin. Em khng th l{m c {?

C y c th cm thy mun ni: Chc chn l em c th l{m c. Nhng em lun phi

lm mi vic }y. Em khng mun l{ ngi phc v ca anh. Em cn s gip !

Khi bn ngh v cm thy bn s nhn c s t chi, hy chun b bn th}n i vi cu

tr li khng v sn sng tr li li nh c thi/ OK. Nu bn mun l{ ngi sao Ha
tht s trong cu tr li ca mnh, bn c th ni: Khng c vn g, iu l{m cho anh
ta h{i lng. Tuy nhin, n gin ni Thi c cng tt.

iu quan trng l phi hi v{ sau h{nh ng nh th ho{n to{n ng nu anh ta t

chi. Nn nh l, bn ang to an ton cho vic anh ta t chi. Hy s dng phng ph|p
ny ch i vi nhng tnh hung tht s khng sao nu anh ta t chi. Hy chn lc nhng
tnh hung bn s |nh gi| cao s gip ca anh ta nhng t khi ngh. Chc chn rng
bn s cm thy thoi mi khi anh ta ni khng/ t chi.

Khi no hi

Anh y ang l{m vic g v bn mun anh y n bn tr. Thng th bn s khng lm

phin anh y bi v bn t lm.

Anh y thng v nh v ch bn chun b ba ti. Bn mun anh y chun b ba ti

nhng cha bao gi hi c. Bn cm thy anh y phn i vic nu n.

Anh y thng xuyn xem ti vi sau ba ti trogn khi bn ra b|t a. Bn mun anh y ra
bt hay t nht l{ gip nhng cha bao gi hi. C th bn khng quan t}m nh anh y
nn bn tip tc lm.

Anh y mun i xem phim v{ bn mun i nhy. Thng th bn cm thy mong mun ca
anh y l{ i xem phim v{ bn khng lm phin vi ngh i nhy.

C hai bn u mt v chun b i ng. Ngi ta thu dn rc vo sng hm sau. Bn thy

anh y mt nn bn khng ngh anh y mang rc ra ngoi.

Anh y rt bn v lo lng cho mt d n ln. Bn khng mun lm anh y xao lng v bn

cm thy anh y tp trung nh th n{o. Thng th bn cm thy s phn i ca anh y v
khng hi iu .

Anh y ang tp trung v bn rn nhng bn cn i ly xe t ca bn xng sa cha.

Thng th bn o|n c s kh khn nh th n{o anh y sp xp li chng trnh l{m
vic v bn khng ngh anh y cho i nh.

Nhng g phi ni
Bn ni Anh c th i n Julie c khng, con n va gi v?

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c

Bn ni Anh c th gip em gt khoai ty khng? Hoc Anh c th nu ba ti nay

khng?

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c.

Bn ni Anh c th gip em ra bt ti nay khng? Hoc Anh c th mang a v{o khng?

Hoc trng i mt bui ti d d{ng v{ ni Anh c th ra bt ti nay c khng?

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c.

Bn ni Anh c th a em i nhy ti nay khng? Em thch nhy vi anh.

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c.

Bn ni Anh c th mang r|c ra ngo{i khng?

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c.

Bn ni Anh c th dnh cht thi gian cho em c khng?

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c.

Bn ni Anh c th cho em i nh hm nay n ly xe khng? Xe ang sa.

Nu anh ta ni khng th lc h~y rng lng v{ n gin ni Thi c.

Trong mi v d trn, hy chun b nu anh y ni khng/ t chi v luyn cch chp nhn,
tin tng. Hy chp nhn cu tr li khng ca anh y v tin rng anh y s gip nu c th.
Mi ln bn ngh mt ngi {n ng gip v anh y khng lm sai nu ni khng, anh
y s |p ng nhit tnh hn li ngh ca bn. V mt ngha n{o , bng c|ch ngh
s gip ca anh y mt c|ch yu thng, bn ang giuos anh y m rng kh nng cho
nhiu hn.

Ln u tin ti ~ hc c iu ny t mt ngi ph n cng l{m c|ch }y nhiu nm.

Chng ti cng lm cho mt d n phi li nhun v cn tnh nguyn vin. C y nh gi cho
Tom, cng l{ mt ngi bn ca ti. Ti ni c y ng lm phin v ti bit Tom s khng
th gip ln ny. C y ni d sao c vn s gi. Ti hi ti sao th c y tr li: Khi ti gi,
ti s ngh anh y gip v khi anh y ni khng/ t chi, ti s rt thng cm v rng
lng. Sau , khi ti gi cho mt d |n tng li, anh y s sn s{ng ng hn. Anh s c
n tng tch cc v ti. C y ng.

Khi bn ngh mt ngi {n ng gip v bn khng bc b vic anh y t chi, anh y

s ghi nh iu v{ ln sau anh y s sn s{ng gip hn.
Mt khc nu bn im lng, hi sinh nhu cu ca mnh v khng hi, anh y s khng bit bao
nhiu ln anh y c cn n. Lm th no anh y bit nu bn khng hi ?

Khi bn ngh mt ngi {n ng gip v bn khng bc b vic anh y t chi, anh s

ghi nh iu v{ ln sau anh y s sn s{ng gip hn.

Khi bn du dng tip tc ngh hn na, i khi i phng ca bn s c th m rng

vng thoi mi ca anh y v{ ni ng . im ny, tnh hnh c th tr nn an to{n khi
ngh hn na. }y l{ mt cch m cc mi quan h lnh mnh c xy dng.

Cc mi quan h lnh mnh

Mt mi quan h lnh mnh khi c hai c php ngh nhng g h mun v cn v c

hai c php ni khng / t chi nu h chn la.

V d nh, mt ngy ni hi con gi chng ti Laurnen mi 5 tui, ti ang ng trong bp

vi mt ngi bn ca gia nh. N i ti b ln v{ l{m tr. V{ ti ni Khng, hm nay b
khng th. B thc suwsk rt mt.

C b c khng khng i chi Con xin b. xin b, ch mt ln tung ln thi m{. Ngi bn
ti ni Lauren, b}y gi b ch|u ang mt. B chu ~ l{m vic vt v c ngy hm nay.
Ch|u khng nn i hi na.

Ngay lp tc. Lauren |p li Ch|u ch hi thi m{.

Nhng ch|u bit b ch|u yu ch|u Ngi bn ni B chu khng th t chi ch|u c.

(S tht l nu anh ta khng th ni khng, l{ vn ca anh ta, ch khng phi ca con

b).

Ngay tc th v ti v c ba c con g|i u ni vng b chu c th ch!

Ti t ho v gia nh mnh. N mt nhiu cng sc nhng dn dn chng ti bit hc cch

ngh s gip v c chp nhn s t chi.

