X TRI CHNG AU VAI GAY

Tc gi TS. Nguyn Chng

(T) - S ri lon cc thnh phn ca ng cm gic ty sng c, do qu trnh b thng tn,

b kch thch ng thi c nh hng ti tm l c th dn n chng au vai, gy v cnh tay. X
tr chng bnh ny c th n gin hoc phc tp ty theo nguyn nhn gy bnh, do vy ngi
bnh cn n khm v iu tr ti cc chuyn khoa thn kinh c kt qu tt nht.

Cc mc au khc nhau
Ty theo tng mc ca bnh m ngi bnh c nhng biu hin khc nhau trong chng bnh ny.
Cn au c th t vng gy lan ra tai, c mt bn. Mc au t t n nhiu c nh hng ti t th
u - c. Cng c th cn au t gy lan xung b vai, cnh tay mt bn hay c hai bn. C trng
hp cn au b vai cnh tay mt bn sau mt thi gian ngi bnh c cm gic t mi tay bn au -
y c th l biu hin ca ri lon phn x gn xng. Cng c nhng ngi b au lan sang hai bn v
km theo cm gic chng mt, hoa mt, tai, i ng long chong, kh nut (ung nc sc, nghn),
ng thi c th xy ra ri lon chc nng, lit cc dy thn kinh VIII, X, XI...
c im ca vng gy c l cc r thn kinh nh r ty c, r sau (c vai tr cm gic) v r trc (c vai
tr vn ng) hp thnh mt dy thn kinh ty c i ra chi phi khoanh c th qua l tip hp. Do c im
on ty c, t sng c v t tu c chnh nhau mt t nn cn ch nh gi lm sng gia
khoanh c th v khoanh t sng nht l cc cn au (au t t sng hay t l tip hp). Mng cng
ca tu theo r thn kinh ra ti l tip hp nn c nhng vim nhim khu tr nh hng v gy ra chng
bnh ny.
Cn lu nhng nguyn nhn gy ra bnh
C nhiu nguyn nhn gy ra au vng gy, b vai, cnh tay. Do vy cn ch nhng yu t sau:
Du hiu c bit ca u h sau: y l bnh thng gp tr em, nhng ngi tr tui. Ngi bnh c
nhng cn nhc u d di, cn au nhc lan t vng chm pha sau u lan xung gy, khin ngi
bnh c cm gic cng gy, ri vo t th si c. Ngoi ra nhiu ngi cn c hi chng tng p lc
trong s v du hiu thn kinh khu tr. Nu c nhng du hiu ny cn i khm ngay kp thi c
phu thut.
au vng gy, b vai, cnh tay cn l triu chng ca p r ty c: Cn phn tch giai on p r (gy au)
v p ty (gy lit cc ng dn truyn vn ng v cm gic). Do c im cu to chc nng ca ty
sng c nn giai on p r (gy au nht l au gy, b vai, cnh tay) thng ko di, nn d b b qua
khi phn nh vi p ty c. C nhiu nguyn nhn gy p ty c nh u ty c, vim mng nhn ty c,
lao
au vng gy, b vai, cnh tay do tn thng t sng c, do lao, do ung th, do thoi ho Tn thng
t sng c l do thoi ho t sng c thng gp nhiu tui 40-50. Thoi ha t sng c nht l
l tip hp s gy kch thch dy thn kinh ty v lc s gy kch thch au theo khu vc chi phi ca
dy thn kinh: gy- b vai- cnh tay. Cng cn xc nh chng bnh qua phim chp Xquang ct sng c t
th chch trc tri v chch trc phi xem c hnh nh gai xng hay thu hp l tip hp gy ra au.
Nn vn ng phng bnh
Ty theo tng nguyn nhn m cc bc s s c nhng phng php x tr khc nhau. Nu loi tr
c nhng nguyn nhn chn p, c tn thng th iu tr ch yu l dng thuc gim au thng
thng, c th bng ng ung, bng cao dn. Ngi bnh cng c th dng vitamin E 400mg, ngy
ung 1 vin nang, s dng t iu tr t 1- 3 l. Ngoi ra c th kt hp bin php xoa, n, g nh nhng
vng gy, b vai, cnh tay.
Nhng ngi c hot ng ci nhiu, nh hng n c vai gy (nh din vin xic, nng dn, cng
nhn) nn c nhng bi tp th dc dnh ring cho cc b phn ny vo bui sng v ti khi phc
li chc nng ca cc dy thn kinh y sau mt ngy lao ng vt v. Nhng ngi lm my tnh, lm
vn phng ch ngi mt ch t vn ng cng cn lu n chng bnh ny. Nu c du hiu au nn i
khm cc chuyn khoa thn kinh c ch nh iu tr ph hp, trnh vn ko mnh c th gy tn
thng nng thm cc dy thn kinh y.
Ngun Suckhoedoisong.vn