BC 3: THC HIN CCH NGH KIN QUYT

Mt khi bn ~ luyn c bc 2 v bn c th rng lng chp nhn mt cu tr li

khng, bn ~ sn s{ng cho bc 3. bc ny, bn khng nh mi kh nawg t c
nhng g bn mun. Bn ngh anh y gip v nu anh y bt u a ra li xin li v
c tuyn ngh ca bn, bn ng ni Thi c nh bc 2. Thay v{o bn hy
luyn lm cho ra v h{i lng (Thi c) nu anh y t chi nhng tip tc i anh y tr
li c /ng .
Ta ly mt v d sau, anh y chun b ln ging v bn ngh Anh c th i ra ca hng
mua mt t sa c khng? Trong cu tr li ca mnh, anh y ni anh rt mt v
mun i ng.

Thay v ngay lp tc cho anh y trnh khi phin mun bng c|ch ni c thi, bn
ng ni g. ng v{ chp nhn rng anh y ang phn i li ngh ca bn. Bng
cch khng phn khch li s t chi ca anh y, c nhiu kh nng anh y s ng .

Ngh thut ngh kin quyt l gi im lng sau khi a ra li ngh. Sauk hi bn hi, hy
ch anh y cn nhn, rn r, cau c, lm bm v cu knh. Ti gi s c tuyt m{ {n ng
phi |p li vi nhng li ngh l nhng cn nhn. Lc mt ngi {n ng c{ng tp
trung ,anh ta s cng cn nhn hn. Nhng cn nhn ca anh ta khng lin quan g n vic
sn s{ng gip , l{ mt du hiu tp trung ca anh ta vo thi im b hi.

Ni chung mt ngi ph n s hiu sai s cn nhn ca {n ng. C y nhm ln cho rng

anh ta khng mun thc hin li ngh. Khng phi nh th. Nhng cn nhn ca anh ta
l mt du hin cho thy anh ta ang trong qu| trnh xem xt li ngh. Nu anh ta khng
xem xt li ngh th sau anh ta s rt bnh tnh ni khng / t chi. Khi mt ngi n
ng cn nhn, l{ du hiu tt, anh y ang c gng xem xt ngh ca bn so vi nhu
cu ca anh y.

Khi mt ngi {n ng cn nhn, l{ du hiu tt, anh y ang c gng xem xt ngh
ca bn so vi nhu cu ca anh y.

Anh y s vt qua s khng c ni tm, chuyn hng t nhng g anh y ang tp trung
sang li ngh ca bn. Ging nh m mt cnh ca vi bn l han g, ngi {n ng s
to ra nhng ting n khng bnh thng. Hy pht l nhng cn nhn ca anh y, chng
s i qua nhanh.

Thng th khi mt ngi {n ng cn nhn, anh y ang trong qu| trnh ng vi li

ngh ca bn. Bi v hu ht ph n u hiu sai phn ng ny, hoc h tr|nh ngh gip
hoc ch th}n l{m v{ phn i |p li anh y.

Trong v d ca chng ti, khi anh y hng ti i ng v bn ngh anh y ra ca hng

mua sa, anh y c v cn nhn.

Anh mt. Anh y vi v nhn kh chu Anh mun i ng.

Nu bn hiu sai phn ng ca anh y nh l{ s t chi, bn c th tr li Em ~ nu ba

ti cho anh, ra b|t a, cho con i ng v tt c nhng g anh l{m l{ t mnh trn s fa. Em
khng yu cu nhiu nhng t nht l by gi anh c th gip em. Em qu mt mi ri. Em
cm thy em lm mi vic }y Cuc u khu bt u. Mt khc, nu bn bit cn nhn
ch l cn nhn v{ thng l cch anh y bt u ng th cu tr li ca bn l s im lng.
S im lng ca bn l mt du hiu bn tin rng anh y ang i hi ni tm chun b ng
.
S i hi l mt c|ch kh|c hiu phn ng ca ngi {n ng i vi nhng ngh ca
bn. Bt c khi no bn yu cu thm, anh y phi t cng mnh ra. Nu anh y khng khe,
anh y khng th thc hin c ddieuf . l{ l do ti sao bn phi chun b mt ngi
{n ng cho bc 3 bng cch chuyn qua bc 1 v 2.

Hn th na, bn bit kh khn bit bao khi vn mnh v{o bui sng. Bn c th i hi xa
hn v{ d d{ng hn v{o c|c thi im khc trong ngy. Khi mt ngi {n ng c{u nh{u,
h~y tng tng ra l anh y ang vn mnh v{o bui sng. Mt khi anh y vn mnh
xong, anh y s cm thy khoan khoi. Anh y ch cn c{u nh{n lc u thi.

Lp trnh mt ngi n ng bit ni ng .

Ln u tin ti tr nn thc v qu trnh ny khi v ti ngh ti i mua sa ca hng

lc ti chun b i ng. Ti nh l{ ~ cn nhn rt to. Thay v tranh ci vi ti. C y ch lng
nghe v cho rng rt cuc ti s l{m iu . Cui cng ti m m i ra, bc vo s v ra
ca hng.

Sau , iu g ~ xy ra, iu xy ra vi tt c mi {n ng, iu m ph n khng bit

v n. Khi ti tin n gn mc tiu mi, l{ sa, nhng cn nhn ca ti cng tan bin,
Ti bt u cm thy tnh yu ca mnh dnh cho v v lng sn s{ng gip . Ti bt u
cm thy l{ ngi {n ng tt bng. Tin ti i, ti thch cm gi|c .

Lc ti bc vo ca hng, ti vui v ly sa. Khi tay ti vi ti chai sa, ti ~ t c

mc tiu mi. Th{nh tch lun l{m cho {n ng cm thy d chu. Ti vui a cm ci chai
bng tay phi v quay vng vi ci nhn t ho rng N{y h~y nhn ti. Ti ang ly sa v
cho v. Ti l mt trong nhng anhn chng ho hip nht. Tht l mt anh chng tt.

Khi ti mang sa tr v, c y hnh phc n ti. C y m cht ti v{ ni c|m iwn anh. Em

rt vui v em khng phi mc qun |o i. Nu c y pht l, ti s c th bc tc. V ln
sau c y hi i mua sa, ti s c th cn nhn nhiu hn. Nhng c y khng l i m{
dnh cho ti rt nhiu tnh yu.

Ti theo di phn ng ca mnh v nghe bn th}n suy ngh. Ti c mt ngi v tht tuyt
vi. Thm ch sau khi ti ~ phn kh|ng nh th v cn nhn, c y vn {nh gi| cao ti.

Ln sau c y ngh ti i mua sa, ti cn nhn t hn, Khi ti tr v, c y li t|n thng.

Ln th ba, ti t ng ni Chc chn ri. Mt tun sau om ti thy cn t sa. Ti
ngh i mua. C y ni ~ i mua ri. Tri vi ngc nhin, mt phn trong ti tht vng. Ti
mun i mua sa. Tnh yu ca c y ~ lp trnh cho ti bit ni ng .

C| nh}n ti ~ tri qua s chuyn bin ni tm ny. S chp nhn nhng cn nhn v{ |nh
gi cao ca v khi ti tr v ~ d{n ha s chng c ca ti. T khi c y luyn c|ch
ngh kin quyt, n s d d{ng hn nhiu cho ti |p li nhng ngh ca c y.

S ngp ngng y ngha.

Mt trong nhng yu t quan trng cu s ngh qu quyt l gi im lng sau khi ngh
gip . Cho php i phng ca bn vt qua s phn ng ca h. Hy cn thn ng
phn i nhng li cn nhn ca anh y. Min l bn ngng li v gi im lng th bn c th
nhn c s gip ca anh y. Nu bn ph v s im lng, bn s |nh mt quyn lc
ca mnh.

Ph n hon ton khng hay bit ~ ph| v im lng v{ |nh mt quyn lc ca mnh bng
nhng li nh:

. qun i.

. Em khng th tin l anh t chi. Em lm rt nhiu v anh.

. Em khng i hi anh nhiu.

. Ch mt 15 pht thi.

. Em cm thy tht vng. N tht s lm tn thng tnh cm ca em.

. C ngha l{ anh s khng l{m cho em

. Ti sao anh khng th l{m iu ?

Vn vn v vn vn..Bn hiu ri. Khi anh ta cn nhn, c y cm thy s thi thc phi bo
v li ngh v{ ~ sai lm ph v s im lng. C y tranh lun vi i phng c gng
thuyt phc anh ta nn l{m iu . Cho d anh ta c l{m hay khng, anh ta s phn khng
hn nu ln sau c y ngh gip .

Mt trong nhng yu t quan trng ca s ngh qu quyt l gi im lng sau khi ngh
gip .

cho anh y c c hi |p ng yu cu ca bn., h~y ngh v ngng li. anh y cn

nhn v ni mi th. Cui cng anh y s ng . ng nhm tng rng anh y s ly iu
ny chng li bn. Anh y khng th v s khng ly n chng li bn min l bn khng ni
n hoc tranh lun vi anh y. Thm ch nu anh y bc i cn nhn, anh y s khng ngh
n na, nu c hai u cm thy s la chn ca anh y l lm hay khng lm.

Tuy nhin i khi anh y khng th ng . Hoc anh aays c th c gng tranh lun bng
cch hi bn mt s cu hi. Hy cn thn. Trong khi ngng li, anh y c th hi nh :

. Ti sao em khng th lm?

. Anh tht s khng c thi gian. Em c th lm khng?

. Anh bn, anh khng c thi gian. Em ang l{m g vy ?

i khi ch l nhng cu hi tu t. Bi vy bn c th gi im lng. ng ni nu khng r
rng l annh y tht s ch i mt cu tr li.

Nu anh y cn cu tr li, h~y a ra mt cu nhng rt ngn gn v{ sau li hi. S

ngh qu quyt c ngha l{ ngh vi cm gic t tin rng anh y s gip nu c th.

Nu anh y cht vn bn hoc ni khng / t chi, tip bn |p li bng cu tr li ngn

gn vi thng ip l nhu cu ca bn cng nh ca anh y, sau li ngh tip. Sau }y
l mt s v d:

Nhng g anh ni t chi li ngh

Anh khng c thi gian. Em khng th l{m n {?

Khng, anh khng mun l{m iu .

Anh bn, em ang l{m g y?

Khng anh mun l{m.

Cch c y c th |p li s ngh qu quyt

Em cng vi. Anh c th l{m n c khng?

Em tht s |nh gi| cao. Anh c th lm h em khng? Sau li tip tc gi im lng.

Em cng bn. Anh s lm ch? Sau li tip tc gi im lng.

Em cng khng mun lm. Anh s lm ch? Sau li tip tc gi im lng.

Ch rng c y khng c gng thuyt phc nhng n gin ch tr li cho hp vi s t

chi ca anh y. Nu anh y mt, ng c gng chng t bn cn mt hn v{ v th anh y
s gip bn. Hoc nu anh y ngh anh y qu bn, ng c thuyt phc rng bn cn bn
rn hn. Tr|nh a ra nhng l do ti sao anh y nn lm. Nn nh l bn ch ngh v
khng yu cu.

Nu anh y tip tc phn khng, tip theo, hy thc hin bc 2 v rng lng chp nhn
s bc b ca anh y. }y khng phi lc chia s s tht vng ra sao. H~y m bo rng nu
bn c th t b lc ny, anh y s ghi nh cch bn yu thng v{ sn s{ng gip bn v
ln sau.

Khi bn tin b, bn s th{nh cng hn khi ngh v nhn c s gip ca anh y.

Thm ch nu bn thc hin s ngp ngng y ngha ca bc 3, vn cn thit thc hin
bc 1 v{ 2. iu lun quan trng khi bn tip tc ngh ph hp vi nhng vic nh
nht cng nh rng lng chp nhn s bc b ca anh y.

TI SAO N NG RT NHY CM
Bn c th hi mnh ti sao {n ng rt nhy cm khi c ngh gip . khng phi
v {n ng li nh|c, nhng m{ v {n ng c qu| nhiu nhu cu cm thy c chp nhn.
Bt k ngh hn na c th thay v{o a ra thng ip l anh y khng c chp
nhn ch v theo cch ca anh y.

Cng nh mt ngi ph n nhy cm khi c nghe v cm gic thng cm khi c y chia

s tnh cm, {n ng nhy cm hn khi c chp nhn ng c|ch ca anh y. Mi n lc
ci thin anh y lm anh y cm thy nh th bn ang c gng thay i anh y bi v anh
y cha tt.

Khu hiu trn sao Ha l{ : ng sa cha nu khng n s b hng. Khi ngi {n ng

cm thy ph n cn nhiu hn v{ rng c y c gng thay i anh ta, anh ta hiu l c y
cm thy anhn ta b suy sp, ng nhin l{ anh ta khng cm thy c yu theo ng
cch ca mnh.

Bng cch hc ngh thy ngh s gip , cc mi quan h ca bn s dn dn tr nn

phong ph hn. Khi bn c th nhn nhiu hn t tnh yu v s gip bn cn, i
pguwowng ca bn cng s t nhin ht sc hnh phc. {n ng hnh phc nht khi h
cm thy thnh cng trong vic tha m~n c nhng ngi h quan tm. Bng cch hc
ngh s gip thch hp, bn khng ch gip ngi {n ng ca bn cm thy c yu
hn m{ cn {m bo bn s c c tnh yu bn cn v xng |ng.

chng tip theo, chng ta s khm ph b mt gn gi s k diu ca tnh yu tn ti.

13. Gn gi s k diu ca tnh yu
Mt trong nhng nghch l ca quan h yu ng l{ khi mi th tin trin tt v chng ta
cm gi|c c yu, chng ta c th bt ng thy bn th}n xa c|ch i phng ca chng ta
v mt tnh cm hoc phn ng li h mt c|ch khng yu thng. C th gn vi mt s v
d sau:

1. Bn c th cm thy nhiu tnh yu d{nh cho i phng v{ sau , v{o bui sng hm
sau khi bn thc dy bn thy kh chu, bc tc v anh y/c y.

2. Bn ang yu, kin nhn v chp nhn, sau ng{y hm sau bn tr nn kht khe hoc
khng hi lng.

3. Bn khng th tng tng l{ khng yu i phng, sau , ng{y hm sau, bn ci nhau

v{ t ngt bt u ngh n vic li d.

4. i phng ca bn lm vic g yu thng d{nh cho bn v bn cm thy bc tc v

nhng ln trc kia khi anh y/c y pht l bn.

5. Bn quyn r i phng v{ sau bt ng bn cm thy khng c cm xc trc mt

anh y/c y.

6. Bn hnh phc vi i phng v{ sau bt ng cm thy bp bnh v mi quan h

hoc bt lc t ti nhng g bn cn.

7. Bn cm thy t tin v chc chn rng i phng yu bn v bt ng bn cm thy tuyt

vng v tng thiu.

8. Bn ho phng vi tnh yu v{ sau bt ng bn tr nn t chi, suy xt, ch trch, tc

gin hay kim ch.

Bn quyn r i phng v{ sau khi anh y/c y cam oan l bn ~ |nh mt s hp

dn hoc bn cm thy nhng ngi khc hp dn hn.

Bn mun lm tnh vi i phng nhng khi anh y/c y mun th bn li khng.

Bn cm thy thoi mi v bn thn v cuc sng v{ sau bt ng bn bt u cm thy

khng xng |ng, b b ri v{ bt lc.

Bn c mt ngy tuyt vi v mong ch gp i phng nhng khi bn gp anh y/c y,

i phng ni iu g l{m bn cm thy tht vng, chn nn, kh chu, mt mi hoc xa
cch v mt tnh cm.

C th bn thy i phng cng ang tri qua mt s nhng thay i ny. Hy nm

bt ly khonh khc c li danh s|ch trn, ngh v i phng ca bn c th bt ng |nh
mt kh nng d{nh cho bn tnh yu bn xng |ng c nh th no. C th i khi bn tri
nghim nhng thay i t ngt ca anh y/c y. iu rt ph bin l khi mt ngy hai
ngi ang yu nhau thm thit th ngy hm sau h li ght nhau hoc lc c vi nhau.

Nhng thay i t ngt ny rt kh hiu. Tuy nhin chng li ph bin. Nu chng ta

khng hiu ti sao chng xy ra, chng ta c th ngh chng ta ang in r hoc kt lun
nhm ln rng tnh yu ca chng ta ~ cht. May mn thay c mt s l gii. Tnh yu nui
dng tnh cm khng quyt o|n ca chng ta. Mt ngy chng ta cm thy c yu v
ngy hm sau chng ta bt ng e ngi khi tin vo tnh yu. Nhng k nim |ng bun b t
chi bt u xut hin khi chng ta i mt vi s tin tng v chp nhn tnh yu ca i
phng.

Bt c khi no chng ta yu bn thn mnh nhiu hn hoc c ngi khc yu, tnh cm
au kh c xu hng xut hin v tm thi lm lu m nhn thc tnh yu ca chng ta.
Chng xut hin c hn gn v gii thot. Chng ta c th bt ng tr nn cu knh,
phng th, ch trch, bc tc, kht khe, vng v hoc tc gin.

Nhng tnh cm m chng ta khng th hin trc kia bng trn ngp thc chng ta khi
chng ta chc chn cm thy.

Tnh yu l{m tan i nhng tnh cm au kh ca chng ta v dn dn nhng tnh cm

khng quyt o|n n{y bt u xut hin trong quan h ca chng ta.

N nh th tnh cm khng quyt o|n ca bn i n khi bn cm thy c yu v lc

chng xut hin c hn gn. Chng ta tt c ang i vng quanh mt m tnh cm
khng quyt o|n, nhng vt thng t qu kh nm ng yn trong ta n khi thi im
n khi chng ta cm thy c yu. Sau , khi chng ta cm thy an ton v bn thn,
nhng tnh cm au kh li n.

Nu chng ta c th gii quyt thnh cng nhng tnh cm , lc chng ta cm thy tt

hn nhiu v lm cho kh nng yu ng, s|ng to ca chng ta sng ng hn. Tuy
nhin, nu chng ta bt u lc c v{ ti cho i phng thay v h{n gn li qu kh
ca chng ta, chng ta ch thy au kh v{ sau li km nn tnh cm.

Tnh cm au kh xut hin nh th no

Vn l nhng tnh cm au kh khng xut hin v ni rng: Xin ch{o, ti l{ nhng tnh
cm khng quyt o|n ca bn t qu kh. Nu tnh cm ca bn v s t b hoc t chi
t thi th u bt u xut hin, lc bn s cm thy bn ang b i phng b ri hoc
t chi. Ni au qu| kh c chiu vo hin ti. Nhng iu m{ thng thng s khng l
chuyn ln c th lm tn thng rt nhiu. Chng ta ~ km nn tnh cm au bun ~ l}u.
Ri mt ngy chng ta phi lng ai v{ tnh yu l{m chng ta cm thy an to{n ci m
v tr nn thc v tnh cm ca chng ta. Tnh yu m ra v chng ta bt u cm thy
ni au ca chng ta.

Ti sao cc cp v chng c th lc c nhng lc hnh phc

Nhng tnh cm qu kh ca chng ta bt ng xut hin khng ch khi chng ta phi lng ai
m cn vo nhng lc khc khi chng ta cm thy thoi mi, hnh phc hoc yu thng.
nhng thi im tch cc ny, cc cp c th lc c vi nhau l{ iu kh l gii c v n
c v nh h s hnh phc.

V d, hai ngi c th ci nhau khi h chuyn v nh mi, trang tr li nh ca, tham d l

tt nghip, l k nim tn gio hay mt |m ci, nhn qu{, i ngh hoc ang l|i xe, kt
thc mt d n, k nim Ging sinh hoc L T n, quyt nh thay i thi quen xu, mua
xe t mi, thay i ngh tch cc, trng x s, kim nhiu tin, quyt nh chi tiu nhiu
tin hoc lm tnh.

Trong tt c nhng dp c bit ny, mt hoc c hai ngi c th t ngt tri qua nhng
tm trng v phn ng kh l gii; s bt ha c xu hng xut hin trc, trong khi hoc
ngay sau s kin. C th bn s rt sng sut khi r sot danh sch nhng dp c bit trn
v{ suy ngh v cch cha m bn c th tri qua nhng dp cng nh c|ch bn tri qua
trong cc mi quan h ca mnh.

NGUYN TC 90/10

Bng cch hiu nhng tnh cm khng quyt o|n trong qu| kh xut hin u n nh th
no, d hiu l ti sao chng ta c th tr nn d b i phng l{m tn thng. Khi chng
ta au kh th khong 90% s au kh lin quan n qu kh v khng gn g vi nhng
g chng ta cho l lm chng ta bun. Ni chung, ch 10% au kh l{ tng thch vi kinh
nghim hin ti.

Chng ta hy xem mt v d. Nu i phng c v t ch trch chng ta, n c th lm tn

thng tnh cm ca chng ta t hn. Nhng v chng ta l{ ngi ln, chng ta c th hiu
rng h khng nh ph phn hay c th chng ta thy hm h ~ c mt ngy khng
may. S thng cm ny gip cho ta chp nhn s ch trch ca h m khng b qu tn
thng. Chng ta khng xem xt n vi t c|ch c| nhn.

Nhng mt ngy n, s ch trch ca h rt au n. Lc nhng tnh cm tn thng ca

chng ta t qu kh li di v. Kt qu l chng ta b tn thng hn trc s ch trch ca
i phng. N xc phm v khi l tr con chng ta ~ b ph bnh kht khe. S ch trch ca
i phng cn l{m tn thng hn v n khuy ng li qu kh.

Khi cn nh, chng ta khng th hiu l chng ta v ti v s cm o|n ca cha m l vn

ca h. Thi th u, chng ta t mnh nhn ly ht s ph bnh, ht hi v trch mng.

Khi nhng tnh cm khng quyt o|n n{y t thi th u xut hin, chng ta d dng hiu
nhng li ch trch ca i phng nh l{ ph bnh, ht hi v trch mng. Bt u nhng
cuc tranh c~i ngi ln lc ny tht kh khn. Mi th u b hiu nhm. Khi i phng
c v ch trch, 10% phn ng ca chng ta lin quan n nh hng ca chng ln chng ta
v{ 90% lin quan n qu kh.
H~y tng tng ai ang hch nh tay bn hay nh nh{ng }m v{o bn. N khng lm
bn au nhiu. By gi tng tng bn c mt vt thng hoc au l ra ngo{i v{ ai
bt u thc vo n hoc }m v{o bn. N lm bn au nhiu hn. Cng tng t nh vy,
nu nhng tnh cm khng quyt o|n xut hin, chng ta s d b nh hng mnh qu
mc i vi nhng c hch hay va chm lin quan.

Lc bt u mi quan h, chng ta c th khng nhy cm nh th. N cn thi gian

nhng tnh cm qu kh xut hin. Nhng khi chng xut hin, chng ta li phn ng i
phng kh|c nhau. Trong hu ht cc mi quan h, 90% nhng g l{m o ln chng ta s
khng l{m au kh nu nhng tnh cm khng quyt o|n ca chng ta khng xut hin.

Chng ta c th gip nhau nh th no

Khi qu kh ca mt ngi {n ng xut hin, anh ta thng hng v ci hang ca mnh.

Anh ta rt d b bi ri lc v{ cn c tha nhn nhiu. Khi qu kh ca mt ngi ph
n xut hin l lc lng t trng ca c y ph sn. C y ri xung ci ging su tnh cm
v cn c chm sc yu thng du dng.

S hiu bit ny gip bn kim so|t c tnh cm khi chng cht n. Nu bn cm thy
kh chu vi i phng trc khi i din vi anh y/c y, u tin bn hy vit nhng
cm ngh ra giy. Thng qua qu trnh vit Nhng L| Th Tnh Yu, s tiu cc ca bn s
t ng c gii thot v s au kh trong qu kh s c hn gn. Nhng L| Th Tnh
Yu gip tp trung bn vo thi hin ti bn c th |p li i phng theo c|ch tha th,
thng cm, tha nhn v{ tin tng hn.

Hiu c nguyn tc 90/10 cng gip ch khi i phng phn ng li bn mnh m. Bit
c anh y/c y b nh hng bi qu kh c th gip bn cm thng v{ gip hn.

ng bao gi ni vi i phng l{ h ang phn ng d di khi c v nh th ni ngt

ngt qu kh ca h ang cht tr v. iu ch lm tn thng thm h m thi. Nu
bn thc ai v{o chnh gia vt thng bn s khng ni vi h rng h ang phn ng
qu mc.

Hiu nhng cm xc qu kh hin v nh th no s gip chng ta hiu ti sao i phng

li phn ng theo cch ca h. l{ mt phn ca qu trnh hn gn. Hy cho h cht thi
gian gim nhit v tr nn tp trung li. Rt kh lng nghe tnh cm ca h, hy khuyn
khch h vit cho bn mt L| th Tnh Yu trc khi bn ni chuyn v nhng g au kh.

Bc th hn gn

Hiu c qu kh c nh hng n phn ng hin ti ca bn gip bn hn gn tnh cm

ca mnh. Nu i phng bng c|ch n{o l{m bn au kh, th hy vit cho h mt L
th Tnh Yu v{ trong khi bn vit, hy hi bn th}n xem iu n{y lin quan n qu kh
ca bn nh th no. Khi bn vit, bn c th thy nhng k c cht v t qu kh v khm
ph ra rng bn tht s cm thy kh chu vi chnh cha hoc m mnh. im ny hy tip
tc vit nhng gi th hy gi bc th n{y cho cha m mnh. Sau vit Mt L| th tr li
yu thng. Hy chia x l| th n{y vi i phng.

H s thch nghe l| th ca bn. Tht tuyt khi i phng ca bn nhn trch nhim i
vi 90% ni au ca h l{ n t qu kh. Nu khng hiu v qu kh, chng ta c xu
hng trch c i phng hoc t nht l h cm thy c li.

Nu bn mun i phng tr nn nhy cm i vi cm xc ca bn, h~y h nm tri

nhng cm xc au kh t qu kh ca bn. Sau h c th hiu nhng nhy cm ca
bn. Nhng L| th Tnh yu l{ mt c hi tuyt vi l{m iu ny.

BN KHNG BAO GI CM THY KH CHU VI L DO BN NGH

Khi bn thc hnh vit Nhng L| th Tnh yu v{ kh|m ph| cm xc ca mnh, bn s bt

u pht hin ra rng thng thng bn cm thy kh chu vi nhng l do khc nhau m
bn ngh dn trc tin. Qua tri nghim v cm thy nhng l do s}u xa hn, s tiu cc c
khuynh hng bin mt. Ch khi chng ta t ngt c th nm vng nhng xc cm tiu
cc, chng ta cng c th gii thot chng.

}y l{ mt s v d:

1. Mt bui sng Jim thc dy cm thy kh chu vi v mnh. Nhng g c y l{m u quy
ry anh ta. Khi anh ta vit cho c y Mt L| th Tnh yu, anh ta ph|t hin ra l anh ta tht
s thy kh chu vi m mnh v b kim sot anh cht qu. Nhng cm xc ny ch cht
xut hin, bi vy anh ta ~ vit mt L| th Tnh yu ngn cho m. vit l| th n{y, anh
~ tng tng anh ta tr v khi cm thy b kim sot. Sau khi vit th, ngay lp tc anh
khng cn cm thy kh chu vi v na.

2. Sau nhiu th|ng yu ng, Lisa bt cht tr nn ch trch i phng. Khi c vit L| th
Tnh Yu, c pht hin ra rng c tht s cm thy lo s v c khng tt vi anh y v lo
rng anh y khng cn thch c na. Qua nhn thc v ni lo s su kn, c bt u cm thy
li nhng cm xc yu ng.

3. Sau khi dnh mt bui ti lng mn vi nhau, ngy hm sau, Bill v Jean c mu thun
khng khip. Mu thun bt u khi Jean tr nn cu vi Bill v qun khng lm vic g .
Thay v bn thn hiu nh thng l, Bill t ngt cm thy mun ly d. Sau khi anh ta
vit mt L| th Tnh Yu, anh nhn ra rng anh tht s s b b ri. Anh nh li anh cm
thy nh th no khi cn b khi cha m lc c vi nhau. Anh vit mt l| th cho cha m
mnh v cht cm thy li yu thng v mnh.

4. Tom, chng ca Susan, bn rn |p ng ng hn trong cng vic. Khi anh y tr v

nh, Susan cm thy ht sc bc bi v tc gin. Mt phn c y thng cm vi s cng
thng anh y phi chu v mt tnh cm, c vn tc gin. Khi vit cho anh y mt L| th
Tnh Yu, c pht hin ra rng c tc gin vi cha mnh v ~ b c li mt mnh vi ngi
m hay chi ra. Khi cn tr con, c cm thy bt lc v b rung b v nhng cm xc ny
li xut hin tr li c hn gn. C ~ vit mt L| th Tnh Yu cho cha mnh v{ bt
cht c thy khng cn tc gin vi Tom na.

5. Rachel say m Phil khi anh y ni yu c v mun ha hn. Ngy hm sau, tm trng ca
c bt cht thay i. C bt u nghi ng v nim say m bin mt. Khi c vit mt L| th
Tnh Yu, c khm ph ra rng c ~ gin vi cha mnh v ng ~ qu| th v{ l{m m c
au kh. Sau khi c vit mt L| th Tnh Yu cho cha v{ gii phng nhng cm xc tiu cc,
c cht li cm thy quyn r i vi Phil.

Khi bn bt u thc hnh vit c|c L| th Tnh Yu, bn c th khng phi lc no cng
nm tri nhng cm xc v k c v qu kh. Nhng khi bn m ra v{ i s}u v{o cm xc,
n tr nn r r{ng hn l{ khi bn tht s kh chu, cng l{ v iu g trong qu| kh.

S P LI PHN NG TR HON

ng nh tnh yu c th nui dng nhng cm xc khng quyt o|n ~ qua th vic t

c nhng g bn mun cng vy. Ti nh li khi ti ln u tin bit v iu ny. Nhiu
nm trc }y ti mun lm tnh vi v nhng c y lc khng mun. Trong u ti
chp nhn iu . Ng{y hm sau ti gi vng vo v c y vn khng hng th. iu c
tip din hng ngy.

Sau hai tun th ti bt u cm thy bc bi Nhng lc trong cuc i mnh ti khng

bit lm th n{o chia s tnh cm. Thay v ni v cm xc v tm trng tht vng ca
mnh, ti ch tip tc gi v nh th mi th u bnh thng. Ti thy ngt ngt vi nhng
cm gic tiu cc v c gng yu thng. S bc bi ca ti tip tc tch t trong hai tun.

Ti ~ l{m mi th ti bit lm hi lng c y v lm cho c y hnh phc trong khi bn

trong th bc tc v c y t chi ti. Sau hai tun ti ra ngoi v mua cho c y mt chic o
ng rt p. Ti mang v nh{ v{ m hm a cho c y. C y m chic hp v sung
sng ngc nhin. Ti bo c y th |o nhng c y li ni khng c tm trng. Lc th
ti t b. Ti qun lun chuyn lm tnh. Ti vi mnh trong cng vic v t b ham mun
l{m tnh. Trong u ti coi n bnh thng bng cch km nn cm gic bc tc ca mnh.
Tuy nhin, khong hai tun sau khi ti i l{m v, c y ~ chun b mt ba n l~ng mn v
mc chic o ng . n bt nh v m nhc m du trong phng.

Bn c tng tng phn ng ca ti. Bt ng ti cm thy s bc tc tro ln. Bn trong

ti ngh B}y gi em phi chu ng trong 4 tun. Tt c bc bi ti km nn trong 4 tun
qua t ngt xut hin. Sau khi ni v nhng cm xc ny ti nhn ra rng vic c y t
nguyn cho ti nhng g ti mun ~ gii phng s bc bi trc ca ti.

Khi cc cp v chng bt cht cm thy bc bi

Ti bt u quan st thy kiu mu ny trong nhiu tnh hung khc. Trong khi thc hnh
t vn, ti cng theo di hin tng ny. Khi cui cng i phng t nguyn thay i theo
hng tt hn, th ngi kia s cht tr nn h hng v{ khng t|n thng.
Ngay khi Bill bng lng dnh cho Mary nhng g c y yu cu, c y s c phn ng bc bi
c, qu mun ri hoc Th th sao?

Nhiu ln ti ~ t vn cho mt cp v chng ~ kt hn hn hai mi nm. Con h ~ ln

v khng cng. Bt ng ngi ph n mun li d. Ngi {n ng thc tnh v nhn ra rng
ng ta mun thay i v cn gip . Khi ng ta bt u thay i v dnh cho b y tnh yu
b y cn trong hai mi nm qua th b{ y phn ng li bng s on gin lnh nht.

iu nh th b y mun ng ta phi chu ng hai mi nm nh b{ y. May mn l

khng phi. Khi h tip tc chia s tnh cm, ng ta lng nghe v hiu lm sao b y b th ,
b y dn dn tr nn d tip thu nhng thay i ca ng y. iu ny c th i theo hng
kh|c, ngi {n ng mun b i v{ ngi ph n tr nn sn s{ng thay i nhng anh ta
phn khng.

Khng hong ca nhng mong i ang ln

Mt v d khc v phn ng tr hon xy ra mc x hi. Trong x hi, n c gi l

khng hong ca nhng mong i ang ln. N xy ra vo nhng nm 60 thi gian chnh
quyn Johnson. Ln u tin ngi thiu s c c nhiu quyn hn trc . Kt qu l
s bng n ca tc gin, ni lon v bo lc. Tt c nhng tnh cm chng tc b dn nn
bt ng c gii tho|t. }y l{ mt v d khc v tnh cm au kh do b km nn hi tnh.
Khi ngi thiu s cm thy c ng h hn th h cng cm thy s bc pht nhng tnh
cm tc gin v phn ut. Nhng tnh cm khng quyt o|n trong qu| kh bt u tr li.
Phn ng tng t hin ang xy ra nhng nc ni ngi d}n ang gi{nh li t do t
c|c nh{ l~nh o chnh ph lm dng.

TI SAO NHNG NGI LNH MNH C TH CN T VN

Khi bn tr nn thn mt trong quan h, tnh yu tng thm. Kt qu l cng nhiu tnh cm
au kh hn s xut hin v cn c nhng tnh cm hn gn s}u kn nh xu h v s hi.
Bi v thng thng chng ta khng bit gii quyt nhng tnh cm au kh n{y nh th
no, chng ta tr nn b tc.

hn gn chng, chng ta cn chia s nhng chng ta qu| e ngi v xu h khi bc l

nhng g chng ta chia s. Nhng lc nh th, chng ta c th tr nn chn nn, lo lng,
bun b, bc tc hoc n gin l mt mi m{ khng c l do. }y l{ tt c cc triu chng
ca s ngt ngt xut hin v b ngn chn.

Theo bn nng bn s mun chy trn khi tnh yu hoc gia tng nhng say m ca mnh.
}y l{ lc bn nn tip tc vi tnh cm ca mnh v{ khng c chy trn. Khi nhng tnh
cm su kn xy n, bn s rt khn ngoan nu cn s gip ca mt bc s tr liu.

Khi nhng tnh cm su kn xut hin, chng ta hng suy ngh v{o i phng. Nu chng
ta khng thy tin cy khi by t tnh cm vi cha m hoc vi mt i phng trc kia,
tht bt ng l chng ta khng th lin h gia tnh cm ca mnh vi s hin din hin ti
ca i phng. V im n{y, cho d i phng ng h bn nh th no, khi bn vi anh
ta/c ta, bn s khng thy tin cy. Tnh cm s b ngn cn.

l{ mt nghch l; bi v khi bn cm thy tin cy vi i phng, nhng s hi su kn

nht ca bn c c hi xut hin. Khi chng xut hin, bn tr nn e ngi v khng th chia
s nhng g bn suy ngh. Ni s hi thm ch c th lm bn t cng. Khi iu ny xy ra,
nhng tnh cm ng xut hin tr nn b tc.

l{ mt nghch l; bi v khi bn cm thy tin cy vi i phng, nhng s hi su kn

nht ca bn c c hi xut hin. Khi chng xut hin, bn tr nn e ngi v khng th chia
s nhng g bn suy ngh.

C ngi t vn hoc b|c s tr liu l v cng hu ch. Khi bn vi ai bn s khng

hng ni s hi ca bn v{o ngi m{ c th x l nhng tnh cm ang xut hin.
Nhng nu bn ch mt mnh vi i phng, bn c th c cm gic t cng.

l{ l do ti sao nhng ngi c mi quan h rt yu thng c th chc chn vn cn s

gip ca bc s tr liu. Cng chia s trong cc nhm ng h cng c hiu qu gii thot.
Vic cng vi nhng ngi khc chng ta khng bit tng tn c th em li s gip ,
to ra hng m cho nhng tnh cm tn thng c chia s.

Khi nhng tnh cm khng quyt o|n ca chng ta c hng v{o ngi m ta gn gi,
anh y/c y hon ton khng c kh nng gip chng ta. Tt c nhng g i phng c
th lm l khuyn khch chng ta nhn s gip . Hiu c vic qu kh tip tc nh
hng n mi quan h nh th no s m cho chng ta bit chp nhn s suy sp v c
dng chy ca tnh yu. Chng ta bt u tin vo tnh yu v qu trnh hn gn ca n.
gi c php ma thut ca tnh yu sng mi, chng ta phi linh hot v c s thch nghi
cao i vi nhng s thay ma trong tnh yu.

CC MA TNH YU

Mt mi quan h cng nh mt khu vn. pht trin, n phi c ti nc thng

xuyn. Cn phi quan t}m chm sc c bit, phi n c|c ma cng nh thi tit
khng th d o|n trc c. Cng tng t nh th, gn gi s k diu ca tnh yu
tn ti, chng ta phi hiu bit v cc ma ca n v{ nui dng nhng nhu cu c bit
ca tnh yu.

Ma xun ca tnh yu

Khi yu cng ging nh ma xu}n. Chng ta cm thy nh th chng ta s hnh phc mi

mi. Chng ta khng th tng tng l{ khng yu i phng. l{ lc ng}y th. Tnh yu
dng nh vnh cu. l{ thi im k diu khi mi th dng nh ho{n ho v tin trin
d d{ng. i phng ca chng ta c v ng l{ ngi thch hp hon ho. Chng ta cng
nhau nhy ha nhp d dng v t ho v s may mn ca chng ta.

Ma h ca tnh yu
Qua ma h ca tnh yu, chng ta nhn thy i phng ca chng ta khng hon ho nh
chng ta ngh v{ chng ta phi tip tc t|c ng ti mi quan h. i phng ca chng ta
khng ch n t hnh tinh khc m anh y/c y cng cn l{ con ngi mc li v c thi
xu kha cnh n{o .

S tht vng chn ngn ny sinh, c di cn phi nh i v{ c}y ci cn ti thm nc di

mt tri nng nng. Khng cn d dng cho i tnh yu v{ c c tnh yu chng ta cn.
Chng ta khm ph ra rng chng ta khng lun lun hnh phc v khng lun lun cm
thy yu ng. khng phi l bc tranh tnh yu.

V im ny, nhiu cp v chng tr nn v mng. H khng mun tip tc mi quan h.

H lc n{o cng mong i ho huyn l{ ma xu}n. H li cho i phng v{ t b. H
khng nhn ra rng tnh yu khng phi lc n{o cng d d{ng; i khi n i hi phi lm
vic nng nhc di mt tri nng nng. Trong ma h ca tnh yu, chng ta cn phi nui
dng nhng nhu cu ca i phng cng nh yu cu v{ gi{nh c tnh yu chng ta
cn. N khng xy ra mt cch t ng.

Ma thu tnh yu

Kt qu ca vic chm sc khu vn trong sut ma h l{ chng ta i n thu hoch nhng

thnh qu cng lao kh nhc ca chng ta. Ma thu ~ n. l{ thi gian vng v tha
mn. Chng ta tri qua mt tnh yu chn chn hn bit chp nhn v hiu c nhng iu
khng hon ho ca i phng cng nh ca chnh chng ta. l{ lc t n v{ chia s. V
lm vic vt v trong sut ma h, chng ta c th th gi~n v{ tn hng tnh yu m chng
ta sng to ra.

Ma ng tnh yu

Sau thi tit li thay i v{ ma ng ti. Trong nhng th|ng ma ng lnh gi, cn ci,
tt c t nhin thu mnh li. l{ thi gian ngh ngi, ngm ngh v{ phc hi. }y l{ thi
im m trong mi quan h, chng ta tri qua ni au khng gii quyt c hoc ci ti v
hnh. l{ khi mi mt chng ta m ra v nhng cm xc au kh xut hin. l{ thi im
ln ln c c khi chng ta cn quan tm nhiu ti bn th}n hn l{ i phng v tnh yu
v s tha m~n. l{ thi im ca s hn gn. }y l{ lc {n ng ng ng trong hang
ng ca mnh v ph n chm s}u di |y ging.

Sau khi yu ng v{ h{n gn bn thn vt qua ma ng tnh yu u |m, lc ma xu}n

chc chn s quay tr li. Mt ln na chng ta li hnh phc vi nhng cm gic hi vng,
yu thng v{ dt do trin vng. Trn c s s hn gn ni tm v tm kim tm hn ca
chuyn i ma ng, chng ta c th m rng tri tim v cm nhn ma xun ca tnh yu.

NHNG MI QUAN H THNH CNG

Sau khi nghin cu cun s|ch hng dn ci thin giao tip v{ t ti nhng g bn mong
mun trong cc mi quan h ny, bn ~ sn s{ng c nhng mi quan h thnh cng.
Bn c l do chnh |ng cm thy hi vng v bn thn. Bn s vt qua tt nhng ma
ca tnh yu.

Ti ~ tng chng kin h{ng nghn i bn thay i quan h ca h, mt s ng l{ ch

trong chc lt. H n vo th By trong bui hi tho cui tun v mi quan h v{ n ba
ti Ch nht, h li yu nhau. Bng cch p dng nhng hiu bit bn thu c thng qua
c cun sch ny v ghi nh rng {n ng n t sao Ha v{ {n b{ n t sao Kim, bn s
c th{nh cng tng t.

Nhng ti b|o trc cc bn nn nh rng tnh yu thay i theo ma. N d dng vo ma

xu}n nhng kh nhc vo ma h. Vo ma thu bn c th cm thy rt thoi mi v mn
nguyn nhng ma ng bn s thy trng rng. Thng tin bn cn vt qua ma h v
tip ni mi quan h ca mnh d dng b qun lng. Tnh yu bn cm thy vo ma thu s
d dng b mt i v{o ma ng.

Vo ma h ca tnh yu, khi mi th tr nn kh khn v{ bn khng t c tnh yu bn

cn, tht bt ng bn c th qun mi th bn hc c t cun sch ny. Bn c th bt
u li cho i phng v{ qun mt c|ch nui dng nhng nhu cu ca h.

Khi s trng tri ca ma ng bt u, bn c th cm thy ht hy vng. Bn c th trch

c bn thn v qun mt c|ch yu thng v{ nui dng bn thn. Bn c th nghi ng bn
th}n v{ i phng. Bn c th hoi nghi v c cm gi|c khc t. }y l{ ho{n to{n mt
phn ca chu trnh. Trc lc bnh minh, lun lun l bng ti.

thnh cng trong mi quan h, chng ta phi chp nhn v hiu cc ma khc nhau ca
tnh yu. i khi tnh yu a ti d dng v t nhin; nhng lc khc, n li cn s n lc.
i khi tr|i tim chng ta tr{n tr v nhng lc khc chng ta li thy trng rng. Chng ta
khng nn mong i i phng lun yu thng hay thm ch ghi nh cch yu thng
nh th n{o. Chng ta cng nn tng chnh mnh mn qu hiu bit ny v khng mong nh
mi th chng ta ~ hc v tnh yu.

Qu trnh hc hi khng ch i hi phi lng nghe v p dng m{ cn qun i v{ sau

nh li. Thng qua cun sch ny, bn hc c nhng iu m cha m bn khng th dy
bn. H khng bit. Nhng b}y gi khi bn ~ bit, hy nn thc t. Hy cho php bn thn
mc li. Nhiu trong s nhng hiu bit mi bn c c c lc s b qun.

Thuyt gio dc khng nh rng hc iu g mi, chng ta cn nghe n 200 ln. Chng
ta khng th trng mong bn th}n (hay i phng) nh tt c nhng hiu bit mi trong
cun sch ny. Chng ta phi kin nhn v{ t|n thng mi bc i nh b ca h. Cn c
thi gian tin trin vi nhng tng ny v ha nhp chng vo cuc sng ca bn.

Chng ta khng nhng n nghe n 200 ln m cn cn gt b nhng g chng ta c bit

trong qu kh. Chng ta khng phi l nhng a tr ng}y th hc c|ch c c cc mi
quan h thnh cng. Chng ta c cha m lp chng trnh sn, bi nn vn ha m{ chng
ta ln ln trong v{ bi nhng kinh nghim qu kh au kh ca chnh mnh. Ha nhp
hiu bit mi n{y c mi quan h yu thng l{ mt th thch mi. Bn l{ ngi tin
phong. Bn ang i trn mt vng t mi. H~y ngh rng i lc s b lc. H~y ngh rng i
phng ca bn b lc. Hy s dng cun s|ch hng dn ny lm bn dn bn vt qua
nhng min t cha c du ch}n ngi n.

Ln sau khi bn thy khng hi lng v ngi khc gii, hy nh {n ng n t sao Ha v

{n b{ n t sao Kim. Thm ch nu bn khng nh g v cun sch ny, hy nh rng
chng ta c cho l khc nhau, n s gip bn yu thng nhiu hn. Bng cch dn dn
gii phng nhng suy xt, trch c v kin tr yu cu nhng g bn mun, bn c th to ra
mi quan h yu thng bn mun, cn v xng |ng.

Bn c nhiu th mong i. Chc bn tip tc tin trin trong tnh yu v nh sng. Cm

n bn ~ ti to ra s khc bit trong cuc sng ca bn.